Saravit eMagazine 10/2557

12
Cover Story ติดต่อกองบรรณาธิการ โทรศัพท์ 0 2564 7000 ต่อ 71185-6 อีเมล [email protected] ที่ปรึกษา ทวีศักดิ์ กออนันตกูล บรรณาธิการผู้พิมพ์ผู้โฆษณา กฤษฎ์ชัย สมสมาน บรรณาธิการอำนวยการ นำชัย ชีววิวรรธน์ บรรณาธิการบริหาร จุมพล เหมะคีรินทร์ กองบรรณาธิการ ปริทัศน์ เทียนทอง, วัชราภรณ์ สนทนา, ศศิธร เทศน์อรรถภาคย์, รักฉัตร เวทีวุฒาจารย์, กิตติมา ไกรพีรพรรณ บรรณาธิการศิลปกรรม ลัญจนา นิตยพัฒน์ ศิลปกรรม เกิดศิริ ขันติกิตติกุล, ฉัตรทิพย์ สุริยะ ผู้ผลิต ฝ่ายสื่อวิทยาศาสตร์ สำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ (สวทช.) กระทรวงวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี 111 อุทยานวิทยาศาสตร์ประเทศไทย ถนนพหลโยธิน ต.คลองหนึ่ง อ.คลองหลวง จ.ปทุมธานี 12120 โทรศัพท์ 0 2564 7000 ต่อ 71185-6 โทรสาร 0 2564 7016 เว็บไซตhttp://www.nstda.or.th/sci2pub/ ISSN 2286-9298 ‹ÍÂâÅ¡¢ŒÍÁÙÅ¢‹ÒÇÊÒÃÇÔ·ÂÒÈÒʵÃà¾×èͤس ฉบับที10, มกราคม 2557 ส่งความสุขถึงผู ้อ่านสาระวิทย์ทุกท่าน จุมพล เหมะครีรินทร์ บรรณาธิการบริหาร รักฉัตร เวทีวุฒาจารย์ ทึ ่ง ซึ ้ง รั ่ว กับครอบครัวสัตว์โลก (ตอนที่ 2) ตามไปดูคู่ชีวิตสัตว์โลกในรูปแบบต่างๆ กัน... ฉบับนี้ พบกับครอบครัวใหญ่ที่ไม่มีวันเหงาของโลมา ตามด้วยฮาเร็มแห่งรักของครอบครัวสิงโต และความน่าทึ่งในการอั้นการคลอดลูกของจิงโจ้แดง ครอบครัวใหญ่ไปไหนไปกัน ครอบครัวลักษณะนี้อาจเทียบเคียงได้กับ “ครอบครัวขยาย” ในสังคม คนเรา ซึ่งเดิมอาจมีแค่พ่อ แม่ ลูก พอลูกแต่งงานก็ยังอาศัยอยู่ร่วมกัน แล้วอาจมี ปู่ ย่า ตา ยาย ลุง ป้า น้า อา รวมอยู่ในครอบครัวด้วย เรื่องเด ่น สวัสดีปีใหม่ครับ ผู้อ่านสาระวิทย์ทุกท่าน สาระวิทย์ฉบับนี้เราคลอดหลังปีใหม่ และเป็นการต้อนรับกับข่าวดีที่คนไทย ได้ลุ ้นกับการได้ยลโฉมเจ้าแพนด้าน้อย ลูกของหลินฮุ ่ย น้องของหลินปิง เพราะ หลินฮุ่ยมีสัญญาณบ่งบอกถึงการตั้งท้องอย่างชัดเจน ทั้งจากการวัดระดับของ ฮอร์โมนที่บ่งบอกถึงการตั้งท้อง และการตรวจด้วยเครื่องอัลตราซาวด์ พบสิ่ง ที่เหมือนตัวอ่อนแพนด้าด้วย แต่ล่าสุด (ขณะที่ผมเขียนต้นฉบับอยู่นี้) จากการ ตรวจอีกครั ้งด้วยเครื ่องอัลตราซาวด์ระบบสามมิติ ก็พบตัวอ่อนชัดเจน แต่ยัง ไม่มีสัญญาณชีพ ทีมสัตวแพทย์ชี้โอกาสยัง 50:50 ครับ คือตัวอ่อนอาจจะยัง พัฒนาไม่ถึงที่สุด หรือการตั้งท้องล้มเหลว เราคงต้องลุ้นกันต่อไปครับ และในโอกาสปีใหม่น้ ในนามของทีมงานสาระวิทย์ ก็ขอส่งรูป ส.ค.ส. และขอพรให้ผู้อ่านทุกท่านประสบแต่ความสุขตลอดไปครับ “ขอพลังจงอยู่กับผู้อ่านสาระวิทย์ทุกท่าน” เรื่องจากปก : ทึ่ง ซึ้ง รั่ว กับครอบครัวสัตว์โลก (ตอน 2) หน้าต่างข่าว วิทย์-เทคโนฯ โลก : ยาน “ฉางเอ๋อ-3” ของจีน ลงจอดบนดวงจันทร์เป็นผลสำเร็จ ระเบียงข่าว วิทย์-เทคโนฯ ไทย : ไทยส่งสองนักวิจัยหญิงร่วมสำรวจ ขั้วโลกใต้กับจีน ชาวไทยรอลุ้น แพนด้าน้อยน้องหลินปิง ความเชื่อกับวิทยาศาสตร์ : ความเชื่อเกี่ยวกับต้นตะเคียนยักษ์

description

สาระวิทย์ เพิ่มทางเลือกแก่เยาวชน และประชาชนทั่วไปที่สนใจข้อมูลข่าวสารด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี นำเสนอในรูปแบบนิตยสารอิเล็กทรอนิกส์ (eMagazine) โดยฝ่ายสื่อวิทยาศาสตร์ สวทช. สาระวิทย์ฉบับที่ 10/2557 นำเสนอเนื้อหาน่าสนใจ ดังนี้ เรื่องจากปก : ทึ่ง ซึ้ง รั่ว กับครอบครัวสัตว์โลก (ตอน 2) หน้าต่างข่าว วิทย์-เทคโนฯ โลก : ยาน "ฉางเอ๋อ-3" ของจีน ลงจอดบนดวงจันทร์เป็นผลสำเร็จ ระเบียงข่าว วิทย์-เทคโนฯ ไทย : ไทยส่งสองนักวิจัยหญิงร่วมสำรวจขั้วโลกใต้กับจีน และชาวไทยรอลุ้น แพนด้าน้อยน้องหลินปิง ความเชื่อกับวิทยาศาสตร์ : ความเชื่อเกี่ยวกับต้นตะเคียนยักษ์

Transcript of Saravit eMagazine 10/2557

1มกราคม 2557 สาระวทย สวทช.

