9-10-11. Sınıf Coğrafya · 2019-05-14 · coğrafya ile ilgili bilgi birikimine katkıda...

CoğrafyaMikro Konu Tarama

Örnekleri

9-10-11. Sınıf

Yeni müfredata

ve yeni sınav sistemine

tam uygun

Öğretim programına ve kazanımlara göre

için bire bir!

Konu Tarama

Pekiştirme

Ders Desteği

Öğrenci Takibi

Ölçme - Değerlendirme

Akıllı Tahtayla UyumluMikro konu tarama testlerindeki her soru akıllı tahtada teker teker açılır. Bu sayede öğrencilerinize tek bir soru üzerinden çalışma yaptırmış ve dikkatlerin dağılmasını önlemiş olursunuz.

Akıllı Tahta İçin Tam Dijital Destek

Mikro Konu

Tarama Paketi

farklı sınıflarda

hangi testin verildiğinin

takibi

testlerin sıralı ve düzenli

arşivlenmesi

yıl boyunca tüm konu testlerinin

atlanmadan kullanılması

meselelerini problemsiz, kolay ve şık bir şekilde hallediyor.

www.bulutokul.nettıkla - indir - kullan

Testlerimiz içinmobil ölçme ve değerlendirme

Her soru için kazanım analizi yapılmış,

Her sorunun cevap anahtarı tanımlanmış,

Her testin sınav tanımı yapılmış,

Bütün Konu Tarama Testlerimiz

şekilde Bulut Okuma uygulamamıza tanımlıdır.

Num

ara

AD SOYAD

CE

VA

PL

AR

Soru A B C D E Soru A B C D E Soru A B C D E

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1 6 112 7 123 8 134 9 145 10 15

9. Sınıf

COĞRAFYA

Lise

OJ00-09.05KT

031

1. Paralelvemeridyenlerleilgili,

I. Ekvator, en uzun paraleldir. II. Kutuplara doğru gidildikçe paralellerin uzunlukları

azalır. III. Meridyenler arası mesafe Ekvator’dan kutuplara

doğru gidildikçe azalır. IV. Meridyenler bir yerin Ekvator'a göre konumunu be-

lirtir.

yargılarındanhangileriyanlıştır?

A) Yalnız III B) Yalnız IV C) I ve II D) II ve III E) III ve IV

2. Aşağıda,matematikkonumlarıverilen taralıbölge-lerdenhangisininkapladığıizdüşümalanengeniş-tir?

D) E)

C)B)A) 27°20° 55° 20°

45°70°

30° 45° 10°

35°60°

23° 21°

45°32°

32° 28° 26°

50°37°

3. Aşağıdaki şekilde, Türkiye'nin uç noktalarına teğet ola-rak çizilen paralel ve meridyenler gösterilmektedir.

K

Bunagöre,Knoktasınıncoğrafikoordinatlarıaşa-ğıdakilerdenhangisidir?

A) 36° K - 45° D B) 36° K - 26° DC) 36° K - 42° D D) 42° K - 26° D E) 26° K - 36° D

4.

KL

M

0°

0°

50° D50° B

10° K

YukarıdakişekildegösterilenK-L -M merkezleriarasındakikuşuçuşuuzaklık,toplamkaçkm'dir?

A) 1221 B) 10100 C) 11100 D) 12210 E) 14420

5. • Dünya üzerindeki en uzun paralel dairesidir. • Dünya üzerinde konum bulmak için kullanılan ve bir

kutuptan diğerine uzanan hayali çizgilerdir. • 90° paraleli olarak ifade edilir. • Bir merkezin Ekvator'a olan uzaklığının derece, da-

kika ve saniye olarak belirtilmesidir.

Aşağıdakilerden hangisi verilen açıklamaların her-hangibiriyleilişkilendirilemez?

A) Dönence B) EkvatorC) Meridyen D) Kutup noktası E) Enlem

6. 10°

I

III

V IV

II

30°

30°

20°

20°

40°

40°

50°

50° 60°

Yukarıda,matematikkonumlarıgösterilennumara-lanmışmerkezlerdenyolaçıkanvebelirtilenokyö-nündehareket edengruplardanhangisi, Ekvator'auzaklığıdeğişmediğihâldeBaşlangıçMeridyeni'neyaklaşmışolur?

A) I B) II C) III D) IV E) V

COĞRAFİ KONUM, PARALEL VE MERİDYENLER

03

(1-8. Testler)

Değerli öğretmenimiz,

branşınızla ilgili 9.sınıf konu

tarama testlerimizden bazı

örnekleri incelemeniz için size

sunuyoruz. Dokümanlarımızın

tamamını bölge müdürü ve yetkili

bayilerimizden temin edebilirsiniz.

Mikro Konu Tarama Test Ayrıntıları ve Örnekleri

9. Sınıf

Yeni müfredata


tam uygun

Coğrafya

TEST AYRINTILARI

9. Sınıf / Coğrafya

Konu Tarama

NoKonu Tarama Adı Ünite Adı

01 Doğa ve İnsan Etkileşimi

Doğal Sistemler

02 Coğrafyanın Konusu ve Gelişimi

03 Dünya’nın Şekli ve Hareketleri

04 Mevsim Oluşumu ve İklim Kuşakları

05 Coğrafi Koordinat Sistemi

06 Yerel Saat Hesaplamaları

07 Harita Bilgisi

08 Yeryüzü Şekillerinin Haritalara Aktarılması

09 Atmosfer, Hava Durumu ve İklim

10 İklim Elemanları: Sıcaklık

11 İklim Elemanları: Basınç

12 İklim Elemanları: Rüzgârlar

13 İklim Elemanları: Nem

14 İklim Elemanları: Yağış

15 Dünya'daki İklim Tipleri

16 Türkiye’nin İklimini Etkileyen Faktörler

17 Türkiye’de İklim Elemanları ve İklim Tipleri

18 Yerleşmeleri Belirleyen Faktörler

Beşerî Sistemler19 Yerleşme Tipleri

20 Ülkemizde Yerleşmelerin Dağılışı ve Yerleşim Birimleri

21 Bölge Kavramı ve Türleri Küresel Ortam:Bölgeler ve Ülkeler22 Türkiye’de Farklı Bölge Türleri

23 Doğal Çevreyi Nasıl Kullanıyoruz?Çevre ve Toplum

24 İnsanın Doğaya Etkisi

Num

ara

AD SOYAD

CE

VA

PL

AR


0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1 6 112 7 123 8 134 9 145 10 15

9. Sınıf

COĞRAFYA

01

Lise

OK00-09.05KT

038

DOĞA VE İNSAN ETKİLEŞİMİ1. (I) Volkanik bir dağın eteğinde, rakımı yaklaşık 850 met-

re olan çok nüfuslu bir kasabadır. (II) Geniş, verimli top-rakların varlığı tarım olanaklarını artırmıştır. (III) Dağlık alanın yamaçlarından inen küçük dereler birleşerek ka-sabanın doğusundan geçen küçük bir akarsuya dönü-şür. (IV) Akarsuyun iki tarafında aralıksız uzanan kavak ağaçları ve meyve bahçeleri vardır. (V) Kasabanın nü-fusu 1980'lerde yaklaşık 15 bin kişi iken günümüzde 25 bin kişi kadardır.

Yukarıdaki parçada numaralanmış cümlelerin han-gisinde bir doğal unsura yer verilmemiştir?


2. Aşağıdaki tabloda, bazı doğal unsurlar ve etkileri veril-miştir.

Doğal unsur Etkileri

I ToprakBesin maddelerinin üretilmesini sağlar.

II Bitkiler Havayı temizler.

III Mağara Suyun kalitesini artırır.

IV YağmurGöllerin ve akarsuların beslenmesini sağlar.

V KayaçlarKonut yapımı için malzeme sağlar.

Buna göre, numaralanmış satırların hangisinde hata yapılmıştır?


3. Aşağıdakilerden hangisinde, doğal unsurların etki-sinin daha az olduğu söylenebilir?

A)GüneydoğuAsya'da, insanlarıntemelbesinkayna-ğınınpirinçolması

B) İçAnadoluBölgesi'ndekerpiçkonutlararastlanmasıC)İstanbul'dakongreturizminingelişmişolmasıD)AfrikahalklarıileSibiryahalklarınıngiyimkuşamları

arasındabelirginfarkolmasıE)Kanada'dakişibaşınadüşentatlısumiktarınınCe-

zayir'dekindenfazlaolması

4. İzlanda'da bulunan Eyyafyallayöküll Yanardağı'nın 2010 yılında patlaması sonucu Avrupa'da birçok alanda hava ulaşımında belirli bir süre önemli aksamalar ortaya çıkmış, görüş mesafesinin tekrar normale dönmesi uzun zaman almıştır.

Bu olay, aşağıda verilen doğal ortam çiftlerinden hangisi arasındaki etkileşime örnektir?

A)Atmosfer-HidrosferB)Biyosfer-HidrosferC)Biyosfer-LitosferD)Litosfer-AtmosferE)Hidrosfer-Litosfer

5. Bazı kaynak ve göl sularının incelenmesiyle bu sular-daki gaz çıkışları, çeşitli kimyasal maddelerin oranının değişmesi gibi özellikler fark edilmiş, bu durumların depremle ilgili ön bilgi vereceği saptanmıştır.

Bu araştırmada coğrafya ile ilişkili aşağıdaki bilimle-rin hangi ikisinden daha çok yararlanılmıştır?

A)Sismoloji-HidrolojiB)Klimatoloji-JeomorfolojiC)Jeoloji-BiyolojiD)Kartografya-JeodeziE) Limnoloji-Botanik

6. Türkiye'deki göllerin;

• tuzlulukdurumunu, • beslenmekaynaklarını, • kapladığıalandakimevsimlikdeğişmeleri

coğrafyanın aşağıda verilen bölümlerinden hangisi inceler?

A) JeomorfolojiB)HidrografyaC)KlimatolojiD)BiyocoğrafyaE)Ekonomikcoğrafya

örn

ekti

rö

rnek

tir

9. Sınıf / Coğrafya 01DOĞA VE İNSAN ETKİLEŞİMİ

7. Doğa ile insan arasındaki etkileşim, insanın varoluşun-dan günümüze kadar devam etmiştir. İnsanın doğaya olan etkisi özellikle son yüzyılda daha çok olumsuz yön-de gelişmiştir.

Buna göre, aşağıdakilerden hangisinin insanın do-ğaya yaptığı olumsuz etkilere örnek olduğu söyle-nemez?

A)Şiddetli depremler sonucunda tarihî yapıların yıkıl-ması

B)Anız yakımı sırasında orman yangınlarının ortayaçıkması

C)NükleersantrallerdesızıntılarınmeydanagelmesiD)Akarsularüzerinekurulanbarajlarlayapaysetgölleri

oluşturulmasıE)Bataklıklarınkurutularaktarımalanıhâlinegetirilme-

si

8. • İnsanlar,hayvanlar,bitkilervemikroorganizmalar-danoluşandoğalortamdır.

• Dünya’yıçepeçevresarangaztabakasıdır. • Yerküreninkatıkabuğudur. • Yeryüzünüveyeryüzündemeydanagelenolayları

sebep-sonuç ilişkisi içinde inceleyenbirbilimdalı-dır.

Aşağıdakilerden hangisi bu tanımların herhangi bi-riyle ilişkilendirilemez?

A)Coğrafya B)Atmosfer C)Litosfer D)Biyosfer E)Biyoloji

9. I. Yazaylarınınkurakgeçtiğibölgelerdedeniz turiz-mininönemlibirekonomiketkinlikhâlinegelmesi

II. Fosil yakıt kullanımının artması sonucu asit yağ-murlarınınsıklaşması

III. İlkbahardagerçekleşenbeklenmedikdonolayları-nınmeyveüretimindedüşüşenedenolması

IV. Dutağaçlarınınyaygınolduğualanlardaipeküreti-mininfazlaolması

Yukarıdakilerin hangilerinde doğanın insan faaliyet-leri üzerindeki olumsuz etkilerinden söz edilebilir?

A)YalnızII B)YalnızIII C)IveIII D)IIveIV E)IIIveIV

10. Petrol, kömür ve doğal gaz için,

I. Hidrografyanınincelemealanındabulunurlar. II. Litosferdebulunurlar. III. İnsanhayatınıetkileyendoğalunsurlardır. IV. Enerjiüretimindekullanılırlar.

yargılarından hangileri yanlıştır?

A)YalnızI B)IveII C)IIveIII D)IIveIV E)IIIveIV

11. • Akıntıoluşumu • Dalgaoluşumu • Buharlaşma

Bu doğal olayların tümü, aşağıdaki ortamların han-gisinde oluşur?

A)Ormanlar B)Buzullar C)Çöller D)Denizler E)Atmosfer

12. Biyocoğrafya daha çok;

I. botanik, II. jeoloji, III. fizik, IV. zooloji

bilimlerinin hangilerinden faydalanır?

A)IveII B)IveIV C)IIveIII D)IIveIV E)IIIveIV

13. I. Afrika’danAvrupa’yadoğruyapılangöçlerinneden-leri

II. Anadolu’nunjeolojikyapısı III. Japonya’dadepremoluşumununnedenleri IV. OrtaAsya'dasıcaklıkveyağışkoşullarındameyda-

nagelendeğişim

Yukarıdakilerden hangi ikisinin, coğrafyanın aynı bi-lim dalı tarafından incelendiği söylenebilir?

A)IveII B)IveIV C)IIveIII D)IIveIV E)IIIveIV

örn

ekti

rö

rnek

tir

Num

ara

AD SOYAD

CE

VA

PL

AR


0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1 6 112 7 123 8 134 9 145 10 15

9. Sınıf

COĞRAFYA

Lise

OK00-09.05KT

038

1. Orta Çağ ile birlikte İslam Dünyası'nın bilim ve felsefede önemli atılımlarda bulunduğu söylenebilir. Bunda İslam Coğrafyası'ndaki düşünür ve coğrafyacıların, İlk Çağ düşünürlerinin eserlerini çevirmeleri ve takip etmeleri et-kili olmuştur. Türk ve Müslüman bilim adamları zamanla bu bilgileri geliştirerek önemli ilerlemelere imza atmıştır.

Buna göre, aşağıdaki bilim insanlarından hangisinin coğrafyaya önemli katkıları olduğu söylenemez?

A)MustafaNaima B)İbnHaldunC)Muhammedİdrisi D)Biruni E)KatipÇelebi

2. Coğrafya, insanlar ve yer (mekân) ile bunlar arasındaki ilişkiyi neden-sonuç ve dağılış ilkesine bağlı olarak ince-leyen bir bilim dalıdır. Coğrafya sözcüğü Yunanca geo (yer) ve graphein (betimlemek-tasvir) sözcüklerinden tü-remiştir. Bu kelimeyi ilk defa terim olarak kullanan bilim adamı MÖ 276 - MÖ 194 yılları arasında Eski Yunan'da yaşamıştır.

Bu parçada sözü edilen bilim insanı aşağıdakilerden hangisidir?

A)Aristo B)Batlamyus C)Strabon D)Platon E)Eratosthenes

3. 19. yüzyılın başlarında biri fiziki diğeri beşerî coğrafya-nın kurucusu sayılan iki bilim adamının çalışmaları, bi-limsel coğrafyanın temellerini atmıştır.

Bu cümlede sözü edilen bilim insanları aşağıdakile-rin hangisinde verilmiştir?

A)Ratzel-RitterB)VonHumbolt-RitterC)Kepler-KopernikD)VonHumbolt-BatlamyusE) İbnHaldun-İbnBatuta

4. İnsan, varoluşundan bu yana farkında olmadan bile olsa doğa olaylarıyla ilgilenerek, onları anlamaya çalışarak coğrafya ile ilgili bilgi birikimine katkıda bulunmuştur. Coğrafya bir bilim olarak tanımlanmadan önce coğrafî bilgi birikimine daha çok astronomi, matematik ve felse-feyle ilgilenen bilim adamlarının katkıları olmuştur.

Buna göre, astronomi ve matematikle ilgilenen bilim adamlarının sözü edilen dönemde coğrafyanın han-gi bölümüne daha çok katkı yaptığı söylenebilir?

A)YerinşeklivehareketleriB)NüfusveyerleşmenindağılışıC)TurizmverekreasyonfaaliyetleriD)EnerjicoğrafyasıE)Atmosferinkatmanlarıveısıbirikimi

5. Coğrafya dersinden proje ödevi alan üç öğrencinin ödev konuları aşağıda verilmiştir.

Mehmet : Petrol ve doğal gaz boru hatlarının dağılışı

Burak : Büyükbaş hayvancılıkta verimi etkileyen fak- törler

İrem : Şehirleşmenin yoğunlaştığı alanlarda su kirli- liğinin canlı yaşamına etkisi

Buna göre, öğrencilerin coğrafyanın aşağıdaki alt dallarından hangisine yönelik çalışma yaptığı söy-lenemez?

