บทที่ 3 - dla.go.th · กรมส งเสริมการปกครองท...

กรมสงเสรมการปกครองทองถน กระทรวงมหาดไทย

บทท 3 การคมครองทสาธารณประโยชน 19

บทท 3 การคมครองทสาธารณประโยชน

การขนทะเบยนทสาธารณประโยชนในเขตองคกรปกครองสวนทองถน เพอปองกนไมใหเกดการบกรกหรอ เขาดาเนนการในทสาธารณะโดยมแนวทางการดาเนนการ เพอใหปฏบตงานไดเปนมาตรฐานเดยวกนทกองคกรปกครองสวนทองถน โดยจะมขนตอนดงน

การตรวจสอบ ทสาธารณประโยชน ในพนทรบผดชอบ

ผรบผดชอบ เอกสารทเกยวของ ขนตอน

การพจารณาแนวเขต ทสาธารณประโยชน

กรมทดน หรอ ทดนอาเภอ

การขนทะเบยน ทสาธารณประโยชน

การดแลรกษาทสาธารณประโยชน

- หนงสอสาคญสาหรบ ทหลวง

- เอกสารสทธทดน

- แผนท - หนงสอสาคญสาหรบ ทหลวง

ทะเบยน ทสาธารณประโยชน

องคกรปกครองสวนทองถน หรอหนวยงานทเกยวของ

คมอการดแลรกษา ทสาธารณประโยชน ในพนท



มาตรฐานการดแลรกษาทสาธารณประโยชน

20 บทท 3 การคมครองทสาธารณประโยชน

1. การตรวจสอบทสาธารณประโยชนในพนทรบผดชอบ ในพนทซงจาเปนตองตรวจสอบทสาธารณประโยชน ซงอาจสบเนองมาจากเอกสารหรอบนทกทขาดความชดเจน, ไมมหนงสอสาคญทหลวงใหองคกรปกครองสวนทองถน ซงไดแก องคการบรหารสวนตาบล และเทศบาล ดงนนในการตรวจสอบทสาธารณประโยชนจะม 2 แนวทาง ประกอบดวย 1. กรณ ม/ไมม หนงสอสาคญสาหรบทหลวง 2. กรณเปนทดนซงมกฎหมายอนรองรบ หรอ เปนทในกรรมสทธครอบครองของบคคลใดบคคลหนง

แผนภมแนวทางการตรวจสอบทสาธารณประโยชนโดยสรป

กรณม/ไมม หนงสอสาคญสาหรบทหลวง

มหนงสอสาคญสาหรบทหลวง ไมมหนงสอสาคญสาหรบทหลวง

กรณเปนทดนซงมกฎหมายอนรองรบ หรอเปนทในกรรมสทธครอบครองของบคคลใดบคคลหนง

จดทาทะเบยนหนงสอสาคญสาหรบทหลวงของทองถน ไมตองขอหนงสอสาคญสาหรบทหลวง

และไมตองขนทะเบยนทสาธารณประโยชนของทองถน

ตรวจสอบกรรมสทธของทดน

หากไมมกรรมสทธในการครอบครองแจงใหกรมทดนทาการรงวด และยนขอหนงสอสาคญสาหรบทหลวงผานนายอาเภอเสนอตอผวาราชการจงหวด

จดเตรยมงบประมาณในการดาเนนการและแจงผทเกยวของในการออกหนงสอสาคญสาหรบทหลวงทราบ

รบหนงสอสาคญสาหรบทหลวง จากผวาราชการจงหวด

ขนทะเบยนเปน ทสาธารณประโยชน ของทองถน

ทดนทจะทาการตรวจสอบ



1.1 กรณ ม/ไมม หนงสอสาคญสาหรบทหลวง 1) กรณมหนงสอสาคญสาหรบทหลวง มไวเพอประโยชนในการขนทะเบยนทสาธารณประโยชนและแสดงขอบเขต เพอคมครองปองกนการบกรก “หนงสอสาคญสาหรบทหลวง” ตามประมวลกฎหมายทดน มาตรา 8 ตร “ทดนอนเปนสาธารณสมบตของแผนดนสาหรบพลเมองใชรวมกนหรอใชเพอประโยชนของแผนดนโดยเฉพาะ อธบดอาจจดใหมหนงสอสาคญสาหรบทหลวงเพอแสดงเขตไวเปนหลกฐาน แบบ หลกเกณฑ และวธการออกหนงสอสาคญสาหรบทหลวง ใหเปนไปตามทกาหนดในกฎกระทรวงฯ ทดนตามวรรคหนงแปลงใดยงไมมหนงสอสาคญสาหรบทหลวง เขตของทดนดงกลาวใหเปนไปตามหลกฐานของทางราชการ” เวนแตทสาธารณะโดยมสภาพมแนวเขตธรรมชาตอยแลว เชน ทชายตลง ทางหลวง ทางนา ทะเลสาบ แมนา ลาคลอง ไมจาเปนตองขอหนงสอสาคญสาหรบทหลวง เนองจากมสภาพและขอบเขตของแนวสาธารณะอยแลว ดงนนหากมหนงสอสาคญสาหรบทหลวงอยแลวสามารถนามาใชอางอง เขตทตง และการใชประโยชนของทดนรฐ แตไมใชหนงสอแสดงสทธในทดนรฐ และนามาใช ขนทะเบยนทสาธารณประโยชนของทองถนไดทนท



ดานหนา ดานหลง (แผนทแนบทาย)

ภาพท 2-1 ตวอยาง หนงสอสาคญทหลวง

ทสาธารณประโยชน สาหรบ อบต. ___________



2) กรณไมมหนงสอสาคญสาหรบทหลวง เชน ทเลยงสตว และทสาธารณะประจาตาบลและหมบาน หนองนาสาธารณะ บงสาธารณะ หากไมมเอกสารสทธใดๆ อางอง ควรจะมหนงสอสาคญสาหรบทหลวงเพอแสดงขอบเขต และปองกนการบกรก เวนแตทสาธารณะโดยมสภาพมแนวเขตธรรมชาตอยแลว เชน ทชายตลง ทางหลวง ทางนา ทะเลสาบ แมนา ลาคลอง ไมจาเปนตองขอหนงสอสาคญสาหรบทหลวง เนองจากมสภาพและขอบเขตของแนวสาธารณะอยแลว การจดทาหนงสอสาคญสาหรบทหลวงตองเปนไปตาม แบบ หลกเกณฑ และวธการออกหนงสอสาคญสาหรบทหลวง ใหเปนไปตามทกาหนดในกฎกระทรวงฯ โดยมแนวทาง ดงน (1) ใหองคกรปกครองสวนทองถน เสนอตอนายอาเภอ และใหนายอาเภอมอบหมายใหมการสารวจพนทรวมกบสวนราชการทเกยวของ เชน กานน ผใหญบาน สมาชกสภาองคการบรหารสวนตาบลในพนท เพอตรวจสอบ และยนยนกรรมสทธครองครองทดนในกรณทมผอยอาศยมาเปนเวลานาน หรอ เปนทดนรกรางวางเปลา (2) องคกรปกครองสวนทองถน ประสานขอหลกฐาน และเอกสาร เกยวกบทมาหรอกรรมสทธของพนทนน กบหนวยงานท เกยวของ เชน กรมทดน กรมปาไม กรมชลประทาน เปนตน โดยองคกรปกครองสวนทองถน รวบรวมขอมล หลกฐาน และเอกสารทเปนหลกฐานยนยนพนทอนเปนสมบตของแผนดน ทไมเปนกรรมสทธของผใด ซงชมชน หรอ ประชาชนในพนทสามารถใชประโยชนรวมกนได (3) องคกรปกครองสวนทองถน ตองจดสรรงบประมาณ เพอเปนคาใชจายในการดาเนนการรงวด และการขอหนงสอสาคญทหลวง โดยทาการรงวดทาแผนทตามขนตอนของทางราชการ (4) องคกรปกครองสวนทองถน ดาเนนการตาม แบบ หลกเกณฑ และวธการออกหนงสอสาคญสาหรบทหลวง ผานนายอาเภอ โดยใหเปนไปตามกาหนดไวในกฎกระทรวงมหาดไทย ฉบบท 26 (พ.ศ.2516) ออกตามความในพระราชบญญตใหใชประมวลกฎหมายทดน พ.ศ. 2497 ดงน



(4.1) ทบวงการเมองผมอานาจดแลรกษาทดนนนใหแสดงความประสงคตออธบดกรมทดน วาจะใหมหนงสอสาคญสาหรบทหลวง ซงกรมทดนไดมคาสง ท 853/2535 ลงวนท 11 พฤษภาคม 2535 มอบอานาจของอธบดกรมทดนใหผวาราชการจงหวดปฏบตราชการแทนเกยวกบ การออกหนงสอสาคญสาหรบทหลวงในเขตจงหวดนนๆ (4.2) เมอผวาราชการจงหวดไดรบคาขอตาม ขอ (4.1) ใหผวาราชการจงหวดจดใหมการสอบสวนและรงวด ทาแผนทตามวธการรงวดเพอออกหนงสอแสดงสทธในทดน และประกาศการออกหนงสอสาคญสาหรบทหลวงใหประชาชนทราบมกาหนดสามสบวน โดยปดไวในทเปดเผย 3 แหง ดงน

• สานกงานทดนจงหวดหรอสานกงานทดนจงหวดสาขา 1 ฉบบ • ทวาการอาเภอหรอกงอาเภอทองทหรอทสานกงานเขต 1 ฉบบ • สานกงานองคกรปกครองสวนทองถน 1 ฉบบ

