ชุดที่ 5 มาเป็นกาพย์ยานีที่ฉัน ...0 ช ดก...

51
ชุดกจกรรมเสรมทักษะการเขยนร้อยกรอง ประเภทกาพย์ยาน 11 โดยใช้วรรณกรรมท้องถ่น กลุ่มสาระภาษาไทย ชั้นมัธยมศกษาป 1 จัดทาโดย...นางอภญญารัตน์ วระสุข ตาแหน่งครู ทยฐานะชานาญการ โรงเรยนบ้านหนองบัว อาเภอรัษฎา จังหวัดตรัง ชุดท่ 5 มาเป็นกาพย์ยานท่ฉันแต่ง

Transcript of ชุดที่ 5 มาเป็นกาพย์ยานีที่ฉัน ...0 ช ดก...

Page 1: ชุดที่ 5 มาเป็นกาพย์ยานีที่ฉัน ...0 ช ดก จกรรมเสร มท กษะการเข ยนร อยกรอง

0

ชดกจกรรมเสรมทกษะการเขยนรอยกรอง

ประเภทกาพยยาน 11 โดยใชวรรณกรรมทองถน

กลมสาระภาษาไทย ชนมธยมศกษาปท 1

จดท าโดย...นางอภญญารตน วระสข

ต าแหนงคร วทยฐานะช านาญการ

โรงเรยนบานหนองบว อ าเภอรษฎา จงหวดตรง

ชดท 5 มาเปนกาพยยานทฉนแตง

Page 2: ชุดที่ 5 มาเป็นกาพย์ยานีที่ฉัน ...0 ช ดก จกรรมเสร มท กษะการเข ยนร อยกรอง

1

ค ำน ำ

ชดกจกรรมเสรมทกษะการเขยนรอยกรองประเภทกาพยยาน 11 โดยใชวรรณกรรมทองถน กลมสาระการเรยนรภาษาไทย ชนมธยมศกษาปท 1 ชดนเปนชดกจกรรมทจดท าขนเพอเปน เครองมอประกอบการจดกจกรรมการเรยนการสอนกลมสาระภาษาไทย ตามหลกสตรแกนกลาง การศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 โดยใชวรรณกรรมทองถนประเภทเพลงพนบานและ การแสดงพนบานเปนสอประกอบในกระบวนการเรยนการสอน โดยมงเนนใหผเรยนเรยนรดวย ตนเองและตอบสนองความแตกตางระหวางบคคล มจตส านก รก หวงแหน ในประเพณและ วฒนธรรมของทองถน ไดเรยนรวถชวตความเปนอยในทองถนของตน ซงชดกจกรรมเสรมทกษะ การเขยนรอยกรองประเภทกาพยยาน 11 โดยใชวรรณกรรมทองถนน แบงออกเปนชดกจกรรม ตามหนวยการเรยนรทงหมด 5 ชดดงน

ชดท 1 รเรองค าคลองจอง ชดท 2 รค าพองค าไวพจน ชดท 3 รบทบาทฉนทลกษณ ชดท 4 รรกแตงกลอนส ชดท 5 มาเปนกาพยยานทฉนแตง

ผจดท าหวงเปนอยางยงวา ชดกจกรรมเสรมทกษะการเขยนรอยกรองประเภทกาพยยาน 11 โดยใชวรรณกรรมทองถนชดน จะชวยใหนกเรยนสนกกบการเขยนรอยกรองประเภท กาพยยาน 11 สามารถเลอกใชค ามาเขยนรอยกรองไดถกตองตามหลกการเขยน รวมทง เหนคณคาและมเจตคต ทดตอภาษาไทย อกทงยงปลกฝงใหรก หวงแหน สบทอดและอนรกษ วรรณกรรมทองถนของตนไวสบไป

อภญญารตน วระสข ผจดท า

Page 3: ชุดที่ 5 มาเป็นกาพย์ยานีที่ฉัน ...0 ช ดก จกรรมเสร มท กษะการเข ยนร อยกรอง

2

สำรบญ

เรอง หนำ

ค าน า ก สารบญ ข ค าชแจง : ส าหรบคร ๑ ค าชแจง : ส าหรบนกเรยน ๒ แผนภมแสดงล าดบขนการเรยนโดยใชชดกจกรรมเสรมทกษะการเขยน รอยกรองกาพยยาน ๑๑ ๔ โครงสราง/ขอบขายเนอหา/เวลาเรยน ๕ มาตรฐานการเรยนรชวงชน ๖ ตวชวด ๖ สาระการเรยนร ๗ จดประสงคการเรยนร ๗ ผงมโนทศนชดท ๑ เรอง เรยนรค าคลองจอง ๘ แบบทดสอบประเมนตนเองกอนเรยน ๙ กระดาษค าตอบ: แบบทดสอบประเมนตนเองกอนเรยน ๑๐ ชดเฉลยแบบทดสอบประเมนตนเองกอนเรยน ๑๑ บตรเนอหาท ๑ ค าคลองจองทไมมตวสะกด ๑๒ บตรกจกรรมท ๑ – ๔ ๑๓ บตรเนอหาท ๒ ค าคลองจองทมตวสะกด ๑๗ บตรกจกรรมท ๕ – ๘ ๑๙ บตรเนอหาท ๓ ค าคลองจอง ๒ พยางค ๒๓ บตรกจกรรมท ๙ – ๑๒ ๒๔ บตรเนอหาท ๔ ค าคลองจอง ๓ พยางค ๒๘ บตรกจกรรมท ๑๓ – ๑๖ ๒๙ บตรเนอหาท ๕ ค าคลองจอง ๔ พยางค ๓๓ บตรกจกรรมท ๑๗ – ๒๐ ๓๔ แบบทดสอบประเมนตนเองหลงเรยน ๓๘ กระดาษค าตอบ: แบบทดสอบประเมนตนเองหลงเรยน ๓๙ ชดเฉลย แบบทดสอบประเมนตนเองหลงเรยน ๔๐ เฉลย : บตรกจกรรมชดท ๑ ๔๑ บรรณานกรม ๕๖ ประวตผจดท า ๕๗

Page 4: ชุดที่ 5 มาเป็นกาพย์ยานีที่ฉัน ...0 ช ดก จกรรมเสร มท กษะการเข ยนร อยกรอง

3

ค ำชแจงในกำรใชชดกจกรรม (ส ำหรบคร) ค ำชแจง

1. อธบายการใชชดกจกรรมเสรมทกษะการเขยนรอยกรองประเภทกาพยยาน ๑๑ โดยใชวรรณกรรมทองถน กลมสาระภาษาไทย ชนมธยมศกษาปท 1 ใหนกเรยนรและเขาใจในขนตอนเพอน าไปปฏบตใหถกตอง

2. ชแจงใหนกเรยนศกษาตวชวดของชดกจกรรมเสรมทกษะการเขยนรอยกรอง ประเภทกาพยยาน ๑๑ โดยใชวรรณกรรมทองถน กลมสาระภาษาไทย ชนมธยมศกษาปท 1 ตามล าดบขนตอนของบทเรยน

3. ใหนกเรยนศกษาเนอหาในชดกจกรรมแตละเรองจนเกดความเขาใจ โดยสามารถยดหยนเวลาไดตามความสามารถและความเหมาะสมของนกเรยน

4. ใหนกเรยนท าแบบทดสอบกอนเรยน กอนทจะเรมศกษาชดกจกรรม และท าแบบทดสอบหลงเรยนหลงจากศกษาชดกจกรรมครบทกเนอหาแลว

5. ชดกจกรรมเสรมทกษะการเขยนรอยกรองประเภทกาพยยาน ๑๑ โดยใชวรรณกรรม ทองถน กลมสาระภาษาไทย ชนมธยมศกษาปท 1 สามารถใชเปนสอประกอบการเรยน วชา ภาษาไทย ชนมธยมศกษาปท 1 และครสามารถใชเปนเครองมอส าหรบ

สอนซอมเสรมนอกเวลาเรยนเปนรายบคคล(เสรมนกเรยนทเรยนดและตองการคนควา เพมเตมจากบทเรยน ชวยนกเรยนทเรยนชา กรณทหยดเรยนหรอยายเขามาเรยนใหม ในระหวางปการศกษา)

Page 5: ชุดที่ 5 มาเป็นกาพย์ยานีที่ฉัน ...0 ช ดก จกรรมเสร มท กษะการเข ยนร อยกรอง

4

ค ำชแจง/ขอเสนอแนะในกำรใชชดกจกรรม (ส ำหรบนกเรยน) ค ำชแจง

ใหนกเรยนศกษาค าชแจงในการใชชดกจกรรมเสรมทกษะการเขยนรอยกรอง ประเภทกาพยยาน ๑๑ โดยใชวรรณกรรมทองถน กลมสาระภาษาไทย

ชนมธยมศกษาปท 1 ใหเขาใจกอนลงมอปฏบต ดงน 1. นกเรยนแตละคนศกษาตวชวด จดประสงคการเรยนร ค าชแจงในการใชชดกจกรรม

การเขยนรอยกรองประเภทกาพยยาน ๑๑ โดยใชวรรณกรรมทองถน ใหเขาใจอยางละเอยดกอน

2. นกเรยนท าแบบทดสอบประเมนตนเองกอนเรยน 3. ตรวจค าตอบจากบตรเฉลยการประเมนตนเองกอนเรยน เพอประเมนความรพนฐาน

