โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ...

287
รายงานวิจัยฉบับสมบูรณ์ การพัฒนากระบวนการปรับเปลี่ยนมโนทัศน์ที่คลาดเคลื่อนของครูในการใช้ แฟ้มสะสมงานเพื่อประเมินผลการเรียนรู้ของนักเรียนประถมศึกษา Development of a Process to Change Teachers’ Misconception in Using Portfolio for Elementary School Student Assessment โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์ ธันวาคม 2561

Transcript of โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ...

Page 1: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

รายงานวจยฉบบสมบรณ

การพฒนากระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใช แฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษา

Development of a Process to Change Teachers’ Misconception in Using Portfolio for Elementary School Student Assessment

โดย กมลวรรณ ตงธนกานนท

ธนวาคม 2561

Page 2: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

สญญาเลขท RSA5880029

รายงานวจยฉบบสมบรณ

การพฒนากระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใช

แฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษา Development of a Process to Change Teachers’ Misconception in Using Portfolio for Elementary School Student Assessment

กมลวรรณ ตงธนกานนท ภาควชาวจยและจตวทยาการศกษา

คณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

สนบสนนโดยสานกงานกองทนสนบสนนการวจย และจฬาลงกรณมหาวทยาลย

(ความเหนในรายงานนเปนของผวจย สกว. และจฬาลงกรณมหาวทยาลย ไมจาเปนตองเหนดวยเสมอไป)

Page 3: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

ข  

กตตกรรมประกาศ

งานวจยเรอง “การพฒนากระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษา” นสาเรจลลวงดวยดภายใตการสนบสนนทนวจยจาก สานกงานกองทนสนบสนนการวจย และตนสงกด ไดแก สานกบรหารวจย จฬาลงกรณมหาวทยาลย และ คณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย ผวจยขอขอบพระคณเปนอยางสงมา ณ โอกาสน ขอบพระคณผทรงคณวฒทสละเวลาใหสมภาษณและผทรงคณวฒทตรวจสอบเครองมอทใชในการวจย และขอขอบคร ทกคนทเปนกลมตวอยางในความรวมมอในการตอบแบบสอบถามและดาเนนการทดลองใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทผวจยพฒนาขนในการวจยครงน

ผวจย

Page 4: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

บทคดยอ

การวจยนใชระเบยบวธวจยและพฒนา มวตถประสงคเพอ 1 .วเคราะหมโนทศนทคลาดเคลอนและ การปฏบตของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษา 2. พฒนากระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษา และ 3. ตรวจสอบประสทธผลของกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษา กลมตวอยางทใชในการเกบรวบรวมขอมลม 2 กลม คอ กลมตวอยางทใชวเคราะหมโนทศนทคลาดเคลอนและการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษา ไดแก ครทสอนในระดบประถมศกษาจานวน 454 คน และกลมตวอยางในการทดลองใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทพฒนาขน ซงแบงเปน 2 กลมยอย ไดแก กลมทเขารวมกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนซงเปนกลมทดลอง และกลมทไมไดเขารวมกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนซงเปนกลมควบคม กลมละ 20 คน เครองมอวจย ไดแก แบบสอบถามการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน และคมอการใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนซงผวจยพฒนาขน วเคราะหขอมลเชงปรมาณดวยสถตเชงบรรยาย ไดแก ความถ รอยละ คาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐาน และสถตเชงสรปอางอง ไดแก สถตทดสอบท สถตทดสอบไคสแควร สวนการวเคราะหเชงคณภาพใชการวเคราะหเนอหา และการสรางขอสรปเชงอปนยจาก ผลการสมภาษณ

ผลการวจยสรปไดดงน 1. โดยภาพรวม ครมมโนทศนทคลาดเคลอนทงหมด 9 มโนทศน ในจานวนนเปนมโนทศนเกยวกบหลกการ

ใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนจานวน 6 มโนทศน และเปนมโนทศนเกยวกบการนาผล การประเมนแฟมสะสมงานไปใชจานวน 3 มโนทศน ครมการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน ทง 4 ขนตอน (การวางแผนการจดทาแฟมสะสมงาน การเกบรวบรวมผลงาน การคดเลอกและสะทอนความรสกตอผลงาน และการปรบปรงแกไขและประเมนผลงาน) ในระดบปานกลางถงมาก

2. กระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษาประกอบดวย 4 ขนตอนหลก ไดแก ขนตอนทหนง การวเคราะหตนเอง ขนตอนทสอง การเปรยบเทยบความแตกตางระหวางมโนทศนทถกตองและมโนทศนทมอยเดม ขนตอนทสาม การสรางความเขาใจมโนทศนทถกตอง และขนตอนทสการปรบเปลยนเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอน ผลการตรวจสอบคณภาพของกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนทผวจยพฒนาขน พบวา ผทรงคณวฒมความเหนวาองคประกอบตางๆ ของกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทพฒนาขนมคณภาพอยในระดบมากถงมากทสด

3. คะแนนมโนทศนของครเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนโดยรวม หลงการใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนสงกวากอนการใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 ในชวงหลงการใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนทพฒนาขน จานวนครทปฏบตในระดบตางๆ ทง 4 ขนของแฟมสะสมงานแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 โดยจานวนครทปฏบตระดบสงมมากกวาจานวนครทปฏบตในระดบกลางและระดบตา คะแนนมโนทศนโดยรวมของครทเขารวมกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนในการใชแฟมสะสมงานสงกวาคะแนน มโนทศนโดยรวมของครทไมไดเขารวมกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนในการใชแฟมสะสมงานอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01

Page 5: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

Abstract

The purposes of the present research and development study were (a) to examine teachers’ misconceptions and their current performance in using portfolio for elementary school student assessment, (b) to develop a process to change teachers’ misconception in using portfolio for elementary school student assessment, and (c) to examine the effectiveness of the developed process to change teachers’ misconception in using portfolio for elementary school student assessment. Participants consisted of two groups. The first group, 454 elementary school teachers, was for the examination of teachers’ misconceptions and their current performance in using portfolio for elementary school student assessment. The second group for the examination of the developed process effectiveness were divided into two subgroups, i.e., (a) the experimental group of 20 elementary school teachers which participated in the developed process, and (b) the control group of 20 elementary school teachers which did not participate in the developed process. Research instruments were questionnaire and manual for changing teachers’ misconception in using portfolio for elementary school student assessment. Quantitative data were analyzed by using descriptive statistics, i.e., frequency, percentage, mean and standard deviation, as well as inferential statistics, i.e., t-test, and Chi-square test. Qualitative data from an interview were analyzed by using content analysis, and analytic induction.

Results were summarized as follows: 1. Overall, teachers had misconceptions on nine concepts. Six concepts were about the

principles of student portfolio assessment and three concepts were about the utilization of the results from student portfolio assessment. Teachers implemented the four main steps of student portfolio assessment [i.e., (a) planning for the portfolio assessment, (b) collecting created products, (c) selecting products and reflecting on selected products, and (d) revising and evaluating products] at a medium to high level.

2. The developed process to change teachers’ misconception in using portfolio for elementary school student assessment consisted of four main steps, i.e., (a) self-analysis, (b) identification of the differences between the reasonable concepts and the pre-existing concepts, (c) understanding of the reasonable concepts, and (d) changing the misconception. Based on the experts’ opinions, Quality of the components in the developed process was in a high to highest level.

3. Teacher score on the use of portfolio for elementary school student assessment after the participation in the developed process was statistically higher than that before the participation at the .01 level. After the participation, the numbers of teachers implementing the four main steps of student portfolio assessment were statistically different among each implementation level at the .01 level. There were more teachers implementing the four main steps in a high level, comparing to those in a medium and low levels. Teachers who participated in the developed process significantly had higher score on the use of portfolio for elementary school student assessment than those who did not participated at the .01 level.

Page 6: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

จ  

บทสรปผบรหาร

การปฏรปการศกษาทงในดานการปฏรปหลกสตร การปฏรปการสอนและการเรยนร และการปฏรปการวดและประเมนผลเปนนโยบายทประกาศขนหลงจากการประกาศใชพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 และทแกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ.2545 ในดานการปฏรปการวดและประเมนผล สถานศกษาไดใหความสาคญกบการประเมนหลากหลายวธนอกเหนอจากการประเมนแบบประเพณนยม(traditional method) ดงจะเหนไดจากมาตราท 26 ของพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 และทแกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ.2545 ทกาหนดใหสถานศกษาจดการประเมนผเรยนโดยพจารณาจากพฒนาการและ ความประพฤตของผเรยน นอกจากนนยงกาหนดใหสถานศกษาสงเกตพฤตกรรมการเรยน การรวมกจกรรม ควบคไปกบการทดสอบดวย โดยดาเนนการควบคไปในกระบวนการเรยนการสอนตามความเหมาะสม ดงนนการประเมนตามสภาพจรง (authentic assessment) จงเปนกระบวนการทสถานศกษานามาใชใน การประเมนการเรยนรของผเรยนมากขนเรอยๆ เนองจากวธการตางๆ ในการประเมนตามสภาพจรงสามารถดาเนนการไดในระหวางการจดการเรยนการสอนโดยไมตองรอใหกจกรรมการเรยนการสอนเสรจสนลงกอนเหมอนเชนการประเมนแบบประเพณนยมทาใหผเรยนไดขอมลยอนกลบเกยวกบสภาพ จดเดน และจดทควรพฒนาในดานตางๆ ของตนเองซงนาไปสการปรบปรงและพฒนาการเรยนรของตนเองกอนสนสดการเรยน การสอน นกการศกษาและครจานวนมากไมยอมรบการประเมนแบบประเพณนยมทใชการทดสอบเพยง อยางเดยวเปนวธการทเหมาะสมในการประเมนการเรยนรของนกเรยน (Cole, Ryan, Kick, & Mathies, 2000) เนองจากการประเมนแบบประเพณนยมไมเออใหนกเรยนไดแสดงความร ความสามารถ และทกษะตางๆ ทเปนผลจากการเรยนรออกมาไดอยางเตมท และครเปนผประเมนแตเพยงผเดยวโดยไมไดเปดโอกาสใหนกเรยนมสวนรวมในการประเมนการเรยนรของตนเอง การประเมนตามสภาพจรงเปนการประเมนทชวยลดจดออนในเรองการขาดการเปดโอกาสใหผเรยนแสดงความร ความสามารถ และทกษะตางๆ หลากหลายดานทไดจากการเรยนรออกมาได (Cole, Ryan, Kick, & Mathies, 2000) เนองจากการประเมนตามสภาพจรงเปนกระบวนการทเนนการประเมนการปฏบตของผเรยนในสภาพจรงหรอสภาพทใกลเคยงกบชวตจรงของผเรยน โดยเปดโอกาสใหผเรยนไดแสดงออกถงความร เขาใจและทกษะตางๆ นอกจากน การประเมนตามสภาพจรงยงเปนวธการทนาไปสการพฒนาผเรยนไดอยางแทจรงอกดวย (กมลวรรณ ตงธนกานนท, 2549; ศรชย กาญจนวาส, 2543; ทศนา แขมมณ, 2545) แฟมสะสมงานการเรยนร (learning portfolio) เปนเครองมอหนงทใชในการประเมนผเรยนภายใตสภาพการจดการเรยนการสอนทสอดคลองกบชวตประจาวนหรอการจดการเรยนการสอนทใหนกเรยนไดพฒนาความสามารถและทกษะทซบซอนทสอดคลองกบสถานการณในชวตจรง (กมลวรรณ ตงธนกานนท, 2 5 4 9 ;Benson & Barnett, 1999; Tangdhanakanond, Pitiyanuwat, & Archwamety, 2006a) ซงสอดรบกบแนวคดการประเมนตามสภาพจรง แฟมสะสมงานเปนแหลงทเกบรวบรวมหลกฐานทสะทอนผลสมฤทธทางการเรยน ทกษะ คณลกษณะ ความสามารถ เจตคต และพฒนาการในดานตางๆ ของนกเรยนอยางเปนระบบและตอเนอง แฟมสะสมงานสามารถสะทอนความกาวหนาในดานตางๆ ของผเรยน รวมถงสะทอนภาพรวมของความสามารถและทกษะในดานตางๆ ของผเรยนได ดงนน แฟมสะสมงานจงเปนเครองมอส าหรบประเ มนความกาวหนา ( formative assessment) และประเมนผลสรปรวม ( summative assessment) ไดดวย จดเดนอกประการหนงของการประเมนโดยใชแฟมสะสมงานคอกระบวนการพฒนาแฟมสะสมงานเปนกระบวนการทสงเสรมการเรยนรและพฒนาการในดานผลสมฤทธทางการเรยน (บญญา สทธพงศ, 2543; ศรมนตร ชณวงศ , 2543; Tangdhanakanond, Pitiyanuwat, & Archwamety, 2006b), แรงจงใจใฝ

Page 7: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

ฉ  

สมฤทธ (ศรมนตร ชณวงศ, 2543) การคดอยางมวจารณญาณ (ประกอบ กรณกจ, 2544) การเรยนรแบบนาตนเอง (Elango, Jutti, & Lee, 2005; Marianne & Denise, 2010) ความเชอมนในตนเอง (ยพา เวยงกมล, 2542) และความคดสรางสรรค (ปวณา สจรตธนารกษ, 2548) นอกจากน กระบวนการจดทาแฟมสะสมงานยงประกอบดวยขนตอนททาใหผเรยนไดฝกการวเคราะหตนเองและตระหนกในจดเดนจดออนของตนเองโดยเฉพาะขนตอนการคดเลอก ขนตอนการสะทอนกลบตอผลงาน (Danielson & Abrutyn, 1997; Tangdhanakanond, 2005) ตลอดจนขนตอนการประเมนและปรบปรงผลงานในแฟมสะสมงาน (Priest &Rober, 1998 as cited in McMullan, 2006) แฟมสะสมงานยงเปนเสมอนสอกลางในการสอสารระหวางครและผปกครองเกยวกบการพฒนาการเรยนรและคณลกษณะตางๆ ของนกเรยนดวย (Kingore, 1995)

เอกสารและงานวจยทเกยวของไดเสนอขนตอนในการจดทาแฟมสะสมงานแตกตางกนไปขนกบรปแบบและกจกรรมการเรยนการสอน ตลอดจนวตถประสงคของแฟมสะสมงาน ดงนนกระบวนการจดทา แฟมสะสมงานจงมลกษณะยดหยนในการนาไปปฏบต อยางไรกตาม จากการสงเคราะหเอกสารและงานวจยทเ กยวของ (Tangdhanakanond & Wongwanich, 2012; De Fina, 1992; Burke et al., 1994; Epstein, 2001; Pearson Education Development Group, 2001; ชยพฤกษ และคณะ, 2540; อมรรตน พนธงาม,2543; สวทย มลคา, 2543; คณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน, 2552; สมศกด ภวภาดาวรรธน, 2544) พบวา ขนตอนสาคญและจาเปนทเอกสารและงานวจยทเกยวของตางๆ ไดเสนอไวสอดคลองกนม 4 ขนตอนหลก ไดแก ขนตอนการวางแผนการจดทาแฟมสะสมงาน ขนตอนการเกบรวบรวมผลงาน ขนตอนการคดเลอกผลงานและสะทอนความรสกตอผลงาน และขนตอนการปรบปรงแกไขและประเมนผลงาน จากการศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของพบวา การประเมนการเรยนรของนกเรยนโดยใช แฟมสะสมงานในประเทศไทยเรมไดรบความสนใจและมการนาไปใชในสถานศกษามากขน โดยเฉพาะหลงชวงการประกาศใชพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ.2542 และทแกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ.2545 ภทราวด มากม (2543) ไดศกษาสภาพการใชแฟมสะสมงานในการประเมนผลการเรยนรของครของสถานศกษาทกสงกดทวประเทศ ซงเปนชวงเรมตนของการปฏรปการศกษาในทศวรรษแรก (พ.ศ.2542-2551) หลงประกาศใชพระราชบญญตการศกษาแหงชาตในชวงสนๆ พบวา โดยภาพรวม ครใชแฟมสะสมผลงานในทกขนตอนเพอประเมนการเรยนรของนกเรยน อยางไรกตาม ครยงมความเขาใจในความหมายของ แฟมสะสมงานยงไมชดเจน เชน ครสวนใหญเขาใจวาแฟมสะสมงานเปนแฟมทรวบรวมผลงานของนกเรยน นาไปสการบรรจชนงานทกสงทกอยางไวในแฟมสะสมงาน (เดลนวส, 2542) นอกจากน Tangdhanakanondและ Wongwanich (2012) ไดศกษาเจตคตและความตองการจาเปนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษาซงอยในชวงทศวรรษทสองของการปฏรปการศกษา (พ.ศ.2552-2561) พบวา ครมเจคตทางบวกตอการใชแฟมสะสมงานแตมความตองการจาเปนในทกขนตอนของการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน อกทง งานวจยของ Tangdhanakanond และ Wongwanich (2014) ยงไดศกษาสภาพ ปญหา และแนวทางการแกไขปญหาของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษา ซงพบวา แมวาครจะใชแฟมสะสมงานทกขนตอนในระดบปานกลาง แตปญหาการใชแฟมสะสมงานทพบมาก คอ ครขาดความรความเขาใจอยางถองแทในการจดทาแฟมสะสมงาน และงานวจยดงกลาวยงไดเสนอแนวทางการแกไขปญหาการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน ไดแก การสงเสรมการวเคราะหและปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนการเรยนรของนกเรยน การเสรมสรางทกษะของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน และการจดทาคมอสาหรบครเกยวกบขนตอน หลกฐานและเครองมอการ

Page 8: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

ช  

ประเมนผลทจาเปนในการจดทาแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนซงจะชวยใหครเขาใจและสามารถใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนไดอยางมประสทธภาพมากยงขน มโนทศน (concept) เกยวกบเรองตางๆ เปนความคด ความเชอ หรอความเขาใจทเปนขอสรปเกยวกบสงใดสงหนงหรอสถานการณใดสถานการณหนง โดยมโนทศนเปนผลมาจากประสบการณทบคคลนนไ ดประสบ (อทตยา ส า ราญอนทร , 2553; Zirbel, 2004) หากบคคลมม โนทศ นท คลาด เคล อน (misconception) เกยวกบเรองใดหรอสถานการณใดแลว บคคลนนจะมความคด ความเชอ หรอความเขาใจทเกยวกบสงของหรอสถานการณหนงซงแตกตางออกไปจากแนวคดทไดรบการยอมรบทางวทยาศาสตร ซงอาจเกดจากการทบคคลมความรความเขาใจทไมครบถวน ไมสมบรณเกยวกบสงนน หรอตความสงนนไมถกตองหรอแตกตางจากความเปนจรงทไดรบการยอมรบในทางวทยาศาสตร (ศรเดช สชวะ, 2537; สกญญรตน คงงาม, 2552) และอาจสงผลตอการกระทาหรอการปฏบตในสงนนหรอสถานการณนนได การปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของบคคลจงเปนสงทตองใหความสาคญ เพราะการปรบเปลยน มโนทศนทคลาดเคลอนจะเปนการปรบเปลยนความคด ความเชอ ความเขาใจของบคคลในเรองนนๆ และจะสงผลตอการปฏบตในเรองนนๆ ไดถกตองตอไป

ทงน เพอใหครสามารถปฏบตในเรองการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของผเรยนประถมศกษาไดอยางถกตองและมประสทธภาพ จงควรมการวเคราะหมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน ตลอดจนควรมการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในเรองดงกลาวดวย ผวจยจงสนใจทจะพฒนากระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษา โดยดาเนนการศกษามโนทศนทถกตองในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษา แลววเคราะหมโนทศนทคลาดเคลอนและการปฏบตของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษา และพฒนากระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษาตอไป การวจยนมวตถประสงค 3 ประการ คอ 1. เพอวเคราะหมโนทศนทคลาดเคลอนและการปฏบตของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษา 2. เพอพฒนากระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอ ประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษา และ 3. เพอตรวจสอบประสทธผลของกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษา โดยมโนทศนทคลาดเคลอนในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนในการวจยครงนครอบคลม 2 องคประกอบ ไดแก หลกการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน และการนาผลการประเมนแฟมสะสมงาน ไปใช สวนการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนในการวจยครงนครอบคลม 4 ขนตอน ไดแก การวางแผนการจดทาแฟมสะสมงาน การเกบรวบรวมผลงาน การคดเลอกและสะทอนความรสกตอผลงาน และการปรบปรงแกไขและประเมนผลงาน ผลการวจยครงน นอกจากจะไดองคความรเกยวกบมโนทศนทถกตองเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนในขนตอนตางๆ แลว ยงไดสารสนเทศเกยวกบมโนทศนของครเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษาและไดกระบวนการทเหมาะสมสาหรบการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในเรองดงกลาว ซงเปนองคความรทสาคญในดานการวดและประเมนผลการศกษาและเปนสารสนเทศทสาคญตอหนวยงานทเกยวของในการวางแผนและการดาเนนการปรบเปลยนมโนทศนของครในการใชแฟมสะสมงาน

Page 9: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

ซ  

เพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนใหถกตองตอไปซงจะสงผลใหครดาเนนการในเรองดงกลาวไดถกตอง มประสทธภาพ และนกเรยนไดรบการประเมนผลการเรยนรอยางมคณภาพดวยเชนกน

สรปผลการวจย ผลการวจยสรปตามวตถประสงคการวจยไดดงน 1. ผลการวเคราะหมโนทศนทคลาดเคลอนและการปฏบตของครในการใชแฟมสะสมงานเพอ

ประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษา มโนทศนทคลาดเคลอนในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนทไดจากการ

สมภาษณผทรงคณวฒ ประกอบดวย หลกการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน การนาผลการประเมนแฟมสะสมงานไปใช และการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน ซงมรายละเอยดดงน

หลกการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน 1. ใชแฟมสะสมงานสาหรบเกบผลงานทางดานวชาการเพยงอยางเดยว หรอเกบเพยงแบบฝกหดทนกเรยนทาในรายวชาตางๆ

2. ในการจดทาแฟมสะสมงาน ครมกจะจากดรปแบบการนาเสนอผลงานในทกสวนของแฟมสะสมงาน เชน กาหนดรปแบบของคานาของแฟมสะสมงานนกเรยนเหมอนกนทกคนทงหอง หรอสารบญของนกเรยนทกคนเหมอนกนทงหมด

3. ครเขาใจวาแฟมสะสมงานควรใชเฉพาะวชาทมการสรางผลงานขนมาอยางชดเจนเทานน เชน วชา ศลปศกษา วชาภาษาไทย เปนตน ในรายวชาทไมมผลงานโดยตรงกไมจาเปนตองมแฟมสะสมงาน เชน วชาดนตรศกษา

การนาผลการประเมนแฟมสะสมงานไปใช 1. ครไมไดนาผลการประเมนแฟมสะสมงานของนกเรยนไปใช ทงในลกษณะของการประเมนกระบวนการ

ระหวางเรยนร (formative assessment) เพอการปรบเปลยนการจดการเรยนการสอน และในลกษณะของการประเมนผลสรปรวม (summative assessment) เพอเปนสวนหนงในการตดสนผลการเรยนรของนกเรยน 2. ในกรณทแฟมสะสมงานสะทอนพฒนาการการเรยนรของนกเรยน ครไมสามารถประมวลผลและแปลความหมายคะแนนพฒนาการการเรยนรของนกเรยน ทาใหไมสามารถนาผลการประเมนในลกษณะพฒนาการการเรยนรของนกเรยนไปใชพฒนานกเรยนตอไปได

การปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน การวางแผนการจดทาแฟมสะสมงาน

1. ครไมมการวางแผนการจดทาแฟมสะสมงานไวตงแตกอนจดการเรยนการสอน จงไมได เชอมโยงการประเมนโดยแฟมสะสมงานเขากบมาตรฐานและตวชวดตามหลกสตร และไมไดจดกจกรรมทใหนกเรยนไดปฏบตหรอสรางชนงานขนมาอยางตอเนอง ทาใหไมสามารถใชแฟมสะสมงานในการประเมนผลการเรยนรไดอยางมประสทธภาพ

2. ครไมไดกาหนดจดมงหมายและเกณฑการประเมนผลงานและแฟมสะสมงานไวครจานวน หนงพฒนาเกณฑการใหคะแนนแบบรบรกไมถกหลกการและไมสามารถนาไปใชไดจรง เนองจากคาบรรยายคณภาพงานในแตละระดบของผลการประเมนมความเปนปรนย และไมครอบคลมลกษณะและคณภาพของงานตามสภาพจรง

Page 10: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

ฌ  

3. ครไมไดชแจง ตกลง และทาความเขาใจรวมกนกบนกเรยนเกยวกบกระบวนการในการ จดทาแฟมสะสมงานและเกณฑตางๆ ทใชระหวางการจดทาแฟมสะสมงาน การเกบรวบรวมผลงาน

1. การเกบรวบรวมงานในแฟมสะสมงานตองใชแฟมเพยงอยางเดยวเทานนในการบรรจงาน 2. ครใหนกเรยนเกบรวบรวมผลงานทกชนทนกเรยนทาหรอสรางขน เนองจากครไม

ทราบวาควรจะเกบรวบรวมผลงานใดทเปนประโยชนตอการนาไปใชของนกเรยนตอไป 3. ครมกจะใหนกเรยนเกบแตแบบฝกหดททาหรอผลงานเทานนในแฟมสะสมงาน เนองจาก

เขาใจวาแฟมสะสมงานเปนทเกบรวบรวมผลงานการปฏบตงานและสรางชนงานตางๆ เทานน ไมมงเนนการประเมนกระบวนการทางาน จงไมไดใชแฟมสะสมงานในการเกบรวบรวมหลกฐานทสะทอนกระบวนการทางาน

การคดเลอกและสะทอนความรสกตอผลงาน 1. ครไมไดใหนกเรยนคดเลอก และสะทอนความรสกตอผลงานทตนเองไดสรางขนมา ทาให

ขาดการคดวเคราะหและวพากษงานของตนเองและครมกจะนาแฟมสะสมงานของนกเรยนทกคนไปวางรวมกนไวหลงหองโดยทไมไดชกนาใหนกเรยนทบทวนแฟมสะสมงานของตนเองเปนระยะ

2. ครเขาใจวาครเปนผเลอกผลงานตางๆ ในแฟมสะสมงานการเรยนรของนกเรยนแทนทจะใหนกเรยนเปนผเลอกผลงานของตนเอง

3. ในกรณนกเรยนประถมศกษา ครใหนกเรยนสะทอนความรสกตอผลงานทตนเองสรางโดยใหนกเรยนเขยนสะทอนในบนทกปลายเปด นกเรยนสวนใหญไมสามารถเขยนสะทอนตอผลงานได เชน นกเรยนไมสามารถถอดบทเรยนทไดจากการทากจกรรมหรอสรางผลงานชนนนได นกเรยนไมสามารถเชอมโยงบทเรยนทไดเรยนรจากการทางานตางๆ ไปใชในชวตประจาวนได

การปรบปรงแกไขและประเมนผลงาน 1. ครไมสามารถใหขอมลยอนกลบเกยวกบกระบวนการเรยนรและผลการเรยนทสะทอน

ผานผลงานในแฟมสะสมงานของนกเรยนไดอยางเหมาะสม โดยครมกจะใหขอมลยอนกลบแบบเสรมแรงในลกษณะการใหคาชมเชย เชน ดมาก สวยแลว หรอขอมลยอนกลบแบบใหการยนยน คอ การบอกนกเรยนวางานมความถกตองหรอไมเทานน ครไมสามารถใหขอมลยอนกลบทกระตนนกเรยนเพอการพฒนา รวมถงไมไดใหขอมลยอนกลบทใหแนวทางในการปรบปรงและพฒนาผลงานของนกเรยน

2. นกเรยนไมสามารถวเคราะหงานของตนเอง และประเมนงานของเพอนได นกเรยนประเมน งานในแฟมสะสมงานโดยไมไดพจารณาเกณฑการใหคะแนนทครกาหนด ตลอดจนไมสามารถใหขอเสนอแนะในการปรบปรงแกไขผลงานตางๆ ไดดวย ทงน เปนผลมาจากการทนกเรยนไมไดรบการฝกฝน และครกยงไมสามารถใหขอมลยอนกลบแกนกเรยนไดอยางเหมาะสม ทาใหนกเรยนไมเหนตวอยางของวพากษงานอยางมคณภาพ

3. ในกรณทมการใหขอมลยอนกลบ ครขาดการชกนาใหนกเรยนทบทวนและพจารณา ขอมลยอนกลบทไดจากผเกยวของแหลงตางๆ ทาใหนกเรยนไมไดปรบปรงและพฒนากระบวนการทางานและผลงานตางๆ

4. ครเขาใจวาในขนตอนการปรบปรงผลงานเปนขนตอนทนกเรยนเพยงแควาดรประบายส หรอตกแตงผลงานและแฟมสะสมงานของตนเองใหสวยงามเทานน ไมไดเปนการปรบปรงผลงานโดยใชผลการวพากษกระบวนการทางานและผลงาน ตลอดจนผลการสะทอนความคดความรสกของงานมาใชในการปรบปรงผลงาน

Page 11: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

ญ  

5. ในการประเมนผลงานในแฟมสะสมงาน ครจานวนหนงประเมนปรมาณของชนงาน วามจานวนตามทกาหนดใหนกเรยนจดเกบในแฟมสะสมงานหรอไม โดยไมไดพจารณาคณภาพของชนงานตางๆ ในแฟมสะสมงานของนกเรยน

ผลการวเคราะหมโนทศนทคลาดเคลอนและการปฏบตของครทวประเทศในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษาทไดจากการสารวจ พบวา โดยภาพรวม คร (ทงทเคยผานการอบรมและไมเคยผานการอบรมเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน) ม มโนทศนทคลาดเคลอนทงหมด 9 มโนทศน ในจานวนนเปนมโนทศนเกยวกบหลกการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนจานวน 6 มโนทศน และเปนมโนทศนเกยวกบการนาผลการประเมน แฟมสะสมงานไปใชจานวน 3 มโนทศน มโนทศนเกยวกบหลกการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนทครมความคลาดเคลอนมากทสดคอ แฟมสะสมงานการเรยนรเปนแหลงเกบรวบรวมแบบฝกหดทงหมดตลอดภาคการศกษาทนกเรยนไดทา รองลงมาคอ ครควรกาหนดรปแบบแฟมสะสมงานของนกเรยนใหเหมอนกนทกคน เชน รปแบบของการเขยนคานา และสารบญ เปนตน เพอใหการประเมนเปนมาตรฐานเดยวกน และการใชแฟมสะสมงานในการประเมนการเรยนรของนกเรยนตองทาแยกรายวชา แฟมสะสมงานตองใชในวชาทมการสรางชนงานขนมาชดเจน แฟมสะสมงานการเรยนรเปนเครองมอประเมนทเหมาะกบ การจดการเรยนการสอนแบบบรรยาย และการใชแฟมสะสมงานในการประเมนการเรยนรของนกเรยนไมจาเปนตองมการวางแผนกจกรรมการเรยนการสอนตงแตตนภาคเรยน ตามลาดบ สวนมโนทศนทเกยวกบการนาผลการประเมนแฟมสะสมงานไปใชทครมความคลาดเคลอนมากทสดคอ เมอสนสดกระบวนการจดทาแฟมสะสมงานแลว ครตองเกบแฟมสะสมงานของนกเรยนไวเพอนามาเปนหลกฐานสะทอนคณภาพการสอนของคร รองลงมาคอ หากจะใชผลการประเมนโดยแฟมสะสมงานควรเนนการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลสรปรวมมากกวาเพอประเมนความกาวหนา และการประเมนโดยแฟมสะสมงานเปนวธการใชประกอบการประเมนการเรยนรของนกเรยน จงไมจาเปนตองนาขอมลจากการประเมนแฟมสะสมงานมาใช เมอพจารณาครในกลมทเคยผานการอบรมและไมเคยผานการอบรมเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน พบวา ครทงสองกลมดงกลาวมความคลาดเคลอนในมโนทศนเดยวกนทงมโนทศนทเกยวกบหลกการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรและมโนทศนทเกยวกบการนาผลการประเมนแฟมสะสมงานไปใช โดยภาพรวม คร (ทงทเคยผานการอบรมและไมเคยผานการอบรมเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน) มการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน ทง 4 ขนตอน (การวางแผนการจดทาแฟมสะสมงาน การเกบรวบรวมผลงาน การคดเลอกและสะทอนความรสกตอผลงาน และการปรบปรงแกไขและประเมนผลงาน) ในระดบปานกลางถงมาก ใน 4 ขนตอนดงกลาวของกระบวนการจดทาแฟมสะสมงาน ขนตอนทครปฏบตมากทสด ไดแก ขนตอนการเกบรวบรวม รองลงมาไดแก ขนตอนการวางแผนการจดทาแฟมสะสมงาน ขนตอนการปรบปรงแกไขและประเมนผลงาน และขนตอนการคดเลอกและสะทอนความรสกตอผลงาน ตามลาดบ เมอพจารณาการปฏบตของครในกลมทเคยผานการอบรมเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน พบวา ขนตอนทครปฏบตมากทสด ไดแก ขนตอนการเกบรวบรวมผลงาน ขนตอนการวางแผนการจดทาแฟมสะสมงาน ขนตอนการปรบปรงแกไขและประเมนผลงาน และขนตอนการคดเลอกและสะทอนความรสกตอผลงาน ตามลาดบ สวนในกลมครทไมเคยผานการอบรมเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน พบวา ขนตอนทครปฏบตมากทสด ไดแก ขนตอนการวางแผนการจดทาแฟมสะสมงาน รองลงมาไดแก ขนตอนการเกบรวบรวมผลงาน ขนตอนการปรบปรงแกไขและประเมนผลงาน ขนตอนการคดเลอกและสะทอนความรสกตอผลงาน ตามลาดบ

Page 12: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

ฎ  

ผลการวเคราะหความแปรปรวนแบบสองทางแบบวดซา (two-way repeated measured analysis of variance) เพอเปรยบเทยบการปฏบตของคร 2 กลมดงกลาวในขนตอนตางๆ ของกระบวนการจดทา แฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน โดยใหตวแปรอสระคอ กลมคร (ครทเคยผานการอบรมเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน และครทไมเคยผานการอบรมเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน) และตวแปรวดซาไดแก การปฏบตของครใน การใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนใน 4 ขนตอนดงกลาว พบวา โดยภาพรวม คาเฉลยการปฏบตของครทง 2 กลมในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนไมแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 (F(1,452) = 8.94, p<.01) แตพบวาคาเฉลยการปฏบตของครในการใช แฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนในขนตอนตางๆ มความแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 และพบปฏสมพนธระหวางกลมครและการปฏบตของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนในแตละขนตอน เนองจากพบปฏสมพนธระหวางกลมครและการปฏบตของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนลการเรยนรของนกเรยน ผวจยจงวเคราะหอทธพลอยางงาย (simple effect) ตอไป พบวา ครทเคยผานการอบรมเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนมการปฏบตในขนตอนการเกบรวบรวมผลงาน ขนตอนการคดเลอกและสะทอนความรสกตอผลงาน และขนตอนการปรบปรงแกไขและประเมนผลงานมากกวาครทไมเคยผานการอบรมเกยวกบเรองดงกลาวอยางมนยสาคญทระดบ .01 สวนขนตอนการวางแผนการจดทาแฟมสะสมงานนน ครทเคยและไมเคยผานการอบรมเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนมการปฏบตไมแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01

นอกจากน ผวจยไดเปรยบเทยบการปฏบตของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนระหวางกลมครทเคยและไมเคยผานการอบรมเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนโดยวเคราะหดวยสถตทแบบกลมทเปนอสระตอกน (independent-sample t-test) ผลการวเคราะหพบวา โดยภาพรวม ครทผานการอบรมเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนมการปฏบตในระดบทสงกวาครทไมผานการอบรมเกยวกบเรองดงกลาวในทง 4 ขนตอนของกระบวนการจดทาแฟมสะสมงาน อยางไรกตาม เมอพจารณาผลการวเคราะหเปรยบเทยบในกจกรรมยอยๆ ของ 4 ขนตอนในกระบวนการจดทาแฟมสะสมงาน พบวา ครในสองกลมดงกลาวไมไดมการปฏบตทแตกตางกนในบางกจกรรมยอยของ 4 ขนตอนในกระบวนการจดทาแฟมสะสมงาน ไดแก กจกรรมการศกษามาตรฐานและตวชวดตามหลกสตรในรายวชาและระดบชนทสอนกจกรรมการกาหนดจานวนชนงานทนกเรยนตองสรางในแตละสาระและกจกรรมการเรยนร กจกรรมการแจงใหนกเรยนทราบวาจะใหนกเรยนพฒนาแฟมสะสมงานของตนเองตงแตตนภาคเรยนกจกรรมการกาหนดจดมงหมายของการจดทาแฟมสะสมงานรวมกนกบนกเรยนกจกรรมการกระตนใหนกเรยนเกบรวบรวมผลงานในแฟมพฒนางานอยเสมอและกจกรรมการใหนกเรยนปรบปรงและพฒนาผลงานในแฟมสะสมงานดเดนใหมคณภาพดขนอยเสมอ

2. ผลการพฒนากระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษา จากการสงเคราะหงานวจยทพฒนารปแบบหรอโมเดลการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนในบรบทตางๆ ทาใหไดขนตอนสาคญในกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนในการวจยในครงน 4 ขนตอน ไดแก ขนตอนทหนง การวเคราะหตนเอง ขนตอนทสองการเปรยบเทยบมโนทศนทถกตองและมโนทศนทมอยเดม ขนตอนทสาม การสรางความเขาใจมโนทศนถกตอง และขนตอนทส การปรบเปลยนเปลยนมโนทศนท

Page 13: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

ฏ  

คลาดเคลอน จากนนผ วจยไดรางกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใช แฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษาซงประกอบดวย 4 ขนตอนทสงเคราะหจากเอกสารและงานวจยตางๆ ดงกลาว ซงประกอบดวยรายละเอยดเกยวกบวตถประสงค หลกการของกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษา ขนตอนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษา กระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผล การเรยนรของนกเรยนประถมศกษาจดทาขนเพอใหนกวชาการ ศกษานเทศก และครแกนนาใชในการพฒนาครใหมมโนทศนทถกตองทงหลกการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน และการนาผลการประเมนแฟมสะสมงานไปใช และการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนในขนตอนตางๆ 4 ขนตอนหลก ไดแก ขนตอนการวางแผนการจดทาแฟมสะสมงาน ขนตอนการเกบรวบรวมผลงาน ขนตอนการคดเลอกผลงานและสะทอนความรสกตอผลงาน และขนตอนการปรบปรงและประเมนผลงาน ทงน หลกการทใชในการพฒนากระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษาใชหลกการปรบเปลยนมโนทศน (conceptual change) ของ Posner และคณะ (1982) และโมเดลการเรยนรทวสถานะ (dual situated learning model)ของ She (2004) ในการวจยครงน ผวจยมงวเคราะหมโนทศนทคลาดเคลอนในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผล การเรยนรของนกเรยนครอบคลมองคประกอบ 2 ประการ ไดแก หลกการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน และการนาผลการประเมนแฟมสะสมงานไปใช และวเคราะหการปฏบตในการใช แฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน ซงครอบคลมกระบวนการจดทาแฟมสะสมงาน 4 ขนตอนดงกลาวขางตน จากนนเมอไดสารสนเทศเกยวกบมโนทศนทคลาดเคลอนและการปฏบตของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน แลวจงดาเนนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครตามกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนตอไป

ผวจยพฒนากระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษาซงประกอบดวย 4 ขนตอนหลก ไดแก ขนตอนทหนง การวเคราะหตนเอง ขนตอนทสอง การเปรยบเทยบความแตกตางระหวางมโนทศนทถกตองและมโนทศนมอยเดม ขนตอนทสาม การสรางความเขาใจมโนทศนทถกตอง และขนตอนทสการปรบเปลยนเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนซงมรายละเอยดดงน

ขนตอนท 1 การวเคราะหตนเอง ขนการวเคราะหตนเองนประกอบดวยขนตอนยอย 2 ขนตอน ไดแก การรบรมโนทศนทคลาดเคลอน และการสะทอนคดตอตนเอง

1.1 การรบรมโนทศนทคลาดเคลอน เปนขนตอนการนาเสนอผลการวเคราะหมโนทศนทคลาดเคลอน ของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษาทไดจากแบบวดมโนทศนเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนใหครรบทราบ ทงผลการวเคราะหในสวนทเปนหลกการของการใชแฟมสะสมงานและการนาผลการประเมนแฟมสะสมงานไปใช ตลอดจนการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน

Page 14: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

ฐ  

1.2 การสะทอนคดตอตนเอง เปนขนตอนทใหครนาผลการวเคราะหมโนทศนทคลาดเคลอนและผล การวเคราะหการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนจากขนตอนทแลวมากาหนดประเดนทตนเองควรปรบเปลยนในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน รวมถงการวเคราะหผลทจะเกดขนจากการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนนนดวย

ขนตอนท 2 การเปรยบเทยบมโนทศนทถกตองและมโนทศนทมอยเดม ขนการเปรยบเทยบมโนทศนทถกตองและมโนทศนทมอยเดมนประกอบดวยขนตอนยอย 2 ขนตอน

ไดแก การรบรมโนทศนทถกตองและมโนทศนทมอยเดม และการวเคราะหความแตกตางระหวางมโนทศนทถกตองและมโนทศนทมอยเดม

2.1 การรบรมโนทศนทถกตองและมโนทศนทมอยเดมเปนขนตอนการนาเสนอมโนทศนทถกตองในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนใหครรบร และทาใหครเขาใจวามโนทศนทมอยเดมในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนมอะไรบางทงหลกการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนและการนาผลการประเมนแฟมสะสมงานไปใช ตลอดจนการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน

2.2 การวเคราะหความแตกตางระหวางมโนทศนทถกตองและมโนทศนทมอยเดมเปนขนตอนทครระบความแตกตางระหวางมโนทศนทถกตองและมโนทศนทครมอยเดมในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนทงหลกการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน และการนาผลการประเมนแฟมสะสมงานไปใช

ขนตอนท 3 การสรางความเขาใจมโนทศนทถกตอง ขนการสรางความเขาใจมโนทศนทถกตอง ประกอบดวยขนตอนยอย 2 ขนตอน ไดแก การเสรมสราง

ความรความเขาใจเกยวกบหลกการและการปฏบตทถกตอง และการแลกเปลยนเรยนรระหวางครเกยวกบปญหาและแนวทางการแกไขปญหา

3.1 การสรางเสรมความรความเขาใจเกยวกบหลกการและการปฏบตทถกตองเปนขนตอนการใหความรและสรางความเขาใจของครเกยวกบรายละเอยดการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของครทงหลกการและการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน

3.2 การแลกเปลยนเรยนรระหวางครเกยวกบปญหาและแนวทางการแกไขปญหาเปนขนตอนทเปดโอกาสใหครไดสะทอนสภาพและปญหาในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนใหกบเพอนครทใชแฟมสะสมงาน และแลกเปลยนเรยนรกนเกยวกบปญหาและแนวทางในการแกไขปญหาการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน

ขนตอนท 4 การปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอน ขนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนน ประกอบดวยขนตอนยอย 2 ขนตอน ไดแก

การดาเนนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนและการตรวจสอบผลการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอน

4.1 การดาเนนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนเปนขนตอนทครดาเนนการใชแฟมสะสมงานโดยใชความรความเขาใจทไดรบจากขนตอนท 1 ขนตอนท 2 และขนตอนท 3 มาดาเนนการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน

4.2 การตรวจสอบผลการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนเปนการวเคราะหมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนซาอกครงภายหลงดาเนนการปรบเปลยน

Page 15: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

ฑ  

มโนทศนแลว ทงมโนทศนทคลาดเคลอนเกยวกบหลกการของการใชแฟมสะสมงานและการนาผลการประเมนแฟมสะสมงานไปใช ตลอดจนการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน กจกรรมในกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมผลงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษาดาเนนการไปตามขนตอนหลกและขนตอนยอยของกระบวนการปรบเปลยนมโนทศน กจกรรมของขนตอนท 1 การวเคราะหตนเอง 1.1 ขนตอนยอยการรบรมโนทศนทคลาดเคลอน ประกอบดวยกจกรรมการวเคราะหมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนทงมโนทศนทคลาดเคลอนเกยวกบหลกการของการใชแฟมสะสมงานและมโนทศนทคลาดเคลอนเกยวกบการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน และกจกรรมการรบทราบผลการวเคราะหมโนทศนทคลาดเคลอนในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนทงมโนทศนทคลาดเคลอนเกยวกบหลกการของการใชแฟมสะสมงานและมโนทศนทคลาดเคลอนเกยวกบการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน ในขนตอนยอยนจะใหครทาแบบวดมโนทศนเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนเพอวเคราะหมโนทศนเกยวกบหลกการของการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน และมโนทศนเกยวกบการนาผลการประเมนแฟมสะสมงานไปใช ตลอดจนวเคราะหการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน จากนนประมวลผลการตอบแบบวดเพอวเคราะหมโนทศนทคลาดเคลอนเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนเปนรายบคคล โดยวเคราะหเปนรายขอและวเคราะหภาพรวม โดยรายละเอยดผลการวเคราะหม 2 สวน ไดแก มโนทศนทคลาดเคลอนเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน และการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน และแจงผลการวเคราะหมโนทศนทคลาดเคลอนและการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนใหครรบทราบ โดยเครองมอทใชในขนตอนยอยนคอ แบบวดมโนทศนเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน 1.2 ขนตอนยอยการสะทอนคดตอตนเอง ประกอบดวยกจกรรมการกาหนดประเดนทตนเองควรปรบเปลยนในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน และกจกรรมการวเคราะหผลทจะเกดขนจากการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอน ในขนตอนยอยนจะใหครพจารณาผลการวเคราะหมโนทศนทคลาดเคลอน และการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนในขนตอน 1.1 แลวกาหนดประเดนทตนเองควรปรบเปลยนในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน จากนนใหครวเคราะหผลทจะเกดขนหลงจากทครปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนในการใชแฟมสะสมงานตามประเดนทกาหนดไวกอนหนาน โดยเครองมอทใชในขนตอนยอยนคอ แบบบนทกผลการวเคราะหและประเดนทตองปรบเปลยนในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน กจกรรมของขนตอนท 2 การเปรยบเทยบมโนทศนทถกตองและมโนทศนทมอยเดม 2.1 ขนตอนยอยการรบรมโนทศนทถกตองและมโนทศนทมอยเดม ประกอบดวยกจกรรมการนาเสนอมโนทศนทถกตองในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนใหครรบร และกจกรรมการทาใหครเขาใจวามโนทศนทมอยเดมในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนมอะไรบาง ในขนตอนยอยนใหนาเสนอขอความตามคาถามในแบบวดมโนทศนเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนทเปนมโนทศนทถกตองและมโนทศนทคลาดเคลอนทงหลกการในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน และการนาผลการประเมนแฟมสะสมงานไปใชใหครรบทราบและพจารณา โดยเครองมอทใชในขนตอนยอยนคอ เอกสารมโนทศนทถกตองและมโนทศนทมในการใชแฟมสะสมงานเพอ

Page 16: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

ฒ  

ประเมนผลการเรยนรของนกเรยน 2.2 ขนตอนยอยการวเคราะหความแตกตางระหวางมโนทศนทถกตองและมโนทศนทมอยเดม กจกรรมในขนตอนนคอกจกรรมการระบความแตกตางระหวางมโนทศนทถกตองและมโนทศนทครมอยเดมในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน ในขนตอนยอยนจะใหครพจารณามโนทศนทถกตองและมโนทศนทมตามเอกสารหมายเลข 3แลววพากษความแตกตางระหวางมโนทศนทถกตองและมโนทศนทมอยเดม ในการวพากษความแตกตางระหวางมโนทศนทถกตองและมโนทศนทมอยเดมอาจทาในลกษณะใหครอภปรายรวมกนในกลม หรอการอภปรายกบผทาหนาทปรบเปลยนมโนทศนกได โดยเครองมอทใชในขนตอนยอยนคอ เอกสารมโนทศนทถกตองและมโนทศนทมในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน กจกรรมของขนตอนท 3 การสรางความเขาใจมโนทศนทถกตอง 3.1 ขนตอนยอยการเสรมสรางความรความเขาใจ กจกรรมในขนตอนนคอกจกรรมการใหความรและสรางความเขาใจของครเกยวกบรายละเอยดการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของครในดานหลกการและการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน ในขนตอนยอยนจะเปนการใหความรแกครเกยวกบหลกการทถกตองในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน และ การนาผลการประเมนแฟมสะสมงานไปใช โดยสามารถใชรปแบบทหลากหลายในการสรางความรความเขาใจของคร เชน การบรรยายความร การฝกอบรมปฏบตการ การศกษาเอกสารความรดวยตวเอง เปนตน โดยเครองมอทในขนตอนยอยนคอ เอกสารความรเกยวกบรายละเอยดในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน 3.2 ขนตอนยอยการแลกเปลยนเรยนรระหวางครเกยวกบปญหาและแนวทางการแกไข กจกรรมในขนตอนยอยนคอกจกรรมการแลกเปลยนเรยนรระหวางครเกยวกบปญหาและแนวทางการแกไขปญหาการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน ในขนตอนยอยนจะเปดโอกาสใหครไดแลกเปลยนเรยนรเกยวกบปญหาและแนวทางการแกไขปญหาในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนในชองทางตางๆ เชน การจดการประชมกลม การสรางกลมไลนสนทนาเพอแลกเปลยนเรยนรระหวางครทใชแฟมสะสมงานในการประเมนผลการเรยนรของนกเรยน โดยเครองมอในขนตอนยอยนคอ เอกสารประเดนสาหรบการแลกเปลยนเรยนรระหวางครเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน กจกรรมของขนตอนท 4 การปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอน 4.1 ขนตอนยอยการดาเนนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอน กจกรรมในขนตอนยอยนคอกจกรรมการดาเนนการของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน ในขนตอนยอยนจะใหครวางแผนกจกรรมในแตละขนตอนของการจดทาแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน แลวใหครดาเนนการประเมนการเรยนรของนกเรยนโดยใชแฟมสะสมงานตามทกาหนดแผนไว โดยเครองมอในขนตอนยอยน คอ แบบบนทกแผนการดาเนนการของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน 4.2 ขนตอนยอยการตรวจสอบผลการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอน กจกรรมในขนตอนยอยนคอ กจกรรมการวเคราะหมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนซาอกครงภายหลงดาเนนการปรบเปลยนมโนทศนแลว ทงมโนทศนทคลาดเคลอนเกยวกบหลกการของการใชแฟมสะสมงานและมโนทศนทคลาดเคลอนเกยวกบการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนในขนตอนยอยนจะใหครทาแบบวดมโนทศนเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนเพอวเคราะหมโนทศนเกยวกบหลกการของการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน และมโนทศนเกยวกบการนาผลการประเมนแฟมสะสมงานไปใช ตลอดจนวเคราะหการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน แลวประมวลผลการตอบแบบวดเพอวเคราะหมโนทศนทคลาดเคลอนเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนเปนรายบคคลโดยวเคราะห

Page 17: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

ณ  

เปนรายขอและวเคราะหภาพรวม โดยรายละเอยดผลการวเคราะหม 2 สวน ไดแก มโนทศนทคลาดเคลอนเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน และการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน จากนนแจงผลการวเคราะหมโนทศนทคลาดเคลอนและการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนใหครรบทราบ และสรปผลการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอน แลวสรปผลการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนและการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน

ระยะเวลาทใชในการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนคอตงแตกอนภาคการศกษาจนสนสดภาคการศกษา อยางนอย 1 ภาค โดยกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนซงประกอบดวย 4 ขนตอนหลก ไดแก ขนตอนทหนง การวเคราะหตนเอง ขนตอนทสอง การเปรยบเทยบความแตกตางระหวางมโนทศนทถกตองและมโนทศนทม และขนตอนทสาม การสรางความเขาใจมโนทศนทถกตองจะดาเนนการกอนเปดภาคเรยน สวนขนตอนทส การปรบเปลยนเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนจะดาเนนการในชวงเปดภาคเรยนแลวจนกระทงสนสดภาคเรยน

ในขนตอนท 1 การวเคราะหตนเอง ขนตอนยอย 1.1 การรบรมโนทศนทคลาดเคลอน และขนตอนยอย 1.2 การสะทอนคดตอตนเอง ใชเวลาขนตอนยอยละประมาณ 2-3 ชวโมงกอนเปดภาคเรยน ในขนตอนท 2 การเปรยบเทยบมโนทศนทถกตองและมโนทศนทมอยเดม ขนตอนยอย 2.1 การรบรมโนทศนทถกตองและมโนทศนทมอยเดม และขนตอนยอย 2.2 การวเคราะหความแตกตางระหวางมโนทศนทถกตองและมโนทศนทมอยเดม ใชเวลาขนตอนยอยละประมาณ 2-3 ชวโมงกอนเปดภาคเรยนเชนเดยวกน ในขนตอนท 3 การสรางความเขาใจมโนทศนทถกตอง ขนตอนยอย 3.1 การเสรมสรางความรความเขาใจเกยวกบหลกการและการปฏบตทถกตอง ใชเวลาประมาณ 3-4 ชวโมงกอนเปดภาคเรยน ขนตอนยอย 3.2 การแลกเปลยนเรยนรระหวางครเกยวกบปญหาและแนวทางการแกไขปญหา ใชเวลาประมาณ 1-2 ชวโมงกอนเปดภาคเรยน ในขนตอนท 4 การปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอน ขนตอนยอย 4.1 การดาเนนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอน ดาเนนการในชวงระหวางเปดภาคเรยน สวนขนตอนยอยท 4.2 การตรวจสอบผลการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอน ใชเวลาประมาณ 2-3 ชวโมงในชวงปลายภาคเรยน ระยะเวลาดาเนนการในแตละขนตอนของกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน ปจจยสนบสนนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนใหมประสทธภาพ มดงน

1. ผบรหารสถานศกษาควรเรมตงแตมนโยบายใหครใชวธการประเมนทหลากหลาย โดยเฉพาะการ ประเมนตามสภาพจรง และการประเมนโดยใชแฟมสะสมงานการเรยนร อานวยความสะดวกและใหเวลาครในการวเคราะหตนเองเกยวกบมโนทศนทคลาดเคลอนในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน และพฒนาตนเองเพอปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนดงกลาวตลอดจนชวยสรางเจตคตทดใหแกครในเรองดงกลาวดวย

2. ครจะตองมเจตคตทดตอการประเมนทหลากหลาย การประเมนตามสภาพจรง และการประเมน โดยใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน นอกจากนน ครควรมความกระตอรอรนอยากพฒนาตนเองในเรองการประเมนการเรยนรของนกเรยนโดยใชแฟมสะสมงานการเรยนรใหมประสทธภาพ ถกตองตามหลกการ

Page 18: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

ด  

3. เพอครในกลมสาระการเรยนรและโรงเรยนเดยวกน จะตองมความสนใจในการประเมนการเรยนร ของนกเรยนดวยวธการทหลากหลาย การประเมนตามสภาพจรง และการประเมนโดยใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนและมความกระตอรอรน แลกเปลยนเรยนรรวมกบครทใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนดวย

ผลการตรวจสอบคณภาพการกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนทผวจยพฒนาขน พบวา ผทรงคณวฒมความเหนวาองคประกอบตางๆ ของกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนทผวจยพฒนาขนมคณภาพอยในระดบมากถงมากทสด โดยประเดนหลกทผทรงคณวฒมความเหนวามคณภาพในระดบมากทสดไดแก ความเหมาะสมของวตถประสงคของกระบวนการปรบเปลยนมโนทศน ความเหมาะสมชดเจนของหลกการของกระบวนการปรบเปลยนมโนทศน ความสอดคลองของขนตอนหลกและขนตอนยอยกบหลกการปรบเปลยนมโนทศน ความเหมาะสมของกจกรรมในกระบวนการปรบเปลยนมโนทศน ความเหมาะสมของเครองมอทใชประกอบการทากจกรรมในแตละขนตอนของกระบวนการปรบเปลยนมโนทศน ความเหมาะสมของเครองมอทใชประกอบการทากจกรรมในแตละขนตอนของกระบวนการปรบเปลยนมโนทศน และความเหมาะสมของลกษณะของบคลาการททาหนาทในการปรบเปลยนมโนทศน สวนประเดนหลกทผทรงคณวฒมความเหนวามคณภาพในระดบมากไดแก ความเหมาะสมของระยะเวลาทใชในการปรบเปลยนมโนทศน และความเหมาะสมของปจจยสนบสนนการปรบเปลยนมโนทศน

3. ผลการตรวจสอบประสทธผลของกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนและการปฏบตของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษา ผลการเปรยบเทยบมโนทศนของครเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษากอนและหลงการใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศน พบวา คะแนนมโนทศนของครเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนโดยรวมหลงการใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนสงกวากอนการใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 นอกจากนเมอพจารณาคะแนนมโนทศนของครแยกรายดาน พบวา คะแนนมโนทศนของครเกยวกบการใชแฟมสะสมงานทง 2 ดาน ไดแก ดานหลกการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน และดานการนาผลการประเมนแฟมสะสมงานไปใชหลงการใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนสงกวากอนการใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 เชนเดยวกน ผลการเปรยบเทยบการปฏบตของครเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษากอนและหลงการใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศน พบวา ในชวงกอนการใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนทพฒนาขน จานวนครทปฏบตในระดบตางๆ ทง 4 ขนของแฟมสะสมงานไมแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถต สวนในชวงหลงการใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนทพฒนาขน จานวนครทปฏบตในระดบตางๆ ทง 4 ขนของแฟมสะสมงานแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 โดยจานวนครทปฏบตระดบสงมมากกวาจานวนครทปฏบตในระดบกลางและระดบตา ผลการวเคราะหรปแบบการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษา พบวา ครทกคนทเขารวมกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทผวจยพฒนาขนมการปรบเปลยนมโนทศน โดยเมอพจารณาคะแนนผลการวเคราะหมโนทศนเกยวกบการใช

Page 19: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

ต  

แฟมสะสมงานรวมทง 2 ดาน ไดแก มโนทศนดานหลกการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน และมโนทศนดานการนาผลการประเมนแฟมสะสมงานไปใช ในชวงกอนใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศน ครทกคนมมโนทศนทคลาดเคลอนแตมการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนในระดบทแตกตางกนไป กลาวคอ มครทมการปฏบตอยในระดบสงจานวน 10 คน ปฏบตอยในระดบปานกลางจานวน 3 คน และปฏบตในระดบตาจานวน 7 คน สวนในชวงหลงใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศน ครทกคนมมโนทศนทถกตองและมการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนในระดบสง จากผลการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษาขางตนสามารถสรปรวมจานวนครตามลกษณะของมโนทศนและการปฏบตของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนกอนและหลงใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทผวจยพฒนาขนไดวา ชวงกอนใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทผวจยพฒนาขน ครทงหมดมมโนทศนทคลาดเคลอนในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน โดยเปนครทมการปฏบตในระดบสงมากทสด รองลงมาปฏบตระดบตา และปฏบตในระดบปานกลาง สวนในชวงหลงใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทผวจยพฒนาขน ครทงหมดมมโนทศนทถกตองในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน และครทงหมดมการปฏบตในระดบสง จากผลการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษาขางตนสามารถสรปรวมจานวนครตามลกษณะของมโนทศนและการปฏบตของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนกอนและหลงใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทผวจยพฒนาขนไดวา ชวงกอนใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทผวจยพฒนาขน ครทงหมดมมโนทศนทคลาดเคลอนในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน โดยเปนครทมการปฏบตในระดบสงมากทสด รองลงมาปฏบตระดบตา และปฏบตในระดบปานกลาง สวนในชวงหลงใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทผวจยพฒนาขน ครทงหมดมมโนทศนทถกตองในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน และครทงหมดมการปฏบตในระดบสง

ผลการเปรยบเทยบคะแนนมโนทศนในการใชแฟมสะสมงานของครทเขารวมและไมไดเขารวมกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทพฒนาขน พบวา คะแนนมโนทศนโดยรวมของครทเขารวมกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนในการใชแฟมสะสมงานสงกวาคะแนนมโนทศนโดยรวมของครทไมไดเขารวมกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนในการใชแฟมสะสมงานอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 นอกจากนเมอพจารณาคะแนนมโนทศนของครแยกรายดาน พบวา คะแนนมโนทศนของครทเขารวมกระบวนการปรบเปลยน มโนทศนในการใชแฟมสะสมงานทง 2 ดาน ไดแก ดานหลกการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน และดานการนาผลการประเมนแฟมสะสมงานไปใช สงกวาคะแนนมโนทศนของครทไมไดเขารวมกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 เชนเดยวกน ผลการใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษาทไดจากการสมภาษณ ผลทเกดกบครคอ การไดเขารวมกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทผวจยพฒนาขนทาใหมความรความเขาใจทถกตองและชดเจนเกยวกบหลกการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน และการนาผลการประเมนแฟมสะสมงานไปใชทาใหเขาใจความเชอมโยงระหวางการออกแบบการจดการเรยนรและการวดประเมนผลดวยแฟมสะสมงาน ตลอดจนเขาใจในกระบวนการจดทาแฟมสะสมงานแตละขนตอนดวย โดยเฉพาะขนตอนการคดเลอกและสะทอนความรสกตอผลงาน และขนตอนการปรบปรงแกไขและประเมนผลงาน นอกจากน หลงจากทครมความร

Page 20: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

ถ  

ความเขาใจทชดเจนเกยวกบหลกการและการนาผลการประเมน แฟมสะสมงานไปใชแลว ครสามารถนาขนตอนหลกของกระบวนการจดทาแฟมสะสมงาน (4 ขนตอน ไดแก การวางแผนการจดทาแฟมสะสมงาน การเกบรวบรวมผลงาน การคดเลอกและสะทอนความรสกตอผลงาน และการปรบปรงแกไขและประเมน ผลงาน) มาใชไดอยางถกตองเหมาะสมยงขนดวย ทาใหครเขาใจนกเรยนเปนรายบคคลไดชดเจนและละเอยดขน ครสามารถตดตามพฒนาการของนกเรยนไดอยางตอเนอง ตลอดจนสามารถประเมนนกเรยนตามความสามารถและสภาพจรงไดดขนอกทงยงสามารถใหขอมลยอนกลบทเปนประโยชนในการปรบปรงและพฒนาผเรยนไดอยางเหมาะสมและทนการณ นอกจากน ครยงใชแฟมสะสมงานเปนสอกลางในการสอสารกบผปกครองเกยวกบความผลการเรยนร และความกาวหนาของนกเรยน สวนผลทเกดกบนกเรยนคอ ผลทเกดกบนกเรยน เปนผลสบเนองหลงจากทครสามารถนาขนตอน 4 ขนตอนหลกของกระบวนการจดทาแฟมสะสมงานมาใชไดอยางถกตองเหมาะสม นกเรยนกไดพฒนาทกษะการคดวเคราะห คดสะทอนคดตอตนเอ สามารถวพากษและประเมนตนเองและเพอนไดอยางถกตองและตรงตามสภาพจรงยงขน นกเรยนรบผดชอบใน การเรยนรของตนเองสงผลใหนกเรยนสามารถพฒนาตนเองทงดานทกษะตางๆ และคณลกษณะทพงประสงคไดอยางดยงขนดวย ตลอดจนทาใหนกเรยนความสนใจมงมนตอการเรยนมากขน และมความภาคภมใจในตนเองมากขนอนเนองมาจากการไดรบการเสรมแรงจากผลการประเมนจากแหลงผประเมนทหลากหลาย ทงน ครรายงานวาจากการพจารณาผลการประเมนผลงานในแฟมสะสมงานทประเมนหลายครง โดยภาพรวมนกเรยนสวนใหญมพฒนาการในการเรยนรในแตละวชาทสงขน ขอเสนอแนะในการนาผลวจยไปใช

1. จากผลการวเคราะหมโนทศนของครทวประเทศเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผล การเรยนรของนกเรยนซงพบวามโนทศนเกยวกบหลกการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนทครมความคลาดเคลอนมากทสดคอ แฟมสะสมงานการเรยนรเปนแหลงเกบรวบรวมแบบฝกหดทงหมดตลอดภาคการศกษาทนกเรยนไดทา รองลงมาคอ ครควรกาหนดรปแบบแฟมสะสมงานของนกเรยนใหเหมอนกนทกคน เชน รปแบบของการเขยนคานา และสารบญ เปนตน เพอใหการประเมนเปนมาตรฐานเดยวกน และการใชแฟมสะสมงานในการประเมนการเรยนรของนกเรยนตองทาแยกรายวชา แฟมสะสมงานตองใชในวชาทมการสรางชนงานขนมาชดเจน แฟมสะสมงานการเรยนรเปนเครองมอประเมนทเหมาะกบ การจดการเรยนการสอนแบบบรรยาย และการใชแฟมสะสมงานในการประเมนการเรยนรของนกเรยนไมจาเปนตองมการวางแผนกจกรรมการเรยนการสอนตงแตตนภาคเรยน ตามลาดบ สวนมโนทศนทเกยวกบการนาผลการประเมนแฟมสะสมงานไปใชทครมความคลาดเคลอนมากทสดคอ เมอสนสดกระบวนการจดทาแฟมสะสมงานแลว ครตองเกบแฟมสะสมงานของนกเรยนไวเพอนามาเปนหลกฐานสะทอนคณภาพการสอนของคร รองลงมาคอ หากจะใชผลการประเมนโดยแฟมสะสมงานควรเนนการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลสรปรวมมากกวาเพอประเมนความกาวหนา และการประเมนโดยแฟมสะสมงานเปนวธการใชประกอบการประเมนการเรยนรของนกเรยน จงไมจาเปนตองนาขอมลจากการประเมนแฟมสะสมงานมาใช หนวยงานหรอผเกยวของเชน ศกษานเทศก ควรใหความสาคญกบการปรบเปลยนมโนทศนทครมความคลาดเคลอนดงทไดกลาวขางตน เพอใหครมความเขาใจทถกตอง เหมาะสม และสามารถปฏบตไดอยางถกตองตอไป 2. ในการนากระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษาทพฒนาขนในการวจยนไปใช ควรมการศกษาคมอการใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทพฒนาขนกอนนาไปใช เพอใหเขาใจวตถประสงค หลกการ ขนตอนหลก ขนตอนยอย รายละเอยดกจกรรม และเครองมอทใชในแตละขนตอนยอยของกระบวนการปรบเปลยน

Page 21: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

ท  

มโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษา นอกจากนบคลากรทเขามาชวยในการปรบเปลยนมโนทศนจะตองมความรความเขาใจทถกตองเกยวกบธรรมชาต หลกการ และกระบวนการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน ซงจะทาใหสามารถวเคราะหและปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผล การเรยนรของนกเรยนไดอยางถกตอง และสามารถปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใช แฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษาไดอยางถกตองเหมาะสมและ มประสทธภาพสงสด

Page 22: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

สารบญ หนา กตตกรรมประกาศ ข บทคดยอภาษาไทย ค บทคดยอภาษาองกฤษ ง บทสรปสาหรบผบรหาร จ สารบญ ธ สารบญตาราง บ สารบญแผนภาพ ฝ บทท

1 บทนา 1 ความเปนมาและความสาคญ 1 คาถามวจย 3 วตถประสงคการวจย 4 ขอบเขตของการวจย 4 คาจากดความทใชในการวจย 4 ประโยชนทไดรบจากการวจย 5

2 เอกสารและงานวจยทเกยวของ 6 ตอนท 1 มโนทศนเกยวกบการประเมนโดยใชแฟมสะสมงานการเรยนร 6 ตอนท 2 มโนทศนเกยวกบมโนทศนทคลาดเคลอนและการปรบเปลยน 26 ตอนท 3 กรอบแนวคดในการวจย 35

3 วธดาเนนการวจย 38 ระยะท 1 การวเคราะหมโนทศนทคลาดเคลอนและการปฏบตของครในการใช

แฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน 38

ระยะท 2 การพฒนากระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครใน การใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน

51

ระยะท 3 การตรวจสอบประสทธผลของกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนท คลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนร ของนกเรยน

53

4 ผลการวเคราะหขอมล 58 ตอนท 1 ผลการวเคราะหมโนทศนทคลาดเคลอนและการปฏบตของครในการใช

แฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษา 58

ตอนท 2 ผลการพฒนากระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของคร ในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน

93

ตอนท 3 ผลการตรวจสอบประสทธผลของกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนท คลาดเคลอนและการปฏบตของครในการใชแฟมสะสมงานเพอ ประเมนผลการเรยนรของนกเรยน

110

Page 23: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

5 สรปผลการวจย อภปรายผล และขอเสนอแนะ 145 สรปผลการวจย 146 อภปรายผลการวจย 153 ขอเสนอแนะในการนาผลวจยไปใช 164 ขอเสนอแนะในการวจยครงตอไป 165 รายการอางอง 166 ภาคผนวก 173 ภาคผนวก ก รายชอผทรงคณวฒทใชในการสมภาษณ 174 ภาคผนวก ข รายชอผทรงคณวฒทใชในการตรวจสอบความตรงตามเนอหา

ของแบบสอบถาม 176

ภาคผนวก ค แบบสอบถามการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนร ของนกเรยนประถมศกษาทใชในระยะท 1

178

ภาคผนวก ง รายชอทรงคณวฒในการตรวจสอบคมอการใชกระบวนการ ปรบเปลยนมโนทศน

185

ภาคผนวก จ แบบสอบถามการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนร ของนกเรยนประถมศกษาทใชในระยะท 3

187

ภาคผนวก ฉ คมอการใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนใน การใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน ประถมศกษาฉบบสมบรณ

192

ผวจย 259

Page 24: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

สารบญตาราง ตารางท หนา

2.1 ผลการสงเคราะหขนตอนทสาคญของกระบวนการประเมนผลการเรยนรของนกเรยนโดยใชแฟมสะสมงานจากเอกสารและงานวจยทเกยวของ

13

2.2 ตวอยางเกณฑการใหคะแนนแบบองครวม 19 2.3 ตวอยางเกณฑการใหคะแนนแบบแยกองคประกอบ 20 2.4 ผลการสงเคราะหขนตอนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนจากงานวจยท

เกยวของ 35

3.1 จานวนครทสมมาเปนกลมตวอยาง 39 3.2 ตารางวเคราะหเนอหาแบบสอบถามการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนร

ของนกเรยน ประถมศกษา

40

3.3 ผลการพจารณาความสอดคลองระหวางขอคาถามและวตถประสงค/เนอหาทตองการสอบถามในแบบสอบถามและความเหมาะสมของขอคาถาม

42

3.4 คาสมประสทธความเทยงของแบบสอบถาม 50 3.5 จานวนครในกลมท เขารวมและไมไดเขารวมกระบวนการปรบเปลยน

มโนทศนในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนจาแนกตามกลมสาระและระดบชนทสอน

54

3.6 ผลการทดสอบความแตกตางของคะแนนเฉลยทไดจากการวเคราะหมโนทศนเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษาระหวางครกลมท เข ารวมและครกลมท ไม ได เข ารวมกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนกอนทดลองใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทพฒนาขน

55

3.7 ผลการทดสอบความแตกตางของคะแนนเฉลยเจตคตตอการใชแฟมสะสม

งานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษาระหวางครกลมทเขารวมและครกลมทไมไดเขารวมกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนกอนทดลองใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทพฒนาขน

56

4.1 ขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม 80 4.2 เจตคตของครทวประเทศตอการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนร

ของนกเรยน 83

4.3 คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐานของมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษาโดยภาพรวม และจาแนกตามการไดรบการอบรมพฒนาทกษะการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน

85

4.4 คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานของการปฏบตของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนของกลมครทเคยผานและไมเคยผานการอบรมเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน

89

Page 25: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

สารบญตาราง (ตอ)

ตารางท หนา 4.5 ขนตอน กจกรรม และเครองมอทใชในกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนท

คลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษา

100

4.6 ระยะเวลาทใชในแตละขนตอนของกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน

105

4.7 ผลการตรวจสอบคณภาพคมอกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนทผวจยพฒนาขน

106

4.8 ขอมลเบองตนเกยวกบครทเขารวมกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน

111

4.9 เจตคตของครรายบคคลตอการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนกอนการใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศน

112

4.10 คาสถตพนฐานเจตคตและมโนทศนของครเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษากอนการใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศน

114

4.11 ผลการวเคราะหการปฏบตของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษากอนการใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศน

118

4.12 ผลการวเคราะหการปฏบตของครในภาพรวมแตละขนตอนของการใช แฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษากอนการใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศน

120

4.13 เจตคตของครรายบคคลตอการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนหลงการใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศน

121

4.14 คาสถตพนฐานเจตคตและมโนทศนของครเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษาหลงการใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศน

123

4.15 ผลการวเคราะหการปฏบตของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษาหลงการใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศน

126

4.16 ผลการวเคราะหการปฏบตของครในภาพรวมแตละขนตอนของการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษาหลงการใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศน

128

4.17 ผลการเปรยบเทยบมโนทศนของครเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษากอนและหลงการใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศน

129

Page 26: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

สารบญตาราง (ตอ)

ตารางท หนา 4.18 ผลการเปรยบเทยบการปฏบตของครเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอ

ประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษากอนและหลงการใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศน

131

4.19 รปแบบการปรบ เปล ยนมโนท ศ นท คลาดเคล อนของค รในการใช แฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษา

133

4.20 จานวนครตามลกษณะของมโนทศนและการปฏบตของครในการใช แฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนกอนและหลงใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทผวจยพฒนาขน

138

4.21 ผลการเปรยบเทยบคะแนนมโนทศนในการใชแฟมสะสมงานของครทเขารวมและไมไดเขารวมกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทพฒนาขน

139

Page 27: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

สารบญภาพ ภาพท หนา 2.1 กรอบแนวคดในการวจย 37 4.1 การปฏบตของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของ

นกเรยนในกลมครทเคยผานการอบรมและไมเคยผานการอบรมเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน

92

4.2 ขนตอนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษา

96

Page 28: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

บทท 1

บทนา

ความเปนมาและความสาคญของปญหา

การปฏรปการศกษาทงในดานการปฏรปหลกสตร การปฏรปการสอนและการเรยนร และการปฏรปการวดและประเมนผลเปนนโยบายทประกาศขนหลงจากการประกาศใชพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 และทแกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ.2545 ในดานการปฏรปการวดและประเมนผล สถานศกษาไดใหความสาคญกบการประเมนหลากหลายวธนอกเหนอจากการประเมนแบบประเพณนยม(traditional method) ดงจะเหนไดจากมาตราท 26 ของพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 และทแกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ.2545 ทกาหนดใหสถานศกษาจดการประเมนผเรยนโดยพจารณาจากพฒนาการและ ความประพฤตของผเรยน นอกจากนนยงกาหนดใหสถานศกษาสงเกตพฤตกรรมการเรยน การรวมกจกรรม ควบคไปกบการทดสอบดวย โดยดาเนนการควบคไปในกระบวนการเรยนการสอนตามความเหมาะสม ดงนนการประเมนตามสภาพจรง (authentic assessment) จงเปนกระบวนการทสถานศกษานามาใชใน การประเมนการเรยนรของผเรยนมากขนเรอยๆ เนองจากวธการตางๆ ในการประเมนตามสภาพจรงสามารถดาเนนการไดในระหวางการจดการเรยนการสอนโดยไมตองรอใหกจกรรมการเรยนการสอนเสรจสนลงกอนเหมอนเชนการประเมนแบบประเพณนยมทาใหผเรยนไดขอมลยอนกลบเกยวกบสภาพ จดเดน และจดทควรพฒนาในดานตางๆ ของตนเองซงนาไปสการปรบปรงและพฒนาการเรยนรของตนเองกอนสนสดการเรยน การสอน นกการศกษาและครจานวนมากไมยอมรบการประเมนแบบประเพณนยมทใชการทดสอบเพยง อยางเดยวเปนวธการทเหมาะสมในการประเมนการเรยนรของนกเรยน (Cole, Ryan, Kick, & Mathies, 2000) เนองจากการประเมนแบบประเพณนยมไมเออใหนกเรยนไดแสดงความร ความสามารถ และทกษะตางๆ ทเปนผลจากการเรยนรออกมาไดอยางเตมท และครเปนผประเมนแตเพยงผเดยวโดยไมไดเปดโอกาสใหนกเรยนมสวนรวมในการประเมนการเรยนรของตนเอง การประเมนตามสภาพจรงเปนการประเมนทชวยลดจดออนในเรองการขาดการเปดโอกาสใหผเรยนแสดงความร ความสามารถ และทกษะตางๆ หลากหลายดานทไดจากการเรยนรออกมาได (Cole, Ryan, Kick, & Mathies, 2000) เนองจากการประเมนตามสภาพจรงเปนกระบวนการทเนนการประเมนการปฏบตของผเรยนในสภาพจรงหรอสภาพทใกลเคยงกบชวตจรงของผเรยน โดยเปดโอกาสใหผเรยนไดแสดงออกถงความร เขาใจและทกษะตางๆ นอกจากน การประเมนตามสภาพจรงยงเปนวธการทนาไปสการพฒนาผเรยนไดอยางแทจรงอกดวย (กมลวรรณ ตงธนกานนท, 2549; ศรชย กาญจนวาส, 2543; ทศนา แขมมณ, 2545) แฟมสะสมงานการเรยนร (learning portfolio) เปนเครองมอหนงทใชในการประเมนผเรยนภายใตสภาพการจดการเรยนการสอนทสอดคลองกบชวตประจาวนหรอการจดการเรยนการสอนทใหนกเรยนไดพฒนาความสามารถและทกษะทซบซอนทสอดคลองกบสถานการณในชวตจรง (กมลวรรณ ตงธนกานนท, 2 5 4 9 ;Benson & Barnett, 1999; Tangdhanakanond, Pitiyanuwat, & Archwamety, 2006a) ซงสอดรบกบแนวคดการประเมนตามสภาพจรง แฟมสะสมงานเปนแหลงทเกบรวบรวมหลกฐานทสะทอนผลสมฤทธทางการเรยน ทกษะ คณลกษณะ ความสามารถ เจตคต และพฒนาการในดานตางๆ ของนกเรยนอยางเปนระบบและตอเนอง แฟมสะสมงานสามารถสะทอนความกาวหนาในดานตางๆ ของผเรยน รวมถงสะทอนภาพรวมของความสามารถและทกษะในดานตางๆ ของผเรยนได ดงนน แฟมสะสมงานจงเปนเครองมอส าหรบประเมนความ กาวห น า (formative assessment) และประเมนผลสรปรวม (summative assessment) ไดดวย

Page 29: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

2  

จดเดนอกประการหนงของการประเมนโดยใชแฟมสะสมงานคอกระบวนการพฒนาแฟมสะสมงานเปนกระบวนการทสงเสรมการเรยนรและพฒนาการในดานผลสมฤทธทางการเรยน (บญญา สทธพงศ, 2543; ศรมนตร ชณวงศ , 2543; Tangdhanakanond, Pitiyanuwat, & Archwamety, 2006b), แรงจงใจใฝสมฤทธ (ศรมนตร ชณวงศ, 2543) การคดอยางมวจารณญาณ (ประกอบ กรณกจ, 2544) การเรยนรแบบนาตนเอง (Elango, Jutti, & Lee, 2005; Marianne & Denise, 2010) ความเชอมนในตนเอง (ยพา เวยงกมล, 2542) และความคดสรางสรรค (ปวณา สจรตธนารกษ, 2548) นอกจากน กระบวนการจดทาแฟมสะสมงานยงประกอบดวยขนตอนททาใหผเรยนไดฝกการวเคราะหตนเองและตระหนกในจดเดนจดออนของตนเองโดยเฉพาะขนตอนการคดเลอก ขนตอนการสะทอนกลบตอผลงาน (Danielson & Abrutyn, 1997; Tangdhanakanond, 2005) ตลอดจนขนตอนการประเมนและปรบปรงผลงานในแฟมสะสมงาน (Priest &Rober, 1998 as cited in McMullan, 2006) แฟมสะสมงานยงเปนเสมอนสอกลางในการสอสารระหวางครและผปกครองเกยวกบการพฒนาการเรยนรและคณลกษณะตางๆ ของนกเรยนดวย (Kingore, 1995)

เอกสารและงานวจยทเกยวของไดเสนอขนตอนในการจดทาแฟมสะสมงานแตกตางกนไปขนกบรปแบบและกจกรรมการเรยนการสอน ตลอดจนวตถประสงคของแฟมสะสมงาน ดงนนกระบวนการจดทา แฟมสะสมงานจงมลกษณะยดหยนในการนาไปปฏบต อยางไรกตาม จากการสงเคราะหเอกสารและงานวจยทเกยวของ (Tangdhanakanond & Wongwanich, 2012; De Fina, 1992; Burke et al., 1994; Epstein, 2001; Pearson Education Development Group, 2001; ชยพฤกษ และคณะ, 2540; อมรรตน พนธงาม,2543; สวทย มลคา, 2543; คณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน, 2552; สมศกด ภวภาดาวรรธน, 2544) พบวา ขนตอนสาคญและจาเปนทเอกสารและงานวจยทเกยวของตางๆ ไดเสนอไวสอดคลองกนม 4 ขนตอนหลก ไดแก ขนตอนการวางแผนการจดทาแฟมสะสมงาน ขนตอนการเกบรวบรวมผลงาน ขนตอนการคดเลอกผลงานและสะทอนความรสกตอผลงาน และขนตอนการปรบปรงแกไขและประเมนผลงาน จากการศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของพบวา การประเมนการเรยนรของนกเรยนโดยใช แฟมสะสมงานในประเทศไทยเรมไดรบความสนใจและมการนาไปใชในสถานศกษามากขน โดยเฉพาะหลงชวงการประกาศใชพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ.2542 และทแกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ.2545 ภทราวด มากม (2543) ไดศกษาสภาพการใชแฟมสะสมงานในการประเมนผลการเรยนรของครของสถานศกษาทกสงกดทวประเทศ ซงเปนชวงเรมตนของการปฏรปการศกษาในทศวรรษแรก (พ.ศ.2542-2551) หลงประกาศใชพระราชบญญตการศกษาแหงชาตในชวงสนๆ พบวา โดยภาพรวม ครใชแฟมสะสมผลงานในทกขนตอนเพอประเมนการเรยนรของนกเรยน อยางไรกตาม ครยงมความเขาใจในความหมายของ แฟมสะสมงานยงไมชดเจน เชน ครสวนใหญเขาใจวาแฟมสะสมงานเปนแฟมทรวบรวมผลงานของนกเรยน นาไปสการบรรจชนงานทกสงทกอยางไวในแฟมสะสมงาน (เดลนวส, 2542) นอกจากน Tangdhanakanondและ Wongwanich (2012) ไดศกษาเจตคตและความตองการจาเปนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษาซงอยในชวงทศวรรษทสองของการปฏรปการศกษา (พ.ศ.2552-2561) พบวา ครมเจคตทางบวกตอการใชแฟมสะสมงานแตมความตองการจาเปนในทกขนตอนของการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน อกทง งานวจยของ Tangdhanakanond และ Wongwanich (2014) ยงไดศกษาสภาพ ปญหา และแนวทางการแกไขปญหาของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษา ซงพบวา แมวาครจะใชแฟมสะสมงานทกขนตอนในระดบปานกลาง แตปญหาการใชแฟมสะสมงานทพบมาก คอ ครขาดความรความเขาใจอยางถองแทในการจดทาแฟมสะสมงาน และงานวจยดงกลาวยงไดเสนอแนวทางการแกไขปญหาการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน ไดแก การสงเสรมการวเคราะหและปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการ

Page 30: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

3  

ใชแฟมสะสมงานเพอประเมนการเรยนรของนกเรยน การเสรมสรางทกษะของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน และการจดทาคมอสาหรบครเกยวกบขนตอน หลกฐานและเครองมอการประเมนผลทจาเปนในการจดทาแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนซงจะชวยใหครเขาใจและสามารถใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนไดอยางมประสทธภาพมากยงขน มโนทศน (concept) เกยวกบเรองตางๆ เปนความคด ความเชอ หรอความเขาใจทเปนขอสรปเกยวกบสงใดสงหนงหรอสถานการณใดสถานการณหนง โดยมโนทศนเปนผลมาจากประสบการณทบคคลนนไดประสบ (อท ตยา ส าราญ อนทร , 2553; Zirbel, 2004) หาก บคคลม ม โนท ศ นท คลาด เคล อน (misconception) เกยวกบเรองใดหรอสถานการณใดแลว บคคลนนจะมความคด ความเชอ หรอความเขาใจทเกยวกบสงของหรอสถานการณหนงซงแตกตางออกไปจากแนวคดทไดรบการยอมรบทางวทยาศาสตร ซงอาจเกดจากการทบคคลมความรความเขาใจทไมครบถวน ไมสมบรณเกยวกบสงนน หรอตความสงนนไมถกตองหรอแตกตางจากความเปนจรงท ไดรบการยอมรบในทางวทยาศาสตร (ศรเดช สชวะ, 2537; สกญญรตน คงงาม, 2552) และอาจสงผลตอการกระทาหรอการปฏบตในสงนนหรอสถานการณนนได การปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของบคคลจงเปนสงทตองใหความสาคญ เพราะการปรบเปลยน มโนทศนทคลาดเคลอนจะเปนการปรบเปลยนความคด ความเชอ ความเขาใจของบคคลในเรองนนๆ และจะสงผลตอการปฏบตในเรองนนๆ ไดถกตองตอไป

ทงน เพอใหครสามารถปฏบตในเรองการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของผเรยนประถมศกษาไดอยางถกตองและมประสทธภาพ จงควรมการวเคราะหมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน ตลอดจนควรมการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในเรองดงกลาวดวย ผวจยจงสนใจทจะพฒนากระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษา โดยดาเนนการศกษามโนทศนทถกตองในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษา แลววเคราะหมโนทศนทคลาดเคลอนและการปฏบตของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษา และพฒนากระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษาตอไป ผลการวจยครงนนอกจากจะไดองคความรเกยวกบมโนทศนทถกตองเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนในขนตอนตางๆ แลว ยงไดสารสนเทศเกยวกบมโนทศนของครเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษาและไดกระบวนการทเหมาะสมสาหรบการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในเรองดงกลาว ซงเปนองคความรทสาคญในดานการวดและประเมนผลการศกษาและเปนสารสนเทศทสาคญตอหนวยงานทเกยวของในการวางแผนและการดาเนนการปรบเปลยนมโนทศนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนใหถกตองตอไปซงจะสงผลใหครดาเนนการในเรองดงกลาวไดถกตอง มประสทธภาพ และนกเรยนไดรบการประเมนผลการเรยนรอยางมคณภาพดวยเชนกน

คาถามวจย 1. มโนทศนทคลาดเคลอนและการปฏบตของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนร

ของนกเรยนประถมศกษาเปนอยางไร 2. กระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผล

การเรยนรของนกเรยนประถมศกษาควรเปนอยางไร 3. กระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผล

การเรยนรของนกเรยนประถมศกษาทพฒนาขนมคณภาพเปนอยางไร

Page 31: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

4  

วตถประสงคของโครงการ 1. เพอวเคราะหมโนทศนทคลาดเคลอนและการปฏบตของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผล

การเรยนรของนกเรยนประถมศกษา 2. เพอพฒนากระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอ

ประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษา 3. เพอตรวจสอบประสทธผลของกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษา ขอบเขตของการวจย มโนทศนทคลาดเคลอนในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนในการวจย ครงนครอบคลม 2 องคประกอบ ไดแก หลกการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน และการนาผลการประเมนแฟมสะสมงานไปใช การปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนในการวจยครงนครอบคลม 4 ขนตอน ไดแก การวางแผนการจดทาแฟมสะสมงาน การเกบรวบรวมผลงาน การคดเลอกและสะทอนความรสกตอผลงาน และการปรบปรงแกไขและประเมนผลงาน ประชากรในการวจย คอ ครประถมศกษาทใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน

คาจากดความทใชในการวจย แฟมสะสมงาน หมายถง สงทใชบรรจหลกฐานหรอผลงานทแสดงถงผลการเรยนรและ/หรอ

คณลกษณะทพงประสงคของนกเรยน การใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน หมายถง การนาแฟมสะสมงานไปใชใน

การสะทอนความกาวหนาหรอพฒนาการ และผลการเรยนรสรปรวมของนกเรยน มโนทศนทถกตองในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน หมายถง ความร

และความเขาใจเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนทเปนไปตามหลกการของการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนซงประกอบดวย มโนทศนทถกตองเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน และมโนทศนทถกตองเกยวกบการนาผลการประเมนแฟมสะสมงานไปใช

มโนทศนทคลาดเคลอนในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน หมายถงความร และความเขาใจเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนทไมถกตอง แตกตางจากหลกการของการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนซงประกอบดวย 2 องคประกอบ ไดแก หลกการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน และการนาผลการประเมนแฟมสะสมงานไปใชวดไดจากแบบสอบถามการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนทผวจยพฒนาขน

การปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน หมายถง พฤตกรรมในแตละขนตอนของกระบวนการในการจดทาแฟมสะสมงานของนกเรยนทครนามาใชเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนซงประกอบดวย4 ขนตอน ไดแก การวางแผนการจดทาแฟมสะสมงาน การเกบรวบรวมผลงาน การคดเลอกและสะทอนความรสกตอผลงาน และการปรบปรงแกไขและประเมนผลงาน วดไดจากแบบสอบถามการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนทผวจยพฒนาขน

Page 32: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

5  

กระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอน หมายถง ชดของขนตอนในการดาเนนการเพอการเปลยนแปลงมโนทศนทไมถกตองและการปฏบตของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนซงประกอบดวย 4 ขนตอน ไดแก ขนตอนแรก การวเคราะหตนเอง ขนตอนทสอง การเปรยบเทยบมโนทศนทถกตองและมโนทศนทม ขนตอนทสาม สรางความเขาใจมโนทศนถกตอง และขนตอนทส การปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอน ประสทธผลของกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอน หมายถง คณภาพของกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน พจารณาจากการเปรยบเทยบผลการวเคราะหมโนทศนทคลาดเคลอนกอนและหลงการเขารบการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอน และความคดเหนของครทเปนกลมตวอยาง ประโยชนทไดรบ 1. ไดเครองมอในการวเคราะหและสารสนเทศเกยวกบมโนทศนทคลาดเคลอนและการปฏบตของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษาทสามารถนาไปใชในการวางแผนการดาเนนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครประถมศกษาในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนได 2. ไดกระบวนการและคมอการใชกระบวนการสาหรบการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษาทเหมาะสมซงบคลากรของหนวยงานทเกยวของ เชน สานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และสานกงานเขตพนทการศกษาสามารถนาไปใชปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครประถมศกษาในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน 3. ในระหวางการวจย กลมตวอยางครประถมศกษาจะไดขอมลเกยวกบผลการวเคราะหมโนทศนทคลาดเคลอนในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน และไดรบการพฒนามโนทศนทคลาดเคลอนในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนดวย

Page 33: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

บทท 2

เอกสารและงานวจยทเกยวของ

เอกสารและงานวจยทเกยวของกบการวจยเรองการพฒนากระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษาในครงน แบงการนาเสนอมโนทศนทเกยวของเปน 3 ตอน ไดแก ตอนท 1 มโนทศนเกยวกบการประเมนโดยใช แฟมสะสมงานการเรยนร ตอนท 2 มโนทศนเกยวกบมโนทศนทคลาดเคลอนและการปรบเปลยน และ ตอนท 3 กรอบแนวคดในการวจยซงมรายละเอยดดงน ตอนท 1 มโนทศนเกยวกบการประเมนโดยใชแฟมสะสมงานการเรยนร

มโนทศนเกยวกบการประเมนโดยใชแฟมสะสมงานการเรยนรในสวนน ผวจยแบงการนาเสนอเปน 9 หวขอ ไดแก ความหมายของแฟมสะสมงาน ความมงหมายของแฟมสะสมงาน ประเภทของแฟมสะสมงาน ลกษณะของแฟมสะสมงาน สวนประกอบของแฟมสะสมงาน กระบวนการจดทาแฟมสะสมงานการประเมนแฟมสะสมงาน การประเมนแฟมสะสมงาน ขอดและขอจากดของแฟมสะสมงาน และงานวจยทเกยวของกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนร 1.1 ความหมายของแฟมสะสมงาน

มผใหความหมายแฟมสะสมงานไวมากมายซงความหมายทไดมผนยามมความสอดคลองกน กลาวคอ แฟมสะสมงานเปนสงทใชรวบรวมหรอบรรจหลกฐานหรอผลงานซงสะทอนผลสมฤทธทางการเรยน ความสามารถ เจตคต ทกษะ ความพยายาม ความกาวหนา และพฒนาการทแทจรงของเจาของแฟมสะสมงานในดานใดดานหนงหรอหลายๆ ดาน โดยใชวธการเกบรวบรวมอยางมจดมงหมาย และมระบบ (Arter& Paulson, 1991; Bird, 1990)

นอกจากน Hamm และ Adams (1991) และสานกงานการประถมศกษาแหงชาต (2539)ยงใหความหมายเพมเตมวาแฟมสะสมงานมความหมายมากกวากลองบรรจผลงานของผเรยนและเปนเครองมอทครผสอนสามารถนาไปใชในชนเรยนเพอชกนาผเรยนใหมาอภปรายแสดงความคดเหนรวมกนจากผลงานทตนเองเลอกขนมา หรอผลงานทเพอนรวมชนเรยนนาเสนออนเปนหนทางนาไปสการรจกคดและเพมพนศกยภาพในการเรยนตอไปในอนาคต นอกจากนแฟมสะสมงานยงเปนสงเชอมโยงครและเดกใหมสมพนธภาพทดตอกน เนองจากการเกบรวบรวมและคดเลอกผลงานตางๆ ในแฟมสะสมงานของนกเรยนจะอยภายใตการดแลแนะนาของคร (บญเชด ภญอนนตพงษ, 2540) ในขณะทสวทย มลคา (2543)ไดเพมเตมวาแฟมสะสมงานของผเรยนจะเนนการประเมนผลยอย (formative evaluation) มากกวาการประเมนผลสรปรวม (summative evaluation)ดงนนแฟมสะสมงานจงสามารถใชเปนเครองมอประเมนผลทนาไปสการพฒนาผเรยนไดอยางมประสทธภาพ และตอเนองโดยทงผเรยน และครตางมความเขาใจรวมกนและตรงกน

อยางไรกตาม โกวท ประวาลพฤกษ (2541) ไดใหความหมายแฟมสะสมงานไว 3 ลกษณะ คอ (1) เปนเอกสารรวบรวมขอมล รายงานการทางาน หรอผลการทางานของเจาของแฟมสะสมงานนน แลวจดเกบไวอยางเปนระบบ อาจจะเกบเปนแฟม เปนกลอง เปนกระเปา แฟมสะสมงานเปนภาพสะทอนความสามารถทแทจรงของผเรยน (2) เปนการเกบรวบรวมขอมล รายงานการทางานเพอประเมนความสาเรจของผเรยนทสงกวาการเกบเปนคะแนน เพราะเปนการนาความรมาใชในการสรางงานหรอการแกปญหาจนไดชน งาน (3) เป นการประเม นท งท เป นการประเม นความก าวห น า (formative evaluation) และ การประเมนผลสรปรวม (summative evaluation) ทคานงถงการทางาน (กระบวนการทางาน) และผลงาน

Page 34: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

7

กลาวโดยสรปไดวา แฟมสะสมงาน หมายถง สงทใชบรรจหลกฐาน หรอผลงานทแสดงถงผลสมฤทธทางการเรยน ความสามารถ เจตคต ทกษะ ความพยายาม ความกาวหนา และพฒนาการทแทจรงของผเรยนดานใดดานหนงหรอหลายๆดาน โดยใชวธการเกบรวบรวมอยางมจดมงหมาย และมระบบ มจดมงหมายใน การเลอกผลงาน เกณฑการประเมนผล และสะทอนความคดในกระบวนการเรยนรของผเรยนอนเปนหนทางใหผเรยนรจกคดและเพมพนความสามารถในการเรยนรตอไปได และแฟมสะสมงานสามารถใชเปนการประเมนความกาวหนาและการประเมนผลสรปรวมได

1.2 ความมงหมายของแฟมสะสมงาน ในการจดท าแฟมสะสมงานน นมความม งหมายคอ (ชยฤท ธ ศลาเดช , 2540; พรรณวลย ครวงศวฒนา, 2542)

1.เพอใหเจาของแฟมไดประเมนตนเอง ประเมนผลการเรยนร หรองานททาวาประสบผลสาเรจในระดบใด ระบบการจดทาเปนอยางไร มขอบกพรอง ควรปรบปรงแกไขอยางไร เปนการเปดโอกาสใหผเรยนมสวนรวมกบครในการประเมนกระบวนการเรยนร

2.เพอใหครผสอนไดประเมนเจาของแฟมวามความสามารถในการเรยนร ความเจรญกาวหนา พฒนาการ หรอผลงานตลอดเวลาทผานมาเปนอยางไร ซงจะนาไปสการปรบปรงและพฒนาการจดการเรยนการสอนตอไป

3.เพอใหผปกครองและครตดตอสอสารกนในการวางแผน แกปญหา และสงเสรมการเรยนรของผเรยน

1.3 ประเภทของแฟมสะสมงาน ในการจดประเภทของแฟมสะสมงานนน นกการศกษาไดแบงประเภทของแฟมสะสมงานโดยทวไปในการนาไปใชเปนสวนหนงของการประเมนผล โดยคานงถงลกษณะและวตถประสงคของแฟมสะสมงาน ซงแบงไดเปน 3 ประเภทใหญ ดงน (ชยพฤกษ เสรรกษและคณะ, 2540; อาภรณ บางเจรญพรพงศ, 2541; สวทย มลคา, 2543)

1. แ ฟมสะสมงานส วน บคคล (personal portfolio) เป นแ ฟ มรวบรวมผลงานท แสดงถ ง ความสามารถ ผลงานตางๆของเจาของแฟม ซงประกอบดวย 1.1 แฟมสะสมงานรวมเกยวกบตวผเรยน เชน กจกรรมทชอบ ภาพ งานอดเรก ครอบครว แนวคด คตประจาใจ การวางแผนชวต เปนตน และ1.2 แฟมสะสมงานทดทสด เปนแฟมทประกอบดวยชนงานทครผสอน หรอผเรยนรวมกนเลอกหรอผเรยนเลอกเอง โดยเลอกเฉพาะชนงานทดทสดทเปนตวแทนพฤตกรรมแสดงความกาวหนา หรอพฒนาการของผเรยนเอง

2. แฟมสะสมผลงานทางวชาการ (academic portfolio) เปนแฟมรวบรวมผลงานทางวชาการทแสดงใหเหนถงความสามารถหลงจากผานการเรยนรหรอผลงานทพฒนาขนและเปนประโยชนตอวงวชาการ ประกอบดวย 2.1 แฟมสะสมงานสาหรบใหระดบคะแนนในแตละรายวชา 2.2 แฟมสะสมงานแบบบรณาการ เปนการสะสมงานดวยการบรณาการผลงานจากการเรยนรายวชาตางๆ เพอใหคร ผเรยน และผปกครอง มองเหนภาพทงหมดของตวผเรยนเอง 2.3 แฟมสะสมงานกลม เปนแฟมสะสมงานทนกเรยนรวมกนพฒนา เพอปลกฝงใหนกเรยนชวยเหลอซงกนและกนการนาความสามารถทแตกตางกนมารวมกนสรางสรรคงานกลม เพอการอยรวมกน เชน กจกรรมกลม กจกรรมโรงเรยน กจกรรมของชมชน 2.4 แฟมสะสมงานหลายชนเรยน เปนแฟมสะสมงานการเรยนจากหลายชนเรยนเชนชนปท1 ชนปท 2 ชนปท 3 เพอใหผเรยนมองเหนภาพ การพฒนาของตนเองในชวงปทผานๆมา 2.5 แฟมสะสมงานทเปนความหลากหลายทางสตปญญา 8 ดาน

Page 35: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

8

ตามแนวคดทฤษฎพหปญญา (multiple intelligent) ของ Howard Gardner คอดานความสามารถทางการใชภาษา ดานการใชเหตผลเชงตรรกศาสตรและคณตศาสตร ดานเนอหามตสมพนธ ดานดนตร ดานการเคลอนไหวรางกายและกลามเนอ ดานการเขากบผอน ดานการวเคราะหตนเอง และดานความเขาใจธรรมชาต โรงเรยนจะตองหาวธการทมนใจไดวานกเรยนมความตองการและความสามารถทหลากหลายในดานรปแบบการเรยนร และประสบความสาเรจไดอยางไร 2.6 แฟมสะสมงานของชนเรยน เปนแฟมสะสมงานทเปนกจกรรมรวมของผ เรยนท งชน เชน คาขวญ ภาพถายหองเรยน เปาหมาย เพลง กจกรรม กฬา ละคร ฯลฯ 2.7 แฟมสะสมงานของโรงเรยน เปนแฟมสะสมงานท เปนกจกรรมรวมของนกเรยนท งโรงเรยน 2.8 แฟมสะสมงานของจงหวด เปนแฟมสะสมงานทเปนกจกรรมรวมของครทงจงหวด

3. แฟมสะสมงานเชงวชาชพ (professional portfolio) ประกอบดวย 3.1 แฟมสะสมงานการสมครเขาศกษาตอ ประกอบดวย คะแนน กจกรรม คารบรองเปนตน 3.2 แฟมสะสมงานเกยวกบประสบการณในการสอน ประกอบดวย แผนการสอน หนงสออานประกอบการประชม ขอมลปอนกลบของครพเลยง เปนตน 3.3 แฟมสะสมงานของคร ประกอบดวย รางวลคาตชม จดหมายจากผเรยน หรอผปกครอง เอกสารตางๆ เปนตน และ 3.4 แฟมสะสมงานของผบรหาร ประกอบดวย หลกฐานแสดงใหเหนความเปนผนายทธศาสตรการประชม การวางแผน นวตกรรม เปนตน แตแฟมสะสมงานในบรบทหองเรยนนน เปนการเกบรวบรวมผลงานของผเรยนซงเปนหลกฐานทแสดงถงความรอบร ทกษะตางๆ ความร และทศนคต ผลงานของผเรยนแตละคนในแฟมสะสมงานจงถอเปนสงประดษฐ ในบรบทหองเรยนนน แฟมสะสมงานทมประสทธภาพจะตองสะทอนจดแขงและจดออนของผเรยน แฟมสะสมงานสามารถแบงไดเปน 2 ประเภท (Pearson Education Development Group, 2001) คอ

1. แฟมสะสมงานทเนนกระบวนการ (process oriented portfolio) แฟมสะสมงานประเภทนจะ บอกถงเรองราวทเกยวกบพฒนาการ หรอการเจรญเตบโตของผเรยน เนอหาในแฟมสะสมงานประเภทนจะแสดงถงกระบวนการเรยนร และการสรางสรรค ตลอดจนแบบรางงาน (drafts) การสะทอนกระบวนการ การเผชญกบอปสรรคตางๆในการทางานดวย แฟมสะสมงานประเภทนจะบรรจผลงานของผเรยนตงแตเรมตน ระหวาง และสนสดการทางานในหนวยการเรยนรนน เชน เรองสนทประกอบดวย 3 ราง คอ รางแรก รางทปรบปรงใหมหลงจากทไดรบการสะทอนผลซงเปนขอมลยอนกลบจากครผสอนและเพอน และรางสดทาย ผเรยนสามารถทจะเสนอแนะและตชมผลงานเหลานได ซงวธการนจะทาใหไดหลกฐานทแสดงถงวาผเรยนสามารถพฒนาไดอยางไร สวนในวธการอนๆ เชน การเขยนหรอการประชมระหวางผปกครองและคร ผเรยนจะสามารถสะทอนกระบวนการเรยนรไดนน กลาวคอผเรยนจะระบวาทกษะมการเปลยนแปลงอยางไร ผเรยนจะชนชมในความสาเรจของตนเอง และจะกาหนดสงททาทายทจะทาตอไปในปจจบนและอนาคต โดยทวไปแฟมสะสมงานทเนนกระบวนการ จะใชกบผเรยนในระดบประถมศกษา เพราะการศกษาในระดบประถมศกษามงสนใจทพฒนาการและการเจรญเตบโตของผเรยนแตละคนมากกวาทจะพจารณา การปฏบต อยางไรกตามแฟมสะสมงานประเภทนจะตองสอดคลองกบวธการสอนของครผสอนดวย

2. แฟมสะสมงานทเนนผลผลต (product oriented portfolio) แฟมสะสมงานประเภทนเปนการ เกบรวบรวมผลงานของผเรยนโดยจะพจารณาเลอกผลงานทดทสด วตถประสงคของการใชแฟมสะสมงานประเภทนคอการสะทอนถงคณภาพและความสาเรจมากกวาสะทอนถงกระบวนการซงทาใหบรรลผลสาเรจในการทาแฟมสะสมงานประเภทน ผเรยนจะตองเกบสะสมผลงานตงแตตนจนจบ และเมอถงเวลาผเรยนจะตองเลอกสงทผเรยนไดประดษฐหรอสรางขนซงเปนตวแทนของงานทมคณภาพมากทสด ในการเลอกผลงานของผเรยนบรรจลงในแฟมสะสมงานสามารถทาไดหลายวธ กลาวคอ ผเรยนจะเปนผกาหนดสงทจะบรรจลงในแฟมสะสมงาน หรอครผสอนเปนผกาหนดขอบเขตกวางๆไววาแฟมสะสมงานควร

Page 36: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

9

จะบรรจสงใดเขาไปบาง และสงทบรรจควรมคณภาพเปนอยางไร เชน ครในวชาคณตศาสตรกาหนดวาแฟมสะสมงานจะตองบรรจหลกฐานทแสดงถงความสามารถในการประยกตใชมโนทศนเรอง คาเฉลยมธยฐาน และฐานนยม ครอาจจะกาหนดดวยวาผลงานตองไดคะแนนเทาใดขนไปจงจะยอมรบไดวามคณภาพสาหรบบรรจไดในแฟมสะสมงานไดแฟมสะสมงานทเนนผลผลตจะมประสทธภาพในการแสดงถงความรบผดชอบของผเรยนในการผลตผลงานทมคณภาพ และโดยทวไปแฟมสะสมงานประเภทนจะใหผ เรยนไดสะทอนตนเอง (self-reflection) ซงมกจะเปนการเขยนวาเพราะเหตใดผเรยนจงเลอกผลงานแตละชนมาเปนชนทถอวาดทสด

