องคความร

เรอง การทำภาพกราฟฟกพยากรณอากาศภาคเหนอ (ตามฤด)

โดย

สวนพยากรณอากาศ

ศนยอตนยมวทยาภาคเหนอ

คำนำ

สวนพยากรณอากาศ ศนยอตนยมวทยาภาคเหนอ (สพ.ศน.) มหนาทวเคราะหและพยากรณอากาศ

เพอสาธารณชน พยากรณอากาศเปนรายจงหวด และทกแหงทมหนวยงานกรมอตนยมวทยา ซงอยในเขตพนท

รบผดชอบ ออกคำเตอนลกษณะอากาศเลวรายทจะมผลกระทบตอประชาชนและราชการ รวมถงใหบรการ

ขาวอากาศและขอมลอตนยมวทยาทวไป ในเขตพนทรบผดชอบ ซงทาง สพ.ศน. ไดเลงเหนถงความสำคญของ

รปแบบการทำภาพกราฟฟกพยากรณอากาศภาคเหนอ ทจะทำใหมความนาสนใจ สามารถเขาใจและเผยแพร

ไดงายมากขน จงนำระบบสารสนเทศภมศาสตร (Geographic information system : GIS) มาใชในการ

วเคราะหขอมลในเชงพนท และแสดงออกมาในรปแบบของแผนท อกทงการทำภาพกราฟฟกพยากรณอากาศ

ภาคเหนอนยงชวยใหผปฏบตงานและผทสนใจสามารถพฒนาความร และความสามารถไดมากยงขนดวย

สวนพยากรณอากาศ ศนยอตนยมวทยาภาคเหนอ

21 มถนายน 2562

สารบญ หนา บทนำ 1 ทมาและความสำคญ 1 วตถประสงค 1 ขนตอนการดำเนนการ 1 ผลลพธทคาดหวง และการนำไปใชประโยชน 1 ความรทเกยวของ 2 ระบบสารสนเทศภมศาสตร 2 ขอมลในระบบสารสนเทศทางภมศาสตร 2 การวเคราะหขอมลเชงพนท 5 การประมาณคาเชงพนท 6 วธการประมาณคาแบบครกง (Kriging) 7 วธทำ 8 ผลลพธ 9 ภาคผนวก วธการทำภาพกราฟฟกพยากรณอากาศ จากโปรแกรม SURFER วธการทำภาพกราฟฟกพยากรณอากาศ จากโปรแกรม ARCGIS

1

บทนำ ทมาและความสำคญ เนองจากขอมลสารสนเทศอตนยมวทยาอยในรปแบบของตวเลขเปนจำนวนมาก เชน อณหภมอากาศ ปรมาณฝน เปนตน ซงในยคสมยทเทคโนโลยไดเขามามบทบาทตอความเปนอยของชวตมนษยในการรบรขาวสารตางๆ ทอำนวยความสะดวกสบายเพยงแคการคลกผานสออนเตอรเนต ดงนนในการนำเอารปแบบภาพกราฟฟกมาประยกตนำเสนอขอมลขาวสารทถกตองและเขาใจงาย จงเปนหนงในทางเลอก และสอดคลองกบพฤตกรรมการเสพสอออนไลนของคนในปจจบนทไมชอบอานขอความทมความยาวมากเกนไป ดงนน รปแบบภาพกราฟฟกจงเปนตวชวยทดในการจดการกบขอความหรอตวเลขทมจำนวนมากใหไดใจความสำคญและสามารถสรปออกมาในภาพเดยวไดอยางครบถวน มขอมลทถกตอง รวดเรวและมประสทธภาพ วตถประสงค เพอใหประชาชนไดมความร ความเขาใจ และมความสนใจตดตามขาวพยากรณอากาศของหนวยงานมากขน ตลอดจนมความสะดวกในการเผยแพรขอมลขาวสารอยางตอเนอง ขนตอนการดำเนนการ 1. ใชดาวนโหลดขอมลสารสนเทศอตนยมวทยาจากแบบจำลองพยากรณอากาศเชงตวเลข (Numerical weather prediction : NWP) เชน อณหภมอากาศ ปรมาณนำฝน 2. นำเขาจากขอมล NWP ในโปรแกรมสารสนเทศ (ARCGIS, SURFER) เพอทำการประมวลผลออกมาเปนภาพกราฟฟก 3. นำภาพกราฟฟกทไดไปเผยแพรผานทางสอออนไลนตางๆ ผลลพธทคาดหวง และการนำไปใชใหเกดประโยชน หนวยงานภาครฐ ภาคเอกชน และภาคประชาชน สามารถนำเอาขอมลขาวพยากรณอากาศในรปแบบกราฟฟกทเผยแพรไปประยกตใชในกจกรรมและภารกจ เพอลดความเสยงและความเสยหายทจะเกดขนตอไป

