คมอการใชสอเสยง ชด “พอแมเลยงบวก”

หมายเลข ISBN 978-974-300-081-2

วชาการ ศ. คลนก (พเศษ) พญ. วนดดา ปยะศลป และ ผศ. นพ. พนม เกตมาน

ชมรมจตแพทยเดกและวยรนแหงประเทศไทย

นพ. ประเวช ตนตพวฒนสกล

กรมสขภาพจต กระทรวงสาธารณสข

บรรณาธการ สวรรณ ลม

บทสารคดวทย สวรรณ ลม

ภาพประกอบ ภทรดา ประสานทอง

ออกแบบและศลปกรรม สำนกพมพวงกลม

พมพท ไทยยเนยนกราฟฟกส โทรศพท 0-2895-5865-6

พมพครงท 1 มถนายน 2552

จำนวน 2,000 เลม

จดทำโดย แผนงานสรางเสรมสขภาพจตเพอสขภาวะสงคมไทย

70/7 อาคารเอ.ไอ.นนท (หอง 303) ถนนตวานนท ตำบลตลาดขวญ อำเภอเมอง

จงหวดนนทบร 11000 โทรศพท 0-2580-0918 โทรสาร 0-2580-0919 ตอ 16

www.jitdee.com

สนบสนนโดย สำนกงานกองทนสนบสนนการสรางเสรมสขภาพ (สสส.)

คำนำ

พอแมคอกำลงหลกในการสรางอนาคตของลก และการเลยงลกใหเตบโตเปนคนดมอนาคตอยางทพอแม

หวงนน การใชความรกเพยงอยางเดยว...อาจไมเพยงพอ!

แนนอนวาเดกตองการพอแมทให “ความรก” ความอบอน เพราะความมนใจในความรกของพอแมคอ

ความมนคงในจตใจลกทจะชวยใหเดกเผชญทกขและอปสรรคไดอยางมความหวงทงในวนนและวนขางหนา

แตเดกกยงตองการพอแมทม “ความร” สามารถเขาถงและตอบสนองตอพฒนาการของเขาในทกดาน

ตามชวงวยทเปลยนไป

และสดทาย เดกตองการพอแมทม “ความเขาใจ” รวธปลกฝงความคดและวนยอยางสรางสรรค โดยไมใช

ความรนแรง

แผนงานสรางเสรมสขภาพจตเพอสขภาวะสงคมไทย รวมกบชมรมจตแพทยเดกและวยรนแหงประเทศไทย

โดยการสนบสนนของสำนกงานกองทนสนบสนนการสรางเสรมสขภาพ (สสส.) จงจดทำชดสอการเรยนร เรอง

“พอแมเลยงบวก” เพอสนบสนนใหพอแมนำพนฐานสำคญทง 3 ดานน เปนแนวทางในการเลยงดทชวยใหลกเปน

คนเกง ด มความสข โดยมกลมเปาหมายหลกคอพอแมทมลกในวยประถมศกษา (6-12 ป) ซงมกเปนกลมทม

เอกสาร ขอมล ตำราเลยงดในปรมาณนอย เพราะพอแมและผทำงานดานเดกทงภาครฐและเอกชนใหความสำคญตอ

ปญหาในเดกเลกและเดกวยรนซงเหนเปนรปธรรมเดนชดมากกวา

ทางแผนงานฯ หวงวา ชดสอการเรยนร เรอง “พอแมเลยงบวก” จะเปนตวชวยพอแมในการเลยงด

บตรหลานใหเตบโตมอนาคตทดงาม ซงหมายถงอนาคตของประเทศชาตดวยเชนกน

คณะผจดทำ

ประกอบดวย

• สอเสยง ชด “พอแมเลยงบวก” ความยาวตอนละ 2 นาท จำนวน 40 ตอน ซงนำเสนอแนวคด

แนวทางการเลยงดเดกวยประถมศกษา (6-12 ป) ในรปแบบละครสนจบในตอน (แนบทายเลม)

• คมอการใชสอเสยง ชด “พอแมเลยงบวก” ใชเปนขอมลประกอบในวงพดคยสนทนาของ

พอแมผทำงานรวมกบเดก เพอแลกเปลยนแนวทางและประสบการณในการเลยงดเดกวยประถมศกษา หรอ

สำหรบนกจดรายการวทยทตองการนำขอมลไปใชในการสนทนาถงประเดนปญหารวมกบผฟงทางบาน

ในแตละตอน โดยเนอหาในคมอประกอบดวย

- ควรทำ-ไมควรทำ นำเสนอ “ขอคดจากจตแพทยเดก” ในการเลยงลก ซงเปนประเดนพดคย

ทตอเนองมาจากการฟงสารคด

- ขอมลเสรม นำเสนอ “ขอมลความร” ทเกยวของกบประเดนในละคร เพอชวยสรางความร

ความเขาใจใหกบพอแมอยางลกซงยงขน เชน ความรดานสมองกบการพฒนาเดก

ผลการวจยดานเดกของหนวยงานตางๆ แนวคดตางๆ ในการเลยงลก พฒนาการเดก เปนตน

- รวมวงคด คลองแขนคย คำถามเปดประเดนเพอใหพอแมไดเปดวงพดคยถงประเดนการเลยงด

ทละครนำเสนอ พรอมแลกเปลยนความคดเหนและประสบการณการเลยงด เปนเวทการเรยนร

รวมกนสำหรบพอแมผปกครอง

- บทสารคดวทยพอแมเลยงบวก จำนวน 40 ตอน

วธการใชสอเสยงและคมอ

1. สำหรบสถานวทย หรอนกจดรายการวทย

1.1 เปดสารคดออกอากาศ สอเสยง ชด “พอแมเลยงบวก” นำเสนอในรปแบบละครสน 2 นาท จบในตอน

พรอมขอเสนอแนะในตอนทายสารคดจากจตแพทย ทสน กระชบ ตรงประเดน จงสามารถนำ

ออกอากาศไดเลย และเผยแพรซำๆ ได

1.2 ใชคมอประกอบหากผจดรายการตองการนำเปนประเดนพดคย สามารถนำคำถามและเนอหา

ในสวนของ “รวมวงคด คลองแขนคย” “ควรทำ-ไมควรทำ” หรอในสวน “ขอมลเสรม”

ในแตละตอน มาประกอบการพดคยได

2. สำหรบกลมพอแม หรอวงสนทนาคนทำงานดานเดกและเยาวชน

2.1 ฟงสารคดจากสอเสยง ชด “พอแมเลยงบวก” เพอเปดประเดนนำการพดคย

2.2 ใชคำถามใน “รวมวงคด คลองแขนคย” ในการพดคยแลกเปลยนประสบการณ (หรอหาก

พอแมมความตองการกำหนดประเดนการพดคยขนเอง ไมจำเปนตองใชชดคำถามนกได)

2.3 หากตองการขอมลหรอขอคดในการเลยงดเพมเตม สามารถอานไดจากสวนของ “ควรทำ-ไมควรทำ”

และ “ขอมลเสรม” ซงมในแตละตอนมาใชประกอบได

ชดสอการเรยนร เรอง พอแมเลยงบวก

สารบญ

คำนำ

ชดสอการเรยนร เรอง พอแมเลยงบวก

วธการใชสอเสยงและคมอ

ตอนท 1 สมานฉนท 12

นทานแมปกบลกป VS. ทฤษฎเซลลกระจกเงา สอดคลองกนอยางไร

ตอนท 2 รกษาสญญา 18

จดตารางเวลา = สรางวนยใหเปนทำนอง

ตอนท 3 การจดการความโกรธ 24

สอนใหลก “รจก” อารมณโกรธ

ตอนท 4 สสารไมมวนหายไปจากโลก 30

ฝกลกใหเกง พอแมตองยดหลกมรณานสตและวางอเบกขา

ตอนท 5 เดยวกอน 38

กำกบวนยอยางนมนวล

ตอนท 6 งานทนาภมใจ 46

คณคาจากงาน มคากบใจ

ตอนท 7 ดไมเทาลกขางบาน 52

ผลกนำและความคดเชงลบ

ตอนท 8 เลยงลกไมใหเบยงเบนทางเพศ 58

บทบาทพอทหายไป

ตอนท 9 ตบจบ 64

ความรนแรงจากละคร

ตอนท 10 ผดเปนคร 70

ขอบคณความผดพลาด

ตอนท 11 หงขาว ความรจากพอ 76

ความรจากพอแม

ตอนท 12 พลกวกฤตใหเปนโอกาส 82

ลกเรยนรอะไรเมอทำจานตกแตก?

ตอนท 13 ฝกลกใหเกงดวยงานบาน 90

ถอดรหสลบงานบาน

ตอนท 14 เรยนพเศษ 96

Transfer Effect - การเชอมโยงการเรยนรในสมอง

ตอนท 15 ไมอยากลำบากเหมอนแม 102

รแบบไมรตว สำคญตอเดกอยางไร

ตอนท 16 เสยสละ 108

ดบไฟอจฉาดวยการแบงปน

ตอนท 17 ขามสะพานลอย 114

ไมสอนลกแบบอเหนาเปนเอง

ตอนท 18 อานไมออก 120

ยงเลนยงฉลาด

ตอนท 19 แมวาอนนดกวา 128

ตดสนใจพลาดดกวาไมเคยตดสนใจเลย

ตอนท 20 วนพอ 136

เรายงเปนพอแมลกอยเหมอนเดม แมหยาราง

ตอนท 31 ลกลงตวหนา 212

สวสดความลำบาก

ตอนท 32 สอนคนละทาง 218

วงสามขาในการเลยงลก

ตอนท 33 ตนแบบจากยาย 224

หนงคำขาวตเรยนรอะไร?

ตอนท 34 เมอลกโกหก 230

ทาทพอแมในการแกปญหาเมอพบวาลกโกหก

ตอนท 35 เมอลกโกรธ 238

การรบมอเมอลกโกรธ

ตอนท 36 เปดกระโปรงเพอน 246

เมอลกชายเปดกระโปรงเพอน

ตอนท 37 เลนกบลก 252

เลนกบลกใหสนก

ตอนท 38 ผกำกบความคด 258

คำถามปลายเปด…ชวยเปดความคด

ตอนท 39 ผมมาจากไหน 266

คำถามทมาตามวย

ตอนท 40 เมอลกขโมย 272

คำถามทควรหลกเลยงเมอรวาลกขโมย

บรรณานกรม

สารบญสอเสยง

ตอนท 21 เดยวแมทำเอง 142

มะละกอเสยแลวเสยไป…ขอฝกใหลกมนใจดกวา

ตอนท 22 ซอของเลน 148

อนญาตใหซอ…แตไมใชเดยวนน

ตอนท 23 ทโหล 154

ความฉลาดมหลายดาน

ตอนท 24 รอหนยนต 162

ประตการเรยนร

ตอนท 25 เพอนรงแก 170

เมอลกถกเพอนรงแก

ตอนท 26 สปรต 178

มองโลกแงบวก

ตอนท 27 อานหนงสอใหคนตาบอด 184

จตอาสารกการอาน

ตอนท 28 ผลจากมะมวง 190

ปลกการใหในใจลก

ตอนท 29 ฟนแท 196

เมอฟนนำนมลาไปและฟนแทมาเยอน

ตอนท 30 ของมคม 204

ฝกวางใจใหเปน

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 12 13

(เสยงบรรยากาศการจราจรจอแจบนทองถนน)

พอ (บบแตรเสยงลน) เดยวกไมพนไฟแดงหรอก!

แม ออกไหลทางดกวาพอ แลวไปเบยดเขาขางหนา

ลก ผดกฎจราจรไมใชเหรอแม? วนนนผมอายนะ รถของเพอนผมขบผานมาพอดตอนทตำรวจ

เรยกนะ

พอ เอาเหอะนา ทำผดเลกๆ นอยๆ แลวแกไปโรงเรยนทน พอกบแมกไมตองไปทำงานสาย

(เสยงเรงเครองยนต)

แม วนนนแมวามองดแลวนา ตำรวจโผลมาจากไหนไมร เลยตองแกไขปญหาแบบสมานฉนท

(หวเราะ)

ลก หมายความวายงไงเหรอแม?

พอ สมานฉนทกหมายถง... สมานเงนในกระเปาเธอกบฉนไง เราใหเงนคณตำรวจไวเปนคาขนม

ลกเคานดหนอย เพอใหเคาไมเอาผดเรา แมไมตองจายคาปรบเยอะ เรากประหยดเงนไป

หลายบาท เกบเปนคาขนมใหลกไง (หวเราะชอบใจ)

ลก วธนดจงเลยพอ งนเดยวผมจะไปสมานฉนทกบตเลกสกหาสบบาท

พอ แกไปจายเพอนคาอะไรฮ!

ลก กพรงนมสอบเลขไงพอ ผมจะสมานฉนทกบตเลกขอลอกขอสอบ ตเลกกไดเงนคาขนม

นดหนอย สวนผมไมตองสอบตก พอจะไดประหยดเงน ไมตองจางครมาตวพเศษใหผมไง

(ซาวนดเสยงหวเราะ)

แมปเดนเบยว ลกปกเดนเบยวตามแบบอยางทเหนอยทกวนคะ

การเปนตนแบบทดของพอแมคอหวใจสำคญของการเลยงด

เชงบวกทหลอหลอมใหลกเตบโตเปนคนดมคณคา

ตามแบบอยางพอแมทเขาภาคภมใจคะ

ตอนท 1 สมานฉนท

หมอเหมยวชวนคย

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 14 15

คนโบราณทงไทยและเทศเหนลกษณะทลกหลอหลอมตวตนขนมาโดยใชพอแมเปนตนแบบ จงม

นทานสอนใจแมปลกป หรอสำนวนสอนตอๆ กนมาวา “ลกไมหลนไมไกลตน” สำนวนฝรงวา “Like

father, like son”. อธบายการเลยงดของพอแมวาลกเปนคนอยางไรกใหยอนกลบไปดพอแม จนเมอป

2539 Dr. Vittorio Gallese, Dr. Leonardo Fogassi และ Dr. Giacomo Rizzolatti คณะวทยาศาสตร

ชาวอตาลแหงมหาวทยาลยพารมา คนพบวา ในสมองของคนเรามเซลลชนดหนงเรยกวาเซลล

กระจกเงา (Mirror Neuron) ซงทำหนาทเปนเหมอนกระจกเงาทสะทอนพฤตกรรมทเดกเหนและ

บงคบใหเลยนแบบพฤตกรรมนนทงในดานดและดานไมด เชน เมอพอแมเปนคนรกการอาน อาน

หนงสอใหลกฟงตงแตเลกๆ พฤตกรรมทลกเหนอยางสมำเสมอจะสะทอนไปสสมองและทำใหลก

เลยนแบบการเปนคนรกการอานจากพอแม หรอถาพอแมขหงดหงดใจรอน ลกกจะซมซบพฤตกรรม

ของพอแมและกลายเปนเดกขหงดหงดใจรอนเชนกน เซลลกระจกเงาทำหนาทอตโนมตตงแตเดกเกด

จนอายครบยสบป ขอมลทางวทยาศาสตรนยงชวยสนบสนนนทานสอนใจแมปลกป ขบเนนความ

ถกตองของสำนวนไทย “ลกไมหลนไมไกลตน” วา ตนแบบทดของพอแมเปนหวใจสำคญ

ในการเลยงด เพอเปนแบบอยางใหลกปนตนเองไดอยางภาคภมใจ

นทานแมปกบลกป vs. ทฤษฎเซลลกระจกเงา สอดคลองกนอยางไร

*หวใจการเลยงด

• สอนใหจำทำใหด มอทธพลสงตอเดกมากกวาการสอนดวยคำพดอยางเดยว

• สอนใหเดกทำสงทถกตองตงแตแรก ฝกซำๆ ใหทำบอยๆ จะทำใหเดกเรยนรสงทดตดตว

ไปตลอดชวต

• อยาปลอยใหตวเองหรอลกทำผดเรองเลกนอย เพราะจะสงผลใหทำผด

เรองใหญไดงาย

• อยาปลอยใหเดกทำผดมาตงแตแรกแลวหวงวาโตขนเดกจะเรยนรไดเองซง

เปนไปไดยาก เพราะการกระทำซำๆ จะกลายเปนนสยทแกไขยาก ทงๆ รวา

ทำผด ดงนนควรฝกสอนเรองการกระทำผด-ถกใหชดเจนตงแตวยอนบาล

• อยาเอนดเมอลกแสดงความขโกง เอาเปรยบ ทำผดกฎกตกา เพราะพอแม

หลายคนไปมองในทางกลบกนวานเปนความฉลาดของเดก ไปชนชม เอนด

เลยทำใหเดกคดวาสงททำนนเปนสงทด

พอแมตองเปนตนแบบทด ในการเลยงลก

ควรทำ

ไมควรทำ

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 16

• คนสวนใหญมกจะรวาอะไรด-ไมด แตบางทกทำไมไดตามทตวเองร มคณพอ

คณแมทานใดทเคยมประสบการณเผลอทำในสงทตวเองหามลก หรอไมไดทำ

ในสงทตวเองบอกใหลกทำบาง และททำไปเชนนนเกดจากอะไร

• คณพอคณแมชวยกนเลาประสบการณความสำเรจในสงทเราเกอบจะเผลอทำ

ไมตรงกบสงทเราสอนลก แตสดทายเรากทำไดตามทเราสอนลกดวยด

ชวยเลาวาทำอยางไร

• อยากใหทกทานชวยสรปขอคดทไดจากการพดคย และกลบไปจะปรบการเลยงด

ลกตรงไหนบางหรอเปลา

รวมวงคด คลองแขนคย

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 18 19

ลก ทำไมไมเหลออะไรใหผมกนเลยอะ? (นำเสยงเคอง ตดพอ)

แม กลกสญญาเองไมใชเหรอวา ไมตองเหลออะไรไวใหถาวนนลกกลบมาไมทนกนขาวเยน

ลก กตอนนนเลนบอลอยนแม (หงดหงด)

แม ลกสญญาแลวผดสญญาทกครง ปลอยใหพอแมรอกนขาวเสมอ

พอ ซเรยสไปไดแม มนดกแลวนะ ลกหวขาวแยแลว

แม ลกอยากเปนเดกทไมมใครเชอถอเพราะไมรกษาคำพดหรอเปลา?

ลก ไมครบ

แม แมรวาลกหว แตอยากรวาลกคดจะเรมตนรกษาสญญาทใหไวบางรเปลา

พอ โอย! ไมใจรายไปหนอยเหรอแม ใจคอจะใหลกนอนหวทงคนหรอไง พอโทรสงพซซา

ใหดกวา

ลก ไมตองครบพอ ผมอยากรกษาสญญาทใหกบแมเมอตอนเยน ขอโทษนะครบ

ทผมผดสญญามาตลอด

แม แมภมใจในตวลกมากจะ เอานมรองทองสกกลองไหม?

ลก ดครบแม ผมไปอาบนำกอนนะครบ

พอ แหมไอน...นสยลกผชายเหมอนพอไมมผด ลกไมหลนไมไกลตน (นำเสยงภมใจ)

แม “ลกไมหลนไกลพอ” มากกวา (นำเสยงรำพง)

เดกๆ ตองการกตกาเพอการฝกฝนตนเองคะ หลกสำคญคอ

พอแมควรวางกตกาทเขาใจรวมกนและปฏบตดวยทาททสภาพ

ยนยน ไมใชอารมณ ชนชมเมอลกทำได และตองรบผลหาก

ไมปฏบตตาม การมงมนทำตามขอตกลงดวยความอดทน

จะทำใหเดกรสกมเกยรต เกดความภาคภมใจและเคารพตนเองคะ

หมอเหมยว

ชวนคย

ตอนท 2 รกษาสญญา

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 20 21

ควรทำ

เดกๆ ลวนตองการกตกา หรอขอตกลงทตวเองสามารถทำไดและเกดความสามารถเมอได

ทำ การทำซำๆ และสมำเสมอจนเปนปรกตในชวตประจำวนของเดกกจะเปนการสรางอปนสยทด

และวนยใหกบชวต ไมมเดกคนไหนรสกดกบการทวนหนงพอแมเขมงวด แตอกวนกลบผอนปรน

ขนๆ ลงๆ ตามอารมณจนเอาแนเอานอนไมได ความสมำเสมอจงเปนหวใจสำคญทชวยใหลกฝกวนย

อยางไดผลราบรน

การจดทวงทำนองใหกบวนยภายในบาน คอการจดตารางเวลาใหลกวาเวลาไหนเปนเวลาเลน

เวลาทำการบาน เวลากนขาว เวลาชวยงานบานพอแม เวลานอน ตามความยาก-งาย ถ-หาง

ใหเหมาะสมกบวย และทำตอเนองสมำเสมอ ความขดแยงระหวางพอแมลกจะนอยลง

แตความสมพนธระหวางกนจะดขน ครอบครวไหนทพอแมสรางวนยใหเปนทำนองได

เทากบสรางนสยดๆ ใหกบลกอยางสรางสรรคและสรางสข

ใหทกคนในบาน เพราะวนยไมใชเปน “การลงโทษ”

แตเปนการ “เรยนร” ระหวางกน

เพอฝกฝนตนเองของลก

และพอแมดวย

หลกการวางกตกา

• เดกเลก (อนบาล ประถม) พอแมเปนผ

กำหนดกตกาทเหมาะสมกบวยและการใช

ชวตในสงคม เดกโต (มธยม) ควรใหเดกม

สวนรวมในการกำหนดกตกา เดกจะยนดทำ

เพราะรสกวาพอแมรบฟง

• วางกตกาใหเดกทำสงทดทงในบานและนอก

บาน เชน เคารพสทธคนอน สวสดผใหญ

เลนของเลนตองเกบใหเรยบรอย เปนตน

• ตองรบผลจากการทำหรอไมทำตามกตกา

เชน ถาทำตามกตกาจะเกดอะไร และถา

ไมทำตามจะเกดอะไร

• เมอลกไมทำตามกตกา พอแมตองยนยนใน

สงทตกลงกนไวอยางสภาพ ไมใชอารมณ

ทงพอแมลกตองอดทน เพราะทสดของการ

ฝกฝนคอความภาคภมใจและเคารพตนเอง

• อยาสอนขณะโกรธหรออารมณเสย เชน

ถาลกอาบนำแลวทงเสอผาเรยราดกบ

พน แมทนไมไดตองมาเกบให เกบไป

กบนวาไป ผลเสยทตามมาคอ เดกจะ

ตดนสยไมรบผดชอบ เกดความสมพนธ

ทไมดระหวางแมกบลกเพราะคำพด

รายๆ ตอนทโกรธ

• อยาเถยงกนตอหนาลก กรณทพอแม

เหนไมตรงกนในการจดระเบยบกตกา

ควรปรบวธการใหสอดคลองกน

ไมเชนนนเดกจะไมรวาควรทำอยางไร

จดตารางเวลา = สรางวนยใหเปนทำนอง

วนยทไดผลคอการจดวางเวลากจกรรม ของลกใหเหมาะสม

สรางขอตกลง รบรรวมกน ปฏบตอยางสมำเสมอ จนเคยชนเปนนสย และตองรบผดชอบ

หากไมทำตามกตกา

*หวใจการเลยงด

ไมควรทำ

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 22

• พอแมทกคนอยากใหลกเปนคนมวนย รหนาทของตนเอง แตถาลก

ผดสญญาเสมอเหมอนอยางในละคร ทานมความคดเหนอยางไร

ตอการยนยนดวยทาทสภาพจรงจงเพอใหลกยอม ผลของการกระทำ

ตามทตกลงไว ถาเปนทานจะทำเชนนหรอไม เพราะอะไร?

• อานขอมลเรอง “สรางวนยใหเปนทำนอง” มครอบครวไหนจดตาราง

เวลาใหลกบาง อยากใหชวยเลาวาทานมหลกเกณฑอยางไร

ในการจดตารางเวลาเพอการฝกวนยใหลก ผลเปนอยางไรบาง

• ชวยกนรวบรวมปญหาและแนวทางแกไขวา อะไรคออปสรรค

ในการฝกวนยของลกในครอบครวทาน

รวมวงคด คลองแขนคย

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 24 25

แม หยดตกนเดยวน! (เสยงเรยบเฉยบขาด) ตอนนแมเหนเดกสองคนกำลงโกรธจด

หนาตาไมมความสขเลย

ไท กพแทนแยงรถบงคบผมไป ดาวาไอนองขงก งเงา (เสยงเครอ)

แทน ไทวาผมโง แลวกสอบตก (เสยงเครอเหมอนกน)

หมอเหมยว หากเกดเหตการณลกๆ ทะเลาะกนเชนน พอแมควรจดการกบอารมณโกรธ

ของลกดงนคะ

แม แทนไปยนมมโนน ไทมามมน เอาละ หายใจเขา-ออกลกๆ นะลก อารมณเยนลงแลว

เราจะคยกน

หมอเหมยว ขอแรกคอ การจบแยกคกรณเพอผอนคลายอารมณโกรธ และใชเหตการณทเกดขนเปน

โอกาสในการสอนลก ดวยการตงคำถามตางๆ ทใหลกไดทบทวนอารมณความรสกของตนเอง เชน

แม “ถาใครโดนดาแบบนคงโกรธนาด ไหนเลาใหแมฟงซวาลกรสกอยางไร?”

“ลกจะทำอยางไรเมอโกรธ?”

“การดากนชวยใหหายโกรธไหม?”

หมอเหมยวชวนคย

หมอเหมยว ขณะทลกตอบถงความรสกของเขาโดยมพอแมรบฟงอยางตงใจ จะชวยใหลกเขาใจ

อารมณและตระหนกไดเองในทสดคะ ปดทายดวยการใหลกชวยกนคดแกปญหาทเกดขนอยาง

สรางสรรคคะ

แม ลกคดวาจะมวธไหนมยทจะเลนโดยไมทะเลาะกน?

ไท งนพแทน เราตงกตกากนดมย แบงกนเลนคนละชวโมง

แทน แลวถาไทเลนจนลมเวลา พจะพดเตอนดๆ

แม เปนกตกาทดมากจะ แมเชอวาลกๆ จะปฏบตตามกตกานดวยความเคารพนะจะ

ตอนท 3 การจดการความโกรธ

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 26 27

สอนใหลก “รจก” อารมณโกรธ

การจดการความโกรธ ขนแรก ตองใหลก “เขาใจอารมณโกรธ” ตวเองกอน

*หวใจการเลยงด

เมอลกทะเลาะกนและเกดอารมณโกรธ พอแมสวนใหญมกสงใหลกหยดโกรธทนท

ซงเปนการปฏเสธความเปนจรงทลกกำลงเผชญซงเปนเรองฝนธรรมชาตอยางยง และถาตามดวย

การเทศนาสงสอนอกยกใหญโดยไมใสใจวาอารมณของลกขณะนนเปนอยางไร ยงเปนการ

แกปญหาขามขนตอนและไรผล เพราะขณะทอารมณเปนฟนเปนไฟเดกจะไมสนใจฟงคำสงสอน

ของพอแม แตเดกตองการคนทจะเขาใจอารมณวาเขารสกอยางไร การทำใหลกรตวและเขาใจ

อารมณโกรธในขณะนนเปนสงทพอแมควรทำเปนอนดบแรก เมออารมณโกรธของลกคลายลงแลว

จงมความพรอมทจะรบฟงคำสงสอน หรอขอเสนอแนะของพอแม ฝกใหลกรจกและเขาใจอารมณตว

เองจะทำใหลกรตวเรวขนและสามารถจดการกบอารมณของตนได ซงเปนความฉลาดอยางหนง

ทจะชวยใหลกอยอยางมความสขรวมกบคนอนและประสบความสำเรจในชวต

พอแมควรสำรวจใจตวเองดวย เพราะบางทกโกรธทเหนลกทะเลาะกน

การเขาไปจดการความโกรธดวยอารมณ ใชเสยงดง ใชกำลง ลงโทษรนแรง

กบลก ลกจะเลยนแบบการจดการปญหาดวยอารมณของพอแม

หลกสำคญในการจดการความโกรธ คอ

+ ใหลกแยกตวออกมาจากเหตการณ อยในบรรยากาศทสงบเพอคลายอารมณ

+ ใหระบายความรสก เชน พดคยกบคนทเขาใจ เขยนบนทก ทำกจกรรมอน

+ ใหรตววากำลงโกรธ อาจทำไดโดยการใหประเมนใบหนาของตกตาหนา

ตางๆ ใหสงเกตหนาตาของคนอน สองกระจกดตวเอง หรอตรวจเชกสภาพ

ของตนเองวากำลงเกรง หายใจแรง ขมวดควอยหรอไม หรอตรวจเชกสภาพ

จตใจวาปนปวนแคไหน

+ ใหเอาใจเขามาใสใจเรา นกถงตนเหตททำใหคนคนนนทำตวแบบนน หรอให

นกถงความรสกทคนคนนนรสกอย หรอใหนกถงความดของคนคนนน เปนตน

+ เมอความโกรธลดลงแลว คอยมาหาวธการแกปญหาทเกดขน เพอปองกน

มใหเกดเหตการณแบบนอก

ควรทำ

ไมควรทำ

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 28

• สมยเปนเดก พอแมจดการอยางไรเมอทานทะเลาะกบพนอง และทานนำมาใชกบ

ลกๆ ในปจจบนหรอไม เพราะอะไร

• ชวยกนสรปขนตอนในการจดการความโกรธและการพดคยซกถามลกของแมใน

ละคร แลวนำมาพดคยแลกเปลยนวาทานไดเรยนรเรองอะไร และคดวาเรองใด

มประโยชนซงทานจะนำกลบไปปรบใช

รวมวงคด คลองแขนคย

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 30 31

ตอนท 4 สสารไมมวนหายไปจากโลก

ลกสาว แม! เหนผาพนคอเนตรนารหนมย? (นำเสยงรอนรน)

แม ทกทสนา ชอบถอดแลววางไมเปนทเปนทาง พอจะใชกวนกนทงบาน

ทหองละหาทวรยง?

ลกสาว ไมเจอคะแม

แม เอา อยน ดซมาซกไวขางตหนงสอ

ลกสาว แมคะ วอคเกลดวยคะ มนหายไป

แม โอย! หายอกแลวเหรอ เดอนนลกซอไป 2 อนแลวนะ

ลกสาว ทฤษฎของหายกลาวไววา สสารไมมวนหายไปจากโลก เพยงแตตอนนหนไมรวามนอย

ทไหน ฮๆๆ แตถาอนใหมกมขายทสหกรณโรงเรยนคะ

แม เฮอออออ แลวสสารในกระเปาฉนกหายไปอยในกระเปาคนอน

เมอไหรลกจะรบผดชอบไดซะทนา...(เสยงออนใจ)

ทกครงทพอแมรบเขาไปแกปญหาใหลก เรากำลงตดโอกาสในการฝก

แกไขปญหาของลกอยนะคะ พอแมควรทำใจใหหนกแนนอดทน ไม

แทรกทำแทน และวางใจใหลกไดอยกบปญหา เพราะการปลอยใหลก

เผชญผลและหดแกไขปญหาดวยตนเองจะชวยใหลกเรยนรไดสงสดคะ

หมอเหมยวชวนคย

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 32 33

ฝกลกใหเกง พอแมตองยดหลกมรณานสตและวางอเบกขา การฝกใหลกพงตนเองได

พอแมควรยดหลกมรณานสตและวางอเบกขา

*หวใจการเลยงด

จดออนของครอบครวไทยในปจจบนคอ พอแมไมฝกใหลกไดพงตนเอง หรอฝกแตไม

ตอเนองจรงจง มกแทรกทำแทน ทำใหเดกไมอดทน และสมาธสน เดกจงขาดความสามารถใน

การดแลตวเอง มผลทำใหขาดความสามารถในการทำเรองอนๆ ดวย เชน ในเรองเรยน จากการ

ประเมนไอควและอควเดกไทยในทกระดบ ผลออกมาพบวา เดกไทยไอควตำกวาเกณฑและอคว

กลดตำลง พรอมทงปญหาสขภาพจตของเดกทวประเทศกถบตวสงขน

“ไมอยากใหลกลำบาก” ทำใหพอแมมกเนนใหลกเรยนหนงสอใหเกงๆ อยางเดยว แตไมฝก

ทกษะดานอนๆ ใหลก เดกจงไมได “เรยนร” แตเตมไปดวย “ความร” จากหนงสอเรยนททวมหว

แตเอาตวไมรอด ทำอะไรไมเปน พงตนเองไมได ขาดทกษะการคดและการแกปญหา ไมมความ

ยบยงชงใจ ปจจบนจงพบเดกตดเกม ตดยาเสพตด ทองในวยเรยน วยรนฆาตวตาย ยกพวก

ตกน รมทำรายแลวถายคลป ฯลฯ ระบาดอยางหนกในยคน

แลวพอแมควรยดหลกใดในการเลยงลก

• ยดหลกมรณานสต (หลกคด) คอ คดวาเราอาจตายไดทกวน มเวลาอยกบลกนอย จง

ตองฝกใหลกดแลตวเองใหไดมากทสด ลกตองอยได พงตนเองไดเมอไมมเรา

• มอเบกขา (หลกใจ) คอตองตดใจ หรอวางใจใหลกไดอยกบปญหาและอปสรรค เพราะ

จะกระตนใหลกหดคด และแกไขปญหาดวยตนเอง ถกบาง ผดบาง ลกกจะมประสบการณและม

ทางเลอกในการแกไขปญหามากยงขน ตดใจใหลกเผชญทงสงทชอบและไมชอบเพอฝกใหลกเกง

ขน ใหรจกความลำบาก ชวตทลำบากจะทำใหลกมความสามารถมากขน

• อดทนทำอยางสมำเสมอ (หลกมอ: ลงมอทำ) อจฉรยะไมไดเกดขนเพยงขามคน กรงโรม

ไมไดสรางเสรจภายในวนเดยว การฝกฝนทกอยางตองใชเวลาและการทำอยางตอเนองสมำเสมอ

เชน ความรบผดชอบของลกจะเกดขนไดกเมอลกไดฝกรบผด (เรยนรผด) รบชอบ (เรยนรถก)

อยบอยๆ จนเพาะบมเปนความรบผดชอบทฝงตดตวไปตลอด

จะฝกลกใหเกงพงตนเองได อาจตองเรมตนแกทใจของพอแมกอนอนดบแรก

33

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 34 35

• เดกตองการพอแมตนแบบทมจตใจเขมแขง วางอเบกขาได เพอฝกฝน

ใหลกพฒนาตนเองใหเกง แกรง และมนใจในตนเองวาสามารถอยได

ทกสถานการณโดยไมจำเปนตองมพอแมคอยชวยเหลอ

• พอแมควรใหลกเผชญกบปญหาเพอการเรยนรสงสด เชน เดกใชเงนคาขนม

ตลอดสปดาหหมดตงแตวนองคาร อก 3 วนทเหลอเดกจะตองหดแกปญหา

ทเกดขนและรบผดชอบการกระทำของตนเอง พอแมไมควรเขาไปชวย

จดการให

• ฝกลกใหมทกษะการวางแผนลวงหนา การเกบขาวของเปนทเปนทาง เพอ

สะดวกในการใชและไมตองเสยเวลาคนหา

• ฝกฝนเรองความรบผดชอบในดานอนๆ ใหลกดวย เชน

+ รบผดชอบเรองสวนตว เชน กนขาว เขานอน อาบนำ

+ รบผดชอบเรองดแลขาวของ เครองใช ของเลน กระเปา เครองแตงตว

+ รบผดชอบเรองงานบาน เชน ลางจาน ตากผา รดนำตนไม

+ รบผดชอบเรองเวลา เชน การนดหมาย กำหนดเวลาออกจากบาน

การตรงตอเวลา

+ รบผดชอบตอชวตผอน เชน การเลยงปลา การใหอาหารสนข

เมอมอบงานใหเดกรบผดชอบเรองหนงเรองใด

แตพอแมกลบเขาไปทำงานแทนเดก เทากบทำลายความนาเชอถอ

ของคำสงของพอแม ตอไปเดกจะไมฟงเวลาทพอแมสอน

ควรทำ

ไมควรทำ

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 36

รวมวงคด คลองแขนคย

• ถาแมในละครปลอยใหลกแกไขปญหาโดยไมรบเขาไป

ชวย ทานคดวาตอนจบของละครนาจะเปนอยางไร

แมและลกไดเรยนรอะไร

• พอแมมกทำใจยากทจะเหนลกเผชญความทกขและ

ความยากลำบาก อยากใหคณพอคณแมชวยเลา

ประสบการณทสามารถตดใจใหลกแกไขปญหาดวย

ตนเองจนสำเรจ ลกเปลยนแปลงนสยและพฤตกรรม

หรอไม

• สรปหลกคดททานไดรบจากการพดคยแลกเปลยน

ทจะนำกลบไปปรบใชในการเลยงลก

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 38 39

ตอนท 5 เดยวกอน

การออกคำสง ตดสนบน บน ขมข หรอการลงโทษดวยอารมณ เปนวธการ

ฝกเดกทไมไดผล หรออาจไดผลแคเฉพาะหนาคะ พอแมควรกำหนดกตกาและ

ใหเดกปฏบตตามอยางเครงครดสมำเสมอจะทำใหเดกควบคมตนเองไดในทสด

ขอสำคญไมควรใจออนหรอสงสารลกมากเกนไป ซงเดกจะใชเปนจดออนและ

นำมาเปนขอตอรองคะ

แม หยดอานการตนแลวไปทำการบานเดยวน!

