1

ศาสตรพระราชา จากนภา ผานภผา สมหานท

ศาสตรพระราชา คอ แนวทางการพฒนาของในหลวงรชกาลท 9 ทมความลมลก รอบดาน มองการณไกล และเนนความยงยนยาวนาน กอนทประชาคมโลกจะตนตวในเรองน เปนแนวทางการพฒนาทมงยกระดบคณภาพชวตของคนไทยทกหมเหลา องคประกอบของศาสตรพระราชา คอ การศกษาและสขภาพ การเพมผลตภาพการผลต การคนควาวจยการบรหารความเสยง การอนรกษธรรมชาต และปรชญาเศรษฐกจพอเพยง แตละองคประกอบลวนมสวนชวยยกระดบคณภาพชวตของทกผทกคน โดยเฉพาะ คนจนผยากไร

หลกการท างาน ตามศาสตรพระราชา เขาใจ.เขาถง.พฒนา. เปนวธการแหงศาสตรพระราชาเพอการพฒนาทยงยน ทพระบาทสมเดจพระปรมนทรมหา

ภมพลอดลยเดชทรงใชเปนวธการทรงงานมาตลอดรชสมย

ศาสตรพระราชา มนยยะกวางขวางมาก ศาสตรแปลวา ความรทเปนระบบ เชอถอได ผานการพสจนมาแลว ความรของพระเจาแผนดนพระองคน มทงดานทเปนวทยาศาสตรธรรมชาต มทงวทยาศาสตรประยกต มทงสงคมศาสตร มทงมานษยวทยา มนษยศาสตร คอ มทกมต ถาเราตดตาม/ดงานทพระองคทานทรงงานมามากวา 70 ป พระองคทรงท าเปนตวอยางมาใหด ทงหมด 1,500 กวาแหง มทกศาสตร มทงจรยธรรมศาสตร ศาสนา มทกมต

ปรชญาเศรษฐกจพอเพยง เปนศาสตรวาดวยการพฒนามนษยทส าเรจทสดในโลก มศาสตรวาดวยการเกษตร ศาสตรวาดวยเรองดน ศาสตรเรองน า เรองดนพระองคทานทรงมความเชยวชาญ จนทวโลกยกยอง ใหวนเกดพระองคทาน คอวนท 5 ธนวาคม เปน “วนดนโลก” หรอแมแตน า ศาสตรวาดวยเรองน า “ฝนหลวง” ททรงศกษาวจยในการใหเมฆรวมตวกนเปนกอนโต แลวท าใหเปนฝนตกลงมาได พระองคทรงท าส าเรจจนไดรางวล การสรางเขอน ฝายชะลอน า ศาสตรเรองปาไม ทเปน “พนทตนน า” ชวยสรางความชมชน ศาสตรเรองการจดการดน การปองกนชะลางหนาดน เกบความสมบรณของดน บนเขา บนพนทลาดชน ดวย “หญาแฝก ทเปรยบเสมอนก าแพงทมชวต” พระองคเขาใจเรองการใชหญาแฝก อยางลกซง ในการปองกนความเสอมโทรมของดน เกบน าและความอดมสมบรณ ใหคงอยตลอดไป แมแตน าทไหลบาทวมบานเรอน ทรงคดวธกกเกบดวยโครงการ “แกมลง” การบ าบดน าเสยดวยเครองกลเตมอากาศ “กงหนชยพฒนา” ทรงท างานวจยทงในวงและในไรนาเกษตรกร ทรงคดคน “ปรชญาเศรษฐกจพอเพยง” และ“เกษตรทฤษฎใหม” ทมการปรบใชทงในพนทราบลมและบนพนทสงชน บางคนกเรยก ศาสตรพระราชาศาสตร วาเปนศาสตรแหงการพฒนา ทยงใหญ ทรงใหความส าคญกบทกปญหาทกความทกขของพสกนกร จนเกดศาสตรพระราชามากกวา 4,500 กรณศกษา