2

ความรทเกยวของ

ระบบสารสนเทศภมศาสตร (Geographic information system : GIS)

ระบบสารสนเทศภมศาสตร เปนระบบสารสนเทศทนำเอาขอมลมารวบรวม จดเกบ และวเคราะห

อยางเปนระบบ สามารถทำการสบคนขอมลและปรบปรงขอมล รวมถงการนำเอาขอมลทไดจากการวเคราะห

เพอชวยในการตดสนใจในเรองตางๆ ได ขอมลทนำมารวบรวมและจดเกบในระบบทสามารถนำไปจดการและ

วเคราะหขอมลเชงพนท (Spatial data) โดยขอมลเชงพนทยงมการเชอมโยงเขากบขอมลลกษณะประจำ

(Attribute data) ทใชอธบายรายละเอยดของปรากฏการณและคณลกษณะของขอมลเชงพนทนนๆ ซงจะทำ

ใหการนำขอมลไปใชมความถกตองและแมนยำมากยงขน

วตถประสงคของการใชระบบสารสนเทศภมศาสตร คอ ใชเปนสารสนเทศเพอสนบสนนการตดสนใจ

ในดานตางๆ สามารถตอบคำถามไดวา สถานท และสงตางๆ ทเราตองการคนหานนอยทไหน และเกยวของกบ

สงตางๆ ทอยขางๆ อยางไร โดยขอมลทไดจากระบบสารสนเทศภมศาสตรเปนขอมลเชงพนทซงสามารถบอก

ตำแหนงของขอมลทเราสนใจอางองถกตองกบระบบพกดทางภมศาสตรบนพนโลก (Geo-referenced data)

ในดานอตนยมวทยา มการพฒนานำเอาคอมพวเตอรมาชวยทำแผนทและวเคราะหขอมล ในชวง ค.ศ.

1960-1970 เพอผลตแผนทใหไดรวมเรวขน มราคาถกกวา สามารถผลตแผนทตามทผใชเจาะจง และสามารถ

ทำแผนทรปแบบตางๆ จากขอมลชดเดยวกน นอกจากนยงสามารถปรบปรงขอมลใหทนสมยไดงายขน

เนองจากขอมลอยในรปแบบขอมลเชงเลข แตอยางไรกตามยงมขอจำกดของคาใชจายทคอนขางสงในการนำ

คอมพวเตอรมาใชงานและขอจำกดในดานการขาดแคลนผชำนาญงานในการใชคอมพวเตอร

ขอมลในระบบสารสนเทศทางภมศาสตร ระบบสารสนเทศภมศาสตร เปนระบบทใชในการจดการขอมลทางภมศาสตร เนองจากขอมลท

ปรากฏบนผวโลกมจำนวนมากและสลบซบซอนเกนกวาทการจดเกบขอมลอยางอน จงเปลยนขอมลบนผวโลกและจดเกบในรปของตวเลข ขอมลทางภมศาสตรทนำมาประมวลผลในระบบน ม 2 รปแบบ คอ ขอมลเชงพนท และขอมลทไมใชเชงพนท

