รายงานวจย

เรอง รปแบบกระบวนการบรหารงบประมาณทมประสทธภาพ ของส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ ภายใตกรอบ มาตรฐานการควบคมภายใน ของหนวยงานภาครฐ

กลมตรวจสอบภายในระดบกระทรวง ส านกงานปลดกระทรวง กระทรวงศกษาธการ

ประจ าปงบประมาณ พ.ศ. ๒๕๕๙

กลมตรวจสอบภายในระดบกระทรวง ส านกงานปลดกระทรวง กระทรวงศกษาธการ

ประจ าปงบประมาณ พ.ศ. ๒๕๕๙

ค ำน ำ

ดวยเหตทการศกษาเปนรากฐานของการพฒนาประเทศ นโยบายของรฐบาลในชวง 10 ป ทผานมา จงใหความส าคญตอการพฒนาการศกษาชาต และการทกระทรวงศกษาธการเปนหนวยงานหลกในการจดการศกษาของชาต จงไดรบการสนบสนนงบประมาณมาก เปนล าดบตนๆ ของประเทศ มาโดยตลอด แตอยางไรกตาม การจดการศกษายงไมสามารถด าเนนการไดบรรลเปาหมาย ทงในเชงปรมาณ และเชงคณภาพ ซงจากการศกษาสภาพปญหาทางการศกษาไทยของสถาบนวจย เพอการพฒนาประเทศไทย พบวาสาเหตสวนหน งเกดจากปญหาทางระบบการเงน ในการอนมตจดสรรงบประมาณ ซงแมวาจะมการก าหนดกฎระเบยบ และแนวปฏบตใหด าเนนงาน แตยงไมมมาตรฐาน ทชดเจน ท าใหการพจารณางบประมาณขนอยกบดลยพนจ ส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการไดใหความส าคญในเรองดงกลาว จงไดศกษาวจย รปแบบกระบวนการบรหารงบประมาณทมประสทธภาพ ของส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ ภายใตกรอบมาตรฐานการควบคมภายในของหนวยงานภาครฐ เพอพฒนารปแบบทจะน าไปสการสรางมาตรฐานการปฏบตงาน โดยสามารถใหความมนใจอยางสมเหตสมผลวา กระบวนการบรหารงบประมาณของส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการจะบรรลผลส าเรจตามวตถประสงคทก าหนด ซงจะเปนการสรางความโปรงใส และอ านวยตอการตดสนใจแทนการใชดลยพนจ ส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ กนยายน 2559

บทสรปผบรหาร การวจยเรอง รปแบบกระบวนการบรหารงบประมาณทมประสทธภาพของส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ ภายใตกรอบมาตรฐานการควบคมภายในของหนวยงานภาครฐ มวตถประสงค เพอศกษาสภาพการบรหารงบประมาณของส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ และพฒนารปแบบกระบวนการบรหารงบประมาณทมประสทธภาพของส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ ภายใตกรอบมาตรฐานการควบคมภายในของหนวยงานภาครฐ ซงเปนการวจยแบบผสานวธ (Mixed Method Approach) ระหวางระเบยบวธวจยเชงคณภาพและเชงปรมาณ และด าเนนการวจยตามระเบยบวธการวจย โดยสรปผลการวจย ไดดงน 1. ผลการศกษาสภาพการบรหารงบประมาณของส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ ขอมลจากความคดเหนของผตอบแบบสอบถาม ซงสวนใหญเปนผบรหารและเจาหนาทดานแผนงบประมาณของหนวยงาน การศกษาระดบปรญญาตรและปรญญาโท มประสบการณในการปฏบตงาน 1 – 5 ป และไดรบการฝกอบรมดานงบประมาณอยางนอย 1 ครง พบวา ส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการในภาพรวม มการปฏบตงานในกระบวนการบรหารงบประมาณ ในระดบมาก โดยมคาเฉลย 2.72 คาเบยงเบนมาตรฐาน 0.82 และเมอพจารณากระบวนงานยอย 4 กระบวนงาน พบวา ทกกระบวนงาน ซงไดแก กระบวนงานจดท าค าของบประมาณ กระบวนงานจดสรรงบประมาณ กระบวนงานใชจายงบประมาณและการโอนเปลยนแปลง และกระบวนงานตดตามการใชจายงบประมาณ ปฏบตงานได ในระดบมาก โดยมคาเฉลย 2.64 2.58 2.89 และ 2.79 ตามล าดบ ไมมกระบวนงานใด ผานเกณฑการปฏบตงาน ณ คาเฉลยตงแตระดบ 3 ขนไปตามทคณะผวจยก าหนด และเมอพจารณารายละเอยดขนตอนการด าเนนงานในกระบวนงาน ซงมจ านวน 68 รายการ พบวา ม 5 รายการ ทมคาเฉลยตงแตระดบ 3 ขนไป ซงเปนระดบทผานเกณฑการปฏบตงาน ไดแก (1) การน านโยบายของรฐบาล/ รฐมนตร/ กระทรวงตางๆ /แผนยทธศาสตร/แผน 4 ป ในสวนทเกยวของมาเปนจดเนนในการจดท าแผนงาน/โครงการประจ าป เพอประกอบการจดท าค าของบประมาณ (2) การวเคราะหกจกรรมการด าเนนงานทชดเจนฯ (3) การจดท าโครงการ/กจกรรมทจะด าเนนการ เพอน าเสนอขออนมตโครงการ และขออนมตใชจายเงนทกครงกอนจะด าเนนงาน (4) หนวยงานทราบมาตรการเรงรดการใชจายงบประมาณ ตามมตคณะรฐมนตร รวดเรว ทนการณ และ (5) การรายงานผลการตดตามการใชจายงบประมาณ เดอนละครง หรออยางนอยไตรมาสละครง ทงน ผลการศกษาสภาพการบรหารงบประมาณ ไดน ามาก าหนดเปนกระบวนการบรหารงบประมาณทมประสทธภาพ ของส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ ภายใตกรอบมาตรฐานการควบคมภายในของหนวยงานภาครฐ ประกอบดวย 4 กระบวนงาน 12 ขนตอน 67 รายการ ไดแก (1) กระบวนงานจดท าค าของบประมาณ ม 5 ขนตอน 27 รายการ (2) กระบวนงานจดสรรงบประมาณ ม 2 ขนตอน 10 รายการ (3) กระบวนงานใชจายงบประมาณและการโอนเปลยนแปลง ม 3 ขนตอน 15 รายการ และ (4) กระบวนงานตดตามการใชจายงบประมาณ ม 2 ขนตอน 15 รายการ

ข

2. ผลการพฒนารปแบบกระบวนการบรหารงบประมาณทมประสทธภาพของส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ ภายใตกรอบมาตรฐานการควบคมภายในของหนวยงานภาครฐ ขอมลจากผประเมน ซงสวนใหญเปนผบรหารของหนวยงาน และผอ านวยการ/หวหนาหนวยงานดานงบประมาณ มประสบการณในการปฏบตงานในหนาท 1 – 5 ป พบวา รปแบบกระบวนการบรหารงบประมาณของส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ ทออกแบบใหทดลองปฏบต มประสทธภาพ และประสทธผล ในระดบมาก ซงเมอพจารณาเปนรายกระบวนงานยอย 4 กระบวนงาน 12 ขนตอน และรายละเอยดการด าเนนงาน จ านวนรวม 67 รายการ พบวา ทกรายการ มประสทธภาพและประสทธผล โดยมคาเฉลยตงแตระดบ 4 ขนไป ยกเวน 10 รายการ ซงอยในกระบวนงานจดท า ค าของบประมาณ 8 รายการ และกระบวนงานจดสรรงบประมาณ 2 รายการ โดยรายการสวนใหญเกยวเนองกบระยะเวลาในการด าเนนงาน ความรความสามารถของบคลากร และขอมลสารสนเทศ ซงเปนองคประกอบของการควบคม ตามมาตรฐานการควบคมภายในของหนวยงานภาครฐ ทมความแตกตางกนในแตละหนวยงาน เชน การก าหนดใหแจงปฏทนการปฏบตงาน ภายใน 7 วน นบแตวนทรบแจงจากส านกงบประมาณ การก าหนดใหหนวยงานตนสงกดเปนพเลยงและจดท าคมอการปฏบตงาน การก าหนดใหหนวยงานตนสงกดสอบทานโครงการ/กจกรรม และใหขอคดเหนในการปรบเปลยน การก าหนดใหมระบบฐานขอมลทครอบคลม ถกตอง นาเชอถอ และเปนปจจบน ฯลฯ และบางสวนเกดจากปจจยภายนอก เชน การก าหนดใหหนวยงานตนสงกด ใหระยะเวลาเพยงพอเหมาะสมในการจดท ารายละเอยดเอกสารชแจง หรอปรบปรงรายละเอยดเอกสารชแจง เพอเสนอตอกรรมาธการงบประมาณ ซงสวนใหญส านกงบประมาณแจงในระยะเวลากระชนชดและใหเวลาด าเนนงานจ ากด ฯลฯ 3. ขอเสนอแนะและแนวทางในการพฒนา 3.1 ขอเสนอแนะเพอน าผลการวจยไปใช จากผลการศกษาสภาพการบรหารงบประมาณของส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ พบวา ภาพรวมของการปฏบตงานในกระบวนการบรหารงบประมาณ และกระบวนงานยอย สวนใหญ ไมผานเกณฑการปฏบตงาน ตามทคณะผวจยก าหนด และผลการพฒนารปแบบกระบวนการบรหารงบประมาณทมประสทธภาพของส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ ภายใตกรอบมาตรฐานการควบคมภายในของหนวยงานภาครฐ พบวา ทกกระบวนงานและรายละเอยดขนตอนเกอบทกรายการ มผลการประเมนอยในระดบประสทธภาพ และประสทธผล ดงนน เพอเปนการปรบปรงพฒนาการด าเนนงานดานงบประมาณ ของส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ จงเหนควรน ารปแบบกระบวนการ บรหารงบประมาณทมประสทธภาพ ของส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ จดท าเปนคมอในการปฏบตงาน แจงเวยนหนวยงานในสงกด เพอใหหนวยงานน าไปปรบใชเปนสวนหนงของกระบวนการปฏบตงานปกต โดยพจารณาใหสอดคลองกบสภาพแวดลอมการควบคมของหนวยงาน และควรท าการ ศกษาสภาพการด าเนนงาน เพอพฒนารปแบบกระบวนการบรหารงบประมาณ ใหเหมาะสมสอดคลองกบสภาพแวดลอมทเปลยนแปลงไป อยางตอเนอง 3.2 ขอเสนอแนะเชงนโยบาย ควรมปรบเปลยนบทบาท ภารกจ และโครงสราง ของส านกนโยบายและยทธศาสตร ส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ ใหเหมาะสม สอดคลองกบการเปลยนแปลง เนองจากรายการ

ค

ทผลการประเมนการปฏบตงาน อยในระดบต ากวาระดบประสทธภาพ ประสทธผล เกดจากขอจ ากดดานโครงสราง บคลากร และระบบงาน เชน การก าหนดใหส านกนโยบายและยทธศาสตร ส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ เปนพเลยง (Mentor) ทเชยวชาญและเขมแขง ในการผลกดนใหหนวยงานด าเนนการในทศทางทเหมาะสม ตามนโยบายและภารกจ หรอการทส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ ควรมระบบฐานขอมลทครอบคลม ถกตอง เชอถอได และเพยงพอตอการบรหารงบประมาณ ซงเปนรายการจ าเปนทส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ ควรปฏบต/ม ในฐานะหนวยงานทท าหนาทในการควบคม ก ากบ และตดตามงบประมาณของหนวยงานในสงกด ทงในระดบกรม และระดบกระทรวง 3.3 ขอเสนอแนะในการท าวจยตอไป ควรมการวจยในเชงลก ในสวนของกระบวนงานจดท าค าของบประมาณ โดยเฉพาะ ขนตอนการด าเนนงานทตองก าหนดใหสอดคลองกบปจจยภายนอก เชน การก าหนดระยะเวลาในการจดท ารายละเอยดการของบประมาณ ระยะเวลาในการจดท าเอกสารชแจงกรรมาธการงบประมาณ ซงหนวยงานตองด าเนนการภายในระยะเวลาทจ ากด และจดสงส านกงบประมาณภายในระยะเวลา ทก าหนด เปนตน ทงน เพอใหหนวยงานสามารถก าหนดกระบวนงาน ขนตอน และรายละเอยดการด าเนนงานในกระบวนงานจดท าค าของบประมาณทเปนไปได ภายในระยะเวลาทก าหนด รวมทงควรศกษาและพฒนารปแบบกระบวนงานในการจดท าฐานขอมลดานงบประมาณ เพอใหขอมลถกตอง เปนปจจบน ครอบคลม และเพยงพอตอการอางอง ในการจดท าค าของบประมาณ การจดสรรงบประมาณ การจดท าแผนการปฏบตงาน และการตดตามการใชจายงบประมาณ

สารบญ

หนา

ค าน า

บทสรปผบรหาร ก – ค

บทท 1 บทน า 1

1.1 ความเปนมาและความส าคญของปญหา 1

1.2 วตถประสงคของการวจย 4

1.3 ขอบเขตของการวจย 4

1.4 นยามศพทเฉพาะ 4

1.5 ประโยชนทไดรบ 6

บทท 2 แนวคด ทฤษฎ และงานวจยทเกยวของ 7

2.1 นโยบายของรฐบาล 7

2.2 โครงสรางการบรหารงานของกระทรวงศกษาธการ 10

2.3 หลกการและแนวคดในการบรหารงบประมาณ 13

2.4 กฎหมาย กฎ และระเบยบทเกยวของกบการบรหารงบประมาณ 18

2.5 หลกการและแนวคดการควบคมภายใน 28

2.6 แนวคดเกยวกบรปแบบและหลกการในการพฒนารปแบบ 29

2.7 งานวจยทเกยวของ 32

2.8 กรอบแนวคดในการวจย 37

บทท 3 วธด าเนนการวจย 39

3.1 ศกษาสภาพการบรหารงบประมาณของส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ 40

3.2 พฒนารปแบบกระบวนการบรหารงบประมาณทมประสทธภาพของส านกงาน 46

ปลดกระทรวงศกษาธการ ภายใตกรอบมาตรฐานการควบคมภายในของหนวยงานภาครฐ

สารบญ (ตอ)

หนา

บทท 4 ผลการวเคราะหขอมล 51

4.1 ศกษาสภาพการบรหารงบประมาณของส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ 51

4.2 พฒนารปแบบกระบวนการบรหารงบประมาณทมประสทธภาพของส านกงานปลด 88

กระทรวงศกษาธการ ภายใตกรอบมาตรฐานการควบคมภายในของหนวยงานภาครฐ

บทท 5 สรป อภปรายผล และขอเสนอแนะ 121

5.1 สรปผลการวจย 121

5.2 การอภปรายผล 123

5.3 ขอเสนอแนะและแนวทางในการพฒนา 126

บรรณานกรม 127

ภาคผนวก ก 133

รายนามผเชยวชาญ/ผทรงคณวฒ 135

ภาคผนวก ข 137

รายชอผเขารวมประชม Focus Group 139

ภาคผนวก ค 141

แบบสอบถาม และแบบประเมนประสทธภาพและประสทธผล 143

ภาคผนวก ง 169

คาความเชอมนของแบบสอบถาม 171

บทท 1 บทน ำ

1.1 ควำมเปนมำและควำมส ำคญของปญหำ ในการพฒนาประเทศ รฐบาลมบทบาทส าคญสามประการ คอ จดสรรการใชทรพยากรของสงคม กระจายรายได และรกษาเสถยรภาพทางเศรษฐกจ โดยในการท าหนาทเหลาน รฐบาลใชระบบภาษอากร รายจายรฐบาล การกอหนสาธารณะ รวมถงการตราตวบทกฎหมาย เพอใหมการเปลยนแปลงทางเศรษฐกจไปในทศทางทตองการ รายจายของรฐบาลจงเปนปจจยส าคญและเครองมอประการหนงในการบรหารประเทศตามนโยบายทรฐบาลไดแถลงไว ทงน เพอใหเกดการพฒนา การแกปญหา รวมถงการด าเนนงานตามทรฐบาลพจารณาแลวเหนวา มความจ าเปนและเปนประโยชนตอประชาชน ซงการด าเนนการดงกลาวรฐบาลด าเนนการผานแผนงานและโครงการตางๆ ในแผนการใชจายงบประมาณของรฐบาล ตามก าลงเงนทมอย โดยทกสวนราชการตองด าเนนงานตามแผนงาน/โครงการทก าหนดไว (ปราณ ทนกร และฉลองภพ สสงกรการญจน, 2540) เพอใหประเทศพฒนาไปในทศทางทก าหนด ส านกงานคณะกรรมการพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต โดยความเหนชอบของรฐบาล ไดจดท าแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต โดยฉบบท 11 (พ.ศ. 2555-2559) ประกาศใชเมอวนท 1 ตลาคม 2554 ไดก าหนดยทธศาสตรการพฒนาประเทศระยะปานกลาง โดยนอมน าหลก “ปรชญาเศรษฐกจพอเพยง” มาเปนปรชญาน าทางในการพฒนาประเทศ อยางตอเนอง ยดแนวคดการพฒนาอยางบรณาการเปนองครวม ทงมตตวคน สงคม เศรษฐกจ ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม และธรรมาภบาล ใหความส าคญกบการมสวนรวม ของทกภาคสวนในสงคม ในกระบวนการพฒนาประเทศ เพอมงใหเกดภมคมกน และเตรยมความพรอม ทงในระดบปจเจกบคคล ครอบครว ชมชน สงคม และประเทศชาต ใหสามารถปรบตวรองรบผลกระทบจากการเปลยนแปลงไดอยางเหมาะสม โดยก าหนดวสยทศนมงส “สงคมอยรวมกนอยางมความสข ดวยความเสมอภาค เปนธรรม และมภมคมกนตอการเปลยนแปลง” เพอประโยชนสขทยงยนของคนไทยและสงคมไทย และก าหนดยทธศาสตรการพฒนา 6 ยทธศาสตร ไดแก ยทธศาสตรการสรางความเปนธรรมในสงคม ยทธศาสตรการพฒนาคนสสงคมแหงการเรยนรตลอดชวตอยางยงยน ยทธศาสตรความเขมแขงภาคเกษตร ความมนคงของอาหารและพลงงาน ยทธศาสตรการปรบโครงสรางเศรษฐกจ สการเตบโตอยางมคณภาพและยงยน ยทธศาสตรการสรางความเชอมโยงกบประเทศในภมภาค เพอความมนคงทางเศรษฐกจและสงคมและยทธศาสตรการจดการทรพยากร ธรรมชาตและสงแวดลอมอยางยงยน (ส านกงานคณะกรรมการพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต, 2554) การศกษาเปนรากฐานของการพฒนา นโยบายของรฐบาลในชวง 10 ปทผานมา จงใหความส าคญตอการพฒนาการศกษาชาต และดวยเหตทกระทรวงศกษาธการเปนหนวยงานหลกในการจดการศกษาของชาต จงไดรบการสนบสนนงบประมาณมาก เปนล าดบตนๆ ของประเทศมาโดยตลอด ซงเมอพจารณาจากเอกสารงบประมาณโดยสงเขป ประจ าปงบประมาณ พ.ศ. 2554 - 2558 ของส านกงบประมาณ จะเหนไดวา กระทรวงศกษาธการไดรบการสนบสนนงบประมาณมากเปนล าดบหนงของประเทศ และไดรบงบประมาณเพมขนทกป โดยปงบประมาณ พ.ศ. 2554 - 2557 ไดรบจดสรรงบประมาณ จ านวน 397,116.29 ลานบาท 436,574.11 ลานบาท 471,126.22 ลานบาท

2

และ 482,788.60 ลานบาท ตามล าดบ ส าหรบปงบประมาณ พ.ศ. 2558 ไดรบงบประมาณ ทงสน 502,245.50 ลานบาท คดเปนรอยละ 19.50 ของงบประมาณรายจายของประเทศ (ส านกงบประมาณ, [ออนไลน].) เมอพจารณาผลการเบกจายงบประมาณ จากรายงานผลการเบกจายงบประมาณ ของกรมบญชกลาง ประจ าปงบประมาณ พ.ศ. 2554 – 2558 พบวา กระทรวงศกษาธการสามารถเบกจายไดเปนล าดบตนๆ ของประเทศเชนเดยวกน โดยสามารถเบกจายเงนงบประมาณไดตามมตคณะรฐมนตร ซงก าหนดใหเบกจายเงนงบประมาณภาพรวม ทประมาณ รอยละ 95 ของงบประมาณทไดรบ โดยปงบประมาณ พ.ศ. 2554 – 2557 สามารถเบกจายได รอยละ 99.94 98.01 96.32 และ 95.61 ตามล าดบ และในปงบประมาณ พ.ศ. 2558 สามารถเบกจายได รอยละ 96.01 (กรมบญชกลาง, [ออนไลน].) ส าหรบส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ ซงรบผดชอบในการจดการศกษานอกระบบ การศกษา ตามอธยาศย การศกษาตลอดชวต รวมถงการสงเสรมการจดการศกษาเอกชน มผลการเบกจายงบประมาณในภาพรวม คดเปนรอยละ 94.76 95.72 93.50 98.29 และ 96.51 ตามล าดบ (คณะกรรมการตรวจสอบและประเมนผลประจ ากระทรวงศกษาธการ, 2554 – 2558) ใกลเคยงกบงบประมาณของกระทรวงศกษาธการในภาพรวม และดวยการพฒนาระบบงบประมาณภาครฐ จากเดม ซงเปนงบประมาณแบบแสดงรายการ ( Line – Item Budgeting.) ทใหความส าคญกบรายการงบประมาณทไดรบ โดยเนนการควบคมปจจยน าเขา และกระบวนการในการปฏบต มาเปนระบ บ งบ ประมาณ แบ บ ม ง เน น ผล งาน (Performance Based Budgeting : PBB) ตามมตคณะรฐมนตร เมอวนท 11 พฤษภาคม 2542 (ส านกนายกรฐมนตร, 2542) โดยไดมการกระจายอ านาจและความรบผดชอบในการบรหารจดการงบประมาณ ใหแก กระทรวง ทบวง กรมตางๆ และใหหวหนาสวนราชการเปนผ รบผดชอบตอความส าเรจของผลผลต (Output) ของหนวยงาน ซงผลผลตดงกลาว เปนองคประกอบทส าคญในขอตกลงการจดท าผลผลต (Service Delivery Agreement : SDA) ทจดท าขนระหวางรฐมนตรทก ากบดแล กบหวหนาหนวยปฏบต (ส านกงานคณะกรรมการขาราชการพลเรอน, 2549 : 7) ดงนน หากพจารณาขอมลผลการเบกจายงบประมาณของกระทรวงศกษาธการ และของส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ ประกอบกบเปาหมายของการด าเนนงาน ตามระบบงบประมาณแบบมงเนนผลงานแลว จะเหนไดวา ผลผลต และผลลพธทเกดจากการด าเนนงานโครงการของกระทรวง ศกษาธการ และของส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ ควรจะบรรลเปาหมายตามทหวหนาสวนราชการไดจดท าขอตกลงไว ซงจะสงผลตอการพฒนาการศกษาของไทย รวมถงการจดการศกษาในสวนทส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการรบผดชอบ แตอยางไรกตาม จากผลการประเมนคณภาพการศกษาจากคะแนนผลสมฤทธทางวชาการ ทงในประเทศ และระหวางประเทศ พบวา คาคะแนนเฉลยเพมขนนอย และบางสาระวชามแนวโนมลดต าลง ในขณะทคณภาพในการจดการศกษานอกระบบยงคงต ามาก ส าหรบการศกษาตามอธยาศยและการศกษาตลอดชวต คงอยในภาวะวกฤต (จรวยพร ธรณนทร, 2550) เชนเดยวกบการสงเสรมการจดการศกษาเอกชน ซงพบวา ในชวง 10 ปทผานมา (ป 2545-2556) โรงเรยนเอกชนประเภทสามญศกษา และประเภทอาชวศกษาทวประเทศ ทยอยยบเลกกจการ รวม 431 แหง เฉพาะในกรงเทพมหานคร ยบ 179 แหง คดเปนรอยละ 21.65 (มตชนสดสปดาห ฉบบวนท 9 - 15 มกราคม 2558, [ออนไลน].)

3

จากการศกษาสภาพปญหาทางการศกษาไทยของสถาบนวจยเพอการพฒนาประเทศไทย (TDRI : Thailand Development Research Institute) พบวา การศกษาไทยในปจจบน มปญหาหลก 5 เรอง คอ (1) หลกสตรการสอนและเทคโนโลย (2) ระบบการประเมนผลผเรยน (3) ระบบประเมนและพฒนาคร (4) ระบบประเมนคณภาพสถานศกษา และ (5) ระบบการเงนเพอการศกษา หากพจารณาเฉพาะระบบการเงน จะเหนไดวา ในปจจบนระบบการเงนไมสงเสรมความรบผดชอบในระบบการศกษา กลาวคอ เงนอดหนนทจดสรรใหกบโรงเรยนในลกษณะเงนกอน (Lump Sum) เพอบรหารจดการอยางเปนอสระ ซงไดรบงบประมาณในวงเงน ประมาณรอยละ 35 ของเงนงบประมาณทไดรบ สวนกลางมไดใหอสระในการบรหารจดการตามทควรจะเปน การจดสรรงบประมาณใหกบสถานศกษาเปนไปตามขอก าหนดของสวนกลางเปนสวนใหญ และใหด าเนนการตามทสวนกลางก าหนด อกทงมการกนเงนงบประมาณไวในสวนกลาง เพอการบรหารจดการ ดวย จงท าใหการใชจายเงนงบประมาณไมเปนไปตามวงเงนทไดรบ และไมสอดคลองกบความตองการของผเรยน และสถานศกษา ส าหรบงบประมาณดานบคลากร งบด าเนนงาน และงบลงทน ซงมประมาณรอยละ 65 กเปนงบประมาณทจดสรร ตามความตองการของสวนกลาง เชนเดยวกน กลาวคอ การปรบเลอนเงนเดอน/การเลอน วทยฐานะ ไมไดจดตามผลการประเมนนกเรยนหรอโรงเรยน จงไมสงผลใหคณภาพการศกษาดขน งบประมาณในการพฒนาในดานตางๆ ถกก าหนดโดยสวนกลาง งบประมาณทโรงเรยน/หนวยงานสามารถด าเนนการบรหารไดอยางเปนอสระตามความตองการของผเรยนและโรงเรยนจงมนอยมาก ท าใหหนวยงาน/สถานศกษา ไมตองรบผดชอบตอคณภาพของผเรยน และคณภาพของการศกษา เนองจากด าเนนการตามทสวนกลางเปนผก าหนด นอกจากปญหาของระบบการเงนแลว ยงพบวา การอนมตจดสรรงบประมาณในปจจบน ยงไมมมาตรฐานทชดเจน กลาวคอ ปจจบนระบบงบประมาณเปนระบบงบประมาณแบบมงเนนผลงานตามยทธศาสตร ซงมพระราชบญญตวธการงบประมาณ พ.ศ. 2502 ก าหนดขนตอน รปแบบ และหลกเกณฑของการอนมตจายตามวงเงนทก าหนดไวในพระราชบญญตงบประมาณประจ าป แตในทางปฏบตการพจารณางบประมาณในปจจบน ยงไมมหลกเกณฑมาตรฐานทชดเจน ยงคงอาศยความรความช านาญของเจาหนาทวเคราะหงบประมาณเปนส าคญ การพจารณางบประมาณขนอยกบดลยพนจของเจาหนาท ดงนนเพอความถกตองตามหลกวชาการ และปองกนการเขาแสวงหาผลประโยชนจากเงนงบประมาณ นอกจากเจาหนาทจะมความซอสตยสจรต มความเอาใจใสขยนขนแขงตอหนาท และใชความรอบคอบในการวเคราะหโครงการตางๆ แลว ควรสรางมาตรฐานขนมาเปนเกราะปองกนตนเอง เพอปองกนการลวงลกจากฝายตางๆ เชน การสรางมาตรฐาน เพอใหหนวยงานตางๆ ถอปฏบตตามหลกเกณฑเดยวกนในการจดสงค าของบประมาณเพอใชในการพจารณาความเหมาะสม ประสทธภาพ และความคมคาของแผนงาน และโครงการตางๆ และการจดล าดบความส าคญของโครงการในการพจารณางบประมาณ เนองจากวงเงนทไดรบมจ ากด ซงหากพจารณาในลกษณะ rules-based จะเปนการแสดง ใหเหนถงการพจารณางบประมาณทโปรงใส และอ านวยตอการตดสนใจของเจาหนาทแทนการใชดลยพนจ (ประชาชาตธรกจ, 2557 [ออนไลน].) ดงนนเพอใหการบรหารงบประมาณบรรลวตถประสงคตามทรฐบาลก าหนดไว อยางมประสทธภาพ และคมคา คณะผวจยจงเหนควรท าการศกษารปแบบกระบวนการบรหารงบประมาณทมประสทธภาพ โดยศกษาภายใตกรอบมาตรฐานการควบคมภายใน ซงตามระเบยบคณะกรรมการตรวจเงนแผนดนวาดวยการก าหนดมาตรฐานการควบคมภายใน พ.ศ. 2544 ก าหนดใหสวนราชการ

4

จดวางระบบการควบคมภายใน เพอสรางความมนใจอยางสมเหตสมผลวา การด าเนนงานของสวนราชการจะบรรลผลส าเรจตามวตถประสงคทก าหนด โดยมการบรหารจดการการใชทรพยากรเปนไปอยาง มประสทธภาพ ประสทธผล และการปฏบตงานของสวนราชการเปนไปตามกฎหมาย ระเบยบ ขอบงคบ หรอมตคณะรฐมนตร อกท งแนวคดในการจดวางระบบการควบคมภายใน ยงเปนการก าหนดกระบวนการโดยรวมไวหรอเปนสวนหนงในการปฏบตงานตามปกต เพอลดการใชดลยพนจในการปฏบตงาน และควรก าหนดขนโดยบคลากรของหนวยงานเอง เพอใหเกดผลในทางปฏบต 1.2 วตถประสงคของกำรวจย 1. เพอศกษาสภาพการบรหารงบประมาณของส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ 2. เพอพฒนารปแบบกระบวนการบรหารงบประมาณทมประสทธภาพของส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ ภายใตกรอบมาตรฐานการควบคมภายในของหนวยงานภาครฐ 1.3 ขอบเขตของกำรวจย การวจยรปแบบกระบวนการบรหารงบประมาณทมประสทธภาพของส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ ภายใตกรอบมาตรฐานการควบคมภายในของหนวยงานภาครฐ ในครงนไดก าหนดขอบเขต การวจยไว 3 ดาน ดงน 1.3.1 ดำนพนท ครอบคลมหนวยงานในสงกดส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ โดยในสวนกลางผท าหนาทของบประมาณ จดสรรงบประมาณ และตดตามการใชจายงบประมาณ คอ ส านกนโยบายและยทธศาสตร และผท าหนาทดแลควบคมและเบกจายเงนงบประมาณ คอ ส านกอ านวยการ ในสวนภมภาค ไดแก ส านกงานศกษาธการภาค และหนวยงานในสงกด ไดแก ส านกงานคณะกรรมการการศกษาเอกชน ส านกงานสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย และส านกงานคณะกรรมการขาราชการครและบคลากรทางการศกษา 1.3.2 ดำนเนอหำ ไดด าเนนการศกษาใน 4 กระบวนงาน ไดแก กระบวนงานจดท าค าของบประมาณ กระบวนงานจดสรรงบประมาณ กระบวนงานใชจายงบประมาณตามแผนงาน/โครงการและการโอนเปลยนแปลงงบประมาณ และกระบวนงานตดตามการใชจายงบประมาณตามแผนงาน/โครงการ 1.3.3 ดำนเวลำ ระยะเวลาในการศกษาจ านวน 1 ปงบประมาณ (1 ตลาคม 2558 ถงวนท 30 กนยายน 2559) 1.4 นยำมศพทเฉพำะ งบประมำณ หมายถง งบประมาณรายจาย ซงคอ จ านวนเงนอยางสงทอนญาตใหจายหรอใหกอหนผกพนได ตามวตถประสงคและภายในระยะเวลาทก าหนดไวในพระราชบญญตงบประมาณรายจาย กำรบรหำรงบประมำณ หมายถง การตดสนใจเรองการจดท าและเสนอของบประมาณ การจดสรรงบประมาณ การตรวจสอบตดตามประเมนผล และรายงานผลการใชจายเงน และผลการด าเนนงาน การระดมทรพยากรและการลงทนเพอการศกษาการบรหารการเงน การบรหารการบญช และการบรหารพสดและทรพยสน

5

กระบวนกำรบรหำรงบประมำณ หมายถง กระบวนงานจดท าค าของบประมาณ กระบวนงานจดสรรงบประมาณ กระบวนงานใชจายงบประมาณและการโอนเปลยนแปลงงบประมาณ และกระบวนงานตดตามการใชจายงบประมาณตามแผนงาน/โครงการ รปแบบกระบวนกำรบรหำรงบประมำณ หมายถง การจดท าโครงสรางและแนวทาง ในการบรหารในเรองกระบวนงานจดท าค าของบประมาณ กระบวนงานจดสรรงบประมาณ กระบวนงานใชจายงบประมาณ และกระบวนงานตดตามการใชจายงบประมาณ กระบวนงำนจดท ำค ำของบประมำณ หมายถง กระบวนงานจดเตรยมขอมล วเคราะหขอมล และด าเนนการเพอจดท าขอมลขอรบงบประมาณรายจาย ตามแบบ หลกเกณฑ และรายละเอยดทส านกงบประมาณก าหนด กระบวนงำนจดสรรงบประมำณ หมายถง กระบวนงานจดสรรงบประมาณรายจายตามพระราชบญญตงบประมาณรายจายประจ าป หรอพระราชบญญตงบประมาณรายจายเพมเตม ให สวนราชการใชจายหรอกอหนผกพน กระบวนงำนใชจำยงบประมำณ หมายถง กระบวนงานขออนมตโครงการ การขออนมตใชจายงบประมาณ และการควบคมการใชจายงบประมาณใหเปนไปตามแผนการปฏบตงาน กำรโอนเปลยนแปลงงบประมำณ หมายถง การโอนเงนงบประมาณรายจาย และ การเปลยนแปลงรายการงบประมาณรายจาย กำรโอนงบประมำณรำยจำย หมายถง การโอนงบประมาณรายจายทไดรบการจดสรรงบประมาณของผลผลตหรอโครงการใดไปผลผลตหรอโครงการอนภายในงบรายจายเดยวกน หรอ การโอนเงนตางงบรายจายในผลผลตหรอโครงการเดยวกนภายใตแผนงบประมาณเดยวกน กำรเปลยนแปลงรำยกำรงบประมำณรำยจำย หมายถง การเปลยนแปลงรายการ และหรอจ านวนเงนของรายการทก าหนดไวภายใตงบรายจายของแผนงบประมาณ ผลผลตหรอโครงการเดยวกน กระบวนงำนตดตำมประเมนผลกำรใชจำยงบประมำณ หมายถง กระบวนการในการก ากบ ตดตาม เรงรด และประเมนผล ซงรวมถงการสงเสรมสนบสนนและชวยเหลอ เพอใหการใชจายงบประมาณบรรลผลส าเรจตามเปาหมายและวตถประสงคภายในระยะเวลาทก าหนด ประสทธภำพ (Efficiency) หมายถง การด าเนนการไดส าเรจตามเปาหมายและวตถประสงค โดยใชทรพยากรต ากวาแผนหรองบประมาณทก าหนดไว และสามารถลดขนตอน ลดเวลา หรอ ลดขอผดพลาดในการด าเนนงานได ประสทธผล (Effectiveness) หมายถง การด าเนนงานทไดผลผลตตามเปาหมายทตงไว และไดผลลพธหรอประโยชนทเกดจากผลผลต เปนไปตามวตถประสงคของการด าเนนงาน ของภารกจ หรอของหนวยงาน กำรควบคมภำยใน หมายถง วธการบรหารความเสยงทน ามาใช เพอใหมนใจวา การปฏบตงานจะบรรลผลส าเรจตามวตถประสงค โดยวธการนนจะถกออกแบบใหมความเชอมโยงซงกนและกนอยในกระบวนการปฏบตงาน/กจกรรม เชน กระบวนงานบรหารงบประมาณ ฯลฯ ตงแตตนจนจบ ควำมเพยงพอเหมำะสมของกำรควบคมภำยใน หมายถง การควบคมภายในทก าหนดขนนนจะชวยลดโอกาสเกดความเสยง หรอลดความเสยหายจากความเสยงได เพยงพอทจะท าใหมนใจไดอยางสมเหตสมผล วาการด าเนนงานจะบรรลผลส าเรจตามวตถประสงค 3 ดาน ไดแก

6

1. ดานการด าเนนงาน (Operation : O) หมายถง การบรหารจดการ การใชทรพยากรใหเปนไปอยางมประสทธภาพและประสทธผล รวมถงการดแลรกษาทรพยสน การปองกนหรอ ลดความผดพลาด ความเสยหาย การรวไหล การสนเปลองหรอการทจรตของหนวยรบตรวจ 2. ดานการรายงานทางการเงน (Financial : F) หมายถง รายงานทางการเงนทจดท าขนเพอใชภายในและภายนอกหนวยรบตรวจ เปนไปอยางถกตอง เชอถอได และทนเวลา 3. ดานการปฏบตตามกฎหมายและระเบยบขอบงคบทเกยวของ (Compliance : C) ไดแก การปฏบตตามกฎหมาย ระเบยบ ขอบงคบ หรอมตคณะรฐมนตรทเกยวของกบการด าเนนงานของหนวยรบตรวจ รวมทงการปฏบตตามนโยบาย และวธการปฏบตงานทองคกรไดก าหนดอน 1.5 ประโยชนทไดรบ 1. ส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการมรปแบบกระบวนการบรหารงบประมาณทมประสทธภาพภายใตกรอบมาตรฐานการควบคมภายใน ของหนวยงานภาครฐ 2. ผลของการบรหารงบประมาณของส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ มประสทธภาพและประสทธผลมากยงขน 3. กระทรวงศกษาธการมการบรหารงบประมาณทเชอมโยงกบยทธศาสตรของกระทรวงและแผนบรณาการยทธศาสตรของกลมกระทรวง ซงจะสงผลใหการบรหารแผนงาน/โครงการบรรลเปาหมายทงระดบแผนงาน/โครงการ และเปาหมายเชงยทธศาสตรมากยงขน 4. บคลากรในสงกดส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ มความร ความช านาญในเรองกระบวนการบรหารงบประมาณ ทเชอมโยงกบการบรหารเชงกลยทธ และการควบคมภายในและสามารถน าไปประยกตใชในการปฏบตงานอนๆ ในความรบผดชอบได 5. หนวยงานในสงกดกระทรวงศกษาธการ และหนวยงานอน สามารถน าไปประยกตใชใหเกดการบรหารงบประมาณของหนวยงานไดอยางมประสทธภาพและประสทธผล

บทท 2 แนวคด ทฤษฎ และงานวจยทเกยวของ

จากวตถประสงคและประเดนการวจยตามทกลาวถงในบทท 1 เพอใหไดแนวคด และสาระส าคญทจะใชประกอบการจดท ากรอบแนวคดการวจยเรอง รปแบบกระบวนการบรหารงบประมาณทมประสทธภาพของส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ ภายใตกรอบมาตรฐานการควบคมภายในของหนวยงานภาครฐ คณะผวจยไดท าการศกษาวเคราะห เอกสารและงานวจยท เกยวของ โดยมวตถประสงคเพอสรปสาระส าคญจากการศกษาวเคราะห ทจะน าไปสการก าหนดกรอบแนวคดการวจย การออกแบบเครองมอ และกระบวนการด าเนนงานวจย เพอศกษากระบวนการบรหารงบประมาณของส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ การออกแบบและพฒนารปแบบกระบวนการบรหารงบประมาณ ทมประสทธภาพและประสทธผลของส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ ภายใตกรอบมาตรฐาน การควบคมภายในของหนวยงานภาครฐ ในประเดนตอไปน 2.1 นโยบายของรฐบาล 2.2 โครงสรางการบรหารงานของกระทรวงศกษาธการ 2.3 หลกการและแนวคดในการบรหารงบประมาณ 2.4 กฎหมาย กฎ ระเบยบและมาตรการทเกยวของกบการบรหารงบประมาณ 2.5 หลกการและแนวคดการควบคมภายใน 2.6 หลกการและแนวคดการพฒนารปแบบการวจย 2.7 งานวจยทเกยวของ 2.8 กรอบแนวคดการวจย

2.1 นโยบายของรฐบาล (พลเอก ประยทธ จนทรโอชา, พ.ศ. 2557) รฐบาลไดน ายทธศาสตรการพฒนาประเทศวาดวยความเขาใจ เขาถง และพฒนาตาม แนว พระราชด ารของพระบาทสมเดจพระเจาอยหวดวยการใชปรชญาเศรษฐกจพอเพยง ซงทรงเนน ความพอด พอสมแกฐานะ ความมเหตมผล และการมภมคมกนมาเปนแนวคด และน าแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 11 แนวทางของ คสช.ตลอดจนความตองการของประชาชน มาก าหนดเปนนโยบายตางๆ 11 ดาน ไดแก (1) การปกปองและเชดชสถาบนพระมหากษตรย (2) การรกษาความมนคงของรฐและการตางประเทศ (3) การลดความเหลอมล าของสงคม และ การสรางโอกาสการเขาถงบรการของรฐ (4) การศกษาและเรยนร การทะนบ ารงศาสนา ศลปะและวฒนธรรม (5) การยกระดบคณภาพบรการดานสาธารณสข และสขภาพของประชาชน (6) การเพมศกยภาพทางเศรษฐกจของประเทศ (7) การสงเสรมบทบาทและการใชโอกาสในประชาคมอาเซยน (8) การพฒนาและสงเสรมการใชประโยชนจากวทยาศาสตร เทคโนโลย การวจยและพฒนา และนวตกรรม (9) การรกษาความมนคงของฐานทรพยากร และการสรางสมดล ระหวางการอนรกษกบการใชประโยชนอยางยงยน (10) การสงเสรมการบรหารราชการแผนดนทมธรรมาภบาลและการปองกน ปราบปรามการทจรตและประพฤตมชอบในภาครฐ และ (11) การปรบปรงกฎหมายและกระบวนการยตธรรม โดยนโยบายดานการศกษาและนโยบายทเกยวของกบการจดการศกษา มดงน

8

2.1.1 นโยบายรฐบาลหลกดานการศกษา ไดแก นโยบายท 4 การศกษาและเรยนรการทะนบ ารงศาสนาศลปะและวฒนธรรม 4.1 จดใหมการปฏรปการศกษาและการเรยนร 4.2 ในระยะเฉพาะหนาทจะปรบเปลยนการจดสรรงบประมาณสนบสนนการศกษา 4.3 ใหองคกรภาคประชาสงคม ภาคเอกชน องคกรปกครองสวนทองถน และประชาชนทวไป มโอกาสรวมจดการศกษาทมคณภาพและทวถง 4.4 พฒนาคนทกชวงวยโดยสงเสรมการเรยนรตลอดชวต 4.5 สงเสรมอาชวศกษาและการศกษาระดบวทยาลยชมชน 4.6 พฒนาระบบการผลตและพฒนาครทมคณภาพและมจตวญญาณของความเปนคร 4.7 ทะนบ ารงและอปถมภพระพทธศาสนาและศาสนาอนๆ 4.8 อนรกษ ฟนฟ และเผยแพรมรดกทางวฒนธรรม ภาษาไทยและภาษาถน 4.9 สนบสนนการเรยนรภาษาตางประเทศ วฒนธรรมของประเทศเพอนบาน 4.10 ปลกฝงคานยมและจตส านกทด 2.1.2 นโยบายรฐบาลทเกยวของดานการศกษา ไดแก นโยบายท 2 การรกษาความมนคงของรฐและการตางประเทศ 2.1 การเตรยมความพรอมสประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยน ประเดนแรงงานตางดาว ยาเสพตด 2.2 เรงแกไขปญหาการใชความรนแรงในจงหวดชายแดนภาคใต นโยบายท 3 การลดความเหลอมล าของสงคมและการสรางโอกาสการเขาถงบรการของรฐ 3.1 ในระยะเฉพาะหนาจะเรงสรางโอกาสอาชพและการมรายได ทมนคงแกผทเขาสตลาดแรงงาน รวมทงสตร ผดอยโอกาสและแรงงานขามชาตทถกกฎหมาย พรอมทงยกระดบคณภาพแรงงาน 3.2 ปองกนและแกไขปญหาการคามนษย 3.6 จดระเบยบสงคม นโยบายท 5 การยกระดบคณภาพบรการดานสาธารณสข 5.2 พฒนาระบบบรการสขภาพ 5.7 พฒนาขดความสามารถในการวจยดานวทยาศาสตรการแพทยและสาธารณสข

9

นโยบายท 6 การเพมศกยภาพทางเศรษฐกจของประเทศ 6.6 ชกจงใหนกทองเทยวตางชาตเขามาเทยวในประเทศไทย 6.8 แกปญหาน าทวมในฤดฝนทงททวมเปนบรเวณกวางและทวมเฉพาะพนทและปญหาขาดแคลนน าในบางพนทและบางฤดกาล 6.9 ปฏรปโครงสรางราคาเชอเพลงประเภทตางๆ ใหสอดคลองกบตนทนและใหมภาษทเหมาะสมระหวางน ามนตางชนดและผใชตางประเทศ 6.17 เพมขดความสามารถของผประกอบการวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอมใหเขมแขง สามารถแขงขนไดอยางมประสทธภาพ 6.18 สงเสรมภาคเศรษฐกจดจทลและวางรากฐานของเศรษฐกจดจทลใหเรมขบเคลอนไดอยางจรงจง นโยบายท 7 การสงเสรมบทบาทและการใชโอกาสในประชาคมอาเซยน 7.4 เรงพฒนาความเชอมโยงดานการขนสงและระบบโลจสตกสภายในภมภาคและภมภาคอาเซยน 7.5 เชอมตอเสนทางคมนาคมขนสงและระบบโลจสตกสจากฐานการผลตในชมชนสแหลงแปรรปเพอเพมมลคาทงภายในประเทศและเชอมโยงกบอาเซยน 7.6 พฒนาเขตเศรษฐกจพเศษ นโยบายท 8 การพฒนาและสงเสรมการใชประโยชนจากวทยาศาสตรเทคโนโลยการวจยและพฒนา และนวตกรรม 8.2 เรงเสรมสรางสงคมนวตกรรม 8.3 ผลกดนงานวจยและพฒนาไปสการใชประโยชนเชงพาณชย นโยบายท 9 การรกษาความมนคงของฐานทรพยากรและการสรางสมดลระหวางการอนรกษกบการใชประโยชนอยางยงยน 9.1 ในระยะเฉพาะหนาเรงปกปองและฟนฟพนทอนรกษทรพยากรปาไมและสตวปาโดยใหความส าคญในการแกไขปญหาการบกรกทดนของรฐ 9.4 บรหารจดการทรพยากรน าของประเทศใหเปนเอกภาพในทกมตทงเชงปรมาณและเชงคณภาพ 9.5 เรงรดการควบคมมลพษทงทางอากาศ ขยะ และน าเสย นโยบายท 10 การสงเสรมการบรหารราชการแผนดนทมธรรมาภบาลและการปองกนปราบปรามการทจรตและประพฤตมชอบในภาครฐ 10.5 ใชมาตรการทางกฎหมาย การปลกฝงคานยม คณธรรม จรยธรรม และจตส านกในการรกษาศกดศรของความเปนขาราชการและความซอสตยสจรต ควบคกบการบรหารจดการ

10

2.2 โครงสรางการบรหารงานของกระทรวงศกษาธการ มาตรา 9 แหงพระราชบญญตระเบยบบรหารราชการกระทรวงศกษาธการ พ.ศ. 2546 ไดก าหนดการแบงสวนราชการในสวนกลางของกระทรวงศกษาธการ ไวดงน 1. ส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ 2. สวนราชการทมหวหนาสวนราชการขนตรงตอรฐมนตรวาการกระทรวงศกษาธการ มาตรา 10 แหงพระราชบญญตระเบยบบรหารราชการกระทรวงศกษาธการ พ.ศ. 2546 ไดก าหนดการแบงสวนราชการในสวนกลางของกระทรวงศกษาธการ ไวดงน การแบงสวนราชการในสวนกลางของกระทรวงศกษาธการให เปนไปตาม พระราชบญญต โดยมหวหนาสวนราชการขนตรงตอรฐมนตรวาการกระทรวงศกษาธการ ดงน 1. ส านกงานรฐมนตร 2. ส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ 3. ส านกงานเลขาธการสภาการศกษา 4. ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน 5. ส านกงานคณะกรรมการการอดมศกษา 6. ส านกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา ทงนสวนราชการท 2 – 6 มฐานะเปนนตบคคล และเปนกรมตามกฎหมายวาดวยระเบยบบรหารราชการแผนดน ส าหรบมหาวทยาลยในสงกด ส านกงานคณะกรรมการการอดมศกษา มฐานะเปนกรมตามพระราชบญญตจดตงมหาวทยาลย มาตรา 24 ส านกงานปลดกระทรวงมอ านาจหนาท ดงน (1) ด าเนนการเกยวกบราชการประจ าท วไปของกระทรวงและราชการ ทคณะรฐมนตรมไดก าหนดใหเปนหนาทของส านกงานใดส านกงานหนงในสงกดกระทรวงโดยเฉพาะ (2) ประสานงานตางๆ ในกระทรวง และด าเนนงานตางๆ ทมลกษณะเปนงาน ทตองปฏบตตามสายงานการบ งคบบญชาอนเปนอ านาจหนาทซ งจะตองมการก าหนดไว ในพระราชบญญตน หรอก าหนดในกฎหมายอน (3) จดท างบประมาณและแผนปฏบตราชการของกระทรวง เรงรด ตดตามและประเมนผลการปฏบตราชการในกระทรวงใหเปนไปตามนโยบาย แนวทาง และแผนปฏบตราชการของกระทรวง (4) ด าเนนการเกยวกบกฎหมายวาดวยการศกษาแหงชาตทมไดอยในอ านาจของสวนราชการอน (5) ด าเนนการอนตามทก าหนดในกฎกระทรวงวาดวยการแบงสวนราชการ มาตรา 25 ส านกงานปลดกระทรวง อาจแบงสวนราชการ ดงน (1) ส านกอ านวยการ (2) ส านกบรหารงาน หรอสวนราชการทเรยกชออยางอนทมฐานะเทยบเทาส านกหรอส านกบรหารงาน ในกรณทมความจ าเปน ส านกงานปลดกระทรวงอาจแบงสวนราชการ โดยใหมสวนราชการอนนอกจาก (1) หรอ (2) กได

11

สวนราชการตามวรรคหนงและวรรคสอง ใหมอ านาจหนาทตามทก าหนดไวใหเปนของสวนราชการนนๆ โดยใหมผอ านวยการส านกอ านวยการ ผอ านวยการส านก ผอ านวยการส านกบรหารงาน หรอหวหนาสวนราชการท เรยกชออยางอนทมฐานะเทยบเทาส านกหรอ ส านกบรหารงาน หรอหวหนาสวนราชการตามวรรคสอง เปนผบงคบบญชาขาราชการและรบผดชอบปฏบตราชการ (1) กฎกระทรวงแบงสวนราชการของส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ พ.ศ. 2546 ซงแกไขเพมเตมโดยกฎกระทรวงแบงสวนราชการของส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ (ฉบบท 2) พ.ศ. 2556 ไดก าหนดแบงสวนราชการของส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ ดงน ขอ 3 ใหแบงสวนราชการส านกงานปลดกระทรวง กระทรวงศกษาธการ ดงตอไปน (1) ส านกอ านวยการ (2) ศนยเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร (3) สถาบนพฒนาผบรหารการศกษา (4) ส านกการลกเสอ ยวกาชาด และกจการนกเรยน (5) ส านกความสมพนธตางประเทศ (6) ส านกงานคณะกรรมการขาราชการครและบคลากรทางการศกษา (7) ส านกตรวจราชการและตดตามประเมนผล (8) ส านกนโยบายและยทธศาสตร (9) ส านกนตการ (10) ส านกบรหารงานการศกษานอกโรงเรยน (ปจจบนเปลยนชอเปนส านกงานสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย ตามพระราชบญญตสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย พ.ศ. 2551) (11) ส านกบรหารงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชน (ปจจบนเปลยนชอเปน ส านกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชน ตามพระราชบญญตโรงเรยนเอกชน พ.ศ. 2550) ขอ 3/1 ในส านกงานปลดกระทรวง กระทรวงศกษาธการ ใหมกลมตรวจสอบภายใน เพอท าหนาทหลกในการตรวจสอบการด าเนนงานภายในส านกงานปลดกระทรวงและกระทรวงและสนบสนนการปฏบตงานของส านกงานปลดกระทรวงและกระทรวง รบผดชอบขนตรงตอปลดกระทรวง ขอ 3/2 ในส านกงานปลดกระทรวง กระทรวงศกษาธการ ใหมกลมพฒนาระบบบรหารเพอท าหนาทหลกในการพฒนาการบรหารของส านกงานปลดกระทรวงและกระทรวง ใหเกดผลสมฤทธ มประสทธภาพ และคมคา รบผดชอบขนตรงตอปลดกระทรวง ขอ 4 (1) ส านกอ านวยการ มอ านาจหนาท ด าเนนการเกยวกบการพฒนาระบบงาน การบรหารงานบคคล การพฒนาประสทธภาพและประสทธผลขององคกร การบรหารงานการคลงและสนทรพยของกระทรวงและของส านกงานปลดกระทรวง ขอ 4 (8) ส านกนโยบายและยทธศาสตร มอ านาจหนาทจดท านโยบาย ยทธศาสตร เปาหมายการใหบรการ ก าหนดกรอบวงเงนงบประมาณ แผนงบประมาณ และแผนปฏบตราชการของกระทรวง รวมทงจดท านโยบาย แผนปฏบตราชการ และงบประมาณของส านกงานปลดกระทรวง

12

(2) ค าสงหวหนาคณะรกษาความสงบแหงชาต ท 10/2559 ลงวนท 21 มนาคม 2559 เรอง การขบเคลอนการปฏรปการศกษาของกระทรวงศกษาธการในภมภาค และค าสงหวหนาคณะรกษาความสงบแหงชาต ท 11/2559 ลงวนท 21 มนาคม 2559 เรอง การบรหารราชการของกระทรวงศกษาธการในภมภาค เมอวนท 21 มนาคม 2559 คณะรกษาความสงบแหงชาต (คสช.) ไดอาศยอ านาจ ตามมาตรา 44 ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย (ฉบบชวคราว) พ.ศ. 2557 ออกค าสงเรอง การขบเคลอนการปฏรปการศกษาของกระทรวงศกษาธการในภมภาค และการบรหารราชการของกระทรวงศกษาธการในภมภาค เพอใหการปฏรปการศกษาและการบรหารราชการในภมภาคมเอกภาพ สามารถเชอมโยงและบรณาการภารกจในเรองการศกษาของประเทศ โดยเนนการมสวนรวมของทกภาคสวนใหสอดรบกบแนวทางการบรหารงานโดยประชารฐ เพอประโยชนในการปฏรปการศกษาทยงยน ในสวนของโครงสรางการบรหารจดการกระทรวงศกษาธการในสวนภมภาคตามค าสง คสช. ก าหนดใหมคณะกรรมการขบเคลอนการปฏรปการศกษาของกระทรวงศกษาธการในภมภาค โดยมรฐมนตรวาการกระทรวงศกษาธการเปนประธานและมผบรหารองคกรหลกเปนกรรมการ เพอท าหนาทขบเคลอนการศกษาในสวนภมภาค ดวยการบรหารจดการตรงไปทส านกงานศกษาธการภาค (ศธภ.) 1 – 18 จากนนส านกงานศกษาธการภาคทง 18 แหง จะท าหนาทก ากบดแลส านกงานศกษาธการจงหวด (ศธจ.) ซงมคณะกรรมการศกษาธการจงหวด (กศจ.) ประกอบดวย ผวาราชการจงหวด เปนประธาน ท าหนาทดแลการศกษาทกระบบในจงหวด ไมวาจะเปนสถานศกษาปฐมวย สถานศกษา กศน. สถานศกษาอาชวศกษา สถานศกษาการศกษาพเศษ สถานศกษาเอกชน รวมถงโรงเรยนในสงกดองคกรปกครองสวนทองถน โรงเรยนในสงกดกรงเทพมหานคร และโรงเรยนต ารวจตระเวนชายแดนดวย ซงจะท าใหการขบเคลอนนโยบายดานการบรหารงานเปนไปในทศทางเดยวกน

ภาพท 2-1 โครงสรางกระทรวงศกษาธการ ตามค าสงคณะรกษาความสงบเรยบรอยแหงชาต จากขาวส านกงานรฐมนตร กระทรวงศกษาธการ (http://www.moe.go.th/ websm/2016/mar/135.html)

13

ในการศกษาวจยในครงน คณะผวจยไดท าการศกษารปแบบการบรหารงบประมาณของส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ โดยก าหนดขอบเขตการศกษาทครอบคลมหนวยงาน ในสงกดส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการเทานน โดยในสวนกลางผท าหนาทของบประมาณ จดสรรงบประมาณ และตดตามการใชจายงบประมาณ คอ ส านกนโยบายและยทธศาสตร และผท าหนาทดแลควบคมและเบกจายเงนงบประมาณ คอ ส านกอ านวยการ ในสวนภมภาค ไดแก ส านกงานศกษาธการภาค และหนวยงานในสงกด ไดแก ส านกงานคณะกรรมการการศกษาเอกชน ส านกงานสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย และส านกงานคณะกรรมการขาราชการครและบคลากรทางการศกษา อยางไรกดในระหวางการด าเนนการวจย คณะรกษาความสงบเรยบรอยแหงชาตไดมค าสงปรบโครงสรางของกระทรวงศกษาธการ จงมความจ าเปนทตองน าโครงสราง ทปรบเปลยนใหมมารวมในการพจารณาวเคราะหแนวโนมของการด าเนนงานตอไปในอนาคตดวย ทงนเพอใหผลการวจยสามารถน ามาใชในการปฏบตงานไดจรงและสอดรบการเปลยนแปลง 2.3 หลกการและแนวคดในการบรหารงบประมาณ 2.3.1 รฐบาลไดน าระบบงบประมาณแบบมงเนนผลงานมาเขาเปนสวนหนงของแผน การปฏรประบบบรหารภาครฐ และคณะรฐมนตรใหความเหนชอบเมอวนท 11 พฤษภาคม 2542 (ส านกนายกรฐมนตร, 2542) ระบบงบประมาณแบบแสดงผลงาน (Performance – based budgeting) เปนวธการงบประมาณทก าหนดใหม การระบ พนธกจ (Mission) ขององคการ เปาหมายและวตถประสงคอยางเปนระบบ และมการประเมนผลอยางสม าเสมอ โดยเชอมโยงขอมลเกยวกบทรพยากรทใชเพอใหไดผลผลตและผลลพธตามทก าหนดไว ลกษณะส าคญของระบบงบประมาณแบบมงเนนผลงาน มดงน (1) เปนระบบทมงเนนผลผลต (Output) มากกวาทรพยากรทใช (Inputs) และสามารถเชอมโยงผลลพธ (Outcome) ทเกดขนและสอดคลองกบเปาหมายและนโยบายของรฐบาล (2) เปนการก าหนดทศทางเชงยทธศาสตรทครอบคลมระยะเวลามากกวา 1 ป งบประมาณ (3) สนบสนนการกระจายอ านาจจากหนวยงานกลางสหนวยปฏบต และสงเสรมระบบการควบคมภายใน (Internal Control) และความรบผดชอบ ของผบรหาร โดยการสรางระบบการรายงานผลการด าเนนงาน เพอประโยชนในการวางแผนจดสรรทรพยากร และการควบคมการปฏบตงานแทนกฎระเบยบตางๆ (4) การวดผลการด าเนนการ (Performance Measures) มการก าหนดตวชวดการด าเนนงานมหนวยนบทชดเจน การวดผลการด าเนนงานตองสมบรณ ชดเจน สามารถน ามาใชจรงและเหมาะสมกบเวลานโยบายของรฐบาลทมงเนนปรบเปลยนกระบวนการจดท าและจดสรรงบประมาณใหเปนเครองมอในการจดสรรทรพยากรทมประสทธภาพ สอดคลองกบนโยบายและยทธศาสตรในการพฒนาประเทศและสงเสรมใหหนวยงานภาครฐมบทบาทในการตดสนใจ รวมทง จดใหมระบบการควบคมตรวจสอบทมประสทธภาพและโปรงใส นน ระบบการจดท างบประมาณแบบมงเนนผลงานจงเปนการเปลยนแปลงทส าคญของทศทางกระบวนการจดท างบประมาณในปจจบนรายละเอยดของระบบการจดงบประมาณแบบมงเนนผลงานในขนตอนตางๆ ปรากฏดงภาพท 2-2

