Grp coğrafya
description
Transcript of Grp coğrafya
DIŞ KUVVETLER
GENEL FİZİKİ COĞRAFYA
HAZIRLAYANLAR:
MERVE ŞİMŞEKFATMA DOĞANDİLAN KAÇARELİF YILDIRIM
ÖĞRETMEN :HARUN ER
DIŞ KUVVETLER
Enerjisini güneşten alan yeryüzünü
aşındırma,taşıma,biriktirme yoluyla şekillendiren kuvvetlere
dış kuvvetler denir
Dış kuvvetler
• Dış kuvvetler faaliyetlerini;aşındırma, taşıma ve biriktirme olmak üzere üç aşamada gerçekleştirir
Aşındırma Taşıma Biriktirme
Dış kuvvetlerKütle Hareketleri
Yer kabuğunun herhangi bir kısmının kütle halinde yer değiştirmesi sonucunda meydana gelen olaylardır
Ana kaya üstündeki toprak kütlesinin bir yamaç boyunca eğim doğrultusunda yer değiştirilmesi TOPRAK KAYMASI olarak adlandırılır
Toprak tabakasının ana kaya ile birlikte yer değiştirmesi de HEYELAN olarak adlandırılır
Eğim fazlalığı
Yer çekimi
Yağışın ve kar erimelerinin artması
Tabakaların durumu
Kayanın toprağın cinsi
Doğal afetler
Beşeri etkenler
TOPRAK KAYMASI VE HEYELANI ETKİLEYEN FAKTÖRLER
Ülkemizde toprak kaymaları en fazla ilkbahar mevsiminde görülmektedir. Bunun en önemli nedeni kar erimeleridir. Toprak kayması en fazla Karadeniz Bölgesi’nde meydana gelmektedir. Özellikle Doğu Karadeniz Bölümü’nde heyelânlar çok fazla olmaktadır.Trabzon’daki Sera ve Erzurum’daki Tortum gölleri buna örnek olarak verilebilir.
TORTUM GÖLÜ
ÇÖZÜLME
FİZİKSEL ÇÖZÜNME:Kayaçların dış kuvvetlerin etkisi ile ufalanması,dağılması ve parçalanmasıdır.
Sıcaklık farkı
En önemli faktör
Buz çatlatması
Tuz çatlatması
Bitki kökleri
Etkili olmaktadır
Kayacın kimyevi yapısında bir değişiklik meydana getirmeden oluşan parçalanmaya fiziki çözülme adı verilir
KÖK ÇATLAMASI
Kök çatlatması, fiziksel çözünmenin olduğu bölgelerde görülür.toprak fiziksel etkilerle ayrışır.örneğin likenler, kaya yosunları bu bitkiler köklerinden salgıladıkları asitle bu olay meydana gelir.
KİMYASAL ÇÖZÜLME
Su ve sıcaklığın etkisiyle kayaçların eriyerek mineral yapılarının değişmesine kimyasal çözünme adı verilir
SU
Kayaları eritir
+SICAKLIK
Çözülmeyi hızlandırır
KİMYASAL ÇÖZÜLME
AKARSULAR
Yeryüzünün şekillenmesinde en büyük paya sahip dış güç akarsulardır. Akarsuların küçüklerine dere, çay, öz, su; büyüklerine ise ırmak veya nehir denir.
AKARSULARLA İLGİLİ TERİMLER
Akarsu kaynağı: Akarsuyun doğduğu yerdir.
Akarsu ağzı: Akarsuyun herhangi bir denize veya göle döküldüğü yerdir.
Akarsu yatağı: Kaynakla ağız arasında uzanan, akarsuyun içinde aktığı çukurluktur.
Dönemli akarsu
Sürekli akarsu
Sürekli akarsu yatağında sürekli su bulunduran akarsudur
Dönemli akarsu Yatağında her zaman su bulundurmayan, bazen kuruyan akarsudur.
Yukarı çığır: Akarsu havzasının kaynağa yakın kısmı.Aşağı çığır: Akarsu havzasının ağıza yakın kısmı.Orta çığır: Akarsu havzasının yukarı ve aşağı çığır arasındaki kısmı.
Hız çizgisi: Akarsu hızının fazla olduğu noktaları birleştiren çizgidir.Akarsu hızı: Akarsuyun birim zamanda aldığı yoldur. Akarsu hızı muline denilen bir araçla ölçülür.
