Face the future

HOTTER

DRiER

WETTER

วนอตนยมวทยาโลก 2559 23 มนาคม 2559

การเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ รอนมากขน

อณหภมเฉลยพนผวโลกในปค.ศ. 2015 ไดท าลายสถตตางๆ อยางมนยส าคญกลาวคอ มคาเฉลยสงขนประมาณ 0.73 องศาเซลเซยส เทยบกบคาเฉลยระหวางป ค.ศ. 1961-1990 (ทประมาณ 14 ˚C) ซงเปนครงแรกทอณหภมพนผวโลกโดยเฉลยนเพมขนเกนกวา 1 องศาเซลเซยสหรอครงหนงของกรอบภาวะวกฤต เทยบกบอณหภมในชวงกอนยคอตสาหกรรม (ป ค.ศ. 1880-1899) ซงกรอบภาวะวกฤต 2 ˚C นจะท าใหเปนอนตรายตอสงชวตบนโลกเพมขนมาก

คลนความรอน (Heat wave) เกดขนและมผลกระทบตอหลายภมภาคบนโลก ระดบอณหภมสงสดไดท าลายสถตในหลายพนทของโลก เชน

- สเปน พบสถตใหม อณหภมสงสดวดได 46.2 ˚C ในเดอนพฤษภาคม ทเมองวาเลนเซย และแลนซาโรท (สงกวาสถตเดมทวดไดในเดอนเดยวกน ถง 6 ˚C)

- อยปต อณหภมสงสดวดได 47.6 ˚C ทเมองลกซอ ในเดอนกรกฎาคม - อฟรกาใต อณหภมสงสดวดได 48.4˚C ทเมองวรเดนดล ในเดอนตลาคม - โมรอคโค พบสถตใหม อณหภมสงสด ในเดอนพฤษภาคม ความรอนทอยในระดบสงจดในเดอนกรกฎาคมท าให

มการสญเสยผลผลตทางการเกษตรจ าพวกสม ถง 50 เปอรเซนต - อหราน เมองชายฝงของบนดา มาชาห อณหภมสงสดวดได 46 ˚C พรอมกบมความชนในอากาศสงมาก - จอรแดน อณหภมสงสดวดได 47 ˚C ทเมองวาด อเรยน ในเดอนสงหาคม (ซงสงเกอบ 8 องศาเซลเซยสจากคา

ปกต) - โปแลนด พบสถตใหม อณหภมสงสดวดได 38.9 ˚C ทเมองเมองวรอตสวฟ เมอวนท 8 สงหาคม - อนเดย คลนความรอนท าใหอณภมสงสดสงเฉลยมากกวา 42 ˚C ในเดอนพฤษภาคม และ 45 ˚C ในเดอน

มถนายน ในบางพนท - ปากสถาน พบวาอณภมสงเกน 40 องศาเซลเซยส ในชวงระหวางวนท 17 ถง 24 มถนายน โดยคลนความรอน

ไดคราชวตประชาชนกวา 1600 คน สถตโลก

สถตอณหภมสงสดทพนผวโลก คอ 56.7 องศาเซลเซยส ทเมองเฟอรแนซ มลรฐแคลฟอเนยร ประเทศสหรฐอเมรกา ในวนท 10 กรกฎาคม ป ค.ศ. 1913

แหงแลงมากขน ในป ค.ศ. 2015 ภาวะแหงแลงยงคงด าเนนตอเนองมาหลายปตดตอกนในบรเวณภาคตะวนออกเฉยงเหนอของ

ประเทศบราซล และภาคตะวน ตกของทวปอเมรกาเหนอ ท าใหจ านวนการเกดไฟปาในฤดกาลไฟปาสงขนและท าลายสถตในพนทอลาสกา สวนในทวป อเมรกากลาง แถบแครบเบยน และ ทวปอฟรกาตอนใต กเผชญกบภาวะฝนแลง (รนแรงขนจากปรากฏการณเอลนโญ ) ปรมาณฝนจากมรสมตะวนตกเฉยงใตมคาต ากวาปกตในประเทศอนเดย และภาวะแหงแลงในประเทศอนโดนเซยไดกอใหเกดไฟปาทรนแรง ซงสงผลกระทบตอประเทศเพอนบานหลายประเทศ

