Diskors antropologiku u studju profond fuq il-kliem u il-frazijiet kif jghajru u jitghajru lil xulxien il-Maltin, bil lingwa Maltija, jew ahjar kif jitghajjar il-Malti (jew il-Multi) bl-Ilsien Multi jew Malti.

Miktuba mill-Prifissur Ripley ghad-Dipartiment tat-Tghajjir ta’ L-Universita l’Antika il-Belt© Prifissur Ripley 2015

Sezzjonijiet

I Dahla

IIA - Lista ta’ kliemB - Tintuza il-kelma ‘hafna’ biex tamplifika is-sinifikatC - Xi sinifikati tal-kliemD – Kliem sofistikat

III Frazijiet ‘fissi’ qishom qawl

IVEzempji ta’ frazijiet ghal certu sitwazzjonijiet, jew ahjar, frazijiet ghall-okkazjoni

VIl-kliem psatazz hafna jew oxxen

VIIl-klassijieta-z

VIIIs-sarkazmu

VIIIGheluq

IDahlaL-ilsien ta’ pajjizna jigifieri l-Malti ghandu hafna idjomi, qawl u frazijiet (originali jew misluf) sbieh hafna. Izda ukoll issib espressjonijiet illi jintuzaw mhux necessarjament fin-negattiv izda biex jiddiskrivi il-proxxmu f’mod adegwat u dettaljat. Persentagg gholi ta’ dawn il-frazijiet il-Multi juzhom biex jaghjjar jew jitghajjar, ikasbar jew izeblah, u ghalhekk inhass il-htiega li jsir studju fuq dawn il-kliem u l-frazijiet b’hekk wiehed jkun jista juzhom ahjar, jaqta u jzid skond ic-cirkustanzi u l-okkazjoni li jinsab fiha. L-awtur hass il-bzonn illi ghal skopijiet ta’ dan l-istudju biss jintuzaw zewg referenzi ghall-azzjoni tat-tghajira, jew it-tkasbira, jew ic-canfira, jew iz-zeblieha. Ghalhekk ghal skopijiet ta’ dan l-istudju biss il-kelma bil-maskil ‘il-Malti’ se tintuza biex tiddeskrivi l-persuna mkasbra, jew il-proxxmu li qalha t-tghajira. Hekk kif il-persuna li taghmel it-taghjira jew it-tkasbira lill-proxxmu se jkun deskritt bhala ‘il-Multi’. Mela l-kliem ‘Malti’ u ‘Multi’ ghal skopijiet ta’ dan l-istudju biss ma jfissrux jew ma jindikawx l-ilsien Malti izda persuni. Nixtieq niskuza ukoll jekk dawn il-kliem jintuzaw bid-djalett (jew bl-imghawweg) u din hija biss kumbinazzjoni. Mela ha nibdew nitkellmu fuq kif ahna l-Maltin nuzaw it-tghajjir u c-canfir, u z-zeblieh ghall-proxxmu jew hbieb taghna.

IIALista ta’ kliem (mhux f’ordni alfabetiku)PappagalKummidjantDittaturFenomenu (sarkazmu)ImgerrexStupiduPassivMghaxxexOrdinarjuPittmaImbecilliMdejjaqMuntunIpokritaRabjuzGifaBezzulHanzirBanaliRuffjanBabyGharef (sarkazmu)KattivKelbBombastikuOpportunistVjolentiRecedivJobghodKiesahQziesZibel

DemelPerikoluz (dangerous)Ghajjur (‘…ghax m’ghandux…’)TigigaBravu (sarkazmu)DardiraKeskiesiDjabolikuGharef (sarkazmu – ‘…’kemm hu ‘wise’’ jew ‘’wise’ hafna’)MakakkIntelligenti / Intelligentissimu / IntelligentissimissimuIhobb hafna (sarkazmu)GustussKieferEnigmatikuXitan / ImxajtanGhafriedFenomenu (sarkazmu)Ghadu zghirWild (‘…kemm hu ‘wild’’…)PacpacuQattielSpirituz (sarkazmu)PastazzHamalluKurnutXewwiexiBastidHero (sarkazmu)SalvaggMhawwadHawwadiSakranuzzIllitteratPessimistAnalfabetikuFurjuzAntipatikuMignunGenju (sarkazmu)Intelletwali (sarkazmu)Kolt (sarkazmu)IllegittimuPaxxutIndannatMkabarMkabbarBuffuKesahluMostruSkarpan (pero mhux il-professjoni)KukkudrilInjorant (jew il-forma miksura hafna ‘Arrrjurant’)GelliedPruzuntussUmli (sarkazmu)

