จรยธรรมทางการแพทย

(Medical Ethics)กบธรรมาภบาล

นาเสนอโดย

พลเอก เอกชย ศรวลาศ

ผอ านวยการส านกสนตวธ และธรรมาภบาล

สถาบนพระปกเกลา

www.elifesara.com

หวขอนาเสนอ

จรยธรรมมความสาคญอยางไร

จรรยาบรรณ และจรยธรรม คออะไร

ความหมายของจรยธรรมทางการแพทย

จรยธรรมทางการแพทยในจน

จรยธรรมทางการแพทยในประเทศตะวนตก

จรยธรรมทางการแพทยในไทย

สรปหลกสาคญของจรยธรรมทางการแพทย

กรณศกษา

www.elifesara.com

คาสอนของพระพทธเจา

อยายดถอโดยการฟงกนตามมา

อยายดถอโดยการยดถอสบๆกนมา

อยายดถอโดยการเลาลอ

อยายดถอโดยการอางตารา

อยายดถอโดยตรรกะ

อยายดถอโดยการอนมาน

อยายดถอโดยการคดตรองตามแนวเหตผล

อยายดถอเพราะเขากนไดกบทฤษฎของตน

อยายดถอเพราะมองเหนรปลกษณะนาเชอ

อยายดถอเพราะนบถอวาทานสมนะนเปนครของเรา

ปจจตตง

ความหมายของคาวา “คณธรรม”

พจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ. ๒๕๔๖ ให

ความหมาย “คณธรรม” วา “สภาพคณงามความด”

การจะวนจฉยวาบคคลใดมคณธรรมดเดนมากนอยเพยงใดตอง

พจารณาโดยรวมวาบคคลนนมอปนสยและประพฤตปฏบตตน

อยางไร อยในกรอบของกฎหมายและศลธรรมหรอไมอยางไร

เปนผมความรบผดชอบตอหนาทการงานและตอสงคมอยางไร

เปนผทยดมนในความถกตองชอบธรรมเพยงใดหรอไม

www.elifesara.com

ความหมายของคาวา “จรยธรรม”

“จรยธรรม” คอ “ธรรมทเปนขอประพฤตปฏบต” “ศลธรรม”

และ “กฎศลธรรม”

จรยธรรมของนกบรหารทดควรจะปฏบตหนาทในวชาชพอยางไร

จงจะมประสทธภาพสงสดประการหนง

นกบรหารทดจกตองครองตนในสงคมอยางใดอกประการหนง

www.elifesara.com

วกฤตการณของสงคมไทย

การฉอราษฎรบงหลวง การซอสทธขายเสยงในการเลอกตง ทงใน

ระดบชาตและในระดบทองถน มการประมลซอขายตาแหนงหนาท

ราชการ

มการสมยอมคบคดกนในการประกวดราคากอสราง และการจดซอพสด

ของหนวยงานตางๆของรฐ

มการวงเตนทจะใหไดมาซงตาแหนงหนาททสงขนกวาผรวมงาน และ

การยกยอกเงนราชการลบ การหลบเลยงการเสยภาษอากรทจะตองชาระ

ตามกฎหมาย สงเหลานกลายเปนเรองปกตธรรมดาในสงคมไทยปจจบน

(ศาสตราจารยธานนทร กรยวเชยร องคมนตร)

www.elifesara.com

วกฤตการณของสงคมไทย

สงคมไทยปจจบนมคานยมทยอมรบทกอยางไมวาชววาดเปนสงคมท

ตามใจทกคน

ความเดอดรอนเกดทกหยอมหญา เศรษฐกจไมฟเฟองตามทปรารถนา

การใชมาตรฐานทางคณธรรมและจรยธรรมเขามาชวยเสรมสรางสานก

และความรบผดชอบใหแกทกคนทกฝายในบานเมอง ไมวาจะเปน

นกการเมอง ขาราชการ หรอแมแตประชาชนทวๆไป

www.elifesara.com

(ศาสตราจารยธานนทร กรยวเชยร องคมนตร)

ประสบการณประเทศตางๆในทวปแอฟรกา

ตงคาถามกบนกการเมองวาตองการอะไรจากการเปน

นกการเมอง

๑. ตองการอานาจ (POWER)

๒. ตองการความมงคง (WEALTH)

๓. ตองการสถานภาพททกคนยอมรบ (STATUS)

ตองการทง ๓ สงนพรอมกนไมใชเพยงสงใดสงหนงเทานน

www.elifesara.com

(ศาสตราจารยธานนทร กรยวเชยร องคมนตร)

ประสบการณประเทศตางๆในทวปแอฟรกา

นกการเมองตองการตาแหนงเปนรฐมนตรทมผลประโยชน ตองการ

ความมงคง เชนหนลมบรษทใหญ รถยนตใหญหรหรา คฤหาสนทโอ

อา ของขวญราคาแพง ลวนมาจาก “กเลส”

ตองการทกอยางทไมมความชอบธรรมตามกฎหมายและศลธรรมอนด

ประชาชนไมสนใจกฎหมาย การบงคบใชกฎหมายออนแอ ไมมใครฟง

ใคร เชอฟงแตนกการเมองซงไมมอดมการณ เชอสอวาอยางไรกเชอ

อยางนน ไมมการกลนกรองวาความจรงเปนหรอไม

www.elifesara.com

(ศาสตราจารยธานนทร กรยวเชยร องคมนตร)

ประสบการณประเทศตางๆในทวปแอฟรกา

การแกไขปญหาระยะยาวตองมมาตรการปองกนและปราบปรามหลาย

ประเภทผสมผสานกน

ปลกจตสานกใหเคารพกฎหมาย นาตวผฉอราษฎรบงหลวงมาลงโทษ

ใหการศกษาแกประชาชน ทเนนหนกในดานสรางอปนสยอนงดงาม

(CHARACTER) ยดมนในสงทถกตองชอบธรรม (INTEGRITY)

การแกไขปญหาเรองนใหสาเรจไดนน ตองไมใชวทเรงรดใหรวดเรว ตองใช

เวลาเพอการแกไขอนยาวนานดวยความเสยสละและอดทนของทกๆฝาย

www.elifesara.com

(ศาสตราจารยธานนทร กรยวเชยร องคมนตร)

ประสบการณประเทศองกฤษ

มมาตรฐานทางศลธรรม คณธรรมจรยธรรมดทสด

การพจารณาคดมลกขน ๑๒ คนผพพากษาพจารณาขอกฎหมาย คณะลกขน

พจารณาขอเทจจรง คณะลกขนมาจากชาวบานทเสยภาษโรงเรอน/ทดน เปนเจาของ

บานทมหนาตางเปดไดไมนอยกวา ๑๕ บาน กฎหมายมมาหลายรอยปแลวเพราะ

ไมใชคนจรจด

คณะของลกขนมจานวน ๑๒ คน เปนชาย ๙ คน อก ๓ คนเปนหญง เสยงทงหมด

จะตองเปนเอกฉนท ศาลถงจะลงโทษจาเลยได มฉะนนศาลตองยกฟอง

ตลอด ๓๑๕ ปตงแตป ๑๗๐๑ ถงปจจบนผพพากษาศาลสงทมประมาณ ๑๐๐ กวาคน

ไมเคยมผใดถกถกกลาวหา/ลงโทษเรองสนบนเลย เปนประเทศเดยวในโลกททาได

www.elifesara.com

(ศาสตราจารยธานนทร กรยวเชยร องคมนตร)

สงคมองกฤษปลกฝงคตธรรมแตวยเยาว

จะปลกฝงคตธรรม อยางนอยทสด ๗ ประการ ตงแตเดก คอ :

๑. สจจะ พดความจรง (TRUTH)

๒. ความซอสตยสจรต (HONESTY)

๓. ความระลกในหนาท (SENSE OF DUTY)

๔. ความอดกลน (PATIENCE)

๕. ความเปนธรรม (FAIR PLAY)

๖. ความเอาใจเขามาใสใจเรา (CONSIDERATION FOR OTHERS)

๗. เมตตาธรรม (KINDNESS)

www.elifesara.com

(ศาสตราจารยธานนทร กรยวเชยร องคมนตร)

สงคมองกฤษปลกฝงคตธรรมแตวยเยาว

คตธรรมทง ๗ ประการนปลกฝงกนมาตงแตเดกจนกระทงเปนอปนสย

ประจาชาต

ถาคนมคตธรรมทง ๗ ประการแลว กจะม “INTEGRITY” ตามมา(อว

โรธนะหรอความไมคลาดธรรม)

มความหมายวาความหนกแนนนาเชอถอ “การยดมนในความถกตอง

ชอบธรรม”

เปนคณธรรมทมความสาคญอยางยงและเปนพลงแหงชาตขององกฤษ

อยางแทจรง

www.elifesara.com

(ศาสตราจารยธานนทร กรยวเชยร องคมนตร)

