การศกษาปจจยและผลกระทบของนโยบายอตสาหกรรม 4.0 ทมตออตสาหกรรมอเลกทรอนกสของไทย

โดย นางสาวอรนช กอเกอสบสาย

วทยานพนธนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรวศวกรรมศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการจดการงานวศวกรรม แผน ก แบบ ก 2 ปรญญามหาบณฑต

ภาควชาวศวกรรมอตสาหการและการจดการ บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร

ปการศกษา 2560 ลขสทธของบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร

การศกษาปจจยและผลกระทบของนโยบายอตสาหกรรม 4.0 ทมตออตสาหกรรมอเลกทรอนกสของไทย

โดย นางสาวอรนช กอเกอสบสาย

วทยานพนธนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรวศวกรรมศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการจดการงานวศวกรรม แผน ก แบบ ก 2 ปรญญามหาบณฑต

ภาควชาวศวกรรมอตสาหการและการจดการ บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร

ปการศกษา 2560 ลขสทธของบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร

A STUDY OF FACTORS AND EFFECTS OF INDUSTRY 4.0 POLICY ON THAI ELECTRONICS INDUSTRY.

By

MISS Oranoot KORKUEASUEBSAI

A Thesis Submitted in Partial Fulfillment of the Requirements for Master of Engineering (ENGINEERING MANAGEMENT)

Department of INDUSTRIAL ENGINEERING AND MANAGEMENT Graduate School, Silpakorn University

Academic Year 2017 Copyright of Graduate School, Silpakorn University

หวขอ การศกษาปจจยและผลกระทบของนโยบายอตสาหกรรม 4.0 ทมตออตสาหกรรมอเลกทรอนกสของไทย

โดย อรนช กอเกอสบสาย สาขาวชา การจดการงานวศวกรรม แผน ก แบบ ก 2 ปรญญามหาบณฑต อาจารยทปรกษาหลก ผชวยศาสตราจารย ดร. ชศกด พรสงห

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร ไดรบพจารณาอนมตใหเปนสวนหนงของการศกษา ตามหลกสตรวศวกรรมศาสตรมหาบณฑต

คณบดบณฑตวทยาลย (รองศาสตราจารย ดร.จไรรตน นนทานช)

พจารณาเหนชอบโดย

ประธานกรรมการ (รองศาสตราจารย ดร. ประจวบ กลอมจตร )

อาจารยทปรกษาหลก (ผชวยศาสตราจารย ดร. ชศกด พรสงห )

ผทรงคณวฒภายนอก (ผชวยศาสตราจารย ดร. ทองแทง ทองลม )

ง

บทค ดยอ ภาษาไทย

58405314 : การจดการงานวศวกรรม แผน ก แบบ ก 2 ปรญญามหาบณฑต ค าส าคญ : อตสาหกรรม 4.0, อตสาหกรรมอเลกทรอนกส, PESTLE Analysis

นางสาว อรนช กอเกอสบสาย: การศกษาปจจยและผลกระทบของนโยบายอตสาหกรรม 4.0 ทมตออตสาหกรรมอเลกทรอนกสของไทย อาจารยทปรกษาวทยานพนธ : ผชวยศาสตราจารย ดร. ชศกด พรสงห

งานวจยนเปนการศกษาปจจยและผลกระทบของนโยบายอตสาหกรรม 4.0 ทมตอ

อตสาหกรรมอเลกทรอนกสของไทย เนองจากสภาพเศรษฐกจของประเทศไทยในปจจบน ก าลงกาวเขาสยคปฏวตอตสาหกรรมครงท 4 หรอ อตสาหกรรม 4.0 เปนการยกระดบอตสาหกรรมจากเดมทใชแรงงานคน มาเปนอตสาหกรรมการผลตกงอตโนมตหรออตโนมตเตมรปแบบ เพอเพมมลคาของการผลตสนคา ขบเคลอนดวยอตสาหกรรมและเทคโนโลย ซงงานวจยนเรมตนจากการศกษาและคนควาขอมลของกลมผประกอบการขนาดเลกในอตสาหกรรมอเลกทรอนกส โดยใชแบบสอบถาม (Questionnaire) เปนเครองมอในการเกบรวบรวมขอมล และการน าขอมลมาวเคราะหหาคาทางสถตใชคาความถ (Frequency) คารอยละ(Percentage) คาเฉลย (Mean) คาเบยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation) โดยใชสถตเชงอนมานในการวเคราะหเพอทดสอบสมมตฐาน และหาปจจยทมผลกระทบของนโยบายอตสาหกรรม 4.0 ดวยการวเคราะหปจจยสภาพแวดลอมภายนอก (PESTLE Analysis) ซงผลการทดลองพบวา ปจจยดานเทคโนโลย เปนปจจยทใหความส าคญมาเปนอนดบแรก ในเรองของความตองการเทคโนโลยและเครอขายทปลอดภยและการสงเสรมการใชเทคโนโลยในกระบวนการผลต ปจจยทใหความส าคญรองลงมา คอปจจยดานกฎหมาย ในเรองการคมครองทรพยสนทางปญญา การผลตและออกแบบ ปจจยดานสงแวดลอม ในเรองตองการเทคโนโลยและนวตกรรมทเปนมตรกบสงแวดลอม และปจจยดานเศรษฐกจในเรองความผนผวนของเศรษฐกจโลก ซงปจจยดงกลาวจะเปนสวนหนงในการผลกดนประเทศไทยเขาสอตสาหกรรม 4.0 อยางสมบรณแบบ ทงนในสวนของผประกอบการขนาดเลก จะตองพฒนาทกษะของบคลากรในแตละดาน มงเนนในเรองเทคโนโลยและเครอขาย การปรบปรงระบบกระบวนการผลต เพอเตรยมตวส าหรบการเปลยนแปลงนโยบายอตสาหกรรม 4.0

จ

บทค ดยอ ภาษาองกฤษ

58405314 : Major (ENGINEERING MANAGEMENT) Keyword : Industry 4.0, Electronics Industry, PESTLE Analysis

MISS ORANOOT KORKUEASUEBSAI : A STUDY OF FACTORS AND EFFECTS OF INDUSTRY 4.0 POLICY ON THAI ELECTRONICS INDUSTRY. THESIS ADVISOR : ASSISTANT PROFESSOR CHOOSAK PORNSING, Ph.D.

The purpose of research was learning about the factors and effects of the industrial 4.0 policy on Thai electronics industry. Because of the current economic situation in Thailand will approaching to 4th Industrial Revolution or the Industry 4.0 is the upgrading of the former labor - intensive industry to be a semi-automatic or fully automatic manufacturing industry. There was increased in value of the production that was be powered by industry and technology. This research began learning and finding out from small enterprises in the electronics industry. We choose a questionnaire to collect data and bring all data to analyze Frequency, Percentage, Mean and Standard Deviation by using inference analysis to test the hypothesis and finding the factors affecting industrial 4.0 policy PESTLE Analysis, The results showed that make us know about Technology factors is a first and priority factor which required technology and secure networks. A factor of secondary importance is a legal factor that concern about intellectual property protection, Production and design. Environment factors regarding the matter in technology and innovation is environmentally friendly. Economic factor is about the volatility of the global economy, This factor will be a part of driving Thailand into the 4.0 industry perfectly. So that small business owners have to improve their skills in each side and focus on technology and network. More over improvement of production process, should be prepare for changing in industrial policy 4.0.

ฉ

กตตกรรมประกาศ

กตตกรรมประกาศ

วทยานพนธฉบบนส าเรจลลวงไดตรงตามความกรณาและความอนเคราะหชวยเหลอจากทกทานโดยเฉพาะอยางยงจากอาจารยทปรกษา ผชวยศาสตรจารย ดร.ชศกด พรสงห ผวจยขอขอบคณเปนอยางสงทใหค าแนะน าในการวจย ตลอดจนแกไขขอบกพรองตาง ๆ นอกจากนผวจยขอขอบคณผทรงคณวฒทไดสละเวลาในการตรวจสอบคณภาพและปรบปรงแกไขแบบส ารวจ รวมไปถงผตอบแบบส ารวจจากผเชยวชาญทเปดโอกาสใหเขาไปเกบรวบรวมขอมลในครงน และขอขอบคณคณะกรรมการตรวจสอบวทยานพนธ รองศาสตราจารย ดร. ประจวบ กลอมจตร และผชวยศาสตราจารย ดร. ทองแทง ทองลม ทใหความอนเคราะหในการตรวจสอบและแนะน าแนวทางทเปนประโยชนอยางมากในการท าวทยานพนธฉบบน

สดทายน ขอกราบขอบคณพระคณบดา มารดา และครอบครว ทใหการสนบสนนและใหก าลงใจในการท าวทยานพนธ ขอขอบคณ เพอนและนอง ๆ ทเปนก าลงใจชวยเหลอวทยานพนธฉบบนส าเรจลลวงไดดวยด ขอกราบขอบคณพระคณคณะอาจารย ภาควชาวศวกกรมอตสาหการและการจดการทกทานทไดอบรมสงสอนและชน าแนวทางการศกษาดวยดมาโดยตลอด

อรนช กอเกอสบสาย

สารบญ

หนา บทคดยอภาษาไทย ............................................................................................................................. ง

บทคดยอภาษาองกฤษ ....................................................................................................................... จ

กตตกรรมประกาศ............................................................................................................................. ฉ

สารบญ .............................................................................................................................................. ช

สารบญตาราง ................................................................................................................................... ญ

สารบญรปภาพ .................................................................................................................................. ฎ

บทท 1 .............................................................................................................................................. 1

บทน า ................................................................................................................................................ 1

1.1 ทมาและความส าคญของปญหา ............................................................................................. 1

1.2 วตถประสงคของการวจย ....................................................................................................... 4

1.3 สมมตฐานของการวจย ........................................................................................................... 4

1.4 ขอบเขตของงานวจย .............................................................................................................. 4

1.5 กรอบแนวคดการวจย ............................................................................................................. 5

1.6 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ ..................................................................................................... 5

บทท 2 .............................................................................................................................................. 6

แนวคดทฤษฎทเกยวของ ................................................................................................................... 6

2.1 ยทธศาสตรการพฒนาอตสาหกรรมไทย ระยะ 20 ป .............................................................. 6

2.2 แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท 12 (พ.ศ. 2560 – 2564) ............................... 7

2.3 ลกษณะของอตสาหกรรม 4.0 .............................................................................................. 10

2.4 แนวคดของอตสาหกรรม 4.0 ............................................................................................... 12

2.5 แนวโนมเทคโนโลยใหม 9 เทคโนโลย ................................................................................... 13

ซ

2.6 ขอมลเกยวกบอตสาหกรรมอเลกทรอนกส............................................................................ 15

2.7 ประวตความเปนมาของอตสาหกรรมอเลกทรอนกสในประเทศไทย ..................................... 17

2.8 ทฤษฎการวเคราะหสภาพแวดลอมภายนอกโดยทวไป (PESTLE Analysis) ........................ 18

2.9 งานวจยทเกยวของ............................................................................................................... 21

บทท 3 ............................................................................................................................................ 23

วธด าเนนการวจย ............................................................................................................................ 23

3.1 การก าหนดประชากร ........................................................................................................... 23

3.2 การก าหนดกลมตวอยาง ...................................................................................................... 23

3.3 วธการเกบรวบรวมขอมล ..................................................................................................... 24

3.4 การสรางเครองมอในการวจย ............................................................................................... 24

3.5 การวเคราะหเครองมอในการวจย......................................................................................... 25

3.6 การวเคราะหขอมล .............................................................................................................. 28

3.7 สถตทใชในการวเคราะหขอมล ............................................................................................. 29

บทท 4 ............................................................................................................................................ 32

ผลการวเคราะหขอมล ..................................................................................................................... 32

4.1 ผลการวเคราะหขอมลสวนบคคลของผตอบแบบสอบถาม .................................................... 33

4.2 ผลการวเคราะหปจจยทวไปขององคกรในการเปลยนแปลงอตสาหกรรม .............................. 35

4.3 ผลการวเคราะหปจจยภายนอกทเกยวกบการเปลยนแปลงอตสาหกรรม .............................. 38

4.4 ผลการวเคราะหความสมพนธระหวางขอมลสวนบคคลกบปจจยทวไปขององคกรในการเปลยนแปลงอตสาหกรรม ทมผลตอปจจยภายนอกทเกยวกบการเปลยนแปลงอตสาหกรรม 40

4.5 ผลการวเคราะหเนอหา จากแบบสอบถามปลายเปดเปนขอคดเหนและขอเสนอแนะของผตอบแบบสอบถาม ...................................................................................................................... 52

4.6 ผลการวเคราะหสภาพแวดลอมภายนอกโดยทวไป (PESTLE Analysis) ............................... 53

บทท 5 ............................................................................................................................................ 58

ฌ

สรปผลการวจย และขอเสนอแนะ ................................................................................................... 58

5.1 สรปผลการวจย .................................................................................................................... 58

5.2 ขอเสนอแนะในการท าการวจยในครงตอไป .......................................................................... 60

รายการอางอง ................................................................................................................................. 61

ภาคผนวก........................................................................................................................................ 63

ภาคผนวก ก แบบสอบถามของการวจย ..................................................................................... 64

ภาคผนวก ข ผลของการตอบแบบสอบถาม ................................................................................ 70

ภาคผนวก ค การพฒนาตนเอง ................................................................................................... 76

ประวตผเขยน .................................................................................................................................. 80

สารบญตาราง

หนา ตารางท 1 ผลการประเมนการตรวจสอบแบบสอบถามจากผทรงคณวฒ ......................................... 26

ตารางท 2 จ านวนและรอยละดานขอมลสวนบคคลของกลมตวอยาง .............................................. 33

ตารางท 3 จ านวนและรอยละดานปจจยทวไปขององคกรในการเปลยนแปลงอตสาหกรรม ............. 35

ตารางท 4 คาเฉลยและคาเบยนเบนมาตรฐานปจจยภายนอกทเกยวกบการเปลยนแปลงอตสาหกรรม ........................................................................................................................................................ 38

ตารางท 5 ผลการวเคราะหความสมพนธระหวางอาย ระดบการแขงขน และการคมครองทรพยสนทางปญญา....................................................................................................................................... 41

ตารางท 6 ผลการวเคราะหความสมพนธระหวางระดบการศกษา ระดบอตโนมตกระบวนการผลต และความตองการเทคโนโลยและเครอขายทปลอดภย ..................................................................... 43

ตารางท 7 ผลการวเคราะหความสมพนธระหวางระยะเวลาการท างานในบรษท จ านวนพนกงานในบรษท และการสงเสรมการใชเทคโนโลยในกระบวนการผลต........................................................... 46

ตารางท 8 ผลการวเคราะหความสมพนธระหวางประเภทของกจการ มลคาของสนทรพยถาวร และตองการเทคโนโลยและนวตกรรมทเปนมตรกบสงแวดลอม .............................................................. 48

ตารางท 9 ผลการวเคราะหความสมพนธระหวางสดสวนการเปนเจาของกจการ สดสวนการน าเขาวตถดบ และความผนผวนของเศรษฐกจโลก .................................................................................... 51

สารบญรปภาพ

หนา รปภาพท 1 ความสมพนธของยคอตสาหกรรม ตงแตอดตจนถงปจจบน ............................................ 2

รปภาพท 2 กรอบแนวคดการวจย ..................................................................................................... 5

รปภาพท 3 จ านวนแรงงานในอตสาหกรรมอเลกทรอนกส .............................................................. 16

รปภาพท 4 PESTLE Analysis ........................................................................................................ 19

รปภาพท 5 ความสมพนธระหวางอาย ระดบการแขงขนในประเทศ และการคมครองทรพยสนทางปญญา ............................................................................................................................................. 42

รปภาพท 6 ความสมพนธระหวางระดบการศกษา ระดบอตโนมตกระบวนการผลต และความตองการเทคโนโลยและเครอขายทปลอดภย ................................................................................................. 44

รปภาพท 7 ความสมพนธระหวางระยะเวลาการท างานในบรษท จ านวนพนกงานในบรษท และการสงเสรมการใชเทคโนโลยในกระบวนการผลต ................................................................................... 47

รปภาพท 8 ความสมพนธระหวางประเภทของกจการ มลคาของสนทรพยถาวร และตองการเทคโนโลยและนวตกรรมทเปนมตรกบสงแวดลอม........................................................................... 49

รปภาพท 9 ความสมพนธระหวางสดสวนการเปนเจาของกจการ สดสวนการน าเขาวตถดบ และความผนผวนของเศรษฐกจโลก................................................................................................................. 52

บทท 1 บทน า

1.1 ทมาและความส าคญของปญหา สภาพเศรษฐกจของประเทศไทยในปจจบน ก าลงกาวเขาสยคปฏวตอตสาหกรรมครงท 4

หรอ อตสาหกรรม 4.0 ตามนโยบายของนายกรฐมนตรและหวหนาคณะรกษาความสงบแหงชาต

(คสช.) ทตองการพฒนาประเทศสความมนคง มงคงและยงยน ปรากฏขนในแผนยทธศาสตรชาต 20

ป (พ.ศ.2560-2579) และแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท 12 ซงเปนแผนพฒนา 5 ป

ตามแนวคดของเศรษฐกจพอเพยง โดยอตสาหกรรม 4.0 เปนการยกระดบอตสาหกรรมจากเดมทใช

แรงงานคน มาเปนอตสาหกรรมการผลตกงอตโนมตหรออตโนมตเตมรปแบบ เพอเพมมลคาของการ

ผลตสนคา สรางธรกจและอตสาหกรรมรปแบบใหมทขบเคลอนดวยอตสาหกรรมและเทคโนโลย หรอ

เรยกอกอยางหนงวา สนคานวตกรรม (Innovative Products) [1]

ในประวตศาสตรการพฒนาเศรษฐกจอตสาหกรรม มชวงเวลาทเกดการเปลยนแปลงขนาด

ใหญ ซงมทงหมด 4 ยค ดงรปท 1.1 ไดแก ยคอตสาหกรรมครงท 1 เปนยคของการใชพลงงานไอน า

แทนการใชแรงงานคนและสตว คอ ยานพาหนะ ทสามารถขนสงคนและสนคาจ านวนมากไปทไกลๆ

ทงทางบกและทางน า ยคอตสาหกรรมครงท 2 เปนยคของการใชพลงงานไฟฟา โดยเปลยนจาก

เครองจกรไอน ามาเปนเครองจกรพลงงานไฟฟา เปนยคของการผสมผสานแรงงานคนกบเครองจกร

ยคอตสาหกรรมครงท 3 เปนยคของการเรมตนการใชอเลกทรอนกสและเทคโนโลยในการผลต มการ

ควบคมและสงการผานวงจรอเลกทรอนกส ท าใหเครองจกรมความยดหยนในการท างานมากขน เพม

ประสทธภาพการผลตใหสงขน และยคอตสาหกรรมคร งท 4 เปนยคอตสาหกรรมอจฉรยะและสงคม

ดจตอล มการน าเทคโนโลยดจตอลและอนเทอรเนตทงไรสายและมสายมาเชอมตอกบการผลต ม

ความเทยงตรง แมนย าสง ซงแรงงานคนไมสามารถท าได [2, 3]

2

รปภาพท 1 ความสมพนธของยคอตสาหกรรม ตงแตอดตจนถงปจจบน ทมา : https://www.scbeic.com/th/detail/product/2911

โดยอตสาหกรรม 4.0 เปนอตสาหกรรมแหงอนาคตรปแบบใหม เรมตนมาจากประเทศ

เยอรมนทมองเหนวาในชวง 20 ป (ค.ศ. 2013-2033) อตสาหกรรมโลกถกขบเคลอนดวยเทคโนโลย

บนเครอขายอนเทอรเนต ท าใหเกดการเชอมโยง ส อสารไดอยางรวดเรว ระหวาง คนสคน คนส

เครองจกร และเครองจกรสเครองจกร ประเทศผน าทางดานการผลตหลายประเทศไดด าเนนการสราง

นโยบายอตสาหกรรม อาทเชน ประเทศสหรฐอเมรกาก าหนดทศทางของประเทศไปส ผผลต (A

Nation of Makers) ประเทศองกฤษวางโมเดลดานการออกแบบนวตกรรม (Design of Innovation)

ประเทศอตาลวางโมเดลโรงงานแหงอนาคต (Fabbrica del Futuro) ประเทศฝรงเศสวางกลยทธงาน

แสดงสนคาดานเทคโนโลย (Vitrines Technologiques) ประเทศจนประกาศนโยบายอตสาหกรรม

ยคใหม ค.ศ.2025 (Made in China 2025) ประเทศเกาหลใตวางโมเดลเศรษฐกจสรางสรรค

(Creative Economy) ประเทศญปนวางโมเดลเศรษฐกจการเชอมตอระหวางอตสาหกรรม (Industry

Value Chain Program) และประเทศมาเลเซยวางโมเดลการพฒนาประเทศ ค.ศ .2020

(Development Country 2020) เปนตน [4]

ส าหรบประเทศไทยนน จะตองพงพาอตสาหกรรมการผลตในการขบเคลอนเศรษฐกจของ

ประเทศ จ าเปนอยางยงทภาครฐจะตองใหความส าคญในการพฒนาประเทศเขาส การผลตทยกระดบ

สเทคโนโลยดจทล ทจะท าใหเครองจกรตางๆ สามารถเชอมโยงการท างานทเปนระบบ มการสอสาร

อตสาหกรรม 1.0 อตสาหกรรม 2.0 อตสาหกรรม 3.0 อตสาหกรรม 4.0

3

ระหวางกน การปรบโครงสรางขององคกรใหสอดคลองกบการเปลยนแปลงอตสาหกรรมทงเสรมสราง

จดแขงและแกปญหาจดออน ซงการพฒนาสอตสาหกรรม 4.0 นนมความซบซอน ครอบคลม ทงดาน

เทคโนโลย มาตรฐาน การพฒนาก าลงแรงงาน โครงสรางพนฐาน และกฎหมายบานเมอง จ าเปนตอง

มการเชอมโยงกบหลายหนวยงาน ทงภาครฐ ภาคเอกชน และภาคประชาชน ซงจะตองท างานรวมกน

เชงบรณาการ เพอก าหนดนโยบายและด าเนนการขบเคลอนเศรษฐกจ [5]

อตสาหกรรมอเลกทรอนกสถอเปนอตสาหกรรมทมบทบาททส าคญตอระบบเศรษฐกจของ

ไทยเปนอยางมาก ในดานการผลต การสงออก และการจางงาน ซงประเทศไทยเปนฐานการผลตและ

สงออกสนคาอเลกทรอนกสอยในอนดบท 13 ของโลก และในอาเซยนอยอนดบท 4 [6] อตสาหกรรม

อเลกทรอนกสเปนหวใจหลกในการขบเคลอนใหเกดประสทธภาพ ซงอตสาหกรรมสวนใหญจงเปนการ

รวมลงทนระหวางผประกอบการไทยกบตางชาต และไทยจะมบทบาทในการเปนผรบจางผลต โดย

จดเดนจะอยทความสามารถในการผลตสนคาทมขนาดเลกและแมนย าสง

ส าหรบการขบเคลอนอตสาหกรรมอเลกทรอนกสสอตสาหกรรม 4.0 มงพฒนาใน 2 กลม

อตสาหกรรม ไดแก กลมอตสาหกรรมอเลกทรอนกสเพอใชในอตสาหกรรมตอเนอง คอ การน า

ชนสวนหรอกระบวนการไปตอยอดในอตสาหกรรมทมการเชองโยงกบการผลต ทงอตสาหกรรมขนตน

ขนกลาง และขนปลาย อาท ชนสวนยานยนต อปกรณเครองใชไฟฟา เปนตน และกลมอตสาหกรรม

อเลกทรอนกสทใชในภาคอตสาหกรรมการผลต คอ การน าชนสวนหรอกระบวนการทท าใหเกดระบบ

การควบคมอจฉรยะในขนตอนการผลต ซงจะชวยเพมประสทธภาพและความคมคาตอการลงทน รวม

ไปถงคณภาพของผลตภณฑ อาท หนยนตเพอการอตสาหกรรม แขนกลประกอบเครองจกร เปนตน

[7]