14

ภาพท 2-2 ระบบการจดท างบประมาณแบบมงเนนผลงาน

กลาวโดยสรป คอ ระบบงบประมาณทสวนราชการใชอยในปจจบน เปนระบบงบประมาณ แบบมงเนนผลงานทยดหลกการกระจายอ านาจ ดงนนในการวจยรปแบบการบรหารงบประมาณ ในครงน จงไดน าเอาลกษณะส าคญของระบบงบประมาณดงกลาว ทตองการใหสามารถสงผลผลต ถงผรบบรการไดตามความตองการ และเกดผลลพธทคาดหวงตามนโยบายของรฐบาล โดยใช การบรหารงบประมาณ ซงไดแก การจดท าและการจดสรรงบประมาณ เปนเครองมอทมประสทธภาพ ดวยการยดหลกการกระจายอ านาจ การควบคมภายในและความรบผดชอบของผบรหาร 2.3.2 กระบวนการบรหารงบประมาณ ตามพระราชบญญตวธการงบประมาณ พ.ศ. 2502 และทแกไขเพมเตม ก าหนดใหสวนราชการมหนาทด าเนนการบรหารงบประมาณรายจาย ตามระเบยบวาดวยการบรหารงบประมาณ ฉบบปจจบน พ.ศ. 2548 และทแกไขเพมเตม ดงน (1) การจดท าและการปรบปรงแผนการปฏบตงาน และแผนการใชจายงบประมาณ (1.1) สวนราชการและรฐวสาหกจจดท าแผนการปฏบตงานและแผนการ ใชจายงบประมาณสงใหส านกงบประมาณพจารณาใหความเหนชอบกอนวนเรมตนปงบประมาณ ไมนอยกวาสบหาวน ตามหลกเกณฑและวธการทส านกงบประมาณก าหนด ในการจดท าแผนการปฏบตงานและแผนการใชจายงบประมาณ กรณ ทเปนงบประมาณรายจายตามแผนงบประมาณในเชงบรณาการ สวนราชการและรฐวสาหกจทรวม อยในแผนงบประมาณในเชงบรณาการ ตองจดท าแผนการปฏบตงานและแผนการใชจายงบประมาณใหสอดคลองกนเพอใหสามารถด าเนนงานและใชจายงบประมาณรายจายรวมกนใหบรรลวตถประสงคและเปาหมายทก าหนดไวในแผนดงกลาว

ความตองการผใช

วตถประสงคเชงนโยบายของรฐบาล

ผลผลต

ผลลพธ

ทรพยากรทใชไป

ผลลพธทคาดหวง

ผลกระทบ ผลลพธทมตอ ชมชนและสงแวดลอม

สงของและบรการทจดท าเพอประชาชน/ผใช

ทรพยากรทใชไปในการ จดท าผลผลต

15

หากสวนราชการและรฐวสาหกจมความจ าเปนตองปรบปรงแผนการปฏบตงานและแผนการใชจายงบประมาณ ซงมผลท าใหเปาหมายผลผลตหรอโครงการเปลยนแปลงไปจากทส านกงบประมาณไดใหความเหนชอบไวแลว ใหขอความเหนชอบจากส านกงบประมาณกอน และในกรณทตองมการโอนและหรอเปลยนแปลงรายการงบประมาณรายจายดวย กใหด าเนนการขอท าความตกลงไปพรอมกน (1.2) ในการจดท าแผนการปฏบตงานและแผนการใชจายงบประมาณ ใหสวนราชการและรฐวสาหกจจดท าตามผลผลตหรอโครงการ ใหสอดคลองกบเปาหมายการใหบรการของกระทรวง แผนงบประมาณ หรอแผนงบประมาณในเชงบรณาการ ตามวงเงนงบประมาณรายจาย ทระบไวในเอกสารประกอบพระราชบญญตงบประมาณรายจายประจ าป หรอพระราชบญญตงบประมาณรายจายเพมเตมแลวแตกรณ (1.3) สวนราชการและรฐวสาหกจตองจดท าระบบขอมลการด าเนนงานตามผลผลตหรอโครงการ พรอมกบก าหนดคาหรอเกณฑการวดของตวชวดผลส าเรจตามทก าหนดไว หรอทไดตกลงกบส านกงบประมาณ เพอใชในการรายงานผล (2) การจดสรรงบประมาณรายจาย (2.1) ส านกงบประมาณจะจดสรรงบประมาณใหสวนราชการและรฐวสาหกจใหสอดคลองกบแผนการปฏบตงานและแผนการใชจายงบประมาณเตมตามจ านวนวงเงนงบประมาณรายจาย ส าหรบสวนราชการและรฐวสาหกจทก าหนดไวในพระราชบญญตงบประมาณรายจายประจ าป หรอพระราชบญญตงบประมาณรายจายเพมเตมแลวแตกรณ โดยจะระบงบประมาณรายจายในแตละแผนงบประมาณ ผลผลตหรอโครงการ ประเภทงบรายจาย และรายการในงบรายจายไวทส านก เบกสวนกลาง เวนแตงบประมาณรายจายส าหรบสวนราชการและรฐวสาหกจซงมทตงอยใน สวนภมภาค จะระบส านกเบกไวทส านกเบกสวนภมภาคตามทตงของสวนราชการหรอรฐวสาหกจนน การจดสรรงบประมาณ ใหมผลนบตงแตวนทพระราชบญญตงบประมาณรายจายประจ าป หรอพระราชบญญตงบประมาณรายจายเพมเตมประกาศใชบงคบแลว และใหสวนราชการและรฐวสาหกจใชจายหรอกอหนผกพนไดภายหลงจากวนประกาศใชพระราชบญญตดงกลาว แตใหมผลตงแตวนเรมตนปงบประมาณหรอวนทก าหนดเปนวนเรมตนการบงคบใชกฎหมายแลวแตกรณ ยกเวนรายการกอหนผกพนขามปงบประมาณ ใหด าเนนการตามระเบยบวาดวยการกอหนผก พนขามปงบประมาณกอน (2.2) ใหสวนราชการและรฐวสาหกจใชแผนการปฏบตงานและแผนการ ใชจายงบประมาณทไดรบความเหนชอบจากส านกงบประมาณแลว ในการใชจายหรอกอหนผกพน และขอเบกจายงบประมาณรายจาย (2.3) ในกรณทสวนราชการหรอรฐวสาหกจใดไมจดสงแผนการปฏบตงาน และแผนการใชจายงบประมาณ ส านกงบประมาณจะพจารณาจดสรรงบประมาณให แตหากไมจดสงแผนดงกลาวภายในสบหาวนนบตงแตวนทพระราชบญญตงบประมาณรายจายประจ าป หรอพระราชบญญตงบประมาณรายจายเพมเตมแลวแตกรณก าหนดใหเปนวนเรมตนบ งคบใช ส านกงบประมาณจะรายงานการไมสงแผนดงกลาวตอนายกรฐมนตร

16

(2.4) การก าหนดรายละเอยดคณลกษณะเฉพาะครภณฑการส ารวจออกแบบรปรายการกอสรางโดยละเอยดการก าหนดจ านวนเนอทของทดนสถานทตงและราคาตลอดจน การด าเนนการจดหาหวหนาสวนราชการและหวหนารฐวสาหกจมหนาทความรบผดชอบควบคมดแลใหการจดหาครภณฑ ทดนและสงกอสรางเปนไปตามความจ าเปน เหมาะสม อยางโปรงใส คมคาและประหยด รวมทงเปนไปตามกฎหมาย ระเบยบ ขอบงคบ มตคณะรฐมนตรทเกยวของ และมาตรฐานของทางราชการอยางเครงครด หวหนาสวนราชการหรอหวหนารฐวสาหกจสามารถแกไขรายละเอยดของรายการงบประมาณรายจายท ระบในเอกสารประกอบพระราชบญญตงบประมาณรายจายประจ าปหรอพระราชบญญตงบประมาณรายจายเพมเตมแลวแตกรณได ในสวนทไมกระทบตอ การเพมขนหรอลดลงในสาระส าคญของรายการดงกลาว (2.5) ในกรณทสวนราชการหรอรฐวสาหกจมความจ าเปนตองเปลยนแปลงรายละเอยดรายการในการจดหาครภณฑ ทดนและสงกอสรางในงบลงทน งบเงนอดหนนหรอ งบรายจายอนแลว แตกรณทมใชรายการกอหนผกพนขามปงบประมาณ ซงไดรบการจดสรรงบประมาณแลวโดยไมเพมวงเงนงบประมาณรายจาย ใหกระท าไดโดยไมตองท าความตกลงกบ ส านกงบประมาณ (3) การใชจายจากงบประมาณรายจาย การใชรายจายทไดรบจากการจดสรรงบประมาณ หรอการโอนและหรอเปลยนแปลงรายการงบประมาณรายจายในแตละงบรายจายของแตละผลผลตหรอโครงการภายใต แผนงบประมาณ หรอแผนงบประมาณในเชงบรณาการเดยวกน ใหเปนไปตามหลกเกณฑดงน กลาวคอ งบลงทนใหใชจายตามรายการและวงเงนทไดรบจากการจดสรรงบประมาณ หรอการโอนและหรอเปลยนแปลงรายการงบประมาณรายจาย ทงน ใหปฏบตตามหลกเกณฑและเงอนไขทก าหนดไวในแผนการปฏบตงานและแผนการใชจายงบประมาณดวย (4) การโอนเปลยนแปลงงบประมาณรายจาย (4.1) ในกรณทสวนราชการและรฐวสาหกจมความจ าเปนตองโอนหรอเปลยนแปลงรายการงบประมาณรายจาย ใหด าเนนการเพอแกไขปญหาในการด าเนนการ เพมประสทธภาพ การใหบรการ เพมคณภาพการใหบรการ พฒนาบคลากร พฒนาเทคโนโลย หรอสนบสนนการบรหารงานตามแผนยทธศาสตรการพฒนาจงหวด รวมทงจะตองแสดงเหตผลความจ าเปนหรอความเหมาะสมได โดยค านง ถงประโยชนตอประชาชน ความประหยด ความคมคา ความโปรงใสรวมทงตองสอดคลองกบเปาหมายการใหบรการกระทรวง และเปาหมายยทธศาสตรระดบชาตดวย การโอนและหรอเปลยนแปลงรายการงบประมาณรายจายตามวรรคหนง ตองไมท าใหเปาหมายผลผลตหรอโครงการตามแผนการปฏบตงานและแผนการใชจายงบประมาณหรอแผนงบประมาณในเชงบรณาการเปลยนแปลงไปในทางทลดลงในสาระส าคญ และตองไมท าใหคาสาธารณปโภคคางช าระเมอสนปงบประมาณ

17

(4.2) หวหนาสวนราชการหรอหวหนารฐวสาหกจมอ านาจโอนและหรอเปลยนแปลงรายการงบประมาณรายจายทไดรบการจดสรรงบประมาณในงบรายจายใดๆ ภายใตแผนงบประมาณเดยวกน เพอจดท าผลผลตหรอโครงการตามเปาหมายทระบในเอกสารประกอบพระราชบญญตงบประมาณรายจายประจ าป หรอพระราชบญญตงบประมาณรายจายเพมเตม หรอเพอเพมเตมเปาหมายผลผลต หรอโครงการเดมดงกลาวใหบรรลเปาหมายการใหบรการกระทรวง หรอเปาหมายตามแผนงบประมาณในเชงบรณาการ แตตองไมกอใหเกดรายการกอหนผกพนขามปงบประมาณ การโอนเปลยนแปลงรายการงบประมาณรายจายดงกลาวตามวรรคหนงตองไมเปน การก าหนดอตราบคลากรตงใหม รายการคาทดน หรอเปนคาใชจายในการเดนทางไปราชการตางประเทศทไมไดก าหนดไวในแผนการปฏบตงานและแผนการใชจายงบประมาณ และในกรณทเปนการโอนเปลยนแปลงเพอจดหาครภณฑหรอสงกอสรางจะตองมวงเงนตอหนวยต ากวาหนงลานบาท และต ากวาสบลานบาท ตามล าดบ ทงนส านกงบประมาณอาจก าหนดหลกเกณฑหรอวธปฏบตเพอก าหนดขอบเขตหรอขอจ ากดการโอนและหรอการเปลยนแปลงรายการงบประมาณรายจายไดตามความจ าเปน (4.3) หวหนาสวนราชการหรอหวหนารฐวสาหกจมอ านาจโอนและหรอเปลยนแปลงรายการงบประมาณรายจายทเหลอจายในแผนงบประมาณเดยวกนจากการด าเนนงานบรรลวตถประสงคและเปาหมายผลผลตหรอโครงการ ตามทไดรบการจดสรรงบประมาณ หรอจากการจดซอจดจางแลวไปใชจายเปนรายจายใดๆ ยกเวนเปนรายการคาทดน หรอรายการกอหนผกพนขามปงบประมาณ และหากมหนคาสาธารณปโภคคางช าระ หรอคาใชจายทจ าเปนตองจายตามขอผกพนสญญาคางช าระ ใหโอนไปช าระเปนล าดบแรกกอนตามล าดบ ทงนส านกงบประมาณอาจก าหนดหลกเกณฑหรอวธปฏบตเพอก าหนดขอบเขตหรอขอจ ากดการใชงบประมาณเหลอจายไดตามความจ าเปน (4.4) กรณทสวนราชการหรอรฐวสาหกจไดรบการจดสรรงบประมาณส าหรบรายการครภณฑ หรอสงกอสรางทมใชรายการกอหนผกพนขามปงบประมาณในงบรายจายของผลผลตหรอโครงการใด แตไมอาจจดหาไดดวยเหตใดๆ กตาม หวหนาสวนราชการหรอหวหนารฐวสาหกจมอ านาจโอนและหรอเปลยนแปลงรายการงบประมาณรายจายในงบรายจายตางๆ ภายใตแผนงบประมาณเดยวกน หรอน าเงนนอกงบประมาณไปเพมวงเงนรายการครภณฑ หรอสงกอสรางนน ไดไมเกนรอยละสบของวงเงนทไดรบการจดสรรงบประมาณ กรณรายการครภณฑ หรอสงกอสรางทไมอาจจดหาไดนน เปนรายการทไดรบการจดสรรงบประมาณโดยมเงนนอกงบประมาณสมทบอยแลว ใหใชเงนนอกงบประมาณไปเพมไดไมเกนรอยละสบของวงเงนรายการนน แตหากเงนนอกงบประมาณมไมเพยงพอและจะใชเงนงบประมาณรายจายไปเพม ใหเพมไดไมเกนรอยละสบของวงเงนในสวนทเปนงบประมาณรายจายรายการนน (5) การรายงานผล (5.1) เพอประโยชนในการตดตามและประเมนผล สวนราชการและรฐวสาหกจตองจดใหมระบบการรายงานผลการปฏบตงานและผลการใชจายงบประมาณ และใหจดท ารายงาน ดงน

18

(1) รายงานผลการปฏบตงานและผลการใชจายงบประมาณ ตามเกณฑการวดของตวชวดผลส าเรจตามทก าหนดไว หรอตามทไดตกลงกบส านกงบประมาณ ตามแผน การปฏบตงานและแผนการใชจายงบประมาณ พรอมทงระบปญหา อปสรรคและแนวทางแกไข ตามหลกเกณฑและวธการทส านกงบประมาณก าหนด และจดสงดวยระบบอเลกทรอนกสภาครฐเมอ สนระยะเวลาในแตละไตรมาสภายในสบหาวนนบแตวนสนไตรมาส (2) รายงานประจ าปทแสดงถงความส าเรจในการปฏบตงานของสวนราชการและรฐวสาหกจท เชอมโยงกบเปาหมายการใหบรการกระทรวง โดยมตวชวดทชดเจนสง ส านกงบประมาณภายในหกสบวนนบแตวนสนปงบประมาณ กรณสวนราชการหรอรฐวสาหกจใดไมจดสงรายงานตามระยะเวลาทก าหนดโดยไมมเหตอนควร ใหหวหนาสวนราชการหรอรฐวสาหกจแสดงเหตผลความจ าเปนตอผอ านวยการส านกงบประมาณ (5.2) ส านกงบประมาณจะรายงานผลตอนายกรฐมนตรในกรณทสวนราชการ หรอรฐวสาหกจไมปฏบตการหรอไมอาจปฏบตการใหเปนไปตามแผนการปฏบตงานและแผน การใชจายงบประมาณ นอกจากน ส านกงบประมาณจะรายงานผลการตดตามผลและการประเมนผลการด าเนนงานตอคณะรฐมนตร และจะใชผลการปฏบตงานและผลการใชจายงบประมาณ ประกอบการจดท างบประมาณรายจายในปงบประมาณตอไปดวย ในการวจยครงน คณะผวจยไดน ากระบวนการบรหารงบประมาณขางตนน ซงประกอบดวย การจดสรรงบประมาณรายจาย การใชจายจากงบประมาณรายจาย การโอนเปลยนแปลงงบประมาณรายจาย และการรายงานผล มาเปนแนวทางในการก าหนดกรอบแนวคดในการศกษารปแบบกระบวนการบรหารงบประมาณทมประสทธภาพของส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ 2.4 กฎหมาย กฎ และระเบยบทเกยวของกบการบรหารงบประมาณ 2.4.1 พระราชบญญตวธการงบประมาณ พ.ศ. 2502 (ส านกนายกรฐมนตร, 2502) ตามพระราชบญญตวธการงบประมาณ พ.ศ. 2502 และทแกไขเพมเตม ก าหนดใหสวนราชการทรบผดชอบในการจดท างบประมาณประจ าป การโอนงบประมาณรายจาย และการควบคมงบประมาณ ไดแก กระทรวง ทบวง กรมหรอหนวยงานตามกฎหมายวาดวยระเบยบบรหารราชการสวนทองถน มาตรา 4 ในพระราชบญญตน งบประมาณรายจาย หมายความวา จ านวนเงนอยางสงทอนญาตใหจายหรอใหกอหนผกพนไดตามวตถประสงคและภายในระยะเวลาทก าหนดไวในพระราชบญญตงบประมาณรายจาย เงนประจ างวด หมายความวา สวนหนงของงบประมาณรายจายทแบงสรรใหจายหรอใหกอหนผกพนในระยะเวลาหนง

19

มาตรา 8 ลกษณะของงบประมาณประจ าปทเสนอตอรฐสภาประกอบดวย 8.1 ค าแถลงประกอบงบประมาณแสดงฐานะและนโยบายการคลงและการเงน สาระส าคญของงบประมาณและความสมพนธระหวางรายรบและงบประมาณรายจายทขอตง 8.2 รายรบรายจายเปรยบเทยบระหวางปทลวงมาแลวปปจจบนและปทขอตงงบประมาณรายจาย 8.3 ค าอธบายเกยวกบประมาณการรายรบ 8.4 ค าชแจงเกยวกบงบประมาณรายจายทขอตง 8.5 รายงานเกยวกบการเงนของรฐวสาหกจ 8.6 ค าอธบายเกยวกบหนของรฐบาลทงทมอยแลวในปจจบนและทเสนอขอกเพมเตม 8.7 รายงานการรบจายเงนหรอทรพยสนทมผมอบใหเพอชวยราชการ 8.8 รางพระราชบญญตงบประมาณรายจายประจ าป มาตรา 12 ใหหวหนาสวนราชการหรอรฐวสาหกจมอบหมายใหเจาหนาทผหนงเปนเจาหนาทงบประมาณมหนาทเกยวกบงบประมาณของสวนราชการหรอรฐวสาหกจนน มาตรา 13 ใหรฐมนตรเจาสงกดของสวนราชการหรอรฐวสาหกจหรอรฐมนตร ซงตามกฎหมายใหมหนาทก ากบหรอควบคมกจการของรฐวสาหกจมหนาทรบผดชอบในการยนงบประมาณประจ าปของสวนราชการหรอรฐวสาหกจนนตอผอ านวยการภายในเวลาทผอ านวยการก าหนด ในกรณรฐวสาหกจทเปนบรษทหรอหางหนสวนนตบคคลใหรฐมนตรเจาสงกดของสวนราชการหรอรฐวสาหกจเจาของทนเปนผมหนาทรบผดชอบตามความในวรรคกอน งบประมาณประจ าปนนถามไดยนภายในก าหนดเวลาตามความในสองวรรคแรก ผอ านวยการอาจพจารณาการตงงบประมาณประจ าปตามทเหนสมควร มาตรา 14 รายจายเพอชดใชเงนคงคลงกดหรอรายจายเพอชดใชเงนทนส ารองจายตามมาตรา 29 ทว กด ใหแยกตงไวเปนสวนหนงตางหากในพระราชบญญตงบประมาณรายจายและใหถอวาเปนรายจายของปงบประมาณทไดจายเงนคงคลงหรอเงนทนส ารองจายนนๆ ไป มาตรา 15 ให ผ อ านวยการเสนองบประมาณประจ าปตอนายกรฐมนตร เพ อคณะรฐมนตรเสนอตอรฐสภาเปนเวลาอยางนอยสองเดอนกอนวนเรมปงบประมาณนน มาตรา 16 ถาพระราชบญญตงบประมาณรายจายประจ าปออกใชไมทนปงบประมาณใหมใหใชงบประมาณรายจายประจ าปงบประมาณทลวงแลวไปพลางกอนไดตามหลกเกณฑและเงอนไขทผอ านวยการก าหนดโดยอนมตนายกรฐมนตร มาตรา 17 ในกรณจ าเปนจะตองจายเงนหรอกอหนผกพนเกนกวาหรอนอกเหนอ ไปจากทก าหนดไวในพระราชบญญตงบประมาณรายจายประจ าปคณะรฐมนตรอาจเสนอรางพระราชบญญตงบประมาณรายจายเพมเตมตอรฐสภาไดและใหแสดงถงเงนทพงไดมาส าหรบจายตามงบประมาณรายจายเพมเตมทขอตงดวย

20

มาตรา 21 การควบคมงบประมาณ ใหรฐมนตรเปนผรบผดชอบในการควบคมงบประมาณ เพอปฏบตการใหเปนไปตามกฎหมาย ระเบยบหรอขอบงคบ และใหมอ านาจหนาทดงตอไปนดวย (1) จดใหมการประมวลบญชการเงนแผนดน (2) ก าหนดระเบยบหรอขอบงคบเกยวกบการเบกจายเงนจากคลง การเกบรกษาเงนและการน าเงนสงคลง ดวยความเหนชอบของคณะรฐมนตร (3) จดใหมการตรวจเอกสารการขอเบกเงน การจายเงนและการกอหน ผกพน ตลอดจนเอกสารตางๆ เกยวกบการรบเงน การเกบรกษาเงนและการน าเงนสงคลง (4) ก าหนดและควบคมระบบบญช แบบรายงาน และเอกสารเกยวกบการรบจายเงนและหน (5) ก าหนดระเบยบหรอขอบงคบวาดวยเงนทดรองราชการ ดวย ความเหนชอบของคณะรฐมนตร และใหประกาศในราชกจจานเบกษา ดงนนการศกษาในครงนไดมการน าประเดนการจดท างบประมาณประจ าป ลกษณะของงบประมาณประจ าป และการควบคมงบประมาณตามพระราชบญญตวธการงบประมาณ พ.ศ. 2502 มาใชในการวเคราะหรปแบบกระบวนการบรหารงบประมาณทมประสทธภาพของส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ 2.4.2 ระเบยบวาดวยการบรหารงบประมาณ พ.ศ. 2548 ตามระเบยบวาดวยการบรหารงบประมาณ พ.ศ. 2548 และทแกไขเพมเตม (ส านกนายกรฐมนตร, 2548) ไดอธบายถงวธปฏบตเกยวกบการบรหารงบประมาณ ไวดงน การจดสรรงบประมาณ หมายความวา การจดสรรงบประมาณรายจ ายตามพระราชบญญตงบประมาณรายจายประจ าปหรอพระราชบญญตงบประมาณรายจายเพมเตมให สวนราชการและรฐวสาหกจใชจายหรอกอหนผกพน ทงนอาจด าเนนการโดยใชการอนมตเงนประจ างวด หรอโดยวธการอนใดตามทส านกงบประมาณก าหนด การโอนงบประมาณรายจาย หมายความวา การโอนเงนงบประมาณรายจายทไดรบการจดสรรงบประมาณของผลผลตหรอโครงการใดไปผลผลตหรอโครงการอนภายในงบรายจายเดยวกนหรอการโอนเงนตางงบรายจายในผลผลตหรอโครงการเดยวกนภายใตแผนงบประมาณเดยวกน การเปลยนแปลงรายการงบประมาณรายจาย หมายความวา การเปลยนแปลงรายการและหรอจ านวนเงนของรายการทก าหนดไวภายใตงบรายจายของแผนงบประมาณ ผลผลตหรอโครงการเดยวกน

21

2.4.3 มาตรการเพมประสทธภาพการใชจายงบประมาณรายจายประจ าปงบประมาณพ.ศ. 2559 (ส านกเลขาธการคณะรฐมนตร, 2558) ในทกปคณะรฐมนตรจะใหความเหนชอบมาตรการและแนวทางการเรงรดตดตามการใชจายเงนงบประมาณรายจายประจ าป เพอใหการเบกจายเงนงบประมาณเปนไปตามก าหนด โดยในแตละป มาตรการดงกลาวจะก าหนดเปาหมายการเบกจายงบประมาณ ทงในสวนของงบประมาณในภาพรวม และงบประมาณงบลงทน โดยในปงบประมาณ พ.ศ. 2559 ก าหนด ดงน (1) เพอใหการใชจายภาครฐเปนปจจยสนบสนนการขยายตวทางเศรษฐกจของประเทศและเพอใหเปนไปตามเปาหมายการเบกจายงบประมาณรายจายภาพรวม ไมนอยกวารอยละ 96 และรายจายงบลงทนไมนอยกวารอยละ 87 จงไดก าหนดเปาหมายการเบกจายงบประมาณเปนรายไตรมาส (2) เพอใหสวนราชการสามารถด าเนนการตามมาตรการเพมประสทธภาพการใชจายงบประมาณรายงานประจ าปงบประมาณ พ.ศ. 2559 ไดอยางมประสทธภาพการใชจายงบประมาณรายจายประจ าปงบประมาณ พ.ศ. 2559 ดงน (2.1) ใหสวนราชการจดท าแผนการปฏบตงานและแผนใชจายงบประมาณ สงใหส านกงบประมาณพจารณาภายในวนท 4 กนยายน 2558 (2.2) เมอส านกงบประมาณเหนชอบแผนการปฏบตงานและแผนใชจายงบประมาณและจดสรรงบประมาณใหสวนราชการแลว ขอใหเรงรดโอนจดสรรงบประมาณทด าเนนการในแตละเขตพนทจงหวดไปยงส านกเบกสวนภมภาคนนๆ ตามแผนการปฏบตงานและแผนการใชจายงบประมาณทก าหนดไวโดยเรว อยางชาไมเกน 3 วนท าการ นบแตวนทไดรบการจดสรรงบประมาณ (2.3) ใหสวนราชการรายงานผลการปฏบตงานและการใชจายงบประมาณตามตวชวดผลผลตและตามขนตอนการปฏบตงาน พรอมทงระบปญหา อปสรรคและแนวทางแกไข โดยจดสงผลการปฏบตงานและการใชจายงบประมาณดวยระบบอเลกทรอนกสภาครฐเปนรายเดอนและรายไตรมาส เพอส านกงบประมาณจะไดตดตามความกาวหนาการด าเนนการของแผนงาน/โครงการรายเดอน และรวบรวมรายงานผลการปฏบตงานและการใชจายงบประมาณเสนอตอคณะรฐมนตรเปนรายเดอนและรายไตรมาสตอไป (2.4) ใหหวหนาสวนราชการ และผวาราชการจงหวดตดตามและก ากบดแลหนวยงานในสงกดใหปฏบตตามแผนการปฏบตงานและแผนการใชจายงบประมาณโดยเครงครด (2.5) ใหสวนราชการทมเงนกนไวเบกเหลอมปเรงรดการกอหนและเบกจาย เงนกนไวเบกเหลอมปโดยเรว ทงนในการออกแบบรปแบบ กระบวนการบรหารงบประมาณ ในการศกษาวจยในครงนไดพจารณาขนตอนการด าเนนงาน และระยะเวลาทก าหนดใหด าเนนการตามมาตรการเพมประสทธภาพการใชจายงบประมาณ ตามมตคณะรฐมนตรก าหนด เพอใหสอดคลองกบการปฏบตงานจรงของสวนราชการ

22

2.4.4 หลกเกณฑและวธการจดท าแผน/รายงานผลการปฏบตงานและการใชจายงบประมาณ (ส านกนายกรฐมนตร, 2548) ไดมการก าหนดแบบการจดท าแผน/รายงานผลการปฏบตงานและการใชจาย งบประมาณ ใหสวนราชการด าเนนการ จ านวน 5 แบบ ประกอบดวย (1) แบบ สงป. 301 แบบจดท าแผน/รายงานผลการปฏบตงานและการใชจายงบประมาณ ประจ าปงบประมาณ เปนแบบรายงานทแสดงความเชอมโยงแผน/ผลการปฏบตงานและการใชจายงบประมาณของสวนราชการ/รฐวสาหกจ กบผลผลต/โครงการเปาหมายการใหบรการหนวยงาน เปาหมายการให บรการของกระทรวง แผนงบประมาณ เปาประสงคเชงยทธศาสตร และประเดนยทธศาสตร ตามล าดบ โดยใหบนทกขอมลเปนรายเดอนและจดท ารายงานเปนรายไตรมาส เพอใหสามารถตดตามความกาวหนาได (2) แบบ สงป. 302 แบบจดท าแผน/รายงานผลการใชจายงบประมาณตามผลผลต/โครงการจ าแนกตามงบรายจาย เปนแบบรายงานใหสวนราชการ/รฐวสาหกจ รายงานรายละเอยดของงบประมาณจ าแนกตามแผนงบประมาณ งบรายจาย และรายการ โดยใหบนทกขอมลเปนรายเดอนและจดท ารายงานเปนรายไตรมาส (3) แบบ สงป. 302/1 แบบรายงานแผน/ผลการจดซอจดจางครภณฑ ทดนและสงกอสรางทจดสรรงบประมาณในงบลงทน เปนแบบรายงานใหสวนราชการ/รฐวสาหกจ รายงานสถานภาพการจดซอจดจาง วงเงนทลงนามสญญา และการใชจายงบประมาณ ส าหรบรายการครภณฑ ทดนและสงกอสราง ทจดสรรงบประมาณในงบลงทน (4) แบบ สงป. 302/2 แบบรายงานแผน/ผลการจดซอจดจางครภณฑ ทดนและสงกอสรางทจดสรรงบประมาณในงบเงนอดหนน เปนแบบรายงานใหสวนราชการ/รฐวสาหกจ รายงานสถานภาพ การจดซอจดจาง วงเงนทลงนามสญญา และการใชจายงบประมาณ ส าหรบรายการครภณฑ ทดนและสงกอสรางทจดสรรงบประมาณในงบเงนอดหนน (5) แบบ สงป. 302/3 แบบรายงานแผน/ผลการจดซอจดจางครภณฑ ทดนและสงกอสรางทจดสรรงบประมาณในงบรายจายอน เปนแบบรายงานใหสวนราชการ/รฐวสาหกจ รายงานสถานภาพของ การจดซอจดจาง วงเงนทลงนามสญญา และการใชจายงบประมาณ ส าหรบรายการครภณฑ ทดนและสงกอสรางทจดสรรงบประมาณในงบรายจายอน ทงนในการออกแบบรปแบบกระบวนการบรหารงบประมาณในขนตอนของการตดตามการใชจายงบประมาณ ในการศกษาวจยในครงน ไดพจารณาขนตอนการรายงาน รวมถงเนอหาสาระในการรายงาน ตามหลกเกณฑทก าหนดเพอใหสอดคลองกบการปฏบตงานจรงของสวนราชการ

23

2.4.5 คมอการบรหารจดการงบประมาณ (ฉบบปรบปรง) (ส านกงบประมาณ, พมพครงท 3 มกราคม 2551) คมอการบรหารจดการงบประมาณเปนสวนหนงของชดคมอสนบสนนการท างานของรฐมนตร ทจดท าโดยคณะกรรมการจดท าคมอสนบสนนการท างานของรฐมนตร ส านกงบประมาณ ประกอบดวยเนอหาดงตอไปน (1) การจดท างบประมาณรายจายประจ าป (1.1) หลกการทวไปตามรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2550 มาตรา 168 ซงก าหนดในสวนของการจดท างบประมาณรายจายประจ าป ไววา สภาผแทนราษฎรจะตองวเคราะหและพจารณารางพระราชบญญตงบประมาณรายจายประจ าปใหแลวเสรจภายใน 105 วน นบแตวนทรางพระราชบญญตดงกลาวมาถงสภาแทนราษฎร และหากไมแลวเสรจภายในก าหนดเวลาดงกลาวใหถอวาสภาผแทนราษฎรไดใหความเหนชอบในรางพระราชบญญตนน และใหเสนอรางพระราชบญญตดงกลาวตอวฒสภาและวฒสภาจะตองใหความเหนชอบหรอไมใหความเหนชอบภายใน 20 วน นบแตวนทรางพระราชบญญตนนมาถงวฒสภา โดยจะแกไขเพมเตมใดๆ มไดและถาพนก าหนดเวลาดงกลาว ใหถอวาวฒสภาไดใหความเหนชอบ (1.2) ขนตอนและวธการจดท างบประมาณรายจายประจ าป (1.2.1) การวางแผนจดท างบประมาณรายจายประจ าปจะมการพจารณากรอบหลกๆ ทจะใชเปนแนวทางในการจดท างบประมาณ เชน นโยบายงบประมาณ โครงสรางงบประมาณในสวนทเกยวกบรายจายลงทน รายจายประจ า เปนตน (1.2.2) การจดท างบประมาณรายจายประจ าป จะตองด าเนนการ ตามวธการทบญญตไวในพระราชบญญตวธการงบประมาณ พ.ศ. 2502 และทแกไขเพมเตม ซงมขนตอนการด าเนนการทส าคญ เชน สวนราชการและรฐวสาหกจจะตองยนค าขอตงงบประมาณรายจายประจ าปไปยงส านกงบประมาณเพอพจารณาเสนอนายกรฐมนตรจดท ารางพระราชบญญตงบประมาณรายจายประจ าป เสนอตอคณะรฐมนตรพจารณาใหความเหนชอบกอนเสนอตอรฐสภา (1.2.3) กระบวนการอนมตรางพระราชบญญตงบประมาณรายจายประจ าปนน เปนอ านาจหนาทของสภาผแทนราษฎรและวฒสภา ตามทบญญตไวในรฐธรรมนญ แหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2550 และจะตองน าขนทลเกลาฯ ถวายพระมหากษตรย เพอ ทรงลงพระปรมาภไธย และประกาศในราชกจจานเบกษาตอไป (1.3) ปฏทนงบประมาณรายจายประจ าป เพอใหการจดท างบประมาณรายจายประจ าปเปนไปดวยความเรยบรอย สอดคลองกบเงอนไขและระยะเวลาทรฐธรรมนญบญญตไว โดยสามารถใชบงคบไดทนในวนเรมปงบประมาณนน ส านกงบประมาณจงก าหนดปฏทนงบประมาณรายจายประจ าปขน เพอเปนกรอบใหสวนราชการและรฐวสาหกจใชเปนแนวทางในการด าเนนการจดท างบประมาณรายจายประจ าปของหนวยงานตางๆ

24

(2) การบรหารงบประมาณรายจายประจ าป (2.1) เมอพระราชบญญตงบประมาณรายจายประจ าปมผลใชบงคบแลว สวนราชการและรฐวสาหกจทไดรบการจดสรรงบประมาณตามทบญญตไวในพระราชบญญตงบประมาณรายจายประจ าป และเอกสารประกอบพระราชบญญตงบประมาณรายจายประจ าป จะด าเนนการ ใชจายงบประมาณรายจายประจ าปดงกลาวได โดยถอปฏบตตามระเบยบวาด วยการบรหารงบประมาณ พ.ศ. 2548 และระเบยบอนๆทเกยวของ (2.2) ส านกงบประมาณจงอาจก าหนดหลกเกณฑการบรหารงบประมาณรายจายประจ าป เพอใหการบรหารงบประมาณรายจายประจ าปเปนไปอยางมประสทธภาพ มการใชจายงบประมาณ ทไดรบจดสรรตามชวงเวลาอยางเหมาะสม โดยไมตองเรงใชจายในชวงปลายปงบประมาณ ทงนในการออกแบบรปแบบกระบวนการบรหารงบประมาณในขนตอนของการจดท าค าของบประมาณ และระยะเวลาในการด าเนนการ ในการศกษาวจยในครงน ไดพจารณาขนตอนของหนวยงานทเกยวของ ปฏทน รวมถงระยะเวลาในการด าเนนงานของส านกงบประมาณเปนหลกในการก าหนด เพอใหสอดคลองกบการปฏบตงานจรงของสวนราชการ 2.4.6 คมอปฏบต ประจ าปงบประมาณ พ.ศ. 2559 (ส านกงบประมาณ, มกราคม 2558) (1) องคประกอบของคมอ คมอปฏบตการจดท าค าของบประมาณรายจายประจ าป แบงเปน 2 สวน คอ สวนท 1 การจดท าค าของบประมาณประจ าป สวนท 2 แบบรายงานส าหรบจดท าเอกสารประกอบรางพระราชบญญตงบประมาณรายจายประจ าป (2) ขอก าหนดส าคญ การจดท างบประมาณรายจายประจ าปงบประมาณ พ.ศ. 2559 ส านกงบประมาณใหความส าคญกบการพจารณาค าของบประมาณ ดงน (2.1) ใหความส าคญกบการจดท างบประมาณในลกษณะบรณาการ ทงมตนโยบายส าคญของรฐบาลและมตของพนท เพอใหการด าเนนงานเปนไปอยางมประสทธภาพ ประหยดและประสานสอดคลองกน โดยหนวยงานทเกยวของรวมกนก าหนดเปาหมายการด าเนนงานและตดตามผลการด าเนนงานเพอน ามาปรบปรงวธการด าเนนงานใหเหมาะสมมประสทธภาพยงขน (2.2) มการจดท าแผนความตองการงบลงทนเบองตนประจ าปงบประมาณ พ.ศ. 2559 ตามหลกเกณฑพจารณาและปฏทนการจดท าแผนความตองการงบลงทน ในขนตอนการวางแผนงบประมาณ เพอเพมประสทธภาพการจดการงบลงทนใหสอดคลองกบแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 11 นโยบายความมนคงแหงชาต และนโยบายรฐบาล (2.3) มการจดท าแผนปฏบตงานและแผนการใชจายงบประมาณทชดเจน ในขนตอนการจดท าค าของบประมาณ โดยพจารณาถงความพรอม ขดความสามารถในการใชจายงบประมาณ และแหลงเงน เพอใหการด าเนนงานบรรลวตถประสงคทก าหนดไว

25

ทงนใหสวนราชการ รฐวสาหกจและหนวยงานอนใชแนวทางนในการจดท าค าของบประมาณรายจายประจ าปงบประมาณ พ.ศ. 2559 ใหสอดคลองกบยทธศาสตรการจดสรรงบประมาณรายจายประจ าปงบประมาณ พ.ศ. 2559 และบรณาการงบประมาณในมต พนท ใหสอดคลองกบแผนพฒนาจงหวดและกลมจงหวด เสนอรองนายกรฐมนตรทรบผดชอบหรอรฐมนตรเจาสงกด (หรอ ผมอ านาจก ากบดแล ส าหรบกรณทไมไดอยในการก ากบของรฐมนตรและ/หรอของราชการฝายบรหาร) พจารณาใหความเหนชอบและสงส านกงบประมาณ และหากมรายไดกใหจดท าประมาณการรายไดและรายงานอนๆ สงส านกงบประมาณ เพอส านกงบประมาณจะไดรวบรวมจดท าเอกสารประกอบ รางพระราชบญญตงบประมาณฯ ตามนยพระราชบญญตวธการงบประมาณ พ.ศ. 2502 และทแกไขเพมเตมตอไป (3) วตถประสงคของการจดท าค าของบประมาณรายจายประจ าป (3.1) เพอใหไดขอมลทเพยงพอส าหรบการวเคราะหจดสรรงบประมาณรายจายประจ าป ใหกบสวนราชการ รฐวสาหกจและหนวยงานอน (3.2) เพอใหไดขอมลส าหรบจดท าเอกสารประกอบรางพระราชบญญตงบประมาณรายจายประจ าป และแบบรายงานตางๆ ตามนยพระราชบญญตวธการงบประมาณ พ.ศ. 2502 และกฎหมายอนๆทเกยวของ (3.3) เพอใหไดขอมลส าหรบจดเตรยมค าชแจงฝายบรหาร ฝายนตบญญต ผเกยวของและผสนใจทวไป (4) การจดเตรยมขอมลในการจดท าค าของบประมาณ ในการจดท าค าของบประมาณ กระทรวงควรแจงใหหนวยงานในสงกดทราบ ดงน (4.1) วสยทศน พนธกจของกระทรวง (4.2) เปาหมายการใหบรการกระทรวง ตวชวดและคาเปาหมาย ยทธศาสตรกระทรวง ซงเปนแนวทาง หรอวธด าเนนงานส าคญๆ ทตองการใหหนวยงานในสงกดด าเนนการ (4.3) นโยบายของรองนายกรฐมนตรทรบผดชอบหรอรฐมนตรเจาสงกด นโยบายของกระทรวง และโครงการส าคญตามนโยบายรฐบาล ทเกยวของ (4.4) การบรณาการงบประมาณระหวางกระทรวง และในมตพนท ใหสอดคลองกบแผนพฒนาจงหวดและกลมจงหวด (4.5) ขอสงเกตของคณะกรรมาธการวสามญพจารณารางพระราชบญญตงบประมาณรายจายประจ าปของสภานตบญญตแหงชาตทหนวยงานเกยวของ (4.6) กรณทภารกจใดมความเกยวของกบหลายหนวยงาน หรอเปนภารกจใกลเคยงหรอตอเนองกน ใหกระทรวงก าหนดแนวทางปฏบตการจดท าค าของบประมาณใหกบหนวยงานในสงกด เพอใหเกดการบรณาการรวมกน

26

(5) การจดท าค าของบประมาณประจ าปงบประมาณ พ.ศ. 2559 (5.1) การเชอมโยงนโยบายและยทธศาสตรระดบชาต ด าเนนการโดยกอน ทหนวยงานจะด าเนนการจดท าค าของบประมาณ ตองศกษาเจตนารมณ นโยบายและยทธศาสตรการบรหารประเทศและกระทรวงตองจดท าแผนยทธศาสตรของกระทรวงเพอเชอมโยง นโยบายและยทธศาสตรระดบชาต แลวหนวยงานตองจดท าแผนกลยทธทสอดคลองกบแผนยทธศาสตรของกระทรวง (5.2) การจดท าแผนยทธศาสตรของกระทรวง/หนวยงาน ในการจดท าค าของบประมาณ ก าหนดใหแสดงขอมล (5.2.1) ขอมลพนฐานระดบผลลพธ (1) วสยทศน ซงแสดงภาพทคาดหวงใหเกดขนในอนาคตโดยมพนฐานอยบนความเปนจรงในปจจบน (2) พนธกจ แสดงขอบเขต ภารกจ บทบาทหนาท ทงทเปนไปตามกฎหมายระเบยบ และขอก าหนดตางๆ รวมทงทไดรบมอบหมายใหด าเนนการ ทงน เพอใหบรรลวสยทศน (3) เปาหมายการใหบรการกระทรวงและตวชวด หมายถง ผลลพธทกระทรวงตองการใหเกดขนจากการใหบรการระดบกระทรวง ทงนจะตองสอดคลองและเชอมโยงกบเปาหมายยทธศาสตรชาต ซงผลลพธดงกลาวจะเกดขนไดจากผลส าเรจของผลผลตหรอโครงการของสวนราชการและรฐวสาหกจในสงกดอยางสอดคลองและเชอมโยงกน ทงน ตามทก าหนดไวในเอกสารประกอบพระราชบญญตงบประมาณรายจายประจ าป หรอพระราชบญญตงบประมาณรายจายเพมเตมหรอก าหนดขนใหมในระหวางปแลวแตกรณ (4) ยทธศาสตรกระทรวง ซงไดแกแนวทาง มาตรการ หรอวธการด าเนนงานส าคญๆ อนถอเปนกญแจส าคญตอการบรรลผลตามเปาหมายการใหบรการกระทรวงทไดม การก าหนดไว รวมทงเปนเงอนไขในการมอบหมายงานใหหนวยงานของกระทรวงรบไปด าเนนการตอ (5) เปาหมายการใหบรการหนวยงานและตวชวด หมายถง ผลลพธทเกดขนจากการด าเนนงานหรอเพอด าเนนการจดท าผลผลต/โครงการตามทก าหนดของหนวยงานระดบกรม ซงจะน าไปสความส าเรจของเปาหมายการใหบรการกระทรวง (6) กลยทธหนวยงาน ซงไดแก แนวทาง มาตรการ หรอวธการด าเนนงานส าคญๆ อนถอเปนกญแจส าคญตอการบรรลผลตามเปาหมายการใหบรการหนวยงานทไดมการก าหนดไว รวมทงเปนเงอนไขในการมอบหมายงานใหหนวยงานยอยรบไปด าเนนการตอ (5.2.2) ขอมลพนฐานระดบผลผลต/โครงการ (1) ผลผลต หมายถง ผลของการด าเนนงานตามกจกรรม ซงอาจจะเปนผลผลต (Product) หรอการใหบรการ (Service) ทด าเนนงานโดยหนวยงานของรฐหรอการตอบค าถามวาหนวยงานของรฐจดท าบรการอะไร (What) ในฐานะผจดหาบรการ ( Service Provider) ตามความตองการของรฐบาลในฐานะผซอบรการ (Service Purchaser) ทงในรปแบบของการใหบรการโดยตรง หรอโดยการใชวตถสงของและหรอสงกอสราง เพอน าไปใชในการใหบรการองคกรภายนอกหนวยงานหรอประชาชน โดยมตวชวดผลส าเรจในเชงปรมาณ คณภาพ เวลา รวมทงคาใชจาย ทงน ตามทก าหนดไวในเอกสารประกอบพระราชบญญตงบประมาณรายจายประจ าป หรอพระราชบญญตงบประมาณรายจายเพมเตมหรอทก าหนดขนใหมในระหวางปงบประมาณ

27

(2) โครงการ หมายถง ผลผลตของสวนราชการ รฐวสาหกจ และหนวยงานอนทจดท าขนเพอใหเกดการใหบรการทงในรปแบบของการใหบรการโดยตรง หรอ โดยการใชวตถสงของหรอสงกอสราง เพอน าไปใชในการใหบรการแกประชาชน องคกรภายนอก สวนราชการ รฐวสาหกจ และหนวยงานอน โดยมการก าหนด เปาหมาย ระยะเวลา และวงเงนงบประมาณของโครงการทแนนอน (5.2.3) ขอมลระดบกจกรรม ซงกจกรรม หมายถง กระบวนการน าสงผลผลต ประกอบดวย กจกรรมหลก กจกรรมยอย กจกรรมรองและกจกรรมสนบสนน โดยกจกรรมหลกเปนสวนหนงของกระบวนการน าสงผลผลต และเปนกจกรรมทสมพนธกบกลยทธของ สวนราชการ กจกรรมยอยเปนขอยอยของกจกรรมหลก ใชในกรณทตองการจ าแนกกจกรรมหลกออกเปนขอยอยตามหนวยปฏบตหรอลกษณะงานทแตกตางกน ซงงบประมาณของกจกรรมยอยจะรวมเขากบกจกรรมหลกเตมจ านวน กจกรรมรอง เปนกจกรรมในการจดท าและสงมอบผลผลต/บรการระหวางหนวยงานภายในสวนราชการเพอสนบสนนใหการด าเนนการกจกรรมหลกมประสทธภาพ ทงน ควรระบกจกรรมตามหนวยงานรองทท าหนาทสนบสนนกจกรรมหลกโดยตรง กจกรรมสนบสนน หมายถง กจกรรมอ านวยการภายในสวนราชการ รฐวสาหกจและหนวยงานอนใหสามารถจดท า และสงมอบผลผลต/บรการโดยตรงแกผรบบรการภายนอก ทงน ควรระบกจกรรมตามหนวยงานสนบสนนทท าหนาทสนบสนนโดยออม (6) การพจารณารายละเอยดคาใชจาย ทงนสวนราชการตองจดท ารายจายประจ าขนต า รายจายลวงหนาระยะปานกลาง ตามแนวทางทส านกงบประมาณก าหนด และตองก าหนดคาใชจาย/ราคาตอหนวยงบลงทน ตามทส านกงบประมาณก าหนดหรอเคยอนมตไวและตองมรปแบบรายการ และราคา พรอมระบเหตผลความจ าเปน คณลกษณะเฉพาะของรายการและทมของราคา/คาใชจายในค าชแจงดวย (7) การระบคาพกด (Global Positioning System) รายการ คาครภณฑ คาทดนและสงกอสรางเฉพาะรายการคาครภณฑทมวงเงนตงแต 1 ลานบาทขนไป และ คาทดนและสงกอสรางทมวงเงนตงแต 10 ลานบาทขนไป ใหระบคาพกดสงพรอมค าของบประมาณ ส าหรบรายการมราคาต ากวา หรอเปนรายการทตงงบประมาณไวเปนยอดรวม (lump sum) ใหระบคาพกดสงส านกงบประมาณ เมอคณะรฐมนตรมมตใหความเหนชอบรางพระราชบญญตงบประมาณรายจายประจ าป (8) การจดท ารายงานผลการปฏบตงานและการใชจายงบประมาณโดยขอใหจดท ารายงานโดยใชแบบ ง 301 และ ง 302 รายงานตอส านกงบประมาณตามระยะเวลา ทเคยปฏบตเปนประจ าทกป (9) การจดสงแบบฟอรมค าขอ ใหเสนอรองนายกรฐมนตรทรบผดชอบหรอรฐมนตรเจาสงกด ใหความเหนกอนสงส านกงบประมาณภายในระยะเวลาทก าหนด (10) การเตรยมเอกสารชแจง ควรเตรยมขอมลเอกสารและ ค าชแจง ส าหรบฝายบรหารใชประกอบการขอรบการจดสรรงบประมาณ เชน มตคณะรฐมนตร ผลการวเคราะหระดบความส าเรจในการด าเนนงาน จากการใชจายงบประมาณ และงบการเงนของหนวยงาน เปนตน

28

2.5 หลกการและแนวคดการควบคมภายใน (คณะกรรมการตรวจเงนแผนดน, 2544) ระเบยบคณะกรรมการตรวจเงนแผนดน วาดวยการก าหนดมาตรฐานการควบคมภายใน พ.ศ. 2544 ไดก าหนดความหมาย วตถประสงคและแนวคดในการควบคมภายใน ไวดงน 2.5.1 ความหมาย การควบคมภายใน หมายถง กระบวนทผก ากบดแลฝายบรหารและบคลากร ทกระดบของหนวยงานก าหนดใหมขนเพอใหมความมนใจอยางสมเหตสมผลวา การด าเนนงานจะบรรลผลส าเรจตามวตถประสงคทก าหนด การควบคม หมายถง วธการทน ามาใชเพอใหมนใจวาการปฏบตงานจะบรรล ผลส าเรจตามวตถประสงค ระบบการควบคมภายใน หมายถง การควบคมทออกแบบใหมการเชอมโยง ซงกนและกนไวในกระบวนการของกจกรรม/การปฏบตงานตงแตตนจนจบ การจดวางระบบการควบคมภายใน หมายถง การก าหนดหรอออกแบบวธการควบคมและน ามาใชเพอใหเกดความมนใจวาการปฏบตงานเปนไปอยางมระเบยบและมประสทธภาพ 2.5.2 วตถประสงคของการควบคม ก าหนดไว 3 ดาน ดงตอไปน ดานการด าเนนงาน (Operation : O) หมายถง การบรหารจดการการใชทรพยากร ใหเปนไปอยางมประสทธภาพและประสทธผล รวมถงการดแลรกษาทรพยสนการปองกนหรอ ลดความผดพลาด ความเสยหาย การรวไหลการสนเปลองหรอการทจรตของหนวยงาน ดานการรายงานทางการเงน (Financial : F) หมายถง รายงานทางการเงนทจดท าขนเพอใชภายในและภายนอกหนวยงานเปนไปอยางถกตองเชอถอไดและทนเวลา ดานการปฏบตตามกฎหมายและระเบยบขอบงคบทเกยวของ (Compliance : C)ไดแก การปฏบตตามกฎหมายระเบยบขอบงคบหรอมตคณะรฐมนตรทเกยวของกบการด าเนนงานของหนวยงาน รวมทงการปฏบตตามนโยบายและวธปฏบตงานทองคกรไดก าหนดขน 2.5.3 แนวคดของการควบคมภายใน (1) การควบคมภายในเปนกระบวนการทรวมไวหรอเปนสวนหนงในการปฏบตงานตามปกต การควบคมภายในมใชเหตการณใดเหตการณหนง และมใชผลสดทายของการกระท า แตเปนกระบวนการ (process) ทมการปฏบตอยางตอเนอง ซงก าหนดไวในกระบวนการปฏบตงาน (Built in) ประจ าวนตามปกตของหนวยงาน ดงนนฝายบรหารจงควรน าการควบคมภายในมาใช โดยรวมเปนสวนหนงของกระบวนการบรหารงาน ซงไดแก การวางแผน (Planning) การด าเนนการ (Executing) และการตดตามผล (Monitoring) (2) การควบคมภายในเกดขนไดโดยบคลากรของหนวยงาน บคลากรทกระดบเปนผมบทบาทส าคญในการใหการสนบสนนระบบการควบคมภายในของหนวยงานใหมประสทธผล ผบรหารเปนผรบผดชอบในการก าหนดและจดใหมระบบการควบคมภายในทมประสทธผล ดวยการสรางบรรยากาศสภาพแวดลอมของการควบคม ก าหนดทศทาง กลไกการควบคมและกจกรรมตางๆ รวมทงการตดตามผลการควบคมภายใน สวนบคลากรอนของหนวยงานมหนาทรบผดชอบโดยการปฏบตตามระบบการควบคมภายในทฝายบรหารก าหนดขน

29

(3) การควบคมภายในใหความมนใจอยางสมเหตสมผลวาการปฏบตงานจะบรรลผลส าเรจตามวตถประสงคทก าหนด ถงแมวาการควบคมภายในจะออกแบบไวใหมประสทธผลเพยงใดกตาม กไมสามารถใหความมนใจวา จะท าใหการด าเนนงานบรรลผลส าเรจอยางสมบรณตามทตงๆ ไว ทงนเพราะการควบคมภายในมขอจ ากด เชน โอกาสทจะเกดขอผดพลาดจากบคลากร เนองจากความไมระมดระวง ไมเขาใจค าสง หรอการใชดลยพนจผดพลาด การสมรรวมคด การปฏบตผดกฎหมาย ระเบยบ และกฎเกณฑทก าหนดไว ทส าคญทสด คอ การทผบรหารหลกเลยงขนตอนของระบบการควบคมภายใน หรอใชอ านาจในทางทผด นอกจากนการวางระบบควบคมภายในจะตองค านงถงตนทนและผลประโยชนทเกยวของวาผลประโยชนทไดรบจากการควบคมภายในจะคมคากบตนทนทเกดขน ดงนนในการศกษารปแบบกระบวนการบรหารงบประมาณในการวจยน จงไดน ากรอบแนวคดการควบคมภายในมาพจารณาประกอบดวย เพอใหมนใจวา กระบวนการของกจกรรม/การปฏบตงานทออกแบบไวตงแตตนจนจบ มความเชอมโยงสอดคลองกน ท าใหเกดความมนใจอยางสมเหตสมผลวา กระบวนการปฏบตงานเกยวกบการบรหารงบประมาณของ ส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ จะบรรลผลส าเรจตามวตถประสงคทก าหนด โดยบคลากรทกระดบเปนผมบทบาทส าคญ ในการรบผดชอบตอความเสยงในแตละกจกรรมของกระบวนงานทแตละคนรบผดชอบ (4) มาตรฐานการควบคมภายในทคณะกรรมการตรวจเงนแผนดนก าหนด ม 5 องคประกอบ ดงน (4.1) สภาพแวดลอมของการควบคม (Control Environment) (4.2) การประเมนความเสยง (Risk Assessment) (4.3) กจกรรมการควบคม (Control Activities) (4.4) สารสนเทศและการสอสาร (Information and Communication) (4.5) การตดตามประเมนผล (Monitoring) 2.6 แนวคดเกยวกบรปแบบและหลกการในการพฒนารปแบบ 2.6.1 ความหมายของรปแบบ บญชม ศรสะอาด (online) กลาววา รปแบบ หมายถง โครงสรางแสดงถงความสมพนธระหวางองคประกอบตางๆ หรอตวแปรตางๆ สามารถใชรปแบบอธบายความสมพนธระหวางองคประกอบตางๆ หรอตวแปรตางๆ ทมในปรากฏการณธรรมชาตหรอในระบบตางๆ อธบายล าดบขนตอนขององคประกอบหรอกจกรรมในระบบ คมภร สดแท (2553) กลาววา รปแบบ หมายถง สงทสราง หรอพฒนาขน แสดงใหเหนถงองคประกอบส าคญๆ ของเรองใหเขาใจงายขน เพอใชเปนแนวทางในการด าเนนงานตอไป ปญญา ทองนล (2553) ไดกลาววา รปแบบ หมายถงโครงสรางทเกดจากทฤษฎ ประสบการณ การคาดการณ น าเสนอในรปของขอความหรอแผนผง