Cover Story

ตดตอกองบรรณาธการโทรศพท 0 2564 7000 ตอ 71185-6 อเมล [email protected]

ทปรกษา ทวศกด กออนนตกลบรรณาธการผพมพผโฆษณา กฤษฎชย สมสมาน บรรณาธการอำนวยการ นำชย ชวววรรธน บรรณาธการบรหาร จมพล เหมะครนทร กองบรรณาธการ ปรทศน เทยนทอง, วชราภรณ สนทนา, ศศธร เทศนอรรถภาคย, รกฉตร เวทวฒาจารย, กตตมา ไกรพรพรรณ บรรณาธการศลปกรรม ลญจนา นตยพฒน ศลปกรรม เกดศร ขนตกตตกล, ฉตรทพย สรยะ

ผผลตฝายสอวทยาศาสตร สำนกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต (สวทช.)กระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย111 อทยานวทยาศาสตรประเทศไทย ถนนพหลโยธน ต.คลองหนง อ.คลองหลวง จ.ปทมธาน 12120โทรศพท 0 2564 7000 ตอ 71185-6 โทรสาร 0 2564 7016 เวบไซต http://www.nstda.or.th/sci2pub/

ISSN 2286-9298

‹ÍÂâÅ¡¢ŒÍÁÙÅ¢‹ÒÇÊÒÃÇÔ·ÂÒÈÒʵÃ�à¾×èͤسฉบบท 10, มกราคม 2557

สงความสขถงผอานสาระวทยทกทาน

จมพล เหมะครรนทรบรรณาธการบรหาร

รกฉตร เวทวฒาจารย

ทง ซง รว กบครอบครวสตวโลก(ตอนท 2)ตามไปดคชวตสตวโลกในรปแบบตางๆ กน... ฉบบน พบกบครอบครวใหญทไมมวนเหงาของโลมา ตามดวยฮาเรมแหงรกของครอบครวสงโต และความนาทงในการอนการคลอดลกของจงโจแดง

ครอบครวใหญไปไหนไปกน ครอบครวลกษณะนอาจเทยบเคยงไดกบ “ครอบครวขยาย” ในสงคม คนเรา ซงเดมอาจมแคพอ แม ลก พอลกแตงงานกยงอาศยอยรวมกน แลวอาจม ป ยา ตา ยาย ลง ปา นา อา รวมอยในครอบครวดวย

เร องเดนสวสดปใหมครบ ผอานสาระวทยทกทาน

สาระวทยฉบบนเราคลอดหลงปใหม และเปนการตอนรบกบขาวดทคนไทย ไดลนกบการไดยลโฉมเจาแพนดานอย ลกของหลนฮย นองของหลนปง เพราะ หลนฮยมสญญาณบงบอกถงการตงทองอยางชดเจน ทงจากการวดระดบของ ฮอรโมนทบงบอกถงการตงทอง และการตรวจดวยเครองอลตราซาวด พบสง ทเหมอนตวออนแพนดาดวย แตลาสด (ขณะทผมเขยนตนฉบบอยน) จากการ ตรวจอกครงดวยเครองอลตราซาวดระบบสามมต กพบตวออนชดเจน แตยง ไมมสญญาณชพ ทมสตวแพทยชโอกาสยง 50:50 ครบ คอตวออนอาจจะยง พฒนาไมถงทสด หรอการตงทองลมเหลว เราคงตองลนกนตอไปครบ

และในโอกาสปใหมน ในนามของทมงานสาระวทย กขอสงรป ส.ค.ส. และขอพรใหผอานทกทานประสบแตความสขตลอดไปครบ

“ขอพลงจงอยกบผอานสาระวทยทกทาน”

เรองจากปก :ทง ซง รว กบครอบครวสตวโลก (ตอน 2)

หนาตางขาว วทย-เทคโนฯ โลก :ยาน “ฉางเออ-3” ของจน

ลงจอดบนดวงจนทรเปนผลสำเรจ

ระเบยงขาว วทย-เทคโนฯ ไทย :• ไทยสงสองนกวจยหญงรวมสำรวจ ขวโลกใตกบจน• ชาวไทยรอลน แพนดานอยนองหลนปง

ความเชอกบวทยาศาสตร : ความเชอเกยวกบตนตะเคยนยกษ

2 สาระวทย สวทช. มกราคม 2557สาระวทย สวทช.2 มกราคม 2557

ครอบครวโลมาปากขวด

ฮาเรมของสงโตหนม

ฮาเรมแหงรก จาวปาอยางสงโต ใชชวตอยรวมกนเปนครอบครว แตกตางจากสตวอน ในตระกลเสอและแมว ในครอบครวสงโตมกจะมสงโตตวผแคหนงถงสองตว ทเหลอ เปนตวเมยและลกๆ โดยหนาทเตรยมอาหารเปนของสงโตตวเมย ถามนลาเหยอ ขนาดใหญได นางสงโตจะลากเหยอมาแบงปนกบตวอนๆ ในครอบครว ในยามท ทองแกใกลคลอด แมสงโตจะออกจากฝงไปชวงเวลาสนๆ เพอหาทสงบและมดชด