ของตนเอง 4. นกเรยนศกษาเนอหา ในธนาคารความรแตละเรอง 5. หลงจากศกษาเนอหาจากธนาคารความรจนเขาใจอยางละเอยดแลวปฏบต

กจกรรมสรางสรรคตาง ๆ ตามล าดบใหครบทกกจกรรม แลวตรวจค าตอบดวยตนเองจากบตรเฉลยของแตละกจกรรมสรางสรรค

6. ท าแบบทดสอบประเมนตนเองหลงเรยนทายชดกจกรรมสรางสรรค 7. หลงจากศกษาและปฏบตกจกรรมสรางสรรคครบทกชด ทกกจกรรมแลว ใหนกเรยน

ท าแบบทดสอบประเมนตนเองหลงเรยน แลวตรวจค าตอบดวยตนเองจากบตรเฉลย การประเมนตนเองหลงเรยน

Page 6: ชุดที่ 5 มาเป็นกาพย์ยานีที่ฉัน ...0 ช ดก จกรรมเสร มท กษะการเข ยนร อยกรอง

5

ขอเสนอแนะ

1. นกเรยนควรตงใจศกษาเนอหาจากธนาคารความรและท ากจกรรมสรางสรรค ดวยตนเองอยางตงใจจนครบ ซงจะท าใหนกเรยนไดเรยนรดวยตนเองและเรยนร วรรณกรรมทองถนไปดวย ท าใหเกดความรกความเขาใจและหวงแหน ซาบซง ในภาษาและวฒนธรรมมากยงขน

2. ใหนกเรยนศกษาเนอหาดวยตนเอง โดยศกษาเนอหาจากธนาคารความรไปตามล าดบอยางตอเนอง เพราะเนอหาและกจกรรมสรางสรรคจะเรยงล าดบจากงายไปหายาก ถานกเรยนไมศกษาเนอหาไปตามขนตอนจะเกดความสบสนในเนอหาได

3. การตรวจสอบค าตอบจากบตรเฉลยกจกรรมสรางสรรค ถาตอบถกใหนกเรยน ศกษาเนอหาตอไป แตถาตอบผดใหนกเรยนยอนกลบไปศกษาเนอหาใหละเอยดอกครง ถายงไมเขาใจใหขอค าอธบายจากคณครเพมเตม จนเขาใจอยางละเอยด

4. การตรวจสอบค าตอบใหตรวจดวยตนเองอยางซอสตย โดยไมคดลอกจากเพอนหรอแอบเปดเฉลยดกอนท ากจกรรมเสรจ

5. นกเรยนทกคนตองมระเบยบวนยไมรบกวนเพอนในหองเรยนและปฏบตกจกรรมใหเสรจ ทนตามเวลาทก าหนด

6. หากมขอสงสยใหขอค าปรกษาครผสอนไดทนท

Page 7: ชุดที่ 5 มาเป็นกาพย์ยานีที่ฉัน ...0 ช ดก จกรรมเสร มท กษะการเข ยนร อยกรอง

6

แผนภมแสดงขนตอนกำรใชชดกจกรรมเสรมทกษะ

กำรเขยนรอยกรองประเภทกำพยยำน ๑๑ โดยใชวรรณกรรมทองถน (ส ำหรบคร)

อานค าชแจงและศกษารายละเอยดชดกจกรรมเสรมทกษะ การเขยนรอยกรองประเภทกาพยยาน ๑๑ ในแตละเรองใหเขาใจ

จดเตรยมวสด อปกรณทระบไวในแผนการจดการเรยนร

ท าแบบทดสอบประเมนตนเองกอนเรยน

ขนตอนกำรด ำเนนกำรใชชดกจกรรมเสรมทกษะ กำรเขยนรอยกรองประเภทกำพยยำน ๑๑ โดยใชวรรณกรรมทองถน

๑. ขนน ำ ๑.๑ แจงตวชวด

๑.๒ ชแจงสงทนกเรยนตองปฏบตในการเรยนดวยชดกจกรรมเสรมทกษะ การเขยนรอยกรองประเภทกาพยยาน ๑๑ โดยใชวรรณกรรมทองถน

๑.๓ บอกสงทไดรบหลงจากการเรยนดวยชดกจกรรมเสรมทกษะ การเขยนรอยกรองประเภทกาพยยาน ๑๑ โดยใชวรรณกรรมทองถน

๑.๔ ทบทวนความรเดม ๒. ขนสอน ๒.๑ ครสอนตามแผนการจดการเรยนร ๒.๒ นกเรยนศกษาเนอหาจากชดกจกรรมและปฏบตกจกรรมทระบไว ๓. ขนสรป ครและนกเรยนรวมกนสรปสาระส าคญ

ทดสอบหลงเรยน

ประเมนผล ดานความร (แบบทดสอบวดความร)

ดานทกษะกระบวนการ (แบบประเมนความสามารถในการท ากจกรรม) ดานคณธรรม จรยธรรม (แบบสงเกตพฤตกรรมการเรยนของนกเรยน)

Page 8: ชุดที่ 5 มาเป็นกาพย์ยานีที่ฉัน ...0 ช ดก จกรรมเสร มท กษะการเข ยนร อยกรอง

7

แผนภมแสดงขนตอนกำรใชชดกจกรรมเสรมทกษะ

กำรเขยนรอยกรองประเภทกำพยยำน ๑๑ โดยใชวรรณกรรมทองถน ส ำหรบ(นกเรยน)

อำนค ำชแจง

ท ำแบบทดสอบกอนเรยน

ศกษำธนำคำรควำมร ครอธบำยเพมเตม

ท ำกจกรรมสรำงสรรค

ท ำแบบทดสอบหลงเรยน

ไมผำนกำรทดสอบ ผำนกำรทดสอบ

ศกษำชดกจกรรมชดตอไป

Page 9: ชุดที่ 5 มาเป็นกาพย์ยานีที่ฉัน ...0 ช ดก จกรรมเสร มท กษะการเข ยนร อยกรอง

8

โครงสรำง/ ขอบขำยเนอหำ/เวลำเรยน

ชดท ชวโมงท เรอง ๑

รเรองค ำคลองจอง ๑-๕

- ค าคลองจองทไมมตวสะกด - ค าคลองจองทมตวสะกด - ค าคลองจอง ๒ พยางค - ค าคลองจอง ๓ พยางค - ค าคลองจอง ๔ พยางค

๒ รค ำพองค ำไวพจน

๖-8 - ค าพองรป - ค าพองเสยง - ค าไวพจน

๓ รบทบำทฉนทลกษณ

9-11 - ความหมายประเภทและค าศพททควรร ของบทรอยกรอง - ลกษณะบงคบทวไปและขอบงคบเฉพาะ ของบทรอยกรอง - ขอปฏบต คณคาและประโยชน ในการเขยนบทรอยกรอง

๔ รรกแตงเปนกลอนส

12-14 - ความหมายของกลอนส - ลกษณะบงคบของกลอนส - ลกษณะความไพเราะของกลอนส - วธการแตงกลอนส

5 มำเปนกำพยยำน

ทฉนแตง

15-18 - ความหมายของกาพยยาน ๑๑ - ลกษณะบงคบของกาพยยาน ๑๑ - ลกษณะความไพเราะของกาพยยาน ๑๑ - วธการแตงกาพยยาน ๑๑

รวม 18

Page 10: ชุดที่ 5 มาเป็นกาพย์ยานีที่ฉัน ...0 ช ดก จกรรมเสร มท กษะการเข ยนร อยกรอง

9

มำตรฐำนกำรเรยนรชวงชน

มาตรฐานการเรยนร ท 4.1 เขาใจธรรมชาตของภาษาและหลกภาษาไทย การเปลยนแปลงของภาษาและพลงของภาษา ภมปญญาทางภาษา

และรกษาภาษาไทยไวเปนสมบตของชาต

ตวชวด

ท 4.1 ม.1/5 แตงบทรอยกรอง

Page 11: ชุดที่ 5 มาเป็นกาพย์ยานีที่ฉัน ...0 ช ดก จกรรมเสร มท กษะการเข ยนร อยกรอง

10

สำระกำรเรยนร

- ค าคลองจองทไมมตวสะกด - ค าคลองทมตวสะกด - ค าคลองจอง ๒ พยางค - ค าคลองจอง ๓ พยางค - ค าคลองจอง ๔ พยางค

จดประสงคกำรเรยนร

1. รและเขาใจลกษณะของค าคลองจอง 2. อธบายลกษณะค าคลองจองทไมมตวสะกด ค าคลองจองทมตวสะกดและค าคลองจอง หลายพยางคได 3. ตอค าคลองจองทไมมตวสะกด ค าคลองจองทมตวสะกดและค าคลองจองหลายพยางคได

Page 12: ชุดที่ 5 มาเป็นกาพย์ยานีที่ฉัน ...0 ช ดก จกรรมเสร มท กษะการเข ยนร อยกรอง

11

ผงมโนทศน หนวยกำรเรยนรยอยท ๑

เรอง รเรองค ำคลองจอง

รเรองค ำคลองจอง

ค ำคลองจอง

ทไมมตวสะกด

ค ำคลองจอง

ทมตวสะกด

ค ำคลองจอง

๔ พยำงค

ค ำคลองจอง

๓ พยำงค

ค ำคลองจอง

๒ พยำงค

Page 13: ชุดที่ 5 มาเป็นกาพย์ยานีที่ฉัน ...0 ช ดก จกรรมเสร มท กษะการเข ยนร อยกรอง