30

ณฐศกด จนทรผล (2552) รปแบบ หมายถง โครงสรางโปรแกรม แบบจ าลองหรอ ตวแบบทจ าลองสภาพความเปนจรงทสรางขนจากการลดทอนเวลาและเทศะ พจารณาวา มสงใดบาง ทจะตองน ามาศกษาเพอใชทดแทนแนวคดหรอปรากฏการณใดปรากฏการณหนง โดยอธบายความสมพนธขององคประกอบตางๆของรปแบบนนๆ รตนะ บวสนธ (2552) กลาววา รปแบบ หมายถง แผนภาพทแสดงถงองคประกอบการท างานของสงใดสงหนง รปแบบในความหมายนบางทเรยกกนวาภาพยอสวนของทฤษฎหรอแนวคดในเรองใดเรองหนง เชน รปแบบการสอน รปแบบการบรหาร รปแบบการประเมน เปนตน มาล สบกระแส (2552) รปแบบมสองลกษณะ คอ รปแบบจ าลองของสงท เปนรปธรรม เชนระบบการปฏบตงาน และรปแบบทเปนแบบจ าลองของสงทเปนนามธรรม เชน เครองคอมพวเตอร เปนตน รปแบบอาจแสดงความสมพนธดวยเสนโยงแสดงในรปแผนภาพหรอ เขยนใน รปสมการคณตศาสตร หรอสมการพยากรณหรอเขยนเปนขอความ จ านวน หรอ ภาพ หรอ แผนภมหรอรปสามมต ทศนา แขมมณ (2550) ไดกลาวอธบายความหมายของรปแบบไววา รปแบบ หมายถง เครองมอทางความคดทบคคลใชในการสบสอบหาค าตอบ ความร ความเขาใจในปรากฏการณท เกดขนโดยสรางมาจากความคด ประสบการณ การใชอปมาอปไมย หรอจากทฤษฎ หลกการตางๆ และแสดงออกในลกษณะใดลกษณะหนง กลาวโดยสรปไดวา รปแบบ หมายถง กรอบกระบวนการ/วธการ หรอกรอบแนวทาง การด าเนนงาน ซงก าหนดตามหลกการ/ทฤษฎ/ทยดถอ เพอใหการด าเนนงานบรรลวตถประสงคเปาหมาย ทก าหนด 2.6.2 องคประกอบของรปแบบ พรจนทร พรศกดกล (2550) กลาววา รปแบบกระบวนการงบประมาณของโรงเรยนทบรหารงบประมาณแบบใช โรงเรยนเปนฐานซงมขนตอนทส าคญ 4 ขนตอนคอ 1) การจดท างบประมาณ ประกอบดวย การก าหนดแนวทางการจดท างบประมาณ การทบทวนแผนระยะยาว การจดท าแผนระยะสน และการประมาณการรายรบรายจาย 2) การอนมตงบประมาณ ประกอบดวย การพจารณางบประมาณ และการจดท าเอกสารงบประมาณ 3) การบรหารงบประมาณ ประกอบดวยการควบคมการใชจายงบประมาณการเปลยนแปลงงบประมาณ การจดท าขอตกลงผลการปฏบตงานและ 4) การประเมนผลงบประมาณ ประกอบดวย การประเมนผลและการรายงานผล ชนกนารถ ชนเชย (2550 : 179-180) ไดพฒนารปแบบการจดการศกษาตอเนอง ในสถาบนอดมศกษาเอกชน พบวารปแบบมองคประกอบ 9 องคประกอบ ไดแก 1) ปรชญาและหลกการของการศกษาตอเนอง 2) กลมเปาหมายของการจดการศกษาตอเนอง 3) จดมงหมายของการจดการศกษาตอเนอง 4) โครงสรางระบบบรหารของการศกษาตอเนอง 5) หลกสตรการเรยนการสอนของการศกษาตอเนอง 6) วธการจดการศกษาตอเนอง 7) สอการศกษาและแหลงเรยนรของการศกษาตอเนอง 8) การตดตามและประเมนผลของการศกษาตอเนอง และ 9) การเทยบระดบและเทยบโอนผลการเรยน

31

อมพร พงษกงสนานนท (2550 : 274-275) ไดพฒนารปแบบการจดการศกษา นอกระบบในสถานศกษาขนพนฐานเพอสงเสรมการศกษาตลอดชวต พบวารปแบบมองคประกอบ 8 องคประกอบ ไดแก 1) ปรชญาและหลกการจดการศกษา 2) หลกสตร 3) การจดการเรยนร 4) การประเมนผลการเรยนร 5) การเทยบโอนความรและประสบการณ และการเทยบระดบการศกษา 6) การบรหารและการจดการศกษา 7) กลมเปาหมาย และ 8) การมสวนรวมของพอแมและชมชน วาโร เพงสวสด (2553) กลาววา องคประกอบของรปแบบจะประกอบดวยอะไร จ านวนเทาใด และมโครงสรางความสมพนธกนอยางไร ขนอยกบปรากฎการณ ปจจยหรอตวแปรตางๆ ทก าลงศกษา ซงจะออกแบบตามแนวคด ทฤษฎ งานวจย และหลกการพนฐานในการก าหนดรปแบบนนๆ เปนหลก โดยสรป องคประกอบของรปแบบในกระบวนการบรหารงบประมาณในการวจยครงน จงประกอบดวย กระบวนงานตามระเบยบการบรหารงบประมาณ ความเสยง/จดออน และมาตรการควบคมภายในตามมาตรฐานการควบคมภายในของหนวยงานภาครฐ 2.6.3 การพฒนารปแบบ การพฒนารปแบบของ บญชม ศรสะอาด (online) แบงการด าเนนการออกเปน 2 ขนตอน คอ การพฒนารปแบบ และการทดสอบประสทธภาพ และประสทธผลของรปแบบ ในสวนการพฒนารปแบบนน ด าเนนการโดยวเคราะห ล าดบการด าเนนงาน ปญหาในการด าเนนงาน แลวน าองคประกอบเหลานนมาสรางรปแบบการควบคม หลงจากนนจะเปนขนตอนท 2 น ารปแบบดงกลาวไปทดสอบและประเมนประสทธภาพ และประสทธผลของรปแบบ การพฒนารปแบบอกวธหนงตามแนวทางการศกษาของ รงรชดาพร เวหะชาต (2548) ไดพฒนารปแบบการบรหารคณภาพทงองคการของสถานศกษาขนพนฐาน โดยมงศกษา การพฒนารปแบบการบรหารคณภาพทงองคการของสถานศกษา สงกดส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน ทเหมาะสม ซงในการศกษามรายละเอยดในการด าเนนการ 5 ขนตอน คอ ขนตอนท 1 การศกษาและส ารวจขอมลเบองตนเกยวกบแนวคดและหลกการบรหารคณภาพทงองคการ รวมทงการศกษาเอกสารงานวจยทเกยวของ และการศกษาสภาพจรง ขนตอนท 2 เปนการสรางรปแบบจ าลองเพอสรางรปแบบการบรหารคณภาพ ทงองคการ โดยการสงเคราะหแบบสมภาษณจากการศกษาในขนตอนท 1 น ามาสรางรปแบบจ าลอง ระบบบรหารคณภาพทงองคการ ดวยการสรางเปนแบบสอบถามความคดเหนของผทรงคณวฒแบบเลอกตอบ เหนดวยหรอไมเหนดวย ใหผทรงคณวฒแสดงความคดเหนโดยอสระ ขนตอนท 3 เปนการพฒนารปแบบระบบบรหารคณภาพทงองคกร โดยใชเทคนคเดลฟายจากผทรงคณวฒ เพอใหไดรปแบบทมความเปนไปไดในทางปฏบตโดยการใชรปแบบจ าลองจากขนตอนท 2 น ามาวเคราะห และก าหนดรปแบบระบบการบรหารคณภาพ ทงองคการดวยเทคนคเดลฟาย 3 รอบ ขนตอนท 4 เปนการวเคราะหหาความเหมาะสมของรปแบบการบรหารคณภาพ ทงองคการเพอตรวจสอบความเหมาะสมของรปแบบ โดยผปฏบตงาน

32

ขนตอนท 5 การสรปและน ารปแบบการบรหารคณภาพทงองคกรและจดท าเปนรายงาน โดยสรปในการวจยครงน พฒนารปแบบ โดยการศกษาและส ารวจขอมลเบองตนเกยวกบแนวคด หลกการบรหาร และการปฏบตงานจรง จดออน/ความเสยงในกระบวนงาน แลวน าผลการศกษาและขอมลทไดรบ มาออกแบบรปแบบกระบวนการบรหารงบประมาณ โดยแทรกการควบคม ตามมาตรฐานการควบคมภายในของหนวยงานภาครฐ ในกระบวนงาน ขนตอน และรายละเอยดการด าเนนงาน แลวประชมสนทนากลมผปฏบตงาน ผเชยวชาญ และผทรงคณวฒ เพอพจารณาความเปนไปไดในการปฏบต ปญหาอปสรรค ขอจ ากด ประโยชน และขอเสนอแนะ จากนนจงท าการทดสอบ และประเมนประสทธภาพและประสทธผล จดท ารายงานและคมอการปฏบตงาน 2.7 งานวจยทเกยวของ

จากการศกษางานวจยทเกยวของ ไดศกษางานวจยของผวจย ดงน ส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ (2557) ไดศกษาปจจยทสงผลตอการบรหารจดการงบลงทนของกระทรวงศกษาธการ โดยใชระเบยบวธวจยแบบผสานวธ (Mixed Method Approach) ผลการศกษา พบวา ปจจยทมผลตอการบรหารจดการงบลงทนในภาพรวมมากทสด คอ ปจจยดานการตดตามการใชจายงบประมาณ และรายการทมผลมากทสดในดานน คอ การรายงานผลการตดตามการใชจายงบประมาณของหนวยงานชวยใหการเบกจายเงนเปนไปตามกรอบปฏทน เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา ปจจยทมผลตอการบรหารงบลงทนดานคณภาพมากทสด เปนปจจยเดยวกนกบภาพรวม คอ ปจจยดานการตดตามการใชจายงบประมาณ และรายการทมผลมากทสดในดานน คอ หนวยงานไดรบวงเงนงบประมาณทสอดคลองกบราคาสนคา/บรการในทองตลาด ท าใหสามารถหาผขายผรบจางได ส าหรบปจจยทมผลตอการบรหารงบลงทนดานเวลามากทสด คอ ปจจยดานการจดสรรงบประมาณ และรายการทมผลมากทสดในดานน คอ หนวยงานไดรบจดสรรงบประมาณเปนไปตามค าขอตงงบประมาณ ท าใหการบรหารงบลงทนบรรลเปาหมาย จราวรรณ ทรพยนเวศน (2553) ไดศกษาเรองการบรหารจดการงบประมาณของ ศาลยตธรรม : ศกษาเฉพาะกรณศาลจงหวดกาฬสนธ ผลการศกษาพบวา สภาพการบรหารจดการงบประมาณของศาลยตธรรม ศาลจงหวดกาฬสนธ โดยรวมมการปฏบตอยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา มการปฏบตอยในระดบมากทกดาน เรยงล าดบจากดานทมคาเฉลยมากทสดไปหานอยทสด ไดแก ดานการวางแผนงบประมาณ ดานการจดระบบการจดซอจดจาง ดานการรายงาน ทางการเงนและผลการด าเนนงาน ดานการตรวจสอบภายใน ดานการบรหารทางการเงนและควบคมงบประมาณ ดานการบรหารสนทรพย และดานการค านวณตนทนผลผลต ส าหรบปญหาและ แนวทางแกไขการบรหารจดการงบประมาณของศาลจงหวดกาฬสนธ พบวา ปญหาการบรหารจดการงบประมาณของศาลจงหวดกาฬสนธ ไดแก ขาดการท าแผนการตรวจสอบใหสอดคลองกบแผนปฏบตการประจ าป และแผนการใชงบประมาณ บคลากร/เจาหนาทขาดการมสวนรวมในการจดท าแผนงบประมาณ ขาดการจดท าหลกฐานการรบ – จายเงนนอกงบประมาณใหถกตองเปนปจจบน แนวทางแกไขการบรหารจดการงบประมาณ ไดแก การจดท ากรอบงบประมาณรายจาย ควรใหสอดคลองกบกรอบวงเงนทไดรบจดสรร ควรสงเสรมใหบคลากร/เจาหนาทมสวนรวมในการจดท าแผนงบประมาณของศาล ควรมการจดท าหลกฐานการรบ – จายเงนนอกงบประมาณใหถกตองเปน

33

ปจจบนสามารถตรวจสอบได และควรมการจดท าแผนการตรวจสอบงบประมาณใหถกตองสอดคลองกบแผนปฏบตการประจ าป และแผนการใชจายงบประมาณ การด าเนนการศกษาในครงนไดศกษากระบวนการบรหารงบประมาณรายจายประจ าป ซงประกอบดวยขนตอนตาง ๆ ดงน 1. การจดท าค าขอตงงบประมาณรายจายประจ าป ส านกแผนงานและงบประมาณจะด าเนนการดงน 1.1 จดท าปฏทนการจดท าค าของตงงบประมาณรายจายประจ าปของส านกงาน ศาลยตธรรม 1.2 เสนอแตงตงคณะท างานวเคราะหและกลนกรองค าของบประมาณรายจายประจ าปงบประมาณ และเสนอแตงตงคณะกรรมการพจารณาค าของบประมาณรายจายประจ าปงบประมาณ 1.3 จดท าคมอการจดท างบประมาณรายจายประจ าป และเอกสารประกอบการจดท างบประมาณรายจายประจ าป ประกอบดวยบญชราคามาตรฐานครภณฑ สงกอสราง หลกเกณฑตางๆ ทเกยวของ 1.4 จดประชมชแจงหนวยงานเพอรบทราบนโยบายการจดท าค าขอตงงบประมาณรายจาย วธการและหลกเกณฑการพจารณาหมวดรายจายประจ า ส าหรบแผนงาน/งาน/โครงการตางๆ ทกหมวดรายจาย ปฏทนการจดท า ตลอดทงหลกการตงงบประมาณรายจายของส านกงานศาลยตธรรม 1.5 หนวยงานในสงกดศาลยตธรรม จดสงค าขอตงงบประมาณรายจายมายงส านกแผนงานและงบประมาณ โดยส านกแผนงานและงบประมาณจะรวบรวมวเคราะห จดท าค าของบประมาณสงส านกงานศาลยตธรรมตอไป 2. ขนตอนการอนมตงบประมาณ เมอส านกงานประจ าศาลจงหวดกาฬสนธจดสงค าของบประมาณไปยงส านกงานศาลยตธรรมเสนอตอคณะอนกรรมการ แลวเสนอคณะกรรมการบรหารศาลยตธรรม (ก.บ.ศ.) พจารณาใหความเหนชอบภายในเดอนธนวาคม กอนเรมตนปงบประมาณถดไป เพอน าเสนอตอคณะรฐมนตร การจดท าค าของงบประมาณรายจายประจ าปของศาลจงหวดกาฬสนธ ให ผพพากษาหวหนาศาลจงหวดกาฬสนธ เปนผจดท าเสนอตออธบดผพพากษาภาคทสงกด เพอวเคราะหและกลนกรอง แลวเสนอตอเลขาธการส านกงานศาลยตธรรมเพอเสนอตอคณะอนกรรมการพจารณาตอไป ส านกงานศาลยตธรรมโดยคณะกรรมการบรหารศาลยตธรรม (ก.บ.ศ.) จะวเคราะหและกลนกรองค าของบประมาณรายจายประจ าปในการพจารณาค าของบประมาณรายจายประจ าปงบประมาณ จะพจารณาตามแผนงาน/งาน/โครงการตามล าดบ ความส าคญและเหตผลความจ าเปนเสนอคณะรฐมนตรพจารณาอนมตเงนงบประมาณ เมอส านกงานศาลยตธรรมไดรบการจดสรร เงนงบประมาณ จะจดสรรเงนงบประมาณใหแกหนวยงานตางๆ โดยมหลกเกณฑ ดงน 2.1 จดสรรเงนงบประมาณตามทส านกงบประมาณระบไวในพระราชบญญตงบประมาณรายจายประจ าป ทกงาน/โครงการ

34

2.2 การจดสรรจ าแนกเปนแผนงาน/งาน/โครงการ 2.3 การจดสรรงบประมาณพจารณาจากภาระงานแตละงาน ภายในวงเงนทส านกงบประมาณพจารณาอนมตเทานน 3. ขนตอนการบรหารงบประมาณ การขออนมตเงนประจ างวด ซงหมายถง สวนหนงของงบประมาณรายจายท แบงสรรใหจายหรอกอหนผกพนในระยะเวลาหนง ซงในปงบประมาณแบงออกเปน 4 งวด คอ งวดท 1 ตลาคม – ธนวาคม งวดท 2 มกราคม – มนาคม งวดท 3 เมษายน – มถนายน งวดท 4 กรกฎาคม – กนยายน ส านกงานศาลยตธรรมจะอนมตเงนงบประมาณและโอนเงนงบประมาณใหศาลจงหวดกาฬสนธเปนรายไตรมาส กอนการกอหนผกพนและใชจายเงนใหเปนไปตามพระราชบญญตงบประมาณรายจายประจ าปตามนยแหงพระราชบญญตวธการงบประมาณ พ.ศ. 2502 (แกไขเพมเตมถงฉบบท 6 พ.ศ. 2543) และระเบยบคณะกรรมการการบรหารศาลยตธรรมวาดวยการงบประมาณ พ.ศ. 2545 และหนงสอสงการทเกยวของ 4. ขนตอนการควบคมงบประมาณ การควบคมงบประมาณ ด าเนนการโดยจดใหมการรายงาน ตดตามและประเมนผลการปฏบตงาน เพอเรงรดใหหนวยงานด าเนนงานใหเสรจสนเปนไปตามแผนงานทไดตงงบประมาณไว และสามารถบรรลวตถประสงคทไดรบอนมตงบประมาณ นบเปนขนตอนทส าคญของระบบการจดท างบประมาณแบบแผนงาน เพอชผลการด าเนนงานของหนวยงานในระหวางปงบประมาณ หรอเมอ สนปงบประมาณวา การด าเนนงานนนไดผลตามเปาหมายและวตถประสงคของแผนงาน/โครงการหรอไม มปญหาอปสรรคอยางใด หรอไดผลประโยชนตอบแทนทคมคาการลงทนหรอไม ดงนน เมอหนวยงานไดด าเนนการตามแผนปฏบตงานและใชจายเงนงบประมาณแลว จะตองจดท ารายงานผลการปฏบตงานและการจดซอจดจางสงส านกงานศาลยตธรรมตอไป ราตร ธวชกาญจน (2551) ไดศกษาเรองปญหาการบรหารงบประมาณของสถานศกษาขนพนฐาน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษานครศรธรรมราช เขต 2 มวตถประสงคเพอศกษาปญหาและเปรยบเทยบระดบปญหาการบรหารงบประมาณของสถานศกษาขนพนฐาน สงกดส านกงาน เขตพนทการศกษานครศรธรรมราช เขต 2 ทมต าแหนงและขนาดตางกน การเกบรวบรวมขอมลใชแบบสอบถามจากกลมตวอยางทเกยวของกบการบรหารงบประมาณ คอ ผบรหารโรงเรยน จ านวน 144 คน และหวหนาฝายบรหารงบประมาณในโรงเรยน ปการศกษา 2550 จ านวน 144 คน ไดกลมตวอยางทงสนจ านวน 288 คน การว เคราะหขอมล ผวจยวเคราะหขอมลโดยใชโปรแกรมส าเรจรป SPSS for Windows (Standard Package for the Social Science) เพอหาคาสถตตางๆ ไดแก คาความถ คารอยละ คาเฉลย คาเบยงเบนมาตรฐาน และคา T-Test ผลการศกษาพบวา ปญหาการบรหารงบประมาณของสถานศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษานครศรธรรมราช เขต 2 อยในระดบนอย ซงผบรหารของสถานศกษาตระหนกถงความส าคญและความจ าเปนใน ดานตาง ๆ ทงดานการจดท าและเสนอของบประมาณ ดานการจดสรรงบประมาณ ดานการตรวจสอบ

35

ตดตามประเมนผล และรายงานผลการใชเงนและผลการด าเนนงาน ดานการระดมทรพยากรและ การลงทนเพอการศกษา ดานการบรหารการเงน การบญช และพสด แสดงใหเหนวา ผบรหารมความรความเขาใจในกฎหมาย ระเบยบ หลกเกณฑ และแนวปฏบตเกยวกบดานตางๆ เปนอยางด เพอใหสถานศกษาฯ มการจดท าแผนงาน/โครงการสอดคลองกบนโยบาย งบประมาณทไดรบ รตตกรณ สขด (2551) ไดท าการวจยเรอง การบรหารงบประมาณตามหลกธรรมาภบาลของผบรหารโรงเรยน ในสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาเชยงใหม เขต 3 ผลการวจยพบวา การปฏบตงานในการบรหารงบประมาณตามหลกธรรมาภบาลของผบรหารโรงเรยนตามขอบขายงาน ดานงบประมาณ ไดแก ดานการจดท าและเสนอของบประมาณ ดานการจดสรรงบประมาณ ดานการตรวจสอบ ตดตาม ประเมนผล การรายงานผลการใชเงนและผลการด าเนนงาน ดานการระดมทรพยากรและการลงทนเพอการศกษา ดานการบรหารการเงน ดานการบรหารบญช และ ดานการบรหารพสดและสนทรพย มสภาพการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลในระดบมากทกดาน โดยพบวา ผบรหารใหความส าคญตอการบรหารงานตามหลกคณธรรม หลกนตธรรม และหลกความโปรงใสมากกวาหลกอนๆ สภาพปญหาส าคญทพบ ไดแก ปญหาเกยวกบความลาชา ความไมพงพอใจ ในการจดสรรงบประมาณ ปญหาการบรหารงบประมาณไมสอดคลองกบสภาพปญหาและความตองการของโรงเรยน ปญหาเกยวกบความคมคาและการใชจายงบประมาณ ปญหาดานการขาดความพรอม ในการระดมทรพยากร และปญหาดานการตดตาม ตรวจสอบและประเมนผลการบรหารงบประมาณ ส าหรบขอเสนอแนะส าคญ ไดแก ควรมการบรหารงบประมาณใหสอดคลองกบสภาพของโรงเรยน การใชจายงบประมาณควรเปนไปอยางมประสทธภาพและคมคา มกระบวนการตรวจสอบประเมนผลอยางตอเนอง และรฐควรสนบสนนสงเสรมใหมเจาหนาททมความร ความสามารถเฉพาะมาปฏบตหนาทในโรงเรยนเกดประสทธภาพใหมากทสด เดช ดอนจนทรโคตร (2550) ไดท าการวจยเรองการบรหารงบประมาณของสถานศกษาขนพนฐาน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาเลย เขต 2 ผลการวจยพบวา สภาพการบรหารงบประมาณของสถานศกษาขนพนฐาน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาเลย เขต 2 อยในระดบมาก ไดแก การบรหารการเงน การบรหารงานบญช การบรหารพสดและสนทรพย การตรวจสอบ ตดตาม ประเมนผลและรายงานผลการด าเนนงาน การจดสรรงบประมาณ การจดท าเสนอของบประมาณ และการระดมทรพยากรและการลงทนเพอการศกษา ปญหาการบรหารงบประมาณของสถานศกษา ขนพนฐาน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาเลย เขต 2 อยในระดบนอย ไดแก การระดมทรพยากรและการลงทนเพอการศกษา การจดท าและเสนอของบประมาณ การจดสรรงบประมาณ การตรวจสอบตดตาม ประเมนผลและรายงานผลการใชเงนและผลการด าเนนงาน การบรหารพสดและสนทรพย การบรหารงานบญชและการบรหารการเงน ความตองการในการบรหารงบประมาณของส านกงานเขตพนทการศกษาเลยเขต 2 ไดแก ดานการจดท าและเสนอของบประมาณ การจดสรรงบประมาณ การบรหารการบญช การตรวจสอบ ตดตาม ประเมนผลและรายงานผลการใชเงนและการด าเนนงาน การบรหารการเงน การบรหารพสดและสนทรพย และการระดมทรพยากรและ การลงทนเพอการศกษา ผลการศกษาขอมลเชงประจกษ เร อง การบรหารงบประมาณของสถานศกษาขนพนฐานสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาเลย เขต 2 พบวา โรงเรยนขนาดใหญและโรงเรยนขนาดเลกมขอมลพนฐานจดเกบไวเปนระเบยบ และโรงเรยนขนาดใหญมแผนการใชจายเงน

36

มากกวาโรงเรยนขนาดเลก โรงเรยนขนาดใหญมแผนการควบคมภายใน สวนขนาดเลกไมม โรงเรยนทงสองขนาดไมมสรปและรายงานผลทชดเจน มแตรายงานเงนคงเหลอประจ าวน โรงเรยนขนาดใหญมทะเบยนแหลงเรยนร โรงเรยนขนาดใหญมการจดเกบรายไดจากรานขายอาหารในโรงเรยนทกป โรงเรยนทงสองขนาดมทะเบยนคมเงนครบทกประเภท โรงเรยนขนาดใหญรายงานขอมลตอหนวยงานตนสงกดเปนปจจบนและโรงเรยนขนาดใหญมการจดท าฐานขอมลสนทรพยอยางเปนระบบ พรจนทร พรศกดกล (2550) ไดศกษารปแบบกระบวนการงบประมาณของโรงเรยนทบรหารงบประมาณแบบใชโรงเรยนเปนฐานในโรงเรยนประถมศกษาสงกดส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน ผลการวจยสรปไดดงน (1) ปจจบนโรงเรยนประถมศกษามการด าเนนการเกยวกบกระบวนการงบประมาณ 4 ขนตอน ในขนของการจดท างบประมาณมก าหนดนโยบายงบประมาณ การทบทวนแผนกลยทธ การจดท าแผนปฏบตการและการประมาณรายรบรายจาย ปญหาทพบคอโรงเรยนสวนใหญไมม การจดท าแผนงบประมาณระยะปานกลางและไมไดจดท าปฏทนกระบวนการงบประมาณ ในขนของการอนมตงบประมาณมการน าเสนอแผนงบประมาณใหคณะกรรมการสถานศกษาพจารณาและ สวนใหญจะเหนชอบตามทโรงเรยนเสนอ ในขนของการบรหารงบประมาณมการควบคมการใชจายงบประมาณมการเปลยนแปลงงบประมาณและมการจดท าขอตกลงผลการปฏบตงาน ปญหาทพบคอไมมเกณฑทชดเจนในการเปลยนแปลงงบประมาณและไมมแรงจงใจใหท าตามขอตกลงผลการปฏบตงาน ในขนของการประเมนผลงบประมาณมการประเมนผลการใชงบประมาณแตสวนใหญ ไมม การประเมนผลผลตผลลพธและตนทน สวนการมสวนรวมในกระบวนงบประมาณพบวา ผปกครองไมมสวนรวมใดๆ ในกระบวนการงบประมาณประธานคณะกรรมการสถานศกษาและหวหนาสายชน/กลมสาระมสวนรวมในการใหขอมล ขอเสนอแนะความคดเหนผสอนและกรรมการในคณะกรรมการสถานศกษามสวนรวมในการรบรรบทราบขอมล (2) ไดรปแบบกระบวนการงบประมาณของโรงเรยนทบรหารงบประมาณแบบใชโรงเรยนเปนฐานซงมขนตอนทส าคญ 4 ขนตอนคอ 1) การจดท างบประมาณประกอบดวยการก าหนดแนวทาง การจดท างบประมาณการทบทวนแผนระยะยาว การจดท าแผนระยะสน การประมาณการรายรบรายจาย 2) การอนมตงบประมาณประกอบดวยการพจารณางบประมาณ การจดท าเอกสารงบประมาณ 3) การบรหารงบประมาณประกอบดวยการควบคมการใชจายงบประมาณ การเปลยนแปลงงบประมาณ การจดท าขอตกลงผล การปฏบตงานและ 4) การประเมนผลงบประมาณประกอบดวยการประเมนผลและการรายงานผลและไดน าเสนอรปแบบการมสวนรวมในกระบวนการงบประมาณของหวหนาสายชน/กลมสาระครผสอน ผปกครอง ประธานคณะกรรมการสถานศกษา กรรมการในคณะกรรมการสถานศกษา

37

2.8 กรอบแนวคดในการวจย จากทฤษฎ แนวคด หลกการ กฎหมาย กฎ ระเบยบ มาตรการ และงานวจยดงทไดกลาวมาขางตน ในการศกษารปแบบกระบวนการบรหารงบประมาณทมประสทธภาพของส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ ภายใตกรอบมาตรฐานการควบคมภายในของหนวยงานภาครฐไดก าหนดผงขนตอน และกรอบแนวคดในการวจยเก ยวกบรปแบบกระบวนการบรหารงบประมาณท มประสทธภาพของส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ ภายใตกรอบมาตรฐานการควบคมภายในของหนวยงานภาครฐ โดยใชวธวจยแบบผสานวธ (Mixed Method Approach) ทมคณลกษณะรปแบบโมเดลการวจยทประกอบดวยความสมพนธอยางมโครงสราง (Structural Relationship) ของตวแปรทเกยวของกนในเชงเหตเชงผลโดยใชการวเคราะหขอมลเชงคณลกษณะ (Qualitative) และเชงปรมาณ (Quantitative) การออกแบบรปแบบกระบวนการบรหารงบประมาณ ซงเปนเครองมอทน ามาใชในการทดสอบ ไดมการตรวจสอบโมเดล จากผทรงคณวฒ และตวแทนของหนวยงานทเกยวของ ซงเปนผทมความร และประสบการณในเรองดงกลาวเปนอยางด โดยมวตถประสงคเพอตอบสนองปญหา ตามรปแบบการประเมนแบบมเปาหมาย (Goal-base Model) และความตองการของผท เกยวของ ตามรปแบบการประเมนแบบสนองตอบ (Responsive Model) รวมทงมการวเคราะห วจารณ อยางลกซงเฉพาะในประเดนทน ามาพจารณาดวย เพอสามารถชใหเหนไดขดเจนวา รปแบบกระบวนการบรหารงบประมาณ ดงกลาว เสนออะไร เสนออยางไร เพอใหไดอะไร และสงทไดมานน อธบายปรากฏการณอะไร และน าไปสการตอบสนองการแกไขปญหาทเคยเกดขน รวมทงการพฒนารปแบบกระบวนการบรหารงบประมาณทมความสอดคลองกบยทธศาสตร การบรหารเชงกลยทธ ภายใตกรอบมาตรฐานการควบคมภายใน ดงภาพท 2-3

38

ภาพท 2-3 แผนภาพกรอบแนวคดในการวจยเกยวกบรปแบบกระบวนการบรหารงบประมาณ ทมประสทธภาพของส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ ภายใตกรอบมาตรฐานการ

ควบคมภายในของหนวยงานภาครฐ

ขนตอนท 1. การจดท าค าของบประมาณตามยทธศาสตรและความส าคญของแผนงาน/โครงการ

ขนตอนท 2. การวเคราะหเพอจดท าแผนงบประมาณรวมของกระทรวง

ขนตอนท 3. การแจงแนวทางการจดท าค าของบประมาณ

ขนตอนท 4. การจดท าของบประมาณเพอสงส านกงบประมาณ

ขนตอนท 5. การจดท ารายละเอยดเอกสารชแจงตอกรรมาธการงบประมาณ

ขนตอนท 6. การพจารณาจดสรรงบประมาณลงแผนงาน/โครงการ

ขนตอนท 7. การจดท าแผนใชจายเงนงบประมาณเพอสงกรมบญชกลาง

ขนตอนท 8. การบรหารงบประมาณตามแผนงาน/โครงการ

ขนตอนท 9. การควบคมงบประมาณ

ขนตอนท 10. การขอใชเงนเหลอจายจากงบประมาณประจ าปหรอขอใชเงนขามแผน

ขนตอนท 11. การตดตามการใชจายงบประมาณ

ขนตอนท 12. มาตรการในการก ากบตดตามการใชจายงบประมาณ

Ⅰ กระบวนงานจดท าค าของบประมาณ

Ⅱ กระบวนงานจดสรรงบประมาณ

Ⅲ กระบวนงานการใชจายเงนงบประมาณตามแผนงาน/โครงการ และการโอนเปลยนแปลง

Ⅳ กระบวนงานตดตามการใชจายงบประมาณตามแผนงาน/โครงการ

การควบคมภายในทเพยงพอเหมาะสม - ขอมลทางการเงน/งบประมาณถกตอง - การบรหารงานมประสทธภาพ - การปฏบตงานถกตองตามกฎระเบยบ

กระบวนการบรหารงบประมาณ

รปแบบกระบวนการบรหารงบประมาณทมประสทธภาพ

บทท 3 วธด ำเนนกำรวจย

การด าเนนการวจยในครงน มวตถประสงคเพอศกษาสภาพการบรหารงบประมาณของส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ และพฒนารปแบบกระบวนการบรหารงบประมาณทมประสทธภาพของส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ ภายใตกรอบมาตรฐานการควบคมภายในของหนวยงานภาครฐ ซงเปนการวจยแบบผสานวธ (Mixed Method Approach) ระหวางระเบยบวธเชงคณภาพและเชงปรมาณ และด าเนนการวจยตามระเบยบวธการวจย ซงในการด าเนนการวจยก าหนดขนตอนการวจย ดงน ขนตอนในกำรวจย

ภำพท 3 – 1 ผงขนตอนการวจย

ตอ

1. กำรศกษำบรบท

1.1 ศกษามาตรฐานการควบคมภายในของหนวยงานภาครฐ ทคณะกรรมการตรวจเงนแผนดนก าหนด

1.2 ศกษาองคประกอบกระบวนการบรหารงบประมาณทมการควบคมภายในเพยงพอเหมาะสม

ของส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ

1.3 ศกษาผงขนตอนการปฏบตงานในกระบวนการบรหารงบประมาณของส านกงานปลดกระทรวง

ศกษาธการ จ าแนกรายหนวยงาน

2. ออกแบบรปแบบกระบวนกำรบรหำรงบประมำณ ของส ำนกงำนปลดกระทรวงศกษำธกำร

ภายใตกรอบมาตรฐานการควบคมภายในของหนวยงานภาครฐ ทคณะกรรมการตรวจเงนแผนดนก าหนด โดยแยกเปน 4 กระบวน งานดงน Ⅰ กระบวนงานจดท าค าของบประมาณ Ⅱ กระบวนงานจดสรรงบประมาณ Ⅲ กระบวนงานใชจายงบประมาณตามแผนงาน/ โครงการ และการโอนเปลยนแปลง Ⅳ กระบวนงานตดตามการใชจายงบประมาณตาม แผนงาน/โครงการ

3. ทดสอบและประเมนกำรปฏบตงำนของหนวยงำนในสงกดส ำนกงำนปลดกระทรวงศกษำธกำร

40

ภำพท 3 – 1 ผงขนตอนการวจย (ตอ) ทงน ในการวเคราะหผล คณะผวจยใชหนวยงานเปนหนวยวเคราะห และเพอตอบวตถประสงคการวจยแตละขอ ไดก าหนดรายละเอยดในการด าเนนการ ดงตอไปน 3.1 ศกษำสภำพกำรบรหำรงบประมำณของส ำนกงำนปลดกระทรวงศกษำธกำร 3.1.1 ด ำเนนกำรส ำรวจขอมลเบองตน เพอออกแบบสอบถามศกษาสภาพปญหาในกระบวนการบรหารงบประมาณ โดยด าเนนการสมส ารวจภาคสนามเพอทราบสภาพการด าเนนงานในกระบวนการบรหารงบประมาณของหนวยงานในสงกดส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ จ านวน 25 แหง รายละเอยดดงตารางท 3 – 1

4. ทบทวนและปรบปรงรปแบบกระบวนกำรบรหำรงบประมำณ ตำมขอ 2 แลวน ำไปหำรอรวมกบผทรงคณวฒและผแทนหนวยงำนอกครงหนง

เพอใหไดรปแบบทเหมำะสมทจะน ำไปใชตอไป

ตอ

5. ทดลองใชปฏบตงำนในหนวยงำนในสงกด ส ำนกงำนปลดกระทรวงศกษำธกำร

6. สรป รวบรวม ประเมนผลกำรทดลองและน ำไปด ำเนนกำร ตอไปดงน 6.1 ปรบปรงรปแบบกระบวนการปฏบตงาน 6.2 จดท าคมอการปฏบตงาน

7. สรป รวบรวม และจดท ำรำยงำนผลกำรวจย ฉบบสมบรณ เสนอ 7.1 ปลดกระทรวงศกษาธการ 7.2 ผบรหารหนวยงานในสงกดกระทรวงศกษาธการ 7.3 ส านกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต

8. เผยแพรใหหนวยงำนในสงกดกระทรวงศกษำธกำร และหนวยงำนอนๆ ทเกยวของ เพอน ำไปใชประโยชนตอไป

41

ตำรำงท 3 – 1 แสดงขอมลหนวยงานทด าเนนการสมเกบขอมลเบองตนเพอออกแบบเครองมอ

ล าดบ ทตง จงหวด ชอหนวยงาน 1 สวนกลาง 1. ส านกนโยบายและยทธศาสตร 2. ส านกอ านวยการ 3. ส านกงานสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย 4. ส านกงานคณะกรรมการขาราชการครและบคลากรทางการศกษา 5. ส านกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชน 2 สวนภมภาค 1.เชยงใหม 1. ส านกงานศกษาธการภาค 1 2. ส านกงานสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย

จ. เชยงใหม 2.พษณโลก 3. ส านกงานศกษาธการภาค 2 4. ส านกงานสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย

จ. พษณโลก 3.ลพบร 5. ส านกงานศกษาธการภาค 3 6. ส านกงานสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย

จ. ลพบร 4.ปทมธาน 7. ส านกงานศกษาธการภาค 4 8. ส านกงานสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย

จ. ปทมธาน

5.ชลบร 9. ส านกงานศกษาธการภาค 5 10. ส านกงานสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย

จ. ชลบร 6.ราชบร 11. ส านกงานศกษาธการภาค 6 12. ส านกงานสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย

จ. ราชบร 7.อดรธาน 13. ส านกงานศกษาธการภาค 7 14. ส านกงานสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย

จ. อดรธาน 8.นครราชสมา 15. ส านกงานศกษาธการภาค 8 16. ส านกงานสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย

จ. นครราชสมา 9.อบลราชธาน 17. ส านกงานศกษาธการภาค 9 18. ส านกงานสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย

จ. อบลราชธาน 10.ภเกต 19. ส านกงานศกษาธการภาค 10 20. ส านกงานสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย

จ. ภเกต

42

3.1.2 ก ำหนดประชำกรและกลมตวอยำง ประชำกรทใชในกำรวจย ประชากรทด าเนนการศกษาวจยในครงน ไดแก ส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ และหนวยงานในสงกดส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ มจ านวนทงสน 93 หนวยงาน ประกอบดวย สวนกลำง (1) ส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ 1 หนวยงาน (2) ส านกงานสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษา 1 หนวยงาน ตามอธยาศย (3) ส านกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชน 1 หนวยงาน (4) ส านกงานคณะกรรมการขาราชการครและบคลากร 1 หนวยงาน ทางการศกษา สวนภมภำค (1) ส านกงานศกษาธการภาค 13 หนวยงาน* (2) ส านกงานสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษา 76 หนวยงาน ตามอธยาศยจงหวด

หมำยเหต * ส ำนกงำนศกษำธกำรภำค หมายถง ส านกงานศกษาธการภาค ตามโครงสรางของกระทรวงศกษาธการเดม กอนค าสงหวหนาคณะรกษาความสงบแหงชาต ท 10/2559 ลงวนท 21 มนาคม 2559 เรอง การขบเคลอนการปฏรปการศกษาของกระทรวงศกษาธการในภมภาค และค าสงหวหนาคณะรกษาความสงบแหงชาต ท 11/2559 ลงวนท 21 มนาคม 2559 เรอง การบรหารราชการของกระทรวงศกษาธการ ในภมภาค กลมตวอยำง กลมตวอยางในการเกบขอมลเชงปรมาณ ด าเนนการก าหนดขนาดของกลมตวอยาง (Robert V. Krejcie and Earyle W. Morgan, 1970: 608 – 609 อางถงในธานนทร, 2551: 45) โดยการเปดตาราง จ านวนประชากร 93 หนวยงาน กลมตวอยาง 75 หนวยงาน เพอศกษาสภาพ การปฏบตงาน โดยก าหนดใหผตอบแบบสอบถามแตละหนวยงาน ประกอบดวย ผบรหารหนวยงาน และผท าหนาทเกยวของกบกระบวนงานยอย 4 กระบวนงาน ไดแก กระบวนการจดท าค าของบประมาณ กระบวนงานจดสรรงบประมาณ กระบวนการใชจายและโอนเปลยนแปลงงบประมาณ และกระบวนงานตดตามการใชจายงบประมาณ ทงน ในแตละประเภทของหนวยงานมจ านวนผตอบแบบสอบถามจ านวนไมเทากน เนองจากการแบงงานตามโครงสรางภายในของแตละหนวยงาน จ านวนผตอบแบบสอบถาม จ าแนกตามหนวยงาน เปนดงน

43

(1) ส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ ผตอบแบบสอบถาม 6 คน ประกอบดวย ผบรหาร/รองผบรหาร 1 คน ผท าหนาทจดท าค าของบประมาณ 1 คน ผท าหนาทจดท าแผนและจดสรรงบประมาณ 1 คน ผท าหนาทควบคมงบประมาณ 1 คน ผท าหนาทเบกจาย 1 คน ผท าหนาทตดตามงบประมาณ 1 คน (2) ส านกงานสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย ส านกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชน และส านกงานคณะกรรมการขาราชการครและบคลากรทางการศกษา ผตอบแบบสอบถาม 5 คน ประกอบดวย ผบรหาร/รองผบรหาร 1 คน ผท าหนาทจดท าค าของบประมาณ 1 คน ผท าหนาทจดท าแผนและจดสรรงบประมาณ 1 คน ผท าหนาทควบคมงบประมาณ และเบกจาย 1 คน ผท าหนาทตดตามงบประมาณ 1 คน (3) ส านกงานศกษาธการภาค และส านกงานสงเสรมการศกษานอกระบบ และการศกษาตามอธยาศยจงหวด ผตอบแบบสอบถาม 3 คน ประกอบดวย ผบรหาร/รองผบรหาร 1 คน ผท าหนาทดานงบประมาณ 1 คน ผท าหนาทดานการเงน 1 คน ตำรำงท 3 – 2 แสดงจ านวนประชากรและกลมตวอยางทใชในการศกษา

ล ำดบ หนวยงำน ประชำกร กลม

ตวอยำง ผตอบแบบ สอบถำม

สวนกลำง 1 ส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ 1 1 6 2 ส านกงานสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย 1 1 5 3 ส านกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชน 1 1 5 4 ส านกงานคณะกรรมการขาราชการคร และบคลากรทางการศกษา 1 1 5

สวนภมภำค 5 ส านกงานศกษาธการภาค 13 10 30 6 ส านกงานสงเสรมการศกษานอกระบบ และการศกษาตามอธยาศย 76 62 186

รวม 93 76 237

44

3.1.3 เครองมอทใช การศกษาสภาพปญหาการด าเนนงานในการบรหารงบประมาณ มการเกบขอมลเชงปรมาณ และขอมลเชงคณภาพ โดยมเครองมอทใชในการเกบขอมล คอ แบบสอบถามความคดเหนสภาพการปฏบตงานการบรหารงบประมาณของกลมตวอยาง โดยผตอบแบบสอบถามของแตละหนวยงาน แบงเปน 3 ตอน ตอนท 1 แบบสอบถามเกยวกบขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม ไดแก เพศ อาย ระดบการศกษา หนวยงาน ต าแหนง ประเภทบคลากร หนาททปฏบต ประสบการณในการปฏบตหนาท และประสบการณการฝกอบรมทเกยวของกบการบรหารงบประมาณ ตงแตปงบประมาณ พ.ศ. 2548 ถงปจจบน ตอนท 2 แบบสอบถามเกยวกบการปฏบตตามกระบวนการบรหารงบประมาณของส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ จ านวน 68 ขอ แบงเปน 4 กระบวนงานยอย ไดแก (1.1) กระบวนการจดท าค าของบประมาณ 29 ขอ (1.2) กระบวนงานจดสรรงบประมาณ 10 ขอ (1.3) กระบวนงานใชจายงบประมาณ 14 ขอ และการโอนเปลยนแปลงงบประมาณ (1.4) กระบวนงานตดตามการใชจาย 15 ขอ งบประมาณ ซงลกษณะแบบสอบถามเปนแบบมาตราสวนประมาณคา ( rating scale) โดย มเกณฑในการก าหนดประมาณคาน าหนกของการประเมนเปน 5 ระดบ ดงน ระดบกำรปฏบต คำน ำหนกคะแนนของตวเลอก 4 หมายถง มการปฏบตในระดบมากทสด 3 หมายถง มการปฏบตในระดบมาก 2 หมายถง มการปฏบตในระดบปานกลาง 1 หมายถง มการปฏบตในระดบนอย 0 หมายถง ไมม/ไมท าในประเดนทก าหนด ตอนท 3 แบบสอบถามเกยวกบความคดเหนอนๆ เพมเตมในเรองปญหาอปสรรค ปจจยความส าเรจ และขอเสนอแนะ เกยวกบการจดท าค าของบประมาณ การจดสรรงบประมาณ การใชจายและการโอนเปลยนแปลงงบประมาณ และการตดตามการใชจายงบประมาณ

45

3.1.4 กำรตรวจสอบเครองมอ (1) กำรวเครำะหควำมเทยงตรงเชงเนอหำ (Content Validity) โดยด าเนน การสอบถามผเชยวชาญ จ านวน 5 ทาน (รายชอภาคผนวก 1) พจารณาขอค าถาม หรอขอความกบวตถประสงค และเนอหาสาระ และน าผลการพจารณามาปรบปรงตามขอเสนอแนะของผเชยวชาญ แลวสรางแบบสอบถามฉบบราง การพจารณาคาความเทยงตรง ใชเทคนค IOC (Index of item objective congruence) รายขอ โดยก าหนดคา IOC รายขอ ตองมคาตงแตรอยละ 60 ขนไป ผลการวเคราะหแบบสอบถามสภาพการปฏบตงานการบรหารงบประมาณในครงน พบวา มคา IOC ระหวาง 0.60 - 1.00 (2) กำรวเครำะหควำมเชอมนของแบบสอบถำม (Reliability) โดยน าแบบ สอบถามสภาพการปฏบตงานและแบบประเมนประสทธภาพ ฉบบรางไปทดลองใช (Try Out) กบกลมทมคณลกษณะเหมอนกลมตวอยางแตมใชตวอยาง จ านวน 10 หนวยงาน หนวยงานละ 3 คน รวม 30 คน แลวหาคาความเชอมน แบบ Alpha co-efficient ตามสตร Cronbach แบบสอบถามสภาพการปฏบตงาน ผลการทดสอบปรากฏวา ไดคาจ าแนกรายขอ อยระหวาง 0.927 – 0.932 และแบบสอบถามทงฉบบ มคาความเชอมน 0.930

3.1.5 กำรเกบรวบรวมขอมล การเกบรวบรวมขอมลจากแบบสอบถามการปฏบตงาน ด าเนนการโดยสงแบบ ไปยงหนวยงานกลมตวอยางทางโทรสาร และไปรษณยลงทะเบยน 237 ชด และไดรบขอมล จ านวน 232 ชด คดเปนรอยละ 97.89

3.1.6 กำรวเครำะหและสรปผลขอมล กำรวเครำะหขอมลเชงปรมำณ แบบสอบถามสภาพการปฏบตงาน ท าการวเคราะห โดยใชคาสถตเชงพรรณนา (Descriptive Statistic) ด าเนนการ ดงน ตอนท 1 การวเคราะหขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม ประกอบดวย เพศ อาย ระดบการศกษา หนวยงาน ต าแหนง ประเภทบคลากร หนาททปฏบต ประสบการณในการปฏบตหนาท และประสบการณการฝกอบรมทเกยวของกบการบรหารงบประมาณ ตงแตงบประมาณ พ.ศ. 2548 ถงปจจบน โดยใชคารอยละ (percentage) ตอนท 2 การวเคราะหการปฏบตตามกระบวนการบรหารงบประมาณของส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ ด าเนนการโดยการวเคราะหในรายละเอยดรายการทปฏบต จ าแนกรายกระบวนงาน และรายหนวยงาน โดยใชคาเฉลย (mean) และคาสวนเบยงเบนมาตรฐาน (standard deviation) โดยการใหคาคะแนนรายขอตามระดบการปฏบต จากมากทสด (4) มาก (3) ปานกลาง (2) นอย (1) และไมม/ไมท า (0) จากนนน าคาระดบปฏบตทไดมาวเคราะหเพอแปลผล โดยก าหนดชวงคาเฉลยทางสถต ดงน

46

3.50 – 4.00 หมายความวา ปฏบตมากทสด 2.50 – 3.49 หมายความวา ปฏบตมาก 1.50 – 2.49 หมายความวา ปฏบตปานกลาง 0.50 – 1.49 หมายความวา ปฏบตนอย 0.00 – 0.49 หมายความวา ไมม/ไมท า/ปฏบตนอยทสด ทงน ในการพจารณาวากระบวนการ กระบวนงาน ขนตอน และรายการใดผานเกณฑการปฏบตงาน คณะผวจยโดยการหารอคณะผเชยวชาญ ใหใชเกณฑการปฏบตทระดบคาคะแนนตงแต 3 ขนไป ถอวา ผานเกณฑการปฏบตงาน กำรวเครำะหขอมลเชงคณภำพ การวเคราะหความคดเหนเพมเตม เพออธบายปญหาอปสรรค ปจจยความส าเรจ และขอเสนอแนะ เปนการวเคราะหและสงเคราะหขอมลจากการสมภาษณ แบบสอบถาม และแบบประเมน ด าเนนการโดยการวเคราะหเนอหา (content analysis) ดวยการแจกแจงความถ 3.2 พฒนำรปแบบกระบวนกำรบรหำรงบประมำณทมประสทธภำพของส ำนกงำนปลดกระทรวงศกษำธกำร ภำยใตกรอบมำตรฐำนกำรควบคมภำยในของหนวยงำนภำครฐ 3.2.1 กำรออกแบบรปแบบกระบวนกำรบรหำรงบประมำณ โดยการน าขอมลการด าเนนการตามวตถประสงคท 1 มาออกแบบรปแบบกระบวนการบรหารงบประมาณทมประสทธภาพของส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการภายใตกรอบมาตรฐานการควบคมภายในของหนวยงานภาครฐ โดยก าหนดเปน 4 กระบวนงานยอย ไดแก กระบวนงานจดท า ค าของบประมาณ กระบวนงานจดสรรงบประมาณ กระบวนงานการใชจายงบประมาณ ตามแผนงาน/โครงการ และการโอนเปลยนแปลง และกระบวนงานตดตามการใชจายงบประมาณ ตามแผนงาน/โครงการ และในแตละกระบวนงาน ก าหนดเปนขนตอนยอยรวม 12 ขนตอน ซงทกขนตอนก าหนดรายละเอยดรายการ โดยจดวางระบบการควบคมภายใน ในแตละรายการเพอใหการด าเนนงาน มประสทธภาพประสทธผล และสามารถลดความเสยงใหอยในระดบทยอมรบได ตามมาตรฐานการควบคมภายในของหนวยงานภาครฐ รายละเอยดผงภาพท 3-2

47

ขนตอนท 1. การแจงแนวทางการจดท าค าของบประมาณ

ขนตอนท 2. การจดท าค าของบประมาณตามยทธศาสตรและความส าคญของแผนงาน/โครงการ

ขนตอนท 3. การวเคราะหเพอจดท าแผนงบประมาณรวม ของกระทรวง

ขนตอนท 4. การจดท าของบประมาณเพอสงส านกงบประมาณ

ขนตอนท 5. การจดท ารายละเอยดเอกสารชแจงตอกรรมาธการงบประมาณ

ขนตอนท 6. การพจารณาจดสรรงบประมาณลงแผนงาน/โครงการ

ขนตอนท 7. การจดท าแผนใชจายเงนงบประมาณเพอสงกรมบญชกลาง

ขนตอนท 8. การบรหารงบประมาณตามแผนงาน/โครงการ

ขนตอนท 9. การควบคมงบประมาณ

ขนตอนท 10. การขอใชเงนเหลอจายจากงบประมาณประจ าปหรอขอใชเงนขามแผน

ขนตอนท 11. การตดตามการใชจายงบประมาณ

ขนตอนท 12. มาตรการในการก ากบตดตามการใชจายงบประมาณ

Ⅰ กระบวนงานจดท าค าของบประมาณ

Ⅱ กระบวนงานจดสรรงบประมาณ

Ⅲ กระบวนงานการใชจายเงนงบประมาณตามแผนงาน/โครงการ และการโอนเปลยนแปลง

Ⅳ กระบวนงานตดตามการใชจายงบประมาณตามแผนงาน/โครงการ

ภำพท 3 - 2 แสดงกระบวนการบรหารงบประมาณทมประสทธภาพ

48

3.2.2 ประชม Focus Group ด าเนนการจดประชม Focus Group ผทรงคณวฒและผแทนหนวยงานเพอวเคราะหและใหขอสงเกตเกยวกบรปแบบกระบวนการบรหารงบประมาณทมประสทธภาพ จ านวน 38 คน (รายนามปรากฏในภาคผนวก 2) 3.2.3 ก ำหนดประชำกรและกลมตวอยำงส ำหรบกำรทดลองน ำรอง จากตารางท 3 – 3 กลมตวอยางในการเกบขอมลเชงคณภาพ ซงเปนหนวยงานน ารองทดลองใชรปแบบกระบวนการบรหารงบประมาณทมประสทธภาพทออกแบบไว ด าเนนการสมตวอยางแบบเจาะจง (purposive sampling) โดยการคดเลอกหนวยงานทมความพรอมและผบรหารของหนวยงานใหการสนบสนนในการทจะพฒนารปแบบกระบวนการบรหารงบประมาณของหนวยงาน ทงในสวนกลางและสวนภมภาค ซงหลงจากการทดลองใชหนวยงานตองท าการประเมนประสทธภาพ ของรปแบบกระบวนการบรหารงบประมาณทมประสทธภาพของส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ โดยผประเมน ไดแก (1) ผบรหารของหนวยงาน (2) ผอ านวยการกลมงานดานงบประมาณ และ (3) ผปฏบตงานทเกยวของ

ตำรำงท 3 – 3 กลมตวอยางทด าเนนการน ารองทดลองใชรปแบบกระบวนการบรหารงบประมาณ ทมประสทธภาพของส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ

ล ำดบ ทตง จงหวด ชอหนวยงำน 1 สวนกลาง 1. ส านกอ านวยการ 2. ส านกงานสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย 3. ส านกงานคณะกรรมการขาราชการครและบคลากรทางการศกษา 4. ส านกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชน 2 สวนภมภาค ลพบร 1. ส านกงานศกษาธการภาค 2 (ลพบร) 2. ส านกงานสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย

จงหวดลพบร พษณโลก 3. ส านกงานสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย

จงหวดพษณโลก นาน 4. ส านกงานสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย

จงหวดนาน อดรธาน 5. ส านกงานศกษาธการภาค 10 (อดรธาน) นครราชสมา 6. ส านกงานศกษาธการภาค 14 (นครราชสมา) ชลบร 7. ส านกงานศกษาธการภาค 9 (ชลบร) ภเกต 8. ส านกงานศกษาธการภาค 7 (ภเกต) ชมพร 9. ส านกงานสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย

จงหวดชมพร ประจวบครขนธ 10. ส านกงานสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย

จงหวดประจวบครขนธ

49

3.2.4 เครองมอทใช การพฒนารปแบบกระบวนการบรหารงบประมาณทมประสทธภาพของส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการภายใตกรอบมาตรฐานการควบคมภายในของหนวยงานภาครฐ ไดมการจดท าเครองมอทใชในการประเมนผลการใชรปแบบกระบวนการบรหารงบประมาณ ไดแก แบบประเมนประสทธภาพและประสทธผลของรปแบบกระบวนการบรหารงบประมาณทมประสทธภาพ ของส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ ภายใตกรอบมาตรฐานการควบคมภายในของหนวยงานภาครฐ ส าหรบหนวยงานน ารองประเมนหลงจากท าการทดลองปฏบต แบงเปน 3 ตอน ตอนท 1 สอบถามเกยวกบขอมลทวไปของผประเมน ไดแก หนวยงาน ต าแหนง และประสบการณในการปฏบตหนาท ตอนท 2 แบบประเมนการทดลองปฏบตตามกระบวนการบรหารงบประมาณ แบงเปน 3 สวน คอ 1. ทดลองปฏบต 2. ไมไดทดลองปฏบต 3. เหตผลทไมไดทดลองปฏบต โดยใหท าการประเมนในทกรายการใน 4 กระบวนงานยอย ไดแก 1. กระบวนงานจดท าค าของบประมาณ 2. กระบวนงานจดสรรงบประมาณ 3. กระบวนงานใชจายงบประมาณและการโอนเปลยนแปลง งบประมาณ 4. กระบวนงานตดตามการใชจายงบประมาณ ในกรณทหนวยงานท าการทดลองปฏบต ใหหนวยงานท าการประเมนประสทธภาพและประสทธผล โดยลกษณะแบบประเมน โดยมเกณฑในการก าหนดประมาณคาน าหนกของการประเมนเปน 5 ระดบ ดงน ระดบประสทธภำพ คำน ำหนกคะแนนของตวเลอก 5 หมายถง มประสทธภาพในระดบมากทสด 4 หมายถง มประสทธภาพในระดบมาก 3 หมายถง มประสทธภาพในระดบปานกลาง 2 หมายถง มประสทธภาพในระดบนอย 1 หมายถง มประสทธภาพในระดบนอยทสด ระดบประสทธผล คำน ำหนกคะแนนของตวเลอก 5 หมายถง มประสทธผลในระดบมากทสด 4 หมายถง มประสทธผลในระดบมาก 3 หมายถง มประสทธผลในระดบปานกลาง 2 หมายถง มประสทธผลในระดบนอย 1 หมายถง มประสทธผลในระดบนอยทสด

50

ตอนท 3 แบบสอบถามเกยวกบความคดเหนอนๆ เพมเตมในเรองปญหา/อปสรรค ขอคดเหนและขอเสนอแนะ เกยวกบการจดท าค าของบประมาณ การจดสรรงบประมาณ การใชจายและการโอนเปลยนแปลงงบประมาณ และการตดตามการใชจายงบประมาณ

3.2.5 กำรเกบรวบรวมขอมล การเกบรวบรวมขอมลจากแบบสอบถามการปฏบตงาน ด าเนนการโดยสงแบบไปยงหนวยงานกลมตวอยางทางโทรสาร และไปรษณยลงทะเบยน จ านวน 42 ชด ไดรบคนจ านวน 30 ชด คดเปนรอยละ 71.43

3.2.6 กำรวเครำะหและสรปผลขอมล กำรวเครำะหขอมลเชงปรมำณ แบบสอบถามสภาพการปฏบตงาน ท าการวเคราะห โดยใชคาสถตเชงพรรณนา (Descriptive Statistic) ด าเนนการ ดงน ตอนท 1 การวเคราะหขอมลทวไปของแบบประเมน ประกอบดวย หนวยงาน ต าแหนง และประสบการณในการปฏบตหนาท โดยใชคารอยละ (percentage) ตอนท 2 การประเมนประสทธภาพและประสทธผล ตามกระบวนการบรหารงบประมาณของส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ ด าเนนการโดยการวเคราะหในรายละเอยดประสทธภาพและประสทธผลของรายการทปฏบตจ าแนกรายกระบวนงานและรายหนวยงาน โดยใชคาเฉลย (mean) และคาสวนเบยงเบนมาตรฐาน (standard deviation) โดยการใหคาคะแนนรายขอตามระดบ จากมากทสด (5) มาก (4) ปานกลาง (3) นอย (2) และนอยทสด (1) จากนนน าคาคะแนน ทไดมาวเคราะหเพอแปลผล โดยก าหนดชวงคาเฉลยทางสถต ดงน 4.50 – 5.00 หมายความวา มประสทธภาพ/ประสทธผลมากทสด 3.50 – 4.49 หมายความวา มประสทธภาพ/ประสทธผลมาก 2.50 – 3.49 หมายความวา มประสทธภาพ/ประสทธผลปานกลาง 1.50 – 2.49 หมายความวา มประสทธภาพ/ประสทธผลนอย 1.00 – 1.49 หมายความวา มประสทธภาพ/ประสทธผลนอยทสด ทงน ในการพจารณาวากระบวนการ กระบวนงาน ขนตอน และรายการใดมผลการประเมนทมประสทธภาพและประสทธผล คณะผวจยโดยการหารอคณะผเชยวชาญ ใชเกณฑ การประเมนทมคาคะแนนตงแต 4 ขนไป กำรวเครำะหขอมลเชงคณภำพ การวเคราะหความคดเหนเพมเตม เพออธบายเหตผลทไมทดลองปฏบตในแตละรายการปญหาอปสรรค ขอคดเหนและขอเสนอแนะ เปนการวเคราะหและสงเคราะหขอมลจากการประชม และแบบประเมน ด าเนนการโดยการวเคราะหเนอหา (content analysis)

3.2.7 ปรบรปแบบหลงจำกทดลอง ด าเนนการโดยคดเลอกเฉพาะรายการทมประสทธภาพ/ประสทธผลระดบมากขนไป เทานน พรอมจดท าเปนรปแบบกระบวนการบรหารงบประมาณทมประสทธภาพของส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการภายใตกรอบมาตรฐานการควบคมภายในของหนวยงานภาครฐ และคมอการปฏบตงานตามรปแบบกระบวนการทก าหนด