โอม เดยวกอนแม จะจบแลว

แม ถาไมลกขนมาทำการบานเดยวน แมจะ...

พอ ไมใหเงนซอการตนอก กเหนพดขอยางนทกทแหละ แลวกใจออนควกซอใหลกทกครง

แม คราวนแมเอาจรงนะพอ

โอม จะจบเลมแลวแม

แม ชวโมงทแลวกพดวาจะจบ โกหกไปเรอยๆ อยางน แมไมชอบ

โอม ชวโมงทแลวนะ จะจบเลมหนงไงแม สวนชวโมงนกจะจบเลมสาม โอมไมไดพดโกหก

ซะหนอย

แม ลกไปทำการบานเดยวน! (เสยงเขมเยนพดเนนคำ พรอมเสยงหวดไมเรยวกระทบโตะ

ดงขวบ ขวบ)

โอม ทนทครบแม (กระตอรอรนสดขด)

แม พอ! ไปหงขาว!

พอ เดยวนเลยจา

หมอเหมยวชวนคย

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 40 41

กำกบวนยอยางนมนวล หลกการปลกฝงวนยใหลกอยางไดผล ตองกำหนดกตกาใหชดเจน และกำกบ

ใหทำอยางสภาพ

*หวใจการเลยงด

การตงกตกาและขอตกลงไมใชเรองยาก แตการปฏบตใหสำเรจนนยากยงกวา

เพราะตองใชระยะเวลาและความอดทนทงพอแมและลก พอแมทตองการฝกฝนลก

ในเรองระเบยบวนยม 2 หลกใหญๆ ทเราตองทำ คอ

1. การวางขอบเขตกตกาหรอขอตกลงทชดเจน

การตงขอบเขตกตกาทชดเจนจะทำใหเหนผลสำเรจไมไกลเกนเออม เดกจะรสกมนคง

เมอรวาพอแมคาดหวงพฤตกรรมอะไรจากเขา รวาการกระทำใดของเขาเปนทยอมรบ

และไมเปนทยอมรบ พอแมอยาลมทจะชนชมลกในพฤตกรรมดๆ ของลก เชน

“แมภมใจทลกมความรบผดชอบทำการบานจนเสรจแลวคอยไปเลน” การชนชมสงดๆ

ทลกทำถอเปนกำลงใจทจะชวยใหลกทำดตอไป

2. การกำกบใหทำอยางจรงจง สภาพ และไมใชอารมณ

เมอลกเผลอไผลหรอลองหยงใจพอแมดวยการทำบางไมทำบาง พอแมตองเตอนและ

กำกบใหลกทำทนทดวยทาททสภาพ เอาจรง ความนงของพอแม ใชเหตผล ไมใชอารมณ

จะทำใหลกรวาพอแมเอาจรงและมความปรารถนาดตอเขา พอแมกำลงฝกฝน ไมใชกำลง

ลงโทษเขา อยาใจออนใหลกตอรองบอยๆ หรอยอมปลอยใหลกทำผดขอตกลง ถาพอแม

ไมเคารพกฎทตวเองตงขน เดกจะรวากฎนนไมจรงจง ละเลยได เมอตงกตกาขนและ

เขาใจรวมกนแลว พอแมตองเขมงวดใหลกปฏบตอยางตอเนอง อาจปรบหรอยดหยนบาง

แตตองหลงจากทดลองใชไปสกระยะหนงแลว ไมควรปรบเปลยน กลบไปกลบมาบอยๆ

จะทำใหการฝกฝนไมไดผล

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 42 43

• การเอาจรงไมจำเปนตองรนแรง ทาทในการคมกฎ กตกา หรอขอตกลง

ตางๆ ของพอแม ตองนง สภาพ เอาจรง ชดเจน สมำเสมอ จะชวยใหเดก

ทำตามไดด แตทาททกราดเกรยว โวยวาย ขนๆ ลงๆ เดยวปลอยเดยว

ลงโทษ มกจะไดผลชวคราว

• กำกบใหทำทนทโดยงดการตอรอง และชนชมเมอลกทำได ความสมำเสมอ

จะชวยใหลกเขาถงวนยและยบยงชงใจไดในทสด

• การออกคำสงทดควรตระหนกถงสงตอไปน

+ เปนคำสงทเดกทำไดแน เชน ลางจาน ตากผา

+ เปนคำสงทเหมาะสมกบเวลา เชน สงใหทำหลงดทวจบ

+ เปนคำสงทชดเจน เขาใจไดงาย

+ เปนคำสงทสงถกคน ไมสงใหพไปทำงานในหนาทของนอง

+ สงแลวเอาจรง กำกบใหทำ อยาเปดโอกาสใหหลกเลยง

• อยาใชวธสอนแบบพดซำๆ เตอนบอยๆ ใหเดกทำงานโดยททาท

ของพอแมไมเอาจรง เดกจะเรยนรวายงไมตองทำกได เอาไวรอ

ใหถงจดทพอแมโกรธหรอเอาจรงเมอไรจงคอยทำ เทากบฝกให

ลกเปนคนโอเอ ไมเอาจรง ทำเมอจวนตว ไมรจกหนาท เตอน

ตวเองไมเปน ตองมคนคอยบอก

• พอแมทสงใหลกทำงานแตไมไดตดตามผลการทำงานใกลชด

เทากบเปนการฝกใหเดกเรยนรวา ทำหรอไมทำ พอแมกไมร

• อยาเปนพอแมทยอมทำงานของลกเพราะใจออน สงสาร กลววา

ลกจะเหนอยแลวยอมทำแทนเดก นอกจากไมชวยฝกฝนแลว

ลกจะไมเชอถอคำพดและขาดความนบถอพอแมไปดวย

ควรทำ

ไมควรทำ

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 44

รวมวงคด คลองแขนคย

• ชวยกนสรปจดออนททงพอและแมในละครทำใหลก

มนสยโอเอ ไมมความรบผดชอบ วามอะไรบาง และ

ทานเคยเปนอยางพอหรอแมในละครหรอไม

• ทานคดวามวธการใดในการแกไขปญหานอยางไดผล

โดยไมใชการบน ดดา หรอการลงโทษรนแรง

• คำแนะนำจาก “ควรทำ-ไมควรทำ” ในเรองใด

ททานกำลงประสบปญหาอยพอดและคดวา

ขอคดเหลานเปนประโยชนตอทานในการนำไปใช

แกปญหา

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 46 47

ตอนท 6 งานทนาภมใจ

การมอบหมายหนาทใหลกชวยงานบาน พอแมไมควรเสนอสนจาง

เพอใหเดกทำงาน แตควรสอนใหเดกตระหนกวาทกคนตองมหนาท

ตอครอบครวและควรภาคภมใจทไดปฏบตหนาทของตนอยางดทสด

ดวยความรก ความรบผดชอบ และเออเฟอนำใจแกกนคะ

ลกสาว แมคะ ถาหนชวยแมซกผาและทำความสะอาดหองตวเอง แมเพมเงนคาขนม

ใหหนไดมย หนจะเอาไปฝากธนาคาร

แม อม เปนความคดทดนะ

พอ การอยากชวยงานบานเปนเรองดจะ แตถาชวยทำงานบานเพอแลกเงนพอวาไมดจะแม

แม ทำไมละพอ? ลกกชวยทำงานบาน ดกวาแบมอขอเฉยๆ

พอ (พดกบลก) พอปลมนะทลกอยากชวยแมทำงานบาน ใหแมเหนอยนอยลง สวนลกกเกงขน

ทำงานบานเปน ชวยเหลอตวเองได ไมเปนภาระใหใคร นเปนขอดจะ แตถาหนอยากชวย

งานบานเพอเงน พอวาไมดจะ เพราะวางานบานเปนงานทควรภมใจเพราะเราไดชวยเหลอ

คนอน พอมหนาทชวยเกบกวาดเชดถทำความสะอาดบานกเพอใหพวกเรามบานสะอาด

นาอย แมมหนาททำกบขาว ซกผา รดผา กเพอเราไดกนกนอรอยๆ มเสอผาสะอาดๆ ใส

พอกบแมภมใจทไดทำหนาทนเพราะเรามความสขทไดทำใหกบคนทเรารก ไมใชทำเพอ

จะแลกเงน

ลกสาว งนตอไปนหนจะมหนาทชวยแมซกผาและกเกบหองตวเองใหเรยบรอยคะ แมจะไดไมเหนอย

แม ขอบใจมากจะลก

พอ ชนใจจง คนเกงของพอ

หมอเหมยวชวนคย

หมอเหมยวชวนคย

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 48 49

คณคาจากงาน มคากบใจ

สมยกอนลกๆ ตองมหนาทคนละอยางสองอยางในการทำงานบานชวยเหลอแบงเบาภาระพอแม

เปนจดเรมตนในการฝกเสยสละและแบงปนใหผอน เปนเสนทางทำดงายๆ ททำไดในบาน ยคสมย

เปลยนไป งานบานไมใชงานทเดกสมยนจะทำเพอชวยแบงเบาใหพอแมหายเหนอย แตเปนงานเหนอย

ทเราไมควรไปเสยเวลาทำ เมอพอแมตงทาดถกงานบานอยางน ลกๆ กหลวตาตามดวยความสมครใจ

ยงยคสมยททกอยางซอไดดวยเงน พอแมบางคนอาจใชเงนเพอใหลกทำงานบาน เชน “แมจะใหเงนลก

ไปซอเกม ถาลกเกบกวาดหองของตวเองใหเรยบรอย” นนหมายความวาคราวตอไป “ลกจะไมเกบหอง

ใหเรยบรอย ถาแมยงไมใหเงน”

พอแมไมควรใชเงนหรอของรางวลมาลอเพอใหลกทำงานบาน แตควรสอนใหลกรวางานบาน

เปนหนาททพอแมไววางใจใหทำ ลกมความสามารถทจะทำได และจะเกดเปนความสามารถตดตวเมอ

ไดลงมอทำ งานจงมคณคาในการฝกฝนตนเอง และมคากบจตใจคอความไววางใจจากพอแม ลกจะ

เกดความรสกภมใจทวามความสามารถและชวยเหลอคนอนได

อยากลวลกเหนอย อยากลวลกลำบาก รอใหโตกอนคอยมาสอน เพราะเมอลกโตแลวคอยสอน

กสายเสยแลว เพราะถงวนนนจะสอนยากสอนเยน และอาจลงเอยดวยศกยอมๆ ภายในบาน

งานบานมคณคา ชวยฝกกายฝกใจใหลก

*หวใจการเลยงด

อยาเอาเงนมาเปนตววาจางใหเดกทำงาน เพราะถาไมมเงน

เดกจะไมยอมทำงาน

• สงทเดกตองการจากพอแมในการทำสงทพอแมอยากใหทำ มใชเพอเงน

หรอสงของ แตเดกทกคนอยากไดคอความไววางใจทพอแมมอบใหเดก

• งานทกอยางมคณคาในตวเอง งานบานเปนเครองมอในการฝกฝนและ

พฒนาเดกไดในหลายดาน เชน

+ เพมความสามารถตดตวใหลก ฝกความอดทน ทำงานไดละเอยดและ

รอบคอบขน

+ ทำงานไดหลายรปแบบ เทากบฝกฝนใหลกมความสามารถหลายอยาง

+ ทำใหลกหดคดวางแผน แกปญหา พฒนาการทำงานใหเรวขน

+ ลกไดแสดงนำใจ ทำประโยชนเพอสวนรวม เปนเสนทางทำความดงายๆ

ในบาน

ไมควรทำ

ควรทำ

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 50

• ทานคดเหนอยางไรทพอในละครทวงตงแมในการใหคาจางลก

เพอแลกกบการทำงานบาน

• ครอบครวทานใหคาจางลกในการทำงานบานหรอไม หรอใหคาจาง

เพอใหลกทำด เหตผลเพราะอะไร ถาจะเปลยนใหลกทำงานเพอคนอน

โดยไมมคาจาง ทานคดวาเปนไปไดหรอไม เพราะอะไร

• รางวลจะชวยใหลกรสกมกำลงใจในการทำงานหรอในการทำความด

พอแมทานใดทมวธตอบแทนการทำดของลกททำใหลกภาคภมใจ

ในการกระทำของตนบาง ชวยเลาประสบการณใหฟง

รวมวงคด คลองแขนคย

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 52 53

ตอนท 7 ดไมเทาลกขางบาน

เดกทกคนตองการคำชม กำลงใจ และตองการเปนทรกของพอแม

ทงนนคะ การสอนลกดวยคำตำหนตเตยน เปรยบเทยบวาดไมเทาเพอน

หรอไมเกงเทาพนอง จะทำใหลกมปมดอย รสกวาตวเองไรคา

ดถกตวเอง จนอาจไมประสบความสำเรจในชวต และมองโลกในแงราย

คณพอคณแมคงไมอยากใหลกมอนาคตเชนนนใชไหมคะ

แมคนท 1 เหนลกเธอแลวนาอจฉานะ ลกฉนตรงขามกบลกเธอทกอยางเลย ขนาดสอนอย

ทกวน

แมคนท 2 สอนยงไง? เลาใหฟงหนอยซ!

แมคนท 1 กบอกใหดลกเธอเปนตวอยางไง ขอดแคครงนงกพอใจแลว นเอาแตดอ ทำตวเกเร

ขเกยจเรยนอยางน โตขนมาจะโง เปนคนไมมอนาคต

แมคนท 2 แลวลกวายงไง?

แมคนท 1 บอกแมดแตชมลกคนอน กบลกตวเองเอาแตบนเอาแตวา นยงมาแชงเขาอกวาจะ

โง ไมมอนาคต โธเอย! ถาไมรก ไมใชลก จะปากเปยกปากแฉะทำไม

แมคนท 2 ตอนเดกๆ เธอเคยนกนอยใจวาพอแมไมรกมย?

แมคนท 1 เคยส! แมวาฉนประจำ เรองเรยนไมเกง สพนองไมได ซอบอสดในบานแลว

แมคนท 2 แลวเธอรสกยงไง?

แมคนท 1 กโกรธ รสกตวเองไมมคา โง แยจนตองแอบรองไหบอยๆ

แมคนท 2 แลวตอนนเธอเขาใจความรสกของลกรยง?

แมคนท 1 จรงสนะ (สะอนเสยงเครอ)

หมอเหมยวชวนคย

หมอเหมยวชวนคย

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 54 55

ผลกนำและความคดเชงลบ

มการทดลองโดยนกวทยาศาสตรชาวญปน ชอ ดร. มาซาร เอะโมโตะ

โดยการนำนำจากแหลงตางๆ ไปแชแขง และถายภาพนำในรปของผลก เชน

นำประปาในเมองตางๆ ของญปน นำประปาทกรงลอนดอน กรงปารส หรอ

นำจากแหลงธรรมชาต เชน จากนำพ นำฝน ทะลสาบ แมนำ หนอง บง ฯลฯ

ทนาสนใจคอนำนนทเรามองเหนดวยตามความใสเหมอนๆ กน แตผลกนำ

ทไดแตกตางกนอยางสนเชง นำบางแหงใหผลกนำทสวยงามราวอญมณ

แตนำบางแหงใหผลกทบดเบยว ไมเปนรปราง

เมอ ดร. มาซาร ทำการทดลองตอโดยการเปดเพลงใหนำฟงเพลง

ของบโทเฟน โมสารท บาค โชแปง เพลงพนเมองของเกาหล พระสตรของ

ทเบต เปรยบเทยบกบเปดเพลงเฮฟวเมทล เพลงปอปญปน คนพบวา

ผลกของนำจากดนตรกลมแรกเปนผลกทสวยงาม ขณะทผลกนำทได

ฟงเพลงเฮฟวเมทล ซงเตมไปดวยอารมณโกรธแคนและปฏเสธโลก

มรปรางหกเหลยมทแตกสลายไมเปนรปผลก หรอผลกนำทไดจากการฟง

เพลงปอปญปน เปนรปหกเหลยมทแตกๆ และผลกรปสเหลยม

ทยงนาทง เมอเขาทดลองเขยนขอความใหนำดโดยการตดไวทขางขวด เชน

คำวาขอบคณในภาษาองกฤษ เกาหล ญปน คำวารก ไอโง ฉนโกรธแคนแกจรงๆ

ฉนจะฆาแก สวยงาม โสโครก ผลกนำทเหนแตกตางกนราวฟากบเหว ผลกนำของ

คำวาความรกเปนรปหกเหลยมซงผลกเรยงกนอยางสวยงาม แตผลกนำของคำวาไอโง

หรอฉนจะฆาแก ฉนโกรธแคนแกจรงๆ นน รปรางของผลกนำทออกมานนนาเกลยด

และดนากลว

การทดลองนชวยเปดมมมองและใหแงคดในการเลยงลกแกพอแมได

บางหรอไม ในขณะทนำซงเราคดวาเปนสงไมมชวต ไมมหวใจเหมอน

กบคน นำกลบรสกรสมตอสภาพแวดลอมและคำพดไดอยาง

ไมนาเชอ แลวลองคดถงจตใจของคน หรอเดกๆ ทพอแมพดจา

ใสอารมณ กระทบกระเทยบเปรยบเปรย ตะคอก เยาะเยย

ดถก ตำหนตเตยน ถกวาบอยๆ ลกจะเปนอยางไร

เหนไดจากผลกนำทนาเกลยดนากลวของคำวาไอโง

ฉนจะฆาแก ฉนโกรธแคนแกจรงๆ

การพดเปรยบเทยบ ในเชงลบ

เปนการบนทอน และทำรายจตใจลก

*หวใจการเลยงด

55

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 56 57

• การดวา เปรยบเทยบ ทำใหเสยกำลงใจอยบอยๆ นอกจากจะทำใหเดก

หวนไหว เสยใจแลว ยงอาจทำใหเดกคดวาพอแมไมรก ขาดแรงจงใจภายใน

ทจะทำดเพมขนดวยตวเอง กลายเปนทำดเพราะกลวการดวา

• การทำรายจตใจเปนเรองททำไดงาย แตไมมประโยชน เพราะไมชวยในการ

ฝกฝนพฒนาความสามารถของเดก นอกจากนยงเปนการลงโทษทโหดราย

เพราะเดกจะจำไปอกนานแสนนาน ทงๆ ทความผดพลาดอาจเปนเรอง

เลกนอยเทานน

• คำชม สงผลทำใหเกดกำลงใจ และทำใหอยากทำดเพมขน

• คำชมทด คอชมทพฤตกรรมของเดก เชน การชวยเหลอผอน การคดด

พยายามมองหาพฤตกรรมดๆ ในตวเดกแลวชมใหถกจงหวะ

เดกจะรสกภมใจตนเอง

• ในวยเดกทานเคยถกพอแมพดเปรยบเทยบกบคนอนหรอไม ทานรสกอยางไร แลวทาน

โตตอบพอแมอยางไร และทานเคยเปรยบเทยบลกเหมอนททานเคยถกเปรยบเทยบในวยเดก

หรอไม ทำไมจงทำเชนนน

• อาน “ผลกนำและความคดเชงลบ” แลว ขอใหทานแลกเปลยนความคดเหนวาขอมลเรองน

ชวยเพมแงคดและเปดมมมองในการเลยงลกของทานหรอไม อยางไร

• อยากใหชวยกนรวบรวมคำพดเชงลบทเรามกใชวาลก ตำหนลก และชวยกนคดคำพดเชงบวก

ทตอไปนเราจะนำมาใชแทนในการปรบพฤตกรรมลกใหดขน

รวมวงคด คลองแขนคย ควรทำ

ไมควรทำ

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 58 59

ตอนท 8 เลยงลกไมใหเบยงเบนทางเพศ

สาเหตทเดกจะมพฤตกรรมผดเพศเกดจากปจจยการเลยงด

หรอปจจยทางรางกายทสมองและฮอรโมนผดปรกต

แตถงอยางไรเดกทมพฤตกรรมผดเพศกตองการการเลยงด

ดวยความรกและการยอมรบจากครอบครวและคนรอบขาง

พอคนท 1 โอย! กลมใจวะ! ทำไมลกชายฉนมนถงนมนมนมนม ฉนกลวจะเปนตด จะเลยง

ยงไงใหมนโตขนเปนผชายเตมตว แมนๆ นะ

พอคนท 2 กเลยงปรกตเนยแหละ

พอคนท 1 งายอยางงนเชยว?

พอคนท 2 เออส เลยงลกคน ไมใชลกสตวประหลาดซะหนอย! แกกเปนแบบอยางทดใหลก

ไมนอกใจเมย ใหความรกความอบอน มเวลาเทยวเลนดวยกน ใชเหตผล

ไมใชอารมณเลยงลก แกเปนพอแบบนไดไหมละ?

พอคนท 1 ฉนเปนพอแบบทแกบอกมาเปะ!

พอคนท 2 งนกสบายใจได แตถาลกแกโตขนมาแลวเปนตดจรงๆ กตองทำใจยอมรบ

พอคนท 1 ฉนรบไมไดหรอก!!! (นำเสยงทนไมได)

พอคนท 2 คดดส เดกจะนาสงสารมากแคไหน ไมกลายอมรบตวเอง แยทสดคอพอแมทเขารก

กลบยอมรบเขาไมได เกบกดและเกลยดตวเอง จะโตขนมามอนาคตไดไง ถาลกแก

เปนตด อยางแรกเลยแกตองยอมรบในแบบทเขาเปน ไมใชอยางทแกอยากใหเปน

แกเปลยนความจรงไมไดหรอก ความจรงกคอความจรง (เนนเสยงจรงจง)

พอคนท 1 ลกฉนโตขนมาจะเปนตดจรงๆ เหรอ?!? (รองเสยงหลงอยางตกใจและสนหวง)

พอคนท 2 ฉนสมมตโวย! (หวเราะ)

พอคนท 1 เฮอ! โลงอก!!

หมอเหมยวชวนคย

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 60 61

บทบาทพอทหายไป ปจจบนครอบครวไทยกำลงประสบกบปญหาพอแม

มเวลาพดคยกบลกนอย โดยเฉพาะบทบาทของพอตอ

การเลยงดลกคอยๆ ลดหายลงไปจากครอบครว จากการสำรวจกลมตวอยางพอทมอาย 25-60 ป

จำนวน 1,563 ตวอยางของสำนกวจยเอแบคโพล พบวา 79% พกอาศยอยกบลก ขณะท 21%

ไมไดพกอาศยอยกบลก เนองจากภาระทางเศรษฐกจทำใหพอใชเวลาทำงานมากขน ตองอพยพมา

ทำงานในกรงเทพฯ การหยาราง อยคนละบาน ฯลฯ

บทบาทความเปนพอมความสำคญตอการพฒนาการของลกในดานตางๆ รวมถงพฒนาการ

ทางเพศทเดกไดรบจากการเลยงดตงแตทารกจนถงวยรน แบบอยางทางกายภาพและการปฏบต

ตอครอบครว เชน สมผสทนมนวลนอยกวาแม ทาททมนคง ความแขงแรง นำเสยงทใหญ

การเลนกบลกในลกษณะของผชายททาทาย โลดโผน ผจญภย ความเปนผนำของพอ การดแล

คนทออนแอกวา ความซอสตยตอครอบครว ฯลฯ เหลานจะชวยหลอหลอมบทบาททางเพศและ

บคลกเพศชายใหกบลกชาย สวนลกสาวจะเกบบคลกของพอไวในความทรงจำ มผลตอการคบเพอน

ตางเพศเมอยางเขาสวยรน และลดโอกาสเสยงในการเบยงเบนทางเพศ

บทบาทพอมความสำคญ ตอพฒนาการทางเพศของลก

*หวใจการเลยงด

การเลยงลกชายใหเปนลกแหง เชน รองไหเกง ชวยตวเองไมได ตองพงพา

คนอน แกปญหาดวยตวเองไมได เหนแกตว ชอบเอาเปรยบ ฯลฯ เปนเรอง

ททำไดไมยาก โดยการตามใจเดกมากๆ คอยชวยเหลอ คอยใหความสงสาร

และเขาไปทำงานแทนเดก

• การเลยงลกชายใหมพฤตกรรมสมชายนน ลกชายตองการตนแบบทด พอท

ใกลชด สนทสนม ใหเวลาทำกจกรรมดวย ฝกสอนดวยเหตผล จะชวยให

เดกไดเลยนแบบพฤตกรรมเพศชายไดด

• การฝกใหลกชายไดทำเปนจรงๆ มใชสอนแคคำพด จะชวยพฒนาลกษณะ

เดนของลกผชาย และชนชมสงสำคญในลกชายใหชดเจน เชน เสยสละ

ชวยเหลอผอน อดทน ยอมลำบาก รบผดชอบและแกปญหาในบานได เชน

ไฟดบ แกสหมด ซอมของ ฯลฯ

• สาเหตททำใหเดกเบยงเบนทางเพศไมไดเกดจากการเลยงดเพยงอยางเดยว

แตมเรองทางชวภาพเกยวของดวย ถาลกเบยงเบนทางเพศจรง พอแมควร

ทำใจยอมรบ ใหความรกความเอาใจใสแกลกและรกษาสมพนธภาพทดไว

การยอมรบโดยพอแมจะชวยใหลกปรบตวไดดในสงคม

ควรทำ

ไมควรทำ

60

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 62

• คำถามทพอแมสมยนมกจะมไวในใจคอ เลยงลกชายอยางไรไมใหเปนตด หรอเกย

เมอวเคราะหแนวคดของพอทงสองทานในละคร ทานคดวาไดเรยนรเรองอะไร

• หากลกของทานมพฤตกรรมเบยงเบนทางเพศ ทานรบไดหรอไม เพราะอะไร

เปนความผดของลกหรอไม

• ทานจะทำอยางไรหากลกมพฤตกรรมเบยงเบนทางเพศ

รวมวงคด คลองแขนคย

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 64 65

ลกตองการพอแมทจะคอยสงสอนชแนะและปกปองใหเขาปลอดภย

จากสอรอบตวทเตมไปดวยความรนแรง ไมมใครเลยงลกไดดเทากบ

พอแมคะ พอแมควรแบงเวลาทำงานใหเหมาะสมและมเวลาใหกบลก

อยาฝากความหวงไวกบพเลยงเดก หรอปลอยใหทวเลยง เพราะไมสามารถ

ฝกสอนใหลกดอยางทพอแมตองการคะ

แม ฮลโหล สม วนนแมกลบดกหนอยนะลก ตองปดบญชประจำเดอน

สม อกแลวเหรอคะ?

แม แมจะรบใหเรวทสด แลวคณพอละลก?

สม ยงไมกลบคะ

(ซาวนดเสยงละครฉากตบจบในละครภาคคำ)

นางเอก กรดดด.....ฉนเกลยดคณ! ไอคนสารเลว!! (เสยงตบหนาดงฉาด)

พระเอก แรงเยอะดนก เดยวผมจะทำใหคณรวาผมแนกวาไอธรเดชแคไหน! มาน!!

(ซาวนดเสยงกรดรองปลกปลำระหวางพระเอกกบนางเอกคลอเปนแบกกราวนด)

แม ดละครเรองอะไรลก? (นำเสยงกงวล)

สม ซาตานพศวาส พระเอกกำลงจะปลำนางเอกพอดคะ

แม แลวนองละ?!?

สม นงดอยดวยกนคะ

แม แลวทำไมพหลาไมพานองไปอาบนำเขานอน!! (นำเสยงโกรธ)

สม พเขาขอดละครจบกอนคะ แมคะ แคนกอนนะคะ หนจะไปดละครตอ กำลงสนก

นางเอกตบ พระเอกจบ (เลาดวยนำเสยงคกคก)

หมอเหมยวชวนคย

ตอนท 9 ตบจบ

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 66 67

ความรนแรงจากละคร

พอแมบางคนอาจปลอยใหลกดละครโทรทศนโดยทไมไดนงดอยดวย เพราะไมไดตระหนก

ถงความรนแรงทแทรกอยในละคร มผลสำรวจและวจยจากสถาบนตางๆ แสดงใหเหนถงวกฤต

ความรนแรงซงจะเปนปญหาใหญทเดกไทยกำลงเผชญในอนาคต หากเดกนงดละครทมฉาก

ความรนแรงบอยๆ ยอมเลยนแบบพฤตกรรมและซมซบไปเปนคานยมจนกลายเปนปญหาของ

สงคมตอไป

ผศ. พรทพย เยนจะบก คณะมนษยศาสตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร ทำวจยเรอง

“รเทาทนละครไทย” จากละคร 150 เรอง ระหวางเดอน ม.ค.-ม.ย. 2550 และวเคราะหยอนหลง

เปรยบเทยบกบละครบางเรองในชวงป 2548-2549 พบวา สวนใหญเตมไปดวยความรนแรง

การยกยองคนมฐานะ กดคนดอยกวา ยอมทำทกอยางเพอใหรวย มการกดขทางเพศ ชสาว นอกใจ

การมเพศสมพนธและตงครรภเมอไมพรอม การทงลก ความรนแรงถกแทรกในละคร ทำใหเหน

วาการใชกำลง-การทำรายคนอนเพอใหไดมาซงความรกเปนความชอบธรรม ลกตองแสดงความ

กตญญโดยแตงงานกบคนทพอแมหาให ซงมกเปนคนรวย มชาตกำเนดด เรองเหลานทำให

คนในสงคมคดแบบอนไมไดนอกจากการใชความรนแรง หรอทำอะไรกไดเพอใหมหนามตา

มฐานะทางสงคม พอแมควรชแนะ ชวนคดชวนคย ถงพฤตกรรมทด-ไมดในละคร

และไมควรปลอยใหลกดทวตามลำพง

*หวใจการเลยงด

สถาบนวจยโภชนาการ มหาวทยาลยมหดล กลาววา จากการสำรวจความฉลาดทางอารมณ

หรออควในเดกไทยอาย 3 ขวบขนไปของสำนกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหง

ชาตปลาสด พบวา มเดกไทย 30% ทเรมใชความรนแรง มแนวโนมเพมมากขนเรอยๆ

อตราการเกดโรคเอดสในวยรนเพมขนมากในชวง 2 ป (พ.ศ. 2550-2551) และทำทาวา

จะควบคมไมได

รายงานของหนวยงานอาชญากรรมและยาเสพตด สหประชาชาต ป 2550 ระบวา

ไทยตดอยในกลม 68 ประเทศ ทมสถตการขมขนเพมขน จากการสำรวจใน 189 ประเทศทวโลก

สถตการกระทำความผดของสำนกงานตำรวจแหงชาต ป 2548-2549 พบคดทเกยวกบ

ทำรายรางกาย ขมขน สงถง 33,669 คด

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 68 69

• เดกไทยใชเวลาอยหนาโทรทศนและคอมพวเตอรนานกวา 3-5 ชวโมง

ตอวน ทำใหเสยเวลาไปทงหมด 1,095-1,825 ชวโมงตอป

แทนทจะเอาเวลานนไปทำประโยชนอยางอน

• การซมซบจากการเหนบอยๆ จะมอทธพลตอเดกสง ดงนนการท

พอแมพรำบอกเดกวาการปลอยเนอปลอยตวเปนสงไมด จงไมคอย

ไดผล ถาเดกยงดละครโทรทศนบอยๆ

• ยงพอแมปลอยใหดละครโทรทศนตงแตเลก เดกกจะเลยนแบบ

พฤตกรรมทไมเหมาะสมมาก

• ทานคดวาลกของทานไดชมฉากความรนแรงจากละครทงเรอง ขมขน

ทะเลาะ ตบต พดจาหยาบคาย โดยททานไมไดนงดอยดวย

บอยหรอไม แลวทานมความกงวลใจตอภาพเหลานหรอไม อยางไร

• ทานเหนผลกระทบอะไรบางจากการทลกดทว

• ชวยกนรวบรวมวธการทพอแมจะใชในการลดจำนวนชวโมง

การดทวของลกลง

รวมวงคด คลองแขนคย ไมควรทำ

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 70 71

ตอนท 10 ผดเปนคร

เมอลกทำผดพลาดรายแรง พอแมอยาเพงชผดไปทลกแตฝายเดยว

แตควรยอนมองดวยวาเรามสวนในปญหานนหรอไม การยอมรบ

ขอผดพลาดและเผชญกบปญหาโดยไมหลบหนจะชวยผอนหนก

ใหเปนเบา สำคญคอความรกและกำลงใจจากคนในครอบครว

จะชวยเปลยนปญหาทตดลบใหกลบเปนบวกไดคะ

พอ ไหน พอขอดสมดพกหนอยซ! (นำเสยงตนเตน)

เกง คะแนนยงไมดเลยพอ (เสยงพลกสมดพก)

พอ ใครบอกละ ดกวาเทอมทแลวตงเยอะ พอเหนสองตงหลายตว ไมเหนศนยสกกะตว

เกง เทอมทแลวผมสอบตกเพราะหนเรยนไปเลนเกม ทำไมพอกบแมไมวาผมเลย ไม

โกรธเหรอครบ?

พอ พอกบแมเสยใจมากกวา มวแตทำงานหาเงนเยอะๆ ไมมเวลาใหลก ทงใหเหงา

จนตองไปตดเกมแลวสอบตก (เสยงเศรา)

เกง พอรไหม ตอนพอพดวา คนเราผดพลาดไดทงนน เปนบทเรยนใหเราไมทำผดซำ

อก แลวแมกเขามากอด ไมดา ต หรอบนทผมสอบตก ผมรสกอบอน แลวกรกพอ

กบแมมากเลยครบ

พอ พอรวาลกกเสยใจมากกบเรองทเกดขน เกงสอบตกกเปนเรองดนะ

เกง อาว! ไหงเปนงนละพอ!?!