1. ขอมลเชงพนท คอ ขอมลทแสดงถงลกษณะทางดานกายภาพของสงของตางๆ ทปรากฏอยบนพนผวโลก โดยสามารถถายทอดออกมาในรปแบบการแสดงผลบนแผนทไดในลกษณะของสญลกษณอนประกอบดวย จด เสน และพนท สามารถอางองกบพกดทางภมศาสตรได แสดงเปนสญลกษณไดเปนขอมลเวกเตอร (Vector) ม 3 รปแบบคอ จด เสน และพนท

จด (point) ใชแสดงขอมลทเปนลกษณะของตำแหนงทตง ไดแก ทตงอาคารบานเรอน ทตงศนยบรการ ทตงสำนกงาน เปนตน ซงจดเปนหนวยยอยทสดของเวกเตอร ซงมจดเรมตน โดยขนาดและทศทางมคา 0 จดเปนเพยงตำแหนงซงไมสามารถวดพนทได

3

เสน (line) ใชแสดงขอมลทเปนลกษณะของเสน เชน ถนน แมนำ และทางดวน เปนตน ซงเสนประกอบดวยเวกเตอรซงมลกษณะเปนเสนตรงเรยงกนตอเนองกนเปนลำดบ เสนมเพยง 1 มต คอ มความยาว แตไมมความกวาง

พนท (polygon) ใชแสดงขอมลทเปนลกษณะของพนท เชน พนทขอบเขตการปกครอง หรอพนทอาคาร เปนตน ซงพนทประกอบดวยเวกเตอรทเรยงตอเนองกนเปนอนกรม ซงมลกษณะเปนเสนปด ดงนน ขอมลประเภทอาณาบรเวณจงสามารถวดพนทได

ขอดของขอมลเวกเตอร คอ งายตอการจดการเนองจากใชเนอทจดเกบนอย สามารถนำขอมลเขาไดงาย อปกรณทใชราคาไมแพง ขอเสย การนำเขาขอมลสระบบตองนำเขาดวยมอเปนสวนใหญ จงเหมาะกบการภารกจทมขอมลทตองบรหารจดการไมมาก

ขอมลเชงพนทจำแนกออกเปน 2 ประเภท คอ ขอมลเชงทศทาง และขอมลแรสเตอร 1.1 ขอมลเชงทศทาง แนวดง (Z) ถาเปนพกดตำแหนงเดยวกจะเปนคาของจด ถาจดพกดสองจดหรอมากกวาจะเปนคาของ

เสน สวนพนทนนจะตองมจดมากกวา 3 จดขนไป และจดพกดเรมตนและจดพกดสดทายจะตองอยตำแหนงเดยวกน เชน ถนน แมนำ ขอบเขตการปกครอง โรงเรยน เปนตน

จดเดนของขอมลเชงทศทาง ไดแก - แสดงโครงสรางขอมลเชงปรากฏการณไดด เหมาะสำหรบใชแทนลกษณะของพนทจงมขอบเขตคด

โคง ทำใหสามารถแบงขอบเขตของพนทไดอยางชดเจน - โครงสรางขอมลกะทดรด ไฟลขอมลมขนาดเลกจงใชพนทสำหรบการจดเกบนอย - ความเชอมโยงทางทอพอโลย (Topology) สามารถทำไดครบถวนดวยการเชอมโยงแบบเครอขาย - มความถกตองในเชงกราฟฟก ซงสามารถแทนขอมลไดอยางมความแมนยำเชงตำแหนง - สามารถทำการคนคน การแกไขกบขอมลกราฟฟก และลกษณะประจำได ขดดอยของขอมลเชงทศทาง ไดแก - โครงสรางขอมลซบซอน - การวางซอนแผนทเชงทศทางหลายๆ แผน หรอแผนทเชงตารางมวธการทยงยาก - การทดสอบดวยการจำลองสถานการณทำไดยาก เพราะแตละหนวยของแผนทมโครงสรางทตางกน - การแสดงและเขยนเปนแผนทเสยคาใชจายสง โดยเฉพาะการแสดงสและสญลกษณทมคณภาพสง - การวเคราะหพนทและการกรองรายละเอยดภายในรปหลายเหลยมแทบจะเปนไปไมได 1.2 ขอมลแรสเตอร (Raster) มโครงสรางเปนชองสเหลยม เรยกวา จดภาพ หรอ กรดเซลล (Grid

