แนวทางในการเตรียมความพร อมของ ... ·...

9
วารสารว�ชาการศร�ปทุม ชลบุร� 9 ปที่ 14 ฉบับที่ 4 เดือนเมษายน - มิถุนายน 2561 * บทความนี้เปนสวนหนึ่งของงานวิจัยเรื่อง แนวทางในการเตรียมความพรอมของตํารวจในการอํานวยความยุติธรรม ทางอาญาเพื่อรองรับการเขาสู ประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน สนับสนุนโดย สํานักงานกองทุนสนับสนุนงานวิจัย (สกว.) ** ผูชวยศาสตราจารยประจําคณะรัฐศาสตร จุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย แนวทางในการเตรียมความพรอมของตํารวจ ในการอํานวยความยุติธรรมทางอาญา ดานการปองกันและปราบปราม อาชญากรรม เพื่อรองรับการเขาสูประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน* THE READINESS PREPARATION OF THAI POLICE IN JUSTICE ACCOMMODATION FOR CRIME PREVENTION AND SUPPRESSION FOR ENTERING ASEAN ECONOMIC COMMUNITY COOPERATION ผูชวยศาสตราจารย ดร. อุนิษา เลิศโตมรสกุล** Asst. Prof. Dr. Unisa Lerdtomornsakul บทคัดยอ การวิจัยนี้มีวัตถุประสงคเพื่อศึกษาการเตรียมความพรอมของเจาหนาที่ตํารวจในการอํานวย ความยุติธรรมดานการปองกันและปราบปราบอาชญากรรม เพื่อสรางความรวมมือกับประชาคม เศรษฐกิจอาเซียน โดยศึกษาจากเจาหนาที่ตํารวจที่มีความรู ความเขาใจ มีความสามารถ มีประสบการณ หรือปฏิบัติหนาที่โดยตรงในงาน โดยการเก็บรวบรวมขอมูลจากการสังเกตการณ การสนทนากลุม และการสัมภาษณเชิงลึก พบวาเจาหนาที่ตํารวจมีการเตรียมความพรอมในแงของการมีความรู ความเขาใจในเรื่องการปองกันและปราบปราบอาชญากรรมดีพอสมควร โดยกําหนดไวในรูปของ ยุทธศาสตรการเขาสูประชาคมอาเซียน ยุทธศาสตรสํานักงานตํารวจแหงชาติ แผนปฏิบัติราชการ สํานักงานตํารวจแหงชาติ โดยเฉพาะปงบประมาณ 2559 มีการกําหนดเปนกลยุทธ แนวทางในการ ดําเนินการ แผนงาน โครงการและกิจกรรม รวมทั้งคําสั่งของสํานักงานตํารวจแหงชาติ ดังนี1. การนําหลักการตํารวจชุมชน (community policing) มาใชในการปองกันและปราบปราม อาชญากรรมในชุมชน โดยเฉพาะชุมชนของชาวตางชาติที่อาศัยอยูในเขตกรุงเทพมหานคร 2. การเสริมสรางศีลธรรมและจริยธรรมหรืออุดมคติของเจาหนาที่ตํารวจในการปองกัน และปราบปรามอาชญากรรม ใหยึดมั่นในหลักมาตรฐานสากล 3. การเสริมสรางความเต็มใจในการปฏิบัติงาน โดยพยายามสรางระบบการแตงตั้ง โยกยาย การเลื่อนขั้น ปรับเงินเดือน การใหความดีความชอบ การใหรางวัลตอบแทนตาง ๆ ของเจาหนาที่ตํารวจ ฝายปองกันและปราบปรามใหมีความถูกตองชอบธรรม เปนธรรม ไมเลือกปฏิบัติ

Transcript of แนวทางในการเตรียมความพร อมของ ... ·...

Page 1: แนวทางในการเตรียมความพร อมของ ... · 2018-06-27 · วารสารว ชาการศร ปทุม ชลบุร

วารสารว�ชาการศร�ปทุม ชลบุร� 9

ปที่ 14 ฉบับที่ 4 เดือนเมษายน - มิถุนายน 2561ปที่ 14 ฉบับที่ 4 เดือนเมษายน - มิถุนายน 2561

* บทความนีเ้ปนสวนหนึง่ของงานวจิยัเรือ่ง แนวทางในการเตรยีมความพรอมของตาํรวจในการอาํนวยความยตุธิรรมทางอาญาเพือ่รองรบัการเขาสูประชาคมเศรษฐกจิอาเซยีน สนบัสนนุโดย สํานกังานกองทนุสนบัสนนุงานวจิยั (สกว.)