Akarsuyun Akış Hızını Etkileyen Faktörler
AKIŞ HIZI
Bitki örtüsü
Yük Miktarı
Yatak Genişliği
Su Miktarı
Eğim Kayaçların Geçirgenliği
Akarsu havzası: Bir akarsuyun bütün kollarıyla birlikte sularını topladığı ve faaliyet gösterdiği alandır.Eğer akarsular, topladıkları suyu denize ulaştırabiliyorsa, böyle akarsuların havzası açık havza dır.
Akarsular topladıkları suyu denize ulaştıramıyorsa kara içinde bir denize döküyorsa veya yer altına sızıyorsa bu tür akarsuların havzası kapalı havzadır
Su Bölümü Çizgisi
İki akarsu havzasını birbirinden ayıran sınırdır.
Genellikle dağların doruk noktalarından geçerler.
Akarsu drenajı(ağı)
Akarsu havzası, içindeki kollarıyla birlikte bir ağ oluşturur. Buna akarsu ağı denir.
Havzanın eğimi, yapıyı oluşturan taşların cinsi ve tabakaların özelliklerine göre, değişik tipte akarsu drenajları oluşur.
Akımı Etkileyen Faktörler
Yağış miktarı
Buharlaşma miktarı
Havzanın genişliği
Kaynağın büyüklüğü
Zemin özelliği
Bitki örtüsü
Akarsu rejimi
Akarsuyun yıl içerisindeki debi değişiklikleridir.Akım düzeni olarak da adlandırılmaktadır. Düzenli rejim ve düzensiz rejim olarak ikiye ayrılır.
Düzenli Rejim ve Düzensiz Rejim
Aylara ve mevsimlere göre seviye değişikliği fazla olan akarsuların rejimleri de düzensizdir
Akarsu rejimlerini etkileyen faktörler
Akarsu rejimi
Yer şekilleri
İklim
Bitki örtüsü
Jeolojik yapı
İnsan
AKARSU AŞINDIRMASI
Akarsularda aşındırma
Fiziksel aşındırma
Kimyasal aşındırma
Akarsu aşındırması
Kimyasal aşındırma
Akarsu aşındırması
Kimyasal aşındırma
Suda eriyebilen kayaçların akarsu yatağında eritilmesiyle oluşan aşındırmadır. En fazla Karadeniz ve Akdeniz Bölgesinde görülür.
Fiziksel (Mekanik)aşındırma
Akarsuların eğime bağlı olarak kazandıkları güçle, içlerindeki materyaller ile birlikte yatağındaki kayaları parçalayarak aşındırmasıdır.Akarsular genelde bu yolla aşındırma yaparlar.
Taban (Kaide)seviyesiAkarsular aşındırmalarını derine yana ve geriye doğru aşındırma yapar.Hiçbir akarsu yatağını deniz seviyesinin daha altına kadar aşındıramamaktadır.Bu seviyeye de taban seviyesi denir.
Derine aşındırma
Derine Aşındırma
Geriye aşındırma
Akarsuyun yatağını ağız kısmından kaynağa doğru aşındırmasıdır.
Geriye doğru aşındırma ile akarsular, çevredeki küçük akarsuları kollarıyla birlikte kendisine bağlar.
Yana aşındırma
Akarsuların içlerindeki materyallerle birlikte eğimin azaldığı yerde salınımlar yaparak, yanlara çarpması sonucu meydana gelen aşındırmadır.
Denge profili
• Akarsu çeşitli şekillerde aşındırarak yatağının eğimini giderek azaltır. En sonunda akarsu yatağı deniz seviyesine yakın ve çok az eğimli bir profil kazanır buna da denge profili denilmektedir.
• Ülkemizde denge profiline en yakın akarsular Kıyı Ege ve Marmara bölgesinde bulunur.