ในประกาศดงกลาวใหมแผนทแสดงแนวเขตแผนททจะออกหนงสอสาคญสาหรบทหลวงและกาหนดระยะเวลาผทมสวนไดเสยจะคดคานไวดวยซงจะตองไมนอยกวาสามสบวนนบแตวนประกาศถาไมมผคดคานใหดาเนนการออกหนงสอสาคญสาหรบทหลวงตอไป (4.3) วธการออกหนงสอสาคญสาหรบทหลวงใหเปนไปตามระเบยบกรมทดนวาดวยการออกหนงสอสาคญสาหรบทหลวง พ.ศ. 2517 ดงน (4..3.1) หนงสอสาคญสาหรบทหลวงใหใชแบบ ส.ธ . 1 ทาย

กฎกระทรวงฯ ฉบบท 26 (พ.ศ. 2516) (4.3.2) หนงสอสาคญสาหรบทหลวงใหทาขน 3 ฉบบมอบให

ผดแลรกษาถอไว 1 ฉบบ และ เกบไว ณ สานกงานทดนจงหวดหรอสานกงานทดนจงหวดสาขา 1 ฉบบ และเกบไว ณ กรมทดน 1 ฉบบ กรณทดนตงอยคาบเกยวหลายจงหวดใหจดทาเพมขนตามจงหวดทเกยวของ (ระเบยบกรมทดน วาดวยการออกหนงสอสาคญสาหรบทหลวง ฉบบท 6 (พ.ศ.2539))



(4.3.3) ถาหนงสอสาคญสาหรบทหลวงสญหายใหอธบดออกใบแทนให

(4.3.4) ทดนทพลเมองใชรวมกนกด หรอทดนทใชเพอประโยชนของแผนดนโดยเฉพาะกด ถาทดนนนยงไมมหนงสอสาคญสาหรบทหลวง ใหถอวาเขตของทดนนนเปนไปตามหลกฐานของราชการ เชน ทะเบยนทดนสาธารณประโยชนทกระทรวงมหาดไทยไดสงใหจงหวดตางๆ สารวจและจดทาขน หรอประกาศการสงวนหวงหามทดนของราชการ

(4.3.5) องคกรปกครองสวนทองถน ตดตามการออกหนงสอสาคญสาหรบทหลวงจากทดนจงหวด



แผนภมขนตอนการขอหนงสอสาคญสาหรบทหลวง กรณไมมหนงสอสาคญทหลวงสาหรบองคกรปกครองสวนทองถน

นายอาเภออาจมอบหมายใหองคกรปกครองสวนทองถน สารวจพนท และตรวจสอบกรรมสทธ หรอสทธครอบครองทดน จากทงสวนราชการ และประชาชนในพนท

องคกรปกครองสวนทองถน ตองรวบรวมขอมล หลกฐาน และเอกสารทเปนหลกฐานยนยนพนทอนเปนสมบตของแผนดน ทไมเปนกรรมสทธ หรอสทธครอบครองของผใด

องคกรปกครองสวนทองถน ตองตงงบประมาณเพอทาการรงวด และขอหนงสอสาคญสาหรบทหลวง โดยแจงผานนายอาเภอ เพออนญาตทาการรงวด

จงหวดประกาศการออกหนงสอสาคญสาหรบทหลวงใหประชาชนทราบ ไมนอยกวา 30 วน นบแตวนประกาศ หากไมมการคดคานใหดาเนนการออกหนงสอสาคญสาหรบทหลวงตอไป

องคกรปกครองสวนทองถนยนเรองผานนายอาเภอ เพอเสนอตอผวาราชการจงหวด และดาเนนการตามขนตอนการออกหนงสอสาคญสาหรบทหลวง

ผวาราชการจงหวด สอบสวนและทาการรงวด

ตามขนตอนราชการ

องคกรปกครองสวนทองถนตดตามการออกหนงสอสาคญสาหรบทหลวงจากทดนอาเภอ หรอทดนจงหวด



ทงน ดาเนนการขอหนงสอสาคญทหลวงจะตองมคาใชจายในการรงวดทดน พงจะตองเสยคาธรรมเนยมตามทกรมทดนกาหนด ซงองคกรปกครองสวนทองถนจะตองงบประมาณเพอภารกจดงกลาว 1.2 กรณเปนทดนซงมกฎหมายอนรองรบ หรอเปนทในกรรมสทธครอบครองของ

บคคลใดบคคลหนง กรณเปนทดนซงมกฎหมายอนรองรบ หรอ เปนทในกรรมสทธครอบครองของบคคลใดบคคลหนง จะไมทาการขนทะเบยนเปนทสาธารณประโยชน ประกอบดวย

ชนดของทดน รายละเอยด 1) ทดนตามระเบยบกระทรวงมหาดไทยวาดวยการ

ดแลรกษาและคมครองปองกนทดนอนเปน สาธารณสมบตของแผนดน พ.ศ. 2544 ขอ 7 การจดทาทะเบยนทดนสาธารณประโยชน

(1) ทดนรกรางวางเปลาซงมไดมบคคลใดมสทธครอบครอง และทดนซงมผเวนคนหรอทอดทงหรอกลบมาเปนของแผนดนโดยประการอน ตามกฎหมายทดน ไมตองจดทาทะเบยน แตใหทบวงการเมองผไดรบมอบหมายจากรฐมนตร วาการกระทรวงมหาดไทยใหมหนาทดแลรกษาสารวจรายละเอยดตามแบบทกระทรวงมหาดไทยกาหนดไวเปนหลกฐาน

(2) ทดนทประชาชนใชประโยชนรวมกน ไมวาเปนโดยสภาพทดนหรอทางราชการไดสงวนไวกตาม เชน ทชายตลง ทางบก ทางนา สวนสาธารณะ ทเลยงสตว และทสาธารณะประจาตาบล และหมบาน เปนตน เวนแตทชายตลง ทางบก ทางนา ลากระโดง ลารางสาธารณะและทางระบายนาทอยในความดแลรกษาขององคกรปกครองสวนทองถน

2) ทราชพสด ทดนในความดแลของกรมธนารกษ 3) ทดนทสวนราชการอนครอบครอง เชน ททางหลวง ทปาสงวนแหงชาต



2. การพจารณาแนวเขตทสาธารณประโยชน การกาหนดแนวเขตทสาธารณประโยชนนนยอมเกยวของกบสวนราชการตางๆ หลายหนวยงาน ทมหนาทรบผดชอบเกยวของ รวมไปถงภาคประชาชนดวย ตามระเบยบกระทรวงมหาดไทยวาดวย “การมอบหมายใหสภาตาบลหรอองคกรปกครองสวนทองถนมสวนชวยเหลอในการดาเนนการออกหนงสอสาคญสาหรบทหลวง พ.ศ. 2543” ไดกาหนดไวดงน “ในกรณทมปญหาวา ทดนสาธารณประโยชนแหงใดสมควรจะคงสภาพเพอทาการออกหนงสอสาคญทหลวงไวเปนหลกฐาน หรอสมควรถอนสภาพเพอนามาจดสรรใหราษฎรทากนหรอทาประโยชนอน หรอกรณทมผบกรกสมควรขบไลหรอไม เมอนายอาเภอ รองขอใหองคกรปกครองสวนทองถนนดประชมพจารณาใหความเหน โดยใหประชาชน ผนาชมชน ผนาศาสนา หนวยงานของรฐหรอองคกรเอกชนเขามามสวนรวมกบสภาตาบลหรอสภาทองถนดวย เสรจแลวสงผลใหนายอาเภอ เพอดาเนนการตอไป” ดงนนผบรหารองคกรปกครองสวนทองถนสามารถเสนอตอนายอาเภอ เพอแตงตงคณะกรรมการในการตรวจสอบเขตพนทสาธารณประโยชน เรยกวา “คณะกรรมการดแลรกษาทสาธารณประโยชน...(ชอองคกรปกครองสวนทองถน)...” เพอใหสอดคลองกบ “ระเบยบกระทรวงมหาดไทยวาดวยการมอบหมายใหสภาตาบลหรอองคกรปกครองสวนทองถนมสวนชวยเหลอในการดาเนนการออกหนงสอสาคญสาหรบทหลวง พ.ศ. 2543” ประกอบดวยผมสวนเกยวของ ไมนอยกวา 7 คน ดงน

การจดตงคณะกรรมการชดนเปนเพยงขอเสนอแนะ เพอเปนประโยชนในการทางานรวมกน ระหวางนายอาเภอ และองคกรปกครองสวนทองถน



1) นายอาเภอ หรอ ผไดรบมอบหมาย ประธานกรรมการ 2) นายกองคกรปกครองสวนทองถน กรรมการ 3) ผแทนทดนอาเภอ กรรมการ 4) ผแทนปาไมจงหวด กรรมการ 5) ผแทนตารวจในทองท กรรมการ 6) ผแทนสวนราชการทเกยวของ กรรมการ 7) ผใหญบานในพนท กรรมการ 8) ปลดองคกรปกครองสวนทองถน กรรมการและเลขานการ

หมายเหต : ปลดองคกรปกครองสวนทองถน อาจแตงตงผชวยเลขานการตามความเหมาะสม

คณะกรรมการดแลรกษาทสาธารณประโยชน มหนาทในการพจารณาเพอกาหนดแนวเขต สาหรบการขนทะเบยนทสาธารณประโยชน ในการประชมควรตกลงรวมกนตามความเหมาะสมของแตละพนท แตตองไมนอยกวาปละ 1 ครง (ควรอยในชวงเดอนกมภาพนธ กอนการสารวจ ทสาธารณประโยชนทยงไมมหนงสอสาคญทหลวง ตามระเบยบกระทรวงมหาดไทยวาดวยการมอบหมายใหสภาตาบล หรอองคกรปกครองสวนทองถนมสวนชวยเหลอในการดาเนนการออกหนงสอสาคญสาหรบทหลวง พ.ศ. 2543) เลขานการ ตองจดเตรยมขอมลทเกยวของอนจาเปนตอการพจารณา เสนอทประชม ไดแก เอกสารทะเบยนทสาธารณประโยชน หนงสอสาคญสาหรบทหลวง ภาพถายบรเวณทดน สาเนาเอกสารแสดงกรรมสทธทดน เปนตน สาหรบเอกสารหรอขอมลอนๆ ใหเลขานการประสานขอขอมลจากสวนราชการทเกยวของ เชน ทดนอาเภอ/จงหวด อาเภอ และ กานน/ผใหญบานในเขตพนท สาหรบเปนขอมลประกอบการพจารณา มตทประชมในเรองดงกลาว ใหจดทาสรป พรอมทงแจงหนวยงาน หรอผทเกยวของพจารณาดาเนนการ