2

โครงการเกษตรทฤษฎใหม คอ การบรหารจดการทดน เพอการเกษตร ตามแนวพระราชด าร แหงองคพระบาทสมเดจพระปรมนทรมหาภมพลอดลยเดช ททรงคดคน/วจย เกษตรทฤษฎใหม มาตงแตป พ.ศ.2532 ในพนทสวนพระองคขนาด 16 ไร 2 งาน 23 ตารางวา ท ต.หวยบง อ.เมอง จ.สระบร และทรงเผยแพรตงแตป 2537 เพอแกไขปญหา เกษตรกรรมทในเขตแหงแลง ขาดแคลนน าในการเกษตร โดยเฉพาะการเกษตรทอาศยน าฝนเปนหลก ซงมความเสยงสงในการขาดแคลนน า กรณฝนทงชวงและปรมาณน าฝนไมเพยงพอในการเพาะปลก เปนทฤษฎแหงการบรหารจดการ ดน ทดน น า และเวลา ใหเกดประสทธภาพสงสด โดยเฉพาะเกษตรกรรายยอย ทมทดนจ านวนนอย สามารถเลยงตวเองได มความมนคงดานอาหาร คอ มขาว มพชผก และอาหารโปรตน จากการเลยงสตว เชน ไก หม ปลา ฯลฯ ไวบรโภคไดตลอดทงป มการน าหลกเศรษฐกจพอเพยงมาปฏบต ใหเปนรปธรรม อยางเหมาะสม สอดคลองกบสภาพปญหาและทรพยากรทม ตงแตการท าการเกษตรแบบพอเพยง เพอการเลยงชพ เล ยงครอบครว ไปจนถงการพฒนาการเกษตรแบบประณต เพมมลคา สามารถใหผลตอบแทนเชงเศรษฐกจทสงมากขน

ในทกครา ทพระบาทสมเดจพระเจาอยหวฯ เสดจพระราชด าเนนไปทรงเยยมราษฎร ตามพนทตางๆ ทวประเทศนน ทรงสอบถาม และทอดพระเนตรพบสภาพปญหากาขาดแคลนน า เกดแรงดลพระราชหฤทย อนเปนแนวคดขนวา

1. ขาวเปนสงจ าเปนในวถชวตของคนไทย หากไดน าเพยงพอ จะสามารถเพมปรมาณผลผลตขาวไดมากยงขน 2. หากเกบน าฝนทตกลงมาไวไดแลว น ามาใชในการเพาะปลก กจะสามารถเกบเกยวผลผลตตางๆ ไดมากขน

เชนกน 3. การสรางอางเกบน าขนาดใหญ นบวนแตจะยากทจะด าเนนการได เนองจากการขยายตวของชมชน ม

ขอจ ากด และอาจเกดผลกระทบหลายอยาง 4. หากแตละครวเรอน มสระน าประจ าไรนาทกครวเรอนแลว เมอรวมปรมาณกนกยอมเทากบปรมาณในอาง

เกบน าขนาดใหญ ท าไดงาย สนคาใชจายนอย และเกดประโยชนสง โดยตรง มากกวา ในเวลาตอมา ไดพระราชทานพระราชด าร ใหท าการทดลอง "ทฤษฎใหม" เกยวกบการจดการทดน และแหลง

น าเพอการเกษตรขน ณ วดมงคลชยพฒนา ต าบลหวยบง อ าเภอเมองจงหวดสระบร แนวทฤษฎใหมก าหนดขน โดยให

โครงการเกษตรทฤษฎใหม

3

แบงพนทถอครอง ทางการเกษตร ซงโดยเฉลยแลวเกษตรกรไทย มเนอทดนประมาณ 10-15 ไร/ครอบครว แบงออกเปนสดสวน 30 – 30 – 30 - 10 คอ กรณทม พนท 15 ไร จะแบงไดดงน

สวนแรก : รอยละ 30 เนอทเฉลย 4.5 ไร ใหท าการขดสระกกเกบน าไวใชในการเพาะปลก โดยมความลกประมาณ 3 เมตร ซงจะสามารถรบน าไดจถง 20,000 ลกบาศกเมตร โดยการรองรบจากน าฝน ราษฎรจะสามารถน าน านไปใชในการเกษตร ไดตลอดปและยงสามารถเลยงปลาและปลกพชน า พชรมสระเพอเพมรายไดใหกบครอบครวอกทางหนงดวย

