Ðåäêîëåã³ÿ æóðíàëó:Ì. Ïàíî÷êîÌ. ÑèíþêÂ. Îíèùóê

ª. Ìåëüíè÷óêª. Àáðàìîâè÷

Ãîëîâíèé ðåäàêòîð:Þð³é ÂÀÂÐÈÍÞÊ

Àäðåñà ðåäàêö³¿:Æóðíàë «Áëàãîâ³ñíèê»,

âóë. Âîðîí³õ³íà, 14à,ì. Ëóöüê, 43020

Òåëåôîíè: (0332) 78-99-85(03322) 544-06

Ôàêñ: (0332) 78-97-98E-mail: blagovisnyk@yandex.ru

www.blag.org.ua

Ñâ³äîöòâî ïðî ðåºñòðàö³þÊ ¹ 3574 â³ä 30.11.98

Ó í îì å ð ³ :

Ïðè ïåðåäðóêó ïîñèëàííÿ íà «Áëàãîâ³ñíèê» îáîâ’ÿçêîâå.

Ðåäàêö³ÿ íå çàâæäè ïîä³ëÿº äóìêè àâòîð³â ìàòåð³àë³â, ùî äðóêóþòüñÿ.

Íàä³ñëàí³ ìàòåð³àëè íå ðåöåíçóþòüñÿ ³ íàçàä íå ïîâåðòàþòüñÿ.

¹ 2 (48) 2005êâ³òåíü-÷åðâåíü

Âè ä à í í ÿ Öå ð ê â è õ ð è ñ ò è ÿ í â ³ ð è º â à í ã å ë ü ñ ü ê î ¿ Ó ê ð à ¿ í è

Ðîçðàõóíêîâèé ðàõóíîê26000232440001ÌÔÎ 303440

â ÊÁ “Ïðèâàòáàíêó”ì.Ëóöüê, êîä 23253886

Íàä íîìåðîì ïðàöþâàëè:Âàñèëü ÌÀÐÒÈÍÞÊÎëüãà ̲ÖÅÂÑÜÊÀ

Þð³é ÒÐÎÖÜÂîëîäèìèð ØÎËÎÌ

Àííà ßÐÓÒÀÍàòàë³ÿ ÂÀÂÐÈÍÞÊ

Æóðíàë â³ääðóêîâàíî ó äðóêàðí³«Êàë³ãðàô»,

ì. гâíå, âóë. Êè¿âñüêà, 69,òåë. (0362) 62-34-68

Õóäîæíº îôîðìëåííÿ ³êòîðà ÌÎʲÉ×ÓÊÀ

Anatoliy Koren1764 Dingman Dr.

London, ON, N6N1G7Canada

© ÁËÀÃÎÂIÑÍÈÊ 2005

ß. Ïåéñò³. Â ÿêèõ ñòîñóíêàõ òè ç Äóõîì Ñâÿòèì? ....4

Ð. Áîíêå. Íåáåñíèé âîãîíü íà çåìíó æåðòâó ..............7

Öåðêâà - îáùèíà íàðîäó Áîæîãî .......................................9

À. Äóãëàñ. Çíåâàãà öåðêâîþ ....................................12

Î. ̳öåâñüêà. Íàéêðàùà ïðîïîâ³äü ............................15

Äîìàøíÿ öåðêâà ...........................................................16

Þ. Âàâðèíþê. Ìåæ³ öåðêâè .........................................23

Ð. Ãóíüêî. Áîãîñëóæ³ííÿ, íà ÿêîìó âè íå çàñíåòå .......24

Áóíò³âíèé ìîíàõ .......................................................26

Ô. Ñòååí. Ìè óñ³ òàê³ ð³çí³ ...................................28

Å. Êð³ñòåíñîí. Çâ³ëüíèòè äëÿ Ãîñïîäà ........................32

Ã. Ñì³ò. Çàêîí ³ áëàãîäàòü ....................................................35

Íàøå ³íòåðâ’þ. ³êòîð Êëåöü .....................................38

Ñâ³ä÷åííÿ. Ìåíå çìàëêó òÿãíóëî äî öåðêâè ...........39

«×óäî Áîæå â Óêðà¿í³» 27 ðîê³â ïîòîìó ...........................42

Î. Øåâ÷åíêî. dz ñâ³òó ó ñâ³ò ............................................45

Çîáðàæåííÿ ó Áîæîìó õðàì³ ...........................................50

Â. Êîòîâñüêèé. Ñàä òâîãî Åäåìó ....................................52

Ñâ³ä÷åííÿ. Ñåðöå ëþäèíè ........................................54

Ïî䳿, õðîí³êà, íîâèíè .............................................56

Íàêëàä 4300 ïðèì³ðíèê³â

Æóðíàë âèõîäèòüùîêâàðòàëüíî

www.blag.org.ua

ÓÂÀÃÀ!Çì³íèëàñÿ àäðåñà íàøîãî

ïðåäñòàâíèêà â Êàíàä³.

Ä. Ïîäîðîæí³é.

Áîæ³ ïðèíöèïè

áóä³âíèöòâà ..........19

Ñòîð³íêà ðåäàêòîðà

«Ìåí³, íàéìåíøîìó, áóëà äàíà îöÿ áëàãîäàòü, —áëàãîâ³ñòèòè íåäîñë³äæåíå áàãàòñòâî Õðèñòîâå, ùîáòåïåð ÷åðåç Öåðêâó áóëà îãîëîøåíà ïî÷àòêàì òà âëà-äàì íà íåá³ íàéð³çí³øà ìóäð³ñòü Áîæà» (Åô. 3:10).

Êîëè â³äîìîãî ³íä³éñüêîãî ô³ëîñîôà òà ïîë³òè÷íîãî ä³ÿ-÷à ²í䳿 Ìàõàòìó Ãàíä³ ÿêîñü çàïèòàëè, ÷îìó â³í íå ñòàâ÷ëåíîì õðèñòèÿíñüêî¿ öåðêâè, â³ä â³äïîâ³â çàïèòàííÿì:

«À ÿêî¿ ç íèõ?». Ö³ëêîì ëîã³÷íå çàóâàæåííÿ: ó õðèñòè-ÿíñòâ³ º ñò³ëüêè ð³çíèõ öåðêîâ, ùî ñòîðîíí³é ëþäèí³ ìîæ-íà ³ ðîçãóáèòèñÿ. Âèíèêຠçàïèòàííÿ: «×îãî æ òàê?»

Äèÿâîë äîáðå, õî÷ ³ íå äî ê³íöÿ, çíàº, ÿêó âàãó ìຠÖåð-

êâà â Áîæèõ î÷àõ. Òîìó â³í ³ ñïðÿìîâóº óñ³ ñâî¿ çóñèëëÿ,ùîá çðóéíóâàòè Áîæ³ ïëàíè ùîäî Éîãî Öåðêâè. ² îäí³ºþç òàêèõ àòàê º íàìàãàííÿ ïîä³ëèòè ¿¿. ßêîþñü ì³ðîþ öåéîìó âäàºòüñÿ…

Ìåí³ çäàºòüñÿ, ùî áóëî á íàáàãàòî ìåíøå ñóïåðå÷îê òàâîðîæíå÷³ ì³æ ïðåäñòàâíèêàìè ð³çíèõ ã³ëîê õðèñòèÿí-ñòâà, ÿêáè êîæåí ç íèõ óñâ³äîìëþâàâ çíà÷åííÿ òà ïðè-çíà÷åííÿ Öåðêâè Õðèñòîâî¿ òà îñîáèñòó â³äïîâ³äàëüí³ñòü

ïåðåä Áîãîì çà ñâîº ÷ëåíñòâî â í³é. Àïîñòîë Ïàâëî, ÿêèéáàãàòî ðîê³â ãíàâ Öåðêâó, äóæå ÷³òêî çðîçóì³â, ùî òàêåÖåðêâà ³ ùî â³í ïîâèíåí ðîáèòè, ùîá âîíà áóëà æèâîþ,ñèëüíîþ òà 䳺âîþ. ³í óñâ³äîìèâ, ùî éîìó, ÿê ³ êîæíîìó

â³ðóþ÷îìó, Òâîðöåì áóëà âèÿâëåíà îñîáëèâà ÷åñòü: ÷åðåçÖåðêâó âèÿâèòè ãð³øíîìó ñâ³òîâó ³ íàâ³òü íàäïðèðîäíèìäóõîâíèì ñèëàì, â ïåðøó ÷åðãó àíãåëàì, ÿê³ çáóíòóâàëè-ñÿ, «íàéð³çí³øó ìóäð³ñòü Áîæó». Íåð³äêî â³ðóþ÷³ ïîìèë-

êîâî ââàæàþòü, ùî òàºìíèöÿ, ïðî ÿêó òàê áàãàòî ãîâîðèòüÏèñàííÿ, ÿêà áóëà çàõîâàíà â³ä áàãàòüîõ ïîêîë³íü, «ÿêóí³õòî ç âîëîäàð³â öüîãî â³êó íå ï³çíàâ», «ÿêó Áîã ïåðåäâ³êàìè ïðèçíà÷èâ íàì íà ñëàâó», íàëåæèòü ò³ëüêè ¿ì. Àëå

Ïàâëî êàæå, ùî îäíèì ³ç ïóíêò³â ö³º¿ òàºìíèö³ º òå, ùîÃîñïîäü õî÷å, «ùîá òåïåð ÷åðåç Öåðêâó áóëà îãîëîøåíàìóäð³ñòü Áîæà». Ñàìå öå îãîëîøåííÿ ³ º îäíèì ³ç çàâäàíüÕðèñòîâî¿ Öåðêâè.

Ïàâëî Áåëõàéìåð ó ñâî¿é êíèç³ «Ïðèçíà÷åíà äëÿ ïðå-ñòîëó» ñòâåðäæóº, ùî âñå òå, ùî Öåðêâà ðîáèòü íà çåìë³,òðóäíîù³ òà ïåðåæèâàííÿ, ÿê³ âîíà çóñòð³÷àº, º ï³äãîòîâ-êîþ, òðåíóâàííÿì äî á³ëüø âèñîêîãî òà â³äïîâ³äàëüíîãî

çàâäàííÿ — ñ³ñòè íà íåáåñíîìó ïðåñòîë³ ïîðó÷ ç Õðèñ-òîì.

Áóòè ÷ëåíîì Õðèñòîâî¿ Öåðêâè — íàäòî â³äïîâ³äàëü-íî. Òîìó ìè íå ìàºìî ïðàâà íåõòóâàòè öèì ïðèâ³ëåºì,

ÿêèé äàâ íàì Ãîñïîäü. ³í â³äêðèâ íàì Ñâîþ òàºìíèöþ,ÿêà äàëà íàì ñïàñ³ííÿ òà ïðàâî ñ³ñòè íà ïðåñòîë³, ³íòàêîæ õî÷å, ùîá ÷åðåç íàñ ïðî öþ òàºìíèöþ ïî÷óëè ³íø³.² íå ïðîñòî ïî÷óëè, àëå, áà÷à÷è â íàñ äîáðèé ïðèêëàä, ñàì³

çàõîò³ëè ñòàòè êë³òèíêîþ öåðêâè ²ñóñà Õðèñòà.

 ÿêèõ ñòîñóíêàõ òèç Äóõîì Ñâÿòèì?

Õòîñü ñêàçàâ, ùî ÿêáè Äóõ Ñâÿòèé áóââ³äêëèêàíèé â³ä çåìë³, âñå îäíî 95 â³äñîòê³âòàê çâàíîãî äóõîâíîãî ñëóæ³ííÿ ïðîäîâæóâà-ëîñÿ á ÿê ³ ðàí³øå. Íàâðÿä ÷è õòîñü ïîì³òèâáè ð³çíèöþ. Àëå ÿêáè ïîä³áíå ñòàëîñÿ â àïîñ-òîëüñüêèé ÷àñ, òîáòî ÿêáè Äóõ Áîæèé áóâ áè

â³äíÿòèé â³ä àïîñòîë³â, ìîæíà ç âïåâíåí³-ñòþ ñêàçàòè, ùî 95 â³äñîòê³â ¿õíüîãî ñëóæ-³ííÿ ïðèïèíèëîñÿ á. Òàê, â áàãàòüîõ õðèñ-òèÿíñüêèõ êîëàõ Äóõ Ñâÿòèé — çàáóòàîñîáèñò³ñòü. ßêà öå òðàãåä³ÿ — çíåâàæàòèòðåòþ îñîáó Òð³éö³, Ñâÿòèé Äóõ! ßêùî çà-

ïèòàòèñÿ äåÿêèõ õðèñòèÿí, ÿê àïîñòîëÏàâëî çàïèòàâ â³ðóþ÷èõ â Åôåñ³: «×èïðèéíÿëè âè Äóõà Ñâÿòîãî, óâ³ðóâàâ-øè?» — òî, â³äâåðòî êàæó÷è, âîíèìàëè á â³äïîâ³ñòè òàê, ÿê â³äïîâ³ëèÏàâëó åôåñÿíè: «Ìè íàâ³òü íå ÷óëè,ùî º Äóõ Ñâÿòèé».

Îäíàê áàãàòî õòî ç â³ðóþ÷èõ íåìîæå ñêàçàòè, ùî âîíè íå ÷óëè ïðî

Íüîãî. Íèí³ á³äà áàãàòüîõ õðèñòèÿíïîëÿãຠíå â òîìó, ùî âîíè íå ÷óëè ïðîÄóõà Ñâÿòîãî, à â òîìó, ùî âîíè îñîáèñòîíå çíàþòü Éîãî, ùî âîíè íå â³ä÷óâàþòüÉîãî ñèëè ³ âïëèâó ó ñâîºìó æèòò³.Ôàêòè÷íî, âîíè áîÿòüñÿ Äóõà Ñâÿòî-ãî, âîíè îñòåð³ãàþòüñÿ Éîãî ³ ââàæà-þòü, ùî Äóõ Ñâÿòèé îñîðîìèòü ¿õ, àëþäè äèâèòèìóòüñÿ íà íèõ ÿê íàôàíàòèê³â, ÿêùî âîíè íàäàäóòüÄóõó Ñâÿòîìó ñâîáîäó ä³é óñâîºìó æèòò³. ß âèÿâèâ, ùîäåÿê³ õðèñòèÿíè áîÿòüñÿÄóõà Ñâÿòîãî á³ëüøå, í³æãð³õà. ×îìó? ßêùî âè íàëå-æèòå äî ö³º¿ êàòåãî𳿠õðè-ñòèÿí, çàïèòàéòå ñåáå, ÷îìóâè áî¿òåñÿ Éîãî?

Ïîäèâ³ìîñÿ, ùî ñêàçàíîïðî Äóõ Ñâÿòèé â Ïèñàíí³.

Õòî ³í?  ÷îìó ïîëÿãຠÉîãîñëóæ³ííÿ? ßêå éîãî ñòàâëåííÿ

äî â³ðóþ÷èõ? ßêå Éîãî ñòàâëåí-íÿ äî ñâ³òó?

ßðë ÏÅÉÑÒ²

4

Äëÿ áàãàòüîõ â³äïîâ³ä³ íà ö³ òà ïîä³áí³ïèòàííÿ çàõîâàí³ â ï³òüì³ íåâ³äîìîñò³. ² ÿê íåäèâíî, äåäàë³ ÷àñò³øå ö³ ïèòàííÿ ïðî ÄóõàÑâÿòîãî ï³äí³ìàþòüñÿ â õðèñòèÿíñüêèõ êîëàõ.Ç îäíèì ìè ïîâèíí³ ïîãîäèòèñÿ: ÿêùî â³äâåð-òî ³ îá’ºêòèâíî îö³íèòè äóõîâíèé ñòàí ñó÷àñ-íî¿ öåðêâè, òî ïîì³òíà âåëèêà ïîòðåáà. Ïî-òð³áíî âèçíàòè, ùî íàì ÷îãîñü íå âèñòà÷àº. ²öå «ùîñü» íå ùî ³íøå, ÿê Äóõ Ñâÿòèé, âÍüîìó ìè â³ä÷óâàºìî ãîñòðó ïîòðåáó. Éîãîæèâî¿ ïðèñóòíîñò³ ³ àêòèâíî¿ ä³¿ íàì íå âèñòà-÷àº. ² êîð³íü ö³º¿ ïðîáëåìè íå â òîìó, ùî ÄóõÑâÿòèé â³äñóòí³é, à â íàøîìó íåçíàíí³ àáîïðîñòî â íåáàæàíí³ çíàòè, Êèì º Äóõ Ñâÿòèé.Îñü ÷îìó ìè êàæåìî: «×îãîñü íàì íå âèñòà-÷ົ, — òîä³ ÿê âàðòî áóëî á ñêàçàòè íå «÷î-ãîñü», à «Êîãîñü».

Á³ëüø³ñòü â³ðóþ÷èõ áåç áóäü-ÿêèõ âàãàíüäóìàþòü ïðî Áîãà-Îòöÿ ³ Éîãî Ñèíà ²ñóñàÕðèñòà ÿê ïðî îñîáèñòîñò³. Àëå êîëè éäåòüñÿïðî Äóõ Ñâÿòèé, âèíèêàþòü ñêëàäíîñò³.×îìóñü âîíè íå ìîæóòü óÿâèòè, ùî ÄóõÑâÿòèé òàêà æ îñîáà, ÿê Áîã-Îòåöü ³ Áîã-Ñèí.×àñòêîâî öå ìîæíà ïîÿñíèòè òèì, ùî â Á³á볿âèêîðèñòîâóþòüñÿ ³íîñêàçàííÿ òà ñèìâîë³÷í³âèñëîâëþâàííÿ, êîëè éäåòüñÿ ïðî ÄóõàÑâÿòîãî. Íàïðèêëàä, ïðî Äóõà Ñâÿòîãî îáðàç-íî ñêàçàíî ÿê ïðî âîãîíü, ïðî â³òåð, ïðî âîäó÷è ïðî ãîëóáà. Áåçóìîâíî, êîæåí ç öèõ ñèì-âîë³â ïåðåäຠïåâí³ ³ñòèíè ïðî Äóõà Ñâÿòîãî.

Íàïðèêëàä, ñèìâîë âîãíþ. dz ÑòàðîãîÇàïîâ³òó ìè çíàºìî, ùî Áîã ÷àñòî ÿâëÿâñÿ óâîãí³. Áîã ç’ÿâèâñÿ Ìîéñåþ â êóù³, ÿêèéïàëàâ âîãíåì. Áîã â³â ñâ³é íàðîä ïóñòåëåþ,âêàçóþ÷è ¿ì äîðîãó âîãíÿíèì ñòîâïîì ³ íàãîðó Ñèíàé Ãîñïîäü, íàïèñàíî, ç³éøîâ ó âîãí³.

 Íîâîìó Çàïîâ³ò³ ²âàí Õðåñòèòåëü, ãîâî-ðÿ÷è ïðî Õðèñòà, ñêàçàâ, ùî â³í áóäå õðåñòèòèÄóõîì Ñâÿòèì ³ âîãíåì. ² â äåíü Ï’ÿòèäåñÿò-íèö³ íà êîæíîìó ç ïðèñóòí³õ â ãîðíèö³ îñ³ëèÿçèêè, íåìîâ îãíåíí³. Çâè÷àéíî, âîãîíüñèìâîë³çóº ñâÿò³ñòü, ñèëó Äóõà Ñâÿòîãî, òîìóùî Äóõ Ñâÿòèé î÷èùຠä³òåé Áîæèõ ³ äຠñèëóáóòè åôåêòèâíèìè ñâ³äêàìè Õðèñòîâèìè.

 Á³á볿 ïðî Äóõ Ñâÿòèé òàêîæ ñêàçàíî ÿêïðî â³òåð àáî ÿê ïðî ïîäèõ. Õðèñòîñ, ãîâîðÿ÷èïðî Äóõ Ñâÿòèé, ñêàçàâ Íèêîäèìîâ³: «Äóõ (âîðèã³íàë³ ñêàçàíî «â³òåð») äèõຠ(÷è «â³º»), äåõî÷å ³ éîãî ãîëîñ (òîáòî «øóì â³òðó») òè ÷óºø³ íå â³äàºø, çâ³äê³ëÿ â³í ïðèõîäèòü ³ êóäè â³í³äå» (²â. 3:8).

 äåíü Ï’ÿòèäåñÿòíèö³, êîëè Äóõ Ñâÿòèéç³éøîâ íà àïîñòîë³â, «íàãëî ç÷èíèâñÿ øóì çíåáà, í³áè áóðÿ ðàïòîâà ç³ðâàëàñÿ». Ùî îçíà-÷ຠâ³òåð, ÿê ñèìâîë Äóõà Ñâÿòîãî? ³íñâ³ä÷èòü ïðî ñóâåðåíí³ñòü Äóõà Ñâÿòîãî,òîáòî ïðî òå, ùî ³í ìîæå ðîáèòè âñå, ùîçàõî÷å, ÿê çàõî÷å, äå ³ êîëè çàõî÷å. Òàê ñàìî,

ÿê ìè íå ìîæåìî íàêàçàòè â³òðó, äå, ÿê ³ êîëèéîìó â³ÿòè, òàê ìè íå ìîæåìî çìóñèëè ÄóõàÁîæîãî ä³ÿòè òàê, ÿê íàì õî÷åòüñÿ ÷è ïîäî-áàºòüñÿ. ³í ÷èíèòü òàê, ÿê Éîìó âãîäíî.

Äàë³ ìè áà÷èëî, ùî â Á³á볿 ÷àñòî éäåòüñÿïðî âîäó, ÿê ïðî ñèìâîë Äóõà Ñâÿòîãî. Âîäàñèìâîë³çóº â³äðîäæóþ÷ó ³ îíîâëþþ÷ó ñèëóÄóõà Ñâÿòîãî. Õðèñòîñ ðîçìîâëÿâ ç ñàìàðÿí-êîþ ïðî æèâó âîäó, ÿêà ñòຠäæåðåëîì âîäè,ùî òå÷å ó æèòòÿ â³÷íå. ² ï³çí³øå â îñòàíí³éäåíü ñâÿòà â õðàì³ ²ñóñ ñêàçàâ äèâí³ ñëîâà:«Êîëè ïðàãíå õòî ç âàñ, íåõàé ïðèéäå äî Ìåíåòà é ï’º! Õòî â³ðóº â Ìåíå, ÿê êàæå Ïèñàííÿ,òî ð³êè æèâî¿ âîäè ïîòå÷óòü ³ç óòðîáè éîãî».Öå æ ñêàçàâ ³í ïðî Äóõà, ùî ìàëè ïðèéíÿòè,õòî â³ðóâàâ ó Íüîãî» (²â. 7:37-39).

Êîëè Ñëîâî Áîæå â ³íîñêàçàííÿõ ãîâîðèòüïðî Äóõà Ñâÿòîãî, ÿê ïðî âîäó, îäðàçó æâèäíî ïàðàëåëü: òàê, ÿê íåìîæëèâî æèòè áåçâîäè, òàê ³ áåç Äóõà Ñâÿòîãî íå ìîæå áóòèäóõîâíîãî æèòòÿ, æèòòÿ â³÷íîãî».

Ö³ ñèìâîëè ãîâîðÿòü ïðî îêðåì³ àñïåêòèîñîáè Äóõà Ñâÿòîãî. Âîíè ñâ³ä÷àòü ïðî Éîãîñèëó, Éîãî âëàäó, ïðî Éîãî æèòòÿ, ïðî Éîãî䳿 ³ ñëóæ³ííÿ, àëå öå äàëåêî íå âñå.  Á³á볿ñêàçàíî íàáàãàòî á³ëüøå. Ö³ ñèìâîëè ëèøå÷àñòêîâî â³äêðèâàþòü ïðî òå, Êèì º ÄóõÑâÿòèé.

Ïðàâèëüíå óÿâëåííÿ ïðî Äóõà Ñâÿòîãî âíàñ áóäå ò³ëüêè òîä³, êîëè ìè áóäåìî çíàòèâñå, ùî îïîâ³äຠïðî Íüîãî Á³áë³ÿ. Îñü ÷îìóïîòð³áíî, ùîá ç ñàìîãî ïî÷àòêó íàì áóâçðîçóì³ëèé îäèí äóæå âàæëèâèé ôàêò. Ùîðà-çó, êîëè ìè ïî÷èíàºìî ðîçìîâó ïðî ÄóõÑâÿòèé, ìè ïîâèíí³ âðàõîâóâàòè, ùî ÄóõÑâÿòèé — öå íå ÿêàñü áåçëèêà ñèëà ÷è âïëèâ.Äóõ Ñâÿòèé — öå òàêà æ Îñîáà, ÿê Áîã-Îòåöü÷è Ñèí Áîæèé ²ñóñ Õðèñòîñ.

Íàïðèêëàä, ÿêùî ìè çíàºìî ³ ñïðèéìàºìîÄóõà Ñâÿòîãî ÿê ñèëó, òîä³ ìè áóäåìî ïðàãíó-òè, ùîá á³ëüøå âèêîðèñòàòè ¿¿. À ÿêùî â íàñáóäå ïðàâèëüíå ðîçóì³ííÿ ïðî Äóõà Ñâÿòîãîÿê ïðî îñîáó, òîä³ â íàñ áóäå áàæàííÿ, ùîáÄóõ Ñâÿòèé âñå á³ëüøå ³ á³ëüøå îâîëîä³âàâíàìè, ùîá â³í âèêîðèñòîâóâàâ íàñ òàê, ÿê Ñàìõî÷å.

Íå â íàøèõ ïîâíîâàæåííÿõ âèêîðèñòîâó-âàòè Äóõà Ñâÿòîãî. Ìè ïîâèíí³ â³ääàòè Éîìóñåáå, ùîá ³í êåðóâàâ íàìè, ùîá ³í ì³ãâèêîðèñòîâóâàòè íàñ, ùîá ³í ì³ã ä³ÿòè ÷åðåçíàñ. Äóõ Ñâÿòèé — Îñîáà. ³í ìຠò³ æ îçíàêè,âëàñòèâîñò³ ³ ÿêîñò³, ÿê³ ïðèòàìàíí³ Áîãó-Îòöþ ³ Áîãó-Ñèíó. À îñê³ëüêè öå òàê, òîçàëèøàºòüñÿ îäíå — ïîâí³ñòþ ï³äêîðèòèñÿÉîìó ³ âðó÷èòè Ñåáå â Éîãî ðóêè.

Ìè çíàºìî, ùî êîæí³é îñîá³, ÷è òî Áîã, ÷èëþäèíà, ïðèòàìàíí³ òðè ÿêîñò³ ÷è âëàñòè-âîñò³. Îñîáà ìຠ³íòåëåêò, ïî÷óòòÿ ³ âîëþ.

5

Îñîáà çäàòíà ìèñëèòè, îñîáèñò³ñòü çäàòíàâ³ä÷óâàòè, îñîáèñò³ñòü ìຠñèëó âîë³.

Íàâåäåìî äåê³ëüêà ïðèêëàä³â ç³ Ñâÿùåííî-ãî Ïèñàííÿ, ÿê³ âêàçóþòü íà òå, ùî Äóõ Ñâÿ-òèé — Îñîáèñò³ñòü, ÿêà ìຠ³íòåëåêò, ïî÷óòòÿ ³âîëþ.  Ïåðøîìó ïîñëàíí³ äî êîðèíòÿíéäåòüñÿ ïðî ñëóæ³ííÿ Ñâÿòîãî Äóõà. ² òóò ìèáà÷èìî ïåðøó îçíàêó îñîáè — ³íòåëåêò.Àïîñòîë Ïàâëî ïèøå, ùî Áîã ñâî¿ òàºìíèö³íàì «â³äêðèâ Ñâî¿ì Äóõîì, — óñå áî äîñë³ä-æóº Äóõ, íàâ³òü Áîæ³ ãëèáèíè. Õòî áî ç ëþäåéçíຠðå÷³ ëþäñüê³, îêð³ì ëþäñüêîãî äóõà, ùî âí³ì ïðîæèâàº? Òàê ñàìî é íå çíຠí³õòî ðå÷åéÁîæèõ, îêð³ì Äóõà Áîæîãî» (1 Êîð. 2:10-11). Çöüîãî òåêñòó ÿñíî âèäíî, ùî Äóõ Ñâÿòèé ìàºçíàííÿ. ×è ìîæå ÿêàñü àáñòðàêòíà ñèëà çíàòè?×è ìîæå òàêå àáñòðàêòíå ïîíÿòòÿ ÿê «âïëèâ»ùîñü çíàòè? Çâè÷àéíî æ, í³! Çíàííÿ ìàºò³ëüêè îñîáà, çäàòíà ìèñëèòè.

Ëþäèíà òàêîæ îñîáà, àëå ÷åðåç ñâîþîáìåæåí³ñòü âîíà íå ìîæå çíàòè òîãî, ùîçíຠÄóõ Áîæèé. Äóõ Áîæèé — öå Áîæåñòâåí-íà Îñîáà, ³í çíຠâñå. ³í çíຠÁîæ³ ãëèáèíè:âñå, ùî â Îòö³, ³ âñå, ùî â Ñèí³. Çíàþ÷è ïðîÁîãà âñå, àáñîëþòíî âñå, ³í îäèí ìîæå ÿâèòèÉîãî íàì, â³äêðèòè Éîãî íàì. Õðèñòîñ ñêàçàâ,ùî Äóõ Ñâÿòèé íàâ÷èòü íàñ âñüîìó ³ íàñòà-âèòü íàñ íà âñÿêó ³ñòèíó. À öå 䳿 ³íòåëåêòóàëü-íî¿ ñòîðîíè îñîáè Äóõà Ñâÿòîãî! Äóõ Ñâÿòèéìîæå â³äêðèòè íàì Îòöÿ ³ Ñèíà, òîìó ùî ³íçíຠãëèáèíè Áîæ³.

Òà çàóâàæòå äàë³, ùî îñîá³ ïðèòàìàííà ùåîäíà ÿê³ñòü — ïî÷óòòÿ. Êîæíà îñîáà ìàºåìîö³¿.  Ïîñëàíí³ äî åôåñÿí, 4:30, íàïèñàíî:«² íå çàñìó÷óéòå Äóõà Ñâÿòîãî Áîæîãî, ßêèìâè çàïå÷àòàí³ íà äåíü âèêóïó». Ñìóòîê ìîæåïåðåæèâàòè ò³ëüêè îñîáà. Ìè çàñìó÷óºìîÄóõà Ñâÿòîãî, êîëè ãð³øèìî. Íåìîæëèâîçàñìóòèòè ñèëó, âïëèâ ÷è åíåðã³þ. Ò³ëüêèîñîáà çäàòíà ëþáèòè ³ ìîæå ïåðåæèâàòèñìóòîê.

 Ïåðøîìó ïîñëàíí³ äî êîðèíòÿí, 12:11,àïîñòîë Ïàâëî íàâ÷ຠïðî äóõîâí³ äàðè: «Àâñå îöå ÷èíèòü îäèí ³ òîé Ñàìèé Äóõ, óä³ëÿþ-÷è êîæíîìó îñ³áíî, ÿê ³í õî÷å». Òóò àïîñòîëâêàçóº íà òå, ùî ðîçïîä³ë äóõîâíèõ äàð³â ºðåçóëüòàòîì âîëüîâîãî àêòó Äóõà Ñâÿòîãî.Ïàâëî ïèøå, ùî Äóõ Ñâÿòèé ÷èíèòü òàê, ÿê³í õî÷å. ³í ÷èíèòü çã³äíî ç³ Ñâîºþ âîëåþ.Òàê ìîæå ä³ÿòè ò³ëüêè îñîáà.

Îòîæ, õàðàêòåðí³ ðèñè, ïðèòàìàíí³ îñîá³,— öå ³íòåëåêò, ïî÷óòòÿ ³ âîëÿ.  Äóñ³ Ñâÿòîìóìè áà÷èìî âñ³ ö³ òðè ÿêîñò³. Òîìó ìè ìîæåìîç ïîâíîþ âïåâíåí³ñòþ ñêàçàòè, ùî Äóõ Ñâÿ-òèé íå º ÿêèìîñü âïëèâîì ÷è ñèëîþ, ÿêàïîõîäèòü â³ä Áîãà, ÷è â³äêðèòòÿì Áîæåñòâåí-íî¿ ³ñòîòè, àëå Äóõ Ñâÿòèé — öå Îñîáà, òàêà æÎñîáà, ÿê Áîã-Îòåöü ÷è Áîã-Ñèí. Öå îäíà ç

îñíîâíèõ ³ñòèí, ³ ÿêùî ìè ¿¿ íå çàñâî¿ìî, íàø³ïîíÿòòÿ ïðî Äóõà Ñâÿòîãî ³ Éîãî ñëóæ³ííÿáóäóòü íåïðàâèëüíèìè ³ çàïëóòàíèìè.

Òðåáà çàóâàæèòè ùå îäíó ³ñòèíó ïðî ÄóõàÑâÿòîãî — öå Áîæåñòâåíí³ñòü Äóõà Ñâÿòîãî.Íå çàáóâàéìî, ùî Äóõ Ñâÿòèé òàêîþ æ ì³ðîþÁîã, ÿê Áîã-Îòåöü ³ Áîã-Ñèí. Îòæå, Äóõ Ñâÿ-òèé ³÷íèé, Âñåìîãóòí³é, Âñåçíàþ÷èé ³ Âñþ-äèïðèñóòí³é. Äóõ Ñâÿòèé òàê ñàìî ñóâåðåí-íèé, ÿê Áîã-Îòåöü ³ Áîã-Ñèí.

 Ñëîâ³ Áîæîìó º äåê³ëüêà ì³ñöü, ÿê³âêàçóþòü íà âçàºìîñòîñóíêè Äóõà Ñâÿòîãî çÁîãîì-Îòöåì ³ Áîãîì-Ñèíîì. Îñü ÷îìó âÏèñàííÿõ Äóõ Ñâÿòèé ³íîä³ íàçâàíèé ÄóõîìÁîæèì, à ³íîä³ Äóõîì Õðèñòîâèì. Íåìàºí³ÿêèõ ï³äñòàâ äëÿ òîãî, ùîá ââàæàòè, ùî òóòìàþòüñÿ íà óâàç³ äâà Äóõè Áîæèõ. Äóõ îäèí,òàê ñàìî ÿê ºäèí³ Áîã-Îòåöü ³ Áîã-Ñèí.

Êîëè ²ñóñ Õðèñòîñ õðåñòèâñÿ â³ä ²âàíà âÉîðäàí³, ÿê ò³ëüêè ³í, ²ñóñ, âèéøîâ ç âîäè, «³îñü íåáî ðîçêðèëîñü, ³ ïîáà÷èâ ²âàí ÄóõàÁîæîãî, ùî ñïóñêàâñÿ, ÿê ãîëóá, ³ ñõîäèâ íàÍüîãî» (Ìò. 3:16). Áåçóìîâíî, òóò éäåòüñÿ ïðîÄóõà Ñâÿòîãî.

 Ïîñëàíí³ äî ðèìëÿí, 8:9, àïîñòîë Ïàâëîâæèâຠäâà âèñëîâè: «Äóõ Áîæèé» òà «ÄóõÕðèñò³â». Òàì íàïèñàíî: «À âè íå â ò³ë³, àëå âäóñ³, áî Äóõ Áîæèé æèâå â âàñ. À êîëè õòî íåìຠÕðèñòîâîãî Äóõà, òîé íå Éîãî». Òóò íåìàºí³ÿêî¿ ð³çíèö³. Äóõ Áîæèé ³ Äóõ Õðèñò³â — öåîäèí ³ òîé ñàìèé Ñâÿòèé Äóõ.

Ìîæëèâî, òè, ÷èòà÷ó, íå ðàç ÷óâ ãîëîñÁîæèé, ÿêèé êëè÷å òåáå ïðèéòè äî ²ñóñà,ïîêàÿòèñÿ, ïîâ³ðèòè â ªâàíãåë³þ. Öå ãîëîñÄóõà Ñâÿòîãî. Ñëóæ³ííÿ Äóõà Ñâÿòîãî ïîëÿ-ãຠâ òîìó, ùîá ÿâèòè òîá³ Õðèñòà, â³äêðèòèÉîãî äëÿ òåáå.

Äóõ Ñâÿòèé âèêðèâຠãð³õè. Äóõ Ñâÿòèéâèÿâëÿº ãð³øíèêó Õðèñòà, ï³äêàçóþ÷è, ùî â²ñóñ³ ãð³øíèê ìîæå îòðèìàòè ïðîùåííÿ âñ³õãð³õ³â. Äóõ Ñâÿòèé òàêîæ âêàçóº ãð³øíèêó íàòîé ôàêò, ùî êíÿçü ñâ³òó öüîãî, ñàòàíà, çàñóä-æåíèé, ùî â³í — ïåðåìîæåíèé âîðîã, ³ ùîêðîâ ²ñóñà Õðèñòà çâ³ëüíÿº ãð³øíèêà â³äâëàäè äèÿâîëà.

Íå â³äêèäàé çàêëèêó Äóõà Ñâÿòîãî, íå ðîáèæîðñòîêèì ñâîãî ñåðöÿ ³ íå çàñìó÷óé éîãîñâîºþ âïåðò³ñòþ. Ïàì’ÿòàé, íå â³÷íî ÄóõóÁîæîìó áóòè çíåâàæåíîìó ñåðåä ëþäåé.Ïðèõîäèòü ê³íåöü Éîãî ïîâ÷àííÿì. ßêñòðàøíî áóäå ïî÷óòè ç óñò òîãî æ Äóõà, ßêèéòàê äîâãî êëèêàâ, ïîâ÷àâ, ñëîâà: «Äâåð³ çà÷è-íåí³! ×àñ áëàãîäàò³ çàê³í÷èâñÿ, çàê³í÷èâñÿíàçàâæäè!» Ñëîâî Áîæå êàæå: «Ñüîãîäí³, ÿêãîëîñ Éîãî âè ïî÷óºòå, íå ðîá³òü çàòâåðä³ëèìèâàøèõ ñåðäåöü» (ªâð. 3:7-8). Áîã äຠãàðàíò³þò³ëüêè íà ñüîãîäí³, çàâòðà, ìîæëèâî, âæå áóäåï³çíî!

6

Áåç âîãíþ íåìຠªâàíãå볿.Íîâèé Çàïîâ³ò ïî÷èíàºòüñÿâîãíåì. Ïåðøå, ùî áóëî ñêà-çàíî ïðî Õðèñòà éîãî ïåðøèìñâ³äêîì — ²âàíîì Õðåñòèòå-ëåì, — áóëî ïîâ’ÿçàíå ç âîã-íåì. Õðåùåííÿ Äóõîì º ïðà-öåþ ²ñóñà. À îòæå, âñå, ùîïîâ’ÿçàíå ç Íèì ³ ªâàíãå볺þ,ïîâèííå ìàòè â ñîá³ ðèñè âîã-íþ. Âîíî ìóñèòü ãîð³òè. Âî-ãîíü ìຠáóòè â òèõ, õòîñâ³ä÷èòü ïðî ²ñóñà ³ ñëóæèòüÉîìó. Âîãîíü â ³ñòèí³, ÿêó ìèïðîïîâ³äóºìî: «Õ³áà ñëîâîÌîº íå òàêå, ÿê îãîíü?»(ªð.23:29). Âîãîíü â Ãîñïîä³,ïðî ßêîãî ìè ñïîâ³ùàºìî:«Áî íàø Áîã òî ïàëþ÷èéîãîíü!» (ªâð. 12:29). Âîãîíü âñèë³ äëÿ ïðîïîâ³ä³: «² ç’ÿâè-ëèñÿ ¿ì ÿçèêè ïîä³ëåí³, íåìîâáè îãíåíí³» (ij¿ 2:3). Âîãîíüâ Äóñ³, ßêèì ìè ïðîïîâ³äóº-ìî: «Â³í õðèñòèòèìå âàñ Ñâÿ-òèì Äóõîì é îãíåì» (Ìò.3:11).

Áóäü-ÿêà æåðòâà ìàºáóòè ñïàëåíîþ âîãíåìßê â³äîìî, íà ãîð³ Êàðì³ë

áóëè ïðèíåñåí³ äâ³ æåðòâè.Îäíà æåðöÿìè Âààëà, à ³íøà— ²ëëåþ. Ïåðøà æåðòâà íåãîð³ëà. Íà í³é íå áóëî âîãíþ,õî÷à ñàìà æåðòâà áóëà. Ñåð-éîçíîñò³ â òèõ, õòî æåðòâóâàâ,òàêîæ íå áðàêóâàëî. Óâåñüäåíü âîíè ìîëèëèñÿ Âààëó,êîëîëè ñåáå íîæàìè, ùîáïîêàçàòè ñâîþ â³ääàí³ñòü ³ñåðéîçí³ñòü íàì³ð³â. Âîíè âè-êîðèñòàëè âñå, ùî ìàëè, àëå,íåçâàæàþ÷è íà âñå öå, æåðòâàíå çàãîð³ëàñÿ. Äèÿâîë, áåçó-ìîâíî, îõî÷å ïîñëàâ áè õî÷îäíó-äâ³ ³ñêîðêè ç ïåêëà, ÿêáèì³ã öå çðîáèòè. Àëå â³âòàð áóâõîëîäíèì.

Âîãîíü Áîæèé ñïàâ íå ïðî-ñòî òîìó, ùî ²ëëÿ ï³äãîòóâàâæåðòâó, àëå â³í ñïàâ òîä³, êîëèïðîðîê ç â³ðîþ ïîìîëèâñÿ. «Àîöå ïåðåìîãà, ùî ñâ³ò ïåðåìîã-ëà, — â³ðà íàøà» (1 ²â. 5:4).Çâè÷àéíî, ²ëëÿ ïðèãîòóâàâ âñåçã³äíî Ïèñàííÿ. ³í äî äð³-áíèö³ âèêîíàâ âñ³ âêàç³âêèÌîéñåÿ, àëå æåðòâà íå áóëàçàïàëåíà îäíèì ò³ëüêè ïîñëó-õîì. Ò³ëüêè â³ðà çâåëà âîãîíüç íåáà.

Áîã ïîñëàâ Ñâ³é âîãîíüò³ëüêè íà æåðòâó. Íå áóëî áñåíñó ïîñèëàòè âîãîíü, ÿêáè íåáóëî æåðòâè. Ò³ õðèñòèÿíè,ÿê³ ñèäÿòü â êð³ñë³, íå îòðè-ìàþòü âîãíþ, ÿêùî âîíè íåâ³ääàäóòü ñåáå Áîãîâ³. Âîíèìàëî ùî ðîáëÿòü äëÿ Áîãà, íåïðèíîñÿòü Éîìó ñåðéîçíèõïîæåðòâ í³ ãðîøèìà, í³ ÷àñîì,òà é íàïðóæóâàòèñÿ òàêîæ íåõî÷óòü. ßêáè òàê³ ëþäè ìàëèâîãîíü Áîæèé, ùî á âîíè ç íèìðîáèëè? Ñèä³ëè á óäîìà ³ ðàä³-ëè, ùî ìàþòü éîãî? Âîãîíü äà-íèé íå äëÿ òîãî, ùîá çâ³ëüíèòèíàñ â³ä íàïðóãè ùîäî ñïàñ³í-íÿ âëàñíî¿ äóø³. ³í äëÿ òèõ,ÿê³ äîêëàäàþòü çóñèëü, ùîáíåñòè ªâàíãåë³þ ñâ³òó, ùîãèíå.

Àëå íåäîñòàòíüî òîãî, ùîáò³ëüêè ïðàâèëüíî ïðèãîòóâà-òè æåðòâó. Öå ïðàâäà, ùî Áîãíå ñïàñຠ³ íå çö³ëÿº, ÿêùî ìèíå ïîêëàëè âñå ñâîº «ÿ» íàâ³âòàð. Àëå òå, ùî â³í çä³éñíþºñïàñ³ííÿ ÷è çö³ëåííÿ, íå âèç-íà÷àºòüñÿ íàøîþ æåðòâîþ.×óäåñà, ÿê³ ÷èíèòü ³í, ïîõî-äÿòü âèêëþ÷íî ç Éîãî áëàãî-äàò³ òà ìèëîñåðäÿ. Íå áëàãî-÷åñòÿ ²ëë³ çâåëî ç íåáà âîãîíü,ÿêèé ïîãëèíóâ æåðòâó, â³âòàð³ âñå äîâêîëà íüîãî. Âîãîíüâïàâ íå ÷åðåç éîãî ñâÿò³ñòü.

Âñ³ìà ñâî¿ìè æåðòâàìè ³ äå-ñÿòèíàìè òè íå ìîæåø êóïè-òè ñîá³ àí³ íàéìåíøî¿ ³ñêîð-êè íåáåñíîãî âîãíþ, òîìó ùîâîãîíü ïðèõîäèòü íå ÷åðåçíàøó æåðòâó, à çàðàäè æåðò-âè, ÿêó ïðèí³ñ Õðèñòîñ. Òîìó,ñëàâà Áîãó, öåé âîãîíü º äëÿâñ³õ! Âîãîíü ïðîáóäæåííÿ íåº íàãîðîäîþ äëÿ õîðîøèõëþäåé. Öå Áîæèé äàðóíîê.Éîãî íå ìîæíà çàñëóæèòè.×àñòî ìîæíà ïî÷óòè âèñë³â,ùî òðåáà çàïëàòèòè ö³íó. Àëåìåí³ çäàºòüñÿ, ùî äåõòî íàäòîáàãàòî ïëàòèòü çà òå, ùî íà-ñïðàâä³ äàºòüñÿ áåçêîøòîâíî.Âîãîíü ïðèõîäèòü â³ä â³ðè.

²ñòèíà ìຠáóòè îõðåùåíîþâîãíåì

Ìè ìîæåìî áóòè ïðàâèìè,àëå âñå-òàêè áóòè «ìåðòâè-ìè». ßê íå âàæëèâî ñïîâ³ùà-òè ³ñòèíó, àëå âñå-òàêè âîíà íåìຠáóòè ÷èìîñü çàêîñòåí³ëèì,ïîçáàâëåíèì æèòòÿ. ²ñóñ íåò³ëüêè ñêàçàâ, ùî ³í äîðîãà ³ïðàâäà, àëå òàêîæ ³ æèòòÿ!ªâàíãåë³ÿ — öå æèòòÿ, öåñâ³òëî, öå âîãîíü. ² ÿ íå çíàþ,ÿê ìîæíà ñïîâ³ùàòè «æèâ³ñëîâà» Áîæ³, íå áóäó÷è æèâèì. ªâàíãå볿 âñå çâîäèòüñÿ äîâîãíþ. ² áóëî á íåðîçóìíî õî-ëîäíî ³ áàéäóæî ïðîïî-â³äóâàòè ïðî öå. ªâàíãåë³ÿì³ñòèòü ó ñîá³ âîãíåííó ñèëó.Òîìó ïðèðîäíî, ùîá ïðîïîâ³-äíèê áóâ «ïîëóì’ÿíèì». Ñâ³òóòðåáà íåñòè ïîëóì’ÿíó â³ñòêó— ³ í³÷îãî ³íøîãî. Äëÿ öüîãîíå ïîòð³áí³ ôåºðâåðêè. Àëåêîæåí, õòî ìຠõî÷à á ÿêåñüâ³äíîøåííÿ äî îáùèíè ÷èöåðêâè, ïîâèíåí â³äîáðàæàòèòåïëå Áîæå ñâ³òëî. Âñ³ ä³òèÁîæ³ ïîâèíí³ áóòè çàïàëåíè-ìè ôàêåëàìè. Âîãîíü ÄóõàÑâÿòîãî ðåàëüíèé. ³í ïîâè-íåí ïóëüñóâàòè â îáùèí³ ²ñóñà,ÿê êðîâ ó æèëàõ. ² ÿêùî Áî-æèé íàðîä, âñÿ îáùèíà ñï³-ëüíî ãîð³òèìå äëÿ Ãîñïîäà,òîä³ ëþäè íàøîãî ïîêîë³ííÿ,êîòð³ ãèíóòü, áóäóòü ñïàñåíí³.

Ð. ÁÎÍÊÅ

Íåáåñíèé âîãîíüíà çåìíó æåðòâó

Ùî òàêå Öåðêâà×è äîâîäèëîñÿ âàì ñïîñòå-

ð³ãàòè, ÿê ãðàþòüñÿ ì³æ ñîáîþä³òè? ×è íå çàóâàæóâàëè âè¿õíüîãî ïðèðîäíîãî ïîòÿãóîäèí äî îäíîãî? Öå ñâ³ä÷èòüïðî òå, ùî ïðèðîä³ ëþäèíèïðèòàìàíí³ ñóñï³ëüí³ ÿêîñò³— â ¿¿ íàòóð³ íàëàãîäæóâàòèñòîñóíêè òà ñï³ëêóâàííÿ çïîä³áíèìè íà ñåáå. Òîæ íåäèâíî, ùî ²ñóñ ñòâîðèâ îáùè-íó îäíîäóìö³â, Ñâîþ Öåðêâó,ùîá ÷åðåç íå¿ âîëÿ Áîæà ìîã-ëà áóòè âèêîíàíà. Öåðêâà —öå îáùèíà Áîæîãî íàðîäó, ÿêàáóäóº ñâî¿ ñòîñóíêè îäèí çîäíèì íà îñíîâ³ ñï³ëêóâàííÿêîæíî¿ ëþäèíè ç ²ñóñîì Õðè-ñòîì.

Ïåòðî çàóâàæèâ: «Êîëèñüíå íàðîä, à íèí³ íàðîä Áîæèé»(1 Ïåòð. 2:10). Íàø³ ãð³õèòðèìàëè íàñ äàëåêî â³ä Áîãà,àëå êîëè ìè ïðèéíÿëè ²ñóñàÿê ñâîãî îñîáèñòîãî Ñïàñèòå-ëÿ, ÷åðåç Õðèñòà ïî â³ð³ ìèáóëè ââåäåí³ â íîâ³ ñòîñóíêèç Áîãîì. ² öå íîâå ñòàíîâèùåâ³äîáðàçèëîñÿ â òîìó, ùî ìèíàáóëè íîâó ñï³ëüí³ñòü ç³íøèìè â³ðóþ÷èìè. Ìè ñòà-ëè ÷àñòèíêîþ Áîæî¿ ñ³ì’¿ —Éîãî Öåðêâîþ.

Ïðèïóñòèìî, âè çãàäàëèñëîâî «öåðêâà» ó ðîçìîâ³ çëþäèíîþ, ÿêà í³êîëè íå ÷óëàöüîãî ñëîâà, ³ âîíà, çðîçóì³ëî,çàïèòຠâàñ, ùî îçíà÷ຠöåñëîâî. ßêùî âè íå â³äð³çíÿº-òåñÿ â³ä âñ³õ ³íøèõ ëþäåé, òîâàøà â³äïîâ³äü áóäå ïðèáëèç-íî òàêîþ: «Öåðêâà – öå ì³ñöå,äå ëþäè çáèðàþòüñÿ äëÿ ïî-êëîí³ííÿ». ßêáè âè çàõîò³ëèáóòè á³ëüø òî÷íèìè, òî, ìîæ-ëèâî, ñêàçàëè á: «Ñëîâî «öåð-êâà» ñòîñóºòüñÿ îðãàí³çàö³¿,ãðóïè ëþäåé ç ð³çíèõ ì³ñöü,ÿê³ äîòðèìóþòüñÿ îäíàêîâèõäîêòðèí ³ êåðóþòüñÿ îäíàêî-âèìè ïðàâèëàìè ³ ìàþòüñï³ëüíó ìåòó».

Îáèäâ³ ö³ â³äïîâ³ä³ äàþòüíàì ïåâíå óÿâëåííÿ ïðî òå, ÿêâèçíà÷ຠñëîâî «öåðêâà»

á³ëüø³ñòü ëþäåé. ² îáèäâ³âîíè ìîãëè á ââàæàòèñÿ ïðà-âèëüíèìè â³äïîâ³äíî äî ñó÷àñ-íèõ óÿâëåíü. Îäíàê, êîëèÁ³áë³ÿ ãîâîðèòü ïðî Öåðêâó, âöüîìó ñëîâ³ ì³ñòèòüñÿ íàáàãà-òî á³ëüøå çíà÷åííÿ, í³æ ìèìàºìî â öèõ â³äïîâ³äÿõ.

Íàñïðàâä³ Á³áë³ÿ íå â³äíî-ñèòüñÿ äî öåðêâè ÿê äî ïåâ-íî¿ ñïîðóäè, à ÿê äî ëþäåé, ÿê³ñêëàäàþòü Öåðêâó. Íå âèçíà-÷ຠÁ³áë³ÿ öåðêâó ³ ÿê îðãàí³-çàö³þ. Ò³, õòî îòîòîæíþþòüòåðì³í «öåðêâà» ç íåþ, ìàþòüíà óâàç³ ïåâí³ äåíîì³íàö³¿,òàê³ ÿê êàòîëèöüêà, áàïòèñòñü-êà, ìåòîäèñòñüêà ³ ò.³.

Öåðêâà æ Íîâîãî Çàïîâ³òóîá’ºäíóº òèõ ëþäåé, ÿê³ â³äïî-â³ëè íà Áîæèé çàêëèê. Âîíèº ãðóïîþ ëþäåé, ÿê³ æèâóòü âïîêîð³ Áîãîâ³ ³ ïîâèíí³ âèêî-íóâàòè Éîãî âîëþ. ³äãóêíóâ-øèñü íà Áîæèé ïîêëèê ³ âèç-íàâøè ²ñóñà ñâî¿ì Ãîñïîäîì,âîíè ñòàëè ÷ëåíàìè Éîãî ñ³ì’¿³ ï³ñëÿ òîãî ¿ì áóëî äîðó÷åíîçâ³ùàòè ªâàíãåë³þ, ÿê çàïîâ³-äàâ Ãîñïîäü.  øèðøîìó ìàñ-øòàá³ öÿ ãðîìàäà â³ðóþ÷èõ,ÿê³ ñïîâ³äóþòü ²ñóñà Ãîñïîäîì,º Âñåëåíñüêîþ Öåðêâîþ, ÿêóùå íàçèâàþòü íåâèäèìîþÖåðêâîþ. Öåé òåðì³í âêëþ-÷ຠâ ñåáå âñ³õ â³ðóþ÷èõ âóñüîìó ñâ³ò³, ÿê³ ìàþòü îäíóé òó æ â³ðó ³ çáåð³ãàþòüâ³ðí³ñòü ²ñóñó Õðèñòó.

Ó âóæ÷îìó ìàñøòàá³ öåðê-âà — öå ç³áðàííÿ ëþäåé. Öåâ³ðóþ÷³ ç ïåâíîãî ì³ñöÿ, ÿê³ìàþòü îäíó é òó æ â³ðó é äîâ³-ðó ²ñóñó Õðèñòó ³ çáèðàþòüñÿäëÿ ñï³ëüíîãî ïîêëîí³ííÿÉîìó. Âîíè íàëåæàòü äî ì³ñöå-âî¿ — âèäèìî¿ — öåðêâè.

Ìè ÷àñòî íàòðàïëÿºìî âÏèñàíí³ íà òåðì³íè «ÖåðêâàÁîãà» ÷è «Öåðêâà Õðèñòà».Ö³ âèçíà÷åííÿ âêàçóþòü íà òå,ùî ãîëîâíà ñóòü öüîãî ç³áðàí-íÿ ïîõîäèòü íå â³ä ÷ëåí³â öåð-êâè, à ¿¿ Ãîëîâè — Ñèíà Áî-æîãî ²ñóñà Õðèñòà. Òàêèì÷èíîì Öåðêâà º áîæåñòâåí-

íîþ îáùèíîþ âèêóïëåíèõãð³øíèê³â, ÿê³ ìàþòü îäíîãîé òîãî æ Ñïàñèòåëÿ. Öÿñï³ëüí³ñòü ºäèíà, òîìó ùî ¿¿÷ëåíè Äóõîì Ñâÿòèì ïåðåáó-âàþòü ó Õðèñò³ ³ â ò³ñíèõ âçàº-ìîñòîñóíêàõ ì³æ ñîáîþ.

 Íîâîìó Çàïîâ³ò³ íàïèñà-íî, ùî ò³, õòî óâ³ðóâàâ, ïîâèíí³ïðèéíÿòè âîäíå õðåùåííÿ âçíàê òîãî, ùî âîíè âèçíàþòü²ñóñà Õðèñòà ÿê ñâîãî Ãîñïî-äà ³ ùî öå îçíà÷ຠ¿õíº ºäíàí-íÿ ç Íèì (äèâ. ij¿ 2:38; 8:12-13).  öèõ ì³ñöÿõ ç Ïèñàííÿãîâîðèòüñÿ ïðî òå, ùî ò³, õòîïîâ³ðèâ Õðèñòó ³ íàëåæàâ äîïåâíî¿ ì³ñöåâî¿ öåðêâè, òàêîæáóëè é ÷àñòèíîþ Âñåëåíñüêî¿Öåðêâè ³ ìàëè òàê³ õàðàêòå-ðèñòèêè: âîíè ñïîâ³äóâàëèÕðèñòà ÿê ñâîãî Ñïàñèòåëÿ; íàñâ³ä÷åííÿ ñâ â³ðè ³ çà çàïî-â³ääþ Áîæîþ âîíè ïðèéìàëèâîäíå õðåùåííÿ; âîíè ñòâîðè-ëè ãðîìàäó ïîñë³äîâíèê³â²ñóñà Õðèñòà, ÿê ò³ëüêè öå ñòà-ëî ìîæëèâî (äèâ. ij¿ 13:43,14:23); âîíè ñòàâèëè ïåðåäñîáîþ ïåâíó ìåòó — îá’ºäíà-òèñÿ â ñï³ëüíîìó ïîêëîí³íí³³ âèêîíóâàòè âîëþ Áîæó.

Ïî÷àòîê õðèñòèÿíñüêî¿Öåðêâè

Ïðèéíÿòî ââàæàòè «îô³-ö³éíîþ» äàòîþ íàðîäæåííÿÖåðêâè äåíü Ï’ÿòèäåñÿòíèö³.Õî÷à â³ðóþ÷³ çáèðàëèñÿ ðàçîì³ äî òîãî äíÿ, äåíü ñõîäæåííÿÄóõà Ñâÿòîãî íà íèõ ñòàâ âèç-íà÷àëüíèì äëÿ ñòâîðåííÿÖåðêâè. Ðîçãëÿíüìî ì³ñöÿ,ÿê³ ñâ³ä÷àòü ïðî òå. Õðèñòîñïåðåä ñâî¿ì âîçíåñ³ííÿì íàíåáî çâåë³â ó÷íÿì, «ùîá âîíèíå â³äõîäèëè ç ªðóñàëèìà, à÷åêàëè îá³òíèö³ Îò÷î¿, ùî ïðîíå¿ — êàçàâ — âè ÷óëè â³äÌåíå. ²âàí áî âîäîþ õðèñòèâ,âè æ îõðèùåí³ áóäåòå ÄóõîìÑâÿòèì ÷åðåç ê³ëüêà òèõäí³â!» (ij¿ 1:4-5, äèâ. òàêîæ²â. 14:12; 16:7-8,13-15)

Ïîò³ì ²ñóñ ïîîá³öÿâ ¿ì, ùî

Öåðêâà — îáùèíà íàðîäó Áîæîãî

9

êîëè âîíè áóäóòü õðåùåí³Äóõîì Ñâÿòèì, òî ïðèéìóòüñèëó ³ ñòàíóòü ñâ³äêàìè Äîá-ðî¿ Íîâèíè ïî âñ³é çåìë³ (äèâ.ij¿ 1:8).

Âñå ñòàëîñÿ òàê, ÿê ñêàçàâ²ñóñ. Ó÷í³ òà ³íø³ â³ðóþ÷³ìîëèëèñÿ â ãîðíèö³ ³ áóëèõðåùåí³ Äóõîì Ñâÿòèì, ßêèéç³éøîâ ó äåíü Ï’ÿòèäåñÿòíèö³³ ïî÷èâ íà íèõ, à òàêîæ ïðî-áóâàâ íà íèõ â ïîâñÿêäåííî-ìó æèòò³. Ïîðÿä ç öèì â òîéæå äåíü òðè òèñÿ÷³ ëþäåéâ³äãóêíóëèñÿ íà ºâàíãåëüñüêóâ³ñòêó ³ ñòàëè ÷àñòèíîþ îáùè-íè â³ðóþ÷èõ. Òàêèì ÷èíîìÖåðêâà áóëà çàñíîâàíà ³ ïî-÷àëà ôóíêö³îíóâàòè ÿê ïðî-ñëàâëÿþ÷à, íàâ÷àþ÷à ³ ºâàíãå-ë³çóþ÷à îáùèíà.

Ñõîäæåííÿ Äóõà Ñâÿòîãîîçíà÷àëî ïî÷àòîê íîâî¿ åðè,êîëè â³ðóþ÷³ îòðèìóâàëèÁîæó ñèëó äëÿ ñâ³ä÷åííÿ ïðîÁîæó áëàãîäàòü òà çàêëèêó äîñïàñ³ííÿ âñüîãî ëþäñòâà. Âêíèç³ Ä³é àïîñòîë³â ñêàçàíî,ùî ç öüîãî ÷àñó â³ðóþ÷³ ä³þòüÿê ºäèíà ñ³ì’ÿ ÷è ñîþç, ÿêèéìຠïåâí³ õàðàêòåðí³ ðèñè. Àñàìå: â³ðóþ÷³ â äí³ ïåðøîõ-ðèñòèÿíñüêî¿ öåðêâè âæåìàëè äîêòðèíàëüí³ ñòàíäàðòè,âñòàíîâëåí³ â÷åííÿì àïîñ-òîë³â (äèâ. ij¿ 2:42). Âîíèïåðåáóâàëè â ñï³ëêóâàíí³ ç³íøèìè â³ðóþ÷èìè, âîíè äîò-ðèìóâàëèñÿ ïîñòàíîâ ïðî âîä-íå õðåùåííÿ òà âå÷åðþ Ãîñ-ïîäíþ, âîíè ïåðåáóâàëè âõðàì³, ìîëÿ÷èñü òà ïðîñëàâëÿ-

þ÷è Áîãà, âîíè äîïîìàãàëèòèì, õòî ìàâ ïîòðåáó (äèâ. ij¿2:41-47). Âîíè ïðèçíà÷èëèëþäåé äëÿ áëàãîâ³ñòâóâàííÿ â³íøèõ ì³ñöÿõ ³ ñòâîðåííÿ íî-âèõ ãðîìàä â³ðóþ÷èõ (äèâ. ij¿8:14-17; 11:22), à òàêîæ äîñë³-äæóâàëè ïåâí³ àñïåêòè ïî-øèðåííÿ Äîáðî¿ Íîâèíè,âêëþ÷àþ÷è ïèòàííÿ æèòòºä³-ÿëüíîñò³ íîâîíàâåðíåíèõ ³âñòàíîâëþâàëè íåîáõ³äí³ñóòòºâ³ äîêòðèíàëüí³ ñòàíäàð-òè äëÿ õðèñòèÿí (äèâ. ij¿11:1-3,18; 15:4-35).