cell) เรยงตอกนในแนบราบและแนวดง ในแตละจดภาพสามารถเกบคาได 1 คา โครงสรางของขอมลแบบแรสเตอรสามารถจดเกบขอมลเชงพนทโดยการแทนคาขอมลจากพนทจรงลงในจดภาพซงมตำแหนงตามแนบแกน X และ Y ตรงกน คาทเกบในแตละจดภาพสามารถเปนไดทงขอมลลกษณะสมพนธ หรอรหสทใชอางองถงขอมลลกษณะสมพนธทเกบอยในฐานขอมลกได ขอเสย ยงขอมลมขนาดเลก (high resolution) ปรมาณ

4

ของขอมลทจะจดเกบกจะมมากเปนทวคณ แตขอมลทไดกจะใกลเคยงกบรายละเอยดจรงมาก ขอด ขอมลมลกษณะโครงสรางเปนแบบตารางจงทำใหสามารถปรบปรงแกไขขอมลไดงายกวาแบบเชงเสน

จดเดนของขอมลแรสเตอร คอ - มโครงสรางขอมลทไมซบซอน การประมวลผลคาจดภาพสะดวก - การวางซอนและการรวมขอมลทำไดงาย ชวยใหการวเคราะหขอมลทางพนทไมยงยากนก - การทดสอบดวยการจำลองสถานการณทำไดงาย เพราะหนวยพนทมรปรางและขนาดเทาๆ กน - เหมาะสมกบขอมลทใชแทนลกษณะของพนผวทมความตอเนองกน จดดอยของขอมลแรสเตอร คอ - ขอมลรปภาพมขนาดใหญ ใชพนทในการจดเกบมาก - ถาลดขนาดพนทจดเกบขอมล โดยใชชองตารางขนาดใหญขนทำใหสญเสยโครงสรางขอมล - ไมเหมาะสมในการแทนขอมลทเปนเสนโคง หรอแทนตำแหนงของจดเพราะตองใช 1 จดภาพ

สำหรบตำแหนง 1 ตำแหนง - แผนทแรสเตอรมกหยาบกวาแผนททเขยนดวยเสน - การสรางเครอขายเชอมโยงทำไดยาก - การแปลงเสนโครงแผนทตองใชเวลามาก เวนแตใชขนตอนวธหรอฮารดแวรพเศษ

ทมา : http://gsp.humboldt.edu/OLM_2017/Lessons/GIS/08%20Rasters/RasterToVector.html

5

2. ขอมลทไมใชเชงพนท ม 3 ลกษณะ คอ ขอมลเชงปรมาณ ขอมลเชงคณภาพ และขอมลลกษณะประจำ สำหรบอธบายถงคณลกษณะตางๆ ในพนทนนๆ เชน ขอมลของอาคารภายในเขตเทศบาล ไดแก ทอย ประเภทอาคาร เปนตน

ในทนขอกลาวถง ขอมลลกษณะประจำ (Attribute Data) คอ ขอมลทเกยวกบลกษณะหรอคณลกษณะเฉพาะของขอมลเชงพนทในแตละชวงเวลา ซงไดมาจากเอกสารหลกฐานทไดถกบนทกไวของผใชขอมล หรอไดมาจากแบบฟอรม ตาราง รายงาน หรอจากการวดคาของขอมลเชงพนทนนๆ ขอมลเชงลกษณะประจำนจะมลกษณะเปนขอความ (Character) หรอเปนตวเลข ซงโดยทวไปขอมลลกษณะประจำในระบบสารสนเทศทางภมศาสตรจะถกจดเกบในรปแบบของตาราง และมแบบจำลองขอมลเปนแบบขอมลเชงสมพนธ

