6

บทท 2 การทบทวนวรรณกรรมทเกยวของ

การทบทวนวรรณกรรมทเกยวของ การวจยครงน คณะผศกษาไดด าเนนการส ารวจขอมล และศกษาเอกสารทเกยวของ เพอน ามา ใชเปนกรอบในการศกษา ดงน

1. ประวตและลกษณะทวไปของสนขพนธไทยบางแกว 2. องคกรทเกยวของการรบรองสายพนธสนข 3. การประกวดสนขในระบบ F.C.I. 4. ลกษณะของสนขตามมาตรฐานโลก 5. แนวทางในการผสมพนธสตวเพอการพฒนา 6. งานวจยทเกยวของ 7. กรอบแนวคดของการวจย

1. ประวตและลกษณะทวไปของสนขพนธไทยบางแกว 1.1 ประวตความเปนมาของสนขพนธไทยบางแกว

สนขบางแกวเปนสนขสายพนธไทย ถอก าเนด ณ วดบางแกว บานบางแกว ต าบลทานางงาม (เดมชอ "ต าบลบางแกว") อ าเภอบางระก า จงหวดพษณโลก เมอประมาณ 100 ปลวงมาแลว ขณะนนทานหลวงป มาก เมธาว เปนเจา อาวาสองคท 3 โดยมตานมซงเปนชาวบานบางแกวไดน าสนขพนธไทย พนบานเพศเมยสด า ขนาดคอนขางใหญถวายใหแกทานหลวงป มากเลยงอยในวด เมอสนขเตบโตขนถงวยผสมพนธ ไดผสมพนธกบสนขปาซงอาศย อยในปาทบบรเวณใกลๆกบวดบางแกว อนเปนจดก าเนด "สนขพนธไทยบางแกว" สนนษฐานกนวาสนขไทยบางแกว มาจากการผสมขามพนธระหวางสนขพนธไทยโบราณเพศเมยกบหมาจงจอกและหมาไน (นสต ตงตระการพงษ, มปป.) เนองจากลกษณะเดนทหมาบางแกวไดรบการถายทอดจะมลกษณะรวมจาก 3 สายพนธนเปนหลก ไดแก สนขจงจอก หมาไน และสนขไทยพนบานแตละสายพนธมลกษณะดงน

สนขจงจอก (Canis aureus) มอยดวยกน 4 ชนด (http:// th.wikipedia.org/wiki/ เขาถงเมอ 20 กรกฎาคม 2555) ไดแก

1. สนขจงจอกทองหรอหมาทอง มชอวทยาศาสตรวา คานส ออรอส (Canis aureus) ม ลกษณะคลายหมาปาวลฟ (wolf) ขนาดเลก มอยอยางกระจดกระจายตงแตแอฟรกาใตไปจนถงแอฟรกาเหนอ มขนสน าตาลปนเหลอง สวนหลงและหางจะแซมดวยขนสด า

7

2. สนขจงจอกหลงด า (Black-backed) หรอหลงอาน มชอวทยาศาสตรวา คานส เมโวเมลาส (Canis mesomlas) พบในอฟรกาตอนกลาง อฟรกาใต ทหลงมขนยาวสด าปนขาวแผกระจายเตมหลงไปจนถงบรเวณหางคลายกบอานมาและใบหใหญ

3. สนขจงจอกขางลาย มชอวทยาศาสตรวา คานส เอดสตส (Canis adustus) หมาจงจอกพนธนมขนสเทาและมขนสด าพาดเปนทางดานขางของล าตว ทปลายหางจะมสขาว พบในแอฟรกาเขตรอน

4. สนขจงจอกไซเมยน แจคกล (Simian Jackal) มชอวทยาศาสตรวา คานส ไซเมนซส (Canis simensis) พบในเขตทราบสงเอธโอเปย มรปรางและขนาดอยระหวางสนขจงจอกฟอกซ ( fox) และหมาปาวลฟ (Wolf) แตดแลวจะเหมอนสนขจงจอกฟอกซ (fox) มากกวา ลกษณะทเดน ๆ คอ หตง ใบหใหญ ปลายหแหลม ล าตวคอนขางยาว ขนตามล าตวสแดง สวนขนทใตคอสขาว และมแนวขนสแดงแกพาดรอบคอ ขายาว บนทบรเวณปลายขาจะมสขาว หางเปนพวง โคนหางขาวปลายโคนหางประมาณ 100 เซนตเมตร (40 นว) หรอ 1 เมตร หางยาว 30 เซนตเมตร (10 นว) น าหนก 10 กโลกรม (22 ปอนด) ตามธรรมชาตจะชอบอยเปนคหรออยล าพงตวเดยว สนขจงจอกพนธนนบวาเปนสนขทมขนาดใหญ แตชนดทมอยในแถบเอเชยและทพบในประเทศไทยนนเปนชนดทมชอวทยาศาสตรวา Canis aureus indicus (คานส ออรอส อนดคส) ขนของสนขจงจอกจะมสน าตาลปนเทา มลายกระด ากระดางเปรอะ ๆ ไมมสพนแดงสนมเหมอนอยางขนของหมาไน นอกจากนนแลวยงมขนยาวปกคลมรอบคอเปนแผงใหญ ขนในบรเวณนปลายขนจะม สด า ขนตามล าตวจะมลกษณะเปนขนสองชน แผนชปกคลมตงแตทายทอยลงมาถงกลางหลงเรอยลงไปจนถงโคนหาง มลกษณะคลายกบอานมามากกวาขนทกลางหลงของสนขไทยพนธหลงอานเสยอก เพราะขนทหลงของสนขหลงอานเปนขนชนดทยอนกลบคลาย ๆ กบขวญ หางของสนขจงจอกจะสนกวาหางของ หมาไนและขนทหางจะมสด าเพยง 1 ใน 3 สวนหมาไนนนขนทหางจะมสด า ความสงประมาณ 40 เซนตเมตร น าหนกตวประมาณ 7-14 กโลกรม (15-31 ปอนด) ความยาวของล าตววดจากหวถงโคนหางประมาณ 60-70 เซนตเมตร (24-30 นว) ความยาวของหางวดจากโคนหางถงปลายหางประมาณ 23-25 เซนตเมตร (9.2-14 นว) ส าหรบขาของหมาจงจอกจะเลกและยาวเรยวเวลากาวยางเดนจะโหยงเทา กะโหลกศรษะอยในจ านวนพวกสกลคานส ลกษณะของจมกจะยาว แตจมกไมด า ล าตวกลมและแขงแรง สนกลางต า โคงกวางแตกตางกบหมาไน ซงมจมกสนและจมกสด า หนาผากของหมาจงจอกคอนขางจะแบนเลกนอย หนาแหลม หตงปองไปดานหนา