ธรรมาภบาล

หลกความ

รบผดชอบ

หลกความ

คมคา

หลกนตธรรม

หลกการม

สวนรวม

หลกคณธรรม

หลกความ

โปรงใส

www.elifesara.com

กฎหมาย ระเบยบ ประมวลจรยธรรม

การปฏบตงานทเปนเลศ วฒนธรรม

ความรบผดชอบ ตอบสนองตอความตองการ

มความโปรงใส สรางการมสวนรวม

โครงสรางและวธการ

ความสมดลและเปนธรรม ความ

สจรต ความมประสทธภาพ/ผล

สภาพแวดลอม

เปาหมาย

www.elifesara.com

จรยธรรมทางการแพทย

จรยธรรมตามขอบงคบแพทยสภาวาดวยการรกษาจรยธรรมแหง

วชาชพเวชกรรม พ.ศ. 2526

จรยธรรมตามหลกสากล

ประมวลจรยธรรม(ผตรวจการแผนดน)

จรรยาขาราชการ

จรยธรรมสงคม( ศาสนา ประเพณ วถชมชน )

จรยธรรมในอาเซยน

www.elifesara.com

สงคมตะวนตกแนะนาใหผอยในสาขาแพทยและพยาบาลปฏบตตอ

ผปวยดงน

เนนประโยชนผปวยสงทสด และเนนไมใหผปวยไดรบอนตรายใดๆ

เพมขน

ผปวยมสทธอนชอบธรรมทจะรสาเหตและอาการปวยของตวเองและเลอก

วธรกษาตามความเหมาะสม

การรกษาดวยความบรสทธยตธรรมตามสมมตฐานโรค ทกคนตางม

เกยรตและสมควรไดรบการปฏบตตอกนอยางมเกยรต

www.elifesara.com

สงคมตะวนตกแนะนาใหผอยในสาขาแพทยและพยาบาลปฏบตตอ

ผปวยดงน

แพทยและพยาบาลไมปดอาการปวยตอผปวย ควรใหผปวยรบรความ

หนกเบาของอาการตามจรง ดความเหมาะสมอนประกอบ เชน สภาพจต

ผปวย

หลกปฏบตเหลานแลว ผบรรยายวชาน จะนาองคความรจากศาสนาและ

วฒนธรรมทองถนใหเหนวาคลายคลงหรอแตกตางจากองคความรใน

ประเทศตะวนตกอยางไร เพอใหผปวยไดประโยชนสงสดจากการดแล

รกษาของแพทยและพยาบาล

www.elifesara.com

จรยธรรมมความสาคญอยางไร (1)

การเพมขนของความขดแยงของผลประโยชนระหวางรฐบาล

และสถาบนทางการแพทย ระหวางสถาบนทางการแพทยและ

บคลากรทางการแพทย ระหวางแพทยและผปวย ทมมากขน

รนแรงมากขนและมความซบซอน

การเพมขนของเทคโนโลยสมยใหมไมเพยงแตนามาซงการ

พฒนาในการรกษา แตยงไดสรางภาระหนกทางเศรษฐกจดวย

(ประเดนเรองการใชงานทเหมาะสม)

www.elifesara.com

จรยธรรมมความสาคญอยางไร (2)

หลกเกณฑทางจรยธรรมใหมๆ และทเฉพาะเจาะจงมากขน

จะตองพฒนาเพอตอบสนองตอความตองการของการพฒนา

สงคมและบรการทางการแพทย

หลกเกณฑใหมๆ นไดรวมจรยธรรมทางการแพทยแบบดงเดม

กบหลกการสมยใหมและคานยมหรอความพอใจตางๆ เขา

ดวยกน

www.elifesara.com

จรรยาบรรณ หรอ ศลธรรม (Morality) คออะไร

ศาสตรหรอกฎ ของการปฏบตหนาทของมนษย

หนาทของความมหลกศลธรรมคอ "เพอตอสกบผลกระทบอนตรายจาก

ความเหนอกเหนใจมนษย" (Beauchamp)

จดมงหมายของศลธรรมคอ "การมสวนรวมทดขน หรออยางนอยไมแย

ลงของสถานการณของมนษย" (Warnock)

จรยธรรมมจดมงหมายท "การคนพบคณสมบตอน ๆ ทเปนของสวนหนง

ของสงทด" (Moore)

www.elifesara.com

จรยธรรม (Ethics) คออะไร

เปนมาตรฐานการปฏบตหรอบรรทดฐานสงคม ทกาหนดพฤตกรรม

“จรยศาสตร”เปนปรชญาวาดวยความประพฤต/การครองชวตวาอะไรด/

ชว อะไรถก/ผด หรออะไรควร/ไมควร(พจนานกรมราชบณฑตยสถาน พ.ศ. 2525)

“จรยธรรม” มผใหคาอธบายแตกตางกนออกไปตามสาขาวชา โดยสรป

จรยธรรมคอ กฎเกณฑความประพฤตของมนษยซงเกดขนจากธรรมชาต

ของมนษยเอง ไดแก ความเปนผมปญญา และเหตผล มนษยมมโน

ธรรมและ รจกไตรตรองแยกแยะความด - ความชว, ถก - ผด, ควร - ไม

ควร เปนการควบคมตวเอง และเปนการควบคมกนเองในกลม

www.elifesara.com

มาตรฐานการปฏบตไมไดอธบายพฤตกรรมจรงของเรา เนองจาก

คนมกจะละเมดมาตรฐานทไดรบการยอมรบกนอยางแพรหลาย

คนสวนใหญยอมรบความคดทวา คนหนงควรจะบอกความจรง

แตหลายคนยงคงโกหกอยตลอดเวลา แมคนโกหก หลอกลวง

ตลอดเวลา

เราควรมความเหนวาความซอสตยสจรตเปนมาตรฐานของการ

ปฏบต โดยปกปองความซอสตยสจรตในทสาธารณะ โดยการสอน

เดก / นกเรยนของเรา ใหซอสตยและโดยการแสดงความไมพอใจ

หรอความรงเกยจของการโกหก หลอกลวง

www.elifesara.com

ความหมายของ “จรยธรรมทางการแพทย”

จรยธรรมทางการแพทย เปนสวนหนงของจรยศาสตรประยกต ซง

เปนสวนหนงของวชาจรยศาสตรในวชาปรชญา วชานน าเสนอวธ

ปฏบตบนพนฐานหลกจรยธรรมวาแพทยและพยาบาลควรปฏบตตอ

คนไขอยางไรจงจะถกตองและเหมาะสม แตละประเทศกจะมองค

ความรในสาขานแตกตางกนบาง เหมอนกนบาง

จรยธรรมทางการแพทย คอ ระบบของคณธรรมจรยธรรมทใช

ประเมนคาและตดสนการปฏบตของแพทย

www.elifesara.com

“วทยาศาสตรไมสามารถแกปญหาความขดแยงทางศลธรรม แตสามารถชวยใหม

กรอบทแมนยามากขนในการอภปรายเกยวกบความขดแยงนน”

Heinz Pagels

www.elifesara.com

จรยธรรมทางการแพทยในจน

จรยธรรมทางการแพทยแบบดงเดมของจนเนนทเรองคณธรรม และ

จรยธรรมมากกวาความสมพนธระหวางบคคล

มองคนไขเหมอนเดก โดยเชอมโยงกบภาพของอดมคตของผปกครอง

ทมจตใจด มเมตตา อาจจะคลายกบแนวความคดของการปกครอง หรอ

การคมครองในวฒนธรรมของตะวนตก

www.elifesara.com

การศกษาทางดานจรยธรรมทางการแพทยในตางประเทศ

การพฒนาของหลกเกณฑและแนวทางทางจรยธรรม

การสงเสรมการปฏบตทางจรยธรรม

การปองกนการละเมนทางจรยธรรม

การรบรของประเดนขดแยงทางจรยธรรม

การแกปญหาของความขดแยงทางจรยธรรม

www.elifesara.com

องคประกอบของจรยธรรมทางการแพทย

ความสมพนธของแพทยกบคนไข

ความสมพนธของแพทยกบแพทยดวยกนเอง

ความสมพนธของแพทยกบระบบสขภาพ

ความสมพนธของแพทยกบสงคม

www.elifesara.com

จรยธรรมทางการแพทยจนใน ลทธขงจอ (Confucianism)

จรยธรรมและปรชญาจน พฒนามาจากการสอนของขงจอ(551 - 479 ปกอน ค.ศ.)