การวเคราะหขอมลเชงพนท

การสรางแบบจำลองเชงพนทเปนการจำลองสงทใชเปนตวแทนปรากฏการณตางๆ ทสนใจ วธการกคอ การผสมผสานขอมลเชงพนททเกยวของเขามาวเคราะหรวมกนในรปแบบของชนขอมลเชงพนท (spatial data layers) โดยจดเกบในรปแบบของฐานขอมลเชงพนท ทงในรปแบบเวกเตอรและราสเตอร เชน ชนขอมลขอมลประชากร ชนขอมลเสนทางคมนาคม ชนขอมลสงปกคลมดน ชนขอมลทรพยากรปาไม หรอชนขอมลแหลงนำ เปนตน โดยอาจแสดงลกษณะแทนดวย - จด เชน ตำแหนงของสงปลกสราง อาคาร สถานทราชการ หรอสถานตรวจวดสภาพอากาศ เปนตน - เสน เชน ถนน แมนำ แนวทอประปา หรอทางรถไฟ เปนตน และ - พนท เชน ขอบเขตการปกครอง ครอบเขตลมนำ หรอขอบเขตปาไม เปนตน ขอไดเปรยบของการทำงานในระบบสารสนเทศภมศาสตร คอ ขอมลเชงพนทจะถกเชอมโยงความสมพนธเขากบขอมลคณลกษณะในกระบวนการวเคราะหในระบบคอมพวเตอร

6

ทมา : http://www.centralcalurisa.org/featured/sciencedirect-com-article-using-gis-to-enhance-

programs-serving-emancipated-youth-leaving-foster-care/

โดยในการทำภาพกราฟฟกพยากรณอากาศภาคเหนอ (ตามฤด) จะใชวธการประมาณคาในเชงพนท (Spatial interpolation) เปนการประมาณคาขอมลทขาดหายไป (มขอมลไมเพยงพอ) โดยใชกบขอมลอากาศ เชน การกระจายตวของฝน อณหภม และความชนสมพทธ เปนตน

การประมาณคาเชงพนท คอ วธการทำนายคาของพนทในตำแหนงทขอมลมไมเพยงพอ โดยใชคาขอมลทอยขางเคยง ความถกตองของการประมาณคาขนอยกบจำนวนและการกระจายตวของเซลลททราบคา รวมทงสมการหรอฟงกชนทางคณตศาสตรทนำมาใช โดยจดทอยใกลกนทางพนทมกมคาคณสมบตคลายคลงกนมากกวาจดทอยไกลออกไป โดยผลการแสดงการประมาณในการทำภาพกราฟฟกพยากรณอากาศภาคเหนอ (ตามฤด) น เลอกใช เสนชนความสง (Contour) เปนเสนทลากผานจดทมระดบความสงเทากน ชวงความสงของพนททแตกตางกนจงถกแสดงดวนเสนหลายเสน ทวไปนยมใชวธการนทำขอมลแผนทระดบความสงและการแสดงคาทางอตนยมวทยา เชน อณหภม ความชนสมพทธ หรอปรมาณนำฝน เปนตน

7

ทมา : ตำราเทคโนโลยอวกาศและภมสารสนเทศศาสตร (Space Technology and Geo-Informatics)

วธการประมาณคาแบบครกง (Kriging) เปนตวประมาณคาทใหคาการประมาณทคอนขางแมนยำ ผลการประมาณทดทสดจะมคาตรงกบขอมลตงตน ซงเปนวธการแทรกคาททำการสนนษฐานจากระยะทางหรอทศทางระหวางจดตวอยางแตละจด ซงสะทอนใหเหนถงความสมพนธเชงพนท ทสามารถนำมาใชในการอธบายการเปลยนแปลงทเกดขนบนพนผวได ดวยวธการ Kriging นจะทำการเลอกสมการทางคณตศาสตรทเหมาะสมกบจดตวอยางทเลอกไว หรอจดตวอยางทงหมด ภายในรศมทกำหนด เพอใหคาผลลพธในแตละพนทออกมา Kriging ทำงานหลายขนตอนโดยผสมผสานการสำรวจวเคราะหคาทางสถตของขอมล การทำแบบจำลองแบบ Variogram การสรางพนผวและยงมสวนเสรมใหสามารถตรวจดความแปรปรวนของพนผวไดอกดวย วธการนมกนยมใชในกรณทตองการทราบความสมพนธของระยะทาง หรอทศทางทมผลตอการเปลยนแปลงของขอมล สตรทวไปของเครองมอแทรกคาในการหาผลรวมจากคานำหนกของขอมลมดงน

