บทท 4

กฎหมาย มาตรการในการปองกนเพลงไหมและหนวยงานทรบผดชอบ

บทนจะศกษาในเรองของพระราชบญญตทเกยวของกบการกอสรางอาคารและการใชอาคาร ซงเปนสวนหนงในการบงคบใชกฎหมาย รวมถงมาตรการในการปองกนเพลงไหมและหนวยงานทมสวนในความรบผดชอบน โดยแบงหวขอทศกษาดงน 4.1 กฎหมายเกยวกบพระราชบญญตควบคมอาคาร พ.ศ.2522 และพระราชบญญตสถานบรการพ.ศ. 2509 4.2 การใชอาคารในกรงเทพมหานครตามกฎกระทรวงทบงคบใช 4.3 มาตรการในการปองกนเพลงไหมในอาคารและสถานประกอบการและพระราชบญญตปองกนและระงบอคคภย พ.ศ.2542

4.4 ขอสรปการน ากฎหมาย พระราชบญญตทง 3 ฉบบและกฎกระทรวงตางๆทเกยวของมาใชปรบตามขอเทจจรงทเกดขนของกรณ ซานตกาผบและเสอปาพลาซา 4.5 หนวยงานทรบผดชอบเกยวกบมาตรการในการปองกนเพลงไหมในเขตพนทกรงเทพมหานคร 4.1 สรปสาระส าคญของพระราชบญญตควบคมอาคาร พ.ศ.2522 1

เหตผลในการตราพระราชบญญตน เพอปองกนภยจากการควบคมการกอสรางและการควบคมการกอสรางในเขต เพลงไหม ตลอดจนการกอสรางอาคารในเขตทอาจรบแรงสนสะเทอนของแผนดนไหว รวมทงเหต อน ๆ ทอาจเกดแกอาคาร พระราชบญญตน จงเปนการบญญตเพอเพมประสทธภาพในการควบคมเกยวกบความมนคงแขงแรง ความปลอดภย การปองกนอคคภย การสาธารณสข การรกษาคณภาพสงแวดลอม การผงเมอง การสถาปตยกรรม และการอ านวยความสะดวกแกการจราจร

ขอบเขตการบงคบใชกฎหมายควบคมอาคาร กฎหมายควบคมอาคาร คอ กฎหมายทตองการเพอควบคมการกอสรางอาคารใหม

ความมนคงแขงแรง มระบบความปลอดภยส าหรบผใชอาคาร เชน ระบบปองกนอคคภย ระบบการระบายอากาศ ฯลฯ มความเปนระเบยบเรยบรอย สวยงามและมการจดการดานการรกษาคณภาพสงแวดลอม เชน การจดใหมระบบบ าบดน าเสยกอนปลอยลงสทางระบายน าสาธารณะ ฯลฯ โดย

1 กรมโยธาธการและผงเมอง กระทรวงมหาดไทย, “กฎหมายดานโยธาธการและผงเมอง” http://www.dpt.go.th/law/data/building/ ,24 มนาคม 2552

46

กฎหมายควบคมอาคารนจะไมไดใชบงคบทวประเทศแตจะใชบงคบในทองททมความเจรญ มการกอสรางอาคารคอนขางหนาแนนและหากทองทใดตองการควบคมการกอสรางอาคารใหมความสวยงาม เปนระเบยบเรยบรอย มความมนคงแขงแรงและปลอดภยจะตองประกาศพระราชกฤษฎกาใหใชพระราชบญญตควบคมอาคาร พ.ศ. 2522 ในทองทนน ๆ เสยกอน กฎหมายควบคมอาคารจงมผลบงคบใช หรอหากเปนพนททอยในเขตผงเมองตามกฎหมายผงเมองกใหใชกฎหมายนบงคบตามเขตของผงเมองรวมนนโดยไมตองตราเปนพระราชกฤษฎกาแตส าหรบอาคารสง อาคารขนาดใหญพเศษ อาคารชมนมคนและโรงมหรสพ ใหใชบทบญญตแหงกฎหมายนบงคบไดไมวาทองททอาคารนนตงอยจะไดมพระราชกฤษฎกาใหใชพระราชบญญตควบคมอาคาร พ.ศ. 2522 หรอไม กตาม โดยการปฏบตใหเปนไปตามกฎหมายนกจะมการก าหนดหลกเกณฑในรปของกฎกระทรวงและขอบญญตทองถนซงกฎกระทรวงนจะแบงเปน 2 ประเภท คอประเภททใชบงคบเปนการทวไป และประเภททใชบงคบเปนการเฉพาะท

ค านยามทควรท าความเขาใจ (มาตรา 4) อาคาร หมายความวา ตก บาน เรอน โรง ราน แพ คลงสนคา ส านกงานและสงทสรางขนอยางอน ซงบคคลอาจเขาอยหรอเขาใชสอยได และหมายความรวมถง

(1) อฒจนทรหรอสงทสรางขนอยางอนเพอใชเปนทชมนมของประชาชน

(2) เขอน สะพาน อโมงค ทางหรอทอระบายน า อเรอ คานเรอ ทาน า ทาจอดเรอ รว ก าแพง หรอประต ทสรางขนตดตอหรอใกลเคยงกบทสาธารณะหรอสงทสรางขนใหบคคลทวไปใชสอย

(3) ปายหรอสงทสรางขนส าหรบตดหรอตงปาย (ก) ทตดหรอตงไวเหนอทสาธารณะและมขนาดเกนหนงตารางเมตร หรอ

มน าหนกรวมทงโครงสรางเกนสบกโลกรม

(ข) ทตดหรอต งไวในระยะหางจากทสาธารณะซงเมอวดในทางราบแลว ระยะหางจากทสาธารณะมนอยกวาความสงของปายนนเมอวดจากพนดน และมขนาดหรอมน าหนกเกนกวาทก าหนดในกฎกระทรวง

(4) พนทหรอสงทสรางขนเพอใชเปนทจอดรถ ทกลบรถ และทางเขาออกของรถส าหรบอาคารทก าหนดตามมาตรา 8 (9)

(5) สงทสรางขนอยางอนตามทก าหนดในกฎกระทรวง ทงน ใหหมายความรวมถงสวนตาง ๆ ของอาคารดวย

47

อาคารสง หมายความวา อาคารทบคคลอาจเขาอยหรอเขาใชสอยไดทมความสงตงแตยสบสามเมตรขนไป การวดความสงของอาคารใหวดจากระดบพนดนทกอสรางถงพนดาดฟาส าหรบอาคารทรงจวหรอปนหยาใหวดจากระดบพนดนทกอสรางถงยอดผนงของชนสงสด

อาคารขนาดใหญพเศษ หมายความวา อาคารทกอสรางขนเพอใชพนทอาคารหรอสวนใดของอาคารเปนทอยอาศยหรอประกอบกจการประเภทเดยวหรอหลายประเภท โดยมพนทรวมกนทกชนในหลงเดยวกนตงแตหนงหมนตารางเมตรขนไป

อาคารชมนมคน หมายความวา อาคารหรอสวนใดของอาคารทบคคลอาจเขาไปภายในเพอประโยชนในการชมนมคนทมพนทตงแตหนงพนตารางเมตรขนไป หรอชมนมคนไดตงแตหารอยคนขนไป

เขตเพลงไหม หมายความวา บรเวณทเกดเพลงไหมอาคารตงแตสามสบหลงคาเรอนขนไป หรอเนอทต งแตหนงไรขนไป รวมทงบรเวณทอยตดตอภายในระยะสามสบเมตรโดยรอบบรเวณทเกดเพลงไหมดวย ผควบคมงาน หมายความวา ผซงรบผดชอบในการอ านวยการหรอควบคมดแลการกอสราง ดดแปลง รอถอน หรอเคลอนยายอาคาร

ผด าเนนการ หมายความวา เจาของหรอผครอบครองอาคารซงกระท าการกอสราง ดดแปลง รอถอน หรอเคลอนยายอาคารดวยตนเอง และหมายความรวมถงผซงตกลงรบกระท าการดงกลาวไมวาจะมคาตอบแทนหรอไมกตาม และผรบจางชวง

ผครอบครองอาคาร หมายความรวมถง ผจดการของนตบคคลอาคารชดส าหรบทรพยสวนกลางตามกฎหมายวาดวยอาคารชดดวย

ผตรวจสอบ หมายความวา ผซงไดรบใบอนญาตประกอบวชาชพวศวกรรมควบคม หรอผซงไดรบใบอนญาตประกอบวชาชพสถาปตยกรรมควบคมตามกฎหมายวาดวยการนน แลวแตกรณ ซงไดขนทะเบยนไวตามพระราชบญญตน

ผครอบครอง หมายความรวมถง ผจดการของนตบคคลอาคารชดส าหรบทรพยสนสวนกลางตามกฎหมายวาดวยอาคารชด นายตรวจ หมายความวา ผซงเจาพนกงานทองถนแตงตงใหเปนนายตรวจ นายชาง หมายความวา ขาราชการหรอพนกงานของราชการสวนทองถน ซงเจาพนกงานทองถนแตงตงใหเปนนายชาง หรอวศวกรหรอสถาปนกซงอธบดกรมโยธาธการแตงตงใหเปนนายชาง

48

ราชการสวนทองถน หมายความวา เทศบาล สขาภบาล องคการบรหารสวนจงหวด กรงเทพมหานคร เมองพทยา และองคการปกครองทองถนอนทรฐมนตรประกาศก าหนดใหเปนราชการสวนทองถนตามพระราชบญญตน

เจาพนกงานทองถน หมายความวา (1) นายกเทศมนตร ส าหรบในเขตเทศบาล (2) นายกองคการบรหารสวนจงหวด ส าหรบในเขตองคการบรหารสวนจงหวด (3) นายกองคการบรหารสวนต าบล ส าหรบในเขตองคการบรหารสวนต าบล (4) ผวาราชการกรงเทพมหานคร ส าหรบในเขตกรงเทพมหานคร (5) นายกเมองพทยา ส าหรบในเขตเมองพทยา (6) ผบรหารทองถนขององคกรปกครองสวนทองถนอนทรฐมนตรประกาศ

ก าหนดส าหรบในเขตองคกรปกครองสวนทองถนนน รฐมนตร หมายความวา รฐมนตรผรกษาการตามพระราชบญญตน การรกษาการตามพระราชบญญตของรฐมนตรและอ านาจหนาท 1. รฐมนตรวาการกระทรวงมหาดไทย รกษาการตามพระราชบญญตน และม

อ านาจออกกฎกระทรวง (มาตรา 7) (1) ก าหนดคาธรรมเนยมหรอยกเวนคาธรรมเนยม (2) ก าหนดแบบค าขออนญาต ใบอนญาต ใบรบรอง ใบแทน ตลอดจนแบบ

ค าสง หรอแบบอนเพอปฏบตตามพระราชบญญตน (3) ก าหนดกจการอนเพอปฏบตตามพระราชบญญตน บททวไป การยกเวนทงหมด หรอบางสวนในการปฏบตตามพระราชบญญตน (1) ไมใชบงคบแกพระทนงหรอพระราชวง (มาตรา 6) (2) รฐมนตรมอ านาจออกกฎกระทรวงยกเวน ผอนผน หรอก าหนดเงอนไข

