กับการปกครองส่วนท้ องถิ่น · 2015-12-15 ·...

12

Transcript of กับการปกครองส่วนท้ องถิ่น · 2015-12-15 ·...

Page 1: กับการปกครองส่วนท้ องถิ่น · 2015-12-15 · การมีส่่วนรวมของประชาชนกับการปกครอง
Page 2: กับการปกครองส่วนท้ องถิ่น · 2015-12-15 · การมีส่่วนรวมของประชาชนกับการปกครอง

Academic Focus ธนวาคม 2558

สารบญ

บทนา 1

การมสวนรวมทางการเมองโดยตรงของประชาชน 2

การมสวนรวมของประชาชนกบการปกครอง 5 สวนทองถน

วเคราะหปญหาอปสรรคการมสวนรวม 8 ของประชาชนกบการปกครองสวนทองถน

บทสรปและขอเสนอแนะของผศกษา 9

บรรณานกรม 11

การมสวนรวมของประชาชน กบการปกครองสวนทองถน

เอกสารวชาการอเลกทรอนกส สานกวชาการ สานกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎร http://www.parliament.go.th/library  

บทนา

การมสวนรวมของประชาชนถอเปนรากฐานส า คญของหลกการปกครองแบบประชาธปไตย เชนเดยวกบการปกครองในระดบทองถนทการมสวนรวมของประชาชนกมความสาคญอยางมากเชนกน เพราะเปนสถาบนทฝกหดใหประชาชนไดมสวนรวมทางการเมอง ทาใหประชาชนมความรสกเปนเจาของทองถนอนเปนทอยของตนเอง เกดความหวงแหนและความรบผดชอบตอชมชนทองถน เปนผลใหประชาชนมความรสกทดตอการปกครองในระบอบประชาธปไตย การมสวนรวมทางการเมองในระดบทองถนของไทย จะมความเกยวพนกบการเมองการปกครองในระดบชาตเปนอยางมาก เพราะกจกรรมทางการเมองการปกครองระดบชาตสวนใหญพฒนามาจากระดบทองถน (พงศกว คนไว, 2556, น. 3) ดงนน การมสวนรวมของประชาชนในทองถ นจ ง เปนพ นฐานในการพฒนาการเมองในระบอบประชาธปไตยจากระดบลางใหกาวหนายงขน

Page 3: กับการปกครองส่วนท้ องถิ่น · 2015-12-15 · การมีส่่วนรวมของประชาชนกับการปกครอง