ลทธขงจอทาใหเกดเปนคานยมหลกของวฒนธรรมจน

แพทยศาสตร เปนศลปะของการมมนษยธรรม ทจะเนนการดแลเกยวกบผปวยและ

การปลกคณความดดวยตนเองของแพทย

ขงจอนนถอวา ความเมตตาเปนทมาหรอเปนพนฐานของคณธรรมทงปวง เนนให

มนษยสรางชวตทดงามตงแตแรกเกด

ชาวจนยดมนในหลกมนษยธรรม ใหมความเมตตากรณาตอทกชวต และปลกฝงให

เดก ๆ รกในความเปนธรรม เหนอกเหนใจ พรอมทงเออเฟอเผอแผตอเพอมนษย

เมอเดกฝงใจในคณธรรมแลว เดกผนนกจะมชวตทดงามตลอดไป

www.elifesara.com

หลกคาสอนของขงจอทสาคญ ๆ มดงน

1. เมตตา (ยง)

2. ทาตวใหเปนตวอยาง (สงทตนไมชอบ กอยาหยบใหผอน)

3. กตญกตเวท (เจากบบาว พอกบลก รศกดศร รหนาท)

4. สงเสรมการศกษา (ไมเกยงคนรวยหรอคนจน)

5. เรยกรองคณธรรมในการปกครอง และอารยธรรมในวงสงคม

www.elifesara.com

“แพทยทดไมควรใสใจกบสถานะ ความมงคง หรออาย หรอไมควร

คดวาบคคลนนเปนทนาสนใจหรอไมสวย ไมวาเขาจะเปนศตรหรอ

เพอน เปนคนจนหรอชาวตางชาต ทายทสดเขาเปนคนไมม

การศกษาหรอมการศกษา เขาควรจะพบเจอทกๆ คนในพนท

เทากน และเขาควรปฏบตกบทกๆคนราวกบวาเขาเปนญาตท

ใกลชดของเขา”

Sun Simiao

เปนนกคดทางการแพทย นกปรชญา แพทยรกษาชวต

มชอเสยงทางแพทยแผนจน และไดรบขนานนามวา “China's King of Medicine”

www.elifesara.com

จรยธรรมทางการแพทยในประเทศตะวนตก

ฮปพอคราทส (Hippocrates) เกดประมาณ 460 ปกอนครสตกาลเปน

ชาวกรก ไดขนานนามวาเปน "บดาแหงการแพทยตะวนตก”

คาสตยสาบานฮปพอคราทส (Hippocratic Oath) - เปนหลกเกณฑ

ของจรยธรรมทางการแพทยทเกาแกทสด 4th Century BC

แพทยยโรปสมยกอนตองกลาวค าปฏญาณของฮปโปเครตสกอนทจะเรม

ประกอบวชาชพเสมอและปจจบนไดน าค าปฏญาณตนน เปนแนวทางในการ

ก าหนดขอบงคบทางจรยธรรมในวชาชพแพทยทวโลก

www.elifesara.com

“..ขาสาบานตอทวยเทพวา ขาจะเคารพครผประสาทวชาเยยงพอแม มอะไรกจะแบงให

ครกนและใช จะใสใจสอนลกหลานของครเหมอนพนองของขาเอง จะทาการรกษาเพอ

ประโยชนตอคนไข ใหดทสดเทาทความสามารถและดลพนจของขาจะทาได จะไมทา

อะไรใหเกดผลรายแกคนไข จะไมใหยาเบอหรอทาใหใครตายแมวาเขาจะรองขอ จะไม

เอาอะไรสอดใหผหญงเพอทาแทง และไมสอนใหใครทาดวย จะดารงชพและประกอบ

วชาชพอยางซอตรง อะไรทตวเองทาไมเปนจะไมทา แตจะละไวใหคนทเขาเชยวชาญ

กวาทา จะเขาบานคนไขกเพอประโยชนของคนไขเทานน จะหามใจไมใหไขวเขวหรอ

ยอมตามสงยวยวนและจะไมหาความเพลดเพลนทาง กามากบคนไข ไมวาหญงหรอ

ชาย เสรชนหรอทาส จะรกษาความลบของคนไข ถาขาทาตามนไดกขอใหขาเจรญ

ถาขาทาตรงกนขามกขอใหขาฉบหาย... เพยง”

www.elifesara.com

สาระสาคญของคาปฏญาณของฮปโปคราตส (The Hippocratic Oath)

1. ใหความเคารพแกครอาจารยและแสดงออกถงความกตญ โดยการดแลทกขสข

ของตวอาจารยและครอบครว

2. ดารงรกษาไวซงความบรสทธของวชาชพและแนวทางการดาเนนชวต

3. ไมมทฐในการรกษาผปวย กรณใดทตนขาดความร ความชานาญ กไมลงเลทจะเชญ

ผรและชานาญกวามาดแลรกษาแทน แพทยไมพงใหรายและทะเลาะววาทกนเอง

อนเปนการเสอมเสยเกยรต

4. ไมทาแทงใหแกสตรใดๆ

5. ไมกระทาในสงทเปนผลรายตอผปวย แมวาจะไดรบการขอรอง รวมถงไมแนะนาใน

สงทผด

6. การรกษาความลบของผปวยไมแพรงพรายเรองราวของผปวยใหแกผอน

7. การสารวมระมดระวงทจะไมประพฤตผดทางเพศwww.elifesara.com

ฮปโปคราตสกลาวถงจตส านกของแพทยและความรบผดชอบตอวชาชพ ดงน

“ ผทเปนแพทยตองประกอบดวยคณลกษณะของความไมมอคต

แบงแยก เปนผมศลธรรม มความสภาพออนโยน แตงกายเหมาะสม ม

วธการคดดวยเหตดวยผลอยางเปนระบบ มการตดสนใจทด บคลกภาพ

สงบนาเชอถอ มความประพฤตทดงาม มสตปญญาสามารถแยกแยะ

ความดและความชวสงทจาเปนสาหรบชวต เปนผมความดโดยทมนษย

ทวไปพงม

แพทยพงตระหนกในจตสานกและพฒนาตนเอง สวนคณลกษณะทแพทยไมพงมพงเปน ไดแก ความเปนผขาด

ความอดทน หยาบคาย ละโมบ มกมากในกาม ไมซอสตย และขาดหรโอตปปะ คอความละอายเกรงกลวตอสงทผด

www.elifesara.com

จรยธรรมสาหรบแพทยมสลม

(Islamic Code of Medical Ethics) (1)

จากพระมหาคมภรอลกรอาน

1. ตองมความเชอในพระผเปนเจาและคาสอนของศาสนาอสลาม

2. ตองปฏบตตวตามแนวทางดงกลาวในทกๆดานของการดาเนนชวต

3. มความกตญรคณ บดามารดา ครบาอาจารย ผอาวโส

4. ถอมตน สงบเสงยมเจยมตน มความเมตตา กรณา อดทน มใจกวาง

5. ปฏบตตนอยในแนวทางทถกตอง และขอความชวยเหลอจากพระผเปนเจาอยเสมอ

6. หาความร ความชานาญทางวชาชพใหทนตอเหตการณพรอมรบคาแนะนาและ

ชวยเหลอจากผมประสบการณมากกวาอยตลอดเวลา

www.elifesara.com

7. ปฏบตตามกฎ ขอบงคบแหงวชาชพอยางครดเครง

8. พงระลกอยเสมอวาทงรางกายและจตใจผปวยนนเปนสงทพระเจาประทานมาการ

เยยวยาผปวยจงตองอยในแนวทางคาสอนของศาสนา

9. พงระลกวา พระเจาเปนผประทานชวต และผทจะถอดชวตไดคอพระองค หรอโดย

อนมตจากพระองค

10. พงสงวรวา ทกยางกาวและทกอรยาบทของเรานนพระผเปนเจาเหนและเฝาดอย

11. ไมกระทาการอนใดถงแมจะเปนเสยงสวนใหญหรอเปนการขอรองจากผปวย ถาสงนน

ขดตอหลกทางนาของพระผเปนเจา

12. ไมแนะนาหรอนาสงทเปนอนตรายมาใช

จรยธรรมสาหรบแพทยมสลม(Islamic Code of Medical Ethics) (2)

www.elifesara.com

13. ชวยเหลอเพอนมนษยทกหมเหลาโดยไมเลอกชนวรรณะ ฐานะ เชอชาต ศาสนา ผวส

14. ใหคาแนะนาทจาเปนโดยพจารณาจากสภาพรวมคอทงดานรางกายและจตใจ

15. พงรกษาความลบของผปวย

16. พงใชกรยามารยาททเหมาะสมในการตดตอสนทนา ตลอดจนในการใหบรการตางๆ

ใหมบคคลทสามอยดวยในการตรวจผปวยตางเพศ

17. ไมวจารณเพอนแพทยดวยกนตอหนาผปวยหรอบคลากรทางการแพทยอนๆ

18. ไมคดคาตอบแทนตางๆในการตรวจรกษาเพอนแพทยหรอญาตใกลชดของแพทย

ดวยกน

19. พงใชสตปญญาอนรอบคอบ(จากทพระผเปนเจาใหมา)ในการตดสนใจในการงานตางๆ

จรยธรรมสาหรบแพทยมสลม

(Islamic Code of Medical Ethics) (3)

www.elifesara.com

คณธรรม 10 ประการ (จรรยาบรรณแพทย)ตะวนตก

มเมตตาจตแกคนไข ไมเลอกชนวรรณะ

มความออนนอมถอมตน ไมยกตนขมทาน

มความละอาย เกรงกลวตอบาป

มความละเอยดรอบคอบ สขม มสตใครครวญเหตผล

ไมโลภเหนแกลาภของผปวยแตฝายเดยว

ไมโออวดวชาความรใหผอนหลงเชอ

ไมเปนคนเกยจคราน เผอเรอ มกงาย

ไมลอานาจแกอคต 4 คอความลาเอยงดวย ความรก ความโกรธ ความกลว

ความหลง (โง)