ในการปฏบตตาม พ.ร.บ.น ทงหมดหรอบางสวนเกยวกบอาคาร (มาตรา 7) (3) เพอประโยชนแหงความมนคงแขงแรง ความปลอดภย การปองกน

อคคภย การสาธารณสข การรกษาคณภาพสงแวดลอม การผงเมอง การสถาปตยกรรมและการอ านวยความสะดวกแกการจราจร ตลอดจนการอนทจ าเปนเพอปฏบตตามพระราชบญญตน ใหรฐมนตรวาการกระทรวงมหาดไทย โดยค าแนะน าของคณะกรรมการควบคมอาคาร มอ านาจออกกฎกระทรวงก าหนดเงอนไขของอาคาร จ านวน 16 ชนด (มาตรา 8)

(4) ราชการสวนทองถนมอ านาจออกขอบญญตทองถนตามกฎกระทรวง (มาตรา 10)

49

คณะกรรมการควบคมอาคาร 1. ใหมคณะกรรมการควบคมอาคาร ประกอบดวย อธบดกรมโยธาธการและผง

เมอง เปนประธานกรรมการ มกรรมการผแทนหนวยงานของรฐและเอกชน จ านวน 10 คน และกรรมการผทรงคณวฒอกไมเกน 4 คน ซงรฐมนตรแตงตงเปนกรรมการและหวหนาส านกงานคณะกรรมการควบคมอาคารเปนกรรมการและเลขานการ

2. คณะกรรมการควบคมอาคารมอ านาจหนาท ดงน (มาตรา 18) (1) ใหค าแนะน าแกรฐมนตร (2) ใหความเหนชอบในการออกขอบญญตทองถน (3) ใหค าปรกษาแนะน าในการปฏบตตามพระราชบญญตน (4) ก ากบดแลและตรวจสอบการปฏบตงานของเจาหนาท (5) รบขนทะเบยนและเพกถอนการเปนผตรวจสอบ (6) ปฏบตการอนตามทบญญตในพระราชบญญตน

3. ใหจดตงส านกงานคณะกรรมการควบคมอาคารขนในกรมโยธาธการและผงเมอง (มาตรา 20) การกอสราง ดดแปลง รอถอน เคลอนยาย และใชหรอเปลยนการใชอาคาร

1. ตองไดรบใบอนญาตหรอแจงเจาพนกงานทองถน (มาตรา 21) 2. อาคารทสงเกน 15 เมตร ซงอยหางจากอาคารอนหรอทสาธารณะนอยกวาความ

สงอาคาร และอาคารทอยหางจากอาคารอนหรอทสาธารณะนอยกวา 2 เมตร การจะรอถอน ตองไดรบอนญาตหรอแจงตอเจาพนกงานทองถน (มาตรา 22)

3. ระยะเวลาการพจารณาค าขอรบใบอนญาตและการปฏบตงานอน ๆ ทเกยวของ (มาตรา 25)

4. อาคารมลกษณะหรออยในประเภททก าหนด เปนวชาชพวศวกรรมควบคมตามกฎหมายวาดวยวชาชพวศวกรรมหรอวชาชพสถาปตยกรรมควบคมตามกฎหมายวาดวยวชาชพสถาปตยกรรม ก าหนดใหวศวกรหรอสถาปนกตองเปนผไดรบใบอนญาต (มาตรา 26)

5. การตรวจพจารณาค าขอรบใบอนญาต เจาพนกงานทองถนมอ านาจสงใหผ ขอรบใบอนญาตแกไขเปลยนแปลงแผนผงบรเวณ แบบแปลน รายการประกอบแบบแปลน หรอรายการค านวณทยนไว เพอใหถกตองตามกฎหมาย (มาตรา 27)

6. เ มอไดรบอนญาตใหแจงชอผ ควบคมงานกบว นเรมตน และสนสดการด าเนนการตามทไดอนญาต (มาตรา 29)

7. อาคารประเภทควบคมการใช (มาตรา 32) คอ

50

(1) ส าหรบใชเปนคลงสนคา โรงแรม อาคารชด หรอสถานพยาบาล (2) ส าหรบใชเพอกจการพาณชยกรรม อตสาหกรรม การศกษา การ

สาธารณสข หรอกจการอน ตามก าหนดในกฎกระทรวง 8. อาคารสง อาคารขนาดใหญพเศษ อาคารชมนมคน และอาคารตามทก าหนดใน

กฎกระทรวงตองจดใหมผตรวจสอบดานวศวกรรมหรอดานสถาปตยกรรม เพอตรวจสอบอาคาร (มาตรา 32 ทว)

9. ระยะเวลาใบอนญาต การขอตออายใบอนญาต เงอนไขการตออาย (มาตรา 35) และการหามโอนใหบคคลอนโดยมไดรบอนญาตจากเจาพนกงานทองถน (มาตรา 36)

10. กรณผไดรบใบอนญาตตาย ทายาทตองมหนงสอแจงเจาพนกงานทองถนทราบภายใน 90 วน นบแตผไดรบใบอนญาตตาย (มาตรา 37)

11. หากด าเนนการโดยไมยนค าขอรบใบอนญาตจากเจาพนกงานทองถนสามารถกระท าไดโดยการแจงและด าเนนการตามมาตรา 39 ทว ภายหลง เมอไดรบอนญาตใหแจงชอผควบคมงานกบวนเรมตน และสนสดการด าเนนการตามทไดอนญาต (มาตรา 29)

12. อาคารประเภทควบคมการใช (มาตรา 32) คอ ในวงเลบ 1 และ 2 1. ส าหรบใชเปนคลงสนคา โรงแรม อาคารชด หรอสถานพยาบาล 2. ส าหรบใชเพอกจการพาณชยกรรม อตสาหกรรม การศกษา การสาธารณสข

หรอกจการอน ตามก าหนดในกฎกระทรวง อ านาจหนาทของเจาพนกงานทองถน

1. กรณมการกอสราง ดดแปลง รอถอน หรอเคลอนยายอาคารโดยผดตามกฎหมายนมอ านาจสงใหระงบ หามมใหใชหรอเขาไปในอาคารหรอบรเวณและจดใหมเครองหมายแสดง (มาตรา 40)

2. กรณสามารถแกไขไดตามค าสงก าหนดระยะเวลาตองไมนอยกวา 30 วน (มาตรา 41)

3. กรณไมสามารถแกไขตามค าสงได เจาพนกงานมอ านาจสงใหรอถอนอาคารภายในระยะเวลาไมนอยกวา 30 วน ตามหลกเกณฑ วธการ เงอนไข ทก าหนดในกฎกระทรวงออกตามมาตรา 8 (11) หรอขอบญญตออกตามมาตรา 9 หรอ 10 (มาตรา 42)

4. ถาไมมการรอถอนตามค าสงตามมาตรา 42 ใหเจาพนกงานทองถนมอ านาจ ดงน (มาตรา 43)

51

(1) ยนค าขอตอศาลนบแตระยะเวลาตามมาตรา 42 ไดลวงพนไป ขอใหศาลสงจบกมและกกขงโดยใหน า ป.ว แพง มาบงคบใชโดยอนโลม

(2) รอถอนเองโดยผ กระท าความผดตองรวมกนออกคาใชจาย สวนการกระท าในการด าเนนการรอถอนหากผด าเนนการกระท าโดยรอบคอบแกพฤตการณอกฝายจะเรยกรองคาเสยหายมได สวนเศษวสดกอสรางใหเจาพนกงานมอ านาจยดเกบรกษาหรอขายและถอเงนไวไดตามกฎกระทรวง ถาเจาของอาคารมไดเรยกเอาทรพยสนหรอเงนภายใน 30 วน นบแตวนรอถอนใหตกเปนของราชการสวนทองถนเพอเปนคาใชจายรอถอน

5. กรณอปกรณเกยวกบไฟฟาการจดแสงสวาง ระบบการเตอน การปองกนและระงบอคคภย การปองกนอนตรายเมอมเหตวนวาย ระบบระบายอากาศ ระบายน า, บ าบดน าเสย เครองกล หรอระบบอน ๆ มสภาพหรอการใชทอาจเปนอนตรายตอชวต ทรพยสน อาจเกดอคคภย เกดเหตร าคาญ หรอกระทบตอสงแวดลอม เจาพนกงานทองถนมอ านาจ (มาตรา 46 ทว)

(1) มค าสงหามมใหใชอาคาร และจดเครองหมายแสดงการหาม (2) มค าสงใหท าการแกไขอปกรณใหปลอดภย

6. ใหเจาพนกงานทองถนมอ านาจแตงตงขาราชการหรอพนกงานสวนทองถนทก าหนดในกฎกระทรวงใหเปนนายตรวจหรอนายชาง (มาตรา 49) การอทธรณ

1. ใหมคณะกรรมการพจารณาอทธรณ (มาตรา 50) (1) เขตก รง เทพมหานคร ห รอ เขตองคก ารบ รหาร สวนจงหวด ม

ปลดกระทรวงมหาดไทย เปนประธานกรรมการ และใหหวหนาส านกงานคณะกรรมการควบคมอาคารเปนเลขานการ

(2) เขตเทศบาล เขตเมองพทยา หรอเขตราชการสวนทองถน มผวาราชการจงหวด เปนประธานกรรมการ และใหโยธาธการจงหวดเปนเลขานการ

2. คณะกรรมการพจารณาอทธรณมอ านาจหนาท ดงน (1) พจารณาวนจฉยอทธรณค าสงเจาพนกงานทองถน (2) มหนงสอเรยกบคคลเพอใหถอยค าประกอบค าวนจฉย (3) สอบถามขอเทจจรงเพอประกอบการวนจฉยอทธรณ

3. ผขอรบใบอนญาต ผไดรบใบอนญาตมสทธอทธรณค าสงภายใน 30 วน นบแตวนทราบค าสง และการอทธรณใหท าเปนหนงสอ ใหคณะกรรมการพจารณาภายใน 60 วน นบแตไดรบอทธรณ (มาตรา 52)

52

นายชาง นายตรวจ และผตรวจสอบ 1. ใหนายชางหรอนายตรวจมอ านาจเขาไปในบรเวณทมการกอสราง ดดแปลง

รอถอน หรอเคลอนยายอาคาร เพอตรวจสอบวากระท าผดตาม พ.ร.บ.น และสอบถามขอเทจจรงหรอใหแสดงเอกสารทเกยวของจากบคคลทอยหรอท างานในสถานท (มาตรา 53)

2. การปฏบตการของนายชางหรอนายตรวจใหกระท าในเวลาพระอาทตยขนถงพระอาทตยตก และใหแสดงบตรประจ าตวเมอมการรองขอ (มาตรา 55) เขตเพลงไหม

1. เมอเกดเพลงไหมและมบรเวณรบเปนเขตเพลงไหมใหเจาพนกงานทองถนประกาศแสดงเขตเพลงไหม ณ ส านกงานของราชการทองถนและบรเวณทเกดเพลงไหม และมแผนทแสดงพรอมทงระบการผดตามพระราชบญญตน (มาตรา 56)

