ការបណ្តុះបណ្តាលលើជំនាញអគ្គីសនី និង អេឡិចត្រូនិច

I. មូលដ្ឋានគ្រឹះនៃអគ្គិសនី

ការតភ្ជាប់កុងតាក់អគ្គិសនី, អំពូលអគ្គិសនី, ប្រដាប់ផ្តាច់ចរន្តអគ្គិសនី, ការគ្រប់គ្រងអំពូលដោយប្រើកុងតាក់ពីរ (staircase switches), កុងតាក់។ ផ្នែកនេះនឹងបង្ហាញពីការតភ្ជាប់ ម៉ូទ័រ AC3 (AC 3-phase motor) ជាមួយនឹងឧបករណ៍ប្តូរចរន្ត(Frequency Changer)។

រូបភាពទី១ ការតភ្ជាប់គម្រូបញ្ឃរ

អំឡុងពេលតភ្ជាប់គ្រឿងអគ្គិសនី គួរយកចិត្តទុកដាក់ទៅលើខ្សែបីប្រភេទគឺ PE, N ហើយនិង L។ សៀគ្វីនៅក្នុងអគារ ត្រូវតែបំបែកយ៉ាងហោចណាស់ជា ២សៀគ្វីៈ ឌុយភ្លើង និងឌុយអគ្គិសនី ហើយសៀគ្វីនីមួយៗ ត្រូវមានប្រដាប់ផ្តាច់ចរន្តអគ្គិសនីរៀងខ្លួន។ ការតភ្ជាប់ឌុយត្រូវបានបង្ហាញនៅក្នុងរូបភាពទី២ ជាមួយខ្សែក្តៅ (Hot wire) ដែលជានិច្ចជាកាលដាក់នៅខាងឆ្វេង។

រូបភាពទី២ ការតភ្ជាប់ឌុយអគ្គិសនី និង ការគ្រប់គ្រងអំពូលដោយប្រើកុងតាក់ពីរ

កន្លែងមុខខ្ចៅតចេញអគ្គសនី (Screw terminal) ត្រូវបានប្រាស់ប្រាស់ដើម្បីបែងចែកខ្សែ (ណឹត, ដី, និងក្តៅ) ឲ្យបានច្រើនផ្នែក។ នៅក្នុង កន្លែងមុខខ្ចៅតចេញអគ្គសនី ផ្នែកពណ៌លឿងប្រើសម្រាប់ខ្សីដី។

សៀគ្វីពិសេស ប្រើសម្រាប់ម៉ូទ័រ (គ្រប់គ្រងពេលវេលាប្រតិបត្តិការ ឬ ផលិតកម្លាំងអគ្គិសនី) ឬក៏ឧបករណ៍អគ្គិសនីដែលមានថាមពលខ្លាំងផ្សេងទៀត។ ត្រូវធ្វើការផ្តោតទៅលើស្លាកសញ្ញារបស់ម៉ូទ័រ ជាពិសេសប្រភេទតំណ (delta ឬ star) អមជាមួយ វ៉ុល ចរន្ត និង កម្លាំងជា kW, ការវិលជុំក្នុងមួយនាទី និងកត្តាកម្លាំង។ ទាំងអស់នេះជាធាតុផ្សំរបស់ ឧបករណ៍ប្តូរចរន្ត។ ការវិលជុំមានភាពខុសគ្នាតិចតួចជាមួយនឹងការគណនាពីរំញឹកភាព (រំញឹកភាពល្អបំផុត គឺ ៥០ Hz)។ ឧ. ៥០x៦០ = ៣០០០ជុំ តែចំនួនរំញឹកជាក់ស្តែងមានត្រឹមតែ ២៨៥០ Hz។ សម្រាប់ម៉ូទ័រដែលមានកត្តាបែកចែក ២ឬ៣ (ចំនួនប៉ូលដែកម៉ាញ៉េទិច), វាអាចប្រហែល ១៤៣០Hz ឬ៩៧០Hz។ ដំណើរការល្អបំផុត គឺនៅពេលដែលម៉ូទ័រត្រូវមានរំញឹកភាពធម្មតា ៥០Hz។ ចំនួនរំញឹកមិនអាចឲ្យទាបពេកបានទេ ពិព្រោះខ្យល់ត្រជាក់មិនអាចធ្វើឲ្យម៉ូទ័រត្រជាក់បាន (ជាធម្មតា មិនទាបជាង២០Hz)។ ចំនួនរំញឹកភាពពីឧបករណ៍ប្តូរចរន្ត ជាធម្មតានៅចន្លោះពី ៣៥-៦៥Hz។ មានប៉ារ៉ាម៉ែត្រសំខាន់ៗផ្សេងទៀតនៅក្នុងឧបករណ៍ប្តូរចរន្ត ឧ. Ramp (កំណត់ពីល្បឿងម៉ូទ័រដែលត្រូវចាប់ផ្តើម និងឈប់)។