พอ มนทำใหไดคดวาทผานมาพอกบแมผดพลาดกนแคไหน แลวเราสามคนกชวยกน

เอาความสขของครอบครวกลบมาไง

หมอเหมยวชวนคย

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 72 73

ขอบคณความผดพลาด

เมอลกทำผดพลาดรายแรง พอแมอยาเพงดวนสรปวาเปนความผด

ของลกแตฝายเดยว การเพงโทษ มองแตพฤตกรรมทไมดของลก ซำเตมดวยความคดและอารมณ

ลบๆ จะยงขยายปญหาใหบานปลายและรนแรงมากขนไปอก วางคำตำหนตเตยนทงหมดลง

ไมเรมตนกลาวโทษอกฝายกอน แตพรอมเปดใจรบฟง จะทำใหลกกลาเปดเผยถงสาเหตของปญหา

และนำไปสการแกไขไดรวมกนในทสด ทกษะสำคญทพอแมควรใชในการรบฟงปญหาของลกคอ

• ฟงลกใหไดยน

คอฟงอยางตงใจวาลกคดหรอรสกอยางไร รอลกพดใหจบเสยกอน ไมพดขดหรอพดดกคอ

ลก ไมตดสนความคดลกวาถกหรอผด ดหรอเลว

• เขาใจความรสกของลกมากกวามงสงสอน

การใหลกรวาพอแมเขาใจความรสกและความทกขของเขาแทนการมงสงสอน จะชวยให

เดกรสกอบอนและยนดบอกเลาถงปญหาและใหความรวมมอในการแกไขปญหา

• สอนใหมองมมบวก

แนะใหมองความผดพลาดเปนบทเรยนทจะไมพลาดซำ และขอบคณตอปญหาและอปสรรค

ททำใหเราเรยนรสงทถกตอง อยาจมอยกบทกขและการเพงโทษซงทำใหเสยเวลา รบแกไขและ

ดงความสขของครอบครวกลบมาดกวา

ความผดพลาดเปนบทเรยนสำคญ

*หวใจการเลยงด

การปฏเสธปญหา หรอมองปญหาในแงไมด หรอกลาวโทษวาคนใดคนหนงเปน

เหตทำใหเกดปญหา นอกจากไมชวยแกปญหาแลวยงทำใหเสยสมพนธภาพ

เสยกำลงใจ และทสำคญคอ ปญหายงคงอยตอไป

ควรทำ • เมอเกดปญหาใหมองรอบดาน ไตรตรองหาสาเหตและแกทสาเหตทกๆ ดาน เชน ปญหาทตวเดก

ปญหาทพอแม ปญหาทเพอน หรอปญหาของสภาพแวดลอม จะชวยใหการแกปญหาทำไดผล

• การยอมรบปญหา มองปญหาในแงด จะชวยทำใหเกดการเรยนร ชวยทำใหไดไตรตรองหาสาเหต

เรยนรขอผดพลาดและแกไข จะชวยทำใหปญหาลดนอยลง

• สมพนธภาพทดจะชวยทำใหทกฝายหนหนาเขามารวมมอกน สามารถฟนฝาอปสรรคตางๆ ไดดวย

ความรก ความเขาใจ

• การเผชญหนากบความผดพลาดตองใชความกลาหาญและเดกยงตองการกำลงใจ พอแมควร

ชนชมกบสงทเดกทำ และทำใหเดกรวาคณเขาใจความรสกของลก

• ระยะแรกในการฝกฝนแกปญหา เดกมกคดผดมากกวาคดถก เดกมกแกปญหาดวยวธการทผด

มากกวาจะใชวธการทถก ความใกลชดชวยเดกใหหดคดวธการแกปญหาหลายๆ ทางและให

คดถงผลทจะตามมา จะชวยใหเดกทำไดดขน ทำไดเกงขน

• ยงแกปญหาไดหลายอยางจะทำใหมความสามารถในการคดแกปญหาทซบซอนงายขน เปน

ทกษะทควรฝกฝนเดกมาตงแตเลก โดยการปลอยใหเดกหดทำสงตางๆ ดวยตวเอง และเมอพบกบ

ปญหากปลอยใหเดกหดคดแกปญหา

ไมควรทำ

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 74

• เมอพอและแมใชความรกความเขาใจแทนการดดาและลงโทษเมอลกทำผดรายแรง

ทกอยางกคอยๆ คลคลายไปในทางทด อยากใหทานชวยกนคดวาทงพอและแม

ในละครมทาทตอปญหาและคณสมบตอะไรทชวยใหลกเปลยนนสยและพฤตกรรมได

• แลวทานไดรบบทเรยนอะไรจากการแกไขปญหาน

รวมวงคด คลองแขนคย

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 76 77

ตอนท 11 หงขาว ความรจากพอ

ลกเสอคนท 1 โอโห...เจงมากเลย!

ลกเสอคนท 2 ขาวไมไหมดวย ไหนลองชมซวาสกไหม โอ...ทงนมทงหอม

ลกเสอคนท 1 เกงมากนะ โนบตะ เอย! ดว ตอนแรกเซงเลยทไดนายมาเขากลม เหนจองๆ

นกวาจะไมไดเรอง แตจรงๆ นายเจงวะ

ลกเสอคนท 2 ใครสอนนายหงขาวหมอสนามเนย?

ดว พอ พอสอนตอนพาไปเทยวปา

ลกเสอคนท 2 เหรอ! พอนายดเนอะ พอฉนใหรอกนอยางเดยว บอกวาขนใหฉนหง

เดยวขาวไหม

ลกเสอคนท 1 ฉนนะเคยขอแมหงขาว ขนาดหมอไฟฟาทงายกวานเยอะ แมบอกไมตอง

กลวเสยของ

ดว พอสอนใหตดไฟแบบไมใชไมขดดวยนะ (นำเสยงภมใจ)

ลกเสอคนท 2 เหรอ! เกงจง ดวสอนพวกเราดวยนา นะๆๆ

ดว ไดส โนน ครเดนมาใหคะแนนแลว

ครฝก ไหน ครขอดขาวกลมนหนอยซ กลมทแลวเปนขาวสามกษตรย ขางลางไหม

ตรงกลางแฉะ ขางบนดบ (เดกๆ หวเราะ) เปดฝาซ ขาวกลมนยอดจรงๆ

เอาไปเลย 10 คะแนน

เดก เยๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆ

พอแมมกใหความสำคญกบความรจากหนงสอเรยนมากกวาความรทพอแมม

เพราะมองวาไมสำคญ การฝกใหลกชวยตวเองและทำงานบานรวมถง

การใหลกไดมประสบการณทหลากหลายแทนการเรยนหนงสออยางเดยว

จะชวยใหลกเกงและพงตนเองไดคะ

หมอเหมยวชวนคย

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 78 79

• เปดโอกาสใหลกเรยนรจากแหลงเรยนรตางๆ ทงจากครอบครวและโลกรอบตวซงเปน

แหลงเรยนรทแทจรงของเดก ไมควรจำกดเฉพาะความรแคบๆ ในหองเรยน

• ความรทมอยในตวพอแม ปยาตายาย ญาต เปนความรสำคญทไมควรมองขาม

เพราะเปนความรมหาศาลทถายทอดจากคนรนหนงไปอกรนหนง นอกจากความร

ทได เดกยงมความภาคภมใจตอผใหญในครอบครว ซงเปนสายสมพนธทยดโยง

จตใจคนในครอบครวเอาไว

• ความรอยางเดยวยงสทำสำเรจไมได เชน อธบายการหงขาวไดดแตหงขาวเองไมได

ยงสอธบายคนอนกไดและหงขาวใหคนอนดกได

• สอนความรใหลกชวยเหลอตนเองไดเรว ลกกจะยงเรยนรทจะชวยเหลอคนอนได

มากขน

• ทำไดมากกวาเพอน กเทากบสอนภาวะผนำใหเดก

พอแมมกทมเทใหความสำคญในการเรยนหนงสอ หรอ

ความรในตำราของลก มากกวาการสงเสรมใหลกเรยนรทกษะชวต

ดานอนๆ ทงๆ ทการเรยนรเหลานเปนประโยชนและจำเปนตอลกๆ

ในการดำเนนชวต โดยเฉพาะความรจากพอแมซงเกดจากการสงสมประสบการณตงแตเดกจนเปน

พอแมคน เราสามารถถายทอดความรไดหลายรปแบบและวธการไวเปนความสามารถตดตวลกได เชน

• ผานการเลน เชน การสอนลกทำของเลน-ทำสงประดษฐ การเลนเกมหมากกระดาน

• ผานการเดนทางทองเทยว เชน การเตรยมตวเดนทาง การจดกระเปา การศกษาพนททจะ

ไปเทยว การดแผนท การกางเตนท การกอไฟ การหงขาวหมอสนาม ฯลฯ

• ผานงานสวน เชน การปลกตนไม-สมนไพรและประโยชนใชสอย การศกษาวงจรชวตแมลง

การขยายพนธ การใหปย การสงเกตธรรมชาต การดนก

• ผานงานครว เรองโภชนาการ เชน การเลอกเนอสตวและพชผกตางๆ เคลดลบการทำอาหาร

เครองปรง ขนตอนการทำอาหาร สตรอาหารตางๆ อาหารนานาชาต ของหวาน เครองดม

ประวตศาสตรอาหาร

• ผานการสอนดานการเงน เชน การทำบญชรบ-จาย การออมเงน การเปดบญชธนาคาร

การเบก-ถอนบญช

• ผานการชวยกจการของครอบครว เชน การบรการลกคา การพดคยใหขอมลสนคา การคำนวณเงน

เมอความรความชำนาญหลายๆ ดานทพอแมสอนทำใหเดกเกง มในสงทเพอนไมม หรอทำเปน

ในสงทเพอนทำไมเปน จะยงทำใหไดรบการยอมรบจากกลม มสภาวะผนำ เกดภาคภมใจในพอแมทสอน

ความรเหลานให

ความรจากพอแม

ความรของพอแมเปนขมทรพยสำคญในการฝกฝนลก

*หวใจการเลยงด

การหาม ดวา เรงรด บบบงคบ

จะเปนตวทำลายความอยากเรยนรของเดก

ควรทำ

ไมควรทำ

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 80

• ใหทานสรปถงความรความชำนาญททานมแตไมมสอนในโรงเรยน

• ชวยกนคดและแลกเปลยนรวมกนวาความรเหลาน (ททานมแตไมมสอนในโรงเรยน)

จะชวยพฒนาลกในดานใดบาง

• ทานคดวาจะนำความรความชำนาญททานมมาสอนลกบางหรอไม

รวมวงคด คลองแขนคย

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 82 83

ตอนท 12 พลกวกฤตใหเปนโอกาส (เสยงจานตกกระทบพนแตกดงเพลง!)

แม แมบอกแลวใชไหมใหถอระวงๆ!

ลก หนถอระวงแลว (นำเสยงจะรองไห)

แม อยาเดนไปทวส เดยวกระเบองบาดเทา! บอกใหถอดๆ ระวงตกแตก พดเสรจทำให

ดเลย ดซจานชามใหมๆ เปลองเงนมยฮ! นแมยงตองมาลำบากเกบกวาดอก

ลก (สะอน)

แม อยารองนะ! เงยบเดยวน!!

เสยงบรรยาย ดกวาไหมถาคณจะพลกวกฤตเปนโอกาส แทนทจะพลกโอกาสการเรยนรเปนวกฤต

ในใจลก

(เสยงจานตกกระทบพนแตกดงเพลง!)

ลก หนถอระวงแลว (นำเสยงจะรองไห)

แม ไมตองรองไหลก แมรวาหนระวงแลว เอาน ใสรองเทากอน กระเบองจะไดไมบาดเทา

ลก แมไมโกรธเหรอ ทหนทำจานใหมของแมแตกหมดเลย

แม ถงโกรธแมกเอาคนมาไมได จานแตกกเสยดายนะลก แตแมจะเสยดายมากกวา

ทไมไดสอนหนวาจะทำความสะอาดเศษกระเบองยงไงไมใหบาดมอบาดเทา

จานแตกกเปนโอกาสดนะลก แมจะไดสอนวธเกบและกวาดเศษกระเบองใหหนไง

ถาเกดแบบนอก หนจะไดรวาตองทำยงไง

ลก งนเสรจจากเกบเศษจานแตก หนอยากทดลองดวา แกวนำตกแตกจะเหมอนกบจาน

ตกแตกมย? แมลองกบหนนะ แลวไขตกแตกจะเปนยงไงนา? (ซาวนดเสยงหวเราะ)

ปญหาในชวตประจำวนทเกดขนเปนโอกาสดในการฝกลกใหแกไขปญหา

จากเรองงายๆ ไปเรองยากๆ พอแมควรชแนะดวยความรก และชนชม

เมอลกแกปญหาได จะทำใหเดกมนใจ และสดทายภาคภมใจในตวพอแม

ทสอนเขาใหรบมอกบปญหาไดคะ

หมอเหมยวชวนคย

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 84 85

*หวใจการเลยงด ลกเรยนรอะไรเมอทำจานตกแตก?

ในบทความเรอง “มองมมใหม” ทเขยนโดยพระอาจารยไพศาล วสาโล ในนตยสาร

สารคด เดอนเมษายน 2549 ปท 22 ฉบบ 254 เลาวา คนเรามแนวโนมทจะจดจำ

เหตการณในทางลบมากกวาทางบวก ระหวางการตำหนตเตยนกบการกลาวชนชม

สงทเปนความคดหรอความรสกเชงลบจะประทบฝงแนนในใจมากกวา ทนาสนใจคอ

ตวอยางททานนำมาเลาวา มครคนหนงยกกระดาษสขาวแผนใหญซงบนกระดาษนนมจดสดำเลกๆ

อยจดหนงอยตรงมมดานขวา เมอครถามนกเรยนวาใครเหนอะไรบนกระดาษบาง ทกคนตอบวา

“เหนจดสดำ” แตไมมใครตอบวา “เหนสขาว” ของกระดาษทเหนไดชดและมพนทมากกวา

เมอลกทำจานตกแตก ถาพอแมเหน “สขาว” ทมพนทมากกวาอยางเหนไดชด

มากกวาจดดำเลกๆ เพยงจดเดยว ลกจะเรยนรอะไร

• ลกเรยนรวา เมอเกดปญหา เรามทางแกไข และมวธแกไขอยางไร

• ลกเรยนรวา ปญหาและอปสรรคไมใชสงเลวราย แมวามนดเหมอนจะยากสกหนอย

แตเราสามารถรบมอกบมนได และจะจดการอยางไรถามนเกดขนอก

• ลกเรยนรวา มวธใหมๆ ทนาสนใจเกยวกบการจดการปญหาทเขาไมเคยรมากอน

• ลกเรยนรวา ความผดพลาดเกดไดกแกไขได ถงแมเขาจะทำผดพลาด พอแมกยงรก

ทำใหเขารสกอบอนมนคง

• ลกเรยนรวา เมอเกดปญหา พอแมจะอยเคยงขาง และสอนการแกไขปญหา

ทถกตองให

• ลกเรยนรวา พอแมเปนคนเกงทเขาภมใจ และเขาจะเปนอยางทพอแมเปน

อยากใหลกเกงและพงตนเองได พอแมตองมองเหน “จดดำ” ใหเปนโอกาสในการเหน

“สขาว” ซงเปนพนทเกอบทงหมดบนหนากระดาษแผนนน

ปญหาในชวตประจำวน คอโอกาสสำคญในการฝกฝนลก

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 86 87

• เปดโอกาสใหลกเรยนรจากแหลงเรยนรตางๆ ทงจากครอบครวและโลกรอบตวซงเปน

แหลงเรยนรทแทจรงของเดก ไมควรจำกดเฉพาะความรแคบๆ ในหองเรยน

• ปญหาในชวตประจำวนเปนแบบฝกหดชนดทใชสอนลกใหหดแกปญหา เชน

สบในหองนำหมด เสอนกเรยนไมแหง หมวกลกเสอหาย ขาวสารหมด ไขเจยวไหม

นำหกรดสมดการบาน ไฟดบ เปนตน

• ฝกสอนเทคนคในการแกปญหา ดงน

+ ใหเดกเผชญปญหาโดยตรง คอคดเองและแกปญหาเองกอน

+ คยถามความคดและวธการทใชแกปญหา

+ ชมเมอเดกคดวธการแกปญหาไดหลายวธ

+ ชวยเดกคดหาวธแกปญหาและผลทจะเกดตามมาหลายๆ ทางเพอเปนทางเลอก

+ ใหเลอกวธการทดทสดและรองลงมา

+ ชมการตดสนใจ

+ ใหโอกาสเผชญปญหาอก

• เมอเดกแกปญหารอบตวไดจะทำใหเกดความมนใจในตวเองขน และจะยงมนใจ

มากขนเมอสามารถชวยแกปญหาใหคนอนได จงมใจอยากเรยนรมากขนเพอทำให

ดกวาเดม

การไมฝกสอนแถมยงทำทกอยางและแกปญหาแทนเดก

ไปหมด เปนวธการทเดกจะเรยนรตำมาก

ทำใหเดกออนแอ ไมอดทน จตใจเปราะบาง

ควรทำ

ไมควรทำ

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 88

• ในการแกไขปญหาของแมในละครทใชความผดพลาดเปนโอกาสในการสอนลก ทานเคยใช

วกฤตเปนโอกาสในการเรยนรของลกหรอไม ทานคดวาลกไดเรยนรอะไร

• การฝกใหลกหดแกไขปญหาตองใชเวลา ความอดทนอดกลนของพอแม อยากใหชวยกน

แลกเปลยนประสบการณททานใชในการฝกฝนลกจนสำเรจ

• กรณาชวยกนทบทวนเหตการณททานอารมณเสยใสลกเมอลกทำผดหรอทำของเสยหาย

ทานคดวาลกทานไดรบผลจากเหตการณนนอยางไร

รวมวงคด คลองแขนคย

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 90 91

ตอนท 13 ฝกลกใหเกงดวยงานบาน

แม ฮลโหล แมจา (เสยงหวาน)

ยาย แมจาเสยงหวานทไร ฉนตองไปเลยงลกใหแกทกท

แม แฮๆๆ หนโทรไปทบรษทจดหาแมบาน เขาจะสงคนมาใหมะรนนคะ

ยาย แกกฝกใหลกๆ ชวยทำงานบานส มวแตออกไปทำงานนอกบานเหนอยงกๆ หาเงนมา

จางคนใชเลยงลก ลกกเลยทำอะไรไมเปนสกอยาง หนาทรบผดชอบในบานกไมม

คนใชลาออกทชวตกปนปวนกนทงบาน สมยแมเลยงพวกแกมาหกคน ไมเหนตองจาง

แมบาน

แม โธแม! ชวตเดยวนนะแขงกนจะตาย ลกหนไมมเวลามาฝกงานบานหรอกคะ แคไปเรยน

พเศษคณต-วทย-องกฤษทกเยนกเหนอยจะแยแลว ไมงนกสคนอนไมได เกงงานบาน

ไมชวยอะไรหรอกคะ สวนหนเองกทำงาน ไมมเวลาฝกหรอกคะ เรามปญญาจางคนใช

กจางไปเถอะคาแม

ยาย แตฉนกเหนแกจนปญญาเวลาคนใชลาออกทกท ลกจะดมนตองเลยงดวยมอพอแม

ไมใชเลยงดวยมอคนใช

แม หลานจะดตองมมอตายายเลยงดวยคะ งนหนยมมอแมเลยงหลานสกสองสามวนนะคะ

ยาย เฮอ! เวรกรรม!!!

แม ไมตองดใจขนาดนนกไดคะ (นำเสยงลอเลยน)

ยาย ฉนถอนหายใจพวกแมสมยใหมอยางแกตางหากละ!

พอแมมกดถกงานบานวาเหนอยและนาเบอ แตมกไมทราบวางานบาน

ทำใหลกของเราเกงขน ขณะทเดกเกบหองของตนเองใหเรยบรอย

เดกกำลงฝกเรองการจดระบบ การจดเรยงตามขนาด ความคด

สรางสรรค เรองศลปะในการตกแตงหอง และทสำคญ งานบานทกอยางเปนชองทางให

เดกทำด คอรบผดชอบตวเอง ไมเปนภาระผอน และไดตอบแทนบญคณพอแมดวยคะ

หมอเหมยวชวนคย

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 92 93

ถอดรหสลบงานบาน

วถชวตในยคททกอยางเรงดวน ชวตของเดกเตมไปดวยสงเราทมความเขมขนสง เชน ทว

คอมพวเตอร โทรศพทมอถอ เกมออนไลนทเดกๆ นงดนงเลนครงละหลายๆ ชวโมง อยแตในหองแอร

ไมไดสมผสกบธรรมชาต เลนดนเลนนำ คลกโคลน ปนตนไม เดนบนพนหญา หรอไมคอยไดวงเลน

ไลจบ กระตายขาเดยว กระโดดหนงยาง ตจบ หมากเกบ ตลงกา ไมตองทำงานบานชวยเหลอ

พอแม ขอใหเรยนหนงสอใหเกงๆ กพอ เมออยในสงเราสงและขาดการเลนหรอการทำงานทตองใช

กลามเนอและการเคลอนไหวมาก มผลทำใหระบบรบความรสกในรางกายเดกทง 3 ดานทำงานไม

เตมทและไมผสมผสานกน จงสงขอมลทบกพรองไปยงสมอง ซงมผลตอพฤตกรรมของเดก เชน

อยไมนง ทรงตวไมด ไมมสมาธ กาวราว เลนแรงควบคมอารมณของตวเองลำบาก หนหน

พลนแลน ฯลฯ

ระบบรบความรสก (Sensory System) แบงออกเปน 3 ชนด ดงน

• ระบบรบความรสกจากผวสมผส (Tactile System) เกยวของกบการสมผสชนดตางๆ เชน

หยาบ นมนวล แหลม เยน รอน ระคายเคอง ฯลฯ ระบบรบความรสกสวนนจะทำงานเมอผวของเรา

สมผสพนผวชนดตางๆ

• ระบบรบความรสกเวสตบลาร (Vestibular System) เกยวของกบการเคลอนท เคลอนไหว

หมน แกวง การทรงตว ระบบนจะทำงานอยางดเมอเดกนงชงชา มาหมน เดนทรงตวบนไมกระดาน

• ระบบรบความรสกจากกลามเนอ เอน ขอตอ (Proprioceptive System) ระบบนทำงาน

เมอเดกกระโดด เขยง ดง ดน ยกของ โหนบาร

ตวอยางเชน เมอเรามอบหมายงานใหลกวยประถมไดรบผดชอบในการซกถงเทา ชดชนใน

ของตวเอง ขณะทเดกขยผา บดใหแหง ระบบรบความรสกของกลามเนอ เอน ขอตอจะทำงาน

ระบบรบความรสกของผวสมผสกทำงานขณะทชวยแมนวดแปงทำขนม และระบบรบความรสก

เวสตบลารซงเกยวของกบการเคลอนไหวทรงตวกจะทำงานเมอลกกำลงโกงโคงถพน

เมอลกไดเลนสนก ไดเลนกฬาอยางเพยงพอ ถกฝกฝนใหทำงานบานหลายๆ ดานและ

สมำเสมอ ระบบรบความรสกทงสามชนดจะทำงานผสานกนและทำใหสมองพฒนาเกดผลเปนความ

สามารถในเดกคอ รวบรวมสมาธไดด มความสามารถในการจดระบบระเบยบ การแกไขปญหา

ควบคมอารมณไดด คดเชงนามธรรมและมเหตผล มทกษะในการใชรางกาย ซงความสามารถเหลาน

จะไปสงเสรมความสามารถทางดานการเรยนของเดกใหดขน นคอรหสลบของงานบานทนอกจาก

ไดงานแลวยงไดพฒนาสมองของลก ชวยเสรมสรางจตใจคอไดทำด เกดความภาคภมใจในตนเอง

เพราะสามารถเปนทพงใหครอบครวได

*หวใจการเลยงด

งานบานชวยลกพฒนาศกยภาพและสมองของลก

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 94 95

• คณคาของงานบานมหลายอยาง เปนแบบฝกหดเพมความสามารถใหกบลกได

ในหลายๆ ดาน เปนเครองมอใกลตว ยงฝกลกใหทำงานบานเปนหลายอยาง

กจะเกงหลายดาน เชน เรยนรทจะแกไขปญหาดวยการคดวางแผน จดสรรเวลา

มความอดทน คดสรางสรรค งานบานจงชวยพฒนาสมองและสงเสรมการเรยน

ในโรงเรยนของเดก

• ใหทำงานบานเทากบฝกใหทำประโยชนเพอสวนรวม เปนการแสดงความ

มนำใจตอครอบครว ยงรสกเหนอยยากขณะทำงาน จะไดเขาใจความลำบาก

ของคนอน และเปนเสนทางของการทำความดททำไดงายๆ ในบาน

ถาพอแมดถกงานทมอบใหเดก เดกเองกจะดถกงาน

นนๆ ไปดวย เมอไมฝกลงมอทำ เดกจะพงตนเอง

ไดตำ

ควรทำ

ไมควรทำ

• ในยคสมยปจจบน คณพอคณแมคดวางานบานยงเปนสงจำเปนทเราควรฝกฝน

ใหลกและเดกควรมหนาทรบผดชอบในงานบานอยหรอไม

• ยงฝกใหลกทำงานบานเปนหลายอยางลกกจะเกงหลายดาน ทานเหนดวยหรอไม

อยางไร

• อาน “ถอดรหสลบงานบาน” ทเปนขอมลประจำสารคดตอนนแลวคดวาสามารถ

ชวยขยายมมมองทานเกยวกบการฝกลกใหทำงานบานหรอไม ลองชวยกน

แลกเปลยนความคดเหน

รวมวงคด คลองแขนคย

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 96 97

ตอนท 14 เรยนพเศษ

พอ นพอเตอนเปนครงสดทาย หยดขจกรยาน ไปอาบนำ เตรยมตวไปเรยนพเศษเลขเดยวน!

เกรซ หนขอขอกแปบเดยว (ออนวอน)

พอ ไมได! อยามาทำตวไรสาระอยางน ไมงนพอจะไมใหขอก

เกรซ หนไมไดเลนกบเพอนเลย มแตเรยนพเศษ เรยนพเศษ เลกเรยนตอนเยนกตองไปเรยน

พเศษ ปดเทอมกตองเรยนพเศษ (หงดหงด)

พอ ลกไมภมใจเหรอทใครๆ กชมวาลกพอเกง

เกรซ ภมใจคะ แตหนเหนอย ตองเรยนพเศษเกอบทกวชาเลย

พอ พอแมลำบากหาเงนกเพอใหลกไดเรยนสงทดทสด

เกรซ หนแคอยากเลนกบเพอนบาง

พอ คดดนะลก ขณะทเดกคนอนเอาแตวงเลน แตลกกำลงเรยนอยางหนก คดส

โตขนใครจะมอนาคตมากกวากน

เกรซ (สะอน)

พอ กลกไง ลกจะมอนาคตทดและสงางามสมกบชอของลก จ อาร เอ ซ อ เกรซซซ...

ไปอาบนำ พอจะพาไปเรยนพเศษ

เกรซ (รองไหโฮ)

นาสงสารเดกสมยนทพอแมไมรวาการเรยนรไมไดมเฉพาะแตใน

หองเรยน แตการเลน ไดพกผอน และนอนอยางเพยงพอจะชวยให

ลกยอยและเกบความรทไดมาอยางเปนระบบ เดกจะเรยนรไดสงสด

เมอมความสขในการเรยนคะ

หมอเหมยวชวนคย

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 98 99

Transfer Effect - การเชอมโยงการเรยนรในสมอง

การฝกหรอเรยนรเรองใดเรองหนง เชน การทเดกฝกเลนดนตรนน นอกจากจะเกด

ผลโดยตรงกบโครงสรางทางสมองและเกดทกษะทางดานดนตรแลว การเลนดนตรยงเกดผล

ทางออมในการไปกระตนวงจรประสาทสวนการเคลอนไหว การไดยน การคด การมองเหนของสมอง

อกดวย เมอฝกซำๆ ทำบอยๆ สมองสวนนนกจะไดรบการพฒนาตามไปดวย ซงสมองสวนดงกลาวน

คอรากฐานสำคญของการพฒนาความคดทางคณตศาสตรและภาษา รวมทงการควบคม

การเคลอนไหวรางกาย ดงนนการทเดกฝกเลนดนตรจนเกงชำนาญแลว เดกยงไดรบผลทางออม

คอไดพนฐานทางคณตศาสตรและภาษาตามไปดวย กระบวนการเรยนรทางสมองเหลานเรยกวา

Transfer Effect

*หวใจการเลยงด การเลน กฬา ศลปะ ดนตร ชวยใหเกดการเชอมโยงการเรยนรในสมอง

สงผลใหลกเรยนรไดด

เมอลกไดเลน ไดพกผอน เลนกฬา ทำงานบาน หรอหากจกรรมสรางสรรคอยางอนๆ

ทลกสนใจ กจกรรมเหลานจะเกดกระบวนการ Transfer Effect เชน การทำงานศลปะ การวาดรป

จะชวยใหเดกเกดสมาธ การเลนตอเลโก เดกจะไดพฒนาความคดสรางสรรคและการแกไขปญหา

การชวยทำกบขาว จะชวยใหเดกพฒนาประสาทสมผสทงหา เกดทกษะทางคณตศาสตรและ

วทยาศาสตร รจกการแกไขปญหาและการทำงานเปนขนตอน

ความฉลาดของลกจงไมใชการยดเยยดขอมลวชาการใสสมอง แตตองใหลกไดทำกจกรรม

ตางๆ ทจะชวยใหสมองลกไดพฒนา และสงผลทางออมเปนพนฐานความสามารถในดานอนๆ

ทจำเปนตอการเรยนของลก เดกจะเรยนหนงสอไดดกตองมสมาธ รจกแกไขปญหา วางแผนได

คดเปนระบบ มเหตมผล รจกยบยงชงใจ ฯลฯ ซงสงเหลานหาไมไดในหนงสอเรยน แตไดมาดวยการ

เลน การทำงานศลปะ การเลนดนตร การทำงานบาน การเลนกฬา การกอด ความรกและ

ความอบอนในครอบครว

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 100 101

• ใหลกไดเลนและออกกำลงกายอยางเพยงพอ เพราะทงสองสงนถอเปนการเรยนรในชวต

ของเดกเทยบเทาการทำงานของผใหญ

• เมอออกกำลงกาย ขณะตแบดมนตน สมองจะทำงานในการคด วางแผน ตดสนใจ เคลอนไหว

ใชมอ ไปพรอมๆ กน เทากบชวยใหสมองทำงานไดเตมท ถามเวลาออกกำลงกายเพยงพอ

ตอวน จะทำใหสมองทำงานดขนไปดวย

• สมองจะทำงานดทสดในบรรยากาศทสนก สบาย ผอนคลาย ยงชอบวชาทเรยนหรอครผสอน

จะยงเรยนรไดด

• การเรยนรตองการเวลาในการยอยขอมล การไดเดนเลน วาดรป เลนกฬา ออกกำลงกาย

รองเพลง นอนพกผอน ซงเปนภาวะผอนคลาย สมองจะทำงานอยางมประสทธภาพ

จดเรยงความสำคญ เชอมโยงขอมลใหมกบขอมลเกา จดเกบขอมลเปนระบบ

• การวางแผนเรยนพเศษใหลก คำนงถงพฒนาการโดยรวม ใหเดกไดพฒนาไปทกดาน

ทงรางกาย จตใจ อารมณ และสงคม

แมเพอนจะเปนแรงจงใจทดในการไปเรยนพเศษ แตการเอาการเรยนพเศษของ

เพอนมากดดนใหเดกตองไปเรยนเหมอนเพอน จะทำใหเดกอยในภาวะเครยด

ซงเมอเครยด หรอเสยใจ จะเปนชวงทคนเราเรยนรไดตำ จงไมชวยใหการเรยน

ของลกดขน

ควรทำ

ไมควรทำ

• คณพอคณแมสวนใหญคดวาถาอยากใหลกเกงจะตองใหเรยนอยางเดยวและเรยนพเศษ

มากๆ แตมพอแมอกจำนวนมากเชนกนทคดวานอกจากเรยนหนงสอแลว การเลนสนก

ออกกำลงกาย พกผอน และไดทำกจกรรมอนๆ ดวยกมความสำคญเชนกนทจะชวย

พฒนาความฉลาดของลก ทานมความคดเหนอยางไร อาน “Transfer Effect -

การเชอมโยงการเรยนรในสมอง”

• ทานคดวาเกรซทตองเรยนหนกทงทโรงเรยนและเรยนพเศษจะเปนเดกทมอนาคต

ยงใหญอยางใจพอหวงหรอไม เพราะอะไร

• ความกลววาลกจะสคนอนไมได เกงไมเทาเพอน จงทำใหพอแมใชวธสงใหลกเรยน

พเศษมากๆ ทานคดวาความกลวของพอแมนนมขอเทจจรงแคไหน

รวมวงคด คลองแขนคย

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 102 103

ตอนท 15 ไมอยากลำบากเหมอนแม

แพร ไมเอา! ไมเอา! แพรจะเลนเปนพอ ถาใหเลนเปนแม ไมเลน!!!

ปน เปนผหญงจะเลนเปนพอไดไง? ปนเปนพอ แพรเปนแม แลวไอตดตเลนเปนลก กถกแลวไง

รบเหอะนา! เดยวไมทนไปเทยวงานลอยกระทง (เสยงหมาเหาโฮงๆ ครางหงงๆ) เรวสแม!

ลกเรงแลว!

แพร กเราเลนสมมตกนไมใชเหรอ? เรายงสมมตใหตดตเปนลกไดเลย ปนกสมมตวาเปนแมส

เปนแมนะเหนอย แมแพรทำงานทงวน ทำงานขางนอก ทำกบขาว ลางจาน กวาดบาน

สอนการบาน พาแพรไปเรยนพเศษ รดนำตนไม ซกผา รดผา จายกบขาว อาบนำใหตดต แลวก......

ปน โห! แลวพอแพรไมชวยทำอะไรเลยเหรอ?

แพร กนอนดทว บางทเลนคอมฯ อยากไดอะไรแมทำใหหมด ถงอยากเลนเปนพอไงละ

ไมอยากลำบากเหมอนแม

ปน ตรงขามบานปน แมไมตองทำอะไรเลย พอทำหมด

แพร ตกลงใหแพรเลนเปนพอนะ

ปน โอเค ปนเลนเปนแมกได

แพร ไชโยยยยย

ปน แตแบบแมของปนนะ ทใชงานพอตลอด (ซาวนดเสยงหวเราะ)

แพร เฮย!! ขโกงน!