ภาวะ แหงแลงน ยงเกดข น ใน ทวป อเมรกากลาง และ ประเทศ ใน แถบ ทะเล แครบเบยน พนททางตะวนออกเฉยงเห นอของทวปอเมรกาใต ประเทศ บราซล หลายสวนของทวปยโรปตอนกลาง และประเทศรสเซย หลายสวนของภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต ประเทศอนโดนเซย และทวปแอฟรกาตอนใต ภาวะแหงแลงยาวนานยงค งด าเนนตอไป ในสวนของพนททางดานตะวนตกของทวปอเมรกาเหนอ ซงลมน าทไหลพาดผานพนทฝงตะวนตก นเกดจากการละลายของหมะเปนหลกนน พบ วาปรมาณน าทเกดจากการละลายของหมะน มเพยง 5 เปอรเซนตจากปกต ณ วนท 1 เมษายน ทผานมา ภาวะแหงแลงและอบอน ยงพบในพนทสวนใหญดานตะวนตกของประเทศสหรฐอเมรกา ซงกอใหเกดไฟปาในชวงปทผานมา โดยไดเกดไฟปามากกวา 400 ครงในรฐอลาสกา ในเดอนพฤษภาคม ซงไดท าลายพนทปาถง 728,000

2

เฮกเตอร (1 เฮกเตอร เทากบพนท 6.25 ไร) โดยท าลายสถตการเกดไฟปาเดมท 216 ครง และพนทเสยหาย 445,000 เฮกเตอร มรายงานจากรฐอลาสกาวา ได เกดไฟปามากกวา 700 ครง ในชวงเดอนกรกฎาคม และ ท าลายพนทรวมถง 2,000,000 เฮกเตอร ชวงฤดรอนในเดอนสงหาคม ไฟไหมครงใหญไดเผาท าลายทวทงพนทตะวนตกเฉยงเหน อ และ รฐวอชงตนไดรบผลกระทบอยางรายแรงจากไฟปาครงใหญทสดเทาทเคยบนทกมา จากการสอดคลองกบภาวะเอลนโญ พบวาปรมาณฝนมคาต ากวาปกต ซงเกดขนเปนบรเวณกวางในทวปอเมรกากลาง และแถบ ประเทศแครบเบยน การเกดในภาวะแหงแลงในพนททางตอนใต และทางตะวนออกของประเทศบราซลตงแตตนป ท าใหศนยกลางความแหงแลงไดเคลอนตวไปทางทศเหนอซงกอใหเกดภาวะฝนทงชวงในฤดรอนของพนทในแถบลมน าอเมซอน

ฤดมรสม ทผานมา ในประเทศอนเดยมปรมาณฝน เกดขน เพยง 86 เปอรเซนตจาก คาปกต และในประเทศอนโดนเซยปรมาณฝนในระดบต า ดเหมอนมผลท าใหเกดไฟปามากยงขน สวนประเทศเปรไดรบผลกระทบจากฝนตกหนก และน าทวม เชนเดยวกบประเทศอาเจนตนา

ภาวะแหงแลงตอเนองยาวนานในหลายๆ สวนของโลก ในชวงป ค.ศ. 2011 - 2015 ไดเกดภาวะแหงแลงตอเนองยาวนานในหลายๆ สวนของโลก สวนใหญกยงคงด าเนน

อยจนกระทงปจจบน ภาวะแหงแลงทส าคญใหญๆ ไดแก ในประเทศบราซล การเกดภาวะแหงแลงทยดเยอทางภาคใตฝงตะวนตกของประเทศสหรฐอเมรกา ภาวะแหงแลงมผลท าใ หอณหภมสงขนจนท าลายสถตในระหวางป ค .ศ. 2014 - 2015 ผลของภาวะแหงแลงตอเนองยงมผลกระทบตอพนทของประเทศออสเตรเลยมาตงแตป ค .ศ. 2012 เปนตนมา เมอไมนานมานการพฒนาของภาวะแหงแลงไดเรมเกดขนในพนททางตอนใตของทวปอฟรกา โดยเกดภาวะฝนทงชวงในชวงฤดฝนของป ค.ศ. 2014 - 2015 ซงท าใหเวลาถดมาของชวงฤดรอนของปค.ศ. 2015 - 2016 มสถานการณภยแลงมภาวะเลวรายมากยงขน