บทท 4 ผลการวเคราะหขอมล

การวเคราะหขอมลการวจยเรอง รปแบบกระบวนการบรหารงบประมาณทมประสทธภาพของส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ ภายใตกรอบมาตรฐานการควบคมภายในของหนวยงานภาครฐ คณะผวจยไดวเคราะหขอมลเชงปรมาณ และสงเคราะหขอมลเชงคณภาพและน าเสนอการวเคราะหจ าแนกตามวตถประสงคการวจย เปนดงน 4.1 ศกษาสภาพการบรหารงบประมาณของส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ

4.1.1 ผลการส ารวจขอมลเบองตน เพอศกษาสภาพปญหาในกระบวนการบรหารงบประมาณหนวยงานในสงกดกระทรวงศกษาธการ โดยก าหนดประเดนในการส ารวจขอมล 4 ประเดนดงน (1) กระบวนงานจดท าค าของบประมาณ (2) กระบวนงานจดสรรงบประมาณ (3) กระบวนงานใชจายงบประมาณ (4) กระบวนงานตดตามการใชจายงบประมาณ (1) กระบวนงานจดท าค าของบประมาณ แบงการด าเนนงานเปน 6 ขนตอน ขนตอนท 1 ก าหนดกรอบแผนงาน/โครงการในการด าเนนงานประจ าป ด าเนนการโดย 1.1 หนวยงานตนสงกดด าเนนการ โดยการแจงแนวทางการจดท าค าของบประมาณตามทรบจากส านกงบประมาณ พรอมเอกสารทเกยวของ และก าหนดปฏทนการจดท างบประมาณรายจายประจ าป (Time Line) ของหนวยงานในสงกด 1.2 ส านกนโยบายและยทธศาสตร ส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ (สนย.สป.) พจารณานโยบายของรฐบาล รฐมนตรวาการกระทรวงศกษาธการ และกระทรวงตางๆ ทเกยวของ เพอประกอบการพจารณาบรณาการ พรอมทงพจารณาแผนยทธศาสตร แผนปฏบตราชการ 4 ป เพอจดท าจดเนนในการจดท าค าของบประมาณ หลงจากนนด าเนนการแจงหนวยงานในสงกดทราบนโยบายและยทธศาสตรทหนวยงานรบผดชอบ เพอจดท าแผนงาน/โครงการรองรบ และจดสงให สนย.สป. ภายในระยะเวลาทก าหนด 1.3 ประชมเจาหนาทแผนของหนวยงาน บางแหงด าเนนการในรปคณะท างาน และบางแหงเจาหนาทแผนของหนวยงาน ด าเนนการทบทวนเปาหมายยทธศาสตร /จดเนน พรอมทงจดล าดบความส าคญของแผนงานโครงการ 1.4 หนวยงานด าเนนการประชมกลม/งาน เพอวเคราะหแผนงาน/โครงการของส านก/กองตางๆ เพอรวบรวม ปรบเปลยน/ปรบปรงแผนงานโครงการใหมความเหมาะสม และเพอใหมโอกาสทจะบรรลเปาหมายและวตถประสงคตามนโยบายและยทธศาสตรของผบรหารระดบสง แตมหนวยงานบางแหงทจดท าค าของบประมาณ โดยเจาหนาทฝายแผนของหนวยงาน เปนผด าเนนการ

52

ปจจยความส าเรจ 1.1 มการด าเนนการในรปแบบคณะท างาน เพอจดล าดบความส าคญของเรองทจะด าเนนการ โดยมคมอการปฏบตงานทชดเจน และมขอมลทถกตองเปนปจจบน 1.2 สนย. ควรท าการวเคราะหประเดนยทธศาสตรของหนวยงานในสงกด เพอใหการจดท าแผนครอบคลมและสอดคลองกบภารกจของหนวยงาน เปนพเลยงใหกบหนวยงานในสงกด และบคลากรดานแผนและงบประมาณของทกหนวยงานตองมความสามารถในการวเคราะห และประสานงานเปนอยางด 1.3 แผนงาน/โครงการ/กจกรรมทหนวยงานจดท าตองมความชดเจน และขอมลเพยงพอทจะท าใหสามารถตรวจสอบไดวาการจดท าค าของบประมาณเหมาะสมและ มความเปนไปไดทจะประสบผลส าเรจ รวมทงมการบรณาการแผนงาน/โครงการเพอลดความซ าซอน ส าหรบการเสนอของบประมาณงบลงทน ควรส ารวจความตองการของหนวยงาน และศกษาความเปนไปไดของโครงการดวย และควรพจารณาถงสาเหตทหนวยงานไมไดรบการสนบสนนงบประมาณในปทผานมา เพอปรบปรงการจดท าค าของบประมาณของหนวยงาน ขนตอนท 2 หนวยงานในสงกดก าหนดรายละเอยดแผนงาน/โครงการ ผลผลต กจกรรมทจะด าเนนการ และงบประมาณทใช โดย 2.1 กลมแผนฯ ของหนวยงานจะท าการทบทวนนโยบาย ของรฐบาล/รฐมนตร/กระทรวงตางๆ /แผนยทธศาสตร /แผนปฏบตราชการ 4 ป จดเนน พรอมทงผลการด าเนนงานในป ทผานมา แจงใหกลม/ฝาย/งาน ทประสงคจะเสนอของบประมาณ จดท ารายละเอยดแผนงาน/งาน/โครงการ รวมถงงบประมาณทใช เพอรวบรวมจดสงใหหนวยงานตนสงกด โดยหนวยงานบางแหงด าเนนการจดประชมชแจงดวย แตมหลายหนวยงานทด าเนนการ โดยกลมแผนฯ ของหนวยงานเปนผจดท างบประมาณ สงใหสวนกลาง โดยมไดแจงใหกลม/ฝาย/งานอนๆ ทราบ กลาวคอ จะแจงใหทราบเพอจดท าแผนงาน/โครงการ กตอเมอไดรบแจงจดสรรงบประมาณจากหนวยงานตนสงกด แลว 2.2 สนย.สป. จดประชมเพอจดท าค าของบประมาณ โดยหนวยงานในสงกด น าขอมลทจดท าตามขอ 2.1 เขารวมประชม เพอจดท า/ทบทวน/ปรบปรงตามความเหนของทประชม แลวน ามาเสนอผบรหารหนวยงานเพอพจารณาใหความเหนชอบ กอนสงขอมลให สนย.สป. ปจจยความส าเรจ 2.1 มการด าเนนงานในรปคณะกรรมการเพอพจารณาแผนงาน/งาน/โครงการ กจกรรมทหนวยงานด าเนนงาน พรอมทงน าผลการด าเนนงานในปทผานมา มาประกอบการพจารณาในการจดท างบประมาณดวย 2.2 มการบรณาการแผนงาน/งาน/โครงการ/กจกรรมเพอลดความซ าซอน และเพมประสทธภาพในการใชจายงบประมาณเพอใหบรรลเปาหมายตามทก าหนด 2.3 หนวยงานมขอมลทถกตองและพรอมในการจดท าค าของบประมาณ และการประสานงานระหวาง สนย. กบหนวยงานในสงกดตองมความรวดเรวและเขาใจตรงกน 2.4 ม การตรวจสอบความถ กต องของเอกสารค าของบประมาณ และ ความสอดคลองของแผนงาน/โครงการ กบยทธศาสตรทหนวยงานรบผดชอบ

53

ขนตอนท 3 หนวยงานแผนระดบส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ หนวยงานแผนของ ส านกงานสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย ส านกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชน และส านกงานคณะกรรมการขาราชการครและบคลากรทางการศกษา สรปรวบรวมเอกสารค าขอเสนอปลดกระทรวงศกษาธการพจาณา แลวน าเสนอรฐมนตรและเขาทประชมคณะรฐมนตรตอไป ขนตอนท 4 สนย.สป. และผแทน ส านกงานสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย ส านกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชน และส านกงานคณะกรรมการขาราชการครและบคลากรทางการศกษา จดเตรยมขอมลเพอชแจงตอคณะกรรมาธการงบประมาณ ขนตอนท 5 ส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการไดรบแจงอนมตจดสรรงบประมาณประจ าป และแจงสวนราชการในสงกดทราบ (2) กระบวนงานจดสรรงบประมาณ ขนตอนท 1 การจดสรรงบประมาณ 1.1 เมอไดรบแจงจดสรรงบประมาณ สนย.สป. จดท าเอกสาร และเสนอปลดกระทรวงศกษาธการเพอจดสรรงบประมาณใหหนวยงานในสงกด 1.2 กลมแผนฯ ของส านกงานสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย ส านกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชน และส านกงานคณะกรรมการขาราชการครและบคลากรทางการศกษา ประชมผบรหารของหนวยงานในสงกด และคณะท างานงบประมาณเพอพจารณาจดสรรงบประมาณตามแผนงาน/โครงการ ตามความจ าเปน เหมาะสม และตามล าดบความส าคญเรงดวนของแผนงาน/โครงการทตองด าเนนการ 1.3 ผบรหารและคณะท างานงบประมาณไดมการพจารณาปรบลดโครงการหรอยกเลกโครงการหรอกจกรรมทยงไมมความจ าเปน เพอใหสอดคลองกบงบประมาณทไดรบ 1.4 สนย.สป. และกลมแผนฯ ของส านกงานสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย ส านกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชน และส านกงานคณะกรรมการขาราชการครและบคลากรทางการศกษา รวมพจารณาบรณาการแผนงาน/โครงการทมความใกลเคยง หรอสามารถเชอมโยงกนไดเพอใหการใชจายงบประมาณมประสทธภาพ และประสทธผล ขนตอนท 2 การจดท าแผนการใชจายงบประมาณ 2.1 สนย. สป. แจงกลมแผนฯ ของ ส านกงานสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย ส านกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชน และส านกงานคณะกรรมการขาราชการครและบคลากรทางการศกษา เพอรวมประชมชแจง และใหท าแ ผน การใชจายงบประมาณ เตรยมสงส านกงบประมาณเพอโอนเงนใหหนวยงานในระบบ GFMIS ส าหรบ ใชจายตอไป 2.2 กลมแผนฯ ของหนวยงาน ตามขอ 2.1 จดท าแผนการใชจายงบประมาณ โดยพจารณามาตรการเรงรดการใชจายงบประมาณ ตามมตคณะรฐมนตร สง สนย.สป. เพอรวบรวมขอมลและจดท าแผนภาพรวม ของส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ สงส านกงบประมาณตอไป

54

ขนตอนท 3 หนวยงานจดท าแผนการใชจายงบประมาณของตนเอง 3.1 กลมแผนฯ ของ ส านกงานสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษา ตามอธยาศย ส านกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชน และส านกงานคณะกรรมการขาราชการครและบคลากรทางการศกษา แจงใหหนวยงานในสงกดจดท าแผนการใชจายงบประมาณ โดยกลมแผนงานฯ จะท าการสอบทานความเหมาะสมของการก าหนดระยะเวลาในการด าเนนกจกรรมตางๆ ของแผนการใชจายงบประมาณ และใหขอคดเหนเพอปรบเปลยนก าหนดเวลาหรอกจกรรม แกหนวยงานในสงกด 3.2 กลมแผนฯ ตามขอ 3.1 รวบรวมแผนการใชจายงบประมาณภาพรวมของหนวยงานตนเอง จดท าแผนการปฏบตงานเสนอปลดกระทรวงศกษาธการเพออนมต และเมอไดรบอนมตแลวใหแจงหนวยงานในสงกดทราบ เพอเรมด าเนนการตามแผน (3) กระบวนการบรหารงบประมาณ ขนตอนท 1 การขออนมตใชเงน 1.1 จดท ารายละเอยดโครงการ กจกรรม เสนอขออนมตโครงการจากหวหนาสวนราชการ กอนด าเนนงานโครงการ 1.2 หนวยงานด าเนนการตามโครงการ /กจกรรมทก าหนดในแผน กรณทหนวยงานตองด าเนนการในโครงการ/กจกรรมทมไดก าหนดในแผน ตองยกเลกโครงการ/กจกรรม ทก าหนดในแผน รวมถงการใชจายเงนงบประมาณเกนกวาทก าหนดไวในแผน ตองไดรบอนมต จากหวหนาสวนราชการเทานน 1.3 .ในการขออนมตโครงการ/กจกรรม หนวยงานบางแหงใหฝายแผนฯ ท าการตรวจสอบกบแผนการปฏบตงาน เพอทราบวาเปนไปตามโครงการ/กจกรรม และวงเงนทก าหนดในแผน ขนตอนท 2 การขออนมตเปลยนแปลงรายการงบประมาณ หรอการขอใชเงนงบประมาณเหลอจาย การขออนมตปรบเปลยนแผนและการยกเลกโครงการ เนองจาก ส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ ยงมไดมอบอ านาจการด าเนนการตามระเบยบวาดวยการบรหารงบประมาณ พ.ศ. 2548 และทแกไขเพมเตม ในกรณทหนวยงาน มความประสงคจะเปลยนแปลงรายการงบประมาณ หรอมความประสงคจะขอใชเงนงบประมาณเหลอจายเปนหนาท ของหนวยงานในสวนกลางด าเนนการ กลาวคอ หนวยงานในภมภาคตองจดท าเอกสารขอเปลยนแปลง งบประมาณสงใหสวนกลาง หรอกรณใชเงนเหลอจาย หลงจากใชจายเงนงบประมาณแลวมเงนเหลอ หนวยงานในภมภาค ตองแจงคนงบประมาณ ไมมสทธขอใชเงนเหลอจายของตนเอง สวนกลางจะเปนผบรหารจดการเงนเหลอจาย โดยจดเตรยมขอมล และเอกสารเสนอขอใชเงนเหลอจายตามความเหน เสนอหวหนาสวนราชการเพอพจารณาในเบองตน กอนเสนอปลดกระทรวงศกษาธการเพอพจารณาอนมต และเมอไดรบอนมตแลวจะด าเนนการจดสรรใหหนวยงานในภมภาค แตหนวยงานในบางสงกดสามารถขอใชเงนเหลอจายของหนวยงานตนเองได โดยเอกสารการขออนมตสงหนวยงานสวนกลาง เพอตรวจสอบความถกตองกอนทน าเสนอปลดกระทรวงศกษาธการเพอพจารณาอนมต

55

(4) กระบวนการตดตามประเมนผลการใชจายงบประมาณ ขนตอนท 1 หนวยงานมคณะกรรมการตดตามการใชจายงบประมาณ ซงมการประชม และตดตามการใชจายงบประมาณอยางตอเนอง โดยมการรายงานผลการตดตาม อยางนอยไตรมาส ละครง หรอเดอนละครง ขนตอนท 2 การตดตามการใชจายงบประมาณมการวเคราะหหาสาเหตทลาชา ความผดปกต และแนวทางในการแกไข ปจจยความส าเรจ ผบรหารของหนวยงานใหความส าคญ มมาตรการในการก ากบดแล และมการน าผล การตดตามจากรายงานของคณะกรรมการมาใชในการบรหารจดการ 4.1.2 ผลการศกษาสภาพการบรหารงบประมาณ ของหนวยงานในสงกดส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ ในการวเคราะหครงน มการก าหนดเสนอเปน 3 ตอน ดงน ตอนท 1 ผลการวเคราะหขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม ขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม ประกอบดวย เพศ อาย ระดบการศกษา ต าแหนง ประสบการณในการปฏบตหนาท และประสบการณการฝกอบรมทเกยวของกบการบรหารงบประมาณ ตงแตปงบประมาณ พ.ศ. 2548 ถงปจจบน ปรากฏตามตารางท 4 – 1

ตารางท 4 – 1 แสดงจ านวนรอยละของผตอบแบบสอบถามจ าแนกตามเพศ อาย ระดบการศกษา ต าแหนง ประสบการณในการปฏบตหนาท และประสบการณในการ ฝกอบรมทเกยวของกบการบรหารงบประมาณ

จ ำนวน รอยละ จ ำนวน รอยละ จ ำนวน รอยละ จ ำนวน รอยละ จ ำนวน รอยละ จ ำนวน รอยละ1. เพศ 232 100.00 6 2.59 30 12.93 5 2.16 5 2.16 186 80.17

ชาย 67 28.88 - - 10 33.30 1 20.00 - - 56 30.10 หญง 165 71.12 6 100.00 20 66.70 4 80.00 5 100.00 130 69.90

2. อำย 232 100.00 6 2.59 30 12.93 5 2.16 5 2.16 186 80.17 25 - 34 ป 78 33.62 3 50.00 10 33.30 1 20.00 1 20.00 63 33.90 35 - 44 ป 65 28.02 1 16.70 6 20.00 2 40.00 2 40.00 54 29.00 45 - 54 ป 59 25.43 2 33.30 8 26.70 2 40.00 1 20.00 46 24.70 มากกวา 54 ป 30 12.93 - - 6 20.00 - - 1 20.00 23 12.40

3. ระดบกำรศกษำ 232 100.00 6 2.59 30 12.93 5 2.16 5 2.16 186 80.17 ต ากวาปรญญาตร 8 3.45 - - - - - - - - 8 4.30 ปรญญาตร 110 47.41 3 50.00 9 30.00 1 20.00 2 40.00 95 51.10 ปรญญาโท 110 47.41 3 50.00 20 66.70 4 80.00 3 60.00 80 43.00 สงกวาปรญญาโท 4 1.72 - - 1 3.30 - - - - 3 1.60

ก.ค.ศ. กศน.รำยกำร

จ ำนวนรวม สป. ศธภ. สช.

56

ตารางท 4 – 1 แสดงจ านวนรอยละของผตอบแบบสอบถามจ าแนกตามเพศ อาย ระดบการศกษา ต าแหนง ประสบการณในการปฏบตหนาท และประสบการณในการ ฝกอบรมทเกยวของกบการบรหารงบประมาณ (ตอ)

จ ำนวน รอยละ จ ำนวน รอยละ จ ำนวน รอยละ จ ำนวน รอยละ จ ำนวน รอยละ จ ำนวน รอยละ4. ต ำแหนง 232 100.00 6 2.59 30 12.93 5 2.16 5 2.16 186 80.17

ผบรหาร 56 24.14 - - 2 6.67 - - 1 20.00 53 28.49 นกวเคราะหนโยบายและแผน 59 25.43 4 66.67 - - 5 100.00 3 60.00 47 25.27 นกวชาการศกษา 36 15.52 - - 13 43.33 - - - - 23 12.37 เจาหนาท การเงน บญช และพสด 39 16.81 1 16.67 9 30.00 - - - - 29 15.59 นกจดการงานท วไปและบรหารท วไป 26 11.21 1 16.67 6 20.00 - - 1 20.00 18 9.68 ศกษานเทศกและครผสอน 16 6.90 - - - - - - - - 16 8.60

5. ประสบกำรณในกำรปฏบตหนำท 232 100.00 6 2.59 30 12.93 5 2.16 5 2.16 186 80.17 ต ากวา 1 ป 29 12.50 3 50.00 4 13.30 - - - - 22 11.80 1 - 5 ป 112 48.28 - - 12 40.00 2 40.00 4 80.00 94 50.50 6 - 10 ป 42 18.10 2 33.30 7 23.30 3 60.00 - - 30 16.10 มากกวา 10 ป 49 21.12 1 16.70 7 23.30 - - 1 20.00 40 21.50

6. ประสบกำรณในกำรฝกอบรมทเกยวของกบกำรบรหำรงบประมำณไมเคยฝกอบรม 48 20.69 4 66.70 15 50.00 1 20.00 1 20.00 27 14.50 1 - 3 ครง 122 52.59 2 33.30 9 30.00 4 80.00 3 60.00 104 55.90 4 - 6 ครง 35 15.09 - - 2 6.70 - - 1 20.00 32 17.20 มากกวา 6 ครง 27 11.64 - - 4 13.30 - - - - 23 12.40

186 80.17

ก.ค.ศ. กศน.

12.93 5 2.16 2.16 5 232 100.00 6 2.59 30

รำยกำรจ ำนวนรวม สป. ศธภ. สช.

57

58

จากตารางท 4 – 1 แสดงขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม จ านวน 232 คน ภาพรวมเปนเพศหญง จ านวน 165 คน คดเปนรอยละ 71.12 มากกวาเพศชาย ซงมจ านวน 67 คน คดเปนรอยละ 28.88 และเมอพจารณาจ าแนกตามประเภทหนวยงาน พบวา มหนวยงาน 2 แหง ทผตอบแบบ สอบถามเปนเพศหญงทงหมด ไดแก ส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ และส านกงานคณะกรรมการขาราชการครและบคลากรทางการศกษา และยงพบวา ผตอบแบบสอบถาม มอายกระจายอยในทกชวงอาย ตงแต 25 – 60 ป โดยมอายระหวาง 25 – 34 ป รอยละ 33.62 อาย 35 – 44 ป รอยละ 28.02 อาย 45 – 54 ป รอยละ 25.43 และมอายมากกวา 54 ป คดเปนรอยละ 12.93 หรออาจกลาวไดวา มากกวารอยละ 60 ของผตอบแบบสอบถาม มอายไมเกน 45 ป เมอพจารณาระดบการศกษา พบวา ภาพรวมของผตอบแบบสอบถามทงหมด จบปรญญาตรและปรญญาโทเทากน จ านวน 110 คน คดเปนรอยละ 47.41 ต ากวาปรญญาตร รอยละ 3.45 และระดบการศกษาสงกวาปรญญาโท รอยละ 1.72 ทงน ส านกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชน มผตอบแบบสอบถามทมระดบการศกษา ตงแตปรญญาโทขนไป มากทสด คดเปนรอยละ 80.0 รองลงมาคอ ส านกงานศกษาธการภาค รอยละ 70.0 ส าหรบผตอบแบบสอบถามทมระดบการศกษาต ากวาปรญญาตรทงหมด อยในสงกดส านกงานสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย คดเปนรอยละ 4.30 เมอพจารณาต าแหนงของผตอบแบบสอบถาม พบวา เปนนกวเคราะหนโยบายและแผน มากทสด รอยละ 25.43 รองลงมา คอ ผบรหาร รอยละ 24.14 โดยเมอพจารณาประสบการณในการปฏบตหนาทของผตอบแบบสอบถาม พบวา ผตอบแบบสอบถามทมประสบการณในการปฏบตหนาท 1 – 5 ป มจ านวนมากทสด รอยละ 48.28 รองลงมา คอ มากกวา 10 ป รอยละ 21.12 ส าหรบการฝกอบรมในสวนทเกยวของกบการบรหารงบประมาณ พบวา ผตอบแบบสอบถามทไมเคยฝกอบรม มจ านวน 48 คน คดเปนรอยละ 20.69 ผทไดรบการฝกอบรม 1 – 3 ครง มจ านวนมากทสด คดเปน รอยละ 52.59 ผทไดรบการฝกอบรม 4 – 6 ครง คดเปนรอยละ 15.09 และไดรบการฝกอบรมมากกวา 6 ครง คดเปนรอยละ 11.64 ทงน หนวยงานทผตอบแบบสอบถามยงไมไดรบการฝกอบรม มากทสด คอ ส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ รอยละ 66.70 รองลงมา คอ ส านกงานศกษาธการภาค รอยละ 50 และหนวยงานทผ ตอบแบบสอบถามไมไดรบการฝกอบรม นอยทสด คอ ส านกงานสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศยจงหวด รอยละ 14.50 ตอนท 2 ผลการวเคราะหขอมลเกยวกบการปฏบตตามกระบวนการบรหารงบประมาณ ของส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ 2.1 ผลการวเคราะหขอมลภาพรวมกระบวนการบรหารงบประมาณ การวเคราะหขอมลเกยวกบการปฏบตงานตามกระบวนการบรหารงบประมาณ ของส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ ประกอบดวย กระบวนงานยอย 4 กระบวนงาน ได แก (1 ) กระบวนการจ ดท าค าของบประมาณ (2 ) กระบวนงานจดสรรงบประมาณ (3) กระบวนงานใชจายงบประมาณและการโอนเปลยนแปลงงบประมาณ และ (4) กระบวนงานตดตามการใชจายงบประมาณ ปรากฏตามตารางท 4 – 2

70

ตารางท 4 – 2 แสดงคาเฉลย คาเบยงเบนมาตรฐาน และระดบการปฏบตงานตามกระบวนการบรหารงบประมาณของส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ ภาพรวม จ าแนกรายกระบวนงาน และหนวยงาน

รายดาน

รวมทก หนวยงาน

ระดบปฏบต

สป. ระดบปฏบต

ศธภ. ระดบปฏบต

สช. ระดบปฏบต

ก.ค.ศ. ระดบปฏบต

กศน. ระดบปฏบต

S.D. S.D. S.D. S.D. S.D. S.D.

1. กระบวนงานจดท าค าของบประมาณ

2.64 0.82 มาก 2.63 0.79 มาก 2.63 0.83 มาก 2.26 1.02 ปานกลาง

2.21 0.96 ปานกลาง

2.67 0.81 มาก

2. กระบวนงานจดสรรงบประมาณ

2.58 0.80 มาก 2.30 1.10 ปานกลาง

2.49 0.85 ปานกลาง

2.84 1.05 มาก 2.44 0.88 ปานกลาง

2.60 0.76 มาก

3. กระบวนงานใชจายงบประมาณและการโอนเปลยนแปลงงบประมาณ

2.89 0.83 มาก 2.89 0.64 มาก 2.59 1.03 มาก 3.53 0.63 มากทสด

2.84 0.75 มาก 2.92 0.79 มาก

4. กระบวนงานตดตามประเมนผลการใชจายงบประมาณ

2.79 0.79 มาก 2.61 0.68 มาก 2.65 0.99 มาก 2.77 1.15 มาก 2.52 0.77 มาก

2.86 0.75 มาก

รวมทกดาน 2.72 0.82 มาก 2.63 0.81 มาก 2.57 0.88 มาก 2.72 1.10 มาก 2.44 0.90 ปานกลาง

2.75 0.79 มาก

59

60

จากตารางท 4 - 2 พบวา ผตอบแบบสอบถามสวนใหญมความคดเหนวา ในภาพรวม ของส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ มการปฏบตงานตามกระบวนการบรหารงบประมาณในระดบมาก คอ มคาเฉลย 2.72 ซงเมอพจารณาจ าแนกรายหนวยงาน พบวา หนวยงานทมการปฏบตงานตามกระบวนการบรหารงบประมาณมากทสด คอ ส านกงานสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศยจงหวด โดยมการปฏบตงานในระดบมาก คาเฉลย 2.75 รองลงมา คอ ส านกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชน ส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ และส านกงานศกษาธการภาค มการปฏบตงานในระดบมาก คาเฉลย 2.72 , 2.63 และ 2.57 ตามล าดบ ส าหรบหนวยงานทมการปฏบตตามกระบวนการบรหารงบประมาณ นอยทสด คอ ส านกงานคณะกรรมการขาราชการครและบคลากรทางการศกษา โดยปฏบตงานในระดบปานกลาง คาเฉลย 2.44 เมอพจารณาจ าแนกรายกระบวนงาน พบวา กระบวนงานท ผตอบแบบสอบถามมการปฏบตงานมากทสด ไดแก กระบวนงานใชจายงบประมาณและการโอนเปลยนแปลงงบประมาณ โดยมการปฏบตงานในระดบมาก คาเฉลย 2.89 รองลงมา คอ กระบวนงานตดตามประเมนผลการใชจายงบประมาณ กระบวนงานจดท าค าของบประมาณ และกระบวนงานจดสรรงบประมาณ ปฏบตงานในระดบมาก คาเฉลย 2.79 , 2.64 และ 2.58 ตามล าดบ 2.2 ผลการวเคราะหขอมลจ าแนกรายกระบวนงาน ผลการวเคราะหขอมลการปฏบตงานจ าแนกตามกระบวนงานยอย และรายการ ในแตละกระบวนงานยอย เปนดงน 2.2.1 การวเคราะหขอมลการปฏบตงานเกยวกบกระบวนงานจดท าค าของบประมาณ ของหนวยงานในสงกดส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ จ าแนกรายละเอยดรายการรายหนวยงาน ปรากฏตามตารางท 4 – 3

72

ตารางท 4 – 3 แสดงคาเฉลย คาเบยงเบนมาตรฐาน และระดบการปฏบตงานตามกระบวนงานจดท าค าของบประมาณ ภาพรวมจ าแนกรายรายการและหนวยงาน

ล า ดบ

รายการ รวมทก

หนวยงาน ระดบปฏบต

สป. ระดบปฏบต

ศธภ. ระดบปฏบต

สช. ระดบปฏบต

ก.ค.ศ. ระดบปฏบต

กศน. ระดบปฏบต

S.D. S.D. S.D. S.D. S.D. S.D. กระบวนงานจดท าค าของบประมาณ

1. สนย./หนวยงานตนสงกด แจงแนวทางการจดท าค าขอ งบประมาณรวดเรว ทนเวลา ชดเจน

2.44 0.66 ปานกลาง

2.67 0.52 มาก 2.33 0.71 ปานกลาง

2.40 0.55 ปานกลาง

1.60 0.89 ปานกลาง

2.47 0.64 ปานกลาง

2. สนย./หนวยงานตนสงกด แจงปฏทนการปฏบตงาน ในการของบประมาณรวดเรว ทนเวลา ชดเจน

2.44 0.65 ปานกลาง

2.67 0.52 มาก 2.27 0.69 ปานกลาง

2.80 0.45 มาก 2.00 0.71 ปานกลาง

2.46 0.64 ปานกลาง

3. สนย./หนวยงานตนสงกด สงแบบค าของบประมาณ และชแจงท าความเขาใจกบผทเกยวของอยางละเอยดชดเจน

2.40 0.68 ปานกลาง

2.17 0.41 ปานกลาง

2.20 0.81 ปานกลาง

2.40 0.55 ปานกลาง

1.60 0.55 ปานกลาง

2.46 0.65 ปานกลาง

4. มคมอหรอแนวปฏบตในการจดท าค าของบประมาณทชดเจน และเปนปจจบน

2.34 0.79 ปานกลาง

2.17 0.41 ปานกลาง

2.43 0.82 ปานกลาง

2.80 0.45 มาก 1.80 1.10 ปานกลาง

2.34 0.79 ปานกลาง

5. มคณะกรรมการงบประมาณ (Steering committee) ระดบ สป. ก าหนดนโยบาย จดเนน ตวชวด และจดล าดบความส าคญของแผนงาน/โครงการทจะด าเนนการ

2.49 0.85 ปานกลาง

1.67 1.37 ปานกลาง

2.43 0.73 ปานกลาง

0.40 0.89 นอยทสด

1.40 0.89 นอย 2.61 0.74 มาก

61

ตารางท 4 – 3 แสดงคาเฉลย คาเบยงเบนมาตรฐาน และระดบการปฏบตงานตามกระบวนงานจดท าค าของบประมาณ ภาพรวมจ าแนกรายรายการและหนวยงาน (ตอ)

ล า ดบ

รายการ รวมทก

หนวยงาน ระดบปฏบต

สป. ระดบปฏบต

ศธภ. ระดบปฏบต

สช. ระดบปฏบต

ก.ค.ศ. ระดบปฏบต

กศน. ระดบปฏบต

S.D. S.D. S.D. S.D. S.D. S.D. 6. มคณะท างานจดท าค าขอ

งบประมาณประจ าป (1) ระดบ ส านก/กลม ในสงกด (2) ระดบ สป./ กศน./ สช/ กคศ. (3) คณะท างานรวมระหวาง สป. กศน. สช กคศ.

2.64 0.87 มาก 2.67 0.52 มาก 2.67 0.80 มาก 0.40 0.89 นอยทสด

2.80 0.84 มาก 2.69 0.82 มาก

7. มการน านโยบายของรฐบาล /รมว./กระทรวงตางๆ (แผนบรณาการ)/แผนยทธศาสตร/แผน 4 ป ในสวนทเกยวของมาเปนจดเนนในการจดท าแผนงาน/โครงการประจ าป เพอประกอบ การจดท าค าของบประมาณ

3.04 0.68 มาก 3.17 0.41 มาก 2.93 0.64 มาก 3.00 0.71 มาก 2.60 0.89 มาก 3.07 0.69 มาก

8. สนย./หนวยงานตนสงกด แจงนโยบาย ประเดนยทธศาสตร เพอจดท าแผนงาน โ ค ร ง ก า ร ใ ห ค ร อ บ ค ล ม แ ล ะบรรลวตถประสงคตามยทธศาสตรทสอดคลองกบภารกจของหนวยงานนนๆ

2.93 0.73 มาก 2.83 0.75 มาก 2.77 0.63 มาก 2.40 0.55 ปานกลาง

1.80 0.84 ปานกลาง

3.00 0.72 มาก

9. สนย.สป. มการวเคราะหประเดนยทธศาสตร ทแตละหนวยงาน (สป. กศน. สช. และ ก.ค.ศ.) จะตองรบผดชอบ

2.71 0.75 มาก 2.83 0.75 มาก 2.67 0.66 มาก 2.60 0.55 มาก 1.60 0.55 ปานกลาง

2.74 0.75 มาก

62

ตารางท 4 – 3 แสดงคาเฉลย คาเบยงเบนมาตรฐาน และระดบการปฏบตงานตามกระบวนงานจดท าค าของบประมาณ ภาพรวมจ าแนกรายรายการและหนวยงาน (ตอ)

ล า ดบ

รายการ รวมทก

หนวยงาน ระดบปฏบต

สป. ระดบปฏบต

ศธภ. ระดบปฏบต

สช. ระดบปฏบต

ก.ค.ศ. ระดบปฏบต

กศน. ระดบปฏบต

S.D. S.D. S.D. S.D. S.D. S.D. 10. มการวเคราะหจดออนและสาเหตท

ท าใหไมไดรบงบประมาณตามทขอในปทผานๆ มาเพอใชเปนแนวทางในการด าเนนการจดท าค าของบประมาณในปถดไป

2.37 0.81 ปานกลาง

2.67 0.52 มาก 2.50 0.73 มาก 1.20 1.30 นอย 1.80 0.84 ปานกลาง

2.39 0.79 ปานกลาง

11. ผ บ รหารท กระด บม ค วาม เข า ใจ ตระหนกถงความส าคญ และมสวนรวมในการเลอกแผนงาน/โครงการตางๆ ทจะด าเนนการในปงบประมาณทจดท าค าของบประมาณ

2.80 0.73 มาก 2.67 0.52 มาก 2.70 0.75 มาก 1.80 0.45 ปานกลาง

1.80 0.84 ปานกลาง

2.88 0.70 มาก

12. ผบรหารมสวนรวมอยางจรงจง ทงในเรองการใหค าปรกษาแนะน า ก ากบดแล ตดสนใจในการจดท าค าของบประมาณของแผนงานและโครงการทเลอกไว

2.83 0.81 มาก 2.83 0.41 มาก 2.67 0.71 มาก 1.40 0.55 นอย 1.80 0.84 ปานกลาง

2.92 0.79 มาก

13. สนย./หนวยงานตนสงกด เปนพเลยง (Mentor) ทเชยวชาญและเขมแขงในการผลกดน ใหหนวยงานด าเนนการในทศทางท เหมาะสมตามนโยบายและภารกจ

2.50 0.80 มาก 2.50 1.38 มาก 2.53 0.86 มาก 1.00 0.00 นอย 1.20 0.84 นอย 2.57 0.70 มาก

63

ตารางท 4 – 3 แสดงคาเฉลย คาเบยงเบนมาตรฐาน และระดบการปฏบตงานตามกระบวนงานจดท าค าของบประมาณ ภาพรวมจ าแนกรายรายการและหนวยงาน (ตอ)

ล า ดบ

รายการ รวมทก

หนวยงาน ระดบปฏบต

สป. ระดบปฏบต

ศธภ. ระดบปฏบต

สช. ระดบปฏบต

ก.ค.ศ. ระดบปฏบต

กศน. ระดบปฏบต

S.D. S.D. S.D. S.D. S.D. S.D. 14. มการประชมว เคราะหแผนงาน/

โครงการของส านก/กลมตางๆ ของหนวยงาน เพอรวมกนปรบเปลยน/ป รบ ป ร งแ ผ น ง าน โค ร งก า ร ใ หเหมาะสมและมโอกาสบรรลเปาหมายและวตถประสงคตามนโยบายและยทธศาสตร กอนจดท ารายละเอยดค าของบประมาณ

2.62 0.82 มาก 2.17 1.17 ปานกลาง

2.53 0.78 มาก 2.20 1.10 ปานกลาง

1.80 0.84 ปานกลาง

2.68 0.80 มาก

15. มระบบฐานขอมลทถกตอง เชอถอได และครบถวน เพยงพอ ส าหรบเปนขอมล ในการน ามาอ างอ งในการวเคราะหงบประมาณและแผนงานโครงการ

2.70 0.72 มาก 2.00 1.10 ปานกลาง

2.53 0.78 มาก 1.80 0.84 ปานกลาง

2.40 0.55 ปานกลาง

2.78 0.67 มาก

16. ในการจดท าแผนงาน/โครงการและกจกรรมทจะด าเนนการ ไดระบเหตผลความจ าเปนทชดเจน เพอใหสามารถวเคราะหไดวาจะน าไปสความส าเรจต า ม เป าหมายยทธศาสต ร และวตถประสงคทก าหนด

2.99 0.66 มาก 2.83 0.41 มาก 3.03 0.41 มาก 2.20 0.84 ปานกลาง

2.80 0.84 มาก 3.02 0.69 มาก

64

ตารางท 4 – 3 แสดงคาเฉลย คาเบยงเบนมาตรฐาน และระดบการปฏบตงานตามกระบวนงานจดท าค าของบประมาณ ภาพรวมจ าแนกรายรายการและหนวยงาน (ตอ)

ล า ดบ

รายการ รวมทก

หนวยงาน ระดบปฏบต

สป. ระดบปฏบต

ศธภ. ระดบปฏบต

สช. ระดบปฏบต

ก.ค.ศ. ระดบปฏบต

กศน. ระดบปฏบต

S.D. S.D. S.D. S.D. S.D. S.D. 17. ม ก า ร ว เค ร า ะ ห ก จ ก ร ร ม ก า ร

ด าเนนการทชดเจนทสามารถน ามาพจารณาความถกตองเหมาะสมของค าของบประมาณ และความสามารถในการด าเนนงานใหส าเรจได และคาใชจายตางๆ เปนไปตามอตราทกระทรวงการคลงก าหนด

3.02 0.64 มาก 3.00 0.00 มาก 3.13 0.51 มาก 2.80 0.45 มาก 3.40 0.55 มาก 3.00 0.67 มาก

18. บคลากรดานแผนและงบประมาณ มความสามารถในการวเคราะหและประสานงานไดเปนอยางด

2.82 0.70 มาก 2.83 0.41 มาก 3.13 0.51 มาก 2.80 0.45 มาก 2.80 0.45 มาก 2.77 0.73 มาก

19. มการบรณาการแผนงาน/โครงการทเหมอนกนหรอซ าซอนกน และสอดคลอง กบยทธศาสตรของกระทรวงของหนวยงานตางๆ เพอใหมการด าเนนการรวมกน

2.72 0.80 มาก 2.83 0.41 มาก 3.03 0.81 มาก 2.00 0.71 ปานกลาง

3.20 0.84 มาก 2.68 0.79 มาก

20. หนวยงานทรบผดชอบ จดประชมกลม/ฝายในสงกดทเกยวของเพอชแจงและขอใหจดท าค าของบประมาณ

2.81 0.75 มาก 3.00 0.00 มาก 2.97 0.56 มาก 2.80 0.84 มาก 2.80 0.45 มาก 2.78 0.79 มาก

21.

กศน./ สช/ ก.ค.ศ. รวบรวมขอมลจ ด ท า ค า ข อ ง บ ป ร ะ ม าณ ข อ งหน วย งาน และสอบ ทานความคดเหนของผบรหารทเกยวของ กอนเสนอลงนามเพอจดสงให สนย.สป.

2.71

0.98

มาก 2.50

1.23 มาก 2.57

1.28 มาก 3.00

0.71 มาก 3.40

0.89 มาก 2.71

0.92 มาก

65

ตารางท 4 – 3 แสดงคาเฉลย คาเบยงเบนมาตรฐาน และระดบการปฏบตงานตามกระบวนงานจดท าค าของบประมาณ ภาพรวมจ าแนกรายรายการและหนวยงาน (ตอ)

ล า ดบ

รายการ รวมทก

หนวยงาน ระดบปฏบต

สป. ระดบปฏบต

ศธภ. ระดบปฏบต

สช. ระดบปฏบต

ก.ค.ศ. ระดบปฏบต

กศน. ระดบปฏบต

S.D. S.D. S.D. S.D. S.D. S.D. 22. กศน./ สช/ ก.ค.ศ. เขารวมประชมกบ

สนย.สป.เพอชแจงค าของบประมาณของหนวยงานในสงกด และเพอจดท าค าของบประมาณในภาพรวมของ สป. โดยพจารณาถงล าดบความส าคญและจดเนนตามประเดนยทธศาสตรทคณะกรรมการงบประมาณ (Steering committee) ไดก าหนดไว

2.50 1.08 มาก 2.33 1.21 ปานกลาง

2.23 1.22 ปานกลาง

3.40 0.84 มาก 2.60 0.55 มาก 2.52 1.06 มาก

23. สนย.สป พจารณาความถกตองครบถวน ของแบบค าของบประมาณทหนวยงานในสงกดเสนอกรณมประเดนทตองแกไขปรบปรง สนย.สป. ไดแจงใหหนวยงานทราบเหตผลและรายละเอยดทจะตองปรบปรงแกไข

2.67 1.00 มาก 3.00 0.00 มาก 2.67 1.06 มาก 3.00 0.71 มาก 3.60 0.55 มากทสด

2.62 1.01 มาก

24. หนวยงาน ปรบปรงแบบค าของบประมาณตามความเหนของทประชม ตามขอ 1.23 และน าเสนอผบรหารหนวยงาน เพอพจารณาใหความเหนชอบ และลงนาม กอนสงให สนย.สป. อกครง

2.74 1.00 มาก 3.00 0.00 มาก 2.70 1.02 มาก 3.40 0.89 มาก 3.00 0.71 มาก 2.72 1.01 มาก

66

ตารางท 4 – 3 แสดงคาเฉลย คาเบยงเบนมาตรฐาน และระดบการปฏบตงานตามกระบวนงานจดท าค าของบประมาณ ภาพรวมจ าแนกรายรายการและหนวยงาน (ตอ)

ล า ดบ

รายการ รวมทก

หนวยงาน ระดบปฏบต

สป. ระดบปฏบต

ศธภ. ระดบปฏบต

สช. ระดบปฏบต

ก.ค.ศ. ระดบปฏบต

กศน. ระดบปฏบต

S.D. S.D. S.D. S.D. S.D. S.D. 25. สนย.สป.รวบรวมขอมลและจดท า

ค าของบประมาณพรอมรายละเอยดค าชแจงงบประมาณตางๆ สงให ส านกงบประมาณ ตามก าหนด

2.72 0.76 มาก 3.17 0.41 มาก 2.73 0.69 มาก 3.00 0.71 มาก 2.40 0.89 ปานกลาง

2.70 0.78 มาก

26. สนย.สป. แจงให กศน./สช./ก.ค.ศ. จดท ารายละเอยด เอกสารชแจงงบประมาณตอกรรมาธการงบประมาณ โดยใหเวลาอยางเหมาะสมเพยงพอ

2.57 0.69 มาก 2.67 1.37 มาก 2.57 0.90 มาก 2.40 0.55 ปานกลาง

2.00 0.00 ปานกลาง

2.59 0.82 มาก

27. กรณตองจดท ารายละเอยดเพมเตม หรอตอ งปรบ เปลยนแบบค าของบประมาณหรอเปลยนแปลงแบบรายการ สนย.สป. ไดแจงใหหนวยงานทเกยวของ ทราบและเขาใจอยางชดเจน และมเวลาเพยงพอทจะด าเนนการแกไขไดถกตอง ทนเวลา

2.40 0.72 ปานกลาง

2.83 0.41 มาก 2.53 0.68 มาก 1.80 0.45 ปานกลาง

1.60 0.55 ปานกลาง

2.40 0.72 ปานกลาง

67

ตารางท 4 – 3 แสดงคาเฉลย คาเบยงเบนมาตรฐาน และระดบการปฏบตงานตามกระบวนงานจดท าค าของบประมาณ ภาพรวมจ าแนกรายรายการและหนวยงาน (ตอ)

ล า ดบ

รายการ รวมทก

หนวยงาน ระดบปฏบต

สป. ระดบปฏบต

ศธภ. ระดบปฏบต

สช. ระดบปฏบต

ก.ค.ศ. ระดบปฏบต

กศน. ระดบปฏบต

S.D. S.D. S.D. S.D. S.D. S.D. 28. สนย.สป. แจงเรองการไดรบอนมต

งบประมาณประจ าปจากส านกงบประมาณ พรอมทงจดสงรายละเอยดของรายการงบประมาณทไดรบอนมตใหหนวยงาน ทเกยวของ ไมเกน 3 วนท าการ นบจากวนทไดรบแจงจากส านกงบประมาณ

2.29 0.78 ปานกลาง

2.50 0.84 มาก 2.37 0.81 ปานกลาง

2.60 0.55 มาก 1.40 0.55 นอย 2.29 0.78 ปานกลาง

29. ผตรวจสอบภายในไดเขามาสมสอบทาน หรอใหขอเสนอแนะและแนวทางแกไขปญหาเกยวกบการจดท าแผนงานหรอค าของบประมาณ

2.42 0.84 ปานกลาง

2.00 1.10 ปานกลาง

2.43 1.01 ปานกลาง

1.60 1.14 ปานกลาง

1.20 0.84 นอย 2.49 0.76 ปานกลาง

รวม 2.64 0.82 มาก 2.63 0.79 มาก 2.63 0.83 มาก 2.26 1.02 ปานกลาง

2.21 0.96 ปานกลาง

2.67 0.81 มาก

68

69

จากตารางท 4 – 3 พบวา ผตอบแบบสอบถามสวนใหญมความคดเหนวา ในภาพรวมของส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ มการปฏบตงานตามกระบวนงานจดท าค าของบประมาณ ในระดบมาก คอ มคาเฉลย 2.64 โดยเมอพจารณาประเดนทมการปฏบตงานไดในระดบ 3 ขนไป ม 2 ขนตอน ไดแก ล าดบท 7 มการน านโยบายของรฐบาล/รมว. / กระทรวงตางๆ /แผนยทธศาสตร/แผน 4 ป ในสวนทเกยวของมาเปนจดเนนในการจดท าแผนงาน/โครงการประจ าป เพอประกอบการจดท าค าของบประมาณ และล าดบท 17 มการวเคราะหกจกรรมการด าเนนงานทชดเจนฯ โดยมคาเฉลย 3.04 และ 3.02 ตามล าดบ ส าหรบนอยทสด 3 ล าดบแรก พบวา มการปฏบตงานในระดบปานกลาง คอ 1) สนย.สป. แจงเรองการไดรบอนมตงบประมาณประจ าปจากส านกงบประมาณ พรอมทงจดสงรายละเอยดของรายการงบประมาณทไดรบอนมตใหหนวยงาน ทเกยวของ ไมเกน 3 วนท าการ นบจากวนทไดรบแจงจากส านกงบประมาณ 2) มคมอหรอแนวปฏบตในการจดท าค าของบประมาณทชดเจน และเปนปจจบน 3) มการวเคราะหจดออนและสาเหตทท าใหไมไดรบงบประมาณตามทขอในปทผานๆ มาเพอใชเปนแนวทางในการด าเนนการจดท าค าของบประมาณในปถดไป เมอพจารณาเปนรายหนวยงาน พบวา ส านกงาน กศน. จงหวด มการปฏบตงาน ตามกระบวนงานจดท าค าของบประมาณในระดบมาก คอ มคาเฉลย 2.67 ซง เปนคาเฉลยสงทสด เมอเปรยบเทยบกบหนวยงานอน รองลงมา คอ ส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ และส านกงานศกษาธการภาค มการปฏบตงานในระดบมาก คาเฉลย 2.63 เทากน ส าหรบ ส านกงาน สช. และส านกงาน ก.ค.ศ. มการปฏบตงานในระดบปานกลาง คอ มคาเฉลย 2.26 และ 2.21 ตามล าดบ โดยเฉพาะ ส านกงาน สช. มประเดนทมการปฏบตงานในระดบนอยทสด จ านวน 2 ประเดน คอ 1) มคณะกรรมการงบประมาณ (Steering committee) ระดบ สป. ก าหนดนโยบาย จดเนน ตวชวด และจดล าดบความส าคญของแผนงาน/โครงการทจะด าเนนการ และ 2) มคณะกรรมการจดท า ค าของบประมาณประจ าป ส าหรบ ส านกงาน ก.ค.ศ. มประเดนทมการปฏบตงานในระดบนอย จ านวน 4 ประเดน คอ 1) สนย./หนวยงานตนสงกด เปนพเลยง (Mentor) ทเชยวชาญและเขมแขงในการผลกดน ใหหนวยงานด าเนนการในทศทางทเหมาะสมตามนโยบายและภารกจ 2) ผตรวจสอบภายในไดเขามาสมสอบทาน หรอใหขอเสนอแนะและแนวทางแกไขปญหาเกยวกบการจดท าแผนงานหรอค าของบประมาณ 3) มคณะกรรมการงบประมาณ (Steering committee) ระดบ สป. ก าหนดนโยบาย จดเนน ตวชวด และจดล าดบความส าคญของแผนงาน/โครงการท จะด าเนนการ และ 4) สนย.สป. แจงเรองการไดรบอนมตงบประมาณประจ าปจากส านกงบประมาณ พรอมทงจดสงรายละเอยดของรายการงบประมาณทไดรบอนมตใหหนวยงานทเกยวของ ไมเกน 3 วนท าการ นบจากวนทไดรบแจงจากส านกงบประมาณ 2.2.2 การวเคราะหขอมลการปฏบตงานเกยวกบกระบวนงานจดสรรงบประมาณ ของหนวยงานในสงกดส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ จ าแนกรายละเอยดรายการรายหนวยงาน ปรากฏตามตารางท 4 – 4

85

ตารางท 4 – 4 แสดงคาเฉลย คาเบยงเบนมาตรฐาน และระดบการปฏบตงานตามกระบวนงานจดสรรงบประมาณ ภาพรวมจ าแนกรายรายการและหนวยงาน

ล า ดบ

รายการ รวมทก

หนวยงาน ระดบปฏบต

สป. ระดบปฏบต

ศธภ. ระดบปฏบต

สช. ระดบปฏบต

ก.ค.ศ. ระดบปฏบต

กศน. ระดบปฏบต

S.D. S.D. S.D. S.D. S.D. S.D. กระบวนงานจดสรรงบประมาณ

1. สนย./หนวยงานตนสงกด แจงยอดเงนงบประมาณทไดรบ ใหหนวยงานทราบ รวดเรว ทนการณ

2.44 0.71 ปานกลาง

2.50 0.84 มาก 2.33 0.61 ปานกลาง

2.80 0.45 มาก 1.80 0.45 ปานกลาง

2.46 0.73 ปานกลาง

2. สป./ กศน./ สช./ ก.ค.ศ. จดประชมผ บ รห ารหน วย งาน ในส งก ด และคณะท างานงบประมาณ เพอพจารณาจ ด ส รรงบ ป ระม าณ ล งแผน งาน /โครงการ ตามความจ าเปน เหมาะสม และตามล าดบความส าคญ เรงดวน ของแผนงาน/โครงการทตองด าเนนการ

2.66 0.62 มาก 2.17 1.17 ปานกลาง

2.47 0.82 ปานกลาง

3.40 0.55 มาก 2.80 0.84 มาก 2.68 0.77 มาก

3. ผบรหารหรอคณะท างานงบประมาณ มการพจารณาปรบลดโครงการ หรอยกเลกโครงการหรอกจกรรมท ไมมความจ า เป น เพ อ ใหสอดคลองกบงบประมาณทไดรบ

2.62 0.72 มาก 2.17 1.17 ปานกลาง

2.53 0.73 มาก 3.40 0.55 มาก 3.00 0.71 มาก 2.62 0.69 มาก

70

ตารางท 4 – 4 แสดงคาเฉลย คาเบยงเบนมาตรฐาน และระดบการปฏบตงานตามกระบวนงานจดสรรงบประมาณ ภาพรวมจ าแนกรายรายการและหนวยงาน (ตอ)

ล า ดบ

รายการ รวมทก

หนวยงาน ระดบปฏบต

สป. ระดบปฏบต

ศธภ. ระดบปฏบต

สช. ระดบปฏบต

ก.ค.ศ. ระดบปฏบต

กศน. ระดบปฏบต

S.D. S.D. S.D. S.D. S.D. S.D. 4. สป./ กศน./ สช ./ ก.ค.ศ . รวมกน

พจารณาบรณาการแผนงานโครงการทมความใกลเคยง หรอสามารถเชอมโยงกนได เ พอใหการใชงบประมาณ มประสทธภาพ และประสทธผลยงขน

2.54 0.85 มาก 2.33 1.21 ปานกลาง

2.27 0.98 ปานกลาง

1.40 1.52 นอย 2.00 1.23 ปานกลาง

2.64 0.75 มาก

5. สนย. สป. แจง กศน./สช./ก.ค.ศ. เขารวมประชม เพอชแจงและขอใหจดท าแ ผ น ก า ร ใช จ า ย เง น งบ ป ระม าณ เตรยมการจดสงใหส านกงบประมาณ เพ อ โอน เงน ใหหน วยงาน ในระบบ GFMIS ส าหรบใชจายตอไป

2.53 0.91 มาก 2.17 1.17 ปานกลาง

2.50 0.97 มาก 2.20 0.84 ปานกลาง

1.80 1.10 ปานกลาง

2.58 0.88 มาก

6. หนวยงานจดท าแผนการใชจายเงนงบประมาณ โดยพจารณาถงมาตรการเรงรดการใชจายเงนงบประมาณ ตามมตคณะรฐมนตร แลวจดสงให สนย.สป. /หนวยงานตนสงกด ตามก าหนดเวลา

2.81 0.72 มาก 2.17 1.17 ปานกลาง

2.83 0.65 มาก 3.60 0.55 มากทสด

2.60 0.89 มาก 2.82 0.70 มาก

7. สนย.สป. รวบรวมขอมลการใชจายเงน งบประมาณ และจดท าแผนการใชจายเงนในภาพรวมของ สป. จดสงใหส านกงบประมาณ ไดทนตามก าหนด เวลา

2.63 0.82 มาก 2.50 1.38 มาก 2.67 0.96 มาก 3.60 0.55 มากทสด

2.40 0.55 ปานกลาง

2.61 0.77 มาก

71

ตารางท 4 – 4 แสดงคาเฉลย คาเบยงเบนมาตรฐาน และระดบการปฏบตงานตามกระบวนงานจดสรรงบประมาณ ภาพรวมจ าแนกรายรายการและหนวยงาน (ตอ)

ล า ดบ

รายการ รวมทก

หนวยงาน ระดบปฏบต

สป. ระดบปฏบต

ศธภ. ระดบปฏบต

สช. ระดบปฏบต

ก.ค.ศ. ระดบปฏบต

กศน. ระดบปฏบต

S.D. S.D. S.D. S.D. S.D. S.D. 8. สป./ กศน./ สช./ ก.ค.ศ. สอบทาน

ความ เหม าะสม ของก าหนด เวล า ในการด าเนนงานของกจกรรมตางๆ ของแผนการใชจายงบประมาณ และใหขอคดเหน เพอปรบเปลยนก าหนดเวลาหรอกจกรรมแกหนวยงานผรบผดชอบ

2.58 0.75 มาก 2.33 1.21 ปานกลาง

2.43 0.94 ปานกลาง

3.20 1.30 มาก 2.40 0.55 ปานกลาง

2.60 0.68 มาก

9. สป./ กศน./ สช./ ก.ค.ศ. รวบรวมขอมล ตาม ขอ 2.7 มาจดท าเปนแผนปฏบตราชการประจ าปของหนวยงาน เสนอปลดกระทรวงอนมตไดถกตองครบถวน ภายใน 2 สปดาหแรกของปงบประมาณ

2.48 0.81 ปานกลาง

2.00 1.10 ปานกลาง

2.43 0.90 ปานกลาง

2.00 0.71 ปานกลาง

2.80 1.10 มาก 2.51 0.78 มาก

10. สป./ กศน./ สช./ ก.ค.ศ. แจงหนวยงานในสงกด ทราบเรองการไดรบอนมตแผนปฏบตราชการประจ าป จากปลดกระทรวง เพอใหหนวยงานตางๆ เรมด าเนนงานตามแผนงานของตนไดตงแตเดอนแรกของปงบประมาณใหม

2.51 0.81 มาก 2.67 1.37 มาก 2.43 0.90 ปานกลาง

2.80 0.84 มาก 2.80 0.94 มาก 2.51 0.77 มาก

รวม 2.58 0.80 มาก 2.30 1.10 ปาน

กลาง 2.49 0.85 ปาน

กลาง 2.84 1.05 มาก 2.44 0.88 ปาน

กลาง 2.60 0.76 มาก

72

73

จากตารางท 4 – 4 พบวา ผตอบแบบสอบถามสวนใหญมความคดเหนวา ในภาพรวมของส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ มการปฏบตงานตามกระบวนงานจดสรรงบประมาณในระดบมาก คอ มคาเฉลย 2.58 โดยเมอพจารณาประเดนทมการปฏบตงานไดในระดบ 3 ขนไป ไมพบวา มขนตอนใดทสามารถปฏบตได โดยขนตอนทปฏบตไดนอยทสด พบวา มการปฏบตงานในระดบปานกลาง จ านวน 2 ประเดน คอ 1) สนย./หนวยงานตนสงกด แจงยอดเงนงบประมาณทไดรบ ใหหนวยงานทราบ รวดเรว ทนการณ และ 2) สป./ กศน./ สช./ ก.ค.ศ. รวบรวมขอมลตามแผนการใชจายเงนงบประมาณ มาจดท าเปนแผนปฏบตราชการประจ าปงบประมาณของหนวยงานเสนอปลดกระทรวงอนมตไดถกตองครบถวน ภายใน 2 สปดาหแรกของปงบประมาณ เมอพจารณาเปนรายหนวยงาน พบวา ส านกงาน สช. มการปฏบตงานตามกระบวนงานจดสรรงบประมาณในระดบมาก คอ มคาเฉลย 2.84 ซงเปนคาเฉลยสงทสด เมอเปรยบเทยบกบหนวยงานอน รองลงมา คอ ส านกงาน กศน. มการปฏบตงานในระดบมาก คาเฉลย 2.60 ส าหรบ ศธภ. , ส านกงาน ก.ค.ศ. และ สป. มการปฏบตงานในระดบปานกลาง คอ มคาเฉลย 2.49, 2.44 และ 2.30 ตามล าดบ โดยเฉพาะ สป. มประเดนทมการปฏบตงานในระดบปานกลาง จ านวน 7 ประเดน และหากพจารณาเฉพาะประเดนทมการปฏบตงานนอยทสด 3 ล าดบแรก พบวา 1) สป./ กศน./ สช./ ก.ค.ศ. รวบรวมขอมลตามแผนการใชจายเงนงบประมาณ มาจดท าเปนแผนปฏบตราชการประจ าปงบประมาณของหนวยงานเสนอปลดกระทรวงอนมตไดถกตองครบถวน ภายใน 2 สปดาหแรกของปงบประมาณ 2) ส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการจดประชมผบรหารหนวยงานในสงกด และคณะท างานงบประมาณ เพอพจารณาจดสรรงบประมาณลงแผนงาน/โครงการ ตามความจ าเปนเหมาะสม และตามล าดบความส าคญเรงดวนของแผนงาน/โครงการทตองด าเนนการ ผบรหารหรอคณะท างานงบประมาณ มการพจารณาปรบลดโครงการ หรอยกเลกโครงการ หรอกจกรรมทไมมความจ าเปนเพอ ใหสอดคลองกบงบประมาณทไดรบ สนย. แจง กศน. /สช. / ก.ค.ศ. เขารวมประชมและขอใหจดท าแผนการใชจายงบประมาณ เตรยมการจดสงใหส านกงบประมาณ เพอโอนเงน ใหหนวยงานใน ระบบ GFMIS ส าหรบใชจายตอไป และหนวยงานจดท าแผนการใชจายเงนงบประมาณ โดยพจารณามาตรการเรงรดการใชจายเงนงบประมาณ ตามมต คณะรฐมนตร แลวจดสงให สนย. ตามก าหนดเวลา และ 3) สป./ กศน./ สช./ ก.ค.ศ. รวมกนพจารณาบรณาการแผนงานโครงการทมความใกลเคยง หรอสามารถเชอมโยงกนได เพอใหการใชงบประมาณมประสทธภาพ และประสทธผลยงขน และสอบทานความเหมาะสมของการก าหนดเวลาในการด าเนนงานของกจกรรมตางๆ ของ ผลการใชจายงบประมาณ และใหขอคดเหน เพอปรบเปลยนก าหนดเวลาหรอกจกรรมแกหนวยงาน ทรบผดชอบ ส าหรบ ส านกงาน ก.ค.ศ. มประเดนทมการปฏบตงานในระดบปานกลาง จ านวน 5 ประเดน และหากพจารณาเฉพาะประเดนทมการปฏบตงานนอยทสด 3 ล าดบแรก พบวา 1) สนย./หนวยงานตนสงกด แจงยอดเงนงบประมาณทไดรบ ใหหนวยงานทราบ รวดเรว ทนการณ 2) สนย. สป. แจง กศน./สช./ก.ค.ศ. เขารวมประชม เพอชแจงและขอใหจดท าแผนการใชจายเงนงบประมาณ เตรยมการจดสงใหส านกงบประมาณ เพอโอนเงนใหหนวยงานในระบบ GFMIS ส าหรบใชจายตอไป และ 3) สป./ กศน./ สช./ ก.ค.ศ. รวมกนพจารณาบรณาการแผนงานโครงการทมความใกลเคยงหรอสามารถเชอมโยงกนได เพอใหการใชงบประมาณ มประสทธภาพและประสทธผลยงขน