ดงนน ถาประเทศไทยเดนหนาเขาสการปฏวตอตสาหกรรม 4.0 โดยการน าระบบอตโนมตมา

ใชเพอเพมศกยภาพทางการผลต เปลยนจากความตองการแรงงานมาเปนเครองจกรกล อาจสงผล

กระทบตอปจจยสภาพแวดลอมภายนอกเปนวงกวาง เปนเหตใหผวจยสนใจทจะศกษาขอมลและ

ส ารวจขอมลของกลมผประกอบการขนาดเลกในอตสาหกรรมอเลกทรอนกส เกยวกบปจจยทมผลตอ

การเปลยนแปลงตามนโยบายของรฐบาลและผลทจะตามมาหลงการเปลยนแปลงอตสาหกรรม 4.0

4

1.2 วตถประสงคของการวจย 1.2.1 เพอประเมนศกยภาพและความพรอมสอตสาหกรรม 4.0 ในกลมของอตสาหกรรม

อเลกทรอนกสของไทย

1.2.2 เพอว เคราะหปจจยทมผลกระทบตอนโยบายอตสาหกรรม 4.0 ในกลมของ

อตสาหกรรมอเลกทรอนกส

1.3 สมมตฐานของการวจย 1.3.1 สามารถทราบถงความสมพนธระหวางขอมลสวนบคคลกบปจจยทวไปขององคกรใน

การเปลยนแปลงอตสาหกรรม

1.3.2 สามารถทราบถงความสมพนธระหวางปจจยทวไปขององคกรในการเปลยนแปลง

อตสาหกรรมกบกบปจจยภายนอกทเกยวกบการเปลยนแปลงอตสาหกรรมในแตละดาน

1.3.3 สามารถทราบถงความสมพนธระหวางขอมลสวนบคคลกบปจจยทวไปขององคกรใน

การเปลยนแปลงอตสาหกรรม ทมผลตอปจจยภายนอกทเกยวกบการเปลยนแปลงอตสาหกรรมในแต

ละดาน

1.4 ขอบเขตของงานวจย

1.4.1 ขอบเขตของประชากร

หนวยประชากรทศกษาในคร งน คอ กลมผประกอบการขนาดเลกในอตสาหกรรม

อเลกทรอนกส ทมรายชออยในสถาบนอตสาหกรรมไฟฟาและอเลกทรอนกส ไดแก ผประกอบการ

ผจดการแผนกออกแบบ และผจดการแผนกผลต

1.4.2. ขอบเขตของระยะเวลา

ท าการเกบขอมลแบบสอบถามในชวงระยะเวลาตงแต เดอนตลาคม พ.ศ.2560 ถง เดอน

มกราคม พ.ศ. 2561

5

1.5 กรอบแนวคดการวจย

รปภาพท 2 กรอบแนวคดการวจย

1.6 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ 1.6.1. เพอเปนแนวทางส าหรบการเตรยมความพรอมและรบมอกบอตสาหกรรม 4.0

1.6.2. เพอเปนแนวทางในพฒนาคณภาพของปจจยทมผลกระทบตอนโยบายอตสาหกรรม

4.0

ตวแปรตาม

1. ดานการสนบสนนและ

พฒนาเทคโนโลยใหม ๆ

2. ดานการพยากรณสภาวะ

เศรษฐกจในอนาคต

3. ดานการเปลยนแปลง

สงคม และสภาวะแวดลอม

4. ดานแรงงานเกยวกบ

ผลกระทบการเปลยนแปลง

อตสาหกรรม

ตวแปรตน

1. ปจจยดานนโยบายและ

การเมอง

2. ปจจยดานเศรษฐกจ

3. ปจจยดานสงคม

4. ปจจยดานเทคโนโลย

5. ปจจยดานกฎหมาย

6. ปจจยดานสงแวดลอม

เครองมอทใชในการวจย

1. การวจยเชงส ารวจ

2. สถตวศวกรรม

3. PESTLE Analysis

6

บทท 2 แนวคดทฤษฎทเกยวของ

การศกษาปจจยและผลกระทบของนโยบายอตสาหกรรม 4.0 ทมตออตสาหกรรม

อเลกทรอนกสของไทย ผศกษาไดน าแนวคดทฤษฎและงานวจยทเกยวของกบการศกษา มาใชในการ

ประกอบการศกษาโดยมรายละเอยดน าเสนอแบงออกเปน ดงนยทธศาสตรการพฒนาอตสาหกรรม

ไทย ระยะ 20 ป

2.1 ยทธศาสตรการพฒนาอตสาหกรรมไทย ระยะ 20 ป

2.2 แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท 12 (พ.ศ. 2560 – 2564)

2.3 ลกษณะของอตสาหกรรม 4.0

2.4 แนวคดของอตสาหกรรม 4.0

2.5 แนวโนมเทคโนโลยใหม 9 เทคโนโลย

2.6 ขอมลเกยวกบอตสาหกรรมอเลกทรอนกส

2.7 ประวตความเปนมาของอตสาหกรรมอเลกทรอนกส

2.8 ทฤษฎการวเคราะหสภาพแวดลอมภายนอกโดยทวไป (PESTLE Analysis)

2.9 งานวจยทเกยวของ

2.1 ยทธศาสตรการพฒนาอตสาหกรรมไทย ระยะ 20 ป กระทรวงอตสาหกรรม จดท ายทธศาสตรการพฒนาอตสาหกรรมไทย 4.0 ระยะ 20 ป (พ.ศ.

2560 - 2579) เพอเปนแนวทางในการขบเคลอนการพฒนาอตสาหกรรมไทย ในระยะ 20 ปขางหนา

ตามกรอบการพฒนาอตสาหกรรม 4.0 เพอใหประเทศไทยหลดพนกบดกการพฒนา ทงกบดก

ประเทศรายไดปานกลาง (Middle Income Trap) กบดกความไมเทาเทยม (Inequality Trap) และ

กบดกความไมสมดลของการพฒนา (Imbalance Trap) และเปนการเพมขดความสามารถในการ

แขงขนของประเทศใหเตบโตไดอยาง มงคงและยงยน จงจ าเปนตองมการขบเคลอนเศรษฐกจดวย

เทคโนโลยและนวตกรรม การปรบเปลยนจากประเทศรายไดปานกลางไปสประเทศรายไดสง และ

เปลยนจากเศรษฐกจทขบเคลอนดวยประสทธภาพเปนเศรษฐกจทขบเคลอนดวยนวตกรรม

7

จากผลการพฒนาภาคอตสาหกรรมในชวง 10 ปทผานมา พบวา การเตบโตของ GDP

ภาคอตสาหกรรมเฉลยอยทเพยงรอยละ 3 ตอป การลงทนเตบโตเฉลยเพยงรอยละ 2 ตอป มลคาการ

สงออกภาคอตสาหกรรมขยายตวเฉลยรอยละ 5.4 ตอป และผลตภาพรวม (TFP) ภาคอตสาหกรรม

เพมขนเฉลยรอยละ 0.7 ตอป ซงถอวายงอยในระดบต า และยงไมมากพอทจะน าไปสการขบเคลอน

ประเทศใหกาวสการเปนประเทศรายไดสงภายในป 2579 ไดตามเปาหมายของยทธศาสตรชาต และ

เปาหมายการพฒนาในระดบประเทศ ตามแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท 12 (พ.ศ.

2560 – 2564) ไดก าหนดเปาหมายใหภาคอตสาหกรรมมอตราการขยายตวเฉลยไมต ากวารอยละ 4.5

ตอป มการขยายตวของการลงทนภาครฐและเอกชนเฉลยไมต ากวารอยละ 10 และ 7.5 ตอป

ตามล าดบ มอตราการขยายตวของมลคาและปรมาณการสงออกเฉลยไมต ากวารอยละ 4 และผลต

ภาพการผลตของปจจยการผลตโดยรวมเพมขนเฉลยไมต ากวารอยละ 2.5 ตอป

ดงนน เพอใหภาคอตสาหกรรมไทย เปนเครองยนตส าคญทจะขบเคลอนการพฒนาประเทศ

ใหเตบโตอยางมงคงและยงยน ยทธศาสตรการพฒนาอตสาหกรรมไทย 4.0 ระยะ 20 ป (พ.ศ. 2560 -

2579) จงไดก าหนดวสยทศนเพอ “มงสอตสาหกรรมทขบเคลอนดวยปญญาและเชอมโยงกบ

เศรษฐกจโลก” โดยตงเปาหมายการพฒนาสอดคลองกบแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต และ

เปนเปาหมายการพฒนา ทจะสงผลใหประเทศไทยสามารถขยบสการเปนประเทศรายไดสงไดภายใน

ป 2579 ตามเปาหมายของยทธศาสตรชาต โดยก าหนดเปาหมายไว 5 ประการ ในอก 20 ปขางหนา

คอ

1. ภาคอตสาหกรรมไทยมอตราการเตบโตของ GDP เฉลยไมนอยกวารอยละ 4.5 ตอป

2. การลงทนเตบโตเฉลยไมนอยกวารอยละ 10 ตอป

3. มลคาการสงออกของภาคอตสาหกรรมขยายตวเฉลยรอยละ 8 ตอป

4. ผลตภาพรวม (Total Factor Productivity: TFP) ภาคอตสาหกรรมเตบโตเฉลยไมนอย

กวารอยละ 2 ตอป

5. มนกรบอตสาหกรรมพนธใหม (New Warrior 4.0) จ านวน 150,000 ราย

2.2 แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท 12 (พ.ศ. 2560 – 2564) ประเทศไทยจ าเปนตองมการปฏรปเพอแกปญหาพนฐานทส าคญทเปนจดออนและขอจ ากด

ของประเทศ ในขณะเดยวกน ตองด าเนนยทธศาสตรเชงรกเพอใชประโยชนจากจดแขงและจดเดน

8

ของประเทศใหเกดผลตอการพฒนาประเทศอยางเตมท ทงน เนองจากการพฒนาในชวง 5 ปภายใต

แผนพฒนาฯ ฉบบท 12 นบเปน 5 ปแรกของการขบเคลอนยทธศาสตรชาต 20 ป (พ.ศ. 2560 -

2579) สการปฏบต ดงนน การก าหนดยทธศาสตรการพฒนาตามแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคม

ฉบบท 12 จงมงเนนประเดนการพฒนาทจะเปนการวางพนฐานทสามารถสานตอการพฒนาในระยะ

ตอไป เพอน าไปสความมงคง และยงยน ตามกรอบยทธศาสตรชาตระยะ 20 ป ประกอบดวย 10

ยทธศาสตร ดงน

1. การเสรมสรางและพฒนาศกยภาพทนมนษย

เปนการวางรากฐานการพฒนาคนใหมความสมบรณ ควบคกบการพฒนาคนไทยในทกชวงวย

ใหมคณธรรมจรยธรรม มระเบยบวนย มจตส านกทดตอสงคมสวนรวม มทกษะความร และ

ความสามารถปรบตวเทาทนกบการเปลยนแปลงรอบตว บนพนฐานของการมสถาบนทางสงคมท

เขมแขง ซงชวยพฒนาทนมนษยใหมคณภาพสง อกทงยงเปนทนทางสงคมทส าคญในการขบเคลอน

การพฒนาประเทศ

2. การสรางความเปนธรรมและลดความเหลอมล าทางสงคม

ยกระดบคณภาพบรการทางสงคมใหทวถงโดยเฉพาะอยางยงดานการศกษาและสาธารณสข

โดยมงเนนในเรองการเพมทกษะแรงงานและการใชนโยบายแรงงานทสนบสนนการเพมผลตภาพ

แรงงานและเสรมสรางรายไดใหสงขน และการสรางโอกาสทางเศรษฐกจและสงคม โดยเฉพาะอยางยง

การสนบสนนในเรองการสรางอาชพ รายได และใหความชวยเหลอทเชอมโยงการเพมผลตภาพ

ส าหรบประชากรกลมรอยละ 40 ทมรายไดต าสด

3. การสรางความเขมแขงทางเศรษฐกจและแขงขนไดอยางยงยน

เนองจากประเทศไทยมขอจ ากดทเปนอปสรรคตอการเพมผลตภาพและขดความสามารถใน

การแขงขน รวมทงฐานเศรษฐกจภายในประเทศขยายตวชา จงตองมการฟนฟเศรษฐกจโดยการเรง

การลงทนในโครงสรางพนฐานและระบบขนสงตามแผนทวางไวและสรางแรงจงใจใหภาคเอกชนขยาย

การลงทนโดยเฉพาะอยางยงในสาขาเปาหมาย เพอสรางความเขมแขงของการขบเคลอนทาง

เศรษฐกจ

4. การเตบโตทเปนมตรกบสงแวดลอมเพอการพฒนาอยางยงยน

สรางความมนคงของทรพยากรธรรมชาตและยกระดบคณภาพสงแวดลอม เพอสนบสนนการ

เตบโตทเปนมตรกบสงแวดลอมและคณภาพชวตของประชาชน สงเสรมการผลตและการบรโภคทเปน

9

มตรกบสงแวดลอมเปนวงกวางมากขน เรงเตรยมความพรอมในลดการปลอยกาซเรอนกระจกและการ

ปรบตวตอการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ รวมทงบรหารจดการเพอลดความเสยงดานภยพบตทาง

ธรรมชาต

5. การเสรมสรางความมนคงแหงชาตเพอการพฒนาประเทศสความมงคงและยงยน

ใหความส าคญตอการฟนฟพนฐานดานความมนคงทเปนปจจยส าคญตอการพฒนาทาง

เศรษฐกจและสงคมของประเทศ โดยเฉพาะการอยรวมกนในสงคมของผมความเหนตางทางความคด

และอดมการณ บนพนฐานของการปกครองระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยเปนประมข

และการเตรยมการรบมอกบอาชญากรรมขามชาต ซงจะสงผลกระทบอยางมนยยะส าคญตอการ

พฒนาเศรษฐกจและสงคมของประเทศในระยะ 20 ป

6. การบรหารจดการในภาครฐการปองกนการทจรตประพฤตมชอบและธรรมาภบาลใน

สงคมไทย

เปนการปฏรปการบรหารจดการภาครฐใหเกดผลอยางจรงจงเพอใหเปนปจจยสนบสนน

ส าคญทจะชวยสงเสรมการพฒนาประเทศในทกดานใหประสบผลส าเรจ โดยตองใหความส าคญกบ

การสงเสรมและพฒนาธรรมาภบาลในภาครฐอยางเปนรปธรรม ทงในดานระบบการบรหารงานและ

บคคลากร ในสวนการบรหารจดการภาครฐใหโปรงใส มประสทธภาพ รบผดชอบ ตรวจสอบไดอย าง

เปนธรรม และประชาชนมสวนรวม

7. การพฒนาโครงสรางพนฐานและระบบการขนสง

มงเนนการขยายขดความสามารถและพฒนาคณภาพการใหบรการ เพอรองรบการขยายตว

ของเมองและพนทเศรษฐกจหลก และสงเสรมการพฒนาคณภาพชวตของทกกลมในสงคม เพอพฒนา

โครงสรางพนฐาน สนบสนนใหเกดความเชอมโยงในอนภมภาคและอาเซยนอยางเปนระบบ โดยม

โครงขายเชอมโยงภายในประเทศทสนบสนนการพฒนาพนทตามแนวระเบยงเศรษฐกจตาง ๆ การ

พฒนาระบบการบรหารจดการและการก ากบดแลใหสอดคลองกบมาตรฐานสากล และการพฒนา

อตสาหกรรมอยางตอเนองเพอสรางโอกาสทางเศรษฐกจใหกบประเทศ

8. การพฒนาวทยาศาสตร เทคโนโลย วจย และนวตกรรม

ตองมการปรบรปแบบการด าเนนงานใหมงเนนความรวมมอระหวางภาครฐและเอกชนในการ

ลงทนเพอการวจยและพฒนา เพอไมใหตกอยในอ านาจเทคโนโลยจากตางประเทศ แตสามารถพฒนา

เทคโนโลยไดดวยตนเอง ดงนนจงตองใหความส าคญกบการใชความรทางวทยาศาสตร ผลงานวจย

10

และพฒนา ความกาวหนาทางเทคโนโลย นวตกรรมและความคดสรางสรรคอยางเขมขน ทงในภาค

ธรกจ ภาครฐ และภาคประชาชน รวมทงใหความส าคญกบการพฒนาสภาวะแวดลอมหรอ

ปจจยพนฐานทเอออ านวย เพอชวยขบเคลอนการพฒนาประเทศใหกาวสเปาหมาย

9. การพฒนาภาคเมองและพนทเศรษฐกจ

มงเนนการพฒนาและเรงด าเนนการในประเดนทาทาย ไดแก การสรางความเขมแขงของฐาน

การผลตและบรการเดมและขยายฐานการผลตและบรการใหมทสรางรายไดส าหรบประชาชน การ

พฒนาเมองใหเตบโตอยางมคณภาพ การพฒนาและฟนฟพนทบรเวณชายฝงทะเลตะวนออกใหรองรบ

การขยายตวของภาคอตสาหกรรม และการบรหารจดการพนทเศรษฐกจชายแดนใหเจรญเตบโตและ

แขงขนไดอยางยงยน รวมทงการเพมประสทธภาพการขบเคลอนการพฒนาภาคและเมองใหเกด

ประโยชน เพอกระจายความเจรญและโอกาสทางเศรษฐกจ เพมขดความสามารถในการแขงขน และ

พฒนาชวตของคนในชมชน

10. ความรวมมอระหวางประเทศเพอการพฒนา

มงเนนการผลกดนใหความเชอมโยงดานกฎระเบยบและในเชงสถาบนใหมความคบหนา ม

ความชดเจนในระดบปฏบตการและในแตละจดพนทเชอมโยงระหวางประเทศภายใตกรอบความ

รวมมอใน อนภมภาคและภมภาค ควบคไปกบการพฒนาโครงสรางพนฐานเชงกายภาพทจะตอง

ด าเนนการใหคบหนาตามแผนการลงทนดานโครงสรางพนฐานทงเครอขายภายในประเทศและการ

ตอเชอมกบประเทศเพอนบานและการเตรยมความพรอมใหประเทศไทยเปนประตไปสภาคตะวนตก

และตะวนออก ความเชอมโยงทสมบรณและการลงทนของไทยในภมภาค จะสงผลใหประเทศไทย

สามารถใชจดเดนในเรองทตงเชงภมศาสตรใหเกดผลเตมทในการทจะเปนศนยกลางทางเศรษฐกจและ

การคาทส าคญแหงหนงของภมภาค ทงน ยทธศาสตรความรวมมอระหวางประเทศของไทยตองยด

หลก คดเสร เปดเสร และเปดโอกาส [8]

2.3 ลกษณะของอตสาหกรรม 4.0 อตสาหกรรม 4.0 หรอการปฏวตอตสาหกรรมครงท 4 เรมตนจากนโยบายอตสาหกรรมแหงชาตของประเทศเยอรมน เมอป ค.ศ.2013 โดยจะขบเคลอนดวยเทคโนโลยอตโนมตควบคไปกบหนยนตอจฉรยะและการเชอมโยงกบเครอขายเทคโนโลยสารสนเทศ เปนการยกระดบกระบวนการ

11

ผลต ซงเปนการเปลยนแปลงกระบวนการผลตครงยงใหญ [9] การปฏวตอตสาหกรรม (Industry Revolution ) นน แบงไดเปน 4 ยค ไดแก การปฏวตอตสาหกรรมครงท 1 เรมตน ค.ศ.1784-1869 เปนยคของการใชพลงงานไอน า

แทนการใชแรงงานคนและสตว หรอพลงงานทางธรรมชาต เปนการเปลยนแปลงโดยเรมมการ

ประดษฐเครองมอแบบงายๆ มกลไกทไมซบซอน แตยงใชแรงงานคนหรอสตว เรยกไดวามการใช

เครองทนแรงมาชวย จนพฒนามาสการใชพลงงานความรอนมาสรางการขบเคลอนเครองจกรแทน

การใชแรงงานคนหรอสตว นอกจากจะเพมศกยภาพและความสามารถเดมทตองใชแรงงานคนจ านวน

มาก มาเปนแบบการผสมผสานหรอการใชเครองจกรกลอยางเดยวเปนหลก สงทเหนไดชดเจนทสด

คอ การเกดขนของยานพาหนะตางๆ เปนการปฏวตระบบการขนสงทสามารถขนสงคนหรอสนคา

จ านวนมากๆ ไปในระยะทางไกลๆไดทงทางบกและทางน า เครองจกรไอน ายงสามารถน ามาขดเจาะ

ทรพยากรธรรมชาตทมประสทธภาพและตนทนทต า ท าใหไดสนแรตาง ๆ และน ามนดบ ท าใหเกดยค

การขยายอาณานคมของชาวตะวนตกเพอหาวตถดบปองโรงงานและเปดตลาดใหม

การปฏวตอตสาหกรรมครงท 2 ตงแตป ค.ศ. 1870-1969 เปนยคของการใชพลงงานไฟฟา

โดยเปลยนการใชเครองจกรไอน ามาเปนพลงงานไฟฟา จากการคนพบแหลงพลงงานใหม ๆ เชน

น ามน กาซธรรมชาต และไฟฟา โรงงานอตสาหกรรมเรมเปลยนรปราง จากอตสาหกรรมทใช

แรงงานคนเปนหลก (Labor intensive) เปนยคของการผสมผสานแรงงานคนกบเครองจกร มการน า

ระบบสายพานล าเลยง (Conveyor) มาใช ท าใหประสทธภาพในการผลตเพมมากขน สงผลใหตนทน

การผลตลดลง มการใชเครองจกรกลเพอการผลตจ านวนมากๆ (Mass Production ) และมคณภาพ

ใกลเคยงกบงานหตถกรรม ทส าคญสนคามราคาไมแพง ประกอบทงระบบโทรคมนาคมมการพฒนา

แบบกาวกระโดดจากโทรเลข สการประดษฐโทรศพท รวมทงการสอสารทางวทย โทรทศน และสอ

โฆษณาตางๆ ท าใหอตสาหกรรมมการขยายตวของการแขงขนในการสงออก การผลตสนคากลายเปน

การผลตเพอการบรโภค

การปฏวตอตสาหกรรมครงท 3 เรมตน ค.ศ.1970-2016 เปนยคของการเรมตนการใช

อเลกทรอนกสและเทคโนโลยในการผลต มการใช Information Technology เพอใหเครองท างานได

อยางอตโนมต ควบคมและสงการผานวงจรอเลกทรอนกส โดยเอาความสามารถในการค านวณของ

คอมพวเตอรเขาไปไวในเครองจกร ท าใหเครองจกรมความยดหยนในการท างาน และสามารถผลต

หรอประกอบสนคาไดในรปแบบอตโนมต (Automation หรอ Programmable Logic Control –

12

PLC) ในอตสาหกรรมทตองการความแมนย าและมปรมาณการผลต เรมใชโปรแกรมคอมพวเตอร

CAD/CAM(Computer Aided Design/ Manufacturing) เพอควบคมกระบวนการผลตทตองการ

ความรวดเรว ความแมนย าสง ผลตไดปรมาณมากๆ และไดคณภาพด นอกจากนยงไดมการเชอมโยง

เครองจกรและคอมพวเตอรสระบบหวงโซอปทาน (Supply chain) และระบบการขนสง การบรรจ

หบหอ ระบบการคาปลกคาสง เขาดวยกน

การปฏวตอตสาหกรรมครงท 4.0 เรมตน ค.ศ.2013-2033 เปนยคอตสาหกรรมอจฉรยะและ

สงคมดจตอล คอการน าเทคโนโลยดจตอลและอนเทอรเนตทงไรสายและมสายการเชอมตอกบการ

ผลตแบบ (Cyber-Physical Production) มสามารถในการค านวณ ประมวลผล และยงม

ความสามารถในการเชอมตอตวเองเขากบโครงขายการสอสารตางๆไดทกททกเวลาจะสามารถผลต

ของไดหลากหลายรปแบบตามความตองการของผบรโภคในจ านวนมากและใชระยะเวลาในการผลต

ไมมาก โดยใชกระบวนการผลตทประหยดและมประสทธภาพดวยเทคโนโลยดจตอลครบวงจรในแบบ

Smart Factory โดยคาดวาโลกจะเขาสอตสาหกรรมรปแบบใหมอยางเตมรแบบในป ค.ศ. 2033 [10]

2.4 แนวคดของอตสาหกรรม 4.0 การปฏวตอตสาหกรรม 4.0 เปนการบรณาการโลกของการผลตเขากบการเชอมตอกบ