การเกดภาวะแหงแลงในระยะสนๆ ยงมผลกระทบใหญไปทวโลก ภาวะแหงแลงทเกดขนทคาบสมทรอฟรกาตะวนออกในปค.ศ. 2010 - 2011 เปนสาเหตหลกอนหนงทกอใหเกดภาวะขาดแคลนอาหารในประเทศโซมาเลยทเกดขนในชวงปลายป ค.ศ. 2011 และตนป ค.ศ. 2012 ท าใหมประชากรเสยชวตถง 250,000 คน ภาวะแหงแลงในประเทศสหรฐอเมรกาและพนทขางเคยงทางตอนเหนอของประเทศเมกซโกกอใหเกดการสญเสยผลผลตทางดานการเกษตร ซงมมลคาหลายหมนลานดอลลาร การเกดปรากฏการณเอลนโญในป ค .ศ. 2015 มผลท าใหเกดสภาวะแหงแลงอยางรนแรงในหลายพนท รวมไปถงประเทศอนโดนเซย ซงไดรบความเสยหายจากการเกดไฟปาครงใหญ เชนเดยวกบหมเกาะในบรเวณตะวนตกเฉยงใตของมหาสมทรแปซกฟก ทวปอเมรกากลาง และประเทศในแถบแ ครบเบยน รวมไปถงบางสวนของทวปอนเดย สถตโลก

ชวงภาวะแหงแลงตอเนองทยาวนานทสดทเคยถกบนทกไวคอ 173 เดอน เกดขนระหวางเดอนตลาคม ป ค.ศ. 1903 ถง เดอนมกราคม ป ค.ศ. 1918 ทเมองอารกา ประเทศชล

ฝนมากขน เนองจากภาวะชนบรรยากาศโลกทอบอนขน ท าใหความชนถกเกบสะสมในอากาศไดมากขน จงเปนสาเหต หลก

ของการเกดปรากฏการณฝนตกหนกมากขน ในป ค.ศ. 2015 ประเทศมาลาวไดประสพภาวะน าทวมทรนแรงทสดอยางทไมเคยมมากอนในเดอนมกราคม และเดอนพฤษภาคมกลายเปนเดอนทมฝนตกมากทสดบนแผ นดนใหญของสหรฐอเมรกา จ านวนของเหตการณทปรมาณฝนรวมในรอบ 24 ชวโมง มปรมาณมากกวาคาเฉลยฝนรวมในรอบ 1 เดอน มมากขนเรอยๆ ในชวงฤดมรสมของประเทศปากสถาน สถานตรวจวดปรมาณฝนแหงหนงสามารถบนทกคาปรมาณฝนในรอบ 24 ชวโมง ไดถง 540 มลลเมตร เปรยบเทยบกบปรมาณฝนเฉลยสะสมทงปทมคาเพยง 336 มลลเมตร มการบนทกคาปรมาณฝนในรอบ 24 ชวโมง ทเมองเชนไน ประเทศอนเดย ไดถง 500 มลลเมตร เมอวนท 1 - 2 ธนวาคม ซงเปนเหตการณทผทยงมชวตอยในปจจบนไมเคยประสพมากอน ในประเทศองกฤษ และประเทศไอรแลนดเหนอไดเกดเหตการณฝนตกหนกในรอบ 24 ชวโมง เมอวนท 5 ธนวาคม บนทกปรมาณฝนได 341.4 มลลเมตร ทเมองคมเบรย ซงไดท าลายสถตสงสดเดมทบนทก