ไมหวนไหวตอสงทเปนโลกธรรม 8 คอ ลาภ ยศ สรรเสรญ สข และความเสอม

ไมมสนดานชอบความมวเมาในหมอบายมขwww.elifesara.com

หลกจรยธรรมทางการแพทยของนานาประเทศ 7 ประการ

1. หลกเออประโยชนใหคนไข (Beneficence)

2. หลกไมกอใหเกดอนตรายตอผปวย (Non-malfeasance)

3. หลกเคารพการตดสนใจของผปวย (Autonomy)

4. หลกความเปนธรรม/ยตธรรมกบคนไข (Justice)

5. หลกการรกษาความลบของผปวย (Confidentiality)

6. หลกความซอสตย (Fidelity) และ หลกซอตรงตอคนไข (Truthfulness)

7. หลกรกษาศกดศรคนไข (Dignity): จะท าอะไร ตองไมใหคนไขเสยศกดศรของความเปนคน

www.elifesara.com

1) หลกเออประโยชนใหคนไข (Beneficence) และ

2) หลกไมกอใหเกดอนตรายตอผปวย (Non-malfeasance) (1)

แพทยจะทาอะไรกตองเพอประโยชนของคนไขเทานน ใหมความเมตตาตอทกชวต เหนอกเหนใจ

พรอมทงเออเฟอเผอแผตอเพอมนษย

สงทจะดาเนนการจะตองไมกอใหเกดผลรายกบคนไข ทงทางกายหรอจตใจ

คดในสงทด (Think good)

คณอาจจะไมไดพดอะไรเลย แตคนอนยงคงสามารถอานคณจาก ใบหนา สาเนยง ภาษากาย/ทาทาง

การแสดงออกของคณเปนการแสดงออกของความคดของคณดวย

เมอคณเงยบ คณอาจจะยงบอกอะไรบางอยางอย

www.elifesara.com

พดในสงทด (Talk/Say good) - คาพด

ศลปะของการสอสารเปนพนฐานของความสมพนธระหวางแพทยและคนไข

ทาในสงทด (Do good) – การปฏบต การแสดงออก

การอทศตน ทมเท

เขยนในสงทด (Write good)

คาถาม : เรามกจะรเสมอวาอะไรคอสงทดสาหรบผปวยหรอไม

? (มมมองของผปวยอาจจะแตกตางจากเรากได)

1) หลกเออประโยชนใหคนไข (Beneficence) และ

2) หลกไมกอใหเกดอนตรายตอผปวย (Non-malfeasance) (2)

www.elifesara.com

ขอจากดของการเออประโยชนใหคนไข (Beneficence)

ตองเคารพในการตดสนใจของผปวย และการตดสนใจของ

แพทยอาจแตกตางกน

ตองแนใจวาสขภาพไมไดถกซอในราคาทสงเกนไป

ตองพจารณาสทธของผอนดวย

www.elifesara.com

3) หลกเคารพการตดสนใจของผปวย (Autonomy)

ผปวยมสทธทจะตดสนใจเลอกวธการรกษาตาง ๆ ดวยตนเอง

ความสามารถทจะคด ตดสนใจ ปฏบต

4) หลกความเปนธรรม/ยตธรรมกบคนไข (Justice)

การจดหาบรการสขภาพอยางเทาเทยมกนตามความจาเปนโดยไมคานงถงฐานะทาง

เศรษฐกจ ชนชนทางสงคม ความเชอทางศาสนา หรอสผว

5) หลกการรกษาความลบของผปวย (Confidentiality)

ระมดระวงในการนาขอมลตางๆ ของผปวยไปบอกเลาใหผอน

www.elifesara.com

6) หลกความซอสตย (Fidelity) และ หลกซอตรงตอคนไข

(Truthfulness)

จะทาอะไรตองเปดเผยตรงไปตรงมา ไมโกหกผปวย

ตองบอกคนไขกอนวาสงทจะทามขอดขอเสยอะไร

การบอกความจรงกบคนไข

การจดหาบรการสขภาพอยางเทาเทยมกนตามความจาเปนโดยไมคานงถงฐานะทาง

เศรษฐกจ ชนชนทางสงคม ความเชอทางศาสนา หรอสผว

7. หลกรกษาศกดศรคนไข (Dignity):

จะทาอะไร ตองไมใหคนไขเสยศกดศรของความเปนคน

ทงผปวยและแพทยมสทธทจะมศกดศรของความเปนมนษย

www.elifesara.com

จรยธรรมทางการแพทยในไทย

สมเดจพระมหตลาธเบศร อดลยเดชวกรม พระบรมราชชนก พระบดาแหง

การแพทยไทย และพระบดาแหงการสงคมสงเคราะห ไดสงสอนนกเรยน

แพทยใหยดมนในอดมคต ดงน

www.elifesara.com

“ใหแพทย รจกออนนอม ถอมตน ทกคนมด

อยาไปดถกใคร ถาประพฤตดตอกนดวยไมตร

ใหเกยรตกน ทงแพทย ผปวย และญาต

กจะเกดความสมพนธอนด”

พระบรมราโชวาท ของพระบาทสมเดจพระเจาอยหว

www.elifesara.com

CASE

www.elifesara.com

คณะบคคล/สถาบน/หนวยงานตางๆ

ระดบความเชอมน

รวม เชอมน

มาก

คอนขาง

เชอมน

ไมคอย

เชอมน

ไมเชอ

มน

ไมม

ความ

เหน

ไมรจก

• แพทยในโรงพยาบาลของรฐ 2553 100.0 17.9 63.3 10.3 2.2 6.0 0.3

2557 100.0 24.4 56.1 11.4 3.0 4.6 0.5

• แพทยในโรงพยาบาลของเอกชน 2553 100.0 17.5 60.9 9.5 1.7 9.7 0.7

2557 100.0 24.3 55.7 8.9 2.4 7.8 0.9

• ทหาร 2553 100.0 13.3 59.7 13.7 3.3 9.6 0.4

2557100.0 29.9 54.2 7.7 2.5 5.3 0.4

• โทรทศน 2553 100.0 7.8 62.1 16.3 2.6 10.8 0.4

2557100.0 9.2 56.0 21.5 4.5 8.3 0.5

• ขาราชการพลเรอน 2553 100.0 5.9 61.1 14.9 2.6 13.2 2.3

2557100.0 10.0 57.5 16.3 4.0 10.5 1.7

ความคดเหนเกยวกบความเชอมนตอการทางานของคณะบคคล/สถาบน/หนวยงานตางๆ

(สารวจโดย สานกวจยและพฒนา สถาบนพระปกเกลา ป 2557)

www.elifesara.com

คณะบคคล/สถาบน/หนวยงานตางๆ

ระดบความเชอมน

รวม เชอมน

มาก

คอนขาง

เชอมน

ไมคอย

เชอมน

ไมเชอ

มน

ไมม

ความ

เหน

ไมรจก

• ผวาราชการจงหวด 2553 100.0 9.9 56.2 10.1 2.4 14.1 7.3

2557 100.0 12.8 50.0 11.6 3.9 13.7 8.0

• ต ารวจ 2553 100.0 6.2 51.1 23.9 8.9 9.6 0.3

2557 100.0 10.0 44.9 26.9 11.3 6.5 0.4

• สมาชกสภาทองถน 2553 100.0 4.1 51.7 21.8 6.0 14.9 1.5

2557 100.0 8.7 52.9 21.0 6.2 10.1 1.1

• องคกรปกครองสวนทองถน(อบจ/เทศบาล/อบต/

ส านกงานเขต) 2553

100.0 4.2 51.5 21.2 6.3 15.5 1.3

2557 100.0 9.0 54.3 20.6 6.3 9.3 0.5

ความคดเหนเกยวกบความเชอมนตอการทางานของคณะบคคล/สถาบน/หนวยงานตางๆ

(สารวจโดย สานกวจยและพฒนา สถาบนพระปกเกลา ป 2557)

www.elifesara.com

คณะบคคล/สถาบน/หนวยงานตางๆ

ระดบความเชอมน

รวม เชอมน

มาก

คอนขาง

เชอมน

ไมคอย

เชอมน

ไมเชอ

มน

ไมม

ความ

เหน

ไมรจก

• เจาหนาททดน 2553100.0 4.2 50.5 18.8 5.1 19.5 1.9

2557 100.0 9.0 48.7 19.2 5.6 16.1 1.4

• หนงสอพมพ 2553100.0 3.7 49.5 22.3 4.1 19.6 0.8

2557 100.0 6.9 45.8 26.1 6.2 14.1 0.9

• เจาหนาทศลกากร 2553100.0 4.3 43.5 14.5 3.3 25.2 9.2

2557 100.0 8.4 44.2 17.4 4.6 20.5 4.9

• วทยกระจายเสยงทวไป 2553100.0 2.9 42.5 18.3 3.9 30.2 2.2

2557 100.0 5.3 42.4 23.0 6.1 21.0 2.2

• วทยชมชน 2553100.0 2.6 36.9 20.2 5.3 32.1 2.9

2557 100.0 4.8 37.5 25.0 7.6 22.2 2.9

ความพงพอใจนโยบายโครงการ 30 บาทรกษาทกโรค ร/ทราบนโยบายรฐบาล 97.5 ความพงพอใจ(รอยละ) 84.3 คะแนนเฉลยความพงพอใจ(คะแนนเตม 4) 3.12

www.elifesara.com

กรณของบทบาทพยาบาลในฐานะผชวยเหลอแพทย

แพทยบางคนละเลยการปฏบตหนาททแพทยจะตองทาเอง และมอบหมายใหพยาบาล

ทาเชน เมอผาตดเสรจ สงใหพยาบาลเยบแผลตอเพราะตนจะรบไปท าธระอน บอกให

พยาบาลจายยาไปตามทเหนสมควร ทงๆทเปนผปวยหนก เหลานลวนเปนสงทไม

ถกตอง พยาบาลเองกอดอดทจะปฏบตตามคาสงแพทยในกรณดงกลาว เพราะหาก

เกดความเสยหายขนพยาบาลตองรวมรบผดดวย ปญหานจะแกไขอยางไร ?