เครอขายในรปแบบของ Internet of Thing (IoT) ตงแตวตถดบ เครองจกร เครองมอ อปกรณ ระบบ

อตโนมต และหนยนตรตางๆ จะตดตงเครอขายเพอใหสามารถสอสารและแลกเปลยนขอมลซงกนและ

กน เพอจดการกระบวนการผลตทงหมด ปจจยและเงอนไขทท าใหเกดการปฏวตอตสาหกรรม 4.0 คอ

CPS (Cyber-Physical System) เปนเทคโนโลยทจะผสมผสานโลกดจตอลเขากบโลกเสมอนจรงและ

Cyber-Physical Production System (CPPS) เปนระบบทประสานควาสามารถของเทคโนโลยการ

ผลตเขากบเทคโนโลยสารสนเทศ ลกคาสามารถตดตอและแลกเปลยนขอมลการผลตได เพ อเพม

ประสทธภาพในการบรหารและการจดการ อาท เชน

1. การใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารในการแปลงขอมลเปนระบบดจตอลและ

เชอมโยงกบระบบตาง ๆ ในทก ขนตอนของการผลตและใชสนคา (รวมถงการขนสงและการจดหา

วตถดบ) ทงภายในบรษทและระหวางบรษท

2. ระบบไซเบอรกายภาพ ทใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารในการตรวจสอบและ

ควบคมกระบวนการ และระบบตาง ๆ ในโลกกายภาพ โดยอาจจะรวมถงการใชเครองมอตรวจจบ

13

สญญาณ หนยนตอจฉรยะทปรบสภาพการท างานไดดวยตวเองเพอใหเหมาะสมกบผลตภณฑทสราง

ขน หรอการผลตทใชการพมพแบบสามมต

3. การสอสารในระบบเครอขาย ทประกอบดวยเทคโนโลยไรสายและเทคโนโลยอนเทอรเนต

ทเชอมตอระหวางเครองจกรกล อปกรณ ผลตภณฑ ระบบ และคนในโรงงาน และการสอสารกบผ

จดหาวตถดบและผจดจ าหนาย

4. สถานการณจ าลอง การออกแบบจ าลอง และการสรางสถานการณจ าลองในการออกแบบ

ผลตภณฑและการจดท ากระบวนการผลต

5. การเกบขอมลจ านวนมาก การวเคราะหขอมลและการน าขอมลไปใชประโยชนในโรงงาน

ไดโดยทนท หรอผานการวเคราะหขอมลขนาดใหญ และการประมวลผลออนไลนแบบกลมเมฆ

(cloud computing)

6. การดแลรกษาระบบเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารทมขนาดใหญมากขน เพอการ

สนบสนนการท างานของพนกงาน หนยนต เทคโนโลยเสมอนจรง และเครองมออจฉรยะตาง ๆ [11]

2.5 แนวโนมเทคโนโลยใหม 9 เทคโนโลย การทเครองจกรหรอระบบอตโนมตสามารถเชอมโยงเปนสวนหนงของเครอขายผาน

อนเทอรเนต จะมความสามารถในดานการท างานดวยตนเอง สามารถตรวจสอบและคาดการณ

ลวงหนาได นอกจากเครองจกรทอจฉรยะแลว โรงงานในยคอตสาหกรรม 4.0 จะมความอจฉรยะ

เพมขนดวย สามารถสอสารกบหนวยงานอนๆแบบอสระไรสาย [12] แนวโนมเทคโนโลยใหม 9

เทคโนโลยทจะมาเปลยนแปลงกระบวนการผลตทอตสาหกรรม ประกอบดวย

1. การใชขอมลในการวเคราะหและสงเคราะหถงแนวโนมตาง ๆ (Big data analytics)

กระบวนการวเคราะหขอมลขนาดใหญเพอคนหารปแบบความสมพนธของขอมล ดวยเทคโนโลยการ

สอสารทท าใหสามารถคนหาขอมลไดงายและปรมาณขอมลมจ านวนมาก รวมไปถงขอมลทอยใน

รปแบบอนๆ ในระบบตางๆ ของบรษท และกจกรรมตางๆบนเครอขายสงคมออนไลน ซงขอมลถก

น ามาวเคราะห ท าใหสามารถเขาถงขอมลและเปนประโยชนตออตสาหกรรมในปจจบนและอนาคตได

อยางถกตองและรวดเรว

2. ระบบหนยนต (Autonomous Robots) เปนหนยนตทสามารถท างานตามค าสงทก าหนด

ไดภายใตสภาพแวดลอมทไมแนนอนโดยปราศจากการควบคมจากมนษย มาเปนผชวยในการผลต

14

ส าหรบหนยนตในอตสาหกรรมยคใหม แมวาตวหนยนตประเภทแขนกล (Robot arm) จะถกยดอย

กบท ซงเปาหมายในการท างานของมนคอหยบจบวตถทไหลมาตามสายพาน ซงก าลงจะมบทบาทมาก

ขน ทงนมการพฒนาและน ามาใชในอตสาหกรรมมากขน โดยเฉพาะในการผลตทมความเสยงหรอม

ความละเอยดมากจนมนษยอาจท าใหเกดขอผดพลาดไดงาย

3. การน าการประเมนสถานการณจ าลอง (Simulation) เปนกระบวนการออกแบบจ าลอง

(Model) ของระบบจรง (Real System) ด าเนนการทดลองเพอใหเรยนรพฤตกรรมของระบบงานจรง

และวเคราะหผลลพธทไดจากการทดลองกอนน าไปใชแกไขในสถานการณจรงเพอชวยปองกนและ

ประเมนความผดพลาด ลดโอกาสในการสญเสยและบรหารจดการความไมแนนอนลวงหนา

4. ระบบบรหารจดการทแตละระบบจะมการบรณาการทกทศทาง (System integration)

รวมทงระบบเครอขายซอฟตแวร และระบบเครอขายฮารดแวร ท างานประสานเขาดวยกนไดอยางม

ประสทธภาพโดยจะเกอหนนและสนบสนนซงกนและกนแบบเปนองครวม

5. การใชประโยชนจากเทคโนโลย Internet of Thing (IoT) สงตางๆ ถกเชอมโยงทกสงทก

อยางสโลกอนเทอรเนต ท าใหสามารถสงการควบคมการใชงานอปกรณตางๆ ผานทางเครอขาย

อนเตอรเนตและมการน าระบบอนเทอรเนตมาเชอมตอกระบวนการท างานภายในใหสามารถแสดงผล

ขอมลเปนปจจบน (Real Time) ระบบการบรหารจดการแตละระบบจะเชอมตอดวยดจตอล

เทคโนโลย สามารถโตตอบกบผปฏบตงาน ผผลต และลกคาไดตลอดเวลา (The industrial internet

of things) ซงในแนวคดของ Industry 4.0 จะเรยกรปแบบนวา Smart Factory

6. เมอมการใชประโยชนจากเทคโนโลยในวงกวาง การพฒนาระบบความปลอดภยในโลกไซ

เบอรจะถกออกแบบขนมาปองกนการเขาถงขอมลส าคญ (Cyber Security) การปองกนอนตรายใน

โลกออนไลน ทมผลกระทบตอตวผใชงานและทรพยสน (ขอมล) ซงในปจจบนมผใชงานออนไลนทว

โลกเพมมากขน จงตองมระบบความปลอดภยของขอมลทมความส าคญตอขดความสามารถในการ

แขงขน

7. ระบบบรการทครอบคลมถงการใหใชก าลงประมวลผล หนวยจดเกบขอมล และระบบ

ออนไลนตางๆจากผใหบรการ (Cloud Computing) เพอลดความยงยากในการตดตง ดแลระบบ

ชวยประหยดเวลา และลดตนทนในการสรางระบบคอมพวเตอรและเครอขายเอง โดยระบบ Cloud

จะเปนการท างานรวมกนของเซรฟเวอรจ านวนมาก ซงระบบจะแบงชนการประมวลผล หากม

เซรฟเวอรใดเสยหายจะสวทชการท างานไปยงเซรฟเวอรตวอนแทนโดยอตโนมตในทนท ท าให

15

สามารถท างานไดตอเนอง ไมตดขด นอกจากน ระบบสามารถจดสรร CPU, Memory ใหตามจ านวน

ใชงาน และแยกทรพยากรกบผอนอยางชดเจน พรอม Firewall ปองกนระบบจากผใชอน

8. การผลตจะมความทนสมย รวดเรวและสามารถตอบสนองความตองการลกคาเฉพาะ

รายไดในปรมาณมากหรอ Additive manufacturing เปนเทคโนโลยดานหนงทใชส าหรบขนรป

ชนงานในลกษณะทจบตองไดโดยมลกษณะคลายตนแบบหรอชนสวนทสามารถน าไปใชงานไดจรง

โดยการขนรปอาจเปนไปตามตวแบบ 3D CAD, จากระบบ 3D scanning, สแกนเนอรในทาง

การแพทย และการสรางตก 25 ชนไดภายใน 3 วน

9. เทคโนโลยทกาวหนาจะปรากฏในตลาดอยตลอดเวลา โดยจะตอบสนองการใชงานมากขน

สะดวกขน และมประสทธภาพมากขน บางเทคโนโลยไดเกดขนแลวในหลาย ๆ ประเทศ และบาง

เทคโนโลยมแนวโนมเกดขนอยางแนนอน อาท Augmented reality สามารถผนวกโลกแหงความ

เปนจรงและโลกดจตอลเขาดวยกน บนเทคโนโลยเสมอนจรงทแสดงภาพดจตอลซอนทบบน

สภาพแวดลอมของจรงได เพอสรางความดงดด ซงเปนการสงขอมลเสมอนจรงผานอปกรณ เชน การ

สงขอมลทตองการหรอส าคญผานแวนตา Google glass เปนตน [13]

2.6 ขอมลเกยวกบอตสาหกรรมอเลกทรอนกส อตสาหกรรมอเลกทรอนกสถอไดวาเปนอตสาหกรรมหนงทมบทบาทส าคญตอเศรษฐกจไทย

ในปจจบนคอนขางมากและมฐานการผลตในประเทศไทย ปจจบนผผลตของอตสาหกรรม

อเลกทรอนกส มจ านวนทงสน 556 ราย ประกอบดวย ผประกอบการขนาดเลก จ านวน 273 ราย

ผประกอบการขนาดกลาง จ านวน 128 ราย ผประกอบการขนาดใหญ จ านวน 155 ราย กจการขนาด

ใหญมโรงงานคอนขางนอย แตมลคาการลงทนคอนขางสงและสวนใหญเปนการผลตเพอสงออก สวน

โรงงานขนาดกลางและขนาดเลกกเปนหวงโซอปทาน เพอสนบสนนชนสวนตางๆ ปอนใหกบโรงงาน

ขนาดใหญ [6]

16

รปภาพท 3 จ านวนแรงงานในอตสาหกรรมอเลกทรอนกส ทมา : สถาบนอตสาหกรรมไฟฟาและอเลกทรอนกส

อตสาหกรรมอเลกทรอนกสเปนอตสาหกรรมทมมลคาการผลตเพอสงออกในสดสวนคอนขาง

สง เมอเทยบกบการสงออกโดยรวม ในชวง 3 เดอนแรกป 2560 อปกรณประกอบคอมพวเตอร ม

มลคาสงออก 3,389 ลานเหรยญสหรฐ เพมขนรอยละ 5 แผงวงจรรวม มมลคาสงออก 1,928 ลาน

เหรยญสหรฐ เพมขนรอยละ 12 วงจรพมพ มมลคาสงออก 314 ลานเหรยญสหรฐ เพมขนรอยละ 14

แนวโนมการสงออกสนคาอเลกทรอนกส มมลคา 33 ,786 ลานเหรยญสหรฐฯ ขยายตวรอยละ 1.8

ดานตลาดสงออกสนคาอตสาหกรรมขยายตวด ในหลายตลาด อาท สหรฐฯ ญปน จน สหภาพยโรป

และประเทศในกลม ASEAN ไดแก ประเทศกมพชา ลาว เมยนมารและเวยดนาม ขณะทการสงออก

ไปอาเซยน 5 ประเทศ ไดแก ประเทศอนโดนเซย มาเลเซย ฟลปปนส สงคโปรและบรไน หดตว

ภาพรวม ไตรมาส 1 ป 2560 การสงออกสนคาอตสาหกรรมขยายตวรอยละ 6.2 ตลาดสงออกสนคา

อตสาหกรรม

จากการประเมนของส านกงานเศรษฐกจอตสาหกรรม พบวา จดแขงทส าคญของ

อตสาหกรรมอเลกทรอนกสของไทยในปจจบนคอ เปนฐานการผลตฮารดดสกทใหญและเขมแขงทสด

ในโลก เพอการสงออกทส าคญของสหรฐอเมรกา สงคโปร โดยเฉพาะญปน ทเขามาลงทนจ านวนมาก

ในไทยชวงหลายปทผานมา ประกอบกบไทยมแรงงานทมความช านาญเปนพเศษ ทงความละเอยด

ผประกอบการขนาดใหญ 28%

ผประกอบการขนาดกลาง 23%

ผประกอบการขนาดเลก 49%

17

ประณต สนคามคณภาพดกวาประเทศอาเซยน ซงเหมาะกบความตองการของอตสาหกรรม

อเลกทรอนกส ท าใหอตสาหกรรมอเลกทรอนกสของไทยเรมเปนทยอมรบในศกยภาพและไดรบความ

เชอถอในดานการผลตจากหนวยงานและบรษทตางประเทศ

สวนจดออนของอตสาหกรรมอเลกทรอนกส พบวา อตสาหกรรมของไทยขาดการออกแบบ

และพฒนาผลตภณฑ ตลอดจนไมมความช านาญในดานการตลาดส าหรบผประกอบการทองถน

ขณะทบรษททแขงขนในตลาดโลกได สวนใหญจะเปนกจการรวมทนกบตางชาตหรอเปนกจการของ

ตางประเทศทเขามาลงทนในไทย อกทงผลตภณฑในอตสาหกรรมน มการเปลยนแปลงทางเทคโนโลย

คอนขางรวดเรว ดงนน กจการของคนไทยสวนใหญจงอยในสวนของการรบจางประกอบและทดสอบ

ผลตภณฑ ท าใหแรงงานไทยขาดโอกาสในการพฒนาฝมอระดบสง นอกจากน การเชอมโยงระหวาง

อตสาหกรรมสนบสนนกบอตสาหกรรมหลกทยงมไมมากเทาทควร สงผลใหการผลตของไทยมตนทน

สงขน ขณะทปจจบนไทยเรมสญเสยความไดเปรยบทางการแขงขนใหกบประเทศเพอนบาน อาท จน

สงคโปร มาเลเซย และเวยดนาม จากการทคาแรงงานเพมสงขน จงท าใหเกดการยายฐานการผลตไป

ยงประเทศเพอนบานมากขน [14]

2.7 ประวตความเปนมาของอตสาหกรรมอเลกทรอนกสในประเทศไทย อตสาหกรรมอเลกทรอนกสในประเทศไทยมอายกวา 40 ป โดยเรมตนเมอรฐบาลด าเนน

นโยบายการพฒนาอตสาหกรรมทดแทนการน าเขา ตงแตป พ.ศ. 2503 จนถงปจจบน

ชวงการผลตเพอทดแทนการน าเขา ป พ.ศ. 2503 - 2514 มการประกาศใชพระราชบญญต

สงเสรมการลงทน ในป พ.ศ. 2503 เพอสงเสรมใหเกดการผลตทดแทนการน าเขา โรงงาน

อตสาหกรรมอเลกทรอนกสทเกดขนในชวงนสวนใหญจะผลตเครองใชไฟฟาและเครองอเลกทรอนกส

ภายในบาน เชน เครองรบวทย เครองรบโทรทศน ตเยน พดลม เปนตน จากนนไดมการลงทนกบ

ตางชาตเปนการรวมลงทนระหวางคนไทยกบบรษทญปน

ชวงการผลตเพอการสงออก ป พ.ศ. 2515 - 2528 จ าแนกได 2 ระยะ คอ ระยะแรก

ระหวาง พ.ศ. 2515 - 2523 ในป 2515 รฐบาลมการก าหนดนโยบายสงเสรมอตสาหกรรม สทธและ

ประโยชนเพมเตมแกการผลตเพอสงออก และปจจยดานคาแรงงานในประเทศไทยยงมราคาถกจงท า

ใหมบรษทตางประเทศเขามาลงทนตงโรงงานผลตสวนประกอบและชนสวนอเลกทรอนกส ใน

ผลตภณฑประเภทแผงวงจรไฟฟารวมและแผนวงจรพมพเปนจ านวนมาก ระยะทสอง ระหวาง พ.ศ.

18

2524 – 2528 ชวงนรฐบาลยงคงด าเนนการสงออก โดนมการแกไขพระราชบญญตสงเสรมการลงทน

เพอแกปญหาดลการคาและการวางงาน ท าใหผผลตรายใหญจ านวนมากยายฐานการผลตมาลงทนใน

ไทย เรมมการผลตแผนวงจรพมพเพอการสงออก

ชวงขยายตวของอตสาหกรรม ป พ.ศ. 2529 – 2535 อตสาหกรรมอเลกทรอนกสม

การขยายตวสงมาก เนองจากสภาพเศรษฐกจและการเมองภายในประเทศ ประกอบกบคาเงนญปน

แขงตวขน ท าใหเกดการเคลอนยายเงนลงทนมาทไทยเปนจ านวนมาก การผลตของไทยกอเรมมความ

ซบซอนมากขน โดยเปลยนจากการผลตทมมลคาเพมต าเพอจ าหนายในประเทศมาเปนผลตภณฑทม

ความซบซอนมากขนและมมลคาเพมสงขนเพอสงออกไปยงตางประเทศ

ชวงสงเสรมอตสาหกรรมสนบสนน ป พ.ศ. 2536 – 2540 คาแรงในประเทศมราคา

สงขน หลายบรษททเคยผลตชนสวนเพอสงออก หนกลบมาจ าหนายในประเทศน ามาประกอบสนคา

เพอสงออกมากขน อาท บรษท ไทยซอารท ผลตหลอดภาพโทรทศน โดยเปนการรวมทนระหวาง

เครอซเมนตไทยกบบรษทมซบชของญปน การผลตหลอดภาพโทรทศนเปนการใชชนสวนในประเทศ

ประมาณรอยละ 80 ของชนสวนทงหมด

ชวงปรบโครงสรางอตสาหกรรม ป พ.ศ. 2540 เปนตนมา จนเขามาเปนสมาชก

องคการการคาโลก ท าใหการแขงขนระหวางประเทศมแนวโนมรนแรงขน ในป พ.ศ. 2545 รฐบาลได

ปรบลดภาษชนสวนและวตถดบใหกบอตสาหกรรมโทรทศนและสายใยแกวน าแสง เพอรกษาฐานการ

ผลตไวในประเทศ บรษทตางชาตเรมเขามาถานโอนหนวยงานดานการวจยและพฒนามากขน ขณะท

ราคาสนคาเพมขนและมแนวโนมลดลง บรษทคนไทยจงเรมหนกลบมาใหความส าคญกบการจ าหนาย

สนคาภายใตเครองหมายการคาและเนนการท าวจยและพฒนามากขน แมจะยงมปญหาในดาน

เทคโนโลยกระบวนการผลตและตวสนคาอยกตาม [15]

2.8 ทฤษฎการวเคราะหสภาพแวดลอมภายนอกโดยทวไป (PESTLE Analysis) สภาพแวดลอมภายนอกโดยทวไปเปนปจจยภายนอกในระดบกวาง จะไมมความเกยวของ

โดยตรงกบการด าเนนงานขององคกร แตสามารถมอทธพลหรอผลกระทบทางออมตอการปฏบตการ

ขององคกร ประกอบไปดวย ปจจยดานการเมอง กฎหมาย เศรษฐกจ สงคม วฒนธรรม เทคโนโลย

และสงแวดลอม ซงสามารถอธบายรายละเอยดไดดงน

19

รปภาพท 4 PESTLE Analysis ทมา : https://www.linkedin.com/pulse/pestle-analysis-mike-blackburn

2.8.1 ปจจยดานนโยบายและการเมอง (Political Factors: P)

ปจจยทางดานนโยบายและการเมอง คอ ปจจยทมการเปลยนแปลงไปตามสภาพ

ของรฐบาลในชวงเวลานนๆ อาทเชน การจดเกบภาษ ขอตกลงและขอกฎหมายทางการคาทมการ

เปลยนแปลงอยตลอดเวลา โดยขนอยกบนโยบายของรฐจ าเปนตองใหการสนบสนนองคกรตางๆ กบ

การพฒนาเทคโนโลยใหม ๆ เชนเดยวกบการบรณาการเทคโนโลยเหลานนเขากบสภาพแวดลอมทม

อย นอกจากนรฐบาลจ าเปนตองก าหนดกฎหมายส าหรบการใชขอมลขนาดใหญ ความกงวลทส าคญ

ทสดคอ การปกปองขอมลสวนบคคลเนองจากจะมการรวบรวมขอมลทกอยางในขณะทโตตอบกนผาน

เทคโนโลยเครอขาย ความยดหยนในการท างานทเพมขนจ าเปนตองมการจดตงระเบยบขอบงคบ

เกยวกบเวลาท างานและความปลอดภยเพอคมครองสทธของแรงงาน

2.8.2 ปจจยดานเศรษฐกจ (Economic Factors: E)

ปจจยด าน เศรษฐกจของประเทศ มผลกระทบท งด านบวกและลบ เปน

สภาพแวดลอมทส าคญทเปนเครองบงชใหเหนถงการจดสรรทรพยากรทางการบรหาร และมสวน

ส าคญตอการด าเนนงานทางธรกจขององคกรอยางสง เชน อตราเงนเฟอ อตราดอกเบย อตราภาษ

อตราเงนเฟอและอตราการวางงาน ฯลฯ ประเดนทส าคญทสดในการวเคราะหปจจยดานเศรษฐกจก

20

คอการวเคราะหเพอการพยากรณภาวะเศรษฐกจในอนาคต เพอทองคกรจะไดสามารถวางแผนการ

ด าเนนงานไดอยางถกตองเพราะเศรษฐกจของประเทศเปนตวก าหนดก าลงซอของคนในประเทศ และ

เปนตวก าหนดตลาดขนาดใหญในประเทศอกดวย ซงปจจยเหลานสามารถชวยเราวางแผนธรกจใน

การเลอกด าเนนการแบบระยะสนหรอระยะยาวจากสภาพเศรษฐกจในปจจบนและแนวโนมของ

เศรษฐกจในอนาคตไดอกดวย

2.8.3 ปจจยดานสงคม (Social Factors: S)

ปจจยดานสงคม เปนสภาพแวดลอมทเกยวกบลกษณะทางสงคม มสวนเกยวของ

โดยตรงกบชวตประจ าวนและมอทธพลตอพฤตกรรมการซอของผบรโภค จะตองพจารณาถงการ

เปลยนแปลงในดานตางๆ ทเกดขนตลอดจนจะตองมองหาโอกาสหรออปสรรคทมตอการด าเนนงาน

ทางธรกจขององคกร เพอน ามาใชในการพจารณาก าหนดกลยทธไดอยางเหมาะสม ปจจยทกๆอยางท

เกยวของกบสภาพแวดลอม สภาพสงคม วฒนธรรม และชวตการเปนอยของคนในสงคมนนๆ วาเปน

อยางไรกอนทจะเรมท าการตลาดใหถกทาง เพราะวถชวตของคนในแตละสงคมยอมมความแตกตาง

กนออกไป การทจะท าตลาดในพนทตางๆเราตองเขาศกษาพนท เพอใหมนใจไดวาธรกจสามารถ

ด าเนนไปไดอยางราบรนและเปนทสนใจของคนในสงคม จะตองสงกระทบในดานดมากกวาดานลบ

2.8.4 ปจจยดานเทคโนโลย (Technological Factors: T)

ปจจยดานเทคโนโลย การเขามาของเทคโนโลยใหมๆ ยอมสงผลกระทบตอองคกรใน

แงของระดบความสามารถในการแขงขน ซงในแตละพนทในการท าธรกจกมการพฒนานวตกรรมและ

เทคโนโลยทแตกตางกนออกไป บางพนทอาจะไมตองพงพาเทคโนโลย แตบางพนทตองพงพา

เทคโนโลยในการด าเนนชวต รวมถงแนวโนมในอนาคตถามเทคโนโลยใหมเขามา เชน การผลตสนคา

หรอการใหบรการมการเปลยนแปลงกระบวนการ ท างาน กระบวนการผลต การผลตคดคนทาง

เทคโนโลยตางๆ เครองจกรกลทางอตสาหกรรม เครองจกรสมองกล และเทคโนโลยสารสนเทศ ฯลฯ

2.8.5 ปจจยดานกฎหมาย (Legal Factors: L)