NegattivHaxxejZorrDrugat (‘…belahhom…’)Gentili (sarkazmu)SuppervFqir (sarkazmu – ‘…dak hafi…’)Sinjur (sarkazmu ghax verament ikun fqir)Jinqeda (… biss jaf)BahnanKriminalAnnimal (jew inkella ‘L-anqas animal…’)DimonjuImbecilliTostDejjaqBrikkunBisbetikuQammielJistinka (sarkazmu)JintennRepellentiJinbuttaniMaskalzunQarrieq (i)BrejbesDelinkwentDannuzCucBuzzieqaIffortunat (generalment meta jkun qieghed jghir il-Multi)Sfortunat (generalment meta jkun qieghed jghir il-Multi)ZebbliehiKorrotKamaleonte (qisu)Kapaci (sarkazmu)SkumnikatHajjMoqziesGhagebDutturSpetturDisgrazzjatDisperatBodbodMoghza (qisu)XurbanGhazzienBezzieghGhajjurHmarPerfidu (wisq)InsolentiImprevedibbliKundannatTerribli

NebbiexiNapprendiehDefsaIngratTan-nejkFanatikuDubjuzCurnienaEgoistaEccentrikuSkurdatMahniexJudaSturdutZring (bit-tikka)RieqedInflessibliIkkastigat / jikkastigaImsawwatImpertinentiIndottrinatTifel zghirStramp (bl-anglajss ‘weird’ – mhux ta Prince Charles)StrettGellied / igelledLaghqiFiswaDubbienaPastizzNittienSerdukVojtMishutPastazunMazunInkrepattivPulcinellHallielViljakKodardInkwetantiNemmiesDinozaur – generalment tintuza ghal politikanti jew managers xjuh, jew anzjani, jew meta ikunu kattiviPervertitImcahhadImhawwadTraditurMajjalViliInfamiUnur (m’ghandux)Servili - intuzat hafna recentement fil-kampanji politiciXipli – intuzat hafna recentement fil-kampanji politiciFraggliPittmaDisturbat

OssessjonatManiakuImmankatFerhanZgarbatGhardietDifferenti (sarkazmu)Specjali (sarkazmu)Gakbien (Jacobin)

IIBTintuza il-kelma ‘hafna’ biex tamplifika is-sinifikat.Biex il-kliem jintuzaw hemm kliem ohrajn li jitpoggew qabilhom jew warajhom. Dawn il-kliem jistghu jintuzaw wehidhom jew impoggijja (mzewqa) go frazijiet. Per ezempju biex tamplifika t-tifsira tal-kliem tista tpoggi l-kelma ‘hafna’ quddiem jew wara, ejjew naghtu kass il-kelma ‘pastazz’, din tista tinghad ‘pastazz hafna’ u b’hekk amplifikajt is-sinifikat. Jew inkella tista tuza kliem ohrajn per ezempju ‘…kemm hu salvagg!...’, il-‘kemm hu’ amplifikat it-tghajjiera. Ezempju carr iehor tista tinghad ghal-frazi, ‘…bhalu ma hawnx!...’ u tista tintuza per ezempju hekk, ‘…Qzies bhalu ma hawnx…’ Dawn il-kliem ta’ amplifikazzjoni jew ta’ deskrizzjoni huma mqasmien fi klassijiet u hawn deskritti f’dan id-dokument fis-sezzjoni ‘klassijiet’.

IICXi sinifikati ta’ kliem

Il-kelma ‘Salvagg’Din hija l-kelma illi generalment il-Multi juza bhala tghajira meta wiehed ikun zgarbat, jew muntun, jew bhima, jew bestja, jew goff, jew ‘hajj izzejjed’ u ma jkunx ghajjien, jew kwiet, jew izomm ghalih, jew rieqed, jew mans, jew qaddis.Tista tintuza meta l-Malti jaghmel avvanz fuq xi tfajla jew mara b’mod ‘salvagg’ u l-mara jew tfajla tghidlu ‘…kemm int salvagg !...’. U din il-frazi tinghad lill-Malti, pero ikun ‘salvagg’ meta iktar qisu Multi.