2. ภายใน 45 วน นบแตเกดเพลงไหม หามมใหด าเนนการเกยวกบอาคารในเขตเพลงไหม และหามผทไดรบอนญาตเกยวกบอาคารทไดรบกอนเกดเพลงไหมระงบการกระท าตามทไดรบอนญาตเปนการจดท าหรอควบคมโดยทางราชการเพอประโยชนในการบรรเทาทกข หรอดดแปลง ซอมแซมเพออยอาศยหรอใชสอยชวคราว (มาตรา 57)

3. เจาพนกงานทองถนสามารถปรบปรงเขตเพลงไหมโดยเสนอความเหนพรอมแผนทตอคณะกรรมการควบคมอาคาร ทงนภายใน 15 วน นบแตเกดเพลงไหม (มาตรา 58)

4. ใหน ากฎหมายเวนคนอสงหารมทรพยมาใชบงคบกรณตองจดใหไดมาซงทดนหรออสงหารมทรพย เพอใชประโยชนในการก าหนดเขตเพลงไหม (มาตรา 61) บทเบดเตลด ในการปฏบตหนาทของกรรมการพจารณาอทธรณ กรรมการเปรยบเทยบคดเจาพนกงานทองถน นายชาง หรอนายตรวจ ตาม พ.ร.บ.นใหเจาของหรอผครอบครองอาคารหรอบคคลทเกยวของตองใหความสะดวกหรอชวยเหลอตามสมควร (มาตรา 63) และใหบคคลดงกลาวเปนเจาพนกงานตามประมวลกฎหมายอาญา (มาตรา 64) บทก าหนดโทษ ส าหรบผฝาฝนหรอไมปฏบตตาม พ.ร.บ.นจะมโทษจ าคก ปรบ และแนวทางการด าเนนคด (มาตรา 65 – 74) สรปสาระส าคญของพระราชบญญตสถานบรการพ.ศ. 2509

1. หลกการและเหตผล โดยเหตทปจจบนไดมบคคลประกอบกจการสถานบรการบางประเภทซงอาจด าเนนการไปในทางกระทบกระเทอนตอความสงบเรยบรอยหรอศลธรรมของประชาชน และจดใหมการแสดงเพอความบนเทงในสถานบรการนนๆ ไมเหมาะสมเปนเหตใหเยาวชน

53

เอาเยยงอยางจนประพฤตตวเสอมทรามลง เปนการสมควรทจะออกกฎหมายควบคมสถานบรการนนๆ รวมทงการแสดงดวย ทงนเพอรกษาไวซงความสงบเรยบรอย ศลธรรม วฒนธรรม และประเพณอนดของชาตตอไป

2. สาระส าคญ 2.1 ค านยามศพททส าคญ (มาตรา 3)

“สถานบรการ” หมายความวา สถานททตงขนเพอใหบรการโดยหวงประโยชนในทางการคาดงตอไปน

2.1.1. สถานเตนร า ร าวง หรอรองเงง เปนปกตธระประเภททมและประเภททไมมคบรการ

2.1.2. สถานททมอาหาร สรา น าชา หรอเครองดมอยางอนจ าหนายและบรการ โดยมผบ าเรอส าหรบปรนนบตลกคา

2.1.3. สถานอาบน า นวด หรออบตว ซงมผบรการใหแกลกคา 2.1.4. สถานททมอาหาร สรา หรอเครองดมอยางอนจ าหนายหรอใหบรการ โดยม

รปแบบอยางหนงอยางใดดงตอไปน 2.1.4.1 มดนตร การแสดงดนตร หรอการแสดงอนใดเพอการบนเทงและยนยอมหรอปลอยปละละเลยใหนกรอง นกแสดง หรอพนกงานอนใดนงกบลกคา

2.1.4.2 มการจดอปกรณการรองเพลงประกอบดนตรใหแกลกคา โดยจดใหมผบรการขบรองเพลงกบลกคา หรอยนยอมหรอปลอยปละละเลยใหพนกงานอนใดนงกบลกคา

2.1.4.3 มการเตนหรอยนยอมใหมการเตน หรอจดใหมการแสดงเตน เชน การเตนบนเวทหรอการเตนบรเวณโตะอาหารหรอเครองดม

2.1.4.4 มลกษณะของสถานท การจดแสงหรอเสยง หรออปกรณอนใดตามทก าหนดในกฎกระทรวง

2.1.5. สถานททมอาหาร สรา หรอเครองดมอยางอนจ าหนาย โดยจดใหมการแสดงดนตรหรอการแสดงอนใดเพอการบนเทง ซงปดท าการหลงเวลา 24.00 นาฬกา

2.1.6. สถานทอนตามทก าหนดในกฎกระทรวง สถานทเหลานอยในขอยกเวนไมจดเปนสถานบรการ

1. สถานทซงผบรการไดขนทะเบยนและรบใบอนญาตเปนผประกอบโรคศลปะสาขาการแพทยแผนไทยประเภทการนวดไทยตามกฎหมายวาดวยการประกอบโรคศลปะ หรอไดรบยกเวนไมตองขนทะเบยนและรบใบอนญาตเปนผประกอบโรคศลปะ สาขาการแพทยแผน

54

ไทยประเภทการนวดไทยตามกฎหมายดงกลาว หรอสถานพยาบาลตามกฎหมายวาดวยสถานพยาบาล 2. สถานทเพอสขภาพหรอเพอเสรมสวยทกระทรวงสาธารณสขประกาศก าหนดโดยความเหนชอบของรฐมนตรวาการกระทรวงมหาดไทย ซงจะตองมลกษณะของสถานท การบรการหรอผใหบรการเปนไปตามมาตรฐานทกระทรวงสาธารณสขประกาศก าหนดโดยความเหนชอบของรฐมนตรวาการกระทรวงมหาดไทยดวย ประกาศดงกลาวจะก าหนดหลกเกณฑและวธการตรวจสอบเพอการรบรองใหเปนไปตามมาตรฐานนนดวยกได หรอ

3. สถานทอนตามทก าหนดในกฎกระทรวง “ความผดเกยวกบยาเสพตด” หมายความวา ความผดตามกฎหมายวาดวยยาเสพตด

ใหโทษ กฎหมายวาดวยวตถทออกฤทธตอจตและประสาท กฎหมายวาดวยการปองกนการใชสารระเหย พ.ศ.2533 และกฎหมายวาดวยมาตรการในการปราบปรามผกระท าความผดเกยวกบยาเสพตด พ.ศ.2534 กฎหมายฉบบนมวตถประสงคเพอเพมประสทธภาพในการปราบปรามนายทน หรอตวการส าคญทอยเบองหลงการลกลอบคายาเสพตด และค าจ ากดความตามพ.ร.บ.สถานบรการพ.ศ.2509 “พนกงานเจาหนาท” ส าหรบกรงเทพมหานคร หมายความถงผบญชาการต ารวจนครบาล ในจงหวดอน หมายความถง ผวาราชการจงหวด

2.2 การตงสถานบรการ 2.2.1 ตองไดรบใบอนญาตจากพนกงานเจาหนาท (มาตรา 4) 2.2.2 ผขออนญาตตงสถานบรการตองคณสมบตดงตอไปน (มาตรา 6)

(1) อายไมต ากวายสบปบรบรณ (2) ไมเปนผมความประพฤตเสอมเสยหรอบกพรองในศลธรรม (3) ไมเปนผวกลจรต หรอจตฟนเฟอนไมสมประกอบ (4) ไมเปนผเจบปวยดวยโรคตดตออนเปนทรงเกยจแกสงคม โรคพษสราเรอรง หรอโรคยาเสพตดใหโทษอยางรายแรง (5) ไมเปนผเคยตองรบโทษในความผดเกยวกบเพศตามประมวลกฎหมายอาญา ในความผดตามกฎหมายวาดวยการคาหญงและเดกหญง ตามกฎหมายวาดวยการปรามการท าใหแพรหลายและการคาวตถอนลามก หรอตามกฎหมายวาดวยการปรามการคาประเวณ

2.2.3 สถานททขออนญาตตงเปนสถานบรการตองไมอยใกลชดวด สถานทส าหรบปฏบตพธกรรมทางศาสนา โรงเรยน หรอสถานศกษา โรงพยาบาล สถานพยาบาลทรบผปวยไวคางคน สโมสรเยาวชน หรอหอพกตามกฎหมายวาดวยหอพก ในขนาดทเหนไดวาจะกอ

55

ความเดอดรอนร าคาญแกสถานทดงกลาวแลว ไมอยในยานทประชาชนอยอาศย อนจะกอความเดอดรอนร าคาญแกประชาชนผอยอาศยใกลเคยง และมทางถายเทอากาศสะดวก (มาตรา 7) 2.2.4 การบรหารจดการสถานบรการใหด าเนนการตามพระราชบญญตน เชน การรบพนกงานเขาท างานจะตองรบผทมอายไมต ากวาสบแปดปบรบรณ ตองมการจดท า การเกบรกษา และการแจงการเปลยนแปลงประวตของพนกงาน และหากมการเปลยนแปลงใหแจงเจาหนาทภายในเจดวนนบแตวนทมการเปลยนแปลง เปนตน (มาตรา 14-16) รวมทงใหผรบอนญาตมหนาทจดใหมอาหาร หรอการแสดงไดตามสมควรแตตองควบคมการแสดงเหลานนมใหเปนไปในทางลามก อนาจาร และมใหมสตวรายเขารวมการแสดงในสภาพทอาจกอใหเกดอนตรายแกผชม (มาตรา 18-19) 2.2.5 หากผรบอนญาตไมปฏบตตามค าสงของเจาพนกงาน หรอขาดคณสมบต หรอยนยอมใหมการมวสมเพอกระท าความผดเกยวกบยาเสพตดในสถานบรการ พนกงานเจาหนาทมอ านาจสงพกใบอนญาตไดและหากฝาฝนด าเนนกจการระหวางถกพกใชใบอนญาตมโทษทางอาญา สวนขนตอนการอทธรณกรณถกสงพกหรอถกเพกถอนใบอนญาตใหด าเนนการตามพระราชบญญตน (มาตรา 20-28) ความเกยวของของกฎหมายวาดวยการควบคมอาคารกบกฎหมายวาดวยสถานบรการ 1. บทบญญตทเกยวของ

1.1 มาตรา 8 แหงพระราชบญญตควบคมอาคาร พ.ศ. 2522 “มาตรา 8 เพอประโยชนแหงความมนคงแขงแรง ความปลอดภยการปองกนอคคภย การสาธารณสข การรกษาคณภาพสงแวดลอม การผงเมอง การสถาปตยกรรมและการอ านวยความสะดวกแกการจราจร ตลอดจนการอนทจ าเปนเพอปฏบตตามพระราชบญญตนใหรฐมนตรโดยค าแนะน าของคณะกรรมการควบคมอาคาร มอ านาจออกกฎกระทรวงก าหนดและขอ(10) บรเวณหามกอสราง ดดแปลง รอถอน เคลอนยาย และใชหรอ เปลยนการใชอาคารชนดใดหรอประเภทใด”

1.2 มาตรา 25 แหงพระราชบญญตควบคมอาคาร พ.ศ. 2522 “มาตรา 25 ในกรณทเปนการยนค าขอรบใบอนญาต ใหเจาพนกงานทองถนตรวจพจารณาและออกใบอนญาตหรอมหนงสอแจงค าสงไมอนญาตพรอมดวยเหตผล ใหผขอรบใบอนญาตทราบภายในสสบหาวนนบแตวนทรบค าขอ.......................”