พยาบาลตดตอเพอใหแพทยมาดผปวย แตแพทยไมมา

จะดวยเหตผลใดกตาม พยาบาลจะทาอยางไร ?

(ปญหานเปนเรองทอาจเกดจากสาเหตตางๆกน สวนหนงเปนเรอง

ของระบบบรหาร สวนหนงเกดจากความบกพรองของแพทยเอง

ซงจะตองแยกเปนสวนๆ ไป)

www.elifesara.com

สหรฐฯสอบสวนโครงการทดลองทางการแพทย ในคดละเมด

จรยธรรมแพทย

มการสอบสวนแพทยของสหรฐฯ ทมการใชมนษยลองยาเขาขายละเมด

จรยธรรมและมนษยธรรม สงผลใหผบรสทธไดรบผลกระทบดานสขภาพ

และชวต

มการฉดเซลลมะเรงเขาสรางกายวยรนชายอาย 19 ป ซงปวยเรอรง

เพอสงเกตอาการทางรางกาย แตเจาหนาทกลบบอกอาสาสมครวาเปนการ

ทดลองตวยารวมถงการพนเชอไวรสไขหวดใหญสายพนธเอเชยเขาจมก

นกโทษ การฉดเชอไวรสซฟลส และโกโนเรยแกผปวยโรคประสาท

http://www.thairath.co.th/content/oversea/152503

www.elifesara.com

แพทยสภายน ตดไขเดก ผด (1)

บรรดาตด แตว กะเทย ทอยากจะเปลยนเพศจากชายเปนหญง พากนหนไปใชวธการตด

ลกอณฑะหรอ “ตดไข” ทง จนกลายเปนแฟชนฮต โดยเสยคาใชจายเพยง 4,000-5,000

บาท ถกกวาการผาตดแปลงเพศ “เฉาะจม” ทตองเสยคาใชจายเปนเงนหลายแสนบาท

โดยเชอวาการตดไขทงจะทาใหรปรางผวพรรณด มความ เปนหญงมากขน กอปรกบม

กระแสขาววา จะมกฎหมายใหบรรดาบคคลประเภทสอง สามารถใชคานาหนาวา “น.ส.” ได

ทาใหบรรดาผปกครองของบรรดาตด แตวและกะเทยวยกระเตาะเหลาน เกดความวตก

กงวลและเปนหวงลกหลาน วาอาจมอนตรายตอชวตในอนาคต

http://tnews.teenee.com/crime/21912.html

www.elifesara.com

แพทยสภายน ตดไขเดก ผด (2)

ตองกาชบผปฏบตงานในหนวยงานท เกยวของ ใหเขมงวดใน

เรองดงกลาวเพราะการผาตดอณฑะในเดก ทยงไม บรรลนต

ภาวะนาเปนหวง นอกจากน จะตองตรวจดกฎหมายใหเขมงวด

ไมใชนกจะทากทา ยนยนวาโรงพยาบาลในสงกดกระทรวง

สาธารณสข ไมมการใหบรการลกษณะน การกระทาของแพทย

ลกษณะนนาถกตาหน ตางกบกรณทแพทยถกฟองรอง เพอ

ปฏบตหนาทชวยเหลอ ชวตคน ทควรใหการชวยเหลอ

http://tnews.teenee.com/crime/21912.html

www.elifesara.com

แพทยสภาระบหมอทเลอกรกษาคนไขไรจรรยาบรรณ เพราะ

ผดทางอาญา ในการชวยเหลอเพอนมนษย

กรณทโรงพยาบาล........งดตรวจและรกษาเจาหนาทบางอาชพวา

“หลกการทวไปในเรองของจรยธรรมและเสรภาพการประกอบวชาชพแพทยตามรฐ

ธรรมนญทกาหนดไวหากมผบาทเจบในภาวะฉกเฉนซงอาจเปนอนตรายตอชวต

แพทยจะปฎเสธการรกษาไมไดถงแมผบาดเจบจะเปนศตรเปนผรายกตอง ทาการ

รกษาตามหลกจรยธรรม แตหากไดรบบาดเจบทไมใชภาวะฉกเฉนไมถงขนเปน

อนตรายตอชวต แพทยสามารถปฎเสธการรกษาไดโดยการใหไปรกษาทโรงพยาบาล

อนแทน รวมทงหากเปนการรกษาทเกนความสามารถของแพทย แพทยกสามารถท

จะปฏเสธการรกษาได

http://www.thaibizcenter.com/hotnewsdetail.asp?newsid=688

www.elifesara.com

ASEAN

www.elifesara.com

www.elifesara.com

อาชพทสามารถเคลอนยายไปทางานไดอยางเสร ในสายการแพทย

อาชพพยาบาล ทนตแพทย และแพทย จากตลาดการใหบรการประชาชน 67

ลานคน เปน 600 ลานคน

คณภาพผทางานสายแพทยจะเปนอยางไร

จะรกษามาตรฐานของผจบวชาชพแพทยไดอยางไร ทมใหเกดการทางานตาใน

เรองมาตรฐานขององคกรในการผลตคน และการบรการ

บางวชาชพของไทยเรมจะเขาสวกฤตการขาดแคลนอาจารย เชน ทนตแพทย

จะระวงดแลในเรองมาตรฐานของคนจากประเทศตางๆ ในอาเซยนทเขามา

ประกอบอาชพในไทยไดอยางไร

http://www.thai-aec.com/ หรอ http://www.facebook.com/thailandaec

www.elifesara.com

เราจะเตรยมการรบมออยางไรด

เมอประชาคมอาเซยนมาถง

จบตาฟลปปนสและเวยดนาม จากขอมล

สภาวการณขาดแคลนนกรงสเทคนคไทย

จานวนมาก

ไทยมอตราคาตอบแทนทสงกวาอยางมนยสาคญ

การเปดใหมการเคลอนยายเสรของแรงงานมฝมอ

ระบบการศกษาทใกลเคยงกน

มใบประกอบโรคศลปะ

ประเทศไทยนาอย คนไทยมนาใจ อธยาศยด

www.elifesara.com

เราจะเตรยมการรบมออยางไรด

เมอประชาคมอาเซยนมาถง

เมอประชาคมอาเซยนมาถง จงนาเปนไปไดวา นกรงสเทคนคจากฟลปปนสมโอกาส

สงทสดทจะเขามาท างานในไทย โอกาสรองลงไปคอเวยดนาม

จะกดกนหรอจะสนบสนนหรออยางไรกได เมอคดวาเราจะเสยเปรยบ แสดงวาตอง

เอาเปรยบใชไหม นนไมใชวตถประสงคของประชาคมอาเซยน มตรประเทศของเรา

ทงนน เพอน win เรา win นาจะเปนแนวทางทด แต win ดวยกนมอะไรบาง

ตองชวยกนคด

www.elifesara.com

www.elifesara.com

การสารวจทางดานจรยธรรมในวชาชพของแกลลพโพล (Gallup Poll)

บรษท แกลลพ เปนหนงในสานกโพลทมชอเสยงของอเมรกา ได

สารวจขอมลในประเทศตางๆ มากกวา 160 ประเทศ

ชาวอเมรกนไดรบการขอใหลงคะแนนความซอสตยและจรยธรรม

ของวชาชพตางๆเปนประจาทกปตงแตป 1990

ผลโพลลนรวบรวมความคดเหนโดยการสมภาษณทางโทรศพทกบ

ตวอยางทถกสมจาก 805 คน โดยในจานวนนเปนผทมอายตงแต

18 ปขนไปทอาศยอยใน 50 รฐของสหรฐอเมรกาและโคลมเบย

ผลการสารวจความคดเหนเกยวกบความซอสตย/

ความจรงใจ และจรยธรรมใน 11 วชาชพ

3 อนดบสงสด

2 อนดบตาสด

ทมา http://www.gallup.com/poll/145214/Rate-Nurses-Doctors-Highly.aspx

หลกจรรยาบรรณทางจรยธรรม

(Code of Ethical conduct)

หลกจรรยาบรรณทางจรยธรรมเปนเครองมอทจะชวยสรางและ

รกษาวฒนธรรมของความซอสตย อกทงเปนกฎทตงขนมาอยาง

ชดเจนและรดกม เพอใหบคลากรรและเขาใจถงกรอบของ

พฤตกรรมทถกคาดหวงในทท างาน

www.elifesara.com

ทาไมหลกจรรยาบรรณทางจรยธรรม

(Code of Ethical conduct) จงสาคญ ?