A)EnerjicoğrafyasıB) TarımcoğrafyasıC)YerleşmecoğrafyasıD)BiyocoğrafyaE)Turizmcoğrafyası

COĞRAFYANIN KONUSU VE GELİŞİMİ

02ö

rnek

tir

örn

ekti

r

6. Orta Çağ'dan itibaren coğrafya bilimine katkı sağlayan Türk ve Müslüman bilim adamları, cumhuriyet dönemin-de de üniversiteler vasıtasıyla katkılarına devam etmiş-lerdir.

Buna göre, aşağıdakilerden hangisi cumhuriyet dö-neminde coğrafya bilimine katkı sağlayan önemli bilim insanlarından biri değildir?

A)ErolTümertekinB)MuhammedİdrisiC)ReşatİzbırakD)SırrıErinçE)HayatiDoğanay

7. Aşağıdakilerden hangisi, temel coğrafya bilgilerinin insan yaşamına etkilerini örneklendirmek için uy-gun değildir?

A)Doğadakitehlikelerdenkorunmayısağlar.B)Doğal çevrenin korunmasıyla ilgili gerekli bilincin

oluşmasınısağlar.C)İnsandavranışlarınınnedenlerinianlamayısağlar.D)Beşerî faaliyetler, yer seçiminde doğru sonuçlar

alınmasınayardımcıolur.E)Doğaveinsanarasındakietkileşiminenazkayıpla

gerçekleşmesineyardımcıolur.

8. Aşağıdaki yargılardan hangisi coğrafyanın neden-sellik ilkesine örnek olarak gösterilemez?

A)Sıcaklığın azaldığı durumlardamaksimumnem deazalacağıiçinbağılnemartar.

B)Hindistan'damusonrüzgârıetkiliolduğundanyazlaryağışlıgeçer.

C)Alçalanhavakütlelerininyeryüzeyinebaskısıarttığıiçinatmosferbasıncıdaartar.

D)Akdeniz iklimi, Kaliforniya'dan Avustralya'ya kadarçeşitlialanlardagörülür.

E)Doğu Anadolu'da arazideki engebelilik fazla oldu-ğundanakarsularınakışhızıyüksektir.

9. Piri Reis, Gelibolu'da doğmuştur. 1513'te ilk dünya haritasını, 1528'de de ikinci dünya haritasını çizmiştir. Gerçek anlamda haritacılık Piri Reis ile başlamıştır. Derlediği denizcilik notlarını bir kitap hâline getirmiştir. Bu kitap, önemli bir denizcilik eseri olarak hâlâ değerini korumaktadır.

Bu parçada sözü edilen Piri Reis'in en önemli eseri aşağıdakilerden hangisidir?

A)Kitab-ıBahriyeB)SeyahatnameC)FethiyeD)KitapelİbarE)Cihannüma

10. MÖ 58 - MS 21 yılları arasında yaşayan ---- Amasya'da doğmuştur. Birçok seyahat gerçekleştiren gezgin ve bi-lim adamı, coğrafyaya büyük katkılarda bulunmuştur. Antik Dünya hakkında "Geographika" adlı eseri günü-müze kadar gelmiştir.

Bu parçadaki boşluk, aşağıdakilerin hangisiyle ta-nımlanmalıdır?

A)AliKuşçu B)EratosthenesC)Strabon D)İbnBatuta E)EvliyaÇelebi

11. 15. ve 16. yüzyılda dünyadaki yeni yerleri keşfetmeye çalışan denizcilerin coğrafyaya ve haritacılığa önemli katkıları olmuştur. Bu dönemde Ümit Burnu keşfedilmiş, Avrupa'dan deniz yoluyla Hindistan'a ulaşılmış, Amerika Kıtası keşfedilmiş ve deniz yoluyla Dünya turu atılmıştır.

Buna göre, aşağıdaki denizcilerden hangisi sözü edilen dönemde keşifler yapmamıştır?

A)BartolomeuDiasB) JamesCookC)MacellanD)VascodaGamaE)AmerigoVespucci

COĞRAFYANIN KONUSU VE GELİŞİMİ 9. Sınıf / Coğrafya 02

örn

ekti

rö

rnek

tir

Num

ara

AD SOYAD

CE

VA

PL

AR


0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1 6 112 7 123 8 134 9 145 10 15

9. Sınıf

COĞRAFYA

Lise

OK00-09.05KT

038

03

DÜNYA'NIN ŞEKLİ VE HAREKETLERİ1. I. Günlüksıcaklıkfarklarınınoluşması II. Meltemrüzgârlarınınoluşması III. Güneş’indoğduğuvebattığıyerindeğişmesi IV. Gecevegündüzlerinuzayıpkısalması

Yukarıdakilerden hangileri, Dünya'nın günlük hare-ketinin sonuçları arasında yer alır?

A)YalnızI B)IveII C)IIveIII D)IIveIV E)IIIveIV

2. Dünya üzerinde iki meridyen arasındaki mesafenin en az, yer çekimin en fazla olduğu bir bölge için aşa-ğıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?

A)Çizgiselhızazdır.B)Güneşışınlarınındüşmeaçısıküçüktür.C)Denizsuyusıcaklığıdüşüktür.D)Buharlaşmaazdır.E)Ormanvarlığıfazladır.

3. Ekvator'dan Kuzey Kutbu'na doğru gidildiğinde;

I. yerçekimi, II. denizlerintuzlulukoranı, III. KutupYıldızı'nıngörünümaçısı, IV. sıcaklık

unsurlarının hangilerinde azalma olmaz?

A)YalnızI B)IveIII C)IIveIII D)IIveIV E)IIIveIV

4. Aşağıdakilerden hangisi, Dünya'nın yörüngesinin elips şeklinde olmasının bir sonucudur?

A)Biryıllıksürenin365günolmasıB)Dünya'nınGüneş'eolanuzaklığınınyıliçindedeğiş-

mesiC)GündüzuzunluğununyıliçindedeğişmesiD)Güneş ışınlarının bir merkeze düşme açısının yıl

içindedeğişmesiE)Okyanusakıntılarındahalkalanmalarolması

5. Aşağıdaki grafikte beş merkezin bulundukları paralele-rin uzunluğu gösterilmiştir.

I II III IV VMerkezler

Paralel boyu

Buna göre, sırasıyla yer çekimi kuvveti ve çizgisel hızı en fazla olan merkezler aşağıdakilerin hangisin-de doğru verilmiştir?

A)IveIV B)IIveIII C)IIIveIV D)IVveIII E)VveI

6.

IVIII

II

I

V

Yukarıdaki haritada taralı olarak belirtilen bölgelerin hangisinde, enlem etkisi nedeniyle kalıcı kar sınırı en alçaktır?


7. Enlem Boylam

X 20° K 20° D

Y 70° G 40° D

Z 60° K 20° B

Tabloda enlem ve boylam dereceleri verilen merkez-ler için aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A)X merkezinde orman üst sınırı diğerlerininkindenyüksektir.

B) Zmerkezindeçizgiselhız,Xmerkezindekindenaz-dır.

C)Ymerkezitropikalkuşaktadır.D)Xmerkeziyılboyuncagüneşışınlarını,Zmerkezin-

dendahabüyükaçıylaalır.E)Ymerkezindecisimleringölgeboyuyılboyuncasıfır

olmaz.

örn

ekti

rö

rnek

tir

9. Sınıf / Coğrafya 03DÜNYA'NIN ŞEKLİ VE HAREKETLERİ

8. Gündüz süresinin yıl içindeki değişimiyle ilgili,

I. Güneşışınlarınındikgeldiğienlemdegündüzsüre-si12saatolur.

II. 3Mayıs tarihindesadeceEkvatorüzerindekimer-kezler12saatgündüzyaşayabilir.

III. KuzeyYarımKüre'dekibirmerkezde21Haziran'dansonragündüzleruzamayabaşlar.

ifadelerinden hangileri doğrudur?

A)YalnızI B)YalnızII C)IveII D)IIveIII E)I,IIveIII

9. Aşağıdaki yargılardan hangisi, Dünya'nın şeklinin geoit olduğunun kesin kanıtıdır?

A)YerçekimininkutupnoktalarındaenfazlaolmasıB)Birmerkezegüneş ışınlarınıngelişaçısınınyılbo-

yuncadeğişmesiC)Ekvator'da yıl boyunca gece-gündüz eşitliğinin ya-

şanmasıD)Ekvator'dan kutuplara doğru gidildikçe sıcaklığın

azalmasıE)Paralellerinboylarınınkutuplaradoğrugidildikçekı-

salması

10. 10°

V

IV

I

IIIII

20° 30° 40° 50°80°

60°

40°

20°

20°

0°

• Türkiye'deyazmevsimiyaşanırkenGüneşışınları-nı90°ilealabilenmerkezdir.

• 21Haziran'dagündüzsüresi12saatolanmerkez-dir.

• Dörtmevsimi belirgin olarak yaşayabilenmerkez-dir.

• 21Aralık'ta24saatgeceyaşayanmerkezdir.

Yukarıda verilen özelliklerle koordinat sisteminde belirtilen merkezler eşleştirildiğinde, hangi merkez bu eşleştirmelere dahil olmaz?


11. Ekvator düzlemi ile ekliptik düzlemin çakışık olmaması, yer ekseninin eğik olduğunu kanıtlar.

Buna göre, Dünya'nın eksen eğikliği aşağıdakiler-den hangisini kesinlikle etkilemez?

A) GüneşışınlarınınbirmerkezegelişaçısınıB)Gece-gündüzünoluşmasınıC)MevsimlerinoluşmasınıD)DönencelerinyeriniE)Matematikiklimkuşaklarınınsınırını

12. 40° Kuzey Paraleli'nin çevre uzunluğu, 50° Kuzey Paraleli'nin çevre uzunluğundan fazladır.

Bu durum, aşağıdakilerden hangisinin sonucudur?

A)YeryüzeyininengebeliolmasınınB)Dünya'nıngünlükhareketininC)Dünya'nınyörüngesininelipsşeklindeolmasınınD)EkseneğikliğininE)Dünya'nınşeklinin

13.

0°10°

20°

50°

70°

I

II

III

IVV

21 Aralık tarihinde yukarıdaki şekilde verilen mer-kezlerden hangisi güneş ışınlarını daha küçük açıy-la alır?


14.

Ekvator

YD

KKD

GKD

ODIVII

I

V

III

Yukarıdaki şekil üzerinde gösterilen merkezlerden hangileri, güneş ışınlarını yıl içinde iki defa dik açıy-la alır?

A)YalnızIII B)IveIII C)IIveIII D)IIveIV E)IIIveV

örn

ekti

rö

rnek

tir

Num

ara

AD SOYAD

CE

VA

PL

AR


0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1 6 112 7 123 8 134 9 145 10 15

9. Sınıf

COĞRAFYA

Lise

OK00-09.05KT

038

MEVSİM OLUŞUMU VE İKLİM KUŞAKLARI1.

Bursa

Adana

Malatya

Rize

İzmir

Yukarıdaki kentlerin hangisinde, 21 Haziran'da da-ha uzun gündüz yaşanır?

A)Adana B)Bursa C)İzmir D)Rize E)Malatya

2. • 65º Güney Paraleli üzerinde yıl içindeki en kısagündüzyaşanır.

• KuzeyYarımKüre’deyazbaşlangıcıdır. • Aydınlanmaçemberikutupdairelerineteğetgeçer.

Yeryüzünde bu özelliklerin yaşandığı tarih, aşağıda-kilerden hangisidir?

A)21Mart B)21HaziranC)20Temmuz D)21Aralık E)23Eylül

3. Aşağıda dört merkezin 21 Mayıs tarihindeki gündüz sü-resi verilmiştir.

6

12

18

24

Gündüz süresi(saat)

MerkezlerK L M N

Buna göre, verilen merkezlerle ilgili,

I. M ve N merkezleri farklı yarım kürelerdedir veEkvator'akuşuçuşuuzaklıklarıaynıdır.

II. L,KveNmerkezleriaynıyarımkürededir. III. Kmerkezi, Ekvator'a kuş uçuşu uzaklığı en fazla

olanmerkezdir. ifadelerinden hangileri yanlıştır?

A)YalnızI B)YalnızII C)IveII D)IveIII E)IIveIII

4. 21 Aralık'ta yaşanan gündüz uzunluğunun ne kadar olduğu bilinen bir merkez için, aşağıdakilerden han-gisine kesinlikle ulaşılabilir?

A)BulunduğuyarımküreyeB)SıcaklıkortalamasınaC)OrtalamayüksekliğineD)YerelsaatineE)Başlangıçmeridyeninegörekonumuna

5.

III

IV

V 0°

YD

0DII

I

21 Haziran'da yukarıdaki haritada konumları belirti-len merkezlerden hangisinde, cisimlerin gölge boyu daha kısa olur?


6.66° 33ı

66° 33ı

0°23° 27ı

23° 27ı

Dünya, Güneş karşısında şekildeki konumda iken, yeryüzünde aşağıdakilerden hangisi gözlemlene-mez?

A)Ekvator'dakibirmerkezde12saatgündüzyaşanır.B)GüneyYarımKüre'deyazbaşlangıcıdır.C)KuzeyKutupKuşağıtamamenaydınlıktır.D)KuzeyYarımKüre‘dekiherhangibirmerkezdegün-

düzsüresigecesüresindendahakısadır.E)Aydınlanmaçemberikutupdairelerindengeçer.

04ö

rnek

tir

örn

ekti

r

MEVSİM OLUŞUMU VE İKLİM KUŞAKLARI 9. Sınıf / Coğrafya 04

7. I. GüneşışınlarıEkvator’adikaçıylagelir. II. KuzeyKutupNoktası’ndagündüzbaşlangıcıdır. III. Aydınlanmaçemberikutupnoktalarındangeçer. Yukarıdakilerden hangileri, 21 Mart ve 23 Eylül tarih-

lerinin ortak bir özelliği değildir?

A)YalnızI B)YalnızII C)YalnızIII D)IveII E)IIveIII

8. Bir kişi, 23 Eylül tarihinde 36° Kuzey Enlemi'nde bulunan A merkezinden 72 paralel daha güneydeki bir B merke-zine gitmiştir.

Buna göre, A ve B merkezleri için aşağıdakilerden hangisi kesinlikle doğrudur?

A)Amerkezindeilkbaharbaşlangıcıdır.B)Bmerkezindesonbaharbaşlangıcıdır.C)B merkezinin üzerinde bulunduğu paralelin boyu

dahauzundur.D)Amerkezindedünyanındönüşhızıdahafazladır.E)Her iki merkez de bu tarihte güneş ışınlarını aynı

açıylaalır.

9. 66°33ı

66°33ı

23°27ı

23°27ı

0°

I

II

III

IV

V

Şekildeki numaralanmış merkezlerle ilgili aşağıdaki-lerden hangisi doğrudur?

A) III. merkez Güneş ışınlarını en büyük açıyla 21Haziran'daalır.

B)V.numaralımerkezde6ayboyuncagündüz,6ayboyuncageceyaşanır.

C)I.merkezdeyıliçindeGüneş'inhiçdoğmadığıgünleryaşanır.

D)II.merkezde21Aralık'tansonragündüzsüresikısal-mayabaşlar.

E) IV. merkez 21 Aralık'ta V. merkezden daha uzungündüzyaşar.

10. Aşağıdaki grafikte, belirli tarihlerde iki merkezde yaşa-nan gündüz süreleri verilmiştir.

Saat

21 M

art

21 H

azira

n

23 E

ylül

21 A

ralık

K merkezi

L merkezi

24

18

12

6

0

Buna göre, bu merkezlerle ilgili,

I. Lmerkezindegündüzsüresiyıliçindedahaçokde-ğişir.

II. KveLmerkezlerifarklıyarımkürelerdebulunur. III. KveLmerkezleri21Martve23Eylültarihlerinde

güneşışınlarınıaynıaçıylaalır. IV. LmerkeziEkvator'ungüneyindedir.

ifadelerinden hangileri söylenemez?

A)YalnızII B)YalnızIII C)IveIII D)IveIV E)IIIveIV

11. Aşağıda, 21 Mart tarihinde iki merkezde düz zeminlere dik olarak yerleştirilen 1 metrelik çubukların gölge boy-ları ve gölge yönleri gösterilmiştir.

gölge

I. merkez II. merkez

gölge

GG KK

Buna göre, bu merkezler ile ilgili olarak aşağıdaki-lerden hangisi söylenemez?

A) I.merkez,GüneyYarımKüre'deyeralır.B)Herikimerkez,farklıyarımkürelerdebulunur.C)I.merkez,güneşışınlarınıdahaküçükaçıylaalır.D)II.merkezdegündüzsüresidahauzundur.E)HerikimerkezinEkvator'aolanuzaklıklarıfarklıdır.

örn

ekti

rö

rnek

tir

Num

ara

AD SOYAD

CE

VA

PL

AR


0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1 6 112 7 123 8 134 9 145 10 15

9. Sınıf

COĞRAFYA

Lise

OK00-09.05KT

038

1. Paralel ve meridyenlerle ilgili,

I. Ekvator,enuzunparaleldir. II. Kutuplara doğru gidildikçe paralellerin uzunlukları

azalır. III. Meridyenler arası mesafe Ekvator’dan kutuplara

doğrugidildikçeazalır. IV. MeridyenlerbiryerinEkvator'agörekonumunube-

lirtir.


