ÜROLOJIK TAS HASTALIGI

DR.H.İBRAHİM AKDOĞAN

• Toplumda her on kişiden birinde ömrünün herhangi bir aşamasında taş oluşur• Yaşamınız boyunca %5-10 taş oluşturma riski• Erkeklerde, kadınlara oranla 3 kat daha sık• En yüksek risk 30 ile 50 yaş arasında• Taş hastaları yaşamları boyunca bir defadan fazla taş oluşturur

Genetik yatkınlıkÜst üriner sisetem enfeksiyonlarıSedanter yaşamBeslenmeIndinavir,asiklovir,sulfadiazine,seftriakson gibi bazı ilaçlar

Risk Faktörleri

BESLENMENIN ROLU

PATOFIZYOLOJI

Üriner süpersaturasyonKristallerin büyümesini engelleyen idrar proteinlerinin azalması (sitrat,Mg,Zn )Üriner staz(fiziksel anomali,nörojenik mesane, kateter takılması,yabancı cisim varlığı gibi)Genetik geçiş

Kimyasal yapısına göre taşlar

İnorganik taşlar:(kalsiyum içeren)Kalsiyum oksalat taşlarıKalsiyum fosfat taşları

Kalsiyum oksalat ve fosfat karışımıOrganik taşlar:(kalsiyum içermeyen)Magnezyum-amonyum fosfat (struvit) taşlarıUrik asit taşlarıSistin taşlarıKsantin taşlar

Radyoopasitesine Göre TaşlarNonopak taşlarUrik asit taşlarıKsantin taşlarıSemiopak taşlar

Sistin taşlarıStruvit taşlarıOpak taşlar

Kalsiyum oksalat taşlarıKalsiyum fosfat taşları

KLINIKAni başlangıçlıLomber bölgede

Kolik tarzda Künt vasıftaBatına,inguinal bölgeye,genital bölgeye,testislere yayılımSempatik tonus artışına bağlı soğuk terleme bulantı kusma

Hasta semptomlardan rahatlayacağı pozisyon arayışı içindedirAlt uçta lokalize taşlarda pollaküri ve dizüri Hematüri

Mesane taşlarında pollaküri, dizüri, hematüri gibi şikayetlerin yanında miksiyon sonrası taş kollum ya da trigonuma dokundukca, erkeklerde tüm penis boyunca ya da glansa, kadınlarda klitorise vuran ağrıBazen de miksiyon esnasında taş kollum ya da posterior üretrayı tam tıkar. Bu durumda hasta ani idrar kesilmesi; sonrasında da glob vezikal tablosu

Çocuklarda zaman zaman refleks olarak gelişen priapizm, ayrıca gece ve gündüz idrar kaçırma şikayetleri olabilir

Üretrada lokalize olan taşlar; zorlukla ve çatallı idrar yapma, idrar retansiyonu, üretral akıntı, üretroraji gibi şikayetlere sebep olabilir.

HEMATÜRİGross yada mikroskobik hematüri asemtomatik hastalarda dahil hastaların %70-90 ında bulunur

AYIRICI TANIRenal hücreli karsınom:Böbrek içine kanamalar pıhtı oluşumu nedeniyle renal kolik ağrısı ile başvurabilirPyelonefrit:ateş,yan ağrısı,piyüriEktopik gebelik:b-hcg,renal pelvik usgOver kist rüptürü:batın usgDismenore:mens başlangıcından önce veya başlangıcı ile eşzamanlı yan ağrısı yapabilir

AYIRICI TANI-DEVAMAbdominal aort anevrizmasıBiliyer kolik,kolesistitAkut mezenterik iskemiZona zoster

TANIBiyokimyasal incelemelerCbc,elektrolitler,bun,kreatin,tit,b-hcgAteş varsa kültürŞüphe varsa hepatik ve pankretik enzim tetkikleri

TANI-DEVAM

• DÜSG

CT-ALTIN STANDART

USG

IVPRenal fonksiyonu ve anatomiyi değerlendirmeDüz filmi takiben kontras sonrası 5,10,20 dakikalarda film alınır.Nefrogramda gecikme,üreterin tam olarak görülmesi,üreterde kontrastın bir anda gecikmesi obstrüksiyon bulgularıRenal büyüme,toplayıcı sistemde dilatasyon,kontrastın extravazasyonu gözlenebilir.Kontrast nefrotoksiktir ,zaman alıcı bir yöntem

Taşın spontan geçişini taşın büyüklüğü,şekli, lokalizasyonu,üreter darlık derecesi belirler.4mm den küçük %904-6mm %506mm den büyük %10 spontan düşerSipiküllü ve düzensiz şekilliler,keskin kenarlılar daha az spontan düşerler.

Komplet obst. yapan parsiyele göre daha az spontan düşerYerleşimlerine göre:Proksimaller %20Middle %50Distal %70 spontal düşer.

TEDAVİMedikal tedaviProfilaktik tedaviAçık cerrahi

Endoürolojik yöntemlerPerkütan yöntem

ESWL

MEDİKAL TEDAVİNon steroid antienflamatuvar ilaçlar(NSAID) (Diclofenak,Indomethasin, Ibuprofen) ve opiatlar RK’de kullanılan analjezik tedavilerdirÇalışlmaların çogunda NSAID lerin opiatlar kadar etkili oldugu üreter düz kası tonusunu azalttıgı, bu şekilde provoke eden spazmı çözdügü bildirilmiştir.Bunun dışında NSAID’ler bulantı kusma gibi sekonder etkileri daha az göstermektedir

ÜROLOJİ ?Ürosepsis, anüri, tek böbrekli hasta durumu veya ağrı kesicilere cevap vermeyen kolik

Üst üriner sistemin obstrüksiyonu tespit edilmişse üroloji hekimi tarafından endoskopik üreter taşı kırma tedavisi , vücut dışı şok dalgalarıyla taşı kırma (ESWL) veya nadiren perkütan nefrostomi ile idrarın drenaj sağlanmaktadır

Yine eğer taş>7 mm ise konservatif tedavi başarısız kalmışsa sözü edilen ürolojik tedaviler uygulanmaktad›r

•TEŞEKKÜRLER….