แฟมสะสมงานทเนนผลผลตมกจะใชกบผเรยนในระดบชนมธยมศกษา เพราะเกรดเฉลยของผเรยน และคะแนนสอบของผเรยนในระดบมธยมศกษานน เปนผลสดทายทเนนทสงแวดลอมของการเรยนร และผเรยนในระดบชนนมทกษะการคดในระดบทสงกวา สามารถเลอกผลงานทดทสดของตนเองไดอยางชาญฉลาด และยงสามารถสะทอนตนเองไดอยางลกซงดวย อยางไรกตาม ไมมแฟมสะสมงานแบบใดแบบหนงทเหมาะสมสาหรบผเรยนทกระดบ ดงนนในการเลอกใชแฟมสะสมงาน ครผสอนจงควรคานงถงรปแบบการสอน และวฒนธรรมของโรงเรยนดวย องคประกอบประการสดทายทควรจะตองมในแฟมสะสมงานทง 2 ชนดทกลาวมากคอการจดแสดงตอสาธารณะ (public exhibition) ซงเปนการรวมตวกนของกลมเพอน คร ผปกครอง หรอสมาชกคนอนๆ ในชมชน และผเรยนในการนาเสนอผลงานทงหมดหรอบางสวน โดยในบางกรณ ผเรยนหรอกลมของผเรยนกตองนาเสนอแฟมสะสมงานเหมอนการแสดงในนทรรศการในพพธภณฑ หรอในบางกรณผเรยนกจะพฒนาบางสวนของแฟมสะสมงานใหลกซงขน โดยสะทอนความสนใจในวชาหรออาชพตางๆของผเรยนแตละคน การจดแสดงแฟมสะสมงานนมความสาคญอยทการหลอหลอมหรอกอใหเกดความเชอมโยงกนระหวางผเรยนและชมชน เมอแฟมสะสมงานของผเรยนถกประเมนและวพากษวจารณโดยผอนจะเปนการทาใหกระบวนการทงหมดมความตรงมากขน ทาใหผเรยนมงสนใจทคณภาพของงาน และเปนการนาไปสการมสวนรวมของชมชน และผปกครอง ในกระบวนการเรยนรของผเรยนดวย 1.4 ลกษณะของแฟมสะสมงาน

ลกษณะสาคญของแฟมสะสมงาน ผ เรยน ม ดงน (Bird, 1990; Wiggins, 1989;Wolf, 1989; ส.วาสนา ประวาลพฤกษ, 2540)

1. มการแสดงจดมงหมายทชดเจน กลาวคอ คร หรอทงครและผเรยนเปนผกาหนดจดมงหมายของแฟมสะสมงานใหชดเจน เพอใหผเรยนทราบถงความคาดหวงกอนเรมตนพฒนาแฟมสะสมงานของตน

2. มการบรณาการ กลาวคอ เปนการผสมผสานบรณาการระหวางเนอหาวชาการทไดจากการเรยนในหองเรยนกบประสบการณตางๆทไดจากภายนอกหองเรยนเชนครทสอนเทคนคการเขยนเรองสนอาจสนบสนนใหผเรยนไดพบปะ สนทนา หรอสมภาษณนกเขยน แลวบนทกผลการสมภาษณลงในแฟมสะสมงาน

3. มแหลงขอมลทหลากหลาย (multisources) เอกสาร หรอหลกฐานตางๆในแฟมสะสมงานตองไดมาจากแหลงขอมลหลายแหลงเพอใหการประเมนผลผเรยนมความเทยงตรงแมนยามากทสด และสามารถตดสนความสามารถของผเรยนไดอยางครอบคลม

4. สะทอนใหเหนถงสภาพทแทจรงโดยจะตองมการเชอมโยงกนโดยตรงระหวางสภาพการเรยน การสอนทปฏบตจรงในหองเรยนกบหลกฐานในแฟมสะสมงาน

5. เปนรปแบบการประเมนทเปนพลวต ขอมลจะมการเคลอนไหวเปลยนแปลงอยตลอดเวลา ทาใหสามารถตรวจสอบการเปลยนแปลง การเจรญงอกงาม และพฒนาการผเรยนไดทกระยะเวลา และมความตอเนอง

Page 37: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

10

6. สะทอนบคลกภาพความเปนเอกลกษณจากความเปนเจาของโดยผเรยนการมสวนรวมในการประเมนผลการเรยน การรจกการบรณาการระหวางทฤษฎและการปฏบต แฟมสะสมงานของผเรยนแตละคนจะเปนการสรางสรรคทโดดเดนและมความเฉพาะตว เนองจากผเรยนเปนผเลอก ผลงานและประเมนผลตนเอง

7. นาไปใชไดในหลายจดประสงค เอกสารหรอหลกฐานในแฟมสะสมงานผเรยนสามารถนาไปใชไดมากกวาหนงจดประสงคหรอมากกวาหนงวชา และใชไดทกระดบชน เชน ใชสนบสนนการทางานรวมกนเปนทม และการเรยนรแบบมสวนรวมของผเรยน โดยใหโอกาสผเรยนไดแลกเปลยน วพากษวจารณ และประเมนผลงานซงกนและกน นอกจากน แฟมสะสมงานยงสามารถใชเปนเครองมอในการประเมนผลการเรยนรของผเรยนทไดรบการจดการเรยนการสอนทเนนบทบาทผเรยนในการรเรมหรอสรางความรดวยตนเอง อนเปนแนวคดพนฐานของการเรยนรตามแนวทฤษฎกระบวนการเรยนรเพอสรางสรรคดวยปญญาดวย และจดประสงคอกประการหนงทสาคญของการใชแฟมสะสมงาน คอครผสอนสามารถใชประเมนความสาเรจของ การสอนของตนได อนจะนาไปสการปรบปรงและพฒนาคณภาพการสอนตอไป 1.5 สวนประกอบของแฟมสะสมงาน

แฟมสะสมงานประกอบดวยสวนประกอบตางๆ ดงน (Cole et al., 2000; Barton &Collin, 1997;ชยพฤกษ เสรรกษ และคณะ,2540) 1. จดมงหมาย จดมงหมายเปนสงทบอกวาแฟมสะสมงานนน จะใชเพออธบาย หรอเพอวดสงใดซงจดมงหมายทชดเจนจะเปนแนวทางสาคญเพอแสดงใหเหนวาผเรยนไดประสบผลสาเรจแทจรงเพยงใด โดยทวไปจะมจดมงหมายของแฟมสะสมงานคอ

1.1 เพอใหบรรลจดมงหมายของหลกสตรทกาหนดไว 1.2 เพอใหผเรยนสามารถประเมนตนเองไดจากการสะทอนความคดในงานของตนเอง และ

พฒนาตนเอง 1.3 เพอประเมนความรบผดชอบของครจากความสามารถในการสอนใหผ เรยนบรรล

จดมงหมายของหลกสตร และจดมงหมายของการเรยนการสอน 2. เนอหา ประกอบดวย หลกฐาน หรอแนวทางตางๆตามความเปนจรงทสะทอนใหเหนถงความสาเรจ

ในการบรรลจดมงหมายทวางไว โดยแสดงถงจดมงหมายสวนตว ความสนใจ และรปแบบการเรยนรของผเรยนแตละคน เนอหาทควรจะมในแฟมสะสมงานประกอบดวย5 สวน คอ (1) ชนงานทผ เรยนคดเลอก (2) การสะทอนความคดเหนของผเรยน (3) จดมงหมายทชดเจน (4) ตวอยางในระหวางเรยนและชวงสดทาย (5) ตวอยางหลกฐานทแสดงถงความเจรญงอกงาม หรอการเจรญเตบโตของผเรยน

งานวจยของ Barton และ Collin (1997) พบวามหลกฐานทแสดงวาผเรยนบรรลจดมงหมายของแฟมสะสมงาน ม 4 ประเภท ไดแก

2.1 เอกสารและผลงานทเกดขนระหวางการเรยนการสอนในชนเรยน เชน แบบฝกหด การบาน เปนตน

2.2 เอกสารหรอผลงานทแสดงถงงานทผเรยนทานอกหองเรยน เชน การสมภาษณ โครงการพเศษ เปนตน

2.3เอกสารท ครและผเก ยวของใชแสดงใหเหนถงความกาวหนาของผเรยน เชน แบบบนทกการสงเกตของคร แบบบนทกของผเรยน เพอนในชนเรยน ผปกครอง และการสอบในลกษณะตางๆ เปนตน

Page 38: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

11

2.4 เอกสารทผเรยนเตรยมขนเฉพาะบรรจลงในแฟมสะสมงาน ซงประกอบดวยจดมงหมายทตงไว

กลาวไดวาสงทนามาใสไวในแฟมสะสมงานควรจะสะทอนใหเหนถงกระบวนการตงแตตนจนสนสด ซงแสดงใหเหนถงความกาวหนา และการเปลยนแปลงของผเรยน

3. การกาหนดเวลา เปนการวางแผนวาจะใหผเรยนประเมนแฟมสะสมงานเมอไร และประเมนดวยวธการใด โดยสงทจะตองถกนามากาหนดกคอ

3.1 การประเมนตนเอง เปนการใหผเรยนประเมนแฟมสะสมงานของตนเองวาเปนไปตามจดมงหมายทวางไวหรอไม โดยมกระบวนการ ดงน

3.1.1กาหนดองคประกอบและเกณฑในการตรวจสอบผลงานโดยครผสอนและผเรยนรวมกนกาหนดขน ซงนยมกาหนดใหอยในรปคะแนนรบรก (scoring rubric)

3.1.2 สรางเครองมอเพอใชในการตรวจสอบผลงานตามเกณฑทกาหนดไว เชน แบบสารวจรายการ บนทกตางๆ

นอกจากน การประเมนดวยกระบวนการดงกลาว ผเรยนอาจจะประเมนตนเองดวยวธการตอไปน คอ (1) การจดบนทกการเรยนร (learning logs) เชนการแกปญหา การสงเกต การบรรยาย (2) การจดบนทกความคดเหนแบบสะทอนกลบ (reflective journals) คอการใหผเรยนเขยนแผนการเรยน การสะทอนความคดเหนทมตอการเรยน บนทกการสงเกตจากการเรยน การรวบรวมประสบการณ ซงการเขยนบนทกความคดเหนชวยใหผเรยนทราบจดเดนของตนเอง อนจะนาไปสการพฒนาความสามารถในการเรยนรไดเปนอยางด และ (3) การกาหนดจดมงหมายระยะสน และระยะยาว จะชวยใหผเรยนไดพฒนาทกษะการคดวเคราะห สงเคราะห และประเมนคา

3.2 การสะทอนความคดเหน เปนการแสดงความรสก และการใหคะแนนผลงาน ซงทาใหผเรยนพจารณาการเรยนรของตนเอง อนเปนการใชความคดในขนสง

4. การประเมนแฟมสะสมงาน เปนการประเมนความสอดคลองหรอความสมพนธระหวางจดมงหมายของแฟมสะสมงานกบหลกฐานตางๆในแฟมสะสมงาน จดมงหมายทสาคญในการใชแฟมสะสมงานคอ การประเมนอยางตอเนองและเหมาะสม เพอใหการใหขอมลยอนกลบระหวางครกบผเรยนควบคกนไปกบการเรยนการสอนอยตลอดเวลาตลอดภาคเรยน การตดสนแฟมสะสมงานของผเรยนแตละคนจะเนนทผลการวดความกาวหนาในการเรยน มาตรฐานการวดท ดทสดควรจะเกดจากการตกลงกนระหวางครกบผเรยน การประเมนแฟมสะสมงานขนอยกบจดมงหมาย ซงจดมงหมายหลกในการสรางแฟมสะสมงานของชนเรยนคอสงเสรมนสยในการประเมนตนเอง หรอเพอวดและตดตามความกาวหนาในการเรยน 1.6 กระบวนการจดทาแฟมสะสมงาน

จากการศกษากระบวนการจดทาแฟมสะสมงานซงประกอบไปดวยขนตอนตางๆ ในการจดทา แฟมสะสมงานหรอการพฒนาแฟมสะสมงาน พบวา การจดทาแฟมสะสมงานมหลายขนตอนและสามารถกาหนดไดหลายแนวทางขนกบความเหมาะสมของลกษณะงานทเกบสะสม ซงมผนาเสนอขนตอนทแตกตางกนหลายแนวทาง ในทน ผวจยนาเสนอขนตอนการจดทาแฟมสะสมงานทมผนาเสนอไวเปนจานวนมากขนตอนทสด ซงมรายละเอยดดงน

Page 39: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

12

Burke, Forgarty และ Belgrad (1994), Haertel (1991; อางถงใน ประกอบ กรณกจ, 2544) และ สวทย มลคา (2543)ไดกาหนดกระบวนการจดทาแฟมสะสมงานทสมบรณไว 10 ขนตอน ดงน

1. กาหนดจดประสงคและประเภทของแฟมสะสมงาน (project purpose) เปนขนทครจะตองพจารณาจดประสงคทใชแฟมสะสมงาน และตดสนใจวาจะใชแฟมสะสมงานชนดใด

2. รวบรวมและจดการชนงาน (collect and organize) โดยครผสอนและผเรยนจะรวมวางแผนกนวาจะ เกบชนงานอยางไร และจะตองออกแบบเครองมอทจะชวยใหผเรยนไดจดระบบชนงานของเขา

3. เลอกชนงาน (select) โดยจะตองเลอกเนอหาและชนงานทจะบรรจในแฟมสะสมงาน ซงครและผเรยนอาจจะรวมกนคดเลอกชนงานบางสวนจากชนงานทงหมด ในขนนสามารถใชกฎแหงการเพมคณคา (value-added up principle) ในการคดเลอกผลงาน กลาวคอ เรมตนจากการทผเรยนเลอกผลงานทคดวาดทสด และตอบสนองตอจดมงหมายของแฟมสะสมงานมากทสดเกบไวในแฟมสะสมงานเปนหลกฐานทถอวามคณคาอนดบหนง จากนนใหผเรยนเลอกผลงานอนดบทสอง พรอมกบพจารณาวาหากรวบรวมผลงานชนนไวในแฟมสะสมงานแลว จะทาใหเกดคณคาอะไรเพมขนอกบาง หากประเมนวามคณคาเพมขนในแงมมใหมกเกบสะสมไปในแฟมสะสมงาน หากไมมคณคากไมควรเกบ ปฏบตเชนนไปเรอยๆจนครบทกชนงาน หรอจนผเรยนเหนวามหลกฐานชนงานทมากพอจะตอบสนองตอจดมงหมายของแฟมสะสมงานแลว

4. สรางสรรคผลงาน เปนการถายทอดความสามารถการสรางสรรคผลงาน ซงสะทอนถงบคลกภาพ (interject personality) และความรสกนกคดของผเรยนแตละคน

5. ใหขอมลเกยวกบชนงาน (reflect metacognitively) ผเรยนจะตองตรวจสอบชนงาน โดยผเรยนตอง ใหเหตผลของการเลอกชนงานตางๆเขามาบรรจในแฟมสะสมงาน ซงจะทาใหผเรยนเรมรจกคดไตรตรองดวยตนเอง เปนการสะทอนวธการทางาน ความรสก ความตองการ และอปสรรคตางๆทเกดขนในขณะทางานของผเรยน

6. ตรวจสอบความสามารถของตนเอง (inspect to self-assess) ผเรยนจะไดตรวจสอบแฟมสะสมงาน เพอประเมนตนเอง และประเมนชนงานของตนเองวาบรรลเปาหมายมากนอยเพยงใด พบจดเดนจดดอยหรอขอควรปรบปรงอะไรบาง เพอทจะสามารถปรบปรง เปลยนแปลงและแกไขใหสมบรณ

7.ประเมนคาผลงาน (evaluate) เปนการใหระดบคะแนน โดยพจารณาจากเกณฑการใหคะแนน (scoring rubric) ทกาหนดลวงหนาตามหวขอการประเมน โดยครผประเมนจะพจารณาผลการประเมนตนเองของผเรยนประกอบดวย นอกจากนการประเมนจะตองเนนทความกาวหนาของผลงานของผเรยนแตละคนมากกวาเปรยบเทยบผลงานของผเรยนกบกลม

8. สรางความสมพนธ (connect conference) เพอเปดโอกาสใหผ เรยน คร และผปกครองไดมความสมพนธกนมากยงขน และสามารถใชแฟมสะสมงานเพอการตดสนใจได

9. ทาใหมคณคา (นาเขาและเอาออกชนงาน) (inject/eject to update) โดยการปรบเปลยนผลงาน นางานบางชนเขาแฟมสะสมงานและเอางานบางชนออก เพอทาใหแฟมสะสมงานใหม และทนสมย

10. ขนประชาสมพนธผลงาน (respect accomplishment) การจดแสดงแฟมสะสมงาน เพอใหผเรยนเตรยมจดแสดงนทรรศการดวยตนเอง เพอใหเกดการยอมรบคณคาของแฟมสะสมงานดวยความภาคภมใจ

อยางไรกตาม การจดทาแฟมสะสมงานสามารถทาไดหลายรปแบบ เนอหาสาระ และจดมงหมาย (บญเชด ภญโญอนนตพงษ, 2539; กรมวชาการ, 2539)ดงนนการพฒนาแฟมสะสมงานและการนาไปใชปฏบตจรงจงมไดมวธใดวธหนงเพยงวธเดยว แตมแนวโนมการจดทาไดหลายหลายวธ แลวแตจดมงหมายของแตละชนดและสามารถปรบเปลยนไปตามการศกษาได ซงมการเสนอขนตอนการจดทาแฟมสะสมงานไว 3 ขนตอนบาง 6 ขนตอนบาง (กมลวรรณ ตงธนกานนท, 2557)

Page 40: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

13

กรณ 3 ขนตอนเปนแนวทางทเหมาะสมและจาเปนสาหรบผเรมจดทาแฟมสะสมงาน ขนตอนการจดทาแฟมสะสมงานกรณ 3 ขนตอน ไดแกขนรวบรวมชนงาน (collect) ขนเลอกชนงาน (select) และขนขอมลสะทอนกลบ (reflect) สวนกรณ 6 ขนตอนเปนแนวทางทเหมาะสมสาหรบผตองการขยายขนตอนการจดทาแฟมสะสมงาน ใหละเอยดยงขน ขนตอนการจดทาแฟมสะสมงานกรณ 6 ขนตอน ไดแก ขนการกาหนดโครงการ/จดประสงค (project) ขนรวบรวมชนงาน (collect) ขนเลอกชนงาน (select)ขนขอมลสะทอนกลบ (reflect)ขนทาใหสมบรณ (perfect) และขนเชอมโยงความสมพนธ (connect)

จากการศกษาเอกสารและงานวจยของประเทศไทยและตางประเทศทเกยวของกบการประเมนผลการเรยนรของนกเรยนโดยใชแฟมสะสมงาน ไดแก เอกสารและงานวจยจานวน 9 ฉบบ (De Fina, 1992;Burke et al., 1994; Epstein, 2001; Pearson Education Development Group, 2001; ชยพฤกษ เสรรต น และคณะ, 2540; อมรรตน พนธงาม, 2543; สวทย มลคา,2543; คณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน, 2552; สมศกด ภวภาดาวรรธน, 2544) ซงไดนาเสนอขนตอนของการจดทาแฟมสะสมงานไวหลายแนวทาง ผวจยไดสงเคราะหขนตอนทสาคญของกระบวนการประเมนผลการเรยนรของนกเรยนโดยใชแฟมสะสมงาน ผลการสงเคราะหดงกลาวแสดงดงตารางท 1

ตารางท 2.1 ผลการสงเคราะหขนตอนทสาคญของกระบวนการประเมนผลการเรยนรของนกเรยนโดยใช แฟมสะสมงานจากเอกสารและงานวจยทเกยวของ

ขนตอนในกระบวนการจดทา แฟมสะสมงานของนกเรยน

De Fi

na (1

992)

Burke

et al

. (199

4)

Epste

in (20

01)

Pears

on Ed

uDev

Grou

p (20

01)

ชยพ

ฤกษ

เสรรต

น และ

คณะ(2

540)

อมร

รตน

พนธ

งาม 25

43)

สวทย

มลคา

(254

3)

สพฐ.

(2552

)

สมศก

ด ภว

ภาดา

วรรธ

น (25

44)

รวม

1. กาหนดจดมงหมายในการจดทา แฟมสะสมงาน

7

2. เกบรวบรวมผลงาน 9 3. คดเลอกผลงานและจดระบบผลงาน 8 4.สะทอนความคดเหนและความรสกตอ ผลงาน

8

5. ตรวจสอบความสามารถ ของตนเอง

3

6. ปรบปรงแกไขและประเมน ผลงาน

6

7. แลกเปลยนประสบการณ เกยวกบผลงาน

4

8. ปรบเปลยนผลงาน 3 9. นาเสนอแฟมสะสมงาน 4 10. นาผลการประเมนโดยแฟมสะสมงานไปใชประโยชน

5

Page 41: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

14

ผลการวเคราะหขอมลจากเอกสารตามตารางท 1 สรปเปนสาระสาคญเกยวกบขนตอนตางๆในกระบวนการจดทาแฟมสะสมงาน ไดดงน

เมอพจารณาขนตอนการกาหนดจดมงหมายในการจดทาแฟมสะสมงาน พบวา เอกสารและงานวจยจานวน 7 ฉบบ เสนอขนตอนการกาหนดจดมงหมายในการจดทาแฟมสะสมงานเปนขนตอนแรกของกระบวนการจดทาแฟมสะสมงาน ขนตอนนเปนการเตรยมการครและนกเรยนหรอผท เกยวของกบกระบวนการจดทาแฟมสะสมงานใหเขาใจจดมงหมายหรอจดประสงคการเรยนร รปแบบการเรยนการสอน การวดและการประเมนผล และขนตอนตางๆ ในการจดทาแฟมสะสมงาน ยกเวนเอกสารของ Epstein (2001) และเอกสารของ Pearson Education Development Group (2001) ซงไมไดเสนอขนตอนนในกระบวนการจดทาแฟมสะสมงาน นอกจากน เอกสารและงานวจยทเสนอขนตอนการกาหนดจดมงหมายในการจดทา แฟมสะสมงานไดเสนอรายละเอยดเพมเตมในขนตอนนดวย กลาวคอ อมรรตน พนธงาม (2543) ไดเสนอรายละเอยดในขนตอนนเพมเตมเปนขนการกาหนดจดมงหมายและทศทางของแฟมสะสมงาน ซงเปนการกาหนดโครงสรางและองคประกอบของแฟมสะสมงาน สวนชยพฤกษ เสรรกษและคณะ (2540) และสวทย มลคา (2543) ไดเสนอรายละเอยดของขนตอนแรกไวเชนเดยวกบเอกสารและงานวจยอนๆแตเรยกขนตอนนวาเปนขนการวางแผนการจดทาแฟมสะสมงาน

เมอพจารณาขนตอนการเกบรวบรวมผลงาน พบวา เอกสารและงานวจยทกฉบบนาเสนอขนตอนการเกบรวบรวมผลงานเปนขนตอนหนงในกระบวนการจดทาแฟมสะสมงาน ขนตอนนเปนขนทนกเรยนจดเกบผลงานทงหมดททาและสรางเขาไวในแฟมของตนเอง แฟมทจดทาขนในขนนเปนแฟมสะสมงาน (working folder) ซงใชรวบรวมผลงานชนตางๆ ใหเปนระบบ การจดผลงานตางๆ ใหเปนระบบสามารถจดเกบไดหลายวธ คอ จดเกบตามลาดบ วน เวลาทสรางผลงาน จดเกบตามลาดบความยากงายและความซบซอนของผลงาน จดเกบตามความสามารถพเศษและพรสวรรค จดเกบตามหวเรองทตองการนาเสนอ และจดเกบในลกษณะผสมผสานโดยนาวธการตางๆ ขางตนมาจดในแฟมเดยวกน โดยผลงานทรวบรวมไวตองเปนสงทสามารถจดเกบได เชน งานเขยน เทปบนทกเสยง แบบสงเกต แบบบนทกตางๆ แบบรายงาน แผนดสกคอมพวเตอรภาพถาย ภาพวาด แบบฝกหด เปนตน

เมอพจารณาขนตอนการคดเลอกและจดระบบผลงาน พบวา เอกสารและงานวจยแตละฉบบนาเสนอขนตอนการคดเลอกและจดระบบผลงาน ขนตอนนเปนขนตอนทผเรยนคดเลอกผลงานดเดนหรอผลงานชนเอกทแสดงถงความเขาใจ ความสามารถหรอความชานาญของนกเรยนไป จดทาแฟมสะสมงานดเดน (portfolio)ซ งเปนแฟมทเกบรวมรวมผลงานตางๆทคดเลอกมา โดยคดเลอกผลงานอยางมหลกเกณฑและเหตผล แลวจดระบบผลงานตางๆ ในแฟมสะสมงานดเดนอยางเปนระบบ เอกสารและงานวจยตางๆ ไดเสนอวาการจดระบบผลงานในแฟมสะสมงานดเดนขนกบจดประสงคของวชาหรอโครงงานทนกเรยนไดเรยนร ซงเคาโครงของแฟมสะสมงานดเดนทเอกสารและงานวจยตางๆ ไดเสนอไว ประกอบดวย สวนนาหรอขอมลทวไป สวนเนอหาหรอหลกฐานตางๆ และสวนสนบสนนหรอสวนสรป ยกเวนในงานวจยของอมรรตน พนธงาม (2543)ซงไมไดเสนอขนตอนนในกระบวนการจดทาแฟมสะสมงาน นอกจากน De Fina (1992) ไดเสนอขนตอนการจดระบบผลงานไวเทานน และไมไดเสนอใหมการคดเลอกผลงานในแฟมสะสมงาน ในขณะท ชยพฤกษ เสรรกษและคณะ (2540) และสวทย มลคา (2543) ไดแยกขนตอนการจดระบบผลงานออกจากการคดเลอกผลงานดวย โดยชยพฤกษ เสรรกษและคณะ(2540) ไดเสนอขนตอนการจดระบบแฟมสะสมงานเปนขนตอนทถดจากขนตอนการคดเลอกผลงาน สวน สวทย มลคา (2543) ไดเสนอขนตอนการจดระบบแฟมสะสมงานเปนขนตอนสดทายกอนขนการนาเสนอผลงาน

Page 42: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

15

เมอพจารณาขนตอนการสะทอนความคดเหนและความรสกตอผลงาน พบวา เอกสารและงานวจยจานวน 8 ฉบบนาเสนอขนตอนการสะทอนความคดเหนและความรสกตอผลงาน โดยเสนอเปนขนตอนทตอเนองจากการคดเลอกชนงาน ขนตอนนสงเสรมใหผเรยนไดใชความคดในระดบสง (metacognition) ในการสะทอนความคดเหนและความรสกตองานชนท เลอก ซงทาใหนกเรยนตระหนกและรบผดชอบในกระบวนการเรยนรของนกเรยนเอง และเปนขนตอนทเปดโอกาสใหนกเรยนไดประเมนตนเองอยางไมเปนทางการดวย ซงในการแสดงความคดเหนนนเอกสารและงานวจยทกฉบบไดเสนอใหนกเรยนตอบคาถามนาของคร โดยเขยนบนทกสะทอนความคดเหนและความรสกตอผลงานหรอใหนกเรยนเขยนตอบแบบสะทอนความคดเหนและความรสกตอผลงานทเลอก โดยคาถามทใชจะเปนคาถามทใหนกเรยนระบถงเหตผลทเลอกผลงานชนนนเปนผลงานชนเอก จดเดนจดสาคญของผลงาน และแนวทางหรอวธการทจะทาใหผลงาน ชนนนดขน ในขณะทเอกสารเพยง 1 ฉบบ คอเอกสารของ De Fina (1992) ไมไดนาเสนอขนตอนดงกลาวนไว แตนาเสนอวาในขนประเมนผลงาน นกเรยนทเปนผสรางผลงานควรมโอกาสไดประเมนผลงานหรอกระบวนการทางานของตนเอง ซงจะทาใหไดสะทอนความคดเหนของนกเรยนเองออกมาได

เมอพจารณาขนตอนการตรวจสอบความสามารถของตนเอง พบวา เอกสารและงานวจยทเกยวของ 3 ฉบบ ไดแก Burke et al. (1994)ชยพฤกษ เสรรกษและคณะ (2540) และสวทย มลคา (2543) ไดเสนอขนตอนการตรวจสอบความสามารถของตนเองเปนขนตอนหนงในกระบวนการจดทาแฟมสะสมงานของนกเรยน โดยเอกสารและงานวจยดงกลาวไดระบรายละเอยดในขนตอนนวาเปนขนตอนทนกเรยนตรวจสอบความสามารถของตนเองในดานความร ความสามารถ และคณลกษณะตางๆในการเรยนร โดยเฉพาะจดเดนและจดดอยของผลงานและกระบวนการทางาน โดยพจารณาแฟมสะสมงานดเดนทไดเลอกรวบรวม ผลงานชนเอกไวอยางเปนระบบในชวงเวลาตางๆ เพอไดใชขอมลตางๆทคนพบมาปรบปรงและพฒนาตนเองและงานตางๆใหมคณภาพยงขนไป เครองมอท ใชในขนน ไดแก แบบสารวจรายการ แบบบนทกการทางาน แบบประเมนตนเอง เปนตน ซงแบบประเมนตนเองนนมกจะประเมนกระบวนการคณลกษณะ และพฤตกรรมการทางานของผเรยน

เมอพจารณาขนตอนการประเมนผลงาน พบวา เอกสารและงานวจยทเกยวของจานวน 6 ฉบบ ไดแกDe Fina (1992) Burkeet al. (1994) ชยพฤกษ เสรรกษและคณะ (2540) สวทย มลคา (2543) อมรรตน พนธงาม (2543) และสานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน (2552) ไดเสนอขนตอนการประเมนผลงานเปนขนตอนหนงในกระบวนการจดทาแฟมสะสมงาน โดยชยพฤกษ เสรรกษ (2540) ไดเสนอขนตอนดงกลาวเปนขนตอนสดทายกอนนาเสนอผลงาน ในขนตอนนเปนขนตอนทผมสวนเกยวของกบผลงานของนกเรยน ไดแก นกเรยนเอง เพอน และครผสอนประเมนผลงานชนเอกในแฟมสะสมงานดเดน ประเมนแฟมสะสมงานดเดนโดยรวมทนกเรยนจดทาขน และประเมนพฤตกรรมระหวางเรยนหรอปฏบตงานดวย โดยใชเกณฑการประเมนทครและนกเรยนไดตกลงรวมกน และหลงจากทนกเรยนไดทราบผลการประเมนของตนเองทงพฤตกรรมการทางาน และผลการประเมนผลงานแลว นกเรยนนาขอมลยอนกลบทไดมาพฒนาปรบปรงตนเองและผลงานตอไป

เมอพจารณาขนตอนการแลกเปลยนประสบการณเกยวกบผลงาน พบวา เอกสารและงานวจยทเกยวของจานวน 4 ฉบบ ไดแก De Fina (1992) Burke et al. (1994) ส วทย มลคา (2543) สมศก ด ภวภาดาวรรธน (2544) ไดเสนอขนตอนการแลกเปลยนประสบการณเกยวกบผลงานไวเปนขนตอนหนงในกระบวนการจดทาแฟมสะสมงานของนกเรยน โดยในขนตอนดงกลาวนเปนขนตอนทนกเรยนไดมโอกาสในการอธบาย อภปราย รบขอเสนอแนะ และฟงความคดเหนของผอนในการวพากษวจารณผลงานทนกเรยนสรางหรอทา ซงเปนการชวยใหนกเรยนสามารถพฒนาผลงาน กระบวนการทางาน และกระบวนการเรยนรของ

Page 43: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

16

ตนเองใหดยงขนได รปแบบการแลกเปลยนประสบการณเกยวกบผลงานอาจเปนการสนทนาตวตอตวระหวางนกเรยนกบคร การสงแฟมสะสมงานดเดนใหผปกครอง หรอการจดประชมในโรงเรยน โดยประเดนทพดคยแลกเปลยนกนจะเกยวกบแนวทางการปรบปรงและพฒนาผลงานและการทางานของนกเรยนใหดยงขนไป นอกจากน De Fina (1992) ไดเสนอรายละเอยดในขนตอนนเพมเตมวา ในการประเมนผลงานและแฟมสะสมงานของนกเรยน ผมสวนเกยวของโดยเฉพาะผประเมนผลงานหรอแฟมสะสมงานของนกเรยนควรทาหนาทเปนเสมอนกระจกเงาสะทอนใหแกนกเรยนโดยการพดคย ตชม และเสนอแนะนกเรยน เพอการปรบปรงและพฒนาตอไป

เม อ พจารณาขนตอนการปรบ เปล ยนผลงาน พบวา เอกสารและงานวจย 3 ฉบบ ไดแ ก Burke et al. (1994) ชยพฤกษ เสรรกษและคณะ (2540) และสวทย มลคา (2543) ไดเสนอขนตอนการปรบเปลยนผลงาน โดยขนตอนดงกลาว เปนอกขนตอนหนงทนกเรยนไดพจารณาผลงานทคดเลอกไปเกบไวในแฟมสะสมงานดเดน แลวปรบเปลยนผลงาน ดงกลาวโดยใชหลกการของการเพมคณคา โดยนาผลงานหรอหลกฐานเขาหรอออกเพอใหผลงานทนสมยกวาเดมและแสดงถงระดบความสามารถทางการเรยนรขนทสงกวามาเกบไวแทนทผลงานหรอหลกฐานเดมทดอยกวาเพอการนาเสนอตามวตถประสงคทกาหนด

เมอพจารณาขนตอนการนาเสนอแฟมสะสมงาน พบวา เอกสารและงานวจย 4 ฉบบไดแก Burke et al. (1994) ชยพฤกษ เสรรกษและคณะ (2540) สวทย มลคา (2543) และสานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน (2552) ไดเสนอขนการนาเสนอแฟมสะสมงานเปนขนตอนสดทายของกระบวนการจดทาแฟมสะสมงาน ขนตอนนเปดโอกาสใหนกเรยน คร ผปกครอง และผเกยวของอนๆ ไดชนชมความสาเรจของนกเรยนรวมกนโดยแฟมสะสมงานทนกเรยนจดแสดงเปนสอทแสดงใหเหนวานกเรยนสามารถทาอะไรไดบาง มความกาวหนา ความสามารถ และคณลกษณะตางๆพฒนาไปไดในระดบใด

สาหรบขนตอนการนาผลการประเมนโดยแฟมสะสมงานไปใชประโยชน พบวาเอกสารและงานวจย5ฉ บ บ ไ ด แ ก De Fina (1992) Epstein (2001) Pearson Education Development Group (2001) อมรรตน พนธงาม (2543) และสมศกด ภวภาดาวรรธน (2544)ไดนาเสนอใหครนาผลการประเมนโดยแฟมสะสมงานไปใชประโยชน ทงเพอปรบเปลยนการเรยนการสอน และการตดสนกระบวนการเรยนรและผลการเรยนรของผเรยน โดยชใหเหนวาการประเมนโดยแฟมสะสมงานจะมความสมบรณเมอมการนาผลการประเมนทไดจากการประเมนโดยแฟมสะสมงานไปใชประโยชน

นอกจากนยงพบวาเอกสารและงานวจยบางฉบบเสนอขนตอนในกระบวนการจดทา แฟมสะสมงานซงไมพบรายละเอยดเกยวกบขนตอนดงกลาวในฉบบใดเลย ไดแกเอกสารของ Burke et al.(1994) ซงไดเสนอขนตอนการสรางสรรคและตกแตงผลงาน หลงจากขนตอนการคดเลอกและจดระบบผลงาน ซงขนตอนนเปนขนตอนทเปดโอกาสใหนกเรยนไดสะทอนบคลกภาพและลกษณะนสยของตนเองโดยการออกแบบและตกแตงผลงานทนกเรยนสรางหรอทาขน รวมทงออกแบบตกแตงหนาปกแฟมสะสมงานดเดนใหเปนเอกลกษณเฉพาะตวสาหรบเจาของแฟมสะสมงานนน สมศกด ภวภาดาวรรธน (2544) เสนอขนแนะนาการประเมนโดยใชแฟมสะสมงานเพมเตมขน สวน Epstein (2001) ไดเสนอขนตอนสดทายเพมเตมคอ ขนเชอมโยงการเรยนรเขากบชวตจรงดวย

โดยสรปแลว ผลการวเคราะหขอมลจากเอกสารและงานวจยทเกยวของกบแฟมสะสมงาน 9 ฉบบ พบวา เอกสารทง 9 ฉบบเสนอขนตอนในกระบวนการจดทาแฟมสะสมงานแตกตางกนในรายละเอยดบางประการ สวนขนตอนสาคญของกระบวนการจดทาแฟมสะสมงานแตกตางกนเลกนอย เอกสารและงานวจยบางฉบบเรยกชอของขนตอนบางขนตอนของกระบวนการจดทาแฟมสะสมงานแตกตางกนไปหรอเพมรายละเอยดในขนตอนนนๆ นอกจากนยงพบวา ขนตอนสาคญทเอกสารและงานวจยทง 9 ฉบบนาเสนอ

Page 44: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

17

รวมกนมากกวา 5 รายการ แสดงดงผลการวเคราะหเอกสารและงานวจยทเกยวของดงตารางท 1 คอ ขนตอนวางแผนการจดทาแฟมสะสมงาน ขนตอนการเกบรวบรวมผลงาน ขนตอนการคดเลอกผลงานและสะทอนความรสกตอผลงาน และขนตอนการปรบปรงแกไขและประเมนผลงาน ซงผวจยไดใชเปนกรอบในการวเคราะหมโนทศนทคลาดเคลอน และการปฏบตของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษาในการวจยครงน

1.7 การประเมนแฟมสะสมงาน

การประเมนแฟมสะสมงานไมสามารถใหคะแนนในลกษณะเดยวกนกบการใหคะแนนจากแบบสอบได เนองจากการประเมนแฟมสะสมงานซงเปนสงทผเรยนสรางขนนนจะตองอาศยการตดสนของผประเมนหรอผสอน ดงนนปญหาในเรองความเทยงและความตรงของคะแนนทไดจากการตดสนของผประเมนจงเกดขน นกประเมนจงไดคดวธการประเมนและสรางเกณฑในการใหคะแนนแฟมสะสมงานขน วธการประเมนและเกณฑในการประเมนแฟมสะสมงานมรายละเอยดดงน 1.7.1 วธในการประเมนแฟมสะสมงาน การประเมนแฟมสะสมงานหรอการใหคะแนนแฟมสะสมงานสวนใหญจะใชวธการเบองตนใน3 วธน (Randall และคณ ะ ,1987 อ างถ ง ใน ช ย ฤท ธ ศ ล า เดช , 2540; Kuhs, 1994 อ างถ ง ใน สมศ ก ด ภวภาดาวรรธน, 2544) วธทหนง การประเมนชนงานแตละชนในแฟมสะสมงานแลวหาคาเฉลย โดยทาการประเมนชนงาน แตละชนในแฟมสะสมงานโดยใชเกณฑการใหคะแนน (scoring rubric) แลวนาคะแนนมารวมกนเพอหาคาเฉลยออกมาเปนคะแนนรวมของแฟมสะสมงานทงแฟม วธทสอง การประเมนตามองคประกอบหรอสมรรถภาพ หรอตามมตของงาน โดยทาการแยกวเคราะหชนงานในแฟมสะสมงานตามจดมงหมาย หรอมตของงาน โดยการใหคะแนนแยกไปตามจดมงหมาย หรอสมรรถภาพทตองการวด ในการประเมนแฟมสะสมงานจะใชวธนาหลกฐานหรอชนงานจากแฟมสะสมงานทละชน แลวใหคะแนนตามสมรรถภาพทหลกฐานหรอชนงานนนแสดงออกหรอสอถง โดยใชเกณฑการใหคะแนนในแตละสมรรถภาพทสรางขนมาเฉพาะสมรรถภาพนน ทงนชนงาน 1 ชน อาจจะไดรบการประเมนมากกวา 1 สมรรถภาพได หลงจากนนจงนาคะแนนมาคดคาเฉลยในแตละสมรรถภาพ วธทสาม การประเมนแฟมสะสมงานโดยรวม โดยมองภาพรวมของแฟมสะสมงานทงหมด วธการนแตกตางกบ 2 วธแรก กลาวคอ วธนจะไมใหคะแนนชนงานเปนรายชน แตจะใหคะแนนแฟมสะสมงานรวมทงฉบบ โดยใชเกณฑการใหคะแนนทกาหนดขนมาเฉพาะ เชน การจดระบบ ชนงาน ความสมบรณของชนงาน ความครบถวนของชนงาน คณภาพของชนงาน ความคดสรางสรรค เปนตน Paulson (1990, อางถงใน ชยฤทธ ศลาเดช, 2540) ไดเสนอขนตอนในการประเมนแฟมสะสมงาน ดงน 1. ตรวจสอบดหลกฐานหรอชนงานในแฟมสะสมงานแตละชน โดยพจารณาถงคณลกษณะทสาคญ 3 ประการ ไดแก มการตอบสนองจดประสงค มการสะทอน และมการรบรอง 2. พจารณาดเนอหาของแฟมสะสมงานวาบรรลจดมงหมาย และผเรยนมความกาวหนาไปตามแนวทางทจดมงหมายกาหนดไวหรอไม หากพบวาไมบรรลจดมงหมายหรอยงไมเกดความกาวหนา ผสอนควรพจารณาวาผ เรยนควรเพมหลกฐานหรอชนงานอะไรในแฟมสะสมงานอกซงผสอนควรกระทาเปนรายบคคลเฉพาะเจาะจงลงไป เพอใหผเรยนไดปรบปรงและพฒนาทกษะและความสามารถของตนเองได

Page 45: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

18

1.7.2 เกณฑในการใหคะแนนผลงาน เกณฑในการใหคะแนนผลงานของผเรยนทนยมนามาใชกบการประเมนแฟมสะสมงานนน นยมเรยก

กนวา “เกณฑการใหคะแนนแบบรบรก(scoring rubric)” เกณฑการใหคะแนนแบบรบรก (scoring rubric) เปนระดบทแสดงลกษณะหรอความสาเรจของการปฏบตงาน ผลงาน หรอแฟมสะสมงาน ซงใชสาหรบการใหคะแนนในการประเมน หรอตดสนความสาเรจของผลงานหรอผลการปฏบตงาน เกณฑการใหคะแนนแบบรบรกนจะมคาอธบายพฤตกรรมหรอลกษณะทสะทอนถงคณภาพในแตละระดบผลการประเมนกากบไวตงแตระดบสงหรอดมากจนถงระดบตาหรอตองปรบปรง เกณฑการใหคะแนนหรอรบรกสามารถชวยแกไขการประเมนทกษะซงมลกษณะคอนขางเปนอตนย (subjectivity) ได ซงจะชวยใหเกดความเทยงทเพมขนในการใหคะแนน (Jonsson, & Svingby, 2007; Pearson Education Development Group, 2001; สมศ ก ด ภ วภาดาวรรธน ,2544; กมลวรรณ ตงธนกานนท,2547, 2549, 2557 ) นอกจากน ในบรบทการประเมนในชนเรยนเกณฑการใหคะแนนยงชวยใหผสอนและผเรยนเขาใจไดตรงกนวาการปฏบตงาน ผลงาน หรอแฟมสะสมงานทมคณภาพเปนทยอมรบหรอไดมาตรฐานเปนอยางไร (Schamber & Mahoney, 2006; Panadero & Jonsson, 2013) เปนการกระตนการเรยนรและการกากบตนเองของผเรยน และตลอดจนทาใหผเรยนไดทราบขอบเขตของสงทผสอนจะประเมน ซงเปนการลดความวตกกงวลของผเรยนเกยวกบการปฏบตงานนนๆ ได (Kuhl, 2000; Wolters, 2003) เกณฑการใหคะแนนม 2 ประเภท คอ เกณฑการใหคะแนนแบบองครวม (holistic scoring rubric) และเกณฑการใหคะแนนแบบแยกองคประกอบ (analytic scoring rubric)

1.7.3 ประเภทของเกณฑการใหคะแนนแบบรบรก เกณฑการใหคะแนนแบบรบรกสามารถแบงไดเปน 2 ประเภทใหญ คอ เกณฑการใหคะแนนแบบ

องครวม (holistic scoring rubric) และเกณฑการใหคะแนนแบบแยกองคประกอบ (analytic scoring rubric)

1.7.3.1 เกณฑการใหคะแนนแบบองครวม (holistic scoring rubric) เปนเกณฑทพจารณาภาพรวมของชนงานทประเมนวามลกษณะอยางไร เกณฑการใหคะแนนประเภทนจะบรรยายลกษณะโดยรวมของชนงานทประเมนลดหลนตามระดบคณภาพจากสงสดถงตาสดเนองจากเกณฑการใหคะแนนแบบองครวมนสรางจากหลกการพนฐานทวาการประเมนคณภาพของสงตางๆ ควรตองพจารณาภาพรวมทงหมดของสงนนจะดกวาการพจารณาเปนมตหรอองคประกอบแตละดานของสงทมงประเมนโดยเกณฑการใหคะแนนประเภทนมกจะพจารณาลกษณะเดนหรอลกษณะจาเปนของสงทประเมน (Johnson, Penny, & Gordon, 2009)เกณฑการใหคะแนนแบบองครวมเหมาะสมกบการประเมนผลขนาดใหญ (large-scale assessment) ทมผรบการประเมนจานวนมาก และการประเมนผลสรปรวม (summative evaluation) ซงใชสาหรบตดสนผลการเรยนรของผเรยนตวอยางเกณฑการใหคะแนนแบบองครวมแสดงดงตารางท 2

Page 46: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

19

ตารางท 2.2 ตวอยางเกณฑการใหคะแนนแบบองครวม (กมลวรรณ ตงธนกานนท, 2557)

1.7.3.2 เกณฑการใหคะแนนแบบแยกองคประกอบ (analytic scoring rubric) มลกษณะ

เปนเกณฑการใหคะแนนชนงานโดยพจารณาคณภาพของชนงานเปนรายองคประกอบหรอรายมตเกณฑการใหคะแนนประเภทนจะบรรยายคณภาพของชนงานเปนรายองคประกอบลดหลนตามระดบคณภาพตงแตสงสดถงตาสด และถาองคประกอบหรอมตทพจารณามนาหนกไมเทากนกสามารถกาหนดนาหนกไมเทากนใหเกณฑเหลานนไดตามความเหมาะสมและเปนทยอมรบของผเกยวของ เกณฑการใหคะแนนแบบแยกองคประกอบเหมาะสมกบการประเมนความกาวหนาหรอกระบวนการ (formative evaluation) ซงตองมการใหขอมลยอนกลบ (feedback) เพอการพฒนาผเรยน อยางไรกตาม การใชเกณฑการใหคะแนนประเภทนในการประเมนมกจะใชเวลานานกวาเกณฑการใหคะแนนแบบองครวมเนองจากความซบซอนในการพจารณาองคประกอบของสงทประเมนเปนรายมต

แบบประเมนการเขยนเรยงความ ชอ-นามสกล ……………………………………………….ระดบชน……………………………………………. วน เดอน ป…………………………………………………. ครผสอน/ผประเมน……………………………. คาชแจงโปรดทาเครองหมาย O ลอมรอบระดบการปฏบตทสอดคลองกบคณภาพของเรยงความของนกเรยนมากทสด

ระดบคณภาพ

เกณฑ

ดเยยม มขอมลสนบสนนความคดทนาเสนอจานวนมาก วางลาดบเนอหาไดอยางมเหตผล ทาใหการนาเสนอเนอหามความสมบรณ ใชคา และภาษาทมประสทธภาพ นาสนใจ ตรงกบคนอาน เขยนไดตามหลกการเขยนเรยงความอยางสมาเสมอ

ผาน มขอมลสนบสนนความคดทนาเสนออยางพอเพยง วางลาดบเนอหาไดอยางมเหตผล การนาเสนอเนอหาบกพรองเลกนอย ใชคา และภาษาทมประสทธภาพ ตรงกบคนอาน เขยนไดตามหลกการเขยนเรยงความ

ควรปรบปรง มขอมลสนบสนนความคด แตอาจไมตรงกบประเดนทเขยน วางลาดบเนอหาไดยงไมคอยสมเหตสมผล การนาเสนอเนอหาขาดความ สมบรณ การใชคา และภาษาบกพรองบาง และไมคอยตรงกบคนอาน เขยนไดตามหลกการเขยนเรยงความเลกนอย

ไมผาน มขอมลสนบสนนความคดเพยงเลกนอย ขาดความคงเสนคงวา วางลาดบเนอไมสมพนธกน การใชคา และภาษาบกพรอง และไมคอยตรงกบคนอาน ไมไดเขยนตามหลกการเขยนเรยงความ

 

Page 47: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

20

ตารางท 2.3 ตวอยางเกณฑการใหคะแนนแบบแยกองคประกอบ (ปรบจาก สมศกด ภวภาดาวรรธน, 2544) ทกษะการฟง ทกษะการพด

ระดบ แฟมสะสมงานมหลกฐานแสดงสงตอไปน ระดบ แฟมสะสมงานมหลกฐานแสดงสงตอไปน 4 เขาใจสงทฟงทกเรอง

จดบนทกสงทฟงครบถวนและมสาระ ปฏบตตามสงทฟงไดถกตอง เขาใจผพดอยางด 3 เขาใจสงทฟงทกเรอง

จดบนทกสงทฟงครบถวนและมสาระ ปฏบตตามสงทฟงไดอยางถกตอง เขาใจผพดพอใช 2 เขาใจสงทฟงบางเรอง

จดบนทกไดครบถวนและมสาระ ปฏบตตามสงทฟงไดบางเรอง เขาใจผพดเพยงเลกนอย 1 เขาใจสงทฟงบางเรอง

จดบนทกไดสาระและไมครบถวน ปฏบตตามสงทฟงไดบางเรอง ไมเขาใจผพด 0 หลกฐานไมสมบรณ

4 ออกเสยงชดเจนและถกตอง พดถกไวยากรณ

ใชคาศพทถกตอง สอความหมายไดครบถวน ทบทวนและปรบปรงขอบกพรองอยาง สมาเสมอ 3 ออกเสยงชดเจนและถกตอง พดถกไวยากรณ

ใชคาศพทถกตอง สอความหมายไดครบถวน ทบทวนและปรบปรงขอบกพรองบางครง

2 ออกเสยงชดเจนและถกตอง พดถกไวยากรณ

ใชคาศพทบางคาไมถกตอง สอความหมายผดพลาดเลกนอย ขาดการทบทวนและปรบปรงขอบกพรอง 1 ออกเสยงชดเจนและถกตอง

พดผดไวยากรณเลกนอย ใชคาศพททไมถกตองบอย สอความหมายในการพดไมชดเจน ขาดการทบทวนและปรบปรงขอบกพรอง 0 หลกฐานไมสมบรณ

Page 48: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

21

ตารางท 2.3 (ตอ) ทกษะการอาน ทกษะการเขยน

ระดบ แฟมสะสมงานตองมลกษณะดงน ระดบ แฟมสะสมงานตองมลกษณะดงน 4 3 2 1 0

ระบสาระของเรองทอานไดอยางถกตองครบถวน ลาดบเรองทอานไดถกตอง ระบประเดนสาคญของเรองทอานไดถกตอง เขาใจจดมงหมายและเจตคตของผเขยน ระบสาระของเรองทอานไดถกตองครบถวน ลาดบเรองทอานไดถกตอง ระบประเดนสาคญของเรองทอานไดถกตอง เขาใจจดมงหมายและเจตคตของผเขยนไมครบถวน ระบสาระของเรองทอานไดถกตองครบถวน ลาดบเรองทอานไดคอนขางถกตอง ระบประเดนสาคญของเรองทอานไดไมสมบรณ เขาใจจดมงหมายและเจตคตของผเขยนเพยงเลกนอย ระบสาระของเรองทอานไดไมครบถวน ลาดบเรองทอานผดพลาดเลกนอย ระบประเดนสาคญของเรองทอานไมถกตอง ไมเขาใจจดมงหมายและเจตคตของเรอง ผเขยน หลกฐานไมสมบรณ

4 3 2 1 0

มจดประสงคในการเขยนชดเจนและไดเนอหาสาระ รปแบบการเขยนถกตอง จดระบบการเขยนชดเจนงายตอการตดตาม ใชไวยากรณและสากดคาถกตอง พฒนาสานวนเขยนสมาเสมอ มจดประสงคในการเขยนชดเจนและไดเนอหาสาระ รปแบบการเขยนถกตอง จดระบบการเขยนชดเจนงายตอการตดตาม ใชไวยากรณและสะกดคาถกตอง พฒนาสานวนเขยนบางเลกนอย มจดประสงคในการเขยนชดเจนและคอนขางไดเนอหาสาระ รปแบบการเขยนถกตอง จดระบบการเขยนชดเจนงายตอการตดตาม ใชไวยากรณและสะกดคาผดพลาดเลกนอย ขาดการพฒนาสานวนเขยน ขาดจดประสงคในการเขยนและเนอหาสาระ รปแบบการเขยนไมถกตอง จดระบบการเขยนไมชดเจนยากตอการตดตาม ใชไวยากรณและคาผดพลาดมาก ขาดการพฒนาสานวนเขยน หลกฐานไมสมบรณ

1.7.4 การสรางเกณฑการใหคะแนนแบบรบรก

ขนตอนในการสรางเกณฑการใหคะแนนแบบรบรกมดงน (Pearson Education Development Group, 2001; Relearning by Design Inc, 2000; สมศกด ภวภาดาวรรธน, 2544; ชยพฤกษ เสรรตนและคณะ, 2540)

1. กาหนดเนอหา มโนทศน หรอวตถประสงคทตองการประเมนซงอาจจะกาหนดเปนมตตางๆของสงทจะประเมนหรอลกษณะเดนของจดประสงคการเรยนรกได

2. ระบประเภทของเกณฑทใชในการประเมน 3. ระบรายการพฤตกรรม คณลกษณะของผลงาน หรอสงทบงชทแสดงถงการบรรลถงจดประสงคการ

เรยนรหรอมตทตองการประเมน 4. คดเลอกรายการพฤตกรรม คณลกษณะของผลงาน หรอสงบงชทสาคญทสามารถวดและตดสนได

ตรงกบจดประสงคการเรยนรหรอมตทตองการประเมน 5. นารายการทคดเลอกไวมาจดมาจดลาดบความสาคญและกาหนดคณภาพในแตละระดบ 6. บรรยายคณภาพของเกณฑการประเมนในแตละรายการหรอแตละมต โดยใชภาษาทชดเจน

Page 49: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

22

1.8 ขอดและขอจากดของแฟมสะสมงาน ขอดและขอจากดของแฟมสะสมงานสรปไดดงน (อมรรตน พนธงาม, 2543; วโรจน รอดเดน, 2542) 1.8.1 ขอดของแฟมสะสมงาน 1. แฟมสะสมงานจะเปดโอกาสใหผเรยนสะทอนตนเอง กลาวคอ ผเรยนสามารถประเมนตนเอง

ซงจะนาไปสการปรบปรงและพฒนาตนเองในหลายๆดาน เชน ทกษะการปฏบตงาน ความพยายาม ความคดรเรมสรางสรรคและยงเปนการเปดโอกาสใหผเรยนไดบอกเหตผลทเลอกชนงานแตละชนมาบรรจลงใน แฟมสะสมงาน ตลอดจนเกดความชนชมในผลงานของตนเอง 2. แฟมสะสมงานเปนเครองมอทเปดโอกาสใหผเรยนใชวจารญาณในการตดสนใจเพราะในการทผเรยน จะเลอกผลงานทดทสดของตนเองบรรจลงในแฟมสะสมงานนน ผเรยนจะตองพจารณาอยางรอบคอบถถวน และมเหตผล

3. การประเมนโดยใชแฟมสะสมงานจะทาใหผเรยนไดทางานไดตรงกบความร ความสามารถ ศกยภาพ ความถนด และความสนใจของตนเอง

4. แฟมสะสมงานทาใหครทราบถง ความร ทกษะ พฒนาการ ความสนใจ ความถนดทศนคต และ ความสามารถของผเรยนได ซงการประเมนการเรยนรของผเรยนจากแฟมสะสมงานจะสามารถประเมนไดตามสภาพทแทจรงของผเรยน ซงดกวาการประเมนจากแบบสอบเพยงอยางเดยว 5. ในกรณทเปดโอกาสใหผปกครองและผทเกยวของเขามามสวนรวมในกระบวนการประเมน แฟมสะสมงาน จะทาใหผเรยนไดขอมลยอนกลบอยางกวางขวาง และสามารถนาไปปรบปรง และพฒนาทกษะในดานตางๆใหดยงขนตอไป 6. แฟมสะสมงานจะชวยเชอมโยงกระบวนการเรยนการสอน และการวดและประเมนผลเขาดวยกน 1.8.2 ขอจากดของแฟมสะสมงาน

1. การประเมนแฟมสะสมงานอาจมความเทยง ความยตธรรม และความเปนปรนยนอยกวาการ ประเมนทมเกณฑ หรอมาตรฐานทแนนนอน เชนแบบสอบ

2. ในการประเมนแฟมสะสมงาน ครจะตองกาหนดเกณฑทเปนมาตรฐาน ซงในทางปฏบตทาไดยาก เนองจากปญหาเกยวกบการยอมรบในระดบตางๆของเกณฑ และในการสรางเกณฑการประเมนยงใชเวลาคอนขางมากดวย

3. เมอเปรยบเทยบกบการประเมนโดยการสอบดวยแบบสอบ การประเมนโดยแฟมสะสมงาน จะทาใหผเรยนเสยเวลาในการเกบสะสมงาน ซงตองมจานวนมากพอ และสะทอนถงความรและทกษะของผเรยนดวย

4. การประเมนโดยใชแฟมสะสมงานยงไมเปนทยอมรบตอผปกครองเทากบการประเมนโดยใชแบบสอบ 1.9 งานวจยทเกยวของกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของผเรยน

รายละเอยดของเอกสารและงานวจยทเกยวของกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของผเรยนมดงน

Tangdhanakanondและ Wongwanich (2012) ไดศกษาเจตคตของครตอการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนระดบประถมศกษาตามนโยบายปฏรปการศกษา และประเมน ความ ตองการ จา เป นของคร ในการใชแ ฟ มสะสมงาน เพ อประเม นผลการเร ยน รของน ก เรยน ระดบประถมศกษาตามนโยบายปฏรปการศกษา โดยกระบวนการจดทาแฟมสะสมงานซงครใชในการประเมนผลการเรยนรของนกเรยน พจารณาจาก 5 ขนตอน ไดแก ขนตอนการวางแผนการจดทา

Page 50: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

23

แฟมสะสมงาน ขนตอนการเกบรวบรวมผลงาน ขนตอนการคดเลอกผลงานและสะทอนความรสกตอผลงาน ขนตอนการปรบปรงแกไขและประเมนผลงาน และขนตอนการนาผลการประเมนแฟมสะสมงานไปใช กลมตวอยางคอครผสอนระดบประถมศกษา ซงประกอบดวยครผสอนระดบประถมศกษาตอนตนและครผสอนระดบประถมศกษาตอนปลาย รวมทงหมดจานวน 242 คน เกบรวบรวมขอมลดวยแบบสอบถามผลการวจยพบวา โดยภาพรวม ครมเจตคตทางบวกตอการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน และครมความตองการจาเปนในทกขนตอนของการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน ไดแก ขนตอนการวางแผนการจดทาแฟมสะสมงานขนตอนการเกบรวบรวมผลงาน ขนตอนการคดเลอกผลงานและสะทอนความรสกตอผลงาน ขนตอนการปรบปรงแกไขและประเมนผลงาน และขนตอนการนาผลการประเมนแฟมสะสมงานไปใชนอกจากน ผลการวจยพบวาครมความตองการจาเปนเรงดวนมากทสดในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนในขนตอนการคดเลอกผลงานและสะทอนความรสกตอผลงาน รองลงมาคอ ขนตอนการปรบปรงแกไขและประเมนผลงาน และขนตอนการนาผลการประเมนแฟมสะสมงานไปใช ตามลาดบ

Ocak และ Ulu (2009) ไดศกษาความคดเหนของนกเรยน คร และผปกครองตอการใชแฟมสะสมงานการเรยนรของนกเรยน โดยใชระยะเวลาการศกษา 2 ภาคเรยน กลมตวอยางแบงออกเปน 3 กลม ไดแก นกเรยนระดบประถมศกศกษาปท 5 จานวน 197 คน นกเรยนระดบมธยมศกษาปท 2 จานวน 178 คน ครผสอนจานวน 37 คน และผปกครองจานวน 92 คน เครองมอวจยคอแบบสอบถามความคดเหนเกยวกบการใชแฟมสะสมงานในการประเมนการเรยนรของนกเรยนชนดมาตรประมาณคาแบบ Likertผลการวจยพบวา นกเรยนระดบประถมศกษาปท 5 และระดบมธยมศกษาปท 2 มความเหนไมแตกตางกนตอการใชแฟมสะสมงานในการประเมนเมนผลการเรยนรของนกเรยน อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 นกเรยน คร และผปกครองมความเหนสอดคลองมากเกยวกบการใชแฟมสะสมงานในการประเมนผลการเรยนรของนกเรยน โดยมความเหนเปนไปในทางบวกตอการประเมนโดยใชแฟมสะสมงาน นอกจากน นกเรยน คร และผปกครองมความเชอวาการใชแฟมสะสมงานมบทบาทสาคญตอการประเมนความกาวหนาของนกเรยน และพบวานกเรยน คร และผปกครองรสกมสวนรวมในการประเมนการเรยนรของนกเรยนเนองจากนกเรยน คร และผปกครอง มความเหนวานกเรยนสามารถรและพฒนากระบวนการเรยนรของตนเองไดดวยการจดทาแฟมสะสมงาน นกเรยนสามารถขจดความกงวลตอการสอบ และสามารถประเมนงานของตนเองไดเมอใชแฟมสะสมงานในการประเมนผลการเรยนร

Wolfe, Chiu และ Reckase (1999) ไดศกษาการเปลยนแปลงการรบรของครมธยมศกษาเกยวกบอปสรรคของการประเมนโดยใชแฟมสะสมงาน โดยสอบถามครกอนและหลงจากทครเขารวมในระบบ PASSPORT ซงเปนระบบทมงพฒนาทกษะของครในการประเมนผลการเรยนรของนกเรยน รวมถงการพฒนาครในเรองกระบวนการพฒนาแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนโดยใชหลกสตรเปนฐานในวชาภาษาองกฤษ คณตศาสตร และวทยาศาสตร การใหคะแนนและการรายงานคะแนนผลการประเมนโดยใชแฟมสะสมงาน ระบบดงกลาวนถกออกแบบมาสาหรบพฒนาครในการใชแฟมสะสมงานประเมนผลการเรยนรของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 ถงมธยมศกษาปท 6 นกเรยนแตละคนทครในระบบ PASSPORT สอน จะไดพฒนาแฟมสะสมงานสาหรบวชาภาษาองกฤษ คณตศาสตร และวทยาศาสตรในแตละปการศกษา ซงในการจดทาแฟมสะสมงานดงกลาวครไดเปดโอกาสใหนกเรยนมสวนรวมในการกาหนดคณลกษณะผลงานทคาดหวงสาหรบประเมนผลในแฟมสะสมงาน รวมถงเปดโอกาสใหนกเรยนและผปกครองคดเลอกผลงานในชนเรยนทสอดคลองกบจดประสงคการเรยนรตามหลกสตรมาบรรจในแฟมสะสมงานดวย การวจยนเกบรวบรวมขอมลจากครมธยมศกษาจานวน 14 โรงเรยนในสงกดรฐบาลและเอกชนในภมภาคตางๆ จานวน 10 มลรฐในประเทศ

Page 51: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

24

สหรฐอเมรกา ทเขารวมในระบบ PASSPORT เปนระยะเวลา 9 เดอน ซงครในกลมดงกลาวเปนครทรบรวาตนมอปสรรคในดานศกยภาพในการประเมนผเรยนโดยใชแฟมสะสมงาน เกบรวบรวมขอมลดวยแบบสอบถาม การรบรเกยวกบตนเองในเรองศกยภาพในการประเมนผเรยนโดยใชแฟมสะสมงานกอนและหลงเขารวมดาเนนการในระบบ PASSPORT ผลการวจยพบวา ความกงวลของครเกยวกบอปสรรคดานศกยภาพของตนเองในการประเมนนกเรยนโดยใชแฟมสะสมงานมเพมขนเลกนอย เนองจากครมประสบการณนอยในการประเมนนกเรยนโดยใชแฟมสะสมงานนอกจากน ครรบรวาการพฒนาและใหคะแนนแฟมสะสมงานเปนเรองทตองใชเวลามากกวาการประเมนแบบประเพณนยม แตครรบรวาวสดอปกรณทใชในการจดทาแฟมสะสมงานและการตอตานของผปกครองเกยวกบการใชแฟมสะสมงานในการประเมนการเรยนรของนกเรยนมนอยลง

Mitchell (1994) ไดศ กษาความคด เห นของนก เรยนพยาบาลและอาจารยท ม ต อการใช แฟมสะสมงานเปนเครองมอในการเรยนรและประเมนผลการเรยนรในวชาผดงครรภ กลมตวอยางคอนกเรยนพยาบาลในวชาผดงครรภจานวน 24 คน เกบรวบรวมขอมลดวยการสอบถามขอมลเชงปรมาณและเชงคณภาพเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเปนเครองมอในการเรยนรและประเมนผลการเรยนรในวชาผดงครรภโดยใชแบบสอบถาม และการสมภาษณอาจารยพเลยงในวชาดงกลาวจานวน 8 คน ผลการวจยพบวา โดยภาพรวมพบวานกเรยนพยาบาลมความเหนในทางลบตอการใชแฟมสะสมงานเปนเครองมอในการเรยนรและประเมนผลการเรยนรในวชาผดงครรภ นกเรยนพยาบาลสวนใหญมความคดเหนวาแฟมสะสมงานไมทาใหเกดการเรยนรมากขน และเหนวาตองใชเวลามากในการจดทาแฟมสะสมงาน อยางไรกตาม นกเรยนพยาบาลมความเหนวาแฟมสะสมงานสามารถทาใหเกดการเรยนรไดดมากถาใชนกเรยนไดอทศเวลาในการจดทาแฟมสะสะสมงาน ในสวนนกเรยนทมความคดเหนทางบวกเหนวาแฟมสะสมงานเปนเครองมอทพฒนาการเรยนรเนองจากการจดทาแฟมสะสมงานทาใหนกเรยนตองอานมากขน

งานวจยของ Hoeft (1993)เรองการใชแฟมสะสมงานในการประเมนการเรยนรของผ เรยน ไดศกษากลมตวอยางครประถมศกษาจานวน 5 คน และผเรยนของครในกลมดงกลาวคนละ 8 คน งานวจยนพจารณาการสงขอมลทอธบายถงการเรยนรของผเรยนใหผปกครองทราบ โดยใชการสมภาษณเปนเครองมอในการวจย ผลการวจยพบวา แฟมสะสมงานชวยพฒนาการเรยนรของผเรยนได ผเรยนมความรสกเปนเจาของและรจกการประเมนผลงานของตนเองเพอประมวลผลงานของตนลงในแฟมสะสมงานได การใชแฟมสะสมงานยงเปลยนแปลงบทบาทของครใหกลายมาเปนนกวจยและนกประเมนมากขน และการใชแฟมสะสมงานยงทาใหผปกครองเขาใจความกาวหนาของผเรยนไดอยางลกซงอกดวย

งานวจยของ Hillyer (1993) เรอง ผลกระทบของแฟมสะสมงานทมตอการประเมนพฒนาการการอานของตนเองของผเรยนเกรด 2 การวจยนเกบรวบรวมขอมลของผเรยนเกรด 2 จานวน 2 หอง หองละ 32 คน โดยใชการสมภาษณ สงเกต ประชมเพอใหตกลงกระบวนการจดทาแฟมสะสมงาน และเกบรวบรวมงานตลอดป ผลการวจยพบวา กระบวนการจดทาแฟมสะสมงานสงผลตอความสามารถของผเรยนในการประเมนตนเอง และการประเมนตนเองยงทาใหผเรยนไดทราบจดออนและจดแขงของตนเอง ซงนาไปสการปรบปรงและพฒนาผเรยนตอไปได

งานวจยของ Crowley (1993) ไดศกษาการนาแฟมสะสมงานมาใชในการประเมนผ เรยนในวชาคณตศาสตร ซงม วตถประสงคใหผ เรยนไดรคณคาของวชาคณตศาสตร สามารถแกปญหาตางๆ ได มความคดเชงคณตศาสตรและมเหตผล งานวจยนไดนาแฟมสะสมงานมาใชเพอแสดงความสามารถและศกยภาพของผเรยน โดยประมวลผลงานหรอหลกฐานตางๆ เชน ตวอยางงานเขยนเกยวกบความสามารถทางคณตศาสตรของผเรยนเอง วธการแกปญหาททาทายความสามารถ ภาพถายผลงานผเรยน ลงไปในแฟมสะสมงาน ผลงานดงกลาวสามารถสะทอนถงความสามารถและความพยายามของผเรยนไดชดเจน นอกจากน

Page 52: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

25

งานวจยนมขอเสนอแนะเพมเตมวา แฟมสะสมงานยงสามารถแสดงใหเหนถงความแตกตางระหวางบคคลของผเรยน และบงชจดแขงของผเรยนมากกวาจดออน ซงเปนการสงเสรมภาพลกษณทดใหกบผเรยน และหากนาแฟมสะสมงานมาใชโดยวางแผนเปนอยางดแลว จะทาใหผเรยนเรยนรอยางสนกสนาน รจกตนเอง รจกการทางานเปนขนตอน และเหนคณคาของการประเมนมากขนดวย

ดารง กรเกศกมล (2544) ไดศกษาปญหาและความคดเหนของครเกยวกบการประเมนโดยใช แฟมสะสมงานในโรงเรยนขยายโอกาสทางการศกษา จงหวดบรรมยโดยมจดประสงคเฉพาะเพอศกษาและเปรยบเทยบปญหาเกยวกบการประเมนผลโดยใชแฟมสะสมงาน ตลอดจน ศกษาและเปรยบเทยบความคดเหนของครเกยวกบการประเมนผลโดยใชแฟมสะสมงานระหวางครทมเพศและประสบการณในการสอนทตางกน กลมตวอยางคอครผสอนในโรงเรยนขยายโอกาสทางการศกษา จงหวดบรรมย จานวน 323 คน เครองมอทใชคอแบบสอบถามชนดมาตรประมาณคา 5 ระดบ ผลการวจยพบวา ครผชายและครผหญงมปญหาเกยวกบการประเมนผลโดยใชแฟมสะสมงานทกเรอง ครผชายและครผหญงมปญหาในการปฏบตเกยวกบการประเมนผลโดยใชแฟมสะสมงานแตกตางกน อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 ในเรองการใหนกเรยนสรางผลงานดวยการปฏบตจรง การใหนกเรยนเกบสะสมผลงานอยางเปนระบบ การใหนกเรยนไดปรบปรงหรอเปลยนแปลงผลงานในแฟมสะสมงานใหเปนปจจบน การใหนกเรยนไดแสดงความคดเหนและประเมนผลงานของตนเอง การใหนกเรยนไดแสดงความคดเหนและประเมนผลงานซงกนและกน การเปดโอกาสใหผปกครองไดแสดงความคดเหนและประเมนผลงานของนกเรยน การใหนกเรยนนาขอคดเหนขอเสนอแนะไปปรบปรงพฒนางาน การประชมระหวางคร นกเรยน และผปกครอง เพอแลกเปลยนความคดเหนเกยวกบแฟมสะสมงาน การใชแฟมสะสมงานของนกเรยนเปนเครองมอในการประเมนความสาเรจในการสอนของคร การตรวจสอบความตรงและความเทยงของการประเมนโดยใชแฟมสะสมงาน และการจดนทรรศการแฟมสะสมงานนกเรยน นอกจากนยงพบวา ครทมประสบการณตางกนมปญหาเกยวกบการประเมนผลงานโดยใชแฟมสะสมงานแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 ในเรอง การวเคราะหหลกสตรเพอวางแผนการจดการเรยนการสอนใหสอดคลองกบการประเมนโดยใชแฟมสะสมงาน การกาหนดเกณฑในการประเมนรวมกนระหวางครนกเรยน การใหนกเรยนสรางผลงานดวยการปฏบตจรง การใหนกเรยนสรางผลงานทสอดคลองกบความเปนจรงในชวตประจาวน การใหนกเรยนเกบสะสมผลงานอยางเปนระบบ การใหนกเรยนเลอกเกบผลงานดวยตนเอง การใหนกเรยนแสดงความคดเหนและประเมนผลงานของตนเอง และของเพอนนกเรยน การเปดโอกาสใหผปกครองไดแสดงความคดเหนและประเมนผลงานของนกเรยน การใหนกเรยนนาขอคดเหนและขอเสนอแนะไปปรบปรงพฒนางาน การจดประชมระหวางคร นกเรยน และผปกครองเพอแลกเปลยนความคดเหนเกยวกบแฟมสะสมงาน การใชแฟมสะสมงานของนกเรยนเปนเครองมอในการประเมนความสาเรจในการสอนของคร การตรวจสอบความตรงและความเทยงของการประเมน การใชแฟมสะสมงานเปนสวนหนงของการประเมนผลระหวางภาคและการประเมนผลปลายภาค และเรองการจดนทรรศการแฟมสะสมงาน เมอจาแนกตามเพศและประสบการณการสอนพบวา ครมความคดเหนเกยวกบการประเมนโดยใช แฟมสะสมงานโดยเฉลยอยในระดบเหนดวยเหมอนกนทกเรอง เมอจาแนกตามเพศ พบวา ครมความคดเหนเกยวกบการประเมนผลโดยใชแฟมสะสมงานไมแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 และเมอจาแนกตามประสบการณสอน พบวา ครมความคดเหนเกยวกบการประเมนผลโดยใชแฟมสะสมงานแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 ในเรองการนาแฟมสะสมงานไปใชไดดกบหองเรยนทมนกเรยนจานวนนอย จงกล ขนทอง (2543) ศกษาความรความเขาใจและเจตคตตอการประเมนผลโดยใชแฟมสะสมงานของครสงกดสานกงานเขตลาดกระบง กรงเทพมหานคร โดยเกบรวบรวมขอมลจากกลมตวอยางครจานวน 300 คน ดวยแบบสอบถามแบบมาตรประมาณคา 5 ระดบ ซงประกอบดวย แบบสอบถามความคดเหน และแบบวดเจตคต

Page 53: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

26

ตอการประเมนผลการเรยนรของนกเรยนโดยใชแฟมสะสมงาน ผลการศกษา พบวา ครมความรความเขาใจและเจตคตตอการประเมนโดยใชแฟมสะสมงานอยในระดบปานกลาง ครทมอาย ประสบการณการสอน และกลมวชาทสอนตางกนมความรความเขาใจเกยวกบการประเมนผลโดยใชแฟมสะสมงานแตกตางกนอยางไมมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 ครทสอนในโรงเรยนขนาดใหญมความรความเขาใจเกยวกบการประเมนผลโดยใชแฟมสะสมงานสงกวาครทสอนในโรงเรยนขนาดกลางและขนาดเลกอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 ครทมอายตากวา 30 ปมเจตคตตอการประเมนผลโดยใชแฟมสะสมงานดกวาครทมอาย 41-50 ป อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 ครทมประสบการณสอนตากวา 5 ป มเจตคตตอการประเมนผลโดยใชแฟมสะสมงานดกวาครทมประสบการณการสอน 5-15 ป และมากกวา 15 ป อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05

สคนธทพ สาเนยงด (2546) ไดศกษาความสมพนธระหวางความรและเจตคตตอการประเมนผลโดยใชแฟมสะสมงาน ของครโรงเรยนในสงกดสานกงานการประถมศกษาอาเภอสองพนอง จงหวดสพรรณบร โดยเกบรวบรวมขอมลจากกลมตวอยางจานวน 300 คน จากประชากรคร 660 คน เครองมอทใชคอแบบสอบถามซงประกอบดวยแบบสอบถามความรและแบบวดเจตคตตอการประเมนโดยใชแฟมสะสมงาน ผลการศกษาพบวา ครมความรเกยวกบการประเมนผลโดยใชแฟมสะสมงานอยในระดบดมาก ครทมเจตคตตอการประเมนผลโดยใชแฟมสะสมงานอยในระดบด ครมอาย ประสบการณสอน และจานวนครงทเคยเขาอบรมตางกน มความรและเจตคตตอการประเมนโดยใชแฟมสะสมงานแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 สวนครทมวฒการศกษาแตกตางกนมความรและเจตคตตอการประเมนผลโดยใชแฟมสะสมงานแตกตางกนอยางไมมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 และความรและเจตคตตอการประเมนผลโดยใชแฟมสะสมงานของครมความสมพนธกนทางบวกอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05

จากการศกษาศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของ พบวา มงานมวจยทงในประเทศและตางประเทศทศกษาเกยวกบการใชแฟมสะสมงานในการประเมนผลการเรยนรของนกเรยน ทงในลกษณะของการวจยเชงบรรยายเพอศกษาความคดเหนและเจตคตตอใชแฟมสะสมงานในการประเมนผลการเรยนรของนกเรยน และการวจยเชงทดลองทนาแฟมสะสมงานไปใชในการประเมนผลการเรยนรของนกเรยน และใชเปนเครองมอพฒนาความสามารถ ผลสมฤทธ และพฒนาการในการเรยนรของนกเรยน ยงไมพบงานวจยใดทศกษาและพฒนากระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน

ตอนท 2 มโนทศนเกยวกบมโนทศนทคลาดเคลอนและการปรบเปลยน มโนทศนเกยวกบมโนทศนทคลาดเคลอนและการปรบเปลยนในสวนน ผวจยแบงการนาเสนอเปน 5 หวขอ ไดแก ความหมายของมโนทศนทคลาดเคลอน ปจจยททาใหเกดมโนทศนทคลาดเคลอน การวเคราะหมโนทศนทคลาดเคลอน การปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอน และงานวจยทเกยวของกบการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอน ซงมรายละเอยดดงน 2.1 ความหมายของมโนทศนทคลาดเคลอน นกวชาการไดกาหนดคาวา “concept” ไวหลายคา ทงมโนทศน สงกป และความคดรวบยอด ในการวจยครงน นกวจยจะใชคาวา “มโนทศน” ทงน นกวชาการสวนใหญใหความหมายมโนทศนไววาเปนความคดความเชอ หรอความเขาใจทเปนขอสรปเกยวกบสงใดสงหนงหรอสถานการณใดสถานการณหนง ซงสามารถอธบายดวยคาสนๆ ไดโดยมโนทศนเปนผลมาจากประสบการณทบคคลนนไดประสบ (อทตยา

Page 54: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

27

สาราญอนทร, 2553; Zirbel, 2004) ดงนน มโนทศนทคลาดเคลอน (misconception) จงหมายถง ความคด ความเชอ หรอความเขาใจทเกยวกบสงของหรอสถานการณหนงซงแตกตางออกไปจากแนวคดทไดรบการยอมรบทางวทยาศาสตร ซงอาจเกดจากการทบคคลมความรความเขาใจทไมครบถวน ไมสมบรณเกยวกบสงนน หรอตความสงนนไมถกตองหรอแตกตางจากความเปนจรงทไดรบการยอมรบในทางวทยาศาสตร (ศรเดช สชวะ, 2537; สกญญรตน คงงาม, 2552) การทบคคลมมโนทศนทคลาดเคลอนมแนวโนมสงผลตอการกระทาหรอการปฏบตในสงนนหรอสถานการณนนได 2.2 ปจจยททาใหเกดมโนทศนทคลาดเคลอน มโนทศนทคลาดเคลอนอาจมาจากสาเหตหลายประการ จากการศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของ สามารถสรปปจจยททาใหเกดมโนทศนทคลาดเคลอนได 3 ปจจย ไดแก ปจจยแรก คอ วฒภาวะและประสบการณ ปจจยทสอง คอ วฒนธรรม และปจจยสดทาย คอ ภาษาและสญลกษณ

สาหรบปจจยดานวฒภาวะและประสบการณ การทาความเขาใจมโนทศนตางๆ มกเกยวของกบวฒภาวะหรอพฒนาการทางสตปญญาของบคคล นอกจากน Hawkins และ Pea (1987) เสนอวาโดยทวไปแลวบคคลจะสรางความรของตนเองเปนพนฐานโดยความรตางๆ ทสรางขนไดจากการทบคคลมปฏสมพนธกบสงตางๆ ทแวดลอมรอบตว ทงทางภายภาพ และทางสงคม หรอสงทไดประสบพบเหน ดงนน บคคลจงแปลความหมายปรากฏการณตางๆ ตามการรบร ซงไมถกตอง ไมสมบรณ หรออาจเกดจากครผสอนทมมโนทศนทคลาดเคลอนในเรองนนๆ ทาใหบคคลนนมมโนทศนทคลาดเคลอนไปดวย วฒภาวะกจดอยในปจจยดานนดวย

สาหรบปจจยดานวฒนธรรม บคคลมแนวโนมทจะเกดมโนทศนทคลาดเคลอนไปตามวฒนธรรมของทองถนทอาศยอย ความเชอตามบรรพบรษหรอผอาวโส หรอธรรมเนยมปฏบตทสบทอดกนมารนตอรน หรอไดรบคาอธบายทไมเปนรปธรรม ทาใหบคคลนนสรางความเขาใจทคลาดเคลอนและเขาใจวามโนทศนทสรางขนนนเปนมโนทศนทถกตองและยดถอปฏบตตามโนทศนนนตอไป

สวนปจจยดานภาษาและสญลกษณ ในสถานการณทบคคลตองเรยนรสญลกษณใหมๆ หรอนาภาษาทตนเองใชหรอคนเคยมาปะปนกบการเรยนรหรอการปฏบตทเกยวของกบมโนทศนนนๆ นอกจากนมโนทศนทคลาดเคลอนอาจเกดจากการทบคคลไดเรยนรจากสอหรอเอกสารตางๆ ทใชภาษาไมชดเจนหรอใหความรท ไมถกตอง กทาใหบคคลเกดความรความเขาใจทคลาดเคลอนหรอไมสมบรณเกยวกบมโนทศนนนไดเชนกน 2.3การวเคราะหมโนทศนทคลาดเคลอน วธการวเคราะหมโนทศนทคลาดเคลอนมหลากหลายวธ แตละวธมวธการเกบรวบรวมขอมลและขนตอนของการวเคราะหทแตกตางกน อยางไรกตาม วธการวเคราะหมโนทศนทคลาดเคลอนสามารถจาแนกออกเปน 2 วธหลก ไดแก วธการทไมเปนทางการ และวธการทเปนทางการ (ศรเดช สชวะ, 2538)

2.3.1 วธการวเคราะหมโนทศนทคลาดเคลอนแบบไมเปนทางการ เปนวธการคนหาขอบกพรองของผถกวเคราะหดวยวธการอยางงาย เชน การสงเกต การสอบถามเปนรายบคคล และการตรวจผลงาน วธการวเคราะหมโนทศนทคลาดเคลอนในกลมนจะมลกษณะไมมแบบแผนทแนนอน

2.3.1.1 การสงเกตและการสอบถามเปนรายบคคล เปนวธการทใชกนในระยะแรก วธการน ผวเคราะหจะสงเกตผถกวเคราะห และตงคาถามเพอสอบถามผถกวเคราะหเกยวกบมโนทศนทคาดวามความคลาดเคลอน วธการสงเกตและสอบถามจะใชไดอยางมประสทธภาพถาผวเคราะหมความชานาญในเนอหาหรอมโนทศนทตองการวเคราะห มทกษะในการสงเกตและการสอบถามเปนอยางด ผวเคราะหมความใกลชดกบผถกวเคราะห และกลมผถกวเคราะห เชน มผถกวเคราะหมจานวนไมมาก

Page 55: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

28

2.3.1.2 การตรวจผลงาน เปนวธการทใหผถกวเคราะหสรางผลงาน หรอทาแบบฝกหด ซงอาจใหแสดงวธคด วธทา หรออธบายขนตอนการคดเกยวกบมโนทศนทตองการวเคราะห จากนน ผวเคราะหนบความถของวธคดทไมถกตอง โดยอาจะเรยงลาดบวธคดทผดจากความถทพบ วธการนจะใชไดอยางมประสทธภาพถาผวเคราะหมความเชยวชาญในเนอหาหรอมโนทศนทตองการวเคราะห และกลมผถกวเคราะห เชน นกเรยนมจานวนไมมาก เชนเดยวกนกบวธการสงเกตและการสอบถามเปนรายบคคล

2.3.2 วธการวเคราะหมโนทศนทคลาดเคลอนแบบเปนทางการ เปนการคนหาขอบกพรองของผถกวเคราะหโดยใชวธการทเปนระบบและมแบบแผน เชน การใชแบบสอบ การใชดชนบงชความผดปกตของแบบแผนคะแนนการตอบ การใชวธการของ Tastsuoka และการยอนรอยกระบวนการคด

2.3.2.1 การใชแบบสอบ แบบสอบทใชในการวเคราะหมโนทศนทคลาดเคลอนเปนวธการทนยมใชมากในวงการการศกษา ซงแบบสอบทใชกคอแบบสอบวนจฉย (diagnosis test) นนเอง แบบสอบวนจฉยนเปนเครองมอทสรางขนเพอวเคราะหขอบกพรองของผถกวเคราะหในดานวชาการและดานจตใจลกษณะสาคญของแบบสอบวนจฉย คอ เนอหาของแบบสอบมความเฉพาะเจาะจง สอดคลองกบจดประสงคทกาหนดไว สามารถหาสาเหตของขอพบพรองเพอปรบปรงบกพรองดงกลาวไดตอไป และระดบความยากตงแต .65 ขนไป (สกญญรตน คงงาม, 2552)

2.3.2.2 การใชดชนบงชความผดปกตของแบบแผนคะแนนการตอบ วธการนใชดชนบงชความผดปกตของแบบแผนคะแนนการตอบ โดยหากแบบแผนคะแนนการตอบของผถกวเคราะหแตกตางจากแบบแผนคะแนนการตอบทสมบรณมากเพยงใดกแสดงวามความผดปกตของแบบแผนคะแนนการตอบมากเทานน ดชนสาคญทใชในวธการน คอ ดชนชเตอนของ Sato ดชนองทฤษฎการตอบสนองขอสอบรายขอของ Harnisch และ Tastsuoka วธการนมขอจากด คอ ดชนดงกลาวจะบงชไดเพยงวาแบบแผนคะแนนการตอบนนมความผดปกตหรอไม อยางไร แตไมสามารถบงบอกไดวาความผดปกตนนมาจากรปแบบการคดแบบใด

2.3.2.3 การใชวธการของ Tastsuokaว ธการนพฒนาขนจากแนวคดการประเมนกฎ Tastsuoka (1987 อางถงใน ศรเดช สชวะ 2537) ไดเสนอวาวธการนทาไดโดยการตรวจสอบแบบการคดของผถกวเคราะหในการแกปญหาจากแบบแผนคะแนนการตอบของแตละคน โดยเรมจากการสารวจและวเคราะหแบบการคดทไมถกตองทเปนไปไดทงหมดในมโนทศนหรอเนอหานนๆ โดยแบบแผนคะแนนการตอบแตละแบบจะถกแทนดวยจดในเวกเตอรสเปซสองมตระหวางคาดชนบงชความผดปกตและคาคะแนนรวม ซงจะบงบอกถงความใกลไกลของแบบแผนคะแนนการตอบของผสอบกบแบบการคดแบบตางๆ วธการนยงมขอจากดบางประการ กลาวคอ แบบแผนการตอบมแบบการคดจานวนหนงทเมอตรวจคาตอบและใหคะแนนแบบ 0-1 แลวจะใหแบบแผนคะแนนการตอบทเหมอนกนทกประการทาใหไมสามารถวนจฉยไดวานกเรยนใชแบบการคดแบบใด อกทงการคานวณคาตางๆ เชน คาดชนชเตอนมาตรฐานหมายเลข 4 คาความสามารถตามทฤษฎการตอบสนองขอสอบ คาการตดสนใจแบบเบยส มความซบซอน และตองใชวเคราะหคนจานวนมากเทานน

2.3.2.4 การยอนรอยกระบวนการคด วธการนเปนวธการทเสนอโดย ศรเดช สชวะ (2537) โดยอาศยพนฐานจากแนวคดการประเมนกฎ (rule assessment approach)ซงเสนอวา แบบการคดของคนจะเกดขนจากความเขาใจของตนเอง การเรยนร หรอประสบการณทเคยประสบความสาเรจในการแกไขปญหา หากบคคลมแบบการคดทผดโดยเขาใจวาสงนนถกตองแลว กมแนวโนมทจะใชแบบการคดนนในการแกปญหาเสมอ และแบบการคดทผดกอาจะสามารถใหคาตอบทถกตองไดในบางกรณในการแกปญหา วธการยอนรอยกระบวนการคดซงเปนวธวนจฉยแบบการคดทผดจากชดคาตอบโดยตรงเปนการสบยอนไปถงวธการคดของนกเรยน โดยสงเกตรองรอยคาตอบ โดยเรมตนจากการสารวจและวเคราะหแบบการคดทไมถกตองทเปนไปไดทงหมดในเนอหาหรอมโนทศนนน แลวสรางขอสอบปลายเปดชนดเตมคาตอบทครอบคลมวตถประสงคเชง

Page 56: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

29

พฤตกรรม แลววนจฉยมโนทศนทคลาดเคลอนโดยการเปรยบเทยบชดคาตอบของนกเรยนกบชดคาตอบของแบบการคดแบบตางๆ โดยตรง การดาเนนการดวยวธการนจะยอนรอยกระบวนการคดในขอสอบทงชดและมกระบวนการยนยนวาผถกวเคราะหใชแบบการคดหรอไมรอบคอบ หรอเดาสม วธการนแกไขขอจากดของวธการของ Tastsuoka กลาวคอ เปนวธการทงายในการนาไปใช การคานวณไมยงยากซบซอน และไมตองใชในการวเคราะหคนจานวนมาก 2.4 การปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอน แนวคดเกยวกบการปรบเปลยนมโนทศน (conceptual change) ไดเรมมการศกษาและกลาวถงคอนขางมากในทางการสอนวทยาศาสตร ดงจะเหนไดจากเอกสารและงานวจยของ Fulmer (2013) และ Pimthong, Yutakom, Rodrangka, Sanguanruang, Cowie, และ Cooper (2012) เปน ตน ตอมากม ผศกษาและวจยเกยวกบการปรบเปลยนมโนทศนในดานอนๆ มากขน เชน มโนทศนทางคณตศาสตร (อาทตยา สาราญอนทร, 2553;ศรเดช สชวะ, 2537) มโนทศนทางสขศกษา (Johnson &Sinatra, 2013) มโนทศนเกยวกบการสอนและการจดการเรยนร (Ho, Watkins & Kelly, 2001) มโนทศนทางการวจย (ศรวรรณ แกวฟอง, 2549) มโนทศนเกยวกบการประกนคณภาพการศกษา (สกญญรตน คงงาม,2552) เปนทนาสงเกตวาเอกสารและงานวจยทเกยวของกบการปรบเปลยนมโนทศนนาเสนอเพยงแนวคดหรอหลกการในการปรบเปลยนมโนทศนในเรองตางๆ เทานน เอกสารและงานวจยท เกยวของตางๆ ยงไมไดนาเสนอกระบวนการหรอขนตอนทชดเจนในการปรบเปลยนมโนทศนตางๆ

แนวคดในการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนมหลากหลายแนวคด แนวคดสวนใหญใหความสาคญกบการปรบเปลยนความรและความคด หรอเปนการปรบเปลยนในดานพทธพสย (cognitive domain) ของบคคลเกยวกบสงตางๆ Ozdemir และ Clark (2007) ไดสงเคราะหแนวคดการปรบเปลยนมโนทศนซงเนนการปรบเปลยนในดานพทธพสย ออกเปน 2 กลมใหญ ไดแก กลมแรก เปนกลมทมแนวคดในเชงความรเปนเสมอนทฤษฎ (knowledge-as-theory) และกลมทสอง เปนกลมทมแนวคดในเชงความรเปนเสมอนองคประกอบยอย (knowledge-as-elements)

2.4.1 กลมทมแนวคดในเชงความรเปนเสมอนทฤษฎ เชอวามโนทศนของบคคลเกยวกบเรองตางๆ เปนเสมอนทฤษฎสวนบคคลทเปนพนฐานในการทาความเขาใจเรองตางๆ เฉพาะของบคคลนน บคคลสามารถปรบเปลยนมโนทศนทมอยเดมหรอปรบจากทฤษฎสวนบคคลไปเปนทฤษฎทสมเหตสมผลและไดรบการยอมรบทางวทยาศาสตรไดโดยการปรบเปลยนดงกลาวจะมลกษณะเปนการปรบเปลยนโครงสรางทางสตปญญาของบคคลแบบขนานใหญ (revolutionary change) ผานกระบวนการตางๆ แนวคดทสาคญในการปรบเปลยนมโนทศนในกลมนมดงน

2.4.1.1 แนวคดการปรบเปลยนมโนทศนของ Posner และคณะ Posner, Strike, Hewson และ Gertzog (1982) ไดเสนอแนวคดการปรบเปลยนมโนทศนซงมพนฐานมาจากการดดซบและการปรบโครงสรางทางปญญา (assimilation and accommodation) ในการสรางมโนทศนตางๆ ซงสอดคลองกบทฤษฎการสรางความรดวยตนเอง (constructivist theory) ของ Piaget Posner และคณะ (1982) เสนอวาหากมโนทศนทบคคลมนนสามารถนาไปใชในการแกไขปญหาตางๆ ได บคคลนนกจะรสกวาไมจาเปนตองปรบเปลยนมโนทศนของตน หรอแมวามโนทศนทบคคลนนมอยในปจจบนจะไมสามารถแกไขปญหาตางๆ ได บคคลนนอาจจะปรบเปลยนมโนทศนของตนเองในระดบหนง หรอท Carey (1985) เรยกวาเปนการปรบโครงสรางทางสตปญญาแบบออนแอ (weak restructuring) ซงหมายถงบคคลนนมการดดซบมโนทศน (assimilation) แตไมมการปรบโครงสรางทางสตปญญา (accommodation) ของตน ซงไมถอเปนการ

Page 57: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

30

ปรบเปลยนมโนทศนทสมบรณ ดงนนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนอยางสมบรณ ตองเปนกระบวนการทชวยใหบคคลนนเกดความไมพงพอใจในมโนทศนทมอยกอนและตองการทจะมมโนทศนใหมทมลกษณะสาคญ 3 ประการ คอ ประการแรก เปนมโนทศนทเขาใจไดงาย (intelligible) ประการทสอง เปนมโนทศนทสมเหตสมผล มความเปนไปได (plausible) และประการทสาม คอ เปนมโนทศนทมประโยชน (fruitful) สามารถนาไปใชในการแกปญหาตางๆ ได การปรบเปลยนมโนทศนทเกดจากความไมพอใจตอมโนทศนเดมทมอยกอใหเกดการปรบเปลยนมโนทศนทสมบรณ ซง Carey (1985)เรยกการปรบเปลยนมโนทศนในลกษณะหลงน วาการปรบโครงสรางทางสตปญญาแบบหยงราก (radical restructuring) ดงนน การปรบเปลยนมโนทศนตามแนวคดของ Posner และคณะจงตองพยายามทาใหเกดเงอนไข 3 ประการดงกลาวในบคคลนนระหวางกระบวนการเรยนรในมโนทศนทตองการปรบเปลยนนนเอง

2.4.1.2 แนวคดการปรบเปลยนมโนทศนของ Carey Carey (1991) เสนอวา การเปลยนแปลงมโนทศนตางๆ สามารถเกดขนไดหากผานกระบวนการ 3 กระบวนการ ไดแก การแทนท (replacement) การแยกความแตกตาง (differentiation) และการรวม ตวกน (coalescence) ในกระบวนการแทนท มโนทศนหนงจะเขาแทนทมโนทศนหนงเมอมโนทศนทงสองนนมความแตกตางกน และการแทนทมโนทศนหนงดวยมโนทศนหนงจะเหมอนกระบวนการทมโนทศนใหมถกเขยนทบมโนทศนทมอยเดม สาหรบกระบวนการแยกความแตกตางนน เปนกระบวนการทมโนทศนทมอยเดมถกแยกเปนสองหรอหลายๆ มโนทศนใหม สวนกระบวนการรวมตวกนจะมลกษณะตรงกนขามกบกระบวนการแยกความแตกตาง กลาวคอ มโนทศนยอยๆ ในเรองเดยวกนถกนามารวมกนเปนมโนทศนเดยว นอกจากน Carey (1991)ยงไดเสนอวาหากบคคลนนไดรบความรหรอขอมลสารสนเทศเกยวกบเรองนนมากขนเรอยๆ ตลอดจนไดรบประสบการณหรอไดรบการสอน บคคลนนกจะคอยๆ แทนทมโนทศนเดม ดวยมโนทศนใหมทถกตองได

2.4.1.3 แนวคดการปรบเปลยนมโนทศนของ Vosniadou Vosniadou และ Ioannides (1998) เสนอวาการปรบเปลยนมโนทศนม 2 แบบ คอ การปรบเปลยนมโนทศนทเกดขนเอง และการปรบเปลยนมโนทศนทเกดจากการไดรบการสอน การปรบเปลยนมโนทศนทเกดขนเองเปนการเปลยนแปลงทมกเกดในเดกทยงไมไดรบการสอนใดๆ แตเดกไดสงเกตหรอไมรบประสบการณในลกษณะอนๆ ทไมใชการสอน สวนการปรบมโนทศนทเกดจากการไดรบการสอน เปนการเปลยนแปลงทมลกษณะเปนพฒนาการของแบบแผนทางความคด (mental model) ซงเกดจากการทบคคลพยายามสงเคราะหความรทไดรบจากทฤษฎของตนเองไปเปนทฤษฎไดรบการยอมรบทางวทยาศาสตร

2.4.2 แนวคดในเชงความรเปนเสมอนองคประกอบยอย เชอวา การทาความเขาใจเกยวกบ มโนทศนเรองหนง เปนเสมอนการรวบรวมองคประกอบยอยๆ ทเปนอสระจากกนหลายองคประกอบ เขาดวยกน โดยองคประกอบยอยๆ นนอาจเปนปรากฏการณ ขอเทจจรง หลกการ หรอแบบแผนทางความคด ซงมความซบซอนแตกตางกนกได (Linn, Eylon, & Davis, 2004) โดยบคคลจะเชอมโยงและเลอกใชชนสวนของความร (knowledge pieces) ทมอยไปตามสถานการณทเกดขน และระหวางกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนตามแนวคดนดาเนนอย องคประกอบยอยๆ นนจะถกปรบปรงแกไขและขดเกลาผานกระบวนการเพม กาจด และจดระบบองคประกอบเพอสรางความเขมแขงของมโนทศนในเรองนนของบคคลนน ดงนน แนวคดนจงเปนการปรบเปลยนมโนทศนทอาศยกระบวนการประตดประตอชนสวนความรมากกวาทจะเปนกระบวนการแทนทดวยทฤษฎทเปนทยอมรบเหมอนกบแนวคดในเชงความรเปนเสมอนทฤษฎ แนวคดการปรบเปลยนมโนทศนในกลมนทมความสาคญและเปนทรจกกนมากทสด คอ แนวคดการปรบเปลยนมโนทศนของ Disessa (1993) เสนอวา โครงสรางความร (knowledge structure) ของบคคลโดยเฉพาะในเดกประกอบดวยการรวมตวกนหรอประตดประตอกนขององคประกอบยอยหรอชนสวนยอยๆ ของความรซง

Page 58: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

31

เรยกวา p-prims (phenomenological primitives) เขาดวยกน p-prims จะถกสรางขนเมอบคคลนนมปฏสมพนธกบปรากฏการณตางๆ บคคลนนจะสรางความสมพนธเชอมโยงระหวางองคประกอบยอยๆ หรอชนสวนยอยๆ ของความรนน และจดระบบเปนโครงสรางทมความซบซอนมากยงขนในกระบวนการปรบเปลยนมโนทศน

Ozdemir และ Clark (2007) สรปวาแนวคดการปรบเปลยนมโนทศนทงสองกลมมความคลายคลงกนและแตกตางกนบางสวน แนวคดทงสองกลมมความคลายคลงกนในประเดนทเสนอวาบคคลจะไดรบความรจากประสบการณในชวตประจาวน โดยความรทมอยเดมของบคคลนนจะมอทธพลตอการเรยนรทมากขนตอไป และยงบคคลมความรทมอยเดมมากกมแนวโนมทจะตอตานการปรบเปลยนมโนทศนมาก ดงนน การปรบเปลยนมโนทศนจงเปนกระบวนการทตองอาศยเวลา สวนความแตกตางทสาคญของแนวคดทงสองกลมคอ ลกษณะของความรทมอยในตวบคคลและลกษณะของการปรบเปลยนมโนทศนในตวบคคล กลาวคอ ในประเดนเรองลกษณะของความรทมอยในตวบคคล แนวคดในเชงความรเปนเสมอนทฤษฎเชอวาความรเดมของบคคลจะถกจดระบบเปนทฤษฎสวนบคคลและจะถกพฒนาไปเปนโครงสรางทางสตปญญา แตแนวคดในเชงความรเปนเสมอนองคประกอบยอยเชอวาความรทมอยเดมเกดจากการรวมตวกนขององคประกอบหรอชนสวนยอยๆ ของความร สวนในประเดนเรองลกษณะของการปรบเปลยนมโนทศนในตวบคคล แนวคดในเชงความรเปนเสมอนทฤษฎเชอวาการปรบเปลยนมโนทศนภายในบคคลจะมลกษณะแบบปฏวตหรอเปนการเปลยนแปลงแบบสนเชง กลาวคอ เปนการแทนทมโนทศนเดมดวยมโนทศนใหม แตแนวคดในเชงความรเปนเสมอนองคประกอบยอยเชอวา การปรบเปลยนมโนทศนจะมลกษณะเปนการเปลยนแปลงแบบคอยๆ พฒนาใหมความซบซอนมากขนเรอยๆ จนกลายไปเปนโครงสรางทสมบรณ นอกจากน ยงม นกวชาการท ใหความสาคญ กบการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนซ ง ครอบคลมการปรบเปลยนความเชอในดานแรงจงใจและเจตคตเพมเตม หรอปรบเปลยนในดานจตพสย (affective domain) นอกเหนอจากการมงเนนการปรบเปลยนมโนทศนในดานพทธพสย เชน แนวคด การปรบ เปลยนมโนทศนตามโมเดลพทธพสย-จตพสย (Cognitive- Affective Model Conceptual Change) ของ Gregoire (2003) ซงเปนโมเดลทเกยวกบการปรบเปลยนความร และความเชอดวยแรงจงใจและดานจตใจของบคคลดวย เนองจากคณลกษณะดานจตพสยมสวนชวยสงเสรมใหเกดการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของบคคลได Gregoire (2003) เสนอวา การปรบเปลยนมโนทศนควรเรมจากการระบสงทบคคลนนตองเปลยนแปลงกอน จากนนเปนการวเคราะหวาสงทตองปรบเปลยนมความเกยวของกบตนเองหรอไม หากวเคราะหแลววาไมมความเกยวของกบตนเองหรอมความเกยวของกบตนเองในระดบตา บคคลนนจะไมปรบเปลยนมโนทศนหรอปรบเปลยนมโนทศนโดยใชความรหรอประสบการณเดม หากบคคลวเคราะหไดวาสงนนเกยวของกบตนเองในระดบสงหรอรสกวาจะเกดผลเสยหรอผลกระทบในทางลบตอตนเองหากไมเปลยนแปลงมโนทศนนน กจะเขาสขนตอนของการใชแรงจงใจและความสามารถในการปรบเปลยนมโนทศน โดยถาบคคลนนมแรงจงใจในระดบตาหรอมความสามารถไมเพยงพอในการปรบเปลยนมโนทศน บคคลนนจะรสกวาการปรบเปลยนมโนทศนเปนเรองทยากลาบาก และสงผลตอการหลกเลยงการปรบเปลยนมโนทศน ในทางตรงกนขาม หากบคคลมแรงจงใจและความสามารถในการปรบเปลยนมโนทศนในระดบสงหรอระดบทเพยงพอ บคคลนนกจะปรบเปลยนมโนทศนในเรองนน จากนนจงประเมนความสาเรจของการปฏบตงานอกครงเพอสะทอนถงความสาเรจของการปรบเปลยนมโนทศน

สาหรบในเรองมโนทศนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษานน เนองจากผลการวจยของ Tangdhanakanond และ Wongwanich (2012)พบวาครมเจตคตทางบวกในระดบมากตอการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษา การวจย

Page 59: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

32

นจงไมไดเนนทการปรบเปลยนมโนทศนครในดานจตพสย แตเนนการปรบเปลยนมโนทศนในดานความรความเขาใจ และการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษา

จากการศกษาเอกสารเกยวกบแนวคดในการปรบเปลยนมโนทศน พบวา แนวคดตางๆ มลกษณะเปนหลกการกวางๆ ซงมจดเดนทแตกตางกนไป ผวจยหรอผนาแนวคดแตละแนวคดไปใชจะตองวเคราะหสาระสาคญของแตละแนวคดและพฒนาเปนกระบวนการและ/หรอขนตอนในการปรบเปลยนมโนทศนในเรองตางๆ ตอไป 2.5 งานวจยทเกยวของกบการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอน

ผวจยไดศกษางานวจยทเกยวกบการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนสวนใหญเปนการพฒนารปแบบการปรบเปลยนมโนทศนตามแนวคดตางๆ ซงประกอบดวยขนตอนทนกวจยนามาใชในการปรบเปลยนมโนทศนตางๆ ซงมรายละเอยดดงน Ho, Watkins และ Kelly (2001) ไดสรางรปแบบปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนเกยวกบ การสอนและการจดการเรยนร ของอาจารย ในมหาวทยาล ย Hong Kong Polytechnic รปแบบ การปรบเปลยนมโนทศนทพฒนาขนในการวจยนเปนมเปาหมายในการปรบเปลยนกรอบแนวคดของครในการสรางมโนทศนเกยวกบการสอนและการจดการเรยนรกลมตวอยางประกอบดวย กลมทดลองซงเปนอาจารยจานวน 12 คน จากหลากหลายสาขาวชาทงดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย และดานสงคมศาสตรทไดผานการอบรมในโปรแกรมการพฒนาบคลากรเกยวกบการปรบเปลยนมโนทศนดานการสอนทผวจยไดพฒนาขน สวนกลมควบคม คอ อาจารยจานวน 4 คนทเขารวมโปรแกรมการอบรมดงกลาวเพยงบางสวน ผวจยไดพฒนาโปรแกรมการพฒนาบคลากรเกยวกบการปรบเปลยนมโนทศน (conceptual change staff development programme) โดยโปรแกรมดงกลาวเปนโปรแกรมระยะสนซงเปนการอบรม 4 ครง ครงละ 3 ชวโมง โดยจดการอบรม 4 สปดาหตอกน โดยผวจยไดออกแบบรปแบบการปรบเปลยนมโนทศนซงประกอบดวย ก ระบ วน ก ารห ล ก ไ ด แ ก ก ระบ วน ก ารแ รก ก ระบ วน ก ารส ร า งค ว าม ต ระห น ก ใน ตน เอ ง (self-awareness process) ซงใหอาจารยไดสะทอนคดเกยวกบตนเองและทาความเขาใจมโนทศนของตนเอง โดยใหอาจารยกรอกแบบสะทอนคดเกยวกบการสอนของตนเองทมลกษณะเปนขอคาถามปลายเปด กระบวนการทสอง กระบวนการเผชญหนา (confrontation process) ซงเปนกระบวนการททาใหอาจารยไดเหนวามโนทศนทมอย และ/หรอการปฏบตการสอนของอาจารยยงมความไมถกตองไมเหมาะสม และทาใหอาจารยมความตองการจาเปนในการปรบเปลยนมโนทศนทมอย โดยผวจยนาเสนอมโนทศนทถกตองเกยวกบการสอน และใหอาจารยทเขารวมโปรแกรมไดพดคยแลกเปลยนและอภปรายกบเพออาจารยดวยกนเกยวกบการจดการเรยนการสอนภายใตกจกรรมกลมทผวจยจดให กระบวนการทสาม กระบวนการเปดสมโนทศนทางเลอก (exposure to alternative conceptions) ซงจะเปนการแนะนาใหอาจารยไดรจกตวอยางวธการสอนทด และกระบวนการทส กระบวนการสรางการเปลยนแปลงอยางมงมน (commitment building process) ซงใหอาจารยไดออกแบบวธการสอนในวชาหรอหวเรองทสอนใหมในกรณทมโนทศนเกยวกบการสอนทมอยกบมโนทศนทถกตองมความแตกตางกน แลวนาวธการสอนทออกแบบไปสอนจรง จากนนดาเนนการตรวจสอบประสทธภาพของวธการปรบเปลยนมโนทศนดงกลาวดวยการตรวจสอบมโนทศนเกยวกบการสอนของอาจารยทเขารวมโปรแกรม การตรวจสอบคณภาพการสอนของอาจารย และการตรวจสอบผลกระทบ นนคอ ตรวจสอบวธการเรยนรของนกศกษา ผลการวจยน พบวาประมาณ 2 ใน 3 ของอาจารยทไดรบการปรบเปลยนมโนทศนสามารถปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนเกยวกบการสอนได อาจารยทกคนทมการปรบเปลยนมโนทศนไดรบผลการประเมนคณภาพการสอนจากนกศกษาในระดบทดขนในปการศกษาถดไปในขณะทอาจารยทไมไดปรบเปลยนมโนทศนมผลการประเมนคณภาพการสอนจากนกศกษาไมแตกตาง