A)YalnızIII B)YalnızIV C)IveII D)IIveIII E)IIIveIV

2. Aşağıda, matematik konumları verilen taralı bölge-lerden hangisinin kapladığı iz düşüm alan en geniş-tir?

D) E)

C)B)A) 27°

20° 55° 20°

45°70°

30° 45° 10°

35°60°

23° 21°

45°32°

32° 28° 26°

50°37°

3. Aşağıdakişekilde,Türkiye'ninuçnoktalarınateğetola-rakçizilenparalelvemeridyenlergösterilmektedir.

K

Buna göre, K noktasının coğrafi koordinatları aşa-ğıdakilerden hangisidir?

A)36°K-45°D B)36°K-26°DC)36°K-42°D D)42°K-26°D E)26°K-36°D

4.

K

LM

0°

0°

50° D50° B

10° K

Yukarıdaki şekilde gösterilen K - L - M merkezleri arasındaki kuş uçuşu uzaklık, toplam kaç km'dir?

A)1221 B)10100 C)11100 D)12210 E)14420

5. • Dünyaüzerindekienuzunparaleldairesidir. • Dünyaüzerindekonumbulmakiçinkullanılanvebir

kutuptandiğerineuzananhayaliçizgilerdir. • 90°paraleliolarakifadeedilir. • BirmerkezinEkvator'aolanuzaklığınınderece,da-

kikavesaniyeolarakbelirtilmesidir.

Aşağıdakilerden hangisi verilen açıklamaların her-hangi biriyle ilişkilendirilemez?

A)Dönence B)EkvatorC)Meridyen D)Kutupnoktası E)Enlem

6. 10°

I

III

V IV

II

30°

30°

20°

20°

40°

40°

50°

50° 60°

Yukarıda, matematik konumları gösterilen numara-lanmış merkezlerden yola çıkan ve belirtilen ok yö-nünde hareket eden gruplardan hangisi, Ekvator'a uzaklığı değişmediği hâlde Başlangıç Meridyeni'ne yaklaşmış olur?


COĞRAFİ KOORDİNAT SİSTEMİ

05ö

rnek

tir

örn

ekti

r

7. 70° Kuzey Paraleli ile 30° Batı Meridyeni'nin kesiş-tiği noktadan yola çıkan ve üzerinde bulunduğu meridyeni takip ederek 1110 km güneye giden bir kişinin yolculuğu için aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?

A)YolculukboyuncaBatıYarımKüre'dedir.B)Yolboyuncageçtiğiparalellerinderecesiküçülür.C)Yolculuk sonunda Başlangıç Paraleli'ne yaklaşmış

olur.D)Yolculuksırasında10paralelaralığıgeçmiştir.E)YolculuğunuEkvator'ungüneyindetamamlamıştır.

8. Aşağıdaki tabloda K, L, M merkezlerinin paralel ve me-ridyen dereceleri verilmiştir.

Paralel Meridyen

K 30° K 40° D

L 70° G 60° D

M 30° G 90° D

Buna göre, K, L ve M merkezleriyle ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?

A)KveMmerkezleriEkvator'aeşituzaklıktadır.B)MmerkezininEkvator'akuşuçusuuzaklığı3330km

dir.C)L'nin üzerinde bulunduğu paralelin çevre uzunluğu

enazdır.D)Kmerkezindenbatıyadoğru1000kmgidenbirkişi

BaşlangıçMeridyeni'neyaklaşır.E)KveLmerkezleriarasında40paralelaralığıvardır.

9. • AynımeridyenüzerindebulunanKveLmerkezleriarasında777kmuzaklıkbulunur.

• 20°GüneyParaleliüzerindeyeralanKmerkeziLmerkeziningüneyindebulunur.

Bu bilgilere göre, L merkezinin paralel derecesi aşa-ğıdakilerden hangisidir?

A)27°Güney B)13°KuzeyC)13°Güney D)7°Kuzey E)7°Güney

10. 30° Kuzey Paraleli ile Türkiye'nin en güneyi arasın-daki kuş uçumu uzaklık, yaklaşık kaç km'dir?

A)555 B)666 C)1110 D)6660 E)9990

11. Aşağıda koordinatları verilen alanlardan hangisin-den kuzeydoğuya doğru kuş uçumu 1000 km iler-lendiğinde Türkiye'ye yaklaşılır?

D) E)

C)B)A) 112°

40° 60° 32°

20°70°

48° 55° 30°

28°76°

25° 28°

92°70°

124° 30° 24°

94°78°

12. (I) Türkiye Kuzey Yarım Küre'nin orta enlemlerinde ve Greenwich'in doğusunda bulunur. (II) Bulunduğu konum nedeniyle ekvatoral, tundra ve kutup iklimi gibi iklim tip-leri görülmez. (III) Üç tarafının denizle çevrili olması Ak-deniz ve Karadeniz ikliminin görülmesine olanak sağla-mıştır. (IV) İç kesimlerde karasallığın ve yer şekillerinin etkisiyle kısa mesafede iklim değişiklikleri görülür.

Bu paragraftaki numaralanmış cümlelerin hangile-rinde verilen özelliklerin oluşmasında, Türkiye'nin göreceli konumunun etkili olduğu söylenebilir?

A)YalnızIV B)IveII C)IveIII D)IIveIII E)IIIveIV

13. Türkiye ve İtalya ile ilgili;

I. Türkiye'deGüneşbattığıandaİtalya'dahenüzgün-düzyaşanması,

II. İtalya'da bulunan volkan konilerinin benzerlerininTürkiye'dedebulunması,

III. çizgiselhızvedenizseviyesindekiyerçekimikuv-vetininikiülkedebenzerolması,

IV. İtalya'nındışticarethacmininTürkiye'dendahabü-yükolması

durumlarından hangilerinin oluşmasında matematik konum özellikleri etkili olmuştur?

A)IveII B)IveIII C)IveIV D)IIveIII E)IIIveIV

9. Sınıf / Coğrafya 05COĞRAFİ KOORDİNAT SİSTEMİ

örn

ekti

rö

rnek

tir

Num

ara

AD SOYAD

CE

VA

PL

AR


0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1 6 112 7 123 8 134 9 145 10 15

9. Sınıf

COĞRAFYA

Lise

OK00-09.05KT

038

1. İstanbul'da oturan bir kişi bulunduğu yerden başka bir yere gitmiş ve gittiği yerde öğle vaktinin İstanbul'a göre 64 dakika daha önce olduğunu gözlemlemiştir.

Buna göre, bu kişinin gittiği yer ile İstanbul arasında kaç derecelik boylam farkı vardır?

A)4 B)6 C)12 D)16 E)24

2. Başlangıç Meridyeni'nde yerel saat 16.10 iken yerel saati 17.30 olan merkezin boylam derecesi aşağı-dakilerden hangisidir?

A)20°Doğu B)40°BatıC)60°Batı D)80°Doğu E)120°Doğu

3. 21 Mart'ta 30° Doğu Boylamı'ndaki İzmit'te Güneş, 18.30'da batmaktadır.

Buna göre, aynı gün Güneş, 33° Doğu Boylamı'ndaki Ankara'da kaçta batar?

A)18.00 B)18.18 C)18.30 D)18.42 E)18.52

4. Meridyenler arasındaki mesafenin Ekvator'dan ku-tuplara doğru gidildikçe azalmasına rağmen, iki meridyen arasındaki zaman farkının her yerde aynı olması, aşağıdakilerden hangisinin bir sonucudur?

A)MeridyenlerinparalelleridikkesmesininB)Dünya'nınyörüngesininelipsşeklindeolmasınınC)Güneş ışınlarınıngelişaçısınınkutuplaradoğrugi-

dildikçeküçülmesininD)ÇizgiselhızınEkvator'dankutuplaradoğrugidildikçe

azalmasınınE)Yereksenininyörüngedüzlemineeğikolmasının

5. 10°

X T

Z

Y

V

0° 10° 20° 30°10°

20°

30°

40°

50°

Yukarıdaki koordinat sisteminde verilen noktalar-dan hangi ikisi arasında 2 saat 40 dakikalık yerel saat farkı vardır?

A)XveY B)YveV C)XveV D)ZveT E)ZveV

6. Enlem dereceleri aynı olan iki merkezin yerel saat-lerinin farklı olması, bu merkezlerin aşağıdakilerden hangisi bakımından farklı olduğunu gösterir?

A)GüneşışınlarınıalmaaçılarıB)DenizegörekonumlarıC)BulunduklarıyarımküreD)YükseltileriE)Boylamları

7.

B D

26° Doğu Boylamı'nda 21 Mart günü Güneş'in konumu yanda verilmiştir.

Buna göre, aşağıda aynı anda Güneş'in konumu ve-rilen merkezlerden hangisinin Türkiye sınırları için-de olduğu söylenebilir?

DB

A)

DB

D)

DB

E)

DB

B)

DB

C)

YEREL SAAT HESAPLAMALARI

06ö

rnek

tir

örn

ekti

r

8. Sosyal hayatta yerel saatleri kullanmak mümkün de-ğildir. Ticari ve ekonomik ilişkilerin kolaylaştırılması, haberleşme ve ulaşım hizmetlerinin düzenli bir şekilde yapılabilmesi için ortak saat veya ulusal saat uygula-masına geçilmiştir. Bazı ülkeler (Mısır ve Şili gibi) aynı anda bir tane ortak saat kullanırken bazı ülkeler (ABD, Rusya gibi) birden fazla ortak saat kullanırlar.

Bu durum, ülkelerin hangi yönden farklı olmalarıyla açıklanabilir?

A)Kuzey-güneyyönlügenişlikleriB)Doğu-batıyönündekigenişlikleriC)BaşlangıçMeridyeni'neolanuzaklıklarıD)FarklıyarımkürelerdeyeralmalarıE)Ekonomikgelişmişlikleri

9.

K

L

0°

Yukarıdaki şekilde gösterilen K ve L merkezleri için;

I. Yerelsaatleriyılboyuncabirbirininaynıdır. II. Güneşışınlarınıyılboyuncaaynıaçıylaalırlar. III. Öğlevakitleriaynıdır.

yargılarından hangileri doğrudur?

A)YalnızI B)YalnızIII C)IveII D)IveIII E)IIveIII

10. A

C

E

G

B

DF

0°H

LK

Yukarıdaki haritada, farklı enlemler üzerinde göste-rilen merkezler arasındaki doğu-batı yönlü uzaklık eşit olduğuna göre, hangi doğrultuda yerel saat far-kı daha azdır?

A)A–B B)C–D C)E–F D)G–H E)K–L

11. Aşağıdaki Türkiye haritası üzerinde, bazı kentlerimizin enlem ve boylam dereceleri gösterilmiştir.

Tekirdağ

Aydın Batman

41°

40°

37°

27°

Haritaya bakılarak, aşağıdakilerden hangisi söyle-nemez?

A)Aydın,Tekirdağ'agöreBaşlangıçMeridyeni'nedahauzaktır.

B)Batman'dayerelsaat,diğermerkezleregöredahaile-ridir.

C)Tekirdağ'ınEkvator'aolanuzaklığıdiğermerkezleregöredahafazladır.

D)Aydın ile Batman, güneş ışınlarını yıl içinde aynıaçıylaalırlar.

E)AydınileBatmanarasındakikuşuçuşuuzaklık1554km'dir.

12. 30° 35°

50°

60°

K

L

Yukarıdaki şekilde matematik konumları verilen merkezlerden K merkezinde yerel saat 17.13 iken, L nin yerel saati kaçtır?

A)16.53 B)17.33 C)18.23 D)18.39 E)19.13

13. –5. saat dilimini ortak saat olarak kullanan K merkezin-den 28 Ağustos günü saat 18.30'da havalanan bir uçak, 7 saatlik bir yolculuk sonunda +3. saat dilimini ortak saat olarak kullanan M merkezine ulaşmıştır.

Buna göre, uçak iniş yaptığında M merkezindeki ha-valimanında saat ve tarih nedir?

A) 28Ağustos09.30B) 29Ağustos01.30C)29Ağustos02.30D)29Ağustos09.30E) 28Ağustos03.30

9. Sınıf / Coğrafya 06YEREL SAAT HESAPLAMALARI

örn

ekti

rö

rnek

tir

Num

ara

AD SOYAD

CE

VA

PL

AR


0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1 6 112 7 123 8 134 9 145 10 15

9. Sınıf

COĞRAFYA

Lise

OK00-09.05KT

038

1. İstanbul'da ikamet eden Deniz, Didim'de yapacağı tatil için yola çıktığında öncelikle 1/5.000.000 ölçekli Türkiye haritasından, daha sonra 1/1.800 ölçekli bir plandan, son olarak da arkadaşının çizdiği krokiden yararlanarak gideceği yeri bulmuştur.

Buna göre, aşağıdakilerden hangisi Deniz'in kullan-dığı üç materyalin ortak özelliğidir?

A)BirölçeğegöreçizilmeleriB)GenişalanlarıayrıntılıbirbiçimdegöstermeleriC)KuşbakışıgörünümüyansıtmalarıD)RenklendirilmişolmalarıE)Hataoranlarınınçokfazlaolması

2. Aşağıda verilen ölçeklerden hangisiyle hazırlanan bir Türkiye fiziki haritasının, ayrıntıyı gösterme gücü daha fazladır?

A)1/1.100.000 B)1/500.000C)1/900.000 D)1/250.000 E)1/10.000

3. 1/500 000 ölçekli haritada 20 cm ile gösterilen bir yolun gerçek uzunluğu kaç km'dir?

A)100 B)200 C)250 D)500 E)600

4. Aynı boyuttaki kâğıtlara izohips yöntemi ile çizilen bir Türkiye fiziki haritası ile Marmara Bölgesi fiziki haritası karşılaştırıldığında aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?

A)MarmaraBölgesiharitasındaayrıntıdahaazdır.B)MarmaraBölgesiharitasındaizohipslerarasıyüksel-

tifarkıdahafazladır.C)Herikiharitadandaprofilçıkarılabilir.D)Türkiye haritasının kâğıt üzerinde kapladığı alan

dahafazladır.E) Türkiyeharitasınıngösterdiğigerçekalandahaaz-

dır.

5. Aşağıda, eşit boyuttaki kâğıtlara çizilmiş bazı haritaların ölçekleri verilmiştir.

Bu ölçeklere sahip haritalardan hangisinin gösterdi-ği alan en dardır?

A)1/25.000 B)1/50.000C)1/100.000 D)1/150.000 E)1/500.000

6.

5 cm

20 km151055 0

Bu çizgi ölçeğin kesir ölçek olarak değeri aşağıdaki-lerden hangisidir?

A)1/200.000 B)1/250.000C)1/500.000 D)1/2.000.000 E)1/5.000.000

7. Türkiye idari (siyasi) haritasına bakılarak aşağıdaki-lerden hangisi hakkında bilgi edinilemez?

A)Türkiye'deyeralanillerinsayısıB)MarmaraBölgesi'ndeyükseltininenfazlaolduğuyerC)Ankara'nınİstanbul'agörehangiyöndeolduğuD)İstanbulileİzmirarasındakikuşuçuşuuzaklıkE) Türkiye'yiçevreleyendenizlerinhangileriolduğu

8. Kara ve denizlerin yerküre üzerindeki biçimleri, genişlik-leri haritalara tam olarak yansıtılamamakta, boyutların-da bozulmalar olmaktadır.

Buna göre, harita çizimlerinde bu durumun görül-mesinde aşağıdakilerden hangisi etkili olmuştur?

A)Dünya'nınşekliningeoitolmasıB)Dünya'nınekseninineğikolmasıC)ProjeksiyonyöntemlerininkullanılmasıD)DünyaüzerindekaralarındahaazyerkaplamasıE)Dünya'nınkapladığıalanınfazlaolması

HARİTA BİLGİSİ

07ö

rnek

tir

örn

ekti

r

9. Aşağıda, Kuzey Kutup Noktası merkez alınarak düzlem projeksiyonla çizilmiş bir harita verilmiştir.

IV

III

I

IIV

Harita hazırlanırken üzerinde taralı olarak gösterilen bölgelerin hangisinde daha fazla hata oluştuğu söy-lenebilir?


10. İki merkez arasındaki yükselti farkı ile yatay mesafe oranlanarak merkezler arasındaki ortalama eğim bulu-nabilir.

Buna göre aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?

A)Aynıyüksekliktekiikimerkezden,aynızirveyeçıkanikiyoldankısaolanınıneğimidahafazladır.

B)Aynıyüksekliktebulunanikimerkezarasındakiorta-lamaeğimçokfazladır.

C)Ortalamayükseltisifazlaolanalanlarınortalamaeği-midefazladır.

D)İki merkez arasındaki kuş uçuşu mesafe arttıkçaaralarındakiortalamaeğimartar.

E)Yükselti farkı aynı olanmerkezler arasındaki eğimdeherzamanaynıdır.