สวนทสอง : รอยละ 60 เนอทเฉลย ประมาณ 9.0 ไร เปนพนทท าการเกษตรปลกพชผลตาง ๆ โดยแบงพนทนออกเปน 2 สวน คอ รอยละ 30 ในสวนทหนง : ท านาขาว ประมาณ 4.5 ไร รอยละ 30 ในสวนทสอง ปลกพชไรหรอพชสวน ตามแตสภาพของพนทและภาวะตลาด ประมาณ 4.5 ไร พระบาทสมเดจพระเจาอยหว ทรงค านวณ โดยใชหลกเกณฑ วา ในพนทท าการเกษตรน ตองมน าใชในชวงฤดแลง ประมาณ 1,000 ลกบาศกเมตร/ไร ถาหากแบง แตละแปลงเกษตรใหมเนอท 4 ไร ทง 2 แหงแลว ความตองการน าจะตอง ใชประมาณ 9,000 ลกบาศกเมตร ทจะตองเปนน าส ารองไวใช ในยามฤดแลง

สวนทสาม : รอยละ 10 เปนพนททเหลอ มเนอทเฉลยประมาณ 1.5 ไร จดเปนทอยอาศย ทางล าเลยง คนดนปองกนน าทวม รองค พนทปลกพชสวนครว-หลมพอเพยง เลา/คอก ปศสตว

หากมการรวมกลม หรอมการผลต/จ าหนายในรปสหกรณ กจะเพมอ านาจตอรองในการซอ-ขาย มการเชอมโยง/ประสานงาน ในการจดหาแหลงเงนทน การแปรรป การพฒนาผลตภณฑ และชองทางกาตลาด ทงในชมชนขางเคยง ตลาดภายในและตลาดตางประเทศ ทงในระดบบคคล หรอองคกร ใหไดรบประโยชนรวมกน บนพนฐานของคณธรรม ทมการสนบสนนและเกอกลซงกนและกน และรองรบการพฒนาดานตางๆ จากราชการหรอภาคเอกชน ไดสะดวกและมประสทธภาพ มากขน

“ ทฤษฎใหมจงเปนแนวพระราชด ารใหม ไดรบการพสจนและยอมรบกนอยางกวางขวาง ในหมเกษตรกรไทย แลววา พระราชด ารของพระองคเกดขนดวยพระอจฉรยภาพสงสง ทสามารถน าไปปฏบตไดอยางแทจรง ”

4

เศรษฐกจพอเพยง https://sites.google.com/site/httpssersthkicphxpheiyng/sersthkic-phx-pheiyng

พระบาทสมเดจพระปรมนทรมหาภมพลอดลยเดช ทรงพระราชทาน ปรชญาเศรษฐกจพอเพยง เพอเปนแนวทางในการด าเนนชวต แกพสกนกรชาวไทย มาตงแต พ.ศ. 2517 กอนเกดวกฤตการณทางเศรษฐกจ และเมอวนท 4 ธนวาคม พ.ศ. 2540 ไดทรงเนนย าแนวทางการแกไข เพอใหรอดพน และสามารถด ารงอยไดอยางมนคงและยงยน ภายใตกระแสโลกาภวตน และความเปลยนแปลงตางๆ ของโลก อยตลอดเวลา

ทรงชแนะแนวทางการด าเนนชวตและการปฏบตแกประชาชน โดยยดหลก “ทางสายกลาง”

สรป ความหมายเศรษฐกจพอเพยง ออกเปนหลกส าคญ คอ ปรชญา/หลก 3 หวง 2 เงอนไข ดงน

ปรชญา/หลก 3 หวง คอ

1. หลกความพอประมาณ หมายถง ความพอดทไมนอยไป และไมมากเกนไป โดยไมเบยดเบยนตนเองและผอน เชน การผลต การบรโภค การใชจาย ฯลฯ ทอยในระดบพอประมาณ