หลกจรรยาบรรณทางจรยธรรมจะชวยใหบคลากรในโรงพยาบาลทกคน

เปนหนงเดยวกน โดยการกาหนดความคาดหวงทบคลากรทกคน

สามารถปฏบตตามโดยใชมาตรฐานทางพฤตกรรมเดยวกน

หลกจรรยาบรรณทางจรยธรรมชวยในการสรางความนาเชอถอและ

สรางภาพแวดลอมการทางานทปลอดภยและมสขภาพด คนใหความ

เคารพนบถอและยอมรบกนเปนสมาชกในทมทเทาเทยมกนในการสง

มอบการดแลรกษา

www.elifesara.com

ตวอยางหลกจรรยาบรรณทางจรยธรรม (Code of Ethical conduct) -

โรงพยาบาลเมาท ไซนาย (The Mount Sinai Hospital) สหรฐอเมรกา

จากการจดอนดบโรงพยาบาลทดทสดของประเทศ (Best Hospitals 2014-15) ซงจดอนดบโดย U.S. News & World Report เมาท ไซนายเปนโรงพยาบาลทไดรบการจดอนดบเปนอนดบท 16 จากเกอบ 5,000 โรงพยาบาลทวประเทศ และยงถกจดอนดบในอกหลายๆ ดานทเชยวชาญพเศษ เชน ตดอนดบใน 10 ดานเวช

ศาสตรผสงอาย ระบบทางเดนอาหาร โรคหวใจ และหคอจมก

มการเปดสอนโรงเรยนแพทย Icahn School of Medicine at Mount Sinai

www.elifesara.com

ผทจะนาหลกจรรยาบรรณทางจรยธรรม

(Code of Ethical conduct) ไปใชคอใคร ?

สมาชกทกคนในคณะกรรมการบรหาร

ผบรหาร

พนกงานของโรงพยาบาล

แพทย

พนกงานชวคราว

อาสาสมคร

นกเรยนนกศกษา

นกวจย

www.elifesara.com

วธการตรวจสอบหลกจรรยาบรรณทางจรยธรรม

กลมผบรหารระดบสงของโรงพยาบาลเมาท ไซนายมความรบผดชอบโดยรวมในการ

ตรวจสอบการน าหลกจรรยาบรรณนไปปฏบตภายในโรงพยาบาล

ฝายทรพยากรบคคลเปนเจาของทางดานการบรหารของหลกจรรยาบรรณน โดยอย

ภายใตการควบคมดแลของขอตกลงตามหลกจรรยาบรรณของคณะกรรมการท

ปรกษาซงมตวแทนจากฝายทรพยากรบคคล, ฝายกฎหมาย, ดานการแพทย, ความ

หลากหลายและสทธมนษยชน ฝายการสอสาร ฝายการเงนและผบรหารระดบสง

คณะกรรมการทงหลายเหลานจะทบทวนหลกขอตกลงนเปนประจ าทกป

และจะมการเปดประชมโดยประธาน รองประธานอาวโส และฝาย

พฒนาองคกร

www.elifesara.com

ความรบผดชอบของบคลากรทกคน

ตอหลกจรรยาบรรณทางจรยธรรม

อานและปฏบตตามหลกจรรยาบรรณน

ใหท าความคนเคย เขาใจและปฏบตตามขนพนฐานตามกฎหมายและขอก าหนดดานกฎระเบยบ

ทเกยวของกบการปฏบตหนาทของตวเอง

ยดมนตามมาตรฐานจรยธรรมสงสดเมอท าหนาทในนามของเมาท ไซนาย

เคารพคานยมทางวฒนธรรมและความเชอทางศาสนาของผปวยและสมาชกในครอบครว

เพอนรวมงาน ทมงานและผมาเยอน

ปองกนและ / หรอละเวนจากการเลอกปฏบตหรอการคกคามใด ๆ รวมทงการลวงละเมดหรอขมเหง

ทางดานเชอชาต เผาพนธ หรอทางเพศ

ละเวนจากการขดแยงทางผลประโยชนและ / หรอใชต าแหนงเพอผลประโยชนสวนตว

รายงานการท าผด/ฝาฝนทางกฎหมายหรอมาตรฐานทางจรยธรรมทเปนไปไดหรอทเกดขนจรง

www.elifesara.com

คาถามมาตรฐานในการปฏบตตามกฎระเบยบ

(Compliance Questions)

ความซอสตย ความรสกรวมและวจารณญาณทดเปนตวชแนะทดทสดของคณในการก าหนดวาการกระท า

ของคณเปนไปตามมาตรฐานทคาดหวงส าหรบพฤตกรรมทางดานจรยธรรมและทชอบดวยกฎหมายหรอไม แตถาคณ

พบวาตวเองอยในสถานการณทคณไมแนใจ ใหถามตวเองดวยคาถามเหลาน

การกระท าของฉนสอดคลองกบความตองการตามแนวทางปฏบตของเมาท ไซนาย และกฎหมาย

หรอกฎระเบยบหรอไม ?

การกระท าของฉน (เพอคนอน ๆ ) เขาขายลกษณะ ของความไมถกตองหรอเปนการกระท าทผด

กฎหมายหรอไม ? การกระท านจะท าลายชอเสยงแกพนกงานคนอนๆ หรอแกเมาท ไซนายหรอไม ถามการเปดเผย

อยางเตมทใหกบประชาชน?

ฉนสามารถปกปอง/แกตางการกระท าของฉนใหแกหวหนางานของฉน พนกงานอน ๆ

และใหประชาชนทวไปไดหรอไม ?

การกระท าของฉนขดแยงกบขอพงปฏบตสวนบคคลของฉนหรอไม ?www.elifesara.com

ประเดนจรยธรรมทางการแพทยทเกยวของกบโซเชยลมเดย

(Social Media)

การละเมดศกดศรความเปนมนษย-สทธสวนบคคลโดยใชโซเชยลมเดย

(Social Media) เชน Facebook, Twitter จากหลายๆ กรณ เชน

แพทยถายเซลฟในหองผาตดโดยเหนหนาผปวย

การถายรปผปวยขณะทาการรกษา โดยทผปวยไมรเรองหรอไม

อนญาต

การโพสตบนผปวยในโซเชยลมเดย เปนตน

www.elifesara.com

กรณศกษา: บทเรยนของแพทยจากโรงพยาบาล Westerly ในรฐ Rhode Island ประเทศสหรฐอเมรกา

ดร.อเลกซาน ทราน อาย 48 ปไดถกไลออกจากโรงพยาบาล และไดถก

ตาหนจากคณะกรรมการของการแพทยของรฐ

โรงพยาบาลไดสงระงบสทธในการทางานในหองฉกเฉนของแพทยทานน

จากสาเหตทไดโพสตขอมลออนไลนเกยวกบผปวยบาดเจบ ซงการโพสต

ของแพทยทานนไมไดระบชอของผปวย แตการเขยนของเขาพอทจะทา

ใหผอนในชมชนนนสามารถระบไดวาใครคอผปวยคนนน

ผลกคอแพทยทานนไดถกสงใหออกจากการทางาน และยงถกปรบเปน

จานวนเงน ๕๐๐ ดอลลาร

(อางองจาก www.boston.com)www.elifesara.com

กรณศกษาจากโรงพยาบาลในรฐแคลฟอรเนย

โรงพยาบาลรฐวสคอนซน และอกหลายๆ แหงในรฐแคลฟอรเนยไดมขาวกรณ

พยาบาลและเจ าหน าท อ น ๆ ถกไลออกจากการพดคยเก ยวกบผ ป วยใน

Facebook และการโพสตรปถายของคนไขในออนไลน

แพทยควรทจะมองในมมมองของผปวยดวยวาจะคดอยางไรในเรองทนาไปพดคย

ผานโซเชยลมเดย และตองพจารณากอนโพสตวาเหมาะสมหรอไม เพอรกษา

มาตรฐานการประกอบวชาชพ และไมละเมดสทธของผปวย

ทงนควรทจะมการตงบญชสวนตวและอาชพของโซเชยลมเดยทแยกตางหากออกจาก

กน โดยใชบญชสวนตวเฉพาะตว และใชบญชทางสายอาชพเปนสวนขยายของการ

แลกเปลยนตอยอดการปฏบตงานเทานน

(อางองจาก www.boston.com)www.elifesara.com

ความเปนมออาชพในการใชโซเชยลมเดย

ทเกยวของกบขอมลทางการแพทย

ปจจบนมการใช “โซเชยล มเดย (Social Media)” เพอเผยแพรขอมลดานสขภาพของ

บคคล ซงอาจน าไปสการละเมดสทธของผปวย เชน ภาพของผปวยระยะสดทาย ขอมลทาง

การแพทย ฟลมเอกซเรย ฯลฯ

ตามหลกการของมาตรา ๗ ของพระราชบญญตสขภาพแหงชาต พ.ศ.๒๕๕๐ ก าหนดใหขอมล

ดานสขภาพของบคคลเปนความลบ จะน าไปเปดเผยเพอท าใหบคคลนนเสยหายไมได

แตดวยภาวะสงคมทเปลยนแปลงไป โซเชยลมเดยจงเปนเครองมอสอสารทงดานบวก และดาน

ลบ ซงมโอกาสละเมดสทธสวนบคคลตลอดเวลา โดยเฉพาะขอมลดานสขภาพสวนบคคล

www.elifesara.com

ความเปนมออาชพในการใชโซเชยลมเดย

ทเกยวของกบขอมลทางการแพทย (ตอ)