Il-kelma ‘Ghajjien’Din hija l-kelma illi generalment il-Multi juza bhala tghajira meta wiehed ikun kwiet, jew izomm ghalih, jew rieqed, jew mans, jew qaddis u ma jkunx salvagg, jew zgarbat, jew muntun, jew bhima, jew bestja, jew goff, jew ‘hajj izzejjed’.Tista tintuza meta l-Malti jaghmel, skuzawni, ma jaghmilx avvanz fuq xi tfajla jew mara, u l-mara jew tfajla tghidlu ‘…kemm int ghajjien !...’ U din il-frazi tinghad bil-Malti, pero jkun ‘salvagg’ meta iktar qisu Multi.

Il-kliem ‘shun’ u ‘kiesah’Jintuzaw meta s-sinifikat taghhom jintilfu u jiehdu fehma differenti, per ezempju :Bniedem jista jkun kiesah izda fl-istess hin jista jkun shun, jew inkella jkun shun izda, ‘…kemm hu kiesah !’

D Kliem sofistikat(generalment / issoltu mislufien mit-Taljan)Fottista – meta xi hadd ihobb ifotti.Mintoffjan – bniedem illi ma jhobbx indhil barrani.Faxxista – meta xi hadd izomm hafna faxex id-dar.Ciniku – ikun xi hadd sarkastiku.Komunista – (bil-edukazzjoni – ‘leftist’) – xi hadd komuni hafna.Imperjalista – xi hadd li jhobb l-imperi – jew ihobb jikkmanda u jordna.Nazizzu – kelma ivvintata min wield Naxxari illi apparentament tinghad ghal min hu Nazzjonalista.Lejjburista – xi hadd ta fehma laburista – werker.Globalista – xi hadd illi jhobb hafna l-globi.

Hobbyista – ‘kbir’ jew ‘hafna’ – pero kelma li tista tkun newtrali u mhux necessarjament negattiva u tinghad ghal xi hadd illi jkollu hafna / jew ihobb (il-) ‘hobbies’. Jew inkella jkollu ftit ‘hobbies’ zda li jhobb u b’hekk ghandu x’jeghda – ‘…biex jeghda…’ Pero l-Multi meta jrid ikun kelb ghal dan il-Malti jghid hekk…‘…dak m’ghandux x’jaghmel…’Jew‘…dak ma jkollux x’jaghmel…’Jew‘…biex jeghda…’Jew‘…ma jhobbx jahdem…’Jew‘…jaghli ghax jisbah…’Jew‘…jifhem f’kollox…’Jew‘…dak ma jinteressahx mix-xoghol…’Jew‘…ghandu flus daqs kemm jesa gildu…’

III Frazijiet ‘fissi’ qishom qawl

&

IVEzempji ta’ frazijiet ghal certu sitwazzjonijiet, jew ahjar, frazijiet ghall-okkazjoni

‘Qisu ahba f’xalata’ – it-tifsira hija cara‘Jahqru ix-xoghol’ – tinghad generalment meta l-Malti jahdem fuq skrivanija u l-Multi jghid hekk.‘Jaghli ghax jisbah’ – Jekk persuna tkun kwieta jew tal-knisja u ma ‘taghmilx’ ghal flus il-Multi jghid hekk.‘Ghandu flus daqs kemm jesa’ gildu’ – il-Multi jkun qieghed jghir ghal xi hadd illi huwa sinjur u ma jahdimx‘Ikrah daqs seba’ pesti’ – per ezempju, jekk il-Malti jkollu xi tfajla (‘taht idejh’), partner jew mara illi tkun sabiha (‘helwa’), il-Multi jista jghid ‘…hi sabiha (jew fiha mara, jew fiha daqqa) imma / izda / pero hu ‘…ikrah seba’ pesti…’ jew ‘…hu ikrah pesti…’ jew ‘…hu ikrah dawa…’ – generalment tintuza meta tizzewweg koppja jew meta ragel qaraj u avvanzat fiz-zmien ikun qieghed isuq go ‘convertible’ ma xi bjonda.‘Daqxejn Johnny hed-in-er’ - tinghad meta xi haddma jkollux rasu f’postu waqt illi jaghmel xi bicca xoghol, jew ahjar ikun bla ras u mhux dipendibbli.‘Il-Malti Gahan’ – tinghad hafna mis-sezzjoni tal-popolazzjoni illi hija xi daqxejn imxaqilba lejn il-‘farrr right’, fejn jikkunsidraw illi l-Malti huwa l-bidillu tal-barrani, b’hekk ukoll huma xi daqxejn patriotti u jekk inzommu mad-definizzjonijiet fis-sezzjoni illi taghjna ta’ ‘kliem sofistikat’ huma ukoll xi daqxejn Mintoffjani pero fl-ahhar kaz jiddependi hafna minn hu l-barrani (ghax jekk arbi mela il-Mintoffjan jikkunsidrah ‘brother’.)‘Kemm hu Lhudi’ – Meta xi hadd ihobb hafna il-flus, verament dan ifisser illi l-Maltin huma kollha Lhud.‘Bhal Lhud jaghmel’ – jew ‘Rabti u Zebbugi jaghmlu Lhudi’ – Interessanti hafna…‘Qiesu jghix go xi gagga’ – Il-Multi jghid hekk meta l-Malti ma jkunx jaf tajjeb fuq l-iskandli ta’ madwaru.‘Hu, iva, hu kollu kemm hu’ – Din il-frazi tinghad meta xi hadd huwa identifikat ma ismu.‘Ma jafx fejn ha jmur jaghti (jhabbat) rasu’ – tinghad meta xi hadd ikollu bzonn il-hbieb u kull ma jsib huwa ilsien hazin jew hziena.‘dak li hu sabih sabih u trid tghidlu b’ismu jigifieri sabih’ – meta xi hadd jghidlek hekk igiefieri thobbok – generalment tkun xi xwejha.‘u kemm ghandu x’jghid’ jew ‘u kemm ikollu x’jghid’ tinghad meta xi hadd qieghed jaghti xi avviz importanti, jew meta tkun inkixfet il-verita u xi hadd ma tantx jiehu gost biha.‘nigriflu wiccu’ – generalment tinghad lil xi hadd b’certa rabja…‘Dnub, pekkato li jien qieghed hawn’ – tinghad mill-Multi illi jdejjaq minn xogholu u jrid jitlaq.‘Itlaq u tergax tigi lura!’ – cara.

