EBOLA VİRÜS HASTALIĞI

Hazırlayan : Enfeksiyon Kontrol Komitesi

2014

AMASYA ÜNİVERSİTESİSABUNCUOĞLU ŞEREFEDDİN EĞİTİM

ARAŞTIRMA HASTANESİ

Ebola Virüs Hastalığı (EVH); Ebola virüsünün sebep olduğu;

yüksek mortalitenin görüldüğü,

akut başlangıçlı, yüksek ateş,

gastrointestinal semptomlar

kanamayla

seyredebilen bir hastalıktır.

EBOLA VİRÜS HASTALIĞI (EVH)

Bugüne kadar EVH’nin görüldüğü ülkeler2014’te salgın yaşanan ülkeler

Liberya Cumhuriyeti Gine Cumhuriyeti Sierra Leone Cumhuriyeti Demokratik Kongo Cumhuriyeti

(Zaire) Gabon Güney Sudan Fildişi Sahilleri Uganda Kongo Cumhuriyeti Nijerya Cumhuriyeti

Liberya Cumhuriyeti Gine Cumhuriyeti Sierra Leone

Cumhuriyeti Nijerya Cumhuriyeti

Ebola virüsü; insanlara infekte hayvanların organ, kan ve vücut

sıvıları ile yakın teması ile bulaşır.

İnsandan insana geçiş, bütünlüğü bozulmuş deri veya

mukozanın infekte insanların kan ve vücut sıvılarıyla direkt

teması ile meydana gelir.

Ayrıca hastanın vücut sekresyonlarıyla kontamine çevresel

materyalle de bulaş meydana gelebilir.

Bulaş Yolu

Bulaş Yolu

Ebola virüsü hastalığı için kuluçka dönemi 2-21 gün arasında değişebilir, ancak vakaların büyük çoğunluğunda 7 gün olarak görülmektedir.

Hastalık akut yüksek ateş (>= 38,5 c) ve özgün olmayan ilk bulgular ile başlar.

Kuluçka Dönemi;

Ebola virüsü bulaşmış hastalar klinik semptomların gelişiminden önce bulaştırıcı değildir.

Ateş içeren semptomların başlamasından itibaren bulaştırıcılık başlar.

Bir başka ifade ile ateş ve klinik bulguların gelişimi öncesinde hastalar başkalarına virüsü bulaştıramazlar.

Klinik GörünümSık görülen belirti ve bulgular: Ateş Baş ağrısı Kas ve eklem ağrısı Halsizlik İshal Kusma Mide ağrısı İştahsızlık

Eşlik edebilecek diğer belirti ve bulgular: Döküntü Gözlerde kızarıklık Hıçkırık Öksürük Boğaz ağrısı Göğüs ağrısı Nefes almada zorluk Yutma güçlüğü Cilt ve mukozal kanamalar

veya organ içine kanamalar

Ebola virüs hastalığının ayırıcı tanısında

sıtma, şigelloz, kolera, tifo, hepatit ve

diğer viral hemorajik ateşler dikkate

alınmalıdır.

Ayırıcı Tanı

Tedavi Hastalığın özgün bir tedavisi

bulunmamaktadır. Bununla birlikte etkinliği kanıtlanmamış monoklonal antikor tekniğiyle hazırlanmış tedavi yaklaşımı ABD ve Nijerya’da denenmektedir.

Bugün için kullanılabilir veya klinik çalışma düzeyinde bir aşısı bulunmamaktadır.

Bulaşıcı hastalıklar yönünden şüpheli vakalarla ilgili sağlık personelinin bilgilendirilmesi gerekmektedir.

Vaka hakkında ön bilgi verilmeli en az sayıda sağlık personeli ile çalışılmalıdır.

Sağlık çalışanları koruyucu önlemleri almalıdır.

Hastaya bakım verilirken standart önlemlere ek olarak TEMAS ve DAMLACIK izolasyon önlemleri uygulanır.

DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER;

Sağlık çalışanlarına da, bu hastaların takip ve tedavisi sırasında, kontrol önlemlerini almadıkları takdirde yakın temas sonucu bulaş olmaktadır

EVH şüpheli vaka durumunda aşağıdaki malzemeler mutlaka hazır olmalıdır.

Hastanın Bakımı Sırasında Alınacak Önlemler

1. Eldiven

2. Sıvı geçirimsiz önlük3. Sıvı geçirimsiz tulum4. Koruyucu gözlük5. Yüz kalkanı/siperi

6. N95 maske7. Cerrahi maske8. Su geçirmez ayak

koruyucu9. Alkol bazlı el

ezenfektanı

HASTA ODASINA GİRİŞ VE HASTAYA YAKLAŞIMHasta odasına girişlerde kişisel koruyucu ekipmanlar mutlaka kullanılmalıdır. Hasta odasına giren tüm kişiler; eldiven, sıvı

geçirimsiz önlük,maske, göz koruması için yüz siperi ve gözlük kullanmalıdır.

Hasta bakımı verecek olan sağlık personeli; çift eldiven, sıvı geçirimsiz tulum veya önlük, göz koruması için gözlük ve yüz siperi, N95 maske ve sıvı geçirimsiz ayak koruyucu kullanmalıdır.

HASTA ODASINA GİRİŞ VE HASTAYA YAKLAŞIM Çevrede kan ya da diğer vücut sıvıları,

kusmuk yada dışkı ile kontaminasyon olduğunda kişisel koruyucu ekipmanlara ek olarak çift koruyucu eldiven kullanılmalıdır.