2

การมสวนรวมทางการเมองโดยตรงของประชาชน

การมสวนรวมทางการเมองในปจจบนมความตนตวคอนขางสงโดยเฉพาะการมสวนรวมในการปฏรปการเมองทกาลงเกดขนอยของภาคประชาชนทตองการเหนการเมองและสงคมเกดความเปลยนแปลงไปในทศทางทดขน เออประโยชนตอผดอยโอกาสมากขน และสรางสรรคสงคมใหเกดความเทาเทยม การมสวนรวมทางการเมอง หมายถง การทประชาชนเขารวมดาเนนกจกรรมทางการเมอง เพอทจะมอทธพลตอการกาหนดนโยบายของรฐ หรอผนารฐบาล รวมทงกดดนใหรฐบาลกระทาตามความประสงคของตนหรอกลมของตน โดยทการมสวนรวมในทางการเมองเปนเครองชวดพฒนาการทางการเมองในระบอบประชาธปไตยของแตละประเทศ การมสวนรวมในทางการเมองกควรทจะเปนการมสวนรวมในทางการเมองตามทกฎหมายกาหนด ดงนน ประเทศทพฒนาการเมองการปกครองในระบอบประชาธปไตยอยในระดบทดแลว กมกจะกาหนดใหประชาชนในทกระดบมสทธสวนรวมในทางการเมองตามกฎหมายทมผลในทางปฏบตอยางเปนรปธรรม ในทกมตของกระบวนการทางการเมอง (วชรา ไชยสาร, 2545) การตนตวทจะใหประชาชนไดเขาไปมสวนรวมในทางการเมองนนเรมมบญญตไวในรฐธรรมนญ แหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2540 แตในรฐธรรมนญฉบบดงกลาวกมไดบญญตไวชดเจนนกถงบทบาทของประชาชนในการเขามามสวนรวมในการบรหารประเทศดงจะเหนตวอยางไดในหมวดท 5 เรองแนวนโยบายพนฐานของรฐนน ในรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2540 ไดบญญตหลกเกณฑไวเปนเพยงแนวทางปฏบตดานตาง ๆ ใหรฐเทานน มไดบญญตไวชดเจน ดงนน ในรฐธรรมนญฉบบตอมา คอรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2550 จงไดพยายามทจะใหประชาชนเขามามสวนรวมทางการเมองในดานตาง ๆ มากขน อาท สงเสรมใหประชาชนมสวนรวมในการกาหนดนโยบายและวางแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมทงในระดบชาตและระดบทองถน สงเสรมและสนบสนนการมสวนรวมของประชาชนในการตดสนใจทางการเมอง การวางแผนพฒนาทางเศรษฐกจและสงคมรวมทงการจดทาบรการสาธารณะ สงเสรมและสนบสนนการมสวนรวมของประชาชนในการตรวจสอบการใชอานาจรฐทกระดบในรปแบบองคกรทางวชาชพหรอตามสาขาอาชพทหลากหลายหรอรปแบบอน สงเสรมใหประชาชนมความเขมแขงในทางการเมอง และจดใหมกฎหมายจดตงกองทนพฒนาการเมองภาคพลเมองเพอชวยเหลอการดาเนนกจกรรมสาธารณะของชมชน รวมทงสนบสนนการดาเนนการของกลมประชาชนทรวมตวกนในลกษณะเครอขายทกรปแบบใหสามารถแสดงความคดเหนและเสนอความตองการของชมชนในพนท สงเสรมและใหการศกษาแกประชาชนทเกยวกบการพฒนาการเมองและการปกครองในระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข รวมทงสงเสรมใหประชาชนไดใชสทธเลอกตงโดยสจรตและเทยงธรรม (อนรกษ นยมเวช, 2554, น. 6-7) การมสวนรวมทางการเมอง ถอเปนองคประกอบหนงในการขบเคลอนระบอบประชาธปไตยใหไปสแกนแทของระบอบการเมองการปกครองทเปนของประชาชน โดยประชาชนและเพอประชาชนอยางแทจรง รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2550 ไดเปดโอกาสใหประชาชนเขามามสวนรวมทางการเมองตามระบอบประชาธปไตย ไดหลายชองทาง ไดแก

Page 4: กับการปกครองส่วนท้ องถิ่น · 2015-12-15 · การมีส่่วนรวมของประชาชนกับการปกครอง

3

1. การออกเสยงเลอกตงทงในระดบชาตและระดบทองถน 2. การเสนอรางกฎหมายและการขอแกไขรฐธรรมนญ โดยประชาชนผมสทธออกเสยงเลอกตง จานวนไมนอยกวา 10,000 คน มสทธเขาชอเสนอรางกฎหมายได และการใชสทธของประชาชนผมสทธ ออกเสยงเลอกตง จานวนไมนอยกวา 50,000 คน มสทธเขาชอเพอเสนอขอแกไขเพมเตมรฐธรรมนญได 3. การฟองศาลรฐธรรมนญไดโดยตรง กระทาไดในกรณมการละเมดสทธและเสรภาพทรฐธรรมนญรบรองไว 4. การถอดถอนผดารงตาแหนงทางการเมอง โดยประชาชนผมสทธออกเสยงเลอกตง จานวนไมนอยกวา 20,000 คน มสทธเขาชอรองขอตอประธานวฒสภาเพอใหวฒสภามมตใหถอดถอนบคคลทมพฤตการณรารวยผดปกตสอไปในทางทจรตตอหนาทได 5. การออกเสยงประชามต โดยประชาชนผมสทธออกเสยงเลอกตง มสทธในการออกเสยงประชามตไดใน 2 กรณ คอ กรณทคณะรฐมนตรเหนวาเรองทจะออกเสยงประชามตอาจกระทบถงผลไดผลเสย ของประเทศ หรอประชาชน และกรณกฎหมายบญญตใหมการออกเสยงประชามต 6. การมสทธและเสรภาพตามรฐธรรมนญ นอกจากนรฐธรรมนญยงไดเพมอานาจใหกบประชาชนในการเขามามสวนรวมทางการเมอง ในการปกครองสวนทองถน เปนการกระจายอานาจการตดสนใจลงไปในระดบทองถน โดยใหประชาชนในพนทดแล และตรวจสอบการใชอานาจของผบรหารสวนทองถนไดอกดวย (สานกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎร, 2554, น. 7-8) การมสวนรวมทางการเมองโดยตรงของประชาชนดงทกลาวมาแลวขางตน สามารถแสดงเปนแผนภาพ ไดดงน