** ผูชวยศาสตราจารยประจําคณะรัฐศาสตร จุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย

แนวทางในการเตรียมความพรอมของตํารวจ

ในการอํานวยความยุติธรรมทางอาญา ดานการปองกันและปราบปราม

อาชญากรรม เพื่อรองรับการเขาสูประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน*

THE READINESS PREPARATION OF THAI POLICE IN JUSTICE

ACCOMMODATION FOR CRIME PREVENTION AND SUPPRESSION

FOR ENTERING ASEAN ECONOMIC COMMUNITY COOPERATION

ผูชวยศาสตราจารย ดร. อุนิษา เลิศโตมรสกุล**Asst. Prof. Dr. Unisa Lerdtomornsakul

บทคัดยอ การวิจัยนี้มีวัตถุประสงคเพื่อศึกษาการเตรียมความพรอมของเจาหนาที่ตํารวจในการอํานวยความยุติธรรมดานการปองกันและปราบปราบอาชญากรรม เพื่อสรางความรวมมือกับประชาคมเศรษฐกจิอาเซยีน โดยศกึษาจากเจาหนาทีต่าํรวจทีม่คีวามรูความเขาใจ มคีวามสามารถ มปีระสบการณ หรือปฏิบัติหนาท่ีโดยตรงในงาน โดยการเก็บรวบรวมขอมูลจากการสังเกตการณ การสนทนากลุม และการสัมภาษณเชิงลึก พบวาเจาหนาท่ีตํารวจมีการเตรียมความพรอมในแงของการมีความรูความเขาใจในเรื่องการปองกันและปราบปราบอาชญากรรมดีพอสมควร โดยกําหนดไวในรูปของยุทธศาสตรการเขาสูประชาคมอาเซียน ยุทธศาสตรสํานักงานตํารวจแหงชาติ แผนปฏิบัติราชการสํานักงานตํารวจแหงชาติ โดยเฉพาะปงบประมาณ 2559 มีการกําหนดเปนกลยุทธ แนวทางในการดําเนินการ แผนงาน โครงการและกิจกรรม รวมทั้งคําสั่งของสํานักงานตํารวจแหงชาติ ดังนี้ 1. การนาํหลกัการตาํรวจชมุชน (community policing) มาใชในการปองกนัและปราบปรามอาชญากรรมในชุมชน โดยเฉพาะชุมชนของชาวตางชาติที่อาศัยอยูในเขตกรุงเทพมหานคร 2. การเสริมสรางศีลธรรมและจริยธรรมหรืออุดมคติของเจาหนาที่ตํารวจในการปองกันและปราบปรามอาชญากรรม ใหยึดมั่นในหลักมาตรฐานสากล 3. การเสริมสรางความเต็มใจในการปฏิบัติงาน โดยพยายามสรางระบบการแตงตั้ง โยกยาย การเลือ่นขัน้ ปรบัเงนิเดอืน การใหความดคีวามชอบ การใหรางวลัตอบแทนตาง ๆ ของเจาหนาท่ีตํารวจฝายปองกันและปราบปรามใหมีความถูกตองชอบธรรม เปนธรรม ไมเลือกปฏิบัติ

Page 2: แนวทางในการเตรียมความพร อมของ ... · 2018-06-27 · วารสารว ชาการศร ปทุม ชลบุร

วารสารว�ชาการศร�ปทุม ชลบุร�10

ปที่ 14 ฉบับที่ 4 เดือนเมษายน - มิถุนายน 2561

นอกจากนี้ ผลการวิจัยพบวา เจาหนาท่ีตํารวจยังมีการเตรียมความพรอมในลักษณะของการมีความรูความเขาใจ (ความสามารถและทักษะ) ในการปองกันและปราบปรามอาชญากรรมเปนอยางดี อยางไรก็ดี ผูทรงคุณวุฒิตาง ๆ ยังเห็นวาเจาหนาที่ตํารวจควรที่จะศึกษาอบรมเพ่ิมเติมในสาขาวชิาทีส่าํคญัอืน่ ๆ อกี เชน หลกัสทิธมินษุยชน จริยธรรมของเจาหนาท่ีตํารวจ ตํารวจกบัระบอบประชาธปิไตย สงัคมและวฒันธรรมของประเทศเพือ่นบานในอาเซยีน หลกัอาชญาวทิยาหรอืธรรมชาติอาชญากรรม บุคลิกภาพกับอาชญากรรม (จิตวิทยา) การปองกันอาชญากรรม (รวมสมัย) ใหมีความรูความสามารถที่แข็งแกรงและดีขึ้นเพื่อรองรับการเขาสูประชาคมเศรษฐกิจอาเซียนคําสําคัญ: ตํารวจไทย, การปองกันและปราบปรามอาชญากรรม, ประชาคมอาเซียน