ßêîñò³, ùî õàðàêòåðèçó-þòü ñóòí³ñòü ïðèðîäè

ÖåðêâèÊîëè ëþäèíà ïðèéìàº

²ñóñà Õðèñòà ÿê ñâîãî Ãîñïî-äà, Äóõ Ñâÿòèé, ßêèé ïðèâ³â¿¿ äî ñïàñ³ííÿ, ïðèºäíóº ¿¿ äîîáùèíè, ÿêó ìè íàçèâàºìîÖåðêâîþ ÷è Ò³ëîì Õðèñòî-âèì.  Á³á볿 Öåðêâà óïîäîá-ëþºòüñÿ ò³ëó, íàðå÷åí³é, õðà-ìó, â³òêàì âèíîãðàäíèì,ïàñòâ³. Ö³ æ ÿêîñò³ ìîæíàçàñòîñóâàòè ³ äî êîæíîãîâ³ðóþ÷îãî çîêðåìà, ³ äî ì³ñöå-âî¿ öåðêâè, ³ äî Âñåëåíñüêî¿íåâèäèìî¿ Öåðêâè.

Ñóòí³ñòü ïðèðîäè Öåðêâèìîæíà ïîÿñíèòè, ñïèðàþ÷èñüíà äâ³ îñíîâí³ ñêëàäîâ³.Ñóòí³ñòü Öåðêâè âêëþ÷àºâçàºìîñòîñóíêè ì³æ â³ðóþ÷è-ìè, à òàêîæ ïðîÿâ ºäíîñò³â³ðóþ÷èõ ç Õðèñòîì.

Êîëè ãð³øíèê çóñòð³÷àºòü-ñÿ ç â³ñòêîþ ªâàíãå볿, â³í ïî-

ñòຠïåðåä Áîãîì. Éîãî âèá³ðïðèéíÿòè äîáðó íîâèíó ÷èâ³äêèíóòè ¿¿ º éîãî âëàñíèìð³øåííÿì, ÿêå â³í ìîæå ïðèé-íÿòè ëèøå ñàì. ßêå á ð³øåí-íÿ â³í íå ïðèéíÿâ, â³í çàóâà-æóº, ùî é ³íø³ ïîâèíí³ çðî-áèòè ïîä³áíèé âèá³ð ó ñâîºìóæèòò³. Òîìó õî÷à ñïàñ³ííÿ ºîñîáèñò³ñíîþ ñïðàâîþ, àëå àæí³ÿê íå ïðèâàòíîþ, òîìó ùîâîíî ïðèâîäèòü íàñ äî îñîáè-ñòèõ âçàºìîñòîñóíê³â ç Õðèñ-òîì òà ³íøèìè â³ðóþ÷èìè. Ö³äâà ìîìåíòè ïîòð³áí³ äëÿ äó-õîâíîãî ðîñòó ³ ôîðìóâàííÿõàðàêòåðó ïîä³áíîãî Õðèñòó âæèòò³ êîæíîãî â³ðóþ÷îãî.Ïðî ÷àñ, êîëè ëþäèíà ïðèé-ìຠñïàñ³ííÿ ³ â³äíîâëþº ñâî¿ñòîñóíêè ç Õðèñòîì, Ïàâëî çà-óâàæóº: «ß ðîçï’ÿòèé ç Õðè-ñòîì. ² æèâó âæå íå ÿ, à Õðè-ñòîñ ïðîæèâຠâ ìåí³. À ùî ÿæèâó â ò³ë³ òåïåð, æèâó â³ðîþâ Áîæîãî Ñèíà, ùî ìåíå ïî-ëþáèâ, ³ âèäàâ çà ìåíå ÑàìîãîÑåáå» (Ãàë. 2:19-20). ³í ãî-âîðèòü òàêîæ ³ ïðî âçàºìîñ-òîñóíêè ì³æ â³ðóþ÷èìè, êîëèíàãàäóº, ùî ìè «÷ëåíè îäèíäëÿ îäíîãî» (Åô. 4:25). Òîìóâñ³ â³ðóþ÷³ ñêëàäàþòü Öåðê-âó.

Îòîæ, ç îäíîãî áîêó, êîæåíâ³ðóþ÷èé çîêðåìà ìຠîñî-áèñò³ ñòîñóíêè ç Õðèñòîì ³íåñå â³äïîâ³äàëüí³ñòü çà ñâîºõîä³ííÿ ïåðåä Áîãîì. Àëå, ç³íøîãî áîêó, âñ³ â³ðóþ÷³ îá’º-äíàí³ â äóõîâíèé ñîþç, ÿêèéòàêîæ ìຠïåâí³ âçàºìîñòî-

Ãíàíå õðèñòèÿíñòâî²-²²² ñòîë³òòÿ

Ìåíø í³æ çà òðè ñòîë³òòÿ õðèñòèÿíñòâî, ÿêåâèíèêëî íà îêîëèö³ Ðèìñüêî¿ ³ìïå𳿠ç ïîÿâîþãðóïè ó÷í³â ²ñóñà Õðèñòà, îõîïèëî âñþ ðèìñüêóäåðæàâó. ²ñòîðè÷íà íàóêà íå ìຠäóæå áàãàòîñâ³ä÷åíü ïðî òå, õòî ³ ÿê ñàìå ïîøèðþâàâ õðèñ-òèÿíñòâî, àëå äîñòîâ³ðíî â³äîìî, ùî öå â³äáóëî-ñÿ â äóæå êîðîòê³ ñòðîêè.

Îäí³ºþ ç íàéÿñêðàâ³øèõ îçíàê öüîãî ïåð³î-äó º ãîí³ííÿ. ² îñê³ëüêè õðèñòèÿíñòâî òîãî ÷àñóáóëî â³äêèíóòîþ ³ ãíàíîþ ðåë³ã³ºþ ³ íå ìîãëîäàòè ñâî¿ì ïîñë³äîâíèêàì æîäíèõ çåìíèõ áëàã³ ïåðåâàã, éîãî ïðèõèëüíèêàìè ñòàâàëè ëþäèä³éñíî â³ääàí³ Õðèñòó ³ ãîòîâ³ ïîìåðòè çà ñâîþ

Ðèìñüêèé Êîë³çåé, ì³ñöå, äå òèñÿ÷³ õðèñòèÿíçàê³í÷èëè æèòòÿ ìó÷åíèöüêîþ ñìåðòþ.

²ñòîð³ÿ Öåðêâè

10

ñóíêè ç Áîãîì ³ ñï³ëüíó â³äïî-â³äàëüí³ñòü çà öå. Ïèñàííÿ ïî-ð³âíþº âçàºìîñòîñóíêè Õðè-ñòà ç Öåðêâîþ ÿê âçàºìîä³þãîëîâè ç ò³ëîì (äèâ. 1 Êîð.12:12-27; Åô. 1:22-23; 4:7-16).

Á³áë³ÿ ÷³òêî âèçíà÷àº, ùîáóòè ÷àñòèíîþ ºäèíîãî ò³ëà,ÿêå âçàºìî䳺 ç Ãîëîâîþ, äóæåâ³äïîâ³äàëüíà ñïðàâà. À âñåïîëÿãຠâ òîìó, ùî êîæåí çíàñ ìຠâ³äïîâ³äàëüí³ñòü, ÿêàâèõîäèòü çà ìåæ³ íàøîãî îñî-áèñò³ñíîãî âèáîðó, íàøèõ ñòî-ñóíê³â ç Ãîëîâîþ ³ íàøèõ äó-õîâíèõ ö³ííîñòåé. Òåïåð ìèôóíêö³îíóºìî ÿê íåâ³ä’ºìíà÷àñòèíêà ºäèíîãî ò³ëà Õðèñ-òîâîãî. Îñü ÷îìó Ïàâëî áóâòàê ñòóðáîâàíèé ñòàíîì ñïðàâó êîðèíòñüê³é öåðêâ³: «Òîæáëàãàþ âàñ, áðàòòÿ, ²ì’ÿì Ãîñ-ïîäà íàøîãî ²ñóñà Õðèñòà, ùîáâè âñ³ ãîâîðèëè òå ñàìå, ³ ùîáíå áóëî ïîì³æ âàìè ïîä³ëåí-íÿ, àëå ùîá áóëè âè ïîºäíàí³â îäí³ì ðîçóì³íí³ òà âäóìö³ îäí³é!» (1Êîð. 1:10). ßê÷àñòèíêà Öåðê-âè, ÿêà íàëåæèòüÕðèñòó, ÿ ïîâè-íåí æèòè ó çãîä³ç ³íøèìè ÷ëåíà-ìè Öåðêâè, ÿêùîÿ ïåðåáóâàþ ó âçà-ºìîðîçóì³íí³ çÕðèñòîì. ² öÿ Öåð-êâà òîä³ çîáðàæà-ºòüñÿ â Ïèñàíí³ ÿêÁîæèé íàðîä, ÿêèéìຠáëèçüê³ âçàºìî-

ñòîñóíêè ç Õðèñòîì ³ ÷åðåçÍüîãî îäèí ç îäíèì.

Áîã ñòâîðèâ Öåðêâó òàêèì÷èíîì, ùîá ¿¿ ñóòí³ñòü ïðîÿâ-ëÿëàñÿ ÷åðåç âçàºìîñòîñóíêèâ³ðóþ÷èõ. Îñê³ëüêè íàø³âçàºìîâ³äíîñèíè ç Õðèñòîì ºäóõîâíèì äîñâ³äîì, ºäèíèéñïîñ³á, êîëè âîíè ìîæóòü íà-áóòè âèäèì³ îáðèñè — öå ¿õâ³äîáðàæåííÿ â íàøîìó æèò-ò³. Ìè ãîâîðèìî ³íøèì ïðî òå,ó ùî â³ðèìî. ² ÿêùî íàøåæèòòÿ â³äì³÷åíå äîáðîòîþ, ïî-ñòóïëèâ³ñòþ òà ³ñòèííîþ õðè-ñòèÿíñüêîþ ëþáîâ’þ, ëþäèçðîçóì³þòü, ùî íàøå ñï³ëêó-âàííÿ ç Õðèñòîì ðåàëüíå. Àëåÿêùî íàøå æèòòÿ íå óçãîä-æóºòüñÿ ç íàøèì ñâ³ä÷åííÿì,íåõðèñòèÿíè ìîæóòü ñêàçàòè:«Òâî¿ â÷èíêè ãîâîðÿòü òàêãîëîñíî, ùî ÿ íå ìîæó ïî÷óòèòîãî, ïðî ùî òè ãîâîðèø!»

Öå ìîæíà çàñòîñóâàòè ³ äîíàøîãî îñîáèñòîãî æèòòÿ ³ äî

æèòòÿ îáùèíè â³ðóþ÷èõ. Ðå-àëüí³ñòü âçàºìîñòîñóíê³â ì³æÒ³ëîì ³ Ãîëîâîþ ïîâèííà ïðî-ÿâëÿòèñÿ â æèòò³ Öåðêâè. Îñü÷îìó àïîñòîë Ïàâëî íàãàäóºåôåñÿíàì: «Îòîæ, áëàãàþ âàñÿ, ùîá âè ïîâîäèëèñÿ ã³äíî ïî-êëèêàííÿ, ùî äî íüîãî ïîêëè-êàíî âàñ, çî âñÿêîþ ïîêîðîþòà ëàã³äí³ñòþ, ç äîâãîòåðï³í-íÿì, ó ëþáîâ³ òåðïëÿ÷è îäèíîäíîãî, ïèëüíóþ÷è çáåð³ãàòèºäí³ñòü äóõà â ñîþç³ ìèðó»(Åô. 4:1-3).

 ÷àñè Ïàâëà ³ñíóâàëè ñî-ö³àëüí³ áàð’ºðè, ÿê³ â³ää³ëÿëèþäå¿â â³ä ÿçè÷íèê³â ³ ðàá³â â³äâ³ëüíèõ. Ïîçà ªâàíãå볺þ íåáóëî í³ÿêî¿ ìîæëèâîñò³ ïîäî-ëàòè ¿õ, àëå ªâàíãåë³ÿ (Åô.2:11-12) ïîÿñíþº íàì, ùî ÷å-ðåç õðåñò Õðèñòà âñå çì³íèëî-ñÿ. ³í çðóéíóâàâ âñ³ ïåðåøêî-äè ì³æ ºâðåÿìè ³ ÿçè÷íèêàìè,ðîáëÿ÷è ¿õ «ñï³âãîðîæàíàìè

ñâÿòèì ³ äîìàøí³ìèäëÿ Áîãà». Âçàºìî-ñòîñóíêè ç Õðèñòîìðóéíóþòü âñ³ ñîö³-àëüí³ â³äì³ííîñò³ ³îá’ºäíóþòü âñ³õëþäåé, ÿê³ ñòàþòü÷ëåíàìè Áîæî¿ñ³ì’¿.

×ëåíè îäíîãî éòîãî æ Ò³ëà — öåëþäè ç ð³çíèì ñóñ-ï³ëüíèì ñòà-íîâèùåì, ÿê³ ïî-âèíí³ áóòè îäíî-äóøí³ ³ îäíîäóì-í³ (äèâ . Ôèë.

â³ðó. ² ÿê çàóâàæóþòü ò î ã î ÷ à ñ í ³³ñòîðèêè, «÷îëîâ³êè ³ æ³íêè, â³ëüí³ ³ ðàáè, îñâ³÷åí³³ íåîñâ³÷åí³ îäíàêîâî çàéìàëèñÿ ïîøèðåííÿìñâ â³ðè, ãîðÿ÷è áàæàííÿì ñïàñòè ñâ³ò. Íàâ³òüìó÷åíèöòâî ðîçãëÿäàëîñÿ íèìè íå ÿê ãåðîéñòâî,à ÿê ñâ³ä÷åííÿ â³ðè».

Îêð³ì ñèëüíîãî òèñêó ç áîêó äåðæàâè, õðèñ-òèÿíñòâî ïåðåæèâàëî é áåçïåðåðâíó äóõîâíóáîðîòüáó, ÿêà éøëà â äâîõ íàïðÿìêàõ — áîðîòü-áà ç ºðåñÿìè ³ â³äïîâ³äü íà íàïàäêè ÿçè÷íèöòâà.

Çà ïîãëÿäàìè õðèñòèÿí ïåðøîãî ñòîë³òòÿ,êîæíà îêðåìà îáùèíà ââàæàëàñÿ öåðêâîþ, òîáòîç³áðàííÿì ëþäåé, ïîêëèêàíèõ ç³ ñâ³òó. Ãîëîâîþöåðêâè áóâ Õðèñòîñ, ³ âñ³ âíóòð³øí³ ïèòàííÿ âè-ð³øóâàëèñÿ ó âèäèìîìó ïðîÿâ³ Ñâÿòîãî Äóõà.Òîìó ïèòàííÿ ïðî äóõîâíó âëàäó ÷è ³ºðàðõ³þ òîä³ïðîñòî íå âèíèêàëè. Îäíàê ç äðóãîãî ñòîë³òòÿ

ñèòóàö³ÿ ïî÷èíຠçì³íþâàòèñÿ. Òðàäèö³¿ ³ ôîð-ìè áîãîñëóæ³ííÿ â ð³çíèõ ÷àñòèíàõ ³ìïå𳿠ïî-÷èíàþòü ð³çêî â³äð³çíÿòèñÿ îäí³ â³ä îäíèõ, ³ ëþ-äÿì áóëî âàæêî ñïðèéìàòè öþ ð³çíîìàí³òí³ñòü.Òîìó íàéá³ëüø àâòîðèòåòí³ îáùèíè ñòàâàëèçðàçêîì äëÿ íàñë³äóâàííÿ ³ äî ê³íöÿ äàíîãî ïå-ð³îäó õðèñòèÿíñòâî ñôîðìóâàëî â³äíîñíî ñòà-ëó ôîðìó áîãîñëóæ³íü, à òàêîæ ñòðóêòóðó ³ ñïåö³-àëüí³ îðãàíè ñàìîóïðàâë³ííÿ îáùèí.

Òîæ çà ïåðø³ òðè ñòîë³òòÿ õðèñòèÿíñòâîïðîéøëî âàæêèé øëÿõ â³ä ï³äíåñåíîñò³ ³ íàòõ-íåíîñò³ àïîñòîëüñüêèõ îáùèí äî ð³øåííÿ âèç-íà÷èòè ³ ñôîðìóâàòè ñâîþ ñòðóêòóðó, òðàäèö³¿,îáðÿäè, ïðàâèëà æèòòÿ òà ìîðàëüí³ ïðèíöèïè.Ç îäíîãî áîêó, öåé ïðîöåñ áóâ çàêîíîì³ðíèì, àç ³íøîãî — â³í íàäàâ õðèñòèÿíñòâó çàñòèãë³ óñ-òàëåí³ ôîðìè.

11

2:2). Âîíè ïîâèíí³ áóòè äîá-ðèìè ³ ñï³â÷óòëèâèìè îäèíäî îäíîãî. ²ñóñ âèçíà÷ຠöþâèìîãó ÿê íîâó çàïîâ³äü:«Íîâó çàïîâ³äü ß âàì äàþ:Ëþá³òü îäèí îäíîãî! ßê ß âàñïîëþáèâ, òàê ëþá³òü îäèí îä-íîãî é âè! Ïî òîìó ï³çíàþòüóñ³, ùî âè ó÷í³ Ìî¿, ÿê áóäåòåìàòè ëþáîâ ì³æ ñîáîþ» (²â.13:34-35).

Ìè ÷³òêî áà÷èìî, ùî âçàº-ìîñòîñóíêè â³ðóþ÷èõ ïî-âèíí³ õàðàêòåðèçóâàòèñÿëþáîâ’þ. Öåé ïðèíöèï íà-ñò³ëüêè âàæëèâèé, ùî éîãîìîæíà âèêîðèñòîâóâàòè ÿêñâîºð³äíå ì³ðèëî íàøîãîñòàâëåííÿ äî Áîãà: «Õòî ãî-âîðèòü, ùî â³í ïðîáóâຠóñâ³òë³, òà íåíàâèäèòü áðàòàñâîãî, òîé ó òåìðÿâ³ äîñ³» (1²â. 2:9). Äàë³ ²âàí ïðîäîâæóº:«ßê õòî ñêàæå: ß Áîãà ëþá-ëþ, òà íåíàâèäèòü áðàòà ñâî-ãî, òîé íåïðàâäîìîâåöü. Áîõòî íå ëþáèòü áðàòà ñâîãî,ÿêîãî áà÷èòü, ÿê ìîæå â³íÁîãà ëþáèòè, ßêîãî íå áà÷èòü?² ìè îöþ çàïîâ³äü ìàºìî â³äÍüîãî, ùîá õòî ëþáèòü Áîãà,òîé ³ áðàòà ñâîãî ëþáèâ!» (1²â.4:20-21). Ñàìå ç ö³º¿ ïðè÷è-íè Ïàâëî çàáîðîíÿâ ðåâí³ñòüòà ñóïåðå÷êè ñåðåä êîðèíòñü-êèõ õðèñòèÿí, ÿê³ ïðèâîäèëè¿õ äî ðîçä³ëåííÿ íà ãðóïè,êîëè âîíè ãîâîðèëè: «ß —

Ïàâë³â» àáî «ß — Àïîëîñ³â»(1 Êîð. 3:4). Öå àæ í³ÿê íåõðèñòèÿíñüêà ïîâåä³íêà, ÿêàñâ³ä÷èòü ïðî äóõîâíó íåäî-ñâ³ä÷åí³ñòü.

Âñ³ âèùå íàâåäåí³ ïðèêëà-äè ïðèâîäÿòü íàñ äî ðîçóì³í-íÿ òîãî, ùî ÿêùî ìè íå ïåðå-áóâàºìî â ãàðìîí³¿ îäèí çîäíèì, ìè íå äîñÿãíåìî ¿¿ ³ çÁîãîì.

Îòîæ, ñóòí³ñòü ïðèðîäèÖåðêâè äóõîâíà, àëå âîíà âè-ÿâëÿºòüñÿ ïðàêòè÷íèì øëÿ-õîì ÷åðåç ñï³ëêóâàííÿ ì³æ ¿¿÷ëåíàìè ³ âçàºìîñòîñóíêè çÁîãîì. Öå òà ñï³ëüí³ñòü â³ðó-þ÷èõ, â ÿê³é ÷³òêî âèäíà³ñòèííà ëþáîâ. Îñê³ëüêè ëþ-áîâ º ãîëîâíîþ ðèñîþ äóõîâ-íîãî ñï³ëêóâàííÿ, âîíà ïîâèí-íà áóòè â êîæí³é îáùèí³.«Õòî íå ëþáèòü, òîé Áîãà íåï³çíàâ, áî Áîã º ëþáîâ! ËþáîâÁîæà äî íàñ ç’ÿâèëàñÿ òèì, ùîÁîã Ñèíà Ñâîãî Îäíîðîäæåíî-ãî ïîñëàâ ó ñâ³ò, ùîá ìè ÷åðåçÍüîãî æèëè. Íå â òîìó ëþ-áîâ, ùî ìè ïîëþáèëè Áîãà, àùî ³í ïîëþáèâ íàñ, ³ ïîñëàâÑâîãî Ñèíà âáëàãàííÿì çàíàø³ ãð³õè. Óëþáëåí³, êîëèÁîã ïîëþáèâ íàñ îòàê, òî ïî-âèíí³ ëþáèòè ³ ìè îäèí îäíî-ãî!» (1 ²â. 4: 8-11)

Çà êíèãîþ «Êðàåóãîëüíûåêàìíè èñòèíû»

Öåðêâà — öå íåâèäèìå ò³ëîâ³ðóþ÷èõ. Âèäèìà æ öåðêâà— öå çåìíà îðãàí³çàö³ÿ, ÿêàâêëþ÷ຠäîáðî ³ çëî, ïøåíè-öþ ³ êóê³ëü, ñïàñåííèõ ³ ëè-öåì³ð³â. Öÿ âèäèìà öåðêâàñêëàäàºòüñÿ ç òèõ, ÷è¿ ³ìåíàçàïèñàí³ â ñïèñêàõ ÷ëåí³âì³ñöåâèõ ãðîìàä. Âñ³ çåìí³äåíîì³íàö³¿ âêëþ÷åí³ ó âèäè-ìó öåðêâó. Íåâèäèìà æ öåð-êâà ñêëàäàºòüñÿ ç òèõ, ÷迳ìåíà çàïèñàí³ â Êíèç³ Æèò-òÿ Àãíöÿ.

Íåâ³ðóþ÷³ ëþäè ÷àñòî íà-ñì³õàþòüñÿ íàä öåðêâîþ ÿêíàä ÷èìîñü íåïîòð³áíèì. Àëåöå íå íàéñòðàøí³øå. ×àñòî éñàì³ õðèñòèÿíè ìîæóòü çíå-âàæàòè öåðêâó. Ïðàâäà, ðîá-ëÿòü âîíè öå íå òàê, ÿê íåâ³ðó-þ÷³, à, íà æàëü, á³ëüø õèòðèìèøëÿõàìè.

ßê æå ìè, õðèñòèÿíè, ìî-æåìî çíåâàæàòè öåðêâó?

Ïåðø çà âñå, â³äìîâîþ â³äðåãóëÿðíîãî â³äâ³äóâàííÿ öåð-êâè. «Íå êèäàéìî çáîðó ñâîãî,ÿê òî çâè÷àé ó äåÿêèõ» (ªâð.10:25). Êîëè ìè íå â³äâ³äóºìîöåðêâè, òî ïîÿñíþºìî öå òàê:«Â³äâ³äóâàòè öåðêâó íå îáî-â’ÿçêîâî.  öåðêâó ìîæíà õî-äèòè òîä³, êîëè òè äîáðå ñåáå

Ïàí³âíå õðèñòèÿíñòâî²V-V² ñòîë³òòÿ

Ãîëîâíà îñîáëèâ³ñòü öüîãî ïåð³îäó — õðèñ-òèÿí³çàö³ÿ Ðèìñüêî¿ ³ìïåð³¿. Õðèñòèÿíñòâî ç ãíà-íî¿ ðåë³ã³éíî¿ ìåíøîñò³ ï³ñëÿ ï³äïèñàííÿ ³ìïå-ðàòîðîì Êîñòÿíòèíîì «Ì³ëàíñüêîãî åäèêòó» ó313 ðîö³ ïîñòóïîâî ïåðåòâîðèëîñÿ íå ò³ëüêè âäåðæàâíó ðåë³ã³þ, àëå é ñòàëî ÷àñòèíîþ äåð-æàâíîñò³. Îñîáëèâî ÿñêðàâî öå ñòàëî ïîì³òíî â380 ðîö³, ï³ñëÿ âèäàííÿ Ôåîäîñ³ºì Âåëèêèìåäèêòó, çã³äíî ç ÿêèì õðèñòèÿíñòâî ïðîãîëîøó-âàëîñÿ ºäèíîþ ðåë³ã³ºþ äåðæàâè ³ áóäü-õòî, õòîñïîâ³äóâàâ ³íøó ðåë³ã³þ, ì³ã áóòè ïîêàðàíèé çà-êîíîì.

Âåëèêó ðîëü ó ñòàíîâëåíí³ õðèñòèÿíñòâà öüî-ãî ïåð³îäó â³ä³ãðàëè âñåëåíñüê³ ñîáîðè. Ïåðøèéòàêèé ñîáîð â³äáóâñÿ íàâåñí³ 325 ðîêó â ì³ñò³Í³êå¿, çâ³äêè é îòðèìàâ íàçâó ͳêåéñüêèé. Ñî-áîð îñóäèâ àð³àíñòâî (éîãî ïðèõèëüíèêè çàïå-ðå÷óâàëè Áîæåñòâåííó ïðèðîäó ²ñóñà ³ Éîãî

ð³âí³ñòü ç Îòöåì), ïðèéíÿâ ñèìâîë â³ðè, à òàêîæâèð³øèâ äåÿê³ ïèòàííÿ öåðêîâíîãî óñòðîþ. Íà-ñòóïíèé ñîáîð â³äáóâñÿ â Êîíñòàíòèíîïîë³ â 381ðîö³ ³ â³äîìèé â³í º òèì, ùî äîäàâ äî ͳêåéñüêî-ãî ñèìâîëó â³ðè, ÿêèé ãîâîðèâ ïðî «îäíî-³ñòîòí³ñòü» Îòöÿ ³ Ñèíà, â÷åííÿ ïðî «îäí³ñòîòí³ñòü»Ñâÿòîãî Äóõà, à òàêîæ ôîðìóëþâàííÿ ïðî öåðê-âó, õðåùåííÿ ³ âîñêðåñ³ííÿ. Öåé ñèìâîë â³ðè â³äî-ìèé ³ äîíèí³ («Â³ðóþ â ºäèíîãî Áîãà, Îòöÿ âñå-ìîãóòíüîãî...»).

Ïåðåäóìîâîþ äëÿ âåëèêèõ çì³í â õðèñòè-ÿíñüê³é öåðêâ³ ñòàëî òå, ùî â 330 ðîö³ Êîñòÿíòèíïåðåí³ñ ñâîþ ñòîëèöþ ç Ðèìó â ì³ñòî ³çàíò³ÿ,ÿêå íà éîãî ÷åñòü áóëî íàçâàíå Êîíñòàíòèíîïî-ëåì. ³çàíò³¿ â³äâîäèëàñÿ ðîëü äðóãîãî õðèñòè-ÿíñüêîãî Ðèìó, ùî ñïðè÷èíèëî ïîÿâó íîâîãî ïî-òóæíîãî öåðêîâíîãî öåíòðó íà ñõîä³ ³ ïðèñêîðèëîïðîöåñ â³ä÷óæåííÿ Çàõ³äíî¿ ³ Ñõ³äíî¿ öåðêîâ.

Âíóòð³öåðêîâíå æèòòÿ ïàí³âíî¿ öåðêâè õàðàê-òåðèçóºòüñÿ ê³ëüêîìà ïðîöåñàìè, ÿê³ ìàþòü ÿêïîçèòèâí³, òàê ³ íåãàòèâí³ ðèñè. Õðèñòèÿíñòâî çà

²ñòîð³ÿ Öåðêâè

12

ïî÷óâàºø, êîëè õîðîøà ïîãî-äà, êîëè â òåáå íåìຠ³íøèõñïðàâ ³ áåçë³÷ â³ëüíîãî ÷àñó».Öèì ìè â³äâîäèìî öåðêâ³ äðó-ãîðÿäíå ì³ñöå, ââàæàþ÷è ¿¿÷èìîñü íåñåðéîçíèì ³ âèçíàº-ìî, ùî ùîñü ³íøå ìຠíàáàãà-òî á³ëüøó ö³íí³ñòü â íàøîìóæèòò³. Çâè÷àéíî, º ëþäè, ÿê³ä³éñíî õâîð³ íàñò³ëüêè, ùî íåìîæóòü â³äâ³äóâàòè ñëóæ³íü,àëå ÿ ìàþ íà óâàç³ òèõ, â êîãîïî÷èíຠáîë³òè ãîëîâà ñàìåòîä³, êîëè ïîòð³áíî éòè íàç³áðàííÿ, ³ ïåðåñòຠîäðàçó æ,êîëè íàñòຠ÷àñ îá³äó.

×àñòî õðèñòèÿíè â³äìîâëÿ-þòüñÿ ïðèºäíàòèñÿ äî öåðê-âè àáî â³ää³ëÿþòü ñåáå â³ä íå¿,êàæó÷è: «ß íàäòî õîðîøèéäëÿ ö³º¿ öåðêâè. Öåðêâà íå-äîñòàòíüî ñâÿòà äëÿ ìåíå, îñ-ê³ëüêè â í³é íàäòî áàãàòîëèöåì³ð³â. Òîìó ÿ ñèäæó âäî-ìà ³ ñëóõàþ äîêòîðà Á³ëë³Ãðåìà ïî ðàä³î çàì³ñòü â³äâ³-äóâàííÿ ç³áðàíü». Àëå öå ïðè-íèæåííÿ öåðêâè Õðèñòîâî¿ ³Éîãî ò³ëà. Íàâ³òü ÿêùî ìè íåìîæåìî ïîãîäèòèñÿ íà âñ³100%, ìè ìîæåìî ïðîäîâæó-âàòè äðóæí³ ñòîñóíêè ç ³íøè-ìè õðèñòèÿíàìè.

Ìè çíåâàæàºìî öåðêâó,

ïðèéìàþ÷è ¿¿ ïåðåâàãè, àëå íåïðèéìàþ÷è â³äïîâ³äàëüíîñò³.Ìè ïðèíîñèìî ä³òåé äëÿ çâåð-øåííÿ ìîëèòâè íàä íèìè, àëåí³êîëè íå ïðèâîäèìî ¿õ ó íå-ä³ëüíó øêîëó. Ìè ïðèâîäèìîìîëîäèõ ëþäåé, ùîá îáâ³í÷àëè-ñÿ òàì, àëå í³êîëè íå áóäóºìîñ³ìåéíîãî â³âòàðÿ âäîìà. Ìèõî÷åìî, ùîá íàø³ ³ìåíà áóëèâíåñåí³ â ñïèñêè ÷ëåí³â öåðê-âè, àëå æèâåìî, ÿê ÿçè÷íèêè òàíåâ³ðóþ÷³. Ìè éäåìî äî ïðè-÷àñòÿ ðàç â ð³ê ÷è â ì³ñÿöü, àëåí³êîëè íå íàìàãàºìîñÿ íàâåð-ñòàòè óïóùåíå. Ìè íàñîëîä-æóºìîñÿ ïðîãðàìàìè íà гçäâî÷è íà Âåëèêäåíü, àëå í³êîëè íåâèâ÷àºìî ³íøèõ ³ñòèí ÑëîâàÁîæîãî. Ìè ïðèíîñèìî ïîìåð-ëîãî, ùîá ïîõîðîíèòè, àëå é äàë³æèâåìî â ãð³õàõ, íå ãîòóþ÷èñüäî ïåðåõîäó.

Ìè çíåâàæàºìî öåðêâó,ÿêùî íåäîñòàòíüî ãîòóºìîñÿäî ñëóæ³ííÿ. Ìè ÷åêàºìî, ùîñâÿùåííîñëóæèòåëü ïîâèíåíâ÷èòèñÿ, ìîëèòèñÿ, äîáðå ãîòó-âàòèñÿ äî ïðîïîâ³ä³. Àëå é êî-æåí ÷ëåí ïîâèíåí ãîòóâàòèñÿäî ñëóæ³ííÿ, ùîá ïðèõîäèòèíà íüîãî íå ò³ëüêè ÷èñòî éîõàéíî îäÿãíåíèì, àëå é ï³äãî-òîâëåíèì äóõîâíî ÷åðåç ìî-

Ðó¿íè ïåðøîãî â³ñòîð³ ¿ õðèñòèÿíñòâàõðàìó Ñâÿòî¿ Ñîô³¿ óì³ñò³ ͳêå¿.

ö³ òðè ñòîë³òòÿ áóðõëèâî âèðîñëî ê³ëüê³ñíî,çíèùèâøè çîâí³øí³ ôîðìè ÿçè÷íèöòâà. Àëå ïå-ðåìîãó áóëî îòðèìàíî íàäòî âèñîêîþ ö³íîþ: ïå-ðåìîæåöü îòðèìàâ äóõ ïåðåìîæåíîãî. ßçè÷íèöü-êå ìèñëåííÿ âïåâíåíîïðîíèêàëî â õðèñòè-ÿíñòâî ðàçîì ç íå-â³äðîäæåíèìè ëþ-äüìè, ÿê³ çìóøåí³ áóëèïðèéìàòè äåðæàâíóðåë³ã³þ, àëå âîäíî÷àñïðîäîâæóâàëè âèêî-íóâàòè ñâî¿ îáðÿäè, ÿê³íàïîâíþâàëèñÿ íîâèìçì³ñòîì.

 öåé ÷àñ â³äáóëè-ñÿ çíà÷í³ çì³íè ó âíóò-ð³øíüîöåðêîâíîìóæèòò³, õî÷à òåíäåíö³¿äî íèõ íàì³òèëèñÿ ùåâ ïåð³îä ãîí³ííÿ. ³ä-áóëîñÿ ÷³òêå ðîçä³ëåí-

íÿ íà ñâÿùåíñòâî ³ ìèðÿí; ÷åðåç õðåùåííÿ ä³òåé,ÿêå ñòàëî îáîâ’ÿçêîâèì âæå â V ñòîë³òò³, â öåðê-âó ââ³éøëî áàãàòî íåâ³äðîäæåíèõ ëþäåé; æèâàºâàíãåëüñüêà ïðîïîâ³äü çì³íèëàñÿ íà ô³êñîâà-íèé îáðÿä, ðèòóàë; ïî÷àâñÿ ðîçâèòîê òà¿íñòâ, ïî-êëîí³ííÿ ijⳠÌàð³¿, ñâÿòèì, óãîäíèêàì, ðåë³êâ³ÿì,³êîíàì. Ç’ÿâèëàñÿ âåëèêà ê³ëüê³ñòü ïîñëàáëåíü âìîðàëüíèõ âèìîãàõ, ùî âèêëèêàëî ñïðàâåäëèâ³çâèíóâà÷åííÿ â ºäíàíí³ öåðêâè ç³ ñâ³òîì ³ ïîÿâóìîíàøåñòâà ÿê íåâäàëî¿ ñïðîáè çáåðåãòèñóòí³ñòü ³ñòèííîãî õðèñòèÿíñòâà.

Ðàçîì ç òèì, öåé ïåð³îä â³äì³÷åíèé àêòèâíîþçîâí³øíüîþ ì³ñ³ºþ ³ ïîøèðåííÿì õðèñòèÿíñòâàñåðåä âàðâàðñüêèõ ïëåìåí çàâäÿêè ïîäâèæíèö-òâó ïåðåâàæíî ìîíàõ³â òà ïðîñòèõ õðèñòèÿí. Ñâî-áîäà ³ ï³äòðèìêà ç áîêó äåðæàâè ïðèâåëè äî áóð-õëèâîãî ðîñòó ³ , ôàêòè÷íî, äî ñòâîðåííÿõðèñòèÿíñüêî¿ êóëüòóðè (àðõ³òåêòóðè, ìèñòåöòâà,ë³òåðàòóðè, ìóçèêè). Òà ÷è íå íàéá³ëüøèì äîñÿã-íåííÿì çîëîòî¿ åïîõè áîãîñëîâñüêî¿ äóìêè, ÿêùå íàçèâàþòü öåé ïåð³îä, ñòàëî çàâåðøåííÿ ïðî-öåñó êàíîí³çàö³¿ Íîâîãî Çàïîâ³òó.

ëèòâó òà âèâ÷åííÿ Á³á볿. Íåïðèõîäüòå íà ñëóæ³ííÿ ïî-ðîæí³ìè, áåç ïèòàíü äî Áîãà,íà ÿê³ âè ÷åêàºòå â³äïîâ³äåé,àáî ëèøå ç íà䳺þ ³ ñïîä³âàí-íÿì, ùî Áîã íàãîäóº âàø³ çìó-÷åí³ ãîëîäîì äóø³. ³çüì³òüñâîþ Á³áë³þ, îë³âåöü ³ çàïèñ-íèê, ùîá çàïèñàòè ñâî¿ ïî-ì³òêè ùîäî òèõ ïèòàíü, ÿê³ çà-ö³êàâèëè âàñ ÷è ÿê³õâèëþâàòè âàñ ó öåé ÷àñ.

Ìè çíåâàæàºìî öåðêâó ÷å-ðåç íåâì³ííÿ ñëóõàòè, ïîñò³é-íî â³äâîë³êàþ÷èñü â³ä ñëóæ³í-íÿ. Áîã íå ëþáèòü íåïîâàãè.Ïàì’ÿòàéòå, ùî âè â äîì³ Ãîñ-ïîäíüîìó ³ ñëóæèòå Éîìó.Ïèòàííÿ íå ò³ëüêè â òîìó, ùîìè ÷óºìî, à é â òîìó, ÿê ìèñëóõàºìî.

Ìè çíåâàæàºìî öåðêâó ÷å-ðåç ñëàáêó â³ðó, íåòâåðä³ðåë³ã³éí³ ïîãëÿäè, ïåðåêîíàí-íÿ, ÿê³ ñòîñóþòüñÿ äîêòðèíè.×è òè ïðîïîâ³äóºø ç êàôåä-ðè, ÷è ñëóõàºø íà îñòàíí³éëàâ³, òîá³ íå äîçâîëåíî áóòèðåë³ã³éíî íåâïåâíåíèì. Ìèâ÷èìîñÿ âñüîìó â íàøîìó ïî-âñÿêäåííîìó æèòò³: òîðãóâà-òè, øèòè, âàðèòè, ðîáèòèá³çíåñ. Òà ÷è ìîæåìî ìè äî-âåñòè, íàïðèêëàä, áîæåñòâå-íí³ñòü ²ñóñà Õðèñòà ÷è ÿêóñü³íøó á³áë³éíó ³ñòèíó? ßêùîìè íå ìîæåìî ï³äòâåðäèòè

13

äîêòðèíó ç³ Ñâÿòîãî Ïèñüìà,òîä³ ñîðîì íàì ³ íàø³é öåðêâ³.

×åðåç ñâîº íåïðàâåäíåæèòòÿ ìè òàêîæ îñîðîìëþº-ìî ñâîþ öåðêâó. ßêùî ÿ áà÷ó÷ëåíà öåðêâè, ÿêèé ãð³øèòü, ÿêàæó (òå æ ñàìå ãîâîðÿòüíàâ³òü ëþäè ç³ ñâ³òó): «Ñîðîìöåðêâ³, ÿêà íå ìîæå âèõîâàòèäîñòîéíîãî». ßê ÷ëåí öåðêâèòè íåñåø âåëè÷åçíó â³äïîâ³-äàëüí³ñòü ïåðåä âñ³ì ñóñï³ëü-ñòâîì. Òîìó æèòè íåïðàâåä-íî ï³ñëÿ ïðèéíÿòòÿ ñïàñ³ííÿ²ñóñà Õðèñòà îçíà÷ຠçíåâàæà-òè öåðêâó.

Ðàçîì ç òèì ñëóæèòè Áî-ãîâ³ ìè ìîæåìî ç ïîâíîþ ñà-ìîâ³ääà÷åþ, àëå ìîæåìî é ç÷àñòêîâîþ. ² ñàìå ÷åðåç íåäî-ñòàòíþ â³ääà÷ó öåðêâ³, ÷åðåç÷àñòêîâå âèêîðèñòàííÿ íà-øèõ òàëàíò³â ³ ìîæëèâîñòåéìè çíåâàæàºìî öåðêâó.

ßêùî ÿ ââàæàþ, ùî, æåðò-âóþ÷è öåðêâ³, ÿ æåðòâóþ Áî-ãîâ³, òîä³ ìîº ïîæåðòâóâàííÿâ³äîáðàæຠâåëè÷èíó ì ëþ-áîâ³ äî Íüîãî, ìîãî Òâîðöÿ ³Ñïàñèòåëÿ. Çà Çàêîíîì ëþäèæåðòâóâàëè äåñÿòèíó, áëàãî-äàòü æå ñòî¿òü âèùå â³ä Çàêî-íó. ² ÿêùî ìàëåíüê³é äèòèí³âè äàºòå óäâ³÷³ á³ëüøå íà êè-øåíüêîâ³ âèòðàòè, í³æ íà ïî-òðåáè öåðêâè, òî öèì âè ïîêà-çóºòå ïîâàãó ÷è çíåâàãó? ßêùîÿ ñï³âàþ äëÿ ðîçâàãè ³íøèõ,àëå â³äìîâëÿþñÿ ñï³âàòè â

öåðêîâíîìó õîð³, ÿêùî âèñòó-ïàþ íà âå÷îðàõ, àëå íå âèêî-ðèñòîâóþ ñâ³é òàëàíò äëÿ Ãîñ-ïîäà, òî ñâ³äîìî ÷è ï³äñâ³äîìîÿ ãîâîðþ, ùî ì³é òàëàíò íàä-òî õîðîøèé äëÿ òîãî, ùîá âèò-ðà÷àòè éîãî íà öþ ìàëåíüêóöåðêâó.

Ïàì’ÿòàéòå, ùî Öåðêâà – öåò³ëî Õðèñòà, à íå ïðîñòî ñëàá-êà çåìíà îðãàí³çàö³ÿ. Ãîñïîäü³ öåðêâà ïîâèíí³ çàéìàòè ïåð-øå ì³ñöå â íàøîìó çåìíîìóæèòò³. Ãîñïîäü ²ñóñ äóæåñòðàæäàº, ÿêùî ãð³øèòü ÿêàñüíàâ³òü íàéìåíøà ÷àñòèíà ÉîãîÒ³ëà. Àëå çåìíèé îðãàí³çìñëàáêèé, òîìó Öåðêâà ïîòðåáóºòåáå, à òè ìàºø ïîòðåáó âÖåðêâ³. Õðèñòèÿíè, ÿê³ íåâ³äâ³äóþòü öåðêâè ³ íå áåðóòü

ó÷àñòü â ¿¿ æèòò³, ÿêèìè á ñèëü-íèìè âîíè íå çäàâàëèñÿ, ç ÷à-ñîì ñëàáíóòü ³ çãèíàþòüñÿ ï³äòÿãàðåì æèòòÿ, òîìó ùî çðîñ-òàòè äóõîâíî, ïðîòèñòîÿòèñâ³òó ³ ïîêàçóâàòè Õðèñòà âñîá³ ³íøèì íàäòî âàæêî äëÿîäí³º¿ ëþäèíè áåç ï³äòðèìêè³íøèõ.

Òîæ ÿêùî âè â³ä÷óâàºòå,ùî çíåâàæàëè äîðîãîö³ííåÒ³ëî Ãîñïîäà ²ñóñà Õðèñòà,âèçíàéòå öå, ïîêàéòåñÿ ³ ïî-îá³öÿéòå Ãîñïîäó, ùî âè á³-ëüøå í³êîëè íå áóäåòå áåçòóð-áîòíèìè ³ áàéäóæèìè ùîäîöåðêâè, ìîë³òüñÿ ³ ïðîñ³òüÁîãà íàâ÷èòè âàñ øàíóâàòè ³ïîâàæàòè Öåðêâó, íåâèäèìåÒ³ëî Õðèñòà.

Àëáàí ÄÓÃËÀÑ

Ðîçä³ëåíå õðèñòèÿíñòâîVII-cåðåäèíà Õ² ñòîë.

Öåé ïåð³îä çàê³í÷óºòüñÿ âàæëèâîþ ïî䳺þ³ñòî𳿠— ðîçä³ëåííÿì Öåðêâè, ÿêà äî òîãî ÷àñóâèçíàâàëà ñåáå ºäèíèì Ò³ëîì Õðèñòîâèì â ºäèí³é³ìïåð³¿. Äðóãà âàæëèâà ïîä³ÿ öüîãî ïåð³îäó — âè-íèêíåííÿ ³ñëàìó ³ éîãî ÿñêðàâ³ ïåðåìîãè íà ϳâäí³âæå ôàêòè÷íî íå³ñíóþ÷î¿ ³ìïåð³¿.  öåé ïåð³îäçíà÷íî çì³íèëàñÿ ãåîãðàô³ÿ õðèñòèÿíñòâà.Á³ëüøèõ óñï³õ³â õðèñòèÿíñüêà ì³ñ³ÿ äîñÿãíóëà íàï³âíî÷³ ªâðîïè (Ñêàíäèíàâ³ÿ ³ Áðèòàí³ÿ), à òàêîæâåëèêå çíà÷åííÿ ìàëà õðèñòèÿí³çàö³ÿ Öåíòðàëü-íî¿ ³ ñõ³äíî¿ ªâðîïè (ͳìå÷÷èíà, Óãîðùèíà ³ ñëîâ-’ÿíñüê³ íàðîäè). Àëå íèù³âíó ïîðàçêó âîíà îòðè-ìàëà â Àôðèö³ òà ²ñïàí³¿, ÿê³ ñòàëè ïðàêòè÷íîìóñóëüìàíñüêèìè òåðèòîð³ÿìè. Âíóòð³øíüîöåð-êîâíå æèòòÿ õðèñòèÿíñòâà ñòàëî ïðîò³êàòè ïî-ð³çíîìó â ð³çíèõ ðåã³îíàõ. Íà Ñõîä³ ë³òóðã³éíèé ³îáðÿäîâèé ðîçâèòîê äî ê³íöÿ ² òèñÿ÷îë³òòÿ ïðàê-

òè÷íî çàê³í÷èâñÿ ³ â òàêîìó âèãëÿä³ ä³éøîâ ³ äîïî÷àòêó ²²² òèñÿ÷îë³òòÿ. Íà Çàõîä³ çâè÷à¿ ³ âíóòð³ø-íüîöåðêîâí³ ôîðìè ïîñò³éíî ðîçâèâàëèñÿ ³ óñê-ëàäíþâàëèñÿ. Íà ³ñëàìñüêèõ òåðèòîð³ÿõ õðèñòè-ÿíñòâî ïåðåáóâàëî â ³çîëÿö³¿ ³ â³äíîñí³é íåçì³ííîñò³òðàäèö³é. Áîãîñëîâñüêà äóìêà â öåé ïåð³îä ðîç-âèâàëàñÿ íå òàê àêòèâíî, ÿê â ïîïåðåäí³é.

Ãîëîâíîþ ñóïåðå÷êîþ öüîãî ÷àñó ñòàëî ïè-òàííÿ ³êîíîïîêëîí³ííÿ, à òàêîæ ïî÷àëîñÿ áîãî-ñëîâñüêå îá´ðóíòóâàííÿ ðîçá³æíîñòåé â ïîãëÿ-äàõ Ñõ³äíî¿ ³ Çàõ³äíî¿ öåðêâè. Ñàìå öüîìó áóâïðèñâÿ÷åíèé VII Âñåëåíñüêèé ñîáîð — îñòàíí³é,ÿêèé âèçíàëà ³ Ñõ³äíà, ³ Çàõ³äíà öåðêâè.

Ãîëîâíîþ ñòðóêòóðîþ, â ðàìêàõ ÿêî¿ â³äáóâà-ëîñÿ ðåë³ã³éíå æèòòÿ çàõ³äíîºâðîïåéñüêîãî õðè-ñòèÿíñòâà òîãî ÷àñó, áóëî ïàïñòâî. Ïåðøèì ñå-ðåäíüîâ³÷íèì ïàïîþ ñòàâ Ãðèãîð³é, êîòðèéóâ³éøîâ â ³ñòîð³þ ç ïî÷åñíèì åï³òåòîì «Âåëèêèé»(áë. 540-604 ð.) ³í ðåàë³çóâàâ íà ïðàêòèö³ äàâí³óñòðåìë³ííÿ ïàïñüêîãî ïðåñòîëó â Ðèì³, ï³äêîðèâ-øè ï³ä ñâîþ âëàäó âñ³ àñïåêòè æèòòÿ ³ ïîøèðèâ-

²ñòîð³ÿ Öåðêâè

14

øè ñâîþ âëàäó íà âñ³õ õðèñòèÿí. Ïàïà ñòàâ âñå-ëåíñüêèì ãëàâîþ âñ³õ öåðêîâ, êîíòðîëþþ÷èì ³áëàãîñëîâëÿþ÷èì íå ò³ëüêè öåðêîâíó, à é ñâ³òñüêóâëàäó. Âîäíî÷àñ ç ïàïñòâîì, ÿêå âèíèêëî íà Çà-õîä³, ïåâíà öåðêîâíà âåðõ³âêà ñôîðìóâàëàñÿ é íàÑõîä³, ³ Êîíñòàíòèíîïîëüñüêèé ïàòð³àðõ ²âàí Ïî-ñòíèê ïî÷àâ òàêîæ íàçèâàòè ñåáå âñåëåíñüêèìºïèñêîïîì. Òà öå ùå áóëî ò³ëüêè ïåðåäóìîâîþðîçêîëó (àáî ÿê éîãî ùå íàçâàëè «âåëèêî¿ ñõèç-ìè»), ÿêèé ñòàâñÿ íàáàãàòî ï³çí³øå. Ãîëîâíèìèä³þ÷èìè îñîáàìè «Âåëèêî¿ ñõèçìè» ñòàëè Êîí-ñòàíòèíîïîëüñüêèé ïàòð³àðõ Ìèõà¿ë Êåðóëàð³é(1043-1058) ³ ëåãàò ïàïè ðèìñüêîãî Ëåâà ²Õ —êàðäèíàë Ãóìáåðò. Ñàìå âòðó÷àííÿ ïàïè Ëåâà ²Õ(1049-1054) â ñïðàâè Ñõ³äíî¿ öåðêâè ñòàëî îñ-òàííüî¿ êðàïëèíîþ â íàïðóæåíèõ ñòîñóíêàõ ì³æÇàõîäîì ³ Ñõîäîì.

15 ëèïíÿ 1054 ðîêó ðèìñüê³ ëåãàòè (ÿê³ âæå âÊîíñòàíòèíîïîë³ ä³çíàëèñÿ ïðî ñìåðòü Ëåâà ²Õ)óâ³éøëè â ãîëîâíèé êîíñòàíòèíîïîëüñüêèé ñîáîðñâ. Ñîô³¿ ³ ïîêëàëè íà ñâÿòèé ïðåñòîë áóëëó, â

ÿê³é ïðîãîëîøóâàëîñÿ ïðî â³äëó÷åííÿ ïàòð³àðõàÌèõà¿ëà ³ âñ³õ éîãî ïðèõèëüíèê³â. ×åðåç ï’ÿòü äí³âÌèõà¿ë íà ñîáîð³ â ïðèñóòíîñò³ äâàíàäöÿòè ìèò-ðîïîëèò³â, äâîõ àðõ³ºïèñêîï³â ³ ñåìè ºïèñêîï³âïðîãîëîñèâ â³äëó÷åííÿ âñ³õ ëàòèíÿí.

Öåé ðîçêîë íàçð³âàâ â³êàìè ³, çâè÷àéíî, óâ³á-ðàâ ó ñåáå áåçë³÷ ïðè÷èí, òà âñå æ ãîëîâíîþ ñòàëàáîðîòüáà çà âåðõîâíó âëàäó â öåðêâ³. Áåçóìîâ-íî, â ðîçêîë³ º é ïðè÷èíè åòíîãðàô³÷í³ òà êóëüòó-ðîëîã³÷í³, ÿê³ ì³ñòèëèñÿ ó â³äì³ííîñòÿõ â ìàòåð³-àëüí³é òà äóõîâí³é êóëüòóð³ Ñõîäó é Çàõîäó,äîì³íóþ÷³é ìîâ³ (ëàòèíñüê³é òà ãðåöüê³é), åòíîï-ñèõîëîã³÷íèõ îñîáëèâîñòÿõ òà ìåíòàë³òåò³.

Òà ÿê áè òàì íå áóëî, íàñë³äêè ðîçêîëó âèÿâè-ëèñÿ çãóáíèìè äëÿ öåðêâè Õðèñòîâî¿. ßê â³äîìî,ñïðîáè â³äíîâèòè ºäí³ñòü ì³æ Ñõîäîì ³ Çàõîäîì,çä³éñíåí³ íà ˳îíñüêîìó (1273) ³ Ôåððàðî-Ôëî-ðåíò³éñüêîìó (1437-1438) ñîáîðàõ çàê³í÷èëèñÿíåâäà÷åþ. Ò³ëüêè 7 ãðóäíÿ 1965 ðîêó íà ²² Âàòè-êàíñüêîìó ñîáîð³ áóëî îãîëîøåíî ïðî âçàºìíåçíÿòòÿ äàâí³õ àíàôåì.

dzáðàííÿ íàáëèæàëîñÿ äîçàê³í÷åííÿ. Âîíà (à íàçâåìî ¿¿ñàìå òàê — Âîíà — ïðîñòî ëþ-äèíà) íàïðóæåíî äîñëóõàëàñÿäî êîæíîãî ñëîâà ïðîìîâö³â. ²÷èì á³ëüøå äîñëóõàëàñÿ, òèìá³ëüøå ¿é õîò³ëîñÿ çíèêíóòè çöüîãî ì³ñöÿ, ðîç÷èíèòèñÿ âïîâ³òð³ àáî ïðîñòî âèéòè. ÀëåÂîíà íå ìîãëà íàâ³òü ïîâîðóõ-íóòèñÿ, áî îäí³ºþ ðóêîþ òðèìà-ëà ñâîþ ñîííó äîíüêó, à ³íøîþñòèñêàëà íåâèäèìó «ïðóæèíó»,ÿêà íå äàâàëà ñèíîâ³ õî÷ ìèòüñïîê³éíî ïîñèä³òè. Òà ðóêà, ùîñòèñêàëà «ïðóæèíêó», ñèí³ëà â³äíàïðóãè, òà, ùî òðèìàëà äîíå÷-êó, çàòåðïëà òà ìèìîâîë³ ïîõè-òóâàëàñÿ, í³áè çàêîëèõóþ÷èìàëó. Àëå Âîíà òîãî íå ïîì³÷à-ëà, áî ¿é áîë³ëî ùîñü ³íøå —á³ëüøå, í³æ ïðîñòî ðóêè. Áîë³ëàäóøà. Îé, ÿê íåçàòèøíî áóëî ¿éó öüîìó äîì³: íåùèð³ ñëîâà ³ïîãëÿäè, íåùèð³ óñì³øêè. Íàâ³òüâèñîêà ñòåëÿ, çäàâàëîñÿ, òèñíó-ëà íå íå¿ íåùèð³ñòþ. ² òàê ç äíÿíà äåíü. Ò³ æ áðóäí³ ñ³ëüñüê³âóëè÷êè. Òîé æå íîâèé ä³ì ìî-ëèòâè — îêðàñà âñüîãî ñåëà —âïîðÿäêîâàí³ñòü ÿêîãî ìàëî íåäðàòóâàëà ¿¿ çíîâó æ òàêè ñâîºþïîêàçíîþ íåùèð³ñòþ. Ò³ æ ï’ÿòüïðîïîâ³äíèê³â, ÷åòâåðòèé ç ÿêèõ

çàê³í÷óâàâ ñëóæ³ííÿ òèìè æ ñëî-âàìè, ÿê³ Âîíà ÷óº îñü óæå äå-ñÿòü ðîê³â.

ªäèíå, ùî çäàâàëîñÿ ¿é ùè-ðèì, áóëî ¿¿ æ áàæàííÿ çðîñòà-òè ³ âäîñêîíàëþâàòèñÿ ó â³ð³. ²âîíî áóëî á ñïðàâä³ ùèðèì,ÿêáè... Î, ñê³ëüêè áóëî öèõ«ÿêáè»! ßêáè ïàñòîð ðåòåëüí³-øå ãîòóâàâñÿ äî ïðîïîâ³ä³.ßêáè ïðîïîâ³äíèêè á³ëüøå ÷è-òàëè Á³áë³þ. ßêáè õîðèñòèá³ëüøå ñåðöÿ âêëàäàëè â ñâ³éñï³â. ßêáè íàâ³òü âîíà ñàìàá³ëüøå øóêàëà «òîãî, ùî âãîð³».² âñ³ ö³ «ÿêáè» ëèøàëè â ñåðö³ãëèáîê³ ñë³äè îñóäó, ÿê³ â³ä äî-êîð³â ùå íåñïàëåíîãî ñóìë³í-íÿ ÿòðèëèñÿ áîëåì äóø³.

Íàðåøò³ îñòàííÿ ìîëèòâà.Âîíà çàëåäâå ï³äâåëàñÿ, ìèìî-âîë³ â³äïóñòèâøè «ïðóæèíêó»,êîòðà íå çàáàðèëàñÿ çâåðíóòèíà ñåáå óâàãó âñ³õ ïðèñóòí³õ. ̄ éçäàëîñÿ, ùî âñ³ äîâêîëà çàñóä-æóþòü ¿¿, ìîâëÿâ: «Íå â쳺ø âè-õîâóâàòè!» À âñ³ ïðîñòî ïî-ñì³õíóëèñÿ, çàçèðíóâøè ó æâàâ³î÷åíÿòà ìàëþêà. Öüîãî âîíà íåïîì³òèëà ³ ñòèñëà «ïðóæèíêó»òàê, ùî âîíà àæ çàñêðèï³ëà. Ðà-çîì ç íåþ ñòèñëà é ïîðîæíþäóøó — äå âæå òóò äî ìîëèòîâ-íèõ ñë³â...

Ðàïòîì òèøó ïðîð³çàâ ÷èéñüäçâ³íêèé ãîëîñ. Âîíà ïðèñëóõà-ëàñÿ. Ìîëèëàñÿ ëþäèíà — ïðî-ñòà ñîá³, íåïðèì³òíà. Àëå òàêî¿ìîëèòâè, ÿê ¿é òîä³ çäàëîñÿ, Âîíàùå í³êîëè íå ÷óëà. Ãîëîñ, ïîäÿ-êóâàâøè Áîãîâ³ çà ñïàñ³ííÿ, ïî-÷àâ äÿêóâàòè çà ñëóæ³ííÿ. Âîíàìàëî íå ðîçñì³ÿëàñÿ â³ä ðîçä-ðàòóâàííÿ: çà ùî æ òóò äÿêóâà-òè?! Òà òîé, õòî ìîëèâñÿ, íà÷åïî÷óâ ¿¿ ïèòàííÿ ³ ïðîäîâæèâ:«Äÿêóþ, ùî òè â÷èø íàñ íå õâà-ëèòèñÿ ñîáîþ, àëå ò³ëüêè Òîáîþ.Äÿêóþ, ùî â÷èø øóêàòè ïåðøåÖàðñòâà Áîæîãî ³ áóòè ñâÿòè-ìè, ÿê Òè ñâÿòèé... Äÿêóþ, ùî Òè³ ñüîãîäí³ òàê áàãàòî ñêàçàâìåí³ íà öüîìó ç³áðàíí³…» Âîíàîñòîâï³ëà: ä³éñíî, âñ³ ö³ â³ðø³ çÏèñàííÿ çâó÷àëè íà ñüîãîäí³-øíüîìó ç³áðàíí³. ßê æå Âîíà íåçâåðíóëà íà íèõ óâàãè? ² ñëüî-çè íàïîâíèëè íå ò³ëüêè ¿¿ î÷³, àé, çäàâàëîñÿ, óñþ ïîðîæíå÷óäóø³, ³ ïðîëèëèñÿ ³ç ¿¿ âóñò ñëî-âàìè êàÿòòÿ.

...Äîíå÷êà äàâíî ïðîêèíóëà-ñÿ. «Ïðóæèíêà» ñèä³ëà ï³ä ñóñ³-äíüîþ ëàâêîþ ³ çäèâîâàíî ïî-çèðàëà íà íå¿. Àëå Âîíà íåïîì³÷àëà öüîãî. Íå â³ä÷óâàëà éíåùèðèõ ïîñì³øîê, ñë³â òà ïî-ãëÿä³â. ² äàõ âæå íå òèñíóâ íàíå¿ íåùèð³ñòþ. Âîíà éîãî ïðî-ñòî íå ïîì³÷àëà. Áî áà÷èëàíåáî â³äêðèòå ³ ïðîñòåíüêà ìî-ëèòâà «çâè÷àéíî¿» ëþäèíè ëó-íàëà â ¿¿ ñåðö³, ÿê ãîëîñ Áîæèé— ÿê íàéêðàùà ïðîïîâ³äü â ¿¿æèòò³.

Îëüãà ̲ÖÅÂÑÜÊÀ

«...ÿê çäîáóäåø äîðîãîö³ííå ç í³ê÷åìíîãî, áóäåø ÿê óñòà Ìî¿:äî òåáå ñàì³ âîíè çâåðíóòüñÿ». (ªð. 15:19)

Äâîº ëþäåé äèâèëèñÿ ó â³êíî:îäíà áà÷èëà áðóä, ³íøà áà÷èëà çîð³.

15

Îäèí â³ðóþ÷èé êîëèñü ñêà-çàâ: «Áóäü-ÿêà ëþäèíà ìîæåïîáóäóâàòè æåðòîâíèê, àëåâîãîíü íà íüîìó çàïàëþº Ãîñ-ïîäü. Áóäü-ÿêà ëþäèíà ìîæåâñòóïèòè â øëþá, àëå ò³ëüêèïðèñóòí³ñòü Ãîñïîäà ñïðèÿºíàðîäæåííþ ñïðàâæíüî¿ ñ³-

ì’¿». Áî æ ñàìå Áîã º àðõ³-òåêòîðîì ñ³ì’¿, ³ ò³ëüêè ³íçíàº, ÿê êåðóâàòè íåþ. Ìèïåðø çà âñå ï³äêîðÿºìîñÿÕðèñòó, òà, îêð³ì òîãî, çâ’ÿçàí³é ³íøèìè âèäàìè âçàºìîñòî-ñóíê³â. Íàïðèêëàä, ìè ïîâèí-í³ áóòè â³ðíèìè ãðîìàäÿíàìèòî¿ êðà¿íè, â ÿê³é æèâåìî,êóäè ïîì³ñòèâ íàñ Áîã. Ìèòàêîæ º ÷ëåíàìè Âñåëåíñüêî¿Öåðêâè Õðèñòà ³ íàøà ïðèíà-ëåæí³ñòü äî íå¿ âèðàæàºòüñÿ÷ëåíñòâîì â ì³ñöåâ³é öåðêâ³,à òàêîæ âèêîíàííÿì ïåâíèõîáîâ’ÿçê³â â íàøèõ ñ³ì’ÿõ.