หมาไน (Asiam Wild Dog) มชอวทยาศาสตรวา Cuon alpinus ชอเหมอนหรอชอพองคอ Canis javanicus หรอ Canis rutiland) บางครงกเรยกวาหมาไนวา "หมาแดง" (Red dog) มลกษณะแตกตางจากสนขจงจอก คอ มสแดงสนม (rush red) ตลอดทงตว ไมมแผงคอเหมอนหมาจงจอก หางมสด า ความยาวของหาง 40-50 เซนตเมตร (16-20 นว) ความยาวของล าตววดจากหวถงโคนหาง 88-113 เซนตเมตร (35-45 นว) น าหนกตว 14-21 กโลกรม จงมล าตวยาวเพรยวกวาหมาจงจอกและทองไมคอดกวเชนสนขไทยพนบาน หมาไนตวใหญกวาสนขจงจอก มสเดยวกนตลอดทงตว (มากกวาสนขจงจอก) หางยาวและสเขม

8

กวา จมกเขมกวา และสนกวา ภายในหมขนขาวละเอยดออนปกคลม ปลายหกลมมน ไมแหลมเหมอนสนขจงจอก มขนตามล าตวสแดงสนม ขนยาวกวาสนขจงจอก ขนทแผงคอไมม (สนขจงจอกม) เทาและขนทหางมสด า ลกทเกดใหมจะมสด าคล า เมอโตขนสจะคอย ๆ เปลยนเปนสแดงสนม กะโหลกศรษะคลายกบของสนขจงจอก แตใหญกวา จมกกวางและสวนหนาแบนกวา เบาตาต ากวา รปรางฐานเบาตาสนกวาและทอคอนไปทางขางหนา ลกษณะฟนไมเหมอนกน ไมมกรามทสามดานลาง กรามลางอนแรกมเพยงเขยวเดยว (แตในหมาจงจอกม 2 เขยว) ปากอมสน าตาลเขมหรออาจมสขาวปน หางเปนพวกหอยลงดน สวนมากจะหลบซอนตวอยในทรมหรอโพรงดนตน ๆ เหาเสยงธรรมดาถ ๆ แตเมอตกใจจะรองเสยงแหลม หมาไนสามารถกระโดดไดไกล 3-3.5 เมตร เวลาวงกระโดด ไกล 5-6 เมตร และสง 3-3.5 เมตร เวลาลาเหยอทเปนสตวใหญกวาจะรวมตวกนเปนฝง 6-8 ตว จนถง 20 ตว หาเหยอไดโดยการดมกลน และสะกดรอยไปจนเหนเหยอ จากนนจะไลเหยอไปจนเหนอยออนและจนมม

สนขไทยพนบาน ขนตามล าตวสนเกรยน ละเอยดเปนเงา หตง ปลายหแหลม แขงขาเลกเรยวคลายขาเกง องเทาเลก ล าตวคอนขางยาวเปนรปสเหลยมผนผา หางมหลายรปแบบคอหางกระรอก หางงอมวนเปนกนหอยหรอขนมกง

ปจจบนสนขพนธไทยบางแกวเรมเปนทรจกแพรหลายและนยมเลยงกนทวทกภาคของประเทศไทยแลว สงทเปนเสนหของสนขบางแกว คอสวย ฉลาด ซอสตย รกเจาของ เลยงเปนเพอน เฝาบาน

หรอฝกใชงานอารกขาได การเลยงดงาย มความกลาหาญ คอนขางด เปนนกสแมวาสนขตวอน จะมขนาดใหญกวากตาม

1.2 ลกษณะทวไป

สนขไทยบางแกวเปนสนขขนาดกลาง โครงสรางเปนรปสเหลยมจตรส มสดสวนทกลมกลน ประกอบดวยกลามเนอทสมบรณ แขงแรง มการเคลอนไหวทคลองแคลว มลกษณะทส าคญ (ชมรมไทยบางแกวแหงประเทศไทย, มปป.) ดงน สดสวนทส ำคญ ความยาวของล าตว : ความสงทไหล = 1: 1 ความลกของหนาอก : ความสงทไหล = 1: 2 พฤตกรรม / อำรมณ ตนตว ราเรง รกเจาของ เชอมนในตวเอง จตประสาทมนคง ไมขลาดกลว ซอสตย หวงแหนทรพยสน ฉลาดปราดเปรยว กลาหาญ สามารถฝกใชงานได