12

แบบทดสอบกอนเรยน เรอง มำเปนกำพยยำนทฉนแตง กลมสำระกำรเรยนรภำษำไทย ชนมธยมศกษำปท 1

ค ำสง ใหนกเรยนเลอกค ำตอบทถกทสดเพยงค ำตอบเดยว ๑. ขอใดกลาวถกตองเกยวกบกาพยยาน ๑๑ ก. บาทหนงม 2 บท บทละ ๑๑ ค า ข. บทหนงม 2 วรรค วรรคละ 11 ค า ค. บทหนงม 2 บาท บาทละ 11 ค า ง. บาทหนงแบงเปน 2 วรรค วรรคละ 1๑ ค า

๖. ขอใดมค าสมผสสระ ก. ลอเลองไปทวหลา ข. งามผองผดสะดดตา ค. พระนอนถ าพระพทธ ง. แมนใครมาตองกราบกราน

๒. กาพยยาน ๑๑ มขอบงคบจ านวนค าตามขอใด ก. วรรคหนา ๖ ค า วรรคหลง ๕ ค า ข. วรรคหนา 6 ค า วรรคหลง 6 ค า ค. วรรคหนา 5 ค า วรรคหลง 6 ค า ง. วรรคหนา 11 ค า วรรคหลง 11 ค า

๗. ขอใดมจ านวนพยางคเทากบวรรคท ๒ ของกาพยยาน ๑๑ ก. ปกษปกษาเหอ ข. เจาไปหารงนอน ค. มาจากพนาลย ง. เจาบนออกมาจากไพร

๓. ขอใดเตมในชองวางไดถกตองสมบรณทสด ฉนนคออะไร ชอบปนไตตามตนไม ........................... ถาชอบใจรองเจยกเจยก

ก. กนกลวยเปนอาหาร ข. เหนกลวยเปนไมได ค. ชอบกนกลวยทกวน ง. ชอบกนกลวยมาก

๘. ขอใดเรยงล าดบไดถกตอง 1 ทงพนองแสนนารก 2 ชายหญงชอบทายทก 3 ชอเจาฟกกบเจาแฟง 4 แมนกมลกสอง ก. ๑ ๔ ๒ ๓ ข. ๑ ๓ ๔ ๒ ค. ๓ ๑ ๔ ๒ ง. 4 1 2 3

๔. สมผสนอกวรรคใดของกาพยยาน ๑๑ ทไมมกไมผดฉนทลกษณ ก. วรรคท 3 สงสมผสไปวรรคท 4 ข. วรรคท ๒ สงสมผสไปวรรคท ๓ ค. วรรคท 1 สงสมผสไปวรรคท 2 ง. สมผสระหวางบทท ๑ ไปบทท ๒

๙. ขอใดมค าซ าความหมาย ก. ค าคนนไมมดาว ข. ทองนภาฟาอมพร ค. จ าจากเจาเศราใจจรง ง. เหมอนนกนอยนอนหนาวเหนบ

๕. ขอใดควรเตมในชองวางมากทสด “ฉนนมสขา ..............................” ก. มรางกายทแขงแรง ข. ทกเวลาอยเฝาบาน ค. มก าลงมากมาย ง. เฝาบานทกเวลา

๑๐. ขอใดอานเวนวรรคตาม ฉนทลกษณกาพยยาน ๑๑ ไดถกตอง ก. ชะน / วเวกวอน ข. ฝงจง / จอกออกเหหอน ค. ลงคางคราง / โครกครอก ง. นกหกรอนนอน / รงเรยง

Page 14: ชุดที่ 5 มาเป็นกาพย์ยานีที่ฉัน ...0 ช ดก จกรรมเสร มท กษะการเข ยนร อยกรอง

13

กระดำษค ำตอบ : แบบทดสอบกอนเรยน

ค ำชแจง ใหนกเรยนท าเครองหมายกากบาทลงในกระดาษค าตอบ โดยเลอกค าตอบทถกตองทสดเพยงค าตอบเดยว (ขอละ ๑ คะแนน)

ตวอยำง ขอ ก ข ค ง 01 ×

แบบทดสอบกอนเรยน

ขอ ก ข ค ง ๑ ๒ ๓ ๔ ๕ ๖ ๗ ๘ ๙ ๑๐

คะแนนเตม ๑๐ คะแนนทได

Page 15: ชุดที่ 5 มาเป็นกาพย์ยานีที่ฉัน ...0 ช ดก จกรรมเสร มท กษะการเข ยนร อยกรอง

14

เฉลย : แบบทดสอบกอนเรยน

ขอ ค ำตอบ ๑ ๒ ๓ ๔ ๕ ๖ ๗ ๘ ๙

๑๐

ค ค ข ก ข ข ง ง ข ก

Page 16: ชุดที่ 5 มาเป็นกาพย์ยานีที่ฉัน ...0 ช ดก จกรรมเสร มท กษะการเข ยนร อยกรอง

15

ธนำคำรควำมรท 1 (ชดกจกรรมท 5 มำเปนกำพยยำนทฉนแตง)

เรอง ควำมหมำยและลกษณะของกำพยยำน 11

ควำมหมำยของกำพยยำน ๑๑

กำพย เปนค าประพนธชนดหนง ซงไดมการก าหนดคณะ พยางค สมผส มลกษณะ คลายกบฉนทมากทสด แตกาพยไมนยมคร-ลห เหมอนกบฉนทเทานน

กำพย มความหมายตามพจนานกรมวา ค ารอยกรองจ าพวกหนง มหลายอยางเชน กาพยฉบง กาพยสรางคนางค กาพยยาน

กำพยยำน มชอเรยกหลายอยาง เชนกาพยยานล าน า กาพยยานล าน า 11 กาพย 11 หรอกาพยยาน 11 หมายถง ค าประพนธประเภทหนงทบงคบคณะ พยางค หรอค า และสมผส กาพยยาน ๑๑ ในหนงบท ม 2 บาท แตละบาทม 2 วรรค วรรคหนาม 5 ค า วรรคหลง ม 6 ค า รวม 1 บาท ม ๑๑ ค า จงเรยกวา กาพยยาน ๑๑ ลกษณะบงคบของกำพยยำน ๑๑

กาพยยาน ๑๑ เปนค าประพนธประเภทกาพยมลกษณะบงคบ ดงตอไปน ๑ สมผสสระหรอสมผสบงคบ มลกษณะ ดงน

1) คณะ คณะบงคบของกาพยยานใน ๑ บท ม ๒ บาท บาทท ๑ เรยกวาบาทเอก บาทท ๒ เรยกวาบาทโท บาทหนง ม ๒ วรรค วรรคหนา ม ๕ ค า วรรคหลงม ๖ ค า รวมเปน ๑๑ ค า จงเรยกวา กาพยยาน ๑๑ กาพยยาน ๑๑ หนงบทม ๔ วรรค เทากบ ๑ บท ม ๒๒ ค า (ค าในทนหมายถงพยางค) ซงในการเขยนนนตองเขยนอยางนอย ๑ บท หรอ ๔ วรรคเสมอ

2) สมผส กาพยยาน ๑๑ มสมผสในบท ๒ แหง คอ - ค าสดทายของวรรคท ๑ สมผสกบค าท ๑ หรอ ๒ หรอ ๓ ของวรรคท ๒ ของบาทเอก(นยมสมผสค าท ๓) สวนในบาทโทปจจบนมผนยมแตงใหสมผสกนเชนเดยวกบบาทเอก แตมไดถอเปนการบงคบ - ค าสดทายของวรรคท ๒ สมผสกบค าสดทายของวรรคท ๓ ในบาทโท นอกนนยงมสมผสระหวางบท คอค าสดทายของบทหรอค าสดทายของวรรคท ๔ สมผสกบค าสดทายของวรรคท ๒ ในบทตอไป ค าสดทายของบทหรอบาทโท

Page 17: ชุดที่ 5 มาเป็นกาพย์ยานีที่ฉัน ...0 ช ดก จกรรมเสร มท กษะการเข ยนร อยกรอง

16

หามใชค าตายหรอค าทมรปวรรณยกต และนยมใชเสยงวรรณยกตสามญหรอ จตวา ถอยค าทใชในวรรคเดยวกนนยมใหมสมผสในเหมอนกลอนจงจะไพเราะ

๒. สมผสใน คอสมผสภายในวรรค เปนสมผสไมบงคบจะมหรอไมมกได ไมถอเปน ขอบงคบและไมเครงครดมากนก แตถามจะท าใหท านองกาพยไพเราะสละสลวยยงขน การเลนสมผสใน นยม ดงน วรรคท ๑ ค าท ๒ สมผสกบค าท ๓ หรอค าท ๔ วรรคท ๒ ค าท ๓ สมผสกบค าท ๔ หรอท ๕ วรรคท ๓ และวรรคท ๔ กเชนเดยวกน สมผสในมทงสมผสพยญชนะและสมผสสระ

แผนผงและตวอยำงกำพยยำน ๑๑ ตอไปน

เลาถงความเปนมา ในครงคราแตกอนกลป ทานพยายมนน ไดปลดปลอยวญญาณมา วนแรมหนงค าน นนฤกษดเปนหนกหนา เปนวนรบยายตา ไดกลบมาหาลกหลาน