วธการแบบ Kriging ไมไดมพนฐานมาจากระยะทางไปยงจดทตองการวดคาเพยงอยางเดยว แตจะรวมเอาลกษณะการกระจดเชงพนทของจดทวดคามาดวย การใชการกระจดเชงพนทในคานำหนกน จะตองมการนบความเกยวพนของขอมลเชงพนท โดยคานำหนกและนำหนกทยงไมทราบคา จะแปรผนตามแบบจำลองทเลอกใชกบจดทวดคามาได ระยะทางไปยงตำแหนงทตองการทำนายคา และความสมพนธเชงพนทระหวางจดทวดคามาไดและตำแหนงทตองการทำนาย

8

วธทำ 1. ดาวนโหลดขอมล NWP model จาก http://data.tmd.go.th/tmdfs/HPC/24hrs_csv/ โดยฤดหนาว ใชขอมลอณหภมเวลา 04.00 น. ฤดรอน ใชขอมลอณหภมเวลา 16.00 น. และฤดฝน ใชขอมลฝนสะสม 24 ชวโมง ซงไดไฟลมาในรป .csv และใหจดการขอมล 2. นำเขาขอมลในโปรแกรมสารสนเทศ (ARCGIS, SURFER)

หมายเหต (วธทำในโปรแกรมโดยละเอยดอย) 3. วเคราะหขอมลโดยใชเครองมอการประมาณคาขอมล แบบ KRIGING 4. นำผลทไดใสสเกลส และ export รปภาพกราฟฟก 5. นำขอมลไปเผยแพร

9

ผลลพธ ฤดหนาว อณหภมเวลา 0400 น.

10

ฤดรอน อณหภมเวลา 1600 น.

11

ฤดฝน ฝนสะสม 24 ชวโมง

KM การทำภาพกราฟฟกพยากรณอากาศภาคเหนอ (รายฤด) วธทำภาพกราฟฟกพยากรณอากาศ 7 วน จากโปรแกรม SURFER

ขนตอนการดาวนโหลดขอมล nwp ของกรมอตนยมวทยา เขาโหลดขอมลจากเวบไซด > https://data.tmd.go.th/tmdfs/HPC/24hrs_csv/ เลอกเวลา initial time ของขอมลตองการดาวนโหลด

เลอกชนดขอมลทตองการดาวนโหลด โดย d01 ขอมลพยากรณอากาศ 10 วน (18 กม. X 18 กม.)

d02 ขอมลพยากรณอากาศ 6 วน (6 กม. X 6 กม.) d03 ขอมลพยากรณอากาศ 2 วน (2 กม. X 2 กม.)

ขอมลทดาวนโหลดได จะอยในรปของ csv file

สวนโปรแกรม SURFER 1. นำเขาขอมล shapefile ขอบเขตจงหวด Map > New > Base map… > N_WGS_latlong

เขาโฟลเดอรทเกบ shapefile > Open

ใหแสดงชอจงหวด โดยคลกท Base ขอบเขตจงหวดท object manager > Property manager คลก Labels และตงคาตามรป

2. นำเขาขอมล NWP เปด ขอบเขตของแผนท คลกท Map และ Limits เพอนำ Spatial Extents ไปกรอกตอไป

Grid > Data…

เลอกขอมลทโหลดมาและปรบแกขอมลแลว

ตงคาขอมลดงรป และ OK

ขอมล output

Z เลอกขอมลวนท 1 – 7

(ทำไดทละวน)