តំណបីដំណាក់ៈ Star (វ៉ុលខ្ពស់ជាង) ឬ delta (វ៉ុលទាបជាង) ចំពោះម៉ូទ័រ រូបភាពទី៤

រូបភាពទី៤ តំណ delta និង Star សម្រាប់ម៉ូទ័រតបានបីដំណាក់

រូបភាពទី៥ ឧបករណ៍ផ្លាស់ប្តូរចរន្ត និងក្រាបបង្ហាញពីរំញឹកភាពល្អបំផុត

II. មូលដ្ឋានគ្រឹះនៃអេឡិចត្រូនិច

ការតជាខ្នែងនិង ជាស៊េរី (រូបភាពទី៦) មុខងារ OR និង AND (ការតភ្ជាប់LED ជាមួយរេស៊ីស្តង់) រេស៊ីស្តង់ខ្សែ៣ (potentiometer) និងកុងតាក់។ LEDធម្មតា (LED មានអេឡិចត្រូតពីរ ហើយកុងតាក់វែងជាងគេគឺ +) មានការធ្លាក់ចុះកម្រិតវ៉ុល ១,៨V ហើយចរន្ត ១០ mA។ ដូច្នេះ V = R.I (ច្បាប់ ohm) រេស៊ីស្តង់ចាំបាច់មួយអាចធ្វើការគណនាបាន។ ការគណនាទី១ (ការតជាខ្នែង និង ស៊េរី) អាគុយ៩ V, ២x LED (ដូចគ្នា), ១x ៦៨០ohm (Ω) គណនាវ៉ុល និងចរន្ត

រូបភាពទី៦ ការតជាខ្នែង និងស៊េរី

ឧបករណ៍វាស់អគ្គសនី (Multimeter) និង រង្វាស់ វ៉ុល ចរន្ត រេស៊ីស្តង់ diode (ប្រដាប់បញ្ជូលភ្លើងអគ្គិសនី J K ឬក៏ ប្រដាប់ស្ទង់កម្តៅ១០០ Pt ដើម្បីធ្វើឲ្យឧបករណ៍វាស់អគ្គសនីកាន់តែប្រសើរ រូបភាពទី៧។

រូបភាពទី៧ ការវាស់វ៉ុល និង ចរន្ត

រូបភាពទី៨ រេស៊ីស្តង់ដែលមានពណ៌កូដ

រូបភាពទី៩ ការតភ្ជាប់កុងតាក់ និងបែងចែកវ៉ុល

ការគណនាទី២ (កុងតាក់ និង រេស៊ីស្តង់ខ្សែ៣ ដើរតួជាអ្នកបែកចែកវ៉ុល) អាគុយ៩ V, ២x LED, ១x ៦៨០ohm, កុងតាក់មួយ, រេស៊ីស្តង់ខ្សែបី ១(2k5)។ រូបភាពទី៩ ការគណនាទី៣ រេស៊ីស្តង់ពឹងផ្អែកលើពន្លឺ (photoresistor) ដូចការគណនាទី២ដែរ ជំនួសរេស៊ីស្តង់៦៨០ohm ដោយរេស៊ីស្តង់ពឹងផ្អែកលើពន្លឺ។ រូបភាពទី១០ ការគណនាទី៤ (diode) ដូចការគណនាទី២ដែរ ជំនួសរេស៊ីស្តង់៦៨០ohm ដោយ diode នៅទាំងពីរទិសដៅ។ រូបភាពទី១០

រូបភាពីទី១០ រូបរាងរបស់រេស៊ីស្តង់ពឹងផ្អែកលើពន្លឺ, diode, ប្រដាប់បញ្ជូលភ្លើងអគ្គិសនី ជាមួយនិងប្រដាប់បញ្ជូលភ្លើងអគ្គិសនីអេឡិតត្រូលីតិច (electrolytic capacitors) ត្រូវមានការប្រុងប្រយ័ត្នជាមួយប៉ូលប្រដាប់បញ្ជូលភ្លើងអគ្គិសនី មានរបស់សម្គាល់ដូចជារេស៊ីស្តង់ដែលមានពណ៌កូដដែរ ដោយមានកូដពិសេសដើម្បីឲ្យដឹងពីតម្លៃជាក់លាក់ - http://grathio.com/assets/capacitor_tags.pdf (ឧ. ១០៣ មានន័យថា ១០x១០៣pF=១០nF)។ ជាទូទៅ ប្រដាប់បញ្ជូលភ្លើងអគ្គិសនីអេឡិតត្រូលីតិច មានរាងស៊ីឡាង។