ประพนธโดย นางอภญญารตน วระสข

สมผสระหวางบท

1 บท

บาทท 1

บาทท 2

ฝกอานกนดวยนะครบ

Page 18: ชุดที่ 5 มาเป็นกาพย์ยานีที่ฉัน ...0 ช ดก จกรรมเสร มท กษะการเข ยนร อยกรอง

17

กจกรรมสรำงสรรคท 1

ค ำชแจง ใหนกเรยนอานบทประพนธแลวตอบค าถาม วนสารทเดอนสบน ประเพณของชาวใต หนมบาพองลาไหว ตงตายายผลวงลบ ลกหลานชวนกนมา ทงลงปานาแหหมรบ สงไปตายายรบ บญเกอหนนจนเจอพลน

หนม หมายถง ขนม ประพนธโดย นางอภญญารตน วระสข

ในบาทท ๑ ค าวา น สมผสกบค าวา................................. ในบาทท ๒ ค าวา ไหว สมผสกบค าวา................................. ในบาทท ๓ ค าวา มา สมผสกบค าวา................................. ในบาทท ๔ ค าวา รบ สมผสกบค าวา................................ สมผสระหวางบท คอค าวา ………………..กบ …………………………

เกณฑการประเมน ผลการประเมน ตอบไดถกตอง ขอละ 1 คะแนน ได 3 คะแนนขนไป ผาน

ได…………… คะแนน ผาน

ไมผาน

Page 19: ชุดที่ 5 มาเป็นกาพย์ยานีที่ฉัน ...0 ช ดก จกรรมเสร มท กษะการเข ยนร อยกรอง

18

กจกรรมสรำงสรรคท 2

ค ำชแจง ใหนกเรยนอานกาพยยาน 11 แลวตอบค าถาม

ถงวนแรมสบหา ชวนกนมาแหขบขาน

ท าบญและท าทาน อทศไปใหยายตา

สาธแผกศล ใหทกคนดวยเถดหนา

กศลจงน าพา ใหสนทกขสขนรนดร

ประพนธโดย นางอภญญารตน วระสข

ค าสดทายของวรรคท ๑ สมผสกบค าท......................ในวรรคท ๒ ค าสดทายของวรรคท...................สมผสกบค าสดทายของวรรคท ๓ ค าสดทายของวรรคท ๔ ของบทท ๑ สมผสกบค าสดทายของวรรคท........ของบทท ๒ วรรคแรกของกาพยยานม................ค า วรรคหลงของกาพยยานม.................ค า กาพยยาน ๑๑ หนงบทม ..................วรรค กาพยยาน ๑๑ หนงบทม ...................บาท

เกณฑการประเมน ผลการประเมน ตอบไดถกตอง ขอละ 1 คะแนน ได 3 คะแนนขนไป ผาน

ได…………… คะแนน ผาน

ไมผาน

Page 20: ชุดที่ 5 มาเป็นกาพย์ยานีที่ฉัน ...0 ช ดก จกรรมเสร มท กษะการเข ยนร อยกรอง

19

กจกรรมสรำงสรรคท 3

ค ำชแจง ใหนกเรยนอานกาพยยาน 11 ทก าหนดใหแลวตอบค าถาม

นครตรงลอเลอง มเจาเมองนามพระยา ใจกวางชาวประชา หมยางหนารสล าเลศ ศรตรงเดนสงา ยางพาราถนก าเนด น าตกงามพรงเพรศ และเฉดฉายหาดทรายงาม

ประพนธโดย นางอภญญารตน วระสข 1 กาพยยาน 11 หนงบท ม....................บาท 2 กาพยยาน 11 หนงบาทม......................วรรค 3 กาพยยาน 11 หนงบทม........................วรรค 4 กาพยยาน 11 หนงบทม………………………ค า 5 บาทแรกเรยกวา.....................บาททสองเรยกวา........................... 6 วรรคหนาม....................ค า วรรคหลงม.......................ค า 7 บทรอยกรองขางตนมทงหมด.......................บท 8 ขอความใดคอบาทเอกในบทท 1............................................................... 9 ขอความใดคอบาทโทในบทท 2.................................................................. 10 “ศรตรงเดนสงา ยางพาราถนก าเนด” คอบาท.................ในบทท..............

เกณฑการประเมน ผลการประเมน ตอบไดถกตอง ขอละ 1 คะแนน ได 7 คะแนนขนไป ผาน

ได…………… คะแนน ผาน

ไมผาน

Page 21: ชุดที่ 5 มาเป็นกาพย์ยานีที่ฉัน ...0 ช ดก จกรรมเสร มท กษะการเข ยนร อยกรอง

20

กจกรรมสรำงสรรคท 4

ค ำชแจง ใหนกเรยนลากเสนโยงค าสมผสในจากบทรอยกรองลงในแผนผง

ทาวยศวมล ดวยหลงกลนางจนทรา ทาวเธอคนใจกลา สงใหฆาเจาหอยสงข ปกหลกลงเจดแหง ฉกชางแทงพอรอยชง บญของเจาหอยสงข เจาชางนอยไมหาญแทง ยกงวงขนวนทา แลวยกงาขนแสดง ชางนอยไมหาญแทง ดวยบญแรงของหอยสงข * เจดแหง หมายถง เจดท ฉก หมายถง ย ไมหาญ หมายถง ไมกลา จากบทเพลงกลอมเดก นางละเมยด วระสข อ าเภอรษฎา จงหวดตรง

เกณฑการประเมน ผลการประเมน ลากเสนโยงถกตอง คละ 1 คะแนน ได 3 คะแนนขนไป ผาน

ได…………… คะแนน ผาน

ไมผาน

Page 22: ชุดที่ 5 มาเป็นกาพย์ยานีที่ฉัน ...0 ช ดก จกรรมเสร มท กษะการเข ยนร อยกรอง

21

กจกรรมสรำงสรรคท 5

ค ำชแจง ใหนกเรยนอานกาพยยาน 11 แลวตอบค าถาม

ฉนชอบแกงพงปลา เธออยาวาฉนบานนอก มนหรอยนะขอบอก กนผกหนอกตอลกเนยง ยอดหมยและตอแต ลองกนแลกบลกเหรยง เอยมาลวนเครองเคยง ไดแกงเลยงดวยกด อกอยางอยากเสนอ โอเพอนเกลอผองนองพ รมรวบานเราม ตามตนไมเปนรวงรง เอาไมขอยลงมา ระวงหนาแขงขาหลง มนกดจนหนาพง เรากยงไมรามอ มนคอไขมดแดง เอาไปแกงเลยงขนชอ สดยอดหรอยทกมอ เมอลมลองไขมดแดง แกงพงปลา หมายถง แกงไตปลา,หรอย หมายถง อรอย ผกหนอก หมายถง เครองเคยง,ขอย หมายถง สอย ประพนธโดย นางอภญญารตน วระสข

1. ค าสมผสนอกของบทท 1 ...............................................................................

2. บาทเอกของบทท 2 ......................................... ........................................

3. บาทโทของบทท 3 ......................................... ..........................................

4. สมผสในของบทท 4 ........................................................................................

5. สมผสระหวางบทของบทท 4 กบบทท 5 .........................................................

เกณฑการประเมน ผลการประเมน ตอบถกตอง ขอละ 1 คะแนน ได 3 คะแนนขนไป ผาน

ได…………… คะแนน ผาน

ไมผาน

Page 23: ชุดที่ 5 มาเป็นกาพย์ยานีที่ฉัน ...0 ช ดก จกรรมเสร มท กษะการเข ยนร อยกรอง

22

ธนำคำรควำมรท 2 (ชดกจกรรมท 5 มำเปนกำพยยำนทฉนแตง) เรอง ลกษณะควำมไพเรำะของกำพยยำน 11

ลกษณะควำมไพเรำะของกำพยยำน ๑๑

ความไพเราะของกาพยกลอนโดยทวไปนน ดทเสยง สมผส การเลนค า การใชค า เหลานเปนตน ส าหรบกาพยยาน ๑๑ นน กท านองเดยวกน โดยอาจสงเกต ความไพเราะ

ไดในประเดนตอไปน ๑. ดทการจดจงหวะค าในแตละวรรควา จดจงหวะ วรรคหนาเปน ๒-๓ และวรรคหลง เปน ๓-๓ หรอไม เชน ถำเขยนวำ ดอกไมทในสวน หอมอบอวล- ชวนหลงใหล จะไพเรำะกวำ มดอกไมในสวน กลนหอมยวน- ยเหลอหลาย ๒. ดทสมผสใน ซงมอยในแตละววรค อาจจะเปนสมผสอกษรหรอสมผสสระกแลวแต โดยมจงหวะสมผส ดงน

ในวรรคหนา ค าท ๒ สมผสกบค าท ๓ หรอ ๔ ในวรรคหลง ค าท ๓ สมผสกบค าท ๔ หรอ ๕ เชน ยากเยน เหนหนาเจา สรางโศกเศรา สขนกหนา วางเวน ไมเหนหนา มาหมนหมอง ละอองนวล

3. ดท สมผสระหวางวรรคในบาทโท ถามการสงสมผสระหวางค าสดทายของวรรคหนา กบค าท ๑ หรอ ๒ หรอ ๓ ของวรรคหลง จะท าใหกาพยไพเราะมากกวาไมมสมผส เชน ถำเขยนวำ ใดใด ในโลกลวน ไมครบถวน ลวนขาดหาย