3

ไว บรเวณอนๆทบนทกปรมาณฝนตกหนกเอาไวไดแก ประเทศเมกซโก ประเทศโบลเวย ตอนใตของประเทศบราซล ภาคตะวนออกเฉยงใตของทวปยโรป และประเทศอฟกานสถาน ฝนตกหนกในเดอนมกราคมท าใหเกดภาวะน าทวมในประเทศมาลาว ซมบบเว และโมซมบค ฝนตกหนกในเดอนกมภาพนธมผลตอประเทศโมรอคโค ประเทศอลจเรย และประเทศตนเซย เราไดเหนปรากฏการณฝนตกหนกในขนวกฤตในหลายๆ สวนของ ประเทศบรกนา ฟาโซ และประเทศมาล ในเดอนมนาคมประเทศชลไดเกดฝนตกหนกมากจนกอใหเกดน าทวม และโคลนถลม ในเดอนสงหาคมทกรงบวโนสไอเรส ประเทศอารเจนตนา ไดเกดฝนตกหนกมากจนท าลายสถตเดมของฝนรายวน และร ายเดอนหลายครง ไดเกดฝนตกหนกจนท าลายสถตเดมทเคยถกบนทกไวเมอป ค.ศ. 1941 ในประเทศเมกซโก เดอนพฤษภาคมเปนเดอนทฝนตกเกนคาสถตเดมทบนทกไวบนแผนดนใหญของประเทศสหรฐอเมรกา และตกหนกมากทสดในรอบ 121 ปตงแตเรมมการบนทกสถตเอาไว ระหวางเดอนพฤษภาคม และเดอนตลาคม ประเทศจนไดประสพเหตการณฝนตกหนกถง 35 ครง มผลกระทบตอประชาชนกวา 75 ลานคน โดยประมาณการสญเสยทางเศรษฐกจมมลคาถง 25,000 ลานดอลลาร รปแบบการเกดฝนตกในลกษณะตอเนองยาวนานอาจแฝงไวดวยปรากฏการณการเกดฝนหนกในระยะสนๆ ดวย การเกดขนครง ส าคญในปค.ศ. 2015 ไดมการบนทกปรมาณฝนในรอบ 24 ชวโมง พบวา มคาเกนกวาคาเฉลยปรมาณฝนรวมของทงเดอน เชนทเมองมาราเกซ ประเทศโมรอคโค เดอนสงหาคมม ปรมาณฝนตกถง 35.9 มลลเมตร แตฝนในหนงชวโมง ซงมคาเกนกวา 13 เทา ของปรมาณฝนเฉลยสะสมในหนงเดอน ในชวงฤดมรสมของประเทศปากสถาน มสถานตรวจวดฝนแหงหนงสามารถวดปรมาณฝนในรอบ 24 ชวโมงไดถง 540 มลลเมตร ซงคาปรมาณฝนสะสมทงปเฉลยอยเพยงแค 336 มลลเมตร สถตโลก

สถตปรมาณนาฝนสะสมสงสดในรอบ 12 เดอน ทบนทกไวคอ 26.47 เมตร เกดในชวงระหวางเดอน สงหาคม ค.ศ. 1860 ถงเดอนกรกฎาคม ค.ศ. 1861 ทเมองเชอราปนจ ประเทศอนเดย

สถตความสงของคลนพายซดฝง คอ 13 เมตร (42 ฟต) เกดขนเมอวนท 5 มนาคม 1899 ชวงการเกดพายไซโคลนมาหนาทอาวบาทเฮรซ รฐควนสแลนด ประเทศออสเตรเลย

สถตการเกดพายไซโคลนทยาวนานทสด คอพายไตฟนจอหน ซงกนเวลายาวนานถง 31 วน (ระหวางวนท 10 สงหาคม ค.ศ. 1994 ถงวนท 10 กนยายน ค.ศ. 1994) ในบรเวณตะวนตกเฉยงเหนอ และตะวนออกเฉยงเหนอของมหาสมทรแปซกฟก

การรบมอกบอนาคต นบเปนความโชคดทรฐบาลของประเทศตางๆ ไดตระหนกถงความชดเจนในการเปลยนแปลงภมอากาศและ

จ าเปนตองมมาตรการทเรงดวน มการวจยและลงทนทางเทคโนโลย ชนสงมากขน ส าหรบการผลตใดๆ ทใหเกดคารบอนนอยทสด โดยเฉพาะดานพลงงาน ถงแมวาไดมการก าหนดนโยบาย การ ใชเทคโนโลยททนสมยและการด าเนนการตางๆมาแลวกตาม ยงจ าเปนตองด าเนนการตอไปอยางกวางขวางมากขน จากทกภาคสวนทงโดยประชาชน ผน า ชมชนตางๆ ภาคธรกจ ประชาคม ภาครฐบาล และองคการสหประชาชาต