ការគណនាទី៥ (tyristor) អាគុយ៩ V, ២x LED, ៦៨០ohm, ២២០ohm, ១K ohm, កុងតាក់២, tyristor ១ (កាចុង -, អាញ៉ុង +)។

រូបភាពទី១១ ការពិពណ៌នាពី TIC106 និងដ្យាក្រាមគ្រប់គ្រងដោយ tyristor

ត្រង់ស៊ីស្ទ័រ គឺជាឧបករណ៍ដែលមានកន្លែងប្រសព្វPNពីរ។ ជាទូទៅ គឺមានត្រង់ស៊ីស្ទ័រមានកន្លែងប្រសព្វនៅប៉ូលទាំងពីរ (BJT) ហើយនិងត្រង់ស៊ីស្ទ័រដែលមានឥទ្ធិពលនៅវាល (FET)។សម្រាប់ត្រង់ស៊ីស្ទ័រ NPN កន្លែងភ្ជាប់បន្ទុកអវិជ្ជមាន ហៅថា អ្នកបញ្ចេញ (emittor) ជាប្រភពរបស់ FET ហើយកន្លែងភ្ជាប់បន្ទុកវិជ្ជមាន ហៅថា អ្នកភ្ជាប់ (connector) ហើយកន្លែងភ្ជាប់ការត្រួតពិនិត្យ ហៅថាមូលដ្ឋាន ឬច្រក FET។ វាអាចប្រើប្រាស់ធ្វើជាសៀគ្វីច្រើនប្រភេទ ឧ.ជាសៀគ្វីដែលមានសភាពជាក់លាក់ពីរ (មូលដ្ឋានគ្រឹះរបស់តក្កសៀគ្វី)។

រូបភាពទី១២ ទ្រង់ទ្រាយរបស់ត្រង់ស៊ីស្ទ័រ

ការគណនាទី៦ មូលដ្ឋានគ្រឹះសៀគ្វីដែលផ្លាស់ប្តូដោយស្វ័យប្រវត្តិ (basic astable circuit)៖ ២x ៣,៣ uF, ២x ៦៨០ ohm, ២x ៨២០k ohm, ២x ៤៧០k ohm, ២x ៦៨០k ohm, ២x ត្រង់ស៊ីស្ទ័រNPN។ ត្រង់ស៊ីស្ទ័រ R២ និង R៣ អាចខុសគ្នា អាច ៤៧០k ohm (រំញឹកភាពខ្ពស់ជាង) ឬក៏ជាស៊េរី ៨២០kohm and ៦៨០kohm (រំញឹកភាពទាបជាង)។ រំញឹកអាចគណនាបានដោយៈ f = k/(0,69C1R3+0,69C2R2) (k ក្នុងករណីនេះមានតម្លៃប្រហែល ២)។ សម្រាប់ C1=C2 និង R2=R3 មានការគណនារកចំនួនរំញឹកជាមុន រូបភាពទី១៣ ទី១៤ និងទី១៥។

ឧបមាថា ត្រង់ស៊ីស្ទ័រ TR១ ទើបតែចុចបិត ហើយកន្លែងភ្ជាប់វ៉ុលរបស់វា កើនឡើងឆ្ពោះទៅ Vcc ស្រាប់តែពេលនោះ ត្រង់ស៊ីស្ទ័រ TR២ ចុចបើក។ បន្ទះAរបស់ប្រដាប់ផ្តល់ចរន្តអគ្គិសនី C១ កើនឡើង៩V ផ្តត់ផ្គង់របារវ៉ុល ពីព្រោះវាត្រូវបានភ្ជាប់ទៅនឹង កន្លែងភ្ជាប់ TR១ ដែលបានបិត។ ដោយសារ TR១ បានបិត ដូច្នេះគ្មានចរន្ត ហើយក៏គ្មានការធ្លាក់ចុះវ៉ុលឆ្លងកាត់រេស៊ីស្តង់ R១ដែរ។

ផ្នែកផ្សេងទៀតនៃប្រដាប់ផ្តល់ចរន្តអគ្គសនី C១ របារB ត្រូវបានតភ្ជាប់ទៅនឹងគល់កន្លែងតភ្ជាប់អគ្គសនី របស់ត្រង់ស៊ីស្ទ័រ TR២ ដែលមាន០,៦V ពីព្រោះត្រង់ស៊ីស្ទ័រ TR២ កំពុងចម្លងអគ្គិសនី។ ដូច្នេះប្រដាប់ផ្តល់ចរន្តអគ្គិសនី C១ មានបរិមាណវ៉ុលខុសគ្នា ៥,៤ V ឆ្លងកាត់បន្ទះ (៦,០ - ០,៦V) ពីចំនុចA ទៅចំនុចB។