Page 5: กับการปกครองส่วนท้ องถิ่น · 2015-12-15 · การมีส่่วนรวมของประชาชนกับการปกครอง

4

ภาพท 1 การมสวนรวมทางการเมองโดยตรงของประชาชน ทมา: การมสวนรวมทางการเมองโดยตรงของประชาชน www.parliament.go.th/ewtadmin/ewt/.../article_20130607103810.ppt

การออกเสยงเลอกตง

การเสนอรางกฎหมาย และการขอแกไขรฐธรรมนญ

การถอดถอนผดารงตาแหนงทางการเมอง

การมสวนรวมทางการเมองโดยตรงของประชาชน

การออกเสยงประชามต

การฟองศาลรฐธรรมนญโดยตรง

ระดบ ชาต

ระดบทองถน

ประชาชนผมสทธออกเสยงเลอกตงจานวนไมนอยกวา 50,000 คน มสทธเขาชอขอแกไขรฐธรรมนญได

การฟองศาลรฐธรรมนญโดยตรงกระทาไดในกรณทมการละเมดสทธและเสรภาพตามรฐธรรมนญ

การมสทธและเสรภาพตามรฐธรรมนญ

การปกครองสวนทองถน

ประชาชนผมสทธออกเสยงเลอกตง จานวนไมนอยกวา 10,000 คน มสทธ เขาชอเสนอรางกฎหมาย ได

ประชาชนผมสทธออกเสยงเลอกตง จานวนไมนอยกวา 20,000 คน มสทธเขาชอถอดถอน ผดารงตาแหนง ทางการเมองได

ประชาชนผมสทธออกเสยงเลอกตงมสทธในการออกเสยงประชามตไดใน 2 กรณ

1. สทธในขอมลขาวสาร และการรองเรยน 2. สทธชมชน 3. สทธพทกษรฐธรรมนญ ฯลฯ

เสรภาพในการชมนมและการสมาคม ฯลฯ

Page 6: กับการปกครองส่วนท้ องถิ่น · 2015-12-15 · การมีส่่วนรวมของประชาชนกับการปกครอง

