Kulleġġ San Benedittu Sekondarja Kirkop Sena 2015 Paġna 1 minn 8

IR-RABA’ KLASSI MALTI ĦIN: SAGĦTEJN

Mistoqsija A B Ċ Di Dii E Taħdit TOTAL Smigħ

Marki 10 15 8 13 14 20 10 100 10

Marki tal-istudent

Marka

KULLEĠĠ SAN BENEDITTU Skola Sekondarja, Ħal Kirkop

L-EŻAMI TA’ NOFS IS-SENA – 2014/2015

Rotta 3

Isem: _________________________________ Klassi: ___________

L-Istruzzjonijiet lill-istudenti:

Wieġeb il-mistoqsijiet kollha kif mitlub.

Ortografija, punteġġjatura, sintassi, ideat u preżentazzjoni tajbin

jgħinuk biex tikseb riżultati aħjar.

Kummenti:

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

Kulleġġ San Benedittu Sekondarja Kirkop Sena 2015 Paġna 2 minn 8

SILTA GĦALL-ISTĦARRIĠ:

Aqra sewwa din is-silta u wara wieġeb il-mistoqsijiet

dwarha:

Din li ġejja hija l-istorja ta’ qassis Sqalli, Don Giuseppe

Puglisi, kappillan ta’ Brancaccio, kwartier żgħir u mitluq ta’

Palermo, li għax ma beżax jeħodha kontra l-mostru tal-Mafja,

safa vittma tal-kritika, imtela bid-djun u fl-aħħar dabbar tir

ta’ pistola f’għonqu. L-eżempju ta’ dan il-qassis kuraġġjuż għandu jimliena bil-

kuraġġ biex ma nieqfu qatt neħduha kontra l-ħażen kbir li hawn madwarna.

Don Puglisi ma kienx xi simbolu pubbliku tal-ġlieda kontra l-Mafja. Kien biss

qassis trankwill li mill-pulptu kien saħansitra stieden lill-għedewwa moħbija

tiegħu: “Ejjew nitkellmu u niddiskutu ... ”

Don Puglisi kien iben skarpan ta’ ħajja Nisranija devota. Huwa kien il-fustani

bejn żewġ aħwa subien. Ħuh il-kbir qagħad jistennieh isir qassis qabel iżżewweġ

biex iżewġu hu. Tul il-karriera tiegħu fi ħdan il-knisja kien qassis fil-kwartier

mafjuż ta’ Settecannoli, għalliem fis-Seminarju, kappillan ta’ istitut għall-orfni

tal-ħaddiema, viċi kappillan ta’ Valdesi u ta’ 34 sena ngħata l-kariga ta’ kappillan

ta’ Godrano, fejn dam seba’ snin.

Meta sar kappillan ta’ Brancaccio, zona kkontrollata mill-aħwa Graviano, kapi-

Mafja marbutin mal-familja tal-boss Leoluca Bagarella, Don Giuseppe ma

ppruvax jikkonverti lil min kien ilu li nqabad fix-xibka tal-Mafja imma għamel

minn kollox biex ma jħallix jidħlu fiha lit-tfal li kienu jiġru barra fit-toroq u li

kienu jħarsu lejn il-Mafjużi bħala idoli tagħhom u nies li jistħoqqilhom rispett.

Pemezz ta’ attivitajiet u ta’ logħob kien jurihom kif wieħed jista’ jikseb ir-rispett

tal-oħrajn mingħajr ma jkun kriminal, u dan jagħmlu billi sempliċiment iħaddan

ideat u valuri tajba. Don Puglisi neħħa mit-toroq ħafna tfal li mingħajru kienu

jibdew b’xi serqa żgħira u jispiċċaw jittraffikaw id-droga. B’hekk huwa sar

ostaklu għall-Mafja għax kien joħdilhom it-tfal!

Fil-15 ta’ Settembru tal-1993, għal xi d-9pm, huwa ħareġ mill-karozza tiegħu biex

jidħol fid-dar tiegħu wara surprise party li kienu organizzawlu f’għeluq sninu.

Fuq l-għatba tad-dar, il-Mafjużi Salvatore Grigoli u Gaspare Spatuzza sparaw tir

f’għonq il-qassis li ħallieh mejjet.