ដោយសារតែ TR2ពេញ ដូច្នេះប្រដាប់ផ្តល់ចរន្តអគ្គិសនី C២ ចាប់ផ្តើមសាកចរន្តអគ្គសនីពីរេស៊ីស្តង់ R២ ឆ្ពោះទៅ Vcc។ នៅពេលដែលវ៉ុលឆ្លងកាត់ប្រដាប់ផ្តល់ចរន្តអគ្គិសនី C២ កើនឡើងជាង០,៦ V វាបង្វែរត្រង់ស៊ីស្ទ័រ TR១ ឲ្យចម្លងកម្តៅអគ្គិសនី។

ភ្លាមៗនោះត្រង់ស៊ីស្ទ័រ TR១ ចុចបើក ពេលនោះបន្ទះ A របស់ប្រដាប់ផ្តល់ចរន្តអគ្គិសនីដែលជាធម្មតា មាន Vccខ្ពស់ ស្រាប់តែធ្លាក់ចុះមកត្រឹម០,៦ V។ ការធ្លាក់ចុះដ៏រហ័សនៅលើបន្ទះ Aបង្កឲ្យមានការធ្លាក់ចុះវ៉ុលភ្លាមៗដូចគ្នានៅលើរបារ B ដូច្នេះរបារ B របស់ C1ទាញតម្លៃវ៉ុលឲ្យធ្លាក់ដល់ទៅ -៨,៤V (បន្ទុកផ្ទុយ) ហើយចលនាយោលទៅយោលមោរបស់វ៉ុលអវិជ្ជមាននេះ មាននៅគល់របស់ TR2 ធ្វើឲ្យវាពិបាក បិទ។ វាជាសភាពមិនជាក់លាក់មួយ។

ត្រង់ស៊ីស្ទ័រ TR២ ត្រូវបានកាត់ផ្តាច់ ដូច្នេះ ប្រដាប់ផ្តល់ចរន្តអគ្គិសនីC1 ចាប់ផ្តើមសាកអគ្គសនីក្នុងទិលដៅផ្ទុយ តាមរយៈរេស៊ីស្តង់ R៣ ដែលត្រូវបានភ្ជាប់ទៅនឺងរបារផ្គត់ផ្គង់ Vcc ៩វ៉ុល។ ដូច្នេះ គល់ត្រង់ស៊ីស្ទ័រ TR២ ប្រែទៅទិសដៅវិជ្ជមានឆ្ពោះទៅកាន់ Vccវិញ ជាមួយនិងពេលវេលាជាក់លាក់ ស្មើនឹងការរួមបញ្ជូលគ្នារវាង C1 និង R3។

ទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយ វាមិនអាចឡើងដល់តម្លៃរបស់Vccបានទេ ពីព្រោះនៅពេលវាខិតដល់០,៦វ៉ុល ត្រង់ស៊ីស្ទ័រ TR២ ចុចបើក។ សកម្មភាពនេះ ចាប់ផ្តើមគ្រប់ដំណើរការជាថ្មីម្តងទៀត ប៉ុន្តែជាមួយនឹងប្រដាប់ផ្តល់ចរន្តអគ្គិសនីC២ វាធ្វើឲ្យគល់ត្រង់ស៊ីស្ទ័រ TR១មានវ៉ុល -៨,៤v ខណៈពេលដែលកំពុងសាកអគ្គិសនីតាមរយៈរេស៊ីស្តង់ R២ ហើយចូលទៅកាន់សភាពមិនជាក់លាក់ទី២។

បន្ទាប់មក យើងអាចឃើញថា សៀគ្វីធ្វើការឆ្លាស់គ្នារវាងសភាពមិនជាក់លាក់មួយ នៅពេលដែលត្រង់ស៊ីស្ទ័រ TR១ បិទ ហើយត្រង់ស៊ីស្ទ័រ TR២ បើក និងសភាពមិនជាក់លាក់ទី២ នៅពេលដែល TR1 បើក ហើយ TR២បិទ នៅអត្រាមួយដែលកំណត់ដោយតម្លៃ RC។ ដំណើរការនេះនឹងកើតឡើងម្តងទៀតដោយឯកឯង ម្តងហើយម្តងទៀត ដរាបណាមានការផ្គត់ផ្គង់វ៉ុល។