Denge profiline ulaşmış bir akarsuda;
Aşındırmayı etkileyen faktörler
Yatak eğimi
Akış hızı
Su miktarı
Yük miktarı
ARTTIKÇAAşındırma
artar
Zemin yapısı SERTLEŞTİKÇEAşındırma
azalır
AKARSU AŞINDIRMA
ŞEKİLLERİ
Vadi
Çağlayan
Dev Kazanı
Peri Bacası
Kırgıbayır
Plato
Peneplen
Boğaz
Tabanlı
Çentik
Kanyon
Asimetrik
Vadi1. Vadi
Akarsuyun akışa geçtiği, eğime bağlı olarak iniş gösteren oluklara vadidenir.
a. Çentik vadi
b. Boğaz(yarma) vadi
c. Asimetrik(yatık yamaçlı)vadi
Akarsular vadinin dirençli kesimleriniaz, dirençsiz kesimlerini çokaşındırarak asimetrik vadileroluşturur.
d. Kanyon vadi
Yatay tortul tabakaların bulunduğu yerlerde akarsular, yataklarını
derine doğru aşındırarak kanyon
vadi adı verilen şekiller meydana
getirir.
e. Geniş tabanlı vadiAkarsular, eğimin azaldığı yerde yatağını yana
doğru aşındırarak geniş tabanlı vadilerimeydana getirir.
Kızılırmak, Ege Bölgesi, Sakarya’nın akarsularıgeniş tabanlıdır
2. Çağlayan ve Çavlan
Akarsular yataklarındaki gevşek malzemeleri çabuk, sert ve dirençli kısımları daha geç aşındırır. Böylece çağlayan ya da çavlan(şelale) oluşur. Ülkemizdeki en tanınmışları Manavgat Çağlayanı ile Düden, Muradiye ve Gürlevik şelaleleridir.
Antalya Düden Şelalesi
3. Dev kazanı
Çağlayanlarda yüksekten düşen suların çarptığıyeri aşındırmasıyla oluşmuş çukurluklaradev kazanı denir.
4. Peri bacasıVolkanik bölgelerde bulunan tüflerin sel suları tarafından
aşındırılmasıyla peri bacaları meydana gelir.Bazı peri bacalarının üzerinde sert kayaçlardan oluşan şapka
görünümlü kısımlar bulunur.
Türkiye’deNevşehir,Ürgüp,Göreme,Avanosçevresindeyaygındır
5. Kırgıbayır(Bandlands)
Yarı kurak iklim bölgelerinde, sel sularının bitki örtüsünden yoksun eğimli yamaçları girintili çıkıntılı bir şekilde aşındırmasıyla oluşur.
Ülkemizde, iç Anadolu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde yaygındır.
6. Plato
Akarsular tarafından derinvadilerle parçalanan genişdüzlükler PLATO olarakadlandırılır.
Akarsular tarafından derin vadilerle parçalanan geniş düzlükler plato olarak adlandırılır.
Ülkemizde plato çeşitleri Peneplen platoları, Karstik Platolar, Lav Platoları ve Aşındırma platoları olarak dörde ayrılır.
7. Peneplen(yontukdüz)
Akarsuların aşındırmasının son safhasında ortayaçıkan, deniz seviyesinde hafif dalgalı düzlüklerdir.
AKARSU BİRİKİM ŞEKİLLERİ
Akarsu biriktirme yapabilmesi için;
Yatak eğiminin azalması
Akarsu akış hızının azalması
Suyun miktarını azalması
Akarsu yükünün artması
Akarsu birikim şekilleri
Birikinti konisi
Birikinti yelpazesi
Dağ eteği ovası
Dağ içi ovası
Delta
Irmak adası
1.Birikinti konisi ve yelpazesi Dağ yamaçlarında düzlüğe inen akarsular, taşıdıkları
materyalleri eğimin azaldığı yerlerde yarım koni şeklinde
biriktirirler. Bunlara birikinti konisi denir.
Birikinti konisinin genişlemesi ile birikinti yelpazesi oluşur.
3.Dağ eteği ovasıDağ eteğinde, eğimin azaldığı yerlerde meydana gelen birikinti konileri ve yelpazelerinin zamanla yanlara doğru büyüyerek birleşmeleri sonucu oluşan ovalardır.
Bursa ovası, Uludağ’ın eteğinde oluşmuş bir dağ eteği ovasıdır.
Bursa Ovası
Dağ içi ovası
4. Dağ içi ovası
Dağlık alanlar içinde akan akarsuyun eğimin azaldığı yerlerde taşıdığı malzemeleri biriktirmesiyle oluşur. Engebeli ülkelerde daha fazla oluşur. Malatya, Muş, Elazığ ovaları bu şekilde oluşmuştur.