1.3 มาตรา 7 แหงพระราชบญญตสถานบรการ ขอ (1) , (2) และขอ (3) 1.4 “มาตรา 7 อาคารหรอสถานททขออนญาตตงเปนสถานบรการ ตามมาตรา 4 ตอง

56

(1) ไมอยใกลชดวด สถานทส าหรบการปฏบตพธกรรมทางศาสนา โรงเรยนหรอสถานศกษา โรงพยาบาล สถานพยาบาล ทรบผปวยไวคางคน สโมสรเยาวชน หรอหอพกตามกฎหมายวาดวยหอพก ในขนาดทเหนไดวาจะกอความเดอดรอนร าคาญแกสถานทดงกลาว

(2) ไมอยในยานทประชาชนอยอาศย อนจะกอความเดอดรอนร าคาญแกประชาชนผอยอาศยใกลเคยง

(3) ...................." 1.4 มาตรา 8 แหงพระราชบญญตสถานบรการ พ.ศ. 2509

“มาตรา 8 ถาอาคารหรอสถานทขออนญาตตงสถานบรการ ตามมาตรา 4เปนของผอนในชนขออนญาตตงสถานบรการ ผขออนญาตตองมหนงสอแสดงวาไดรบความยนยอมจากเจาของอาคารหรอสถานทนน”

2. ลกษณะความเกยวของ 2.1 ตามมาตรา 7 ของกฎหมายสถานบรการจะเกยวของกบมาตรา 8 (10) ตาม

กฎหมายวาดวยการควบคมอาคาร ซงไดมการออกกฎกระทรวงก าหนดบรเวณหามกอสราง หรอเปลยนการใชอาคารบางชนดหรอบางประเภทในทองทตางๆ แลวจ านวน 181 ฉบบ ซงกฎกระทรวงบางฉบบไดก าหนดใหบรเวณหามกอสรางอาคารหรอสถานบรการใกลกบสถานทตางๆ ตามทก าหนดไวในมาตรา 7 ซงอาจท าใหเกดความเดอดรอนร าคาญแกบคคลในสถานทดงกลาวได

2.2 ตามมาตรา 8 ของกฎหมายสถานบรการจะเกยวของกบมาตรา 25 ตามกฎหมายควบคมอาคาร ในเรองการขออนญาตกอสรางอาคารทวาจะตองยนค าขอรบใบอนญาตกบเจาพนกงานทองถน โดยเจาพนกงานทองถนจะเปนผพจารณาวาสมควรออกใบอนญาตกอสรางใหหรอไม ซงกสอดคลองกบกรณการขออนญาตตงสถานบรการ หากอาคารหรอสถานทเปนของผอนในชนการขออนญาตตงสถานบรการกฎหมายไดเขยนไววา ผขออนญาตตงสถานบรการจะตองไดรบความยนยอมจากเจาของอาคารหรอสถานทดวย ซงเจาของอาคารหรอสถานททจดใหมการตงสถานบรการกตองยนเรองขออนญาตกอสรางอาคารกบเจาพนกงานทองถนดวยเชนกน

57

4.2 การใชอาคารในกรงเทพมหานครตามกฎกระทรวงฉบบท 55 (พ.ศ. 2543) ออกตามความในพระราชบญญตควบคมอาคาร พ.ศ. 2522 โดยเนองจากสถานบรการไมมกฎหมายทออกบงคบใหเฉพาะจงไดน ากฎหมายฉบบนน ามาปรบใชโดยประกาศในกฎกระทรวงฉบบท 55 มสาระส าคญดงน

ค าจ ากดความในขอ 1 หองแถว หมายความวา อาคารทกอสรางตอเนองกนเปนแถวยาวตงแตสองคหาขน

ไป มผนง แบงอาคารเปนคหาและประกอบดวยวสดไมทนไฟเปนสวนใหญ ตกแถว หมายความวา อาคารทกอสรางตอเนองกนเปนแถวยาวตงแตสองคหาขน

ไปมผนงแบงอาคารเปนคหาและประกอบดวยวสดทนไฟเปนสวนใหญ อาคารพาณชย หมายความวา อาคารทใชเพอประโยชนในการพาณชยกรรม หรอ

บรการธรกจ หรออตสาหกรรมทใชเครองจกรทมก าลงการผลตเทยบไดไมนอยกวา 5 แรงมา และใหหมายความรวมถงอาคารอนใดทกอสรางหางจากถนนหรอทางสาธารณะไมเกน 20 เมตร ซงอาจใชเปนอาคารเพอประโยชนในการพาณชยกรรมได

อาคารสาธารณะ หมายความวา อาคารทใชเพอประโยชนในการชมนมคนไดโดยทวไป เพอกจกรรมทางราชการ การเมอง การศกษา การศาสนา การสงคม การนนทนาการ หรอการพณชยกรรม เชน โรงมหรสพ หอประชม โรงแรม โรงพยาบาล สถานศกษา หอสมด สนามกฬากลางแจง สนามกฬา ในรม ตลาด หางสรรพสนคา ศนยการคา สถานบรการ ทาอากาศยาน อโมงค สะพาน อาคารจอดรถ สถานรถ ทาจอดเรอ โปะจอดเรอ สสาน ฌาปนสถาน ศาสนสถาน เปนตน

วสดถาวร หมายความวา วสดซงตามปกตไมแปลงสภาพไดงายโดยน า ไฟ หรอดนฟาอากาศ

วสดทนไฟ หมายความวา วสดกอสรางทไมเปนเชอเพลง พน หมายความวา พนทของอาคารทบคคลเขาอยหรอเขาใชสอยไดภายในขอบเขต

ของคานหรอตงทรบพน หรอภายในพนนน หรอภายในขอบเขตของผนงอาคารรวมทงเฉลยงหรอระเบยงดวย

ฝา หมายความวา สวนกอสรางในดานตงซงกนแบงพนภายในอาคารให เปนหอง ๆ

ผนง หมายความวา สวนกอสรางในดานตงซงกนดานนอกหรอระหวางหนวยของอาคารใหเปนหลงหรอเปนหนวยแยกจากกน

ผนงกนไฟ หมายความวา ผนงทบทกอดวยอฐธรรมดาหนาไมนอยกวา 18 เซนตเมตร และไมมชองทใหไฟหรอควนผานได หรอจะเปนผนงทบทท าดวยวสดทนไฟอยางอนท

58

มคณสมบตในการปองกนไฟไดดไมนอยกวาผนงทกอดวยอฐธรรมดาหนา 18 เซนตเมตร ถาเปนผนงคอนกรตเสรมเหลกตองหนาไมนอยกวา 12 เซนตเมตร

หลงคา หมายความวา สงปกคลมสวนบนของอาคารส าหรบปองกนแดดและฝน รวมทงโครงสรางหรอสงใดซงประกอบขนเพอยดเหนยวสงปกคลมนใหมนคงแขงแรง

ดาดฟา หมายความวา พนสวนบนสดของอาคารทไมมหลงคาปกคลม และบคคลสามารถขนไปใชสอยได

ชวงบนได หมายความวา ระยะตงบนไดซงมขนตอเนองกนโดยตลอด ความกวางสทธ หมายความวา ความกวางทวดจากจดหนงไปยงอกจดหนงโดย

ปราศจากสงใด ๆ กดขวาง ทวาง หมายความวา พนทอนปราศจากหลงคาหรอสงกอสรางปกคลมซงพนท

ดงกลาวอาจจะจดใหเปนบอน า สระวายน า บอพกน าเสย ทพกมลฝอย ทพกรวมมลฝอย หรอทจอดรถทอยภายนอกอาคารกได และใหหมายความรวมถงพนทของสงกอสราง หรออาคารทสงจากระดบพนดนไมเกน 1.20 เมตร และไมมหลงคาหรอสงกอสรางปกคลมเหนอระดบนน

ถนนสาธารณะ หมายความวา ถนนทเปดหรอยนยอมใหประชาชนเขาไป หรอใชเปนทางสญจรได ทงน ไมวาจะมการเรยกเกบคาตอบแทนหรอไม

ลกษณะของอาคาร ในขอ 2 , 4 และ 8 ขอ 2 หองแถวหรอตกแถวแตละคหา ตองมความกวางโดยวดระยะตงฉากจากแนว

ศนยกลางของเสาดานหนงไปยงแนวศนยกลางของเสาอกดานหนงไมนอยกวา 4 เมตร มความลกของอาคาร โดยวดระยะตงฉากกบแนวผนงดานหนาชนลางไมนอยกวา 4 เมตร และไมเกน 24 เมตร มพนทชนลางแตละคหาไมนอยกวา 30 ตารางเมตร และตองมประตใหคนเขาออกไดทงดานหนาและดานหลง

ในกรณทความลกของอาคารเกน 16 เมตร ตองจดใหมทวางอนปราศจากสงปกคลมขนบรเวณหนงทระยะระหวาง 12 เมตรถง 16 เมตร โดยใหมเนอทไมนอยกวา 10 ใน 100 ของพนทชนลางของอาคารนน

หองแถวหรอตกแถวทสรางอยรมถนนสาธารณะตองใหระดบพนชนลางของหองแถวหรอตกแถวมความสง 10 เซนตเมตรจากระดบทางเทาหนาอาคาร หรอมความสง 25 เซนตเมตรจากระดบกงกลางถนนสาธารณะหนาอาคาร แลวแตกรณ

ขอ 4 หองแถว ตกแถว หรอบานแถวจะสรางตอเนองกนไดไมเกนสบคหา และมความยาวของอาคารแถวหนง ๆ รวมกนไมเกน 40 เมตร โดยวดระหวางจดศนยกลางของเสาแรกถง

59

จดศนยกลางของเสา สดทาย ไมวาจะเปนเจาของเดยวกน และใชโครงสรางเดยวกนหรอแยกกนกตาม

สวนตาง ๆ ของอาคาร สวนท 1 วสดของอาคาร ขอ 14 สงทสรางขนส าหรบตดหรอตงปายทตดตงบนพนดนโดยตรงใหท าดวยวสด

ทนไฟทงหมด ขอ 15 เสา คาน พน บนได และผนงของอาคารทสงตงแตสามชนขนไป โรงมหรสพ

หอประชมโรงงาน โรงแรม โรงพยาบาล หอสมด หางสรรพสนคา อาคารขนาดใหญ สถานบรการตามกฎหมายวาดวย สถานบรการ ทาอากาศยาน หรออโมงค ตองท าดวยวสดถาวรทเปนวสดทนไฟดวย

ขอ 16 ผนงของตกแถวหรอบานแถว ตองท าดวยวสดถาวรทเปนวสดทนไฟดวย แต ถากอดวยอฐธรรมดาหรอคอนกรตไมเสรมเหลก ผนงนตองหนาไมนอยกวา 8 เซนตเมตร

