รูปแบบความสัมพันธ์เชิง...

วารสารวชาการ มหาวทยาลยกรงเทพธนบร

ปท 7 ฉบบท 2 กรกฎาคม - ธนวาคม 2561187

รปแบบความสมพนธเชงโครงสรางของปจจยทมผลตอการพฒนากระบวนการเรยนการสอนของโรงเรยนสงกดส�านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา

สมทรปราการ เขต 2The Structural Model of the Factors Affecting Teaching and Learning Process Development of the Schools under Samuthprakarn Primary

Educational Severvice Area 2

สมหญง จนทรไทย*, สขม มลเมอง

Somying Chuntaruthai, Sukhum Moonmuang

คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยกรงเทพธนบร

Faculty of Education Bangkokthonburi University*ผนพนธหลก e-mail: Somyingsport 75906 @gmail.com

บทคดยอ

การวจยครงนมวตถประสงคเพอศกษารปแบบความสมพนธเชงโครงสรางของปจจยทมผลตอ

การพฒนากระบวนการเรยนการสอน และเพอทดสอบความสอดคลองของรปแบบสมมตฐานกบขอมล

เชงประจกษในดานการพฒนาหลกสตร ดานการพฒนากระบวนการเรยนการสอน ดานการวดผลประเมน

ผล ดานการนเทศการศกษา และดานการประกนคณภาพการศกษาของโรงเรยนสงกดส�านกงานเขตพนท

การศกษาประถมศกษาสมทรปราการ เขต 2 กลมตวอยางทใชในการวจย ไดแก ผบรหารสถานศกษา และ

ครวชาการ จ�านวน 108 คน เครองมอทใชในการวจยเปนแบบสอบถามมาตราสวนประมาณคา 5 ระดบ

ทมคาความเชอมน (Reliablity) ทงฉบบเทา.95 การวเคราะหขอมล ใชรปแบบความสมพนธโครงสราง

เชงเสน (Structural Model) เปนสถตประเภทพหตวแปร (Multivariate Statistics) และการวเคราะห

เสนทาง (Path Analysis)

ผลการวจยพบวา

1. โมเดลสมมตฐานซงเปนโมเดลความสมพนธโครงสราง (Structural model) ทผวจยก�าหนดขน

จากทฤษฎ พบวามความสอดคลองกลมกลน (Fit) กบขอมลเชงประจกษเปนอยางดเมอพจารณาจากเกณฑ

ตดสนการประเมนทกเกณฑ พบวาผานเกณฑการประเมนทกเกณฑ จงสรปวาโมเดลความสมพนธโครงสราง

เชงทฤษฎทผวจยก�าหนดขนเปนโมเดลทมความถกตอง

2. ผลการทดสอบสมมตฐานทง 7 พบวาทกสมมตฐานมนยส�าคญทางสถต ซงชใหเหนวาสมมตฐาน

ทง 7 มความถกตองและแสดงใหเหนอกวาตวแปรภายนอกมอทธพลในทางตรง (Direct effects) ตอตวแปร

ภายในการพฒนากระบวนการเรยนการสอน (LEA) นอกจากอทธพลในทางตรงแลวยงพบวามอทธพล

ACADEMIC JOURNAL BANGKOKTHONBURI UNIVERSITY

Vol.7 No.2 July - December 2018188

ในทางออมทสงผลตอตวแปรภายใน การพฒนากระบวนการเรยนการสอน ผานตวแปรสงผาน (Intervening

variable) การพฒนาหลกสตร การวดผลประเมนผล การนเทศการศกษา และการประกนคณภาพ

การศกษา

ค�าส�าคญ: ความสมพนธเชงโครงสราง, การพฒนากระบวนการเรยนการสอน

ABSTRACT

The purposes of this research were to examine the structural relationship model of the

factors affecting teaching and learning process development and to test the congruence of the

proposed model and empirical data dealing with curriculum development, teaching and learning

process development, measurement and evaluation, instruction supervision and educational

quality assurance of the schools under Samuthprakrn Primary Educational Severvice Area 2.

The study sample consisted of school administrators and academic teachers totaling 108 persons.

The research instrument was a 5-point rating scale questionnaire with the reliability of .95.

The collected data were analyzed by using Structural Model, Multivariate Statistice and

Path Analysis.

The research results revealed that:

1. The proposed model which was a structural model determined by the researcher

in reference of the theory was found to be fit well to the empirical data when considering from

all of the criteria; that it, it passed each of the criteria. Therefore, it could be concluded that

the structural model determince by the research was accurate and reliable.

2. The results of the 7 hypothesis tests, it was found that all the 7 of the hypothesis

tests were statiscally accurate. Furthermore, external factors brought out direct effects on internal

factors concerning teaching and learning process development. If was also found that there were

indirect effects on internal factors dealing with teaching and learning process development through

intervening variables of curriculum development, measurement and evaluation, instructional

supervision and educational quality assurance.

Keywords: structural model, teaching and learning process development



บทน�า

พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ.

2542 และทแกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ.2545

ไดก�าหนดความม งหมายและหลกการในการ

จดการศกษาวา ตองเปนไปเพอพฒนาคนไทย

ใหเปนมนษยทสมบรณทงรางกาย จตใจ สตปญญา

ความรและคณธรรม มจรยธรรมและวฒนธรรม

ในการด�ารงชวต สามารถอยรวมกบผอนไดอยางม

ความสข โดยมงหวงใหผเรยนมคณลกษณะเปน

คนด คนเกง และมความสข และในหมวด 4 มาตรา

22 บญญตไววา “การจดการศกษาตองยดหลก

ผเรยนทกคนมความสามารถเรยนร และพฒนา

ตนเองไดและถอวาผ เรยนมความส�าคญทสด”