Xi hadd Malti illi jipprova jaghmel xogholu sew – Il-Multi jista jghid ‘kemm ihossu importanti’ jew ‘kemm jghid’Xi hadd Malti illi l-hajja ma tbissmitx fuqu u kellu hafna ghawg u problemi – Il-Multi ghandu ghazla:A – ‘Dak zvinturat…’B – ‘Dak sfortunat…’C – ‘ Dak il-veru qieghed sew…’D – ‘Kemm hu tad-dahk…’E – ‘Twiled taht stilla hazina…’F – ‘X’int bezzul’G - ‘Iktar zvilupp fis-sezzjoni ‘Klassijiet’‘Iva…ma jafx ukoll’ – tinghad meta xi hadd qieghed jistaghgeb bl-emejjel ta’ xi hadd iehor.‘Lahaq dan issa’ – tinghad meta xi hadd sar Antipatiku u qieghed idejjaq b’azzjonijiet jew kliem ta’ verita jew gideb.‘eeee…. Jiena …hekk…. Sadanittant inti ….hekk…’ – per ezempju ‘eee… jiena ghajjien sadanittant inti hmar’ – jistghu jintuzaw u jitqieghdu hafna kliem, jekk joghgbok ara sezzjoni II A ghal ghazla tieghek.‘U dak! … x’jaghmbiha dar kbira b’dawk il-kmamar kollha?’ – tinghad lil xi hadd Malti illi jghix go dar mdaqsa u n-nies jghiru ghalih‘U dak! … x’inhu?’ jew ‘U dak! … x’ikun?’ – tinghad meta il-Multi ikun thawwad bl-eziztenza tal-Malti.‘Jahasra jiddispjacini ghalih / ghaliha’ – tinghad ghal xi koppja (generalment) illi m’ghandiex tfal jew sfortunati, jekk joghgbok hares lejn sezzjoni D – a,b,c,d,e,f…‘Niftakar ommu kienet twissif’ – xi hadd Malti jew Multi illi issa sar mitluf.‘Holl xaghrek u gieb iz-zejt’ – tinghad meta il-Multi (jew Multijja) tixtieq tidlek biz-zejt saqajn il-Malti (jew Maltijja)‘Nixroblok l-abjad t’ghajnejk’ – tinghad generalment lit-tfal meta ikunu mqarbin, sissa din il-frazi ma gietx uzata fil-parlament.‘Inkissirlek it-toys kollha’ - tinghad generalment lit-tfal meta ikunu mqarbin, sissa din il-frazi ma gietx uzata fil-parlament.‘Rasu shuna!’ – il-Multi jakkuza l-Malti illi rasu shuna, pero iktar tkun shuna tal-Multi…‘Gharef ta’ Salamun’ – il-Multi jakkuza l-Malti li hu gharef hafna, b’hekk qisu Salamun, ir-re mhux il-huta.‘Ghandu Alla ghalih’ – tinghad meta l-Multi ma jifhimx lill-Malti.‘Inti kont zbal !’ – tinghad meta l-Multi jkun qieghed jixtieq illi l-Malti qatt ma gie konceput mill-genituri tal-Malti li huma Maltin.‘Minn fejn waqa dan it-tifel / ir-ragel’ – tinghad mill-Multi meta jistaghgeb bl-ezistenza tal-Malti.‘Kemm int rjali!’ – tinghad meta kemm il-Multi u l-Malti (it-tnejn) ma jkunux ‘weird’, please see explanation of ‘stramp’ i.e. weird.