Eldivenin yırtılması durumunda eldivenler değiştirilmelidir.

HASTA ODASINA GİRİŞ VE HASTAYA YAKLAŞIM

Hasta bakım ekipmanları ve tıbbi cihazlar hastaya özel olmalı ve tercihen tek kullanımlık olmalıdır.

Hastaya özel kullanımı sağlanamayan ve tek kullanımlık olmayan tıbbi ekipmanlar, üretici talimatlarına ve hastane politikalarına göre temizlenmeli ve dezenfekte edilmelidir.(1/10 çamaşır suyu veya 1 litreye 7 tablet)

Hasta odasından çıkarken veya bakım verilen alanı terk ederken ilgili sağlık personeli, kullandığı kişisel koruyucu ekipmanları maksimum özeni göstererek, özellikle gözlerine ve mukozalarına, ayrıca kıyafetlerine bulaşa neden olmadan çıkartmalıdır.

HASTA ODASINA GİRİŞ VE HASTAYA YAKLAŞIM

Hasta bakımında, kesici ve delici alet kullanımı mümkün olduğu kadar kısıtlanmalı, Hastadan kan alımı mümkün olan en az tetkik ile sınırlandırılarak yapılmalıdır.

Numunelerin üzerinde mutlaka KIRMIZI KALEMLE TANI ibaresi olmalıdır. Kullanılan bütün iğneler, delici-kesici tıbbi atık kaplarında biriktirilerek bertaraf

edilmelidir. Hasta ile ilgilenecek sağlık personeli mümkünse en az sayı ile

sınırlandırılmalı,ziyaretçi kısıtlaması ile izlenmelidir.İlgilenen tüm personel kayıt altına alınmalıdır.

Çevresel yüzeyler ve ekipmanlar yüksek düzey dezenfektan kullanılarak veya 1/10luk çamaşır suyu/1 litreye 7 klor tablet ile dezenfekte edilmelidir.

Tekstil ve çamaşırhaneye gidecek ürünler uygun şekilde suda eriyen enfekte çamaşır poşetlerine konularak transferi sağlanmalıdır.

Gıda kapları ve ortam da kullanılmış materyaller tıbbi atık olarak imha edilmelidir.

• Giyme sırası

– Önlük

– Maske

– Gözlük-yüz koruyucu

– Eldiven

Koruyucu ekipmanın uygun kullanımı

Önlük giyerken• Önlük malzemesi uygulanacak

işleme göre seçilmeli

• Uygun tip ve boyut seçilmeli

• Arkadan bağlanmalı

• Eğer çok küçük ise iki tane önlük

giyilmeli

– Biri önden

– Diğeri arkadan

• Burnu, ağzı ve çeneyi

tamamen içine almalıdır

• Yüze uygunluk tam olmalı

• N95 gibi özel tip

maskeler için yüze uyum

testi yapılmalı

Maske takılırken

• Tükrük veya sekresyonlarla ıslandığı zaman

değiştirilmeli

• Tekrar kullanılmamalı

• Ortak kullanılmamalı

Maske takıldıktan sonra

• Gözleri ve yüzü tam olarak kapatmalı

• Yüze uygunluk tam olmalı

• Yüze oturmalı ancak sıkmamalıdır

Gözlük-yüz koruyucusugiyilmesi

• Eldivenler en son giyilmeli• Doğru tip ve boyutta

eldiven seçilmeli• Eldiven giymeden önce

eller yıkanmalı veya el dezenfektanı ile ovalanmalı

• Önlüğün kol manşetleri üzerine çekilmeli

Eldiven giyilirken

Temizden kirliye doğru çalışılmalı

Eldiven ile çalışırken kendine ve çevreye

kontamine temas sınırlanmalı

Eldivenler tekrar kullanılmamalı

Eldiven çıkartıldıktan sonra el hijyeni sağlanmalı

ELDİVEN ÜZERİNE EL DEZENFEKTANI UYGULANMAMALI

VEYA ELDİVENLİ ELLER YIKANMAMALIDIR.

Eldiven giyildikten sonra;

• Çıkarma sırası

– Eldiven

– Gözlük-yüz koruyucu

– Önlük

– Maske

• Elin üzerinden sıyrılarak içi dışına çevrilir• Diğer eldivenli el ile tutulur• Eldivensiz parmakla bilekten diğer eldiven sıyrılır• İçi dışına çevrilerek her iki eldivenden oluşan küçük bir torba

şeklinde atılır

Eldiven çıkarılırken

• Eldivensiz ellerle çıkarılır

Gözlük-yüz koruyucusu çıkarılırken

Omuz kısımlarından tutulur

Kontamine dış yüz içe

doğru çevrilir

Yuvarlayarak katlanır

Çıkarıldığında sadece temiz

taraf görünmelidir

Önlük çıkarılırken

Maske çıkarılırken

Maske bağları (önce alttaki) çözülür

Maskenin ön yüzü kontamine olduğu için elle

temas etmemelidir

Bağlardan tutularak atılır

Kişisel koruyucu ekipmanlar uygun şekilde çıkartılarak, atık poşetine atılmalı,

Atık poşetinin ağzı kapatılmalı,alanda bekletilmeden tıbbi atık depolarına gönderilmelidir.

Oda ve malzemelerin temizliği yüksek düzey dezenfeksiyon ürünleri ile sağlanmalı , izolasyon odası temizlenmiş şekilde bırakılmalıdır.

Teşekkürler…