ภารกจของครจงถอเปนภารกจทส�าคญ สงคมสวน

ใหญจงมงหวงใหครพฒนาเดกไทยใหมคณภาพ

เทยบเทานานาชาต โดยหนาทส�าคญคอ การจด

กระบวนการเรยนร อบรม สงสอนผเรยนใหเกด

ความเจรญงอกงาม ใหเปนผมความร มทกษะ

ความสามารถในการเผชญสถานการณตางๆ

ครจงมบทบาทส�าคญอยางยงในการพฒนาคน

ใหเปนมนษยทสมบรณทงรางกาย จตใจ สตปญญา

ความร และคณธรรมมจรยธรรมและวฒนธรรม

ในการด�ารงชวต สามารถอย ร วมกบบคคลอน

ไดอยางมความสข สถานศกษา จงมบทบาทส�าคญ

ในฐานะผมสวนรวมรบผดชอบอยางใกลชดตอ

การจดการศกษาอนเปนพนฐานการศกษาทกระดบ

การทจะปฏบตงานดานวชาการใหมคณภาพ

จะตองมความร ความเขาใจและเหนความส�าคญ

ของการบรหารงานวชาการใหเกดผลดและม

ประสทธภาพ ใหเกดประโยชนสงสดแกผ เรยน

ดงท Fry, Ketteridge & Marshall (2009) กลาววา

การบรหารงานวชาการ หมายถงการด�าเนน

กจกรรมทกชนดในสถานศกษาทเกยวของกบการ

พฒนาและปรบปรงแกไขการเรยนการสอนของ

นกเ รยนให ได ผลดมประสทธภาพมากทสด

ประกอบดวยงานหลายอยาง เชนหลกสตรการ

จดแผนการเรยน การจดครเขาสอน การพฒนาการ

เรยนการสอน การพฒนาครดานวชาการ รวมถง

การนเทศการสอนเปนตน งานวชาการเปนงาน

ทส�าคญทสด เปนหวใจของการบรหารโรงเรยน

เปนงานหลกผ บรหารตองใหความส�าคญอยาง

ยงยวด

จากความส�าคญของงานวชาการจงม

งานวจยท เ กยวของกบงานวชาการเพอน�าผล

การวจยไปใชเปนขอมล และเปนแนวทางการ

บรหารงานวชาการใหมประสทธภาพยงขน เชน

กษรา วาระรมย (2556) ไดศกษาปญหาและ

ขอเสนอแนะการบรหารวชาการของโรงเรยนใน

สงกดกรงเทพมหานคร ทใชหลกสตรแกนกลางการ

ศกษาขนพนฐานพทธศกราช 2551 ศรต บญโนนแต

จณณวตร ปะโคทง และอนศกด เกตสร (2558)

ไดศกษาแนวทางการบรหารงานวชาการของ

โรงเรยนสงกดองคการบรหาร สวนจงหวดทม

ประสทธผล อภชา พมพวง (2559) ไดศกษาปญหา

และแนวทางการพฒนาการบรหารงานวชาการ

โรงเรยนมธยมศกษาจงหวดสมทรปราการและ

นงลกษณ เรอนทอง (2550) ไดศกษาเกยวกบ

รปแบบการบรหาร โรงเรยนทมประสทธผลการ

ศกษาผลงานวจยทเกยวของกบการบรหารวชาการ

สวนใหญจะศกษาถงสภาพ ปญหา และแนวทาง

การพฒนางานวชาการเพอใหผเรยนเกดการเรยนร

และมพฒนาการทก าวหนาดงนน เพอใหการ



พฒนางานวชาการมประสทธภาพอยางยงยนผวจย

จงสนใจทจะศกษารปแบบเชงโครงสรางของปจจย

ทมผลตอการพฒนากระบวนการเรยนการสอน

ของโรงเรยนสงกดส�านกงานเขตพนทการศกษา

ประถมศกษาสมทรปราการเขต 2 เพอน�าผลทได

เปนขอมลส�าหรบผบรหาร คร และผเกยวของน�าไป

ใชเปนแนวทางในการสงเสรมการเรยนรของผเรยน

ใหสอดคลองกบพระบญญตการศกษาแหงชาต

พ.ศ.2542 และแก ไขเ พมเตม (ฉบบ ท 2)

พ.ศ. 25455 ในหมวด 4 มาตรา 22 บญญตไววา

“การจดการศกษาตองยดหลกผ เรยนทกคนม

ความสามารถ เรยนร และพฒนาตนเองไดและ

ถอวาผเรยนมความส�าคญทสด”

วตถประสงคของการวจย

1. เ พอศกษารปแบบความสมพนธ

เชงโครงสรางของปจจยทมผลตอการพฒนา

กระบวนการเรยนการสอนของโรงเรยนสงกด

ส�านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา

สมทรปราการ เขต 2

2. เพอทดสอบความสอดคลองของรปแบบ

สมมตฐานกบขอมลเชงประจกษ ดานการพฒนา

หลกสตร ดานการวดผล ประเมนผล ดานการนเทศ

ารศกษา ดานการประกนคณภาพการศกษา และ

ดานการพฒนากระบวนการเรยนการสอน

กรอบแนวความคดในการวจย

การวจยครงนไดน�าแนวคดเกยวกบการ

บรหารงานวชาการ ความส�าคญของวชาการและ

การก�าหนดขอบขายงานวชาการและ ภารกจของ

งานวชาการซงกระทรวงศกษาธการ (2549) ทได

ก�าหนดขอบขายงานวชาการไว 12 ดานและ

กฎกระทรวงก�าหนดหลกเกณฑและการจดการ

ศกษา พ.ศ. 2550 ไดก�าหนดขอบขายงานวชาการ

ไว 17 ดานโดยปรบเปลยน รวบรวมทเหนวาเปน

เรองเดยวกนและเพมเตมในสวนทเกยวของกบ

พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542

ตามทส�านกพฒนาระบบบรหารส�านกงานคณะ

กรรมการการประถมศกษาแหงชาต 2545 กลาวไว

(จนทราน สงวนนาม:2545) มาเปนกรอบแนวคด

ในการวจยครงน ดงภาพท 1

ภาพท1 กรอบแนวคดในการวจย

212 ACADEMIC JOURNAL BANGKOKTHONBURI UNIVERSITY


ภาพท1 กรอบแนวคดในการวจย

สมมตฐานในการวจย

เม อ ม การควบ คม ตวแป รคนกลาง

(Mediator variable) แลว

1. การพฒ นาหลกสตรม อทธพลใน

ทางบวกตอการพฒนากระบวนการเรยนการสอน

(H1)

2. การประกนคณ ภาพการศกษาม

อทธพลในทางบวกตอการพฒนากระบวนการ

เรยนการสอน (H2)

3. การน เทศการศกษาม อทธพลใน

ทางบวกตอการพฒนาหลกสตร (H3)