ปจจยดานกฎหมาย คอผลกระทบสทธตามกฎหมายทงภายในประเทศและ

ตางประเทศ ถอเปนสงทส าคญมากทจะตองเขาใจสงทตองท าและสงทไมควรท าเพอความส าเรจใน

การท าธรกจ เพอด าเนนธรกจใหมความถกตอง โดยกฎหมายบางอยางนนจะเออประโยชนตอการ

ด าเนนกลยทธขององคกร แตกฎหมายบางอยางกขดตอการด าเนนกลยทธดงนนจะตองพจารณาวาขอ

21

กฎหมายนนๆ จะเออประโยชนหรอเปนอปสรรคตอองคกร เชน กฎหมายแรงงาน การคมครอง

ผบรโภค กฎหมายระหวางประเทศ กฎหมายการจางงาน กฎระเบยบดานกาแขงขน เปนตน 2.8.6 ปจจยดานสงแวดลอม (Environment Factors: E)

ปจจยดานสงแวดลอม คอปญหาดานสงแวดลอมในระดบทองถน ประเทศและสงคม

โลก ซงมขอจ ากด จ านวนมากเกยวกบประเดนดานสงแวดลอม เชน อตราการปลอยกาซคารบอน ท า

ใหเกดการเปลยนแปลงของสภาพภมอากาศ [16]

2.9 งานวจยทเกยวของ นวรตน การะเกษ และวรณกนยา คณากรวรฬห ไดวจยเรอง “การพฒนามหาวทยาลย

เทคโนโลยเขาสอตสาหกรรม 4.0” งานวจยนกลาวถงเรองการศกษาปจจยการกาวเขาสอตสาหกรรม

4.0 และแนวทางการบรหารจดการมหาวทยาลยเทคโนโลยใหรองรบการเขาสอตสาหกรรม 4.0 โดย

การส ารวจและเกบขอมลจากแบบสอบถาม ผลการวจย พบวามหาวทยาลยเทคโนโลยควรวาง

ยทธศาสตรรวมกนในทกภาคสวน ควรมงเนนการพฒนานกศกษาและอตสาหกรรม และควรใช

ทรพยากรใหคมคาในการพฒนาศกยภาพการแขงขน เพอพฒนาและเปลยนแปลงต าแหนงทางการ

ตลาดของมหาวทยาลยเทคโนโลยทกแหง [17]

ศรณย วฒนา และนพดล เดชประเสรฐ ไดวจยเรอง “การพฒนาสมรรถนะของทรพยากร

มนษย 4.0 เพอเพมประสทธภาพการปฏบตงานไปสประเทศไทย 4.0” งานวจยนกลาวถงเรอง

การศกษาถงปจจยดานประชากรศาสตร การยกระดบของทรพยากรมนษย และการยกระดบส

อตสาหกรรม 4.0 มอทธพลตอประสทธภาพการปฏบตงานของพนกงาน โดยการส ารวจและเกบขอมล

จากแบบสอบถามและการสมภาษณ ผลวจย พบวาการพฒนาคนทมความเกยวของกบเทคโนโลย

ชนสง การเชอมโยงอนเทอรเนตผานแอพพเคชน และเทคโนโลยดจทลน าเขามาใชในการท างาน การ

ผสมผสานการท างานระหวางเครองจกรและหนยนตในภาคอตสาหกรรม การท าอตสาหกรรมทเปน

มตรตอสงแวดลอม และการใชเทคโนโลยชนสงและกาวหนาเกยวของกบอตสาหกรรมในอนาคต

สามารถอธบายถงประสทธภาพการปฏบตงานของพนกงานได 74.6 % [18]

Fabian, Mila, Sebastian, Holger (2016: 1-6) ไดวจยเรอง “Holistic approach for

human resource management in Industry 4.0” งานวจยนกลาววา เมอเขาสอตสาหกรรม 4.0

กระบวนการผลตมเทคโนโลยและความซบซอนมากขน จ าเปนตองมกลยทธในการประเมนศกยภาพ

22

ทรพยากรบคคล กลยทธในการพฒนาดานคณสมบตในการคดเลอกพนกงาน การฝกอบรมและ

การศกษาเพมทกษะใหกบพนกงาน โดยใชเครองมอการวเคราะหสภาพแวดลอมภายนอกโดยทวไป

(PESTLE Analysis) จากการส ารวจกลมแรงงานทมความนาเชอถอ ผลวจยพบวา ควรใหความส าคญ

กบชองวางดานความสามารถในการคดเลอกพนกงานเพอเพมประสทธภาพในการพฒนาทรพยากร

บคคล [19]

Andreas, Selim, Wilfried (2016: 161 – 166) ไดวจยเรอง “A maturity model for

assessing Industry 4.0 readiness and maturity of manufacturing enterprises.” งานวจยน

กลาววา Industry 4.0 มความซบซอนในดานความสามารถขององคกร และเทคโนโลย เพอพฒนา

รปแบบการประเมนภาวะอตสาหกรรมของภาคอตสาหกรรม 4.0 ซงมเปาหมาย คอการพฒนาจดเดน

โดยก าหนดมตของขอมล 9 มต โดยการสมภาษณกบผปฏบตงานและนกวจย เนนทวธการระบสถานะ

เปาหมายเฉพาะของบรษท เพอสะทอนใหเหนถงความสามารถในปจจบนเกยวกบอตสาหกรรม 4.0

และการตดสนใจเกยวกบกลยทธและแผนปฏบตการ [20]

Christopher, Friedrich, Sebastian, Niklas, Dieter, Bernd (2016: 113-118) ไดวจย

เรอง “Learning Factory modules for smart factories in Industrie 4.0.” งานวจยนกลาววา

Industry 4.0 มความส าคญตอบรษทจ านวนมากและก าลงเผชญกบเทคโนโลยมากมาย เชน ระบบ

การบรการผลตภณฑ การเสนอขายระบบการบรการผลตภณฑน าไปสการเปลยนแปลงส าหรบบรษท

ทมงเนนการผลต เพอสนบสนนพนกงานและบรษทในการบรณาการระบบการบรการผลตภณฑ และ

การใชวธการเชอมตอแบบใหม ๆ ดวยระบบ LPS-learning modules โดยการพฒนาระบบขอมล

JAVA ในการเชอมตอระหวางพนกงานและระบบ ดงนนการเรยนรความสามารถมสวนรวมอยางมาก

ตอความความร ความเขาใจ ในทางปฏบต สามารถถายทอดความรไดโดยตรง [21]

23

บทท 3 วธด าเนนการวจย

การวจยนเปนการวจยเชงส ารวจ (survey research) และเชงวเคราะห มจดมงหมายเพอ

ศกษาปจจยและผลกระทบของนโยบายอตสาหกรรม 4.0 ทมตออตสาหกรรมอเลกทรอนกสของไทย

มวตถประสงคเพอประเมนศกยภาพ และความพรอมสอตสาหกรรม 4.0 ในบทนจะน าเสนอขนตอน

การวจย โดยมเนอหารายละเอยดเกยวกบการก าหนดประชากร การก าหนดกลมตวอยาง วธการเกบ

รวบรวมขอมล การสรางเครองมอในการวจย การวเคราะหขอมล และสถตทใชในการวเคราะหขอมล

ซงมวธการด าเนนการวจยดงตอไปน

3.1 การก าหนดประชากร ประชากรทใชในงานวจยในครงน คอ กลมผประกอบการขนาดเลกในอตสาหกรรม

อเลกทรอนกส ทมรายชออยในสถาบนอตสาหกรรมไฟฟาและอเลกทรอนกส จ านวน 273 ราย

ประกอบดวย ผประกอบการ ผจดการแผนกออกแบบ และผจดการแผนกผลต ซงขนาดของธรกจมผล

ตอจ านวนอตราการวาจางแรงงาน และขนาดของอตสาหกรรมในบรษท เปนการนยามจ าแนกกลม

อตสาหกรรมอเลกทรอนกส

3.2 การก าหนดกลมตวอยาง กลมตวอยางทใชในงานวจยครงน คอ กลมผประกอบการขนาดเลกในอตสาหกรรม

อเลกทรอนกส ทมรายชออยในสถาบนอตสาหกรรมไฟฟาและอเลกทรอนกส จ านวน 273 ราย

เนองจากสามารถระบจ านวนประชากรได ดงนนขนาดกลมประชากรตวอยาง ผวจยใชสตรทาโร ยามา

เน (Taro Yamane) โดยก าหนดความเชอมนท 95% ความผดพลาด ±5

เมอ n แทนขนาดของกลมตวอยาง

N แทนขนาดของประชากร

e แทนคาความคลาดเคลอน ก าหนดเปน 0.05

24

แทนคาออกมาไดดงน

( )

ฉะนนจากขนาดของตวอยางทค านวณไดเทากบ 163 ตวอยาง แตเพอความเหมาะสมผวจย

จะบวกเพมประมาณ 4% เพอกนความผดพลาดเทากบ 170 ตวอยาง ดงนนในงานวจยครงนจะใช

กลมตวอยางบรษทละ 3 คน ไดแก ผประกอบการ ผจดการแผนกออกแบบ และผจดการแผนกผลต

จะไดจ านวนตวอยางแบบสอบถามทงหมด 510 ชด

3.3 วธการเกบรวบรวมขอมล การวจยครงนเปนการวจยเชงส ารวจ (Survey) ใชแบบสอบถามในการเกบขอมล วธการแจก

แบบสอบถาม คอผวจยจะแจกแบบสอบถามใหกบกลมตวอยาง เมอพจารณาจากลกษณะภายนอก

แลว เปนผทมความสอดคลองกบลกษณะของประชากรทใชในการวจย และออกเกบขอมลตามแหลง

นคมอตสาหกรรม ทงในและนอกพนทนคมอตสาหกรรมทวประเทศไทย เพอใหเขาถงกลม

ผประกอบการมากทสด

การเกบขอมลกบกลมตวอยางของงานวจยดวยแบบสอบถาม จะด าเนนการในชวง

เดอน ตลาคม 2560 – มกราคม 2561

3.4 การสรางเครองมอในการวจย การสรางเครองมอในการวจย มขนตอนดงตอไปน

3.4.1 ขอมลทตยภม (Secondary Data) ศกษาต ารา เอกสาร บทความ ทฤษฏหลกการและ

งานวจยทเกยวของ เพอก าหนดขอบเขตของการวจยและสรางเครองมอวจย ใหครอบคลมจดมงหมาย

ของการวจย 3.4.2 ขอมลปฐมภม (Primary Data) ศกษาวธการสรางแบบสอบถามจากเอกสาร เพอ

ก าหนดขอบเขตและเนอหาของแบบทดสอบ จะไดมความชดเจนตามจดมงหมายการวจยยงขน

3.4.3 น าขอมลทไดมาสรางแบบสอบถาม

25

3.4.4 น าแบบสอบถามทรางได มาทดสอบความเทยงตรงเชงเนอหา (Content Validity)

จากผเชยวชาญ พจารณาตรวจสอบและขอค าแนะน าในการแกไข ปรบปรงเพอใหอานแลวมความ

เขาใจงายและชดเจนตามจดมงหมายของการวจย

3.4.5 น าแบบสอบถามทแกไขตามค าแนะน าแลวมาด าเนนการทดสอบกบกลมเปาหมาย เพอ

แกไขปรบปรงจนไดเครองมอทมประสทธภาพ

3.4.6 น าแบบสอบถามฉบบสมบรณไปสอบถามกลมตวอยาง

3.5 การวเคราะหเครองมอในการวจย การวเคราะหเครองมอแบบสอบถามทน ามาใชในการส ารวจในการวจยน จะตองท าการ

ตรวจสอบความเทยงตรงเชงเนอหา (Content Validity) ของแบบสอบถามโดยผทรงคณวฒ โดยใช

ผทรงคณวฒจ านวน 3 ทาน ไดแก (1) รองศาสตราจารย ดร.ประจวบ กลอมจตร ภาควชาวศวกรรม

อตสาหการและการจดการ คณะวศวกรรมศาสตรและเทคโนโลยอตสาหกรรม มหาวทยาลยศลปากร

(2) ผชวยศาสตราจารย ดร.ทองแทง ทองลม คณะเทคโนโลยอตสาหกรรม มหาวทยาลยราชภฏ

หมบานจอมบง (3) คณณฐวฒ วมตตะสงวรยะ ผจดการฝายขาย บรษทชวนนท คอรปอเรชน จ ากด

ซงการตรวจสอบนนจะใชวธการหาคาดชนความสอดคลอง ( Index of Item Objective

Congruence: IOC) ในการพจารณาค าถามสามารถก าหนดคาไดดงน

ใหคะแนน +1 เมอขอคาถามมความเทยงตรงเหมาะสม

ใหคะแนน 0 เมอไมแนใจวาขอคาถามมความเทยงตรงหรอไม

ใหคะแนน -1 เมอขอคาถามไมมความเทยงตรง

จากนนผวจย น าผลคะแนนทไดจากผทรงคณวฒมาท าการค านวณหาคาดชนความสอดคลอง

(Index of Item Objective Congruence: IOC) ของแบบสอบถาม โดยมสตรการค านวณดงตอไปน

เมอ แทน ดชนความสอดคลองระหวางขอค าถามกบประเดนหลกของเนอหา

แทน ผลรวมคะแนนความคดเหนของผเชยวชาญ

แทน จ านวนผเชยวชาญ

26

ก าหนดการแปลผลของคาดชนความสอดคลองดงน

ขอค าถามทมคา IOC ระหวาง 0.50 ถง 1.00 มความเทยงตรงใชได

ขอค าถามทมคา IOC ตากวา 0.50 ตองปรบปรงแกไขขอค าถาม ยงใชไมได

ผลการตรวจสอบคาดชนความสอดคลองของแบบสอบถามจากผทรงคณวฒทง 3 ทาน แสดง

ผลไดดงตารางท 1

ตารางท 1 ผลการประเมนการตรวจสอบแบบสอบถามจากผทรงคณวฒ สวนท ขอค าถาม

ท คะแนนของผทรงคณวฒคนท คะแนน

รวม คา IOC สรปผล

1 2 3

1

1 +1 +1 +1 3 1.00 ใชได

2 +1 +1 +1 3 1.00 ใชได

3 +1 +1 +1 3 1.00 ใชได 4 +1 +1 +1 3 1.00 ใชได

5 +1 +1 +1 3 1.00 ใชได

6 +1 +1 +1 3 1.00 ใชได 7 +1 +1 +1 3 1.00 ใชได

2

1 +1 +1 +1 3 1.00 ใชได

2 +1 0 +1 2 0.67 ใชได 3 0 +1 +1 2 0.67 ใชได

4 0 +1 +1 2 0.67 ใชได 5 +1 +1 +1 3 1.00 ใชได

6 0 0 +1 2 0.33 ปรบปรง

7 0 0 +1 2 0.33 ปรบปรง

3

1. ปจจยดานนโยบายและการเมอง

1 +1 +1 +1 3 1.00 ใชได

2 +1 +1 +1 3 1.00 ใชได 3 +1 +1 +1 3 1.00 ใชได

27

ตารางท 1 ผลการประเมนการตรวจสอบแบบสอบถามจากผทรงคณวฒ (ตอ)

สวนท ขอค าถามท

คะแนนของผทรงคณวฒคนท คะแนน รวม

คา IOC สรปผล 1 2 3

3

2. ปจจยดานเศรษฐกจ

4 +1 0 +1 3 0.67 ใชได 5 +1 +1 +1 3 1.00 ใชได

3. ปจจยดานสงคม 6 +1 +1 +1 3 1.00 ใชได

7 +1 +1 +1 3 1.00 ใชได

8 +1 +1 +1 3 1.00 ใชได 9 +1 +1 +1 3 1.00 ใชได

10 +1 +1 +1 3 1.00 ใชได

4. ปจจยดานเทคโนโลย 11 +1 +1 +1 3 1.00 ใชได

12 +1 0 +1 2 0.67 ใชได 13 +1 +1 +1 3 1.00 ใชได

5. ปจจยดานกฎหมาย

14 +1 +1 +1 3 1.00 ใชได 15 +1 +1 +1 3 1.00 ใชได

16 +1 +1 +1 3 1.00 ใชได

17 +1 +1 +1 3 1.00 ใชได 6. ปจจยดานสงแวดลอม

18 +1 +1 +1 3 1.00 ใชได

19 0 +1 +1 2 0.67 ใชได

เมอพจารณาจากตารางท 1 พบวา ผทรงคณวฒจ านวน 3 ทาน ไดใหคะแนนเฉลยของขอ

ค าถามมคามากกวา 0.50 สามารถน าไปใชเปนขอค าถามในการส ารวจปจจยและผลกระทบของ

นโยบายอตสาหกรรม 4.0 ทมตออตสาหกรรมอเลกทรอนกสของไทย ในสวนขอค าถามทมคาต ากวา

0.50 จะน าไปปรบปรงแกไขหรอพจารณาตดออก กอนน าไปเกบขอมล

28

3.6 การวเคราะหขอมล การวเคราะหขอมลในการวจยครงน ผวจยใชโปรแกรมส าเรจรปทางสถต SPSS (Statistical

Package for Social Science) และการวเคราะหสภาพแวดลอมภายนอกโดยทวไป (PESTLE

Analysis) โดยใชวธสงเกตการณ โดยด าเนนการตามขนตอนดงตอไปน

3.6.1 ขอมลแบบสอบถาม

ตอนท 1 แบบสอบถามเกยวกบขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม เปนแบบ

ตรวจสอบถามรายการ (Checklist) โดยสอบถามเกยวกบ เพศ อาย ระดบการศกษา สาขาทส าเรจ

การศกษา ระยะเวลาการท างานในบรษท ประเภทของกจการ และสดสวนการเปนเจาของ โดยวธการ

หาคาความถและคารอยละ

ตอนท 2 แบบสอบถามเกยวกบปจจยทวไปขององคกรในการเปลยนแปลง

อตสาหกรรม เปนแบบตรวจสอบถามรายการ (Checklist) โดยสอบถามเกยวกบ จ านวนพนกงานใน

บรษท มลคาของสนทรพยถาวร สดสวนการน าเขาวตถดบตอตนทนทางผลตทงหมด สดสวนการ

สงออกตอยอดขายขายสนคาทงหมด ระดบอตโนมตของกระบวนการผลต ระดบการแขงขนใน

ประเทศทบรษทก าลงเผชญในตลาด เปลยนแปลงจากในชวง 5 ปทผานมา ผลประกอบการของบรษท

ในปจจบน เมอเทยบกบคาเฉลยในชวง 5 ปทผานมา โดยวธการหาคาความถและคารอยละ

ตอนท 3 แบบสอบถามเกยวกบปจจยภายนอกทเกยวกบการเปลยนแปลง

อตสาหกรรม เปนแบบสอบถามชนดมาตราสวนประมาณคา (Rating Scale) โดยสอบถามเกยวกบ

ปจจยทมผลกระทบตอการเปลยนแปลงอตสาหกรรม โดยวธการ

1. หาคาเฉลย (Mean) และคาเบยงเบนมาตรฐาน (S.D) เปนรายขอและรายดาน

พรอมทงเสนอขอมลในตารางประกอบค าบรรยายโดยไดก าหนดระดบประสทธภาพในการบรหารงาน

ออกเปน 5 ระดบ และก าหนดระดบคะแนนดงตอไปน

5 หมายถง เหนดวยอยางยง

4 หมายถง เหนดวย

3 หมายถง ไมแนใจ

2 หมายถง ไมเหนดวย

1 หมายถง ไมเหนดวยอยางยง

29

การแปลความหมายของคาเฉลยตามเกณฑสมบรณ (Absolute Criteria) ซงดดแปลง

จากวน เดชพชย (2535 : 531-532) โดยแบงคะแนนเปนชวง ๆ แตละชวงมความหมาย ดงน

คาเฉลยระหวาง 4.51-5.00 หมายความวา เหนดวยอยางยง

คาเฉลยระหวาง 3.51-4.50 หมายความวา เหนดวย

คาเฉลยระหวาง 2.51-3.50 หมายความวา ไมแนใจ

คาเฉลยระหวาง 1.51-2.50 หมายความวา ไมเหนดวย

คาเฉลยระหวาง 1.00-1.50 หมายความวา ไมเหนดวยอยางยง

2. หาคาความแปรปรวนสองทาง (Two-way ANOVA) เพอวเคราะหความสมพนธ

ของตวแปรอสระกบตวแปรตาม

ตอนท 4 แบบสอบถามเกยวกบความคดเหนและขอเสนอแนะของผตอบ

แบบสอบถาม ซงมลกษณะค าถามเปนแบบค าถามปลายเปด

3.6.2 ขอมลสงเกตการณ

การวเคราะหสภาพแวดลอมภายนอกโดยทวไป (PESTLE Analysis) โดยใชวธการ

สงเกตการณ (Observation) ของผประกอบการขนาดเลกในอตสาหกรรมอเลกทรอนกส และสบคน

ขอมลจากแหลงขาวสารทเชอมตอบนอนเทอรเนต ประกอบไปดวย ปจจยดานนโยบายและการเมอง

ปจจยดานเศรษฐกจ ปจจยดานสงคม ปจจยดานเทคโนโลย ปจจยดานกฏหมาย และปจจยดาน

สงแวดลอม

3.7 สถตทใชในการวเคราะหขอมล งานวจยครงนเปนการวจยเชงส ารวจ (Exploratory Research)และการสงเกตการณ

(Observation) เปนการวจยเพอก าหนดลกษณะของปญหาจากขอมล ซงตองการอาศยการวจย

เพอใหเกดความเขาใจรายละเอยดของปญหา และชวยวเคราะหปญหา โดยสถตทใชในการตรวจสอบ

คณภาพเครองมอวจย มดงน

30

3.7.1 สถตทใชในการวเคราะหขอมล

3.7.1.1 คาความถ (Frequency)

3.7.1.2 คารอยละ (Percentage)

รอยละของรายการใด ความถของรายการนน

ความถรวมx100

3.7.1.3 คาเฉลย ( )

เมอ แทน คาเฉลยของกลมตวอยาง

แทน ผลรวมของคะแนนทงหมด

แทน จ านวนกลมตวอยาง

3.7.1.4 คาเบยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation)

√ ( )

( )

เมอ แทน ความเบยงเบนมาตรฐาน

แทน ผลรวมของคะแนนแตละตวยกก าลงสอง

( ) แทน ผลรวมของคะแนนทงหมดยกก าลงสอง

แทน จ านวนกลมตวอยาง

3.7.2 สถตส าหรบทดสอบสมมตฐาน

3.7.2.1 หาคาความแปรปรวนสองทาง (Two -way ANOVA) เพอวเคราะห

ความสมพนธระหวางตวแปรอสระ 2 ตว ทมผลตอกบตวแปรตาม 1 ตว และปฏสมพนธ

(Interaction) ระหวาตวแปรอสระ 2 ตว

31

โดยใชสตร

∑∑∑

∑

∑

∑∑

หาคา Mean of Square โดยใชสตร

( )( )

( )( )

32

บทท 4 ผลการวเคราะหขอมล

การวจยเรอง การศกษาปจจยและผลกระทบของนโยบายอตสาหกรรม 4.0 ทมตอ

อตสาหกรรมอเลกทรอนกสของไทย ใชแบบสอบถามเปนเครองมอในการเกบรวบรวมขอมลจากกลม

ตวอยาง 510 คน คอ กลมผประกอบการขนาดเลกทอยในอตสาหกรรมอเลกทรอนกส ประกอบดวย

ผประกอบการ ผจดการแผนกออกแบบ และผจดการแผนกผลต

การวเคราะหผลจะใชสถตเชงพรรณนา (Descriptive Statistic) เพออธบายผลการศกษา

ไดแก การแจกแจงความถ รอยละ คาเฉลย และคาเบยงเบนมาตรฐาน และวเคราะหขอมลเชงปรมาณ

(Quantitative Analysis) ทดสอบความแตกตางโดยใชสถตแบบ T-Test และTwo-way ANOVA ท

ระดบนยส าคญทางสถตท 0.5 โดยใชโปรแกรมส าเรจรปทางสถต SPSS (Statistical Package for

the Social Sciences) ผลทไดจากการศกษาจะน าเสนอขอมลในรปแบบตารางประกอบค าบรรยาย

โดยแบงเปน 5 สวน ดงน

4.1 ขอมลสวนบคคลของผตอบแบบสอบถาม

4.2 ปจจยทวไปขององคกรในการเปลยนแปลงอตสาหกรรม

4.3 ปจจยภายนอกทเกยวกบการเปลยนแปลงอตสาหกรรม

4.4 ผลการทดสอบความสมพนธระหวางขอมลสวนบคคลกบปจจยทวไปขององคกรในการ

เปลยนแปลงอตสาหกรรม ทมผลตอปจจยภายนอกทเกยวกบการเปลยนแปลงอตสาหกรรม

4.5 ผลการวเคราะหสภาพแวดลอมภายนอกโดยทวไป (PESTLE Analysis)