ในการคลอดลก หลงจากผานไป 3 เดอนแมสงโตจะพาลกนอยกลบมาบาน ถงตอนน สงโตตวเมยตวอนๆ กจะมาชวยกนเลยงดลกสงโตโดยไมเกยงงอนวาเปนลกใคร แมวา สงโตตวผไมมสวนรวมในการเลยงดลกโดยตรง แตพวกมนมหนาทแบบแมนๆ คอ ลาดตระเวน สอดสอง ปองกนอนตรายใหกบลกๆ และฝงอยางเขมแขงตลอดเวลา

ตวอยางของสตวทมครอบครวลกษณะแบบนคอ “โลมา” ขเหงา มนชอบ เขาสงคม ชอบมปฏสมพนธ ดงนนเราจงเหนพวกมนอยรวมกนเปนครอบครวใหญบาง เลกบาง... ลกษณะการอยกนเปนกลมกอนเชนน ตามภาษาโลมาเรยกวา pod ซงม ขนาดและประเภทสมาชกในครอบครวแตกตางกนไปหลายรปแบบ เอาแนเอานอน ไมได แลวแตวาเปนโลมาชนดไหน บางครงอาจเหนโลมาหลายเจเนอเรชนอาศยอย รวมกน ชวยดแล อบรมสงสอนกน มลกนอยวายคลอเคลยไปกบแม โดยมพอ พ ป ยา ตา ยาย ลง ปา นา อา คอยดแลอยหางๆ บางครอบครวอาจมเฉพาะแมกบลกนอย

เพราะโลมาตวผจะออกแนวเพลยบอยรกสนก มกจะชงออกจากกลมไปเจาะแจะ สาวบานอน หรอไมกตดเพอน ไปไหนไปกนกบเพอนโลมาตวผตลอดเวลา

ในบางพนททมอาหารอดมสมบรณ เราจะพบครอบครวโลมาหลายครอบครว อาศยอยรวมกน ซงจำนวนประชากรอาจหนาแนนถงพนตว และในบางสถานการณ เชน ระหวางลาเหยอ หรอมฉลามบกประชด โลมาหลายครอบครวจะมารวมกวนเปน super pod ยกพวกไปปฏบตภารกจดวยกน เมอสำเรจลลวงแลว กจะแยกยาย กลบไปบานใครบานมน

3มกราคม 2557 สาระวทย สวทช.

แหลงทมาhttp://animal.discovery.com/fansites/mostextreme/mostextreme.htmlhttp://arkive.orghttp://animals.nationalgeographic.com/animals/

ขอขอบคณ ดร.ประทป ดวงแค และ ดร.ยอดชาย ชวยเงน สำหรบขอมลและชวย ตรวจสอบความถกตองทางวชาการ

จงโจแดงแหงออสเตรเลย พวกมนอาศยอยรวมกนเปนกลมเชนกน เฉลยประมาณ 10 ตว โดย ในกลมนนมตวผจาฝง บรรดาภรรยา และลกเดกเลกแดง บางครอบครวอาจมตวผ ลกกระจอกอกตวสองตว ในบางพนท อาจพบจงโจแดงหลายครอบครวอาศยอยในพนทเดยวกนถงพนตว จงโจแดงพรอมผสมพนธตลอดทงป ไมเปนตามฤดกาล เหมอนสตวบางชนด ตวผตองคอยสงเกตดความพรอมของตวเมยในฮาเรมเอาเอง

แมจงโจแดงถอเปนสงมหศจรรยอยางหนง มนสามารถตงทองทกวน ยกเวน วนทคลอดลก นนแปลวาอะไร?

หลงจากคลอดลกแลว ลกจงโจแรกเกดจะไตเขาไปในกระเปาหนาทองของ แมเพอดดนม และในขณะนน แมจงโจแดงสามารถตกไขและพรอมผสมพนธใหม ไดเลย หากมการปมลกเกดขน แมจงโจจะใชเวลาตงทองประมาณหนงเดอน ซงหาก ลกตวแรกยงไมทนโต แลวอกตวคลอดออกมา คงถกเหยยบตายในกระเปาหนาทอง เปนแน แตนาทงทแมจงโจแดงมวธการจดการกบปญหานโดยมนสามารถฟรซหรอ พกตวออนในครรภไวกอน เพอรอใหลกตวแรกโตและออกมาใชชวตอยนอกกระเปา ไดอยางสมบรณ จากนนจงคอยคลอดตวตอไป ซงกนเวลาประมาณ 6-8 เดอน แลวพอคลอดนองสองออกมา กอาจมนองสามแชแขงรอคลอดอยในครรภดวยกได

สำหรบอาหารการกนกไมใชปญหาอกเชนกน เพราะแมจงโจแดงมนม 4 เตา และสามารถผลตนมสองชนด ทเหมาะกบลกนอยทงสองวยไดดวย

เรองราวของครอบครวชวตสตวโลกสองตอนทสาระวทยไดนำเสนอไปน เปนเพยงเรองราวสวนหนงเทานน ยงมอกหลายครอบครว หลายเรองราว ทชวนให ทง ซง รว ซงเราจะไดหาโอกาสนำมาเสนอตอไปคะ

แม-ลก จงโจแดงworldzootoday.com

3มกราคม 2557 สาระวทย สวทช.