แพทยควรรทนมาตรฐานความเปนสวนตวและความลบของผปวยทตองไดรบการถก

เกบรกษาไวในสภาพแวดลอมทรวมถงในออนไลนและจะตองละเวนจากการโพสต

ขอมลระบตวตนของผปวยทางออนไลน

เมอมการใชอนเทอรเนตในเครอขายสงคมออนไลน แพทยควรใชการตงคาความเปน

สวนตวเพอปองกนขอมลสวนบคคลและเนอหาใหมากทสดเทาทจะท าได โดยแพทย

ควรตรวจสอบอนเตอรเนทของตวเองเปนประจ าเพอใหแนใจวาขอมลสวนบคคลและ

ขอมลทเปนความลบในเวบไซตของตวเองมขอบเขตการโพสตเนอหาเกยวกบคนไขหรอ

ผอน มความถกตองและเหมาะสม

www.elifesara.com

ความเปนมออาชพในการใชโซเชยลมเดย

ทเกยวของกบขอมลทางการแพทย (ตอ) หากมการโตตอบกบผปวยบนอนเทอรเนต แพทยตองรกษาขอบเขตทเหมาะสมของความสมพนธของผปวยและแพทยตาม

แนวทางจรยธรรมวชาชพแพทยเชนเดยวกบในบรบทอน ๆ

เพอรกษาขอบเขตของวชาชพแพทยทเหมาะสม แพทยควรพจารณาแยกเนอหาสวนบคคลและเกยวกบสายอาชพทาง

ออนไลน

เมอแพทยเหนเนอหาทถกโพสตโดยเพอนรวมงานทปรากฏอยางไมเปนมออาชพ แพทยควรแนะน าใหลบเนอหาทไม

เหมาะสมนนออกไป หรอควรรายงานตอหนวยงานทดแลหากเปนการละเมดตอมาตรฐานวชาชพแพทย

แพทยตองตระหนกดวาการด าเนนการทางออนไลนและเนอหาทโพสตในเชงลบอาจสงผลตอชอเสยงของแพทยในหมผปวย

และเพอนรวมงาน และอาจมผลกระทบส าหรบการประกอบอาชพทางการแพทย (โดยเฉพาะอยางยงส าหรบแพทยในการ

ฝกอบรมและนกศกษาแพทย) และสามารถท าลายความไววางใจของประชาชนในวชาชพแพทย

(อางองจาก AMA - American Medical Association)www.elifesara.com

ประโยชนของการใชโซเชยลมเดยของแพทยทจะเปน

ประโยชนในการดแลผปวยจากการทากจกรรมเหลาน

การมสวนรวมในการดแลสขภาพของประชาชนและการอภปรายเพอ

กาหนดนโยบาย

การสรางเครอขายมออาชพในระดบชาตและนานาชาต

การอานวยความสะดวกในการเขาถงขอมลเกยวกบสขภาพและการ

ใหบรการผปวย

www.elifesara.com

โมเดลบรณาการจรยธรรม (Integrated Ethics Model)

ในขณะท “คณภาพ (Quality) ไดกลายเปนค าฮตส าหรบองคกรดแลสขภาพในหลาย

ปผานมา แตองคกรสวนใหญยงใหความส าคญคอนขางนอยในเรอง “คณภาพทาง

จรยธรรม (Ethics Quality)”

โมเดลนแสดงใหเหนถงการออกจากพนฐานจากวธการแบบดงเดมกบจรยธรรมในองคกร

ดานการดแลสขภาพ เปนโมเดลใหมเพอพฒนาคณภาพเกยวกบจรยธรรมในองคกรดแล

สขภาพ

โมเดลนถกพฒนาโดยศนยเพอจรยธรรมในการใหบรการดานสขภาพแหงชาต (The

National Center for Ethics in Health Care) ในกรมประชาสงเคราะหทหาร

ผานศกของสหรฐอเมรกา (United States Government„s Department of

Veterans Affairs)

www.elifesara.com

โมเดลบรณาการจรยธรรม (IntegratedEthics Model)(ตอ)

โมเดลนชวยใหองคกรสามารถจดล าดบความส าคญ การสงเสรม

การวดและการปรบปรงประสทธภาพการท างานทเกยวของกบ

จรยธรรมอยางเปนระบบ

หวใจหลกของโมเดลนคอ จรยธรรมเปนสวนทสาคญเพอใหเกด

คณภาพ

www.elifesara.com

คณภาพทางจรยธรรม (Ethics Quality)

คณภาพทางจรยธรรมคอ การปฏบตทวทงองคกรทมความสอดคลอง/การยอมรบอยางกวางขวาง

จากมาตรฐานทางจรยธรรม บรรทดฐาน หรอความคาดหวงสาหรบองคกรและพนกงาน

แนวทางการปฏบตเหลานจะถกกาหนดไวใน

คาแถลงพนธกจ (Mission) และ คานยม (Value) ขององคกร

ประมวลจรรยาบรรณ (Code of ethics)

แนวทาการทางานอยางมออาชพ (Professional guidelines)

คาแถลงมต (Consensus statements)

เอกสารแสดงความคดเหน (Position Papers)

นโยบายสาธารณะและนโยบายสถาบน (Public and institutional policies)

คณภาพทางจรยธรรมอาจไดรบการประเมนโดยผานทางโครงสราง กระบวนการ และการวดผล

www.elifesara.com

คณภาพทางจรยธรรม (Ethics Quality)(ตอ)

ตวอยาง สมมตวาผปวยไดรบการผาตด จากมมมองของคณภาพทาง

เทคนค

การดาเนนการถกดาเนนการอยางสมบรณและจากมมมองของคณภาพ

การใหบรการผปวยเปนทนาพอใจดวยการดแลอยางดทเขาไดรบ ดงนน

การดแลในกรณนมคณภาพสงใชมย ?

คาตอบคอ กไมจาเปน หากลองคดดวาถาผปวยไมเคยไดรบการแจงหรอ

ไดรบขอมลทผด ๆ เกยวกบขนตอนทเขาไดรบการรกษานจะบงบอกถง

ปญหาทมคณภาพจรยธรรม

www.elifesara.com

ระดบของคณภาพทางจรยธรรม (Levels of Ethics Quality)

คณภาพทางจรยธรรมเปนผลผลตของการมปฏกรยาตอ

กนและกนของปจจยทง 3 ระดบ คอ

(1) การตดสนใจและการกระทา (Decisions & actions)

(2) ระบบและกระบวนการ (Systems & processes)

(3) สภาพแวดลอมและวฒนธรรม (Environment & culture)

รวมกนทงสามระดบก าหนดคณภาพทางจรยธรรมของ

องคกร

www.elifesara.com

ระดบของคณภาพทางจรยธรรม (Levels of Ethics Quality) (ตอ)

บรเวณพนผวของภเขาน าแขงทางจรยธรรมน อยในต าแหนงท

สามารถสงเกตการตดสนใจและกระทาไดอยางงาย และกจกรรม

ตางๆ ทไหลจากพวกเขาในการปฏบตในชวตประจ าวนขององคกรและ

การเปนพนกงาน

พนทขางใตภเขาน าแขงนนเปนสวนของระบบขององคกรและ

กระบวนการผลกดนการตดสนใจ ปจจยเหลานเปนองคกรทไม

สามารถมองเหนไดอยางงายดายในตวเอง แตจะเหนไดชดเมอใคร

คนหนงมองระบบขององคกรและกระบวนการตดสนใจ เชน มองโดย

การตรวจสอบรปแบบและทศทางส าหรบจรยธรรมในการขอค าปรกษา

ดานจรยธรรม

www.elifesara.com

ระดบของคณภาพทางจรยธรรม (Levels of Ethics Quality) (ตอ)