4. การประกนคณ ภาพการศกษาม

อทธพลในทางบวกตอการพฒนาหลกสตร (H4)

5. การพฒ นาหลกสตรม อทธพลใน

ทางบวกตอการวดผลประเมนผล (H5)

6. การวดผลประเมนผลมอทธพลใน

ทางบวกตอการประกนคณภาพการศกษา (H6)

7. การน เทศการศกษาม อทธพลใน

ทางบวกตอการประกนคณภาพการศกษา (H7)

การดาเนนการวจย

ประชากร

ประชากรท ใชในการวจยค รงน คอ

บคลากรทางการศกษา ซงสงกดสานกงานเขต

พนทการศกษาประถมศกษาสมทรปราการ เขต

2 ทงสน 71 โรงเรยน ดารงตาแหนงผ บรหาร

สถานศกษา และครวชาการ จานวน 142 คน

กลมตวอยาง

กลมตวอยางทใชในการวจยครงนใช

การสมแบ บ แบ งช นภ ม (Stratified Random

การวดผลประเมนผล

(EVA)

การนเทศการศกษา

(SUP)

การพฒนาหลกสตร

(CUR)

การพฒนากระบวนการ

เรยนการสอน (LEA)

การประกนคณภาพ

การศกษา (TQC)

+H2

+H6

+H5

+H3

+H4 +H1 +H7



สมมตฐานในการวจย

เมอมการควบคมตวแปรคนกลาง (Mediator

variable) แลว

1. การพฒนาหลกสตรมอทธพลในทาง

บวกตอการพฒนากระบวนการเรยนการสอน (H1)

2. การประกนคณภาพการศกษามอทธพล

ในทางบวกตอการพฒนากระบวนการเรยนการ

สอน (H2)

3. การนเทศการศกษามอทธพลในทาง

บวกตอการพฒนาหลกสตร (H3)

4. การประกนคณภาพการศกษามอทธพล

ในทางบวกตอการพฒนาหลกสตร (H4)

5. การพฒนาหลกสตรมอทธพลในทาง

บวกตอการวดผลประเมนผล (H5)

6. การวดผลประเมนผลมอทธพลในทาง

บวกตอการประกนคณภาพการศกษา (H6)

7. การนเทศการศกษามอทธพลในทาง

บวกตอการประกนคณภาพการศกษา (H7)

การด�าเนนการวจย

ประชากร

ประชากรทใชในการวจยครงน คอ บคลากร

ทางการศกษา ซงสงกดส�านกงานเขตพนทการ

ศกษาประถมศกษาสมทรปราการ เขต 2 ทงสน 71

โรงเรยน ด�ารงต�าแหนงผบรหารสถานศกษา และ

ครวชาการ จ�านวน 142 คน

กลมตวอยาง

กลมตวอยางทใชในการวจยครงนใชการ

สมแบบแบงชนภม (Stratified Random Sampling)

โดยจ�าแนกเปน 2 กลม ไดแก ผบรหารสถานศกษา

และครวชาการ โดยผ วจยก�าหนดขนาดกล ม

ตวอยางดวยการใชตารางส�าเรจรปของเครจซ และ

มอรแกน (Krejcie and Morgan) ไดกลมตวอยาง

จ�านวน 108 คน จากนนใชวธการสมแบบงาย

(Simple Random Sampling )โดยการจบฉลาก

การเกบรวบรวมขอมล

1. ผวจยตดตอประสานงานกบผอ�านวย

การส�านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา

สมทรปราการ เขต 2 เพอแนะน�าตวและชแจง

วตถประสงคการวจย และขอความรวมมอในการ

เกบขอมล

2. ในการเกบรวบรวมขอมล ผวจยเดนทาง

ไปแจกและเกบแบบสอบถามดวยตนเอง

3. ผวจยด�าเนนการรวบรวมขอมลโดยใช

เวลา 3 สปดาห ไดแบบสอบถามคน 108 ฉบบ

ตรวจสอบดแลวขอมลมความสมบรณครบถวน

การวเคราะหขอมล

ใชรปแบบความสมพนธโครงสรางเชงเสน

(Structural Model) สถตประเภทพหตวแปร

(Multivariate Statistics)และการวเคราะหเสนทาง

(Path Analysis)

ผลการวจย

ผลการวเคราะหรปแบบความสมพนธเชงโครงสราง

ของปจจยทมผลตอการพฒนากระบวนการเรยน

การสอนของโรงเรยนสงกดส�านกงานเขตพนทการ

ศกษาประถมศกษาสมทรปราการ เขต 2 ดงตาราง

ท 1-4



ตารางท 1 สถตพรรณนาตวแปรทท�าการศกษา

(n = 108 )ตวแปร χ S.D. SK KU

1. การพฒนาหลกสตร (CUR) 4.014 0.231 -0.238 -1.098

2. การพฒนากระบวนการเรยน การสอน (LEA) 4.053 0.128 0.354 -0.472

3. การวดผลประเมนผล (EVA) 4.208 0.136 -0.542 -0.463

4. การนเทศการศกษา (SUP) 3.569 0.080 0.280 -0.506

5. การประกนคณภาพการศกษา(TQC) 4.442 0.093 0.197 -1.114

หมายเหต S.D. คอ สวนเบยงเบนมาตรฐาน, SK

คอ ดชนความเบ, KU คอ ดชนความโดง, n คอ

ขนาดกลมตวอยาง

จากตารางท 1 การวเคราะหลกษณะของ

ตวแปรทท�าการศกษาจากจ�านวนตวอยางทงหมด

108 คน พบวาตวแปรแตละตวมคาเฉลย อย

ระหวาง 3.569 ถง 4.442 โดยตวแปรการประกน

คณภาพการศกษา (TQC) มคาเฉลยมากทสด

รองลงมาคอ ตวแปรการวดผลประเมนผล (EVA)