Sci Infographicกองบรรณาธการ

4 สาระวทย สวทช. มกราคม 2557

ความเชอกบ

วทยาศาสตร

จ มพล เหมะค ร นทร

เรองราวหรอเหตการณทเกยวกบการพบพชแปลก สตวแปลก วตถประหลาด หรอปรากฏการณอนนาพศวงทงหลาย แลวผคนพากนไปกราบไหวเพอขอ โชคลาภ มกจะปรากฏเปนขาวอยเนองๆ อยางตอเนองในสงคมไทย และมโอกาสทจะเกดขนไดอกในอนาคต ดงนน เพอใหคลายความสงสยของปมปรศนา ในเรองแปลกดงกลาว อกทงยงเปนการใหขอมล ความรทถกตอง และวธคดทเปนวทยาศาสตรแกประชาชน....คอลมน ความเชอกบวทยาศาสตร จงได รวบรวมเรองราวแปลกทเคยเปนขาว พรอมทงคำอธบายจากนกวทยาศาสตร นกวจย หรอผเชยวชาญในสาขาทเกยวของมานำเสนอผอานทกทาน

www.nstdachanne

l.tv

ʶҹÕáË‹§¤ÇÒÁÃ

ÙŒ »ÃеÙÊÙ‹¤ÇÒÁ¤Ô´

www.nstdachanne

l.tv

ʶҹÕáË‹§¤ÇÒÁÃ

ÙŒ »ÃеÙÊÙ‹¤ÇÒÁ¤Ô´

NSTDAChanne

lพบกบเรองราวสาระความร

และวาไรตทางวทยาศาสตรและเทคโนโลย ในรปแบบของทวอนเทอรเนต

โดยทมงานสอวทยาศาสตร สวทช.

พบกบเรองราวสาระความร และวาไรตทางวทยาศาสตรและเทคโนโลย

ในรปแบบของทวอนเทอรเนต โดยทมงานสอวทยาศาสตร สวทช.

ความเชอเกยวกบตนตะเคยนยกษ

ขาวการพบตนตะเคยนยกษอายเกาแกนบรอยปจมอยใตนำ มกมปรากฏใหเหน อยเปนระยะๆ ซงไดรบความสนใจและศรทธาจากประชาชนจำนวนมาก ตางพากน กราบไหวบชา และมจำนวนไมนอยทขอหวยไปเสยงโชคดวย

ดร.ศภจตรา ชชวาลย จาก ภาควชาพฤกษศาสตร คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย ไดใหขอคดเหนในเรองนวา

เรองเชนนไมใชเรองแปลกประหลาดในเชงชววทยา แตอาจเปนเพราะ ตนตะเคยนมอายเกาแก เปนสญลกษณของความขลง ความศรทธา หรอจะเชอเรอง ของเทพ-นางไม เรองเลาขานในดานความศกดสทธ กตาม ผคนจงพากนกราบไหว และบางกลมกถงขน ขอหวยมนเปนเรองของความเชอความศรทธามากกวา ทเกยวพนกบวฒนธรรมของทองถนดวย แตสำหรบในทางชววทยา ตนตะเคยนหรอตนยาง เปนไมอายยน โตชา ตนทมอายมากจะมขนาดใหญผกรอนชา แมกาลเวลา ผานไปนบรอยปกยงคงสภาพคอนขางด จงอาจเปนเหตหนงทดเปนไมททรง คณคา ควรแกการกราบไหวตามความศรทธาของชาวบานกเปนได

ดร.ศ ภจ ตรา ช ชวาลย

5มกราคม 2557 สาระวทย สวทช.

หองภาพวทย Sci-Gallery

ภาพ Moelleriella raciborskii

ใตใบของพชใบเลยงคและใบเลยงเดยว

ปรท ศน เท ยนทอง

Moelleriella raciborskii[Zimm.] P. Chaverri, M. Liu & K.T. Hodge ตวอยางราชนดนพบตามใตใบของพช

ใบเลยงคและใบเลยงเดยว ราเขาทำลาย

และเจรญบนเพลยหอย มรปรางกลมร

สเหลองออนหรอสม ขนาดประมาณ 6

มลลเมตร ทผวรามตมเลกๆ ชขนจาก

เสนใย ภายในตมเลกๆ ประกอบดวย

1 เพอรทเซย ราชนดนพบไดตลอดป

แตจะพบมากในชวงฤดฝน

ภาพและขอมล : หนงสอ “รากอโรคในแมลงของประเทศไทย” ของศนยพนธวศวกรรมและเทคโนโลย ชวภาพแหงชาต (ไบโอเทค)

ชาวไทยรอลนหลนฮยตกลก

ขาวดรบปใหม พ.ศ. 2557 เมอสวนสตวเชยงใหมแถลงขาววาหลนฮย แพนดายกษเพศเมย (แมของหลนปง) ไดตงทองแลว คาดวาจะคลอดภายในกลางเดอนหรอปลายเดอนมกราคมน

ลกในทองของหลนฮยน เกดจากการผสมเทยมเชนเดยวกบหลนปง โดยได ทำการผสมเทยม 2 ครง ตงแตในชวงปลายเดอนกนยายน 2556 และจากการ อลตราซาวด “หลนฮย” ในชวงปลายเดอนธนวาคมทผานมา กพบการฝงตวของ ตวออนในผนงมดลกของ “หลนฮย”

อยางไรกตาม ตอมาจากการครวจอกครงดวยเครองอลตราซาวดระบบ สามมต กพบตวออนชดเจน แตยงไมมสญญาณชพ ทมสตวแพทยชโอกาสยง 50:50 อาจเปนไปไดสองกรณ คอตวออนอาจจะยงพฒนาไมถงทสด หรอการตงทองลมเหลว คงตองรอดสถานการณกนตอไป

อานรายละเอยดเพมเตมไดทเวบไซตhttp://breakingnews.nationchannel.com/home/read.php?newsid=706936http://www.manager.co.th/Local/ViewNews.aspx?NewsID=9570000004923https://www.facebook.com/FanpageChiangMaiZoo

ชมคลปวดโอการอลตราซาวดไดทเวบไซต

http://www.youtube.com/watch?v=qA9maxQtGlE

ระเบยงขาว วทย-เทคโนฯ ไทยกองบรรณาธการ

6 สาระวทย สวทช. มกราคม 2557

วธปองกนการขโมยขอมลจากต ATMแมจะเปนขาวลาไปสกหนอย แตคงไมไรประโยชนเสยทเดยวกบกรณทมกลม มจฉาชพใชเครองสกมเมอร ดดขอมลบตร ATM แลวนำไปโจรกรรมเงนในบญช ผเปนเจาของบตร ดงนน เพอเปนการปองกนการขโมยขอมลดงกลาว ดร.โกเมน พบลยโรจน จาก ศนยเทคโนโลยอเลกทรอนกสและคอมพวเตอรแหงชาต จงเสนอ แนะการวธปองกน ดงในรปขางลางน