สวนลกใตภเขาน าแขงลงไปอก เปนทอยของสภาพแวดลอมทาง

จรยธรรมขององคกรและวฒนธรรมซงมอทธพลอยางมาก แตไม

สามารถมองเหนได โดยมอทธพลตอการปฏบตดานจรยธรรม

โดยรวม ระดบทลกทสดนประกอบดวย คณคา ความเขาใจ

ขอสมมตฐาน นสยและขอความทไมไดพด (สงทผคนในองคกรร

แตไมคอยท าอยางชดเจน) ระดบนเปนสงส าคญอยางยงเพราะมน

เปนรากฐานส าหรบทกสงทกอยาง อกทงเพราะระดบนสามารถ

เปดเผยไดโดยตองผานการส ารวจอยางรอบคอบและระมดระวงซง

เปนสงทมกจะมองขาม

www.elifesara.com

ขอบเขตเนอหาของจรยธรรมส าหรบการใหบรการดานสขภาพ

(Domains of Health Care Ethics)

ขอบเขตเนอหานไดรบการออกแบบเพอใหครอบคลมประเดนทางจรยธรรมทตองเผชญกบทกประเภท

ขององคกรดานการดแลสขภาพ ซงรวมถงโรงพยาบาลส าหรบดแลผปวย โรงพยาบาลเวชศาสตรฟนฟ

คลนกผปวยนอกของโรงพยาบาล สถานดแลผสงอาย และระบบบรการสขภาพ ประกอบดวยเนอหา

เหลาน

การทาการตดสนใจรวมกนกบผปวย (องคกรจะสงเสรมใหมการตดสนใจรวมกนระหวางแพทย

และผปวยไดดมากนอยเพยงใด)

วธปฏบตทางจรยธรรมในการดแลผปวยระยะสดทาย (องคกรจะมวธจดการดานจรยธรรมของ

การดแลผปวยทใกลระยะสดทายไดดมากนอยเพยงใด)

วธปฏบตทางจรยธรรมทจดเรมตนของชวต (องคกรจะสงเสรมการปฏบตทางจรยธรรมเกยวกบ

ชวงกอนตงครรภ ชวงตงครรภ และระยะระหวางคลอดไดดมากนอยเพยงใด)

สทธความเปนสวนตวและการรกษาความลบของผปวย (องคกรมวธการปกปองสทธความเปน

สวนตวและการรกษาความลบของผปวยไดดมากนอยเพยงใด)www.elifesara.com

ขอบเขตของความรของจรยธรรมส าหรบการใหบรการดานสขภาพ

(Domains of Health Care Ethics) (ตอ)

ความเปนมออาชพในการดแลผปวย (องคกรมวธการสงเสรมพฤตกรรมทเหมาะสมส าหรบ

การเปนผเชยวชาญดานการดแลสขภาพไดดมากนอยเพยงใด)

การปฏบตทางจรยธรรมในการจดสรรทรพยากร (องคกรมวธแสดงใหเหนถงความเปนธรรม

ในการจดสรรทรพยากรผานโปรแกรม การใหบรการและผปวยไดดมากนอยเพยงใด)

จรยธรรมในการดาเนนธรกจและการจดการ (องคกรมวธสงเสรมมาตรฐานดานจรยธรรมให

สงในการด าเนนธรกจและวธการบรหารจดการมากนอยเพยงใด)

จรยธรรมในการวจย (องคกรมวธการเพอใหแนใจวาพนกงานของบรษทปฏบตตามมาตรฐาน

ทางจรยธรรมทใชกบการปฏบตงานวจยมากนอยเพยงใด)

การปฏบตทางจรยธรรมในสถานททางานทเกดขนทกวน (องคกรมวธสนบสนนพฤตกรรมทาง

จรยธรรมในการท างานรวมกนในงานประจ าวนมากนอยเพยงใด)

www.elifesara.com

การใชแนวทางตามกฎพนฐาน (Rules-Based Approaches)

และการปลกฝงคานยม (Values-Based Approaches)

เพอมงสจรยธรรม

การสอสารมาตรฐานทางกฎหมายขนต าทพนกงานจ าเปนจะตองปฏบต

ตรวจสอบพฤตกรรมของพนกงานในการประเมนการปฏบตตาม

มาตรฐานเหลาน

กระบวนการของสถาบนเพอรายงานขอมลพนกงานทไมปฏบตตาม

การลงโทษพนกงานทกระท าผดกฎระเบยบ

www.elifesara.com

หนาทหลกของโมเดลบรณาการจรยธรรม

(IntegratedEthics Core Functions)

โมเดลนปรบปรงคณภาพทางจรยธรรมโดยมจดมงหมายทง 3 ระดบ คอ

(1) ระดบการตดสนใจและการกระท า (2) ระดบระบบและกระบวนการ

(3) ระดบสภาพแวดลอมและวฒนธรรม

โดยปรบปรงผาน 3 หนาทหลก ดงตอไปน

1. การใหคาปรกษาดานจรยธรรม (Ethics consultation)

2. การปองกนปญหาทางดานจรยธรรม (Preventive ethics)

3. ภาวะผนาเชงจรยธรรม (Ethical leadership)

www.elifesara.com

การใหคาปรกษาดานจรยธรรม (Ethics consultation)

: ตอบสนองตอคาถามทางจรยธรรมในการดแลสขภาพ

เมอตองทาการตดสนใจ/ดาเนนการใดๆ ขอกงวลทางจรยธรรมมกจะเกดขนแผนงานทาง

ดานจรยธรรมตองมวธการทมประสทธภาพเพอตอบสนองตอความกงวลเหลานใหกบ

สมาชกในทม ผปวยและครอบครวทเกยวของได

วนนแทบทกโรงพยาบาลในสหรฐอเมรกามบรการใหคาปรกษาดานจรยธรรมและเปนสวน

สาคญตอการใหบรการสขภาพ แตมความผนแปรอยางมากในแงของความร ทกษะและ

กระบวนการทนามาใชในการปฏบตงานใหคาปรกษาดานจรยธรรม

การใหคาปรกษาทางดานจรยธรรมอาจจะเปนเพยงดานบรการดานสขภาพทเราอนญาตให

พนกงานทไมจาเปนตองปฏบตตรงตามมาตรฐานวชาชพทงหมด และอาจมคณสมบตและ

ความเชยวชาญทแตกตางกนทจะใหเขาไปเกยวของอยางมากในการตดสนใจทสาคญท

มกจะตดสนชวตและความตายได

www.elifesara.com

ดชนชวดภาพลกษณคอรรปชน ประจาป 2557

ประเทศไทยไดคะแนน 38 คะแนนจากคะแนนเตม 100 คะแนน

อยอนดบท 85 จากการจดอนดบทงหมด 175 ประเทศทวโลก

และเปนอนดบท 12 จาก 28 ประเทศในภมภาคเอเชยแปซฟก

www.elifesara.com

เครองวดการทจรตทวโลก

(Global Corruption Barometer 2010/11)

ความคดเหนทมตอสถาบนดงตอไปนทรบรโดยประชาชนวาไดรบผลกระทบจากการ

ทจรตมากทสด :

www.elifesara.com

5. รอยละของผตอบแบบสอบถามทรสกวาสถาบนตางๆ เหลานทจรต / ท าความเสยหายอยางมากในประเทศไทย

หนวยงาน เปอรเซนต

ตารวจ 71%

พรรคการเมอง 68%

เจาหนาทของรฐและขาราชการ 58%

สภาผแทนราษฎร /สมาชกสภานตบญญต 45%

องคกรธรกจ 37%

ระบบการศกษา 32%

ทหาร 23%

หนวยงาน เปอรเซนต

บรการทางการแพทยและสขภาพ 21%

เอนจโอ 18%

สอ 20%

ตลาการ/ศาล 18%

หนวยงานทางศาสนา 12%

www.elifesara.com

6. คณหรอคนในครอบครวของคณเคยจายเงนสนบนใหหนงในแปดบรการในชวง 12 เดอนทผานมาหรอไม ?

หนวยงานทรายงานวา

มการจายสนบนเปอรเซนต

ต ารวจ 37%

บรการทดน 19%

ตลาการ 14%

บรการทางการศกษา 9%

บรการทมการลงทะเบยนหรอการบรการ

ทไดใบอนญาต4%

รายไดจากภาษ 3%

สาธารณปโภค 2%

บรการทางการแพทยและสขภาพ 2%

www.elifesara.com

แหลงขอมลอางอง

Ratings of Medical Care Provided by Aspects of the U.S. Healthcare System http://www.gallup.com/poll/145214/Rate-Nurses-Doctors-Highly.aspx

http://www.mountsinai.org/

National Center for Ethics in Health Care Department of Veterans Affairs

USA, INTEGRATEDETHICS: AN INNOVATIVE PROGRAM TO IMPROVE ETHICS QUALITY IN HEALTH CARE. The Innovation Journal: The Public Sector Innovation Journal, Vol. 15(2), article 8.

http://en.wikipedia.org/wiki/Medical_ethics

State Institute of Health & Family Welfare, Jaipur, India (http://www.sihfwrajasthan.com/presentation.html)

www.elifesara.com