11. Osmanlı donanması ile birlikte İnebahtı, Moton, Koron, Navarin, Midilli, Rodos gibi deniz seferlerinde görev alan, gördüğü yerleri ve yaşadığı olayları, daha sonra Kitab-ı Bahriye adıyla dünya denizciliğinin de ilk kılavuz kitabı olma özelliğini taşıyacak olan kitabında anlatan denizci ve haritacıdır. 16. yüzyılın başlarında döneminin en ayrıntılı dünya haritasını yapmıştır.

Bu parçada sözü edilen haritacı aşağıdakilerden hangisidir?

A)KatipÇelebi B)SeydiAliReisC)PiriReis D)EvliyaÇelebi E)AliKuşçu

12.

0 200 400 600 km

Antalya

Sivas

Yukarıdaki Türkiye haritasında gösterilen Sivas ile Antalya arasındaki kuş uçuşu uzaklık, yaklaşık kaç km'dir?

A) 400 B) 500 C) 700 D) 900 E) 1000

13. 1/800.000 kesir ölçeğinin çizgi ölçek olarak değeri aşağıdakilerden hangisidir?

D)

C)

B)

A)

E)

2 cm

32 km

32 km

32 km

32 km

64 km

16 km

8 km

24

24

48

12

16

16

321616

8

4 6

8

8

4

2

8

8

4

2

0

0

0

0

0

1 cm

1 cm

1 cm

1 cm

14. Gerçekte 200 km olan bir yolun uzunluğu, harita üzerin-de 10 cm olarak ölçülmüştür.

Buna göre, bu haritanın ölçeği aşağıdakilerin hangi-sinde doğru olarak verilmiştir?

A)1/200.000 B)1/500.000C)1/1.000.000 D)1/2.000.000 E)1/20.000.000

15. 1

200.000

ölçekli bir haritada 5 cm2 alan kaplayan bir

bölgenin gerçek alanı kaç km2 dir?

A) 5 B) 10 C) 20 D) 25 E) 40

HARİTA BİLGİSİ 9. Sınıf / Coğrafya 07

örn

ekti

rö

rnek

tir

Num

ara

AD SOYAD

CE

VA

PL

AR


0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1 6 112 7 123 8 134 9 145 10 15

9. Sınıf

COĞRAFYA

Lise

OK00-09.05KT

038

1.

Deniz

EE

CB

A

D

Bu izohips haritasında işaretli noktaların yükseltile-rinin fazla olandan az olana sıralanışı, aşağıdakile-rin hangisinde doğru olarak verilmiştir?

A) A – D – B – C – E B) E – D – C – B – AC) D – E – C – B – A D) A – B – C – E – D E) B – A – C – D – E

2. Aşağıdakilerden hangisi, izohipslerin özelliklerin-den biri değildir?

A)Aynı izohips eğrisi üzerindeki bütün noktalar aynıyükseltiyesahiptir.

B)Aynıharitadakiizohipslerinarasındakiyükseltifarkıeşittir.

C)İzohipslerinseyrekgeçtikleriyerlerdeeğimazdır.D)İzohipslerinsıkgeçtiğiyerlerdeyükseltifazladır.E) İçiçekapalıeğrilerdir.

3. Fiziki haritalarda renkler, belirli yükselti basamaklarını gösterir.

Buna göre, renklendirme yöntemiyle çizilmiş Türki-ye fiziki haritasında, aşağıdaki ovalarımızdan hangi-si, diğerlerine göre farklı bir renkle gösterilir?

A)Gediz B)Bafra C)Bakırçay D)Çukurova E)Iğdır

4. Tarama yöntemiyle hazırlanmış bir fiziki haritada; taramanın uzun, ince ve seyrek çizgilerle yapıldığı bir yöre için aşağıdakilerden hangisi kesinlikle doğ-rudur?

A)Yüzeydeengebelilikfazladır.B)Yükseltifazladır.C)Eğimazdır.D)Birdağyamacıdır.E)Denizeyakındır.

5.

K L

100100200

Verilen izohips haritasındaki K - L doğrultusundan alınan profil, aşağıdakilerden hangisidir?

D)C)

E)

B)A) Yükselti (m)800700600500400300200100

0K L

Yükselti (m)800700600500400300200100

0K L

Yükselti (m)800700600500400300200100

0K L

Yükselti (m)800700600500400300200100

0K L

Yükselti (m)800700600500400300200100

0K L

6. Z

Y

X

Yukarıdaki izohips haritasında X merkezi 1200, Y merkezi 1400 metre yükseltide olduğuna göre, Z merkezinin yükseltisi kaç metredir?

A)1800 B)1900 C)2000 D)2200 E)2400

YERYÜZÜ ŞEKİLLERİNİN HARİTALARA AKTARILMASI

08ö

rnek

tir

örn

ekti

r

7. Aşağıda, bir yörenin izohips haritası verilmiştir.

Deniz

A

K

C

B

300

Haritaya göre, bu yöre ile ilgili olarak aşağıdakiler-den hangisi söylenemez?

A) Akarsuyundenizedöküldüğüyerdedeltaoluşmuştur.B)Bmerkezininyükseltisi150metredir.C)AileCmerkeziarasındakiyükseltifarkı300metre-

denfazladır.D)A merkezi, 600-750 metre arasında bir yükseltiye

sahiptir.E)Bmerkezininyükseltisidiğermerkezleregöredaha

azdır.

8. Bir bölgenin farklı ölçeklerle izohips haritaları hazırlan-mıştır.

İzohips eğrilerinin aralık farkı aşağıdakilerin hangi-sindeki gibi olan haritanın ölçeği daha büyüktür?

A)150 B)500 C)750 D)1000 E)1500

9.

KDeniz

II

I

İzohips haritasında gösterilen I ve II numaralı mer-kezler için aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?

A) Inumaralımerkezinbulunduğuyamacıneğimidahafazladır.

B) IInumaralımerkezinortalamayüksekliğidahafazla-dır.

C)IInumaralımerkezlekıyıçizgisiarasındakikuşuçu-muuzaklıkdahafazladır.

D)Inumaralımerkezinbulunduğuyerdeizohipslerara-sıyükseltifarkıdahaazdır.

E) I numaralımerkezdağlıkalanıngüneyyamacındabulunur.

10.

Deniz

K

M

Yukarıdaki izohips haritasında belirtilen K merkezi-nin yükseltisi 600 metre olduğuna göre, M merke-zinin yükseltisi kaç metredir?

A)500 B)700 C)800 D)1000 E)1200

11.

Yukarıdaki izohips haritasında;

I. vadi, II. kıyıçizgisi, III. yamaç, IV. kapalıçukur

şekillerinden hangileri bulunmamaktadır?

A)YalnızII B)YalnızIII C)IveII D)IIveIV E)IIIveIV

12.

Deniz

5 0 5 10 15 km

Yukarıda verilen haritadaki yörenin en yüksek ve en alçak noktaları arasındaki kuş uçuşu mesafe yakla-şık kaç km'dir?

A)15 B)23 C)32 D)40 E)50

YERYÜZÜ ŞEKİLLERİNİN HARİTALARAAKTARILMASI 9. Sınıf / Coğrafya 08

örn

ekti

rö

rnek

tir

(1-6. Testler)


10. Sınıf

Yeni müfredata


tam uygun








Coğrafya

TEST AYRINTILARI

10. Sınıf / Coğrafya

Konu Tarama

NoKonu Tarama Adı Ünite Adı

01 Yerin Yapısı ve Katmanları

Doğal Sistemler

02 Jeolojik Devirler - Kayaçlar

03 İç Kuvvetler - I

04 İç Kuvvetler - II

05 Türkiye’de İç Kuvvetlerin Etkisi

06 Rüzgârların ve Akarsuların Oluşturduğu Yer Şekilleri

07 Yer Altı Sularının ve Buzulların Oluşturduğu Yer Şekilleri

08 Dalga ve Akıntıların Oluşturduğu Yer Şekilleri - Kıyı Tipleri

09 Türkiye’de Akarsuların Oluşturduğu Yer Şekilleri - Türkiye’deki Karstik Şekiller

10 Türkiye’de Rüzgârların ve Buzulların Oluşturduğu Yer Şekilleri

11Türkiye’de Dalga ve Akıntıların Oluşturduğu Yer Şekilleri ve Türkiye’deki Kıyı Tipleri

12 Türkiye’nin Dağları, Platoları ve Ovaları

13 Yeryüzünde ve Türkiye’de Su Varlığı

14 Yeryüzünde ve Türkiye’de Toprak Varlığı

15 Yeryüzünde ve Türkiye’de Bitki Varlığı

16 Nüfusun Yapısal Özellikleri

Beşerî Sistemler

17 Nüfusun Gelişimi ve Dağılışı

18 Nüfus Piramitleri

19 Türkiye’de Nüfus

20 Dünyada ve Türkiye’de Göçler

21 Ekonomik Faaliyet Türleri

22 Uluslararası Ulaşım AğlarıKüresel Ortam:

Bölgeler ve Ülkeler

23 Doğal AfetlerÇevre ve Toplum

24 Türkiye’de Doğal Afetler ve Etkileri

Num

ara

AD SOYAD

CE

VA

PL

AR


0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1 6 112 7 123 8 134 9 145 10 15

10. Sınıf

COĞRAFYA

01

Lise

OK00-10.05KT

038

YERİN YAPISI VE KATMANLARI1. Aşağıdakilerden hangisi, yer yuvarlağında derinlere

doğru inildikçe sıcaklığın arttığına kanıt olarak gös-terilemez?

A) Volkanlardan kızgın lavların çıkması

B) Yer kabuğunda aşağıya doğru inildikçe sıcaklığın her 33 m'de 1 °C artması

C) Yer altından sıcak su kaynaklarının çıkması

D) Karstik kaynaklarda bol miktarda kireç bulunması

E) Volkanizma öncesinde sıcak gaz püskürmelerinin olması

2. Yer kabuğu kıtasal ve okyanusal kabuk olmak üzere iki kısımdan oluşur.

Aşağıdakilerden hangisi, kıtasal kabuğu okyanusal kabuktan ayıran en önemli özelliktir?

A) Yoğunluğunun az olması

B) Katı malzemeden oluşması

C) Çeşitli taşlardan meydana gelmiş olması

D) İç kısımlarına doğru gidildikçe sıcaklık ortalamasının artması

E) Mantodaki hareketlerden etkilenmesi

3. I. Yer yuvarlağında yoğunluğu en fazla olan katman-dır.

II. İç ve dış çekirdek olmak üzere iki kısımdan oluşur.

III. Kıtaların hareket etmesine neden olur.

IV. Demir ve nikel gibi elementlerden oluşmuştur.

Yukarıdakilerden hangileri yer yuvarlağını oluşturan katmanlardan birisi olan çekirdeğin özellikleri ara-sında yer almaz?

A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II

D) II ve III E) III ve IV

4. Yer kürenin iç yapısı hakkında bilgi sahibi olmak is-teyen bir bilim insanının;

I. deprem dalgalarının hızı ve izlediği yol,

II. akarsuların akım düzeni,

III. volkan patlamaları sırasında püsküren maddeler,

IV. yüzey sularının sıcaklığı

konularından hangilerinde araştırma yapması bek-lenir?

A) Yalnız I B) I ve III C) II ve III

D) III ve IV E) I, II ve IV

5. Kıtalar önceleri tek bir kıta olan Pangea’yı meydana getirirken 2. ve 3. zamanlarda parçalanarak birbirinden uzaklaşıp bugünkü görünümünü almıştır.

Bu teoriye göre, kıtaların parçalanarak birbirinden uzaklaşmasının asıl nedeni, aşağıdakilerden hangi-sidir?

A) 2. ve 3. jeolojik zamanlarda sıcak ve nemli iklimlerin etkili olması

B) 3. Jeolojik Zaman boyunca şiddetli volkan püskür-melerinin meydana gelmesi

C) Mantoda yatay ve dikey yönde hareketliliğin olması

D) Farklı kıtalar üzerinde benzer fosillere rastlanması

E) Yer kabuğunun bazı yerlerde çok kalın bazı yerlerde ince olması

6. Yer kabuğunu oluşturan levhaların uzun zaman ölçeğin-de birbirine doğru yaklaştığı ya da uzaklaştığı görülür.

Bu hareketliliğin aşağıdakilerden hangisine neden olduğu söylenemez?

A) Okyanus alanlarının açılıp genişlemesi

B) Kıvrım dağlarının oluşması

C) Volkanik püskürmelerin meydana gelmesi

D) Şiddetli depremlerin meydana gelmesi

E) Sağanak yağışların görülmesi

örn

ekti

rö

rnek

tir

10. Sınıf / Coğrafya 01YERİN YAPISI VE KATMANLARI

7. Coğrafi koşulları birbirinden çok farklı olan Hindistan ve Antarktika kıtalarında aynı kara hayvanına ait fosillere rastlanmaktadır.

Bu bilgi dikkate alındığında, aşağıdakilerden hangi-sine ulaşılabilir?

A) Yeryüzeyi zaman içinde genişlemiştir.

B) Yer kabuğunu oluşturan levhalar uzun zaman ölçe-ğinde yer değiştirmişlerdir.

C) Levha hareketliliği fosil oluşumuna neden olmuştur.

D) Hindistan ve Antarktika kıtaları birbirinden en son ayrılan iki kara parçasıdır.

E) Hindistan ve Antarktika kıtalarında benzer yer şekil-leri bulunur.

8. Sial katmanı aşağıdakilerden hangisinin bulunduğu bölgelerde daha kalındır?

A) Alçak platolar

B) Çöküntü ovaları

C) Yüksek dağlar

D) Okyanus tabanları

E) Deniz kıyıları

9. Aşağıdaki haritalarda kıtaların farklı jeolojik dönemler-deki görünüşleri gösterilmiştir.

245 milyon yıl önce245 milyon yıl önce 65 milyon yıl önce

Haritalardan yararlanılarak;

I. kıtaların önceleri tek büyük bir kıtayı oluşturduğu,

II. kıtaların zaman içinde birbirinden uzaklaştığı,

III. Kuzey Yarım Küre’deki karaların oranının zaman içinde azaldığı,

IV. okyanusların zaman içinde şekillendiği

yargılarından hangilerine ulaşılamaz?



10. Yer yuvarlağını oluşturan;

I. yer kabuğu,

II. manto,

III. dış çekirdek,

IV. iç çekirdek

katmanlarından kalınlığı en az ve en fazla olanlar sı-rasıyla aşağıdakilerin hangisinde verilmiştir?

A) I ve II B) I ve III C) II ve III

D) II ve IV E) III ve IV

11. Mantonun yer kabuğuna daha yakın ve daha akış-kan kısmına ne ad verilir?

A) Sial B) Sima C) Çekirdek

D) Astenosfer E) Litosfer

12. Aşağıdaki şekilde yer yuvarlığının yapısı gösterilmiştir.

Sıcaklık

Derinlik (km)

Yer ka

buğu

Üst manto

Altmanto

Yoğunluk(gr/m3)

DışÇekirdek

İçÇ

ekird

ek

1900°

3700°

4500°

105.5

4.3

2.7

6371

2890

700

Şekil incelendiğinde;

I. yer kürenin çekirdek kısmında yoğunluğun fazla ol-duğu,

II. üst mantonun akışkan olduğu,

III. yer yuvarlığının sıcaklık ve yoğunluğu birbirinden farklı katmanlardan oluştuğu,

IV. yer kabuğunun kıtasal alanlarda daha ince olduğu

bilgilerinden hangilerine ulaşılamaz?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III


örn

ekti

rö

rnek

tir

Num

ara

AD SOYAD

CE

VA

PL

AR


0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1 6 112 7 123 8 134 9 145 10 15

10. Sınıf

COĞRAFYA

Lise

OK00-10.05KT

038

JEOLOJİK DEVİRLER - KAYAÇLAR1. I. Son Buzul Çağı'nın yaşanması

II. Linyit yataklarının oluşumu

III. Taş kömürünün oluşumu

IV. İstanbul ve Çanakkale boğazlarının oluşması

Yukarıdakilerden hangileri, 4. Jeolojik Dönem'de gerçekleşmiştir?

A) I ve II B) I ve III C) I ve IV


2. Yaklaşık 4 milyar yıl sürdüğü tahmin edilen ilkel za-manda, aşağıdakilerden hangisi meydana gelmiştir?

A) Taş kömürü havzaları

B) Alp Dağları

C) Kıtaların çekirdek kısımları

D) Atlas Okyanusu

E) İstanbul Boğazı

3. Aşağıda 4. Jeolojik Dönem'de görülen olaylarla ilgili bazı bilgiler verilmiştir.

• KuzeyYarımKüre’deşiddetlisoğumagörülür.So-ğumanın etkisiyle Batı Avrupa, İskandinavya, Ka-nada gibi karalar buzullar altında kalmıştır.

• Denizseviyesialçalmıştır.

Sadece verilenlerden yararlanılarak bu dönemle ilgi-li,

I. Bazı kara canlılarının yaşam alanları daralmıştır.

II. Kalıcı kar alt sınırı alçalmıştır.

III. Depremsellik artmıştır.

bilgilerinden hangilerine ulaşılamaz?