หาใด ใหพรงพราย ดงใจหมาย นนไมม จะไพเรำะกวำ ใดใดในโลกลวน ไมครบถวน ลวนขาดหาย

หาใดใหพรงพราย ดงใจปอง นนไมม

นอกจากนนมกจะนยมใหค าสดทายของวรรคหนา สมผสกบค าท ๑ ของวรรคหลงเชน ใดใด ในโลกลวน ไมครบถวน ลวนขาดหาย หาใดใหพรงพราย หมายดงใจ นนไมม

4. ดทเสยงวรรณยกตของค าทรบ – สงระหวางวรรค ถาใชค าทเสยงวรรณยกต ตางกน จะไพเราะกวาค าทมเสยงวรรณยกตเหมอนกน เชน

Page 24: ชุดที่ 5 มาเป็นกาพย์ยานีที่ฉัน ...0 ช ดก จกรรมเสร มท กษะการเข ยนร อยกรอง

23

ถำเขยนวำ ดอกไมทในสวน หอมอบอวล ชวนหลงใหล

(สงดวย “สวน” เสยงจตวา รบดวย “อวล” เสยงสามญ) จะไพเรำะกวำ ดอกไมทในสวน กลนหอมหวนชวนหลงใหล

(สงดวย “สวน” เสยงจตวา รบดวย “หวน” เสยงจตวา) 5. นอกจากนนกดความไพเราะจากการใชค า การเลนค า การใชค าสมผส ทไมม สมผสซ า ไมมสมผสแยง ไมมสมผสเกน ฯลฯ ในลกษณะเดยวกนกบการพจารณา ความไพเราะของบทประพนธโดยทวไป และนคอขอสงเกตบางประการเกยวกบ “วรรณลกษณ” และ “วรรณวจตร” ทเปนชนเชงทางวรรณศลปอนงดงามแหง “กาพยยาน ๑๑”

Page 25: ชุดที่ 5 มาเป็นกาพย์ยานีที่ฉัน ...0 ช ดก จกรรมเสร มท กษะการเข ยนร อยกรอง

24

กจกรรมสรำงสรรคท 6

ค ำชแจง ใหนกเรยนเลอกค าทก าหนดใหเขยนลงในชองวาง โดยใหสมผสถกตอง

และมใจความสมพนธกน

สำยธำร ตอบแทน ขบขำน มำกมำย ล ำเลศ ก ำลง หวง ลกหลำน อ ำไพ เปนคน ศกษำ เจรญ สรางคนใหเปนคน หมนฝกฝนตามท...................... สงสอนเตม................................. ดวยหวงใหไดเบงบาน สรางชาตให............................... เพยรสรางไวให............................ ยงใหญดง.................................. แสนประเสรฐกวาผใด

เกณฑการประเมน ผลการประเมน เตมค าไดถกตอง ค าละ 1 คะแนน ได 3 คะแนนขนไป ผาน

ได…………… คะแนน ผาน

ไมผาน

Page 26: ชุดที่ 5 มาเป็นกาพย์ยานีที่ฉัน ...0 ช ดก จกรรมเสร มท กษะการเข ยนร อยกรอง

25

กจกรรมสรำงสรรคท 7

ค ำชแจง ใหนกเรยนน าหมายเลขหนาบทประพนธเตมในชองวางทขาดหายไป ใหถกตองตามฉนทลกษณของกาพยยาน 11 1 ความเจบอยารกราย

2 ลกคนดของแมเอย

3 ค าแลวนอนใหหลบใหล

4 ลกนอยดงกลอยใจ

5 พนโพยภยในราตร

ลกนอยฟงแมสอน ............................ ................................... ............................

.................................. ความไขหายในทนท โรคภยอยาใหม ...............................

เกณฑการประเมน ผลการประเมน เตมไดถกตอง ขอละ 1 คะแนน ได 3 คะแนนขนไป ผาน

ได…………… คะแนน ผาน

ไมผาน

Page 27: ชุดที่ 5 มาเป็นกาพย์ยานีที่ฉัน ...0 ช ดก จกรรมเสร มท กษะการเข ยนร อยกรอง

26

กจกรรมสรำงสรรคท 8

ค าชแจง ใหนกเรยนเตมค าลงในชองวางใหสมผสกน และเปนค าทมความหมายสมพนธกบใจความแตละขอ 1. กลวยไมมดอกชา การ............................กเชนนน

2. พอแมรกลกจรง ไม..............................ใดตอบแทน

3. ทงนาขาวสทอง ด................................ยามตองแสง

4. สองมอทถอชอลก หนาท.........................รให

5. ทองทงอนกวางไกล แสง............................เมอโสมสอง

เกณฑการประเมน ผลการประเมน

เตมไดถกตอง ขอละ 1 คะแนน ได 3 คะแนนขนไป ผาน

ได…………… คะแนน ผาน

ไมผาน

Page 28: ชุดที่ 5 มาเป็นกาพย์ยานีที่ฉัน ...0 ช ดก จกรรมเสร มท กษะการเข ยนร อยกรอง

27

กจกรรมสรำงสรรคท 9

ค าชแจง ใหนกเรยนเตมชอสถานททองเทยวทก าหนดให ตามฉนทลกษณ

ของกาพยยาน 11

เกาะลบง ฉางหลาง ปากเมง เกาะมก เกาะมา หยงหลง เกาะเชอก เกาะไหง เกาะแหวน ถ ามรกต เจาไหม เกาะกระดาน เมองตรงคนใจกวาง มหลายอยางทอรอย แหลงเทยวกใชนอย ไปดหอยปะการง หนง................1................... งามสวยสดอยกนตง ทรายขาวทงสองฝง ธาราใสเหนมจฉา ..........2.........และ.........3............ ผองอ าไพตระการตา ..........4.........และ.........5............ เปนภผากลางทะเล อกท................6....................... เปนสถานเทยวสดเทห ววาหใตทะเล จดทะเบยนใตสมทร พะยนฝงสดทาย เทยวด าวายเทยวด าผด นาชมอยางทสด รบรดไป.......7.................. เกาะแหวนหาดเจาไหม งามไฉไลคาสงสง ..............8....................ยงอยคง ค.......9..........และ.....10…........

เกณฑการประเมน ผลการประเมน เตมไดถกตอง ขอละ 1 คะแนน ได 7 คะแนนขนไป ผาน

ได…………… คะแนน ผาน

ไมผาน

Page 29: ชุดที่ 5 มาเป็นกาพย์ยานีที่ฉัน ...0 ช ดก จกรรมเสร มท กษะการเข ยนร อยกรอง

28

กจกรรมสรำงสรรคท 10

ค าชแจง ใหนกเรยนอานปรศนาบทรอยกรองแตละขอแลวเขยนค าตอบลงในชองวาง 1. ผลฉนนนเปนพวง ทงสมวงเขยวนากน มขายทวทกถน รสหวานลนเปรยวกม ผลฉนนนไมใหญ เมลดในกเลกด อ น าชอฉนน คดใหดคออะไร 2. ทหารควาไมโท น าหนาโกอางกบง ฟนดมโทอย ลากขางหรตามตดมา ค านสองพยางค เรยกอกอยางคอนภา ดาวเดอนสรยา ไมคลาดคลาอยมนคง 3. ฉนนมสด า อยในถ าแสนสบาย กลางวนหลบซอนกาย กลางคนไดออกหากน เทยวบนในทมด มพงผดแผโผผน ววควายสบเลอดกน ฉนนคอตวอะไร 4. ฉนนมแตหนา ไรแขนขาแตเดนได ผคนใชทวไป เดนขวกไขวทงวนคน ตวฉนบอกเวลา เดนไปมาไมมฝน เดนไดทกวนคน ตวฉนนคออะไร 5. ชอฉนอยในปาก แสนล าบากเพราะถกจ รสเปรยวและหวานด ปลกมากมภาคเหนอกลาง ผวฉนขรขระนอย เนออรอยไมจดจาง เปนผลพวงสลาง ใครรบางผลอะไร

เกณฑการประเมน ผลการประเมน ตอบไดถกตอง ขอละ 1 คะแนน ได 3 คะแนนขนไป ผาน

ได…………… คะแนน ผาน

ไมผาน

Page 30: ชุดที่ 5 มาเป็นกาพย์ยานีที่ฉัน ...0 ช ดก จกรรมเสร มท กษะการเข ยนร อยกรอง

29

ธนำคำรควำมรท 3 (ชดกจกรรมท 5 มำเปนกำพยยำนทฉนแตง) เรอง วธกำรแตงกำพยยำน 11

กาพยยาน ๑๑ เปนค าประพนธทเขยนไดงายกวาค าประพนธประเภทอน เนองจากมขอบงคบเฉพาะในเรองของจ านวนค า และสมผสระหวางวรรค ระหวางบทเทานน ดงแผนผงตอไปน

วธกำรแตงกำพยยำน ๑๑ 1. ท าความเขาใจในฉนทลกษณ (ลกษณะบงคบ) และจดจ ารปแบบฉนทลกษณ ของกาพยยาน ๑๑ ใหแมนย า วากาพยยาน ๑๑ หนงบทมกบาท บาทหนงมกวรรค วรรคหนา วรรคหลงมกค า การสมผสระหวางวรรค ระหวางบาท และระหวางบทเปนอยางไร