Kulleġġ San Benedittu Sekondarja Kirkop Sena 2015 Paġna 3 minn 8

A. FEHIM IT-TEST (10 marki)

B. GĦARFIEN IL-LINGWA (15-il marka)

1. Kontra min ħadha Don Giuseppe Puglisi? (par. 1) (marka)

_________________________________________________________________________________________________________________

2. X’jismu l-kwartier f’Palermo li tiegħu kien kappillan Don Puglisi? (par. 1) (marka)

_________________________________________________________________________________________________________________

3. X’xogħol kien jagħmel missier Don Puglisi? (par. 3) (marka)

_________________________________________________________________________________________________________________

4. Kemm kellu wlied b’kollox missier Don Puglisi? (par. 3) (marka)

________________________________________________________________________________________________________________

5. X’jismu l-lokal li fih Don Puglisi kellu x-xogħol ta’ vic i kappillan? (par. 3) (marka)

_________________________________________________________________________________________________________________

6. Minn min kien ikkontrollat il-kwartier ta’ Brancaccio? (par. 4) (marka)

_________________________________________________________________________________________________________________

7. Skont Don Puglisi, kif seta’ wieħed jikseb ir-rispett mingħajr ma jkun kriminal? (par. 4) (marka)

_________________________________________________________________________________________________________________

8. X’neħħa mit-toroq Don Puglisi? (par. 4) (marka)

_________________________________________________________________________________________________________________

9. Meta jagħlaq sninu Don Puglisi? (par. 5) (marka)

_________________________________________________________________________________________________________________

10. Fejn inqatel il-qassis? (par. 5) (marka)

_________________________________________________________________________________________________________________

GRAMMATIKA/MORFOLOĠIJA

1. Oħrog l-għerq ta’: (a) imtela (par. 1) _____________________

(b) nqabad (par. 4) _____________________ (2 marki)

2. Imla l-vojt b’konġunzjoni xierqa skont it-tifsira li hemm fil-parentesi. (2 marki)

a. Ma mortx nara l-logħba _____________________ kienet ix-xita. (tar-raġuni/kaġun)

b. Ix-xemx kienet qed tiddi _____________________ xorta kien il-bard. (tas-subordinazzjoni)

3. Il-kong unzjoni għalhekk hi: magħquda _______ jew magħżula _______. (marka)

Kulleġġ San Benedittu Sekondarja Kirkop Sena 2015 Paġna 4 minn 8

4. Daħħal avverbju skont kif mitlub fil-parentesi. (2 marki)

a. _________________ ma nerg a’ mmur il-Buskett fl-Imnarja! (taż-żmien)

b. Inż ilt isfel _____________________ biex ħadd ma jismagħni. (tal-manjiera)

5. Aqta’ linja taħt l-avverbju ta’ nisel semitiku f’din is-sentenza. (marka)

Kemxejn diffic li biex naqta’ l-viżżju tas-sigaretti totalment.

6. Oħrog iz-zokk morfemiku ta’: (2 marki)

(a) Mafjuż ________________

(b) kurag g już ________________

LESSIKU/VOKABOLARJU

7. Ikteb xi jfisser dan il-kliem skont is-sens tas-silta: (marka)

a. il-fustani (par. 3) ____________________________

8. Sib mis-silta kelma jew fraz i li tfisser bħal: (2 marki)

a. jibdel il-ħsieb (par. 4) _________________________________

b. it-targ a ta’ barra (par. 5) _________________________________

ANALIŻI TESTWALI

9.. Ikteb għal min qed jirreferi l-pronom mmarkat. (marka)

a. ... wara surprise party li kienu organizzawlu f’għeluq sninu. (par. 5)

________________________________________

QWIEL

10. Fisser dan il-qawl. (marka)

Ix-xitan l-ewwel jidħak bik, imbagħad idoqq it-trumbetta bik.

____________________________________________________________________________________________________________

____________________________________________________________________________________________________________

____________________________________________________________________________________________________________

Ċ. ĦILIET FIL-MALTI KOMUNIKATTIV (8 marki)

Ilbieraħ sploda vapur li kien ankrat fil-Port il-Kbir. Fuqu kellu xi ħaddiema li kienu

qed jagħmlulu xogħol ta’ manutenżjoni.

Ikteb rapport ta’ madwar 80 kelma dwar l-inc ident.

Kulleġġ San Benedittu Sekondarja Kirkop Sena 2015 Paġna 5 minn 8

________________________________________________________________________

________________________________________________________________________

________________________________________________________________________

________________________________________________________________________

________________________________________________________________________

________________________________________________________________________

________________________________________________________________________

________________________________________________________________________

________________________________________________________________________

________________________________________________________________________

________________________________________________________________________

________________________________________________________________________

________________________________________________________________________

D. BEJN ĦALTEJN (27 marka)

i. TAQSIMA TAL-POEŻIJA (13-il marka)

Aqra din il-poeżija u wara wieġeb il-mistoqsijiet dwarha:-

Hemm passaġġi li tibdiehom mit-twelid; hemm oħrajn li tiskoprihom bit-taħbit. Hemm passaġġi li taqbadhom bla taf kif; hemm oħrajn li toħroġ minnhom kollok grif. Hemm passaġġi li tilħaqhom fiduċjuż; hemm oħrajn li jħalluk dejjem diżilluż. Hemm passaġġi ssibhom jagħlqu wara ftit; hemm oħrajn li jwassluk temmen fl-infinit.