Meta l-Malti jkollu hbieb irgiel, il-Multi jista jghid ‘dak pufta jew gay’ jekk il-Malti ikollu hafna hbieb tfajliet / nisa, il-Multi jista jghid ‘dak maniaku sesswali’

Meta l-Malti izomm ruhu aggornat, il-Multi jista jghid hek :A – ‘Jahseb illi jifhem f’kollox’B – ‘Jahseb illi qieghed jintghogob’C – ‘Jahseb u xi gustuz’

Meta xi hadd jitbissem (smiling bl-anglajs) u b’hekk ma jzommx xbiha ta’ rabja fuq wiccu u fommu, jigifieri meta l-Malti jitbissem, il-Multi jista jghid hekk :A – ‘B’xiex qieghed tidhaq ja bahnan ?’B – ‘Mela hsibtni tan-nejk?’

Meta l-Malti jkun tajjeb fl-arti, jew fil-muzika, jew fl-iskultura, il-Multi jista jghid (dejjem jekk irid) hekk :A – ‘Biex jintghogob’B – ‘Biex jimpressjona’

Meta il-Multi jkun qieghed jiddejjaq b’certi ideat godda, jew differenti miss-soltu jew meta jisma il-Malti jghid il-verita (generalment kif jifhimha hu), il-Multi jista jghid (dejjem jekk irid) hekk :A – ‘Brejbes kbir’ jew ‘Imqareb kbir’ u generalment tista izzid il-frazi li jmiss maghha,

B – ‘Ta minn wiehed jigbidlu widnejh jew widintu…’

Meta l-Malti tahrablu xi kelma bl-anglajs il-Multi jista jghid hekk :A – ‘Mela int mintiex Multi?B – ‘Inti Multi?’C – ‘Mela ghext barra int?’

Meta l-Malti ikollu kunjom li jinstema barrani, il-Multi jghid jew jista jghid:A – ‘Int mintiex Multi!’B – ‘Ahhh x’kunjom ghandek, kemm hu faqa!’Pero jew ahjar izda, kemm il-kunjomijiet Maltin u sijja dawk Multin huma 70 fil mija kollha barranin.

Jekk il-Malti jghid bhal lum gimgha il-Multi jikkoregieh u jghid li kellha tkun bhallum tmien tijiem. U listess jekk il_malti jghid bhallum gimghatejn, il-Multi jerga jikkoregieh u ifakkru illi propjament bhallum hmistax.

Meta il-Malti jiccajta jew jghid xi cajta fuq xi hadd, il-Multi jista jghid A – ‘Kemm hu pastaz’B – ‘Kemm hu baxx’C – ‘Iwaqqa ghac-cajt (jew ghan-nejk) biss jaf’

Meta il-Malti titilqu l-mara tieghu u issa qieghed wahdu, il-Multi jista jghid:‘Issa tara meta jixjieh kemm se jbaghti !’

Meta il-Malti jitbissem bejnu u bejn ruhhu, il- Multi illi jarah jista jghid :A - ‘Jithaq wahdu qisu iblah’B – ‘Telaq minn mohhu, gharah…’

Meta l-Malti jixjieh u mietlu kullhadd jew m’ghadtx ghandu hbieb, il-Multi jista jghid :‘Dejjem wahdu qisu iblah’

Meta l-Malti m’ghandux ma minn jiftah qalbu, il-Multi jista jghid :A - ‘Kemm hu pacpacu’B – ‘Kemm ipeclaq’C – ‘Biex jaqtalek nifsek’

Meta l-Malti jkun ferhan u qieghed jiccelebra jaqbez u joghla u jisfoga / jew jiehu gost, il-Multi jista jghid (dejjem jekk irid) hekk:

A - ‘Dak miskin kellu hafna dwejjaq go hajtu’B - ‘Jiddispjacini naghrah hekk, imma l-bniedem hu’C - ‘Dak biex ma jurix kemm hu mdejjaq’