រង្វាស់នៃលទ្ធផលទំហំរលក មានភាពប្រហាក់ប្រហែលដូចគ្នានឹងការផ្គត់ផ្គង់វ៉ុល Vcc ជាមួយនឹងកំឡុងពេលបិទ បើកនីមួយៗ ដែលកំណត់ដោយពេលវេលាជាក់លាក់របស់ បណ្តាញRCដែលតភ្ជាប់ឆ្លងកាត់គល់តចេញអគ្គសនីរបស់ត្រង់ស៊ីស្ទ័រ។ ខណៈពេលដែលត្រង់ស៊ីស្ទ័រកំពុងបិទ បើក លទ្ធផលនៅកន្លែងតភ្ជាប់នីមួយៗ នឹងមានរលករាងការេ ជាមួយនឹងជ្រុងមូលតិចៗ ដោយសារចរន្តដែលសាកអគ្គិសនីពីប្រដាប់ផ្តល់ចរន្តអគ្គិសនី។

រូបភាពទី១៣ ការតភ្ជាប់សៀគ្វីមិនជាក់លាក់ (astable multivibrator circuit)

រូបភាពទី១៤ តារាងរបាយរំញឹករបស់ R និង C

រូបភាពទី១៥ សៀគ្វីបញ្ចេញភ្លើង RC ជាមួយពេលវេលាជាក់លាក់ T=RC នៅខណ៥T ប្រដាប់ផ្តល់ចរន្តអគ្គិសនីបញ្ចេញភ្លើងអស់ហើយ

ការគណនាទី៧ (ត្រង់ស៊ីស្ទ័រ ជាឧបករណ៍ពង្រីកម្លាំង): ១kohm, ៤៧kohm, កុងតាក់, ត្រង់ស៊ីស្ទ័រ NPN, ២x LED

រូបភាពទី១៦ សៀគ្វីពង្រីកម្លាំងជាមួយនឹងត្រង់ស៊ីស្ទ័រ

ការគណនាទី៨ (ការមិនដាក់បញ្ច្រាសឧបករណ៍ពង្រីកកម្លាំងសម្រាប់ប្រតិបត្តិការ): អាគុយ៩V ,៦k៨, ២x ៤៨០, ២២០, LM៧៤១, រេស៊ីស្តង់មានកន្លែងតចរន្តបី។

ការគណនាទី៩ (ការដាក់បញ្ច្រាសឧបករណ៍ពង្រីកកម្លាំងសម្រាប់ប្រតិបត្តិការ): គុយ៩V ,៦k៨, ២x ៤៨០, ២២០, LM៧៤១, រេស៊ីស្តង់មានកន្លែងតចរន្តបី។

រូបភាពទី១៧ សៀគ្វីពង្រីកកម្លាំងជាមួយនឹងត្រង់ស៊ីស្ទ័រ

រូបភាពទី១៨ ឧបករណ៍ពង្រីកកម្លាំងដាក់បញ្ច្រាស, ឧបករណ៍ពង្រីកកម្លាំងមិនដាក់បញ្ច្រាស, ឧបករណ៍កំណត់កម្លាំងវ៉ុល (Voltage follower)

រូបភាពទី១៩ ការតភ្ជាប់ត្រង់ស៊ីស្ទ័រ DIP ៧៤១, ក្រៅពីកញ្ចប់ DIP ក៏មានផងដែរនូវ SMD សម្រាប់

លោហៈធាតុ

ការគណនាទី១០ ការគ្រប់គ្រងដោយឌីជីថល (Pulse width modulation): គ្រឿងរោទិ៍, ឧបករណ៍ Arduino (ខ្ទាស់ PWMទៅនឹងម្ជុលទី៣, អាចផ្លាស់ប្តូរ PWM ពី ០ ទៅ ២៥៥).

រូបភាពទី២០ ឧទាហរណ៍ពី PWM

PWM ជានិច្ចជាកាលប្រើប្រាស់ដើម្បីគ្រប់គ្រងថាមពលផ្ទេរទៅកាន់ឧបករណ៍ផ្សេងទៀត។

មុខងាររបស់ diodes, ត្រង់ស៊ីស្ទ័រ (NPN – BC547B and PNP – BC556B) ជាឧបករណ៍ពង្រីកកម្លាំង, ឧបករណ៍ពង្រីកកម្លាំងសម្រាប់ប្រតិបត្តិការ (741, AD620) ជាឧបករណ៍កំណត់កម្លាំងវ៉ុលនិងជាឧបករណ៍ពង្រីកកម្លាំង , រេស៊ីស្តង់ពឹងផ្អែកលើពន្លឺ, tyristors (TIC106M), ឧបករណ៍រក្សាលំនឹងវ៉ុល (5V – LM7805, 6V – LM7806), ការបញ្ជូនត។