5

สาหรบบทความนจะขอนาเสนอเฉพาะในสวนของการมสวนรวมของประชาชนกบการปกครอง สวนทองถน การมสวนรวมของประชาชนกบการปกครองสวนทองถน การมสวนรวมของประชาชน หมายถง การกระจายอานาจใหประชาชนไดเขามามสวนรวมทางการเมอง การบรหาร การตดสนใจในเรองตาง ๆ รวมถงการจดสรรทรพยากรของชมชนและของชาต ทจะสงผลกระทบตอวถชวตและความเปนอยของประชาชน การมสวนรวมในการออกกฎหมายตลอดจนการมสวนรวม ในการตรวจสอบการใชอานาจหนาทของรฐ การมสวนรวมของประชาชนมหลายระดบ ตงแตระดบรวมรบร รวมคด รวมตดสนใจ รวมรบผดชอบ และรวมตรวจสอบ ดงนน ถาหากประชาชนมสวนรวมตงแตเรมกระบวนการตดสนใจในการดาเนนการตาง ๆ ของทองถนแลว จะทาใหการบรการสาธารณะตาง ๆ ทเกดขนในทองถนสอดคลองกบความตองการของประชาชนในทองถนมากทสด นอกจากนการเปดโอกาสใหประชาชนมสวนรวมในการตรวจสอบการดาเนนงานขององคกรปกครองสวนทองถน รบทราบขนตอนการดาเนนงาน ขององคกรปกครองสวนทองถน จะมผลใหการดาเนนการตาง ๆ ของทองถนเปนไปดวยความโปรงใส มความเปนธรรม ลดการทจรต และความขดแยงในการทางาน (สานกงานคณะกรรมการการกระจายอานาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถน, ม.ป.ป., น. 1) การมสวนรวมของประชาชนถอเปนหลกการสากลทไดรบการยอมรบวามความสาคญและจาเปน ในสงคมประชาธปไตย กฎหมายรฐธรรมนญซงเปนกตกาสงสดของประเทศสะทอนเจตนารมณในการสงเสรมการมสวนรวมของประชาชนอยางชดเจน รวมถงการปฏรปการบรหารงานภาครฐภายใตแนวคดการบรหารภาครฐแบบมสวนรวม (Participatory Governance) และแนวคดธรรมาภบาล (Good Governance) ไดตระหนกถงความสาคญของการมสวนรวมของประชาชน มกฎหมายหลายฉบบประกนสทธของประชาชนดานการมสวนรวมและกาหนดหนาทของภาครฐในการเปดใหประชาชนเขามาม สวนรวม อาท พระราชบญญตขอมลขาวสารของราชการ พ.ศ. 2540 พระราชกฤษฎกาวาดวยหลกเกณฑและวธการบรหารกจการบานเมองทด พ.ศ. 2546 ระเบยบสานกนายกรฐมนตรวาดวยการรบฟงความคดเหน ของประชาชน พ.ศ. 2548 นอกจากน แผนยทธศาสตรการพฒนาระบบราชการยงกาหนดเรองการมสวนรวมของประชาชนไวเชนกน โดยเฉพาะอยางยงสาหรบองคกรปกครองสวนทองถน การมสวนรวมของประชาชน ถอเปนหวใจหรอเปนองคประกอบทขาดมได (อรทย กกผล, 2552, น. 3-4) การปกครองสวนทองถน คอ การเปดโอกาสใหประชาชนปกครองตนเอง หรอกาหนดวถชวตและอนาคตของชมชนโดยคนในชมชน โดยตงแตประเทศไทยมการประกาศใชรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2540 เปนตนมา เปนผลใหมการตราพระราชบญญตกาหนดแผนและขนตอนการกระจายอานาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถน พ.ศ. 2542 อาจกลาวไดวา เปนการเปดศกราชใหมของการกระจายอานาจการปกครองสวนทองถนของไทย กอใหเกดหนวยปกครองในระดบพนทเพมมากขนซงนอกจากเทศบาลแลว ยงมองคการบรหารสวนจงหวดและองคการบรหารสวนตาบล นบรวมจานวนกวาหมนแหงทวประเทศ เพอใหบรการสาธารณะแกประชาชน ตอมาภายหลงยงมการประกาศใชรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย

Page 7: กับการปกครองส่วนท้ องถิ่น · 2015-12-15 · การมีส่่วนรวมของประชาชนกับการปกครอง