VIl-kliem psatazz hafna jew oxxen

Assortiment varju u kwazi infinit ta’ sentenzi u frazijiet maghmulin (u l-Multi se jghid imzewqin) minn sitt kliem biss, li mhumiex se jissemmew hawnhekk. Pero biex tamplifika is-sinifikat ta’ dawn il-kliem jintuzaw kliem ohrajn illi jistaw jissemmew hawnhekk: hudu, dahlu, ordnat, go bot, qarsa, ommok, missierek, zring etc etc etc

VIIl-klassijiet bl-ezempji: biex titnaqqas in-negattivita kollha jispiccaw b’ezempju pozittiva

a-z, ittri ta bit-tikka u aktar…

aIl-Klassi (Ta’ veru, ta’ vera…)Kelb ta’ veruXitan ta’ veruMignun ta’ veraMahniex ta’ veruInjorant ta’ veruAla biebu ta’ veruAla il-cookies ta’veruGentlom ta’ veruTa’ veru vavuTa’ veru kiesahTa’ veru habib

bIl-Klassi (Il-veru)Il-veru kummidjantIl-veru mahniexIl-veru vojtIl-veru banaliIl-veru pittmaIl-veru jifhemIl-veru kattivIl-veru Gentlom

cIl-Klassi (Ta’ … li hu)Ta’ kelb li huTa’ Qzies li huTa’ fanatiku li huTa’ Gentlom li hu

dIl-Klassi (kemm… kemm hu … jew tghidx kemm hu … jew Isimghu kemm …)Kemm jeqredKemm hu ghagebKemm hu iblahKemm hu kummidjantKemm hu babyKemm hu inkrepattivKemm hu ArrjurantKemm hu besqaKemm hu pulcinellKemm hu mishutKemm hu inkrepattivKemm hu bodbodKemm hu hallielTghidx kemm hu nittienTghidx kemm hu impertinentiIsimghu kemm jaf jigdebIsimghu kemm hu habba hazinaIsimghu kemm hu diplomatiku / politikantKemm hu Uman

eIl-Klassi (Ja….)Ja mbecilliJa tifel hazinJa xitan l’ intJa gakbien l’intJa demelJa bicca zibelJa bzieqJa kelb rabjuzJa hanzir l’intJa Feddej

fIl-Klassi (Qisu…)Qisu serdukQisu haga bela’Qisu KamaleonteQisu IljunfantQisu ta’ l-inkwizizzjoniQisu KavallierQisu suldatQisu Tal-Krucjati

gIl-Klassi (Dan … kbir)Dan kelb kbirDan Xitan kbirDan jizzuffjetta biss jafDan jiehdu f’ghinu biss jafDan ma jafxDan ma jaghmilx sens (xejn affattu)Dan qieghed sewDan kissiruli mohhiDan Gentlom kbir

hIl-Klassijiet (Ibaghti, Ghandu, Qabditu)Ibaghti daqxejn bil-polar disorderGhandu xeba nejkQabditu d-dementiaQabditu kuntentezza kbira

iIl-Klassi (L-aqwa …)L-aqwa li jinqedaL-aqwa li jakwistaL-aqwa li ha l-promowxienL-aqwa li t-tifla tieghu lahqetL-aqwa li gie l-ewwelL-aqwa li kollox sew

jIl-Klassi (Ahjar … jew Ahjar … milli…)Ahjar jaghra x’se jaghmel hu

Ahjar ma jghidx aktarAhjar joqghod attentAhjar ma jpacpac aktar / izzejjedAhjar joghdos fil-kotba

Ahjar jistudjaAhjar mix-xejnAhjar thallih jilghab milli jaghmel frattarijja shiha

Pero meta Il-Malti jghid ‘Mill-ahjar…’ tinbidel is-sinifikatMill-ahjar is-Sur Borg

kIl-Klassi (Ma jafx…)Ma jafx igieb ruhhuMa jafx ukollMa jafx joqghodu bi kwituMa jafx joqghodu f’postuMa jafx joqghodu bil-qeghdaMa jafx jiktebMa jafx pero mill-ahjar

lIl-Klassi (Dan it-tifel … jew It-tifel)Dan it-tifel ihobb jaqla l-polemikiDan it-tifel ghardidDan it-tifel qisu tiflaDan it-tifel kattivIt-tifel mhux ghal hawnIt-tifel mhux ta’ minn jisimghuIt-tifel mhux ta’ certu kalibruIt-tifel mhux kapaciIt-tifel mohhu ma jistax…Dan it-tifel gentlom