74

สวน ศธภ. มประเดนทมการปฏบตงานในระดบปานกลาง จ านวน 6 ประเดน และหากพจารณาเฉพาะประเดนทมการปฏบตงานนอยทสด 3 ล าดบแรก พบวา 1) สป./ กศน./ สช./ ก.ค.ศ. รวมกนพจารณาบรณาการแผนงานโครงการทมความใกลเคยงหรอสามารถเชอมโยงกนได เพอให การใชงบประมาณ มประสทธภาพและประสทธผลยงขน 2) สนย./หนวยงานตนสงกด แจงยอด เงนงบประมาณทไดรบ ใหหนวยงานทราบ รวดเรว ทนการณ 3) ส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ สอบทานความเหมาะสมของการก าหนดเวลาในการด าเนนงานของกจกรรมตางๆ ของผลการใชจายงบประมาณ และใหขอคดเหนเพอปรบเปลยนก าหนดเวลาหรอกจกรรมแกหนวยงานทรบผดชอบ รวมทงรวบรวมขอมลตามแผนการใชจายเงนงบประมาณมาจดท าเปนแผนปฏบตราชการประจ าปงบประมาณของหนวยงาน เสนอปลดกระทรวงอนมตไดถกตอง ครบถวน ภายใน 2 สปดาหแรกของปงบประมาณ และแจงหนวยงานในสงกดทราบเรองการไดรบอนมตแผนปฏบตราชการประจ าป จากปลดกระทรวง เพอใหหนวยงานตางๆ เรมด าเนนงานตามแผนงานของตนไดตงแตเดอนแรก ของปงบประมาณใหม 2.2.3 การวเคราะหขอมลการปฏบตงานเกยวกบกระบวนงานใชจายงบประมาณ และการโอนเปลยนแปลงงบประมาณ ของหนวยงานในสงกดส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ จ าแนกรายละเอยดรายการรายหนวยงาน ปรากฏตามตารางท 4 – 5

91

ตารางท 4 – 5 แสดงคาเฉลย คาเบยงเบนมาตรฐาน และระดบการปฏบตงานตามกระบวนงานใชจายเงนงบประมาณ และการโอนเปลยนแปลงงบประมาณ ภาพรวมจ าแนกรายรายการและหนวยงาน

ล า ดบ

รายการ รวมทก

หนวยงาน ระดบปฏบต

สป. ระดบปฏบต

ศธภ. ระดบปฏบต

สช. ระดบปฏบต

ก.ค.ศ. ระดบปฏบต

กศน. ระดบปฏบต

S.D. S.D. S.D. S.D. S.D. S.D. กระบวนงานใชจายงบประมาณและการโอนเปลยนแปลงงบประมาณ

1. มการจดท า โค รงการ/กจกรรมทจ ะ ด าเนนการ เพอน าเสนอขออนมตโครงการและขออนมตใชจายเงนทกครง กอนทจะด าเนนงาน

3.04 0.77 มาก 3.33 0.52 มาก 2.80 1.03 มาก 4.00 0.00 มากทสด

3.00 0.71 มาก 3.04 0.72 มาก

2. ห น ว ย ง า น ด า เน น ก า ร ใ ช จ า ยงบประมาณโครงการ/กจกรรม ตามก าหนดเวลาในแผนการปฏบตงาน

2.85 0.74 มาก 2.83 0.41 มาก 2.53 1.04 มาก 2.60 0.55 มาก 2.80 0.45 มาก 2.91 0.68 มาก

3. มการด าเนนกจกรรมตามแผนงาน/โครงการทไดรบอนมตในแผนปฏบตราชการประจ าป ยกเวน กรณจ าเปนแล ะ ได ร บ อ น ม ต ใ ห ป รบ เป ล ย นแผนงาน/โครงการแลวเทานน

2.90 0.79 มาก 2.83 0.75 มาก 2.70 0.99 มาก 3.00 0.00 มาก 3.00 0.71 มาก 2.93 0.76 มาก

4. กลมแผนฯ เปนผควบคมการจดสรรงบประมาณ กอนการขออนมตใชจายเงนและรบทราบการคนเงนเหลอจายในการด าเนนงานโครงการหรอกจกรรมเพอปรบลด/เพม ยอดการใชจายเงนงบประมาณใหถกตองตรงตามขอเทจจรง

2.95 0.80 มาก 2.50 0.84 มาก 2.20 1. 06 ปานกลาง

3.20 0.45 มาก 3.00 0.00 มาก 3.08 0.69 มาก

75

ตารางท 4 – 5 แสดงคาเฉลย คาเบยงเบนมาตรฐาน และระดบการปฏบตงานตามกระบวนงานใชจายเงนงบประมาณ และการโอนเปลยนแปลงงบประมาณ ภาพรวมจ าแนกรายรายการและหนวยงาน (ตอ)

ล า ดบ

รายการ รวมทก

หนวยงาน ระดบปฏบต

สป. ระดบปฏบต

ศธภ. ระดบปฏบต

สช. ระดบปฏบต

ก.ค.ศ. ระดบปฏบต

กศน. ระดบปฏบต

S.D. S.D. S.D. S.D. S.D. S.D. 5. กลมแผนฯ ใชเวลาในการจดสรรงบประมาณ

ตามขอ 3.4 กอนการเสนอขออนมตใชจายเงน ไมเกน 2 วนท าการ

2.51 0.81 มาก 2.33 0.82 ปานกลาง

2.13 1.11 ปานกลาง

2.40 0.55 ปานกลาง

2.60 1.34 มาก 2.58 0.73 มาก

6. ในการใชจายงบประมาณ (กอหนผกพน /เบกจายงบประมาณ) หนวยงานทเปนเจาของงบประมาณ และหนวยงานคลง ไดมการควบคมการใชจายมใหมการใชจายเกนวงเงนงบประมาณทไดรบอนมตอยางถกตองเปนปจจบน

2.95 0.73 มาก 2.83 0.41 มาก 2.47 1.14 ปานกลาง

3.60 0.55 มากทสด

3.00 0.71 มาก 3.05 0.62 มาก

7. มการใชจายงบประมาณภายในวงเงนงบประมาณทไดรบ ยกเวนกรณจ าเปนและไดรบอนมตใหโอนเงนงบประมาณจากโครงการอนมาสมทบเพมเตมแลวเทานน

2.91 0.77 มาก 2.83 0.41 มาก 2.77 1.01 มาก 3.40 0.55 มาก 3.00 0.71 มาก 2.92 0.74 มาก

8. หนวยงานไดรบทราบมาตรการเรงรดการใชจายเงนงบประมาณตามมตคณะรฐมนตร รวดเรว ทนการณ

3.04 0.74 มาก 2.83 0.41 มาก 2.73 0.94 มาก 3.80 0.45 มากทสด

2.60 0.55 มาก 3.09 0.69 มาก

9. หนวยงานท เปนเจาของงบประมาณ และหนวยงานคลงมการสอบยนขอมลการใชจ ายงบประมาณ ใหถกต องตรงกน เปนระยะๆ

2.90 0.77 มาก 3.17 0.41 มาก 2.47 1.07 ปานกลาง

3.80 0.45 มากทสด

3.00 0.71 มาก 2.93 0.69 มาก

76

ตารางท 4 – 5 แสดงคาเฉลย คาเบยงเบนมาตรฐาน และระดบการปฏบตงานตามกระบวนงานใชจายเงนงบประมาณ และการโอนเปลยนแปลงงบประมาณ ภาพรวมจ าแนกรายรายการและหนวยงาน (ตอ)

ล า ดบ

รายการ รวมทก

หนวยงาน ระดบปฏบต

สป. ระดบปฏบต

ศธภ. ระดบปฏบต

สช. ระดบปฏบต

ก.ค.ศ. ระดบปฏบต

กศน. ระดบปฏบต

S.D. S.D. S.D. S.D. S.D. S.D. 10.

กรณขอใชเงนเหลอจายจากงบประมาณประจ าป ไดมการขออนมตผมอ านาจตามระเบยบ ภายในเวลาทก าหนด

2.90 0.74 มาก 3.00 0.63 มาก 2.93 0.69 มาก 3.80 0.45 มากทสด

2.40 0.55 ปานกลาง

2. 88

0.74 มาก

11.

กรณมการใชจายเงนงบประมาณขามแผนงานไดมการขออนมตจากผมอ านาจตามระเบยบ ทกครง

2.90 1.02 มาก 3.33 0.52 มาก 2.77 1.10 มาก 4.00 0.00 มากทสด

2.80 0.45 มาก 2.88 1.03 มาก

12.

การปรบเปลยนวงเงนงบประมาณของแผนงาน/โครงการทกครงไดรบการอนมตจากผมอ านาจกอน

3.06 0.89 มาก 3.17 0.75 มาก 2.93 0.83 มาก 4.00 0.00 มากทสด

3.60 0.55 มากทสด

3.04 0.90 มาก

13.

การโอนเงนประจ างวดใหหนวยงานในสงกดเพอเปนคาใชจายเพมเตมในชวงปลายปงบประมาณไดจดสงใหหนวยงานในเวลาทเหมาะสม เพยงพอ ใหหนวยงานด าเนนการไดทนเวลา และมประสทธภาพ ประสทธผล

2.78 0.81 มาก 3.00 0.63 มาก 2.53 1.07 มาก 3.80 0.45 มากทสด

2.80 0.84 มาก 2.79 0.76 มาก

14.

การเสนอขออนมตยกเลกโครงการ ไดกระท าเฉพาะกรณทมความจ าเปน อยางยง ตามนโยบายของผบรหารระดบสง เทานน

2.75 1.01 มาก 2.50 0.84 มาก 2.53 1.07 มาก 4.00 0.00 มากทสด

2.20 1.30 ปานกลาง

2.77 0.99 มาก

รวม 2.89 0.83 มาก 2.89 0.64 มาก 2.59 1.03 มาก 3.53 0.63 มากทสด

2.84 0.75 มาก 2.92 0.79 มาก

77

78

จากตารางท 4 – 5 พบวา ผตอบแบบสอบถามสวนใหญมความคดเหนวา ในภาพรวม ของส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ มการปฏบตงานตามกระบวนงานใชจายเงนงบประมาณ และการโอนเปลยนแปลงงบประมาณในระดบมาก คอ มคาเฉลย 2.89 โดยทกประเดนมการปฏบตงานในระดบมาก และเมอพจารณาประเดนทมการปฏบตงานไดในระดบ 3 ขนไป พบวา ม 2 ขนตอน ไดแก ล าดบท 1 มการจดท าโครงการ/กจกรรมทจะด าเนนการ เพอน าเสนอขออนมต โครงการ และขออนมตใชจายเงน ทกครงกอนจะด าเนนงาน และล าดบท 8 หนวยงานทราบมาตรการเรงรดการใชจายงบประมาณ ตามมตคณะรฐมนตร รวดเรว ทนการณ โดยมคาเฉลย 3.04 เทากน เมอพจารณาเปนรายหนวยงาน พบวา ส านกงาน สช. มการปฏบตงานในระดบมากทสด คอ มคาเฉลย 3.53 ซงเปนคาเฉลยสงทสดเมอเปรยบเทยบกบหนวยงานอน รองลงมา คอ ส านกงาน กศน. , สป. , ส านกงาน ก.ค.ศ. และ ศธภ. มการปฏบตงานในระดบมาก คาเฉลย 2.92, 2.89, 2.84 และ 2.59 ตามล าดบ แตอยางไรกตามยงมบางประเดนทมการปฏบต งานในระดบปานกลาง โดย ศธภ. มประเดนทมการปฏบตงานในระดบปานกลาง จ านวน 4 ประเดน คอ 1) กลมแผนฯ ใชเวลาในการจดสรรงบประมาณกอนการเสนอขออนมตใชจายเงนไมเกน 2 วนท าการ 2) กลมแผนฯ เปนผควบคมการจดสรรงบประมาณ กอนการขออนมตใชจายเงนและรบทราบการคนเงนเหลอจายในการด าเนนงานโครงการหรอกจกรรมเพอปรบลด/เพม ยอดการใชจายเงนงบประมาณใหถกตองตรงตามขอเทจจรง 3) ในการใชจายงบประมาณ (กอหนผกพน/เบกจายงบประมาณ) หนวยงานทเปนเจาของงบประมาณ และหนวยงานคลง ไดมการควบคมการใชจายมใหมการใชจายเกนวงเงนงบประมาณทไดรบอนมตอยางถกตองเปนปจจบน และ 4) หนวยงานคลงมการสอบยนขอมลการใชจายงบประมาณใหถกตองตรงกนเปนระยะๆ ส าหรบ ส านกงาน ก.ค.ศ. มประเดนทมการปฏบตงานในระดบปานกลาง จ านวน 2 ประเดน คอ 1) การเสนอขออนมตยกเลกโครงการ ไดกระท าเฉพาะกรณทมความจ าเปนอยางยงตามนโยบายของผบรหารระดบสงเทานน และ 2) กรณขอใชเงนเหลอจายจากงบประมาณประจ าป ไดมการขออนมตผมอ านาจตามระเบยบ ภายในเวลาทก าหนด สวน สป. และ ส านกงาน สช. มประเดนทมการปฏบตงานในระดบปานกลาง จ านวน 1 ประเดน คอ กลมแผนฯ ใชเวลาในการจดสรรงบประมาณกอนการเสนอขออนมตการใชจายเงนไมเกน 2 วนท าการ 2.2.4 การวเคราะหขอมลการปฏบตงานเกยวกบกระบวนงานตดตามการใชจายงบประมาณตามแผนงาน/โครงการ ของหนวยงานในสงกดส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ จ าแนกรายละเอยดรายการรายหนวยงาน ปรากฏตามตารางท 4 – 6

ตารางท 4 – 6 แสดงคาเฉลย คาเบยงเบนมาตรฐาน และระดบการปฏบตงานตามกระบวนงานตดตามการใชจายงบประมาณ ตามแผนงาน/โครงการ จ าแนกเปนรายรายการและหนวยงาน

ล า ดบ

รายการ

รวมทกหนวยงาน ระดบ

ปฏบต สป. ระดบ

ปฏบต ศธภ. ระดบ

ปฏบต สช. ระดบ

ปฏบต ก.ค.ศ. ระดบ

ปฏบต กศน. ระดบ

ปฏบต S.D. S.D. S.D. S.D. S.D. S.D.

กระบวนงานตดตามการใชจายงบประมาณตามแผนงาน/โครงการ

1. มคณะกรรมการในการก ากบตดตามการใชจายงบประมาณ เพอชวยเหลอแนะน าและชวยแกไขปญหาในการใชจายงบประมาณของหนวยงาน โดยไดมการประชม/ตดตามการใชจายเงนอยางตอเนองจรงจง

2.75 0.80 มาก 3.00 0.89 มาก 2.47 0.97 ปานกลาง

3.80 0.45 มากทสด

3.00 0.71 มาก 2.75 0.75 มาก

2. มระบบการรายงานการใชจายงบประมาณทครบถวน ขอมลถกตองและเปนปจจบน ทงเชงปรมาณและเชงคณภาพ

2.96 0.65 มาก 2.83 0.41 มาก 2.83 0.65 มาก 3.60 0.89 มากทสด

3.20 0.45 มาก 2.96 0.65 มาก

3. มการรายงานผลการตดตามการใชจายงบประมาณ เดอนละ 1 ครง หรออยางนอยไตรมาสละ 1 ครง

3.02 0.69 มาก 3.00 0.00 มาก 2.83 0.70 มาก 3.80 0.45 มากทสด

2.60 0.89 มาก 3.04 0.69 มาก

4. มการน ารายงานผลการใชจายงบประมาณไปใชเปนขอมลในการตดสนใจ และเปนเค ร อ งม อ ในการส งก ารของผ บ รห าร อยางจรงจง

2.98 0.65 มาก 2.67 0.52 มาก 2.63 0.62 มาก 3.60 0.55 มากทสด

2.60 0.89 มาก 3.04 0.64 มาก

79

ตารางท 4 – 6 แสดงคาเฉลย คาเบยงเบนมาตรฐาน และระดบการปฏบตงานตามกระบวนงานตดตามการใชจายงบประมาณ ตามแผนงาน/โครงการ จ าแนกเปนรายรายการและหนวยงาน (ตอ)

ล า ดบ

รายการ

รวมทกหนวยงาน ระดบ

ปฏบต สป. ระดบ

ปฏบต ศธภ. ระดบ

ปฏบต สช. ระดบ

ปฏบต ก.ค.ศ. ระดบ

ปฏบต กศน. ระดบ

ปฏบต S.D. S.D. S.D. S.D. S.D. S.D.

5. คณะกรรมการหรอหนวยงานทท าหนาทในการก ากบตดตามมการรายงานผลการตดตามเสนอผบรหาร โดยมขอมลทจ าเปนตอการตดสนใจทครบถวนถกตอง

2.88 0.71 มาก 3.00 0.00 มาก 2.57 0.73 มาก 3.60 0.55 มากทสด

2.60 0.89 มาก 2.92 0.70 มาก

6. มการวเคราะหหาสาเหตของการใชจายทลาชา ผดปกตและหาแนวทางชวยแกไข หรอท าใหงานนนส าเรจลลวงไดเรวขน

2.77 0.68 มาก 2.50 0.55 มาก 2.57 0.63 มาก 3.40 0.89 มาก 2.40 0.55 ปานกลาง

2. 80 0.68 มาก

7. มการวเคราะหสาเหตของการใชจายเงนไมไดตามเปาหมาย ตามแผนงาน หรอมตคณะรฐมนตร เพอหาแนวทางแกไขปรบปรง หรอปองกนปญหาทอาจเกดขนในโอกาสตอไป

2.74 0.72 มาก 2.67 0.82 มาก 2.50 0.78 มาก 3.40 0.89 มาก 2.20 0.84 ปานกลาง

2.77 0.69 มาก

8. ผบรหารหนวยงานใหความส าคญอยางจรงจง ในการก ากบ ใหการด าเนน งานเปนไปตามแผนการใชจายงบประมาณ

2.99 0.74 มาก 2.67 0.52 มาก 2.60 0.81 มาก 3.00 0.71 มาก 2.20 0.84 ปานกลาง

3.08 0.70 มาก

9. ผบรหารระดบสงมมาตรการก ากบดแล และตกเตอน หรอลงโทษ กรณทการด าเนนงาน ไม เปนไปตามเป าหมาย หรอลาชาเปนประจ า

2.78 0.80 มาก 2.33 0.82 ปานกลาง

2.40 0.77 ปานกลาง

2.20 0.45 ปานกลาง

2.40 0.89 ปานกลาง

2.88 0.78 มาก

80

ตารางท 4 – 6 แสดงคาเฉลย คาเบยงเบนมาตรฐาน และระดบการปฏบตงานตามกระบวนงานตดตามการใชจายงบประมาณ ตามแผนงาน/โครงการ จ าแนกเปนรายรายการและหนวยงาน (ตอ)

ล า ดบ

รายการ

รวมทกหนวยงาน ระดบ

ปฏบต สป. ระดบ

ปฏบต ศธภ. ระดบ

ปฏบต สช. ระดบ

ปฏบต ก.ค.ศ. ระดบ

ปฏบต กศน. ระดบ

ปฏบต S.D. S.D. S.D. S.D. S.D. S.D.

10. กรณมเงนงบลงทนทไมสามารถใชจายไดภายในปงบประมาณ สป./กศน./สช./ก.ค.ศ. มการเรงรดใหหนวยงานในสงกดด าเนนการ โดยมมาตรการ/การชวยเหลอจากหนวยงานสวนกลาง เพอใหการด าเนนงานของหนวยงานรวดเรวขน

2.79 0.87 มาก 2.83 0.75 มาก 2.43 0.97 ปานกลาง

2.80 0.45 มาก 2.80 0.84 มาก 2.84 0.86 มาก

11. กรณมเงนกนไวจายขามปงบประมาณหลายป สป./ กศน./สช./ก.ค.ศ. มการเรงรดใหหนวยงานในสงกดด าเนนการ โดยมมาตรการ /การช วย เหล อจากห น ว ย ง าน ส ว น ก ล า ง เ พ อ ให ก า รแ ก ป ญ ห า ก า ร ด า เ น น ง า น ข อ งหนวยงานส าเรจลล วงไดรวดเรวข น กรณเปนความผดพลาดบกพรองทเกดจากความไมรบผดชอบของผทเกยวของ มการตกเตอน หรอมาตรการลงโทษตามควรแกกรณ

2.62 0.87 มาก 2.67 0.52 มาก 2.10 0.89 ปานกลาง

2.80 0.45 มาก 2.80 0.84 มาก 2. 69 0.87 มาก

81

ตารางท 4 – 6 แสดงคาเฉล ย คาเบ ยงเบนมาตรฐาน และระดบการปฏ บ ต งานตามกระบวน งานตดตามการใชจายงบประมาณ ตามแผนงาน/โครงการ จ าแนกเปนรายรายการและหนวยงาน (ตอ)

ล า ดบ

รายการ

รวมทกหนวยงาน ระดบ

ปฏบต สป. ระดบ

ปฏบต ศธภ. ระดบ

ปฏบต สช. ระดบ

ปฏบต ก.ค.ศ. ระดบ

ปฏบต กศน. ระดบ

ปฏบต S.D. S.D. S.D. S.D. S.D. S.D.

12. น าผลการด า เน น งานการใช จ ายงบประมาณทดเดนเปนพเศษ หรอไมประสบความส าเรจ ตอเนองไปเปนสวนหนงของการประเมนผลการปฏบตงานและการเลอนขนเงนเดอนประจ าป

2.42 0.91 ปานกลาง

2.17 0.41 ปานกลาง

2.00 0.83 ปานกลาง

0.40 0.89 นอยทสด

2.20 0.84 ปานกลาง

2.55 0.85 มาก

13. ผบรหารสงเสรมใหบคลากรในหนวยงาน มความร ความเขาใจในการบรหารงบประมาณอยางเหมาะสมและเพยงพอตอการปฏบตงานในความรบผดชอบ

2.81 0.76 มาก 2.33 0.82 ปานกลาง

2.27 0.79 ปานกลาง

2.00 0.71 ปานกลาง

2.40 0.55 ปานกลาง

2.94 0.70 มาก

14. ผบรหารสรางขวญและก าลงใจในการบรหาร งบประมาณใหแกบคลากรทเกยวของทกคน เพอชวยผลกดนใหการปฏบตงานบรรลวตถประสงคและเปาหมายขององคกร

2.74 0.80 มาก 2.33 0.82 ปานกลาง

2.23 0.82 ปานกลาง

1.20 0.84 นอย 2.40 0.55 ปานกลาง

2.89 0. 72 มาก

15. ผตรวจสอบภายในได เขามาสมสอบทาน หรอใหขอเสนอแนะและแนวทางแกไขปญหาเกยวกบการใชจายเงนตามแผนการใช จ าย เง น ตามมตคณะรฐมนตร และการตดตามผลการใชจายเงนงบประมาณของหนวยงาน

2.68 0.86 มาก 2.17 1.17 ปานกลาง

2.50 0.97 มาก 2.00 0.00 ปานกลาง

2.00 1.00 ปานกลาง

2.76 0.81 มาก

รวม 2.79 0.79 มาก 2.61 0.68 มาก 2.65 0.99 มาก 2.77 1.15 มาก 2.52 0.77 มาก 2.86 0.75 มาก

82

83

จากตารางท 4 – 6 พบวา ผตอบแบบสอบถามสวนใหญ มความคดเหนวา ในภาพรวมของส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ มการปฏบตงานตามกระบวนงานตดตามการใชจายงบประมาณตามแผนงาน/โครงการ ในระดบมาก คอ มคาเฉลย 2.79 โดยเมอพจารณาประเดนทมการปฏบตงานไดในระดบ 3 ขนไป ม 1 รายการ ไดแก ล าดบท 3 มการรายงานผลการตดตามการใชจายงบประมาณ เดอนละครง หรออยางนอย ไตรมาสละครง โดยมคาเฉลย 3.02 ส าหรบรายการทมการปฏบตงานนอยทสด ปฏบตไดในระดบปานกลาง 1 รายการ คอ การน าผลการด าเนนงานการใชจายงบประมาณทดเดนเปนพเศษ หรอไมประสบความส าเรจตอเนอง ไปเปนสวนหนงของการประเมนผลการปฏบตงานและการเลอนขนเงนเดอนประจ าป โดยมคาเฉลย 2.42 และคาเบยงเบนมาตรฐาน 0.91 เมอพจารณาเปนรายหนวยงาน พบวา ส านกงาน กศน. จงหวด มการปฏบตงาน ตามกระบวนงานตดตามการใชจายงบประมาณ ตามแผนงาน/โครงการ ในระดบมาก คอ มคาเฉลย 2.86 ซงเปนคาเฉลยสงทสด เมอเปรยบเทยบกบหนวยงานอน รองลงมา คอ ส านกงาน สช. , ศธภ. ,สป. และ ส านกงาน ก.ค.ศ. มการปฏบตงานในระดบมาก คอ มคาเฉลย 2.77, 2.65, 2.61 และ 2.52 ตามล าดบ แตอยางไรกตามยงมบางประเดนทมการปฏบตงานในระดบนอยทสด นอย และปานกลาง โดยเฉพาะ ส านกงาน สช. มประเดนทมการปฏบตงานในระดบนอยทสด จ านวน 1 ประเดน คอ การน าผลการด าเนนงานการใชจายงบประมาณทดเดนเปนพเศษ หรอไมประสบความส าเรจ ตอเนองไปเปนสวนหนงของการประเมนผลการปฏบตงานและการเลอนขนเงนเดอนประจ าป และประเดนทมการปฏบตงานในระดบนอย จ านวน 1 ประเดน คอ ผบรหารสรางขวญและก าลงใจในการบรหารงบประมาณใหแกบคลากรทเกยวของทกคน เพอชวยผลกดนใหการปฏบตงานบรรลวตถประสงค และเปาหมายขององคกร ส าหรบ ประเดนท ส านกงาน สช. , ศธภ. , สป. และ ส านกงาน ก.ค.ศ. มผลการปฏบตงานในระดบปานกลาง โดยพจารณาเฉพาะประเดนทมการปฏบตงานนอยทสด ของทง 4 หนวยงาน ใน 3 ล าดบแรก พบวา 1) ผตรวจสอบภายในไดเขามาสมสอบทาน หรอใหขอเสนอแนะและแนวทางแกไขปญหาเกยวกบการใชจายเงนตามแผนการใชจายเงน ตามมตคณะรฐมนตร และการตดตามผลการใชจาย เงนงบประมาณของหนวยงาน 2) การน าผลการด าเนนงานการใชจายงบประมาณทดเดนเปนพเศษ หรอไมประสบความส าเรจ ตอเนองไปเปนสวนหนงของการประเมนผลการปฏบตงานและการเลอนขนเงนเดอนประจ าป และ 3) ผบรหารสงเสรมใหบคลากรในหนวยงาน มความร ความเขาใจในการบรหารงบประมาณอยางเหมาะสมและเพยงพอตอการปฏบตงานในความรบผดชอบ และมการสรางขวญก าลงใจในการบรหารงบประมาณใหแกบคลากรท เกยวของทกคน เพอชวยผลกดนให การปฏบตงานบรรลวตถประสงคและเปาหมายขององคกร รวมทง มมาตรการก ากบดแลและตกเตอน หรอลงโทษ กรณทการด าเนนงานไมเปนไปตามเปาหมาย หรอลาชา เปนประจ า

84

ตอนท 3 ผลการสงเคราะหขอมลเชงคณภาพจากแบบสอบถาม ผลการสงเคราะหขอมลความคดเหน เกยวกบปญหาอปสรรค ปจจยความส าเรจ และขอเสนอแนะในกระบวนการบรหารงบประมาณ จากแบบสอบถามปลายเปด ปรากฏดงน 3.1 กระบวนงานจดท าค าของบประมาณ ผลการสงเคราะหปญหาอปสรรค ปจจยความส าเรจ และขอเสนอแนะในกระบวนงานจดท าค าของบประมาณเรยงตามล าดบความถของผตอบแบบสอบถาม ปรากฏตามตารางท 4 - 7 ตารางท 4 – 7 แสดงความถความคดเหนของผตอบแบบสอบถามเกยวกบปญหาอปสรรค ปจจยความส าเรจ และขอเสนอแนะ ในกระบวนงานจดท าค าของบประมาณ

ล าดบ รายการ จ านวน รอยละ ปญหาอปสรรค

1 หนวยงานไมไดรบงบประมาณตามทเสนอขอ 9 37.50 2 ผปฏบตงานขาดความรความเขาใจในการจดท าค าของบประมาณ 5 20.83 3 ระยะเวลาในการจดท าค าของบประมาณมจ ากด 4 16.67 4 ไม ได รบปฏทนการปฏบต งานและไดรบแจงใหจดท าค าขอ

งบประมาณจากสวนกลางลาชา 4 16.67

5 เขาใจวา สวนกลางก าหนดเปาหมายการอนมตงบประมาณไวแลว 2 8.33 รวม 24 100.00

ปจจยความส าเรจ 1 ค าขอเปนไปตามภารกจ ชดเจน ขอมลสมบรณถกตอง 6 46.16 2 ผปฏบตงานปฏบตงานไดอยางถกตอง 3 23.08 3 หนวยงานสวนกลางพจารณาค าขอดวยความเปนธรรม 2 15.38 4 มการจดประชมชแจงท าความเขาใจ 2 15.38

รวม 13 100.00 ขอเสนอแนะ

1 สวนกลางควรพจารณาค าของบประมาณ ตามภาระหนาทและความจ าเปน โดยมหลกเกณฑและเรยงล าดบความส าคญของหนวยงานทขอ

6 40.00

2 ควรมแนวทางในการจดท าค าของบประมาณทชดเจน 3 20.00 3 ควรอบรม ชแจง และสรางความเขาใจใหกบผบรหารและผปฏบตงาน 3 20.00 4 ควรก าหนดระยะเวลาในการจดท าค าของบประมาณใหหนวยงาน

เพยงพอ ทจะจดหาขอมลประกอบค าขอครบถวนสมบรณ 2 13.33

5 ควรจดท าค าของบประมาณใหตรงกบนโยบายและเป าหมายยทธศาสตรของหนวยงาน

1 6.67

รวม 15 100.00

85

จากตารางท 4 – 7 พบวา (1) ปญหาอปสรรคในการจดท าค าของบประมาณ 3 ล าดบแรก คอ หนวยงานไมไดรบงบประมาณตามทเสนอของบประมาณ หรอไดรบงบประมาณนอยกวารายการทขอมากท าใหเกดความยากล าบากในการบรหารจดการ คดเปนรอยละ 37.50 ของผตอบแบบสอบถาม โดยหนวยงานเหนวา สาเหตทไมไดรบงบประมาณ เนองจากหนวยงานมไดจดท าค าของบประมาณดวยตนเอง เปนรายการทส านกงบประมาณจดสรรใหจ านวนจ ากด เชน คาใชจายในการบรหารส านกงาน คาสาธารณปโภค เปนตน และเปนเพราะหนวยงานมไดถกก าหนดในกฎกระทรวงท าใหหนวยงานไมไดรบการสนบสนนงบประมาณเทาทควร รองลงมา คอ ผปฏบตงานขาดความรความเขาใจในการจดท าค าของบประมาณ คดเปนรอยละ 20.83 และระยะเวลาในการจดท าค าของบประมาณมจ ากด ไมไดรบปฏทนการปฏบตงาน รวมถงไดรบแจงในการจดท าค าของบประมาณจากสวนกลางลาชา คดเปนรอยละ 16.67 เทากน (2) ปจจยความส าเรจในการจดท าค าของบประมาณ ตอบแบบสอบถามทใหขอคดเหนเพมเตม ในสวนของ ปจจยความส าเรจในการจดท าค าของบประมาณ 3 ล าดบแรก คอ ค าของบประมาณของหนวยงานตองเปนไปตามภารกจ มความชดเจน และมขอมลทสมบรณครบถวนจงจะท าใหหนวยงานไดรบจดสรรงบประมาณ คดเปนรอยละ 46.16 ของผตอบแบบสอบถาม รองลงมา คอ การทผทมหนาทในการจดท าค าของบประมาณ ปฏบตงานไดอยางถกตอง คดเปนรอยละ 23.08 และสวนกลางพจารณาค าของบประมาณดวยความเปนธรรม รวมทงมการจดประชมชแจงท าความเขาใจกบหนวยงานในสงกด คดเปนรอยละ 15.38 เทากน (3) ขอเสนอแนะในการจดท าค าของบประมาณ 3 ล าดบแรก คอ หนวยงานสวนกลางควรพจารณาค าของบประมาณของหนวยงานในสงกด โดยพจารณาตามภารกจหนาทและความจ าเปน มหลกเกณฑทชดเจนเปดเผย และเรยงล าดบความส าคญของหนวยงานทเสนอของบประมาณ คดเปนรอยละ 40.00 รองลงมา คอ ควรมแนวทางในการจดท าค าของบประมาณทชดเจน รวมถงควรมการอบรม ชแจง สรางความเขาใจใหกบผบรหารและผปฏบตงานทราบ คดเปนรอยละ 20.00 เทากน และหนวยงานสวนกลางควรก าหนดระยะเวลาในการจดท าค าของบประมาณใหหนวยงานในสงกด เพยงพอทจะจดหาขอมลประกอบค าของบประมาณใหครบถวนสมบรณ คดเปนรอยละ 13.33 3.2 กระบวนงานจดสรรงบประมาณ ผลการสงเคราะหปญหาอปสรรค ปจจยความส าเรจ และขอเสนอแนะในกระบวนงานจดสรรงบประมาณเรยงตามล าดบความถของผตอบแบบสอบถาม ปรากฏตามตารางท 4 - 8

86

ตารางท 4 – 8 แสดงความถความคดเหนของผตอบแบบสอบถามเกยวกบปญหาอปสรรค ปจจยความส าเรจ และขอเสนอแนะ ในกระบวนงานจดสรรงบประมาณ

ล าดบ รายการ จ านวน รอยละ

ปญหาอปสรรค 1 การจดสรรงบประมาณลาชา 10 50.00 2 จดสรรงบประมาณตามหลกเกณฑเดม และไมไดพจารณาความ

แตกตางของแตละหนวยงาน 3 15.00

3 จดสรรงบประมาณไมเปนไปตามความตองการของหนวยงาน 3 15.00 4 จดสรรงบประมาณเปนรายงวดซงแตละงวดไมเพยงพอตอการ

ใชงาน 2 10.00

5 จดสรรงบประมาณโดยมไดพจารณาความตอเนองในการด าเนนการ 2 10.00 รวม 20 100.00

ปจจยความส าเรจ 1 จดสรรงบประมาณใหรวดเรวตามรอบระยะเวลา 1 50.00 2 จดสรรงบประมาณตามแผนการใชจายเงนงบประมาณของแตละพนท 1 50.00 รวม 2 100.00

ขอเสนอแนะ 1 ควรจดสรรงบประมาณใหรวดเรวภายในเดอนตลาคม 3 42.85 2 ควรมเกณฑในการจดสรรงบประมาณทชดเจนแจงใหหนวยงานใน

สงกดทราบ และควรทบทวนเกณฑใหเหมาะสมทนการณ 2 28.57

3 ควรจดสรรงบประมาณใหเปนไปตามแผนการใชจายงบประมาณ 1 14.29 4 ควรฝกอบรมใหเจาหนาททเกยวของ 1 14.29

รวม 7 100.00 จากตารางท 4 – 8 พบวา (1) ปญหาอปสรรคในการจดสรรงบประมาณ 3 ล าดบแรก คอ การจดสรรงบประมาณไมทนตอการด าเนนงานกจกรรม/โครงการ ตามทก าหนด คดเปนรอยละ 50.00 รองลงมา คอ การทหนวยงานสวนกลางจดสรรงบประมาณตามหลกเกณฑเดม โดยมไดพจารณาใหเหมาะสมกบหนวยงานและไมเปนไปตามความตองการของหนวยงาน โดยบางรายการจดสรรมากเกนไป บางรายการจดสรรนอยเกนไป เชน คาสาธารณปโภค คดเปนรอยละ 15.00 เทากน และจดสรรงบประมาณเปนรายงวดซงแตละงวดไมเพยงพอตอการใชงาน รวมทงมไดพจารณาความตอเนองในการด าเนนการโครงการ คดเปนรอยละ 10 เทากน

87

(2) ปจจยความส าเรจในการจดสรรงบประมาณ ผตอบแบบสอบถามทใหขอคดเหนเพมเตมในสวนของปจจยความส าเรจในการจดสรรงบประมาณ 2 ราย เหนวา ปจจยความส าเรจ คอ การจดสรรงบประมาณใหรวดเรวตามรอบระยะเวลา และการจดสรรงบประมาณตามแผนการใชจายงบประมาณของแตละพนท (3) ขอเสนอแนะในการจดสรรค าของบประมาณ 3 ล าดบแรก คอ ควรจดสรรงบประมาณใหรวดเรวภายในเดอนตลาคม คดเปนรอยละ 42.85 รองลงมา คอ ควรมเกณฑการจดสรรงบประมาณทชดเจน พรอมทงแจงใหหนวยงานในสงกดทราบ และควรมการทบทวนปรบเปลยนเกณฑใหเหมาะสมทนการณ คดเปนรอยละ 28.57 รวมทงควรจดสรรงบประมาณใหเปนไปตามแผนการใชจายงบประมาณ และควรฝกอบรมใหเจาหนาททเกยวของ คดเปนรอยละ 14.29 เทากน 3.3 กระบวนงานใชจายงบประมาณตามแผนงาน/โครงการ และการโอนเปลยนแปลง ผตอบแบบสอบถามใหความคดเหนเพมเตมเฉพาะในสวนของปญหาอปสรรค 4 รายการ และปจจยความส าเรจ 1 รายการ ไมซ ารายการกน โดยปญหาอปสรรคในการใชจายงบประมาณ ไดแก (1) ใชจายเงนงบประมาณไมตรงตามทไดรบจดสรร (2) การโอนเปลยนแปลงงบประมาณ มขนตอนยงยากซบซอน (3) งบประมาณทขออนมตใหโอนเปลยนแปลงสวนใหญไมไดรบอนมต และ (4) ผปฏบตงานขาดประสบการณ และขาดความรความเขาใจในการปฏบตตามระเบยบ การใชจายงบประมาณ ส าหรบปจจยความส าเรจ คอ การใชจายเงนงบประมาณเปนไปตามแผนการใชจายงบประมาณ ค ารบรองการปฏบตราชการ และถกตองตามวตถประสงค 3.4 กระบวนงานตดตามการใชจายงบประมาณตามแผนงาน/โครงการ ผตอบแบบสอบถามใหขอคดเหนเพมเตมในสวนของปจจยความส าเรจ 2 รายการ และขอเสนอแนะ 2 รายการ ซงไมซ ารายการกน โดยปจจยความส าเรจ ไดแก การตดตามผล การด าเนนงานอยางตอเนองและจรงจงทกเดอน การถายทอดความรและการแลกเปลยนเรยนร ส าหรบขอเสนอแนะ ไดแก ควรประสานงานและก าหนดระยะเวลาในการด าเนนงานใหเพยงพอเหมาะสม และผบรหารควรใหความส าคญในการตดตามการใชจายงบประมาณ

88

4.2 พฒนารปแบบกระบวนการบรหารงบประมาณทมประสทธภาพของส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ ภายใตกรอบมาตรฐานการควบคมภายในของหนวยงานภาครฐ

4.2.1 การออกแบบกระบวนการบรหารงบประมาณ ของส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ การวจยในครงนไดน าผลการศกษา มาตรฐานการควบคมภายในของหนวยงานภาครฐทคณะกรรมการตรวจเงนแผนดนก าหนด กระบวนการบรหารงบประมาณ ขนตอนการปฏบตงาน ในกระบวนการบรหารงบประมาณของส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ ทฤษฎและวรรณกรรม ทเกยวของ การสมภาษณผบรหาร ผปฏบตงานทเกยวของกบกระบวนการบรหารงบประมาณ รวมถง ผลการวเคราะหสภาพการด าเนนงานในกระบวนการบรหารงบประมาณ ส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ และขอมลเชงคณภาพจากแบบสอบถาม มาก าหนดเปนรปแบบกระบวนการบรหารงบประมาณของส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ ตามมาตรฐานการควบคมภายในของหนวยงานภาครฐ โดยพจารณาถงประสทธภาพและประสทธผล ในการด าเนนงานในแตละกระบวนงาน แลวน าเขาประชมกลม (Focus Group) ผทรงคณวฒและผแทนหนวยงานเพอวเคราะหขอสงเกตและน ามาปรบปรงรางกระบวนการบรหารงบประมาณ ผลการประชม สรปไดดงน ความเหนของคณะผทรงคณวฒ (1) ควรล าดบขนตอนการด าเนนงาน เพอใหหนวยงานเตรยมการลวงหนากอนการด าเนนการ แมในชวงปลายปงบประมาณกควรเตรยมโครงการส ารองไว เพอใหสวนราชการสามารถด าเนนการไดทนท กรณมงบประมาณคงเหลอ วธการนจะท าใหเกดความรอบคอบในการก าหนดโครงการใหเปนไปตามความจ าเปนขาดแคลนของหนวยงาน และเกดความเชอมโยงระหวางหนวยงานสวนกลางทก ากบตามนโยบายกบหนวยงานในสงกดในภมภาค โดยทสวนกลางไมไปลดงบประมาณ จนเกดความยากล าบากในการบรหารงบประมาณในสวนภมภาค (2) ขนตอนการบรหารงบประมาณในการวจยในครงน ใหพจารณาการปรบปรงโครงสรางของกระทรวงศกษาธการ ตามค าสงหวหนาคณะรกษาความสงบแหงชาต ท 10/2559 ลงวนท 21 มนาคม 2559 เรอง การขบเคลอนการปฏรปการศกษาของกระทรวงศกษาธการในภมภาค และค าสงหวหนาคณะรกษาความสงบแหงชาต ท 11/2559 ลงวนท 21 มนาคม 2559 เรอง การบรหารราชการของกระทรวงศกษาธการในภมภาค ดวย (3) ควรจดท าคมอการปฏบตงาน เพอใหเกดการบรณาการในกระบวนการบรหารงบประมาณ และควรก าหนดปฏทนการปฏบตงานในรอบปดวย (4) ควรมการน าระบบอเลกทรอนกสมาใชในกระบวนการบรหารงบประมาณเพอใหมฐานขอมลทถกตองนาเชอถอในทกกระบวนงาน (5) ควรมกระบวนการในการตดตามการใชจายงบประมาณ ท เพยงพอทจะท าใหหนวยงานไดขอเทจจรง และคณะกรรมการตดตามการใชงบประมาณ ตองสามารถชวยเหลอแกไขปญหาทเกดในหนวยงานได ส าหรบมาตรการทก าหนดควรใหเกดความชดเจน และมผลกบเงนเดอนของผทเกยวของ เวนแต ความลาชาเกดจากหนวยงานถกลดงบประมาณ กไมควรถกน ามาพจารณา ดวย (6) ควรมการตรวจสอบ โดยผตรวจสอบภายในของสวนราชการ อยในทกกระบวนงาน

89

(7) ภาพรวมกระบวนการบรหารงบประมาณในการวจยครงน มประโยชนอยางมาก หากหนวยงานในสงกด จดท าของบประมาณตามนโยบาย จดเนน โดยมการบรณาการงบประมาณ มขอมลทถกตองนาเชอถอ และสวนกลางสามารถจดสรรงบประมาณ ตามเกณฑไดภายในเดอนแรกของปงบประมาณ แตจะมผลในทางปฏบตกบหนวยงานทเกยวของสง โดยเฉพาะ สนย. สป. ซงหากก าหนดบทบาทใหเปน พเลยง และก ากบการด าเนนงานของทกหนวยงานในกระทรวง อาจตองมการปรบโครงสรางและบทบาทหนาทใหม เนองจากโครงสรางและการปฏบตงานในปจจบน หากไมปรบเปลยนจะไมสามารถด าเนนการตามกระบวนการทก าหนดนได ความเหนของผปฏบตงาน (1) กระบวนการปฏบตงานทก าหนดในรปแบบยงไมชดเจน วาสวนใดเปนขนตอนการด าเนนงาน สวนใดเปนการควบคมภายใน/ปจจยความส าเรจ จงควรแยกขนตอนกระบวนงาน และการควบคมหรอปจจยความส าเรจใหชดเจน (2) ควรน ากระบวนการบรหารงบประมาณไปจดท าเปนคมอการปฏบตงาน โดยแยกแตละกระบวนงานและหนวยงานใหชดเจน รวมถงควรก าหนดปฏทนการปฏบตงานใหชดเจนวาจะตองด าเนนการในชวงเวลาใด (3) ควรมการใหความรในกระบวนการบรหารงบประมาณ เพอทราบกระบวนการงบประมาณทถกตอง หรอทควรด าเนนการ (4) ระยะเวลาในการด าเนนการ ตามทก าหนดในแนวทางการบรหารงบประมาณบางรายการหนวยงานยงไมสามารถปฏบต เชน การก าหนดใหแจงจดสรรงบประมาณภายใน 3 วน ท าการ หรอการจดท าแผนการปฏบตงานใหแลวเสรจเสนอปลดกระทรวงศกษาธการ เพอพจารณาอนมตภายใน 2 สปดาหแรกของปงบประมาณ เปนตน (5) การด าเนนงานในบางกระบวนงานไมสามารถทดลองปฏบตงานได เนองจากพนระยะเวลาด าเนนการตามปฏทนการปฏบตงาน ของส านกงบประมาณ ผลการประชมไดปรบรางกระบวนการบรหารงบประมาณของกระทรวงศกษาธการใหม แสดงดงภาพท 4 – 1

90

ภาพท 4 – 1 แสดงผงกระบวนการบรหารงบประมาณของส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ

ขนตอนท 1. กำรจดท ำค ำของบประมำณตำมยทธศำสตรและควำมส ำคญของแผนงำน/โครงกำร

ขนตอนท 2. กำรวเครำะหเพอจดท ำแผนงบประมำณรวมของกระทรวง

ขนตอนท 3. กำรแจงแนวทำงกำรจดท ำค ำของบประมำณ

ขนตอนท 4. กำรจดท ำของบประมำณเพอสงส ำนกงบประมำณ

ขนตอนท 5. กำรจดท ำรำยละเอยดเอกสำรชแจงตอกรรมำธกำรงบประมำณ

ขนตอนท 6. กำรพจำรณำจดสรรงบประมำณลงแผนงำน/โครงกำร

ขนตอนท 7. กำรจดท ำแผนใชจำยเงนงบประมำณเพอสงกรมบญชกลำง

ขนตอนท 8. กำรบรหำรงบประมำณตำมแผนงำน/โครงกำร

ขนตอนท 9. กำรควบคมงบประมำณ

ขนตอนท 10. กำรขอใชเงนเหลอจำยจำกงบประมำณประจ ำปหรอขอใชเงนขำมแผน

ขนตอนท 11. กำรตดตำมกำรใชจำยงบประมำณ

ขนตอนท 12. มำตรกำรในกำรก ำกบตดตำมกำรใชจำยงบประมำณ

Ⅰ กระบวนงำนจดท ำค ำของบประมำณ

Ⅱ กระบวนงำนจดสรรงบประมำณ

Ⅲ กระบวนงำนกำรใชจำยเงนงบประมำณ

ตำมแผนงำน/โครงกำร และกำรโอนเปลยนแปลง

Ⅳ กระบวนงำนตดตำมกำรใชจำยงบประมำณ

ตำมแผนงำน/โครงกำร

91

รายละเอยดการปฏบตงานแตละขนตอน เปนดงน อกษรยอทใชในตารางขนตอนกระบวนงาน 1. ส านกนโยบายและยทธศาสตร ส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ ยอ สนย.สป. 2. ส านกงานศกษาธการภาค ยอ ศธภ. 3. ส านกงานศกษาธการจงหวด ยอ ศธจ. 4. ส านกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชน ยอ สช. 5. ส านกงานคณะกรรมการขาราชการครและบคลากรทางการศกษา ยอ ก.ค.ศ. 6. ส านกงานสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย ยอ กศน. 7. ส านกงานสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศยจงหวด ยอ กศน.จ.

Ⅰ กระบวนงานจดท าค าของบประมาณ

ล าดบ ขนตอน/กจกรรม ผรบผดชอบ

หนวยงานหลก หนวยงาน/ ผทเกยวของ

1 การจดท าค าของบประมาณตามยทธศาสตรและความส าคญของแผนงาน/โครงการ

1.1 หนวยงานแตงต งคณะกรรมการงบประมาณ (Steering committee) ระดบ สป. ศธ. ท าหนาท ก าหนดนโยบาย จดเนน ตวชวด จดล าดบความส าคญ และ/หรอ บรณาการ แผนงาน/โครงการทจะด าเนนการ

สนย.สป. ผบรหารหนวยงานหลก

1.2 หนวยงาน มการแตงตงคณะท างานงบประมาณ ประจ าป (1) ระดบ ส านก/กลม ในสงกดสวนกลาง/ส านกงานศกษาธการจงหวด /ส านกงานศกษาธการภาค

สนย.สป.

ส านก/กลม/ศธจ./กศน.จ./ศธภ.

(2) ระดบ สป./ กศน./ สช/ ก.ค.ศ.

สนย.สป./กศน./สช. /ก.ค.ศ.

ส านก/กลม/ศธจ./กศน.จ./ศธภ.

(3) คณะท างานรวมระหวาง สป. กศน. สช ก.ค.ศ. สนย.สป. กศน./สช./ก.ค.ศ.

1.3

หนวยงาน มการน านโยบายของรฐบาล /รมว./กระทรวงตางๆ (แผนบรณาการ) /แผนยทธศาสตร/แผน 4 ป ในสวนทเกยวของ มาเปนจดเนนในการจดท าแผนงาน/โครงการประจ าป เพอประกอบการจดท าค าของบประมาณ

สนย.สป. ผแทนคณะท างาน ตามขอ 1.2

92

ล าดบ ขนตอน/กจกรรม ผรบผดชอบ

หนวยงานหลก หนวยงาน/ ผทเกยวของ

1.4 สนย./หนวยงานตนสงกด แจงนโยบาย ประเดนยทธศาสตร เพ อจ ดท าแผนงาน โครงการให ครอบคลมและบรรลวตถประสงคตามยทธศาสตรทสอดคลองกบภารกจของหนวยงาน นนๆ

สนย. สป. กศน /สช./ก.ค.ศ. /ศธภ.

ศธภ. ศธจ. กศน. กศน.จ. กศน.จ. กศน.อ.

1.5 สนย. มการวเคราะหประเดนยทธศาสตร ทแตละหนวยงานจะตองรบผดชอบ

สนย.สป. สป./ กศน. /สช. /ก.ค.ศ.

1.6 หนวยงาน มการวเคราะหจดออนและสาเหตทท าใหไมไดรบงบประมาณตามทขอในปทผานๆ มาเพอใชเปนแนวทางในการด าเนนการจดท าค าของบประมาณในปถดไป

สนย.สป. และคณะท างานรวม ตามขอ 1.2 (3)

1.7 คณะท างานตามขอ 1.2 น าเสนอรางค าของบประมาณ ใหผบรหารทกระดบ มความเขาใจ ตระหนกถงความส าคญ ใหค าปรกษาแนะน า ก ากบดแล ตดสนใจ และ มสวนรวมในการเลอกแผนงาน/โครงการตางๆ ทจะด าเนนการในปงบประมาณทจดท าค าของบประมาณ

คณะท างานตามขอ 1.2 ทกคณะ

ผบรหาร หนวยงานทกหนวย

1.8 สนย. เปนพเลยง (Mentor) ทเชยวชาญ และเขมแขงในการผลกดนใหหนวยงานด าเนนการ ในทศทางทเหมาะสมตามนโยบายและภารกจ

สนย.สป. คณะท างาน ตามขอ 1.2 ทกคณะ

2 การวเคราะหเพอจดท าแผนงบประมาณรวม ของกระทรวง

2.1 หนวยงาน มการประชมวเคราะหแผนงาน/โครงการของส านก /กลมตางๆของหนวยงาน/จงหวด/ภาค เพอรวมกนปรบเปลยน /ปรบปรงแผนงานโครงการใหเหมาะสม และมโอกาสบรรลเปาหมาย และวตถประสงคตามนโยบาย และยทธศาสตร กอนจดท ารายละเอยดค าของบประมาณ

สนย. สป. ผแทนคณะท างาน ตามขอ 1.2 ทกคณะ

2.2 หนวยงาน มระบบฐานขอมลทถกตอง เชอถอได และครบถวน เพยงพอ ส าหรบเปนขอมลในการน ามาอางองในการวเคราะหงบประมาณและแผนงานโครงการ

สนย.สป./กศน./ สช. /ก.ค.ศ. ศธภ. ศธจ. /กศน.จ.

93

ล าดบ ขนตอน/กจกรรม ผรบผดชอบ

หนวยงานหลก หนวยงาน/ ผทเกยวของ

2.3 ในการจดท าแผนงาน/โครงการและกจกรรมทจะด าเนนการ หนวยงาน ไดระบเหตผลความจ าเปนทชดเจน เพอใหสามารถวเคราะหไดวาจะน าไปสความส าเรจ ตามเปาหมายยทธศาสตร และวตถประสงค ทก าหนด

สนย.สป. และ คณะท างานตามขอ 1.2 ทกคณะ

ผรบผดชอบ โครงการ/กจกรรม

2.4 หนวยงาน มการวเคราะหกจกรรมการด าเนนการทชดเจน ทสามารถน ามาพจารณาความถกตองเหมาะสมของค าของบประมาณ และความสามารถในการด าเนนงานใหส าเรจได และคาใชจายตางๆ เปนไปตามอตราทกระทรวงการคลงก าหนด

สนย.สป. และ คณะท างานตามขอ 1.2 ทกคณะ

ผรบผดชอบ โครงการ/กจกรรม

2.5 หนวยงาน มการบรณาการแผนงาน/โครงการทเหมอนกนหรอซ าซอนกนและสอดคลองกบยทธศาสตรของกระทรวง ยทธศาสตรของประเทศ และ/หรอการบรณาการยทธศาสตรของกลมกระทรวง เพอใหมการด าเนนการรวมกน

สนย.สป. และ คณะท างานตามขอ 1.2 ทกคณะ

ผบรหารและผรบผดชอบ โครงการ/กจกรรม

สนย.สป. และ คณะท างานตามขอ 1.2 ทกคณะ

Steering committee

3 การแจงแนวทางการจดท าค าของบประมาณ 3.1 สนย./หนวยงานตนสงกด จดท า และแจงแนวทางการจดท า

ค าของบประมาณประจ าป ภายใน 7 วน หลงจากทไดรบแจงจากส านกงบประมาณ

สนย.สป. กศน/ สช./ก.ค.ศ. /ศธภ.

ศธภ. ศธจ. กศน. กศน.จ. กศน.จ. กศน.อ าเภอ

3.2 หนวยงานจดท า/พฒนาคมอหรอแนวปฏบตในการจดท า ค าของบประมาณทชดเจน (มตวอยางและค าอธบาย) และเปนปจจบน

สนย.สป./กศน

3.3 สนย./หนวยงานตนสงกด แจงปฏทนการปฏบตงานในการของบประมาณและท ารายละเอยดชแจงกรรมาธการภายใน 7 วนหลงจากทไดรบแจงจากส านกงบประมาณ

สนย.สป. กศน /สช./ ก.ค.ศ. /ศธภ.

ศธภ. ศธจ. กศน. กศน.จ.

94

ล าดบ ขนตอน/กจกรรม ผรบผดชอบ

หนวยงานหลก หนวยงาน/ ผทเกยวของ

3.4 หนวยงาน สงแบบค าของบประมาณ ผานระบบ IT หรอ e-mail หรอชองทางการส อสารอน และชแจงท าความเขาใจกบ ผทเกยวของอยางละเอยดชดเจน (มตวอยางและค าอธบาย)

สนย.สป.

ทกหนวยงาน

กศน. กศน.จ.

3.5 หนวยงานทรบผดชอบ จดประชมกลม/ฝายในสงกดทเกยวของเพอชแจงและขอใหจดท าค าของบประมาณ

สนย.สป. ทกหนวยงาน

4 การจดท าค าของบประมาณเพอสงส านกงบประมาณ 4.1 หนวยงาน ไดรวบรวมขอมลจดท าค าของบประมาณของหนวยงาน

และสอบถามความคดเหนของผบรหารทเกยวของ กอนเสนอลงนามเพอจดสงให สนย.

กศน./ สช/ ก.ค.ศ. /ศธภ. /ศธจ.

สนย.สป.

4.2 ผแทนคณะท างาน ตามขอ 1.2 เขารวมประชมกบ สนย. เพอชแจงค าของบประมาณของหนวยงานในสงกด และเพอจดท าค าของบประมาณในภาพรวมของ สป. โดยพจารณาถงล าดบความส าคญและจดเนนตามประเดนยทธศาสตรทคณะกรรมการ งบประมาณ (Steering committee) ไดก าหนดไว

สนย.สป. กศน./ สช/ ก.ค.ศ. ศธภ. /ศธจ.

4.3 สนย. พจารณาความถกตองครบถวนของแบบค าของบประมาณทหนวยงานในสงกดเสนอ กรณมประเดนทตองแกไขปรบปรง สนย. ไดแจงใหหนวยงานทราบเหตผลและรายละเอยดทจะตองปรบปรงแกไข

สนย. สป. กศน./ สช/ ก.ค.ศ. ศธภ. /ศธจ.

4.4 หนวยงาน ไดปรบปรงแบบค าของบประมาณตามความเหนของทประชมตามขอ 4.3 และน าเสนอผบรหารหนวยงาน เพอพจารณาใหความเหนชอบและลงนาม กอนสงให สนย. อกครง

กศน./สช/ ก.ค.ศ./ศธภ./ศธจ.

สนย.สป.