6

พทธศกราช 2550 ทเพมอานาจใหกบองคกรปกครองสวนทองถนมากขนเปนลาดบ (อภชาต สถตนรามย, 2555, น. 2) ดงนน การมสวนรวมของประชาชนจงเปนความจาเปน ดงจะเหนไดวามการกาหนดใหผบรหารทองถนและสมาชกสภาทองถนตองเปนตวแทนของประชาชนซงมาจากการมสวนรวมของประชาชน ผานกระบวนการเลอกตง นอกจากน ยงกาหนดใหมการสงเสรมการมสวนรวมของประชาชนในการบรหารงานและตรวจสอบการทางานขององคกรปกครองสวนทองถน โดยมเปาหมายใหการทางานขององคกรปกครอง สวนทองถนตอบสนองตอความตองการของประชาชนไดตรงจด แกปญหาไดรวดเรว สรางความโปรงใส รวมทงเปนวธการทชวยเสรมสรางความเขมแขงของชมชน ความเปนเจาของชมชนและเสรมสรางประชาธปไตยทองถน ดงนน การปกครองสวนทองถนจงตองมงเสรมสรางการมสวนรวมของประชาชน เพอบรรลวตถประสงคการเกดขนขององคกรปกครองสวนทองถน ถอเปนรากฐานของการพฒนาประชาธปไตยนนเอง (อรทย กกผล, 2552, น. 4) ดวยเหตนรฐธรรมนญจงไดบญญตใหรฐตองใหความเปนอสระแกองคกรปกครองสวนทองถนตามหลกแหงการปกครองตนเองตามเจตนารมณของประชาชนในทองถน ทงน รฐไดสงเสรม ใหองคกรปกครองสวนทองถนเปนหนวยงานหลก ในการจดทาบรการสาธารณะ และมสวนรวมในการตดสนใจแกไขปญหาในพนท การมสวนรวมของประชาชนตอองคกรปกครองสวนทองถนนนกระทาไดทงในดานการบรหารจดการ และดานการเมอง ดานการบรหารจดการ โดยประชาชนมสวนรวมในการกาหนดนโยบายและวางแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมในทองถน ประชาชนมสวนรวมในการบรหารจดการองคกรปกครองสวนทองถน ดานการเมอง ประชาชนมสวนรวมในการเลอกตง การเสนอการออกกฎหมายทองถน การออกเสยงประชามต การตรวจสอบอานาจรฐในระดบทองถน และการถอดถอนผบรหารทองถน การมสวนรวมของประชาชนตอองคกรปกครองสวนทองถนทงในดานการบรหารจดการและดานการเมอง ดงทกลาวมาแลวขางตน สามารถแสดงเปนแผนภาพไดดงน

Page 8: กับการปกครองส่วนท้ องถิ่น · 2015-12-15 · การมีส่่วนรวมของประชาชนกับการปกครอง

7

ภาพท 2 การปกครองสวนทองถน ทมา: การปกครองสวนทองถน

www.parliament.go.th/ewtadmin/ewt/.../article_20130607103810.ppt

ดานการเมอง

- ประชาชนมสวนรวม ในการกาหนดนโยบาย และวางแผนพฒนาเศรษฐกจ และสงคมในทองถน - ประชาชนมสวนรวมในการบรหารจดการองคกรปกครองสวนทองถน  

การปกครองสวนทองถน

ดานการบรหารจดการ

- การเลอกตง - การเสนอการออกกฎหมายทองถน - การออกเสยงประชามต - การตรวจสอบอานาจรฐในระดบทองถน - การถอดถอนผบรหารทองถน

Page 9: กับการปกครองส่วนท้ องถิ่น · 2015-12-15 · การมีส่่วนรวมของประชาชนกับการปกครอง