Page 60: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

33

กนอยางมนยสาคญ และพบวาอาจารยทมการปรบเปลยนมโนทศนจานวนครงหนงมนกศกษาทมวธการเรยนรทดขน สกญญรตน คงงาม (2552) ไดพฒนาเครองมอวนจฉยมโนทศนทคลาดเคลอนดานการประกนคณภาพและพฒนาโมเดลการปรบเปลยนมโนทศนดานการประกนคณภาพของสถานศกษาขนพนฐานโดยประยกตใชการปรบเปลยนมโนทศนตามโมเดลพทธพสย-จตพสยท Gregoire (2003) พฒนาขน ผลการวจย ผวจยไดพฒนาชดเครองมอวนจฉยมโนทศนทคลาดเคลอนดานการประกนคณภาพสถานศกษาขนพนฐานซงประกอบดวย แบบตรวจสอบรายการและแบบทดสอบ ซงมคาความเทยงตงแต .75 ขนไป โมเดลการปรบเปลยนมโนทศนดานการประกนคณภาพของสถานศกษาขนพนฐานทพฒนาขนประกอบดวย4 ขนตอน ไดแก ขนตอนแรก การสรางการยอมรบการเปลยนแปลงตนเอง การพฒนาความสามารถเพอการเรยนรสงทถกตอง การปรบเปลยนมโนทศนใหถกตอง และการประเมนผลมโนทศนของตนเองใหม และหลงการทดลองใชโมเดลการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนดานการประกนคณภาพทพฒนาขนกบครและคณะกรรมการประกนคณภาพภายในสถานศกษาขนพนฐานทมมโนทศนทคลาดเคลอนในการประกนคณภาพการศกษาจานวน 40 คน จากโรงเรยน 6 โรง ทเปนกลมตวอยาง พบวา คณะกรรมการประกนคณภาพสวนใหญมระดบความถกตองของมโนทศนเทาเดม แตครมการปรบเปลยนมโนทศนในดานความร ความเชอ และการปฏบต ศรวรรณ แกวฟอง (2549) ไดสารวจปรมาณมโนทศนทคลาดเคลอนเกยวกบการวจย และระดบ ขนของมโนทศนการวจยของนสตครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย ในกลมทระดบพนฐานคณตศาสตรสงและกลมทระดบพนฐานคณตศาสตรตาทผานการเรยนวชาระเบยบวธวจยทางการศกษา และพฒนากจกรรมการปรบเปลยนมโนทศนเกยวกบการวจยโดยใชโมเดลการเรยนรทวสถานะ (dual situated learning model: DSLM) เปรยบเทยบการเปลยนแปลงปรมาณมโนทศนทคลาดเคลอนและระดบขนของมโนทศนการวจยของนสตระหวางกลมทไดรบการจดกจกรรมการเรยนรตามโมเดลการเรยนรทวสถานะและกลมทไมไดรบการจดกจกรรมการเรยนรตามโมเดลทวสถานะ ผลการวจยพบวา นสตสวนใหญมมโนทศนทคลาดเคลอน 3 มโนทศนขนไปจาก 5 ท งหมดมโนทศนทงกลมทมระดบพนฐานคณตศาสตรสงและตา โดยกลมทมระดบพนฐานทางคณตศาสตรตามมโนทศนการวจยทคลาดเคลอนสงกวากลมทระดบพนฐานคณตศาสตรสงอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 ผลการพฒนากจกรรมการปรบเปลยนมโนทศน ผวจยไดจดกจกรรมการเรยนรตามโมเดลการเรยนรทวสถานะซงพฒนาโดย She (2004)ซงโมเดลดงกลาวไดประยกตแนวคดการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของ Poster และคณะ โดยกจกรรมการปรบเปลยนมโนทศนเกยวกบการวจยตามโมเดลการเรยนรทวสถานะแบงออกเปน6 ขนตอน ไดแก ขนตอนแรก การวเคราะหภาวะทางปญญาทยงคลาดเคลอน โดยการสนทนากลมผทรงคณวฒ 9 ทานเพอวเคราะหมโนทศนทผเรยนยงมความคลาดเคลอน ขนตอนทสอง การเกบรวบรวมขอมลเกยวกบมโนทศนทถกตองทตองปรบเปลยนผเรยน ซงไดจากการสนทนากลมผทรงคณวฒ 9 ทานเชนกนกบขนตอนแรก เพอกาหนดมโนทศนทถกตองทตองการใหเกดกบผเรยน ขนตอนทสาม การออกแบบสถานการณการเรยนรทวสถานะใหสอดคลองกบขอมลทไดจากขนตอนแรกและขนตอนทสอง ขนตอนทส การตรวจสอบความคลาดเคลอนของมโนทศนโดยทดสอบดวยแบบสอบ ขนตอนทหา การจดสถานการณการเรยนรทวสถานะ โดยเนนใหผเรยนมโอกาสพยาการณ อธบาย และเปรยบเทยบความไมสอดคลองกนระหวางมโนทศนเดมและมโนทศนทถกตอง และสรางมโนทศนใหมขน และขนตอน ทหก การจดสถานการณการเรยนรททาทายโดยเปดโอกาสใหผเรยนประยกตภาวะทางปญญาทกาหนดทไดมาไปใชกบสถานการณใหมๆ เพอกอใหเกดการเปลยนแปลงมโนทศนอยางแทจรง ทงนงานวจยนไดพจารณาตวแปรระดบพนฐานคณตศาสตรของนสต คอระดบพนฐานคณตศาสตรสง ระดบพนฐานคณตศาสตรตาดวย ผลการวจยพบวานสตผลการทดลอง พบวา กลมทไดรบกจกรรมการปรบเปลยนมโนทศนมการเปลยนแปลง

Page 61: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

34

มโนทศนจากทคลาดเคลอนเปนถกตองรอยละ 90.91 สวนกลมควบคมมการเปลยนแปลงมโนทศนไมมาก คดเปนรอยละ 20.00

นอกจากงานวจยทพฒนารปแบบการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอน ผวจยพบงานวจยทศกษาปจจยทสงผลตอการปรบเปลยนมโนทศนอกหนงเรองคอ งานวจยของ Johnson และ Sinatra (2013) ไดทาการวจยเชงทดลองเพอศกษาผลของการสอนทเนนการใหคณคางาน (task-value instruction) ทแตกตางกนทมตอความยดมนผกพนตอการเรยนรและการปรบเปลยนมโนทศนของนกศกษาในเรองสาเหตของการเกดไขหวด กลมตวอยางคอนกศกษาระดบปรญญาตรจานวน 165 คนซงแบงเปน 3 กลม โดยนกศกษาแตละกลมไดทากจกรรมภายใตการสอนทเนนการใหคณคางานทแตกตางกน ไดแก กลมท 1 เปนกลมนกศกษาจานวน 54 คน ทไดรบการสอนทเนนการใหคณคางานในดานความเปนประโยชน (utility value) คอ การสอนทใหนกศกษาไดทากจกรรมทโนมนาวใหนกศกษาเหนประโยชนของการเรยนในเรองสาเหตของการเกดไขหวดและการนาความรในเรองดงกลาวไปใชในอนาคต กลมท 2 เปนกลมนกศกษา จานวน 54 คน ทไดรบการสอนทเนนการใหคณคางานในดานการบรรลความสาเรจ (attainment value) คอ การสอนทใหนกศกษาไดทากจกรรมทโนมนาวใหนกศกษาเหนความสาคญของการเรยนในเรองสาเหตของการเกดไขหวดใหไดผลการเรยนทดเพอเปนขอมลสะทอนความสามารถทางการเรยนของนกศกษา และกลมท 3 เปนกลมควบคมประกอบดวยนกศกษาจานวน 57 คน ทไดรบการสอนแบบทวไปในเรองสาเหตของการเกดไขหวด ผลการวจยพบวา กจกรรมการสอนทผวจยออกแบบทเนนการใหคณคางานทงในดานความเปนประโยชน และดานการบรรลความสาเรจสามารถทาใหนกศกษามพฤตกรรมการใหคณคางานตางๆ ไดตรงกบดานททากจกรรม นกศกษาทไดรบการสอนทเนนการใหคณคางานในดานความเปนประโยชนรบรตนเองวามความยดมนผกกนตอการเรยนรในเรองดงกลาวสงกวานกศกษาในกลมควบคมทไดรบการสนแบบทวไปอยางมนยสาคญทระดบ .01และนกศกษาทไดรบการสอนทเนนการใหคณคางานในดานความเปนประโยชนสามารถปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนในเรองดงกลาวไดในปรมาณทมากกวานกศกษาทไดรบการสอนทเนนการใหคณคางานในดานการบรรลความสาเรจ และการสอนแบบทวไปอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 นอกจากนยงพบวานกศกษาทไดรบการสอนท เนนการใหคณคางานในดานความบรรลความสาเรจสามารถปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนในเรองดงกลาวไดในปรมาณทมากกวานกศกษาทไดรบการสอนแบบทวไปอยางมนยสาคญทระดบ .01 ดวย เมอสงเคราะหงานวจยท พฒนารปแบบหรอโมเดลการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนซงประกอบดวยขนตอนตางๆ แสดงดงตารางท 4 พบวา ขนตอนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนมความสอดคลองกนและแตกตางกนบางสวนขนตอนทแตกตางกนสวนหนงมาจากแนวคดทผวจยเลอกมาใชใน การออกแบบขนตอนการปรบเปลยนมโนทศนซงไดอธบายไวขางตน จากการสงเคราะหงานวจยทพฒนารปแบบหรอโมเดลการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนทาใหไดขนตอนสาคญในกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนในการวจยในครงน 4 ขนตอน ไดแก ขนตอนทหนง การวเคราะหตนเอง ขนตอนทสอง การเปรยบเทยบมโนทศนทถกตองและมโนทศนทม ขนตอนทสาม การสรางความเขาใจมโนทศนถกตอง และขนตอนทส การปรบเปลยนเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอน ดงตารางท 2.4

Page 62: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

35

ตารางท 2.4 ผลการสงเคราะหขนตอนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนจากงานวจยทเกยวของ Ho, Watkins และ

Kelly (2001) สกญญรตน คงงาม

(2552) ศรวรรณ แกวฟอง

(2549) สรปสงเคราะห

สรางความตระหนก ส รางก ารยอมรบ ก ารเปลยนแปลง

ว เค ร า ะ ห ภ า ว ะ ท า งปญญาทคลาดเคลอน

การวเคราะหตนเอง

เผชญหนา เรยนรทวสถานะ การเปรยบเทยบ มโนท ศ น ท ถ ก ต อ ง แ ล ะ มโนทศนทม

เปดสมโนทศนทางเลอก การพฒนาความสามารถเ พ อ ก า ร เร ย น ร ส ง ทถกตอง

การสรางความเขาใจ มโนทศนทถกตอง

สรางการเปลยนแปลงอยางมงมน

การปรบเปลยนมโนทศนใหถกตอง

จดสถานการณใหเกดการเปลยนแปลงมโนทศนอยางแทจรง

ก า ร ป ร บ เ ป ล ย น มโนทศนทคลาดเคลอน

ประเมนผลมโนทศนของตนเองใหม

ตอนท 3 กรอบแนวคดในการวจย

จากการศกษาและสงเคราะหเอกสารและงานวจยทเกยวของกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนร และการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอน พบวา แฟมสะสมงานเปนแหลงทเกบรวบรวมหลกฐานทสะทอนผลสมฤทธทางการเรยน ทกษะ และคณลกษณะในดานตางๆ ของนกเรยนอยางเปนระบบและตอเนอง แฟมสะสมงานการเรยนรเปนเครองมอหนงทใชในการประเมนผเรยนภายใตสภาพการจดการเรยนการสอนทสอดคลองกบชวตประจาวนหรอการจดการเรยนการสอนทใหนกเรยนไดพฒนาความสามารถและทกษะทซบซอนทสอดคลองกบสถานการณในชวตประจาวน นอกจากน กระบวนการจดทาแฟมสะสมงานยงประกอบดวยขนตอนททาใหผเรยนไดฝกการวเคราะหตนเองและตระหนกในจดเดนจดออนของตนเอง แฟมสะสมงานยงเปนเสมอนสอกลางในการสอสารระหวางครและผปกครองเกยวกบการพฒนาการเรยนรและคณลกษณะตางๆ ของนกเรยนดวย

นอกจากน จากการศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของพบวา โดยภาพรวม ครใชแฟมสะสมงานในทกขนตอนเพอประเมนการเรยนรของนกเรยน (ภทรวด มากม, 2543) อยางไรกตาม ครยงมความเขาใจในความหมายของแฟมสะสมงานยงไมชดเจน โดยครสวนใหญเขาใจวาแฟมสะสมงานเปนแฟมทรวบรวมผลงานของนกเรยน นาไปสการบรรจชนงานทกสงทกอยางไวในแฟมสะสมงาน (เดลนวส, 2542) นอกจากน ครยงมความตองการจาเปนในทกขนตอนของการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน (Tangdhanakanond & Wongwanich, 2012) โดยปญหาการใชแฟมสะสมงานทพบมาก คอ ครขาดความรความเขาใจอยางถองแทในการจดทาแฟมสะสมงาน(Tangdhanakanond & Wongwanich, 2014) จงควรมการวเคราะหและปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน ซงจะชวยใหครเขาใจและสามารถใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนไดอยางมประสทธภาพมากยงขน

Page 63: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

36

ในการวจยครงน ผวจยมงวเคราะหมโนทศนทคลาดเคลอนในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผล การเรยนรของนกเรยนครอบคลมองคประกอบ 2 ประการ ไดแก หลกการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน และการนาผลการประเมนแฟมสะสมงานไปใช และวเคราะหการปฏบตในการใช แฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน ซงครอบคลมกระบวนการจดทาแฟมสะสมงาน 4 ขนตอนหลก ไดแก ขนตอนการวางแผนการจดทาแฟมสะสมงาน ขนตอนการเกบรวบรวมผลงาน ขนตอนการคดเลอกผลงานและสะทอนความรสกตอผลงาน และขนตอนการปรบปรงแกไขและประเมนผลงาน จากนนเมอไดสารสนเทศเกยวกบมโนทศนทคลาดเคลอนและการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนแลว ผวจยจงพฒนากระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน โดยกระบวนการดงกลาวประกอบดวย 4 ขนตอนหลก ไดแก ขนตอนทหนง การวเคราะหตนเอง ขนตอนทสอง การเปรยบเทยบมโนทศนทถกตองและมโนทศนทม ขนตอนทสาม การสรางความเขาใจมโนทศนทถกตอง และขนตอนทสการปรบเปลยนเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอน ซงปรากฏตามกรอบแนวคดในการวจยดงภาพท 2.1

Page 64: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

37

ภาพท 1 กรอบแนวคดในการวจย  

 

ภาพท 2.1 กรอบแนวคดในการวจย

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

หลกการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการ

เรยนรของนกเรยน

การนาผลการประเมน

แฟมสะสมงานไปใช

มโนทศนทคลาดเคลอนเกยวกบการใชแฟมสะสมงาน

เพอประเมนผล การเรยนรของ

นกเรยน

การปฏบตในการใช แฟมสะสมงานเพอ

ประเมนผล การเรยนรของนกเรยน

การวางแผนการจดทาแฟมสะสมงาน

การเกบรวบรวมผลงาน

การคดเลอกและสะทอนความรสกตอผลงาน

การปรบปรงแกไขและประเมน ผลงาน

กระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงาน

เพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน

1. การวเคราะหตนเอง 2. การเปรยบเทยบมโนทศนทถกตองและ

มโนทศนทมอยเดม 3. สรางความเขาใจมโนทศนถกตอง 4. การปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอน

Page 65: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

บทท 3

วธดาเนนการวจย

การวจยนใชระเบยบวธวจยและพฒนา (research and development) วธดาเนนการวจยของการวจยนแบงเปน 3 ระยะ ตามจดประสงคการวจย ไดแก ระยะท1 การวเคราะหมโนทศนทคลาดเคลอนและ การปฏบตของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน ระยะท 2 การพฒนากระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนและระยะท 3การตรวจสอบประสทธผลของกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนซงมรายละเอยดดงน ระยะท 1 การวเคราะหมโนทศนทคลาดเคลอนและการปฏบตของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน ในระยะท 1 นเปนการศกษามโนทศนทถกตองในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน และวเคราะหมโนทศนทคลาดเคลอนและการปฏบตของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน ซงมรายละเอยดดงน กลมตวอยาง กลมตวอยางในระยะน แบงออกเปน 2 สวน ไดแก (1) กลมผทรงคณวฒสาหรบการศกษา มโนทศนทถกตองและกาหนดมโนทศนทคลาดเคลอนทเกดขนกบครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมน ผลการเรยนรของนกเรยน จานวน 5 ทาน โดยกาหนดเกณฑในการคดเลอกผทรงคณวฒไว คอ 1. เปนผม วฒการศกษาระดบปรญญาเอกในดานการวดและประเมนผลการศกษาหรอสาขาวชาท เกยวของ 2. มประสบการณในการวดและประเมนผลการศกษา โดยเฉพาะการประเมนตามสภาพจรง และการประเมนโดยใชแฟมสะสมงานไมนอยกวา 3 ป (รายชอผทรงคณวฒแสดงดงภาคผนวก ก) และ (2) กลมตวอยางทใชในการวเคราะหมโนทศนทคลาดเคลอนในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน คอ ครทสอนในระดบประถมศกษา ผวจยกาหนดขนาดกลมตวอยางโดยใชโปรแกรมคอมพวเตอรสาเรจรป G*Power 3.1.5 สาหรบการกาหนดกลมตวอยาง ซงเปนโปรแกรมทคานวณตามสตรการประมาณคาขนาดตวอยางของ Cohen (1988) โดยกาหนดคาความนาจะเปนของความคลาดเคลอนในการทดสอบประเภทท 1 เทากบ .05 อานาจการทดสอบ เทากบ 0.95 และกาหนดใหมคาขนาดอทธพลอยในระดบปานกลาง ดงนนจงไดกลมตวอยางจากการใชโปรแกรมสาเรจรปดงกลาวเปนจานวน 176 คน อยางไรกตาม เนองจาก Kerlinger (1986) กลาววา โดยทวไปผวจยมกไดรบการตอบกลบเพยงประมาณรอยละ 60 ซงผวจยควรจะไดรบการตอบกลบประมาณรอยละ 80-90 ขนไป จงจะสามารถนาขอมลมาวเคราะหและสรปอางองผลการวเคราะหไดอยางสมบรณ ดงนน ผวจยควรเกบรวบรวมขอมลจากกลมตวอยางทศกษาใหมากกวาจานวนกลมตวอยางทตองการ ผวจยจงเกบรวบรวมขอมลจากกลมตวอยางทงหมดเพมเตมเปนจานวน 480 คน หลงจากกาหนดขนาดกลมตวอยางแลว ผวจยดาเนนการสมตวอยางทใชในการวจยในครงน โดยใชวธการสมแบบหลายขนตอน (multi-stage random sampling) โดยดาเนนการสมตวอยางตามลาดบดงน

Page 66: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

39  

1. สมจงหวดโดยใชวธการสมตวอยางแบบแบงชน (stratified random sampling) ตามภมภาคตาง ๆ จานวน 4 ภมภาคทวประเทศ ไดแก ภาคเหนอ ภาคกลาง ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ และภาคใต โดยสม 1จงหวดในแตละภมภาค 2. สมสถานศกษาโดยใชวธการสมอยางงาย (simple random sampling) สถานศกษาขนพนฐานทจดการศกษาระดบประถมศกษาซงประกอบดวยทงระดบประถมศกษาตอนตน (ชวงชนท1) และระดบประถมศกษาตอนปลาย (ชวงชนท 2) โดยสมตวอยางสถานศกษาจานวน 3 สถานศกษาในแตละจงหวด โดยแบงเปนโรงเรยนขนาดเลก ขนาดกลาง และขนาดใหญ ในแตละจงหวด 3. สมครผสอนในแตละโรงเรยนตามชวงชนทสอน ไดแก ชวงชนท 1 ระดบประถมศกษาตอนตนและ ชวงชนท 2 ระดบประถมศกษาตอนปลาย โดยสมครชวงชนละ 20 คน

รายละเอยดจานวนครทสมมาเปนกลมตวอยางแสดงดงตารางท 3. 1

ตารางท 3.1 จานวนครทสมมาเปนกลมตวอยาง ภมภาค เลก กลาง ใหญ รวม

ป.ตน ป.ปลาย ป.ตน ป.ปลาย ป.ตน ป.ปลาย เหนอ 20 20 20 20 20 20 120 กลาง 20 20 20 20 20 20 120

ตะวนออกเฉยงเหนอ 20 20 20 20 20 20 120 ใต 20 20 20 20 20 20 120 รวม 80 80 80 80 80 80 480

ขนตอนในการวจย ผวจยดาเนนการเกบรวบรวมขอมลในระยะท 1 ตามขนตอนตอไปน 1. ศกษามโนทศนทถกตองในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนโดยศกษาเอกสารทและงานวจยทเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน และสมภาษณผทรงคณวฒเกยวกบมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน 2. พฒนาแบบสอบถามการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนการเรยนรของนกเรยนสาหรบวเคราะหมโนทศนทคลาดเคลอนและการปฏบตของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนโดยความรและความเขาใจเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนทไมเปนไปตามหลกการทถกตองของการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนถอเปนมโนทศนทครมความคลาดเคลอนในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนการเรยนรของนกเรยน 3. สงแบบสอบถามการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนไปใหกลมตวอยางครประถมศกษาทางไปรษณยและตดตามผลการตอบกลบ เครองมอทใชในการวจย เครองมอทใชในการวจยคอแบบสอบถามการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน โดยมขนตอนการพฒนาเครองมอดงน

Page 67: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

40  

1. ศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน 2. สมภาษณผทรงคณวฒ ดานการวดและประเมนผลการศกษา จานวน 5 คน โดยมกรอบ การสมภาษณคอ มโนทศนทถกตองในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน มโนทศนเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนทครเขาใจคลาดเคลอน และ การปฏบตทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานในการประเมนผลการเรยนรของนกเรยน 3. นาขอมลจากการสมภาษณมาออกแบบการสรางขอคาถามในแบบสอบถาม โดยสรางตารางวเคราะหเนอหาของแบบสอบถามการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษา ดงตาราง 3.2

ตารางท 3.2 ตารางวเคราะหเนอหาแบบสอบถามการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน ประถมศกษา

ประเดน จานวนขอ เลขขอ ตอนท 1 ขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม 1. เพศ 1 1 2. อาย 1 2 3. วฒการศกษาสงสด 1 3 4. ประสบการณสอน 1 4 5. ระดบชนทสอน 1 5 6. กลมสาระการเรยนรทสอน 1 6 7. การเคยใชแฟมสะสมงานในการประเมนผลการเรยนรของ นกเรยน 8. การใชแฟมสะสมงานในการประเมนผลการเรยนรในปจจบน 9. การไดรบการอบรม/พฒนาทกษะการใชแฟมสะสมงาน เพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน 10. ความสนใจ/ตองการพฒนาทกษะการใชแฟมสะสมงานเพอ ประเมนผลการเรยนรของนกเรยน

1 1 1 1

7 8 9

10

11. เจตคตเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการ เรยนรของนกเรยน

1 11

ตอนท 2 มโนทศนเกยวกบการใชแฟมสะสมงานในการประเมนผลการเรยนรของนกเรยน 1. หลกการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของ นกเรยน ประกอบดวยมตยอยดงน

1.1 ลกษณะ/รปแบบของแฟมสะสมงาน 1.2 พสยการเรยนรทสามารถใชแฟมสะสมงานในการประเมน 1.3 สงทสามารถประเมนโดยใชแฟมสะสมงาน 1.4 กระบวนการ/ขนตอนของแฟมสะสมงาน 1.5 การจดการเรยนการสอนทสมพนธกบการใชแฟมสะสมงานใน

การประเมน

20 4 3 3 6 3

1-20

1-3,10,14 5,6,7 4,8-9 15-20 11-13

Page 68: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

41  

ตารางท 3.2 (ตอ) ประเดน จานวนขอ เลขขอ

2. การนาผลการประเมนแฟมสะสมงานไปใช 8 21-28 2.1 การนาผลประเมนแฟมสะสมงานไปใชในภาพรวม 2.2 การนาผลการประเมนแฟมสะสมงานไปใชในการ ปรบเปลยนกจกรรมการเรยนการสอนและการสะทอน คณภาพการสอนของคร 2.3 การนาผลการประเมนแฟมสะสมงานไปใชในการ ปรบปรงและพฒนานกเรยน

2 3 3

21-22 24,27-28

23,25-26

ตอนท 3 การปฏบตในการใชแฟมสะสมงานในการประเมนผลการเรยนรของนกเรยน

1. การวางแผนการจดทาแฟมสะสมงาน 9 1.1-1.9 (9 ขอรายการใหเลอก) 2. การเกบรวบรวมผลงาน 4 2.1-2.4 (5 ขอรายการใหเลอก) 3. ขนตอนการปรบปรงแกไขและประเมนผลงาน 7 3.1-3.7 (8 ขอรายการใหเลอก) 4. ขนตอนการนาผลการประเมนแฟมสะสมงานไปใช 6 4.1-4.6 4. สรางขอคาถามในแบบสอบถามการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนตามทกาหนดไวในตารางวเคราะหเนอหา โดยแบบสอบถามดงกลาวประกอบดวย 3 ตอน ตอนท 1 สอบถามขอมลทวไปของผตอบ ไดแก เพศ อาย วฒการศกษาสงสด ประสบการณสอน ระดบชนทสอน กลมสาระการเรยนรหลกทสอน การเคยใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน การใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนในปจจบน การไดรบการอบรม/พฒนาทกษะการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผล การเรยนรของผเรยน ตลอดจนความสนใจ/ตองการพฒนาทกษะการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน โดยสรางขอคาถามในลกษณะแบบตรวจสอบรายการ (checklist) รวมถงเจตคตตอการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน ซงวดดวยขอคาถามจากแบบวดเจตคตตอการใชแฟมสะสมงานท Tangdhanakanond และ Wongwanich (2012) สรางขนมาตรวดดงกลาวเปนแบบมาตรจาแนกความหมาย (semantic differential scale) 7 ระดบ โดยผลการตอบแบบสอบถามในแตละชองในมาตรจาแนกความหมาย7 ระดบ มความหมายดงน 1 หมายถง ครเหนดวยกบคาถามหรอวลทางดานซายในระดบมาก 2 หมายถง ครเหนดวยกบคาถามหรอวลทางดานซายในระดบปานกลาง 3 หมายถง ครเหนดวยกบคาถามหรอวลทางดานซายในระดบนอย 4 หมายถง ครเหนดวยกบคาถามหรอวลทางดานซายและขวาพอๆ กน 5 หมายถง ครเหนดวยกบคาถามหรอวลทางดานขวาในระดบนอย 6 หมายถง ครเหนดวยกบคาถามหรอวลทางดานขวาในระดบปานกลาง 7 หมายถง ครเหนดวยกบคาถามหรอวลทางดานขวาในระดบมาก

Page 69: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

42  

โดยมาตรวดนมคาสมประสทธอลฟาของครอนบาคเทากบ 0.72 แสดงวามาตรวดดงกลาวมความเทยง ในระดบปานกลาง ตอนท 2 เปนแบบสอบวนจฉยมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน โดยเปนแบบสอบวนจฉยทางพทธปญญาของคร ซงประกอบดวยขอคาถามเกยวกบหลกการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนและการนาผลการประเมนแฟมสะสมงานไปใชโดยเปนขอความทเปนมโนทศนทถกตองและมโนทศนทคลาดเคลอน ทใหผตอบตอบวาเหนดวยกบขอความดงกลาวมากนอยเพยงใด (เหนดวยอยางยง เหนดวย ไมแนใจ ไมเหนดวย และไมเหนดวยอยางยง) ขอคาถามในสวนดงกลาวสรางในลกษณะมาตรประมาณคา (rating scale) 5 ระดบสวนตอนท 3 เปนแบบสอบถามเกยวกบการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน เปนแบบสอบถามวนจฉยการปฏบตงานของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน ซงประกอบดวยขอคาถามเกยวกบกระบวนการในการจดทาแฟมสะสมงานของนกเรยนทครนามาใชเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน ซงประกอบดวย 4 ขนตอน ไดแก การวางแผนการจดทาแฟมสะสมงาน การเกบรวบรวมผลงาน การคดเลอกและสะทอนความรสกตอผลงาน และการปรบปรงแกไขและประเมนผลงานขอคาถามในสวนดงกลาวสรางในลกษณะในลกษณะมาตรประมาณคา (rating scale) 5 ระดบ เชนเดยวกนโดยใหผตอบระบวาปฏบตบอยมากนอยเพยงใด (มากทสด มาก ปานกลาง นอย และนอยทสด) 5. ตรวจสอบคณภาพเครองมอดานความตรงตามเนอหา (content validity) โดยใหผทรงคณวฒพจารณาความสอดคลองระหวางขอคาถามในแบบสอบถามกบวตถประสงคหรอเนอหาทตองการสอบถามในแบบสอบถาม ผทรงคณวฒทตรวจสอบเครองมอมจานวน 5 ทาน ซงประกอบดวย ผทรงคณวฒดานการวดและประเมนผลการศกษาจานวน 3 คนและนกวชาการททางานดานการวดและประเมนผลการศกษา จานวน 2 ทาน โดยใชเกณฑในการพจารณาคดเลอกผทรงคณวฒ คอ เปนผทมวฒดานการวดและประเมนผลการศกษาและการวจยการศกษาระดบปรญญาเอก และมประสบการณทางานในดานการวดและประเมนผลการศกษาหรอการวจยการศกษาไมตากวา 10 ป (รายชอผทรงคณวฒแสดงดงภาคผนวก ข) ผลการพจารณาความสอดคลองระหวางขอคาถามและวตถประสงค/เนอหาทตองการสอบถามในแบบสอบถามแสดงดงตารางท 3.3 ตารางท 3.3 ผลการพจารณาความสอดคลองระหวางขอคาถามและวตถประสงค/เนอหาทตองการสอบถาม ในแบบสอบถามและความเหมาะสมของขอคาถาม

ตอนท ประเดนคาถาม ขอเสนอแนะ 1 1. เพศ - 2. อาย ปรบตวเลอกท (1) จาก “นอยกวา

25 ป” เปน“ไมเกน 25 ป” เพอใหตวเลอกทกขอมชวงอายทตอเนองกน

3. วฒการศกษาสงสด -

4. ประสบการณสอน ปรบตวเลอกท (1) จาก “นอยกวา 5 ป” เปน “ไมเกน 5 ป” เพอใหตวเลอกทกขอมชวงอายทตอเนองกน

5. ระดบชนทสอน - 6. กลมสาระการเรยนรหลกทสอน -

Page 70: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

43  

ตารางท 3.3 (ตอ)

ตอนท ประเดนคาถาม ขอเสนอแนะ 7. การเคยใชแฟมสะสมงานในการ

ประเมนผลการเรยนรของนกเรยน -

8 . การใช แฟ มสะสมงานในการประเมนผลการเรยนรของนกเรยนในปจจบน

-

9. การไดรบการอบรม/พฒนาทกษะการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน

-

10. ความสนใจ/ตองการพฒนาทกษะการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน

ปรบภาษาเปน “…มความสนใจ/มความตองการพฒนาทกษะ....

11. การใชแฟมสะสมงานในการประเมนผลการเรยนรของผเรยนเปนสงท….

งาย-ยาก - มประโยชน-มโทษ - ประหยดเวลา-เสยเวลา - เพมภาระ-ลดภาระ - จาเปน-ไมจาเปน - มสาระ-ไรสาระ - เหมาะสม-ไมเหมาะสม - นาเบอ-นาสนก - สนเปลอง-ประหยด เพอความชดเจนควรปรบเปน

“สนเปลองเงน-ประหยดเงน” ชดเจน-คลมเครอ -

Page 71: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

44  

ตารางท 3.3 (ตอ)

ตอนท ประเดนคาถาม IOC ความหมาย ขอเสนอแนะ 2 มโนทศนเกยวกบการใชแฟมสะสมงานในการประเมนผลการเรยนรของนกเรยน

หลกการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน 1. แฟมสะสมงานการเรยนรเปนแหลงเกบ

รวบรวมแบบฝกหดทนกเรยนทา(มโนทศนทคลาดเคลอน)

1.00 สอดคลอง ควรปรบเปน “แฟมสะสมงานการเรยนรเปนแหลงเกบรวบรวมแบบฝกหดทงหมดตลอดภาคการศกษาทนกเรยนไดทา”

2. แฟมสะสมงานเปนเครองมอสาหรบประเมนการเรยนรของนกเรยน (มโนทศนทถกตอง)

1.00 สอดคลอง -

3. แฟมสะสมงานเปนเครองมอพฒนาการเรยนรของนกเรยน (มโนทศนทถกตอง)

1.00 สอดคลอง -

4. แฟมสะสมงานการเรยนรเปนวธการประเมนทเหมาะกบการจดการเรยนการสอนแบบบรรยาย (มโนทศนทคลาดเคลอน)

1.00 สอดคลอง เพอใหสอดคลองกบขอ 2 และขอ 3 ปรบเปน “แฟมสะสมงานการเรยนรเปนเครองมอประเมนทเหมาะกบการจดการเรยนการสอนแบบบรรยาย”

5. แฟมสะสมงานใชประเมนการเรยนรในดานพทธพสยได (มโนทศนทถกตอง)

1.00 สอดคลอง -

6. แฟมสะสมงานใชประเมนการเรยนรในดานทกษะพสยได (มโนทศนทถกตอง)

1.00 สอดคลอง -

7. แฟมสะสมงานใชประเมนการเรยนรในดานจตพสยได (มโนทศนทถกตอง)

1.00 สอดคลอง -

8. แฟมสะสมงานใชเกบรวบรวมหลกฐานชนงานทสะทอนผลการเรยนรของนกเรยน (มโนทศนทถกตอง)

1.00 สอดคลอง -

9. แฟมสะสมงานใชเกบรวบรวมหลกฐานชนงานทสะทอนกระบวนการเรยนรของนกเรยน (มโนทศนทถกตอง)

1.00 สอดคลอง -

10. การใชแฟมสะสมงานในการประเมนการเรยนรของนกเรยนตองทาแยกรายวชา(มโนทศนทคลาดเคลอน)

1.00 สอดคลอง -

11. แฟมสะสมงานตองใชในวชาทมการสรางชนงานขนมาชดเจน (มโนทศนทคลาดเคลอน)

1.00 สอดคลอง -

Page 72: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

45  

ตารางท 3.3 (ตอ)

ตอนท ประเดนคาถาม IOC ความหมาย ขอเสนอแนะ 12. การใชแฟมสะสมงานในการประเมน

การเรยนรของนกเรยนตองมการวางแผนกจกรรมการเรยนการสอนตงแตตนภาคเรยน (มโนทศนทถกตอง)

1.00 สอดคลอง ขอคาถามทสรางขนมาถกตองเดนชดเกนไป ควรปรบปรงขอคาถามโดยปรบใหเปนมโนทศนทคลาดเคลอน

13. นกเรยนจาเปนตองเขาใจกระบวนการจดทาแฟมสะสมงานในแตละขนตอนตงแตตนภาคเรยน (มโนทศนทถกตอง)

1.00 สอดคลอง -

14. ครควรกาหนดรปแบบแฟมสะสมงานของนกเรยนใหเหมอนกนทกคน เชน รปแบบของการเขยนคานา และสารบญ เปนตน (มโนทศนทคลาดเคลอน)

1.00 สอดคลอง ควรเพมขอความ “เพอใหการประเมนเปนมาตรฐานเดยวกน” ไวสวนทายของขอคาถาม

15. หวใจสาคญของกระบวนการจดทาแฟมสะสมงาน คอ การทนกเรยนไดวพากษหรอสะทอนคดเกยวกบผลงานในแฟมสะสมงานของตนเองเปนระยะ (มโนทศนทถกตอง)

1.00 สอดคลอง -

16. ในกระบวนการจดทาแฟมสะสมงาน นกเรยนสามารถปรบปรงผลงานในแฟมสะสมงานไดเปนระยะ (มโนทศนทถกตอง)

1.00 สอดคลอง -

17. ครตองมเกณฑการประเมนผลงานตางๆ ในแฟมสะสมงานของนกเรยนกาหนดไวตงแตตนภาคเรยน (มโนทศนทถกตอง)

1.00 สอดคลอง -

18. ครควรมตวอยางผลงานทสะทอนระดบคณภาพตามเกณฑการประเมนผลงานในแตละระดบ (มโนทศนทถกตอง)

0.8 สอดคลอง ควรระบใหชดเจนวาตวอยางผลงานทสะทอนระดบคณภาพจดทาไวสาหรบครหรอสาหรบนกเรยน

19. ในกระบวนการจดทาแฟมสะสมงาน นกเรยนตองประเมนผลงานของตนเองเปนระยะ (มโนทศนทถกตอง)

1.00 สอดคลอง -

20. ผมสวนเกยวของนอกเหนอจากนกเรยนเจาของแฟมสะสมงานตองมสวนรวมในการประเมนแฟมสะสมงานดวย (มโนทศนทถกตอง)

1.00 สอดคลอง -

Page 73: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

46  

ตารางท 3.3 (ตอ)

ตอนท ประเดนคาถาม IOC ความหมาย ขอเสนอแนะ ขนตอนการปรบปรงแกไขและประเมนผลงาน การนาผลการประเมนแฟมสะสมงานไปใช 21. การประเมนโดยแฟมสะสมงานถอเปน

วธการทใชประกอบการประเมนการเรยนรของนกเรยน จงไมจาเปนตองนาขอมลของนกเรยนจากการประเมนแฟมสะสมงานมาใช(มโนทศนทคลาดเคลอน)

0.8 สอดคลอง ปรบคาทใชใหสอความหมายชดเจนกวาน อาจปรบเปน “การประเมนโดยแฟมสะสมงานเปนวธการทใชประกอบการประเมนการเรยนรของนกเรยน จงไมจาเปนตองนาขอมลจากการประเมนแฟมสะสมงานมาใช”

22. หากจะใชผลการประเมนโดยแฟมสะสมงานควรเนนการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลสรปรวม (summative evaluation) มากกวาเพอประเมนความกาวหนา (formative evaluation) (มโนทศนทคลาดเคลอน)

1.00 สอดคลอง -

23. ผลการประเมนแฟมสะสมงานของนกเรยนทาใหครสามารถทราบพฒนาการการเรยนรของนกเรยนเปนรายบคคลได (มโนทศนทถกตอง)

1.00 สอดคลอง ตดคาวา “สามารถ”ออก

24. ผลการประเมนแฟมสะสมงานของนกเรยนสามารถใชเปนสารสนเทศสาหรบปรบเปลยนกจกรรมการเรยนการสอนของครได (มโนทศนทถกตอง)

1.00 สอดคลอง เป ล ย น ค า ว า “ส าห รบ ” เป น ค า ว า “ในการ”

25. ผลทไดจากการประเมนแฟมสะสมงานของนกเรยนสามารถนาไปใชในการแกไขปญหาในดานตางๆ ของนกเรยนได (มโนทศนทถกตอง)

0.8 สอดคลอง ตดคาวา “ในดานตางๆ” ออก

26. ผลทไดจากการประเมนแฟมสะสมงานของนกเรยนสามารถนาไปใชในการสงเสรมและพฒนาการเรยนรในดานตางๆ ของนกเรยนได (มโนทศนทถกตอง)

0.8 สอดคลอง ตดคาวา “ในดานตางๆ” ออก

27. ขอมลผลการประเมนแฟมสะสมงานของนกเรยนสามารถใชเปนขอมลพนฐานในการวางแผนการจดการเรยนการสอนในระดบชนทสงขนได (มโนทศนทถกตอง)

0.8 สอดคลอง -

Page 74: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

47  

ตารางท 3.3 (ตอ)

ตอนท ประเดนคาถาม IOC ความหมาย ขอเสนอแนะ 28. เมอสนสดกระบวนการจดทาแฟมสะสม

งานแลว ครตองเกบแฟมสะสมงานขอ นกเรยนไวเพอนามาเปนหลกฐานสะทอนคณภาพการสอนของคร (มโนทศนทถกตอง)

0.8 สอดคลอง -

3 การปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน 1. การวางแผนการจดทาแฟมสะสมงาน 1.1 ศกษามาตรฐานและตวชวดตาม

หลกสตรในรายวชาและระดบชนทสอน 1.00 สอดคลอง -

1.2 กาหนดจานวนชนงานทนกเรยนตองสรางในแตละสาระและกจกรรมการเรยนร

1.00 สอดคลอง -

1.3 แจงใหนกเรยนทราบวาจะใหนกเรยนพฒนาแฟมสะสมงานของตนเองตงแตตนภาคเรยน

1.00 สอดคลอง -

1.4 กาหนดจดมงหมายของการจดทาแฟมสะสมงานรวมกนกบนกเรยน

1.00 สอดคลอง -

1.5ชแจงใหนกเรยนทราบเกยวกบจานวนและลกษณะชนงานทนกเรยนตองพฒนาตงแตตนภาคเรยน

1.00 สอดคลอง -

1.6อธบายขนตอนการจดทาแฟมสะสมงานใหนกเรยนทราบตงแตตนภาคเรยน

1.00 สอดคลอง -

1.7 อธบายวธการใชเครองมอประเมน (เชน แบบบนทก แบบประเมน และเกณฑการประเมนตางๆ) ทใชในการจดทาแฟมสะสมงานใหนกเรยนทราบตงแตตนภาคเรยน

1.00 สอดคลอง ควรนาคาในวงเลบทเปนตวอยางเครองมอประเมนในการจดทาแฟมสะสมงานมาไวตอจากคาวา “ทใชในการจดทาแฟมสะสมงาน”

1.8จดหาตวอยางผลงานในแตละระดบคณภาพตามเกณฑการประเมนมานาเสนอใหนกเรยนเขาใจ

1.00 สอดคลอง -

2. การเกบรวบรวมผลงาน 2.1 จดหาหรอใหนกเรยนจดหาวสดอปกรณ

ในการจดทาและจดเกบแฟมสะสมงานทเหมาะสมกบชนงานของนกเรยน

1.00 สอดคลอง -

2.2 กระตนใหนกเรยนเกบรวบรวมผลงานในแฟมพฒนางานอยเสมอ

1.00 สอดคลอง -

Page 75: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

48  

ตารางท 3.3 (ตอ)

ตอนท ประเดนคาถาม IOC ความหมาย ขอเสนอแนะ 2.3 ใหนกเรยนตรวจสอบความสมบรณของ

ผลงานเบองตนกอนจดเกบลงในแฟมพฒนางาน 1.00 สอดคลอง -

2.4 ใหนกเรยนจดหมวดหมของผลงานในแฟมพฒนางานอยางเปนระบบ เชน จดเกบผลงานตามจดประสงคการเรยนร จดเกบผลงานตามวน เวลา เปนตน

1.00 สอดคลอง -

3. การคดเลอกและสะทอนความรสกตอผลงาน 3.1 กาหนดชวงเวลาทชดเจนในการ

คดเลอกผลงานและสะทอนความรสกตอผลงาน

1.00 สอดคลอง -

3.2 ใหนกเรยนคดเลอกผลงานจากแฟมพฒนางานไปเกบไวในแฟมสะสมงานดเดนเปนระยะ

1.00 สอดคลอง -

3.3 กระตนใหนกเรยนใชเกณฑการประเมนผลงานในการพจารณาคดเลอกผลงานจากแฟมพฒนางานไปเกบไวใน แฟมสะสมงานดเดน

1.00 สอดคลอง -

3.4 ใหนกเรยนพจารณาปรบเปลยนผลงานทเกบไวในแฟมสะสมงานดเดนเมอมการคดเลอกผลงานใหมในครงตอไป

1.00 สอดคลอง -

3.5 ใหนกเรยนทาทะเบยนบนทกผลงานทเกบสะสมในแฟมสะสมงานดเดนเพอใหการเกบรวบรวมผลงานเปนไปอยางมระบบ

1.00 สอดคลอง -

3.6 ใหนกเรยนเขยน บอกเลา หรอแสดงความรสกและความคดเหนตอผลงานทเกบไวในแฟมสะสมงานดเดน

1.00 สอดคลอง -

3.7 ใหนกเรยนเขยน บอกเลา หรอแสดงความคดเหนเกยวกบแนวทางการพฒนากระบวนการทางาน และ/หรอ ผลงานในแฟมสะสมงานดเดน

1.00 สอดคลอง -

Page 76: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

49  

ตารางท 3.3 (ตอ)

ตอนท ประเดนคาถาม IOC ความหมาย ขอเสนอแนะ 4. การปรบปรงแกไขและประเมนผลงาน 4.1 ใหนกเรยนปรบปรงและพฒนา

ผลงานในแฟมพฒนางานใหมคณภาพดขนอยเสมอ

1.00 สอดคลอง -

4.2 ใหนกเรยนปรบปรงและพฒนาผลงานในแฟมสะสมงานดเดนใหมคณภาพดขนอยเสมอ

1.00 สอดคลอง -

4.3 ใหนกเรยนเจาของผลงานประเมนผลงานตนเองเปนระยะ

1.00 สอดคลอง -

4.4 ใหเพอนนกเรยนวพากษ ประเมน หรอใหขอมลยอนกลบเกยวกบชนงานของนกเรยนเปนระยะเพอการปรบปรง และพฒนาคณภาพแฟมสะสมงาน

1.00 สอดคลอง -

4.5 วพากษ ประเมน หรอใหขอมลยอนกลบเกยวกบชนงานของนกเรยนเปนระยะเพอการปรบปรงและพฒนาคณภาพแฟมสะสมงานของนกเรยน

1.00 สอดคลอง -

4.6 เปดโอกาสใหผปกครองนกเรยนไดวพากษ ประเมน หรอใหขอมลยอนกลบเกยวกบผลงานของนกเรยน

1.00 สอดคลอง -

6. ปรบปรงขอคาถามในแบบสอบถาม แลวนาแบบสอบถามฉบบปรบปรงไปทดลองใช (try out) กบครทสอนในระดบประถมศกษาทไมใชกลมตวอยางจานวน 30 คน เพอตรวจสอบความเทยง (reliability) ดวยวธการประมาณคาสมประสทธอลฟาของครอนบาค (Cronbach’s Alpha) เพอพจารณาระดบความสอดคลองภายใน (internal consistency) ผลการวเคราะหคาสมประสทธอลฟาของครอนบาคของชดของขอคาถามในมาตรวดเจตคตตอการใชแฟมสะสมงานในการประเมนผลการเรยนรของผเรยนไดคาสมประสทธอลฟาของครอนบาคเทากบ 0.72 แสดงวาชดขอคาถามวดเจตคตตอการใชแฟมสะสมงานในการประเมนผลการเรยนรของผเรยนมความเทยงอยในระดบปานกลาง สวนขอคาถามวดมโนทศนทคลาดเคลอนเกยวกบหลกการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนมคาสมประสทธอลฟาของครอนบาคเทากบ 0.88 แสดงวา ชดขอคาถามวดมโนทศนทคลาดเคลอนเกยวกบหลกการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนมความเทยงอยในระดบสง ชดขอคาถามวดมโนทศนทคลาดเคลอนเกยวกบการนาผลการประเมนแฟมสะสมงานไปใชมคาสมประสทธอลฟาของครอนบาคเทากบ 0.75แสดงวาชดขอคาถามวดมโนทศนทคลาดเคลอนเกยวกบการนาผลการประเมนแฟมสะสมงานไปใชมความเทยงอยในระดบปานกลาง และชดขอคาถามวดการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนมคาสมประสทธอลฟาของครอนบาคเทากบ 0.98 แสดงวา ชดขอคาถามการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผล การเรยนรของนกเรยนมความเทยงอยในระดบสง เมอพจารณาแบบสอบถามทงฉบบ พบวา ไดคาสมประสทธอลฟาของครอนบาคเทากบ 0.96 แสดงวา โดยภาพรวมแบบสอบถามทพฒนาขนมความเทยงในระดบสง รายละเอยดคาสมประสทธความเทยงของแบบสอบถามแสดงดงตารางท 3.4

Page 77: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

50  

ตารางท 3.4 คาสมประสทธความเทยงของแบบสอบถาม ตวแปร คาสมประสทธ

ความเทยง ความหมายของระดบ

ความเทยง มาตรวดเจตคตตอการใชแฟมสะสมงานในการประเมนผลการเรยนรของผเรยน

0.72 ปานกลาง

มโนทศนทคลาดเคลอนเกยวกบหลกการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน

0.88 สง

มโนทศนทคลาดเคลอนเกยวกบการนาผลการประเมนแฟมสะสมงานไปใช

0.75 ปานกลาง

การปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน

0.98 สง

รวมทงฉบบ 0.96 สง รายละเอยดของแบบสอบถามการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษาทใชในระยะท 1 แสดงดงภาคผนวก ค การวเคราะหขอมล

1. วเคราะหขอมลผลการสมภาษณผทรงคณวฒเกยวกบมโนทศนทถกตอง มโนทศนทคลาดเคลอน และการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนดวยการวเคราะหเนอหา (content analysis) 2. วเคราะหขอมลผลการตอบแบบสอบถามการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของ นกเรยนเกยวกบขอมลทวไป ไดแก เพศ อาย สงกด ระดบชน และกลมสาระการเรยนรทสอนของผตอบดวยสถตเชงบรรยาย ไดแก ความถ รอยละ สวนขอมลเกยวกบเจตคตตอการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนวเคราะหดวยคาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐาน คาเฉลยอยในชวง 1.00-1.49 หมายถง ครมเจตคตทางลบในระดบมากทสดตอการใชแฟมสะสมงานในการประเมนผลการเรยนรของผเรยน คาเฉลยอยในชวง 1.50 - 2.49 หมายถง ครมเจตคตทางลบในระดบมากตอการใชแฟมสะสมงานในการประเมนผลการเรยนรของผเรยน คาเฉลยอยในชวง 2.50 - 3.49 หมายถง ครมเจตคตทางลบในระดบนอยตอการใชแฟมสะสมงานในการประเมนผลการเรยนรของผเรยน คาเฉลยอยในชวง 3.50 - 4.49หมายถง ครมเจตคตในระดบปานกลางตอการใชแฟมสะสมงานในการประเมนผลการเรยนรของผเรยน คาเฉลยอยในชวง 4.50 - 5.49 หมายถง ครมเจตคตทางบวกในระดบนอยตอการใชแฟมสะสมงานในการประเมนผลการเรยนรของผเรยน คาเฉลยอยในชวง 5.50 - 6.49 หมายถง ครมเจตคตทางบวกในระดบมากตอการใชแฟมสะสมงานในการประเมนผลการเรยนรของผเรยน คาเฉลยอยในชวง 6.50 - 7.00 หมายถง ครมเจตคตทางบวกในระดบมากทสดตอการใชแฟมสะสมงานในการประเมนผลการเรยนรของผเรยน

Page 78: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

51  

2. วเคราะหขอมลในแบบสอบถามสวนทวดมโนทศนทคลาดเคลอนเกยวกบการใชแฟมสะสมงาน ในการประเมนผลการเรยนรของผเรยนดวยคาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐาน โดยใชเกณฑ คาเฉลย 1.00-3.49 แปลวา มมโนทศนทคลาดเคลอน คาเฉลย 3.50-5.00 แปลวา มมโนทศนทถกตอง

3. วเคราะหขอมลในแบบสอบถามในสวนการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการ เรยนรของนกเรยนในแตละขนตอนดวยคาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐาน โดยใชเกณฑดงน

คาเฉลย 4.50-5.00 แปลวา ปฏบตในระดบมากทสด คาเฉลย 3.50-4.49 แปลวา ปฏบตในระดบมาก คาเฉลย 2.50-3.49 แปลวา ปฏบตในระดบปานกลาง คาเฉลย 1.50-2.49 แปลวา ปฏบตในระดบนอย คาเฉลย 1.00-1.49 แปลวา ปฏบตในระดบนอยทสด

4. วเคราะหความแปรปรวนแบบสองทางแบบวดซา (two-way repeated measured analysis Ofvariance) เพอเปรยบเทยบการปฏบตของคร 2 กลม ไดแก กลมครทเคยผานการอบรมเกยวกบการใช แฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนและกลมครทไมเคยผานการอบรมเกยวกบการใช แฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน เกยวกบการปฏบตในขนตอนตางๆ ของกระบวนการจดทาแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน ไดแก การวางแผนการจดทาแฟมสะสมงาน การเกบรวบรวมผลงาน การคดเลอกและสะทอนความรสกตอผลงาน และการปรบปรงแกไขและประเมนผลงาน โดยใหตวแปรอสระคอ กลมคร (ครทเคยผานการอบรมเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน และครทไมเคยผานการอบรมเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน) และตวแปรวดซาไดแก การปฏบตของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนใน 4 ขนตอนดงกลาว ระยะท 2 การพฒนากระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน ในระยะท 2 นเปนการพฒนากระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน ซงมรายละเอยดดงน กลมตวอยาง กลมตวอยางในระยะน ไดแก ผทรงคณวฒทตรวจสอบความเหมาะสมของกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนร ซงเปนผทรงคณวฒดานการวดและประเมนผลการศกษากลมเดยวกนกบระยะท 1จานวน 5 คน ขนตอนในการวจย ผวจยดาเนนการเกบรวบรวมขอมลในระยะท 2 ตามขนตอนตอไปน 1. ศกษาแนวคดเกยวกบการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอน 2.รางกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนการเรยนรของนกเรยน 3. พฒนาคมอการใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน

Page 79: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

52  

4. ตรวจสอบคณภาพของกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใช แฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนโดยการตรวจสอบคมอการใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนดงกลาวดวยผทรงคณวฒจานวน 5 ทาน ซงประกอบดวย ผทรงคณวฒดานการวดและประเมนผลการศกษาจานวน 2 คนและนกวชาการททางานดานการวดและประเมนผลการศกษา จานวน 3 ทาน โดยใชเกณฑในการพจารณาคดเลอกผทรงคณวฒ คอ เปนผทมวฒดานการวดและประเมนผลการศกษาและการวจยการศกษาระดบปรญญาเอก และมประสบการณทางานในดานการวดและประเมนผลการศกษาหรอการวจยการศกษาไมตากวา 10 ป (รายชอผทรงคณวฒแสดงดงภาคผนวก ง) 5. แกไขและปรบปรงคมอการใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใช แฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนตามขอเสนอและทไดจากผทรงคณวฒ เครองมอทใชในการวจย เครองมอทใชในการวจยในระยะท 2 คอ คมอการใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนทผวจยพฒนาขนซงม(ราง) กระบวนการปรบเปลยนโมนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสามงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน 4 ขนตอนหลก ไดแก ขนตอนแรก การวเคราะหตนเอง ประกอบดวยขนตอนยอยการรบรมโนทศนทคลาดเคลอน และขนตอนยอยการสะทอนคดตอตนเอง ขนตอนทสอง การเปรยบเทยบมโนทศนทถกตองและมโนทศนทมอยเดม ประกอบดวย ขนตอนยอยการรบรมโนทศนทถกตองและมโนทศนทมอยเดม และขนตอนยอยการวเคราะหความแตกตางระหวางมโนทศนทถกตองและมโนทศนทมอย ขนตอนทสาม การสรางความเขาใจมโนทศนทถกตอง ประกอบดวยขนตอนยอยการสรางเสรมความรความเขาใจเกยวกบหลกการและการปฏบตทถกตอง และขนตอนยอยการแลกเปลยนเรยนรระหวางครเกยวกบปญหาและแนวทางการแกไขปญหา ขนตอนทส การปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอน ประกอบดวย ขนตอนยอยการดาเนนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอน และขนตอนยอยการตรวจสอบผลการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอน การวเคราะหขอมล

1. การวเคราะหขอมลเชงปรมาณ ใชการวเคราะหคาสถตเชงบรรยาย ไดแก คาเฉลย และ สวนเบยงเบนมาตรฐานเพอวเคราะหผลการตรวจสอบคณภาพกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนทผวจยพฒนาขนในการแปลความหมายคาเฉลยผลการตรวจสอบคณภาพ โดยแบงเปน 5 ระดบ คอ คาเฉลยอยในชวง 1.00 - 1.49 หมายถง มคณภาพอยในระดบนอยทสด คาเฉลยอยในชวง 1.50 - 2.49 หมายถง มคณภาพอยในระดบนอย คาเฉลยอยในชวง 2.50 - 3.49 หมายถง มคณภาพอยในระดบปานกลาง คาเฉลยอยในชวง 3.50 - 4.49 หมายถง มคณภาพอยในระดบมาก คาเฉลยอยในชวง 4.50 - 5.00 หมายถง มคณภาพอยในระดบมากทสด 2. การวเคราะหขอมลเชงคณภาพ ใชการวเคราะหเนอหา (content analysis) จากเอกสารและงานวจยทเกยวของกบแนวคดการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอน

Page 80: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

53  

ระยะท 3 การตรวจสอบประสทธผลของกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน ในระยะท 3 นเปนการทดลองใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน และตรวจสอบประสทธผลของกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนท พฒนาขน ซงมรายละเอยดดงน กลมตวอยาง กลมตวอยางในระยะน คอ ครทมมโนทศนทคลาดเคลอนในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนทสอนในแตละกลมสาระการเรยนร ในการวจยครงนผวจยคดเลอกโรงเรยนทเขารวมโครงการ ไดแก โรงเรยนพญาไท ซงเปนโรงเรยนประถมศกษา สงกดสานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานผวจยใชการเลอกตวอยางแบบเจาะจง (purposive sampling)โดยแบงครในแตละกลมสาระการเรยนรทมมโนทศนทคลาดเคลอนในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนพจารณาจากผลการวเคราะหมโนทศนทคลาดเคลอนกอนเรมทดลองใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทผวจยพฒนาขน ผวจยคดเลอกครทมมโนทศนทคลาดเคลอนโดยใชผลการวเคราะหในภาพรวม (ทงดานหลกการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนและดานการนาผลการประเมนแฟมสะสมงานไปใช) ทงน ครทเปนกลมตวอยางในการวจยครงนอาจมการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของผเรยนในระดบสงหรอระดบตากไดกอนเรมทดลองใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนจากนนผวจยแบงครทมมโนทศนทคลาดเคลอนในการใชแฟมสะสมงานออกเปน 2 กลม ไดแก กลมทเขารวมกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนซงเปนกลมทดลอง และกลมทไมไดเขารวมกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนซงเปนกลมควบคมสาหรบเปรยบเทยบผลกลมละ 20 คน รวมทงหมด 40 คนผวจยจดใหครทงสองกลมดงกลาวเปนครทสอนในแตละกลมสาระการเรยนรกระจายทง 8 กลม และเปนครทสอนในระดบชนประถมศกษาปท 1 ถงระดบชนประถมศกษาปท 6ทงน ผวจยกาหนดเกณฑเพมเตมสาหรบการคดเลอกครทเปนกลมกลมตวอยาง 2 ประการ คอ 1.สมครใจเขารบการปรบเปลยนมโนทศนในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของผเรยน และ2. ผบรหารโรงเรยนทสงกดยนดใหการสนบสนนครในการเขารวมกระบวนการดงกลาวรายละเอยดจานวนครในแตละกลมสาระการเรยนรและระดบชนทสอนทเขารวมและไมไดเขารวมกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนแสดงดงตารางท 3.5 ผวจยเขาพบกลมตวอยางเพอแนะนาตว อธบายวตถประสงค และรายละเอยดของกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนทไดพฒนาขนใหกลมตวอยางทราบ ตลอดจนแจงใหกลมตวอยางทราบวาขอมลทเกบรวบรวมจากกลมตวอยางจะนาเสนอในภาพรวม ในกรณทนาเสนอเปนรายกรณ ผวจยจะใชนามสมมตแทนทงหมด และเมอกลมตวอยางเขารวมการวจยแลว หากกลมตวอยางตองการจะออกจากการวจยสามารถกระทาไดตลอดเวลาโดยไมเสยผลประโยชนและไมมผลกระทบใดๆ ตอกลมตวอยาง

Page 81: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

54  

ตารางท 3.5 จานวนครในกลมทเขารวมและไมไดเขารวมกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนในการใช แฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนจาแนกตามกลมสาระและระดบชนทสอน

กลมสาระการเรยนร ระดบชน กลมทไดรบการปรบเปลยนมโน

ทศน

กลมทไมไดรบการปรบเปลยนมโน

ทศน

รวม

ภาษาไทย ป.2 0 1 1 ป.3 1 1 2 ป.5 0 1 1 ป.6 1 0 1

รวม 2 3 5 คณตศาสตร ป.2 0 1 1

ป.3 2 0 2 ป.4 1 1 2 ป.5 1 0 1 ป.6 0 2 2

รวม 4 4 8 วทยาศาสตร ป.2 1 0 1

ป.3 0 2 2 ป.4 0 1 1 ป.5 1 0 1

รวม 2 3 5 ส ง ค ม ศ ก ษ า ศ า ส น า แ ล ะวฒนธรรม

ป.1 0 1 1 ป.5 1 1 2 ป.6 1 1 2

รวม 2 3 5 สขศกษาและพลศกษา ป.1 1 1 2

ป.2 1 0 1 ป.4 1 1 2 ป.6 0 1 1

รวม 3 3 6 ศลปะ ป.2 0 1 1

ป.5 1 0 1 รวม 1 1 2 การงานอาชพและเทคโนโลย ป.1 1 0 1

ป.3 0 1 1 รวม 1 1 2

Page 82: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

55  

ตารางท 3.5 (ตอ) กลมสาระการเรยนร ระดบชน กลมทไดรบการ

ปรบเปลยน มโนทศน

กลมทไมไดรบการปรบเปลยน มโนทศน

รวม

ภาษาตางประเทศ ป.1 1 0 1 ป.2 1 0 1 ป.3 1 0 1 ป.4 1 0 1 ป.5 1 1 2 ป.6 0 1 1

รวม 5 2 7 รวมทงหมด 20 20 40 ผวจยวเคราะหเปรยบเทยบความแตกตางของคะแนนเฉลยทไดจากการวเคราะหมโนทศนเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษาระหวางครกลมทเขารวมและครกลมทไมไดเขารวมกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนกอนทดลองใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทพฒนาขนโดยใชสถตทดสอบทแบบเปนอสระตอกน (independent sample t-test) พบวา ครกลมทเขารวมและครกลมทไมไดเขารวมกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษามคะแนนไมแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 รายละเอยดแสดงดงตาราง 3.6  

ตารางท 3.6 ผลการทดสอบความแตกตางของคะแนนเฉลยทไดจากการวเคราะหมโนทศนเกยวกบการใช แฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษาระหวางครกลมทเขารวมและ ครกลมทไมไดเขารวมกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนกอนทดลองใชกระบวนการปรบเปลยน มโนทศนทพฒนาขน

ขอรายการ ครทเขารวม ครทไมไดเขารวม t M SD M SD

1. หลกการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน 3.03 0.28 3.12 0.27 -1.05 2. การนาผลการประเมนแฟมสะสมงานไปใช 3.19 0.33 3.06 0.44 1.06 รวม 3.08 0.20 3.10 0.27 -0.35 นอกจากน ผวจยวเคราะหเปรยบเทยบความแตกตางของคะแนนเฉลยเจตคตตอการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษาระหวางครกลมทเขารวมและครกลมทไมไดเขารวมกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนกอนทดลองใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทพฒนาขนโดยใชสถตทดสอบทแบบเปนอสระตอกน (independent sample t-test) พบวา ครกลมทเขารวมและครกลมทไมไดเขารวมกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษามคะแนนไมแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 รายละเอยดแสดงดงตาราง 3.7

Page 83: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

56  

ตารางท 3.7 ผลการทดสอบความแตกตางของคะแนนเฉลยเจตคตตอการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผล การเรยนรของนกเรยนประถมศกษาระหวางครกลมทเขารวมและครกลมทไมไดเขารวม กระบวนการปรบเปลยนมโนทศนกอนทดลองใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทพฒนาขน

ขอรายการ ครทเขารวม ครทไมไดเขารวม t M SD M SD

เจตคตตอการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษา

5.17 0.76 4.97 0.81 0.81

ขนตอนในการวจย ผวจยดาเนนการเกบรวบรวมขอมลในระยะท 3 ตามขนตอนตอไปน

1. ทดลองใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอ ประเมนผลการเรยนรของนกเรยนทพฒนาขนกบกลมทดลอง โดยนากระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนทออกแบบไวในระยะท 2ไปใช โดยดาเนนการตามขนตอน และกจกรรมตางๆ ในกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนตามคมอการใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนโดยผ วจยดาเนนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของคร โดยจดใหมการสะทอนคด (reflection) ระหวางผวจยกบครทเปนกลมตวอยาง และการสะทอนคดระหวางครทเปนกลมตวอยางดวยกนเองผานชองกลมไลน (line group) 2.นาแบบสอบถามการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนทใชในระยะท 1ไปเกบรวบรวมขอมลกบครทงกลมทดลองและกลมควบคมทงกอนและหลงการเขารบการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนเพอใหไดขอมลเชงปรมาณเกยวกบการเปลยนแปลงมโนทศนทคลาดเคลอนและการปฏบตของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนทงน ผวจยไดปรบแบบสอบถามในสวนการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนทใชในระยะท 1 จากมาตรประมาณคา (rating scale) 5 ระดบ ใหเปนแบบตรวจสอบรายการ (checklist) โดยใหครตอบเกยวกบสภาพการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนวาไดปฏบตในขนตอนตางๆ หรอไม การปรบรายละเอยดดงกลาวผวจยไดดาเนนการเพอใหสอดคลองกบสภาพการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนในระยะท 3 ซงเปนชวงททาการทดลองใช

3. สมภาษณครทเขารวมการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมน ผลการเรยนรของนกเรยนเพอใหไดขอมลเชงคณภาพเกยวกบผลทเกดขนจากการใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน เครองมอทใชในการวจย เครองมอทใชในระยะท 3 แบงออกเปนเครองมอทใชเกบขอมลเชงปรมาณและเครองมอทใชเกบรวบรวมขอมลเชงคณภาพ โดยเครองมอทใชเกบรวบรวมขอมลเชงปรมาณ คอ แบบสอบถามการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนทใชในระยะท 1 สวนเครองมอทใชเกบรวบรวมขอมลเชงคณภาพ คอ แบบรายงานการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน ซงใหครสรปการดาเนนการในขนตอนตางๆ ของการจดทาแฟมสะสมงานนกเรยนหลงเขารวมกระบวนการปรบเปลยนมโนทศน ผลทไดจากการใชแฟมสะสมงานประเมนผลการเรยนรของนกเรยน ตลอดปญหาและอปสรรค และแนวทางการแกไข

Page 84: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

57  

ปญหาทเกดขน (รายละเอยดเครองมอแสดงดงภาคผนวก จ) นอกจากนผวจยยงไดสมภาษณครทเขารวมกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน โดยใชการสมภาษณอยางไมเปนทางการ(informal interview) เกยวกบประเดนตางๆ ขางตนดวย การวเคราะหขอมล 1. วเคราะหขอมลเชงปรมาณเพออธบายลกษณะของกลมตวอยางทเขารบการปรบเปลยนมโนทศน ทคลาดเคลอน และผลการวเคราะหมโนทศนทคลาดเคลอนและการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนเปนรายบคคลและภาพรวม โดยมรายละเอยดการวเคราะหดงน 1.1 วเคราะหคาสถตพนฐานคะแนนกอนและหลงการใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษาโดยวเคราะหคาสถตเชงบรรยาย ไดแก คาเฉลยสวนเบยงเบนมาตรฐานความเบ ความโดงของคะแนนจากการวดมโนทศนทคลาดเคลอน และวเคราะหคา ความถ และรอยละจากแบบสอบถามการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน 1.2 เปรยบเทยบคะแนนกอนและหลงการใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษาโดยใชสถตทดสอบทแบบไมเปนอสระตอกน (dependent sample t-test) เพอเปรยบเทยบผลการวเคราะหมโนทศนทคลาดเคลอนของนกเรยนกอนและหลงการเขารวมกระบวนการปรบเปลยนมโนทศน และสถตทดสอบไคสแควร (Chi-square test) เพอเปรยบเทยบการปฏบตของครเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนกอนและหลงการใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศน 1.3 วเคราะหรปแบบการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครเปนรายบคคลในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน โดยนาผลการวเคราะหมโนทศนและการปฏบตของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนมาสรปเปนรปแบบการปรบมโนทศน 1.4 ผลการเปรยบเทยบคะแนนมโนทศนในการใชแฟมสะสมงานของครกลมทดลองซงไดเขารวมกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนและครกลมควบคมซงไมไดเขารวมกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนโดยใชสถตทดสอบทแบบเปนอสระตอกน (independent sample t-test) 2. วเคราะหขอมลเชงคณภาพผลการสมภาษณครทเขารบการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนโดยใชการวเคราะหเนอหา (content analysis) และการสรางขอสรปเชงอปนย (analytic induction)  

Page 85: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

บทท 4 ผลการวเคราะหขอมล

งานวจยเรอง “การพฒนากระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใช แฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษา” มวตถประสงคเพอ 1. วเคราะหมโนทศนทคลาดเคลอน และการปฏบตของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษา2. พฒนากระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษา และ 3. ตรวจสอบประสทธผลของกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษา วธดาเนนการวจยของการวจยนแบงเปน 3 ระยะ ตามจดประสงคการวจย ไดแก ระยะท 1 การวเคราะห มโนทศนทคลาดเคลอนและการปฏบตของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน ระยะท 2 การพฒนากระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนและระยะท 3 การตรวจสอบประสทธผลของกระบวนการปรบเปลยน มโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน กลมตวอยาง คอ ครทสอนในระดบประถมศกษา เครองมอวจย ไดแก แบบสอบถามการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน คมอการใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศน และแบบวดมโนทศนเกยวกบการใช แฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนซงผวจยพฒนาขน วเคราะหขอมลเชงปรมาณดวยสถตเชงบรรยาย ไดแก ความถ รอยละ คาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐาน และสถตเชงสรปอางอง ไดแก สถตทดสอบทแบบไมเปนอสระตอกนเพอเปรยบเทยบผลการวเคราะหมโนทศนทคลาดเคลอนและการปฏบตของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนกอนและหลงการเขารวมกระบวนการปรบเปลยนมโนทศน สถตทดสอบทแบบเปนอสระตอกนเพอเปรยบเทยบผลการวเคราะหมโนทศนทคลาดเคลอนครท เขารวมและไมไดเขารวมกระบวนปรบเปลยนมโนทศนในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน สวนการวเคราะหเชงคณภาพใชการวเคราะหเนอหา และการสรางขอสรปเชงอปนยจากผลการสมภาษณ ผลการวเคราะหขอมลเพอตอบวตถประสงคในการวจยนแบงออกเปน 3 ตอนหลก ดงน ตอนท 1 ผลการวเคราะหมโนทศนทคลาดเคลอนและการปฏบตของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษา ตอนท 2 ผลการพฒนากระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใช แฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน ตอนท 3 ผลการตรวจสอบประสทธผลของกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนและ การปฏบตของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน ตอนท 1 ผลการวเคราะหมโนทศนทคลาดเคลอนและการปฏบตของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษา ผลการวเคราะหมโนทศนทคลาดเคลอนและการปฏบตของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษาแบงการนาเสนอออกเปน 2 ตอน ไดแก 1.1 ผลการสมภาษณผทรงคณวฒเกยวกบมโนทศนทถกตองและคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษา และ 1.2 ผลการสารวจมโนทศนทคลาดเคลอนและการปฏบตของครทวประเทศใน

Page 86: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

59  

การใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษารายละเอยดของผลการวจยตอนท 1 มดงน 1.1 ผลการสมภาษณผทรงคณวฒเกยวกบมโนทศนทถกตองและคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงาน

เพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษา ผลการสมภาษณผทรงคณวฒเกยวกบมโนทศนทถกตองและคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงาน

เพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษา แบงการนาเสนอออกเปน 2 หวขอหลก ไดแก มโนทศนทถกตองในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน และมโนทศนทคลาดเคลอนในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน ซงมรายละเอยด ดงน 1.1.1 มโนทศนทถกตองในการใชแฟมสะสมสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน

มโนทศนทถกตองในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน แบงการนาเสนอออกเปน หลกการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน การนาผลการประเมนแฟมสะสมงานไปใช และการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน ซงมรายละเอยดดงน

หลกการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน 1. หากใชแฟมสะสมงานการเรยนร ครผสอนจะตองวางแผนการสอน และจดการเรยนการสอน

ทเนนการเรยนรตามสภาพจรง มการจดกจกรรมทใหนกเรยนไดเรยนรผานการปฏบตงาน หรอการสรางผลงานตางๆอยางตอเนอง และหากเปนไปไดควรจดการเรยนการสอนแบบบรณาการหลายวชาแลวประเมนการเรยนรของนกเรยนผานแฟมสะสมงานการเรยนร “จะใชแฟม ตองยดหลก authentic assessment ซงเวลาทาปบ มนจะทาให เกดผล ตองทาคกนไปกบ authentic curriculum แลวก authentic learning

เพราะถา authentic assessment อยางเดยว แตหลกสตรการเรยนรไมใช มนกไมเกด กหวใจนาจะอยตรงน”

(ผทรงคณวฒ 4, 17 พฤศจกายน 2558) “มนตอง authentic ตงแตหลกสตรมา authentic ตงแตการเรยนร แตละวชา ไมคอยไดบรณาการ เพราะจรงๆ portfolio มนจะดทสดเมอหลกสตรเปนแบบ

บรณาการการเรยนตองเปนแบบบรณาการ ตอนนหลกสตรเปนแบบแยกเนอหา แยกวชาสอนกแยกวชา เราไปเนนเอาการประเมนมา กยงด จรงๆ หลกสตรตอง เปนแบบunit ทองเหตการณใหเดกไดเรยนร ไดทางาน ไดสรางผลงาน อนน portfolio จะมอานภาพสงสดเลย”

(ผทรงคณวฒ 4, 17 พฤศจกายน 2558) “อกอนกคอ เขาใจผดวา portfolio สามารถใชประเมนไดอยางเดยวเลย

แตทจรงแลว portfolio มนตงแตหลกสตรการเรยน แลวถงจะประเมน มนตองสอดรบกนทงระบบมนถงจะด”

(ผทรงคณวฒ 4, 17 พฤศจกายน 2558)

Page 87: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

60  

“ทตองเนนเลย คอ งานทจะมอบหมายผเรยน ชนงานนนควรจะสามารถด พฒนาการของผเรยนได เพราะวาในการมอบหมายงานทเปนแฟมสะสม งานน ตองมอบหมายงานมากกวาหนงครงแนๆ แตละครงมนจะตองวด เรองเดยวกนเพอใหเหนพฒนาการ เปนประเดนสาคญในการปฏรปทเรา บอกวาเนนพฒนาการผเรยน”

(ผทรงคณวฒ 5, 22มกราคา 2559)

2. แฟมสะสมงานการเรยนรสามารถใชเกบผลงานทสะทอนการเรยนรของนกเรยนทกดาน ทงดานพทธพสย จตพสย และทกษะพสยซงนกเรยนสามารถสะทอนความคดเหนและความรสกตอผลงานดวยวธทแตกตางกนได เชน การเขยนบนทกในกระดาษ หรอการนาเสนอผลการสะทอนความรสกผานสออเลกทรอนกส

“แฟมสะสมงานนาจะเปนทสะทอนความสามารถของนกเรยนรอบดาน ไมใชเพยง ดานวชาการอยางทครสวนใหญเขาใจ”

(ผทรงคณวฒ 1, 16 พฤศจกายน 2558) “portfolio เปนตวรวบรวมหลกฐานทแสดงการเรยนรทแทจรงของเดก อาจจะเปน หลกฐานเรอง cognitive, affective หรอperformance อยทวาหลกฐานนนเปน

อยางไร เชน หลกฐานนนอาจจะเปนการเขยนของเดก บรรยายความรสกกได หรอวาแคเดกบรรยาย เดกแสดงความคดเหนหรอเดกอดใส youtube ซงพวกน มนสะทอนออกมาไดหมดเลย”

(ผทรงคณวฒ 4, 17 พฤศจกายน 2558) “พสยการเรยนรอะไรกไดหมดนะ เพยงแตวาใชงายถาเปนทกษะ มนจะงาย แตวาอยางจตพสยเนย สมมตวาเราจะวดความซอสตยอยางน เรากอาจจะใหเขา เขยนในสงทเขาทา บนทก แลวกเหนความกาวหนาของการบนทก อยางนกมความ เปนไปได”

(ผทรงคณวฒ 5, 22 มกราคม 2559)

3. แฟมสะสมงานควรมความเปนพลวตร นกเรยนสามารถปรบเปลยนผลงานไดตลอด ซง สะทอนถงการเรยนรของนกเรยนเปนระยะ

“ในแตละหนวยการเรยนรในแตละตวชวด เดกกจะเกบผลงานสะทอนการ เรยนรของตวเองไปเรอยๆ และมนกสามารถเปลยนแปลงผลงานไดตลอด เวลาดวย”

(ผทรงคณวฒ 2, 16 พฤศจกายน 2558) 4. แฟมสะสมงานควรสะทอนความเปนตวตนของนกเรยนเจาของแฟมและเปดโอกาสให

นกเรยนไดออกแบบวธการนาเสนอผลงานทสะทอนการเรยนรดวยตนเอง โดยครไมกาหนดรปแบบการนาเสนอทตายตวทงหมดทกสวนนกเรยนสามารถเกบสะสมงานทนกเรยนทาหรอสรางขนนอกเหนอจากทครมอบหมายในแฟมสะสมงานได

Page 88: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

61  

“แฟมสะสมงานมนเปนแนว authentic คอ อะไรกแลวแตทคณเหนวามนเปน สงทสะทอนภาพการเรยนรของคณ คณเกบ นกเรยนควรจะมสทธไดออกแบบ รปแบบและการนาเสนองานตางๆ ในแฟมสะสมงานของตวเองรปแบบมนจะ ไมตายตว” (ผทรงคณวฒ 2, 16 พฤศจกายน 2558) “ครมกจะไปกาหนดรปแบบทกอยางของแฟมสะสมงานไวตายตว จรงๆ มนตอง แทนตวคณเลย อยางทบอกวา มนตองแสดงตวตนของแตละคน มนตองมความ ตางใชมย ไมใชเหมอนกนไปหมด กลายเปนสมดบนทกเลมใหม”

(ผทรงคณวฒ 2, 16พฤศจกายน 2558) “แฟมสะสมงานเนองจากมนเปน authentic คองานทกชนทสะทอนการเรยนร เกบใสแฟมได ไมวางานทบาน งานทไหนกแลวแต อาจจะไมใชคร assign เดก กเอามาเกบได”

(ผทรงคณวฒ 2, 16พฤศจกายน 2558)

5. แฟมสะสมงานควรใชเปนการประเมนเปนเสมอนการเรยนร (assessment as learning) โดย แฟมสะสมงานจะเปนทงเครองมอประเมนการเรยนรและเครองมอพฒนาศกยภาพของนกเรยน เปดโอกาสใหผเรยนไดกากบและตดตามความกาวหนาในการเรยนของตนเอง ตลอดจนสามารถวางแผนการเรยนรของตนไดอยางเหมาะสม “แฟมสะสมงานตองใชในเชง assessment ไปใช evaluate แลว assessment ตองเปน assessment as learning ไมใช assessment of learning หรอ assessment for learningกคอมนกลนเขาไป”

(ผทรงคณวฒ 4, 17 พฤศจกายน 2558) “portfolio ถามนมแตอะไรทถกเกบ มนเหมอนเดกปฐมวยเกบแฟมภาพแฟม ผลงานเดกๆ ไมมการประเมน ไมมเครองมอ มนจะเปนเรองการเรยนการสอน แตถาเมอไหรม scale มการสราง scale วดชนงานเหลานน จะกลายเปนวธ การประเมนการเรยนรนกเรยน ถาทาสองอยางมนกนาจะเปนทงคได”

(ผทรงคณวฒ 2, 16 พฤศจกายน 2558)

การนาผลการประเมนแฟมสะสมงานไปใช 1. แฟมสะสมงานควรใชเปนสวนหนงในการประเมนการเรยนรของนกเรยน ควรเนนการประเมน

ความกาวหนา (formative assessment) เพอพฒนาการเรยนรของนกเรยนมากกวาการตดสนผลการเรยนรสรปรวม (summative evaluation)

“เราควรจะใชเปนสวนหนงในการประเมนการเรยนรของเดก เพราะวาตว portfolio มนจะเกบขอมลในเชง formative ถาครใหนกเรยนเกบผลงานอยางตอเนอง มนจะ

เปนเหมอน profile ของเดกได ถาเกบแบบน เดกไมมโอกาสตกหรอก เพราะมนเปน วธททาใหรไดวาเดกเขาเรยนรไปไดมากนอยแคไหน”

(ผทรงคณวฒ 1, 16 พฤศจกายน 2558)

Page 89: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

62  

“ตว portfolio มนจะเปนตวงานทเดกทา เปนทปรากฏใหเหนอยในนนวา growth ของเดกเปนยงไงบาง”

(ผทรงคณวฒ 1, 16 พฤศจกายน 2558) “ใจผมวา portfolio นาจะยงใชเพอพฒนาซะมากกวาทจะใชตดสนซะทเดยว”

(ผทรงคณวฒ 4, 17 พฤศจกายน 2558) “แลวปญหาเรากคอ แฟมมนจรงๆ มนสะทอนระหวางไดดวยนะ พอเดกเรยนรไป มนเกบผลงานแลวเหนความสามารถของเดก แตของเราไปประเมนเมอสนสด ก กลายเปนครไปเนน summative โดยดผลงานเดกทงหมด แตจรงๆ เรามองวาแฟม เราเกบหลายชนงาน มนกเหนพฒนาการ มนตองมประเมนระหวางดวยคอเนน

การใชประโยชนเชง formative” (ผทรงคณวฒ 3, 16พฤศจกายน 2558)

“ทจรงความคาดหวงของเรามากทสดกคอตว reflect หมายถงวาระหวางเรยนใช portfolio แลวเดกกเอาผลงานมา เดกได reflect ครได feedback เกดการเรยนร แลวตรงนนเดกจะเกดการเรยนร เดกไดคดแลว ตรงนจะเปนตวสาคญมากกวาท จะไปตดสนตรงนน แลวทจรง หลกสตรอยากไดตรงน อยากใหเดกไดคด เดกได reflect ตรงนนมนเปนตวเดน”

(ผทรงคณวฒ 4, 17 พฤศจกายน 2558) “มองวาจดเนนสวนนคอ formative คอระหวางทางเนนไปเรอยๆ ไมอยางนน ถาไปเนน summative มนกคอ too late แลวแตถาจะทา summative กได

คอทาตอนสดทาย คอ สมมตเขามงานหลายชนแลวพอ อยากจะคดมาทา show case อะไรขนมากอาจจะดงอนทเขาคดวาดออกมาประเมนสรปได”

(ผทรงคณวฒ 5, 22มกราคม 2559)

2. ครควรใชขอมลจากแฟมสะสมงานการเรยนรของนกเรยนทไดจดทาในภาคเรยนหรอปการศกษา ทผานมาเปนขอมลพนฐานสาหรบการทาความรจกนกเรยนเปนรายบคคลทงในดานจดเดน จดทควรพฒนาของนกเรยน เพอประโยชนในการสงตอขอมลเกยวกบนกเรยนใหครในระดบชนตอไปเพอการวางแผนการจดกจกรรมการเรยนการสอน “แฟมสะสมงานทจดทาอยางเปนระบบ จะโชวพฒนาการของเดกในแตละดาน และมการวเคราะหจดเดน จดออนของเดกดวย แลวใหขอเสนอแนะเพอทสามารถ ใชในการสงตอได ครชนถดไปกเอามาอาน หรอวาในภาคเรยนถดไปกเอาไปอาน ออ เดกคนเปนอยางน มนเปนสวนหนงของระเบยนสะสมของเดกเหมอนกน”

(ผทรงคณวฒ 1, 16 พฤศจกายน 2558)

Page 90: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

63  

การปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน การวางแผนการจดทาแฟมสะสมงาน

1. ครตองวางแผนตงแตกอนจดการเรยนการสอนวาแฟมสะสมงานการเรยนรของนกเรยน จะมงสะทอนผลการเรยนรในดานใดบางนอกจากการใชแฟมสะสมงานในการประเมนการเรยนรของนกเรยนแยกรายวชาแลว ครสามารถใชแฟมสะสมงานในลกษณะบรณาการในการประเมนการเรยนรของนกเรยนในหลายวชาไดดวย “ครเขาตองวางแผนกอนนะวาใน portfolio ของเคาเนย เคามงเนนทจะด เดกในเรองไหน ถาเขามแผน เขากจะดจะใสใจเดก ดพฒนาการของเดกใน เรองไหน”

(ผทรงคณวฒ 1, 16 พฤศจกายน 2558) “ถาในกรณทเราทาแฟม เราควรจะคยกนกอนเปดเรยน แลวกลมสาระไหน ทจะใช มประเดนอะไรทจะตองประเมนเดกแลวมนคลายกน อยางคณธรรม ถาจะทา portfolio มนได อยแลว แตถาเปนเนอหารายวชา เปนไปไดไหม วชาวทยาศาสตรกบศลปะจะมาบรณาการดวยกน งานพวกนบางทมนตอง ใชทงศาสตรและศลป กตองคยกน ถาครเขาใจแฟมสะสมงานกนาจะเอามา บรณาการรวมกนได คอ หาลกษณะรวมกนหลายๆ วชา แลวใชตวนรวมเลย”

(ผทรงคณวฒ 5,22มกราคม 2559) “มชวงหนงเดกจะตองลากกระเปา ลาก portfolio มาสงคร พอแมตองเอารถ ลาก รถเขน เขน portfolio มา แตสงทมนไมถง ผมกมองวามนใชบรณาการ ได แตวาครเขาไมทาตรงนน” (ผทรงคณวฒ 2,16พฤศจกายน 2558) “มนเหมอนใช portfolio กไปแยกรายวชา จรงๆ จะใชรวมกนกได ถาประเมน ใสสงทรวมกนอย”

(ผทรงคณวฒ 3,16พฤศจกายน 2558)

2. ครตองวางแผนการสอนในแตละครงใหมการปฏบตงาน การสรางผลงานทสะทอน การเรยนรของนกเรยน เพอใชในการจดทาแฟมสะสมงานการเรยนรของนกเรยน “จะใชแฟมสะสมงานประเมนกตองวางแผนการสอนกอน คอวางแผน

การสอนแตละครงใหมการทางาน มการสรางชนงานขนมาจากการเรยนร ในแตละครง”

(ผทรงคณวฒ 2, 16 พฤศจกายน 2558) “เคยเหนทไปทดลองทาในราชบร เขาทาด ทาเปน authentic คอ เรยนเรอง บวกเลขเสรจ เขาตองไปสรางสอ หรอเรยนเปน project เดกคดทา project ขนมากน แตละคนคดขนมากน ไมเหมอนกนเลยกม”

(ผทรงคณวฒ 3, 16 พฤศจกายน 2558)

Page 91: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

64  

3. ครควรกาหนดจดมงหมายของแฟมสะสมงาน จานวนชนงาน ลกษณะของงานตางๆ ทจะใหนกเรยนเกบในแฟมสะสมงาน และควรมการตกลงรวมกนระหวางครกบนกเรยนเกยวกบแฟมสะสมงานเพอใหนกเรยนเขาใจเปาหมายและกระบวนการของการจดทาแฟมสะสมงานอยางถกตอง เขาใจจดเนนของแฟมสะสมงานวาจะใชในการประเมนดานใด และลกษณะของงานตางๆ ทจะตองทาและจดเกบในแฟมสะสมงาน “มนตองเปนการตกลงรวมกนวาแฟมสะสมงานจะมจดเนนทอะไร เนนการ ประเมนดานใด จะใหนาหนกทดานไหนตองไปคดรวมกน และไปตกลงกบ นกเรยนดวย นกเรยนเองกตองเขาใจดวยวาจะเกบไงลกษณะไหนบาง”

(ผทรงคณวฒ 2, 16 พฤศจกายน 2558) “ถาคณไปกาหนดจดมงหมายกอนวาคณตองการอะไรจากการทจะเรยนร เกยวกบเดกคนนจาก portfolio คณกจะไปกาหนดวาใน portfolio มนควร จะมอะไรบาง จะเกบขอมลประเภทไหนบางนอกเหนอจากขอมลพนฐานทวไป”

(ผทรงคณวฒ 1, 16 พฤศจกายน 2558) “มนตองตงธงตงแตแรกนะ วาแฟมเนยมนตองมคณลกษณะอะไรทจะวด ตงแตแรกเหมอนมน routine ทอาจารยเขาเขาใจกน แตเขากไมไดทา เขาไมรจรงๆ นะ” (ผทรงคณวฒ 5, 22 มกราคม 2559)

4. ครควรมเกณฑการประเมนผลงานตางๆ และเกณฑการประเมนแฟมสะสมงานกาหนด ไวกอนเรมใช โดยอาจจะตกลงรวมกนกบนกเรยน หรอใหนกเรยนมสวนรวมในการพฒนาเกณฑดงกลาวดวย และตองใหนกเรยนเขาใจเกณฑการประเมนกอนเรมกระบวนจดทาแฟมสะสมงาน โดยครอาจจะอธบายรายละเอยดของเกณฑการประเมนตางๆ หรอเสนอตวอยางผลงาน (benchmark) ในแตละระดบคณภาพทสอดคลองกบเกณฑการประเมนเพอใหเดกเขาใจเกณฑการประเมนอยางชดเจน “เกณฑการประเมนตางๆ กตองสรางกอนเรมเกบงาน เรมทาแฟม อาจจะเปนเกณฑการประเมนทครสราง หรอทครกบเดกรวมกนสราง หรอตกลงรวมกนกได แลวกตองมนใจวาเดกเขาใจเกณฑตางๆ ดวย ตองอธบายเขา”

(ผทรงคณวฒ 5, 22 มกราคม 2559) “ถาครม case มงานตนไวเปนตวอยางมากพอ กทาเปน benchmark เปนตวอยางงานใหเดกไดเหนภาพวาหนาตาแบบนนะได 5 หนาตางาน แบบนนะได 4-3-2-1”

(ผทรงคณวฒ 5, 22 มกราคม 2559)

การเกบรวบรวมผลงาน 1. ในการเกบรวบรวมผลงาน สามารถใชอปกรณทมในการเปนทจดเกบและรวบรวมผลงานได

ไมจาเปนวาตองเปนแฟมเอกสารเทานน เชน การใชกลองใสเอกสาร กระเปาทมอยแลวแทนแฟมกระดาษทใชเกบรวบรวมผลงาน

Page 92: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

65  

“จรงๆ ครจะใชอปกรณอะไรเกบผลงานเปนแฟมสะสมงานกได จะเปน แบบแฟมหวง แฟมใสเอกสาร หรอเอาเปนกระเปา เปนกลอง แลวทาเปน ทเกบรวบรวมงานของเดกแตละคนกได อยางโรงเรยนทไมมตงคหรอไม ตองการใชเงนซอแฟมใหมกนากลองทมอยแลวมาใชแทนกได”

(ผทรงคณวฒ 1, 16 พฤศจกายน 2558) “เดกแตละคนกมกลองรายคน เชน กลองนของเดกชายอทธ กลองนของ เดกชายกตตพงษ อนนกแปลวาเขารจก apply ไมตองไปเสยตงคซอ”

(ผทรงคณวฒ 1, 16 พฤศจกายน 2558)

2. ผลงานทสามารถบรรจในแฟมสะสมงานการเรยนรมหลายลกษณะ ทงหลกฐาน รปภาพ บนทก เอกสาร หรอรองรอยทสะทอนกระบวนการทางาน เมอนาแฟมสะสมงานไปใชในการประเมน ครสามารถกาหนดจดเนนทตองการประเมนได โดยอาจจะประเมนโดยเนนเพยงกระบวนการเรยนร เนนผลการเรยนร หรอเนนทงกระบวนการและผลการเรยนรกได ขนกบธรรมชาตและจดเนนของหลกสตรทจดการเรยนการสอน นอกจากนแฟมสะสมงานยงสามารถบรรจหลกฐาน เอกสาร หรอรองรอยทสะทอนผลการทางานตางๆ ตลอดจนเกณฑการประเมน และผลการประเมนการทางานตางๆ ไดดวย

“แฟมสะสมงานกบรรจหลกฐานไดกวางนะ อาจจะมทงผลงาน บนทก เกยวกบขนตอนการทางาน สงทไดเรยนรจากงาน หลกฐานอนๆ กเกบ ไวได เชน แบบประเมน เกณฑการประเมน”

(ผทรงคณวฒ 1, 16 พฤศจกายน 2558) “มนขนกบชนงานทเกบ ชนงานมนไมจาเปนตองเปนประเภทเปนชน เปนอน มนเปน artifact มนคอหลกฐาน หลกฐานนกเปนหลกฐานเชง ผลงาน หรอหลกฐานเชง process กได ในเชง performance หลกฐาน มเปนไมรกรอยแบบ”

(ผทรงคณวฒ 4, 17 พฤศจกายน 2558) “อะไรกแลวแตทเดกสามารถทจะเกบในแฟมสะสมงานมนสะทอนวาเขา รอะไร เกบรปภาพ เกบเปนบนทก report เกบเปนอะไรกแลวแต”

(ผทรงคณวฒ 1, 16 พฤศจกายน 2558) “ตวทเขยน AAR (after action review) สมยน เดกจะบนทกการทางาน ของเขานนแหละ คอ ตวทเปนผลกของการปฏบต ใชไดเหมอนกน เขยนบอกเลากระบวนการ บอกเลาในการทางาน อาจมรปประกอบดวย เลกนอย เดยวนสบาย เดยวนมโทรศพทถายได” (ผทรงคณวฒ 2, 16พฤศจกายน 2558)

3. โดยภาพรวมของแฟมสะสมงานการเรยนรของนกเรยน แฟมสะสมงานจะเกบรวบรวม ชนงานหลายลกษณะ ไดแก ชนงานทแสดงขอมลเบองตนของนกเรยนชนงานทสะทอนกระบวนการหรอกจกรรมการทางานและการเรยนรชนงานทเปนผลจากการปฏบตงานหรอทากจกรรมตางๆ และชนงานทสะทอนความคด ความเหน และผลการประเมนของบคคลทเกยวของ

Page 93: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

66  

“ผลงาน ชนงานใน portfolio สวนใหญจะมสวนทเปน bio data ของเดก สวนตวงานหรอกจกรรม สวนทเปน product และสวนท เปนการสะทอนคดและประเมน”

(ผทรงคณวฒ 2, 16 พฤศจกายน 2558)

การคดเลอกและสะทอนความรสกตอผลงาน 1. ครตองเปดโอกาสใหนกเรยนไดสะทอนเกยวกบผลงานในแฟมสะสมงานการเรยนร

ของตนเอง ทงความรและทกษะทไดเรยนรจากการสรางผลงานตางๆ และความรสกทมตอผลงานทตนเองสรางขนมาโดยสามารถใชรปแบบการสะทอนคดไดหลากหลาย เชน การเขยนสะทอนความรสกและความคดตอผลงาน การอธบายพดคยกบครเกยวกบความรสกและความคดเกยวกบผลงาน เปนตน “ถาเดกรสกวางานชนน เขาพอใจมากๆ เขาเกบแลวครกใหเดกวพากษ วจารณงานตวเอง หรอ discuss กบครแลวการสะทอนกใหเขาสรป

concept เขาไดอะไร วนน เราไดเรยนแลว เราไดอะไร สรปอยางไร ” (ผทรงคณวฒ 2, 16 พฤศจกายน 2558)

“จรงๆ มนตองใหครไดเหนคณประโยชนของการเลอกและสะทอนคด สะทอนความรสกตองาน ตองใหครเขาใจกอนวาจะตองบนทกอะไรๆ อยางไร ถงจะไปพาใหเดกทา พาใหเดกรจกคดพจารณาคดเลอกงานและรจกการคด สะทอนเกยวกบกระบวนการทางานและผลงานของตวเองได”

(ผทรงคณวฒ 1, 16 พฤศจกายน 2558) “ขน reflect เนยสาคญมากๆ สาคญทสด เพราะวาจะทาใหเดกไดเกด metacognition เกดการเรยนร คดวานคอขนทสาคญทสด”

(ผทรงคณวฒ 4, 17 พฤศจกายน 2558) “สงทควรจะมมากๆ คอ reflect คอ ใหสะทอนความคดของตวเองทมตอ ชนงานเพอใหเกดการคดระดบสง”

(ผทรงคณวฒ 4, 17 พฤศจกายน 2558)

2. ในนกเรยนประถม โดยเฉพาะนกเรยนทไมเคยมประสบการณในการจดทาแฟมสะสมงาน มากอนและมกจะไมสามารถเขยนสะทอนความรสกตอผลงานได ครตองใชคาถามนาใหเดกคดวเคราะหเกยวกบผลงานของตนเองทสรางขนโดยเฉพาะคาถาม “ทาไม” บอยๆ อยางตอเนอง หรอครใหคาแนะนาเกยวกบแนวทางในการบนทกการสะทอนความรสกตอผลงาน “เรองการ comment งาน สะทอนคดตอตนเอง อนนตองใหความร

เดกเหมอนกนนะ เพราะวาเราไมเคยฝกเดกใหเขยน อาจตองใชคาถามนา กระตนใหเดกไดคดเดกหลายคนพอถามวาทาไหมหนถงชอบงานชนอนน ตอบอยางเดยววามนสวย มนด ไมมอะไรเลย มอย 2-3 คาเทานนแหละ”

(ผทรงคณวฒ 1, 16 พฤศจกายน 2558) “ตองฝกนกเรยน เหมอนฝกนกเขยน แลวกตองเปนนกคดดวย เออทาไมตอง

เดกทตงคาถามบอยๆ วาทาไมๆ เขาจะเขยนอยางนได แตเดกสวนใหญกจะ เจอครชมวา เออดแลว สวยลก ยกตวอยางเชน บนทกหลงการอานของเดก

Page 94: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

67  

ครใหบนทกวาไดรบประโยชนอะไรจากการอานเรองน มาประโยคเปนอนดบ แรกเลย ไดความรคะ จบ ไมมเลย ไมสรปความร ขอคดทได ไมมเลย”

(ผทรงคณวฒ 1, 16 พฤศจกายน 2558) “เวลาทครใหนกเรยนเขยนประเมนตนเองหรอสะทอนความคด อาจจะตอง เรมดวยการตงคาถามนาให แมเดกจะถามคาตอบคา ไมเปนไร ครกตองวาง Step ไว ขน 1 อาจถามวาอานแลวไดอะไร เขาตอบไดความร ครกเรม step 2 ตงคาถามตอเชน ความรวาอะไร เขากจะตอบมาอกสนๆ ครกถามตออกเปน step 3 วาความรนจะเอาไปขยายอะไรตอได แลวถามstep 4 step 5ตอ จากนนใหเดกเอาสงทตอบแตละstep มารอยเรยงกนขนมา ตองคอยๆ ฝก ถาเดกคดไมออกจรงๆ ใหเดกฟงหลายๆ รอบออ ครคดแบบนนะ เขาตง คาถามแบบนนะหลายคนกทาได”

(ผทรงคณวฒ 1, 16 พฤศจกายน 2558)

การปรบปรงแกไขและประเมนผลงาน 1. ครตองมบทบาทในการวเคราะหจดเดน จดทควรพฒนาทสะทอนออกมาจากผลงานใน

แฟมสะสมงานของนกเรยน แลวบนทกขอมลดงกลาว ตลอดจนขอเสนอแนะตางๆ เพอนาไปเปนขอมลยอนกลบแกนกเรยนในการปรบปรงและพฒนากระบวนการและผลการเรยนรของนกเรยนตอไป

“ตองเปนขอเสนอแนะของคร ครตองมบนทกบางอยางในแฟมสะสมงาน วาเดกเขามพฒนาการในดานไหน คอ วเคราะหจดเดน จดออนของเดกได แลวใหขอเสนอแนะเพอทจะทาพฒนาการเรยนรของนกเรยน”

(ผทรงคณวฒ 1, 16 พฤศจกายน 2558) 2. ในการประเมนผลงานในแฟมสะสมงานของนกเรยน สามารถเปดโอกาสใหผมสวน เกยวของหลายฝาย เชน คร เพอน และผปกครอง เขามามสวนรวมในการประเมนและใหขอมลยอนกลบแกนกเรยนเจาของแฟมสะสมงานดวย เพอใหนกเรยนไดรบความคดเหนทหลากหลาย

“คนทเขามารวมประเมนงาน ประเมนแฟมสะสมงานไดดวยนอกจาก นกเรยนตองประเมนตนเองแลว กมครแนนอน และยงอาจใหพอแม ผปกครองประเมนดวย เดกจะได feedback หลากหลาย”

(ผทรงคณวฒ 4, 17 พฤศจกายน 2558) “ขอดของแฟมสะสมงานคอ ตองม feedback โดยผเกยวของ แลวคนทมาให feedback กตองเขาใจเรองนนๆ ทจะทาดวย เพราะวาถาผเกยวของนกจะเหนคร ตนเอง แลวกผเรยน แลวก อาจจะมผปกครองถาเปนเดกเลก ทง 4 กลมนตองมความเขาใจ ในงานทมอบหมาย แลวการให feedback ตรงนจะไดประโยชน”

(ผทรงคณวฒ 5,22มกราคม 2559) “ถาเปนไปได เราไปถงผปกครอง ใหเขาไดเขามารวมประเมนงาน ของนกเรยนดวย กจะไดรบ feedback รอบดาน”

(ผทรงคณวฒ 5,22มกราคม 2559)

Page 95: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

68  

“ตอนทมการประเมนควรมผประเมนหลายกลม เดกประเมนตวเอง ครประเมน เพอนประเมน อะไรอยางน”

(ผทรงคณวฒ 2,16พฤศจกายน 2558) 3. ในการประเมนผลงานของนกเรยน เพอใหการประเมนผลงานมประสทธภาพ มความ

ตรงและความเปนปรนยในการตรวจใหคะแนน จะตองมเกณฑการใหคะแนนทชดเจนทตรวจใหคะแนนผลงานในแฟมสะสมงานได เชน เกณฑการใหคะแนนแบบรบรก ซงอาจจะเปนเกณฑการใหคะแนนแบบองครวม (holistic scoring rubric) และเกณฑการใหคะแนนแบบแยกองคประกอบ (analytic scoring rubric) “รบรกตรวจงานตรวจแฟมสะสมงานกตองมเปนตวเดนของกระบวน

การจดทา portfolio” (ผทรงคณวฒ 4, 17 พฤศจกายน 2558)

“ในการประเมนแฟมสะสมงานจะตองสราง scale วดงาน ไมงนมน จะเหมอน folder เกบงานธรรมดา ไมมตว scale วด ไมเปน portfolio”

(ผทรงคณวฒ 2, 16 พฤศจกายน 2558) “จรงๆ ถาเราทา concept ดๆ อยางสมมตใหเขยนเรยงความ สมมต เราม rubric ใหเดกดเลยนะ ถาเธอจะไดดมาก งานของเธอตองเปน แบบน บอกใหเดกรลวงหนาเลย 5-4-3-2-1 เพราะฉะนน เวลาเดก เขาประเมนตวเอง ใหเพอประเมนไดเลย เมอเทยบกบเกณฑเกณฑ

กมทงแบบ holistic แลวก analytic” (ผทรงคณวฒ 2, 16 พฤศจกายน 2558)

4. ในกรณทมการใหขอมลยอนกลบเกยวกบผลงานตางๆ ครจะตองเปดโอกาสหรอชกนา

ใหนกเรยนไดพจารณาขอมลยอนกลบทไดจากผเกยวของแหลงตางๆ และใหนกเรยนนาขอมลยอนกลบดงกลาวเปนฐานในการปรบปรงพฒนากระบวนการทางานและผลงานตางๆ โดยอาจจะใหนกเรยนวางแผนการปรบปรงผลงานไวได “คราวนถาให feedback แลว อยเฉยๆ เราไมไดเนนใหผเรยนด feedback อยางนมนกจะไมไดประโยชนและตองเนนใหเขาเอา

feedback พวกนไปใชเพอจะพฒนางานตอไป” (ผทรงคณวฒ 5, 22 มกราคม 2559)

“ครไมเอาไปทา formative คอไมไดผลประเมนหรอ feedback ไปใช อะไร คอเหมอนทาแฟมสะสมงานแลวเอาไปใชอะไรไมได คอไปไมถง”

(ผทรงคณวฒ 5, 22 มกราคม 2559)

Page 96: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

69  

1.1.2 มโนทศนทคลาดเคลอนในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน มโนทศนทคลาดเคลอนในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน แบงการนาเสนอ

ออกเปน หลกการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน การนาผลการประเมนแฟมสะสมงานไปใช และการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน ซงมรายละเอยดดงน

หลกการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน 1. ใชแฟมสะสมงานสาหรบเกบผลงานทางดานวชาการเพยงอยางเดยว หรอเกบเพยงแบบฝกหดทนกเรยนทาในรายวชาตางๆ

“แฟมสะสมงานนาจะเปนทสะทอนความสามารถของนกเรยนรอบดาน ไมใชเพยงดานวชาการอยางทครสวนใหญเขาใจ”

(ผทรงคณวฒ 1, 16 พฤศจกายน 2558) “ขอมลในแฟมสะสมงานดเหมอนครจะเขาใจวาเกบพวกแบบฝกหด ถาอยางเปนคณตศาสตรกสมมตใหการบานไป 5 ขอกจะมแบบฝก กเปน paper 5 ขอ มนกเปนอปสรรคอนหนงทครไมเขาใจเรองการเกบรวบรวมงานในแฟมสะสมงาน

(ผทรงคณวฒ 1, 16 พฤศจกายน 2558) “ครจะเขาใจวา portfolio มนคอทสะสมงานของเดก ไมรวางานนนคองานท สะทอนความรหรอสงทนกเรยนสรางขนมาใหมจากความรทไดเรยนร”

(ผทรงคณวฒ 3, 16 พฤศจกายน 2558)