อานาจและหนาทของคณะกรรมการดแลรกษาทสาธารณประโยชน 1) จดทานโยบายและแผนการดแลรกษาทสาธารณประโยชนในพนทองคกรปกครองสวน

ทองถน 2) ดาเนนการขออนมตงบประมาณในการดแลรกษาทสาธารณประโยชน เชน การขดลอกคคลอง

หรอหนองนาในบรเวณทสาธารณประโยชน 3) ตดตามการขนทะเบยนทสาธารณประโยชนในพนท 4) ตรวจตดตามแนวเขตพนทสาธารณประโยชนทมการทบซอนกบทดนอนๆ 5) ตรวจตดตามและปองกนการบกรกทสาธารณประโยชนหรอการใชเพอประโยชนสวนตน 6) ตดตามการขอใชพนทสาธารณประโยชนในเขตพนท 7) ตดตามการไกลเกลยขอพพาทในการใชทสาธารณประโยชน

อานาจและหนาทของเลขานการคณะกรรมการดแลรกษาทสาธารณประโยชน 1) จดเตรยมเอกสาร และขอมลทใชในการประชม ประกอบดวย เอกสารทะเบยนทสาธารณประโยชน

หนงสอสาคญสาหรบทหลวง ภาพถายบรเวณทดน สาเนาเอกสารแสดงกรรมสทธทดน 2) นดหมายการประชมคณะกรรมการดแลรกษาทสาธารณประโยชน พรอมทงจดเตรยมสถานท 3) อานวยการใหประธานในทประชมดาเนนการประชมไดตามวาระ 4) จดบนทก และสรปรายงานการประชม พรอมทงแจกจายแกผมสวนเกยวของ



แผนภมแนวทางการดาเนนงานของคณะกรรมการดแลรกษาทสาธารณประโยชน

จดเตรยมเอกสารสาคญสาหรบคณะกรรมการและผเขารวมประชม พรอมทงแจงวาระการประชม

จดทานโยบายและแผนการดแลรกษา ทสาธารณประโยชน - กาหนดการประชมไมนอยกวาปละ 1 ครง และนดหมายการประชม

ดาเนนงานภายใตอานาจและหนาทของคณะกรรมการฯ • ดาเนนการขออนมตงบประมาณในการดแลรกษา

ทสาธารณประโยชน เชน การขดลอกคคลอง หรอ หนองนาในบรเวณทสาธารณประโยชน

• ตดตามการขนทะเบยนทสาธารณประโยชนในพนท • ตรวจแนวเขตพนทสาธารณประโยชนทมการทบซอนกบทดน

อนๆ • ตรวจตดตามและปองกนการบกรกทสาธารณประโยชนหรอ

การใชเพอประโยชนสวนตน • ตดตามการขอใชพนทสาธารณประโยชนในเขตพนท • ตดตามการไกลเกลยขอพพาทในการใชทสาธารณประโยชน

สรปมตทประชม และ แจงไปยงหนวยงาน หรอผทเกยวของดาเนนการ - ตดตามผลในการประชมครงถดไป

พจารณาผลการดาเนนงาน

แนวทางการดาเนนงาน

เลขานการคณะกรรมการฯ

คณะกรรมการฯ

ผรบผดชอบ เอกสารทเกยวของ

นโยบายและแผนการดแลรกษาทสาธารณประโยชน

จดหมายเชญประชมและเอกสารทเกยวของ

เอกสารทเกยวของ



คณะกรรมการฯ - สรปมตทประชม - เอกสารทเกยวของ



3. การจดทาทะเบยนหนงสอสาคญสาหรบทหลวงขององคกรปกครองสวนทองถน และทะเบยนทสาธารณประโยชน

การจดทาทะเบยนทสาธารณประโยชนขององคกรปกครองสวนทองถน ซงไดแก องคการบรหารสวนตาบล และเทศบาล จดทาขนตามระเบยบกระทรวงมหาดไทยวาดวยการดแลรกษาและคมครองปองกนทดนอนเปนสาธารณสมบตของแผนดน พ.ศ. 2544 “ขอ 7 การจดทาทะเบยนทดนสาธารณประโยชน ดงน (1) ทดนไมตองจดทาทะเบยน แตใหทบวงการเมองผไดรบมอบหมายจากรฐมนตร วาการกระทรวงมหาดไทยใหมหนาทดแลรกษาสารวจรายละเอยดตามแบบทกระทรวงมหาดไทยกาหนดไวเปนหลกฐาน (2) ทดนทประชาชนใชประโยชนรวมกน ทดนชายตลง ทางบก ทางนา สวนสาธารณะ และทเลยงสตว ทอยในความดแลรกษาขององคกรปกครองสวนทองถนใหองคกรปกครองสวนทองถนนนๆ ดาเนนการสารวจจดทาทะเบยนทดนสาธารณประโยชนตามแบบทกระทรวงมหาดไทยกาหนด โดยใหจดทาจานวน 4 ชด ใหเกบรกษาไวดงน 1) องคกรปกครองสวนทองถน 1 ชด 2) อาเภอหรอกงอาเภอ 1 ชด 3) จงหวด 1 ชด และ 4) ใหจงหวดสงใหกรมทดน 1 ชด ถาทดนแปลงใดยงไมมหนงสอสาคญสาหรบทหลวง ใหผมหนาทดแลรกษาและคมครองปองกนตามกฎหมายดาเนนการขอออกหนงสอสาคญสาหรบทหลวงตอไป สาหรบทดนสาธารณประโยชนทไดจดทาทะเบยนไวแลวองคกรปกครองสวนทองถนดาเนนการคดลอกมาเกบไวทองคกรปกครองสวนทองถนนน 1 ชดทดนนอกจากทกลาวไวในวรรคหนง เปนหนาทของนายอาเภอทองท ทางเทาสาธารณประโยชนหรอทางนาสาธารณะทไมใชทางหลวงตามกฎหมาย วาดวยทางหลวงหรอทางทกฎหมายกาหนดไวโดยเฉพาะ ใหองคกรปกครองสวนทองถนหรอผมหนาทรบผดชอบตามกฎหมายสารวจจดทาทะเบยนทดนสาธารณประโยชนไวเปนหลกฐานดวย สาหรบทะเบยนหนงสอสาคญสาหรบทหลวงขององคกรปกครองสวนทองถน จดทาขนเพอใหเกดความสอดคลองกบ ทะเบยนหนงสอสาคญสาหรบทหลวงทสานกงานทดน ซงโดยปกตแลว กรมทดนจะสงสาเนาหนงสอสาคญสาหรบทหลวงทมอยแลวใหกบองคกรปกครองสวนทองถน ซงจะชวยตรวจสอบกรรมสทธของทดนในพนทขององคกรปกครองสวนทองถนนนๆ หรอบงชวาทดนใดยงไมไดขนทะเบยนไว



ประโยชนของการจดทาทะเบยนหนงสอสาคญสาหรบทหลวงขององคกรปกครองสวนทองถน และทะเบยนทสาธารณประโยชน การจดทาทะเบยนทงสองชนดนน เพอบนทกรายการเกยวกบทดนสาธารณประโยชนใหทราบวา ในพนทขององคกรปกครองสวนทองถน มทดนสาธารณประโยชนจานวนเทาใด อยทใด มเนอทมากนอยเทาใด ใชเพอประโยชนอยางไร ในทะเบยนทสาธารณประโยชนแตละฉบบทจดทาขน ควรจะมขอความบงถงสาระสาคญ ดงตอไปน

(1) ทราบตาแหนงทตงของทดน วาตงอยทตาบล อาเภอ จงหวดใด (2) ทราบอาณาเขต และเนอท วาทดนทหวงหามทงสทศ จะตดทดนของบคคลใด หรอ

จดสถานทใดบางมเนอทเทาไร (3) ผหวงหามอาจเปนนายอาเภอ กานน ผใหญบาน หรอ จะเปนกระทรวง ทบวง กรม

กได ซงผททาการหวงหามมความสาคญ เพราะเปนเครองมอพสจนไดวา การสงวนหวงหามนน ชอบดวยกฎหมายหรอไม

(4) ความประสงคในการหวงหาม คอ มความประสงควาจะหวงหามไวใชเพอประโยชนอะไร เชน ใชเปนทเลยงสตวของหมบาน ซงเปนสาระสาคญทาใหทราบวาจะเปนทสาธารณสมบตของแผนดนประเภทใด

(5) วน เดอน ป ทกาหนดหวงหาม ชอบดวยกฎหมายในขณะทมการหวงหามหรอไม (6) นามของผทลงทะเบยน หมายถง เจาหนาทผคดลอกทะเบยน

ทงนการบนทกขอมลอาจเปนไปตาม แนวทางการขนทะเบยนทสาธารณประโยชน



หมายเ

หต

เมอใด

ถอนส

ภาพ

หรอโอ

นให

เอกชน

เหตใด

นายอ

าเภอ

ลงชอ

ว.ด.ป.

ตาราง วา

งาน

เนอท

ไร

ลงวน

เดอน ป

หนงสอส

าคญสาห

รบทห

ลวง

เลขท

นายอ

าเภอ

ลงชอ ว

น เดอ

น

ใชปร

ะโยชน

อย

างใด

สภาพ

และ

ประวต

คว

ามเปน

มา

ผใด ประกาศ

หวงห

าม

เมอวน

เดอ

น ป

เนอท

ไร งาน

ตาร

าง วา

ตก

ออก

ใต

อาณาเข

ตทศ..