ขอ 17 หองแถว ตกแถว หรอบานแถวทสรางตดตอกน ใหมผนงกนไฟทกระยะไมเกนหาคหา ผนงกนไฟตองสรางตอเนองจากพนดนจนถงระดบดาดฟาทสรางดวยวสดถาวรทเปนวสดทนไฟ กรณทเปนหลงคาสรางดวยวสดไมทนไฟใหมผนงกนไฟสงเหนอหลงคาไมนอยกวา 30 เซนตเมตรตามความลาดของหลงคา

สวนท 2 พนทภายในอาคาร ขอ 19 อาคารอยอาศยรวมตองมพนทภายในแตละหนวยทใชเพอการอยอาศยไมนอย

กวา 20 ตารางเมตร ขอ 21 ชองทางเดนในอาคาร ตองมความกวางไมนอยกวาตามทก าหนดไวดงตอไปน

1. อาคารอยอาศย ตองมความกวาง 1.00 เมตร 2. อาคารอยอาศยรวม อาคารพาณชย อาคารพเศษ ตองมความกวาง 1.50 เมตร

ขอ 22 หองหรอสวนของอาคารทใชในการท ากจกรรมตาง ๆ ตองมระยะดงไมนอยกวาตามทก าหนดไวในประเภทการใชสอยของ หองแถว ตกแถว ชนลางตองมระยะดงไมนอยกวา 3.50 เมตร สวนตงแตสองชนขนไปตองมระยะดงไมนอยกวา 3.0 เมตร

ระยะดงตามวรรคหนงใหวดจากพนถงพน ในกรณของชนใตหลงคาใหวดจากพนถงยอดฝาหรอยอดผนงอาคาร และในกรณของหองหรอสวนของอาคารทอยภายในโครงสรางของหลงคาใหวดจากพนถงยอดฝาหรอยอดผนงของหอง หรอสวนของอาคารดงกลาวทไมใชโครงสรางของหลงคา

60

หองในอาคารซงมระยะดงระหวางพนถงพนอกชนหนงตงแต 5 เมตรขนไป จะท าพนชนลอยในหองนนกได โดยพนชนลอยดงกลาวนนตองมเนอทไมเกนรอยละสสบของเนอทหอง ระยะดงระหวางพนชนลอยถงพนอกชนหนงตองไมนอยกวา 2.40 เมตร และระยะดงระหวางพนหองถงพนชนลอยตองไมนอยกวา 2.40 เมตร ดวย

หองน า หองสวม ตองมระยะดงระหวางพนถงเพดานไมนอยกวา 2 เมตร สวนท 3 บนไดของอาคาร ขอ 24 บนไดของอาคารอยอาศยรวม หอพกตามกฎหมายวาดวยหอพก ส านกงาน

อาคารสาธารณะ อาคารพาณชย โรงงาน และอาคารพเศษ ส าหรบทใชกบชนทมพนทอาคารชนเหนอขนไปรวมกนไมเกน 300 ตารางเมตร ตองมความกวางสทธไมนอยกวา 1.20 เมตร แตส าหรบบนไดของอาคารดงกลาวทใชกบชนทมพนทอาคารชนเหนอขนไปรวมกนเกน 300 ตารางเมตร ตองมความกวางสทธไมนอยกวา 1.50 เมตร ถาความกวางสทธของบนไดนอยกวา 1.50 เมตร ตองมบนไดอยางนอยสองบนไดและแตละบนไดตองมความกวางสทธไมนอยกวา 1.20 เมตร

บนไดของอาคารทใชเปนทชมนมของคนจ านวนมาก เชน บนไดหองประชมหรอหองบรรยายทมพนทรวมกนตงแต 500 ตารางเมตรขนไป หรอบนไดหองรบประทานอาหารหรอสถานบรการทมพนทรวมกนตงแต 1,000 ตารางเมตรขนไป หรอบนไดของแตละชนของอาคารนนทมพนทรวมกนตงแต 2,000 ตารางเมตรขนไป ตองมความกวางไมนอยกวา 1.50 เมตร อยางนอยสองบนได ถามบนไดเดยวตองมความกวางไมนอยกวา 3 เมตร

ขอ 25 บนไดตามขอ 24 จะตองมระยะหางไมเกน 40 เมตร จากจดทไกลสดบนพนชนนน

สวนท 4 บนไดหนไฟ ขอ 27 อาคารทสงตงแตสชนขนไปและสงไมเกน 23 เมตร หรออาคารทสงสามชน

และมดาดฟาเหนอชนทสามทมพนทเกน 16 ตารางเมตร นอกจากมบนไดของอาคารตามปกตแลว ตองมบนไดหนไฟทท าดวยวสดทนไฟอยางนอยหนงแหง และตองมทางเดนไปยงบนไดหนไฟนนไดโดยไมมสงกดขวาง

ขอ 28 บนไดหนไฟตองมความลาดชนนอยกวา 60 องศา เวนแตตกแถวและบานแถวทสงไมเกนสชน ใหมบนไดหนไฟทมความลาดชนเกน 60 องศาได และตองมชานพกบนไดทกชน

ขอ 29 บนไดหนไฟภายนอกอาคารตองมความกวางสทธไมนอยกวา 60 เซนตเมตรและตองมผนงสวนทบนไดหนไฟพาดผานเปนผนงทบกอสรางดวยวสดถาวรทเปนวสดทนไฟ

61

บนไดหนไฟตามวรรคหนง ถาทอดไมถงพนชนลางของอาคารตองมบนไดโลหะทสามารถเลอน หรอยดหรอหยอนลงมาจนถงพนชนลางได

ขอ 30 บนไดหนไฟภายในอาคารตองมความกวางสทธไมนอยกวา 80 เซนตเมตรมผนงทบกอสรางดวยวสดถาวรทเปนวสดทนไฟกนโดยรอบ เวนแตสวนทเปนชองระบายอากาศและชองประตหนไฟ และ ตองมอากาศถายเทจากภายนอกอาคารไดโดยแตละชนตองมชองระบายอากาศทเปดสภายนอกอาคารไดมพนทรวมกนไมนอยกวา 1.4 ตารางเมตร กบตองมแสงสวางใหเพยงพอทงกลางวนและกลางคน

ขอ 31 ประตหนไฟตองท าดวยวสดทนไฟมความกวางสทธไมนอยกวา 80 เซนตเมตรสงไมนอยกวา 1.90 เมตร และตองท าเปนบานเปดชนดผลกออกสภายนอกเทานน กบตองตดอปกรณชนดทบงคบใหบานประตปดไดเอง และตองสามารถเปดออกไดโดยสะดวกตลอดเวลา ประตหรอทางออกสบนไดหนไฟตองไมมธรณหรอขอบกน

ขอ 32 พนหนาบนไดหนไฟตองกวางไมนอยกวาความกวางของบนไดและอกดานหนงกวางไมนอยกวา 1.50 เมตร

หมวด 3 ทวางภายนอกอาคาร ขอ 33 อาคารแตละหลงหรอหนวยตองมทวางตามทก าหนดดงตอไปน (1) อาคารอยอาศย และอาคารอยอาศยรวม ตองมทวางไมนอยกวา 30 ใน 100 สวน

ของพนทชนใดชนหนงทมากทสดของอาคาร (2) หองแถว ตกแถว อาคารพาณชย โรงงาน อาคารสาธารณะ และอาคารอนซง

ไมไดใชเปนทอยอาศย ตองมทวางไมนอยกวา 10 ใน 100 สวนของพนทชนใดชนหนงทมากทสดของอาคาร แตถาอาคารดงกลาวใชเปนทอยอาศยดวยตองมทวางตาม (1)

ขอ 34 หองแถวหรอตกแถวซงดานหนาไมตดรมถนนสาธารณะ ตองมทวางดานหนาอาคารกวางไมนอยกวา 6 เมตร โดยไมใหมสวนใดของอาคารยนล าเขาไปในพนทดงกลาว หองแถวหรอตกแถว ตองมทวางดานหลงอาคารกวางไมนอยกวา 3 เมตร เพอใชตดตอถงกน โดยไมใหมสวนใดของอาคารยนล าเขาไปในพนทดงกลาว เวนแตการสรางบนไดหนไฟภายนอกอาคารทยนล าไมเกน 1.40 เมตร ระหวางแถวดานขางของหองแถวหรอตกแถวทสรางถงสบคหา หรอมความยาวรวมกนถง 40 เมตร ตองมทวางระหวางแถวดานขางของหองแถวหรอตกแถวนนกวางไมนอยกวา 4 เมตร เปนชองตลอดความ ลกของหองแถวหรอตกแถวเพอเชอมกบทวางหลงอาคาร

หองแถวหรอตกแถวทสรางตดตอกนไมถงสบคหา หรอมความยาวรวมกนไมถง 40 เมตรแตมทวางระหวางแถวดานขางของหองแถวหรอตกแถวนนกวางนอยกวา 4 เมตร ไมใหถอวา

62

เปนทวางระหวางแถวดานขางของหองแถวหรอตกแถวแตใหถอวาหองแถวหรอตกแถวนนสรางตอเนองเปนแถวเดยวกน

ทวางตามวรรคหนง วรรคสอง และวรรคสาม จะกอสรางอาคาร รว ก าแพง หรอสงกอสรางอนใดหรอจดใหเปนบอน า สระวายน า ทพกมลฝอย หรอทพกรวมมลฝอยไมได

หองแถวหรอตกแถวทมดานขางใกลเขตทดนของผอน ตองมทวางระหวางดานขางของหองแถว หรอตกแถวกบเขตทดนของผอนนนกวางไมนอยกวา 2 เมตร เวนแตหองแถวหรอตกแถวทกอสรางขน ทดแทนอาคารเดมโดยมพนทไมมากกวาพนทของอาคารเดมและมความสงไมเกน 15 เมตร

ขอ 35 หองแถวหรอตกแถวทมทวางหลงอาคารตามขอ 34 วรรคสอง และไดรนแนวอาคารตามขอ 41 แลว ไมตองมทวางตามขอ 33 (1) และ (2) อก

หมวด 4 แนวอาคารและระยะตาง ๆ ของอาคาร ขอ 40 การกอสรางหรอดดแปลงอาคารหรอสวนของอาคารจะตองไมล าเขาไปในท

สาธารณะ เวนแตจะไดรบอนญาตจากเจาพนกงานซงมอ านาจหนาทดแลรกษาทสาธารณะนน ขอ 41 อาคารทกอสรางหรอดดแปลงใกลถนนสาธารณะทมความกวางนอยกวา 6

เมตรใหรนแนวอาคารหางจากกงกลางถนนสาธารณะอยางนอย 3 เมตร อาคารทสงเกนสองชนหรอเกน 8 เมตร หองแถว ตกแถว บานแถว อาคารพาณชย โรงงาน อาคารสาธารณะ ปายหรอสงทสรางขนส าหรบตดหรอตงปาย หรอคลงสนคา ทกอสรางหรอดดแปลงใกลถนนสาธารณะ

(1) ถาถนนสาธารณะนนมความกวางนอยกวา 10 เมตร ใหรนแนวอาคารหางจากกงกลางถนนสาธารณะอยางนอย 6 เมตร

(2) ถาถนนสาธารณะนนมความกวางตงแต 10 เมตรขนไป แตไมเกน 20 เมตร ใหรนแนวอาคารหางจากเขตถนนสาธารณะอยางนอย 1 ใน 10 ของความกวางของถนนสาธารณะ