mIl-Klassi (Int , inti … jew …ta’ int)Int taf x’qieghed taghmel b’hajtek ?Int bis-serjeta ?Int taf x’qieghed tghid ?Int m’ghandekx x’taghmel jaqaw?Int kollox sew hemm fuq?Int ghalik kollox xorta?Kattiv ta’ intKelb ta’ intPufta ta’ intInt sejjer iddum (s’eddum?) tgedwed?Int taf x’tghid

nIl-Klassi (Ta’ minn … )Ta’ minn joqghod fuquTa’ minn icempilluTa’ minn isibu il_multi u jaghtih xeba tajbaTa’ minn jaqla xi daqqa tajba fuq rasu minn ghand il-MultiTa’ minn ikasbru

Ta’ minn jiskongrahTa’ minn jiftahlu ghajnejhTa’ minn isiktuTa’ minn jisimghu

oIl-Klassi (Ghal … tajjeb)Ghal go l-infern tajjebGhal gol-macina tajjebGhal parlament tajjebGhal qorti tajjebGhal Genna tajjeb

pIl-Klassi (tajjeb ghal u tajjeb biss …)Tajjeb ghal mal-annimaliTajjeb ghal mal-imgienenTajjeb biss biex jisraqTajjeb biss biex ipacpacTajjeb biss ghal gon-narTajjeb biss ghal kollox

qIl-Klassi (Biex … jispikka)Biex jiehdu f’ghajnu jispikkaBiex jisraq lill-haddiehor jispikkaBiex ibikkiekBiex ikissirlek mohhokBiex johonqokBiex itellef jispikka

rIl-Klassi (Irida ta’ …)Irida ta’ kulunnellIrida ta’ peritIrida ta’ xi sinjurIrida ta’ xi playboyIrida ta’ sultanIrida ta’ xi xjenzatIrida ta’ xi kbirIrida ta’ prifissurIrida ta’ politikuIrida tal-pozizzjoni tieghu

sIl-Klassi (… jaghmel u jaghmilha)Attapposta jaghmelDeni biss jaghmelJaghmila ta’ bahnanJaghmila ta’ gustuzJaghmila attappostaJaghmel Alla

tIl-Klassi (… in-nies u Niesu…)U jemnuh in-nies

Joffenduh in-niesJinjorawh in-niesNiesu jaharbu minnuNiesu telquhNiesu jhobbuh

uIl-Klassi (Ghandu biex…)Ghandu biex jiftaharGhandu biex jirringrazzja l-genituri tGhandu biex ibuslu saqajhGhandu biex igerger ukollGhandu biex jirringrazzja l-mara tieghu

vIl-Klassi (Issa inqieghdu jien li ma kienx …)QziesInjorantEtc

wIl-Klassi (Tighielu…)Tighielu ja kelbTighielu go wiccuTighielu fl-istonkuTighielu ja demel li huTighielu ghax jisthaqqlu

xIl-Klassi (Tghidlux hekk ghax…)Tghidlux hekk ghax jimla rasuTghidlux hekk ghax jahseb li hu xi hagaTghidlux hekk ghax jerga jaghmel l-istess

yIl-Klassi (Imissek … jew Ajma imissek …)Imissek tisthiImissek tmur tqerrImissek tmur tixtri minn ghanduAjma imissek terga tmur tkellmuAjma imissek tohrog f’dan ir-rih

zIl-Klassi (Tergghax … jew tergghax … ghax…)Tergghax tipprova tiftahlu ghajnejhTergghax tmur tkellmu ghax…Tergghax toqghod fuqu kelmtu

c bit-tikkaIl-Klassi (Bniedem ta’ … Il-bniedem… Mhuwiex)Bniedem ta’ qawwa kbira (sarkazmu)Bniedem ta’ djufijja kbiraBniedem impertinentiBniedem ta’ kumpless inferjuri hafnaMhuwiex bniedem ta karattru sodMhuwiex bniedem onestMhuwiex bniedem ta’ minn joqghod fuqu (forsi tahtu pero)