33

4.1 ผลการวเคราะหขอมลสวนบคคลของผตอบแบบสอบถาม ขอมลสวนบคคลของผตอบแบบสอบถามทเปนกลมตวอยาง ไดแก เพศ อาย ระดบการศกษา

สาขาทส าเรจการศกษา ระยะเวลาการท างานในบรษท ประเภทของกจการ สดสวนการเปนเจาของ

กจการ ดงรายละเอยดทแสดงในตารางดงตอไปน

ตารางท 2 จ านวนและรอยละดานขอมลสวนบคคลของกลมตวอยาง ลกษณะสวนบคคล จ านวน รอยละ

เพศ ชาย 299 58.6 หญง 211 41.4 รวม 510 100 อาย ไมเกน 30 ป 61 12.0 31 – 35 ป 74 14.5 36 – 40 ป 136 26.7 41 – 45 ป 114 22.4 46 – 50 ป 78 15.3 51 ปขนไป 47 9.2 รวม 510 100 ระดบการศกษา มธยมศกษาตอนปลาย หรอปวช. 10 2.0 อนปรญญา หรอปวส. 52 10.2 ปรญญาตร 355 69.6 ปรญญาโทหรอสงกวา 93 18.2 รวม 510 100

สาขาทส าเรจการศกษา วศวกรรมเครองกล 116 22.7 วศวกรรมคอมพวเตอร 8 1.6 วศวกรรมแมคคาทรอนกส 43 8.4 วศวกรรมอเลกทรอนกส 33 6.5 วศวกรรมไฟฟา 57 11.2 การตลาด 15 2.9 บรหารธรกจ 58 11.4 อนๆ 180 35.3 รวม 510 100.0

34

ตารางท 2 จ านวนและรอยละดานขอมลสวนบคคลของกลมตวอยาง (ตอ) ลกษณะสวนบคคล จ านวน รอยละ

ระยะเวลาท างานในบรษท ต ากวา 5 ป 152 29.8 6 – 10 ป 157 30.8 11 – 15 ป 139 27.3 16 ป ขนไป 62 12.2

รวม 510 100.0

ประเภทของกจการ เปนผผลตชนสวนอเลกทรอนกส 229 44.9 เปนตวแทนจ าหนายชนสวนอเลกทรอนกส 148 29.0 ผผลตและผจ าหนายชนสวนอเลกทรอนกส 133 26.1 รวม 510 100.0 สดสวนการเปนเจาของกจการ คนไทยเปนเจาของทงหมด 245 48.0 บรษทรวมทนกบชาวตางชาต 57 11.2

ชาวตางชาตเปนเจาของกจการทงหมด 208 40.8 รวม 510 100.0

ผลการศกษาลกษณะสวนบคคลของกลมตวอยาง จ านวน 510 คน ดานเพศ พบวา เปนเพศ

ชายมากกวาเพศหญง โดยมเพศชาย จ านวน 299 คน คดเปนรอยละ 58.6 และ เพศหญง จ านวน

211 คน คดเปนรอยละ 41.4 ดานอาย พบวา สวนใหญจะมอาย 36-40 ป จ านวน 136 คน คดเปน

รอยละ 26.7 รองลงมา อาย 41-45 ป จ านวน 114 คน คดเปนรอยละ 22.4 อาย 46-50 ป จ านวน

78 คน คดเปนรอยละ 15.3 อาย 31-35 ป จ านวน 74 คน คดเปนรอยละ 14.5 อายไมเกน 30 ป

จ านวน 61 คน คดเปนรอยละ 12.0 อาย 51 ปขนไป จ านวน 47 คน คดเปนรอยละ 9.2 ดานศกษา

พบวา สวนใหญศกษาอยในระดบปรญญาตร จ านวน 355 คน คดเปนรอยละ 69.6 รองลงมา

ปรญญาโทหรอสงกวา จ านวน 93 คน คดเปนรอยละ 18.2 อนปรญญาหรอ ปวส. จ านวน 52 คน คด

เปนรอยละ 10.2 มธยมศกษาตอนปลายหรอปวช. จ านวน 10 คน คดเปนรอยละ 2.0 ดานส าเรจ

การศกษาจากสาขา พบวา สวนใหญสาขาอนๆ อาท สาขาบรหารทว ไป สาขาวทยาศาสตรและ

เทคโนโลย ชางเทคนกไฟฟาก าลง สาขาวศวกรรมการวดและควบคม เปนตน จ านวน 180 คน คด

เปนรอยละ 35.3 สาขาวศวกรรมเครองกล จ านวน 116 คน คดเปนรอยละ 22.7 สาขาบรหารธรกจ

จ านวน 58 คน คดเปนรอยละ 11.4 สาขาวศวกรรมไฟฟา จ านวน 57 คน คดเปนรอยละ 11.2 สาขา

วศวกรรมแมคคาทรอนกส จ านวน 43 คน คดเปนรอยละ 8.4 สาขาวศวกรรมอเลกทรอนกส จ านวน

35

33 คน คดเปนรอยละ 6.5 สาขาการตลาด จ านวน 15 คน คดเปนรอยละ 2.9 สาขาวศวกรรม

คอมพวเตอร จ านวน 8 คน คดเปนรอยละ 1.6 ดานระยะเวลาการท างานในบรษท พบวา สวนใหญ

ในชวงระย 6-10 ป จ านวน 157 คน คดเปนรอยละ 30.8 รองลงมา ชวงระยะต ากวา 5 ป จ านวน

152 คน คดเปนรอยละ 29.8 ชวงระยะ 11-15 ป จ านวน 139 คน คดเปนรอยละ 27.3 ชวงระยะ 16

ปขนไป จ านวน 62 คน คดเปนรอยละ 12.2 ดานประเภทของกจการ พบวา สวนใหญเปนผผลต

ชนสวนอเลกทรอนกส จ านวน 229 คน คดเปนรอยละ 44.9 รองลงมา เปนตวแทนจ าหนายชนสวน

อเลกทรอนกส จ านวน 148 คน คดเปนรอยละ 29.0 เปนทงผผลตและผจ าหนายชนสวน

อเลกทรอนกส จ านวน 133 คน คดเปนรอยละ 26.1 ดานสดสวนของการเปนเจาของ พบวา สวน

ใหญคนไทยเปนเจาของทงหมด จ านวน 245 คน คดเปนรอยละ 48.0 รองลงมา ชาวตางชาตเปน

เจาของกจการทงหมด จ านวน 208 คน คดเปนรอยละ 40.8 และบรษทรวมทนกบชาวตางชาต

จ านวน 57 คน คดเปนรอยละ 11.2 ตามล าดบ

4.2 ผลการวเคราะหปจจยทวไปขององคกรในการเปลยนแปลงอตสาหกรรม ปจจยทวไปขององคกรในการเปลยนแปลงอตสาหกรรมของกลมตวอยาง ไดแก จ านวน

พนกงานในบรษท มลคาของสนทรพยถาวร สดสวนการน าเขาวตถดบตอตนทนการผลตทงหมด

สดสวนการสงของตอยอดขายสนคาทงหมด ระดบอตโนมตของกระบวนการผลต ระดบการแขงขนใน

ประเทศทบรษทก าลงเผชญในตลาด เปลยนแปลงจากในชวง 5 ปทผานมา และผลประกอบการของ

บรษทในปจจบน เมอเทยบกบคาเฉลยนในชวง 5 ปทผานมา ดงรายละเอยดทแสดงในตาราง

ดงตอไปน

ตารางท 3 จ านวนและรอยละดานปจจยทวไปขององคกรในการเปลยนแปลงอตสาหกรรม ปจจยทวไปขององคกรในการเปลยนแปลงอตสาหกรรม จ านวน รอยละ

จ านวนพนกงานในบรษท นอยกวา 50 คน 125 24.5 51 – 100 คน 135 26.5 101 – 150 คน 97 19.0 151 คน ขนไป 153 30.0 รวม 510 100

36

ตารางท 3 จ านวนและรอยละดานปจจยทวไปขององคกรในการเปลยนแปลงอตสาหกรรม(ตอ) ปจจยทวไปขององคกรในการเปลยนแปลงอตสาหกรรม จ านวน รอยละ

มลคาของสนทรพยถาวร นอยกวา 2 ลานบาท 7 1.4 3 – 5 ลานบาท 122 23.9 6 – 8 ลานบาท 128 25.1 มากกวา 9 ลานบาท 253 49.6 รวม 510 100

สดสวนการน าเขาวตถดบตอตนทนทางผลตทงหมด

ไมน าเขาวตถดบ 38 7.5

1 – 10% 14 2.7 11 – 25% 87 17.1 มากกวา 26% 371 72.7 รวม 510 100 สดสวนการสงออกตอยอดขายขายสนคาทงหมด

ไมสงออก 52

10.2

1 – 10% 114 22.4 11 – 25% 115 22.5 มากกวา 26% 229 44.9 รวม 510 100 ระดบอตโนมตของกระบวนการผลต ใชแรงงานคนในการผลตเปนสวนใหญ 86 16.9 มการใชระบบการผลตแบบอตโนมตใน

บางสวนของการผลต 197

38.6

มการใชระบบการผลตแบบอตโนมต

ทงหมด โดยมคนเปนผควบคม (Semi – Auto)

173

33.9

มการใชระบบการผลตแบบอตโนมตท งหมด โดยไมตองมผ ควบคม (Full Automation)

54 10.6

รวม 510 100 ระดบการแขงขนในประเทศในชวง 5 ปทผานมา

มทศทางลดลง 82

16.1

ไมเปลยนแปลง 131 25.7

มทศทางเพมขน 297 58.2

รวม 510 100

37

ตารางท 3 จ านวนและรอยละดานปจจยทวไปขององคกรในการเปลยนแปลงอตสาหกรรม(ตอ) ปจจยทวไปขององคกรในการเปลยนแปลงอตสาหกรรม

จ านวน รอยละ

ผลประกอบการของบรษทปจจบน ดขน 158 31.0 ทรงตว 269 52.7 แยลง 83 16.3 รวม 510 100

ผลการศกษาลกษณะปจจยทวไปขององคกรในการเปลยนแปลงอตสาหกรรม จ านวน 510

คน ดานจ านวนพนกงาน พบวา สวนใหญมพนกงานตงแต 151 คนขนไป จ านวน 153 คน คดเปน

รอยละ 30.0 รองลงมา จ านวนพนกงานตงแต 51-100 คน จ านวน 135 คน คดเปนรอยละ 26.5

จ านวนพนกงานนอยกวา 50 คน จ านวน 125 คน คดเปนรอยละ 24.5 จ านวนพนกงานตงแต 101-

150 คน จ านวน 97 คน คดเปนสดสวน 19.0 ดานมลคาของสนทรพยถาวร พบวา สวนใหญม

สนทรพยมากกวา 9 ลานบาท จ านวน 253 คน คดเปนรอยละ 49.6 รองลงมา มลคาของสนทรพย

6-8 ลานบาท จ านวน 128 คน คดเปนรอยละ 25.1 มลคาของสนทรพย 3-5 ลานบาท จ านวน 122

คน คดเปนรอยละ 23.9 มลคาของสนทรพยนอยกวา 2 ลานบาท จ านวน 7 คน คดเปนรอยละ 1.4

ดานสดสวนการน าเขาวตถตอตนทนการผลตทงหมด พบวา สวนใหญมากกวา 26% จ านวน 371 คน

คดเปนรอยละ 72.7 รองลงมา 11-25% จ านวน 87 คน คดเปนรอยละ 17.1 ไมน าเขาวตถ จ านวน

38 คน คดเปนรอยละ 7.5 1-10% จ านวน 14 คน คดเปนรอยละ 2.7 ดานสดสวนการสงออกตอ

ยอดขายสนคาทงหมด พบวา สวนใหญสงออกมากกวา 26% จ านวน 229 คน คดเปนรอยละ 44.9

รองลงมา 11-25% จ านวน 115 คน คดเปนรอยละ 22.5 1-10% จ านวน 114 คน คดเปนรอยละ

22.4 ไมสงออก จ านวน 52 คน คดเปนรอยละ 10.2 ดานระดบอตโนมตของกระบวนการผลต พบวา

สววนใหญมการใชระบบการผลตอตโนมตในบางสวนของการผลต จ านวน 197 คน คดเปนรอยละ

38.6 รองลงมา มการใชระบบการผลตแบบอตโนมตทงหมด โดยมคนเปนผควบคม (Semi – Auto)

จ านวน 173 คน คดเปนรอยละ 33.9 ใชแรงงานคนผลตเปนสวนใหญ จ านวน 86 คน คดเปนรอยละ

16.9 มการใชระบบการผลตแบบอตโนมตทงหมด โดยไมตองมผควบคม (Full Automation) จ านวน

54 คน คดเปนรอยละ 10.6 ดานระดบการแขงขนในประเทศทบรษทก าลงเผชญในตลาด

เปลยนแปลงในชวง 5 ปทผานมา พบกวา สวนใหญมทศทางเพมขน จ านวน 297 คน คดเปนรอยละ

58.2 รองลงมา ไมเปลยนแปลง จ านวน 131 คน คดเปนรอยละ 25.7 มทศทางลดลง จ านวน 82 คน

38

คดเปนรอยละ 16.1 และดานผลประกอบการของบรษทในปจจบน เมอเทยบกบคาเฉลยนในชวง 5 ป

ทผานมา พบวา สวนใหญทรงตว จ านวน 269 คน คดเปนรอยละ 52.7 รองลงมา ดขน จ านวน 158

คน คดเปนรอยละ 31.0 แยลง จ านวน 83 คน คดเปนรอยละ 16.3 ตามล าดบ

4.3 ผลการวเคราะหปจจยภายนอกทเกยวกบการเปลยนแปลงอตสาหกรรม ปจจยภายนอกทเกยวกบการเปลยนแปลงอตสาหกรรมของกลมตวอยาง ไดแก จ านวน

พนกงานในบรษท มลคาของสนทรพยถาวร สดสวนการน าเขาวตถดบตอตนทนการผลตทงหมด

สดสวนการสงของตอยอดขายสนคาทงหมด ระดบอตโนมตของกระบวนการผลต ระดบการแขงขนใน

ประเทศทบรษทก าลงเผชญในตลาด เปลยนแปลงจากในชวง 5 ปทผานมา และผลประกอบการของ

บรษทในปจจบน เมอเทยบกบคาเฉลยนในชวง 5 ปทผานมา ดงรายละเอยดทแสดงในตาราง

ดงตอไปน

ตารางท 4 คาเฉลยและคาเบยนเบนมาตรฐานปจจยภายนอกทเกยวกบการเปลยนแปลงอตสาหกรรม ปจจยภายนอกทเกยวกบการเปลยนแปลง

อตสาหกรรม S.D ระดบความส าคญ

1. ปจจยดานนโยบายและการเมอง

การเปลยนแปลงรฐบาลมผลตออตสาหกรรม 4.10 0.86 เหนดวย การสนบสนนและการพฒนาอตสาหกรรมตนน า 4.12 0.98 เหนดวย มาตรการในการสงเสรมใหเกดการลงทนภาคอตสาหกรรม

3.93 0.85 เหนดวย

2. ปจจยดานเศรษฐกจ การลงทนจากตางประเทศ 4.08 0.78 เหนดวย ความผนผวนของเศรษฐกจโลก 4.17 0.70 เหนดวย 3. ปจจยดานสงคม ความตองการแรงงานทมทกษะสง อตราเขาออกแรงงานสง การพงพาแรงงานประเทศเพอนบาน คานยมดานการศกษาใหเขาสภาคอตสาหกรรมมากขน

4.09 3.95 2.94 3.83

0.75 0.87 1.01 0.80

เหนดวย เหนดวย

ไมแนใจ เหนดวย

การเสรมทกษะแรงงาน 4.41 0.69 เหนดวย

39

ตารางท 4 คาเฉลยและคาเบยนเบนมาตรฐานปจจยภายนอกทเกยวกบการเปลยนแปลงอตสาหกรรม(ตอ) ปจจยภายนอกทเกยวกบการเปลยนแปลง

อตสาหกรรม S.D ระดบความส าคญ

4. ปจจยดานเทคโนโลย ความตองการเทคโนโลยและเครอขายทปลอดภย 4.43 0.73 เหนดวย การสงเสรมการใชเทคโนโลยในกระบวนการผลต 4.29 0.63 เหนดวย ความตองการงบประมาณในการลงทน 4.30 0.75 เหนดวย 5. ปจจยดานกฎหมาย กฎระเบยบไมสอดคลองกบการพฒนาอตสาหกรรม 3.86 0.91 เหนดวย มาตรการทางภาษไมเอออ านวยตอการพฒนาเทคโนโลย

3.77 0.89 เหนดวย

การสรางมาตรการเพอสนบสนนการลงทนดานเครองจกร

3.94 0.70 เหนดวย

การคมครองทรพยสนทางปญญา การผลตและออกแบบ

4.22 0.83 เหนดวย

6. ปจจยดานสงแวดลอม ตองการเทคโนโลยและนวตกรรมทเปนมตรกบสงแวดลอม

4.33 0.64 เหนดวย

การจดการมลพษ 4.53 0.65 เหนดวยอยางยง ภาพรวม 4.12 0.41 เหนดวย

ผลการศกษา ปจจยภายนอกทเกยวกบการเปลยนแปลงอตสาหกรรม ในภาพรวม พบวา

สวนใหญเหนดวย มคาเฉลย 4.12 คาเบยงเบนมาตรฐาน 0.41 ในรายปจจยทง 6 ดาน พบวา ปจจย

ดานนโยบายและการเมอง มคาสงสด คอ การสนบสนนและการพฒนาอตสาหกรรมตนน า คาเฉลย

4.12 คาเบยงเบนมาตรฐาน 0.98 รองลงมา การเปลยนแปลงรฐบาลมผลตออตสาหกรรม มคาเฉลย

4.10 คาเบยงเบนมาตรฐาน 0.86 มาตรการในการสงเสรมใหเกดการลงทนภาคอตสาหกรรม คาเฉลย

3.93 คาเบยงเบนมาตรฐาน 0.85 ตามล าดบ ปจจยดานเศรษฐกจ มคาสงสด คอ ความผนผวนของ

เศรษฐกจโลก มคาเฉลย 4.17 คาเบยงเบนมาตรฐาน 0.70 รองลงมา การลงทนจากตางประเทศ

คาเฉลย 4.08 คาเบยงเบนมาตรฐาน 0.78 ปจจยดานสงคม มคาสงสด คอ การเสรมทกษะแรงงาน

คาเฉลย 4.41 คาเบยงเบนมาตรฐาน 0.69 รองลงมา ความตองการแรงงานทมทกษะสง คาเฉลย

4.09 คาเบยงเบนมาตรฐาน 0.75 อตราเขาออกแรงงานสง คาเฉลย 3.95 คาเบยงเบนมาตรฐาน 0.87

คานยมดานการศกษาใหเขาสภาคอตสาหกรรมมากขน คาเฉลย 3.83 คาเบยงเบนมาตรฐาน 0.80

40

และการพงพาแรงงานประเทศเพอนบาน คาเฉลย 2.94 คาเบยงเบนมาตรฐาน 1.01 ตามล าดบ

ปจจยดานเทคโนโลย มคาสงสด คอ ความตองการเทคโนโลยและเครอขายทปลอดภย คาเฉลย 4.43

คาเบยงเบนมาตรฐาน 0.73 รองลงมา ความตองการงบประมาณในการลงทน คาเฉลย 4.30 คา

เบยงเบนมาตรฐาน 0.75 และการสงเสรมการใชเทคโนโลยในกระบวนการผลต คาเฉลย 4.29 คา

เบยงเบนมาตรฐาน 0.63 ตามล าดบ ปจจยดานกฏหมาย มคาสงสด คอ การคมครองทรพยสนทาง

ปญญา การผลตและออกแบบ คาเฉลย 4.22 คาเบยงเบนมาตรฐาน 0.83 รองลงมา การสราง

มาตรการเพอสนบสนนการลงทนดานเครองจกร คาเฉลย 3.94 คาเบยงเบนมาตรฐาน 0.70

กฎระเบยบไมสอดคลองกบการพฒนาอตสาหกรรม คาเฉลย 3.86 คาเบยงเบนมาตรฐาน 0.91

มาตรการทางภาษไมเอออ านวยตอการพฒนาเทคโนโลย คาเฉลย 3.77 คาเบยงเบนมาตรฐาน 0.89

ตามล าดบ และปจจยดานสงแวดลอม มคาสงสด คอ การจดการมลพษ คาเฉลย 4.53 คาเบยงเบน

มาตรฐาน 0.65 รองลงมา ตองการเทคโนโลยและนวตกรรมทเปนมตรกบสงแวดลอม คาเฉลย 4.33

คาเบยงเบนมาตรฐาน 0.64

4.4 ผลการวเคราะหความสมพนธระหวางขอมลสวนบคคลกบปจจยทวไปขององคกรในการเปลยนแปลงอตสาหกรรม ทมผลตอปจจยภายนอกทเกยวกบการเปลยนแปลงอตสาหกรรม สมมตฐานท 1 ความสมพนธระหวางอาย ระดบการแขงขนในประเทศ และการคมครอง