ลกษณะสวนหว กะโหลก : คอนขางใหญ ไดสดสวนกบล าตว สตอป : มมมหกเลกนอย ลกษณะสวนใบหนำ จมก : สด า ขนาดไดสดสวนกบปาก

9

สนจมก : ตรงและยาวพอสมควร กรวยปาก : ยาวปานกลาง โคนปากใหญเรยวจรดปลายจมก รมฝปาก : แนบสนท มสเขม ปาก : มสขาวรอบกรวยปาก (เรยกวา ปากคาบแกว) เปนทพงประสงค ขากรรไกร: ขบกนแนบสนทแบบกรรไกร (Scissor Bite) โดยปลายฟนหนาดานลางแตะโคน ดานในของฟนบน อนโลม ใหฟนๆ ขบ เสมอกนพอด (Level Bite) ฟน : เลก และแหลมคม สนขโตควรมฟนครบ 42 ซ ตา : เลกคลายเมลดอลมอนด (Almond) มสด าและสน าตาล ห : เปนรปสามเหลยม มขนาดเลกไดสดสวนกบหว ตงปองไปขางหนา มขนออนทกกห และหลงใบห คอ : ใหญ ล าสน รบกบหว และชวงไหลมแผงขนยาวรอบคอ

ลกษณะล ำตว หลง : เสนหลงตรง เอว : แขงแรงและกวาง บนทาย : ใหญและแขงแรง สวนหลงมขนยาวลามมาจนถงขอขาหลงทอนบน อก : กวาง และลกไดระดบเดยวกบขอศอก โครงกระดกหนาอกมลกษณะเปนรปวงร เสนลาง : ทองเวาไมมาก หาง : โคนหางใหญ ขนหางเปนพวง ปลายโคงเขาหาเสนหลง

ลกษณะขำ ชวงหนำ ไหล : ลาดเอยงพอประมาณและมกลามเนอแขงแรง ขาหนา : ใหญกวาขาหลง เวลายนเหยยดตรง และขนานกน หลงขามขนยาว ลกษณะคลาย แขงสงห ขอขาหนา : ขอเทาสนท ามมเฉยงเลกนอย เทา : องเทากลมคลายองเทาแมว มขนยาวคลมนวเทา ลกษณะชวงหลง ขาหลง : เลกกวาขาหนา เวลายนท ามมพอเหมาะ ขอเทา : ท ามมพอเหมาะกบหวเขา ขอขาหลง : ตงไดฉากกบพน มองทางดานหลง ขนานกน เทา : องเทากลมคลายอ งเทาแมว มขนยาวคลมนวเทา

10

กำรยำงกำว : คลองแคลวและทรงพลง มองดานขาง ขาหนาและหลงสอดประสานอยางกลมกลนเสน หลงตรงระนาบ หวและหางช ขนอยาสวยงาม มองทางดานหนา ขาหนาและขาหลงไม แสดงอาการปดหรอแกวง

ขนและส ขน : ยาวปานกลาง ม 2 ชนๆในละเอยดนม ชนนอกเสนใหญเหยยดตรง ยาวคลมบรเวณแผน หลง ส : ขาว – น าตาล, ขาว – ด า, ขาว – เทา ขนำด : ความสงทเหมาะสม วดทไหล : เพศผ 19-21 นว (46-56 ซม) : เพศเมย 17-19 นว (41-51 ซม) อนโลมใหขาด-เกนได หนงนว (2.5 เซนตเมตร)

ขอบกพรองทพบมากในสนขไทยบางแกว - ตา หรอ จมกมสออน - หางไพล - ไมมแผงขนรอบคอ - ไมมแขงสงห - หใหญ - ปากใหญ - ตากลมโต - หลงโกง - หลงแอน - ขนาดใหญ – เลก เกนกวามาตรฐานก าหนด

ความบกพรองทจดวารายแรง - ขนสนเกรยน - หางกด - หไมตง - ฟนบนยนล าฟนลาง (Overshot) - ฟนลางยนล าฟน บน (Undershot) - ฟนขาดเกน 3 ซ - หางมวนงอ - หางไมเปนพวง - ความผดปกตทางจตประสาท หมายเหต : สนขเพศผควรมลกอณฑะครบสองลกอยในถงอณฑะ

(นสต ตงตระการพงษ, มปป.: 57-61, แถมศลป เดชอดม และรงสรรค พนเดช, มปป.:8-9, ธนนน แจงเกษมสข อางใน www.bangkaewclub.com เขาถงเมอ 2 กนยายน 2552 , http://www.kcthailand.org/thaibangkaew_th.asp เขาถงเมอ 3 กนยายน 2552 , http://202.29.80.68/bangkaew/?m=news&id=5 เขาถงเมอ 3 กนยายน 2552)

11

ภาพท 2.1 แสดงเอกลกษณของสนขพนธไทยบางแกว 2. องคกรทเกยวของการรบรองสายพนธสนข 2.1 สมาพนธสนขโลก (Federation Cynologique Internationale: F.C.I.)