2. ก าหนดจดมงหมายในการเขยนใหชดเจน วาจะเขยนเรองใด เขยนใหใครอาน อานแลวเกดความรสกหรอความคดอะไรบาง 3. ก าหนดเนอเรองและเรยงล าดบเนอหาใหตอเนองชดเจนวา ใครท าอะไร กบใคร ทไหน เมอไร ผลเปนอยางไร ในกำรเขยนควรยดหลกปฏบตดงน - เขยนใหตรงตามหวขอทตงใจหรอทก าหนด - เขยนใหถกตองตามลกษณะบงคบ - เขยนใหรดกม ไดเนอหาสาระตอเนองเปนเรองเดยวกนโดยตลอดเรอง - เลอกใชค าใหเหมาะสม ใชค าทสอความหมายไดชดเจน เขาใจงาย - สอดแทรกความคดด ๆ ใหม ๆ และความคดรเรมเปนของตนเอง - อานและขดเกลาส านวน เนอหาใหไพเราะราบรน อกครง

สมผสระหวางบท

1 บท

บาทท 1

บาทท 2

Page 31: ชุดที่ 5 มาเป็นกาพย์ยานีที่ฉัน ...0 ช ดก จกรรมเสร มท กษะการเข ยนร อยกรอง

30

กจกรรมสรำงสรรคท 11

ค าชแจง ใหนกเรยนฝกอานบทรอยกรอง (เพลงกลอมเดก) แลวโยงสมผสใหถกตอง ตามรปแบบของกาพยยาน 11 ลงในแผนผงดานลาง

นำงโนรำพระสธน ตำมมำจนถงไกรลำส ทำนใหกอปรำสำท อกกชำตจะไดครอง ทำนใหเจำขดบอ ทำนใหกอปรำสำทสอง อกกชำตไดครอง กบนำงนองโนรำเหอ.....

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

Page 32: ชุดที่ 5 มาเป็นกาพย์ยานีที่ฉัน ...0 ช ดก จกรรมเสร มท กษะการเข ยนร อยกรอง

31

กจกรรมสรำงสรรคท 12

ค าชแจง ใหนกเรยนเตมค าทหายไปในกาพยยาน ๑๑ ใหสมผสถกตอง

และไดความสมพนธกน มไชชายยาจก ไปชอบอกชอบใจสาว พรงเพราเยาว ................. เปนลกสาวของเศรษฐ อยากไดเปนคครอง จงทดลองดวย ............. หาหมอเสนหม พบของดไดม ................ เจอกบหญง . แกถามวาจะไปไหน ไชชายเลาความไป ไมปดบงดงคะเน ยายแกจงบอกวา ตนนน หมอเสนห ปญหาชวยไดเพ ถาเจาพรอมรวมชวยกน ใหเจานนไปหา กลวยน าวาสองปลพลน หาไดมาให ใสเครองยาท าเสนห หาอยนานหลาย กลวยมากมปลเดยวเพ ปลกกลวยไดถมเถ เอาไปขายได ไชชายเปนเศรษฐ เกดมงมเงนเปนกอง ไปขอสาวมา เพราะปลกกลวยไดมงม ไชชายส านกได ยายแกใหเปนเศรษฐ มานะจง จนไดดมสขเอย

ถมเถ หมายถง มากมาย, เพ หมายถง ทงหมด ดดแปลงจากนทานกลวยสองปล นายไสว วระสข

เกณฑการประเมน ผลการประเมน เตมค าไดถกตอง ขอละ 1 คะแนน ได 7 คะแนนขนไป ผาน

ได…………… คะแนน ผาน

ไมผาน

Page 33: ชุดที่ 5 มาเป็นกาพย์ยานีที่ฉัน ...0 ช ดก จกรรมเสร มท กษะการเข ยนร อยกรอง

32

กจกรรมสรำงสรรคท 13

ค าชแจง ใหนกเรยนเรยงขอความทก าหนดใหเปนกาพยยาน 11

ยดมนในศกดศร สามคคมน าใจ รกนทวเรองเดกด อนาคตจะสดใส มงมนตงใจเรยน คณธรรมน าปญญา ทงประหยดรรกษา เคารพกตกา ดงฝนใฝกนทกคน หมนพากเพยรมวนย โรงเรยนบำนหนองบว ................................................. .................................................... ................................................. ขยนและซอสตย ................................................. .................................................... ................................................. .......................................... ................................................. .. . ................................................. .................................................

เกณฑการประเมน ผลการประเมน เรยงขอความไดถกตอง วรรคละ 1 คะแนนได 7 คะแนนขนไป ผาน

ได…………… คะแนน ผาน

ไมผาน

Page 34: ชุดที่ 5 มาเป็นกาพย์ยานีที่ฉัน ...0 ช ดก จกรรมเสร มท กษะการเข ยนร อยกรอง

33

กจกรรมสรำงสรรคท 14

ค าชแจง ใหนกเรยนรองเพลงกลอมเดกแลวตดหรอเตมเนอเพลงแตงเปนกาพยยาน11

เพลง จบปลำ ฮาเออ...ไปไหนเหอ พานองไปดวย วายน าขามหวย จบปลาในเทนเหนหงส ผกบงอยใต หนอไมอยบน จบปลาในเทนเหนหงส สององคพระมารดาเหอ... นางละเมยด วระสข อ าเภอรษฎา จงหวดตรง

เพลง จบปลา ................................................... .................................................... .................................................... .................................................... ................................................... .................................................... .................................................... ....................................................

เกณฑการประเมน ผลการประเมน แตงกาพยยาน 11 ไดถกตอง บทละ 5 คะแนนได 5 คะแนนขนไป ผาน

ได…………… คะแนน ผาน

ไมผาน

Page 35: ชุดที่ 5 มาเป็นกาพย์ยานีที่ฉัน ...0 ช ดก จกรรมเสร มท กษะการเข ยนร อยกรอง

34

กจกรรมสรำงสรรคท 15

ค าชแจง ใหนกเรยนสงเกตภาพทก าหนดแลวแตงเปนกาพยยาน 11 ใหถกตอง

จ านวน 2 บท

.......................................... .................................................... ...................................................... .................................................... ...................................................... .................................................... ...................................................... ...................................................

เกณฑการประเมน ผลการประเมน แตงเปนกาพยยาน 11 ไดถกตอง ผาน

ได…………… คะแนน ผาน

ไมผาน

Page 36: ชุดที่ 5 มาเป็นกาพย์ยานีที่ฉัน ...0 ช ดก จกรรมเสร มท กษะการเข ยนร อยกรอง

35

แบบทดสอบหลงเรยน เรอง มำเปนกำพยยำนทฉนแตง กลมสำระกำรเรยนรภำษำไทย ชนมธยมศกษำปท 1

ค ำสง ใหนกเรยนเลอกค ำตอบทถกทสดเพยงค ำตอบเดยว 1. ขอใดมค าสมผสสระ ก. ลอเลองไปทวหลา ข. งามผองผดสะดดตา ค. พระนอนถ าพระพทธ ง. แมนใครมาตองกราบกราน

6. ขอใดกลาวถกตองเกยวกบกาพยยาน ๑๑ ก. บาทหนงม 2 บท บทละ ๑๑ ค า ข. บทหนงม 2 วรรค วรรคละ 11 ค า ค. บทหนงม 2 บาท บาทละ 11 ค า ง. บาทหนงแบงเปน 2 วรรค วรรคละ 1๑ ค า

2. ขอใดมจ านวนพยางคเทาวรรคท ๒ ของกาพยยาน ๑๑ ก. ปกษปกษาเหอ ข. เจาไปหารงนอน ค. มาจากพนาลย ง. เจาบนออกมาจากไพร

7. กาพยยาน ๑๑ มขอบงคบจ านวนค าตามขอใด ก. วรรคหนา ๖ ค า วรรคหลง ๕ ค า ข. วรรคหนา 6 ค า วรรคหลง 6 ค า ค. วรรคหนา 5 ค า วรรคหลง 6 ค า ง. วรรคหนา 11 ค า วรรคหลง 11 ค า

3. ขอใดเรยงล าดบไดถกตอง 1 ทงพนองแสนนารก

2 ชายหญงชอบทายทก 3 ชอเจาฟกกบเจาแฟง

4 แมนกมลกสอง ก ๑ ๔ ๒ ๓ ข ๑ ๓ ๔ ๒ ค ๓ ๑ ๔ ๒ ง 4 1 2 3

8. ขอใดเตมในชองวางตอไปนไดถกตองสมบรณทสด ฉนนคออะไร ชอบปนไตตามตนไม ........................... ถาชอบใจรองเจยกเจยก ก กนกลวยเปนอาหาร ข เหนกลวยเปนไมได ค ชอบกนกลวยทกวน ง ชอบกนกลวยมาก

4. ขอใดมค าซ าทมความหมายเหมอนกน ก. ค าคนนไมมดาว ข. ทองนภาฟาอมพร ค. จ าจากเจาเศราใจจรง ง. เหมอนนกนอยนอนหนาวเหนบ

9. สมผสนอกในวรรคใดของกาพยยาน ๑๑ ทไมมกไมผดฉนทลกษณของการแตง ก. วรรคท 3 สงสมผสไปวรรคท 4 ข. วรรคท ๒ สงสมผสไปวรรคท ๓ ค. วรรคท 1 สงสมผสไปวรรคท 2 ง. สมผสระหวางบทท ๑ ไปบทท ๒

5. ขอใดอานเวนวรรคกาพยยาน ๑๑ ไดถกตอง ก. ชะน / วเวกวอน ข. ฝงจง / จอกออกเหหอน ค. ลงคางคราง / โครกครอก ง. นกหกรอนนอน / รงเรยง

