COMFORT EN BINNENKLIMAAT IN GEBOUWEN

BESTBUILD INGCONCEPT BVBA

BESTBUILDINGCONCEPT

• Ingenieursbureau voor comfort en energie in gebouwen

• Specialisaties:

• Dynamische gebouwsimulaties

• Comfort en binnenklimaatmetingen van lokalen

• Tijdelijke monitoring van gebouwen

• Advies comfort en energie

Geert Bellens, zaakvoerder

Zimmerplein 16, Lier

info@bestbuildingconcept.be

www.bestbuildingconcept.be

BESTBUILDINGCONCEPT

• Simulatie van comforttemperaturen, daglichtfactoren, binnenluchtkwaliteit en energieverbruik

• Resultaten, uur per uur, voor elk type gebouw

• Inclusief variantenonderzoek

• Gespecialiseerd in innovatieve gebouwen (natuurlijke ventilatie, betonkernactivering, passiefkantoren)

BESTBUILDINGCONCEPT

• Objectivering van comfortklachten met gekalibreerde meettoestellen

• Meting van het werkelijke comfortgevoel (PMV) en het aantal ontevredenen (PPD)

• CO2 en CO metingen.

• Registratie verwarming/koeling/ventilatie

BESTBUILDINGCONCEPT

• Tijdelijke monitoring van een gebouw

• Opvolging temperatuur, luchtvochtigheid, CO2

• Registratie HVAC regeling

• Registratie gas en elektriciteit

HET BINNENKLIMAAT IN EEN GEBOUW

Het binnenklimaat in een gebouw

• Thermisch comfort

• Luchtkwaliteit

• Verlichting

• Akoestiek

• Geur

• …

Typische problemen

• Te warm, te koud, tocht

• Koude voeten

• Te muf, te vochtig

• Hoofdpijn, geïrriteerde ogen, draaierig

• Verblinding, zoninval,…

Productiviteitswinst

• Nieuwsbrief MilieuTechnologie, mei 2011

• Gemiddeld 10 à 15%

Wetgeving

• KB 4 juni 2012 betreffende de thermische omgevingsfactoren

• Koude werkomgeving: Luchttemperatuur

• Werken in hitte: Natte boltemperatuur

• Gematigde omstandigheden:

De in het eerste lid, 2° bedoelde gangbare voorschriften en gebruiken inzake comfort op de arbeidsplaats worden inzonderheid beschreven in de norm NBN EN ISO 7730 “Ergonomie van de thermische omgeving: analytische bepaling en interpretatie van thermische behaaglijkheid door berekening van de PMV en PPD waarden en door criteria voor de plaatselijke behaaglijkheid”.

THERMISCH COMFORT VOLGENS HET PMV-PPD MODEL

Thermisch comfort PMV-PPD

1. Luchttemperatuur

2. Stralingstemperatuur

3. Relatieve vochtigheid

4. Luchtsnelheid

5. Kleding

6. Metabolisme

Kleding

• Typisch: winter 1 clo/ zomer 0,5 clo

Metabolisme

• Typisch: Kantoor 1,2 Met

PMV/PPD

• Predicted Mean Vote (PMV)

• gemiddelde waardering van een groep personen over een willekeurig klimaat

• Predicted Percentage of Dissatisfied (PPD)

• een voorspelling van het aantal ontevreden personen

PMV/PPD

PMV/PPD

• Predicted Mean Vote (PMV)

• gemiddelde waardering van een groep personen over een willekeurig klimaat

• Predicted Percentage of Dissatisfied (PPD)

• een voorspelling van het aantal ontevreden personen

Lokaal discomfort

• Verticaal temperatuurverschil: Verschil in luchttemperatuur tussen enkels en hoofd

Lokaal discomfort

• Vloertemperatuur: contacttemperatuur van de vloer

Lokaal discomfort

• Vloertemperatuur: contacttemperatuur van de vloer

• Kantoor met zwevend gedeelte

• Goed geïsoleerd

• Verwarmd naar 21°C

• Goede luchtdichtheid

Lokaal discomfort

• Vloertemperatuur: contacttemperatuur van de vloer

• Temperatuur: ok

• PMV: ok

• Vloertemperatuur…?