ការគណនាទី១១ (ការបញ្ជូនតជាមួយនឹងលោហធាតុ): ការបញ្ជូនត, ក្តារ, ១k៥ (or ២k២), LED, អាគុយ ៩V។

រូបភាពទី២១ ការតភ្ជាប់ការបញ្ជូនត

ការគណនាទី១២ (ឧបករណ៍រក្សាលំនឹងវ៉ុលLM7805): 2x 3.3uF, LM7805, diode 1N4007, អាគុយ ៩V។

រូបភាពទី២២ ឧបករណ៍រក្សាលំនឹងវ៉ុល

ឧបករណ៍រក្សាលំនឹងវ៉ុល អាចតំឡើងបានជាមួយ Zener diode (diode ដែលដំណើរការក្នុងទិសដៅបញ្ច្រាស)

រូបភាពទី២៣ Zener diode, ធ្វើការកំណត់សម្គាល់ពីការផ្លាស់ប្តូររង្វាស់ វ៉ុលវិជ្ជមាន និងអវិជ្ជមាន

ការគណនាទី១៣ (ចលនាដែលកំណត់ដោយរេស៊ីស្តង់ពឹងផ្អែកលើពន្លឺ) 2x 1k5 (ឬ 1k2), UV diode, រេស៊ីស្តង់ពឹងផ្អែកលើពន្លឺ (រេស៊ីស្តង់ +)

រូបភាពទី២៤ OWON SDS6062V – ឧបករណ៍មើលកម្លាំងអគ្គិសនី(osciloscope), CEM DT-101 - ឧបករណ៍វាស់កម្លាំងអគ្គិសនី (multimeter), SOLOMON SL-976 – ឧបករណ៍រំលាយលោហធាតុ (soldering station)

រូបភាពទី២៥ ការភ្ជាប់គ្រឿងរោទិ៍ជាមួយត្រង់ស៊ីស្ទ័រ២

រូបភាពទី២៦ អ្នកកំណត់ពេល ៥៥៥ IC ជាមួយឧបករណ៍ពង្រីកកម្លាំង

ការគណនាទី១៤ (អ្នកកំណត់ពេល ៥៥៥): អាគុយ ៩V, 1k2 (R1), 12k (R2), 100uF, 150ohm, LED, 10nF, 555 – ប្រតិបត្តិការរបស់ឧបករណ៍មើលកម្លាំងអគ្គសនី

ការគណនាទី១៥ (អ្នកកំណត់ពេល ៥៥៥- ដែលមានមុខងារជាក់លាក់មួយ): អាគុយ ៩V, LED, 10nF, 150ohm

III. មូលដ្ឋានគ្រឹះនៃកម្មវិធី Processor

Arduino UNO ដែលភ្ជាប់ទៅកុំព្យូទ័រ (អង្គញាណកំណត់សីតុណ្ហភាព TMP36, ការដាក់បង្ហាញ 1637, គ្រឿងរោទិ៍)។ សម្ព័ន្ធផ្នែករឹងដែលមានទំនាក់ទំនងដូចគ្នាគឺ លេខសម្គាល់, I2C និង SPI។ សម្រាប់ ការទំនាក់ទំនងដោយលេខសម្គាល់ (COM, UART) វាចាំបាច់ណាស់ដែលត្រូវកំណត់ប៉ារ៉ាម៉ែត្រជាច្រើនដូចជា (default> លេខ COM: COM១, អត្រា baud: ៩៦០០, ទំហំទិន្នន័យ= ៨, parity= none, handshake= OFF)។

រូបភាពទី២៧ កន្លែងភ្ជាប់ COM (RS ២៣២)

ការគណនាទី ១៦ (ម៉ាស៊ីនរក្សាលក្ខខណ្ឌថេរ ជាមួយនិងArduino និង ការទំនាក់ទំនងតាមCOM): Arduino, 2x LED, 2x រេស៊ីស្តង់, កន្លែងតកំព្យូទ័រ - Hercules, (អាចបង្ហាញពីរង្វង់ដែលនៅជិត)

រូបភាពទី២៨ ម៉ាស៊ីនរក្សាលក្ខខណ្ឌថេរធម្មតា និង ការទំនាក់ទំនងដោយលេខសម្គាល់

រូបភាពទី២៩ Arduino UNO, ការដាក់តាំងបង្ហាញ (TM1637) and ថតstepper (ULN2003)