และตวแปรอนๆ รองลงมาตามล�าดบ สวนตวแปร

การนเทศการศกษา (SUP) มคาเฉลยนอยทสด

ผลการวเคราะหดงกลาวชใหเหนวาตวแปรทกตว

มคาเฉลยคอนขางสงทกตว ยกเวนตวแปรการนเทศ

การศกษา (SUP) มคาเฉลยอยในระดบปานกลาง

สวนคาสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) พบวาแตละ

ตวแปรมคาระหวาง 0.080 ถง 0.231 ซงตวแปร

การพฒนาหลกสตร (CUR) มคาสวนเบยงเบน

มาตรฐานมากทสด และตวแปรการนเทศการศกษา

(SUP) มคาสวนเบยงเบนมาตรฐานนอยทสด

สวนตวแปรอน ๆมคาสวนเบยงเบนมาตรฐานลด

หลนกนไปซงชใหเหนวาความแตกตางของคะแนน

แตละคนของแตละตวแปรไมคอยแตกตางกน

ไมมากนก ตวแปรการพฒนาหลกสตร (CUR)

มคะแนนแตกตางกนในกลมมากทสด และตวแปร

การนเทศการศกษา (SUP) มความแตกตางกนของ

คะแนนในกลมนอยทสด สวนการวเคราะหคาความ

เบและคาความโดง พบวามคาความเบมคาอย

ระหวาง 0.197 ถง 0.354 สวนคาความโดงมคาอย

ระหวาง -1.114 ถง -0.46 ซงเกณฑทใชในการ

พจารณาวาขอมลทน�ามาวเคราะหวามความเหมาะสม

หรอไมคอ ทงคาความเบและคาความโดงไมควร

เกน 5 (Byrne, Barbara M., 2010, p. 257) ซงผล

จากการวเคราะหขอมลพบวาทงคาความเบและ

คาความโดงของตวแปรทท�าการศกษาทงหมดไมม

ตวใดมคาเกน 5 ซงแสดงใหเหนวาการแจกแจงของ

ขอมลของประชากรของตวแปรทใชในการศกษา

เปนขอมลทมการแจกแจงเปนแบบปกต (Normal

distribution) ซงเปนไปตามขอมลตกลงเบองตน

ของการวเคราะหเสนทาง (Hayes, Andrew F.,

2013 )



ผลการวเคราะหคาสมประสทธสหสมพนธระหวางตวแปร ดงตารางท 2

ตารางท 2 เมตรกซสหสมพนธระหวางตวแปร

ตวแปร 1 2 3 4 5

1. การพฒนาหลกสตร (CUR) 1.000

2. การพฒนากระบวนการเรยนการสอน (LEA) .726** 1.000

3. การวดผลประเมนผล (EVA) .374** .233* 1.000

4. การนเทศการศกษา (SUP) .525** .461** .143* 1.000

5. การประกนคณภาพการศกษา (TQC) .414** .530** .362** .314** 1.000

*p. <0.05, **p. <0.01

จากตารางท 2 ผลการวเคราะหเมตรกซ

สหสมพนธเพยรสน (Pearson’s correlation)

ระหวางตวแปรทง 5 ตวแปร พบวาคาสมประสทธ

สหสมพนธแตละค มคาอยระหวาง 0.143 ถง

0.726 ซงทกคมนยส�าคญทางสถต และมทศทาง

ความสมพนธเปนบวก และแตละคมคาสมประสทธ

สหสมพนธไมเกน 0.80 ซงยงถอวาไมสงมาก คทม

คาสมประสทธสหสมพนธสงสดไดแก คระหวาง

ตวแปรการพฒนากระบวนการเรยนการสอน

(LEA) กบการพฒนาหลกสตร (CUR) สวนคทม

คาสมประสทธสหสมพนธต�าสดไดแก คระหวาง

การวดผลประเมนผล (EVA) กบการนเทศการศกษา

(SUP) ชใหเหนวา ตวแปรทจะน�ามาก�าหนดเปน

โมเดลความสมพนธโครงสรางในครงนมความ

เหมาะสม

การประเมนโมเดลความสมพนธโครงสราง ดงตารางท 3

ตารางท 3 คาดชนทดสอบความกลมกลนของโมเดลเทยบกบเกณฑตดสน

ดชนทใชในการพจารณา เกณฑตดสน คาทได ผลการประเมนโมเดล

1. Chi-square ไมมนยส�าคญ 2.761 (p. =0.430) มความกลมกลน

2. N-Chi-square ≤ 5 0 . 9 2 0 มความกลมกลน

3. RMSEA ≤ .08 0 . 0 0 0 มความกลมกลน

4. SRMR ≤ .08 0 . 0 2 1 มความกลมกลน

5. CFI ≥ 0.90 1 . 0 0 0 มความกลมกลน

6. TLI ≥ 0.90 1 . 0 0 0 มความกลมกลน



จากตารางท 3 ผลการทดสอบความ

สอดคลองกลมกลนของโมเดล กบขอมลเชง

ประจกษพบวา คาสถตทดสอบ x2 = 2.761 องศา

อสระ (df) = 3 ซงไมมนยส�าคญทางสถต (p =

0.430) ดชนประเมนความคลาดเคลอนในการ

ประมาณคาพารามเตอร RMSEA (Root Mean

Square Error of Appoximation) มคาเทากบ

0.000 หรอม คาประมาณความเชอมน รอยละ 90

อยระหวาง 0.000 ถง 0.157 ซงมคานอยกวา 0.08

คาดชนประเมนดชนวดระดบความสอดคลองเชง

เปรยบเทยบ CFI มคาเทากบ 1.000 ซงมคา

มากกวา 0.90 ดชน เปรยบเทยบทกเกอรเลวส

(TLI) มคาเทากบ 1.000 ซงมคามากกวา 0.90

และ ดชนราก ก�าลงสองเฉลย (Standard Root

Mean Square Residual: SRMR) มคาเทากบ

0.021 ซงมคานอยกวา 0.08 จงสามารถสรปไดวา

โมเดลสมมตฐานซงเป นโมเดลความสมพนธ

โครงสรางน สอดคลองกลมกลนกบขอมลเชง

ประจกษ สรปวาโมเดลสมการโครงสรางทผวจย

พฒนาขนมามความถกตอง ดงภาพท 2

ภาพท 2 แสดงผลการวเคราะหเสนทางและการทดสอบสมมตฐาน


ปท 7 ฉบบท 2 กรกฎาคม – ธนวาคม 2561

143

ภาพท2 แสดงผลการวเคราะหเสนทางและการทดสอบสมมตฐาน ตารางท 4 การทดสอบสมมตฐาน คะแนนมาตรฐานอทธพลทางตรง อทธพลทางออม และอทธพล