(3) ถาถนนสาธารณะนนมความกวางเกน 20 เมตรขนไป ใหรนแนวอาคารหางจากเขตถนนสาธารณะอยางนอย 2 เมตร

ขอ 44 ความสงของอาคารไมวาจากจดหนงจดใด ตองไมเกนสองเทาของระยะราบวดจากจดนนไปตงฉากกบแนวเขตดานตรงขามของถนนสาธารณะทอยใกลอาคารนนทสด ความสงของอาคารใหวดแนวดงจากระดบถนนหรอระดบพนดนทกอสรางขนไปถงสวนของอาคารทสงทสด ส าหรบอาคารทรงจวหรอปนหยาใหวดถงยอดผนงของชนสงสด

ขอ 45 อาคารหลงเดยวกนซงมถนนสาธารณะสองสายขนาดไมเทากนขนาบอยเมอระยะระหวางถนนสาธารณะสองสายนนไมเกน 60 เมตร และสวนกวางของอาคารตามแนวถนน

63

สาธารณะทกวางกวาไมเกน 60 เมตร ความสงของอาคาร ณ จดใดตองไมเกนสองเทาของระยะราบทใกลทสดจากจดนนไปตงฉากกบแนวเขตถนนสาธารณะดานตรงขามของสายทกวางกวา

ขอ 46 อาคารหลงเดยวกนซงอยทมมถนนสาธารณะสองสายขนาดไมเทากน ความสงของอาคาร ณ จดใดตองไมเกนสองเทาของระยะราบทใกลทสด จากจดนนไปตงฉากกบแนวเขตถนนสาธารณะดานตรงขามของสายทกวางกวา และความยาวของอาคารตามแนวถนนสาธารณะทแคบกวาตองไมเกน 60 เมตร

ส าหรบอาคารซงเปนหองแถวหรอตกแถว ความยาวของอาคารตามแนวถนนสาธารณะทแคบกวาตองไมเกน 15 เมตร

ขอ 49 การกอสรางอาคารในบรเวณดานขางของหองแถวหรอตกแถว (1) ถาหองแถวหรอตกแถวนนมจ านวนรวมกนไดตงแตสบคหา หรอมความยาว

รวมกนไดตงแต 40 เมตรขนไป และอาคารทจะสรางขนเปนหองแถวหรอตกแถว หองแถวและตกแถวทจะสรางขนตองหางจากผนงดานขางของหองแถว หรอตกแถวเดมไมนอยกวา 4 เมตร แตถาเปนอาคารอนตองหางจากผนงดานขางของหองแถว หรอตกแถวเดมไมนอยกวา 2 เมตร

(2) ถาหองแถว หรอตกแถวนนมจ านวนไมถงสบคหาและมความยาวรวมกนไมถง 40 เมตร อาคารทสรางขนจะตองหางจากผนงดานขางของหองแถว หรอตกแถวนน ไมนอยกวา 2 เมตร เวนแตการสรางหองแถว หรอตกแถวตอจากหองแถว หรอตกแถวตามขอ 4

4.3 มาตรการในการปองกนเพลงไหมในอาคารและสถานประกอบการ2 การด าเนนการเกยวกบความปลอดภย ดานการปองกนและบรรเทาสาธารณภย เพอความปลอดภยส าหรบอาคารและผใชอาคาร สถานประกอบการ ควรด าเนนการ 5 ขอ ดงน

1. จดสรางอาคารตามกฎหมายวาดวยการควบคมอาคาร (โครงสรางอาคาร) ปองกนการตดตอลกลาม ทางหนไฟอยางนอย 2 ทาง ไดตามมาตรฐาน

2. จดใหมการฝกอบรมการปองกน และระงบอคคภย -หลกสตรการดบเพลงขนตนอยางนอย 40% -หลกสตรการดบเพลงขนรนแรง (ส าหรบทมดบเพลงประจ าอาคาร) -หลกสตรการฝกซอมดบเพลงและฝกซอมหนไฟ

2 พนต ารวจโทเมธ ทานาค ผอ านวยการกองปฏบตการดบเพลง 3 ส านกปองกนและบรรเทาสา

ธารณภย กรงเทพมหานคร, บรรยายในหวขอความปลอดภยในอาคารจากอคคภย เมอ 13 มกราคม 2552 ณ สนามกฬาไทยญปน

64

หลกสตรการดบเพลงขนตน การพฒนาบคลากร ก.รจกแจงเหต ข.รจกการใชอปกรณดบเพลง ค.รจกการดบเพลงขางตน ง.รจก

ชองทางหนไฟ จ.รจกวธหนไฟ ฉ.รจกวธเคลอนยายผประสบภยจดใหมหนาทดบเพลงตลอดเวลาของการท างาน

3. จดหาและพฒนาอปกรณปองกนและระงบอคคภยประจ าอาคาร พฒนาอปกรณใหเหมาะสมกบพนทอาคาร และมการตรวจสอบใหตามก าหนดใหใชงานไดตลอดเวลา

4. จดท าแผนปองกนและระงบอคคภย 7 แผน ก าหนดใหผรบผดชอบทกพนทอยางชดเจน ก าหนดกอนเกดเหต ก าหนดขณะเกดเหต และก าหนดหลงเกดเหต

5. จดท าการฝกซอมดบเพลงและหนไฟอยางนอยปละ 1 ครง อาคารและสถานประกอบการใด ท าครบ 5 ขอ กจะปลอดภยจากอคคภย และเปนไปตามท กฎหมายก าหนด และไดมาตรฐานความปลอดภย

แผนการปองกนและระงบอคคภย หลกการและเหตผลในการจดท าแผนปองกนและระงบอคคภย 1. เพอปองกนการสญเสยทงชวตและทรพยสนจากอคคภย 2. เพอสรางความมนใจเรองความปลอดภยใหแกผใชอาคาร 3. เพอลดอตราเสยงในการทจะเกดเหตอคคภยและสาธารณภย 4. เพอสรางทศนคตทดของพนกงานในสถานประกอบการ 5. เพอเปนไปตามทกฎหมายก าหนดและไดมาตรฐานความปลอดภย แผนการปองกนและระงบอคคภยม 7 แผนดงน 1.แผนการอบรม 2.แผนการตรวจตรา 3.แผนการรณรงคปองกนอคคภย

4.แผนการดบเพลง 5.แผนการอพยพหนไฟ 6.แผนบรรเทาทกข และ7.แผนปฏรปฟนฟ จดท าแผนปองกนและระงบอคคภย 7 แผน -ก าหนดใหผรบผดชอบทกพนทอยางชดเจน -ก าหนดกอนเกดเหต ไดแกแผนการอบรม แผนการตรวจตรา แผนการรณรงค

ปองกนอคคภย -ก าหนดขณะเกดเหต ไดแกแผนการดบเพลง แผนการอพยพหนไฟ แผนบรรเทา

ทกข -ก าหนดหลงเกดเหต ไดแกแผนปฏรปฟนฟ

65

แผนการอบรม เปนแผนทจดท าขนส าหรบการปองกนอคคภยในสถานประกอบการ โดยก าหนดใหมการอบรมพนกงานหรอเจาหนาทของสถานประกอบการ ในเรองของการฝกซอมดบเพลงและการหนไฟ

หลกการจดท าแผนการอบรม ก าหนดบคคลผรบผดชอบด าเนนการฝกอบรม ก าหนดหลกสตรเรอง หรอหวขอท

จะท าการฝกอบรม ไดแก การดบเพลงขนตน การดบเพลงขนรนแรงหรอขนกาวหนา การอพยพหนไฟเลอกวธการฝกอบรม เชน การบรรยาย การอภปราย ก าหนดระยะเวลาทใชในการฝกอบรม ก าหนดบคคลทจะเขารบการฝกอบรมใหเหมาะสมกบเรองหรอหวขอฝกอบรมมการประเมนผลการอบรมทกครง

การรณรงคเกยวกบการปองกนอคคภย เพอเปนการสงเสรมและสนบสนนใหพนกงานทกคนตระหนกเกยวกบการปองกน

อคคภย ซงจะท าใหเกดความปลอดภยขนในบรษทฯ จงจดใหมกจกรรม “การประกวดภาพวาดสาเหตของการเกดอคคภย” โดยมขอก าหนดดงน

1. ลกษณะของภาพสามารถสงภาพทงภาพสหรอภาพขาวด า 2. การสงเขาประกวด พนกงาน 1 คน สามารถสงภาพวาดไดไมเกน 3 ภาพ 3. การตดสน คณะกรรมการจะเปนผพจารณาตดสน 4. รางวล 5. ภาพทไดรางวลจะน าลงวารสารของบรษทฯ เผยแพรในโอกาสตอไป 6. ตดตอสอบถามรายละเอยดเพมเตมไดทคณะกรรมการจดงาน

การฝกซอมดบเพลงและหนไฟส าหรบอาคารและสถานประกอบการ หลกเกณฑการฝกซอมดบเพลงและหนไฟ ตองจดใหมการฝกอบรมทงภาคทฤษฎ

และภาคปฏบตการฝกซอมดบเพลงและหนไฟ 1. การฝกอบรมภาคทฤษฎตองมก าหนดระยะเวลาการฝกอบรมไมนอยกวาสาม

ชวโมงตอหลกสตรและอยางนอยตองมเนอหาวชาทอบรม ดงตอไปน 1.1 แผนการดบเพลงและวธการดบเพลงของสถานประกอบการ 1.2 แผนการอพยพหนไฟและวธการอพยพหนไฟของสถานประกอบการ 1.3 การคนหาและชวยเหลอผประสบภย

2. การฝกภาคปฏบตตองมการฝกซอม ดงตอไปน 2.1 การดบเพลงดวยเครองดบเพลงแบบมอถอและสายดบเพลง 2.2 การดบเพลงจากเพลงประเภทตางๆ ทอาจเกดขนกบสถานประกอบการ

66

2.3 การอพยพหนไฟ 2.4 การคนหา ชวยเหลอและเคลอนยายผประสบภย

3. การฝกซอมดบเพลงและหนไฟจะตองด าเนนการ ดงตอไปน 3.1 จดใหมการฝกปฏบตจรงในสถานประกอบการทผ เขารบการฝกอบรม

ปฏบตงานอย 3.2 จดใหมอปกรณทจ าเปนตอการฝกอบรมและการฝกซอม รวมทงตองมความ

เหมาะสมกบการดบเพลงและการหนไฟของอาคารและสถานประกอบการ 3.3 อปกรณตองสามารถใชงานได มความปลอดภยตอการฝกอบรม การฝกซอม

และจ านวนเพยงพอตอผเขารบการฝก 3.4 จดใหมการบรรยายสรปหลงการฝกซอมดบเพลงและหนไฟ เพอ ก. สรปเหตการณระหวางการฝกซอม ข. ระบขอบกพรองในสวนของบคลากร อปกรณ และแผน ทจะตอง

พฒนา ปรบปรง แกไข เพอลดความสญเสยเมอเกดอคคภย จตส านกในเรอง “ความปลอดภย” ดานอคคภย ความปลอดภยดานอคคภยจะเกดขนได ก ตอเ มอทกฝายตองตระหนก ให