ABSTRACT This research aims to study the readiness preparation of Thai police in justice accommodation for crime prevention and suppression for entering ASEAN Economic Community. By utilizing data collected from police who have skills, knowledge, and direct experiences in their fields and by collecting data from observation, focus group discussion and in-depth interview, the results are as follows: Police have performed adequate preparation in justice readiness accommodation in terms of policy and management and performance, knowledge and ability in crime prevention and suppression. By clearly specified the strategies for entering ASEAN Community in Royal Thai Police strategy, and Royal Thai Police annual budgeting action plan especially in year 2016 which mainly focused on strategy, measure, planning, project, and activity, including the Royal Thai Police orders as follows: 1. Implementing the community policing strategy to prevent and suppress crime in the community especially the foreigners who live in Bangkok areas. 2. Encouraging the morality and ethics of police in prevent and suppress crime by strictly adhere to the international standard. 3. Enhancing the police’s willingness in performing their duties by developing the merit system in promoting, rewarding, increasing pay with no discrimination against them. Furthermore, the results indicated that police have good readiness preparation with regards to their knowledge and ability of crime prevention and suppression. However, the experts who gave information argued that in order to enter AEC, police

Page 3: แนวทางในการเตรียมความพร อมของ ... · 2018-06-27 · วารสารว ชาการศร ปทุม ชลบุร

วารสารว�ชาการศร�ปทุม ชลบุร� 11

ปที่ 14 ฉบับที่ 4 เดือนเมษายน - มิถุนายน 2561

should be strengthened knowledge and ability by attaining more subjects such as human rights principle, police ethics, police and democracy, culture and society of ASEAN neighborhood country, criminology, personality and crime and crime prevention.Keywords: Thai police, crime prevention and suppression, ASEAN Economic

Community.

บทนํา ปญหาอาชญากรรมนับวาเปนปญหาสําคัญที่ทําลายชีวิตและทรัพยสินของทุกคน ถึงแมวาปญหาอาชญากรรมจะเปนปญหาที่ควบคูอยูกับสังคมหรือเปนปกติของทุกสังคม สังคมที่ไมมีปญหาอาชญากรรมนั้นนับวาเปนสังคมที่ผิดปกติ (Vold, 1981, p. 208) ยิ่งเปนสังคมที่มีการเคล่ือนไหวทางประชากรสูง เชน ในประเทศสหรัฐอเมริกาในอดีตที่ประชาชนหรือคนในชุมชนมีการยายเขา-ยายออกในพื้นที่อยูตลอดเวลาเพื่อหางานทํา หรือการมาแสวงโชคของคนหลายเชื้อชาติ ทั้งยุโรป อเมริกาใต เอเชีย แอฟริกา รวมทั้งคนผิวดําในชนบทที่อพยพเขามาหางานทํา คนเหลานี้เปนคนแปลกหนาตอกัน ไมมีความผูกพันซึ่งกันและกัน (weak of social bond) จึงทําใหคนเหลานี้มีการกระทําผิดขึ้น เชน การทํารายรางกาย การฆาตกรรม การลักทรัพย การรวมตัวกันเปนแกงปลนทรัพย ชงิทรัพยฯ ซึ่งเปนปญหาใหญของสหรัฐอเมรกิาที่รฐับาลในสมยันัน้ตองเรงดาํเนินการแกไข หรือแมแตในปจจุบันนี้รัฐบาลก็ยังตองเรงแกไขปญหาในลักษณะเดียวกันอยู ประเทศไทยแมจะไมใชสังคมท่ีมีความหลากหลายทางเชื้อชาติอยางสหรัฐอเมริกาก็ตาม แตประเทศไทยก็มีชนชาติอื่นเขามาอาศัยหรือมาหางานทําเปนจํานวนมาก โดยเฉพาะอยางยิ่งชนชาติพมาซึ่งมีจํานวนมากกวาชนชาติอื่น คือมีจํานวนหลายแสนคน เชน ที่จังหวัดสมุทรสาคร จังหวัดสมุทรปราการ จังหวัดระนอง นอกจากนั้นยังมีชนชาติลาว กัมพูชา เวียดนาม รวมไปถึงชนกลุมนอยและสญัชาตอิืน่ทีไ่ดรบัอนญุาตใหเขาอาศยัและทาํงานในราชอาณาจกัรไทยกวา 1,504,627 คน (กรมการจดัหางาน, ออนไลน, 2558) ซึง่คนเหลานีย้อมมกีารกระทาํผดิไดเปนธรรมดา ตามที ่Durkheim (1982) ไดกลาวเอาไว ท้ังในแงของการกระทําผิดกับคนชนชาติเดียวกันหรือกระทําผิดกับชนชาติอื่นอาทิ การทํารายรางกาย การฆาตกรรมหรือการลัก/ปลนทรัพย ดังที่ปรากฏเปนขาวอยูเปนประจํา ในโอกาสการกาวเขาสูประชาคมอาเซียน ประชาชนของประเทศตาง ๆ จะมีการเคล่ือนยายคอนขางเปนอสิระมากขึน้ ทัง้การเขามาทาํงาน ทองเทีย่ว ประกอบธรุกจิ ลงทนุ ศกึษาตอ สอนหนงัสือ วิจัย ฯลฯ ผูที่เกี่ยวของจะตองเตรียมตัวหรือเตรียมความพรอมในการปองกัน ปราบปราม และแกไขปญหาอาชญากรรม เพือ่มใิหปญหาดงักลาวเกดิขึน้ หรือหากเกดิขึน้แลวกต็องมใิหทวคีวามรุนแรงหรือขยายตัวออกไป หรือมิใหมีการกระทําผิดซํ้าขึ้นอีก