Äåõòî çàïèòóº: «À ùîñï³ëüíîãî â ñ³ì’¿ ³ â öåð-

êâè?» Áóêâàëüíî âñå,ùî ðîáèòü õðèñòè-ÿíèí º öåðêîâ-íîþ ä³ÿëüí³ñòþ.Îòîæ, íåìຠð³ç-íèö³, ÷è ñ³ì’ÿïåðåáóâຠâïðèì³ùåíí³ öå-ðêâè, ÷è âäîìà— â í³é âñå îäíîçâåðøóºòüñÿ áî-ãîñëóæ³ííÿ. Àá-ñîëþòíî âñ³ ñòîðî-

íè íàøîãî æèòòÿ ïîâèíí³ïðèíîñèòè ñëàâó Áîãîâ³, ³ âñåáåç âèíÿòêó â íàøîìó æèòò³ìຠîäíàêîâå äóõîâíå çíà÷åí-íÿ ïåðåä Áîãîì. Îñü ÿê ïðîöå ãîâîðèòü Á³áë³ÿ: «² âñå, ùîò³ëüêè ðîáèòå ñëîâîì ÷è ä³ëîì,óñå ðîá³òü ó ²ì’ÿ Ãîñïîäà ²ñóñà,äÿêóþ÷è ÷åðåç Íüîãî Áîãîâ³é Îòöåâ³. Äðóæèíè, ñëóõàéòå-ñÿ ÷îëîâ³ê³â ñâî¿õ, ÿê ëèöþºòî â Ãîñïîä³! ×îëîâ³êè, ëþá³òüäðóæèí ñâî¿õ, ³ íå áóäüòå ñó-âîð³ äî íèõ! ijòè, áóäüòå ñëóõ-íÿí³ â óñüîìó áàòüêàì, áî öåÃîñïîäåâ³ ïðèºìíå! Áàòüêè, íåäðàòóéòå ä³òåé ñâî¿õ, ùîá íàäóñ³ íå âïàëè âîíè! ² âñå, ùîò³ëüêè ÷èíèòå, ðîá³òü â³ä äóø³,íåìîâ Ãîñïîäåâ³, à íå ëþäÿì!»(Êîë. 3:17-21;23) ³ «Òîæ, êîëèâè ¿ñòå, ÷è êîëè âè ï’ºòå, àáîêîëè ³íøå ùî ðîáèòå, óñå íàÁîæó ñëàâó ðîá³òü!» (1 Êîð.10:31).

 îäí³é ç³ ñâî¿õ êíèã êè-òàéñüêèé ì³ñ³îíåð Âî÷ìàí ͳðîçïîâ³äຠïðî îäíó ïî¿çäêó,ï³ä ÷àñ ÿêî¿ ëþäè â êóïå ïî-¿çäà çàïðîñèëè éîãî ç³ãðàòè çíèìè â êàðòè. Âî÷ìàí ͳ

ϳäêîðåíå õðèñòèÿíñòâî1050-ò³-1500-ò³ ðîêè

²ñòîð³ÿ ñåðåäíüîâ³÷íî¿ öåðêâè íåðîçðèâíîïîâ’ÿçàíà ç ïîë³òè÷íîþ ³ñòîð³ºþ äåðæàâ.  öåéïåð³îä õðèñòèÿíñòâî, ÿê çàõ³äíå, òàê ³ ñõ³äíå íåìèñëèëî ñåáå â³äîêðåìëåíî â³ä ïîë³òèêè, åêî-íîì³êè, êóëüòóðè òà ñóñï³ëüíîãî æèòòÿ. Ö³ë³ñí³ñòüñåðåäíüîâ³÷íîãî ñóñï³ëüñòâà ³ ðîçïîä³ë ðîëåéêîæíîãî éîãî ÷ëåíà âèãëÿäàëà òàê: ñåëÿíè ïðà-öþâàëè, ùîá ïðîãîäóâàòè âñ³õ, ôåîäàëè ³ ðèöàð³âîþâàëè, ùîá çàõèñòèòè âñ³õ, à ìîíàõè ³ ñâÿùå-íèêè ìîëèëèñÿ, ùîá Áîã ïðîñòèâ ãð³õè âñ³õ.

Íàéá³ëüøó íå ò³ëüêè ðåë³ã³éíó, à é ïîë³òè÷íóâëàäó çäîáóâ ïàïà ²íîêåíò³é ²²² (1198-1216). Ïîí-òèô³êàò ²íîêåíò³ÿ ²²² ñòàâ ÷àñîì ï³äéîìó, ðåôîð-ìóâàííÿ òà çì³öíåííÿ ïàïñòâà, ÿêå ïåðåòâîðè-ëîñÿ â íåáóâàëó ïîë³òè÷íó ñèëó. Òà ìîðàëüíèéñòàí ïàïñòâà ïàäàâ äåäàë³ íèæ÷å ³ îñòàíí³é ïàïà

Õ²²² ñòîë³òòÿ — Áîí³ôàö³éVIII ïðèâ³â ïàïñüêó âëàäóäî ïîâíîãî ïàä³ííÿ.

Õàðàêòåðíîþ îñîáëèâ³ñòþ õðèñòèÿíñòâà ñå-ðåäíüîâ³÷÷ÿ áóëè Õðåñòîâ³ ïîõîäè. Öå áóëèðåë³ã³éí³ â³éíè, îñê³ëüêè ðèöàð³ ç íàøèòèìè íàîäÿã õðåñòàìè éøëè â á³é ïåðø çà âñå çà ðåë³ã³éí³³äå¿, õî÷à é áàãàòüîì ç íèõ íå ÷óæèìè áóëè îñî-áèñòà âèãîäà ÷è ïîë³òè÷í³ ³íòåðåñè. Ç 1095 äî1291 ð. â³äáóëîñÿ ÷îòèðè âåëèêèõ ³ äåê³ëüêà íå-âåëèêèõ ïîõîä³â, ìåòîþ ÿêèõ áóëî çâ³ëüíåííÿªðóñàëèìà â³ä ÿçè÷íèê³â, âèñòóï ïðîòè ìóñóëü-ìàí â ªâðîï³ òà À糿, à òàêîæ ïðîòè ºðåòèê³â.Ìàéæå óñ³ ö³ ïîõîäè çàê³í÷óâàëèñÿ àáî íåâäà÷à-ìè, àáî òèì÷àñîâèìè óñï³õàìè. Íàéòðàã³÷í³øèìïîõîäîì Õ²²² ñòîë³òòÿ ñòàâ ïîõ³ä ä³òåé, â ðåçóëü-òàò³ ÿêîãî 30 òèñ. õëîï÷èê³â (12-13 ðîê³â) áóëèïðîäàí³ â ðàáñòâî.

 ÷àñè êëàñè÷íîãî ³ ï³çíüîãî Ñåðåäíüîâ³÷÷ÿçàêð³ïèëàñÿ çì³íà ñóò³ ðàííüîõðèñòèÿíñüêîãîñïîñîáó áîãîñëóæ³ííÿ. ßê íà Ñõîä³, òàê ³ íà Çà-

²ñòîð³ÿ Öåðêâè

16

â³äïîâ³â, ùî â³í íå ìîæå ãðà-òè â êàðòè, òîìó ùî â íüîãîíåìຠç ñîáîþ ñâî¿õ ðóê. Ëþäèçäèâîâàíî ïîãëÿíóëè íà éîãîðóêè ³ ïî÷àëè âèìàãàòè ïîÿñ-íåííÿ òàêîìó äèâíîìó âèñ-ëîâëþâàííþ. Âî÷ìàí ͳ â³ä-ïîâ³â: «Ðóêè, ÿê³ âè áà÷èòå,íàëåæàòü Ãîñïîäó ²ñóñó Õðè-ñòó, à ³í íå ãðຠâ êàðòè.Îòîæ, ³ ö³ ðóêè íå ìîæóòü ðî-áèòè í³÷îãî òàêîãî».

Ñàìå ÷åðåç òå, ùî â íîâîçà-ïîâ³òíîìó â÷åíí³ ñ³ìåéíå ³öåðêîâíå æèòòÿ îäíàêîâîâàæëèâå, íå ³ñíóº ðîçìåæó-âàíü ì³æ öèìè äâîìà ä³ëÿí-êàìè æèòòÿ õðèñòèÿí.  ijÿõñâÿòèõ àïîñòîë³â, 2:46, ìè ÷è-òàºìî, ÿê â³ðóþ÷³ ðàçîì ïåðå-ëîìëþâàëè õë³á â ñâî¿õ äî-ìàõ. Êîëè Ñàâë ïåðåñë³äóâàâÖåðêâó, òî â³í âõîäèâ ó äîìè³ çàáèðàâ ÷îëîâ³ê³â òà æ³íîêó â’ÿçíèö³.  Êåñàð³¿, â äîì³Êîðíèë³ÿ, áóëè ñêëèêàí³ äðóç³òà ðîäè÷³, ùîá ïîñëóõàòè ïðî-ïîâ³äü ïðî ñïàñ³ííÿ. ÊîëèÏåòðî ïåðåáóâàâ ó â’ÿçíèö³,îáùèíà ìîëèëàñÿ ïðî íüîãî âäîì³ Ìàð³¿. Çâ³ëüíèâøèñü çêàéäàí³â, â³í îäðàçó æ âèðó-øèâ äî öüîãî äîìó. Éìîâ³ðíî,â³í çíàâ, ùî çàçâè÷àé â ö³éñ³ì’¿ çáèðàëèñÿ äëÿ ìîëèòâè.Ñèí Ìàð³¿, ²âàí-Ìàðêî, çãîäîìñòàâ ñåêðåòàðåì àïîñòîëà Ïåò-ðà ³ àâòîðîì ªâàíãå볿 â³äÌàðêà. Ìîæíà áóëî á íàâåñ-

òè áåçë³÷ ïðèêëàä³â, ÿê³ ï³ä-êðåñëþþòü íåðîçðèâí³ñòüñ³ì’¿ ³ öåðêâè.

Ùå îäíèì ï³äòâåðäæåí-íÿì öüîãî º Äðóãå ïîñëàííÿ²âàíà, ÿêå àäðåñîâàíå îäí³éæ³íö³ ³ ¿¿ äîìàøí³ì.  öüî-ìó ïîñëàíí³ àïîñòîëçâåðòàºòüñÿ äî íèõ òàê,íà÷åáòî âîíè áóëè ãðî-ìàäîþ.  äåñÿòîìó â³ð-ø³ ²âàí ãîâîðèòü: «Êî-ëè õòî ïðèõîäèòü äîâàñ, àëå íå ïðèíîñèòüíàóêè ö³º¿, íå ïðèéìàé-òå äî äîìó éîãî, ³ íåâ³òàéòå éîãî!» Ïðî-ïîâ³äü ³ â÷åííÿ çàéìà-ëè â öüîìó äîì³ âàæëè-âå ì³ñöå.

Îòîæ, ìè áà÷èìî, ùîíîâîçàïîâ³òíà îáùèíà䳺 ñêð³çü. Ìè íå çíàõî-äèìî ð³çíèö³ ì³æ «öåðê-âîþ» ³ «äîìîì». Î÷åâèäíî, ùîïðèì³ùåííÿ ìຠäðóãîðÿäíåçíà÷åííÿ. Ç ³íøîãî áîêó,ï³äêðåñëþºòüñÿ, ùî íàéâàæëè-â³øå — ºäíàííÿ — äóõîâíèéõðàì, ùîá æèâå êàì³ííÿ áóëîîá’ºäíàíå ³ ñï³ëüíî, ÿê îäíåò³ëî, çðîñòàëî â ñâÿòèé õðàì.

Òóò ìè çíîâó áà÷èìî âàæ-ëèâ³ñòü ñ³ì’¿. Äëÿ òîãî, ùîá òåæèâå êàì³ííÿ ìîãëî çðîñòàòè,âîíî, ïåðø çà âñå, ïîâèííå ïðî-ÿâëÿòè îçíàêè äóõîâíîãî ðî-ñòó â ñ³ìåéíîìó êîë³. ² öå ñòî-ñóºòüñÿ íå ò³ëüêè ïàñòîð³â ³

ñëóæèòåë³â. ³çüì³ìî, íàïðèê-ëàä, âèìîãè, ÿê³ Á³áë³ÿ ñòàâèòüïåðåä öåðêîâíèì ñëóæèòå-ëåì: «À ºïèñêîï ìຠáóòè áåç-äîãàííèé, ìóæ îäí³º¿ äðóæè-íè, òâåðåçèé, íåâèííèé, ÷åñíèé,ãîñòèííèé äî ïðèõîäí³â,çä³áíèé íàâ÷àòè, íå ï’ÿíèöÿ,íå çàâîä³ÿêà, àëå òèõèé, íå-ñâàðëèâèé, íå ñð³áëîëþáåöü,ùîá äîáðå ðÿäèâ âëàñíèì äî-ìîì, ùî ìຠä³òåé ó ñëóõíÿ-íîñò³ ç ïîâíîþ ÷åñí³ñòþ, áî õòîâëàñíèì äîìîì ðÿäèòè íå â쳺,ÿê â³í çìîæå ïèëüíóâà-

õîä³ çàâåðøåí³ñòü ³ áîãîñëîâñüêå îá´ðóíòóâàííÿñòâîðþâàëî óÿâëåííÿ ïðî ðåãëàìåíòíå ïîêëîí³-ííÿ Áîãîâ³, ïîâ’ÿçàíå ç ïîíÿòòÿì «òà¿íñòâî». Â÷åí-íÿ ïðî òà¿íñòâî âåëî äî ïàä³ííÿ ìîðàëüíîñò³ïðèõîæàí, îñê³ëüêè öåðêâà âèìàãàëà â³ä íèõ ñó-âîðîãî âèêîíàííÿ îáðÿäó ³ çîâñ³ì íå ö³êàâèëàñÿ¿õ â³ðîþ, ïîãëÿäàìè ³ ñòàâëåííÿì äî Õðèñòà.

ßê íàðîäíå áëàãî÷åñòÿ, òàê ³ áîãîñëóæáîâàïðàêòèêà ïî÷àëè äåäàë³ á³ëüøå âîçíîñèòè ijâóÌàð³þ, â ÷åñòü ÿêî¿ áóëî ñòâîðåíî ðÿä ñâÿò, ðîç-âèâàâñÿ êóëüò ïîêëîí³ííÿ ñâÿòèì, à òàêîæ ðåë³ê-â³ÿì, ïðåäìåòàì ³ îñîáëèâî ìîùàì.

Ïàä³ííÿ ìîðàëüíîñò³, ÷óæ³ äëÿ õðèñòèÿíñòâàçâè÷à¿, êîðóïö³ÿ, ëèöåì³ðñòâî ³ äîãìàòè÷í³ â³äõè-ëåííÿ îô³ö³éíî¿ öåðêâè, ÿê íà Çàõîä³, òàê ³ íà Ñõîä³,ïðèâåëè äî ïðîòåñòó ³ âèíèêíåííþ ïîçàöåðêîâ-íèõ äèñèäåíòñüêèõ ãðóï òà ðóõ³â, ÿê³ áîðîëèñÿ çàï³äâèùåííÿ ìîðàëüíîãî ð³âíÿ õðèñòèÿí. Ç-ïîì³æíèõ â³äîì³ òàê³ ðåë³ã³éí³ óòâîðåííÿ, ÿê êàòàðè-àëëü-á³ãîéö³ ³ âàëüäåíñè. Âèìîãè ðåôîðì çàçâó÷àëè

òàêîæ ó òâîðàõ â³äîìèõ áîãîñëîâ³â ³ âèñòóïàõîêðåìèõ öåðêîâíèõ ä³ÿ÷³â, òàêèõ ÿê Äæîí ³êë³ô,Äæîðîëàìî Ñàâîíàðîëà, ßí Ãóñ. ² ñàìå áîðîòü-áà ç ïîçàöåðêîâíèìè ãðóïàìè ³ ºðåòèêàìè, ÿê³äåäàë³ á³ëüøå çàâîéîâóâàëè ñèìïàò³¿ íàðîäíèõìàñ, ïðèâåëà äî ñòâîðåííÿ ³íêâ³çèö³¿ — îêðåìî¿ñòðóêòóðè â ðàìêàõ îô³ö³éíî¿ öåðêâè. Çìóøåí-íÿ ºðåòèêà â³äìîâèòèñÿ â³ä ñâî¿õ ïåðåêîíàíüââàæàëîñÿ âèÿâîì ìèëîñåðäÿ ³ ëþáîâ³ äî íüîãî,õî÷à ÷àñòî öå «çìóøåííÿ» çä³éñíþâàëîñÿ äîñèòüñóâîðèìè ìåòîäàìè.

Ïðîòÿãîì öüîãî ïåð³îäó ïîñò³éíî ðîáèëèñÿñïðîáè îá’ºäíàòè Çàõ³äíó òà Ñõ³äíó öåðêâè çäîïîìîãîþ óí³é, àëå í³ÿêèõ ñóòòºâèõ ðåçóëüòàò³âö³ ñïðîáè íå äàëè. ² â òîé ÷àñ, ÿê áîãîñëîâ’ÿðèìñüêî¿ öåðêâè äîñÿãíóëî ñâîãî àïîãåþ â ïå-ð³îä ï³çíüîãî Ñåðåäíüîâ³÷÷ÿ, îñîáëèâî ó âèãëÿä³ñõîëàñòèêè, ³ ïðîäîâæèëî ñâ³é ñòð³ìêèé ðîçâè-òîê, áîãîñëîâñüêå çíàííÿ íà Ñõîä³ ïåðåáóâàëî óñòàí³ äóõîâíîãî çàñòîþ.

17

òè ïðî Áîæó Öåðêâó?» (1 Òèì.3:2-5). Ç öèõ â³ðø³â ìè áà÷è-ìî, ÿêèì ÷èíîì âèçíà÷àºòüñÿçäàòí³ñòü ëþäèíè êåðóâàòèöåðêâîþ — ¿¿ çäàòí³ñòþ êåðó-âàòè âëàñíèì äîìîì. Ùîáä³çíàòèñÿ, ÷è ìîæå ëþäèíàáóòè õîðîøèì êåð³âíèêîì,âàðòî ïîäèâèòèñÿ íà éîãî äðó-æèíó ³ ä³òåé.

 ªâàíãå볿 â³ä Ìàòâ³ÿ,18:20, ìè ÷èòàºìî ñëîâà: «Áîäå äâîº ÷è òðîº â ²ì’ÿ Ìîºç³áðàí³, òàì ß ñåðåä íèõ».Îòîæ, ïîäðóæíÿ ïàðà, ñ³ì’ÿ, ºíàéìåíøîþ îäèíèöåþ, ÿêóìîæíà íàçâàòè ãðîìàäîþ ÷èöåðêâîþ. À óñï³õ òà ïðîöâ³òàí-íÿ îáùèíè, ÿêà ñêëàäàºòüñÿ çáàãàòüîõ òàêèõ îäèíèöü, çàëå-æèòü â³ä äóõîâíîãî çäîðîâ’ÿñ³ìåé. ѳì’ÿ — öå ñóòí³ñòüÖåðêâè Õðèñòîâî¿, ¿¿âíóòð³øí³é çì³ñò, ³ âîíà ïîâèí-íà áóòè îñíîâîþ äëÿ íàéâàæ-ëèâ³øîãî ñëóæ³ííÿ, äîðó÷åíî-ãî íàì Áîãîì. ̳æ ñ³ì’ºþ ³îáùèíîþ íå ïîâèííî áóòè êîí-ôë³êòó. Òà é, ôàêòè÷íî, íàé-åôåêòèâí³øà ºâàíãåë³çàö³ÿçä³éñíþºòüñÿ ñàìå ÷åðåç ñ³ì’þ.

Íå òðåáà òàêîæ ïåðåêëàäà-òè ñëóæ³ííÿ ñåðåä ä³òåé íà³íøèõ ëþäåé, ÿê³, â ñâîþ ÷åð-ãó, ïîâèíí³ ïåðåäàâàòè â³äïî-â³äàëüí³ñòü çà ñâî¿õ ä³òåé ùå

êîìóñü, äëÿ òîãî, ùîá âñòèãíó-òè âïîðàòèñÿ ç äîâ³ðåíèì ¿ìäîðó÷åííÿì. ×îìó á íå íàâ÷è-òè ñàìèõ ìàòåð³â îñíîâíèìïðèíöèïàì ºâàíãåë³çàö³¿ä³òåé? Áî æ ó êîæíî¿ äèòèíèº äðóç³. Õàé âàø³ äîìè áóäóòüøèðîêî â³ä÷èíåí³, ùîá âñ³ìåéí³é îáñòàíîâö³ íàáóòèñâî¿õ ä³òåé òà ¿õí³õ äðóç³â äëÿÃîñïîäà. Âàðòî çàñòîñîâóâàòèïðàêòè÷í³ çàõîäè, ùîá íàø³öåðêâè ³ íàø³ ñ³ì’¿ îá’ºäíàëèçóñèëëÿ äëÿ á³ëüø óñï³øíîãîñëóæ³ííÿ â íàáóòò³ äóø äëÿÕðèñòà.

Íàïåâíî, âñ³ì íàì â³äîì³òàêîæ ïðèêëàäè ç æèòòÿ, êîëèä³òè ñëóæèòåë³â ÷è â³äîìèõäóõîâíèõ ä³ÿ÷³â, ÿê³ íåñëèâåëèêó â³äïîâ³äàëüí³ñòü çàÁîæó ñïðàâó, çîâñ³ì â³ä-ìîâëÿëèñÿ â³ä â³ðè. Öå îäèíç ñóìíèõ íàñë³äê³â òîãî, ùî÷àñòî ñëóæ³ííÿ â öåðêâ³ çä³é-ñíþºòüñÿ çà ðàõóíîê ñ³ìåéíî-ãî áîãîñëóæ³ííÿ. Íàì, áàòüêàì,âàðòî ïåðåäóñ³ì òóðáóâàòèñÿïðî íàøå ñâÿòå ïîêëèêàííÿ âñ³ì’¿. Áàãàòî äóõîâíèõ ñëóæè-òåë³â æàë³þòüñÿ, ùî âîíèäóæå çàéíÿò³ ³ ñòâåðäæóþòü,ùî ñàìå òîìó ñ³ì’¿ ïðèä³-ëÿºòüñÿ âñå ìåíøå óâàãè. Àëåíàñïðàâä³, ÷èì á³ëüøå âèìîãïîêëàäàºòüñÿ íà âàñ ó çâ’ÿç-

êó ç öåðêîâíèìè îáîâ’ÿçêàìè,òèì á³ëüøå ÷àñó òðåáà ïðîâî-äèòè ç ñ³ì’ºþ, ùîá çáóäîâóâà-òèñÿ ³ çì³öíþâàòèñÿ äëÿïðàö³.

²íøà ïðîáëåìà, ÿêà âèíè-êຠäîñèòü ÷àñòî — öå ùî-äåíí³ ç³áðàííÿ ïðîòÿãîì òèæ-íÿ. Àêòèâíèé ÷ëåí öåðêâèìàéæå ùîâå÷îðà ïîâèíåíáóòè â öåðêâ³. Òóò â³äïîâ³-äàëüíèì ÷ëåíàì âàðòî áóëî áìàòè äí³ ÷è âå÷îðè, êîëè âñÿñ³ì’ÿ ìîãëà á çáèðàòèñÿ âäî-ìà, çàïðîñèòè ñóñ³ä³â ³ ïðîâî-äèòè ºâàíãåë³çàö³þ â óñ³õ ¿¿ð³çíîìàí³òíèõ ôîðìàõ.

ßêà æ ñèòóàö³ÿ â âàø³é äî-ìàøí³é öåðêâ³? ×è º âàø ä³ì÷àñòèíîþ îáùèíè, ÷è æ âàøàñ³ì’ÿ — ñâîºð³äíå ñõîâèùå â³äâèìîã öåðêâè? À ìîæå òè òàêïðàãíåø âèêîíóâàòè öåðêîâ-íó ä³ÿëüí³ñòü, òîìó ùî íå ëþ-áèø áóòè âäîìà? Ìè ðîçó쳺-ìî, ùî öå áîëþ÷³ ïèòàííÿ, ÿê³çìóøóþòü áàãàòüîõ çàìèñëè-òèñÿ. Àëå ïðèéä³ìî äî Áîãà,â³äâåðòî, ç â³äêðèòèìè ñåðöÿ-ìè, ñïîâ³äóéìî ñâî¿ íåäîë³êè,ðîçêàæ³ìî Éîìó ïðî íåâäà÷³³ ïîïðîñ³ìî â Íüîãî ìóäðîñò³òà ñèëè, ùîá íàì áóäóâàòèñâîº ñ³ìåéíå æèòòÿ çà Áîæèìçðàçêîì.

Ïîâñòàëå õðèñòèÿíñòâî1500-1780-ò³ ðîêè

Öåé ïåð³îä óìîâíî âèçíà÷àºòüñÿ ç ÷àñó ïóáë³-÷íîãî âèñòóïó Ìàðò³íà Ëþòåðà, ÿêèé â 1517 ðîö³âèâ³ñèâ ñâî¿ 95 òåç íà äâåðÿõ öåðêâè ó ³òòåí-áåðç³, äî ÷àñó äâîõ âåëèêèõ ðåâîëþö³é — Ôðàí-öóçüêî¿ òà Àìåðèêàíñüêî¿, òîáòî äî 70-80-èõ ðîê³âÕVIII ñòîë³òòÿ. «Äóõ ñâîáîäè», âèïóùåíèé ç êàé-äàí³â ñåðåäíüîâ³÷÷ÿ, ïðèí³ñ â ê³íö³ öüîãî ïåð³îäóðàä³ñòü ºâàíãåëüñüêîãî í³ìåöüêîãî ﳺòèçìó ³ã³ðêîòó ôðàíöóçüêîãî áåçáîæíèöòâà.

Íà Çàõîä³ ðåôîðìè ïî÷àëèñÿ «çíèçó» ³ «çñå-ðåäèíè» ³ ïîðîäèëè âèíèêíåííÿ õðèñòèÿíñüêèõãðóï òà öåðêîâ ð³çíèõ íàïðÿìê³â (ëþòåðàíè, êàëü-â³í³ñòè, àíàáàïòèñòè òà ìåíîí³òè, áàïòèñòè, ﳺòè-ñòè òà ìåòîäèñòè òà ³í.). ² â ðåçóëüòàò³, êð³ì öåð-êîâ, ÿê³ ñêëàëèñÿ ³ñòîðè÷íî (êàòîëèöüêî¿ òàïðàâîñëàâíî¿), ç’ÿâèâñÿ ïðîòåñòàíòèçì â éîãîìàã³ñòåðñüê³é òà ðàäèêàëüí³é ôîðì³. Çîâí³øíÿâ³äì³íí³ñòü ðàäèêàëüíèõ ðåôîðìàòîð³â â³ä ìàã³-ñòåðñüêèõ ïîëÿãàëà â òîìó, ùî ðàäèêàëè òâåðäî

ñòîÿëè çà â³ää³ëåííÿ öåðêâè â³ä äåðæàâè, à ìàã³-ñòåðñüê³ ðåôîðìàòîðè ïðîâîäèëè çì³íè, ñïèðàþ-÷èñü íà äîçâ³ë äåðæàâíî¿ âëàäè. Ïî-äðóãå, ðàäè-êàëè íàïîëÿãàëè ïåðø çà âñå íà çì³í³ ñåðöÿ êîæíî¿ëþäèíè — òîáòî äóõîâí³é ðåôîðìàö³¿, à íå íà çì³í³ñóñï³ëüñòâà, ÿê ââàæàëè ðåôîðìàòîðè ìàã³ñòåðñü-êîãî íàïðÿìêó. Íà Ñõîä³ ðåôîðìè ïîõîäèëè ïå-ðåâàæíî «çâåðõó», â³ä ïðàâèòåëÿ ÷è ïàòð³àðõà, ³ïîëÿãàëè ò³ëüêè â ñïðîáàõ çàáîðîíèòè áóäü-ÿê³íîâàö³¿ ³ â³äíîâèòè â³çàíò³éñüê³, à íå ðàííüîõðèñ-òèÿíñüê³ çâè÷à¿. Òàêèì ÷èíîì, öåðêîâí³ çì³íè âïðàâîñëàâíèõ êðà¿íàõ ìîæíà íàçâàòè ò³ëüêè ïñåâ-äîðåôîðìàö³ºþ.

Îñíîâíèì ïèòàííÿì öüîãî ïåð³îäó ñòàëî ïè-òàííÿ ñâîáîäè ñîâ³ñò³, ³ ó çâ’ÿçêó ç öèì ïîñòàëàïðîáëåìà âçàºìîñòîñóíê³â öåðêâè ³ äåðæàâè. ÍàÇàõîä³ öå ïèòàííÿ âèð³øóâàëîñÿ â äâîõ íàïðÿì-êàõ: ó ñòâîðåíí³ íàö³îíàëüíèõ öåðêîâ íà ïðîòèâà-ãó ðèìî-êàòîëèöüê³é, à òàêîæ ó ñïðîá³ ðåôîðìà-òîð³â ñòâîðþâàòè ãðîìàäè, àáñîëþòíî íåçàëåæí³â³ä äåðæàâíî¿ âëàäè. Íà Ñõîä³ æ öåé ïðîöåñ âçÿâçîâñ³ì ïðîòèëåæíèé íàïðÿìîê — ïîâíå ï³äêîðåí-íÿ öåðêâè ñàìîäåðæöþ.

Ðåôîðìàö³ÿ ïî÷àëàñÿ ÷åðåç íåâ³äïîâ³äí³ñòü

²ñòîð³ÿ Öåðêâè

18

Êîæåí ç íàñ, õî÷å â³í òîãî ÷èí³, º áóä³âåëüíèêîì — áóä³âåëü-êîì Öàðñòâà Áîæîãî, ÖåðêâèÕðèñòîâî¿, âëàñíîãî æèòòÿ ÷èñâîãî õàðàêòåðó. ² â³ä òîãî, ÿê ìèáóäóºìî, çàëåæèòü äóæå áàãàòî,ÿêùî íå ñêàçàòè — âñå.

Ó 1 Ïîñëàíí³ äî êîðèíòÿí(3:7-10) ãîâîðèòüñÿ, ùî ìè, ÿêæèâå êàì³ííÿ, áóäóºìî ³ç ñåáå äó-õîâíèé ä³ì, ³íøèìè ñëîâàìè —Öåðêâó. Äàë³, ó 16 â³ðø³, ÷èòàºìî:

«×è íå çíàºòå âè, ùî âè Áîæèé õðàì,³ Äóõ Áîæèé ó âàñ ïðîáóâàº?» Òëóìà-

÷à÷è öå ì³ñöå, ìè ìîæåìî ãîâîðèòè ÿêïðî áóä³âíèöòâî Öåðêâè, òàê ³ ïðî áóä³â-

íèöòâî ñâîãî æèòòÿ. Öåðêâà áóäóºòüñÿ ÷å-ðåç îñâÿ÷åííÿ, îðãàí³çàö³þ, â÷åííÿ, ìîëèòâó,

ñèëó Áîæó, ïðîïîâ³äü ªâàíãå볿. Íàøå âëàñíåæèòòÿ òàêîæ âëàøòîâóºòüñÿ çàâäÿêè áàãàòüîì

ôàêòîðàì: öå ñ³ì’ÿ, ïðàöÿ, ñëóæ³ííÿ Áîãîâ³, â³äíî-ñèíè ç ëþäüìè. Óñ³ ö³ ñôåðè ìàþòü ïîòðåáó ó áóä³-

âíèöòâ³, ó âëàøòóâàíí³.

Çàêëàäåííÿ îñíîâè — ôóíäàìåíòÎòæå, ïåðøà ð³÷ — ºäèíîþ îñíîâîþ, ÿêó âèçíàº

Áîã, º ²ñóñ Õðèñòîñ.«Í³õòî áî íå ìîæå ïîêëàñòè ³íøî¿ îñíîâè, îêð³ì

ïîêëàäåíî¿, à âîíà ²ñóñ Õðèñòîñ» (1 Êîð. 3:11). Âñå

õðèñòèÿíñüêîãî â÷åííÿ ³ æèòòÿ öåðêâè, àëå â ðå-çóëüòàò³ âîíà òîðêíóëàñÿ é ñàìîãî â÷åííÿ — äîê-òðèí, ÿê³ ñêëàëèñÿ ³ñòîðè÷íî, ³ ïðèâåëà äî ðóõó ïðî-áóäæåííÿ — òîáòî ðåôîðìè ïðàêòè÷íîãî æèòòÿ.

Ðåôîðìàö³ÿ ñòàëà îñòàííüîþ êðàïëåþ, ÿêà çìó-ñèëà ïðèñêîðèòè ïðîãðàìó ðåôîðì êàòîëèöüêî¿öåðêâè, âèêëèêàâøè õâèëþ êîíòððåôîðìàö³¿. Âàæ-ëèâèì ôàêòîðîì âíóòð³øíüî¿ ðåôîðìè êàòîëèöèç-ìó ñòàëà ïîÿâà ó âèùîìó êåð³âíèöòâ³ ëþäåé, çàö³-êàâëåíèõ ó ðåôîðìóâàíí³. Ñïðàâä³ ñåðéîçí³ðåôîðìè ðîçïî÷àâ ïàïà Ïàâëî ²²², ÿêèé ïî÷àâ íà-ïîëÿãàòè íà ïðîâåäåíí³ Öåðêîâíîãî ñîáîðó. Çàñ³-äàííÿ ñîáîðó â³äáóâàëèñÿ äóæå âàæêî ³ ç âåëèêè-ìè ïåðåðâàìè, àëå ôàêòè÷íî öåé ñîáîð, ÿêèéîòðèìàâ íàçâó Òðèäåíñüêîãî, çàêëàâ îñíîâè ñó-÷àñíîãî êàòîëèöèçìó. ² ò³ëüêè ²² Âàòèêàíñüêèé ñî-áîð â 1962 ðîö³ ïîâí³ñòþ ðåôîðìóâàâ ³ ñòâîðèâíîâèé êàòîëèöèçì.

Áîãîñëîâñüêà äóìêà îòðèìàëà íîâèé ³ìïóëüñâ ðîçâèòêó, õî÷à ìîæíà ñêàçàòè, ùî ¿¿ ðîçâèòîêâ³äáóâàâñÿ âèíÿòêîâî â Çàõ³äí³é ªâðîï³. Ëþäèçíîâó ïîâåðíóëèñÿ äî ðàííüîõðèñòèÿíñüêîãî óÿâ-ëåííÿ ïðî ðîëü ²ñóñà Õðèñòà ³ ñïàñàþ÷î¿ â³ðè âÍüîãî, ïðî ä³þ Ñâÿòîãî Äóõà, ÿêà çäàòíà çì³íþâà-

òè æèòòÿ, ³ ïðî ñâÿò³ñòü ùîäåííîãî æèòòÿ ó ñâ³ò³.Áóâ çíîâó ïîâåðíåíèé àâòîðèòåò ªâàíãå볿 ³ ijéñâÿòèõ àïîñòîë³â.

Ãåîãðàô³÷í³ â³äêðèòòÿ ³ íîâ³ ìîðñüê³ øëÿõèñïðèÿëè ðîçâèòêó ì³ñ³îíåðñüêî¿ ðîáîòè. Íàéá³-ëüøîãî óñï³õó â öüîìó äîñÿãíóëè êàòîëèöüê³ ìî-íàõè — ºçó¿òè ³ êàïóöèíè. Ïðîòå ¿õíº ìàéæå äâîõ-ñîòð³÷íå ãåðî¿÷íå ñëóæ³ííÿ â À糿 çàê³í÷èëîñÿ òèì,ùî õðèñòèÿíñòâî áóëî ïðàêòè÷íî çíèùåíå, à âáàãàòî êðà¿í äîñòóï âèÿâèâñÿ âçàãàë³ çàêðèòèì.Ïðîòåñòàíòñüê³ öåðêâè òîãî ÷àñó ì³ñ³îíåðñòâîìçàéìàëèñÿ ìàëî, ò³ëüêè ïðåäñòàâíèêè ðàäèêàëü-íî¿ Ðåôîðìàö³¿, õî÷à íå ìàñøòàáíî, àëå ãåðî¿÷íîïîøèðþâàëè ªâàíãåë³þ. Ïðè öüîìó âàðòî îñîá-ëèâî çãàäàòè ïðî ñëóæ³ííÿ Öèíöåíäîðôà ³áðàòñüêèõ îáùèí.

 äðóã³é ïîëîâèí³ ÕVI ñòîë³òòÿ êàòîëèöèçìçíà÷íî çì³öíèâ ñâî¿ ïîçèö³¿, ïåðåãëÿíóâøè îñ-íîâí³ áîãîñëîâñüê³ äîêòðèíè ³ ñòâîðèâøè ùåì³öí³øèé êàðàëüíèé àïàðàò — îðäåí ºçó¿ò³â òà³íêâ³çèö³þ, ³ ïî÷àâ íàñòóï íà ïðîòåñòàíòèçì. Öåïðèâåëî äî Òðèäöÿòèð³÷íî¿ ðåë³ã³éíî¿ â³éíè, â ÿêóáóëè âòÿãíóò³ ìàéæå âñ³ êðà¿íè Çàõ³äíî¿ ªâðî-ïè.

19

³íøå â íàøîìó æèòò³ õèòêå.Ìè ìîæåìî áóäóâàòè íà îñíîâ³íàøèõ àìá³ö³é, ãîðäîñò³, ñóïåð-íèöòâà, ñòðàõó, íåíàâèñò³. ªëþäè, ÿê³ äîáèëèñÿ ÷åìï³îíñü-êèõ òèòóë³â ò³ëüêè òîìó, ùîõîò³ëè êîìóñü ùîñü äîêàçàòè.ª ëþäè, ÿê³ íàâ³òü ó öåðêâ³ñëóæàòü, íå ìàþ÷è ïðàâèëüíî¿îñíîâè âñåðåäèí³ ñåáå. Á³áë³ÿ÷³òêî ãîâîðèòü, ùî â æèòò³íåìຠ³íøî¿ îñíîâè, àí³æ â³ðàâ ²ñóñà Õðèñòà. Áóäü-ÿêå ñëó-æ³ííÿ ïîâèííå ðîçïî÷èíàòèñÿñàìå ç öüîãî. Íå çàðàäè ãðî-øåé, íå çàðàäè òîãî, ùîá ñòàòèâ³äîìèì ÷è âïëèâîâèì, íå äëÿòîãî, ùîá êîìóñü äîêàçàòè, ùîòè ùîñü ìîæåø. ²ñóñ — ºäè-íèé ôóíäàìåíò.

ßê³ñòü áóä³âåëüíîãîìàòåð³àëó

Ó 12 â³ðø³ öüîãî æ Ïîñëàí-íÿ ãîâîðèòüñÿ: «À êîëè õòîíà ö³é îñíîâ³ áóäóº (ïðî áóä³-âíèöòâî íà ³íø³é îñíîâ³ òóòíàâ³òü ìîâà íå âåäåòüñÿ —àâò.) ç çîëîòà, ñð³áëà, äîðîãî-ö³ííîãî êàì³ííÿ, ³ç äåðåâà, ñ³íà,ñîëîìè…»

Ãîëîâíå, ùî ìè òóò ïîâèíí³çðîçóì³òè, — öå òå, ùî áóä³-âåëüíèê ìîæå íà ïðàâèëüí³éîñíîâ³, ºäèí³é äëÿ âñ³õ, áóäó-âàòè ç ð³çíèõ ìàòåð³àë³â. Ìè³íîä³ äóìàºìî, ùî íàéãîëîâí³-øå — öå ôóíäàìåíò. Òàê, îñ-íîâà — öå äîáðå, àëå öå ò³ëüêèïåðøà ÷àñòèíà áóä³âåëüíî¿ïðîãðàìè. Íàñòóïíå, íà ùîÁîã çâåðòຠóâàãó, — öå ÿê³ñòü

áóä³âåëüíîãî ìàòåð³àëó. ßêòàê âèõîäèòü, ùî íà ºäèí³éïðàâèëüí³é îñíîâ³ ìîæíà áó-äóâàòè ³ç òàêèõ òèì÷àñîâèõ òàíåíàä³éíèõ ìàòåð³àë³â, ÿê ñ³íîòà ñîëîìà? ³÷íèé òà ì³öíèéôóíäàìåíò ³ òèì÷àñîâèé ìà-òåð³àë — ùî áóäå â ðåçóëüòàò³?Òèì÷àñîâà áóä³âëÿ! Ïîâòîðþ-ñÿ, ìè ÷àñòî äóìàºìî, ùî ãî-ëîâíå — îñíîâà: «Ó ìåíå ïðà-âèëüí³ ìîòèâè, ÿ öå ðîáëþ äëÿÃîñïîäà, ÿ êåðóþñÿ âîëåþ Áî-æîþ». Âñå öå äîáðå, àëå ì³ö-í³ñòü áóä³âë³ âèçíà÷àºòüñÿ ³ìàòåð³àëîì, ç ÿêîãî çðîáëåí³ñò³íè òà âñå ³íøå.

Âèïðîáóâàííÿ íàì³öí³ñòü

«…Òî áóäå âèÿâëåíå ä³ëîêîæíîãî, áî âèÿâèòü äåíü, òîìóùî â³í îãíåì îá’ÿâëÿºòüñÿ, ³îãîíü ä³ëî êîæíîãî âèïðîáóº,ÿêå âîíî º». Îé, ÿê öå íàì íåïîäîáàºòüñÿ! Ìè õîò³ëè á ÷óòèïðî ÷óäîâ³ áëàãîñëîâåííÿ çãî-ðè, ïðî òå, ùî Áîã õî÷å áà÷èòèíàñ ùàñëèâèìè ³ ïðî òå, ÿê öåùàñòÿ ïðèéäå â íàøå æèòòÿ.Çâè÷àéíî, öå ïðèºìíî ÷óòè.Áîã ³ íàñïðàâä³ öüîãî õî÷å.Àëå øëÿõ äî ùàñòÿ íå ïîâ’ÿ-çàíèé ç â³äñóòí³ñòþ ñêîðáîò,âèïðîáóâàíü ÷è òðóäíîù³â.Âñå öå íå º â³ä Áîãà, àëå, òèìíå ìåíøå, áóäå â íàøîìóæèòò³ ìîìåíò, êîëè âèïðîáó-âóþòüñÿ íàøà ñïðàâà, íàøõàðàêòåð, íàø á³çíåñ, íàø³çíàííÿ, íàøå äóõîâíå æèòòÿ,áóäå âèïðîáóâàíà Öåðêâà.

À òåïåð äèâ³òüñÿ: «² êîëè÷èº ä³ëî, ÿêå çáóäóâàâ õòî, óñ-òî¿òü, òî òîé íàãîðîäó îäåð-æèòü». Ëþäèíà ïîáóäóâàëàñïðàâó ñâîãî æèòòÿ. Íàâêîëîáóøóº ïîëóì’ÿ, àëå áóä³âë³ íåøêîäèòü. ×îìó? Áî áóäèíîêïîáóäîâàíèé ì³öíî.

Êîëè ÿ ÷èòàþ öå ì³ñöåÏèñàííÿ, òî çãàäóþ êàçêó ïðîòðüîõ ïîðîñÿò. Ó öåðêâàõ ïî-âíî í³ô-í³ô³â òà íàô-íàô³â:ïîáóäóâàëè êàðòîííèé áóäè-íî÷îê, âèð³çàëè íîæèöÿìèâ³êîíöå ³ ñèäÿòü ñîá³, ñï³âà-þòü: «ß ïîáóäóâàâ ñâ³é ä³ì íàñêåë³». Òàê æèòè ïðîñò³øå ³ëåãøå. Òå, ùî ä³ì íà ñêåë³, öåïðåêðàñíî, àëå íà ñêåëÿõ áó-äóþòü íå êàðòîíí³ áóäèíî÷êè.

Ïèñàííÿ ïîïåðåäæóº: «Êî-æåí äèâèñÿ, ÿê áóäóºø». Ìèïðàâèëüíî äóìàºìî, êîëè ãîâî-ðèìî, ùî ãîëîâíå ìàòè ïðà-âèëüíó îñíîâó, ïðàâèëüí³ ìî-òèâè, ïðàâèëüí³ ö³ë³. Àëå,ðàçîì ç òèì, ìè íå ïîâèíí³³ãíîðóâàòè òå, ÿê³ ìè âèáèðàº-ìî ìåòîäè ³ çàñîáè äëÿ äîñÿã-íåííÿ ïðàâèëüíèõ ö³ëåé. Íå-ð³äêî â³ðóþ÷³ ìîæóòü áóòèñõèëüí³ äî ò³ëåñíèõ ïðèñòðàñ-òåé ùîäî äóõîâíèõ ðå÷åé. ªëþäè, ÿê³ êèäàþòüñÿ äî âèä³íü³, çàæìóðþþ÷èñü, ïðîáóþòüùîñü âãëåä³òè. Öå â³äâîäèòü ¿õâ á³ê. ª òàê³, ùî ëþáëÿòü ïðî-ïîâ³ä³, ÿê³ çáóäæóþòü. ß íåçã³äíèé ç òàêèì ï³äõîäîì.Ïðîïîâ³äíèê ìîæå âèéòè ³ïðîñòî ðîçïîâ³ñòè ïðî ÿêóñüá³áë³éíó ³ñòèíó, ïîÿñíèâøè, ùîâîíà çíà÷èòü. ª ëþäè, ÿê³ ï³ñëÿ

Ñó÷àñíå õðèñòèÿíñòâîÕ²Õ-ÕÕ² ñòîë³òòÿ

Ïåð³îä íîâîãî ÷àñó õàðàêòåðèçóºòüñÿñòð³ìêèìè ³ íåçíàíèìè ðàí³øå çì³íàìè â ³ñòîð³¿ëþäñòâà. Äëÿ õðèñòèÿíñòâà íàéâàæëèâ³øîþ ³äîì³íóþ÷îþ õàðàêòåðèñòèêîþ öüîãî ïåð³îäó ºçàê³í÷åííÿ ç êîíñòàíòèí³âñüêî¿ åïîõè ñîþçóöåðêâè ³ äåðæàâè. Õðèñòèÿíñòâî çíîâó ñòàëîíåçàëåæíèì â³ä ñâ³òó. Äëÿ õðèñòèÿíñòâà öåéïðîöåñ áóâ äóæå áîëþ÷èì, àëå ñòàâ âêðàé íå-îáõ³äíèì óðîêîì äóõîâíîãî âèõîâàííÿ. ²ñòîð³ÿäîâåëà á³áë³éíó ³ñòèíó: ñâ³ò íå â³ä Áîãà, à òîìóíå ìîæå áóòè ºäèíèì ç öåðêâîþ.

 íîâèé ÷àñ õðèñòèÿíñòâî, ñôîðìóâàâøè

ºâðîïåéñüêó, à òðîõè ï³çí³øå é ï³âí³÷íîàìåðè-êàíñüêó öèâ³ë³çàö³þ, ïî÷àëî â³äñòóïàòè â ªâðîï³é ϳâí³÷í³é Àìåðèö³ ³ íàáóâàòè á³ëüø ìàñîâîãîõàðàêòåðó â À糿 òà Àôðèö³.

Íèí³ õðèñòèÿíñòâî óìîâíî ïîä³ëÿþòü íà òðèã³ëêè: ïðàâîñëàâ’ÿ, êàòîëèöèçì òà ïðîòåñòàíòèçì.Òà ÿêùî ñåðåäíüîâ³÷÷ÿ ìîæíà ââàæàòè åïîõîþ³ñòîðè÷íèõ öåðêîâ (êàòîëèöüêî¿ òà ïðàâîñëàâíî¿),à Ðåôîðìàö³þ — åïîõîþ ïðîòåñòàíòñüêèõ öåð-êîâ, òî íîâèé ÷àñ ñòàâ åïîõîþ â³ëüíèõ öåðêîâ. Âöåé ïåð³îä ïî÷àëè øâèäêèìè òåìïàìè ðîçâèâà-òèñÿ ãðóïè ðàäèêàëüíî¿ ðåôîðìàö³¿, à òàêîæ íå-òðàäèö³éí³ õðèñòèÿíñüê³ ³ ïñåâäîõðèñòèÿíñüê³îðãàí³çàö³¿. Çà íàéñêðîìí³øèìè îö³íêàìè, ¿õê³ëüê³ñòü âèì³ðþºòüñÿ òèñÿ÷àìè. Õðèñòèÿíñòâîíàøîãî ÷àñó ïåðåòâîðèëîñÿ â îáøèðíó ñ³ì’þ

²ñòîð³ÿ Öåðêâè

20

öüîãî ñêàæóòü: «Ùîñü ÿ í³÷î-ãî íå îòðèìàâ â³ä ö³º¿ ïðî-ïîâ³ä³, ÿêàñü âîíà íåö³êàâà».ª ðå÷³, ÿê³ ìîæóòü áóòè äëÿ íàñíåö³êàâèìè, àëå âîíè êîí÷åïîòð³áí³. Íå ìîæíà ñïðèéìà-òè âèá³ðêîâî í³ ïðîïîâ³äåé, í³Ñëîâà Áîæîãî, í³ ä³é Äóõà Ñâÿ-òîãî. Òàêå áóä³âíèöòâî ìîæåñòàòè áóä³âíèöòâîì ³ç íåì³öíî-ãî êàì³ííÿ. Òà é íà êàì³ííÿâîíî ìàëî ñõîæå, ñêîð³øå íàñ³íî òà ñîëîìó. Íàéá³ëüøì³öíèì ìàòåð³àëîì äëÿ íàñ ºÑëîâî Áîæå. ͳ â³ä÷óòòÿ, í³âèä³ííÿ, í³ ñíè, í³ îñîáèñò³ ïðî-ðîöòâà. ß â³ðþ â ïðîðîöòâà. Âìîºìó æèòò³ äî ìåíå áóëî ÷è-ìàëî ïðîðîöòâ, äåÿê³ äèâîâèæ-íî çáóëèñÿ, äåÿê³ í³, äåÿê³ áóëèïðîñòî í³ñåí³òíèöåþ. Àëå ÿáóäóþ ñâîº æèòòÿ íà Á³á볿, ³öå ãîëîâíå.

Çàòðà÷åíèé ÷àñ×àñòî ÿ ÷óþ ïðî óðàãàíè

òà òîðíàäî â Àìåðèö³, ÿê³ ðóé-íóþòü âåëè÷åçíó ê³ëüê³ñòüáóäèíê³â. Ïî òåëåáà÷åííþïîêàçóþòü, ÿê âîíè ëåæàòüçðóéíîâàíèìè. ß äóìàâ ñîá³,ùî æ òî çà â³òåð òàêèé, ùîðóéíóº íàâ³òü áóäèíêè. À âè-ÿâëÿºòüñÿ, âñÿ ñïðàâà ó ìàòå-ð³àë³, ç ÿêîãî âîíè çðîáëåí³.ͳÿê³ âîíè íå ïàíåëüí³ ÷èöåãëÿíí³, ¿õ áóäóþòü ïðîñòî çêàðòîíó, õîðîøîãî, ÿê³ñíîãî,àëå êàðòîíó. ² ñêëàäàþòü ¿õÿê äèòÿ÷èé êîíñòðóêòîð, òîá-òî ïðèâîçÿòü áóäèíîê â ðî-ç³áðàíîìó âèãëÿä³, à ïîò³ìçáèðàþòü ïàç â ïàç. Òàêèé áó-äèíî÷îê ìîæíà ç³áðàòè çà äå-ê³ëüêà äí³â. Òîìó òî â àìåðè-êàíñüêèõ ô³ëüìàõ ìîæíàáà÷èòè, ÿê àâòîìîá³ëü, âð³çà-þ÷èñü â òàêèé áóäèíî÷îê, âè¿-æäæຠç äðóãîãî áîêó çîâñ³ìíå ïîáèòèì.

ª ïåðåâàãà òàêîãî ìàòåð³à-

ëó — øâèäêî. Öå ç öåãëè áó-äóþòü ð³ê-äâà. À òóò ðàç — ³çà òèæäåíü ãîòîâî. Æèâè, àëåãàðàíò³é í³õòî íå äàº. Îò ³ñòðàõóþòüñÿ âñ³. Àëå çðîçóì³-éòå, ùî â íàøîìó æèòò³íàéêðàùå ñòðàõóâàííÿ — öåÿê³ñòü ìàòåð³àëó, à íå ÷àñ. Âäóõîâíîìó æèòò³ âñå òàê ñàìî.ͳÿêèõ êîìïåíñàö³é ç íåáà çàçðóéíîâàíèé ä³ì íå áóäå. Ïðî-ñòî òðåáà ÿê³ñíî áóäóâàòè.Ïèòàííÿ ÷àñó, âèòðà÷åíîãî íàáóä³âíèöòâî, ãðຠíå îñòàííþðîëü.  íàøîìó æèòò³, ÿê ³ âäóõîâíîìó ñëóæ³íí³, º áàãàòîðå÷åé, ÿê³ ìîæíà çðîáèòè ëåã-êî òà øâèäêî, ³ ïðîáëåìà âèð³-øåíà. Àëå ÿê âîíà âèð³øåíà?

Âàðò³ñòüÊîæíà ð³÷, â òîìó ÷èñë³ ³

áóä³âåëüí³ ìàòåð³àëè, ìຠñâîþö³íó. Êàðòîííà êîðîáêà ³ öåã-ëÿíèé áóäèíîê ìàþòü ð³çíóö³íó. ª ðå÷³, ÿê³ íàì äàþòüñÿëåãêî, à çà äåÿê³ äîâîäèòüñÿïëàòèòè äóæå ñåðéîçíó ö³íó.Ñòèêàþ÷èñü ç ïðîáëåìàìè,áàãàòî ëþäåé äîñèòü ÷àñòîïðîñòî ñòîÿòü çáîêó, çàì³ñòüòîãî, ùîá çàéíÿòè ÷³òêó, áåç-êîìïðîì³ñíó ïîçèö³þ. Òàêíàáàãàòî ëåãøå. Àëå ÿê³ñí³ìàòåð³àëè çàâæäè êîøòóþòüäîðîãî. Çîëîòî íàâ³òü ï³ñëÿâîãíþ çàëèøàºòüñÿ çîëîòîì.×îãî íå ñêàæåø ïðî ñîëîìó.

Íåïðàâèëüí³ ìåòîäè äëÿïðàâèëüíèõ ö³ëåé

ßêùî çîëîòî ïîòðàïëÿº óâîãîíü, âîíî íå ñòຠã³ðøèì.

ð³çíîìàí³òíèõ ðåë³ã³éíèõ ãðóï, ÷àñòî íàñò³ëüêèíåñõîæèõ îäíà íà îäíó, ùî íàâ³òü ³ñòîðèêàì òàäîñë³äíèêàì ðåë³ã³é âàæêî ¿õ êëàñèô³êóâàòè.

Õ²Õ ñòîë³òòÿ ñòàëî ïåðåëîìíèì ïåð³îäîì â³ñòî𳿠õðèñòèÿíñüêîãî ñâ³òó. Ç 1800 ðîêó ïî÷àâ-ñÿ ï³äéîì ïðîòåñòàíòèçìó, ÿêèé â³äáóâàâñÿ íàôîí³ çàíåïàäó íå ò³ëüêè òðàäèö³éíîãî õðèñòèÿí-ñòâà, à é íåõðèñòèÿíñüêèõ ðåë³ã³é (³ñëàìó, áóä-äèçìó, êîíôóö³àíñòâà òà ³í.). Òîìó íå âèïàäêîâîáàãàòî ³ñòîðèê³â íàçèâàþòü Õ²Õ ñòîë³òòÿ Âåëèêèìâ³êîì ïðîòåñòàíòèçìó.

Êëþ÷îâó ðîëü â áóðõëèâîìó ðîçâèòêó õðèñòè-ÿíñòâà â Õ²Õ, à òàêîæ â ïåðø³é ïîëîâèí³ ÕÕ ñòî-ë³òòÿ â³ä³ãðàâ ì³ñ³îíåðñüêèé ðóõ Âåëèêîãî â³êó.

Íà ïî÷àòêó Õ²Õ ñòîë. ïî÷àëîñÿ óí³êàëüíå ïðî-áóäæåííÿ õðèñòèÿíñòâà íà òåðèòîð³ÿõ, ÿê³ âæå

äàâíî áóëè îõîïëåí³ Äîáðîþ Íîâèíîþ. Îäíå çòàêèõ ïðîáóäæåíü ïî÷àëîñÿ â Àìåðèö³, äå â 1776ðîö³ ëèøå 5% íàñåëåííÿ áóëî ÷ëåíàìè ÿêî¿ñüöåðêâè, à â 1970 ðîö³ – âæå 60%.

Âàðòî çàóâàæèòè, ùî â³äì³ííîþ ðèñîþ ì³ñ³î-íåðñòâà íîâîãî ÷àñó ñòàëà ïîÿâà ñïåö³àë³çîâà-íèõ îðãàí³çàö³é, ñòâîðåíèõ äëÿ ïðîâåäåííÿ ì³ñ³î-íåðñüêî¿ ðîáîòè íà ïðîôåñ³éíîìó ð³âí³. Ìîæëèâî,ñàìå é öå ñòàëî îäí³ºþ ç ãîëîâíèõ ïðè÷èí, ÿê³ñïðèÿëè ðîñòó õðèñòèÿíñòâà ó ñâ³ò³. Íå ìåíøçíà÷íèì ôàêòîðîì ðîçêâ³òó ì³ñ³îíåðñüêî¿ ðîáî-òè ñòàëî ñëóæ³ííÿ ñàìîâ³ääàíèõ ëþäåé, ÿê³ íàâ³òüö³íîþ ñâîãî æèòòÿ ãîòîâ³ áóëè íåñòè ñâ³òëî ªâàí-ãå볿 òèì ëþäÿì, ÿê³ ùå ãèíóëè â òåìðÿâ³.

Íà ñüîãîäí³ ó ñâ³ò³ íàë³÷óºòüñÿ á³ëüøå 30 %õðèñòèÿí (10% — ïðîòåñòàíòè).

21

Íàâïàêè, êîëè âîíî ðîçïëà-âèòüñÿ, äîì³øêè, áðóä â³ää³ëÿ-þòüñÿ â³ä íüîãî. Äåÿê³ ëþäè,ïîòðàïèâøè ó ñêëàäí³ ñèòó-àö³¿, äóæå ïåðåæèâàþòü ïðî òå,ùî ç íèìè ìîæå ùîñü òðàïè-òèñÿ. Òðàïèòüñÿ òå, ùî òðàï-ëÿºòüñÿ ³ç çîëîòîì, êîëè éîãîðîçïëàâëÿþòü. Âèïðîáóâàíè-ìè ìè ìîæåìî áóòè, êîëè ïî-òðàïëÿºìî ó òðóäíîù³, ãîí³í-íÿ, ô³íàíñîâ³ ïîòðÿñ³ííÿ àáîêîëè ï³äíîñèìîñÿ íà âåðøè-íó ñëàâè. Äëÿ çîëîòà òàê³ âè-ïðîáóâàííÿ íå ñòðàøí³, à îòäëÿ ñîëîìè, íàâ³òü íàéÿê³ñí³-øî¿, öå ê³íåöü.

Ñê³ëüêè º öåðêîâ, ÿê³ íà-ìàãàëèñÿ âèðîñòè çà äîïîìî-ãîþ ð³çíèõ òðþê³â. ª öåðêâè,ÿê³ âèðîñëè íà ÷óæèõ ãðî-øàõ. Âîíè ïîä³áí³ äî ñïîðò-ñìåíà, ó ÿêîãî ìàëî ñèë, àëåçà äîïîìîãîþ äîï³íãó, â³íí³áè òî ñèëüíèé. À ö³ëü òîáóëà ïðàâèëüíà — ð³ñò öåðê-âè. Òàê, àëå é ìåòîäè âàæ-ëèâ³. ª öåðêâè, ÿê³ íàìàãà-þòüñÿ çáåðåãòèñÿ øëÿõîìð³çíèõ ìàí³ïóëÿö³é. Ìè ìî-æåìî áóäóâàòè öåðêâè ñòðà-õîì: «ßêùî ï³äåø â³ä íàñ…»Ïåðåä ñëóæèòåëÿìè æ ñòî¿òüçàâäàííÿ: çáåðåãòè öåðêâó,çáåðåãòè îòàðó. Òàê, àëå íåòàêèìè ìåòîäàìè.

ª ñ³ì’¿, äå íåìຠçãîäè, àëåíå ðîçëó÷àþòüñÿ ÷åðåç ä³òåé:«Ó íàñ æå ä³òè, íå áóäåìî öüî-ãî ðîáèòè çàðàäè ä³òåé». ×èïðàâèëüíî çáåð³ãàòè ñ³ì’þ?Òàê, Áîã öüîãî õî÷å. Àëå òà-êèé ìîòèâ — öå íå çáåðåæåí-íÿ ñ³ì’¿, à â³äñòðî÷êà ðîç-ëó÷åííÿ. Âíóòð³øíº ðîçëó-÷åííÿ âæå º, ïîäðóææÿ ÷óæåîäèí îäíîìó ³ êîëèñü âîíîñòàíå ðåàëüí³ñòþ, ñêàæ³ìî,êîëè ä³òè âèðîñòóòü. Çîâ-í³øíº çáåðåæåííÿ ñ³ì’¿ ëèøåçàðàäè ä³òåé — öå áóä³âíèö-òâî ñ³ìåéíîãî äîìó ³ç ñîëîìè.

Ìè ³íîä³ ìîæåìî áóòè çà-öèêëåíèìè íà ñâÿò³é ìåò³, íàñâÿò³é îñíîâ³, íà ïðàâèëüíèõìîòèâàõ, àëå ïðè öüîìó âèáè-ðàòè íåïðàâèëüí³ ìåòîäè, ÿê³íàñïðàâä³ ñóïåðå÷àòü Ñâÿòî-ìó Ïèñàííþ. Ðîáëÿ÷è òàê, ìèáóäåìî áà÷èòè íåóñï³õ ³ êà-

çàòè: «ßê æå òàê, ÿ æ äëÿÁîãà ðîáèâ, ÷îìó ³í òàêå äî-ïóñòèâ?» Áî òè íå âñå âðàõó-âàâ ³ç òîãî, ùî Áîã ñêàçàâ. Òèêåðóâàâñÿ îäí³ºþ ÷àñòèíîþ— Áîæèìè çàâäàííÿìè, àëåçàáóâ ïðî çàñîáè Áîæ³, ïðî ÿê³òàêîæ ãîâîðèòü Ïèñàííÿ.