ความส าคญและปฏบตตามกฎหมายทเกยวของฯ โดยเครงครด โดยมฝายทเกยวของดงน เจาหนาทของรฐทมสวนรบผดชอบ เจาของอาคาร เจาหนาทความปลอดภยของอาคาร และสถานประกอบการ ผใชอาคาร ภาคประชาชน สอมวลชน ทกฝายจะตองใหความส าคญและด าเนนการดวยความเตมใจและสมครใจ โดยชวยกนสรางจตส านกวาความปลอดภยนน เปนหนาทของทกฝายทจะตองมสวนรวมกนรบผดชอบเพอใหเกดความปลอดภยตอชวตและทรพยสน

ความเกยวของของกฎหมายวาดวยการควบคมอาคารกบกฎหมายวาดวยการปองกนและบรรเทาสาธารณภย 1. บทบญญตทเกยวของพระราชบญญตควบคมอาคาร พ.ศ. 2522

มาตรา 8 เพอประโยชนแหงความมนคงแขงแรง ความปลอดภย การปองกนอคคภย การสาธารณสข การรกษาคณภาพสงแวดลอม การผงเมอง การสถาปตยกรรม และการอ านวยความสะดวกแกการจราจร ตลอดจนการอนทจ าเปนเพอปฏบตตามพระราชบญญตน ใหรฐมนตรโดยค าแนะน าของคณะกรรมการควบคมอาคาร มอ านาจออกกฎกระทรวงก าหนดในขอ (4) แบบและวธการเกยวกบการตดตงระบบประปา กาซ ไฟฟา เครองกล ความปลอดภยเกยวกบอคคภยหรอภยพบตอยางอน และการปองกนอนตรายเมอมเหตชลมนวนวาย

67

ลกษณะความเกยวของในมาตรานไดก าหนดใหมการออกกฎกระทรวงเรองความปลอดภยของอาคารทเกยวของกบอคคภยโดยก าหนดแบบระบบปองกนตาง ๆกฎกระทรวงฉบบท 39 (พ.ศ. 2537) วาดวยการก าหนดแบบ และวธการเกยวกบการตดตงระบบการปองกนอคคภย แบบและจ านวนหองน าและหองสวม ระบบการจดแสงสวางและการระบายอากาศ และระบบจายพลงงานไฟฟาส ารองส าหรบกรณฉกเฉน (ดมาตรา 5 (3) และมาตรา 8(4) (5) และ (6)) ลกษณะความเกยวของเรองรายละเอยดในตวอาคารเรองวสดทใชในการกอสรางอาคาร สญญาณเตอนไฟไหมอตโนมต รวมถงการตดตงอปกรณดบเพลงกฎกระทรวง ฉบบท 47 (พ.ศ. 2540) วาดวยการยกเลกกฎกระทรวง ฉบบท 38 (พ.ศ. 2536)และการก าหนดหลกเกณฑ วธการ และเงอนไขในการใหเจาพนกงานทองถนมอ านาจสงใหเจาของหรอผครอบครองอาคารปรบปรง หรอแกไขระบบความปลอดภยเกยวกบอคคภยของอาคาร (ดมาตรา 5 (3)และมาตรา 46 วรรคหนง) ลกษณะความเกยวของกฎกระทรวงก าหนดลกษณะโครงสรางอาคารเพอปองกนอคคภยรวมถงความปลอดภยในการใชกระจกเปนโครงสรางในตวอาคารพระราชบญญตปองกนและระงบอคคภย พ.ศ. 2542 มาตรา 9 เมอไดรบรายงานจากนายตรวจวาเจาของหรอผครอบครองอาคารหรอสถานทไมปฏบตตามค าแนะน าของนายตรวจตามมาตรา 8 (4) หรอเจาพนกงานทองถนตรวจพบดวยตนเองวามสงทท าใหเกดอคคภยไดงาย สงทอยในภาวะอนอาจท าใหเกดอคคภยไดงาย หรอการกระท าทอาจท าใหเกดอคคภยไดงาย ใหเจาพนกงานทองถนมอ านาจสงใหเจาของหรอผ ครอบครองอาคารหรอสถานทแกไขปรบปรงหรอปฏบตใหถกตองหรอเหมาะสมไดค าสงของเจาพนกงานทองถนตามวรรคหนงใหท าเปนหนงสอและก าหนดระยะเวลาทจะตองปฏบตใหแลวเสรจตามค าสงไวตามสมควร แตตองไมเกนสามสบวน เวนแตเปนกรณทมเหตอนสมควรเจาพนกงานทองถนจะขยายเวลาออกไปไดไมเกนสองครง ครงละไมเกนสบหาวนการสงค าสงตามมาตรานใหน าสง ณ ภมล าน าหรออาคารหรอสถานทของบคคลซงระบไวในค าสงในเวลาระหวางพระอาทตยขนถงพระอาทตยตก หรอจะสงโดยทางไปรษณยลงทะเบยนตอบรบกไดในกรณทน าสงแลวแตบคคลซงระบไวในค าสงปฏเสธไมยอมรบค าสง ใหผน าสงขอใหพนกงานฝายปกครองหรอต ารวจไปเปนพยานเพอวางค าสงไว ณ ทนน แตถาไมพบบคคลซงระบไวในค าสงจะสงใหกบบคคลใดซงบรรลนตภาวะแลวซงอยในอาคารหรอสถานทนนกได และถาไมพบบคคลใดหรอพบแตไมมบคคลใดยอมรบไวแทน ใหปดค าสงนนไวในททเหนไดงายตอหนาพนกงานฝายปกครองหรอต ารวจทไปเปนพยาน

68

ลกษณะความเกยวของกรณทเจาพนกงานเหนวาลกษณะของอาคารหรอกจการของเจาของอาคารมเหตนาจะเกดอนตรายอคคภยได เหนควรใหมค าสงใหเจาของอาคารแกไขใหถกตองได 4.4 ขอสรปการน ากฎหมาย พระราชบญญตทง 3 ฉบบและกฎกระทรวงตางๆทเกวของมาใชปรบตามขอเทจจรงทเกดขนของกรณ ซานตกาผบและเสอปาพลาซานน มดงน 1. ในสวนของพระราชบญญตควบคมอาคาร พ.ศ.2522 นนถอไดวาเปนกฎหมายหลกในเบองตนถงความเขาใจในการกอสรางอาคารประเภทตางๆ ผทเขามามสวนเกยวของในการบงคบใชกฎหมาย เชน วศวกร นายชางโยธา สถาปนก เจาหนาทองถนในส านกงานเขตพนททเกยวของและผประกอบกจการ เปนตน ส าหรบในสวนของขบวนการยนเรองขออนญาตกอสรางอาคาร การด าเนนการกอสรางวามหลกเกณฑใดทตองปฏบตในระหวางกอสรางตามกฎกระทรวงซงเปนกฎหมายลกทออกมาเพอใชในการปฏบตเพราะในกฎกระทรวงจะระบถงรายละเอยดของลกษณะอาคารและสวนทเกยวของเชน ทางหนไฟ บนได ชองทางเดน นนวาควรมระยะเทาไรถงจะเปนไปตามมาตรฐานทกฎหมายก าหนดไว ดงนนความสมพนธในการบงคบใชกฎหมายตามพระราชบญญตควบคมอาคารกบกฎกระทรวงจงมความสมพนธกนอยางตอเนอง สาระส าคญของพระราชบญญตควบคมอาคาร จะอธบายถงนยามความหมายทวไปการออกกฎกระทรวงเชน อาคาร ผตรวจสอบของสวนราชการทองถน เจาพนกงานทองถน เปนตน ในสวนของการกอสราง ดดแปลง รอถอน เคลอนยายและใชหรอเปลยนการใชอาคารซงเปนขนตอนทส าคญในการขอนญาตกอสราง และใชอาคาร โดยเจาพนกงานทองถนจะเขามามสวนในการบงคบใชกฎหมายใหเปนไปตามทก าหนดไว และจะโยงไปถงการใชอ านาจหนาทของเจาพนกงานทองถนวามขอบเขตในการใชดลยพนจในการอนญาตกอสรางไดแคไหนเพยงใด และเมอมการด าเนนการกอสรางและแลวเสรจใชอาคารในเวลาตอมา ซงนายชาง นายตรวจและผตรวจสอบจะเปนผตรวจสอบอาคารตามอ านาจหนาทและเวลาทไดก าหนดไว 2. ในสวนของพระราชบญญตสถานบรการ พ.ศ.2509 เปนกฎหมายทใชเมอผประกอบการไดมายนขอเพอวตถประสงคต งสถานบรการและเปดหรอปดสถานบรการตามเงอนไขประเภทของสถานบรการซงตามมาตรา 3 ของพ.ร.บ.ฉบบนไดก าหนดไว 4 ประเภทหลกๆไดแก 1.สถานเตนร า ร าวงฯ 2.สถานทมอาหาร สรา จ าหนายและบรการฯโดยมหญงบ าเรอส าหรบปรนนบตลกคา 3.สถานอาบน า นวดหรออบตว และ4.สถานทมอาหาร สรา จ าหนายโดยจดใหมการแสดงดนตร ทส าคญการก าหนดสถานทตงสถานบรการตามมาตรา 7 ไดระบไวใหอยในเขตพนททไมมผลกระทบตอวด โรงเรยน สถานศกษา โรงพยาบาล หอพก เปนตน เพอไมใหเกดความ

69

เดอดรอนร าคาญแกประชาชน และการใหอ านาจแกเจาพนกงานต ารวจในเขตพนททรบผดชอบเปนผออกใบอนญาตตงสถานบรการและใชสถานบรการจงเปนเรองทตองใชดลยพนจเขามาในการตดสนใจ และเมอสถานบรการไดเปดกจการไปแลวทางเจาหนาทตองคอยเขาไปตรวจสอบสถานบรการดงกลาวเพอใหสถานบรการด าเนนการไมขดตอความสงบเรยบรอยหรอศลธรรมอนดตามมาตรา 21 ซงมผลตอการตอหรอไมตอใบอนญาตในแตละป และการบรหารจดการสถานบรการ เชน การรบพนกงานเขาท างานจะตองรบผทมอายไมต ากวาสบแปดปบรบรณ ตองมการจดท า การเกบรกษา และการแจงการเปลยนแปลงประวตของพนกงาน และการจดใหมอาหาร หรอการแสดงไดตามสมควรแตตองควบคมการแสดงเหลานนมใหเปนไปในทางลามก อนาจาร และมใหมสตวรายเขารวมการแสดงในสภาพทอาจกอใหเกดอนตรายแกผชม 3. ในสวนของพระราชบญญตปองกนและระงบอคคภย พ.ศ.2542 นนเปนกฎหมายทตองใชเกยวของกบ พระราชบญญตควบคมอาคารและพระราชบญญตสถานบรการ เนองจากเปนเรองของการปองกนอคคภยและระงบอคคภย จากเหตเพลงไหม ส าหรบผเกยวของในการปองกนและระงบอคคภย คอ เจาพนกงานทองถน เชนผวาราชการกรงเทพมหานคร ในฐานะผอ านวยการดบเพลงประจ าทองถน และพนกงานดบเพลงมหนาทปองกนอคคภย ระงบอคคภย และการซอมระงบอคคภยส าหรบในเขตกรงเทพมหานคร