ทรพยสนทางปญญา

ความสมพนธระหวางอายกบการคมครองทรพยสนทางปญญา

: ความสมพนธระหวางอายกบการคมครองทรพยสนทางปญญา

ไมมความแตกตางกน

: ความสมพนธระหวางอายกบการคมครองทรพยสนทางปญญา

อยางนอย 2 ระดบทมความแตกตางกน

ความสมพนธระหวางระดบการแขงขนในประเทศกบการคมครองทรพยสนทางปญญา

: ความสมพนธระหวางระดบการแขงขนในประเทศกบการคมครองทรพยสนทางปญญา

ไมมความแตกตางกน

: ความสมพนธระหวางระดบการแขงขนในประเทศกบการคมครองทรพยสนทางปญญา

อยางนอย 2 ระดบทมความแตกตางกน

41

ความสมพนธรวมระหวางอาย ระดบการแขงขนในประเทศ และการคมครองทรพยสนทาง

ปญญา

: ไมมความสมพนธรวมกนระหวางอาย ระดบการแขงขนในประเทศ และการ

คมครองทรพยสนทางปญญา

: มความสมพนธรวมกนระหวางอาย ระดบการแขงขนในประเทศ และการ

คมครองทรพยสนทางปญญา

ตารางท 5 ผลการวเคราะหความสมพนธระหวางอาย ระดบการแขงขน และการคมครองทรพยสนทางปญญา

แหลงความแปรปรวน Type III SS. df Mean square

F p

อาย 2.12 5.00 0.42 0.65 0.66 ระดบการแขงขน 0.68 2.00 0.34 0.52 0.59

ความสมพนธ 16.15 9.00 1.79 2.77 0.00*

ความคลาดเคลอน 319.43 493.00 0.65 รวม 8838.00 510.00

*มนยส าคญทางสถต 0.05

ผลการวเคราะหความสมพนธระหวางอาย ระดบการแขงขน และการคมครองทรพยสนทาง

ปญญา พบวา

ความสมพนธระหวางอายกบการคมครองทรพยสนทางปญญา มคาสถต F = 0.65 และมคา

Sig = 0.66 ซงมากกวาระดบนยส าคญทางสถตท 0.05 จงยอมรบ ทวาความสมพนธระหวางอาย

กบการคมครองทรพยสนทางปญญา ไมมความแตกตางกน

ความสมพนธระหวางระดบการแขงขนในประเทศกบการคมครองทรพยสนทางปญญา ม

คาสถต F = 0.52 และมคา Sig = 0.59 ซงมากกวาระดบนยส าคญทางสถตท 0.05 จงยอมรบ

ทวาความสมพนธระหวางระดบการแขงขนในประเทศกบการคมครองทรพยสนทางปญญา ไมมความ

แตกตางกน

42

ความสมพนธรวมระหวางอาย ระดบการแขงขนในประเทศ และการคมครองทรพยสนทาง

ปญญา มคาสถต F = 2.77 และมคา Sig = 0.00 ซงนอยกวาระดบนยส าคญทางสถตท 0.05 จง

ปฏเสธ ทวามความสมพนธรวมกนระหวางอาย ระดบการแขงขนในประเทศ และการคมครอง

ทรพยสนทางปญญา

รปภาพท 5 ความสมพนธระหวางอาย ระดบการแขงขนในประเทศ และการคมครองทรพยสนทางปญญา

จากรปภาพท 5 เปนการแสดงความสมพนธระหวางอาย ระดบการแขงขนในประเทศ และ

การคมครองทรพยสนทางปญญา พบวาชวงอายหรอประสบการณท างาน และระดบการแขงขนใน

ประเทศ ไมมความแตกตางระหวางกลม เพราะไมมนยส าคญทางสถต แตเมอพจารณาชวงหางแตละ

กลมจะใกลกนมาก บงบอกถงความสมพนธรวมกนของทง 3 ตวแปร

สมมตฐานท 2 ความสมพนธระหวางระดบการศกษา ระดบอตโนมตกระบวนการผลต และ

ความตองการเทคโนโลยและเครอขายทปลอดภย

43

ความสมพนธระหวางระดบการศกษากบความตองการเทคโนโลยและเครอขายทปลอดภย

: ความสมพนธระหวางระดบการศกษากบความตองการเทคโนโลยและเครอขายท

ปลอดภย ไมมความแตกตางกน

: ความสมพนธระหวางระดบการศกษากบความตองการเทคโนโลยและเครอขายท

ปลอดภย อยางนอย 2 ระดบทมความแตกตางกน

ความสมพนธระหวางระดบระดบอตโนมตกระบวนการผลตกบความตองการเทคโนโลยและ

เครอขายทปลอดภย

: ความสมพนธระหวางระดบอตโนมตกระบวนการผลตกบความตองการเทคโนโลยและ

เครอขายทปลอดภย ไมมความแตกตางกน

: ความสมพนธระหวางระดบอตโนมตกระบวนการผลตกบความตองการเทคโนโลยและ

เครอขายทปลอดภย อยางนอย 2 ระดบทมความแตกตางกน

ความสมพนธรวมระหวางระดบการศกษา ระดบอตโนมตกระบวนการผลต และความ

ตองการเทคโนโลยและเครอขายทปลอดภย

: ไมมความสมพนธรวมกนระหวางระดบการศกษา ระดบอตโนมตกระบวนการผลต และ

ความตองการเทคโนโลยและเครอขายทปลอดภย

: มความสมพนธรวมกนระหวางระดบการศกษา ระดบอตโนมตกระบวนการผลต และ

ความตองการเทคโนโลยและเครอขายทปลอดภย

ตารางท 6 ผลการวเคราะหความสมพนธระหวางระดบการศกษา ระดบอตโนมตกระบวนการผลต และความตองการเทคโนโลยและเครอขายทปลอดภย

แหลงความแปรปรวน Type III SS. df Mean square

F p

ระดบการศกษา 1.26 3.00 0.42 0.77 0.51 ระดบอตโนมตกระบวนการผลต 4.75 3.00 1.58 2.91 0.03*

ความสมพนธ 6.62 5.00 1.32 2.43 0.03*

ความคลาดเคลอน 270.91 498.00 0.54 รวม 9758.00 510.00

*มนยส าคญทางสถต 0.05

44

ผลการวเคราะหความสมพนธระหวางระดบการศกษา ระดบอตโนมตกระบวนการผลต และ

ความตองการเทคโนโลยและเครอขายทปลอดภย พบวา

ความสมพนธระหวางระดบการศกษากบความตองการเทคโนโลยและเครอขายทปลอดภย ม

คาสถต F = 0.77 และมคา Sig = 0.51 ซงมากกวาระดบนยส าคญทางสถตท 0.05 จงยอมรบ

ทวาความสมพนธระหวางระดบการศกษากบความตองการเทคโนโลยและเครอขายทปลอดภย ไมม

ความแตกตางกน

ความสมพนธระหวางระดบระดบอตโนมตกระบวนการผลตกบความตองการเทคโนโลยและ

เครอขายทปลอดภย มคาสถต F = 2.91 และมคา Sig = 0.03 ซงนอยกวาระดบนยส าคญทางสถตท

0.05 จงปฏเสธ ทวาความสมพนธระหวางระดบอตโนมตกระบวนการผลตกบความตองการ

เทคโนโลยและเครอขายทปลอดภย อยางนอย 2 ระดบทมความแตกตางกน

ความสมพนธรวมระหวางระดบการศกษา ระดบอตโนมตกระบวนการผลต และความ

ตองการเทคโนโลยและเครอขายทปลอดภย มคาสถต F = 2.43 และมคา Sig = 0.03 ซงนอยกวา

ระดบนยส าคญทางสถตท 0.05 จงปฏเสธ ทวามความสมพนธรวมกนระหวางระดบการศกษา

ระดบอตโนมตกระบวนการผลต และความตองการเทคโนโลยและเครอขายทปลอดภย

รปภาพท 6 ความสมพนธระหวางระดบการศกษา ระดบอตโนมตกระบวนการผลต และ

ความตองการเทคโนโลยและเครอขายทปลอดภย

45

จากรปภาพท 6 เปนการแสดงความสมพนธระหวางระดบการศกษา ระดบอตโนมต

กระบวนการผลต และความตองการเทคโนโลยและเครอขายทปลอดภย พบวาระดบการศกษา ไมม

ความแตกตางระหวางกลม เพราะไมมนยส าคญทางสถต แตเมอพจารณาชวงหางแตละกลมจะใกลกน

มาก บงบอกถงความสมพนธรวมกนของทง 3 ตวแปร

สมมตฐานท 3 ความสมพนธระหวางระยะเวลาการท างานในบรษท จ านวนพนกงานใน

บรษท และการสงเสรมการใชเทคโนโลยในกระบวนการผลต

ความสมพนธระหวางระยะเวลาการท างานในบรษทกบการสงเสรมการใชเทคโนโลยใน

กระบวนการผลต

: ความสมพนธระหวางระยะเวลาการท างานในบรษทกบการสงเสรมการใชเทคโนโลยใน

กระบวนการผลต ไมมความแตกตางกน

: ความสมพนธระหวางระยะเวลาการท างานในบรษทกบการสงเสรมการใชเทคโนโลยใน

กระบวนการผลต อยางนอย 2 ระดบทมความแตกตางกน

ความสมพนธระหวางจ านวนพนกงานในบรษทกบการสงเสรมการใช เทคโนโลยใน

กระบวนการผลต

: ความสมพนธระหวางจ านวนพนกงานในบรษทกบการสงเสรมการใชเทคโนโลยใน

กระบวนการผลต ไมมความแตกตางกน

: ความสมพนธระหวางจ านวนพนกงานในบรษทกบการสงเสรมการใชเทคโนโลยใน

กระบวนการผลต อยางนอย 2 ระดบทมความแตกตางกน

ความสมพนธรวมระหวางระยะเวลาการท างานในบรษท จ านวนพนกงานในบรษท และการ

สงเสรมการใชเทคโนโลยในกระบวนการผลต

: ไมมความสมพนธรวมกนระหวางระยะเวลาการท างานในบรษท จ านวนพนกงานใน

บรษท และการสงเสรมการใชเทคโนโลยในกระบวนการผลต

: มความสมพนธรวมกนระหวางระยะเวลาการท างานในบรษท จ านวนพนกงานในบรษท

และการสงเสรมการใชเทคโนโลยในกระบวนการผลต

46

ตารางท 7 ผลการวเคราะหความสมพนธระหวางระยะเวลาการท างานในบรษท จ านวนพนกงานในบรษท และการสงเสรมการใชเทคโนโลยในกระบวนการผลต

แหลงความแปรปรวน Type III SS. df Mea n

square

F p

ระยะเวลาการท างานในบรษท 1.84 3.00 0.61 1.33 0.26 จ านวนพนกงานในบรษท 6.92 3.00 2.31 5.00 0.00*

ความสมพนธ 10.20 9.00 1.13 2.46 0.01*

ความคลาดเคลอน 227.72 494.00 0.46 รวม 9872.00 510.00

*มนยส าคญทางสถต 0.05

ผลการวเคราะหความสมพนธระหวางระยะเวลาการท างานในบรษท จ านวนพนกงานใน

บรษท และการสงเสรมการใชเทคโนโลยในกระบวนการผลต พบวา

ความสมพนธระหวางระยะเวลาการท างานในบรษทกบการสงเสรมการใชเทคโนโลยใน

กระบวนการผลต มคาสถต F = 1.33 และมคา Sig = 0.26 ซงมากกวาระดบนยส าคญทางสถตท

0.05 จงยอมรบ ทวาความสมพนธระหวางระยะเวลาการท างานในบรษทกบการสงเสรมการใช

เทคโนโลยในกระบวนการผลต ไมมความแตกตางกน

ความสมพนธระหวางจ านวนพนกงานในบรษทกบการสงเสรมการใช เทคโนโลยใน

กระบวนการผลต มคาสถต F = 5.00 และมคา Sig = 0.00 ซงนอยกวาระดบนยส าคญทางสถตท

0.05 จงปฏเสธ ทวาความสมพนธระหวางจ านวนพนกงานในบรษทกบการสงเสรมการใช

เทคโนโลยในกระบวนการผลต อยางนอย 2 ระดบทมความแตกตางกน

ความสมพนธรวมระหวางระยะเวลาการท างานในบรษท จ านวนพนกงานในบรษท และการ

สงเสรมการใชเทคโนโลยในกระบวนการผลต มคาสถต F = 2.46 และมคา Sig = 0.01 ซงนอยกวา

ระดบนยส าคญทางสถตท 0.05 จงปฏเสธ ทวามความสมพนธรวมกนระหวางระยะเวลาการ

ท างานในบรษท จ านวนพนกงานในบรษทและการสงเสรมการใชเทคโนโลยในกระบวนการผลต

47

รปภาพท 7 ความสมพนธระหวางระยะเวลาการท างานในบรษท จ านวนพนกงานในบรษท และการสงเสรมการใชเทคโนโลยในกระบวนการผลต

จากรปภาพท 7 เปนการแสดงความสมพนธระหวางระยะเวลาการท างานในบรษท จ านวน

พนกงานในบรษท และการสงเสรมการใชเทคโนโลยในกระบวนการผลต พบวาระยะเวลาการท างาน

ในบรษท ไมมความแตกตางระหวางกลม เพราะไมมนยส าคญทางสถต แตเมอพจารณาชวงหางแตละ

กลมจะใกลกนมาก บงบอกถงความสมพนธรวมกนของทง 3 ตวแปร

สมมตฐานท 4 ความสมพนธระหวางประเภทของกจการ มลคาของสนทรพยถาวร และ

ความตองการเทคโนโลยและนวตกรรมทเปนมตรกบสงแวดลอม

ความสมพนธระหวางประเภทของกจการกบความตองการเทคโนโลยและนวตกรรมทเปน

มตรกบสงแวดลอม

: ความสมพนธระหวางประเภทของกจการกบความตองการเทคโนโลยและนวตกรรมท

เปนมตรกบสงแวดลอม ไมมความแตกตางกน

: ความสมพนธระหวางประเภทของกจการกบความตองการเทคโนโลยและนวตกรรมท

เปนมตรกบสงแวดลอม อยางนอย 2 ระดบทมความแตกตางกน

48

ความสมพนธระหวางมลคาของสนทรพยถาวรกบความตองการเทคโนโลยและนวตกรรมท

เปนมตรกบสงแวดลอม

: ความสมพนธระหวางมลคาของสนทรพยถาวรกบความตองการเทคโนโลยและ

นวตกรรมทเปนมตรกบสงแวดลอม ไมมความแตกตางกน

: ความสมพนธระหวางมลคาของสนทรพยถาวรกบความตองการเทคโนโลยและ

นวตกรรมทเปนมตรกบสงแวดลอม อยางนอย 2 ระดบทมความแตกตางกน

ความสมพนธรวมระหวางประเภทของกจการ มลคาของสนทรพยถาวร และความตองการ

เทคโนโลยและนวตกรรมทเปนมตรกบสงแวดลอม

: ไมมความสมพนธรวมกนระหวางประเภทของกจการ มลคาของสนทรพยถาวร และ

ความตองการเทคโนโลยและนวตกรรมทเปนมตรกบสงแวดลอม

: มความสมพนธรวมกนระหวางประเภทของกจการ มลคาของสนทรพยถาวร

และความตองการเทคโนโลยและนวตกรรมทเปนมตรกบสงแวดลอม

ตารางท 8 ผลการวเคราะหความสมพนธระหวางประเภทของกจการ มลคาของสนทรพยถาวร และตองการเทคโนโลยและนวตกรรมทเปนมตรกบสงแวดลอม

แหลงความแปรปรวน Type III SS. df Mea n square

F p

ประเภทของกจการ 3.87 2.00 1.94 4.27 0.01*

มลคาของสนทรพยถาวร 0.82 3.00 0.27 0.61 0.61

ความสมพนธ 6.92 6.00 1.15 2.55 0.02* ความคลาดเคลอน 225.62 498.00 0.45

รวม 10126.00 510.00 *มนยส าคญทางสถต 0.05

ผลการวเคราะหความสมพนธระหวางประเภทของกจการ มลคาของสนทรพยถาวร และ

ตองการเทคโนโลยและนวตกรรมทเปนมตรกบสงแวดลอม พบวา

ความสมพนธระหวางประเภทของกจการกบความตองการเทคโนโลยและนวตกรรมทเปน

มตรกบสงแวดลอม มคาสถต F = 4.27 และมคา Sig = 0.01 ซงนอยกวาระดบนยส าคญทางสถตท

49

0.05 จงปฏเสธ ทวาความสมพนธระหวางประเภทของกจการกบความตองการเทคโนโลยและ

นวตกรรมทเปนมตรกบสงแวดลอม อยางนอย 2 ระดบทมความแตกตางกน

ความสมพนธระหวางมลคาของสนทรพยถาวรกบความตองการเทคโนโลยและนวตกรรมท

เปนมตรกบสงแวดลอม มคาสถต F = 0.61 และมคา Sig = 0.61 ซงมากกวาระดบนยส าคญทางสถต

ท 0.05 จงยอมรบ ทวาความสมพนธระหวางมลคาของสนทรพยถาวรกบความตองการเทคโนโลย

และนวตกรรมทเปนมตรกบสงแวดลอม ไมมความแตกตางกน

ความสมพนธรวมระหวางประเภทของกจการ มลคาของสนทรพยถาวร และความตองการ

เทคโนโลยและนวตกรรมทเปนมตรกบสงแวดลอม มคาสถต F = 2.55 และมคา Sig = 0.02 ซงนอย

กวาระดบนยส าคญทางสถตท 0.05 จงปฏเสธ ทวามความสมพนธรวมกนระหวางประเภทของ

กจการ มลคาของสนทรพยถาวรและความตองการเทคโนโลยและนวตกรรมทเปนมตรกบสงแวดลอม

รปภาพท 8 ความสมพนธระหวางประเภทของกจการ มลคาของสนทรพยถาวร และตองการเทคโนโลยและนวตกรรมทเปนมตรกบสงแวดลอม

จากรปภาพท 8 เปนการแสดงความสมพนธระหวางประเภทของกจการ มลคาของสนทรพย

ถาวร และตองการเทคโนโลยและนวตกรรมทเปนมตรกบสงแวดลอม พบวามลคาของสนทรพยถาวร

50

ไมมความแตกตางระหวางกลม เพราะไมมนยส าคญทางสถต แตเมอพจารณาชวงหางแตละกลมจะ

ใกลกนมาก บงบอกถงความสมพนธรวมกนของทง 3 ตวแปร

สมมตฐานท 5 ความสมพนธระหวางสดสวนการเปนเจาของกจการ สดสวนการน าเขา

วตถดบ และความผนผวนของเศรษฐกจโลก

ความสมพนธระหวางสดสวนการเปนเจาของกจการกบความผนผวนของเศรษฐกจโลก

: ความสมพนธระหวางสดสวนการเปนเจาของกจการกบความผนผวนของเศรษฐกจโลก

ไมมความแตกตางกน

: ความสมพนธระหวางสดสวนการเปนเจาของกจการกบความผนผวนของเศรษฐกจโลก

อยางนอย 2 ระดบทมความแตกตางกน

ความสมพนธระหวางสดสวนการน าเขาวตถดบกบความผนผวนของเศรษฐกจโลก

: ความสมพนธระหวางสดสวนการน าเขาวตถดบกบความผนผวนของเศรษฐกจโลก ไมม

ความแตกตางกน

: ความสมพนธระหวางสดสวนการน าเขาวตถดบกบความผนผวนของเศรษฐกจโลก

อยางนอย 2 ระดบทมความแตกตางกน

ความสมพนธรวมระหวางสดสวนการเปนเจาของกจการ สดสวนการน าเขาวตถดบ และความ

ผนผวนของเศรษฐกจโลก

: ไมมความสมพนธรวมกนระหวางสดสวนการเปนเจาของกจการ สดสวนการน าเขา

วตถดบ และความผนผวนของเศรษฐกจโลก

: มความสมพนธรวมกนระหวางสดสวนการเปนเจาของกจการ สดสวนการน าเขาวตถดบ

และความผนผวนของเศรษฐกจโลก

51

ตารางท 9 ผลการวเคราะหความสมพนธระหวางสดสวนการเปนเจาของกจการ สดสวนการน าเขาวตถดบ และความผนผวนของเศรษฐกจโลก

แหลงความแปรปรวน Type III SS. df Mea n square

F p

สดสวนการเปนเจาของกจการ 4.18 2.00 2.09 3.78 0.02*

สดสวนการน าเขาวตถดบ 2.34 3.00 0.78 1.42 0.24 ความสมพนธ 8.73 6.00 1.46 2.64 0.02*

ความคลาดเคลอน 274.99 498.00 0.55

รวม 9232.00 510.00 *มนยส าคญทางสถต 0.05

ผลการวเคราะหความสมพนธระหวางสดสวนการเปนเจาของกจการ สดสวนการน าเขา

วตถดบ และความผนผวนของเศรษฐกจโลก พบวา

ความสมพนธระหวางสดสวนการเปนเจาของกจการกบความผนผวนของเศรษฐกจโลก ม

คาสถต F = 3.78 และมคา Sig = 0.02 ซงนอยกวาระดบนยส าคญทางสถตท 0.05 จงปฏเสธ

ทวาความสมพนธระหวางสดสวนการเปนเจาของกจการกบความผนผวนของเศรษฐกจโลก อยางนอย

2 ระดบทมความแตกตางกน

ความสมพนธระหวางสดสวนการน าเขาวตถดบกบความผนผวนของเศรษฐกจโลก มคาสถต

F = 1.42 และมคา Sig = 0.42 ซงมากกวาระดบนยส าคญทางสถตท 0.05 จงยอมรบ ทวา

ความสมพนธระหวางสดสวนการน าเขาวตถดบกบความผนผวนของเศรษฐกจโลก ไมมความแตกตาง

กน

ความสมพนธรวมระหวางสดสวนการเปนเจาของกจการ สดสวนการน าเขาวตถดบ และความ

ผนผวนของเศรษฐกจโลก มคาสถต F = 2.64 และมคา Sig = 0.02 ซงนอยกวาระดบนยส าคญทาง

สถตท 0.05 จงปฏเสธ ทวามความสมพนธรวมกนระหวางสดสวนการเปนเจาของกจการ สดสวน

การน าเขาวตถดบและความผนผวนของเศรษฐกจโลก

52

รปภาพท 9 ความสมพนธระหวางสดสวนการเปนเจาของกจการ สดสวนการน าเขาวตถดบ และความผนผวนของเศรษฐกจโลก

จากรปภาพท 9 เปนการแสดงความสมพนธระหวางสดสวนการเปนเจาของกจการ สดสวน

การน าเขาวตถดบ และความผนผวนของเศรษฐกจโลก พบวาสดสวนการน าเขาวตถดบ ไมมความ

แตกตางระหวางกลม เพราะไมมนยส าคญทางสถต แตเมอพจารณาชวงหางแตละกลมจะใกลกนมาก

บงบอกถงความสมพนธรวมกนของทง 3 ตวแปร

4.5 ผลการวเคราะหเนอหา จากแบบสอบถามปลายเปดเปนขอคดเหนและขอเสนอแนะของผตอบแบบสอบถาม ผลการวเคราะหแบบสอบถามเกยวกบความคดเหนและขอเสนอแนะของผตอบแบบสอบถาม

ในกลามผประกอบการขนาดเลก กลมอตสาหกรรมอเลกทรอนกสของไทย ซงแบงเปน 2 หวขอ คอ

4.5.1 ความคดเหนของผตอบแบบสอบถาม

4.5.1.1 รฐบาลควรจะม Roadmap และนโยบายเกยวกบอตสาหกรรม 4.0 ให

ชดเจน วาจะอยตรงไหนของอตสาหกรรม เชน จะเปน maker user หรอวาเปนเปน support

อตสาหกรรม 4.0

53

4.5.1.2 การใชขอกฏหมายในการจดการดานสงแวดลอมในภาคอตสาหกรรมยงไม

เปนรปธรรม

4.5.1.3 ตองการทางรฐบาลสงเสรมภาคอตสาหกรรมมากกวาปจจบน

4.5.1.4 ปจจยภายนอกทส าคญทจะสงผลตอการเปลยนแปลงอกหนงปจจย คอ

นโยบายหรอแผนพฒนาชาตของแตละยค แตละพรรคการเมองทเขามาบรหารประเทศ

4.5.1.5 ในการท านโยบาย 4.0 ของโครงการ คดวาเปนสงทดตอในอนาคต โดยม

เครองมอททนสมยมาใช แตอยาลมความส าคญและคณคาของคนดวย

4.5.1.6 ระบบการจดการและการ recycles ของเสยอนเกดจากอตสาหกรรมยงเปน

จดทตองปรบปรงและพฒนาใหสอดคลองควบคไปกบการพฒนาอตสาหกรรม

4.5.2 ขอเสนอแนะของผตอบแบบสอบถาม

4.5.2.1 นโยบายรฐบาลยงไมมอนไหนไดประสทธภาพชดเจน เอกชนยงตองพงพา

ตวเองเยอะ

4.5.2.2 ตองการในภาครฐจรงจงเกยวกบดานสงแวดลอม.