สมาพนธสนขโลก คอ องคกรทกอตงขนเพอท าหนาทเปนแกนกลาง ในการรกษากฏเกณฑทเกยวกบมาตรฐานสายพนธสนข เพอใหประเทศสมาชกยดถอปฎบตใหเปนไปตามมาตรฐานเดยวกน เชน การรบรองมาตรฐานสายพนธสนข การรบรองการประกวดของประเทศสมาชก การรบรองกรรมการผตดสนของประเทศสมาชก ฯลฯ เรมกอตงโดยประเทศในยโรป 5 ประเทศ และมประเทศตางๆ สนใจสมครเปนสมาชกมากมายทวโลก ปจจบนมสมาชกทงหมด 84 ประเทศ มสนขทไดรบรองมาตรฐานโดย F.C.I. แลว 339 สายพนธ (http://www.F.C.I..be/presentation.aspx เขาถงเมอ 30 พฤศจกายน 2553)

ปจจบน F.C.I. ไดแบงหนาทความรบผดชอบในการดแลประเทศสมาชกเปนกลม ๆ (ทวป/ภมภาค) ไดแก ยโรป ลาตนอเมรกาและคารเบยน เอเชย แอฟรกา และออสเตรเลย สงทประเทศสมาชกของสมาพนธจะไดรบ มดงน

ขนหลงห

แผงหนา

แผงคลมหลง

หลง หางเปนพวง

กระโปรงหลง

ขนชายทอง

แขงสงห

เครา-ขนอก

12

1. การใหบรการขาวสารขอมลเกยวกบการเคลอนไหวตาง ๆ ของประเทศสมาชก F.C.I. และองคกรทมศกยภาพเทาเทยมกน อยางเชน KENNEL CLUB OF UNITED KINGDOM , AMERICAN KENNEL CLUB , AUSTRALIAN NATIONAL KENNEL CLUB

2. การรบรอง CERTIFIED EXPORT PEDIGREE ทออกโดยสมาคม ฯ ทเปนสมาชก F.C.I. 3. การรบรอง CHAMPION ของประเทศ F.C.I. ทม PEDIGREE เตม 3 GENERATION 4. การรบรอง JUDGE ทประเทศสมาชกเหนวามคณสมบตเหมาะสมทจะให CC เพอการเปน

CHAMPION ของแตละประเทศได (www.petnews2005.com เขาถงเมอ 5 กนยายน 2552) 2.2 สมาพนธสนขเอเชย (Asian Kennel Union: A.K.U.)

สมาพนธสนขเอเชย คอ องคกรทกอตงขน เพอท าหนาทเปนแกนกลาง ในการรกษากฎเกณฑทเกยวกบมาตราฐานสายพนธสนข เพอใหประเทศสมาชกในกลมภาคพนเอเชยยดถอปฎบตใหเปนไปตามมาตรฐานเดยวกน เชน การรบรองมาตรฐานสายพนธสนข การรบรองการประกวดของประเทศสมาชก การรบรองกรรมการผตดสนของประเทศสมาชก ฯลฯ

2.3 สมาคมพฒนาพนธสนขแหงประเทศไทย เปนองคกรทดแลสนขทกสายพนธในประเทศไทย ท าหนาทในการรกษากฎ ระเบยบ ในการ

ประกวด พฒนา และสงเสรมสายพนธสนขในประเทศไทย รวมถงการออกใบรบรองเพอสงออกและน าเขาสนขจากตางประเทศ

2.4 ชมรมไทยบางแกวแหงประเทศไทย เปนชมรมทไดรบการแตงตงจากสมาคมพฒนาพนธสนขแหงประเทศไทยใหดแลสนขพนธไทยบาง

แกว การก าหนดมาตรฐานพนธ การท าใบพนธประวต และด าเนนการจดท าเอกสาร และประสานงานเพอใหสนขพนธไทยบางแกวไดรบการรบรองจากสมาพนธสนขโลก 3. การประกวดสนขในระบบ F.C.I. สนขทจะไดรบการรบรองสายพนธในระดบโลก จะตองผานการประกวดในระบบ F.C.I. ซงถอเปนระบบมาตรฐานสากลส าหรบสนขทกสายพนธ โดย F.C.I. ไดก าหนดกลม (Group)และวธการในการประกวดไว ดงน 3.1 การแบง GROUP ประกวด ใชการแบงตามระบบ F.C.I. คอแบงเปน 10 GROUP ดงน GROUP 1 SHEEPDOGS AND CATTLEDOGS (ยกเวน SWISS CATTLEDOGS) GROUP 2 PINSHERS AND SCHNAUZERS , MOLOSSIANS AND SWISS, MOUNTAIN AND CATTLEDOGS

GROUP 3 TERRIERS GROUP 4 DACHSHUNDS

13

GROUP 5 SPITZ AND PRIMITIVE TYPES (ปจจบนสนขพนธไทยบางแกว และ ไทยหลงอานถกจดไวในกลมน) GROUP 6 SCENTHOUNDS AND RELATED BREEDAS GROUP 7 POINTING DOGS GROUP 8 RETRIEVERS, FLUSHING DOGS AND WATERDOGS GROUP 9 COMPANION AND TOY DOGS GROUP 10 SIGHTHOUNDS

3.2 การแบงรนการประกวด 1) รน BABY CLASS อาย 3-6 เดอน รวมเพศ 2) รน MINOR PUPPY CLASS อาย 6-9 เดอน แยกเพศผ-เมย 3) รน PUPPY CLASS อาย 9-12 เดอน แยกเพศผ-เมย 4) รน MINOR JUNIOR CLASS อาย 12-15 เดอน แยกเพศผ-เมย 5) รน JUNIOR CLASS อาย 15-18 เดอน แยกเพศผ-เมย 6) รน OPEN CLASS อาย 18 เดอนขนไป แยกเพศผ-เมย 7) รน CHAMPION CLASS แยกเพศผ-เมย 3.3 สนขทชนะท1 เพศผทกรน (ยกเวนรน Baby และรน Champion) จะตองมาชงต าแหนง C.C. DOG และ RESERVE C.C. DOG สนขทไดทหนงในรนใดถกเลอกใหเปน C.C. DOG ตวทไดท 2 ในรนนนจะตองมาชงต าแหนง RESERVE C.C. DOG กบสนขเพศผ ทเหลอในรนอนตอไป