ไทยสงสองนกวจยหญงรวมสำรวจขวโลกใตกบคณะนกวจยจากจน

เมอวนท 19 ธนวาคม พ.ศ. 2556 สานกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลย แหงชาต (สวทช.) รวมกบ องคการพพธภณฑวทยาศาสตรแหงชาต (อพวช.) จฬาลงกรณมหาวทยาลย และภาคเอกชน ไดแก บรษทฯ ในกลมเครองดม กระทงแดง และ บรษท ลอรอล (ประเทศไทย) จำกด จดการแถลงขาว เปดตว “โครงการวจยขวโลกตามพระราชดำรสมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร” โดยกจกรรมแรกของโครงการฯ คอการสงสองนกวจย หญงไทย ไดแก รศ.ดร.สชนา ชวนชย และ ผศ.ดร.อรฤทย ภญญาคง จากคณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย รวมเดนทางไปสำรวจและ วจยขวโลกใตหรอทวปแอนตารกตกา รวมกบคณะนกวจยจากสาธารณรฐ ประชาชนจน ณ สถานวจยขวโลกใต เกรทวอลล (Great wall Station) ของจน ระหวางวนท 1 มกราคม ถง 15 กมภาพนธ พ.ศ. 2557 ทงนเพอศกษาวจยดนขวโลกใตและศกษาวจยทางทะเลทมผลกระทบกบสงแวดลอม

อนงการเดนทางไปสำรวจขวโลกใตน นกวจยไทยคนแรกทไดไปสำรวจ คอ รศ.ดร.วรณพ วยกาญจน จากคณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย โดยเดนทางไปกบคณะสำรวจของญปน เมอ พ.ศ. 2547 จากนน ในชวงปลายป พ.ศ. 2552 รศ.ดร.สชนา ชวนชย กเปนนกวทยาศาสตรไทยคนทสองและ เปนนกวทยาศาสตรหญงไทยคนแรกทไดไปรวมสำรวจกบนกวจยขวโลกใต ของญปนเชนกน และมาในปนนบเปนครงทสามทนกวจยไทยมโอกาสไปรวม สำรวจขวโลกใต โดยครงนดวยความรวมมอและสนบสนนจากสาธารณรฐ ประชาชนจน

ประกาศผลโหวต 10 ขาวดงดานวทยาศาสตรและเทคโนโลยตามท สวทช. ไดจดโครงการสำรวจการรบรขาวสารดานวทยาศาสตรของ ประชาชน โดยจดใหมการโหวตเพอจดอนดบ 10 ขาวดงดานวทยาศาสตรและ เทคโนโลย ประจำป 2556 ซงผลการโหวตเปนดงน

1. นำมนรวและเทคโนโลยการกำจดคราบนำมนทจงหวดระยอง

2. App. จนแตงรปสดฮต ใครไมอพตกเทรนด

3. ขาว สารรมขาว และผลการตรวจสอบ

4. ระทกอกกาบาตตกทรสเซย

5. การประมลทวดจทล

6. อาวธเคมซเรย ปลดชพ 1,300 ศพ

7. สงจำคก 7 ปนกธรกจองกฤษหลอกขายจท 200

8. นวตกรรมมลคาสงจากขาวและยางของไทย

9. มศว. เปดตวเครองรกษามะเรงมลคา 60 ลานบาทใชคลนความรอนยงผาน ผวหนง ไรแผลไมตองผาตด

10. ลางพษตบ เทรนดสขภาพใหม - จรงหรอลวง

อานรายละเอยดเพม เตมไดทเวบไซต

http://www.nstda.or.th/news/15550-science-news

7มกราคม 2557 สาระวทย สวทช.

“มะลเฉลมนรนทร” พรรณไมชนดใหมของโลกสดวงแสตมป

นกวจยไบโอเทค รบรางวลสภาวจยแหงชาต ประจำป 2556เมอวนท 3 ธนวาคม 2556 สำนกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต (วช.) ไดประกาศผลการพจารณารางวลสภาวจยแหงชาต ประเภทรางวลนกวจยดเดน แหงชาต รางวลผลงานวจย รางวลวทยานพนธ ประจำป 2556 และรางวลผลงานประดษฐคดคน ประจำป 2557

ในปนมนกวจยไบโอเทคและผทำงานรวมในหนวยวจยไบโอเทค ไดรบรางวล ดงน

มะลเฉลมนรนทร (Jasminum bhumibolianum Chalermglin) เปนพรรณไมท หายากและใกลสญพนธของไทย คนพบโดย ดร.ปยะ เฉลมกลน ผเชยวชาญพเศษ สถาบนวจยวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงประเทศไทย (วว.) กระทรวงวทยาศาสตร และเทคโนโลย เมอป 2552 ณ เนนเขาหนปนเตยๆ ทสงจากระดบนำทะเล 715 เมตรในภาคตะวนออกเฉยงเหนอตอนบน ตอมาไดรบพระมหากรณาธคณจากพระบาทสมเดจพระเจาอยหวพระราชทานนาม “มะลเฉลมนรนทร” ซงมความหมายวา มะลเฉลมพระเกยรตพระเจาแผนดน

ลกษณะเดนของมะลเฉลมนรนทรทแตกตางจากมะลพนเมองและมะล ชนดอนๆ ทมอยทวโลกคอ มกลบเลยงแหลม หนา แขง ขนาดใหญจำนวน 4-5 ซ รองรบดอกสขาวทมกลบดอก 6-8 กลบ และมกระเปาะเกสรเพศผสเหลองเดนชด เปนมะลทเจรญเตบโตชา ออกดอกบานในชวงเดอนกรกฎาคมถงกนยายน สงกลน หอมแรง การขยายพนธ สามารถใชวธการเพาะเมลดและการปกชำได และจาก การตรวจสอบแลวพบวา มะลเฉลมนรนทร คอพรรณไมชนดใหมของโลก

ในโอกาสน บรษท ไปรษณยไทย จำกด ไดนำภาพดอกมะลเฉลมนรนทร มาเปนภาพบนดวงแสตมปดวย เพอเปนการเฉลมพระเกยรตพระบาทสมเดจ พระเจาอยหวเนองในวโรกาสพระราชพธมหามงคลเฉลมพระชนมพรรษา 7 รอบ โดยออกจำหนายเมอวนท 5 ธนวาคม 2556 ราคาดวงละ 3 บาท

อานรายละเอยดเพมเตมเกยวกบพรรณไมและแสตมปมะลเฉลมนรนทร ไดทเวบไซต

http://www.tistr.or.th/tistr/newsboard/shownews.php?Category=newsboard&No=401http://www.postemart.com/

ศ. ดร.ทโมท วลเล ยม ฟลเกล ผเชยวชาญ หนวยวจยเพอความเปนเลศเทคโนโลยชวภาพกง (Centex Shrimp) ซงเปนหนวยงานความรวมมอระหวาง ไบโอเทค และมหาวทยาลยมหดล ไดรบ รางวลนกวจยดเดนแหงชาต สาขา เกษตรศาสตรและชววทยา

ดร.ปต อำพายพ นกวจย ศนยเชยวชาญ เฉพาะทางดานอณชววทยาและจโนม กง ซงเปนหนวยงานความรวมมอระหวาง ไบโอเทคกบจฬาลงกรณมหาวทยาลย ไดรบรางวลผลงานวจยระดบดเดน จาก งานวจยเรอง “กลไกระดบโมเลกลของการสรางเมลานนโดยระบบโพรฟนอล ออกซเดสและบทบาทสำคญในการ ตอบสนองภมคมกนตอการตานเชอกอ โรคทสำคญในกง” เพอเพมความเขาใจ ในระบบภมคมกนของกง และใชเปน แนวทางในการหาวธควบคมและลดการ สญเสยผลผลตอนเนองมาจากการระบาด ของโรคในกง

นอกจากน คณวรรณสกา เกยรตปฐมชย และคณณรงค อรญรตม คณะนกวจย จาก หนวยวจยเพอความเปนเลศเทคโนโลยชวภาพกง (Centex Shrimp) ผรวมวจย ในผลงานเรอง “การพฒนาการวนจฉยการตดเชอวณโรคชนดมยโคแบคทเรยม ทเบอรคโลซส ดวยดเอนเอเซนเซอร” ไดรบรางวลผลงานวจยระดบดเยยม ในสาขา วทยาศาสตรการแพทย

อานรายละเอยดเพมเตมไดทเวบไซต

http://www.biotec.or .th/th/ index.php/announced-thai/news-

organization/476-a

8 สาระวทย สวทช. มกราคม 2557

หนาตางขาว วทย-เทคโนฯ โลกกองบรรณาธการ

ดาวหางไอซอนดบสลายแลวหลงจากเขาใกลดวงอาทตยทสดสาระวทยฉบบท 8 ไดนำเสนอขาวเกยวกบดาวหาง ไอซอนวาคนไทยมโอกาสเหนในชวงปลายเดอน พฤศจกายนทผานมา เมอมนโคจรเขาใกลดวงอาทตย และเปนทแนชดแลววาดาวหางไอซอนไดสญสลาย ไปแลวหลงจากทโคจรผานเขาไปในบรเวณจดทอยใกลดวงอาทตยทสด ซงสวนโคมาของดาวหางไอซอน ไดถกความรอนจากดวงอาทตยแผดเผาแลว และนวเคลยสอาจจะระเหดหายไปหมดกอนทจะเขาถง จดใกลดวงอาทตยทสด

สงทเราเหนจากภาพถายจากกลอง C3 ของยานอวกาศโซโฮคลายกบวาดาวหางไอซอนจะฟน คนชพกลบมาไดอกครงแตแททจรงแลว จดแสงทสวางขนมาอกครงอาจจะเกดขนหลงจากทดาวหาง ผานจดใกลดวงอาทตยทสดเปนผลทเกดจากลมสรยะทปลอยออกมากอนหนานจากดวงอาทตย เมอ กลมฝนเศษซากทเหลอจากดาวหางไอซอนเคลอนทผานในบรเวณดงกลาวจงทำใหเกดมแสงสวางเรมขนมาในชวงเวลาหนง แลวคอยๆ จางหายไปเมอกลมฝนเหลานโคจรออกหางจากดวงอาทตยออกไป เรอยๆ นนเอง

อานรายละเอยดเพมเตมไดท

http://www.narit.or.th/index.php/pr-news/947-ison-near-sun

http://www.narit.or.th/index.php/academic-page/ison/956-ison-11-end

จนประสบความสำเรจในการสงยานอวกาศสำรวจพนผวดวงจนทรจนนบเปนประเทศทสามของโลกตอจากสหรฐอเมรกาและอดตสหภาพโซเวยตทประสบความสำเรจในการสงยานอวกาศสำรวจพนผวดวงจนทร

ยานอวกาศของจนดงกลาวมชอวา “ฉางเออ-3” รอนลงจอดบนพนผวดวงจนทรไดอยางราบรนเมอวนท 14 ธนวาคม 2556 (นบเปนครงแรกในรอบเกอบ 40 ป ทมยานอวกาศมาเยอนดวงจนทรอกครง นบจากครงสดทายทยานลนา 24 ของสหภาพโซเวยตมาลงบนดวงจนทรเมอป 2519) จากนนอกเจดชวโมงตอมา ฉางเออ-3 กไดปลอยยานโรเวอร Yutu (ความหมายของจนคอ กระตายหยก) ซงเปนยานรถหกลอพลงงานแสงอาทตย หนก 140 กโลกรม ไปสำรวจพนผว ดวงจนทร

ภารกจของ Yutu คอ ตรวจสอบโครงสรางทางธรณวทยาของพนผวดวงจนทร และคนหาแหลงทรพยากรธรรมชาต เปนเวลาสามเดอน นอกจากนยงไดถายภาพพนผวดวงจนทรสงกลบมายงโลกอกดวย

ชมคลปวดโอการลงจอดของฉางเออ-3 ไดท http://www.youtube.com/watch?v=YDoHcjtjEWE

8 สาระวทย สวทช. มกราคม 2557

Yutuฉางเออ-3

9มกราคม 2557 สาระวทย สวทช.

สหรฐฯ แคนาดา วกฤต อากาศเยนยะเยอก สภาพภมอากาศและบานเมองราวกบในหนงนยายวทยาศาสตรเขาไปทกท เมอสหรฐอเมรกาและแคนาดาในทวปอเมรกาเหนอ ประสบภาวะวกฤต อณหภม ลดตำถง - 52 องศาเซลเซยส ทงนเปนผลมาจากลมวนขวโลก (polar vortex)

ชวงตนเดอนมกราคมทผานมาน อากาศหนาวเยนไดปกคลมทวทกมลรฐ ในสหรฐอเมรกา อณหภมลดลงตำทสดในรอบ 20 ป เกดพายหมะพดถลม

อยางหนก จนมหมะปกคลมอาณาบรเวณ โดยเฉพาะในรฐมอนทานา มอณหภม หนาวเยนทสดถงตดลบ 52 องศาเซลเซยส อณหภมตดลบเชนน ขนาดทวาเมอ สาดนำรอนขนไปในอากาศ นำรอนนนจะกลายเปนเกลดนำแขงทนทกอนจะตกสพน ภาวะอากาศหนาวเยนยะเยอกครงน เชอกนวาเปนผลกระทบมาจากลมวนขวโลกหรอ polar vortex ดวย

ลมวนขวโลก เปนพายทเกดจาก ลมหมนวนในลกษณะทวนเขมนาฬกา พดดวยความเรวสงบรเวณขวโลกเหนอ สงผลใหเกดอากาศหนาวเยนปกคลม ไปทวภาคพนทโดยรอบของมหาสมทร อารกตก ทงนลมวนขวโลก เกดการพด เปลยนทศ โดยเคลอนลงมาทางตอนใต ทำใหพนทในอเมรกาเหนอ ยโรป หรอ เอเชย ไดรบผลกระทบจากความ หนาวเยนอยางรนแรงนนเอง

อานรายละเอยดเพมเตมและชมคลปวดโอ

ไดท

http://shows.voicetv.co.th/world-

update/93254.html

http://www.bbc.co.uk/news/world-

us-canada-25617117

9มกราคม 2557 สาระวทย สวทช.

10 สาระวทย สวทช. มกราคม 2557

บานน กค ด

Quiz

สวสดปม า ๒๕๕๗ ฮะคณผ อ าน ฉบบทแลวเหมยวถามถง “zorse” ลกครง “มาลาย” กบ “มา” วาเจาซอรสน ม พอเปนมา แมเปนมาลาย หรอ พอเปนมาลาย แมเปนมา ซงคำตอบกคอ....

“พอมาลาย กบ แมมา”

สำหรบผไดรบรางวลในฉบบท 9 มรายชอดงนรางวลท 1 สมดไดอาร สวทช. จำนวน 1 รางวล ไดแก คณโสภาวรรณ ยนด

รางวลท 2 Charles Darwin card game จำนวน 1 รางวล ไดแก คณกนต เสรมสายประสทธ

รางวลท 3 ถงผาสปนดบอนด (สครม) จำนวน 3 รางวล ไดแก คณกรวภา อทยเสวก คณจกรพงศ โตะหมด และคณศศธร ทบเงน

zorse ลกพอมาลายกบแมมา (photo: wikipedia.org)

Ippo the Zonkey กบ Giada แมซงเปนลา (photo: AFP)

ถารคำตอบแลว สงมาบอกเหมยวไดท

กองบรรณาธการสาระวทยฝายสอวทยาศาสตรสำนกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต 111 อทยานวทยาศาสตรประเทศไทย ถ.พหลโยธน ต.คลองหนง อ.คลองหลวง จ.ปทมธาน 12120 หรอสงทางโทรสารหมายเลข 0 2564 7016 หรอทาง e-mail ท [email protected]

อยาลมเขยนชอ ทอย มาดวยนะฮะ

หมดเขตสงคำตอบ วนท 5 กมภาพนธ 2557 คำตอบ จะเฉลยพรอมประกาศรายชอผไดรบรางวลใน สาระวทย ฉบบท 11 สำหรบของรางวล ทางเราจะจดสงไปให ทางไปรษณย

ในทางตรงกนขาม สำหรบลกครงทเกดจาก “พอมา กบ แมมาลาย” นน กมอยบาง แตพบไดไมบอยเทา zorse เราเรยกลกครงพวกนวา hobra หรอ hebra และเรยกลกครงมาลายทงหลายวา zebroids

ทนเรามาดพวกลกครงในตระกลมาทงหมดกนดกวา วาอะไร ผสมกบอะไร แลวไดลกทชอวาอะไรกนบาง

mule เกดจาก แมมา กบ พอลา (บานเราเรยกวา ลอ)

hinny เกดจาก แมลา กบ พอมา

zony เกดจาก แมมาโพน กบ พอมาลาย

zetland เกดจาก แมมาโพนสายพนธ Shetland กบ พอมาลาย

zebrule เกดจาก แมลอ กบ พอมาลาย

zeedonk/zonkey เกดจาก แมลา กบ พอมาลาย

พดถง ความรกขามสปชส ในตระกลเสอและแมวของเหมยวกมอยหลายคนะ ยงพวกแมวหรอ เสอเลกแบบเหมยวยงเยอะ เอาเปนวา เหมยวถามเฉพาะพวกเสอขนาดใหญ ( ) ซงประกอบดวย สงโต เสอโครง เสอดาว และเสอจากวร ดกวา คณผอานรมยวา สตวลกผสม ของสตว 4 ชนดนมอะไรบาง เหมยวยกตวอยางใหดตวนง คอ liger ซงมพอเปนสงโต แมเปนเสอโครง

11มกราคม 2557 สาระวทย สวทช.

รางวลประจำฉบบท 10

แนะนำหนงสอใหม

โรงงานคลอโรพลาสต นกสรางอาหารมออาชพของโลก (หนงสอแผนพบ)เรอง ฤทย จงสฤษดภาพ ศลปวตร วศาลศกด

ราคา 50 บาท

รางวลท 2 ชดตอโมเดลบคกบอลล

จำนวน 1 รางวล

รางวลท 1สมดไดอาร สวทช.จำนวน 1 รางวล

รางวลท 3ถงผาสปนดบอนด

(สครม)จำนวน 3 รางวล

สนใจ ตดตอ สอบถามและสงซอไดท ศนยหนงสอ สวทช.

โทรศพท 0 2564 7000 ตอ 1179-80 Email: [email protected]: http://www.nstda.or.th/cyberbookstore/

โรงงานคลอโรพลาสต นกสรางอาหารมออาชพของโลก ชวยใหเดกๆ เรยนรเรองตางๆ เกยวกบ กระบวนการทำงานของคลอโรพาสตซงเปนองคประกอบของเซลลพช ดวยวธการนำเสนอในรปแบบ หนงสอกางออกเปนโปสเตอรแผนใหญทเดกๆ จะสนก และไดความรไปพรอมกน ภายใตหวขอ นารก อาท ปรศนาใตใบไมสเขยว นคมอตสาหกรรมบนใบไม สนโยบายหลกของโรงงานอจฉรยะ ของพช พนกงานคลอโรฟลล กาซออกซเจนบงเกดแลว นำตาลแสนอรอย เกบผลผลตอยางไร ใหมประสทธภาพ เปนตน

พเศษ!! สมาชกสาระวทยสงซอไดลด 20% เหลอราคาเลมละ 40 บาท คาสงฟร!

12 สาระวทย สวทช. มกราคม 2557

http://nstda.or.th/survey/index.php?sid=24145

ใบสมครสมาชก

สทธพเศษสำหรบสมาชก

ไดรบ e-magazine สาระวทย อยางตอเนองทางอเมลโดยไมเสยคาใชจายใดๆ

ซอหนงสอของ สวทช.ลด 20% คาจดสงฟร ! (เฉพาะในประเทศ)โดยแจงชอ-สกลในการสงซอทกครง

หมายเหต 1. ทานสามารถสงไฟลหรอถายเอกสารแบบฟอรมนเพอใหทานอนทสนใจ

สมครเปนสมาชกได

2. โปรดสงใบสมครกลบมายงกอง บ.ก. ตามทอยขางลาง หรอทางโทรสาร

หรอทางอเมล

สาระวทย เปนนตยสารอเลกทรอนกส (e-magazine) รายเดอน มจดประสงคเพอเผยแพรขอมลขาวสารและความรดานวทยาศาสตรและเทคโนโลยทงของไทยและตางประเทศ ใหแกกลมผอานทเปนเยาวชน และประชาชนทวไปทสนใจในเรองดงกลาว โดยสามารถดาวนโหลดไดฟรท www.nstda.or.th/sci2pub/ หรอ บอกรบเปนสมาชกไดโดยไมเสยคาใชจายใดๆ จดทำโดย ฝายสอวทยาศาสตร สำนกงานพฒนา วทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต (สวทช.)

© สงวนลขสทธในประเทศไทยตาม พ.ร.บ. ลขสทธ โดย สำนกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต

ขอความตางๆ ทปรากฏในนตยสารอเลกทรอนกสฉบบน เปนความเหนโดยอสระของผเขยน สำนกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต ไมจำเปนตองเหนพองดวย

‹ÍÂâÅ¡¢ŒÍÁÙÅ¢‹ÒÇÊÒÃÇÔ·ÂÒÈÒʵÃ�à¾×èͤس

คำคม นกวทยกรณา เทวอกษร

แอลเบรต ไอนสไตน(14 มนาคม 2422 – 18 เมษายน 2498)

นกฟสกสทฤษฎชาวเยอรมนเชอสายยว ผคดคนทฤษฎสมพทธภาพ และสมการอนลอลนเกยวกบพลงงานและมวล คอ E = mc2 เขามสวนรวมในการพฒนา กลศาสตรควอนตม สถตกลศาสตร และจกรวาลวทยา ไดรบรางวลโนเบลสาขาฟสกสในป พ.ศ. 2464 จากการอธบายปรากฏการณโฟโตอเลกทรก

ชอ/สกล ......................................................................................................................................................................................................................................................

ทอยปจจบน จงหวด ..................................................................................................................................................................................................................................

โทรศพท ...........................................................................................E-mail (โปรดเขยนตวบรรจง) .......................................................................................................

วฒการศกษา ปวช./ปวส. ม.6 ปรญญาตร ปรญญาโท

ปรญญาเอก อนๆ ...............................................................................................................................................

อาชพปจจบน คร/อาจารย นกเรยน (ชน............) นสต/นกศกษา (ป............คณะ.....................................................)

รบราชการ/พนง.รฐวสาหกจ พนง.บรษทเอกชน ธรกจสวนตว อนๆ..........................................

วนท .........../............./....................

กองบรรณาธการ สาระวทย

ฝายสอวทยาศาสตร สำนกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต

111 อทยานวทยาศาสตรประเทศไทย

ถ.พหลโยธน ต.คลองหนง อ.คลองหลวง

จ.ปทมธาน 12120

โทรสาร 0 2564 7016

e-mail: [email protected]

Science without religion is lame, religion without science is blind.

- Albert Einstein

วทยาศาสตรทขาดศาสนาเปรยบเสมอนคนเปนงอย ศาสนาทขาดวทยาศาสตรเปรยบเสมอนคนตาบอด

- แอลเบรต ไอนสไตน

สมครสมาชก ทางออนไลน คลก