5.Taban seviyesi ovasıAkarsuların denize yaklaştıkları yerlerde taşıma gücü azalır. Böyle yerlerde akarsular, taşıdıkları malzemeleri biriktirir ve ova yüzeyini alüvyal dolgu haline getirirler. Böyle oluşan düzlüklere taban seviyesi ovası denir.
6.Delta ovaları
• Akarsuların taşıdıkları malzemeleri, denize döküldüğü yerde biriktirmesi sonucu, üçgene benzeyen düzlükler meydana gelir. Bunlara da delta ovası denilmektedir.
• Başlıca delta ovaları Çukurova, Bafra ve Çarşamba ovaları.
Delta ovalarının oluşabilmesi için,
Akarsu yükünün fazla olması
Kıyının sığ (derinliği az) olması
Kıyıda güçlü akıntıların olmaması
Gel-git genliğinin az olması gereklidir.
6. Irmak adası(kum adacıkları)Akarsu eğiminin azaldığı ve yatağın genişlediği yerlerde,
taşınan alüvyonlar ve kumlar küçük adacıklar şeklindebiriktirilir. Bunlara IRMAK ADASI(kum adacıkları) denir.
AŞINIM VE BİRİKİMİN BİRLİKTE ETKİLİ OLDUĞU ŞEKİLLER
1. Menderes (Büklüm)
Akarsuların, eğimlerinin azaldığı yerlerde kıvrılarakakarlar. Hem aşındırma, hem de biriktirmesonucunda, bu kıvrımlar daha da genişleyerekmenderesleri oluştururlar.
Büyük Menderes
Menderes oluşturan bir akarsuyun;
• Yatak eğimi azalmıştır.
• Akarsu hızı azalmıştır.
• Uzunluğu artmıştır.
• Aşındırma gücü azalmıştır.
• Biriktirme faaliyetleri yaygındır.
2. Taraça (Seki)Alüvyal tabanlı vadi üzerindeki akarsuların, yeniden canlanarak, yatağını kazması sonucunda oluşan yüksekte kalmış eski vadi tabanlarıdır.
RÜZGARIN ETKİSİRüzgarın doğrudan etkisi kurak ve yarı kurak iklim bölgelerinde
görülür. Çöller bu alanların başında gelir
4. Nem miktarına
1.Rüzgarın hızına
2. Taşıdığı materyallerinbü
yüklüğüne
5.Arazinin yapısına
3.Arazinin kullanım şekline
6.Bitki örtüsüne
Göre farklılık gösterir
RÜZGAR AŞINDIRMA ŞEKİLLERİ
1.MANTARKAYA(ŞEYTAN MASASI)
Kayaların alt kısımlarının rüzgar tarafından aşındırılmasıyla oluşurdaha çok kurak bölgelerde görülür
2.YARDANG
Farklı dirençteki kayaçların yumuşak kısımlarının rüzgarlar tarafından aşındırılmasıyla oluşan oluk veya yarıklardır
Rüzgarlar blok halindeki kayaların gevşek kısımlarını sökerek kayadan ayırır. İrili ufaklı
kovuklardan oluşan bu şekillere tafoni
adı verilir.
3. TAFONİ
4.ŞAHİTKAYA
Üst üste tortullanan farklı dirençteki tabakaların rüzgarlar tarafından aşındırılmasıyla oluşur.
RÜZGAR BİRİKİM ŞEKİLLERİ
1.KUMUL
Rüzgarın taşıdığı kumları biriktirmesiyle oluşmuş kum tepeleridir
2.BARKAN
Kurak bölgelerde rüzgarla savrulan ince materyallerin birikmesi sonucu oluşmuş 8-10m. Yükseklikteki hilal şeklindeki kum tepelerine denir.
3.LÖS
«
DALGA VE AKINTILARIN OLUŞTURDUĞU OLUŞTURDUĞU
ŞEKİLLER
AKINTILAR
DALGALAR
Dalgaları Oluşturan Nedenler
Deniz tabanlarındaMeydana gelen;
Rüzgarlar
Depremler
Heyelenler
Volkanizmalardır
AŞINDIRMA ŞEKİLLERİ
1.FALEZ (YALIYAR)Dalga aşındırmasıyla kıyıda meydana gelen dikliktir. Kıyıya kadar gelen dalga bütün gücüyle kıyıya çarpar. Böylece zamanla dalgaların çarptığı yer oyulur. Oyuk büyüdükçe üst kısım çökerek falez denilen diklikler oluşur. Ülkemizde Karadeniz ve Akdeniz örnek verilebilir.