3.4 ใหน าสนข Champion เพศผมาประกวดกนเพอชงต าแหนงท 1 . 2 . 3 และใหท 1 ของรน Champion มาประกวดแขงกบ C.C. DOG เพอชงต าแหนง Best Male ถา Champion ไดต าแหนง Best Male ใหน าท 2 ในรน Champion มาชงต าแหนง Reserve Best Male กบ C.C. DOG ตอไป แตถา C.C. DOG ไดต าแหนง Best Male ใหน า RESERVE C.C. DOG มาชงต าแหนง Reserve Best Male กบ Champion ทไดท1 ตอไป (สนขทจะได CACIB คอสนขทไดต าแหนง Best Male ทอายเกน 15 เดอน และตองมประวตอยางนอย 3 ชวงอาย และไดเกรด Excellent และสนขทจะได Reserve CACIB คอสนขทไดต าแหนง Reserve Best Male ทอายเกน 15 เดอนและตองมประวตอยางนอย 3 ชวงอายและไดเกรด Excellent 1) 3.5 สนขทชนะท1 เพศเมยทกรน (ยกเวนรน Baby และรน Champion) จะตองมาชงต าแหนง C.C. BICTH และ RESERVE C.C. BICTH สนขทไดทหนงในรนใดถกเลอกใหเปน C.C. BICTH ตวทไดท 2 ในรนนนจะตองมาชงต าแหนง RESERVE C.C. BICTH กบสนขเพศเมยทเหลอในรนอนตอไป 3.6 ใหน าสนข Champion เพศเมยมาประกวดกนเพอชงต าแหนงท 1 . 2 . 3 และใหท 1 ของรน Champion มาประกวดแขงกบ C.C. BICTH เพอชงต าแหนง Best Female ถา Champion ไดต าแหนง

14

Best Female ใหน าท 2 ในรน Champion มาชงต าแหนง Reserve Best Female กบ C.C. DOG ตอไป แตถา C.C. DOG ไดต าแหนง Best Male ใหน า RESERVE C.C. BICTH มาชงต าแหนง Reserve Best Female กบ Champion ทไดท1 ตอไป (สนขทจะได CACIB คอสนขทไดต าแหนง Best Female ทอายเกน 15 เดอน และตองมประวตอยางนอย 3 ชวงอาย และไดเกรด Excellent และสนขทจะได Reserve CACIB คอสนขทไดต าแหนง Reserve Best Female ทอายเกน 15 เดอนและตองมประวตอยางนอย 3 ชวงอายและไดเกรด Excellent 1) 3.7 สนขทประกวดไดอยางนอย 3 C.C. และมคะแนนรวมอยางต า 60 คะแนนจากการตดสนโดยกรรมการ 3 คน (ไมซ ากน) จะไดรบต าแหนงแชมเปยนประเทศไทย โดยสมาคมพฒนาพนธสนขประเทศไทย ภายใตการรบรองของ F.C.I. และ AKU (สนขทไดต าแหนง C.C. จะไดรบ 10 คะแนน บวกดวยจ านวนสนขทชนะในวนนนทงหมด แตคะแนนรวมตอครงจะไมเกน 20 คะแนน) 3.8 ถา Best Male ถกเลอกใหไดต าแหนง Best Of Breed กใหน า Reserve Best Male เขามาชงต าแหนง Reserve Best Of Breed กบ Best Female ตอไป 3.9 ถา Best Female ถกเลอกใหไดต าแหนง Best Of Breed กใหน า Reserve Best Female เขามาชงต าแหนง Reserve Best Of Breed กบ Best Male ตอไป 3.10 C.C. DOG และ C.C. Bitch จะตองมาชงต าแหนง Best Of Winners 3.11 สนขทไดต าแหนง Best Of Breed จะตองมาชงต าแหนง Best In Group และต าแหนง Reserve Best In Group กนตอไป 3.12 สนขในต าแหนง Best Of Breed ใน Breed ใดไดต าแหนง Best In Group ใหน าสนขทไดต าแหนง Reserve Best Of Breed ใน Breed นนเขามาชงต าแหนง Reserve Best In Group กบ Best Of Breed ของ Breed ของ Breed อนทเหลอตอไป และท าเชนนจนกระทงถง Group 4

จ านวนสนขในรอบ Group ม 6 ตวหรอนอยกวา จะไดต าแหนงกบสนขในรอบนน 2 รางวล (Group 1 , Group 2) จ านวนสนขในรอบ Group ม 7-8 ตว จะไดต าแหนงกบสนข ในรอบนน 3 รางวล (Group 1 , Group 2 , Group 3) จ านวนสนขในรอบ Group ม 9 ตว จะไดต าแหนงกบสนขในรอบนน 4 รางวล (Group 1 , Group 2, Group 3 , Group4) 3.13 สนขทไดต าแหนง Best In Group จะตองมาชงต าแหนง Best In Show และต าแหนง Reserve Best In Show กนตอไป 3.14 สนขทไดรบต าแหนง Best In Group ใน Group ใดไดต าแหนง Best In Show ใหต าแหนง Reserve Best In Group ใน Group นน เขามา ชงต าแหนง Reserve Best In Show กบ Best In Group ใน Groupทเหลอตอไป