รวม ระหวางตวแปรภายนอกและตวแปรภายใน

ตวแปรภายนอก

(Exogenous)

R2

อทธพล ตวแปรภายใน (Endogenous)

CUR EVA SUP TQC

1. การพฒนา

กระบวนการเรยน

การสอน (LEA)

DE 0.612** - - 0.276**

0.410 IE 0.020* 0.075** 0.396** 0.135**

TE 0.632** 0.075** 0.396** 0.411**

H4

0.220**

การวดผลประเมนผล

(EVA)

การนเทศการศกษา

(SUP)

การพฒนาหลกสตร

(CUR)

การพฒนากระบวนการ

เรยนการสอน (LEA)

การประกนคณภาพ

การศกษา (TQC)

H3 0.456**

H5

0.288**

H1

0.612**

H6

0.271**

H7 0.275**

H2

0.276**

R2 =0.343

R2 =0.114

R2 =0.199

R2 =0.410



ตารางท 4 การทดสอบสมมตฐาน คะแนนมาตรฐานอทธพลทางตรง อทธพลทางออม และอทธพลรวม

ระหวางตวแปรภายนอกและตวแปรภายใน

ตวแปรภายนอก

(Exogenous) R2 อทธพล

ตวแปรภายใน (Endogenous)

CUR EVA SUP TQC


กระบวนการเรยน

การสอน (LEA)

DE 0.612** - - 0.276**

0.410 IE 0.020* 0.075** 0.396** 0.135**

TE 0.632** 0.075** 0.396** 0.411**


หลกสตร (CUR)

DE - - 0.456** 0.220*

0.343 IE - 0.060* 0.061** -

TE 0.060* 0.517* 0.220*

3. การวดผล

ประเมนผล (EVA)

DE 0.288** - - -

0.114 IE - - - -

TE 0.288** - - -

4. การประกน

คณภาพการศกษา

(TQC)

DE - 0.271** 0.275** -

0.199 IE - - - -

TE - 0.271** 0.275** -

หมายเหต* p. <.05,** p.<.01, DE คอ อทธพลทางตรง, IE คอ อทธพลทางออม, TE คอ อทธพลทงหมด

จากตารางท 4 ผลการวเคราะหอทธพลของ

ตวแปรภายนอกทสงผลตอตวแปรตาม เปนดงน

ผลการวเคราะหอทธพลทางตรง

1. อทธพลในทางตรง (Direct effects) ผล

การวเคราะหอทธพลของตวแปรภายนอกทมตอ

ตวแปรภายในการพฒนากระบวนการเรยนการ

สอน (LEA) พบวาม 2 ตวแปรปจจย คอ การพฒนา

หลกสตร (CUR) และการประกนคณภาพการศกษา

(TQC) ซงมคาสมประสทธอทธพล (Path coefficient)

เทากบ 0.612 และ 0.276 ตามล�าดบ และอทธพล

ดงกลาวมนยส�าคญทางสถต (p=0.000) ทงค และ

ยงพบอกวาคาสมประสทธอธบายความแปรปรวน

ของตวแปรภายในการพฒนากระบวนการเรยนการ

สอน (LEA) (R2) มคาเทากบ 0. 410 ซงแสดงใหเหน

วาตวแปรปจจย ทง 2 รวมกนสามารถอธบายความ

แปรปรวนของตวแปรภายใน การพฒนากระบวนการ

เรยนการสอน (LEA) ไดรอยละ 41.0 ผลการ

วเคราะหดงกลาวชใหเหนวาหลงจากขจดอทธพล



ของตวแปรสงผานออกไปแลวพบวาสมมตฐาน H1

และ H2 เปนจรง สมการความสมพนธโครงสรางใน

รปคะแนนมาตรฐาน เปนดงน

LEA = 2.192 + 0.612* (CUR) + 0.276*

(TQC)

2. ปจจยทสงผลในทางตรงตอตวแปร

ภายในการพฒนาหลกสตร (CUR) พบวาม 2

ตวแปรปจจยคอ การนเทศการศกษา (SUP) และ

การประกนคณภาพการศกษา (TQC) ซงมคา

สมประสทธอทธพล (Path coefficient) เทากบ

0.456 และ 0.220 ตามล�าดบ และอทธพลดงกลาว

มนยส�าคญทางสถต (p=0.000) ทงค และยงพบ

อกวาคาสมประสทธการอธบายความแปรปรวน

ของตวแปรภายใน การพฒนาหลกสตร (CUR) (R2)

มคาเทากบ 0.343 ซงแสดงใหเหนวาตวแปรปจจย

ทงสอง รวมกนสามารถอธบายความแปรปรวนของ

ตวแปรภายใน การพฒนาหลกสตร (CUR)

ไดรอยละ 34.3 ผลการวเคราะหดงกลาวชใหเหนวา

หลงจากขจดอทธพลของตวแปรสงผานออกไปแลว

พบวาสมมตฐาน H3 และ H4 เปนจรงสมการ

ความสมพนธโครงสรางในรปคะแนนมาตรฐาน

เปนดงน

CUR = 0.456**(SUP)+ 0.220* (TQC)

3. ปจจยทสงผลในทางตรงตอตวแปร

ภายในการวดผลประเมนผล (EVA) พบวา ม 1

ตวแปรปจจยคอ การพฒนาหลกสตร (CUR)

ซงมคาสมประสทธอทธพล (Path coefficient)

เทากบ 0.288 อทธพลดงกลาวมนยส�าคญทางสถต

(p=0.000) และยงพบวาคาสมประสทธการอธบาย

ความแปรปรวนของตวแปรภายใน การวดผล

ประเมนผล (EVA) (R2) มคาเทากบ 0.114 ซงแสดง

ใหเหนวาตวแปรปจจยการพฒนาหลกสตรสามารถ

อธบายความแปรปรวนของตวแปรภายในการ

วดผลประเมนผล (EVA) ไดรอยละ 11.4 ผลการ

วเคราะหดงกลาวชใหเหนวาหลงจากขจดอทธพล

ของตวแปรสงผานออกไปแลวพบวาสมมตฐาน

H5 เปนจรงสมการความส�าคญโครงสรางและ

รปคะแนนมาตรฐานเปนดงน

EVA = 9.009 + 0.288* (CUR)