วทยาศาสตรจะมบทบาทส าคญตอไป การตรวจวดภมอากาศทงระบบทตอเนองและไดรบการพฒนาจะท าใหมความเปนไปไดในการตดตามความกาวหนาในการลดการปลอยกาซเรอนกระจกซงกกความรอน การวจยทตอเนอง และไดรบการพฒนาทางวทยาศาสตร จะน าไปสความเขาใจการเปลยนแปลงทางภมอากาศทดขนในระดบประเทศและระดบภมภาค ทงในดานผลกระทบทเกดขน และ วธการปรบตวตางๆ ความรทางวทยาศาสตรยงจะชวยชแนะแนวทางการลดการปลอยกาซเรอนกระจกตางๆ และก าหนดทศทางใหประชาคมโลกสามารถมงสอนาคตทดขน (Greener future)

องคการอตนยมวทยาโลกไดรบมอบหมายในการสรางความพยายามตางๆ โดยรวมเปนผใหการสนบสนนและเปนเจาภาพใหกบคณะกรรมการระหวางรฐบาลวาดวยเรองการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศหรอ IPCC (Intergovernmental Panel on Climate Change) ซงเปนผออกรายงานการประเมนการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศทส าคญเพอการก าหนดนโยบาย องคการอตนยมวทยาโลกยงเปนผสนบสนนและเปนเจาภาพหลก ส าหรบระ บบตรวจวดภมอากาศโลก (Global Climate Observing System) และโครงการวจยภมอากาศโลก (World Climate Research Programme) เครอขายทเตบโตขนของศนยภมอากาศในระดบภมภาคขององคการอตนยมวทยาโลก (WMO Regional Climate Centres) และ

4

(Regional Climate Outlook Forums) ไดสรางศกยภาพในระดบประเทศและภมภาค องคการอตนยมวทยาโลกมแผนงานส าหรบพฒนาระบบเฝาระวงกาซเรอนกระจกแบบบรณาการ เพอเปนขอมลการตดสนในส าหรบการก าหนดนโยบายเกยวกบการลดการปลอยกาซเรอนกระจกตางๆ

สถาบนอตนยมวทยาและอทกวทยาของประเทศตางๆ ในโลกและหนวยงานความรวมมอ ยง ไดมความรวมมอผานองคการอตนยมวทยาโลก เพอสงเสรมกรอบระดบโลกเพอการบรการดานภมอากาศ (Global Framework for Climate Services) การใหบรการทางดานภมอากาศไดท าหนาทแปลความรทางวทยาศาสตรไปสการปฏบตเพอการรบมอตอการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ (Resilience) การปรบตว (adaptation) และการบรรเทาผลกระทบ (mitigation) จากการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ และการพฒนาอยางยงยน

จากการบรณาการขอมลภมอากาศ การ คาดการณภมอากาศและขอมลทางเศรษฐกจและสงคม และขอมลทเกยวของตางๆ ใหเปนผลตผลทก าหนด ผใหบรการ ดานภมอากาศ จะเสรมก าลงในการตดสนใจเกยวกบการบรหารความเสยงและโอกาสตางๆ ขณะน บรการดานภมอากาศตางๆ มบทบาทในการก าหนดแผนปฏบตในภาคสวนตางๆ ทม ความออนไหวตอภมอากาศ เชน การเกษตร ทรพยากรน า การจดการภยพบต สาธารณสขและพลงงาน มบทบาทในการก าหนดแนวทางในการปฏบตหลายๆ ภาคสวน เชน ภาคการเกษตร ทรพยากรน า การจดการภยพบต สา ธารณสข และพลงงาน เนองจากการเปลยนแปลงสภาพอากาศ ถอเปนความทาทายขนมลฐานของมวลมนษยชาต จงถกบรณาการเขากบเปาหมายของการพฒนาทยงยนขององคการสหประชาชาต ซงจะเปนวาระสากลไปถงป ค.ศ. 2030 โดยมแนวปฎบตบนพนฐานทางวทยาศาสตรทดทสดทมอย การขบเคลอนโดยนโยบายทางการเมองและ การสนบสนนจากสาธารณชนมากขน รวมทงประชาคมระหวางประเทศ จะน าไปสความส าเรจในการสรางความโลกทม ความยงยนทางสงแวดลอมและความเจรญทางเศรษฐกจ