10. ฉนนมสขา ............................ควรเตมค าใด ก. มรางกายทแขงแรง ข. ทกเวลาอยเฝาบาน ค. มก าลงมากมาย ง. เฝาบานทกเวลา

Page 37: ชุดที่ 5 มาเป็นกาพย์ยานีที่ฉัน ...0 ช ดก จกรรมเสร มท กษะการเข ยนร อยกรอง

36

กระดำษค ำตอบ : แบบทดสอบหลงเรยน

ค ำชแจง ใหนกเรยนท าเครองหมายกากบาทลงในกระดาษค าตอบ โดยเลอกค าตอบทถกตองทสดเพยงค าตอบเดยว (ขอละ ๑ คะแนน)

ตวอยำง ขอ ก ข ค ง 01 ×

แบบทดสอบหลงเรยน

ขอ ก ข ค ง ๑ ๒ ๓ ๔ ๕ ๖ ๗ ๘ ๙ ๑๐

คะแนนเตม ๑๐ คะแนนทได

Page 38: ชุดที่ 5 มาเป็นกาพย์ยานีที่ฉัน ...0 ช ดก จกรรมเสร มท กษะการเข ยนร อยกรอง

37

เฉลย : แบบทดสอบหลงเรยน

ขอ ค ำตอบ ๑ ๒ ๓ ๔ ๕ ๖ ๗ ๘ ๙

๑๐

ข ง ง ข ก ค ค ข ก ข

Page 39: ชุดที่ 5 มาเป็นกาพย์ยานีที่ฉัน ...0 ช ดก จกรรมเสร มท กษะการเข ยนร อยกรอง

38

บตรเฉลยกจกรรมสรำงสรรค ชดกจกรรมท 5 มำเปนกำพยยำนทฉนแตง

เย ! เราทกคนท า

ได

เย ! เราทกคนท าได

Page 40: ชุดที่ 5 มาเป็นกาพย์ยานีที่ฉัน ...0 ช ดก จกรรมเสร มท กษะการเข ยนร อยกรอง

39

เฉลย กจกรรมสรำงสรรค ชดกจกรรมท 5 มำเปนกำพยยำนทฉนแตง

เฉลย กจกรรมสรางสรรคท 1 ใหนกเรยนอานบทประพนธแลวตอบค าถาม

วนสารทเดอนสบน ประเพณของชาวใต หนมบาพองลาไหว ตงตายายผลวงลบ ลกหลานชวนกนมา ทงลงปานาแหหมรบ สงไปตายายรบ บญเกอหนนจนเจอพลน หนม หมายถง ขนม ประพนธโดย นางอภญญารตน วระสข

ในบาทท ๑ ค าวา น สมผสกบค าวา...ประเพณ.... ในบาทท ๒ ค าวา ไหว สมผสกบค าวา......ชาวใต........... ในบาทท ๓ ค าวา มา สมผสกบค าวา.........ปำ................. ในบาทท ๔ ค าวา รบ สมผสกบค าวา.........หมรบ.......... สมผสระหวางบท คอค าวา ……ลบ…..กบ ……หมรบ………

Page 41: ชุดที่ 5 มาเป็นกาพย์ยานีที่ฉัน ...0 ช ดก จกรรมเสร มท กษะการเข ยนร อยกรอง

40

เฉลย กจกรรมสรำงสรรค ชดกจกรรมท 5 มำเปนกำพยยำนทฉนแตง

เฉลย กจกรรมสรางสรรคท 2 ใหนกเรยนอานกาพยยาน 11 แลวตอบค าถาม

ถงวนแรมสบหา พากนมาแหขบขาน

ท าบญและท าทาน อทศไปใหยายตา

สาธแผกศล ใหทกคนดวยเถดหนา

กศลจงน าพา ใหสนทกขสขนรนดร

ประพนธโดย นางอภญญารตน วระสข

ค าสดทายของวรรคท ๑ สมผสกบค าท......3....ในวรรคท ๒ ค าสดทายของวรรคท......2.......สมผสกบค าสดทายของวรรคท ๓ ค าสดทายของวรรคท ๔ ของบทท ๑ สมผสกบค าสดทายของวรรคท...2..ของบทท ๒ วรรคแรกของกาพยยานม.....5....ค า วรรคหลงของกาพยยานม.......6....ค า กาพยยาน๑๑ หนงบทม .......4.....วรรค กาพยยาน๑๑ หนงบทม ........2.....บาท

Page 42: ชุดที่ 5 มาเป็นกาพย์ยานีที่ฉัน ...0 ช ดก จกรรมเสร มท กษะการเข ยนร อยกรอง

41

เฉลย กจกรรมสรำงสรรค ชดกจกรรมท 5 มำเปนกำพยยำนทฉนแตง

เฉลย กจกรรมสรางสรรคท 3 ใหนกเรยนอานกาพยยาน 11 ทก าหนดให แลวตอบค าถาม

นครตรงลอเลอง มเจาเมองนามพระยา ใจกวางชาวประชา หมยางหนารสล าเลศ ศรตรงเดนสงา ยางพาราถนก าเนด น าตกงามพรงเพรศ และเฉดฉายหาดทรายงาม

ประพนธโดย นางอภญญารตน วระสข

1 กาพยยาน 11 หนงบท ม........2.....บาท 2 กาพยยาน 11 หนงบาทม.......2........วรรค 3 กาพยยาน 11 หนงบทม..........4......วรรค 4 กาพยยาน 11 หนงบทม…………22……ค า 5 บาทแรกเรยกวา......บำทเอก.....บาททสองเรยกวา......บำทโท...... 6 วรรคหนาม......5...ค า วรรคหลงม........6.....ค า 7 บทรอยกรองขางตนมทงหมด..........2.....บท 8 ขอความใดคอบาทเอกในบทท 1 นครตรงลอเลอง มเจาเมองนามพระยา 9 ขอความใดคอบาทโทในบทท 2 น าตกงามพรงเพรศ และเฉดฉายหาดทรายงาม 10 “ศรตรงเดนสงา ยางพาราถนก าเนด” คอบาท....เอก...ในบทท....2....

Page 43: ชุดที่ 5 มาเป็นกาพย์ยานีที่ฉัน ...0 ช ดก จกรรมเสร มท กษะการเข ยนร อยกรอง

42

เฉลย กจกรรมสรำงสรรค ชดกจกรรมท 5 มำเปนกำพยยำนทฉนแตง

เฉลย กจกรรมสรางสรรคท 4 อยในดลยพนจของครผสอน

เฉลย กจกรรมสรางสรรคท 5 ใหนกเรยนอานกาพยยาน 11 แลวตอบค าถาม

ฉนชอบแกงพงปลา เธออยาวาฉนบานนอก มนหรอยนะขอบอก กนผกหนอกตอลกเนยง ยอดหมยและตอแต ลองกนแลกบลกเหรยง เอยมาลวนเครองเคยง ไดแกงเลยงดวยกด อกอยางอยากเสนอ โอเพอนเกลอผองนองพ รมรวบานเราม ตามตนไมเปนรวงรง เอาไมขอยลงมา ระวงหนาแขงขาหลง มนกดจนหนาพง เรากยงไมรามอ มนคอไขมดแดง เอาไปแกงเลยงขนชอ สดยอดหรอยทกมอ เมอลมลองไขมดแดง แกงพงปลา หมายถง แกงไตปลา,หรอย หมายถง อรอย ผกหนอก หมายถง เครองเคยง,ขอย หมายถง สอย ประพนธโดย นางอภญญารตน วระสข

1. ค าสมผสนอกของบทท 1 ปลำ – วำ 2. บาทเอกของบทท 2 ยอดหมยและตอแต ลองกนแลกบลกเหรยง 3. บาทโทของบทท 3 รมรวบำนเรำม ตำมตนไมเปนรวงรง 4. สมผสในของบทท 4 หนำ – ขำ แขง - ขำ 5. สมผสระหวางบทของบทท 4 กบบทท 5 มอ – ชอ

Page 44: ชุดที่ 5 มาเป็นกาพย์ยานีที่ฉัน ...0 ช ดก จกรรมเสร มท กษะการเข ยนร อยกรอง

43

เฉลย กจกรรมสรำงสรรค ชดกจกรรมท 5 มำเปนกำพยยำนทฉนแตง

เฉลย กจกรรมสรางสรรคท 6 ใหนกเรยนเลอกค าทก าหนดใหเขยนลงในชองวาง โดยใหสมผสถกตองและมใจความสมพนธกน

สำยธำร ตอบแทน ขบขำน มำกมำย ล ำเลศ ก ำลง หวง ลกหลำน อ ำไพ เปนคน ศกษำ เจรญ สรางคนให...เปนคน... หมนฝกฝนตามท....หวง.... สงสอนเตม......ก ำลง....... ดวยหวงใหไดเบงบาน สรางชาตให....อ ำไพ..... เพยรสรางไวให.....ลกหลำน ยงใหญดง......สำยธำร.... แสนประเสรฐกวาผใด

Page 45: ชุดที่ 5 มาเป็นกาพย์ยานีที่ฉัน ...0 ช ดก จกรรมเสร มท กษะการเข ยนร อยกรอง

๔๔

เฉลย กจกรรมสรำงสรรค ชดกจกรรมท 5 มำเปนกำพยยำนทฉนแตง

เฉลย กจกรรมสรางสรรคท 7 ใหนกเรยนน าหมายเลขหนาบทประพนธ เตมในชองวาทขาดหายไปใหถกตองตามฉนทลกษณของกาพยยาน 11

1 ความเจบอยารกราย

2 ลกคนดของแมเอย

3 ค าแลวนอนใหหลบใหล

4 ลกนอยดงกลอยใจ

5 พนโพยภยในราตร

ลกนอยฟงแมสอน ...........3........... ...........4................... ...........5........... ...........1................... ความไขหายในทนท โรคภยอยาใหม ............2...............