2. ในการจดทาแฟมสะสมงาน ครมกจะจากดรปแบบการนาเสนอผลงานในทกสวนของแฟมสะสมงาน เชน กาหนดรปแบบของคานาของแฟมสะสมงานนกเรยนเหมอนกนทกคนทงหอง หรอสารบญของนกเรยนทกคนเหมอนกนทงหมด

“ครมนจะวางกรอบคานาใหเขยนเหมอนกนเปะทกคน เหมอนกนทงหอง ทา pattern ทกสวนของแฟมสะสมงาน fix ตายตว ไมเปดโอกาสใหนกเรยน สรางสรรคเองเลย ตองเปดโอกาส ถาเดกเขยนไมเหมอนคร ครกลองดสวา เปนอยางไร แลวคอยไปตอยอดใหเขาส ไมใชทกอยางเปนกรอบเดยวกน ทงหมด สารบญเหมอนกนทงหมดเลย จะไปใหอะไรทสรางสรรคจะไมมเลย”

(ผทรงคณวฒ 1, 16 พฤศจกายน 2558) “ของเรา พอทาปบ มนเปน portfolio พอ portfolio ตองเปนแฟม แฟมตอง เปนแบบน ถาเปน electronic ตองเปนแบบน มองคประกอบแบบนเทานน คอกาหนดตายตวไปหมด อนนไมถก แลวสงผลใหครไมชอบ ไมอยากใช

การประเมนจากแฟมสะสมงานดวย เพราะคดวายงยาก” (ผทรงคณวฒ 4, 17 พฤศจกายน 2558)

Page 97: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

70  

3. ครเขาใจวาแฟมสะสมงานควรใชเฉพาะวชาทมการสรางผลงานขนมาอยางชดเจนเทานน เชน วชาศลปศกษา วชาภาษาไทย เปนตน ในรายวชาทไมมผลงานโดยตรงกไมจาเปนตองมแฟมสะสมงาน เชน วชาดนตรศกษา

“ครภาษาไทยกเกบเยอะเลย สวนครวชาอนๆ ไมรวาจะเกบอะไร อยางคร เกษตร เขาจะเกบอะไร ถาครเกษตร เขากจะไมคอยทาแฟมสะสมงานกน ครพวกงานอาชพทงหลาย แตบางอยางทมนสามารถ assign เปน paper ครเขาจะมองไปทตวชนงานทเปน paper เปนหลก ถงจะทา portfolio ได”

(ผทรงคณวฒ 2,16พฤศจกายน 2558) “อยางทเลาใหฟงวาวชาทมนเปนกลมทกษะหรอเปนการ performance คร เขาไมรจะเกบอะไร จรงๆ ไดหมด มนอาจจะเปน primary sources หรอเปน secondary sources”

(ผทรงคณวฒ 2,16พฤศจกายน 2558) “จรงๆ แลว ทกวชามนเกบแฟมไดหมด เพยงแตวามนแลวแตธรรมชาตของ วชาดวย บางวชาอาจจะเหมาะกบแฟม บางวชาอาจจะยาก แตจรงๆ มนทาได”

(ผทรงคณวฒ 2,16พฤศจกายน 2558) 4. ครเขาใจวาเมอสนสดกระบวนการจดทาแฟมสะสมงานของนกเรยนแลว ครเกบแฟมสะสมงานของ

นกเรยนไว และนาแฟมสะสมงานของนกเรยนมาเปนผลการสอนของคร “ครมกจะเอา portfolio เดกไปครอบครอง เอาแฟมสะสมงานเดกมาเปนผลงาน มาใสแฟมสะสมงานของตนเอง เกบไวทครตลอด ไมสงคนใหเดก เดกไมไดเขาถง แฟมสะสมงาน ไมไดจดการแฟมสะสมงานของตวเองอยางเตมท”

(ผทรงคณวฒ 1, 16 พฤศจกายน 2558) การนาผลการประเมนแฟมสะสมงานไปใช

1. ครไมไดนาผลการประเมนแฟมสะสมงานของนกเรยนไปใช ทงในลกษณะของการ ประเมนกระบวนการระหวางเรยนร (formative assessment) เพอการปรบเปลยนการจดการเรยนการ สอน และในลกษณะของการประเมนผลสรปรวม (summative assessment) เพอเปนสวนหนงในการ ตดสนผลการเรยนรของนกเรยน

“พอนโยบายลงมาใหใชแฟมสะสมงาน ครกทาไป เนองจากไมเขาใจเรองการ จดทาแฟมสะสมงานอยางถกตองกเลยไมไดใชผลการประเมนแฟมสะสมงาน ของนกเรยนไมทาอะไร คอ ขอแคมแฟมนกเรยนกพอ ไมไดเอาผลการประเมน แฟมสะสมงานมาพจารณา มาปรบการสอน หรอใชรวมในการตดสนผลการเรยน”

(ผทรงคณวฒ 1, 16 พฤศจกายน 2558) “ปญหาทเจอเยอะคอ เวลาประเมน portfolioเสรจ ครไมไดเอามาทาอะไรตอ

ครสวนนอยนะทจะรวาจะเอาผลการประเมนไปทาอะไร” (ผทรงคณวฒ 2, 16 พฤศจกายน 2558)

Page 98: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

71  

2. ในกรณทแฟมสะสมงานสะทอนพฒนาการการเรยนรของนกเรยน ครไมสามารถ ประมวลผลและแปลความหมายคะแนนพฒนาการการเรยนรของนกเรยน ทาใหไมสามารถนาผลการประเมนในลกษณะพฒนาการการเรยนรของนกเรยนไปใชพฒนานกเรยนตอไปได “เขาไมเหนประโยชนของการประเมนพฒนาการ บางคนยงไมรจกเลยวา พฒนาการคออะไร เวลาประเมนกเกบคะแนนบนทกคะแนน แตไมไดคด ถงการเปรยบเทยบคะแนนในแตละชวง ไมคดถงการประเมนพฒนาการ บางคนคดวาใหแบบฝกหดเรอยๆ ให quiz เกบคะแนนกเปนพฒนาการ” (ผทรงคณวฒ 5, 22 มกราคม 2559)

การปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน การวางแผนการจดทาแฟมสะสมงาน

1. ครไมมการวางแผนการจดทาแฟมสะสมงานไวตงแตกอนจดการเรยนการสอน จงไมได เชอมโยงการประเมนโดยแฟมสะสมงานเขากบมาตรฐานและตวชวดตามหลกสตร และไมไดจดกจกรรมทใหนกเรยนไดปฏบตหรอสรางชนงานขนมาอยางตอเนอง ทาใหไมสามารถใชแฟมสะสมงานในการประเมนผลการเรยนรไดอยางมประสทธภาพ “ไมไดวางแผนการใชแฟมสะสมงาน ไมไดวางแผนเรองการมอบหมาย

งานวาตองตอเนอง ตองดพฒนาการเดกได กเลยใชแฟมเปนแคทเกบ งานเดก ทาแบบไมเปนระบบ”

(ผทรงคณวฒ 5, 22 มกราคม 2559) “อกเรองหนงนะ ครเขาไมไดมองถงมาตรฐานวาเจา portfolio ตวนมน สะทอนความสามารถอะไรตามหลกสตร สวนใหญกจะเอาแคแผนการสอน วาแผนการสอนนสอนอะไร เกบงานตามแผนการสอนเปนครงๆ ไป”

(ผทรงคณวฒ 2, 16 พฤศจกายน 2558) “ครไมสามารถเชอมโยงมาตรฐานตวชวดตามหลกสตรเขากบการใช แฟมสะสมงานได เหมอนตองวางแผนแตแรก”

(ผทรงคณวฒ 3, 16 พฤศจกายน 2558)

2. ครไมไดกาหนดจดมงหมายและเกณฑการประเมนผลงานและแฟมสะสมงานไวคร จานวนหนงพฒนาเกณฑการใหคะแนนแบบรบรกไมถกหลกการและไมสามารถนาไปใชไดจรง เนองจากคาบรรยายคณภาพงานในแตละระดบของผลการประเมนมความเปนปรนย และไมครอบคลมลกษณะและคณภาพของงานตามสภาพจรง

“ไมม เขาไมไดทาขนาดนน เขาไมไดสรางรบรกบางคนไมรจก rubric พอไปด จรง เขาไมไดทา”

(ผทรงคณวฒ 5, 22 มกราคม 2559)

Page 99: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

72  

“รบรกเนยนดหนงวา บางทเขาจะสรางจะเขยนใหมนสวนหร แตพอเอาไป ประเมนจรงมนประเมนไมได คาทใชบรรยายคณภาพงานกไมชดเจน เชน ระดบ 3 คอทางานไดด ระดบ 4 ทางานไดดมาก ดกบดมากของแตละคน มนตางกนถาครสรางรบรกเองภาษาทเขยนเปนเชงวชาการ นกเรยนโดย

เฉพาะระดบชนเลกๆ จะไมเขาใจ” (ผทรงคณวฒ 5, 22 มกราคม 2559) “ครบางคนใหคะแนนแบบ rating 5-4-3-2-1 กเขยนคะแนนผลประเมนไป เลยวาได 5 แลว 5 นหมายถงทาอะไรไดบาง งานเปนแบบไหน อาจจะ

เขาใจไมตรงกน” (ผทรงคณวฒ 5, 22 มกราคม 2559) “แลวรบรกเนย ครไมม ไมไดสราง ไมสามารถสรางขนมาเองได”

(ผทรงคณวฒ 2, 16 พฤศจกายน 2558)

3. ครไมไดชแจง ตกลง และทาความเขาใจรวมกนกบนกเรยนเกยวกบกระบวนการใน การจดทาแฟมสะสมงานและเกณฑตางๆ ทใชระหวางการจดทาแฟมสะสมงาน “แลวแฟมสะสมงานเนยเรองเกณฑกอกเรอง พอเอาไปใชกใชเลย ใหเดก

อานรบรกแลวประเมนเลย ไมมการอธบายใหเดกเขาใจใหถกตองตรงกน กอนเลยวาแตละระดบ งานจะมลกษณะหรอหนาตาออกมาแบบไหน”

(ผทรงคณวฒ 5, 22 มกราคม 2559) “เวลาทาแฟมสะสมงาน มนเหมอนมนถกออกแบบ design โดยคร ตามจรง แลวครไปกาหนดแบบนนแบบน จรงๆ มนตองมการตกลง รวมกนวาในกระบวนการเรยนรอนน เราจะเกบชนไหน สรางขอตกลง กบเดก แตไมใชมนถก design โดยครวาจะใชแฟมแบบนนะ”

(ผทรงคณวฒ 3, 16 พฤศจกายน 2558)

การเกบรวบรวมผลงาน 1. การเกบรวบรวมงานในแฟมสะสมงานตองใชแฟมเพยงอยางเดยวเทานนในการบรรจงาน

“การเกบเอกงานครกมกจะนกวาตองใชแฟม ตองไปหาซอหรอจดเตรยม แฟมไว เสยสตางคซอแฟม เสยคาถายเอกสารนกออกไหม พอนกถงการ เกบงานเกบเอกสารกนกถงแตแฟมเพราะวาชอมนบอกไง ชอมนบอกวา แฟมสะสมงานเคากเลยมองแตเหนแตแฟม แลวพอมคนไปอบรมเขา กพด แตวาเปนแฟม”

(ผทรงคณวฒ 1, 16 พฤศจกายน 2558) “เรองทเกบสะสมงาน กไปคดอยางเดยววา แฟมมนตองเปนแฟมหนาๆ รปแบบเดยวเทานน”

(ผทรงคณวฒ 1, 16 พฤศจกายน 2558)

Page 100: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

73  

2. ครใหนกเรยนเกบรวบรวมผลงานทกชนทนกเรยนทาหรอสรางขน เนองจากครไม ทราบวาควรจะเกบรวบรวมผลงานใดทเปนประโยชนตอการนาไปใชของนกเรยนตอไป

“เขาไมรวาควรจะเกบอะไรในแฟมสะสมงานทเปนประโยชนตอเดกใน การนาไปใช พอไมรกเกบหมด แลวกคดกนวาแฟมสะสมงานเพมภาระ ถาเขาเกบเปนเขาจะรวาจะเกบอะไร เขาจะไมรสกเปนภาระ”

(ผทรงคณวฒ 1, 16 พฤศจกายน 2558) “ครสวนใหญเคาทาเหมอนเปนแฟมเกบงาน รวมงานใหอยดวยกน จะไดไมกระจายหายไปไหนเทานน เขาเขาใจแบบนจรงๆ มนเปน ความคลาดเคลอนทตองแกไขโดยเรงดวน คอเขาไมรจรงๆ นะ แลว เขากเกบทกงานเลย”

(ผทรงคณวฒ 5, 22 มกราคม 2559) “ครเองเขาไมเขาใจ กเหมอนกบเกบงานเดกทกอยางเขาไวในแฟม”

(ผทรงคณวฒ 2, 16 พฤศจกายน 2558) “เหมอนสอนหนงวชา กมใบงานมใบกจกรรมสดทายเกบลงแฟมหมดเลย รวมๆ กนไว อนนไมนาจะใชแมแตโรงเรยนพระราชทาน กทาแฟม แตเปน การรวมผลงานของเดก แตเคากเรยกวาแฟม”

(ผทรงคณวฒ 3, 16 พฤศจกายน 2558)

3. ครมกจะใหนกเรยนเกบแตแบบฝกหดททาหรอผลงานเทานนในแฟมสะสมงาน เนองจากเขาใจวาแฟมสะสมงานเปนทเกบรวบรวมผลงานการปฏบตงานและสรางชนงานตางๆ เทานน ไมมงเนนการประเมนกระบวนการทางาน จงไมไดใชแฟมสะสมงานในการเกบรวบรวมหลกฐานทสะทอนกระบวนการทางาน

“จะเกบงานไหนในแฟมสะสมงานกตองมการกาหนดตองคดวางแผน เพราะ ไมอยางนนกจะเขาใจผด ทเจอบอยคอครใหเดกเกบแตแบบฝกหด คอ ถาไมเขาใจหลกการในเรองของการเกบรวบรวมผลงานเนยกจะเกบแต แบบฝกหด”

(ผทรงคณวฒ 1, 16 พฤศจกายน 2558) “ถาคณไปกาหนดจดมงหมายกอนวาคณตองการอะไรจากการทจะเรยนร เกยวกบเดกคนนจาก portfolio คณกจะไปกาหนดวาใน portfolio มนควร จะมอะไรบาง จะเกบขอมลประเภทไหนบางนอกเหนอจากขอมลพนฐานทวไป และมนกจะไดไมเปนการเกบแตแบบฝกหดเทานน”

(ผทรงคณวฒ 1, 16 พฤศจกายน 2558) “เวลาทาแฟม กเอาแตแบบฝกหด เกบแตแบบฝกหดแคนน” (ผทรงคณวฒ 5, 22 มกราคม 2559)

“ตว portfolio ทเวลาเหนจะกลายเปนแบบฝกหด สวนใหญจะเกบ แบบฝกหดหรอ work sheet ทมนอยรายทายๆ บทไป ลกษณะอยางนน” (ผทรงคณวฒ 2, 16 พฤศจกายน 2558)

Page 101: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

74  

“หลายคนเขาใจวาแฟมสะสมงานเปนทเกบผลงานเทานน เลยกลายเปนวา ถาใชแฟมสะสมงานในการประเมนแลว จะตองไปประเมนแตผลงานเทานน”

(ผทรงคณวฒ 4, 17 พฤศจกายน 2558) การคดเลอกและสะทอนความรสกตอผลงาน

1. ครไมไดใหนกเรยนคดเลอก และสะทอนความรสกตอผลงานทตนเองไดสรางขนมา ทาใหขาดการคดวเคราะหและวพากษงานของตนเองและครมกจะนาแฟมสะสมงานของนกเรยนทกคนไปวางรวมกนไวหลงหองโดยทไมไดชกนาใหนกเรยนทบทวนแฟมสะสมงานของตนเองเปนระยะ

“พอไปดแฟมกลายเปนทเกบงาน รวมงาน รวมแบบฝกหดไมใหหาย ไมไดมการเลอกงาน” (ผทรงคณวฒ 1, 16 พฤศจกายน 2558)

“เจาตวเจาของแฟมตองคดเลอกผลงาน ปกตจะมชนงานอยหลายๆ ชน แลวเจาตวตองเลอก ชนนเปนชนทสะทอนถงความสามารถของตนเอง ไดดทสด”

(ผทรงคณวฒ 4, 17 พฤศจกายน 2558) “เขามองวามนเสยเวลา เปนภาระทจะตองมารอใหนกเรยนเขยนอะไรเกยวกบ

งานทเดกทา” (ผทรงคณวฒ 1, 16 พฤศจกายน 2558)

“reflect ไมคอยมอยางทวา คอตอนน concept ของ portfolio ททกคน เหนกคอมของเปนชน แลวเอาของเปนชนนนไปประเมนกบ rubric แลวอย กบตรงนน”

(ผทรงคณวฒ 4, 17 พฤศจกายน 2558) “อกอนหนงทเปนปญหาเวลาคดเลอกงานเขาแฟม แลวมตองมการสะทอน reflect อาจจะ reflect ผานกระบวนการ reflect ตรงนยงไมคอยเกด

แลวการ reflect ของเดกทครให reflect สวนใหญ เธอเลอกอนไหนมา เธอเลอกอนน เพราะอะไร เปนเพราะชอบ ตอบไมได อนนมนสวยสด

มนไมไดสะทอนวาผลงานทมนผานคาวาสวยสดมนตองใชความรความ สามารถอะไร เรยนรแลวเกดการเปลยนแปลงอยางไร”

(ผทรงคณวฒ 3, 16 พฤศจกายน 2558) “ไมมการคดเลอกผลงานเลย มงานอะไรใสไปในแฟมใหหมด อนนคอท

เขาเขาใจกน” (ผทรงคณวฒ 5, 22 มกราคม 2559)

“นกเรยนมแฟมของแตละคน ครกเอาไปเกบรวมกนวางไวหลงหอง แลว ครเองกทาเหมอนมนเปนการบาน เอาไปวางรวมกน ไมไดเอาแฟมมาทา อะไรอกเหมอนเกบแบบฝกหด เหมอนใหคะแนนแบบฝกหด ไมมผลใดๆ แลวก show case ไมมการคดเลอกงานไมม reflection” (ผทรงคณวฒ 5, 22 มกราคม 2559)

Page 102: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

75  

“บางคนกใหนกเรยนทา working portfolio นะ แตวาครยงไมทาอกขนหนง เลย คอ showcase portfolio ไมไดทา พอถงเวลาครไมทา”

(ผทรงคณวฒ 2, 16 พฤศจกายน 2558)

2. ครเขาใจวาครเปนผเลอกผลงานตางๆ ในแฟมสะสมงานการเรยนรของนกเรยนแทนทจะใหนกเรยนเปนผเลอกผลงานของตนเอง

“ครจานวนหนงจะไมรวาใครเปนคนเลอกผลงาน บางคนเขาใจวาครเปนคน คดเลอกผลงานของเดก กไมไดใหเดกไดคด ประเมน วพากษงานของตนเอง” (ผทรงคณวฒ 1, 16 พฤศจกายน 2558)

“ถาตามหลกการแลว เวลาคดเลอกผลงานในแฟมสะสมงานของนกเรยน เจาตวตองเลอก ไมใชใหครเปนคนเลอก อนนเขาใจกนผด การเลอกกคลาย

กบวาเดกเรยนหนงสอไป สมมตวาเดกเรยนศลปะ เทอมหนงเขาอาจทางาน หลายชน แลวทาไปซกพกเขากเลอกชนงานทสะทอนฝมอของเขาออกมา

เดกตองเปนคนเลอก แลวเอาผลงานนนเขาสกระบวนการขนตอไป” (ผทรงคณวฒ 4, 17 พฤศจกายน 2558)

3. ในกรณนกเรยนประถมศกษา ครใหนกเรยนสะทอนความรสกตอผลงานทตนเองสรางโดย

ใหนกเรยนเขยนสะทอนในบนทกปลายเปด นกเรยนสวนใหญไมสามารถเขยนสะทอนตอผลงานได เชน นกเรยนไมสามารถถอดบทเรยนทไดจากการทากจกรรมหรอสรางผลงานชนนนได นกเรยนไมสามารถเชอมโยงบทเรยนทไดเรยนรจากการทางานตางๆ ไปใชในชวตประจาวนได

“เดกชนเลกๆ โดยเฉพาะเดกประถม เวลาครใหนกเรยนเขยนแสดงความรสก ความเหนโนนน ครกไมร กใหเขยนเปนบนทกออกมา เขากเขยนกนไมได เดก ไมรจะเขยนอะไร” (ผทรงคณวฒ 1, 16 พฤศจกายน 2558) “ศกยภาพเดกบางกลม อยางกลมเดกเลกทาไมได สะทอนคดจะทาไมเปน” (ผทรงคณวฒ 5, 22 มกราคม 2559)

การปรบปรงแกไขและประเมนผลงาน 1. ครไมสามารถใหขอมลยอนกลบเกยวกบกระบวนการเรยนรและผลการเรยนทสะทอน

ผานผลงานในแฟมสะสมงานของนกเรยนไดอยางเหมาะสม โดยครมกจะใหขอมลยอนกลบแบบเสรมแรงในลกษณะการใหคาชมเชย เชน ดมาก สวยแลว หรอขอมลยอนกลบแบบใหการยนยน คอ การบอกนกเรยนวางานมความถกตองหรอไมเทานน ครไมสามารถใหขอมลยอนกลบทกระตนนกเรยนเพอการพฒนา รวมถงไมไดใหขอมลยอนกลบทใหแนวทางในการปรบปรงและพฒนาผลงานของนกเรยน

Page 103: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

76  

“เราไมเคยฝกครใหรจกให feedback กบเดก ครกประเมนงานเดกแควา ถกตองแลว หรอทามาผด สวยแลว ดแลว ยงไมดมอยแคนสรปคอการให Feedback กบเดก ครใหไมเปนนะ สงนมนเปนอปสรรคในการประเมน ดวยแฟมสะสมงาน เดยวนมนเปน feed up, feedback, feed forward ครกยงทาไมได” (ผทรงคณวฒ 1, 16 พฤศจกายน 2558) “ตรงทให feedback โดยครกแคตรวจ แตมนไมใช feedback ในเชง feed forward อะไรแบบนน แคตรวจถกผด”

(ผทรงคณวฒ 5, 22 มกราคม 2559) “แค feedback ครกยงทาไมถก feedbackในลกษณะกระตน เชงทาทายไมคอยม จะ ออกเปนแนวด ตาหนงาน แตไมไดใหแนวทางในการปรบแก”

(ผทรงคณวฒ 1, 16 พฤศจกายน 2558) “ครตอง feedback แตครกไมรจะเขยนไปยงไง กเลยเขยนแค ดมาก แตวาทจรงแลวเขาตองการให feedback ทเดกเขาใจวาควรไปปรบยงไง แกอะไร ยงไง ไมใชแคชนชมแลวจบ มนมวธเขยน”

(ผทรงคณวฒ4, 17 พฤศจกายน 2558) “คร feedback ไมทา พอไมทากเหมอนทา portfolio ไปตามรปแบบตาม format แตfeedback ทอยากไดกลบไมม”

(ผทรงคณวฒ 4, 17 พฤศจกายน 2558)

2. นกเรยนไมสามารถวเคราะหงานของตนเอง และประเมนงานของเพอนได นกเรยน ประเมนงานในแฟมสะสมงานโดยไมไดพจารณาเกณฑการใหคะแนนทครกาหนด ตลอดจนไมสามารถใหขอเสนอแนะในการปรบปรงแกไขผลงานตางๆ ไดดวย ทงน เปนผลมาจากการทนกเรยนไมไดรบการฝกฝน และครกยงไมสามารถใหขอมลยอนกลบแกนกเรยนไดอยางเหมาะสม ทาใหนกเรยนไมเหนตวอยางของวพากษงานอยางมคณภาพ “เนองจากเราไมไดฝกครใหรจกให feedback ครกไปฝกใหเดกวเคราะหประเมน งานของเพอนไมได เปนปญหามาเปนทอดๆ”

(ผทรงคณวฒ 1, 16 พฤศจกายน 2558) “เดกยงไมมวฒภาวะพอทจะประเมนเพอน ยงถาเปนเดกเลกจะยงเลนๆ แลวก ใหคะแนนโดยไมดเกณฑเลย” (ผทรงคณวฒ 5, 22 มกราคม 2559)

3. ในกรณทมการใหขอมลยอนกลบ ครขาดการชกนาใหนกเรยนทบทวนและพจารณา ขอมลยอนกลบทไดจากผเกยวของแหลงตางๆ ทาใหนกเรยนไมไดปรบปรงและพฒนากระบวนการทางานและผลงานตางๆ “คราวนถาให feedback แลว อยเฉยๆ เราไมไดเนนใหผเรยนด feedback อยางนมนกจะไมไดประโยชน”

(ผทรงคณวฒ 5, 22 มกราคม 2559)

Page 104: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

77  

“สวนใหญ กระบวนการเวลาเขาประเมนแฟมสะสมงาน พอเกบ งาน คดเลอกงาน ครประเมนแฟมแลว มนไปไมถงปรบปรง เพราะ มนหยดตรงครประเมนแลวจบ การนา feedback จากการประเมน ไปปรบปรงงานยงไมคอยถง”

(ผทรงคณวฒ 3, 16 พฤศจกายน 2558)

4. ครเขาใจวาในขนตอนการปรบปรงผลงานเปนขนตอนทนกเรยนเพยงแควาดรประบายส หรอตกแตงผลงานและแฟมสะสมงานของตนเองใหสวยงามเทานน ไมไดเปนการปรบปรงผลงานโดยใชผลการวพากษกระบวนการทางานและผลงาน ตลอดจนผลการสะทอนความคดความรสกของงานมาใชในการปรบปรงผลงาน

“ทคลาดเคลอนอยทกวนน คอ กลายเปนวาเดกระบายสงานของตนเอง มแต ตวทมนเปนตกตาวาดภาพหลากส เปนลกกวาดหมดเลย แลวกมาดวาแฟมของ ใครสสวย อนนนผด แตถาทถกแลว ผลงงานของตนเองควรเปดโอกาสเดก comment งานตนเองวาชอบหรอไมชอบงานตรงน เพราะอะไร”

(ผทรงคณวฒ 1, 16 พฤศจกายน 2558) “ทครเขาใจผดกนกคอ ขนปรบปรงผลงานใหเดกระบายสใบงาน ใบกจกรรม แลวเกบเขาแฟม”

(ผทรงคณวฒ 3, 16 พฤศจกายน 2558)

5. ในการประเมนผลงานในแฟมสะสมงาน ครจานวนหนงประเมนปรมาณของชนงาน วามจานวนตามทกาหนดใหนกเรยนจดเกบในแฟมสะสมงานหรอไม โดยไมไดพจารณาคณภาพของชนงานตางๆ ในแฟมสะสมงานของนกเรยน “ไปพบเรองจรงเลยนะ สมมตเขาจดการเรยนการสอน บอกวาตอไปนะ ตองเกบชนงาน 10 ชน แตใน 9 ชน มนไมรสะทอนอะไรนะ แตไปนบ จานวนชน อนนเปนเกณฑตดสนของเขา ซงมนไมใช นบปรมาณชนงาน อยางเดยวเพอตดสนวาเดกมความร จรงๆ ทเรามองอาจจะไมตองนบ จานวนชนงาน แตเหมอนดคณภาพงาน”

(ผทรงคณวฒ 3, 16พฤศจกายน 2558) “ตองระวงไมใชมงไปประเมนแตจานวนชนงาน อนนไมใช”

(ผทรงคณวฒ 2, 16 พฤศจกายน 2558)

Page 105: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

78  

1.2 ผลการสารวจมโนทศนทคลาดเคลอนและการปฏบตของครทวประเทศในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษา

ผลการสารวจมโนทศนทคลาดเคลอนและการปฏบตของครทวประเทศในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษาในสวนน แบงผลการวเคราะหออกเปน 3 ตอน ไดแก ขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม มโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผล การเรยนรของนกเรยนประถมศกษา และการปฏบตของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษารายละเอยดมดงน 1.2.1 ขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม ขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถามแสดงดงตารางท 4.1 เมอพจารณาขอมลทวไปโดยภาพรวมของครผตอบแบบสอบถามจานวน 454 คน พบวา เปนเพศหญง (ความถ = 320, รอยละ = 70.48) มากกวา เพศชาย (ความถ = 134, รอยละ = 29.52) เมอพจารณาอายครผตอบแบบสอบถาม พบวา ครทตอบแบบสอบถามอายอยในชวง 51-55 ป มากทสด (ความถ = 177, รอยละ = 38.99) รองลงมาอายอยในชวง 26-30 ป และ 31-35 ป ซงมความถเทากน (ความถ =61, รอยละ =13.44) และชวง 36-40 ป (ความถ = 45, รอยละ =9.19) ตามลาดบ ในสวนของวฒการศกษาสงสดของครผตอบแบบสอบถาม พบวา ครผตอบแบบสอบถามสวนใหญสาเรจการศกษาระดบปรญญาตรหรอเทยบเทา (ความถ = 308, รอยละ = 67.84) รองลงมาสาเรจการศกษาระดบปรญญาโท (ความถ = 131, รอยละ = 28.85) ระดบตาปรญญาตร (ความถ = 13, รอยละ = 2. 86) และระดบปรญญาเอก (ความถ = 2, รอยละ = 0.44) ตามลาดบ เมอพจารณาประสบการณสอนของครผตอบแบบสอบถาม พบวา ครผตอบแบบสอบถามมประสบการณสอนมากกวา 30 ป (ความถ = 134, รอยละ = 29.52) มากทสด รองลงมามประสบการณสอนไมเกน 5 ป (ความถ = 82, รอยละ = 18.06) 6-10 ป (ความถ =78, รอยละ = 17.18) และ 16-30 ป (ความถ = 52, รอยละ = 11.45) ตามลาดบ ในสวนระดบชนทสอน พบวา ครทตอบแบบสอบถามสวนใหญสอนในระดบประถมศกษาตอนปลาย (ความถ = 241, รอยละ = 53.08) มากกวาระดบประถมศกษาตอนตน (ความถ = 213, รอยละ = 46.92) และเมอพจารณากลมสาระการเรยนรทครสอน พบวา ครผตอบแบบสอบถามสอนกลมสาระการเรยนรคณตศาสตร มากทสด (ความถ = 69, รอยละ = 15.20) รองลงมา ไดแก กลมสาระการเรยนรภาษาไทย (ความถ = 66, รอยละ = 14.55) กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร (ความถ = 59, รอยละ = 13.00) และการงานอาชพและเทคโนโลย (ความถ = 58, รอยละ = 12.78) ตามลาดบ เมอพจารณาขอมลทวไปของครผตอบแบบสอบถามในกลมครทเคยผานการอบรมเกยวกบการ ใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน จานวน 219 คน พบวา เปนเพศหญง (ความถ = 169, รอยละ = 77.17) มากกวาเพศชาย (ความถ = 50, รอยละ = 22.83) เมอพจารณาอายครผตอบแบบสอบถาม พบวา ครผตอบแบบสอบถามอายอยในชวง 51-55 ป มากทสด (ความถ = 108, รอยละ = 49.32) รองลงมาอายอยในชวงมากกวา 55 ป (ความถ =23, รอยละ =10.50) ชวง 31-35 ป (ความถ = 20, รอยละ = 9.13) และชวงอาย 26-30 ป (ความถ =17, รอยละ = 7.76) ตามลาดบ ในสวนของวฒการศกษาสงสดของครผตอบแบบสอบถาม พบวา ครผตอบแบบสอบถามสวนใหญสาเรจการศกษาระดบปรญญาตรหรอเทยบเทา (ความถ = 145, รอยละ = 66.21) รองลงมาสาเรจการศกษาระดบปรญญาโท (ความถ = 66, รอยละ = 30.14) ระดบตาปรญญาตร (ความถ = 6, รอยละ = 2. 74) และระดบปรญญาเอก (ความถ = 2, รอยละ = 0.91) ตามลาดบ เมอพจารณาประสบการณสอนของครผตอบแบบสอบถาม พบวา ครผตอบแบบสอบถามมประสบการณสอนมากกวา 30 ปมากทสด (ความถ = 90, รอยละ = 41.10) รองลงมามประสบการณสอน

Page 106: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

79  

16-30 ป (ความถ = 35, รอยละ = 15.98) 6-10 ป (ความถ =25, รอยละ = 11.42) และ 21-25 ป (ความถ = 20, รอยละ = 9.13) ตามลาดบ ในสวนระดบชนทสอน พบวา ครทตอบแบบสอบถามสวนใหญสอนในระดบประถมศกษาตอนปลาย (ความถ = 117, รอยละ = 53.42) มากกวาระดบประถมศกษาตอนตน (ความถ = 102, รอยละ = 46.58) และเมอพจารณากลมสาระการเรยนรทครสอน พบวา ครผตอบแบบสอบถามสอนกลมสาระการเรยนรภาษาไทยมากทสด (ความถ = 34, รอยละ = 15.53) รองลงมา ไดแก กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม (ความถ = 32, รอยละ = 14.61) กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร (ความถ = 28, รอยละ = 12.79) และวทยาศาสตร(ความถ = 27, รอยละ = 12.33) ตามลาดบ เมอพจารณาขอมลทวไปของครผตอบแบบสอบถามในกลมครทไมเคยผานการอบรมเกยวกบการ ใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน จานวน 235 คน พบวา เปนเพศหญง (ความถ = 151, รอยละ = 64.26) มากกวาเพศชาย (ความถ = 84, รอยละ = 35.74) เมอพจารณาอายครผตอบแบบสอบถาม พบวา ครผตอบแบบสอบถามอายอยในชวง 51-55 ป มากทสด (ความถ = 69, รอยละ = 29.36) รองลงมาอายอยในชวง 26-30 ป (ความถ =44, รอยละ =18.72) ชวง 31-35 ป (ความถ = 41, รอยละ =17.45) และชวงอาย 36-40 ป (ความถ =26, รอยละ = 11.06) ตามลาดบ ในสวนของวฒการศกษาสงสดของครผตอบแบบสอบถาม พบวา ครผตอบแบบสอบถามสวนใหญสาเรจการศกษาระดบปรญญาตรหรอเทยบเทา (ความถ = 163, รอยละ = 69.36) รองลงมาสาเรจการศกษาระดบปรญญาโท (ความถ = 65, รอยละ = 27.66) และระดบตาปรญญาตร (ความถ = 7, รอยละ = 2. 98) ตามลาดบ เมอพจารณาประสบการณสอนของครผตอบแบบสอบถาม พบวา ครผตอบแบบสอบถามมประสบการณสอนไมเกน 5 ปมากทสด (ความถ = 63, รอยละ = 26.81) รองลงมามประสบการณ สอน 6-10 ป (ความถ = 53, รอยละ = 22.55) มากกวา 30 ป (ความถ =44, รอยละ = 18.72) และ 16-20 ป (ความถ = 20, รอยละ = 8.51) ตามลาดบ ในสวนระดบชนทสอน พบวา ครทตอบแบบสอบถามสวนใหญสอนในระดบประถมศกษาตอนปลาย (ความถ = 124, รอยละ = 52.77) มากกวาระดบประถมศกษาตอนตน (ความถ = 111, รอยละ = 47.23) เมอพจารณากลมสาระการเรยนรทครสอน พบวา ครผตอบแบบสอบถามสอนกลมสาระการเรยนรคณตศาสตรมากทสด (ความถ = 41, รอยละ = 17.45) รองลงมา ไดแก กลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย (ความถ = 35, รอยละ = 14.89) กลมสาระการเรยนรภาษาไทยและกลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร ซงมจานวนเทากน (ความถ = 32, รอยละ = 13.62) ตามลาดบ เมอพจารณาประสบการณในอดตในการใช แฟมสะสมงานในการประเมนผลการเรยนรของนกเรยนในวชาทสอน พบวา ครสวนใหญเคยใชแฟมสะสมงานในการประเมนผลการเรยนรของนกเรยน (ความถ = 349, รอยละ = 76.87) ในสวนการใชแฟมสะสมงานในการประเมนผลการเรยนรของนกเรยนในวชาทสอนในปจจบน พบวา ครสวนใหญใชแฟมสะสมงานในการประเมนผลการเรยนรของนกเรยน (ความถ = 279, รอยละ = 61.45) และเมอพจารณาความสนใจในการพฒนาทกษะของตนเองในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน พบวา ครสวนใหญสนใจทจะไดรบการพฒนาทกษะของตนเองในการใชแฟมสะสมงานในการประเมนผลการเรยนรของนกเรยน (ความถ = 248, รอยละ = 54.63) รายละเอยดแสดงดงตารางท 4.1

Page 107: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

80  

ตารางท 4.1 ขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม รายการ ผานการอบรม ไมผานการอบรม รวม

n % n % n % เพศ ชาย 50 22.83 84 35.74 134 29.52 หญง 169 77.17 151 64.26 320 70.48 รวม 219 100.00 235 100.00 454 100.00 อาย ไมเกน 25 ป 4 1.83 13 5.53 17 3.74 26-30 ป 17 7.76 44 18.72 61 13.44 31-35 ป 20 9.13 41 17.45 61 13.44 36-40 ป 19 8.68 26 11.06 45 9.19 41-45 ป 14 6.39 18 7.66 32 7.05 46-50 ป 14 6.39 15 6.38 29 6.39 51-55 ป 108 49.32 69 29.36 177 38.99 มากกวา 55 ป 23 10.50 9 3.83 32 7.05 รวม 219 100.00 235 100.00 454 100.00 วฒการศกษาสงสด

ตากวาปรญญาตร 6 2.74 7 2.98 13 2.86 ปรญญาตรหรอเทยบเทา 145 66.21 163 69.36 308 67.84

ปรญญาโท 66 30.14 65 27.66 131 28.85 ปรญญาเอก 2 0.91 0 0.00 2 0.44 รวม 219 100.00 235 100.00 454 100.00 ประสบการณสอน ไมเกน 5 ป 19 8.68 63 26.81 82 18.06

6-10 ป 25 11.42 53 22.55 78 17.18 11-15 ป 14 6.38 19 8.09 33 7.27 16-20 ป 16 7.31 20 8.51 36 7.93 21-25 ป 20 9.13 19 8.09 39 8.59 16-30 ป 35 15.98 17 7.23 52 11.45

มากกวา 30 ป 90 41.10 44 18.72 134 29.52 รวม 219 100.00 235 100.00 454 100.00 ระดบชนทสอน ประถมศกษาตอนตน 102 46.58 111 47.23 213 46.92 ประถมศกษาตอน

ปลาย 117 53.42 124 52.77 241 53.08

รวม 219 100.00 235 100.00 454 100.00

Page 108: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

81  

ตารางท 4.1 (ตอ) รายการ ผานการอบรม ไมผานการอบรม รวม

n % n % n % กลมสาระการเรยนรหลกทสอน

ภาษาไทย 34 15.53 32 13.62 66 14.55 คณตศาสตร 28 12.79 41 17.45 69 15.20 วทยาศาสตร 27 12.33 32 13.62 59 13.00 การงานอาชพฯ 23 10.50 35 14.89 58 12.78 ศลปะ 22 10.05 24 10.21 46 10.13 สงคมศกษาฯ 32 14.61 22 9.36 54 11.89 ภาษาตางประเทศ 27 12.33 29 12.34 56 12.33 สขศกษาและพลศกษา 26 11.87 20 8.51 46 10.13

รวม 219 100.00 235 100.00 454 100.00 การใชแฟมฯ ในอดต

เคยใช 192 87.67 157 66.81 349 76.87

ไมเคยใช 27 12.33 78 33.19 105 23.13 รวม 219 100.00 235 100.00 454 100.00 การใชแฟมฯ ในปจจบน

เคยใช 155 70.78 124 52.77 279 61.45

ไมเคยใช 64 29.22 111 47.23 175 38.55 รวม 219 100.00 235 100.00 454 100.00

สารบเจตคตของครทตอบแบบสอบถามทวประเทศในภาพรวมตอการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน พบวา ในภาพรวมครมเจตคตทางลบในระดบมากตอการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน (M = 2.30, SD = 0.69) เมอพจารณารปแบบโคงการแจกแจงเจตคตของครโดยภาพรวมเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษาโดยพจารณาจากคาความเบและความโดง พบวา เจตคตในภาพรวมมลกษณะการแจกแจงแบบเบขวา (Sk = 2.19) สาหรบลกษณะความโดงของลกษณะการแจกแจงของเจตคตในภาพรวมของครเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน พบวา คะแนนผลการวดเจตคตมลกษณะโดงกวาโคงปกต (Ku = 7.72) อยางไรกตาม เจตคตในภาพรวม ยงมลกษณะของลกษณะการแจกแจงเปนโคงปกตเมอพจารณาจากคาความคลาดเคลอนของความเบและความโดงมคา 0.12 และ 0.23 ตามลาดบซงไมเกน 2.00 หรอไมนอยกวา -2.00 ยงถอไดวามลกษณะการแจกแจงเปนโคงปกต (SPSS Base 8.0, 1998)

เมอพจารณาเจตคตของครผตอบแบบสอบถามในกลมทเคยผานการอบรมเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน พบวา ครมเจตคตทางลบในระดบมากตอการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน (M = 2.27, SD = 0.72) เมอพจารณารปแบบโคงการแจกแจงเจตคตของครทเคยผานการอบรมเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษาโดยพจารณาจากคาความเบและความโดง พบวา เจตคตของครทเคยผานการอบรมเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนมลกษณะการแจกแจงแบบเบขวา (Sk = 0.72) สาหรบลกษณะความโดงของลกษณะการแจกแจงของเจตคตของครท เคยผานการอบรมเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอ

Page 109: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

82  

ประเมนผลการเรยนรของนกเรยน พบวา คะแนนผลการวดเจตคตมลกษณะโดงกวาโคงปกต (Ku = 9.86) อยางไรกตาม เจตคตตอการใชแฟมสะสมงานของครทเคยผานการอบรมเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนยงมลกษณะของลกษณะการแจกแจงเปนโคงปกตเมอพจารณาจากคาความคลาดเคลอนของความเบและความโดงมคา 0.16 และ 0.33 ตามลาดบซงไมเกน 2.00 หรอไมนอยกวา -2.00 ยงถอไดวามลกษณะการแจกแจงเปนโคงปกต (SPSS Base 8.0, 1998)

เมอพจารณาเจตคตของครผตอบแบบสอบถามในกลมทไมเคยผานการอบรมเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน พบวา ครมเจตคตทางลบในระดบมากตอการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน (M = 2.33, SD = 0.66) เมอพจารณารปแบบโคงการแจกแจงเจตคตของครท เคยผานการอบรมเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษาโดยพจารณาจากคาความเบและความโดง พบวา เจตคตของครทเคยผานการอบรมเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนมลกษณะการแจกแจงแบบเบขวา (Sk = 1.77) สาหรบลกษณะความโดงของลกษณะการแจกแจงของเจตคตของครทเคยผานการอบรมเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน พบวา คะแนนผลการวดเจตคตมลกษณะโดงกวาโคงปกต (Ku = 5.38) อยางไรกตาม เจตคตตอการใชแฟมสะสมงานของครทเคยผานการอบรมเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนยงมลกษณะของลกษณะการแจกแจงเปนโคงปกตเมอพจารณาจากคาความคลาดเคลอนของความเบและความโดงมคา 0.16 และ 0.32 ตามลาดบซงไมเกน 2.00 หรอไมนอยกวา -2.00 ยงถอไดวามลกษณะการแจกแจงเปนโคงปกต (SPSS Base 8.0, 1998)

รายละเอยดผลการวเคราะหขอมลในสวนนแสดงตารางท 4.2

Page 110: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

 

83  

ตารางท 4.2 เจตคตของครทวประเทศตอการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน รายการ ผานการอบรม ไมผานการอบรม รวม

Min Max M SD Sk SE (Sk)

Ku SE (Ku)

Min Max M SD Sk SE (Sk)

Ku SE (Ku)

Min Max M SD Sk SE (Sk)

Ku SE (Ku)

เจตคตของครเกยวกบการใชแฟมสะสมงาน

1.20 6.10 2.27 0.72 0.72 0.16 9.86 0.33 1.10 5.80 2.33 0.66 1.77 0.16 5.38 0.32 1.10 6.10 2.30 0.69 2.19 0.12 7.72 0.23

 

Page 111: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

84  

1.2.2 มโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษา

ผลการวเคราะหมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษาแสดงดงตารางท 4.3 โดยภาพรวม คร (ทงทเคยผานการอบรมและไมเคยผานการอบรมเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน) มมโนทศนทคลาดเคลอนทงหมด 9 มโนทศน ในจานวนนเปนมโนทศนเกยวกบหลกการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนจานวน 6 มโนทศน และเปนมโนทศนเกยวกบการนาผลการประเมนแฟมสะสมงานไปใชจานวน 3 มโนทศน มโนทศนเกยวกบหลกการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนทครมความคลาดเคลอนมากทสดคอ แฟมสะสมงานการเรยนรเปนแหลงเกบรวบรวมแบบฝกหดทงหมดตลอดภาคการศกษาทนกเรยน ไดทา (M = 2.24, SD = 1.00) รองลงมาคอ ครควรกาหนดรปแบบแฟมสะสมงานของนกเรยนใหเหมอนกนทกคน เชน รปแบบของการเขยนคานา และสารบญ เปนตน เพอใหการประเมนเปนมาตรฐานเดยวกน (M = 2.35, SD = 1.01) และการใชแฟมสะสมงานในการประเมนการเรยนรของนกเรยนตองทาแยกรายวชา (M = 2.14, SD = 1.08) แฟมสะสมงานตองใชในวชาทมการสรางชนงานขนมาชดเจน(M = 2.58, SD = 1.05) แฟมสะสมงานการเรยนรเปนเครองมอประเมนทเหมาะกบการจดการเรยนการสอนแบบบรรยาย (M = 2.94, SD = 1.06) และการใชแฟมสะสมงานในการประเมนการเรยนรของนกเรยนไมจาเปนตองมการวางแผนกจกรรมการเรยนการสอนตงแตตนภาคเรยน(M = 3.31, SD = 1.18) ตามลาดบ สวนมโนทศนทเกยวกบการนาผลการประเมนแฟมสะสมงานไปใชทครมความคลาดเคลอนมากทสดคอ เมอสนสดกระบวนการจดทาแฟมสะสมงานแลว ครตองเกบแฟมสะสมงานของนกเรยนไวเพอนามาเปนหลกฐานสะทอนคณภาพการสอนของคร (M = 2.28, SD = 0.98) รองลงมาคอ หากจะใชผลการประเมนโดยแฟมสะสมงานควรเนนการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลสรปรวมมากกวาเพอประเมนความกาวหนา (M = 2.90, SD = 1.04) และการประเมนโดยแฟมสะสมงานเปนวธการใชประกอบการประเมนการเรยนรของนกเรยน จงไมจาเปนตองนาขอมลจากการประเมนแฟมสะสมงานมาใช (M = 2.83, SD = 1.27)

เมอพจารณาครในกลมทเคยผานการอบรมและไมเคยผานการอบรมเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน พบวา ครทงสองกลมดงกลาวมความคลาดเคลอนในมโนทศนเดยวกนทงมโนทศนทเกยวกบหลกการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรและมโนทศนทเกยวกบการนาผลการประเมนแฟมสะสมงานไปใช

Page 112: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

85  

ตารางท 4.3 คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐานของมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอ ประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษาโดยภาพรวม และจาแนกตามการไดรบการ อบรมพฒนาทกษะการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน

มโนทศน

อบรม (n=219)

ไมอบรม (n=235)

รวม (n=454)

M SD M SD M SD 1. หลกการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน

1.1 แฟมสะสมงานการเรยนรเปนแหลงเกบรวบรวมแบบฝกหดทงหมดตลอดภาคการศกษาทนกเรยนไดทา

2.31 1.07 2.17 0.92 2.24 1.00

1.2 แฟมสะสมงานเปนเครองมอสาหรบประเมนการเรยนรของนกเรยน

4.04 0.81 4.03 0.71 4.04 0.75

1.3 แฟมสะสมงานเปนเครองมอพฒนาการเรยนรของนกเรยน

4.02 0.79 4.03 0.75 4.03 0.77

1.4 แฟมสะสมงานการเรยนรเปนเครองมอประเมนทเหมาะกบการจดการเรยนการสอนแบบบรรยาย

2.88 1.09 2.99 1.03 2.94 1.06

1.5 แฟมสะสมงานใชประเมนการเรยนรในดานพทธพสยได

3.79 0.84 3.71 0.93 3.75 0.89

1.6 แฟมสะสมงานใชประเมนการเรยนรในดานทกษะพสยได

4.00 0.74 3.84 0.96 3.92 0.86

1.7 แฟมสะสมงานใชประเมนการเรยนรในดานจตพสยได

3.90 0.74 3.74 1.01 3.81 0.89

1.8 แฟมสะสมงานใชเกบรวบรวมหลกฐานชนงานทสะทอนผลการเรยนรของนกเรยน

4.09 0.81 4.07 0.86 4.08 0.84

1.9 แฟมสะสมงานใชเกบรวบรวมหลกฐานชนงานทสะทอนกระบวนการเรยนรของนกเรยน

4.00 0.80 4.18 0.76 4.09 0.78

1.10 การใชแฟมสะสมงานในการประเมนการเรยนรของนกเรยนตองทาแยกรายวชา

2.47 1.04 2.35 1.12 2.41 1.08

1.11 แฟมสะสมงานตองใชในวชาทมการสรางชนงานขนมาชดเจน

2.57 1.04 2.59 1.06 2.58 1.05

1.12 การใชแฟมสะสมงานในการประเมนการเรยนรของนกเรยนไมจาเปนตองมการวางแผนกจกรรมการเรยนการสอนตงแตตนภาคเรยน

3.32 1.20 3.30 1.16 3.31 1.18

1.13 นกเรยนจาเปนตองเขาใจกระบวนการจดทาแฟมสะสมงานในแตละขนตอนตงแตตนภาคเรยน

4.04 0.74 3.97 0.75 4.00 0.74

Page 113: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

86  

ตารางท 4.3 (ตอ)

มโนทศน อบรม

(n=219) ไมอบรม (n=235)

รวม (n=454)

M SD M SD M SD 1.14 ครควรกาหนดรปแบบแฟมสะสมงานของนกเรยนใหเหมอนกนทกคน เชน รปแบบของการเขยนคานา และสารบญ เปนตน เพอใหการประเมนเปนมาตรฐานเดยวกน

2.49 1.06 2.23 0.95 2.35 1.01

1.15 หวใจสาคญของกระบวนการจดทาแฟมสะสมงาน คอการทนกเรยนไดวพากษหรอสะทอนคดเกยวกบผลงานในแฟมสะสมงานของตนเองเปนระยะ

3.92 0.83 4.02 0.72 3.97 0.77

1.16 ในกระบวนการจดทาแฟมสะสมงานนกเรยนสามารถปรบปรงผลงานในแฟมสะสมงานไดเปนระยะ

4.03 0.72 4.04 0.69 4.03 0.71

1.17 ครตองมเกณฑการประเมนผลงานตางๆในแฟมสะสมงานของนกเรยนกาหนดไวตงแตตนภาคเรยน

4.15 0.72 4.17 0.71 4.16 0.71

1.18 ครควรม ตวอยางผลงานทสะทอนระดบคณภาพตามเกณฑการประเมนผลงานในแตละระดบเพอใหนกเรยนเขาใจเกณฑการประเมนผลงาน

4.10

0.72 4.10 0.66 4.10 0.69

1.19 ในกระบวนการจดทาแฟมสะสมงาน นกเรยนตองประเมนผลงานของตนเองเปนระยะ

4.12 0.71 4.12 0.64 4.12 0.67

1.20 ผมสวนเกยวของนอกเหนอจากนกเรยนเจ าขอ งแ ฟ มสะสม งาน ต อ งม ส วน ร วม ใน การประเมนแฟมสะสมงานดวย

3.91 0.76 4.01 0.78 3.96 0.77

2. การนาผลการประเมนแฟมสะสมงานไปใช 2.1 การประเมนโดยแฟมสะสมงานเปนวธการทใชประกอบการประเมนการเรยนรของนกเรยน จงไมจาเปนตองนาขอมลจากการประเมนแฟมสะสมงานมาใช

3.18 1.02 3.15 1.11 2.83 1.07

2.2 หากจะใชผลการประเมนโดยแฟมสะสมงานควรเนนการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลสรปรวม (summative evaluation) ม ากก ว า เพ อประเมนความกาวหนา (formative evaluation)

2.92 1.03 2.87 1.05 2.90 1.04

2.3 ผลการประเมนแฟมสะสมงานของนกเรยนทาใหครทราบพฒนาการการเรยนรของนกเรยนเปนรายบคคลได

4.13 0.69 4.19 0.59 4.16 0.64

2.4 ผลการประเมนแฟมสะสมงานของนกเรยนสามารถใชเปนสารสนเทศในการปรบเปลยนกจกรรมการเรยนการสอนของครได

3.94 0.74 4.07 0.67 4.01 0.70

Page 114: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

87  

ตารางท 4.3 (ตอ)

มโนทศน อบรม

(n=219) ไมอบรม (n=235)

รวม (n=454)

M SD M SD M SD 2.5 ผลทไดจากการประเมนแฟมสะสมงานของนกเรยนสามารถนาไปใชในการแกไขปญหาของนกเรยนได

4.02 0.73 4.07 0.66 4.05 0.69

2.6 ผลทไดจากการประเมนแฟมสะสมงานของนกเรยนสามารถน าไปใช ในการส งเสรมและพฒนาการเรยนรของนกเรยนได

4.11

0.67 4.14 0.61 4.12 0.64

2.7 ขอมลผลการประเมนแฟมสะสมงานของนกเรยนสามารถใชเปนขอมลพนฐานในการวางแผนการจดการเรยนการสอนในระดบชนทสงขนได

4.07 0.73 4.05 0.66 4.06 0.69

2.8 เมอสนสดกระบวนการจดทาแฟมสะสมงานแลว ครตองเกบแฟมสะสมงานของนกเรยนไวเพอนามาเปนหลกฐานสะทอนคณภาพการสอนของคร

2.33 1.01 2.24 0.95 2.28 0.98

1.2.3 การปฏบตของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษา ผลการวเคราะหการปฏบตของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษาแสดงดงตารางท 4.4 และภาพท 4.1 ผลการวเคราะหพบวา โดยภาพรวม คร (ทงทเคยผานการอบรมและไมเคยผานการอบรมเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน) มการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน ทง 4 ขนตอน (การวางแผน การจดทาแฟมสะสมงาน การเกบรวบรวมผลงาน การคดเลอกและสะทอนความรสกตอผลงาน และ การปรบปรงแกไขและประเมนผลงาน) ในระดบปานกลางถงมาก ใน 4 ขนตอนดงกลาวของกระบวนการจดทาแฟมสะสมงาน ขนตอนทครปฏบตมากทสด ไดแก ขนตอนการเกบรวบรวมผลงาน (M = 3.52, SD = 0.93) รองลงมาไดแก ขนตอนการวางแผนการจดทาแฟมสะสมงาน (M = 3.50, SD = 0.82) ขนตอนการปรบปรงแกไขและประเมนผลงาน (M = 3.39, SD = 0.96) และขนตอนการคดเลอกและสะทอนความรสกตอผลงาน (M = 3.34, SD = 0.93) ตามลาดบ เมอพจารณาการปฏบตของครในกลมท เคยผานการอบรมเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน พบวา ขนตอนทครปฏบตมากทสด ไดแก ขนตอนการเกบรวบรวมผลงาน (M = 3.66, SD = 0.88) ขนตอนการวางแผนการจดทาแฟมสะสมงาน (M = 3.58, SD = 0.79) ขนตอนการปรบปรงแกไขและประเมนผลงาน (M = 3.52, SD = 0.92) และขนตอนการคดเลอกและสะทอนความรสกตอผลงาน (M = 3.49, SD = 0.90) ตามลาดบ

สวนในกลมครทไมเคยผานการอบรมเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน พบวา ขนตอนการวางแผนการจดทาแฟมสะสมงาน (M = 3.43, SD = 0.84) ขนตอนการเกบรวบรวมผลงาน (M = 3.39, SD = 0.96) ขนตอนการปรบปรงแกไขและประเมนผลงาน (M = 3.26, SD = 0.97) ขนตอนการคดเลอกและสะทอนความรสกตอผลงาน (M = 3.20, SD = 0.97) ตามลาดบ

Page 115: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

88  

ผลการวเคราะหความแปรปรวนแบบสองทางแบบวดซา (two-way repeated measured analysis of variance) เพอเปรยบเทยบการปฏบตของคร 2 กลมดงกลาวในขนตอนตางๆ ของกระบวนการจดทาแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน โดยใหตวแปรอสระคอ กลมคร (ครทเคยผานการอบรมเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน และครทไมเคยผานการอบรมเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน) และตวแปรวดซาไดแก การปฏบตของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนใน 4 ขนตอนดงกลาว พบวา โดยภาพรวม คาเฉลยการปฏบตของครทง 2 กลมในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนไมแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 (F(1,452) = 8.94, p<.01) แตพบวาคาเฉลยการปฏบตของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนในขนตอนตางๆ มความแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 (F(3,1356) = 29.76, p<.01) และพบปฏสมพนธระหวางกลมครและการปฏบตของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนในแตละขนตอน (F(3,1356) = 3.04, p<.05) เนองจากพบปฏสมพนธระหวางกลมครและการปฏบตของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนลการเรยนรของนกเรยน ผวจยจงวเคราะหอทธพลอยางงาย (simple effect) ตอไป พบวา ครทเคยผานการอบรมเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนมการปฏบตในขนตอนการเกบรวบรวมผลงาน ขนตอนการคดเลอกและสะทอนความรสกตอผลงาน และขนตอนการปรบปรงแกไขและประเมนผลงานมากกวาครทไมเคยผานการอบรมเกยวกบเรองดงกลาวอยางมนยสาคญทระดบ .01 (F(1,557) = 10.00, p =.002; F(1,557) = 10.83, p =.001 และ F(1,557) = 8.95, p =.003 ตามลาดบ) สวนขนตอนการวางแผนการจดทาแฟมสะสมงานนน ครท เคยและไมเคยผานการอบรมเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนมการปฏบตไมแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 (F(1,557) = 3.48, p =.063)

นอกจากน ผวจยไดเปรยบเทยบการปฏบตของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนระหวางกลมครทเคยและไมเคยผานการอบรมเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนโดยวเคราะหดวยสถตทแบบกลมทเปนอสระตอกน (independent-sample t-test) ผลการวเคราะหพบวา โดยภาพรวม ครทผานการอบรมเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนมการปฏบตในระดบทสงกวาครทไมผานการอบรมเกยวกบเรองดงกลาวในทง 4 ขนตอนของกระบวนการจดทาแฟมสะสมงาน อยางไรกตาม เมอพจารณาผลการวเคราะหเปรยบเทยบในกจกรรมยอยๆ ของ 4 ขนตอนในกระบวนการจดทาแฟมสะสมงาน พบวา ครในสองกลมดงกลาวไมไดมการปฏบตทแตกตางกนในบางกจกรรมยอยของ 4 ขนตอนในกระบวนการจดทาแฟมสะสมงาน ไดแก กจกรรมการศกษามาตรฐานและตวชวดตามหลกสตรในรายวชาและระดบชนทสอนกจกรรมการกาหนดจานวนชนงานทนกเรยนตองสรางในแตละสาระและกจกรรมการเรยนร กจกรรมการแจงใหนกเรยนทราบวาจะใหนกเรยนพฒนา แฟมสะสมงานของตนเองตงแตตนภาคเรยนกจกรรมการกาหนดจดมงหมายของการจดทาแฟมสะสมงานรวมกนกบนกเรยนกจกรรมการกระตนใหนกเรยนเกบรวบรวมผลงานในแฟมพฒนางานอยเสมอและกจกรรมการใหนกเรยนปรบปรงและพฒนาผลงานในแฟมสะสมงานดเดนใหมคณภาพดขนอยเสมอ

Page 116: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

89  

ตารางท 4.4 คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานของการปฏบตของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผล การเรยนรของนกเรยนของกลมครทเคยผานและไมเคยผานการอบรมเกยวกบการใชแฟมสะสมงาน เพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน

มโนทศน อบรม (n=219)

ไมอบรม (n=235)

รวม (n=454)

t/F

M SD M SD M SD 1.การวางแผนการจดทาแฟมสะสมงาน 3.58 0.79 3.43 0.84 3.50 0.82 F = 3.48 1.1 ศกษามาตรฐานและตวชวดตามหลกสตรในรายวชาและระดบชนทสอน

3.78

0.86 3.76 0.97 3.77 0.92 t = 0.22

1.2 กาหนดจานวนชนงานทนกเรยนตองสรางในแตละสาระและกจกรรมการเรยนร

3.59 0.86 3.61 0.88 3.60 0.87 t = -0.18

1.3 แจงใหนกเรยนทราบวาจะใหนกเรยนพฒนาแฟมสะสมงานของตนเองตงแตตนภาคเรยน

3.50 0.98 3.39 1.03 3.44 1.01 t = 1.22

1.4 กาหนดจดมงหมายของการจดทาแฟมสะสมงานรวมกนกบนกเรยน

3.46 0.93 3.32 1.07 3.39 1.01 t =1.42

1.5อธบายเกยวกบขนตอนตางๆ ในกระบวนการจดทาแฟมสะสมงานใหนกเรยนเขาใจ

3.53 0.99 3.40 1.01 3.49 1.03 t = 2.01*

1.6 ชแจงใหนกเรยนทราบเกยวกบจานวนและลกษณะชนงานทนกเรยนตองพฒนาตงแตตนภาคเรยน

3.60

0.92 3.35 0.98 3.49 1.01 t = 2.74**

1.7 อธบายขนตอนการจดทา แฟมสะสมงานใหนกเรยนทราบตงแตตนภาคเรยน

3.57 0.97 3.36 1.04 3.47 0.96 t = 2.20**

1.8 อธบายวธการใชเครองมอประเมนทใชในการจดทาแฟมสะสมงาน (เชน แบบบนทก แบบประเมน และเกณฑการประเมนตางๆ) ใหนกเรยนทราบตงแตตนภาคเรยน

3.53 1.03 3.28 1.03 3.46 1.01 t = 2.57*

Page 117: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

90  

ตารางท 4.4 (ตอ) มโนทศน อบรม

(n=219) ไมอบรม (n=235)

รวม (n=454)

t/F

M SD M SD M SD 2. การเกบรวบรวมผลงาน 3.66 0.88 3.39 0.96 3.52 0.93 F = 10.00**2.1 จดหาหรอใหนกเรยนจดหาวสดอปกรณในการจดทาและจดเกบแฟมสะสมงานทเหมาะสมกบชนงานของนกเรยน

3.56 0.96 3.26 1.03 3.40 1.00 t = 3.25**

2.2 กระตนใหนกเรยนเกบรวบรวมผลงานในแฟมพฒนางานอยเสมอ

3.69 0.96 3.52 1.07 3.60 1.02 t = 1.74

2.3 ใหนกเรยนตรวจสอบความสมบรณของผลงานเบองตนกอนจดเกบลงในแฟมพฒนางาน

3.75 0.94 3.43 1.03 3.59 1.00 t = 3.41**

2.4 ใหนกเรยนจดหมวดหมของผลงานในแฟมพฒนางานอยางเปนระบบ เชน จดเกบผลงานตามจดประสงคการเรยนร จดเกบผลงานตามวน เวลา เปนตน

3.64 0.98 3.35 1.03 3.49 1.01 t = 3.13**

3. การคดเลอกและสะทอนความรสก ตอผลงาน

3.49 0.90 3.20 0.97 3.34 0.95 F = 10.83**

3.1 กาหนดชวงเวลาทชดเจนในการคดเลอกผลงานและสะทอนความรสกตอผลงาน

3.51 0.99 3.22 1.03 3.36 1.02 t = 3.01**

3.2 ใหนกเรยนคดเลอกผลงานจากแฟมพฒนางานไปเกบไวในแฟมสะสมงานดเดนเปนระยะ

3.55 0.99 3.26 1.01 3.40 1.01 t = 3.03**

3.3 กระตนใหนกเรยนใชเกณฑการประเมนผลงานในการพจารณาคดเลอกผลงานจากแฟมพฒนางานไปเกบไวในแฟมสะสมงานดเดน

3.60

0.99 3.25 1.03 3.42 1.03 t = 3.74**

3.4 ใหนกเรยนพจารณาปรบเปลยนผลงานทเกบไวในแฟมสะสมงานดเดนเมอมการคดเลอกผลงานใหมในครงตอไป

3.57 0.98 3.25 1.05 3.40 1.03 t = 3.40**

3.5 ใหนกเรยนทาทะเบยนบนทกผลงานทเกบสะสมในแฟมสะสมงานดเดนเพอใหการเกบรวบรวมผลงานเปนไปอยางมระบบ

3.37 0.98 3.16 1.10 3.26 1.05 t = 2.12*

Page 118: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

91  

ตารางท 4.4 (ตอ) มโนทศน อบรม

(n=219) ไมอบรม (n=235)

รวม (n=454)

t/F

M SD M SD M SD 3.6 ใหนกเรยนเขยน บอกเลา หรอแสดงความรสกและความคดเหนตอผลงานทเกบไวในแฟมสะสมงานดเดน

3.43 1.00 3.13 1.10 3.27 1.06 t = 3.05**

3.7 ใหนกเรยนเขยน บอกเลา หรอแสดงความคดเหนเกยวกบแนวทางการพฒนากระบวนการทางาน และ/หรอ ผลงานในแฟมสะสมงานดเดน

3.40 1.02 3.14 1.10 3.26 1.07 t = 2.62**

4. การปรบปรงแกไขและประเมนผลงาน

3.52 0.92 3.26 0.97 3.39 0.96 F = 8..95**

4.1 ใหนกเรยนปรบปรงและพฒนาผลงานในแฟมพฒนางานใหมคณภาพดขนอยเสมอ

3.55 0.93 3.30 1.02 3.44 0.98 t = 2.35*

4.2 ใหนกเรยนปรบปรงและพฒนาผลงานในแฟมสะสมงานดเดนใหมคณภาพดขนอยเสมอ

3.54 0.96 3.37 1.09 3.45 1.03 t = 1.84

4.3 ใหนกเรยนเจาของผลงานประเมนผลงานตนเองเปนระยะ

3.55 0.97 3.23 0.98 3.39 0.99 t = 3.52**

4.4 ใหเพอนนกเรยนวพากษ ประเมน หรอใหขอมลยอนกลบเกยวกบชนงานของนกเรยนเปนระยะเพอการปรบปรง และพฒนาคณภาพแฟมสะสมงาน

3.47 1.01 3.20 1.02 3.33 1.03 t = 2.83**

4.5 วพากษ ประเมน หรอใหขอมลยอนกลบเกยวกบชนงานของนกเรยนเปนระยะเพอการปรบปรงและพฒนาคณภาพแฟมสะสมงานของนกเรยน

3.54 1.02 3.22 1.07 3.37 1.06 t = 3.24**

4.6 เปดโอกาสใหผปกครองนกเรยนไดวพากษ ประเมน หรอใหขอมลยอนกลบเกยวกบผลงานของนกเรยน

3.48 1.05 3.21 1.14 3.34 1.10 t = 2.64**

Page 119: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

92  

ภาพท 4.1 การปฏบตของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนในกลมครทเคย ผานการอบรมและไมเคยผานการอบรมเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของ นกเรยน

Page 120: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

93  

ตอนท 2 ผลการพฒนากระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษา

ผลการพฒนากระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน แบงการนาเสนอออกเปน 2 ตอน ไดแก 2.1 ผลการพฒนากระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษาทผวจยพฒนาขน 2.2 ผลการตรวจสอบคณภาพกระบวนการจดทาแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษา รายละเอยดของผลการวจยตอนท 2 มดงน 2.1 ผลการพฒนากระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษาทผวจยพฒนาขน จากการสงเคราะหงานวจยทพฒนารปแบบหรอโมเดลการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนในบรบทตางๆ (Ho, Watkins& Kelly, 2001; สกญญรตน คงงาม, 2552; ศรวรรณ แกวฟอง, 2549) ตามทไดนาเสนอในบทท 2 ทาใหไดขนตอนสาคญในกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนในการวจยในครงน4 ขนตอน ไดแก ขนตอนทหนง การวเคราะหตนเอง ขนตอนทสอง การเปรยบเทยบมโนทศนทถกตองและมโนทศนทมอยเดม ขนตอนทสาม การสรางความเขาใจมโนทศนถกตอง และขนตอนทส การปรบเปลยนเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอน จากนนผ วจยไดรางกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใช แฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษาซงประกอบดวย 4 ขนตอนทสงเคราะหจากเอกสารและงานวจยตางๆ ดงกลาว ซงประกอบดวยรายละเอยดเกยวกบวตถประสงค หลกการของกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษา ขนตอนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษา รายละเอยดของกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนบคลากรททาหนาทในการปรบเปลยนมโนทศน ระยะเวลาทใชในการปรบเปลยนโมนทศน และปจจยสนบสนนการปรบเปลยนมโนทศนซงมรายละเอยดพอสงเขปดงน วตถประสงคของกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษา กระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผล การเรยนรของนกเรยนประถมศกษาจดทาขนเพอใหนกวชาการ ศกษานเทศก และครแกนนาใชในการพฒนาครใหมมโนทศนทถกตองทงหลกการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน และการนาผลการประเมนแฟมสะสมงานไปใช และการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนในขนตอนตางๆ 4 ขนตอนหลก ไดแก ขนตอนการวางแผนการจดทาแฟมสะสมงาน ขนตอนการเกบรวบรวมผลงาน ขนตอนการคดเลอกผลงานและสะทอนความรสกตอผลงาน และขนตอนการปรบปรงและประเมนผลงาน หลกการของกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษา

หลกการทใชในการพฒนากระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษาใชหลกการปรบเปลยนมโนทศน (conceptual change) ของ Posner และคณะ (1982) และโมเดลการเรยนรทวสถานะ (dual situated learning model)

Page 121: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

94  

ของ She (2004) ทงน Posner และคณะ (1982) ไดเสนอวาการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนอยางสมบรณตองเปนกระบวนการทชวยใหบคคลนนเกดความไมพงพอใจในมโนทศนทมอยกอนและตองการทจะมมโนทศนใหมทมลกษณะสาคญ 3 ประการ คอ ประการแรก เปนมโนทศนทเขาใจไดงาย ประการทสอง เปนมโนทศนทสมเหตสมผล มความเปนไปได และประการทสาม คอ เปนมโนทศนทมประโยชนสามารถนาไปใชในการแกปญหาตางๆ ได สวนโมเดลการเรยนรทวสถานะของ She (2004) มจดเนนทการเสนอความแตกตางระหวางมโนทศนทถกตองและมโนทศนทบคคลมอยเดมเพอใหบคคลเปรยบเทยบความแตกตางและเกดการเรยนร

กระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทพฒนาขนน เรมตนทการวเคราะหมโนทศนทคลาดเคลอนใน การใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนซงครอบคลมองคประกอบ 2 ประการ ไดแก หลกการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน และการนาผลการประเมนแฟมสะสมงาน ไปใช และวเคราะหการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน ซงครอบคลมกระบวนการจดทาแฟมสะสมงาน 4 ขนตอนดงกลาวขางตน จากนนเมอไดสารสนเทศเกยวกบมโนทศนทคลาดเคลอนและการปฏบตของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน แลวจงดาเนนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครตามกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนตอไป

ขนตอนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการ

เรยนรของนกเรยนประถมศกษา กระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษา ประกอบดวย 4 ขนตอนหลก ไดแก ขนตอนทหนง การวเคราะหตนเอง ขนตอนทสอง การเปรยบเทยบความแตกตางระหวางมโนทศนทถกตองและมโนทศนทมอยเดม ขนตอนทสาม การสรางความเขาใจมโนทศนทถกตอง และขนตอนทสการปรบเปลยนเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอน ซงมรายละเอยดดงน ขนตอนท 1 การวเคราะหตนเอง ขนการวเคราะหตนเองนประกอบดวยขนตอนยอย 2 ขนตอน ไดแก การรบรมโนทศนทคลาดเคลอน และการสะทอนคดตอตนเอง

1.1 การรบรมโนทศนทคลาดเคลอน เปนขนตอนการนาเสนอผลการวเคราะหมโนทศนทคลาดเคลอน ของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษาทไดจากแบบวดมโนทศนเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนใหครรบทราบ ทงผลการวเคราะหในสวนท เปนหลกการของการใชแฟมสะสมงานและการนาผลการประเมนแฟมสะสมงานไปใช ตลอดจน การปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน

1.2 การสะทอนคดตอตนเอง เปนขนตอนทใหครนาผลการวเคราะหมโนทศนทคลาดเคลอนและผล การวเคราะหการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนจากขนตอนทแลวมากาหนดประเดนทตนเองควรปรบเปลยนในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน รวมถงการวเคราะหผลทจะเกดขนจากการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนนนดวย

Page 122: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

95  

ขนตอนท 2 การเปรยบเทยบมโนทศนทถกตองและมโนทศนทมอยเดม ขนการเปรยบเทยบมโนทศนทถกตองและมโนทศนทมอยเดมนประกอบดวยขนตอนยอย 2 ขนตอน

ไดแก การรบรมโนทศนทถกตองและมโนทศนทมอยเดม และการวเคราะหความแตกตางระหวางมโนทศนทถกตองและมโนทศนทมอยเดม

2.1 การรบรมโนทศนทถกตองและมโนทศนทมอยเดมเปนขนตอนการนาเสนอมโนทศนทถกตองในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนใหครรบร และทาใหครเขาใจวามโนทศนทมอยเดมในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนมอะไรบางทงหลกการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนและการนาผลการประเมนแฟมสะสมงานไปใช ตลอดจนการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน

2.2 การวเคราะหความแตกตางระหวางมโนทศนทถกตองและมโนทศนทมอยเดมเปนขนตอนทครระบความแตกตางระหวางมโนทศนทถกตองและมโนทศนทครมอยเดมในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนทงหลกการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน และการนาผลการประเมนแฟมสะสมงานไปใช

ขนตอนท 3 การสรางความเขาใจมโนทศนทถกตอง ขนการสรางความเขาใจมโนทศนทถกตอง ประกอบดวยขนตอนยอย 2 ขนตอน ไดแก การเสรมสราง

ความรความเขาใจเกยวกบหลกการและการปฏบตทถกตองในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน และการแลกเปลยนเรยนรระหวางครเกยวกบปญหาและแนวทางการแกไขปญหา

3.1 การสรางเสรมความรความเขาใจเกยวกบหลกการและการปฏบตทถกตอง เปนขนตอนการใหความรและสรางความเขาใจของครเกยวกบรายละเอยดการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของครทงหลกการและการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน

3.2 การแลกเปลยนเรยนรระหวางครเกยวกบปญหาและแนวทางการแกไขปญหา เปนขนตอนทเปดโอกาสใหครไดสะทอนสภาพและปญหาในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนใหกบเพอนครทใชแฟมสะสมงาน และแลกเปลยนเรยนรกนเกยวกบปญหาและแนวทางในการแกไขปญหาการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน

ขนตอนท 4 การปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอน

ขนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนน ประกอบดวยขนตอนยอย 2 ขนตอน ไดแก การดาเนนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนและการตรวจสอบผลการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอน

4.1 การดาเนนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอน เปนขนตอนทครดาเนนการใชแฟมสะสมงานโดยใชความรความเขาใจทไดรบจากขนตอนท 1 ขนตอนท 2 และขนตอนท 3 มาดาเนนการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน

4.2 การตรวจสอบผลการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอน เปนการวเคราะหมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนซาอกครงภายหลงดาเนนการปรบเปลยนมโนทศนแลว ทงมโนทศนทคลาดเคลอนเกยวกบหลกการของการใชแฟมสะสมงานและการนาผลการประเมนแฟมสะสมงานไปใช ตลอดจนการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน

ขนตอนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมผลงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษาแสดงดงภาพท 4.2

Page 123: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

96  

ภาพท 4.2 ขนตอนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผล การเรยนรของนกเรยนประถมศกษา

3.1 การเสรมสรางความรความเขาใจเกยวกบหลกการและการปฏบตทถกตอง 3.2 การแลกเปลยนเรยนรระหวางครเกยวกบปญหาและแนวทางการแกไขปญหา

ขนตอนท 3 การสรางความเขาใจมโนทศนทถกตอง

ขนตอนท 4 การปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอน

1.1 การรบรมโนทศนทคลาดเคลอน 1.2 การสะทอนคดตอตนเอง

ขนตอนท 1 การวเคราะหตนเอง

2.1 การรบรมโนทศนทถกตองและมโนทศนทมอยเดม 2.2 การวเคราะหความแตกตางระหวางมโนทศนทถกตองและมโนทศนทมอยเดม

ขนตอนท 2 การเปรยบเทยบมโนทศนทถกตองและมโนทศนทมอยเดม

4.1 การดาเนนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอน 4.2 การตรวจสอบผลการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอน

Page 124: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

97  

กจกรรมในกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษา กจกรรมในกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมผลงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษาดาเนนการไปตามขนตอนหลกและขนตอนยอยของกระบวนการปรบเปลยนมโนทศน ซงมรายละเอยดดงน กจกรรมของขนตอนท 1 การวเคราะหตนเอง ดาเนนการตามขนตอนยอยดงน

1.1 ขนตอนยอยการรบรมโนทศนทคลาดเคลอน ประกอบดวยกจกรรมการวเคราะหมโนทศนท คลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนทงมโนทศนทคลาดเคลอนเกยวกบหลกการของการใชแฟมสะสมงานและมโนทศนทคลาดเคลอนเกยวกบการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน และกจกรรมการรบทราบผลการวเคราะหมโนทศนทคลาดเคลอนในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนทงมโนทศนทคลาดเคลอนเกยวกบหลกการของการใชแฟมสะสมงานและมโนทศนทคลาดเคลอนเกยวกบการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน ในขนตอนยอยนจะใหครทาแบบวดมโนทศนเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนเพอวเคราะหมโนทศนเกยวกบหลกการของการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน และมโนทศนเกยวกบการนาผลการประเมนแฟมสะสมงานไปใช ตลอดจนวเคราะหการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน จากนนประมวลผลการตอบแบบวดเพอวเคราะหมโนทศนทคลาดเคลอนเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนเปนรายบคคล โดยวเคราะหเปนรายขอและวเคราะหภาพรวมโดยรายละเอยดผลการวเคราะหม2 สวน ไดแก มโนทศนทคลาดเคลอนเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน และการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน และแจงผลการวเคราะหมโนทศนทคลาดเคลอนและการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนใหครรบทราบ โดยเครองมอทใชในขนตอนยอยนคอแบบวดมโนทศนเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน (เอกสารหมายเลข 1) 1.2 ขนตอนยอยการสะทอนคดตอตนเอง ประกอบดวยกจกรรมการกาหนดประเดนทตนเองควรปรบเปลยนในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน และกจกรรมการวเคราะหผลทจะเกดขนจากการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอน ในขนตอนยอยนจะใหครพจารณาผลการวเคราะห มโนทศนทคลาดเคลอน และการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนในขนตอน 1.1 แลวกาหนดประเดนทตนเองควรปรบเปลยนในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน จากนนใหครวเคราะหผลทจะเกดขนหลงจากทครปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนในการใชแฟมสะสมงานตามประเดนทกาหนดไวกอนหนาน โดยเครองมอทใชในขนตอนยอยนคอ แบบบนทกผลการวเคราะหและประเดนทตองปรบเปลยนในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน(เอกสารหมายเลข 2)

Page 125: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

98  

กจกรรมของขนตอนท 2 การเปรยบเทยบมโนทศนทถกตองและมโนทศนทมอยเดม ดาเนนการตามขนตอนยอยดงน 2.1 ขนตอนยอยการรบรมโนทศนทถกตองและมโนทศนทมอยเดม ประกอบดวยกจกรรมการนาเสนอมโนทศนทถกตองในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนใหครรบร และกจกรรมการทาใหครเขาใจวามโนทศนทมอยเดมในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนมอะไรบาง ในขนตอนยอยนใหนาเสนอขอความตามคาถามในแบบวดมโนทศนเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนทเปนมโนทศนทถกตองและมโนทศนทคลาดเคลอนทงหลกการในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน และการนาผลการประเมนแฟมสะสมงานไปใชใหครรบทราบและพจารณา โดยเครองมอทใชในขนตอนยอยนคอเอกสารมโนทศนทถกตองและมโนทศนทมในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน (เอกสารหมายเลข 3) 2.2 ขนตอนยอยการวเคราะหความแตกตางระหวางมโนทศนทถกตองและมโนทศนทมอยเดมกจกรรมในขนตอนนคอกจกรรมการระบความแตกตางระหวางมโนทศนทถกตองและมโนทศนทครมอยเดมในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน ในขนตอนยอยนจะใหครพจารณามโนทศนทถกตองและมโนทศนทมตามเอกสารหมายเลข 3แลววพากษความแตกตางระหวางมโนทศนทถกตองและมโนทศนทมอยเดม ในการวพากษความแตกตางระหวางมโนทศนทถกตองและมโนทศนทมอยเดมอาจทาในลกษณะใหครอภปรายรวมกนในกลม หรอการอภปรายกบผทาหนาทปรบเปลยนมโนทศนกได โดยเครองมอทใชในขนตอนยอยนคอเอกสารมโนทศนทถกตองและมโนทศนทมในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน (เอกสารหมายเลข 3)

กจกรรมของขนตอนท 3การสรางความเขาใจมโนทศนทถกตอง ดาเนนการตามขนตอนยอยดงน 3.1 ขนตอนยอยการเสรมสรางความรความเขาใจเกยวกบหลกการและการปฏบตทถกตอง กจกรรมในขนตอนนคอกจกรรมการใหความรและสรางความเขาใจของครเกยวกบรายละเอยดการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของครในดานหลกการและการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน ในขนตอนยอยนจะเปนการใหความรแกครเกยวกบหลกการทถกตองในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน และ การนาผลการประเมนแฟมสะสมงานไปใช โดยสามารถใชรปแบบทหลากหลายในการสรางความรความเขาใจของครเชน การบรรยายความร การฝกอบรมปฏบตการ การศกษาเอกสารความรดวยตวเอง เปนตน โดยเครองมอทในขนตอนยอยนคอ เอกสารความรเกยวกบรายละเอยดในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน(เอกสารหมายเลข 4) 3.2 ขนตอนยอยการแลกเปลยนเรยนรระหวางครเกยวกบปญหาและแนวทางการแกไขปญหา กจกรรมในขนตอนยอยนคอกจกรรมการแลกเปลยนเรยนรระหวางครเกยวกบปญหาและแนวทางการแกไขปญหาการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนในขนตอนยอยนจะเปดโอกาสใหครไดแลกเปลยนเรยนรเกยวกบปญหาและแนวทางการแกไขปญหาในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนในชองทางตางๆ เชน การจดการประชมกลม การสรางกลมไลนสนทนาเพอแลกเปลยนเรยนรระหวางครทใชแฟมสะสมงานในการประเมนผลการเรยนรของนกเรยน โดยเครองมอในขนตอนยอยนคอ เอกสารประเดนสาหรบการแลกเปลยนเรยนรระหวางครเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน (เอกสารหมายเลข 5)

Page 126: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

99  

กจกรรมของขนตอนท 4 การปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอน ดาเนนการตามขนตอนยอยดงน 4.1 ขนตอนยอยการดาเนนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอน กจกรรมในขนตอนยอยนคอกจกรรมการดาเนนการของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน ในขนตอนยอยนจะใหครวางแผนกจกรรมในแตละขนตอนของการจดทาแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน แลวใหครดาเนนการประเมนการเรยนรของนกเรยนโดยใชแฟมสะสมงานตามทกาหนดแผนไว โดยเครองมอในขนตอนยอยน คอ แบบบนทกแผนการดาเนนการของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน (เอกสารหมายเลข 6) 4.2 ขนตอนยอยการตรวจสอบผลการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอน กจกรรมในขนตอนยอยนคอ กจกรรมการวเคราะหมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนซาอกครงภายหลงดาเนนการปรบเปลยนมโนทศนแลว ทงมโนทศนทคลาดเคลอนเกยวกบหลกการของการใชแฟมสะสมงานและมโนทศนทคลาดเคลอนเกยวกบการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนในขนตอนยอยนจะใหครทาแบบวดมโนทศนเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนเพอวเคราะหมโนทศนเกยวกบหลกการของการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน และมโนทศนเกยวกบการนาผลการประเมนแฟมสะสมงานไปใช ตลอดจนวเคราะหการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน แลวประมวลผลการตอบแบบวดเพอวเคราะหมโนทศนทคลาดเคลอนเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนเปนรายบคคล โดยวเคราะหเปนรายขอและวเคราะหภาพรวมโดยรายละเอยดผลการวเคราะหม 2 สวน ไดแก มโนทศนทคลาดเคลอนเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน และการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน จากนนแจงผลการวเคราะหมโนทศนทคลาดเคลอนและการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนใหครรบทราบ และสรปผลการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอน แลวสรปผลการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนและการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน

กจกรรม รายละเอยดของกจกรรม และเครองมอทใชในแตละขนตอนของกระบวนการปรบเปลยน มโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษาแสดงดงตารางท 4.5

Page 127: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

100  

ตารางท 4.5 ขนตอน กจกรรม และเครองมอทใชในกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครใน การใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษา

ขนตอน กจกรรม รายละเอยดกจกรรม เครองมอ ขนตอนท 1 การวเคราะหตนเอง 1.1 การรบรมโนทศนทคลาดเคลอน

- ก า ร ว เ ค ร า ะ ห มโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมส ะ ส ม ง า น เ พ อประเมนผลการเรยนรขอ งน ก เรยนท งม โนท ศ น ท ค ล าด เคล อนเกยวกบหลกการของการใชแฟมสะสมงานแ ล ะ ม โ น ท ศ น ทคลาดเคลอนเกยวกบการป ฏ บ ต ในการใชแ ฟ ม ส ะสม งาน เพ อประเมนผลการเรยนรของนกเรยน - การรบทราบผลการวเคราะหมโนท ศ นทคลาดเคลอนในการใชแ ฟ ม ส ะสม งาน เพ อประเมนผลการเรยนรขอ งน ก เรยนท งม โนท ศ น ท ค ล าด เคล อนเกยวกบหลกการของการใชแฟมสะสมงานแ ล ะ ม โ น ท ศ น ทคลาดเคลอนเกยวกบการป ฏ บ ต ในการใชแ ฟ ม ส ะสม งาน เพ อประเมนผลการเรยนรของนกเรยน

- ใหครทาแบบวดมโนทศนเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนเพอวเคราะหมโนทศนเกยวกบหลกการของการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน และมโนทศนเกยวกบการนาผลการประเมนแฟมสะสมงานไปใช ตลอดจนวเคราะหการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพ อป ระ เม น ผลการเร ยน ร ข อ งนกเรยน - ประมวลผลการตอบแบบวดเพอวเคราะหมโนทศนทคลาดเคลอนเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนเปนรายบคคล โดยวเคราะหเปนรายข อ แ ล ะ ว เค ราะ ห ภ าพ รวม โด ยรายละเอยดผลการวเคราะหม2 สวน ได แ ก ม โนท ศ น ท ค ล าด เคล อ นเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน และการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน - แจงผลการวเคราะหมโนทศนทคลาดเคลอนและการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนใหครรบทราบ

- แบบวดมโนทศนเกยวกบการใชแฟมส ะ ส ม ง า น เ พ อป ร ะ เม น ผ ล ก า รเรยนรของนกเรยน

Page 128: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

101  

ตารางท 4.5 (ตอ) ขนตอน กจกรรม รายละเอยดกจกรรม เครองมอ

1.2 การสะทอนคดตอตนเอง

- การกาหนดประเดนทตนเองควรปรบเปลยนในการใชแ ฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน - การวเคราะหผลทจะเ ก ด ข น จ า ก ก า รปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอน

- ใหครพจารณาผลการวเคราะห มโนทศนทคลาดเคลอน และการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนในขนตอน 1.1 แลวกาหนดประเดนทตนเองควรป รบเปล ยนในการใช แฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน - ให ค ร ว เคราะห ผลท จะ เกดข นหลงจากทครปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนในการใชแฟมสะสมงานตามประเดนทกาหนดไวกอนหนาน

- แบบบนทกผลการว เ ค ร า ะ ห แ ล ะป ร ะ เ ด น ท ต อ งปรบเปลยนในการใชแฟมสะสมงานเพอป ร ะ เม น ผ ล ก า รเรยนรของนกเรยน

ขนตอนท 2 การเปรยบเทยบมโนทศนทถกตองและมโนทศนทมอยเดม 2.1 การรบรม โน ท ศ น ทถ ก ตองและมโนทศนท มอยเดม

- การนาเสนอมโนทศนทถกตองในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมน ผ ล ก า ร เ ร ย น ร ข อ งนกเรยนใหครรบร - การทาใหครเขาใจวามโนทศนทมอยเดมในการใชแฟมสะสมงานเพ อป ระ เม นผลการเรยนรของนกเรยนมอะไรบาง

- นาเสนอขอความตามคาถามในแบบวดมโนทศน เกยวกบการใช แฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนทเปนมโนทศนทถกตองและมโนทศนทคลาดเคลอนทงหลกการในการใชแฟมสะสมงานเพ อป ระ เม น ผลการเร ยน ร ข อ งนกเรยน และการนาผลการประเมนแฟมสะสมงานไปใชใหครรบทราบและพจารณา

- เอกสารมโนทศนทถกตองและมโนทศนท ม ใน ก าร ใช แ ฟ มส ะ ส ม ง า น เ พ อป ร ะ เม น ผ ล ก า รเรยนรของนกเรยน

2.2ก า รว เ ค ร า ะ หค ว า มแ ต ก ต า งระหวางมโนทศนทถกตองและมโนทศนทมอยเดม

- ก า ร ร ะ บ ค ว า มแตกตางระหวางมโนทศนทถกตองและมโนทศนท ครมอ ย เดมในการใชแฟมสะสมงานเพ อป ระ เม นผลการเรยนรของนกเรยน

- ใหครพจารณามโนทศนทถกตองแ ล ะม โน ท ศ น ท ม ต าม เอ ก ส ารหม าย เลข 3แล ว วพ าก ษ ค วามแตกตางระหวางมโนทศนทถกตองและมโนท ศ นท ม อ ย เดม ในการวพากษความแตกตางระหวางมโนทศนทถกตองและมโนทศนทมอยเดมอาจทาในลกษณะใหครอภปรายรวมกนในกลม หรอการอภปรายกบผทาหนาทปรบเปลยนมโนทศนกได

- เอกสารมโนทศนทถกตองและมโนทศนท ม ใน ก าร ใช แ ฟ มส ะ ส ม ง า น เ พ อป ร ะ เม น ผ ล ก า รเรยนรของนกเรยน

Page 129: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

102  

ตารางท 4.5 (ตอ) ขนตอน กจกรรม รายละเอยดกจกรรม เครองมอ ขนตอนท 3 การสรางความเขาใจมโนทศนทถกตอง 3.1 การเสรมสรางความรความเขาใจเกยวกบหลกการและการปฏบตทถกตอง

- การให ความร และสรางความเขาใจของครเก ยวกบรายละเอยดการใชแฟมสะสมงานเพ อป ระ เม นผลการเรยนรของครในดานหลกการและการปฏบตในการใชแ ฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน

- ใหความรแกครเกยวกบหลกการทถกตองในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน และ การนาผลการประเมนแฟมสะสมงาน ไป ใช โดยสามารถใชรปแบบทหลากหลายในการสรางความรความเขาใจของครเชน การบ รรย ายค วาม ร ก ารฝ ก อบ รมปฏบตการ การศกษาเอกสารความรดวยตวเอง เปนตน

-เอ ก ส า ร ค ว า ม รเกยวกบรายละเอยดในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลก า ร เ ร ย น ร ข อ งนกเรยน

3.2 การแลกเปลยนเรยนรระหวางครเกยวกบปญหาและแนวทางการแกไขปญหา

- การแลกเปลยนเรยนรระห ว างค ร เ ก ย ว ก บปญหาและแนวทางการแ ก ไข ป ญ ห าก าร ใ ช แ ฟ ม ส ะสม งาน เพ อประเมนผลการเรยนรของนกเรยน

- เปดโอกาสใหค รไดแลกเปล ยนเร ยน ร เก ย ว กบ ปญ หาและแนวท างก ารแก ไข ป ญ ห าใน ก าร ใ ช แฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนในชองทางตางๆ เชน การจดการประชมกลม การสรางกลมไลนสนทนาเพอแลกเปลยนเรยนรระหวางครทใชแฟมสะสมงานในการประเมนผลการเรยนรของนกเรยน

- เอกสารประเดนส า ห ร บ ก า รแลกเปล ยน เรยน รระหวางครเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน

ขนตอนท 4 การปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอน 4.1 การดาเนนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอน

- การดาเนนการของครในการใชแ ฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน

- ใหครวางแผนกจกรรมในแตละขนตอนของการจดทาแฟมสะสมงานเพ อป ระ เม น ผลการเร ยน ร ข อ งนกเรยน - ใหครดาเนนการประเมนการเรยนรของนกเรยนโดยใชแฟมสะสมงานตามทกาหนดแผนไว

- แ บ บ บ น ท กแผนการดาเนนการของครในการใชแฟมส ะ ส ม ง า น เ พ อป ร ะ เม น ผ ล ก า รเรยนรของนกเรยน

Page 130: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

103  

ตารางท 4.5 (ตอ)

ขนตอน กจกรรม รายละเอยดกจกรรม เครองมอ 4.2 การตรวจสอบผลการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอน

- ก าร ว เค ราะห ม โนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนซาอ ก ค ร ง ภ า ย ห ล งดาเนนการปรบเปลยนมโนทศนแลว ทงมโนท ศ น ท ค ล าด เคล อนเกยวกบหลกการของการใชแฟมสะสมงานแ ล ะ ม โ น ท ศ น ทคลาดเคลอนเกยวกบการป ฏ บ ต ในการใชแ ฟ ม ส ะสม งาน เพ อประเมนผลการเรยนรของนกเรยน

- ใหครทาแบบวดมโนทศนเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนเพอวเคราะหมโนทศนเกยวกบหลกการของการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน และมโนทศนเกยวกบการนาผลการประเมนแฟมสะสมงานไปใช ตลอดจนวเคราะหการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพ อป ระ เม น ผลการเร ยน ร ข อ งนกเรยน - ประมวลผลการตอบแบบวดเพอวเคราะหมโนทศนทคลาดเคลอนเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนเปนรายบคคล โดยวเคราะหเปนรายข อ แ ล ะ ว เค ราะ ห ภ าพ รวม โด ยรายละเอยดผลการวเคราะหม2 สวน ได แ ก ม โนท ศ น ท ค ล าด เคล อ นเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน และการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน - แจงผลการวเคราะหมโนทศนทคลาดเคลอนและการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนใหครรบทราบ และสรปผลการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอน - สรปผลการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนและการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน

- แบบวดมโนทศนเกยวกบการใชแฟมส ะ ส ม ง า น เ พ อป ร ะ เม น ผ ล ก า รเรยนรของนกเรยน (เอกสารหมายเลข 1)- แบบสรปผลการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนและการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอป ร ะ เม น ผ ล ก า รเรยนรของนกเรยน

Page 131: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

104  

บคลากรททาหนาทในการปรบเปลยนมโนทศน บคคลททาหนาทในการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนอาจเปนศกษานเทศก หรอนกการศกษา ซงจะตองมทงคณลกษณะทางวชาการและบคลกภาพทเหมาะสม ในดานคณลกษณะทางวชาการ บคลากรทเขามาชวยในการปรบเปลยนมโนทศนจะตองมความรความเขาใจทถกตองเกยวกบธรรมชาต หลกการ และกระบวนการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน ซงจะทาใหสามารถวเคราะหและปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนไดอยางถกตองและมประสทธภาพ ในดานบคลกภาพจะตองมความเปนกลยาณมตร มความกระตอรอรน พรอมทจะกระตนและแนะนาชวยเหลอและสรางแรงจงใจ สรางทศนคตทดของครในการใชแฟมสะสมงานและปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใช แฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนโดยบคลากรทชวยในการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนอาจะเปนนกวชากร หรอศกษานเทศก ทมความรและประสบการณในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนไดอยางถกตอง ทงน บคลากรทจะเปนผทชวยในการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนจะตองศกษาคมอการใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษาฉบบนใหเขาใจอยางแทจรงกอนเรมดาเนนการ ซงจะรวมถงการวเคราะหมโนทศนทคลาดเคลอนขนตอน และกจกรรมตางๆ ในการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนในการประเมนนกเรยนดวยแฟมสะสมงานดวย

ระยะเวลาทใชในการปรบเปลยนมโนทศน ระยะเวลาท ใชในการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอ

ประเมนผลการเรยนรของนกเรยนคอตงแตกอนภาคการศกษาจนสนสดภาคการศกษา อยางนอย 1 ภาค โดยกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนซงประกอบดวย 4 ขนตอนหลก ไดแก ขนตอนทหนง การวเคราะหตนเอง ขนตอนทสอง การเปรยบเทยบความแตกตางระหวางมโนทศนทถกตองและมโนทศนทม และขนตอนทสาม การสรางความเขาใจมโนทศนทถกตองจะดาเนนการกอนเปดภาคเรยนสวนขนตอนทสการปรบเปลยนเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนจะดาเนนการในชวงเปดภาคเรยนแลวจนกระทงสนสดภาคเรยน

ในขนตอนท 1 การวเคราะหตนเอง ขนตอนยอย 1.1 การรบรมโนทศนทคลาดเคลอน และขนตอนยอย 1.2 การสะทอนคดตอตนเอง ใชเวลาขนตอนยอยละประมาณ 2-3 ชวโมงกอนเปดภาคเรยน ในขนตอนท 2 การเปรยบเทยบมโนทศนทถกตองและมโนทศนทมอยเดม ขนตอนยอย 2.1 การรบรมโนทศนทถกตองและมโนทศนทมอยเดม และขนตอนยอย 2.2 การวเคราะหความแตกตางระหวางมโนทศนทถกตองและมโนทศนทมอยเดม ใชเวลาขนตอนยอยละประมาณ 2-3 ชวโมงกอนเปดภาคเรยนเชนเดยวกน ในขนตอนท 3การสรางความเขาใจมโนทศนทถกตอง ขนตอนยอย 3.1 การเสรมสรางความรความเขาใจเกยวกบหลกการและการปฏบตทถกตอง ใชเวลาประมาณ 3-4 ชวโมงกอนเปดภาคเรยน ขนตอนยอย 3.2 การแลกเปลยนเรยนรระหวางครเกยวกบปญหาและแนวทางการแกไขปญหา ใชเวลาประมาณ 1-2 ชวโมงกอนเปดภาคเรยน ในขนตอนท 4 การปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอน ขนตอนยอย 4.1 การดาเนนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอน ดาเนนการในชวงระหวางเปดภาคเรยน สวนขนตอนยอยท 4.2 การตรวจสอบผลการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอน ใชเวลาประมาณ 2-3 ชวโมงในชวงปลายภาคเรยน ระยะเวลาดาเนนการ

Page 132: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

105  

ในแตละขนตอนของกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนมรายละเอยดดงตารางท 4.6

ตารางท 4.6 ระยะเวลาทใชในแตละขนตอนของกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนในการใช แฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน

ขนตอนหลก ขนตอนยอย ระยะเวลา ขนตอนท 1 การวเคราะหตนเอง

1.1 การรบรมโนทศนทคลาดเคลอน

2-3 ชวโมง กอนเปดภาคเรยน

1.2 การสะทอนคดตอตนเอง 2-3 ชวโมง กอนเปดภาคเรยน

ขนตอนท 2 การเปรยบเทยบมโนทศนทถกตองและมโนทศนทมอยเดม

2.1 การรบรมโนทศนทถกตองและมโนทศนทมอยเดม

2-3 ชวโมง กอนเปดภาคเรยน

2.2 การวเคราะหความแตกตางระหวางมโนทศนทถกตองและมโนทศนทมอยเดม

2-3 ชวโมง กอนเปดภาคเรยน

ขนตอนท 3 การสรางความเขาใจมโนทศนทถกตอง

3.1 การเสรมส รางความรความเข าใจเกยวกบหลกการและการปฏบตทถกตอง

3-4 ชวโมง กอนเปดภาคเรยน

3.2 การแลกเปล ยน เรยน รระห วางค รเกยวกบปญหาและแนวทางการแกไขปญหา

1-2 ชวโมง กอนเปดภาคเรยน

ขนตอนท 4 การปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอน

4.1 การดาเนนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอน

ระหวาง เปดภาคเรยน

4.2การตรวจสอบผลการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอน

2-3 ชวโมง ปลายภาคเรยน

ปจจยสนบสนนการปรบเปลยนมโนทศน ปจจยสนบสนนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนใหมประสทธภาพ มดงน

1. ผบรหารสถานศกษาควรเรมตงแตมนโยบายใหครใชวธการประเมนทหลากหลาย โดยเฉพาะ การประเมนตามสภาพจรง และการประเมนโดยใชแฟมสะสมงานการเรยนร อานวยความสะดวกและใหเวลาครในการวเคราะหตนเองเกยวกบมโนทศนทคลาดเคลอนในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน และพฒนาตนเองเพอปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนดงกลาวตลอดจนชวยสรางเจตคตทดใหแกครในเรองดงกลาวดวย

2. ครจะตองมเจตคตทดตอการประเมนทหลากหลาย การประเมนตามสภาพจรง และการประเมน โดยใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน นอกจากนน ครควรมความกระตอรอรนอยากพฒนาตนเองในเรองการประเมนการเรยนรของนกเรยนโดยใชแฟมสะสมงานการเรยนรใหมประสทธภาพ ถกตองตามหลกการ

Page 133: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

106  

3. เพอครในกลมสาระการเรยนรและโรงเรยนเดยวกน จะตองมความสนใจในการประเมนการเรยนร ของนกเรยนดวยวธการทหลากหลาย การประเมนตามสภาพจรง และการประเมนโดยใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนและมความกระตอรอรน แลกเปลยนเรยนรรวมกบครทใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนดวย 2.2 ผลการตรวจสอบคณภาพกระบวนการจดทาแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษา

ผลการตรวจสอบคณภาพกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนพจารณาจากผลการตรวจสอบคมอการใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทผวจยพฒนาขนแสดงดงตารางท 4.7 ซงพบวา ผทรงคณวฒมความเหนวาองคประกอบตางๆ ของกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนทผวจยพฒนาขนมคณภาพอยในระดบมากถงมากทสด โดยประเดนหลกทผทรงคณวฒมความเหนวามคณภาพในระดบมากทสดไดแก ความเหมาะสมของวตถประสงคของกระบวนการปรบเปลยนมโนทศน (M = 5.00, SD = 0.00) ความเหมาะสมชดเจนของหลกการของกระบวนการปรบเปลยนมโนทศน (M = 5.00, SD = 0.00)ความสอดคลองของขนตอนหลกและขนตอนยอยกบหลกการปรบเปลยนมโนทศน (M = 5.00, SD = 0.00) ความเหมาะสมของกจกรรมในกระบวนการปรบเปลยนมโนทศน (M = 4.80, SD = 0.45) ความเหมาะสมของเครองมอทใชประกอบการทากจกรรมในแตละขนตอนของกระบวนการปรบเปลยนมโนทศน (M = 4.60, SD = 0.55) ความเหมาะสมของเครองมอทใชประกอบการทากจกรรมในแตละขนตอนของกระบวนการปรบเปลยนมโนทศน (M = 4.60, SD = 0.55) และความเหมาะสมของลกษณะของบคลาการททาหนาทในการปรบเปลยนมโนทศน(M = 4.60, SD = 0.55) สวนประเดนหลกทผทรงคณวฒมความเหนวามคณภาพในระดบมาก ไดแก ความเหมาะสมของระยะเวลาทใชในการปรบเปลยนมโนทศน (M = 4.40, SD = 0.55) และความเหมาะสมของปจจยสนบสนนการปรบเปลยนมโนทศน (M = 4.00, SD = 1.00)

ตารางท 4.7 ผลการตรวจสอบคณภาพกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใช แฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนทผวจยพฒนาขน

ประเดนการตรวจสอบ ผลการตรวจสอบคณภาพ

ระดบคณภาพ

M SD 1. ความเหมาะสมของวตถประสงคของกระบวนการปรบเปลยนมโนทศน

5.00 0.00 มากทสด

2. ความเหมาะสมชดเจนของหลกการของกระบวนการปรบเปลยนมโนทศน

5.00 0.00 มากทสด

3.ความสอดคลองของขนตอนหลกและขนตอนยอยกบหลกการปรบเปลยนมโนทศน

5.00 0.00 มากทสด

Page 134: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

107  

ตารางท 4.7 (ตอ) ประเดนการตรวจสอบ ผลการตรวจสอบ

คณภาพ ระดบคณภาพ

M SD 3.1 ขนตอนท 1 การวเคราะหตนเอง 4.60 0.55 มากทสด ขนตอนยอย 1.1 การรบรมโนทศนทคลาดเคลอน 4.20 1.79 มาก ขนตอนยอย 1.2 การสะทอนคดตอตนเอง 5.00 0.00 มากทสด 3.2 ขนตอนท 2 การเปรยบเทยบมโนทศนทถกตองและมโนทศนทมอยเดม

4.80 0.45 มากทสด

ขนตอนยอย 2.1 การรบรมโนทศนทถกตองและมโนทศนทมอยเดม

3.80 1.64 มาก

ขนตอนยอย 2.2 การวเคราะหความแตกตางระหวาง มโนทศนทถกตองและมโนทศนทมอยเดม

4.00 1.73 มากทสด

3.3 ขนตอนท 3 การสรางความเขาใจมโนทศนทถกตอง 4.60 0.55 มากทสด ขนตอนยอยท 3.1 การสรางเสรมความรความเขาใจเกยวกบหลกการและการปฏบตทถกตอง

4.60 0.55 มากทสด

ขนตอนยอยท 3.2 การแลกเปลยนเรยนรระหวางครเกยวกบปญหาและแนวทางการแกไขปญหา

4.20 0.84 มาก

3.4 ขนตอนท 4 การปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอน 5.00 0.00 มากทสด ขนตอนยอยท 4.1 การดาเนนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอน

4.60 0.55 มากทสด

ขนตอนยอยท 4.2 การตรวจสอบผลการปรบเปลยน มโนทศนทคลาดเคลอน

4.60 0.55 มากทสด

4. ความเหมาะสมของกจกรรมในกระบวนการปรบเปลยน มโนทศน

4.80 0.45 มากทสด

4.1 กจกรรมในขนตอนท 1 การวเคราะหตนเอง 4.60 0.55 มากทสด กจกรรมในขนตอนท 1.1 การรบรมโนทศนทคลาดเคลอน 4.60 0.55 มากทสด กจกรรมในขนตอนท 1.2 การสะทอนคดตอตนเอง 4.80 0.45 มากทสด 4.2 กจกรรมในขนตอนท 2 การเปรยบเทยบมโนทศนทถกตอง และมโนทศนทมอยเดม