4.5 สนย.รวบรวมขอมลและจดท าค าของบประมาณ พรอมรายละเอยดค าชแจงงบประมาณตางๆ สงให ส านกงบประมาณตามก าหนด

สนย.สป. ส านกงบประมาณ

4.6 ผตรวจสอบภายในไดเขามาสมสอบทาน หรอใหขอเสนอแนะ และแนวทางแกไขปญหา เกยวกบการจดท าแผนงานหรอค าของบประมาณ

ตสน. สป./กศน./สช/ ก.ค.ศ./ศธภ./ศธจ.

95

ล าดบ ขนตอน/กจกรรม ผรบผดชอบ

หนวยงานหลก หนวยงาน/ ผทเกยวของ

5 การจดท ารายละเอยดเอกสารชแจงตอกรรมาธการงบประมาณ

5.1 สนย.แจงใหหนวยงาน จดท ารายละเอยด เอกสารชแจงงบประมาณตอกรรมาธการงบประมาณ โดยใหเวลาอยางเหมาะสมเพยงพอ ในการท ารายละเอยด ท าแลวไดอะไร ระบเหตผลความจ าเปน

สนย.สป. กศน./ สช/ ก.ค.ศ./ ศธภ. /ศธจ.

5.2 กรณตองจดท ารายละเอยดเพมเตม หรอตองปรบเปลยนแบบค าของบประมาณหรอเปลยนแปลงแบบรายการ สนย. ไดแจงใหหนวยงานทเกยวของ ทราบและเขาใจอยางชดเจน และมเวลาเพยงพอทจะด าเนนการแกไขไดถกตอง ทนเวลา

สนย.สป. กศน./สช/ ก.ค.ศ./ศธภ. /ศธจ.

5.3 สนย. แจงเรองการไดรบอนมตงบประมาณประจ าป จากส านกงบประมาณ พรอมทงจดสงรายละเอยดของรายการงบประมาณทไดรบอนมตใหหนวยงานทเกยวของ ไมเกน 3 วนท าการ นบจากวนทไดรบแจงจากส านกงบประมาณ

สนย.สป. กศน./สช/ ก.ค.ศ./ศธภ. /ศธจ.

96

Ⅱ. กระบวนงานจดสรรงบประมาณ

ล าดบ ขนตอน/กจกรรม ผรบผดชอบ

หนวยงานหลก หนวยงาน/

ผทเกยวของ

6 การพจารณาจดสรรงบประมาณลงแผนงาน/โครงการ

6.1 สนย. แจงยอดเงนงบประมาณทไดรบอนมต ใหหนวยงานตนสงกดทราบภายใน 7 วน นบแตวนทไดรบแจงจากส านกงบประมาณ

สนย. ทกหนวยงาน

6.2 สนย.จดประชม และคณะท างานงบประมาณรวม ตามขอ 1.2 (3) เพอพจารณาจดสรรงบประมาณลงแผนงาน/โครงการ ตามความจ าเปน เหมาะสม และตามล าดบความส าคญเรงดวนของแผนงาน /โครงการ ทตองด าเนนการ

สนย.และคณะท างานงบประมาณตามขอ 1.2 (3)

ผบรหาร สป /กศน. /สช. /ก.ค.ศ. /ศธภ.

6.3 สนย. และคณะท างาน น าเสนอผลงาน ตามขอ 6.2 เสนอผบรหารเพอพจารณาตดสนใจปรบลดโครงการ หรอยกเลกโครงการหรอ กจกรรมทไมมความจ าเปน เพอใหสอดคลองกบงบประมาณทไดรบ รวมทงบรณาการแผนงานโครงการทมความใกลเคยง หรอสามารถเชอมโยงกนได เพอใหการใชงบประมาณ มประสทธภาพ และประสทธผลยงขน

สนย. กศน./สช./ก.ค.ศ. /ศธภ.

ศธภ. ศธจ. กศน. กศน.จ.

7 การจดท าแผนใชจายเงนงบประมาณเพอสงส านกงบประมาณ

7.1 สนย. แจงหนวยงานตนสงกดเขารวมประชม เพอชแจงและขอใหจดท าแผนการใชจายเงนงบประมาณ เตรยมการจดสง ใหส านกงบประมาณ เพอโอนเงนใหหนวยงานในระบบ GFMIS ส าหรบใชจาย ตอไป

สนย.สป. กศน./สช./ก.ค.ศ. /ศธภ.

7.2 หนวยงาน จดท าแผนการใชจายเงนงบประมาณโดยพจารณาถงมาตรการเรงรดการใชจายเงนงบประมาณ ตามมตคณะรฐมนตร แลวจดสงให สนย. ตามก าหนดเวลา

สป./กศน./สช./ก.ค.ศ.

สนย.สป.

ศธจ. ศธภ. กศน.จ. กศน.

7.3 สนย. รวบรวมขอมลตามขอ 7.2 และจดท าแผนการใชจายเงนในภาพรวมของ สป. จดสงใหส านกงบประมาณ ไดทนตามก าหนดเวลา

สนย.สป. ก ศ น . / ส ช . / ก.ค.ศ. /ศธภ.

7.4 สนย. สอบทานความเหมาะสมของก าหนดเวลาในการด าเนนงานของกจกรรมตางๆ ของแผนการใชจายงบประมาณ และใหขอคดเหนเพอปรบเปลยนก าหนดเวลาหรอกจกรรม แกหนวยงานผรบผดชอบ

สนย.สป. ก ศ น . / ส ช . / ก.ค.ศ. /ศธภ.

ศธภ. ศธจ. กศน. กศน.จ.

97

ล าดบ ขนตอน/กจกรรม ผรบผดชอบ

หนวยงานหลก หนวยงาน/

ผทเกยวของ 7.5 สนย./หนวยงานตนสงกด รวบรวมขอมลตาม ขอ 7.3 มา

จดท าเปนแผนปฏบตราชการประจ าปงบประมาณของหนวยงาน เสนอปลดกระทรวงอนมตไดถกตองครบถวน ภายใน 2 สปดาหแรก ของปงบประมาณ

สนย.สป./กศน./สช/ก.ค.ศ./ศธภ.

7.6

สนย. /หนวยงานตนสงกด แจงหนวยงานในสงกด ทราบเรองการไดรบอนมตแผนปฏบตราชการประจ าปจากปลดกระทรวง เพอใหหนวยงานตางๆ เรมด าเนนงานตามแผนงานของตนไดตงแตเดอนแรกของปงบประมาณใหม

สนย.สป. ก ศ น . / ส ช . / ก.ค.ศ. /ศธภ.

ศธภ. ศธจ. กศน. กศน.จ.

7.7 ผตรวจสอบภายในไดเขามาสมสอบทาน หรอใหขอเสนอแนะและแนวทางแกไขปญหาเกยวกบการจดสรรงบประมาณของหนวยงาน

ตสน. สป./กศน./สช/ก.ค.ศ./ศธภ./ศธจ.

98

Ⅲ กระบวนงานการใชจายเงนงบประมาณตามแผนงาน/โครงการ และการโอนเปลยนแปลง

ล าดบ ขนตอน/กจกรรม ผรบผดชอบ

หนวยงานหลก หนวยงาน/

ผทเกยวของ

8 การบรหารงบประมาณตามแผนงาน/โครงการ

8.1 หนวยงาน มการจดท าโครงการ/กจกรรมทจะด าเนนการ เพอน าเสนอขออนมตโครงการและขออนมตใชจายเงนทกครง กอนทจะด าเนนงาน

หนวยงานเจาของเรอง

ผบรหารหรอ ผรบมอบอ านาจ

8.2 หนวยงาน ด าเนนการใชจายงบประมาณโครงการ/กจกรรมตามก าหนดเวลาในแผนการปฏบตงาน

หนวยงานเจาของเรอง

ผบรหาร/หวหนาหนวยงาน

8.3 หนวยงาน มการด าเนนกจกรรมตามแผนงาน/โครงการทไดรบอนมตในแผนปฏบตราชการประจ าป ยกเวนกรณจ าเปน และไดรบอนมตใหปรบเปลยนแผนงาน/โครงการแลวเทานน

หนวยงานเจาของเรอง

ผบรหาร/หวหนาหนวยงาน

9 การควบคมงบประมาณ

9.1 สอ./กลมแผนฯ ของหนวยงานในสงกด เปนผควบคมการจดสรรงบประมาณ กอนการขออนมตใชจายเงนและรบทราบการคนเงนเหลอจายในการด าเนนงานโครงการหรอกจกรรมเพอปรบลด/เพม ยอดการใชจายเงนงบประมาณใหถกตองตรงตามขอเทจจรง

สอ./กศน./สช/ ก.ค.ศ./ศธภ./ศธจ./กศน.จ.

9.2 สอ./กลมแผนฯ ใชเวลาในการจดสรรงบประมาณ ตามขอ 9.1 กอนการเสนอ ขออนมตใชจายเงน ไมเกน 2 วนท าการ

สอ./กศน./สช/ ก.ค.ศ./ศธภ./ศธจ./กศน.จ.

9.3 ในการใชจายงบประมาณ (กอหนผกพน/เบกจายงบประมาณ) หนวยงานทเปนเจาของงบประมาณและหนวยงานคลง ไดม การควบคมการใชจาย มใหมการใชจายเกนวงเงนงบประมาณ ทไดรบอนมตอยางถกตองเปนปจจบน

หนวยงานเจาของงบประมาณ

หนวยงานคลง

9.4 หนวยงาน มการใชจายงบประมาณภายในวงเงนงบประมาณ ทไดรบ ยกเวนกรณจ าเปนและไดรบอนมตใหโอนเงนงบประมาณจากโครงการอนมาสมทบเพมเตมแลวเทานน

หนวยงานเจาของงบประมาณ

ผบรหาร/ผรบมอบอ านาจ

99

ล าดบ ขนตอน/กจกรรม ผรบผดชอบ

หนวยงานหลก หนวยงาน/

ผทเกยวของ 9.5 หนวยงานรบทราบมาตรการเรงรดการใชจายเงนงบประมาณ

ตามมตคณะรฐมนตร รวดเรว ทนการณ สอ./กศน./สช/ ก.ค.ศ./ศธภ./ศธจ./กศน.จ.

9.6 หนวยงานทเปนเจาของงบประมาณ และหนวยงานคลงมการสอบยนขอมลการใชจายงบประมาณ ใหถกตองตรงกน เปนระยะๆ

หนวยงานเจาของงบประมาณ

หนวยงานคลง

10 การขอใชเงนเหลอจายจากงบประมาณประจ าปหรอขอใชเงนขามแผน

10.1 กรณขอใชเงนเหลอจายจากงบประมาณประจ าป หนวยงานไดขออนมต ผมอ านาจตามระเบยบ ภายในเวลาทก าหนด

หนวยงานเจาของงบประมาณ

ผบรหาร/ ผรบมอบอ านาจ

10.2 กรณมการใชจายเงนงบประมาณขามแผนงาน หนวยงานไดขออนมตจากผมอ านาจตามระเบยบ ทกครง

หนวยงานเจาของงบประมาณ

ผบรหาร/ ผรบมอบอ านาจ

10.3 การปรบเปลยนวงเงนงบประมาณของแผนงาน/โครงการทกครง หนวยงานไดขออนมตจากผมอ านาจกอน

หนวยงานเจาของงบประมาณ

ผบรหาร/ ผรบมอบอ านาจ

10.4 การโอนเงนประจ างวดใหหนวยงานในสงกดเพอเปนคาใชจายเพมเตมในชวงปลายปงบประมาณ หนวยงานตนสงกดไดจดสงใหหนวยงาน ในเวลาทเหมาะสม เพยงพอ ใหด าเนนการไดทนเวลา และมประสทธภาพ ประสทธผล

สนย./สอ./กศน./สช.

กศน.จ./ ศธภ./ศธจ./สช.จ.

10.5 การเสนอขออนมตยกเลกโครงการ หนวยงานกระท าเฉพาะกรณทมความจ าเปนอยางยง ตามนโยบายของผบรหารระดบสงเทานน

หนวยงานเจาของงบประมาณ

ผบรหาร/ ผรบมอบอ านาจ

10.6 ผตรวจสอบภายในไดเขามาสมสอบทาน หรอใหขอเสนอแนะและแนวทางแกไขปญหาเกยวกบ การใชจายเงนงบประมาณตามแผนงาน/โครงการ และการโอนเปลยนแปลงงบประมาณของหนวยงาน

ตสน. สป./กศน./สช/ก.ค.ศ./ศธภ./ศธจ.

100

Ⅳ. กระบวนงานตดตามการใชจายงบประมาณตามแผนงาน/โครงการ

ล าดบ ขนตอน/กจกรรม ผรบผดชอบ

หนวยงานหลก หนวยงาน/

ผทเกยวของ

11 การตดตามการใชจายงบประมาณ

11.1 หนวยงาน มคณะกรรมการในการก ากบตดตามการใชจายงบประมาณ เพอชวยเหลอแนะน า และชวยแกปญหาในการใชจายงบประมาณของหนวยงาน โดยไดมการประชม/ตดตามการใชจายเงนอยางตอเนองจรงจง เปนระยะๆ อยางเหมาะสม

สนย./สอ./กศน./สช/ก.ค.ศ./ศธภ./ศธจ./กศน.จ.

หนวยงานในสงกด

11.2 หนวยงาน มระบบการรายงานการใชจายงบประมาณทครบถวน ขอมลถกตองและเปนปจจบน ทงเชงปรมาณและเชงคณภาพ

หนวยงานในสงกด

สนย./สอ./กศน./สช/ก.ค.ศ./ศธภ./ศธจ./กศน.จ.

11.3 หนวยงาน มการรายงานผลการตดตามการใชจายงบประมาณ เดอนละ 1 ครง หรออยางนอยไตรมาสละ 1 ครง

สนย./สอ./กศน./สช/ก.ค.ศ./ศธภ./ศธจ./กศน.จ.

คณะกรรมการฯ

11.4 หนวยงาน มการน ารายงานผลการใชจายงบประมาณไปใช เปนขอมลในการตดสนใจและเปนเครองมอในการสงการของผบรหาร อยางจรงจง

ผบรหาร/หวหนาหนวยงาน

สนย./สอ./กศน./สช/ก.ค.ศ./ศธภ./ศธจ./กศน.จ.

11.5 คณะกรรมการหรอหนวยงานทท าหนาทในการก ากบตดตาม มการรายงานผลการตดตามเสนอผบรหาร โดยมขอมลทจ าเปนตอการตดสนใจทครบถวนถกตอง

คณะกรรมการ/สอ./กศน./สช/ ก.ค.ศ./ศธภ./ศธจ./กศน.จ.

ผบงคบบญชา/ผบรหารระดบสงใน สป.

11.6 หนวยงาน มการวเคราะหหาสาเหตของการใชจายทลาชาผดปกต และหาแนวทางชวยแกไข หรอท าใหงานนนส าเรจลลวงไดเรวขน

คณะกรรมการ/สนย./สอ./กศน./สช/ก.ค.ศ./ศธภ./ศธจ./กศน.จ.

ผบรหาร/หวหนาหนวยงาน

101

ล าดบ ขนตอน/กจกรรม ผรบผดชอบ

หนวยงานหลก หนวยงาน/ ผทเกยวของ

11.7 หนวยงาน มการวเคราะหสาเหตของการใชจายเงนไมไดตามเปาหมายตามแผนงาน หรอมตคณะรฐมนตร เพอหาแนวทาง แกไขปรบปรง หรอปองกนปญหาทอาจเกดขนในโอกาสตอไป

คณะกรรมการและ หนวยงานเจาของงบประมาณ

ผบรหาร/หวหนาหนวยงาน

11.8 ผบรหารหนวยงานใหความส าคญอยางจรงจงในการก ากบ ใหการด าเนนงานเปนไปตามแผนการใชจายงบประมาณ

ผบรหาร/หวหนาหนวยงาน

หนวยงานเจาของงบประมาณ

12 มาตรการในการก ากบตดตามการใชจายงบประมาณ

12.1 ผบรหารระดบสงมมาตรการก ากบดแล และตกเตอน หรอ ลงโทษ กรณทการด าเนนงานไมเปนไปตามเปาหมาย หรอลาชา เปนประจ า

ผบงคบบญชา/ผบรหารระดบสงใน สป.

ผบรหาร/หวหนาหนวยงาน และผรบผดชอบ

12.2 กรณมเงนงบลงทนทไมสามารถใชจายไดภายในปงบประมาณ สป./กศน./สช./ก.ค.ศ./ศธภ./ศธจ./กศน.จ.มการเรงรดใหหนวยงานในสงกดด าเนนการ โดยมมาตรการการชวยเหลอจากหนวยงานสวนกลาง เพอใหการด าเนนงานของหนวยงานรวดเรวขน

สนย./สอ./กศน./สช/ก.ค.ศ./ศธภ./ศธจ./กศน.จ.

หนวยงานในสงกด

12.3 กรณมเงนกนไวจายขามปงบประมาณหลายป สป./ กศน./สช./ก.ค.ศ./ศธภ./ศธจ./กศน.จ. มการเรงรดใหหนวยงานในสงกดด าเนนการ โดยมมาตรการ/การชวยเหลอจากหนวยงานสวนกลาง เพอใหการแกปญหาการด าเนนงานของหนวยงานส าเรจลลวงไดรวดเรวขน กรณเปนความผดพลาดบกพรองทเกดจากความไมรบผดชอบของผทเกยวของ มการตกเตอน หรอมาตรการลงโทษตามควรแกกรณ

สอ./กศน./สช/ ก.ค.ศ./ศธภ./ศธจ./กศน.จ.

หนวยงานในสงกด

12.4 หนวยงาน มการน าผลการด าเนนงานการใชจายงบประมาณทดเดนเปนพเศษ หรอไมประสบความส าเรจตอเนอง ไปเปนสวนหนงของการประเมนผลการปฏบตงาน และการเลอนขนเงนเดอนประจ าป

ผบรหาร/หวหนาหนวยงาน

ผรบผดชอบ

102

ล าดบ ขนตอน/กจกรรม ผรบผดชอบ

หนวยงานหลก

หนวยงาน/ ผทเกยวของ

12.5 ผบรหารสงเสรมใหบคลากรในหนวยงาน มความร ความเขาใจในการบรหารงบประมาณอยางเหมาะสมและเพยงพอ ตอการปฏบตงานในความรบผดชอบ

ผบรหาร/หวหนาหนวยงาน

ผรบผดชอบ

12.6 ผบรหารสรางขวญและก าลงใจในการบรหารงบประมาณใหแกบคลากรทเกยวของทกคน เพอชวยผลกดนใหการปฏบตงานบรรลวตถประสงคและเปาหมายขององคกร ดวยรปแบบและวธการตางๆ เชน การประกาศ เกยรตคณ การใหรางวลหนวยงานบรหารงบประมาณดเดน ฯลฯ

ผบรหาร/หวหนาหนวยงาน

ผรบผดชอบ

12.7 ผตรวจสอบภายในไดเขามาสมสอบทาน หรอใหขอเสนอแนะ และแนวทางแกไขปญหาเกยวกบการใชจายเงน ตามแผนการใชจายเงนตามมตคณะรฐมนตร และการตดตามผลการใชจายเงนงบประมาณของหนวยงาน

ตสน. สป./กศน./สช/ก.ค.ศ./ศธภ./ศธจ.

พรอมกนนนไดแจงหนวยงานน ารองใหทดลองปฏบตงาน ใน 4 กระบวนงานยอย ไดแก กระบวนงานจดท าค าของบประมาณ กระบวนงานจดสรรงบประมาณ กระบวนงานใชจายงบประมาณตามแผนงาน/โครงการ และการโอนเปลยนแปลง และกระบวนงานตดตามการใชจายงบประมาณ ตามแผนงาน/โครงการ 4.2.2 ผลการประเมนประสทธภาพและประสทธผล ผลการประเมนประสทธภาพและประสทธผลของกระบวนการบรหารงบประมาณของส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ ด าเนนการโดยการเกบรวบรวมขอมลจากกลมตวอยาง จ านวน 14 หนวยงาน ทไดรบคดเลอกใหทดลองใชรปแบบกระบวนการบรหารงบประมาณ 4 กระบวนงานยอย ไดแก กระบวนงานจดท าค าของบประมาณ กระบวนงานจดสรรงบประมาณ กระบวนงานการใชจายงบประมาณตามแผนงานและการโอนเปลยนแปลง และกระบวนงานตดตามการใชจ ายงบประมาณตามแผนงาน/โครงการ ซงมขนตอนการด าเนนงาน ในแตละกระบวนงาน จ านวนรวม 12 ขนตอน โดยผท าหนาทประเมน ประกอบดวย ผบรหารของหนวยงาน ผอ านวยการกลมงานดานงบประมาณ และผปฏบตงานทเกยวของ จ านวน 30 คน ในการวเคราะหมการน าเสนอเปน 3 ตอน ดงน

103

ตอนท 1 ผลการวเคราะหขอมลทวไปของผประเมน ขอมลทวไปของผประเมน ประกอบดวย หนวยงาน ต าแหนง และประสบการณในหนาท ปรากฏตามตารางท 4 - 9 ตารางท 4 – 9 แสดงจ านวนรอยละของผประเมนประสทธภาพ และประสทธผลของกระบวนการ บรหารงบประมาณ ต าแหนง และประสบการณในหนาท

รายการ จ านวน รอยละ 1. หนวยงาน - หนวยงานสวนกลาง - หนวยงานในภมภาค

30 4

26

100.00 13.30 86.70

2. ต าแหนง - ผบรหารของหนวยงาน - ผอ านวยการ/หวหนากลมงานดานงบประมาณ - ผปฏบตงานทเกยวของ

30 7

12 11

100.00 23.30 40.00 36.70

3. ประสบการณในหนาท - ต ากวา 1 ป - 1 – 5 ป - 6 – 10 ป - มากกวา 10 ป

30 3

14 2

11

100.00 10.00 46.40 6.70

36.70 จากการตารางท 4 – 9 แสดงขอมลทวไปของผประเมน จ านวน 30 คน พบวา ผประเมนสงกดหนวยงานในสวนกลาง จ านวน 4 คน คดเปนรอยละ 13.30 และหนวยงานในสวนภมภาค จ านวน 26 คน คดเปนรอยละ 86.70 โดยด ารงต าแหนงเปนผบรหารของหนวยงานจ านวน 7 คน คดเปนรอยละ 23.30 ผอ านวยการหรอหวหนากลมงานดานงบประมาณ จ านวน 12 คน คดเปนรอยละ 40.00 และเปนผปฏบตงานในสวนทเกยวของ อก 11 คน คดเปนรอยละ 36.70 โดยเปนผทมประสบการณในการปฏบตงานในหนาท 1 – 5 ป มากทสด คดเปนรอยละ 46.60 รองลงมา คอ มประสบการณมากกวา 10 ป จ านวน 11 คน คดเปนรอยละ 36.70 และต ากวา 1 ป จ านวน 3 คน คดเปนรอยละ 10.00

104

ตอนท 2 ผลการประเมนประสทธภาพและประสทธผลของกระบวนการบรหารงบประมาณของ ส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ

2.2.1 ผลการประเมนประสทธภาพและประสทธผลของกระบวนการบรหารงบประมาณของส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ ภาพรวม จ าแนกตามกระบวนงานยอย 4 กระบวนงาน ไดแก กระบวนงานจดท าค าของบประมาณ กระบวนงานจดสรรงบประมาณ กระบวนงานการใชจายงบประมาณตามแผนงาน/โครงการและการโอนเปลยนแปลง และกระบวนงานตดตามการใชจายงบประมาณ รวมถงขนตอนในแตละกระบวนงานยอย รวม 12 ขนตอน รายละเอยดปรากฏตามตารางท 4 - 10

ตารางท 4 – 10 แสดงคาเฉลย คาเบยงเบนมาตรฐาน และระดบการประเมนตามกระบวนการบรหาร งบประมาณของส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ ภาพรวม รายกระบวนงาน และ ขนตอนในกระบวนงาน

รายการ ประสทธภาพ ประสทธผล

x S.D. ระดบ x S.D. ระดบ

กระบวนงานจดท าค าขอ งบประมาณ

4.18 0.81 มาก 4.10 0.78 มาก

1. การจดท าค าของบประมาณ ตามยทธศาสตร

4.30 0.80 มาก 4.12 0.76 มาก

2. การวเคราะหเพอจดท าแผน ภาพรวม

4.19 0.85 มาก 4.18 0.78 มาก

3. การแจงแนวทางการจดท า ค าของบประมาณ

4.10 0.87 มาก 4.01 0.80 มาก

4. การจดท าค าขอเพอสงส านก งบประมาณ

4.31 0.66 มาก 4.23 0.64 มาก

5. การจดท ารายละเอยดชแจง กรรมาธการงบประมาณ

3.75 0.88 มาก 3.78 0.89 มาก

กระบวนงานจดสรรงบประมาณ 4.21 0.90 มาก 4.13 0.89 มาก 6. การพจารณาจดสรร งบประมาณ

4.27 0.94 มาก 4.23 0.92 มาก

7. การจดท าแผนการใชจาย งบประมาณ

4.18 0.88 มาก 4.09 0.87 มาก

กระบวนงานการใชจาย งบประมาณฯ

4.40 0.69 มาก 4.35 0.70 มาก

8. การบรหารงบประมาณ 4.35 0.62 มาก 4.29 0.67 มาก 9. การควบคมงบประมาณ 4.43 0.62 มาก 4.37 0.62 มาก 10. การขอใชเงนเหลอจาย 4.39 0.78 มาก 4.36 0.78 มาก กระบวนงานตดตามการใชจาย งบประมาณ

4.29 0.96 มาก 4.30 0.79 มาก

11. การตดตามการใชจายฯ 4.44 0.74 มาก 4.39 0.74 มาก 12. มาตรการในการก ากบฯ 4.12 1.14 มาก 4.18 0.85 มาก

กระบวนการบรหารงบประมาณ 4.27 0.84 มาก 4.21 0.78 มาก

105

จากตารางท 4 – 10 พบวา ผตอบแบบสอบถามสวนใหญมความคดเหนวา กระบวนการบรหารงบประมาณของส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ มประสทธภาพและประสทธผล ในระดบมาก คอ มคาเฉลย 4.27 และ 4.21 ตามล าดบ และเมอพจารณารายกระบวนงาน และขนตอนในกระบวนงาน พบวา ทกกระบวนงาน มประสทธภาพและประสทธผลในระดบมาก โดยมคาเฉลยระดบ 4 ขนไป เมอพจารณาจากคาคะแนน พบวา ดานประสทธภาพ กระบวนงานทมคาคะแนนสงสด คอ กระบวนงานการใชจายงบประมาณตามแผนงาน/โครงการ และการโอนเปลยนแปลง มคาเฉลย 4.40 กระบวนงานทม คาคะแนนต าสด คอ กระบวนงานจดท าค าของบประมาณ มคาเฉลย 4.18 และขนตอนทมคาคะแนนสงสด คอ ขนตอนการตดตามการใชจายงบประมาณ มคาเฉลย 4.44 ส าหรบขนตอนทมคาคะแนนต าสด คอ ขนตอนการจดท ารายละเอยดเอกสารเพอชแจงกรรมาธการงบประมาณ มคาเฉลย 3.75 ดานประสทธผล กระบวนงานทมคาคะแนนสงสด คอ กระบวนงานการใชจายงบประมาณตามแผนงาน/โครงการ และการโอนเปลยนแปลง มคาเฉลย 4.35 กระบวนงานทมคาคะแนนต าสด คอ กระบวนงานจดท าค าของบประมาณ มคาเฉล ย 4.10 และขนตอนทมคาคะแนนสงสด คอ ขนตอนการตดตามการใชจายงบประมาณ มคาเฉลย 4.39 ส าหรบขนตอนทมคาคะแนนต าสด คอ ขนตอนการจดท ารายละเอยดเอกสารเพอชแจงกรรมาธการงบประมาณ มคาเฉลย 3.78

2.2.2 ผลการประเมนประสทธภาพและประสทธผล จ าแนกรายรายการในแตละกระบวนงาน เปนดงน

(1) กระบวนงานจดท าค าของบประมาณ ผลการประเมนประสทธภาพและประสทธผล ในกระบวนงานจดท าค าของบประมาณ จ าแนกรายรายการ ปรากฏตามตารางท 4 – 11 ตารางท 4 – 11 แสดงคาเฉลย คาเบยงเบนมาตรฐาน และระดบการประเมนจ าแนกรายรายการ ในกระบวนงานจดท าค าของบประมาณ

ล าดบ รายการ ประสทธภาพ ประสทธผล

S.D. ระดบ S.D. ระดบ

1 การจดท าค าของบประมาณตามยทธศาสตรและความส าคญของแผนงาน/โครงการ

1.1 หนวยงานแตงตงคณะกรรมการงบประมาณ (Steering committee) ระด บ สป . ศธ . ท าหนาท ก าหนดนโยบาย จดเนน ตวชวด จดล าดบความส าคญ และ/หรอบรณาการ แผนงาน/โครงการทจะด าเนนการ

4.83 0.39 มากทสด

4.33 0.49 มาก

106

ตารางท 4 – 11 แสดงคาเฉลย คาเบยงเบนมาตรฐาน และระดบการประเมนจ าแนกรายรายการ ในกระบวนงานจดท าค าของบประมาณ (ตอ)

ล าดบ รายการ ประสทธภาพ ประสทธผล

S.D. ระดบ S.D. ระดบ 1.2 หนวยงาน มการแตงตงคณะท างานงบประมาณ

ประจ าป 4.29 0.56 มาก 4.29 0.46 มาก

(1) ระดบ ส านก/กลม ในสงกดสวนกลาง/ส านกงานศกษาธการจงหวด /ส านกงานศกษาธการภาค

(2) ระดบ สป./ กศน./ สช/ ก.ค.ศ. (3) คณะท างานรวมระหวาง สป. กศน. สช ก.ค.ศ.

1.3 หนวยงาน มการน านโยบายของรฐบาล /รมว./กระทรวงตางๆ (แผนบรณาการ) /แผนยทธศาสตร /แผน 4 ป ในสวนทเกยวของมาเปนจดเนนในการจดท าแผนงาน/โครงการประจ าป เพอประกอบการจดท าค าของบประมาณ

4.52 0.51 มากทสด

4.26 0.54 มาก

1.4 สนย./หนวยงานตนสงกด แจงนโยบาย ประเดน ยทธศาสตร เพอจดท าแผนงานโครงการใหครอบคลม และบรรลวตถประสงคตามยท ธศาสตรท สอดคลองกบภารกจของหนวยงาน นนๆ

4.50 0.72 มากทสด

4.21 0.88 มาก

1.5 สนย. มการวเคราะหประเดนยทธศาสตร ทแตละหนวยงานจะตองรบผดชอบ

4.29 0.92 มาก 3.94 0.83 มาก

1.6 หนวยงาน มการวเคราะหจดออน และสาเหต ทท าใหไมไดรบงบประมาณตามทขอในปทผานๆ มาเพอใชเปนแนวทางในการด าเนนการจดท าค าของบประมาณในปถดไป

4.16 0.90 มาก 4.10 0.94 มาก

1.7 คณะท างานตามขอ 1.2 น าเสนอรางค าของบประมาณ ใหผบรหารทกระดบ มความเขาใจ ตระหนกถงความส าคญ ใหค าปรกษาแนะน า ก ากบดแล ตดสนใจ และ มสวนรวมในการเลอกแผนงาน/โครงการตางๆ ทจะด าเนนการ ในปงบประมาณทจดท าค าของบประมาณ

4.25 0.64 มาก 4.18 0.66 มาก

107

ตารางท 4 – 11 แสดงคาเฉลย คาเบยงเบนมาตรฐาน และระดบการประเมนจ าแนกรายรายการ ในกระบวนงานจดท าค าของบประมาณ (ตอ)

ล าดบ รายการ ประสทธภาพ ประสทธผล

S.D. ระดบ S.D. ระดบ 1.8 สนย. เปนพเลยง (Mentor) ทเชยวชาญ และ

เขมแขงในการผลกดนใหหนวยงานด าเนนการ ในทศทางทเหมาะสมตามนโยบายและภารกจ

3.71 0.96 มาก 3.74 0.86 มาก

2 การวเคราะหเพอจดท าแผนงบประมาณรวม ของกระทรวง

2.1 หนวยงาน มการประชมวเคราะหแผนงาน/โครงการของส านก/กลมตางๆของหนวยงาน/จงหวด/ภาค เพอรวมกนปรบเปลยน/ปรบปรงแผนงานโครงการใหเหมาะสม และมโอกาสบรรลเปาหมาย และวตถประสงคตามนโยบาย และยทธศาสตร กอนจดท ารายละเอยดค าของบประมาณ

3.95 0.95 มาก 4.00 0.89 มาก

2.2 หนวยงาน มระบบฐานขอมลทถกตอง เชอถอได และครบถวนเพยงพอ ส าหรบเปนขอมลในการน ามาอางองในการวเคราะหงบประมาณ และแผนงานโครงการ

3.90 1.04 มาก 3.83 0.94 มาก

2.3 ในการจดท าแผนงาน/โครงการและกจกรรม ทจะด าเนนการ หนวยงาน ไดระบเหตผลความจ าเปนทชดเจน เพอใหสามารถวเคราะหไดวาจะน าไปสความส าเรจตามเปาหมายยทธศาสตร และวตถประสงค ทก าหนด

4.43 0.66 มาก 4.44 0.58 มาก

2.4 หนวยงาน มการวเคราะหกจกรรมการด าเนนการท ชด เจน ท สามารถน ามาพจารณาความถกตองเหมาะสมของค าของบประมาณ และความสามารถในการด าเนนงานใหส าเรจได และคาใชจายตางๆ เปนไปตามอตราทกระทรวง การคลงก าหนด

4.43 0.68 มาก 4.43 0.59 มาก

2.5 หนวยงาน มการบรณาการแผนงาน/โครงการทเหมอนกนหรอซ าซอนกนและสอดคลองกบยทธศาสตรของกระทรวง ยทธศาสตรของประเทศ และ/หรอการบรณาการยทธศาสตรของกลมกระทรวง เพอใหมการด าเนนการรวมกน

4.24 0.77 มาก 4.17 0.72 มาก

108

ตารางท 4 – 11 แสดงคาเฉลย คาเบยงเบนมาตรฐาน และระดบการประเมนจ าแนกรายรายการ ในกระบวนงานจดท าค าของบประมาณ (ตอ)

ล าดบ รายการ ประสทธภาพ ประสทธผล

S.D. ระดบ S.D. ระดบ 3 การแจงแนวทางการจดท าค าของบประมาณ

3.1 สนย./หนวยงานตนสงกด จดท า และแจงแนวทางการจดท าค าของบประมาณประจ าป ภายใน 7 วน หลงจากทไดรบแจงจากส านกงบประมาณ

4.10 0.83 มาก 4.09 0.79 มาก

3.2 หนวยงาน จดท า/พฒนา คมอหรอแนวปฏบตในการจดท าค าของบประมาณทชด เจน (มตวอยางและค าอธบาย) และเปนปจจบน

3.76 0.94 มาก 3.70 0.82 มาก

3.3 สนย./หนวยงานตนสงกด แจงปฏทนการปฏบต งานในการของบประมาณและท ารายละเอยดชแจงกรรมาธการ ภายใน 7 วนหลงจากทไดรบแจงจากส านกงบประมาณ

3.67 0.86 มาก 3.57 0.84 มาก

3.4 หนวยงาน สงแบบค าของบประมาณ ผานระบบ IT หรอ e-mail หรอชองทางการสอสารอน และชแจงท าความเขาใจกบผทเกยวของอยางละเอยดชดเจน (มตวอยางและค าอธบาย)

4.41 0.73 มาก 4.29 0.69 มาก

3.5 หนวยงานทรบผดชอบ จดประชมกลม/ฝาย ในสงกดทเกยวของเพอชแจงและขอใหจดท าค าของบประมาณ

4.55 0.67 มากทสด

4.37 0.58 มาก

4 การจดท าค าของบประมาณเพอสงส านกงบประมาณ

4.1 หนวยงาน ไดรวบรวมขอมลจดท าค าของบประมาณของหนวยงานและสอบถามความคดเหน ของผบรหารทเกยวของ กอนเสนอลงนามเพอจดสงให สนย.

4.41 0.59 มาก 4.29 0.55 มาก

4.2 ผแทนคณะท างาน ตามขอ 1.2 เขารวมประชมกบ สนย. เพอชแจงค าของบประมาณของหนวยงานในส งกด และเพ อจดท าค าของบประมาณในภาพรวมของ สป. โดยพจารณาถงล าดบความส าคญและจดเนนตามประเดนยทธศาสตรท คณะกรรมการงบประมาณ (Steering committee) ไดก าหนดไว

4.24 0.63 มาก 4.26 0.62 มาก

109

ตารางท 4 – 11 แสดงคาเฉลย คาเบยงเบนมาตรฐาน และระดบการประเมนจ าแนกรายรายการ ในกระบวนงานจดท าค าของบประมาณ (ตอ)

ล าดบ รายการ ประสทธภาพ ประสทธผล

S.D. ระดบ S.D. ระดบ 4.3 สนย. พจารณาความถกตองครบถวนของแบบ

ค าของบประมาณทหนวยงานในสงกดเสนอ กรณมประเดนทตองแกไขปรบปรง สนย. ไดแจงใหหนวยงานทราบเหตผลและรายละเอยดทจะตองปรบปรงแกไข

4.45 0.51 มาก 4.21 0.42 มาก

4.4 หนวยงาน ไดปรบปรงแบบค าของบประมาณตามความเหนของทประชมตามขอ 4.3 และน าเสนอผบรหารหนวยงาน เพอพจารณาใหความเหนชอบและลงนาม กอนสงให สนย. อกครง

4.20 0.52 มาก 4.23 0.53 มาก

4.5 สนย.รวบรวมขอมลและจดท าค าของบประมาณ พรอมรายละเอยดค าชแจงงบประมาณตางๆ สงให ส านกงบประมาณตามก าหนด

4.50 0.52 มากทสด

4.44 0.62 มาก

4.6 ผตรวจสอบภายในไดเขามาสมสอบทาน หรอใหขอเสนอแนะและแนวทางแกไขปญหาเกยวกบการจดท าแผนงานหรอค าของบประมาณ

4.05 1.00 มาก 4.00 0.98 มาก

5 การจดท ารายละเอยดเอกสารชแจงตอกรรมาธการงบประมาณ

5.1 สนย.แจงใหหนวยงาน จดท ารายละเอยด เอกสารช แจงงบประมาณตอกรรมาธการงบประมาณ โดยให เวลาอย างเหมาะสมเพ ยงพอในการท ารายละเอยด ท าแลวไดอะไร ระบเหตผลความจ าเปน

3.62 0.92 มาก 3.70 0.93 มาก

5.2 กรณตองจดท ารายละเอยดเพ มเตม หรอตองปรบเปลยนแบบค าของบประมาณหรอเปลยนแปลงแบบรายการ สนย. ไดแจงใหหนวยงานทเกยวของ ทราบและเขาใจอยางชดเจน และมเวลาเพยงพอทจะด าเนนการแกไขไดถกตอง ทนเวลา

3.67 0.80 มาก 3.70 0.88 มาก

5.3 สนย. แจงเรองการไดรบอนมตงบประมาณประจ าปจากส านกงบประมาณพรอมทงจดสงรายละเอยดของรายการงบประมาณทไดรบอนมตใหหนวยงานทเกยวของ ไมเกน 3 วนท าการนบจากวนทไดรบแจงจากส านกงบประมาณ

3.95 0.92 มาก 3.96 0.88 มาก

กระบวนงานจดท าค าของบประมาณภาพรวม 4.18 0.81 มาก 4.10 0.78 มาก

110

จากตารางท 4 – 11 พบวา ผตอบแบบสอบถามสวนใหญ มความคดเหนวา ภาพรวมกระบวนงานจดท าค าของบประมาณ มประสทธภาพและประสทธผล ในระดบมากเชนเดยวกน โดยมคาเฉลย 4.18 และ 4.10 ตามล าดบ และเมอพจารณารายการในแตละขนตอน พบวา (1.1) ขนตอนการจดท าค าของบประมาณตามยทธศาสตร และความส าคญของแผนงาน/โครงการ ทกรายการมผลการประเมนในระดบมากขนไป และมคาเฉลยระดบ 4 ขนไป ยกเวน สนย. เปนพเลยง (Mentor) ทเชยวชาญ และเขมแขงในการผลกดนใหหนวยงานด าเนนการ ในทศทางท เหมาะสม ตามนโยบายและภารกจ ซงระดบประสทธภาพมคาเฉลย 3.71 และ คาเบยงเบนมาตรฐาน 0.96 ระดบประสทธผลมคาเฉลย 3.74 และคาเบยงเบนมาตรฐาน 0.86 ส าหรบรายการทมผลการประเมนในระดบมากทสด ในดานประสทธภาพ ม 3 รายการ ไดแก 1) หนวยงานแตงตงคณะกรรมการงบประมาณ (Steering Committee) ระดบส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ ท าหนาทก าหนดนโยบาย จดเนน ตวชวด จดล าดบความส าคญ และ/หรอบรณาการ แผนงาน/โครงการทจะด าเนนการ 2) หนวยงาน มการน านโยบายของรฐบาล/รฐมนตร/กระทรวงตางๆ (แผนบรณาการ) /แผนยทธศาสตร /แผน 4 ป ในสวนทเกยวของ มาเปนจดเนนในการจดท าแผนงาน/โครงการประจ าป เพอประกอบการจดท าค าของบประมาณ และ 3) สนย./หนวยงานตนสงกด แจงนโยบาย ประเดนยทธศาสตรเพ อจดท าแผนงานโครงการใหครอบคลม และบรรลวตถประสงคตามยทธศาสตรทสอดคลองกบภารกจ ของหนวยงานนนๆ ส าหรบดานประสทธผล ไมมรายการใดทมผลการประเมนในระดบมากทสด (1.2) ขนตอนการวเคราะหเพอจดท าแผนงบประมาณรวมของกระทรวง ทกรายการมผลการประเมนในระดบมากขนไป และมคาเฉลยระดบ 4 ขนไป ยกเวน หนวยงานม การประชมวเคราะหแผนงาน/โครงการของส านก/กลมตางๆ ของหนวยงาน และรวมกนปรบเปลยน/ปรบปรงแผนงานโครงการใหเหมาะสม มโอกาสบรรลเปาหมาย และวตถประสงคตามนโยบายและยทธศาสตร กอนจดท ารายละเอยดค าของบประมาณ มระดบประสทธผลระดบ 4 แตระดบ ประสทธภาพ มคาเฉลย 3.95 และคาเบยงเบนมาตรฐาน 0.95 และการทหนวยงานมระบบฐานขอมลทถกตอง เชอถอได และครบถวนเพยงพอ ส าหรบเปนขอมลในการน ามาอางองในการวเคราะหงบประมาณและแผนงานโครงการ มระดบประสทธภาพและประสทธผล มคาเฉลย 3.90 3.83 และคาเบยงเบนมาตรฐาน 1.04 และ 0.94 ตามล าดบ (1.3) ขนตอนการแจงแนวทางการจดท าค าของบประมาณ ทกรายการมผลการประเมนในระดบมากขนไป และมคาเฉลยระดบ 4 ขนไป ยกเวน หนวยงาน จดท า/พฒนา คมอหรอแนวทางปฏบตในการจดท าค าของบประมาณทชดเจน (มตวอยางและค าอธบาย) และเปนปจจบน และสนย./หนวยงานตนสงกด แจงปฏทนการปฏบตงานในการของบประมาณและท ารายละเอยดชแจงกรรมาธการ ภายใน 7 วน หลงจากไดรบแจงจากส านกงบประมาณ มระดบประสทธภาพ มคาเฉลย 3.76 3.67 และคาเบยงเบนมาตรฐาน 0.94 และ 0.86 ตามล าดบ และประสทธผล มคาเฉลย 3.70 3.57 และคาเบยงเบนมาตรฐาน 0.82 และ 0.84 ตามล าดบ ส าหรบรายการทมผลการประเมนประสทธภาพในระดบมากทสด คอ หนวยงานทรบผดชอบมการจดประชมกลม/ฝาย ในสงกดทเกยวของ เพอชแจงและขอใหจดท าค าของบประมาณ มคาเฉลย 4.55 และคาเบยงเบนมาตรฐาน 0.67

111

(1.4) ขนตอนการจดท าค าของบประมาณเพอสงส านกงบประมาณ ทกรายการมผลการประเมนในระดบมาก และมคาเฉลยสงกวา 4 ขนไป โดยรายการทมผลการประเมนประสทธภาพในระดบมากทสด คอ สนย. รวบรวมขอมลและจดท าค าของบประมาณ พรอมรายละเอยดค าชแจงงบประมาณตางๆ สงใหส านกงบประมาณตามก าหนด (1.5) ขนตอนการจดท ารายละเอยดเอกสารชแจงกรรมาธการงบประมาณ ทกรายการมผลการประเมนในระดบมาก แตมคาเฉลยต ากวา 4

(2) กระบวนงานจดสรรงบประมาณ ผลการประเมนประสทธภาพและประสทธผลในกระบวนงานจดสรรงบประมาณ จ าแนกรายรายการ ปรากฏตามตารางท 4 – 12 ตารางท 4 – 12 แสดงคาเฉลย คาเบยงเบนมาตรฐาน และระดบการประเมนจ าแนกรายรายการ ในกระบวนงานจดสรรงบประมาณ

ล าดบ รายการ ประสทธภาพ ประสทธผล

S.D. ระดบ S.D. ระดบ 6 การพจารณาจดสรรงบประมาณลงแผนงาน/โครงการ

6.1 สนย. แจงยอดเงนงบประมาณทไดรบอนมต ใหหนวยงานตนสงกดทราบภายใน 7 วน นบแตวนทไดรบแจงจากส านกงบประมาณ

4.18 1.14 มาก 4.13 1.08 มาก

6.2 สนย.จดประชม และคณะท างานงบประมาณรวม ตามขอ 1.2 (3) เพอพจารณาจดสรรงบประมาณลงแผนงาน/โครงการ ตามความจ าเปน เหมาะสม และตามล าดบความส าคญเรงดวนของแผนงาน/โครงการทตองด าเนนการ

4.33 0.91 มาก 4.30 0.93 มาก

6.3 สนย. และคณะท างาน น าเสนอผลงาน ตาม ขอ 6.2 เสนอผบรหารเพอพจารณาตดสนใจปรบลดโครงการ หรอยกเลกโครงการหรอ กจกรรมทไมมความจ าเปน เพอใหสอดคลองกบงบประมาณทไดรบ รวมทงบรณาการแผนงานโครงการทมความใกลเคยง หรอสามารถเชอมโยงกนไดเพอใหการใชงบประมาณมประสทธภาพ และประสทธผลยงขน

4.29 0.69 มาก 4.26 0.73 มาก

112

ตารางท 4 – 12 แสดงคาเฉลย คาเบยงเบนมาตรฐาน และระดบการประเมนจ าแนกรายรายการ ในกระบวนงานจดสรรงบประมาณ (ตอ)

ล าดบ รายการ ประสทธภาพ ประสทธผล

S.D. ระดบ S.D. ระดบ 7 การจดท าแผนใชจายเงนงบประมาณเพอสงส านกงบประมาณ

7.1 สนย. แจงหนวยงานตนสงกดเขารวมประชม เพอชแจงและขอใหจดท าแผนการใชจายเงนงบประมาณเตรยมการจดสงใหส านกงบประมาณ เพอโอนเงนใหหนวยงานในระบบ GFMIS ส าหรบใชจายตอไป

4.53 0.84 มากทสด

4.33 0.86 มาก

7.2 หนวยงาน จดท าแผนการใชจายเงนงบประมาณโดยพจารณาถงมาตรการเรงรดการใชจายเงนงบประมาณ ตามมตคณะรฐมนตร แลวจดสงให สนย. ตามก าหนดเวลา

4.41 0.91 มาก 4.37 0.88 มาก

7.3 สนย. รวบรวมขอมลตามขอ 7.2 และจดท าแผนการใชจายเงนในภาพรวมของ สป. จดสงใหส านกงบประมาณ ไดทนตามก าหนดเวลา

4.44 0.73 มาก 4.39 0.78 มาก

7.4 สนย. สอบทานความเหมาะสมของก าหนดเวลาในการด าเนนงานของกจกรรมตางๆ ของแผน การใชจายงบประมาณ และใหขอคดเหน เพ อปรบเปล ยนก าหนดเวลาหรอกจกรรม แกหนวยงานผรบผดชอบ

3.95 0.52 มาก 3.81 0.60 มาก

7.5 สนย./หนวยงานตนสงกด รวบรวมขอมลตาม ขอ 7.3 มาจดท าเปนแผนปฏบตราชการประจ าปงบประมาณของหนวยงาน เสนอปลดกระทรวงอนมตไดถกตองครบถวน ภายใน 2 สปดาหแรก ของปงบประมาณ

4.05 0.81 มาก 3.83 0.78 มาก

7.6 สนย./หนวยงานตนสงกด แจงหนวยงานในสงกด ทราบเรองการไดรบอนมตแผนปฏบตราชการประจ าปจากปลดกระทรวง เพอใหหนวยงานตางๆ เรมด าเนนงานตามแผนงานของตนได ตงแตเดอนแรกของปงบประมาณใหม

4.05 1.09 มาก 4.00 1.02 มาก

7.7 ผตรวจสอบภายในไดเขามาสมสอบทาน หรอใหขอเสนอแนะและแนวทางแกไขปญหาเกยวกบการจดสรรงบประมาณของหนวยงาน

3.95 1.00 มาก 3.96 0.96 มาก

กระบวนงานจดสรรงบประมาณ 4.21 0.90 มาก 4.13 0.89 มาก

113

จากตารางท 4 – 12 พบวา ผตอบแบบสอบถามสวนใหญมความคดเหนวา ภาพรวมกระบวนงานจดสรรงบประมาณ มผลการประเมนประสทธภาพและประสทธผล ในระดบมากเชนเดยวกน โดยมคาเฉลย 4.21 และ 4.13 ตามล าดบ และเมอพจารณารายการในแตละขนตอน พบวา (2.1) ขนตอนพจารณาจดสรรงบประมาณลงแผนงานโครงการ ทกรายการมผลการประเมนในระดบมากขนไป และมคาเฉลยระดบ 4 ขนไป (2.2) ขนตอนการจดท าแผนการใชจายงบประมาณเพอสงส านกงบประมาณ ทกรายการมผลการประเมนในระดบมากขนไป และมคาเฉลยระดบ 4 ขนไป ยกเวน รายการ สนย. สอบทานความเหมาะสมของก าหนดเวลาในการด าเนนงานของกจกรรมตางๆ ของแผนการใชจายงบประมาณ และใหขอคดเหนเพอปรบเปลยนก าหนดเวลาหรอกจกรรมแกหนวยงานผรบผดชอบ และรายการผตรวจสอบภายในไดเขามาสมสอบทาน หรอใหขอเสนอแนะและแนวทางแกไขปญหาเกบวกบการจดสรรงบประมาณของหนวยงาน ผลการประเมนประสทธภาพ คาเฉลย 3.95 เทากน คาเบยงเบนมาตรฐาน 0.52 และ 1.00 ตามล าดบ ผลการประเมนประสทธผล มคาเฉลย 3.81 และ 3.96 โดยมคาเบยงเบนมาตรฐาน 0.60 และ 0.96 ตามล าดบ ส าหรบรายการ สนย. แจงหนวยงานตนสงกดเขารวมประชมเพอชแจงและขอใหจดท าแผนการใชจายเงนงบประมาณ เตรยมการจดสงให ส านกงบประมาณเพอโอนเงนใหหน วยงานในระบบ GFMIS ส าหรบใชจ ายตอไป มผลการประเมนประสทธภาพ ในระดบมากทสด

(3) กระบวนงานการใชจายงบประมาณตามแผนงาน/โครงการ และการโอนเปลยนแปลง ผลการประเมนประสทธภาพและประสทธผลในกระบวนงานการใชจายงบประมาณ และการโอนเปลยนแปลง จ าแนกรายรายการ ปรากฏตามตารางท 4 – 13

ตารางท 4 – 13 แสดงคาเฉลย คาเบยงเบนมาตรฐาน และระดบการประเมนจ าแนกรายรายการ ในกระบวนงานการใชจายงบประมาณตามแผนงาน/โครงการ และการโอนเปลยนแปลง

ล าดบ รายการ ประสทธภาพ ประสทธผล

S.D. ระดบ S.D. ระดบ 8 การบรหารงบประมาณตามแผนงาน/โครงการ

8.1 หนวยงาน มการจดท าโครงการ/กจกรรมทจะด าเนนการ เพอน าเสนอขออนมตโครงการและขออนมตใชจายเงนทกครง กอนทจะด าเนนงาน

4.36 0.70 มาก 4.44 0.70 มาก

8.2 หนวยงาน ด าเนนการใชจายงบประมาณโครงการ/กจกรรมตามก าหนดเวลาในแผนการปฏบตงาน

4.19 0.56 มาก 4.07 0.65 มาก

8.3 หนวยงาน มการด าเนนกจกรรมตามแผนงาน/โครงการทไดรบอนมตในแผนปฏบตราชการประจ าป ยกเวนกรณจ าเปน และไดรบอนมตใหปรบเปลยนแผนงาน/โครงการแลวเทานน

4.52 0.58 มากทสด

4.38 0.62 มาก

114

ตารางท 4 – 13 แสดงคาเฉลย คาเบยงเบนมาตรฐาน และระดบการประเมนจ าแนกรายรายการ ในกระบวนงานการใชจายงบประมาณตามแผนงาน/โครงการ และการโอนเปลยนแปลง (ตอ)

ล าดบ รายการ ประสทธภาพ ประสทธผล

S.D. ระดบ S.D. ระดบ 9 การควบคมงบประมาณ

9.1 สอ./กลมแผนฯ ของหนวยงานในสงกด เปนผควบคมการจดสรรงบประมาณ กอนการขออนมตใชจายเงน และรบทราบการคนเงนเหลอจายในการด าเนนงานโครงการหรอกจกรรมเพอปรบลด/เพม ยอดการใชจายเงนงบประมาณใหถกตองตรงตามขอเทจจรง

4.12 0.71 มาก 4.07 0.66 มาก

9.2 สอ./กลมแผนฯใชเวลาในการจดสรรงบประมาณ ตาม ขอ 9.1 กอนการเสนอขออนมตใชจายเงน ไมเกน 2 วนท าการ

4.12 0.73 มาก 4.00 0.68 มาก

9.3 ในการใชจายงบประมาณ (กอหนผกพน/เบก จายงบประมาณ) หนวยงานท เปนเจาของงบประมาณและหนวยงานคลง ไดมการควบคม การใชจายมใหมการใชจายเกนวงเงนงบประมาณ ทไดรบอนมตอยางถกตองเปนปจจบน

4.72 0.46 มากทสด

4.56 0.58 มากทสด

9.4 หนวยงาน มการใชจายงบประมาณภายในวงเงนงบประมาณทไดรบ ยกเวนกรณจ าเปนและไดรบอนมตใหโอนเงนงบประมาณจากโครงการอนมาสมทบเพมเตมแลว เทานน

4.52 0.51 มากทสด

4.48 0.51 มาก

9.5 หนวยงาน รบทราบมาตรการเรงรดการใชจาย เงนงบประมาณ ตามมตคณะรฐมนตร รวดเรว ทนการณ

4.42 0.50 มาก 4.38 0.50 มาก

9.6 หนวยงานทเปนเจาของงบประมาณ และหนวยงานคลงมการสอบยนขอมลการใชจายงบประมาณใหถกตองตรงกน เปนระยะๆ

4.71 0.46 มากทสด

4.73 0.45 มากทสด

10 การขอใชเงนเหลอจายจากงบประมาณประจ าปหรอขอใชเงนขามแผน 10.1 กรณขอใชเงนเหลอจายจากงบประมาณประจ าป

หนวยงานไดขออนมต ผมอ านาจตามระเบยบ ภายในเวลาทก าหนด

4.36 0.49 มาก 4.30 0.61 มาก

10.2 กรณมการใชจายเงนงบประมาณขามแผนงาน หนวยงานไดขออนมตจากผมอ านาจตามระเบยบ ทกครง

4.68 0.69 มากทสด

4.67 0.68 มากทสด

115

ตารางท 4 – 13 แสดงคาเฉลย คาเบยงเบนมาตรฐาน และระดบการประเมนจ าแนกรายรายการ ในกระบวนงานการใชจายงบประมาณตามแผนงาน/โครงการ และการโอนเปลยนแปลง (ตอ)

ล าดบ รายการ ประสทธภาพ ประสทธผล

S.D. ระดบ S.D. ระดบ 10.3 การปรบเปลยนวงเงนงบประมาณของแผนงาน

/โครงการทกครง หนวยงาน ไดขออนมตจากผมอ านาจกอน

4.80 0.41 มากทสด

4.78 0.42 มากทสด

10.4 การโอนเงนประจ างวดใหหนวยงานในสงกด เพอเปนคาใชจายเพมเตมในชวงปลายปงบประมาณ หนวยงานตนสงกดไดจดสงใหหนวยงาน ในเวลาทเหมาะสม เพยงพอ ใหด าเนนการไดทนเวลา และมประสทธภาพ ประสทธผล

4.15 0.95 มาก 4.07 0.88 มาก

10.5 การเสนอขออนมตยกเลกโครงการ หนวยงาน กระท าเฉพาะกรณทมความจ าเปนอยางยง ตามนโยบายของผบรหารระดบสงเทานน

4.33 0.96 มาก 4.35 0.94 มาก

10.6 ผตรวจสอบภายในไดเขามาสมสอบทาน หรอใหขอเสนอแนะและแนวทางแกไขปญหาเกยวกบ การใชจายเงนงบประมาณตามแผนงาน/โครงการ และการโอนเปลยนแปลงงบประมาณของหนวยงาน

4.04 0.81 มาก 4.04 0.77 มาก

กระบวนงานการใชจายเงนงบประมาณ ตามแผนงาน/โครงการฯ

4.40 0.69 มาก 4.35 0.70 มาก

จากตารางท 4 – 13 พบวา ผตอบแบบสอบถามสวนใหญมความคดเหนวา ภาพรวมกระบวนงานใชจายงบประมาณตามแผนงาน/โครงการ และการโอนเปลยนแปลง มประสทธภาพและประสทธผล ในระดบมากเชนเดยวกน โดยมคาเฉลย 4.40 และ 4.35 และเมอพจารณารายการในแตละขนตอน พบวา (3.1) ขนตอนการบรหารงบประมาณตามแผนงานโครงการทกรายการ มผลการประเมนในระดบมากขนไป และมคาเฉลยระดบ 4 ขนไป โดยมรายการทมผลการประเมน ในระดบมากทสด คอ การทหนวยงานมการด าเนนกจกรรมตามแผนงาน/โครงการ ทไดรบอนมต ในแผนปฏบตราชการประจ าป ยกเวนกรณจ าเปนและไดรบอนมตใหปรบเปลยนแผนงาน/โครงการแลวเทานน ซงมผลการประเมนประสทธภาพในระดบมากทสด (3.2) ขนตอนควบคมงบประมาณ ทกรายการมผลการประเมนในระดบมากขนไป และมคาเฉลยระดบ 4 ขนไป โดยมรายการทมผลการประเมนในระดบมากทสด ทงในดานประสทธภาพ และประสทธผล 2 รายการ ไดแก 1) การใชจายงบประมาณ (กอหนผกพน/เบกจายงบประมาณ) หนวยงานทเปนเจาของงบประมาณ และหนวยงานคลง ไดมการควบคมการใชจาย มใหมการใชจายเกนวงเงนงบประมาณทไดรบอนมตอยางถกตองเปนปจจบน และ 2) หนวยงานทเปนเจาของงบประมาณและหนวยงาน

116

คลง มการสอบยนขอมลการใชจายงบประมาณใหถกตองตรงกน เปนระยะๆ ส าหรบรายการทมผลการประเมนในระดบมากทสด เพยง 1 ดาน คอดานประสทธภาพ ไดแก หนวยงานมการใชจายงบประมาณภายในวงเงนงบประมาณทไดรบ ยกเวนกรณจ าเปน และไดรบอนมตใหโอนเงนงบประมาณจากโครงการอน มาสมทบเพมเตมแลวเทานน (3.3) ขนตอนการขอใชเงนเหลอจายจากงบประมาณประจ าป หรอขอใหเงนขามแผน ทกรายการมผลการประเมนในระดบมากขนไป และมคาเฉลยระดบ 4 ขนไป โดยมรายการทมผลการประเมนในระดบมากทสด ทงในดานประสทธภาพ และประสทธผล 2 รายการ ไดแก 1) กรณทมการใชจายเงนงบประมาณขามแผนงาน หนวยงานไดขออนมตจากผมอ านาจตามระเบยบ ทกครง และ 2) การปรบเปลยนวงเงนงบประมาณตามแผนงาน/โครงการทกครง หนวยงานไดรบอนมตจากผมอ านาจกอน