Il-bniedem mohhu mahmugIl-bniedem ghajjurIl-bniedem jaghmel hafna ghedewwaBniedem ta’ fehma shiha

g bit-tikkaIl-Klassi ta’ awtokritika (Mohhi) u (Mohhu))Mohhi zurzieqaMohhi maghdux li kienMohhi imhawwadMohhi ma jaghtiniex aktarMohhu jiehu gostMohhu biex jigri barraMohhu biex ifotti lill-haddiehorMohhu jikkritika bissMohhu imgerfexMohhu biex jiehdu f’ghajnuMohhu biex jixxalaMohhu fil-qaddisienMohhu fil-festiMohhu fil-gwererMohhu fil-karozziMohhu fil-kotbaMohhu fin-nisaMohhu fil-futbolMohhu fl-ikelMohhu jikkundannaMohhu fil-figolli

ghIl-Klassi (Minghalih… jew Jippretendija ta xi…)Minghalih qieghed idahhaqMinghalih il-bossMinghalih xi gustuzMinghalih xi dutturMinghalih xi bullyMinghalih il-PresidentMinghalih il-kmandantMinghalih xi managerMinghali xi kittiebMinghalih KavallierMinghalih PrifissurMinghalih jikmandaMinghalih xi artistaMinghalih miljunarjuMinghalih xi playboyMinghalih GeneralJippretendiha ta’ xi tabibJippretendiha ta’ xi difensurJippretendiha ta’ xi profetaJippretendiha ta’ xi heroJippretendiha ta’ xi AmmiralMinghalih illi l-Mulej ma jhobbux

H b’rasa maqtughaIl-Klassi (Jifqak… u / jew jifqalek …)

Jifqak bir-rabjaJifqak bl-emozzjoniJifqak bl-imhabbaJifqak bl-egoizmu li ghanduJifqalek is-sentimenti ta’ mohhokJifqak bid-dahk

z bit-tikkaIl-Klassi (Jahseb li hu biss…)Jahseb li hu biss perfettJahseb li hu biss kapaciJahseb li hu biss ghandu t-talentiJahseb li hu biss jaf jaqraJahseb li hu biss jiktekJahseb li hu biss isuqJahseb li hu biss specjaliJahseb li hu biss tajjebJahseb biss fih innifsu

%Il-Klassi (Ihobb…)Ihobb iwaqqa ghan-nejkIhobb jippulcinellaIhobb joqghod fid-dlamIhobb izeblahIhobb jiccaccraIhobb jixrob (mhux jixroba (attenti))

@Il-Klassijiet (… perfett) u (…ordnat)Pufta perfett, pufta ordnatBastid perfett

+Il-Klassi (Jipprova…)Jipprova jilghaba ta bahnanJipprova jilghaba tal-PrinceppJipprova jilghaba ta’ cucJipprova jwaqqa l-argument ghan-nejk

#Il-Klassi (Jahseb li…)Jahseb li lahaq xi hagaJahseb li ghandu hafna u hafna flusJahseb li l-flus jikbru fuq is-sigarJahseb li hu xi ggantJahseb li kullhadd bhalu

£Il-Klassi (Dejjem irid…)Dejjem irid ikasbarDejjem irid jikkritikaDejjem irid idahhaqDejjem irid jara x’se jaqla / jew / x’se jivvintaDejjem irid taghddi tieghuDejjem irid jaxxaqa fl-ahhar

$Il-Klassi (Kollox…)Kollox irid imaqdarKollox ikisserKollox il-kuntrarjuKollox irid ikasbarKollox bil-maqlub jaghmelNitolbu ghalih

*Il-Klassi (…? Kmieni!)Iddejjaqt? kmieni!Ghajjejt? Kmieni!Qabzitlek? Kmieni!

!!Il-Klassi (Ja wicc…)Ja haga belaJa dizgrazzjatJa wicc ta’ xadinJa wicc l-askriJa wicc ta’ kelbJa wicc ta’ xitanJa wicc ta’ brigantJa wicc ta’ mafjussJa wicc ta’ baqraJa wicc ta’ hallielJa wicc ta’ Mudell

&Il-Klassi (…wahdu)Kummidji wahduBuzullotti wahduSkandli wahduCerimonji wahduGriefex wahduFrejjeg wahduGideb wahduTbazwir wahduU nispiccaw Dejjem jigri wahdu

VIIIs-sarkazmu

Per ezempjuKemm hu Johnny Depp jew Johnny Depp hejj…Kemm hu Brad Pitt jew Bradd Pitt hejj…Ilsien taz-zokkor ghandek…Ejja ghoqod…Dan fenomenu…

VIII

GheluqBiex dan l-istudju sar nixtieq naghraf il-pubbliku illi ma gewx imweggajn l-ebda annimali l-anqas il-gamiem, u hawnhekk nixtieq nirringrazzja l-kollaboraturi tieghi, l-editur, it-typist, u il-koordinatur tar-ricerka. Grazzi hafna, mil-qalb.

Dejjem Taghhkom…Il-Prifissur Ripley