15

3.15 สนขทเกดในประเทศไทยและไมเปนสนข No Record ทไดเขามาชงต าแหนง Best Of Breed หรอ Reserve Best Of Breed มสทธเขาชงต าแหนง Best Local Born In Breed ดวย หากไดต าแหนง Best Of Breed หรอ Reserve Best Of Breed แลวแตกรณ จะไดรบต าแหนง Best Local Born In Breed อตโนมต 3.16 สนขทไดรบต าแหนง Best Local Born In Breed จะตองเขามาชงต าแหนง Best Local Born In Group หากสนขทไดรบต าแหนง Best Local Born In Breed ไดต าแหนง Best In Group หรอ Reserve Best In Group แลวแตกรณจะไดรบต าแหนง Best Local Born In Group โดย อตโนมต 3.17 สนขทไดรบต าแหนง Best Local Born In Group จะตองเขามาชงต าแหนง Best Local Born In Show หากสนขทไดรบต าแหนง Best Local Born In Group ไดรบต าแหนง Best In Show หรอ Reserve Best In Show แลวแตกรณ จะไดรบต าแหนง Best Local Born In Show โดยอตโนมต 3.18 สนขทไดท1ในรนนารก (3-6 เดอน) ทกตวจะตองมาชงต าแหนง Best Baby In Group และ Best Baby In Show ตอไป โดยไมมการเรยกสนขทไดรบต าแหนงท 2 เขามาชง Reserve Best Baby In Group หรอ Reserve Best Baby In Show 3.19 สนขทไดท 1 ในรน 6-9 เดอน (ผ - เมย) และรน 9-12 เดอน (ผ - เมย)รวม 4 ตวจะตองมาชงต าแหนง Best Puppy In Breed และสนขทไดรางวลดงกลาวทกตวตองเขามาชงต าแหนงBest Puppy In Group หรอ Reserve Best Puppy In Group และต าแหนงBest Puppy In Show หรอ Reserve Best Puppy In Show กนตอไป โดยไมมการเรยกสนขทไดรบต าแหนงท 2 เขามาชง Reserve Best Puppy In Group หรอ Reserve Best Puppy In Show 3.20 สนขทไดท 1 ในรน 12-15 เดอน (ผ - เมย) รวม 4 ตวจะตองมาชงต าแหนง Best Junior In Breed และสนขทไดรางวลดงกลาวทกตวตองเขามาชงต าแหนงBest Junior In Group หรอ Reserve Best Junior In Group และต าแหนง Best Junior In Show หรอ Reserve Best Junior In Show กนตอไป โดยไมมการเรยกสนขทไดรบต าแหนงท 2 เขามาชง Reserve Best Junior In Group หรอ Reserve Best Junior In Show 3.21 สนขทอยในรนอายใดใหลงประกวดในรนอายนน ไมอนญาตใหยายหรอเปลยนรนเปนอนขาด (http://www.kcthailand.org/thaibangkaew_th.asp เขาถงเมอ 5 กนยายน 2552) 4. ลกษณะของสนขตามมาตรฐานโลก สนขทกสายพนธในโลกน สบเชอสายมาจากสนขปา แตเมอมนษยไดน าสนขมาเลยงและสนขตางๆเหลานนไดมการพฒนาตวเองจากสภาพความเปนอยของภมประเทศ ท าใหสนขเหลานนไดมลกษณะทแตกตางกนไป ตามสภาพภมประเทศ และภมอากาศ และสภาพความเปนอย และมนษยกเปนผ ทพฒนา

16

สนขเพอใหเหมาะสมกบการใชงาน หรอน ามาเลยงเพอเปนเพอน จงไดมการพฒนาสนขเกดขนเพอความเหมาะสม เมอมการพฒนาสนข เพอใหเหมาะสมกบการใชงาน กไดมการแบงสนขเปนสายพนธตางๆ เพอใหงายในการจดจ าและเรยกชอ จงไดมการก าหนดลกษณะประจ าสายพนธของสนขขน และถอวาเปนมาตรฐานประจ าพนธของสนข จนมการจดตงเปนองคกรขน มชอวา Federation Cynologique Internationale (F.C.I.) เรมกอตงโดยประเทศในยโรป 5 ประเทศ และมประเทศตางๆ สนใจสมครเปนสมาชกมากมายทวโลก ซงปจจบนมสมาชกทงหมด 84 ประเทศ มสนขทไดรบการรบรองมาตรฐานโดย F.C.I. แลว 339 สายพนธ ซง F.C.I. เปนองคกรทจะรบรองสายพนธสนขพนธใหมๆ ทเกดขนทวโลก โดยจะมหลกการปฏบต เปนระเบยบแบบแผนทไดวางไว หลกการใหญๆของสนขทจะไดรบการคดเลอกเขาบรรจเปนสายพนธใหมของโลก กคอ เปนสนขทมลกษณะทไมเหมอนกบสายพนธอนๆในโลก มการก าหนดมาตรฐานพนธทชดเจน มลกษณะประจ าพนธทชดเจน มการพฒนาและมการสบสายพนธโดยแสดงถงลกษณะประจ าพนธอยางชดเจนและตอเนองตามมาตรฐานพนธทก าหนดไว ฉะนน การทสนขสายพนธใด จะไดรบการคดเลอกเพอใหไดรบการบรรจ เปนสายพนธใหมของโลกนน จะตองมการปฏบตตามระเบยบแบบแผนทวางไว และตองเปนทยอมรบจากสมาชกของ F.C.I. ไมนอยกวากงหนงของจ านวนสมาชกทงหมด ส าหรบสนขไทยบางแกวนน ไดมการก าหนดมาตรฐานพนธและด าเนนการจดเปนสายพนธใหมของทวปเอเชย เปนทเรยบรอยแลว และไดรบการยอมรบและบรรจเปนสายพนธใหมของโลกแบบชวคราวเมอวนท 26 พฤษภาคม 2554 (www.fci.be/nomenclature.aspx เขาถงเมอ 17 กรกฎาคม 2555) ดงนนจงเหลอในขนตอนสดทายทจะท าให F.C.I. รบรองเปนสนขสายพนธใหมของโลกเปนการถาวร โดยจะตองมรายงานเปนหลกฐานแสดงถงการเคลอนไหวตางๆ เชน การพฒนาใหสวยขนอยางไร ผคนนยมมากขนหรอไม มการประกวดมากนอยเพยงใด ฯลฯ จงเปนหนาทของผ เพาะพนธ ผ เลยง และผ ทเกยวของ ชวยกนผลกดนตอไป ซงสามารถพฒนาแกไขไดโดยการเลยงด การฝกสอน การผสมพนธอยางมการวางแผน และมการคดเลอกพอพนธแมพนธตรงตามวตถประสงคทตองการ 5. แนวทางในการผสมพนธสตวเพอการพฒนา หลกการผสมพนธในสตวพนธเดยวกน