Page 4: แนวทางในการเตรียมความพร อมของ ... · 2018-06-27 · วารสารว ชาการศร ปทุม ชลบุร

วารสารว�ชาการศร�ปทุม ชลบุร�12

ปที่ 14 ฉบับที่ 4 เดือนเมษายน - มิถุนายน 2561

ดวยเหตุนี้ ผูวิจัยจึงสนใจศึกษาการเตรียมความพรอมของเจาหนาท่ีตํารวจวามีความพรอมหรือไม มาก-นอยเพียงใด เพื่อรองรับการเขาสูประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน เพ่ือใหความรวมมือกับประชาคมเศรษฐกจิอาเซยีนกาวไปอยางมัน่คง มปีระสิทธภิาพและประสิทธผิล และยงัประโยชนสูงสุดใหกับสังคมไทยตอไป

วัตถุประสงคของการวิจัย 1. เพื่อศึกษาการเตรียมความพรอมของเจาหนาที่ตํารวจในการอํานวยความยุติธรรมในดานการปองกันและปราบปรามอาชญากรรม เพื่อรองรับการเขาสูประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน 2. เพื่อเสนอแนวทางการเตรียมความพรอมของเจาหนาที่ตํารวจในการอํานวยความยุติธรรมในดานการปองกันและปราบปรามอาชญากรรม เพื่อรองรับการเขาสูประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน เพื่อใหเกิดประโยชนสูงสุดตอไป

สมมติฐานของการวิจัย การเตรียมความพรอมในการอํานวยความยุติธรรมของเจาหนาที่ตํารวจในดานการปองกันและปราบปรามอาชญากรรม เพื่อรองรับการเขาสูประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน ไดมีการเตรียมการไวหรือไม อยางไร

ขอบเขตของการวิจัย ศึกษาจากเจาหนาที่ตํารวจที่มีความรูความเขาใจ มีความสามารถ มีประสบการณตรงหรือปฏบิตัหินาท่ีโดยตรงในการเตรยีมความพรอมดานการปองกนัปญหาอาชญากรรม เพือ่รองรบัการเขาสูประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน โดยจุดสําคัญของการวิจัยนี้คือ การเตรียมความพรอมในการอํานวยความยตุธิรรมดานการปองกนัและปราบปรามอาชญากรรมของเจาหนาทีต่าํรวจ การเตรยีมความพรอมดังกลาวนี้จะเนนเฉพาะหรือเนนหนักไปในเรื่องของนโยบายและการบริหาร (แผนกลยุทธ ยุทธศาสตร โครงการ กิจกรรม) และการดําเนินการในทางปฏิบัติ รวมทั้งเรื่องความรูความสามารถของเจาหนาที่ตํารวจในการเตรียมความพรอมดังกลาว

วิธีดําเนินการวิจัย การออกแบบการวิจัย ใชวิธีการวิจัยเชิงคุณภาพ (qualitative research) เพื่อหาระดับของการเตรียมความพรอมของเจาหนาที่ตํารวจในการปองกันและปราบปรามอาชญากรรมที่ดําเนินการมาแลวและกําลังดําเนินการอยู รวมทั้งแนวทางในการเตรียมความพรอมในการปองกันและปราบปรามอาชญากรรมของเจาหนาทีต่าํรวจทีค่วรจะดาํเนนิการตอไป เพือ่รองรบัการเขาสูประชาคม

Page 5: แนวทางในการเตรียมความพร อมของ ... · 2018-06-27 · วารสารว ชาการศร ปทุม ชลบุร