A)YalnızI B)YalnızIII C)IveII

D) I ve III E) II ve III

4. ● Linyit

● Tebeşir

● Mercan kalkeri

Bu kayaçlar, aşağıdaki kayaç gruplarından hangisi-ne örnek olarak gösterilebilir?

A) İç püskürük B) Dış püskürük

C) Fiziksel tortul D) Organik tortul

E) Metamorfik

5. Yer kabuğunu oluşturan iç püskürük ve dış püskü-rük kayaçlar için;

I. soğuma ve katılaşma sonucu oluşmaları,

II. magmatik malzemeden meydana gelmeleri,

III. içlerinde fosil bulundurmaları,

IV. açık renkli ve iri taneli olmaları

özelliklerinden hangilerinin ortak olduğu söylenebi-lir?

A)YalnızI B)IveII C)IIveIII

D) II ve IV E) I, II ve IV

6. I. Suların içindeki eriyik malzemenin çökelmesiyle ---- kayaçlar oluşur.

II. Yer yuvarlağının iç kısımlarındaki magmanın yerkabuğunun iç kısımlarında soğuyarak katılaşma-sıyla ---- kayaçlar oluşur.

Numaralandırılmış cümlelerdeki boşluklara aşağı-dakilerden hangisi getirilmelidir?

I II

A) Kimyasal tortul Dış püskürük

B) Mekanik tortul Dış püskürük

C) İç püskürük Başkalaşım

D) Mekanik tortul İç püskürük

E) Kimyasal tortul İç püskürük

7. Kütle hâlindeki granitler, fiziksel ve kimyasal ayrışma sonucu değişik boyutlarda bloklara dönüşerek, tor to-poğrafyasını oluştururlar.

Buna göre, tor topoğrafyasının bulunduğu bir bölge için aşağıdakilerden hangisi kesinlikle doğrudur?

A) Akarsu aşındırması güçlüdür.

B) Toprak oluşumu hızlıdır.

C) İç püskürük kayaçlar yaygındır.

D) Bitki örtüsü cılızdır.

E) Deniz seviyesinden yükseklik fazladır.

02ö

rnek

tir

örn

ekti

r

8. İnsanların ilk çağlarda avlanmak için kesici alet yap-mak, bitkileri öğütmek, süs eşyası yapmak amacıyla aşağıdakilerden hangisini kullandığı söylenebilir?

A) Toprak B) Kayaç C) Ağaç

D) Kemik E) Demir

9. Yeryüzündekikayaçlardışkuvvetlerinetkisiylekayakı-rıntıları şeklindeki tortullara, bu tortullar da tortul kayaçla-ra dönüşür.

Bu dönüşüm üzerinde aşağıdakilerden hangisinin etkisi yoktur?

A) Sıkışma B) Taşınma

C) Çimentolaşma D) Soğuma

E) Ayrışma

10. Tarih boyunca, insanların yer kabuğunu oluşturan farklı sertlikteki kayaçlardan çeşitli amaçlarla yararlandıkları görülmüştür.

Buna göre, aşağıdakilerden hangisi ilk çağlarda kayaçlardan yararlanma alanları arasında bulunma-mıştır?

A) Tünel inşa etme B) Bitki öğütme

C) Barınma yeri oluşturma D) Süs eşyası yapma

E) Pişirme kapları yapma

11. Bazı topoğrafyalar, o bölgede yaygın olan kayaç türleri-ne göre isimlendirilmiştir.

Buna göre;

I. Kireç taşı → Karstik topoğrafya

II. Granit → Tor topoğrafyası

III. Bazalt → Volkan topoğrafyası

IV. Kaya tuzu → Buzul topoğrafyası

eşleştirmelerinden hangileri yanlıştır?

A)YalnızIV B)IveII C)IveIII


12. Organik tortul Dış püskürük Kırıntılı tortul

Tebeşir

Taş kömürü

Elmas

Volkan camı

Bazalt

Tüf

Kil taşı

Konglomera

Kum taşı

Yukarıdaki tabloda yer alan kayaçlardan hangisinin bulunduğu kayaç grubu yanlış gösterilmiştir?

A) Volkan camı B) Kil taşı

C) Tebeşir D) Elmas

E) Konglomera

13. Yeryüzündeki organik tortul kayaçlar için aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?

A) Bitkisel ve hayvansal maddeler barındırırlar.

B) Yükseksıcaklıkvebasınçaltındametamorfikkayaç-lara dönüşebilirler.

C) Akarsuların aşındırma faaliyetlerinden etkilenmez-ler.

D) İçlerinde fosil bulundurabilirler.

E) Bazı türlerinden enerji elde edilebilir.

14. Aşağıdaki şekilde turistik önemi fazla olan peribacaları gösterilmiştir.

I

II

Bu oluşum incelendiğinde I numaralı kesimin açık, II nu-maralı kesimin koyu renkli olduğu görülür.

Bu durum aşağıdakilerden hangisiyle ilgili bilgi ve-rir?

A) Yakınzamandaoluştuğuyla

B) Oluşumunda akarsu ve rüzgârların etkili olduğuyla

C) Farklı özellikteki kayaçlardan meydana geldiğiyle

D) Çevresinde yerleşmelerin yoğun olduğuyla

E) Aşınma sürecinin devam ettiğiyle

15.

Magma

Yeryüzü

Basınç Sıcaklık X Kayacı

X

Yukarıdaki şekilde bulunduğu yer gösterilen X kaya-cının oluşumunda;

I. tortul ya da püskürük bir kayacın değişime uğrama-sı,

II. kayacın yüksek ısı ve basınç ortamında kalması,

III. volkanik püskürmenin etkin olması,

IV. iklim değişikliklerinin yaşanması

durumlarından hangilerinin etkili olduğu söylene-mez?

A)YalnızIV B)IveII C)IveIII


10. Sınıf / Coğrafya 02JEOLOJİK DEVİRLER - KAYAÇLAR

örn

ekti

rö

rnek

tir

Num

ara

AD SOYAD

CE

VA

PL

AR


0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1 6 112 7 123 8 134 9 145 10 15

10. Sınıf

COĞRAFYA

Lise

OK00-10.05KT

038

İÇ KUVVETLER - I1. Orojenik hareketler sırasında yer kabuğu, yapısına bağ-

lı olarak kıvrılır ya da kırılır.

I. Senklinal

II. Antiklinal

III. Graben

IV. Horst

Yukarıdakilerden hangileri, orojenez sonucu alçalan sahalardır?



2. I. Üzerinde kalın buzul depolarının oluşması

II. Yüzeyinin dış kuvvetlerin etkisiyle aşınması

III. Şiddetli bir deprem meydana gelmesi

IV. Volkandan çıkan lavların yüzeyinde birikmesi

Yukarıdakilerden hangileri, bir kara kütlesinin epi-rojenik hareket sonucu toptan yükselmesine neden olur?

A) Yalnız II B) Yalnız IV C) I ve II


3. Aşağıda bir araziyi oluşturan tortul tabakaların uzanışı gösterilmiştir.

Şekil incelendiğinde;

I. arazinin kıvrılma sonucu bugünkü görünümünü al-dığı,

II. tabakaların esnek yapıda olduğu,

III. arazinin yüksek kesimlerinde volkanizmanın etkili olduğu,

IV. arazinin toptan yükseldiği

sonuçlarından hangilerine ulaşılabilir?

A) Yalnız I B) Yalnız IV C) I ve II


4. "Deprem öldürmez, bina öldürür." sözü dünyanın bir-çok yerinde meydana gelen depremlerle kanıtlanmış-tır. 1999 yılında meydana gelen ve şiddetleri birbirine yakın olan depremler, farklı yıkımlara neden olmuştur. Örneğin; 7,6 şiddetindeki Marmara depreminde 15 bin civarında; 7,8 şiddetindeki Tayvan depreminde ise 3 bin civarında insan ölmüştür. Meksika’da meydana gelen 7,4 şiddetindeki depremde ölenlerin sayısı ise her ikisiy-le de kıyaslanamayacak kadar az olmuştur.

Buna göre aşağıdakilerden hangisi, olabilecek bir depremde yıkımı en aza indirebilmek için alınacak önlemlerden biri değildir?

A) Deprem konusunda halkın bilinçlendirilmesi

B) Büyük şehir veya sanayi merkezlerinin aktif fay hat-larına uzak alanlara inşa edilmesi

C) Binaların alüvyal ovalara inşa edilmesi

D) Binalar yapılmadan önce zemin etütlerinin yapılması

E) Binalarda hafif ve esnek malzeme kullanılması

5. Deprem bölgeleri ve volkanik alanlar ile sıcak su kay-nakları arasında yakın ilişki vardır.

II

III V

0°IV

I

Buna göre, dünya haritasındaki numaralandırılmış alanlardan hangisinde sıcak su kaynaklarının yay-gın olduğu söylenemez?


03ö

rnek

tir

örn

ekti

r

6. Yeryüzündeki deprem kuşakları ile aktif volkanların da-ğılışında paralellik vardır.

Aşağıdakilerden hangisi, bu alanların ortak özellik-lerinden biridir?

A) Kırık hatlarının görülmesi

B) Tortul tabakalar üzerinde yer almaları

C) Yer altı kaynakları açısından fakir olmaları

D) Engebeliliğin az olması

E) Yükseltinin fazla olması

7. I. Birinci jeolojik devir – Su yosunu türünden ilk canlı-ların ortaya çıkması

II. İkinci jeolojik devir – Dış kuvvetler tarafından kara yüzeylerinin aşındırılması

III. Üçüncü jeolojik devir – And ve Kayalık dağlarının oluşması

IV. Dördüncü jeolojik devir – Buzul devrinde kıyı çizgi-sinin değişmesi

Çeşitli jeolojik devirlerle ilgili verilen olaylardan, epi-rojenez ve orojenez sonucu oluşanlar aşağıdakilerin hangisinde verilmiştir?

Orojenez Epirojenez

A) I II

B) I III

C) II III

D) II IV

E) III IV

8. Yer şekillerinin oluşumunda iç ve dış kuvvetler etkili olur.

Aşağıdakilerden hangisi iç kuvvetlerin etkisiyle olu-şan yer şekilleri arasında bulunmaz?

A) Graben ovası

B) Krater gölü

C) Volkan konisi

D) Delta ovası

E) Kıvrım dağ

9. • Orojenik hareketler sonucu oluşan kırılmalarla al-çakta kalan kesimlerdir.

• Volkanik faaliyetleresnasındagazbasıncı ileolu-şan çukurluktur.

• Kıtatabanınınhafifleyipyükselmesiiledenizsuyu-nun gerilemesi olayıdır.

• Deprem esnasında yeryüzüne ilk ulaşan depremdalgalarıdır.

Verilenler arasında aşağıdaki kavramlardan hangisi-nin tanımı yoktur?

A) Senklinal B) Maar

C) Regresyon D) P dalgaları

E) Graben

10. • GüneyAsya

• Japonya

• Endonezya

Aşağıdakilerden hangisi verilen bölgelerin ortak özelliklerinden biri değildir?

A) Levha sınırlarında bulunmaları

B) Volkanik adaların bulunması

C) 1. derecede deprem bölgesi olmaları

D) Sıcak su kaynakları bakımından zengin olmaları

E) Masif arazilerden oluşmaları

11. I. 3. Jeolojik Devir'de oluşan kayaçların büyük kısmı-nın volkanik kökenli olması

II. Yer kabuğu üzerinde eğim değerlerinin farklılık gös-termesi

III. Deprem ve volkanik faaliyetlerin devam etmesi

IV. Gayzerlerden çıkan suların sıcak olması

Yukarıdaki ifadelerden hangileri yerin iç ısısını kay-betmediğine kanıt olarak gösterilebilir?



İÇ KUVVET - I 10. Sınıf / Coğrafya 03

örn

ekti

rö

rnek

tir

Num

ara

AD SOYAD

CE

VA

PL

AR


0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1 6 112 7 123 8 134 9 145 10 15

10. Sınıf

COĞRAFYA

Lise

OK00-10.05KT

038

İÇ KUVVETLER - II1. Aşağıdakilerden hangisi, magmanın yer kabuğunun

derinlerinde soğuyup katılaşmasıyla oluşan şekil-lerden birisidir?

A) Jeosenklinal B) Dayk C) Lapilli

D) Maar E) Regresyon

2. Eski oluşumlu kara parçası üzerinde yer alan ve fay-lanmaya uğramamış bir bölge için, aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?

A) Volkanik olaylar görülür.

B) Yer altı kaynakları bakımından zengindir.

C) Nüfus yoğunluğu azdır.

D) Deprem olasılığı azdır.

E) Akarsu yataklarında eğim fazladır.

3. I. Falez

II. Krater

III. Graben

IV. Barkan

V. Tombolo

Yukarıdaki yer şekillerinden hangilerinin oluşumun-da iç kuvvetlerin payı en fazladır?

A) Yalnız II B) Yalnız V C) I ve II


4. Magmanın üzerinde yüzer hâlde hareket eden kıtaların karşılaşma sahaları ve fay kuşakları depremin çok fazla olduğu alanlardır.

Buna göre, aşağıdakilerden hangisi depremin en fazla görüldüğü yerlerdendir?

A) İskandinavya B) Kanada

C) Avustralya D) Doğu Avrupa

E) Güneydoğu Asya

5. Transgresyon görülen bir kıyı yöresi için aşağıdaki-lerden hangisi kesinlikle doğrudur?

A) Deprem şiddeti fazladır.

B) Kara alçalmaktadır.

C) Deniz suyu sıcaklığı düşüktür.

D) Gelgit etkisindedir.

E) Kıyı kumulları geniştir.

6. • Yer kabuğundaki kırılmaların sonucunda yüksekte kalan alanlardır.

• Volkanlardan çıkan malzemenin, boyutu 1 cm’den küçük olanlarının genel adıdır.

• Volkanın tepe kısmının çökmesi ya da patlayarak parçalanması sonucu oluşan çukurlardır.

• Kıvrılmayla oluşan arazinin yükselen kesimidir.

Verilenler arasında, aşağıdakilerden hangisiyle ilgili bir tanım bulunmaz?

A) Antiklinal B) Horst C) Kaldera

D) Senklinal E) Tüf

04ö

rnek

tir

örn

ekti

r

İÇ KUVVETLER - II

7. Fay yüzeyi boyunca kırılan bloklar hareket edebilir.

I. yöre II. yöre

Yukarıdaki şekillerde faylanmaya uğramış iki yörede fa-yın iki tarafındaki blokların hareket yönü gösterilmiştir.

Şekiller incelendiğinde, aşağıdaki yargılardan han-gisine ulaşılamaz?

A) I. yörede ters faylanma olmuştur.

B) II. yörede tabakalar yatay yönde yer değiştirmiştir.

C) I. yörede kırılan bloklardan birinin yüksekliği diğerine göre artmıştır.

D) Her iki yörede de tektonik deprem meydana gelebilir.

E) I. yörede arazinin şekillenmesine neden olan hare-ket daha yakın zamanda meydana gelmiştir.

8. Bir bölgede etkili olan iç kuvvetlere göre çeşitli yer şekil-leri oluşur.

I. Kaldera – Maar

II. Senklinal – Antiklinal

III. Batolit – Lakolit

IV. Horst – Graben

Yukarıda verilenlerden hangileri orojenik hareketler sonucu oluşmuştur?

A) Yalnız II B) I ve II C) I ve IV


9.

II

IIIIV

0°

VI

Yukarıdaki haritada verilen alanlardan hangisinde 3. Jeolojik Zaman’da oluşan antiklinallere rastlanmaz?


10.

Karanın yükselmesi

Karanın alçalması

Tortul tabakalar

Tortul tabakalar

I

II

Numaralandırılmış şekillerde verilen oluşumlar, aşağıdakilerin hangisinde doğru eşleştirilmiştir?

I II

A) Horst Graben

B) Transgresyon Regresyon

C) Senklinal Antiklinal

D) Krater Kaldera

E) Deniz gerilemesi Deniz ilerlemesi

11.

Fotoğraftaki yer şekli aşağıdakilerden hangisinin et-kisiyle oluşmuştur?

A) Akarsular

B) Volkanizma

C) Epirojenez

D) Orojenez

E) Seizma

10. Sınıf / Coğrafya 04

örn

ekti

rö

rnek

tir

Num

ara

AD SOYAD

CE

VA

PL

AR


0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1 6 112 7 123 8 134 9 145 10 15

10. Sınıf

COĞRAFYA

Lise

OK00-10.05KT

038

TÜRKİYE'DE İÇ KUVVETLERİN ETKİSİ1.

IV

IIIII

V

I

Yukarıdaki haritada işaretli ovalardan hangisi, bir graben çukurluğunda bulunmaktadır?


2. Aşağıda, bir yer şeklinin kesiti gösterilmiştir.

Horst Horst

Graben

Fay

Türkiye’deki yer şekillerinin genel özellikleri dikka-te alındığında, bu tür şekillerin daha çok aşağıdaki alanların hangisinde yaygın olduğu söylenebilir?