ปน (ดดเสยงแม) พอจะ ชวยเอาผาในเครองไปตากใหหนอยซจะ อยาลมดดฝนละ แลวกถพน

ขดหองนำ ไปซอกบขาว ตดหญา แลวกอยาลมเกบอนงแพนเคกดวยนะ รกนะตวเอง จบๆ

(ซาวนดเสยงหวเราะ)

เดกจบตาและซมซบการกระทำของพอแมตลอดเวลา และนำไป

เปนแบบอยางในการสรางชวตสรางครอบครว อยากใหลกมจตใจ

ชวยเหลอเกอกล ไมเอาเปรยบคนอน พอแมกตองเปนแบบอยางทด

ใหลกปฏบตตามคะ

หมอเหมยวชวนคย

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 104 105

รแบบไมรตว สำคญตอเดกอยางไร

ลงสมพร แซโคว เปนชาวบานธรรมดาทจบแค ป.4 ตงวทยาลยฝกลง

ตงแต 17 ป โดยใชหลกธรรมคำสอนจากทานพทธทาสมาเปนแนวทางในการฝกลง คอจะใหความรก

ความเมตตากบลงกอนใหความร เชนการสอนใหเกบมะพราวโดยไมใชการดดาเฆยนตเลย เพราะการ

เฆยนตคอโทสะ เหมอนกวนนำใหขนจะไมเหนตวปลา จตใจไมสงบกไมเกดปญญา พอแมทมกใชวธ

เฆยนตไปสงสอนไป หรอบนไปสอนไป จงมกฝกลกไมไดผล เพราะจตใจเดกจะเตมไปดวยอารมณ

โกรธ ขนเคอง รำคาญ จงมกตอตานคำสงสอนของพอแมมากกวาจะจำเอาไปปฏบต

ครสมพรจะใชวธฝกสอนจากงายไปยากดวยแนวคด “เดนทละกาว กนขาวทละคำ ทำทละ

อยาง” สอนใหจำทำใหดอยางเปนขนเปนตอน และทำซำๆ สมำเสมอ เชน กอนจะสอนลง

ใหบดลกมะพราวกจะสอนใหหดถบลกมะพราวกอน เมอถงขนตอนจะบดมะพราวกจะใชเครอง

หมนมะพราวทำใหลงดทกวน โดยสรางสภาพแวดลอมเพอใหลงเหน รจก และอยแตเฉพาะลก

มะพราวสนำตาล วธการสอนของลงสมพรคอการสอนและทำสงทถกตองใหกบลงด ลงกจะ

ซมซบ เรยนรและทำสงทถกตองอยางเปนธรรมชาต เปนการเรยนรโดยไมรตว

ซงจะฝงแนนเปนพฤตกรรมทถกตองในตวลงและจะทำงานไดอยางไมผดพลาด

การฝกสอนหรอปลกฝงสงทดงามใหกบลกคน สภาพแวดลอม

และแบบอยางทดงามของพอแมจงเปนสงสำคญ

ไมตางจากการฝกลงเลย *หวใจการเลยงด ตนแบบทดของพอแม

เปนแบบอยางทดของลก

• เดกทเหนพอแมชวยเหลอกน แบงงานกนทำ จะสงเกตและจดจำวธการ

ทพอแมใชภายในบาน สงผลตอแนวคดและการเลยนแบบพฤตกรรม

• เดกเรยนรจากสภาพแวดลอมไดดตามความเปนจรง โดยทเดกอาจจะ

ไมพดออกมาตรงๆ

• สรางแนวคดใหเดกรบรวา ยงทำงานไดหลายอยางหมายถงมความเกง

หลายดาน สามารถอยไดทกท ไมวาจะมคนชวยหรอไมมกตาม

• พอแมควรใกลชด สงเกตการเลนสมมตของเดก ซงจะเปนภาพสะทอน

การรบรและความคดวาเดกคดอะไรอย เมอเหนวาเดกรบรผดพลาด

เพราะเขาใจผด พอแมจะไดถอโอกาสแกไขใหถกตอง

ควรทำ

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 106

• เดกจบตาและซมซบการกระทำของพอแมตลอดเวลาทงดานดและไมด

สงผลตอแนวคดและการเลยนแบบพฤตกรรม มพฤตกรรมใดบางททาน

คดวาลกจำแบบอยางมาจากเรา

• ทานคดวาแบบอยางของพอแพร และแมปน จะสงผลตอแนวคดและ

การเลยนแบบพฤตกรรมของเดกทงสองอยางไร

• อาน “รแบบไมรตว สำคญตอเดกอยางไร” ทานมความคดเหนอยางไร

ตอแนวคดและวธฝกลงของลงสมพรทสอนและทำในสงทถกตองใหลงด

ลงเรยนรและทำสงทถกตองอยางเปนธรรมชาต

รวมวงคด คลองแขนคย

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 108 109

ตอนท 16 เสยสละ

ตน ไมยตธรรมเลย! ถาตนอยากไปคายดดาว ตนกไปคนเดยวส ผมจะไปคายไดโนเสาร!!

ตน พอ หนอยากไปคายดดาว

ตน เงยบไปเลยนะ! (ตวาด)

พอ พออยากใหไปชวยดแลนอง นองยงเลก ครงหนาพอจะใหตนเลอก พอสญญา

ตน ทกทเลย อะไรพอกคดถงนองกอน ใหนองกอน ทำไมผมตองทำทกอยางเพอนองโดยทผม

ไมเคยไดทำอะไรทผมชอบเลย

พอ ตนเปนพ เสยสละใหนองบางไมไดเหรอ?!

ยา เปนนองกเสยสละใหพไดจะ ตน มาหายาซ

ตน แตหนอยากไปคายดดาวนคะคณยา

ยา คนเกงของยา พตนเขาเสยสละใหตนบอยๆ ใชไหมลก คราวนยาอยากใหตนเสยสละ

ใหพเขาบาง ลองไปคายดดาวคนเดยว แลวใหพเขาไดไปคายไดโนเสารทเขาอยากไป

ทงสองคนกไดทำในสงทตวเองชอบ สนกและมความสขกบมนไงลก

ตน แตพอบอกวาตนยงเลกอย

ยา ตนอย ป.2 แลว โตพอทจะดแลตวเองแลวกชวยดแลคนอนไดแลวลก เชอยาส

ตน งนพตมไปคายไดโนเสารเถอะ คราวนตนจะไปคายดดาวคนเดยว

ตม แลวกลบมาเลาใหพฟงนะวาสนกแคไหน

ตน พตมกตองเลาเรองคายไดโนเสารใหตนฟงดวยนะ

ถาตองใหพเสยสละใหนองตลอดเวลา พจะรสกไมยตธรรม ควรฝกให

นองเสยสละใหพดวยคะ จะชวยปองกนการอจฉากนระหวางพนอง

การฝกใหพนองเสยสละแบงปนจะชวยใหลกๆ รกกนและตดเปนนสย

ชวยเหลอกนไปจนโต เกอกลกนไปจนแกเฒาคะ

หมอเหมยวชวนคย

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 110 111

ความอจฉากนระหวางพนองพบไดเมอครอบครวม “นองคนใหม” คนพจะรสกไมมนคง

กลววาจะถกแยงความรก จงเรยกรองโดยการแสดงพฤตกรรมถดถอย เชน ขโมย กาวราว

ดอดง ตอตาน ทำลาย ปสสาวะรดทนอน ออนใหอมหรอปอนอาหาร ดดนว โขกศรษะ เปนตน

เมอนองเรมโตขนพอาจมพฤตกรรมแกลงนอง เลนแรงๆ แยงของ ชวนทะเลาะ

การแสดงออกของพอแมวารกคนใดคนหนงมากกวากทำใหเดกรสกอจฉา เชน

รกและปกปองนองมากกวา นองเปนคนโปรด เปรยบเทยบความสามารถกบนอง ทำใหเดก

รสกโกรธเคองและรสกไมดตอนอง รสกวาตนเองขาดและดอยกวา ถาไมไดรบการแกไข

อยางเหมาะสม พนองกจะขดแยงกนไปจนโต ทะเลาะเบาะแวงกนไมรจบ เปนสมพนธภาพ

ทราวฉานในพนอง เพอปองกนการอจฉาทจะเกดขน พอแมควรปฏบตตอลกใหเหมาะสมดงน

• เตรยมตวเตรยมใจใหพไดรบรวาจะมนองคนใหม แสดงใหรวาพอแมกยงรกและ

ดแลเขาอยางสมำเสมอเหมอนเดม ไมขวาจะรกนองมากกวาถาพไมทำตวดๆ

• สรางใหพเกดความมนใจภมใจ วาตวเองมความสามารถทจะดแลตวเองไดในชวต

ประจำวน ไมตองเปนภาระใหแม และยงสามารถเปนผชวยในการเลยงนองได

• ฝกแบงปนระหวางพนอง ไมลำเอยงและคาดหวงใหพเสยสละใหนองฝายเดยว

ฝกใหระหวางพนองบอยๆ พอแมอยาลมชมเชยการกระทำทดของลก จะทำให

ความสมพนธระหวางพนองแนนแฟน และเสยสละใหกนไดงายขน

• ไมเปรยบเทยบลก ซงบนทอนจตใจและทำใหพนองเกลยดกน แตควรชมเชยจดเดน

ทมแตกตางกน เชน นองเกงทหวไว คดอะไรแคลวคลอง แตพกดทมสมาธ

และมความอดทนทำงานจนเสรจ

• ฝกใหชวยเหลอผอน เชน การชวยเหลอคนพการ การบรจาคของเลนใหกบเดกยากจน

ไดเรยนรการแบงปนและเสยสละเพอใหคนอนมความสข จะชวยฝกใหลกเสยสละ

เพอผอนไดงายขน

ดบไฟอจฉาดวยการแบงปน

ฝกใหเสยสละแบงปนเพอปองกน การอจฉาระหวางพนอง

*หวใจการเลยงด

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 112 113

ไมควรทำ

• ควรฝกใหทงพและนองตองเสยสละ ถาใหนองเปนคนไดเปรยบตลอด

เวลาจะทำใหตดเปนนสยจนไมสามารถเสยสละใหพไดเพราะไมเคยทำ

มากอน

• เมอตองเสยสละ ทำใหเกดการเรยนรไดสงกวาการเปนผรบ เมอตอง

ฝนทำในสงทไมชอบ อาจรสกทรมาน แตในมมกลบกน เดกจะเรยนร

สงใหมไดเพมขน ไดฝกจตใจใหเขมแขง อดกลน ขมใจ

• เสนทางคนดคอ ฝกตงแตเลกๆ ใหเสยสละแบงปนอยางสมำเสมอ

ในหลายเหตการณ หลายวาระ จะชวยกลอมเกลาจตใจใหออนโยน

เกดเปนนสยทดตดตว

ควรทำ

การบบบงคบใหพตองเลนบทผเสยสละแกนองตลอดเวลา

จะทำใหพรสกคบแคน คดวาพอแมไมยตธรรม

เมอทำอะไรกบผใหญไมไดกเอาความโกรธไปลงทนอง

• การทลกชายรสกวาไมไดรบความยตธรรมจากพอและรสกโกรธเกลยดนอง

ทานคดวาเปนเพราะเดกนสยไมด เหนแกตว หรอเปนผลจากวธการเลยงด

• ลองทบทวนดวาปญหาพนองอจฉาทะเลาะกน สาเหตมาจากอะไร

และทานจดการใหพนองปรองดองกนไดอยางไร

• ความเสยสละระหวางพนองเปนเรองทตองฝกฝน อยากใหแตละทานชวยเลา

หรอแลกเปลยนประสบการณวาทานมวธฝกการเสยสละระหวางกนใน

ครอบครวอยางไร

รวมวงคด คลองแขนคย

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 114 115

ตอนท 17 ขามสะพานลอย

(เสยงเบรกดงเอยดดดดด)

พอ (นำเสยงฉนเฉยวหนก) ไอเดกบาเอย! อยากตายหรอยงไง? สะพานลอยกมทำไมไมรจกใชฮ!

ดนะเบรกทน ไมงน ไดไปนอนวดแน ยงจะมามองหนาอก ดซ! ไมมระเบยบวนยเสยเลย

เรยนมหาวทยาลยซะเปลา ครบาอาจารย พอแมไมสงสอนหรอไงวะ?!?

ลก โอย!! ตายแลวพอ!

พอ ยงไมตาย ยงอยน รองทำไม?

ลก แลวพอจบมหาวทยาลยรเปลาครบ?

พอ จบส ถามทำไม?

ลก อาว! แลวทำไมวนนนตอนไปหางโลตด เราเกอบถกรถชนเพราะพอขามถนนไมใชสะพานลอย

รถเกงคนนนเบรกดงเอยดดดเหมอนพอเบรกเมอกเลย เขาโกรธมากๆ มองพอเขมงเลย

(นำเสยงกงวล) พอวาคนขบเขาจะรไหมวาพอเรยนจบมหาวทยาลย และผมกำลงเรยนอย

ชน ป.2 หองครกานดา?!!? (ซาวนดเสยงหวเราะ)

พอ เออ...

ลก แลวพอวา ปกบยาจะโดนดาดวยมยครบ? (ซาวนดเสยงหวเราะทดงกวาเดม) พอแมทกคนอยากใหลกเตบโตเปนคนด มวนย ไมเหนแกตว

การพรำสอนแตคำพดไมสามารถเทยบเทาการกระทำของพอแม

บางครงพอแมฝาฝนกฎจราจรเลกๆ นอยๆ เหนวาเปนเรองไมเสยหายอะไร

ใครๆ กทำ ซงลกจะซมซบการกระทำของพอแมซงเปนเหมอนการสอนอยาง

ไมรตวใหลกคะ

หมอเหมยวชวนคย

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 116 117

ถาแมสอนลกวา ไมควรพดหยาบคาย แตแมพดหยาบคายใหลกไดยน

ถาพอบอกลกวา การดมเหลาเปนสงไมด แตพอดมเหลาตอหนาลกบอยๆ

ถาแมบนลกวา ใชจายฟมเฟอย ซอแตของเลนซอแตเกม

แตแมหมดเงนกอนโตกบกระเปาแบรนดเนมรนใหม

ถาพอสอนวา พนองทะเลาะกนเปนสงไมด แตพอกทะเลาะกบแมเสมอ

ถาแมตำหนวา คนขามถนนไมใชสะพานลอย

แตแมเองขามถนนใตสะพานลอยเพราะเรวด ขเกยจขนบนได

ถาพอแมมนสยอเหนาเปนเอง ทำสงตรงขามกบทตวเองสอน ลกจะไมจำคำสอนดๆ

ของพอแม แตจะจำการกระทำทไมดแทน เพราะคมชดทงนำเสยง คำพด และการกระทำ

ซงมอทธพลตอลกทจำไวเปนแบบอยาง อยากใหลกเปนคนด พอแมกตองพดดทำดใหลกด

ไมสอนลกแบบอเหนาเปนเอง

แบบอยางทดของพอแมมอทธพล ตอการเลยงลกใหเปนคนด

*หวใจการเลยงด

• พอแมทสามารถควบคมอารมณและแสดงออกไดเหมาะสม จะเปน

แบบอยางทดใหเดกเลยนแบบ และเปนการสอนลกโดยไมรตว

• การทำตามกฎ กตกา เปนเรองทด ตองใชความคด ความอดกลน

ความอดทน ตองคดถงความรสกของผอนทไดรบความเดอดรอนจากเรา

ทสำคญคอ จะทำใหเราอยรวมกนไดอยางมความสข

• เวลาโกรธ เรามกควบคมตนเองไดตำ ลมตว จะทำไปตามอตโนมต

พอแมบางคนโกรธขณะขบรถแลวชอบโทษคนอน บนและวาลามไปถงผท

ไมเกยวของ พดคำหยาบคายใหคนในรถตวเองฟง บบแตรใส ทำทาทาง

หยาบคาย จอดรถลงไปหาเรอง ขบรถไปปาดหนารถททำใหโกรธ ฯลฯ

พฤตกรรมเหลาน เดกจะเรยนรและจดจำอยตลอดเวลา

• การทำอะไรตามใจตนเอง ไมคำนงถงกฎ กตกา เปนเรองททำไดงาย

ไมตองใชความคด ความอดกลน รวมถงไมตองคดถงความรสกของผอน

ทไดรบความเดอดรอนจากเรา ใชแตความพอใจสวนตวเปนหลก

คนสวนใหญจงเลอกวธการน

ควรทำ

ไมควรทำ

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 118

• วธทดทสดในการฝกฝนเรองตางๆ ใหลกคอ สอนใหจำและทำใหดอยาง

ทสอน คดวาคณพอในละครควรแกไขปรบปรงตวในเรองใดเพอไมให

ลกทำเปนตวอยาง

• ทานเคยทำผดพลาดตอหนาลกแลวทำใหรสกวาถายอนเวลากลบไปได

จะไมทำพฤตกรรมเชนนนตอหนาลกเลยหรอไม เพราะอะไร

• ทานตองขมใจ “ไมตามใจตวเองในการทำผด” ตอหนาลกหรอไม

ทานรสกอยางไร และเกดผลดอะไรตามมา

รวมวงคด คลองแขนคย

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 120 121

ตอนท 18 อานไมออก

นองเอม เคาไมไดโงสกหนอย!

นองฝาย โงส! อยอนบาล 3 แลวยงอานหนงสอไมออกอก

แมนองฝาย อยฝาย! อยาไปวาเอมอยางนนสลก เออ...เอมยงอานหนงสอไมออกอกเหรอคะ?

ฝายอานไดจอยๆ แลวนะคะ (นำเสยงภมใจ)

แมนองเอม โรงเรยนเขาสงเสรมพฒนาการเดก เนนใหเดกเรยนผานการเลนคะ เตรยมความ

พรอมกอนขนชนประถมนะคะ

แมนองฝาย ลกอานหนงสอไมออก ไมกลวตามคนอนเขาไมทนเหรอคะ?

แมนองเอม กเคยกงวลเหมอนกนคะ ตอนตดสนใจใหคนพเรยนแนวเตรยมความพรอม ยงเจอ

ลกญาตๆ อานหนงสอไดแตลกเราอานไมไดกไมคอยมนใจ พอขนประถม ลกแสดง

ความพรอมวาอยากอานแลว ทนอานใหญเลยคะ จน ป.3 นกอานคลอง อาน

พอกเกตบกหนาๆ ไดเปนเลมๆ เลยคะ

นองฝาย แลวเอมมการบานเยอะมย?

นองเอม ไมม

นองฝาย ของเคาเยอะมาก ทำซะมอหงกเลย

นองเอม ครกใหเลน สอนทำของเลน ไดตดกระดาษ ทำขนมดวย วาดรป รองเพลง

ฟงนทาน แลวกไดปลกขาวดวยนะ

นองฝาย นาสนกจงเลย! แม หนอยากไปเรยนโรงเรยนเอม (รบเรา)

แมนองฝาย อยาเลยลก โรงเรยนไมสอนอาน ไมมการบาน จะฉลาดไดไง?!? ไดเวลาเรยนพเศษ

เตรยมสอบเขา ป.1 แลว ไปเถอะลก!

พอแมสวนใหญคดวาถาลกวยอนบาลอานออกเขยนไดเรวคอเดกฉลาด

การเรงสอนวชาการ เนนเรยนเขยนอานอยางเครงครด เปนการ

บนทอนศกยภาพในการเรยนรของเดกอนบาลทตองการการฝกทกษะ

การคด ฟง สงเกต ใชมอ ผานกจกรรมการเลน ซงเปนการสราง

รากฐานสำคญทสงผลตอการเรยนรอยางแทจรงในเดกคะ

หมอเหมยวชวนคย

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 122 123

มงานวจยเหนสรปพองตองกนวาการเลนชวยพฒนาสมอง โดยเฉพาะสำหรบเดกในชวง 0-6 ป

เพราะทกครงทเดกไดเลนและใชประสาทสมผสทง 5 เซลลสมองของเดกประมาณหนงแสนลานเซลล

จะมการเชอมโยงเสนใยประสาทเปนเครอขายมากขนกวาเดมถง 25 เทา สงผลใหเดกมความสามารถ

ในการคดและการเรยนรทด ยงเดกไดเลนอยางหลากหลายและเพยงพอกจะยงทำใหการเชอมโยง

ของเสนใยประสาทมากขนและแขงแรงขน สมองเดกกพฒนาไดดขน

การทเดกชอบวงเลน ปนปาย ไมอยนง เพราะเซลลสมองทควบคมการเคลอนไหวจะเกดขน

ในชวง 0-4 ป เดกอนบาลชอบรองเพลงและเลนกบคำ จะทำใหเซลลสมองเกดการแตกแขนงและ

เชอมโยงกนเปนเครอขาย และเปนการเชอมโยงกนแบบเดยวกบทใชในการแกไขปญหาคณตศาสตร

เดกชอบฟงนทานและมกชอบฟงเรองเดมซำๆ ทำใหเซลลสมองเชอมโยงแขงแรงขน เดกๆ ชอบเลน

สมมตเลยนแบบบทบาทตางๆ ทำใหเดกมความสามารถสรางภาพในความคดและจนตนาการ

ซงเปนพนฐานสำหรบการเรยนร การอาน และการคดเลขเมอเดกโตขน ฯลฯ จะเหนวาขณะทเดกเลน

เดกกำลงพฒนาพลงสมองของตวเองทกขณะและเตรยมพรอมในการเรยนรทยากและซบซอนขน

ยงเลนยงฉลาด

การเลนคอการพฒนาสมองทสำคญของเดกวย 0-6 ป

*หวใจการเลยงด

อกดวย นอกจากนการเลนยงชวยสงเสรมพฒนาการครบในทกดาน ทงดานอารมณ

คอมความสขทไดเลน อารมณด ไดผอนคลาย พฒนาการทางดานสงคม คอมสงคม

เพอนฝง รจกเออเฟอแบงปนและเคารพกตกา และพฒนาการทางดานสตปญญา

คอมความคดสรางสรรค รจกแกปญหา คนพบความสามารถของตนเอง ฯลฯ

ซงการเตรยมความพรอมแบบบรณาการทชวยพฒนาสมองและพฒนาทกษะในดานตางๆ

ผานการเลนจะชวยพฒนาความฉลาดใหกบเดก เปนพนฐานแขงแกรงสำหรบการเรยนร

ขนสงในชนประถมตอไป

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 124 125

ไมควรทำ

• การเตรยมความพรอมในเดกอนบาลรอบดาน โดยเรยนรแบบบรณาการ จะชวยใหเดก

มพฒนาการทสมวย และนำไปใชในการเรยนรอยางจรงจงในชนประถมศกษา

• พฒนาการในเดกประกอบดวยความสามารถในดานตางๆ ไดแก ใชกลามเนอมดใหญ

เชน แขน ขา ใชกลามเนอมดเลก เชน มอ นว ชวยเหลอตนเอง ภาษาและการสอสาร

ควบคมอารมณ การเรยนร จรยธรรม ความถกตองเหมาะสม ผดชอบชวด

ความสามารถทงหมดทเพมขนในแตละดานจะชวยสงเสรมใหเดกมความมนใจ

ภมใจในตนเอง

• ความสามารถของเดกจะพฒนาอยในชวงเวลา เชน

+ การเดน เดกจะเดนไดตงแตอาย 11 เดอน ถง 1 ป 3 เดอน

+ การตดกระดม เดกจะทำไดตงแตอาย 2 ป ถง 3½ ป

+ ชอวยวะตวเองได 5 สวน เดกจะทำไดตงแตอาย 18 เดอน ถง 2 ป 3 เดอน

+ อานหนงสอ เดกจะทำไดตงแตอาย 4 ป ถง 7 ป

• การทเดกทำไดเรวกวาเดกอนมไดแสดงวาตองฉลาดกวา

• พอแมทมองการณไกลจะสามารถพฒนา สงเสรมเดกใหเตบโต มทกษะในการคด

แกปญหา มความรความสามารถทพรอมตอทกเหตการณสำหรบอนาคต

ควรทำ

การเรงรดใหเดกมความสามารถเรองหนงมากๆ โดย

ละเลยการฝกฝนดานอนๆ จะทำใหเดกขาดความสมดล

เชน พอแมทเนนใหลกเรยน โดยไมเนนดานการ

ออกกำลงกาย เมอเดกไมแขงแรง ปวยบอย

สดทายกทำใหการเรยนเสยตามไปดวย

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 126

• ความรพนฐานสำคญสำหรบเดกวยอนบาลคอการเตรยมความพรอม มพอแม

จำนวนมากทเปนกงวลวาลกยงอานหนงสอไมไดจงมากดดนเอากบลก กลายเปน

ทกขทงแมและลก ทานเคยตกอยในภาวะนหรอไม และทานทำอยางไร

• การเลนถอเปนการเรยนอยางหนงทสำคญสำหรบเดกอนบาล การเลนจงไมใช

เรองไรสาระอยางทพอแมหลายคนเขาใจ ครอบครวทานมความเหนตางระหวาง

“เนนวชาการ” หรอ “เนนเตรยมความพรอม” หรอไม ถาม ทานพดคย

ตกลงกนอยางไร

รวมวงคด คลองแขนคย

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 128 129

ตอนท 19 แมวาอนนดกวา

แม เอา ตกลงจะเอาดนสอแทงไหน แมยนคอยจนเมอยแลวนะ

ลก ผมเอาแทงนแม

แม อาว! เลอกแทงนเหรอ แมวาเอาแทงสเขยวดกวา ดดกวาแทงสสมของลกตงเยอะ

ลก ผมชอบลายการตนแทงนนแม

แม แมวาการตนมนกดงนๆ นะ เชอแมเถอะ เอาสเขยวดกวา

ลก แตผมไมชอบแทงสเขยวนแม

แม งนเลอกแทงอนกได แตถาจะเอาแทงนแมวามนแพง ไมสมราคาเลย

ลก มนแพงกวากนแคหาบาทเอง กไดๆ งนผมเอาแทงสฟาละกน

แม ตายละ! ทำไมลกเลอกแทงนละคะ แมวามนดแยกวาแทงสสมเมอกอกนะ

ลก แยยงไงละแม แบบกเหมอนแทงสเขยว ราคากเทากนนครบ

แม กแยทมนเปนสฟาสจดๆ แมไมชอบ ตกลงเอาสเขยวนะลกนะ เรวเถอะลก

ไปจายเงนกนไดแลว

การเปดโอกาสใหเดกหดตดสนใจดวยตนเองเปนเรองสำคญ เพราะ

เดกไดฝกคด ฝกวางแผน ฝกยอมรบผลทตามมาจากการตดสนใจ

ซงพอแมควรชวยกระตนโดยการตงคำถามและแลกเปลยนความ

คดเหนรวมกน พอแมทยดความคดเหนของตนเปนใหญโดยไมเปด

โอกาสใหลกตดสนใจดวยตวเอง จะทำใหลกไมกลาคด กลวทจะ

ตดสนใจ และขาดความมนใจในตวเองคะ

หมอเหมยวชวนคย

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 130 131

ผใหญมกมองวาเดกยงเลก จงไมคอยถามความคดเหนเดก และไมคอยใหเดกได

หดตดสนใจ จรงอยทเดกยงเลก การตดสนใจในหลายๆ เรองยอมสผใหญไมได ละเอยดนอย

กวา รอบคอบนอยกวา ผดพลาดเสยหายไดมากกวา แตถงอยางไรผใหญกควรใหสทธเดก

ในการตดสนใจบาง ทนาเสยใจคอมผใหญหลายๆ คนบอกใหเดกตดสนใจแลวไมเคารพใน

การตดสนใจของเดก นเปนการทำรายจตใจ ทำลายความเชอมนของเดกในการตดสนใจ และ

ทำลายความเชอถอทเดกควรมตอผใหญลงอกดวย

การตดสนใจผดพลาดยงดกวาการไมเคยไดตดสนใจเลย เพราะอยางนอยเดกกไดลมรส

ความผดพลาดและเรยนรวาถาจะไมผดพลาดอกตองคดอยางไร ทำอยางไร แมการตดสนใจ

ครงตอมายงมผดพลาดอก แตเชอไดวาจะผดพลาดนอยลงๆ และถกตองมากขนเรอยๆ ยงหาก

มพอแมเปดโอกาสใหตดสนใจและคอยชแนะใหคด เดกกจะยงมความคดหลากหลายเปนทน

ทชวยใหการตดสนใจถกตองแมนยำ

ตดสนใจพลาดดกวาไมเคยตดสนใจเลย

หมนฝกใหลกมทกษะในการคดตดสนใจ โดยยดหลกวาตดสนใจพลาดดกวา

ไมเคยตดสนใจเลย

*หวใจการเลยงด

ระหวางทางทเดกเตบโตไปเปนผใหญ มเรองทเดกตองเผชญกบ

การตดสนใจ เลอกวาจะทำหรอไมทำ เลอกวธการทจะรบมอกบปญหา

ตดสนใจเลอกสงทเหมาะสมกบตนเอง พอแมคงไมสามารถทจะตามไปชวย

ตดสนใจไดในทกเรอง เปดโอกาสสรางเงอนไขใหลกไดตดสนใจดวยตวเอง

ดบาง ฝกลกตงแตเลกๆ เดกจะไดมทกษะการคดตดสนใจตดไมตดมอ

ไวใชดำเนนชวตอยางมความสขและประสบความสำเรจ

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 132 133

ไมควรทำ

• กระตนใหเดกหดคดดวยการตงคำถาม หดแลกเปลยนความคดโดยไมยดตด จะทำให

ลกคดไดเพมขน และสงเสรมใหหดผสมผสานความคดของหลายคน จะทำใหเกด

ความคดหรอทางออกทดทสด

• การตดสนใจเปนเรองสำคญตอการใชชวตเมอเตบใหญ เพราะการคดและตดสนใจ

ในชวงแรกๆ อาจทำไดไมเหมาะ ไมถก ไมรอบคอบ แตเมอไดเรยนรและฝกทำบอยๆ

สดทายกจะตดสนใจเรองตางๆ ไดดขน เหมาะสมขน

• ใชวถชวตประจำวนเปนแบบฝกหดในการฝกใหตดสนใจ เชน การเลอกเสอผา

การเลอกสงอาหาร การเลอกซอของ การแกปญหาสบในหองนำหมด ไฟดบ

หลอดไฟขาด แกสหมด การมอบงานใหรบผดชอบ การใหเงนคาขนม เปนตน

• แคปลอยวาง และเปดโอกาสใหเดกไดเลอก คด และตดสนใจภายใตกตกาทเหมาะสม

เพยงเทาน เปนเรองทพอแมตองใชทงปญญา ความอดทนขมใจ อดกลนและ

วางอเบกขา เชน ใหเลอกซอดนสอภายในวงเงน 10 บาท ขณะเดยวกนเดกกไดเรยนร

ทจะคดและหดตดสนใจภายใตกตกาทเหมาะสม

ควรทำ

• ถาพอแมยดความคดของตนเปนใหญและไมสนใจความคดของเดก

จะทำใหเดกไมมนใจในตนเองเมอตองแสดงความคดเหนกบพอแม

ในทสดเดกมกจะเงยบลง รอใหพอแมบอกวาจะใหทำอยางไร

• ถาการตดสนใจในเรองตางๆ ตกอยทคนๆ เดยว เชน แม สดทายทกคน

ในบานจะตดสนใจนอยลงและเลอกทจะรอรบฟงผลการตดสนใจของแม

• การตามใจเดกโดยเปดโอกาสใหเดกไดเลอกคดและตดสนใจซอของราคา

ไมจำกด นอกจากจะสงเสรมใหเดกใชจายเกนตวแลวยงไมฝกใหยงคด

หรอตดสนใจใหรอบคอบ เดกจะไมภมใจในความสามารถในการคดและ

ตดสนใจ และไมรกขาวของทมเนองจากไดมางายดาย

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 134

• ทานเคยอยในสถานการณทใจหนงกอยากใหลกลองตดสนใจดวยตวเอง

อกใจหนงกอยากชวยลกดวยการตดสนใจใหเขาหรอไม ทานเลอกทางใด

• ทานคดวาลกของทานเปนเดกทมความเชอมนในตนเองหรอไม

ลองยกตวอยางเหตการณทแสดงถงพฤตกรรมนน

• ถาตองการใหลกเปนเดกทมความมนใจในตนเอง พอแมจะมสวนในการ

ชวยเหลอลกอยางไร

รวมวงคด คลองแขนคย

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 136 137

ตอนท 20 วนพอ

ลกสาว แมคะ พรงนหนไมไปโรงเรยนไดไหมคะ?

แม ทโรงเรยนมงานวนพอไมใชเหรอ?

ลกสาว เพอนๆ เขามพอไปกน (นำเสยงเศรา)

แม ลกคงรสกแย กลววาคณพอจะไมไปงานใชไหม?

ลกสาว คะ ชวงนพอหายไปเลยนะคะ พอไมรกหนแลวใชไหมคะ

แม รกสลก ไมงนพอจะกลบมาเยยม มาพาหวานไปเทยวบอยๆ เหรอ

ลกสาว จรงดวยคะ เพอนหนพอกบแมเคากเลกกน แตแมไมใหเคาเจอกบพอเลยคะ

พอโทรศพทมากหามคย

แม วาไปลกโชคดนะทพอยงกลบมาหามาเลนกบหนนะ แลวเพอนลกเขารสกยงไงกบพอเคา?

ลกสาว เคาไมรกพอคะ บอกวาพอนสยไมด เจาช ทำใหแมรองไห

แม จำไวนะลก ถงพอกบแมจะเลกกน แตหนกยงเปนลกของพอกบแมอยนะจะ และพอกบแม

กรกหนมากดวย (เสยงโทรศพทมอถอแมดงขน) หวานจา คณพอโทรมาลก

ลกสาว หนบอกพอเองคะ (นำเสยงดใจ) ฮลโหล สวสดคะพอ พรงนทโรงเรยนจดงานวนพอคะ

พอ (เสยงจากปลายสาย) จา พอไมลมหรอกลก พรงนพอจะไปรบนะคะ คดถงลกหวานนะคะ

ลกสาว หนกคดถงพอคะ

แมหนาทในฐานะสามภรรยาจะจบลง แตหนาทของความเปนพอเปน

แมยงคงอย ควรจดแบงเวลาใหอกฝายไดมโอกาสเลยงดและ

ทำกจกรรมรวมกบลก ไมควรกดกนหรอวาราย ซงจะขยายความ

ขดแยงใหบานปลายไปสความเจบชำและปมดอยในใจลกคะ

หมอเหมยวชวนคย

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 138 139

การหยารางสงผลกระทบตอความเครยดของเดกในระดบทรนแรง ในการเลยงดหลง

การหยารางพบวา การหยารางทพอแมแยกลกไปเลยง และยงคงดาวาอกฝายพรอมกบกดกน

ไมใหพบกบลก เปนการทำรายจตใจลกมากทสด ยงพอแมใหลกเลอกวาจะอยกบใครหลง

การหยาราง การเลอกอยกบพอหมายถงการปฏเสธแม ไมวาจะเลอกขางใด ลกจะยงรสกผด

และเจบปวดตอการตดสนใจของตวเองทตองเลอกปฏเสธคนทตวเองเคารพรก และรายแรงทสด

เมอพอแมตางฝายตางกลาวโทษอกฝายอยางเสยหายเพอหวงยดลกมาเปนพวกและกดกนไมให

เจอหนากน เดกจะอดอดทไมสามารถแสดงความรกพอหรอแมได เพราะอาจทำใหอกฝายชำใจ

หรออาจเหนคลอยตามจากอคตลบๆ ทไดยนอยเสมอ

เมอไมสามารถประคองชวตคไดจรงๆ และแนนอนวาลกกยอมไดรบผลกระทบจาก

การแยกทางกนทงในระยะสนและระยะยาว พอแมกควรใหลกรบผลกระทบนอยทสด คอ

แมแยกกนอยแตควรรวมมอกนในการเลยงลก ใหโอกาสในการใกลชดโดยไมกดกน ไมวาราย

อกฝายหนงดวยอคตทผดๆ เดกจะคอยๆ เขาใจและปรบตวไดวา ถงพอแมจะไมไดอยดวยกน

แตพอแมกยงรกเขา ไมไดทอดทงหายไปไหน ความเปนพอแมลกยงอยคงเดม

เรายงเปนพอแมลกอยเหมอนเดม แมหยาราง

หลงการหยาราง พอแมตองเปนหลก ในการเลยงลกรวมกน

*หวใจการเลยงด

ความรความเขาใจเกยวกบผลทเกดตามมาหลงการหยาราง

• การหยาราง สงผลกระทบทำใหเกดความเครยดตอเดกในระดบรนแรง

ทงดานการปรบตว การพฒนาดานอารมณ สงคม การงาน การเรยน พอๆ กบ

ผลกระทบทมตอพอแมเชนกน

• พอแมทหยารางจะใชเวลาในการปรบตวตอสภาวะใหมอยางนอย 1-2 ป

ซงชวงนจะสงผลทำใหคณภาพของการเปนพอแมลดลง

• แมวาครอบครวจะแตกสลาย เดกทกคนกยงยดกบความฝนทจะให

พอกบแมกลบมาคนดและกลบมาอยดวยกนเหมอนเดม

• หลงการหยาราง ถาเดกตองจากบาน หรอยายทอย หรอยายโรงเรยน

จะสงผลกระทบตอเดกเพมขนมากกวาการทพอหรอแมเปนผจากไปเพยงคนเดยว

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 140 141

ไมควรทำ

• แนวทางทพอแมควรตกลงกนใหไดในเรองของเดก คอ

+ เวลาทจะอยกบลก ทงพอและแมควรมเวลาทจะสนก เลน ทำกจกรรมรวมกบลก

+ การมสวนรวมในการเลยงด เชน คาใชจาย คาเลาเรยน

• แมวาเดกจะดดหลงจากการหยารางของพอแม แตเดกทกคนตองการเวลานอก

ทจะไดพดถงความรสก ความคด ความหวงในมมมองของเดกตอเหตการณหยาราง

อยากพดถงพอหรอแมทจากไป พอแมจงควรใหโอกาส

• เมอครอบครวแตกสลาย ความรบรและความรสกของเดกไมเทากน เดกจงตองการ

คนทเขาใจความรสก คนทใหกำลงใจ และพฒนาความสามารถดานอนๆ

เพอเพมความเชอมนวา ไมวาคนทรกจะจากไปแลว ฉนกยงสามารถดำเนนชวต

ตอไปได

ควรทำ

พอแมควรจะวางแนวทางทจะแบงปนลกอยางไร

ไมใชแยงชงกนครอบครองลกมาเปนของตนเอง

• ครอบครวทาน คนรจก เพอนๆ หรอญาต ทเกดกรณหยารางแลวยงคงรวมกน

ในการเลยงดลกโดยไมกดกนอกฝายหนง ชวยใหลกปรบตวและยอมรบ

ตอสภาพครอบครวแตกแยกไดดขนหรอไม อยางไร

• ทานคดวาอะไรคอหวใจสำคญในการชวยใหสามารถปรบตวหลงการหยาราง

และลกสามารถยอมรบตอสภาพทเกดขนและลกขนเดนตอไปได

• การตองเปนแมและพอในคราวเดยวกน คอตองเลยงลกคนเดยว มผลตอการเลยงด

ลกหรอไม อยางไร

รวมวงคด คลองแขนคย

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 142 143

ตอนท 21 เดยวแมทำเอง

ลก แม ใหหนปอกมะละกอนะคะ?