Ïåðåìîãà îñëÿ÷îþùåëåïîþ

Ó êíèç³ Ñóää³â ìè ÷èòàº-ìî ³ñòîð³þ ïðî òå, ÿê îäíîãîðàçó Ñàìñîíà çóñòð³ëè ôèëè-ñòèìëÿíè, ÿêèì â³í çðîáèâáàãàòî çëà. Ïèñàííÿ ðîçïîâ³-äຠïðî òå, ùî íà Ñàìñîíàç³éøîâ Äóõ Áîæèé, òîáòî âöåé ìîìåíò â³í âèÿâèâñÿ ï³äÁîæèì ïîìàçàííÿì. ³í çíà-õîäèòü ñâ³æó îñëÿ÷ó ùåëåïó³ âáèâຠíåþ òèñÿ÷ó ÷îëîâ³ê.Ìè ÷èòàºìî öþ ³ñòîð³þ ³ çà-õîïëþºìîñÿ íåþ: «Îñü ÿê Áîã䳺 ÷åðåç Ñâîãî ïîìàçàíèêà!»

Àëå º ó ö³é ³ñòî𳿠äåê³ëü-êà âàæëèâèõ ìîìåíò³â. ²íîä³â Áîæ³é ïðèñóòíîñò³ ìè ìî-æåìî âèÿâèòèñÿ ìåíø ÷óòëè-âèìè. Ëþäèíà ìîæå äóìàòè,ùî âîíà ïðàâåäíà, âîíà ìàºðàö³þ, ùî â íå¿ âñå íîðìàëü-íî ò³ëüêè òîìó, ùî âîíà ïå-ðåáóâຠâ Áîæ³é ïðèñóòíîñò³.² â òîé ìîìåíò, êîëè â í³éíåìຠâíóòð³øíüîãî ñòåðæíÿ,òîáòî ðîçóì íå îáíîâëåíèéÑëîâîì Áîæèì, âîíà ìîæåíàðîáèòè äóðíèöü. ² áàãàòîéîãî ä³é áóäóòü íåïðàâèëüíè-ìè. ßê öå äèâíî, ùî ìîæåçì³øóâàòèñÿ Äóõ Áîæèé ³ëþäñüêà ïëîòü â ä³ÿõ ä³òåéÁîæèõ!

Çã³äíî Çàêîíó, íàçîðåé,ÿêèì áóâ Ñàìñîí, íå ïîâèíåíí³ ñòðèãòè ñâîãî âîëîññÿ, í³ïèòè âèíà, í³ òîðêàòèñÿ òðó-ï³â. Íàâ³ùî íàì áóòè òàêè-ìè ïóíêòóàëüíèìè, àäæå Ñàì-ñîí ñò³ëüêè ïîäâèã³â çðîáèâäëÿ Ãîñïîäà? Òàê, â³í áóâ ñóä-äåþ, â³í ïîâèíåí áóâ â³äîì-ñòèòè öèì çëîáíèì ôèëèñ-òèìëÿíàì, öå áóëà éîãî ì³ñ³ÿ,éîãî ïîêëèêàííÿ. Òàê, àëå íåáóäü-ÿêîþ ö³íîþ.

ßê æå âïëèíóëè íåïðà-âèëüí³ ìåòîäè äîñÿãíåííÿö³ë³ íà éîãî æèòòÿ òà ñëóæ³-

ííÿ?  öþ ìèòü, êîëè â³í âçÿâ-ñÿ çà ùåëåïó (÷àñòèíà òðóïà),í³÷îãî íå ñòàëîñÿ. Àëå ö³ ìî-ìåíòè íàêîïè÷óâàëèñÿ. Òîâ³í äîðîãîþ âçÿâ ³ âáèâ ëåâà,à êîëè ïîâåðòàâñÿ, íà¿âñÿ çéîãî òðóïà ìåäó. Àëå æçàâäÿêè öüîìó â³í çàãàäàâ çà-ãàäêó, ÿêîþ â³äîìñòèâ ôèëè-ñòàìëÿíàì. Àë³ëóÿ! Öå áóëîâèêîðèñòàíî äëÿ äîñÿãíåííÿìåòè, àëå æ äîòîðêàâñÿ òðó-ïà! Ïîò³ì éîìó ñïîäîáàëàñÿîäíà æ³íêà, ïîò³ì äðóãà. Óíüîãî áóëà îäíà ³ òà æ ïðî-áëåìà: ÿê ò³ëüêè â³í ÷îãîñüõîò³â, òî äîñÿãàâ áóäü-ÿêèìøëÿõîì. ³í äóìàâ êàòåãîð³-ÿìè áàæàíü: õî÷ó ìåäó, õî÷óùåëåïîþ, õî÷ó îñü öþ æ³íêó,õî÷ó îñü öþ. ² âñå âäàâàëîñÿ!Ïîìàçàííÿ ïðîñòî ðàçþ÷å, àëåõàðàêòåð íåñòðèìàíèé! ² ñàìåòîìó ïîòåðï³â êðàõ ó æèòò³.Éîãî î÷³ éîãî æ ³ ïîãóáèëè,¿õ æå â³í ³ âòðàòèâ. Ìè êà-æåìî, ùî éîãî ñìåðòü — öåïîäâèã. Òàê, ïîäâèã, àëå ïî-ñìåðòíèé, à ì³ã áè çðîáèòè ³á³ëüøå. Âñå ä³ëî æèòòÿ çãîð³-ëî, ÿê ñîëîìà…

Ïåðåä íàìè áàãàòî çàâäàíü,ïåðåä íàìè íåîáìåæí³ ãîðè-çîíòè.  íàñ º ïîòðåáè, ÿê³ïîòð³áíî íåñòè, ïðîáëåìè, ÿê³òðåáà âèð³øóâàòè, ìè ïðàãíå-ìî äî âèñîêèõ ö³ëåé. Òàêìîæå, áóäåìî äîñÿãàòè ¿õ, ñòî-ÿ÷è íà ñâÿòîìó òà ïðàâåäíî-ìó ì³ñö³, àëå áóäü-ÿêèìè ìå-òîäàìè òà øëÿõàìè? «Öå æáóäå óñï³õ ñ³ì’¿, öåðêâè, ñëó-æ³ííÿ, áóäå ïðîáóäæåííÿ, äå-ñÿòèíà… Öå æ äëÿ Ãîñïîäà!ßêà ð³çíèöÿ, ÿêèì ÷èíîìâîíî äîñÿãàºòüñÿ!» гçíèöÿ º,òîìó ùî Áîãà á³ëüøå ö³êà-âèòü ñëóõíÿí³ñòü, àí³æ æåðò-âà. Êîëè ëþäè éäóòü ðàç çàðàçîì íà êîìïðîì³ñ, òî ñî-â³ñòü, ÿêà ñïî÷àòêó ¿õ âèíó-âàòèëà, çãîäîì ñòຠáàéäó-æîþ.

Ïåðåìîãè îñëÿ÷îþ ùåëå-ïîþ íàì íå ïîòð³áí³. Íàìïîòð³áí³ áèòâè Ìå÷åì ÑëîâàÁîæîãî!

Äåíèñ ÏÎÄÎÐÎÆͲÉ,www.pastor.ru

22

íîä³ ïåðåä â³ðóþ÷èìè, ÿê÷ëåíàìè öåðêâè, ïîñòàºçàïèòàííÿ: «Äå ìåæ³

÷óâàâ, áóëà òàêà âåëèêà ð³çíè-öÿ ³ òàêà ÷³òêà ìåæà, ùî ëþäè,íå çíàõîäÿ÷è ëîã³÷íîãî ïîÿñ-íåííÿ öüîìó ôåíîìåíó, ç áî-ÿçí³ ñòîðîíèëèñÿ â³ðóþ÷èõ.

Ùå é äî ñüîãîäí³ ìè çàõîï-ëþºìîñÿ «ïåðøîþ ëþáîâ’þ»ö³º¿ öåðêâè, ìàþ÷è ¿¿ çàâç³ðåöü, äî ÿêîãî ìè, ç ã³ðêî-òîþ óñâ³äîìëþþ÷è öå, íàâðÿä÷è çìîæåìî äîñÿãíóòè.

À âò³ì, ìàëî õòî çàäóìóºòü-ñÿ íàä òèì, ùî òàêèé ñòàí, âÿêîìó òîä³ áóëà ºðóñàëèìñü-êà öåðêâà, íå º ïðèðîäí³ì.Âðàõîâóþ÷è åôåêò Ï’ÿòèäå-ñÿòíèö³, ñèëó Äóõà Ñâÿòîãî,òàêèé ïîðèâ ëþáîâ³ òà ñàìî-çðå÷åííÿ º çðîçóì³ëèì. Àëåòàê äîâãî áóòè íå ìîãëî. Çàì-êíóò³ñòü öåðêâè â ñîá³ íå áóëàó ïëàíàõ Áîæèõ. Ðåâí³ñòü ïîÁîç³, íîâ³ ïî÷óòòÿ, ùîäåíí³÷óäà òà çíàìåíà ÿêîþñü ì³ðîþâ³ä³ðâàëè õðèñòèÿí â³í ðåàëü-íîñò³ òà ãîëîâíîãî çàâäàííÿÑïàñèòåëÿ: «²ä³òü ³ ïðîïî-â³äóéòå…» Ìàºòêè, ÿê³ çäîáó-âàëèñÿ âàæêîþ ïðàöåþ, ìîæ-ëèâî, íå îäíîãî ïîêîë³ííÿ,ïðîäàí³, ãðîìàäà øâèäêî«ç’¿ëà» ö³ êîøòè, à ùî äàë³?

² òîä³ öåðêâó Áîã ïîâ³â äàë³,íà âèùèé ùàáåëü äîñêîíà-ëîñò³. (Õî÷à, çäàºòüñÿ, ñàìå âïåðø³ ðîêè öåðêâà áóëà íàé-á³ëüø äîâåðøåíîþ, àëå öå íåòàê: âæå òîä³ â ãðîìàä³ ç’ÿâ-ëÿëèñÿ Àíàí³¿ òà Ñàïô³ðè, íå-ïðàâèëüíèé ðîçïîä³ë ¿æ³ òàñï³ëüíîãî ìàéíà, ùî íàðîäè-ëî ³íñòèòóö³þ äèÿêîíñòâà). Ó

ëèìñüêî¿ Öåðêâè, ³ âñ³, êð³ìàïîñòîë³â, ðîçïîðîøèëèñÿ ïîêðàÿõ þäåéñüêèõ òà ñàìàð³é-ñüêèõ». Ìè á íàçâàëè òèõ ðîç-ïîðîøåíö³â «ì³ñ³îíåðàìèìèìîâîë³», «ì³ñ³îíåðàìè çïðèìóñó». Àëå ñàìå âîíè çðî-áèëè ïåðøèé êðîê ó íàïðÿì-êó ñâ³òó, ÿêèé ïîòð³áíî áóëîñïàñòè. ² ñàìå ÷åðåç íèõ âäóæå êîðîòê³ òåðì³íè ó ªâðî-ï³, Çàõ³äí³é À糿, ϳâí³÷í³éÀôðèö³ çàïàëàëè âîãíèùàïðîáóäæåííÿ, íå ìåíø âåëè÷-íîãî òà ñèëüíîãî, àí³æ ó ªðó-ñàëèì³.

Äëÿ íàñ, â³ðóþ÷èõ äâàä-öÿòü ïåðøîãî ñòîð³÷÷ÿ, ñòî¿òüöå æ ñàìå çàâäàííÿ: íåñòèÁëàãó ³ñòêó ó ñâ³ò. Çàìêíó-ò³ñòü íà ñîá³, íà âíóòð³øíüî-öåðêîâíèõ ñïðàâàõ íå º îçíà-êîþ òàê çâàíî¿ «äóõîâíîñò³»,øâèäøå íàâïàêè. ²òè ó ñâ³ò,ðîçøèðþâàòè ìåæ³ Õðèñòîâî¿Öåðêâè, çàëèøàþ÷èñü ïðèöüîìó ÷èñòèì â³ä ñâ³òó òàãð³õà — öå ³ º òå, äî ÷îãî íàñïîêëèêàâ Õðèñòîñ. Íåõàéäåâ³ç âåëèêîãî ì³ñ³îíåðà Ïàâ-ëà ñòàíå äåâ³çîì êîæíî¿ ñïà-ñåííî¿ äóø³: «ß áîðæíèê ³ãåëëåíàì ³ ÷óæîçåìöÿì, ðî-çóìíèì ³ íåìóäðèì, ãîòîâèé ³âàì… çâ³ùàòè ªâàíãåë³þ»(Ðèì. 1:14).

Þð³é ÂÀÂÐÈÍÞÊ

8 ðîçä³ë³ ijé ÷èòàº-ìî: «² óòèñê âåëè-êèé ïîñòàâ òîãîäíÿ ïðîòè ºðóñà-

Iöåðêâè?» Çàïèòàííÿ ìîæåñòîñóâàòèñÿ ÿê Âñåëåíñüêî¿Öåðêâè ÿê ò³ëà Õðèñòîâîãî,òàê ³ ì³ñöåâî¿. ßêùî ñòîñîâ-íî ì³ñöåâî¿ öåðêâè ö³ ìåæ³âñòàíîâèòè ëåãøå, òî ùîäîÂñåëåíñüêî¿ ìîæóòü âåñòèñÿáóðõëèâ³ äèñêóñ³¿. ×è º öåðê-âà ÷³òêî âèîêðåìëåíîþ ñòðóê-òóðîþ, äî ÿêî¿ âñå çîâí³øíº íåìຠí³ÿêîãî â³äíîøåííÿ, ÷è ¿¿âïëèâ, æèòòÿ òà ä³ÿëüí³ñòüðîçïîâñþäæóþòüñÿ äàëåêî çàìåæ³ öåðêîâíî¿ îãîðîæ³? Íà-ñê³ëüêè öåðêâà º «çà÷èíåíîþ»äëÿ çîâí³øíüîãî ñâ³òó ³ íà-ñê³ëüêè âîíà ìîæå áóòè «â³ä-÷èíåíîþ»?

Ïåðø³ ðîçä³ëè ijé ñâÿòèõàïîñòîë³â ðîçïîâ³äàþòü íàìïðî æèòòÿ ïåðøî¿ öåðêâè.ßêîþñü ì³ðîþ âîíà ñòàëàâç³ðöåì äëÿ óñ³õ â³ðóþ÷èõíàñòóïíèõ ñòîë³òü. Îñü ÿê ïðîöå ïèøå ºâàíãåë³ñò Ëóêà: «²âîíè ïåðåáóâàëè â íàóö³ àïî-ñòîëüñüê³é, òà â ñï³ëüíîò³ áðà-òåðñüê³é, ³ â ëàìàíí³ õë³áà, òàâ ìîëèòâàõ. À âñ³ â³ðóþ÷³áóëè âêóï³, ³ ìàëè âñå ñï³-ëüíèì. ² âîíè ïðîäàâàëè ìàº-òêè òà äîáðà, ³ âñ³ì ¿õ ä³ëèëè,ÿê êîìó ÷îãî òðåáà áóëî» (Äi¿2:42-46). Öåé êîðîòêèé îïèñäóæå ÷³òêî ïåðåäຠäóõ òàíàñòð³é ùîéíî íàðîäæåíî¿öåðêâè â ªðóñàëèì³. Ëþäèð³çíèõ ïîãëÿä³â, âèõîâàííÿ,ìàéíîâîãî ñòàíó, ïðîôåñ³éðàïòîì ñòâîðèëè ì³öíó, «îäíî-äóøíó» ñ³ì’þ. Äóõ òà íàñòð³éó ö³é ñ³ì’¿ áóâ íàñò³ëüêè íå-çâè÷íèì òà îñîáëèâèì, ùî, ÿêçàçíà÷ຠàâòîð, «ç³ ñòîðîíí³õí³õòî ïðèñòàâàòè íå âàæèâñüäî íèõ, àëå ëþä ïðîñëàâëÿâ¿õ». Òóò ìè áà÷èìî, ùî ì³æöåðêâîþ òà òèìè, õòî ¿¿ îòî-

23

Ùî âèíèêຠó âàø³é ñâ³äî-ìîñò³, êîëè ÷óºòå ñëîâî «áîãî-ñëóæ³ííÿ»?

Ìîæå, ïåðåä âàìè êàðòèíà:âñÿ ñ³ì’ÿ ç³áðàëàñÿ ââå÷åð³ äëÿìîëèòâè ³ âèâ÷åííÿ Ñëîâà Áî-æîãî. ×è âè áà÷èòå ïåðåä ñî-áîþ ë³òíüîãî, ñèâîãî ïàñòîðà,ÿêèé ñòî¿òü çà êàôåäðîþ âìîëèòîâíîìó áóäèíêó. Õòîñüçãàäóº çóñòð³÷ ìîëîä³ íà ïðè-ðîä³, çàïàõ âîãíèùà ³ çâóêèã³òàðè: «Ìîÿ çàâ³òíà ìð³ÿ —öå íåáî íàä Åäåìîì…» Öå âñåìîæíà íàçâàòè îäíèì ñëîâîì— áîãîñëóæ³ííÿ. Ìè áà÷èìî,ðîçó쳺ìî, ùî áîãîñëóæ³ííÿìîæå ìàòè ð³çíó ôîðìó.

Àëå òóò íàñ ï³äñòåð³ãຠïè-òàííÿ: ÷è º ìåæà ð³çíîìàí³ò-íîñò³ ôîðì, ÷è ìîæåìî ìè âèç-íà÷èòè ñêëàäîâ³ áîãîñëóæ³ííÿ,ÿê³ íàïîâíþþòü áóäü-ÿêó ôîð-ìó? Ò³ëüêè â³äïîâ³âøè íà âñ³ö³ çàïèòàííÿ, ìè çìîæåìî çáå-ðåãòè ñåáå â³ä âåëèêî¿ ñïîêó-ñè íàçâàòè áîãîñëóæ³ííÿì òå,ùî íèì íå º.

Áóäü-ÿêå áîãîñëóæ³ííÿ —â âåëè÷íîìó õðàì³ ÷è ó ìàë³éãðóï³ ëþäåé, ÿê³ âèâ÷àþòüÁ³áë³þ âäîìà, — ìຠñâ³é ïî-ðÿäîê ³ ñâîþ ïðîãðàìó. Áîã —º Áîãîì ïîðÿäêó — öå àêñ³î-ìà. Îäíàê, äóæå ÷àñòî ïîðÿäîêáîãîñëóæ³ííÿ ñòèñêຠ÷àñ íà-ñò³ëüêè, ùî ïðèñóòí³é ò³ëüêèìຠçìîãó ñïîñòåð³ãàòè çà ðîç-âèòêîì ïðîãðàìè, àëå íå áðà-òè ó÷àñò³ â òîìó, ùî â³äáóâàºòü-ñÿ. Áîãîñëóæ³ííÿ — öå çàâæäèäîñâ³ä ñï³âó÷àñò³. Ëþäèíà â áî-ãîñëóæ³íí³ ðîçä³ëÿº ñâîº áîãî-ï³çíàííÿ ³ áîãîâ³äêðèòòÿ ç³íøèìè â³ðóþ÷èìè. ³ðóþ÷èéíà áîãîñëóæ³íí³ ïîêëîíÿºòüñÿ,â³í íå ïðîñòî ïðèñóòí³é ÿêñïîñòåð³ãà÷, â³í ó÷àñíèê.  ñâÿ-òèëèù³ Ñòàðîãî Çàïîâ³òó Áîãçâåðòàâñÿ äî íàðîäó, âèêîðèñ-òîâóþ÷è ñâ³òëî, êîë³ð, çâóê, çà-ïàõ ³ íàâ³òü ñìàê. Âñ³ îðãàíèñïðèéíÿòòÿ ââîäèëè ëþäèíó â

óñâ³äîìëåííÿ òà â³ä÷óòòÿ ïðè-ñóòíîñò³ Áîãà. Òàêèì ÷èíîì,áîãîñëóæ³ííÿì ìè ìîæåìîââàæàòè òàêó ñâÿùåííîä³þ,êîæåí åëåìåíò ÿêî¿ ïîñèëþºïðàãíåííÿ ëþäñüêîãî ñåðöÿ òàðîçóìó äî Áîãà ³ ãîòóº âñþíàøó ³ñòîòó äî ºäíàííÿ ç áî-æåñòâåííèì. Ëþäèí³ íå äàíîçíàòè, ÷è â³äáóäåòüñÿ öÿ çó-ñòð³÷. Àëå â íå¿ º îá³òíèöÿÁîæà: «² âè êëèêàòèìåòå äîÌåíå, ³ ï³äåòå, ³ áóäåòå ìîëèòè-ñÿ Ìåí³, à ß áóäó ïðèñëóõîâó-âàòèñÿ äî âàñ. ² áóäåòå øóêà-òè Ìåíå, ³ çíàéäåòå, êîëèøóêàòèìåòå Ìåíå âñ³ì ñâî¿ìñåðöåì. ² ß äàìñÿ âàì çíàéòèÑåáå…» (ªð. 29:12-14).

Îòîæ, âàðòî çàóâàæèòè, ùîâ äåÿêèõ õðèñòèÿíñüêèõ öåð-êâàõ ôîðìà áîãîñëóæ³ííÿçàêîíñåðâîâàíà, äîâåäåíà äîïåâíîãî îáðÿäó. Âèçíàºòüñÿ ò³-ëüêè îäèí ïðèéíÿòèé ïîðÿäîêáîãîñëóæ³ííÿ ºäèíî ïðàâèëü-íèì. Àðãóìåíòàö³ºþ íàé÷àñò-³øå ñëóæèòü çàÿâà: «Òàê áóëîçàâæäè, òàê áóëî ðàí³øå, ³ íåòðåáà íàì íîâîââåäåíü!» ² êî-ëèñü âñòàíîâëåíà ïðîãðàìàñóáîòíüîãî, íåä³ëüíîãî, ìîëîä³-æíîãî ÷è ìîëèòîâíîãî áîãî-ñëóæ³ííÿ ââàæàºòüñÿ íåïîõèò-íîþ, íàéêðàùîþ, «êàíîí³÷-íîþ». Ïðè öüîìó çàáóâàºòüñÿ,ùî íàâ³òü îïèñàíèé â Á³á볿 áî-ãîñëóæáîâèé äîñâ³ä àïîñ-òîëüñüêî¿ öåðêâè äóæå ð³çíî-ð³äíèé. Ìè ñòèêàºìîñÿ çð³çíîìàí³òí³ñòþ òèï³â áîãî-ñëóæ³íü.

Ìîäåëü, ÿêà âèêîðèñòî-âóºòüñÿ â á³ëüøîñò³ ïðîòåñ-òàíòñüêèõ öåðêîâ, áåðå ïî÷à-òîê ç ê³íöÿ Õ²Õ ³ ïî÷àòêó ÕÕñòîë³òòÿ. Öÿ òðàäèö³ÿ îáóìîâ-ëåíà àìåðèêàíñüêîþ ðåë³ã³é-íîþ êóëüòóðîþ äâîõñîòë³òíüî¿äàâíîñò³. ϳîíåðè ðåôîðìàö³¿íå ïðàãíóëè ïðîâîäèòè ñëóæ-³ííÿ òàê, ÿê ¿õ ïðîâîäèëè àïî-ñòîëè. Òîæ ÷è ïîâèíí³ ìè â

öüîìó ïèòàíí³ òî÷íî íàñë³äó-âàòè ïðèêëàä íàøèõ ïåðøèõöåðêîâ? Íå çàâæäè. Àëå ÿ õî÷óçóïèíèòèñÿ íå ñò³ëüêè íà ïè-òàííÿõ êîíòåêñòóàë³çàö³¿ áîãî-ñëóæ³ííÿ, ñê³ëüêè âèçíà÷èòèîñíîâí³, ñóòòºâ³ åëåìåíòè áîãî-ñëóæ³ííÿ, ÿê³ âèÿâëÿþòüñÿùîðàçó, êîëè ì³ëüéîíè ïðîòå-ñòàíò³â â íàéð³çíîìàí³òí³øèõêóëüòóðàõ çáèðàþòüñÿ äëÿ ïî-êëîí³ííÿ Áîãîâ³. Äåñü íà áî-ãîñëóæ³ííÿõ çâó÷èòü îðãàí,äåñü áàðàáàíè òà åëåêòðîã³òà-ðè.  îäíèõ êðà¿íàõ íà öåð-êîâíèõ ëàâàõ ñèäÿòü ñòðîãîîäÿãíåí³ ÷îëîâ³êè òà æ³íêè, â³íøèõ — íà çåìë³ ï³ä ïàëüìà-ìè ðàäóº îêî ñòðîêàò³ñòü íà-ö³îíàëüíîãî âáðàííÿ. ² âñå öå— õðèñòèÿíñüêå áîãîñëóæ³í-íÿ, «ö³ëîïàëåííÿ äëÿ Ãîñïîäà,ïàõîù³ ïðèºìí³».

«Äå äâîº ÷è òðîº ç³áðàí³ â³ì’ÿ Ìîº, òàì ß ïîñåðåä íèõ».Ò³ëüêè ïðèñóòí³ñòü Áîãà ðî-áèòü ç³áðàííÿ â³ðóþ÷èõ ³ñòèí-íèì áîãîñëóæ³ííÿì. Òà ÷àñòîáóâàº, ùî ï³ñëÿ áîãîñëóæ³ííÿëþäèíà êàæå: «Ñüîãîäí³ ÿîñîáëèâî â³ä÷óâàâ ïðèñóòí³ñòüÁîæó, ñèëó Äóõà Ñâÿòîãî. Àìèíóëîãî ðàçó áóëî íå äóæ养³ä ÷îãî öå çàëåæèòü? ×èì îáó-ìîâëåíà ÿñêðàâ³ñòü ïåðåæè-âàííÿ äîñâ³äó áîãîÿâëåííÿ?Ùî ìè ìîæåìî çðîáèòè äëÿòîãî, ùîá íà íàøèõ áîãîñëóæ³-ííÿõ ëþäè ïåðåæèâàëè ³ñòèí-íå çíà÷åííÿ ³ìåí³ Åìàíó¿ë —«ç íàìè Áîã» — ïî-ñïðàâæ-íüîìó ³ íàñè÷åíî? ßê ïðîâåñ-òè áîãîñëóæ³ííÿ, íà ÿêîìó íåáóäå «ëàîäèê³éö³â», ÿê³ ñîëîä-êî ñïëÿòü?

Âàæëèâî ðîçóì³òè: áîãîñëó-æ³ííÿ, ïåðø çà âñå, íåîáõ³äíåíå Áîãó, à íàì. Áîãîñëóæ³ííÿíå º çàñîáîì ÷è ³íñòðóìåíòîìíàáëèæàòè Áîãà äî íàñ. Áîãî-ñëóæ³ííÿ íå çì³íþº Áîãà, ßêèé«â÷îðà, ñüîãîäí³ ³ íàâ³êè ÒîéÑàìèé». ³í áóâ ç íàìè â÷îðà,

24

ñüîãîäí³, ³ áóäå ç íàìè çàâòðà.Áîãîñëóæ³ííÿ çì³íþº íàñ, òà-êèõ çàáóäüêóâàòèõ, òàêèõ íå-ì³÷íèõ ³ íåïîñò³éíèõ. Ìè ïî-òðåáóºìî áîãîñëóæ³ííÿ äëÿòîãî, ùîá ùå ðàç ïåðåêîíàòèñÿ— Áîã ðåàëüíèé, ³í ç íàìè.Ìè çãàäóºìî, ùî ìè Éîãî îá-ðàç, Éîãî ïîäîáà. Ìè òîðêàºìî-ñÿ äî ³ñòèííî¿ ðåàëüíîñò³ ³ íà-ãàäóºìî ñîá³, ùî òóò íå íàø ä³ì,ìè ìàíäð³âíèêè òà ïðèõîäüêè,ãðîìàäÿíè ³íøî¿ êðà¿íè —Öàðñòâà Íåáåñíîãî. À çíà÷èòü,â³äïîâ³äàëüíèì çà ï³äãîòîâêóòà ïðîâåäåííÿ áîãîñëóæ³íü âàð-òî ïîòóðáóâàòèñÿ ïðî òå, ùîáâñ³ ïðèñóòí³ äîáðå óñâ³äîìëþ-âàëè çì³ñò êîæíî¿ ä³¿: ñï³âó, ìî-ëèòâè, ïðîñëàâëåííÿ, ïðîïîâ³ä³,áëàãîñëîâåííÿ. Âñå, ùî â³äáó-âàºòüñÿ â ç³áðàíí³, íàáóâຳñòèííîãî çì³ñòó ò³ëüêè òîä³,êîëè ëþäèíà â³ä÷óâຠïðè-ñóòí³ñòü Áîæó ç³ ñâî¿ì íàðîäîì.

 äèñêóñ³ÿõ ïðî áîãîñëóæ³-ííÿ íàé÷àñò³øå îáãîâîðþºòü-ñÿ ïèòàííÿ äîðå÷íîñò³ âèêîðè-ñòàííÿ â áîãîñëóæ³ííÿ òèõ ÷è³íøèõ ìóçè÷íèõ íàïðÿìê³â,òåàòðàëüíèõ åëåìåíò³â, íåòðà-äèö³éíèõ ôîðì. ² äîì³íóþòü âäèñêóñ³ÿõ äâ³ êðàéí³ ïîçèö³¿:àáî çàêëèêàþòü âñå çì³íèòè,àáî âèìàãàþòü çàëèøèòè âñåíåäîòîðêàíèì. Íàé³ìîâ³ðí³øå,ùî ïîìèëÿþòüñÿ é ò³, é ³íø³,«íå çíàþ÷è Ïèñàíü». Õðèñòîñçóñòð³âñÿ ç ñàìàðÿíêîþ á³ëÿêîëîäÿçÿ.  î÷àõ æ³íêè öåáóëà çóñòð³÷ ºâðåÿ ³ ñàìàðÿí-êè, ïðîðîêà ³ ãð³øíèö³, ç³òêíó-ëèñÿ äâ³ ðåë³ã³éí³ òðàäèö³¿, äâàíàðîäè, äâ³ ôîðìè áîãîïîêëîí³-ííÿ. ßêà ïðàâèëüíà? Õðèñòîñâ³äïîâ³äàº: ïîêè ùî ïðàâäà íàáîö³ þäå¿â, àëå öå íåïðèíöè-ïîâî, îñê³ëüêè íàñòàíå ÷àñ, ³âæå íàñòàâ, «êîëè ³ñòèíí³ ïî-êëîííèêè áóäóòü ïîêëîíÿòè-ñÿ Îòöþ â äóñ³ òà ïðàâä³, áîòàêèõ ïîêëîííèê³â øóêຠÑîá³Îòåöü». Ôîðìà â³äñòóïàº, êîëèïðèõîäèòü Äóõ. ² ùî ùå âàæ-ëèâ³øå: áóäü-ÿêà ôîðìà áîãî-ñëóæ³ííÿ ìîæå ñïðèÿòè íàñè-÷åííþ ëþäèíè, ÿêùî âîíàïðîáóâຠâ Äóñ³.

ßê äîñâ³ä ñï³ëêóâàííÿ Õðè-

ïîñòàâèìî ïåðåä ñîáîþ ìåòóçáåðåãòè àáñîëþòíî âñå, ÿêáóëî äî íàñ, òî ç âëàñíî¿ âîë³÷è ìèìîâ³ëüíî ìè ïîâòîðþâà-òèìåìî øëÿõ òðàäèö³éíèõ ðå-ë³ã³éíèõ ñèñòåì, òàêèõ, ÿêþäåéñüêà ÷è ïðàâîñëàâíà. Êà-íîí³çàö³ÿ ôîðìè áîãîñëóæ³í-íÿ ìîæå ïðèâåñòè äî òîãî, ùîáîãîñëóæ³ííÿ â õðàì³ ôàêòè÷-íî áóäå çâåðøóâàòèñÿ ñâÿùåí-íîñëóæèòåëåì, à ðîëü ïðèõî-æàí çâåäåòüñÿ ìàëî íå äîì³í³ìóìó. ³ðóþ÷èé ïðèõî-äèòü ñâ³÷êó ïîñòàâèòè, ïîñòî-ÿòè, ïîñëóõàòè, ïîìîëèòèñÿ ³,ìàëî ùî çðîçóì³âøè ç òîãî, ùîâ³äáóâàºòüñÿ, ï³òè (ö³ ñëîâà íåñòîñóþòüñÿ äî ðåâíèõ ïî-ñë³äîâíèê³â ³ñòîðè÷íîãî õðè-ñòèÿíñòâà, ÿê³ âíèêàþòü âçì³ñò ñâÿùåííî䳿). Íå ìîæíàíå çàóâàæèòè, ùî â áàãàòüîõïðîòåñòàíòñüêèõ ãðîìàäàõâ³ðóþ÷³ ñòèêàþòüñÿ ç òèì æå,õ³áà ùî ò³ëüêè ñâ³÷îê ïåðåä³êîíàìè íå ñòàâëÿòü. Äåäàë³âàæ÷å ñòຠìîëîä³ ðîçóì³òèìîâó, ÿêîþ ïðîïîâ³äóþòü ïàñ-òîðè ñòàðøîãî ïîêîë³ííÿ. Äå-äàë³ ìåíøå áàæàííÿ áðàòèó÷àñòü â áîãîñëóæ³íí³ íåò³ëüêè ïðèñóòí³ñòþ. Äåÿê³ ïà-ñòîðè ñòèêàþòüñÿ ç òàêèìèïðîáëåìàìè, ÿê âçàãàë³ íåáà-æàííÿ áóòè â÷èòåëÿìè á³-áë³éíî¿ øêîëè, ïðîïîâ³äóâàòè,áðàòè ó÷àñòü â ïðîâåäåí³ áîãî-ñëóæ³íü. Êðèçà áîãîñëóæáî-âèõ ïðàêòèê íàçîâí³. Çì³í

âèìàãຠíàø ÷àñ. Àëå ÿêèõçì³í?

Íå áåçäóìí³ çì³íè ôîðì,òèï³â ðàäè ñàìèõ çì³í. Íåñë³ïå íàñë³äóâàííÿ çàõ³äíèõõàðèçìàòè÷íèõ öåðêîâ. Íåñóìáóðíà ³ì³òàö³ÿ «ï³ä êóëüòó-ðó», òîáòî ï³ä ïðàâîñëàâíî-êàòîëèöüêó òðàäèö³þ áîãîñëó-æáîâèõ ïðàêòèê. Âèìàãàþòüñÿçì³íè, ïåðø çà âñå, íå â ôîðì³,à â Äóñ³. Ö³ çì³íè íå â ñèëàõçä³éñíèòè ñàì ïàñòîð ÷è êåð³-âíèöòâî áðàòñòâà, ÿê íå â ñè-ëàõ ³ ïðîòèñòîÿòè ¿ì. ³ä öåð-êîâíî¿ ðàäè òóò âæå í³÷îãî íåçàëåæèòü. Çì³íè â Äóñ³ â³äáó-âàþòüñÿ òîä³, êîëè êîæåí ó÷àñ-íèê ç³áðàííÿ ãëèáîêî íàîñîáèñòîìó ð³âí³ ïî÷íå ïåðå-æèâàòè äîñâ³ä Áîæî¿ ïðèñóò-íîñò³. Êîæåí, õòî ïðèõîäèòü âijì Áîæèé, íå çìîæå îòðèìà-òè ðàäîñò³ ³ çàäîâîëåííÿ â³äáîãîñëóæ³ííÿ, ÿêùî â éîãîñâ³äîìîñò³ íå áóäå âêîð³íåíåðîçóì³ííÿ ñâÿòîñò³ ÷àñó ³ì³ñöÿ, â ÿêîìó ÿâëÿº Ñåáå Ãîñ-ïîäü. Çâè÷àéíî æ, çàâäàííÿñëóæèòåë³â — íàãàäóâàòè ³â÷èòè öüîìó â³ðóþ÷èõ, àëå äî-ñÿãíóòè òàêîãî ðîçóì³ííÿìîæíà ò³ëüêè çàâäÿêè îñîáè-ñòèì çóñèëëÿì, ìîëèòîâí³éêîíöåíòðàö³¿, íàïðóæåíîìóïîøóêó ³ ÷åêàííþ çóñòð³÷³ ç³÷í³ñòþ.

Ðóñëàí ÃÓÍÜÊÎ(www.pastor.ru)

ñòà ç ñàìàðÿíêîþ, òàê ³ óðîêè³ñòî𳿠ïîêàçóþòü: ÿêùî ìè

25

Îäíèì ç ðåôîðìàòîð³â,ÿêèé ïî-íîâîìó â³äêðèâàâ äëÿëþäåé á³áë³éí³ ³ñòèíè, áóâÄæèðîëàìî Ñàâîíàðîëà. ³íïî-ð³çíîìó îö³íþºòüñÿ ³ñòîðè-êàìè: òî ÿê ïðîðîê, âèíóâà-òåöü òà ìó÷åíèê íåâäàëî¿ñïðîáè çñåðåäèíè ðåôîðìóâà-òè ðèìñüêó öåðêâó, òî ÿê ÷åñ-òîëþáíèé ñâÿùåíèê.  áóäü-ÿêîìó ðàç³ â³í ùèðî õîò³ââò³ëèòè â æèòòÿ á³áë³éí³ïðèíöèïè.

Áàòüê³âùèíîþ Ñàâîíàðîëèº Ôåððàðà. Íà ïî÷àòêó 15 ñò.ñòàðîâèííèé ð³ä Ñàâîíàðîëèïåðåñåëèâñÿ ç Ïàäó¿ ó Ôåððà-ðó íà çàïðîøåííÿ Ìèêîëè ²²²,ÿêèé õîò³â áà÷èòè ïðè ñâîºìóäâîð³ â³äîìîãî ë³êàðÿ ïàäó-àíñüêî¿ øêîëè Ìèõàéëà Ñàâî-íîðîëó. Ó ö³é ñ³ì’¿ âèõîâóâàâ-ñÿ ñèí Ìèêîëà, ÿêèé çàéìàâñÿô³ëîñîô³ºþ. Çãîäîì â³í îäðó-æèâñÿ ç ä³â÷èíîþ ç áàãàòî¿äâîðÿíñüêî¿ ðîäèíè ªëåíîþÁîóíîêîðç³. ² îñü ó ö³é ñ³ì’¿21 ñåðïíÿ 1452 ðîêó íàðîäè-ëàñÿ òðåòÿ äèòèíà, ñèí ²ºðîí³ì.Õëîï÷èê íå áóâ îñîáëèâî ãàð-íèì, íå â³äçíà÷àâñÿ äèòÿ÷îþâåñåë³ñòþ ³ áåçïå÷í³ñòþ, à áóâñåðéîçíîþ, çàäóìëèâîþ ³ çîñå-ðåäæåíîþ äèòèíîþ. Äîñòîâ³ð-íî íå â³äîìî, äå ñàìå çäîáóâàâîñâ³òó ²ºðîí³ì Ñàâîíàðîëà, àëå

çíàºìî, ùî, êîëè éîìó áóëî 33ðîêè, â³äîìèé â÷åíèé ϳêîäå-ëà ̳ðàíäîëà ïîðåêîìåíäóâàâéîãî ôëîðåíò³éñüêîìó ïðàâè-òåëþ Ëîðåíöî Ìåäè÷³ Ïðåêðà-ñíîìó.  ìîíàñòèð³ ñâÿòîãîÌàðêà, äå Ñàâîíàðîëà çóïèíèâ-ñÿ, â³í ïðîâîäèòü ñâî¿ì áðàòàì-ìîíàõàì ëåêö³¿, äå ïîÿñíþºÑâÿòå Ïèñüìî. Çãîäîì íà ö³ëåêö³¿, ÿê³ ÷èòàëèñÿ âæå íå âñàäêó, à â öåðêâ³ ³ ïåðåðîñëè óïðîïîâ³ä³, ñòàëî ïðèõîäèòè âñåá³ëüøå ³ á³ëüøå ëþäåé. Êîëèíàñòàâ Âåëèêèé ï³ñò 1491 ðîêó,Ñàâîíàðîëà ñòàâ íàñò³ëüêèâ³äîìèì, ùî éîãî çàïðîñèëèïðîïîâ³äóâàòè â ãîëîâí³éöåðêâ³ Ôëîðåíö³¿. Òå, ùî â³íãîâîðèâ ïðî ïîðîêè ³ ãð³õèñâîãî ÷àñó, äóæå äðàòóâàëî áà-ãàòèõ ëþäåé. ² îñîáëèâî íåâäî-âîëåíèé íèì áóâ ñàì ËîðåíöîÌåäè÷³, ÿêèé íàéíÿâ äðóãîãîïðîïîâ³äíèêà äëÿ ïðîòèáîð-ñòâà ç Ñàâîíàðîëîþ. Àëå öåí³÷îãî íå äàëî, áî ïðîñòèé íà-ðîä ñòàâ íà ñòîðîíó Ñàâîíàðî-ëè, ³ äðóãèé ïðîïîâ³äíèê çìó-øåíèé áóâ âè¿õàòè â Ðèì.

Êîëè Ñàâîíàðîëó îáðàëèíàñòîÿòåëåì ìîíàñòèðÿ ñâÿòî-ãî Ìàðêà, ìîíàõè ñêàçàëèéîìó, ùî ïîòð³áíî ï³òè äîËîðåíöî ³ ïîäÿêóâàòè éîìó çàäîïîìîãó öåðêâ³. Àëå íîâèé

íàñòîÿòåëü ñêàçàâ, ùî íå Ëî-ðåíöî éîãî ïðèçíà÷èâ íà öþïîñàäó, à Áîã, ³ ùî â³í ïîäÿ-êóº Áîãó â ìîëèòâ³. Çãîäîì â³íïðîäàâ çíà÷íó ÷àñòèíó áàãàò-ñòâà ìîíàñòèðÿ ³ ãðîø³ ðîç-äàâ á³äíèì. ³í âí³ñ òàê³çì³íè ó âíóòð³øíº æèòòÿ îá-ùèíè, ùî ïî÷àëè ãîâîðèòè ïðîñâÿò³ñòü ³ äóõ ñëóæ³ííÿ ìî-íàõ³â. Äî ïðîâåäåííÿ ðåôîðìïðèºäíàëèñÿ é ³íø³ ìîíàñ-òèð³. ² íàâ³òü Ëîðåíöî íàñìåðòíîìó îäð³ ïîêëèêàâ äîñåáå ïðàâåäíîãî ìîíàõà.

Ñàâîíàðîëà çóì³â çðîáèòèÔðàíö³þ ñîþçíèêîì ñâêðà¿íè, êîëè ¿¿ ïðàâèòåëüÊàðëV²²² õîò³â çàâîþâàòèÔëîðåíö³þ. Ç òîãî ìîìåíòóàâòîðèòåò Ñàâîíàðîëè âèð³ñíàñò³ëüêè, ùî ôëîðåíò³éö³ïèòàëè éîãî ïîðàäè ó âàæëè-âèõ ³ ñêëàäíèõ ïèòàííÿõ ñâêðà¿íè. Çà éîãî ðåêîìåíäà-ö³ºþ âîíè îáðàëè ðåñïóáë³-êàíñüêèé óñòð³é, â³í òàêîæïîðåêîìåíäóâàâ ïðîäàòè çîëî-òî ³ ñð³áëî äëÿ òîãî, ùîá íàäà-òè äîïîìîãó á³äíèì. Ñàìå âöåé ìîìåíò ðåôîðìàòîðñüêàïðîãðàìà Ñàâîíàðîëè ïðèíåñ-ëà íàéá³ëüø³ ïëîäè.

Éîãî ÷àñòî çîáðàæàþòüíåîñâ³÷åíèì ôàíàòè÷íèì ìî-íàõîì, àëå ñàì â³í ââàæàâ, ùî

Áóíò³âíèé ìîíàõ

Öåé ìîíàõ ïîâèíåí ïîìåðòè, íàâ³òü ÿêáèâ³í áóâ ²âàíîì Õðåñòèòåëåì.

Ïàïà Îëåêñàíäð V²Ðèìå, òè ñìåðòåëüíî õâîðèé! Òè çàëèøèâ

Áîãà! Õðèñòîñ, Òè áóäü ìî¿ì ïàñòèðåì,ìî¿ì ïàïîþ, ìî¿ì ºïèñêîïîì.

Ç â³äïîâ³ä³ Ñàâîíàðîëè ïàï³ Îëåêñàíäðó V²

²ñòîðè÷í³ ïîñòàò³

26

ðåôîðìè ïîâèíí³ çàñíîâóâàòè-ñÿ íà çíàííÿõ. ² òîìó ï³ä éîãîêåð³âíèöòâîì ìîíàõè â ìîíà-ñòèð³ ñâÿòîãî Ìàðêà âèâ÷àëèëàòèíñüêó, ãðåöüêó, äðåâíüîº-âðåéñüêó, àðàáñüêó ³ àðàì³éñü-êó ìîâè. ³í òàêîæ áóâ ïåðå-êîíàíèé, ùî ðîçê³ø ³ âñ³ ³íø³ðå÷³, ÿê³ òàê ö³íóþòü áàãà÷³, íåìàþòü í³ÿêîãî çíà÷åííÿ ³ ùîïðèñòðàñòü äî íèõ º êîðåíåìâñ³õ ïîðîê³â. Òîìó çà éîãî³í³ö³àòèâîþ ïåð³îäè÷íî ïðîâî-äèëîñÿ ñïàëåííÿ «ñóºòíèõðå÷åé». Íà ãîëîâí³é ïëîù³ñïîðóäæóâàëàñÿ âåëèêà äåðå-â’ÿíà ï³ðàì³äà, ï³ä ÿêó êëàëà-ñÿ ñîëîìà ³ äðîâà, ïîñèïàí³ïîðîõîì. Ïî áîêàõ ï³ðàì³äèëþäè ñêëàäàëè ñâî¿ «ñóºòí³ðå÷³» — îäÿã, äîðîãîö³ííîñò³,ïåðóêè, êîøòîâí³ ìåáë³ ³ òîìóïîä³áíå. Ïîò³ì âñå öå ç ï³ñíÿ-ìè íà óñòàõ ï³äïàëþâàëîñÿ.Ö³ âåëèê³ áàãàòòÿ í³áè çàì³-íÿëè çàáîðîíåí³ áàãàòòÿ ìàñ-ëÿíèö³.

Ïàä³ííþ Ñàâîíîðîëè ñïðè-ÿëè ïîë³òè÷í³ îáñòàâèíè.

Ïàïà Îëåêñàíäð V² óêëàâñîþç ïðîòè Ôðàíö³¿, â ÿêèéââ³éøëà çíà÷íà ÷àñòèíà ³òàë³-éñüêèõ ³ í³ìåöüêèõ êðà¿í, àòàêîæ ²ñïàí³ÿ. Ôëîðåíö³¿áóëî âèã³äíî ïðèºäíàòèñÿ äîöüîãî ñîþçó. Àëå Ñàâîíàðîëàââàæàâ, ùî ïîòð³áíî áóòèâ³ðíèì îá³öÿíêàì, ÿê³ äàí³Êàðëó V²²². Ïàïà ïðèéíÿâ ðÿäð³çêèõ çàõîä³â ñïî÷àòêó ïðî-òè Ñàâîíàðîëè, à ïîò³ì ³ ñòî-ñîâíî âñüîãî ì³ñòà. Áàãàòüîìôëîðåíò³éöÿì ñòàëî çðîçóì³-ëî, ùî ÷åðåç âïåðò³ñòü ¿õíüî-ãî ïðîïîâ³äíèêà, ÿêèé íå õîò³âïîðóøèòè îá³öÿíêó, âîíèâòðà÷àþòü çíà÷íó ÷àñòèíóðèíêó çáóòó. Îñîáëèâî áîðî-ëèñÿ ç Ñàâîíàðîëîþ ³ éîãîïîë³òèêîþ áàãàò³ ëþäè ì³ñòà.Éîãî ïðèõèëüíèêè ââàæàëè,ùî â³í — ïðîðîê, ³ âèìàãàëèâ³ä íüîãî ÷óäåñ, àëå êîëè ¿õí³ñïîä³âàííÿ íå âèïðàâäàëèñÿ,òî ³ âîíè âèñòóïèëè ïðîòèíüîãî.

Âðåøò³-ðåøò ðîçëþ÷åíèéíàòîâï óâ³ðâàâñÿ â ìîíàñòèð

ñâÿòîãî Ìàðêà, ñõîïèâ, ïîáèâÑàâîíàðîëó ³ ïåðåäàâ éîãîâëàä³. Ïîòð³áíî áóëî çíàéòèï³äòâåðäæåííÿ çâèíóâà÷åíü.Éîãî ê³ëüêà äí³â äîïèòóâà-ëè, àëå íàéá³ëüøå, ùî ìîãëèäîáèòèñÿ â³ä íüîãî, öå ç³çíàí-íÿ â òîìó, ùî â³í íå ìîæåïðîðîêóâàòè ìàéáóòíº, íà ùîâ³í í³êîëè ³ íå ïðåòåíäóâàâ.Íå çì³ãøè âèñóíóòè ïðîòèÑàâîíàðîëè ³ äâîõ éîãî íàé-áëèæ÷èõ ïîì³÷íèê³â í³ÿêèõäîâåäåíèõ îáâèíóâà÷åíü,ñóää³ âèð³øèëè çâèíóâàòèòè¿õ ÿê «ºðåòèê³â ³ ñõèçìà-òèê³â». Óñ³õ çàñóäèëè äîñìåðòíî¿ êàðè ÷åðåç ñïàëåí-íÿ. ªäèíîþ ìèë³ñòþ äî íèõáóëî òå, ùî ñïî÷àòêó ¿õ ïî-â³ñèëè, à âæå ïîò³ì ñïàëèëèò³ëà, à ïîï³ë ðîçâ³ÿëè íàäð³÷êîþ Àðíî. Àëå, íåçâàæà-þ÷è í³ íà ùî, ïàì’ÿòü ïðîöüîãî ðåôîðìàòîðà çáåðåãëà-ñÿ â ñåðöÿõ ëþäåé.

ϳäãîòóâàëàÍàòàë³ÿ ÂÀÂÐÈÍÞÊ

гñò öåðêâè

ßê ò³ëüêè íå ïîÿñíþâàëè öåé â³ðø ç ijéàïîñòîë³â: «² ùîäåííî äî Öåðêâè Ãîñïîäüäîäàâàâ òèõ, ùî ñïàñàëèñÿ» (2:47). Ìåíåäèâóº, ùî ö³ ñëîâà ç Ïèñàííÿ ñüîãîäí³ ðîçó-ì³þòü òàê, ùî äëÿ Áîãà âàæëèâ³øà ê³ëüê³ñòüëþäåé â öåðêâ³, í³æ ¿õí³é äóõîâíèé ð³âåíü.Ïîäÿêà Áîãîâ³ çà âåëèê³ öåðêâè. ²ñóñ òàêîæïðîïîâ³äóâàâ âåëèêèì ãðóïàì ëþäåé.  äåíüï’ÿòèäåñÿòíèö³ òèñÿ÷³ ëþäåé ïðèºäíàëîñÿ äîÖåðêâè. ͳ÷îãî ïîãàíîãî ó âåëèêèõ ñëóæ³í-íÿõ íåìàº, ðîñòè — öå ïðèðîäíî äëÿ çäîðî-âîãî ò³ëà.

Àëå ÿ áà÷ó ïîïåðåäæóâàëüíèé âîãíèê,ÿêèé ìåðåõòèòü á³ëÿ íåáåñíèõ âîð³ò. гñòïåðåòâîðèâñÿ íèí³ â äîãìó, ³ ñþäè âïë³òàþòü-ñÿ ò³ëåñí³ ìîòèâè.  ïîãîí³ çà âåëèêîþê³ëüê³ñòþ ëþäåé éäóòü íà ð³çíîìàí³òí³ êîì-ïðîì³ñè. Ðàõóâàííÿ ñòຠâàæëèâ³øèì çàâì³ñò. Ëþäñüêå ìàðíîñëàâñòâî ò³øèòü âåëè-÷èíà öåðêîâíî¿ ãðîìàäè.

ß áà÷ó, ùî äåÿê³ ïðîïîâ³äíèêè ñòàâëÿòüñîá³ çà ìåòó ñòâîðèòè íàéá³ëüøó öåðêâó âì³ñò³, êðà¿í³, ñâ³ò³. Îñü îäíà ç àìåðèêàíñü-êèõ ö³ëåé: â Àìåðèö³ ïîâèííî áóòè 2000öåðêîâ, ÿê³ çðîñòàþòü äóæå øâèäêèìè òåì-ïàìè. Ìåòà — ðîçì³ðè á³ëüø³, í³æ ãëèáèíà.

Á³äíèé Ãåäåîí: â³í, éìîâ³ðíî, æàõëèâî ïîìè-ëÿâñÿ, â³ä³ñëàâøè íàçàä âñ³õ âî¿í³â, ÿê³ áóëèíå íàäòî íàä³éíèìè ³ íå äî ê³íöÿ â³ääàíèìè.

Áðàòè ²ñóñà ðàäèëè Éîìó çðîáèòè ùîñüâåëèêå ïåðåä âñ³ì íàðîäîì, ùîá ëþäè ä³çíà-ëèñÿ, ùî Áîã ç Íèì. «Ï³äè çâ³äñè, ³ éäè äîÞäå¿, ùîá ³ ó÷í³ Òâî¿ ïîáà÷èëè â÷èíêè Òâî¿,ùî Òè ðîáèø» (²â. 7:3). Öå ñàìå òå, ïðî ùîòóðáóºòüñÿ ïëîòü. Çáóäóé ùîñü âåëèêå! Çðî-áè ùîñü âåëè÷íå — òàêå, ùîá ëþäè ìîãëèïîáà÷èòè òâîº ïîìàçàííÿ ³ ìîãóòí³ñòü.

Áîæå, äàé íàì ìóæ³â, ÿê³ ãîòîâ³ òðóäèòè-ñÿ íà ñàìîò³...

Äåâ³ä ³ëêåðñîí

27

×àñòî íàì äîâîäèòüñÿ ÷óòè çàïè-òàííÿ: «×îìó òàê áàãàòî ³ñíóº öåð-êîâ? ×îìó âñ³ õðèñòèÿíè òàê³ ð³çí³?»×àñòî êàæóòü, ùî ïîòð³áíà îäíà öåð-êâà é óñ³ ïîâèíí³ áóòè îäíàêîâèìè.À ÿêùî õòîñü ðîáèòü ³íàêøå, íå òàê,ÿê ÿ, òî â³í ðîáèòü íåïðàâèëüíî. Íà-ñì³ëþñÿ çàóâàæèòè, ùî ìè íå ³íêóáà-òîðí³ êóð÷àòà, à ëþäè. Àëå íàâ³òüêóð÷àòà — ³ ò³ â³äð³çíÿþòüñÿ ì³æñîáîþ. Êîëèñü ó âàñ áóëà âåëè÷åçíà³ìïåð³ÿ, ÿêà õîò³ëà óñ³õ çðîáèòè îä-íàêîâèìè, ïî÷èíàþ÷è ç îäÿãó ³ ê³í÷à-þ÷è ìèñëåííÿì. Àëå öÿ ³ìïåð³ÿ ðîç-ïàëàñÿ, òîìó ùî â³äêèíóëà ÁîæèéÇàêîí. Êîëè Áîã òâîðèâ, ³í ãîâîðèâ:«Îöå äîáðå». À êîëè ñòâîðèâ ÷îëîâ³-êà é æ³íêó, ³í ïðîìîâèâ: «Äóæåäîáðå!» Àäàì ñêàçàâ ïðî ªâó, ùî âîíຠéîãî ÷àñòèíîþ, ³, çäàâàëîñÿ, á ïîâèí-íà áóòè òàêîþ, ÿê â³í. Àëå ð³çíèöÿì³æ æ³íêîþ òà ÷îëîâ³êîì º äóæå ñóò-òºâîþ.

Ç îäíîãî áîêó ìîæíà ïîäóìàòè, ùîâ³äì³ííîñò³ — öå ïîãàíî. Àëå âåëè÷Áîãà ÿê Òâîðöÿ ëþäåé áóëà âèÿâëå-íà ñàìå â òîìó, ùî âîíè òàê³. Ëþäèïîâèíí³ ìàòè äîáð³ ñòîñóíêè, ïîâàãóîäèí äî îäíîãî, àëå öå íå îçíà÷àº, ùî¿ì òðåáà ñòàâàòè êîﳺþ îäèí îäíîãî.Áîã ö³íóº ñàìå íàøó íåñõîæ³ñòü, ³íäè-â³äóàëüí³ñòü ÿê îñîáèñòîñòåé.

Çâåðí³òü óâàãó íà â³äì³ííîñò³ óñòîñóíêàõ. Ìè ð³çí³. Ìîÿ äðóæèíà

Ôîëüêå ÑÒÅÅÍ — ïàñòîð ç³ Øâåö³¿, ìຠ45-ð³÷íèé äîñâ³ä ïðàö³ íà Áîæ³éÍèâ³ â ð³çíèõ êðà¿íàõ ñâ³òó, àâòîð äåê³ëüêîõ êíèã ç äóøåîï³êóíñòâà. 10-13òðàâíÿ 2005 ð. ó Ïóù³ Âîäèö³ ï³ä Êèºâîì ðàçîì ç äåëåãàö³ºþ øâåäñüêèõì³ñ³îíåð³â áðàâ ó÷àñòü ó øâåäñüêî-óêðà¿íñüêîìó ñåì³íàð³ «Áóäóþ÷è ÁîæåÖàðñòâî ðàçîì!», äå ùîðàíêó âèêëàäàâ á³áë³éí³ óðîêè. Ïðîïîíóºìî îäèí çíèõ.

â³äð³çíÿºòüñÿ â³ä ìåíå. Êîëè ÿ ïîçíà-éîìèâñÿ ç íåþ, òî ç òðåïåòîì äóìàâ: àÿêùî âîíà äîâ³äàºòüñÿ ïðî ìî¿ ïîãàí³ðèñè õàðàêòåðó?! Âîíà ïîøêîäóº, ùîâèéøëà çà ìåíå çàì³æ. Ùîá âèïðàâè-òè ìîæëèâ³ íåáàæàí³ íàñë³äêè, ÿ íà-ïèñàâ ¿é àíîí³ìíîãî ëèñòà, â ÿêîìóâêàçàâ íà âñå ïîãàíå â õàðàêòåð³ Ôîëü-êå Ñòååíà ³ ï³äïèñàâñÿ «Äðóã». Ìîÿìàéáóòíÿ äðóæèíà ïðàöþâàëà ìåäñå-ñòðîþ â ì³ñò³. ß â³äïðàâèâ ¿é òîãîëèñòà ³ î÷³êóâàâ, ùî âîíà ðîç³ðâå ç³ìíîþ ñòîñóíêè. Àëå âîíà ñï³ëêóâàëà-ñÿ ç³ ìíîþ, íåìîâáè í³÷îãî íå òðàïè-ëîñÿ. ß ïîäóìàâ, ùî, íàïåâíî, âîíà íåîòðèìàëà ìîãî ëèñòà. Àëå ä³â÷èíàñàìà ïîêàçàëà ìåí³ òîé ëèñò ³ ñêàçà-ëà, ùî õòîñü ¿é íàïèñàâ ïðî ìåíå ùîñüäèâíå. Îäíèì ñëîâîì, òîé ëèñò íåâïëèíóâ íà íàø³ ñòîñóíêè!

Ìè îäðóæåí³ áàãàòî ðîê³â. Ó íàñøåñòåðî ä³òåé ³ â³ñ³ì îíóê³â. Êîëè ìîÿäðóæèíà ÷óº, ÿê ÿ íà õðèñòèÿíñüêèõêîíôåðåíö³ÿõ çãàäóþ öåé âèïàäîê,âîíà ãîâîðèòü: «Ôîëüêå, ÿ â òîá³ çîâñ³ì³íø³ ïîãàí³ ðèñè ïîì³òèëà, íå ò³, ïðîÿê³ òè íàïèñàâ ìåí³ òîä³». Àëå ìèäîïîìàãàºìî îäèí îäíîìó, ìè â³äïîâ³-äàºìî îäèí çà îäíîãî, ìè — îäíà êî-ìàíäà. Ò³ â³äì³ííîñò³, ùî º ì³æ íàìè— öå ðåñóðñ, íàøà ñèëà, à íå ñëàáê³ñòü.Íàø³ â³äì³ííîñò³ íå íîñÿòü íåãàòèâ-íèé õàðàêòåð, âîíè äîïîâíþþòü îäèíîäíîãî.

³äíîñèíè ì³æ ëþäüìè, êðà¿íàìè³ ïàðòíåðàìè-ñï³âðîá³òíèêàìè ìî-æóòü â³äð³çíÿòèñÿ. Íåïðèéíÿòòÿëþäüìè â³äì³ííîñòåé ìîæå ïðèâåñòèäî «ðàíè ó ñòîñóíêàõ». ßê ³íîä³ áóâàºñêëàäíî çðîçóì³òè îäèí îäíîãî, ïðè-ì³ðîì, ÷åðåç êóëüòóðí³ â³äì³ííîñò³.Àëå Á³áë³ÿ íàâîäèòü ïðèêëàäè òîãî,ÿê ëþäè, ùî äóæå ð³çíÿòüñÿ ì³æ ñî-áîþ, ìîãëè ïðåêðàñíî ïðàöþâàòè ðà-çîì ³ éòè â îäíîìó íàïðÿìêó.³äì³ííîñò³ ³ñíóâàëè çàâæäè! Âîíèáóëè äî ²ñóñà, ï³ä ÷àñ çåìíîãî æèòòÿ²ñóñà, ï³ñëÿ Íüîãî, ³ òèì á³ëüøå òåïåð,ó íàø³ äí³.

Áóâ ÷îëîâ³ê, ùî õîäèâ îêðåìî â³äàïîñòîë³â é ³ì’ÿì ²ñóñà ðîáèâ ÷óäåñà(Ìð. 9:38). Àïîñòîëè áóëè îáóðåí³ïîä³áíèì ôàêòîì. Àëå ²ñóñ ñêàçàâ, ùîáâîíè íå ïåðåøêîäæàëè éîìó. ²íøè-ìè ñëîâàìè: áëàãîñëîâ³òü éîãî ³ çà-ëèøòå â ñïîêî¿. ³äì³íí³ñòü — öå íåñëàáê³ñòü, à ñèëà! Ëþäè ïåðåøêîäæà-þòü ³ ãîâîðÿòü: «Í³, ìè íå äîçâîëèìî¿ì, òîìó ùî âîíè íå ðîáëÿòü òàê ñàìî,ÿê ìè». Àëå ²ñóñ äóìàâ ³íàêøå.