....จด

แตละดาน

ยาวเทา

ใด

เหนอ

ตงอย

หม

ตาบล

ทะเบย

นทดน

สาธารณ

สมบต

นของแ

ผนดน

(ทด

นสาธา

รณะป

ระจาตา

บลและห

มบาน

) อาเ

ภอ.....

..........

..........

..........

..........

....จงห

วด.....

..........

..........

..........

..........

.......

ชอทด

น สาธ

ารณสม

บตขอ

งแผ

นดน



3.1 จดมงหมายการขนทะเบยนทสาธารณประโยชนทองถน 1) เพอใหทราบอาณาเขตของทดนสาธารณประโยชน และวตถประสงคของ

ทดนสาธารณประโยชน ของทองถนนนๆ 2) เพอใหทราบสาเหตการขนทะเบยนทดนสาธารณประโยชนทองถน เชน

การสงวนหวงหาม หรอ สภาพธรรมชาต หรอ เกดจากการใชประโยชนรวมกน 3) เพอใหสามารถใชเปนหลกฐานของทางราชการเกยวกบทดนนน 4) เพอปองกนการบกรกทสาธารณประโยชนเปนสมบตสวนตว

3.2 ขนตอนการขนทะเบยนทสาธารณประโยชนทองถน ตามระเบยบกระทรวงมหาดไทยวาดวยการดแลรกษาและคมครองปองกนทดนอน

เปนสาธารณสมบตของแผนดน พ.ศ. 2544 ขอ 7 การจดทาทะเบยนทดนสาธารณประโยชน

ชายตลง ทางบก ทางนา ลากระโดง ลาราง สาธารณะ และทางระบายนาทอยในความดแลรกษาขององคกรปกครองสวนทองถน ใหองคกรปกครองสวนทองถนนนๆ ดาเนนการสารวจจดทาทะเบยนทดนสาธารณประโยชนตามแบบทกระทรวงมหาดไทยกาหนด โดยใหจดทาจานวน 4 ชด โดยใหเกบรกษาไวดงน

1. ทวาการอาเภอหรอกงอาเภอ 1 ชด 2. จงหวด 1 ชด 3. จงหวดสงใหกรมทดน 1 ชด 4. องคกรปกครองสวนทองถน 1 ชด

ถาทดนแปลงใดยงไมมหนงสอสาคญสาหรบทหลวง ใหผมหนาทดแลรกษาและคมครองปองกนตามกฎหมายดาเนนการขอออกหนงสอสาคญสาหรบทหลวง สาหรบทดนสาธารณประโยชนทไดจดทาทะเบยนไวแลวกอนระเบยบนใหองคกรปกครองสวนทองถนดาเนนการขอคดมาเกบไวทองคกรปกครองสวนทองถนนน 1 ชด ทางสาธารณประโยชนหรอทางนาสาธารณะทไมใชทางหลวงตามกฎหมายวาดวยทางหลวงหรอทางทกฎหมายกาหนดไวโดยเฉพาะใหองคกรปกครองสวนทองถน หรอผมหนาทรบผดชอบตามกฎหมายสารวจจดทาทะเบยนทดนสาธารณประโยชนไวเปนหลกฐานดวย ดงนน องคกรปกครองสวนทองถน จะตองดาเนนการสารวจจดทาทะเบยนทดนสาธารณประโยชนตามแบบทกระทรวงมหาดไทยกาหนด



แผนภมขนตอนการขนทะเบยนทสาธารณประโยชนทองถนขององคกรปกครองสวนทองถนตามระเบยบกระทรวงมหาดไทยวาดวยการดแลรกษาและคมครองปองกนทดนอนเปนสาธารณสมบตของแผนดน พ.ศ. 2544 ตามขอ 7

เหนดวย

ไมเหนดวย

องคกรปกครองสวนทองถนมอบหมายให จนท. รบผดชอบจดทาทะเบยนทสาธารณประโยชนทไดตรวจสอบแลว และมหนงสอสาคญสาหรบทหลวง

องคกรปกครองสวนทองถนขอเอกสารจากทดนอาเภอ/จงหวด เพอแนบทายทะเบยนทสาธารณประโยชน

องคกรปกครองสวนทองถน ชแจง และประกาศใหประชาชนทราบเปนเวลา 30 วน หากไมมการคดคานใหดาเนนการในขนตอ

องคกรปกครองสวนทองถนขนทะเบยนทสาธารณประโยชนทองถน และจดสงสาเนาใหหนวยงานทเกยวของ ประกอบดวย

องคกรปกครองสวนทองถนจดประชมประชาคมชแจง

เรองแนวเขต

ตรวจสอบแนวเขตทดนสาธารณประโยชนอกครง

ทวาการอาเภอหรอกงอาเภอ 1 ชด

จงหวด 1 ชด

จงหวดสงใหกรมทดน 1 ชด

องคกรปกครองสวนทองถน 1 ชด

องคกรปกครองสวนทองถนตรวจสอบทะเบยนหนงสอสาคญสาหรบทหลวงเพอตรวจสอบกรรมสทธ และสทธครอบครอง หากไมมใหดาเนนการขอหนงสอสาคญสาหรบทหลวง



องคกรปกครองสวนทองถน มอบหมายใหปลดองคกรปกครองสวนทองถน หรออาจมอบใหเจาหนาทรบผดชอบดาเนนการในการจดทาบญชรายการแสดงทสาธารณประโยชนทองถน เรยกวา “ทะเบยนทสาธารณประโยชนทองถน สาหรบ...(ชอองคกรปกครองสวนทองถน)...” พรอมแนบแผนทหรอแผนผงของทสาธารณประโยชน โดยอาจกาหนดรปแบบตามความเหมาะสม ใหองคกรปกครองสวนทองถนเปนผเกบรกษาตนฉบบและจดทาสาเนาทะเบยนทสาธารณประโยชนทองถนอยางนอย 4 ชด โดยมหนวยงานทเกบสาเนาทะเบยนทสาธารณประโยชนดงน (1) ทวาการอาเภอหรอกงอาเภอ 1 ชด (2) จงหวด 1 ชด (3) จงหวดสงใหกรมทดน 1 ชด (4) องคกรปกครองสวนทองถน 1 ชด ในกรณทมการปรบปรงแกไขรายละเอยดของทะเบยนทสาธารณประโยชนทองถน ใหองคกรปกครองสวนทองถนสงสาเนาของสวนทมการแกไขนนใหผถอครองสาเนาเอกสารดวย ซงทะเบยนทสาธารณประโยชนอาจทาเปนฉบบรวมของทงองคกรปกครองสวนทองถน หรอแยกตามพนทหมบานกไดตามความเหมาะสม นอกจากนนการไดมาซงแผนทหรอแผนผงของทสาธารณประโยชนสามารถขอไดจากกรมทดนหรอ กรมโยธาธการและผงเมอง โดยอาจจะใชแผนทมาตราสวนขนาด 1 ตอ 50,000 หรออาจขอจากหนวยงานอนได เชน กรมทดน กรมแผนททหาร กรมโยธาธการและผงเมอง แตหากตองการแผนทซงเปนภาพถายทางอากาศ หรอ ภาพถายดาวเทยม ทมความละเอยดสงกวา เชน มาตราสวน 1 : 5,000 หรอ เปนแผนทดาวเทยมซงสามารถแสดงการใชประโยชนของทดนในพนทนนๆ แลว อนดบแรกองคกรปกครองสวนทองถนควรตดตอไปยงกรมโยธาธการและผงเมองจงหวด หรอ กรมแผนททหาร เพอตรวจสอบพกดทตงของพนทนน ๆ จากนนสงหนงสอแจงความจานงในการขอรบบรการขอมลแผนทภาพถายจากดาวเทยม ไปยงผอานวยการ “สานกงานพฒนาเทคโนโลยอวกาศและภมสารสนเทศ” (สอภท.) ระบวตถประสงคของการนาขอมลแผนทภาพถายจากดาวเทยมไปใชงาน



ซงจะไดดาเนนการและแจงผลใหทราบพรอมสงความตกลงในการใชขอมลภาพถายดาวเทยม

แผนภมการขอใชขอรบบรการขอมลแผนทภาพถายจากดาวเทยม

ทาหนงสอแจงความจานงขอรบบรการขอมลแผนทภาพถายจากดาวเทยมกบ สอภท.

ตรวจสอบพกดของทดนในพนทองคกรปกครองสวนทองถนจาก กรมโยธาธการและผงเมอง หรอ กรมแผนททหาร

ชาระคาบรการและรบขอมลจาก สอภท.

สอภท. พจารณา และแจงผล

แนวทางการดาเนนงาน

องคปกครองสวนทองถน

ผรบผดชอบ เอกสารทเกยวของ

พกดทตงของทดน

หนงสอเชญประชมและเอกสารทเกยวของ

ขอมลแผนทภาพถายจากดาวเทยม





ตาราง : รายการบรการภาพจากดาวเทยมรายละเอยดสง IKONOS ในคลงขอมล สอภท.