Passaġġi -

Ġorġ Borg

Kulleġġ San Benedittu Sekondarja Kirkop Sena 2015 Paġna 6 minn 8

1. Ikkummenta dwar il-metrika tal-poeżija. (3 marki)

________________________________________________________________________

________________________________________________________________________

________________________________________________________________________

2. X’jissimbolizzaw il-passaġġi f’din il-poeżija? (marka)

________________________________________________________________________

3. X’jirrappreżenta l-infinit? (marka)

________________________________________________________________________

4. Sib mill-poeżija:- (3 marki)

enjambment: _______________________________________________

metafora: _______________________________________________

alliterazzjoni: _______________________________________________

Mistoqsijiet fuq poeżiji oħra:

1. X’terminu letterarju qed juża Mario Azzopardi f’dawn il-versi:-

“dik li f’idejha toħlom żerriegħa

dik li l-jiem tagħha”. ___________________________________ (marka)

2. Għaliex Rena Balzan taħseb li l-qamar hu fqajjar? (2 marki)

________________________________________________________________________

________________________________________________________________________

3. Fil-poeżija “Quo Vadis”, spjega l-kuntrast bejn il-ħajja tal-ħarruba u dik tal-

bnedmin? (marka)

________________________________________________________________________

________________________________________________________________________

4. Għaliex “Katrin tal-Imdina” tissejjaħ ballata romantika u patrijottika?

(marka)

________________________________________________________________________

Kulleġġ San Benedittu Sekondarja Kirkop Sena 2015 Paġna 7 minn 8

ii. TAQSIMA TAL-PROŻA (14-il marka)

Aqra din is-silta ta’ proża u wara wieġeb il-mistoqsijiet dwarha:-

Kuljum, qabel ma jasal tal-posta, kienet toħroġ fil-bieb tistennieh. Kuljum tal-

posta kien jieqaf quddiemha u jnewlilha ittra. Kienet tidħol fil-kċina, tiftaħha

b’sikkina u taqraha qisha ħajjitha tiddependi minnha. Malli tara d-dawl il-

linka kienet tibda titfi u l-kliem jibjad ftit ftit sakemm jgħib għal kollox.

L-ittri ma kinux ikunu ffirmati. Imma fis-sitt xhur li kienet ilha tirċivihom

saret taf kważi kollox min kien jibgħathomlha. Kien pittur ta’ tlieta u għoxrin

sena, ismar, twil, u b’ħarsa ta’ swied il-qalb f’għajnejh żoroq. Hekk kien

iddeskriva lilu nnifsu fl-ewwel ittra. U hi emmnitu.

(minn Ittri lil Marta - Joe Friggieri)

1. Semmi element misterjuż li ma għandniex tweġiba ċara għalih.

___________________________________________________________________

___________________________________________________________ (marka)

2. X’għamlet Marta wara li rċeviet l-ittra Express? (marka)

___________________________________________________________________

___________________________________________________________________

3. Spjega l-kuntrast bejn il-pustier l-antik u l-pustier il-ġdid. (2 marki)

___________________________________________________________________

___________________________________________________________________

4. Tkellem dwar il-bidla fil-burdata ta’ Marta meta l-ittri ma baqgħux

jiddeskrivu liż-żagħżugħ imma kellhom il-messaġġ ta’ “Marta qed

inpenġik”. (2 marki)

___________________________________________________________________

___________________________________________________________________

5. “L-għada libset u saqet bħal riħ lejn il-post imsemmi.” X’terminu letterarju

hu użat hawnhekk? _______________________________________ (marka)

Kulleġġ San Benedittu Sekondarja Kirkop Sena 2015 Paġna 8 minn 8

Agħżel wieħed u ikteb madwar 350 kelma fuq karta separata.

Aqsam f’paragrafi.

1. Iddiskuti l-vantaġġi u l-iżvantaġġi ta’ vaganza fuq cruise liner.

2. Serata memorabbli!

3. Kompli din l-istorja: Kif ittawwalt mill-bieba tat-tinda rajt dell sewdieni li qab-

badni tkexkixa bard ma’ ġismi kollu…

4. L-imwarrbin fis-soċjetà tal-lum.

5. Fil-każin tal-banda tar-raħal.

E. KOMPONIMENT (20 marka)

Mistoqsijiet fuq in-novelli l-oħra.

1. X’kien is-sigriet ta’ Stella fin-novella ta’ Clare Azzopardi? (marka)

___________________________________________________________________

___________________________________________________________________

2. X’kien iweġġagħha l-aktar lil Stella fin-novella “Aqrali Xi Ħaġa Ġdida,

Qaltilha”? (marka)

____________________________________________________________________

____________________________________________________________________

3. “Ħadd ma kien jaf x’jisimha.” B’dan il-kliem tiftaħ il-ġrajja Il-Koranta.

X’turina stqarrija bħal din dwar in-nies tar-raħal. (2 marki)

____________________________________________________________________

____________________________________________________________________

4. Il-qawl Malti jgħid: “Kliem ix-xiħ żomm fih.” Semmi 2 waqtiet meta dan il-

qawl twettaq fil-prattika fil-ħrafa “Ix-Xini Jimxi fl-Art” (2 marki)

____________________________________________________________________

____________________________________________________________________

5. Semmi kapaċità ta’ wieħed mill-baħrin fil-leġġenda “Ix-Xini Jimxi fl-Art”.

____________________________________________________________________

___________________________________________________________ (marka)