แม ไมไดหรอก เดยวเละคามอ ตองใชมดดวย ไมเอาละ แมกลวโดนมดบาด

ลก แตหนอยากชวยน

แม งนเอามนฝรงไปปอกละกน ตองปอกเปลอกออกบางๆ แบบน ไหนทำใหแมดซ?

ลก อยางนใชไหมคะ?

แม ไมใชอยางนน กดแรงอกหนอย

ลก แรงอยางนใชมยคะแม?

แม นนแรงไป เหนมย กนเนอมนเขาไปซะลกเลย มา แมทำเองดกวา

ลก แตหนอยากทำนคะ

แม งนหนคอยลางมนทแมปอกดกวา ไปรองนำใสกะละมงเตรยมลางกแลวกน

ลก คะแม (เสยงเปดนำดงซใหญ)

แม โอย! เปดเบาๆ ส! (โมโห) เหนมย! นำกระเดนเปยกหมดเลย ไมตองชวยแลว

เดยวแมลางเอง (เสยงปดนำ)

ลก แตหนอยากชวยลางนคะ

แม ไมตองแลว ไปเปลยนเสอแลวไปนงดการตน เฮอ! (บนพมพำ) พนเปยกหมด ถารวา

จะเละเทะขนาดนทำเองดกวา นยงชาเขาไปใหญเลย

เมอลกเสนอตวชวยเหลองานบาน พอแมควรถอเปนโอกาสทดในการฝกฝนลก

เพราะเดกมใจพรอมอยากจะทำ เรมตนจากงานงายๆ ทลกทำไดโดยไมคาดหวง

ผลสำเรจทสงเกนไป มองความผดพลาดเปนเรองธรรมดาทเกดขนไดและเปนชองทางสำคญ

ในการฝกลกใหเกงขน หากมวจองชผดเมอลกทำพลาดหรอแยงงานลกมาทำเพราะไมได

ดงใจ ลกจะรสกวาตวเองไรความสามารถ ไมกลาคด ไมกลาตดสนใจ และไมเชอมนในตวเอง

หมอเหมยวชวนคย

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 144 145

วยเดกมกมความอยากรอยากเหน มความกระตอรอรนสนใจสงรอบตว อยากทำ

อยากทดลองนนนนนเตมไปหมด พอแมควรเหนเปนเรองดทลกสนใจใฝร อยาเพงตดโอกาสลก

เพราะคดวาสงทลกทำนนจะเกดอนตราย ยงทำไดไมด ทำใหตวเองยงยากหรอเสยเวลา

เดกหดทำอะไรแรกๆ ยอมไมสมบรณ เชน ถาลกขอลองปอกมะละกอ แนนอนวา

ยอมมชำมเละเพราะแรงมอของลก แตถาพอแมมองเปนโอกาสดในการฝกฝนและสราง

ความมนใจใหกบเดก เขาใจวาเราอยในขนสอนลกให “ทำได” แตยงไมจำเปนตอง “ทำสวย”

กแบงมะละกอออกมาสวนหนงซงเปนสวนของเขา (เรากไมตองเสยมะละกอไปทงลก)

และหามดพลาสตก หรอมดปาดเนยใหใชแทนมดคมๆ สอนลกใหทำตามทละขนตอน

ใหกำลงใจและชนชมความตงใจของลก แมมะละกอจะชำไปบางแตเดกจะรสกวามะละกอทเขา

ปอกเองคราวนอรอยเปนพเศษ อะไรทเดกไดลงมอทำเองจะเกดความภมใจและไมเกยงงอน

ทจะกน ยกเวนวากนไมไดจรงๆ เพราะเละคามอ!!!!

มะละกอเสยแลวเสยไป...ขอฝกใหลกมนใจดกวา

การฝกฝนลกในระยะเรมตน พอแม ไมควรคาดหวงผลดเลศ

จากการทำงานของลก แตควรชนชมในความพยายามเพอใหลกไดมกำลงฝกฝนตอไป

*หวใจการเลยงด

ถาการฝกครงแรกผานพนไดดวยด เดกจะอยากทำอกในครงตอๆ ไป

การสอนไปตำหนไป หรอแยงเอามาทำเสยเองยอมทำใหเดกรสกไมมนใจและ

คดวาตวเองไมมความสามารถ ยงถาเปนเดกออนไหวงายจะทำใหหมดความเชอมน

ไมอยากจบมดปอกมะละกออก เพราะเสยงตำหนของแมคอยมากระทบใจ พอแม

ลองคดดวาเราจะเสยดายมะละกอตอนนด หรอมารสกเสยใจอกทตอนลกโตวา

ทำไมลกเราชางไมมนใจตวเองเลย!!

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 146 147

ไมควรทำ

• การสอนจะไดผลมากทสดคอสอนในชวงทเดกมความกระตอรอรน อยากร

อยากเหน ดวยความใจเยน ใหเวลาลกฝกทำจนคลอง จากงายไปยาก

จากงานไมซบซอนไปสงานซบซอน

• ในชวงเรมตนการฝกทำสงใหมๆ เดกตองการกำลงใจ อยาหวงวาสอนหรอ

ทำใหดแลวเดกจะทำตามไดดตงแตแรก ดงนน คำชแนะ ทาททเขาใจของ

พอแม จะชวยใหลกทำงานสำเรจมากกวาการดวาหรอเปรยบเทยบ

• ไมคาดหวงผลงานทดเลศหรอถกตองในการฝกฝนระยะแรก เพราะ

ผลงานทเคยทำไดดนนกยงอาจขนๆ ลงๆ ไปตามอารมณของเดกระยะหนง

เมอฝกจนเกดความเชยวชาญแลวกจะเปนความสามารถตดตวตอไป

• การสอนทดทสดคอ การสอนโดยไมตองพดและปลอยใหเดกหดทำจน

ทำได แลวคอยมาสรปวาตวเดกเองไดเรยนรอะไร

ควรทำ

พอแมทไมเปดโอกาสใหเดกทำสงตางๆ เพราะกลววาจะ

ไมสมบรณแบบ ดใจทไดทำอะไรใหลก ไมอยากใหลกเหนอย

หรอลำบาก จงยอมทำงานแทน ฯลฯ คออปสรรคขดขวาง

ความสามารถลก

• เมอลกเสนอตวชวยงาน ทผานมาทานตอบสนองตอความอยากรอยากเหน

หรออยากชวยของลกอยางไร

• ทานคดวาทาทการฝกสอนลกของแมในละครมขอควรแกไขอยางไร

• พอแมบางคนอาจจะคาดหวงความสมบรณแบบหรอคดวาลกทำไมไดเพราะ

ยงเลกเกนไป อยากใหชวยกนนำเสนอแนวทางจากประสบการณจรงทชวยให

คณพอคณแมคลายกงวลและลดความคาดหวงในผลงานของลกลง

รวมวงคด คลองแขนคย

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 148 149

ตอนท 22 ซอของเลน

หลานชาย (เสยงหนยนตกำลงเดนพรอมสงเสยงรอง) โอโห! หนยนตตวนยอดไปเลย ปซอใหผมนะ

พอ ไมไดหรอกลก ตวนงตงพนสอง

ป อยากไดใชไหมลก?

หลานชาย ครบป (นำเสยงดใจมากๆ)

ป ตกลง แตมขอแมนะวาอกสองอาทตยปถงจะซอให ระหวางทรอเราจะมาดหนยนตตวน

ทกวนหลงเลกเรยน ตกลงไหม?

(เฟดอนเสยงนาฬกา 5 วนาท พรอมเสยงบรรยาย : หนงอาทตยผานไป)

หลานชาย ปครบ มอนไมอยากไดหนยนตตวนนแลว

ป ทำไมละ?

หลานชาย มนกธรรมดา ไมดอยางทคด เสยดายเงนครบ

ป เหนมยลก ตอนอยากไดเรากเหนวามนดไปหมด พอไดเหน ไดจบบอยๆ เขา

ความสนกความตนเตนกนอยลง บางชนเลนหนสองหนเองแลวกเบอ ของเลนมอน

ถงกองเตมบานยงไงละ รวมกนแลวกหลายตงคเชยวนะ

หลานชาย จรงดวยครบ วนหลงอยากไดอะไรผมจะคดกอนซอ

พอ (กระซบ) พอ ผมสงสยอยหนอยนง ถาดครบสองอาทตยแลวมอนอยากไดจรงๆ

พอจะซอใหมย?

ป (กระซบ) สญญาแลวกตองซอส แตใชเงนแกนะ พอมเงนซะทไหนละ (หวเราะ)

พอ โห! เหลยมจดจรงๆ พอเรา!!!

ปญหารวมของหลายๆ บานคอลกมของเลนลนมากเกนไปจนไมเหน

คณคา เบองาย ตดนสยฟมเฟอย อยากไดของเลนตลอดเวลา และ

มกรบเราใหพอแมซอของเลนรนใหมๆ การฝกใหเดกรอคอยและ

มเวลาคดรอบดานกอนตดสนใจจะทำใหไมโดนหลอกใหหลงเสยเงน

ไปงายๆ นะคะ

หมอเหมยวชวนคย

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 150 151

ดเหมอนจะเปนปญหาทแกไมตกสำหรบพอแมหลายๆ คน เมอถกลกรบเราใหซอของเลน

ชนใหมทคณไมอยากซอให แตลกอยากไดเหลอเกน ถาหามไมใหซอ หรอยกเหตผลวาของเลน

ทบานมเยอะแยะ กอาจจะเกดศกเถยงกนยาวและอารมณเสยกนทงสองฝาย ความอยากนน

พษสงรนแรง ยงหามกยงอยากได ซงไมไดเปนเฉพาะเดก ผใหญกดวยเหมอนกน แตเมอได

ของเลนตามอยากแลว สวนใหญแลวความอยากมกจะคอยๆ ลดลง ยงเปนของเลนตาม

ความนยม พกเดยวกจะมรนใหมๆ มาใหอยากอก

เมอการหามมกหยดลกไมไดผล และการตามใจทกครงทำใหลกเสยนสย พอแมลองใช

คตนำเชยวอยาเอาเรอไปขวาง คอ “อนญาตใหซอ แตไมใชเดยวนน” กเพอลดแรงอยากของลก

ซงพงสงในขณะนนลงกอน โดยพอแมอาจตกลงกบลกวาจะซอใหในอกกอาทตย แลวใหเวลาลก

ทจะไดรจกของเลนใหมากกวาน โดยใหหาขอมลของเลน ทงในเรองแบบ รน ราคา จดเดน

พเศษ ขอด ขอเสย พาไปด ไปจบสมผส ทดลองเลนทรานบอยๆ จนกวาจะครบกำหนดเวลา

ทจะซอ เพอเรยกสตและทดสอบใจลกวาสนใจและตองการของเลนชนนนจรงๆ การมเวลาให

ลกคด ไตรตรอง หาขอมลกอนตดสนใจ จะชวยฝกใหลกรจกรอคอย ยบยงชงใจ มความ

รอบคอบในการซอ ไมหลงไปกบอารมณอยากซอตอนนนแลวอกวนสองวนกเบอแลว

อนญาตใหซอ...แตไมใชเดยวนน

ควรมเวลาใหลกไดคด ไตรตรอง กอนซอของเลน

เพอใหลกอดทนและรจกรอคอย

*หวใจการเลยงด

พอแมอาจใหลกทำบญชรายจายในการซอของเลนทงปวาจายคาของเลนไป

เทาไหร พอมาคำนวณตอนปลายปอาจจะตกใจวาจายเงนกบการซอของเลนมากเกน

ความจำเปน และสำรวจรวมกบลกวาของชนนนลกยงเลนอยหรอเปลา หรอทำหาย

ไปไหนไมร หรอยงใหมเอยมเพราะไมคอยไดเลน เปรยบเทยบเงนทเสยไปกบความ

คมคาของของเลนในหลายๆ แงมม นำสงเหลานมาเปนบทเรยนในการสอนลกใหรจกคด

รจกประหยด และไวสอนตวเองไมใหใจออนตามใจลกมากเกนไปดวยเชนกน

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 152

• การสอนใหรจกเลอกซอของเลนในราคาทเหมาะสม ใชประโยชนไดสมราคา

ซอของตามฐานะ ตามความจำเปน จะเปนการฝกใหเดกหดคด ไตรตรองถง

ความเหมาะสม เปนพนฐานในการสรางนสยของคนทมความพอเพยง

• ยงตองหดคด ไตรตรองถงความเหมาะสมในการใชเงนใหคมคา โดยเฉพาะกบสงท

สรางความสนก (ของเลน) เทากบฝกใหเดกไดหดยบยงชงใจ หดทจะรอคอย

(คอยตอนทราคาของเลนจะถกลง) ซงเปนทกษะทสำคญในการดำเนนชวตทรอบคอบ

• เดกเรยนรผานการเลน แตไมจำเปนตองมของเลนราคาแพง สงทอยรอบตวกนำมา

ใชเลนใหสนก เกดทกษะ ไดออกกำลงกาย เชน กลองลงกระดาษ หนงสตก หวงยาง

ลกบอล ปงปอง แบดมนตน หมากฮอส หมากรก

• การซอของเลน (ซอดวยความอยากได) อาจสำคญนอยกวาการเกบรกษาของเลน

(เกบรกษาดวยความรสกถงคณคาและความรกในของเลน) ฝกสอนใหรกษาและ

เกบของเลนอยางดกเทากบฝกใหเดกหดรกษาของทรก

• ลองคดถงการสรางของเลนดวยตวเอง ชวยเสรมสรางความคดรเรมสรางสรรค

และประหยด

ควรทำ

• บานไหนตอนนมปญหาลกไมเกบ ไมดแล และมของเลนลนบานบาง ยกมอขน!

แบงปนปญหาและวธแกไขปญหาสกนฟง

• ทานมเทคนคหรอแนวทางใดในการโนมนาวใจลกใหลดการซอของเลน

ทเคยใชไดผล

• อาน “อนญาตใหซอ...แตไมใชเดยวนน” และ “ควรทำ-ไมควรทำ”

วามแนวคดใดททานอยากนำเอาไปใชเพอลดปญหาทงขวางของเลน

และซอพรำเพรอ

รวมวงคด คลองแขนคย

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 154 155

ตอนท 23 ทโหล

(ดนตรชวนฝน ภาพในความคดฝนของเดก)

พอ สอบไดทโหลอกแลวเหรอลก ไมเปนไร ถงจะไดทโหลแตกไมเคยสอบตกนนะ

ลก ผมขอโทษครบพอ ผมจะพยายามใหมากกวาน

พอ สๆ ลก พรงนตองไปประกวดแขงขนวาดภาพใชไหม?

ลก ผมจะเอารางวลมาใหพอใหไดครบ

พอ เตมทนะลก พอจะเอาใจชวย

ลก ผมรกพอครบ

(ดนตรชวนฝนสะดดกก เขาสความเปนจรง เสยงพอดงแหลมขนมาดวยความโกรธ)

พอ นแกนงฝนหวานอะไรอยฮ!

ลก อยพอ! (ตกใจ)

พอ มวนงตาลอยยมไปยมมา สวนฉนเนยยมไมออกแลว เรยนประสาอะไรไดทโหลทกเทอม มบางมย

ทแกจะเรยนเกงใหพอภมใจอยางนองแกบาง โอย! คดแลวเครยด!

ลก พรงนผมจะไปแขงขนประกวดวาดภาพ ผมจะเอารางวลมาใหพอครบ

พอ ออ ไอเนยเหรอทแกคดวาฉนจะภมใจ ดละ ฉนจะไปบอกครวาฉนไมอนญาตใหแกไป ประกวดแลว

ลก แลวครเขาจะวายงไง?

พอ ฉนไมสน ฉนจะไมยอมใหแกเสยเวลากบไอการวาดรปบาๆ นอก แกตองหนมาเอาดเรองเรยน

จรงๆ จงๆ ตงแตพรงนไปแกตองเรยนพเศษทกเยน เสาร-อาทตยกตองเรยน หามวาดรปจนกวา

จะสอบเขา ม.1 ได

ลก พอครบ!

พอ เงยบเดยวนนะ!!

เดกแตละคนมความถนดตางกน พอแมควรเปดโอกาสใหลกเรยนรหลายๆ ดาน

และสงเสรมใหเกดเปนความสามารถตดตว ไมควรเนนเรองผลสำเรจมากกวา

ความสขและทกษะในการเรยนรทมากขน

หมอเหมยวชวนคย

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 156 157

เดกแตละคนมความถนดแตกตางกนไป โฮวารด การดเนอร ผบกเบกทฤษฎพหปญญา

บอกวาเชาวนปญญาหรอความฉลาดของคนมหลายดาน ไมไดจำกดอยแคความฉลาดแคบๆ อยางท

คดและเชอกนมา 2 ดาน คอ ความฉลาดทางดานภาษา และความฉลาดทางดานคณตศาสตร

ในป ค.ศ. 1983 เขาไดเขยนหนงสอชอ “Frames of Mind : The Theory of Multiple Intelligences”

หรอ ทฤษฎพหปญญา นำเสนอความคดวาแตละคนมเชาวนปญญา 8 ดานตดตวมาตงแตกำเนด

มาก-นอยไมเทากน แตถาไดรบการเลยงดสงเสรมอยางถกตองและหลากหลายกจะสามารถพฒนา

ความฉลาดในแตละดานได ทง 8 ดานประกอบดวย

1. เชาวนปญญาดานภาษา (Linguistic Intelligence) มความสามารถในการใชภาษา

ทงการอาน การเขยน การพด

2. เชาวนปญญาดานคณตศาสตรหรอการใชเหตผลเชงตรรกะ (Logical Mathematical

Intelligence) มความสามารถดานคณตศาสตร การคด วเคราะห เปนเหตเปนผล

3. สตปญญาดานมตสมพนธ (Spatial IntelIigence) มความสามารถดานศลปะ การคดเปน

ภาพ การเหนรายละเอยด การใชส การสรางสรรคงานตางๆ

4. เชาวนปญญาดานดนตร (Musical InteIligence) จะมความสามารถดานดนตร เสยง

จงหวะ การรองเพลง

5. เชาวนปญญาดานการเคลอนไหวรางกายและกลามเนอ (Bodily-Kinesthetic Intelligence)

มความสามารถดานการเคลอนไหวรางกาย การกฬา การแสดง การเตนรำ

ความฉลาดมหลายดาน

เดกแตละคนมความถนดแตกตางกน พอแมจงควรสงเสรมใหลกไดพฒนา

ความถนดของตน

*หวใจการเลยงด

6. เชาวนปญญาดานการสมพนธกบผอน (Interpersonal Intelligence) มมนษยสมพนธด

มศลปะในการจดการปญหาและเขาใจผอน

7. เชาวนปญญาดานการเขาใจตนเอง (Intrapersonal Intelligence) เขาใจความรสกและ

พฤตกรรมตนเอง

8. เชาวนปญญาดานความเขาใจธรรมชาต (Naturalist Intelligence) มความสามารถ

ดานธรรมชาต รกสงแวดลอมรอบตว สนใจสตวและชอบเลยงสตว

แนวคดของการดเนอรชวยเปดใหเราเหนและเขาใจอจฉรยภาพของมนษยในมมมอง

ทกวางขวางมากขนจากเดม เดกทมแววความถนดดานดนตร ศลปะ ธรรมชาต กฬา รจกและ

เขาใจตนเอง และการมมนษยสมพนธทด กเปนความฉลาดททดเทยมกน การจดการศกษา

สำหรบเดกจงควรใหมกจกรรมการเรยนรทหลากหลายเพอพฒนาสมองทงซกซายและซกขวาให

ทำงานสมดล ชวยในการพฒนาเชาวนปญญาของเดกอยางรอบดาน สงเสรมความสามารถ

เฉพาะตวเดกจงจะพฒนาตนเองไดอยางฉลาด มความสข มความภมใจ

และเหนคณคาในตนเอง

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 158 159

ควรทำ • พอแมควรยอมรบวาเดกแตละคนมความถนดแตกตางกน บางคนถนดบางดาน

บางคนถนดหลายดาน บางคนไมถนดอะไรเลยแตกยงเปนเดกด ชวยเหลอ

ทำประโยชนใหผอนได พอแมชวยเปดโอกาสใหเดกไดเรยนรชวยสงเสรมความถนด

ในเดก หรอการเรยนรทหลากหลายทชวยสงเสรมเอกลกษณเฉพาะตวในเดก

จะชวยใหเดกรสกดตอตวเองและมความสขในการเรยน

• ความเกงมหลายดาน เชน การเรยน กฬา สงคม ดนตร ศลปะ การเดนทาง การใช

ภาษา การแกปญหา การดแลตนไม การเลยงสตว การทำอาหาร/ขนม การเยบปก

ถกรอย การใชความคด ฯลฯ พอแมทสายตากวางไกลจงไมควรสงเสรมความสามารถ

ในดานใดดานหนงเพยงดานเดยว

• เมอมคนไดท 1 กตองมคนไดทโหลเชนกน เปนไปไมไดทเดกจะสอบไดดๆ ทกครง

ควรฝกเดกใหเรยนรการทำใจกบขอผดพลาดทเกดขน และสามารถหาแนวทาง

ในการพฒนาตนเอง เพอปองกนมใหพบกบความผดหวงแบบเดม

• เมอเผชญกบความผดหวง ระยะแรกเดกตองการความรก ความเขาใจ

คนชวยเกอหนน คนรวมคดเพอแกไขปญหาและหาทางออก ฝกฝนในลกษณะน

บอยๆ สดทายเดกกสามารถเผชญกบความผดหวงและแกปญหาตางๆ ไดดวย

ตนเอง

• การฝกใหเดกหดคดแนวทางการแกปญหาหลายๆ แนวทางหลายๆ รปแบบ

ฝกหดทำงานหลายๆ ประเภท จะชวยใหเดกสามารถเผชญกบปญหาในชวตได

โดยใชทางออกทเหมาะสม

• การพดคยเพอถามความตองการทแทจรงในสถานการณตางๆ เชน เวลาเสยใจ

ผดหวง สอบตก ทำผด ทำแกวแตก ลมทำงานทพอแมสง เวลาททำผดกตกา

เปนตน จะชวยทำใหพอแมเขาใจความตองการและตอบสนองไดตรง

และเหมาะสม

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 160

• ในสมยเดกทานมความชอบหรอถนดในดานใด แลวโตขนไดใชชวตหรอทำงาน

ในสงทถนดหรอไม ทานรสกอยางไรกบประสบการณของตวเอง

• ลกของทานมความถนดในเรองอะไรบาง

• ทานมวธการในการสงเสรมใหลกไดพฒนาความถนด พฒนาเอกลกษณและ

พรสวรรคของลกอยางไร

รวมวงคด คลองแขนคย

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 162 163

ตอนท 24 รอหนยนต

ลกชาย พอครบ ผมอยากรอดวาขางในหนยนตมนทำงานยงไง?

แม โอย! ไมไดหรอกจะ รอแลวลกจะตอกลบใหเหมอนเดมไดเหรอ?

พอ ตอนเดกๆ พอกเคยรอนาฬกาตงโตะของป เพราะอยากรวานาฬกามนเดนยงไง

ลกชาย เหรอครบ! แลวเปนไงครบพอ? (นำเสยงตนเตนอยากร)

พอ กโดนปตซะลายไปทงตวนะส

ลกชาย อาวว! งนผมคงอดรอดแหงๆ เลย

พอ ใครบอกละลก ไปหยบกลองเครองมอชางมาไดเลยยยย

ลกชาย (นำเสยงดใจสดขด) ขอบคณครบพอ ยะฮวววววว (เสยงวงออกไป)

แม ใหทายกนเขาไป (บนอยางเคองๆ)

พอ เขาเรยกสงเสรมความฉลาดใหลกตางหากละแม คดดนะ เดกคนอนๆ อาจแคสนกท

ไดเลนหนยนตตวน แตลกเราคดตอไปวาไอหนยนตเนยทำงานยงไง ตรงนแหละสำคญ

ทพอจะไมปลอยใหความสงสยอยากรของลกผานไปเพราะกลววาหนยนตนจะพง

แม แตตวนงตงหลายรอย (บนอบอบ)

พอ เทยบไมไดกบประสบการณอนมคาและแรงบนดาลใจทลกเราจะไดรบนะแม

ลกชาย เครองมอมาแลวครบ (เสยงวงเขามา)

พอ รอดขางในแลวเราตองตอมนกลบใหเหมอนเดมดวยนะลก

ลกชาย ครบพอ

พอ สบายใจไดแลวนะจะแม

ความสงสยอยากรของเดกเปนจดเรมตนของการเรยนรทดเพราะเดก

มความสนใจ พอแมหรอครควรตอบสนองความใฝรของลกอยางเหมาะสม

โดยสงเสรมใหเดกเรยนรดวยตนเองมากทสด ในบรรยากาศทสนก และมความ

รบผดชอบในการประกอบกลบคนใหไดอยางเดมคะ

หมอเหมยวชวนคย

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 164 165

ชวงวย 0-6 ป ถอเปนชวงทองของชวต เพราะเปนชวงทสมองพฒนาสงสด เทากบประต

การเรยนรของเดกไดเปดออกแลว การเลยงดและการใหการศกษาทสงเสรมพฒนาการเดกใหครบ

ทกดานจะทำใหเซลสสมองแตกแขนงเชอมกนเปนเครอขาย เกดความสามารถในการเรยนรทด

ซงสงผลตอการพฒนาความฉลาดในเดกตอไป ชวงนจงเปนชวงสำคญทสดเพราะเปนชวงพฒนา

พนฐานการเรยนรทแขงแกรง พลาดการเลยงดทดในชวงนจะมาซอมกนตอนโตกตองบอกวา

ซอมยาก! ถาพนฐานชวงวยอนบาลไมดกจะมปญหาตอการเรยนในชวงประถม และถาการเรยน

ชวงประถมไมด ไมไดแกไข กจะสงผลไปชนมธยมและสบเนองขนไป เมอประตการเรยนรปดไปแลว

การจะสงเสรมความฉลาดใหลกกทำไดยาก

ประตการเรยนรของเดกมหลายบาน การเปดออกขนอยกบชวงวย พฒนาการ และจงหวะเวลา

ตวอยางเชน เมอประตการเรยนรเกยวกบเรองพฒนาการทางเพศของเดกเลกเปดออก เดกจะสง

สญญาณมากบคำถามทสงสยเกยวกบทมาของตนเองวา “หนมาจากไหน?” และ “หนมาไดยงไง?”

หรอการงอกของฟนแททเปนจดเรมตนทแสดงใหเหนวาเดกคอยๆ มความพรอมในการดแลตนเองได

มากขน การมประจำเดอนของเดกหญง การฝนเปยกของเดกชาย ถาพอแมพดคยใหความรกบลก

เหมาะแกเวลา เดกกจะพฒนาตนเองไดเองเตมท

ประตการเรยนร

เดกจะเรยนรไดดเมอมความอยากร อยในบรรยากาศสนก

และผอนคลาย

*หวใจการเลยงด

ความสนใจใครรกเปนประตการเรยนรทสำคญอกบานหนง ณ ขณะทเดกมความ

อยากรอยากเหนในเรองใด เดกจะกระตอรอรนสง มแรงขบจากภายในทจะหาคำตอบ

เพอคลายความสงสย ชวงนเดกจะเรยนรไดดทสด หากเดกไดรบการตอบสนองดวยการ

เรยนการสอนทด ไดเหนของจรง ไดลงมอทำ วธการเรยนรทสนก บรรยากาศผอนคลาย

สมองจะทำงานไดอยางเตมท เดกจะจดจำและเรยนรไดอยางลกซง

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 166 167

ควรทำ

• การสอนทไดผลทสดคอ สอนในชวงทเดกอยากรอยากเหนมากทสด ภายใต

บรรยากาศสนกๆ

• การตอบสนองความอยากรอยากเหนของเดกวาหนยนตทำงานไดอยางไร

มไดหลายวธ เชน

+ รอดรายละเอยด

+ ศกษารายละเอยดการประกอบหนยนตและการตดตงเครองยนตภายในจากหนงสอ

+ ไปดงานโรงงานประกอบหนยนต

+ ดสารคดเรองหนยนตและววฒนาการ

+ เขากจกรรมของชมรมหนยนต Robot หรอเขาดงานประกวดหนยนตในระดบ

โรงเรยน ระดบประเทศ ระดบโลก

• ของเลน เปนสอทพอแมจะใชสอนไดหลายเรอง เชน

+ การถอดชนสวนและประกอบกลบใหเขาท

+ ความรบผดชอบในการเกบใหเปนระเบยบ ทำใหเมอจะเลนใหมชนสวนกยงอยครบ

+ การรกษาเวลา โดยใหเลนในเวลาทเหมาะสม และเมอถงเวลาทตองหยดเลน

กตองเรยนรทจะทำใจ

+ การถนอม เกบรกษา ซงจะสอนไดดถาพอแมไมใหของเลนเดกมากเกนความจำเปน

+ ใชเปนรางวล เมอเดกทำสงทดไดเพมขน

+ ใชกระตนความคด สรางจนตนาการ ฯลฯ

• กำหนดวาความสามารถของเดกวยนนาจะเรยนรในขอบเขตขนาดไหนจงจะเหมาะสม

เชน จะใหรอของเลนออกมาในปรมาณเทาใด ทเดกจะสามารถเกบของเลนไดหมดหรอจะ

ใหรอหนยนตออกมาในปรมาณเทาใดทเดกจะสามารถประกอบกลบคนเขาทไดอยางเดม

การเลนหรอการทำกจกรรมใดๆ จะตองมาคกบความรบผดชอบและความประหยด

คมคา มใชใหเลนเลยเถดจนของเลนหายหมด หรอรอหนยนตจนกลายเปนเศษขยะ

ไมสามารถเลนตอได

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 168

• อยากใหเลาวรกรรมในสมยเดกวาทานเคยถอด เคยรอขาวของ เคยทดลองทำ

อะไรทมความสขและความภาคภมใจ ชวยถายทอดประสบการณเหลานนสกนฟง

• ทานคดเหนอยางไรทพอในละครพดวา “คดดนะ เดกคนอนๆ อาจแคสนกทไดเลน

หนยนตตวน แตลกเราคดวาหนยนตตวนทำงานยงไง ตรงนแหละสำคญ ทพอจะ

ไมปลอยใหความสงสยอยากรของลกผานไปเพราะกลววาหนยนตนจะพง”

• และถาเปนทาน จะยอมใหลกรอหนยนตหรอไม เพราะอะไร

รวมวงคด คลองแขนคย

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 170 171

ตอนท 25 เพอนรงแก

(บรรยากาศการจราจร สองพอลกนงรถกำลงจะกลบบาน)

พอ ทำไมหมนลกถงหวซกทกเยนเลย? เหมอนคนไมไดกนขาวกลางวน

ลก (พดทงขนมเตมปาก) กนครบพอ แตมนยงหวอย

พอ เมอกลางวนลกกนอะไร?

ลก เออ กน กนกวยเตยวครบพอ (นำเสยงมพรธ)

พอ ไมอยากเลาอะไรใหพอฟงหนอยเหรอ?

ลก ไมมอะไรนครบ ไมม

พอ เผอพอจะชวยอะไรไดบาง

ลก คอ (ถอนหายใจ) พ ป.6 เขาเอาเงนไปหมด ขไมใหผมบอกใคร ไมงนจะอดผมใหนวมเลย

พอ โดนขแบบน กลวมยลก?

ลก กลวครบ

พอ ฟงดกนากลวนะ แลวลกจะทำยงไงตอไปด?

ลก กนาจะบอกครนะครบ แตผมไมกลา

พอ พอเหนดวยนะทลกจะเลาความจรงใหครฟงวาเกดอะไรขน

ลก ถาพเขาร ผมแยแนเลย

พอ ถาเราไมบอกคร แลวยอมไปเรอยๆ โดนรงแกไมเลก ลกคดวาจะทนไดมย?