Ó Ò³ë³ Õðèñòîâîìó (òîáòî Öåðêâ³)óñ³ ÷ëåíè äóæå ð³çí³: îäèí — «îêî»;³íøèé — «âóõî»; òðåò³é — «ïàëåöü»÷è «ðóêà». ßêùî âóõî ñêàæå: «ß íåõî÷ó áóòè â öüîìó ò³ë³ âóõîì, ÿ õî÷óáóòè ãîëîâîþ!» ×è ïðàâèëüíî öå? ͳ!Ñàìå íàø³ â³äì³ííîñò³ ñïðèÿþòü òîìó,ùî ìè äîïîâíþºìî îäèí îäíîãî. Òîìóâ³äì³ííîñò³ íå º íåáåçïå÷íèìè, ñàìåçàâäÿêè ¿ì ìè ðîçøèðþºìî íàøå ìèñ-ëåííÿ, êðóãîç³ð.

²ñòîðè÷íî ëþäè ðîçâèâàëèñÿ äóæåïî-ð³çíîìó. Ó òîìó ÷èñë³ ³ ÷åðåç ãåî-ãðàô³÷í³ â³äì³ííîñò³. Òðèâàëèé ÷àñ ÿáóâ ó í³ìåöüêîìîâí³é êðà¿í³, Øâåé-öàð³¿. Òàì äóæå âèñîê³ àëüï³éñüê³ãîðè. Ùîá ïðèéòè íà áîãîñëóæ³ííÿ,ïîòð³áíî áóëî ï³äí³ìàòèñÿ âèñîêî âãîðè, öå áóëî âàæêî ðîáèòè. Ò³, õòîæèâ â äîëèíàõ, â³äð³çíÿëèñÿ â³ä òèõ,õòî æèâ â ãîðàõ. Öå ñïðèÿëî ³ñòîò-íèì â³äì³ííîñòÿì ó òðàäèö³ÿõ, îäÿç³,¿æ³. Ëþäè æèëè ïîðó÷, àëå ñóòòºâîâ³äð³çíÿëèñÿ îäèí â³ä îäíîãî, òîìó ùî

ìàëî ñï³ëêóâàëèñÿ. Êîëè ÿ ñïóñêàâ-ñÿ â äîëèíó, òî ìåí³ çäàâàëîñÿ, ùî ÿîïèíèâñÿ â ³íø³é êóëüòóð³, ³íø³éêðà¿í³, íà ñòîð³÷÷ÿ â ìèíóëîìó.

Ç ìîãóòí³ì ñòðèáêîì òåõí³÷íîãîïðîãðåñó ³ ìîæëèâ³ñòþ á³ëüø ò³ñíîãîñï³ëêóâàííÿ ëþäè îòðèìàëè ìîæ-ëèâ³ñòü áà÷èòè äóæå áàãàòî â³äì³ííî-ñòåé ó öåðêâàõ ³ õðèñòèÿíàõ. Ðàïòî-âî ç’ÿâèëîñÿ áàãàòî âñüîãî òàêîãîð³çíîãî, ÷îãî íå áóëî ðàí³øå, ³ ïàñòî-ðàì ó öåðêâàõ äîâîäèòüñÿ ïîÿñíþâà-òè, ÷îìó âîíè ðîáëÿòü ñàìå òàê. Ö³â³äì³ííîñò³ ÷àñòî âïëèâàþòü íà íàø³ñòîñóíêè, ³, íà æàëü, íå íà êðàùå.

ß áóâ Àôðèö³, â Ãàí³. ßê³ òàì ñëó-æ³ííÿ! ßêèé ðóõ! ßêà ðàä³ñòü, îïëåñ-êè! ß çíàþ ñòàâëåííÿ áàãàòüîõ ñëó-æèòåë³â â Óêðà¿í³ äî ïëåñêàííÿ.Ìîæå, êîìóñü öå áóäå äèâíèì, àëå ²ñóñáóâ íà òèõ áîãîñëóæ³ííÿõ â Àôðèö³ ³ìîãóòíüî ä³ÿâ!

ß ïðè¿õàâ ó Áóðóíä³, êðà¿íó ïîðó÷Ãàíè, äå òàêîæ áàãàòî ëþäåéçâ³ëüíÿºòüñÿ â³ä äåìîí³â. ß â³äâ³äàâáàãàòî öåðêîâ, ó òîìó ÷èñë³ ³ öåðêâó âì³ñò³ Êåðåìá³. Òîä³ â í³é áóëî 30 òè-ñÿ÷ ÷ëåí³â, òåïåð òàì á³ëüøå 100 òè-ñÿ÷. ϳñëÿ áîãîñëóæ³ííÿ ìè îá³äàëèðàçîì ç³ ñëóæèòåëÿìè, ³ ïàñòîð ìåí³ñêàçàâ: «Âè íàø ïî÷åñíèé ã³ñòü, ÿìîæó âàñ â³äâåðòî çàïèòàòè: ùî âèäóìàºòå ïðî ðóêîïëåñêàííÿ â öåðê-âàõ?» ² â³äðàçó ñàì äàâ â³äïîâ³äü, ùîäóìàº, ùî öå íå ¿õíÿ êóëüòóðà, à çàõ³-äíà. ß çàóâàæèâ, ùî áóâ ó ñóñ³äí³éêðà¿í³ — ³ òàì òàê íå ââàæàþòü, ³ ÿíå äóìàþ, ùî âîíè ñòàëè òàê ðîáèòèò³ëüêè òîìó, ùî õòîñü ¿õ öüîìó íà-â÷èâ ³ç çàõîäó. Âàñ òàê áàãàòî — ³ âèìîæåòå ðîáèòè ñâîº, ùîñü íîâå, íå ñõî-æå íà òå, ùî â ñóñ³ä³â. Ìîæåòå âèðà-æàòè ñâîþ ðàä³ñòü ÿêîñü ³íàêøå. Ãî-ëîâíå: íå äîçâîëÿéòå â³äì³ííîñòÿìçàâàæàòè âàøèì äîáðèì ñòîñóíêàì³ ïðîïîâ³ä³ ªâàíãå볿. ² â òîé æå ÷àñíå äîçâîëÿéòå â³äì³ííîñòÿì çðóéíó-âàòè âàøó ïîä³áí³ñòü.

Íàñê³ëüêè ð³çíèìè áóëè ²âàí Õðå-ñòèòåëü ³ ²ñóñ! Íàïèñàíî, ùî ²âàí æèâ

³ ïðîïîâ³äóâàâ ó ïóñòåë³. À²ñóñ õîäèâ ïî ì³ñòàõ ³ ñåëè-ùàõ (äèâ. Ìò. 9:35). ²âàí íî-ñèâ îäÿã ç âåðáëþæî¿ øåðñò³.Ìîæëèâî, ó íüîãî ³íøîãî îäÿ-ãó íå áóëî. ²ñóñ æå áóâ îäÿã-íåíèé äîáðå. Êîëè Éîãî ðîç-ïèíàëè, ÷åòâåðî ñîëäàò³âðîçä³ëèëè Éîãî îäÿã ì³æ ñî-áîþ (äèâ. ²â.19:23). Î÷åâèäíî,ùî â íüîãî áóëî ÷îòèðè îäè-íèö³ îäÿãó, ³ ðèìñüê³ ñîëäàòèçàõîò³ëè ìàòè éîãî òîìó, ùîâ³í áóâ äîáðîòíèì, à õ³òîí íà-ñò³ëüêè ãàðíèé, ùî ïðî íüîãîêèäàëè æåðåá. ̄ æà òàêîæ áóëàð³çíîþ: ²âàí ¿â ñàðàíó ³ äè-êèé ìåä, à ²ñóñ íàâ³òü áóâ ïðè-ñóòí³ì íà âåñ³ëëÿõ ³ áåíêåòàõ.Àëå â íèõ áóëè ïîä³áíîñò³ —³ ñàìå öå âàæëèâî!  îáîõ áóëèó÷í³, îáîº õðåñòèëè (çà äîïî-ìîãîþ ó÷í³â), îáîº ïðîïîâ³äó-âàëè òå ñàìå: ïîêàéòåñÿ, òîìóùî íàáëèçèëîñÿ ÖàðñòâîÁîæå! Àëå íàéãîëîâí³øå:âîíè îáîº ãîâîðèëè îäèí ïðîîäíîãî ò³ëüêè äîáðå! ²âàí ñêà-çàâ, ùî â³í íå ã³äíèé ðîçâ’ÿçà-òè Éîãî âçóòòÿ, à ²ñóñ ñêàçàâ,ùî íåìຠïðîðîêà, íàðîäæåíî-ãî æ³íêàìè, á³ëüøîãî â³ä²âàíà.

Âàðòî çàóâàæèòè, ùî äåÿê³â³äì³ííîñò³ íàñïðàâä³ íèìè

íå º. Íàïðèêëàä, â³äì³ííîñò³â ªâàíãåë³ÿõ ùîäî òåêñòóϳëàòà, íàïèñàíîãî íà õðåñò³²ñóñà. Öåé òåêñò áóâ íàïèñà-íèé òðüîìà ìîâàìè: ºâðåéñü-êîþ, ãðåöüêîþ ³ ëàòèíîþ. Òà-êîæ óñ³ òåêñòè ªâàíãåë³é,íåçâàæàþ÷è íà äåÿê³ ðîçõîä-æåííÿ, äîïîâíþþòü îäèí îä-íîãî. Ñàìå âñ³ ÷îòèðè ªâàí-ãå볿 äîïîìàãàþòü íàìïîáà÷èòè çàâåðøåíó êàðòèíó.

ß áóâ ó áàãàòüîõ êðà¿íàõ ³ñïîñòåð³ãàâ ð³çíå ðîçóì³ííÿÄóõà Ñâÿòîãî. Íà òåáå ç³éøîâÄóõ Ñâÿòèé? ×è òè îäåðæàâÿêèéñü äàð Äóõà Ñâÿòîãî? ×èòè ñïîâíèâñÿ Äóõîì Ñâÿòèì?Ùî òîá³ êðàùå ñêàçàòè: ùîòè ïðèéíÿâ Äóõà Ñâÿòîãî ÷èîòðèìàâ õðåùåííÿ Äóõîì? Óñ³ö³ á³áë³éí³ òåðì³íè íàëåæàòüêîæíîìó õðèñòèÿíèíó. ß çàç-âè÷àé çàïèòóþ êîíêðåòíó

ëþäèíó, ÿêå äëÿ íå¿ íàéáëèæ-÷å ïåðåæèâàííÿ Äóõà Ñâÿòî-ãî? Çîâí³øí³ â³äì³ííîñò³ íåïîâèíí³ áóòè ð³çíèìè çàñâîºþ âíóòð³øíüîþ ñóòþ.

Íå ïåðåøêîäæàéòå òîìó,õòî íå ïðîòè âàñ! ß ìàþ íàóâàç³ ÷îëîâ³êà, ùî íå õîäèâ çàïîñòîëàìè (äèâ. Ëê 9:49).Ïîäóìàéòå ïðî ëþäåé, ÿê³ âàñîòî÷óþòü, óñóíüòå íåïîðîçóì³-ííÿ. Õîðîø³ ïðîïîâ³äíèêèíàé÷àñò³øå ñï³ëêóâàííÿ ïî-÷èíàþòü ç³ ñë³â ïðî òå, ùîâîíè íå ðîáëÿòü. Ïðîïîâ³äü óäåíü Ï’ÿòèäåñÿòíèö³ ïî÷è-íàºòüñÿ ñëîâàìè: «Ìè íåï’ÿí³!» (ij¿ 2:15).

Îäèí ïàñòîð ï³ä ÷àñ ïðî-ïîâ³ä³ ïîáà÷èâ, ùî ëþäè íåñïðèéìàþòü òîãî, ïðî ùî â³íãîâîðèòü. Ïàñòîð çàïèòàâ: «Ó÷îìó ñïðàâà?» Éîìó â³äïîâ³-ëè, ùî â³í ñàì ïîâèíåí çíàòè.

10-13 òðàâíÿ 2005 ð. ó Ïóù³Âîäèö³ ï³ä Êèºâîì â³äáóâñÿ ñå-ì³íàð çà ó÷àñòþ 45 äåëåãàò³â,ùî ïðåäñòàâëÿëè ð³çí³ îá’ºä-íàííÿ öåðêîâ Óêðà¿íè. Ñåì³íà-ðè ïðîâîäèëà ãðóïà ñëóæèòåë³âç ï’ÿòèäåñÿòíèöüêèõ öåðêîâØâåö³¿ íà ÷îë³ ç Ðàóë³ Ëåõòî-íîì. Ñåì³íàð ìàâ íàçâó «Áóäóþ÷è Öàðñòâî Áîæå ðàçîì!»

Ãîñò³ çàóâàæèëè, ùî çà îñòàíí³ 90 ðîê³â øâåäñüê³ öåðêâè âèñòó-ïàëè ÿê ò³, ùî äàâàëè, òîáòî áðàëè ó÷àñòü â îðãàí³çàö³¿ íîâèõ öåð-êîâ â ð³çíèõ êðà¿íàõ ñâ³òó ÿê ìîëèòîâíî, òàê ³ ïðàêòè÷íî. Ñüîãîäí³ñèòóàö³ÿ äîêîð³ííî çì³íèëàñÿ. Øâåäñüê³ öåðêâè ïîáà÷èëè, ùî ñèëàÄóõà Ñâÿòîãî íèí³ ìîãóòíüî 䳺 â áàãàòüîõ êðà¿íàõ ñâ³òó, à Øâåö³ÿïåâíîþ ì³ðîþ çàëèøàºòüñÿ îñòîðîíü. Øâåäñüê³ äåëåãàòè âèñîêîîö³íèëè ºâàíãåëüñüêó ïðàöþ, ÿêó âåäóòü óêðà¿íñüê³ ì³ñ³îíåðè ÿê óñåáå âäîìà, òàê ³ â ³íøèõ êðà¿íàõ. Âîíè íàãîëîñèëè, ùî ïðè¿õàëè âÓêðà¿íó, ùîá çíàéòè ñï³ëüí³ñòü ó âçàºìîâ³äíîñèíàõ, îáãîâîðèòèìàéáóòíþ ñï³âïðàöþ ³ ìîæëèâîñò³ ùîäî ïîäàëüøîãî ðîçâèòêó òàñï³ëüíîãî áà÷åííÿ ïðàö³ â Óêðà¿í³ ó ðîçáóäîâ³ Áîæîãî Öàðñòâà.

Ñï³ëüíèìè çóñèëëÿìè äåëåãàòè ðîçðîáèëè ïðîåêò ñï³âïðàö³, äëÿðåàë³çàö³¿ ÿêîãî íåîáõ³äí³ òàê³ ÷åñíîòè: ÷åñí³ñòü, â³ðí³ñòü, äîâ³ðà,áàæàííÿ ñï³âïðàöþâàòè, â³äêðèò³ñòü, ïðîùåííÿ. Ó÷àñíèêè ï³äòâåð-äèëè òàêîæ ö³íí³ñòü äóõîâíî¿ ñï³ëüíîñò³ ³ ìîëèòâè ó ïàðòíåðñòâ³. Àäåíü 6 ëèñòîïàäà 2005 ðîêó âèáðàíî äíåì ìîëèòâè òà ïîñòó âöåðêâàõ Óêðà¿íè ³ Øâåö³¿ çà íàø³ öåðêâè ³ ñï³âïðàöþ.

Ïàñòîð íå çðîçóì³â. Òîä³ âîíèâ íüîãî çàïèòàëè: «ßê³ ó òåáåñòîñóíêè ç äðóæèíîþ?» ³íñêàçàâ, ùî â íüîãî âñå äîáðå.Âîíè íàãàäàëè éîìó, ÿê â³íá³ãàâ çà íåþ ç ÷èìîñü ó ðóö³, àâîíà êðè÷àëà, ³ õòîñü áà÷èâ öå÷åðåç â³êíî. ² îòóò ïàñòîð çãà-äàâ, ùî â³í ä³éñíî á³ãàâ, àëåíå çà äðóæèíîþ, à çà ìèøåþ, ³õîò³â óáèòè íå äðóæèíó, àìèøó. Óñóíüòå íåïîðîçóì³í-íÿ!

Âèáèðàéòå òåïë³ ñëîâà,íàëàãîäæóþ÷è ñòîñóíêè. Öåçì³öíþº ¿õ.

Ðîçïîâ³äàéòå âñå çà ïîðÿä-êîì. Öå ìîæå ïîÿñíèòè äóæå

30

áàãàòî ðå÷åé. Ó íàñ º ìèíóëå,ùî ìîæå ïîÿñíèòè áàãàòî ÷îãî³ç ñüîãîäí³øíüîãî. Ïåòðîï³øîâ äî ÿçè÷íèê³â ³ õðåñòèâ¿õ. Àëå êîëè â³í ïðèéøîâ äîàïîñòîë³â, âîíè ñïî÷àòêó áóëèç íèì íå çã³äí³. Àïîñòîëèáóëè óïåâíåí³, ùî Áîã ç íèìè,³ âîíè ïðàâ³, ³ Ïåòðî äóìàâ òàêñàìî ïðî ñåáå! Àëå â³í íå ñòàâäîâîäèòè ñâîþ ïðàâîòó, àñïîê³éíî ³ç ñàìîãî ïî÷àòêó ïî-ÿñíèâ äîêëàäíî, ÷îìó â³í öåçðîáèâ. Ïðèéøëî çàãàëüíå ðî-çóì³ííÿ, ³ âîíè ðàçîì ïðîñëà-âèëè Áîãà. À ùî áóëî á, ÿêáèâ³í íå ïîÿñíèâ óñå ñïî÷àòêó?

³äì³ííîñò³ ì³æ êðà¿íàìè,öåðêâàìè, ëþäüìè ìîæóòüïîñëóæèòè íàì íà çàãàëüíåçáóäóâàííÿ. ßêùî ìè â쳺ìî

³ííèöüêàÂîëèíñüêàÄí³ïðîïåòðîâñüêàÄîíåöüêàÆèòîìèðñüêàÇàêàðïàòñüêàÇàïîð³çüêà²â-Ôðàíê³âñüêàì. Êè¿âÊè¿âñüêàʳðîâîãðàäñüêàÊðèìËóãàíñüêàËüâ³âñüêàÌèêîëà¿âñüêàÎäåñüêàÏîëòàâñüêàгâíåíñüêàÑóìñüêàÒåðíîï³ëüñüêàÕàðê³âñüêàÕåðñîíñüêàÕìåëüíèöüêà×åðêàñüêà×åðí³âåöüêà×åðí³ã³âñüêàÂñüîãî:

óâàæíî âèñëóõàòè äî ê³íöÿ,÷îìó âè ñàìå òàê ðîçó쳺òå ö³ðå÷³, òîä³, çðåøòîþ, ìè ðàçîìïðîñëàâèìî Áîãà.

Áîã ñêàçàâ Àíàí³¿, ùîá òîéï³øîâ äî òàðñÿíèíà Ñàâëà(äèâ. ij¿ 9:11). Àíàí³ÿ íå çðî-çóì³â ³ â³äðàçó âèñëîâèâ ñâîþíåçãîäó ç òàêîþ ïîñòàíîâêîþïèòàííÿ, ìîòèâóþ÷è òèì, ùîâ³í ÷óâ â³ä áàãàòüîõ ïðî öþëþäèíó íåäîáð³ ñëîâà.

ß òàêîæ çà ñâîº æèòòÿ ÷óâïðî òó ÷è ³íøó ëþäèíó ð³çíå.Öå ìîæå íåãàòèâíî âïëèâàòèíà â³äíîñèíè. ß ÷àñòî ìîëþ-ñÿ: «Ãîñïîäè, ÿ â³ä áàãàòüîõáàãàòî ÷îãî ÷óâ, àëå, Ãîñïîäè,ùî Òè ñêàæåø ìåí³ îñîáèñ-òî?» ² Áîã ãîâîðèòü: «Öÿ ëþ-äèíà — ìîÿ îáðàíà ïîñóäè-

íà». ß â³äêèäàþ ñâî¿ çàáîáî-íè! Áîã â³äêðèâ Àíàí³¿ ïðîìàéáóòíº öüîãî áðàòà — íå-ñïîä³âàíîãî ñï³âðîá³òíèêà.Àíàí³ÿ íå óÿâëÿâ, ùî Ñàâëìîæå áóòè éîãî ñï³âïðàö³âíè-êîì.

ß òàê ðàä³þ, ùî ìè ðàçîììîæåìî ïðàöþâàòè: Óêðà¿íà³ Øâåö³ÿ. Ìè ð³çí³, àëå â íàñº ñï³ëüíå. Ìè — îäèí Áîæèéíàðîä ³ ìàºìî îäíå áàæàííÿ,ùîá Öàðñòâî Áîæå ðîçøèðþ-âàëîñÿ, ùîá áàãàòî äóø ïðèé-øëî äî ñïàñ³ííÿ. ß â³ðþ, ùîÁîã ñêàæå ïðî â³äíîñèíè Óê-ðà¿íè ³ Øâåö³¿ íå ïðîñòî, ùîâîíè äîáð³, à äóæå äîáð³.

Ôîëüêå ÑÒÅÅÍ

351725532393932219

2655401078476141

25227944331596

7921

1404

---68--

38--

21----------2---7

82

72715247602630501643227633301834187913004856971157

599828675808938

26298557

6041180020332290202

6319641

105088

10952831161816155

1825106

38354228

18916621520332

6516

855

2211242

1432-3852

17192

351

15-36281

158

30172503824393417102676291074235916

23520852912286

4917

1208

202938446376554363021

132513

127495714

59213

11559155443

14419

2097

1. 2. 3. 4. 5.6.7.8.9.

10.11.12.13.14.15.16.17.18.19.20.21.22.23.24.25.26.

¹ï/ï

Îáëàñòü Çàðåºñò-ðîâàí³

ʳëüê³ñòü÷ëåí³âöåðêâè

Äîìè ìîëèòâè

Ïîáóäî-âàí³

Áóäó-þòüñÿ

ʳëüê³ñòü öåðêîâ

Íåçàðåº-ñòðîâàí³

Ê-ñòü ñëóæèòåë³â

Ïàñòèð³âÄèÿ-êîí³â

Ñòàòèñòè÷í³ äàí³Öåðêâè õðèñòèÿí â³ðè ºâàíãåëüñüêî¿ Óêðà¿íè

(ñòàíîì íà 1.01.2005 ðîêó)

31

32

Çâ³ëüíèòè äëÿ Ãîñïîäà

«Êîëè æ â³äëó÷èëà, òî ïîâåëà éîãî ç ñîáîþ... ³ïðèâåëà äî Ãîñïîäíüîãî äîìó»

1 Ñàì. 1:24

ßêîñü çà âå÷åðåþ Äæåí,íàøà ñòàðøà äîíüêà, ÿê³éùîéíî âèïîâíèëîñü 18 ðîê³â,ð³çêî ñêàçàëà:

— Ìàìî, ÿ á³ëüøå íå õî÷óñëóõàòè òâ ô³ëîñîô³¿. Òèçíàºø, â òåáå íàâ³òü ãîëîñì³íÿºòüñÿ, êîëè òè ïî÷èíàºøâèãîëîøóâàòè ñâî¿ òåîð³¿.Êîæíî¿ õâèëèíè ÿ ìîæó ñêà-çàòè òå, ùî òè ãîâîðèòèìåøäàë³.

³äêèíóâøè ñò³ëåöü âá³ê, ÿâá³ãëà â ñïàëüíþ ³, ðèäàþ÷è,âïàëà íà ë³æêî. ×îìó â÷èâìåíå Áîã íà öåé ðàç? Äæåíçàâæäè áóëà ñòàðøîþ íåçà-ëåæíîþ äèòèíîþ â ñ³ì’¿, ÿêàçàâæäè âñå ðîáèëà ïî-ñâîºìó.Íåçàëåæíèé õàðàêòåð âîíàìàëà ùå ç ñàìîãî íàðîäæåí-íÿ, àëå â³í çàâæäè áóâ ï³äìàòåðèíñüêèì êîíòðîëåì. Ùîæ ç íåþ â³äáóâàºòüñÿ òåïåð?

Ùî ç íåþ çðîáèëî â³ñ³ìíàä-öÿòèë³òòÿ, êîëè âîíà þðèäè÷-íî ñòàëà äîðîñëîþ ëþäèíîþ?

Ïîò³ì, ñòðàæäàþ÷è â äóø³,ÿ ìîëèëàñü: «Ãîñïîäè, íåçì³íþé Äæåí. ß çíàþ, âîíàï³äë³òîê, ÿêîìó ïîòð³áíî çíàé-òè øëÿõ â öüîìó ñâ³ò³. Çì³íèìåíå! Ãîñïîäè, çðîáè ìåíå òà-êîþ ìàò³ð’þ, ÿêîþ Òè õî÷åø,ùîá ÿ áóëà. Î Áîæå, ÿ çíàþ,âîíà äîðîñë³øàº. Ïîêàæèìåí³, áóäü ëàñêà, ÿê Òè õî÷åø,ùîá ÿ çì³íèëàñÿ!»

Ïîò³ì íàñòàâ ïåð³îä çà-ãëèáëåííÿ â ñâîþ äóøó, ÿêèéòðèâàâ 14 ì³ñÿö³â…

Áåç ñëîâàÊîëè ÿ øóêàëà â³äïîâ³äü

íà ñâîº çàïèòàííÿ â Á³á볿, Áîãâêàçàâ ìåí³ íà ïðèíöèï ç 1Ïîñëàííÿ Ïåòðà, 3:1-2, ÿêèéêåðóâàâ ìîºþ çì³íîþ ³ ïðîâ³â

ìåíå ÷åðåç ö³ âàæê³ 14 ì³-ñÿö³â. Íà öåé ðàç ìîþ óâàãóïðèâåðíóëè ñëîâà ç Ïèñàííÿïðî òå, ùî ò³, õòî îòî÷óþòüìåíå, ìàþòü áà÷èòè ìîþ ÷èñ-òó áîãîáîÿçëèâó ïîâåä³íêó,«ùîá ³ äåÿê³...áóëè ïðèºäíàí³áåç ñëîâà».

Õî÷à öåé â³ðø ñòîñóºòüñÿâ³äíîñèí ÷îëîâ³êà ³ äðóæèíè,ÿ âèÿâèëà, ùî ïðèíöèï «áåçñëîâà» ÷óäîâî 䳺 ³ ñòîñîâíîìàòåð³ ³ äîíüêè. ß âèð³øèëàá³ëüøå íå íàâ’ÿçóâàòè Äæåíñâî¿õ ïîãëÿä³â. Á³ëüøå íå áóäå«ïðîïîâ³äóþ÷î¿» ìàòåð³.

Òðèìàòè ñâî¿ ïîðàäè ïðèñîá³, îñîáëèâî ç ìî¿ì õàðàêòå-ðîì, äóæå âàæêî. Ò³º¿ æ îñåí³Äæåí âñòóïèëà â òîé ñàìèéêîëåäæ, â êîìó â÷èëàñü ³ ÿ. Î,ÿê áè ÿ ìîãëà äîïîìîãòè ¿é,õî÷à á ïîðàäîþ. Àëå ÿ âñå æòàêè ñòðèìàëàñü, íå çàïðîïî-íóâàâøè ¿é í³ÿêî¿ ïîðàäè. Òàâîíà â í³é ³ íå ìàëà ïîòðåáè.Ïåðåìîãëà ¿¿ íåçàëåæí³ñòü. ̄ éñàì³é õîò³ëîñÿ ïåðåâ³ðèòè,÷îãî âîíà âàðòà.

Åâåë

³í Ê

вÑ

ÒÅÍ

ÑÎÍ

33

Êîëè ïåðø³é äèòèí³ âèïîâ-íÿºòüñÿ 18 ³ âîíà âèð³øóº çà-ëèøèòè áàòüê³âñüêå ãí³çäî, âáàòüê³â (îñîáëèâî â ìàòåð³â)ñåðöå îáëèâàºòüñÿ êðîâ’þ.¯õí³ ðàíè íàáàãàòî ãëèáø³, í³æðàíè ä³òåé, ³ çàæèâàþòü âîíèíàáàãàòî ïîâ³ëüí³øå. Òå, ùîáäîçâîëèòè Äæåí ïî¿õàòè çäîìó, ìåí³ äàëîñÿ äóæå âàæ-êî. ² ÿê ÿ äÿêóâàëà Áîãîâ³ çà5 ðîê³â ï³äãîòîâêè äî ò³º¿ ìèò³,êîëè íàø³é íàñòóïí³é äèòèí³âèïîâíèëîñÿ 18. Ìîº ñåðöåâæå íå êðîâîòî÷èëî òàê, òîìóùî â ìåíå áóëî 5 ðîê³â, ùîáïåðåãëÿíóòè ñâîº ìàòåðèí-ñòâî.

² îñü ÷åðåç 8 ðîê³â ÿ ìàëàíàéñèëüí³øå ïîòðÿñ³ííÿ âñâîºìó æèòò³. ßêîñü â íåä³ëþ,âðàíö³, äðóæèíà ë³êàðÿ çíàøî¿ öåðêâè ïðèâ³òàëà ìåíå,ìè ðîçãîâîðèëèñü, ³ ðàïòîìâîíà ïðîìîâèëà: «Íåùîäàâíîíà êîíôåðåíö³¿ Õðèñòèÿíñü-êî¿ Ìåäè÷íî¿ Ñï³ëêè ÿ çóñòð³-ëà âàøó äîíüêó Äæåí, ³ âîíàñêàçàëà ìåí³, ùî íàìàãàºòüñÿíàñë³äóâàòè æèòòºâó ô³ëîñî-ô³þ ñâ ìàìè».

Ö³ ì³ñÿö³ ìîâ÷àííÿ çîâñ³ìíå îçíà÷àëè, ùî ÿ â³äìîâèëàñüâ³ä ñâîãî çàñòóïíèöüêîãî ìî-ëèòîâíîãî æèòòÿ. Êîëè ÿ ìî-ëèëàñÿ çà Äæåéí, ÿ ìîëèëàñüïðî Áîæó âîëþ äëÿ íå¿, à íåïðî ñâîþ. Çàì³ñòü òîãî, ùîáíàâ’ÿçàòè ¿é ñâîþ âîëþ, ÿ ìî-ëèëàñü, ùîá Áîã çì³íèâ ¿¿ òàê,ÿê õî÷å ³í, ùîá âîíà çì³íè-ëàñü.  áîðîòüá³ öüîãî äîâãî-ãî ïåð³îäó òèø³ ÿ â³äêðèëàäëÿ ñåáå ãëèáîêèé ñåêðåò —çâ³ëüíåííÿ.

Çâ³ëüíåíàÌåí³ ïîòð³áíî áóëî ä³çíà-

òèñü, ùî çâ³ëüíèòè — öå çíà-÷èòü â³ääàòè Áîãó òå, ùî ³íäàâ ìåí³. Òàê, Äæåéí áóëàÉîãî ïîäàðóíêîì äëÿ íàñ.«Ä³òè — ñïàäùèíà Ãîñïîäíÿ»,ãîâîðèòüñÿ â Ïñàëì³ 126:3.Õî÷à ìè ç Êð³ñîì â³äàëè ¿¿ âðóêè Áîæ³ ùå äî ¿¿ íàðîäæåí-íÿ (ÿê ìè â³ääàëè Éîìó âñ³õíàøèõ ä³òåé), íà öåé ðàç ñè-òóàö³ÿ áóëà ³íøîþ. Òóò ïî-òð³áíå áóëî ïîâíå áóêâàëüíå

çðå÷åííÿ — Äæåéí áóëà ïî-âíîë³òíüîþ. ß ïî÷óâàëà ñåáåÿê Àííà, ÿêà â³ääàëà â³äëó÷å-íîãî â³ä ãðóäåé Ñàìó¿ëà Ãîñ-ïîäó. Öå áóëî ùîñü ñõîæå íàòå, êîëè ë³êàð³ ñêàçàëè ìåí³,ùî ìîÿ íàéñòàðøà äîíüêàÄæóä³ íå áóäå æèòè. Ìîº áî-ð³ííÿ ïðèïèíèëîñü ëèøå òîä³,êîëè, ìîëÿ÷èñü çà íå¿, ÿ çâ³-ëüíèëà ¿¿ äëÿ Áîãà ³ Éîãî âîë³â ¿¿ æèòò³. Íå òóãà ïðèïèíè-ëàñÿ, à ìîÿ áîðîòüáà. ß çì³íè-ëàñü â òîé âå÷³ð. ß çâ³ëüíèëà¿¿ äëÿ Áîãà!

Çâ³ëüíåííÿ íàøèõ ä³òåé ³äîðó÷åííÿ ¿õ ùîäåííîìó Áî-æîìó ï³êëóâàííþ, ïî÷èíàþ÷èç äèòÿ÷îãî ñàäî÷êà ³ äî çàê³í-÷åííÿ øêîëè, íàâ÷èëè ìåíåáàãàòî ÷îìó. Çâ³ëüíåííÿ ¿õäëÿ Áîæîãî çàõèñòó ³ êåð³â-íèöòâà, êîëè ÿ íå ìîãëà ïðî-âåñòè ¿õ äî øêîëè, êîëè ìî¿ðóêè áîë³ëè â³ä òîãî, ùî íåìîæó âòðèìàòè ¿õ â öüîìóâåëè÷åçíîìó ñòðàøíîìó ñâ³ò³,ï³äãîòîâëþâàëî ìåíå äî ñïðàâ-æíüîãî çâ³ëüíåííÿ, ÿêå ïî-òð³áíî áóëî çðîáèòè â ìàéáóò-íüîìó.

Çâ³ëüíåííÿ Äæåéí äëÿ Áî-ãà ïîñèëèëî ìî¿ ìîëèòâè çàíå¿. ×àñòî òå, ùî ÿ ðîáëþ äëÿäèòèíè, äóæå ìàëå ³ äóæåï³çíî. Àëå Áîã çàâæäè çðîáèòüïðàâèëüíî ³ â÷àñíî. Òå, ùî ÿõî÷ó äëÿ äèòèíè, ìîæå áóòèïðîäèêòîâàíå åãî¿ñòè÷íèìèìîòèâàìè, íàïðèêëàä, äóìêà-ìè ïðî âèñîêîîïëà÷óâàíó ðî-áîòó, âåëèêó øàíó, âèñîê³ îö³-íêè, âåëè÷åçíèé áóäèíîê —ïðî òå, ùî ñâ³ò îòîòîæíþº çóñï³õîì. Àëå íå Áîã. ³í çàâ-æäè õî÷å äëÿ íèõ òå, ùî ¿õíàéêðàùå íàâ÷èòü ³ ùî çðî-áèòü ¿õ «î÷èùåíèì çîëîòîì».

ß í³êîëè íå çàáóäó, ùî ñêà-çàëà ìåí³ ìàìà îäíèõ ï³ä-ë³òê³â. «ß íå õî÷ó, ùîá ìî¿ä³òè íàâ÷àëèñü â õðèñòèÿíñü-êîìó êîëåäæ³ ëèøå òîìó, ùîâîíè ïîò³ì ïî¿äóòü â ³íøóêðà¿íó íà ì³ñ³îíåðñüêó ðîáî-òó, ÿê ì³é áðàò, ³ çàëèøàòüìåíå â ñòàðîñò³ ñàìó».

Ïðîâîäÿ÷è ìîëèòîâíèé ñå-ì³íàð â ñâî¿õ äðóç³â â Êàë³-ôîðí³¿, ÿ ñïîñòåð³ãàëà äèâî-

âèæí³ çì³íè, ÿê³ â³äáóâàëèñÿâ ïàñòîðà ö³º¿ öåðêâè. Éîãîäðóæèíà — ãàðíà, òàëàíîâèòà³ ÷àð³âíà ãîñïîäèíÿ — áóëàñìåðòåëüíî õâîðà ðàêîì. Âîíàçàâæäè ï³äòðèìóâàëà éîãî âïàñòîðñüêîìó ñëóæ³íí³. Êîëèÿ ïðè¿õàëà íà ñåì³íàð, ìåíåâ³äðåêîìåíäóâàëè íàéïðèãí³-÷åí³øîìó ïàñòîðó, ÿêîãî ÿáóäü-êîëè áà÷èëà. ϳñëÿ ìîãîâèñòóïó ïðî òå, ÿê ïîòð³áíîìîëèòèñü ó â³äïîâ³äíîñò³ çÁîæîþ âîëåþ, ìè ìîëèëèñüìàëèìè ãðóïàìè, ³ â òîé ÷àññòàëîñÿ ÷óäî. Ïàñòîð çâ³ëüíèâñâîþ äðóæèíó äëÿ Áîãà ³ äëÿÁîæî¿, à íå ñâ âîë³ ùîäî íå¿.ß íå ïîâ³ðèëà ñâî¿ì î÷àì, êîëèïîáà÷èëà éîãî, ÿê â³í ï³ä³éøîâäî êàôåäðè, ùîá çàê³í÷èòèçàíÿòòÿ ìîëèòâîþ. «Íåâæå öÿëþäèíà ñÿº?» — òèõåíüêî çà-ïèòàëà ÿ ïîäðóãó. Éîãî ëèöåáóêâàëüíî âèïðîì³íþâàëîñâ³òëî, êîëè â³í ðîçïîâ³äàâ,ïîñì³õàþ÷èñü, ñâî¿é öåðêâ³ïðî òå, ùî â³äáóëîñÿ. «Â³íñÿº!» — ïðîøåïîò³ëà óâ³äïîâ³äü âîíà. Éîãî äðóæè-íà íå çì³íèëàñü, àëå çì³íèâñÿ¿¿ ÷îëîâ³ê, ÿêèé çâ³ëüíèâ ¿¿.

Íåùîäàâíî, ðîçìîâëÿþ÷è çîäí³ºþ æ³íêîþ íà ñåì³íàð³, ÿâèñëóõàëà ³ñòîð³þ ¿¿ ÷îëîâ³êà,ÿêèé ïåðåí³ñ äåê³ëüêà îïå-ðàö³é ³, çà ñëîâàìè ë³êàð³â,ìàéæå ïðèðå÷åíèé íà ñìåðòü.Âîíà ðîçïîâ³ëà ìåí³ ïðî äí³ ³òèæí³ áîðîòüáè ³ áóíòó ïðîòèÁîãà, ïðî ¿¿ íåáàæàííÿ çàëè-øèòè âñå òàê, ÿê º. «Àëå, —ñêàçàëà âîíà, — ñòàëîñÿ ÷óäî,êîëè ÿ çâ³ëüíèëà éîãî äëÿÃîñïîäà. Çì³íèëàñü ÿ. Çàê³í-÷èëàñü áîðîòüáà». Ïîò³ì âîíàäîäàëà: «Äî ðå÷³, ì³é ÷îëîâ³ê— öå òîé, ç êèì âè ùîéíî ðîç-ìîâëÿëè. ³í çàðàç ïîâí³ñòþçäîðîâèé». Àëå éîãî îçäîðîâ-ëåííÿ íå ºäèíå ÷óäî. Òå, ùîâîíà çâ³ëüíèëà ñâîãî ÷îëîâ³-êà äëÿ Áîãà, º íå ìåíøèì ÷ó-äîì, í³æ éîãî îçäîðîâëåííÿ.

Êîëè Ãîñïîäü âèõîâóºáëèçüêèõ íàì ëþäåé, íàì âàæ-êî çâ³ëüíèòè ¿õ äëÿ Áîãà. ßêìè ëþáèìî çàõèùàòè ñâî¿õä³òåé, ÷îëîâ³êà ÷è æ³íêó â³äÁîæîãî âèõîâàííÿ. Íåùîäàâ-

34

íî ÿ ðîçìîâëÿëà ç æ³íêîþ,÷îëîâ³ê ÿêî¿ áóâ â íåçàêîííèõñòîñóíêàõ ç ³íøîþ æ³íêîþ.Ïðî öå ñòàëî â³äîìî, ³ òîìó â³íâ ãëèáîê³é äåïðåñ³¿. Âîíà ðîç-ïîâ³ëà ìåí³, ùî ïðîñèëà Áîãàá³ëüøå íå âèõîâóâàòè éîãî,òîìó ùî áîÿëàñü, ùî ÷îëîâ³êíå ïåðåíåñå öüîãî. Âîíà íàìà-ãàëàñü çàõèñòèòè éîãî â³äÁîãà! ß ñêàçàëà ¿é, ùî ºäèíàíàä³ÿ äëÿ ¿¿ ÷îëîâ³êà — ùîáâîíà çâ³ëüíèëà éîãî äëÿ Áîãà,äëÿ Òîãî, ªäèíîãî, Õòî ìîæåâèêðèòè éîãî ãð³õ, ùîá ïîò³ì¿¿ ÷îëîâ³ê çì³ã âçÿòè íà ñåáåâ³äïîâ³äàëüí³ñòü ³ ñïîâ³äàòèñâ³é ãð³õ ïåðåä Áîãîì. «Ïåðå-ñòàíü ãðàòè ðîëü Áîãà», — ñêà-çàëà ÿ ¿é.

Îäíà ì³ñ³îíåðêà âèêîðèñ-òàëà ç äåñÿòîê îäíîðàçîâèõõóñòèíîê, êîëè ç³ ñëüîçàìèðîçïîâ³äàëà ìåí³ ³ñòîð³þ, ÿêàñòàëàñÿ. Áîã ïîêëèêàâ ¿¿ ç÷îëîâ³êîì ïîâåðíóòèñÿ ó Ñïî-ëó÷åí³ Øòàòè, äå ÷îëîâ³ê ì³ãáè òðóäèòèñÿ ïàñòîðîì îäí³º¿ç öåðêîâ. ² ïîì³æ ðèäàííÿìèâîíà ðîçïîâ³ëà ìåí³, ùî âîíèàáñîëþòíî âïåâíåí³, ùî íà öåº âîëÿ Áîæà. «Àëå, — êàæåâîíà, — ëþäè íå â³äïóñêàþòüíàñ. Âîíè êàæóòü: «ßêùî òèì³ñ³îíåð, òî öå íàçàâæäè».Ñàìå ö³ ëþäè ìîëÿòüñÿ çà íàñ³ íå â³ääàþòü íàñ, ùîá Éîãîâîëÿ â³äáóëàñÿ â íàøîìóæèòò³. Âîíè õî÷óòü âêàçóâà-òè Áîãîâ³, äå ìè ìàºìî Éîìóñëóæèòè».

ßê ìè ëþáèìî ãðàòè ðîëüÁîãà â æèòò³ ³íøèõ ëþäåé,îñîáëèâî òèõ, çà ÿêèõ ìè ïî-ñò³éíî ìîëèìîñü. Àëå Áîãõî÷å, ùîá ìè çì³íèëèñü, ùîáçâ³ëüíèëè ¿õ äëÿ Íüîãî ³ Éîãîâîë³. Ñàìå òàê ²ñóñ â÷èâ íàñìîëèòèñÿ: «Âè æ ìîë³òüñÿîòàê... íåõàé áóäå âîëÿ Òâîÿÿê íà íåá³, òàê ³ íà çåìë³».

Çâ³ëüíåííÿ íàøèõ äóõîâ-íèõ ä³òåé

×àñòî ìè ñõèëüí³ äî òîãî,ùîá çàíàäòî ï³êëóâàòèñÿ ïðîñâî¿õ äóõîâíèõ ä³òåé. ß ðîçïî-â³ëà êåð³âíèêó ñâîãî òåëåôîí-íîãî ìîëèòîâíîãî ëàíöþæêàïðî ì³æì³ñüêó òåëåôîííó ðîç-

ìîâó ç æ³íêîþ, ÿêà ïðèâåëàäî Áîãà áàãàòüîõ ëþäåé, à òå-ïåð âîíà áóëà ô³çè÷íî ³ åìîö³-éíî çíåìîæåíà â³ä òîãî, ùîíàìàãàëàñÿ âñ³õ ¿õ òðèìàòè«íà ïëàâó». ϳêëóþ÷èñü ïðîíèõ, íàâ÷àþ÷è, íàñòàâëÿþ÷è,âîíà ñàìà âïàëà äóõîì â³äïåðåâòîìè.

«Çâ³ëüíè ¿õ äëÿ Áîãà, —ïîðåêîìåíäóâàëà ÿ ¿é. — Äîç-âîëü Éîìó ïîâåðíóòè ¿õ ò³-ëüêè òîä³, êîëè ³í äîðó÷èòüòîá³ ùîñü äëÿ íèõ çðîáèòè».

Íàñòóïíîãî äíÿ ìåí³ çàòå-ëåôîíóâàëà êåð³âíèê ìîëè-òîâíîãî ëàíöþæêà ³ ñêàçàëà:«Òó ïîðàäó, ÿêó âè äàëè ö³éæ³íö³, ÿ ïðèéíÿëà ³ äëÿ ñåáå.ß çðîçóì³ëà, ùî «ãîäóþ ç ëî-æå÷êè» ñâî¿õ ñóñ³ä³â, âåñü ÷àñâ³ä÷óâàþ ïîâíó â³äïîâ³äà-ëüí³ñòü çà íèõ. À ñàìà ïåðå-áóâàþ ï³ä íàãëÿäîì ë³êàðÿ ³íå ìîæó á³ëüøå âèòðèìàòè â³äòàêî¿ ïåðåíàïðóãè. Òîìó ÿïðîñòî çâ³ëüíèëà ñâî¿õ ñóñ³ä³âäëÿ Áîãà. Àëå ÿ íå ïåðåñòàíóï³êëóâàòèñÿ ïðî íèõ. ß íåïåðåñòàíó íàñòàâëÿòè ¿õ, ãîäó-âàòè, ÿ ïðîñòî íå áóäó ãðàòèðîë³ Áîãà â ¿õíüîìó æèòò³».

ijòè í³êîëè íå íàâ÷àòüñÿõîäèòè, ÿêùî äîðîñë³ íå äîç-âîëÿòü ¿ì â³ä³ðâàòèñÿ â³ä ¿õí³õðóê. Ìîëîä³ õðèñòèÿíè í³êî-

ëè íå íàâ÷àòüñÿ ñàìîñò³éíîõîäèòè, êîëè ìè áóäåìî ¿õíàïîëåãëèâî íåñòè. Õî÷à íà-â÷àííÿ º íåîáõ³äíèì â äîïî-ìîç³ òèì, êîãî ìè ïðèâåëè äîÕðèñòà, àëå ïðèõîäèòü ÷àñ,êîëè ìè ïîâèíí³ çâ³ëüíèòè ¿õäëÿ â³ëüíîãî ïîëüîòó ç Áîãîì.

Êîëè ìè â³äìîâëÿºìîñüíàâ’ÿçóâàòè ñâîþ âîëþ íàøèìáëèçüêèì, ìè ì³íÿºìîñü: ñòàº-ìî á³ëüø ïîê³ðíèìè Áîæ³éâîë³ ³ íå âèìàãàºìî âèêîíàí-íÿ íàøî¿ âîë³ â ¿õíüîìóæèòò³. Àëå â öüîìó ïðîöåñ³ ºäîäàòêîâà íàãîðîäà, íà ÿêó ÿíå ðîçðàõîâóâàëà ³, çâè÷àéíîæ, ÿêî¿ íå øóêàëà. Ïîêè Áîãçì³íþâàâ ìåíå, òî ïîêàçóâàâìåí³ åôåêòèâí³ñòü Ñâî¿õ çì³íâ òèõ, ïðî êîãî ÿ ò³ëüêè ìîëè-ëàñü, à íå «â÷èëà».

Âèÿâèëîñü, ùî á³ëüø åôåê-òèâíî, ñòîÿòè íà êîë³íàõ â çà-ñòóïíèöüê³é ìîëèòâ³ çà áëèçü-êèì íàì ëþäåé ³ äîçâîëèòèÁîãó ïðàöþâàòè íàä íèìè.Òàê, åôåêòèâí³øå ìîëèòèñÿ çàëþäåé, í³æ ïðîïîâ³äóâàòè ¿ì,îñîáëèâî êîëè ìè çâ³ëüíèëè¿õ äëÿ Áîãà, äîçâîëèâøè Éîìóâ³äïîâ³äàòè íà íàø³ ìîëèòâèòàê, ÿê ³í çàõî÷å.

Ç êíèãè«Ãîñïîäè, çì³íè ìåíå»

35

Âñ³õ õðèñòèÿí ìîæíà ïîä³-ëèòè íà äâà òàáîðè: îäí³â³ä÷óâàþòü íåâîëþ, ³íø³ —ñâîáîäó. Ó ïåðøîìó âèïàäêóäóøåþ êåðóº ïî÷óòòÿ îáîâ’ÿç-êó, ³ âîíà ï³äêîðÿºòüñÿ Áîæî-ìó çàêîíó ÷åðåç ñòðàõ áóòèïîêàðàíîþ àáî ÷åêàþ÷è íàãî-ðîäè. Ó äðóãîìó âèïàäêó äó-øåþ êåðóº ëþáîâ ³ ïîâíàâ³ääàí³ñòü âîë³ Áîæ³é. Ó ïåð-øîìó âèïàäêó õðèñòèÿíèíïðàöþº çà ïëàòó, ó äðóãîìó —ç ëþáîâ³.

Ö³ äâà ñòàíè ÷óäîâî îïè-ñàí³ àïîñòîëîì Ïàâëîì ó Ïî-ñëàíí³ äî ãàëàò³â. Ó ãàëàò³éñü-êó öåðêâó ïðèéøëè ÿê³ñüºâðåéñüê³ áðàòè, êîòð³ ñòâåðä-æóâàëè, ùî äëÿ ñïàñ³ííÿïîòð³áíî âèêîíóâàòè ïåâí³ôîðìè ³ öåðåìîí³¿. Âîíèíàìàãàëèñÿ â³äâîë³êòèõðèñòèÿí â³ä ñâîáîäèºâàíãåëüñüêî¿. Ãàëàòèíå çä³éñíèëè æîäíîãîìîðàëüíîãî ãð³õà, àëåâîíè â÷èíèëè äóõî-âíèé ãð³õ — íàìàãàëè-ñÿ çàì³íèòè â³ðó ñïðà-âàìè. Ïî÷àâøè ó äóñ³,âîíè òåïåð õîò³ëè óäîñ-êîíàëèòèñÿ ò³ëåñíèìèøëÿõàìè.

Æèòòºâèé ïðèêëàääîïîìîæå íàì öå êðà-ùå çðîçóì³òè. Îñü äâà÷îëîâ³êè, ÿê³ íå êðà-äóòü. Íà âèãëÿä âîíèîäíàêîâî ÷åñí³, àëåâíóòð³øíüî ì³æ íèìèº ³ñòîòíà ð³çíèöÿ.Îäèí çà ïðèðîäîþ íå-÷åñíèé, ³ éîìó õî÷åòü-ñÿ êðàñòè, àëå â³í óò-ðèìóºòüñÿ ëèøå ÷åðåçñòðàõ áóòè ïîêàðàíèì.²íøèé — ÷åñíèé çàïðèðîäîþ, ³ éîãî íåïðèìóñèø êðàñòè íàâ³òü çà âèíàãîðîäó.Îäèí ÷åñíèé çà äóõîì,³íøèé — ëèøå çà ïëî-òòþ. Îòîæ, ñóòòºâå íå

òå, ùî ëþäèíà ðîáèòü, à ÿêîþâîíà º â ä³éñíîñò³. Ó Õðèñò³²ñóñ³ í³÷îãî íå âàðòå äîäåð-æàííÿ àáî íåäîäåðæàííÿ îá-ðÿä³â, à ëèøå «íîâå ñòâîð³í-íÿ».

Àïîñòîë Ïàâëî áóâ äóæåçàñìó÷åíèé äóõîâíèì ñòàíîìãàëàò³éñüêèõ õðèñòèÿí, áîâîíè çàáóëè, ùî ó âíóòð³ø-íüîìó äóõîâíîìó æèòò³ ãî-ëîâíå — «íîâå ñòâîð³ííÿ».Âîíè ïî÷èíàëè ç öüîãî ð³âíÿ,àëå «â³äïàëè â³ä áëàãîäàò³» íàíèæ÷èé ð³âåíü, íà ÿêîìó«ñëàáê³ñòü áóêâè» çàì³íÿëà«îíîâëåííÿ äóõó» (Ðèì.7:6).«Âè, ùî âèïðàâäîâóºòå ñåáåçàêîíîì, çàëèøèëèñÿ áåç Õðè-ñòà, â³äïàëè â³ä áëàãîäàò³»

(Ãàë. 5:4). Ñó÷àñí³ õðèñòèÿíèäóæå äèâóþòüñÿ, ÿê ãàëàòèìîãëè áóòè òàêèìè äîãìàòè÷-íèìè. Àëå ÷è ìè òåïåð íå ºòàêèìè? Âîíè äîäàâàëè îáðÿ-äè çàêîíó, ìè äîäàºìî ïåâí³ïîñòàíîâè, äóõîâíó ïðàöþ, õî-ä³ííÿ äî öåðêâè, ðåë³ã³éí³ îá-ðÿäè àáî ùîñü ³íøå. ßêà æòîä³ ð³çíèöÿ ì³æ íèìè ³ íàìè?Ìè ñóâîðî çàñóäæóºìî «ºâðå-éñüêó ðåë³ã³þ», áî âîíà ðîáèòü«äàðåìíîþ áëàãîäàòü Áîæó»³ ñìåðòü Õðèñòà. Àëå, áîþñÿ,ùî ³ â íàø ÷àñ áàãàòî ùî 竺âðåéñüêî¿ ðåë³ã³¿» çì³øàíîç õðèñòèÿíñòâîì òàê ñàìî, ÿêöå áóëî â ãàëàò³éñüêèõ â³ðó-þ÷èõ, ³ ùî áëàãîäàòü Áîæàñòຠòàê ñàìî äàðåìíîþ ÷åðåçíàøó ôîðìàëüí³ñòü.

Ïàâëî ãîâîðèòü, ùî çà-êîí — öå íàø «ïóò³â-íèê», à íå ñïàñèòåëü: â³íïðèâîäèòü íàñ äî Õðèñ-òà, ³ ï³ñëÿ öüîãî â³í íàìíå ïîòð³áíèé. «Òîìó, —â³í ãîâîðèòü, — òè âæåíå ðàá, à ñèí, — ² áëàãàºíàñ ñòîÿòè â öüîìó íå-ïîõèòíî. — Õðèñòîñäëÿ âîë³ íàñ âèçâîëèâ.Òîæ ñò³éòå â í³é òà íåï³ääàâàéòåñü çíîâó âÿðìî ðàáñòâà» (Ãàë.5:1).

Õðèñòèÿíè-çàêîííè-êè íå â³äêèäàþòü Õðèñ-òà, âîíè íàìàãàþòüñÿëèøå ùîñü äî Íüîãî äî-äàòè. ¯õ ðîçóì³ííÿ ñïà-ñ³ííÿ — öå Õðèñòîñ ³äîáð³ ñïðàâè, àáî Õðèñ-òîñ ³ ïåâí³ ðåë³ã³éí³ îá-ðÿäè, àáî ùå ùîñü. Âîíèõîðîø³ ñàì³ ïî ñîá³, ÿêðåçóëüòàò ³ ïëîäè ñïàñ³-ííÿ, àëå äîäàâàòè ùîñüäî Õðèñòà, ÿêèì áè õî-ðîøèì öå íå áóëî, îçíà-÷ຠâ³äêèäàòè ïîâíîòóÉîãî ñïàñ³ííÿ ³ õâàëè-òè ñàìèõ ñåáå. Ëþäèðàäøå ï³äóòü íà ìó÷å-íèöüêó ñàìîïîæåðòâó,

Çàêîí ³ áëàãîäàòüÏðàêòè÷íå õðèñòèÿíñòâî

36

Çàêîí êàæå: «Ðîáè öå — ³ áóäåø æèòè».

Çàêîí êàæå: «Çàïëàòè ìåí³ çà òå, ùî òèâèííèé.

Çàêîí êàæå: «Ñòâîðè ñîá³ íîâå ñåðöå ³íîâèé äóõ».

Çàêîí êàæå: «Ïîëþáè Ãîñïîäà óñ³ì ñåð-öåì, âñ³ºþ äóøåþ, ³ âñ³ì ðîçóì³ííÿì».

Çàêîí êàæå: «Ïðîêëÿòèé, õòî íå íàìàãàºòü-ñÿ âèêîíóâàòè âñ³ ñëîâà çàêîíó öüîãî»

Çàêîí êàæå: «Ïîêàðàííÿ çà ãð³õ — ñìåðòü».

Çàêîí âèìàãຠñâÿòîñò³.

Çàêîí êàæå: «Ðîáè».

Çàêîí âèìàãຠïðèìóñîâîãî ñëóæ³ííÿðàáà.

Çàêîí äຠáëàãîñëîâåííÿ ³ íàãîðîäó çàñëóõíÿí³ñòü.

Çàêîí âñòàíîâëþº äåíü â³äïî÷èíêó ó ê³íö³ðîáî÷îãî òèæíÿ.

Çàêîí êàæå: «ßêùî...»

Çàêîí áóëî äàíî äëÿ ïðèáîðêóâàííÿ ñëàá-êî¿ ëþäèíè.

Çà çàêîíîì ñïàñ³ííÿ º íàãîðîäîþ.

Áëàãîäàòü êàæå: «Æèâè ³ òîä³ áóäåø ä³ÿòè».

Áëàãîäàòü êàæå: «ß ùèðî òîá³ âñå ïðî-ùàþ».

Áëàãîäàòü êàæå: «Íîâå ñåðöå ß äàì âàì ³íîâèé äóõ âêëàäó â âàñ».

Áëàãîäàòü êàæå: «Ó òîìó ëþáîâ, ùî íå ìèïîëþáèëè Áîãà, àëå ùî ³í ïîëþáèâ íàñ».

Áëàãîäàòü êàæå: «Áëàæåííèé, êîìó ïðî-ùåíí³ áåççàêîííÿ, ³ ÷è¿ ãð³õè ïîêðèò³!»

Áëàãîäàòü êàæå: «Äàð Áîæèé — æèòòÿ â³÷íåó Õðèñò³ ²ñóñ³, Ãîñïîä³ íàøîìó».

Áëàãîäàòü äຠñâÿò³ñòü.

Áëàãîäàòü êàæå: «Çðîáëåíî».

Áëàãîäàòü ïðèéìຠñëóæ³ííÿ ç ëþáîâ³, ÿêñèíà â³ëüíîãî.

Áëàãîäàòü ââàæຠïîñëóõ ðåçóëüòàòîìáëàãîñëîâåíü.

Áëàãîäàòü âñòàíîâëþº éîãî íà ïî÷àòêóòèæíÿ.

Áëàãîäàòü äàíà, ùîá äàòè âîëþ íîâ³éëþäèí³.

Áëàãîäàòü êàæå: «Òîìó».

×åðåç áëàãîäàòü ñïàñ³ííÿ äàðóºòüñÿ.

í³æ çãîäÿòüñÿ çàéíÿòè ì³ñöåïîâíî¿ áåçïîì³÷íîñò³. Ëþäè-íà ç ðàä³ñòþ çãîäèòüñÿ áóòèáóäü-êèì, ëèøå ùîá çàñëóæè-òè öå âëàñíèìè çóñèëëÿìè ³îòðèìàòè ñëàâó. Òóò âñå, ùîÿ ðîáëþ, ìîº: ìî¿ çóñèëëÿ, ìîÿáîðîòüáà, ìîÿ â³ðí³ñòü. Àëå â³ñòèííîìó õðèñòèÿíñòâ³ íåìàºì³ñöÿ äëÿ ñàìîñõâàëåííÿ, à âñåó âñüîìó — Õðèñòîñ, ìè æìàºìî «õâàëèòèñÿ Ãîñïîäîì»— íàøèì Îòöåì.

Ìè — ä³òè Áîæ³, ³ òîìóÉîãî ñïàäêîºìö³. ² òå, ÷èì ìèâîëî䳺ìî, äàºòüñÿ íàì íå ÷å-ðåç ïåâí³ çàñëóãè, à ó ñïàäùè-íó â³ä íàøîãî Áàòüêà. Õðèñ-òîñ ãîâîðèòü, ùî ÿêùî ìè íåáóäåìî ÿê ä³òè, òî íå çìîæå-ìî óâ³éòè â Öàðñòâî Íåáåñíå.Àëå íåìîæëèâî ìàòè äèòÿ÷èéäóõ, ÿêùî íå çàãèíå â íàñðàáñüêèé äóõ.

Óÿâ³òü ñîá³, ùî áàòüêè íåáóäóòü äàâàòè äèòèí³ ¿æó ³îäÿã, ÿêùî âîíà ÿêîñü öüîãî

íå çàñëóæèòü. Òîä³ çíèêíå âñÿíàñîëîäà ñï³ëêóâàííÿ ì³æäèòèíîþ ³ áàòüêàìè. ß çíàëàîäíó ä³â÷èíêó, ÿêà õîäèëà ïîñóñ³äàõ, øóêàþ÷è ðîáîòó, ùîáçàðîáèòè ñîá³ íà îäÿã, áî â ¿¿ñåðöå çàêðàâñÿ ñóìí³â ùîäîáàòüê³â. Öå ìàëî íå âáèëî ¿¿áàòüê³â, êîëè âîíè ïðî öåä³çíàëèñÿ. Õðèñòèÿíè, ÿê³õî÷óòü îòðèìàòè ñïàñ³ííÿ ÷å-ðåç ñâî¿ äîáð³ ñïðàâè ³ ðàáñü-êó ïîêîðó Áîãîâ³, äóæå çàñìó-÷óþòü ñåðöå ñâîãî ÍåáåñíîãîÁàòüêà. Êîëè ìè ïî÷èíàºìî«ïðàöþâàòè çà ïëàòó» ó äó-õîâí³é ñôåð³, ìè ñõîäèìî çñèí³âñüêî¿ ïîçèö³¿ ³ çàéìàºìîì³ñöå ñëóãè.

Îäèí ñëóãà, ïðî ÿêîãî ìè÷èòàºìî ó Á³á볿, äóìàâ, ùîéîãî õàçÿ¿í æîðñòîêèé ÷î-ëîâ³ê. Äóõ íåâîë³ ïðèâîäèòüíàñ ³ òåïåð äî òàêèõ äóìîê.Ñê³ëüêè º õðèñòèÿí, ÿê³ ñõè-ëÿþòü ñâî¿ øè¿ ï³ä òÿãàð Õðè-ñòîâèé ÿê ï³ä òÿãàð íåâîë³ ³,

÷èòàþ÷è Éîãî ñëîâà ïðî òå, ùîÉîãî òÿãàð º ëåãêèé, ÿê êàçêó,éäóòü äàë³, íå ï³äîçðþþ÷è, ùîöå ³ñòèíà! Ñïðàâä³, òàê ãëèáî-êî âêîðåíèëîñÿ ó öåðêâ³ ïî-íÿòòÿ, ùî õðèñòèÿíñüêå æèò-òÿ ñâîãî ðîäó ðàáñòâî, ùîêîæíîãî ðàçó, êîëè ÿê³ñü ä³òèÁîæ³ ïî÷èíàþòü õîäèòè «óâîë³», âîíè â³äðàçó æ ïî÷èíà-þòü äóìàòè, ùî ùîñü íåïðà-âèëüíî ç íèìè, áî ¿ì öå íåâèäàºòüñÿ «õðåñòîì». Öå òàêñàìî, êîëè á äðóæèíà ïîäóìà-ëà, ùî, ìàáóòü, ùîñü íå òàê ó ¿¿ëþáîâ³ äî ÷îëîâ³êà, áî, áà÷òå,çàóâàæèëà, ùî âñå, ùî âîíàðîáèòü äëÿ íüîãî, º äëÿ íå¿íàñîëîäîþ, à íå âèïðîáóâàí-íÿì!