4. ปจจยทสงผลในทางตรง ตอตวแปร

ภายในการประกนคณภาพการศกษา (TQC)

พบวาม 2 ตวแปรปจจยคอ การวดผลประเมนผล

(EVA) และ การนเทศการศกษา (SUP) ซงม

คาสมประสทธอทธพล (Path coefficient) เทากบ

0.271 และ 0.275 ตามล�าดบ และอทธพลดงกลาว

มนยส�าคญทางสถต (p=0.000) ทงค และยงพบอก

วาคาสมประสทธการอธบายความแปรปรวนของ

ตวแปรภายในการประกนคณภาพการศกษา

(TQC) (R2) มคาเทากบ 0.199 ซงแสดงใหเหนวา

ตวแปรปจจยทง 2 รวมกนสามารถอธบายความ

แปรปรวนของตวแปรภายในการประกนคณภาพ

การศกษา (TQC) ไดรอยละ 19.9 ผลการวเคราะห

ดงกลาวชใหเหนวาหลงจากขจดอทธพลของตวแปร

สงผานออกไปแลวพบวาสมมตฐาน H6 และ H7

เปนจรงสมการความส�าคญโครงสรางในรปแบบ

คะแนนมาตรฐานเปนดงน

TQC = 0.275**(SUP) + 0.271** (EVA)

ผลการวเคราะหอทธพลทางอ อม

(Indirect effects)

1. อทธพลทางออมของตวแปรสงผาน

(Moderators) ทสงผลตอตวแปรภายในการพฒนา

กระบวนการเรยนการสอน (LEA) พบวาม 4 ตวแปร

ปจจย (1) ตวแปรปจจยการพฒนาหลกสตร

(CUR) มคาสมประสทธอทธพลเทากบ 0.020 (2)



การวดผลประเมนผล (EVA) มคาสมประสทธ

อทธพลเทากบ 0.075 (3) การนเทศการศกษา

(SUP) มคาสมประสทธอทธพลเทากบ 0.396

และ (4) การประกนคณภาพการศกษา (TQC)

มคาสมประสทธอทธพลเทากบ 0.135 ซงคา

สมประสทธอทธพลทางออมทกตวมนยส�าคญทาง

สถต (p.=0.000) ผลการวเคราะหขอมลชใหเหนวา

ความแปรปรวนของตวแปรภายในการพฒนา

กระบวนการเรยนการสอน (LFA) มไดเกดจาก

อทธพลในทางตรงอยางเดยวเทานนแตยงเกดจาก

อทธพลทางออมผานตวแปรสงผาน (Intervening

vaariables) ตวแปรปจจยการพฒนาหลกสตร

(CUR) ซงสงผานอทธพลรวมมากทสด รองลงมา

คอ ผานการประกนคณภาพการศกษา (TQC) และ

ผานตวแปรปจจยการนเทศการศกษา (SUP) สวน

ผานตวแปรปจจยการวดผลประเมนผล (EVA)

มอทธพลรวมนอยทสดซงมโครงสรางเปนแบบ

กลไก (Mechanism) (Hayes, Andrew F., 2013.)

การสงผานเรมจากตวแปรภายนอกการนเทศการ

ศกษา (SUP) ผานตวแปรสงผาน การประกน

คณภาพการศกษา (TQC) และตวแปรสงผาน การ

พฒนาหลกสตร (CUR) และตวแปรการประกน

คณภาพการศกษา (TQC) ผานตวแปรสงผานการ

พฒนาหลกสตร

2. อทธพลทางออมของตวแปรสงผาน

(Moderators) ทสงผลตอตวแปรภายในการพฒนา

หลกสตร (CUR) พบวาม 2 ตวแปรปจจยไดแก

ตวแปรสงผานการวดผลประเมนผล (EVA) และ

ตวแปรสงผานการนเทศการศกษา(SUP) ซงพบวา

คาสมประสทธอทธพลสงผานเทากบ 0.060 ซงมนย

ส�าคญทางสถตทระดบ 0.05 และ 0.061 ซงมนย

ส�าคญทางสถตทระดบ 0.001 ตามล�าดบ ผลการ

วเคราะหขอมลนชใหเหนวาความแปรปรวนของ

ตวแปรภายในการพฒนาหลกสตร (CUR) ไมไดเกด

จากอทธพลในทางตรงอยางเดยวเทานน แตยงเกด

จากอทธพลทางออมผานตวแปรสงผาน (Intervening

variables) ตวแปรปจจยอนอก คอจากตวแปร

ภายนอกการนเทศการศกษา (SUP) สงผานตวแปร

การประกนคณภาพการศกษา (TQC)