ลก (เงยบ) งนพรงนผมจะไปเลาใหครฟง

พอ พอรวามนยากทจะไมกลว แตลกกกลาตดสนใจทจะไมยอมใหพเขารงแกตอไป

และพอกดใจนะทเวลามเรองไมสบายใจลกกเลาใหพอฟง

เมอลกเกดปญหา การรบฟงอยางตงใจจะทำใหเขาใจความรสกของลกและ

ชวยแกไขไดนะคะ ควรสอบถามความรสกของลกมากกวาทจะรบใหคำแนะนำ

สงสอน เพราะเดกจะรสกวาพอแมเขาใจและจะหนกลบมาปรกษาเมอมปญหา

อกคะ

หมอเหมยวชวนคย

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 172 173

เมอลกถกเพอนรงแก

เมอเดกถกรงแก พอแม คร โรงเรยน ควรใหความชวยเหลอเพอใหเดกไมตกอย

ในภาวะความกลวจากการถกรงแก

*หวใจการเลยงด

เมอเดกถกเพอนรงแก เดกบางคนอาจจะมทางออกในการจดการกบปญหานไดด แตเดก

อกหลายคนยอมจำทนตอการถกรงแกเพราะความกลว ชวตในโรงเรยนจงเตมไปดวยความเครยด

กดดน ความทกขใจ เมอถกรงแกอยางหนกจนเดกทนไมไหว เดกจงใชการตอบโตดวยความรนแรง

เพอระบายความคบแคน ซงเหนเปนขาวสะเทอนขวญทเดกนกเรยนฆากนในโรงเรยน เกดขนทงใน

ประเทศไทยและตางประเทศ สำหรบในประเทศไทยมตวเลขระบวา มนกเรยนกวา 40%

ทเคยถกรงแกเดอนละ 2-3 ครง สวนใหญเปนการทำรายกนดวยการพดลอเลยน รองลงมาเปน

การดถกเรองผวพรรณ เชอชาต การคกคามทางเพศ การแยงเงนแยงของ ตามลำดบ (โครงการ

โรงเรยนปลอดความรนแรง ผศ. ดร. สมบต ตาปญญา ภาควชาจตเวชศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม)

เดกตองการความชวยเหลอเมอโดนรงแก เดกหลายคนไมกลาบอกพอแมบอกครเพราะกลว

จะโดนทำรายมากขนไปอก หากพอแมทราบเรอง ควรเขาชวยเหลอเดกใหมทางออก เดกไมควร

ตองยอมทนตอการถกรงแกจนอาจเครยดและนำไปสการแกไขปญหาดวยความรนแรง

เมอลกถกเพอนรงแก พอแมควรทำอยางไร

• สอบถามขอมลจากลกใหแนชด ซงพอแมไมควรมทาทตำหนตเตยนลก หรอแสดงอารมณ

ขนเคองทลกออนแอ ยอมใหเพอนรงแก ควรซกถามดวยความเขาอกเขาใจ ความสมพนธทด

ระหวางเดกและพอแมจะชวยใหลกไววางใจในการเลาปญหาทเกดขนใหพอแมฟง

• แจงครหรอทางโรงเรยนใหทราบเรอง เพอใหครและโรงเรยนเขาแกไขปญหา หรอวาง

ระเบยบเพอปองกนการทำรายรงแกกนในโรงเรยน

• สอนทกษะใหลกในดานตางๆ เพอชวยใหลกสามารถรบมอกบการถกรงแก เชน ทกษะการ

ปฏเสธ การฝกใหมบคลกทมความเชอมน มศลปะการพดตอบโต ทกษะการปองกนตว การเลยง

ปญหาอยางฉลาด เชน การไมอยคนเดยว เดนเลยง ไมแขงขนเมอพบวาผรงแกแขงแรงกวา

• พอแมควรมเหตผลทดๆ ทจะพดใหลกละจากความกลว ใหลกรสกเขมแขงและพรอมทจะ

ลกขนปกปองตนเอง ซงจะเปนพนฐานสำคญในการแกไขปญหาการถกรงแก

นบวนปญหาการรงแกกนการทำรายกนในโรงเรยนมแนวโนมสงขน แมเปนสงทพอแม

ไมอยากใหเกดกบลกของตน แตกตองทำใจวาลกอาจเจอสถานการณเพอนรงแก ยงถาลกม

บคลกภาพทจะเปนชนวนใหเพอนพดจาลอเลยน หรอทำรายรงแก เชน อวนมาก พดตดอาง พการ

เปนเดกพเศษ ขแง ไมมนใจในตวเอง เรยนออน ฯลฯ พอแมกตองชวยฝกทกษะดานตางๆ เพอให

ลกมวธในการรบมออยางมนใจ ฝกมองโลกในแงบวก และสงเสรมใหลกเหนศกยภาพและความด

ในตนเอง แมลกอาจไมเจอปญหาการรงแกแตทกษะเหลานกเปนพนฐานสำคญทลกจะใชในการ

อยรวมกบผอนไดอยางมนใจ

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 174 175

ไมควรทำ • การทพอแมดวนสรป สงสอน ดวา บอกทางออกใหเดก

ทำตาม นอกจากเดกจะรสกวาพอแมไมเขาใจความรสก

แลวยงจะทำใหเกดการตอตานอกดวย

• การทพอแมตดสนใจเลอกวธการแกปญหาใหเดกเปนเรองทงาย

ทสด แตจะไมชวยใหเดกไดหดคด หดตดสนใจ เดกจะเรยนร

กบสงทเกดขนไดนอยมาก เมอเปรยบเทยบกบการทพอแม

อดทนคยเพอใหเดกไดคด ไตรตรอง และตดสนใจเลอกวธการ

ในการแกปญหาดวยตนเอง

ควรทำ

• การรบฟงปญหาอยางตงใจ ถามถงความรสก ความคดของเดก ใหเวลา ทาทเปน

มตร ไมตำหน บรรยากาศไมกดดน ไมชแนะหรอสงสอน ไมดวาและทาททพรอม

จะชวยแกปญหา จะชวยใหเดกมกำลงใจในการเปดเผยความคบแคนหรอปญหา

ทเกดขน เมอเกดปญหาซำอก เดกจะกลาพอทจะเขามาเลาเรองตางๆ ใหพอแมรบร

• ชวยกระตนใหเดกหดคดวธการแกปญหาในรปแบบตางๆ และผลด-ผลเสยทจะเกด

ตามมา พรอมหดผสมผสานความคดทหลากหลายจนไดความคดทเหมาะสมใน

การแกไขปญหา

• การตดสนใจในระยะแรกของการฝกอาจจะไมคอยดนก แตฝกฝนบอยๆ สดทายกเกง

ขน รอบคอบขน แมเดกอาจตดสนใจผดพลาดบางกยงดกวาเดกทไมยอมตดสนใจเลย

• เดกทมลกษณะพเศษมกเปนทลอเลยนหรอถกกลนแกลงไดงาย เชน รองไหเกง

ไมมนใจตนเอง ชวยตวเองไมได อยคนเดยว ไมมเพอน รางกายพการ ตาเหล

ใสแวน ฟนกระตาย อานหนงสอไมออก โดนครดบอยๆ แตเดกทมทกษะพเศษ

มกไมคอยถกลอเลยนหรอถกเพอนแกลง เชน เพอนเยอะ มภาวะผนำ มนใจตนเอง

แกปญหาเกง ชวยตวเองได มองโลกแงด ราเรง

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 176

• โรงเรยนลกทานมปญหานกเรยนรงแกกนหรอไม ลกทานเปนผรงแกหรอ

ถกรงแก ทานรสกอยางไร และสอนใหลกรบมออยางไรเมอถกรงแก

• ทานคดเหนอยางไรกบวธการซกถามปญหาลกของคณพอในละคร

ชวยกนสรปขอดเพอใชเปนแนวทาง

• ทานมวธแกปญหาอยางไรโดยไมใชความรนแรง เมอพบวาลกถกรงแก

รวมวงคด คลองแขนคย

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 178 179

ตอนท 26 สปรต

ลกสาว พอคะ (เสยงเครอ) หนไมไปเตนระบำฮาวายทงานโรงเรยนวนนไดไหมคะ? (สะอน)

พอ เลาใหพอฟงไดไหม? (นำเสยงปลอบโยน)

ลกสาว (รองไห) เพอนบอกวาหนเตนนาเกลยด เพราะขาหนใสเฝอก คนจะตองหวเราะเยาะ

หนแนๆ

พอ เพอนวาเตนไมสวยแลวครวาไงลก?

ลกสาว ครบอกวาถงใสเฝอกหนกเตนนารกคะ

พอ พอกวานารกนะ ถาเขาหวเราะ เขาอาจเอนดลกกได แตละคนกคดไมเหมอนกน

พอวา อาจจะมอกตงหลายคนทเขาเหนวาลกมสปรตมากกวาเตนสวยไง ดส

เตนไมถนดเพราะใสเฝอกทขอเทา แตกใจสออกไปเตนกบเพอนๆ อยางเตมท

(เฟดอนเพลงฮาวาย)

พอแมคนด 1 ตาย! ดเดกคนนนส ขนาดขอเทาใสเฝอกยงสายเอวพลวเชยว

(เสยงคนดปรบมอดงพรอมคำชนชม เสยงกดชตเตอรดงถๆ)

พอแมคนด 2 ทาทางกดมนใจ ดเขายมส นารกจงเลย ฉนถายรปเกบไวดกวา

พอแมคนด 1 ฉนดวย (แชะ แชะ แชะ) ความกงวลใจของลกทเกดจากความคดดานลบ พอแมควรจะชแนะใหลกคด

ดานบวกเพอจดการกบอปสรรคใหผานพนไปดวยด เดกจะเรยนรในการเผชญ

ปญหาอยางมความหวง เกดความเชอมนและยอมรบในตนเองคะ

หมอเหมยวชวนคย

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 180 181

มองโลกแงบวก

ฝกลกใหมองโลกแงบวก

*หวใจการเลยงด

สงคมเพอนฝงทโรงเรยนมอทธพลตอเดกวยเรยน ความคดเหนบางอยางจากเพอนอาจ

บนทอนกำลงใจเดกซงมกจะหวนไหวงายตอปญหาความสมพนธ เพราะกลวมไมเหมอนเพอน

เปนไมเหมอนเพอน ตองการการยอมรบ พอแมไมตองกงวลมากนก เพราะเปนชวงทเดกกำลง

ปรบตวในการอยรวมกบคนอน แตเดกอาจตองการคำชแนะจากพอแมในการอยรวมในสงคมของ

เพอนอยางราบรน หรอพอแมอาจตองคอยฝกทกษะการเขาสงคม มารยาทในการพดคย

การเอาใจเขามาใสใจเรา และทกษะดานอนๆ ทจำเปนหากพบวาลกขาดสงเหลานจงทำใหเกด

ปญหากบเพอนๆ

แบบอยางการคดและดำเนนชวตมองมมบวกของพอแมมอทธพลสงทจะหลอหลอมเดก

มากกวาการสอนแคคำพด การฝกใหลกมองโลกในแงดเปนทกษะสำคญทจะชวยใหลกเผชญ

ปญหาและอปสรรคอยางมความหวง มองเหนโชคดในโชคราย มองเหนขอดของคนอน

และชนชมตนเองได

ควรทำ • อปสรรคของชวตมไวใหเรยนร ทำใหฉลาดขน ชวยใหเกดทกษะในการแกปญหา มองเหน

จดออนของตนเอง และทำใหเกดการพฒนา (เกงขน)

• ชใหเดกมองอปสรรคทเกดขนเปนเรองสนก ทาทาย จะเปนวธการสรางมมมอง อปสรรค

ดานบวก (มองโลกในแงด) จะชวยใหเดกสนกในการแกปญหา ฮกเหม รสกวาไดประโยชน

ไดเรยนรเพมขน สงผลทำใหเกดการแกปญหาในทางสรางสรรค

• การจะกาวผานอปสรรค เดกตองการคคด (แตมใชคดแทนเดก) ตองการคนใหกำลงใจ

หรอกลมเพอนทเขาใจความรสก บรรยากาศรอบตวทไมกดดนหรอสงสารเกนไปจน

พอแมไปแกปญหาแทนเดก

• การฝกใหเดกชวยเหลอซงกนและกน ฝกใหใหกำลงใจซงกนและกน เปนรากฐานของ

การทำงานเปนทม

• พอแมทมแนวคดวาทกคนมโอกาสทำเรองผดพลาดได จะชวยใหเดกมความหวง มมมมอง

ตออปสรรคหรอปญหาทเกดขนในดานด เชอมนตนเอง ยอมรบขอผดพลาดทเกดขน

จงควบคมอารมณตางๆ ไดและใชความคดไดสงสดในการแกปญหา

ไมควรทำ • พอแมทใชวธการกดดน ขมข โกรธ หรอแสดงความไมพอใจเมอเวลาทเดกทำ

ผดพลาดหรอพบอปสรรค จะทำใหเดกวตกกงวล กลว คดไมออก แกปญหาไมได

จงพยายามเลยงปญหาใหมากทสด และสดทายเดกกจะแกปญหาไมเปน

หรอแกปญหาในทางกาวราวหรอรนแรง

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 182

• เมอลกตองเผชญอปสรรคหรอความกงวลใจทสง พอแมบางคนจะโกรธ รำคาญใจ

กดดนลก แตพอแมอกจำนวนมากเลอกทจะคอยหาแงมมดๆ ใหลกเกดกำลงใจ

เผชญทกข อยากใหทานชวยกนเลาประสบการณททานสอนลกใหเผชญกบปญหา

และอปสรรคอยางสรางสรรคและมหวง

• เดกทคดบวกจะมภมคมกนทางใจทสามารถเผชญอปสรรคและแกไขปญหาไดดกวา

เดกทคดลบ มาชวยกนรวบรวมคำพด วธการ หรอกจกรรมทจะชวยใหตวเองและลก

มองโลกในแงบวก

รวมวงคด คลองแขนคย

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 184 185

ตอนท 27 อานหนงสอใหคนตาบอด

ลก แมกำลงจะทำอะไรครบ?

แม เตรยมตวอานหนงสออดเสยงใหคนตาบอดฟงจะ

พอ ลกอยากลองอานบางไหม? พอจะชวยตงโปรแกรมอดเสยงในคอมฯ ให

ลก ไมเอาหรอกครบ ผมอานหนงสอไมเกง

พอ หดอานบอยๆ กอานเกงขนเองนะลก

ลก แลวแมทำไปทำไม? ไมเหนอยเหรอ?

แม ไมเหนอยหรอก ยงถาคนตาบอดเคามความสขจากเรองทแมอานใหฟง แมกยงม

ความสข

พอ ลองดมยลก? คนตาบอดเขาจะไดฟงเรองสนกๆ หรอทมประโยชนไง

ลก ผมไมรจะอานเลมไหนด

พอ ลองเลอกเลมทลกชอบหรอเลมทลกอานแลวสนกส

ลก ผมนกออกแลว! เรองนตองสนกแน

กจกรรมอานหนงสออดเทปใหคนตาบอดฟงเปนกจกรรมจตอาสา

ทสมประโยชนดวยกนทกฝายทงผใหและผรบ นอกจากจะอานหนงสอไดเกง

แลว ยงไดฝกใจเออเฟอแบงปนตอคนตาบอดทดอยโอกาสกวา การฝกให

เดกมองเหนความทกขยากของคนอน สงเสรมใหชวยเหลอคนทลำบากกวา

จนชวยเหลอคนอนไดเกงขน จะบมเพาะใหจตใจออนโยนและดงามไดดกวาการสอน

ใหเดกรบรเพยงอยางเดยวคะ

หมอเหมยวชวนคย

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 186 187

จตอาสารกการอาน

สงเสรมลกใหรกการอาน ดวยกจกรรมจตอาสา

*หวใจการเลยงด

พอแมทอยากใหลกมนสยรกการอาน นอกจากสรางวฒนธรรมการอานในบาน เชน มชวโมง

อานหนงสอรวมกน มการพดคยเกยวกบหนงสอทอาน จดใหมมมหนงสอภายในบาน กจกรรมเลานทาน

จากหนงสอเลมโปรด หรอการเลอกหนงสอใหลกแลว สำหรบเดกวยเรยนททกษะการอานเรมคลองแลว

พอแมอาจสงเสรมใหลกรกการอานดวยการหากจกรรมจตอาสาทเกยวกบการอานใหลกไดทำดวย

เชน การอานนทานใหนองผปวยฟงทโรงพยาบาล หรอการอานหนงสออดเสยงใหคนตาบอด

นอกจากลกจะไดความสขใจจากการไดชวยเหลอผอนแลวยงไดพฒนาทกษะการอานของลกใหเกง

ขนอกดวย พอแมทสนใจกสามารถสอบถามรายละเอยดไดทหองสมดคนตาบอดแหงชาต หรอเขาไป

ทเวบไซต www.tabod.com

การเปนเดกรกการอานจะชวยสนบสนนการเรยนของเดก เพราะในการเรยนใหเกงนน เดกตอง

มทกษะการอานและทกษะการจบใจความทด มความสามารถในการใชภาษาทด มทกษะการคด ทกษะ

การคดวเคราะห ทกษะในการวพากษวจารณ ซงทกษะทไดจากการอานลวนชวยเสรมและสนบสนน

การเรยนในชนเรยนของเดก

ปจจบนเดกไทยยงอานหนงสอนอยมากแตใชเวลาเลนเกมและดทวมากกวา พอแมทอยากให

ลกเลนเกมใหนอยลงและมเวลาไปทำกจกรรมอนๆ บาง กจกรรมจตอาสาดวยการไปอานหนงสอให

คนปวย หรออานหนงสออดเสยงใหคนตาบอด ความสขจากการไดชวยเหลอผอนอาจสรางแรงจงใจ

ใหลกสนใจการอาน และตอเตมแรงบนดาลใจในงานจตอาสา

ของเดกอกดวย

ควรทำ • กอนชวยเหลอคนอนพอแมตองฝกใหลกชวยเหลอตวเองใหไดกอน จะทำใหเดกมนใจและ

มทกษะระดบหนงในการชวยเหลอคนอน

• เมอฝกชวยเหลอผอนจนเปนนสยตดตว จะทำใหคนรอบขางรกและเมตตา ซงพฤตกรรม

ทดนจะชวยปกปองเดก

• พอแมตองทำใหดเปนตวอยาง คอยๆ ฝกไปจนเดกรบผดชอบไดเพมขน เชน การเลอก

ของเลนทไมเลนแลวไปใหเดกอน การขนเสอผาไปบรจาค ชวยสตวทบาดเจบ เปนตน

จะเพาะบมจตใจใหออนโยนดงามไดดกวาการพดสอนใหจำแตไมทำใหด

• การชวยเหลอคนอนไมจำเปนตองมคนเหนหรอตองมรางวลตอบแทน ชนำใหเดกสงเกต

ตนเองวาขณะทำดใหคนอนนนรสกอยางไร ถารสกด นนคอรางวลทไดจากการทำด

ใหลกทำสมดบนทกความด โดยใหคดวธชวยเหลอผอน ลงมอทำ และบนทกสงททำรวมถง

ความรสกทเกดขน ถาเปนเดกเลกอาจจะใหดาวเปนการบนทกแตม สดทายเดกจะ

ไดสมดความดของตนเอง เปดอานทไรกสขใจเมอนน เปนการสงเสรมใหเดกชวยเหลอผอน

แทนทจะคดถงเรองของตวเอง

• เมอเดกทำด ชวยใหเขาชนชมกบความรสกดนนทเกดในตวเอง ไมตองพงคำชมจาก

ภายนอกเสมอไป

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 188

• กจกรรมจตอาสาชวยฝกทงพอแมและลกใหมจตใจชวยเหลอเกอกลผอน

มครอบครวไหนทขณะนกำลงทำกจกรรมชวยเหลอผอน ชวยกนมาเลา

เรองดๆ วาไปทำอะไรกนมาบาง

• เกดผลเปลยนแปลงอะไรบางกบเราและลกๆ ของเรา

รวมวงคด คลองแขนคย

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 190 191

ตอนท 28 ผลจากมะมวง

ลก มะมวงบานเรานะหวานอรอย ทำไมแมไมเกบไวขายละครบ? กองนขายไดหลายตงคแนๆ

แม เงนนะไดมาเดยวกไปแลว แตนำใจทเราเออเฟอกนอยนานกวาจะ

ลก แมอยาใจดแจกหมดนะครบ

แม ไมหมดหรอกลก เหลอจากแบงใหเพอนบานแลวยงมมะมวงกนอกหลายวน

อะแมแบงเสรจแลว ลกเอาไปใหบานคณลงอวน บานนาตม แลวกบานแมเอกบออง

ดวย เดยวแมจะเอาไปฝากบานฝงนน

(ดนตรแทรกประมาณ 5 วนาท)

ลก แม ลงอวนฝากขอบคณแมเรองมะมวง แลวกฝากกนเชยงมาใหครบ อย! ขนมเคก

นากนจง

แม ยงมนอกนะ แกงเขยวหวาน ทอดมน แกงจดตำลง และกหมแดง

ลก กบขาวเยอะแยะเลย มาจากไหนหรอครบ?

แม กจากมะมวงทเราแบงใหเขายงไงละลก พวกลงๆ ปาๆ นาอาในซอยเขามนำใจเออเฟอ

กลบใหเราไง

ลก ดจงนะแม

แม ออ พรงนพอกบแมตองไปทำธระดวนทตางจงหวด ลกไปเลนทบานอองนะ แมฝาก

ไวแลว ทำตวดๆ ไมดอไมซนนะลก อยาใหนาอรเขาหนกใจนะ

ลก ครบ พรงนผมจะเอาขนมไปแบงอองดวย

ทกษะการใหเปนเรองตองฝกฝน ใหบอยๆ กจะใหไดงายขน

พอแมจงเปนแบบอยางสำคญในการสอนลกใหเหนคณคาของการให

คอยงใหกยงได ทไดทงความสขใจและสมพนธภาพทดงามระหวางกน

ในชมชน ทจะชวยเหลอเกอกลและเลยงดบตรหลานรวมกน

หมอเหมยวชวนคย

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 192 193

ปลกการใหในใจลก

พอแมเปนตนแบบในการเออเฟอ เสยสละ และแบงปน

*หวใจการเลยงด

ในสงคมททกอยางซอหาไดดวยเงน เดกๆ เตบโตมาบนความเชอทวา อยากไดความสขกใช

เงนไปซอเอา จะกน จะเทยว อยากไดเสอผา รองเทา ของเลน กใชเงนไปซอหาเอามา พอแมทเลยง

ลกใหโตแตตวกจะเลยงลกอยางตามใจ ปรนเปรอดวยของเลน ปอนดวยขาวของเครองใช แตลม

สอนใจลก สดทายกจะไดลกทมนสยบาวตถ รจกความสขเฉพาะประเภท “รบเขา” ทเอาทกอยาง

เขาหาตวเพยงอยางเดยว เหนแกตว ไมเอาใคร ใชเงนเกง จะโทษเดกกไมได พอแมตองรบไปเตมๆ

ดวยวาเลยงลกไมเปน เพราะมวแตใชเงนเลยง

การเลยงลกใหพงตนเองได และมนสยแบงปนและชวยเหลอผอน พอแมอาจไมตองทมทนทาง

เงน แตตองเปนแบบอยางทางใจใหลกเหนอยางสมำเสมอ เชน เมอแมยนยนไมยอมขายมะมวง

ตามคำเสนอแนะของลก แตขอแบงปนใหเพอนบานไดกนดกวา คำพดของแมทวา “เงนนะไดมาเดยว

กไปแลว แตนำใจทเราเออเฟอกนอยนานกวา” เมอมะมวงทแมเออเฟอใหเพอนบานไปไดกลายมา

เปนกบขาวและขนมอกมากมายทเพอนบานแสดงนำใจตอบแทนกลบคน เดกจะเรยนรแบบอยาง

ความมนำใจของแมไดโดยตรง คำสอนของแมจะซมซบฝงเขาไปในใจจากการทเขาไดเหนและไดฝก

ปฏบตดวยตวเอง

จรงๆ แลวเดกทกคนมเมลดพนธความดทพรอมจะทำดเพอผอนเสมอ ขอใหพอแมไดฝกหด

สงสอนและเปนแบบอยางทดใหลกไดเพาะบมเมลดพนธของการเออเฟอแบงปน

ใหหยงรากฝากใบเตบโตออกดอกออกผล เปนลกไมหลนไมไกลตน

ทพอแมชนใจและใครๆ กชนชม

ควรทำ • การแบงปนเปนทกษะทตองฝกฝน มไดเกดขนเอง ควรฝกไปพรอมกบความคดทไมหวง

สงตอบแทนกลบมา ชนำใหเดกสงเกตตนเองวาขณะแบงปนสงตางๆ ใหคนอนนน

รสกอยางไร ถารสกด นนคอรางวลทไดจากการทำดแลว

• ของทแบงปนไมจำเปนตองเปนวตถ ของเลน ขาวของ หรอเงนทองเสมอไป แตสามารถ

แบงปนความคด การชวยออกแรง ชวยทำงาน ชวยยกของ ชวยใหความสะดวกสบาย

ชวยใหแกปญหาได เปนตน

• การแบงปนเปนจดเรมตนของความเสยสละ เดกตองใชความอดทน อดกลน ตดใจ

และทำใจ ทำบอยๆ กจะทำไดงายขน เปนการลดความเหนแกตวภายในใจ

• พอแมตองชนชมสงทเดกทำ แมการแบงปนระยะแรกอาจทำไดไมมาก หรอทำได

ไมนานกตาม เชน การแบงของเลนใหนองเลน แบงขนมใหเพอน เพอใหเดกมกำลงใจ

ในการทำดอยางตอเนอง

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 194

• ในสมยททานเดกๆ ทานเตบโตมาในสงคมหรอชมชนทเออเฟอแบงปนอยาง

ในละครทไดฟงไปหรอไม

• เมอสงคมเปลยนไป ตางคนตางอยมากขน ทานสอนใหลกรจกการใหและ

แบงปนผอนอยางไร

• คณพอคณแมมการสรางชมชนแบบใหมหรอเครอขายพอแมในการชวยเหลอ

แบงปนกนหรอไม ในเรองอะไร มทมาอยางไรในการรวมกลมกน

รวมวงคด คลองแขนคย

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 196 197

ตอนท 29 ฟนแท

ลก อย! ตอนเดกๆ พอกฟนหลอเหมอนกนเหรอครบ?

พอ ใช เดกหกขวบใครๆ กฟนหนาหลอทงนนแหละลก

ลก ในรปเนยพออายเทาผมเหรอ?

พอ ใชลก ไหนลองยมซ พอจะเทยบดวาตอนเดกเราสองคนใครนารกกวากน

ลก ไมเอา นาอายจะตาย (หบปากแนนไมยอมยม) ออๆๆ อมออ ออๆๆ

พอ นาดใจตางหากละลก

ลก ออ พอดใจทผมฟนหลอเหมอนพอตอนเดกๆ ใชมย?! (นำเสยงเคองๆ)

พอ แหม! ทำมาเคอง ทพอวานาดใจเพราะวาลกกำลงจะมฟนแทขนแลวตางหากละ ฟนแททจะ

คอยๆ งอกขนแทนฟนนำนมซหนาทหลดไปเนยจะแขงแรงกวา และจะอยกบลกตลอดไป

ถาลกรกษาดๆ กเหมอนลกไงทปนโตขน เกงขน ทำอะไรไดเองโดยทพอแมไมตองชวย

เหมอนตอนลกยงเลกๆ ไง

ลก ฟนแทผมขน หมายถงผมกำลงจะโตเปนผใหญเหรอพอ?

พอ แนนอนอยแลว

ลก จรงส ปนผมทำอะไรเองไดตงหลายอยาง ทสำคญผมกขจกรยานไดแลวดวย

(อวดอยางภมใจ)

พอ ทนกยมโชวฟนหลอไดอยางมนใจ ไหนยมซ กวางไปมยเนย (หวเราะ)

ลก กผมไมใชเดกๆ แลวน (หวเราะ)

หมอเหมยวชวนคย

ฟนนำนมคหนาของเดกจะรวงในชวงอายราว 6 ป ซงเปนชวงเปลยนผาน

ทสำคญจากชนอนบาลขนชนประถม พอแมจงควรปรบเทคนคการเลยงด

จากทตองคอยบอกคอยเตอน คอยชวยเหลอ คอยทำแทน มาสการหด

ลงมอทำและชวยเหลอตนเอง สดทายเดกจะมนใจในความสามารถและ

พรอมพฒนาตนเองคะ

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 198 199

เมอฟนนำนมลาไปและฟนแทมาเยอน

สอนใหลกเขาใจความเปลยนแปลง ของรางกายทเกดขนตามวย

*หวใจการเลยงด ฟนนำนมคหนาของเดกจะรวงในชวงอายราว 6 ป ซงเปนชวงเปลยนผานทสำคญจาก

ชนอนบาลขนชนประถม มผลตอสภาพจตใจเดก และการเลยงดอบรมสงสอน

ขณะทฟนซหนาหลอรอฟนแทขน การเปลยนแปลงนอาจทำใหเดกรสกไมมนใจเพราะ

ถกลอเลยน โกรธเมอคนอนหวเราะทเหนเขาฟนหลอ พอแมจงควรอธบายใหเดกเขาใจวา

เปนการเปลยนแปลงทเกดขนกบทกคน พอแมกเคยผานเหตการณนในชวงอายนเชนเดยวกน

ไมมอะไรทตองอาย หรอมอะไรทตองกลว เดกจะไดคลายความกงวลใจ พอแมอาจอาศยชวงน

อธบายถงวงจรชวตของคนและการเปลยนแปลงของรางกายตงแตเกดเปนทารก เดก วยรน

หนมสาว วยกลางคน และคนแก หรออาจอธบายวงจรชวตของสตว เชน ผเสอ ลกออด

เพอใหเหนวาสงมชวตลวนมการเปลยนแปลงไมวาคนหรอสตว เมอฟนนำนมหลดรวงไป

ฟนแทกจะงอกมาแทน หรอจากดกแดโตมาเปนผเสอ จากลกออดกลายเปนกบ เดกจะได

เขาใจวาเปนการเปลยนแปลงทางธรรมชาต เปนชวงวยแหงการเจรญเตบโตของเขา

ในดานการเลยงด เมอลกฟนหลอกเปนการเตอนใหพอแมรวาควรตองปรบเทคนค

การเลยงดจากเดกอนบาลทตองคอยบอกคอยเตอน คอยชวยเหลอ คอยทำแทนลก

มาเปนการฝกใหเดกชวยเหลอตนเอง หรอใหพงตนเองในดานตางๆ เพมมากขน พอแมอาจ

มอบหมายหนาทยากกวาเมอตอนทเขายงอยอนบาล และแสดงใหเดกรบรวาพอแมไววางใจ

จงมอบหนาทนให เพราะเหนวาเขารบผดชอบได หากมขอผดพลาดกไมควรดวาแตควร

อดทนสอน หากเดกทำดกมคำชมเพอทเดกจะไดมกำลงใจ

เมอลกฟนหลอเพราะรอฟนแท ลกกตองปรบตวปรบใจ พอแมกตองปรบวธการเลยงด

เชนกน

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 200 201

• ใชโอกาสเรองฟนทหลดไปทำใหพอแมเขาใจวาลกโตขนแลว ตองปรบ

เทคนคการเลยงและกตกาตางๆ ลดการชวยเหลอและปลอยใหเดก

ทำสงตางๆ ดวยตวเองใหมากทสด เพอฝกคด วางแผน ตดสนใจ

และสดทายเดกตองหดยอมรบผลของการกระทำของตนเอง

• การลอเลยนเดกในเรองฟนหลอ อานไมออก ตาเหล พดไมชด หกาง

ฯลฯ จะทำใหเดกเสยความมนใจไดงายๆ แตการใหเดกมองในมม

ทตางออกไปในสวนทด เชน ฉลาด แขงแรง วงเรว พดรเรอง อดทน

เสยสละ ฯลฯ จะทำใหเดกเรยนรชวตในมมมองใหม

• ใชโอกาสเรองฟนทหลดไปทำใหเดกเขาใจเรองความสำคญของ

ฟน โดยเฉพาะฟนแททจะขนใหมวาจะไมมอกแลว (นอกจากจะใช

ฟนปลอม) และตองรกษาไวใหคงทนนานทสด โดยการดแล

ความสะอาด ถนอมการใชงาน ทำใหคยไปถงวธการรกษาฟน

• พอแมทฝกใหลกมความสามารถหลายดานและทำกจกรรมได

หลายแบบ เดกจะมนใจในตวเองและไมกงวลกบเรองของรางกาย

ทเปลยนแปลง เพราะมเรองสนก ตองคด ตองทำอยเรอยๆ

ซงแตกตางกบเดกทเงยบ ชวยเหลอตวเองไมได แยกตว

อยคนเดยว ทำใหมกครนคดเรองของตวเองซำไปซำมา

• สอนใหเดกรจกธรรมชาตของรางกายทมการเปลยนแปลง

ตลอดเวลา สอนจากลกษณะภายนอกจนใหเรยนรจกอวยวะของ

รางกายภายใน เชน จากเดนไมไดมาเปนเดนได จากฟนนำนม

มาเปนฟนแท จากเดกทไมมประจำเดอนจนเปนสาว รางกาย

เปลยนแปลงหลายอยาง มการทำงานของอวยวะรางกาย

หลายอยางทมการเปลยนแปลง

ควรทำ

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 202

• ความเปลยนแปลงของรางกายอาจกระทบกบอารมณและจตใจของลก

ทานชวยลกรบมออยางไรกบการเปลยนแปลงทางรางกายทเกดขนตามชวงวย

• มขอคด เทคนค วธการ หนงสอ หรอแหลงขอมลทอยากจะแนะนำคณพอคณแม

ทานอนๆ หรอไม ทจะชวยในการสรางเสรมกำลงใจ ความมนใจในวยเปลยนผาน

ของลกๆ

• อยากใหทานชวยกนสรปหวใจการเลยงดลกตามชวงวยการเปลยนแปลง

จากประสบการณการแลกเปลยนในวนน

รวมวงคด คลองแขนคย

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 204 205

ตอนท 30 ของมคม

ปา ตายแลวลก! มดมนคมเดยวกบาดไมบาดมอหรอกลก เอามาใหปาทำดกวาลก

นนท นนททำได!