8

วเคราะหปญหาอปสรรคการมสวนรวมของประชาชนกบการปกครองสวนทองถน รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2550 ไดวางบทบญญตทสนบสนนใหประชาชนมสวนรวมในการพฒนาประเทศทงดานเศรษฐกจ สงคม การเมอง และสงแวดลอม ตลอดจนการตรวจสอบการใชอานาจรฐอยางเปนรปธรรมมากขนกวารฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2540 โดยในสวนทเกยวของกบการมสวนรวมของประชาชนในการปกครองสวนทองถนจดอยในหมวดท 14 วาดวยการปกครองสวนทองถน ซงม 3 เรองหลกคอ การลงคะแนนเสยงถอดถอนสมาชกสภาทองถนและผบรหารทองถน การเสนอขอบญญตทองถน และเรองสทธการมสวนรวมในการบรหารกจการขององคกรปกครองสวนทองถนของประชาชน ซงบทบญญตดงกลาวไดเนนยาถงการรบรองสทธของประชาชนในการมสวนรวมในองคกรปกครองสวนทองถน (อนรกษ นยมเวช, 2554, น. 12) อยางไรกตาม ในทางปฏบตนน ยงมขอจากดหลายประการททาใหประชาชนในทองถนไมสามารถ มสวนรวมในการบรหารงานขององคกรปกครองสวนทองถนอยางเตมทเนองจากมอปสรรคหลายประการ ซงเปนการจากดสทธหรอวางเงอนไขการใชสทธการมสวนรวมของประชาชนไว อปสรรคสาคญในการใชสทธการมสวนรวมของประชาชนในองคกรปกครองสวนทองถนคอ ขอจากดทางกฎหมายในรปแบบของเงอนไข ทวางไวในพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญโดยกฎหมายทเกยวของกบการลงคะแนนเสยงถอดถอนสมาชกสภาทองถนและผบรหารทองถนทมอยในขณะน คอ พระราชบญญตวาดวยการลงคะแนนเสยงเพอถอดถอนสมาชกสภาทองถนหรอผบรหารทองถน พ.ศ. 2542 ซงหลกการสาคญของพระราชบญญตฉบบนกาหนดใหผมสทธเลอกตงสามารถเขาชอเพอถอดถอนสมาชกสภาทองถนหรอผบรหารทองถนตอผวาราชการจงหวด หากเหนวาสมาชกสภาทองถนหรอผบรหารทองถนไมสมควรดารงตาแหนงตอไป โดยใหถอเกณฑจานวนผมสทธเลอกตงของแตละองคกรปกครองสวนทองถนตอจานวนผมสทธเขาชอ ในกรณผมาใชสทธลงคะแนนเสยงไมถงกงหนงของจานวนผมสทธลงคะแนนเสยงทงหมด การเขาชอถอดถอนเปนอนตกไป แตหากมผมาใชสทธลงคะแนนเสยงเกนกงหนงและมคะแนนเสยงไมนอยกวา 3 ใน 4 ของผทมาลงคะแนนเสยงทงหมด การถอดถอนจงมผล เงอนไขในทางกฎหมายทเปนอปสรรคของพระราชบญญตฉบบน คอ จานวนประชาชนผมสทธเลอกตงในการลงคะแนนเสยงเพอถอดถอนทกาหนดไวคอนขางสง ซงในทางปฏบตนน มความเปนไปไดนอยมากทองคกรปกครองสวนทองถนขนาดใหญจะสามารถรวบรวมผทจะมาเขาชอใหไดตามเกณฑทกฎหมายกาหนดเชนเดยวกบพระราชบญญตวาดวยการเขาชอเสนอขอบญญตทองถน พ.ศ. 2542 ทกาหนดจานวนผมสทธเลอกตงในการเขาชอเสนอขอบญญตทองถนทคอนขางสงเชนกน คอ จานวนผมสทธเลอกตงไมนอยกวา กงหนง นอกจากน ขอจากดทางกฎหมายอกประการ คอ การใหประชาชนรางขอบญญตประกอบคารองมาทงฉบบเพอเสนอตอประธานสภาทองถน ซงในความเปนจรงแลวประชาชนทวไปในทองถนไมมความรความสามารถเพยงพอทจะรางขอบญญตขนมาทงฉบบไดการทพระราชบญญตฉบบดงกลาวไมไดกาหนดใหมหนวยงานของรฐชวยเหลอประชาชนในการจดทารางขอบญญตนนเปนการผลกภาระใหประชาชนมากเกนไป ประการสดทายคอ การออกเสยงประชามตโดยบทบญญตทเกยวของกบการออกเสยงประชามตในระดบทองถนอยในพระราชบญญตเทศบาล (ฉบบท 12) พ.ศ. 2546 ซงบญญตถงสทธของประชาชนในการออกเสยงประชามต

Page 10: กับการปกครองส่วนท้ องถิ่น · 2015-12-15 · การมีส่่วนรวมของประชาชนกับการปกครอง