2.HALİÇ
BİRİKTİRME ŞEKİLLERİ
KIYI OKU(KIYI KORDONU)
Dalga ve akıntılarınkıyıdaki ufalanmışmateryallerin kıyıönünde biriktirmesiylekıyı oku oluşur.
TOMBOLO
LAGÜN(DENİZ KULAĞI)
KIYI TİPLERİ
BOYUNA KIYILAR
Bu kıyı tipinde genel uzanış gerisindeki dağların genel uzanışına uygun gider. Bu kıyılar gerideki dağlara paralel uzanır. Bu kıyıların girinti ve çıkıntıları azdır. Kıta sahanlığı dardır. Türkiye’de Karadeniz ve Akdenizkıyıları bu tip kıyılardır.
ENİNE KIYILAR
Kıyı gerisindeki dağlar, kıyıya dik iniyorsa enine kıyılar oluşur. Bu kıyı tipi, çok girintili ve çıkıntılı koylar , körfezler, yarımada ve adalara yer verir. Kıyı önündeki şelf alanı geniştir. Oluşumları; tektonik çökmeler sonucu ortaya çıkan uzun çukurları deniz sularının doldurması ve bu çöküntü hendeklerin tortularla dolarak, körfez ve koylarda kıyının yani karanın denize doğru ilerlemesi hareketlerine denir. Ülkemizde Ege kıyıları bu tip kıyı tipidir.
RİA TİPİ KIYILAR
Akarsu vadilerinin ağız kısmının deniz suları altında kalmasıyla oluşan kıyı tipidir. Bu durum karanın çökmesi ya da deniz ilerlemesi sonucu oluşur. En tipik örnekleri Fethiye-Didim arasındaki kıyı bölgesi (Menteşe yöresi kıyıları), İstanbul Boğazı kıyıları ile Kuzeybatı İspanya ve Güneybatı İrlanda kıyılarında rastlanır.
DALMAÇYA TİPİ KIYILAR
Kıyı çizgisini çok yakından izleyen , kıyıya paralel uzanan dağların bulunduğu kıyılarda çökmelerle dağlar arasındaki vadilerin sular altında kalması ile oluşmuş kıyı tipidir. Kıyıya paralel dağların dorukları adalar halinde su yüzeyinde kalmıştır. Adriya Denizi’nin doğu kıyılarında , Türkiye’de Kaş-Finike arasında dalmaçya tipi kıyılar görülür.
LİMAN KIYILARI
Dar ve uzun körfezlerle lagünler birer doğal limandır. Bu tür şekillerin bulunduğu kıyılara limanlı kıyı denir. Bunların en tipik örneklerine, Karadeniz’in Ukrayna kıyılarında rastlanır. Türkiye’de Büyük ve Küçükçekmece kıyıları örnek verilebilir.
FİYORTLU KIYILAR
Buzullarla oyulup oluşturulmuş, derin vadilerin, buzullar çekildikten sonra deniz suları altında kalması sonucu oluşmuş kıyılara fiyortlu kıyı denir. Norveç kıyıları bu kıyı tipine örnektir.
SKYER TİPİ KIYILAR
Hörgüç kayaların ve moren yığınlarının sular altında kalmasıyla oluşan çok sayıda adacık, girinti ve çıkıntıdan oluşan kıyılardır. En güzel örneklerine Finlandiya kıyılarında rastlanır.
• Kalker(kireçtaşı)• Jips(alçıtaşı)• Kayatuzu
gibi suda çözünebilen kalsiyum karbonatlı Kayaçların yaygın olduğu bölgelerde oluşan şekillere karstik şekiller denir.
Karstik yapının oluşabilmesi için;• Karstik yapının saf olması• Suyun bol bulunması• Karstik arazinin kalın tabakalar oluşturması gereklidir.
KARSTİK ŞEKİLLER
KarstikŞekiller
KarstikAşınım
Karstik Birikim
LAPYAL
DOLİN
UVALA
POLYE
OBRUK
TRAVERTEN
MAĞARA
DÜDEN
SARKITSÜTUN
DİKİT
LAPYAKarstik arazilerde sular kireçtaşlarını aşındırarak oyuklar ve yarıklar oluşturur.
Bunlara lapya denir.