วารสารว�ชาการศร�ปทุม ชลบุร� 13

ปที่ 14 ฉบับที่ 4 เดือนเมษายน - มิถุนายน 2561

เศรษฐกิจอาเซียนในขณะนี้ โดยศึกษาจากการสัมภาษณเชิงลึกจากประชากรเปาหมาย และการเขารวมสังเกตการณในสถานการณจริงจากเจาหนาท่ีตํารวจท่ีปฏิบัติงานตามพ้ืนท่ีตาง ๆ ท้ังในเขตกองบัญชาการตํารวจนครบาลและกองบัญชาการตํารวจภูธรหลายพื้นที่ เพื่อใหไดขอมูลที่ถูกตอง เที่ยงตรง และแมนยํามากที่สุด ประชากรและกลุมตวัอยาง ไดแก กลุมเจาหนาทีต่าํรวจทีม่คีวามรู ความเขาใจ มคีวามสามารถ มีความเชี่ยวชาญหรือผูทรงคุณวุฒิ รวมทั้งเจาหนาที่ตํารวจที่เกี่ยวของกับการเตรียมความพรอมในการอํานวยความยุติธรรมทางอาญาของสํานักงานตํารวจแหงชาติโดยตรง ทั้งในระดับผูบริหารและระดับปฏิบัติการ แบงเปน 1. การสัมภาษณเชิงลึก จํานวน 10 คน ประกอบดวย รองผูบังคับการปราบปรามการกระทําความผิดเกี่ยวกับอาชญากรรมทางเศรษฐกิจ ผูกํากับการฝายปฏิบัติการ การปราบปรามการกระทาํความผดิเกีย่วกบัอาชญากรรมทางเศรษฐกจิ ผูบงัคบัการตาํรวจนครบาล 8 รองผูบญัชาการตํารวจนครบาล 8 รองผูบัญชาการตํารวจสอบสวนกลาง สารวัตรฝายปองกันและปราบปรามสถานีตํารวจภูธรอําเภอพุทธมณฑล รองผูบังคับการตํารวจภูธรจังหวัดนครปฐม ผูกํากับการกองกํากับการสืบสวน 2 กองบังคับการสืบสวนสอบสวน ตํารวจภูธรภาค 7 ผูกํากับการสถานีตํารวจภูธรภาค 1 และรองผูกํากับการสถานีตํารวจภูธรภาค 1 2. การทํา Focus Group จํานวน 17 คน ประกอบดวย ตํารวจ 5 คน นักวิชาการ 12 คน เครือ่งมอืทีใ่ชในการวจิยั ไดแก แบบสมัภาษณ (เชงิลกึ) ทีพ่ฒันาขึน้มาจากแนวคดิและทฤษฎีทีเ่ก่ียวของ ผนวกกบัขอคดิเหน็และขอเสนอแนะทีไ่ดจากการทาํ Focus Group ผูเชีย่วชาญทีเ่กีย่วของ ขอเสนอแนะและขอคิดเห็นจากผูทรงคุณวุฒิที่ผูวิจัยไดสัมภาษณเชิงลึก รวมทั้งกรณีศึกษา (case study) ของการกระทําผดิหรอืการประกอบอาชญากรรมทีเ่ปนอาชญากรรมขามชาติหรอือาชญากรรมที่สาธารณชนใหความสนใจอยางกวางขวาง โดยเฉพาะในสวนของขอบกพรองที่เกิดขึ้น นํามาพัฒนาโครงสรางของแบบสมัภาษณและผานการตรวจสอบและปรับปรุงแกไขจากผูทรงคณุวฒุเิพ่ือใหมคีวามสมบูรณและถูกตอง กอนนําไปสัมภาษณประชากรเปาหมาย นอกจากแบบสัมภาษณเชิงลึกแลว ผูวิจัยยังใชวิธีการสังเกตการณหรือเขารวมสังเกตการณในสถานที่จริงตามพื้นที่ตาง ๆ ทั้งในเขตกองบัญชาการตํารวจนครบาลและกองบัญชาการตํารวจภูธร เพื่อเก็บรวบรวมขอมูลใหสมบูรณยิ่งขึ้น

ผลการวิจัย จากการวิจัยพบวา หนวยงานมีการเตรียมความพรอมในเรื่องนี้ ทั้งในเชิงนโยบาย การบริหาร และการปฏิบัติ ดังนี้

Page 6: แนวทางในการเตรียมความพร อมของ ... · 2018-06-27 · วารสารว ชาการศร ปทุม ชลบุร