4.80 0.45 มากทสด

กจกรรมในขนตอนท 2.1 การรบรมโนทศนทถกตองและ มโนทศนทมอยเดม

4.40 0.55 มาก

กจกรรมในขนตอนท 2.2 การวเคราะหความแตกตาง ระหวางมโนทศนทถกตองและมโนทศนทมอยเดม

4.40 0.55 มาก

Page 135: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

108  

ตารางท 4.7 (ตอ) ประเดนการตรวจสอบ ผลการตรวจสอบ

คณภาพ ระดบคณภาพ

M SD 4.3 กจกรรมในขนตอนท 3 การสรางความเขาใจมโนทศนท ถกตอง

4.80 0.45 มากทสด

กจกรรมในขนตอนท 3.1 การสรางเสรมความรความเขาใจ เกยวกบหลกการและการปฏบตทถกตอง

4.80 0.45 มากทสด

กจกรรมในขนตอนท 3.2 การแลกเปลยนเรยนรระหวางคร เกยวกบปญหาและแนวทางการแกไขปญหา

4.40 0.55 มาก

4.4 กจกรรมในขนตอนท 4 การปรบเปลยนมโนทศนท คลาดเคลอน

4.80 0.45 มากทสด

กจกรรมในขนตอนท 4.1 การดาเนนการปรบเปลยน มโนทศนทคลาดเคลอน

4.60 0.55 มากทสด

กจกรรมในขนตอนท 4.2 การตรวจสอบผลการปรบเปลยน มโนทศนทคลาดเคลอน

4.40 0.55 มาก

5. ความเหมาะสมของเครองมอทใชประกอบการทากจกรรมในแตละขนตอนของกระบวนการปรบเปลยนมโนทศน

4.60 0.55 มากทสด

5.1 แบบวดมโนทศนเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอ ประเมนผลการเรยนรของนกเรยนและเกณฑการตดสน

4.80 0.45 มากทสด

5.2 แบบบนทกผลการวเคราะหและประเดนทตองปรบเปลยน ในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของ นกเรยน

4.80 0.45 มากทสด

5.3 เอกสารมโนทศนทถกตองและมโนทศนทมในการใช แฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน

4.20 0.84 มาก

5.4 เอกสารความรเกยวกบรายละเอยดในการใชแฟมสะสมงาน เพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน

4.20 0.45 มาก

5.5 เอกสารประเดนสาหรบการแลกเปลยนเรยนรระหวางคร เกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนร ของนกเรยน

4.40 0.55 มาก

5.6 แบบบนทกแผนการดาเนนการของครในการใช แฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน

4.60 0.55 มากทสด

5.7 แบบสรปผลการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนและ การปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการ เรยนรของนกเรยน

4.80 0.45 มากทสด

6. ความเหมาะสมของลกษณะของบคลาการททาหนาทในการปรบเปลยนมโนทศน

4.60 0.55 มากทสด

7. ความเหมาะสมของระยะเวลาทใชในการปรบเปลยนมโนทศน 4.40 0.55 มาก

Page 136: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

109  

นอกจากน ผทรงคณวฒใหขอคดเหนวากระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนในการใช แฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนทพฒนาขนมจดเดนคอมลาดบขนตอนและกจกรรมตางๆ ทชดเจน เขาใจไดไมยาก นาจะเปนประโยชนตอผนาไปใชอยางไรกตาม จากรางกระบวนการปรบเปลยน มโนทศนทพฒนาขน ยงไมไดระบใหครดวยกนเองเปนผทสามารถทาหนาทในการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของเพอนครดวยกนได และยงมเนอหาบางของคมอทมความซาซอน จงมขอเสนอแนะใหระบเพมเตมใหครดวยกนเองเปนบคคลากรททาหนาทในการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนในการใช แฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนดวย และใหจดเนอหาในคมอใหกระชบไมซาซอนไปมา ตลอดจนปรบภาษาใหกระชบยงขน ผวจยไดนาขอเสนอแนะทงหมดของผทรงคณวฒไปปรบปรงกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน แลวจดทาเปนคมอกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษาฉบบสมบรณดงแสดงในภาคผนวก ฉ

Page 137: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

110  

  

ตอนท 3 ผลการตรวจสอบประสทธผลของกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษา ผลการตรวจสอบประสทธผลของกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษา แบงการนาเสนอออกเปน 8 ตอน ไดแก 3.1 ขอมลเบองตนเกยวกบครทเขารวมกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน 3.2 ผลการวเคราะหคาสถตพนฐานคะแนนกอนการใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษา 3.3 ผลการวเคราะหคาสถตพนฐานคะแนนหลงการใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษา 3.4 ผลการเปรยบเทยบคะแนนกอนและหลงการใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใช แฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษา 3.5 ผลการวเคราะหรปแบบ การปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษา 3.6 ผลการเปรยบเทยบคะแนนมโนทศนในการใชแฟมสะสมงานของครทเขารวมและไมไดเขารวมกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษา และ 3.7 ผลการใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใช แฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษาทไดจากการสมภาษณรายละเอยดของผลการวจยตอนท 3 มดงน 3.1 ขอมลเบองตนเกยวกบครท เขารวมกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนในการใช แฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน ครทเขารวมกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนมจานวน 20 คนมประสบการณการสอน 1 ถง 16 ป เปนครในกลมสาระการเรยนรภาษาตางประเทศจานวน 5 คนกลมสาระการเรยนรวทยาศาสตรจานวน 3 คนกลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษาจานวน 3 คน กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร 4 คน กลมสาระการเรยนรภาษาไทย จานวน 2 คน กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม 2 คน และกลมสาระการเรยนรศลปศกษา จานวน 1 คน ในจานวนนเปนครทสอนในระดบชนประถมศกษาปท 1จานวน 3 คน สอนในระดบชนประถมศกษาปท 2 จานวน 3 คน สอนในระดบชนประถมศกษาปท 3 จานวน 4 คน สอนในระดบชนประถมศกษาปท 4 จานวน 3 คน สอนในระดบชนประถมศกษาปท 5 จานวน 5 คน และสอนในระดบชนประถมศกษาปท 6 จานวน 2 คน และในจานวนนสวนใหญ ซงมจานวน 17 คนเคยผานการอบรมเกยวกบแฟมสะสมงานขอมลเบองตนเกยวกบครทเขารวมกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนแสดงดงตารางท 4.8

Page 138: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

111  

  

ตารางท 4.8 ขอมลเบองตนเกยวกบครทเขารวมกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนในการใช แฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน ลาดบท ชอสมมต ประสบการณ

การสอน กลมสาระ การเรยนร

ระดบชน การอบรมเกยวกบ

แฟมสะสมงาน

1 ก 1 ภาษาตางประเทศ ป.1 ไมเคย 2 ข 8 วทยาศาสตร ป.1 เคย 3 ค 15 สขศกษาและพลศกษา ป.1 ไมเคย 4 ง 9 วทยาศาสตร ป.2 ไมเคย 5 จ 1 ภาษาตางประเทศ ป.2 ไมเคย 6 ฉ 12 สขศกษาและพลศกษา ป.2 ไมเคย 7 ช 2 คณตศาสตร ป.3 ไมเคย 8 ซ 1 ภาษาตางประเทศ ป.3 ไมเคย 9 ฌ 5 คณตศาสตร ป.3 ไมเคย 10 ญ 1 ภาษาไทย ป.3 ไมเคย 11 ฎ 2 ภาษาตางประเทศ ป.4 ไมเคย 12 ฏ 1 คณตศาสตร ป.4 ไมเคย 13 ฐ 6 สขศกษาและพลศกษา ป.4 ไมเคย 14 ฑ 4 คณตศาสตร ป.5 ไมเคย 15 ฒ 10 สงคมศกษาฯ ป.5 เคย 16 ณ 16 วทยาศาสตร ป.5 ไมเคย 17 ด 3 ศลปศกษา ป.5 ไมเคย 18 ต 1 ภาษาตางประเทศ ป.5 ไมเคย 19 ถ 5 ภาษาไทย ป.6 เคย 20 ท 1 สงคมศกษาฯ ป.6 ไมเคย

3.2 ผลการวเคราะหคาสถตพนฐานคะแนนกอนการใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษา ผลการวเคราะหคาสถตพนฐานคะแนนกอนการใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษาแบงการนาเสนอออกเปน 3 ตอน ไดแก 3.2.1 ผลการวเคราะหเจตคตของครรายบคคลตอการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนกอนการใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนท 3.2.2 ผลการวเคราะหการปฏบตของครเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษากอนการใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศน และ 3.2.3 ผลการวเคราะหการปฏบตของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษากอนการใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศน รายละเอยดผลการวเคราะหในสวนนมดงน

Page 139: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

112  

  

3.2.1 ผลการวเคราะหเจตคตของครรายบคคลตอการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนกอนการใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศน

ผลการวเคราะหเจตคตของครรายบคคลตอการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนกอนการใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศน พบวา คะแนนเจตคตของครตอการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนกอนการใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนอยในชวงตงแต 4.2 - 6.7 คะแนนจากคะแนนเตม 7 คะแนน และครสวนใหญซงมจานวน 16 คน มเจตคตทางบวกตอการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน มครจานวน 3 คน ม เจตคตในระดบปานกลางตอการใช แฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน และมครจานวน 1 คนทมเจคตทางลบตอการใช แฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนในสวนครทมเจตคตทางบวกตอการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน ครสวนใหญมเจตคตทางบวกในระดบนอยซงมจานวน 9 คน รองลงมา มเจตคตทางบวกในระดบมากซงมจานวน 6 คน และมเจตคตทางบวกในระดบมากทสด ซงมจานวน 1 คนตามลาดบ และในสวนครทมเจตคตทางลบตอการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนซงมจานวน 1 คนนน เปนครทมเจตคตทางลบในระดบนอยตอการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน รายละเอยดดงตารางท 4.9

ตารางท 4.9 เจตคตของครรายบคคลตอการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน กอนการใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศน

ลาดบท ชอสมมต คะแนนเจตคต แปลผล 1 ก 5.20 มเจตคตทางบวกระดบนอย 2 ข 5.80 มเจตคตทางบวกระดบมาก 3 ค 5.50 มเจตคตทางบวกระดบมาก 4 ง 5.00 มเจตคตทางบวกระดบนอย 5 จ 5.30 มเจตคตทางบวกระดบนอย 6 ฉ 5.10 มเจตคตทางบวกระดบนอย 7 ช 5.40 มเจตคตทางบวกระดบนอย 8 ซ 4.40 มเจตคตทางปานกลาง 9 ฌ 4.90 มเจตคตทางบวกระดบนอย 10 ญ 6.70 มเจตคตทางบวกระดบมากทสด 11 ฎ 6.00 มเจตคตทางบวกระดบมาก 12 ฏ 4.20 มเจตคตระดบปานกลาง 13 ฐ 5.50 มเจตคตทางบวกระดบมาก 14 ฑ 5.30 มเจตคตทางบวกระดบนอย 15 ฒ 3.20 มเจตคตทางลบระดบนอย 16 ณ 5.12 มเจตคตทางบวกระดบนอย 17 ด 5.90 มเจตคตทางบวกระดบมาก 18 ต 4.20 มเจตคตระดบปานกลาง 19 ถ 5.00 มเจตคตทางบวกระดบนอย 20 ท 5.60 มเจตคตทางบวกระดบมาก

Page 140: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

113  

  

3.2.2 ผลการวเคราะหคาสถตพนฐานเจตคตและมโนทศนของครเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษากอนการใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศน

ผลการวเคราะหคาสถตพนฐานเจตคตและมโนทศนของครจานวน 20 คน เกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษากอนการใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศน พบวา ครมเจตคตทางบวกในระดบนอยเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน (M= 5.17, SD = 0.76) และมมโนทศนทคลาดเคลอนเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน (M= 3.08, SD = 0.20) เมอพจารณาในภาพรวม พบวา ครมมโนทศนทคลาดเคลอนทงในดานหลกการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน (M= 3.03, SD = 0.28) และในดานการนาผลการประเมนแฟมสะสมงานไปใช (M= 3.19, SD = 0.33) เมอพจารณาขอรายการยอยในแตละดาน พบวา มโนทศนเกยวกบหลกการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนทครมความคลาดเคลอนมากทสด 2 ประเดนเทากน คอ แฟมสะสมงานการเรยนรเปนแหลงเกบรวบรวมแบบฝกหดทงหมดตลอดภาคการศกษาทนกเรยนไดทา (M= 1.95, SD = 0.69) และครควรกาหนดรปแบบแฟมสะสมงานของนกเรยนใหเหมอนกนทกคน เชน รปแบบของการเขยนคานา และสารบญ เปนตน เพอใหการประเมนเปนมาตรฐานเดยวกน (M= 1.95, SD = 0.83) รองลงมา คอ แฟมสะสมงานตองใชในวชาทมการสรางชนงานขนมาชดเจน (M= 2.05, SD = 0.76) การใชแฟมสะสมงานในการประเมนการเรยนรของนกเรยนตองแยกรายวชา (M= 2.10, SD = 0.85) และผมสวนเกยวของนอกเหนอจากนกเรยนเจาของแฟมสะสมงานตองมสวนรวมในการประเมนแฟมสะสมงานดวย (M= 2.40, SD = 1.05) ตามลาดบ สวนมโนทศนเกยวกบการนาผลการประเมนแฟมสะสมงานไปใชทครมความคลาดเคลอนมากทสด 2 ประเดนเทากน คอ การประเมนโดย แฟมสะสมงานเปนวธการทใชประกอบการประเมนการเรยนรของนกเรยน จงไมจาเปนตองนาขอมลจากการประเมนแฟมสะสมงานมาใช (M= 2.65, SD = 0.93) และหากจะใชผลการประเมนโดยแฟมสะสมงานควรเนนการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลสรปรวม (summative evaluation) มากกวาเพอประเมนความกาวหนา (formative evaluation) (M= 2.65, SD = 0.93) รองลงมาคอ เมอสนสดกระบวนการจดทาแฟมสะสมงานแลว ครตองเกบแฟมสะสมงานของนกเรยนทกคนไวเพอนามาเปนหลกฐานสะทอนคณภาพการสอนของคร (M= 2.70, SD = 1.03) ขอมลผลการประเมนแฟมสะสมงานของนกเรยนสามารถใชเปนขอมลพนฐานในการวางแผนการจดการเรยนการสอนในระดบชนทสงขนได (M= 3.25, SD = 0.79) ตามลาดบ เมอพจารณารปแบบโคงการแจกแจงของคะแนนผลการวดเจตคตและมโนทศนของครเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษากอนการใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนโดยพจารณาจากคาความเบและความโดง พบวา คะแนนผลการวดเจตคต มโนทศนเกยวกบการใชแฟมสะสมงานในภาพรวม มโนทศนดานหลกการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน และมโนทศนเกยวกบการนาผลการประเมนแฟมสะสมงานไปใชมลกษณะการแจกแจงคลายคลงกนคอ เบซาย (Sk = -0.65, -0.46, -0.19 และ -0.07 ตามลาดบ) สาหรบลกษณะความโดงของลกษณะการแจกแจงของคะแนนผลการวดเจตคตและมโนทศนของครเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน พบวา คะแนนผลการวดเจตคตและมโนทศนเกยวกบการใชแฟมสะสมงานในภาพรวมมลกษณะโดงกวาโคงปกต (Ku = 1.59 และ 1.74 ตามลาดบ) แตคะแนนมโนทศนดานหลกการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน และคะแนนมโนทศนดานการนาผลการประเมนแฟมสะสมงานไปใชมลกษณะแบนกวาโคงปกต (Ku = -0.07 และ -1.08 ตามลาดบ) อยางไรกตาม คะแนนเจตคต มโนทศนในภาพรวม และมโนทศนในแตละดานยงมลกษณะของลกษณะการแจกแจงเปนโคงปกตเมอพจารณาจากคาความคลาดเคลอนของความเบและความโดงมคา

Page 141: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

114  

  

เทากบ 0.51 และ 0.99 ตามลาดบ) ซงไมเกน 2.00 หรอไมนอยกวา -2.00 ยงถอไดวามลกษณะการแจกแจงเปนโคงปกต (SPSS Base 8.0, 1998) รายละเอยดแสดงตารางท 4.10

ตารางท 4.10 คาสถตพนฐานเจตคตและมโนทศนของครเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผล การเรยนรของนกเรยนประถมศกษากอนการใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศน

ขอรายการ Min Max M SD Sk SE(Sk) Ku SE(Ku)1. เจตคตของครเกยวกบการใชแฟมสะสมงาน 3.20 6.70 5.17 0.76 -0.65 0.51 1.59 0.992. มโนทศนของครเกยวกบการใชแฟมสะสมงาน 2.54 3.46 3.08 0.20 -0.46 0.51 1.74 0.992.1 หลกการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผล การเรยนรของนกเรยน

2.45 3.50 3.03 0.28 -0.19 0.51 -0.07 0.99

2.1.1 แฟมสะสมงานการเรยนรเปนแหลงเกบรวบ รวมแบบ ฝกห ดท งห มดตลอดภาคการศกษาทนกเรยนไดทา

1 3 1.95 0.69 0.06 0.51 -0.63 0.99

2.1.2 แฟมสะสมงานเปนเครองมอสาหรบประเมนการเรยนรของนกเรยน

2 5 3.05 0.95 0.31 0.51 -1.01 0.99

2.1.3 แฟมสะสมงานเปนเครองมอพฒนาการเรยนรของนกเรยน

2 4 3.20 0.77 -0.37 0.51 -1.13 0.99

2.1.4 แฟมสะสมงานการเรยนรเปนเครองมอประเมนทเหมาะกบการจดการเรยนการสอนแบบบรรยาย

2 4 2.70 0.66 0.40 0.51 -0.55 0.99

2.1.5 แฟมสะสมงานใชประเมนการเรยนรในดานพทธพสยได

1 5 2.85 1.14 0.84 0.51 -0.99 0.99

2.1.6 แฟมสะสมงานใชประเมนการเรยนรในดานทกษะพสยได

2 4 2.90 0.91 0.21 0.51 -1.85 0.99

2.1.7 แฟมสะสมงานใชประเมนการเรยนรในดานจตพสยได

2 4 3.15 0.93 -0.33 0.51 -1.88 0.99

2.1.8 แฟมสะสมงานใชเกบรวบรวมหลกฐานชนงานทสะทอนผลการเรยนรของนกเรยน

2 5 3.50 1.10 -0.40 0.51 -1.26 0.99

2.1.9 แฟมสะสมงานใชเกบรวบรวมหลกฐานชนงานท สะทอนกระบวนการเรยนรของนกเรยน

2 5 3.95 0.76 -1.52 0.51 3.54 0.99

2.1.10 การใชแฟมสะสมงานในการประเมนการเรยนรของนกเรยนตองทาแยกรายวชา

1 4 2.10 0.85 0.36 0.51 -0.30 0.99

2.1.11 แฟมสะสมงานตองใชในวชาทมการสรางชนงานขนมาชดเจน

1 4 2.05 0.76 0.72 0.51 1.20 0.99

2.1.12 การใชแฟมสะสมงานในการประเมนการเรยนรของนกเรยนไมจาเปนตองมการวางแผนกจกรรมการเรยนการสอนตงแตตนภาคเรยน

2 5 3.55 0.89 -0.92 0.51 -0.25 0.99

Page 142: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

115  

  

ตารางท 4.10 (ตอ) ขอรายการ Min Max M SD Sk SE(Sk) Ku SE(Ku)

2.1.13 นกเรยนจาเปนตองเขาใจกระบวนการจดทาแฟมสะสมงานในแตละขนตอนตงแตตนภาคเรยน

1 5 3.05 1.28 -0.27 0.51 -1.02 0.99

2.1.14 ครควรกาหนดรปแบบแฟมสะสมงานของนกเรยนใหเหมอนกนทกคน เชน รปแบบของการเขยนคานา และสารบญ เปนตน เพอใหการประเมนเปนมาตรฐานเดยวกน

1 4 1.95 0.83 0.72 0.51 0.53 0.99

2.1.15 หวใจสาคญของกระบวนการจดทาแฟมสะสมงาน คอการทนกเรยนไดวพากษหรอสะทอนคดเกยวกบผลงานในแฟมสะสมงานของตนเองเปนระยะ

2 4 2.80 0.83 0.41 0.51 -1.43 0.99

2.1.16 ในกระบวนการจดทาแฟมสะสมงานนกเรยนสามารถปรบปรงผลงานในแฟมสะสมงานไดเปนระยะ

2 5 4.00 0.65 -1.28 0.51 4.61 0.99

2.1.17 ครตองม เกณฑการประเมนผลงานตางๆในแฟมสะสมงานของนกเรยนกาหนดไวตงแตตนภาคเรยน

2 5 4.25 0.72 -1.37 0.51 4.11 0.99

2.1.18 ครควรมตวอยางผลงานท สะทอนระดบคณภาพตามเกณฑการประเมนผลงานในแตละระดบเพอใหนกเรยนเขาใจเกณฑการประเมนผลงาน

2 5 3.90 0.72 -0.80 0.51 1.73 0.99

2.1.19 ในกระบวนการจดทาแฟมสะสมงาน นกเรยนตองประเมนผลงานของตนเองเปนระยะ

1 5 3.30 1.38 -0.60 0.51 -1.10 0.99

2.1.20 ผ ม ส วน เก ย วข อ งนอก เห น อจากนกเรยนเจาของแฟมสะสมงานตองมสวนรวมในการประเมนแฟมสะสมงานดวย

1 4 2.40 1.05 0.29 0.51 -0.99 0.99

2.2 การนาผลการประเมนแฟมสะสมงานไปใช 2.63 3.75 3.19 0.33 -0.07 0.51 -1.08 0.992.2.1 การประเมนโดยแฟมสะสมงานเปนวธการทใชประกอบการประเมนการเรยนรของนกเรยน จงไมจาเปนตองนาขอมลจากการประเมนแฟมสะสมงานมาใช

1 4 2.65 0.93 -0.06 0.51 -0.73 0.99

2.2.2 หากจะใชผลการประเมนโดยแฟมสะสมงานควร เน น ก ารใช แฟ ม สะสม งาน เพ อป ร ะ เ ม น ผ ล ส ร ป ร ว ม ( summative evaluation) ม า ก ก ว า เ พ อ ป ร ะ เ ม นความกาวหนา (formative evaluation)

1 4 2.65 0.93 0.38 0.51 -1.08 0.99

Page 143: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

116  

  

ตารางท 4.10 (ตอ) ขอรายการ Min Max M SD Sk SE(Sk) Ku SE(Ku)

2.2.3 ผลการประเมนแฟมสะสมงานของนกเรยนทาใหครทราบพฒนาการการเรยนรของนกเรยนเปนรายบคคลได

2 5 3.35 0.99 -0.81 0.51 -1.04 0.99

2.2.4 ผลการประเมนแฟมสะสมงานของนกเรยนสามารถใชเปนสารสนเทศในการปรบ เปลยนกจกรรมการเรยนการสอนของครได

2 4 3.35 0.75 -0.70 0.51 -0.76 0.99

2.2.5 ผลทไดจากการประเมนแฟมสะสมงานของนกเรยนสามารถนาไปใชในการแกไขปญหาของนกเรยนได

2 5 3.75 0.64 -1.09 0.51 2.17 0.99

2.2.6 ผลทไดจากการประเมนแฟมสะสมงานของนกเรยนสามารถนาไปใชในการสงเสรมและพฒนาการเรยนรของนกเรยนได

3 5 3.85 0.59 0.01 0.51 0.18 0.99

2.2.7 ขอมลผลการประเมนแฟมสะสมงานของนกเรยนสามารถใชเปนขอมลพนฐานในการวางแผนการจดการเรยนการสอนในระดบชนทสงขนได

2 4 3.25 0.79 -0.50 0.51 -1.15 0.99

2.2.8 เมอสนสดกระบวนการจดทาแฟมสะสมงานแลว ครต องเกบแฟ มสะสมงานของนกเรยนทกคนไว เพ อน ามาเปนหลกฐานสะทอนคณภาพการสอนของคร

1 4 2.70 1.03 0.04 0.51 -1.25 0.99

3.2.3 ผลการวเคราะหการปฏบตของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษากอนการใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศน ผลการวเคราะหการปฏบตของครจานวน 20 คนเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษากอนการใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนมรายละเอยดดงน

ในขนตอนการวางแผนการจดทาแฟมสะสมงาน ครสวนใหญปฏบตในขนตอนยอยแตละขนตอน ยกเวนขนตอนยอย 3 ขนตอน ไดแก ขนตอนยอยการกาหนดจดมงหมายของการจดทาแฟมสะสมงานรวมกนกบนกเรยน และขนตอนยอยการอธบายวธการใชเครองมอประเมนทใชในการจดทาแฟมสะสมงาน (เชน แบบบนทก แบบประเมน และเกณฑการประเมนตางๆ) ใหนกเรยนทราบตงแตตนภาคเรยนซงมครทปฏบตและไมไดปฏบตจานวนเทากน (จานวน 10 คน คดเปนรอยละ 50.00) และขนตอนยอยการอธบายขนตอนการจดทาแฟมสะสมงานใหนกเรยนทราบตงแตตนภาคเรยนซงครสวนนอยเทานนทปฏบต (จานวน 9 คน คดเปนรอยละ 45.00) ในสวนขนตอนยอยทครสวนใหญปฏบต ขนตอนยอยทมครปฏบตมากทสด ไดแก ขนตอนยอยการศกษามาตรฐานและตวชวดตามหลกสตรในรายวชาและระดบชนทสอน และขนตอนยอยการกาหนดจานวนชนงานทนกเรยนตองสรางในแตละสาระและกจกรรมการเรยนร ซงมครทปฏบตเปนจานวนเทากน (จานวน 18 คน คดเปนรอยละ 90.00) ขนตอนยอยการจดหาตวอยางผลงานในแตละระดบคณภาพตามเกณฑการประเมนมานาเสนอใหนกเรยนเขาใจ (จานวน 14 คน คดเปนรอยละ 70.00) และขนตอนยอยการชแจงใหนกเรยนทราบ

Page 144: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

117  

  

เกยวกบจานวนและลกษณะชนงานทนกเรยนตองพฒนาตงแตตนภาคเรยน (จานวน 13 คน คดเปนรอยละ 65.00) ตามลาดบ ในขนตอนการเกบรวบรวมผลงาน ครสวนใหญปฏบตในขนตอนยอยแตละขนตอน ยกเวนขนตอนยอย 1 ขนตอน ไดแก ขนตอนยอยการใหนกเรยนจดหมวดหมของผลงานในแฟมพฒนางานอยางเปนระบบ เชน จดเกบผลงานตามจดประสงคการเรยนร จดเกบผลงานตามวน เวลา เปนตน ซงครสวนนอยเทานนทปฏบต (จานวน 9 คน คดเปนรอยละ 45.00) ในสวนขนตอนยอยทครสวนใหญปฏบต ขนตอนยอยทมครปฏบตมากทสด ไดแก ขนตอนยอยการจดหาหรอใหนกเรยนจดหาวสดอปกรณในการจดทาและจดเกบแฟมสะสมงานทเหมาะสมกบชนงานของนกเรยน ขนตอนยอยการกระตนใหนกเรยนเกบรวบรวมผลงานในแฟมพฒนางานอยเสมอ และขนตอนยอยการใหนกเรยนตรวจสอบความสมบรณของผลงานเบองตนกอนจดเกบลงในแฟมพฒนางานซงมครปฏบตในจานวนทเทากน (จานวน 13 คน คดเปนรอยละ 65.00) ในขนตอนการคดเลอกและสะทอนความรสกตอผลงาน ครสวนใหญไมไดปฏบตในขนตอนยอยแตละขนตอน ยกเวนขนตอนยอย 1 ขนตอน ไดแก ขนตอนยอยการกาหนดชวงเวลาทชดเจนในการคดเลอกผลงานและสะทอนความรสกตอผลงานซงครสวนใหญปฏบต (จานวน 13 คน คดเปนรอยละ 65.00) สวนขนตอนยอยการใหนกเรยนพจารณาปรบเปลยนผลงานทเกบไวในแฟมสะสมงานดเดนเมอมการคดเลอกผลงานใหมในครงตอไป และขนตอนยอยการใหนกเรยนทาทะเบยนบนทกผลงานทเกบสะสมในแฟมสะสมงานดเดนเพอใหการเกบรวบรวมผลงานเปนไปอยางมระบบมครทปฏบตและไมไดปฏบตจานวนเทากน (จานวน 10 คน คดเปนรอยละ 50.00) ในสวนขนตอนยอยทครสวนนอยเทานนทปฏบต ขนตอนยอยทครปฏบตนอยทสด ไดแก ขนตอนยอยการใหนกเรยนเขยน บอกเลา หรอแสดงความคดเหนเกยวกบแนวทางการพฒนากระบวนการทางาน และ/หรอ ผลงานในแฟมสะสมงานดเดน (จานวน 8 คน คดเปนรอยละ 40.00) รองลงมาไดแก ขนตอนยอยการใหนกเรยนคดเลอกผลงานจากแฟมพฒนางานไปเกบไวในแฟมสะสมงานดเดนเปนระยะ และขนตอนยอยการใหนกเรยนเขยน บอกเลา หรอแสดงความรสกและความคดเหนตอผลงานทเกบไวในแฟมสะสมงานดเดน ซงมครปฏบตในจานวนทเทากน (จานวน 9 คน คดเปนรอยละ 45.00) ในขนตอนการปรบปรงแกไขและประเมนผลงาน ครสวนใหญปฏบตในขนตอนยอยแตละขนตอน ยกเวนขนตอนยอย 1 ขนตอน ไดแก ขนตอนยอยการใหเพอนนกเรยนวพากษ ประเมน หรอใหขอมลยอนกลบเกยวกบชนงานของนกเรยนเปนระยะเพอการปรบปรงและพฒนาคณภาพแฟมสะสมงาน ซงครสวนนอยเทานนทปฏบต (จานวน 8 คน คดเปนรอยละ 40.00) ในสวนขนตอนยอยทครสวนใหญปฏบต ขนตอนยอยทมครปฏบตมากทสด ไดแก ขนตอนยอยการวพากษ ประเมน หรอใหขอมลยอนกลบเกยวกบชนงานของนกเรยนเปนระยะเพอการปรบปรงและพฒนาคณภาพแฟมสะสมงานของนกเรยน (จานวน 12 คน คดเปนรอยละ 60.00) รองลงมาไดแก ขนตอนยอยการใหนกเรยนปรบปรงและพฒนาผลงานในแฟมพฒนางานใหมคณภาพดขนอยเสมอ ขนตอนยอยการใหนกเรยนปรบปรงและพฒนาผลงานในแฟมสะสมงานดเดนใหมคณภาพดขนอยเสมอ และขนตอนยอยการเปดโอกาสใหผปกครองนกเรยนไดวพากษ ประเมน หรอใหขอมลยอนกลบเกยวกบผลงานของนกเรยน (จานวน 11 คน คดเปนรอยละ 55.00) รายละเอยดผลการวเคราะหในสวนนแสดงดงตารางท 4.11

Page 145: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

118  

  

ตารางท 4.11 ผลการวเคราะหการปฏบตของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของ นกเรยนประถมศกษากอนการใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศน ขอรายการ ปฏบต ไมปฏบต

N % N % 1. การวางแผนการจดทาแฟมสะสมงาน 1.1 ศกษามาตรฐานและตวชวดตามหลกสตรในรายวชาและระดบชนทสอน

18 90.00 2 10.00

1.2 กาหนดจานวนชนงานทนกเรยนตองสรางในแตละสาระและกจกรรมการเรยนร

18 90.00 2 10.00

1.3 แจงใหนกเรยนทราบวาจะใหนกเรยนพฒนาแฟมสะสมงานของตนเองตงแตตนภาคเรยน

12 60.00 8 40.00

1.4 กาหนดจดมงหมายของการจดทาแฟมสะสมงานรวมกนกบนกเรยน

10 50.00 10 50.00

1.5 อธบายเกยวกบขนตอนตางๆ ในกระบวนการจดทาแฟมสะสมงานใหนกเรยนเขาใจ

12 60.00 8 40.00

1.6 ชแจงใหนกเรยนทราบเกยวกบจานวนและลกษณะชนงานทนกเรยนตองพฒนาตงแตตนภาคเรยน

13 65.00 7 35.00

1.7 อธบายขนตอนการจดทาแฟมสะสมงานใหนกเรยนทราบตงแตตนภาคเรยน

9 45.00 11 55.00

1.8 อธบายวธการใชเครองมอประเมนทใชในการจดทาแฟมสะสมงาน(เชน แบบบนทก แบบประเมน และเกณฑการประเมนตางๆ)ใหนกเรยนทราบตงแตตนภาคเรยน

10 50.00 10 50.00

1.9 จดหาตวอยางผลงานในแตละระดบคณภาพตามเกณฑการประเมนมานาเสนอใหนกเรยนเขาใจ

14 70.00 6 30.00

2. การเกบรวบรวมผลงาน 2.1 จดหาหรอใหนกเรยนจดหาวสดอปกรณในการจดทาและจดเกบแฟมสะสมงานทเหมาะสมกบชนงานของนกเรยน

13 65.00 7 35.00

2.2 กระตนใหนกเรยนเกบรวบรวมผลงานในแฟมพฒนางานอยเสมอ

13 65.00 7 35.00

2.3 ใหนกเรยนตรวจสอบความสมบรณของผลงานเบองตนกอนจดเกบลงในแฟมพฒนางาน

13 65.00 7 35.00

2.4 ใหนกเรยนจดหมวดหมของผลงานในแฟมพฒนางานอยางเปนระบบ เชน จดเกบผลงานตามจดประสงคการเรยนร จดเกบผลงานตามวน เวลา เปนตน

9 45.00 11 55.00

3. การคดเลอกและสะทอนความรสกตอผลงาน 3.1 กาหนดชวงเวลาทชดเจนในการคดเลอกผลงานและสะทอนความรสกตอผลงาน

13 65.00 7 35.00

Page 146: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

119  

  

ตาราง 4.11 (ตอ) ขอรายการ ปฏบต ไมปฏบต

N % N % 3.2 ใหนกเรยนคดเลอกผลงานจากแฟมพฒนางานไปเกบไวในแฟมสะสมงานดเดนเปนระยะ

9 45.00 11 55.00

3.3 กระตนใหนกเรยนใชเกณฑการประเมนผลงานในการพจารณาคดเลอกผลงานจากแฟมพฒนางานไปเกบไวในแฟมสะสมงานดเดน

11 55.00 9 45.00

3.4 ใหนกเรยนพจารณาปรบเปลยนผลงานทเกบไวในแฟมสะสมงานดเดนเมอมการคดเลอกผลงานใหมในครงตอไป

10 50.00 10 50.00

3.5 ใหนกเรยนทาทะเบยนบนทกผลงานทเกบสะสมในแฟมสะสมงานดเดนเพอใหการเกบรวบรวมผลงานเปนไปอยางมระบบ

10 50.00 10 50.00

3.6 ใหนกเรยนเขยน บอกเลา หรอแสดงความรสกและความคดเหนตอผลงานทเกบไวในแฟมสะสมงานดเดน

9 45.00 11 55.00

3.7 ใหนกเรยนเขยน บอกเลา หรอแสดงความคดเหนเกยวกบแนวทางการพฒนากระบวนการทางาน และ/หรอ ผลงานในแฟมสะสมงานดเดน

8 40.00 12 60.00

4. การปรบปรงแกไขและประเมนผลงาน 4.1 ใหนกเรยนปรบปรงและพฒนาผลงานในแฟมพฒนางานใหมคณภาพดขนอยเสมอ

11 55.00 9 45.00

4.2 ใหนกเรยนปรบปรงและพฒนาผลงานในแฟมสะสมงานดเดนใหมคณภาพดขนอยเสมอ

11 55.00 9 45.00

4.3 ใหนกเรยนเจาของผลงานประเมนผลงานตนเองเปนระยะ

10 50.00 10 50.00

4.4 ใหเพอนนกเรยนวพากษ ประเมน หรอใหขอมลยอนกลบเกยวกบชนงานของนกเรยนเปนระยะเพอการปรบปรงและพฒนาคณภาพแฟมสะสมงาน

8 40.00 12 60.00

4.5 วพากษ ประเมน หรอใหขอมลยอนกลบเกยวกบชนงานของนกเรยนเปนระยะเพอการปรบปรงและพฒนาคณภาพแฟมสะสมงานของนกเรยน

12 60.00 8 40.00

4.6 เปดโอกาสใหผปกครองนกเรยนไดวพากษ ประเมน หรอใหขอมลยอนกลบเกยวกบผลงานของนกเรยน

11 55.00 9 45.00

Page 147: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

120  

  

จากนนผวจยวเคราะหการปฏบตของครในภาพรวมแตละขนตอนและภาพรวมทงหมดของทกขนตอนของการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษากอนการใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศน โดยใชเกณฑการแปลความหมายของคะแนนรวมการปฏบตในแตละขนตอนและการปฏบตในภาพรวมทง 4 ขนตอน ดงทไดแสดงในเอกสารหมายเลข 1 ของคมอการใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศน ผลการการวเคราะหในสวนนแสดงดงตารางท 4.12 กลาวคอ ในขนตอนการวางแผนการจดทา แฟมสะสมงาน ครสวนใหญปฏบตในระดบสง (จานวน 9 คน คดเปนรอยละ 45.00) รองลงมาปฏบตในระดบปานกลาง (จานวน 8 คน คดเปนรอยละ 40.00) และปฏบตในระดบตา (จานวน 3 คน คดเปนรอยละ 15.00) ตามลาดบ ในขนตอนการเกบรวบรวมผลงาน ครสวนใหญปฏบตในระดบสง (จานวน 9 คน คดเปนรอยละ 45.00) รองลงมาปฏบตในระดบปานกลาง (จานวน 5 คน คดเปนรอยละ 25.00) ในระดบตา (จานวน 6 คน คดเปนรอยละ 30.00) ตามลาดบ ในขนตอนการคดเลอกและสะทอนความรสกตอผลงานและขนตอนการปรบปรงแกไขและประเมนผลงาน ครสวนใหญปฏบตในระดบตา (จานวน 9 คน คดเปนรอยละ 45.00) รองลงมาปฏบตในระดบสง (จานวน 8 คน คดเปนรอยละ 40.00) และปฏบตในระดบปานกลาง (จานวน 3 คน คดเปนรอยละ 15.00) ตามลาดบ ทง 2 ขนตอน เมอพจารณาภาพรวมทงหมดของทกขนตอน พบวา ครสวนใหญปฏบตในระดบตา (จานวน 10 คน คดเปนรอยละ 50.00) รองลงมาปฏบตในระดบตา (จานวน 7 คน คดเปนรอยละ 35.00) และปฏบตในระดบปานกลาง (จานวน 3 คน คดเปนรอยละ 15.00) ตามลาดบ ตารางท 4.12 ผลการวเคราะหการปฏบตของครในภาพรวมแตละขนตอนของการใชแฟมสะสมงานเพอ ประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษากอนการใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศน

ขอรายการ สง กลาง ตา n % N % n %

1. การวางแผนการจดทาแฟมสะสมงาน 9 45.00 8 40.00 3 15.00 2. การเกบรวบรวมผลงาน 9 45.00 5 25.00 6 30.00 3. การคดเลอกและสะทอนความรสกตอผลงาน 8 40.00 3 15.00 9 45.00 4. การปรบปรงแกไขและประเมนผลงาน 8 40.00 3 15.00 9 45.00 รวม 10 50.00 3 15.00 7 35.00 3.3 ผลการวเคราะหคาสถตพนฐานคะแนนหลงการใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษา ผลการวเคราะหคาสถตพนฐานคะแนนหลงการใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษาแบงการนาเสนอออกเปน 3 ตอน ไดแก 3.3.1 ผลการวเคราะหเจตคตของครรายบคคลตอการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนหลงการใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนท 3.3.2 ผลการวเคราะหการปฏบตของครเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษาหลงการใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศน และ 3.3.3 ผลการวเคราะหการปฏบตของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษาหลงการใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศน รายละเอยดผลการวเคราะหในสวนนมดงน

Page 148: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

121  

  

3.3.1 ผลการวเคราะหเจตคตของครรายบคคลตอการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนหลงการใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของคร

ผลการวเคราะหเจตคตของครรายบคคลตอการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนหลงการใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศน พบวา คะแนนเจตคตของครตอการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนหลงการใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนอยในชวงตงแต 4.8 ถง 7.0 คะแนนจากคะแนนเตม 7 คะแนน และครทกคนซงมจานวน 20 คน มเจตคตทางบวกตอการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน โดยครสวนใหญมเจตคตทางบวกในระดบมากซงมจานวน 11 คน รองลงมามเจตคตทางบวกในระดบนอยซงมจานวน 8 คน และมเจตคตทางบวกในระดบมากทสด ซงมจานวน 1 คน ตามลาดบ รายละเอยดดงตารางท 4.13 ตารางท 4.13 เจตคตของครรายบคคลตอการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน หลงการใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศน

ลาดบท ชอสมมต หลงการทดลอง คะแนนเจตคต แปลผล

1 ก 5.90 มเจตคตทางบวกระดบมาก 2 ข 7.00 มเจตคตทางบวกระดบมากทสด 3 ค 5.80 มเจตคตทางบวกระดบมาก 4 ง 5.60 มเจตคตทางบวกระดบมาก 5 จ 5.70 มเจตคตทางบวกระดบมาก 6 ฉ 4.80 มเจตคตทางบวกระดบนอย 7 ช 5.70 มเจตคตทางบวกระดบมาก 8 ซ 4.80 มเจตคตทางบวกระดบนอย 9 ฌ 4.90 มเจตคตทางบวกระดบนอย 10 ญ 6.00 มเจตคตทางบวกระดบมาก 11 ฎ 5.90 มเจตคตทางบวกระดบมาก 12 ฏ 4.90 มเจตคตทางบวกระดบนอย 13 ฐ 6.00 มเจตคตทางบวกระดบมาก 14 ฑ 5.70 มเจตคตทางบวกระดบมาก 15 ฒ 4.90 มเจตคตทางบวกระดบนอย 16 ณ 5.10 มเจตคตทางบวกระดบนอย 17 ด 5.30 มเจตคตทางบวกระดบนอย 18 ต 5.40 มเจตคตทางบวกระดบนอย 19 ถ 5.6 มเจตคตทางบวกระดบมาก 20 ท 6.00 มเจตคตทางบวกระดบมาก

Page 149: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

122  

  

3.3.2 ผลการวเคราะหคาสถตพนฐานเจตคตและมโนทศนของครเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษาหลงการใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศน

ผลการวเคราะหคาสถตพนฐานเจตคตและมโนทศนของครจานวน 20 คน เกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษาหลงการใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศน พบวา ครมเจตคตทางบวกในระดบมากเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน (M= 5.55, SD = 0.55) และมมโนทศนทถกตองเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน (M= 4.12,SD = 0.40) เมอพจารณาในภาพรวม พบวา ครมมโนทศนทถกตองทงในดานหลกการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน (M= 4.12, SD = 0.39) และในดานการนาผลการประเมนแฟมสะสมงานไปใช (M= 4.13, SD = 0.56) เมอพจารณาขอรายการยอยในแตละดาน พบวา ครม มโนทศนทถกตองในทกขอรายการทง 2 ดาน โดยมโนทศนเกยวกบหลกการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนทครมคะแนนเฉลยสงสด คอ แฟมสะสมงานใชเกบรวบรวมหลกฐานชนงานทสะทอนผลการเรยนรของนกเรยน (M= 4.60, SD = 0.60) รองลงมา คอ ครตองมเกณฑการประเมนผลงานตางๆ ใน แฟมสะสมงานของนกเรยนกาหนดไวตงแตตนภาคเรยน (M= 4.45, SD = 0.51) และในกระบวนการจดทาแฟมสะสมงาน นกเรยนตองประเมนผลงานของตนเองเปนระยะ (M= 4.45, SD = 0.51) ซงมคะแนนเฉลยเทากนทง 2 ประเดนยอย แฟมสะสมงานเปนเครองมอพฒนาการเรยนรของนกเรยน (M= 4.40, SD = 0.60) แฟมสะสมงานใชเกบรวบรวมหลกฐานชนงานทสะทอนกระบวนการเรยนรของนกเรยน (M= 4.40, SD = 0.50) และในกระบวนการจดทาแฟมสะสมงานนกเรยนสามารถปรบปรงผลงานในแฟมสะสมงานไดเปนระยะ (M= 4.40, SD = 0.50) ซงมคาเฉลยเทากนทง 3 ประเดนยอย สวนมโนทศนเกยวกบการนาผลการประเมนแฟมสะสมงานไปใชทครมคะแนนเฉลยสงสด คอ ผลการประเมนแฟมสะสมงานของนกเรยนทาใหครทราบพฒนาการการเรยนรของนกเรยนเปนรายบคคลได (M= 4.40, SD = 0.60) รองลงมา คอ ผลทไดจากการประเมนแฟมสะสมงานของนกเรยนสามารถนาไปใชในการแกไขปญหาของนกเรยนได (M= 4.30, SD = 0.66) และผลทไดจากการประเมนแฟมสะสมงานของนกเรยนสามารถนาไปใชในการสงเสรมและพฒนาการเรยนรของนกเรยนได (M= 4.30, SD = 0.57) ซงมคาเฉลยเทากนทง 2 ประเดนผลการประเมนแฟมสะสมงานของนกเรยนสามารถใชเปนสารสนเทศในการปรบเปลยนกจกรรมการเรยนการสอนของครได (M= 4.15, SD = 0.49) และขอมลผลการประเมนแฟมสะสมงานของนกเรยนสามารถใชเปนขอมลพนฐานในการวางแผนการจดการเรยนการสอนในระดบชนทสงขนได (M= 4.12, SD = 1.02) ตามลาดบ เมอพจารณารปแบบโคงการแจกแจงของคะแนนผลการวดเจตคตและมโนทศนของครเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษาหลงการใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนโดยพจารณาจากคาความเบและความโดง พบวา คะแนนผลการวดเจตคต มโนทศนเกยวกบการใชแฟมสะสมงานในภาพรวม มโนทศนดานหลกการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน และมโนทศนเกยวกบการนาผลการประเมนแฟมสะสมงานไปใชมลกษณะการแจกแจงคลายคลงกนคอ เบขวา (Sk = 0.58, 0.38, 0.19 และ 0.33) สาหรบลกษณะความโดงของลกษณะการแจกแจงของคะแนนผลการวดเจตคตและมโนทศนของครเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน พบวา คะแนนผลการวดเจตคตมลกษณะโดงกวาโคงปกต (Ku = 1.00) แตคะแนนมโนทศนเกยวกบการใชแฟมสะสมงานในภาพรวม คะแนนมโนทศนดานหลกการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน และคะแนนมโนทศนดานการนาผลการประเมนแฟมสะสมงานไปใชมลกษณะแบนกวาโคงปกต (Ku = -0.42, -0.13 และ -1.60) อยางไรกตาม คะแนนเจตคต มโนทศนในภาพรวม และมโนทศนในแตละดานยงมลกษณะของลกษณะการแจกแจงเปนโคงปกตเมอพจารณาจากคาความคลาดเคลอนของความเบและความโดงมคา 0.51 และ 0.99 ตามลาดบซงไมเกน

Page 150: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

123  

  

2.00 หรอไม นอยกวา -2.00 ยงถอไดวามลกษณะการแจกแจงเปนโคงปกต (SPSS Base 8.0, 1998) รายละเอยดแสดงตารางท 4.14

ตารางท 4.14 คาสถตพนฐานเจตคตและมโนทศนของครเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผล การเรยนรของนกเรยนประถมศกษาหลงการใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศน

ขอรายการ Min Max M SD Sk SE(Sk) Ku SE(Ku)1. เจตคตของครเกยวกบการใชแฟมสะสมงาน 4.80 7.00 5.55 0.55 0.58 0.51 1.00 0.99 2. มโนทศนของครเกยวกบการใชแฟมสะสมงาน 3.46 5.00 4.12 0.40 0.38 0.51 -0.42 0.99 2.1 หลกการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน

3.40 5.00 4.12 0.39 0.19 0.51 -0.13 0.99

2.1.1 แฟมสะสมงานการเรยนรเปนแหลงเกบรวบรวมแบบฝกหดทงหมดตลอดภาคการศกษาทนกเรยนไดทา

2 5 3.75 0.85 -0.61 0.51 0.24 0.99

2.1.2 แ ฟมสะสมงาน เป น เค รอ งมอส าห รบประเมนการเรยนรของนกเรยน

2 5 4.20 0.70 -1.33 0.51 4.44 0.99

2.1.3 แฟมสะสมงานเปนเครองมอพฒนาการเรยนรของนกเรยน

3 5 4.40 0.60 -0.39 0.51 -0.57 0.99

2.1.4 แฟมสะสมงานการเรยนรเปนเครองมอประเมนทเหมาะกบการจดการเรยนการสอนแบบบรรยาย

2 5 3.50 1.27 -0.08 0.51 -1.74 0.99

2.1.5 แฟมสะสมงานใชประเมนการเรยนรในดานพทธพสยได

2 5 3.95 0.76 -0.72 0.51 1.20 0.99

2.1.6 แฟมสะสมงานใชประเมนการเรยนรในดานทกษะพสยได

3 5 4.20 0.52 0.29 0.51 0.46 0.99

2.1.7 แฟมสะสมงานใชประเมนการเรยนรในดานจตพสยได

3 5 4.05 0.61 -0.01 0.51 0.19 0.99

2.1.8 แฟมสะสมงานใชเกบรวบรวมหลกฐานชนงานทสะทอนผลการเรยนรของนกเรยน

3 5 4.60 0.60 -1.25 0.51 0.78 0.99

2.1.9 แฟมสะสมงานใชเกบรวบรวมหลกฐานชนงานทสะทอนกระบวนการเรยนรของนกเรยน

4 5 4.40 0.50 0.44 0.51 -2.02 0.99

2.1.10 การใชแฟมสะสมงานในการประเมนการเรยนรของนกเรยนตองทาแยกรายวชา

2 5 3.95 0.83 -0.53 0.51 0.16 0.99

2.1.11 แฟมสะสมงานตองใชในวชาทมการสรางชนงานขนมาชดเจน

2 5 3.45 1.05 -0.16 0.51 -1.14 0.99

2.1.12 การใชแฟมสะสมงานในการประเมนการเรยนรของนกเรยนไมจาเปนตองมการวางแผนกจกรรมการเรยนการสอนตงแตตนภาคเรยน

2 5 3.80 1.06 -0.75 0.51 -0.48 0.99

2.1.13 นกเรยนจาเปนตองเขาใจกระบวนการจดทาแฟมสะสมงานในแตละขนตอนตงแตตนภาคเรยน

3 5 4.25 0.72 -0.42 0.51 -0.83 0.99

2.1.14 ครควรกาหนดรปแบบแฟมสะสมงานของนกเรยนใหเหมอนกนทกคน เชน รปแบบของการเขยนคานา และสารบญ เปนตน เพอใหการประเมนเปนมาตรฐานเดยวกน

2 5 3.65 0.88 -0.77 0.51 0.11 0.99

Page 151: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

124  

  

ตารางท 4.14 (ตอ) ขอรายการ Min Max M SD Sk SE(Sk) Ku SE(Ku)

2.1.15 หวใจสาคญของกระบวนการจดทาแฟมสะสมงาน คอการทนก เรยนไดวพากษหรอสะทอนคดเกยวกบผลงานในแฟมสะสมงานของตนเองเปนระยะ

3 5 4.30 0.57 -0.04 0.51 -0.40 0.99

2.1.16 ในกระบวนการจดทาแฟมสะสมงานนกเรยนสามารถปรบปรงผลงานในแฟมสะสมงานไดเปนระยะ

4 5 4.40 0.50 0.44 0.51 -2.02 0.99

2.1.17 ครตองมเกณฑการประเมนผลงานตางๆในแฟมสะสมงานของนกเรยนกาหนดไวตงแตตนภาคเรยน

4 5 4.45 0.51 0.22 0.51 -2.18 0.99

2.1.18 ครควรมตวอยางผลงานทสะทอนระดบคณภาพตามเกณฑการประเมนผลงานในแตละระดบเพอใหนกเรยนเขาใจเกณฑการประเมนผลงาน

3 5 4.30 0.57 -0.80 0.51 1.73 0.99

2.1.19 ในกระบวนการจดทาแฟมสะสมงาน นกเรยนตองประเมนผลงานของตนเองเปนระยะ

4 5 4.45 0.51 0.22 0.51 -2.18 0.99

2.1.20 ผมสวนเกยวของนอกเหนอจากนกเรยนเจาของแฟมสะสมงานตองมสวนรวมในการประเมนแฟมสะสมงานดวย

3 5 4.30 0.57 -0.04 0.51 -0.40 0.99

2.2 การนาผลการประเมนแฟมสะสมงานไปใช 3.50 5.00 4.13 0.56 0.33 0.51 -1.60 0.99 2.2.1 การประเมนโดยแฟมสะสมงานเปนวธการทใชประกอบการประเมนการเรยนรของนกเรยน จงไมจาเปนตองนาขอมลจากการประเมนแฟมสะสมงานมาใช

2 5 3.90 0.97 -0.56 0.51 -0..46 0.99

2.2.2 หากจะใชผลการประเมนโดยแฟมสะสมงานควรเนนการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลสรปรวม (summative evaluation) มากกวาเ พ อ ป ร ะ เ ม น ค ว า ม ก า ว ห น า ( formative evaluation)

2 5 3.95 0.95 -0.73 0.51 -0.03 0.99

2.2.3 ผลการประเมนแฟมสะสมงานของนกเรยนทาใหครทราบพฒนาการการเรยนรของนกเรยนเปนรายบคคลได

3 5 4.40 0.60 -0.39 0.51 -0.57 0.99

2.2.4 ผลการประเมนแฟมสะสมงานของนกเรยนสามารถใชเปนสารสนเทศในการปรบเปลยนกจกรรมการเรยนการสอนของครได

3 5 4.15 0.49 0.44 0.51 1.30 0.99

2.2.5 ผลทไดจากการประเมนแฟมสะสมงานของนกเรยนสามารถนาไปใชในการแกไขปญหาของนกเรยนได

3 5 4.30 0.66 -0.40 0.51 -0.55 0.99

2.2.6 ผลทไดจากการประเมนแฟมสะสมงานของนกเรยนสามารถนาไปใชในการสงเสรมและพฒนา การเรยนรของนกเรยนได

3 5 4.30 0.57 -0.04 0.51 -0.40 0.99

Page 152: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

125  

  

ตารางท 4.14 (ตอ) ขอรายการ Min Max M SD Sk SE(Sk) Ku SE(Ku)

2.2.7 ขอมลผลการประเมนแฟมสะสมงานของนกเรยนสามารถใชเปนขอมลพนฐานในการวางแผนการจดการเรยนการสอนในระดบชนทสงขนได

1 5 4.10 1.02 -1.54 0.51 3.25 0.99

2.2.8 เมอสนสดกระบวนการจดทาแฟมสะสมงานแลว ครตองเกบแฟมสะสมงานของนกเรยนทกคนไวเพอนามาเปนหลกฐานสะทอนคณภาพการสอนของคร

2 5 3.95 1.00 -0.60 0.51 -0.59 0.99

3.3.3 ผลการวเคราะหการปฏบตของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษาหลงการใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศน ผลการวเคราะหการปฏบตของครจานวน 20 คนเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษาหลงการใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศน พบวา โดยภาพรวมครสวนใหญปฏบตในขนตอนยอยแตละขนตอนซงมรายละเอยดดงน

ในขนตอนการวางแผนการจดทาแฟมสะสมงาน ครสวนใหญปฏบตในขนตอนยอยแตละขนตอน ขนตอนยอยทมครปฏบตมากทสด ไดแก ขนตอนยอยการศกษามาตรฐานและตวชวดตามหลกสตรในรายวชาและระดบชนทสอน ขนตอนยอยการกาหนดจานวนชนงานทนกเรยนตองสรางในแตละสาระและกจกรรม การเรยนร และขนตอนยอยการแจงใหนกเรยนทราบวาจะใหนกเรยนพฒนาแฟมสะสมงานของตนเองตงแตตนภาคเรยน ซงมครทปฏบตเปนจานวนเทากน (จานวน 20 คน คดเปนรอยละ 100.00) รองลงมาไดแก ขนตอนยอยการอธบายเกยวกบขนตอนตางๆ ในกระบวนการจดทาแฟมสะสมงานใหนกเรยนเขาใจ ขนตอนยอยการชแจงใหนกเรยนทราบเกยวกบจานวนและลกษณะชนงานทนกเรยนตองพฒนาตงแตตนภาคเรยน และขนตอนยอยการอธบายวธการใชเครองมอประเมนทใชในการจดทาแฟมสะสมงาน (เชน แบบบนทก แบบประเมน และเกณฑการประเมนตางๆ) ใหนกเรยนทราบตงแตตนภาคเรยน ซงมครทปฏบตในจานวนทเทากน (จานวน 19 คน คดเปนรอยละ 95.00) ในขนตอนการเกบรวบรวมผลงาน ครสวนใหญปฏบตในขนตอนยอยแตละขนตอน ขนตอนยอยทมครปฏบตมากทสด ไดแก ขนตอนยอยการจดหาหรอใหนกเรยนจดหาวสดอปกรณในการจดทาและจดเกบแฟมสะสมงานทเหมาะสมกบชนงานของนกเรยน และขนตอนยอยการใหนกเรยนตรวจสอบความสมบรณของผลงานเบองตนกอนจดเกบลงในแฟมพฒนางาน ซงมครทปฏบตเปนจานวนเทากน (จานวน 20 คน คดเปนรอยละ 100.00) รองลงมาไดแก ขนตอนยอยการใหนกเรยนจดหมวดหมของผลงานในแฟมพฒนางานอยางเปนระบบ เชน จดเกบผลงานตามจดประสงคการเรยนร จดเกบผลงานตามวน เวลา เปนตน (จานวน 19 คน คดเปนรอยละ 95.00) และขนตอนยอยการกระตนใหนกเรยนเกบรวบรวมผลงานในแฟมพฒนางานอยเสมอ (จานวน 18 คน คดเปนรอยละ 90.00) ตามลาดบ ในขนตอนการคดเลอกและสะทอนความรสกตอผลงาน ครสวนใหญปฏบตในขนตอนยอยแตละขนตอน ขนตอนยอยทมครปฏบตมากทสด ไดแก ขนตอนยอยการใหนกเรยนพจารณาปรบเปลยนผลงานทเกบไวในแฟมสะสมงานดเดนเมอมการคดเลอกผลงานใหมในครงตอไป (จานวน 20 คน คดเปนรอยละ 100.00) รองลงมาไดแก ขนตอนยอยการกระตนใหนกเรยนใชเกณฑการประเมนผลงานในการพจารณาคดเลอกผลงานจากแฟมพฒนางานไปเกบไวในแฟมสะสมงานดเดน (จานวน 19 คน คดเปนรอยละ 95.00) ขนตอนยอยการกาหนดชวงเวลาทชดเจนในการคดเลอกผลงานและสะทอนความรสกตอผลงาน ขนตอนยอยการใหนกเรยน

Page 153: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

126  

  

คดเลอกผลงานจากแฟมพฒนางานไปเกบไวในแฟมสะสมงานดเดนเปนระยะ ขนตอนยอยการใหนกเรยนเขยน บอกเลา หรอแสดงความรสกและความคดเหนตอผลงานทเกบไวในแฟมสะสมงานดเดน และขนตอนยอยการใหนกเรยนเขยน บอกเลา หรอแสดงความคดเหนเกยวกบแนวทางการพฒนากระบวนการทางาน และ/หรอ ผลงานในแฟมสะสมงานดเดน ซงมครปฏบตในจานวนเทากน (จานวน 18 คน คดเปนรอยละ 90.00) และขนตอนยอยการใหนกเรยนทาทะเบยนบนทกผลงานทเกบสะสมในแฟมสะสมงานดเดนเพอใหการเกบรวบรวมผลงานเปนไปอยางมระบบ (จานวน 16 คน คดเปนรอยละ 80.00) ตามลาดบ ในขนตอนการปรบปรงแกไขและประเมนผลงาน ครสวนใหญปฏบตในขนตอนยอยแตละขนตอน ขนตอนยอยทมครปฏบตมากทสด ไดแก ขนตอนยอยการใหนกเรยนปรบปรงและพฒนาผลงานในแฟมพฒนางานใหมคณภาพดขนอยเสมอ (จานวน 20 คน คดเปนรอยละ 100.00) รองลงมาไดแก ขนตอนยอยการใหนกเรยนเจาของผลงานประเมนผลงานตนเองเปนระยะ และขนตอนยอยการวพากษ ประเมน หรอใหขอมลยอนกลบเกยวกบชนงานของนกเรยนเปนระยะเพอการปรบปรงและพฒนาคณภาพแฟมสะสมงานของนกเรยน ซงมครปฏบตในจานวนเทากน (จานวน 19 คน คดเปนรอยละ 95.00) ขนตอนยอยการใหนกเรยนปรบปรงและพฒนาผลงานในแฟมสะสมงานดเดนใหมคณภาพดขนอยเสมอ และขนตอนยอยการใหเพอนนกเรยนวพากษ ประเมน หรอใหขอมลยอนกลบเกยวกบชนงานของนกเรยนเปนระยะเพอการปรบปรงและพฒนาคณภาพแฟมสะสมงาน (จานวน 18 คน คดเปนรอยละ 90.00) และขนตอนยอยการเปดโอกาสใหผปกครองนกเรยนไดวพากษ ประเมน หรอใหขอมลยอนกลบเกยวกบผลงานของนกเรยน (จานวน 15 คน คดเปนรอยละ 75.00) รายละเอยดผลการวเคราะหในสวนนแสดงดงตารางท 4.15 ตารางท 4.15 ผลการวเคราะหการปฏบตของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของ นกเรยนประถมศกษาหลงการใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศน

ขอรายการ ปฏบต ไมปฏบต n % N %

1. การวางแผนการจดทาแฟมสะสมงาน 1.1 ศกษามาตรฐานและตวชวดตามหลกสตรในรายวชาและระดบชนทสอน

20 100.00 0 0.00

1.2 กาหนดจานวนชนงานทนกเรยนตองสรางในแตละสาระและกจกรรมการเรยนร

20 100.00 0 0.00

1.3 แจงใหนกเรยนทราบวาจะใหนกเรยนพฒนาแฟมสะสมงานของตนเองตงแตตนภาคเรยน

20 100.00 0 0.00

1.4 กาหนดจดมงหมายของการจดทาแฟมสะสมงานรวมกนกบนกเรยน

20 100.00 0 0.00

1.5 อธบายเกยวกบขนตอนตางๆ ในกระบวนการจดทาแฟมสะสมงานใหนกเรยนเขาใจ

19 95.00 1 5.00

1.6 ชแจงใหนกเรยนทราบเกยวกบจานวนและลกษณะชนงานทนกเรยนตองพฒนาตงแตตนภาคเรยน

19 95.00 1 5.00

1.7 อธบายขนตอนการจดทาแฟมสะสมงานใหนกเรยนทราบตงแตตนภาคเรยน

20 100.00 0 0.00

Page 154: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

127  

  

ตารางท 4.15 (ตอ) ขอรายการ ปฏบต ไมปฏบต

n % N % 1.8 อธบายวธการใชเครองมอประเมนทใชในการจดทาแฟมสะสมงาน (เชน แบบบนทก แบบประเมน และเกณฑการประเมนตางๆ) ใหนกเรยนทราบตงแตตนภาคเรยน

19 95.00 1 5.00

1.9 จดหาตวอยางผลงานในแตละระดบคณภาพตามเกณฑการประเมนมานาเสนอใหนกเรยนเขาใจ

15 75.00 5 25.00

2. การเกบรวบรวมผลงาน 2.1 จดหาหรอใหนกเรยนจดหาวสดอปกรณในการจดทาและจดเกบแฟมสะสมงานทเหมาะสมกบชนงานของนกเรยน

20 100.00 0 0.00

2.2 กระตนใหนกเรยนเกบรวบรวมผลงานในแฟมพฒนางานอยเสมอ

18 90.00 2 10.00

2.3 ใหนกเรยนตรวจสอบความสมบรณของผลงานเบองตนกอนจดเกบลงในแฟมพฒนางาน

20 100.00 0 0.00

2.4 ใหนกเรยนจดหมวดหมของผลงานในแฟมพฒนางานอยางเปนระบบ เชน จดเกบผลงานตามจดประสงคการเรยนร จดเกบผลงานตามวน เวลา เปนตน

19 95.00 1 5.00

3. การคดเลอกและสะทอนความรสกตอผลงาน3.1 กาหนดชวงเวลาทชดเจนในการคดเลอกผลงานและสะทอนความรสกตอผลงาน

18 90.00 2 10.00

3.2 ใหนกเรยนคดเลอกผลงานจากแฟมพฒนางานไปเกบไวในแฟมสะสมงานดเดนเปนระยะ

18 90.00 2 10.00

3.3 กระตนใหนกเรยนใชเกณฑการประเมนผลงานในการพจารณาคดเลอกผลงานจากแฟมพฒนางานไปเกบไวในแฟมสะสมงานดเดน

19 95.00 1 5.00

3.4 ใหนกเรยนพจารณาปรบเปลยนผลงานทเกบไวในแฟมสะสมงานดเดนเมอมการคดเลอกผลงานใหมในครงตอไป

20 100.00 0 0.00

3.5 ใหนกเรยนทาทะเบยนบนทกผลงานทเกบสะสมในแฟมสะสมงานดเดนเพอใหการเกบรวบรวมผลงานเปนไปอยางมระบบ

16 80.00 4 20.00

3.6 ใหนกเรยนเขยน บอกเลา หรอแสดงความรสกและความคดเหนตอผลงานทเกบไวในแฟมสะสมงานดเดน

18 90.00 2 10.00

3.7 ใหนกเรยนเขยน บอกเลา หรอแสดงความคดเหนเกยวกบแนวทางการพฒนากระบวนการทางาน และ/หรอ ผลงานในแฟมสะสมงานดเดน

18 90.00 2 10.00

4. การปรบปรงแกไขและประเมนผลงาน 4.1 ใหนกเรยนปรบปรงและพฒนาผลงานในแฟมพฒนางานใหมคณภาพดขนอยเสมอ

20 100.00 0 0.00

Page 155: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

128  

  

ตารางท 4.15 (ตอ) ขอรายการ ปฏบต ไมปฏบต

n % N % 4.2 ใหนกเรยนปรบปรงและพฒนาผลงานในแฟมสะสมงานดเดนใหมคณภาพดขนอยเสมอ

18 90.00 2 10.00

4.3 ใหนกเรยนเจาของผลงานประเมนผลงานตนเองเปนระยะ

19 95.00 1 5.00

4.4 ให เพอนนกเรยนวพากษ ประเมน หรอใหขอมลยอนกลบเกยวกบชนงานของนกเรยนเปนระยะเพอการปรบปรงและพฒนาคณภาพแฟมสะสมงาน

18 90.00 2 10.00

4.5 วพากษ ประเมน หรอใหขอมลยอนกลบเกยวกบชนงานของนกเรยนเปนระยะเพอการปรบปรงและพฒนาคณภาพแฟมสะสมงานของนกเรยน

19 95.00 1 5.00

4.6 เปดโอกาสใหผปกครองนกเรยนไดวพากษ ประเมน หรอใหขอมลยอนกลบเกยวกบผลงานของนกเรยน

15 75.00 5 25.00

จากนนผวจยวเคราะหการปฏบตของครในภาพรวมแตละขนตอนและภาพรวมทงหมดของทกขนตอนของการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษาหลงการใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศน โดยใชเกณฑการแปลความหมายของคะแนนรวมการปฏบตในแตละขนตอนและการปฏบตในภาพรวมทง 4 ขนตอน ดงทไดแสดงในเอกสารหมายเลข 1 ของคมอการใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศน ผลการการวเคราะหในสวนนแสดงดงตารางท 4.16 กลาวคอ ในขนตอนการวางแผนการจดทาแฟมสะสมงาน ครสวนใหญปฏบตในระดบสง (จานวน 19 คน คดเปนรอยละ 95.00) นอกนนปฏบตในระดบปานกลาง (จานวน 1 คน คดเปนรอยละ 5.00) ในขนตอนการเกบรวบรวมผลงาน ขนตอนการคดเลอกและสะทอนความรสกตอผลงาน และขนตอนการปรบปรงแกไขและประเมนผลงาน ครสวนใหญปฏบตในระดบสง (จานวน 17 คน คดเปนรอยละ 85.00) ทง 3 ขนตอน นอกนนปฏบตในระดบปานกลาง (จานวน 3 คน คดเปนรอยละ 15.00) ทง 3 ขนตอน เมอพจารณาภาพรวมทงหมดของทกขนตอน พบวา ครทงหมดปฏบตในระดบสง (จานวน 20 คน คดเปนรอยละ 100.00) ตารางท 4.16 ผลการวเคราะหการปฏบตของครในภาพรวมแตละขนตอนของการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษาหลงการใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศน

ขอรายการ สง กลาง ตา n % n % n %

1. การวางแผนการจดทาแฟมสะสมงาน 19 95.00 1 5.00 0 0.00 2. การเกบรวบรวมผลงาน 17 85.00 3 15.00 0 0.00 3. การคดเลอกและสะทอนความรสกตอผลงาน 17 85.00 3 15.00 0 0.00 4. การปรบปรงแกไขและประเมนผลงาน 17 85.00 3 15.00 0 0.00 รวม 20 100.00 0 0.00 0 0.00

Page 156: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

129  

  

3.4 ผลการเปรยบเทยบคะแนนกอนและหลงการใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษา ผลการวเคราะหเปรยบเทยบคะแนนกอนและหลงการใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษาแบงการนาเสนอออกเปน 2 ตอน ไดแก 3.4.1 ผลการเปรยบเทยบมโนทศนของครเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษากอนและหลงการใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศน และ 3.4.2 ผลการเปรยบเทยบการปฏบตของครเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษากอนและหลงการใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศน รายละเอยดผลการวเคราะหสวนนมดงน

3.4.1 ผลการเปรยบเทยบมโนทศนของครเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษากอนและหลงการใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศน ผลการเปรยบเทยบมโนทศนของครเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษากอนและหลงการใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศน พบวา คะแนนมโนทศนของครเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนโดยรวมหลงการใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนสงกวากอนการใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 นอกจากนเมอพจารณาคะแนนมโนทศนของครแยกรายดาน พบวา คะแนนมโนทศนของครเกยวกบการใชแฟมสะสมงานทง 2 ดาน ไดแก ดานหลกการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน และดานการนาผลการประเมนแฟมสะสมงานไปใชหลงการใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนสงกวากอนการใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 เชนเดยวกน รายละเอยดแสดงดงตาราง 4.17 ตารางท 4.17 ผลการเปรยบเทยบมโนทศนของครเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของ นกเรยนประถมศกษากอนและหลงการใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศน

ขอรายการ กอนใชกระบวนการฯ

หลงใช กระบวนการฯ

t

M SD M SD 1. หลกการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน

3.03 0.28 4.12 0.39 10.28**

1. แฟมสะสมงานการเรยนรเปนแหลงเกบรวบรวมแบบฝกหดทงหมดตลอดภาคการศกษาทนกเรยนไดทา

1.95 0.69 3.75 0.85 9.00**

2. แฟมสะสมงานเปนเครองมอสาหรบประเมนการเรยนรของนกเรยน

3.05 0.95 4.20 0.70 5.51**

3. แฟมสะสมงานเปนเครองมอพฒนาการเรยนรของนกเรยน 3.20 0.77 4.40 0.60 6.44** 4. แฟมสะสมงานการเรยนรเปนเครองมอประเมนทเหมาะกบการจดการเรยนการสอนแบบบรรยาย

2.70 0.66 3.50 1.28 2.71**

5. แฟมสะสมงานใชประเมนการเรยนรในดานพทธพสยได 2.85 1.14 3.95 0.76 4.07** 6. แฟมสะสมงานใชประเมนการเรยนรในดานทกษะพสยได 2.90 0.91 4.20 0.52 5.64** 7. แฟมสะสมงานใชประเมนการเรยนรในดานจตพสยได 3.15 0.93 4.05 0.61 3.76** 8. แฟมสะสมงานใชเกบรวบรวมหลกฐานชนงานทสะทอนผลการเรยนรของนกเรยน

3.50 1.10 4.60 0.60 4.59**

9. แฟมสะสมงานใชเกบรวบรวมหลกฐานชนงานทสะทอนกระบวนการเรยนรของนกเรยน

3.95 0.76 4.40 0.51 2.44*

Page 157: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

130  

  

ตารางท 4.17 (ตอ) ขอรายการ กอนใช

กระบวนการฯ หลงใช

กระบวนการฯ t

M SD M SD 10. การใชแฟมสะสมงานในการประเมนการเรยนรของนกเรยนตองทาแยกรายวชา

2.10 0.85 3.95 0.83 7.00

11. แฟมสะสมงานตองใชในวชาทมการสรางชนงานขนมาชดเจน 2.05 0.60 3.45 1.05 4.50** 12.การใชแฟมสะสมงานในการประเมนการเรยนรของนกเรยนไมจาเปนตองมการวางแผนกจกรรมการเรยนการสอนตงแตตนภาคเรยน

3.55 0.89 3.80 1.06 0.87

13. นกเรยนจาเปนตองเขาใจกระบวนการจดทาแฟมสะสมงานในแตละขนตอนตงแตตนภาคเรยน

3.05 1.28 4.25 0.72 4.19**

14. ครควรกาหนดรปแบบแฟมสะสมงานของนกเรยนใหเหมอนกนทกคน เชน รปแบบของการเขยนคานา และสารบญ เปนตน เพอใหการประเมนเปนมาตรฐานเดยวกน

1.95 0.83 3.65 0.88 7.03**

15. หวใจสาคญของกระบวนการจดทาแฟมสะสมงาน คอการทนกเรยนไดวพากษหรอสะทอนคดเกยวกบผลงานในแฟมสะสมงานของตนเองเปนระยะ

2.80 0.83 4.30 0.57 8.11**

16. ในกระบวนการจดทาแฟมสะสมงานนกเรยนสามารถปรบปรงผลงานในแฟมสะสมงานไดเปนระยะ

4.00 0.65 4.40 0.50 2.18*

17. ครตองมเกณฑการประเมนผลงานตางๆในแฟมสะสมงานของนกเรยนกาหนดไวตงแตตนภาคเรยน

4.25 0.72 4.45 0.51 1.17

18. ครควรมตวอยางผลงานทสะทอนระดบคณภาพตามเกณฑการประเมนผลงานในแตละระดบเพอใหนกเรยนเขาใจเกณฑการประเมนผลงาน

3.90 0.72 4.30 0.57 2.99**

19. ในกระบวนการจดทาแฟมสะสมงาน นกเรยนตองประเมนผลงานของตนเองเปนระยะ

3.30 1.38 4.45 0.51 3.61**

20.ผมสวนเกยวของนอกเหนอจากนกเรยนเจาของแฟมสะสมงานตองมสวนรวมในการประเมนแฟมสะสมงานดวย

2.40 1.05 4.30 0.57 7.29**

2. การนาผลการประเมนแฟมสะสมงานไปใช 3.19 0.33 4.13 0.56 6.96** 21.การประเมนโดยแฟมสะสมงานเปนวธการทใชประกอบการประเมนการเรยนรของนกเรยน จงไมจาเปนตองนาขอมลจากการประเมนแฟมสะสมงานมาใช

2.65 0.93 3.90 0.97 4.08**

22. หากจะใชผลการประเมนโดยแฟมสะสมงานควรเนนการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลสรปรวม (summative evaluation) มากกวาเพอประเมนความกาวหนา (formative evaluation)

2.65 0.93 3.95 0.95 4.47**

23. ผลการประเมนแฟมสะสมงานของนกเรยนทาใหครทราบพฒนาการการเรยนรของนกเรยนเปนรายบคคลได

3.35 0.99 4.40 0.60 4.70**

24. ผลการประเมนแฟมสะสมงานของนกเรยนสามารถใชเปนสารสนเทศในการปรบเปลยนกจกรรมการเรยนการสอนของครได

3.35 0.75 4.15 0.49 4.66**

25. ผลทไดจากการประเมนแฟมสะสมงานของนกเรยนสามารถนาไปใชในการแกไขปญหาของนกเรยนได

3.75 0.64 4.30 0.66 3.58**

26. ผลทไดจากการประเมนแฟมสะสมงานของนกเรยนสามารถนาไปใชในการสงเสรมและพฒนาการเรยนรของนกเรยนได

3.85 0.59 4.30 0.57 3.33**

Page 158: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

131  

  

ตารางท 4.17 (ตอ) ขอรายการ กอนใช

กระบวนการฯ หลงใช

กระบวนการฯ t

M SD M SD 27. ขอมลผลการประเมนแฟมสะสมงานของนกเรยนสามารถใชเปนขอมลพนฐานในการวางแผนการจดการเรยนการสอนในระดบชนทสงขนได

3.25 0.79 4.10 1.02 3.22**

28. เมอสนสดกระบวนการจดทาแฟมสะสมงานแลว ครตองเกบแฟมสะสมงานของนกเรยนทกคนไวเพอนามาเปนหลกฐานสะทอน*คณภาพการสอนของคร

2.70 1.03 3.95 1.00 3.39**

รวม 3.08 0.20 4.12 0.40 11.37** 3.4.2 ผลการเปรยบเทยบการปฏบตของครเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษากอนและหลงการใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศน ผลการเปรยบเทยบการปฏบตของครเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษากอนและหลงการใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศน พบวา ในชวงกอนการใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนทพฒนาขน จานวนครทปฏบตในระดบตางๆ ทง 4 ขนของแฟมสะสมงานไมแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถต สวนในชวงหลงการใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนทพฒนาขน จานวนครทปฏบตในระดบตางๆ ทง 4 ขนของแฟมสะสมงานแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 โดยจานวนครทปฏบตระดบสงมมากกวาจานวนครทปฏบตในระดบกลางและระดบตา รายละเอยดดงตารางท 4.18

ตารางท 4.18 ผลการเปรยบเทยบการปฏบตของครเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนร ของนกเรยนประถมศกษากอนและหลงการใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศน

ขอรายการ กอนใชกระบวนการฯ 2

หลงใชกระบวนการฯ 2 สง กลาง ตา สง กลาง ตา

n % n % n % n % n % n % 1. การวางแผนการจดท าแฟมสะสมงาน

9 45.00 8 40.00 3 15.00 3.10 19 95.00 1 5.00 0 0.00 16.20**

2 . ก า ร เ ก บรวบรวมผลงาน

9 45.00 5 25.00 6 30.00 1.30 17 85.00 3 15.00 0 0.00 9.80**

3. การคดเลอกแ ล ะ ส ะ ท อ นค ว า ม ร ส ก ต อผลงาน

8 40.00 3 15.00 9 45.00 3.10 17 85.00 3 15.00 0 0.00 9.80**

4. การปรบปรงแ ก ไ ข แ ล ะประเมนผลงาน

8 40.00 3 15.00 9 45.00 4.90 17 85.00 3 15.00 0 0.00 9.80**

Page 159: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

132  

  

3.5 ผลการวเคราะหรปแบบการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษา ผลการวเคราะหรปแบบการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษา พบวา ครทกคนทเขารวมกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทผวจยพฒนาขนมการปรบเปลยนมโนทศน โดยเมอพจารณาคะแนนผลการวเคราะหมโนทศนเกยวกบการใชแฟมสะสมงานรวมทง 2 ดาน ไดแก มโนทศนดานหลกการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน และมโนทศนดานการนาผลการประเมนแฟมสะสมงานไปใช ในชวงกอนใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศน ครทกคนมมโนทศนทคลาดเคลอนแตมการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนในระดบทแตกตางกนไป กลาวคอ มครทมการปฏบตอยในระดบสงจานวน 10 คน ปฏบตอยในระดบปานกลางจานวน 3 คน และปฏบตในระดบตาจานวน 7 คน สวนในชวงหลงใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศน ครทกคนมมโนทศนทถกตองและมการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนในระดบสง ผลการวเคราะหขอมลในสวนนแสดงดงตารางท 4.19

Page 160: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

133  

ตารางท 4.19 รปแบบการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษา ชอ

สมมต กอนใชกระบวนการฯ หลงใชกระบวนการฯ รปแบบ

การปรบ เปลยนมโนทศน

คะแนน มโนทศนดานหลกการ

แปลผล

คะแนน มโนทศนดานการนาผลไปใช

แปลผล

คะแนน มโนทศนรวม

แปลผล รวม

คะแนน การปฏบต

แปลผล

สรปผล คะแนน มโนทศนดานหลกการ

แปลผล

คะแนน มโนทศนดานการนาผลไปใช

แปลผล

คะแนน มโนทศนรวม

แปลผล รวม

คะแนน การปฏบต

แปลผล

สรปผล

ก 2.85 คลาดเคลอน

3.63 ถกตอง 3.07 คลาดเคลอน

15 ปานกลาง

มมโนทศนทคลาดเคลอนและมการปฏบตระดบปานกลาง

4.55 ถกตอง 4.88 ถกตอง 4.64 ถกตอง 26 สง มมโนทศนทถกตองและมการปฏบตระดบสง

ปรบ เปลยน

ข 3.45 คลาดเคลอน

3.25 คลาดเคลอน

3.39 คลาดเคลอน

14 ปานกลาง

มมโนทศนทคลาดเคลอนและมการปฏบตระดบปานกลาง

4.35 ถกตอง 4.38 ถกตอง 4.36 ถกตอง 26 สง มมโนทศนทถกตองและมการปฏบตระดบสง

ปรบ เปลยน

ค 3.00 คลาดเคลอน

3.00 คลาดเคลอน

3.00 คลาดเคลอน

3 ตา มมโนทศนทคลาดเคลอนและมการปฏบตระดบตา

3.70 ถกตอง 3.75 ถกตอง 3.71 ถกตอง 22 สง มมโนทศนทถกตองและมการปฏบตระดบสง

ปรบ เปลยน

ง 2.65 คลาดเคลอน

3.50 ถกตอง 2.89 คลาดเคลอน

6 ตา มมโนทศนทคลาดเคลอนและมการปฏบตระดบตา

5.00

ถกตอง 5.00 ถกตอง 5.00 ถกตอง 25 สง มมโนทศนทถกตองและมการปฏบตระดบสง

ปรบ เปลยน

Page 161: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

134  

ตารางท 4.19 (ตอ) ชอ

สมมต กอนใชกระบวนการฯ หลงใชกระบวนการฯ รปแบบ

การปรบ เปลยนมโนทศน

คะแนน มโนทศนดานหลกการ

แปลผล

คะแนน มโนทศนดานการนาผลไปใช

แปลผล

คะแนน มโนทศนรวม

แปลผล รวม

คะแนน การปฏบต

แปลผล

สรปผล คะแนน มโนทศนดานหลกการ

แปลผล

คะแนน มโนทศนดานการนาผลไปใช

แปลผล

คะแนน มโนทศนรวม

แปลผล รวม

คะแนน การปฏบต

แปลผล

สรปผล

จ 3.00 คลาดเคลอน

3.50 ถกตอง 3.14 คลาดเคลอน

8 ตา มมโนทศนทคลาดเคลอนและมการปฏบตระดบตา

4.40 ถกตอง 4.63 ถกตอง 4.46 ถกตอง 26 สง มมโนทศนทถกตองและมการปฏบตระดบสง

ปรบ เปลยน

ฉ 3.25 คลาดเคลอน

3.38 คลาดเคลอน

3.29 คลาดเคลอน

26 สง มมโนทศนทคลาดเคลอนแตมการปฏบตระดบสง

4.20 ถกตอง 3.88 ถกตอง 4.11 ถกตอง 26 สง มมโนทศนทถกตองและมการปฏบตระดบสง

ปรบ เปลยน

3.40 คลาดเคลอน

3.00 คลาดเคลอน

3.29 คลาดเคลอน

23 สง มมโนทศนทคลาดเคลอนแตมการปฏบตระดบสง

4.40 ถกตอง 4.88 ถกตอง 4.54 ถกตอง 26 สง มมโนทศนทถกตองและมการปฏบตระดบสง

ปรบ เปลยน

ซ 2.45 คลาดเคลอน

2.75 คลาดเคลอน

2.54 คลาดเคลอน

24 สง มมโนทศนทคลาดเคลอนแตมการปฏบตระดบสง

3.40 ถกตอง 3.63 ถกตอง 3.46 ถกตอง 23 สง มมโนทศนทถกตองและมการปฏบตระดบสง

ปรบ เปลยน

Page 162: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

135  

ตารางท 4.19 (ตอ)

ชอสมมต

กอนใชกระบวนการฯ หลงใชกระบวนการฯ รปแบบการปรบ เปลยนมโนทศน

คะแนน มโนทศนดานหลกการ

แปลผล

คะแนน มโนทศนดานการนาผลไปใช

แปลผล

คะแนน มโนทศนรวม

แปลผล รวม

คะแนน การปฏบต

แปลผล

สรปผล คะแนน มโนทศนดานหลกการ

แปลผล

คะแนน มโนทศนดานการนาผลไปใช

แปลผล

คะแนน มโนทศนรวม

แปลผล รวม

คะแนน การปฏบต

แปลผล

สรปผล

ฌ 3.05 คลาดเคลอน

3.13 คลาดเคลอน

3.07 คลาดเคลอน

7 ตา มมโนทศนทคลาดเคลอนและมการปฏบตระดบตา

4.25 ถกตอง 4.88 ถกตอง 4.43 ถกตอง 26 สง มมโนทศนทถกตองและมการปฏบตระดบสง

ปรบ เปลยน

ญ 2.90 คลาดเคลอน

3.00 คลาดเคลอน

2.93 คลาดเคลอน

25 สง มมโนทศนทคลาดเคลอนแตมการปฏบตระดบสง

3.75 ถกตอง 4.75 ถกตอง 4.04 ถกตอง 26 สง มมโนทศนทถกตองและมการปฏบตระดบสง

ปรบ เปลยน

ฎ 2.60 คลาดเคลอน

3.75 ถกตอง 2.93 คลาดเคลอน

15 ปานกลาง

มมโนทศนทคลาดเคลอนและมการปฏบตระดบปานกลาง

4.45 ถกตอง 4.13 ถกตอง 4.36 ถกตอง 25 สง มมโนทศนทถกตองและมการปฏบตระดบสง

ปรบ เปลยน

ฏ 2.85 คลาดเคลอน

3.25 คลาดเคลอน

2.96

คลาดเคลอน

25 สง มมโนทศนทคลาดเคลอนแตมการปฏบตระดบสง

3.70 ถกตอง 3.75 ถกตอง 3.71 ถกตอง 22 สง มมโนทศนทถกตองและมการปฏบตระดบสง

ปรบ เปลยน

Page 163: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

136  

ตารางท 4.19 (ตอ)

ชอสมมต

กอนใชกระบวนการฯ หลงใชกระบวนการฯ รปแบบการปรบ เปลยนมโนทศน

คะแนน มโนทศนดานหลกการ

แปลผล

คะแนน มโนทศนดานการนาผลไปใช

แปลผล

คะแนน มโนทศนรวม

แปลผล รวม

คะแนน การปฏบต

แปลผล

สรปผล คะแนน มโนทศนดานหลกการ

แปลผล

คะแนน มโนทศนดานการนาผลไปใช

แปลผล

คะแนน มโนทศนรวม

แปลผล รวม

คะแนน การปฏบต

แปลผล

สรปผล

ฐ 3.00 คลาดเคลอน

3.00 คลาดเคลอน

3.00

คลาดเคลอน

4 ตา มมโนทศนทคลาดเคลอนและมการปฏบตระดบตา

3.70 ถกตอง 3.50 ถกตอง 3.64 ถกตอง 25 สง มมโนทศนทถกตองและมการปฏบตระดบสง

ปรบ เปลยน

ฑ 3.50 ถกตอง 3.38 คลาดเคลอน

3.46

คลาดเคลอน

4 ตา มมโนทศนทคลาดเคลอนและมการปฏบตระดบตา

3.85 ถกตอง 3.88 ถกตอง 3.86 ถกตอง 19 สง มมโนทศนทถกตองและมการปฏบตระดบสง

ปรบ เปลยน

ฒ 3.35 คลาดเคลอน

2.63 คลาดเคลอน

3.14

คลาดเคลอน

23 สง มมโนทศนทคลาดเคลอนแตมการปฏบตระดบสง

4.15 ถกตอง 3.50 ถกตอง 3.96 ถกตอง 24 สง มมโนทศนทถกตองและมการปฏบตระดบสง

ปรบ เปลยน

ณ 3.15 คลาดเคลอน

2.75 คลาดเคลอน

3.04

คลาดเคลอน

25 สง มมโนทศนทคลาดเคลอนแตมการปฏบตระดบสง

3.80 ถกตอง 4.00 ถกตอง 3.86 ถกตอง 26 สง มมโนทศนทถกตองและมการปฏบตระดบสง

ปรบ เปลยน

Page 164: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

137  

ตารางท 4.19 (ตอ)

ชอสมมต

กอนใชกระบวนการฯ หลงใชกระบวนการฯ รปแบบการปรบ เปลยนมโนทศน

คะแนน มโนทศนดานหลกการ

แปลผล

คะแนน มโนทศนดานการนาผลไปใช

แปลผล

คะแนน มโนทศนรวม

แปลผล รวม

คะแนน การปฏบต

แปลผล

สรปผล คะแนน มโนทศนดานหลกการ

แปลผล

คะแนน มโนทศนดานการนาผลไปใช

แปลผล

คะแนน มโนทศนรวม

แปลผล รวม

คะแนน การปฏบต

แปลผล

สรปผล

ด 3.10 คลาดเคลอน

3.13 คลาดเคลอน

3.11

คลาดเคลอน

24 สง

มมโนทศนทคลาดเคลอนแตมการปฏบตระดบสง

3.85 ถกตอง 3.50 ถกตอง 3.75 ถกตอง 18 สง มมโนทศนทถกตองและมการปฏบตระดบสง

ปรบ เปลยน

ต 3.00 คลาดเคลอน

3.63 ถกตอง 3.18

คลาดเคลอน

25 สง มมโนทศนทคลาดเคลอนแตมการปฏบตระดบสง

4.35 ถกตอง 3.50 ถกตอง 4.11 ถกตอง 26 สง มมโนทศนทถกตองและมการปฏบตระดบสง

ปรบ เปลยน

ถ 3.05 คลาดเคลอน

3.50 ถกตอง 3.18

คลาดเคลอน

7

ตา มมโนทศนทคลาดเคลอนและมการปฏบตระดบตา

4.10 ถกตอง 3.63 ถกตอง 3.96 ถกตอง 25 สง มมโนทศนทถกตองและมการปฏบตระดบสง

ปรบ เปลยน

ท 3.00 คลาดเคลอน

2.75 คลาดเคลอน

2.93

คลาดเคลอน

20

สง มมโนทศนทคลาดเคลอนแตมการปฏบตระดบสง

4.40 ถกตอง 4.63 ถกตอง 4.46 ถกตอง 23 สง มมโนทศนทถกตองและมการปฏบตระดบสง

ปรบ เปลยน

 

Page 165: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

138  

จากผลการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษาขางตนสามารถสรปรวมจานวนครตามลกษณะของมโนทศนและการปฏบตของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนกอนและหลงใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทผวจยพฒนาขนไดวา ชวงกอนใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทผวจยพฒนาขน ครทงหมดมมโนทศนทคลาดเคลอนในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน โดยเปนครทมการปฏบตในระดบสงมากทสด (จานวน 10 คน คดเปนรอยละ 50.00) รองลงมาปฏบตระดบตา (จานวน 7 คน คดเปนรอยละ 35.00) และปฏบตในระดบปานกลาง (จานวน 3 คน คดเปนรอยละ 15.00) สวนในชวงหลงใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทผวจยพฒนาขน ครทงหมดมมโนทศนทถกตองในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน และครทงหมดมการปฏบตในระดบสง (จานวน 20 คน คดเปนรอยละ 100.00) ผลการวเคราะหดงกลาวแสดงดงตารางท 4.20 จากผลการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษาขางตนสามารถสรปรวมจานวนครตามลกษณะของมโนทศนและการปฏบตของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนกอนและหลงใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทผวจยพฒนาขนไดวา ชวงกอนใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทผวจยพฒนาขน ครทงหมดมมโนทศนทคลาดเคลอนในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน โดยเปนครทมการปฏบตในระดบสงมากทสด (จานวน 10 คน คดเปนรอยละ 50.00) รองลงมาปฏบตระดบตา (จานวน 7 คน คดเปน รอยละ 35.00) และปฏบตในระดบปานกลาง (จานวน 3 คน คดเปนรอยละ 15.00) สวนในชวงหลงใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทผวจยพฒนาขน ครทงหมดมมโนทศนทถกตองในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน และครทงหมดมการปฏบตในระดบสง (จานวน 20 คน คดเปนรอยละ 100.00) ผลการวเคราะหดงกลาวแสดงดงตารางท 4.20 ตารางท 4.20 จานวนครตามลกษณะของมโนทศนและการปฏบตของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมน ผลการเรยนรของนกเรยนกอนและหลงใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทผวจยพฒนาขน

มโนทศน การปฏบตในการใชแฟมสะสมงาน กอนใชกระบวนการฯ หลงใชกระบวนการฯ

ตา ปานกลาง สง ตา ปานกลาง สง n % n % n % n % N % n %

คลาดเคลอน 7 35.00 3 15.00 10 50.00 0 0.00 0 0.00 0 0.00ถกตอง 0 0.00 0 0.00 0 0.00 0 0.00 0 0.00 20 100.00

Page 166: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

139  

3.6 ผลการเปรยบเทยบคะแนนมโนทศนในการใชแฟมสะสมงานของครทเขารวมและไมไดเขารวมกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษา

ผลการเปรยบเทยบคะแนนมโนทศนในการใชแฟมสะสมงานของครทเขารวมและไมไดเขารวมกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทพฒนาขน พบวา คะแนนมโนทศนโดยรวมของครทเขารวมกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนในการใชแฟมสะสมงานสงกวาคะแนนมโนทศนโดยรวมของครทไมไดเขารวมกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนในการใชแฟมสะสมงานอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 นอกจากนเมอพจารณาคะแนนมโนทศนของครแยกรายดาน พบวา คะแนนมโนทศนของครทเขารวมกระบวนการปรบเปลยน มโนทศนในการใชแฟมสะสมงานทง 2 ดาน ไดแก ดานหลกการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน และดานการนาผลการประเมนแฟมสะสมงานไปใช สงกวาคะแนนมโนทศนของครทไมไดเขารวมกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 เชนเดยวกน รายละเอยดแสดงดงตาราง 4.21

ตารางท 4.21 ผลการเปรยบเทยบคะแนนมโนทศนในการใชแฟมสะสมงานของครทเขารวมและไมไดเขารวม กระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทพฒนาขน

ขอรายการ ครทเขารวม ครทไมไดเขารวม t M SD M SD

1. หลกการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน

4.12 0.39 3.19 0.41 7.31**

1. แฟมสะสมงานการเรยนรเปนแหลงเกบรวบรวมแบบฝกหดทงหมดตลอดภาคการศกษาทนกเรยนไดทา

3.75 0.85 2.45 0.89 4.73**

2. แฟมสะสมงานเปนเครองมอสาหรบประเมนการเรยนรของนกเรยน

4.20 0.70 3.55 0.83 2.69*

3. แฟมสะสมงานเปนเครองมอพฒนาการเรยนรของนกเรยน 4.40 0.60 3.25 0.91 4.72** 4. แฟมสะสมงานการเรยนรเปนเครองมอประเมนทเหมาะกบการจดการเรยนการสอนแบบบรรยาย

3.50 1.28 2.80 0.70 2.15*

5. แฟมสะสมงานใชประเมนการเรยนรในดานพทธพสยได 3.95 0.76 3.30 0.92 2.43* 6. แฟมสะสมงานใชประเมนการเรยนรในดานทกษะพสยได 4.20 0.52 3.25 1.02 3.71** 7. แฟมสะสมงานใชประเมนการเรยนรในดานจตพสยได 4.05 0.61 3.25 0.91 3.27** 8. แฟมสะสมงานใชเกบรวบรวมหลกฐานชนงานทสะทอนผลการเรยนรของนกเรยน

4.60 0.60 3.30 0.98 5.07**

9. แฟมสะสมงานใชเกบรวบรวมหลกฐานชนงานทสะทอนกระบวนการเรยนรของนกเรยน

4.40 0.50 3.35 0.88 4.65**

10. การใชแฟมสะสมงานในการประเมนการเรยนรของนกเรยนตองทาแยกรายวชา

3.85 0.83 2.75 1.02 4.09**

11. แฟมสะสมงานตองใชในวชาทมการสรางชนงานขนมาชดเจน 3.45 1.05 2.40 0.88 3.42** 12.การใชแฟมสะสมงานในการประเมนการเรยนรของนกเรยนไมจาเปนตองมการวางแผนกจกรรมการเรยนการสอนตงแตตนภาคเรยน

3.80 1.06 3.10 0.85 2.31*

13. นกเรยนจาเปนตองเขาใจกระบวนการจดทาแฟมสะสมงานในแตละขนตอนตงแตตนภาคเรยน

4.25 0.72 3.50 0.95 2.83**

Page 167: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

140  

ตารางท 4.21 (ตอ) ขอรายการ ครทเขารวม ครทไมไดเขารวม t

M SD M SD 14. ครควรกาหนดรปแบบแฟมสะสมงานของนกเรยนใหเหมอนกนทกคน เชน รปแบบของการเขยนคานา และสารบญ เปนตน เพอใหการประเมนเปนมาตรฐานเดยวกน

3.65 0.88 2.35 1.04 4.28**

15. หวใจสาคญของกระบวนการจดทาแฟมสะสมงาน คอการทนกเรยนไดวพากษหรอสะทอนคดเกยวกบผลงานในแฟมสะสมงานของตนเองเปนระยะ

4.30 0.57 3.60 0.75 3.31**

16. ในกระบวนการจดทาแฟมสะสมงานนกเรยนสามารถปรบปรงผลงานในแฟมสะสมงานไดเปนระยะ

4.40 0.50 3.60 0.75 3.95**

17. ครตองมเกณฑการประเมนผลงานตางๆในแฟมสะสมงานของนกเรยนกาหนดไวตงแตตนภาคเรยน

4.45 0.51 3.5 0.91 3.00**

18. ครควรมตวอยางผลงานทสะทอนระดบคณภาพตามเกณฑการประเมนผลงานในแตละระดบเพอใหนกเรยนเขาใจเกณฑการประเมนผลงาน

4.30 0.57 3.50 0.83 3.56**

19. ในกระบวนการจดทาแฟมสะสมงาน นกเรยนตองประเมนผลงานของตนเองเปนระยะ

4.45 0.51 3.30 0.87 5.12**

20. ผมสวนเกยวของนอกเหนอจากนกเรยนเจาของแฟมสะสมงานตองมสวนรวมในการประเมนแฟมสะสมงานดวย

4.30 0.57 3.50 0.89 3.39**

2. การนาผลการประเมนแฟมสะสมงานไปใช 4.13 0.56 3.13 0.63 5.37** 21.การประเมนโดยแฟมสะสมงานเปนวธการทใชประกอบการประเมนการเรยนรของนกเรยน จงไมจาเปนตองนาขอมลจากการประเมนแฟมสะสมงานมาใช

3.90 0.97 3.00 0.86 3.11**

22. หากจะใชผลการประเมนโดยแฟมสะสมงานควรเนนการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลสรปรวม (summative evaluation) มากกวาเพอประเมนความกาวหนา (formative evaluation)

3.95 0.95 2.95 1.15 3.01**

23. ผลการประเมนแฟมสะสมงานของนกเรยนทาใหครทราบพฒนาการการเรยนรของนกเรยนเปนรายบคคลได

4.40 0.60 3.60 0.94 3.21**

24. ผลการประเมนแฟมสะสมงานของนกเรยนสามารถใชเปนสารสนเทศในการปรบเปลยนกจกรรมการเรยนการสอนของครได

4.15 0.49 3.45 0.95 2.94**

25. ผลทไดจากการประเมนแฟมสะสมงานของนกเรยนสามารถนาไปใชในการแกไขปญหาของนกเรยนได

4.30 0.66 3.15 1.04 4.18**

26. ผลทไดจากการประเมนแฟมสะสมงานของนกเรยนสามารถนาไปใชในการสงเสรมและพฒนาการเรยนรของนกเรยนได

4.30 0.57 3.05 0.95 5.06**

27. ขอมลผลการประเมนแฟมสะสมงานของนกเรยนสามารถใชเปนขอมลพนฐานในการวางแผนการจดการเรยนการสอนในระดบชนทสงขนได

4.10 1.02 3.15 0.93 3.07**

28. เมอสนสดกระบวนการจดทาแฟมสะสมงานแลว ครตองเกบแฟมสะสมงานของนกเรยนทกคนไวเพอนามาเปนหลกฐานสะทอน*คณภาพการสอนของคร

3.95 1.00 2.65 0.93 4.25**

รวม 4.12 0.40 3.30 0.38 6.70**

Page 168: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

141  

3.7 ผลการใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษาทไดจากการสมภาษณ ผลทไดจากการใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษาทไดจากการสมภาษณสามารถแบงออกเปน 2 สวน ไดแก ผลทเกดขนกบคร และผลทเกดขนกบนกเรยน ซงมรายละเอยดดงน

3.7.1.1 ผลทเกดกบคร การไดเขารวมกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทผวจยพฒนาขนทาใหมความรความเขาใจทถกตอง

และชดเจนเกยวกบหลกการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน และการนาผลการประเมนแฟมสะสมงานไปใชทาใหเขาใจความเชอมโยงระหวางการออกแบบการจดการเรยนรและการวดประเมนผลดวยแฟมสะสมงาน ตลอดจนเขาใจในกระบวนการจดทาแฟมสะสมงานแตละขนตอนดวย โดยเฉพาะขนตอนการคดเลอกและสะทอนความรสกตอผลงาน และขนตอนการปรบปรงแกไขและประเมนผลงาน

“ตอนนเขาใจชดแลวเกยวกบสาระสาคญของกระบวนการจดทาแฟมสะสมงาน เขาใจมากขน”

(คร ค, 26 ตลาคม 2561) “ไดความรความเขาใจเกยวกบกระบวนการในขนตอนตางๆ มากขน ทงการ กาหนดเกณฑการประเมน วธการจดเกบแฟม”

(คร จ, 26 ตลาคม 2561) “เกดความรความเขาใจในเปาหมาย กระบวนการและขนตอนในการใช แฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนอยางถกตอง ชดเจนมากขน ทาใหประเมนนกเรยนไดอยางเปนระบบ นอกจากน

ทาใหเขาใจเรองการสรางเกณฑการประเมนผลงานในแฟมสะสมงาน” (คร ฉ, 26 ตลาคม 2561)

“มความเขาใจกระบวนการจดทาแฟมสะสมงานแตละขนตอนมากขน สามารถนาไปปฏบตได”

(คร ช, 26 ตลาคม 2561) “นอกจากจะเขาใจขนตอนการทาแฟมสะสมงานดขนแลวยงเขาใจ หลกการสรางเกณฑการประเมนทถกตองดวย”

(คร ซ, 26 ตลาคม 2561) “มความเขาใจกระบวนการจดทาแฟมสะสมงานมากขนตงแตใน ดานการออกแบบขนตอนการเรยนร และรปแบบการจดทาแฟม ขนตอนทเขาใจชดเจนขนมากคอขนการคดเลอกผลงาน การสะทอน คดตอผลงาน และอกขนตอนหนงคอ ขนตอนการปรบปรงแกไขและ ประเมนผลงาน ซงไดรบความเขาใจใหมวาสามารถใหเพอนนกเรยน ผปกครองมสวนรวมในการประเมนไดดวย ไดรวธทถกตองทาให สามารถกระตนนกเรยนใหวพากษ แสดงความเหน และแลกเปลยน เรยนรตองานของเพอนไดมากขน”

(คร ฌ, 26 ตลาคม 2561)

Page 169: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

142  

นอกจากน หลงจากทครมความรความเขาใจทชดเจนเกยวกบหลกการและการนาผลการประเมน แฟมสะสมงานไปใชแลว ครสามารถนาขนตอนหลกของกระบวนการจดทาแฟมสะสมงาน (4 ขนตอน ไดแก การวางแผนการจดทาแฟมสะสมงาน การเกบรวบรวมผลงาน การคดเลอกและสะทอนความรสกตอผลงาน และการปรบปรงแกไขและประเมนผลงาน) มาใชไดอยางถกตองเหมาะสมยงขนดวย ทาใหครเขาใจนกเรยนเปนรายบคคลไดชดเจนและละเอยดขน ครสามารถตดตามพฒนาการของนกเรยนไดอยางตอเนอง ตลอดจนสามารถประเมนนกเรยนตามความสามารถและสภาพจรงไดดขนอกทงยงสามารถใหขอมลยอนกลบทเปนประโยชนในการปรบปรงและพฒนาผเรยนไดอยางเหมาะสมและทนการณนอกจากน ครยงใชแฟมสะสมงานเปนสอกลางในการสอสารกบผปกครองเกยวกบความผลการเรยนร และความกาวหนาของนกเรยน

“พอเราเปดแฟมสะสมงานของนกเรยนดกทาใหรจกนกเรยน มากขนไปอก ทงดานความร ทกษะกระบวนการ และ คณลกษณะอนพงประสงคทาใหวดความสามารถไดกวางขนดวย”

(คร ง, 26 ตลาคม 2561) “พอเกดความเขาใจในกระบวนการตางๆ ในแฟมสะสมงานกทาให เราใชแฟมไดถก แฟมกจะชวยสะทอนสภาพจรงของเดกออกมา”

(คร จ, 26 ตลาคม 2561) “เกดความเขาใจในหลกการใชแฟมสะสมงานในการประเมนการเรยนร ของนกเรยนมากขน รวมถงหลกการพฒนาเกณฑการประเมนผลงาน ในแฟมสะสมงานดวย”

(คร ฎ, 26 ตลาคม 2561) "การใชแฟมสะสมงานทาใหครผสอนประเมนนกเรยนเปนรายบคคล ไดตามความสามารถของนกเรยนไดดขน”

(คร ค, 26 ตลาคม 2561) “ครไดตดตามพฒนาการของนกเรยนอยางตอเนองทาใหทราบวา นกเรยนมพฒนาการดขน โดยทราบวาทกษะใดบางของนกเรยนทดขน”

(คร ช, 26 ตลาคม 2561) “การใชแฟมสะสมงานประเมนนกเรยนทาใหเกดการใหขอมลยอนกลบ ทเปนประโยชนในการพฒนานกเรยน”

(คร ค, 26 ตลาคม 2561) “ครไดใหขอมลยอนกลบแกนกเรยนในชวงการสรางผลงาน ประเมน ผลงาน และการปรบปรงผลงาน ทาใหนกเรยนเกดความเขาใจบทเรยน เพมมากขน นอกจากนยงทาใหครทราบความเขาใจทคลาดเคลอนของ นกเรยนในแตละเรองไดดวย กทาใหปรบแกไขนกเรยนไดทนทวงท”

(คร ช, 26 ตลาคม 2561)

Page 170: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

143  

“แฟมสะสมงานเปนเครองมอในการสอสารกบผปกครองใหได รบทราบขอมลเกยวกบความกาวหนาเกยวกบผลสมฤทธทาง การเรยน พฒนาการการเรยนรและความตองการของนกเรยน”

(คร ข, 26 ตลาคม 2561) “แฟมสะสมงานเปนเครองมอสอสารระหวางครกบผปกครอง หรอ ผปกครองกบนกเรยนไดอยางด และเปนตวสรางความรวมมอ ระหวางบานกบโรงเรยนดวนการพฒนาบตรหลานรวมกนดวย”