A) Orta Karadeniz B) Güney Marmara

C) Kıyı Ege D) Batı Akdeniz

E) Göller yaresi

3. Aşağıdakilerden hangisi, Türkiye’de epirojenik ha-reketlerin etkili olduğuna kanıt olarak gösterilebilir?

A) Karadeniz ve Akdeniz kıyıları boyunca dağların kıyı-ya paralel uzanması

B) Volkanik dağların bulunması

C) Ortalama yükseltisi fazla olan ova ve platoların bu-lunması

D) Şiddetli depremlerin görülmesi

E) Sıcak su kaynaklarının fazla olması

4. Aşağıdaki fotoğrafta görülen göl, oluşumu bakımından krater gölleri grubundadır.

Buna göre bu gölün oluşumunda aşağıdaki kuvvet-lerden hangisi daha etkin rol oynamıştır?

A) Seizma B) Epirojenez

C) Rüzgârlar D) Volkanizma

E) Orojenez

5. Bir tektonik depremde iç merkeze (hiposantr) en yakın yüzeyde yer alan noktaya episantr (dış merkez) adı ve-rilir.

II

V

I

IV

III

Buna göre, Marmara Bölgesi’nde meydana gelecek Richter ölçeğine göre, 7 şiddetinin üzerindeki bir depremde yukarıdaki haritada numaralandırılmış noktalardan hangisinin episantr olması beklenmez?


05ö

rnek

tir

örn

ekti

r

6. Türkiye’de tektonik depremler ve göçme depremleri meydana gelirken volkanik depremler görülmez.

Bu durum aşağıdakilerden hangisiyle en iyi açıkla-nır?

A) Türkiye’de volkanik oluşumlu dağların bulunmama-sıyla

B) Türkiye’deki volkanik dağların aktif olmamasıyla

C) Türkiye’nin levha sınırında bulunmasıyla

D) Türkiye’de engebeli arazilerin fazla olmasıyla

E) Türkiye’nin ortalama yükseltisinin fazla olmasıyla

7. Aşağıda orojenez sonucu oluşmuş bir yer şekli gösteril-miştir.

Graben

Horst

Türkiye’de şekilde gösterilen yer şekillerine aşağı-daki alanların hangisinde rastlanır?

A) Tuz Gölü çevresinde

B) Menteşe yöresinde

C) Erzurum - Kars çevresinde

D) Ergene Havzası'nda

E) Doğu Karadeniz kıyılarında

8. Türkiye’nin büyük kısmı şiddetli deprem riski altındadır.

Buna göre;

I. Menteşe yöresi,

II. Taşeli Platosu,

III. Doğu Karadeniz kıyıları,

IV. İskenderun körfezi çevresi

alanlarından hangileri şiddetli deprem riski yüksek alanlara örnek gösterilemez?



9. Geniş tabanlı vadiler oluşturan akarsuların akış hızının artması sonucunda vadilerinde basamak şeklinde (tara-ça) bir görünüm oluşur.

Türkiye’de bu yer şekillerinin görülmesi arazinin şekillenmesinde aşağıdakilerden hangisinin etkili olduğunu kanıtlar?

A) Volkanizmanın

B) Epirojenik hareketlerin

C) Orojenezin

D) Rüzgâr aşındırmasının

E) Depremlerin

10. Alp orojenezinden etkilenen Anadolu’da arazinin önemli bir kısmı antiklinal ve senklinal şeklinde gelişmiştir.

II

VI

IV

III

Buna göre haritadaki numaralandırılmış alanlardan hangileri antiklinallere örnek verilebilir?

A) I ve II B) I ve V C) II ve IV

D) III ve IV E) III ve V

11.

Fotoğraftaki yer şeklinin oluşumu sırasında ortaya çıkan sarsıntılar aşağıdaki bölgelerden hangisinde daha sık gerçekleşir?

A) Karadeniz B) Akdeniz

C) Doğu Anadolu D) Güneydoğu Anadolu

E) Marmara

TÜRKİYE'DE İÇ KUVVETLERİN ETKİSİ 10. Sınıf / Coğrafya 05

örn

ekti

rö

rnek

tir

Num

ara

AD SOYAD

CE

VA

PL

AR


0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1 6 112 7 123 8 134 9 145 10 15

10. Sınıf

COĞRAFYA

Lise

OK00-10.05KT

038

1.

IV

V

III

III

Yukarıdaki haritada taralı olarak gösterilen merkez-lerden hangisinde, rüzgârın şekillerindirici etkisi en fazladır?


2. Rüzgârların şekillendirici etkisinin fazla olduğu bir yöreyle ilgili,

I. Bitki örtüsü cılızdır.

II. Atmosferdeki nem miktarı çok azdır.

III. Toprak tanecikli yapıdadır.

IV. Fiziksel ayrışma yetersizdir.


A) Yalnız III B) Yalnız IV C) I ve II


3. I. Barkan

II. Sirk

III. Lös

IV. Tafoni

Yukarıdakilerden hangileri, rüzgârın biriktirme yo-luyla oluşturduğu şekiller arasında yer alır?



4. • Tafoni

• Yardang

Aşağıdakilerin hangisi, verilen şekillerin ortak özel-liğidir?

A) İnce boyutlu kumlardan oluşmaları

B) Kimyasal çözünme sonucu oluşmaları

C) Rüzgâr aşındırması sonucu oluşmaları

D) Hilal görünüşlü tepecikler şeklinde olmaları

E) Akarsu kenarında bulunmaları

5. Aşağıda, dış kuvvetlerin etkisiyle oluşmuş küçük boyut-lu bir yer şekli gösterilmiştir.

N

K

Bu yer şekliyle ilgili,

I. Bir aşınım şeklidir.

II. Rüzgâr etkisiyle oluşmuştur.

III. K ile belirtilen kesiminde aşınma N ile belirtilen ke-siminden fazladır.

IV. K ile belirtilen kesiminde yumuşak yapılı kayaçlar vardır.


A) Yalnız III B) I ve II C) I ve IV


6. Aşağıdaki kesitte bir akarsuyun aşındırma yoluyla oluş-turduğu vadi şekli gösterilmiştir.

Bu vadi şekli ve oluşumu için aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz?

A) Düzlüklerde oluşmuş geniş tabanlı bir vadidir.

B) Akarsu vadisinde büklümler vardır.

C) Akarsu, yana aşındırma yapmaktadır.

D) Vadiyi oluşturan akarsuyun rejimi düzenlidir.

E) Akarsuyun akış hızı azdır.

RÜZGÂRLARIN VE AKARSULARIN OLUŞTURDUĞU YER ŞEKİLLERİ

06ö

rnek

tir

örn

ekti

r


7. Bir akarsu yatağında çok sayıda eğim kırıkları ve çağlayanlar bulunuyorsa bu akarsuyla ilgili aşağı-daki yargılardan hangisine ulaşılamaz?

A) Akış hızı fazladır.

B) Akarsu henüz denge profiline ulaşmamıştır.

C) Akarsuyun aşındırma gücü fazladır.

D) Akarsu yatağı boyunca dev kazanları vardır.

E) Akarsuyun havzası geniştir.

8. Aşağıdakilerden hangisi, akarsu ağızlarında delta oluşumunu hızlandıran etkenlerden biri değildir?

A) Kıta sahanlığının geniş ve denizin sığ olması

B) Kıyıda etkili dalga ve akıntıların olmaması

C) Akarsuyun havzasında aşındırmanın şiddetli olması

D) Akarsuyun rejiminin düzensiz olması

E) Kıyıda gelgit genliğinin az olması

9. Akarsuyun debisi ile taşıyıp biriktirdiği malzemenin bo-yutu arasında, sıkı bir ilişki vardır.

Üst

Alt

Buna göre, yukarıdaki biriktirme kesitini oluşturan akarsuyun akımındaki değişimi gösteren grafik, aşağıdakilerden hangisidir?

D)C)

B)A)

E)

Akım

Akım

Akım

Akım

Akım

10. Aşağıdaki şekilde, yüksek dağlık alanlardan düzlüklere ulaşan akarsuların oluşturdukları birikinti konileri göste-rilmiştir.

Buna göre, birikinti konilerinin birleşmesi ve geniş-lemesiyle oluşan yer şekline ne ad verilir?

A) Birikinti yelpazesi B) Delta

C) Graben ovası D) Plato

E) Taban seviyesi ovası

11. Bir akarsuyun taşıdığı alüvyon miktarının fazla ol-ması;

I. yatak eğiminin az olması,

II. havzasında kolay aşındırılabilen kayaçların bulun-ması,

III. en fazla suyu kış aylarında taşıması,

IV. denge profiline ulaşmış olması,

V. havzasındaki bitki örtüsünün seyrek olması

özelliklerinden hangilerinin sonucudur?

A) I ve II B) I ve V C) II ve V

D) III ve IV E) III ve V

12. • Çentikvadi

• Kanyonvadi

Verilen oluşumlar için aşağıdakilerden hangisi ke-sinlikle doğrudur?

A) Alüvyon birikimi sonucu oluşmuşlardır.

B) Akarsu aşınım şekilleridir.

C) Deniz seviyesinde meydana gelen oluşumlardır.

D) Oluşumlarında buzul etkisi görülür.

E) Yamaçlarında orman varlığı bulunur.

13. Doğal bitki örtüsünün cılız olduğu ya da tahrip edil-diği kurak ve yarı kurak bölgelerde, sellenme sonu-cunda meydana gelen aşındırma şekillerine, aşağı-dakilerden hangisi örnek olarak gösterilebilir?

A) Şeytan masası B) Kumullar

C) Lapya D) Delta

E) Badlans (Kırgıbayır)

RÜZGÂRLARIN VE AKARSULARIN OLUŞTURDUĞU YER ŞEKİLLERİ

örn

ekti

rö

rnek

tir

(1-6. Testler)


11. Sınıf

Yeni müfredata


tam uygun








Coğrafya

TEST AYRINTILARI

11. Sınıf / CoğrafyaKonu

Tarama No

Konu Tarama Adı Ünite Adı

01 Biyoçeşitlilik

Doğal Sistemler

02 Yeryüzündeki Biyomlar

03 Ekosistemlerin Unsurları

04 Enerji Akışı ve Madde Döngüleri - I

05 Enerji Akışı ve Madde Döngüleri - II

06 Su Ekosistemleri

07 Ülkelerin Nüfus Politikaları - I

Beşerî Sistemler

08 Ülkelerin Nüfus Politikaları - II

09 Türkiye’de Nüfus Politikaları ve Etkileri

10 Şehirlerin Fonksiyonları ve Etki Alanları

11 Türkiye’de Yerleşmeler

12 Doğal ve Beşerî Unsurların Ekonomiye Etkileri

13 Doğal Kaynaklar ve Ekonomi

14 Türkiye’de Doğal Kaynak - Ekonomi İlişkisi

15 Türkiye’nin Ekonomi Politikaları ve Sektörel Dağılım

16 Türkiye’de Tarım - I

17 Türkiye’de Tarım - II

18 Türkiye’de Hayvancılık

19 Türkiye’de Madenler ve Enerji Kaynakları

20 Türkiye’de Sanayi

21 Türkiye’de Madenler, Enerji Kaynakları ve Sanayi

22 Kültür Bölgelerinin Oluşumu ve Türk Kültürü

Küresel Ortam: Bölgeler ve Ülkeler

23 Küresel Ticaret ve Önemli Üretim Alanları - I

24 Küresel Ticaret ve Önemli Üretim Alanları - II

25 Turizm

26 Sanayileşme, Tarım ve Üretim

27 Küresel ve Bölgesel Örgütler

28 Çevre Sorunları ve Türleri - I

Çevre ve Toplum

29 Çevre Sorunları ve Türleri - II

30Madenler ve Enerji Kaynaklarına Ait Kullanımın Çevresel Etkileri

31 Doğal Kaynak Kullanımının Çevresel Etkileri

32 Arazi Kullanımı ve Çevre

Num

ara

AD SOYAD

CE

VA

PL

AR


0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1 6 112 7 123 8 134 9 145 10 15

11. Sınıf

COĞRAFYA

01

Lise

OK00-11.05KT

03

biyoçeşitlilik1. Canlıların yaşadığı çevre ile ilgili aşağıdakilerden

hangisi yanlıştır?

A) Canlıların yeryüzündeki dağılışı coğrafi şartlarla ilgi-lidir.

B) Canlılar toprak yüzeyinin 10 m derinliğine kadar ya-şayabilir.

C) Canlıların yaşamı için gerekli coğrafi şartlar dünya-nın her yerinde aynıdır.

D) Canlılar toprak yüzeyinden 120 m yüksekliğe kadar yaşayabilir.

E) Deniz ve göllerdeki canlıların büyük bölümü su yüze-yine yakın seviyelerde yaşar.

2. Serçe genellikle insanların bulunduğu yerlerde yaşayan bir kuş türüdür. Eskiden sadece tahılla beslenirken gü-nümüzde ise farklı besinler yemeye başlamıştır.

Bu durum, aşağıdakilerden hangisiyle açıklanabilir?

A) İnsanların serçe kuşunu çok sevmesiyle

B) Serçenin bulunduğu ortama uyum sağlamasıyla

C) Serçenin başka alanlarda yaşayamamasıyla

D) Serçenin sadece evsel atıklarla beslenmesiyle

E) Serçenin sıcak bölgelerde yaşamasıyla

3. Biyolojik çeşitliliği tehdit eden insan kaynaklı birçok fak-tör vardır. İnsan, tarımsal ve endüstriyel faaliyetlerle çevresini önemli ölçüde değiştirir.

Buna göre, aşağıdakilerden hangisinin biyolojik çe-şitliliği tehdit ettiği söylenemez?

A) Sanayileşmenin hızlanması

B) Tarımda makine kullanımının yaygınlaşması

C) Aşırı avlama ve toplama yapmak

D) Islah çalışmaları nedeniyle mera alanlarının kulla-nım dışı bırakılması

E) Çayır ve mera alanlarının tarım arazisine çevrilmesi

4. Bitki ve hayvanların bulundukları ortamın iklim koşulları-na uyum sağlamasına adaptasyon denir.

Aşağıdakilerden hangisi, adaptasyona örnek göste-rilemez?

A) Kaktüslerde yaprağın yerini dikenlerin alması

B) Ayıların kış uykusuna yatması

C) Fokların derilerinin altında kalın yağ tabakasının bu-lunması

D) Çölde yaşayan hayvanların diğer bölgelerde yaşa-yanlara göre renklerinin daha açık olması

E) Savan bölgesinde bulunan hayvanların topluluklar hâlinde yaşaması

5. Akdeniz kıyılarında ve Tuz Gölü çevresinde tuza daya-nıklı bitkiler, kumlu topraklarda fıstık çamı, volkan tüfü üzerinde ise sarıçamlar gelişme gösterir.

Bu durum, aşağıdakilerden hangisine kanıt gösteri-lebilir?

A) Bütün toprak çeşitlerinin canlı yaşamına uygun oldu-ğuna

B) Tuzlu toprakların verimli olduğuna

C) Fıstık çamının bütün topraklarda yetişebileceğine

D) Toprağın, canlıların yeryüzündeki dağılışına etki etti-ğine

E) Kalkerli topraklarda canlıların yaşamadığına

6. Engebeli alanlarda bitki ve hayvan çeşitliliği düzlük alanlara göre fazladır.

Bu durum engebeli alanların hangi özelliğinin bir sonucudur?

A) Farklı ortam koşullarının bulunmasının

B) Yerleşim merkezlerinden uzak olmasının

C) Sıcaklık değerlerinin yüksek olmasının

D) Tarımsal faaliyetlere uygun olmamasının

E) Yağış miktarının fazla olmasının

örn

ekti

rö

rnek

tir


7. Bitki ve hayvanlar yaşamlarını devam ettirebilmek için bulundukları ortamın fiziki koşullarına uyum sağlar.

Bu durum, aşağıdaki kavramlardan hangisiyle ifade edilir?

A) Palecoğrafya B) Biyom

C) Adaptasyon D) Biyoçeşitlilik

E) Ekolojik faktör

8. Toroslar ve Kuzey Anadolu Dağları’nın yamaçları, ülke-mizde çeşitli bitki türlerinin yayıldığı alanlardır.

Bu alanlarda bitki çeşitliliğinin fazla olması, canlıla-rın dağılışını etkileyen faktörlerden hangisi ile ilgili-dir?

A) İklim B) Yer şekilleri C) Canlılar

D) Toprak E) Kıtaların kayması

9. Denizler karalarda yaşayan canlıların, karalar ise deniz-lerde yaşayan canlıların yayılmasını engeller.

Aşağıdakilerden hangisi, bu duruma kanıt gösterile-bilir?

A) Okyanuslardaki adalarda büyük kara parçalarında olmayan bitki ve hayvan türlerinin görülmesi

B) Karalardaki tür çeşitliliğinin denizlerden fazla olması

C) Karasal ve denizel ortamlardaki canlı çeşitliliğinin farklı olması

D) Denizlerdeki canlı sayısının karalardan fazla olması

E) Adalarda bitki ve hayvan türü çeşitliliğinin fazla ol-ması

10. Dağların denize bakan yamaçlarındaki canlı çeşitlili-ğinin, iç kesimlere göre fazla olması üzerinde aşağı-daki faktörlerden hangisi daha etkili olmuştur?