วารสารว�ชาการศร�ปทุม ชลบุร�14

ปที่ 14 ฉบับที่ 4 เดือนเมษายน - มิถุนายน 2561

1. ในเชิงนโยบายและการบริหาร รวมทั้งการปฏิบัติหรือการดําเนินการในทางปฏิบัตินั้น เจาหนาที่ตํารวจหรือสํานักงานตํารวจแหงชาติมีการกําหนดหรือบรรจุเรื่องนี้ไวในแผนปฏิบัติราชการสํานักงานตาํรวจแหงชาต ิประจาํปงบประมาณ พ.ศ. 2559 ซึง่ในแผนดงักลาวมกีารกาํหนดยทุธศาสตร เปาประสงค กลยุทธ และแนวทางหรือวิธีการในการสรางความพรอมตามยุทธศาสตรดังกลาวเอาไวอยางชัดเจน (สํานักงานตํารวจแหงชาติ, ออนไลน, 2559) ไดแก ยุทธศาสตรที่ 1 ยกระดับขีดความสามารถในการปฏิบัติภารกิจหลักเพ่ือตอบสนองนโยบายรัฐบาล ไดแก การปองกันและปราบปรามยาเสพติด การรักษาความปลอดภัยใหกับนักทองเท่ียว การปราบปรามจับกุมคนตางดาวท่ีผิดกฎหมาย การปราบการคามนุษย และการเพิ่มประสิทธิภาพในการปองกันและปราบปรามอาชญากรรมมีผลกระทบตอประชาชนในวงกวาง เชน แชรลูกโซ การฉอโกง การยักยอกโดยมีการตั้งศูนย Call Center ยุทธศาสตรที่ 2 การพัฒนางานตํารวจใหโปรงใส มีมาตรฐาน ไดแก การประเมินผลโครงการพัฒนาสถานีตํารวจเพื่อประชาชน (โรงพักเพ่ือประชาชน) เพ่ือยกระดับมาตรฐานการปฏิบัติงานของสถานีตํารวจ และใหประชาชนมีความปลอดภัย เชื่อมั่นศรัทธาในการทํางานของตํารวจ 2. ในเชิงความรูความสามารถ พบวาเจาหนาที่ตํารวจตางมั่นใจวาตนเองมีความรูความสามารถในเรื่องการปองกันและปราบปรามอาชญากรรมเปนอยางดี เนื่องจากเจาหนาที่ตํารวจเหลานี้ไดผานการศึกษาในหลักสูตรตาง ๆ ท้ังในระดับชั้นประทวนและระดับชั้นสัญญาบัตร รวมทั้งมีการฝกอบรมเพิม่เตมิในหลกัสตูรอบรมตาง ๆ ทัง้ในระดับชัน้ประทวนและในระดับสัญญาบตัรเชนเดียวกนัมาโดยตลอด

อภิปรายผล 1. ดานนโยบาย การบรหิาร และการปฏบิตั ิสาํนกังานตาํรวจแหงชาตมิกีารเตรยีมความพรอมในเรื่องนี้ไวในเชิงนโยบาย การบริหาร และการนํามาปฏิบัติไดดีมากพอสมควร กลาวคือ มีการกําหนดไวในแผนปฏิบัติราชการสํานักงานตํารวจแหงชาติ ประจําปงบประมาณ พ.ศ. 2559 ซ่ึงกําหนดไวทั้งในรูปของยุทธศาสตร กลยุทธ แนวทางในการดําเนินการ และโครงการตาง ๆ ในทางปฏิบัติเจาหนาที่ตํารวจไดลงมือปฏิบัติอยางเต็มที่ เชน กรณีการปราบปรามยาเสพติด เจาหนาที่ตํารวจมีการสืบสวน-สอบสวน จับกุมผูกระทําผิด และมีการขยายผลปราบปรามเครือขายผู ค ายาเสพติด มีการซักถามคนในชุมชนเพื่อตัดวงจรยาเสพติด มีมาตรการในการยึดทรัพย มาตรการทางภาษี และมาตรการตรวจสอบการฟอกเงินที่เกี่ยวของกับยาเสพติดเพื่อทําลายเสนทางการเงินของผูกระทําผิด เปนตน หรือกรณีของการปราบปรามจับกุมคนตางดาวที่ผิดกฎหมาย ทั้งเจาหนาท่ีตํารวจในเขตกองบัญชาการตํารวจนครบาลและกองบัญชาการตํารวจภูธรภาคไดปราบปราม จับกุม กวาดลางคนตางดาวที่ไมมีใบอนุญาต ทั้งที่อยูอาศัยโดยผิดกฎหมาย ลักลอบ

Page 7: แนวทางในการเตรียมความพร อมของ ... · 2018-06-27 · วารสารว ชาการศร ปทุม ชลบุร