2. หลกความมเหตผล หมายถง การตดสนใจเกยวกบระดบความพอเพยง นน จะตองเปนไปอยางมเหตผล โดยพจารณาจากเหตปจจย ทเกยวของ ตลอดจนค านงถงผลทคาดวาจะเกดขนจากการกระท านนๆ อยางรอบคอบ

3. หลกการสรางภมคมกน หมายถง การเตรยมตวใหพรอมรบผลกระทบและการเปลยนแปลงดานตางๆ ทจะเกดขน โดยค านงถงความเปนไปไดของสถานการณตางๆ ทคาดวาจะเกดขนในอนาคต

โดยมเงอนไข ของการตดสนใจและด าเนนกจกรรมใหอยในระดบพอเพยง ๒ ประการ คอ

5

โดยมเงอนไข ของการตดสนใจและด าเนนกจกรรมใหอยในระดบพอเพยง ๒ ประการ คอ

1. เงอนไขความร ประกอบดวย ความรอบรเกยวกบวชาการตางๆ ทเกยวของรอบดาน เพอจะน าความรเหลานนมาพจารณาใหเชอมโยงกน เพอประกอบการวางแผน และระมดระวงในการปฏบต

2. เงอนไขคณธรรม ทจะตองเสรมสราง ประกอบดวย มความตระหนกใน คณธรรม มความซอสตยสจรต มความอดทน มความเพยร และมการแบงปน ใชสตปญญาในการด าเนนชวต

สงส าคญของเศรษฐกจพอเพยง คอ 1. มความเชอในแนวคดการพงตนเอง 2. มความเขาใจค าวา "บรณาการ” โดยไมยดเรองใดเรองหนงเปนสรณะ สามารถเลอกเรองทเหมาะสมมา

ประยกตใช และสามารถเปลยนแปลงไดตามสถานการณ ซงไมมสตรส าเรจ เปนการขบเคลอนไปใหสอดคลองกบสภาพแวดลอมทเปลยนแปลง

3. เคารพในภมปญญา โดยเคารพวาภมปญญาเกดจากการเรยนรรวมกน ไมใชเชอวา สงทตนเองคดนนถกตอง เพราะฉะนนการเรยนรรวมกนผานศzนยเรยนรจงมความส าคญ

4. เคารพในระบบนเวศ เขาใจความสมบรณและใหคณคากบความอดมสมบรณ ของทรพยากรธรรมชาต สงแวดลอม และระบบนเวศ

5. มความเขาใจแกนของ "สงคมมสข” และใหความส าคญกบครอบครวและชมชน

ปจจยแหงความส าเรจ (ของเกษตรกร) 1. เกษตรกรตองสมครใจในการประกอบอาชพการเกษตร 2. ตองรจกตนเองและรศกยภาพตนเอง 3. มความร สามารถจดการองคความร ทดลอง ทดสอบ รวมถงการหาวทยากรทเหมาะสม 4. รจกออม ประหยด 5. มกลยาณมตร เพอสรางเครอขาย รวมพลงกน 6. มคณธรรม จรยธรรม 7. มความขยน และอดทน

วธการท างานทไดผล หนวยงานราชการทเกยวของจะตองเขาไปสนบสนน การปฏบตงานของปราชญชาวบาน เชนตามความตองการในแผนแมบทชมชน มากกวาจะเปนตวหลกในการพฒนาเหมอนทผานมาในอดต