9

อยางชดเจนแตในความเปนจรงนน การออกเสยงประชามตในระดบทองถนมนอยมาก หรอในบางทองถนไมเคยมการทาประชามตเลย เนองจากอปสรรคสาคญ คอ ประชาชนในทองถนยงขาดความรความเขาใจในกฎหมาย ทาใหไมสามารถใชสทธทกฎหมายรองรบไวได (อนรกษ นยมเวช, 2554, น. 13-14) บทสรปและขอเสนอแนะของผศกษา การมสวนรวมของประชาชน ถอเปนหวใจสาคญในการเสรมสรางความเขมแขงของระบอบประชาธปไตย เปนการเปดโอกาสใหประชาชนไดแสดงความคดเหน รวมตดสนใจตอการเมองการปกครองของประเทศและทสาคญการมสวนรวมทางการเมองของประชาชนนนเปนการตรวจสอบการใชอานาจรฐและควบคมการทางานของฝายนตบญญต ฝายบรหาร และเจาหนาทภาครฐไดเปนอยางด การปกครองทองถนถอวาเปนพนฐานของประชาธปไตยระดบชาต เพราะการพฒนาการเมองการปกครองในระบบประชาธปไตยระดบชาตจะประสบความสาเรจไดจาเปนตองอาศยพฒนาการของการปกครองตนเองในระดบทองถน กอน โดยสรางความเขาใจและการยอมรบจากประชาชนวาการปกครองทองถนเปนสงจาเปนและมประโยชนตอชวตความเปนอยของเขา นอกจากน การปกครองทองถนยงเปรยบเสมอนสถาบนฝกอบรมประชาชนใหเขาใจกระบวนการและกลไกทางการเมองการปกครองในระบอบประชาธปไตย เพราะชวยใหประชาชนเกดการเรยนรและเขาใจในระบบการเมองมากยงขน ดงนน หากประชาชนไมเหนความสาคญและเขามามสวนรวมในการปกครองทองถนอยางเหมาะสมและจรงจงแลวคงหวงจะเหนการพฒนาการเมองการปกครอง ในระดบชาตไดยาก จากปญหาอปสรรคของการมสวนรวมของประชาชนในการปกครองสวนทองถน ดงทกลาวมาแลวขางตนนน จะเหนวาการทจะแกปญหาอปสรรคดงกลาวนนได ทสาคญทสดคอ การใหความรทางดานกฎหมาย แกประชาชนในทองถนเพอเสรมสรางความรความเขาใจในสทธการมสวนรวมในองคกรปกครองสวนทองถน เพอกระตนใหประชาชนไดตระหนกถงสทธของตนตามรฐธรรมนญ และสามารถใชสทธนนไดอยางเตมท และผศกษามความเหนวาถงแมจะมการปรบปรงแกไขกฎหมายเพอใหการใชสทธการมสวนรวมของประชาชนในองคกรปกครองสวนทองถนมความเปนไปไดมากขน แตถาหากประชาชนยงขาดความรความเขาใจในการใชกฎหมายอย การใชสทธดงกลาวกจะไมสามารถเกดขนไดเลย ดงนน ประชาชนจงจาเปนทจะตองรบรถงสทธในการเขาไปมสวนรวมในการปกครองสวนทองถน เพอรกษาผลประโยชนของประชาชนและทองถนและเพอใหเปนไปตามหลกการปกครองในระบอบประชาธปไตย หลกการกระจายอานาจและแนวคดการปกครองสวนทองถน ผศกษาจงขอเสนอแนวทางในการพฒนาการมสวนรวมของประชาชนในการปกครองสวนทองถน ดงน 1. ควรเผยแพรประชาสมพนธใหประชาชนทราบถงสทธและอานาจในการเขาไปมสวนรวมกบองคกรปกครองสวนทองถนในการดาเนนกจกรรมตางๆ ตามทกฎหมายรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2550 และกฎหมายทเกยวของไดใหการรบรองไว โดยตองทาพรอมๆ กนหลายวธ เชน การปดประกาศขอมล การใชหอกระจายขาว การจดทาเอกสารหรอแผนพบ การจดกจกรรมองคกรปกครองสวนทองถนพบประชาชน การจดทาเวบไซด เปนตน เพอใหประชาชนไดเขาถงขอมล

Page 11: กับการปกครองส่วนท้ องถิ่น · 2015-12-15 · การมีส่่วนรวมของประชาชนกับการปกครอง