ขอมลเชงเลข 1 ขอมลขนาด 10-100 ตารางกโลเมตร

คดราคา 100 บาทตอตารางกโลเมตร 2 ขอมลขนาด 101-300 ตารางกโลเมตร

คดราคา 75 บาทตอตารางกโลเมตร 3 ขอมลตงแตขนาด 301 ตารางกโลเมตร ขนไป

คดราคา 50 บาทตอตารางกโลเมตร

ภาพพมพมาตราสวน 1 : 4,000 โดยประมาณ ขนาด ครอบคลมพนท (ตร.กม.) คาดาเนนการ (บาท)

A0 12 1,200 A1 6 600 A2 3 300

ทมา : มาตรฐานการวางผงเมอง กรมสงเสรมปกครองทองถน กระทรวงมหาดไทย เมอตรวจสอบแนวเขตเปนทเรยบรอยแลว ใหองคกรปกครองสวนทองถน จดประชมประชาคมเพอชแจงแนวเขตทสาธารณประโยชนแกประชาชนในทองทใหทราบโดยทวกนองคกรปกครองสวนทองถนประกาศแนวเขตทสาธารณประโยชนใหประชาชนทราบ โดยปดประกาศในทเปดเผย เชน ททาการองคกรปกครองสวนทองถน ทวาการอาเภอ เปนตน หากไมมการคดคานภายในสามสบวน ใหขนทะเบยนทสาธารณประโยชนและจดสงสาเนาใหหนวยงานทเกยวของ ตามระเบยบกระทรวงมหาดไทยวาดวยการดแลรกษาและคมครองปองกนทดนอนเปนสาธารณสมบตของแผนดน พ.ศ. 2544 ขอ 7 ประกอบดวย

(1) ทวาการอาเภอหรอกงอาเภอ 1 ชด (2) จงหวด 1 ชด (3) จงหวดสงใหกรมทดน 1 ชด (4) องคกรปกครองสวนทองถน 1 ชด



4. การเฝาระวงการบกรก และการดาเนนการ แผนภมการดาเนนการเมอพบการบกรกทสาธารณประโยชนตามประมวลกฎหมายทดน

ดาเนนคด - หากไมสามารถยอมความกนจะตองสงเรองไปยงนายอาเภอเพอไกลเกลยและนายอาเภออาจมอบอานาจใหผใดผหนงดาเนนการแทน เชน ปลดอาเภอ กานน ผใหญบาน ปลดองคกรปกครองสวนทองถน - ใหผบกรกออกไปจากทดน หากไมยอมออก ใหดาเนนการฟองรองดาเนนคดตาม มาตรา 108 ทว ตามประมวลกฎหมายทดน - ใหรอถอนสงปลกสรางในทดนภายในระยะเวลาทกาหนด - ถาไมปฏบตตามคาสงพนกงานเจาหนาท ตองระวางโทษจาคกไมเกนหนงป หรอปรบไมเกนหาพนบาทหรอทงจาทงปรบ

(1) การดาเนนการกบผบกรกทดนของรฐ ทฝาฝนกอนใชประกาศคณะปฏวต ฉบบท 96 หรอ กอน 29 กมภาพนธ 2515

ขนตอนท 1 - ออกคาสงใหผฝาฝนออกจากทดน เวนแตกรณทมเหตผลและความจาเปนพเศษ และไมเปนการกระทาใหเสอมประโยชน ในการทประชาชนจะใชทดนนน ใหผอนผนอยอาศยเปนการชวคราวโดยเสยคาตอบแทนหรอไมกได

ขนตอนท 2 - ถาผฝาฝนเพกเฉย ใหพนกงานเจาหนาทมคาสงเปนหนงสอใหผฝาฝนออกไปจากทดนและหรอรอถอนสงปลกสรางในทดนออกไปจากทดนภายในระยะเวลาทกาหนด

ขนตอนท 3 - ในกรณทผฝาฝนไมปฏบตตามหนงสอแจง โดยไมยอมออกจากทดนหรอไมยอมรอถอน ใหพนกงานเจาหนาททไดรบมอบหมายทมคาสงเปนหนงสอไปยงผฝาฝนใหออกไปจากทดนนนภายสามสบวน นบแตวนไดรบคาสงของพนกงานเจาหนาทหากยงฝาฝนใหดาเนนคดตอไป

(2) การดาเนนการกบผบกรกทดนของรฐ ภายหลงวนใชประกาศคณะปฏวต ฉบบท 96 หรอ นบตงแต 29 กมภาพนธ 2515

- พนกงานเจาหนาทมอานาจดาเนนการฟองรองตอศาลและลงโทษผฝาฝนไดทนท



การดแลตรวจสอบสภาพทสาธารณประโยชนนน องคกรปกครองสวนทองถนมหนาทเฝาระวงมใหมการบกรก หรอนาใชประโยชนสวนตว ดงนนองคปกครองสวนทองถนอาจจะดาเนนการออกตรวจสอบสภาพทสาธารณประโยชนโดยทวไป และทารายงานสรป และถายภาพเกบไวเปนหลกฐาน เพอรายงานตอนายอาเภอ และผบรหารองคกรปกครองสวนทองถน เมอตรวจพบการบกรกมแนวทางการดาเนนการ ดงน

4.1 การตรวจสอบการบกรก ในการตรวจสอบการบกรกนนเจาหนาททรบผดชอบ ควรจะบนทกขอมลเปนลาย

ลกษณอกษร และถายภาพประกอบดวย อกทงควรมพยานทอยบรเวณใกลเคยง หรอ อาจตรวจสอบจากแผนทแนบทายหนงสอสาคญสาหรบทหลวง หรอ ทะเบยนทสาธารณประโยชนกได โดยมประเดนการตรวจสอบ ดงน

1) ผบกรกเปนใคร (ชอ-นามสกล และบรเวณทบกรก) 2) การบกรกในลกษณะใด มสภาพปจจบนเปนอยางไร 3) ระยะเวลาทไดมการบกรก และตองตรวจสอบใหไดวาบกรกกอนวนท 29

กมภาพนธ 2515 หรอไมเนองจาก ประมวลกฎหมายทดน มาตรา 108 จะมผลแตกตางกนในการปฏบตตอผบกรก และการดาเนนคด

ทงน เพอใหทราบวาทสาธารณประโยชนถกบกรกในลกษณะใด เชนการขยบหลกเขต หรอ การเขามาสรางทอยอาศย หรอ มการใชทสาธารณประโยชนบรเวณนน โดยมใชเพอสวนรวม ดงนนจะชวยใหเจาพนกงานผมอานาจสามารถตดสนใจในการดาเนนการไดโดยงาย และอาจจดทาแบบฟอรมสาหรบตรวจสอบการบกรก เพอสามารถใชเปนหลกฐานในการตดตามผล และรายงานผลตอนายอาเภอ และผบรหารองคกรปกครองทองถน



ตวอยาง แนวทางการจดทาแบบฟอรมตรวจสอบสภาพทสาธารณประโยชน

(ตวอยาง) บนทกการตรวจสอบสภาพทสาธารณประโยชน

วนท..........เดอน.................................พ.ศ..................

ขาพเจา..........................................................................ตาแหนง................................................................................ ไดทาการตรวจสอบสภาพทสาธารณประโยชนของ....................(องคกรปกครองสวนทองถน).....................ตามทะเบยนเลขท ....................................แลวปรากฏวาสภาพลกษณะของทสาธารณประโยชน............................................................................. ...................................................................................................................................................................................................... 1) มอาณาเขตพนทขนาด.........................ตารางกโลเมตร หรอ ...........................ไร...........................งาน............................วา

ทศเหนอ ยาว...................................กม. จด............................................................................................................. ทศใต ยาว...................................กม. จด............................................................................................................. ทศตะวนออก ยาว...................................กม. จด............................................................................................................. ทศตะวนตก ยาว...................................กม. จด.............................................................................................................

2) การบกรก หรอ การลกลา....................................................................................................................................................... 3) จานวนเนอทสารณประโยชนทถกบกรก............................................................................................................................... 4) ความเหนประกอบอนๆ.......................................................................................................................................................... 5) ภาพถายประกอบการตรวจสอบ (ถาม)

ลงชอ..............................................................ผตรวจสอบ

(...............................................................) ลงชอ..............................................................พยาน

(...............................................................) ลงชอ..............................................................พยาน

(...............................................................)



4.2 แนวทางการดาเนนการขององคกรปกครองสวนทองถน แผนภมการดาเนนงานขององคกรปกครองสวนทองถนเมอพบผบกรกทสาธารณประโยชน

1) กรณบกรก กอน 29 ก.พ. 2515 หรอไมทราบเวลาทเรมบกรก นายอาเภอชแจงความผด และโทษของการบกรก ตอผบกรก และแนวทางการปฏบตเพอออกจากพนทสาธารณประโยชน โดยนายอาเภออาจมอบหมายใหองคกรปกครองสวนทองถน/กานน/ผใหญบาน ดาเนนการ

กาหนดระยะเวลาใหผบกรกออกจากพนท

กาหนดแนวทางการปองกนการบกรก

องคกรปกครองสวนทองถนประชาสมพนธใหประชาชนทราบพรอมขอความรวมมอในการดแลรกษาทสาธารณประโยชน

2) กรณบกรก หลง 29 ก.พ. 2515 ดาเนนคดไดทนทโดยนายอาเภอ หรอ องคกรปกครองสวนทองถนฟองรองคด

องคกรปกครองสวนทองถนรายงานนายอาเภอเมอพบการบกรก

ตรวจสอบสภาพการบกรก และเวลาในการบกรก

ไมปฏบตตาม ปฏบตตาม

ดาเนนคด

ภายใตอานาจนายอาเภอ

สบสวน และตรวจสอบชวงเวลาในการบกรกทแนนอน

บกรกหลง 29 ก.พ. 2515



แนวทางการดาเนนการขององคปกครองสวนทองถนนนจะตองดาเนนการภายใตอานาจ และการมอบหมายใหดาเนนการจากนายอาเภอ เวนแตอานาจในการฟองรองคด ซงเปนอานาจในการดแลรกษาทสาธารณประโยชน ขนอยกบชวงเวลาในการบกรกทสาธารณประโยชน วาเกดขนกอนหรอหลงวนท 29 กมภาพนธ 2515 ซงทาใหการปฏบต และการดาเนนคดแตกตางกน จงจาเปนจะตองมการสบสวนและตรวจสอบใหแนนอน