6

เกษตรทฤษฎใหม: ศาสตรพระราชาสโคก หนอง นา โมเดล

เทคนคการสรางหลมขนมครกในไร คอ การน าศาสตรพระราชา รวมกบภมปญญาทองถน น ามาสการออกแบบพนท 1 พนท จ านวนกไรกได ใหสามารถเกบน าฝนในพนทนนๆ ไวใหไดทง 100% โดยตองมการค านวณปรมาณน าฝนทตกลงมา น าส าหรบการบรโภค และปลกขาวซงเปนหลกการส าคญของเกษตรทฤษฎใหม นอกจากนนยงน าศาสตรพระราชาดานการจดการ ดน น า ปา มาใชเพอฟนฟระบบนเวศในภาพรวม ทงการกนฝายชะลอน า ฝายชมชน การบ าบดน าเสย การปลกแฝก และปา 3 อยางประโยชน 4 อยาง สวนภมปญญาทองถนนนไดแก การน าดนทขดจากหนองมาท าโคก การขดหนองคดโคงเพอเพมพนทรอบหนอง และเพอใหเปนทอยอาศยของปลา การขดคลองไสไกเพอเพมความชมชนในพนท การยกหวคนนาสงเพอกกเกบน าฝน การท านาน าลกโดยใชระดบน าในทองนาควบคมวชพช และศตรพช

หลมขนมครก เมอน ามาปฏบต จะแตกตางตามพนทลม และพนทสง แบงไดเปน 2 รปแบบ คอ ในพนทลมใชรปแบบ “โคก หนอง นา โมเดล” ในพนทสง ใชการ “เปลยนเขาหวโลน เปนเขาหวจก” เชน

1. พนทลม : โคกหนองนา โมเดล คอ รปธรรมของหลมขนมครก ซงเรยกใหงายตอการจดจ า

– โคก การน าดนทไดจากการขดหนอง น ามาถมเปนโคกเพอสรางทอยอาศย ปลกผก เลยงสตว รวมทงปลกตนไมตามแนวทางศาสตรพระราชา คอ “ปา 3 อยาง ประโยชน 4 อยาง” ไดแก ไมเพอบรโภค (พอกน) เพอใชสอยในครวเรอน (พอใช) และเพอสรางทอยอาศย (พออย) ปาทง 3 อยาง ใหประโยชนอยางท 4 คอชวยสรางสมดลระบบนเวศ (พอรมเยน) ปลกเปนปา 5 ระดบคอ สง กลาง เตย เรยดน และพชหว ใบไมทรวงหลนชวยปกคลมหนาดนเพมความชมชน * น าใตดนทสะสมไวใตโคก เมอฝนตกลงมาบนโคกทมตนไมจ านวนมาก น าจะคอยๆ ไหลซมลงมาเกบไวใตโคก รากตนไมซงตางระดบกนจะชวยรกษาหนาดน และกกเกบน าไวใตดนกลายเปนแหลงกกเกบน าใตดน ชวยสรางความชมชน เพมความอดมสมบรณใหกบพนดน – หนอง ขดหนองใหขอบมความคดโคง เพอใหเหมาะสมกบการอยอาศยของปลา ปรบพนหนองใหมความลกหลายระดบ สวนทแสงแดดสองถง ปลาจะสามารถวางไขไดด * คลองไสไก ชวยกระจายน ารอบพนท ขดใหมลกษณะคดเคยว เพอใหน าไหลผานทวพนท เพมความชมชนใหกบผนดน สงผลดตอการท าเกษตรและการปลกพชผล * ฝายชะลอน า รบและชะลอน าทไหลมาจากแมน าหรอพนทขางเคยง ชวยดกตะกอนดนไมใหไหลลงมาสะสมในหนอง คลอง บง และเขอน นอกจากนนยงเปนการเพมแหลงกกเกบน าในพนท – นา ยกหวคนนา เพอเพมพนทกกเกบน าไวในนา โดยใหมความสงประมาณ 1 เมตร และปนหวคนนาใหมความกวางเพอปลก “ปา 3 อยาง ประโยชน 4 อยาง” และปลกแฝก เพอปองกนการพงทลายของคนนา คนนาจะใชเปนเครองมอในการปรบระดบน าเขานาตามความสงของตนขาว เกดเปนนาน าลก ใชน าในการควบคมวชพชและแมลงตามภมปญญาทองถน

7

2. พนทสง : เปลยน “เขาหวโลน” เปน “เขาหวจก”