រូបភាពទី៣០ រូបរាង Arduino Uno

ការគណនាទី១៧ (ការតាំងបង្ហាញ TM1637): ការតាំងបង្ហាញ, Arduino

ការគណនាទី១៨ (ការតាំងបង្ហាញ TM1637 ជាមួយ អង្គញាណកំណត់សីតុណ្ហភាព): ការតាំងបង្ហាញ (Display), Arduino, សីតុណ្ហភាព

អង្គញាណ

#include

const int CLK = 9; //កំណត់ការតភ្ជាប់ CLK ទៅនឹងDisplay

const int DIO = 8; //កំណត់ការតភ្ជាប់ DIO ទៅនឹងDisplay

int NumStep = 0; //អថេរ ទៅ interate

TM1637Display display(CLK, DIO); //បង្កើត 4-Digit Display.

void setup()

{

display.setBrightness(0x0a); //កំណត់diplay ឲ្យមានពន្លឺភ្លឺច្បាស់បំផុត

}

void loop()

{

for(NumStep = 0; NumStep < 9999; NumStep++) //Interrate NumStep

{

display.showNumberDec(NumStep); //បង្ហាញតម្លៃអថេរ

delay(500); //ពន្យាពេលពាក់កណ្តាលនាទី ពីដំណាក់កាលមួយទៅមូយទៀត

}

}

មុខងាររបស់ ម៉ូទ័រ stepper

រូបភាពទី៣១ ម៉ូទ័រ stepper ដែលមានប៉ូលមួយ និងប៉ូលពីរ

រូបភាពទី៣២ វីធីសាស្ត្រជាដំណាក់ (ការបញ្ចាដោយការបត់បែនមួយ, ការបត់បែនពីរ និង ពាក់កណ្តាលដំណាក់កាល)

ការគណនាទី១៩ ការបញ្ជាដោយម៉ូទ័រមានដំណាក់ULN2003 (Stepping motor): ម៉ូទ័រមានដំណាក់, Arduino

រូបភាពទី៣៣ ការតភ្ជាប់ម៉ូទ័រStepper

IV. មូលដ្ឋានគ្រឹះនៃ PLC

ការគណនាទី២០ (ការបង្កើតខ្សែភ្លើង ETH): ខ្សែភ្លើង, អ្នកភ្ជាប់, ដង្គៀបពត់

រូបភាពទី៣៤ ការតភ្ជាប់ខ្សែអ៊ីនធើណេតស្តង់ដា (standard Ethernet)

Tecomat Foxtrot 1004 (8DI (4AI), 6DO - http://www.tecomat.com/wpimages/other/DOCS/cze/PRINTS/Cat_Foxtrot-CZ-datasheets/Foxtrot-CZ-CP-1004.pdf កម្មវិធីប្រើប្រាស់ Mosaic។ ការបង្កើតម៉ាស៊ីនជាក់លាក់, ការតភ្ជាប់ទៅនឹង Arduino ជាមួយអង្គញាណកំណត់សីតុណ្ហភាព និងថតstepper)។ គេហទំព័រ PLC។

រូបភាពទី៣៥ Tecomat Foxtrot និងដ្យាក្រាមកម្មជណ្តើរ (programming ladder diagram)

រូបភាពទី៣៦ គំនូសព្រាងរបស់ PLC

Mosaic – កម្មវិធី PLC

បន្ទាប់ពីចុចពីរដងលើ រូបតំណាង Mosaic, វានឹង បង្ហាញអេក្រង់មួយដែលទាមទារសោរផ្នែករឹង(Hardware key) នៃកុំព្យូទ័រ។ បើសិនជាអ្នកមាន Tecomat ត្រឹមតែមួយ ឬពីរបែបបទ អ្នកមិនចាំបាច់សោរនោះទេ បើពុំដូច្វោះទេ អ្នកត្រូវទិញអាញ្ញាប័ណ្ណ។

ជ្រើសយក File -> New -> New project group បង្កើតក្រុមគម្រោងថ្មីនៅក្រោម default Mosaic directory (c:\MosaicApp\).