10

2. สรางเสรมความรความเขาใจใหกบประชาชนเกยวกบการมสวนรวมในการปกครองสวนทองถน รวมทงรณรงคใหประชาชนตระหนกถงความสาคญของการมสวนรวมกบองคกรปกครองสวนทองถนและ ปลกจตสานกใหประชาชนไดเหนความสาคญของการเขารวมกจกรรมทางการเมอง การปกครอง และการพฒนาเพอรกษาผลประโยชนของประชาชนและทองถน 3. ฝกอบรมและพฒนาผบรหารทองถน สมาชกสภาทองถนและบคคลากรขององคกรปกครองสวนทองถนใหมคณธรรม ศลธรรมและทางานเพอรกษาผลประโยชนของประชาชนในทองถนอยางแทจรง รวมทง ฝกอบรมและพฒนาบคลากรขององคกรปกครองสวนทองถนใหมความรความเขาใจเกยวกบกฎหมายขอบงคบ และระเบยบตาง ๆ ทมผลกระทบตอประชาชน และการมสวนรวมของประชาชน ใหมความยดหยนสามารถนาไปบงคบใชอยางมประสทธภาพ 4. กาหนดใหมหลกสตรการเรยนการสอนเกยวกบการปกครองสวนทองถน และพฒนาหลกสตรและการเรยนการสอนใหกาวทนโลกอยเสมอ 5. สงเสรมใหมการศกษาวจยเรองเกยวกบการมสวนรวมของประชาชนในการปกครองสวนทองถน การดาเนนงานพฒนาดานการสงเสรมการปกครองสวนทองถน และกฎหมายทเกยวของ รวมทงสนบสนน ทนการวจยในเรองดงกลาว 6. จดประชมเชงปฏบตการ (workshop) เพอใหประชาชนไดเรยนรสทธการเขารวมกจกรรมการดาเนนงานพฒนาองคกรปกครองสวนทองถน และตระหนกถงความสาคญในผลประโยชนของประชาชนและทองถน

จดทาโดย นางสาววชราภรณ จยลาเพญ วทยากรชานาญการพเศษ กลมงานบรการวชาการ 1 สานกวชาการ โทร 0 2244 2060 โทรสาร 0 2244 2058 Email : [email protected]

Page 12: กับการปกครองส่วนท้ องถิ่น · 2015-12-15 · การมีส่่วนรวมของประชาชนกับการปกครอง

บรรณานกรม

การมสวนรวมของประชาชน. สบคน 3 พฤศจกายน 2558 จาก www.parliament.go.th/ ewtadmin/ewt/.../article_20130607103810.ppt ขอเสนอแนวทางในการกาหนดยทธศาสตรการพฒนาการมสวนรวมของประชาชน. (22 ธนวาคม 2551). สบคน 3 พฤศจกายน 2558 จาก http://www.oknation.net/blog/khokmaw/2008/12/22/ entry-1 พงศกว คนไว. (2556). การมสวนรวมทางการเมองของประชาชนจงหวดมกดาหาร. สบคนจาก ฐานขอมล โครงการเครอขายหองสมดในประเทศไทย วชรา ไชยสาร. (2545). พฒนาการมสวนรวมในทางการเมองกบประชาธปไตยแบบมสวนรวมและพหการเมอง : การเมองภาคประชาชน. สบคน 23 พฤศจกายน 2558 จาก http://www.parliament.go.th/ewtadmin/ewt/parliament_parcy/ewt_news.php?nid=16 001&filename=index สานกงานคณะกรรมการการกระจายอานาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถน. สทธการมสวนรวมของ ประชาชน. สบคน 3 พฤศจกายน 2558 จาก http://www.odloc.go.th/web/wp-content/ uploads/2014/08/2km_001.pdf สานกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎร. (2554). การมสวนรวมทางการเมองของประชาชน [จลสาร]. กรงเทพฯ: สานกการพมพ สานกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎร. อนรกษ นยมเวช. (2554). บทความเกยวกบการพฒนาการเมองและการมสวนรวมของประชาชน (พมพครงท 1). กรงเทพฯ: สานกการพมพ สานกงานเลขาธการวฒสภา. อภชาต สถตนรามย. (2555). รฐธรรมนญ การกระจายอานาจและการมสวนรวมของประชาชน (พมพครงท 1). กรงเทพฯ: โรงพมพเดอนตลา. อรทย กกผล. (2552). คคด คมอการมสวนรวมของประชาชน สาหรบนกบรหารทองถน (พมพครงท 1). กรงเทพฯ: จรญสนทวงศการพมพ.