Page 46: ชุดที่ 5 มาเป็นกาพย์ยานีที่ฉัน ...0 ช ดก จกรรมเสร มท กษะการเข ยนร อยกรอง

๔๕

เฉลย กจกรรมสรำงสรรค ชดกจกรรมท 5 มำเปนกำพยยำนทฉนแตง

เฉลย กจกรรมสรางสรรคท 8 อยในดลยพนจของครผสอน

เฉลย กจกรรมสรางสรรคท 9 ใหนกเรยนเตมชอสถานททองเทยวทก าหนดให ตามฉนทลกษณของกาพยยาน 11

เกาะลบง ฉางหลาง ปากเมง เกาะมก เกาะมา หยงหลง เกาะเชอก เกาะไหง เกาะแหวน ถ ามรกต เจาไหม เกาะกระดาน เมองตรงคนใจกวาง มหลายอยางทอรอย ทเทยวกใชนอย ไปดหอยปะการง หนง 1.ถ ำมรกต งามสวยสดอยกนตง ทรายขาวทงสองฝง ธาราใสเหนมจฉา 2.เกำะมก และ 3 เกำะไหง ผองอ าไพตระการตา 4.เกำะเชอกและ 5.เกำะมำ เปนภผากลางทะเล อกท 6.เกำะกระดำน เปนสถานเทยวสดเทห ววาหใตทะเล จดทะเบยนใตสมทร พะยนฝงสดทาย เทยวด าวายเทยวด าผด นาชมอยางทสด รบรดไป.7 เกำะลบง เกาะแหวนหาดเจาไหม งามไฉไลคาสงสง 8.ฉำงหลำง ยงอยคง ค 9.หยงหลงและ 10.ปำกเมง

Page 47: ชุดที่ 5 มาเป็นกาพย์ยานีที่ฉัน ...0 ช ดก จกรรมเสร มท กษะการเข ยนร อยกรอง

๔๖

เฉลย กจกรรมสรำงสรรค ชดกจกรรมท 5 มำเปนกำพยยำนทฉนแตง

เฉลย กจกรรมสรางสรรคท 10 ใหนกเรยนอานปรศนาบทรอยกรองแตละขอ แลวเขยนค าตอบลงในชองวาง

1. ผลฉนนนเปนพวง ทงสมวงเขยวนากน มขายทวทกถน รสหวานลนเปรยวกม ผลฉนนนไมใหญ เมลดในกเลกด อ น าชอฉนน คดใหดคออะไร 2. ทหารควาไมโท น าหนาโกอางกบง ฟนดมโทอย ลากขางหรตามตดมา ค านสองพยางค เรยกอกอยางคอนภา ดาวเดอนสรยา ไมคลาดคลาอยมนคง 3. ฉนนมสด า อยในถ าแสนสบาย กลางวนหลบซอนกาย กลางคนไดออกหากน เทยวบนในทมด มพงผดแผโผผน ววควายสบเลอดกน ฉนนคอตวอะไร 4. ฉนนมแตหนา ไรแขนขาแตเดนได ผคนใชทวไป เดนขวกไขวทงวนคน ตวฉนบอกเวลา เดนไปมาไมมฝน เดนไดทกวนคน ตวฉนนคออะไร 5. ชอฉนอยในปาก แสนล าบากเพราะถกจ รสเปรยวและหวานด ปลกมากมภาคเหนอกลาง ผวฉนขรขระนอย เนออรอยไมจดจาง เปนผลพวงสลาง ใครรบางผลอะไร

องน

ทองฟำ

คำงคำว

นำฬกำ

ลนจ

Page 48: ชุดที่ 5 มาเป็นกาพย์ยานีที่ฉัน ...0 ช ดก จกรรมเสร มท กษะการเข ยนร อยกรอง

๔๗

เฉลย กจกรรมสรำงสรรค ชดกจกรรมท 5 มำเปนกำพยยำนทฉนแตง

เฉลย กจกรรมสรางสรรคท 12 อยในดลยพนจของครผสอน

เฉลย กจกรรมสรางสรรคท 13 ใหนกเรยนเรยงขอความทก าหนดให เปนกาพยยาน 11

ยดมนในศกดศร สามคคมน าใจ รกนทวเรองเดกด อนาคตจะสดใส มงมนตงใจเรยน คณธรรมน าปญญา ทงประหยดรรกษา เคารพกตกา ดงฝนใฝกนทกคน หมนพากเพยรมวนย โรงเรยนบำนหนองบว รกนทวเรองเดกด ยดมนในศกดศร คณธรรมน ำปญญำ ขยนและซอสตย ทงประหยดรรกษำ

เคำรพกตกำ สำมคคมน ำใจ มงมนตงใจเรยน หมนพำกเพยรมวนย อนำคตจะสดใส ดงฝนใฝกนทกคน

Page 49: ชุดที่ 5 มาเป็นกาพย์ยานีที่ฉัน ...0 ช ดก จกรรมเสร มท กษะการเข ยนร อยกรอง

๔๘

เฉลย กจกรรมสรำงสรรค ชดกจกรรมท 5 มำเปนกำพยยำนทฉนแตง

เฉลย กจกรรมสรางสรรคท 14 อยในดลยพนจของครผสอน เฉลย กจกรรมสรางสรรคท 15 อยในดลยพนจของครผสอน

Page 50: ชุดที่ 5 มาเป็นกาพย์ยานีที่ฉัน ...0 ช ดก จกรรมเสร มท กษะการเข ยนร อยกรอง

๔๙

บรรณำนกรม

กระทรวงศกษาธการ. (2551). หลกสตรแกนกลำงกำรศกษำขนพนฐำน พทธศกรำช ๒๕๕๑.กรงเทพฯ : ชมนมการสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย.

กตยวด บญซอ. (2551). จำกหลกกำรสกำรสอน เพอครภำษำไทย. นนทบร : ศนยสงเสรมวชาการ.

เกรก ทวมกลาง, และจนตนา ทวมกลาง. (2555). กำรพฒนำสอ/นวตกรรมทำงกำรศกษำเพอเลอนวทยฐำนะ. กรงเทพฯ : สถาพรบคส.

คณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน, ส านกงาน. กระทรวงศกษาธการ. (2553). หนงสอเรยน รำยวชำพนฐำน ภำษำไทย ววธภำษำ ชนมธยมศกษำปท 1. กรงเทพฯ : โรงพมพ สกสค.ลาดพราว.

คณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน, ส านกงาน. กระทรวงศกษาธการ. (2555). หนงสอเรยนรำยวชำพนฐำนภำษำไทย ชด ภำษำเพอชวต ภำษำพำท ชนประถมศกษำปท 3. (พมพครงท 3). กรงเทพฯ : โรงพมพสกสค.ลาดพราว.

ณฐณา โตประเสรฐพงศ. (2554). คมอเตรยมสอบ หลกภำษำไทยและกำรใชภำษำไทย ป.6. กรงเทพฯ : ไฮเอดพบลชชง.

ประทป แสงเปยมสข. (2550). แนวกำรสรำงแบบฝกกำรอำนและกำรเขยนค ำ. กรงเทพฯ : โรงพมพ สกสค.ลาดพราว.

ราชบณฑตยสถาน. (2539). พจนำนกรมฉบบรำชบณฑตยสถำน พ.ศ.2525. (พมพครงท 6). กรงเทพฯ : อกษรเจรญทศน.

วเชยร เกษประทม. (2557). หลกภำษำไทย(ฉบบสมบรณ). กรงเทพฯ : พ.ศ.พฒนาจ ากด. สถาบนภาษาไทย. (2557). ท ำอยำงไรใหอำนออกเขยนได : สอ/นวตกรรมพฒนำกำรอำนกำร

เขยนภำษำไทยทประสบผลส ำเรจ. กรงเทพฯ : โรงพมพต ารวจ. สมศกด อมพรวสทธโสภา, พรสรช ศรพนธวรสกล, และฉฐสน ธชประมข. (ม.ป.ป.). อฉรยภำษำไทย

ชด หลกภำษำไทย. กรงเทพฯ : ภมบณฑต.

Page 51: ชุดที่ 5 มาเป็นกาพย์ยานีที่ฉัน ...0 ช ดก จกรรมเสร มท กษะการเข ยนร อยกรอง

๕๐

ประวตผจดท ำ

ชอผเขยน นางอภญญารตน วระสข

ต ำแหนง คร วทยฐานะ ช านาญการ

วน เดอน ปเกด วนท 11 เดอนมกราคม พ.ศ.2522

ทอย เลขท 96 หมท 12 ต าบลควนเมา

อ าเภอรษฎา จงหวดตรง

กำรศกษำ ปรญญาตร กศ.บ เกยรตนยมอนดบสอง

วชาเอกภาษาไทย วชาโทไทยคดศกษา

สถำบนกำรศกษำ มหาวทยาลยทกษณ จงหวดสงขลา

สถำนทท ำงำน โรงเรยนบานหนองบว อ าเภอรษฎา จงหวดตรง