វាយឈ្មោះគម្រោងថ្មី បន្ទាប់មកជ្រើសរើស modular system Foxtrot

ជ្រើសរើសឈ្មោះកម្មវិធី និង រើសភាសាកម្មវិធី LD (កាំជណ្តើរ)។

ជ្រើសឈ្មោះកម្មវិធីផ្សេងទៀត និង FreeWheeling

នៅពីពីក្រោម Project manager – HW configuration – ចុចពីដងទៅលើប្រភេទ CPU ហើយជ្រើសយកមួយណាដែលសមស្រប។

នៅពីក្រោម PLC Address: ជ្រើសយកលេខ 0 ទៅរក PLC។ បើសិនជាអ្នកមិនមាន PLC អ្នកអាចជ្រើសយក Simulated. បើសិនជាអ្នកមាន PLC អ្នកអាចភ្ជាប់វាដោយ ឧ. ខ្សែអ៊ីនធើណេត ជ្រើសយកការភ្ជាប់ដែលសមស្រប រួចចុចពាក្យ Connect។ បន្ទាប់មក អ្នកអាចបិទ Project explorer។ នៅផ្នែកខាងលើ window មាន windowsតូចពីរលេចឡើងៈ ទីមួយជាមួយលេខ 0=ផ្អាក ហើយមួយទៀតជាមួយ ms (ជាធម្មតា 110ms)។

នៅពីក្រោមរូបតំណាង IO វាផ្តល់ឈ្មោះ(Alias) ឲ្យធាតុចូល និងធាតុចេញ។

បន្ទាប់ពីចុចទៅលើ តំបន់ដែលបានជ្រើសរើស នឹងមានក្រឡាការ៉េពណ៌ក្រហម និងខៀវលេចឡើង នៅក្នុងដ្យាក្រាមកាំជណ្តើរ។ នៅពេលដែលចុចទៅលើពណ៌ខៀវ វាមានន័យថា ការតជាខ្នែង ហើយពេលចុចលើពណ៌ក្រហម មានន័យថាតជាស៊េរី។

បន្ទាប់ពីដាក់តំបន់ នឹងមានប្រអប់មួយលេចឡើង។ នៅប្រអប់នោះ វាចាំបាច់ចុចលើរូបតំណាងជាមួយ … ហើយបន្ទាប់មកបន្តចុចលើប៊ូតុង Global ហើយនៅពីក្រោម VAR_GLOBAL គឺជាធាតុចូល និងធាតុចេញរបស់អ្នក។

នៅពេលដាក់អ្នកកំណត់ពេលវេលា វាចាំបាច់ណាស់ដែលត្រូវជ្រើស General Block ហើយនៅពីក្រោម Counter/Timer ជ្រើសយក TON ដែលមានឈ្មោះខ្លះៗទៀតនៅក្នុងហ្នឹងដែរ។ បន្ទាប់មកនៅផ្ទាំង Operand អ្នកត្រូវវាយ T#1000 ដើម្បីពន្យាពេល 1000ms (ឧទាហរណ៍)។

ប្រសិនបើអ្នកចង់បានកម្មវិធី PLC អ្នកគ្រាន់តែជ្រើសយក Program បន្ទាប់មក Compile

វាអាចមានសារបង្ហាញពីកំហុសឆ្គងដែលបានកើតឡើង។ ប្រសិនជាគ្មានបញ្ហាអ្វីទេ នោះនឹងគ្មានកំហុសឆ្គង។

តឡូងនេះ អ្នកអាំចជ្រើសរើសនៅពីក្រោម PLC ដោយយក Run។ អ្នកត្រូវបញ្ជាក់ហើយផ្ញើរលេខកូដទៅ PLC ហើយជ្រើសយក ឧ. Restart type Cold។

Window តូចៗពីរនៅផ្នែកខាងលើ window មានការប្រែប្រួលតិចតួច។

វាមានន័យថា កម្មវិធីកំពុងដំណើរការ។ ដោយចុចផ្នែកខាងស្តាំទៅលើអថេរពិសេសណាមួយ អ្នកអាចធ្វើការជ្រើសរើសដើម្បីបន្ថែមនាឡិកា ហើយនៅក្រោមwindow ពីក្រោមរបារ Watch អ្នកអាចមើលឃើញនាឡិកាទាំងអស់។ នៅពីក្រោម I/O Settings អ្នកអាចកែប្រែតម្លៃរបស់អថេរពិសេសណាមួយ ហើយភ្លាមៗនោះ អ្នកនឹងឃើញលទ្ធផលនៅពីក្រោមរបារ Watch និងនៅក្នុងដ្យាក្រាមកម្មជណ្តើរផងដែរ។

ដើម្បីបំបាត់កំហុស អ្នកអាចជ្រើសយក PLC បន្ទាប់មក Halt។

V. ការប្រើប្រាស់ Labview ជាមួយកាមេរ៉ា

ការបង្ហាញពីកម្មវិធី Labview environment ជាមួយកាមេរ៉ា និងការវិវត្តរូបភាព។

រូបភាពទី៣៧ កម្មវិធីកាមេរ៉ា Labview