วารสารว�ชาการศร�ปทุม ชลบุร� 15

ปที่ 14 ฉบับที่ 4 เดือนเมษายน - มิถุนายน 2561

เขาเมืองหรอือยูเกนิกาํหนด รวมทัง้อาชญากรรมขามชาตติามหมายจบัของประเทศไทยและตางประเทศ มีการขึ้นบัญชีดําคนตางดาวที่กระทําผิดกฎหมายหรืออยูเกินกําหนด มีการนําเทคโนโลยีการจัดเก็บและการตรวจสอบลายพิมพนิ้วมืออัตโนมัติมาใชท่ัวประเทศ (e-finger print) ท่ีดานภูมิภาคมีระบบเชื่อมโยงขอมูลกันแบบ Real Time กับฐานขอมูลสารสนเทศ สํานักงานตรวจคนเขาเมือง สํานักงานตํารวจแหงชาติ (PIBICS) เพื่อใชในการยืนยันตัวบุคคลที่เดินทาง และในขณะนี้สํานักงานตํารวจแหงชาติกําลังนําการเก็บรวบรวมขอมูลทางดานชีวภาพ การจัดเก็บขอมูลลายนิ้วมือ โครงหนาหรือมานตา มาใชเพื่อใหการตรวจสอบขอมูลมีความแมนยํา และเพ่ือสรางฐานขอมูลชาวตางชาติที่เดินทางมาประเทศไทยใหมีมาตรฐานที่ดี นอกจากนี้ เจาหนาที่ตํารวจยังไดนํากลยุทธใหม ๆ ทางดาน Community Policing มาชวยในการตรวจหรือการจัดสายตรวจ ท้ังสายตรวจรถยนต รถจักรยานยนต รถจักรยาน และสายตรวจเดนิเทา ในการปองกนัอาชญากรรม และยงัมกีารนาํอาสาสมคัรมาชวยในการหาขาว-หาเบาะแสคนราย ชวยในการแจงขาวอาชญากรรม ชวยเปนตํารวจบานเพื่อชวยเหลือเจาหนาที่ตํารวจในการปฏิบัติงาน เปนอาสาสมัครเพื่อนบานเตือนภัยฯ เพื่อปองกันอาชญากรรมที่อาจจะเกิดขึ้นกับบุคคลทั่วไป รวมทั้งนักทองเที่ยวทั้งชาวไทยและชาวตางประเทศที่เขามาทองเที่ยวในประเทศ นอกเหนือจากนี้ยังมีการนําเทคโนโลยสีมยัใหมมาใชในการปองกนัปญหาอาชญากรรม เชน การตดิตัง้กลอง CCTV ตามจดุเสีย่ง การนํากลองบันทึกภาพมาติดหนารถยนตหรือหมวกกันน็อกของอาสาสมัครท่ีเปนมอเตอรไซดรับจางเพื่อบันทึกภาพและพฤติกรรมของคนราย การนําแอปพลิเคชัน Line บนโทรศัพทมือถือมาประยุกตใชในการปองกันอาชญากรรม เปนตน 2. ดานความรู ความสามารถ เจาหนาที่ตํารวจที่ปฏิบัติหนาที่ปองกันและปราบปรามมีความมั่นใจและยืนยันวาตนเองมีความรูความสามารถเปนอยางดี เพราะมีประสบการณทางดานนี้มาเปนเวลานาน นอกจากนี้ยังมีความรูพื้นฐานมาจากสถาบันการศึกษาที่ตนเองศึกษา เชน โรงเรียนนายรอยตํารวจ มหาวิทยาลัย โรงเรียนนายสิบตํารวจหรือหลักสูตรนายสิบตํารวจฯ รวมทั้งการฝกฝนอบรมในหลักสูตรตาง ๆ จากหนวยงานที่ตนเองสังกัด การปองกันอาชญากรรม (crime prevention) เปนวธิกีารหรอืมรรควธิ ี(means) อยางหนึง่ในการตดัชองโอกาส หรอืลดชองโอกาสในการกระทาํผดิลง (opportunity reduction) เพื่อมิใหการกระทําผิดเกิดขึ้นทั้งในปจจุบันและในอนาคต (Clarke, 1992 cited in Cullen & Agnew, 2011, pp. 381-405) ซ่ึงเปรียบเสมือนกับการปองกันโรครายแรงโดยการกินอาหารที่ปลอดสารพิษ ไมสูบบุหร่ี ไมกินเหลา ไมเสพยาเสพติด ฉีดวัคซีนปองกันโรค เปนตน การปองกันปญหาอาชญากรรมก็เชนเดียวกัน เปนการพยายามลดหรือตัดชองโอกาสในการกระทําผิดลงใหไดโดยอาศัยกลยุทธหรือกลวิธีตาง ๆ (strategies) เขามาชวยเหลือ เชน การออกตรวจหรือการลาดตระเวนของสายตรวจรถจักรยานยนตตามพ้ืนที่เส่ียงตอการเกิดอาชญากรรม การจัดอาสาสมัครในการหาขาว-หาเบาะแสของคนราย การจัดสายตรวจเดินเทาของอาสาสมัครชาวบาน

Page 8: แนวทางในการเตรียมความพร อมของ ... · 2018-06-27 · วารสารว ชาการศร ปทุม ชลบุร

วารสารว�ชาการศร�ปทุม ชลบุร�16

ปที่ 14 ฉบับที่ 4 เดือนเมษายน - มิถุนายน 2561

ในยานชุมชนท่ีแออัดหรือยานท่ีมีการทองเที่ยว การจัดตั้งอาสามัครหรือสมาชิกแจงขาวอาชญากรรม การจัดตั้งอาสาสมัครตํารวจบานเพื่อเปนผูชวยเจาพนักงานในดานตาง ๆ เชน การตั้งดานตรวจในเวลาตาง ๆ การติดตั้งกลอง CCTV ในพื้นที่เสี่ยงตอการเกิดอาชญากรรม เปนตน สวนการปราบปราม (crime suppression) เปนการปองกันอีกรูปแบบหนึ่งที่มิใหการกระทําผิดนั้นแพรระบาดหรือกระจายตัวออกไป เปนการควบคุมใหอยูในวงจํากัด อีกทั้งยังปองกันมิใหเกิดการกระทําผิดซํ้าขึ้นอีกภายหลังการจับกุม คุมขัง และดําเนินคดี ซึ่งสุดทายแลวอาจถูกจําคุกหรือถูกประหารชีวิตในคดีรายแรง ผูกระทําความผิดจะเกิดความเข็ดหลาบหรือเกรงกลัวในวิธีการลงโทษ หรืออาจไดรับการฟนฟูแกไข (rehabilitation) เพ่ือมิใหกระทําผิดอีก สามารถกลับตัวเปนคนดีสูสังคมเดิมหรือสิ่งแวดลอมเดิมของตนเองได การเขาดําเนินการปราบปรามหรือจับกุมของเจาหนาที่ตํารวจในลักษณะของการเขาระงับเหตุที่เกิดขึ้นเชนนี้ Clarke (1997) เรียกวา Situational Prevention หรือการปองกันปญหาอาชญากรรมจากสภาพความเปนจริง