(4) กระบวนงานตดตามการใชจายงบประมาณตามแผนงาน/โครงการ ผลการประเมนประสทธภาพและประสทธผลในกระบวนงานตดตามการใชจาย งบประมาณตามแผนงาน/โครงการ จ าแนกรายรายการ ปรากฏตามตารางท 4 – 14

ตารางท 4 – 14 แสดงคาเฉลย คาเบยงเบนมาตรฐาน และระดบการประเมนจ าแนกรายรายการ ในกระบวนงานตดตามการใชจายงบประมาณตามแผนงาน/โครงการ

ล าดบ รายการ ประสทธภาพ ประสทธผล

S.D. ระดบ S.D. ระดบ 11 การตดตามการใชจายงบประมาณ

11.1 หนวยงาน มคณะกรรมการในการก ากบตดตามการใชจายงบประมาณ เพอชวยเหลอแนะน า และชวยแกปญหาในการใชจายงบประมาณของหนวยงาน โดยไดมการประชม/ตดตามการใชจายเงนอยางตอเนองจรงจง เปนระยะๆ อยางเหมาะสม

4.25 1.08 มาก 4.17 1.09 มาก

11.2 หนวยงาน มระบบการรายงานการใชจายงบประมาณทครบถวน ขอมลถกตองและเปนปจจบน ทงเชงปรมาณและเชงคณภาพ

4.50 0.69 มากทสด

4.47 0.68 มาก

11.3 หนวยงาน มการรายงานผลการตดตามการใชจายงบประมาณ เดอนละ 1 ครง หรออยางนอย ไตรมาสละ 1 ครง

4.68 0.48 มากทสด

4.63 0.49 มากทสด

11.4 หนวยงาน มการน ารายงานผลการใชจายงบประมาณไปใช เปนขอมลในการตดสนใจและเปนเครองมอในการสงการของผบรหาร อยางจรงจง

4.43 0.69 มาก 4.40 0.68 มาก

117

ตารางท 4 – 14 แสดงคาเฉลย คาเบยงเบนมาตรฐาน และระดบการประเมนจ าแนกรายรายการ ในกระบวนงานตดตามการใชจายงบประมาณตามแผนงาน/โครงการ (ตอ)

ล าดบ รายการ ประสทธภาพ ประสทธผล

S.D. ระดบ S.D. ระดบ 11.5 คณะกรรมการหรอหนวยงานทท าหนาทในการ

ก ากบตดตาม มการรายงานผลการตดตามเสนอผบรหาร โดยมขอมลทจ าเปนตอการตดสนใจ ทครบถวนถกตอง

4.24 0.78 มาก 4.22 0.75 มาก

11.6 หนวยงาน มการวเคราะหหาสาเหตของการใชจายทลาชาผดปกต และหาแนวทางชวยแกไข หรอท าใหงานนนส าเรจลลวงไดเรวขน

4.37 0.74 มาก 4.31 0.71 มาก

11.7 หนวยงาน มการวเคราะหสาเหตของการใชจายเงนไมไดตามเปาหมายตามแผนงาน หรอมตคณะรฐมนตร เพอหาแนวทาง แกไขปรบปรง หรอปองกนปญหาทอาจเกดขนในโอกาสตอไป

4.41 0.80 มาก 4.34 0.77 มาก

11.8 ผบรหารหนวยงานใหความส าคญอยางจรงจงในการก ากบ ใหการด าเนนงานเปนไปตามแผนการใชจายงบประมาณ

4.62 0.50 มากทสด

4.57 0.50 มากทสด

12 มาตรการในการก ากบตดตามการใชจายงบประมาณ 12.1 ผบรหารระดบสงมมาตรการก ากบดแล และ

ตกเตอน หรอ ลงโทษ กรณทการด าเนนงาน ไมเปนไปตามเปาหมาย หรอลาชา เปนประจ า

4.54 0.51 มากทสด

4.38 0.57 มาก

12.2 กรณ ม เงนงบลงทนท ไมสามารถใชจายไดภายในปงบประมาณ สป./กศน./สช./ก.ค.ศ./ศธภ./ศธจ./กศน.จ.มการเรงรดใหหนวยงานในสงกดด าเนนการ โดยมมาตรการการชวยเหลอจากหนวยงานสวนกลาง เพอใหการด าเนนงานของหนวยงานรวดเรวขน

4.26 0.90 มาก 4.21 0.90 มาก

12.3 กรณมเงนกนไวจายขามปงบประมาณหลายป สป./ กศน./สช./ก.ค.ศ./ศธภ./ศธจ./กศน.จ. มการเรงรดใหหนวยงานในสงกดด าเนนการ โดยมมาตรการ/การชวยเหลอจากหนวยงานสวนกลาง เพอ ใหการแกปญหาการด า เนนงานของหนวยงานส าเรจลลวงไดรวดเรวขน กรณ

4.15 0.61 มาก 4.14 0.59 มาก

118

ตารางท 4 – 14 แสดงคาเฉลย คาเบยงเบนมาตรฐาน และระดบการประเมนจ าแนกรายรายการ ในกระบวนงานตดตามการใชจายงบประมาณตามแผนงาน/โครงการ (ตอ)

ล าดบ รายการ ประสทธภาพ ประสทธผล

S.D. ระดบ S.D. ระดบ เปนความผดพลาดบกพรองทเกดจากความ

ไมรบผดชอบของผทเกยวของมการตกเตอน หรอมาตรการลงโทษตามควรแกกรณ

12.4 หนวยงาน มการน าผลการด าเนนงานการ ใชจายงบประมาณทดเดนเปนพเศษ หรอไมประสบความส าเรจตอเนองไปเปนสวนหนงของการประเมนผลการปฏบตงานและการเลอนขนเงนเดอนประจ าป

4.04 1.06 มาก 4.04 1.04 มาก

12.5 ผบรหารสงเสรมใหบคลากรในหนวยงาน มความร ความเขาใจในการบรหารงบประมาณอยางเหมาะสมและเพยงพอตอการปฏบตงานในความรบผดชอบ

4.44 0.58 มาก 4.31 0.60 มาก

12.6 ผบรหารสรางขวญและก าลงใจในการบรหารงบประมาณใหแกบคลากรทเกยวของทกคน เพอชวยผลกดนใหการปฏบตงานบรรลวตถประสงคและเปาหมายขององคกร ดวยรปแบบและวธการตางๆ เชน การประกาศ เกยรตคณ การใหรางวลหนวยงานบรหารงบประมาณดเดน ฯลฯ

4.15 1.17 มาก 4.03 1.12 มาก

12.7 ผตรวจสอบภายในไดเขามาสมสอบทาน หรอใหขอเสนอแนะ และแนวทางแกไขปญหาเกยวกบการใชจายเงน ตามแผนการใชจายเงน ตามมตคณะรฐมนตร และการตดตามผลการใชจายเงนงบประมาณของหนวยงาน

4.21 0.98 มาก 4.16 0.94 มาก

กระบวนงานตดตามการใชจายงบประมาณตามแผนงาน/โครงการ

4.29 0.96 มาก 4.30 0.79 มาก

จากตารางท 4 – 14 พบวา ผตอบแบบสอบถามสวนใหญ มความคดเหนวา ภาพรวมกระบวนงานตดตามใชจายงบประมาณตามแผนงาน/โครงการ มประสทธภาพและประสทธผล ในระดบมากเชนเดยวกน โดยมคาเฉลย 4.29 และ 4.30 ตามล าดบ และเมอพจารณารายการในแตละขนตอน พบวา (4.1) ขนตอนการตดตามการใชจายงบประมาณ ทกรายการมผลการประเมน ในระดบมากขนไป และมคาเฉลยระดบ 4 ขนไป โดยมรายการทมผลการประเมนในระดบมากทสด

119

ทงในดานประสทธภาพ และประสทธผล 2 รายการ ไดแก 1) หนวยงานมการรายงานผลการตดตามการใชจายงบประมาณ เดอนละ 1 ครง หรออยางนอยไตรมาสละ 1 ครง และ 2) ผบรหารหนวยงานใหความส าคญอยางจรงจงในการก ากบ ใหการด าเนนงานเปนไปตามแผนการใชจายงบประมาณ ส าหรบรายการทมผลการประเมนในระดบมากทสด เพยง 1 ดาน คอ ดานประสทธภาพ ไดแก หนวยงานมระบบการรายงานการใชจายงบประมาณทครบถวน ขอมลถกตอง และเปนปจจบน ทงเชงปรมาณ และเชงคณภาพ (4.2) ขนตอนการก าหนดมาตรการในการก ากบตดตามการใชจายงบประมาณ ทกรายการมผลการประเมนในระดบมาก และมคาเฉลยระดบ 4 ขนไป โดยรายการทมผลการประเมนระดบมากทสด คอ การทผบรหารระดบสงมมาตรการก ากบดแล และตกเตอน หรอลงโทษ กรณทการด าเนนงานไมเปนไปตามเปาหมาย หรอลาชาเปนประจ า มผลการประเมนประสทธภาพในระดบมากทสด ตอนท 3 ผลการสงเคราะหขอมลเชงคณภาพจากแบบประเมน ผลการสงเคราะหขอมลเชงคณภาพจากแบบประเมนประสทธภาพ ประสทธผล ของผตอบแบบสอบถามจ านวน 6 ราย พบวา เหตผลทท าใหหนวยงานมไดด าเนนการทดลองปฏบตงานในบางรายการ ในกระบวนงานจดท าค าของบประมาณ กระบวนงานจดสรรงบประมาณ กระบวนงานการใชจายงบประมาณตามแผนงาน/โครงการ และการโอนเปลยนแปลง และกระบวนงานตดตามการใชจายงบประมาณตามแผนงาน/โครงการ เนองจาก เหนวารายการทก าหนดนน เปนรายการทด าเนนงานในหนวยงานตนสงกดในสวนกลาง และบางรายการไมเคยเกดขนในหนวยงาน หรอไมมในหนวยงานมากอน จงไมสามารถประเมนได เชน กรณทหนวยงานมเงนงบประมาณกนไวเบกเหลอมปหลายปตดตอกน เปนตน ส าหรบปญหาอปสรรค พบวา มผใหความเพมเตมใน 2 กระบวนงาน คอ กระบวนงานจดท าค าของบประมาณ และกระบวนงานจดสรรงบประมาณ กลาวคอ ผตอบแบบสอบถาม เหนวา การประชาสมพนธการด าเนนงานในแตละขนตอนมนอย งบประมาณทไดรบนอยมากไมเปนตามทขอ แมจะมการชแจงเหตผลความจ าเปนแลวกตาม ท าใหไมประสงคจะเสนอของบประมาณในปถดไป และระยะเวลาในการจดท าค าของบประมาณมกเรงดวน กระชนชด ท าใหจดเตรยมขอมลทจ าเปนไมทน และไมมคมอการด าเนนงานในการจดท าค าของบประมาณ ส าหรบงบประมาณในสวนของงบลงทนนนไดรบจดสรรงบประมาณลาชา ในสวนของขอเสนอแนะภาพรวม ผตอบแบบสอบถาม ตองการใหมการพฒนาบคลากรดานงบประมาณอยางตอเนอง โดยใหความเหนใน 2 กระบวนงาน ไดแก กระบวนงานจดท า ค าของบประมาณ กลาวคอ ควรก าหนดปฏทนในการด าเนนการจดท าค าของบประมาณใหชดเจน แจงใหหนวยงานในสงกดทราบ โดยควรประสานงานอยางตอเนอง มแนวทางในการจดท าค าของบประมาณทชดเจน และควรแจงการด าเนนงานจดท าค าของบประมาณในระยะเวลาเพยงพอ ตอการด าเนนงาน ส าหรบกระบวนการจดสรรงบประมาณ เหนวา ควรจดสรรงบประมาณใหรวดเรว และควรแยกรายละเอยดการจดสรรงบประมาณตามค าของบประมาณของแตละหนวยงาน สวนกลางควรใชแผนการใชจายงบประมาณของหนวยงานในภมภาคในการจดสรรงบประมาณตามค าขอ

บทท 5 สรป อภปรายผล และขอเสนอแนะ

การวจยเรอง รปแบบกระบวนการบรหารงบประมาณทมประสทธภาพของส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ ภายใตกรอบมาตรฐานการควบคมภายในของหนวยงานภาครฐ มวตถประสงคเพอศกษาสภาพการบรหารงบประมาณของส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ และพฒนารปแบบกระบวนการบรหารงบประมาณทมประสทธภาพของส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ ภายใตกรอบมาตรฐานการควบคมภายในของหนวยงานภาครฐ ซงเปนการวจยแบบผสานวธ ระหวางการวจยเชงปรมาณ (Quantitative Research) กบการวจยเชงคณภาพ (Qualitative Research) โดยสรปผลการวจย ไดดงน 5.1 สรปผลการวจย

5.1.1 ผลการศกษาสภาพการบรหารงบประมาณของส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ (1) ขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม ผตอบแบบสอบถามสวนใหญเปนเพศหญง คดเปนรอยละ 71.12 อายระหวาง 25 – 34 ป คดเปนรอยละ 33.62 มวฒการศกษาระดบปรญญาตรและปรญญาโท จ านวนมากทสดเทากน คดเปนรอยละ 47.41 ซงสวนใหญเปนต าแหนงนกวเคราะหนโยบายและแผน และผบรหาร คดเปนรอยละ 25.43 และ 24.14 ตามล าดบ มประสบการณในการปฏบตงานในหนาท ระหวาง 1 – 5 ป มากทสด คดเปนรอยละ 48.28 (2) สภาพการบรหารงบประมาณของส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ ภาพรวมของส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ มการปฏบตงานในกระบวนการบรหารงบประมาณ ในระดบมาก โดยมคาเฉลย 2.72 คาเบยงเบนมาตรฐาน 0.82 และเมอพจารณากระบวนงานยอย 4 กระบวนงาน พบวา ทกกระบวนงาน ซงไดแก กระบวนงานจดท าค าของบประมาณ กระบวนงานจดสรรงบประมาณ กระบวนงานใชจายงบประมาณและการโอนเปลยนแปลง และกระบวนงานตดตามการใชจายงบประมาณ ปฏบตงานได ในระดบมาก โดยมคาเฉลย 2.64 2.58 2.89 และ 2.79 ตามล าดบ เมอพจารณาเปนรายกระบวนงาน พบวา (2.1) กระบวนงานจดท าค าของบประมาณ ซงมรายละเอยดขนตอน การปฏบตงาน จ านวน 29 รายการ พบวา เกอบทกรายการปฏบตงานไดในระดบต ากวาคาเฉลย 3 ยกเวน 2 รายการ คอ ล าดบท 7 มการน านโยบายของรฐบาล/รมว. / กระทรวงตางๆ /แผนยทธศาสตร/แผน 4 ป ในสวนทเกยวของมาเปนจดเนนในการจดท าแผนงาน/โครงการประจ าป เพอประกอบการจดท าค าของบประมาณ และล าดบท 17 มการวเคราะหกจกรรมการด าเนนงานทชดเจนฯ โดย มคาเฉลย 3.04 และ 3.02 ตามล าดบ

122

(2.2) กระบวนการจดสรรงบประมาณ ซงมรายละเอยดขนตอนการปฏบตงาน จ านวน 10 รายการ พบวา ทกรายการปฏบตงานไดในระดบต ากวาคาเฉลย 3 โดยรายการทปฏบตงานไดนอยทสด 2 รายการ ปฏบตไดในระดบปานกลาง ไดแก คอ 1) สนย./หนวยงานตนสงกด แจงยอดเงนงบประมาณทไดรบ ใหหนวยงานทราบ รวดเรว ทนการณ และ 2) สป./ กศน./ สช./ ก.ค.ศ. รวบรวมขอมลตามแผนการใชจายเงนงบประมาณ มาจดท าเปนแผนปฏบตราชการประจ าปงบประมาณของหนวยงานเสนอปลดกระทรวงอนมตไดถกตองครบถวน ภายใน 2 สปดาหแรกของปงบประมาณ (2.3) กระบวนงานการใชจายงบประมาณ และการโอนเปลยนแปลงงบประมาณ ซงมรายละเอยดขนตอนการปฏบตงาน จ านวน 14 รายการ พบวา เกอบทกรายการปฏบตงานไดในระดบต ากวาคาเฉลย 3 ยกเวน 2 รายการ ไดแก ล าดบท 1 มการจดท าโครงการ/กจกรรมทจะด าเนนการ เพอน าเสนอขออนมตโครงการ และขออนมตใชจายเงน ทกครงกอนจะด าเนนงานและล าดบท 8 หนวยงานทราบมาตรการเรงรดการใชจายงบประมาณ ตามมตคณะรฐมนตร รวดเรว ทนการณ โดยมคาเฉลย 3.04 เทากน (2.4) กระบวนงานตดตามงบประมาณการใชจายงบประมาณตามแผนงาน/โครงการ ซงมรายละเอยดขนตอนการปฏบตงาน จ านวน 15 รายการ พบวา เกอบทกรายการปฏบตงานไดในระดบต ากวาคาเฉลย 3 ยกเวน รายการล าดบท 3 มการรายงานผลการตดตามการใชจายงบประมาณ เดอนละครง หรออยางนอย ไตรมาสละครง มคาเฉลย 3.02

5.1.2 ผลการพฒนารปแบบกระบวนการบรหารงบประมาณทมประสทธภาพของส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ ภายใตกรอบมาตรฐานการควบคมภายในของหนวยงานภาครฐ ด าเนนการโดยทดลองในหนวยงานทไดรบการคดเลอกจ านวน 14 แหง เปนหนวยงานในสวนกลาง 4 แหง และหนวยงานในภมภาค 10 แหง ผประเมน จ านวน 30 คน รายละเอยด สรปไดดงน (1) ขอมลทวไปของผประเมน ผลการวเคราะหขอมล พบวา ผประเมนด ารงต าแหนงผบรหารของหนวยงานและผอ านวยการ/หวหนากลมงานดานงบประมาณ คดเปนรอยละ 63.30 และมประสบการณในการปฏบตงานในหนาท 1 – 5 ป มากทสด คดเปนรอยละ 46.40 (2) ผลการพฒนารปแบบการบรหารงบประมาณของส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ ภาพรวมกระบวนการบรหารงบประมาณ มประสทธภาพและประสทธผลในระดบมาก โดยเมอพจารณาจ าแนกตามกระบวนงานยอย และจ าแนกตามขนตอนในแตละกระบวนงาน พบวา ทกกระบวนงานมประสทธภาพและประสทธผลในระดบมาก โดยมคาเฉลยระดบ 4 ขนไป ส าหรบขนตอนการด าเนนงานจ านวน 12 ขนตอน พบวา มประสทธภาพและประสทธผลในระดบมาก โดยมคาเฉลยระดบ 4 ขนไป เชนกน ยกเวน ขนตอนท 5 การจดท ารายละเอยดชแจงกรรมาธการงบประมาณ ซงระดบประสทธภาพมคาเฉลย 3.75 และระดบประสทธผลมคาเฉลย 3.78 และเมอพจารณารายละเอยดขนตอนการด าเนนงานในแตละกระบวนงาน พบวา ทกรายการมประสทธภาพและประสทธผลในระดบมาก โดยมคาเฉลยระดบ 4 ขนไปเชนเดยวกน ยกเวนรายการตอไปน (2.1) สนย. เปนพเลยง (Mentor) ทเชยวชาญ และเขมแขงในการผลกดนใหหนวยงานด าเนนการในทศทางทเหมาะสม ตามนโยบายและภารกจ

123

(2.2) หนวยงาน มการประชมวเคราะหแผนงาน/โครงการของส านก/กลมตางๆ ของหนวยงาน และรวมกนปรบเปลยน/ปรบปรงแผนงานโครงการใหเหมาะสม มโอกาสบรรลเปาหมาย และวตถประสงคตามนโยบายและยทธศาสตร กอนจดท ารายละเอยดค าของบประมาณ (2.3) หนวยงานมระบบฐานขอมลทถกตอง เชอถอได และครบถวนเพยงพอ ส าหรบเปนขอมลในการน ามาอางองในการวเคราะหงบประมาณและแผนงานโครงการ (2.4) หนวยงาน จดท า/พฒนา คมอหรอแนวทางปฏบตในการจดท าค าของบประมาณทชดเจน (มตวอยางและค าอธบาย) และเปนปจจบน (2.5) สนย./หนวยงานตนสงกด แจงปฏทนการปฏบตงานในการของบประมาณและท ารายละเอยดชแจงกรรมาธการ ภายใน 7 วน หลงจากไดรบแจงจากส านกงบประมาณ (2.6) สนย. แจงใหหนวยงานจดท ารายละเอยด เอกสารชแจงงบประมาณตอกรรมาธการงบประมาณ โดยใหเวลาอยางเหมาะสมเพยงพอในการท ารายละเอยด ท าแลวไดอะไร ระบเหตผลใหชดเจน (2.7) กรณจดท ารายละเอยดเพมเตม หรอตองปรบเปลยนแบบค าของบประมาณหรอเปลยนแปลงแบบรายการ สนย. ไดแจงใหหนวยงานทเกยวของ ทราบและเขาใจอยางชดเจน และมเวลาเพยงพอทจะด าเนนการแกไขใหถกตอง ทนเวลา (2.8) สนย. แจงเรองการไดรบอนมตงบประมาณประจ าป จากส านกงบประมาณ พรอมทงจดสงรายละเอยดของรายการงบประมาณทไดรบอนมตใหหนวยงานทเกยวของไมเกน 3 วนท าการนบจากวนทไดรบแจงจากส านกงบประมาณ (2.9) สนย. สอบทานความเหมาะสมของก าหนดเวลาในการด าเนนงานของกจกรรมตางๆ ของแผนการใชจายงบประมาณ และใหขอคดเหนเพอปรบเปลยนก าหนดเวลาหรอกจกรรมแกหนวยงานทรบผดชอบ (2.10) ผตรวจสอบภายในไดเขามาสมสอบทาน หรอใหขอเสนอแนะและแนวทาง การแกไขปญหาเกยวกบการจดสรรงบประมาณของหนวยงาน 5.2 การอภปรายผล ผลการศกษาสภาพการบรหารงบประมาณของส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ และการพฒนารปแบบกระบวนการบรหารงบประมาณทมประสทธภาพของส านกงานปลดกระทรวง ศกษาธการ ภายใตกรอบมาตรฐานการควบคมภายในของหนวยงานภาครฐ ปรากฏดงน

5.2.1 ผลการศกษาสภาพการบรหารงบประมาณของส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ โดยการวเคราะหขอมลจากความคดเหนของผตอบแบบสอบถาม ซงสวนใหญเปนผบรหารและเจาหนาทดานแผนงานงบประมาณของหนวยงาน การศกษาระดบปรญญาตรและปรญญาโท มประสบการณ ในการปฏบตงาน 1 – 5 ป และไดรบการฝกอบรมดานงบประมาณอยางนอย 1 ครง พบวา (1) กระบวนการบรหารงบประมาณ ภาพรวมกระบวนการบรหารงบประมาณ ของส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ หนวยงานในสงกดปฏบตงานไดในระดบมาก แตมคาเฉลยการปฏบตงานต ากวาระดบ 3 ระดบผานเกณฑการปฏบตงาน และเมอพจารณาเปนรายกระบวนงานยอย

124

4 กระบวนงาน พบวา ทกกระบวนงานปฏบตงานไดในระดบคาเฉลยต ากวา 3 เชนเดยวกน จงอาจกลาวไดวา กระบวนการบรหารงบประมาณในภาพรวม และจ าแนกรายกระบวนงานทกกระบวนงาน ส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการปฏบตงานไดในระดบทตองปรบปรงพฒนา (2) กระบวนงานยอย เมอพจารณารายละเอยดขนตอนการด าเนนงานในแตละกระบวนงาน พบวา (2.1) กระบวนงานจดท าค าของบประมาณ มรายละเอยดขนตอนการด าเนนงาน จ านวน 29 รายการ ม 2 รายการทส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการสามารถปฏบตงานไดโดยไมตองปรบปรงพฒนา ไดแก การน านโยบายของรฐบาล/รมว. / กระทรวงตางๆ /แผนยทธศาสตร/แผน 4 ป ในสวนทเกยวของมาเปนจดเนนในการจดท าแผนงาน/โครงการประจ าป เพอประกอบการจดท าค าของบประมาณ และการวเคราะหกจกรรมการด าเนนงานทชดเจนฯ ซงการทหนวยงานสวนใหญปฏบตไดผานเกณฑการปฏบตงาน เนองจากรายการดงกลาว เปนรายการทก าหนดในคมอการปฏบตของส านกงบประมาณทหนวยงานตองด าเนนการในการจดท า ค าของบประมาณ ส าหรบรายการทตองพฒนาปรบปรง 3 ล าดบแรก ไดแก การก าหนดให สนย.สป. แจงเรองการไดรบอนมตงบประมาณประจ าปจากส านกงบประมาณ พรอมท งจ ดสงรายละเอยดของรายการงบประมาณทไดรบอนมตใหหนวยงานทเกยวของ ไมเกน 3 วนท าการ นบจากวนทไดรบแจงจากส านกงบประมาณ และรายการทก าหนดใหหนวยงานมคมอหรอแนวปฏบตในการจดท าค าของบประมาณทชดเจนและเปนปจจบน รวมถงการก าหนดใหหนวยงานวเคราะหจดออนและสาเหตทท าใหไมไดรบงบประมาณตามทขอ ในปทผานๆ มาเพอใชเปนแนวทางในการด าเนนการจดท าค าของบประมาณในปถดไป (2.2) กระบวนงานจดสรรงบประมาณ มรายละเอยดขนตอนการด าเนนงาน จ านวน 10 รายการ และทกรายการส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ ปฏบตไดในระดบทตองปรบปรง พฒนา โดยรายการทหนวยงานตองปรบปรงพฒนา เชน การก าหนดใหส านกนโยบายและยทธศาสตร ส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ/หนวยงานตนสงกด แจงยอดเงนงบประมาณทไดรบ ใหหนวยงานในสงกดทราบ รวดเรว ทนการณ และการรวบรวมขอมลตามแผนการใชจายเงนงบประมาณ ของ สป./ กศน./ สช./ ก.ค.ศ. มาจดท าเปนแผนปฏบตราชการประจ าปงบประมาณเสนอปลดกระทรวงอนมตไดถกตองครบถวน ภายใน 2 สปดาหแรกของปงบประมาณ (2.3) กระบวนงานการใชจายงบประมาณตามแผนงาน/โครงการ และการโอนเปลยนแปลง มรายละเอยดขนตอนการด าเนนงาน จ านวน 14 รายการ ม 2 รายการทส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการสามารถปฏบตงานได โดยไมตองปรบปรงพฒนา ไดแก การจดท าโครงการ/กจกรรมทจะด าเนนการ เพอน าเสนอขออนมตโครงการ และขออนมตใชจายเงนทกครงกอนจะด าเนนงาน และการทหนวยงานทราบมาตรการเรงรดการใชจายงบประมาณ ตามมตคณะรฐมนตร รวดเรว ทนการณ ทงนรายการผานเกณฑการปฏบตงาน แมวาจะไมมกฎระเบยบก าหนด แตเปนการควบคมทหนวยงานเกอบทกแหงถอปฏบตมานาน จนเปนสวนหนงของกระบวนการปฏบตงานปกต ตามแนวคดของการควบคมภายใน ทก าหนดตามมาตรฐานการควบคมภายใน ของหนวยงานภาครฐ (2.4) กระบวนงานตดตามการใชจายงบประมาณตามแผนงาน/โครงการ รายละเอยดขนตอนการด าเนนงาน จ านวน 15 รายการ ม 1 รายการทส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ

125

สามารถปฏบตไดโดยไมตองปรบปรงพฒนา ไดแก การรายงานผลการตดตามการใชจายงบประมาณ เดอนละครง หรอไตรมาสละครง ทงนรายการผานเกณฑการปฏบตงานดงกลาว แมวาจะไมมกฎระเบยบก าหนด แตเปนการควบคมทหนวยงานเกอบทกแหงถอปฏบต ซงสวนหนงเกดจากแนวคดและทศนคตของผบรหารทใหความส าคญ โดยหนวยงานปฏบตจนเปนสวนหนงของกระบวนการปฏบตงานปกต ตามแนวคดของการควบคมภายใน ทก าหนดตามมาตรฐานการควบคมภายใน ของหนวยงานภาครฐ ส าหรบรายงานทเหลอตองด าเนนการปรบปรงและพฒนา สวนทตองปรบปรงพฒนา เชน การน าผลการด าเนนงานการใชจายงบประมาณทดเดนเปนพเศษ หรอไมประสบความส าเรจตอเนอง ไปเปนสวนหนงของการประเมนผลการปฏบตงานและการเลอนขนเงนเดอนประจ าป เปนตน ทงน รายการทหนวยงานไมผานเกณฑการปฏบตงานซงตองปรบปรงพฒนา เปนรายการทหนวยงานสวนหนงด าเนนการควบคมตามมาตรฐานการควบคมภายในของหนวยงานภาครฐ ในขณะทหนวยงานสวนใหญยงไมไดถอปฏบต ซงสาเหตสวนหนงเกดจากสภาพแวดลอม และองคประกอบของการควบคมทมอยในแตละหนวยงาน เชน ความรความสามารถของบคลากร ระบบงาน ฐานขอมลสารสนเทศท ใชในหนวยงาน และทศนคตของผบรหารหนวยงานทมตอ เรองดงกลาว เปนตน

5.2.2 ผลการพฒนารปแบบกระบวนการบรหารงบประมาณทมประสทธภาพของส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ ภายใตกรอบมาตรฐานการควบคมภายในของหนวยงานภาครฐ โดยผประเมน ซงสวนใหญเปนผบรหารของหนวยงาน และผอ านวยการ/หวหนาหนวยงานดานงบประมาณ และมประสบการณในการปฏบตงานในหนาท 1 – 5 ป พบวา รปแบบกระบวนการบรหารงบประมาณของส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ ทออกแบบใหทดลองปฏบต มประสทธภาพ และประสทธผลในระดบมาก ซงเมอพจารณาเปนรายกระบวนงานยอย 4 กระบวนงาน และรายละเอยดขนตอนการด าเนนงานในกระบวนงาน จ านวน68 รายการ พบวา ทกรายการมประสทธภาพและประสทธผลในระดบมาก โดยมคาเฉลยตงแตระดบ 4 ขนไป ซงเปนระดบประสทธภาพและประสทธผล จงอาจกลาวไดวา รปแบบกระบวนการบรหารงบประมาณของส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ ทงในสวนของกระบวนการ กระบวนงาน ขนตอน และรายการในแตละขนตอน มผลการทดลองการปฏบตงานทมประสทธภาพ ประสทธผล ยกเวน 10 รายการ ซงอยในกระบวนงานจดท าค าของบประมาณ 8 รายการ และกระบวนงานจดสรรงบประมาณ 2 รายการ โดยรายการสวนใหญเกยวเนองกบระยะเวลาในการด าเนนงาน ความรความสามารถของบคลากร และขอมลสารสนเทศ ซงเปนองคประกอบของการควบคม ตามมาตรฐานการควบคมภายในของหนวยงานภาครฐ ทมความแตกตางกนในแตละหนวยงาน เชน การก าหนดใหแจงปฏทนการปฏบตงาน ภายใน 7 วน นบแตวนทรบแจงจากส านกงบประมาณ การก าหนดใหหนวยงานตนสงกดเปนพเลยงและจดท าคมอการปฏบตงาน การก าหนดใหหนวยงานตนสงกดสอบทานโครงการ/กจกรรม และใหขอคดเหนในการปรบเปลยน การก าหนดใหมระบบฐานขอมลทครอบคลม ถกตอง นาเชอถอ และเปนปจจบน ฯลฯ และบางสวนเกดจากปจจยภายนอก เชน การก าหนดใหหนวยงานตนสงกด ใหระยะเวลาเพยงพอเหมาะสมในการจดท ารายละเอยดเอกสารชแจง หรอปรบปรงรายละเอยดเอกสารชแจง เพอเสนอตอกรรมาธการงบประมาณ ซงสวนใหญส านกงบประมาณแจงในระยะเวลากระชนชดและใหเวลาด าเนนงานจ ากด ฯลฯ

126

5.3 ขอเสนอแนะและแนวทางในการพฒนา

5.3.1 ขอเสนอแนะเพอน าผลการวจยไปใช ผลการศกษาสภาพการบรหารงบประมาณของส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ พบวา ภาพรวมของการปฏบตงานในกระบวนการบรหารงบประมาณ และกระบวนงานยอย สวนใหญ ไมผานเกณฑการปฏบตงาน ตามทคณะผวจยก าหนด และผลการพฒนารปแบบกระบวนการบรหารงบประมาณทมประสทธภาพของส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ ภายใตกรอบมาตรฐานการควบคมภายในของหนวยงานภาครฐ พบวา ทกกระบวนงานและรายละเอยดขนตอนเกอบทกรายการ มผลการประเมนอยในระดบประสทธภาพ และประสทธผล ดงนน เพอเปนการปรบปรงพฒนาการด าเนนงานดานงบประมาณ ของส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ จงเหนควรน ารปแบบกระบวนการ บรหารงบประมาณทมประสทธภาพ ของส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ จดท าเปนคมอในการปฏบตงาน แจงเวยนหนวยงานในสงกด เพอใหหนวยงานน าไปปรบใชเปนสวนหนงของกระบวนการปฏบตงานปกต โดยพจารณาใหสอดคลองกบสภาพแวดลอมการควบคมของหนวยงาน และควรท าการ ศกษาสภาพการด าเนนงาน เพอพฒนารปแบบกระบวนการบรหารงบประมาณ ใหเหมาะสม สอดคลองกบสภาพแวดลอมทเปลยนแปลงไป อยางตอเนอง

5.3.2 ขอเสนอแนะเชงนโยบาย ควรมการปรบเปลยนบทบาท ภารกจ และโครงสราง ของส านกนโยบายและยทธศาสตร ส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ ใหเหมาะสม สอดคลองกบการเปล ยนแปลง เนองจากรายการ ทผลการประเมนการปฏบตงาน อยในระดบต ากวาระดบประสทธภาพ ประสทธผล เกดจากขอจ ากดดานโครงสราง บคลากร และระบบงาน เชน การก าหนดใหส านกนโยบายและยทธศาสตร ส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ เปนพเลยง (Mentor) ทเชยวชาญและเขมแขง ในการผลกดนใหหนวยงานด าเนนการในทศทางทเหมาะสม ตามนโยบายและภารกจ หรอการทส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ ควรมระบบฐานขอมลทครอบคลม ถกตอง เชอถอได และเพยงพอตอการบรหารงบประมาณ ซงเปนรายการจ าเปนทส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ ควรปฏบต/ม ในฐานะหนวยงานทท าหนาท ในการควบคม ก ากบ และตดตามงบประมาณของหนวยงานในสงกด ทงในระดบกรม และระดบกระทรวง

5.3.2 ขอเสนอแนะในการท าวจยตอไป ควรมการวจยในเชงลก ในสวนของกระบวนงานจดท าค าของบประมาณ โดยเฉพาะ ขนตอนการด าเนนงานทตองก าหนดใหสอดคลองกบปจจยภายนอก เชน การก าหนดระยะเวลาในการจดท ารายละเอยดการของบประมาณ ระยะเวลาในการจดท าเอกสารชแจงกรรมาธการงบประมาณ ซงหนวยงานตองด าเนนการภายในระยะเวลาทจ ากด และจดสงส านกงบประมาณภายในระยะเวลา ทก าหนด เปนตน ทงน เพอใหหนวยงานสามารถก าหนดกระบวนงาน ขนตอน และรายละเอยดการด าเนนงานในกระบวนงานจดท าค าของบประมาณทเปนไปได ภายในระยะเวลาทก าหนด รวมทงควรศกษาและพฒนารปแบบกระบวนงานในการจดท าฐานขอมลดานงบประมาณ เพอใหขอมลถกตอง เปนปจจบน ครอบคลม และเพยงพอตอการอางอง ในการจดท าค าของบประมาณ การจดสรรงบประมาณ การจดท าแผนการปฏบตงาน และการตดตามการใชจายงบประมาณ

บรรณานกรม กรมบญชกลาง. ระเบยบการเบกจายเงนจากคลง การเกบรกษาเงน และการน าเงนสงคลง พ.ศ. 2551 ______.ขอมลสถต: ผลการเบกจายเงนงบประมาณรายจายประจ าป พ.ศ. 2554 (ออนไลน). สบคนขอมลจาก http://www.cgd.go.th/ . 2 มถนายน 2559 ______.ขอมลสถต: ผลการเบกจายเงนงบประมาณรายจายประจ าป พ.ศ. 2555 (ออนไลน). สบคนขอมลจาก http://www.cgd.go.th/ . 2 มถนายน 2559 ______.ขอมลสถต: ผลการเบกจายเงนงบประมาณรายจายประจ าป พ.ศ. 2556 (ออนไลน). สบคนขอมลจาก http://www.cgd.go.th/ . 2 มถนายน 2559 ______.ขอมลสถต: ผลการเบกจายเงนงบประมาณรายจายประจ าป พ.ศ. 2557 (ออนไลน). สบคนขอมลจาก http://www.cgd.go.th/ . 2 มถนายน 2559 ______.ขอมลสถต: ผลการเบกจายเงนงบประมาณรายจายประจ าป พ.ศ. 2558 (ออนไลน). สบคนขอมลจาก http://www.cgd.go.th/ . 2 มถนายน 2559 กระทรวงศกษาธการ. พระราชบญญตระเบยบบรหารราชการกระทรวงศกษาธการ

พ.ศ. 2546 และกฎกระทรวงแบงสวนราชการของกระทรวงศกษาธการ พ.ศ. 2546 และ พ.ศ. 2556 (ฉบบท 2) : 2546.

กระทรวงศกษาธการ. พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 : 2542. กระทรวงศกษาธการ. การสอนทเนนผเรยนเปนส าคญ. กรงเทพมหานคร. โรงพมพการศาสนา, 2550. คณะกรรมการตรวจเงนแผนดน. ระเบยบวาดวยการก าหนดมาตรฐานการควบคมภายใน พ.ศ. 2544. คณะกรรมการตรวจสอบและประเมนผลประจ ากระทรวงศกษาธการ. รายงานผลการตรวจสอบและ

ประเมนผลประจ ากระทรวงศกษาธการ ประจ าปงบประมาณ พ.ศ. 2554 – 2557. คณะรกษาความสงบแหงชาต. ค าสงหวหนาคณะรกษาความสงบแหงชาต. กรงเทพมหานคร : 2559. คณะรกษาความสงบแหงชาต. ค าสงหวหนาคณะรกษาความสงบแหงชาต ท 10/2559 ลงวนท

21 มนาคม 2559 เรอง การขบเคลอนการปฏรปการศกษาของกระทรวงศกษาธการในภมภาค คณะรกษาความสงบแหงชาต. ค าสงหวหนาคณะรกษาความสงบแหงชาต ท 11/2559 ลงวนท

21 มนาคม 2559 เรอง การบรหารราชการของกระทรวงศกษาธการในภมภาค. คมภร สดแท. การพฒนารปแบบการบรหารงานวชาการส าหรบโรงเรยนขนาดเลก. วทยานพนธครศาสตรดษฎบณฑต สาขาการบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏมหาสารคาม, 2553. จรวยพร ธรณนทร. “ภาวะวกฤตของการศกษานอกระบบในสงคมไทย” เอกสารประกอบการ

บรรยาย. โรงแรมบางกอกพาเลซ. กรงเทพมหานคร : 2550

128

จราวรรณ ทรพยนเวศน. ศกษาเรองการบรหารจดการงบประมาณของศาลยตธรรม : ศกษาเฉพาะกรณศาลจงหวดกาฬสนธ รฐศาสตรการปกครอง บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยมหามกฎวทยาลย, 2553.

ชนกนารถ ชนเชย. รปแบบการจดการศกษาตอเนองในสถาบนอดมศกษาเอกชน. วทยานพนธการศกษาดษฎบณฑต สาขาวชาการศกษาผใหญ มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. (อดส าเนา). 2550.

เดช ดอนจนทรโคตร. การบรหารงบประมาณของสถานศกษาขนพนฐาน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาเลย เขต 2. วทยานพนธ ศกษาศาสตรมหาบณฑต บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยขอนแกน, 2550.

ทศนา แขมมณ. ศาสตรการสอน : องคความรเพอจดกระบวนการเรยนร. พมพครงท 2. กรงเทพฯ : ส านกพมพจฬาลงกรณมหาวทยาลย, 2550.

ธานนทร ศลปจาร. การวจยและวเคราะหขอมลทางสถตดวย SPSS. พมพครงท 9.กรงเทพฯ: บสซเนสอารแอนดด. หนา 45, 2551.

นพพงษ บญจตราดล. โนตยอบรหาร. เชยงใหม; Orange Group Tactics Design : 2548. บญชม ศรสะอาด. (ม.ป.ป.) สบคนเมอ 27 พฤษภาคม 2559. จาก

http://watpon.com/boonchom/development.pdf ประชาชาตธรกจ รายงาน : แลไปขางหนาการศกษาไทย งบประมาณสง แตผลการเรยนตกต า

ตพมพเมอ 7 พฤษภาคม 2557 (ออนไลน). สบคนขอมลจาก http://tdri.or.th/tdri-insight/prachachat-2014-05-07/

ปราณ ทนกร และฉลองภพ สสงกรการญจน. รายงานทดอารไอ : การศกษาแนวทางในการจดสรรงบประมาณรายจายของรฐบาล : กรณศกษาเชงเปรยบเทยบระหวางประเทศ : 2540.

พรจนทร พรศกดกล. รปแบบกระบวนการงบประมาณของโรงเรยนทบรหารงบประมาณแบบ ใชโรงเรยนเปนฐานในโรงเรยนประถมศกษาสงกดส านกงานคณะกรรมการการศกษา ขนพนฐาน. ปรญญานพนธ การศกษาดษฎบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ, 2550.

รตตกรณ สขด. (บทคดยอ). การบรหารงบประมาณตามหลกธรรมาภบาลของผบรหารโรงเรยน ในสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาเชยงใหม เขต 3. วทยานพนธ ครศาสตรมหาบณฑต สาขาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยราชภฏเชยงราย, 2551.

รตนะ บวสนธ. การวจยและพฒนานวตกรรมการศกษา. กรงเทพฯ : ค าสมย, 2552.

129

ราตร ธวชกาญจน. ปญหาการบรหารงบประมาณของสถานศกษาขนพนฐาน สงกดส านกงาน เขตพนทการศกษานครศรธรรมราช เขต 2. ครศาสตรมหาบณฑต สาขาการบรหารการศกษา, 2551.

รงชดดาพร เวหะชาต. การบรหารงานวชาการ. กรงเทพมหานคร : ศนยหนงสอมหาวทยาลยทกษณ, 2550.

วาโร เพงสวสด. การวจยพฒนารปแบบ. วารสารมหาวทยาลยราชภฏสกลนคร : ปท 2 ฉบบท 4 : กรกฎาคม – ธนวาคม 2553

ส านกเลขาธการคณะรฐมนตร. หนงสอส านกเลขาธการคณะรฐมนตร ดวนมาก ท นร 0205/ว(ล)6660 ลงวนท 20 พฤษภาคม 2542 เรอง การปฏรประบบบรหารภาครฐ.

ส านกงบประมาณ. หนงสอส านกงบประมาณ ดวนทสด ท นร. 0702/ว.51 ลงวนท 20 มกราคม 2548 เรอง หลกการจ าแนกประเภทรายจายตามงบประมาณ. : 2548

ส านกเลขาธการคณะรฐมนตร, หนงสอส านกเลขาธการคณะรฐมนตร ดวนมาก ท นร 0505/ว 285 ลงวนท 3 กนยายน 2558 เรอง มาตรการเพมประสทธภาพการใชจายงบประมาณรายจายประจ าปงบประมาณ พ.ศ. 2559.

ส านกงบประมาณ. การปรบระบบการจดการงบประมาณ. กรงเทพมหานคร : ส านกงบประมาณ ส านกนายกรฐมนตร. (2549).

ส านกงานการตรวจเงนแผนดน. ระเบยบคณะกรรมการตรวจเงนแผนดน วาดวยการก าหนดมาตรฐานการควบคมภายใน พ.ศ. 2544.

ส านกงานคณะกรรมการพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต. แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคม แหงชาต ฉบบท 11 (พ.ศ. 2555 - 2559) : 2554. ส านกงบประมาณ. คมอการบรหารจดการงบประมาณ (ฉบบปรบปรง) พมพครงท 3.

กรงเทพมหานคร : 2551. ______.งบประมาณโดยสงเขป ประจ าปงบประมาณ พ.ศ. 2554. (ออนไลน). สบคนจาก

http://www.bb.go.th/. 1 มถนายน 2559 ______.งบประมาณโดยสงเขป ประจ าปงบประมาณ พ.ศ. 2555. (ออนไลน). สบคนจาก

http://www.bb.go.th/. 1 มถนายน 2559 ______.งบประมาณโดยสงเขป ประจ าปงบประมาณ พ.ศ. 2556. (ออนไลน). สบคนจาก

http://www.bb.go.th/. 1 มถนายน 2559 ______.งบประมาณโดยสงเขป ประจ าปงบประมาณ พ.ศ. 2557. (ออนไลน). สบคนจาก

http://www.bb.go.th/. 1 มถนายน 2559

130

______.งบประมาณโดยสงเขป ประจ าปงบประมาณ พ.ศ. 2558. (ออนไลน). สบคนจากhttp://www.bb.go.th/. 1 มถนายน 2559

ส านกงบประมาณ. คมอปฏบต ประจ าปงบประมาณ พ.ศ. 2559. (ออนไลน). สบคนจากhttp://www.bb.go.th/. 8 มถนายน 2559

ส านกงบประมาณ. หนงสอส านกงบประมาณ ดวนทสด ท นร 0720/ว. 46 ลงวนท 28 มกราคม 2559 เรอง การจดท างบประมาณรายจายประจ าปงบประมาณ พ.ศ. 2560.

ส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ. ศกษาปจจยทสงผลตอการบรหารจดการงบลงทนของกระทรวงศกษาธการ. รายงานวจย กระทรวงศกษาธการ, 2557.

ส านกงานเลขาธการสภาการศกษา, ตวชวดทางการศกษา : คณภาพผเรยนและผลสมฤทธ ทางการศกษา (ออนไลน). สบคนจาก http://stat-ed2.onecapps.org/?Lang=2&ID=17&UnderSub=34&Sub=22

ส านกงานเลขาธการสภาการศกษา. สถตการศกษาของประเทศไทย ปการศกษา 2554 : กรงเทพมหานคร. สกศ., 2556.

ส านกงานเลขาธการสภาการศกษา. สถตการศกษาของประเทศไทย ปการศกษา 2555 - 2556 : กรงเทพมหานคร. สกศ., 2557.

ส านกงานเลขาธการสภาการศกษา. สถตการศกษาของประเทศไทย ปการศกษา 2556 - 2557 : กรงเทพมหานคร. สกศ., 2558.

ส านกนายกรฐมนตร. พระราชบญญตวธการงบประมาณ พ.ศ. 2502 ราชกจจานเบกษา เลมท 76 ตอนท 98 หนาท 454 ลงวนท 27 ตลาคม 2502. กรงเทพมหานคร : 2502

ส านกนายกรฐมนตร. ระเบยบวาดวยการบรหารงบประมาณ พ.ศ. 2548 ส านกนายกรฐมนตร. หนงสองบประมาณ ดวนทสด ท นร 0702/ว114 ลงวนท 23 สงหาคม 2548

เรอง ระเบยบวาดวยการบรหารงบประมาณ พ.ศ. 2548 และหลกเกณฑและวธการจดท าแผน/รายงานผลการปฏบตงานและการใชจายงบประมาณ

ส านกนายกรฐมนตร. หนงสอส านกเลขาธการคณะรฐมนตร ดวนทสด ท นร 0506/ ว 85 ลงวนท 5 กนยายน 2557 เรอง มาตรการเรงรดการใชจายเงนปงบประมาณ พ.ศ. 2558.

ส านกนายกรฐมนตร. หนงสอส านกเลขาธการคณะรฐมนตร ดวนทสด ท นร 0505/ ว 285 ลงวนท 3 กนยายน 2558 เรอง มาตรการเพมประสทธภาพการใชจายงบประมาณรายจาย ประจ าปงบประมาณ พ.ศ. 2559

อมพร พงษกงสนานนท. (2550). การศกษารปแบบการจดการศกษานอกระบบในสถานศกษาขนพนฐานเพอสงเสรมการศกษาตลอดชวต. วทยานพนธการศกษาดษฎบณฑต มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. (อดส าเนา).

131

ปญญา ทองนล. รปแบบการพฒนาสมรรถภาพการสอนโดยบรณาการแบบสอดแทรกส าหรบ นกศกษาครเพอเสรมสรางคณลกษณะอนพงประสงคของผเรยน. วทยานพนธดษฎบณฑต

มหาวทยาลยศลปากร, 2553. มาล สบกระแส. การพฒนารปแบบองคกรแหงการเรยนรของส านกงานเขตพนทการศกษา. วทยานพนธดษฎบณฑต มหาวทยาลยสยาม, 2552. ณฐศกด จนทรผล. การพฒนารปแบบการบรหารงานส านกงานเขตพนทการศกษาทเนนการ

กระจายอ านาจ. วทยานพนธดษฎบณฑต มหาวทยาลยสยาม, 2552. มตชนสดสปดาห. ฉบบประจ าวนท 9-15 มกราคม 2558, (ออนไลน). สบคนขอมลจาก http://www.matichon.co.th/news_detail.php?newsid=1420172401

ภาคผนวก ก รายนามผเชยวชาญ/ผทรงคณวฒ

ภาคผนวก ข รายชอผเขารวมประชม Focus Group

ภาคผนวก ค แบบสอบถาม และแบบประเมนประสทธภาพและประสทธผล

ภาคผนวก ง คาความเชอมนของแบบสอบถาม

135

รายนามผเชยวชาญ/ผทรงคณวฒ

ท ชอ – สกล คณวฒ ต าแหนง 1 นางบปผา ชวะพงษ - ปรญญาตร บญชบณฑต

มหาวทยาลยธรรมศาสตร - ปรญญาโท รฐประศาสนศาสตรมหาบณฑต จฬาลงกรณมหาวทยาลย - ประกาศนยบตรชนสง หลกสตรการบรหารงาน ภาครฐและกฎหมายมหาชน สถาบนพระปกเกลา

- ประธานคณะกรรมการตรวจสอบและประเมนผลประจ ากระทรวงศกษาธการ

2 นายชยยศ อมสวรรณ - ปรญญาตร ครศาสตรบณฑต จฬาลงกรณมหาวทยาลย - ปรญญาโท ครศาสตรมหาบณฑต จฬาลงกรณมหาวทยาลย - ปรญญาเอก ครศาสตรดษฎบณฑต จฬาลงกรณมหาวทยาลย

- รองปลดกระทรวงศกษาธการ

3 นายบณฑตย ศรพทธางกร - ปรญญาตร ศกษาศาสตรบณฑต มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช - ปรญญาโท ศกษาศาสตรมหาบณฑต มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช - ปรญญาเอก บรหารการศกษา มหาวทยาลยบรพา

- ผตรวจราชการกระทรวงศกษาธการ

4 นายชาญวทย ทบสพรรณ - ปรญญาตร การศกษาบณฑต มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒประสานมตร - ปรญญาตร นตศาสตรบณฑต มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช - ปรญญาโท พฒนาบรหารศาสตรมหาบณฑต สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร

- ผตรวจราชการกระทรวงศกษาธการ

5 นางวนเพญ ผองกาย - ปรญญาตร การศกษาบณฑต มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒปทมวน - ปรญญาโท ครศาสตรมหาบณฑต จฬาลงกรณมหาวทยาลย - ปรญญาเอก ครศาสตรดษฎบณฑต จฬาลงกรณมหาวทยาลย

- ขาราชการบ านาญ - หวหนากลมยทธศาสตร การวจยและพฒนา ส านกนโยบายและยทธศาสตร ส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ (ต าแหนงกอนเกษยณอายราชการ)

139

รายชอผเขารวมประชม Focus Group วนท 24 พฤษภาคม 2559 ณ หองประชมจนทรเกษม กระทรวงศกษาธการ

ท ชอ – สกล ต าแหนง/หนวยงาน 1 นางบปผา ชวะพงษ ประธาน ค.ต.ป.ประจ ากระทรวงศกษาธการ

2 นายบญลอ ทองอย ค.ต.ป. ประจ ากระทรวงศกษาธการ

3 นางรงเรอง สขาภรมย ค.ต.ป. ประจ ากระทรวงศกษาธการ

4 พล.อ.อ.ยทธนา สกมลจนทร ค.ต.ป. ประจ ากระทรวงศกษาธการ

5 นายบณฑตย ศรพทธางกร ผตรวจราชการกระทรวงศกษาธการ

6 นางวนเพญ ผองกาย ขาราชการบ านาญ

7 นายวฒนชย จนทรวนกล หวหนากลมตดตาม ประเมนผล และรายงาน

8 นางอนงคภทร มาตรา

นกจดการงานทวไปช านาญการพเศษ ส านกงานศกษาธการภาค 10

9 นางสาวประภา นมนวล

หวหนาหนวยตรวจสอบภายใน ส านกงาน ก.ค.ศ.

10 นางขวญใจ จนทรเจรญ ศกษานเทศกช านาญการพเศษ ส านกงาน กศน. จงหวดอดรธาน

11 นายสวชรากร ทดเทยงนกร นกวชาการศกษาปฏบตการ ส านกงาน กศน. จงหวดชมพร

12 นายธวชไชย มฏฐาพนธ

นกวเคราะหนโยบายและแผน ส านกงาน กศน. จงหวดชมพร

13 นางวภารตน สทธพรสวรรค นกวเคราะหนโยบายและแผน ส านกงาน กศน. จงหวดนาน

14 นางสาวองคณา พรหมหาญ

นกวเคราะหนโยบายและแผน ส านกงาน กศน. จงหวดนาน

15 นายกตตชย กตตธาราทรพย นกวชาการศกษาปฏบตการ ส านกงาน กศน. จงหวดพษณโลก

16 นางสาวรงอารณ มลทรายค า

นกวชาการศกษาปฏบตการ ส านกงาน กศน. จงหวดพษณโลก

17 นางสาวมลธรณา ยมแยม นกวเคราะหนโยบายและแผน ส านกงาน กศน. จงหวดประจวบครขนธ

18 นายนยม ภาลกณฑ

นกวเคราะหนโยบายและแผน ส านกงาน กศน. จงหวดประจวบครขนธ

19 นางสพตรา ขนฤทธ นกวชาการศกษาช านาญการพเศษ ส านกงานศกษาธการภาค 2

20 นางสาววาสนา นอยบานปา นกวชาการศกษาช านาญการ ส านกงานศกษาธการภาค 2

140

ท ชอ – สกล ต าแหนง/หนวยงาน 21 นางสาวมาลย เวยนรอบ นกวเคราะหนโยบายและแผน

ส านกงาน กศน. จงหวดแพร 22 นางสาวกญชพร เตชาหลวง เจาหนาทบรหารงานทวไป

ส านกงาน กศน. จงหวดแพร 23 นายทว สวางมณ รองผอ านวยการส านกงาน กศน.จงหวดลพบร

ส านกงาน กศน.จงหวดลพบร 24 นางสาวพรธภา หอมขจร นกจดการงานทวไปปฏบตการ

ส านกงาน กศน.จงหวดลพบร 25 นางภทรนษฐ แดงส

นกวชาการศกษาช านาญการพเศษ ส านกงานศกษาธการภาค 10

26 นางพชญา เขยวชะอมงาม นกจดการงานทวไปช านาญการ ส านกงาน กศน.จงหวดชลบร

27 นางสาวศรขวญ กรอบทอง นกวชาการเงนและบญช ส านกงาน กศน.จงหวดชลบร

28 นางสาวปานพรรณ เสารฤกษ นกวชาการศกษาปฏบตการ ส านกงานศกษาธการภาค 9

29 นางสาวรวรรณ บณฑศลาอาสน นกจดการงานทวไปช านาญการ ส านกอ านวยการ สป.

30 นายทรงเกยรต ธรารตน นกวเคราะหนโยบายและแผน ส านกงาน กศน. จงหวดนครราชสมา

31 นายอทย เกรมกลาง นกวชาการคอมพวเตอร ส านกงาน กศน. จงหวดนครราชสมา

32 นางอาภรณ วงศอนนตกจ

นกวเคราะหนโยบายและแผนช านาญการพเศษ ส านกงาน สช.

33 นางสาวนตยา จนทรทงใหญ นกวเคราะหนโยบายและแผนช านาญการ ส านกนโยบายและยทธศาสตร สป.

34 นางรตนา ทลกลาง นกวชาการศกษาช านาญการพเศษ ส านกงานศกษาธการภาค 14

35 นางนงลกษณ ยทธสทธพงศ นกวชาการศกษาช านาญการพเศษ ส านกงานศกษาธการภาค 14

36 นางสาวอญชล โภคพน นกวเคราะหนโยบายและแผนช านาญการพเศษ ส านกงาน กศน.

37 นางนงลกษณ คดควร นกวเคราะหนโยบายและแผนช านาญการพเศษ ส านกงาน ก.ค.ศ.

38 นางวลลยา บางนอย นกวเคราะหนโยบายและแผนปฏบตการ ส านกงาน ก.ค.ศ.

143

แบบสอบถาม การวจย เรอง “รปแบบกระบวนการบรหารงบประมาณทมประสทธภาพ

ของส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ ภายใตกรอบมาตรฐานการควบคมภายในของหนวยงานภาครฐ”

ค าชแจง

แบบสอบถามฉบบน มวตถประสงคในการเกบรวบรวมขอมลเพอน าไปใชในการพฒนากระบวนการบรหารงบประมาณของส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการภายใตกรอบมาตรฐานการควบคมภายในของหนวยงานภาครฐ ในการสรางและพฒนาตนแบบกระบวนการบรหารงบประมาณ พรอมทงสรางคมอปฏบตงาน ซงจะเปนการชวยใหการปฏบตงานของทกหนวยงานในสงกดส านกงานปลดกระทรวง เปนมาตรฐานเดยวกน รวมทงสามารถลดระยะเวลาในการปฏบตงานและลดการใชดลพนจทไมจ าเปนในกระบวนการบรหารงบประมาณ โดยมจดเนนใหการบรหาร การปฏบตงานเกยวกบงบประมาณ ด าเนนไปไดอยางมประสทธภาพ ประสทธผลสงสด

แบบสอบถามฉบบน จะน าไปใชเฉพาะในคณะท างานวจยเทานน การตอบค าถามทงหมดจะไมมผลกระทบใดๆตอตวทาน จงขอไดโปรดตอบแบบสอบถาม และใหความเหนไดตามขอเทจจรง และคณะท างานวจยขอขอบคณ ในความรวมมอของทาน มา ณ โอกาสน ดวย

แบบสอบถามกระบวนการบรหารงบประมาณของส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ ภายใตกรอบมาตรฐานการควบคมภายในของหนวยงานภาครฐ ประกอบดวย 3 ตอน ดงน ตอนท 1 ขอมลสวนตวของผตอบแบบสอบถาม

ตอนท 2 แบบสอบถามกระบวนการบรหารงบประมาณของส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ

จ าแนกการปฏบตงาน เปน “ม/ท า” และ “ไมม/ไมท า” โดย “ม/ท า” จ าแนกเปน 4 ระดบ ดงน - มากทสด - มาก - ปานกลาง - นอย

ตอนท 3 ความคดเหนอนๆ เพมเตม

144

ตอนท 1 ขอมลสวนตวของผตอบแบบสอบถาม ขอความอนเคราะหทานตอบแบบสอบถาม โดยใสเครองหมาย ลงใน หนาขอทเกยวกบตวทาน

1. เพศ ชาย หญง

2. อาย ต ากวา 25 ป 25 – 34 ป

35 – 44 ป 45 – 54 ป มากกวา 54 ป

3. ระดบการศกษา ต ากวาปรญญาตร ปรญญาตร ปรญญาโท สงกวาปรญญาโท

4. หนวยงาน ส านกนโยบายและยทธศาสตร สป. (สนย. สป.) ส านกอ านวยการ สป. (สอ. สป.) ส านกงานศกษาธการภาค (ศธภ.) ส านกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชน (สช.) ส านกงานคณะกรรมการขาราชการครและบคลากรทางการศกษา (ก.ค.ศ.) ส านกงานสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย (กศน.) ส านกงานสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศยจงหวด (กศน.จงหวด) อนๆ (ระบ) ............................................................................