En küçük karstik aşınım şeklidir.
DOLİNLapyalar zamanla genişleyip birleşerek dolinleri oluştururlar.
DOLİN
• Derinlikleri birkaç metredir.
• Çapları ise birkaç yüz metreyi
• bulabilir.
UVALA
• Dolinlerin birleşmesiyle uvalalar meydana gelir.
UVALA
POLYE
Birkaç uvalanın birleşmesiyle polyeler meydana gelir. Genişliği birkaç kmyi bulabilir.
MAĞARA
• Karstik arazilerde yer altına sızan sular burada çatlaklar boyunca kendisine yol bulur ve çözünmeyle bu yolu genişletir.
Çatlakların zamanla büyüyüp genişlemesi ile mağaralar meydana gelir
GALERİBirden fazla mağaranın birleşmesiyle galeri adı verilen daha büyük mağaralar oluşur.
DÜDEN
• Karstik bölgelerdeki sular düden adı verilen çukurluklardan yer atına sızar.
• Yağışın bol olduğu dönemlerde ise sular düdenlerden yeryüzüne çıkar.
DÜDEN
OBRUK
Mağara tavanlarının veya derinliği artan dolinlerinçökmesi ile meydana gelen çukurluklara obruk adı verilir.
OBRUK GÖLLERİ
Obrukların tabanlarında suların birikmesiyle obruk gölleri meydana gelir.
KKKARSTİK BİRİKİM ŞEKİLLERİ
TRAVERTEN
Yeryüzüne çıkan suların bünyesindeki kalsiyum karbonatın çökmesiyle traverten adı verilen ter şekilleri meydana gelir.
Travertenler ihtiva ettikleri minerallerin özelliğine bağlı olarak farklı renk alır.
SARKIT
Su damlacıkları içindeki kalsiyum karbonatın mağara tavanında tortullanmasıyla sarkıtoluşur.
SARKIT
DİKİT
Su damlacıkları içindeki kalsiyum karbonatın mağara tabanında tortullanmasıyla dikit oluşur.
SARKIT- DİKİT
SÜTUN
Sarkıt ve dikitin zamanla birleşmesiyle sütun oluşur.
BUZULLARIN OLUŞTURDUĞU ŞEKİLLER
Soğuk iklim bölgelerinde ya da soğuk havanın etkili olduğu yerlerde her yıl düşen kar üst üste birikerek kalın tabakalar oluşturur ve alttaki tabakayı sıkıştırmasıyla buzullar oluşur.
Kutuplarda ve yüksek dağlar üzerinde yağışlar genellikle kar halinde olur.
Sıcaklık çok düşük olduğu için yağan karlar erimeden üst üste birikir. Biriken bu karlara toktağan(kalıcı) kar denir.
KALICI KAR
Yaz ve kış karla örtülü olan böyle yerlerin alt kısımlarına toktağan(kalıcı) kar sınırı adı verilir.
Kalıcı kar sınırı;
Bakıya,Enleme,Yüksekliğe
bağlı olarak değişir.
BUZUL ÇEŞİTLERİ
VADİ BUZULUYükseklerdeki vadi içlerinde oluşan buzullardır.
Dağlardaki çukurluklara yerleşmiş buzullardır.
Sirk Buzulu
Sirk Buzulu
Sirk Gölü
Örtü Buzulu
Kutuplara yakın sahalarda, deniz seviyesine kadar inerek geniş alanları kaplayan buzullardır.Grönland ve Antartika gibi
Takke Buzulu
Yüksek dağların zirvelerini örten buzullardır.
BUZUL AŞINDIRMA ŞEKİLLERİ
Buzul Vadisi
Eğim boyunca inen vadi buzullarının aşındırması ile oluşmuş U profilli vadilerdir.
Hörgüç kayaYüksek dağ doruklarında buzul aşındırması sonucu oluşan kaya tepeleridir.
Sirk(Buz Yalağı)
Buzul aşındırması sonucu oluşmuş çukurluklardır.Buzulların erimesiyle bu çanaklar suyla dolunca sirk gölleri oluşur.
BUZUL BİRİKTİRME ŞEKLLERİ
Moren
Buzulların eridiği yerde taşıdığı malzemeyi biriktirmesiyle oluşur.
Drumlin
Buzul hareketi sonucu oluşan uzun ve çoğu zaman balinaya benzetilen bir tepeciktir.