บทบญญตทเกยวของพระราชบญญตควบคมอาคาร พ.ศ. 2522 ตามมาตรา 8 เพอประโยชนแหงความมนคงแขงแรง ความปลอดภย การปองกนอคคภย การสาธารณสข การรกษาคณภาพสงแวดลอม การผงเมอง การสถาปตยกรรม และการอ านวยความสะดวกแกการจราจร แบบและวธการเกยวกบการตดตงระบบประปา กาซ ไฟฟา เครองกล ความปลอดภยเกยวกบอคคภยหรอภยพบตอยางอน และการปองกนอนตรายเมอมเหตชลมนวนวาย

การก าหนดแบบ และวธการเกยวกบการตดตงระบบการปองกนอคคภย แบบและจ านวนหองน าและหองสวม ระบบการจดแสงสวางและการระบายอากาศ และระบบจายพลงงานไฟฟาส ารองส าหรบกรณฉกเฉน ตามมาตรา 5 (3) และมาตรา 8(4) (5) และ (6) เรองรายละเอยดในตวอาคารเรองวสดทใชในการกอสรางอาคาร สญญาณเตอนไฟไหมอตโนมต รวมถงการตดตงอปกรณดบเพลงตามกฎกระทรวง ฉบบท 47 (พ.ศ. 2540) และการก าหนดหลกเกณฑ วธการ และเงอนไขในการใหเจาพนกงานทองถนมอ านาจสงใหเจาของหรอผ ครอบครองอาคารปรบปรง หรอแกไขระบบความปลอดภยเกยวกบอคคภยของอาคารตามมาตรา 5 (3)และมาตรา 46 วรรคหนงเปนตน

70

4. 5 หนวยงานทรบผดชอบของกรงเทพมหานคร 4.5.1หนวยงานหลกทมหนาทรบผดชอบในสวนทเกยวของการบงคบใชกฎหมายพระราชบญญตควบคมอาคาร พ.ศ.2522 และพระราชบญญตสถานบรการ พ.ศ. 2509 โดยเจาพนกงานทองถนในกรงเทพมหานครและเจาพนกงานต ารวจในเขตส.น.ทรบผดชอบ 1. ผวาราชการกรงเทพมหานครและรองผวาราชการกรงเทพมหานครในฐานะต าแหนงผบรหารระดบสงของกรงเทพมหานคร

2. ส านกการโยธาในระดบกรม สงกดกรงเทพมหานคร 3. ฝายโยธา ในสงกดของส านกงานเขตกรงเทพมหานครทง 50 เขต 4. สถานต ารวจในแตละส านกงานเขตของกรงเทพมหานคร

ส านกการโยธาเปนหนวยงานระดบกรม สงกดกรงเทพมหานคร มหนาทรบผดชอบเกยวกบการวางแผนการโยธา การตรวจวเคราะหวสดกอสราง การออกแบบ การกอสรางและบรณะ การควบคมอาคาร การดแลรกษาทสาธารณะ การส ารวจและจดท าแผนททดน และการจดกรรมสทธทดนในเขตกรงเทพมหานคร

ก. ส านกงานเลขานการ มหนาทรบผดชอบเกยวกบงานสารบรรณและธรการทวไปของส านก งานชวยอ านวยและเลขานการ ฯลฯ

ข. กองแผนงานและประสานสาธารณปโภค มหนาทเกยวกบการศกษาคนควา เผยแพรความร และใหค าปรกษาดานวชาการ เปนศนยรวบรวมขอมลงานโยธาและสาธารณปโภค ฯลฯ

ค. กองวเคราะห และวจย มหนาทรบผดชอบเกยวกบการตรวจ และทดสอบคณภาพวสดกอสรางทมหนาทรบผดชอบ ในการทดสอบหรอตรวจสอบคณภาพวสดกอสราง ในงานกอสรางของหนวยงานตาง ๆ ของกรงเทพมหานคร ฯลฯ

ง. ส านกงานกอสรางและบรณะ มหนาทรบผดชอบเกยวกบการด าเนนการกอสรางส ารวจตรวจสอบ บ ารงรกษา ซอมแซมและบรณะถนน ฯลฯ

จ. ส านกงานออกแบบ มหนาทรบผดชอบเกยวกบการก าหนดนโยบายในเรองการพฒนาดานงานโยธาของกรงเทพมหานคร ฯลฯ

ฉ. กองควบคมการกอสราง มหนาทรบผดชอบเกยวกบการวางแผนและควบคมงานกอสรางใหถกตองตามแบบรายการและสญญา ฯลฯ

ช. กองควบคมอาคาร มหนาทรบผดชอบเกยวกบการควบคม แนะน าเกยวกบการขออนญาตกอสราง ดดแปลง รอถอน หรอเคลอนยายอาคารในเขตกรงเทพมหานครใหเปนไปตามทก าหนดไวในพระราชบญญต กฎกระทรวง ขอบญญต ประกาศ ระเบยบค าสง

71

และขอบงคบตางๆ และปฏบตหนาทอนทเกยวของ โดยแบงงานภายในสวนราชการ ดงน กลมงานบรหารงานทวไป และกลมงานควบคมอาคาร 1,2และ3 กลมงานกฎหมายอาคารและขอมล

ซ. กองส ารวจและแผนททดน มหนาทรบผดชอบเกยวกบการส ารวจและรงวดเพอจดท าแผนท ฯลฯ

ฌ. กองจดกรรมสทธ มหนาทรบผดชอบเกยวกบการจดท าแผนทรายละเอยด เพอประกอบการเสนอพ.ร.ฎ.ก าหนดเขตทดนในบรเวณททจะเวนคนและพ.ร.บ.เวนคนอสงหารมทรพย ฯลฯ

4.5.2 หนวยงานหลกทมหนาทรบผดชอบเมอเกดเหตเพลงไหมในพนทกรงเทพมหานคร ไดแก ส านกปองกนและบรรเทาสาธารณภย และส านกงานเขตในแตพนทใหการสนบสนน

เมอพจารณาตามบทบาทหนาทแลวหนวยงานทมความส าคญในเรองการปองกนและบรรเทาสาธารณภย คอ ส านกปองกนและบรรเทาสาธารณภย เปนหนวยงานตามโครงสรางการบรหารราชการของกรงเทพมหานคร3

ส านกปองกนและบรรเทาสาธารณภย จะเปนหนวยงานหลกในการบรหารจดการสาธารณภยกรงเทพมหานครใหเขมแขง โดยมวสยทศน คอประสานเครอขาย เนนการมสวนรวม มงการปองกน เชยวชาญการบรรเทา ในการสรางระบบบรหารจดการสาธารณภย ทน าไปสวสยทศนทพงปรารถนา มหลกการดงน

1. ในขณะเกดเหตใชระบบการบญชาการเหตการณ (Incident Command System) หรอ ICS โดยมผบญชาการเหตการณเพยงคนเดยว (Incident Commander หรอ IC)

2. มการด าเนนงานตงแตการปองกน การบรรเทา และการฟนฟ โดยเนนการปองกนมใหภยเกดเปนหลก

3. ปฏบตงาน เปนไปอยางรวดเรว ทนตอเหตการณและเปนทพงพอใจของประชาชน

4. ประสานงาน รวมมอกบหนวยงานตาง ๆ ทเกยวของ รวมถงประชาชน 5. ผน าชมชนตาง ๆ ใหเขามามสวนรวมในการปองกนและบรรเทาสาธารณภย 6. ฝกอบรมบคลากร ใหมความร ความช านาญ และประสบการณในการดบเพลง

และบรรเทาสาธารณภยตาง ๆ ส านกปองกนและบรรเทาสาธารณภย มอ านาจหนาทเกยวกบการการปองกนและ

บรรเทาสาธารณภย ปฏบตการปองกนและระงบอคคภยและบรรเทาสาธารณภยอนๆ ในพนท

3 ศนยขอมลกรงเทพมหานคร,www.bangkok.go.th , 26 มนาคม 2552

72

กรงเทพมหานคร ปรมณฑลหรอตามทรองขอ ก าหนดมาตรการในการปองกนและบรรเทาสาธารณะภยอนๆ ประสานงานกบหนวยงานภาครฐและเอกชนในการด าเนนการปองกนและระงบอคคภย ก าหนดประสานแผนการปฏบตงานของส านกใหเปนไปตามแผนแมบทกรงเทพมหานคร ด าเนนการตามกฎหมายวาดวยการปองกนและระงบอคคภย กฎหมายวาดวยการปองกนภยฝายพลเรอน และกฎหมายอนทเกยวของ ศกษา วเคราะห วจย และเผยแพรประชาสมพนธ ความรดานการปองกนและบรรเทาสาธารณภย การพฒนาขดความสามารถของเจาหนาทผปฏบตงาน และปฏบตหนาทอนทเกยวของ โดยการแบงสวนราชการและหนาทรบผดชอบ ดงน

1. ส านกงานเลขานการ มหนาทความรบผดชอบเกยวกบงานดานสารบรรณและธรการทวไปของส านกงานชวยอ านวยการและเลขานการ ฯลฯ

2. กองวชาการและแผนงาน มหนาทรบผดชอบเกยวกบ การศกษา วเคราะหและวางแผนปองกนและบรรเทาสาธารณภย การพฒนาระบบปองกนสาธารณภย การตรวจสอบสภาพอาคารสถานททมความเสยง และการด าเนนการใดๆ ใหเปนไปตามพระราชบญญตปองกนและระงบอคคภย พ.ศ. 2542 พระราชบญญตปองกนภยฝายพลเรอน พ.ศ. 2522 และกฎหมายอนทเกยวของ ฯลฯ

3. กองอ านวยการปองกนและบรรเทาสาธารณภย มหนาทรบผดชอบเกยวกบการอ านวยการปองกนและบรรเทาสาธารณภย การประสานงานกบสวนราชการและเอกชน การก าหนดมาตรการ ก ากบ ดแล การปฏบตงานของอาสาสมครปองกนภยฝายพลเรอนและอาสาสมครบรรเทาสาธารณภย การใหการสงเคราะหและบรรเทาความเดอดรอนแกผ ประสบภย การสอสาร และปฏบตหนาทอนทเกยวของ

4. กองปฏบตการดบเพลง 1,2,3,4 มหนาทรบผดชอบเกยวกบการระงบอคคภย และภยพบตอนๆ ทเกดขนในพนทเขตกรงเทพมหานครทง 50 เขต และปรมณฑล หรอตามทรองขอกภยและชวยเหลอผประสบภย ตรวจตราปองกนอคคภยและภยพบตอนๆ ส ารวจและจดท าแผนท แหลงน า แหลงชมชนและเสนทางตามจดอนตราย ดแลและรกษาเครองมออปกรณ ตลอดจนยานพาหนะตางๆ ใหอยในสภาพพรอมทจะปฏบตงานไดทกโอกาส ฝกอบรมผปฏบตงานใหมความรความช านาญในการปฏบตหนา ท ใหการชวยเหลองานดานบรการแกประชาชน สวนราชการ และหนวยงานอนๆ ตามทรองขอ และปฏบตหนาทอนทเกยวของ