1) กรณบกรก กอนวนท 29 กมภาพนธ 2515 หรอ ไมทราบเวลาในการบกรกทแนนอน หากไมทราบเวลาในการบกรกทแนนอนใหดาเนนการตามแบบการบกรกกอนวนท 29 กมภาพนธ 2515 เนองจากแมมความผดเกดขนจรง แตอานาจในการฟองรองคดขององคกรปกครองสวนทองถนไดรบหลงจากนน หากฟองรองโดย องคกรปกครองสวนทองถนไมสามารถตรวจสอบไดจะเปนการกระทาทละเมด มาตรา 108 (1) นายอาเภอ ดาเนนการชแจงใหผบกรกทราบวาการบกรกน มความผดตามประมวลกฎหมายทดน พ.ศ. 2497 มาตรา 9 กาหนดหามมใหบคคลเขาไปยดถอครอบครองหรอทาดวยประการใดใหเปนการทาหรอทาใหเสอมสภาพทดน ทหน ทกรวดทราย หรอเขาไปยดถอครอบครองรวมถงการกอสราง หรอเผาปา ทดนของรฐ ถามไดมสทธครอบครอง หรอ มไดรบอนญาตจากหนวยงานเจาหนาท หากผใดฝาฝนตามมาตรา 9 มความผดตามประมวลกฎหมายทดน มาตรา 108 และ 108 ทว ดงน

ประมวลกฎหมายทดน มาตรา 9 ภายใตบงคบกฎหมายวาดวยการเหมองแรและการปาไม ทดนของรฐนนถามไดมสทธครอบครอง หรอ

มไดรบอนญาตจากพนกงานเจาหนาทแลว หามมใหบคคลใด (1) เขาไปยดถอ ครอบครอง รวมตลอดถงการกอสรางหรอเผาปา (2) ทาดวยประการใด ใหเปนการทาลาย หรอทาใหเสอมสภาพทดน ทหน ทกรวด หรอททราย ในบรเวณท

รฐมนตรประกาศหวงหามในราชกจจานเบกษา หรอ (3) ทาสงหนงสงใดอนเปนอนตรายแกทรพยากรในทดน



(2) เมอนายอาเภอ หรอ จะมอบหมายใหผใดผหนงปฏบตหนาทแทนพนกงานเจาหนาท (องคกรปกครองสวนทองถน / กานน / ผใหญบาน) ดาเนนการใหเปนไปตามประมวลกฎหมายทดน มาตรา 108 โดยใหพนกงานเจาหนาทมคาสงเปนหนงสอใหผฝาฝนออกจากทดนและหรอรอถอนสงปลกสรางในทดนนนภายในระยะเวลาทกาหนด กรณผบกรกไมยอมออกจากพนทสาธารณประโยชน ใหแจงความดาเนนคดผบกรกและรายงานนายอาเภอทราบซงผบกรกมความผดตองระวางโทษจาคกไมเกนหนงป หรอปรบไมเกนหาพนบาท หรอทงจาทงปรบ

ประมวลกฎหมายทดน

มาตรา 108 ผใดฝาฝนมาตรา 9 อยกอนวนทประกาศของคณะปฏวตฉบบน (แกไขโดยประกาศของคณะปฏวต ฉบบท 96 ลงวนท 29 กมภาพนธ พ.ศ. 2515)ใชบงคบ พนกงานเจาหนาทหรอผซงไดรบมอบหมายจากพนกงานเจาหนาท มอานาจแจงเปนหนงสอใหผฝาฝนปฏบตตามระเบยบทคณะกรรมการกาหนด ถาผฝาฝนเพกเฉยหรอไมปฏบตใหถกตองตามระเบยบ ใหพนกงานเจาหนาทมคาสงเปนหนงสอใหผฝาฝนออกจากทดนและหรอรอถอนสงปลกสรางในทดนนนภายในระยะเวลาทกาหนด ถาไมปฏบตตามคาสงของพนกงานเจาหนาท ตองระวางโทษจาคกไมเกนหนงป หรอปรบ ไมเกนหาพนบาท หรอทงจาทงปรบ

ในการกาหนดระเบยบตามวรรคหนง คณะกรรมการจะกาหนดใหผฝาฝนตองเสยคาตอบแทนในการใชทดนนนใหแกรฐหรอราชการบรหารสวนทองถนดวยกได

มาตรา 108 ทว นบตงแตวนทประกาศของคณะปฏวตฉบบนใชบงคบ (เพมเตมโดยประกาศของคณะปฏวต ฉบบท 96 ลงวนท 29 กมภาพนธ พ.ศ. 2515) ผใดฝาฝนมาตรา 9 ตองระวางโทษจาคกไมเกนหนงป หรอปรบไมเกนหาพนบาท หรอทงจาทงปรบ

ถาความผดตามวรรคหนงไดกระทาแกทดนซงเปนสาธารณสมบตของแผนดนทประชาชนใชรวมกน หรอทใชเพอประโยชนของแผนดนโดยเฉพาะ ตองระวางโทษจาคกไมเกนสามป หรอปรบไมเกนหนงหมนบาท หรอทงจาทงปรบ

ถาความผดตามวรรคสองไดกระทาเปนเนอทเกนกวาหาสบไร ตองระวางโทษจาคกไมเกนหาป หรอปรบ ไมเกนสองหมนบาท หรอทงจาทงปรบ

ในกรณทมคาพพากษาวาผใดกระทาความผดตามมาตราน ศาลมอานาจสงในคาพพากษาใหผ กระทาความผด คนงาน ผรบจาง ผแทน และบรวารของผกระทาความผดออกไปจากทดนนนดวย

บรรดาเครองมอ เครองใช สตวพาหนะ ยานพาหนะ หรอเครองจกรกลใด ๆ ซงบคคลไดใชในการกระทาความผด หรอไดใชเปนอปกรณใหไดรบผลในการกระทาความผดดงกลาว ใหรบเสยทงสน ไมวาจะมผถกลงโทษตาม คาพพากษาหรอไม



(3) กาหนดระยะเวลาใหผบกรกออกจากพนท (4) กาหนดแนวทางการปองกนการบกรก เชน มปายบอก ณ บรเวณทสาธารณประโยชนและจดทาแนวเขตทชดเจน ประกาศตามหอกระจายขาวในพนททมการบกรก จดประชม ชาวบานเพอแจงใหทราบพนทสาธารณประโยชนมแนวเขตแคไหน (5) ประชาสมพนธใหประชาชนทราบ พรอมขอความรวมมอในการดแลรกษาทสาธารณประโยชน 2) กรณบกรก หลงวนท 29 กมภาพนธ 2515 ใหองคปกครองสวนทองถนมอานาจในการฟองรองคดไดทนท ทงนจะตองเปนผรบผดชอบคาใชจายในการดาเนนการทงหมดดวย



แผนภมการดาเนนงานเมอพบผบกรกทสาธารณะประโยชน กรณบกรกกอน 29 กมภาพนธ 2515

1) กรณบกรก กอน 29 ก.พ. 2515 หรอไมทราบเวลาทเรมบกรก นายอาเภอชแจงความผด และโทษของการบกรกตอผบกรก และแนวทางการปฏบตเพอออกจากพนทสาธารณประโยชน

ปฏบตตาม ไมปฏบตตาม

1. แจงความดาเนนคดผบกรก และรายงานนายอาเภอทราบ 2. ใหผฝาฝนออกจากทดนและหรอรอถอนสงปลกสรางในทดนนน 3. ระวางโทษจาคกไมเกนหนงป หรอปรบไมเกนหาพนบาทหรอทงจาทงปรบ 4. ผฝาฝนตองเสยคาตอบแทนการใชทดนนนใหแกรฐหรอราชการบรหาร สวนทองถน 5. รบอปกรณ เครองใชสตวพาหนะหรออปกรณทใชใหไดรบผลในการกระทาบนทดนกรณเกนกวา 50 ไร

กาหนดระยะเวลาใหผบกรกออกจากพนท

กาหนดแนวทางการปองกนการบกรก

องคกรปกครองสวนทองถนประชาสมพนธใหประชาชนทราบพรอมขอความรวมมอในการดแลรกษาทสาธารณประโยชน ภายใตอานาจของนายอาเภอ



5. การดาเนนคด กรณมการบกรกทสาธารณประโยชนตามประมวลกฎหมายทดน มาตรการทางกฎหมายในการควบคมดแลรกษาและคมครองปองกนทดนของรฐอกประการหนงกคอ การดาเนนคดกบผบกรก กลาวคอ แมรฐจะสรางหลกฐานขนคมครองปองกนทดนของรฐโดยการออกหนงสอสาคญสาหรบทหลวง และมการจดทาทะเบยนทสาธารณประโยชน แตกเปนเพยงหลกฐานของทางราชการทจะใชพสจนถงความเปนทดนสาหรบพลเมองใชรวมกนเมอมคดขนสศาล หรอใชในการพจารณาวาทพพาทเปนทดนของรฐหรอไม สวนตามสภาพความเปนจรงกยงปรากฏวามราษฎรบกรกทดนของรฐอยเสมอ รฐจงจาเปนตองออกกฎหมายวางมาตรการลงโทษผบกรกเหลานโดยมจดประสงคเพอใหผบกรกเขดหลาบ เกดความเกรงกลวไมกลากระทาผดอก โดยประมวลกฎหมายทดนไดบญญตใหผทเขาครอบครองทดนของรฐโดยไมไดรบอนญาตเปนความผดในตวเองโดยบญญตไวในมาตรา 9 ดงน บคคลซงเขาไปครอบครองหรอทาการใดๆ ในทดนของรฐโดยมไดรบอนญาตจากพนกงานเจาหนาทยอมเปนผฝาฝนมาตรา 9 แหงประมวลกฎหมายทดน คอ เปนผบกรกทดนของรฐ ตามปกตเมอมการบกรกทดนของรฐ พนกงานเจาหนาทจะตองดาเนนการใหผบกรกออกไปจากทดน หากไมยอมออก พนกงานเจาหนาทจะตองดาเนนการฟองรองดาเนนคดทางศาล ปจจบน มประกาศของคณะปฏวต ฉบบท 96 ลงวนท 29 กมภาพนธ 2515 แกไขเพมเตมประมวลกฎหมายทดน โดยบญญตโทษทจะลงแกผบกรกทดนของรฐไวในมาตรา 108 และมาตรา 108 ทว ดงน มาตรา 108 “ผใดฝาฝนมาตรา 9 อยกอนวนทประกาศของคณะปฏวตฉบบนใชบงคบ พนกงานเจาหนาทหรอผซงไดรบมอบหมายจากพนกงานเจาหนาทมอานาจแจงเปนหนงสอใหผฝาฝนปฏบตตามระเบยบทคณะกรรมการกาหนด ถาผฝาฝนเพกเฉยหรอไมปฏบตใหถกตองตาม