4.5.2.3 อยากใหมการกระจายอ านาจสภมภาค เพอใหแหลงอตสาหกรรมเกดการ

กระจายรายได

4.5.2.4 รฐบาลจะตองก าหนดแผนพฒนาชาตใหชดเจน และ รฐบาลควรสงเสรม

ดานการพฒนานวตกรรมใหมๆ

4.5.2.5 ใหพฒนาทงคนและเครองจกรไปพรอมๆกน ไมไดมองวาใหมคนทม

ความสามารถเทานนทจะเอาไวท างานและเอาคนออกแลวใหคนตกงาน ควรจะฝก (คน) ดวยมการ

อบรมบอยๆ

4.6 ผลการวเคราะหสภาพแวดลอมภายนอกโดยทวไป (PESTLE Analysis) ในการวเคราะหปจจยภายนอกเกยวกบการเปลยนแปลงอตสาหกรรม 4.0 ทมตอ

อตสาหกรรมอเลกทรอนกสของไทย ผวจยใชหลกการวเคราะหบรบท (PESTLE Analysis) โดยใชวธ

สงเกตการณ (Observation) ของผประกอบการขนาดเลกในอตสาหกรรมอเลกทรอนกส และสบคน

ขอมลจากแหลงขาวสารทเชอมตอบนอนเทอรเนต โดยผวจยสามารถวเคราะหไดดงน คอ

54

4.6.1 ปจจยดานนโยบายและการเมอง (Political Factors: P)

จากการศกษาพบวา รฐบาลไทยชดน ไดมการก าหนดนโยบายเพอการขบเคลอนอนาคตของ

ประเทศไทย บรหารอยางไรใหยงยนและเกดประโยชนสงสด มเปาหมายสนนสนนและยกระดบ

อตสาหกรรมเดม (First S-Curve) ซงอตสาหกรรมอเลกทรอนกส ตด 1 ใน 5 ทรฐบาลมงสนบสนน

และพฒนาอตสาหกรรม เพอใหประเทศหลดพนกบดก 3 อยาง คอ 1.กบดกรายไดปานกลาง เพราะ

กลมอตสาหกรรมไทยใชรปแบบอตสาหกรรมเดมมา 50-60 ปแลว ตองเปลยนมาใชนวตกรรมเพอเพม

รายได 2.ตดกบดกความเหลอมล า พบวาคนรวยทสดรอยละ 1 ถอครองทรพยสนมากถงรอยละ 58

ของทรพยสนทงหมด รฐบาลจงหาวธกระจายความเจรญออกไปนอกกรงเทพฯ ซงเรมท าดวยการแบง

การพฒนา 18 กลมจงหวด 3.ตดกบดกความไมสมดล จงจ าเปนตองสรางความยงยน ผานกลไกการ

พฒนาทเปนมตรกบสงแวดลอม การจะกาวขามผานกบดกทง 3 อยาง คอการใชนวตกรรมและ

เทคโนโลยใหมากขน เพอสรางขอไดเปรยบใหมๆ ใหกบความสามารถในการแขงขนของประเทศ การ

แกไขปญหาดงกลาวอาจตองใชระยะเวลา จงสอดคลองในแผนพฒนาเศรษฐกจฯ ฉบบท 12 อยางไรก

ตามกลไกทส าคญทสด คอภาครฐ จะตองพลกบทบาทจากผมอ านาจสงการ กมอ านาจ ก ากบดแล

ออกกฏระเบยบ เปลยนกรอบความคด รวมมอกบภาคประชาสงคม และภาคธรกจ พรอมกบดง

ประชาชนเขามามสวนรวมก าหนดนโยบาย

4.6.2 ปจจยดานเศรษฐกจ (Economic Factors: E)

จากการศกษาพบวา เศรษฐกจไทยมอตราการขยายตวเฉลยรอยละ 6.1 ตอป แตอตราการ

ขยายตวของเศรษฐกจชะลอตวลงอยางตอเนองและมความผนผวนมากขน นกลงทนตางจบจอง

ภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต เปนยทธศาสตรหลกในการขยายการลงทน เนองจากมอตราการ

เตบโตทางเศราฐกจสงทสดในโลก ขณะทสหรฐอเมรการเตบโตประมาณ 1-2% จนไมเตบโต ญปน

เตบโตประมาณ 1% ซงเอเชยตะวนออกเฉยงใตหรออาเซยนยงสามารถเตบโตไดอก โดยเฉพาะใน

กลม CLMV ไดแก กมพชา ลาว เมยนมา และเวยดนาม และมไทยเปนจดเชอมตอของประเทศ

เหลานน การขบเคลอนเศรษฐกจยคใหมตองขบเคลอนดวยความคดสรางสรรค นวตกรรม งานวจย

และเทคโนโลยมาใชในการขบเคลอนการด าเนนงาน สงทตองพงระวงและรบมอ คอเรองความผนผวน

ทางเศรษฐกจทงจากภายในและภายนอกประเทศ อาท ตนทนการท าธรกจทสงขน สภาวะการเงนท

ผนผวน ปญหาความขดแยงและนโยบายทเกยวของกบทางเศรษฐกจตางๆ ผประกอบการจงควร

ศกษาทศทางเหลานใหละเอยดกอนทจะสรางแผนหรอโครงการตางๆ ในการด าเนนธรกจ อยางไรก

55

ตาม ชองทางและรปแบบการคาตางๆ ทจะมการขยายตวมากขน โดยเฉพาะในโลกออนไลน รวมทง

นโยบายจากภาครฐทมงสงเสรมใหประเทศกาวสประเทศไทย 4.0 ซงผประกอบการขนาดเลก จะตอง

รจกการน านวตกรรมและเทคโนโลยการวจยและพฒนา รวมทงระบบดจทลตางๆ มาประยกตใชใน

การด าเนนธรกจของตน ตองรจกการเชอมโยงระหวางสนคาและบรการตางๆ เขาดวยกนอยางครบ

วงจร จงจะสามารถตอบสนองความตองการของผบรโภคในยคใหมไดอยางครบถวน

4.6.3 ปจจยดานสงคม (Social Factors: S)

จากการศกษาพบวา ภาคอตสาหกรรมตระหนกถงความส าคญในการปรบตว ท าใหเหนถง

ความเปลยนแปลงทสงผลกระทบโดยตรง โดยเฉพาะการแขงขนดวยเทคโนโลย ซงสงผลตอ แรงงาน

การยายฐานการผลต คณภาพสนคาและราคา ตวอยางประเทศทชดเจน คอประเทศจน ซงแตกอน

อาศยจดแขงดานคาแรงในการผลตสนคาจ านวนมาก ราคาถก กตองปรบตว กระทงกลายเปน

มหาอ านาจดานเทคโนโลยทงในฐานะผใชและผผลต และแรงงานกยกระดบตวเองมมาตรฐานครอง

ชพทดขน เมอใดทเทคโนโลยกลายเปนตวแปรในผลกดนอตสาหกรรม เมอนนแรงงานกกลบม

ความส าคญมากขนทามกลางการเปลยนแปลงอนรวดเรว แรงงานในยคปจจบนยงมโอกาสในการ

กาวหนาโดยอาศยทกษะในการควบคมเทคโนโลย ซงการปรบตวและการเรยนรถอเปนจดแขงของ

มนษยทแมแต Machine Learning หรอเทคโนโลยปญญาประดษฐยงไมอาจท าไดทงหมด ขอ

ไดเปรยบของแรงงาน คอ ความสามารถในการปรบตว การเรยนรทกษะใหมๆ รวมถงความสามารถใน

การตอยอดประยกตการท างาน ในขณะทตลาดอตสาหกรรมทวโลกเนนการใชงานระบบอตโนมตและ

เทคโนโลยขนสงในสายการผลต อาท เครองพมพ 3 มตหรอหนยนตอตสาหกรรม เพมคณภาพสนคา

และลดระยะเวลาการผลต หากไมปรบตวในวนนอาจไมมวนขางหนา อยางนอยทสดตองรจกและใช

งานเทคโนโลยพนฐานส าหรบแรงงานยคปจจบนใหเปน

ประเดนปญหาทนากงวล คอการขาดแคลนแรงงาน ซงแรงงานสวนใหญมงสอดมศกษา

มากกวาอาชวศกษา ควรใหคณคาของอาชวศกษามากขน แมวาในปจจบนผประกอบการตองการ

แรงงานสายอาชพเพมขนแตอตราสวนผเรยนสายอาชวศกษาตอสายอดมศกษาอยทประมาณ 40 ตอ

60 ซงทางกระทรวงศกษาธการ ต งเปาทจะเพมอตราสวนใหได 50 ตอ 50 การพฒนาประเทศ

โดยเฉพาะแรงงานภาคอตสาหกรรม 4.0 ตองมความรและทกษะขนพนฐานทส าคญ คอความรในงาน

ตามต าแหนง ทกษะทางออมทเกยวกบจตใจ ความสามารถในการแกปญหา ทกษะดานไอท และ

การบรณาการความรวทยาศาสตร เทคโนโลย วศวะ คณตศาสตร เขามาใชในการปฏบตงาน

56

4.6.4 ปจจยดานเทคโนโลย (Technology Factors: T)

จากการศกษาพบวา ปจจยเทคโนโลยเปนปจจยทส าคญทสด ปจจบนประเทศไทยม

อตสาหกรรมทมฐานการผลตขนาดใหญทมแนวโนมวาจะมการใชวทยาการหนยนต และระบบ

อตโนมตตามสายการผลตมากขน อกทงกลมอตสาหกรรมยอย อาท หนยนตทใชในอตสาหกรรมการ

ผลตยานยนต การเชอมโลหะ อดฉดพลาสตก และหนยนตทมความเช ยวชาญเฉพาะดาน ซงการ

เปลยนแปลงในภาคอตสาหกรรมตองผลตสนคาทเปนทยอมรบและพงพอใจของผบรโภคดวย ตอง

พฒนาในการผลตสนคาใหทนยคอตสาหกรรม 4.0 ทงในเรองของรปแบบของสนคาทตองมการ

ปรบเปลยนอยเสมอหรอแมกระทงหบหอบรรจภณฑจนไปถงการสรางรปลกษณของแบรนดใหเขาถง

อตสาหกรรม 4.0 เพอใหดทนสมยและนาเปนตวเลอกทเหมาะสมกบยคปจจบน นอกจากการ

ปรบเปลยนรปแบบของสนคาโดยใชวทยาการชนสง อยาง ดจทล หรอระบบอตโนมตเขามาชวยแลว

อกเรองทส าคญคอน าระบบเหลานเขามาในกระบวนการผลตเพอปรบเปลยนกระบวนการผลตใหม

ประสทธภาพขนในทกๆ ดาน หรอผลตภาพ (Productivity) รวมไปถงปจจยทกอยางในกระบวนการ

ผลตทดขน เชน ลดเวลาการผลต ลดของเสยในกระบวนการผลต ลดตนทนในกระบวนการผลต ลด

แรงงานในกระบวนผลต เพมปรมาณการผลตในการใชทรพยากรทเทาเดมหรอนอยลง เปนตน สง

เหลานเมอเกดขนแลวยอมจะท าใหตนทนของผผลตลดลงจงสามารถขายสนคาไดในราคาทถกใน

ขณะทคณภาพไมไดลดลงหรออาจจะเพมขน ท าใหสนคาของผผลตไดเปรยบคแขงทนท อตสาหกรรม

การผลตในประเทศไทยนนประสบปญหาเดยวกบกจการอตสาหกรรมทวโลก คอ การขาดแคลน

แรงงานฝมอดวยแนวโนมจ านวนประชากรทลดลง รวมไปถงปญหาคาแรงทสงขนในชวงทผานมา

ประกอบกบเทรนดของผบรโภคทเปลยนแปลงอยางรวดเรวท าใหผประกอบการตางเผชญหนากบ

ตนทนทสงขน มองหาทางเลอกในการเพมประสทธภาพและลดตนทนจากกระบวนการผลต ซงการใช

งานหนยนตและระบบอตโนมตกลายมาเปนทางเลอกทถกน ามาใชงานเพอแกปญหาเหลาน ปจจบน

ประเทศไทยนนมเพยงบรษทใหญ ๆ ทสามารถลงทนในระบบอตโนมตเหลานไดอยางเตมรปแบบ ท า

ใหภาครฐก าลงเรมตนนโยบายเพอสนบสนนและสงเสรมใหผประกอบการเรมตระหนก มองเหน

ความส าคญในการปรบตวเพอรองรบการเปลยนแปลงของตลาดและความตองการของผบรโภคท

เกดขน

57

4.6.5 ปจจยดานกฎหมาย (Legal Factors: L)

จากการศกษาพบวา ปจจยดานกฏหมายจ าเปนตองมมาตรการหรอกฎกตการวมกนท

เกยวของกบความชดเจน อาทเชน การควบคมดแลพนกงาน การคมครองผบรโภค สทธมนษยชน

ราคาสนคาและบรการ ธรกจอเลกทรอนกสและการสงเสรมและรกษามรดกภมปญญาทางวฒนธรรม

กลาวคอทศทางการจดการธรกจความเชอของยคอตสาหกรรม 4.0 ตองมการตรากฎหมายทชดเจน

เหมาะสม มการบงคบใชกฎหมายอยางจรงจงในประเดนทเกยวกบสนคาและบรการ จะตองมการ

กระตนใหเกดนวตกรรมผานการปองกนทรพยสนทางปญญา และการแลกเปลยนความร

4.6.6 ปจจยดานสงแวดลอม (Environment Factors: E)

จากการศกษาพบวา การเขาส เศรษฐกจยคอตสาหกรรม 4.0 ท าให GDP เพมขน แต

สงแวดลอมลดลง เกดจากเปลยนจากกระดาษทยอยสลายงายไปเปนขยะอเลกทรอนกสทยอยสลาย

ไมได การเปลยนแปลงภาคพลงงาน ทสงผลตอสงแวดลอมมาก มาเปนการใชพลงงานรปแบบใหมท

รองรบยานยนตใหมๆ ซงเปนการเปลยนแปลงโครงสรางเศรษฐกจในอนาคตอยางมาก สงผลตอปจจย

สงแวดลอมและพลงงาน อาทเชน ภาวะโลกรอน สภาวะภมอากาศทผนผวนกอใหเกดภยธรรมชาตท

รนแรงมากขนเปนแรงกดดนใหมการผลตและการบรโภคทเปนมตรตอสงแวดลอม ประกอบกบ

สถานการณน ามนทมปรมาณลดลง ราคาแพงขน และการผลตพชพลงงานทดแทนสงผลตอความ

มนคงทางอาหารของโลก การจดการสงแวดลอมอตสาหกรรมสงผลกระทบหลายๆ ดาน แมวาจะท า

ตามกฎหมายกตาม เชน การก าหนดคามาตรฐานตางๆ ของมลพษ หากปฏบตตามกฎเกณฑ แมจะไม

สงผลกระทบโดยตรงแตในแงของระบบนเวศกตาม ดงนนธรกจตางๆ ยอมสงผลกระทบตอสงคม การ

จดการสงแวดลอมเปนการรบผดชอบของผประกอบการ ทงนผประกอบการมความสามารถแตกตาง

กนในเรองทนทรพย ธรกจใหญตองมความรบผดชอบมากกวาธรกจรายยอย ดงนนประเดนการพฒนา

เศรษฐกจทควบคกบการรกษาสงแวดลอมเพอน าไปสการพฒนาทยงยนนน การมงไปสการอนรกษ

ทรพยากรทางธรรมชาตทนบวนกยงเหลอนอยลง แตประชากรโลกเพมขนในทกๆ ป ความยงยนอาจ

ไมไดอยแผนยทธศาสตรหรอเปาหมายในการมงไปสยคอตสาหกรรม 4.0 หากขนอยกบการเปดโอกาส

ใหประชาชนไดมโอกาสเจรจาตอรอง เพอผลประโยชนรวมกนของทกคนในชมชนอยางแทจรง

58

บทท 5 สรปผลการวจย และขอเสนอแนะ

การศกษาเรอง ปจจยและผลกระทบของนโยบายอตสาหกรรม 4.0 ทมตออตสาหกรรม

อเลกทรอนกสของไทย โดยมวตถประสงคของการศกษา คอ 1) เพอประเมนศกยภาพและความพรอม

สอตสาหกรรม 4.0 ในกลมของอตสาหกรรมอเลกทรอนกสของไทย และ 2) เพอวเคราะหปจจยทม

ผลกระทบตอนโยบายอตสาหกรรม 4.0 ในกลมของอตสาหกรรมอเลกทรอนกส โดยผวจยใช

การศกษาเชงปรมาณดวยการส ารวจใชแบบสอบถามในการเกบขอมล ซงกลมตวอยางทใชในงานวจย

คอ กลมผประกอบการขนาดเลกในอตสาหกรรมอเลกทรอนกส ประกอบดวย ผประกอบการ

ผจดการแผนกออกแบบ และผจดการแผนกผลต จ านวนทงหมด 510 ชด จากจ านวนผประกอบการ

ทงหมด 273 ราย และการศกษาเชงคณภาพดวยการสงเกตการณของผประกอบการขนาดเลกและ

การสบคนขอมลจากแหลงขาวสารทเชอมตอบนอนเตอรเนต และในการวจยครงน ผวจยใชการ

วเคราะหขอมลดวยโปรแกรมส าเรจรปทางสถต SPSS (Statistical Package for Social Science)

และการวเคราะหสภาพแวดลอมภายนอกโดยทวไป (PESTLE Analysis) ซงสามารถสรปผลการวจย

ไดดงน

5.1 สรปผลการวจย 5.1.1 การวเคราะหขอมลจากแบบสอบถาม

จากการศกษาและเกบขอมลจากแบบสอบถามน ามาวเคราะห พบวากลมผประกอบการ

ขนาดเลกในอตสาหกรรมอเลกทรอนกส ใหความสนใจในเรองของปจจยดานเทคโนโลย เปนปจจยท

ใหความส าคญมาเปนอนดบแรก ในเรองของความตองการเทคโนโลยและเครอขายทปลอดภย และ

การสงเสรมการใชเทคโนโลยในกระบวนการผลต ปจจยทใหความส าคญรองลงมา คอปจจยดาน

กฎหมาย ในเรองการคมครองทรพยสนทางปญญา การผลตและออกแบบ ปจจยดานสงแวดลอม ใน

เรองตองการเทคโนโลยและนวตกรรมทเปนมตรกบสงแวดลอม และปจจยดานเศรษฐกจในเรองความ

ผนผวนของเศรษฐกจโลก จากการศกษาปจจยและผลกระทบของนโยบายอตสาหกรรม 4.0 พบวาใน

การเขาสอตสาหกรรม 4.0 ไดนน จะตองพฒนาการะบบเครอขายใหมความปลอดภย เนนการสราง

ความเชอมนและการปองกนขอมล ไมน าขอมลทไดมาไปใชโดยไมไดรบอนญาต โดยเฉพาะขอมลใน

การออกแบบระบบอจฉรยะตางๆ ในการผลตและการใชงานอนๆ รวมไปถงปจจยดานกฎหมาย ดาน

59

สงแวดลอม และดานเศรษฐกจ ทกลาวถงในเรองการคมครองทรพยสนทางปญญา การผลตหนยนต

อจฉรยะ การผนผวนของเศรษฐกจโลก อาท แนวโนมการขยายตวของเศรษฐกจจนทมทศทางปรบ

ลดลง การฟนตวของเศรษฐกจยโรป นโยบายของประธานาธบดสหรฐทจะใหมการปรบลดภาษ และ

การเสรมทกษะแรงงานทมความคดสรางสรรค การตดสนใจไดดวยตวเอง รวมทงมความเชยวชาญ

ดานเทคนคและเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร ซงแตดานมความส าคญทมผลตอการ

เปลยนแปลงอตสาหกรรมอเลกทรอนกสตามนโยบายอตสาหกรรม 4.0 ซงปจจยดงกลาวจะเปนสวน

หนงในการผลกดนประเทศไทยเขาส อตสาหกรรม 4.0 อยางสมบรณแบบ ทงน ในสวนของ

ผประกอบการขนาดเลก จะตองพฒนาทกษะของบคลากรในแตละดาน มงเนนในเรองเทคโนโลยและ

เครอขาย การปรบปรงระบบกระบวนการผลต เพอเตรยมตวส าหรบการเปลยนแปลงนโยบาย

อตสาหกรรม 4.0

5.1.2 การวเคราะหสภาพแวดลอมภายนอกโดยทวไป

ในการวเคราหสภาพแวดลอมภายนอกดดยทวไป ผวจยใชหลกการวเคราะหบรบท (PESTEL

Analysis) โดยใชวธการสงเกตการณของผประกอบการขนาดเลกและการสบคนขอมลจากแหลง

ขาวสารทเชอมตอบนอนเตอรเนต โดยผวจยสามารถวเคราหไดดงนคอ

1. ปจจยดานนโยบายและการเมอง พบวาการก าหนดนโยบายเพอการขบเคลอน

ประเทศยงไมชดเจน เนองจากประเทศไทยยงตดอยในกบดกของการพฒนาประเทศ คอ กบดกรายได

ปานกลาง กบดกความเหลอมล า และกบดกความไมสมดล ซงการจะกาวขามผานกบดกทง 3 อยาง

คอการใชนวตกรรมและเทคโนโลยใหมากขน เพอสรางขอไดเปรยบและเพมความสามารถในการ

แขงขนของประเทศ การแกไขปญหาดงกลาวจะตองใชระยะเวลาจงจะสอดคลองกบแผนพฒนา

เศรษฐกจฯ ฉบบท 12

2. ปจจยดานเศรษฐกจ พบวาในการขบเคลอนเศรษฐกจยคใหมตองขบเคลอนดวย

ความคดสรางสรรค นวตกรรม งานวจยและเทคโนโลยในการด าเนนงาน ผประกอบการจงควรศกษา

ทศทางใหละเอยดกอนทจะสรางแผนหรอโครงการตางๆ รจกการน านวตกรรมและเทคโนโลยการวจย

และพฒนา รวมทงระบบดจทลตางๆ มาประยกตใชในการด าเนนธรกจ

3. ปจจยดานสงคม พบวาเมอเทคโนโลยกลายเปนตวแปรในการผลกดน

อตสาหกรรม เมอนนแรงงานในปจจบนยงมโอกาสในการกาวหนา โดยอาศยทกษะในการควบคม

60

เทคโนโลย ขอไดเปรยบ คอ ความสามารถในการปรบตว การเรยนรทกษะใหมๆ รวมถงความสามารถ

ในการตอยอดประยกตการท างาน

4. ปจจยดานเทคโนโลย พบวาอตสาหกรรมการผลตในประเทศไทยประสบปญหา

การขาดแคลนแรงงานฝมอ ซงการใชงานหนยนตและระบบอตโนมตกลายมาเปนทางเลอกเพอ

แกปญหา แตมเพยงบรษทใหญๆทสามารถงทนในระบบอตโนมตไดอยางสมบรณแบบ ซงจะกระทบ

กบกลมผประกอบการขนาดเลกทมทนนอย ไมเพยงพอตอการพฒนาระบบ

5. ปจจยดานกฏหมาย พบวายงไมมกฏหมาย มาตราการทเกยวของทชดเจน อาท

การควบคมดแลพนกงาน การคมครองผบรโภค สทธมนษยชน ราคาสนคาและบรการ รวมไปถงการ

ปองกนทรพยสนทางปญญาและการแลกเปลยนความร

6. ปจจยดานสงแวดลอม พบวาเมอมการเปลยนกระบวนการผลตเขาสยค

อตสาหกรรม 4.0 จะเกดปญหาเรองสงแวดลอมเพมขน อาท เปลยนกระดาษทยอยสลายงายมาเปน

ขยะอเลกทรอนกสทยอยสลายไมได ภาวะโลกรอน สภาวะภมอากาศทผนผวนกอใหเกดภยธรรมชาต

ทรนแรงมากขน

5.2 ขอเสนอแนะในการท าการวจยในครงตอไป วทยานพนธนจดท าขนเพอบงชถงปจจยและผลกระทบของนโยบายอตสาหกรรม 4.0 ทมตอ

อตสาหกรรมอเลกทรอนกสของไทย ดวยการคนควาและเกบรวบรวมขอมลแบบสอบถามและการ

วเคราะหสภาพแวดลอมภายนอกโดยทวไป (PESTEL Analysis) อยางไรกตามงานวจยครงนเปนการ

เกบขอมลในมมมองของผประกอบการขนาดเลกในอตสาหกรรมอเลกทรอนกสอยางเดยวเทานน ซง

ในการวจยครงน มขอเสนอแนะในการศกษาขอมลเชงลกเกยวกบการเปลยนแปลงอตสาหกรรม 4.0

ขอไดเปรยบและขอเสยเปรยบในการด าเนนธรกจของผประกอบการในประเทศไทย การก าหนด

นโยบายรฐบาลจะสามารถพลกบทบาทในการรวมมอกบภาคประชาสงคม และภาคธรกจ ไดหรอไม

รายการอางอง

รายการอางอง

1. สวทย เมษนทรย. แนวคดเกยวกบประเทศไทย. (2559) สบคนเมอ 3 เมษายน 2560; เขาถงไดจาก http://planning2.mju.ac.th/goverment/20111119104835_planning.

2. จ าลกษณ ขนพลแกว. ปฏวตอตสาหกรรมส Industry 4.0. (2559) สบคนเมอ 3 เมษายน 2560; เขาถงได

จาก http://www.bangkokbiznews.com/blog/detail/636106.

3. ดนย จนทรเจาฉาย. ธรกจไทยกบการกาวเขาสยคอตสาหกรรม 4.0. (2559) สบคนเมอ 3 เมษายน 2560; เขาถงไดจาก http://marketeer.co.th/archives/84246.

4. สมชาย หาญหรญ. การขบเคลอนอตสาหกรรมไทยส ประเทศไทย 4.0. (2560) สบคนเมอ 28 กมภาพนธ

2560; เขาถงไดจาก http://www.industry.go.th/km/index.php/. 5. เทคโนโลยและนวตกรรมแหงชาต, ส. การประชม "Industries 4.0 in Thailand 4.0 German-Thai

Partnership for the Industry of Tomorrow". (2559) สบคนเมอ 3 เมษายน 2560; เขาถงได

จาก http://www.industry.go.th/center_mng/index.php. 6. สถาบนไฟฟาและอเลกทรอนกส. อตสาหกรรมอเลกทรอนกส. (2559) สบคนเมอ เมษายน 2560; เขาถงได

จาก http://iiu.oie.go.th/electronics/default.aspx.