ผลการวเคราะหอทธพลรวม (Total

effects) เปนดงน

1. อทธพลรวมตวแปรภายใน การพฒนา

กระบวนการเรยนการสอน (LEA) ผานตวแปร

สงผานการพฒนาหลกสตร (CUR) เทากบ 0.632

ผานตวแปรสงผานการวดผลประเมนผลเทากบ

0.075 ผานตวแปรสงผานการนเทศการศกษา

(SUP) เทากบ 0.396 และผานตวแปรสงผานการ

ประกนคณภาพการศกษา (TQC) เทากบ 0.411

2. อทธพลรวมของตวแปรภายในการ

พฒนาหลกสตร (CUR) ผานตวแปรสงผานการ

วดผลประเมนผล (LEA) เทากบ 0.060 ผานตวแปร

สงผานการนเทศการศกษา เทากบ 0.517 และ

เทากบอทธพลในทางตรงของตวแปรการประกน

คณภาพการศกษา (TQC) เทากบ 0.220


วดผลประเมนผล (EVA) เนองจากตวแปรภายนอก

การพฒนาหลกสตรไมมตวแปรสงผานมายง

ตวแปรภายในจงมเฉพาะอทธพลทางตรง และ

อทธพลทงหมดจงเทากบอทธพลในทางตรงเทากบ

0.288


ประกนคณภาพการศกษา (TQC) มตวแปรปจจย

2 ตวคอ การวดผลประเมนผล (EVA) และการนเทศ

การศกษา (SUP) ซงตวแปรปจจยทงคไมมตวแปร



ผานมายงตวแปรภายในจงมเฉพาะอทธพลทางตรง

เทานน ดงนนอทธพลทางรวมจงเทากบอทธพล

ในทางตรงเทากบ 0.271 และ 0.275 ตามล�าดบ

อภปรายผล

จากผลการวจยรปแบบความสมพนธ

เชงโครงสรางของปจจยทมผลตอการพฒนา

กระบวนการเรยนการสอนของโรงเรยนสงกด

ส�านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา

สมทรปราการเขต 2 น�ามาอภปรายผลตาม

วตถประสงคของการวจยไดดงน

1. รปแบบความสมพนธเชงโครงสรางของ

ปจจยมผลตอการพฒนากระบวนการเรยนการสอน

ของโรงเรยนสงกดส�านกงานเขตพนทการศกษา

ประถมศกษาสมทรปราการเขต 2 เนองจากผลการ

วเคราะหเมตรกซสหสมพนธเพยรสน (Pearson ‘s

correlation) ระหวางตวแปรทง 5 ตวแปรทน�ามา

ก�าหนดเปนโมเดลความสมพนธโครงสราง ไดแก

การพฒนาหลกสตร การพฒนากระบวนการเรยน

การสอน การวดผลประเมนผล การนเทศการศกษา

และการประกนคณภาพการศกษา ชใหเหนวา

ตวแปรทน�ามาก�าหนดเปนโมเดลความสมพนธ

โครงสรางนมความเหมาะสมเนองจากทกคไมไดม

ความสมพนธกนสงจนเกนไปดงท Hayes , Andrew

F. (2013) กลาววา ภาวะทตวแปรภายนอกมความ

สมพนธกนสงมากๆ หรอสงเกนจรงเนองจากการ

ประเมนคาอทธพลทางออมของตวแปรภายนอก

ผานตวแปรสงผานไปยงตวแปรภายในจะตองม

การควบคมอทธพลจากตวแปรสงผานตวแปร

อนๆ ทเหลอใหคงท แตจากผลการวเคราะหคา

สมประสทธสหสมพนธแตละคพบวาอยระหวาง

0.143 ถง 0.726 ทกคมนยส�าคญทางสถตและ

มทศทางความสมพนธเปนบวก และแตละค

มคาสมประสทธสหสมพนธไมเกน 0.80 ซงยงถอวา

ไมสงมากสอดคลองกบเกณฑของ สขม มลเมอง

(2560) ก�าหนดไววาคาสหสมพนธระหวาง 0.143

ถง 0.726 มขนาดความสมพนธระดบปานกลาง

และจากการประเมนโมเดลความสมพนธโครงสราง

ทดสอบความกลมกลนของโมเดลตามเกณฑของ

Hair และคณะ (2015) พบวาคาสถตทดสอบ

ไมมนยส�าคญทางสถตจงสรปไดวาโมเดลมความ

สอดคลองกบขอมลเชงประจกษ จงเปนโมเดลทม

ความถกตอง มผลตอการพฒนากระบวนการเรยน

การสอนของโรงเรยนสงกดส�านกงานเขตพนท

การศกษาประถมศกษา สมทรปราการเขต 2

นอกจากนการทโมเดลโครงสรางถกตองเปนไปตาม

กฎเกณฑทางสงคมศาสตรทเชอวาปรากฏการณ

ท เ กดขนมกจะเกดขนจากปจจยหลายปจจย

และแตละปจจยกมความสลบซบซอน บางครงม

อทธพลทางตรง อทธพลทางออม อทธพลก�ากบ

ฯลฯ ซงมกจะไมคงท ดงนนจงจะตองมการทดสอบ

บอยๆ เพราะผลทได สามารถจะเปลยนแปลงได

ตลอดเวลา ทผานมาผลการวจยไมไดมการน�า

ตวแปรคนกลางมาควบคม อกทงไมไดศกษาถง

ความสมพนธเชงโครงสราง สวนใหญจะศกษาเกยวกบ

องคประกอบของงานวชาการ หรอศกษาความ

สมพนธระหวางตวแปรตนกบตวแปรตามเทานน

จงท�าใหไดผลไมสอดคลองกบสภาพทเปนจรงทาง

สงคมศาสตร

2. จากการน�าตวแปรคนกลาง (Mediator

variable) มาควบคมแลวท�าใหไดผลทชดเจนมาก

ขน และจากผลการทดสอบสมมตฐานทง 7 ขอ



พบวาทกสมมตฐานมนยส�าคญทางสถต ชใหเหน

วาสมมตฐานทง 7 ขอมความสมพนธในทางบวก

และแสดงใหเหนอกวาตวแปรภายนอกมอทธพล

ในทางตรง ตอตวแปรภายในการพฒนากระบวนการ

เรยนการสอนและนอกจากอทธพลในทางตรงแลว

ยงพบวามอทธพลในทางออมทสงผลตอตวแปร

ภายในการพฒนากระบวนการเรยนการสอนผาน

ตวแปรสงผานการพฒนาหลกสตร การวดผล

ประเมนผล การนเทศการศกษา และการประกน

คณภาพการศกษา ทงนอาจเปนเพราะทง 5 ตวแปร

มความส�าคญยงส�าหรบการพฒนากระบวนการ

เรยนการสอน ของสถานศกษาดงทนกวชาการ

ไดกลาวถงความส�าคญของทง 5 ตวแปรโดยสรป

ดงน

2.1 ดานการพฒนาหลกสตรสถาน

ศกษา หลกสตรเปนหลกและหวใจของการจดการ

เรยนการสอนเพอน�าไปสเปาหมายของการศกษา

ความเขาใจเรองของหลกสตรและการเรยนการสอน

จะท�าใหการจดการศกษาด�าเนนไปดวยดแกทก

ฝายและชวยในการก�าหนดทศทางในการจดการ

ศกษาโดยเฉพาะอยางยงการบรหารจดการดาน

วชาการทสมฤทธผลบรรลตามเปาหมาย ดงท

ฆนท ธาตทอง (2550) กลาววาหลกสตรมความ

ส�าคญตอการพฒนาคนในสงคมเปนเครองมอทจะ

ท�าใหการจดการศกษาบรรลผลตามจดหมายท

ก�าหนดไวโดยมสวนส�าคญในการสงเสรมความ

เจรญงอกงามของบคคลสามารถปลกฝงพฤตกรรม

คณธรรม จรยธรรม วางรากฐานความคดทเปนการ

สนบสนนสอดคลองกบสภาพสงคม เศรษฐกจ

การเมองการปกครองท�าใหผ เรยนคนพบความ

สามารถ ความสนใจ ความถนดทแทจรงของตน

และพฒนาตนใหเตมตามศกยภาพ

2.2 ดานการพฒนากระบวนการเรยน

การสอน การเรยนการสอนทมประสทธภาพจะ

สงผลใหผเรยนใหเปนคนด คนเกง และมความสข

ไดตามเจตนารมณ ของพระราชบญญตการศกษา

แหงชาต พ.ศ. 2542 ดงท Bower & Hilgard (1981)