(คร ณ, 26 ตลาคม 2561) 3.7.1.2 ผลทเกดกบนกเรยน ผลทเกดกบนกเรยน เปนผลสบเนองหลงจากทครสามารถนาขนตอน4 ขนตอนหลกของกระบวนการ

จดทาแฟมสะสมงานมาใชไดอยางถกตองเหมาะสม นกเรยนกไดพฒนาทกษะการคดวเคราะห คดสะทอนคดตอตนเอ สามารถวพากษและประเมนตนเองและเพอนไดอยางถกตองและตรงตามสภาพจรงยงขน นกเรยนรบผดชอบในการเรยนรของตนเองสงผลใหนกเรยนสามารถพฒนาตนเองทงดานทกษะตางๆ และคณลกษณะทพงประสงคไดอยางดยงขนดวย ตลอดจนทาใหนกเรยนความสนใจมงมนตอการเรยนมากขน และมความภาคภมใจในตนเองมากขนอนเนองมาจากการไดรบการเสรมแรงจากผลการประเมนจากแหลงผประเมนทหลากหลาย

“นกเรยนสะทอนคดตอตนเองไดดขน สามารถบอกเหตผลในการเลอก ผลงานไดมากกวาบอกวาเหตผลทเลอกมาคอเพราะชอบ นอกจากน นกเรยนสะทอนคดตองานของคนอนไดดตามไปดวย”

(คร ก, 26 ตลาคม 2561) “นกเรยนเกดทกษะการวเคราะห และตดสนใจไดหลงจากทไดทบทวน และเลอกงานของตนเองไวในแฟมสะสมงาน” (คร ข, 26 ตลาคม 2561)

“นกเรยนไดมสวนรวมในการประเมนการเรยนรของเขาเอง ไดปรบปรง งานเขารสกตองรบผดชอบในการเรยนรของตนเองมากขน”

(คร จ, 26 ตลาคม 2561) “ทาใหนกเรยนไดประเมนตนเองและพฒนาตนเองไดดขน” (คร ต, 26 ตลาคม 2561) “นกเรยนไดคนพบความกาวหนาของตนเอง” (คร ข, 26 ตลาคม 2561) “นกเรยนสามารถเหนความแตกตางของงานตนเองและงานเพอน ทาให สามารถนาความแตกตางนไปพฒนาการทางาน และพฒนาตนเองใหดขนได” (คร ฉ, 26 ตลาคม 2561)

Page 171: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

144  

“นกเรยนไดสรางสรรคผลงานเกดความสนกสนาน และความภาคภมใจ ในตนเอง กลาคดกลาทา กลาแสดงออกดวยความมนใจ มความรบผดชอบ ตองานทไดรบมอบหมาย” (คร ฉ, 26 ตลาคม 2561) “นกเรยนเกดความภาคภมใจในตนเองจากการไดรบแรงเสรมจากเพอน ผปกครอง และคร รวมถงการทผลงานของตนเองไดรบการนาไปแสดง ทหนาชนเรยน” (คร ฉ, 26 ตลาคม 2561) ทงน ครรายงานวาจากการพจารณาผลการประเมนผลงานในแฟมสะสมงานทประเมนหลายครง โดยภาพรวมนกเรยนสวนใหญมพฒนาการในการเรยนรในแตละวชาทสงขน “โดยภาพรวมนกเรยนมพฒนาการในการเรยนร สงเกตจากผลประเมน ผลงานในแฟมสะสมงานในครงหลงๆ มพฒนาการขนมาเปนสวนใหญ” (คร ข, 26 ตลาคม 2561) “นกเรยนแตละคนมคะแนนสงขน ทกษะทนกเรยนสวนใหญพฒนาขน คอ ทกษะการเขยน เพราะนกเรยนไดลงมอปฏบตไดประเมนตนเอง สวนเจตคต กมเจตคตทดมากขนดวย ดานคณลกษณะทพงประสงค นกเรยนมความกระตอรอรนในการเรยน มความมงมนในการเรยน และการทางานมากขน เพราะไดรบการเสรมแรงจากการสะทอนผลงาน” (คร ช, 26 ตลาคม 2561) “นกเรยนแตละคนมความสนใจในการทางานมากขน นกเรยนจะรขอด ขอดอยของงานตนเองได” (คร ฑ, 26 ตลาคม 2561)

“นกเรยนบางคนมทกษะการเขยนทดขนและนกเรยนบางคนมทกษะ

การวเคราะหทดขน”

(คร ช, 26 ตลาคม 2561)

Page 172: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

บทท 5 สรปผลการวจย อภปราย และขอเสนอแนะ

งานวจยเรอง “การพฒนากระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงาน

เพ อประเมนผลการเรยน รของนกเรยนประถมศกษา” ใชระเบยบวธ วจยและพฒนา (research and development) มวตถประสงคเพอ 1. วเคราะหมโนทศนทคลาดเคลอน และการปฏบตของครในการใช แฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษา 2. พฒนากระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษา และ 3. ตรวจสอบประสทธผลของกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผล การเรยนรของนกเรยนประถมศกษา

วธดาเนนการวจยของการวจยนแบงเปน 3 ระยะ ตามจดประสงคการวจย ไดแก ระยะท 1 การวเคราะหมโนทศนทคลาดเคลอนและการปฏบตของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน ระยะท 2 การพฒนากระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนและระยะท 3 การตรวจสอบประสทธผลของกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน

กลมตวอยางทใชในการเกบรวบรวมขอมลม 2 กลม คอ กลมทใชวเคราะหมโนทศนทคลาดเคลอนและการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษา ไดแก ครทสอนในระดบประถมศกษาจานวน 454 คน และกลมตวอยางในการทดลอง ซงแบงเปน 2 กลม ไดแก กลมท เขารวมกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน ซงเปนกลมทดลอง และกลม ทไม ได เขารวมกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนในการใช แฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนซงเปนกลมควบคม กลมละ 20 คน เครองมอวจย ไดแก แบบสอบถามการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน คมอการใชกระบวนการปรบเปลยน มโนทศน และแบบวดมโนทศนเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนซงผวจยพฒนาขน วเคราะหขอมลเชงปรมาณดวยสถตเชงบรรยาย ไดแก ความถ รอยละ คาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐาน และสถตเชงสรปอางอง ไดแก สถตทดสอบทแบบไมเปนอสระตอกนเพอเปรยบเทยบผลการวเคราะหมโนทศนทคลาดเคลอนของนกเรยนกอนและหลงการเขารวมกระบวนการปรบเปลยนมโนทศน และสถตทดสอบไคสแควรเพอเปรยบเทยบการปฏบตของครเกยวกบการใช แฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนกอนและหลงการใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศน 

สถตทดสอบทแบบเปนอสระตอกนเพอเปรยบเทยบผลการวเคราะหมโนทศนทคลาดเคลอนครทเขารวมและไมไดเขารวมกระบวนปรบเปลยนมโนทศนในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน สวนการวเคราะหเชงคณภาพใชการวเคราะหเนอหา และการสรางขอสรปเชงอปนยจากผลการสมภาษณ

Page 173: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

146  

สรปผลการวจย ผลการวเคราะหขอมลในการวจยนแบงออกเปน 3 ตอนหลก ไดแก ตอนท 1 ผลการวเคราะหมโนทศนท

คลาดเคลอนและการปฏบตของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษาตอนท 2 ผลการพฒนากระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษา และตอนท 3 ผลการตรวจสอบประสทธผลของกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนและการปฏบตของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษา ซงสามารถสรปผลการวจยแตละตอนไดดงน 1. ผลการวเคราะหมโนทศนทคลาดเคลอนและการปฏบตของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผล การเรยนรของนกเรยนประถมศกษา

มโนทศนทคลาดเคลอนในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนทไดจากการสมภาษณผทรงคณวฒ ประกอบดวย หลกการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน การนาผลการประเมนแฟมสะสมงานไปใช และการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน ซงมรายละเอยดดงน

หลกการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน 1. ใชแฟมสะสมงานสาหรบเกบผลงานทางดานวชาการเพยงอยางเดยว หรอเกบเพยงแบบฝกหดทนกเรยนทาในรายวชาตางๆ

2. ในการจดทาแฟมสะสมงาน ครมกจะจากดรปแบบการนาเสนอผลงานในทกสวนของแฟมสะสมงาน เชน กาหนดรปแบบของคานาของแฟมสะสมงานนกเรยนเหมอนกนทกคนทงหอง หรอสารบญของนกเรยนทกคนเหมอนกนทงหมด

3. ครเขาใจวาแฟมสะสมงานควรใชเฉพาะวชาทมการสรางผลงานขนมาอยางชดเจนเทานน เชน วชา ศลปศกษา วชาภาษาไทย เปนตน ในรายวชาทไมมผลงานโดยตรงกไมจาเปนตองมแฟมสะสมงาน เชน วชาดนตรศกษา

การนาผลการประเมนแฟมสะสมงานไปใช 1. ครไมไดนาผลการประเมนแฟมสะสมงานของนกเรยนไปใช ทงในลกษณะของการประเมนกระบวนการ

ระหวางเรยนร (formative assessment) เพอการปรบเปลยนการจดการเรยนการสอน และในลกษณะของการประเมนผลสรปรวม (summative assessment) เพอเปนสวนหนงในการตดสนผลการเรยนรของนกเรยน 2. ในกรณทแฟมสะสมงานสะทอนพฒนาการการเรยนรของนกเรยน ครไมสามารถประมวลผลและแปลความหมายคะแนนพฒนาการการเรยนรของนกเรยน ทาใหไมสามารถนาผลการประเมนในลกษณะพฒนาการการเรยนรของนกเรยนไปใชพฒนานกเรยนตอไปได

Page 174: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

147  

การปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน การวางแผนการจดทาแฟมสะสมงาน

1. ครไมมการวางแผนการจดทาแฟมสะสมงานไวตงแตกอนจดการเรยนการสอน จงไมไดเชอมโยง การประเมนโดยแฟมสะสมงานเขากบมาตรฐานและตวชวดตามหลกสตร และไมไดจดกจกรรมทใหนกเรยนไดปฏบตหรอสรางชนงานขนมาอยางตอเนอง ทาใหไมสามารถใชแฟมสะสมงานในการประเมนผลการเรยนรไดอยางมประสทธภาพ

2. ครไมไดกาหนดจดมงหมายและเกณฑการประเมนผลงานและแฟมสะสมงานไวครจานวนหนงพฒนาเกณฑการใหคะแนนแบบรบรกไมถกหลกการและไมสามารถนาไปใชไดจรง เนองจากคาบรรยายคณภาพงานในแตละระดบของผลการประเมนมความเปนปรนย และไมครอบคลมลกษณะและคณภาพของงานตามสภาพจรง

3. ครไมไดชแจง ตกลง และทาความเขาใจรวมกนกบนกเรยนเกยวกบกระบวนการในการจดทา แฟมสะสมงานและเกณฑตางๆ ทใชระหวางการจดทาแฟมสะสมงาน การเกบรวบรวมผลงาน

1. การเกบรวบรวมงานในแฟมสะสมงานตองใชแฟมเพยงอยางเดยวเทานนในการบรรจงาน 2. ครใหนกเรยนเกบรวบรวมผลงานทกชนทนกเรยนทาหรอสรางขน เนองจากครไมทราบวา

ควรจะเกบรวบรวมผลงานใดทเปนประโยชนตอการนาไปใชของนกเรยนตอไป 3. ครมกจะใหนกเรยนเกบแตแบบฝกหดททาหรอผลงานเทานนในแฟมสะสมงาน เนองจาก

เขาใจวาแฟมสะสมงานเปนท เกบรวบรวมผลงานการปฏบตงานและสรางชนงานตางๆ เทานน ไมมงเนน การประเมนกระบวนการทางาน จงไมไดใชแฟมสะสมงานในการเกบรวบรวมหลกฐานทสะทอนกระบวนการทางาน

การคดเลอกและสะทอนความรสกตอผลงาน 1. ครไมไดใหนกเรยนคดเลอก และสะทอนความรสกตอผลงานทตนเองไดสรางขนมา ทาใหขาด

การคดวเคราะหและวพากษงานของตนเองและครมกจะนาแฟมสะสมงานของนกเรยนทกคนไปวางรวมกนไวหลงหองโดยทไมไดชกนาใหนกเรยนทบทวนแฟมสะสมงานของตนเองเปนระยะ

2. ครเขาใจวาครเปนผเลอกผลงานตางๆ ในแฟมสะสมงานการเรยนรของนกเรยนแทนทจะใหนกเรยนเปนผเลอกผลงานของตนเอง

3. ในกรณนกเรยนประถมศกษา ครใหนกเรยนสะทอนความรสกตอผลงานทตนเองสรางโดยใหนกเรยนเขยนสะทอนในบนทกปลายเปด นกเรยนสวนใหญไมสามารถเขยนสะทอนตอผลงานได เชน นกเรยนไมสามารถถอดบทเรยนทไดจากการทากจกรรมหรอสรางผลงานชนนนได นกเรยนไมสามารถเชอมโยงบทเรยนทไดเรยนรจากการทางานตางๆ ไปใชในชวตประจาวนได

การปรบปรงแกไขและประเมนผลงาน 1. ครไมสามารถใหขอมลยอนกลบเกยวกบกระบวนการเรยนรและผลการเรยนทสะทอนผาน

ผลงานในแฟมสะสมงานของนกเรยนไดอยางเหมาะสม โดยครมกจะใหขอมลยอนกลบแบบเสรมแรงในลกษณะการใหคาชมเชย เชน ดมาก สวยแลว หรอขอมลยอนกลบแบบใหการยนยน คอ การบอกนกเรยนวางานมความถกตองหรอไมเทานน ครไมสามารถใหขอมลยอนกลบทกระตนนกเรยนเพอการพฒนา รวมถงไมไดใหขอมลยอนกลบทใหแนวทางในการปรบปรงและพฒนาผลงานของนกเรยน

Page 175: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

148  

2. นกเรยนไมสามารถวเคราะหงานของตนเอง และประเมนงานของเพอนได นกเรยนประเมน งานในแฟมสะสมงานโดยไมไดพจารณาเกณฑการใหคะแนนทครกาหนด ตลอดจนไมสามารถใหขอเสนอแนะในการปรบปรงแกไขผลงานตางๆ ไดดวย ทงน เปนผลมาจากการทนกเรยนไมไดรบการฝกฝน และครกยงไมสามารถใหขอมลยอนกลบแกนกเรยนไดอยางเหมาะสม ทาใหนกเรยนไมเหนตวอยางของวพากษงานอยางมคณภาพ

3. ในกรณทมการใหขอมลยอนกลบ ครขาดการชกนาใหนกเรยนทบทวนและพจารณาขอมลยอนกลบทไดจากผเกยวของแหลงตางๆ ทาใหนกเรยนไมไดปรบปรงและพฒนากระบวนการทางานและผลงานตางๆ

4. ครเขาใจวาในขนตอนการปรบปรงผลงานเปนขนตอนทนกเรยนเพยงแควาดรประบายสหรอตกแตงผลงานและแฟมสะสมงานของตนเองใหสวยงามเทานน ไมไดเปนการปรบปรงผลงานโดยใชผลการวพากษกระบวนการทางานและผลงาน ตลอดจนผลการสะทอนความคดความรสกของงานมาใชในการปรบปรงผลงาน

5. ในการประเมนผลงานในแฟมสะสมงาน ครจานวนหนงประเมนปรมาณของชนงานวามจานวนตามทกาหนดใหนกเรยนจดเกบในแฟมสะสมงานหรอไม โดยไมไดพจารณาคณภาพของชนงานตางๆ ในแฟมสะสมงานของนกเรยน

ผลการวเคราะหมโนทศนทคลาดเคลอนและการปฏบตของครทวประเทศในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษาทไดจากการสารวจ พบวา โดยภาพรวม คร (ทงทเคยผานการอบรมและไมเคยผานการอบรมเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน) มมโนทศนทคลาดเคลอนทงหมด 9 มโนทศน ในจานวนนเปนมโนทศนเกยวกบหลกการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผล การเรยนรของนกเรยนจานวน 6 มโนทศน และเปนมโนทศนเกยวกบการนาผลการประเมนแฟมสะสมงานไปใชจานวน 3 มโนทศน มโนทศนเกยวกบหลกการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนทครมความคลาดเคลอนมากทสดคอ แฟมสะสมงานการเรยนรเปนแหลงเกบรวบรวมแบบฝกหดทงหมดตลอดภาคการศกษาทนกเรยนไดทา รองลงมาคอ ครควรกาหนดรปแบบแฟมสะสมงานของนกเรยนใหเหมอนกนทกคน เชน รปแบบของการเขยนคานา และสารบญ เปนตน เพอใหการประเมนเปนมาตรฐานเดยวกน และการใชแฟมสะสมงานในการประเมนการเรยนรของนกเรยนตองทาแยกรายวชา แฟมสะสมงานตองใชในวชาทมการสรางชนงานขนมาชดเจน แฟมสะสมงานการเรยนรเปนเครองมอประเมนทเหมาะกบการจดการเรยนการสอนแบบบรรยาย และการใช แฟมสะสมงานในการประเมนการเรยนรของนกเรยนไมจาเปนตองมการวางแผนกจกรรมการเรยนการสอนตงแตตน ภาคเรยน ตามลาดบ สวนมโนทศนทเกยวกบการนาผลการประเมนแฟมสะสมงานไปใชทครมความคลาดเคลอนมากทสดคอ เมอสนสดกระบวนการจดทาแฟมสะสมงานแลว ครตองเกบแฟมสะสมงานของนกเรยนไวเพอนามาเปนหลกฐานสะทอนคณภาพการสอนของคร รองลงมาคอ หากจะใชผลการประเมนโดยแฟมสะสมงานควรเนนการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลสรปรวมมากกวาเพอประเมนความกาวหนา และการประเมนโดย แฟมสะสมงานเปนวธการใชประกอบการประเมนการเรยนรของนกเรยน จงไมจาเปนตองนาขอมลจาก การประเมนแฟมสะสมงานมาใช เมอพจารณาครในกลมทเคยผานการอบรมและไมเคยผานการอบรมเกยวกบ การใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน พบวา ครทงสองกลมดงกลาวมความคลาดเคลอนใน มโนทศนเดยวกนทงมโนทศนทเกยวกบหลกการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรและมโนทศนทเกยวกบการนาผลการประเมนแฟมสะสมงานไปใช

Page 176: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

149  

โดยภาพรวม คร (ทงทเคยผานการอบรมและไมเคยผานการอบรมเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน) มการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน ทง 4 ขนตอน (การวางแผนการจดทาแฟมสะสมงาน การเกบรวบรวมผลงาน การคดเลอกและสะทอนความรสกตอผลงาน และการปรบปรงแกไขและประเมนผลงาน) ในระดบปานกลางถงมาก ใน 4 ขนตอนดงกลาวของกระบวนการจดทาแฟมสะสมงาน ขนตอนทครปฏบตมากทสด ไดแก ขนตอนการเกบรวบรวม รองลงมาไดแก ขนตอนการวางแผนการจดทาแฟมสะสมงาน ขนตอนการปรบปรงแกไขและประเมนผลงาน และขนตอนการคดเลอกและสะทอนความรสกตอผลงาน ตามลาดบ เมอพจารณาการปฏบตของครในกลมทเคยผานการอบรมเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน พบวา ขนตอนทครปฏบตมากทสด ไดแก ขนตอนการเกบรวบรวมผลงาน ขนตอนการวางแผนการจดทาแฟมสะสมงาน ขนตอนการปรบปรงแกไขและประเมนผลงาน และขนตอนการคดเลอกและสะทอนความรสกตอผลงาน ตามลาดบ สวนในกลมครทไมเคยผานการอบรมเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน พบวา ขนตอนทครปฏบตมากทสด ไดแก ขนตอนการวางแผนการจดทาแฟมสะสมงาน รองลงมาไดแก ขนตอนการเกบรวบรวมผลงาน ขนตอนการปรบปรงแกไขและประเมนผลงาน ขนตอนการคดเลอกและสะทอนความรสกตอผลงาน ตามลาดบ

ผลการวเคราะหความแปรปรวนแบบสองทางแบบวดซา (two-way repeated measured analysis of variance) เพอเปรยบเทยบการปฏบตของคร 2 กลมดงกลาวในขนตอนตางๆ ของกระบวนการจดทาแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน โดยใหตวแปรอสระคอ กลมคร (ครทเคยผานการอบรมเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน และครทไมเคยผานการอบรมเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน) และตวแปรวดซาไดแก การปฏบตของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนใน 4 ขนตอนดงกลาว พบวา โดยภาพรวม คาเฉลยการปฏบตของครทง 2 กลมในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนไมแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 (F(1,452) = 8.94, p<.01) แตพบวาคาเฉลยการปฏบตของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนในขนตอนตางๆ มความแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 และพบปฏสมพนธระหวางกลมครและการปฏบตของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนในแตละขนตอน เนองจากพบปฏสมพนธระหวางกลมครและการปฏบตของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนลการเรยนรของนกเรยน ผวจยจงวเคราะหอทธพลอยางงาย (simple effect) ตอไป พบวา ครทเคยผานการอบรมเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนมการปฏบตในขนตอนการเกบรวบรวมผลงาน ขนตอนการคดเลอกและสะทอนความรสกตอผลงาน และขนตอนการปรบปรงแกไขและประเมนผลงานมากกวาครทไมเคยผานการอบรมเกยวกบเรองดงกลาวอยางมนยสาคญทระดบ .01 สวนขนตอนการวางแผนการจดทาแฟมสะสมงานนน ครทเคยและไมเคยผานการอบรมเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนมการปฏบตไมแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01

นอกจากน ผวจยไดเปรยบเทยบการปฏบตของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนระหวางกลมครทเคยและไมเคยผานการอบรมเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนโดยวเคราะหดวยสถตทแบบกลมทเปนอสระตอกน (independent-sample t-test) ผลการวเคราะหพบวา โดยภาพรวม ครทผานการอบรมเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนมการปฏบตในระดบทสงกวาครทไมผานการอบรมเกยวกบเรองดงกลาวในทง 4 ขนตอนของกระบวนการจดทาแฟม

Page 177: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

150  

สะสมงาน อยางไรกตาม เมอพจารณาผลการวเคราะหเปรยบเทยบในกจกรรมยอยๆ ของ 4 ขนตอนในกระบวนการจดทาแฟมสะสมงาน พบวา ครในสองกลมดงกลาวไมไดมการปฏบตทแตกตางกนในบางกจกรรมยอยของ 4 ขนตอนในกระบวนการจดทาแฟมสะสมงาน ไดแก กจกรรมการศกษามาตรฐานและตวชวดตามหลกสตรในรายวชาและระดบชนทสอนกจกรรมการกาหนดจานวนชนงานทนกเรยนตองสรางในแตละสาระและกจกรรมการเรยนร กจกรรมการแจงใหนกเรยนทราบวาจะใหนกเรยนพฒนาแฟมสะสมงานของตนเองตงแตตนภาคเรยนกจกรรมการกาหนดจดมงหมายของการจดทาแฟมสะสมงานรวมกนกบนกเรยนกจกรรมการกระตนใหนกเรยนเกบรวบรวมผลงานในแฟมพฒนางานอยเสมอและกจกรรมการใหนกเรยนปรบปรงและพฒนาผลงานในแฟมสะสมงานดเดนใหมคณภาพดขนอยเสมอ 2. ผลการพฒนากระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษา จากการสงเคราะหงานวจยทพฒนารปแบบหรอโมเดลการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนในบรบทตางๆ ทาใหไดขนตอนสาคญในกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนในการวจยในครงน 4 ขนตอน ไดแก ขนตอนทหนง การวเคราะหตนเอง ขนตอนทสองการเปรยบเทยบมโนทศนทถกตองและมโนทศนทมอยเดม ขนตอนทสาม การสรางความเขาใจมโนทศนถกตอง และขนตอนทส การปรบเปลยนเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอน จากนนผวจยไดรางกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษาซงประกอบดวย 4 ขนตอนทสงเคราะหจากเอกสารและงานวจยตางๆ ดงกลาว ซงประกอบดวยรายละเอยดเกยวกบวตถประสงค หลกการของกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษา ขนตอนการปรบเปลยน มโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษา กระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผล การเรยนรของนกเรยนประถมศกษาจดทาขนเพอใหนกวชาการ ศกษานเทศก และครแกนนาใชในการพฒนาครใหมมโนทศนทถกตองทงหลกการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน และการนาผลการประเมนแฟมสะสมงานไปใช และการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนในขนตอนตางๆ 4 ขนตอนหลก ไดแก ขนตอนการวางแผนการจดทาแฟมสะสมงาน ขนตอนการเกบรวบรวมผลงาน ขนตอนการคดเลอกผลงานและสะทอนความรสกตอผลงาน และขนตอนการปรบปรงและประเมนผลงาน ทงน หลกการทใชในการพฒนากระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผล การเรยนรของนกเรยนประถมศกษาใชหลกการปรบเปลยนมโนทศน (conceptual change) ของ Posner และคณะ (1982) และโมเดลการเรยนรทวสถานะ (dual situated learning model)ของ She (2004) ในการวจยครงน ผวจยมงวเคราะหมโนทศนทคลาดเคลอนในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผล การเรยนรของนกเรยนครอบคลมองคประกอบ 2 ประการ ไดแก หลกการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน และการนาผลการประเมนแฟมสะสมงานไปใช และวเคราะหการปฏบตในการใช แฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน ซงครอบคลมกระบวนการจดทาแฟมสะสมงาน 4 ขนตอนดงกลาวขางตน จากนนเมอไดสารสนเทศเกยวกบมโนทศนทคลาดเคลอนและการปฏบตของครในการใช

Page 178: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

151  

แฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน แลวจงดาเนนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครตามกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนตอไป

ผวจยพฒนากระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษาซงประกอบดวย 4 ขนตอนหลก ไดแก ขนตอนทหนง การวเคราะหตนเอง ขนตอนทสอง การเปรยบเทยบความแตกตางระหวางมโนทศนทถกตองและมโนทศนมอยเดม ขนตอนทสาม การสรางความเขาใจมโนทศนทถกตอง และขนตอนทสการปรบเปลยนเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนซงมรายละเอยดดงน

ขนตอนท 1 การวเคราะหตนเอง ขนการวเคราะหตนเองนประกอบดวยขนตอนยอย 2 ขนตอน ไดแก การรบรมโนทศนทคลาดเคลอน และการสะทอนคดตอตนเอง

1.1 การรบรมโนทศนทคลาดเคลอน เปนขนตอนการนาเสนอผลการวเคราะหมโนทศนทคลาดเคลอน ของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษาทไดจากแบบวดมโนทศนเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนใหครรบทราบ ทงผลการวเคราะหในสวนทเปนหลกการของการใชแฟมสะสมงานและการนาผลการประเมนแฟมสะสมงานไปใช ตลอดจนการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน

1.2 การสะทอนคดตอตนเอง เปนขนตอนทใหครนาผลการวเคราะหมโนทศนทคลาดเคลอนและผลการ วเคราะหการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนจากขนตอนทแลวมากาหนดประเดนทตนเองควรปรบเปลยนในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน รวมถงการวเคราะหผลทจะเกดขนจากการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนนนดวย

ขนตอนท 2 การเปรยบเทยบมโนทศนทถกตองและมโนทศนทมอยเดม ขนการเปรยบเทยบมโนทศนทถกตองและมโนทศนทมอยเดมนประกอบดวยขนตอนยอย 2 ขนตอน ไดแก

การรบรมโนทศนทถกตองและมโนทศนทมอยเดม และการวเคราะหความแตกตางระหวางมโนทศนทถกตองและมโนทศนทมอยเดม

2.1 การรบรมโนทศนทถกตองและมโนทศนทมอยเดมเปนขนตอนการนาเสนอมโนทศนทถกตองในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนใหครรบร และทาใหครเขาใจวามโนทศนทมอยเดมในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนมอะไรบางทงหลกการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนและการนาผลการประเมนแฟมสะสมงานไปใช ตลอดจนการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน

2.2 การวเคราะหความแตกตางระหวางมโนทศนทถกตองและมโนทศนทมอยเดมเปนขนตอนทครระบความแตกตางระหวางมโนทศนทถกตองและมโนทศนทครมอยเดมในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนทงหลกการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน และการนาผลการประเมนแฟมสะสมงานไปใช

Page 179: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

152  

ขนตอนท 3 การสรางความเขาใจมโนทศนทถกตอง ขนการสรางความเขาใจมโนทศนทถกตอง ประกอบดวยขนตอนยอย 2 ขนตอน ไดแก การเสรมสราง

ความรความเขาใจเกยวกบหลกการและการปฏบตทถกตอง และการแลกเปลยนเรยนรระหวางครเกยวกบปญหาและแนวทางการแกไขปญหา

3.1 การสรางเสรมความรความเขาใจเกยวกบหลกการและการปฏบตทถกตองเปนขนตอนการใหความรและสรางความเขาใจของครเกยวกบรายละเอยดการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของครทงหลกการและการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน

3.2 การแลกเปลยนเรยนรระหวางครเกยวกบปญหาและแนวทางการแกไขปญหาเปนขนตอนทเปดโอกาสใหครไดสะทอนสภาพและปญหาในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนใหกบเพอนครทใชแฟมสะสมงาน และแลกเปลยนเรยนรกนเกยวกบปญหาและแนวทางในการแกไขปญหาการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน

ขนตอนท 4 การปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอน ขนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนน ประกอบดวยขนตอนยอย 2 ขนตอน ไดแก การดาเนนการ

ปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนและการตรวจสอบผลการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอน 4.1 การดาเนนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนเปนขนตอนทครดาเนนการใชแฟมสะสมงานโดยใช

ความรความเขาใจทไดรบจากขนตอนท 1 ขนตอนท 2 และขนตอนท 3 มาดาเนนการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน

4.2 การตรวจสอบผลการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนเปนการวเคราะหมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนซาอกครงภายหลงดาเนนการปรบเปลยนมโนทศนแลว ทงมโนทศนทคลาดเคลอนเกยวกบหลกการของการใชแฟมสะสมงานและการนาผลการประเมนแฟมสะสมงานไปใช ตลอดจนการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน กจกรรมในกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมผลงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษาดาเนนการไปตามขนตอนหลกและขนตอนยอยของกระบวนการปรบเปลยนมโนทศน กจกรรมของขนตอนท 1 การวเคราะหตนเอง 1.1 ขนตอนยอยการรบรมโนทศนทคลาดเคลอน ประกอบดวยกจกรรมการวเคราะหมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนทงมโนทศนทคลาดเคลอนเกยวกบหลกการของการใชแฟมสะสมงานและมโนทศนทคลาดเคลอนเกยวกบการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน และกจกรรมการรบทราบผลการวเคราะหมโนทศนทคลาดเคลอนในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนทงมโนทศนทคลาดเคลอนเกยวกบหลกการของการใชแฟมสะสมงานและมโนทศนทคลาดเคลอนเกยวกบการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน ในขนตอนยอยนจะใหครทาแบบวดมโนทศนเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนเพอวเคราะหมโนทศนเกยวกบหลกการของการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน และมโนทศนเกยวกบการนาผลการประเมนแฟมสะสมงานไปใช ตลอดจนวเคราะหการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน จากนนประมวลผลการตอบแบบวดเพอวเคราะหมโนทศนทคลาดเคลอนเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอ

Page 180: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

153  

ประเมนผลการเรยนรของนกเรยนเปนรายบคคล โดยวเคราะหเปนรายขอและวเคราะหภาพรวม โดยรายละเอยดผลการวเคราะหม 2 สวน ไดแก มโนทศนทคลาดเคลอนเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน และการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน และแจงผลการวเคราะหมโนทศนทคลาดเคลอนและการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนใหครรบทราบ โดยเครองมอทใชในขนตอนยอยนคอ แบบวดมโนทศนเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน 1.2 ขนตอนยอยการสะทอนคดตอตนเอง ประกอบดวยกจกรรมการกาหนดประเดนทตนเองควรปรบเปลยนในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน และกจกรรมการวเคราะหผลทจะเกดขนจากการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอน ในขนตอนยอยนจะใหครพจารณาผลการวเคราะหมโนทศนทคลาดเคลอน และการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนในขนตอน 1.1 แลวกาหนดประเดนทตนเองควรปรบเปลยนในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน จากนนใหครวเคราะหผลทจะเกดขนหลงจากทครปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนในการใชแฟมสะสมงานตามประเดนทกาหนดไวกอนหนาน โดยเครองมอทใชในขนตอนยอยนคอ แบบบนทกผลการวเคราะหและประเดนทตองปรบเปลยนในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน กจกรรมของขนตอนท 2 การเปรยบเทยบมโนทศนทถกตองและมโนทศนทมอยเดม 2.1 ขนตอนยอยการรบรมโนทศนทถกตองและมโนทศนทมอยเดม ประกอบดวยกจกรรมการนาเสนอมโนทศนทถกตองในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนใหครรบร และกจกรรมการทาใหครเขาใจวามโนทศนทมอยเดมในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนมอะไรบาง ในขนตอนยอยนใหนาเสนอขอความตามคาถามในแบบวดมโนทศนเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนทเปนมโนทศนทถกตองและมโนทศนทคลาดเคลอนทงหลกการในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน และการนาผลการประเมนแฟมสะสมงานไปใชใหครรบทราบและพจารณา โดยเครองมอทใชในขนตอนยอยนคอ เอกสารมโนทศนท ถกตองและมโนทศนทมในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน 2.2 ขนตอนยอยการวเคราะหความแตกตางระหวางมโนทศนทถกตองและมโนทศนทมอยเดม กจกรรมในขนตอนนคอกจกรรมการระบความแตกตางระหวางมโนทศนท ถกตองและมโนทศนทครมอยเดมในการใช แฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน ในขนตอนยอยนจะใหครพจารณามโนทศนทถกตองและ มโนทศนทมตามเอกสารหมายเลข 3แลววพากษความแตกตางระหวางมโนทศนทถกตองและมโนทศนทมอยเดม ในการวพากษความแตกตางระหวางมโนทศนทถกตองและมโนทศนทมอยเดมอาจทาในลกษณะใหครอภปรายรวมกนในกลม หรอการอภปรายกบผทาหนาทปรบเปลยนมโนทศนกได โดยเครองมอทใชในขนตอนยอยนคอ เอกสารมโนทศนทถกตองและมโนทศนทมในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน กจกรรมของขนตอนท 3 การสรางความเขาใจมโนทศนทถกตอง 3.1 ขนตอนยอยการเสรมสรางความรความเขาใจ กจกรรมในขนตอนนคอกจกรรมการใหความรและสรางความเขาใจของครเกยวกบรายละเอยดการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของครในดานหลกการและการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน ในขนตอนยอยนจะเปนการใหความรแกครเกยวกบหลกการทถกตองในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน และ การนาผลการประเมนแฟมสะสมงานไปใช โดยสามารถใชรปแบบทหลากหลายในการสรางความรความเขาใจของคร เชน การบรรยายความร การฝกอบรมปฏบตการ การศกษาเอกสารความรดวยตวเอง เปนตน โดยเครองมอทในขนตอนยอยนคอ เอกสารความรเกยวกบ

Page 181: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

154  

รายละเอยดในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน 3.2 ขนตอนยอยการแลกเปลยนเรยนรระหวางครเกยวกบปญหาและแนวทางการแกไข กจกรรมในขนตอนยอยนคอกจกรรมการแลกเปลยนเรยนรระหวางครเกยวกบปญหาและแนวทางการแกไขปญหาการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน ในขนตอนยอยนจะเปดโอกาสใหครไดแลกเปลยนเรยนรเกยวกบปญหาและแนวทางการแกไขปญหาในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนในชองทางตางๆ เชน การจดการประชมกลม การสรางกลมไลนสนทนาเพอแลกเปลยนเรยนรระหวางครทใชแฟมสะสมงานในการประเมนผลการเรยนรของนกเรยน โดยเครองมอในขนตอนยอยนคอ เอกสารประเดนสาหรบการแลกเปลยนเรยนรระหวางครเกยวกบการใช แฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน กจกรรมของขนตอนท 4 การปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอน 4.1 ขนตอนยอยการดาเนนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอน กจกรรมในขนตอนยอยนคอกจกรรมการดาเนนการของครในการใช แฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน ในขนตอนยอยนจะใหครวางแผนกจกรรมในแตละขนตอนของการจดทาแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน แลวใหครดาเนนการประเมนการเรยนรของนกเรยนโดยใชแฟมสะสมงานตามทกาหนดแผนไว โดยเครองมอในขนตอนยอยน คอ แบบบนทกแผนการดาเนนการของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน 4.2 ขนตอนยอยการตรวจสอบผลการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอน กจกรรมในขนตอนยอยนคอ กจกรรมการวเคราะหมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนซาอกครงภายหลงดาเนนการปรบเปลยนมโนทศนแลว ทงมโนทศนทคลาดเคลอนเกยวกบหลกการของการใชแฟมสะสมงานและมโนทศนทคลาดเคลอนเกยวกบการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนในขนตอนยอยนจะใหครทาแบบวดมโนทศนเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนเพอวเคราะหมโนทศนเกยวกบหลกการของการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน และมโนทศนเกยวกบ การนาผลการประเมนแฟมสะสมงานไปใช ตลอดจนวเคราะหการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน แลวประมวลผลการตอบแบบวดเพอวเคราะหมโนทศนทคลาดเคลอนเกยวกบการใช แฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนเปนรายบคคลโดยวเคราะหเปนรายขอและวเคราะหภาพรวม โดยรายละเอยดผลการวเคราะหม 2 สวน ไดแก มโนทศนทคลาดเคลอนเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน และการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน จากนนแจงผลการวเคราะหมโนทศนทคลาดเคลอนและการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผล การเรยนรของนกเรยนใหครรบทราบ และสรปผลการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอน แลวสรปผลการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนและการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน

ระยะเวลาทใชในการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนคอตงแตกอนภาคการศกษาจนสนสดภาคการศกษา อยางนอย 1 ภาค โดยกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนซงประกอบดวย 4 ขนตอนหลก ไดแก ขนตอนทหนง การวเคราะหตนเอง ขนตอนทสอง การเปรยบเทยบความแตกตางระหวางมโนทศนทถกตองและมโนทศนทม และขนตอนทสาม การสรางความเขาใจมโนทศนทถกตองจะดาเนนการกอนเปดภาคเรยน สวนขนตอนทส การปรบเปลยนเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนจะดาเนนการในชวงเปดภาคเรยนแลวจนกระทงสนสดภาคเรยน

Page 182: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

155  

ในขนตอนท 1 การวเคราะหตนเอง ขนตอนยอย 1.1 การรบรมโนทศนทคลาดเคลอน และขนตอนยอย 1.2 การสะทอนคดตอตนเอง ใชเวลาขนตอนยอยละประมาณ 2-3 ชวโมงกอนเปดภาคเรยน ในขนตอนท 2 การเปรยบเทยบมโนทศนทถกตองและมโนทศนทมอยเดม ขนตอนยอย 2.1 การรบรมโนทศนทถกตองและมโนทศนทมอยเดม และขนตอนยอย 2.2 การวเคราะหความแตกตางระหวางมโนทศนทถกตองและมโนทศนทมอยเดม ใชเวลาขนตอนยอยละประมาณ 2-3 ชวโมงกอนเปดภาคเรยนเชนเดยวกน ในขนตอนท 3 การสรางความเขาใจมโนทศนทถกตอง ขนตอนยอย 3.1 การเสรมสรางความรความเขาใจเกยวกบหลกการและการปฏบตทถกตอง ใชเวลาประมาณ 3-4 ชวโมงกอนเปดภาคเรยน ขนตอนยอย 3.2 การแลกเปลยนเรยนรระหวางครเกยวกบปญหาและแนวทางการแกไขปญหา ใชเวลาประมาณ 1-2 ชวโมงกอนเปดภาคเรยน ในขนตอนท 4 การปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอน ขนตอนยอย 4.1 การดาเนนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอน ดาเนนการในชวงระหวางเปดภาคเรยน สวนขนตอนยอยท 4.2 การตรวจสอบผลการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอน ใชเวลาประมาณ 2-3 ชวโมงในชวงปลายภาคเรยน ระยะเวลาดาเนนการในแตละขนตอนของกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน ปจจยสนบสนนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนใหมประสทธภาพ มดงน

1. ผบรหารสถานศกษาควรเรมตงแตมนโยบายใหครใชวธการประเมนทหลากหลาย โดยเฉพาะการ ประเมนตามสภาพจรง และการประเมนโดยใชแฟมสะสมงานการเรยนร อานวยความสะดวกและใหเวลาครในการวเคราะหตนเองเกยวกบมโนทศนทคลาดเคลอนในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน และพฒนาตนเองเพอปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนดงกลาวตลอดจนชวยสรางเจตคตทดใหแกครในเรองดงกลาวดวย

2. ครจะตองมเจตคตทดตอการประเมนทหลากหลาย การประเมนตามสภาพจรง และการประเมน โดยใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน นอกจากนน ครควรมความกระตอรอรนอยากพฒนาตนเองในเรองการประเมนการเรยนรของนกเรยนโดยใชแฟมสะสมงานการเรยนรใหมประสทธภาพ ถกตองตามหลกการ

3. เพอครในกลมสาระการเรยนรและโรงเรยนเดยวกน จะตองมความสนใจในการประเมนการเรยนร ของนกเรยนดวยวธการทหลากหลาย การประเมนตามสภาพจรง และการประเมนโดยใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนและมความกระตอรอรน แลกเปลยนเรยนรรวมกบครทใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนดวย

ผลการตรวจสอบคณภาพการกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนทผวจยพฒนาขน พบวา ผทรงคณวฒมความเหนวาองคประกอบตางๆ ของกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนทผวจยพฒนาขนมคณภาพอยในระดบมากถงมากทสด โดยประเดนหลกทผทรงคณวฒมความเหนวามคณภาพในระดบมากทสดไดแก ความเหมาะสมของวตถประสงคของกระบวนการปรบเปลยนมโนทศน ความเหมาะสมชดเจนของหลกการของกระบวนการปรบเปลยนมโนทศน ความสอดคลองของขนตอนหลกและขนตอนยอยกบหลกการปรบเปลยนมโนทศน ความเหมาะสมของกจกรรมในกระบวนการปรบเปลยนมโนทศน ความเหมาะสมของเครองมอทใชประกอบการทากจกรรมในแตละขนตอนของกระบวนการปรบเปลยนมโนทศน ความเหมาะสมของ

Page 183: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

156  

เครองมอทใชประกอบการทากจกรรมในแตละขนตอนของกระบวนการปรบเปลยนมโนทศน และความเหมาะสมของลกษณะของบคลาการททาหนาทในการปรบเปลยนมโนทศน สวนประเดนหลกทผทรงคณวฒมความเหนวามคณภาพในระดบมากไดแก ความเหมาะสมของระยะเวลาทใชในการปรบเปลยนมโนทศน และความเหมาะสมของปจจยสนบสนนการปรบเปลยนมโนทศน 3. ผลการตรวจสอบประสทธผลของกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนและการปฏบตของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษา ผลการเปรยบเทยบมโนทศนของครเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษากอนและหลงการใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศน พบวา คะแนนมโนทศนของครเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนโดยรวมหลงการใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนสงกวากอนการใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 นอกจากนเมอพจารณาคะแนนมโนทศนของครแยกรายดาน พบวา คะแนนมโนทศนของครเกยวกบการใชแฟมสะสมงานทง 2 ดาน ไดแก ดานหลกการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน และดานการนาผลการประเมนแฟมสะสมงานไปใชหลงการใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนสงกวากอนการใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 เชนเดยวกน

ผลการเปรยบเทยบการปฏบตของครเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษากอนและหลงการใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศน พบวา ในชวงกอนการใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนทพฒนาขน จานวนครทปฏบตในระดบตางๆ ทง 4 ขนของแฟมสะสมงานไมแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถต สวนในชวงหลงการใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนทพฒนาขน จานวนครทปฏบตในระดบตางๆ ทง 4 ขนของแฟมสะสมงานแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 โดยจานวนครทปฏบตระดบสงมมากกวาจานวนครทปฏบตในระดบกลางและระดบตา ผลการวเคราะหรปแบบการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษา พบวา ครทกคนทเขารวมกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทผวจยพฒนาขนมการปรบเปลยนมโนทศน โดยเมอพจารณาคะแนนผลการวเคราะหมโนทศนเกยวกบการใชแฟมสะสมงานรวมทง 2 ดาน ไดแก มโนทศนดานหลกการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน และมโนทศนดานการนาผลการประเมนแฟมสะสมงานไปใช ในชวงกอนใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศน ครทกคนมมโนทศนทคลาดเคลอนแตมการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนในระดบทแตกตางกนไป กลาวคอ มครทมการปฏบตอยในระดบสงจานวน 10 คน ปฏบตอยในระดบปานกลางจานวน 3 คน และปฏบตในระดบตาจานวน 7 คน สวนในชวงหลงใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศน ครทกคนมมโนทศนทถกตองและมการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนในระดบสง จากผลการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษาขางตนสามารถสรปรวมจานวนครตามลกษณะของมโนทศนและการปฏบตของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนกอนและหลงใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทผวจยพฒนาขนไดวา ชวงกอนใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทผวจยพฒนาขน ครทงหมดมมโนทศนท

Page 184: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

157  

คลาดเคลอนในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน โดยเปนครทมการปฏบตในระดบสงมากทสด รองลงมาปฏบตระดบตา และปฏบตในระดบปานกลาง สวนในชวงหลงใชกระบวนการปรบเปลยน มโนทศนทผวจยพฒนาขน ครทงหมดมมโนทศนทถกตองในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน และครทงหมดมการปฏบตในระดบสง จากผลการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษาขางตนสามารถสรปรวมจานวนครตามลกษณะของมโนทศนและการปฏบตของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนกอนและหลงใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทผวจยพฒนาขนไดวา ชวงกอนใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทผวจยพฒนาขน ครทงหมดมมโนทศนทคลาดเคลอนในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน โดยเปนครทมการปฏบตในระดบสงมากทสด รองลงมาปฏบตระดบตา และปฏบตในระดบปานกลาง สวนในชวงหลงใชกระบวนการปรบเปลยน มโนทศนทผวจยพฒนาขน ครทงหมดมมโนทศนทถกตองในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน และครทงหมดมการปฏบตในระดบสง

ผลการเปรยบเทยบคะแนนมโนทศนในการใชแฟมสะสมงานของครท เขารวมและไมไดเขารวมกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทพฒนาขน พบวา คะแนนมโนทศนโดยรวมของครทเขารวมกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนในการใชแฟมสะสมงานสงกวาคะแนนมโนทศนโดยรวมของครทไมไดเขารวมกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนในการใชแฟมสะสมงานอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 นอกจากนเมอพจารณาคะแนนมโนทศนของครแยกรายดาน พบวา คะแนนมโนทศนของครทเขารวมกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนในการใชแฟมสะสมงานทง 2 ดาน ไดแก ดานหลกการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน และดานการนาผลการประเมนแฟมสะสมงานไปใช สงกวาคะแนนมโนทศนของครทไมไดเขารวมกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 เชนเดยวกน ผลการใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษาทไดจากการสมภาษณ ผลทเกดกบครคอ การไดเขารวมกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทผวจยพฒนาขนทาใหมความรความเขาใจทถกตองและชดเจนเกยวกบหลกการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน และการนาผลการประเมนแฟมสะสมงานไปใชทาใหเขาใจความเชอมโยงระหวางการออกแบบการจดการเรยนรและการวดประเมนผลดวยแฟมสะสมงาน ตลอดจนเขาใจในกระบวนการจดทาแฟมสะสมงานแตละขนตอนดวย โดยเฉพาะขนตอนการคดเลอกและสะทอนความรสกตอผลงาน และขนตอนการปรบปรงแกไขและประเมนผลงาน นอกจากน หลงจากทครมความรความเขาใจทชดเจนเกยวกบหลกการและการนาผลการประเมน แฟมสะสมงานไปใชแลว ครสามารถนาขนตอนหลกของกระบวนการจดทาแฟมสะสมงาน (4 ขนตอน ไดแก การวางแผนการจดทาแฟมสะสมงาน การเกบรวบรวมผลงาน การคดเลอกและสะทอนความรสกตอผลงาน และการปรบปรงแกไขและประเมนผลงาน) มาใชไดอยางถกตองเหมาะสมยงขนดวย ทาใหครเขาใจนกเรยนเปนรายบคคลไดชดเจนและละเอยดขน ครสามารถตดตามพฒนาการของนกเรยนไดอยางตอเนอง ตลอดจนสามารถประเมนนกเรยนตามความสามารถและสภาพจรงไดดขนอกทงยงสามารถใหขอมลยอนกลบทเปนประโยชนในการปรบปรงและพฒนาผเรยนไดอยางเหมาะสมและทนการณ นอกจากน ครยงใช แฟมสะสมงานเปนสอกลางในการสอสารกบผปกครองเกยวกบความผลการเรยนร และความกาวหนาของนกเรยน สวนผลทเกดกบนกเรยนคอ ผลทเกดกบนกเรยน เปนผลสบเนองหลงจากทครสามารถนาขนตอน 4 ขนตอนหลก

Page 185: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

158  

ของกระบวนการจดทาแฟมสะสมงานมาใชไดอยางถกตองเหมาะสม นกเรยนกไดพฒนาทกษะการคดวเคราะห คดสะทอนคดตอตนเอง สามารถวพากษและประเมนตนเองและเพอนไดอยางถกตองและตรงตามสภาพจรงยงขน นกเรยนรบผดชอบในการเรยนรของตนเองสงผลใหนกเรยนสามารถพฒนาตนเองทงดานทกษะตางๆ และคณลกษณะทพงประสงคไดอยางดยงขนดวย ตลอดจนทาใหนกเรยนความสนใจมงมนตอการเรยนมากขน และมความภาคภมใจในตนเองมากขนอนเนองมาจากการไดรบการเสรมแรงจากผลการประเมนจากแหลงผประเมนทหลากหลาย ทงน ครรายงานวาจากการพจารณาผลการประเมนผลงานในแฟมสะสมงานทประเมนหลายครง โดยภาพรวมนกเรยนสวนใหญมพฒนาการในการเรยนรในแตละวชาทสงขน อภปรายผลการวจย 1. มโนทศนทคลาดเคลอนและการปฏบตของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษา จากการสมภาษณผทรงคณวฒดานการวดและประเมนผลการศกษาเกยวกบมโนทศนทถกตองและ มโนทศนทครมกมความคลาดเคลอนในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน ทงในสวนทเปนหลกการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน และในสวนทเปนการนาผลการประเมน แฟมสะสมงานไปใช ตลอดจนสมภาษณรายละเอยดเกยวกบการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนทาใหผวจยไดประเดนสาคญและรายละเอยดทนาไปสการสรางแบบวดมโนทศนเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน ซงเปนเครองมอสาหรบการวเคราะหมโนทศนทคลาดเคลอนของครและเปนสวนหนงของกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนเกยวกบการใชแฟมสะสมงานทผวจยพฒนาขน ผลการวเคราะหมโนทศนทคลาดเคลอนของครทวประเทศในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษาทไดจากการสารวจ ซงพบวาโดยภาพรวม ครทงทเคยผานและไมผานการอบรมเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนมมโนทศนทคลาดเคลอนทงหมด 9 มโนทศน มโนทศนเกยวกบหลกการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนทครมความคลาดเคลอนมากทสด คอ แฟมสะสมงานการเรยนรเปนแหลงเกบรวบรวมแบบฝกหดทงหมดตลอดภาคการศกษาทนกเรยนไดทา มโนทศนดงกลาวสอดคลองกบผลการสมภาษณจากผทรงคณวฒซงไดใหขอมลวาครมกจะมองแฟมสะสมงานเปนทเกบรวบรวมแบบฝกหดทกชนทเรยน ทงน อาจเปนเพราะครมองแฟมสะสมงานเปนแหลงเกบรวบรวมงานตางๆ ทกงานททาใหชนเรยนใหอยดวยกนไมใหหายเทานน นอกจากน มโนทศนทครมความคลาดเคลอนรองลงมาในดานนคอ ครควรกาหนดรปแบบแฟมสะสมงานของนกเรยนใหเหมอนกนทกคน เชน รปแบบของการเขยนคานา และสารบญ เปนตน เพอใหการประเมนเปนมาตรฐานเดยวกน และการใชแฟมสะสมงานในการประเมนการเรยนรของนกเรยนตองทาแยกรายวชา สวนมโนทศนทเกยวกบการนาผลการประเมนแฟมสะสมงานไปใชทครมความคลาดเคลอนมากทสดคอ เมอสนสดกระบวนการจดทาแฟมสะสมงานแลว ครตองเกบแฟมสะสมงานของนกเรยนไวเพอนามาเปนหลกฐานสะทอนคณภาพการสอนของคร นอกจากน มโนทศนทครมความคลาดเคลอนรองลงมาในดานนคอ หากจะใชผลการประเมนโดยแฟมสะสมงานควรเนนการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลสรปรวมมากกวาเพอประเมนความกาวหนา และการประเมนโดยแฟมสะสมงานเปนวธการใชประกอบการประเมน การเรยนรของนกเรยน จงไมจาเปนตองนาขอมลจากการประเมนแฟมสะสมงานมาใช ผลการวเคราะหชใหเหนเหตทเปนไปไดททาใหครไมไดใหความสาคญเทาทควรกบการใหขอมลยอนกลบเกยวกบการเรยนรของนกเรยน

Page 186: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

159  

การกระตนใหนกเรยนประเมนตนเอง และปรบปรงงานของตนเองอยเสมอ เปนทนาสงเกตวา แมวาจะมนโยบายและยทธศาสตรการขบเคลอนการปฏรปการศกษาในทศวรรษทสองตงแตปพ.ศ.2561 เปนตนมาซงครอบคลม การวดและประเมนผลการเรยนรของผเรยน แตประเดนดานการประเมนตามสภาพจรง โดยเฉพาะอยางยงในเรองการประเมนโดยใชแฟมสะสมงานการเรยนรยงเปนประเดนทครยงมมโนทศนทคลาดเคลอนอยพอสมควร และเมอพจารณาครในกลมทเคยผานการอบรมและไมเคยผานการอบรมเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน พบวา ครทงสองกลมดงกลาวมความคลาดเคลอนในมโนทศนเดยวกนทงมโนทศนทเกยวกบหลกการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรและมโนทศนทเกยวกบการนาผลการประเมนแฟมสะสมงานไปใช แสดงวาการอบรมไมไดชวยใหครมมโนทศนทถกตองเกยวกบการใชแฟมสะสมงานในการประเมนผลการเรยนรของนกเรยนได ผลการวจยยงพบวาโดยภาพรวม ครทงทเคยผานการอบรมและไมเคยผานการอบรมเกยวกบการใช แฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนมการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผล การเรยนรของนกเรยนทง 4 ขนตอน (การวางแผนการจดทาแฟมสะสมงาน การเกบรวบรวมผลงาน การคดเลอกและสะทอนความรสกตอผลงาน และการปรบปรงแกไขและประเมนผลงาน) ในระดบปานกลางถงมาก ใน 4 ขนตอนดงกลาวของกระบวนการจดทาแฟมสะสมงาน ขนตอนทครปฏบตมากทสด ไดแก ขนตอนการเกบรวบรวม รองลงมาไดแก ขนตอนการวางแผนการจดทาแฟมสะสมงาน ขนตอนการปรบปรงแกไขและประเมนผลงาน และขนตอนการคดเลอกและสะทอนความรสกตอผลงาน ตามลาดบ จะเหนไดวาใน 4 ขนตอนของการจดทา แฟมสะสมงาน ขนตอนทครดาเนนการไมมากเทากบขนตอนอนๆ คอ ขนตอนการปรบปรงแกไขและประเมน ผลงาน และขนตอนการคดเลอกและสะทอนความรสกตอผลงาน ซงเปนขนตอนทสอดรบกบจดเนนของการใชแฟมสะสมงานในเรองการประเมนความกาวหนาในการเรยนรของนกเรยน ผลการวจยในสวนนสอดคลองกบ ขอคนพบทไดนาเสนอกอนหนานแลว กลาวคอ ครมมโนทศนทความคลาดเคลอนวาหากจะใชผลการประเมนโดยแฟมสะสมงานควรเนนการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลสรปรวมมากกวาเพอประเมนความกาวหนา ผลการวจยในสวนนสอดคลองกบผลการวจยของ อรรถพล ศรไพจตรวรสกล และกมลวรรณ ตงธนกานนท (2555) ซงพบวาขนตอนทครทสอนในกลมสาระการเรยนรภาษาไทยดาเนนการนอยทสดคอขนตอนการใหนกเรยนปรบปรงผลงาน และขนตอนการตรวจสอบและประเมนความสามารถของตนเองของนกเรยน นอกจากนยงสอดคลองกบขอคนพบจากการวจยของ ดารง กรเกศกมล (2544) ซงพบวาครมปญหาในการดาเนนการประเมนการเรยนรของนกเรยนดวยแฟมสะสมงานบางขนตอน เชน การใหนกเรยนและผปกครองแสดงความคดเหนและวพากษชนงานหรอหลกฐานในแฟมสะสมงานของนกเรยน นอกจากน ขอคนพบของงานวจยนยงสอดคลองกบงานวจยของ วราภรณ ศรรอด (2545) ซงพบวาครมอปสรรคในการแนะนานกเรยนในขนตอนของการคดเลอกผลงานในแฟมสะสมงาน การสนบสนนใหนกเรยนสะทอนความคดและความรสกตอผลงานในแฟมสะสมงาน ตลอดจนการใหนกเรยนประเมนผลงานในแฟมงานและประเมนกระบวนการเรยนรของตนเอง ซงขนตอนตางๆดงกลาวเปนขนตอนทสาคญของการประเมนโดยใชแฟมสะสมงานการเรยนรและการพฒนาการเรยนรของนกเรยน กลาวคอ ในระหวางทนกเรยนไดปรบปรงแกไขและประเมนผลงานของตนเอง นกเรยนจะไดพจารณาและตรวจสอบจดเดนจดออนของตนเองซงสะทอนผานผลงานหรอหลกฐานตางๆ ในแฟมสะสมงาน และนกเรยนกไดรบผดชอบการเรยนรของตนเองดวย (Danielson & Abrutyn, 1997; Priest & Robert, 1998 as cited in

Page 187: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

160  

McMullan, 2006; Tangdhanakanond, Pitiyanuwat, & Archwamety. 2005; Tangdhanakanond, 2006; Tangdhanakanond & Wongwanich, 2015; Tangdhanakanond, 2016). สาหรบการปฏบตของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน ผลการวจยพบวา ครในกลมทเคยผานการอบรมเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนมการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนในระดบทสงกวาครในกลมทไมเคยผานการอบรมเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน ทงนอาจเปนเพราะครทเคยผานการอบรมเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนมโอกาสเรยนรเกยวกบกระบวนการจดทา แฟมสะสมงานจงทาใหครในกลมนมการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานทง 4 ขนตอนในระดบทสงกวาครในกลมทไมเคยผานการอบรมมากอน อยางไรกตาม ผลการวจยพบวาครทงสองกลมดงกลาวดาเนนการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนในกจกรรมบางกจกรรมไมแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถต ซงไดแก กจกรรมการศกษามาตรฐานและตวชวดตามหลกสตรในรายวชาและระดบชนทสอน การกาหนดจานวนชนงานทนกเรยนตองสรางในแตละสาระและกจกรรมการเรยนร การแจงใหนกเรยนทราบวาจะใหนกเรยนพฒนาแฟมสะสมงานของตนเองตงแตตนภาคเรยน การกาหนดจดมงหมายของการจดทาแฟมสะสมงานรวมกนกบนกเรยน การกระตนใหนกเรยนเกบรวบรวมผลงานในแฟมพฒนางานอยเสมอ และการใหนกเรยนปรบปรงและพฒนาผลงานในแฟมพฒนางานใหมคณภาพดขนอยเสมอ ทงนอาจเปนเพราะกจกรรมทง 6 กจกรรมดงกลาวเปนกจกรรมพนฐานของการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน ครทงสองกลมทราบรายละเอยดของกจกรรมเหลานอยแลวจงไดปฏบตกจกรรมตางๆ ดงกลาวไมแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถต เปนทนาสงเกตวา ครทงในกลมทเคยและไมเคยผานการอบรมเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนมการปฏบตทแตกตางกนในทกกจกรรมของขนตอนการคดเลอกและสะทอนความรสกตอผลงานซงเปนขนตอนทสาคญมากของกระบวนการจดทาแฟมสะสมงาน (ชยพฤกษ เสรรตน และคณะ, 2540; โกวท ประวาลพฤกษ, 2541; ชยฤทธ ศลาเดช, 2540; อมรรตน พนธงาม, 2543; สมศกด ภวภาดาวรรธน, 2544; โชตกา ภาษผล, ประกอบ กรณกจ และพทกษ โสตถยาคม, 2558; Pearson Education Development Group, 2001; Tangdhanakanond & Wongwanich, 2012; Tangdhanakanond & Wongwanich, 2015) ทงนอาจเปนเพราะครทเคยผานการอบรมไดเรยนรและไดฝกการใชกระบวนการจดทาแฟมสะสมงานอยางครบถวนทกขนตอน รวมถงขนตอนการคดเลอกและสะทอนความรสกตอผลงานซงเปนขนตอนทสาคญของการประเมนโดยใชแฟมสะสมงาน 2. ผลการพฒนากระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน กระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนทพฒนาขนประกอบดวย 4 ขนตอนหลก ไดแก กระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษา ประกอบดวย 4 ขนตอนหลก ไดแก ขนตอนทหนง การวเคราะหตนเอง ขนตอนทสอง การเปรยบเทยบความแตกตางระหวางมโนทศนทถกตองและมโนทศนม ขนตอนทสาม การสรางความเขาใจมโนทศนทถกตอง และขนตอนทสการปรบเปลยนเปลยน มโนทศนทคลาดเคลอน ขนตอนเหลานเปนขนตอนทสาคญของกระบวนการปรบเปลยนมโนทศน และไดจากการสงเคราะหขนตอนสาคญของกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนในงานวจยตางๆ ทเกยวของ (Ho, Watkins และ

Page 188: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

161  

Kelly, 2001; สกญญรตน คงงาม , 2552; ศรวรรณ แกวฟอง, 2549) กระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนทพฒนาขนนเปนไปตามหลกการปรบเปลยนมโนทศน (conceptual change) ของ Posner และคณะ (1982) และโมเดลการเรยนรทวสถานะ (dual situated learning model) ของ She (2004) Posner และคณะ (1982) ไดเสนอวาการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนอยางสมบรณตองเปนกระบวนการทชวยใหบคคลนนเกดความไมพงพอใจในมโนทศนทมอยกอนและตองการทจะมมโนทศนใหมทมลกษณะสาคญ 3 ประการ คอ ประการแรก เปนมโนทศนทเขาใจไดงาย ประการทสอง เปนมโนทศนทสมเหตสมผล มความเปนไปได และประการทสาม คอ เปนมโนทศนทมประโยชนสามารถนาไปใชในการแกปญหาตางๆ ได เมอพจารณากจกรรมและขนตอนตางๆ ของกระบวนปรบเปลยนมโนทศนทพฒนาขนจะเหนไดวาสองขนตอนแรกของกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทผวจยพฒนาขนเปนขนตอนทกระตนใหเกดความไมพงพอใจในมโนทศนทมอยเดมสอดคลองกบหลกการปรบเปลยนมโนทศนของ Posner และคณะ เนองจากขนตอนแรกคอ การวเคราะหตนเอง ประกอบดวยขนตอนยอยทมกจกรรมใหครไดรบรมโนทศนทตนเองมคลาดเคลอนและไดวเคราะหตนเอง ตลอดจนขนตอนทสอง การเปรยบเทยบความแตกตางระหวางมโนทศนทถกตองและมโนทศนทมเปนกจกรรมทใหครไดรบรและวเคราะหความแตกตางระหวางมโนทศนทถกตองและมโนทศนทมอยเดม นอกจากนในขนตอนทสาม การสรางความเขาใจมโนทศนทถกตองซงมกจกรรมการเสรมสรางความรความเขาใจเกยวกบหลกการและการปฏบตทถกตอง และการแลกเปลยนเรยนรระหวางครเกยวกบปญหาและแนวทางการแกไขปญหาการใช แฟมสะสมผลงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน กเปนอกขนตอนทสามารถชวยกระตนใหครเกดความตองการทจะมมโนทศนท ถกตองเกยวกบการใชแฟมสะสมงานในการประเมนการเรยนรของนกเรยนดวย เมอพจารณาลกษณะของมโนทศนในการวจยนจะเหนไดวามลกษณะสาคญ 3 ประการตามท Posner และคณะ (1982) ไดเสนอไว กลาวคอ มโนทศนเรองการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนเปนเรองทเขาไดไมยาก มลาดบขนเปนเหตเปนผล และมประโยชนในการนาไปใชไดจรง สวนโมเดลการเรยนรทวสถานะของ She (2004) ซงมจดเนนทการเสนอความแตกตางระหวางมโนทศนทถกตองและมโนทศนทบคคลมอยเดมเพอใหบคคลเปรยบเทยบความแตกตางและเกดการเรยนร ผวจยจงไดนาหลกการนเขาไปออกแบบขนตอนท 2 ของกระบวนการจดทาแฟมสะสมงานซงไดใหครเปรยบเทยบความแตกตางระหวางมโนทศนทถกตองและมโนทศนทมเกยวกบการใชแฟมสะสมงานในทง 4 ขนตอน ไดแก การวางแผนการจดทาแฟมสะสมงาน การเกบรวบรวมผลงาน การคดเลอกและสะทอนความรสกตอผลงาน และการปรบปรงแกไขและประเมนผลงาน ทาใหกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทพฒนาขนมความสมบรณและมประสทธภาพยงขน

ในกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนน ผวจยไดเรมตนทการวเคราะหมโนทศนทคลาดเคลอนในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนซงครอบคลมองคประกอบ 2 ประการ ไดแก หลกการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน และการนาผลการประเมนแฟมสะสมงานไปใช และวเคราะหการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน ซงครอบคลมกระบวนการจดทา แฟมสะสมงาน 4 ขนตอนดงกลาวขางตน ผลการวเคราะหมโนทศนจงครอบคลมทงมโนทศนทเปนขอความรทวไปทควรทราบเพอเปนหลกในการใชแฟมสะสมงานในการประเมนผลการเรยนรของนกเรยน และขอความรทเปนประโยชนตอการนาผลการประเมนแฟมสะสมงานไปใช นอกจากนในขนตอนการวเคราะหมโนทศนทคลาดเคลอนในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน ผวจยยงไดออกแบบใหมการวเคราะหการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนเพมเตมเขาไปดวย เพอใหไดขอมลครอบคลมในสวน

Page 189: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

162  

การปฏบตจรงของคร จากนนเมอไดสารสนเทศเกยวกบมโนทศนทคลาดเคลอนและการปฏบตของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน แลวจงดาเนนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครตามกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนตอไป

สาหรบระยะเวลาทใชในการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนคอตงแตกอนภาคการศกษาจนสนสดภาคการศกษา อยางนอย 1 ภาค โดยกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนซงประกอบดวย 4 ขนตอนหลก ไดแก ขนตอนทหนง การวเคราะหตนเอง ขนตอนทสอง การเปรยบเทยบความแตกตางระหวางมโนทศนทถกตองและมโนทศนทม และขนตอนทสาม การสรางความเขาใจมโนทศนทถกตองจะดาเนนการกอนเปดภาคเรยน สวนขนตอนทส การปรบเปลยนเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนจะดาเนนการในชวงเปดภาคเรยนแลวจนกระทงสนสดภาคเรยน ในขนตอนท 1 การวเคราะหตนเอง ขนตอนยอย 1.1 การรบรมโนทศนทคลาดเคลอน และขนตอนยอย 1.2 การสะทอนคดตอตนเอง ใชเวลาขนตอนยอยละประมาณ 2-3 ชวโมงกอนเปดภาคเรยน ในขนตอนท 2 การเปรยบเทยบมโนทศนทถกตองและมโนทศนทมอยเดม ขนตอนยอย 2.1 การรบรมโนทศนทถกตองและมโนทศนทมอยเดม และขนตอนยอย 2.2 การวเคราะหความแตกตางระหวางมโนทศนท ถกตองและมโนทศนทมอยเดม ใชเวลาขนตอนยอยละประมาณ 2-3 ชวโมงกอนเปดภาคเรยนเชนเดยวกน ในขนตอนท 3 การสรางความเขาใจมโนทศนทถกตอง ขนตอนยอย 3.1 การเสรมสรางความรความเขาใจเกยวกบหลกการและการปฏบตทถกตอง ใชเวลาประมาณ 3-4 ชวโมงกอนเปดภาคเรยน ขนตอนยอย 3.2 การแลกเปลยนเรยนรระหวางครเกยวกบปญหาและแนวทางการแกไขปญหา ใชเวลาประมาณ 1-2 ชวโมงกอนเปดภาคเรยน ในขนตอนท 4 การปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอน ขนตอนยอย 4.1 การดาเนนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอน ดาเนนการในชวงระหวางเปดภาคเรยน สวนขนตอนยอยท 4.2 การตรวจสอบผลการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอน ใชเวลาประมาณ 2-3 ชวโมงในชวงปลายภาคเรยน ระยะเวลาดาเนนการในแตละขนตอนของกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน ระยะเวลาของขนตอนยอยตางๆ เปนชวงเวลาทเพยงพอตอการทากจกรรมตางๆ และการดาเนนการทงหมดซงใชเวลาตงแตกอนเปดภาคเรยนจนเปดสนสดภาคเรยนกออกแบบใหสอดคลองกบกจกรรมการเรยนการสอน เนองจาก การประเมนโดยใชแฟมสะสมงานเปนวธการหนงของการประเมนตามสภาพจรงซงตองดาเนนการไประหวางการจดการเรยนการสอน (สมศกด ภวภาดาวรรธน, 2544; กมลวรรณ ตงธนกานนท, 2549)

ผลการตรวจสอบคณภาพของการกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใช แฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนทผ วจยพฒนาขน พบวา ผทรงคณวฒมความเหนวาองคประกอบตางๆ ของกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนทผวจยพฒนาขนมคณภาพอยในระดบมากถงมากทสด โดยประเดนหลกทผทรงคณวฒมความเหนวามคณภาพในระดบมากทสดไดแก ความเหมาะสมของวตถประสงคของกระบวนการปรบเปลยนมโนทศน ความเหมาะสมชดเจนของหลกการของกระบวนการปรบเปลยนมโนทศน ความสอดคลองของขนตอนหลกและขนตอนยอยกบหลกการปรบเปลยนมโนทศน ความเหมาะสมของกจกรรมในกระบวนการปรบเปลยนมโนทศน ความเหมาะสมของเครองมอทใชประกอบการทากจกรรมในแตละขนตอนของกระบวนการปรบเปลยนมโนทศน ความเหมาะสมของเครองมอทใชประกอบการทากจกรรมในแตละขนตอนของกระบวนการปรบเปลยนมโนทศน

Page 190: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

163  

และความเหมาะสมของลกษณะของบคลาการททาหนาทในการปรบเปลยนมโนทศน สวนประเดนหลกทผทรงคณวฒมความเหนวามคณภาพในระดบมากไดแก ความเหมาะสมของระยะเวลาทใชในการปรบเปลยนมโนทศน และความเหมาะสมของปจจยสนบสนนการปรบเปลยนมโนทศน ซงสรปไดวารายละเอยดและองคประกอบตางๆ ของกระบวนการจดทาแฟมสะสมงานมคณภาพเปนทนาพอใจ และนาจะสามารถนาไปใชในการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษาไดจรง 3. ผลการตรวจสอบประสทธผลของกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนและการปฏบตของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน ผลการเปรยบเทยบมโนทศนของครเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษากอนและหลงการใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศน พบวา คะแนนมโนทศนของครเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนโดยรวมหลงการใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนสงกวากอนการใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนอยางมนยสาคญทางสถต นอกจากนเมอพจารณาคะแนนมโนทศนของครแยกรายดาน พบวา คะแนนมโนทศนของครเกยวกบการใชแฟมสะสมงานทง 2 ดาน ไดแก ดานหลกการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน และดานการนาผลการประเมนแฟมสะสมงานไปใช กอนการใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนสงกวาหลงการใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนอยางมนยสาคญทางสถต เชนเดยวกน ผลการเปรยบเทยบการปฏบตของครเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษากอนและหลงการใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศน พบวา ในชวงกอนการใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนทพฒนาขน จานวนครทปฏบตในระดบตางๆ ทง 4 ขนของแฟมสะสมงานไมแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถต สวนในชวงหลงการใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนทพฒนาขน จานวนครทปฏบตในระดบตางๆ ทง 4 ขนของแฟมสะสมงานแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถต โดยจานวนครทปฏบตระดบสงมมากกวาจานวนครทปฏบตในระดบกลางและระดบตา ผลการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษาสามารถสรปรวมจานวนครตามลกษณะของมโนทศนและการปฏบตของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนกอนและหลงใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทผวจยพฒนาขนไดวาชวงกอนใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทผวจยพฒนาขน ครทงหมดมมโนทศนทคลาดเคลอนในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน โดยเปนครทมการปฏบตในระดบสงมากทสด รองลงมาปฏบตระดบตา และปฏบตในระดบปานกลาง สวนในชวงหลงใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทผวจยพฒนาขน ครทงหมดมมโนทศนทถกตองในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน และครทงหมดมการปฏบตในระดบสง ผลการวจยดงกลาวขางตนแสดงใหเหนวากระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนทพฒนาขนมประสทธผลเปนทนาพงพอใจ ทงนอาจเปนเพราะกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทพฒนาขนมกจกรรมทกระตนใหครทเขารวมกระบวนการปรบเปลยน มโนทศนไดวเคราะหตนเองผานการพจารณาผลการวดมโนทศนเกยวกบการใชแฟมสะสมงานในการประเมนการเรยนรของนกเรยน ไดเรยนรและทาความเขาใจมโนทศนใหมทถกตองทงในสวนทเปนหลกการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน และการนาผลการประเมนแฟมสะสมงานไปใช จงเปนการกระตนใหครมความตองการทจะปรบเปลยนมโนทศนอยางแทจรงซงสอดคลองกบหลกการปรบเปลยนมโนทศนของ Posner

Page 191: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

164  

และคณะ (1982) ตามทไดกลาวถงไปแลว นอกจากนกระบวนการจดทาแฟมสะสมงานทพฒนาขน ผวจยดาเนนการในระยะเวลา 1 ภาคการศกษา ซงนาจะเปนเวลาทไมมากไมนอยจนเกนไปในการวเคราะหและปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของผเรยน จงทาใหครเกดการปรบเปลยนมโนทศนและการปฏบตไดอยางถกตองและเหมาะสม ดงครไดสะทอนผานผลการสมภาษณวาการไดเขารวมกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทผวจยพฒนาขนทาใหมความรความเขาใจทถกตองและชดเจนเกยวกบหลกการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน และการนาผลการประเมนแฟมสะสมงานไปใชทาใหเขาใจความเชอมโยงระหวางการออกแบบการจดการเรยนรและการวดประเมนผลดวยแฟมสะสมงาน ตลอดจนเขาใจในกระบวนการจดทาแฟมสะสมงานแตละขนตอนดวย โดยเฉพาะขนตอนการคดเลอกและสะทอนความรสกตอผลงาน และขนตอนการปรบปรงแกไขและประเมนผลงาน นอกจากน หลงจากทครมความรความเขาใจทชดเจนเกยวกบหลกการและการนาผลการประเมนแฟมสะสมงานไปใชแลว ครสามารถนาขนตอนหลกของกระบวนการจดทาแฟมสะสมงาน (4 ขนตอน ไดแก การวางแผนการจดทาแฟมสะสมงาน การเกบรวบรวมผลงาน การคดเลอกและสะทอนความรสกตอผลงาน และการปรบปรงแกไขและประเมนผลงาน) มาใชไดอยางถกตองเหมาะสมยงขนดวย ผลจาการทครมมโนทศนทถกตองในการใชแฟมสะสมงานในการประเมนผลการเรยนรของนกเรยนทาใหครเขาใจนกเรยนเปนรายบคคลไดชดเจนและละเอยดขน ครสามารถตดตามพฒนาการของนกเรยนไดอยางตอเนอง ตลอดจนสามารถประเมนนกเรยนตามความสามารถและสภาพจรงไดดขน ซงจะสงผลใหครสามารถใหขอมลยอนกลบทเปนประโยชนในการปรบปรงและพฒนาผเรยนไดอยางเหมาะสม และทนการณ ขอเสนอแนะ ขอเสนอแนะในการนาผลวจยไปใช

1. จากผลการวเคราะหมโนทศนของครทวประเทศเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการ เรยนรของนกเรยนซงพบวามโนทศนเกยวกบหลกการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนทครมความคลาดเคลอนมากทสดคอ แฟมสะสมงานการเรยนรเปนแหลงเกบรวบรวมแบบฝกหดทงหมดตลอดภาคการศกษาทนกเรยนไดทา รองลงมาคอ ครควรกาหนดรปแบบแฟมสะสมงานของนกเรยนใหเหมอนกนทกคน เชน รปแบบของการเขยนคานา และสารบญ เปนตน เพอใหการประเมนเปนมาตรฐานเดยวกน และการใช แฟมสะสมงานในการประเมนการเรยนรของนกเรยนตองทาแยกรายวชา แฟมสะสมงานตองใชในวชาทมการสรางชนงานขนมาชดเจน แฟมสะสมงานการเรยนรเปนเครองมอประเมนทเหมาะกบการจดการเรยนการสอนแบบบรรยาย และการใชแฟมสะสมงานในการประเมนการเรยนรของนกเรยนไมจาเปนตองมการวางแผนกจกรรมการเรยนการสอนตงแตตนภาคเรยน ตามลาดบ สวนมโนทศนทเกยวกบการนาผลการประเมนแฟมสะสมงานไปใชทครมความคลาดเคลอนมากทสดคอ เมอสนสดกระบวนการจดทาแฟมสะสมงานแลว ครตองเกบแฟมสะสมงานของนกเรยนไวเพอนามาเปนหลกฐานสะทอนคณภาพการสอนของคร รองลงมาคอ หากจะใชผลการประเมนโดยแฟมสะสมงานควรเนนการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลสรปรวมมากกวาเพอประเมนความกาวหนา และการประเมนโดยแฟมสะสมงานเปนวธการใชประกอบการประเมนการเรยนรของนกเรยน จงไมจาเปนตองนาขอมลจากการประเมน แฟมสะสมงานมาใช หนวยงานหรอผเกยวของเชน ศกษานเทศก ควรใหความสาคญกบการปรบเปลยนมโนทศนท

Page 192: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

165  

ครมความคลาดเคลอนดงทไดกลาวขางตน เพอใหครมความเขาใจทถกตอง เหมาะสม และสามารถปฏบตไดอยางถกตองตอไป 2. ในการนากระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษาทพฒนาขนในการวจยนไปใช ควรมการศกษาคมอการใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทพฒนาขนกอนนาไปใช เพอใหเขาใจวตถประสงค หลกการ ขนตอนหลก ขนตอนยอย รายละเอยดกจกรรม และเครองมอทใชในแตละขนตอนยอยของกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษา นอกจากนบคลากรทเขามาชวยในการปรบเปลยนมโนทศนจะตองมความรความเขาใจทถกตองเกยวกบธรรมชาต หลกการ และกระบวนการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน ซงจะทาใหสามารถวเคราะหและปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนไดอยางถกตอง และสามารถปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษาไดอยางถกตองเหมาะสมและมประสทธภาพสงสด ขอเสนอแนะในการวจยครงตอไป

1. ควรมการวเคราะหสาเหตททาใหครเกดมโนทศนทคลาดเคลอนในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผล การเรยนรของนกเรยน และสาเหตททาใหครเปลยนแปลงมโนทศนทคลาดเคลอนและการปฏบตของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนเพอใหไดทมาของการเกดมโนทศนทและสงททาใหครเปลยนแปลงมโนทศนตอไป

2. การวจยนมงศกษาประสทธผลของกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนของครในการใชแฟมสะสมงาน เพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนโดยพจารณาคะแนนผลการวดมโนทศนของครเปนสาคญ ในการวจยครงตอไปควรศกษาผลกระทบทเกดตามมาหลงจากครไดปรบเปลยนมโนทศนดวย โดยพจารณาผลทเกดขนกบผเรยนทเปนผลจากการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน

3. ในการวจยน ผวจยไดพฒนาและนากระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใช แฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนมาทดลองใชกบครในระดบประถมศกษาเทานน การวจยครงตอไปควรมการพฒนาและนากระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนในระดบมธยมศกษาและนสตนกศกษาในระดบอดมศกษาดวย

Page 193: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

รายการอางอง

กมลวรรณ ตงธนกานนท. (2547). การพฒนากระบวนการจดทาแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนร ของผเรยนทไดรบการจดการเรยนการสอนตามแนวการเรยนรเพอสรางสรรคดวยปญญาแบบเตม รปในโรงเรยนดรณสกขาลย. วทยานพนธปรญญาดษฎบณฑต สาขาการวดและประเมนผลการศกษาบณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

กมลวรรณ ตงธนกานนท. (2549). การประเมนตามสภาพจรง (authentic assessment). วารสาร ครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย, 34(3), 1-13.

กมลวรรณ ตงธนกานนท. (2557). การวดและประเมนทกษะการปฏบต. กรงเทพมหานคร: สานกพมพแหง จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

การประถมศกษาแหงชาต. สานกงาน. (2539). การพฒนารปแบบการประเมนผลการเรยนโดยใชแฟมสะสมงาน. กระบ: สานกงานโครงการการพฒนาทรพยากรมนษย.

โกวท ประวาลพฤกษ. (2541). แฟมสะสมงาน (Portfolio). วารสารขาราชการคร, 18(3), 2-5. คณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน, สานกงาน. (2552). เอกสารประกอบหลกสตรแกนกลางการศกษา

ขนพนฐาน พทธศกราช 2551: แนวปฏบตการวดและประเมนผลการเรยนร. กรงเทพมหานคร: โรงพมพชมชนสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย.

จงกล ขนทอง. (2543). การศกษาความรและเจตคตตอการประเมนผลโดยใชแฟมสะสมงานของคร สงกด สานกงานเขตลาดกระบงกรงเทพมหานคร. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชาการวดและ ประเมนผลการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยรามคาแหง.

ชยพฤกษ เสรรตน และคณะ. (2540). คมอการประเมนผลโดยใชแฟมสะสมงานดเดน. กรงเทพมหานคร: สานกพมพเดอะมาสเตอรกรป แมเนจเมนท.

ชยฤทธ ศลาเดช. (2540). การพฒนาแฟมสะสมงานในการประเมนผลการเรยนวชาภาษาองกฤษระดบชน มธยมศกษาปทสาม.วทยานพนธปรญญาดษฎบณฑต ภาควชาการวดผลการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒประสานมตร. โชตกา ภาษผล, ประกอบ กรณกจ และพทกษ โสตถยาคม. (2558). การพฒนารปแบบแฟมสะสมงาน อเลกทรอนกสทสะทอนขอมลยอนกลบในการประเมนพฒนาการเรยนรของนกเรยนในสงกดสานกงาน คณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน. วารสารวธวทยาการวจย, 28(1), 1-25. ดารง กรเกศกมล. (2544). การศกษาปญหาและความคดเหนของครเกยวกบการประเมนโดยใชแฟมสะสมงาน

ในโรงเรยนขยายโอกาสทางการศกษา จงหวดบรรมย. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชา การวดและประเมนผลการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยรามคาแหง.

ทศนา แขมมณ. (2545). ศาสตรการสอน: องคความรเพอการจดกระบวนการเรยนรทมประสทธภาพ. กรงเทพมหานคร: สานกพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

บญเชด ภญโญอนนตพงษ. (2539). พอตโฟลโอ: การประเมนนกเรยนแบบเบดเสรจ.คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒประสานมาตร. (อดสาเนา)

Page 194: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

167  

บญเชด ภญโญอนนตพงษ. (2540). พอตโฟลโอ: การประเมนพฒนาการและการเรยนรในเดกปฐมวย. วารสาร การศกษาปฐมวย, 3(3), 29-49.

บญญา สทธพงศ. (2543). ผลการสอนวชาสถาปตยกรรมภายในโดยใชแฟมสะสมงานทมตอผลสมฤทธ ทางการเรยนของนกศกษาระดบประกาศนยบตรวชาชพชนสงชนปท 1 แผนกวชาสถาปตยกรรม ภายใน สถาบนเทคโนโลยราชมงคล. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชาศลปศกษา บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

ประกอบ กรณกจ. (2544). ผลของโอกาสในการเลอกสรางชนงานในแฟมสะสมผลงานอเลกทรอนกสทมตอความ สนใจและผลสมฤทธทางการเรยนโปรแกรมประยกตของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 โรงเรยนสาธต

จฬาลงกรณมหาวทยาลย ฝายมธยม.วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชาโสตทศนศกษา บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

ปวณา สจรตธนารกษ. (2548). การนาเสนอรปแบบการเรยนการสอนบนเวบตามแนวคดคอนสตรคตวสตโดยใชแฟมสะสมงานอเลกทรอนกสเพอพฒนาความคดสรางสรรคของนสตปรญญาบณฑต สาขาวชาสงคมศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชาโสตทศนศกษา บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

พรรณวลย ครวงศวฒนา. (2542). ผลของการใชแฟมสะสมงานของนกเรยนทมตอผลสมฤทธทางการเรยนวชา จตกรรมของนกเรยนชนมธยมศกษาตอนตน. วทยานพนธปรญญามหาบณฑตสาขาวชาศลปศกษา บณฑต

วทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย. ภทราวด มากม. (2543).การวเคราะหสภาพและกระบวนการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนนกเรยน. วทยานพนธ

ปรญญามหาบณฑต สาขาวชาการวดและประเมนผลการศกษา บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย. มฮด แวดราแม. (2547). การวเคราะหมโนทศนทคลาดเคลอนและการปฏบตในการประเมนคณภาพ การศกษา. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชาการวดและประเมนผลการศกษา บณฑต วทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย. ยพา เวยงกมล. (2541). ผลของการประเมนตนเองโดยใชแฟมสะสมงานทมตอความเชอมนในตนเอง

ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 6 ทมผลสมฤทธทางการเรยนตา. วทยานพนธปรญญา มหาบณฑต สาขาวชาประถมศกษา บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

วราภรณ ศรรอด. (2545). สภาพและปญหาการประเมนผลโดยใชแฟมสะสมงานของนกเรยนในโรงเรยนสงกด สานกงานการประถมศกษาอาเภอดอยสะเกด จงหวดเชยงใหม. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชา การวดและประเมนผลการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยเชยงใหม.

วชาการ, กรม. กระทรวงศกษาธการ. (2539). การประเมนผลจากสภาพจรง.กรงเทพมหานคร: โรงพมพ ครสภาลาดพราว. วโรจน รอดเดน. (2542). การนาเสนอรปแบบแฟมสะสมผลงานอเลกทรอนกส สาหรบนกเรยนประถมศกษา

สงกดสานกงานคณะกรรมการการศกษาเอกชน. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชาโสตทศนศกษา บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

Page 195: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

168  

ศรมนตร ชณวงศ. (2543). ผลของการประเมนโดยใชแฟมสะสมงานทมตอผลสมฤทธทางการเรยน แรงจงใจใฝสมฤทธและเจตคตตอวชาคณตศาสตรของนกเรยนชนประถมศกษาปท 4. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชาการวดผลและวจยการศกษา มหาวทยาลยสงขลานครนทร วทยาเขตปตตาน.

ศรวรรณ แกวฟอง. (2549). การสงเสรมการเปลยนแปลงสงกปการวจยโดยใชโมเดลการเรยนรทวสถานะ: การประยกตใชกบนสตปรญญาตรคณะครศาสตร. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชา วจยการศกษา บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

ศรชย กาญจนวาส. (2543). การประเมนการเรยนร: ขอเสนอแนะเชงนโยบาย. กรงเทพมหานคร: อมรนทรพรนตงแอนดพบลชชง จากด (มหาชน).

ศรเดช สชวะ. (2537). การพฒนาวธการวนจฉยสาหรบตรวจสอบมโนทศนทคลาดเคลอนทาง คณตศาสตร. วทยานพนธปรญญาดษฎบณฑต สาขาวชาการวดและประเมนผลการศกษา บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

ศรเดช สชวะ. (2538). การวนจฉยมโนทศนทคลาดเคลอน (Misconception Diagnosis).ศนยทดสอบ ทางการศกษาและศนยตาราและเอกสารทางวชาการ คณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

สมศกด ภวภาดาวรรธน. (2544). การยดผเรยนเปนศนยกลางและการประเมนตามสภาพจรง. พมพครงท 2. เชยงใหม: โนเลจเพลส. ส.วาสนา ประวาลพฤกษ. (2540). การวดการปฏบตงานจรง: กระบวนการประเมนผลการเรยนรโดยใช แฟมสะสมงาน. นนทบร: เอสอารพรนตง จากด. สกญญรตน คงงาม. (2552). การพฒนาโมเดลการปรบเปลยนมโนทศนดานการประกนคณภาพของ สถานศกษาขนพนฐาน. วทยานพนธปรญญาดษฎบณฑต สาขาวชาการวดและประเมนผล

การศกษา บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย. สคนธทพ สาเนยงด. (2546). การศกษาความสมพนธระหวางความรและเจตคตตอการประเมนโดยใช

แฟมสะสมงานของครโรงเรยนในสงกดสานกงานคณะกรรมการประถมศกษาแหงชาต อาเภอ สองพนอง จงหวดสพรรณบร. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชาการวดและ ประเมนผลการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยรามคาแหง.

สวทย มลคา. (2543). แฟมสะสมงาน. กรงเทพมหานคร: ภาพพมพ. อมรรตน พนธงาม. (2543). การพฒนากระบวนการประเมนแฟมผลงาน และการใชประโยชนจากผลการประเมน แฟมผลงาน: การประยกตใชการประเมนอภมาน.วทยานพนธปรญญาดษฎบณฑต การวดและ ประเมนผลการศกษา บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย. อทตยา สาราญอนทร. (2553). ผลของการจดกจกรรมการเรยนรคณตศาสตรโดยใชโมเดลการปรบเปลยน

มโนทศนทมตอมโนทศนและความสามารถในการเชอมโยงความรคณตศาสตรของนกเรยน มธยมศกษาปท 2. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชาการศกษาคณตศาสตร บณฑต วทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

Page 196: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

169  

อรรถพล ศรไพจตรวรสกล และกมลวรรณ ตงธนกานนท. (2555). การพฒนาแบบตรวจสอบกระบวนการ ประเมนผเรยนระดบประถมศกษาดวยแฟมสะสมงานกลมสาระการเรยนรภาษาไทย. วารสาร อเลกทรอนกสทางการศกษา 7(1), 1681-1692.

อาภรณ บางเจรญพรพงศ. (2541). แฟมสะสมงานนกเรยน. วารสารครศาสตร, 26 (3), 54-64. แฟมสะสมงานวกฤตทางการศกษาของนกเรยน. 21 กรกฎาคม 2542. เดลนวส. 13. Ater, J., & Paulson, P. (1991). Composite portfolio work group summaries. Portland, LR: Northwest Regional Educational Laboratory. Barton, R., & Collins, A. (1997). Portfolio for biology teachers assessment. Journal of Personnel Evaluation, 5(2), 147-167. Benson, B., & Barnett, S. (1999). Students’ led conferencing: Using showcase portfolios.

Thousand Oaks, CA: Corwin Press. Bird, T. (1990). The school teacher’s portfolio: An essay on possibilities. 2nded. Newbury Park,

CA: Sage Publication. Burke, K., Forgarty, R., & Belgrad, S. (1994). The mindful school: The portfolio connection. Los

Angeles, CA: Skylight Training & Publishing Inc. Carey, S. (1985). Conceptual change in childhood. Cambridge, MA: MIT Press. Carey, S. (1991). Knowledge acquisition: Enrichment or conceptual change? In S. Carey & R.

Gelman (Eds.), Theepigenesis of mind (pp.257-291). Hillsdale, NJ: Lawrence Erlbaum Assiciates.

Cohen, J. (1988). Statistical power analysis for the behavioral sciences. (2nd.). Hillsdale, NJ: Lawrence Erlbaum.

Cole, D. J., Ryan, C. W., Kick, F., & Mathies, B. K. (2000). Portfolio across the curriculum and beyond. Thousand Oaks, CA: Sage Publication.

Crowley, M. L. (1993). Student mathematics portfolio: More than a display case. Mathematics Teacher, 86(7), 544-547. Danielson, C., & Abrutyn, L. (1997). An introduction to using portfolios in the classroom. Alexandria, VA: Association for Supervision and Curriculum Development. De Fina, A. D. (1992). Portfolio assessment: Getting started. NY: Scholastic Inc. Disessa, A. A. (1993). Toward and epistemology of physics. Cognition and Instruction, 10(2-3).

105-225. Elango, S., Jutti, R. C., & Lee, L. K. (2005). Portfolio as a learning tool: Students’ perspective. Annals Academy of Medicine, 34(8), 511-514. Epstein, A. (2001). The portfolio process [Online]. Available from:

http://www.teachervision.fen.com/lesson-plans/lesson-4537.html[2002, June 20]

Page 197: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

170  

Fulmer, G. W. (2013). Constraints on conceptual change: How elementary teachers’ attitudes and understanding of conceptual change relate to changes in students’ conceptions. Journal of Science Teacher Education, 24(7) 1219-1236.

Gregoire, M. (2003). Is it a challenge or a threat? A Dual-Process model of teachers; cognition and appraisal processes during conceptual change. Educational Psychology Review, 15(2), 147-179.

Hamm, M., & Adams, D. (1991). Portfolio assessment.The Science Teacher, 58(5), 18-21. Hawkins, J., & Pea, R. (1987). Descriptive studies of students’ conceptions in science, Journal

of Research in Science Teaching, 24(4), 291-307 Hillyer, B. J. (1993). The impact of portfolios on second grade students self-assessment of

their literacy development. Dissertation Abstracts. Auburn Univrsity. Ho, A., Watkins, D., & Kelly, M. (2001). The conceptual change approach to improving

teaching and learning: An evaluation of Hong Kong staff development programme. Higher Education, 42, 143-169.

Hoeft, J. L. (1993). A study of teacher’user of portfolios in evaluation student learning . Dissertation Abstracts. Brigham Young University. Johnson, R. L., Penny, J. A., & Gordon, B. (2009).Assessing performance: Designing, scoring,

and validating performance tasks. New York: Guilford Press. Johnson, M. L., & Sinatra, G. M. (2013). Use of task-value instructional inductions for

facilitating engagement and conceptual change. Contemporary Educational Psychology, 38(1), 51-63.

Jonsson, A., & Svingby, G. (2007). The use of scoring rubrics: Reliability, validity and educational consequences. Educational Research Review, 2, 130-144. Kerlinger, F. N. (1986). Foundations of behavioral research. (3rd ed.). New York, NY: Holt,

Rinehart and Winston. Kingore, B. (1995). Introducing parents to portfolio assessment: A collaborative effort toward

authentic assessment. Gifted Child Today Magazine, 18(4), 12-13. Kuhl, J. (2000). A functional-design approach to motivation and self-regulation. In

M.Boekaerts, P. R. Pintrich, & M. Zeidner (Eds.), Handbook of self-regulation (pp.111- 169). San Diego. CA: Academic Press.

Linn, M. C., Eylon, B., & Davis, E. A. (2004). The knowledge integration perspective on learning. In M. C. Linn, E. A. Davis & P. Bell (Eds.), Internet environments for science education. Mahwah, NJ Lawrence Erlbaum Associates.

Page 198: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

171  

Mariannee, T., & Denise, P. (2010). Learning portfolio models in health regulatory colleges of Ontario, Canada. Journal of Continuing Education in the Health Professions, 30(1), 57-64.

McMullan, M. (2006). Students’ perceptions on the use of portfolios in pre-registration nursing education: A questionnaire survey. International Journal of Nursing Studies, 43(3), 333-343.

Mitchell, M. (1994). The views of students and teachers on the use of portfolios as a learning and assessment tool in midwifery education. Nurse Education Today, 14(1), 38-43.

Ocak, G., & Ulu, Mustafa. (2009). The views of students, teachers, and parents and the use of portfolio at the primary level. Procedia Social and Behavioral Sciences, 1(1), 28-36.

Ozdemir, G., & Clark, D. B. (2007).An overview of conceptual change theories. Eurasia Journal of Mathematics, Science & Technology Education, 3(4), 351-361.

Panadero, E., & Jonnson, A. (2013).The use of scoring rubrics for formative assessment purposes revisited: A review. Educational Research Review, 9, 129-144.

Pearson Education Development Group. (2001). Portfolio assessment [Online]. Available from: http://www.teachervision.com/lesson-plans/;esson-5942.html[2002, January 6] Pimthong, P., Yutakom, N., Rodrangka, V.,Sanguanruang, S., Cowie,B., & Cooper, B. (2012).

Teaching and learning about matter in grade 6 classrooms: A conceptual change approach. International Journal of Science and Mathematics Education, 10(1)121- 137.

Posner,G. J., Strike, K. A., Hewson, P. W., & Gertzog, W. A. (1982). Accommodation of scientific conception: Toward a theory of conceptual change. Science Education, 66(2), 211-227.

Relearning by Design Inc. (2000). What’s a rubric?[Online] .Available from: http://www.relearning.org/resources/PDF/rubric_sampler.pdf[2002, June 20] Schamber, J. F., & Mahoney, S. L. (2006).Assessing and improving the quality of group critical

thinking exhibited in the final projects of collaborative learning groups. The Journal of General Education, 55(2), 103-137.

She, H. C. (2004). Fostering radical conceptual change through dual-situated learning model. Journal of Research in Science Teaching, 41(2), 142-164.

SPSS Inc. (1998). SPSS Base 8.0: Applications Guide. IL: SPSS. Tangdhanakanond, K., Pitiyanuwat, S., & Archwamety, A. (2005). Constructionism: Student

learning and development. Academic Exchange Quarterly, 9(3), 259-266.

Page 199: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

172  

Tangdhanakanond, K., Pitiyanuwat, S., & Archwamety, T. (2006a). A development of portfolio for learning assessment of students taught by full – scale constructionism approach at Darunsikkhalai school. Research in the Schools, 13(2), 24-36.

Tangdhanakanond, K., Pitiyanuwat, S., & Archwamety, A. (2006b). Assessment of achievement and personal qualities under constructionist learning environment. Education, 126(3), 495-503.

Tangdhanakanond, K., & Wongwanich, S. (2012). Teacher attitude and needs assessment concerning the use of student portfolio assessment in Thailand’s educational reform process. International Journal of Psychology: A Biopsychosocial Approach, 10, 71-88. Tangdhanakanond, K., & Wongwanich, S. (2015). State, problems and guidelines for

solving problems in implementing student portfolio assessment in elementary school in Thailand. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 171, 1381- 1387.

Vosniadou,S., & Ioannides, C. (1998). From conceptual development to science education: A psychological point of view. International Journal of Science Education, 20(10), 1213- 1230.

Wolters, C. A. (2003). Regulation of motivation: Evaluating an underemphasized aspect of self-regulated learning. Educational Psychologist, 38(4), 189-205. Wiggins, G. (1989). A true test: Toward more authentic and equitable assessment. Phi Delta Kappa, 70(9), 703-713. Wolf, D. P. (1989). Portfolio assessment: Sampling student work. Educational Readership, 46(7),

25-29. Wolfe, Chiu, & Reckase. (1999). Changes in secondary teachers’ perceptions of barriers to

portfolio assessment. Assessing Writing, 6(1), 85-105. Zirbel, E. L. (2004). Framework for conceptual change. Astronomy Education Review, 1(3),

62-73.  

Page 200: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ภาคผนวก 

 

Page 201: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

ภาคผนวก ก

รายชอผทรงคณวฒทใชในการสมภาษณ

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Page 202: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

175  

รายชอทรงคณวฒในการสมภาษณ

1. ดร.ชยพฤกษ เสรรกษ เลขาธการ สานกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา

2. ดร.ไพรวลย พทกษสาล อดตผอานวยการ สานกวชาการและมาตรฐานการศกษา กระทรวงศกษาธการ

3. ดร.วษณ ทรพยสมบต ผอานวยการ สานกวชาการและมาตรฐานการศกษา กระทรวงศกษาธการ 4. ดร.ชวลต โพธนคร ผเชยวชาญ

สานกวชาการและมาตรฐานการศกษา กระทรวงศกษาธการ

5. รศ.ดร.โชตกา ภาษผล ประธานสาขาวชาการวดและประเมนผลการศกษา ภาควชาวจยและจตวทยาการศกษา คณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

 

 

Page 203: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

ภาคผนวก ข

รายชอผทรงคณวฒทใชในการตรวจสอบความตรงตามเนอหาของแบบสอบถาม  

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Page 204: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

177  

รายชอทรงคณวฒในการตรวจสอบความตรงตามเนอหาของแบบสอบถาม

1. ศ.ดร.สวมล วองวาณช อาจารยประจา ภาควชาวจยและจตวทยาการศกษา คณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

2. รศ.ดร.โชตกา ภาษผล อาจารยประจา ภาควชาวจยและจตวทยาการศกษา คณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

3. ผศ.ดร.ณฏฐภรณ หลาวทอง อาจารยประจา ภาควชาวจยและจตวทยาการศกษา คณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

4. ดร.วษณ ทรพยสมบต ผอานวยการ สานกวชาการและมาตรฐานการศกษา กระทรวงศกษาธการ

5. ดร.ไพรวลย พทกษสาล อดตผอานวยการ สานกวชาการและมาตรฐานการศกษา กระทรวงศกษาธการ

 

 

Page 205: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

ภาคผนวก ค

แบบสอบถามการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษาทใชในระยะท 1  

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Page 206: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

179  

แบบสอบถาม การใชแฟมสะสมงานในการประเมนการเรยนรของนกเรยนประถมศกษา

คาชแจง แบบสอบถามนจดทาขนเพอศกษาความคดเหนและสารวจครเกยวกบการใชแฟมสะสมงานในการประเมนการเรยนรของนกเรยนระดบประถมศกษา แบบสอบถามนมขอคาถามแบงออกเปน 3 ตอนไดแก ตอนท 1 ขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม ตอนท 2 ความคดเหนเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน และตอนท 3 การปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน ตอนท 1 ขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม คาชแจง โปรดทาเครองหมาย ในชองวางทตรงกบตวทาน 1) เพศ (1) ชาย (2) หญง 2) อาย (1) ไมเกน 25 ป (2) 26-30 ป (3) 31-35 ป (4)36-40 ป

(5) 41-45 ป (6) 46-50 ป (7) 51-55 ป (8) มากกวา 55 ป 3) วฒการศกษาสงสด (1) ตากวาปรญญาตร (2) ปรญญาตรหรอเทยบเทา

(3) ปรญญาโท (4) ปรญญาเอก 4) ประสบการณสอน (1) ไมเกน 5 ป (2) 6-10 ป (3) 11-15 ป (4)16-20 ป (5) 21-25 ป (6) 26-30 ป (7) มากกวา 30 ป 5) ระดบชนทสอน (ตอบไดมากกวา 1 ขอ) (1) อนบาล

(2) ประถมศกษา ชวงชนท 1 (ป.1-3) ชวงชนท 2 (ป. 4-6) 6) กลมสาระการเรยนรหลกทสอน (1)ภาษาไทย (2) คณตศาสตร (3) วทยาศาสตร (4) การงานอาชพและเทคโนโลย (5) ศลปะ (6) สงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม (7) ภาษาตางประเทศ (8) สขศกษาและพลศกษา 7) ทานเคยใชแฟมสะสมงานในการประเมนผลการเรยนรของนกเรยนในรายวชาททานสอนหรอไม เคยใช ไมเคยใช 8) ปจจบนทานใชแฟมสะสมงานในการประเมนผลการเรยนรของนกเรยนในรายวชาททานสอนหรอไม ใช ไมใช (โปรดระบวธการประเมนผลการเรยนรททานใช ตอบไดมากกวา 1 วธ) .................................................. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

เรยน คณาจารยผตอบแบบสอบถามทกทาน ดวยขาพเจา รองศาสตราจารย ดร.กมลวรรณ ตงธนกานนท อาจารยประจาภาควชาวจยและจตวทยาการศกษา คณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย กาลงดาเนนการเกบรวบรวมขอมลเพอทาการศกษาวจยเกยวกบการใชแฟมสะสมงานในการประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษา ขาพเจาจงใครขอความกรณาจากทานในการใหขอมลโดยการตอบคาถามในแบบสอบถามฉบบนตามความเขาใจและความเปนจรงททานปฏบตเพอประโยชนในทางวชาการและการพฒนาตอไป คาตอบของทานจะถกประมวลผลในภาพรวมและจะไมมผลกระทบใดๆ ตอตวทานทงสน ขอขอบพระคณเปนอยางสงสาหรบความรวมมอและความตงใจในการใหขอมลครงน ขอแสดงความนบถอ รศ.ดร.กมลวรรณ ตงธนกานนท

 

Page 207: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

180  

9) ทานเคยไดรบการอบรม/พฒนาทกษะการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของผเรยนหรอไม (1) เคย (2) ไมเคย

10)ทานมความสนใจ/มความตองการพฒนาทกษะการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนหรอไม ไมมความสนใจ/ไมมความตองการพฒนาทกษะการใชแฟมสะสมงาน มความสนใจ/มความตองการพฒนาทกษะการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน กรณททานมความสนใจ/มความตองการพฒนาทกษะการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนเพอประโยชนในการพฒนานกเรยนและความกาวหนาในวชาชพของทาน ขอความกรณาทานกรอกชอ-นามสกล สถานททางาน หมายเลขโทรศพท และอเมลลททานสะดวกใหตดตอกลบสาหรบประชาสมพนธทานในกรณทมการบรรยายหรอการฝกอบรมปฏบตการ ชอ-นามสกล....................................................... สถานททางานโรงเรยน............................................................ ทตงโรงเรยน............................................................................................................................................................... หมายเลขโทรศพท............................................................. อเมลล.............................................................................

11) ความคดเหนเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของผเรยน คาชแจง โปรดพจารณาขอความแตละขอซงมคาอยดานซายและขวา แลวเขยนเครองหมาย Xในชองวางทตรงกบความรสกของทานมากทสดเพยงเครองหมายเดยวในแตละขอเพอแสดงวาทานเหนดวยกบคาในดานใดมากกวากน และโปรดตอบทกขอ ตวอยางการตอบ ถาทานคดวาการใชแฟมสะสมงานในการประเมนผลการเรยนรของนกเรยนเปนสงทงายมาก

มาก ปานกลาง

นอย ไมใชทงสองอยาง

นอย ปานกลาง

มาก

งาย ยาก

การใชแฟมสะสมงานในการประเมนผลการเรยนรของผเรยนเปนสงท......... มาก ปาน

กลาง นอย ไมใชทง

สองอยาง นอย ปาน

กลาง มาก

งาย ยาก มประโยชน มโทษ ประหยดเวลา เสยเวลา เพมภาระ ลดภาระ จาเปน ไมจาเปน มสาระ ไรสาระ เหมาะสม ไมเหมาะสม นาเบอ นาสนก สนเปลองเงน ประหยดเงน ชดเจน คลมเครอ

Page 208: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

181  

ตอนท 2 ความคดเหนเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน คาชแจง โปรดพจารณาขอความแตละขอแลวเขยนเครองหมาย Xทบชองทตรงกบความคดเหนของทานมากทสดและโปรดตอบทกขอ

ขอรายการ ไมเหนดวยอยางยง

ไมเหนดวย

ไมแนใจ เหนดวย

เหนดวยอยางยง

หลกการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน 1. แฟมสะสมงานการเรยนรเปนแหลงเกบรวบรวมแบบฝกหดทงหมดตลอดภาคการศกษาทนกเรยนไดทา

2. แฟมสะสมงานเปนเครองมอสาหรบประเมนการเรยนรของนกเรยน 3. แฟมสะสมงานเปนเครองมอพฒนาการเรยนรของนกเรยน 4. แฟมสะสมงานการเรยนรเปนเครองมอประเมนทเหมาะกบการจดการเรยนการสอนแบบบรรยาย

5. แฟมสะสมงานใชประเมนการเรยนรในดานพทธพสยได 6. แฟมสะสมงานใชประเมนการเรยนรในดานทกษะพสยได 7. แฟมสะสมงานใชประเมนการเรยนรในดานจตพสยได 8. แฟมสะสมงานใชเกบรวบรวมหลกฐานชนงานทสะทอนผลการเรยนรของนกเรยน

9. แฟมสะสมงานใชเกบรวบรวมหลกฐานชนงานทสะทอนกระบวนการเรยนรของนกเรยน

10. การใชแฟมสะสมงานในการประเมนการเรยนรของนกเรยนตองทาแยกรายวชา

11. แฟมสะสมงานตองใชในวชาทมการสรางชนงานขนมาชดเจน 12. การใชแฟมสะสมงานในการประเมนการเรยนรของนกเรยนไมจาเปนตองมการวางแผนกจกรรมการเรยนการสอนตงแตตนภาคเรยน

13. นกเรยนจาเปนตองเขาใจกระบวนการจดทาแฟมสะสมงานในแตละขนตอนตงแตตนภาคเรยน

14. ครควรกาหนดรปแบบแฟมสะสมงานของนกเรยนใหเหมอนกนทกคน เชน รปแบบของการเขยนคานา และสารบญ เปนตน เพอใหการประเมนเปนมาตรฐานเดยวกน

15. หวใจสาคญของกระบวนการจดทาแฟมสะสมงาน คอการทนกเรยนไดวพากษหรอสะทอนคดเกยวกบผลงานในแฟมสะสมงานของตนเองเปนระยะ

16. ในกระบวนการจดทาแฟมสะสมงานนกเรยนสามารถปรบปรงผลงานในแฟมสะสมงานไดเปนระยะ

17. ครตองมเกณฑการประเมนผลงานตางๆในแฟมสะสมงานของนกเรยนกาหนดไวตงแตตนภาคเรยน

18. ครควรมตวอยางผลงานทสะทอนระดบคณภาพตามเกณฑการประเมนผลงานในแตละระดบเพอใหนกเรยนเชาใจเกณฑการประเมนผลงาน

19. ในกระบวนการจดทาแฟมสะสมงาน นกเรยนตองประเมนผลงานของตนเองเปนระยะ

Page 209: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

182  

ขอรายการ ไมเหนดวยอยางยง

ไมเหนดวย

ไมแนใจ เหนดวย

เหนดวยอยางยง

20. ผมสวนเกยวของนอกเหนอจากนกเรยนเจาของแฟมสะสมงานตองมสวนรวมในการประเมนแฟมสะสมงานดวย

การนาผลการประเมนแฟมสะสมงานไปใช 21. การประเมนโดยแฟมสะสมงานเปนวธการทใชประกอบการประเมนการเรยนรของนกเรยน จงไมจาเปนตองนาขอมลจากการประเมนแฟมสะสมงาน มาใช

22. หากจะใชผลการประเมนโดยแฟมสะสมงานควรเนนการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลสรปรวม (summative evaluation) มากกวาเพอประเมนความกาวหนา (formative evaluation)

23. ผลการประเมนแฟมสะสมงานของนกเรยนทาใหครทราบพฒนาการการเรยนรของนกเรยนเปนรายบคคลได

24. ผลการประเมนแฟมสะสมงานของนกเรยนสามารถใชเปนสารสนเทศในการปรบเปลยนกจกรรมการเรยนการสอนของครได

25. ผลทไดจากการประเมนแฟมสะสมงานของนกเรยนสามารถนาไปใชในการแกไขปญหาของนกเรยนได

26. ผลทไดจากการประเมนแฟมสะสมงานของนกเรยนสามารถนาไปใชในการสงเสรมและพฒนาการเรยนรของนกเรยนได

27. ขอมลผลการประเมนแฟมสะสมงานของนกเรยนสามารถใชเปนขอมลพนฐานในการวางแผนการจดการเรยนการสอนในระดบชนทสงขนได

28. เมอสนสดกระบวนการจดทาแฟมสะสมงานแลว ครตองเกบแฟมสะสมงานของนกเรยนไวเพอนามาเปนหลกฐานสะทอนคณภาพการสอนของคร

ตอนท 3 การปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน คา โปรดทาเครองหมาย ลงในชองทตรงกบความถในการปฏบตของทานมากทสด

ขอรายการ มากทสด

มาก ปานกลาง

นอย นอยทสด

1. การวางแผนการจดทาแฟมสะสมงาน 1.1 ศกษามาตรฐานและตวชวดตามหลกสตรในรายวชาและระดบชนทสอน

1.2 กาหนดจานวนชนงานทนกเรยนตองสรางในแตละสาระและกจกรรมการเรยนร

1.3 แจงใหนกเรยนทราบวาจะใหนกเรยนพฒนาแฟมสะสมงานของตนเองตงแตตนภาคเรยน

1.4 กาหนดจดมงหมายของการจดทาแฟมสะสมงานรวมกนกบนกเรยน 1.5 อธบายเกยวกบขนตอนตางๆ ในกระบวนการจดทาแฟมสะสมงานใหนกเรยนเขาใจ

Page 210: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

183  

ขอรายการ มากทสด

มาก ปานกลาง

นอย นอยทสด

1.6 ชแจงใหนกเรยนทราบเกยวกบจานวนและลกษณะชนงานทนกเรยนตองพฒนาตงแตตนภาคเรยน

1.7 อธบายขนตอนการจดทาแฟมสะสมงานใหนกเรยนทราบตงแตตน ภาคเรยน

1.8 อธบายวธการใชเครองมอประเมนทใชในการจดทาแฟมสะสมงาน(เชน แบบบนทก แบบประเมน และเกณฑการประเมนตางๆ)ใหนกเรยนทราบตงแตตนภาคเรยน

1.9 จดหาตวอยางผลงานในแตละระดบคณภาพตามเกณฑการประเมนมานาเสนอใหนกเรยนเขาใจ

1.10 อน ๆ(โปรดระบ)................................................................................................................. 2. การเกบรวบรวมผลงาน 2.1 จดหาหรอใหนกเรยนจดหาวสดอปกรณในการจดทาและจดเกบแฟมสะสมงานทเหมาะสมกบชนงานของนกเรยน

2.2 กระตนใหนกเรยนเกบรวบรวมผลงานในแฟมพฒนางานอยเสมอ 2.3 ใหนกเรยนตรวจสอบความสมบรณของผลงานเบองตนกอนจดเกบลงในแฟมพฒนางาน

2.4 ใหนกเรยนจดหมวดหมของผลงานในแฟมพฒนางานอยางเปนระบบ เชน จดเกบผลงานตามจดประสงคการเรยนร จดเกบผลงานตามวน เวลา เปนตน

2.5 อน ๆ(โปรดระบ).................................................................................................................... 3. การคดเลอกและสะทอนความรสกตอผลงาน 3.1 กาหนดชวงเวลาทชดเจนในการคดเลอกผลงานและสะทอนความรสกตอผลงาน

3.2 ใหนกเรยนคดเลอกผลงานจากแฟมพฒนางานไปเกบไวในแฟมสะสมงานดเดนเปนระยะ

3.3 กระตนใหนกเรยนใชเกณฑการประเมนผลงานในการพจารณาคดเลอกผลงานจากแฟมพฒนางานไปเกบไวในแฟมสะสมงานดเดน

3.4 ใหนกเรยนพจารณาปรบเปลยนผลงานทเกบไวในแฟมสะสมงานดเดนเมอมการคดเลอกผลงานใหมในครงตอไป

3.5 ใหนกเรยนทาทะเบยนบนทกผลงานทเกบสะสมในแฟมสะสมงานดเดนเพอใหการเกบรวบรวมผลงานเปนไปอยางมระบบ

3.6 ใหนกเรยนเขยน บอกเลา หรอแสดงความรสกและความคดเหนตอผลงานทเกบไวในแฟมสะสมงานดเดน

3.7 ใหนกเรยนเขยน บอกเลา หรอแสดงความคดเหนเกยวกบแนวทางการพฒนากระบวนการทางาน และ/หรอ ผลงานในแฟมสะสมงานดเดน

3.8 อนๆ (โปรดระบ).............………………………………………………………

Page 211: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

184  

ขอรายการ มากทสด

มาก ปานกลาง

นอย นอยทสด

4.1 ใหนกเรยนปรบปรงและพฒนาผลงานในแฟมพฒนางานใหมคณภาพดขนอยเสมอ

4.2 ใหนกเรยนปรบปรงและพฒนาผลงานในแฟมสะสมงานดเดนใหมคณภาพดขนอยเสมอ

4.3 ใหนกเรยนเจาของผลงานประเมนผลงานตนเองเปนระยะ 4.4 ใหเพอนนกเรยนวพากษ ประเมน หรอใหขอมลยอนกลบเกยวกบชนงานของนกเรยนเปนระยะเพอการปรบปรง และพฒนาคณภาพแฟมสะสมงาน

4.5 วพากษ ประเมน หรอใหขอมลยอนกลบเกยวกบชนงานของนกเรยนเปนระยะเพอการปรบปรงและพฒนาคณภาพแฟมสะสมงานของนกเรยน

4.6 เปดโอกาสใหผปกครองนกเรยนไดวพากษ ประเมน หรอใหขอมลยอนกลบเกยวกบผลงานของนกเรยน

4.7 อนๆ (โปรดระบ).............……………………………………………………… ทานมปญหาหรออปสรรคในการวดและประเมนผลการเรยนรของนกเรยน รวมถงปญหาและอปสรรคในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน หรอไม อยางไรบาง ............................................................................................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................................................................................. ขอบพระคณทใหความอนเคราะหตอบแบบสอบถาม

Page 212: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

ภาคผนวก ง

รายชอทรงคณวฒในการตรวจสอบคมอการใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศน  

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Page 213: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

186  

รายชอทรงคณวฒในการตรวจสอบคมอการใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศน

1. รศ.ดร.โชตกา ภาษผล ประธานสาขาวชาการวดและประเมนผลการศกษา ภาควชาวจยและจตวทยาการศกษา คณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

2. ผศ.ดร.ณฏฐภรณ หลาวทอง อาจารยประจา ภาควชาวจยและจตวทยาการศกษา คณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

3. ดร.วษณ ทรพยสมบต ผอานวยการ สานกวชาการและมาตรฐานการศกษา กระทรวงศกษาธการ

4. ดร.ไพรวลย พทกษสาล อดตผอานวยการ สานกวชาการและมาตรฐานการศกษา กระทรวงศกษาธการ 5. ดร.ชวลต โพธนคร ผเชยวชาญ สานกวชาการและมาตรฐานการศกษา กระทรวงศกษาธการ

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Page 214: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

ภาคผนวก จ

แบบสอบถามการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษาทใชในระยะท 3  

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Page 215: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

188  

แบบวดมโนทศนเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน

คาชแจง แบบวดนจดทาขนเพอวเคราะหครเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนระดบประถมศกษา แบบสอบถามนมขอคาถามแบงออกเปน 3 ตอนไดแก ตอนท 1 ขอมลทวไป ตอนท 2 หลกการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน และตอนท 3 การปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน ตอนท 1 ขอมลทวไป คาชแจง โปรดทาเครองหมาย ในชองวางทตรงกบตวทานและเตมขอมลเกยวกบตวทานในชองวาง ชอ-นามสกล..............................................................................................................ประสบการณการสอน…………… ป กลมสาระการเรยนรทสอน.................................................................. ระดบชนทสอน.................................................... ทานเคยไดรบการอบรม/พฒนาทกษะการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของผเรยนหรอไม

(1) เคย (2) ไมเคย ความคดเหนเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของผเรยน คาชแจง โปรดพจารณาขอความแตละขอซงมคาอยดานซายและขวา แลวเขยนเครองหมาย Xในชองวางทตรงกบความรสกของทานมากทสดเพยงเครองหมายเดยวในแตละขอเพอแสดงวาทานเหนดวยกบคาในดานใดมากกวากน และโปรดตอบทกขอ ตวอยางการตอบ ถาทานคดวาการใชแฟมสะสมงานในการประเมนผลการเรยนรของนกเรยนเปนสงทงายมาก

มาก ปานกลาง

นอย ไมใชทงสองอยาง

นอย ปานกลาง

มาก

งาย ยาก

การใชแฟมสะสมงานในการประเมนผลการเรยนรของผเรยนเปนสงท......... มาก ปาน

กลาง นอย ไมใชทง

สองอยาง นอย ปาน

กลาง มาก

งาย ยาก มประโยชน มโทษ ประหยดเวลา เสยเวลา เพมภาระ ลดภาระ จาเปน ไมจาเปน มสาระ ไรสาระ เหมาะสม ไมเหมาะสม นาเบอ นาสนก สนเปลองเงน ประหยดเงน ชดเจน คลมเครอ

Page 216: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

189  

ตอนท 2 หลกการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน คาชแจง โปรดพจารณาขอความแตละขอแลวเขยนเครองหมาย ในชองทตรงกบความคดเหนของทานมากทสดและโปรดตอบทกขอ

ขอรายการ ไมเหนดวยอยางยง

ไมเหนดวย

ไมแนใจ เหนดวย

เหนดวยอยางยง

หลกการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน 1. แฟมสะสมงานการเรยนรเปนแหลงเกบรวบรวมแบบฝกหดทงหมดตลอดภาคการศกษาทนกเรยนไดทา

2. แฟมสะสมงานเปนเครองมอสาหรบประเมนการเรยนรของนกเรยน 3. แฟมสะสมงานเปนเครองมอพฒนาการเรยนรของนกเรยน 4. แฟมสะสมงานการเรยนรเปนเครองมอประเมนทเหมาะกบการจดการเรยนการสอนแบบบรรยาย

5. แฟมสะสมงานใชประเมนการเรยนรในดานพทธพสยได 6. แฟมสะสมงานใชประเมนการเรยนรในดานทกษะพสยได 7. แฟมสะสมงานใชประเมนการเรยนรในดานจตพสยได 8. แฟมสะสมงานใชเกบรวบรวมหลกฐานชนงานทสะทอนผลการเรยนรของนกเรยน

9. แฟมสะสมงานใชเกบรวบรวมหลกฐานชนงานทสะทอนกระบวนการเรยนรของนกเรยน

10. การใชแฟมสะสมงานในการประเมนการเรยนรของนกเรยนตองทาแยกรายวชา

11. แฟมสะสมงานตองใชในวชาทมการสรางชนงานขนมาชดเจน 12.การใชแฟมสะสมงานในการประเมนการเรยนรของนกเรยนไมจาเปนตองมการวางแผนกจกรรมการเรยนการสอนตงแตตนภาคเรยน

13. นกเรยนจาเปนตองเขาใจกระบวนการจดทาแฟมสะสมงานในแตละขนตอนตงแตตนภาคเรยน

14. ครควรกาหนดรปแบบแฟมสะสมงานของนกเรยนใหเหมอนกนทกคน เชน รปแบบของการเขยนคานา และสารบญ เปนตน เพอใหการประเมนเปนมาตรฐานเดยวกน

15. หวใจสาคญของกระบวนการจดทาแฟมสะสมงาน คอการทนกเรยนไดวพากษหรอสะทอนคดเกยวกบผลงานในแฟมสะสมงานของตนเองเปนระยะ

16. ในกระบวนการจดทาแฟมสะสมงานนกเรยนสามารถปรบปรงผลงานในแฟมสะสมงานไดเปนระยะ

17. ครตองมเกณฑการประเมนผลงานตางๆในแฟมสะสมงานของนกเรยนกาหนดไวตงแตตนภาคเรยน

18. ครควรมตวอยางผลงานทสะทอนระดบคณภาพตามเกณฑการประเมน ผลงานในแตละระดบเพอใหนกเรยนเขาใจเกณฑการประเมนผลงาน

19. ในกระบวนการจดทาแฟมสะสมงาน นกเรยนตองประเมนผลงานของตนเองเปนระยะ

20.ผมสวนเกยวของนอกเหนอจากนกเรยนเจาของแฟมสะสมงานตองมสวนรวมในการประเมนแฟมสะสมงานดวย

Page 217: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

190  

ขอรายการ ไมเหนดวยอยางยง

ไมเหนดวย

ไมแนใจ เหนดวย

เหนดวยอยางยง

การนาผลการประเมนแฟมสะสมงานไปใช 21. การประเมนโดยแฟมสะสมงานเปนวธการทใชประกอบการประเมน การเรยนรของนกเรยน จงไมจาเปนตองนาขอมลจากการประเมนแฟมสะสมงานมาใช

22. หากจะใชผลการประเมนโดยแฟมสะสมงานควรเนนการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลสรปรวม (summative evaluation) มากกวาเพอประเมนความกาวหนา (formative evaluation)

23. ผลการประเมนแฟมสะสมงานของนกเรยนทาใหครทราบพฒนาการการเรยนรของนกเรยนเปนรายบคคลได

24. ผลการประเมนแฟมสะสมงานของนกเรยนสามารถใชเปนสารสนเทศในการปรบเปลยนกจกรรมการเรยนการสอนของครได

25. ผลทไดจากการประเมนแฟมสะสมงานของนกเรยนสามารถนาไปใชในการแกไขปญหาของนกเรยนได

26. ผลทไดจากการประเมนแฟมสะสมงานของนกเรยนสามารถนาไปใชในการสงเสรมและพฒนาการเรยนรของนกเรยนได

27. ขอมลผลการประเมนแฟมสะสมงานของนกเรยนสามารถใชเปนขอมลพนฐานในการวางแผนการจดการเรยนการสอนในระดบชนทสงขนได

28. เมอสนสดกระบวนการจดทาแฟมสะสมงานแลว ครตองเกบแฟมสะสมงานของนกเรยนทกคนไวเพอนามาเปนหลกฐานสะทอนคณภาพการสอนของคร

ตอนท 3 การปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน คาชแจง ปจจบนทานปฏบตในขนตอนตางๆ ในระดบใด โปรดทาเครองหมาย ลงในชองทตรงกบสภาพการปฏบตของทานในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน

ขอรายการ สภาพการปฏบต ปฏบต ไมปฏบต

1. การวางแผนการจดทาแฟมสะสมงาน 1.1 ศกษามาตรฐานและตวชวดตามหลกสตรในรายวชาและระดบชนทสอน 1.2 กาหนดจานวนชนงานทนกเรยนตองสรางในแตละสาระและกจกรรมการเรยนร

1.3 แจงใหนกเรยนทราบวาจะใหนกเรยนพฒนาแฟมสะสมงานของตนเองตงแตตนภาคเรยน

1.4 กาหนดจดมงหมายของการจดทาแฟมสะสมงานรวมกนกบนกเรยน 1.5 อธบายเกยวกบขนตอนตางๆ ในกระบวนการจดทาแฟมสะสมงานใหนกเรยนเขาใจ

1.6 ชแจงใหนกเรยนทราบเกยวกบจานวนและลกษณะชนงานทนกเรยนตองพฒนาตงแตตนภาคเรยน

1.7 อธบายขนตอนการจดทาแฟมสะสมงานใหนกเรยนทราบตงแตตนภาคเรยน

Page 218: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

191  

ขอรายการ สภาพการปฏบต ปฏบต ไมปฏบต

1.8 อธบายวธการใชเครองมอประเมนทใชในการจดทาแฟมสะสมงาน(เชน แบบบนทก แบบประเมน และเกณฑการประเมนตางๆ)ใหนกเรยนทราบตงแตตนภาคเรยน

1.9 จดหาตวอยางผลงานในแตละระดบคณภาพตามเกณฑการประเมนมานาเสนอใหนกเรยนเขาใจ

2. การเกบรวบรวมผลงาน 2.1 จดหาหรอใหนกเรยนจดหาวสดอปกรณในการจดทาและจดเกบแฟมสะสมงานทเหมาะสมกบชนงานของนกเรยน

2.2 กระตนใหนกเรยนเกบรวบรวมผลงานในแฟมพฒนางานอยเสมอ 2.3 ใหนกเรยนตรวจสอบความสมบรณของผลงานเบองตนกอนจดเกบลงในแฟมพฒนางาน

2.4 ใหนกเรยนจดหมวดหมของผลงานในแฟมพฒนางานอยางเปนระบบ เชน จดเกบผลงานตามจดประสงคการเรยนร จดเกบผลงานตามวน เวลา เปนตน

3. การคดเลอกและสะทอนความรสกตอผลงาน 3.1 กาหนดชวงเวลาทชดเจนในการคดเลอกผลงานและสะทอนความรสกตอผลงาน

3.2 ใหนกเรยนคดเลอกผลงานจากแฟมพฒนางานไปเกบไวในแฟมสะสมงานดเดนเปนระยะ

3.3 กระตนใหนกเรยนใชเกณฑการประเมนผลงานในการพจารณาคดเลอกผลงานจากแฟมพฒนางานไปเกบไวในแฟมสะสมงานดเดน

3.4 ใหนกเรยนพจารณาปรบเปลยนผลงานทเกบไวในแฟมสะสมงานดเดนเมอมการคดเลอกผลงานใหมในครงตอไป

3.5 ใหนกเรยนทาทะเบยนบนทกผลงานทเกบสะสมในแฟมสะสมงานดเดนเพอใหการเกบรวบรวมผลงานเปนไปอยางมระบบ

3.6 ใหนกเรยนเขยน บอกเลา หรอแสดงความรสกและความคดเหนตอผลงานทเกบไวในแฟมสะสมงานดเดน

3.7 ใหนกเรยนเขยน บอกเลา หรอแสดงความคดเหนเกยวกบแนวทางการพฒนากระบวนการทางาน และ/หรอ ผลงานในแฟมสะสมงานดเดน

4. การปรบปรงแกไขและประเมนผลงาน 4.1 ใหนกเรยนปรบปรงและพฒนาผลงานในแฟมพฒนางานใหมคณภาพดขนอยเสมอ

4.2 ใหนกเรยนปรบปรงและพฒนาผลงานในแฟมสะสมงานดเดนใหมคณภาพดขนอยเสมอ

4.3 ใหนกเรยนเจาของผลงานประเมนผลงานตนเองเปนระยะ 4.4 ใหเพอนนกเรยนวพากษ ประเมน หรอใหขอมลยอนกลบเกยวกบชนงานของนกเรยนเปนระยะเพอการปรบปรง และพฒนาคณภาพแฟมสะสมงาน

4.5 วพากษ ประเมน หรอใหขอมลยอนกลบเกยวกบชนงานของนกเรยนเปนระยะเพอการปรบปรงและพฒนาคณภาพแฟมสะสมงานของนกเรยน

4.6 เปดโอกาสใหผปกครองนกเรยนไดวพากษ ประเมน หรอใหขอมลยอนกลบเกยวกบผลงานของนกเรยน

Page 219: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

192  

Page 220: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

ภาคผนวก ฉ

คมอการใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมน ผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษาฉบบสมบรณ 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Page 221: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

คมอการใช

กระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงาน

เพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษา

(Handbook of a Conceptual Change Process for Elementary School Teachers in Implementing Student Portfolio Assessment) 

 

 

 

โดย

รองศาสตราจารย ดร.กมลวรรณ ตงธนกานนท

ภาควชาวจยและจตวทยาการศกษา

คณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

เอกสารนเปนสวนหนงของโครงการวจยเรองการพฒนากระบวนการปรบเปลยนมโนทศน ทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษา

สนบสนนโดยสานกงานกองทนสนบสนนการวจยและจฬาลงกรณมหาวทยาลย

Page 222: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

194  

คานา

คมอกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษาฉบบนเปนเอกสารสาหรบผเกยวของในการพฒนาคร ไดแก นกวชาการ ศกษานเทศกและครแกนนาในการวเคราะหมโนทศนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษา และปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษาเพอใหครมความรความเขาใจทถกตองเกยวกบการใช แฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษา และสามารถประเมนผลการเรยนรของนกเรยนโดยใชแฟมสะสมงานไดอยางถกตองและมประสทธภาพสงสด อนจะนาไปสการปรบปรงและพฒนาการเรยนรของนกเรยนตอไป

กมลวรรณ ตงธนกานนท

ผจดทา

Page 223: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

195  

สารบญ

หนา ตอนท 1 บทนา x ความเปนมาและความสาคญ x ประโยชนทไดรบ x ตอนท 2 กระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงาน เพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษา

x

วตถประสงค x หลกการของกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงาน เพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษา

x

ขนตอนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผล การเรยนรของนกเรยนประถมศกษา

x

รายละเอยดกระบวนการปรบเปลยนมโนทศน x ตอนท 3 แนวทางการนากระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษาไปใช บคลากรททาหนาทในการปรบเปลยนมโนทศน ระยะเวลาทใชในการปรบเปลยนมโนทศน ปจจยสนบสนนการปรบเปลยนมโนทศน

x x x x

รายการอางอง ภาคผนวก แบบวดมโนทศนเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน (เอกสารหมายเลข 1) แบบบนทกผลการวเคราะหและประเดนทตองปรบเปลยนในการใชแฟมสะสมงาน เพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน (เอกสารหมายเลข 2) เอกสารมโนทศนทถกตองและมโนทศนทมในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผล การเรยนรของนกเรยน (เอกสารหมายเลข 3) เอกสารความรเกยวกบรายละเอยดในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของ นกเรยน (เอกสารหมายเลข 4) เอกสารประเดนสาหรบการแลกเปลยนเรยนรระหวางครเกยวกบการใชแฟมสะสมงาน เพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน (เอกสารหมายเลข 5) แบบบนทกแผนการดาเนนการของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนร ของนกเรยน (เอกสารหมายเลข 6) แบบสรปผลการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนและการปฏบตในการใชแฟมสะสมงาน เพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน (เอกสารหมายเลข 7)

x x x x x x x x x

 

Page 224: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

196  

ตอนท 1

บทนา

ความเปนมาและความสาคญ

การปฏรปการศกษาทงในดานการปฏรปหลกสตร การปฏรปการสอนและการเรยนร และการปฏรปการวดและประเมนผลเปนนโยบายทประกาศขนหลงจากการประกาศใชพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 และทแกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ.2545 ในดานการปฏรปการวดและประเมนผล สถานศกษาไดใหความสาคญกบการประเมนหลากหลายวธนอกเหนอจากการประเมนแบบประเพณนยม(traditional method) ดงจะเหนไดจากมาตราท 26 ของพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 และทแกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ.2545 ทกาหนดใหสถานศกษาจดการประเมนผเรยนโดยพจารณาจากพฒนาการและ ความประพฤตของผเรยน นอกจากนนยงกาหนดใหสถานศกษาสงเกตพฤตกรรมการเรยน การรวมกจกรรม ควบคไปกบการทดสอบดวย โดยดาเนนการควบคไปในกระบวนการเรยนการสอนตามความเหมาะสม ดงนนการประเมนตามสภาพจรง (authentic assessment) จงเปนกระบวนการทสถานศกษานามาใชใน การประเมนการเรยนรของผเรยนมากขนเรอยๆ เนองจากวธการตางๆ ในการประเมนตามสภาพจรงสามารถดาเนนการไดในระหวางการจดการเรยนการสอนโดยไมตองรอใหกจกรรมการเรยนการสอนเสรจสนลงกอนเหมอนเชนการประเมนแบบประเพณนยมทาใหผเรยนไดขอมลยอนกลบเกยวกบสภาพ จดเดน และจดทควรพฒนาในดานตางๆ ของตนเองซงนาไปสการปรบปรงและพฒนาการเรยนรของตนเองกอนสนสดการเรยน การสอน นกการศกษาและครจานวนมากไมยอมรบการประเมนแบบประเพณนยมทใชการทดสอบเพยง อยางเดยวเปนวธการทเหมาะสมในการประเมนการเรยนรของนกเรยน (Cole, Ryan, Kick, & Mathies, 2000) เนองจากการประเมนแบบประเพณนยมไมเออใหนกเรยนไดแสดงความร ความสามารถ และทกษะตางๆ ทเปนผลจากการเรยนรออกมาไดอยางเตมท และครเปนผประเมนแตเพยงผเดยวโดยไมไดเปดโอกาสใหนกเรยนมสวนรวมในการประเมนการเรยนรของตนเอง การประเมนตามสภาพจรงเปนการประเมนทชวยลดจดออนในเรองการขาดการเปดโอกาสใหผเรยนแสดงความร ความสามารถ และทกษะตางๆ หลากหลายดานทไดจากการเรยนรออกมาได (Cole, Ryan, Kick, & Mathies, 2000) เนองจากการประเมนตามสภาพจรงเปนกระบวนการทเนนการประเมนการปฏบตของผเรยนในสภาพจรงหรอสภาพทใกลเคยงกบชวตจรงของผเรยน โดยเปดโอกาสใหผเรยนไดแสดงออกถงความร เขาใจและทกษะตางๆ นอกจากน การประเมนตามสภาพจรงยงเปนวธการทนาไปสการพฒนาผเรยนไดอยางแทจรงอกดวย (กมลวรรณ ตงธนกานนท, 2549; ศรชย กาญจนวาส, 2543; ทศนา แขมมณ, 2545) แฟมสะสมงานการเรยนร (learning portfolio) เปนเครองมอหนงทใชในการประเมนผเรยนภายใตสภาพการจดการเรยนการสอนทสอดคลองกบชวตประจาวนหรอการจดการเรยนการสอนทใหนกเรยนไดพฒนาความสามารถและทกษะทซบซอนทสอดคลองกบสถานการณในชวตจรง (กมลวรรณ ตงธนกานนท, 2 5 4 9 ;Benson & Barnett, 1999; Tangdhanakanond, Pitiyanuwat, &Archwamety, 2006a) ซงสอดรบกบแนวคดการประเมนตามสภาพจรง แฟมสะสมงานเปนแหลงเกบรวบรวมหลกฐานทสะทอนผลสมฤทธทางการเรยน ทกษะ คณลกษณะ ความสามารถ เจตคต และพฒนาการในดานตางๆ ของนกเรยนอยางเปนระบบและตอเนอง แฟมสะสมงานสามารถสะทอนความกาวหนาในดานตางๆ ของผเรยน รวมถงสะทอนภาพรวมของความสามารถและทกษะในดานตางๆ ของผเรยนได ดงนน แฟมสะสมงานจงเปนเครองมอส าหรบประเมนความ กาวห น า (formative assessment) และประเมนผลสรปรวม (summative assessment) ไดดวย

Page 225: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

197  

จดเดนอกประการหนงของการประเมนโดยใชแฟมสะสมงานคอกระบวนการพฒนาแฟมสะสมงานเปนกระบวนการทสงเสรมการเรยนรและพฒนาการในดานผลสมฤทธทางการเรยน (บญญา สทธพงศ, 2543; ศรมนตร ชณวงศ , 2543; Tangdhanakanond, Pitiyanuwat, & Archwamety, 2006b), แรงจงใจใฝสมฤทธ (ศรมนตร ชณวงศ, 2543) การคดอยางมวจารณญาณ (ประกอบ กรณกจ, 2544) การเรยนรแบบนาตนเอง (Elango, Jutti, & Lee, 2005; Marianne & Denise, 2010) ความเชอมนในตนเอง (ยพา เวยงกมล, 2542) และความคดสรางสรรค (ปวณา สจรตธนารกษ, 2548) นอกจากน กระบวนการจดทาแฟมสะสมงานยงประกอบดวยขนตอนททาใหผเรยนไดฝกการวเคราะหตนเองและตระหนกในจดเดนจดออนของตนเองโดยเฉพาะขนตอนการคดเลอก ขนตอนการสะทอนกลบตอผลงาน (Danielson & Abrutyn, 1997; Tangdhanakanond, 2005) ตลอดจนขนตอนการประเมนและป รบปรงผลงานในแฟมสะสมงาน (Priest &Rober, 1998 as cited in McMullan, 2006) แฟมสะสมงานยงเปนเสมอนสอกลางในการสอสารระหวางครและผปกครองเกยวกบการพฒนาการเรยนรและคณลกษณะตางๆ ของนกเรยนดวย (Kingore, 1995)

เอกสารและงานวจยทเกยวของไดเสนอขนตอนในการจดทาแฟมสะสมงานแตกตางกนไปขนกบรปแบบและกจกรรมการเรยนการสอน ตลอดจนวตถประสงคของแฟมสะสมงาน ดงนนกระบวนการจดทา แฟมสะสมงานจงมลกษณะยดหยนในการนาไปปฏบต อยางไรกตาม จากการสงเคราะหเอกสารและงานวจยทเกยวของ(Tangdhanakanond & Wongwanich, 2012; De Fina, 1992; Burke et al., 1994; Epstein, 2001; Pearson Education Development Group, 2001; ชยพฤกษ และคณะ, 2540; อมรรตน พนธงาม,2543; สวทยมลคา, 2543; คณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน, 2552; สมศกด ภวภาดาวรรธน, 2544) พบวา ขนตอนสาคญและจาเปนทเอกสารและงานวจยทเกยวของตางๆ ไดเสนอไวสอดคลองกนม 4 ขนตอนหลก ไดแก ขนตอนการวางแผนการจดทาแฟมสะสมงาน ขนตอนการเกบรวบรวมผลงาน ขนตอนการคดเลอกผลงานและสะทอนความรสกตอผลงาน และขนตอนการปรบปรงแกไขและประเมนผลงาน จากการศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของพบวา การประเมนการเรยนรของนกเรยนโดยใช แฟมสะสมงานในประเทศไทยเรมไดรบความสนใจและมการนาไปใชในสถานศกษามากขน โดยเฉพาะหลงชวงการประกาศใชพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ.2542 และทแกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ.2545 ภทราวด มากม (2543) ไดศกษาสภาพการใชแฟมสะสมงานในการประเมนผลการเรยนรของครของสถานศกษาทกสงกดทวประเทศ ซงเปนชวงเรมตนของการปฏรปการศกษาในทศวรรษแรก (พ.ศ.2542-2551) หลงประกาศใชพระราชบญญตการศกษาแหงชาตในชวงสนๆ พบวา โดยภาพรวม ครใชแฟมสะสมผลงานในทกขนตอนเพอประเมนการเรยนรของนกเรยน อยางไรกตาม ครยงมความเขาใจในความหมายของ แฟมสะสมงานยงไมชดเจน เชน ครสวนใหญเขาใจวาแฟมสะสมงานเปนแฟมทรวบรวมผลงานของนกเรยน นาไปสการบรรจชนงานทกสงทกอยางไวในแฟมสะสมงาน (เดลนวส, 2542) นอกจากน Tangdhanakanondและ Wongwanich (2012) ไดศกษาเจตคตและความตองการจาเปนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษาซงอยในชวงทศวรรษทสองของการปฏรปการศกษา (พ.ศ.2552-2561) พบวา ครมเจคตทางบวกตอการใชแฟมสะสมงานแตมความตองการจาเปนในทกขนตอนของการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน อกทง งานวจยของ Tangdhanakanond และ Wongwanich (2014) ยงไดศกษาสภาพ ปญหา และแนวทางการแกไขปญหาของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษา ซงพบวา แมวาครจะใชแฟมสะสมงานทกขนตอนในระดบปานกลาง แตปญหาการใชแฟมสะสมงานทพบมาก คอ ครขาดความรความเขาใจอยางถองแทในการจดทาแฟมสะสมงาน และงานวจยดงกลาวยงไดเสนอแนวทางการแกไขปญหาการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน ไดแก การสงเสรมการวเคราะหและปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครใน

Page 226: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

198  

การใชแฟมสะสมงานเพอประเมนการเรยนรของนกเรยน การเสรมสรางทกษะของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน และการจดทาคมอสาหรบครเกยวกบขนตอน หลกฐานและเครองมอการประเมนผลทจาเปนในการจดทาแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนซงจะชวยใหครเขาใจและสามารถใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนไดอยางมประสทธภาพมากยงขน มโนทศน (concept)เกยวกบเรองตางๆ เปนความคด ความเชอ หรอความเขาใจท เปนขอสรปเกยวกบสงใดสงหนงหรอสถานการณใดสถานการณหนง โดยมโนทศนเปนผลมาจากประสบการณทบคคลนนไดประสบ (อท ตยา ส าราญ อนทร , 2553; Zirbel, 2004) หาก บคคลม ม โนท ศ นท คลาด เคล อน (misconception) เกยวกบเรองใดหรอสถานการณใดแลว บคคลนนจะมความคด ความเชอ หรอความเขาใจทเกยวกบสงของหรอสถานการณหนงซงแตกตางออกไปจากแนวคดทไดรบการยอมรบทางวทยาศาสตร ซงอาจเกดจากการทบคคลมความรความเขาใจทไมครบถวน ไมสมบรณเกยวกบสงนน หรอตความสงนนไมถกตองหรอแตกตางจากความเปนจรงท ไดรบการยอมรบในทางวทยาศาสตร (ศรเดช สชวะ, 2537; สกญญรตน คงงาม, 2552) และอาจสงผลตอการกระทาหรอการปฏบตในสงนนหรอสถานการณนนได การปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของบคคลจงเปนสงทตองใหความสาคญ เพราะการปรบเปลยน มโนทศนทคลาดเคลอนจะเปนการปรบเปลยนความคด ความเชอ ความเขาใจของบคคลในเรองนนๆ และจะสงผลตอการปฏบตในเรองนนๆ ไดถกตองตอไป

ทงน เพอใหครสามารถปฏบตในเรองการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของผเรยนประถมศกษาไดอยางถกตองและมประสทธภาพ จงควรมการวเคราะหมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน ตลอดจนควรมการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในเรองดงกลาวดวย คมอนจงนาเสนอกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษา จากการศกษาเอกสารเกยวกบแนวคดในการปรบเปลยนมโนทศน พบวา แนวคดตางๆ มลกษณะเปนหลกการกวางๆ ซงมจดเดนทแตกตางกนไป เมอสงเคราะหงานวจยทพฒนารปแบบหรอโมเดลการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนในเรองทเกยวของ ผจดทาไดนาจดเดนของขนตอนตางๆ จากเอกสารและงานวจยทเกยวของ (Ho, Watkins & Kelly, 2001; สกญญรตน คงงาม, 2552; ศรวรรณ แกวฟอง, 2549) มาพฒนาเปนกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษา

การนากระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนทไดนาเสนอในเอกสารฉบบนไปใชจะทาใหไดสารสนเทศเกยวกบมโนทศนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษาและไดขนตอนตางๆ ในการปรบเปลยน มโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนซงเปนสารสนเทศทสาคญตอหนวยงานทเกยวของในการวางแผนและการดาเนนการปรบเปลยนมโนทศนของครในการใช แฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนใหถกตองตอไป ทาใหครดาเนนการในเรองดงกลาวไดถกตอง มประสทธภาพ และนกเรยนไดรบการประเมนผลการเรยนรอยางมคณภาพดวยเชนกน

Page 227: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

199  

ประโยชนทไดรบ คมอการใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผล

การเรยนรของนกเรยนทพฒนาขนน นกวชาการ ศกษานเทศกและผเกยวของสามารถนาไปใชไดจรงโดยเรมจากการวเคราะหมโนทศนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษา จากนนสามารถนากระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนไปใชไดตอไป ซงจะสงผลใหครใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนไดอยางถกตอง และมประสทธภาพ

Page 228: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

200  

ตอนท 2 กระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงาน

เพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษา

กระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษาทพฒนาขนน ประกอบดวย 4 ประเดนหลก ไดแกวตถประสงค หลกการของกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษา ขนตอนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษา และรายละเอยดของกระบวนการปรบเปลยนมโนทศน วตถประสงค กระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผล การเรยนรของนกเรยนประถมศกษาจดทาขนเพอใหนกวชาการ ศกษานเทศก และครแกนนาใชในการพฒนาครใหมมโนทศนทถกตองทงหลกการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน และการนาผลการประเมนแฟมสะสมงานไปใช และการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนในขนตอนตางๆ 4 ขนตอนหลก ไดแก ขนตอนการวางแผนการจดทาแฟมสะสมงาน ขนตอนการเกบรวบรวมผลงาน ขนตอนการคดเลอกผลงานและสะทอนความรสกตอผลงาน และขนตอนการปรบปรงและประเมน ผลงาน หลกการของกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษา

หลกการทใชในการพฒนากระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษาใชหลกการปรบเปลยนมโนทศน (conceptual change) ของ Posner และคณะ (1982) และโมเดลการเรยนรทวสถานะ (dual situated learning model)ของ She (2004) ทงน Posner และคณะ (1982) ไดเสนอวาการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนอยางสมบรณตองเปนกระบวนการทชวยใหบคคลนนเกดความไมพงพอใจในมโนทศนทมอยกอนและตองการทจะมมโนทศนใหมทมลกษณะสาคญ 3 ประการ คอ ประการแรก เปนมโนทศนทเขาใจไดงาย ประการทสอง เปนมโนทศนทสมเหตสมผล มความเปนไปได และประการทสาม คอ เปนมโนทศนทมประโยชนสามารถนาไปใชในการแกปญหาตางๆ ได สวนโมเดลการเรยนรทวสถานะของShe (2004)มจดเนนทการเสนอความแตกตางระหวางมโนทศนทถกตองและมโนทศนทบคคลมอยเดมเพอใหบคคลเปรยบเทยบความแตกตางและเกดการเรยนร

ในการวจยครงน ผวจยมงวเคราะหมโนทศนทคลาดเคลอนในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผล การเรยนรของนกเรยนครอบคลมองคประกอบ 2 ประการ ไดแก หลกการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน และการนาผลการประเมนแฟมสะสมงานไปใช และวเคราะหการปฏบตในการใช แฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน ซงครอบคลมกระบวนการจดทาแฟมสะสมงาน 4 ขนตอนดงกลาวขางตน จากนนเมอไดสารสนเทศเกยวกบมโนทศนทคลาดเคลอนและการปฏบตของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนแลวจงดาเนนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครตามกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนตอไป

Page 229: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

201  

เมอสงเคราะหงานวจยท พฒนารปแบบหรอโมเดลการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนซงประกอบดวยขนตอนตางๆ แสดงดงตารางท1พบวา ขนตอนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนมความสอดคลองกนและแตกตางกนบางสวนขนตอนทแตกตางกนสวนหนงมาจากแนวคดทผวจยเลอกมาใชในการออกแบบขนตอนการปรบเปลยนมโนทศนซงไดอธบายไวขางตน จากการสงเคราะหงานวจยทพฒนารปแบบหรอโมเดลการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนทาใหไดขนตอนสาคญในกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนในการวจยในครงน 4 ขนตอน ไดแก ขนตอนทหนง การวเคราะหตนเอง ขนตอนทสอง การเปรยบเทยบความแตกตางระหวางมโนทศนทถกตองและมโนทศนมอยเดม ขนตอนทสาม การสรางความเขาใจมโนทศนถกตอง และขนตอนทส การปรบเปลยนเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอน ดงตารางท 1

ตารางท 1 ผลการสงเคราะหขนตอนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนจากงานวจยทเกยวของ Ho, Watkins และ

Kelly (2001) สกญญรตน คงงาม

(2552) ศรวรรณ แกวฟอง

(2549) สรปสงเคราะห

สรางความตระหนก ส รางก ารยอมรบ ก ารเปลยนแปลง

ว เค ร า ะ ห ภ า ว ะ ท า งปญญาทคลาดเคลอน

การวเคราะหตนเอง

เผชญหนา เรยนรทวสถานะ การเปรยบเทยบ มโนท ศ น ท ถ ก ต อ ง แ ล ะ มโนทศนทม

เปดสมโนทศนทางเลอก การพฒนาความสามารถเ พ อ ก า ร เร ย น ร ส ง ทถกตอง

การสรางความเขาใจ มโนทศนทถกตอง

สรางการเปลยนแปลงอยางมงมน

การปรบเปลยนมโนทศนใหถกตอง

จดสถานการณใหเกดการเปลยนแปลงมโนทศนอยางแทจรง

ก า ร ป ร บ เ ป ล ย น มโนทศนทคลาดเคลอน

ประเมนผลมโนทศนของตนเองใหม

ขนตอนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการ

เรยนรของนกเรยนประถมศกษา กระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษา ประกอบดวย 4 ขนตอนหลก ไดแก ขนตอนทหนง การวเคราะหตนเอง ขนตอนทสอง การเปรยบเทยบความแตกตางระหวางมโนทศนทถกตองและมโนทศนมอยเดม ขนตอนทสาม การสรางความเขาใจมโนทศนทถกตอง และขนตอนทส การปรบเปลยนเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนซงมรายละเอยดดงน

Page 230: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

202  

ขนตอนท 1 การวเคราะหตนเอง ขนการวเคราะหตนเองนประกอบดวยขนตอนยอย 2 ขนตอน ไดแก การรบรมโนทศนทคลาดเคลอน และการสะทอนคดตอตนเอง

1.1 การรบรมโนทศนทคลาดเคลอน เปนขนตอนการนาเสนอผลการวเคราะหมโนทศนทคลาดเคลอน ของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษาทไดจากแบบวดมโนทศนเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนใหครรบทราบ ทงผลการวเคราะหในสวนท เปนหลกการของการใชแฟมสะสมงานและการนาผลการประเมนแฟมสะสมงานไปใช ตลอดจน การปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน

1.2 การสะทอนคดตอตนเอง เปนขนตอนทใหครนาผลการวเคราะหมโนทศนทคลาดเคลอนและผล การวเคราะหการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนจากขนตอนทแลวมากาหนดประเดนทตนเองควรปรบเปลยนในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน รวมถงการวเคราะหผลทจะเกดขนจากการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนนนดวย

ขนตอนท 2 การเปรยบเทยบมโนทศนทถกตองและมโนทศนทมอยเดม ขนการเปรยบเทยบมโนทศนทถกตองและมโนทศนทมอยเดมนประกอบดวยขนตอนยอย 2 ขนตอน

ไดแก การรบรมโนทศนทถกตองและมโนทศนทมอยเดม และการวเคราะหความแตกตางระหวางมโนทศนทถกตองและมโนทศนทมอยเดม

2.1 การรบรมโนทศนทถกตองและมโนทศนทมอยเดมเปนขนตอนการนาเสนอมโนทศนทถกตองในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนใหครรบร และทาใหครเขาใจวามโนทศนทมอยเดมในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนมอะไรบางทงหลกการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนและการนาผลการประเมนแฟมสะสมงานไปใช ตลอดจนการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน

2.2 การวเคราะหความแตกตางระหวางมโนทศนทถกตองและมโนทศนทมอยเดมเปนขนตอนทครระบความแตกตางระหวางมโนทศนทถกตองและมโนทศนทครมอยเดมในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนทงหลกการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน และการนาผลการประเมนแฟมสะสมงานไปใช

ขนตอนท 3 การสรางความเขาใจมโนทศนทถกตอง ขนการสรางความเขาใจมโนทศนทถกตอง ประกอบดวยขนตอนยอย 2 ขนตอน ไดแก การเสรมสราง

ความรความเขาใจเกยวกบหลกการและการปฏบตทถกตองในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน และการแลกเปลยนเรยนรระหวางครเกยวกบปญหาและแนวทางการแกไขปญหา

3.1 การสรางเสรมความรความเขาใจเกยวกบหลกการและการปฏบตทถกตอง เปนขนตอนการใหความรและสรางความเขาใจของครเกยวกบรายละเอยดการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของครทงหลกการและการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน

3.2 การแลกเปลยนเรยนรระหวางครเกยวกบปญหาและแนวทางการแกไขปญหา เปนขนตอนทเปดโอกาสใหครไดสะทอนสภาพและปญหาในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนใหกบเพอนครทใชแฟมสะสมงาน และแลกเปลยนเรยนรกนเกยวกบปญหาและแนวทางในการแกไขปญหาการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน

Page 231: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

203  

ขนตอนท 4 การปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอน ขนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนน ประกอบดวยขนตอนยอย 2 ขนตอน ไดแกการ

ดาเนนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนและการตรวจสอบผลการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอน 4.1 การดาเนนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอน เปนขนตอนทครดาเนนการใชแฟมสะสมงาน

โดยใชความรความเขาใจทไดรบจากขนตอนท 1 ขนตอนท 2 และขนตอนท 3 มาดาเนนการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน

4.2 การตรวจสอบผลการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอน เปนการวเคราะหมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนซาอกครงภายหลงดาเนนการปรบเปลยนมโนทศนแลว ทงมโนทศนทคลาดเคลอนเกยวกบหลกการของการใชแฟมสะสมงานและการนาผลการประเมนแฟมสะสมงานไปใช ตลอดจนการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน

ขนตอนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมผลงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษาแสดงดงแผนภาพท 1

Page 232: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

204  

แผนภาพท 1 ขนตอนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผล การเรยนรของนกเรยนประถมศกษา

3.1 การเสรมสรางความรความเขาใจเกยวกบหลกการและการปฏบตทถกตอง 3.2 การแลกเปลยนเรยนรระหวางครเกยวกบปญหาและแนวทางการแกไขปญหา

ขนตอนท 3 การสรางความเขาใจมโนทศนทถกตอง

ขนตอนท 4 การปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอน

1.1 การรบรมโนทศนทคลาดเคลอน 1.2 การสะทอนคดตอตนเอง

ขนตอนท 1 การวเคราะหตนเอง

2.1 การรบรมโนทศนทถกตองและมโนทศนทมอยเดม 2.2 การวเคราะหความแตกตางระหวางมโนทศนทถกตองและมโนทศนทมอยเดม

ขนตอนท 2 การเปรยบเทยบมโนทศนทถกตองและมโนทศนทมอยเดม

4.1 การดาเนนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอน 4.2 การตรวจสอบผลการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอน

Page 233: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

205  

กจกรรมในกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษา กจกรรมในกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมผลงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษาดาเนนการไปตามขนตอนหลกและขนตอนยอยของกระบวนการปรบเปลยนมโนทศน ซงมรายละเอยดดงน กจกรรมของขนตอนท 1 การวเคราะหตนเอง ดาเนนการตามขนตอนยอยดงน

1.1 ขนตอนยอยการรบรมโนทศนทคลาดเคลอน ประกอบดวยกจกรรมการวเคราะหมโนทศนท คลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนทงมโนทศนทคลาดเคลอนเกยวกบหลกการของการใชแฟมสะสมงานและมโนทศนทคลาดเคลอนเกยวกบการปฏบตในการใช แฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน และกจกรรมการรบทราบผลการวเคราะหมโนทศนทคลาดเคลอนในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนทงมโนทศนทคลาดเคลอนเกยวกบหลกการของการใชแฟมสะสมงานและมโนทศนทคลาดเคลอนเกยวกบการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน ในขนตอนยอยนจะใหครทาแบบวดมโนทศนเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนเพอวเคราะหมโนทศนเกยวกบหลกการของการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน และมโนทศนเกยวกบการนาผลการประเมนแฟมสะสมงานไปใช ตลอดจนวเคราะหการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนจากนนประมวลผลการตอบแบบวดเพอวเคราะหมโนทศนทคลาดเคลอนเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนเปนรายบคคล โดยวเคราะหเปนรายขอและวเคราะหภาพรวมโดยรายละเอยดผลการวเคราะหม 2 สวน ไดแก มโนทศนทคลาดเคลอนเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน และการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนและแจงผลการวเคราะหมโนทศนทคลาดเคลอนและการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนใหครรบทราบ โดยเครองมอทใชในขนตอนยอยนคอแบบวดมโนทศนเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน (เอกสารหมายเลข 1) 1.2 ขนตอนยอยการสะทอนคดตอตนเอง ประกอบดวยกจกรรมการกาหนดประเดนทตนเองควรปรบเปลยนในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน และกจกรรมการวเคราะหผลทจะเกดขนจากการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอน ในขนตอนยอยนจะใหครพจารณาผลการวเคราะห มโนทศนทคลาดเคลอน และการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนในขนตอน 1.1 แลวกาหนดประเดนทตนเองควรปรบเปลยนในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน จากนนใหครวเคราะหผลทจะเกดขนหลงจากทครปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนในการใชแฟมสะสมงานตามประเดนทกาหนดไวกอนหนาน โดยเครองมอทใชในขนตอนยอยนคอ แบบบนทกผลการวเคราะหและประเดนทตองปรบเปลยนในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน(เอกสารหมายเลข 2) กจกรรมของขนตอนท 2การเปรยบเทยบมโนทศนทถกตองและมโนทศนทมอยเดม ดาเนนการตามขนตอนยอยดงน 2.1 ขนตอนยอยการรบรมโนทศนทถกตองและมโนทศนทมอยเดม ประกอบดวยกจกรรมการนาเสนอมโนทศนทถกตองในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนใหครรบร และกจกรรมการทาใหครเขาใจวามโนทศนทมอยเดมในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนมอะไรบาง ใน

Page 234: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

206  

ขนตอนยอยนใหนาเสนอขอความตามคาถามในแบบวดมโนทศนเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนทเปนมโนทศนทถกตองและมโนทศนทคลาดเคลอนทงหลกการในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน และการนาผลการประเมนแฟมสะสมงานไปใชใหครรบทราบและพจารณา โดยเครองมอทใชในขนตอนยอยนคอเอกสารมโนทศนทถกตองและมโนทศนทมในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน (เอกสารหมายเลข 3) 2.2 ขนตอนยอยการวเคราะหความแตกตางระหวางมโนทศนทถกตองและมโนทศนทมอยเดมกจกรรมในขนตอนนคอกจกรรมการระบความแตกตางระหวางมโนทศนทถกตองและมโนทศนทครมอยเดมในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน ในขนตอนยอยนจะใหครพจารณามโนทศนทถกตองและมโนทศนทมตามเอกสารหมายเลข 3แลววพากษความแตกตางระหวางมโนทศนทถกตองและมโนทศนทมอยเดม ในการวพากษความแตกตางระหวางมโนทศนทถกตองและมโนทศนทมอยเดมอาจทาในลกษณะใหครอภปรายรวมกนในกลม หรอการอภปรายกบผทาหนาทปรบเปลยนมโนทศนกได โดยเครองมอทใชในขนตอนยอยนคอเอกสารมโนทศนทถกตองและมโนทศนทมในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน (เอกสารหมายเลข 3) กจกรรมของขนตอนท 3การสรางความเขาใจมโนทศนทถกตอง ดาเนนการตามขนตอนยอยดงน 3.1 ขนตอนยอยการเสรมสรางความรความเขาใจเกยวกบหลกการและการปฏบตทถกตอง กจกรรมในขนตอนนคอกจกรรมการใหความรและสรางความเขาใจของครเกยวกบรายละเอยดการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของครในดานหลกการและการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน ในขนตอนยอยนจะเปนการใหความรแกครเกยวกบหลกการทถกตองในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน และ การนาผลการประเมนแฟมสะสมงานไปใช โดยสามารถใชรปแบบทหลากหลายในการสรางความรความเขาใจของครเชน การบรรยายความร การฝกอบรมปฏบตการ การศกษาเอกสารความรดวยตวเอง เปนตน โดยเครองมอทในขนตอนยอยนคอ เอกสารความรเกยวกบรายละเอยดในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน(เอกสารหมายเลข 4) 3.2 ขนตอนยอยการแลกเปลยนเรยนรระหวางครเกยวกบปญหาและแนวทางการแกไขปญหา กจกรรมในขนตอนยอยนคอกจกรรมการแลกเปลยนเรยนรระหวางครเกยวกบปญหาและแนวทางการแกไขปญหาการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนในขนตอนยอยนจะเปดโอกาสใหครไดแลกเปลยนเรยนรเกยวกบปญหาและแนวทางการแกไขปญหาในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนในชองทางตางๆ เชน การจดการประชมกลม การสรางกลมไลนสนทนาเพอแลกเปลยนเรยนรระหวางครทใชแฟมสะสมงานในการประเมนผลการเรยนรของนกเรยน โดยเครองมอในขนตอนยอยนคอ เอกสารประเดนสาหรบการแลกเปลยนเรยนรระหวางครเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน (เอกสารหมายเลข 5) กจกรรมของขนตอนท 4 การปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอน ดาเนนการตามขนตอนยอยดงน 4.1 ขนตอนยอยการดาเนนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนกจกรรมในขนตอนยอยนคอกจกรรมการดาเนนการของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน ในขนตอนยอยนจะใหครวางแผนกจกรรมในแตละขนตอนของการจดทาแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน แลวใหครดาเนนการประเมนการเรยนรของนกเรยนโดยใชแฟมสะสมงานตามทกาหนดแผนไว โดยเครองมอใน

Page 235: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

207  

ขนตอนยอยน คอ แบบบนทกแผนการดาเนนการของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน (เอกสารหมายเลข 6) 4.2 ขนตอนยอยการตรวจสอบผลการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอน กจกรรมในขนตอนยอยนคอ กจกรรมการวเคราะหมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนซาอกครงภายหลงดาเนนการปรบเปลยนมโนทศนแลว ทงมโนทศนทคลาดเคลอนเกยวกบหลกการของการใชแฟมสะสมงานและมโนทศนทคลาดเคลอนเกยวกบการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนในขนตอนยอยนจะใหครทาแบบวดมโนทศนเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนเพอวเคราะหมโนทศนเกยวกบหลกการของการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน และมโนทศนเกยวกบการนาผลการประเมนแฟมสะสมงานไปใช ตลอดจนวเคราะหการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน แลวประมวลผลการตอบแบบวดเพอวเคราะหมโนทศนทคลาดเคลอนเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนเปนรายบคคล โดยวเคราะหเปนรายขอและวเคราะหภาพรวมโดยรายละเอยดผลการวเคราะหม 2 สวน ไดแก มโนทศนทคลาดเคลอนเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน และการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน จากนนแจงผลการวเคราะห มโนทศนทคลาดเคลอนและการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนใหครรบทราบ และสรปผลการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอน แลวสรปผลการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนและการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน

กจกรรม รายละเอยดของกจกรรม และเครองมอทใชในแตละขนตอนของกระบวนการปรบเปลยน มโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษาแสดงดงตารางท 2

Page 236: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

208  

ตารางท 2 ขนตอน กจกรรม และเครองมอทใชในกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษา

ขนตอน กจกรรม รายละเอยดกจกรรม เครองมอ ขนตอนท 1 การวเคราะหตนเอง 1.1 การรบรมโนทศนทคลาดเคลอน

- ก าร ว เค ราะห ม โนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนทงมโนทศนทคลาดเคลอนเกยวกบหลกการของการใชแฟมสะสมงานแ ล ะ ม โ น ท ศ น ทคลาดเคลอนเกยวกบการป ฏ บ ต ในการใชแ ฟ ม ส ะสม งาน เพ อประเมนผลการเรยนรของนกเรยน - การรบทราบผลการวเคราะหมโนท ศ นทคลาดเคลอนในการใชแ ฟ ม ส ะสม งาน เพ อประเมนผลการเรยนรขอ งน ก เรยนท งม โนท ศ น ท ค ล าด เคล อนเกยวกบหลกการของการใชแฟมสะสมงานแ ล ะ ม โ น ท ศ น ทคลาดเคลอนเกยวกบการป ฏ บ ต ในการใชแ ฟ ม ส ะสม งาน เพ อประเมนผลการเรยนรของนกเรยน

- ใหครทาแบบวดมโนทศนเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนเพอวเคราะหมโนทศนเกยวกบหลกการของการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน และมโนทศนเกยวกบการนาผลการประเมนแฟมสะสมงานไปใช ตลอดจนวเคราะหการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพ อป ระ เม น ผลการเร ยน ร ข อ งนกเรยน - ประมวลผลการตอบแบบวดเพอวเคราะหมโนทศนทคลาดเคลอนเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนเปนรายบคคล โดยวเคราะหเปนรายข อ แ ล ะ ว เค ราะ ห ภ าพ รวม โด ยรายละเอยดผลการวเคราะหม2 สวน ได แ ก ม โนท ศ น ท ค ล าด เคล อ นเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน และการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน (รายละเอยดวธวเคราะหแสดงในเอกสารหมายเลข 1 ในภาคผนวก) - แจงผลการวเคราะหมโนทศนทคลาดเคลอนและการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนใหครรบทราบ

- แบบวดมโนทศนเกยวกบการใชแฟมส ะ ส ม ง า น เ พ อป ร ะ เม น ผ ล ก า รเรยนรของนกเรยน (เอกสารหมายเลข 1)

Page 237: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

209  

ขนตอน กจกรรม รายละเอยดกจกรรม เครองมอ 1.2 การสะทอนคดตอตนเอง

- การกาหนดประเดนทตนเองควรปรบเปลยนในการใชแ ฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน - การวเคราะหผลทจะเ ก ด ข น จ า ก ก า รปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอน

- ใหครพจารณาผลการวเคราะห มโนทศนทคลาดเคลอน และการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนในขนตอน 1.1 แลวกาหนดประเดนทตนเองควรป รบเปล ยนในการใช แฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน - ให ค ร ว เคราะห ผลท จะ เกดข นหลงจากทครปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนในการใชแฟมสะสมงานตามประเดนทกาหนดไวกอนหนาน

- แบบบนทกผลการว เ ค ร า ะ ห แ ล ะป ร ะ เ ด น ท ต อ งปรบเปลยนในการใชแฟมสะสมงานเพอป ร ะ เม น ผ ล ก า รเรยนรของนกเรยน(เอกสารหมายเลข 2)

ขนตอนท 2 การเปรยบเทยบมโนทศนทถกตองและมโนทศนทมอยเดม 2.1 การรบรม โน ท ศ น ทถ ก ตองและมโนทศนท มอยเดม

- การนาเสนอมโนทศนทถกตองในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมน ผ ล ก า ร เ ร ย น ร ข อ งนกเรยนใหครรบร - การทาใหครเขาใจวามโนทศนทมอยเดมในการใชแฟมสะสมงานเพ อป ระ เม นผลการเรยนรของนกเรยนมอะไรบาง

- นาเสนอขอความตามคาถามในแบบวดมโนทศน เกยวกบการใช แฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนทเปนมโนทศนทถกตองและมโนทศนทคลาดเคลอนทงหลกการในการใชแฟมสะสมงานเพ อป ระ เม น ผลการเร ยน ร ข อ งนกเรยน และการนาผลการประเมนแฟมสะสมงานไปใชใหครรบทราบและพจารณา

- เอกสารมโนทศนทถกตองและมโนทศนท ม ใน ก าร ใช แ ฟ มส ะ ส ม ง า น เ พ อป ร ะ เม น ผ ล ก า รเรยนรของนกเรยน (เอกสารหมายเลข 3)

2.2ก า รว เ ค ร า ะ หค ว า มแ ต ก ต า งระหวางมโนทศนทถกตองและมโนทศนทมอยเดม

- ก า ร ร ะ บ ค ว า มแตกตางระหวางมโนทศนทถกตองและมโนทศนท ครมอ ย เดมในการใชแฟมสะสมงานเพ อป ระ เม นผลการเรยนรของนกเรยน

- ใหครพจารณามโนทศนทถกตองแ ล ะม โน ท ศ น ท ม ต าม เอ ก ส ารหม าย เลข 3แล ว วพ าก ษ ค วามแตกตางระหวางมโนทศนทถกตองและมโนท ศ นท ม อ ย เดม ในการวพากษความแตกตางระหวางมโนทศนทถกตองและมโนทศนทมอยเดมอาจทาในลกษณะใหครอภปรายรวมกนในกลม หรอการอภปรายกบผทาหนาทปรบเปลยนมโนทศนกได

- เอกสารมโนทศนทถกตองและมโนทศนท ม ใน ก าร ใช แ ฟ มส ะ ส ม ง า น เ พ อป ร ะ เม น ผ ล ก า รเรยนรของนกเรยน (เอกสารหมายเลข 3)

Page 238: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

210  

ขนตอน กจกรรม รายละเอยดกจกรรม เครองมอ ขนตอนท 3 การสรางความเขาใจมโนทศนทถกตอง 3.1 การเสรมสรางความรความเขาใจเกยวกบหลกการและการปฏบตทถกตอง

- การให ความร และสรางความเขาใจของครเก ยวกบรายละเอยดการใชแฟมสะสมงานเพ อป ระ เม นผลการเรยนรของครในดานหลกการและการปฏบตในการใชแ ฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน

- ใหความรแกครเกยวกบหลกการทถกตองในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน และ การนาผลการประเมนแฟมสะสมงาน ไป ใช โดยสามารถใชรปแบบทหลากหลายในการสรางความรความเขาใจของครเชน การบ รรย ายค วาม ร ก ารฝ ก อบ รมปฏบตการ การศกษาเอกสารความรดวยตวเอง เปนตน

-เอ ก ส า ร ค ว า ม รเกยวกบรายละเอยดในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลก า ร เ ร ย น ร ข อ งน ก เร ย น (เอ ก ส ารหมายเลข 4)

3.2 การแลกเปลยนเรยนรระหวางครเกยวกบปญหาและแนวทางการแกไขปญหา

- การแลกเปลยนเรยนรระห ว างค ร เ ก ย ว ก บปญหาและแนวทางการแ ก ไข ป ญ ห าก าร ใ ช แ ฟ ม ส ะสม งาน เพ อประเมนผลการเรยนรของนกเรยน

- เปดโอกาสใหค รไดแลกเปล ยนเร ยน ร เก ย ว กบ ปญ หาและแนวท างก ารแก ไข ป ญ ห าใน ก าร ใ ช แฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนในชองทางตางๆ เชน การจดการประชมกลม การสรางกลมไลนสนทนาเพอแลกเปลยนเรยนรระหวางครทใชแฟมสะสมงานในการประเมนผลการเรยนรของนกเรยน

- เอกสารประเดนส า ห ร บ ก า รแลกเปล ยน เรยน รระหวางครเกยวกบก า ร ใ ช แฟมสะสมงานเพอป ร ะ เม น ผ ล ก า รเรยนรของนกเรยน (เอกสารหมายเลข 5)

ขนตอนท 4 การปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอน 4.1 การดาเนนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอน

- การดาเนนการของครใ น ก า ร ใ ช แ ฟ ม ส ะสม งาน เพ อประเมนผลการเรยนรของนกเรยน

- ใหครวางแผนกจกรรมในแตละขนตอนของการจดทาแฟมสะสมงานเพ อป ระ เม น ผลการเร ยน ร ข อ งนกเรยน - ใหครดาเนนการประเมนการเรยนรของนกเรยนโดยใชแฟมสะสมงานตามทกาหนดแผนไว

- แ บ บ บ น ท กแผนการดาเนนการของครในการใชแฟมส ะ ส ม ง า น เ พ อป ร ะ เม น ผ ล ก า รเรยนรของนกเรยน (เอกสารหมายเลข 6)

Page 239: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

211  

ขนตอน กจกรรม รายละเอยดกจกรรม เครองมอ 4.2 การตรวจสอบผลการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอน

- ก าร ว เค ราะห ม โนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนซาอ ก ค ร ง ภ า ย ห ล งดาเนนการปรบเปลยนมโนทศนแลว ทงมโนท ศ น ท ค ล าด เคล อนเกยวกบหลกการของการใชแฟมสะสมงานแ ล ะ ม โ น ท ศ น ทคลาดเคลอนเกยวกบการป ฏ บ ต ในการใชแ ฟ ม ส ะสม งาน เพ อประเมนผลการเรยนรของนกเรยน

- ใหครทาแบบวดมโนทศนเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนเพอวเคราะหมโนทศนเกยวกบหลกการของการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน และมโนทศนเกยวกบการนาผลการประเมนแฟมสะสมงานไปใช ตลอดจนวเคราะหการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพ อป ระ เม น ผลการเร ยน ร ข อ งนกเรยน - ประมวลผลการตอบแบบวดเพอวเคราะหมโนทศนทคลาดเคลอนเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนเปนรายบคคล โดยวเคราะหเปนรายข อ แ ล ะ ว เค ราะ ห ภ าพ รวม โด ยรายละเอยดผลการวเคราะหม2 สวน ได แ ก ม โนท ศ น ท ค ล าด เคล อ นเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน และการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน (รายละเอยดวธวเคราะหแสดงในเอกสารหมายเลข 1 ในภาคผนวก) - แจงผลการวเคราะหมโนทศนทคลาดเคลอนและการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนใหครรบทราบ และสรปผลการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอน - สรปผลการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนและการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน

- แบบวดมโนทศนเกยวกบการใชแฟมส ะ ส ม ง า น เ พ อป ร ะ เม น ผ ล ก า รเรยนรของนกเรยน (เอกสารหมายเลข 1)- แบบสรปผลการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนและการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน (เอกสารหมายเลข 7)

Page 240: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

212  

ตอนท 3

แนวทางการนากระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษาไปใช

แนวทางการนากระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษาท พฒนาขนไปใชทไดกลาวไวในตอนน ประกอบดวยรายละเอยด 3ประเดนหลก ไดแก บคลากรททาหนาทในการปรบเปลยนมโนทศน ระยะเวลาทใชในการปรบเปลยนโมนทศน และปจจยสนบสนนการปรบเปลยนมโนทศน

บคลากรททาหนาทในการปรบเปลยนมโนทศน บคคลทเขาทาหนาทในการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนอาจเปนศกษานเทศก หรอนกการศกษา ซงจะตองมทงคณลกษณะทางวชาการและบคลกภาพทเหมาะสมในดานคณลกษณะทางวชาการ บคลากรทเขามาชวยในการปรบเปลยนมโนทศนจะตองมความรความเขาใจทถกตองเกยวกบธรรมชาต หลกการ และกระบวนการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน ซงจะทาใหสามารถวเคราะหและปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนไดอยางถกตองและมประสทธภาพในดานบคลกภาพจะตองมความเปนกลยาณมตร มความกระตอรอรน พรอมทจะกระตนและแนะนาชวยเหลอและสรางแรงจงใจสรางทศนคตทดของครในการใชแฟมสะสมงานและปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนโดยบคลากรทชวยในการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนอาจะเปนนกวชากร ศกษานเทศก หรอครทมความรและประสบการณในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนไดอยางถกตอง ทงน บคลากรทจะเปนผท ชวยในการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนจะตองศกษาคมอการใชกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประถมศกษาฉบบนใหเขาใจอยางแทจรงกอนเรมดาเนนการ ซงจะรวมถงการวเคราะหมโนทศนทคลาดเคลอนขนตอน และกจกรรมตางๆ ในการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนในการประเมนนกเรยนดวยแฟมสะสมงานดวย

ระยะเวลาทใชในการปรบเปลยนมโนทศน ระยะเวลาท ใชในการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอ

ประเมนผลการเรยนรของนกเรยนคอตงแตกอนภาคการศกษาจนสนสดภาคการศกษา อยางนอย 1 ภาค โดยกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนซงประกอบดวย 4 ขนตอนหลก ไดแก ขนตอนทหนง การวเคราะหตนเอง ขนตอนทสอง การเปรยบเทยบความแตกตางระหวางมโนทศนทถกตองและมโนทศนทมและขนตอนทสาม การสรางความเขาใจมโนทศนทถกตองจะดาเนนการกอนเปดภาคเรยนสวนขนตอนทสการปรบเปลยนเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนจะดาเนนการในชวงเปดภาคเรยนแลวจนกระทงสนสดภาคเรยน ในขนตอนท 1 การวเคราะหตนเอง ขนตอนยอย1.1 การรบรมโนทศนทคลาดเคลอน และขนตอนยอย 1.2 การสะทอนคดตอตนเองใชเวลาขนตอนยอยละประมาณ 2-3 ชวโมงกอนเปดภาคเรยน ในขนตอนท 2 การเปรยบเทยบมโนทศนทถกตองและมโนทศนทมอยเดม ขนตอนยอย 2.1 การรบรมโนทศนทถกตองและมโน

Page 241: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

213  

ทศนทมอยเดม และขนตอนยอย 2.2 การวเคราะหความแตกตางระหวางมโนทศนทถกตองและมโนทศนทมอยเดม ใชเวลาขนตอนยอยละประมาณ 2-3 ชวโมงกอนเปดภาคเรยนเชนเดยวกน ในขนตอนท3การสรางความเขาใจมโนทศนทถกตอง ขนตอนยอย 3.1 การเสรมสรางความรความเขาใจเกยวกบหลกการและการปฏบตทถกตอง ใชเวลาประมาณ 3-4 ชวโมงกอนเปดภาคเรยน ขนตอนยอย3.2 การแลกเปลยนเรยนรระหวางครเกยวกบปญหาและแนวทางการแกไขปญหา ใชเวลาประมาณ 1-2 ชวโมงกอนเปดภาคเรยน ในขนตอนท 4 การปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอน ขนตอนยอย 4.1 การดาเนนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอน ดาเนนการในชวงระหวางเปดภาคเรยน สวนขนตอนยอยท 4.2 การตรวจสอบผลการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอน ใชเวลาประมาณ 2-3 ชวโมงในชวงปลายภาคเรยนระยะเวลาดาเนนการในแตละขนตอนของกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนมรายละเอยดดงตารางท 3 ตารางท 3ระยะเวลาทใชในแตละขนตอนของกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนในการใช แฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน

ขนตอนหลก ขนตอนยอย ระยะเวลา ขนตอนท 1 การวเคราะหตนเอง

1.1 การรบรมโนทศนทคลาดเคลอน

2-3 ชวโมง กอนเปดภาคเรยน

1.2 การสะทอนคดตอตนเอง 2-3 ชวโมง กอนเปดภาคเรยน

ขนตอนท 2 การเปรยบเทยบมโนทศนทถกตองและมโนทศนทมอยเดม

2.1 การรบรมโนทศนทถกตองและมโนทศนทมอยเดม

2-3 ชวโมง กอนเปดภาคเรยน

2.2 การวเคราะหความแตกตางระหวางมโนทศนทถกตองและมโนทศนทมอยเดม

2-3 ชวโมง กอนเปดภาคเรยน

ขนตอนท 3 การสรางความเขาใจมโนทศนทถกตอง

3.1 การเสรมส รางความรความเข าใจเกยวกบหลกการและการปฏบตทถกตอง

3-4 ชวโมง กอนเปดภาคเรยน

3.2 การแลกเปล ยน เรยน รระห วางค รเกยวกบปญหาและแนวทางการแกไขปญหา

1-2 ชวโมง กอนเปดภาคเรยน

ขนตอนท 4 การปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอน

4.1 การดาเนนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอน

ระหวาง เปดภาคเรยน

4.2การตรวจสอบผลการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอน

2-3 ชวโมง ปลายภาคเรยน

Page 242: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

214  

ปจจยสนบสนนการปรบเปลยนมโนทศน ปจจยสนบสนนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนใหมประสทธภาพ มดงน

1. ผบรหารสถานศกษาควรเรมตงแตมนโยบายใหครใชวธการประเมนทหลากหลาย โดยเฉพาะ การประเมนตามสภาพจรง และการประเมนโดยใชแฟมสะสมงานการเรยนร อานวยความสะดวกและใหเวลาครในการวเคราะหตนเองเกยวกบมโนทศนทคลาดเคลอนในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน และพฒนาตนเองเพอปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนดงกลาวตลอดจนชวยสรางเจตคตทดใหแกครในเรองดงกลาวดวย

2. ครจะตองมเจตคตทดตอการประเมนทหลากหลาย การประเมนตามสภาพจรง และการประเมน โดยใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน นอกจากนน ครควรมความกระตอรอรนอยากพฒนาตนเองในเรองการประเมนการเรยนรของนกเรยนโดยใชแฟมสะสมงานการเรยนรใหมประสทธภาพ ถกตองตามหลกการ

3. เพอครในกลมสาระการเรยนรและโรงเรยนเดยวกน จะตองมความสนใจในการประเมนการเรยนร ของนกเรยนดวยวธการทหลากหลาย การประเมนตามสภาพจรง และการประเมนโดยใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนและมความกระตอรอรน แลกเปลยนเรยนรรวมกบครทใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนดวย

Page 243: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

215  

รายการอางอง

กมลวรรณ ตงธนกานนท. (2549). การประเมนตามสภาพจรง(authentic assessment). วารสารครศาสตร

จฬาลงกรณมหาวทยาลย,34(3), 1-13. คณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน, สานกงาน.(2552). เอกสารประกอบหลกสตรแกนกลางการศกษาขน

พนฐาน พทธศกราช 2551: แนวปฏบตการวดและประเมนผลการเรยนร. กรงเทพมหานคร: โรงพมพ ชมชนสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย.

ชยพฤกษ เสรรตน และคณะ. (2540). คมอการประเมนผลโดยใชแฟมสะสมงานดเดน.กรงเทพมหานคร: สานกพมพเดอะมาสเตอรกรป แมเนจเมนท. ทศนา แขมมณ. (2545). ศาสตรการสอน: องคความรเพอการจดกระบวนการเรยนรทมประสทธภาพ.

กรงเทพมหานคร: สานกพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย. บญญา สทธพงศ. (2543). ผลการสอนวชาสถาปตยกรรมภายในโดยใชแฟมสะสมงานทมตอผลสมฤทธ

ทางการเรยนของนกศกษาระดบประกาศนยบตรวชาชพชนสงชนปท 1 แผนกวชาสถาปตยกรรม ภายใน สถาบนเทคโนโลยราชมงคล. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชาศลปศกษา บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย

ปวณาสจรตธนารกษ. (2548). การนาเสนอรปแบบการเรยนการสอนบนเวบตามแนวคดคอนสตรคตวสตโดยใชแฟมสะสมงานอเลกทรอนกสเพอพฒนาความคดสรางสรรคของนสตปรญญาบณฑต สาขาวชาสงคมศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชาโสตทศนศกษา บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

ภทราวด มากม. (2543).การวเคราะหสภาพและกระบวนการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนนกเรยน. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชาการวดและประเมนผลการศกษา บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

ยพา เวยงกมล. (2541). ผลของการประเมนตนเองโดยใชแฟมสะสมงานทมตอความเชอมนในตนเองของ นกเรยนชนมธยมศกษาปท 6 ทมผลสมฤทธทางการเรยนตา. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชาประถมศกษา บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

ศรมนตร ชณวงศ. (2543). ผลของการประเมนโดยใชแฟมสะสมงานทมตอผลสมฤทธทางการเรยนแรงจงใจใฝ สมฤทธและเจตคตตอวชาคณตศาสตรของนกเรยนชนประถมศกษาปท4. วทยานพนธปรญญาฃมหาบณฑต สาขาวชาการวดผลและวจยการศกษา มหาวทยาลยสงขลานครนทร วทยาเขตปตตาน.

ศรวรรณ แกวฟอง.(2549). การสงเสรมการเปลยนแปลงสงกปการวจยโดยใชโมเดลการเรยนรทวสถานะ: การประยกตใชกบนสตปรญญาตรคณะครศาสตร. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชา วจยการศกษา บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

ศรชย กาญจนวาส. (2543). การประเมนการเรยนร: ขอเสนอแนะเชงนโยบาย. กรงเทพมหานคร: อมรนทรพรนตงแอนดพบลชชง จากด (มหาชน).

ศรเดช สชวะ.(2537). การพฒนาวธการวนจฉยสาหรบตรวจสอบมโนทศนทคลาดเคลอนทางคณตศาสตร. วทยานพนธปรญญาดษฎบณฑต สาขาวชาการวดและประเมนผลการศกษา บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

สมศกด ภวภาดาวรรธน. (2544). การยดผเรยนเปนศนยกลางและการ ประเมนตามสภาพจรง.พมพครงท 2. เชยงใหม: โนเลจเพลส.

Page 244: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

216  

สกญญรตน คงงาม. (2552). การพฒนาโมเดลการปรบเปลยนมโนทศนดานการประกนคณภาพของ

สถานศกษาขนพนฐาน. วทยานพนธปรญญาดษฎบณฑต สาขาวชาการวดและประเมนผลการศกษา บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

สวทย มลคา. (2543).แฟมสะสมงาน.กรงเทพมหานคร: ภาพพมพ. อมรรตน พนธงาม. (2543). การพฒนากระบวนการประเมนแฟมผลงานและการใชประโยชนจากผลการประเมน แฟมผลงาน: การประยกตใชการประเมนอภมาน.วทยานพนธปรญญาดษฎบณฑต การวดและ

ประเมนผลการศกษา บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย. อทตยา สาราญอนทร. (2553). ผลของการจดกจกรรมการเรยนรคณตศาสตรโดยใชโมเดลการปรบเปลยน

มโนทศนทมตอมโนทศนและความสามารถในการเชอมโยงความรคณตศาสตรของนกเรยน มธยมศกษาปท 2. วทยานพนธปรญญามหาบณฑตสาขาวชาการศกษาคณตศาสตร บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

Benson, B., & Barnett, S. (1999). Students’ led conferencing: Using showcase portfolios. Thousand Oaks, CA: Corwin Press.

Burke, K., Forgarty, R., & Belgrad, S. (1994). The mindful school: The portfolio connection. Los Angeles, CA: Skylight Training & Publishing Inc.

Cole, D. J., Ryan, C. W., Kick, F., & Mathies, B. K. (2000). Portfolio across the curriculum and beyond. Thousand Oaks, CA: Sage Publication.

Danielson, C., & Abrutyn, L. (1997). An introduction to using portfolios in the classroom. Alexandria, VA: Association for Supervision and Curriculum Development.

De Fina, A. D. (1992). Portfolio assessment: Getting started. NY: Scholastic Inc. Elango, S., Jutti, R. C., & Lee, L. K. (2005). Portfolio as a learning tool: Students’ perspective.

Annals Academy of Medicine, 34(8), 511-514. Epstein, A. (2001). The portfolio process [Online]. Available from:

http://www.teachervision.fen.com/lesson-plans/lesson-4537.html[2002, June 20] Ho, A., Watkins, D., & Kelly, M. (2001). The conceptual change approach to improving

teaching and learning: An evaluation of Hong Kong staff development programme. Higher Education, 42, 143-169.

Kingore, B. (1995). Introducing parents to portfolio assessment: A collaborative effort toward authentic assessment. Gifted Child Today Magazine, 18(4), 12-13.

McMullan, M. (2006). Students’ perceptions on the use of portfolios in pre-registration nursing education: A questionnaire survey. International Journal of Nursing Studies,43(3), 333-343.

Pearson Education Development Group. (2001). Portfolio assessment [Online]. Available from: http://www.teachervision.com/lesson-plans/;esson-5942.html[2002, January 6] Posner,G. J., Strike, K. A., Hewson, P. W., & Gertzog, W. A. (1982). Accommodation of scientific

conception: Toward a theory of conceptual change. Science Education, 66(2), 211- 227.

Page 245: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

217  

She, H. C. (2004).Fostering radical conceptual change through dual-situated learning model.

Journal of Research in Science Teaching,41(2), 142-164. Tangdhanakanond, K., Pitiyanuwat, S., & Archwamety, A. (2005). Constructionism: Student

learning and development. Academic Exchange Quarterly, 9(3), 259-266. Tangdhanakanond, K., Pitiyanuwat, S., & Archwamety, T. (2006a). A development of portfolio for learning assessment of students taught by full – scale constructionism approach

atDarunsikkhalai school.Research in the Schools, 13(2), 24-36. Tangdhanakanond, K., Pitiyanuwat, S., & Archwamety, A. (2006b). Assessment of achievement

and personal qualities under constructionist learning environment. Education, 126(3), 495-503.

Tangdhanakanond, K., &Wongwanich, S. (2012). Teacher attitude and needs assessment concerning the use of student portfolio assessment in Thailand’s educational reform

process. International Journal of Psychology: A Biopsychosocial Approach, 10, 71-88. Tangdhanakanond, K., &Wongwanich, S. (2014). State,

Problems and Guidelines for Solving Problems in Implementing Student Portfolio Assessment in Elementary Schools in Thailand (manuscript).

Zirbel, E. L. (2004). Framework for conceptual change. Astronomy Education Review, 1(3), 62-73.

Page 246: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

218

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ภาคผนวก

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Page 247: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

219

แบบวดมโนทศนเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน

คาชแจง แบบวดนจดทาขนเพอวเคราะหครเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนระดบประถมศกษา แบบสอบถามนมขอคาถามแบงออกเปน 3 ตอนไดแก ตอนท 1 ขอมลทวไป ตอนท 2 หลกการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน และตอนท 3 การปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน ตอนท 1 ขอมลทวไป คาชแจง โปรดทาเครองหมาย ในชองวางทตรงกบตวทานและเตมขอมลเกยวกบตวทานในชองวาง ชอ-นามสกล..............................................................................................................ประสบการณการสอน…………… ป กลมสาระการเรยนรทสอน.................................................................. ระดบชนทสอน.................................................... ทานเคยไดรบการอบรม/พฒนาทกษะการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของผเรยนหรอไม

(1) เคย (2) ไมเคย ความคดเหนเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของผเรยน คาชแจง โปรดพจารณาขอความแตละขอซงมคาอยดานซายและขวา แลวเขยนเครองหมาย Xในชองวางทตรงกบความรสกของทานมากทสดเพยงเครองหมายเดยวในแตละขอเพอแสดงวาทานเหนดวยกบคาในดานใดมากกวากน และโปรดตอบทกขอ ตวอยางการตอบ ถาทานคดวาการใชแฟมสะสมงานในการประเมนผลการเรยนรของนกเรยนเปนสงทงายมาก

มาก ปานกลาง

นอย ไมใชทงสองอยาง

นอย ปานกลาง

มาก

งาย ยาก

การใชแฟมสะสมงานในการประเมนผลการเรยนรของผเรยนเปนสงท......... มาก ปาน

กลาง นอย ไมใชทง

สองอยาง นอย ปาน

กลาง มาก

งาย ยาก มประโยชน มโทษ ประหยดเวลา เสยเวลา เพมภาระ ลดภาระ จาเปน ไมจาเปน มสาระ ไรสาระ เหมาะสม ไมเหมาะสม นาเบอ นาสนก สนเปลองเงน ประหยดเงน ชดเจน คลมเครอ

เอกสารหมายเลข 1

Page 248: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

220

ตอนท 2 หลกการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน คาชแจง โปรดพจารณาขอความแตละขอแลวเขยนเครองหมาย ในชองทตรงกบความคดเหนของทานมากทสดและโปรดตอบทกขอ

ขอรายการ ไมเหนดวยอยางยง

ไมเหนดวย

ไมแนใจ เหนดวย

เหนดวยอยางยง

หลกการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน 1. แฟมสะสมงานการเรยนรเปนแหลงเกบรวบรวมแบบฝกหดทงหมดตลอดภาคการศกษาทนกเรยนไดทา

2. แฟมสะสมงานเปนเครองมอสาหรบประเมนการเรยนรของนกเรยน 3. แฟมสะสมงานเปนเครองมอพฒนาการเรยนรของนกเรยน 4. แฟมสะสมงานการเรยนรเปนเครองมอประเมนทเหมาะกบการจดการเรยนการสอนแบบบรรยาย

5. แฟมสะสมงานใชประเมนการเรยนรในดานพทธพสยได 6. แฟมสะสมงานใชประเมนการเรยนรในดานทกษะพสยได 7. แฟมสะสมงานใชประเมนการเรยนรในดานจตพสยได 8. แฟมสะสมงานใชเกบรวบรวมหลกฐานชนงานทสะทอนผลการเรยนรของนกเรยน

9. แฟมสะสมงานใชเกบรวบรวมหลกฐานชนงานทสะทอนกระบวนการเรยนรของนกเรยน

10. การใชแฟมสะสมงานในการประเมนการเรยนรของนกเรยนตองทาแยกรายวชา

11. แฟมสะสมงานตองใชในวชาทมการสรางชนงานขนมาชดเจน 12.การใชแฟมสะสมงานในการประเมนการเรยนรของนกเรยนไมจาเปนตองมการวางแผนกจกรรมการเรยนการสอนตงแตตนภาคเรยน

13. นกเรยนจาเปนตองเขาใจกระบวนการจดทาแฟมสะสมงานในแตละขนตอนตงแตตนภาคเรยน

14. ครควรกาหนดรปแบบแฟมสะสมงานของนกเรยนใหเหมอนกนทกคน เชน รปแบบของการเขยนคานา และสารบญ เปนตน เพอใหการประเมนเปนมาตรฐานเดยวกน

15. หวใจสาคญของกระบวนการจดทาแฟมสะสมงาน คอการทนกเรยนไดวพากษหรอสะทอนคดเกยวกบผลงานในแฟมสะสมงานของตนเองเปนระยะ

16. ในกระบวนการจดทาแฟมสะสมงานนกเรยนสามารถปรบปรงผลงานในแฟมสะสมงานไดเปนระยะ

17. ครตองมเกณฑการประเมนผลงานตางๆในแฟมสะสมงานของนกเรยนกาหนดไวตงแตตนภาคเรยน

18. ครควรมตวอยางผลงานทสะทอนระดบคณภาพตามเกณฑการประเมนผลงานในแตละระดบเพอใหนกเรยนเขาใจเกณฑการประเมนผลงาน

19. ในกระบวนการจดทาแฟมสะสมงาน นกเรยนตองประเมนผลงานของตนเองเปนระยะ

20.ผมสวนเกยวของนอกเหนอจากนกเรยนเจาของแฟมสะสมงานตองมสวนรวมในการประเมนแฟมสะสมงานดวย

Page 249: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

221

ขอรายการ ไมเหนดวยอยางยง

ไมเหนดวย

ไมแนใจ เหนดวย

เหนดวยอยางยง

การนาผลการประเมนแฟมสะสมงานไปใช 21.การประเมนโดยแฟมสะสมงานเปนวธการทใชประกอบการประเมนการเรยนรของนกเรยน จงไมจาเปนตองนาขอมลจากการประเมนแฟมสะสมงานมาใช

22. หากจะใชผลการประเมนโดยแฟมสะสมงานควรเนนการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลสรปรวม (summative evaluation) มากกวาเพอประเมนความกาวหนา (formative evaluation)

23. ผลการประเมนแฟมสะสมงานของนกเรยนทาใหครทราบพฒนาการการเรยนรของนกเรยนเปนรายบคคลได

24. ผลการประเมนแฟมสะสมงานของนกเรยนสามารถใชเปนสารสนเทศในการปรบเปลยนกจกรรมการเรยนการสอนของครได

25. ผลทไดจากการประเมนแฟมสะสมงานของนกเรยนสามารถนาไปใชในการแกไขปญหาของนกเรยนได

26. ผลทไดจากการประเมนแฟมสะสมงานของนกเรยนสามารถนาไปใชในการสงเสรมและพฒนาการเรยนรของนกเรยนได

27. ขอมลผลการประเมนแฟมสะสมงานของนกเรยนสามารถใชเปนขอมลพนฐานในการวางแผนการจดการเรยนการสอนในระดบชนทสงขนได

28. เมอสนสดกระบวนการจดทาแฟมสะสมงานแลว ครตองเกบแฟมสะสมงานของนกเรยนทกคนไวเพอนามาเปนหลกฐานสะทอนคณภาพการสอนของคร

ตอนท 3 การปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน คาชแจง ปจจบนทานปฏบตในขนตอนตางๆ ในระดบใด โปรดทาเครองหมาย ลงในชองทตรงกบสภาพการปฏบตของทานในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน

ขอรายการ สภาพการปฏบต ปฏบต ไมปฏบต

1. การวางแผนการจดทาแฟมสะสมงาน 1.1 ศกษามาตรฐานและตวชวดตามหลกสตรในรายวชาและระดบชนทสอน 1.2 กาหนดจานวนชนงานทนกเรยนตองสรางในแตละสาระและกจกรรมการเรยนร

1.3 แจงใหนกเรยนทราบวาจะใหนกเรยนพฒนาแฟมสะสมงานของตนเองตงแตตนภาคเรยน

1.4 กาหนดจดมงหมายของการจดทาแฟมสะสมงานรวมกนกบนกเรยน 1.5 อธบายเกยวกบขนตอนตางๆ ในกระบวนการจดทาแฟมสะสมงานใหนกเรยนเขาใจ

1.6 ชแจงใหนกเรยนทราบเกยวกบจานวนและลกษณะชนงานทนกเรยนตองพฒนาตงแตตนภาคเรยน

1.7 อธบายขนตอนการจดทาแฟมสะสมงานใหนกเรยนทราบตงแตตนภาคเรยน

1.8 อธบายวธการใชเครองมอประเมนทใชในการจดทาแฟมสะสมงาน(เชน แบบบนทก แบบประเมน และเกณฑการประเมนตางๆ)ใหนกเรยนทราบตงแตตนภาคเรยน

Page 250: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

222

ขอรายการ สภาพการปฏบต ปฏบต ไมปฏบต

1.9 จดหาตวอยางผลงานในแตละระดบคณภาพตามเกณฑการประเมนมานาเสนอใหนกเรยนเขาใจ

2. การเกบรวบรวมผลงาน 2.1 จดหาหรอใหนกเรยนจดหาวสดอปกรณในการจดทาและจดเกบแฟมสะสมงานทเหมาะสมกบชนงานของนกเรยน

2.2 กระตนใหนกเรยนเกบรวบรวมผลงานในแฟมพฒนางานอยเสมอ 2.3 ใหนกเรยนตรวจสอบความสมบรณของผลงานเบองตนกอนจดเกบลงในแฟมพฒนางาน

2.4 ใหนกเรยนจดหมวดหมของผลงานในแฟมพฒนางานอยางเปนระบบ เชน จดเกบผลงานตามจดประสงคการเรยนร จดเกบผลงานตามวน เวลา เปนตน

3. การคดเลอกและสะทอนความรสกตอผลงาน 3.1 กาหนดชวงเวลาทชดเจนในการคดเลอกผลงานและสะทอนความรสกตอผลงาน

3.2 ใหนกเรยนคดเลอกผลงานจากแฟมพฒนางานไปเกบไวในแฟมสะสมงานดเดนเปนระยะ

3.3 กระตนใหนกเรยนใชเกณฑการประเมนผลงานในการพจารณาคดเลอกผลงานจากแฟมพฒนางานไปเกบไวในแฟมสะสมงานดเดน

3.4 ใหนกเรยนพจารณาปรบเปลยนผลงานทเกบไวในแฟมสะสมงานดเดนเมอมการคดเลอกผลงานใหมในครงตอไป

3.5 ใหนกเรยนทาทะเบยนบนทกผลงานทเกบสะสมในแฟมสะสมงานดเดนเพอใหการเกบรวบรวมผลงานเปนไปอยางมระบบ

3.6 ใหนกเรยนเขยน บอกเลา หรอแสดงความรสกและความคดเหนตอผลงานทเกบไวในแฟมสะสมงานดเดน

3.7 ใหนกเรยนเขยน บอกเลา หรอแสดงความคดเหนเกยวกบแนวทางการพฒนากระบวนการทางาน และ/หรอ ผลงานในแฟมสะสมงานดเดน

4. การปรบปรงแกไขและประเมนผลงาน 4.1 ใหนกเรยนปรบปรงและพฒนาผลงานในแฟมพฒนางานใหมคณภาพดขนอยเสมอ

4.2 ใหนกเรยนปรบปรงและพฒนาผลงานในแฟมสะสมงานดเดนใหมคณภาพดขนอยเสมอ

4.3 ใหนกเรยนเจาของผลงานประเมนผลงานตนเองเปนระยะ 4.4 ใหเพอนนกเรยนวพากษ ประเมน หรอใหขอมลยอนกลบเกยวกบชนงานของนกเรยนเปนระยะเพอการปรบปรงและพฒนาคณภาพแฟมสะสมงาน

4.5วพากษ ประเมน หรอใหขอมลยอนกลบเกยวกบชนงานของนกเรยนเปนระยะเพอการปรบปรงและพฒนาคณภาพแฟมสะสมงานของนกเรยน

4.6 เปดโอกาสใหผปกครองนกเรยนไดวพากษ ประเมน หรอใหขอมลยอนกลบเกยวกบผลงานของนกเรยน

Page 251: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

223

วธการใหคะแนนและตดสนผล

แบบวดมโนทศนเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน

แบบวดมโนทศนเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนทใชจะแบงการใหคะแนนและตดสนผลออกเปน 3 สวนไดแก สวนท 1 เจตคตตอการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน สวนท 2 หลกการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน และสวนท 3 การปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน ซงรายละเอยดดงน

สวนท 1 เจตคตตอการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนใหคะแนนผลการตอบความคดเหนเกยวกบการใชแฟมสะสมงานในการประเมนผลการเรยนรของผเรยนในแตละขอในมาตรวดเจตคตแบบมาตรจาแนกความหมาย (semantic differential scale) ออกเปน 7 ระดบ โดยยดหลกการดงน

สาหรบขอคาถามทมคาคณศพททางบวกอยดานซายและมคาคณศพททางลบอยดานขวา ใหคะแนน 7 คะแนน หากครเลอกชองเหนดวยกบคาถามหรอคาคณศพททางดานซายในระดบมาก ใหคะแนน 6คะแนนหากครเลอกชองเหนดวยกบคาถามหรอคาคณศพททางดานซายในระดบปานกลาง ใหคะแนน 5 คะแนน หากครเลอกชองเหนดวยกบคาถามหรอคาคณศพททางดานซายในระดบนอย ใหคะแนน 4 คะแนน หากครเลอกชองไมใชทงสองอยาง ใหคะแนน 3 คะแนน หากครเลอกชองเหนดวยกบคาถามหรอคาคณศพททางดานขวาในระดบนอย ใหคะแนน 2 คะแนน หากครเลอกชองเหนดวยกบคาถามหรอคาคณศพททางดานขวาในระดบปานกลาง ใหคะแนน 1 คะแนน หากครเลอกชองเหนดวยกบคาถามหรอคาคณศพททางดานขวาในระดบมาก สาหรบขอคาถามทมคาคณศพททางบวกอยดานขวาและมคาคณศพททางลบอยดานซาย ใหคะแนน 7 คะแนน หากครเลอกชองเหนดวยกบคาถามหรอคาคณศพททางดานขวาในระดบมาก ใหคะแนน 6 คะแนน หากครเลอกชองเหนดวยกบคาถามหรอคาคณศพททางดานขวาในระดบปานกลาง ใหคะแนน 5 คะแนน หากครเลอกชองเหนดวยกบคาถามหรอคาคณศพททางดานขวาในระดบนอย ใหคะแนน 4 คะแนน หากครเลอกชองไมใชทงสองอยาง ใหคะแนน 3 คะแนน หากครเลอกชองเหนดวยกบคาถามหรอคาคณศพททางดานซายในระดบนอย ใหคะแนน 2 คะแนน หากครเลอกชองเหนดวยกบคาถามหรอคาคณศพททางดานซายในระดบปานกลาง ใหคะแนน 1 คะแนน หากครเลอกชองเหนดวยกบคาถามหรอคาคณศพททางดานซายในระดบมาก

กลาวโดยสรปวาคะแนนผลการตอบในสวนนใหคะแนนดงน (เลขในแตละชองคอคะแนนทไดเมอผตอบเลอกชองนนๆ)

Page 252: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

224

การใชแฟมสะสมงานในการประเมนผลการเรยนรของผเรยนเปนสงท......... มาก ปาน

กลาง นอย ไมใชทง

สองอยาง นอย ปาน

กลาง มาก

งาย 7 6 5 4 3 2 1 ยาก มประโยชน 7 6 5 4 3 2 1 มโทษ ประหยดเวลา 7 6 5 4 3 2 1 เสยเวลา เพมภาระ 1 2 3 4 5 6 7 ลดภาระ จาเปน 7 6 5 4 3 2 1 ไมจาเปน มสาระ 7 6 5 4 3 2 1 ไรสาระ เหมาะสม 7 6 5 4 3 2 1 ไมเหมาะสม นาเบอ 1 2 3 4 5 6 7 นาสนก สนเปลองเงน 1 2 3 4 5 6 7 ประหยดเงน ชดเจน 7 6 5 4 3 2 1 คลมเครอ

จากนน วเคราะหผลการตอบรายบคคล โดยใชการวเคราะหคาเฉลย (mean) คะแนนผลการตอบทง

10 ขอ โดยแปลความหมายดงน คาเฉลยอยในชวง 1.00 - 1.49 หมายถง ครมเจตคตทางลบในระดบมากทสดตอการใชแฟมสะสมงาน

ในการประเมนผลการเรยนรของผเรยน คาเฉลยอยในชวง 1.50 - 2.49 หมายถง ครมเจตคตทางลบในระดบมากตอการใชแฟมสะสมงานใน

การประเมนผลการเรยนรของผเรยน คาเฉลยอยในชวง 2.50 - 3.49 หมายถง ครมเจตคตทางลบในระดบนอยตอการใชแฟมสะสมงานใน

การประเมนผลการเรยนรของผเรยน คาเฉลยอยในชวง 3.50 - 4.49 หมายถง ครมเจตคตในระดบปานกลางตอการใชแฟมสะสมงานในการ

ประเมนผลการเรยนรของผเรยน คาเฉลยอยในชวง 4.50 - 5.49 หมายถง ครมเจตคตทางบวกในระดบนอยตอการใชแฟมสะสมงานใน

การประเมนผลการเรยนรของผเรยน คาเฉลยอยในชวง 5.50 - 6.49 หมายถง ครมเจตคตทางบวกในระดบมากตอการใชแฟมสะสมงานใน

การประเมนผลการเรยนรของผเรยน คาเฉลยอยในชวง 6.50 - 7.00 หมายถง ครมเจตคตทางบวกในระดบมากทสดตอการใชแฟมสะสมงาน

ในการประเมนผลการเรยนรของผเรยน ผลการวเคราะหในสวนนใชในการทาความเขาใจครเกยวกบเจตคตตอการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนเพอประกอบการดาเนนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนของครในเรองดงกลาวในขนตอนตอๆ ไป สวนท 2 หลกการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน ในสวนนประกอบดวยขอคาถามเกยวกบหลกการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน จานวน 20 ขอและขอคาถามเกยวกบการนาผลการประเมนแฟมสะสมงานไปใช จานวน 8 ขอใหคะแนนผลการตอบขอคาถามในสวนนซงเปนมาตรประมาณคา 5 ระดบ โดยยดหลกการดงน

Page 253: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

225

สาหรบขอคาถามทนาเสนอขอความทถกตองตามหลกการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน (ขอท 2, 3, 5, 6, 7, 8, 9, 13, 15, 16, 17, 18, 19, 20, 23, 24, 25, 26 และ27)

ใหคะแนน 5 คะแนน หากครเลอกชอง“เหนดวยอยางยง” ใหคะแนน 4 คะแนน หากครเลอกชอง “เหนดวย” ใหคะแนน 3 คะแนน หากครเลอกชอง“ไมแนใจ” ใหคะแนน 2 คะแนน หากครเลอกชอง “ไมเหนดวย” ใหคะแนน 1 คะแนน หากครเลอกชอง “ไมเหนดวยอยางยง” สาหรบขอคาถามทนาเสนอขอความทผดจากหลกการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของ

นกเรยน (ขอ 1, 4, 10, 11, 12, 14, 21, 22, 28) ใหคะแนน 5 คะแนน หากครเลอกชอง“ไมเหนดวยอยางยง” ใหคะแนน 4 คะแนน หากครเลอกชอง “ไมเหนดวย” ใหคะแนน 3 คะแนน หากครเลอกชอง“ไมแนใจ” ใหคะแนน 2 คะแนน หากครเลอกชอง “เหนดวย” ใหคะแนน 1 คะแนน หากครเลอกชอง “เหนดวยอยางยง” จากนน วเคราะหผลการตอบรายบคคล โดยวเคราะหเปนรายขอ และภาพรวม ในการวเคราะหรายขอเกยวกบหลกการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน

แปลความหมายโดยยดหลกการทวา หากครไดคะแนนผลการตอบในแตละขอตากวา 4 คะแนน แสดงวาครมมโนทศนทคลาดเคลอนในประเดนนนในกรณทตองการเปรยบเทยบรายละเอยดของมโนทศนทคลาดเคลอนของครในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของผเรยนใหนาจานวนขอทครตอบทไดรบผลวเคราะหวามมโนทศนทคลาดเคลอนในมตยอยแตละมตมาคดเปนรอยละจากจานวนขอทงหมดในมตยอยนน มตยอยใดทมคารอยละดงกลาวมากทสด แสดงวา ครมมโนทศนทคลาดเคลอนในมตยอยนนมากทสด โดยรายละเอยดของมตยอยมดงน

1. ในสวนมโนทศนเกยวกบหลกการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน ประกอบดวยมตยอยไดแก

1.1 ลกษณะ/รปแบบของแฟมสะสมงาน ขอคาถามทวดมโนทศนดงกลาว 5 ขอ ไดแก ขอคาถามท 1-3,10 และ 14

1.2 พสยการเรยนรทสามารถใชแฟมสะสมงานในการประเมน ขอคาถามทวดมโนทศนดงกลาว 3 ขอไดแก ขอคาถามท 5-7

1.3 สงทสามารถประเมนโดยใชแฟมสะสมงาน ขอคาถามท วดมโนทศนดงกลาว 3 ขอ ไดแก ขอคาถามท 4, 8-9

1.4 กระบวนการ/ขนตอนของแฟมสะสมงาน ขอคาถามทวดมโนทศนดงกลาว 6 ขอ ไดแก ขอคาถามท 15-20

1.5 การจดการเรยนการสอนทสมพนธกบการใชแฟมสะสมงานในการประเมน ขอคาถามทวดมโนทศนดงกลาว 3 ขอ ไดแก ขอคาถามท 11-13 2. ในสวนมโนทศนการนาผลการประเมนแฟมสะสมงานไปใช ประกอบดวยมตยอยไดแก 2.1 การนาผลประเมนแฟมสะสมงานไปใชในภาพรวม ขอคาถามทวดมโนทศนดงกลาว 2 ขอ ไดแก ขอคาถามท 21-22

Page 254: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

226

2.2 การนาผลการประเมนแฟมสะสมงานไปใชในการปรบเปลยนกจกรรมการเรยนการสอนและการสะทอน ขอคาถามทวดมโนทศนดงกลาว 3 ขอ ไดแก ขอคาถามท 24, 27-28

สวนในการวเคราะหภาพรวมมโนทศนเกยวกบหลกการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน โดยใชการวเคราะหคาเฉลย (mean) คะแนนผลการตอบทง 28 ขอ แลวแปลความหมายดงน คาเฉลย 1.00-3.49 แปลวา มมโนทศนทคลาดเคลอน คาเฉลย 3.50-5.00 แปลวา มมโนทศนทถกตอง

นอกจากนในกรณทตองการสรปเปรยบเทยบมโนทศนทครมความคลาดเคลอนระหวางสวนทเปน

หลกการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนและสวนทเปนการนาผลการประเมนแฟมสะสมงานไปใช ใหนาจานวนขอทครตอบใน 2 สวนดงกลาวทไดรบผลวเคราะหวามมโนทศนทคลาดเคลอนมาคดเปนรอยละจากจานวนขอทงหมดในสวนนน (คาถามเกยวกบหลกการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน จานวน 20 ขอ ไดแก ขอ 1-20 และขอคาถามเกยวกบการนาผลการประเมนแฟมสะสมงานไปใช จานวน 8 ขอ ไดแก ขอ 21-28) สวนใดทมคารอยละดงกลาวมากกวา แสดงวา ครมมโนทศนทคลาดเคลอนในสวนนนมากกวา

สวนท 3 การปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนใหคะแนนผลการตอบขอคาถามเกยวกบการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนทง 4 ขนตอนหลก (การวางแผนการจดทาแฟมสะสมงาน การเกบรวบรวมผลงาน การคดเลอกและสะทอนความรสกตอผลงาน และการปรบปรงแกไขและประเมนผลงาน)ในสวนทเปนแบบตรวจสอบรายการ โดยยดหลกการดงน

ใหคะแนน 1 คะแนน หากครเลอกชอง“ปฏบต” ใหคะแนน 0 คะแนน หากครเลอกชอง “ไมปฏบต” จากนน วเคราะหผลการตอบรายบคคล โดยวเคราะหเปนรายขอ และภาพรวม ในการวเคราะหรายขอเกยวกบการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของ

นกเรยน แปลผลตามทครตอบ (ปฏบต และไมปฏบต) ในการวเคราะหตามขนตอนหลกในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน ให

วเคราะหคะแนนรวมผลการตอบทไดในแตละขนตอน แลวแปลความหมายดงน ขนตอนการวางแผนการจดทาแฟมสะสมงาน ซงมคะแนนเตม 9 คะแนนใหแปลความหมายดงน คะแนนรวมในขนตอนน 7-9 คะแนน แปลวา มการปฏบตในระดบสง คะแนนรวมในขนตอนน 4-6 คะแนน แปลวา มการปฏบตในระดบปานกลาง คะแนนรวมในขนตอนน 0-3 คะแนน แปลวา มการปฏบตในระดบตา ขนตอนการเกบรวบรวมผลงาน ซงมคะแนนเตม 4 คะแนนใหแปลความหมายดงน คะแนนรวมในขนตอนน 4 คะแนน แปลวา มการปฏบตในระดบสง คะแนนรวมในขนตอนน 2-3 คะแนน แปลวา มการปฏบตในระดบปานกลาง คะแนนรวมในขนตอนน 0-1 คะแนน แปลวา มการปฏบตในระดบตา ขนตอนการคดเลอกและสะทอนความรสกตอผลงาน ซงมคะแนนเตม 7 คะแนนใหแปลความหมายดงน คะแนนรวมในขนตอนน 6-7 คะแนน แปลวา มการปฏบตในระดบสง คะแนนรวมในขนตอนน 3-5 คะแนน แปลวา มการปฏบตในระดบปานกลาง คะแนนรวมในขนตอนน 0-2 คะแนน แปลวา มการปฏบตในระดบตา

Page 255: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

227

ขนตอนการปรบปรงแกไขและประเมนผลงาน ซงมคะแนนเตม 6 คะแนนใหแปลความหมายดงน คะแนนรวมในขนตอนน 5-6 คะแนน แปลวา มการปฏบตในระดบสง คะแนนรวมในขนตอนน 3-4 คะแนน แปลวา มการปฏบตในระดบปานกลาง คะแนนรวมในขนตอนน 0-2 คะแนน แปลวา มการปฏบตในระดบตา

สวนในการวเคราะหภาพรวมเกยวกบการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน โดยใชการวเคราะหคะแนนรวมผลการตอบทไดจากคะแนนเตม 26 คะแนน แลวแปลความหมายดงน คะแนนรวม 18-26 คะแนน แปลวา มการปฏบตในระดบสง คะแนนรวม 9-17คะแนน แปลวา มการปฏบตในระดบปานกลาง คะแนนรวม 0-8 คะแนน แปลวา มการปฏบตในระดบตา ในการประมวลผลรวมใหพจารณาผลการวเคราะหในสวนมโนทศนเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนและการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน แลวจงแปลผลรวมดงน

มโนทศน การปฏบต การแปลผลรวม มโนทศนทถกตอง สง มมโนทศนทถกตองและมการปฏบตในระดบสง มโนทศนทถกตอง ปานกลาง มมโนทศนทถกตองและมการปฏบตในระดบปานกลาง มโนทศนทถกตอง ตา มมโนทศนทถกตองแตมการปฏบตในระดบตา มโนทศนทคลาดเคลอน สง มมโนทศนทคลาดเคลอนแตมการปฏบตในระดบสง มโนทศนทคลาดเคลอน ปานกลาง มมโนทศนทคลาดเคลอนแตมการปฏบตในระดบปานกลาง มโนทศนทคลาดเคลอน ตา มมโนทศนทคลาดเคลอนและมการปฏบตในระดบตา

ผลการวเคราะหในสวนนจะนาไปใชประกอบในขนตอนตางๆ ของกระบวนการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนตอไป

Page 256: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

228

แบบบนทกผลการวเคราะหและประเดนทตองปรบเปลยนในการใชแฟมสะสมงาน

เพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน

ชอ-นามสกล.........................................................................................................................................................