A) Sıcaklık B) Nemlilik C) Rüzgâr

D) Basınç E) Yükseklik

11. Kutup ayılarının kış mevsimini kazdıkları yuvalarda uyuyarak geçirmeleri, aşağıdakilerden hangisinin sonucudur?

A) Yaz boyunca çok hareketli olmalarının

B) Büyük olduklarından çabuk yorulmalarının

C) Soğuğa ve besin yetersizliğine uyum sağlamalarının

D) Diğer canlılardan korunmak istemelerinin

E) Yazın depoladıkları besinleri tüketmek istemelerinin

12. Süveyş Kanalı açıldıktan sonra Akdeniz, Kızıldeniz ve Hint Okyanusu arasında bitki ve hayvan türü geçişleri olmuştur.

Buna göre, aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşıla-bilir?

A) Canlı türlerinin dağılışında doğal olmayan faktörlerin de etkisi vardır.

B) Kara ve deniz dağılımı, canlıların dağılımını etkile-mez.

C) Canlılar farklı özellikteki ortamlarda yaşayabilirler.

D) Akdeniz’deki canlı türü sayısı Kızıldeniz’den fazla-dır.

E) Sıcak denizlerden soğuk denizlere sürekli bitki ve hayvan geçişleri olmaktadır.

13. Kaktüsün suyu gövdesinde depo etmesi, fokların derileri altında kalın bir yağ tabakasının mevcut ol-ması bu canlıların hangi ortak özelliğinin bir sonu-cudur?

A) Aynı iklim bölgelerinde yaşamalarının

B) Çevrelerindeki yaşam koşullarına uyum sağlamala-rının

C) Soğuk iklim bölgelerinde yaşamalarının

D) Çevrelerindeki diğer canlılardan korunmak zorunda kalmalarının

E) Karasal ortamlarda yaşamak zorunda kalmalarının

14. Çöller, bitki ve hayvan türleri bakımından fakir ortamlar-dır.

Bu durum çöllerin daha çok hangi özelliğinin bir so-nucudur?

A) Yıllık sıcaklık farkının az olmasının

B) Yerleşmenin yoğun olmasının

C) Toprak katmanlarının yeterince gelişmemesinin

D) Suyun az bulunmasının

E) Sıcaklığın düşük olmasının

15. Türkiye’deki hayvan türü sayısının, Avrupa Kıta-sı'nda yaşayan hayvan türü sayısının 1,5 katından fazla olması Türkiye'nin aşağıdaki özelliklerinden hangisinin bir sonucudur?

A) Yüz ölçümünün fazla olmasının

B) Yarımada ülkesi olmasının

C) Nüfuslanmanın az olmasının

D) Asya Kıtası'nın batısında bulunmasının

E) Coğrafi çevre faktörlerinin çeşitli olmasının

biyoçeşitlilik

örn

ekti

rö

rnek

tir

Num

ara

AD SOYAD

CE

VA

PL

AR


0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1 6 112 7 123 8 134 9 145 10 15

11. Sınıf

COĞRAFYA

Lise

OK00-11.05KT

03

02

yeryüzündeki biyomlar1. Benzer bitki ve hayvan topluluklarını barındıran bölgele-

re, biyom denir.

Buna göre, biyomlarla ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A) Her biyomun kendine özgü bitki ve hayvan türleri vardır.

B) Karasal biyomlar hâkim olan bitki türüne göre sınıf-landırılır.

C) Karasal biyomlar yeryüzünde daha çok yer şekilleri-ne uygun dağılış gösterir.

D) Su biyomları sınıflandırılırken su özellikleri dikkate alınır.

E) Bitkiler aynı biyom içinde farklı dağılış gösterebilir.

2. Canlı türleri kendi yaşam şartlarına uygun alanlarda ya-yılış gösterir.

Buna göre, canlıların yaşadığı çevrede coğrafi şart-ların değişmesi;

I. uygunyaşamkoşullarınınbulunduğualanlaragöçetmeleri,

II. bulunduklarıçevredeçoğalmahızlarınınartması, III. bulunduklarıortamauyumsağlamayaçalışmaları,

durumlarından hangilerinin görülmesine neden ol-maz?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

D) I ve II E) II ve III

3. Tayga ormanları, geyik, ayı, su samuru gibi bitki ve hayvan türlerine sahip olan biyom, aşağıdakilerden hangisidir?

A) Çöl

B) Savan

C) İğne yapraklı ormanlar

D) Tundra

E) Çalılık

4. II

VIII

IV

I

Yukarıdaki dünya haritasında numaralarla gösteri-len alanların hangilerinde, sürekli yeşil kalan yay-van yapraklı ağaçlardan oluşan bitki örtüsü yer alır?

A) I ve II B) II ve III C) II ve IV

D) III ve V E) IV ve V

5. Ekvatoral yağmur ormanlarının dünyanın en zengin doğal yaşam alanı olması, aşağıdakilerden hangi-siyle ilgilidir?

A) Sıcaklık ve yağış değerlerinin yıl boyu yüksek olma-sıyla

B) Farklı iklim özelliklerinin görülmesiyle

C) Yeryüzü şekillerinin çok engebeli olmasıyla

D) Yükseltinin az olmasıyla

E) Nüfuslanmanın az olmasıyla

6. Canlıların yeryüzündeki dağılışı ile ilgili aşağıdaki-lerden hangisi yanlıştır?

A) Bitkiler, büyüyüp gelişmek için belirli bir sıcaklığa ih-tiyaç duyarlar.

B) Yeryüzünün kurak ve yarı kurak sahalarında bitki ör-tüsü görülmez.

C) Yeryüzünde bitkilerin dağılışı ile hayvanların dağılışı arasında yakın ilişki vardır.

D) Sıcak iklimlerdeki hayvan türü sayısı, soğuk iklim bölgelerine göre daha fazladır.

E) Bitkiler yaşamlarını sürdürebilmek için bünyelerinde belli oranlarda su bulundururlar.

örn

ekti

rö

rnek

tir


7. Aşağıdakilerden hangisi, canlıların yaşadığı küreye verilen addır?

A) Biyosfer B) Litosfer C) Hidrosfer

D) Atmosfer E) Barisfer

8.

I

II

III

IV

V

Yukarıdaki dünya haritasında numaralarla gösteri-len alanların hangisinde dağ biyomuna ait bitki ve hayvan türlerinin yaygın olması beklenir?


9. Çöl bölgesinde yaşayan hayvanlar ile ilgili aşağıda-kilerden hangisi yanlıştır?

A) Hayvanların tamamı etoburdur.

B) Su ihtiyaçlarını genellikle bitkilerden temin ederler.

C) Gündüzleri daha çok serin yerlerde uyurlar.

D) Hayvanların renkleri daha açıktır.

E) Bazı hayvanlar su ihtiyaçlarını gövdelerinde su depo ederek giderirler.

10. Aşağıdakilerden hangisinde, savan biyomuna ait bitki ve hayvan türleri bir arada verilmiştir?

A) İğne yapraklı ağaçlar, zebra, bizon, antilop

B) Su tutan bitkiler, deve, kertenkele, yarasa

C) Yüksek boylu otlar, zebra, zürafa, çita

D) Çalılık ve bodur ağaçlar, koyun, keçi, kurt

E) Ağaçsız kara yosunları, ren geyiği, tilki, boz ayı

11. Aşağıdakilerden hangisinin soğuk çöllerde yaşayan hayvanlar arasında yer aldığı söylenemez?

A) Penguen B) Fok C) Beyaz ayı

D) Kutup tilkisi E) Kertenkele

12. Yeryüzünde benzer bitki ve hayvan topluluklarını barın-dıran bölgelere biyom denir.

III

II

I

IV

V

Buna göre, yukarıdaki dünya haritasında numaralar-la gösterilen alanların hangisinde yer alan biyomda yağış isteği fazla olan bitkilerin daha geniş alanlar-da yayılış gösterdiği söylenebilir?


13. Aşağıdaki biyomlardan hangisinin Avrupa Kıta-sı’nda bulunduğu söylenemez?

A) Kurakçıl orman B) Tundra

C) Ilıman karışık orman D) Çöl

E) Ilıman çayır

14. Yeryüzünde biyolojik çeşitliliği tehdit eden, insan kay-naklı birçok faktör vardır.

Aşağıdakilerden hangisinin bu faktörlerden biri ol-duğu söylenemez?

A) Çayır ve mera alanlarının azaltılması

B) Ekonomik faaliyetler sonucunda erozyon sürecinin hızlanması

C) Akarsular üzerine baraj göllerinin yapılması

D) Sulak alanların kurutulması

E) Volkanik patlamaların görülmesi

yeryüzündeki biyomlar

örn

ekti

rö

rnek

tir

Num

ara

AD SOYAD

CE

VA

PL

AR


0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1 6 112 7 123 8 134 9 145 10 15

11. Sınıf

COĞRAFYA

Lise

OK00-11.05KT

03

03

ekoSiStemlerin unSurları1. Ekosistem canlı ve cansız varlıklardan oluşur.

Ekosistemi oluşturan aşağıdaki ögelerden hangisi-nin cansız, kimyasal ve inorganik etmenlerden oldu-ğu söylenebilir?

A) Oksijen B) Bitkiler

C) Hayvanlar D) Işık

E) Rüzgâr

2. Dünya ekosistemi ile ilgili aşağıdakilerden hangisi-nin doğru olduğu söylenemez?

A) Zaman içinde sürekli değişim gösterdiğinden dina-miktir.

B) Deniz, kara ve tatlı su ekosistemlerinden oluşur.

C) Biyosfer, ekosistemin bir parçasıdır.

D) Ekosferin içinde çok sayıda küçük ekosistem bulu-nur.

E) Ekosistemi oluşturan ortamlar birbirinden etkilen-mez.

3. I. Litosfer II. Hidrosfer III. Astenosfer IV. Ekzosfer V. Biyosfer

Yukarıda verilenlerden hangileri dünya ekosistemi-ni oluşturan unsurlardan değildir?

A) Yalnız I B) I ve II C) II ve III

D) III ve IV E) IV ve V

4. Aşağıdakilerden hangisinde, ekosistemin doğru ta-nımlandığı söylenebilir?

A) Okyanuslarda bitki ve hayvan türlerinin yaşadığı yer-dir.

B) Canlılar ile bunların çevreleri ve aralarındaki ilişkiler bütünüdür.

C) Benzer bitki ve hayvan topluluklarını barındıran böl-gedir.

D) Güneş enerjisi ve yer çekimi etkisiyle litosfer, atmos-fer ve hidrosfer arasındaki harekettir.

E) Bitkiler ile diğer canlılar arasındaki alışveriştir.

5. I. Ağaçlar II. Çalılar III. Otlar IV. Mantarlar V. Bakteriler

Ekosistemde yer alan yukarıdaki canlı varlıklardan hangileri ayrıştırıcılar arasında yer alır?

A) I ve II B) II ve III C) II ve IV

D) III ve IV E) IV ve V

6. Ekosistemlerin unsurlarını oluşturan canlı ve cansız tür-ler bulunmaktadır.

I. Bitki II. Mikroorganizma III. Sıcaklık IV. Karbondioksit V. Ayrıştırıcılar Buna göre, yukarıdakilerden hangileri, ekosistem-

leri oluşturan canlı çevre unsurları arasında yer al-maz?

A) I ve II B) I ve IV C) II ve III

D) II ve V E) III ve IV

örn

ekti

rö

rnek

tir


7. Ekosistem, biyosferde birbirleriyle sürekli etkileşim hâlinde olan canlılar ile bu canlıları saran çevreden olu-şur.

Buna göre, aşağıdakilerden hangisi ekosistem işle-yişine örnek olarak gösterilemez?

A) Okyanus dibi depremleriyle, tsunamilerin ortaya çık-ması

B) Ölmüş bir hayvanın vücudunda bulunan karbon ve azot gibi inorganik maddelerin, ayrıştırıcılar tarafın-dan toprağa karıştırılması

C) Aşırı avlanmanın yapıldığı yıllarda ya da bölgelerde, bazı böcek türlerinin çoğalması

D) Doğal bitki örtüsünün gür ve çeşitli olduğu yerlerde, hayvan çeşitliliğinin de fazla olması

E) Denizdeki bazı balıkların başka balıklarla beslenmesi

8. Aşağıdaki şemada ekosistemi oluşturan unsurlar gös-terilmiştir.

Ekosistem

Canlı ögeler Cansız ögeler

Kimyasal etmenler

Organikmaddeler

İnorganikmaddeler

Fizikseletmenler

– – – –

– Işık – Sıcaklık – Rüzgâr – Yağış

Şemada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilemez?

A) Bitkiler

B) Hayvanlar

C) Mikroorganizmalar

D) Ayrıştırıcılar

E) Fosiller

9. Ekosistem, canlı (biyotik) ve cansız (abiyotik) unsurlar-dan oluşur. Toprak, kaya, su, güneş ışığı ve atmosfer ekosistemin cansız ögelerini; üreticiler (bitkiler ve fitop-lanktonlar), tüketiciler (hayvanlar) ve ayrıştırıcılar (bak-teri ve mantarlar) da canlı ögelerini oluşturur. Üreticiler, fotosentez yoluyla canlılar için gerekli olan organik bi-leşikleri üretir. Tüketiciler de bitkiler tarafından üretilen organik maddeleri tüketerek yaşamlarını devam ettirir. Tüketiciler; birincil, ikincil ve üçüncül tüketiciler olmak üzere üç gruptan oluşur. Ayrıştırıcılar, ölmüş bitki ve hayvan atıklarının parçalanmasını sağlayarak bunların inorganik maddeler şeklinde doğaya dönmesine katkı sunar.

Aşağıdakilerden hangisi paragraftan çıkarılabilecek bir yargı değildir?

A) Ekosistem canlı ve cansız ögelerden oluşur.

B) Tüketiciler canlı ögeler içinde yer alır.

C) Üreticiler fotosentez yoluyla canlılar için organik bi-leşik üretir.

D) Tüketiciler bitkiler tarafından üretilen inorganik mad-deleri tüketerek yaşamlarını sürdürür.

E) Ayrıştırıcılar bitki ve hayvan atıklarının parçalanma-sını sağlar.

10. Sıcaklık, rüzgâr, nem ve yağışın yeryüzüne dağılışının aynı olmaması, farklı canlılar ve ekosistemlerin ortaya çıkmasında etkili olmuştur. Sıcaklık ortalamaları, sıcak-lığın mevsimlik değişimi, sıcak ve soğuk dönemlerin süresi, maksimum ve minimum sıcaklık değerleri, ya-ğış şekli, yağış miktarı ve rejimi canlıların dağılışında önemli faktörler olarak karşımıza çıkmaktadır. Sıcaklık ve yağış miktarları aynı olan ancak yağışın mevsimlere dağılışı farklı olan iki bölgede farklı bitki ve hayvan türle-rine rastlanmaktadır.

Yukarıdaki paragrafta ekosistemin hangi unsurları ile ilgili açıklama yapılmıştır?

A) Fiziksel unsurlar

B) Canlı unsurlar

C) Organik unsurlar

D) İnorganik unsurlar

E) Kimyasal unsurlar

ekoSiStemlerin unSurları

örn

ekti

rö

rnek

tir

Num

ara

AD SOYAD

CE

VA

PL

AR


0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1 6 112 7 123 8 134 9 145 10 15

11. Sınıf

COĞRAFYA

Lise

OK00-11.05KT

03

04

enerJi akışı Ve madde dÖnGüleri - ı1. Ekosistemlerin işleyişi ve madde döngüleriyle ilgili

aşağıdakilerden hangisinin doğru olduğu söylene-mez?

A) Madde döngüsü yalnızca canlılar arasında gerçekle-şir.

B) Ekosistem birbiriyle ilişkili canlı ve cansız unsurlar-dan oluşur.

C) Ekosistem canlı ve cansız unsurlar arasındaki mad-de döngüsü ve enerji akışı ile kendini besler.

D) Enerji beslenme yoluyla bir canlıdan diğer canlıya aktarılır.

E) Canlılar yaşamlarını sürdürebilmek için enerjiye ihti-yaç duyarlar.

2. Aşağıdakilerden hangisi azot döngüsünün aşamala-rından değildir?

A) Nitrifikasyon B) Yıldırımlar

C) Buharlaşma D) Beslenme

E) Ayrışma

3. A B +OksijenGüneşEnerjisi + Su

Yukarıda gösterilen fotosentez olayında sırasıyla, A ve B’ye aşağıdakilerden hangisi gelmelidir?

A) Azot - Fosfor

B) Şeker - Karbondioksit

C) Rüzgâr enerjisi - Azot

D) Fosfor - Glikoz

E) Karbondioksit - Glikoz

4. Bitkilerle beslenen otçullara, birincil tüketiciler denir.

Buna göre, aşağıdakilerden hangisinin birincil tüke-tici olduğu söylenemez?

A) Çekirge B) Tavşan C) Koyun

D) Geyik E) Yılan

5. Aşağıdaki şemada besin zinciri gösterilmiştir.

BirincilTüketiciler İkincil

Tüketiciler

ÜçüncülTüketicilerAyrıştırıcılar

Üreticiler

Buna göre, aşağıdakilerden hangisi sırasıyla ayrıştı-rıcılar ve ikincil tüketicilere örnek gösterilebilir?