²íîä³ ìåí³ çäàºòüñÿ, ùî âåñüñåêðåò õðèñòèÿíñüêîãî æèòòÿìîæíà ïðîñòåæèòè íà ïðè-êëàä³ âçàºìîñòîñóíê³â áàòüê³â³ ä³òåé. Âñå, ùî ïîòð³áíî äëÿíàñ, — ïðîñòî â³ðèòè, ùî Áîã— òàêèé æå äîáðèé Îòåöü, ÿê

37

íàéêðàùèé, ³äåàëüíèé çåìíèéáàòüêî, ³ ùî âçàºìîâ³äíîñèíèâ³ðóþ÷îãî ç Íèì òàê³ æ, ÿêäèòèíè ç³ ñâî¿ì áàòüêîì íàçåìë³. ijòÿì äîñèòü çíàòè, ùî¿õí³é áàòüêî ìຠâñå íåîáõ³ä-íå äëÿ íèõ, ³ öå íàáàãàòî êðà-ùå, í³æ ÿêáè âñå áóëî ó ¿õíüî-ìó âëàñíîìó ðîçïîðÿäæåíí³,áî ó òàêîìó ðàç³ âîíî ìîãëî áçàãóáèòèñÿ. Òàê ñàìî õðèñòè-ÿíèí íå ìຠïîòðåáè çáåð³ãà-òè âñ³ äóõîâí³ ñêàðáè. Íàáà-ãàòî êðàùå, ÿêùî ¿õí³é ñêàðáçáåð³ãàºòüñÿ ó Õðèñò³ ³ ùîáïðè ïîòðåá³ âîíè îäåðæóâàëèéîãî áåçïîñåðåäíüî ç Éîãîðóê. Áîã çðîáèâ Éîãî äëÿ íàñ«ìóäð³ñòþ â³ä Áîãà, — ïðàâåä-í³ñòþ æ ³ îñâÿ÷åííÿì, ³â³äêóïëåííÿì» (1 Êîð. 1:30),³ ïîçà Íèì ìè í³÷îãî íå ìàº-ìî.

ßêùî ëþäè â³äíîñíî ìàëîçíàéîì³ îäíå ç îäíèì, âîíèââàæàþòü, ùî íåçðó÷íî ïðèé-ìàòè äîðîã³ ïîäàðóíêè. Àëåÿêùî âîíè îá’ºäíàí³ ó äóñ³ñîþçîì ùèðî¿ ëþáîâ³, òîä³ÿêèìè á ö³ííèìè ïîäàðóíêèíå áóëè, âîíè áåç âàãàííÿ ³ïî÷óòòÿ îáîâ’ÿçêó áóäóòüïðèéíÿò³. Öåé ïðèíöèï 䳺 ³â äóõîâíîìó æèòò³. Êîëè â³ðó-þ÷³ æèâóòü äàëåêî â³ä Áîãà,¿ì âàæêî ïðèéíÿòè âåëèê³ïîäàðóíêè â³ä Íüîãî. Âîíèïî÷óâàþòü ñåáå íàäòî íåäî-ñòîéíèìè, òàêèìè, ùî íå çàñ-ëóãîâóþòü òàêèõ ïîäàðóíê³â.² íàâ³òü òîä³, êîëè ³í áóê-âàëüíî êëàäå áëàãîñëîâåííÿíà ¿õíþ ãîëîâó, ¿õ îìàíëèâàïîê³ðí³ñòü íå äîçâîëÿº ¿ì ïî-áà÷èòè éîãî ³ âçÿòè.

Àëå êîëè â³ðóþ÷³ íàáëèæà-þòüñÿ äî Ãîñïîäà íàñò³ëüêè,ùîá â³ä÷óòè ³ñòèííèé äóõ óñè-íîâëåííÿ, âîíè ãîòîâ³ ïðèéíÿ-òè ³ç çàõîïëåííÿì óñ³ áëàãà,ÿê³ Â³í ïðèãîòóâàâ äëÿ íèõ, ³íå ìàþòü ïî÷óòòÿ íåçðó÷íîñò³â³ä öüîãî. Âîíè òîä³ âèÿâëÿ-þòü, ùî ³í íàìàãàºòüñÿ òàêñàìî, ÿê ³ áàòüêè, âèëèòè âñåáëàãî íà Ñâî¿õ ä³òåé ³ ùî íà-ñïðàâä³ âñå íàëåæèòü ¿ì, áîâîíè Õðèñòîâ³, à Õðèñòîñ —Áîæèé.

Äåõòî ÷àñîì â³äêðèâàº, ÿêâåëèêó òàºìíèöþ, æèòòÿ, çà-

õîâàíå ³ç Õðèñòîì ó Áîç³, í³áèöå ùîñü äèâíå ³ òàºìíå, íå çðî-çóì³ëå äëÿ çâè÷àéíèõ ëþäåé.Àëå öåé êîíòðàñò ì³æ íåâî-ëåþ ³ ñâîáîäîþ ðîáèòü âñåäóæå ÿñíèì. Ïðîñòî ä³çíàòè-ñÿ, ùî ìè òåïåð «íå-ðàáè», à«ñèíè», ³ óâ³éòè íà ïðàêòèö³äî áëàæåííî¿ ïåðåâàãè öèõâçàºìîâ³äíîñèí. Óñ³ì çðîçóì³-ëî, ùî òàêå áóòè äèòèíîþ. Óöüîìó íåìຠí³÷îãî òàºìíîãî.Áîã âæèâ ïîð³âíÿííÿ Áàòüêàç ä³òüìè ñâ³äîìî, ìàþ÷è íàóâàç³ âñå, ùî öåé çâ’ÿçîê ïå-ðåäáà÷àº. ² òîìó ò³, õòî çíàºÉîãî ÿê Ñâîãî Íåáåñíîãî Îòöÿ,çíàþòü öåé ñåêðåò. Âîíè —ñïàäêîºìö³ ñâîãî Îòöÿ ³ ìî-æóòü ÷åðïàòè ³ç ñêàðáíèö³ âñåïîòð³áíå äëÿ ñâî¿õ ñüîãîä-í³øí³õ ïîòðåá. Òîìó ¿õ ìîëèò-âè áóäóòü äóæå ïðîñòèìè.«Ãîñïîäè, — ñêàæóòü âîíè, —ÿ Òâîº äèòÿ, ³ ìåí³ ïîòð³áíåòå ³ òå». ³í â³äïîâ³ñòü: «Äèòÿìîº, âñå òâîº ó Õðèñò³, ïðèõîäü³ áåðè âñå, ùî ïîòð³áíî».

Òàì, äå ñóäîâ³ âèêîíàâö³ —÷åñí³ ëþäè, ñïàäêîºìöÿì ìàº-òêó íåìຠïîòðåáè «áîðîòèñÿçà óñïàäêóâàííÿ». Ñóäîâèõâèêîíàâö³â ïðèçíà÷àþòü íåäëÿ ÷îãî, ùîá íå äîïóñòèòèñïàäêîºìö³â äî ìàºòêó, à ùîáäîïîìîãòè óñïàäêóâàòè éîãî.²íîä³ ìåí³ çäàºòüñÿ, ùî õðèñ-òèÿíè ââàæàþòü Ãîñïîäà òèì,õòî ïðèéøîâ, ùîá íå ïóñòèòè¿õ äî ñïàäùèíè, à íå òèì, õòîïðèéøîâ, ùîá ââåñòè ¿õ óñïàäùèíó. ßê ìàëî âîíè ðî-çóì³þòü, ùî òàêà äóìêà çàñ-ìó÷óº ³ áåç÷åñòèòü Éîãî.

Öå â³ä òîãî, ùî õðèñòèÿíè-ëåãàë³ñòè, íå çíàþ÷è ³ñòèíèïðî ñâî¿ â³äíîñèíè ç Áîãîì ÿêä³òåé ³ áàòüêà ³ íå ðîçóì³þ÷èÉîãî áàòüê³âñüêîãî ñåðöÿ ïå-ðåáóâàþòü ó ðàáñòâ³. Êîëèâîíè çðîçóì³þòü öþ ³ñòèíó,äóõ íåâîë³ ñòຠíåïðèéíÿòíèìäëÿ íèõ. Íàøà âîëÿ, â³äïîâ³-äíî, ïîâèííà âèïëèâàòè ³çíàøî¿ çäàòíîñò³ ðîçóì³òèÁîæ³ äóìêè ³ íàì³ðè ùîäîíàñ.

ßê³ æ ó òàêîìó ðàç³ ìàºìîôàêòè? ßêùî â³í ïðèçâàâ íàñëèøå äëÿ òîãî, ùîá áóòè ñëó-ãàìè, òîä³ â³ðóþ÷³, ÷èº æèòòÿ

ñïîâíåíå òÿæêî¿ íåâîë³, ïðàâ³.Àëå ÿêùî ³í çàêëèêàâ íàñáóòè ä³òüìè ³ ñïàäêîºìöÿìè,ÿêùî ìè Éîãî äðóç³, Éîãî áðà-òè, Éîãî íàðå÷åíà, — òî ÿêñóìíî, ùî ìè ï³ä ÿðìîì ïîíå-âîëåííÿ, ÿê áè íàáîæíî öåÿðìî íå âèãëÿäàëî.

Äóìêà ïðî ïîíåâîëåííÿâêðàé íåïðèéíÿòíà ó áóäü-ÿêèõ ³ñòèííèõ ³ ÷åñíèõ âçàº-ìîâ³äíîñèíàõ ³, çâè÷àéíî,ïîâèííà áóòè ùå á³ëüø íå-ïðèéíÿòíà ó íåáåñíèõ âçàºìî-â³äíîñèíàõ. Öå íå ïåðåøêîä-æຠíåùàñí³é ïîíåâîëåí³éäóø³ óâ³éòè ó â³÷íèé íåáåñ-íèé ñïîê³é, àëå ÿ âïåâíåíà, ùîâîíè ïîòðàïëÿòü ó ñóìíå ñòà-íîâèùå äóø, ÿêå îïèñàíå âÏåðøîìó ïîñëàíí³ ñâ. àïîñòî-ëà Ïàâëà äî êîðèíòÿí (3:11-15). Âñ³ ñïðàâè ¿õí³ çãîðÿòü, ³âîíè ìàòèìóòü âòðàòè, àëåñàì³ ñïàñóòüñÿ òàê, ÿê ³ç âîã-íþ.

«Íà òàêèõ íåìຠçàêîíó»(Ãàë. 5:23), — çâ³ùຠÁîæèéâèðîê ùîäî âñ³õ, õòî æèâå ³õîäèòü çà Äóõîì, ³ âè çíàéäå-òå áëàæåííå ï³äòâåðäæåííÿöüîìó ó âàøîìó âëàñíîìóæèòò³, ÿêùî ëèøå â³äêëàäåòåáóäü-ÿê³ ñâî¿ çóñèëëÿ ³ âñÿêóñàìîâïåâíåí³ñòü ³ ïóñòèòåÕðèñòà æèòè â âàñ, ä³ÿòè â âàñ³ áóòè âàøèì âíóòð³øí³ìæèòòÿì.

Ëþäèíà, ÿêà æèâå ñèëîþâíóòð³øíüîãî áëàãî÷åñòÿ, íåïåðåáóâຠï³ä ïîíåâîëåííÿìçîâí³øíüîãî çàêîíó ïðàâåä-íîñò³. Àëå òîé, êîãî ñòðèìóºëèøå çîâí³øí³é çàêîí, º íå-â³ëüíèêîì çàêîíó. Ïåðøèéâèêîíóº çàêîí ó ñâî¿é äóø³ —³ òîìó â³ëüíèé. Äðóãèé ïî-âñòຠïðîòè çàêîíó ó ñâî¿éäóø³ — ³ òîìó ïîíåâîëåíèé.

ßê áè ÿ õîò³ëà, ùîá êîæíåäèòÿ Áîæå ï³çíàëî âèçâîëåí-íÿ, ùîá Õðèñòîñ ì³ã «çä³éñíþ-âàòè â âàñ Ñâîº áëàãîñëîâåí-íÿ» ³ ùîá ÷åðåç çàêîí ÄóõàÆèòòÿ ó Íüîìó Ñàìîìó ïîç-áàâèâ óñÿêîãî ³íøîãî çàêîíó,ùî ìîæå âàñ ïîíåâîëèòè.

Ãàííà ³òàë Ñì³ò.Ç êíèãè «Ñåêðåò ùàñëèâîãî

õðèñòèÿíñüêîãî æèòòÿ»

38

— ³êòîðå ³òàë³éîâè÷ó,÷è ïîë³ïøèëàñÿ ìîæëèâ³ñòüùîäî ºâàíãåë³çàö³éíî¿ ïðàö³íà Ñóìùèí³ ï³ñëÿ âèáîð³âÏðåçèäåíòà?

— Ðàí³øå â Ñóìàõ íå áóëîòàêî¿ øèðîêî¿ ìîæëèâîñò³äëÿ ºâàíãåë³çàö³¿. Íàïðèêëàä,ìè ïðîñèëè âëàäó, ùîá íàäà-ëè ì³ñöå äëÿ âñòàíîâëåííÿºâàíãåë³çàö³éíîãî íàìåòó, àëåíàì êàòåãîðè÷íî â³äìîâèëè.Òåïåð ñïîä³âàºìîñü, ùî íîâàâëàäà â öüîìó ïèòàíí³ ï³äåíàì íàçóñòð³÷.

Ç íàñòàííÿì «íîâî¿ äîáè»ï³ñëÿ âèáîð³â Ïðåçèäåíòà âíàø³é äåðæàâ³ ³, áåðó÷è äîóâàãè òå, ùî íà äàíèé ÷àñ ïå-ðåâàæíà á³ëüø³ñòü ñëóæè-òåë³â, ùî ïðàöþþòü â öåðêâàõ,ìîëîä³ ëþäè, ÿê³ çàê³í÷èëèá³áë³éí³ êîëåäæ³, ì³ñ³îíåðñüê³øêîëè, ÿ ââàæàþ, ùî ó íàñ ºâåëèê³ ïåðñïåêòèâè äëÿ ïðàö³ç³ ñòâîðåííÿ íîâèõ öåðêîâ âíàñåëåíèõ ïóíêòàõ Ñóìùèíè.

Ãîëîâà íàøî¿ îáëàñíî¿ àä-ì³í³ñòðàö³¿, íå ïðèõîâóþ÷èñâ ïîçèö³¿, âèñëîâëþâàâñâîº ïîçèòèâíå ñòàâëåííÿ äîâ³ðè â Áîãà. Òîìó º íàä³ÿ íàòå, ùî êåð³âíèöòâî îáëàñò³ï³äå íàçóñòð³÷ ïîøèðåííþºâàíãåë³çàö³éíî¿ ïðàö³ ñåðåäíàñåëåííÿ Ñóìùèíè. ßêùîâëàäà ïðîòèâèòüñÿ — òî ïðà-öþâàòè äóæå âàæêî, àëå ÿêùîéäå íàçóñòð³÷ — òî öå â³äêðè-âຠâåëèê³ ïåðñïåêòèâè ³ ìîæ-

ëèâîñò³ äëÿ ïðàö³ â öüîìóíàïðÿìêó. Õî÷à, çâè÷àéíî, óíàñ º ³ ñâî¿ íåäîë³êè. Ó íàñäëÿ óñï³õó âñå-òàêè ùå íåäî-ñòàòíÿ ê³ëüê³ñòü ïðàö³âíèê³â.Àëå ñïîä³âàºìîñü íà òå, ùîäóõîâíà ðîáîòà â îáëàñò³ áóäåçâåðøóâàòèñü ³ íàäàë³. ß òóòðîçïî÷àâ ïðàöþâàòè ùå ç1992 ð. ç ì³ñ³ºþ «Ãîëîñ íà䳿».² äÿêóâàòè Ãîñïîäó, ÷åðåç ¿¿ñòàðàííÿ áóëî îðãàí³çîâàíî âÑóìùèí³ 21 öåðêâó. À âçàãàë³,â Ñóìùèí³ òåïåð ïðàöþº 20ì³ñ³îíåð³â, ÿê³ îô³ö³éíî ï³ä-òðèìóþòü çâ’ÿçîê ç ì³ñ³ºþ«Ãîëîñ íà䳿».  îáëàñò³ âæåº 27 çàðåºñòðîâàíèõ öåðêîâ,ùî âõîäÿòü äî ñêëàäó ÖÕªÓ(á³ëüøå 560 ÷îëîâ³ê). Íàéá³ëü-øîþ ãðîìàäîþ â Ñóìñüê³éîáëàñò³ ââàæàºòüñÿ öåðêâà âì. Êîíîòîï³, â ÿê³é íàðàõî-âóºòüñÿ 91 äóøà. Ó öåðêâ³ âì. Ñóìàõ — 70 ÷îëîâ³ê. Àëå ÿâáà÷àþ òåíäåíö³þ äî çðîñòàí-íÿ. Ìè äÿêóºìî Áîãó çà íåâå-ëè÷êèé ä³ì ìîëèòâè, ùî íàìâäàëîñÿ ïðèäáàòè ç ñàìîãî ïî-÷àòêó â äîñèòü ãàðíîìó ì³ñö³Ñóì. Îäíà ê³ìíàòà ó íàñ â³äâå-äåíà äëÿ îáëàñíî¿ êàíöåëÿð³¿.ßêùî â ïåðñïåêòèâ³ ïðàöÿáóäå éòè äîáðå, ëþäè áóäóòüïðèáàâëÿòèñü, òî áóäåìî áðà-òè â Ñóìàõ çåìåëüíó ä³ëÿíêó³ áóäóâàòè ä³ì ìîëèòâè. Íà öåïîòð³áíî âåëèê³ ô³íàíñè, ³ÿêùî â öüîìó áóäå ïîòðåáà, òîìè áóäåìî ñòóêàòè â íåáåñíó

êàíöåëÿð³þ ³ Ãîñïîäü äîïîìî-æå. Ó Íüîãî º êîøòè, ìè â³ðè-ìî.

—Ó âàñ ïðîâîäÿòüñÿ êîí-ôåðåíö³¿, íàâ÷àííÿ?

— Òàê, ó íàñ áóâ ñåì³íàð,éîãî ïðîâîäèâ Àíàòîë³é Êë³-íîâñüêèé. Ìè çàïðîøóâàëèïðåäñòàâíèê³â ç óñ³õ öåðêîâîáëàñò³ — ³ â ñóìñüêîìó äîì³ìîëèòâè ïðîéøîâ ñåì³íàð íàòåìó: «Ñïîâ³äü». Êð³ì òîãî, ìèïðîâîäèìî ìîëîä³æí³ êîíôå-ðåíö³¿ ³ îðãàí³çîâóºìî ðåã³î-íàëüí³ áîãîñëóæ³ííÿ. Íà íèõç’¿æäæàþòüñÿ ïðåäñòàâíèêè3-4 ðàéîí³â, ³ â îäí³é ³ç öåð-êîâ ïðîâîäÿòüñÿ òàê³ ç³áðàí-íÿ. Âæå òàê³ çóñòð³÷³ â³äáó-ëèñÿ â Êîíîòîï³, Ãëóõîâ³,Ñóìàõ, ßìïîë³ ³ â Îõòèðö³.

— ßê³ íà ñüîãîäí³ íàé-á³ëüø åôåêòèâí³ ñïîñîáèïðèäáàííÿ ëþäåé äëÿ Õðèñ-òà?

— ²ñíóþòü ð³çí³ ìîæëè-âîñò³ äëÿ òîãî, ùîá ïðîïîâ³äó-âàòè. ²íêîëè çäàºòüñÿ: âæåñò³ëüêè ðîáîòè ïðîâåäåíî, ³ðåçóëüòàò ïîâèíåí áóòè, à éîãîíå âèäíî. Òîä³ çàäàºø ïèòàí-íÿ: «×îìó, Ãîñïîäè?» ªâàí-ãåëüñüêà ïðàöÿ — âåëüìè êëî-ï³òêà, ³ îäðàçó íå âèäíî òîãî,ùî õîò³ëîñÿ á. Äî íàñ ó öåðê-âó ïðèõîäÿòü ëþäè, àëå õîò³-ëîñÿ á, ùîá ¿õ áóëî á³ëüøå. ßââàæàþ, ùî îñîáëèâó óâàãóïîòð³áíî ïðèä³ëèòè ³íäèâ³äó-àëüí³é ºâàíãåë³çàö³¿. ×ëåíàì

Âåñíîþ 2003 ð. ³êòîð Êëåöü áóâ îáðàíèéñòàðøèì ïðåñâ³òåðîì Îá’ºäíàííÿ öåðêîâ ÕªÑóìñüêî¿ îáëàñò³. Íåùîäàâíî ç íèì çóñòð³âñÿ

íàø êîðåñïîíäåíò.

³êòîð Êëåöü:«Ñâàíãåëüñüêà ïðàöÿ —

âåëüìè êëîï³òêà ³ îäðàçóíå âèäíî òîãî, ùî

õîò³ëîñÿ á»

Íàøå ³íòåðâ’þ

39

ß íàðîäèâñÿ ñòàðøèì óâ³ðóþ÷³é ðîäèí³, â ñåë³ Ë³ñîâå,ùî íà Âîëèí³. Íàñ ó áàòüê³âáóëî 8 ä³òåé. Ó òîé ÷àñ ó íà-øîìó ñåë³ äîìó ìîëèòâè íåáóëî, òîìó ìî¿ áàòüêè ðàçîì çãðóïîþ â³ðóþ÷èõ õîäèëè íàíåä³ëüí³ ç³áðàííÿ äî öåðêâèâ ñóñ³äíº ñåëî Áóäêè, ùî çíà-õîäèëîñü íåäàëåêî â³ä íàñ.Òàì áóëà âåëèêà ãàðíà öåðê-âà, ÷ëåíàìè ÿêî¿ áóëè â³ðóþ÷³ç 5 ÷è 6 îêðóæíèõ ñ³ë, çãîäîì,ó 1982 ðîö³, ó ö³é öåðêâ³ ÿïðèéíÿâ âîäíå õðåùåííÿ ³ñòàâ ¿¿ ÷ëåíîì.

 öåðêâó ÿ õîäèâ ïåðåâàæ-íî ç ä³äóñåì. Ìåí³ ïîäîáàëîñü,ÿê òàì ÷óäîâî ñï³âàâ õîð ³÷îìóñü ç ñàìîãî äèòèíñòâàìåíå äî íå¿ òÿãíóëî. Ìîÿ ìàìàòàêîæ ëþáèëà ñï³âàòè õðèñ-òèÿíñüê³ ï³ñí³. Âîíà ñï³âàëà¿õ ïîñò³éíî ³ âðàíö³, ³ âäåíü(òåïåð òàêîãî ÷îìóñü íå ñïîñ-òåð³ãàºòüñÿ). ² öå ìåí³ òàêîæïîäîáàëîñü.

 òîé ÷àñ, â 1970 ðîö³,â³ëüíî ïðèäáàòè Á³áë³þ ìîæ-ëèâîñò³ íå áóëî. Àëå ìî¿é ìà-

òåð³ â³ðóþ÷³ äàâàëè ÷èòàòèªâàíãåë³þ. ϳçí³øå íàì ¿¿õòîñü ïîäàðóâàâ. Öÿ êíèãàáóëà áåç îáêëàäèíêè ç ïîòåð-òèìè ñòîð³íêàìè, íà ÿêèõ íåáóëî âèäíî âñ³õ ë³òåð. Âîíàáóëà äëÿ íàñ äóæå äîðîãîþ.

Àëå ç ñàìîãî äèòèíñòâà ³ïîò³ì, íàâ÷àþ÷èñü â øêîë³, ÿòîâàðèøóâàâ ç ä³òüìè ç íå-â³ðóþ÷èõ ñ³ìåé. Íåâ³ðóþ÷èìèáóëè òàêîæ äåÿê³ íàø³ ðîäè÷³— äÿäüêè ³ ò³òêè. ² öå íà ìåíåÿêîþñü ì³ðîþ âïëèâàëî. ²òîìó, ï³äðîñòàþ÷è, ÿ íå äóìàâ,ùî áóäó â³ðóþ÷èì. Àëå ç ÷à-ñîì, êîëè ñòàâ á³ëüøå ðîçóì³-òè äåÿê³ ðå÷³, ÿ ïî÷àâ ìîëè-òèñÿ ³ óñâ³äîìëþâàòè, ùî º Áîã,ßêèé ìåíå ÷óº. ² òîä³, êîëèìåí³ áóëî 12 ðîê³â, ³ ÿ íàâ÷àâ-ñÿ â 5 êëàñ³, äî ìåíå ïðèéøëîïåðåêîíàííÿ: áóòè â³ðóþ÷èì.

Ïîøòîâõîì äî öüîãî ïåðå-êîíàííÿ, ìîæëèâî, áóëè äåÿê³æèòòºâ³ ñèòóàö³¿, ÿê³ ñòàëèìåí³ â³äîì³ ï³çí³øå. Ó ìîºìóæèòò³ áóâ òàêèé âèïàäîê. Îä-íîãî ðàçó, êîëè ÿ áóâ ùå íå-ìîâëÿì, ñóñ³äñüêà ä³â÷èíêà

êîëèñàëà ìåíå â êîëèñö³. Íàòîé ÷àñ âîíà ïî÷àëà ò³ëüêèõîäèòè äî øêîëè. Àëå òàêòðàïèëîñü, ùî êîëèñêà ïåðå-êèíóëàñü. Âñ³ ò³ ðå÷³, ùî áóëèâ êîëèñö³, ìåíå íàêðèëè, ³ ÿïî÷àâ çàäèõàòèñÿ. ijâ÷èíêàçëÿêàëàñü ³ ïîá³ãëà äîäîìó.Ìîÿ ìàìà öüîãî íå áà÷èëà, àëåó òîé ñàìó ìèòü ¿¿ ÷îìóñü ïî-òÿãíóëî â òó ê³ìíàòó, äå ÿ áóâ.Êîëè âîíà âñå öå ïîáà÷èëà ³ï³äíÿëà êîëèñêó, ÿ áóâ ìàé-æå ìåðòâèì. Àëå ìîÿ ìàìàìîëèëàñÿ çà ìåíå, ³ çàâäÿêè ¿¿ìîëèòâàì ÿ çàëèøèâñÿ æèòè.

ϳçí³øå, êîëè ìåí³ áóëîäåñü ðîê³â 6 ³ äî øêîëè ÿ ùåíå õîäèâ, ó ìîºìó æèòò³ áóâùå îäèí âèïàäîê, êîëè Ãîñ-ïîäü ñïàñ ìåíå â³ä ñìåðò³.ßêîñü îäíîãî âåñíÿíîãî ðàí-êó, êîëè ùå áóâ ïðèìîðîçîê, ÿðàçîì ç³ ñâî¿ìè äâîìà äðóçÿ-ìè (âîíè áóëè áðàòàìè) âèð³-øèâ ï³òè ïîãðàòèñÿ íà áîëîò³.Ìè çàéøëè äîñèòü äàëåêî.Êîëè ïîâåðòàëèñÿ íàçàä, âñåïîðîçòàâàëî ³ êàíàâè íàïîâ-íèëèñü âîäîþ. Òîä³ ñòàðøèé

öåðêâè ïîòð³áíî ñàìèì éòè äîñâî¿õ ñóñ³ä³â, çíàéîìèõ, ñï³âðî-á³òíèê³â ³ ðîçïîâ³äàòè ¿ì ïðîÁîãà. Ñàìå â öüîìó ÿ âáà÷àþóñï³õ ºâàíãåë³çàö³¿.

Ãîâîðÿ÷è ïðî ñï³ââ³äíî-øåííÿ ì³æ âêëàäåíèìè çàò-ðàòàìè ³ ¿¿ ðåçóëüòàòàìè, ïî-òð³áíî çàóâàæèòè, ùî âîíî íåîäíîçíà÷íå. Íàïðèêëàä, çà 12ðîê³â íàøîãî ñëóæ³ííÿ íàÑóìùèí³, â Êîíîòîïñüê³éöåðêâ³ íàë³÷óâàëîñü 120 ÷ëå-í³â, õî÷à íà äàíèé ìîìåíò òàìº âñüîãî 91 ÷îëîâ³ê. Öå çóìîâ-ëåíî òèì, ùî äåÿê³ ëþäè ïå-ðåéøëè â ³íø³ öåðêâè, äåõòîåì³ãðóâàâ â Àìåðèêó, äåõòîïîìåð. Àëå ñê³ëüêè á ëþäåéíå áóëî, íàì âñå îäíî çäàºòü-ñÿ, ùî ¿õ ùå äîñèòü ìàëî.ßêùî áðàòè äî óâàãè òå, ùî

ö³íí³ñòü îäí³º¿ äóø³ âèùà, í³æâñ³ ñêàðáè çåìë³, òî ðåçóëüòà-òè º.

— ßê³ âàø³ ïëàíè íà ìàé-áóòíº?

— Ìè ñòàâèìî ïåðåä ñîáîþçàâäàííÿ, ùîá â êîæíîìó ðàé-öåíòð³ â³äêðèòè öåðêâó. ÂÑóìñüê³é îáëàñò³ 17 ðàé-öåíòð³â.

— ßê³ ó âàñ º ìîëèòîâí³ïîòðåáè?

— Íàøà îáëàñòü ïîòðåáóºäóõîâíèõ ïðàö³âíèê³â. Ìîæ-ëèâî, º òàê³ áðàòè, ÿê³ á õîò³-ëè äî íàñ ïåðå¿õàòè ïðàöþâà-òè, òî ìè ïðîñèìî Áîãà, ùîá³í ïîòóðáóâàâ ¿õ ³ âèñëàâïðàö³âíèê³â â Ñóìñüêó îá-ëàñòü. Òàêîæ ïîòð³áíî ìîëè-òèñü çà òèõ ñëóæèòåë³â, ÿê³âæå òóò ïðàöþþòü, ùîá Ãîñ-

ïîäü äîïîì³ã ¿ì âèð³øèòè âñ³ïèòàííÿ, ïîâ’ÿçàí³ ç ïåðåñå-ëåííÿì, ùîá âîíè ìîãëèïðèäáàòè æèòëî ³ âëàøòóâà-òèñü.

Ó æèòò³ ÿ í³êîëè íå â³ä÷ó-âàâ ñåáå ë³äåðîì — í³ â øêîë³,í³ â ó÷èëèù³. Àëå, â³äíîñíîâ³ðè â Áîãà, ó ìåíå çàâæäè, çñàìîãî ïî÷àòêó, áóëà îñîáëèâàðåâí³ñòü, ³ ðàäè Ãîñïîäà ÿ áóâãîòîâèé íà âñå. ² Áîã ìåíå áëà-ãîñëîâëÿâ ó öüîìó.

ÐîçìîâëÿâÃåííàä³é ÀÍÄÐÎÑÎÂ

³ä ðåäàêö³¿: Ïðîñèìî ìî-ëèòèñÿ çà ³êòîðà Êëåöÿ, çàéîãî ïðàöþ òà ñ³ì’þ (ó íüîãîñåìåðî ä³òåé), ùîá Ãîñïîäüâèð³øèâ ïèòàííÿ ñï³ëüíîãîïðîæèâàííÿ ç ñ³ì’ºþ (éîãîñ³ì’ÿ ïðîæèâຠâ Ëóöüêó).

Ñâ ³ä ÷å íí ÿ

40

õëîïåöü ñâîãî ìîëîäøîãî áðà-òà ïåðåí³ñ ÷åðåç âñ³ íåáåçïå÷í³ì³ñöÿ. ² âîíè ï³øëè äàë³. À ÿçàëèøèâñÿ ñàì, ³ ìåí³ í³÷îãîíå çàëèøàëîñÿ, ÿê îáõîäèòèâñå ñàìîìó. ² îñü ÿ íàòðàïèâíà îäíó êîïàíêó, ÿêà áóëà çà-ëèòà âîäîþ íàñò³ëüêè, ùî íåáóëî âèäíî í³ ¿¿ ïî÷àòêó, í³ê³íöÿ. Êîëè ÿ ïî÷àâ ³òè ïî ò³éâîä³, òî òðàïèëîñü òå, ÷îãî ÿíå ÷åêàâ. ß ïî÷àâ òîíóòè. Àëåÿêàñü íàäçâè÷àéíà ñèëà âèø-òîâõíóëà ìåíå íàâåðõ. Òîä³ ÿñõîïèâñÿ çà ÿêèéñü êóù, ³ òðè-ìàþ÷èñü çà íüîãî, âèë³ç ³çâîäè. Ìîêðèé ³ çëÿêàíèé ÿäîáèðàâñÿ äîäîìó, äî ÿêîãîòðåáà áóëî éòè ç ê³ëîìåòð.Òåïåð ÿ ðîçóì³þ, ùî òî Áîæàðóêà ìåíå îáåð³ãàëà ç ñàìîãîìîãî äèòèíñòâà.

Êð³ì òîãî, ïîøòîâõîì äîìîãî ñâ³äîìîãî ð³øåííÿ ñëó-æèòè Áîãó ïîñëóæèëî òå, ùîÿ, áóäó÷è äèòèíîþ, â³äâ³äóâàâíåä³ëüíó øêîëó.  íàø³éöåðêâ³ â³ðóþ÷³ ä³â÷àòà îðãàí³-çîâóâàëè ìîëîäü ³ çàéìàëèñÿç ä³òüìè. ² ï³ä ÷àñ öèõ çàíÿòü,â 12-ð³÷íîìó â³ö³, äî ìåíåïðèéøëî òàêå ïåðåêîíàííÿ —áóòè â³ðóþ÷èì.

Ó øêîë³ íàì çàáîðîíÿëèéòè äî öåðêâè, òîìó ùî òîä³áóâ àòå¿ñòè÷íèé ÷àñ. Íàì çíè-æóâàëè çà öå îö³íêè, àëå ìèâñå îäíî éøëè. Êîëè ÿ íàâ÷àâ-ñÿ ó 8 êëàñ³, äèðåêòîð øêîëèäåê³ëüêà ðàç³â ïðîïîíóâàâìåí³ çàïîâíèòè àíêåòó äëÿâñòóïó â êîìñîìîë, âêàçóþ÷èïðè öüîìó íà ïåðñïåêòèâèòàêîãî ð³øåííÿ. Àëå ÿ â³äìî-âèâñÿ. ² ïðè÷èíîþ òîìó áóëîíå òå, ùî ÿ òàê áóâ íàâ÷åíèéáàòüêàìè (äî ðå÷³ ñêàçàòè:áàòüêè í³êîëè íå íàâ’ÿçóâàëèìåí³ ñâî¿õ äóìîê), à òå, ùî ÿáóâ ïåðåêîíàíèé â ³íøîìó: ÿõîò³â ñëóæèòè Áîãó.  òîé ÷àñìè ðàçîì ç ìîëîääþ öåðêâèçáèðàëèñÿ íà ìîëîä³æí³âå÷³ðí³ ç³áðàííÿ, ñï³âàëè ï³ñí³,ðîçïîâ³äàëè â³ðø³, ¿çäèëè íàñëóæ³ííÿ â ³íø³ ñåëà ³ òàêèìñïîñîáîì äîñèòü àêòèâíî ïðî-âîäèëè ÷àñ.

ϳñëÿ çàê³í÷åííÿ 8 êëàñóÿ ï³øîâ â÷èòèñÿ íà ñòîëÿðà âÑÏÒÓ ¹ 8, â ì. Ëþáîìëü. Òàìÿ íàâ÷àâñÿ 2 ðîêè.  öüîìóó÷èëèù³ áóëà â³éñüêîâà ï³äãî-òîâêà, ³ ìåí³ òàêîæ äîâîäèëîñüâ³äñòîþâàòè ñâî¿ õðèñòè-ÿíñüê³ ïîãëÿäè â³äíîñíîçáðî¿. ß ââàæàþ, ùî Ñàì Ãîñ-ïîäü íàâ÷àâ ìåíå öüîìó.

Çàê³í÷èâøè ç â³äçíàêîþó÷èëèùå â Ëþáîìë³, ÿ ï³øîâïðàöþâàòè â ÏÌÊ ì. Ëóöü-

êà.  öüîìó ì³ñò³ ÿ â³ä-â³äóâàâ öåðêâó.  òîé÷àñ ìîëîäü áóëà äóæåàêòèâíîþ é ³í³ö³à-òèâíîþ. Ìîëîä³æ-íèé êåð³âíèê îðãà-í³çîâóâàâ ìîëîäüöåðêâè äëÿ äîïî-ìîãè ïðåñòàð³ëèìëþäÿì ³ âäîâàì. Óòîé ÷àñ ìåí³ íå áóëîùå é 18 ðîê³â, àëåìè ðàçîì ç õëîïöÿ-ìè ïðàöþâàëè â ïî-çàðîáî÷èé ÷àñ, ³ çàöå íàì ïî ï’ÿòíè-öÿõ äàâàëè â³äãóëè.Ìè çáèðàëèñÿ ïî 5÷îëîâ³ê ³ ¿çäèëè ïîñåëàõ äîïîìàãàòèíóæäåííèì ëþäÿì.

 1983 ðîö³ìåíå ïðèçâàëè â

àðì³þ. ß ïîïàâ ñëóæèòè âϳäìîñêîâ’ÿ. Çãîäîì, äëÿïðîõîäæåííÿ êóðñó ìîëîäî-ãî á³éöÿ, ìåíå çàâåçëè â ì.Îä³íöîâî ³ òàì ïî÷àëè ãîòó-âàòè äî ïðèéíÿòòÿ ïðèñÿãè.dz âñ³º¿ ê³ëüêîñò³ ñîëäàò 20÷îëîâ³ê áóëè õðèñòèÿíàìè.Âñ³ì ñîëäàòàì âèäàâàëèñüìàêåòè àâòîìàò³â, ³ âîíèéøëè íà òàêòè÷í³ çàíÿòòÿ.À íàì, õòî â³äìîâèâñÿ ïðèé-ìàòè ïðèñÿãó ³ áðàòè çáðîþ,äàëè çàâäàííÿ — ìèòè êà-çàðìè. ϳñëÿ òàêîãî âèïðî-áóâàííÿ, íà äðóãèé äåíü, ³ç 20çàëèøèëîñü ñò³éêèõ 9 ÷î-ëîâ³ê. ×åðåç äåê³ëüêà äí³âêåð³âíèöòâî âèð³øèëî óñê-ëàäíèòè íàøå æèòòÿ ³, õî÷àáåç çáðî¿, âèãíàëî íàñ íà òàê-òè÷í³ çàíÿòòÿ. Ñïî÷àòêó,ïîêè ö³ çàíÿòòÿ ïðîõîäèëèó ñîëäàò ç³ çáðîºþ, ìè ïî-âèíí³ áóëè áóòè â êóùàõ ³ñïîñòåð³ãàòè çà íèìè. Òîä³,êîðèñòóþ÷èñü íàãîäîþ, ìèìîëèëèñÿ äî Áîãà. À ïîò³ìâñ³ 4 ðîòè íåâ³ðóþ÷èõ ñîë-äàò ëåæàëè íà ïëàöó ³ äèâè-ëèñü, ÿê íàñ, 9 ÷îëîâ³ê, ãàíÿ-ëè çà ïîâíîþ ïðîãðàìîþ —ìè á³ãàëè, äîëàþ÷è âñ³ ïåðå-øêîäè. Âîíè äóìàëè, ùîï³ñëÿ öüîãî ìè çäàìîñÿ ³ áó-äåìî ïðèéìàòè ïðèñÿãó, àëå,íå çâàæàþ÷è íà âñ³ ö³ îáñòà-âèíè, âñ³ ïîãðîçè, ìè òðèìà-ëèñÿ ñâîãî ïåðåêîíàííÿ, ÿêåäàâ íàì Áîã.

×åðåç äåÿêèé ÷àñ íàñ ðîç-ïîä³ëèëè ïî â³éñüêîâèõ ÷àñ-òèíàõ. Òðüîõ ³ç íàñ ïîâåçëè âì. Ñàðàòîâ. Òàì ìè ïîçíàéî-ìèëèñü ç ïîëêîâíèêîì Ïèëè-ïåíêîì, ÿêèé áóâ êåðóþ÷èìíàä â³éñüêàìè «ñòðîéáàòó».Ïðè çóñòð³÷³ ç íàìè â³í ñêà-çàâ: «Õîðîøèå ðåáÿòà. Ìûòàêèõ çíàåì. Îíè äîáðîñîâåñ-òíî âûïîëíÿþò ðàáîòó». ² äî-â³äàâøèñü ïðî òå, ùî ÿ —âîä³é, ïîîá³öÿâ ìåí³ äàòè ðî-áîòó çà ñïåö³àëüí³ñòþ. Ïîò³ìíàñ íàïðàâèëè â ÷àñòèíó ³ ðîç-ïîä³ëèëè ïî ðîòàõ.

Àëå òóò çíîâó ïî÷àëèñÿâèïðîáóâàííÿ. Íàñ âèêëèêà-ëè â øòàá, ³ êîìàíäèð êðè÷àâ:«Áîãîìîëàì í³ÿêî¿ ìàøèíè!Áóäåòå ïðàöþâàòè íà áàç³ ÊÒÑ,

41

äå ðîçãðóæàþòü öåìåíò ³ùåá³íü!» ϳñëÿ ö³º¿ ðîçìîâèíàñ â³äçðàçó òóäè íàïðàâèëè.Òàì ìè ðîçâàíòàæóâàëè âàãî-íè ç öåìåíòîì, ùåáåíåì, ç êàð-òîïëåþ. Àëå îäíîãî ðàçó âíàøó ÷àñòèíó ïðè¿õàâ ïîëêîâ-íèê Ïèëèïåíêî. Ïîáà÷èâøèíàñ, â³í ïîö³êàâèâñÿ íàøèìèäîëÿìè. ijçíàâøèñü ïðî òå,ùî ìè ïðàöþºìî íà ÊÒÑ, â³íðîçïîðÿäèâñÿ, ùîá ìåíå íà-ïðàâèëè â àâòîìîá³ëüíó ðîòóíà ñòàæóâàííÿ âî䳺ì, à Âîëî-äþ — íà òðàêòîðèñòà. Òàê ³ñòàëîñÿ. Îòæå, ³ â ò³ ÷àñè áóëèëþäè, ÿêèõ Áîã âèêîðèñòîâó-âàâ äëÿ òîãî, ùîá ïîì’ÿêøè-òè æèòòÿ â³ðóþ÷èõ ëþäåé.

Àëå, êîëè ìè áóëè íà ñòà-æóâàíí³, äî íàñ ïî÷àëè ïðè-¿æäæàòè ïðåäñòàâíèêè ³çÊÄÁ. Íàñ âèêëèêàëè «íà êè-ëèì», ïîãðîæóâàëè ³ âñ³ëÿêè-ìè ñïîñîáàìè ïåðåêîíóâàëè âòîìó, ùîá ìè â³äâåðíóëèñÿ â³äâ³ðè â Áîãà.

Îäíîãî ðàçó ç³áðàëè âñþ÷àñòèíó â êëóá³ ³, âèêëèêàâ-øè íàñ, îäèí ïî÷àâ êðè÷àòè:«Ýòî øêóðíèêè! Îíè ñïåöè-àëüíî ïðèñÿãè íå ïðèíèìàþò.À êîãî ìíå â Àôãàíèñòàí íà-ïðàâèòü? Äà åñëè ÷òî, îíè åù¸áóäóò âàì â ñïèíó ñòðåëÿòü».ϳñëÿ öüîãî ÿ ïî÷àâ õâèëþ-âàòèñÿ. Äóìàâ, ùî ï³ñëÿ òàêî¿ðîçìîâè ìåí³ äîâåäåòüñÿ ³ ïå-ðåä ñîëäàòàìè â³äïîâ³äàòè çàñâîþ â³ðó â Áîãà. Àëå ï³ñëÿöèõ çáîð³â äî ìåíå ï³ä³éøîâêîìàíäèð âçâîäó, ñòàðøèíà,ÿêèé áóâ â³êîì òðîõè ñòàð-øèì çà ìåíå, ³ ñêàçàâ: «Ñëó-øàé, òû â ýòîì ñòîÿë è òåïåðüíå ñäàâàéñÿ. Ñòîé äî êîíöà.Ìû òåáÿ íå îñòàâèì. Ìû òåáÿïîääåðæèì. Ìîëèñü. À åñëèòû çàøàòàåøüñÿ è ñåé÷àññäàøüñÿ, òåáÿ ñàìè ñîëäàòûâîçíåíàâèäÿò». Öèìè ñëîâàìèâ³í äóæå ìåíå ï³äáàäüîðèâ. ßíàâ³òü íå ÷åêàâ òàêî¿ ðåàêö³¿.ß â³ðþ, ùî öå Ñàì Ãîñïîäü÷åðåç íüîãî ïðîãîâîðèâ.

Ó 1985 ðîö³, ï³ñëÿ çàê³í-

÷åííÿ ñëóæáè, ÿ ïîâåðíóâñÿäîäîìó. Ìè ïîñò³éíî ìîëèëè-ñÿ, ùîá Ãîñïîäü äàðóâàâ ñâî-áîäó äëÿ ïðîïîâ³ä³ ªâàíãå볿³ ùîá áëàãîñëîâèâ òèõ, õòîñèäèòü ó òþðìàõ ³ äàâ ¿ìòâåðä³ñòü. Çãîäîì ÿ ïî¿õàâ íàçàðîá³òêè â Êóðñüêó îáëàñòü.Òàì ïðàöþâàâ áóä³âåëüíèêîì. íåä³ëþ ¿çäèëè ïî ñåëàõ ïðî-âîäèòè ºâàíãåë³çàö³¿, â³äâ³äó-âàëè áàïòèñòñüê³ öåðêâè.Ïîò³ì ïî äåê³ëüêà ÷îëîâ³êçáèðàëèñÿ ïî õàòàõ, òàì ïðî-ïîâ³äóâàëè ³ ñâ³ä÷èëè ëþäÿì.Öå áóâ äóæå ãàðíèé ÷àñ. ² ñüî-ãîäí³ ìåí³ äóæå ïðèºìíî çãà-äóâàòè ïðî òàêó ìîæëèâ³ñòüðîçïîâ³äàòè ëþäÿì ïðî Õðè-ñòà.

Êîëè íàñòàëà ñâîáîäà, ÿâæå ìàâ ìàøèíó ³ ðàçîì çìîëîääþ ¿çäèâ íà ºâàíãåë³-çàö³¿. Ó íàñ â ì. Ëóöüêó º âå-ëèêà öåðêâà, âîíà ðîçä³ëåíà íàä³ëüíèö³. ² ðàçîì ç ìîëîääþíàøî¿ ä³ëüíèö³ ÿ ¿çäèâ ïðî-âîäèòè ºâàíãåë³çàö³¿ ïî Âî-ëèíñüê³é îáëàñò³, ¿çäèëè íà-â³òü ó Á³ëîðóñ³þ.

Îäíîãî ðàçó çàñòóïíèê äè-ðåêòîðà ì³ñ³¿ «Ãîëîñ íà䳿»çàïðîïîíóâàâ ìåí³ ïîïðàöþ-âàòè â ì³ñ³¿. Ïðàöÿ ïîëÿãàëàâ òîìó, ùîá îðãàí³çîâóâàòèºâàíãåë³çàö³¿. ³í çíàâ ïðî òå,ùî ÿ öå ðîáèâ ³ ìàâ ÿêèéñüïåâíèé äîñâ³ä. Ìè ïîðàäè-ëèñü ç äðóæèíîþ, ³ ÿ äàâ çãî-äó. Ìè ââàæàëè, ùî ïîâèíí³öå ðîáèòè. Öÿ ñïðàâà áóëàìåí³ äóæå áëèçüêîþ, ÿ ëþáèâ¿¿ ³ ëþáëþ òåïåð. Òàê ç 1992ðîêó ÿ ñòàâ ïðàöþâàòè â ì³ñ³¿«Ãîëîñ íà䳿». ß äóæå çàäî-âîëåíèé ïðàöåþ â ö³é ì³ñ³¿.Êîëè ÿ ïðèéøîâ òóäè ïðàöþ-âàòè, ³ñíóâàëà âñüîãî îäíàºâàíãåë³çàö³éíà ãðóïêà. Ìî¿ìçàâäàííÿì áóëî îðãàí³çîâóâà-òè ºâàíãåë³çàö³¿ — äîìîâëÿ-òèñÿ ç âëàäîþ, ùîá âîíà äîç-âîëèëà ïðîâîäèòè ç³áðàííÿ,øóêàòè ì³ñöå, ïðèì³ùåííÿäëÿ ¿õ ïðîâåäåííÿ, ðîçêëåþ-âàòè àô³ø³, çàïðîøóâàòè ëþ-

äåé ³ ïðîâîäèòè ºâàíãåë³çàö³¿ó ñåëàõ ³ ì³ñòàõ Âîëèíñüêî¿îáëàñò³. ϳçí³øå â ìî¿ îáî-â’ÿçêè ââ³éøëà â³äïîâ³äà-ëüí³ñòü çà ì³ñ³îíåðñüêó ³ºâàíãåëüñüêó ïðàöþ òà îðãà-í³çàö³þ íîâèõ öåðêîâ íà Ñóì-ùèí³. Âïåðøå ïðîâîäèòè òóòºâàíãåë³çàö³þ ÿ ïðè¿õàâ ó1992 ðîö³. Öå áóëî â ì³ñò³Êîíîòîï³. Ñïî÷àòêó ç Ëóöü-êà â Êîíîòîï íà äåê³ëüêà äí³âÿ ¿çäèâ ïî¿çäîì «Êîâåëü-Ìîñ-êâà». Ïðè¿æäæàâ ó ï’ÿòíèöþââå÷åð³, ïðîâîäèâ ç³áðàííÿ —³ ïîâåðòàâñÿ â ì. Ëóöüê. Ç÷àñîì, 1 ðàç íà 2 ì³ñÿö³ ïî-÷àâ ïðè¿æäæàòè ðàçîì çãðóïàìè. Ìè ïðîâîäèëè ºâàí-ãåë³çàö³¿, âîäíå õðåùåííÿ,ïðèâîçèëè ãóìàí³òàðíó äîïî-ìîãó ³ äåìîíñòðóâàëè ô³ëü쫲ñóñ». Àëå ïîò³ì âèíèêëàïîòðåáà â ì³ñ³îíåð³. ² ÿ çàï-ðîñèâ íà öþ ïðàöþ Îëåêñàí-äðà Óñòèì÷óêà. Ðàí³øå ìè çíèì ïðàöþâàëè íà áóä³â-íèöòâ³ â îäíîìó êîîïåðàòèâ³â ì. Ëóöüêó ³ áóëè ÷ëåíàìèîäí³º¿ öåðêâè. Íà òîé ÷àñ ÿïðàöþâàâ â ì³ñ³¿, à â³í ðîáî-òè íå ìàâ. ² òîä³, â 1993 ðîö³,ÿ éîìó çàïðîïîíóâàâ ïî¿õà-òè ïðàöþâàòè íà Ñóìùèíó.Öå áóëà íàøà ïåðøà ì³ñ³î-íåðñüêà òî÷êà, ç ÿêî¿ ïî÷àëàïîøèðþâàòèñü ïðàöÿ ïî âñ³éîáëàñò³. Ïîò³ì ìè ïðîâîäèëèºâàíãåë³çàö³¿ â Êðîëåâö³, Ãëó-õîâ³, ßìïîë³ ³ Ðîìíàõ. Äëÿïðàö³ â ì. Ðîìíàõ ÿ çàïðî-ñèâ Âàñèëÿ ßðîøåíêà. ² òàêïîøèðþâàëàñü Äîáðà Íîâèíàíà Ñóìùèí³.

Çà ñâîº õðèñòèÿíñüêå æèò-òÿ ìåí³ äîâåëîñÿ ïðîïîâ³äóâà-òè â áàãàòüîõ ì³ñöÿõ Óêðà¿íè.ß áóâ ó ×åðêàñàõ, â Ëó-ãàíñüê³é, ×åðí³ã³âñüê³é ³ Ïîë-òàâñüê³é îáëàñòÿõ, â Ïîëüù³.Ðàçîì ç ãðóïîþ «Ìàÿê ñïàñ³-ííÿ» ïðîâîäèëè ºâàíãåë³çàö³¿â Áîëãà𳿠³ ͳìå÷÷èí³.

³êòîð ÊËÅÖÜ

Ìè ïåðåõîäèìî â³ä ñèëè äî ñèëè, êîëè ïåðåõîäèìî â³ä ïåðåæèâàííÿ äîïåðåæèâàííÿ.ßê³â ËÅÂÅÍ

Êîëè ìåíå Áîã çö³ëèâ ó1978 ð., ÿ îäðàçó ïðî öå áàãà-òî ñâ³ä÷èëà ïî öåðêâàõ. Öåáóëî äóæå íå äî âïîäîáè âî-ðîãó äóø ëþäñüêèõ. Êàäåá³-ñòè çàäóìóâàëè íå ðàç ìåíåçíèùèòè. Àëå Áîã çàâæäèðÿòóâàâ. ß 10 ðîê³â íå ìîãëàí³äå â³ëüíî ç’ÿâëÿòèñÿ, çã³äíîâ³äêðèòòÿ Äóõà Ñâÿòîãî ïåðå-õîâóâàëàñÿ â Êàçàõñòàí³, Åñ-òîí³¿. Íà ïî÷àòêó 90-õ ðîê³ââæå áóëà â³äíîñíà ñâîáîäà äëÿâ³ðóþ÷èõ â Óêðà¿í³, à ìåí³ Áîã÷åðåç ïðîðîêà â³äêðèâ, ùîäèÿâîë õî÷å ìåíå âñå îäíîçíèùèòè, àëå Áîã çáåðåæå. ßïðîäîâæóâàëà ñâ³ä÷èòè ïîöåðêâàõ ïðî ñâîº ÷óäåñíåçö³ëåííÿ. Ïðèãàäóþ äåê³ëüêàîñòàíí³õ ºâàíãåë³çàö³éíèõç³áðàíü â Óêðà¿í³. Êîëè ìèáóëè ó ³ííèö³ ó 1994 ð., òîä³Áîã ÷óäîâî áëàãîñëîâèâ îäíåç³áðàííÿ. Ùå ÿ ñòîÿëà á³ëÿì³êðîôîíó, ÿê îäèí ÷îëîâ³êï³ä³éøîâ äî êàôåäðè ³ çàïè-

òàâ ìåíå: «Êîòðèé òè ðàç öåâñå ðîçïîâ³äàºø?» À ÿ éîìóçóñòð³÷íå çàïèòàííÿ: «À êîò-ðèé òè ðàç öå âñå ñëóõàºø?»Â³í àæ çàêèï³â â³ä çëîñò³,ï³äá³ã äî àïàðàòóðè ³, âèñìèê-íóâøè øíóðà, â³äêëþ÷èâ àïà-

ÑØÀ) çàïðîñèâ íàñ ç ÷îëîâ³-êîì ³ Ñåðüîæåþ (ìîëîäøèìñèíîì) äî Àìåðèêè. Íàì ìàé-æå âñ³ êàçàëè, ùî íàø³ ñïðî-áè äàðåìí³: âñå îäíî íàì óêîíñóëüñòâ³ â³çè íå äàäóòü.Àëå ÿ â³ðèëà Áîãó. ² íàì äàëèâ³çó íà ï³âðîêó ³ â òîé ñàìèéäåíü ìè âçÿëè êâèòêè.

Âæå ï³ä ê³íåöü íàøîãîïåðåáóâàííÿ â Àìåðèö³ ÷åðåçïåðåêëàäà÷à ðîçïîâ³ëà îäí³éàìåðèêàíñüê³é ñ³ì’¿ ïðî òå÷óäî, ùî Áîã çðîáèâ ó ìîºìóæèòò³. Ãîñïîäàðÿ çâàëè ßêîá,â³í çàïèòàâ, ÷è íå õîò³ëè áìè çàëèøèòèñÿ â Àìåðèö³. ßâ³äïîâ³ëà: «ßê Áîãó áóäåóãîäíî». ³í â³äïîâ³â, ùî Áîãéîìó ó â³äêðèòò³ ñêàçàâ äî-ïîìîãòè öå çðîáèòè. Òàê ³ñòàëîñÿ: â³í âñå çðîáèâ, ìè éîäíîãî öåíòó íå çàïëàòèëè.ß îïèñàëà âñå ïðî ñâîº æèò-òÿ, ïðî ÷óäî çö³ëåííÿ, à ïå-

«×óäî Áîæå âÓêðà¿í³».

27 ðîê³â ïîòîìóÆåíÿ Ïîë³ùóê äëÿ áàãàòüîõ õðèñòèÿí â Óêðà¿í³ â³äîìà

òèì, ùî îòðèìàëà ÷óäåñíå çö³ëåííÿ ó 1978 ð. Ôàêò ÷óäàÁîæîãî ìóñèëè âèçíàòè íàâ³òü àòå¿ñòè. Ïðî öå ÷óäî íå ðàçðîçïîâ³äàëà ðàä³îïåðåäà÷à ²âàíà dzí÷èêà. Ñàìå ï³ä éîãî ðå-äàêö³ºþ âèéøëà êíèæå÷êà «×óäî Áîæå â Óêðà¿í³», ÿêà ïå-ðåâèäàâàëàñÿ áàãàòî ðàç³â. Ó ïåðøîìó íîìåð³ «Áëàãîâ³ñíè-êà», ÿêèé ïîáà÷èâ ñâ³ò ó 1992 ðîö³, òàêîæ ïóáë³êóâàëîñÿñâ³ä÷åííÿ ñåñòðè Æåí³.

Íàøèì ÷èòà÷àì áóäå ö³êàâî çíàòè, ÿê çàðàç ñêëàäàºòüñÿæèòòÿ ö³º¿ æ³íêè, ÿêà, ïðîéøîâøè ÷åðåç ãîðíèëî òÿæêèõâèïðîáóâàíü, ïåðåñë³äóâàíü, çáåðåãëà â³ðó â Áîãà, çàâäÿêè¿é îòðèìàëà ïåðåìîãó ³ äëÿ áàãàòüîõ º ïðèêëàäîì. Íå ðàçäîâîäèëîñÿ ÷óòè çàïèòàííÿ: «×è çäîðîâà âîíà çàðàç?» Îä-ðàçó äàºìî â³äïîâ³äü: «Çäîðîâà ³ ïðåêðàñíî ñåáå ïî÷óâàº!»¯é çàðàç 72 ðîêè, âîíà ïðîæèâຠó Ñïîëó÷åíèõ Øòàòàõ.Ñàìå òàì ç íåþ íåùîäàâíî çóñòð³âñÿ íàø êîðåñïîíäåíò.

Ìåí³ äîâåëîñÿ áóòè á³ëÿ ²âàíà dzí÷èêàâ îñòàíí³ äí³ éîãî æèòòÿ. ³í ñêàçàâ:

— ³ä÷óâàþ, ùî ñêîðî áóäó ïîìèðàòè.Ïðîøó âàñ íå ïëàêàòè.

Ó ìåíå ñëüîçè â³äçðàçó ïîêîòèëèñÿ, ÿâ³äâåðíóëàñÿ òðîøêè, ùîá ¿õ âèòåðòè, à â³íêàæå:

— Æåíþ, ïîâåðíèñÿ äî ìåíå òàêà, ÿêà º.×îãî òè ïëà÷åø? Õ³áà òè íå â³ðèø, êóäè ÿï³äó?

— ³ðþ, òà õîò³ëîñÿ á, ùîá âè ùå ïîáóëèç íàìè òóò, íà ö³é çåìë³.

— ßê ÿ ïîìðó, ùîá í³õòî íå ïëàêàâ, àùîá âè ìîº ò³ëî ïðîâàäèëè ç ï³ñíåþ «Ãîðàѳîí — ãîðà ñâÿòàÿ, ïðåñòîë òàì Ãîñïîäàñòî¿òü!»

Ìè òàê ³ çðîáèëè íà éîãî ïðîõàííÿ.

ðàòóðó. Ç êóëà-êàìè â³í êèíóâ-ñÿ äî ìåíå, àëåïðèñóòí³ çàõèñ-òèëè.

Êîëèñü Áîãìåí³ ñêàçàâ:«Òè, äî÷êî Ìîÿ,áóäåø çà êîðäî-íîì ³ äàëåêî çàêîðäîíîì, áî öåâëàøòîâóþ ß!»Ìè òîä³ íå óÿâ-ëÿëè, ÿê öå ìî-æå ñòàòèñÿ. Àëåïðèéøîâ ÷àñ, ³ ó1995 ðîö³ Îëåê-ñàíäð Ïîïëà-âñüêèé (ÿêèéïðîæèâàâ â

dz ñïîãàä³â

Çóñòð³÷ ç ö³êàâîþ ëþäèíîþ

42

43

ðåêëàäà÷ âñå ïåðåêëàâ íààíãë³éñüêó ìîâó ³ ïåðåäàâ óêîíñóëüñòâî. Êîíñóë ïðèçóñòð³÷³ ç³ ìíîþ çàïèòàâ, ÷èñïðàâä³ ìåíå òàê ÷óäåñíî Áîãîçäîðîâèâ. ß ñêàçàëà, ùîòàê. ³í êàæå: «Ï³äí³ìèðóêó ³ ïîêëÿíèñü». ß êàæó,ùî íå áóäó êëÿñòèñÿ. ³í ïî-ñì³õíóâñÿ ³ êàæå: «Áà÷ó, ùîâ³ðóþ÷à, áî ³íø³ êëÿíóòüñÿïðî ùî çàâãîäíî ³ íå ëèøåîäíó ðóêó, à äâ³ ãîòîâ³ ï³ä-í³ìàòè...»

