Bar Manastir Beska

7/21/2019 Bar Manastir Beska

http://slidepdf.com/reader/full/bar-manastir-beska 1/14

MANASTIR BEŠKAostrvo Beška na Skadarskom jezeru

opština Bar

Stanje na dan

25. maj 2004.

Komisija za utvrđivanje stanja nepokretne kulturne baštine Crne Gore

Ministarstvo kulture i medija Republički zavod za zaštitu spomenikakulture Crne Gore

Ministarstvo zaštite životne sredine

i uređenja prostora

Regionalni zavod za zaštitu spomenika

kulture - Kotor



2

STANJE NEPOKRETNOG KULTURNOG DOBRA CRNE GORE

1

Naziv

Manastir Beška, ostrvo BeškaMjesto – lokalitet

Barkat. parc. K. O. vlasnik korisnik

SPC

2Vrsta spomenika:Kategorija spomenika:Rješenje o proglašenju spomenika:

sakralna arhitektura

II (druga)1016/1 od 18. 10. 1950. godine

3

Istorijat i kratak opis

4Kontakt osoba: Ime i prezime

− Igumanija manastira, Anastasija

5Kontakt zona

− Očuvan prirodni ambijent Skadarskog jezera

6

Istraživanja, dokumentacija: izvori, literature, fotosi, crteži, projekti, planovi− Manastirski kompleks Beška, Glavni projekat, urađen 1991., revidovan 1992. godine, sig. 1704-

1705 i 2184

− Ojačanje konstrukcije

− Projektni zadaci, konzervatorski uslovi

− Beška Gorica – Manastirski kompleks, Izvještaj o arheološkim istraživanjima 1986. godine,

Zavičajni muzej Bar , mart 1987. godine, dok. Centra 138

− Istorija CG, knjiga 2, tom 2, Titograd 1970. godine

− T. Pejović, Manastiri na tlu CG, Beograd 1995. godine

7

Stanje kulturnog dobra – (spoljašnjost, unutrašnjost, konstrukcije, materijali, instalacije,dotrajalost, oštećenja)

− Prilaz Manastirskom kompleksu je neuređen. U neposrednoj blizini crkve Sv. Đorđa postavljen je

kontejner dimezija 2x6x2, 2 i u blizini istog novi objekat od čvrste građe, dimenzija 9 x 8 + 3x3m. (sl. 1) Evidentno je i obilježje u obliku hromiranog krsta i jarbol sa ogromnom zastavom SPC.(sl. 2)



3

− Crkva Sv. Đorđa (sl. 3), od posljednjih konzervatorskih radova izvedenih 60-ih godina XX vijeka

do danas je sačuvala svoje izvorno stanje. Crkva je u jako lošem stanju. Fragment živopisa iz

perioda gradnje crkve dimenzija 20 x 6 cm u luneti iznad vrata je u fazi odvajanja od zida.

Ugrožena je konstruktivna stabilnost zvonika. (sl. 3, 11) Korijen stabla smokve direktno ugrožava

južni zid crkve. Krovni pokrivač – cementna košuljica, ispucala i potklobučena, tako da voda

prodire u objekat. Enterijer crkve je uslijed vlage jako ugrožen. (sl. 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10)

− Na crkvi Uspenja Bogorodice, od posljednjih konzervatorskih radova izvedenih 60-ih godina XX

vijeka, primjetno je ispucala cementna košuljica (krovni pokrivač) (sl. 12) usljed čega južni zidunutrašnjosti crkve vlaži i prokišnjava. (sl. 13) Podovi crkve su u lošem stanju uslijed pomjeranja

tla. (sl. 14) U polukaloti apside postoje tragovi fresko-dekoracije (sl. 14) iz perioda gradnje crkve

dimenzija cca 60 cm. Tragovi živopisa su vidljivi u lunetama iznad ulaznih vrata. (sl. 15) Vidljivi

su tragovi bordura, a u lijevoj luneti moguće je naslutiti da je bio naslikan lik arhanđela Mihaila.

Ovi tragovi živopisa su 60-ih godina XX vijeka, preventivno zaštićeni.

− Preslica na zvoniku srušena prije 20-tak godina je obnovljena 2004. g. u skladu sa projektnom

dokumentacijom RZZSK, bez saniranja baze zvonika, tako da je evidentna i dalje velika pukotina

zvonika. (sl. 16, 17)

− Novoformirani krst na zvoniku ne odgovara formi zvonika.

8

Faktori oštećenja:

A) prirodni - zub vremena i vlaga (crkva Sv. Đorđa) B) investiciono održavanje - nebriga (crkva Sv. Đorđa) i

- nelegalno sagrađen stambeni objekat

C) ostalo

9

Ocjena stanja1) Dobro

2) Osrednje3) Slabo

4) Loše

5) Izgubio svojstva kulturnog dobra

10

Nelegalno izvedeni radovi:− Na 20m u pravcu jugo-zapada od crkve Sv. Đorđa izgrađen (2002. g.) je stabmeni objekat

pravougaone osnove, dimenzija 3, 0 x 8, 0m; spratnosti P+1 i uz njega prizidan prizemni objekat

dimenzija 3,0x3,0 m, završeni dvovodnim krovom, sa krovnim pokrivačem od kanalice. (sl. 18) U

nivou prizemlja formiran je trijem. (sl. 19) Zgrada je građena u AB konstruktivnom sklopu, sa

ispunom od blok opeke i obložena kamenim pločama iz Bilećkog majdana. (sl. 19). Objekat je cca

150 m2,

Kada:− 2002. godina

Investitor:− SPC

11

Ugrožavanje kulturnog dobra:1. Urbanističko-ambijentalna - izgradnja novog objekta

2. Arhitektonska - manastirski kompleks3. Kulturno - istorijska - stanje kompleksa i gradnja novih konaka

4. Autentičnosti kontinuiteta - gradnja novih konaka

5. Umjetničko-estetska - gradnja novih konaka

6. Jedinstvenost - unikat

12

Degradacija:

− Kulturnog dobra DA NE

−

Kontakt zone DA NE



4

13

Prijedlog mjera:1) Administrativno-pravne mjere

2) Operativne mjere: uklanjanje novoizgrađenog objekta površine cca 150 m2, koji se nalazi u

neposrednoj blizini crkve sv. Đorđa, kao i uklanjanje kontejnera

3) Sanacione mjere hitne: Izrada projekta sanacije manastirskog kompleksa

4) Investicione mjere

5) Preispitati spomeničke vrijednosti − Nakon sprovedenih predloženih mjera, ovo kulturno dobro će povratiti izgubljene spomeničke

vrijednosti

14Napomena:

− Nedostaje tabla sa natpisom "Zakonom zaštićeno".



5

sl. 1 - Pogled sa sjevero-istoka

sl. 2



6

sl. 3

sl. 4 - kupola



7

sl. 5 - pandantif sa tamburom kupole

sl. 6 - naos crkve



8

sl. 7 - priprata

sl. 8 - priprata



9

sl. 9 - priprata

sl. 10 - svod priprate



10

sl. 11

sl. 12



11

sl. 13

sl. 14



12

sl. 15

sl. 16 - Crkva Sv. Bogorodice, zapadna fasada



13

sl. 17 - Crkva Sv. Bogorodice, zvonik na preslicu

sl. 18 - Pogled sa istoka



14

sl. 19 - Stambeni objekat, zapadna fasada

Bar Manastir Beska

Documents

Transcript of Bar Manastir Beska