ขอเสนอแนะ 1. ในแงตัวบุคคลหรือเจาหนาที่ตํารวจ สํานักงานตํารวจแหงชาติควรปรับปรุงแกไขในเร่ืองความเต็มใจในการทํางาน (willingness) เนื่องจากเปนองคประกอบสําคัญของความพรอมในการปฏิบัติงาน (readiness) สํานักงานตํารวจแหงชาติจะตองพยายามสนับสนุน บํารุงคํ้าจุน Hygiene Factors (ตามทฤษฎีของ Herzberg) ใหอยูในสภาวะที่มีความพึงพอใจ (satisfaction) เพราะเมื่อมีความพึงพอใจก็ยอมเกิดแรงจูงใจที่จะทํางาน (motivation) เมื่อเกิดแรงจูงใจแลวยอมเกิดความเต็มใจและความมุงมั่นในการทํางาน (commitment) จนเกิดความพรอมในการทํางาน (readiness) ตามมาในท่ีสุด องคประกอบเหลาน้ี ไดแก เงินเดือนหรือคาตอบแทน สถานภาพในการทํางาน ความมั่นคงในงาน นโยบายและการบริหาร สภาพแวดลอมในการทํางาน ฯลฯ ซ่ึงสํานักงานตํารวจแหงชาติจะตองพยายามบํารุงคํ้าจุนปจจัยเหลานี้ใหเจาหนาที่ตํารวจเกิดความพึงพอใจหรือมิใหตกตํ่าลงไป 2. พยายามเพิ่มพูนความรูความสามารถและทักษะตาง ๆ ใหกับเจาหนาที่ตํารวจใหมากขึ้น นอกเหนือจากการศึกษา ฝกฝน อบรม การดูงาน เพ่ือใหเจาหนาที่ตํารวจมีความมั่นใจในความรู (confidence) อันจะนํามาซึง่ความเตม็ใจในการทาํงาน สาํนกังานตาํรวจแหงชาตคิวรสนบัสนนุสงเสรมิใหเจาหนาท่ีตาํรวจศกึษาอบรมเพิม่เตมิในเรือ่งตาง ๆ ไดแก หลกัสทิธมินษุยชน จรยิธรรมของเจาหนาที่ตํารวจ ตํารวจกับระบอบประชาธิปไตย ภาษาอังกฤษ สังคมและวัฒนธรรมของประเทศเพื่อนบานในอาเซียน หลักอาชญาวิทยาหรือธรรมชาติอาชญากรรม บุคลิกภาพกับอาชญากรรม (จิตวิทยา) การปองกันอาชญากรรม (รวมสมัย) เปนตน

Page 9: แนวทางในการเตรียมความพร อมของ ... · 2018-06-27 · วารสารว ชาการศร ปทุม ชลบุร

วารสารว�ชาการศร�ปทุม ชลบุร� 17

ปที่ 14 ฉบับที่ 4 เดือนเมษายน - มิถุนายน 2561

บรรณานุกรมกรมการจัดหางาน. (2558). สถิติแรงงานตางดาว ประจําป พ.ศ. 2558 (ออนไลน). เขาถึงไดจาก:

https://www.doe.go.th/prd/download/download_by_pool_file/4387 [2561, 11 มีนาคม].

สํานักงานตํารวจแหงชาติ. (2559). ยุทธศาสตรสํานักงานตํารวจแหงชาติ พ.ศ. 2554-2562 (ออนไลน). เขาถึงไดจาก: http://www.science.police.go.th/Download/yuthasart2555.pdf [2561, 15 มีนาคม].

Clarke, Ronald V. (Ed.). (1997). Situational crime prevention: Successful case studies (2nd ed.). New York, NY: Harrow and Heston.

Cullen, Francis T., & Agnew, Robert. (2011). Criminological theory: Past to present (4th ed.). Oxford, UK: Oxford University Press.

Durkheim, Emile. (1982). The rules of sociological method. New York, NY: The Free Press.

Vold, George B. (1981). Theoretical criminology. New York, NY: Oxford University Press.