OK

X

NO 3. ตดขอบเขตภาคเหนอ Grid > Blank…

เลอกขอมลทเปน output จากการนำเขาขอมล

เลอก .bln ทเปนขอบเขตภาคเหนอ

ตงชอ output ใหม หรอบนทกทบไฟลเดม

4. นำเขา Contour map Map > Contour Map…

เลอก output จากการตดขอบเขต

ไดขอมลดงภาพ ใหเลอนชนขอมลซอนทบกน

YES 5. ใสสเกลส คลกทชนขอมล Contour map > Levels > Level Method > Advanced

เลอก Fill contours และ Color scale

เลอก Contour Levels > Edit Levels

คลก Load… > เลอก .lvl สเกลส > open > OK

6. Export map คลมขอมลสวนทตองการ export

File > Export…

เลอกชนดขอมลทตองการ ตงชอและบนทก

หากพยากรณอากาศ 7 วน

ใหทำซำทงหมดอก 6 ครงตงแตขนตอนท 2 นำเขาขอมล NWP

KM การทำภาพกราฟฟกพยากรณอากาศภาคเหนอ (รายฤด) วธทำภาพกราฟฟกพยากรณอากาศ 7 วน จากโปรแกรม ARCGIS

ขนตอนการดาวนโหลดขอมล nwp ของกรมอตนยมวทยา เขาโหลดขอมลจากเวบไซด > https://data.tmd.go.th/tmdfs/HPC/24hrs_csv/ เลอกเวลา initial time ของขอมลตองการดาวนโหลด

เลอกชนดขอมลทตองการดาวนโหลด โดย d01 ขอมลพยากรณอากาศ 10 วน (18 กม. X 18 กม.)

d02 ขอมลพยากรณอากาศ 6 วน (6 กม. X 6 กม.) d03 ขอมลพยากรณอากาศ 2 วน (2 กม. X 2 กม.)

ขอมลทดาวนโหลดได จะอยในรปของ csv file

สวนโปรแกรม ARCGIS 1. เปดโปรแกรม ARCMAP > blank map 2. เชอมขอมลโฟลเดอร กดท catalog ภาพจะปรากฎดงรปดานขวา

จากนนคลก connect to folder จะปรากฏหนาตางใหม > เลอกโฟลเดอรทตองการเชอมขอมล > กด OK

ผลลพธจะปรากฎโฟลเดอรใน Catalog

3. เพมชนขอมล shapefile คลก add Data

เขาโฟลเดอร > เลอก shapefile ทจะนำเขา (ในทนนำเขา shapefile ขอบเขตจงหวด)

คลกทสชนขอมลเพอเปลยนสเปนโปรงใส > No color > OK

เพมการแสดงชอจงหวด โดยคลกขวาท Layer > properties > …

… > Labels > check box Label features in this layer > เลอกคอลมภขอมลทตองการแสดง (Label field) > ตงคา Text Symbol > OK

4. นำเขาขอมลทโหลดจาก nwp model Add Data > เลอก ขอมลทตองการนำเขา

คลกขวาทขอมลทนำเขามา > Display XY Data

กำหนด X Field > longitude Y Field > latitude > Coordinate System (ระบบพกด) > Geographic Coordinate System: GCS_WGS_1984 > OK

คลกขวาทขอมล point ทออกมาใหม > Data > Export Data

เลอกโฟลเดอรทตองการจดเกบ shapefile > OK > YES > ขอมลใหมจะขนมาอกครงซงเปนขอมล point vector ทเรา export data

ลบขอมลทไมใชออก โดยคลกขวาทชนขอมล > Remove

คลกกลองหนา ขอมลท point vector เพอไมใหแสดงบนภาพ

5. วธสรางโมเดลเพอใหสะดวกตอการทำซำ ModelBuilder

ลากชนขอมล shapefile จาก Table Of Contents ไปยง Model

คลก search เพอคนหาเครองมอในการประมาณคาขอมล > search > Kriging (Spatial Analyst) (Tool)