Lokaal discomfort

• Vloertemperatuur:

• 25 cm beton

• 5 cm PUR

Lokaal discomfort

• Vloertemperatuur:

• 25 cm beton

• 10 cm PUR

Lokaal discomfort

• Stralingsassymetrie wanden

Lokaal discomfort

• Tocht

• Meestal door de klimatisatie

• Oppassen met gevelroosters

• Luchtdichtheid gevel

Lokaal discomfort

• Tocht

Te vermijden

• Slechte gebouwschil compenseren met technieken: te veel temperatuurverschillen

• Te lage vloertemperaturen: te veel temperatuurverschillen

• Slechte luchtdichtheid: tocht

• Directe expansie als koeling: te lage temperaturen, tocht

• Te hoge luchtdebieten: tocht

Kritiek PMV-PPD

• Adaptieve temperatuurswaarden

• 1 opengaand raam per 2 personen

• Kledij aanpasbaar

LUCHTKWALITEIT IN EEN GEBOUW

Ventilatiedebieten

• Efficiëntie

• Opgepast met warme lucht

• Displacement ventilation: Frisser inblazen

Ventilatiedebieten

• Debieten EPB (EN 13779)

• Bezetting EPB: Kantoor persoon per 15 m²

• Voorwaarde : “Low polluting building”

“The selection of non- or low-polluting materials for the building is strongly recommended, including furnishing,

carpets and the ventilation or air-conditioning system itself, rather than increasing the rate of outdoor

air in order to dilute these avoidable emissions.”

Klasse EPB Omschrijving m³/h.persoon m³/h.persoon Relatieve CO2 concentratie Absolute CO2 concentratie

IDA1 Hoge luchtkwaliteit > 54 72 350 750

IDA2 Middelmatige luchtkwaliteit 36-54 45 500 900

IDA3 Aanvaardbare luchtkwaliteit 22-36 29 800 1200

Ventilatiedebieten

• Debieten (NBN EN 15251 Binnenmilieu gerelateerde inputparameters voor ontwerp en beoordeling van energieprestatie van gebouwen voor de kwaliteit van binnenlucht, het thermisch comfort, de verlichting en akoestiek)

L/s /persoon L/s/m²

Categorie Very low polluting Low polluting Non low polluting PPD

I 10 0,5 1 2 15

II 7 0,35 0,7 1,4 20

III 4 0,2 0,4 0,8 30

Kantoor 10 m²/persoon m³/h/persoon m³/h/persoon

Categorie Very low polluting Low polluting Non low polluting PPD

I 36 18 36 72 15

II 25,2 12,6 25,2 50,4 20

III 14,4 7,2 14,4 28,8 30

Klasse EPB m³/h.persoon

IDA1 72

IDA2 45

IDA3 29

Ventilatiedebieten

• Debieten

• The building is low polluting if the majority of the materials are low polluting. Low polluting materials are natural traditional materials, such as stone and glass, which are known to be safe with respect to emissions, and materials which fulfil the following requirements:

• Emission of total volatile organic compounds (TVOC) is below 0,2 mg/m²h. • Emission of formaldehyde is below 0,05 mg/m²h. • Emission of ammonia is below 0,03 mg/m²h. • Emission of carcinogenic compounds (IARC) is below 0,005 mg/m²h. • Material is not odorous (dissatisfaction with the odour is below 15 %).

Debiet Opmerking Low polluting (uitgangspunt EPB) Non low polluting (Soms de realiteit)

22 m³/h Ondergrens IDA3 Niet conform ARAB Niet conform ARAB

30 m³/h Default IDA3 30% ontevredenen >30% ontevredenen

45 m³/h Default IDA2 20% ontevredenen 30% ontevredenen

72 m³/h Default IDA1 15% ontevredenen 20% ontevredenen

Emissies bouwmaterialen

• Voorlopig rekenen op labels (Natureplus, Blue Angel, EU Ecolabel, …)

• M1 classificatie Finland

https://www.rakennustieto.fi/index/english/emissionclassificationofbuildingmaterials.html

• KB in opmaak

Polluenten

• CO2: niet gevaarlijk

• CO: zeer gevaarlijk

• Radon: Wallonië

“Ventilatiesysteem blaast uitlaatgassen in commissariaat Handelsstraat

‘Antwerpse politie vergast personeel al jaren”

Polluenten

• VOC’s (formaldehyde, Benzeen, Tolueen,..)

Polluenten

• Fijn stof

• Ozon

• schimmelsporen,…

Polluenten

Te vermijden

• Te lage ventilatiedebieten

• Recirculatielucht, bevochtiging

• Slecht onderhoud (filters)

• Slechte aanzuig buitenlucht (uitlaatgassen)

• Verven, lijmen, oplosmiddelen,…

• Printers, copiers,…

• Bepaalde schoonmaakmiddelen

• Bepaalde bouwmaterialen

BESTBUILDINGCONCEPT

• Ingenieursbureau voor comfort en energie in gebouwen

• Specialisaties:

• Dynamische gebouwsimulaties

• Comfort en binnenklimaatmetingen van lokalen

• Tijdelijke monitoring van gebouwen

• Advies comfort en energie

Geert Bellens, zaakvoerder

Zimmerplein 16, Lier

info@bestbuildingconcept.be

www.bestbuildingconcept.be