มาตรา 9 ภายใตบงคบกฎหมายวาดวยการเหมองแรและการปาไม ทดนของรฐนนถามไดมสทธครอบครอง หรอมไดรบอนญาตจากพนกงานเจาหนาทแลว หามมใหบคคลใด

(1) เขาไปยดถอ ครอบครอง รวมตลอดถงการกอสรางหรอเผาปา (2) ทาดวยประการใด ใหเปนการทาลาย หรอทาใหเสอมสภาพทดน ทหน ทกรวด หรอททราย ในบรเวณท

รฐมนตรประกาศหวงหามในราชกจจานเบกษา หรอ (3) ทาสงหนงสงใดอนเปนอนตรายแกทรพยากรในทดน



ระเบยบใหพนกงานเจาหนาทมคาสงเปนหนงสอใหผฝาฝนออกไปจากทดน และหรอรอถอนสงปลกสรางในทดนภายในระยะเวลาทกาหนด ถาไมปฏบตตามคาสงจองพนกงานเจาหนาท ตองระวางโทษจาคกไมเกนหนงป หรอปรบไมเกนหาพนบาท หรอทงจาทงปรบ ในการกาหนดระเบยบตามวรรคหนง คณะกรรมการจะกาหนดใหผฝาฝน ตองเสยคาตอบแทนในการใชทดนนนใหแกรฐหรอราชการบรหารสวนทองถนดวยกได” มาตรา 108 ทว “นบแตวนทประกาศของคณะปฏวตฉบบนใชบงคบผใดฝาฝนมาตรา 9 ตองระวางโทษจาคกไมเกนหนงป หรอปรบไมเกนหาพนบาทหรอทงจาทงปรบ ถาความผดในวรรคหนงไดกระทาแกทดนซงเปนสาธารณสมบตของแผนดนทประชาชนใชรวมกน หรอทใชเพอประโยชนของแผนดนโดยเฉพาะ ตองระวางโทษจาคกไมเกนสามปหรอปรบไมเกนหนงหมนบาทหรอทงจาทงปรบ ถาความผดตามวรรคสองไดกระทาเปนเนอทเกนกวาหาสบไร ตองระวางโทษจาคกไมเกนหาปหรอปรบไมเกนสองหมนบาท หรอทงจาทงปรบ ในกรณทมคาพพากษาวาผใดกระทาความผดตามมาตราน ศาลมอานาจสงในคาพพากษาใหผกระทาผดคนงาน ผรบจาง ผแทน และบรวารของผกระทาความผดออกไปจากทดนนนดวย บรรดาเครองมอ เครองใช สตวพาหนะ ยานพาหนะ หรอเครองจกรกลใดๆ ซงบคคลไดใชในการกระทาความผด หรอไดใชเปนอปกรณใหไดรบผลในการกระทาความผดดงกลาวใหรบเสยทงสนไมวาจะมผถกลงโทษตามคาพพากษาหรอไม”

โทษของการฝาฝนกระทาผดบกรกทสาธารณประโยชนโดยสรป มาตรา 108 กอนวนทประกาศของคณะปฏวต ฉบบท 96 ใชบงคบ • ผใดฝาฝนตองระวางโทษจาคกไมเกนหนงป หรอปรบไมเกนหาพนบาท หรอทงจาทงปรบ และอาจตองเสย

คาตอบแทนในการใชทดนนนใหแกรฐหรอราชการบรหารสวนทองถนดวย มาตรา 108ทว นบตงแตวนทประกาศของคณะปฏวต ฉบบท 96 ใชบงคบ • ผใดฝาฝนมาตรา 9 ตองระวางโทษจาคกไมเกนหนงป หรอปรบไมเกนหาพนบาท หรอทงจาทงปรบ • ถาบกรกทสาธารณประโยชน ตองระวางโทษจาคกไมเกนสามป หรอปรบไมเกนหนงหมนบาท หรอทงจาทงปรบ • ถาบกรกทสาธารณประโยชนเกนกวาหาสบไร ตองระวางโทษจาคกไมเกนหาป หรอปรบไมเกนสองหมนบาท หรอ

ทงจาทงปรบ และรบเครองมอ เครองใช สตวพาหนะ ยานพาหนะ หรอเครองจกรกลใด ๆ • ผใดขดขวางหรอไมใหความสะดวกตอพนกงานเจาหนาทซงปฏบตหนาทตามมาตรา 66 ตองระวางโทษปรบไมเกน

หนงพนบาท



จากมาตราดงกลาว จงตองแบงวธการดาเนนการกบผฝาฝนตามมาตรา 9 ออกเปน 2 กรณ คอ • การดาเนนการกบผบกรกทดนของรฐ ซงไดฝาฝนกอนใชประกาศของคณะปฏวต

ฉบบท 96 • การดาเนนการกบผบกรกทดนของรฐ ซงไดฝาฝนหลงใชประกาศของคณะปฏวต

ฉบบท 96

ประกาศคณะปฏวต ฉบบท 96

โดยทคณะปฏวตไดพจารณาเหนวา........................................................................................ ขอ ๑๑ ใหยกเลกความในมาตรา ๑๐๘ แหงประมวลกฎหมายทดน และใหใชความตอไปนแทน

"มาตรา ๑๐๘ ผใดฝาฝนมาตรา ๙ อยกอนวนทประกาศของคณะปฏวตฉบบนใชบงคบ พนกงานเจาหนาทหรอผซงไดรบมอบหมายจากพนกงานเจาหนาทมอานาจแจงเปนหนงสอใหผฝาฝนปฏบตตามระเบยบทคณะกรรมการกาหนด ถาผฝาฝนเพกเฉยหรอไมปฏบตใหถกตองตามระเบยบใหพนกงานเจาหนาทมคาสงเปนหนงสอใหผฝาฝนออกจากทดนและหรอรอถอนสงปลกสรางในทดนนนภายในระยะเวลาทกาหนด ถาไมปฏบตตามคาสงของพนกงานเจาหนาทตองระวางโทษจาคกไมเกนหนงป หรอปรบไมเกนหาพนบาท หรอทงจาทงปรบ ในการกาหนดระเบยบตามวรรคหนง คณะกรรมการจะกาหนดใหผฝาฝนตองเสยคาตอบแทนในการใชทดนนนใหแกรฐหรอราชการบรหารสวนทองถนดวยกได

มาตรา ๑๐๘ ทว นบตงแตวนทประกาศของคณะปฏวตฉบบนใชบงคบผใดฝาฝนมาตรา ๙ ตองระวางโทษจาคกไมเกนหนงป หรอปรบไมเกนหาพนบาท หรอทงจาทงปรบ

ถาความผดตามวรรคหนงไดกระทาแกทดนซงเปนสาธารณสมบตของแผนดนทประชาชนใชรวมกน หรอทใชเพอประโยชนของแผนดนโดยเฉพาะตองระวางโทษจาคกไมเกนสามป หรอปรบไมเกนหนงหมนบาท หรอทงจาทงปรบ

ถาความผดตามวรรคสองไดกระทาเปนเนอทเกนกวาหาสบไร ตองระวางโทษจาคกไมเกนหาป หรอปรบไมเกนสองหมนบาท หรอทงจาทงปรบในกรณทมคาพพากษาวาผใดกระทาความผดตามมาตรานศาลมอานาจสงในคาพพากษาใหผกระทาความผด คนงาน ผรบจาง ผแทน และบรวารของผกระทาความผดออกไปจากทดนนนดวย บรรดาเครองมอ เครองใช สตวพาหนะ ยานพาหนะ หรอเครองจกรกลใดๆ ซงบคคลไดใชในการกระทาความผด หรอไดใชเปนอปกรณใหไดรบผลในการกระทาความผดดงกลาว ใหรบเสยทงสน ไมวาจะมผถกลงโทษตามคาพพากษาหรอไม

มาตรา ๑๐๘ ตร ผใดขดขวางหรอไมใหความสะดวกตอพนกงานเจาหนาทซงปฏบตหนาทตามมาตรา ๖๖ ตองระวางโทษปรบไมเกนหนงพนบาท"

…………………………………………………………………………………………………………



(1) การดาเนนการกบผบกรกทดนของรฐ ซงไดฝาฝนกอนใชประกาศของคณะปฏวต ฉบบท 96 (ใชบงคบ 4 มนาคม 2525)