Çà ö³ ðîêè ïåðåáóâàííÿ âÀìåðèö³, ìåí³ äîâåëîñÿ ïðî-¿õàòè áàãàòî ñëîâ’ÿíñüêèõ

Êîëè ÿ áóëà â Çàêàðïàòò³ íàºâàíãåë³çàö³¿, íàñ óçÿâ íà îá³ä ²âàíÕðèïòà. Äî ìåíå ï³ä³éøîâ îäèíìàëèé õëîï÷èíà ³ êàæå, ùî ÿ âñâ³ä÷åíí³ ñêàçàëà îäíó íåïðàâäó.«Ñêàæè, ùî ñàìå, ÿ áóäó êàÿòè-ñÿ». — «Âè â ñâ³ä÷åíí³ ñêàçàëè,ùî ó âàñ çóá³â íå áóëî. À ÿê âèñï³âàëè, ÿ çàãëÿíóâ äî ðîòà ³ ïî-áà÷èâ, ùî ó âàñ ãàðí³ çóáè». —«Ùî íåìîæëèâî ëþäÿì, ìîæëè-âî Áîãó! À ÿê ëþäÿì ìîæëèâîìåí³ çóáè âñòàâèòè, òî âîíè é óñ-òàâèëè». — «À-à, òåïåð ÿ çðî-çóì³â», — â³äïîâ³â õëîï÷èíà.

dz ñïîãàä³â

öåðêîâ. Äîâîäèëîñÿ áóòè ³ âàìåðèêàíñüêèõ öåðêâàõ(æàëü, ùî ìàëî äîñâ³ä÷åíèõïåðåêëàäà÷³â). ϳñëÿ ìîãîñâ³ä÷åííÿ äåÿê³ êàçàëè, ùîâîíè íàâ³òü ³ íå çíàëè, ùî Áîãðîáèòü òàê³ ÷óäåñà, âîíè õî-äèëè äî öåðêâè, ùîá ò³ëüêè÷àñ ïðîâåñòè. Äî öèõ ï³ð ìèîòðèìóºìî ëèñòè, ÿ ÷àñòî ìî-ëþñÿ çà ð³çí³ ïîòðåáè ³íøèõ

ëþäåé, ³ Áîã äຠâ³äïîâ³ä³! Áîãäຠçäîðîâ’ÿ, ³ çàðàç, áóâàº, äâ³ãîäèíè ñâ³ä÷ó ³ íàâ³òü âîäè íåêîâòíó. ßêùî ìè òðóäèìîñÿäëÿ Áîãà, Áîã äຠñèëè ³ çäî-ðîâ’ÿ. ßê Áîã äîçâîëèòü, òî ùåïðè¿äåìî â Óêðà¿íó, õîò³ëîñÿá ïîáóâàòè ñàìå íà ñõîä³, äåçàðàç îðãàí³çîâóþòüñÿ íîâ³öåðêâè ³ äå ëþäè ùå ìàëî çíà-þòü ïðî ÷óäåñà Áîæ³.

Öå ñòàëîñÿ â³ä âàæêî¿ô³çè÷íî¿ ïðàö³. ß æèëà â ñåë³,ïðàöþâàëà íà ôåðì³. Áàãàòîíîñèëà âàæêîãî, ÷àñòî áóëà ï³ääîùåì íà ïîë³. ³ä òîãî ïî-øêîäèâñÿ õðåáåò, ïî÷àâ ðîñòè

ãîðá. Çãîäîì ìåí³ ñòàëî âàæ-êî õîäèòè, à ïîò³ì ³ çîâñ³ìçëÿãëà. Ìî¿ íîãè ïîâèñèõàëè,çàêðóòèëèñÿ îäíà çà îäíó,ç³ãíóëèñÿ â êîë³íàõ ³ ïðèòèñ-ëèñÿ äî ãðóäåé òàê, ùî ÿ íå

ìîãëà ¿ñòè. Íà ìî¿é ãîëîâ³ âñåâîëîññÿ âèïàëî. ß íå ìîãëàñàìîñò³éíî ¿ñòè, ìåíå ìàìà çëîæå÷êè ãîäóâàëà, ïî¿ëà, áîðóêè ìî¿ ëèøå â ë³êòÿõ çãè-íàëèñÿ.

Äåÿêèé ÷àñ ÿ ëåæàëà â Îñ-òðîçüê³é ðàéîíí³é ë³êàðí³.Ïîò³ì ìåíå â³äïðàâèëè âгâíåíñüêó îáëàñíó. Çâ³äòèõîò³ëè â³äâåçòè äî Êèºâà âäîñë³äíèé ³íñòèòóò. Àëå êîëèïðè¿õàâ ïðîôåñîð, òî îãëÿíóâ-øè ìåíå, â³äìîâèâñÿ çàáðàòèäî Êèºâà ÷åðåç áåçíàä³éí³ñòüìîãî ñòàíó. Ìåíå â³äïðàâèëèäîäîìó, ìîòèâóþ÷è òèì, ùîáÿ â³äïî÷èëà â³ä ë³ê³â ³ ë³êàðí³.Àëå ÿ ÷óäîâî ðîçóì³ëà, ùîâîíè õî÷óòü ÿêîñü ìåíå

Çäàâàëîñÿ á, ùî ªâãåí³þ Ïîë³ùóê (àáî, ÿê ¿¿ ÷àñòî íàçè-âàëè, ñåñòðó Æåíþ) ïðåäñòàâëÿòè íåìຠïîòðåáè. ¯¿ çíàëèìàéæå âñ³ óêðà¿íñüê³ (³ íå ò³ëüêè) â³ðóþ÷³ ðàäÿíñüêèõ ÷àñ³â.Òå, ùî Áîã çðîáèâ ó ¿¿ æèòò³, íàáóëî òàêîãî ðåçîíàíñó, ùîíàâ³òü âëàäà çìóøåíà áóëà ÿêèìñü ÷èíîì ðåàãóâàòè íà öå.Òèì íå ìåíøå, ïóáë³êóþ÷è íåâåëèêó çàì³òêó ïðî òåïåð³øíºæèòòÿ ñåñòðè Æåí³, ìè ââàæàºìî çà äîðå÷íå ïîçíàéîìèòè÷èòà÷à ç ¿¿ ñâ³ä÷åííÿì õî÷à á ó ñêîðî÷åíîìó âàð³àíò³. Äëÿìîëîäîãî ïîêîë³ííÿ ³ äëÿ íîâîíàâåðíåíèõ öå, çà âëó÷íèìèñëîâàìè â³äîìîãî ðàä³îïðîïîâ³äíèêà ²âàíà dzí÷èêà, «÷óäîÁîæå â Óêðà¿í³», ìîæëèâî, ³ ìàëîâ³äîìå. Òîìó ïðîïîíóºìîêîðîòêó ðîçïîâ³äü ïðî îäíå ç áàãàòüîõ ÷óä, ÿêèìè Ãîñïîäüîáäàðîâóº ëþäåé.

Çö³ëåííÿ Æåí³ Ïîë³ùóê

44

ïîçáóòèñÿ, áî çà ìíîþ ïî-òð³áíî áóëî äîãëÿäàòè ÿê çàäèòèíîþ — ³ âñå îäíî áåçðå-çóëüòàòíî. Ó âèïèñö³ íàïèñà-ëè âèðîê: «Ë³êóâàííþ íåï³äëÿãົ. Ìåí³ íàäàâàëèîáåçáîëþþ÷èõ óêîë³â, çàãîð-íóëè â ïðîñòèðàäëî, ïîêëàëèíà íîñèëêè ³ ïîâåçëè. Âäîìàìåäñåñòðà øâèäåíüêî ðîçãîð-íóëà ìåíå, ïîñëóõàëà ñåðöå ³øâèäêî ïîïðÿìóâàëà äî äâå-ðåé. Ìåí³ ñòàâàëî âñå ã³ðøå ³ã³ðøå. Âñ³ äóìàëè, ùî ÿ áóäóïîìèðàòè. Ïðèéøëè ìî¿ äðóç³,ñòàëè ìîëèòèñÿ çà ìåíå — ³áîë³ ìî¿ ñòèõëè, ÿ ïðèéøëà äîòÿìè. Áðàòè ï³äâåëèñÿ ç êîë³í³ êàæóòü: «Æåíþ, ìè áà÷èìî,ùî òè áóäåø ïîìèðàòè, ñêà-æè íàì ùîñü äîáðå íà ê³íåöü,òè éäåø äîäîìó, à ìè çàëèøàº-ìîñü, ïîáàæàé íàì ùîñü». ßáóëà òàêà ñêîð÷åíà, ùî ëåäâåïðîìîâèëà: «Íå ìîæó». Àëåìåíå íàïîâíèâ Ñâÿòèé Äóõ —³ ÿ ñòàëà ãîëîñíî ñï³âàòè. Òîä³Áîã ïðîãîâîðèâ äî ìåíå: «Äî÷-êî ìîÿ, òè íå â³ä³éäåø, ïîêèíå ïîáà÷èø Ì ñëàâè òóò íàçåìë³». ß êàæó: «Ãîñïîäè, ÿíå ðîçóì³þ ùî Òè ñêàçàâ. ßçíàþ, ùî Òâîþ ñëàâó ïîáà÷óàëå æ òàì, íà íåá³, ÿêùî áóäóâ³ðíîþ äî ê³íöÿ». À Áîãâ³äïîâ³äàº: «Íà çåìë³». Òîä³ÿ íå çíàëà, ÿêèì ÷èíîì ÿ çìî-æó ¿¿ ïîáà÷èòè.

Äóæå ÷àñòî ìåíå â³äâ³äóâà-ëè ìî¿ äðóç³. Îäíîãî ðàçóï³äõîäèòü áðàò äî ìåíå, Áîãíàïîâíþº éîãî Ñâÿòèì Äóõîì³ â³í ãîâîðèòü: «×îãî òè, äè-òèíî ìîÿ, ãîòóºøñÿ äî ïåðå-õîäó? ͳ. Ùå ñâî¿ìè î÷èìàáóäåø áà÷èòè, ÿê ëþäè áóäóòüéòè ³ íàâ³òü á³ãòè äî òâîãîäîìó, ùîá ïîáà÷èòè, ùî çðî-áèâ Ãîñïîäü!» ß çíîâó êàæó:«Ãîñïîäè, ÿ çíîâó íå ðîçóì³þ,ùî Òè ìàºø íà óâàç³. Àëå äàéìåí³ â³ðè ³ ñèëè áóòè ïî-ê³ðíîþ ïåðåä Òîáîþ».

Êîëè ÿ ëåæàëà, çàê³í÷èâñÿòåðì³í ì ³íâàë³äíîñò³. Îñ-ê³ëüêè ÿ íå ìîãëà ïî¿õàòè â

ë³êàðíþ, ùîá ïîíîâèòè ïåðøóãðóïó ³íâàë³äíîñò³, òî ìè ïî-ïðîõàëè ë³êàð³â ïðè¿õàòè äîíàñ, ùîá âîíè ìåíå îáñòåæè-ëè. Äîâãî âîíè íå ïîãîäæóâà-ëèñÿ, áî êàçàëè: «ßêà òàìÏîë³ùó÷êà! Âîíà æ äàâíî ïî-ìåðëà». Àëå ¿õ ïî÷àëà òóðáó-âàòè ì³ñöåâà âëàäà, òî âîíèïðè¿õàëè. ß ïðîøó ¿õ: «Â³-çüì³òü ìåíå äî ë³êàðí³, íåõàéìîÿ ìàìà òðîõè ïåðåïî÷èíå,¿é âàæêî». ˳êàð âñòàëà ³êàæå: «Íå îáðàæàéñÿ, Æåíþ,àëå íåìຠñåíñó òåáå áðàòè äîë³êàðí³. Ìè é ³íø³ ë³êàð³ íåâ çìîç³ äîïîìîãòè òîá³. Òèïîâèííà ëåæàòè òóò, äîêèíå...» ß ïðîäîâæèëà: «Äîêèíå ïîìðó?»

Êîëè ë³êàð³ ïî¿õàëè, ÿ ïî-÷àëà ñåáå êàðòàòè: ñò³ëüêèâæå ëåæàëà, í³êîãî íå ïðîñè-ëà, ùîá çà ìåíå ìîëèëèñÿ, à òóòíå ïðîÿâèëà òåðï³ííÿ ³ ïðî-ñèëàñÿ äî ë³êàðí³...

À ÷åðåç òðè ðîêè, ñüîìîãîì³ñÿöÿ, äåâ’ÿòíàäöÿòîãî ÷èñ-ëà, î ÷åòâåðò³é ãîäèí³ Ãîñïîäüïîñòàâèâ ìåíå íà íîãè.

Çà âñ³ ðîêè õâîðîáè ìåí³äåê³ëüêà ðàç³â ñíèâñÿ ñîí, í³áèî ñüîì³é ãîäèí³ âå÷îðà áóäåÿêàñü çì³íà. ß ãîòóâàëàñÿ äîöüîãî. Õîò³ëà, ùîá òîä³ á³ëÿìåíå áóëà ìàìà, ùîá âò³øèòè¿¿, ðîçïîâ³ñòè â³ðøèê, ïîìîëè-òèñÿ ç íåþ, ïåðåäàòè ¿¿ ñòàð³ñòüâ Ãîñïîäí³ ðóêè.

Ñåðåäà... Ùå ç íî÷³ ÿêîñüïî-³íøîìó ÿ ñåáå ïî÷óâàþ.ßê³ñü äèâí³ â³ä÷óòòÿ â ìåíå.ß çðîçóì³ëà, ùî öå äåíü ìîãîïåðåõîäó äî íåáà. ß ìîëèëàñü,ùîá Áîã äàâ áðàòàì ñèëè ïî-ëàìàòè ìî¿ êîñò³, ùîá ìåíåïîêëàëè ð³âíî â òðóíó.

Äî ìåíå ïðè¿õàëè äâà áðà-òè. Âîíè ï³ä³éøëè äî ìîãîë³æêà ³ ïèòàþòü: «Ñåñòðî, àñê³ëüêè òè âæå õâîð³ºø?» ßêàæó: «Ñêîðî âæå áóäå ï’ÿòüðîê³â». ß íå ðàõóâàëà òèõðîê³â, êîëè ÿ ùå ìîãëà ç îäíî¿ê³ìíàòè â ³íøó ïåðåñóâàòèñÿíà ìèëèöÿõ. À âîíè êàæóòü:

«À õ³áà æ òè íå â³ðèø, ùî Áîãìîæå òåáå îçäîðîâèòè?» ßêàæó: «Â³ðþ». À âîíè: «Íåâ³ðèø!» ß òðîõè ïîäóìàëà ³êàæó: «Â³ðþ!» Âîíè êàæóòü:«Õòî â³ðèòü, òîé çäîðîâèé, àõòî íå â³ðèòü, òîé îñü...» Áðàòâçÿâ Á³áë³þ ³ ùîñü ùå ïî÷àâãîâîðèòè, à ÿ êðè÷ó: «Ìîë³òü-ñÿ ñêîð³øå!» Áðàò ïèòàº: «Òèâ³ðèø, ùî êîëè ìè áóäåìîìîëèòèñÿ, òî Áîã òåáå îçäîðî-âèòü?» ß êàæó: «Â³ðþ, â³ðþ,ìîë³òüñÿ øâèäøå». Âîíè ïî-êëàëè íà ìåíå ðóêè ³ ñòàëèìîëèòèñÿ. ² â òîé ìîìåíò ÿñõîïèëàñü íà íîãè ³ ñòàëàäóæå êðè÷àòè. Ìàìà ñòîÿëàíà êîë³íàõ â êóòî÷êó ³ ìîëè-ëàñÿ, à êîëè öå âñå ïîáà÷èëà— íà êîë³íàõ ïðèïîâçëà äîìåíå, îáíÿëà ìî¿ íîãè ³ ïî÷à-ëà ö³ëóâàòè. ß çà âñ³ ðîêèñâ õâîðîáè íå â³ä÷óâàëàñâîãî ò³ëà, à êîëè ìàìèíàñëüîçà âïàëà íà ìî¿ êîë³íà, ÿâ³ä÷óëà ¿¿.  òîé ÷àñ, êîëè ìåíåÁîã çö³ëÿâ, ÿ íå â³ä÷óâàëà í³ÿ-êîãî áîëþ, àëå ïðèñóòí³ ãîâî-ðèëè, ùî ìî¿ êîñò³ äóæåòð³ùàëè.

Ñóñ³äêà, ÿêà öå áà÷èëà, ïî-á³ãëà ïî ñåë³ ç êðèêîì, ùîáéøëè ïîäèâèòèñÿ íà ÷óäî, ÿêåñòâîðèâ Ãîñïîäü. ² òîä³ ñïðàâ-äèëîñÿ òå, ùî êîëèñü ìåí³ ãî-âîðèâ Ãîñïîäü. Áàãàòî ëþäåéá³ãëè äî ìîãî äîìó ïîáà÷èòèòå, ùî ðîáèòü Áîã.

 ìåíå áóëè ë³êàð³. Âîíèíå ìîãëè ïîâ³ðèòè â òå, ùîáà÷èëè. Çàáðàëè ìåíå â ðàé-îííó ë³êàðíþ íà îáñòåæåííÿ,àëå çìóøåí³ áóëè øâèäêîìåíå â³äïóñòèòè, òîìó ùî ÿáóëà ö³ëêîì çäîðîâîþ.

Ìåí³ õî÷åòüñÿ, ùîá ñüî-ãîäí³ íàø³ ñåðöÿ ñòàëè øèðî-êèìè, ùîá ìè âñå ìîãëèñïðèéíÿòè, ùîá ìè ³ìåíåìÁîãà õâàëèëèñü. Ðîçêðèéòåâàø³ ñåðöÿ, äàéòå âîëþ Äóõîâ³Ñâÿòîìó, õàé íàñ Áîã áëàãîñëî-âèòü, õàé ïðèìíîæèòü â³ðó âêîæíîìó ñåðö³. ² áóäå ïðî-ñëàâëåíèé íàø Áîã!

Ò³ëüêè çà äîïîìîãîþ òåðï³ííÿ ìè â÷èìîñÿ òåðï³òè, ÿê çà äîïîìîãîþ ïëàâàëüíèõðóõ³â ìè â÷èìîñÿ ïëàâàòè ³ í³õòî íå íàâ÷èòüñÿ ñòðàæäàòè áåç òåðï³ííÿ.

×àðëüç ÑÏÅÐÄÆÅÍ

Áîã âçÿâ òåáå ç³ ñâ³òó,çâ³ëüíèâ â³ä ñâ³òó, â³ä

éîãî ïðèíöèï³â ³ ïîæàäëèâî-ñòåé ç ºäèíîþ ìåòîþ — ùîáïîâåðíóòè òåáå çíîâó â ñâ³ò.ß ðîçóì³þ, ùî öå çâó÷èòü òðî-õè äèâíî. Ìè çâèêëè ðîçóì³-òè, ùî Áîã âçÿâ íàñ ç³ ñâ³òóò³ëüêè ç îäíîþ ìåòîþ: âðÿòó-âàòè ³ çâ³ëüíèòè â³ä íüîãî, ³ïîñåëèòè â â³÷íèõ îñåëÿõÉîãî Öàðñòâà íà íåáåñàõ. Àëåöå äàëåêî íå âñå. Áîã âçÿâ íàñç³ ñâ³òó ç ºäèíîþ ìåòîþ:çì³íèòè íàñ, â³äðîäèòè, ïðî-ÿâèòè Ñâ³é îáðàç ÷åðåç íàñ ³ïîâåðíóòè íàñ ó ñâ³ò — â ïî-ïåðåäíº, â êîëèøíº ñåðåäîâè-ùå, â ÿêîìó ìè æèëè ðàí³øåâ ãð³õàõ, ùîá ïîêàçàòè ð³çíè-öþ ì³æ íàìè ³ ëþäüìè ñâ³òó.Íà æàëü, ñüîãîäí³ â íàøèõêîëàõ ïîáóòóº ³íøå ïîíÿòòÿ.Ìè íàñòðîºí³ á³ëüø åãî¿ñòè÷-íî, ìè äóìàºìî ò³ëüêè ïðî ñåáå³ ïðî îñîáèñòå ñïàñ³ííÿ. ß íåõî÷ó í³êîìó äîð³êàòè, àëå ÿïîâèíåí ãîâîðèòè â³äêðèòî ³ïðÿìî. Óÿâè ñîá³ ñïîðòñìåíà(öå äóæå õîðîøà ³ëþñòðàö³ÿíàøîãî õðèñòèÿíñüêîãî æèò-òÿ), ÿêèé ïðîá³ã êîëî ïîá³ãîâ³é äîð³æö³, ïåðåïëóòàâì³ñöÿ ñòàðòîâî¿ ³ ô³í³øíî¿ë³í³é, ³ çàì³ñòü òîãî, ùîá á³ãòèäî ô³í³øó, çóïèíèâ ñâ³é á³ã íàë³í³¿ ñòàðòó. ×è íå òå ñàìåâ³äáóâàºòüñÿ ñüîãîäí³ â õðèñ-òèÿíñüêîìó ñâ³ò³? Îäåðæàâøèäóõîâíå ³ âîäíå õðåùåííÿ, ìèô³í³øóºìî. Ìè í³áèòî äîñÿã-íóëè ìåòè, íàðîäèâøèñü â³äâîäè ³ Äóõà, âïåâíèâøèñü óâëàñíîìó ñïàñ³íí³, ìè ïåðå-ìîæíî çàê³í÷óºìî á³ã. Âñå —äîñÿãëè! Íàø³ ³ìåíà çàïèñàí³â Êíèç³ æèòòÿ, ³ öå âñå, ùî ìåí³ïîòð³áíî. ß ñïàñåííèé! Òà íåðîçó쳺ìî, ùî öå íå ô³í³ø —öå ñòàðò, ³ ìè, íà ïðåâåëèêèéæàëü, ïåðåïëóòàëè ¿õ ì³ñöÿ-ìè.

Ñàìå öå ñòàëîñÿ â æèòò³Ìîéñåÿ. Áîã âçÿâ éîãî, ãîðäî-ãî, áóíäþ÷íîãî, ñâàâ³ëüíîãî, çªãèïòó, ³ — â³äðîäèâ éîãî ïðè-ðîäó. ³í äîâã³ ðîêè, äåñÿòè-ë³òòÿ ïðàöþâàâ íàä éîãî îñî-áèñò³ñòþ, ùîá ïîâåðíóòè âªãèïåò. Íàâ³ùî? Ïîâåðíóòè³íøîþ ëþäèíîþ, ÿêà ïðèéäå ³ñêàæå: «ªãîâà ïîñëàâ ìåíå!»,ïîêàæå ñëàâó ³ ñèëó Áîãà, ï³ä²ìåíåì ßêîãî â³í ïðèõîäèòü,âèâåäå ³ çâ³ëüíèòü ì³ëüéîíèëþäåé ç ðàáñòâà ãð³õà, ðàáñòâàªãèïòó. Öå òå, ÷îãî Áîã õî÷åâ³ä íàñ. Äëÿ ÷îãî ³í ïðèé-øîâ ó ñâ³ò? ³í ïðèéøîâ ó ñâ³ò,ùîá ïðèíåñòè íà çåìëþ íåáåñ-íó àòìîñôåðó, ùîá ïîä³ëèòè-ñÿ íåþ, ùîá ïîêàçàòè, ùî º

³íøå æèòòÿ, º Áîã, º ïðîùåí-íÿ, º âëàøòîâàíå âíóòð³øíºæèòòÿ, êîëè òåáå íå ìó÷èòüñîâ³ñòü ÷è ãð³õè ìèíóëîãî.Íàâ³ùî âñå öå ïîòð³áíî? Ùîáâîëÿ Îòöÿ, ÿêà íà íåá³, áóëà éíà çåìë³. ³í â÷èâ òàê ìîëè-òèñÿ, ³í õîò³â öüîãî. Áóëî áíåñïðàâåäëèâî ñàìîìó íàñî-ëîäæóâàòèñÿ ñëàâîþ Áîæîþ,í³êîëè öèì íå ïîä³ëèâøèñü ç³íøèìè. Öå íåñïðàâåäëèâî ³íàäòî åãî¿ñòè÷íî:ñïàñòèñÿ ñàìîìó ³íå ïîñëóæèòè ³í-øèì òèì ñïàñ³í-íÿì, ÿêèì Áîã ïî-ñëóæèâ äëÿ íàñ.Òîìó ²ñóñ â÷èâ ìî-ëèòèñÿ ³ ãîâîðèâ:

dz ñâ³òó ó ñâ³òàáî ѳì ïåð³îä³â æèòòÿ Ìîéñåÿ

dz ñâ³òó ó ñâ³òàáî ѳì ïåð³îä³â æèòòÿ Ìîéñåÿ

45

Îëåêñàíäð ØÅÂ×ÅÍÊÎ

46

«Âîëÿ Áîæà íåõàé áóäå íàçåìë³, ÿê ³ íà íåá³».

Îòæå, ìè âçÿò³ Áîãîì ç³ñâ³òó ç äâîõ ãîëîâíèõ ïðè÷èí:ïî-ïåðøå, ùîá áóòè ñïàñåííè-ìè ³ çâ³ëüíåíèìè â³ä ñâ³òó,áóòè âî³ñòèíó â³ëüíèìè â³äñâ³òñüêî¿ çàëåæíîñò³; ïî-äðó-ãå, ùîá îòðèìàòè ïîâíå ñïî-ðÿäæåííÿ ³ ïîâåðíóòèñÿ â ñâ³òíîâèìè ëþäüìè.

Ãîñïîäü çàö³êàâëåíèé âòîìó, ùîá ñâ³ò ïîáà÷èâ ð³çíè-öþ, ùîá íå æàëþã³äíå õðèñ-òèÿíñòâî ï³äëàøòîâóâàëèñÿï³ä ñâ³òñüê³ ïîíÿòòÿ, ñòèë³îäÿãó òà âñå ³íøå, ùî ïðîïî-íóº ñâ³òñüêà êóëüòóðà, àëå ùîáõðèñòèÿíèí áóâ âèêëèêîì ³íàâìèñíî ïîêàçóâàâ ð³çíèöþ,íàâìèñíî äåìîíñòðóâàâ ³ ðåê-ëàìóâàâ, ùî º ³íøå æèòòÿ, ùîº ³íøèé äóõîâíèé ñòàí ³ çîâ-í³øíÿ ïîâåä³íêà, ùî º Áîã,çäàòíèé â³äðîäèòè ³ çì³íèòèëþäèíó.

Õðèñòîñ êàçàâ: «Âè —ñâ³òëî äëÿ ñâ³òó». ̳ñòî, ÿêåñòî¿òü íà âåðøèí³ ãîðè, íåìîæå ñõîâàòèñÿ — éîãî âñ³áà÷àòü. ³í êàæå, ùî ñâ³÷êó íåõîâàþòü ï³ä ïîñóäèíîþ. ßêäîáðå íàì ó ñï³ëêóâàíí³ ñâÿ-òèõ! Çâè÷àéíî, äîáðå õîäèòè óñâ³òë³, ìàòè ñï³ëêóâàííÿ îäèíç îäíèì, áóòè îìèòèìè Êðî-â’þ ²ñóñà Õðèñòà, àëå ïðèçíà-÷åííÿ ñâ³÷êè — ñâ³òèòè âñ³ìó äîì³, ïðîãàíÿòè òåìðÿâó, àöå îçíà÷ຠíå ïðîñòî ñòîÿòèï³ä êîâïàêîì, çàêðèòèñÿ âöåðêâ³, öå îçíà÷ຠ— ñâ³äîìî,äåìîíñòðàòèâíî ñâ³òèòè âñ³ìâ äîì³, ïîêàçóâàòè ð³çíèöþ,áîðîòèñÿ ç óñÿêîþ òåìðÿâîþ³ áóäü-ÿêèì âèðàæåííÿì çëà.

ß õî÷ó äåòàëüíî ðîçãëÿíó-òè ³ñòîð³þ æèòòÿ ö³º¿ äèâî-

âèæíî¿ ëþäèíè — Ìîéñåÿ.Ìè çóïèíèìîñÿ íà ñåìè ïóí-êòàõ, ÿê³ áóëè â éîãî äîë³.

«Â³ðîþ Ìîéñåé, ÿê ðîäèâ-ñÿ, ïåðåõîâóâàâñÿ áàòüêàìèñâî¿ìè òðè ì³ñÿö³, áî âîíè áà-÷èëè, ùî ãàðíå äèòÿ, ³ íåçëÿêàëèñü íàêàçó öàðåâîãî.³ðîþ Ìîéñåé, êîëè âèð³ñ,â³äð³êñÿ çâàòèñÿ ñèíîì äî÷êèôàðàîíîâî¿. ³í õîò³â êðàùåñòðàæäàòè ç íàðîäîì Áîæèì,àí³æ ìàòè äî÷àñíó ãð³õîâíóïîò³õó. ³í íàðóãó Õðèñòîâóââàæàâ çà á³ëüøå áàãàòñòâî,í³æ ñêàðáè ºãèïåòñüê³, áî â³íîçèðàâñÿ íà Áîæó íàãîðîäó.³ðîþ â³í ïîêèíóâ ªãèïåò, íåçëÿêàâøèñÿ ãí³âó öàðåâîãî, áîâ³í áóâ íåïîõèòíèé, ÿê òîé, õòîÍåâèäèìîãî áà÷èòü. ³ðîþñïðàâèâ â³í Ïàñõó é ïîêðîï-ëåííÿ êðîâè, ùîá ¿õ íå òîðê-íóâñÿ òîé, õòî ïîãóáèâ ïåð-âîðîäæåíèõ. ³ðîþ âîíèïåðåéøëè ×åðâîíå ìîðå, íå-ìîâ ñóõîäîëîì, íà ùî ñïîêó-ñèâøèñü, ºãèïòÿíè, ïîòîïè-ëèñü» (ªâð. 11:23-29).

ß õî÷ó çâåðíóòè âàøó óâà-ãó íà ñ³ì 䳺ñë³â, ñ³ì ä³é, ÿê³áóëè â æèòò³ Ìîéñåÿ. ß íàçè-âàþ ¿õ ñ³ìîìà ïåð³îäàìè éîãîæèòòÿ. Âîíè ïîñë³äîâí³, ³ âàæ-ëèâî äîòðèìóâàòèñÿ ö³º¿ ïî-ñë³äîâíîñò³, ÿêó Äóõ Ñâÿòèéïðîäèêòóâàâ ëþäèí³, ÿêà ïè-ñàëà Ïîñëàííÿ äî ºâðå¿â.

Îòæå, ïåðøå— â³í ïåðåõî-âóâàâñÿ, äðóãå — â³í â³äð³êñÿíàçèâàòèñÿ ºãèïòÿíèíîì,òðåòº — â³í çàõîò³â ñòðàæäà-òè, ÷åòâåðòå — íàðóãó ââàæàâáàãàòñòâîì, ï’ÿòå — ïîêèíóâªãèïåò, øîñòå — ñïðàâèâ Ïàñ-õó, ñüîìå — ïåðåéøîâ ×åðâî-íå ìîðå.

Çàóâàæ: âñ³ ö³ ïî䳿 â³äáó-âàëèñÿ âèíÿòêîâî ç â³ðè. Òîá-òî ëþäñüêà â³ðà â Áîæå ïðè-çíà÷åííÿ — îñü êëþ÷, îñü ñóòü,îñü îñíîâà âñüîãî. ³ðà â òå,ùî òè âèáðàíèé, ùî Áîã ìàºäëÿ òåáå äîëþ, ïëàí, ùî ³ííàïèñàâ äëÿ òåáå á³îãðàô³þ,

êîëè òåáå ùå íå áóëî, â³ðà âÁîæå ïðèçíà÷åííÿ äëÿ ëþäñü-êîãî æèòòÿ ïîâí³ñòþ ïåðå-ì³íþº ëþäñüêå æèòòÿ. Òè íåçìîæåø æèòè áåç â³ðè. ßêùîæèâåø ëîã³êîþ, çäîðîâèìãëóçäîì, ïîêëàäàºøñÿ íàçíàéîìñòâà, íà ëþäåé, ¿õí³äóìêè ³ ïîíÿòòÿ, òè íå ìîæåøðóõàòèñÿ. Äî òîãî ÷àñó, ïîêèáóäåø äîãîäæàòè ÷è òî ñîá³,÷è áëèçüêèì, ÷è ðîäè÷àì, òèíå çìîæåø ðóõàòèñÿ. Áåç â³ðèâ Áîãà äîãîäèòè Áîãîâ³ íåìîæ-ëèâî. Íàøà ìåòà — äîãîäèòèÁîãîâ³, à äîãîäèòè Áîãîâ³ — öåâ³ðèòè â Íüîãî àáñîëþòíî, ÿêäèòèíà, êèíóòèñÿ â Éîãî îá-³éìè ³ çíàòè, ùî ³í äîñòàò-íüî ñèëüíèé ³ ìóäðèé, ùîáïðîâåñòè íàñ âàæêèìè ëàá³-ðèíòàìè æèòòÿ. Àëå â íàñá³ëüøå â³ðè â ñåáå, í³æ â íàøî-ãî Áîãà. Ìè çàëèøàºìî çàïàñ-íèé âèõ³ä, ãîâîðÿ÷è: «Áîæå, ÿòîá³ äîâ³ðÿþ», à â ñâ³äîìîñò³— áåçë³÷ äóìîê ïðî òå, ÿê âèé-òè ç ö³º¿ ñèòóàö³¿. Àëå Á³áë³ÿãîâîðèòü:«Ïðîêëÿòèé òîé ÷î-ëîâ³ê, ùî íàä³þ êëàäå íà ëþ-äèíó» (ªð. 17:5). Àáñîëþòíàäîâ³ðà Áîãó — öå òå ºäèíå, ùîáóäå ðóõàòè íàìè, ùî, òàê áèìîâèòè, ðîçâ’ÿçóº ðóêè Áîãó:ëþäèíà â³ðèòü â Íüîãî. Áîãñòຠàáñîëþòíî ùåäðèì ³ âñå-ìîãóòí³ì â ¿¿ æèòò³, â æèòò³ëþäèíè â³ðóþ÷î¿.

Îòæå, 23-é â³ðø: «Â³ðîþÌîéñåé, ÿê ðîäèâñÿ, ïåðåõîâó-âàâñÿ áàòüêàìè ñâî¿ìè òðèì³ñÿö³». Òàê, â³ðîþ áàòüê³â, íåÌîéñåÿ.  òàêîìó â³ö³ (â³äì³ñÿöÿ äî 3-õ ì³ñÿö³â) â³äÌîéñåÿ àáñîëþòíî í³÷îãî íåçàëåæàëî, àëå â³í íàðîäèâñÿ âñ³ì’¿ â³ðóþ÷èõ áàòüê³â, ³ öåäóæå âàæëèâî. Áàãàòî õòîöüîìó íå íàäຠçíà÷åííÿ, àëåöå ñïðàâä³ âàæëèâî: íàðîäè-òèñÿ â ñ³ì’¿, äå áàòüêè â³ðÿòüó âñåìîãóòí³ñòü Áîãà. Öå ºñâîãî ðîäó çíàìåííÿì òâîãîâèáðàííÿ. ßêùî òè íàðîäèâ-ñÿ â ñ³ì’¿, äå â³ðÿòü ó âñåìî-ãóòíüîãî Áîãà ³ ñïîâ³äóþòüÉîãî, òî òè ìàºø ïðèâ³ëåé.Ìîéñåé íàðîäèâñÿ ñàìå âòàê³é àòìîñôåð³.

Îòæå, â³ðà ³ õîðîáð³ñòü —öå òå, íà ÷îìó ÿ õî÷ó çóïèíè-

Îëåêñàíäð ØÅÂ×ÅÍÊÎ,òåëå,-ðàä³îïðîïîâ³äíèê,âåäó÷³é òåëåïðîãðàìè «Óãîë»

47

òèñÿ. ³ðà ³ ñòðàõ íå ìîæóòüæèòè ðàçîì. Áàòüêè â³ðîþ âÁîæå ïðîâèä³ííÿ ï³øëè ïðî-òè öàðñüêîãî ïîâåë³ííÿ. Íà-ïèñàíî: «Íå çëÿêàëèñÿ íàêà-çó öàðåâîãî». ³ðà âèò³ñíÿºñòðàõ ³ äຠâïåâíåí³ñòü, ùî Áîãçðîáèòü âñå ÿêíàéêðàùå. Öåïåðåäàëîñÿ ãåíàìè Ìîéñåþâ³ä áàòüê³â, ÿê ìè ãîâîðèìî, «çìîëîêîì ìàòåð³». Òåîëîã³÷íóîñâ³òó ìîæíà îòðèìàòè â êî-ëåäæ³, àëå ïåðåäàòè â³ðó â³ñòèííîãî æèâîãî Áîãà ìîæ-íà ò³ëüêè â³ä ñåðöÿ äî ñåðöÿ,òîìó ðîëü áàòüê³â íàäçâè÷àé-íî âàæëèâà. Ïàâëî ïèøå âÏîñëàíí³ äî Òèìîô³ÿ: «ß çãà-äóþ òâîþ íåëèöåì³ðíó â³ðó,ÿêà ñïåðøó ïåðåáóâàëà â áà-áóñ³ òâî¿é Ëî¿ä³ òà â ìàòåð³òâî¿é Åâí³ê³¿, ïåâíèé, ùî âîíà³ â òîá³» (2 Òèì. 1:5). ²íøèìèñëîâàìè, öå òà ñàìà â³ðà, ÿêàáóëà â òâîºìó ìèíóëîìó ïî-êîë³íí³, ³ ïåðåäàëàñÿ òîá³.ßêùî òè íàðîäèâñÿ â ñ³ì’¿, äåâèçíàþòü Áîãà, ìîëÿòüñÿ Áîãó,â³ðÿòü ³ñòèííîìó ³ æèâîìóÁîãó, ïðèéìè öå ÿê çíàìåííÿòîãî, ùî òè âèáðàíèé.

Ïåðøèé êðîê â æèòò³ Ìîé-ñåÿ: â³í íàðîäèâñÿ â ñ³ì’¿â³ðóþ÷èõ áàòüê³â ³ ¿õíüîþâ³ðîþ áóâ çáåðåæåíèé â³äñâ³òó, â³ä ªãèïòó, â³ä ñìåðò³.

Äðóãèé êðîê, íà ÿêîìó ìèçóïèíèìîñÿ, çàïèñàíèé â 24-ìó â³ðø³: «Â³ðîþ Ìîéñåé,êîëè âèð³ñ, â³äð³êñÿ íàçèâàòè-ñÿ ñèíîì äî÷êè ôàðàîíîâî¿».³ðîþ â³í äîð³ñ äî òàêîãî ñòà-íó, êîëè çì³ã â³äìîâèòèñÿ â³äêðàùîãî ñòàíîâèùà. Íà òîé÷àñ ªãèïåò áóâ îäí³ºþ ³ç íàé-ìîãóòí³øèõ äåðæàâ. ³ðà çðî-ñòèëà Ìîéñåÿ äî òàêîãî ñòà-íó, êîëè â³í âñåðåäèí³ ñâîãîºñòâà ñêàçàâ: «ß â³äìîâëÿþ-ñÿ áóòè ³ íàçèâàòèñÿ ñèíîìäî÷êè ôàðàîíîâî¿!» ×îìó?Íàâ³ùî? ßêèé â öüîìó çì³ñò?Ìè ðîçó쳺ìî, ùî ªãèïåò, àáîñâ³ò, ïðèðå÷åíèé, ùî â³í ç³ñâî¿ìè ïîæàäëèâîñòÿìè ìè-íàº. Ìè âñ³ ðîçó쳺ìî, ùîò³ëüêè íà òåðèòî𳿠Áîæ³é ìèâðÿòóºìîñü. Àëå çàïàì’ÿòàé,ùî ò³ëüêè â³ðà ìîæå ï³äíÿòèëþäèíó íà òîé ð³âåíü, êîëèâîíà âèðîñòå âèùå âñ³õ ìàòå-

ð³àëüíèõ áëàã ³ ïîáà÷èòü î÷è-ìà â³ðè ïåðåâàãè äóõîâíîãî ³â³÷íîãî. ² ò³ëüêè â³ðà, ÿêàï³äí³ìå ëþäèíó íà òàêèéð³âåíü, äàñòü ¿é ñèëè ³ çìîæåñïîíóêàòè ¿¿ â³äìîâèòèñÿ â³äíèí³øí³õ áëàã, ùîá ìàòè áëà-ãà â ìàéáóòíüîìó. Ñàìå öåñòàëîñÿ â æèòò³ Ìîéñåÿ. Öüî-ãî íå ìîæíà íàâ÷èòè, íå ìîæ-íà ïðèìóñèòè òàê ÷èíèòè, íåìîæíà âèðâàòè ñâ³ò ç íàøèõñåðäåöü. Ò³ëüêè â³ðà ìîæåïðèâåñòè íàñ, ÿê Ìîéñåÿ, äîòîãî ñòàíó, ùî ìè çìîæåìîâ³äìîâèòèñÿ â³ä çåìíèõ áëàã.

 æèòò³ Ìîéñåÿ â³äáóëàñÿâåëèêà ïåðåìîãà, êîëè â³íâ³äìîâèâñÿ íàçèâàòèñÿ ñèíîìäî÷êè ôàðàîíà. Öÿ â³äìîâàâ³ä ñâ³òó, â³ä ªãèïòó, â³ä î÷å-âèäíèõ ìàòåð³àëüíèõ áëàãâ³äáóâàºòüñÿ â îñíîâíîìó çäâîõ ïðè÷èí. Ïî-ïåðøå, êîëèëþäèíà óñâ³äîìëþº íåìîæ-ëèâ³ñòü ïîºäíàííÿ îäíîãî çäðóãèì. Áóëî á í³áè íåïîãàíîæèòè â ªãèïò³, áóòè ôàðàîíîì³ â³ðèòè â Áîæå ïðèçíà÷åííÿùîäî ñâîãî æèòòÿ, ëþáèòèñâ³é íàðîä ³ â³ðèòè â ìàéáóòíºðàáñüêîãî ²çðà¿ëþ. Àëå öå, íàæàëü, íåñóì³ñíå. Êîëè ëþäè-íà â³ðîþ äîñÿãëà òîãî ñòàíó,êîëè âîíà ðîçó쳺, ùî Áîã ³ñâ³ò — íåñóì³ñí³ ïîíÿòòÿ, âîíàïîñòຠïåðåä âèáîðîì, ³ ÷èìäàë³ ëþäèíà ìîæå áà÷èòè

ñâîºþ â³ðîþ, òèì ïðàâèëüí³ø³âîíà çðîáèòü âèñíîâêè. Òàê,ÿê çðîáèâ öå Ìîéñåé. ³íâ³äìîâèâñÿ â³ä ïðèâ³ëåþ áóòèôàðàîíîì ªãèïòó. Ïî-äðóãå,÷åðåç ïåðåâàãó â³÷íîãî íàäòèì÷àñîâèì, äóõîâíîãî íàäò³ëåñíèì, Áîæîãî íàä ëþäñü-êèì, ëþäèíà âèáèðຠòå, ùîïåðåâàæàº. ² ñàìå â³ðà ïîêà-çóº ¿é òó ïåðåâàãó. ³ðà ï³äíÿ-ëà Ìîéñåÿ íà òîé ï’ºäåñòàë, äåâ³í íå áóâ çàñë³ïëåíèé ñâîºþâëàøòîâàí³ñòþ, ñâî¿ì óñï³õîì,ñâî¿ì ñòàíîâèùåì, à ì³ã î÷è-ìà â³ðè ãëÿíóòè çà ãîðèçîíò,çà òó ìåòó, çà ÿêîþ âèñèõàþòüìó쳿 ôàðàîí³â ³ çíèêàþòüâåëè÷åçí³ ³ìïåð³¿. Ïîãëÿäâ³ðè, ïîñëàíèé Äóõîì Ñâÿòèìâ ñåðöå Ìîéñåÿ, â³äêðèâ éîìóìàéáóòíº ²çðà¿ëþ, ÿêèé ñüî-ãîäí³ ùå ó ðàáñòâ³. Ìîéñåéá³ëüøå â³ðèâ ó ñëàâíå ìàé-áóòíº ðàáñüêîãî ²çðà¿ëþ, í³æó ñëàâíå òåïåð³øíº ªãèïòó.×îìó? Òîìó ùî â³í äèâèâñÿî÷èìà â³ðè, â³í äèâèâñÿ íàâîçäàÿííÿ. ³í íå áóâ êîðîò-êîçîðèì ìàòåð³àë³ñòîì, ÿêèéâ³ä÷óâຠ́ ðóíò ï³ä ñâî¿ìè íî-ãàìè. Âñå ìèíàº, âñå òèì÷àñî-âå, çàëèøàºòüñÿ ò³ëüêè Áîæåïðèçíà÷åííÿ äëÿ òâîãî æèò-òÿ. Âõîïèñÿ çà öå, çíàéäè öå ³äèâèñÿ íà öå î÷èìà â³ðè. ² òèíå áóäåø îáìàíóòèé ó ñâîºìóæèòò³.

 ìèíóëîìó ñòîë³òò³, êîëè Àìåðèêà ïåðåæèâàëà õâèëþ âñå-çàãàëüíîãî äóõîâíîãî ïðîáóäæåííÿ, áóâ çâè÷àé çàéìàòè äëÿ

³íøèõ ì³ñöÿ â öåðêâ³. Îäíîãî íåä³ëüíîãî ðàíêó 19-ð³÷íèé Ìóä³ éøîâ

ïî ïðîõîäó öåðêâè, âåäó÷è çà ñîáîþ ãðóïó òèõ, êîãî ïðèéíÿòî íàçè-âàòè «ïîêèäüêàìè ñóñï³ëüñòâà». Çà íèì áóëî çàêð³ïëåíî ÷îòèðèëàâêè ³ â³í âèð³øèâ çàïîâíèòè ¿õ öèìè ëþäüìè, ÿê³ òàêîæ ïîòðåáó-

âàëè äóõîâíîãî â³äðîäæåííÿ. Ïðèéíÿâøè çàêëèê Ñïàñèòåëÿ «Éäè!»äî ñåáå îñîáèñòî, Ìóä³ ñòàâ áóêâàëüíî òèì, õòî, âèéøîâøè íà äîðî-ãè, çáèðàâ âñ³õ, êîãî çíàéøîâ, çëèõ ³ äîáðèõ (äèâ. Ìò. 22:10).

Íåâ³ðóþ÷³ ââàæàþòü, ùî ÿêùî âîíè çáóäóâàëè ÷óäîâå ïðèì³ùåí-íÿ äîìó ìîëèòâè, ïîâ³ñèëè íà íüîìó òàáëè÷êó, ïîì³ñòèëè çàïðî-øåííÿ â ãàçåò³, òî íåâ³ðóþ÷³ íàòîâïàìè ïðèéäóòü íà ñëóæ³ííÿ. Òàê

íå áóâàº.ßêùî ìè õî÷åìî ïðèâåñòè êîãîñü äî Ãîñïîäà, ìè ïîâèíí³ ñàì³

ïðèéòè äî íèõ, ïîä³ëèòèñÿ ç íèìè Äîáðîþ Íîâèíîþ ³ ïðèâåñòè ¿õ â

öåðêâó. ßê ñóìíî, êîëè íàø³ ñóñ³äè íå çíàþòü Äîáðî¿ Íîâèíè, òîìóùî ìè ¿ì íå ñêàçàëè! Íå äóìàéòå, ùî çàêëèê Õðèñòà «éòè» ñòî-ñóºòüñÿ ò³ëüêè ì³ñ³îíåð³â, ÿê³ ïðàöþþòü â äàëåêèõ êðà¿íàõ. Êîæíà

äèòèíà Áîæà çîáîâ’ÿçàíà íåñòè ëþäÿì ºâàíãåëüñüêó â³ñòêó ïðîñïàñ³ííÿ. ² â öüîìó ïëàí³ ìè íåñåìî â³äïîâ³äàëüí³ñòü çà ñâî¿õ ðî-äè÷³â, äðóç³â ³ çíàéîìèõ. Ìè ïîâèíí³ øóêàòè ñïîñîá³â, ÿê çàñâ³ä÷è-

òè ¿ì ïðî Õðèñòà. Ñàìå ìè ïîâèíí³ ï³òè — ³ ïðèâåñòè ¿õ!

48

³äìîâà â³ä ÷îãîñü â³äáó-âàºòüñÿ íà îñíîâ³ ïåðåâàãè îä-íîãî íàä ³íøèì ³ ́ ðóíòóºòüñÿíà ïð³îðèòåòàõ. Ñàìå ïðî öåïèøå àïîñòîë Ïàâëî â Ïî-ñëàíí³ äî ôèëèï’ÿí: «ßêùîõòîñü ³íøèé äóìàº, ùî â³íìîæå ìàòè íàä³þ íà ò³ëî, òîòèì á³ëüøå ÿ: îáð³çàíèéâîñüìîãî äíÿ, ç ðîäó ²çðà¿ëþ, çêîë³íà Âåí³àì³íà, ºâðåé çºâðå¿â, â³äíîñíî Çàêîíó — ôà-ðèñåé. Çà ðåâí³ñòþ — ãîíèòåëüÖåðêâè, çà ïðàâäîþ çàêîííîþ— áåçäîãàííèé» (4:6). Öå éîãîïåðåâàãè, öå òå, ùî â³äð³çíÿëîéîãî â³ä ³íøèõ ëþäåé, ùîï³äí³ìàëî éîãî àâòîðèòåò, öå òåð³äê³ñíå, ÷èì íå âñ³ âîëîä³ëè.À äàë³ â³í êàæå: «Àëå òå, ùîäëÿ ìåíå áóëî íàäáàííÿì, òîðàäè Õðèñòà ÿ çà âòðàòó ââà-æàâ» (4:7). Ïàâëî ðîçóì³â, ùîïåðåä íèì ñòî¿òü âèá³ð, ³ â³íïîâèíåí âèáðàòè ùîñü îäíå.³í íå ìîæå ñâî¿ ïåðåâàãè ïðè-íåñòè äî ²ñóñà ³ ïðèºäíàòè ¿õäî Íüîãî. ³í ðîçó쳺, ùî ïî-âèíåí ÷èìîñü ïîæåðòâóâàòè.Äàë³ â³í ïèøå: «Òî æ óñå ÿââàæàþ çà í³ùî ðàäè ïåðåâà-ãè ï³çíàííÿ Õðèñòà ²ñóñà, Ãîñ-ïîäà ìîãî...» Òîáòî Ïàâëî ïî-áà÷èâ ïåðåâàãó ï³çíàííÿ ²ñóñàÕðèñòà íàä ñâî¿ìè íàäáàííÿ-ìè, çðîçóì³â, ùî íåìîæëèâîñóì³ñòèòè ñâî¿ íàãîðîäè, ïð³î-ðèòåòè, ìåäàë³, ç ï³çíàííÿìÁîãà. ³í áà÷èâ ïåðåâàãó âòîìó, ùîá ï³çíàòè Áîãà, «äëÿßêîãî â³äð³êñÿ â³ä óñüîãî, ³ââàæຠâñå çà ñì³òòÿ, ùîá ïðèä-áàòè Õðèñòà». Ðàäè ïåðåâàãèÕðèñòà â³í ñâ³äîìî çðîáèâ öåéâèá³ð.

Ó Ìîéñåÿ òàêîæ áóëè âñ³ïåðåâàãè, àëå ïîáà÷èâøè ïå-ðåâàãó â òîìó, ùî äîëÿ ²çðà¿-ëþ íàêðåñëåíà â Áîãà, â³í âè-áèðຠðàáñüêó äîëþ ñâîãîíàðîäó ³ â³äìîâëÿºòüñÿ â³äóñï³øíîãî, «áëàãîñëîâåííîãî»,òàê áè ìîâèòè, ªãèïòó. ßêùîòè öüîãî íå ïîáà÷èø, ÿêùî òèîñîáèñòî â ìîëèòâ³ íå çìîæåøïîáà÷èòè ïåðåâàãè, ÿê³ äàí³òîá³ â ìàéáóòíüîìó â³ä Áîãà ³íàâ³òü òåïåð ÷åðåç â³ðó â Áîãà,òè í³êîëè íå çìîæåø â³äìî-âèòèñÿ â³ä ªãèïòó, â³ä ñâ³òó.Âèðâàòè éîãî â³ä òåáå íå âäà-

ñòüñÿ. Ñâ³ò çîâí³ çäàºòüñÿâëàøòîâàíèì, ³ ò³ëåñí³ ëþäèíå áà÷àòü ñìèñëó â òîìó, ùîçðîáèâ Ìîéñåé. Âîíè íàçèâà-þòü áîæåâ³ëëÿì, áåçðîçñóä-ñòâîì, êîëè õðèñòèÿíèí ëè-øຠìàòåð³àëüí³ áëàãà ðàäèíåçðîçóì³ëî ÷îãî. Ìè äèâèìî-ñÿ ð³çíèìè î÷èìà, ³ ùå ïî-òð³áíî ðîç³áðàòèñÿ, õòî ñë³ïèé,à õòî ïðîçð³â. Êîëè ²ñàâ ïðèé-øîâ ç ëîâ³â ³ éîãî øëóíîêâèìàãàâ ¿æ³, òî ßê³â ïîêëàâ íàòåðåçè âèáîðó ïåðâîðîäñòâî ³ãàðÿ÷ó ñìà÷íó ñòðàâó, ñêàçàâ-øè: «Âèáèðàé!» Ïåðâîðîäñòâî— öå òâîÿ ïåðåâàãà íàä³ ìíîþ,òè íàðîäèâñÿ ïåðøèì, òè ïåð-âîðîäíèé ñèí. Àëà öÿ «ñë³ïà»ëþäèíà ïðîñòî ïðîäàëà ñâîºïåðâîðîäñòâî, íå ïîáà÷èâøèïåðåâàãè. ³í áóâ çâè÷àéíèììàòåð³àë³ñòîì ³ íå äèâèâñÿäàë³ íàñè÷åííÿ ò³ëà. Óÿâè, ÿêìîæå âáèòè íàñ íàø ìàòåð³-àë³çì! À ïîäèâèñÿ íà íàñë³äêè!Çà îäíó ñòðàâó ëþäèíà â³äìî-âèëàñÿ â³ä ïåðâîðîäñòâà, ÿêåäàâàëî âñ³ ïðàâà íà áëàãîñëî-âåííÿ. À ïîäèâèñÿ äàë³: íà-ñê³ëüêè îïðàâäàíå âñå òå, ùîçàõîâàíå ó â³ð³ â Áîãà!

ß áà÷èâ, ÿê òèñÿ÷³ ëþäåéâèõîäÿòü íà çàêëèê ïðèñâÿ-òèòèñÿ Áîãó. Êîëè çâó÷èòüïðîïîâ³äü â³ðè ³ ëþäÿì âäà-ºòüñÿ ïîáà÷èòè õî÷ òðîõè î÷è-ìà â³ðè, âîíè éäóòü þðáàìè ³â³ääàþòü ñâî¿ ñåðöÿ Ãîñïîäó.Àëå öå ïîñâÿ÷åííÿ äóæå ÷àñ-òî íå âäàºòüñÿ ç îäí³º¿-ºäèíî¿ïðè÷èíè — íåìຠâ³äðå÷åííÿâ³ä ñâ³òó. Ìè íå ìîæåìî îä-í³ºþ ðóêîþ òðèìàòèñÿ çà ñâ³ò,à äðóãîþ äîòÿãíóòèñÿ äî Áîãàäî Éîãî ïîêëèêàííÿ ³ ïðèçíà-÷åííÿ äëÿ íàøîãî æèòòÿ. Íåìîæåìî, ÿê áè ùèðî ìè öüîãîíå ïðàãíóëè! Ìè ïîâèíí³â³äðåêòèñÿ â³ä ñâ³òó ³ âèáðà-òè òó äîëþ, ÿêó Áîã âèçíà÷èâäëÿ íàñ. Öå âèá³ð, ³ òè éîãî íåçðîáèø äîòè, äîêè â³ðà òîá³ íåïîêàæå ò³ ïåðåâàãè, ÿê³ òèìàºø â Áîç³.

— Õî÷åø éòè çà Õðèñòîì?— Òàê, çâè÷àéíî, õî÷ó! — Àëåº ö³íà öüîãî — òè ïîâèíåíñïî÷àòêó â³äðåêòèñÿ â³ä ñåáå.Õî÷åø áóòè Éîãî ó÷íåì? —Òàê, çâè÷àéíî, õî÷ó!— Àëå òè

ïîâèíåí âçÿòè õðåñò. — Õî-÷åø çáåðåãòè äóøó? — Õî÷ó,õî÷ó! Õî÷ó çáåðåãòè ñâîþäóøó äîòè, äîêè ìåíå íå çóñò-ð³íå â³÷í³ñòü! — Òîä³ ïîãóáè¿¿ ñüîãîäí³. Õî÷åø ìàòè ñêàðáíà íåá³? Ïðîäàé ìàºòîê ³ ðîç-äàé âáîãèì. Õî÷åø áóòè âå-ëèêèì? Ñòàíü ðàáîì. Õî÷åøïðèíîñèòè áàãàòî ïëîäó? Áóäüãîòîâèé äî ÷èñòêè, à öå áîëÿ-÷å. Õî÷åø ïðèäáàòè õî÷ äå-êîãî äëÿ Áîãà? Ñòàíü âñ³ì äëÿâñ³õ. Õî÷åø ñèëè Õðèñòîâî¿?Âì³é õâàëèòèñÿ íåìî÷àìè.Õî÷åø íàäçâè÷àéíîñò³ â³ä-êðèòò³â, ÿê³ áóëè â àïîñòîëàÏàâëà? À çã³äíèé íà æàëî âïëîò³? ×è õî÷åø áóòè ïðîðî-êîì? À çã³äíèé áóòè íåïðèé-íÿòèì íà áàòüê³âùèí³? ×èòâîº ñòàíîâèùå â îòî÷åíí³òâî¿õ äðóç³â íàñò³ëüêè âàæëè-âå, ùî òè ñêàæåø: «Í³, ÿ íåõî÷ó áóòè ïðîðîêîì, ÿêùîòàêà âèñîêà ö³íà öüîãî ñëó-æ³ííÿ!» Õî÷åø ãîâîðèòèïðàâäó? Â÷èñÿ îäåðæóâàòèëÿïàñè. Õî÷åø áóòè êîðîíî-âàíèì ñëàâîþ? Âì³é íîñèòèòåðíîâèé â³íåöü. Õî÷åø ìàòèâëàäó â ñëîâàõ? ³äìîâñÿ â³äáðåõí³ ³ ëåñòîù³â. Ìè í³êîëèíå äîñÿãíåìî í³ÿêèõ ðåçóëü-òàò³â â Áîç³ ³ â ñëóæ³íí³ Éîìó,ÿêùî ñïî÷àòêó íå ïîãîäèìî-ñÿ ïëàòèòè ö³íó, íå â³äðå÷åìî-ñÿ â³ä ñâ³òó, â³ä ñåáå ³ ñâîãîñâ³òñüêîãî àâòîðèòåòó. Õî÷åøáóòè ïðîñëàâëåíèìè â Áîãà?Òè ïîâèíåí âòðàòèòè âñå, ÷èìíàñ íàãîðîäèâ ñâ³ò, ³ òîä³ Áîãïî÷íå ä³ÿòè.

Òðåò³é ïåð³îä æèòòÿ Ìîé-ñåÿ, çàïèñàíèé àâòîðîì Ïî-ñëàííÿ äî ºâðå¿â, çâó÷èòü òàê:«Ìîéñåé êðàùå çàõîò³â ñòðà-æäàòè ç íàðîäîì Áîæèì, í³æìàòè òèì÷àñîâó ãð³õîâíó íà-ñîëîäó â ªãèïò³». Òèì÷àñîâàãð³õîâíà íàñîëîäà... Ìîéñåéðîçó쳺, ùî â³÷íå — öå òå, ÷èìíàãîðîäèòü éîãî Áîã. ³ðà íàä-³ëÿº ëþäèíó ïåâíîþ ìóäð³ñòþ,³ âîíà áà÷èòü, ùî êðàùå äëÿíå¿. Âîíà áà÷èòü, ùî äîö³ëüíîòèì÷àñîâî ñòðàæäàòè, àëåâ³÷íî òîðæåñòâóâàòè, í³æ òèì-÷àñîâî íàñîëîäæóâàòèñÿ ãð³-õîì ³ â³÷íî òåðï³òè æîðñòîêåïîêàðàííÿ. Õòî õî÷å ñòðàæäà-

49

òè? Ò³ëüêè ëþäèíà â³ðè, ÿêàçìîæå çàãëÿíóòè çà ìåæóñòðàæäàíü ³ ïîáà÷èòè â³÷íóñëàâó, ÿêà ïðèõîäèòü ï³ñëÿ öèõñòðàæäàíü. Îòîæ, öåé òðåò³éïåð³îä â æèòò³ Ìîéñåÿ äóæåâàæëèâèé, òîìó ùî áåç öüîãîâèáîðó, áåç îñîáèñòîãî áàæàí-íÿ ëþäèíè Ñàì Áîã í³÷îãî íåçìîæå çðîáèòè â ¿¿ æèòò³. Áîãí³êîëè íå áóäå íàñèëóâàòèâîëþ ëþäèíè ³ íå áóäå ä³ÿòèïðîòè ¿¿ âîë³. Òàê, ìè íå õî÷å-ìî çàéâèõ ïðîáëåì. Òàê, íàìçðó÷íî, ìè âëàøòóâàëèñÿ. Òàê,ìè áî¿ìîñÿ ñòðóñ³â, ìè áî¿ìî-ñÿ çì³í, òàêèé íàä³éíèé ́ ðóíòï³ä íàøèìè íîãàìè. Íàâ³ùîçì³íè?! ß áóäó òèõåíüêî ìîëè-òèñÿ Áîãîâ³, ÿ áóäó òèõåíüêîâ³ðèòè, àëå ÿ áîþñÿ ñåðéîçíèõçì³í, ÿê³ ìîæóòü ïðèéòè â ìîºæèòòÿ.

Ìîéñåé çàõîò³â ñòðàæäàòè.Ñàìå íà öüîìó åòàï³ áàãàòîõðèñòèÿí çóïèíèëèñÿ. Ìèçóïèíèëèñÿ, ìè íå âïóñêàºìîÁîãà çà öþ ìåæó. Ùå äî öüî-

ãî ìè ÿêîñü çðîáèëè êðîê, ìèâ³äìîâèëèñÿ â³ä ñâ³òó, àëå ìèíå âïóñêàºìî Áîãà äàë³. Ìèíå ïîâí³ñòþ â³ääàºìîñÿ â Éîãîðóêè. Ìè áî¿ìîñÿ, ùî Ãîñïîäüïî÷íå íàñ òðóñèòè ³ áàãàòî ùîáóäå ëàìàòèñÿ.

Äîðîãà ëþäèíî, ÿêùî òèáàæàºø, ùîá Áîã ñåðéîçíîâçÿâñÿ çà òåáå, áóäü ëàñêà, íåá³éñÿ. Çðîçóì³é, ùî ³í çàö³-êàâëåíèé â òîá³ á³ëüøå, í³æòè ñàì â ñîá³ çàö³êàâëåíèé.Ñêàæè Ãîñïîäó: «Ãîñïîäè, ÿäîçâîëÿþ òîá³ ðîáèòè âñå, ùîÒè õî÷åø ó ìîºìó æèòò³. ßïîâí³ñòþ äîâ³ðÿþñÿ Òîá³. ßêáè òè íå ïîâ³â ìåíå, ÿ íå ïðî-ñòî ïðîøó òîãî, ÷îãî ÿ õî÷ó, àñàìå òîãî, ÷îãî Òè õî÷åø äî-ñÿãíóòè â ìåí³. Ìîæå, öå õðåñò,ìîæå, — ñòðàæäàííÿ ÷è ñìå-ðòü, àëå íå ÿê ÿ õî÷ó, àëå ÿêÒè. ß â³ääàþ ñåáå ó Òâî¿ðóêè».