กล าวว าการเรยนร เป นกระบวนการทท�าให

พฤตกรรมเปลยนไปจากเดม อนเปนผลจากการ

ฝกฝนและประสบการณทไดรบ แตมใชผลจากการ

ตอบสนองทเกดขนจากธรรมชาต ดงนนการพฒนา

กระบวนการเรยนการสอนจงเปนหวใจส�าคญของ

การจดการศกษาทเนนผ เรยนเปนส�าคญเพราะ

ท�าใหผเรยนไดเรยนรเตมศกยภาพครบถวนตาม

มาตรฐานการเรยนร

2.3 ดานการวดผลประเมนผล เปน

กระบวนการอยางหนงทมความส�าคญในการน�ามา

ซงคณภาพการศกษาของนกเรยน ถอวาเปน

เครองมอทส�าคญทจะชวยพฒนาการศกษาระดบ

ตางๆ เพราะผลมาจากการวดและประเมนผล

การศกษา ดงท ปรยาพร วงศอนตรโรจน (2553)

กลาววา การวดการประเมนผลมบทบาททส�าคญ

ยงตอกระบวนการจดการเรยนการสอนของโรงเรยน

ทสามารถน�าไปใชในการตดสนใจทางการศกษา

หลายประการ และทส�าคญทสดคอ เนนเพอการ

เรยนการสอนในหองเรยนการตดสนใจเกยวกบการ

เรยนรและพฒนาผเรยนในยคปจจบนสอดคลอง

กบเปาหมายของการประเมนผลการเรยนตาม

หลกสตรการศกษาขนพนฐาน คอ เพอการน�าผล

การประเมนไปพฒนาผเรยนใหบรรลมาตรฐานการ

เรยนรของกลมสาระการเรยนรตาง ๆ และน�าผลไป

ปรบปรงแกไขการจดกระบวนการเรยนการสอนให

มประสทธภาพยงขน



บรรณานกรม

กระทรวงศกษาธการ. (2549). แนวทางการบรหารหลกสตรและการเรยนการสอนตามหลกสตร

การศกษาขนพนฐานพทธศกราช 2544,กรงเทพฯ: โรงพมพองคการรบสง สนคา และพสดภณฑ.

กรมวชาการ.(2545). แนวทางการวดและประเมนผลการเรยนตามหลกสตรของการศกษาขนพนฐาน.

กรงเทพฯ : ไทยวฒนาพานชย.

กษรา วาระรมย. (2556). ศกษาปญหาและขอเสนอแนะการบรหารงาน วชาการในโรงเรยนสงกด

กรงเทพมหานครทใชหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2511. สารนพนธ

กศม.กรงเทพฯ: มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

ฆนท ธาตทอง. (2550). เทคนคการพฒนาหลกสตรสถานศกษา, พมพครงท 3 นครปฐม : เพชรเกษม

การพมพ

จนทราน สงวนนาม. (2545). ทฤษฎและแนวปฏบตในการบรหารสถานศกษา. กรงเทพฯ: บคพอยท

นงลกษณ เรอนทอง. (2550). รปแบบการบรหารโรงเรยนทมประสทธผล. ปรชญาดษฎบณฑต

สาขาวชาการบรหารการศกษา. นครปฐม. มหาวทยาลยศลปากร.

ปรยาพร วงศอนตรโรจน.(2553).การบรหารงานวชาการ..กรงเทพฯ: ศนยสอเสรม.

วชรา เครอค�าอาย. (2552). การพฒนารปแบบการนเทศนกศกษาฝก ประสบการณวชาชพครเพอ

พฒนาสมรรถภาพการจดการเรยนรทสงเสรมการคดของนกเรยนประถมศกษา.วทยานพนธ

ปรชญาดษฎบณฑต.สาขาวชาหลกสตรและการสอน.นครปฐม.มหาวทยาลยศลปากร.

ศรต บญโนนแต จณณวตร ปะโคทงและอนศกด เกตสร. (2558). แนวทางการบรหารงานวชาการของโรงเรยน

สงกดองคการบรหารสวนจงหวดทมประสทธผล. วารสารบรหารการศกษาบณฑต, 243-251

สขม มลเมอง. (2560). สถตเพอการวจยทางการศกษา. กรงเทพฯ : มหาวทยาลย กรงเทพธนบร.

อภชา พมพวง. (2559). ปญหาและแนว ทางการพฒนาการบรหารวชากรโรงเรยนมธยมศกษา

จงหวด สมทรปราการ สงกดส�านกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษาเขต 6. การศกษามหา

บณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา. ชลบร.มหาวทยาลยบรพา.

Bower, Gordon H;& Ernestt R. Hilgard. (1981). Theories of Learning Enqlewood Chiffs, New Jersey.

Prentice-Hall.

Byrne, Barbara M. (2010) Structural Eqation Modeling with AMOS: Basic Concepts, Applications,

and Programing. 2th edition. New York: Taylor and Francis Group.

Fry, H; Ketteridge. S; & Marshall, S. (2009). A Handbook for teaching and Learning in Higher

education, 3rd ed. London: Routledge.



Harris, Ben M. (1985). Supervisory Behavior in Education. 3rd ed. Enqlewood. Cliffs, New Jersey:

Prentice – Hall.

Hair Ji., Joseph F., et al. (2015). Multivariate Data Analysis., 7th ed. Edinburgh Gate, Harlow,

United Kingdom.: Pearson Education Limited.

Hayes, Andrew F. (2013). Introduction to Mediation, Moderation, and Conditional Process Analysis:

A Regression – Based Approach. New York. The Guilford Press.

รูปแบบความสัมพันธ์เชิง...

Documents

Transcript of รูปแบบความสัมพันธ์เชิง...