การผสมพนธในสตวพนธเดยวกนท าไดหลายวธ ซงแตละวธกมจดเดนจดดอยแตกตางกนออกไป การผสมพนธในสตวพนธเดยวกนสวนมากจะท าใหไดความบรสทธในสายพนธ จะไดยนทเปนยนคเหมอนเพมขนหากท าการผสมพนธสตวในพนธเดยวกนไปเปนเวลานาน ๆ การผสมพนธในสตวพนธเดยวกนมดงน

17

5.1 การผสมพนธแบบเลอดชด (inbreeding) การผสมพนธแบบเลอดชด คอ การผสมระหวางคผสมทมความสมพนธทางสายเลอดหรอเกยวดองเปนเครอญาตกน หรอมบรรพบรษรวมกน เชน พอกบลก แมกบลก พกบนอง ลกพกบลกนอง เปนตน การผสมเลอดชดจะมผลใหลกทไดจากการผสมมยนอยในสภาพ homozygous เพมขน การผสมพนธแบบเลอดชดหลาย ๆ ชวจะท าใหลกษณะทางดานความแขงแรง การปรบตว ความอยรอดและความสมบรณพนธลดลง แตการผสมพนธแบบเลอดชดกมประโยชนคอ 1.1 ใชเพอรกษายนทน าลกษณะเดนไวในฝงสตว 1.2 ใชเพอใหยนดอยทไมตองการแสดงออกมาและสามารถขจดยนดอยทไมตองการทงได 1.3 ใชเพอความสามารถในการถายทอดลกษณะไปยงลกหลาน 1.4 ใชสรางสายพนธขามสายพนธเลอดชด เพอใหไดสายพนธทดเดน หรอน าสายพนธเลอดชดมาผสมขามสายพนธเพอคดเลอกคทเหมาะสมมาผลตลกผสมตอไป

แผนภาพท 2.1 การผสมพนธแบบเลอดชด (inbreeding) 5.2 การผสมพนธแบบสรางสายพนธหรอในสายตระกล (line breeding)

Line breeding เปนการผสมเลอดชดแบบหนงซงรกษาระดบความสมพนธของบรรพบรษตวใดตวหนงในแตละกลมใหสงอยเสมอ วธการคอ แบงสตวออกเปนกลมยอย ๆ กอนและใหสตวผสมกนเอง

พอพนธสาย1 แมพนธสาย1

ลกตวเมย 1 ลกตวเมย 2 ลกตวผ 1 ลกตวผ 2

สนขทมเลอดชดมากในสาย 1

18

ภายในกลมเพอเพมยนคเหมอน และใหมสดสวนของยนทมลกษณะตามตองการของ แตละสายพนธคงอย แลวจงน าแตละสายพนธทตองการผสมกนในชวงตอไป ท าใหยนทดของแตละ สายพนธมโอกาสรวมเขาดวยกน ปจจบนใชกนมากในการผสมพนธไกเพอการคา

แผนภาพท 2.2 การผสมพนธแบบสรางสายพนธหรอในสายตระกล (line breeding)

5.3 การผสมนอกสายสมพนธ (Out breeding) เปนการผสมพนธสตวพนธเดยวกน แตไมมความสมพนธทางสายเลอดหรอทางพนธกรรมตอกนในพนธประวตอยางนอย 3 ชวขนไป เราเรยกการผสมนอกสายพนธหรออาจจะเรยกวา single crossing ลกษณะดอยจะเกดขนไดนอยมาก และมกจะเกดลกษณะดเดนเกดขนดวย ตวอยางเชน เกษตรกรมพอไกชนอย 1 ตว ใชผสมกบแมพนธมาได 1 – 2 ป กเปลยนพอพนธตวใหมทไมมความสมพนธทางสายเลอดกบพอพนธตวเกา หรอน าพอพนธจากแหลงอนมาผสมกบแมพนธของตนเอง เปนตน ความมงหมายของการผสมนอกสายพนธกเพอน าเอาลกษณะทดเดนจากสตวฝงอนเขามาในฝงของเรา และยงเปนการปองกนการเพมสายเลอดชดของสตวดวย ขอควรระวง ในการผสมแบบน คอ โรคและลกษณะทไมตองการ การท าแบบทดสอบสตวทจะน ามาเขาผสมเสยกอนโดยเปรยบเทยบกบฝงเดม