การดาเนนการกบผฝาฝนตามมาตรา 9 ในกรณนพนกงานเจาหนาทจะตองปฏบตใหเปนไปตามมาตรา 108 ซงมขนตอนดงน ขนตอนท 1 พนกงานเจาหนาทจะตองมหนงสอแจงไปยงผฝาฝนใหปฏบตใหเปนไปตามมาตรา 108 ซงมขนตอนดงน 1.1 กรณททดนทมการบกรกเปนทดนทสงวนหรอหวงหามไวเพอใชประโยชนของทางราชการเมอทบวงการเมองซงมหนาทดแลรกษาหรอใชประโยชนรองขอตามระเบยบนใหพนกงานเจาหนาทแจงใหผฝาฝนทราบเพอปฏบตการอยางหนงอยางใดดงตอไปน ก. ใหมาจดการทาบนทกไวเปนหลกฐานตอทางราชการภายในเวลาทกาหนดวาไดครอบครองและทาประโยชนอยในทดนเปนเนอทเทาใด ตงแตเมอใด และจะออกไปจากทดนไดเมอใด ข. ใหมาทาความตกลงเพอเสยคาตอบแทนตามอตราและเวลาททางราชการกาหนดให ค. เมอมความจาเปนอาจสงใหผฝาฝนและบรวารออกไปจากทดนหรอรอถอนสงปลกสรางออกไปจากทดนดวยกได 1.2 กรณททดนทมการบกรกเปนทดนอนเปนสาธารณสมบตของแผนดนทประชาชนใชประโยชนรวมกนตามระเบยบน ใหอานาจพนกงานเจาหนาท มคาสงใหผฝาฝนออกไปจากทดน เวนแตกรณทมเหตผลและความจาเปนพเศษ และไมเปนการกระทาใหเสอมประโยชนในการทประชาชนจะใชทดนนน พนกงานเจาหนาทจะผอนผนใหอยอาศยหรอใชประโยชนเปนการชวคราวโดยเสยคาตอบแทนหรอไมกได 1.3 กรณททดนทมการบกรกเปนทดนททางราชการมโครงการจะจดใหประชาชนเขาอยอาศย และประกอบอาชพ พนกงานเจาหนาทมอานาจแจงใหผฝาฝนไปตดตอกบเจาหนาทผมหนาทในการจดทดนเพอขอรบคาวนจฉยเกยวกบสทธในทดนและเพอปฏบตตามระเบยบขอบงคบ ขอกาหนดและเงอนไขในการจดทดนตามโครงการจดทดนนนตอไป



1.4 กรณทดนมการบกรกเปนทดนทมทรพยากรธรรมชาต เปนตนวา ทหน ทกรวด หรอททราย ไมวาทดนนน รฐมนตรจะไดประกาศหวงหามไวในมาตรา 9 (2) แหงประมวลกฎหมายทดนแลวหรอไมกตามถามผฝาฝนเขาไปทาดวยประการใดๆ ใหเปนการทาลายหรอทาใหเสอมสภาพ หรอเปนอนตรายแกทรพยากรในทดนตามระเบยบน ใหอานาจพนกงานเจาหนาททจะแจงผบกรกใหระงบการกระทาหรอสงใหออกไปจากทดนนนและถาการกระทานนกอใหเกดความเสยหายแกสาธารณชนกมอานาจใหผฝาฝนแกไขการกระทานนใหกลบคนสสภาพเดมดวย การแจงของพนกงานเจาหนาทหรอผซงไดรบมอบหมายจากพนกงานเจาหนาท ใหแจงเปนหนงสอมสาระสาคญดงตอไปน

(1) ชอ และชอสกลของผฝาฝน (2) ตาแหนงทดนทเขาไปบกรก ยดถอครอบครอง หรอใชประโยชน (3) กาหนดวธการ เงอนไข และระยะเวลาทจะใหผฝาฝนปฏบต

ขนตอนท 2 ถาผฝาฝนเพกเฉยหรอไมปฏบตใหถกตองตามระเบยบใหพนกงานเจาหนาทมคาสงเปนหนงสอใหผฝาฝนออกไปจากทดนและหรอรอถอนสงปลกสรางในทดนออกไปจากทดนภายในระยะเวลาทกาหนดคอ

(1) ในกรณทผฝาฝนไดเขาบกรก ยดถอครอบครองไดปลกไมลมลกหรอธญชาตไวใหกาหนดเวลาแจงใหออกไปจากทดนนนไมนอยกวา 30 วน หลงจากการเกบเกยวพชผลในทดนนนเสรจแลว

(2) ในกรณเปนการบกรก ยดถอครอบครองตามขอ 1.4 ใหแจงใหออกจากทดนทบกรกหรอแจงใหรอถอนสงปลกสรางโดยเรว แตตองไมนอยกวา 7 วน นบแตวนทไดรบหนงสอแจง

(3) การบกรกยดถอครอบครองในกรณอนนอกจาก (1) และ (2) ใหแจงใหออกไปจากทดนนนภายในกาหนดทแจง แตตองไมนอยกวา 90 วน นบแตวนทไดรบหนงสอแจง

การสงหนงสอแจงใหสงโดยทางไปรษณยลงทะเบยนตอบรบ เวนแตทองทใดไมสะดวกในการสงทางไปรษณยตอบรบ กใหจดเจาหนาทนาไปสง และในกรณทใหเจาหนาทนาไปสงใหปฏบต ดงน

(1) ใหผฝาฝนหรอผทบรรลนตภาวะแลว ซงอยอาศยในครอบครวเดยวกนกบผฝาฝนนนลงชอรบหนงสอในใบรบ แลวเกบเขาเรองไวเปนหลกฐาน



(2) ในกรณทบคคลดงกลาวตาม (1) ไมยอมลงชอ ใหเจาหนาทผนาสงหนงสอแจงบนทกเหตการณและเหตผลในการไมยอมรบหนงสอแจงไว และใหมพยานอยางนอย 2 คน ลงชอรบรองไวในบนทกนนดวยเมอผนาสงหนงสอแจงไดปฏบตการดงกลาวนนแลว ใหถอวาผฝาฝนไดรบหนงสอแจงแลว ผฝาฝนผใดมความจาเปนไมอาจจะปฏบตตามหนงสอแจงของพนกงานเจาหนาทไดใหยนคารองขอผอนผนลวงหนาไมนอยกวาสามสบวน กอนครบกาหนดระยะเวลาตามทกาหนดไว ถาพนกงานเจาหนาทหรอผทไดรบมอบหมายจากพนกงานเจาหนาทเหนสมควร กใหมอานาจผอนผนไดตามความจาเปนแลวแตกรณ ขนตอนท 3 ในกรณทผฝาฝนไมปฏบตตามหนงสอแจงโดยไมยอมออกจากทดนหรอไมยอมรอถอนใหพนกงานเจาหนาทหรอผซงไดรบมอบหมายจากพนกงานเจาหนาทมคาสงเปนหนงสอสงไปยงผฝาฝนและกาหนดใหผฝาฝนออกไปจากทดนนนภายในกาหนดสามสบวน นบแตวนไดรบคาสงของพนกงานเจาหนาทหากผนนยงฝาฝนอยอก ใหดาเนนคดตอไป ฉะนน จะเหนไดวา เมอปรากฏวาราษฎรไดบกรกทดนของรฐกอนวนทประกาศของคณะปฏวตฉบบท 96 ลงวนท 29 กมภาพนธ 2515 พนกงานเจาหนาทไมมอานาจทจะดาเนนคดกบผบกรกไดทนททมการบกรก จะตองมคาสงใหผบกรกออกไปจากทดนทบกรกเสยกอน เมอไดรบแจงไปแลวผบกรกไมปฏบตตาม จงจะถอวาผบกรกมความผดตามมาตรา 108 ทว ในเรองนมคาพพากษาฎกาท 2469 / 2520 วนจฉยวา “จาเลยเขาไปยดถอครอบครองทดนของรฐมาตงแตกอนมประกาศของคณะปฏวต ฉบบท 96 ออกใชบงคบ เมอไมปรากฏวานายอาเภอหรอคณะกรรมการจดทดน เพอประโยชนของประชาชนไดเคยแจงใหจาเลยรอถอนสงปลกสรางออกไปแลวยอมจะเอาผดแกจาเลยตามประมวลกฎหมายทดน มาตรา 9 และ 108 ทว ไมได”

(2) การดาเนนการกบผบกรกทดนของรฐ ภายหลงวนใชประกาศของคณะปฏวตฉบบท 96 (พ.ศ.2515)

บคคลทฝาฝนมาตรา 9 ภายหลงวนใชประกาศของคณะปฏวต ฉบบท 96 (พ.ศ. 2515) ถอวาผนนเปนผบกรกทดนของรฐ ยอมมความผดตามมาตรา 108 ทว พนกงานเจาหนาทยอมมอานาจดาเนนการฟองรองตอศาลและถกลงโทษไดทนท มาตรา 108 ทว ไมไดมบทบญญต



เหมอนมาตรา 108 ทใชกบผบกรกทดนของรฐกอนวนใชประกาศของคณะปฏวต ฉบบท 96 ทใหมการแจงใหผบกรกออกไปจากทดนกอนทจะฟองรองดาเนนคด จากมาตรา 108 และมาตรา 108 ทว ดงกลาว จะเหนไดวา กฎหมายกาหนดวธดาเนนการแกผบกรกทดนของรฐไวแตกตางกน กลาวคอ ประมวลกฎหมายทดนมาตรา 108 เดมบญญตใหผบกรกทดนของรฐมความผดตองถกลงโทษ ตอมาเนองจากมผบกรกทดนของรฐเปนจานวนมากจนยากตอการทจะใหราษฎรออกจากทดนทบกรกรฐจงไดตราประกาศของคณะปฏวต ฉบบท 96 (พ.ศ. 2515) แกไขมาตรา 108 ใหมและบญญตมาตรา 108 ทว ขนมาใหม โดยมวตถประสงคทจะชวยเหลอ ผบกรกทดนเดมกอนวนทประกาศของคณะปฏวต ฉบบท 96 (พ.ศ. 2515) จะใชบงคบใหไมมความผดในการบกรกทดนของรฐ เมอไดปฏบตตามระเบยบของคณะกรรมการจดทดนแหงชาตกาหนดไว เชน ใหผบกรกอยอาศยไปโดยเสยคาตอบแทน ถาไมปฏบตหรอฝาฝนจงจะถอวามความผด สวนการบกรกทดนของรฐทเกดขนหลงการประกาศใชประกาศของคณะปฏวตฉบบท 96 (พ.ศ. 2515) เปนการบกรกทเกดขนใหมรฐจะไมใหความชวยเหลออกแลว โดยใหถอวาผบกรกทดนของรฐมความผดทนททมการบกรก

บทที่ 3 - dla.go.th · กรมส งเสริมการปกครองท...

Documents

Transcript of บทที่ 3 - dla.go.th · กรมส งเสริมการปกครองท...