5. ต าแหนง ผบรหารหนวยงาน นกวเคราะหนโยบายและแผน

นกวชาการศกษา นกวชาการการเงนและบญช นกจดการงานทวไป

อนๆ (ระบ) ...........................................................................................

6. ประเภทบคลากร ขาราชการ พนกงานราชการ ลกจางประจ า ลกจางชวคราว ลกจาง (จางเหมาบรการ) อนๆ (ระบ).............................................

145

7. ปฏบตหนาท (ตอบไดมากกวา 1 ขอ) ผบรหาร จดท าค าของบประมาณ จดท าแผนการใชจายงบประมาณ เบกจายงบประมาณ

ควบคมงบประมาณ ตดตามผลการใชจายงบประมาณ อนๆ (ระบ) ...........................................................................................

8. ประสบการณในการปฏบตหนาท ตามขอ 7 ต ากวา 1 ป 1 - 5 ป 6 - 10 ป มากกวา 10 ป

9. ประสบการณในการฝกอบรมทเกยวของกบการบรหารงบประมาณ ตงแตปงบประมาณ 2548 ถงปจจบน

ไมเคยฝกอบรม 1 - 3 ครง 4 – 6 ครง มากกวา 6 ครง

ตอนท 2 แบบสอบถามกระบวนการบรหารงบประมาณของส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ โปรดท าเครองหมาย ลงในชองตรงกบระดบการปฏบตของหนวยงานทานมากทสด

พรอมระบเหตผล และค าอธบายเพมเตม

ล าดบ รายการ

ระดบการปฏบต เหตผล/ค าอธบายเพมเตม

ม/ท า ไมม/ไมท า

มาก ทสด

มาก ปาน กลาง

นอย

1 กระบวนงานจดท าค าของบประมาณ

1.1 สนย./หนวยงานตนสงกด แจงแนวทางการจดท าค าของบประมาณรวดเรว ทนเวลา ชดเจน

1.2 สนย./หนวยงานตนสงกด แจงปฏทนการปฏบตงาน ในการของบประมาณรวดเรว ทนเวลา ชดเจน

1.3 สนย./หนวยงานตนสงกด สงแบบค าของบประมาณ และชแจงท าความเขาใจกบผทเกยวของอยางละเอยดชดเจน

1.4 มคมอหรอแนวปฏบตในการจดท าค าของบประมาณทชดเจน และเปนปจจบน

1.5 มคณะกรรมการงบประมาณ (Steering committee) ระดบ สป. ก าหนดนโยบาย จดเนน ตวชวด และจดล าดบความส าคญของแผนงาน/โครงการทจะด าเนนการ

1.6 มคณะท างานจดท าค าของบประมาณประจ าป (1) ระดบ ส านก/กลม ในสงกด (2) ระดบ สป./ กศน./ สช/ กคศ. (3) คณะท างานรวมระหวาง สป. กศน. สช กคศ.(ตอบ

146

ล าดบ รายการ

ระดบการปฏบต เหตผล/ค าอธบายเพมเตม

ม/ท า ไมม/ไมท า

มาก ทสด

มาก ปาน กลาง

นอย

แยกในแตละระดบ) 1.7

มการน านโยบายของรฐบาล /รมว./กระทรวงตางๆ (แผนบรณาการ)/แผนยทธศาสตร/แผน 4 ป ในสวนทเกยวของมาเปนจดเนนในการจดท าแผนงาน/โครงการประจ าปเพอประกอบการจดท าค าของบประมาณ

1.8 สนย./หนวยงานตนสงกด แจงนโยบาย ประเดนยทธศาสตร เพ อจดท าแผนงานโครงการใหครอบคลมและบรรลวตถประสงคตามยทธศาสตรทสอดคลองกบภารกจ ของหนวยงานนนๆ

1.9 สนย.สป. มการวเคราะหประเดนยทธศาสตร ทแตละหนวยงาน (สป. กศน. สช. และ ก.ค.ศ.) จะตองรบผดชอบ

1.10 ม การว เค ราะห จ ด อ อนและสาเหต ท ท า ให ไม ได รบงบประมาณตามทขอในปทผานๆ มาเพอใชเปนแนวทาง ในการด าเนนการจดท าค าของบประมาณในปถดไป

1.11 ผบรหารทกระดบมความเขาใจ ตระหนกถงความส าคญ และมสวนรวมในการเลอกแผนงาน/โครงการตางๆ ทจะด าเนนการในปงบประมาณทจดท าค าของบประมาณ

1.12 ผบรหารมสวนรวมอยางจรงจง ทงในเรองการใหค าปรกษาแนะน า ก ากบดแล ตดสนใจ ในการจดท าค าของบประมาณของแผนงานและโครงการทเลอกไว

1.13 สน ย ./ห น ว ย งาน ต น ส งก ด เป น พ เล ย ง (Mentor) ท เชยวชาญและเขมแขงในการผลกดนใหหนวยงานด าเนนการในทศทางทเหมาะสมตามนโยบายและภารกจ

1.14 มการประชมวเคราะหแผนงาน/โครงการของส านก/กลมตางๆ ของหนวยงาน เพอรวมกนปรบเปลยน/ปรบปรงแผนงานโครงการใหเหมาะสมและมโอกาสบรรลเปาหมายและวตถประสงคตามนโยบายและยทธศาสตร กอน จดท ารายละเอยดค าของบประมาณ

1.15 มระบบฐานขอมลทถกตอง เช อถอได และครบถวน เพยงพอส าหรบเปนขอมลในการน ามาอางองในการวเคราะหงบประมาณและแผนงานโครงการ

1.16 ในการจดท าแผนงาน/โครงการและกจกรรมทจะด าเนนการ ไดระบ เหตผลความจ าเปนทชดเจน เพ อใหสามารถว เคราะห ได ว าจะน าไปสความส าเรจตามเป าหมายยทธศาสตร และวตถประสงคทก าหนด

1.17 มการวเคราะหกจกรรมการด าเนนการทชดเจนทสามารถน าม าพ จ ารณ าค วาม ถ กต อ ง เหม าะสมของค าข องบประมาณ และความสามารถในการด าเนนงานใหส าเรจ

147

ล าดบ รายการ

ระดบการปฏบต เหตผล/ค าอธบายเพมเตม

ม/ท า ไมม/ไมท า

มาก ทสด

มาก ปาน กลาง

นอย

ไ ด แ ล ะ ค า ใ ช จ า ย ต า ง ๆ เป น ไป ต า ม อ ต ร า ทกระทรวงการคลงก าหนด

1.18 บคลากรดานแผนและงบประมาณ มความสามารถในการวเคราะหและประสานงานไดเปนอยางด

1.19 มการบรณาการแผนงาน/โครงการทเหมอนกนหรอซ าซอนกน และสอดคลองกบยทธศาสตรของกระทรวงของหนวยงานตางๆ เพอใหมการด าเนนการรวมกน

1.20 หนวยงานทรบผดชอบ จดประชมกลม/ฝายในสงกด ทเกยวของเพอชแจงและขอใหจดท าค าของบประมาณ

1.21 กศน./ สช/ ก.ค.ศ. รวบรวมขอมลจดท าค าของบประมาณของหนวยงาน และสอบทานความคดเหนของผบรหารทเกยวของ กอนเสนอลงนามเพอจดสงให สนย.สป.

1.22 กศน./ สช/ ก.ค.ศ. เขารวมประชมกบ สนย.สป. เพอชแจงค าของบประมาณของหนวยงานในสงกด และเพอจดท าค าของบประมาณในภาพรวมของ สป. โดยพจารณาถงล าดบความส าคญ และจ ด เน นตามประเดนย ทธศาสตรทคณ ะกรรมการงบประมาณ (Steering committee) ไดก าหนดไว

1.23 สนย.สป พจารณาความถกตองครบถวนของแบบ ค าของบประมาณทหนวยงานในสงกดเสนอ กรณมประเดนทตองแกไขปรบปรง สนย.สป. ไดแจงใหหนวยงานทราบเหตผลและรายละเอยดทจะตองปรบปรงแกไข

1.24 หนวยงาน ปรบปรงแบบค าของบประมาณตามความเหนของทประชมตามขอ 1.23 และน าเสนอผบรหารหนวยงาน เพอพจารณาใหความเหนชอบและลงนาม กอนสงให สนย.สป. อกครง

1.25 สนย.สป.รวบรวมขอมลและจดท าค าของบประมาณ พรอมรายละเอยดค าช แจงงบประมาณตางๆ สงให ส านกงบประมาณตามก าหนด

1.26 สนย.สป. แจงให กศน./สช./ก.ค.ศ. จดท ารายละเอยด เอกสารชแจงงบประมาณตอกรรมาธการงบประมาณ โดยใหเวลาอยางเหมาะสมเพยงพอ

1.27 กรณตองจดท ารายละเอยดเพมเตม หรอตองปรบเปลยนแบบค าของบประมาณหรอเปลยนแปลงแบบรายการ สนย.สป. ไดแจงใหหนวยงานทเกยวของ ทราบและเขาใจอยางชดเจน และมเวลาเพยงพอทจะด าเนนการแกไขไดถกตอง ทนเวลา

148

ล าดบ รายการ

ระดบการปฏบต เหตผล/ค าอธบายเพมเตม

ม/ท า ไมม/ไมท า

มาก ทสด

มาก ปาน กลาง

นอย

1.28 สนย.สป. แจงเรองการไดรบอนมตงบประมาณประจ าปจากส านกงบประมาณ พรอมทงจดสงรายละเอยดของรายการงบประมาณทไดรบอนมตใหหนวยงาน ทเกยวของ ไมเกน 3 วนท าการ นบจากวนทไดรบแจงจากส านกงบประมาณ

1.29 ผ ต รวจสอบ ภาย ใน ได เข าม าส ม สอบทาน หรอ ใหขอเสนอแนะและแนวทางแกไขปญหาเกยวกบการจดท าแผนงานหรอค าของบประมาณ

ตอนท 3 ความคดเหนอนๆ เพมเตม เกยวกบการจดท าค าของบประมาณ 3.1) ปญหา อปสรรค............................................................................................................................. ................................................................................................................................... ................................................................ ............................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................................... .... ............................................................................................................................. ................................... 3.2) ปจจยความส าเรจ ............................................................................................................................. ................................................................................................................................................................ ................................... ............................................................................................... ................................................................. ............................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................................. ..... 3.3) ขอเสนอแนะ ....................................................................................................... ......................................................... ............................................................................................................................. ................................... ............................................................................................................................. ................................... ............................................................................................... ................................................................. ............................................................................................................................. ...................................

149

ล าดบ รายการ

ระดบการปฏบต เหตผล/

ค าอธบายเพมเตม

ม/ท า ไมม /ไมท า มาก

ทสด มาก ปาน

กลาง นอย

2 กระบวนงานจดสรรงบประมาณ 2.1 สนย./หนวยงานตนสงกด แจงยอดเงนงบประมาณ

ทไดรบ ใหหนวยงานทราบ รวดเรว ทนการณ

2.2 สป./ กศน./ สช./ ก.ค.ศ. จดประชมผบรหารหนวยงานในสงกด และคณะท างานงบประมาณ เพอพจารณาจดสรรงบประมาณลงแผนงาน/โครงการ ตามความจ าเป น เหมาะสม และตามล าดบความส าคญ เรงดวนของแผนงาน/โครงการทตองด าเนนการ

2.3 ผบรหารหรอคณะท างานงบประมาณ มการพจารณาปรบลดโครงการ หรอยกเลกโครงการหรอกจกรรมทไมมความจ าเปน เพอใหสอดคลองกบงบประมาณทไดรบ

2.4 สป./ กศน./ สช./ ก.ค.ศ. รวมกนพจารณาบรณาการแ ผ น งาน โค ร งก ารท ม ค ว าม ใก ล เค ย ง หร อสามารถเช อม โยงก น ได เพ อ ให การใชงบประมาณ มประสทธภาพ และประสทธผลยงขน

2.5 สนย. สป. แจง กศน./สช./ก.ค.ศ. เขารวมประชม เพ อชแจงและขอใหจดท าแผนการใชจายเงนงบประมาณ เตรยมการจดสงใหกรมบญชกลาง เพ อ โอ น เงน ให ห น ว ย งาน ใน ร ะบ บ GFMIS ส าหรบใชจายตอไป

2.6 หนวยงานจดท าแผนการใชจายเงนงบประมาณ โดยพจารณาถงมาตรการเรงรดการใชจายเงนงบประมาณ ตามมตคณะรฐมนตร แลวจดสงให สนย.สป./หนวยงานตนสงกด ตามก าหนดเวลา

2.7 สนย.สป. รวบรวมขอมลการใชจายเงนงบประมาณและจดท าแผนการใชจ าย เงน ในภาพรวมของ สป. จดสงใหกรมบญชกลาง ไดทนตามก าหนดเวลา

2.8 สป./ กศน./ สช./ ก.ค.ศ. สอนทานความเหมาะสม ของก าหนดเวลาในการด าเนนงานของกจกรรมตางๆ ของแผนการใชจายงบประมาณ และใหขอคดเหน เพ อปรบ เปล ยนก าหนดเวลาหรอก จกรรมแกหนวยงานผรบผดชอบ

2.9 สป./ กศน./ สช./ ก.ค.ศ. รวบรวมขอมลตาม ขอ 2.7 มาจดท าเปนแผนปฏบตราชการประจ าปงบประมาณของหนวยงาน เสนอปลดกระทรวงอนมตไดถกตองครบถวน ภายใน 2 สปดาหแรกของปงบประมาณ

150

ล าดบ รายการ

ระดบการปฏบต เหตผล/

ค าอธบายเพมเตม

ม/ท า ไมม /ไมท า มาก

ทสด มาก ปาน

กลาง นอย

2.10 สป./ กศน./ สช./ ก.ค.ศ. แจงหนวยงานในสงกด ทราบเรองการไดรบอนมตแผนปฏบต ราชการประจ าป จากปลดกระทรวง เพอใหหนวยงานตางๆ เรมด าเนนงานตามแผนงานของตนไดตงแตเดอนแรกของปงบประมาณใหม

ตอนท 3 ความคดเหนอนๆ เพมเตมเกยวกบการจดสรรงบประมาณ

3.1) ปญหา อปสรรค............................................................................................................................. ................................................................................................................................... ................................................................ ............................................................................................................................. ................................... ........................................................................................................................................................... .................................................................................................................................. ................................................................................................................................................................ ................................... ............................................................. ................................................................................................... 3.2) ปจจยความส าเรจ ............................................................................................................................. ................................... ............................................................................................................................. ................................................................................................... ............................................................................................................................................................................................................................. ................................... ............................................................................................................................. ................................... .............................................................................................. .................................................................. ............................................................................................................................. ................................... 3.3) ขอเสนอแนะ ............................................................................................................................. ................................... ............................................................................................... ................................................................. ............................................................................................................................. ................................... .......................................................................................................................................................... ................................................................................................................................... ................................... ............................................................................................................................. ...................................

151

ล าดบ รายการ

ระดบการปฏบต เหตผล/

ค าอธบายเพมเตม

ม/ท า ไมม /ไมท า มาก

ทสด มาก ปาน

กลาง นอย

3 กระบวนงานใชจายงบประมาณและการโอน เปลยนแปลงงบประมาณ

3.1 มการจดท าโครงการ/กจกรรมทจะด าเนนการ เพอน าเสนอขออนมตโครงการและขออนมตใชจายเงน ทกครง กอนทจะด าเนนงาน

3.2 หนวยงานด าเนนการใชจายงบประมาณโครงการ/กจกรรม ตามก าหนดเวลาในแผนการปฏบตงาน

3.3 มการด าเนนกจกรรมตามแผนงาน/โครงการทได รบอน ม ต ในแผนปฏบ ต ราชการประจ าป ยกเวน กรณจ าเปนและไดรบอนมตใหปรบเปลยนแผนงาน/โครงการแลวเทานน

3.4 กลมแผนฯ เปนผควบคมการจดสรรงบประมาณ กอนการขออนมตใชจายเงนและรบทราบการคนเงนเหลอจายในการด าเนนงานโครงการหรอกจกรรมเพอปรบลด/เพม ยอดการใชจายเงนงบประมาณใหถกตองตรงตามขอเทจจรง

3.5 กลมแผนฯ ใช เวลาในการจดสรรงบประมาณ ตามขอ 3.4 กอนการเสนอขออนมตใชจายเงน ไมเกน 2 วนท าการ

3.6 ในการใชจายงบประมาณ (กอหนผกพน/เบกจายงบประมาณ) หนวยงานทเปนเจาของงบประมาณ และหนวยงานคลง ไดมการควบคมการใชจายมให มการใชจายเกนวงเงนงบประมาณทไดรบอนมต อยางถกตองเปนปจจบน

3.7 มการใชจายงบประมาณภายในวงเงนงบประมาณ ทไดรบ ยกเวนกรณจ าเปนและไดรบอนมตใหโอนเงนงบประมาณจากโครงการอนมาสมทบเพมเตมแลวเทานน

3.8 หนวยงานไดรบทราบมาตรการเรงรดการใชจายเงนงบประมาณตามมตคณะรฐมนตร รวดเรว ทนการณ

3.9 หน วย งานท เป น เจ าขอ งงบประมาณ และหนวยงานคลงมการสอบยนขอมลการใชจายงบประมาณใหถกตองตรงกน เปนระยะๆ

3.10 กรณขอใชเงนเหลอจายจากงบประมาณประจ าป ได ม ก า ร ข อ อ น ม ต ผ ม อ า น าจ ต า ม ร ะ เบ ย บ ภายในเวลาทก าหนด

3.11 กรณมการใชจายเงนงบประมาณขามแผนงาน ไดมการขออนมตจ ากผ ม อ านาจตามระเบ ยบ ทกครง

152

ล าดบ รายการ

ระดบการปฏบต เหตผล/

ค าอธบายเพมเตม

ม/ท า ไมม /ไมท า มาก

ทสด มาก ปาน

กลาง นอย

3.12 การปรบเปลยนวงเงนงบประมาณของแผนงาน /โครงการทกครงไดรบการอนมตจากผมอ านาจกอน

3.13 การโอนเงนประจ างวดใหหนวยงานในสงกดเพอเปนคาใชจายเพมเตมในชวงปลายปงบประมาณ ไดจดสงใหหนวยงานในเวลาทเหมาะสม เพยงพอ ใหห น ว ย งา น ด า เน น ก า ร ได ท น เว ล า แ ล ะ มประสทธภาพ ประสทธผล

3.14 การเสนอขออนมตยกเลกโครงการ ไดกระท าเฉพาะกรณทมความจ าเปนอยางยงตามนโยบายของผบรหารระดบสงเทานน

ตอนท 3 ความคดเหนอนๆ เพมเตมเกยวกบการใชจายและโอนเปลยนแปลงงบประมาณ 3.1) ปญหา อปสรรค............................................................................................................................. ................................... ............................................................................................................................. ................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................................................. ................................... ............................................................................................................................................................ ................................................................................................................................. ................................... 3.2) ปจจยความส าเรจ ............................................................................................................................. ................................................................................................................................................................................................... ............................................................................................................................. ................................................................................................................................................................ ................................... ................................................................... ............................................................................................. ............................................................................................................................. ................................... 3.3) ขอเสนอแนะ ............................................................................................................................. ................................... ............................................................................. ................................................................................... ............................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................ ....................... ........................................................................................................... .....................................................

153

ล าดบ รายการ

ระดบการปฏบต เหตผล/

ค าอธบายเพมเตม

ม/ท า ไมม /ไมท า มาก

ทสด มาก ปาน

กลาง นอย

4 กระบวนงานต ดตามประเม นผลการใช จ ายงบประมาณ

4.1 มคณะกรรมการในการก ากบตดตามการใชจายงบประมาณ เพ อชวย เหลอแนะน า และชวยแกปญหาในการใชจายงบประมาณของหนวยงาน โดยไดม การประชม /ตดตามการใช จ าย เงนอย างตอเนองจรงจง

4.2 มระบบการรายงานการใชจายงบประมาณ ทครบถวน ขอมลถกตองและเปนปจจบน ทงเชงปรมาณและเชงคณภาพ

4.3 มการรายงานผลการตดตามการใชจายงบประมาณ เดอนละ 1 ครง หรออยางนอยไตรมาสละ 1 ครง

4.4 มการน ารายงานผลการใชจายงบประมาณไปใชเปนขอมลในการตดสนใจและเปนเครองมอในการสงการของผบรหาร อยางจรงจง

4.5 คณะกรรมการหรอหนวยงานทท าหนาทในการก ากบตดตามมการรายงานผลการตดตามเสนอผบรหาร โดยมขอมลทจ าเปนตอการตดสนใจทครบถวนถกตอง

4.6 มการวเคราะหหาสาเหตของการใชจายทลาชา ผดปกตและหาแนวทางชวยแกไข หรอท าใหงานนนส าเรจลลวงไดเรวขน

4.7 มการวเคราะหสาเหตของการใชจายเงนไมไดตามเปาหมาย ตามแผนงาน หรอมตคณะรฐมนตร เพอหาแนวทางแกไขปรบปรง หรอปองกนปญหา ทอาจเกดขนในโอกาสตอไป

4.8 ผบรหารหนวยงานใหความส าคญอยางจรงจง ในการก ากบใหการด าเนนงานเปนไปตามแผนการใชจายงบประมาณ

4.9 ผบรหารระดบสงมมาตรการก ากบดแล และตกเตอน หรอลงโทษ กรณทการด าเนนงานไมเปนไปตามเปาหมาย หรอลาชา เปนประจ า

4.10 กรณมเงนงบลงทนท ไมสามารถใชจายไดภายในปงบประมาณ สป./กศน./สช./ก.ค.ศ. มการเรงรด ใหหนวยงานในสงกดด าเนนการ โดยมมาตรการ/การชวยเหลอจากหนวยงานสวนกลาง เพอใหการด าเนนงานของหนวยงานรวดเรวขน

154

ล าดบ รายการ

ระดบการปฏบต เหตผล/

ค าอธบายเพมเตม

ม/ท า ไมม

/ไมท า มาก ทสด

มาก ปาน กลาง

นอย

4.11 กรณมเงนกนไวจายขามปงบประมาณหลายป สป./ กศน./สช./ก.ค.ศ. มการเรงรดใหหนวยงานในสงกดด าเนนการ โดยมมาตรการ/การชวยเหลอจากหนวยงานสวนกลาง เพอใหการแกปญหาการด าเนนงานของหนวยงานส าเรจลลวงไดรวดเรวขน กรณเปนความผดพลาดบกพรองทเกดจากความไมรบผดชอบของผทเกยวของ มการตกเตอน หรอมาตรการลงโทษตามควรแกกรณ

4.12 น าผลการด าเนนงานการใชจายงบประมาณทดเดนเปนพเศษ หรอไมประสบความส าเรจตอเนองไปเปนสวนหนงของการประเมนผลการปฏบตงานและการเลอนขนเงนเดอนประจ าป

4.13 ผบรหารสงเสรมใหบคลากรในหนวยงาน มความร ความเขาใจในการบรหารงบประมาณอยางเหมาะสมและเพยงพอตอการปฏบตงานในความรบผดชอบ

4.14 ผบรหารสรางขวญและก าลงใจในการบรหารงบประมาณใหแกบคลากรทเกยวของทกคน เพอชวยผลกดนใหการปฏบตงานบรรลวตถประสงคและเปาหมายขององคกร

4.15 ผตรวจสอบภายในไดเขามาสมสอบทาน หรอ ใหขอเสนอแนะและแนวทางแกไขปญหาเกยวกบการใช จ ายเงนตามแผนการใช จ ายเงน ตามมตคณะรฐมนตร และการตดตามผลการใชจายเงนงบประมาณของหนวยงาน

ตอนท 3 ความคดเหนอนๆ เพมเตมเกยวกบการตดตามประเมนผลการใชจายงบประมาณ 3.1) ปญหา อปสรรค............................................................................................................................. ................................................................................................................................................................................................... 3.2) ปจจยความส าเรจ ............................................................................................................................. ................................... .................................................................................................................................. .............................. 3.3) ขอเสนอแนะ ................................................................................. ............................................................................... ............................................................................................................................. ...................................

ขอขอบคณทกรณาตอบค าถามครบทกขอ

กลมตรวจสอบภายในระดบกระทรวง กระทรวงศกษาธการ

155

แบบประเมนประสทธภาพและประสทธผลของรปแบบกระบวนการบรหารงบประมาณ ของส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ ภายใตกรอบมาตรฐานการควบคมภายในของหนวยงานภาครฐ ค าชแจง 1. แบบสอบถามฉบบน มวตถประสงค ในการเกบรวบรวมขอมลเพอประเมนประสทธภาพ และประสทธผล รปแบบกระบวนการบรหารงบประมาณ ของส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ ภายใตกรอบมาตรฐานการควบคมภายในของหนวยงานภาครฐ ซงไดพฒนาตนแบบกระบวนการบรหารงบประมาณ พรอมทงสรางคมอปฏบตงานใหหนวยงานน ารองไดทดลองน าไปใช

2. แบบสอบถามฉบบน ส าหรบผประเมนจ านวน 3 ทาน ไดแก ผบรหารของหนวยงาน หวหนากลม/งานดานแผนงาน/งบประมาณ และเจาหนาทปฏบตงานดานแผนงาน/งบประมาณ ของหนวยงาน

3. แบบประเมนประสทธภาพ และประสทธผล รปแบบกระบวนการบรหารงบประมาณ ของส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ ภายใตกรอบมาตรฐานการควบคมภายใน ของหนวยงานภาครฐ ประกอบดวย 2 ตอน ดงน ตอนท 1 แบบสอบถามเกยวกบขอมลทวไปของผประเมน ตอนท 2 แบบประเมนประสทธภาพ และประสทธผล รปแบบกระบวนการบรหารงบประมาณ ของส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ ภายใตกรอบมาตรฐานการควบคมภายใน ของหนวยงานภาครฐ ซงแบงเปน 4 กระบวนงานยอย ไดแก (1) กระบวนงานจดท าค าของบประมาณ จ านวน 27 ขอ (2) กระบวนงานจดสรรงบประมาณ จ านวน 10 ขอ (3) กระบวนงานใช จ ายงบประมาณ และการโอน เปล ยนแปลงงบประมาณ จ านวน 15 ขอ (4) กระบวนงานตดตามการใชจายงบประมาณ จ านวน 15 ขอ แบบประเมนตอนท 2 ม 2 ลกษณะ คอ แบบเลอกตอบหลายตวเลอก (Multiple choices) และแบบมาตราสวนประมาณคา (Rating scale) โดยก าหนดประมาณคาน าหนกของการประเมนระดบประสทธภาพ และประสทธผล เปน 5 ระดบ

156

ตอนท 1 ขอมลสวนตวของผประเมน ขอความอนเคราะหทานตอบแบบประเมน โดยกาเครองหมาย X ลงใน ทเกยวกบตวทาน 1. หนวยงาน

ส านกอ านวยการ (สอ.) ส านกนโยบายและยทธศาสตร (สนย.) ส านกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชน (สช). ส านกงานคณะกรรมการขาราชการครและบคลากรทางการศกษา (ก.ค.ศ.) ส านกงานสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย (กศน.) ส านกงานศกษาธการภาค (ศธภ.) ส านกงานสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศยจงหวด (กศน.จงหวด)

2. ต าแหนง ผบรหารหนวยงาน

หวหนากลม/หวหนางานดานแผนงาน/งบประมาณ เจาหนาทผปฏบตงานดานแผนงาน/งบประมาณ

3. ประสบการณในการปฏบตหนาท ต ากวา 1 ป 1 - 5 ป 6 - 10 ป มากกวา 10 ป

ตอนท 2 ค าชแจงวธการประเมน (1) รายการใดทหนวยงานทานไดทดลองปฏบต ขอใหทานกาเครองหมาย X ในชอง “ทดลองปฏบต”แลวประเมน ผลการปฏบตจรง ในชอง “ปฏบตไดในระดบประสทธภาพ” และ “ปฏบตไดระดบประสทธผล” (2) รายการใดทหนวยงานทานไมไดทดลองปฏบต ขอใหทานกาเครองหมาย X ในชอง "ไมไดทดลองปฏบต" พรอมระบเหตผลทไมไดทดลองปฏบต (3) เกณฑทใชในการประเมน ระดบประสทธภาพและประสทธผล แบงเปน 5 ระดบ 5 หมายถง มากทสด 4 หมายถง มาก 3 หมายถง ปานกลาง 2 หมายถง นอย 1 หมายถง นอยทสด ประสทธภาพ หมายถง ด าเนนการไดส าเรจตามเปาหมายและวตถประสงค โดยใชทรพยากรต ากวาแผนหรองบประมาณทก าหนดไว และสามารถลดขนตอน ลดเวลา หรอลดขอผดพลาดในการด าเนนงานได ประสทธผล หมายถง การด าเนนงานทไดผลผลตตามเปาหมายทตงไว และไดผลลพธหรอประโยชนทเกดจากผลผลต เปนไปตามวตถประสงคของการด าเนนงาน ของภารกจ หรอของหนวยงาน

157

5 4 3 2 1 5 4 3 2 1Ⅰ กระบวนงานจดท าค าของบประมาณ

1 การจดท าค าของบประมาณตามยทธศาสตรและความส าคญของแผนงาน/โครงการ

1.1 หนวยงานแตงตงคณะกรรมการงบประมาณ (Steering committee) ระดบ สป. ศธ.ท าหนาท ก าหนดนโยบาย จดเนน ตวชวด จดล าดบ ความส าคญ และ/หรอ บรณาการ แผนงาน/โครงการทจะด าเนนการ

1.2 หนวยงาน มการแตงตงคณะท างานงบประมาณ ประจ าป

(1) ระดบ ส านก/กลม ในสงกดสวนกลาง/ส านกงานศกษาธการจงหวด /ส านกงานศกษาธการภาค

(2) ระดบ สป./ กศน./ สช/ ก.ค.ศ.

(3) คณะท างานรวมระหวาง สป. กศน. สช ก.ค.ศ.

1.3 หนวยงาน มการน านโยบายของรฐบาล /รมว./กระทรวงตางๆ (แผนบรณาการ) /แผนยทธศาสตร/แผน 4 ป ในสวนทเกยวของมาเปนจดเนนในการจดท าแผนงาน/โครงการประจ าปเพอประกอบการจดท าค าของบประมาณ

1.4 สนย./หนวยงานตนสงกด แจงนโยบาย ประเดนยทธศาสตร เพอจดท าแผนงานโครงการใหครอบคลมและบรรลวตถประสงคตามยทธศาสตรทสอดคลองกบภารกจของหนวยงาน นนๆ

1.5 สนย. มการวเคราะหประเดนยทธศาสตร ทแตละหนวยงานจะตองรบผดชอบ

1.6 หนวยงาน มการวเคราะหจดออนและสาเหตทท าใหไมไดรบงบประมาณตามทขอในปทผานๆ มาเพอใชเปนแนวทางในการด าเนนการจดท าค าของบประมาณในปถดไป

ทดลองปฏบต

รายการประเมนล าดบ ไมไดทดลองปฏบตเหตผลทไมไดทดลองปฏบต

ปฏบตไดในระดบประสทธผลปฏบตไดในระดบประสทธภาพ

158

5 4 3 2 1 5 4 3 2 1

ทดลองปฏบต

รายการประเมนล าดบ ไมไดทดลองปฏบตเหตผลทไมไดทดลองปฏบต

ปฏบตไดในระดบประสทธผลปฏบตไดในระดบประสทธภาพ

1.7 คณะท างานตามขอ 1.2 น าเสนอรางค าของบประมาณ ใหผบรหารทกระดบ มความเขาใจ ตระหนกถงความส าคญ ใหค าปรกษาแนะน า ก ากบดแล ตดสนใจ และ มสวนรวมในการเลอกแผนงาน/โครงการตางๆ ทจะด าเนนการในปงบประมาณทจดท าค าของบประมาณ

1.8 สนย. เปนพเลยง (Mentor) ทเชยวชาญ และเขมแขงในการผลกดนใหหนวยงานด าเนนการในทศทางทเหมาะสมตามนโยบายและภารกจ

2 การวเคราะหเพอจดท าแผนงบประมาณรวม ของกระทรวง

2.1 หนวยงาน มการประชมวเคราะหแผนงาน/โครงการของส านก/กลมตางๆ ของหนวยงาน/จงหวด/ภาค เพอรวมกนปรบเปลยน/ปรบปรงแผนงานโครงการใหเหมาะสม และมโอกาสบรรลเปาหมาย และวตถประสงคตามนโยบายและยทธศาสตร กอนจดท ารายละเอยดค าของบประมาณ

2.2 หนวยงาน มระบบฐานขอมลทถกตอง เชอถอได และครบถวน เพยงพอ ส าหรบเปนขอมลในการน ามาอางองในการวเคราะหงบประมาณและแผนงานโครงการ

2.3 ในการจดท าแผนงาน/โครงการและกจกรรมทจะด าเนนการ หนวยงาน ไดระบเหตผลความจ าเปนทชดเจน เพอใหสามารถวเคราะหไดวาจะน าไปสความส าเรจตามเปาหมายยทธศาสตร และวตถประสงค ทก าหนด

159

5 4 3 2 1 5 4 3 2 1

ทดลองปฏบต

รายการประเมนล าดบ ไมไดทดลองปฏบตเหตผลทไมไดทดลองปฏบต

ปฏบตไดในระดบประสทธผลปฏบตไดในระดบประสทธภาพ

2.4 หนวยงาน มการวเคราะหกจกรรมการด าเนนการทชดเจน ทสามารถน ามาพจารณาความถกตองเหมาะสมของค าของบประมาณ และความสามารถในการด าเนนงานใหส าเรจได และคาใชจายตางๆ เปนไปตามอตราทกระทรวงการคลงก าหนด

2.5 หนวยงาน มการบรณาการแผนงาน/โครงการทเหมอนกนหรอซ าซอนกน และสอดคลองกบยทธศาสตรของกระทรวง ยทธศาสตรของประเทศ และ/หรอการบรณาการยทธศาสตรของกลมกระทรวง เพอใหมการ ด าเนนการรวมกน

3 การแจงแนวทางการจดท าค าของบประมาณ

3.1 สนย./หนวยงานตนสงกด จดท า และแจงแนวทางการจดท าค าของบประมาณประจ าป ภายใน 7 วน หลงจากทไดรบแจง จากส านกงบประมาณ

3.2 หนวยงาน จดท า/พฒนา คมอหรอแนวปฏบตในการจดท าค าของบประมาณทชดเจน (มตวอยางและค าอธบาย) และเปนปจจบน

3.3 สนย./หนวยงานตนสงกด แจงปฏทนการปฏบตงานในการของบประมาณ และท ารายละเอยดชแจงกรรมาธการ ภายใน 7 วนหลงจากทไดรบแจงจากส านกงบประมาณ

3.4 หนวยงาน สงแบบค าของบประมาณ ผานระบบ IT หรอ e-mail หรอชองทาง การสอสารอน และชแจงท าความเขาใจกบผทเกยวของอยางละเอยด ชดเจน (มตวอยางและค าอธบาย)

3.5 หนวยงานทรบผดชอบ จดประชมกลม/ฝายในสงกดทเกยวของเพอชแจงและขอใหจดท าค าของบประมาณ

160

5 4 3 2 1 5 4 3 2 1

ทดลองปฏบต

รายการประเมนล าดบ ไมไดทดลองปฏบตเหตผลทไมไดทดลองปฏบต

ปฏบตไดในระดบประสทธผลปฏบตไดในระดบประสทธภาพ

4 การจดท าค าของบประมาณเพอสงส านกงบประมาณ

4.1 หนวยงาน ไดรวบรวมขอมลจดท าค าของบประมาณของหนวยงาน และสอบถามความคดเหนของผบรหารทเกยวของ กอนเสนอลงนามเพอจดสงให สนย.

4.2 ผแทนคณะท างาน ตามขอ 1.2 เขารวมประชมกบ สนย. เพอชแจง ค าของบประมาณของหนวยงานในสงกด และเพอจดท าค าของบประมาณในภาพรวมของ สป. โดยพจารณาถงล าดบความส าคญและจดเนนตามประเดนยทธศาสตรทคณะกรรมการงบประมาณ (Steering committee) ไดก าหนดไว

4.3 สนย. พจารณาความถกตองครบถวนของแบบค าของบประมาณทหนวยงานในสงกดเสนอ กรณมประเดนทตองแกไขปรบปรง สนย. ไดแจงใหหนวยงานทราบเหตผลและรายละเอยดทจะตองปรบปรงแกไข

4.4 หนวยงาน ไดปรบปรงแบบค าของบประมาณตามความเหนของทประชมตามขอ 4.3 และน าเสนอผบรหารหนวยงาน เพอพจารณาใหความเหนชอบและลงนาม กอนสงให สนย. อกครง

4.5 สนย.รวบรวมขอมลและจดท าค าของบประมาณพรอมรายละเอยดค าชแจงงบประมาณตางๆ สงให ส านกงบประมาณตามก าหนด

4.6 ผตรวจสอบภายในไดเขามาสมสอบทาน หรอใหขอเสนอแนะและแนวทางแกไขปญหาเกยวกบการจดท าแผนงานหรอค าของบประมาณ

161

5 4 3 2 1 5 4 3 2 1

ทดลองปฏบต

รายการประเมนล าดบ ไมไดทดลองปฏบตเหตผลทไมไดทดลองปฏบต

ปฏบตไดในระดบประสทธผลปฏบตไดในระดบประสทธภาพ

5 การจดท ารายละเอยดเอกสารชแจงตอกรรมาธการงบประมาณ

5.1 สนย.แจงใหหนวยงาน จดท ารายละเอยด เอกสารชแจงงบประมาณตอกรรมาธการงบประมาณ โดยใหเวลาอยางเหมาะสมเพยงพอ ในการท ารายละเอยด ท าแลวไดอะไร ระบเหตผลความจ าเปน

5.2 กรณตองจดท ารายละเอยดเพมเตม หรอตองปรบเปลยนแบบ ค าของบประมาณหรอเปลยนแปลงแบบรายการ สนย.ไดแจงใหหนวยงานทเกยวของ ทราบและเขาใจอยางชดเจน และมเวลาเพยงพอทจะด าเนนการแกไขไดถกตอง ทนเวลา

5.3 สนย. แจงเรองการไดรบอนมตงบประมาณประจ าปจากส านกงบประมาณ พรอมทงจดสงรายละเอยดของรายการงบประมาณทไดรบอนมตใหหนวยงานทเกยวของ ไมเกน 3 วนท าการนบจากวนทไดรบแจงจากส านกงบประมาณ

ปญหา / อปสรรค

ขอคดเหน / ขอเสนอแนะ

.........................................................................................................................................................................................................................

.........................................................................................................................................................................................................................

.........................................................................................................................................................................................................................

.........................................................................................................................................................................................................................

.........................................................................................................................................................................................................................

.........................................................................................................................................................................................................................

.........................................................................................................................................................................................................................

.........................................................................................................................................................................................................................

.........................................................................................................................................................................................................................

.........................................................................................................................................................................................................................

.........................................................................................................................................................................................................................

.........................................................................................................................................................................................................................

162

5 4 3 2 1 5 4 3 2 1

ทดลองปฏบต

รายการประเมนล าดบ ไมไดทดลองปฏบตเหตผลทไมไดทดลองปฏบต

ปฏบตไดในระดบประสทธผลปฏบตไดในระดบประสทธภาพ

Ⅱ. กระบวนงานจดสรรงบประมาณ

6 การพจารณาจดสรรงบประมาณลงแผนงาน/โครงการ

6.1 สนย. แจงยอดเงนงบประมาณทไดรบอนมต ใหหนวยงานตนสงกดทราบ ภายใน ..7..วน นบแตวนทไดรบแจงจากส านกงบประมาณ

6.2 สนย.จดประชม และคณะท างานงบประมาณรวม ตามขอ 1.2 (3) เพอพจารณาจดสรรงบประมาณลงแผนงาน/โครงการ ตามความจ าเปน เหมาะสม และตามล าดบความส าคญเรงดวนของแผนงาน/โครงการทตองด าเนนการ

6.3 สนย. และคณะท างาน น าเสนอผลงาน ตามขอ 6.2 เสนอผบรหารเพอพจารณาตดสนใจปรบลดโครงการ หรอยกเลกโครงการหรอ กจกรรม ทไมมความจ าเปน เพอใหสอดคลองกบงบประมาณทไดรบ รวมทงบรณาการแผนงานโครงการทมความใกลเคยง หรอสามารถเชอมโยงกนได เพอใหการใชงบประมาณ มประสทธภาพ และประสทธผลยงขน

7 การจดท าแผนใชจายเงนงบประมาณเพอสงกรมบญชกลาง

7.1 สนย. แจงหนวยงานตนสงกดเขารวมประชม เพอชแจงและขอใหจดท าแผนการใชจายเงนงบประมาณ เตรยมการจดสงใหกรมบญชกลางเพอโอนเงนใหหนวยงานในระบบ GFMIS ส าหรบใชจายตอไป

7.2 หนวยงาน จดท าแผนการใชจายเงนงบประมาณโดยพจารณาถงมาตรการเรงรดการใชจายเงนงบประมาณ ตามมตคณะรฐมนตร แลวจดสงให สนย.ตามก าหนดเวลา

7.3 สนย. รวบรวมขอมลตามขอ 7.2 และจดท าแผนการใชจายเงนในภาพรวมของ สป. จดสงใหกรมบญชกลาง ไดทนตามก าหนดเวลา

163

5 4 3 2 1 5 4 3 2 1

ทดลองปฏบต

รายการประเมนล าดบ ไมไดทดลองปฏบตเหตผลทไมไดทดลองปฏบต

ปฏบตไดในระดบประสทธผลปฏบตไดในระดบประสทธภาพ

7.4 สนย. สอบทานความเหมาะสมของก าหนดเวลาในการด าเนนงานของกจกรรมตางๆ ของแผนการใชจายงบประมาณ และใหขอคดเหนเพอปรบเปลยนก าหนดเวลาหรอกจกรรมแกหนวยงานผรบผดชอบ

7.5 สนย. /หนวยงานตนสงกด รวบรวมขอมลตาม ขอ 7.3 มาจดท าเปนแผนปฏบตราชการประจ าปงบประมาณของหนวยงาน เสนอปลดกระทรวงอนมตไดถกตองครบถวน ภายใน 2 สปดาหแรกของปงบประมาณ

7.6 สนย. /หนวยงานตนสงกด แจงหนวยงานในสงกด ทราบเรองการไดรบอนมตแผนปฏบตราชการประจ าปจากปลดกระทรวง เพอใหหนวยงานตางๆ เรมด าเนนงานตามแผนงานของตนไดตงแตเดอนแรกของปงบประมาณใหม

7.7 ผตรวจสอบภายในไดเขามาสมสอบทาน หรอใหขอเสนอแนะและแนวทางแกไขปญหาเกยวกบการการจดสรรงบประมาณของหนวยงาน

ปญหา / อปสรรค

ขอคดเหน / ขอเสนอแนะ

.........................................................................................................................................................................................................................

.........................................................................................................................................................................................................................

.........................................................................................................................................................................................................................

.........................................................................................................................................................................................................................

.........................................................................................................................................................................................................................

.........................................................................................................................................................................................................................

.........................................................................................................................................................................................................................

.........................................................................................................................................................................................................................

164

5 4 3 2 1 5 4 3 2 1

ทดลองปฏบต

รายการประเมนล าดบ ไมไดทดลองปฏบตเหตผลทไมไดทดลองปฏบต

ปฏบตไดในระดบประสทธผลปฏบตไดในระดบประสทธภาพ

Ⅲ กระบวนงานการใชจายเงนงบประมาณตามแผนงาน/โครงการ และการโอนเปลยนแปลง

8 การบรหารงบประมาณตามแผนงาน/โครงการ

8.1 หนวยงาน มการจดท าโครงการ/กจกรรมทจะด าเนนการ เพอน าเสนอขออนมตโครงการและขออนมตใชจายเงนทกครง กอนทจะด าเนนงาน

8.2 หนวยงาน ด าเนนการใชจายงบประมาณโครงการ/กจกรรมตามก าหนดเวลาในแผนการปฏบตงาน

8.3 หนวยงาน มการด าเนนกจกรรมตามแผนงาน/โครงการทไดรบอนมตในแผนปฏบตราชการประจ าป ยกเวนกรณจ าเปนและไดรบอนมตใหปรบเปลยนแผนงาน/โครงการแลวเทานน

9 การควบคมงบประมาณ

9.1 สอ./กลมแผนฯ ของหนวยงานในสงกด เปนผควบคมการจดสรรงบประมาณ กอนการขออนมตใชจายเงนและรบทราบการคนเงนเหลอจายในการด าเนนงานโครงการหรอกจกรรมเพอปรบลด/เพม ยอดการใชจายเงนงบประมาณใหถกตองตรงตามขอเทจจรง

9.2 สอ./กลมแผนฯ ใชเวลาในการจดสรรงบประมาณ ตาม ขอ 9.1 กอนการเสนอขออนมตใชจายเงน ไมเกน 2 วนท าการ

9.3 ในการใชจายงบประมาณ (กอหนผกพน/เบกจายงบประมาณ) หนวยงานทเปนเจาของงบประมาณและหนวยงานคลง ไดมการควบคมการใชจายมใหมการใชจายเกนวงเงนงบประมาณทไดรบอนมตอยางถกตองเปนปจจบน

165

5 4 3 2 1 5 4 3 2 1

ทดลองปฏบต

รายการประเมนล าดบ ไมไดทดลองปฏบตเหตผลทไมไดทดลองปฏบต

ปฏบตไดในระดบประสทธผลปฏบตไดในระดบประสทธภาพ

9.4 หนวยงาน มการใชจายงบประมาณภายในวงเงนงบประมาณทไดรบ ยกเวนกรณจ าเปนและไดรบอนมตใหโอนเงนงบประมาณจากโครงการอนมาสมทบเพมเตมแลวเทานน

9.5 หนวยงาน รบทราบมาตรการเรงรดการใชจายเงนงบประมาณตามมตคณะรฐมนตร รวดเรว ทนการณ

9.6 หนวยงานทเปนเจาของงบประมาณและหนวยงานคลงมการสอบยนขอมลการใชจายงบประมาณใหถกตองตรงกน เปนระยะๆ

10 การขอใชเงนเหลอจายจากงบประมาณประจ าปหรอขอใชเงนขามแผน

10.1 กรณขอใชเงนเหลอจายจากงบประมาณประจ าป หนวยงานไดขออนมต ผมอ านาจตามระเบยบ ภายในเวลาทก าหนด

10.2 กรณมการใชจายเงนงบประมาณขามแผนงาน หนวยงานไดขออนมตจากผมอ านาจตามระเบยบ ทกครง

10.3 การปรบเปลยนวงเงนงบประมาณของแผนงาน/โครงการทกครงหนวยงาน ไดขออนมตจากผมอ านาจกอน

10.4 การโอนเงนประจ างวดใหหนวยงานในสงกดเพอเปนคาใชจายเพมเตมในชวงปลายปงบประมาณ หนวยงานตนสงกดไดจดสงใหหนวยงาน ในเวลาทเหมาะสม เพยงพอ ใหด าเนนการไดทนเวลา และมประสทธภาพ ประสทธผล

10.5 การเสนอขออนมตยกเลกโครงการ หนวยงาน กระท าเฉพาะกรณทมความจ าเปนอยางยงตามนโยบายของผบรหารระดบสงเทานน

166

5 4 3 2 1 5 4 3 2 1

ทดลองปฏบต

รายการประเมนล าดบ ไมไดทดลองปฏบตเหตผลทไมไดทดลองปฏบต

ปฏบตไดในระดบประสทธผลปฏบตไดในระดบประสทธภาพ

10.6 ผตรวจสอบภายในไดเขามาสมสอบทาน หรอใหขอเสนอแนะและแนวทางแกไขปญหาเกยวกบการใชจายเงนงบประมาณตามแผนงาน/โครงการ และการโอนเปลยนแปลงงบประมาณของหนวยงาน

Ⅳ. กระบวนงานตดตามการใชจายงบประมาณตามแผนงาน/โครงการ

11 การตดตามการใชจายงบประมาณ

11.1 หนวยงาน มคณะกรรมการในการก ากบตดตามการใชจายงบประมาณ เพอชวยเหลอแนะน า และชวยแกปญหาในการใชจายงบประมาณของหนวยงาน โดยไดมการประชม/ตดตามการใชจายเงนอยางตอเนองจรงจง เปนระยะๆ อยางเหมาะสม

11.2 หนวยงาน มระบบการรายงานการใชจายงบประมาณทครบถวน ขอมลถกตองและเปนปจจบน ทงเชงปรมาณและเชงคณภาพ

11.3 หนวยงาน มการรายงานผลการตดตามการใชจายงบประมาณ เดอนละ 1 ครง หรออยางนอยไตรมาสละ 1 ครง

11.4 หนวยงาน มการน ารายงานผลการใชจายงบประมาณไปใชเปนขอมลในการตดสนใจและเปนเครองมอในการสงการของผบรหาร อยางจรงจง

11.5 คณะกรรมการหรอหนวยงานทท าหนาทในการก ากบตดตาม มการรายงานผลการตดตามเสนอผบรหาร โดยมขอมลทจ าเปนตอการตดสนใจทครบถวนถกตอง

11.6 หนวยงาน มการวเคราะหหาสาเหตของการใชจายทลาชาผดปกต และหาแนวทางชวยแกไข หรอท าใหงานนนส าเรจลลวงไดเรวขน

167

5 4 3 2 1 5 4 3 2 1

ทดลองปฏบต

รายการประเมนล าดบ ไมไดทดลองปฏบตเหตผลทไมไดทดลองปฏบต

ปฏบตไดในระดบประสทธผลปฏบตไดในระดบประสทธภาพ

11.7 หนวยงาน มการวเคราะหสาเหตของการใชจายเงนไมไดตามเปาหมายตามแผนงาน หรอมตคณะรฐมนตร เพอหาแนวทาง แกไขปรบปรง หรอปองกนปญหาทอาจเกดขนในโอกาสตอไป

11.8 ผบรหารหนวยงานใหความส าคญอยางจรงจงในการก ากบ ใหการด าเนนงานเปนไปตามแผนการใชจายงบประมาณ

12 มาตรการในการก ากบตดตามการใชจายงบประมาณ

12.1 ผบรหารระดบสงมมาตรการก ากบดแล และตกเตอน หรอ ลงโทษ กรณทการด าเนนงานไมเปนไปตามเปาหมาย หรอลาชา เปนประจ า

12.2 กรณมเงนงบลงทนทไมสามารถใชจายไดภายในปงบประมาณ สป./กศน./สช./ก.ค.ศ./ศธภ./ศธจ./กศน.จ.มการเรงรดใหหนวยงานในสงกดด าเนนการ โดยมมาตรการการชวยเหลอจากหนวยงานสวนกลาง เพอใหการด าเนนงานของหนวยงานรวดเรวขน

12.3 กรณมเงนกนไวจายขามปงบประมาณหลายป สป./ กศน./สช./ก.ค.ศ./ศธภ./ศธจ./กศน.จ. มการเรงรดใหหนวยงานในสงกดด าเนนการ โดยมมาตรการ/การชวยเหลอจากหนวยงานสวนกลาง เพอใหการแกปญหาการด าเนนงานของหนวยงานส าเรจลลวงไดรวดเรวขน กรณเปนความผดพลาดบกพรองทเกดจากความไมรบผดชอบของผทเกยวของมการตกเตอน หรอมาตรการลงโทษตามควรแกกรณ

12.4 หนวยงาน มการน าผลการด าเนนงานการใชจายงบประมาณทดเดนเปนพเศษ หรอไมประสบความส าเรจตอเนองไปเปนสวนหนงของการประเมนผลการปฏบตงานและการเลอนขนเงนเดอนประจ าป

168

5 4 3 2 1 5 4 3 2 1

ทดลองปฏบต

รายการประเมนล าดบ ไมไดทดลองปฏบตเหตผลทไมไดทดลองปฏบต

ปฏบตไดในระดบประสทธผลปฏบตไดในระดบประสทธภาพ

12.5 ผบรหารสงเสรมใหบคลากรในหนวยงาน มความร ความเขาใจในการบรหารงบประมาณอยางเหมาะสมและเพยงพอตอการปฏบตงานในความรบผดชอบ

12.6 ผบรหารสรางขวญและก าลงใจในการบรหารงบประมาณใหแกบคลากรทเกยวของทกคน เพอชวยผลกดนใหการปฏบตงานบรรลวตถประสงคและเปาหมายขององคกร ดวยรปแบบและวธการตางๆ เชน การประกาศ เกยรตคณ การใหรางวลหนวยงานบรหารงบประมาณดเดน ฯลฯ

12.7 ผตรวจสอบภายในไดเขามาสมสอบทาน หรอใหขอเสนอแนะ และแนวทางแกไขปญหาเกยวกบการใชจายเงน ตามแผนการใชจายเงน ตามมตคณะรฐมนตร และการตดตามผลการใชจายเงนงบประมาณของหนวยงาน

ปญหา / อปสรรค

ขอคดเหน / ขอเสนอแนะ

.........................................................................................................................................................................................................................

.........................................................................................................................................................................................................................

.........................................................................................................................................................................................................................

.........................................................................................................................................................................................................................

.........................................................................................................................................................................................................................

.........................................................................................................................................................................................................................

.........................................................................................................................................................................................................................

.........................................................................................................................................................................................................................

.........................................................................................................................................................................................................................

.........................................................................................................................................................................................................................

171

Reliability

Scale: ALL VARIABLES

Case Processing Summary

N %

Cases Valid 30 100.0

Excludeda 0 .0

Total 30 100.0

a. Listwise deletion based on all variables in the procedure.

Reliability Statistics

Cronbach's Alpha N of Items

.930 68

Item-Total Statistics

Scale Mean if Item Deleted

Scale Variance if Item Deleted

Corrected Item-Total Correlation

Cronbach's Alpha if Item

Deleted 1.1แจงแนว 179.93 589.513 .481 .929 1.2แจงปฏทน 180.00 599.172 .175 .931 1.3ชแจงชดเจน 180.03 593.482 .370 .930 1.4มคมอ 180.20 592.234 .337 .930 1.5SteeringC 180.13 589.775 .350 .930 1.6คกก.ของบ 179.73 591.237 .291 .930 1.7จดเนน 179.37 598.999 .226 .930 1.8แจงนโยบาย 179.60 587.972 .575 .929 1.9วเคราะหยทธ 179.83 573.661 .697 .927 1.10วเคราะหจดออน 180.10 590.024 .425 .929 1.11ผบรหารเขาใจ 179.67 594.506 .276 .930 1.12ผบรหารมสวน 179.47 601.637 .090 .931 1.13สนยพเลยง 180.03 592.378 .310 .930 1.14มประชมแผน 179.73 592.823 .314 .930 1.15ฐานขอมลถก 179.77 585.702 .602 .928 1.16แผนมเหตผล 179.20 597.545 .228 .930 1.17กจกรรมชดเจน 179.17 596.764 .228 .930

172

Item-Total Statistics

Scale Mean if Item Deleted

Scale Variance if Item Deleted

Corrected Item-Total Correlation

Cronbach's Alpha if Item

Deleted 1.18บคลากรเกง 179.40 603.007 .065 .931 1.19บรณฯแผน 179.50 599.293 .156 .931 1.20ประชมชแจง 179.57 598.254 .165 .931 1.21กรม ท าค าขอ 179.43 587.771 .411 .929 1.22กรมประชมรวมสนย. 179.63 580.723 .388 .930 1.23สนย. ตรวจความถก 179.57 589.495 .284 .930 1.24หนวยปรบเสนอบรหาร 179.53 588.395 .299 .930 1.25สนย.รวบรวมสงทน 179.73 590.409 .399 .929 1.26กรมท าค าชแจงทน 179.97 574.240 .636 .928 1.27แกค าชแจงทน 180.00 585.586 .474 .929 1.28แจงงบ3วน 180.33 578.437 .530 .928 1.29ตสน ตรวจ 180.10 582.645 .422 .929 2.1แจงจดสรรทน 180.07 581.720 .613 .928 2.2ประชม/บรหาร/จดสรร 179.87 570.395 .771 .927 2.3บรหารจด/ลดตามงบ 179.87 580.189 .600 .928 2.4กรมบรณาการ 180.03 567.826 .666 .927 2.5ประชมแจงท าแผน 180.13 572.602 .588 .928 2.6ท าแผนสอดคลอง ครม. 179.33 597.333 .344 .930 2.7รวบรวมขอมลการใชทน 179.80 573.131 .635 .928 2.8กรมสอบทานขอมล 179.87 575.775 .747 .927 2.9กรมท าแผนปฏบต 179.90 574.990 .617 .928 2.10แจงแผนปฏบตเดอนแรก 179.90 590.024 .380 .929 3.1อนมตกอนใช 179.23 601.495 .116 .931 3.2ใชตามปฏทนในแผน 179.37 593.757 .318 .930 3.3ใชตามแผน 179.23 594.944 .342 .930 3.4แผนควบคมงบ 179.70 582.286 .453 .929 3.5แผนแจง 2 วนหลงควบคม 180.23 579.426 .566 .928 3.6เจาของ/คลงควบคม 179.57 588.185 .462 .929 3.7ใชภายในวงเงน 179.47 602.809 .072 .931 3.8ทราบมาตรการครม. 179.40 598.248 .267 .930 3.9เจาของ/ยนคลง 179.70 594.079 .232 .930 3.10ขอใชเงนเหลอในเวลา 179.40 597.972 .249 .930 3.11ใชขามแผนขออนมต 179.53 606.878 -.042 .932 3.12เปลยนวงเงน ขออนมต 179.43 583.633 .448 .929 3.13โอนปลายปทนใช 179.53 582.740 .448 .929

173

Item-Total Statistics

Scale Mean if Item Deleted

Scale Variance if Item Deleted

Corrected Item-Total Correlation

Cronbach's Alpha if Item

Deleted 3.14ยกเลกเฉพาะจ าเปน 179.53 572.602 .598 .928 4.1ม คกก ตดตาม 179.50 584.672 .385 .930 4.2มระบบรายงาน 179.40 594.524 .364 .930 4.3รายงานทกเดอน/ไตรมาส 179.27 599.375 .158 .931 4.4น ารายงานไปตดสนใจ 179.50 597.983 .269 .930 4.5คกกมขอมลตดสนใจ 179.47 583.706 .524 .929 4.6วเคราะหเหตทชา 179.63 599.137 .148 .931 4.7วเคราะหสาเหตทชา 179.80 597.407 .194 .931 4.8บรหารใหส าคญ 179.57 596.875 .211 .930 4.9บรหารสงก ากบ 179.60 591.559 .456 .929 4.10ใชไมมนมมาตรการ 179.53 587.223 .499 .929 4.11เงนกนไมทนมมาตรฯ 179.80 570.993 .657 .927 4.12น าผลไปใช Promote 179.87 586.326 .410 .929 4.13บรหารสงเสรมความร 179.63 584.447 .517 .929 4.14บรหารสรางขวญ 179.67 583.126 .518 .929 4.15ตสน.ตรวจ 179.50 588.948 .386 .929