พอพนธสาย1 พอพนธสาย2 แมพนธสาย1 แมพนธสาย2

ลกในสาย 1 ทไมใชพนองผสมกนเอง

ลกในสาย 2 ทไมใชพนองผสมกนเอง

ลกหลานในสาย 1 ทไมใชพนองผสมกนเอง

ลกหลานในสาย 2 ทไมใชพนองผสมกนเอง

สนขทมเลอดชดในสาย 1

สนขทมเลอดชดในสาย 2

19

สตวตวใหมทจะน าเขามาผสมควรมความสามารถดกวาสตวในฝงของเรา และตองใชเวลาใหสตวตวใหมปรบตวเขากบสภาพแวดลอมใหมไดแลวจงท าการผสมพนธ

แผนภาพท 2.3 การผสมนอกสายสมพนธ (Out breeding)

5.4 ผลทางพนธกรรมของการผสมแบบตาง ๆ ในสตวพนธเดยวกน

5.4.1 การผสมแบบเลอดชดมทงขอดและขอเสยดงน ขอด ไดแก 1) เพมยนคเหมอนเมอน าไปผสมขามจะท าใหเกดพลงอดแจสง 2) ใชในการสรางสายพนธสตวเพอหายนทเหมาะสม 3) สรางสตวตระกลใหมหรอพนธใหม 4) ท าใหยนดอยปรากฏออกมาและสามารถคดทงได ขอเสย ไดแก 1) ท าใหเกดผลเสยทางดานความแขงแรง ผลผลต และความสมบรณพนธ 2) ท าใหลกษณะทแสดงออกภายนอกไมคอยสม าเสมอ 3) ลกษณะไมดจะเกดขนได 5.4.2 การผสมในสายตระกลมขอดและขอเสยดงน ขอด ไดแก 1) เพมโอกาสทจะไดลกทมยนเหมอนบรรพบรษทตองการ 2) ไดลกหลานเหมอนตนสายพนธทดเยยม ขอเสย เกดผลเชนเดยวกบการผสมแบบเลอดชด

5.4.3 การผสมนอกสายพนธ มขอดและขอเสยดงน ขอด ไดแก 1) ไดยนตวใหม ๆ เขามาในฝง 2) หลกเลยงการผสมแบบเลอดชด

พอพนธสนข ในสาย 1

แมพนธสนข ในสาย 2

ลกสนขทเกดจากการผสมขามสาย

20

3) ไดสตวลกษณะทดขน ขอเสย เกดขนนอยมาก http://www.nsru.ac.th/e-learning/animals/lesson6_4.php 6. งานวจยทเกยวของ จากการศกษาพบวา งานวจยทศกษาเกยวกบสนขบางแกวมจ านวนนอยมาก คณะผวจยไดท าการส ารวจและพบงานวจยทเกยวของ ดงน สรวช วรรณไกรโรจน (2536) ไดท าการวจยเกยวกบการวเคราะหสนขพนธไทย พบวาสนขไทยพนธบางแกว เปนสนขซงนาจะสบเชอสายจากลกผสมของสนขไทยพนธภเขา หรอหมาแมว ชนดหางพวง โดยจากการวเคราะหพบวา ลกษณะและอปนสยของสนขไทยพนธบางแกวเหมอนกบสนขไทยพนธภเขาชนดหางพวง คอ มขนแผงคอ หเลก หนาแหลม หางพวง และด ตรงกบสนขไทยพนธภเขาชนดหางพวงซงเปนพนธบรสทธ พรรณ อ านวยสทธ และคณะ (มปป.) ท าการส ารวจขอมลพนฐานลกษณะทวไปของสนขไทยพนธบางแกว จ.พษณโลก พบวา สนขสวนใหญเปนเพศเมย มสขาว-น าตาลมากทสด รองลงมาเปนมขาว-ด า และสขาว-เทา ลกษณะใบหนาพบวาประกอบดวยหนาเสอ หนาสงห และหนาจงจอก สวนลกษณะภายนอกอนๆ พบวาสวนใหญเปนไปตามมาตรฐานพนธ 7. กรอบแนวคดของการวจย

ในการพฒนาสายพนธสนข สงทจะแสดงใหเหนถงการพฒนาคอ การเทยบเคยงกบมาตรฐาน สากล โดยเฉพาะอยางย งในเรองของมาตรฐานและเอกลกษณประจ าพนธ ดงนนเพอใหไดมาซ งมาตรฐานดงกลาว ในการศกษาครงน คณะผวจยจงใหความส าคญตงแตลกษณะพนฐานและการเลยงด และลกษณะมาตรฐานสายพนธ และเอกลกษณของสายพนธของสนขไทยบางแกว อนจะน าไปสแนวทางการพฒนาสนขพนธไทยบางแกว โดยไดก าหนดแผนจ าลองกรอบแนวคดการวจยไว ดงน

21

ลกษณะการเลยงด - การใหอาหาร

- การออกก าลงกาย - การฝกวนย

- สภาพแวดลอม

ลกษณะพนฐานและการเลยงด

การเคลอนไหว

โครงสราง จต

ประสาท

มาตรฐานพนธ

ขน

หลงห ขน

หนาอก ขนแผงหลง

ขนแผง

หนา

เอกลกษณของสายพนธ

แนวทางการพฒนาสนขพนธ ไทยบางแกว

แผนภาพท 2.4 แบบจ าลองกรอบแนวคดการวจย (Conceptual Model)

ลกษณะมาตรฐานสายพนธ

- ลกษณะมาตรฐานพนธ

- ลกษณะการถายทอด

ตามสายพนธ

แขง

สงห

กระโปรงทาย

ขนชาย

ทอง หางเปนพวง