เมอประยกตใช โคกหนองนา โมเดล ใหเขากบภมสงคม พนทภเขา คอโคกตามธรรมชาต จงไมจ าเปนตองสรางโคกอก สวนหนองนนเปลยนเปนการกนฝายในพนทรองเขาเพอเกบน าไว ท านาขนบนได โดยยกหวคนนาสงและกวาง เพอเกบน าฝนทตกลงมาบนภเขาใหไดมากทสด สรางบอเกบน าจากวสดในพนทไวดานบน เพอปลอยน าผานคลองไสไก หรอทเรยกวาล าเหมองกระจายใหทวพนท และปลกแฝกเพอปองกนการพงทลายของดน ปลกปา 3 อยางประโยชน 4 อยาง เพอพอกน พออย พอใช และคนความรมเยนใหระบบนเวศ รปแบบนจะใชพนทเพยง 10 ไร สามารถใหผลผลตมากกวาการปลกขาวโพดทงภเขา

– โคก พนทสงในลกษณะภเขาเปนโคกโดยธรรมชาต จงเนนการปลก “ปา 3 อยาง ประโยชน 4 อยาง” เพอชวยสรางสมดลระบบนเวศ แตเนองจากพนทขาดความชมชน จงตองเพมความชมชนใหกลบคนมาดวยการสบน าจากรองเขามาทบอเกบน า และกระจายผานล าเหมองใหทวพนท “เขาหวจก” – หนอง เกดจากการกกน าไวในรองเขาใหเพมระดบสงขนดวยการท าฝายชะลอน า บอเกบน า สรางบอเกบน าไวบนทสง โดยใชวสดทหาไดงายในพนท เชน ไมไผ ท าบอโครงไมไผฉาบปน สบน าจากฝายขนบอดวยพลงงานทดแทน เมอน าเกนปรมาณกกเกบของบอ ปลอยน าไหลลงคลองไสไก หรอ “ล าเหมอง” ซงขดไลตามระดบชนความสงของพนท เพอกระจายความชมชน – นา ท านาขนบนได ยกหวคนนาสงและกวาง เพอกกเกบน าฝนทตกลงมาไวในทองนา และปลกแฝกชะลอการพงทลายของดน ท านาน าลกเปนนาอนทรยโดยการใชน าควบคมวชพช และเรงระดบความสงของตนขาว เพมผลผลต

http://kasetklangthong.blogspot.com/2017/04/ep2.html http://www.monmai.com/

เราชาวไทยเปนชนเผาทโชคดทสดในโลกน ทมผคดแนวการด ารงชพทยงยนใหโดยไมคดคาใชจายลงทะเบยนไปศกษา เพอใหไดวชานนมา มาชมคลปทเลาเรองนครบ แนวทางทงหมดสามารถน าไป COPY&PASTE ไดเลยครบ

8

หลกในการทรงงานของในหลวง(ศาสตรพระราชา) 23 ขอ

หลกในการทรงงาน

ขอท 1 จะท าอะไรตองศกษาขอมลใหเปนระบบ อดตท าอะไรมาบาง ทงเอกสาร สอบถามเจาหนาทและชาวบาน เพอน าขอมลไปใชประโยชนไดจรงๆ

ขอท 2 ระเบดจากภายใน สรางความเขมแขงจากภายในใหเกดความเขาใจ และอยากท า

ขอท 3 แกปญหาจากจดเลก มองภาพรวมกอนเสมอ แตการแกปญหาตองเรมจากจดเลกๆ ไมเรมทเดยวใหญ ๆ

ขอท 4 ท าตามล าดบขน เรมท าจากความจ าเปนกอน สงทขาดคอสงทจ าเปน ขอท 5 ภมสงคม ภมศาสตร สงคมศาสตร การท างานทกอยาง ตองค านงถงภมศาสตรวา อยแถบไหน อากาศเปน

อยางไร ตดชายแดน ตดทะเล และ สงคมของเราเปนอยางไร นบถอศาสนาอะไร คนนสยใจคอเปนอยางไร รวมไปถงพวกเรากนเองดวย

ขอท 6 ท างานแบบองครวม โดยคดความเชอมโยง ทรงมองเหตการณทเกดขนและมแนวโนมทางแกไขอยางเชอมโยง องครวม <-------------> ครบวงจร เชอมโยง “เดดดอกไมสะเทอนถงดวงดาว”