กลมสาระการเรยนรทสอน...................................................... ระดบชนทสอน....................................................

1. คาเฉลยคะแนนผลการตอบแบบวดเจตคตตอการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน.................................คะแนน (จากคะแนนเตม 7 คะแนน) ผลการวเคราะหแสดงวา.........................................

............................................................................................................................................................................

2. ผลการวเคราะหมโนทศนเกยวกบหลกการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน ผลการวเคราะหรายขอ

ขอรายการ คลาดเคลอน ถกตอง หลกการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน 1. แฟมสะสมงานการเรยนรเปนแหลงเกบรวบรวมแบบฝกหดทงหมดตลอดภาคการศกษาทนกเรยนไดทา

2. แฟมสะสมงานเปนเครองมอสาหรบประเมนการเรยนรของนกเรยน 3. แฟมสะสมงานเปนเครองมอพฒนาการเรยนรของนกเรยน 4. แฟมสะสมงานการเรยนรเปนเครองมอประเมนทเหมาะกบการจดการเรยนการสอนแบบบรรยาย

5. แฟมสะสมงานใชประเมนการเรยนรในดานพทธพสยได 6. แฟมสะสมงานใชประเมนการเรยนรในดานทกษะพสยได 7. แฟมสะสมงานใชประเมนการเรยนรในดานจตพสยได 8. แฟมสะสมงานใชเกบรวบรวมหลกฐานชนงานทสะทอนผลการเรยนรของนกเรยน

9. แฟมสะสมงานใชเกบรวบรวมหลกฐานชนงานทสะทอนกระบวนการเรยนรของนกเรยน

10. การใชแฟมสะสมงานในการประเมนการเรยนรของนกเรยนตองทาแยกรายวชา

11. แฟมสะสมงานตองใชในวชาทมการสรางชนงานขนมาชดเจน 12.การใชแฟมสะสมงานในการประเมนการเรยนรของนกเรยนไมจาเปนตองมการวางแผนกจกรรมการเรยนการสอนตงแตตนภาคเรยน

13. นกเรยนจาเปนตองเขาใจกระบวนการจดทาแฟมสะสมงานในแตละขนตอนตงแตตนภาคเรยน

14. ครควรกาหนดรปแบบแฟมสะสมงานของนกเรยนใหเหมอนกนทกคน เชน รปแบบของการเขยนคานา และสารบญ เปนตน เพอใหการประเมนเปนมาตรฐานเดยวกน

เอกสารหมายเลข 2

Page 257: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

229

ขอรายการ คลาดเคลอน ถกตอง 15. หวใจสาคญของกระบวนการจดทาแฟมสะสมงาน คอการทนกเรยนไดวพากษหรอสะทอนคดเกยวกบผลงานในแฟมสะสมงานของตนเองเปนระยะ

16. ในกระบวนการจดทาแฟมสะสมงานนกเรยนสามารถปรบปรงผลงานในแฟมสะสมงานไดเปนระยะ

17. ครตองมเกณฑการประเมนผลงานตางๆในแฟมสะสมงานของนกเรยนกาหนดไวตงแตตนภาคเรยน

18. ครควรมตวอยางผลงานทสะทอนระดบคณภาพตามเกณฑการประเมนผลงานในแตละระดบเพอใหนกเรยนเขาใจเกณฑการประเมนผลงาน

19. ในกระบวนการจดทาแฟมสะสมงาน นกเรยนตองประเมนผลงานของตนเองเปนระยะ

20.ผมสวนเกยวของนอกเหนอจากนกเรยนเจาของแฟมสะสมงานตองมสวนรวมในการประเมนแฟมสะสมงานดวย

การนาผลการประเมนแฟมสะสมงานไปใช 21.การประเมนโดยแฟมสะสมงานเปนวธการทใชประกอบการประเมนการเรยนรของนกเรยน จงไมจาเปนตองนาขอมลจากการประเมนแฟมสะสมงานมาใช

22. หากจะใชผลการประเมนโดยแฟมสะสมงานควรเนนการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลสรปรวม (summative evaluation) มากกวาเพอประเมนความกาวหนา (formative evaluation)

23. ผลการประเมนแฟมสะสมงานของนกเรยนทาใหครทราบพฒนาการการเรยนรของนกเรยนเปนรายบคคลได

24. ผลการประเมนแฟมสะสมงานของนกเรยนสามารถใชเปนสารสนเทศในการปรบเปลยนกจกรรมการเรยนการสอนของครได

25. ผลทไดจากการประเมนแฟมสะสมงานของนกเรยนสามารถนาไปใชในการแกไขปญหาของนกเรยนได

26. ผลทไดจากการประเมนแฟมสะสมงานของนกเรยนสามารถนาไปใชในการสงเสรมและพฒนาการเรยนรของนกเรยนได

27. ขอมลผลการประเมนแฟมสะสมงานของนกเรยนสามารถใชเปนขอมลพนฐานในการวางแผนการจดการเรยนการสอนในระดบชนทสงขนได

28. เมอสนสดกระบวนการจดทาแฟมสะสมงานแลว ครตองเกบแฟมสะสมงานของนกเรยนทกคนไวเพอนามาเปนหลกฐานสะทอนคณภาพการสอนของคร

ผลการวเคราะหภาพรวม

คาเฉลยคะแนนมโนทศนเกยวกบหลกการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนเทากบ .................. คะแนน แสดงวา มมโนทศนท : ถกตอง (คาเฉลยตงแต 3.50) คลาดเคลอน (คาเฉลยตงแต 1.00-3.49) ในสวนมโนทศนเกยวกบหลกการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน มตทมมโนทศนทคลาดเคลอนมากทสดคอ.................................................................................................................................. ในสวนมโนทศนการนาผลการประเมนแฟมสะสมงานไปใช มตทมมโนทศนทคลาดเคลอนมากทสดคอ.......... ..........................................................................................................................................................................

Page 258: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

230

3. ผลการวเคราะหการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน ผลการวเคราะหรายขอ

ขอรายการ สภาพการปฏบต ปฏบต ไมปฏบต

1. การวางแผนการจดทาแฟมสะสมงาน 1.1ศกษามาตรฐานและตวชวดตามหลกสตรในรายวชาและระดบชนทสอน 1.2 กาหนดจานวนชนงานทนกเรยนตองสรางในแตละสาระและกจกรรมการเรยนร

1.3 แจงใหนกเรยนทราบวาจะใหนกเรยนพฒนาแฟมสะสมงานของตนเองตงแตตนภาคเรยน

1.4 กาหนดจดมงหมายของการจดทาแฟมสะสมงานรวมกนกบนกเรยน 1.5อธบายเกยวกบขนตอนตางๆ ในกระบวนการจดทาแฟมสะสมงานใหนกเรยนเขาใจ

1.6ชแจงใหนกเรยนทราบเกยวกบจานวนและลกษณะชนงานทนกเรยนตองพฒนาตงแตตนภาคเรยน

1.7 อธบายขนตอนการจดทาแฟมสะสมงานใหนกเรยนทราบตงแตตนภาคเรยน

1.8อธบายวธการใชเครองมอประเมนทใชในการจดทาแฟมสะสมงาน(เชน แบบบนทก แบบประเมน และเกณฑการประเมนตางๆ)ใหนกเรยนทราบตงแตตนภาคเรยน

1.9จดหาตวอยางผลงานในแตละระดบคณภาพตามเกณฑการประเมนมานาเสนอใหนกเรยนเขาใจ

2. การเกบรวบรวมผลงาน 2.1 จดหาหรอใหนกเรยนจดหาวสดอปกรณในการจดทาและจดเกบแฟมสะสมงานทเหมาะสมกบชนงานของนกเรยน

2.2 กระตนใหนกเรยนเกบรวบรวมผลงานในแฟมพฒนางานอยเสมอ 2.3ใหนกเรยนตรวจสอบความสมบรณของผลงานเบองตนกอนจดเกบลงในแฟมพฒนางาน

2.4 ใหนกเรยนจดหมวดหมของผลงานในแฟมพฒนางานอยางเปนระบบ เชน จดเกบผลงานตามจดประสงคการเรยนร จดเกบผลงานตามวน เวลา เปนตน

3. การคดเลอกและสะทอนความรสกตอผลงาน 3.1 กาหนดชวงเวลาทชดเจนในการคดเลอกผลงานและสะทอนความรสกตอผลงาน

3.2 ใหนกเรยนคดเลอกผลงานจากแฟมพฒนางานไปเกบไวในแฟมสะสมงานดเดนเปนระยะ

3.3 กระตนใหนกเรยนใชเกณฑการประเมนผลงานในการพจารณาคดเลอกผลงานจากแฟมพฒนางานไปเกบไวในแฟมสะสมงานดเดน

3.4 ใหนกเรยนพจารณาปรบเปลยนผลงานทเกบไวในแฟมสะสมงานดเดนเมอมการคดเลอกผลงานใหมในครงตอไป

3.5ใหนกเรยนทาทะเบยนบนทกผลงานทเกบสะสมในแฟมสะสมงานดเดนเพอใหการเกบรวบรวมผลงานเปนไปอยางมระบบ

Page 259: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

231

ขอรายการ สภาพการปฏบต ปฏบต ไมปฏบต

3.6 ใหนกเรยนเขยน บอกเลา หรอแสดงความรสกและความคดเหนตอผลงานทเกบไวในแฟมสะสมงานดเดน

3.7 ใหนกเรยนเขยน บอกเลา หรอแสดงความคดเหนเกยวกบแนวทางการพฒนากระบวนการทางาน และ/หรอ ผลงานในแฟมสะสมงานดเดน

4. การปรบปรงแกไขและประเมนผลงาน 4.1 ใหนกเรยนปรบปรงและพฒนาผลงานในแฟมพฒนางานใหมคณภาพดขนอยเสมอ

4.2ใหนกเรยนปรบปรงและพฒนาผลงานในแฟมสะสมงานดเดนใหมคณภาพดขนอยเสมอ

4.3ใหนกเรยนเจาของผลงานประเมนผลงานตนเองเปนระยะ 4.4ใหเพอนนกเรยนวพากษ ประเมน หรอใหขอมลยอนกลบเกยวกบชนงานของนกเรยนเปนระยะเพอการปรบปรง และพฒนาคณภาพแฟมสะสมงาน

4.5วพากษ ประเมน หรอใหขอมลยอนกลบเกยวกบชนงานของนกเรยนเปนระยะเพอการปรบปรงและพฒนาคณภาพแฟมสะสมงานของนกเรยน

4.6 เปดโอกาสใหผปกครองนกเรยนไดวพากษ ประเมน หรอใหขอมลยอนกลบเกยวกบผลงานของนกเรยน

ผลการวเคราะหภาพรวม คะแนนรวมการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนการเรยนรของนกเรยนเทากบ ....................คะแนน แสดงวา มการปฏบตในระดบ สง(คะแนนรวม 18-26 คะแนนขนไป) ปานกลาง (คะแนนรวม 9-17 คะแนน)

ตา (คะแนนรวม 0-8 คะแนน) 4.ประมวลผลรวมการวเคราะหมโนทศนและการปฏบตเกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน สรปวา มมโนทศนทถกตองและมการปฏบตในระดบสง มมโนทศนทถกตองและมการปฏบตในระดบปานกลาง มมโนทศนทถกตองแตมการปฏบตในระดบตา มมโนทศนทคลาดเคลอนแตมการปฏบตในระดบสง มมโนทศนทคลาดเคลอนแตมการปฏบตในระดบปานกลาง มมโนทศนทคลาดเคลอนและมการปฏบตในระดบตา

Page 260: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

232

5. จากผลการวเคราะหมโนทศนทคลาดเคลอน และการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนประเดนทควรปรบเปลยนในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน มดงน 5.1 ประเดนทควรปรบเปลยนเกยวกบมโนทศนทคลาดเคลอนในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. 5.2 ประเดนทควรปรบเปลยนเกยวกบการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ..............................................................................................................................................................................

Page 261: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

233

6.หากมการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนในการใชแฟมสะสมงานตามประเดนทกาหนดไวขางตนน จะสงผลอะไรตอการปฏบตงาน การสอน การวดและประเมนผลการเรยนรของนกเรยน และการปรบปรงพฒนานกเรยนของทานบาง

..............................................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................................

Page 262: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

234

มโนทศนทถกตองและมโนทศนทมในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน

ชอ-นามสกล......................................................................................................................................................... กลมสาระการเรยนรทสอน...................................................... ระดบชนทสอน....................................................

ขอรายการคาถามในแบบวด มโนทศนทถกตอง มโนทศนทม หลกการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน 1. แฟมสะสมงานการเรยนรเปนแหลงเกบรวบรวมแบบฝกหดทงหมดตลอดภาคการศกษาทนกเรยนไดทา

แฟมสะสมงานการเรยนรเปนแหลงเกบรวบรวมชนงานหรอหลกฐานตางๆ ทสะทอนการเรยนรตลอดภาคการศกษาไมจาเปน ตองเกบรวบรวมแบบฝกหดทงหมดตลอดภาคการศกษา

เปนไปตามขอความมโนทศนทถกตอง ไมเปนไปตามขอความมโนทศนทถกตอง โดยมโนทศนทมคอ ………………………… …………………………………………………….. …………………………………………………….. ……………………………………………………..

2. แฟมสะสมงานเปนเครองมอสาหรบประเมนการเรยนรของนกเรยน

แฟมสะสมงานนอกจากจะใชเปนเครองมอทชวยพฒนาการเรยนรของนกเรยนแลว ยงสามารถใชเปนเครองมอสาหรบประเมนการเรยนรของนกเรยนไดอกดวย

เปนไปตามขอความมโนทศนทถกตอง ไมเปนไปตามขอความมโนทศนทถกตอง โดยมโนทศนทมคอ ………………………… …………………………………………………….. …………………………………………………….. ……………………………………………………..

3. แฟมสะสมงานเปนเครองมอพฒนาการเรยนรของนกเรยน

แฟมสะสมงานนอกจากจะใชเปนเครองมอทชวยพฒนาการเรยนรของนกเรยนแลว ยงสามารถใชเปนเครองมอสาหรบประเมนการเรยนรของนกเรยนไดอกดวย

เปนไปตามขอความมโนทศนทถกตอง ไมเปนไปตามขอความมโนทศนทถกตอง โดยมโนทศนทมคอ ………………………… …………………………………………………….. …………………………………………………….. ……………………………………………………..

4. แฟมสะสมงานการเรยนรเปนเครองมอประเมนทเหมาะกบการจดการเรยนการสอนแบบบรรยาย

แฟมสะสมงานการเรยนรเปนเครองมอทเหมาะกบการจดการเรยนการสอนทเนนผเรยนเปนสาคญ หรอการเรยนการสอนทใหนกเรยนไดทากจกรรมตางๆ มากกวาการเรยนการสอนแบบบรรยาย

เปนไปตามขอความมโนทศนทถกตอง ไมเปนไปตามขอความมโนทศนทถกตอง โดยมโนทศนทมคอ ………………………… …………………………………………………….. …………………………………………………….. ……………………………………………………..

5. แฟมสะสมงานใชประเมนการเรยนรในดานพทธพสยได

แฟมสะสมงานใชประเมนการเรยนรไดรอบดาน ทงดานพทธพสย ดานจตพสย และดานทกษะพสย

เปนไปตามขอความมโนทศนทถกตอง ไมเปนไปตามขอความมโนทศนทถกตอง โดยมโนทศนทมคอ ………………………… …………………………………………………….. …………………………………………………….. ……………………………………………………..

6. แฟมสะสมงานใชประเมนการเรยนรในดานทกษะพสยได

แฟมสะสมงานใชประเมนการเรยนรไดรอบดาน ทงดานพทธพสย ดานจตพสย และดานทกษะพสย

เปนไปตามขอความมโนทศนทถกตอง ไมเปนไปตามขอความมโนทศนทถกตอง โดยมโนทศนทมคอ ………………………… …………………………………………………….. …………………………………………………….. ……………………………………………………..

เอกสารหมายเลข 3

Page 263: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

235

ขอรายการคาถามในแบบวด มโนทศนทถกตอง มโนทศนทม 7. แฟมสะสมงานใชประเมนการเรยนรในดานจตพสยได

แฟมสะสมงานใชประเมนการเรยนรไดรอบดาน ทงดานพทธพสย ดานจตพสย และดานทกษะพสย

เปนไปตามขอความมโนทศนทถกตอง ไมเปนไปตามขอความมโนทศนทถกตอง โดยมโนทศนทมคอ ………………………… …………………………………………………….. …………………………………………………….. ……………………………………………………..

8. แฟมสะสมงานใชเกบรวบรวมหลกฐานชนงานทสะทอนผลการเรยนรของนกเรยน

แฟมสะสมงานใชเกบรวบรวมหลกฐานชนงานทสะทอนความพยายาม และความสามารถของนกเรยน ดงนน แฟมสะสมงานจงเปนทเกบรวบรวมหลกฐานหรอชนงานทสะทอนกระบวนการเรยน และ/หรอ ผลการเรยนรของนกเรยน

เปนไปตามขอความมโนทศนทถกตอง ไมเปนไปตามขอความมโนทศนทถกตอง โดยมโนทศนทมคอ ………………………… …………………………………………………….. …………………………………………………….. ……………………………………………………..

9. แฟมสะสมงานใชเกบรวบรวมหลกฐานชนงานทสะทอนกระบวนการเรยนรของนกเรยน

แฟมสะสมงานใชเกบรวบรวมหลกฐานชนงานทสะทอนความพยายาม และความสามารถของนกเรยน ดงนน แฟมสะสมงานจงเปนทเกบรวบรวมหลกฐานหรอชนงานทสะทอนกระบวนการเรยน และ/หรอ ผลการเรยนรของนกเรยน

เปนไปตามขอความมโนทศนทถกตอง ไมเปนไปตามขอความมโนทศนทถกตอง โดยมโนทศนทมคอ ………………………… …………………………………………………….. …………………………………………………….. ……………………………………………………..

10. การใชแฟมสะสมงานในการประเมนการเรยนรของนกเรยนตองทาแยกรายวชา

การใชแฟมสะสมงานในการประเมนการเรยนรของนกเรยนสามารถทาแยกรายวชาหรอรวมหลายรายวชากไดขนกบจดประสงคของการประเมนนกเรยน

เปนไปตามขอความมโนทศนทถกตอง ไมเปนไปตามขอความมโนทศนทถกตอง โดยมโนทศนทมคอ ………………………… …………………………………………………….. …………………………………………………….. ……………………………………………………..

11. แฟมสะสมงานตองใชในวชาทมการสรางชนงานขนมาชดเจน

แฟมสะสมงานใชในรายวชาทใหนกเรยนเรยนรผานการทากจกรรมตางๆ เชน การจดบนทกหรอการเขยนบรรยายขนตอนและกระบวนการทางาน การวพากษงานของตนเอง ไมจาเปนตองใชในกรณทครใหนกเรยนสรางชนขนมาใหมมาอยางชดเจน

เปนไปตามขอความมโนทศนทถกตอง ไมเปนไปตามขอความมโนทศนทถกตอง โดยมโนทศนทมคอ ………………………… …………………………………………………….. …………………………………………………….. ……………………………………………………..

12.การใชแฟมสะสมงานในการประเมนการเรยนรของนกเรยนไมจาเปนตองมการวางแผนกจกรรมการเรยนการสอนตงแตตนภาคเรยน

การใชแฟมสะสมงานในการประเมนการเรยนรของนกเรยนใหมประสทธภาพจาเปนตองมการวางแผนกจกรรมการเรยนการสอนตงแตตนภาคเรยนเพอใหครไดวางแนวทางเกยวกบการสรางหลกฐานหรอชนงานในแฟมสะสมงานนกเรยน

เปนไปตามขอความมโนทศนทถกตอง ไมเปนไปตามขอความมโนทศนทถกตอง โดยมโนทศนทมคอ ………………………… …………………………………………………….. …………………………………………………….. ……………………………………………………..

Page 264: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

236

ขอรายการคาถามในแบบวด มโนทศนทถกตอง มโนทศนทม 13. นกเรยนจาเปนตองเขาใจกระบวนการจดทาแฟมสะสมงานในแตละขนตอนตงแตตนภาคเรยน

ครควรรวมกบนกเรยนในการกาหนดจดมงหมายและขอบเขตของแฟมสะสมงานรวมกนกบนกเรยน และควรอธบายใหนกเรยนเขาใจกระบวนการจดทาแฟมสะสมงานในแตละขนตอนตงแตตนภาคเรยน

เปนไปตามขอความมโนทศนทถกตอง ไมเปนไปตามขอความมโนทศนทถกตอง โดยมโนทศนทมคอ ………………………… …………………………………………………….. …………………………………………………….. ……………………………………………………..

14. ครควรกาหนดรปแบบแฟมสะสมงานของนกเรยนใหเหมอนกนทกคน เชน รปแบบของการเขยนคานา และสารบญ เปนตน เพอใหการประเมนเปนมาตรฐานเดยวกน

ครควรกาหนดเคาโครงคราวๆ เกยวกบรปแบบของแฟมสะสมงาน เชน กาหนดวาแฟมสะสมงานตองมคานา สารบญ เนอหา แตไมจาเปนตองบงคบใหนกเรยนทกคนตองเขยนคานา สารบญ และเนอหาเหมอนกนทงหมด

เปนไปตามขอความมโนทศนทถกตอง ไมเปนไปตามขอความมโนทศนทถกตอง โดยมโนทศนทมคอ ………………………… …………………………………………………….. …………………………………………………….. ……………………………………………………..

15. หวใจสาคญของกระบวนการจดทาแฟมสะสมงาน คอการทนกเรยนไดวพากษหรอสะทอนคดเกยวกบผลงานในแฟมสะสมงานของตนเองเปนระยะ

การทนกเรยนไดวพากษสะทอนคด หรอสะทอนความรสกเกยวกบผลงานในแฟมสะสมงานของตนเองเปนระยะเปนจดเดนและขนตอนทสาคญทสดของแฟมสะสมงาน ซงจะทาใหนกเรยนเกดอภปญญา (metacognition)หรอการรคด

เปนไปตามขอความมโนทศนทถกตอง ไมเปนไปตามขอความมโนทศนทถกตอง โดยมโนทศนทมคอ ………………………… …………………………………………………….. …………………………………………………….. ……………………………………………………..

16. ในกระบวนการจดทาแฟมสะสมงานนกเรยนสามารถปรบปรงผลงานในแฟมสะสมงานไดเปนระยะ

การปรบปรงผลงานในแฟมสะสมงานเปนขนตอนทนกเรยนตองทาหลงจากทไดวพากษและสะทอนคดหรอสะทอนความรสกตอผลงานของตนเองแลว ดงนนในกระบวนการจดทาแฟมสะสมงานนกเรยนจงตองมการปรบปรงผลงานในแฟมสะสมงานเปนระยะ

เปนไปตามขอความมโนทศนทถกตอง ไมเปนไปตามขอความมโนทศนทถกตอง โดยมโนทศนทมคอ ………………………… …………………………………………………….. …………………………………………………….. ……………………………………………………..

17. ครตองมเกณฑการประเมนผลงานตางๆในแฟมสะสมงานของนกเรยนกาหนดไวตงแตตนภาคเรยน

เนองจากการประเมนแฟมสะสมงานเปนขนตอนหนงของกระบวนการจดทาแฟมสะสมงาน ดงน ครตองมเกณฑการประเมนผลงานตางๆในแฟมสะสมงานของนกเรยนอยางชดเจนกาหนดไวและควรใหนกเรยนไดทาความเขาใจเกณฑดงกลาวตงแตตนภาคเรยนดวย

เปนไปตามขอความมโนทศนทถกตอง ไมเปนไปตามขอความมโนทศนทถกตอง โดยมโนทศนทมคอ ………………………… …………………………………………………….. …………………………………………………….. ……………………………………………………..

18. ครควรมตวอยางผลงานทสะทอนระดบคณภาพตามเกณฑการประเมนผลงานในแตละระดบเพอใหนกเรยนเขาใจเกณฑการประเมนผลงาน

เพอใหนกเรยนเหนภาพทชดเจนของหลกฐานหรอชนงานในแฟมสะสมงานทสะทอนระดบคณภาพตามเกณฑการประเมนผล ครควรมตวอยางผลงานทสะทอนระดบคณภาพตามเกณฑการประเมนผลงานในแตละระดบ

เปนไปตามขอความมโนทศนทถกตอง ไมเปนไปตามขอความมโนทศนทถกตอง โดยมโนทศนทมคอ ………………………… …………………………………………………….. …………………………………………………….. ……………………………………………………..

Page 265: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

237

ขอรายการคาถามในแบบวด มโนทศนทถกตอง มโนทศนทม 19. ในกระบวนการจดทาแฟมสะสมงาน นกเรยนตองประเมนผลงานของตนเองเปนระยะ

นกเรยนตองประเมนชนงานหรอหลกฐานตางๆ ในแฟมสะสมงานของตนเองเปนระยะ

เปนไปตามขอความมโนทศนทถกตอง ไมเปนไปตามขอความมโนทศนทถกตอง โดยมโนทศนทมคอ ………………………… …………………………………………………….. …………………………………………………….. ……………………………………………………..

20.ผมสวนเกยวของนอกเหนอจากนกเรยนเจาของแฟมสะสมงานตองมสวนรวมในการประเมนแฟมสะสมงานดวย

นอกเหนอจากนกเรยนตองประเมนชนงานหรอหลกฐานตางๆ ในแฟมสะสมงานของตนเองแลว ผมสวนเกยวของนอกเหนอจากนกเรยนเจาของแฟมสะสมงาน เชน คร เพอน หรอผปกครองตองมสวนรวมในการประเมนแฟมสะสมงานดวยเพอใหนกเรยนไดรบขอมลยอนกลบจากหลายแหลงเกยวกบชนงานหรอหลกฐานทสะทอนการเรยนรของตนเอง

เปนไปตามขอความมโนทศนทถกตอง ไมเปนไปตามขอความมโนทศนทถกตอง โดยมโนทศนทมคอ ………………………… …………………………………………………….. …………………………………………………….. ……………………………………………………..

การนาผลการประเมนแฟมสะสมงานไปใช 21.การประเมนโดยแฟมสะสมงานเปนวธการทใชประกอบการประเมนการเรยนรของนกเรยน จงไมจาเปนตองนาขอมลจากการประเมนแฟมสะสมงานมาใช

แมครจะใชแฟมสะสมงานประกอบการประเมนการเรยนรของนกเรยน ครกควรนาขอมลจากการประเมนแฟมสะสมงานไปปรบปรงพฒนานกเรยนตอไปดวย เนองจากการประเมนโดยแฟมสะสมงานเปนวธการหนงในการประเมนตามสภาพจรง ซงจะทาใหครไดสารสนเทศเกยวกบกระบวนการเรยนรและผลการเรยนรของนกเรยน ซงเปนสารสนเทศทกวางขวางกวาการใชแบบสอบประเมนการเรยนรของนกเรยนเพยงอยางเดยว

เปนไปตามขอความมโนทศนทถกตอง ไมเปนไปตามขอความมโนทศนทถกตอง โดยมโนทศนทมคอ ………………………… …………………………………………………….. …………………………………………………….. ……………………………………………………..

22. หากจะใชผลการประเมนโดยแฟมสะสมงานควรเนนการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลสรปรวม (summative evaluation) มากกวาเพอประเมนความกาวหนา (formative evaluation)

ในการใชผลการประเมนโดยแฟมสะสมงาน ควรเนนการประเมนความกาวหนามากกวาการประเมนผลสรปรวมเนองจากในกระบวนการจดทาแฟมสะสมงานมขนตอนทใหนกเรยนไดประเมนและไดปรบปรงชนงานในแฟมสะสมงานเพอพฒนาการเรยนรของตนเองซงสอดคลองกบลกษณะของการประเมนความกาวหนา

เปนไปตามขอความมโนทศนทถกตอง ไมเปนไปตามขอความมโนทศนทถกตอง โดยมโนทศนทมคอ ………………………… …………………………………………………….. …………………………………………………….. ……………………………………………………..

Page 266: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

238

ขอรายการคาถามในแบบวด มโนทศนทถกตอง มโนทศนทม 23. ผลการประเมนแฟมสะสมงานของนกเรยนทาใหครทราบพฒนาการการเรยนรของนกเรยนเปนรายบคคลได

ผลการประเมนแฟมสะสมงานของนกเรยนทาใหครทราบพฒนาการการเรยนรของนกเรยนเปนรายบคคลไดหากครไดออกแบบใหมการเกบรวบรวมชนงานหรอหลกฐานในการทางานเดยวกนเปนระยะๆ

เปนไปตามขอความมโนทศนทถกตอง ไมเปนไปตามขอความมโนทศนทถกตอง โดยมโนทศนทมคอ ………………………… …………………………………………………….. …………………………………………………….. ……………………………………………………..

24. ผลการประเมนแฟมสะสมงานของนกเรยนสามารถใชเปนสารสนเทศในการปรบเปลยนกจกรรมการเรยนการสอนของครได

เชนเดยวกนกบผลการประเมนการเรยนรของนกเรยนดวยวธการอนๆ ผลการประเมนแฟมสะสมงานของนกเรยนกสามารถใชเปนสารสนเทศในการปรบเปลยนกจกรรมการเรยนการสอนของครได

เปนไปตามขอความมโนทศนทถกตอง ไมเปนไปตามขอความมโนทศนทถกตอง โดยมโนทศนทมคอ ………………………… …………………………………………………….. …………………………………………………….. ……………………………………………………..

25. ผลทไดจากการประเมนแฟมสะสมงานของนกเรยนสามารถนาไปใชในการแกไขปญหาของนกเรยนได

เชนเดยวกนกบผลทไดรบจากการประเมนการเรยนรของนกเรยนดวยวธการอนๆ ผลทไดจากการประเมนแฟมสะสมงานของนกเรยนสามารถนาไปใชในการแกไขปญหาของนกเรยนได

เปนไปตามขอความมโนทศนทถกตอง ไมเปนไปตามขอความมโนทศนทถกตอง โดยมโนทศนทมคอ ………………………… …………………………………………………….. …………………………………………………….. ……………………………………………………..

26. ผลทไดจากการประเมนแฟมสะสมงานของนกเรยนสามารถนาไปใชในการสงเสรมและพฒนาการเรยนรของนกเรยนได

เชนเดยวกนกบผลทไดรบจากการประเมนการเรยนรของนกเรยนดวยวธการอนๆ ผลทไดจากการประเมนแฟมสะสมงานของนกเรยนสามารถนาไปใชในการสงเสรมและพฒนาการเรยนรของนกเรยนได

เปนไปตามขอความมโนทศนทถกตอง ไมเปนไปตามขอความมโนทศนทถกตอง โดยมโนทศนทมคอ ………………………… …………………………………………………….. …………………………………………………….. ……………………………………………………..

27. ขอมลผลการประเมนแฟมสะสมงานของนกเรยนสามารถใชเปนขอมลพนฐานในการวางแผนการจดการเรยนการสอนในระดบชนทสงขนได

เชนเดยวกนกบขอมลผลการประเมนการเรยนรของนกเรยนดวยวธการอนๆ ขอมลผลการประเมนแฟมสะสมงานของนกเรยนสามารถใชเปนขอมลพนฐานในการวางแผนการจดการเรยนการสอนในระดบชนทสงขนได

เปนไปตามขอความมโนทศนทถกตอง ไมเปนไปตามขอความมโนทศนทถกตอง โดยมโนทศนทมคอ ………………………… …………………………………………………….. …………………………………………………….. …………………………………………………….. ……………………………………………………..

28. เมอสนสดกระบวนการจดทาแฟมสะสมงานแลว ครตองเกบแฟมสะสมงานของนกเรยนทกคนไวเพอนามาเปนหลกฐานสะทอนคณภาพการสอนของคร

เมอสนสดกระบวนการจดทาแฟมสะสมงานแลว ครควรแจกแฟมสะสมงานของนกเรยนคนใหนกเรยนเพอใหนกเรยนพจารณาผลการประเมนแฟมสะสมงานและนาผลการประเมนไปปรบปรงและพฒนาการเรยนรของตนเองตอไป

เปนไปตามขอความมโนทศนทถกตอง ไมเปนไปตามขอความมโนทศนทถกตอง โดยมโนทศนทมคอ ………………………… …………………………………………………….. …………………………………………………….. ……………………………………………………..

Page 267: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

239

ความรเกยวกบการประเมนโดยใชแฟมสะสมงานการเรยนร มโนทศนเกยวกบการประเมนโดยใชแฟมสะสมงานการเรยนรในสวนนแบงการนาเสนอเปน 7หวขอ ไดแกความหมายของแฟมสะสมงาน ความมงหมายของแฟมสะสมงาน ประเภทของแฟมสะสมงาน ลกษณะของแฟมสะสมงาน สวนประกอบของแฟมสะสมงาน กระบวนการจดทาแฟมสะสมงานการประเมนแฟมสะสมงานการประเมนแฟมสะสมงาน

1.ความหมายของแฟมสะสมงาน มผใหความหมายแฟมสะสมงานไวมากมายซงความหมายทไดมผนยามมความสอดคลองกน กลาวคอ

แฟมสะสมงานเปนสงทใชรวบรวมหรอบรรจหลกฐานหรอผลงานซงสะทอนผลสมฤทธทางการเรยน ความสามารถ เจตคต ทกษะ ความพยายาม ความกาวหนา และพฒนาการทแทจรงของเจาของแฟมสะสมงานในดานใดดานหนงหรอหลายๆ ดาน โดยใชวธการเกบรวบรวมอยางมจดมงหมาย และมระบบ (Arter& Paulson, 1991; Bird, 1990)

นอกจากน Hamm และ Adams (1991) และสานกงานการประถมศกษาแหงชาต (2539)ยงใหความหมายเพมเตมวาแฟมสะสมงานมความหมายมากกวากลองบรรจผลงานของผเรยนและเปนเครองมอทครผสอนสามารถนาไปใชในชนเรยนเพอชกนาผเรยนใหมาอภปรายแสดงความคดเหนรวมกนจากผลงานทตนเองเลอกขนมา หรอผลงานทเพอนรวมชนเรยนนาเสนออนเปนหนทางนาไปสการรจกคดและเพมพนศกยภาพในการเรยนตอไปในอนาคต นอกจากนแฟมสะสมงานยงเปนสงเชอมโยงครและเดกใหมสมพนธภาพทดตอกน เนองจากการเกบรวบรวมและคดเลอกผลงานตางๆ ในแฟมสะสมงานของนกเรยนจะอยภายใตการดแลแนะนาของคร (บญเชด ภญอนนตพงษ, 2540) ในขณะทสวทย มลคา (2543)ไดเพมเตมวาแฟมสะสมงานของผเรยนจะเนนการประเมนผลยอย (formative evaluation) มากกวาการประเมนผลสรปรวม (summative evaluation)ดงนนแฟมสะสมงานจงสามารถใชเปนเครองมอประเมนผลทนาไปสการพฒนาผเรยนไดอยางมประสทธภาพ และตอเนองโดยทงผเรยน และครตางมความเขาใจรวมกนและตรงกน

อยางไรกตาม โกวท ประวาลพฤกษ (2541) ไดใหความหมายแฟมสะสมงานไว 3 ลกษณะ คอ (1) เปนเอกสารรวบรวมขอมล รายงานการทางาน หรอผลการทางานของเจาของแฟมสะสมงานนน แลวจดเกบไวอยางเปนระบบ อาจจะเกบเปนแฟม เปนกลอง เปนกระเปา แฟมสะสมงานเปนภาพสะทอนความสามารถทแทจรงของผเรยน (2) เปนการเกบรวบรวมขอมล รายงานการทางานเพอประเมนความสาเรจของผเรยนทสงกวาการเกบเปนคะแนน เพราะเปนการนาความรมาใชในการสรางงานหรอการแกปญหาจนไดชนงาน (3) เปนการประเมนท งท เปนการประเมนความกาวหนา (formative evaluation) และ การประเมนผลสรปรวม (summative evaluation) ทคานงถงการทางาน (กระบวนการทางาน) และผลงานดงนนแฟมสะสมงานจงเปนทเกบรวบรวมชนงานหรอหลกฐานทสะทอนทงกระบวนการและผลการเรยนรของผเรยน

กลาวโดยสรปไดวา แฟมสะสมงาน หมายถง สงทใชบรรจหลกฐาน หรอชนงานทแสดงถงกระบวนการเรยนร และผลการเรยนรของผเรยนทงดานพทธพสย จตพสย และทกษะพสย ตลอดจนสะทอนถงความพยายาม ความกาวหนา และพฒนาการทแทจรงของผเรยนดานใดดานหนงหรอหลายๆดาน โดยใชวธการเกบรวบรวมอยางมจดมงหมาย และมระบบ มจดมงหมายในการเลอกผลงาน เกณฑการประเมนผล และสะทอนความคดในกระบวนการเรยนรของผเรยนอนเปนหนทางใหผเรยนรจกคดและเพมพนความสามารถในการเรยนรตอไปได และแฟมสะสมงานสามารถใชเปนการประเมนความกาวหนาและการประเมนผลสรปรวมได

เอกสารหมายเลข 4

Page 268: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

240

2. ความมงหมายของแฟมสะสมงาน ในการจดท าแฟมสะสมงานน นมความม งหมายคอ (ชยฤท ธ ศลาเดช , 2540; พรรณวลย ครวงศวฒนา, 2542)

1.เพอใหเจาของแฟมไดประเมนตนเอง ประเมนกระบวนการเรยนร ผลการเรยนร หรองานททาวาประสบผลสาเรจในระดบใด ระบบการจดทาเปนอยางไร มขอบกพรอง ควรปรบปรงแกไขอยางไร เปนการเปดโอกาสใหผเรยนมสวนรวมกบครในการประเมนกระบวนการเรยนร

2.เพอใหครผสอนไดประเมนเจาของแฟมวามความสามารถในการเรยนร ความเจรญกาวหนา พฒนาการ หรอผลงานตลอดเวลาทผานมาเปนอยางไร ครสามารถนาขอมลผลประเมนแฟมสะสมงานไปใชในการแกไขปญหา ปรบปรง และพฒนาผเรยน นอกจากน ผลการประเมนแฟมสะสมงานยงนาไปสการปรบปรงและพฒนาการจดการเรยนการสอนตอไปดวย

3.เพอใหผปกครองและครตดตอสอสารกนในการวางแผน แกปญหา และสงเสรมการเรยนรของผเรยน 3. ประเภทของแฟมสะสมงาน สาหรบแฟมสะสมงานการเรยนร เปนแฟมทรวบรวมชนงานทผานการเรยนรทแสดงใหเหนกระบวนการเรยนรผานการพฒนาชนงาน และผลทเกดจากการเรยนรแฟมสะสมงานการเรยนรสามารถแบงออกตามลกษณะการใชงานดงน (ชยพฤกษ เสรรกษและคณะ, 2540; อาภรณ บางเจรญพรพงศ, 2541;สวทย มลคา, 2543)

3.1 แฟมสะสมงานสาหรบใหระดบคะแนนในแตละรายวชา เปนแฟมสะสมงานทจดทาแยกในแตละรายวชาเรยนเพอแสดงกระบวนการและผลการเรยนรของนกเรยนในวชานนๆ

3.2 แฟมสะสมงานแบบบรณาการ เปนการสะสมงานดวยการบรณาการผลงานจากการเรยนรายวชาตางๆ เพอใหคร ผเรยน และผปกครอง มองเหนภาพทงหมดของตวผเรยนเอง

3.3 แฟมสะสมงานกลม เปนแฟมสะสมงานทนกเรยนรวมกนพฒนา เพอปลกฝงใหนกเรยนชวยเหลอซงกนและกนการนาความสามารถทแตกตางกนมารวมกนสรางสรรคงานกลม เพอการอยรวมกน เชน กจกรรมกลม กจกรรมโรงเรยน กจกรรมของชมชน

3.4 แฟมสะสมงานหลายชนเรยนเปนแฟมสะสมงานการเรยนจากหลายชนเรยนเชนชนปท1ชนปท 2 ชนปท 3 เพอใหผเรยนมองเหนภาพการพฒนาของตนเองในชวงปทผานๆมา

3.5 แฟมสะสมงานทเปนความหลากหลายทางสตปญญา 8 ดานตามแนวคดทฤษฎพหปญญา (multiple intelligent) ของ Howard Gardner คอดานความสามารถทางการใชภาษา ดานการใชเหตผลเชงตรรกศาสตรและคณตศาสตร ดานเนอหามตสมพนธ ดานดนตร ดานการเคลอนไหวรางกายและกลามเนอ ดานการเขากบผอน ดานการเขาใจตนเอง และดานความเขาใจธรรมชาต โรงเรยนจะตองหาวธการทมนใจไดวานกเรยนมความตองการและความสามารถทหลากหลายในดานรปแบบการเรยนร และประสบความสาเรจไดอยางไร แตแฟมสะสมงานในบรบทหองเรยนนน เปนการเกบรวบรวมผลงานของผเรยนซงเปนหลกฐานทแสดงถงความรอบร ทกษะตางๆ ความร และทศนคต ผลงานของผเรยนแตละคนในแฟมสะสมงานจงถอเปนสงประดษฐ ในบรบทหองเรยนนน แฟมสะสมงานทมประสทธภาพจะตองสะทอนจดแขงและจดออนของผเรยน แฟมสะสมงานสามารถแบงไดเปน 2 ประเภท (Pearson Education Development Group, 2001) คอ

Page 269: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

241

1. แฟมสะสมงานทเนนกระบวนการ (process oriented portfolio) แฟมสะสมงานประเภทนจะ บอกถงเรองราวทเกยวกบพฒนาการ หรอการเจรญเตบโตของผเรยน เนอหาในแฟมสะสมงานประเภทนจะแสดงถงกระบวนการเรยนร และการสรางสรรค ตลอดจนแบบรางงาน (drafts) การสะทอนกระบวนการ การเผชญกบอปสรรคตางๆในการทางานดวย แฟมสะสมงานประเภทนจะบรรจผลงานของผเรยนตงแตเรมตน ระหวาง และสนสดการทางานในหนวยการเรยนรนน เชน เรองสนทประกอบดวย 3 ราง คอ รางแรก รางทปรบปรงใหมหลงจากทไดรบการสะทอนผลซงเปนขอมลยอนกลบจากครผสอนและเพอน และรางสดทาย ผเรยนสามารถทจะเสนอแนะและตชมผลงานเหลานได ซงวธการนจะทาใหไดหลกฐานทแสดงถงวาผเรยนสามารถพฒนาไดอยางไร สวนในวธการอนๆ เชน การเขยนหรอการประชมระหวางผปกครองและคร ผเรยนจะสามารถสะทอนกระบวนการเรยนรไดนน กลาวคอผเรยนจะระบวาทกษะมการเปลยนแปลงอยางไร ผเรยนจะชนชมในความสาเรจของตนเอง และจะกาหนดสงททาทายทจะทาตอไปในปจจบนและอนาคต โดยทวไปแฟมสะสมงานทเนนกระบวนการ จะใชกบผเรยนในระดบประถมศกษา เพราะการศกษาในระดบประถมศกษามงสนใจทพฒนาการและการเจรญเตบโตของผเรยนแตละคนมากกวาทจะพจารณาการปฏบต อยางไรกตามแฟมสะสมงานประเภทนจะตองสอดคลองกบวธการสอนของครผสอนดวย

2. แฟมสะสมงานทเนนผลผลต (product oriented portfolio) แฟมสะสมงานประเภทนเปนการ เกบรวบรวมผลงานของผเรยนโดยจะพจารณาเลอกผลงานทดทสด วตถประสงคของการใชแฟมสะสมงานประเภทนคอการสะทอนถงคณภาพและความสาเรจมากกวาสะทอนถงกระบวนการซงทาใหบรรลผลสาเรจในการทาแฟมสะสมงานประเภทน ผเรยนจะตองเกบสะสมผลงานตงแตตนจนจบ และเมอถงเวลาผเรยนจะตองเลอกสงทผเรยนไดประดษฐหรอสรางขนซงเปนตวแทนของงานทมคณภาพมากทสด ในการเลอกผลงานของผเรยนบรรจลงในแฟมสะสมงานสามารถทาไดหลายวธ กลาวคอ ผเรยนจะเปนผกาหนดสงทจะบรรจลงในแฟมสะสมงาน หรอครผสอนเปนผกาหนดขอบเขตกวางๆไววาแฟมสะสมงานควรจะบรรจสงใดเขาไปบาง และสงทบรรจควรมคณภาพเปนอยางไร เชน ครในวชาคณตศาสตรกาหนดวาแฟมสะสมงานจะตองบรรจหลกฐานทแสดงถงความสามารถในการประยกตใชมโนทศนเรอง คาเฉลยมธยฐาน และฐานนยม ครอาจจะกาหนดดวยวาผลงานตองไดคะแนนเทาใดขนไปจงจะยอมรบไดวามคณภาพสาหรบบรรจไดในแฟมสะสมงานไดแฟมสะสมงานทเนนผลผลตจะมประสทธภาพในการแสดงถงความรบผดชอบของผเรยนในการผลตผลงานทมคณภาพ และโดยทวไปแฟมสะสมงานประเภทนจะใหผเรยนไดสะทอนตนเอง (self-reflection) ซงมกจะเปนการเขยนวาเพราะเหตใดผเรยนจงเลอกผลงานแตละชนมาเปนชนทถอวาดทสด

แฟมสะสมงานทเนนผลผลตมกจะใชกบผเรยนในระดบชนมธยมศกษา เพราะเกรดเฉลยของผเรยน และคะแนนสอบของผเรยนในระดบมธยมศกษานน เปนผลสดทายทเนนทสงแวดลอมของการเรยนร และผเรยนในระดบชนนมทกษะการคดในระดบทสงกวา สามารถเลอกผลงานทดทสดของตนเองไดอยางชาญฉลาด และยงสามารถสะทอนตนเองไดอยางลกซงดวย อยางไรกตาม ไมมแฟมสะสมงานแบบใดแบบหนงทเหมาะสมสาหรบผเรยนทกระดบ ดงนนในการเลอกใชแฟมสะสมงาน ครผสอนจงควรคานงถงรปแบบการสอน และวฒนธรรมของโรงเรยนดวย องคประกอบประการสดทายทควรจะตองมในแฟมสะสมงานทง 2 ชนดทกลาวมากคอการจดแสดงตอสาธารณะ (public exhibition) ซงเปนการรวมตวกนของกลมเพอน คร ผปกครอง หรอสมาชกคนอนๆในชมชน และผเรยนในการนาเสนอผลงานทงหมดหรอบางสวน โดยในบางกรณ ผเรยนหรอกลมของผเรยนกตองนาเสนอแฟมสะสมงานเหมอนการแสดงในนทรรศการในพพธภณฑ หรอในบางกรณผเรยนกจะพฒนาบางสวนของแฟมสะสมงานใหลกซงขน โดยสะทอนความสนใจในวชาหรออาชพตางๆของผเรยนแตละคน การจดแสดงแฟมสะสมงานนมความสาคญอยทการหลอหลอมหรอกอใหเกดความเชอมโยงกนระหวางผเรยนและชมชน

Page 270: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

242

เมอแฟมสะสมงานของผเรยนถกประเมนและวพากษวจารณโดยผอนจะเปนการทาใหกระบวนการทงหมดมความตรงมากขน ทาใหผเรยนมงสนใจทคณภาพของงาน และเปนการนาไปสการมสวนรวมของชมชน และผปกครอง ในกระบวนการเรยนรของผเรยนดวย 4. ลกษณะของแฟมสะสมงาน

ลกษณะสาคญของแฟมสะสมงานผ เรยน ม ดงน (Bird, 1990; Wiggins, 1989; Wolf, 1989; ส.วาสนา ประวาลพฤกษ, 2540)

1. มการแสดงจดมงหมายทชดเจน กลาวคอ คร หรอทงครและผเรยนเปนผกาหนดจดมงหมายของแฟมสะสมงานใหชดเจน เพอใหผเรยนทราบถงความคาดหวงกอนเรมตนพฒนาแฟมสะสมงานของตน

2. มการบรณาการ กลาวคอ เปนการผสมผสานบรณาการระหวางเนอหาวชาการทไดจากการเรยนในหองเรยนกบประสบการณตางๆทไดจากภายนอกหองเรยนเชนครทสอนเทคนคการเขยนเรองสนอาจสนบสนนใหผเรยนไดพบปะ สนทนา หรอสมภาษณนกเขยน แลวบนทกผลการสมภาษณลงในแฟมสะสมงาน

3. มแหลงขอมลทหลากหลาย (multisources)เอกสาร หรอหลกฐานตางๆในแฟมสะสมงานตองไดมาจากแหลงขอมลหลายแหลงเพอใหการประเมนผลผเรยนมความเทยงตรงแมนยามากทสด และสามารถตดสนความสามารถของผเรยนไดอยางครอบคลม

4. สะทอนใหเหนถงสภาพทแทจรงโดยจะตองมการเชอมโยงกนโดยตรงระหวางสภาพการเรยนการสอนทปฏบตจรงในหองเรยนกบหลกฐานในแฟมสะสมงาน

5. เปนรปแบบการประเมนทเปนพลวต ขอมลจะมการเคลอนไหวเปลยนแปลงอยตลอดเวลา ทาใหสามารถตรวจสอบการเปลยนแปลง การเจรญงอกงาม และพฒนาการผเรยนไดทกระยะเวลา และมความตอเนอง

6. สะทอนบคลกภาพความเปนเอกลกษณจากความเปนเจาของโดยผเรยนการมสวนรวมในการประเมนผลการเรยน การรจกการบรณาการระหวางทฤษฎและการปฏบต แฟมสะสมงานของผเรยนแตละคนจะเปนการสรางสรรคทโดดเดนและมความเฉพาะตว เนองจากผเรยนเปนผเลอก ผลงานและประเมนผลตนเอง

7. นาไปใชไดในหลายจดประสงค เอกสารหรอหลกฐานในแฟมสะสมงานผเรยนสามารถนาไปใชไดมากกวาหนงจดประสงคหรอมากกวาหนงวชา และใชไดทกระดบชน เชน ใชสนบสนนการทางานรวมกนเปนทม และการเรยนรแบบมสวนรวมของผเรยน โดยใหโอกาสผเรยนไดแลกเปลยน วพากษวจารณ และประเมนผลงานซงกนและกน จดประสงคอกประการหนงทสาคญของการใชแฟมสะสมงาน คอครผสอนสามารถใชประเมนความสาเรจของการสอนของตนได อนจะนาไปสการปรบปรงและพฒนาคณภาพการสอนตอไป 5. สวนประกอบของแฟมสะสมงาน

แฟมสะสมงานประกอบดวยสวนประกอบตางๆ ดงน (Cole et al., 2000; Barton & Collin, 1997; ชยพฤกษ เสรรกษ และคณะ, 2540)

1. จดมงหมาย จดมงหมายเปนสงทบอกวาแฟมสะสมงานนนจะใชเพออธบายหรอเพอวดสงใดซง จดมงหมายทชดเจนจะเปนแนวทางสาคญเพอแสดงใหเหนวาผเรยนไดประสบผลสาเรจแทจรงเพยงใด โดยทวไปจะมจดมงหมายของแฟมสะสมงานคอ

1.1 เพอใหบรรลจดมงหมายของหลกสตรทกาหนดไว 1.2 เพอใหผเรยนสามารถประเมนตนเองไดจากการสะทอนความคดในงานของตนเอง และ

พฒนาตนเอง

Page 271: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

243

1.3 เพอประเมนความรบผดชอบของครจากความสามารถในการสอนใหผ เรยนบรรลจดมงหมายของหลกสตร และจดมงหมายของการเรยนการสอน

2. เนอหา ประกอบดวย หลกฐาน หรอแนวทางตางๆตามความเปนจรงทสะทอนใหเหนถงความสาเรจในการบรรลจดมงหมายทวางไว โดยแสดงถงจดมงหมายสวนตว ความสนใจ และรปแบบการเรยนรของผเรยนแตละคน เนอหาทควรจะมในแฟมสะสมงานประกอบดวย5 สวน คอ (1) ชนงานทผเรยนคดเลอก(2) การสะทอนความคดเหนของผเรยน (3) จดมงหมายทชดเจน (4) ตวอยางในระหวางเรยนและชวงสดทาย (5) ตวอยางหลกฐานทแสดงถงความเจรญงอกงาม หรอการเจรญเตบโตของผเรยน

งานวจยของ Barton และ Collin (1997) พบวามหลกฐานทแสดงวาผเรยนบรรลจดมงหมายของแฟมสะสมงาน ม 4 ประเภท ไดแก

2.1 เอกสารและผลงานทเกดขนระหวางการเรยนการสอนในชนเรยน เชน แบบฝกหด การบาน เปนตนอยางไรกตาม การเกบรวบรวมผลงานในแฟมสะสมงานไมใชการบรรจแบบฝกหดทงหมดของผเรยนลงในแฟมสะสมงาน แตเปนการใสผลงานบางสวนทสะทอนและเปนตวแทนผลการเรยนรทตองการวดลงในแฟมสะสมงาน

2.2 เอกสารหรอผลงานทแสดงถงงานทผเรยนทานอกหองเรยน เชน การสมภาษณ โครงการพเศษ เปนตน

2.3เอกสารท ครและผเก ยวของใชแสดงใหเหนถงความกาวหนาของผเรยน เชน แบบบนทกการสงเกตของคร แบบบนทกของผเรยน เพอนในชนเรยน ผปกครอง และการสอบในลกษณะตางๆ เปนตน

2.4 เอกสารทผเรยนเตรยมขนเฉพาะบรรจลงในแฟมสะสมงาน ซงประกอบดวยจดมงหมายทตงไว

กลาวไดวาสงทนามาใสไวในแฟมสะสมงานควรจะสะทอนใหเหนถงกระบวนการตงแตตนจนสนสด ซงแสดงใหเหนถงความกาวหนา และการเปลยนแปลงของผเรยน

3. การกาหนดเวลา เปนการวางแผนวาจะใหผเรยนประเมนแฟมสะสมงานเมอไร และประเมนดวยวธการใด โดยสงทจะตองถกนามากาหนดกคอ

3.1 การประเมนตนเอง เปนการใหผเรยนประเมนแฟมสะสมงานของตนเองวาเปนไปตามจดมงหมายทวางไวหรอไม โดยมกระบวนการ ดงน

3.1.1กาหนดองคประกอบและเกณฑในการตรวจสอบผลงานโดยครผสอนและผเรยนรวมกนกาหนดขน ซงนยมกาหนดใหอยในรปคะแนนรบรก(scoring rubric)

3.1.2 สรางเครองมอเพอใชในการตรวจสอบผลงานตามเกณฑทกาหนดไว เชน แบบสารวจรายการ บนทกตางๆ

นอกจากน การประเมนดวยกระบวนการดงกลาว ผเรยนอาจจะประเมนตนเองดวยวธการตอไปน คอ (1) การจดบนทกการเรยนร (learning logs) เชนการแกปญหา การสงเกต การบรรยาย (2) การจดบนทกความคดเหนแบบสะทอนกลบ (reflective journals) คอการใหผเรยนเขยนแผนการเรยน การสะทอนความคดเหนทมตอการเรยน บนทกการสงเกตจากการเรยน การรวบรวมประสบการณ ซงการเขยนบนทกความคดเหนชวยใหผเรยนทราบจดเดนของตนเอง อนจะนาไปสการพฒนาความสามารถในการเรยนรไดเปนอยางด และ (3) การกาหนดจดมงหมายระยะสน และระยะยาว จะชวยใหผเรยนไดพฒนาทกษะการคดวเคราะห สงเคราะห และประเมนคา

Page 272: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

244

3.2 การสะทอนความคดเหน เปนการแสดงความรสก และการใหคะแนนผลงาน ซงทาใหผเรยนพจารณาการเรยนรของตนเอง อนเปนการใชความคดในขนสง

4. การประเมนแฟมสะสมงาน เปนการประเมนความสอดคลองหรอความสมพนธระหวางจดมงหมายของแฟมสะสมงานกบหลกฐานตางๆในแฟมสะสมงาน จดมงหมายทสาคญในการใชแฟมสะสมงานคอการใหผเรยนไดประเมน วพากษ และสะทอนคดเกยวกบผลงานในแฟมสะสมงานของตนเองเปนระยะและเพอใหการใหขอมลยอนกลบระหวางครกบผเรยนควบคกนไปกบการเรยนการสอนอยตลอดเวลาตลอดภาคเรยน การตดสนแฟมสะสมงานของผเรยนแตละคนจะเนนทผลการวดความกาวหนาในการเรยน มาตรฐานการวดทดทสดควรจะเกดจากการตกลงกนระหวางครกบผเรยนการประเมนแฟมสะสมงานขนอยกบจดมงหมาย ซงจดมงหมายหลกในการสรางแฟมสะสมงานของชนเรยนคอสงเสรมนสยในการประเมนตนเอง หรอเพอวดและตดตามความกาวหนาในการเรยน 6. กระบวนการจดทาแฟมสะสมงาน

จากการศกษากระบวนการจดทาแฟมสะสมงานซงประกอบไปดวยขนตอนตางๆ ในการจดทา แฟมสะสมงานหรอการพฒนาแฟมสะสมงาน พบวา การจดทาแฟมสะสมงานมหลายขนตอนและสามารถกาหนดไดหลายแนวทางขนกบความเหมาะสมของลกษณะงานทเกบสะสม ซงมผนาเสนอขนตอนทแตกตางกนหลายแนวทางจากการศกษาเอกสารและงานวจยของประเทศไทยและตางประเทศทเกยวของกบการประเมนผลการเรยนรของนกเรยนโดยใชแฟมสะสมงานจานวน 9 ฉบบ (De Fina, 1992;Burke, Forgarty และ Belgrad, 1994; Epstein, 2001; Pearson Education Development Group, 2001; ชยพฤกษ เสรรตน และคณะ, 2540; อมรรตน พนธงาม, 2543; สวทย มลคา, 2543; คณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน, 2552; สมศกด ภวภาดาวรรธน, 2544) ซงไดนาเสนอขนตอนของการจดทาแฟมสะสมงานไวหลายแนวทาง ผวจยไดสงเคราะหขนตอนทสาคญของกระบวนการประเมนผลการเรยนรของนกเรยนโดยใชแฟมสะสมงาน ผลการสงเคราะหดงกลาวแสดงดงตารางท 1

Page 273: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

245

ตารางท 1 ผลการสงเคราะหขนตอนทสาคญของกระบวนการประเมนผลการเรยนรของนกเรยนโดยใช แฟมสะสมงานจากเอกสารและงานวจยทเกยวของ

ขนตอนในกระบวนการจดทา แฟมสะสมงานของนกเรยน

De Fi

na (1

992)

Burke

et al

. (199

4)

Epste

in (20

01)

Pears

on Ed

uDev

Grou

p (20

01)

ชยพ

ฤกษ

เสรรต

น และ

คณะ(2

540)

อมร

รตน

พนธ

งาม 25

43)

สวทย

มลคา

(254

3) สพ

ฐ. (25

52)

สมศก

ด ภว

ภาดา

วรรธ

น (25

44)

รวม

1. กาหนดจดมงหมายในการจดทา แฟมสะสมงาน

7

2. เกบรวบรวมผลงาน 9 3. คดเลอกผลงานและจดระบบผลงาน 8 4.สะทอนความคดเหนและความรสกตอ ผลงาน

8

5. ตรวจสอบความสามารถ ของตนเอง

3

6. ปรบปรงแกไขและประเมน ผลงาน

6

7. แลกเปลยนประสบการณ เกยวกบผลงาน

4

8. ปรบเปลยนผลงาน 3 9. นาเสนอแฟมสะสมงาน 4 10. นาผลการประเมนโดยแฟมสะสมงานไปใชประโยชน

5

ผลการวเคราะหขอมลจากเอกสารตามตารางท 1 พบวา เอกสารทง 9 ฉบบเสนอขนตอนใน

กระบวนการจดทาแฟมสะสมงานแตกตางกนในรายละเอยดบางประการ สวนขนตอนสาคญของกระบวนการจดทาแฟมสะสมงานแตกตางกนเลกนอย เอกสารและงานวจยบางฉบบเรยกชอของขนตอนบางขนตอนของกระบวนการจดทาแฟมสะสมงานแตกตางกนไปหรอเพมรายละเอยดในขนตอนนนๆ นอกจากนยงพบวา ขนตอนสาคญทเอกสารและงานวจยทง 9 ฉบบนาเสนอรวมกนมากกวา 5 รายการ แสดงดงผลการวเคราะหเอกสารและงานวจยทเกยวของดงตารางท 1 ซงมทงหมด 4 ขนตอนหลก ไดแก ขนตอนวางแผนการจดทาแฟมสะสมงาน ขนตอนการเกบรวบรวมผลงาน ขนตอนการคดเลอกผลงานและสะทอนความรสกตอผลงาน และขนตอนการปรบปรงแกไขและประเมนผลงาน

1. ขนตอนการวางแผนการจดทาแฟมสะสมงาน ในขนตอนนครตองเรมจากการศกษามาตรฐานและ ตวชวดตามหลกสตรในรายวชาและระดบชนทสอน แลวกาหนดลกษณะและจานวนชนงานทนกเรยนตองสรางในแตละสาระ ตวชวด และกจกรรมการเรยนรแตละครงไวลวงหนา นอกจากนครควรแจงใหนกเรยนทราบตงแตตนภาคเรยนวาจะใหนกเรยนพฒนาแฟมสะสมงานการเรยนร เมอถงชวงเรมตนภาคเรยน ครและนกเรยนควรรวมกนกาหนดจดมงหมายของการจดทาแฟมสะสมงาน จากนนครอธบายและชแจงใหนกเรยน

Page 274: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

246

เขาใจเกยวกบจานวนและลกษณะชนงานทนกเรยนตองพฒนา ตลอดจนอธบายเกยวกบขนตอนตางๆ ของกระบวนการจดทาแฟมสะสมงาน วธการใชเครองมอประเมนทในกระบวนการจดทาแฟมสะสมงาน เชน แบบบนทกแบบประเมน และเกณฑการประเมนตางๆ ใหนกเรยนทราบโดยทวกนดวย และหากเปนไปไดเพอความชดเจนครอาจจะหาตวอยางผลงานในแตละระดบคณภาพตามเกณฑการประเมนมานาเสนอใหนกเรยนเขาใจดวย

2. ขนตอนการเกบรวบรวมผลงานในขนตอนนควรมการจดหาวสดอปกรณในการจดทาและจดเกบ แฟมสะสมงานทเหมาะสมกบชนงานของนกเรยน ซงอาจเปนแฟม กลองอลบม ซดทสามารถบรรจหรอบนทกผลงานตางๆ ของนกเรยนได นอกจากนครตองกระตนใหนกเรยนเกบรวบรวมผลงานในแฟมพฒนางานอยเสมอ ในขนตอนน ครควรมกระบวนการทใหนกเรยนไดตรวจสอบความสมบรณของผลงานตางๆ เบองตนกอนจดเกบลงในแฟมพฒนางาน และใหนกเรยนจดหมวดหมผลงานในแฟมพฒนางานอยางเปนระบบดวย การจดหมวดหมผลงานในแฟมพฒนางานสามารถทาไดหลายแบบ เชน จดเกบผลงานตามจดประสงคการเรยนร จดเกบผลงานตามวน เวลา เปนตน

3. ขนตอนการคดเลอกและสะทอนความรสกตอผลงานในขนตอนนครจะกาหนดชวงเวลาในการคดเลอกผลงานและสะทอนความรสก/สะทอนคดเกยวกบผลงานของนกเรยน จากนนเมอถงกาหนดเวลาดงกลาว ครใหนกเรยนคดเลอกผลงานจากแฟมพฒนางานไปเกบไวในแฟมสะสมงานดเดนเปนระยะ โดยพจารณาผลงานตางๆ ตามเกณฑการประเมนผลงานซงไดพฒนาไวแลวตงแตในขนตอนการวางแผนการจดทาแฟมสะสมงานซงครและผเรยนอาจจะรวมกนคดเลอกชนงานบางสวนจากชนงานทงหมด ในขนนสามารถใชกฎแหงการเพมคณคา (value-added up principle) ในการคดเลอกผลงาน กลาวคอ เรมตนจากการทผเรยนเลอกผลงานทคดวาดทสด และตอบสนองตอจดมงหมายของแฟมสะสมงานมากทสดเกบไวในแฟมสะสมงานเปนหลกฐานทถอวามคณคาอนดบหนง จากนนใหผเรยนเลอกผลงานอนดบทสอง พรอมกบพจารณาวาหากรวบรวมผลงานชนนไวในแฟมสะสมงานแลว จะทาใหเกดคณคาอะไรเพมขนอกบาง หากประเมนวามคณคาเพมขนในแงมมใหมกเกบสะสมไปในแฟมสะสมงาน หากไมมคณคากไมควรเกบ ปฏบตเชนนไปเรอยๆจนครบทกชนงาน หรอจนผเรยนเหนวามหลกฐานชนงานทมากพอจะตอบสนองตอจดมงหมายของแฟมสะสมงานแลว ทงนครสามารถใหนกเรยนพจารณาปรบเปลยนผลงานทเกบไวในแฟมสะสมงานดเดนไดเมอมการคดเลอกผลงานใหมในครงตอไป ในขนตอนนเพอใหไมเกดความสบสน ครอาจจะใหนกเรยนทาทะเบยนบนทกผลงานทเกบสะสมในแฟมสะสมงานดเดนเพอใหการเกบรวบรวมผลงานเปนไปอยางมระบบ จากนนใหนกเรยนเขยนบอกเลา แสดงความรสก ความคดเหนเกยวกบผลงานทคดเลอกมาไวในแฟมสะสมงานดเดน เหตผลในการคดเลอกชนงานนนๆ มาบรรจในแฟมสะสมงาน การสะทอนความรสกและความคดเหนจะทาใหผเรยนเรมรจกคดไตรตรองดวยตนเองเปนการสะทอนวธการทางาน ความรสก ความตองการ และอปสรรคตางๆทเกดขนในขณะทางานของผเรยนดวย

4. ขนตอนการปรบปรงแกไขและประเมนผลงาน ในขนตอนนครควรกระตนใหนกเรยนปรบปรงและพฒนาผลงานในแฟมสะสมงานดเดนใหมคณภาพดขนอยเสมอ ครจดใหนกเรยนเจาของแฟมสะสมงานประเมนผลงานของตนเองเปนระยะตามเกณฑทกาหนดไว ครวพากษ ประเมน หรอใหขอมลยอนกลบเกยวกบชนงานของนกเรยนเปนระยะ ตลอดจนเปดโอกาสใหเพอนกเรยนและผปกครองนกเรยนไดวพากษ ประเมน หรอใหขอมลยอนกลบเกยวกบชนงานของนกเรยนดวยเชนเดยวกน ในการประเมนผลงานในขนตอนน ครควรใหผประเมนพจารณาเกณฑการใหคะแนนทกาหนดไวลวงหนา โดยในกรณทครเปนผประเมนจะพจารณาผลการประเมนตนเองของนกเรยนเจาของแฟมสะสมงานประกอบดวย นอกจากนการประเมนจะตองเนนทความกาวหนาของผลงานของผเรยนแตละคนมากกวาเปรยบเทยบผลงานของผเรยนกบกลมกจกรรมใน

Page 275: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

247

ขนตอนนจะทาใหนกเรยนไดทราบจดเดน จดทควรพฒนาของตนเอง และแนวทางการปรบปรงแกไขงานขอตนเองใหมความสมบรณขนตอไป 7. การประเมนแฟมสะสมงาน

การประเมนแฟมสะสมงานไมสามารถใหคะแนนในลกษณะเดยวกนกบการใหคะแนนจากแบบสอบได เนองจากการประเมนแฟมสะสมงานซงเปนสงทผเรยนสรางขนนนจะตองอาศยการตดสนของผประเมนหรอผสอน ดงนนประเดนเรองความเทยงและความตรงของคะแนนทไดจากการตดสนของผประเมนจงเปนสงทผสอนตองคานงถง นกประเมนจงไดคดวธการประเมนและสรางเกณฑในการใหคะแนนแฟมสะสมงานขน วธการประเมนและเกณฑในการประเมนแฟมสะสมงานมรายละเอยดดงน 7.1 วธในการประเมนแฟมสะสมงาน การประเมนแฟมสะสมงานหรอการใหคะแนนแฟมสะสมงานสวนใหญจะใชวธการเบองตนใน3 วธน (Randall และคณะ,1987 อางถงใน ชยฤทธ ศลาเดช, 2540; Kuhs, 1994 อางถงใน สมศกด ภวภาดาวรรธน, 2544) วธทหนง การประเมนชนงานแตละชนในแฟมสะสมงานแลวหาคาเฉลย โดยทาการประเมนชนงานแตละชนในแฟมสะสมงานโดยใชเกณฑการใหคะแนน (scoring rubric) แลวนาคะแนนมารวมกนเพอหาคาเฉลยออกมาเปนคะแนนรวมของแฟมสะสมงานทงแฟม วธทสอง การประเมนตามองคประกอบหรอสมรรถภาพ หรอตามมตของงาน โดยทาการแยกวเคราะหชนงานในแฟมสะสมงานตามจดมงหมาย หรอมตของงาน โดยการใหคะแนนแยกไปตามจดมงหมาย หรอสมรรถภาพทตองการวด ในการประเมนแฟมสะสมงานจะใชวธนาหลกฐานหรอชนงานจากแฟมสะสมงานทละชน แลวใหคะแนนตามสมรรถภาพทหลกฐานหรอชนงานนนแสดงออกหรอสอถง โดยใชเกณฑการใหคะแนนในแตละสมรรถภาพทสรางขนมาเฉพาะสมรรถภาพนน ทงนชนงาน 1 ชน อาจจะไดรบการประเมนมากกวา 1 สมรรถภาพได หลงจากนนจงนาคะแนนมาคดคาเฉลยในแตละสมรรถภาพ วธทสาม การประเมนแฟมสะสมงานโดยรวม โดยมองภาพรวมของแฟมสะสมงานทงหมด วธการนแตกตางกบ 2 วธแรก กลาวคอ วธนจะไมใหคะแนนชนงานเปนรายชน แตจะใหคะแนนแฟมสะสมงานรวมทงฉบบ โดยใชเกณฑการใหคะแนนทกาหนดขนมาเฉพาะ เชน การจดระบบ ชนงาน ความสมบรณของชนงาน ความครบถวนของชนงาน คณภาพของชนงาน ความคดสรางสรรค เปนตน Paulson (1990, อางถงใน ชยฤทธ ศลาเดช, 2540) ไดเสนอขนตอนในการประเมนแฟมสะสมงาน ดงน 1.ตรวจสอบดหลกฐานหรอชนงานในแฟมสะสมงานแตละชน โดยพจารณาถงคณลกษณะทสาคญ 3 ประการ ไดแก มการตอบสนองจดประสงค มการสะทอน และมการรบรอง 2. พจารณาดเนอหาของแฟมสะสมงานวาบรรลจดมงหมาย และผเรยนมความกาวหนาไปตามแนวทางทจดมงหมายกาหนดไวหรอไม หากพบวาไมบรรลจดมงหมายหรอยงไมเกดความกาวหนา ผสอนควรพจารณาวาผ เรยนควรเพมหลกฐานหรอชนงานอะไรในแฟมสะสมงานอกซงผสอนควรกระทาเปนรายบคคลเฉพาะเจาะจงลงไป เพอใหผเรยนไดปรบปรงและพฒนาทกษะและความสามารถของตนเองได

 

 

Page 276: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

248

7.2 เกณฑในการใหคะแนนผลงาน เกณฑในการใหคะแนนผลงานของผเรยนทนยมนามาใชกบการประเมนแฟมสะสมงานนน นยมเรยก

กนวา “เกณฑการใหคะแนนแบบรบรก(scoring rubric)” เกณฑการใหคะแนนแบบรบรกเปนระดบทแสดงลกษณะหรอความสาเรจของการปฏบตงาน ผลงาน หรอแฟมสะสมงาน ซงใชสาหรบการใหคะแนนในการประเมน หรอตดสนความสาเรจของผลงานหรอผลการปฏบตงาน เกณฑการใหคะแนนแบบรบรกนจะมคาอธบายพฤตกรรมหรอลกษณะทสะทอนถงคณภาพในแตละระดบผลการประเมนกากบไวตงแตระดบสงหรอดมากจนถงระดบตาหรอตองปรบปรง เกณฑการใหคะแนนหรอรบรกสามารถชวยแกไขการประเมนทกษะซงมลกษณะคอนขางเปนอตนย (subjectivity) ได ซงจะชวยใหเกดความเทยงทเพมขนในการใหคะแนน (Jonsson, &Svingby, 2007; Pearson Education Development Group, 2001; สมศ ก ด ภ ว ภ าดาวรรธน ,2544; กมลวรรณ ตงธนกานนท,2547, 2549, 2557) นอกจากน ในบรบทการประเมนในชนเรยนเกณฑการใหคะแนนยงชวยใหผสอนและผเรยนเขาใจไดตรงกนวาการปฏบตงาน ผลงาน หรอแฟมสะสมงานทมคณภาพเปนทยอมรบหรอไดมาตรฐานเปนอยางไร (Schamber& Mahoney, 2006; Panadero&Jonsson, 2013) เปนการกระตนการเรยนรและการกากบตนเองของผเรยน และตลอดจนทาใหผเรยนไดทราบขอบเขตของสงทผสอนจะประเมน ซงเปนการลดความวตกกงวลของผเรยนเกยวกบการปฏบตงานนนๆ ได (Kuhl, 2000; Wolters, 2003) เกณฑการใหคะแนนม 2 ประเภท คอ เกณฑการใหคะแนนแบบองครวม (holisticscoringrubric) และเกณฑการใหคะแนนแบบแยกองคประกอบ (analyticscoringrubric)

7.3 ประเภทของเกณฑการใหคะแนนแบบรบรก เกณฑการใหคะแนนแบบรบรกสามารถแบงไดเปน 2 ประเภทใหญ คอ เกณฑการใหคะแนนแบบองค

รวม (holistic scoring rubric) และเกณฑการใหคะแนนแบบแยกองคประกอบ (analytic scoring rubric) 7.3.1เกณฑการใหคะแนนแบบองครวมเปนเกณฑทพจารณาภาพรวมของชนงานทประเมนวา

มลกษณะอยางไร เกณฑการใหคะแนนประเภทนจะบรรยายลกษณะโดยรวมของชนงานทประเมนลดหลนตามระดบคณภาพจากสงสดถงตาสดเนองจากเกณฑการใหคะแนนแบบองครวมนสรางจากหลกการพนฐานทวาการประเมนคณภาพของสงตางๆ ควรตองพจารณาภาพรวมทงหมดของสงนนจะดกวาการพจารณาเปนมตหรอองคประกอบแตละดานของสงทมงประเมนโดยเกณฑการใหคะแนนประเภทนมกจะพจารณาลกษณะเดนหรอลกษณะจาเปนของสงทประเมน (Johnson, Penny, & Gordon, 2009)เกณฑการใหคะแนนแบบองครวมเหมาะสมกบการประเมนผลขนาดใหญ (large-scale assessment) ทมผรบการประเมนจานวนมาก และการประเมนผลสรปรวม (summative evaluation) ซงใชสาหรบตดสนผลการเรยนรของผเรยนตวอยางเกณฑการใหคะแนนแบบองครวมแสดงดงตารางท 2

Page 277: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

249

ตารางท 2 ตวอยางเกณฑการใหคะแนนแบบองครวม (กมลวรรณ ตงธนกานนท, 2557)

7.3.2เกณฑการใหคะแนนแบบแยกองคประกอบ (analytic scoring rubric)มลกษณะเปน

เกณฑการใหคะแนนชนงานโดยพจารณาคณภาพของชนงานเปนรายองคประกอบหรอรายมตเกณฑการใหคะแนนประเภทนจะบรรยายคณภาพของชนงานเปนรายองคประกอบลดหลนตามระดบคณภาพตงแตสงสดถงตาสด และถาองคประกอบหรอมตทพจารณามนาหนกไมเทากนกสามารถกาหนดนาหนกไมเทากนใหเกณฑเหลานนไดตามความเหมาะสมและเปนทยอมรบของผเกยวของ เกณฑการใหคะแนนแบบแยกองคประกอบเหมาะสมกบการประเมนความกาวหนาหรอกระบวนการ (formative evaluation) ซงตองมการใหขอมลยอนกลบ (feedback) เพอการพฒนาผเรยน อยางไรกตาม การใชเกณฑการใหคะแนนประเภทนในการประเมนมกจะใชเวลานานกวาเกณฑการใหคะแนนแบบองครวมเนองจากความซบซอนในการพจารณาองคประกอบของสงทประเมนเปนรายมต

แบบประเมนการเขยนเรยงความ ชอ-นามสกล ……………………………………………….ระดบชน……………………………………………. วน เดอน ป…………………………………………………. ครผสอน/ผประเมน……………………………. คาชแจงโปรดทาเครองหมาย O ลอมรอบระดบการปฏบตทสอดคลองกบคณภาพของเรยงความของนกเรยนมากทสด

ระดบคณภาพ

เกณฑ

ดเยยม มขอมลสนบสนนความคดทนาเสนอจานวนมาก วางลาดบเนอหาไดอยางมเหตผล ทาใหการนาเสนอเนอหามความสมบรณ ใชคา และภาษาทมประสทธภาพ นาสนใจ ตรงกบคนอาน เขยนไดตามหลกการเขยนเรยงความอยางสมาเสมอ

ผาน มขอมลสนบสนนความคดทนาเสนออยางพอเพยง วางลาดบเนอหาไดอยางมเหตผล การนาเสนอเนอหาบกพรองเลกนอย ใชคา และภาษาทมประสทธภาพ ตรงกบคนอาน เขยนไดตามหลกการเขยนเรยงความ

ควรปรบปรง มขอมลสนบสนนความคด แตอาจไมตรงกบประเดนทเขยน วางลาดบเนอหาไดยงไมคอยสมเหตสมผล การนาเสนอเนอหาขาดความ สมบรณ การใชคา และภาษาบกพรองบาง และไมคอยตรงกบคนอาน เขยนไดตามหลกการเขยนเรยงความเลกนอย

ไมผาน มขอมลสนบสนนความคดเพยงเลกนอย ขาดความคงเสนคงวา วางลาดบเนอไมสมพนธกน การใชคา และภาษาบกพรอง และไมคอยตรงกบคนอาน ไมไดเขยนตามหลกการเขยนเรยงความ

 

Page 278: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

250

ตารางท 3 ตวอยางเกณฑการใหคะแนนแบบแยกองคประกอบ (ปรบจาก สมศกด ภวภาดาวรรธน, 2544)

ทกษะการฟง ทกษะการพด ระดบ แฟมสะสมงานมหลกฐานแสดงสงตอไปน ระดบ แฟมสะสมงานมหลกฐานแสดงสงตอไปน 4 เขาใจสงทฟงทกเรอง

จดบนทกสงทฟงครบถวนและมสาระ ปฏบตตามสงทฟงไดถกตอง เขาใจผพดอยางด 3 เขาใจสงทฟงทกเรอง

จดบนทกสงทฟงครบถวนและมสาระ ปฏบตตามสงทฟงไดอยางถกตอง เขาใจผพดพอใช 2 เขาใจสงทฟงบางเรอง

จดบนทกไดครบถวนและมสาระ ปฏบตตามสงทฟงไดบางเรอง เขาใจผพดเพยงเลกนอย 1 เขาใจสงทฟงบางเรอง

จดบนทกไดสาระและไมครบถวน ปฏบตตามสงทฟงไดบางเรอง ไมเขาใจผพด 0 หลกฐานไมสมบรณ

4 ออกเสยงชดเจนและถกตอง พดถกไวยากรณ

ใชคาศพทถกตอง สอความหมายไดครบถวน ทบทวนและปรบปรงขอบกพรองอยาง สมาเสมอ 3 ออกเสยงชดเจนและถกตอง พดถกไวยากรณ

ใชคาศพทถกตอง สอความหมายไดครบถวน ทบทวนและปรบปรงขอบกพรองบางครง

2 ออกเสยงชดเจนและถกตอง พดถกไวยากรณ

ใชคาศพทบางคาไมถกตอง สอความหมายผดพลาดเลกนอย ขาดการทบทวนและปรบปรงขอบกพรอง 1 ออกเสยงชดเจนและถกตอง

พดผดไวยากรณเลกนอย ใชคาศพททไมถกตองบอย สอความหมายในการพดไมชดเจน ขาดการทบทวนและปรบปรงขอบกพรอง 0 หลกฐานไมสมบรณ

Page 279: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

251

ตารางท 3 (ตอ) ทกษะการอาน ทกษะการเขยน

ระดบ แฟมสะสมงานตองมลกษณะดงน ระดบ แฟมสะสมงานตองมลกษณะดงน 4 3 2 1 0

ระบสาระของเรองทอานไดอยางถกตองครบถวน ลาดบเรองทอานไดถกตอง ระบประเดนสาคญของเรองทอานไดถกตอง เขาใจจดมงหมายและเจตคตของผเขยน ระบสาระของเรองทอานไดถกตองครบถวน ลาดบเรองทอานไดถกตอง ระบประเดนสาคญของเรองทอานไดถกตอง เขาใจจดมงหมายและเจตคตของผเขยนไมครบถวน ระบสาระของเรองทอานไดถกตองครบถวน ลาดบเรองทอานไดคอนขางถกตอง ระบประเดนสาคญของเรองทอานไดไมสมบรณ เขาใจจดมงหมายและเจตคตของผเขยนเพยงเลกนอย ระบสาระของเรองทอานไดไมครบถวน ลาดบเรองทอานผดพลาดเลกนอย ระบประเดนสาคญของเรองทอานไมถกตอง ไมเขาใจจดมงหมายและเจตคตของเรอง ผเขยน หลกฐานไมสมบรณ

4 3 2 1 0

มจดประสงคในการเขยนชดเจนและไดเนอหาสาระ รปแบบการเขยนถกตอง จดระบบการเขยนชดเจนงายตอการตดตาม ใชไวยากรณและสากดคาถกตอง พฒนาสานวนเขยนสมาเสมอ มจดประสงคในการเขยนชดเจนและไดเนอหาสาระ รปแบบการเขยนถกตอง จดระบบการเขยนชดเจนงายตอการตดตาม ใชไวยากรณและสะกดคาถกตอง พฒนาสานวนเขยนบางเลกนอย มจดประสงคในการเขยนชดเจนและคอนขางไดเนอหาสาระ รปแบบการเขยนถกตอง จดระบบการเขยนชดเจนงายตอการตดตาม ใชไวยากรณและสะกดคาผดพลาดเลกนอย ขาดการพฒนาสานวนเขยน ขาดจดประสงคในการเขยนและเนอหาสาระ รปแบบการเขยนไมถกตอง จดระบบการเขยนไมชดเจนยากตอการตดตาม ใชไวยากรณและคาผดพลาดมาก ขาดการพฒนาสานวนเขยน หลกฐานไมสมบรณ

7.4 การสรางเกณฑการใหคะแนนแบบรบรก กระบวนการสรางเกณฑการใหคะแนนแบบรบรก ทงแบบองครวมและแบบแยกองคประกอบม

แนวทางทใกลเคยงกน แตมรายละเอยดบางประการตางกนเลกนอยดงน 7.4.1กระบวนการสรางเกณฑการใหคะแนนแบบองครวม (holistic scoring rubric) การสราง

เกณฑการใหคะแนนแบบองครวม ประกอบดวยขนตอนหลก ดงน ขนตอนท 1 กาหนดสงทตองการประเมน ผลการเรยนร หรอจดประสงคการเรยนรทคาดหวง ใน

ขนตอนนผประเมนตองกาหนดวาสงทสาคญและจาเปนตองประเมนตามจดประสงคหรอผลการเรยนรทกาหนดไวคออะไร การประเมนนน เนนทกระบวนการปฏบต หรอผลการปฏบต หรอทงกระบวนการปฏบตงานและผลการปฏบตงาน

ขนตอนท 2กาหนดจานวนระดบคะแนนหรอระดบคณภาพของลกษณะการปฏบตหรอผลการปฏบตในแตละมตหรอองคประกอบทประเมน ซงสามารถกาหนดระดบคะแนนในลกษณะเชงปรมาณหรอคณภาพกได ตวอยางเชน ในเชงปรมาณอาจกาหนดเปนระดบคะแนน 4 3 2 และ 1 ตามลาดบ สวนในเชงคณภาพ อาจกาหนดเปนระดบ ดมาก ด พอใช และ ปรบปรง ตามลาดบ โดยทวไปในการประเมนทกษะการปฏบตมกจะกาหนดใหจานวนระดบคะแนนหรอระดบคณภาพของลกษณะการปฏบตหรอผลการปฏบตมจานวน 4-6 ระดบ (Johnson, Penny, & Gordon, 2009)

Page 280: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

252

ขนตอนท 3กาหนดคาอธบายลกษณะการปฏบตหรอผลการปฏบตของเกณฑแตละระดบ หากเปนไปไดควรจดหาหรอคดเลอกตวอยางการปฏบตงานหรอผลการปฏบตทมลกษณะครอบคลมองคประกอบหรอมตท ตองการประเมน ท งตวอยางการปฏบตงานหรอผลงานทมคณภาพอยในระดบสง กลาง และตา ระดบคณภาพละ 3 ตวอยางขนไป คาอธบายลกษณะการปฏบตงานหรอผลงานในเกณฑ แตละระดบอาจมลกษณะเปนคาอธบายในเชงปรมาณหรอเชงคณภาพ หรอผสมผสานคาอธบายเชงปรมาณและคณภาพเขาดวยกนกได ทงนขนอยกบธรรมชาตของการปฏบตหรอผลงานทไดจากทกษะนนๆ เพอใหเกณฑการใหคะแนนไมซบซอนจนเกดความไมสะดวกในการนาไปใช

ขนตอนท 4ควรนารางเกณฑการใหคะแนนทพฒนาขนไปพจารณารวมกนกบนกเรยน เพอใหไดขอมลยอนกลบจากนกเรยนเกยวกบความเขาใจของนกเรยนทมตอรางเกณฑการใหคะแนนทพฒนาขน เนองจากความเขาใจของนกเรยนเกยวกบเกณฑการใหคะแนนและสงทนกเรยนจะไดรบการประเมนเปนสงทสาคญในการนาเกณฑการใหคะแนนไปใช ขนตอนนยงเปนประโยชนตอนกเรยนดวย เนองจากการพจารณาเกณฑการใหคะแนนจะชวยใหนกเรยนสามารถวเคราะหจดเดนและจดดอยของการปฏบตงานหรอผลงานในดานทกษะการปฏบตของตนเองไดดยงขน

ขนตอนท 5นาขอมลยอนกลบทไดจากนกเรยนไปพจารณา และปรบรางเกณฑการใหคะแนนกอนนาไปใชจรง

7.4.2 กระบวนการสรางเกณฑการใหคะแนนแบบแยกองคประกอบ (analytic scoring rubric)การสรางเกณฑการใหคะแนนแบบแยกองคประกอบสาหรบประเมนทกษะการปฏบตมหลกการโดยทวไปเหมอนกบการสรางเกณฑการใหคะแนนแบบองครวม แตมรายละเอยดเพมเตมขนมากกวาเกณฑการใหคะแนนแบบองครวมในสวนทเปนมตหรอองคประกอบทจะประเมนในทกษะนนๆ การสรางเกณฑการใหคะแนนแบบแยกองคประกอบสาหรบประเมนประกอบดวยขนตอนหลก ดงน

ขนตอนท 1กาหนดสงทตองการประเมน ผลการเรยนร หรอจดประสงคการเรยนรทคาดหวงในขนตอนน ผประเมนตองกาหนดวาสงทสาคญและจาเปนตองประเมนตามจดประสงคหรอผลการเรยนรทกาหนดไวคออะไร การประเมนทกษะนน เนนทกระบวนการปฏบตงาน หรอผลการปฏบตงาน หรอทงกระบวนการปฏบตงานและผลการปฏบตงาน

ขนตอนท 2 กาหนดมตหรอองคประกอบสาคญของสงทจะประเมนซงอาจเปนกระบวนการปฏบต หรอผลการปฏบต ในการประเมนทเนนกระบวนการปฏบตงาน อาจกาหนดมตหรอองคประกอบทประเมน เชน ความถกตองในการปฏบตหรอแสดงทกษะนน ความคลองแคลวในการปฏบต สวนในการประเมนทเนนผลการปฏบตงาน อาจกาหนดมตหรอองคประกอบทประเมน เชน ความถกตองของผลการปฏบต จานวนครง ระยะทาง เวลา ในการปฏบตงานนนๆ ทงน ในทกษะทแตกตางกน มตหรอองคประกอบทเหมาะสมในการวดกอาจจะมความแตกตางกนไปได

ขนตอนท 3กาหนดจานวนระดบคะแนนหรอระดบคณภาพของลกษณะการปฏบตหรอผลการปฏบตในแตละมตหรอองคประกอบทประเมน ซงสามารถกาหนดระดบคะแนนในลกษณะเชงปรมาณหรอคณภาพกได ตวอยางเชน ในเชงปรมาณอาจกาหนดเปนระดบคะแนน 4 3 2 และ 1 ตามลาดบ สวนในเชงคณภาพ อาจกาหนดเปนระดบ ดมาก ด พอใช และ ปรบปรง ตามลาดบ โดยทวไปในการประเมนทกษะการปฏบตมกจะกาหนดใหจานวนระดบคะแนนหรอระดบคณภาพของลกษณะการปฏบตหรอผลการปฏบตมจานวน 4-6 ระดบ (Johnson, Penny, & Gordon, 2009)

Page 281: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

253

ขนตอนท 4กาหนดคาอธบายลกษณะการปฏบตหรอผลการปฏบตของเกณฑแตละระดบ หากเปนไปได ควรจดหาหรอคดเลอกตวอยางการปฏบตงานหรอผลการปฏบตทมลกษณะครอบคลมองคประกอบหรอมตทตองการประเมนทงตวอยางการปฏบตงานหรอผลงานทมคณภาพอยในระดบสง กลาง และตา ระดบคณภาพละ3 ตวอยางขนไป คาอธบายลกษณะการปฏบตงานหรอผลงานในเกณฑแตละระดบอาจมลกษณะเปนคาอธบายในเชงปรมาณหรอเชงคณภาพ หรอผสมผสานคาอธบายเชงปรมาณและคณภาพเขาดวยกนกได ทงนขนอยกบธรรมชาตของการปฏบตหรอผลงานทไดจากทกษะนนๆ เพอใหเกณฑการใหคะแนนไมซบซอนจนเกดความไมสะดวกในการนาไปใช เกณฑการใหคะแนนแบบแยกองคประกอบไมควรพฒนาเกณฑทมมากกวา 6 องคประกอบ หรอ 6 มต

ขนตอนท 5ในบรบทหองเรยน ควรนารางเกณฑการใหคะแนนทพฒนาขนไปพจารณารวมกนกบนกเรยน เพอใหไดขอมลยอนกลบจากนกเรยนเกยวกบความเขาใจของนกเรยนทมตอรางเกณฑการใหคะแนนทพฒนาขน เนองจากความเขาใจของนกเรยนเกยวกบเกณฑการใหคะแนนและสงท นกเรยนจะไดรบ การประเมนเปนสงทสาคญในการนาเกณฑการใหคะแนนไปใช ขนตอนนยงเปนประโยชนตอนกเรยนดวย เนองจากการพจารณาเกณฑการใหคะแนนจะชวยใหนกเรยนสามารถวเคราะหจดเดนและจดดอยของการปฏบตงานหรอผลงานในดานทกษะการปฏบตของตนเองไดดยงขน

ขนตอนท 6นาขอมลยอนกลบทไดจากนกเรยนในขอ 5 ไปพจารณา และปรบรางเกณฑการใหคะแนนกอนนาไปใชจรง

ในการสรางเกณฑการใหคะแนนแบบองครวมและเกณฑการใหคะแนนแบบแยกองคประกอบนนตองคานงถงภาษาทใชใหเหมาะสมกบระดบอายของผรบการประเมนหรอนกเรยน รวมถงตองมความชดเจน กอใหเกดความเขาใจทตรงกนระหวางผเกยวของ ไดแก นกเรยน คร และผปกครอง นอกจากนน คาอธบาย เกณฑการใหคะแนนในแตละระดบของเกณฑการใหคะแนนควรมลกษณะลดหลนกน ซงบงชถงแนวทางทนกเรยนจะสามารถพฒนาทกษะการปฏบตนนๆ ได (Nitko, 2004) นอกจากน เกณฑการใหคะแนนควรจะสามารถใชในการประเมนเปนชวงเวลาหรอประเมนอยางตอเนองได กลาวคอ สามารถใชในการประเมนความกาวหนาหรอพฒนาการของทกษะการปฏบตตางๆ ไดเปนชวงยาว (Relearning by Design Inc., 2000; สมศกด ภวภาดาวรรธน, 2544)

ครผใชเกณฑการใหคะแนนควรอธบายใหนกเรยนเขาใจเกยวกบความสมพนธระหวางคณภาพของการปฏบตงานหรอลกษณะของผลการปฏบตงานกบระดบผลการประเมนในเกณฑการใหคะแนนทนาไปใช กลาวคอ ครควรยกตวอยางผลงานทมลกษณะเปนไปตามเกณฑแตละระดบ แลวอธบายวาเหตใดผลงานแตละชนหรอตวอยางการปฏบตงานนนๆ จงเปนไปตามเกณฑการใหคะแนนในแตละระดบ นอกจากนน เพอใหนกเรยนใชเกณฑการใหคะแนนทพฒนาขนอยางเทยงตรง ครควรเปดโอกาสใหนกเรยนทดลองใหคะแนนตวอยางการปฏบตงานหรอผลงานโดยใชเกณฑการใหคะแนนทพฒนาขนดวย สงทตองคานงถงอกประการหนงในการนาเกณฑไปใช คอ ครควรกาหนดงานทมความเหมาะสมกบความสามารถของนกเรยนในแตละชวงอาย ซงอาจพจารณาจากพฒนาการในแตละวย รวมถงจดมงหมายการเรยนรตามหลกสตร เพอปองกนความคลาดเคลอนในการใหคะแนน

Page 282: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

254

ประเดนสาหรบการแลกเปลยนเรยนรระหวางคร เกยวกบการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน

1. สภาพการใชแฟมสะสมงานในปจจบนในภาพรวม

1.1 ลกษณะการจดการเรยนการสอนทใชแฟมสะสมงานในการประเมนการเรยนรของนกเรยน 1.2 สงทแฟมสะสมงานมงประเมนนกเรยน 1.3 ขนตอนทดาเนนการในปจจบนในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน 1.4 ผเกยวของกบกระบวนการจดทาแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน

2. การดาเนนการในขนตอนตางๆ ของกระบวนการจดทาแฟมสะสมงาน

2.1 สภาพการดาเนนการในขนตอนการวางแผนการจดทาแฟมสะสมงาน 2.2 สภาพการดาเนนการในขนตอนการเกบรวบรวมผลงาน 2.3 สภาพการดาเนนการในขนตอนการคดเลอกและสะทอนความรสกตอผลงาน 2.4 สภาพการดาเนนการในขนตอนการปรบปรงแกไขและประเมนผลงาน 2.5 สภาพการดาเนนการในขนตอนอนๆ (ถาม)

3. ปญหาในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน (ถาม)

3.1 ปญหาการดาเนนการในขนตอนการวางแผนการจดทาแฟมสะสมงาน 3.2 ปญหาการดาเนนการในขนตอนการเกบรวบรวมผลงาน 3.3 ปญหาการดาเนนการในขนตอนการคดเลอกและสะทอนความรสกตอผลงาน 3.4 ปญหาการดาเนนการในขนตอนการปรบปรงแกไขและประเมนผลงาน 3.5 ปญหาการการดาเนนการในขนตอนอนๆ (ถาม)

4. แนวทางการแกไขปญหาท เกดขนในขนตอนตางๆ ของกระบวนการจดทาแฟมสะสมงานเพอ

ประเมนผลการเรยนรของนกเรยน (ถาม) 4.1 แนวทางการแกไขปญหาในขนตอนการวางแผนการจดทาแฟมสะสมงาน 4.2 แนวทางการแกไขปญหาในขนตอนการเกบรวบรวมผลงาน 4.3 แนวทางการแกไขปญหาในขนตอนการคดเลอกและสะทอนความรสกตอผลงาน 4.4 แนวทางการแกไขปญหาในขนตอนการปรบปรงแกไขและประเมนผลงาน 4.5 แนวทางการแกไขปญหาในขนตอนอนๆ (ถาม)

เอกสารหมายเลข 5

Page 283: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

255

แบบบนทกแผนการดาเนนการในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน

ชอ-นามสกล.........................................................................................................................................................

กลมสาระการเรยนรทสอน...................................................... ระดบชนทสอน....................................................

1. แผนการดาเนนการในขนตอนการวางแผนการจดทาแฟมสะสมงาน 1.1 จดมงหมายของแฟมสะสมงาน .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... 1.2 รายวชาทตองการประเมนโดยใชแฟมสะสมงาน ....................................................................................... 1.3 ระยะเวลา ............................ ภาคเรยน 1.4 แผนการพฒนาจานวนชนงานหรอหลกฐานสะทอนการเรยนรของนกเรยนในแตละสปดาห .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... 1.5 เกณฑการประเมนผลงานในแฟมสะสมงาน (แทรกเปนภาคผนวก) .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... ..........................................................................................................................................................................

เอกสารหมายเลข 6

Page 284: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

256

2. แผนการดาเนนการในขนตอนการเกบรวบรวมผลงาน วสดอปกรณทใชเกบรวบรวมผลงาน................................................................................................................. การกระตนใหนกเรยนเกบรวบรวมผลงานในแฟมสะสมงาน............................................................................. .......................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... 3. แผนการดาเนนการในขนตอนการคดเลอกและสะทอนความรสกตอผลงาน ความถของการคดเลอกผลงาน......................................................................................................................... การสะทอนความรสก/สะทอนคดตอผลงานในแฟมสะสมงาน ใหนกเรยนเขยนสะทอนความรสก/สะทอนคดเอง กาหนดคาถามนาใหนกเรยนในการสะทอนความรสก/สะทอนคด โดยมคาถามดงน …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………...……………………………………………….………………………………………………………………………………………………………..……………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………...……………………………………………….………………………………………………………………………………………………………..……………… 4. แผนการดาเนนการในขนตอนการปรบปรงแกไขและประเมนผลงาน ความถของการปรบปรงและประเมนผลงานในแฟมสะสมงาน......................................................................... ผประเมนผลงานในแฟมสะสมงาน................................................................................................................... ระยะเวลาในการปรบปรงแกไขผลงาน.............................................................................................................

Page 285: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

257

แบบสรปการปรบเปลยนมโนทศนทคลาดเคลอนและการปฏบตในการใชแฟมสะสมงาน

เพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน ชอ-นามสกล.........................................................................................................................................................

กลมสาระการเรยนรทสอน...................................................... ระดบชนทสอน....................................................

คาชแจง โปรดทาเครองหมาย “” ในชองทตรงกบลกษณะการปรบเปลยนมโนทศนดานหลกการและการปรบเปลยนการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน 1. การปรบเปลยนมโนทศนดานหลกการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน

มโนทศนทม กอนพฒนา

มโนทศนทม หลงพฒนา

สรป ผลการปรบเปลยน

มโนทศนทถกตอง มโนทศนทถกตอง ถกตองคงเดม ......................

มโนทศนทถกตอง มโนทศนทคลาดเคลอน ถดถอย ......................

มโนทศนทคลาดเคลอน มโนทศนทถกตอง มพฒนาการ ......................

มโนทศนทคลาดเคลอน มโนทศนทคลาดเคลอน คลาดเคลอนคงเดม ......................

2. การปรบเปลยนการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยน

การปฏบต กอนพฒนา

การปฏบต หลงพฒนา

สรป ผลการปรบเปลยน

สง สง คงเดมในระดบสง ...................... สง กลาง ถดถอยเลกนอย ...................... สง ตา ถดถอยมาก ......................

กลาง สง มพฒนาการเลกนอย ...................... กลาง กลาง คงเดมในระดบกลาง ...................... กลาง ตา ถดถอยเลกนอย ...................... ตา สง มพฒนาการมาก ...................... ตา กลาง มพฒนาการเลกนอย ...................... ตา ตา คงเดมในระดบตา ......................

เอกสารหมายเลข 7

Page 286: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

258

3. สรปผลรวมมโนทศนดานหลกการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนและการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนกอนการพฒนา

มโนทศน การปฏบต การแปลผลรวม ผลทไดกอนการพฒนา

มโนทศนทถกตอง สง มมโนทศนทถกตองและมการปฏบตในระดบสง

....................................

มโนทศนทถกตอง ปานกลาง มมโนทศนทถกตองและมการปฏบตในระดบปานกลาง

....................................

มโนทศนทถกตอง ตา มมโนทศนทถกตองแตมการปฏบตในระดบตา

....................................

มโนทศนทคลาดเคลอน สง มมโนทศนทคลาดเคลอนแตมการปฏบตในระดบสง

....................................

มโนทศนทคลาดเคลอน ปานกลาง มมโนทศนทคลาดเคลอนแตมการปฏบตในระดบปานกลาง

....................................

มโนทศนทคลาดเคลอน ตา มมโนทศนทคลาดเคลอนและมการปฏบตในระดบตา

....................................

4. สรปผลรวมมโนทศนดานหลกการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนและการปฏบตในการใชแฟมสะสมงานเพอประเมนผลการเรยนรของนกเรยนหลงการพฒนา

มโนทศน การปฏบต การแปลผลรวม ผลทไดหลงการพฒนา มโนทศนทถกตอง สง มมโนทศนทถกตองและ

มการปฏบตในระดบสง ....................................

มโนทศนทถกตอง ปานกลาง มมโนทศนทถกตองและมการปฏบตในระดบปานกลาง

....................................

มโนทศนทถกตอง ตา มมโนทศนทถกตองแตมการปฏบตในระดบตา

....................................

มโนทศนทคลาดเคลอน สง มมโนทศนทคลาดเคลอนแตมการปฏบตในระดบสง

....................................

มโนทศนทคลาดเคลอน ปานกลาง มมโนทศนทคลาดเคลอนแตมการปฏบตในระดบปานกลาง

....................................

มโนทศนทคลาดเคลอน ตา มมโนทศนทคลาดเคลอนและมการปฏบตในระดบตา

....................................

จากขอ 4 และ ขอ 5 รปแบบการปรบเปลยนมโนทศนเปนแบบ ปรบเปลยน ไมปรบเปลยน

Page 287: โดย กมลวรรณ ตังธนกานนท์...แฟ มสะสมงานเพ อประเม นผลการเร ยนรของน ยนประถมศ

259  

 

ผวจย รองศาสตราจารย ดร.กมลวรรณ ตงธนกานนท ภาควชาวจยและจตวทยาการศกษา คณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย