T.C. DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ

MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ENDÜSTRİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ

BİTİRME PROJESİ HAZIRLAMA VE

YAZIM KLAVUZU

İzmir- 2008

2

BİTİRME PROJESİ

ALACAK ÖĞRENCİLERİN DİKKATİNE GENEL ŞARTLARI

BİTİRME PROJESİ HAZIRLAMA PROSEDÜRÜ

1. Bitirme Projesine Kayıt Yaptırabilme Koşulları

Bitirme projesine kayıt yaptırabilmek için 6.yarıyıl sonuna kadar (seçmeli dersler de

dahil) öğretim planında yer alan (Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi, Türk Dili, Beden

Eğitimi/Güzel Sanatlar dersleri dışında) hiç almadığı ve / veya tekrar aldığı derslerinden en

fazla iki dersi kalmış olma şartı aranır. Aksi halde bitirme projesine kesinlikler kayıt

yapılmaz. ( 7 yarıyıl itibarı ile tez için ön kayıt yapılabiliyor)

2. Amaç

Bitirme projelerinin probleme dayalı, uygulamaya dönük, endüstri mühendisliği

tekniklerinin kullanıldığı, bilimsel araştırma ve yazım kriterlerine uygun bir tez olarak

hazırlanması temel ilkedir.

3. Bitirme Projesi Konu Seçimi ve Danışman Ataması

Öğrencilerin konu seçimi ve yapacakları araştırma ve uygulamalara yardımcı olmak

amacıyla oluşturulan jüriler ve öğretim üyeleri tarafından belirlenmiş olan bitirme projesi

konuları kayıtlar sırasında öğrencilere ilan edilecektir. Öğrenciler bu konular arasından

çalışmak istedikleri konu başlığını belirleyip ilgili öğretim üyesiyle temasa geçeceklerdir.

İlgili öğretim üyesinin onayı ve bölüm başkanlığının değerlendirmeleri sonucunda proje

konusu kesin olarak belirlenmiş olacaktır. Öğrenciler kendi seçmiş oldukları proje

konularında da (yine bir öğretim üyesinin onayını almak koşuluyla) çalışabileceklerdir.

Öğretim üyelerinin uygun gördüğü konularda öğrenciler grup çalışması (en fazla üç kişi)

ile de projelerini hazırlayabileceklerdir.

3

Öğrenciler kayıtlar sırasında Bölüm web sayfasından temin ettikleri “Bitirme Projesi

Konu Belirleme Formu” nu ilgili öğretim üyesi ile birlikte doldurulacaktır.

4. Bitirme Projesi Hazırlama Yöntemi ve Yazım Kuralları

Öğrenciler, bölüm sekreterliğinden temin edecekleri “Bitirme Projesi Hazırlama ve

Yazım Kılavuzu” kitapçığı ile bir araştırmanın yürütülmesine ilişkin genel hususlar olan

konu seçimi, konu sınırlandırması, başlık seçimi, kaynak toplama ve eleme, kaynak okuma ve

not alma ve proje yazımı konuları hakkında bilgi edinebileceklerdir. Yine aynı kitapçıkta, bir

bitirme projesinin taşıması gereken bilimsel ve biçimsel özellikler (yazım kuralları) yer

almaktadır.

5. Tez Savunması ve Projenin Değerlendirilmesi

Bitirme projesi vize notu, öğrencinin dönem içi çalışmalarının tez jürisi tarafından yapılan

bir değerlendirmesidir. Dolayısıyla, öğrencinin dönem içinde çalışmanın gelişmesine dair tez

jürisi ile yakın ilişki içinde olması ve jürinin öngöreceği tarihlerde gelişme raporları sunması

gerekmektedir.

Final sınavı, öğrencinin bir tez jürisi önünde yaptığı sözlü bir savunma sınavıdır.Bu

sınavda, öğrencinin 15-20 dakikayı aşmayacak bir süre içerisinde yaptığı çalışmayı

anlatması, önemli noktaları vurgulaması, elde ettiği sonuçları ifade etmesi ve jüri tarafından

kendisine yöneltilen soruları yanıtlaması istenir.

6. Projelere ait Posterlerin Hazırlanması

Projelerini başarıyla tamamlayan öğrenciler, projenin özünü yansıtan ve elde edilen

sonuçları değerlendiren, 7-8 sayfayı geçmeyecek bir poster (araştırma özeti)

hazırlayacaklardır. Bu posterlerin hazırlanması ile ilgili kurallar tez jürileri tarafından daha

sonra duyurulacaktır.

4

İÇİNDEKİLER Sayfa No 1. GİRİŞ 5 2. BİR ARAŞTIRMANIN YÜRÜTÜLMESİNE İLİŞKİN GENEL HUSUSLAR 5 2.1. Konu Seçimi 5 2.2. Konu Sınırlandırması 6 2.3. Başlık Seçimi 6 2.4. Kaynak Toplama ve Eleme 6 2.5. Kaynak Okuma ve Not Alma 7 2.6. Proje Yazımı 7 3. BİTİRME PROJESİNİN TAŞIMASI GEREKEN ÖZELLİKLER 8 3.1. Bilimsel içerik 8 -9 3.2. Biçimsel içerik 10 3.2.1. Bitirme Projesini Oluşturan Kısımlar 10 3.2.1.1. Kapak Sayfası 10 3.2.1.2. Önsöz 10 3.2.1.3. içindekiler 11 3.2.1.4. Tablolar ve Sektiler Listesi 11 3.2.1.5. Giriş 11 3.2.1.6. Bölümler 11 3.2.1.7. Sonuç 12 3.2.1.8. Kaynakça 12 3.2.1.9. Ekler 13 3.2.2. Bitirme Projesinin Yazım Kuralları 13 3.2.2.1. Sayfa Kenar Boşlukları 13 3.2.2.2. Satır Aralığı 13 3.2.2.3. Paragraflar 13 3.2.2.4. Bölüm Başlıkları 13 3.2.2.5. Sayfa Numaralan 14 3.2.2.6. Ekler 14 3.2.2.7. Yazı Fontu ve Büyüklüğü 14 3.2.3. Tablolar 15-16 3.2.4. Şekiller 16 3.2.5. Kaynak Gösterme Teknikleri 17 3.2.5.1. Bağlaç Yöntemi ile Kaynak Gösterme 18 3.2.5.2. Kaynakça Düzenleme Tekniği 18-19-20 4. PROJENİN DEĞERLENDİRİLMESİ 20 5. SONUÇ 20-21 6. KAYNAKÇA 22

5

1. GİRİŞ

Bu doküman, EM bölümünde son sınıf öğrencilerinin aldığı Bitirme Projen ((0+6) ile ilgili konulara açıklık

getirmeyi, uygulamada görülen farklılık ve aksaklıkları gidermeyi amaçlamaktadır.

Takip eden ilk bölümde bilimsel l bir çalışmanın esaslarına ilişkin çok genel bazı açıklamalara yer

verilmektedir. Özellikle böyle bir çalışmanın hazırlanmasına ve sunuluşuna ilişkin yardımcı olabilecek bazı

konular üzerinde durulmuştur. Sonraki bölüm, bitirme projesi olarak sunulan bir çalışmanın bölümce kabul

edilebilmesi için gerekli bilimsel ve biçimsel koşulları içermektedir. Değerlendirmeye esas teşkil eden

kriterlerle doküman sona ermektedir.

2. BİR ARAŞTIRMANIN YÜRÜTÜLMESİNE İLİŞKİN GENEL HUSUSLAR Aşağıda bir bilimsel çalışmanın (özelde Bitirme Projesinin) yapılmasında takip edilebilecek aşamalara ait genel

bir çalışma planı sunulmuştur. Bu, daha önce benzeri bir çalışmayı yürütme konusunda deneyimi olmayan

öğrencileri yönlendirmeyi hedeflemekte ve yaygın olarak görülen güçlükleri aşmaya yönelik önerileri

içermektedir. Konunun seçimi ve sınırlandırılması, kaynak toplama ve okuma ile yazıma ilişkin genel görüşler

yer almaktadır. Kolayca görülebileceği gibi, önerilen çatışma planı, teorik ağırlığı fazla olan çalışmalar için

oldukça uygundur. Ancak uygulamaya ve bir problemin çözümüne yönelik projeler için, bahsi geçen konuların

genel anlamıyla ele alınıp literatür araştırması aşamasında değerlendirilmesi daha uygun olacaktır.

2.1. Konu Seçimi

Bitirme projesi için konu seçimi, çoğu öğrenci için zor bir aşama olmaktadır. Bu aşamada rasgele seçilen bir

konu üzerinde yapılan araştırma, ne öğrenciye, ne de söz konusu araştırmaya bir katkı sağlamayacaktır. Bitirme

projesi olarak uygun bir konunun seçimi ve proje için tanınan sürenin iyi değerlendirilmesi, öğrenciye meslek

hayatında çok şey kazandırabilir.

Yapılacak araştırmanın, her şeyden önce öğrencinin ilgi duyduğu, iş hayatında kullanabileceği, Endüstri

Mühendisliği ile ilgili bir konuda olması, proje dönemi boyunca konuya olan ilgilinin azalmaması (tersine

artması), projeyi başarılı kılan unsurlardır.

Bununla birlikte, araştırma için yeterli ve özellikle uygun kaynağın varlığı da konu seçiminde önemli bir

kriterdir. Yeterli ve uygun özellikteki kaynaklara sahip olmadan yapılan araştırmanın ne araştırmacıyı ne de

araştırmadan yararlanmak isteyenleri tatmin etmesi beklenir. Konu seçiminden önce, kütüphanede konuyla ilgili

kaynak taraması yapılarak, seçilen konu, kaynaklar ve yapılmak istenen proje İçin bir çalışma zemini

belirlenebilir.

6

2.2. Konu Sınırlandırması

Konuyu belirledikten sonraki aşama, araştırma yapılacak alanın belirlenmesi, bir başka deyişle konu

sınırlandırması olmalıdır. Bu aşama, seçilen konunun çok genel olduğu durumlar İçin geçerlidir.

Konu sınırlandırması için ele alınacak ilk kriter yapılacak çalışmanın sayfa olarak uzunluğudur. Daha sonra

buna uygun bir içerik belirlenmelidir. Genel konuya bağlı olarak olası alt konuların bir listesi çıkarılır. Bu alt

konular içinde, ilgi düzeyi ve kaynak varlığı göz önüne alınarak eleme yapılır. Olası alt konular, genel konuyla

ilgili kitapların "İçindekiler" kısmından çıkarılabilir. Bununla birlikte, seminer, dergi ve bildirilerden de

yararlanma olanağı vardır. Yeterli ve gerekli özellikteki kaynaklar dikkate alındığından, eleme işlemi daha kısa

sürede ve etkili olarak yapılabilir.

2.3. Başlık Secimi

Başlık, konuyla İlgisi olardan yapılan araştırmayı incelemeye yöneltir. Yapılan çalışma, başlıkta, açık ve tam

olarak, akıcı ve anlaşılır bir dille vurgulanmalıdır. Kötü bir başlık, iyi bir araştırmanın gözden kaçmasına neden

olabilir.

Araştırmaya başlık konulması, konu seçimi ve sınırlandırmasından sonra yapılabileceği gibi, metin yazımı

sonrasına da bırakılabilir. Böylece ideal başlık seçimi, metindeki bilgiler dikkate alınarak yapılabilir. Eğer

başlık, konu secimi ve sınırlandırması sırasında belirlenmemişse bu başlıkta ısrarcı olunmamalı, metnin

okunması sırasında iyileştirmelere girilmelidir.

2.4. Kaynak Toplama ve Eleme

Araştırma yapılacak konu ve kapsam belirlendikten sonra sıra kaynak toplamaya gelmiştir. Bu aşamada

yapılacak ilk iş, konuyla ilgili olduğu düşünülen tüm kaynakların toplanmasıdır. Kitaplar, bültenler, genel ve

mesleki periyodik yayınlar, gazeteler, istatistikler, raporlar, yıllıklar, seminer bildirileri, arşivler vb. kaynak

kapsamına girer. Kütüphane ve kaynak indeksleri kullanılarak, konuyla ilgili bir kaynak listesi hazırlanır.

Bu aşamadan sonraki işlem ise kaynak listesinde bulunan gereksiz kaynakların elenmesidir. Kaynak listesi

hazırlanırken dikkate alman tek kriter, kaynağın araştırma konusuyla ilgili olmasıdır. Eleme işleminde ise

araştırmacının sorması gereken sorular şunlar olabilir:

Kaynak yararlı mı? Kaynak güncel mi?

Kaynağın içerdiği bilgiler araştırma konusuyla doğrudan ilgili mi?

Bilgiler araştırmacı tarafından anlaşılabilecek düzeyde mi?

7

Bu ve benzeri sorulara verilen cevaplarla kaynak listesinde eleme yapılarak, proje için okunması yararlı olacak

kaynaklar belirlenmiş olur.

2.5. Kaynak Okuma ve Not Alma

Gereksiz kaynakların elenmesinin önemi bu aşamada etkisini gösterir. Uygun bir eleme, kaynak okuma

döneminde zaman ve emek kaybını önler. Böylece bu dönem, daha etkin şekilde kullanılmış olur. Okuma işleminin not alınarak yapılması, bu dönemin daha yararlı bir biçimde değerlendirilmesini sağlar.

Kaynak okuma sırasında, araştırma yazımında kullanılabileceği düşünülen bilgiler kartlara yazılır. Bir kartta

birden fazla bilgiye yer verilmemeye üzen gösterilir.

Kart Üzerine, içerdiği bilgileri açıklayıcı bir başlık yazdır. Bilgi bir alıntı özelliği taşıyorsa, alıntı yapılan

kısmın, karta tam ve doğru aktarılması gerekir. Özet bilgi söz konusuysa, okunan bölüm hakkında birkaç

cümlelik bilgi yazdır. Eğer okunan bölümden esinlenerek bir fikir üretilmişte ya da yorum getirilecekse, kartın

üzerine "kişisel not" başlığı yazılır. Alıntı dışındaki notlar olabildiğince kısa ve anlaşılır olmalıdır. Ayrıca

kartlara, alıntının yapıldığı kaynaklar (kaynak adı, sayfa, yazar adı vb.) açık ve noksansız yazılmalıdır.

Her notun, proje yazımı sırasında değerlendirilmesi gerekmez. Alınan notların durumuna göre araştırmaya şekil

verilebilir. Fazlaca tekrarlanan konular hakkındaki notlar birleştirilir, fazlalık olduğu düşünülen notlar elenir.

Not birikimi az olan alanlarda araştırma yoğunlaştırılabilir.

2.6. Proje Yazımı

Eğer not alım sırasında hazırlanan kartlar, tasarlanan araştırma planı çerçevesinde sıraya konmuş ise yazma

işlemi oldukça kolaylaşacaktır. Yazım işlemine başlamadan önce kartlardaki bilgileri ve kartların sırasını tekrar

gözden geçirmek, olası konu atlamalarını ve sıralama hatalarını önler.

Yazım aşamasında ilk olarak bir taslak yazılmalıdır. Bu taslağın yazılışında asıl önemli olan, fikir akışını

düzenli bir şekilde sürdürmektir. Üslup güzelliği ve uygun kelime seçimi ikinci planda kalır. Cümle düzeltme

işlemleriyle oyalanmadan yazma işlemi sürdürülür. Grafik, tablo ve diğer alıntıları yerleştirmekle vakit

kaybedilmemelidir. Bunlar için taslakta boşluklar bırakılıp sadece fikirlerin yazımıyla uğraşılır. Metin yazımına

giriş bölümüyle başlanmaz. Giriş ve sonuç kısımları, araştırma tamamlandıktan sonra yazılmalıdır. Asıl rapor

yazılmadan neye giriş yapıldığı ve hangi sonuca varıldığını yazmak kolay değildir.

Kaynak göstermede dipnot sistemi kullanılacaksa, taslakta dipnotlar son şekliyle yazılmaz. Alıntı sonrasında bir

parantez açılıp, kaynağı tanıtıcı kısa bilgiler (soyadı, tarih, sayfa no) parantez içine yazılır.

İlk taslak hazırlandıktan sonra, metin baştan sona okunur, dilbilgisi ve üslup yönünden düzeltmelere gidilir.

8

Fikirlerin akışını durduracak kesinti, sapma ve tekrarlar görülürse düzeltilir, paragraflar arasında yumuşak

geçişler sağlanır, gerekirse paragrafların yerleri değiştirilir. Metinde yerleri boş bırakılan tablo, şekil ve alıntılar

yerleştirilir.

Bu aşamadan sonra giriş ve sonuç kısımları yazılır. Araştırma konusunda genel bir fikir edinmek isteyen veya

zamanı sınırlı olan okuyucular, yalnızca giriş ve sonuç bölümlerini okur. Bu nedenle giriş ve sonuç bölümlerine

gereken ağırlık verilmeli ve yeterince geniş tutulmalıdır.

Giriş bölümüne, konuyu açık seçik ortaya koymakla başlanır. Araştırmacının bu konuyu neden seçtiği, ne gibi

pratik yararlar beklediği, daha önceki çalışmalarda konunun hangi yönleriyle İrdelendiği, uygulanan yöntem,

dayanılan teorik çerçeve ve konulan sınırlandırmalar açıklanır.

Sonuç bölümünde ise uygulanan yöntem ile elde edilen bulgular ve bunların yorumu yeralır. Dipnotlara son

şekilleri verilerek taslak düzeltme işlemi sona erer. Taslak düzeltme işleminden sonraki aşamada metnin üslubu

üzerinde durulur. Metnin bilimsel üslupta olması, fikirlerin açık olarak ifade edilmiş olması, gereksiz sözcük ve

cümlelerden kaçınılması, akıcılığı önleyen kelime ve ifadelerin ayıklanması gerekir. Bu şekliyle metin, son

yazıma hazırlanır.

Son yazımdan önce metnin bir kez daha okunması yararlı olacaktır. Son okuma işleminden önce, metinle birkaç

gün ilgilenmeyip, dinlenmiş bir kafa ile son düzeltmelerin yapılması, hem tarafsız olmayı hem de gözden kaçan

hataların görülmesini kolaylaştırır. Bu okuma sırasında, metnin üslubu düzeltilir, düzgün kelimeler seçilir,

noktalama yanlışları düzeltilir, cümle düşüklükleri giderilir, tablo, şekil ve dipnot numaralarının sırası kontrol

edilir. Yapılan alıntıların doğruluğu gözden geçirilir. Bu işlemlerden sonra metnin son yazımına geçilebilir.

3. BİTİRME PROJESİNİN TAŞIMASI GEREKEN ÖZELLİKLER

Bu konudaki özellikler, bilimsel ve biçimsel olmak üzere iki başlık altında incelenebilir.

3.1. Bilimsel İçerik

Bitirme projesi, yaygın uygulamanın aksine herhangi bir konuyla ilgili birkaç kaynaktan alıntıların bir

araya getirildiği veya yabancı dilden yapılan çevirilerin toplandığı, 70-80 sayfayı bir araya getiren bir

çalışma değildir.

Ortaya çıkan ürün, mutlaka yazan tarafından ortaya atılan bir tezi, analizi, bulguyu veya sonucu ortaya koymak

ve bunu bilimsel olarak test etmelidir.

9

Böyle bir çalışma, yaygın olarak teorik konuların sergilendiği bir metin ve bu metinle bağdaşık uygulamalı bir

çalışmadan oluşmalıdır. Ancak sonuçlandırılan bitirme projelerinin çoğunda; teorik alıntıların ağırlık taşıdığı ve

öğrencinin asıl katkısının beklendiği uygulamanın teorik kısma adeta sığındığı, sıkça gözlenmektedir.

Bitirme projelerinde amaç, mezuniyet aşamasına dek alınan dersler sonucu ulaşılan sentezle EM yaklaşımının

ve birikiminin pratiğe aktarılması ve uygulamasıdır. Şüphesiz teorik yönü ağır basan konulara da bu bağlamda

yer verilebilir. Ancak burada esas:

• Konuya yeni bir bakış açısı getirme veya katkı sağlama, • Çok güncel olan ve Türkçe olarak kaynak sıkıntısı çekilen bir konuda araştırma, • Olası her durumda istatistiksel tekniklerin uygulama olanaklarını araştıran ve ileri sürülen tezleri istatistiksel

analizlerle destekleyen bir çabama olmalıdır.

Eğer bitirme projesi, bir işletme probleminin çözümüne yönelik olarak hazırlanmak isteniyorsa, tüm proje o

problemin çözüm aşamalarını taraflara aktarabilecek bir sistematik ve profesyonel anlayışla düzenlenmelidir.

Böyle bir projenin şu aşamaları içermesi beklenir:

• İşletme probleminin tanıtılması ve sunumu, • Problemin, işletmenin fonksiyonlarıyla ve departmantel yapısıyla ilişkilendirilmesi, vs, problem sahasının

sırasıyla belirlenmesi, •Yukarıda tanımlanmış problemin çözümüne ilişkin yaklaşımların, modellerin ve alternatif çözüm

yöntemlerinin belirlenmesi (Bu kesim için literarürde yer alan teknikler araştırılmalı ve gerekli

ilişkilendirilmeler yapılmalıdır. Bu yaklaşım, proje sahibini mevcut bilgilerinin ışığında sentez yeteneğini

kullanarak ele aldığı problemi çözmeye yöneltecektir), * Çözüme ilişkin alternatif yaklaşımlar varsa, bunların her birinin mevcut işletmenin problemi ya da

problemleri göz önüne alınarak sunumu ve her biri avantaj ve dezavantajlarım ifade edilmesi, * Seçilen çözüm yönteminin neden tercih edildiğinin açıklanması, * Çözümün ortaya atılması ve geçerliliğinin test edilmesi, * Olası ise, bulunan çözümün yaşama geçirilmesi ve sonuçlarının analizi, * Sonuç.

Bütün bu aşamaların yeterli sayıda şekil, akış seması ve tablolarla desteklenmesi, konunun takibini

kolaylaştıracaktır.

Probleme ilişkin çözüm aşamalarının açık ve anlaşılabilir bir dille sistematik olarak yazımı, projenin temel yapı

taşlarından birini oluşturmaktadır.

10

Kolayca görülebileceği gibi, teorik kısımların yoğunluğu yukarıdaki Öneride oldukça düşürülmüştür.

Burada dikkat edilmesi gereken husus, önerilen düzenlemenin şu an yaygın olarak kullanılan proje formatından

tamamen farklı bir düzenleme getirdiğidir. Yani, seçilen bir konu ile ilgili literatür araştırmasını yoğun olarak

içeren ve uygulamayı projenin son bölümünde özetleyen yaygın uygulamayı reddeder.

Bir bitirme projesi 30-40 sayfa ile sınırlanmalıdır. Böyle bir çalışmanın bir isletmenin üst düzey yöneticilerine

verilecek bir rapor olabileceği düşünülürse, daha uzun bir dokumanı okumak için kimsenin vaktinin

olamayacağı açıktır. Kullanılan dil olabildiğince açık, net ve anlaşılır olmalıdır.

Bitirme projesinin amacı, proje sahibinin problem çözme ve genelde sistem amaliz yeteneğini geliştirme,

olaylar arasındaki sebep-sonuç ilişkisini kurma ve doğru problemin tanımını yapıp çözüm önerileri

geliştirmesini özendirmektir. Bütün bu aşamalar sırasında da aşağıda belirtilen, profesyonel bir yazım formatına

uyulması istenir. 3.2. Biçimsel içerik

Bir Bitirme Projesinin bilimsel açıdan etkinlik kazanabilmesi, her şeyden önce, yapılan çalışmada sunulan

bilgilerin düzenli bir şekilde aktarılabilmesine bağlıdır. Aksi takdirde, ilgili proje, bilimsel açıdan ne denli

özgün düşünceler ortaya koyarsa koysun, gerekli ilgiyi göremeyebilir.

3.2.1. Bitirme Projesini Oluşturan Kısımlar

Yazılı bir araştırma metni olarak Bitirme Projesi ön metin ve son kısım olarak adlandırılabilen başlıca üç

kısımdan oluşur. Ön kısmı oluşturan kapak sayısı önsöz, içindekiler, tablolar ve şekiller listesi, projenin

metninden sayılmazlar. Metin kısmı, girişle başlar, bölümlerle gelişir ve sonuçla biter. Projenin son kısmını

meydana getiren kaynakça ve ekler ise metin kısmının sonunda yer alır.

3.2.1.1. Kapak Sayfası

Kapak sayfasında, üniversite ve fakültenin adı, projenin konusu (genellikle hipotez cümlesi), yapılan

çalışmanın ne tür bir çalışma olduğunu (Bitirme Projesi) gösteren bilgi, projeyi hazırlayanın ve proje

danışmanının adı, projenin yapıldığı tarih ve yer bilgileri, uygun bir format ve şekilde yer almalıdır. Bu

dokümana ait bastaki kapak sayfası, örnek olarak değerlendirilebilir.

3.2.12. Önsöz

Bu kısım, projeyi hazırlayan kişinin isteğine bağlı olarak yer almakla beraber, hazırlanılan konu hakkında

iletilmek istenen kişisel görüş, amaç ve dilekler veya projenin hazırlanması aşamasında katkılarını gördüğü kişi

veya kuruluşlara teşekkür mesajlarını içerir. Ayrıca önsöz metninin sol alt kısmına şehir adı ve tarih, sağ alt

11

kısmına ise proje sahibinin adı yazılır.

3.2.1.3. İçindekiler

Proje içinde yer alan tüm bölüm, alt - bölümlerin baslıkların, ilgili sınıflandırma ve sayfa numaralarını, sıralı bir

biçimde gösteren kısmıdır.

İçindekiler kısmında şekil açısından, bölümlerin kendi aralarında, aynı derecedeki alt bölümlerin de kendi

aralarında bir hizaya gelerek oluşturdukları, merdiveni andıran basamaklı bir yapı gözlenir. Bir alt -bölüm,

üstünde yer alan başlığın altına, iki harf boşluğu içeriden başlanarak yazdır. Ancak bu özellik, sadece bu kısma

ait olmakla birlikte, projenin metni için böyle bir şekil söz konusu değildir. Metinde tüm başlıklar, blok sisteme

uygun olarak (satır başından, harf boşluğu bırakılmadan) yazılmalıdırlar.

Sayfanın ortasına gelecek şekilde, büyük harflerle "İÇİNDEKİLER", sağ üst köseye de "Sayfa No." başlığı

konulur. Projeyi oluşturan metin öncesi ve metin sonrası kısımlar dahil, tüm başlıklar ve karşılarına başlangıç

sayfa numaralan (son rakamlar alt alta gelecek biçimde) yazılır. Metin içerisinde yer alan başlıklar, hiçbir

şekilde kısaltılmadan ve değiştirilmeden, içindekiler bölümüne aynen aktarılmalıdır.

3.2.1.4. Tablolar ve Şekiller Listesi

Eğer proje içerisinde çok miktarda tablo ve şekil mevcut ise, bunlar için ayrı ayrı listeler düzenlemek yerinde

olur. Grafik, diyagram, harita, fotoğraf, v.b. resim ve çizimler "Şekiller" grubunda yer alırlar. İlgili listeye,

önce tablo veya şeklin numarası ile başlığı, bunun karşısına da sayfa numaralan yazılır.

3.2.1.5. Giriş

Projenin metin bölümü, proje yazarının üzerinde uğraştığı problemi tanımladığı, bu problemin çözümüne ilişkin

olarak ortaya koyduğu tezi ve kullandığı model ve çözüm yaklaşımlarını sunduğu, yapılan çalışmanın

sınırlarından söz ettiği, giriş kısmıyla başlar.

3.2.1.6. Bölümler

Bitirme Projesi, üzerinde uğraşılan konunun ve ortaya konulan bulgu, analiz veya sonucun okuyucu tarafından

açık bir şekilde kavranabilmesi için, çeşitli bölümler ve onların alt bölümlerinden oluşur. Dikkat edilmesi

gereken en önemli konu; her alt bölümün, yer aldığı bölümdeki fikri, her bölümün de projede savunulan tezi

destekler nitelikte olması gerektiğidir.

Araştırmayı bölümlendirmede kullanılan başlıca iki numaralandırma sistemi vardır:

12

a. Ondalık sistem: Ondalık sistemde ilk rakam ana bölümü, ilk basamakta yeralan sayı birinci derece alt-

bölümü, ikinci basamakta yer alan sayı da ikinci alt-bölümü ifade etmektedir. Dördüncü alt-bölüm içindeki alt-

bölümlerin baslıkları altı çizilerek belirtilir. Bu dokümanın hazırlanmasında bu sistem kullanmıştır. Ondalık Sistem :

1. BİRİNCİ BÖLÜM 1.1. Birinci Derecede Alt Bölüm 1.1.1. İkinci Derece l.1.1.l. Üçüncü Derece

1.1.1.2. Üçüncü Derece 1.1.2. İkinci Derece l .2. Birinci Derece Alt Bölüm 2. İKİNCİ BÖLÜM

b. Rakam - harf sistemi: Bu sistemde numaralandırmaya büyük Romen rakamlarıyla başlanır ve alt bölümlerde

bir harf ile bir normal rakam birbirini izler. Rakam - harf sistemi :

Birinci Bölüm BÖLÜM BAŞLIĞI

I- BİRİNCİ DERECEDE ALT BÖLÜM A. İKİNCİ 1. Üçüncü a. Dördüncü (1) Beşinci (a) Altıncı i) Yedinci ii) Yedinci (b) Altıncı (2) Beşinci b. Dördüncü 2. Üçüncü B.İKİNCİ II. BİRİNCİ DERECEDE ALT BÖLÜM 3.2.1.7. Sonuç

Projenin metin kısmının son bölümüdür. Araştırma sonucunda ortaya konulan bulgu veya sonuç belirtilir,

yorumlanır ve bilimsel açıdan geçerliliğine ait test sonuçları sunulur.

3.2.1.8. Kaynakça

Projenin hazırlanmasında yararlanılan tüm kaynakların, alfabetik bir biçimde sıralandığı kısımdır. Eğer kaynak

göstermede dipnot tekniği kullanılmış ise, dipnotlarda yer alan tüm kaynakların kaynakça bölümünde

gösterilmesi zorunludur. Bunun dışında, yazarın yararlandığı ve özellikle önemli bulduğu kaynaklar da

kaynakçada göstermesi mümkündür. Kaynakçanın düzenlenmesine ilişkin bilgiler daha ilerideki bir bölümde

13

yer almaktadır.

3.2.1.9. Ekler

Projenin metin kısmında yer aldığında, bütünlüğü bozan veya dikkati dağıtan malzeme ve bilgilerin, ekler

halinde düzenlenip, son kısımda sunulması gerekir. Ekler kapsamı içerisinde, uzun ve ayrıntılı tablolar, anket

formları, çizelgeler, belgeler, bilgisayar çıktıları, uzun alıntılar, vs. yer alır.

Ekler, Ek A, Ek B veya Ek l, Ek 2 şeklinde harf veya rakamlarla numaralandırılır. Her ek ayrı bir sayfaya

yazılmalıdır ve her eke ait bir de başlık olmalıdır.

3.2.2. Bitirme Projesinin Yazım Kuralları

Bitirme Projesinde sunulan, savunulan düşüncelerin, ortaya konulan tezlerin hem daha iyi anlaşılabilmesi, hem

de araştırma yazısının görsel açıdan yeterli olabilmesi için, yazım sırasında uyulması gereken bazı kurallar

vardır. Bu bölümde, ilgili biçimsel yazım kurallarından bahsedilmektedir.

3.2.2.1. Sayfa Kenar Boşluktan

Sol kenar : 3.5 cm. Üst kenar : 3 cm.

Sağ kenar: 2. S cm. Alt kenar : 2.5 cm.

Bu sınırlar arasında kalan kısım "yazı alanı" olarak adlandırılmaktadır. Ciltleme dolayısıyla oluşacak kayıplar

göz önüne alınarak, sol kenarda daha fazla boşluk bırakılabilir.

3.2.2.2. Satır Aralığı

Bir ara, sıkışık veya dar satır aralığı, bir buçuk ara (l 1/2) normal satır aralığı, iki veya daha fazla ara ise geniş

ya da seyrek satır aralığı olarak adlandırılır. Proje metninin yazımında geniş satır aralığı (çift ara)

kullanılmalıdır. İçindekiler, uzun alıntılar, dipnotu ve kaynakça, sıkışık satır aralığı (tek ara) ile yazılırlar.

3.2.2.3. Paragraflar

Paragraflar arası boş bir satır kadar olmalıdır. Yeni bir paragrafa blok sistem olarak adlandırılan sisteme uygun

olarak başlanmalıdır. Blok sistemde paragraflar, normal yazı sınırından hiç harf boşluğu verilmeden başlanarak

yazılırlar.

14

3.2.2.4. Bölüm Başlıktan

Her bölüme ayrı bir sayfadan başlanmalıdır. Sayfanın üst yazı sınırından biraz aşağıya ve yazı alanına

ortalanacak şekilde, bölüm numarası, örneğin "Birinci Bölüm" şeklinde yazı ile yazılır. Bölüm başlığı, büyük

harflerle, bölüm numarasının yazıldığı satırla aralarında bir çift ara olacak şekilde ve yine yazı alanına

ortalanacak şekilde yazılmalıdır. Eğer başlık tek satıra sığmayacak uzunlukta ise, başlık yazısı, iki uçtan eşit

boşluklar kalacak şekilde ve giderek kısalan sıralar halinde alt alta yerleştirilir. Satırlar arasında bir buçuk ara

(l 1/2) bırakılmalıdır. Bölüm başlığı ile metnin ilk satır arasında boş bir satır kadar ara bulunmalıdır. Alt başlıklarda, paragraf başı hizasına başlık numaralan yazılır, bir nokta konulur ve bir harf aralığından sonra

başlık yazsı yazılır. Alt başlıklar genellikle, sadece kelimelerin baş harfleri büyük, diğerleri ise küçük olacak

şekilde yazılırlar. Başlıklarda yer alan bağlaç kelimelerin tümü küçük harflerle yazılırlar. Tek satıra sığmayan

alt başlıkların yazımında da, yukarıda açıklanan yöntem uygulanır. Başlığın sonuna herhangi bir noktalama

işareti konulmaz.

Alt başlık ile hemen üstünde yer alan paragrafın son satır arasında ve yine alt başlıkta hemen sonraki metnin ilk

satır arasında, boş bir satır kadar ara olmalıdır. Bu doküman, yukarıdaki düzenlemelere uygun olarak

hazırlanmıştır.

3.2.2.5. Sayfa Numaralan

Sayfa numaralan giriş sayfasından başlamak üzere, kaynakça ve ekleri de kapsayacak şekilde, projenin son

sayfasına kadar konulur. Sayfa numaralan rakamlarla (örn: 1,2,3...vs.) belirtilir. Sayfa numaraları, sayfanın sağ üst kısmına, yukarıdan 1,5 cm mesafede, satır sonları hizasında olacak şekilde

yazılırlar,

Kapak sayfası ve önsöz hariç, giriş kısmına kadar olan tüm sayfalar, Romen rakamlan ile numaralandırılırlar.

Romen rakamlan ise, sayfanın alt kısmına yazı alanı ortalanarak ve çift çizgi içine alınarak konulurlar.

3.2.2.6. Ekler

Her ek ayrı bir sayfada yer almalıdır. Eğer ek bir sayfayı doldurmuyorsa, sayfanın ortasına yerleştirilmelidir.

Bunun tam aksi durumlarda, eklerin bir sayfaya sığmadığı durumlarda ise, ek adı tekrarlanmadan, Örneğin "Ek

A. Devam" şeklindeki bir notla ek, diğer sayfa üzerinden devam etmelidir.

3.2.2.7. Yazım Fontu ve Büyüklüğü

Projelerin yazımında, çoğunlukla bilgisayar programlarından yararlanıldığı için, profesyonel bir yazım formatı

15

açısından, aşağıda adları verilen fontlardan birinin kullanılması tavsiye edilir:

• Times New Roman • Arial

Proje metninin okunması sırasında bir güçlükle karşılaşılmaması için de font büyüklüğü 12 olarak

seçilmelidir.

3.2.3. Tablolar

Tablolar ve şekiller, eğer mümkünse, ilgili açıklamaların hemen sonuna yerleştirilmelidirler. Tablonun iki

paragraf arasında gösterilmesi en iyi yoldur. Ancak, tabloyu her zaman bu şekilde konumlandırmak olası

olmayabilir. Eğer tablonun yerleşmesi gereken alan sayfa sonuna geliyorsa, metinin yazılmasına devam

edilmelidir. Böylece, tablo bir sonraki sayfaya aktarılarak, bir önceki sayfadan devam eden yazının paragrafı

bittikten sonra yerleştirilir.

Yarım sayfa veya daha uzun süren tabloların her biri ayrı birer sayfaya yerleştirilmelidirler. Metinle birlikte

aynı sayfada yer alan tabloların düz yazı ile aralarında alttan ve üstten iki satır ara olmalıdır.

a. Tablo numarası: Proje içinde yer alan her tablonun bir numarası olmalı ve tablolar bu numaralan ile metin

içinde referans edilmelidirler. Tablolara numara verilirken, ya baştan sona doğru giden numaralandırma sistemi

kullanılır veya her bölüme kendi içinde ayrı numara verilir. Eğer yapılan çalışma içerisinde çok sayıda tablo

varsa, her bölüme kendi içinde numara vermek en uygun yoldur. Bu takdirde her tablo, örneğin " Tablo 1,5 "

gibi çift rakamlı bir tablo numarasına sahip olacaktır. Burada ilk rakam bölüm numarasını, ikinci rakam ise

tablonun o bölüm içinde kaçıncı sırada yer aldığını göstermektedir.

"Tablo" kelimesinin sadece baş harfi büyük olarak yazılır ve tablo numarası da normal rakamlarla ifade edilir.

b. Tablo baslığı: Bir tabloya ait başlığın, o tabloyu tanıtan en uygun ifade olduğu unutulmamalı ve bu nedenle,

başlığın içinde gereksiz kelimelere yer vermemeli ve anlaşılması zor olan kısaltmalar yapmamalıdır. Tablodaki

verilere ait ölçü birimleri varsa, bu ifadeler, başlıktan hemen sonra, parantez içinde gösterilir. Örneğin; (milyon

TL) veya (yüzde) gibi. Tablo numarası, tablo başlığı ile birlikte, tablonun üzerine (şekillerde ise altına), tablo ön

kenarının hizasına başlanarak yazılır. Örnek :

Tablo 1: Üretim İşlemleri ve Süreleri (saat)

Başlık yazısının bir satırdan daha uzun sürdüğü durumlarda, satır yerleştirmesi ile ilgili olarak uygulanabilecek

yöntemler [Seyidoğlu, 1992, ss. 167-168] 'den bakılabilir.

16

Tablo başlıklarından sonra herhangi bir noktalama işareti konulmaz ve bir satırdan daha uzun süren başlıklarda,

satırlar arasında tek ara boşluk bırakılır.

Tablo numarası normal rakamlarla ifade edilmiş ve "Tablo" kelimesinin yalnızca ilk harfi büyük olarak

yazılmışsa, başlıktaki tüm kelimelerin sadece birinci harfleri büyük olarak yazılmalıdır. Tablo numarası Romen

rakamlı ise ve tablo kelimesi tamamen büyük harflerle yazılmışsa, tüm başlık büyük harflerle yazılmalıdır.

c. Tablo dipnotları: Tablonun hemen altına yazılırlar ve yazım formatı açısından metin dipnotlarına benzerler.

Tablonun sol alt köşesinden dört harf boşluğu içeriye "Kaynak" kelimesi yazılarak iki nokta üst üste konulur ve

kaynak dipnotu uygun formatta yazılır. Tablodaki verilerle ilgili olarak bazı açıklamalar yapmak gerektiğinde,

tablodaki ilgili yere özel bir İşaret konulur ve açıklamalar tablonun altında gösterilir. Açıklayıcı dipnotlar,

kaynak dipnotlarından sonra, tablonun sol alt köşesinden dört harf boşluğu içinden başlanarak yazılırlar. Farklı

dipnotlar arasında bir buçuk (1 1/2) satır aralığı boşluk bırakılmalıdır.

Tablo düzenlemesi ile ilgili olarak, daha fazla bilgi [Seyidoğlu, 1992, s. 169]'dan elde edilebilir.

Örnek:

Tablo 1: Revize Makroekonomik Hedefler

Gösterseler

1993

gerçekleşme 1994

program 1994

revize hedef

Büyüme oranı * 7.3 4.5 -1.6 Enflasyon * 58.4 54.8 111.4

Dış ticaret açığı 14 milyar $ 13.1 milyar $ 7 milyar $ KSBG/GSMH* 17.3 14.1 14.2

Kaynak: (1994): "Revize Edilmiş Hedeflere Ulaşmak Mümkün",

Ekonomist Dergisi, Yıl:4, Sayı:29 (17 Temmuz), s.19

*Not: Büyüme oranı ve Enflasyon değerleri % olarak verilmiştir.

KSBG: Kamu Sektörü Borçlanma Gereksinimi

GSMH: Gayri Safi Milli Hasıla 3.2.4. Şekiller

Çalışmada yer alan, grafikler, haritalar, diyagramlar, fotoğraflar, planlar gibi tablo dışında kalan tüm çizim veya

resimler "şekiller" adı altında toplanabilir. Şekillerin yazım formatına ilişkin kurallar, tablolarınki ile benzerdir.

Ancak şekil numara ve yazıları, tablolardan farklı olarak, şeklin üstüne değil altına yazılır. Çalışmada sadece

grafikler varsa bunlara şekil yerine grafik demek daha uygundur.

17

Örnek:

1993 1994 programı 1994 revize hedef

Gerçekleşme

Şekil l: Makroekonomik Hedeflerin Karşılaştırılması Kaynak: (1994): ''Revize Edilmiş Hedeflere Ulaşmak Mümkün",

Ekonomist Dergisi “ Yıl:4, Sayı:29 (17 Temmuz.), s.19

3.2.5. Kaynak Gösterme Teknikleri

Bir araştırmada kullanılan bilgiler birçok kaynaktan toplanmaktadır. Çalışmada kullanılan kaynakları göstermek

bilim ahlakının bir gereği olduğu kadar, çalışmanın doğruluğunun ve güvenirliliğinin de bir kanıtı sayılır.

Genellikle şu tür bilgilerin kaynağı belirtilmelidir:

• Bütün okuyucuların bildiği, sıradan bilgilerin dışında kalan her türlü özgün bilgi, fikir ve görüşler. • Başka kaynaklardan aynen yapılan aktarmalar. • Başka yazarların kendine özgü düşünce hüküm ve önerileri. • Bir tablo veya istatistiğin düzenlenmesinde kullanılan verilerin kaynağı.

Herkesçe bilinen ve bir özgünlüğü bulunmayan genel bilgilere ait kaynağı göstermeye gerek yoktur, Bunlar

genellikte konuyu araştırmaya başlamadan önce bilinen bilgilerdir. Eğer bir kaynağı okurken karşılaşılan

bilgiler yeni ve değişik geliyorsa, bu bilgiler araştırmaya dahil edildiği takdirde, ilgili dipnotlarıyla

gösterilmelidir, örneğin, fiyatı arz ve talebin belirlediği şeklinde bir bilginin kaynağını vermeye gerek yoktur.

Fakat, fiyatların oluşumunda arz ve talebin geçersizliğini savunan bir görüşün kaynağı belirtilmelidir.

o Büyüme oranı o Enflasyon o Dış Ticaret açığı* o KSGB/GSMH

20

18

3.2.5.1. Bağlaç Yöntemi ile Kaynak Gösterme

Bu sistemde tüm kaynaklar soyadı sırasına göre topluca, sondaki "Kaynakça" bölümünde gösterilir. Metinde

kaynak gösterilecek yerde bir köşeli parantez açılarak ilgili kaynağın yazarının soyadı, yayın tarihi ve sayfa

numarasından oluşan bir ''bağlaç" ifade kullanılır. Bağlaç ifadenin görevi okuyucuyu kaynakçada ayrıntılı

olarak tanıtılan kaynağa göndermektir. Aynı yazarın birden fazla eserine başvuru yapılmış bulunulabilir Eğer

bunların yayın tarihleri farklı ise zaten bu şekilde birbirinden ayrılmış olurlar. Eğer tarihler de aynı ise yayın

tarihinden sonra (a) ve (b) harfleri konularak, kaynakların ayırt edilmesi sağlanabilir.

Metin İçinde kaynak göstermeye örnekler: …….

Teoriye karşı yöneltilen bir eleştiride [Gürsoy, 1990, s . 1-15) de belirtildiği gibi....

Türker tarafından yapılan bir çalışma [1991a] teoriyi desteklerken, diğer bir çalışma [1991b] çelişkili sonuçlar

vermiştir (Bir yazarın aynı tarihli iki çalışmasından birisi a, diğeri b ile gösterilmiştir).

Bunlara göre düzenlenmiş Örnek bir kaynakça aşağıda verilmiştir:

KAYNAKÇA Bilgin, Ali, (1992): Bilimsel Araştırma Yöntemi. Deniz Yayınevi, İstanbul.

Gürsoy, Ahmet, (1990): Teknolojik Gelişme Teorisi. Uyum Yayınevi, Ankara. Türker, Hasan (1991a): " Dış Ticaretin Bileşimi", Bilimsel Araştırma Dergisi, Cilt 2, No. l, s. 25 Türker, Hasan (I991b): " Ödemeler Dengesi Sorunlarımız", ihraca» Dergisi, Güt 3, No. 4, ss.13-14.

Bu şekilde kaynak gösterimi diğer yöntemlere göre daha kolay olduğu için projelerde kullanılması tavsiye

edilir. Dipnot ile kaynak gösterimi bir başka yöntem olup, bununla ilgili bilgi [ Seyidoğlu, 1992, ss. 126-

147]'den edinilebilir.

3.2.5.2. Kaynakça Düzenleme Tekniği

Bir kaynakçada, kitaplar, süreli yayınlar, basılmamış ders ve tez notlarının gösterilmesinde aşağıdaki esaslar

dikkate alınmalıdır,

a. Kitabı Gösterme: Bir kitabı tanıtırken, onun hakkında şu üç grup bilgiyi vermek gerekir: Yazar adı, kitap adı

ve yayım bilgileri.

"Yazar adı, "Kaynakça" bölümünde önce soyad, sonra ad gelecek biçimde yazılır. Kaynakların sıralaması

yapılırken, yazar soyadlarının alfabetik sıralaması dikkate alınır. İsimlerin yalnız baş harfleri büyük olmalıdır.

19

Eğer ismin tamamı biliniyorsa, ilk adı kısaltmaya gerek yoktur.

Kitap adı, başlık sayfasındaki şekliyle değiştirilmeden verilmelidir. Bağlaçlar dışında, kitap başlığındaki

kelimelerin yalnızca baş harfleri büyük yazılmalıdır. Kitap başlığı koyu harfler ile yazılır. Yayım bilgilerinde; baskı sayısı, yayım yeri, yayımlayan ve yayım tarihi belirtilir. Baskı sayısı "2.b.", "2 nci

bas." Şeklindeki kısaltmalarla gösterilir. Basılan yer, kitabı bastıran yayınevinin bulunduğu şehirdir.

Eğer kaynak süreli bir yayınsa, kaynağı tanıtıcı tüm bilgiler yazıldıktan sonra, en sonda sayfa numarası yazdır.

Sayfa kelimesi "s" ile kısaltılır ve örneğin, "s. 132" şeklinde gösterilir. Alınan bilgi birkaç sayfa tutuyorsa,

sayfalar kelimesini iki küçük "ss" ile göstermek ve bilgilerin geçtiği ilk ve son sayfaların numaralarını, aralarına

çizgi koyarak yazmak (örneğin "ss. 140-150" gibi) yoluna gidilebilir.

Bir kitap kaynakçada şöyle gösterilebilir:

Yazar Soyadı, Adı, (Yayım tarihi): Kitap Adı. Derleyen, hazırlayan veya çevirmenin adı ve soyadı. Baskı sayısı,

Yayımlayan, Yayım yeri.

Örnek:

Talaş, Cahit, (1953): İşsizlikle Mücadele, 2. b, İş ve İşçi Bulma Kurumu Yayını, Ankara.

Yabancı dilde yazılmış bir kitap Türkçeye çevrilmişse, normal olarak, önce yazar adı ile başlanır. Çevirmenin

adı, kitap baslığından sonra gelir. Örnek:

Albertini, J. M., (1990): Ekonomik Sistemler: Uygulamada Kapitalizm ve Sosyalizm. Çev. Cafer Unay Uludağ

Üniversitesi Yayını, Bursa.

b. Süreli Yayınları Gösterme: Dergi, periyodik ve bülten gibi, belirli ve belirsiz aralıklarla yayımlanan

kaynaklara süreli yayınlar denir. Bir süreli yayın içinde yayımlanan bir makale, şöyle kaynak gösterilebilir:

Yazar Soyadı, Adı (Yıl): "Makalenin Baslığı", Derginin Adı, Cilt No., Sayı No. (Ay), Sayfa No..

Örnekler: Seyidoğlu, Halil (1992): "Avrupa Ekonomik Topluluğu ve Parasal Birleşme", A.Ü. İşletme FakÜltesi Dergisi,

Cilt 2, No. 3, ss. 152-159. Dobuois , Betty (1990) “ The Uses of Slides in Biomedical Speeches", ESP Journal, No, l, s.45.

c. Basılmamış Tez ve Ders Notlarım Gösterme : Yazarın ad ve soyadından sonra tırnak işareti içinde

20

çalışmanın başlığı yazılır. Başlığı yazarken koyu harfler kullanılmaz. Başlığın koyu harflerle yazılmaması o

çalışmanın yayımlanmadığını gösterir. Bundan sonra parantez içinde çalışmanın türü, ilgili üniversite ve

fakültenin ismi belirtilir.

Örnek :

Erdinç, Ali (1972): "Doğu Anadolu Bölgesinin Halk Hikayeleri Üzerine Bir İnceleme" (Mezuniyet Tezi,

Atatürk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi), s. 45.

Kaynakça düzenlemede karşılaşılabilecek bazı özel durumlar için gerekli bilgiler [Seyidoğlu, 1992, ss. 150-

151]'den elde edilebilir.

4. PROJENİN DEĞERLENDİRİLMESİ

Bitirme Projesi vize notu, öğrencinin dönem içi çalışmalarının danışmanı taralından yapılan bir

değerlendirmesidir. Dolayısıyla öğrencinin dönem içinde danışmanıyla çalışmanın gelişmesine dair yakın ilişki

içinde olması ve yapmayı planladıklarıyla, yapılması gerekenleri çok iyi etüd etmesi gereklidir.

Final sınavı, öğrencinin, danışmanının yer aldığı bir tez jürisi önünde yapacağı, sözlü bîr savunma sınavını

içerir. Bu sınavda öğrencinin 15 dakikayı geçmeyecek bir süre içinde yaptığı çalışmayı anlatması, önemli

noktalan vurgulaması, elde ettiği sonuçlan ifade etmesi ve en önemlisi konu hakkında hiçbir bilgisi olmayan

birisine yaptıklarını herhangi bir sorgulamaya gerek kalmayacak nitelikte ifadesi ve daha sonra da, gelecek

sorulan yanıtlayabilmesi istenir. Bu aşamada, iyi bir sunum kabiliyeti ve buna yönelik hazırlık, kesinlikle pozitif

bir etkiye sahiptir. Değerlendirmeye ait bir liste Tablo 2'de yer almaktadır, öğrencinin bu kriterleri sağlama

oranı final notunu belirlemede etkili olacaktır.

5. SONUÇ

Bu doküman Endüstri Mühendisliği bölümünde ''Bitirme Projesi" olarak hazırlanacak tezlere ait uygulamalara

açıklık getirmeyi amaçlamaktadır. Başlangıçta, bilimsel bir çalışmada takip edilmesi gerekli genel bilgilere yer

verilmiştir. Hazırlanacak tezlerin, taşıması gerekli bilimsel ve biçimsel nitelikler detaylı olarak açıklanmıştır,

Konu olarak yapılacak çalışmaların seçilecek bir istetmedeki bir problemin ele alınmasına yönelik olması

özendirilmelidir. Bu amaçla hazırlanacak bir projenin, üst yönetime verilecek bir rapor özelliği taşıması

istenmekte ve 30-40 sayfayla sınırlandırılmaktadır. Teorik çalışmalarda ise konunun güncelliği, olan her

durumda istatistiksel analiz tekniklerinin uygulaması, vurgulanmaktadır. Böyle bir çalışmanın yazım kurallarına

ilişkin görsel düzenlemeler de burada belirtilmiş olup, uyulması istenmektedir. Ayrıca, çalışmanın

değerlendirilmesine ilişkin genel görüşlere de yer verilmiştir

21

Tablo 2: Proje Değerlendirme Kriterleri Teknik içerik (%60) * NOT

Problemin/konunun tanıtımı Konunun işlenişi/kapsamı Konunun orijinalitesi Konunun güncelliği Projenin konuya katkısı Teknik ayrıntı düzeyi Alternatif çözüm yöntemlerinin analizi ve karşılaştırılması Uygulamanın yeterliliği Elde edilen sonuçlar

Rapor Kalitesi (%20)*

Raporun biçimsel yapısı

Kapak sayfası Özet İçindekiler Bölümler Şekiller ve tablolar Sonuç Kaynakça Sayfa numaralan

Raporun organizasyonu Raporun düzeni ve açıklığı Yazının dil kurallarına uygunluğu ve anlaşılabilirliği Kaynak göstereme Sunum (%20)*

İnceleme için projenin zamanında teslimi Konunun iyi anlaşılmış olması Görsel sunum olanaklarının kullanımı Konuşma tunu, düzgünlüğü ve temposu Göz kontağı / ikna yeteneği Sorulan yanıtlama yeteneği

YORUMLAR FİNAL NOTU * Bu oranlar birer öneri niteliğindedir. Her bir jüri farklı oranlar belirleyebilir.

22

KAYNAKÇA

Lyons, Liz Hamp ve Karen Berry Courter, (1984): Research Matters. NewBurry House Pubfishers, Cambridge.

Seyidoğlu, Halil, (1992): Bilimsel Araştırma ve Yazma El Kitabı. 4.b., Güzem Yayınlan, İstanbul.

Turner, R.P.,(1987): Report Writting Eng. 104 Expository Writing. M.E.T.U., Ankara.

23

BİTİRME PROJESİ KONULARI

1-Prof. Dr. Hasan Eski

Sermaye Piyasası ve İşletme Finansmanı, Yatırım Projelerinin Değerlendirilmesi Yöntemleri, İşetmelerde Büyüme Süreci, Talep Projeksiyonları, Kapasite Planlaması, Ücret Sistemleri, İşletmelerde Finansal Analiz, İhracatta Finansman Yöntemleri, Dış Ticaret İşlem Teknikleri, Uluslararası Sermaye Piyasaları

2-Prof. Dr. Miraç Bayhan

Kalite Kontrol, Sistem Analizi, Sistem Simülasyonu, Üretim Planlama, Satış Tahmini, Optimizasyon, Endüstride İstatistik Uygulamaları

3-Prof. Dr. Semra Tunalı

Simülasyon Tekniğinin Endüstride Uygulamaları, Tedarik Zinciri Yönetimi, Grup Teknoloji ve Hücresel İmalat, Çok Kriterli Karar Verme, Veri Zarflama Analizi (DAE) ile Benchmarking, Üretim Planlama ve Envanter Yönetimi, Talep Tahminlemesi ve Uzun Dönemli Kapasite Planlaması, Karar Destek Sistemleri.

4-Yrd. Doç Dr. Latif Salum

Sistem Modelleme ve Analizi, Veri Tabanları, Üretim Planlama, Uzman Sistemleri 5-Yrd. Doç. Dr. Mehmet Çakmakçı

İmalat ve Hizmet Sektöründe; Kalite Yönetimi, Üretim Kaynakları Planlaması, Proje Yönetimi ana bilim dallarından ve/veya bilim dallarından seçilecektir.

6-Yrd.Doç. Dr. Şeyda Topaloğlu

Yöneylem Araştırması, Üretim Planlama ve Çizelgelemesi, Personel Çizelgeleme, Amaç Programlama, Matematiksel Modelleme (Her türlü Endüstri Mühendisliği probleminin bu yaklaşım ile çözümü), İş Etütleri

7-Yrd.Doç. Dr. Özcan Kılınçcı

Üretim Planlama, Envanter Yönetimi, Stok Kontrol, Montaj Hattı Dengeleme, Tesis Planlama, İş Yeri Düzenleme, Tesis Yeri Seçimi, Toplam Kalite Yönetimi, Kalite Kontrol, Altı Sigma, Benchmarking, Reengineering

8-Yrd. Dr. Gökalp Yıldız

Simülasyon, Simülasyon Optimizasyonu, Yanıt-Yüzey Tasarımları, Deney Düzenleme, Çekme sistemleri, Çift Kaynak Kısıtlı Sistemler, İmalat Sistemlerinin Performans Ölçümü, Çizelgeleme.

9-Öğr. Gör. Dr. Özgür Eski

Üretim planlama, Tesis planlama (Makina, tesis yerleşimi, malzeme aktarma/depolama sistemlerinin analizi ve tasarımı), Grup teknoloji, Hücresel imalat, Tam Zamanında Üretim

10-Dr. Gonca Tunçel

Risk Yönetimi, Üretim Çizelgeleme, İmalat sistemlerinin modellenmesi, yapısal/davranışsal analiz ve performans değerlendirme, Tedarik zinciri yönetimi Araç rotalama, Faaliyet tabanlı maliyetlendirme.

11-Dr. Hasan Selim

Tedarik Zinciri Yönetimi, Lojistik Yönetimi, Risk Yönetimi, Finansman ve bu konularla ilgili Matematiksel Modeller (Hedef programlama, Çok amaçlı veya çok kriterli karar verme, fuzzy modelleme vb

12-Dr. Özlem Uzun Araz

Üretim Yönetimi ,Çizelgeleme, İmalat Sistemi Tasarımı Simülasyon

24

T.C. DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ

MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ

ENDÜSTRİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ

BİTİRME TEZİ

TEZ KONUSU “……………………………………………………………………………..……………………..”

( BÜYÜK HARF)

HAZIRLAYAN ÖĞRENCİ NO ADI SOYADI

DANIŞMANI ÜNVANI, ADI SOYADI

İZMİR 200….