และลากเครองมอมายง Model

คลก เชอมขอมล shapefile ไปยงเครองมอ

กำหนด input point features (ขอมลทเราจะใหทำการประมาณคา)

กำหนดขอบเขต Environments > Extent (ขอบเขตจงหวด)

กำหนดขอบเขต Environments > Mask (ขอบเขตจงหวด)

ดลเบลคลกเครองมอ kriging เพอ กำหนดคา input > point เลอกคา z ตามวนทใชในการประมาณคา

และ output > OK

Copy kriging อก 6 วน เปน 7 วน

ตงคา Z value field และ output ของแตละวน เชน

จากนน เซฟ Model โดยคลก Model > Save as… > New Toolbox > ตงชอ

คลก Toolbox ทสรางขนมาใหม > ตงชอ model > Save

คลก RUN

หากกระบวนการเสรจสนจะขนคำวา Completed

ขอมลจะปรากฏในโฟลเดอร output ทตงคาไวใน kriging

6. ใสสเกลส นำเขา (ลาก) ขอมล raster ทไดจาก model มายง Table Of Contents

คลกขวาทขอมลนำเขา > Properties…

คลกหนาตาง Symbology > Classified > YES

Import… > เปดโฟลเดอรทมเกบสเกลส (.lyr) > Add

ทำซำทงหมด 7 วน 7. ***ตงคา Map Page size กอน export File > Page and Print Setup… > ตงคา ตามรป > OK

8. Export Map… > ตงชอ > Save

ทำซำตงแตขนตอนนำเขาขอมล raster ถง export map ทงหมด 7 วน หมายเหต - กอนปดโปรแกรม ให Save project - ในการทำครงตอไปเปด project > นำเขาขอมล point จาก nwp > แกไข model โดยคลกขวาท model และ edit เปลยน point ขอมลนำเขา และคา z > RUN Model > นำเขาขอมล raster > export map

เพมเตม ***วธทไมใช model 1. นำเขาขอมล คลก add Data

เลอกโฟลเดอรและ shapefile ทจะนำเขา

คลกทสชนขอมลเพอเปลยนสเปนโปรงใส > No color > OK

เพมการแสดงชอจงหวด โดยคลกขวาท Layer > properties > …

… > Labels > check box Label features in this layer > เลอกคอลมภขอมลทตองการแสดง (Label field) > ตงคา Text Symbol > OK

2. นำเขาขอมลทโหลดจาก nwp model Add Data > เลอก ขอมลทตองการนำเขา

คลกขวาทขอมลทนำเขามา > Display XY Data

กำหนด X Field > longitude Y Field > latitude > Coordinate System (ระบบพกด) > Geographic Coordinate System: GCS_WGS_1984 > OK

คลกขวาทขอมล point ทออกมาใหม > Data > Export Data

เลอกโฟลเดอรทตองการจดเกบ shapefile > OK > YES > ขอมลใหมจะขนมาอกครงซงเปนขอมล point vector ทเรา export data

ลบขอมลทไมใชออก โดยคลกขวาทชนขอมล > Remove

คลกกลองหนา ขอมลท point vector เพอไมใหแสดงบนภาพ

3. คนหาเครองมอ kriging คลก search เพอคนหาเครองมอในการประมาณคาขอมล > search > Kriging (Spatial Analyst) (Tool)

ตงคา input, z value field, output และ Environments…

ตงคา Processing Extent > Extent > shapefile ขอบเขตจงหวด (ตดตามจงหวด) ตงคา Raster Analysis > Mask > shapefile ขอบเขตจงหวด (ตดตามจงหวด)

4. ใสสเกลส คลกขวาทชนขอมลทเปนผลลพธ > Properties…

Symbology > Classified > Import…

Import… > เปดโฟลเดอรทมเกบสเกลส (.lyr) > Add

ทำซำทงหมด 7 วน 5. ***ตงคา Map Page size กอน export File > Page and Print Setup… > ตงคา ตามรป > OK

6. Export Map… > ตงชอ > Save

ทำซำตงแตขนตอนนำเขาขอมล raster ถง export map ทงหมด 7 วน