A) Orman - Su B) Mantar - Yılan

C) Fare - Aslan D) Şahin - Kurt

E) Bakteri - Orman

6. Fotosentez yoluyla organik madde üreten bitkiler (üreti-ciler), güneşten aldığı enerjiyi karbondioksit ve su yar-dımıyla kimyasal bağ enerjisine dönüştürerek organik maddelerde depolar. Oluşan enerjinin bir kısmı da bit-kiler tarafından kullanılır.

Buna göre, bitki örtüsünün tahribi sonucunda at-mosfere salınan oksijen miktarının azalmasıyla ön-celikle aşağıdakilerden hangisinin gerçekleşmesi beklenir?

A) Canlı yaşamının zarar görmesi

B) Canlı türü sayısının artması

C) Yağış miktarının artması

D) Topraktaki azot miktarının artması

E) Deniz seviyesinin alçalması

7. Ekosistemde Güneş’ten gelerek üreticiler, otçul tüke-ticiler, etçil tüketiciler ve ayrıştırıcılara doğru giden tek yönlü olan bir enerji akışı mevcuttur.

Buna göre, canlılardaki enerji akışının aşağıdakiler-den hangisiyle sağlandığı söylenebilir?

A) Ölüm sonucunda B) Üreme yoluyla

C) Terleme yoluyla D) Beslenme yoluyla

E) Boşaltım yoluyla

örn

ekti

rö

rnek

tir


8. I. Bitkilerinfotosentezyapması II. Anızyakmak III. Denizhayvanlarınınkabukoluşturması IV. Bitkiselartıklarınçürümesi

Yukarıda verilen olaylardan hangileri karbon tüketi-mine neden olmaz?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III


9. I. Karbondioksit II. Azot III. Su IV. Fosfor V. Oksijen

Yukarıda verilenlerden hangilerinin fotosentez süre-cinde yer aldığı söylenemez?

A) Yalnız I B) I ve II C) II ve III

D) II ve IV E) IV ve V

10. I. Üreticiler II. Ayrıştırıcılar III. Birinciltüketiciler IV. İkinciltüketiciler

Yukarıda verilenlerden hangileri ölü hayvan ve bitki-leri humusa ve minerallere dönüştüren canlılardır?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II


11. Su, oksijen ve azot gibi maddelerin canlılar tarafından kullanılabilmesi için organik besinlere dönüştürülmesi gerekir.

I. Bitkiler II. Hayvanlar III. Algler IV. İnsanlar

Buna göre, yukarıda verilen canlılardan hangilerinin inorganik maddeleri organik besinlere dönüştürdü-ğü söylenemez?



12. Aşağıdaki kavram haritasında doğadaki karbon kaynak-ları ve bulunuş şekilleri gösterilmiştir.

DoğadaKarbon

Litosfer X Y

KömürPetrolKireçtaşıVolkanlar

Karbondioksit Karbondioksitvebikarbonat

Organikmoleküller

Biyosfer

Buna göre, X ve Y ile gösterilen kutucuklara sırasıy-la aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

A) Atmosfer - Hidrosfer

B) Su - Oksijen

C) Su - Karbondioksit

D) Atmosfer - Oksijen

E) Okyanus - Atmosfer

13. Canlı dokularını meydana getiren karbon atomları, can-lıların temel yapısını oluşturur.

Buna göre, karbon ile ilgili,

I. Atmosferde karbondioksit, suda ise karbondioksitvebikarbonathâlindebulunur.

II. Karalardakömür,doğalgaz,petrolvekireçtaşıiçe-risindebulunabilir.

III. Karbonakışınıdüzenleyenenönemlikaynakkara-lardır.

özelliklerinden hangileri yanlıştır?


D) I ve III E) II ve III

14. Orman yangınlarının sıkça görüldüğü bir bölge ile ilgili, aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz?

A) Atmosferdeki karbondioksit artmıştır.

B) Bölgedeki biyolojik çeşitlilik azalmıştır.

C) Doğal çevre değişmiştir.

D) Atmosfere verilen oksijen miktarı azalmıştır.

E) Karbon döngüsü kesintiye uğramıştır.

enerJi akışı Ve madde dÖnGüleri - ı

örn

ekti

rö

rnek

tir

Num

ara

AD SOYAD

CE

VA

PL

AR


0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1 6 112 7 123 8 134 9 145 10 15

11. Sınıf

COĞRAFYA

Lise

OK00-11.05KT

03

05

enerJi akışı Ve madde dÖnGüleri - ıı1. Organik atıkların hiç çürümeden doğada kalması,

aşağıdaki sorunlardan hangisine öncelikle neden olur?

A) Ekosistemdeki madde döngüsünün bozulmasına

B) Hava kirliliğinin artmasına

C) Toprak kaymalarının artmasına

D) Atmosferdeki sera etkisinin artmasına

E) Atmosferdeki azot oranının artmasına

2. Atmosferdeki oksijenin bir kısmı ozon şeklinde bulunur.

Ozonun biyosfer üzerindeki en önemli etkisi, aşağı-dakilerden hangisidir?

A) Biyosferi Güneş’in zararlı ışınlarından korur.

B) İklim olaylarının görülmesini sağlar.

C) Karbondioksitin döngü hâlinde kullanılmasını sağlar.

D) Bulut ve yağış oluşturur.

E) Göktaşlarının yeryüzüne çarpmasını engeller.

3. l. Güneşenerjisinikullanarakbesinüretirler. ll. Beslenmedeetçilcanlılarıkullanırlar. lll. Organik maddeleri inorganik maddelere dönüştü-

rürler.

Yukarıda verilen olayların oluşumunda etkili olan canlılar, aşağıdakilerin hangisinde doğru verilmiş-tir?

I ll lll

A) Üreticiler Otçullar Üçüncül tüketiciler

B) Ayrıştırıcılar Üreticiler İkincil tüketiciler

C) Üreticiler Üçüncül tüketiciler Ayrıştırıcılar

D) Ayrıştırıcılar Otçullar Üreticiler

E) Otçullar İkincil tüketiciler Ayrıştırıcılar

4. Madde döngüsü ve enerji akışı ile ilgili aşağıdakiler-den hangisi yanlıştır?

A) Madde döngüsü yeryüzündeki doğal zenginliklerin tekrar tekrar kullanılmasını sağlar.

B) Ekosistemde enerji akışı tek yönlüdür.

C) Besin zincirinde aktarılan enerjinin bir kısmını, canlı-lar yaşam gereksinimleri için kullanırlar.

D) Atmosfere azot sağlayan kaynaklardan birisi fosil ya-kıtlardır.

E) Bitkiler enerji piramidinin birinci beslenme seviyesini oluşturur.

5. Ekosferde karbon bir döngü hâlinde kullanılır. Ancak günümüzde doğal olmayan süreçler karbon döngüsüne zarar vermekte, ekolojik dengeyi bozmaktadır.

Aşağıdakilerden hangisi bu süreçlere örnek olur?

A) Enerji üretiminde fosil yakıt kullanımı

B) Canlıların solunum yapması

C) Ölen canlıların çürümesi

D) Deniz hayvanlarının kabuk oluşturması

E) Ormanı oluşturan ağaçların büyümesi

6. Aşağıda, besin zincirinde yer alan unsurlar verilmiştir.

Buna göre, hangi ok yönünde doğrudan bir enerji ve besin aktarımı olduğu söylenemez?

A) Üreticiler → Otçullar

B) Otçullar → Ayrıştırıcılar

C) İkincil tüketiciler → Üçüncül tüketiciler

D) Üçüncül tüketiciler → Üreticiler

E) Birincil tüketiciler → İkincil tüketiciler

7. Bir beslenme zincirinde aşağıdaki canlılardan han-gisinin diğerleriyle aynı grupta yer alması beklen-mez?

A) Geyik B) Tavşan C) Mantar

D) Çekirge E) Serçe

örn

ekti

rö

rnek

tir


8. Yeryüzündeki bitkiler;

l. karbondioksit, ll. su, lll. oksijen, lV. azot

maddelerinden hangilerini fotosentezde kullanarak besin üretirler?

A) Yalnız l B) l ve ll C) l ve lll

D) ll ve lV E) lll ve lV

9. Bir ekosistemde besin zinciri, aşağıdaki şemada göste-rildiği gibidir.

IIIIII

VIV

Şemada oklar besin kaynağı olan gruptan besin alan gruba doğru çizilmiştir.

Buna göre hangi canlı grubunun ayrıştırıcı olduğu söylenebilir?

A) l B) ll C) lll D) lV E) V

10. Topraktaki azotun yeşil bitkiler tarafından kullanıla-bilecek hâle gelmesine neden olan unsur aşağıdaki-lerden hangisidir?

A) Etçiller

B) Mikroorganizmalar

C) Hayvanlar

D) Birincil tüketiciler

E) Otçullar

11. Yapılan beşerî faaliyetler sonucunda atmosferdeki karbon miktarı arttığında, aşağıdakilerden hangisi gerçekleşmektedir?

A) Küresel ısınma

B) Solunumun artması

C) Fosil yakıt oluşumunun hızlanması

D) Buharlaşma ve yağışın azalması

E) Fotosentezin azalması

12. Bir ekosistemde;

l. ormanalanlarınınyanması, ll. bitkilerinfotosentezyapması, lll. hayvanlarınsolunumu, lV. yağışoluşumu

olaylarından hangileri atmosfere oksijen sağlar?

A) Yalnız l B) Yalnız ll C) l ve lll

D) ll ve lV E) lll ve lV

13. • Karbonatlıkayaçlarınkimyasalayrışmayauğraması • Ölencanlılarınçürümesi

Yukarıda verilen olayların ortak sonucu, aşağıdaki-lerden hangisidir?

A) Sıcaklık ortalamalarının düşmesi

B) Karbon açığa çıkması

C) Ekolojik dengenin bozulması

D) Atmosferdeki azot oranının azalması

E) Atmosferdeki karbondioksitin litosfere geçmesi

14. Aşağıdakilerden hangisi, atmosferdeki azotun top-rağa geçmesinde önemli rol oynar?

A) Yıldırım oluşumları

B) Bitkilerin solunum yapması

C) Kayaçların parçalanması

D) Orman yangınları

E) Bitkilerin büyümesi

15. Aşağıdaki canlılardan hangisi, bir enerji piramidin-de ikinci beslenme seviyesini oluşturan canlılar ara-sında bulunmaz?

A) Deve kuşu B) Kavak ağacı

C) Dağ keçisi D) Tavşan

E) Sincap

enerJi akışı Ve madde dÖnGüleri - ıı

örn

ekti

rö

rnek

tir

Num

ara

AD SOYAD

CE

VA

PL

AR


0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1 6 112 7 123 8 134 9 145 10 15

11. Sınıf

COĞRAFYA

Lise

OK00-11.05KT

03

06

Su ekoSiStemleri1. Akarsular, birçok bitki ve hayvan türü için önemli bir

yaşam alanı oluşturur. Akarsuların hızı, fiziksel ve kim-yasal özellikleri akarsuyun barındırdığı hayvan türü ve sayısı üzerinde etkili olan faktörlerdir.

III

II

I

IV

V

Buna göre, yukarıdaki dünya haritasında numara-larla gösterilen akarsulardan hangisinin barındırdığı bitki ve hayvan türünün en az olması beklenir?


2. Mercan resifleri, aşağıdaki su ekosistemlerinden hangisinin içinde yer almaktadır?

A) Göl B) Nehir C) Okyanus

D) Gölet E) Bataklık

3. Akarsuların hızı, fiziksel ve kimyasal özellikleri akarsu-yun barındırdığı hayvan türü ve sayısı üzerinde etkilidir.

Buna göre;

I. Akarsuda eğim kesintileri ve çağlayanların varlığıbiyolojikçeşitliliğinartmasınanedenolur.

II. Akarsudayatakeğimininfazlaolduğuyerlerdesu-yunbulanıkakmasıcanlıçeşitliliğininazolmasınanedenolur.

III. Akarsularındenizeulaştıklarıyerdetatlısuvetuzlusuyunbirbirinekarışmasıbitkivehayvantürlerininazalmasınanedenolur.

IV. Akarsulardaeğiminazaldığıvadiningenişlediğiyer-lerdebalıktürleriartar.




4. Su moleküllerini litosfer, hidrosfer, atmosfer arasın-da hareket ettiren ve su döngüsünü oluşturan esas güç, aşağıdakilerden hangisidir?

A) Güneş enerjisi ve yer çekimi

B) Rüzgârlar ve basınç

C) Okyanuslar ve denizler

D) Bulutlar ve yağışlar

E) Yoğuşma ve buharlaşma

5. Aşağıda, su döngüsünde yer alan kavramlardan hangisinin açıklaması yanlıştır?

A) Buharlaşma; suyun sıvı hâlden gaz hâline dönüşme-sidir.

B) Yağış; suyun bulutlardan katı veya sıvı hâlde yeryü-züne geri dönmesidir.

C) Yüzey akışı; kar, dolu, yağmurun bulutlardan yeryü-züne inmesidir.

D) Yoğuşma; havadaki su buharının gözle görülebilir hâle gelmesidir.

E) Terleme; bitkilerden meydana gelen buharlaşmadır.

6.

Yukarıda gösterilen su döngüsünden yararlanılarak aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılabilir?

A) Karaların üzerine düşen yağışın bir kısmı akarsular aracılığıyla deniz ve okyanuslara taşınır.

B) Karların erimesiyle oluşan suların tamamı yer altı su-larını besler.

C) Yer altına sızan sular su döngüsü içinde yer almaz.

D) Su döngüsünde yağış buharlaşmadan hemen sonra meydana gelir.

E) Buharlaşma sadece denizel yüzeylerden meydana gelir.

örn

ekti

rö

rnek

tir


7. • Dünyaekosistemininenzenginenkarmaşıkbes-lenmealanlarındandır.

• Balıklarınenönemlibeslenmekaynaklarındanbiri-dir.

Yukarıda verilen özellikler, aşağıdakilerden hangisi ile ilgilidir?

A) Akarsular B) Göller

C) Mercanlar D) Bataklıklar

E) Adalar

8. Su ekosistemleri ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A) Bütün canlı varlıkların bünyelerinde % 60’tan fazla su bulunur.

B) Okyanuslardaki bitki ve hayvan türlerinin çoğu gü-neş ışınlarının erişebildiği derinliklerde yaşar.

C) Okyanusların iklim üzerinde önemli etkileri vardır.

D) Yeryüzündeki su ekosisteminin tamamını okyanus ve denizler oluşturur.

E) Okyanus ekosistemi içinde çok sayıda farklı boyut-larda küçük ekosistemler vardır.

9. Aşağıda, su döngüsünün doğal sistemler üzerinde-ki yararları ile ilgili verilenlerden hangisinin doğru olduğu söylenemez?

A) Kayaçların fiziksel parçalanmasına veya kimyasal ayrışmasına neden olur.

B) Topraktaki besin maddelerinin bitki kökleriyle alın-masını sağlar.

C) Biyolojik çeşitliliğin devamlı olmasını sağlar.

D) Magmatik taşların oluşmasını sağlar.

E) Canlıların su ihtiyaçlarının giderilmesini sağlar.

10. Hidroelektrik enerjinin yenilenebilir bir enerji kayna-ğı olmasını sağlayan faktör, aşağıdakilerden hangi-sidir?

A) Karbon döngüsü B) Su döngüsü

C) Oksijen akışı D) Enerji akışı

E) Azot döngüsü

11. Suyun ışık yardımıyla oksijen ve hidrojene ayrışma-sı, aşağıdaki kavramlardan hangisi ile ifade edilir?

A) Biyosfer B) Güneş enerjisi

C) Fotoliz D) Ekosfer

E) Litosfer

12. Su döngüsünün önemli aşamalarından biri buharlaşma-dır. Okyanuslar, göller ve nehirler buharlaşma yoluyla atmosferdeki nemin %90’ını karşılar.

Aşağıdakilerden hangisi buharlaşmayı artırır?

A) Yağışın başlaması

B) Su yüzeyinde gelgit oluşması

C) Sıcaklığın artması

D) Sudaki canlı çeşitliliğinin artması

E) Rüzgâr hızının azalması

13. Aşağıdakilerden hangisi, kıyı ekosistemine daha çok zarar verir?

A) Gelgit genliğinin artması

B) Akarsuların kıyıya ulaştırdığı su miktarının artması

C) Kıyı gerisinde dağlık alanların bulunması

D) Kıyı boyunca orman alanlarının tahrip edilmesi

E) Deniz taşıtlarından çıkan yanmış yağların deniz su-yuna karışması

Su ekoSiStemleri

örn

ekti

rö

rnek

tir

9-10-11. Sınıf Coğrafya · 2019-05-14 · coğrafya ile ilgili bilgi birikimine katkıda...

Documents

Transcript of 9-10-11. Sınıf Coğrafya · 2019-05-14 · coğrafya ile ilgili bilgi birikimine katkıda...