ปา ไมเอา! ปาไมอนญาต

นนท ผมปอกแอปเปลใหนองกนบอยๆ ครบปา

แม ไมตองหวงคะพ ลกหนเขาใชมดคลองแลว

ปา ไมกลวลกโดนมดบาดหรอไง? ลกตวกะเปยกแคเนยใหจบของมคมแลว

แม กไมใชอยดๆ กใหใชมดหรอกคะพ ฝกเขาตงแตเลกๆ แรกๆ กใหใชมดพลาสตก

พอมอไมคลองกใหใชมดจรง เรากคอยดคอยสอนคะ พอทำไดกปลอยใหทำ พลาดโดน

มดบาดกมบางคะ ใสยานดหนอย ไมกวนกหายคะ

ปา ของพคงตองใหลกโตกวาน มนเสยวไส ทำใจไมไดจรงๆ จะ

แม แรกๆ กทำใจยากคะ แตกคอยๆ ฝกจากงายไปยาก ทำบอยๆ ลกกเกงขน กตองฝกกน

ทงแมทงลกละคะ ลกฝกใชมดใหเกง แมฝกวางใจใหเปน

นนท เหนมยครบปา นนทปอกไดจรงๆ

ปา จรงดวยส เกงจงหลานปา

พอแมมกไมฝกฝนลก ปญหาไมใชเกดจากความยากของงานหรอลก

ไมมความสามารถนะคะ แตเพราะทำใจไมไดหรอวางใจไมเปน กลวเปน

อนตราย กลวลกลำบาก กลวทำเลอะเทอะ จงใชวธหาม ขใหกลว หรอทำแทน

ซงเทากบเปนการสอนใหลกหนปญหา พงตนเองไดนอย รสกดอยและไมภมใจ

ในตวเอง เคลดลบฝกลกใหเกงพอแมกตองฝกวางใจใหเปนดวยคะ

หมอเหมยวชวนคย

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 206 207

ฝกวางใจใหเปน

การฝกใหลกใชมดอยางถกวธ พอแมตองฝกจากงายไปยาก และตอง

วางใจใหลกไดทดลองฝก

*หวใจการเลยงด

ธรรมชาตมกทำใหเดกมกอยากร อยากลอง คด และตดสนใจลงมอทำ เพราะเปนหนทาง

พฒนาความสามารถของเดก การหามของพอแม รวมถงการตำหนซำหลงการลองแลวเกด

ผดพลาด เปนการบนทอนความคด การตดสนใจ และความเชอมนของเดก โตขนจะเปนเดก

ทไมกลารเรม ไมกลาตดสนใจ และมนสยขกลวขกงวล

มวธทดกวาการหามคอ สอนเดกใหมทกษะในการอยกบสงทพอแมคดวา “อนตราย” หรอ

“ไมปลอดภย” สมเดจพระเจาพนางเธอ เจาฟากลยาณวฒนา กรมหลวงนราธวาส-

ราชนครนทร ไดกลาวถงการเลยงดพระโอรสและพระธดาของสมเดจพระศรนครนทรา-

บรมราชชนนไววา

“ไมวาวทยหรอโทรทศนหมนจะไดยนไฟไหม เวลาน อยาใหลกเลนกบไฟ แตแมกลบ

ตรงกนขาม ทานคดวาควรจะใหเดกรจกไฟเสยเลย ทานกหาถงโลหะมาและไปวางไวบนถนน

ซเมนต หางไกลจากบาน จากตนไมแหง หญาแหง หรออะไรทงหมด แลวทานกทรงอนญาต

ใหทงสองพระองคจดไฟเลนดวยหนงสอพมพ........จำไดวาเมอเดกๆ ทง 2 พระองคชอบเลนไฟ

แมกเอาไฟมาใหเลน มถงสงกะสใหญ หาหนงสอพมพเกามาใหใสลงไป แลวจดไฟ โอย! สนกมาก

2 องค เสรจแลวเตนรอบๆ” (จากหนงสอ สมเดจพระศรนครนทราบรมราชชนน

กบการอบรมเลยงดพระโอรสและพระธดา : ทรงสรางสรรคพากเพยรและใฝเรยนใฝร

หนา 64-65)

ทงสองพระองคทรงสนกสนานทไดเลนไฟและเรยนรทจะเลนอยางปลอดภย เหน

วธการในการจดเตรยมความพรอมของพระมารดาททรง “หาถงโลหะและวางบนถนนซเมนต

หางจากบาน ตนไมแหง หญาแหง” นคอการใหเรยนรจากประสบการณโดยตรงและ

เตรยมความพรอมดานความปลอดภยโดยไมประมาทไวดวย

การหามโดยไมสอนมอนตรายกวา เพราะถาเปนสงทเดกอยากร เดกอาจจะหน

ไปทำ เมอไมไดเรยนรทจะลงมอทำอยางปลอดภย ผลเสยหายหรออนตรายทเดกจะได

อาจมมากกวาและรนแรงกวา พอแมควรฝาดานความกลวกงวลนดวยการคอยๆ ฝกลก

ทละนดจากงายไปยากจนลกชำนาญ ทงพอทงแมกกำลงเรยนรไปพรอมๆ กนกบลก

ลกเกงขนเรอยๆ พอแมกวางใจเปนขนเรอยๆ เชนกน

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 208 209

• การฝกลกใหทำเรองหรอกจกรรมทมความเสยง พอแมควร

สอนเรองการใชอยางปลอดภยดวย จะชวยสรางความมนใจ

ใหกบเดกมากกวาหามและไมยอมใหใชเครองมอ ดวยการ

ชวนเดกคดกอนทำวาจะมอนตรายอะไรหรอไม และ

จะปองกนไดอยางไร

• เทคนคการฝกสอนทดเรมจากงานทงายไปสงานทยาก

เชน เรมจากใหใชมดพลาสตกไปสการลองใชมดทอๆ

จากการใชมดหนของไปสการใชมดปอกผลไม

ควรทำ

ไมควรทำ

• ถาพอแมคดวาความผดพลาดนนเกดจากพอแมตดสนใจผด

เชน ปลอยใหลกใชมดจนไดรบอนตราย หลงจากนน

เลยหามไมใหลกใชมดอกตอไป การเรยนรของเดกกจะ

สะดดลง

• ความกลววาลกจะไดรบอนตราย ลำบาก ผดพลาด ขาวของ

เสยหาย ทำใหพอแมไมกลาใหเดกไดหดทำสงตางๆ

สดทายเดกจะขาดโอกาสพฒนาความสามารถ พงตนเอง

ไดนอย

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 210

• ทานเคยผานประสบการณอยางทคณแมในละครพดกบพสาวหรอไมวา

“แรกๆ กทำใจยากคะ แตกคอยๆ ฝกจากงายไปยาก ทำบอยๆ ลกกเกงขน

กตองฝกทงแมและลก ลกฝกใชมดใหเกง แมฝกวางใจใหเปน”

• “การวางใจใหเปน” เปนเรองพดงายแตทำยาก อยากใหทานชวยเลาวา

กวาจะทำไดสำเรจในการวางใจใหเปนนนตองคดอยางไร ทำอยางไร

• เมอสามารถฝกใหลกทำสงยากๆ หรอทาทายไดสำเรจ ลกเปลยนพฤตกรรม

หรอไม อยางไร และทานรสกอยางไร

รวมวงคด คลองแขนคย

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 212 213

ตอนท 31 ลกลงตวหนา

(บรรยากาศเสยงจากสารคดโทรทศน)

ลก ผมชอบลงในสารคดเรองนจงแม มนเกงเกง!

แม ถาใหเลอกจะเปนลกลงตวไหน? ลกลงทแมแบกหรอทเดนเอง?

ลก เปนลกลงทแมลงแบกไวบนหลงกสบายดนะแม แตผมเลอกเปนตวทเดนเองมากกวา

ถงลำบากแตมนกชวยตวเองเกง หาอาหารเอง คลองกวา ไวกวา

แม ถาแมลงตายไป ลกลงตวไหนจะลำบากกวากน?

ลก ตวทแมลงแบกไวบนหลงใชไหมครบ กมนทำอะไรไมคอยเปน เพราะแมลงคอยเลยงตลอด

แม ใครๆ กวาแมใจราย เลยงลกใหลำบากทำนนนเยอะแยะ

ลก ออ! ตอนนผมเขาใจแลววาทำไมแมใหผมขนรถเมลไปโรงเรยนเอง อยากไดของเลนกใหหด

ทำเอง งานบานตองชวย เงนคาขนมกพอดเปะ แมฝกผมใหเกงเหมอนลงตวหนานเอง

แม แมตองฝกลกใหพงตวเองได รจกคด ประหยด และอดทน โตขนจะไดไมเปนพวก

เหยยบขไกไมฝอ

ลก จะเหยยบขไกฝอหรอไมฝอผมยงไมรนะแม แตรองเทาพละของผมแปะบอกซอมมายลาย

เลยว ผมขอเงนซอคใหมหนอยนะแมนา

ความสงสารและกลวลกจะลำบากทำใหพอแมหลายคนเลยงลกเหมอนแมลงทแบกลก

ไวบนหลงดวยความรก จนทำอะไรไมเปน อยากเหนอนาคตทดของลกกตองหมนฝก

ใหเขาดแลตนเองใหไดมากทสดคะ

หมอเหมยวชวนคย

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 214 215

สวสดความลำบาก

ฝกใหลกรจกความยากลำบาก เพอทจะพงตนเองไดเรวขน

*หวใจการเลยงด

พอแมทอยากฝกลกใหพงตนเองไดตองมทศนคตทดตอความยากลำบากวาเปนแนวทาง

สำคญในการฝกฝนลก ความคดและมมมองทดของพอแมนจะชวยใหลกยอมรบการฝกฝนไดงาย

ขน เพราะเดกตองการเปนทยอมรบของพอแมอยแลว การฝกใหลกรจกความยากลำบากควร

ฝกตงแตยงเลกๆ เชน

• ฝกใหลกชวยเหลอตวเองในชวตประจำวน เชน อาบนำ ลางหนา แปรงฟน ใสเสอผา

เอง ฝกใหคลองใหชนจนเปนกจวตร ลกจะไมรสกวาลำบาก

• มอบหมายงานใหรบผดชอบตามวย

• ฝกใหทำในสงทชอบและไมชอบ เชน หดใหกนผก กนของทไมชอบแตมประโยชน

ฝกใหตนเชา ขมใจทำสงไมชอบเพอคนอน

• ฝกใหใชชวตตดดน เชน หดใหลกขนรถเมล รจกการขน-ลงรถเมลอยางปลอดภย

หดจายคารถเมลเอง รมารยาทในการโดยสารรถเมล รจกขอบคณผใหญทลกใหนง ชวยถอของ

ใหคนอน พอแมอาจเตมความสนกและการเรยนรททาทายเพมลงไปกได เชน การทำแผนท

เสนทาง การเดนทางเองคนเดยวโดยพอแมไปรอทจดนดหมาย ฯลฯ

• ใหรจกความผดหวง ไมตอบสนองความอยากของลกทกเรอง ใหดตามความเหมาะสม

และความจำเปน หากตองอดทนรอเมอยงไมถงเวลากตองรอ ยงไมสมควรซอกตองอดใจไปกอน

• ลองใหใชชวตในชนบททไมคอยมสงอำนวยความสะดวก เชน ไปอยกบตายาย

ทตางจงหวด การฝกเปนเดกวด

สอนใหลกรจกสวสดกบความยากลำบาก ทกทายกนอยางกลยาณมตร ไมเบอนหนาหน

เมอพบเจอ เดกจะเกดการเรยนรสงสด ไดเพาะบมความอดทน ความแกรง ความสามารถ ความ

เขมแขงทางใจ เตบโตเปนผใหญทพงตนเองไดโดยพอแมไมตองคอยหวงใย

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 216 217

• การฝกฝนเดกใหชวยเหลอตนเอง ใชความสามารถทกอยางใหเตมท นอกจาก

จะกระตนการทำงานของสมองแลวยงทำใหเดกภมใจกบสงททำไดดวยตวเอง

มพลงอยากทำสงใหมๆ ตอไป

• การพลดพรากเกดขนไดตลอด แตถาพอแมฝกลกใหชวยเหลอตวเองไดด

กจะเบาใจขนเมอถงคราวทตองจากกน

• ธรรมชาตของแมมกจะปกปองลกทออนแอทสด แตตองไมลมวายงปกปองมาก

กจะยงออนแอเพมขน การฝกฝนลกทออนแอจะตองฝกเหมอนลกปกต เพยงแต

ตองใหเวลาฝกฝนเพมขนและตองวางใจใหลกไดเรยนรใหสงสด

• พอแมทมจดมงหมายในการฝก มจตใจเขมแขง จะฝกฝนลกไดผลกวาพอแม

ทใจออน สงสารลกมากเกนไป ซงสดทายมกเขาไปชวยเหลอจนทำใหเดก

ไมไดใชความสามารถอยางเตมท

• พอแมทเปนตนแบบของคนจตใจเขมแขงมนคง จะสงเสรมใหเดกเลยนแบบ

ลกษณะทดของพอแมได

ควรทำ

ไมควรทำ • พอแมทใจออน หวนไหว กงวล หวาดกลวอนตราย กจะเปนตนแบบใหลกเปน

คนไมมนใจตนเอง สงสารตวเอง กลวงาย กลวความผดพลาด กลวความลมเหลว

ตามไปดวย

• ทกวนนทานมแนวโนมเลยงลกแบบไหน ระหวางแบบลกลงตวหนาทเกง

และพงตนเองได หรอลกลงบนหลงแมทคดใหทำแทนใหทกอยาง

• อยากปรบวธการเลยงหรอไม เพราะอะไร จะปรบเตมสวนใดบาง

• และถาอยากปรบวธการเลยงใหม ตองการแรงสนบสนนจากครอบครว

ในดานใดบาง

รวมวงคด คลองแขนคย

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 218 219

ตอนท 32 สอนคนละทาง

พอ ไมตองมองหนาแมเลย! ไปแปรงฟนแลวกเขานอน! นมนสามทมครงแลว!!

แม พรงนวนหยด ปลอยใหลกนอนดกอกหนอยจะเปนอะไรพอ

พอ คณกชอบใจออนยอมลก ผมกฝกวนยใหลกไมไดสกท

(เสยงจงจกรองจๆๆๆ)

แม คณจะมาเขมงวดอะไรกบลกนกหนา ใหอสระกบลกบางส ฉนนะไมนยมวธทพอคณเลยง

คณมาหรอกนะ ตองเปะๆ ทกอยาง มนนาอดอดจะตาย

พอ พอฝกใหผมรจกหนาท มวนยในเรองเวลา มนไมดตรงไหน ผมกไมนยมวธทพอแมคณ

เลยงลกตามใจใหทายเหมอนกน โอลกจนจะเสยเดกอยแลว

(เสยงจงจกรองจๆๆๆ)

ลก แมคะ ตกลงคนนหนจะนอนดกไดมย?

พอ ไมได! พอจะพาไปนอน

แม ไดลก! คนนลกอยดกไดถงเทยงคนเลย!

พอ เอะ! คณน! ทำไมใหทายลกอยางน!

แม กฉนจะสอนลกอยางนมอะไรไหม!!!

จงจก จๆๆๆ จงจกละเบอ ลงเอยอยางนทกท พอสอนไปทางแมสอนไปทาง ลกงงพอด

ทกตงหลายทแลว ไมฟงกนบางเลย จๆๆๆๆ

ถาพอแมคดตางกน ควรตกลงกนใหไดในหลกการวาจะเลยงลกอยางไร

หลกเลยงการเถยงกนตอหนาลก เพราะเดกจะสบสนวาควรเชอพอ

หรอแมด ทำใหการฝกไมไดผล หรอเดกอาจนำมาตอรองเพอประโยชน

ของตวเองคะ

หมอเหมยวชวนคย

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 220 221

วงสามขาในการเลยงลก การฝกสอนลกทไดผล

พอแมตองมความคดเหน ไปในแนวทางเดยวกน

*หวใจการเลยงด

การเลยงลกเหมอนการวงสามขา พอแมตองพดคยปรกษาวาจะเรมทขาไหนกอน

ขาไหนตาม และสามคคในการวง ไมเชนนนกจะวงไดชา ทลกทเล ยอยดกน หรอไมกหกลม

หวคะมำตงแตออกสตารท

พอแมหลายๆ คมความคดเหนแตกตางกน ทำใหมปญหาในการเลยงลก ฝกฝนลกไป

คนละทศคนละทาง พอเขมงวด แมปลอยปละละเลย ทำใหฝกสอนลกไมไดผลและลงเอยดวยความ

ขดแยง ลกๆ กมกจะเลอกไปทางฝายทตามใจเขามากกวาฝายทเขมงวด วธฝกสอนกนไป

คนละทางโดยไมหนหนาปรกษาตกลงกน ตางฝายคงตองสอนไปเถยงกนไปทะเลาะกนไป

จนลกโต

ไมอยากหวคะมำตงแตออกสตารท หรอฝกสอนลกไมไดผลแตไดคนขางๆ มาเปนคกด

คทะเลาะ พอแมกตองใชหลกการวงสามขามาเปนหลกในการเลยงลก คอ พดคย ตกลงใหเปน

เสยงเดยวกอน ชดเจนวาเรองนจะเอายงไง จะฝกสอนลกแบบไหน หากยงคดเหนไมตรงกน

แบบฟากบเหวกอาจตองชะลอไปกอน โดยบอกกบลกวาพอแมขอปรกษากนกอน

แลวจะใหคำตอบทหลง ดกวามาทะเลาะเถยงกนตอหนาลก

ถาบานไหนเปนครอบครวใหญ มปยาตายาย ลงปานาอาชวยเลยงดวย

เขาบอกหลายหวดกวาหวเดยว แตถาหลายเสยง หลายความคดเหน แถมไปคนละทศ

คนละทาง คนละทฤษฎ พอแมตองเปนหลกและยนยนรวมกนวาจะใชวธการไหน

และใชกำกบลกใหเปนเสยงเดยวกน เมอเดกรขอบเขตความตองการของพอแมชดเจน

วาสงไหนทพอแมยอมรบไมยอมรบ การฝกกจะงายขน เพราะเดกตองการใหพอแม

ยอมรบในตวเขาอยแลว

พอแมจะเลยงลกใหไดดดงใจกตองหดวงสามขาใหคลองๆ

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 222 223

• ฝกสอนลกไปในทศทางเดยวกน สมำเสมอ จะชวยใหเดกเรยนรไดงายขน ไมสบสน

• พอแมทมาจากตางครอบครว ตางความคด มโอกาสทจะฝกฝนแตกตางกนไดใน

รายละเอยด แตทศทางการฝกควรจะตรงกน และตรงกบของโรงเรยน เชน การชวยเหลอ

ตนเอง รบผดชอบ ตรงเวลา รกษากตกา เปนตน

• กรณทพอแมมความคดแตกตางกนในการฝกลก ควรใชวธตอไปน

+ ยอมรบในความคดเหนทแตกตาง โดยทรกษาสมพนธภาพไวได

+ ควรตกลงกนใหไดในหลกการใหญๆ

+ ยอมใหมความแตกตางกนบางในรายละเอยดการฝก

+ ไมควรเถยงกนตอหนาลกแตควรใหเกยรตซงกนและกน

+ ควรมการพดคยระหวางพอแมโดยไมกลาวโทษซงกนและกนถงปญหาและแนวทาง

ทจะใชในการฝกฝนเปนระยะ

+ สรางบรรยากาศในการพดคยทเปนมตร

+ ใชอารมณขนและการสอสารทด (ตงใจฟง สรปประเดน)

ควรทำ

ไมควรทำ

การมผฝกหลายคนและตางสอนคนละแบบและขดกนเอง จะยงทำใหเดกเรยนร

ไดนอยกวาผฝกทมจำนวนนอยแตฝกสอนในทศทางเดยวกน

• ครอบครวของทานเคยประสบปญหาการขดแยงในการเลยงลกหรอไม

สวนใหญเปนเรองอะไร

• อยากใหทานชวยเลาความสำเรจททานไดปรบแนวคดและวธเลยงด

ใหลดความขดแยงลงวาทานทำอยางไร

• ทยงปรบตวกนไมไดนน อะไรคออปสรรคสำคญ

รวมวงคด คลองแขนคย

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 224 225

ตอนท 33 ตนแบบจากยาย

ลกสาว แมกนขาวตมยคะ ฝมอยายอรอยนะคะ

แม สงสยยายเสกคาถาถงไดกนเอากนเอา ทกทไมเหนสนขนมไทยๆ นนา

ลกสาว (เคยวอยางอรอย) ยายเกงนะแม ของเหลอยายไมเคยทง เอามาทำนนทำนแปบเดยว

กไดของอรอยมากน ตอนยายเอาขาวเยนทเหลอมาตากแดด หนกงงวายายทำอะไร

ทำไมไมทง ยายเอามาทำขาวตนเอง อรอยอรอย

แม มะพราวลกนงยายใชคมตงแตเปลอกจนถงกากมะพราวเลยใชไหม?

ลกสาว คะ ยายใชทกอยางคมคาจรงๆ ไมมทงเปนขยะเลยคะ อยกบยายหนรอะไรเพมขน

ตงหลายอยาง แมดนหนมตงคกลบบานดวยนะ

แม ยายใหเหรอลก?

ลกสาว หนชวยยายเกบผกผลไมในสวนไปขายทตลาด ยายกเลยแบงตงคคาขนมใหหนมา

แม นไดเปนแมคาดวยหรอเรา?

ลกสาว ยายสอนใหขายของ สนกดคะแม คนซอเขากชมวาหนขายเกง

แม ปดเทอมหนาจะไปบานยายอกไหม?

ลกสาว หนนดกบยายไวแลวคะ ยายจะสอนหนพายเรอแลวกวายตโปง นาสนกนะแม แบบอยางการใชชวตพอเพยงของปยาตายายทถายทอดให

ลกหลานดวยความรก เปนความรทมคณคาและปลกฝงความคดให

เดกอยางลกซง เพราะเดกจะซมซบผานการเฝาด ลองหดทำ และ

เหนผลสำเรจในความอดทน รสกภาคภมใจในครอบครวและนำไป

เปนแบบอยางในการดำเนนชวตเมอโตขนคะ

หมอเหมยวชวนคย

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 226 227

หนงคำขาวตเรยนรอะไร?

ปยาตายาย เครอญาต เปนตนแบบทดในการฝกฝน

*หวใจการเลยงด

ขาวตหนงคำ หากเสยเงนไปซอมาทาน นอกจากความอรอย (หากเจานนมฝมอ) กคงไมได

เรยนรอะไรเพมเตม แต...ขาวตหนงคำจากฝมอของยายทเดกหญงไปเรยนรมาชวงหยดปดเทอมกบ

ยายทบานสวน ชางมมากมาย เดกหญงเรยนรวา กวาจะมาเปนขาวตหนงกอน ยายกนอยใชสอย

อยางคมคา เหนบญคณของขาวปลาอาหารจงไมทงขวางใหเสยของ ยายฉลาดและสรางสรรค

จงใชฝมอในการทำขนมทยายสงสมมาปรงขาวเหลอใหเปนขาวตทแสนอรอย เดกเรยนรการเกบ

ถนอมอาหารโดยการตากแหง เหนยายสอยมะพราวจากในสวนมาปอกทำขนมโดยไมตองไปซอหา

ใหเสยเงน อยากกนอะไรยายลงไปหาในสวน ไมตองไปพงรานสะดวกซอเหมอนทเดกหญงและ

ครอบครวทำอยบอยๆ รขนตอนการทำขนมทตองพถพถนและใสใจ ตงแตขดมะพราว ควขาวตาก

ปรงขนม รวากลนหอมๆ ของขาวตมาจากเทยนอบขดกลมๆ ทยายจดไวอบขาวตทเรยงเปนชนๆ

ในขวดโหล

หนงคำขาวตจงมความหมายทไมเหมอนเรยนในหองเรยน ยายไมบอกจด หรอสงใหทองจำ

หรอตองทำการบานมาสง แตคอยๆ ซมซบรบรจากพดคยไถถาม ลงมอทำ คอยๆ ฝกกนไป

โดยยายถายทอดความรควบคมากบความรก หนงคำขาวตนนจงอรอยกวาและ

มคาในจตใจของเดกหญงจรงๆ

• ขอดของการมครอบครวใหญจะชวยใหเดกเรยนรแนวคด ประสบการณ

จากปยาตายายไดหลากหลาย ชวยเปดมมมองดานความคด

และทำใหเกดความภมใจในครอบครว กลายเปนความรกความผกพน

• พอแมควรแบงเวลาใหเดกไดใชชวต เรยนรสงรอบตวจากคนในครอบครว

ญาต ทงทอยตางบาน หรอตางจงหวด เพราะเปนรากฐานความร

ทกลนมาจากประสบการณ ถายทอดความรจากรนหนงไปสอกรนหนง

ซงมความสำคญไมแพความรในแบบเรยนทโรงเรยน

• ความรทฝงลกในตวคนเปนความรมหาศาล ทจะไดมาจากการเลาเรอง

การพดคย และการใชชวตรวมกน

ควรทำ

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 228

• ความรทถายทอดจากครอบครวและเครอญาตเปนความรทมคณคาเพราะเปน

การสบตอดวยความรก ในครอบครวและเครอญาตของทานมการสบทอด

ความรใหแกกนหรอไม ในเรองใดบาง

• มเทคนคหรอวธการในการถายทอดอยางไร

• เดกๆ ไดอะไร เรยนรอะไร และผใหญไดอะไรจากการถายทอดความร

รวมวงคด คลองแขนคย

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 230 231

ตอนท 34 เมอลกโกหก

พอ วนนครโทรมาบอกพอวาลกไมไดสงการบานมาเกอบเดอนแลว เรองมนเปนยงไงลก?

ลกชาย ผมกะวาจะไปทำทโรงเรยนตอนเชาแตทำไมทนครบ เลยบอกครวาลมเอาสมดการบานมา

พอ แลวทำไมถงไมสงการบานครตงเกอบเดอนละ?

ลกชาย พอไมไดทำหลายๆ วน ยงเยอะกยงไมอยากทำครบ ของเกายงไมเสรจของใหมกมาอก

จนผมไมรจะทำยงไง

พอ แลวครไมวาอะไรเหรอ?

ลกชาย ผมบอกครวาลมเอามา บางทกบอกวาสมดหาย อายเพอนเหมอนกนเพราะเขารแลววา

ผมพดไมจรง กลวเคาจะไปฟองคร กลวโดนทำโทษ กลวพอกบแมร

พอ นอกจากไมสงการบาน ลกกอายเพอนอายครทพดไมจรง ยงหาขอแกตวกยงตองโกหก

ยงโกหกกยงเหนอย แลวลกจะทำยงไงตอไป?

ลกชาย ผมกะวาจะรบทำการบานทตองสงพรงนกอนครบ

พอ ดแลวทเรมตนทำเรองดวนหรอเรองทำเสรจไดเรว จะไดมกำลงใจ สวนการบานทคางไว

กไปคยกบครวาจะเลอนสงไดมย แลวมาชวยกนวางแผนวาจะทำสงครยงไง

ลกชาย ขอบคณครบพอ พอจะทำโทษทผมโกหกมย?

พอ เรองนนมาคยกนหลงลกแกไขปญหานเสรจแลว

การซกถามปญหาโดยไมเรมตนดวยคำตำหน หรอตงคำถามถง

สาเหตทลกโกหก จะทำใหเดกไมสรางเรองโกหกตอเพอปกปอง

ความผดของตนเอง การพดดวยเหตผลและพรอมทจะรวมแกไข

ปญหาจะทำใหเดกเลาปญหาทเกดขนอยางไมปดบง และเกดความ

สำนกผดไดดวยตนเอง

หมอเหมยวชวนคย

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 232 233

ทาทพอแมในการแกปญหาเมอพบวาลกโกหก

คำพดและทาทของพอแมทสภาพ นง มนคง เขาใจ และรบฟงปญหา

จะทำใหลกวางใจเลาความจรง

*หวใจการเลยงด

เมอรวาลกโกหกพอแมทใชการถามคาดคนเพอใหลกสารภาพ หรอการถามนำททำให

เดกโกหก เชน ลกหยบเงนไปใชมย? (เปลา ผมไมไดเอาไป!) ทำไมถงชอบพดโกหก?

(หนไมไดโกหก!) ลวนเปนวธทไมไดผล เพราะลกจะปฏเสธเพอปกปดความผด ถาลกโกหก

ครงแรกแลวจะมครงตอๆ ไป ยงทำแลวพอแมจบไมไดไลไมทน เดกจะโกหกไปเรอยๆ จนตดเปน

นสย และใชวธโกหกเปนการเลยงและปกปดปญหา

เมอพบวาลกโกหก... เราจะเปนพอแมแบบไหนทจะทำใหลกเลาความจรงโดยทไมสรางเรอง

โกหกขนมาอก

• พอแมทใชอารมณและการลงโทษ กบ พอแมทไมตำหนแตอยากรเหตผล

• พอแมทใชทาทคาดคนเอาผด กบ พอแมทนง สภาพ และพรอมจะรบฟงปญหา

• พอแมทถามวา “ทำไมไมสงการบานตงเกอบเดอน? เพราะไมตงใจเรยนใชไหม?”

กบ พอแมทถามวา “ไมไดสงการบานตงเกอบเดอน เรองมนเปนยงไงหรอลก?”

• พอแมทพดสงสอน กบ พอแมทถามถงความรสกของลก

การเขาถงสาเหตของปญหาดวยทาททนง มนคง สภาพ และรบฟง เดกจะรสกวาพอแม

เขาใจและใสใจกบปญหาของเขา ซงทำใหเดกวางใจและเลาความจรงใหพอแมฟงโดยไมปดบง

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 234 235

• สาเหตทเดกโกหกอาจเกดจากหลายสาเหต เชน กลววาจะถกลงโทษ ปกปองคนอน

เปนการเลยนแบบ ไมรบผดชอบ เปนนสยไมดตดตว ไมมคนสอน ฯลฯ

• การรบฟงปญหาอยางตงใจ ถามถงความรสก ความคดของเดก ใหเวลา ทาทเปนมตร

ไมตำหน บรรยากาศไมกดดน ไมดวนชแนะหรอสงสอน ไมดวา และทาททพรอมจะ

ชวยแกปญหาดวยความเหนใจ จะชวยใหเดกมกำลงใจในการเปดเผยความคบแคน

หรอปญหาทเกดขน

• กระตนใหเดกหดคดวธการแกปญหาในรปแบบตางๆ ชวยเสนอแนวคดและวธการอน

ทเดกอาจคดไมถง ชนำใหมองไปถงขอด-ขอเสยในวธการตางๆ กน ฝกลกผสมผสาน

ความคดจากหลายความคดเหน จนไดความคดทเหมาะสมเพอแกปญหา เชน เรยงลำดบ

ความสำคญของงานวาเรองไหนสำคญ จำเปน และเรงดวน ไปพบครเพอสารภาพผด

ขอโทษและขอเลอนเวลาสงงาน วางแผนและแบงงาน หรอหาคนชวย ฯลฯ

• ชมเมอเดกเลอกวธการแกปญหาทเหมาะสม ใหกำลงใจขณะทเดกรบผดชอบกบงาน

• ตดตามใกลชดใหเดกทำจนสำเรจ สอบถามถงความรสก ความคดเมอแกปญหาตางๆ ได

แลว และถามถงสงทเดกไดเรยนรจากประสบการณทเกดขน ดวยทาททเขาใจ เปนมตร

และมการแลกเปลยนประสบการณกน

ควรทำ

ไมควรทำ

ไมถามนำใหเดกโกหก เชน เอาเงนพอไปหรอเปลา?

ไมตงใจเรยนใชมย? ไมควรถามแบบคกคามทำใหเดก

ตองโกหกตอ

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 236

• ทานคดวาคณพอในละครมวธซกถามถงปญหาลกอยางไรจงทำใหลกยอมเลา

ความจรงโดยไมโกหกตอไป

• หากใชวธข กดดน ตงคำถามคกคาม ทานคดวาวธการเหลานผลจะลงเอย

อยางไร

• สาเหตทเดกโกหกอาจจะเกดจากกลวการลงโทษ ทานควรมทาทอยางไร

ในการพดคยเพอใหลกเลาความจรง

รวมวงคด คลองแขนคย

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 238 239

ตอนท 35 เมอลกโกรธ

พสาว หนเกลยดปน! ไอนองปญญาออน!! (ตะโกน)

แม ใจเยนๆ กอน ไหนบอกแมซวานองทำอะไรใหหนโกรธ?

พสาว เคาเขาไปรอหองหนอกแลว แมดส ปนเขยนสมดไดอารของหนเลอะเทอะหมดเลย

แม ดสภาพไดอารแลวกนาโกรธจรงๆ ดวยส

พสาว หนเหลออดแลวนะแม!

แม แมเขาใจนะวามนยากนะทตองอยกบนองทเปนเดกพเศษ แตหนกทำไดดมาก ทงๆ ท

นองวนวายแตหนกอดทน ดแลตวเองทกอยางเพอใหแมไมตองเหนอย เปนเดกด

ใหแมภมใจ

พสาว ทำไมนองตองเปนเดกพเศษดวยละแม?

แม ตอนนไมมใครรหรอกลก แตถาเลอกไดกคงไมมใครอยากเกดมาเปนแบบน

มแตคนรำคาญ ตวเขาเองกไมรตววาทำใหคนอนวนวายเดอดรอน เพอนๆ กชอบรงแก

พสาว หนเคยเหนเพอนผลกปนลมทโรงเรยน (นำเสยงเรมเหนใจ)

(เสยงฝเทาวงเขามา)

นองชาย พแปง ดอกไม

แม ตายแลว! ดอกคทลยาของชานนนน......

นองชาย สวย สวย

ลกสาว ใหพเหรอ? ขอบใจนะปน

แม เฮออออ จาเปนลม!

ลกสาว นคะแม ยาดม ปน ไปเลนขางบนกบพไป

แม ขอบใจจะลก (เสยงระโหยโรยแรง)

เมอลกโกรธ เดกอยากใหพอแมเขาใจความรสก จะชวยใหเดก

คอยๆ คลายอารมณโกรธททวมทนลง และใชเหตผลในการมอง

ปญหาอยางเขาใจ การมเดกพเศษในบานพอแมตองใหเวลา

ความรกความใสใจกบลกคนอนๆ ดวย เพราะเขาจะเปนทพง

ใหพนองเดกพเศษตอไป

หมอเหมยวชวนคย

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 240 241

การรบมอเมอลกโกรธ เมอลกโกรธ ใหเขาใจความรสกลก

กอนทจะสงสอน

*หวใจการเลยงด

เมอลกอยในอารมณโกรธ พดและแสดงความรสกทรนแรง การ “ปฏเสธ” อารมณ

ความเปนจรงของลกขณะทความโกรธพลงพลานจะทำใหลกไมฟง เชน บอกใหหยดโกรธ

เดยวน เทศนาสงสอน ใหคำแนะนำวาโกรธไปกเปลาประโยชน

วธทไดผลและชวยใหลกบรรเทาอารมณลงไดคอ การตอบสนองอารมณโกรธของ

ลกดวยการ “แสดงความเขาใจ” ถงความรสกและความทกขทลกกำลงเผชญ ซงพอแม

ตองมสตและความใจเยน เปดใจรบฟงสงทลกระบายออกมา จะชวยใหอารมณของลก

คลายลงและสามารถลงพดคยถงการแกปญหาได

ในละครสน พโกรธจดทนองซงเปนเดกพเศษเขามารอหองสรางความ

วนวายและยงทำไดอารของพเลอะเทอะ เปนเหตการณซำซาก เกดขนบอยจนพ

ทนไมไหว จงตะโกนดานองวา “ไอนองปญญาออน” และวงไลต แมในละคร

ใชการตอบสนองอารมณโกรธของลกขณะนนดวยความเขาใจในอารมณความ

รสกทพไดรบ “ดสภาพไดอารแลวกนาโกรธจรงๆ ดวยส แมเขาใจนะวามนยาก

ทตองอยกบนองทเปนเดกพเศษ แตหนกทำไดดมาก ทงๆ ทนองวนวาย

แตหนกอดทน ดแลตวเองทกอยางเพอใหแมไมตองเหนอย เปนเดกดใหแม

ภมใจ” ดงนนเมอลกโกรธ พอแมควรจดการ “ความรสก” กอน

เมอลกสงบลงจงคอยใหความคดเหนและแนะนำสงสอน

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 242 243

• ขณะทเดกโกรธ เดกตองการคนทเขาใจความรสก เขาใจความเจบชำ ใหเวลา

เปดโอกาสใหพด เลาเรอง ถาพอแมฟงดวยความตงใจ และสรปประเดนสำคญ

ทเดกเลาไดด เดกจะรบรวาพอแมเขาใจ จะชวยคลายอารมณโกรธลงได

• คนกำลงโกรธมกจะพดสบสน พดไมเพราะ พดไมปะตดปะตอ โดยเฉพาะถาโกรธดวย

และกำลงรองไหไปดวย แตการสงใหเดกหยดรองไหทนท เดกเองกทำไมได

ระยะนพอแมจงตองอดทน ใหเวลาเดกในการทำใจ เมอไดระบายความรสกออกแลว

อารมณโกรธกจะลดกำลงลง

• พอแมททาทเปนมตรและเปดโอกาสใหพดและระบายความรสก จะชวยใหลกเขาส

ความสงบ ปรบอารมณไดเรว

• การมเดกพเศษในครอบครวเปนสงททกคนในบานตองปรบตวและทำใจกบปญหา

เดกพเศษทเพมขน กระนนกตาม พอแมควรมเวลาสำหรบพนองคนอนทอยในบาน

ใหไดพดคย ระบายความรสก ความคบแคนทตองอยรวมกบเดกพเศษ เนองจาก

พนองกยงเดก อาจไมเขาใจหรอมความคดทไมถกตอง จะไดปรบความคดเหน

ควรทำ

ไมควรทำ

• การใชวธการบบบงคบ สงสอนเรว บอกใหหยดโมโห หรอ

กลบตามใจเวลาทเดกโกรธ เดกจะคดวาพอแมไมเขาใจ

ความรสก กลบมพฤตกรรมหงดหงด ตอตานเพมขนได

• เดกพเศษควรอยภายใตกตกาเดยวกนกบเดกอน เพยงแตใช

เวลาฝกฝนนานกวา การบบบงคบใหเดกทกคนในบานตอง

ยอมรบพฤตกรรมทไมเหมาะสมของเดกพเศษทกครง

จะทำใหเดกรสกวาพอแมไมเขาใจ เขาขางเดกพเศษ

จะเกดความนอยใจและตอตาน สดทายนำไปสการเพกเฉย

ไมสนใจและไมใหความรวมมอในบานไดงาย

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 244

• ทานคดเหนอยางไรในวธซกถามปญหาทพยายามเขาใจอารมณขณะทลกโกรธ

มากกวาการบอกใหลกหยดโกรธ

• เมอลกโกรธจด ทผานมาทานใชวธจดการความโกรธของลกอยางไร

• ชวยกนสรปวธการจดการความโกรธททานคดวาไดผล โดยหลกเลยงการใช

ความรนแรง

รวมวงคด คลองแขนคย

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 246 247

ตอนท 36 เปดกระโปรงเพอน

พอ แมนองนนโทรมาบอกวาปานไปแกลงเปดกระโปรงลกเคา ปานทำจรงๆ หรอเปลาลก?