Òàê, ïî÷íóòüñÿ ñòðóñè, ôîð-ìóâàííÿ ïðàâèëüíîãî ìèñëåí-íÿ, áóäóòü ëàìàòèñÿ ê³ñòêè

ðîçóì³ííÿ, ÿê³ íåïðàâèëüíîçðîñëèñÿ, áóäóòü ëàìàòèñÿñòàð³ ê³ñòêè òðàäèö³é, àâòîðè-òåò³â, ÿê³ òè ðîñëè òà ì³öí³ëèðîêàìè. Òàê, áóäå áîëÿ÷å, áóäåñåðéîçíå ôîðìóâàííÿ òâîãîìèñëåííÿ ³ òâ îñîáèñòîñò³,íàâ³òü, ÿêùî òè âñå æèòòÿâ³ðóþ÷èé — äîçâîëü Áîãîâ³ñòóïèòè çà öþ ìåæó. ß ñâ³ä÷óòîá³ ñüîãîäí³ ïåðåä Áîãîì:ÿêùî òè äîçâîëèø Áîãîâ³ âçÿ-òèñÿ çà òåáå — òè çìîæåøçàñâ³ä÷èòè ïðî âåëèê³ çì³íèó ñâîºìó æèòò³. Íå á³éñÿ öüî-ãî! Òè ïîòð³áåí Áîãîâ³ íå çòâî¿ìè ïîíÿòòÿìè: ñâ³òñüêè-ìè, ºãèïåòñüêèìè ÷è ðåë³ã³é-íèìè. Òè ïîòð³áåí Áîãîâ³ çÉîãî ïîíÿòòÿìè. Îòîæ, çàáà-æàé öüîãî — öå áóäå äîçâîëîìäëÿ Áîãà, êîëè òè ñêàæåø: «ßõî÷ó». Ìîéñåé çàõîò³â. Öå áóâíàñòóïíèé êðîê â éîãî æèòò³³ â éîãî ñåðö³. Ìîéñåé çàõîò³âòîãî, ÷îãî õî÷å Áîã.

(Çàê³í÷åííÿâ íàñòóïíîìó íîìåð³)

Ôîòîïðîïîâ³äü

50

Ïèòàííÿ çîáðàæåííÿ íàäóõîâíó òåìàòèêó â õðàì³ ÷èäîì³ ìîëèòâè íå º íîâèì. Ïðîöå ìè ìàºìî çãàäêè ùå ó Ñòà-ðîìó Çàïîâ³ò³. Öå ïèòàííÿáóëî ÷³òêî çàô³êñîâàíå ó çà-êîí³, ÿêèé Áîã äàâ ÷åðåç Ìîé-ñåÿ. «Íå ðîáè ñîá³ ð³çüáè ³âñÿêî¿ ïîäîáè ç òîãî, ùî íàíåá³ âãîð³, ³ ùî íà çåìë³ äîë³, ³ùî â âîä³ ï³ä çåìëåþ» (2 Ì.20:4); «² áóäåòå âè ñèëüíî ñòå-ðåãòè ñâî¿ äóø³, áî íå áà÷èëèâè òîãî äíÿ æîäíî¿ ïîñòàò³,êîëè ãîâîðèâ Ãîñïîäü äî âàñíà Õîðèâ³ ç ñåðåäèíè îãíþ,ùîá âè íå ç³ïñóëèñÿ, ³ íå çðî-áèëè ñîá³ ³äîëà íà ïîäîáó ÿêî-ãîñü áîââàíà, çîáðàæåííÿ ñàì-öÿ ÷è ñàìèö³, çîáðàæåííÿâñÿêî¿ õóäîáèíè, ùî íà çåìë³,çîáðàæåííÿ âñÿêîãî êðèëàòî-ãî ïòàõà, ùî ë³òຠï³ä íåáîì,çîáðàæåííÿ âñÿêîãî ïëàçóþ-÷îãî ïî çåìë³, çîáðàæåííÿ âñÿ-êî¿ ðèáè, ùî â âîä³ ï³ä çåì-ëåþ, ³ ùîá òè, çâ³âøè î÷³ ñâî¿äî íåáà, ³ ïîáà÷èâøè ñîíöå, ³ì³ñÿöü, ³ çîð³, óñå â³éñüêî íå-áåñíå, ùîá íå áóâ òè çâåäåíèé³ íå âêëîíÿâñÿ ¿ì, ³ íå ñëóæèâ¿ì; áî Ãîñïîäü, Áîã òâ³é, ïðè-ä³ëèâ ¿õ óñ³ì íàðîäàì ï³ä óñ³ìíåáîì» (5 Ì. 4:15-19). ²ç öèõñë³â çðîçóì³ëî, ùî ºâðåÿì ñó-âîðî çàáîðîíÿëîñÿ ðîáèòèáóäü-ÿêå çîáðàæåííÿ. Ïðè÷è-íà öüîãî áóëà çðîçóì³ëà: Ãîñ-ïîäü º äóõ, ³ ñàìå òîìó Éîãîíå ìîæíà çîáðàçèòè òàêèì,ÿêèé Â³í º, ³ íàâ³òü ïåðåäàòèÉîãî ñóòü ÷åðåç ÿêåñü ³íøåçîáðàæåííÿ. Áóäü-ÿêèé îáðàç,

áóäü-ÿêèé ñèìâîë íå ì³ã ïå-ðåäàòè ëþäÿì ñïðàâæíüî¿ïðèðîäè Áîãà-Òâîðöÿ. Óñ³ çîá-ðàæåííÿ, ð³çüáà òà îçäîáëåí-íÿ ñêèí³¿, à ï³çí³øå ³ õðàìóìàëè ëèøå ïðèêðàøàëüíó, åñ-òåòè÷íó ìåòó, ÿêùî íåñëèÿêóñü îáðàçí³ñòü, òî ò³ëüêè ÿêåëåìåíòè Áîæîãî ïëàíó ñïà-ñ³ííÿ, ùî ìàâ âò³ëèòèñÿ ÷åðåçÕðèñòà ó ìàéáóòíüîìó (äèâ.ªâð. 10:1). Òàêèì ÷èíîì, çîá-ðàæåííÿ ÷îãî-íåáóäü â³äâîë³-êàëî óÿâó, ñåðöå ëþäèíè â³ä³ñòèííîãî Áîãà, ïðåäñòàâëÿþ-÷è Éîãî ó ñïîòâîðåíîìó âèã-ëÿä³. Ëþäèíà, äèâëÿ÷èñü íàô³ãóðó, óÿâëÿëà Áîãà ñàìå òà-êèì, ùî ïðèíèæóâàëî Òâîðöÿ.Òèì á³ëüøå, ùî çà çîáðàæåí-íÿì, ÿêå ñòàâàëî îá’ºêòîì ïî-êëîí³ííÿ, ñòîÿâ ñàì äèÿâîë, ³òàêèì ÷èíîì, ëþäèíà ïîêëî-íÿëàñÿ âæå íå Ãîñïîäîâ³, àëæåáîãàì.

Ó Íîâîìó Çàïîâ³ò³ íåìàº÷³òêèõ âêàç³âîê ùîäî çîáðà-æåííÿ, ïåðø çà âñå òîìó, ùîõðàì, ÿê ì³ñöå ïîêëîí³ííÿÁîãîâ³ ïåðåñòàâ âèêîíóâàòè-öþ ôóíêö³þ, äàâøè ì³ñöå õðà-ìó äóõîâíîìó, õðàìó ñåðöÿ.Òåïåð ïîêëîí³ííÿ Áîãîâ³ ïî-âèííå ìຠáóòè«ó äóñ³ òà³ñòèí³». Àëå âíóòð³øíÿ ñóòüçîáðàæåíü ÿê îá’ºêòà ïîêëî-í³ííÿ íå çì³íèëàñÿ, íàâïàêè,íàáóëà ùå á³ëüø íåãàòèâíîãîâ³äò³íêó. Äëÿ ³ñòèííîãî õðè-ñòèÿíèíà, ÿêèé â³ðèòü â æè-âîãî Áîãà, ÿêèé ìຠâ ñåðö³Äóõà Ñâÿòîãî ÿê äîêàç, ÿêçíàê Ãîñïîäíüî¿ ïðèñóòíîñò³,

ÿêåñü çîáðàæåííÿ íå ìຠæîä-íîãî çíà÷åííÿ. Äëÿ íüîãî âîíîº íåïîòð³áíèì, çàéâèì ³ íàâ³òüñì³øíèì.

Òèì íå ìåíøå, ³ñòîð³ÿ Õðè-ñòîâî¿ Öåðêâè º ï³äòâåðäæåí-íÿì òîãî, ùî ëþäè çäàòí³ ïå-ðåêðó÷óâàòè íàâ³òü íàéá³ëüøäóõîâí³ ³ñòèíè. Íå âäàþ÷èñüâ ïîäðîáèö³, çàóâàæèìî, ùî âïåð³îä Ñåðåäíüîâ³÷÷ÿ ó Êàòî-ëèöüê³é òà Ïðàâîñëàâí³é öåð-êâàõ ÷³òêî ñôîðìóâàâñÿ êóëüòïîêëîí³ííÿ ³êîíàì, òîáòî çîá-ðàæåííÿì Õðèñòà, ijâè Ìàð³¿,òà, òàê çâàíèõ ñâÿòèõ. Öå ñó-ïåðå÷èëî íå ò³ëüêè Ïèñàííþ,àëå é çäîðîâîìó ãëóçäó. Îä-íàê ³ äî ñüîãîäí³ ³êîíîïîêëî-í³ííÿ º îäíèì ç ñêëàäîâèõîáðÿäó âèùåçãàäàíèõ öåðê-âàõ. Ðîáèëèñÿ íåîäíîðàçîâ³ñïðîáè áîðîòüáè ç öèì ÿâè-ùåì. Çäåá³ëüøîãî ö³ ñïðîáèíå óâ³í÷óâàëèñÿ óñï³õîì, àëåâñå-òàêè Ìàðò³í Ëþòåð ³ ïîäà-ëüøà Ðåôîðìàö³ÿ ðîçáóäèëè³ñòèííèõ õðèñòèÿí ³ íàðîäè-

×è òà÷ çà ïèòóº

Çîáðàæåííÿ ó Áîæîìó õðàì³

À. ²âàíîâ, Ô³ãóðà Õðèñòà,Äåðæàâíà Òðåòÿêîâñüêà

ãàëåðåÿ, Ìîñêâà

Ó íàø³é öåðêâ³ íà ñò³í³ âèñÿòü êàðòèíè: Ðîçï’ÿòèéÕðèñòîñ, Ïàñòèð äîáðèé, «Îñü ñòîþ á³ëÿ äâåðåé ³ ñòóêàþ…»òà ³íø³.  ³íøèõ öåðêâàõ òàêîæ áà÷èâ êàðòèíè. ×è òàê³öåðêâè º äóõîâíèìè? ß ÷èòàâ îäíó êíèæå÷êó, äå áóëî íàïè-ñàíî, ùî çîáðàæåííÿ íà ñò³í³ â äîì³ ìîëèòâè º ãð³õîì. Àùå îñòàíí³ì ÷àñîì â öåðêâàõ ïðîäàþòü êàëåíäàðèêè, çàê-ëàäêè, ëèñò³âêè ç ð³çíèìè çîáðàæåííÿìè Õðèñòà. Ùî âèñêàæåòå íà öå? ×è º öå ãð³õîì?

Ïåòðî Ïðÿäêî,Äí³ïðîïåòðîâñüêà îáëàñòü.

51

ëè íîâèé íàïðÿìîê ó õðè-ñòèÿíñòâ³, äå ïîêëîí³ííÿ çîá-ðàæåííÿì ââàæàºòüñÿ ÿâíèìãð³õîì.

Íà ñüîãîäí³ ó ïðîòåñòàíò-ñüêèõ ãðîìàäàõ ³ñíóº ÷³òêàçàáîðîíà íà ïîêëîí³ííÿ áóäü-ÿêîìó çîáðàæåííþ àáî âèêî-ðèñòàííþ çîáðàæåíü â öåð-êîâíèõ òà¿íñòâàõ òà ñëóæ³í-íÿõ. Îäíàê, ÿê çàóâàæèâ íàø÷èòà÷, â áàãàòüîõ äîìàõ ìîëèò-âè ìîæíà çóñòð³òè êàðòèíè íàòàê çâàíó ðåë³ã³éíó òåìàòèêó:çäåá³ëüøîãî öå ³ëþñòðàö³¿á³áë³éíèõ ³ñòîð³é. Ùå á³ëüøåâîíè ïîøèðåíí³ ó ë³òåðàòóð³,êíèãàõ, º íàâ³òü ô³ëüìè, äåá³áë³éí³ ïåðñîíàæ³ íàâ³òü õî-äÿòü òà ðîçìîâëÿþòü. Àëå ¿õíº

ïðèçíà÷åííÿ çîâñ³ì ³íøå,àí³æ çîáðàæåííÿ, ñêàæ³ìî, óïðàâîñëàâíîìó õðàì³. ßêùîòàì âîíè º îá’ºêòîì ïîêëîí³-ííÿ ³ ââàæàþòüñÿ çà îñîáëè-âó ñâÿòèíþ, òî òóò âîíè ëèøå³ëþñòðóþòü, íàî÷íî çîáðàæó-þòü òå, ùî çàïèñàíî â Á³á볿,äîïîìàãàþòü êðàùå çðîçóì³-òè íàïèñàíå ÷è ïî÷óòå. Ïî-ãîäüòåñÿ, ùî áóäü-ÿêà ëþäè-íà, ÿêà ÷èòຠ÷è ñëóõຠÿêóñü³ñòîð³þ, îáîâ’ÿçêîâî ó ñâî¿éóÿâ³ ìàëþº òå, ùî âîíà ñàìå÷èòຠ÷è ñëóõàº, — öå ³ ºö³ëêîì çàêîíîì³ðíî ³ ïðèðîä-íî. ² íåìຠí³ÿêîãî ãð³õà âòîìó, ùî òå, ùî â ¿¿ óÿâ³, âîíàïåðåíåñå íà ïàï³ð ÷è íà ñò³íóê³ìíàòè. Ïèòàííÿ ëèøå â

Ó Á³á볿 ìè ìîæåìî çíàéòè äåñÿòêè, ÿêùîíå ñîòí³, â³ðø³â, ÿê³ íå ëèøå çàîõî÷óþòü, àëå éçàïîâ³äàþòü íàì ïðîñèòè ùîñü ó Áîãà ÿê íà-øîãî Îòöÿ. Öå º îäíèì ³ç âåëèêèõ ïðèâ³ëå¿â,ÿê³ ìຠâ³ðóþ÷à ëþäèíà. Îäíàê, ó Ïîñëàíí³ßêîâà íàïèñàíî, ùî º âèïàäêè, êîëè ìîæíàïðîñèòè, ³ íå îòðèìàòè (4:3).

Íà ºâàíãåëüñüêèõ ç³áðàííÿõ çäåá³ëüøîãî ºîñîáëèâà ìîëèòâà, ï³ä ÷àñ ÿêî¿ öåðêâà ìîëèòü-ñÿ çà ïðîáëåìè òà ïîòðåáè îäèí îäíîãî. Àëå÷è çàóâàæóâàëè âè, ùî íåð³äêî ìîæíà çóñòð³-òè «øòàòíèõ» ïðîõà÷³â, ÿê³ ðîêàìè, à òîé äå-ñÿòèë³òòÿìè ïðîñÿòü öåðêâó ìîëèòèñÿ çà íèõ,çà ¿õ äóõîâíèé ñòàí, çà ï³äòðèìêó, ùîá Ãîñ-ïîäü äàâ ñèëè ³ ò. ³. Äèâíèì º òå, ùî, âîíè,í³áèòî â³ðÿ÷è â ñèëó ìîëèòâè öåðêâè, ïîñò³-éíî ìàþòü ïîòðåáó â òàê³é ï³äòðèìö³. Âèõî-äèòü, äî íàñòóïíîãî ç³áðàííÿ âîíè ðîçòðà÷ó-þòü ñèëè, ÿê³ äàâ Áîã?

Äóõîâí³ ïðîõà÷³

òîìó, íàñê³ëüêè öå çîáðàæåí-íÿ áóäå â³äïîâ³äàòè ä³éñíîñò³³ ÷è íå ñòàíå âîíî îá’ºêòîìîñîáëèâî¿ «ñâÿòîñò³».

Ïðèãàäóºòüñÿ âèïàäîê,êîëè â îäí³é ³ç ïðîòåñòàíòñü-êèõ öåðêîâ, ï³ä ÷àñ ðåìîíòóäîìó ìîëèòâè áóëà çàìàëüî-âàíà êàðòèíà, ùî çîáðàæóâà-ëà ²ñóñà Õðèñòà. Òîä³ îáóðè-ëèñÿ äåÿê³ â³ðóþ÷³, ÿêèì öåíå ñïîäîáàëîñÿ, ìîâëÿâ, «ç öåð-êâè âæå âèãàíÿþòü Õðèñòà».Äëÿ íèõ êàðòèíà ùå íå ñòàëàîá’ºêòîì ïîêëîí³ííÿ, àëå âñåðö³ âæå âòðàòèâñÿ ñïðà-âæí³é çâ’ÿçîê ç æèâèì Õðèñ-òîì, ßêîãî âîíè âæå íå ìî-æóòü óÿâèòè áåç ñòîðîííüî¿äîïîìîãè, òîáòî áåç êàðòèíè.

Ïðè÷èíîþ òàêîãî ñòàíó º äóõîâíà ë³íü. ªâ³ðóþ÷³, ÿê³ ÷åêàþòü äî ñåáå ñï³â÷óòòÿ, ÿêèìïîäîáàºòüñÿ, ùîá çà íèõ ìîëèëèñÿ, ùîá ¿õ íå-ñëè, à ñàì³ íå ïðèêëàäàþòü âëàñíèõ çóñèëü äëÿçì³öíåííÿ â Áîç³, çáåðåæåííÿ ñâîãî æèòòÿ óñâÿòîñò³. Íàáàãàòî ëåãøå ïîïðîñèòè öåðêâóïîìîëèòèñÿ. Âîíè ä³éñíî â³ä÷óâàþòü â òó ìèòüíàòõíåííÿ, ï³äíåñåííÿ, àëå, âèéøîâøè ³ç ç³áðàí-íÿ, âòðà÷àþòü ñèëó. Âîíè çâèêëè äî òàêîãîñòàíó ³ áåç ÷躿ñü ï³äòðèìêè â³ä÷óâàþòü ñåáåáåçñèëèìè.

Ìè çíàºìî, ùî ï³äòðèìêà öåðêâè º äóæåâàæëèâîþ. Íåìຠíàñò³ëüêè ñèëüíîãî â³ðóþ-÷îãî, ÿêèé áè ì³ã âñòîÿòè, îïèðàþ÷èñü ò³ëüêèíà ñåáå. Àëå, ç äðóãîãî áîêó, ìè íå ïîâèíí³ ñòà-âàòè äóõîâíèìè æåáðàêàìè, ÿê³ æèâóòü ëèøåï³äòðèìêîþ çáîêó. ª ÷èìàëî îáñòàâèí, êîëèöåðêâà äàëåêî, êîëè ïîðÿä íåìຠáðàòà ÷è ñåñ-òðè. Àëå çàâæäè º Ãîñïîäü, ßêèé ÷åêຠîñîáè-ñòîãî çâåðíåííÿ, ÷åêàº, êîëè ìè âèéäåìî ç «ïå-ëþøêîâîãî» â³êó, ñàì³ òâåðäî ñòàíåìî íà íîãè³ çìîæåìî ï³äòðèìàòè ³ ùå êîãîñü.

Íàø æóðíàë óæå ïèñàâ ïðî ö³êàâóëþäèíó, ÿêà íèí³ ïðîæèâຠó ì. гâíî-ìó. Öå Ñàíî Ãóêàñÿí, â³ðìåíèí çà íàö³î-íàëüí³ñòþ, õðèñòèÿíèí çà ïåðåêîíàííÿ-ìè ³ — óêðà¿íåöü çà äóõîì. ³í çàêîðîòêèé ÷àñ âèâ÷èâ óêðà¿íñüêó ìîâó (ùîíåð³äêî íå ï³ä ñèëó íàâ³òü äåÿêèì óêðà¿-íöÿì) ³ ñòàâ ðåäàêòîðîì óêðà¿íîìîâíî¿õðèñòèÿíñüêî¿ ãàçåòè, ÿêà äîâã³ ðîêè âè-õîäèëà ó ñâ³ò ó гíîìó. Íåùîäàâíî Ñàíîñòàâ çàñíîâíèêîì òà ðåäàêòîðîì íîâî¿ãàçåòè «Â³äâàãà». Ùî æ, ïîáàæàºìî áðà-òîâ³ â³äâàãè ó íåëåãê³é æóðíàë³ñòñüê³éïðàö³ òà Áîæèõ áëàãîñëîâåíü!

Àäðåñà ðåäàêö³¿: Ñàíî Ãóêàñÿí, à/ñ 143,ì. гâíå, 33027

Òåë. 8-067-45-45-001Òåë/ôàêñ (0362) 23-23-10, 28-23-58

e-mail: sano@msx.ru, sano@hotmail.ruwww.everyhouse.org

52

Ñòâîðèâøè ÷óäîâó ïëàíå-òó, Áîã ñòâîðèâ ³ ëþäåé,

ÿê³ ïîâèíí³ áóëè æèòè íà ö³éïëàíåò³. Àëå ³í íå ïðîñòî âè-ïóñòèâ Àäàìà ³ ªâó, ÿê ïòàõ³âç êë³òêè, ìîâëÿâ, ³ä³òü ñîá³, ïëî-ä³òüñÿ ³ ðîçìíîæóéòåñÿ. ³íâ³äâ³â äëÿ íèõ ïåâíå ì³ñöå íàçåìë³, íàçâàâøè éîãî ðàºì ÷èÅäåìñüêèì ñàäîì (Åäåì â ïå-ðåêëàä³ îçíà÷ຠïðèºìí³ñòü,íàñîëîäà). «² íàñàäèâ ÃîñïîäüÁîã ðàé óâ Åäåí³, ùîá ïîðàëàéîãî òà éîãî äîãëÿäàëà» (1 Ì.2:8,15). Öåé êëàïòèê ïëàíåòèìàâ ÷óäîâå çðîøóâàííÿ ç óñ³õáîê³â, ïëîäþ÷èé ́ ðóíò, áàãàò³çàïàñè êîðèñíèõ êîïàëèí, àëå,íàéãîëîâí³øå, ëþäè ìîãëè òóòâ³ëüíî ñï³ëêóâàòèñÿ ç Áîãîì,ßêèé ÿâëÿâñÿ ¿ì ó âèäèìîìóîáðàç³.

Îòîæ, ñêëàäàºòüñÿ âðàæåí-íÿ, ùî ñïîêîíâ³÷íèé íàì³ðÁîãà ïîëÿãàâ ó òîìó, ùîá ðàéñòàâ äëÿ ëþäåé ïîñò³éíèì ³ºäèíèì ì³ñöåì ïðîæèâàííÿ.Àëå êíèãà Áóòòÿ â³äêðèâàºíàì òðîõè ³íøèé Áîæèé ïëàí.«Ïëîä³òüñÿ é ðîçìíîæóéòåñÿ,³ íàïîâíþéòå çåìëþ, îâîëîä³é-òå íåþ, ³ ïàíóéòå íàä ìîðñüêè-ìè ðèáàìè, ³ íàä ïòàñòâîì íå-áåñíèì, ³ íàä êîæíèìïëàçóþ÷èì æèâèì íà çåìë³!»(1 Ì. 1:28). ßê áà÷èìî, òâîðåöü

õîò³â çàñåëèòè âñþ çåìëþ, çðî-áèòè ëþäèíó âîëîäàðåì Ñâîãîòâîð³ííÿ — æèâîãî ³ íåæèâî-ãî. Íàâ³ùî æ òîä³ áóâ ðàé? Ðàéáóâ íå ò³ëüêè ì³ñöåì äëÿ ïðè-ºìíîãî ïðîâîäæåííÿ ÷àñó, à éñâîºð³äíîþ øêîëîþ, äå Ñàì Áîãìàâ íàì³ð áóòè â÷èòåëåì Àäà-ìà ³ ªâè, ³ äå âîíè ïîâèíí³ áóëèçàñâî¿òè íåïðîñòó íàóêó «âî-ëîä³ííÿ» çåìëåþ, «âëàäàðþ-âàííÿ» íàä ôëîðîþ ³ ôàóíîþ,ùîá â Áîæîìó äîì³ çàâæäèïàíóâàëè ãàðìîí³ÿ, ìèð ³ ëþ-áîâ. Îäèí ñëîâîì, Áîã õîò³âíàâ÷èòè Àäàìà ³ ªâó ÿê áóäó-âàòè íà ïëàíåò³ Ñâîþ öèâ³ë³-çàö³þ.

«² íàñàäèâ Ãîñïîäü Áîãðàé» (â ïåðåêëàä³ ñàä). Ñëîâî«íàñàäèâ», à íå ñòâîðèâ, òî÷íîâ³äîáðàæຠïðîöåñ îêóëüòóðþ-âàííÿ «äèêî¿» ïðèðîäè, çì³íóñòèõ³éíî¿ ðîñëèííîñò³ ó âèïå-ùåí³ ðóêàìè ïëîäîâ³ êóëüòó-ðè. Òàêèì ÷èíîì, ëþäè ñïî÷àò-êó ïîâèíí³ áóëè îáëàøòóâàòèðàé ï³ä êåð³âíèöòâîì ÑàìîãîÒâîðöÿ, à ïîò³ì, âæå ìàþ÷èìàòåð³àëüíèé çðàçîê, ïåðåíîñè-òè äîñâ³ä íà íîâ³ çåìë³, â÷èòèöüîìó ñâî¿õ íàùàäê³â. Áåç ñóì-í³âó, ùî ÷åðåç ïåâíèé ÷àñ, â

ì³ðó îñâîºííÿ ïëàíåòè, ðàºìïîâèííà áóëà ñòàòè âñÿ çåìëÿ.

Íà ïðåâåëèêèé æàëü, ÷åðåçãð³õîïàä³ííÿ ëþäåé ³ñòîð³ÿöèâ³ë³çàö³¿ ï³øëà òðîõè ³íøèìøëÿõîì, ³ ñüîãîäí³ â÷åí³ íàâ³òüíå ìîæóòü çíàéòè ì³ñöÿ, äåêîëèñü áóâ Åäåì. Òà ÷è çíèê-ëà ñàìà ³äåÿ ñòâîðåííÿ ðàþ íàçåìë³? Àí³ñê³ëüêè. ²ñóñ º äðó-ãèì Àäàìîì, à îòæå, â ²ñóñ³Õðèñò³ ìè ìîæåìî âîëîä³òèâñ³ìà ïðèâ³ëåÿìè Àäàìà. ²ä³éñíî: ÿê Àäàì, ìè ìàºìîò³ëåñíå ñï³ëêóâàííÿ ç Áîãîì,Ãîñïîäü áåðå íà Ñåáå òàêîæíàøå ò³ëåñíå çàáåçïå÷åííÿ.Î÷åâèäíî, ùî çàïîâ³ä³, äàí³Àäàìó äî éîãî ãð³õîïàä³ííÿ,íàì òðåáà âèêîíóâàòè. À ¿õâñüîãî äâ³, íàãàäàºìî ïåðøó:ïîðàòè òà äîãëÿäàòè ñàä (1 Ì.2:15-16). ßê ïðîñòî ³ ÿê ÷óäî-âî!

³ä÷óâàþ÷è â ñîá³ ñóòí³ñòüíîâîãî Àäàìà, âñ³ ìè, çâè÷àé-íî, õîò³ëè á æèòè â ðàþ. ² õòîñüíàì ï³äêàçàâ äóæå äàâíî: «Òóò,íà çåìë³, öå íåìîæëèâî». ² ìèïîâ³ðèëè. ² òåïåð ó ñâî¿é âè-ñîê³é äóõîâíîñò³ ìàéæå íåçâåðòàºìî óâàãè íà òîé ìàòåð³-àëüíèé ñâ³ò, ÿêèé íàñ îòî÷óº.

Òî÷êà çîðó

Ìè ÷àñòî áóâàºìî íàñò³ëüêèäóõîâíèìè, ùî íàì âàæêîíàâ³òü çíÿòè ïàâóòèíó â êóòî÷-êó âëàñíî¿ æ îñåë³, íå êàæó÷èïðî òå, ùîá íàâ³òü ï³äìåñòè çàîãîðîæåþ ñâ îñåë³ ç áîêóâóëèö³, íàñàäèòè êâ³òè á³ëÿ ìî-ëèòîâíîãî áóäèíêó, ïðèáðàòèïëÿøêè ç-ï³ä ïèâà, ÿê³ êèíó-ëè ñâ³òñüê³ ëþäè ï³ä ñò³íè íà-øîãî öåðêîâíîãî îô³ñó, ïî-çí³ìàòè ç ã³ëîê ïîë³åòèëåíîâ³ïàêåòè, çàíåñåí³ â³òðîì. ×àñòîâðàíö³, éäó÷è íà ðîáîòó, íà íà-øîìó õðèñòèÿíñüêîìó äâîð³ïðîõîäæó ìèìî áàêà ç³ ñì³ò-òÿì ç ðîçêèäàíèìè á³ëÿ íüîãîêàðòîííèìè êîðîáêàìè ³ ëóø-ïèííÿì ç êàðòîïë³, ùî âèêè-íóëè ç äèòÿ÷î¿ ¿äàëüí³, äîëàþçàìåòè íà äîð³æö³ ³ çóñòð³÷àþâ îô³ñ³ ÷åðãîâîãî, ÿêèé, çðó÷íîïðèìîñòèâøèñü íà äèâàí³,÷èòຠÁ³áë³þ. Íå ìîæó ñêàçà-

òè, ùî â³í ëþäèíà íå äóõîâíà,àëå äóìàþ, ùî íå áóëî á âåëè-êîãî ãð³õà, ÿêáè ìè âñ³ õî÷à á³íîä³ â³äâîäèëè ñâ³é ïèëüíèéïîãëÿä ç íåáåñ ³ ñïðÿìîâóâà-ëè éîãî íà çâè÷àéíå, çåìíå, àëå,ÿ ïåâåí, òàêîæ âàæëèâå â Áî-æèõ î÷àõ.

Ãîñïîäü ñêàçàâ: ëþá³òü!Ìîæíà ëþáèòè ëþäåé — ³ âîä-íî÷àñ áóòè áàéäóæèì äî ðåø-òè Áîæîãî òâîð³ííÿ? Ðîçóì³þ,ùî ìè íå â çìîç³ âèõîâàòè âñ³õ,õòî ëàìຠäåðåâà â ïàðêó ³çâ³ëüíÿº êóçîâè ñâî¿õ Êàìàç³âíà ÷óäîâèõ ë³ñîâèõ ãàëÿâèí-êàõ, àëå â íàøèõ áóäèíêàõ, âíàøèõ äâîðàõ, á³ëÿ íàøèõîô³ñ³â ìè ïîâèíí³ çðîáèòè òàê,ùîá Ãîñïîäü, äèâëÿ÷èñü íà ðå-çóëüòàòè íàøèõ çîâñ³ì-òàêè íåâåëèêèõ çóñèëü, ì³ã ñêàçàòè, ùî«âåëüìè äîáðå âîíî!»

Öå äóæå ïîì³÷àþòü «çî-

âí³øí³», îñê³ëüêè âîíè áà÷àòüïåðåâàæíî çîâí³øíº, à äî âíóò-ð³øíüîãî íå ìîæóòü ä³éòè,ÿêùî ñï³òêíóòüñÿ íà íåîõàé-íîñò³, ë³í³, íåâèõîâàíîñò³ êî-ãîñü ç â³ðóþ÷èõ. À ìè âñå æòàêè õî÷åìî ñâ³òèòè.

Ïåðåêîíàíèé, ùî äîáð³ ä³ëà,äî ÿêèõ çàâæäè çàêëèêຠÑëî-âî, âêëþ÷ຠé ä³ÿëüíå, ïðàêòè÷-íå ñòàâëåííÿ äî âñüîãî, ùî íàñîòî÷óº. ßêùî ìè íå ìàºìî ñüî-ãîäí³ ïðÿìî¿ âëàäè ïàíóâàòèíàä ðîñëèííèì ³ òâàðèííèìñâ³òîì âñ³º¿ çåìë³, òî ìè âñå æìàºìî ìîæëèâ³ñòü ïîäàâàòèñâ³òó ïðèêëàä, ÿê öå ïðàâèëü-íî ïîòð³áíî ðîáèòè, ïàíóþ÷èïî-õðèñòèÿíñüêè íàä òèì íå-âåëèêèì, ùî íàñ îòî÷óº, â ìå-æàõ òîãî íåâåëè÷êîãî Åäåìóäîâêîëà ñåáå, ÿêèì âîëî䳺 êî-æåí ñèí, êîæíà äîíüêà Áîæàâ ²ñóñ³ Õðèñò³.

Âèìîãè äî àá³òóð³ºíò³â:— áóòè ïåðåêîíàíèì õðèñòèÿíè-

íîì òà äîòðèìóâàòèñÿ íîðìºâàíãåëüñüêî¿ ìîðàë³.

— áóòè ÷ëåíîì ºâàíãåëüñüêî¿öåðêâè.

— ìàòè ñåðåäíþ îñâ³òó.

Çà äåòàëüí³øîþ ³íôîðìàö³ºþ ³ïàêåòîì âñòóïíèõ äîêóìåíò³â

çâåðòàòèñÿ:Óêðà¿íà, ì. Ëüâ³â, 79049, â.

Ñêðèïíèêà, 8Òåë. (032) 221-62-25, Òåë/ôàêñ

(0322) 98-18-07E-mail: ltsoffice@ukrpost.net

Web: www.lts.lviv.ua

Ó ËÁÑ ñòâîðåí³ âñ³ íåîáõ³äí³ óìîâè äëÿ îòðèìàííÿøèðîêîãî ñïåêòðó çíàíü, íåîáõ³äíèõ äëÿ ìàéáóòíüîãîäóõîâíîãî ñëóæ³ííÿ. Âèêëàäàöüêèé ñêëàä óêîìïëåê-òîâàíèé äîñâ³ä÷åíèìè ³ êâàë³ô³êîâàíèìè âèêëàäà÷à-ìè ç Óêðà¿íè òà Êàíàäè. Ó íàâ÷àëüíîìó ïðîöåñ³ âèêî-ðèñòîâóþòüñÿ ð³çí³ ôîðìè íàâ÷àííÿ: ëåêö³¿, ñåì³íàðè,ñàìîñò³éíå âèâ÷åííÿ áîãîñëîâñüêî¿ ë³òåðàòóðè, íàïè-ñàííÿ ðåôåðàò³â, ï³äãîòîâêà äîïîâ³äåé. Ó ñåì³íà𳿠䳺ïðîãðàìà ïîãëèáëåíîãî âèâ÷åííÿ àíãë³éñüêî¿ ìîâè òàîñíîâ ðîáîòè ç êîìï’þòåðîì. Íàâ÷àëüí³ ïîòðåáè ñòó-äåíò³â çàáåçïå÷óº áàãàòèé êíèæêîâèé ôîíä á³áë³îòåêè³ç ÷èòàëüíèì çàëîì, à òàêîæ êîìï’þòåðíèé êëàñ ç íà-â÷àëüíèì ïðîãðàìíèì çàáåçïå÷åííÿì òà ï³ä’ºäíàííÿìäî ²íòåðíåòó.

Âàæëèâå çíà÷åííÿ ó ËÁÑ íàäàºòüñÿ ïîºäíàííþ òåî-ðåòè÷íèõ çíàíü ç íàáóòòÿì ïðàêòè÷íîãî äîñâ³äó. Çàä-ëÿ öüîãî ñòóäåíòè ïðîõîäÿòü îáîâ’ÿçêîâó ïðàêòèêó, ï³ä÷àñ ÿêî¿ çäîáóâàþòü íàâèêè ñëóæ³ííÿ ó âñ³õ íàïðÿìàõõðèñòèÿíñüêîãî æèòòÿ.

Ïðèì³ùåííÿ ñåì³íà𳿠çáóäîâàíå ó íîâîìó ðàéîí³Ëüâîâà, íåïîäàë³ê â³ä òðàíñïîðòíèõ êîìóí³êàö³é, â îòî-÷åíí³ ìàëüîâíè÷èõ ë³ñîïàðêîâèõ íàñàäæåíü. Äëÿ ïðî-æèâàííÿ ñòóäåíòàì ïðîïîíóþòüñÿ çðó÷í³ ³ îáëàäíàí³ê³ìíàòè ó ãóðòîæèòêó, ÿêèé çíàõîäèòüñÿ â îäíîìó ïðè-ì³ùåíí³ ç íàâ÷àëüíèìè êëàñàìè òà ¿äàëüíåþ.

53

54

Ñâ ³ä ÷å íí ÿ

ß íàðîäèâñÿ â 1941 ð. íàÂîëèí³, â ñåë³ Áîðêè (òåïåð ñ.Äîáðå Êàì³íü-Êàøèðñüêîãî ð-íó). ̳é òàòî óâ³ðóâàâ ùå ìî-ëîäèì, à ìàìè ÿ íå ïàì’ÿòàþ,áî âîíà ïîìåðëà, êîëè ìåí³áóëî ÷îòèðè ðîêè. Çãîäîì òàòîâäðóãå îäðóæèâñÿ íà â³ðóþ÷³éä³â÷èí³. ß çìàëêó õîäèâ íàç³áðàííÿ, çíàâ ìîëèòâó «Îò÷åíàø», àëå áàòüêà íå ñëóõàâñÿ³ Áîãó ñëóæèòè íå õîò³â. Áó-äó÷è ï³ä âïëèâîì â÷èòåë³â-àòå¿ñò³â, ñòàâ ï³îíåðîì, ïîò³ìêîìñîìîëüöåì, æèâ, ÿê óñ³ñâ³òñüê³ ëþäè: ñòàâ êóðèòè,âèïèâàòè. Áàòüêî âñå öå áà-÷èâ, àëå íå ïðèéìàâ í³ÿêèõð³øó÷èõ ä³é. ß äóìàþ, ùî òàòîòðîõè ïîïóñêàâ íàì, ä³òÿì, íàñïîòð³áíî áóëî æîðñòê³øå âè-õîâóâàòè.

Êîëè ÿ ïîâåðíóâñÿ ç àð쳿,

òî íà âñ³ áàòüêîâ³ ñëîâà ïðîòå, ùî ïîòð³áíî ïîêàÿòèñÿ, ïî-òð³áíî Áîãà øóêàòè, ÿ â³äïîâ-³äàâ, ùî îñê³ëüêè çíàþ ïðîÁîãà çìàëêó, àëå Éîìó íå ñëó-æó, à ëèøå ãð³øó, ìåí³ íåìàºïðîùåííÿ. Òàê äîâãèé ÷àññàòàíà îáìàíþâàâ ìåíå. ²ëèøå òåïåð ÿ ïî÷àâ óñâ³äîì-ëþâàòè, ñê³ëüêè ðàç³â Áîã çáå-ð³ãàâ ìîº æèòòÿ, õî÷ ÿ íå äÿ-êóâàâ Éîìó çà òå.

Ó 1970 ðîö³ ÿ îäðóæèâñÿ. ñ³ì’¿ ì äðóæèíè âñ³ âæè-âàëè äóæå áàãàòî ñïèðòíîãî.Çâè÷àéíî, öå âïëèíóëî ³ íàìåíå, ÿ òåæ ñòàâ àëêîãîë³êîì.Íàâ³òü êîëè ïîáóäóâàâñÿ îê-ðåìî, òî âñå îäíî çàáðàâ äîõàòè ñàìîãîííèé àïàðàò. Ãî-ð³ëêà â íàñ ëèëàñÿ, ÿê òî êà-æóòü, ð³êîþ.

Çãîäîì â íàñ íàðîäèâñÿ

ñèíîê, àëå ë³êàð³ ñêàçàëè, ùîâ³í ïîìðå. Öå äóæå ñõâèëþ-âàëî ìîþ äðóæèíó. Ðîçóì³þ-÷è, ùî ³íøîãî âèõîäó íåìàº,âîíà ï³øëà äî öåðêâè ³ ïîîá³-öÿëà Áîãîâ³, ùî êîëè ³í çáå-ðåæå æèòòÿ äèòèíè, òî âîíàáóäå ñëóæèòè Éîìó. ß ïðî öåíå çíàâ. Ñèíîê âèæèâ ³ ñòàâö³ëêîì çäîðîâîþ äèòèíîþ.Ƴíêà âèð³øèëà âèêîíàòèñâîþ îá³öÿíêó ³ ñïèòàëà ìåíå,÷è ÿ íå ïðîòè, êîëè âîíà ïðèé-ìå âîäíå õðåùåííÿ. ß áóâò³ëüêè ðàäèé, áî çíàâ, ùî â³ðó-þ÷³ — õîðîø³ ëþäè, àëå íàâîäíå õðåùåííÿ äèâèòèñÿ íåï³øîâ.

Òà îäíîãî ðàçó, öå áóëî 7áåðåçíÿ 1986 ðîêó, ÿ ïî¿õàâïî¿çäîì íà ðîáîòó ó âàãîíîðå-ìîíòíå äåïî. Ç ñîáîþ âçÿâãîð³ëêó â êèøåíþ. Ïî äîðîç³

55

âèÿâèâ ó ö³é êèøåí³ êíèæå÷-êó «Ñåðöå ëþäèíè» çà ðåäàê-ö³ºþ ²âàíà dzí÷èêà, ÿêó äàëàìåí³ äâîþð³äíà ñåñòðà æ³íêè.ß ïî÷àâ ¿¿ ðîçãëÿäàòè. Òàìáóëî çîáðàæåíî ñåðöå ãð³øíè-êà, ïåðåïîâíåíå âñÿêîþ ãèäî-òîþ. ß àæ çäðèãíóâñÿ, êîëèïîäóìàâ, ùî òî æ ³ ìîº òàêåñåðöå.  òó ìèòü ìåíå ïîáà-÷èâ îäèí ëüâ³â’ÿíèí ³ ñêàçàâ:«ß áà÷ó, áðàòå, âè ÷èòàºòå áî-æåñòâåííó êíèãó…» — ³ ñêè-íóâ øàïêó. ß ëåäü íå çàïëà-êàâ, ïîäóìàâøè, ÿêèé æå ÿáðàò?

Êîëè âðàíö³ íàñòóïíîãîäíÿ ÿ âñòàâ, òî ñêàçàâ äðó-æèí³: «Æ³íêî, ¿äåìî íà ç³-áðàííÿ». Âîíà íå ìîãëà çðî-çóì³òè, ùî ç³ ìíîþ ñòàëîñÿ,ñê³ëüêè ðàç³â âîíà ìåíå ïðî-ñèëà, ÿ âñå â³äìîâëÿâñÿ, à òóòñàì çàïðîïîíóâàâ.

Ìè âèéøëè íà àâòîáóñíóçóïèíêó, òà ñàòàíà íå õîò³âìåíå òàê ïðîñòî â³äïóñòèòè.Òîãî äíÿ ñàìå áóëî ñâÿòî, 8áåðåçíÿ, ³ ÿ çóñòð³â ñâîãî äðó-ãà ç ïëÿøêîþ ãîð³ëêè. ³íòÿã â îäèí á³ê, æ³íêà — â äðó-ãèé. Ñëàâà Áîãó, ùî òîä³ ÿ íåï³øîâ íà ï’ÿíêó. Õî÷ ç ìåíåòîâàðèø³ ³ ñì³ÿëèñÿ: «Ùî,²âàíå, â øòóíäè çàïèñàâñÿ?»Àëå ÿ ñì³ëî â³äïîâ³äàâ: «Òàê,çàïèñàâñÿ! » Ìåí³ òåïåð ñì³ø-íî ç òîãî, ÿêèé ïåðåâåðíóòèéðîçóì ìàþòü íåâ³ðóþ÷³ ëþäè:ïëÿøö³ ãîð³ëêè êëàíÿòèñÿ ³ï’ÿíèìè âàëÿòèñÿ íå ñîðîì-íî, à ïåðåä Áîãîì ñõèëèòèñÿ ³ïîêëîíèòèñÿ Éîìó — ñîðîì-íî.

Íåâ³ðóþ÷³ ãîâîðèëè, ùî òîæ³íêà ìåíå çàòÿãëà äî öåðê-âè, òà ÿ çíàþ: ÿêùî Áîã íåçàâåäå, òî æîäíà ëþäèíà íåçàòÿãíå àæ í³ÿê. Ñåðöå ëþäè-íè çì³íþº ëèøå Áîã. Êîëè ÿïîêàÿâñÿ, òî ìîº æèòòÿ ñòàëî³íøèì. ß òîä³ ñï³âàâ, äÿêóâàâÁîãîâ³ çà ïðîùåííÿ ³ ñâ³ä÷èâ³íøèì ïðî ²ñóñà. Ìåí³ ãîâî-ðèëè, ùîá ÿ ìîâ÷àâ, òà ÿ íå ì³ãìîâ÷àòè: ÿê ìåíå Ãîñïîäüñïàñ, òî ÿ õîò³â, ùîá ³íø³ ïî-÷óëè ³ ïîâ³ðèëè â ªâàíãåë³þ.

Çâè÷àéíî, íå îäðàçó ñòàëîâñå äîáðå ï³ñëÿ ìîãî ïîêàÿí-íÿ. Ìî¿ ä³òè áóëè íåâ³ðóþ÷è-

ìè, ñèí ïî÷àâ ïèòè, à ïîò³ì ³âæèâàòè íàðêîòèêè. ̳ñÿöÿ-ìè íå áóâàâ âäîìà. ß ìîëèâ-ñÿ çà íüîãî, ïîñòèâñÿ, ìîëèëè-ñÿ é â ³íøèõ öåðêâàõ. ÌåíåÃîñïîäü çàâæäè óò³øàâ ÷åðåçïðîðîê³â, ùî íàïîâíèòüñÿ÷àøà ìîëèòîâ ³ Ãîñïîäü íåçàï³çíèòüñÿ — ïîðÿòóº ìîãîñèíà. Òàê ³ ñòàëîñÿ.

Îäíîãî ðàçó, âîñåíè 1993ðîêó, ÿ ¿õàâ ìîòîöèêëîì äîöåðêâè, ïðî¿æäæàâ ìèìî êàôå,äå áóâ òîä³ Ñàøà, ³ ïîáà÷èâéîãî. ³í ïîãîäèâñÿ ïî¿õàòèç íàìè. Õî÷ óâåñü ÷àñ â³í áóð-÷àâ, ùî éîãî íîãè íå áóäå âäîì³ ìîëèòâè, òà âñå æ çàéøîâ³ çàëèøèâñÿ ïîñëóõàòè. dz-áðàííÿ ìàéæå çàê³í÷óâàëîñÿ,êîëè ìîÿ äî÷êà, ÿêà âæå òîä³óâ³ðóâàëà, çàïðîïîíóâàëà ïî-

ìîëèòèñÿ çà Ñàøó. ² ñòàëîñÿäèâî: â³í ïîãîäèâñÿ! Íàä íèìïîìîëèëèñÿ ñëóæèòåë³ öåðê-âè, ³ â³í òîä³ ïîêàÿâñÿ! Ñê³ëüêèðàç ÿ ãîâîðèâ: «Êîëè òè, ì³éñèíó, áóäåø á³ëÿ ìåíå ìîëè-òèñÿ? » ² òóò ïîáà÷èâ, ÿê â³íìîëèòüñÿ á³ëÿ ìåíå. Îòàêàðàä³ñòü!

Õîò³â áè óñ³ì ñêàçàòè:ÿêùî Ãîñïîäü êëè÷å ïîêàÿòè-ñÿ, òî éä³òü äî ²ñóñà — äîêè º÷àñ. Ç ìèëîñò³ Áîæî¿ ÿ ïîêà-ÿâñÿ ³ òåïåð ìàþ íîâå ùàñëè-âå æèòòÿ, íàïîâíåíå çì³ñòîì, ³çàâæäè äÿêóþ Áîãîâ³ çà öþâåëèêó ðàä³ñòü, ÿêó ³í äàâ ³ìî¿ì ä³òÿì òàêîæ. Íå ãàéòå÷àñó ³ íå âòðàòüòå ñâîãî øàí-ñó.

²âàí Ïòà÷èê,ì. Ìîóíò Âåðíîí, ÑØÀ.

«Ïðèâåä³òü éîãî äî Ìåíå!»(Ìê. 9:19)

Ó÷í³ âèÿâèëèñÿ áåçñèëèìè. Ó â³ä÷à¿ íåùàñíèé ðîç÷àðîâà-íèé áàòüêî çâåðíóâñÿ äî Â÷èòåëÿ. Éîãî ñèí ïðîáóâàâ ó äóæåâàæêîìó ñòàí³, ³ í³ùî íå ìîãëî äîïîìîãòè éîìó. Àëå êîëèáàòüêî ç â³ðîþ ïîêîðèâñÿ ñëîâàì Ãîñïîäà ²ñóñà: «Ïðèâåä³òüéîãî äî Ìåíå», á³äíà äèòèíà íåâäîâç³ áóëà çâ³ëüíåíà â³ä çëîãîäóõà. ijòè — äîðîãîö³ííèé Áîæèé äàð, àëå ç íèìè ïðèõîäèòüíåìàëå õâèëþâàííÿ. Âîíè ìîæóòü áóòè ³ âåëèêîþ ðàä³ñòþ, ³âåëèêîþ ñêîðáîòîþ äëÿ áàòüê³â; âîíè ìîæóòü áóòè ñïîâíåí³Äóõîì Áîæèì, àëå òàêîæ ³ îäåðæèì³ çëèì äóõîì. Òà ÑëîâîÁîæå äຠíàì îäèí ðåöåïò äëÿ ë³êóâàííÿ ¿õ â³ä óñ³õ íåäóã:«Ïðèâåä³òü éîãî äî Ìåíå!» Òîæ ï³äíåñ³ìî çà íàøèõ ä³òåé á³ëüøðåâíó ìîëèòâó, ïîêè ùå âîíè ò³ëüêè íåìîâëÿòà! Ãð³õ — âæåâ íèõ, õàé íàø³ ìîëèòâè ïî÷íóòü áîðîòèñÿ ç íèì. Íàø êðèêäî Áîãà ïðî íàùàäê³â ïîâèíåí ïåðåäóâàòè òèì êðèêàì, ÿê³çíàìåíóþòü ôàêòè÷íèé ïðèõ³ä öèõ íàùàäê³â ó ñâ³ò.  äí³þíîñò³ ä³òåé íàøèõ ìè ïîì³òèìî â íèõ ñóìíîçâ³ñí³ îçíàêèòîãî í³ìîãî ³ ãëóõîãî äóõà,ÿêèé íå õî÷å í³ ïðàâåäíî ìî-ëèòèñÿ, í³ ñëóõàòè â äóø³ ãî-ëîñ Áîæèé, àëå ²ñóñ, ÿê ³ êî-ëèñü, âåëèòü íàì: «Ïðèâåä³òü¿õ äî Ìåíå!» Ñòàâøè äîðîñëè-ìè, âîíè ìîæóòü âàëÿòèñÿ âãð³õàõ, ³, ÿê ï³íó, âèïóñêàòèâîðîæíå÷ó ïðîòè Áîãà. Àëåòîä³, êîëè íàø³ ñåðöÿ ðîçðè-âàþòüñÿ â³ä áîëþ, ìè ïîâèíí³çãàäàòè ñëîâà âåëèêîãî ˳êà-ðÿ: «Ïðèâåä³òü ¿õ äî Ìåíå!»Ìè íå ïîâèíí³ ïåðåñòàâàòèìîëèòèñÿ çà íèõ, ïîêè âîíèõîäèòèìóòü ïî ö³é çåìë³. Áåç-íàä³éíî õâîðèõ íå áóâàº, ïîêèæèâèé ²ñóñ!

×. Ñïåðäæåí

56

10 áåðåçíÿ öåíòðàëüíèé îô³ñ ÖåðêâèÕª Óêðà¿íè â³äâ³äàâ ãåíåðàëüíèé ñåêðå-òà𠪪À (ªâðîïåéñüêîãî ªâàíãåëüñüêîãîÀëüÿíñó) Ãîðäîí, ÿêèé ïðè¿õàâ äëÿ îçíàé-îìëåííÿ ç ºâàíãåëüñüêèì ðóõîì â Óêðà¿í³.

17-24 áåðåçíÿ íà çàïðîøåííÿ ì³ñ³¿ «Ñòå-ôàíóñ» Ì.Ñ. Ïàíî÷êî ç ºâàíãåë³ñòîì Î. Êàí-òîí³ñòîì â³äâ³äàëè öåðêâè Õª ͳìå÷÷èíè.Ó ì. Øïàºð³ â³äáóëàñü çóñòð³÷ ç ºïèñêîïîìÊîíäàð³ òà éîãî çàñòóïíèêàìè, íà ÿê³é îá-ãîâîðþâàëèñü ïèòàííÿ âçàºìîâ³äíîñèí òàñï³âïðàö³. Ìèõàéëî Ñòåïàíîâè÷ ïîäÿêóâàâçà ãóìàí³òàðíó äîïîìîãó, ÿêó íàäàþòü Óê-ðà¿í³ â³ðóþ÷³ ëþäè ç ͳìå÷÷èíè.

26 áåðåçíÿ ó ì. ͳæèí³ ×åðí³ã³âñüêî¿îáëàñò³ â³äáóëàñü çâ³òíà êîíôåðåíö³ÿ ñëó-æèòåë³â öåðêîâ Õª, íà ÿê³é Ñòåïàí Ãðèãî-ðîâè÷ Ôåäüêî ñêëàâ ïîâíîâàæåííÿ ñòàðøî-ãî ïðåñâ³òåðà îáëàñíîãî îá’ºäíàííÿ öåðêîâÕª ó çâ’ÿçêó ç³ ñâî¿ì ïîõèëèì â³êîì.Á³ëüø³ñòþ ãîëîñ³â âèêîíóþ÷èì îáîâ’ÿçêèñòàðøîãî ïðåñâ³òåðà áóëî îáðàíî ÌèõàéëàÊóêñó, ÿêèé äî öüîãî í³ñ ñëóæ³ííÿ ì³ñ³îíå-ðà-ºâàíãåë³ñòà â³ä öåðêâè, ùî íà âóë.Êàð’ºðí³é ó Êèºâ³.

13 êâ³òíÿ â³äáóëîñü çàñ³äàííÿ Âñåóê-ðà¿íñüêî¿ ðàäè öåðêîâ, íà ÿêîìó îáãîâîðþ-âàëîñü ïèòàííÿ ¿¿ ðîë³ â óìîâàõ, ÿê³ ñêëàëè-ñÿ ï³ñëÿ âèáîð³â Ïðåçèäåíòà Óêðà¿íè.

14 êâ³òíÿ ó öåíòðàëüíîìó îô³ñ³ÂÑΪÕÁ â³äáóëàñü íàðàäà ùîäî óòâîðåííÿðàäè ºâàíãåëüñüêî-ïðîòåñòàíòñüêèõ öåðêîâ.¯¿ ìåòà — çàõèñò ³íòåðåñ³â ïðîòåñòàíòñüêèõöåðêîâ, âïëèâ íà ïðèéíÿòòÿ çàêîí³â, ùî ñòî-ñóþòüñÿ öåðêîâíî-äåðæàâíèõ â³äíîñèí.

16-18 êâ³òíÿ ºïèñêîï Ì. Ïàíî÷êî òàºïèñêîï Ï. Êàðïîâ, ïàñòîð öåðêâè ñ. Ãîäèí³-âêè ². Ãîðäà â³äâ³äàëè Ñîþç ï’ÿòèäåñÿòíèöü-êèõ öåðêîâ Ðóìóí³¿, ÿêèé î÷îëþº ºïèñêîïÏàâëî Ò³ïåé. Äî ñêëàäó öüîãî îá’ºäíàííÿâõîäÿòü 2560 öåðêîâ, ùî íàë³÷óþòü 600 òèñ.÷ëåí³â öåðêâè.

27 êâ³òíÿ ó ì. Êèºâ³ â³äáóëîñü çàñ³-äàííÿ ðàäè äèðåêòîð³â ªâàíãåëüñüêî¿ òåî-ëîã³÷íî¿ ñåì³íàð³¿, íà ÿê³é Ä. Íåëüñîí çäàâñâî¿ âïîâíîâàæåííÿ ïðåçèäåíòà ªÒÑ. Íà öþïîñàäó áóâ îáðàíèé ì³ñ³îíåð ³ç Àñàìáëå¿Áîãà ÑØÀ Ãàð³ Ìåíêå.

À 29 êâ³òíÿ ó ñåì³íà𳿠â³äáóâñÿ âèïóñê18-òè ìàã³ñòð³â áîãîñëîâ’ÿ. Áóëè ïðèñóòí³êåð³âíèêè ì³ñ³îíåðñüêèõ â³ää³ë³â ÀñàìáëåéÁîãà ÑØÀ, à òàêîæ êåð³âíèêè ï’ÿòèäåñÿò-

íèöüêèõ ñîþç³â êðà¿í ÑÍÄ.Öüîãî æ äíÿ â³äáóëîñÿ çàñ³äàííÿ ì³æíà-

ðîäíî¿ àñàìáëå¿ Õª, íà ÿêîìó áóëî ðîçãëÿ-íóòü ðÿä îðãàí³çàö³éíèõ ïèòàíü ùîäî îñâ³-òè, ô³íàíñóâàííÿ òà ñòâîðåííÿ îðãêîì³òåòóç ï³äãîòîâêè Âñåñâ³òíüî¿ ñëîâ’ÿíñüêî¿ êîí-ôåðåíö³¿ Õª, ùî ìຠâ³äáóòèñÿ ó 2006 ðîö³.

Íèí³øí³é òðàâåíü áóâ áàãàòèé íàâ³äêðèòòÿ äîì³â ìîëèòâè. 2 òðàâíÿ â³äêðèò-òÿ äîìó ìîëèòâè òà ñâÿòêóâàííÿ 5-î¿ ð³÷íèö³öåðêâè â³äáóëîñÿ ó öåðêâ³ «Íîâå æèòòÿ»ì. Ïîëòàâè. 8 òðàâíÿ ñâÿòêóâàëè 50-ð³÷÷ÿöåðêâè ³ ïîñâÿ÷óâàëè äëÿ Ãîñïîäà íîâèéìîëèòîâíèé ä³ì â Ìàíåâè÷àõ Âîëèíñüêî¿îáëàñò³. 15 òðàâíÿ â³äêðèòòÿ äîìó ìîëèòâèâ³äáóëîñÿ ó ñ. Ñåðíèêàõ, гâíåíñüêî¿ îáëàñò³.

19-21 òðàâíÿ Óêðà¿íó â³äâ³äàâ ºïèñêîïÀñàìáëå¿ Áîæî¿ Ï³âí³÷íî¿ Êàë³ôîðí³¿Æäåéìñ Áðàä³ ç äðóæèíîþ òà ç ì³ñ³îíåðñü-êîþ ñ³ì’ºþ Ãàéäó÷èê³â. ³í âèÿâèâ çàö³êàâ-ëåí³ñòü ó ñï³âïðàö³ ç Öåðêâîþ Õª Óêðà¿-íè ³ ïðîâ³â ïàñòîðñüêèé ñåì³íàð, íà ÿêîìóáóëî á³ëüø ÿê 40 ñëóæèòåë³â ç Óêðà¿íè.

29 òðàâíÿ ó öåðêâ³ Õª ì. Êàì’ÿíöÿ-Ïîä³ëüñüêîãî, (Õìåëüíèöüêà îáë.), â ÿê³éïàñòîðîì Ð. Ìóðàõ, â³äáóëîñü â³äêðèòòÿ äîìóìîëèòâè. Öå âæå äðóãèé ìîëèòîâíèé áóäè-íîê ó ì³ñò³, ùå äâà ó ð³çíèõ ðàéîíàõ áóäó-þòüñÿ. Ç ïðèâ³òàëüíèì ñëîâîì âèñòóïèâñòàðøèé ïðåñâ³òåð Îá’ºäíàííÿ öåðêîâ ÕªÕìåëüíèöüêî¿ îáë. Ì. Ïèëèï’þê òà ãîëîâàºâðåéñüêî¿ îáùèíè Ìèõàéëî Ëàì ç äðóæè-íîþ, ÿêèé ïðèâ³òàâ öåðêâó ³ âèñëîâèâ çàäî-âîëåííÿ, ùî ç ðó¿í êîëèøíüî¿ ñèíàãîãè â³ðó-þ÷èì âäàëîñÿ çðîáèòè òàêèé ãàðíèé ä³ììîëèòâè.

30 òðàâíÿ Ì.Ñ. Ïàíî÷êî ìàâ çóñòð³÷ ççàñòóïíèêîì ì³í³ñòðà ó ñïðàâàõ ìîëîä³ Òå-òÿíîþ Êîíäðàòþê, íà ÿê³é âîíà ö³êàâèëàñüïðàöåþ íàøèõ öåðêîâ ç ä³òüìè-ñèðîòàìè òàáåçïðèòóëüíèìè ä³òüìè. Ïàí³ Êîíäðàòþêáóëà ïðèºìíî âðàæåíà, ùî Öåðêâà Õª âè-êîíóº òàêó äîáðó ñïðàâó ³ ïðè òîìó áåç äåð-æàâíî¿ ï³äòðèìêè. Íà ñüîãîäí³ ó áðàòñòâ³ïðàöþþòü 17 äèòÿ÷èõ öåíòð³â, ó ÿêèõ âè-õîâóþòüñÿ á³ëüøå 300 ä³òåé. Ùå òðè öåíò-ðè â ñòà䳿 çàâåðøåííÿ, ÿê³ çìîæóòü ïðèé-íÿòè äî 80-òè ä³òåé.

Äåðæàâà, çà ñëîâàìè ïàí³ Êîíäðàòþê, ãî-òîâà ñï³âïðàöþâàòè ó öèõ ïèòàííÿõ, à òà-êîæ áàæຠïî÷óòè â³ä íàñ íîâ³ ³äå¿ òà ïðî-ïîçèö³¿, ùîá öþ ïðîáëåìó ðîçâ’ÿçàòèÿêíàéñêîð³øå, ³ íà öå º ñïåö³àëüíèé íàêàçÏðåçèäåíòà Óêðà¿íè.