7. กรมสงเสรมอตสาหกรรม. กสอ.ขบเคลอนไทยแลนด 4.0 เรงเครองอตฯ อเลกทรอนกส ตอบโจทย 5 กลม

อ ต ส าหกร รม เป า หม าย . ( 2 559 ) ส บค น เ ม อ 3 เ มษายน 2560 ; เ ข า ถ ง ไ ด จ า ก http://www.manager.co.th/iBizChannel/ViewNews.

8. กระทรวงอตสาหกรรม. ยทศาสตรการพฒนาอตสาหกรรมไทย 4.0 ระยะ 20 ป (พ.ศ. 2560 – 2579).

(2559) สบคนเมอ 6 เมษายน 2560; เขาถงไดจาก http://www.oie.go.th/sites/default/files/attachments/industry_plan/.

9. สภาอตสาหกรรมแหงประเทศไทย. พลกโฉมหนาการผลต ปฏวตโลกอตสาหกรรมครงท 4 (industry 4.0).

(2559) สบคนเมอ 6 เมษายน 2560; เขาถงไดจากhttp://www.applicadthai.com/articles. 10. กรมสงเสรมอตสาหกรรม. Industry 4.0 พลกโฉมหนาการผลต สโลกอตสาหกรรมแหงอนาคต. (2559)

สบคนเมอ 6 เมษายน 2560; เขาถงไดจาก http://www.thailandindustry.com/indust_newweb/.

11. ธนต โสรตน. การปฏวตอตสาหกรรมใหมแหงอนาคต. (2559) สบคนเมอ 6 เมษายน 2560; เขาถงไดจาก http://www.tanitsorat.com.

12. สมพล คอรปอเรชน. ปฏวตโลกอตสาหกรรม พลกโฉมหนาการผลต. (2559) สบคนเมอ 25 เมษายน 2560; เขาถงไดจาก http://tools-article.sumipol.com/industry4-0-the-next-industrial-revolution/.

62

13. หนงสอพมพบานเมอง. แนะอตสาหกรรมไทย รบมอแนวโนมเทคโนโลยใหมยค Industry 4.0. (2559)

สบคนเมอ 3 เมษายน 2560; เขาถงไดจาก http://www.ryt9.com/s/bmnd/2279211.

14. สถาบนไฟฟาและอเลกทรอนกส. รายงานความกาวหนา อตสาหกรรมอเลกทรอนกสของไทย. (2559) สบคน

เมอ 3 เมษายน 2560; เขาถงไดจาก www.thaifta.com/thaifta/Portals/0/File/ascn_electronicth.doc.

15. สถาบนไฟฟาและอเลกทรอนกส. ความรทวไปเกยวกบอตสาหกรรมเครองใชไฟฟาและอเลกทรอนกส.

(2559) สบคนเมอ 25 พฤษภาคม 2560; เขาถงไดจาก http://www.oie.go.th/index2.php. 16. PESTLE Analysis. (2560) สบคนเมอ 25 พฤษภาคม 2560 ; เขาถงไดจาก

http://pestleanalysis.com/what-is-pestle-analysis/. 17. นวรตน การะเกษ, การพฒนามหาวทยาลยเทคโนโลยเขาสอตสาหกรรม. (2559), มหาวทยาลยเทคโนโลย

พระนคร.

18. ศรณย วฒนา, การพฒนาสมรรถนะของทรพยากรมนษย 4.0 เพอเพมประสทธภาพการปฏบตงานไปส

ประเทศไทย 4.0. (2560): p. 1-7.

19. Fabian, H., et al., Holistic approach for human resource management in Industry 4.0. (2016): p. 161-166.

20. Andreas, S., E. Selim, and S. Wilfried, A maturity model for assessing Industry 4.0 readiness and maturity of manufacturing enterprises. (2016): p. 161-166.

21. Christopher, P., et al., Learning Factory modules for smart factories in Industrie 4.0. (2016): p. 113-118.

ภาคผนวก

64

ภาคผนวก ก แบบสอบถามของการวจย

65

แบบสอบถาม

งานวจยเรอง การศกษาปจจยและผลกระทบของนโยบายอตสาหกรรม 4.0 ทมตอ

อตสาหกรรมอเลกทรอนกสของไทย

ค าชแจง : งานวจยนเปนสวนหนงของวทยานพนธ หลกสตรวศวกรรมศาสตรมหาบณฑต สาขาวชา

การจดการงานวศวกรรม มหาวทยาลยศลปากร โดยมวตถประสงคเพอประเมนศกยภาพและความ

พรอมสอตสาหกรรม 4.0 และเพอวเคราะหปจจยทมผลกระทบตอนโยบายอตสาหกรรม 4.0 ในกลม

อตสาหกรรมอเลกทรอนกส จงใครขอความรวมมอจากทานในการตอบแบบสอบถามตามความเปน

จรงและครบถวน ขอรบรองวาความคดเหนและขอมลทงหมดจะเกบเปนความลบ ซงขอมลทไดรบจะ

น าไปใชในการประกอบการวเคราะหและสรปผลในภาพรวม เพอวตถประสงคของการศกษาเทานน

แบบสอบถามชดนมค าถาม จ านวน 35 ขอ จ านวน 4 ตอน คอ

ตอนท 1 แบบสอบถามเกยวกบขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม จ านวน 7 ขอ

ตอนท 2 แบบสอบถามเกยวกบปจจยทวไปขององคกรในการเปลยนแปลงอตสาหกรรม จ านวน 7 ขอ

ตอนท 3 แบบสอบถามเกยวกบปจจยภายนอกทเกยวกบการเปลยนแปลงอตสาหกรรม จ านวน 19

ขอ

ตอนท 4 แบบสอบถามเกยวกบความคดเหนและขอเสนอแนะของผตอบแบบสอบถาม จ านวน 2 ขอ

66

ตอนท 1 ขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม

โปรดท าเครองหมาย () หนาขอทตรงกบขอมลของทาน

1. เพศ

( ) ชาย ( ) หญง

2. อาย

( ) ไมเกน 30 ป ( ) 31 – 35 ป

( ) 36 – 40 ป ( ) 41 – 45 ป

( ) 46 – 50 ป ( ) 51 ปขนไป

3. ระดบการศกษา

( ) มธยมศกษาตอนปลาย หรอปวช. ( ) อนปรญญา หรอปวส.

( ) ปรญญาตร ( ) ปรญญาโทหรอสงกวา

4. สาขาทส าเรจการศกษา

( ) วศวกรรมเครองกล ( ) วศวกรรมคอมพวเตอร

( ) วศวกรรมแมคคาทรอนกส ( ) วศวกรรมอเลกทรอนกส

( ) วศวกรรมไฟฟา ( ) การตลาด

( ) บรหารธรกจ ( ) อน ๆ ........................................................

5. ระยะเวลาการท างานในบรษท

( ) ต ากวา 5 ป ( ) 6 – 10 ป

( ) 11 – 15 ป ( ) 16 ป ขนไป

6. ประเภทของกจการ

( ) เปนผผลตชนสวนอเลกทรอนกส ( ) เปนตวแทนจ าหนายชนสวนอเลกทรอนกส

( ) เปนทงผผลตและผจ าหนายชนสวนอเลกทรอนกส

7. สดสวนการเปนเจาของกจการ

( ) คนไทยเปนเจาของทงหมด ( ) บรษทรวมทนกบชาวตางชาต

( ) ชาวตางชาตเปนเจาของกจการทงหมด

67

ตอนท 2 แบบสอบถามเกยวกบปจจยทวไปขององคกรในการเปลยนแปลงอตสาหกรรม

โปรดท าเครองหมาย () หนาขอทตรงกบขอมลของทาน

8. จ านวนพนกงานในบรษท

( ) นอยกวา 50 คน ( ) 51 – 100 คน

( ) 101 – 150 คน ( ) 151 คน ขนไป

9. มลคาของสนทรพยถาวร

( ) นอยกวา 2 ลานบาท ( ) 3 – 5 ลานบาท

( ) 6 – 8 ลานบาท ( ) มากกวา 9 ลานบาท

10. สดสวนการน าเขาวตถดบตอตนทนทางผลตทงหมด

( ) ไมน าเขาวตถดบ ( ) 1 – 10%

( ) 11 – 25% ( ) มากกวา 26%

11. สดสวนการสงออกตอยอดขายขายสนคาทงหมด

( ) ไมสงออก ( ) 1 – 10%

( ) 11 – 25% ( ) มากกวา 26%

12. ระดบอตโนมตของกระบวนการผลต

( ) ใชแรงงานคนในการผลตเปนสวนใหญ

( ) มการใชระบบการผลตแบบอตโนมตในบางสวนของการผลต

( ) มการใชระบบการผลตแบบอตโนมตทงหมด โดยมคนเปนผควบคม (Semi – Auto)

( ) มการใชระบบการผลตแบบอตโนมตทงหมด โดยไมตองมผควบคม (Full Automation)

13. ระดบการแขงขนในประเทศทบรษทก าลงเผชญในตลาด เปลยนแปลงจากในชวง 5 ปทผานมา

( ) มทศทางลดลง ( ) ไมเปลยนแปลง

( ) มทศทางเพมขน

14. ผลประกอบการของบรษทในปจจบน เมอเทยบกบคาเฉลยในชวง 5 ปทผานมา

( ) ดขน ( ) ทรงตว

( ) แยลง

68

สวนท 3 แบบสอบถามเกยวกบปจจยภายนอกทเกยวกบการเปลยนแปลงอตสาหกรรม

โปรดท าเครองหมาย () หนาขอทตรงกบขอมลของทาน

โดยมรายละเอยดระดบความคดเหนดงน

ระดบท 5 หมายถง เหนดวยอยางยง

ระดบท 4 หมายถง เหนดวย

ระดบท 3 หมายถง ไมแนใจ

ระดบท 2 หมายถง ไมเหนดวย

ระดบท 1 หมายถง ไมเหนดวยอยางยง

ขอ ปจจยภายนอกทมผลกระทบตอการเปลยนแปลงอตสาหกรรม

ระดบความคดเหน

5 4 3 2 1

1. ปจจยดานนโยบายและการเมอง

1 การเปลยนแปลงรฐบาลมผลตออตสาหกรรม

2 การสนบสนนและการพฒนาอตสาหกรรมตนน า

3 มาตรการในการสงเสรมใหเกดการลงทนภาคอตสาหกรรม

2. ปจจยดานเศรษฐกจ

4 การลงทนจากตางประเทศ

5 ความผนผวนของเศรษฐกจโลก

3. ปจจยดานสงคม

6 ความตองการแรงงานทมทกษะสง

7 อตราเขาออกแรงงานสง

8 การพงพาแรงงานประเทศเพอนบาน

9 คานยมดานการศกษาใหเขาสภาคอตสาหกรรมมากขน

10 การเสรมทกษะแรงงาน

4. ปจจยดานเทคโนโลย

11 ความตองการเทคโนโลยและเครอขายทปลอดภย

12 การสงเสรมการใชเทคโนโลยในกระบวนการผลต

13 ความตองการงบประมาณในการลงทน

69

ขอ ปจจยภายนอกทมผลกระทบตอการเปลยนแปลงอตสาหกรรม

ระดบความคดเหน

5 4 3 2 1

5. ปจจยดานกฎหมาย

14 กฎระเบยบไมสอดคลองกบการพฒนาอตสาหกรรม

15 มาตรการทางภาษไมเอออ านวยตอการพฒนาเทคโนโลย อาท ชนสวนอเลกทรอนกส, ภาษสรรพสามต เปนตน

16 การสรางมาตรการเพอสนบสนนการลงทนดานเครองจกร

17 การคมครองทรพยสนทางปญญา การผลตและออกแบบ

6. ปจจยดานสงแวดลอม

18 ตองการเทคโนโลยและนวตกรรมทเปนมตรกบสงแวดลอม

19 การจดการมลพษ

ตอนท 4 แบบสอบถามเกยวกบความคดเหนและขอเสนอแนะของผตอบแบบสอบถาม

ความคดเหน............................................................................................................................ ..

............................................................................................................................. ...................................

............................................................................................................................. ...................................

................................................................ ................................................................................................

ขอเสนอแนะ........................................................................................................... ..................

................................................................................................................................................................

...................................................................................................................... ..........................................

...................................................................................... ..........................................................................

70

ภาคผนวก ข ผลของการตอบแบบสอบถาม

71

แบบสอบถาม

งานวจยเรอง การศกษาปจจยและผลกระทบของนโยบายอตสาหกรรม 4.0 ทมตอ

อตสาหกรรมอเลกทรอนกสของไทย

ค าชแจง : งานวจยนเปนสวนหนงของวทยานพนธ หลกสตรวศวกรรมศาสตรมหาบณฑต สาขาวชา

การจดการงานวศวกรรม มหาวทยาลยศลปากร โดยมวตถประสงคเพอประเมนศกยภาพและความ

พรอมสอตสาหกรรม 4.0 และเพอวเคราะหปจจยทมผลกระทบตอนโยบายอตสาหกรรม 4.0 ในกลม

อตสาหกรรมอเลกทรอนกส จงใครขอความรวมมอจากทานในการตอบแบบสอบถามตามความเปน

จรงและครบถวน ขอรบรองวาความคดเหนและขอมลทงหมดจะเกบเปนความลบ ซงขอมลทไดรบจะ

น าไปใชในการประกอบการวเคราะหและสรปผลในภาพรวม เพอวตถประสงคของการศกษาเทานน

แบบสอบถามชดนมค าถาม จ านวน 35 ขอ จ านวน 4 ตอน คอ

ตอนท 1 แบบสอบถามเกยวกบขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม จ านวน 7 ขอ

ตอนท 2 แบบสอบถามเกยวกบปจจยทวไปขององคกรในการเปลยนแปลงอตสาหกรรม จ านวน 7 ขอ

ตอนท 3 แบบสอบถามเกยวกบปจจยภายนอกทเกยวกบการเปลยนแปลงอตสาหกรรม จ านวน 19 ขอ

ตอนท 4 แบบสอบถามเกยวกบความคดเหนและขอเสนอแนะของผตอบแบบสอบถาม จ านวน 2 ขอ

72

ตอนท 1 ขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม

โปรดท าเครองหมาย () หนาขอทตรงกบขอมลของทาน

1. เพศ

( ) ชาย [299 คน] ( ) หญง [211 คน]

2. อาย

( ) ไมเกน 30 ป [61คน] ( ) 31 – 35 ป [74 คน]

( ) 36 – 40 ป [136 คน] ( ) 41 – 45 ป [114 คน]

( ) 46 – 50 ป [78 คน] ( ) 51 ปขนไป [47 คน]

3. ระดบการศกษา

( ) มธยมศกษาตอนปลาย หรอปวช. [10 คน] ( ) อนปรญญา หรอปวส. [52 คน]

( ) ปรญญาตร [355 คน] ( ) ปรญญาโทหรอสงกวา [93 คน]

4. สาขาทส าเรจการศกษา

( ) วศวกรรมเครองกล [116 คน] ( ) วศวกรรมคอมพวเตอร [8 คน]

( ) วศวกรรมแมคคาทรอนกส [43 คน] ( ) วศวกรรมอเลกทรอนกส [33 คน]

( ) วศวกรรมไฟฟา [57 คน] ( ) การตลาด [15 คน]

( ) บรหารธรกจ [58 คน ( ) อน ๆ ................................... [180 คน]

5. ระยะเวลาการท างานในบรษท

( ) ต ากวา 5 ป [152 คน] ( ) 6 – 10 ป [157 คน]

( ) 11 – 15 ป [139 คน] ( ) 16 ป ขนไป [62 คน]

6. ประเภทของกจการ

( ) เปนผผลตชนสวนอเลกทรอนกส [229 คน] ( ) เปนตวแทนจ าหนายชนสวน [148 คน]

( ) เปนทงผผลตและผจ าหนายชนสวนอเลกทรอนกส [133 คน]

7. สดสวนการเปนเจาของกจการ

( ) คนไทยเปนเจาของทงหมด [245 คน] ( ) บรษทรวมทนกบชาวตางชาต [57 คน]

( ) ชาวตางชาตเปนเจาของกจการทงหมด [208 คน]

73

ตอนท 2 แบบสอบถามเกยวกบปจจยทวไปขององคกรในการเปลยนแปลงอตสาหกรรม

โปรดท าเครองหมาย () หนาขอทตรงกบขอมลของทาน

8. จ านวนพนกงานในบรษท

( ) นอยกวา 50 คน [125 คน] ( ) 51 – 100 คน [135 คน]

( ) 101 – 150 คน [97 คน] ( ) 151 คน ขนไป [153 คน]

9. มลคาของสนทรพยถาวร

( ) นอยกวา 2 ลานบาท [7 คน] ( ) 3 – 5 ลานบาท [122 คน]

( ) 6 – 8 ลานบาท [128 คน] ( ) มากกวา 9 ลานบาท [253 คน]

10. สดสวนการน าเขาวตถดบตอตนทนทางผลตทงหมด

( ) ไมน าเขาวตถดบ [38 คน] ( ) 1 – 10% [14 คน]

( ) 11 – 25% [87 คน] ( ) มากกวา 26% [371 คน]

11. สดสวนการสงออกตอยอดขายขายสนคาทงหมด

( ) ไมสงออก [52 คน] ( ) 1 – 10% [114 คน]

( ) 11 – 25% [115 คน] ( ) มากกวา 26% [229 คน]

12. ระดบอตโนมตของกระบวนการผลต

( ) ใชแรงงานคนในการผลตเปนสวนใหญ [86 คน]

( ) มการใชระบบการผลตแบบอตโนมตในบางสวนของการผลต [197 คน]

( ) มการใชระบบการผลตแบบอตโนมตทงหมด โดยมคนเปนผควบคม (Semi – Auto) [173 คน]

( ) มการใชระบบการผลตแบบอตโนมตทงหมด โดยไมตองมผควบคม (Full Automation)[54คน]

13. ระดบการแขงขนในประเทศทบรษทก าลงเผชญในตลาด เปลยนแปลงจากในชวง 5 ปทผานมา

( ) มทศทางลดลง [82 คน] ( ) ไมเปลยนแปลง [131 คน]

( ) มทศทางเพมขน [297 คน]

14. ผลประกอบการของบรษทในปจจบน เมอเทยบกบคาเฉลยในชวง 5 ปทผานมา

( ) ดขน [158 คน] ( ) ทรงตว [269 คน]

( ) แยลง [83 คน]

74

สวนท 3 แบบสอบถามเกยวกบปจจยภายนอกทเกยวกบการเปลยนแปลงอตสาหกรรม

โปรดท าเครองหมาย () หนาขอทตรงกบขอมลของทาน

โดยมรายละเอยดระดบความคดเหนดงน

ระดบท 5 หมายถง เหนดวยอยางยง

ระดบท 4 หมายถง เหนดวย

ระดบท 3 หมายถง ไมแนใจ

ระดบท 2 หมายถง ไมเหนดวย

ระดบท 1 หมายถง ไมเหนดวยอยางยง

ขอ ปจจยภายนอกทมผลกระทบตอการเปลยนแปลงอตสาหกรรม

ระดบความคดเหน

5 4 3 2 1

1. ปจจยดานนโยบายและการเมอง 164 205 106 29 6 1 การเปลยนแปลงรฐบาลมผลตออตสาหกรรม 164 205 106 29 6

2 การสนบสนนและการพฒนาอตสาหกรรมตนน า 212 226 36 16 20

3 มาตรการในการสงเสรมใหเกดการลงทนภาคอตสาหกรรม 140 245 106 13 6

2. ปจจยดานเศรษฐกจ

4 การลงทนจากตางประเทศ 152 280 65 8 5 5 ความผนผวนของเศรษฐกจโลก 168 278 58 6 0 3. ปจจยดานสงคม

6 ความตองการแรงงานทมทกษะสง 190 246 68 0 6

7 อตราเขาออกแรงงานสง 142 239 112 11 6

8 การพงพาแรงงานประเทศเพอนบาน 24 129 205 112 40

9 คานยมดานการศกษาใหเขาสภาคอตสาหกรรมมากขน 92 246 146 26 0 10 การเสรมทกษะแรงงาน 291 179 34 6 0 4. ปจจยดานเทคโนโลย

11 ความตองการเทคโนโลยและเครอขายทปลอดภย 311 149 44 6 0

12 การสงเสรมการใชเทคโนโลยในกระบวนการผลต 199 294 11 0 6

13 ความตองการงบประมาณในการลงทน 226 232 40 12 0

75

ขอ ปจจยภายนอกทมผลกระทบตอการเปลยนแปลงอตสาหกรรม

ระดบความคดเหน

5 4 3 2 1

5. ปจจยดานกฎหมาย

14 กฎระเบยบไมสอดคลองกบการพฒนาอตสาหกรรม 136 167 161 46 0

15 มาตรการทางภาษไมเอออ านวยตอการพฒนาเทคโนโลย อาท ชนสวนอเลกทรอนกส, ภาษสรรพสามต เปนตน 132 205 121 46 6

16 การสรางมาตรการเพอสนบสนนการลงทนดานเครองจกร 98 328 72 6 6

17 การคมครองทรพยสนทางปญญา การผลตและออกแบบ 236 193 63 18 0 6. ปจจยดานสงแวดลอม

18 ตองการเทคโนโลยและนวตกรรมทเปนมตรกบสงแวดลอม 208 275 21 6 0

19 การจดการมลพษ 316 151 42 1 0

ตอนท 4 แบบสอบถามเกยวกบความคดเหนและขอเสนอแนะของผตอบแบบสอบถาม

ความคดเหน............................................................................................................................ ..

............................................................................................................................. ...................................

................................................................................................ ................................................................

............................................................................................................................. ...................................

ขอเสนอแนะ........................................................................................................... ..................

.......................................................................... ............................................................................ ..........

............................................................................................................................. ...................................

...................................................................................... ..........................................................................

76

ภาคผนวก ค การพฒนาตนเอง

77

เขาการประชมสมมนาเชงวชาการดานการจดการโลจสตกสและโซอปทาน ภายใตแนวคด

Driving Regional Economy: Building the Competiveness in Agricultural, Industrial and

Service supply Chain เปนการประชมวชาการดานการจดการโลจสตกสและโซอปทาน

(ThaiVCML) ครงท 16 สถานทจดงานประชมวชาการ ณ โรงแรมเซนจร พารค วนท 25 สงหาคม

พ.ศ. 2559 จดโดยคณะวศวกรรมศาสตร รวมกบ สถาบนวจยและพฒนาโลจสตกส มหาวทยาลย

หอการคาไทย

78

เขารวมนาเสนอผลงานวจยภาคบรรยายในการประชมวชาการระดบชาต มหาวทยาลย

เทคโนโลยราชมงคลรตนโกสนทร ครงท 3 (การบรณาการความรเพอสงคมทยงยน) เรอง การศกษา

ปจจยและผลกระทบของนโยบายอตสาหกรรม 4.0 ทมตออตสาหกรรมอเลกทรอนกสของไทย

ระหวางวนท 18-20 กรกฎาคม 2561 ณ อาคารสมนาคารเฉลมพระเกตรต มหาวทยาลยเทคโนโลย

ราชมงคลรตนโกสนทร วทยาเขตวงไกลกงวล

79

ประวตผเขยน

ประวตผเขยน

ชอ-สกล อรนช กอเกอสบสาย วน เดอน ป เกด 10 พฤศจกายน 2533 สถานทเกด โรงพยาบาลศรราช วฒการศกษา พ.ศ. 2552 มธยมศกษา โรงเรยนกาญจนาภเษกวทยาลย นครปฐม

พ.ศ. 2555 ระดบปรญญาตร หลกสตรเทคโนโลยบณฑต สาขาวชาธรกจวศวกรรม ภาควชาวศวกรรมเครองกล คณะวศวกรรมศาสตรและเทคโนโลยอตสาหกรรม มหาวทยาลยศลปากร จงหวดนครปฐม พ.ศ. 2558 ระดบปรญญาโท หลกสตรวศวกรรมศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการจดการงานวศวกรรม ภาควชาวศวกรรมอตสาหการและการจดการ คณะวศวกรรมศาสตรและเทคโนโลยอตสาหกรรม มหาวทยาลยศลปากร จงหวดนครปฐม

ทอยปจจบน 2 ซอย. 110 แยก 14-1-4 ถนน. เพชรเกษม เขตหนองแขม แขวงหนองคางพล กรงเทพมหานคร 10160 มอถอ 085-8908774