ขอท 7 ไมตดต ารา ความรทวมหว เอาตวไมรอด บางครงเรายดทฤษฎจนเกนไปท าอะไรไมไดเลย ขอท 8 ประหยด เรยบงาย ใชเงนนอย แตไดประโยชนสงสด ท าไดเอง หาไดเองในทองถน ใชเทคโนโลยงายๆ ขอท 9 ท าใหงาย ท าอะไรใหงายๆ ท าใหชวตงาย โปรดท าสงยากๆ ใหกลายเปนสงทงายๆ ขอท 10 การมสวนรวม เปดโอกาสใหมการแสดงความคดเหน ขอท 11 ตองยดประโยชนสวนรวม จากพระราชด ารส ใครตอใครชอบบอกใหนกถงประโยชนสวนรวม ใหสวนรวมคอ

การชวยตวเองดวย เพราะเมอสวนรวมไดประโยชน เราเองกไดประโยชน ขอท 12 บรการทจดเดยว วนนเราพด วนสตอปเซอรวส แตในหลวงตรสไวเกน 20 ป มาแลว ขอท 13 ใชธรรมชาตชวยธรรมชาต มองธรรมชาตใหออก กกน าตามล าธารชวยใหปาสมบรณ ชวยใหชาวเขามอาชพ ขอท 14 ใชอธรรมปราบอธรรม เชน เอาผกตบชวาทเปนปญหาของเราในประเทศ มาก าจดน าเสย ขอท 15 ปลกปาในใจคน ตองปลกปาทจตส านกกอน ตองใหเหนคณคา กอนทจะลงมอท า ขอท 16 ขาดทนคอก าไร อยามองทก าไรขาดทนทเปนตวเงนมากจนเกนไป บางครงเราไดก าไรจากการขาดทน

- ลงทนมหาศาล ไดธรรมชาตกลบคนมา - ลงทนมหาศาล ไดลกคนมา - ลงทนมหาศาล ไดคนดๆ กลบมา - ลงทนมหาศาล ไดความรไวคอยชวยเหลอ

ขอท 17 การพงตนเอง ในหลวงทรงสอนใหพวกเราพงตนเอง เพราสงคมบรโภค จะเปนทาสของผผลต การพงตนเองไดท าใหไมตอง

เปนทาสใคร เมอแกปญหาเฉพาะหนาแลวพยายามพงตนเองใหได ขอท 18 พออยพอกน

พออยพอกนกอน แลวคอยพฒนา เราขอใหบ าบดใหไดกอน==> ประคบประคอง==> เปนทปรกษา==>เปนผชวยเหลอผอนตอไป

9

ขอท 19 เศรษฐกจพอเพยง เปนแนวทางการตอส รบมอความเปลยนแปลงของโลก การขจดความหวโหย ทตองค านงถงเรองความพอด โดยอาศยหลกเศรษฐกจพอเพยง

ขอท 20 ความซอสตยสจรต จรงใจตอกน คนทมความรมาก แตโกง สคนทไมเกง แตดไมได วรบรษ วรสตร คอคณธรรม ทท าประโยชนเพอ ผอน พวกเราทท างานยาเสพตด คอ วรบรษ วรสตรผหนง

ขอท 21 ท างานอยางมความสข “ท างานกบฉน ฉนไมมอะไรจะให ฉนมแตความสข ทรวมกนในการท าประโยชนใหกบผอนเทานน” ท าอะไรตองมความสขดวย

ขอท 22 ความเพยร กวา 60 ปททรงงาน ในหลวงไมเคยทรงทอถอย ไมมการลาพกรอน หยดงานสกเวลาเดยว

ขอท 23 ร รก สามคค คดเพองาน ร = ตองรปจจย รปญหา รทางออก ของปญหา รก = เมอรแลว ตองเกดความอยาก

สามคค = รวมมอ ลงมอปฏบต เพอเกดพลง

http://www.crma.ac.th/msdept/knowledgemsd/23king_work.htm