ลกชาย ผมกบเพอนๆ กแคแกลงเคาเลนสนกๆ นะพอ

พอ ลกกบเพอนๆ อาจเหนเปนเรองสนกททำใหคนอนไดอาย แตคนทโดนแกลงเขาเสยใจ

รองไหจะไมยอมไปโรงเรยนวนน

ลกชาย อาว! จรงเหรอครบ?

พอ ไมคดวามนจะเลยเถดใชไหม? รเรองแลวปานรสกยงไงลก?

ลกชาย ก...รสกไมดครบ

พอ พอไมอยากใหลกรงแกเพอนผหญงแบบนอก ปานเปนลกผชายตองใหเกยรตผหญง

เคาดวย เรากมนองสาว ถาปนถกเพอนๆ เคาแกลงเปดกระโปรงแลวยงโดนลออก

ลกคดวานองจะเสยใจไหม ลกกคงโกรธทนองโดนรงแกดวยใชไหม?

ลกชาย ใชครบ นนคงโกรธผมมากๆ เลย

พอ โทรไปขอโทษเพอนซะ เขาจะไดรสกดขน

ลกชาย ผมจะโทรเดยวนเลย

พอแมทมลกชายควรสอนลกใหปฏบตตอเพอนผหญงอยางสภาพ

ใหเกยรตนะคะ หากลกมพฤตกรรมไมเหมาะสมตอผหญง พอแมไมควร

นงเฉย หรอมองวาเปนการเลนแกลงกนของเดกๆ แตควรสอนใหลกเขาใจถงความรสก

และผลกระทบทผหญงจะไดรบ จะทำใหเดกเขาใจการวางตวตอกนอยางเหมาะสม

ในทำนองเดยวกน พอแมทมลกสาวกควรสอนใหลกวางตวใหเหมาะสมตอผชายเชนกนคะ

หมอเหมยวชวนคย

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 248 249

เมอลกชายเปดกระโปรงเพอน

สอนเพศศกษาและบทบาทหญง-ชาย เพอใหลกเขาใจและปฏบตตอเพอนอยางสภาพและใหเกยรต

*หวใจการเลยงด

เดกวย 7-15 ป มความอยากรอยากเหนในเรองตางๆ รอบตว รวมถงความแตกตางระหวาง

หญง-ชาย เดกชายจงอาจมพฤตกรรมแอบดแมหรอพสาวอาบนำ แอบเปดกระโปรงเพอน หรอใช

กระจกเงาแอบสองใตกระโปรงเพอนผหญง ซงถาจบไดพอแมมกจะดวารนแรง หรอทโรงเรยน

เดกอาจถกครต หรอทำโทษประจานใหยนหนาชน ซงการทำโทษใหไดอายไมใชการแกไขปญหาอยาง

แทจรง เพราะเมอเดกยงอยากรเรองเพศและไมมใครสอนหรอใหคำชแนะทดให เดกแกนเกเรอาจ

หวนมาทำพฤตกรรมนอก สวนเดกทมจตใจออนไหวอาจจะอายเพอนมาก เมอถกลออาจเกดปม

ปญหาในเรองเพศ ทางทดจงควรใชแนวทางการปองกนมากกวาการลงโทษ โดยการใหความรเรอง

เพศศกษาเพอตอบสนองตอความอยากรอยากเหนของเดก การใหความรจะชวยใหเดกมความเขาใจ

ในเรองเพศและความแตกตางระหวางหญง-ชายอยางถกตอง เหนเปนเรองธรรมชาตของการเตบโต

เปนผใหญ ไมใชเรองลบเรนใหตองคอยแอบด

นอกจากนพอแมและครควรสอนใหเดกเขาใจเรองบทบาทหญง-ชายและการปฏบตตวตอกน

อยางสภาพ ใหเกยรตควบคกบการสอนเพศศกษาดวย ในกรณเดกผชาย พอแมควรฝกสอนใหลก

ปฏบตตวตอพสาว นองสาว เพอนผหญงอยางใหเกยรต เชน ไมรงแกเพอนผหญง ไมใชกำลง

ไมพดจาหยาบคาย ชวยเหลอผหญง ในกรณเดกผหญง กใหปฏบตตออกฝายอยางสภาพ

เชนเดยวกน การใหความรทถกตองจะชวยลดพฤตกรรมทางเพศทไมเหมาะสมระหวางเดก

ใหลดลง

• ควรสอนอยางจรงจง ใหลกชายปฏบตตอพสาว นองสาว เพอนผหญงดวยความสภาพ

ใหเกยรต เมอเหนพฤตกรรมทไมเหมาะสมจะตองไมปลอยทงไว อยาเหนวาเปนการ

เลนกนแบบเดกๆ และถามลกสาวกตองสอนใหปฏบตตอพชาย นองชาย เพอนผชาย

ดวยความสภาพ ใหเกยรต เชนกน

• ตนแบบทดของพอแมทใหเกยรตและสภาพตอกน เดกจะเรยนรบทบาทหญง-ชาย

และเลยนแบบไดงาย

• การฝกใหเดกเขาใจความรสกถงความอาย ความเสยใจ ความผดหวง ความนอยใจ

และความโกรธของคนรอบขาง จะชวยใหปฏบตตอคนอนดวยทาททสภาพและ

เคารพผอน

• การชนำใหเดกไดคดไตรตรองถงผลทจะเกดขนเมอกระทำการสงใดสงหนง จะชวย

ใหเดกมองเหตการณไปขางหนาไดไกล

ควรทำ

ไมควรทำ พอแมทเขมงวด ปดกน หรอลงโทษรนแรงมากเมอเดกสนใจ

เรองเพศ อาจปดกนการเรยนรและพฒนาการทางเพศปกต

ของเดกได

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 250

• หากเกดเหตการณแกลงกนจนเกดความอายอยางในละคร ไมวาทงฝายแกลง

และฝายถกแกลง ทานจะสอนลกอยางไรใหรจกใหเกยรตและเคารพอกฝาย

• การเปดกระโปรงเพอนอาจเปนการแสดงถงความอยากรอยากเหนในเรองเพศ

ซงเปนความอยากรตามวย ทานคดวาการทผใหญลงโทษเดกอยางรนแรง

เปนวธทถกตองหรอไม เพราะอะไร และทานจะใชวธใด

รวมวงคด คลองแขนคย

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 252 253

ตอนท 37 เลนกบลก พอ เลนอะไรอยลก?

ลกสาว หาจดผดในภาพคะ หนหาเจอแลวสองจด

พอ มาพอเลนดวย

ลกสาว ไดสคะ

พอ อา!!! พอเหนแลว อยตรงใกลๆ มมขวา เหนหรอยง?

ลกสาว ตรงไหนคะ? หนไมเหนอะ

พอ ตรงนไง!

ลกสาว จรงดวยส พอเกงจง (เรมหวนไหว)

พอ พอเหนอกสองจดแลวนะ นไง! ตรงน! แลวกตรงน! ลกวงสองจดนไวส มาเรวลก

มาชวยกนหา อะ! อา! พอเกงจรงเหนอกแลว

ลกสาว ตรงไหนคะ? หนมองไมเหน (นำเสยงเรมไมมนใจ)

พอ ตรงขางนไง! อยน! แลวกตรงน! ตรงนน! วงเลยลก ตรงมมซายบนดวยลก เราหาได

กจดแลวเนย?

ลกสาว เกาจดแลวคะ (นำเสยงเซงๆ)

พอ วาว!!!! เหลออกจดเดยว ลกเหนหรอยงเอย? พอจะเฉลยแลวนา อยตรงนไง!

เกมนสนกดเนอะลกเนอะ

ลกสาว พอสนกอยคนเดยว! หนไมเลนแลว!!! (เคองๆ แลวเดนกระแทกเทาออกไป)

พอ (บนพมพำกบตวเอง) เอะ! เราทำอะไรผดไปหวา! กหมอบอกอยากใหลกอควด

พอแมตองมเวลาเลนกบลกนนา!?! (บนงมงำอยางงงๆ)

เวลาพอแมเลนกบลกไมควรชนำใหเลนตามแนวทางทตนตองการ

เพราะทำใหเดกขาดโอกาสในการพฒนาความคด การตดสนใจ

พอแมตองเปนผกระตนการเลนทดทใหลกไดคดหรอเลนดวยตนเอง

ในบรรยากาศการเลนทสนก ซงเดกจะพฒนาความสามารถและ

มประสบการณการเรยนรทเพมขนคะ

หมอเหมยวชวนคย

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 254 255

เลนกบลกใหสนก

บทบาทพอแมในการเลนกบลกคอ ไมควรชนำการเลนของลก

*หวใจการเลยงด

การเลนกบลกชวยสรางสมพนธทดระหวางกน นอกจากความใกลชดสนทสนมทเพมมากขน

พอแมยงใชการเลนเปนชองทางในการพฒนาความฉลาดทางอารมณหรออควใหลกไดอกดวย

เดกเรยนรผานการเลนเหมอนกบผใหญทเรยนรจากการทำงาน เชนเมอเดกเลนหมากกระดาน

อยางหมากฮอส หรอหมากรก เดกกำลงเรยนรการคดวางแผน การตดสนใจ วธการเลน การประเมน

ผเลนฝายตรงขาม การคดแกไขปญหาเมอเพลยงพลำ การมสมาธ การควบคมอารมณ ความซอสตย

และรแพรชนะ ทกครงทเดกเลน ไมวาในเกมทแพหรอชนะ เดกกำลงเรยนรทกษะทกลาวมานไดดขน

เรอยๆ การเลนจงเปนการพฒนาความฉลาดทางอารมณหรอทเรยกวาอควนนเอง พอแมทเขาใจถง

สาระสำคญทซอนอยในการเลนจงมกใหความสำคญในการเลนกบลก และสงเสรมใหลกไดเลนอยาง

เตมททงการเลนในรมและการเลนกลางแจง การเลนบทบาทสมมต การทำของเลนเลนเอง ฯลฯ

ความหลากหลายของการเลนกจะชวยฝกเดกใหมความสามารถรอบดาน

ในการเลนกบลกใหสนก พอแมไมควรชนำการเลน สงสอน หรอขดจงหวะการเลนของเดก

แตควรปลอยใหเดกไดเลนไดคดดวยตวเอง ชวยกระตนความคดใหเดกไดลองเลนหลายๆ วธ เดกจะ

เกดความสนกและความทาทาย ยงทำสำเรจหรอชนะ เดกจะเกดความภมใจ ในเวลาเลนกบลก

อยาเผลอเลนสนกคนเดยว ทงลกใหคดตามหลงหรอเลนไมทนพอแม ทำใหลกไมอยากเลนดวย

เพราะไมสนก และรสกผใหญไมยตธรรมกบเขาซงเปนเดกกวา

• การเลนเปนหนทางพฒนาลกและพฒนาความสมพนธระหวางกน พอแมทบอกลกวารกลก

ทสดในชวตกควรแบงเวลามาเลน พดคยกบลก ในชวงทเดกอยากไดเวลาจากพอแมแลว

พอแมบอกวาไมมเวลา ในทางกลบกน เมอถงเวลาทพอแมอายมากแลวอยากใหลกมาอย

ดวย เดกกอาจไมมเวลาใหพอแมเชนกน

• การเลนกบลกนอกจากจะชวยใหพอแมเขาใจลกษณะเฉพาะ เขาใจความคด ความฝน

จนตนาการของเดกแลว พอแมยงเปนผทจดประกายความคดสรางสรรคในการเลน

ผานประสบการณเดมทพอแมเคยเลนมากอน ทำใหเดกสนกไดเรยนร รสกใกลชดพอแม

เขาใจความรสกกนและกน โดยเฉพาะเมอเลนอยในทมเดยวกน แพกแพดวยกนมา มความ

รสกรวมกน จะเสรมใหใกลชดกนมากขน รกกนเพมขน

• แมของเลนนนพอแมไมเคยเลนมากอน แตกพยายามศกษา ไมอายทจะบอกวาไมร

และยอมรบการบอกเลาวธการเลนจากเดก ซกถามเดกไดโดยไมรสกอาย กเทากบเปน

ตนแบบของคนทใฝร ทดลอง สนใจทจะปรบตวตอสงใหมๆ ขณะเดยวกนเดกกไดโอกาส

เลนบทผร คอยสอนคอยชแนะ ทำใหไดมมมองและเรยนรเทคนคในการสอนคนอนเพมขน

ควรทำ

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 256

• พอในละครอยากเลนกบลก แตไมรวธเลน จงทำใหลกงอนไมยอมเลนดวย

อยากใหลองชวยกนคดวาสาเหตเปนเพราะอะไร และควรแกไขอยางไร

• การเลนทำใหเดกพฒนาตวเองเกงขน เพราะเรยนรวธแกปญหา ตดสนใจ

ควบคมอารมณ รแพรชนะ มสมาธ อารมณด มความสข ฯลฯ

ทานมวธอยางไรในการสนบสนนใหลกไดเรยนรจากการเลน ทงเลนคนเดยว

และเลนกบเพอน

รวมวงคด คลองแขนคย

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 258 259

ตอนท 38 ผกำกบความคด

พอ นน มารบโทรศพท ยาเขาอยากคยดวย ถามยาดวยวาคณยาสบายดไหม?

ลกสาว สวสดคะคณยา คณยาสบายดไหมคะ?

ยา ยาสบายดจะหลาน แลวนนละเปนยงไงบางลก?

พอ เลาใหยาฟงสวาลกไปเทยวตลาดนำมา สนกมาก แลวซอชมพมาฝากคณยาดวย

ลกสาว สบายดคะ ยาคะนนไปเทยวตลาดนำมา สนกมากคะ แลวกซอชมพมาฝากคณยาดวยคะ

พอ เลาใหยาฟงดวยวาลกนงเรอไปดหงหอยดวย

ลกสาว ยาคะ หนไดนงเรอไปดหงหอยดวยคะ

พอ เราถายวดโอมาใหยาดดวย

ลกสาว เราถายวดโอมาใหยาดดวยคะ แลวก

พอ ตอนเชาเรากไป...

ยา นน ใหยาคยกบพอหนอยซ

ลกสาว พอคะ คณยาขอคยดวยคะ

ยา นแกหยดกำกบความคดลกสกทไดไหมฮ! แมบอกตงหลายครงแลว เลยงคนนะไมใชเลยง

นกแกวนกขนทอง ลกถงตองพดตองคดตามทแกบอกทกอยาง ปลอยใหลกมอสระบางส

ตอนเดกๆ แกกเคยอดอดทพอเขาบงคบแกคดใหไดดงใจเขาไมใชเหรอ???

พอ ผมขอโทษครบแม (นำเสยงสำนก) เอานน มาคยกบยาตอซ แลวอยาลมเลาใหยาฟงดวยนะ

วาตอนเชาเราไดตกบาตรพระทพายเรอมาดวย! อยาลมบอกนะลก!!

การจะเลยงลกใหเปนเดกกลาคด ตองใหลกคด ผดหรอถก

ไมเปนไรคะ เมอไมถกจำกดความคด เดกจงจะกลาแสดงความคดเหน

อยางมนใจ คดไดอยางอสระและคดอยางมระบบมากขนคะ

หมอเหมยวชวนคย

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 260 261

คำถามปลายเปด...ชวยเปดความคด

ฝกใหลกคดเปนดกวาคดแทนลก *หวใจการเลยงด

เคลดลบฝกลกใหคดเกงอยทการตงคำถาม!

1. ถาใหคดถงสแดง คดถงอะไร?

จะพบวาคำตอบมมากมาย ขนอยกบความคด อารมณ ประสบการณ วยของแตละคน

(นำแดง สตรอวเบอรร องนแดง รปหวใจ พระอาทตย กหลาบแดง เยลล กระเจยบ

วนวาเลนไทน เลอด เครองหมายกาชาด ไฟแดง ซานตาคลอส ไวนแดง ฯลฯ)

2. เครองหมายกาชาดมสอะไร?

(สแดง)

คำถามขอท 1 คอ การตงคำถามปลายเปด เปดโอกาสใหหาคำตอบไดหลาก

หลาย และไมจำกดคำตอบ

คำถามขอท 2 คอ การตงคำถามปลายปด คอปดใหคำตอบมเพยงคำตอบเดยว

เมอเจอปญหา คนเราตองการความคดสรางสรรคทมคำตอบและวธการคดหลายๆ

แบบใหเลอกเพอนำมาใชแกปญหาทมความยาก-งายแตกตางกนไป บางปญหากม

ความซบซอน แกดวยวธการเดยวไมได ตองใชหลายๆ วธเขาชวย การฝกตงคำถาม

ปลายเปดใหลกหดคดหาคำตอบ เดกๆ จะกระตอรอรนทจะคดหาคำตอบอนๆ ซงจะ

ชวยใหมทกษะในการคดหาวธการและแกไขปญหาดวยตนเองไดดขน ขอสำคญพอแม

ตองชวยดวยการกระตนใหลกคดและชนชมทลกพยายามคด แมบางครงความคดลก

ยงไมใช กอยารบตำหนและรบสรปโดยเอาความคดของตวเองเปนใหญ จะทำใหเดก

ไมมความมนใจในความคดตวเอง และไมกลาแสดงความคดเหน

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 262 263

• พอแมควรเปดโอกาสใหเดกมอสระในการคด ไตรตรองสงทเกดขน และพดออกมา

อยางอสระ ไมตองกลวผดถก จะเสรมสรางความมนใจในตนเองใหเดกและยงจะทำให

เดกรวบรวมความคดอยางเปนระบบไดดกวา เพราะคดไดราบรน ไมสะดดเพราะถก

ขดขวาง

• คดด คดถก คดรอบคอบ คดชวยเหลอคนอน ความคดทดนจะนำพาชวตเดกไปใน

ทางทถกตอง ดงาม เหมาะสม

• คดไมเปน คดแตเรองสนกสนานไรแกนสาร คดผด คดงายๆ ความคดนจะนำเดก

ไปสปญหาไดงาย

• ควรจดประเดนคำถามใหเดกคดตาม ยงมหลายคนชวยกนแสดงความคดเหน

เดกจะเรยนรวาความคดมไดหลากหลายมมมอง เรยนรวธคดของกนและกน

สดทายเดกสามารถทจะนำความคดทหลากหลายมาผสมผสานทำใหเกดความคด

ทดทสดได

• ใหเวลาแกเดกใหนานพอทเดกจะรวบรวม เรยบเรยงความคด และเลาออกมา

อยาบบคนหรอเรงรดกดดน เพราะจะยงทำใหเดกคดไมออก

• ยอมรบเมอลกแสดงออก แมจะยงไมสมบรณแบบ ชม อยาเพงรบสอน

ควรทำ

ไมควรทำ

การทพอแม ปยาตายาย คดแทน ตดสนใจแทนเดก

และบอกบทใหเดกทำตามไปหมด เทากบตดโอกาสในการ

ฝกฝน ทำใหเดกคดไมเปน ซงเปนปญหาของเดกไทย

ขณะน

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 264

• ทำไมพอในละครจงกำกบความคดลกใหพดตามสงทตวเองคดทกอยาง

ทานคดวาเปนเพราะเหตผลใด และทานเคยทำเชนนกบลกหรอไม

• การคดแทนลกหรอกำกบชนำใหลกคดอยางทพอแมอยากใหเปน

จะทำใหเดกคดนอยลงและเลกคดในทสด ซงคงสวนทางกบสงทพอแม

อยากใหลกเปน คอเปนเดกมความคดเปนและสามารถเลาความคดตวเองได

อยากใหชวยกนระดมความคดเหนถงแนวทางในการฝกฝนสงสอนลก

ใหเปนเดกกลาคดและมความคดเปนของตนเอง

รวมวงคด คลองแขนคย

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 266 267

ตอนท 39 ผมมาจากไหน

ลกชาย แมครบ โตมาจากไหน?

แม (คดในใจ) คำถามยอดฮตมาแลว อๆๆ เราคณแมสมยใหม ฝกตอบมาเรยบรอยแลว

(พดกบลก) โตกมาจากทองของแมไง นอนหลบอตอยในทองแมเกาเดอน แลวโตกคลอด

ออกมา

ลกชาย แลวโตมายงไง?

แม (คดในใจ) อๆๆๆ คำถามนหวานหม รบรองไมมโป

(พดกบลก) คณลงหมอกเปนคนพาโตออกมาจากทองมาเจอหนาพอกบแมไง

พอคณหมอตบกนโตเบาๆ เรยกใหตน โตเลยตกใจรองอแวเสยงดงลนเลย พอเหนหนาโต

พอกบแมกดใจทสดเลย

ลกชาย เอะ! ทำไมโตไมเหนเหมอนเพอนเลยอะ ครถามวาใครมาจากไหนกนบาง อยางบอส

เขามาจากจงหวดขอนแกน แลวแมบอสขบรถมา พอถงกลางทางรถเสย กวาจะถง

กรงเทพฯ ลำบากมากเลย ตกลงโตมาจากจงหวดไหนครบ?

แม อยกรงเทพฯ! ไมไดมาจากไหนทงนน! เกดแลวโตทนจนปนหกขวบแลว!!!

(นำเสยงเสยอารมณ)

ลกชาย วา!! ดด! ไมมอะไรสนกๆ ตนเตนเลยอะ (ถอนหายใจแบบเซงๆ) พอแมสวนใหญมกกลวหรออดอดเมอตองตอบคำถามลกเรองเพศ

คณแมในเรองรวธตอบลกวยเดกเลกใหเขาใจเรองเพศดวยคำงายๆ

ยำความมนใจวาลกเกดมาจากความรกของพอแม การเขาใจความคดของ

เดกในแตละชวงวยจงมความสำคญทจะชวยใหพอแมตอบคำถามตรงใจ

ตามทเดกอยากร ไมใชตอบแบบไปไหนมาสามวาสองศอกคะ

หมอเหมยวชวนคย

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 268 269

คำถามทมาตามวย

เขาใจความคดและพฒนาการทางเพศ ของเดกกอนวยเรยน

*หวใจการเลยงด

เดกวย 3-6 ป พฒนาการทางดานภาษาของเดกจะเพมขนอยางรวดเรว รจกคำศพทและ

คำใหมๆ เพมมากขน เรมรจกการอานการเขยน พฒนาการทางภาษาทเพมขนชวยตอบสนอง

ตอธรรมชาตความอยากรอยากเหนของเดก เดกวยนจงชางซกชางถาม อยากรเกยวกบตวเอง

และคนอนๆ ทเกยวของกบตวเอง ประกอบกบเดกเรมเรยนรความแตกตางทางสรระภายนอก

ระหวางเดกหญงและเดกชาย พอแมทมลกในวยนมกเจอคำถามไฟตบงคบคอ “หนเกดมาจาก

ไหน?”

การถามอะไรทเกยวกบเรองเพศ พอแมมกไมอยากตอบ ตดคางใจวาเปนเรองปกปด

ซอนเรน จงเลยงไมตอบ หรอดวาเมอลกถาม ซงเดกไมไดทะลงหรอหมกมนเรองเพศมากเกนไป

แตเปนไปตามความอยากรอยากเหนตามวย ซงเดกไมไดตองการคำตอบทมเหตผลซบซอน

อยางทผใหญคด แตตองการเหตผลงายๆ มขอเทจจรงทไมซบซอน เชน

“หนเกดมาจากไหน?” เกดจากทองแม หนตวโตขนทกวน จนวนหนงหนกอยากออก

มาเจอพอแม

“แลวหนออกมายงไง?” คณหมอพาหนออกมา พอเหนหนาหน พอกบแมดใจมากเลย

(เดกไมไดตองการรเกยวกบระบบคลอด)

“แลวหนไปอยในทองแมไดยงไง?” หนเปนไขใบจวๆ อยในตวแมกอน แลวอสจของพอ

กวงมาเจอกบไข กผสมกนแลวหนกคอยๆ โตขนมา

“ทำไมจมแมมขนแลวของหนไมม?” พอหนโตขนเทาพปน โตเทาแม หนกจะม

เหมอนกน ฯลฯ

หากพอแมยงเขน ไมรจะตอบลกยงไง กอาจไปหาซอหนงสอเดกเกยวกบกำเนดทารก

มาเตรยมไวกอน พอลกถามกงดออกมาใชเลาใหลกฟงไดเลย

พอแมทมลกชวงวยกอนเรยนอาจตองเปนพอแมขยนตอบ อยาเพงเบอรำคาญลก

นอกจากตองตอบคำถามลกเรองเพศ ยงมเรองตางๆ รอบตวทเดกอยากรอยากเหนแลวนำมา

ถามเรา พอแมควรจดหาสอหนงสอ นทาน ภาพประกอบ พาไปเรยนรของจรงตามสวนสตว

พพธภณฑ หรอแหลงทองเทยว เพอตอบสนองขอสงสยและความอยากรอยากเหน โตขน

ลกจะมนสยเปนคนรกการเรยนรและใฝหาความรใสตวอยางสมำเสมอ

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 270 271

• เดกเลกมกชางซกถาม อยากรอยากเหนไปหมด ถาพอแมตอบสนอง

ตอความอยากรอยากเหนไดเหมาะสม ไมรำคาญ สนกสนาน

ในการชวยเดกใหมความรเพมขนดวยการเขาถงแหลงขอมล

ทหลากหลาย เมอโตขนจะคงความอยากรอยากเหนเอาไวได

และคนควาจากแหลงขอมลไดดวยตวเอง

• การตอบคำถามของเดก พอแมควรทำความเขาใจกอนทจะตอบวา

เดกคดอะไร คำถามของเดกนน เดกหมายถงอะไร และเดกรอะไร

เกยวกบคำถามนนๆ มาแลวบาง ควรใชภาษางายๆ ไมซบซอน

เหมาะกบวย สน และกระชบ

• ควรมสอและแหลงขอมลทจะฝกลกใหหดคนหาคำตอบดวยตวเอง

เชน หนงสอ คอมพวเตอร หองสมด สมดภาพ รายการโทรทศน

เปนตน อยาลมชมเมอเดกมความสนใจซกถาม

ควรทำ

• เดกทรจกตงคำถามแสดงวามความฉลาด พอแมทมลกชางซกชาง

ถามควรดใจทลกมความคดและชางสงเกต การตอบคำถามทดจงเปน

สงสำคญในการพฒนาความคดลก อยางเชนในเดกวยอนบาล

เมอลกอยากรอยากเหนเรองเพศ ทานคดวาจะตอบคำถามลก

เรองเพศอยางไร โดยไมทำใหลกรสกผดและรสกอาย

• อยากใหพอแมอานขอมลเสรมเรอง “คำถามปลายเปด...ชวยเปด

ความคด” แลวลองจบคเลนตงคำถามและตอบคำถามปลายเปด

สกสองสามเรอง แลวชวยสรปวาทานไดขอคดอะไร และคดวาสงน

จะเปนประโยชนในการชวยใหลกกลาคดมากขนหรอไม

รวมวงคด คลองแขนคย

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 272 273

ตอนท 40 เมอลกขโมย

ลกชาย ผมไมรเรอง! ผมไมไดหยบเงนพนำไปนะแม!!

แม แมอยากเชอวานคไมไดทำ แตพจกเหนนคหยบเงนในกระปกพนำไป

ลกชาย ผมไมไดเอาไปน (ไมคอยเตมเสยง)

แม ลกมความจำเปนอะไรกบอกแมได

ลกชาย เออ...... (ถอนใจ) ถาผมเลาใหฟงแลวแมอยาโกรธนะครบ

แม แมคดวาคนเราจะทำอะไรตองมเหตผล

ลกชาย คอวา ผมทำเกมของเพอนหายตองจายเคาหารอย ผมไมกลาบอกแม (เงยบ)

แม อม...ตอนนแมรแลววาลกจำเปนตองใชเงน แตพนำกจำเปนเหมอนกนเพราะเขาตงใจจะ

เอาเงนทเขาเกบตงหลายเดอนไปซอของขวญวนเกดใหคณพอ นคหยบเงนพนำไป

เขากเดอดรอน

ลกชาย ผมลมคดไป

แม นคจะทำยงไง? ตอนนพนำรองไหอยขางบน

ลกชาย ผมจะเอาเงนไปคนแลวกขอโทษพเคาครบ

แม งนทำเดยวนเลย แลวลงมาคยกนทงเรองจะหาเงนไปคนเพอนยงไง เรองทำเกมเพอน

หาย แลวกเรองหยบเงนพนำไป

เมอทราบแนชดวาลกขโมย พอแมควรพดดวยทาททนง ไมใชอารมณ

ตองใหเดกรบผดชอบการกระทำของตนเองทงเรองการขโมยและทำของเพอนหาย

ปญหาของลกเกดจากนสยไมรบผดชอบและไมคดถงความรสกของคนอนเนองจาก

การเลยงดในครอบครว ซงพอแมตองแกไขอยางจรงจงคะ

หมอเหมยวชวนคย

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 274 275

คำถามทควรหลกเลยงเมอรวาลกขโมย

หลกเลยงการใชคำถามคาดคน หรอปรกปรำวาลกเปนขโมย

*หวใจการเลยงด

เมอทราบแนชดวาลกขโมยเงนไป การเขาพดคยเพอใหลกสารภาพ พอแมควรหลกเลยง

การตราหนาลกโดยใชคำถามแบบ “คาดคน” หรอ “ปรกปรำ” วาลกเปนขโมย เชน

“ทำไมลกถงขโมย?”

“ลกขโมยเงนไปหรอเปลา?”

“ลกขโมยเงนไปใชมย?”

การถกตงคำถามตราหนาแบบนจะปดประตคำตอบทนท ถาเดกขโมยจรงกจะรบปฏเสธ

และหาทางรอดดวยการโกหกเพอหนความผด แตถาหากเดกไมไดขโมย เดกจะโกรธและเสยใจ

ทพอแมปรกปรำ ไมเชอใจ ไมเปนผลดตอการแกไขปญหาทงค สงทพอแมควรทำคอ ทาท

ซกถามทเขาอกเขาใจ ฟงดไมเปนพษเปนภย อยากรเหตผลการกระทำมากกวาจะมาคาดคนวา

เขาขโมย เดกจะรสกผอนคลายทจะตอบมากกวา ถาลกยอมเลากเปนการยนยนวาลกขโมยจรงๆ

เชน “ลกมความจำเปนอะไรกบอกแมได...แมรวาคนเราทำอะไรตองมเหตผล” หรอ

“ไหนลกลองเลาใหฟงซวาตองการเอาเงนไปใชทำอะไร?”

การขโมยเปนเรองรายแรงทพอแมยอมไมไดและตองจดการอยางจรงจงกบ

พฤตกรรมทไมดของลก แมจะรสกโกรธทลกขโมยแตพอแมควรขมอารมณ ไมดดา

สงสอนเดยวนนหรอลงโทษรนแรงทนท แตควรมทาททนง สงบ รบฟงเหตผล

ชนชมลกทเลาความจรงโดยไมปดบง จะชวยใหลกกลาเผชญกบความผดของตวเอง

หาทางแกไข และพอแมตองยนยนใหลกแสดงความรบผดชอบในการกระทำของ

ตวเอง ทสำคญ เดกจะเรยนรและจดจำการจดการปญหาทไดผลโดยไมใชอารมณของ

พอแม

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 276 277

เมอทราบแนชดวาลกขโมย

• พอแมควรจะสงบสตอารมณ ใชทาททนง สภาพ มองเดกตรงๆ ทาทจรงใจ จรงจง

• เรยกเดกมาคยโดยลำพง

• เปดโอกาสใหเลาเรองราวโดยไมเรงรด ไมคกคาม ไมทำใหอาย หรอทำทาโกรธแคน

ตเตยน

• ชวยใหเดกมองเหนผลกระทบทเกดขนจากการกระทำของเดกตอผทเกยวของ

• เมอเดกเลาปญหาทเปนเหตใหตองไปขโมย แลวคอยถามวาเดกคดจะแกไขปญหา

ตอไปอยางไร

• ชวยใหเดกคดหาทางออกหลายๆ ทาง และผลด-ผลเสยทจะเกดตามหลง สงเสรม

ใหตดสนใจเลอกวธการแกไขปญหา

• ลกตองรบผดชอบตอการกระทำผดของตนเอง

ควรทำ

เมอลกเคยขโมยของ พอแมควรทจะ

• เกบขาวของทสำคญใหมดชด อยาวางลอเดก อยาทดสอบเพออยากรวาเดกจะทำ

พฤตกรรมอยางเดมหรอไม

• ทบทวนจดออนในการเลยงดทผานมา เชน ไมใกลชดลก ไมมเวลาพดคย ไมฝกสอน

ขาวของในบานไมมระเบยบ ไมเปนสดสวน ตามใจจนเดกรอคอยไมเปน

• อยาพดตอกยำถงความผดพลาดทเดกเคยทำ แตใหคอยใกลชด หมนสงเกต

พฤตกรรมลก

• ถาเกดเหตการณของหายอก อยาเพงเลงกลาวโทษเดกโดยการคาดเดา ใหใจเยน

คนหาของ

• ใหความรก ความอบอน พดคยเลน ใหคำปรกษา จะเกดความสมพนธทดระหวาง

พอแมลก ซงจะชวยปองกนการขโมย

• สรางและฝกฝนพฤตกรรมทดใหกบลกและชนชมในสงทลกทำ เชน ชวยพอลางรถ

รดนำตนไม อาบนำสนข เลนกฬา เปนตน ดวยหลกการทวาคนทกคนอยากเปน

คนด และคนทกคนกเคยทำผดพลาดมาแลวดวยกนทงนน จงควรเปดโอกาส

คมอการใชสอเสยง ชด พอแมเลยงบวก 278

• อยากใหทานชวยกนแสดงความคดเหนถงวธการทแมในละครจดการปญหา

การขโมยของลกวาเหมาะสมหรอไม อยางไร แตกตางกบวธการททานเคยใช

ในการแกไขปญหาอยางไร

• เมอพบวาลกขโมย พอแมบางทานอาจเสยใจและแกไขปญหาดวยอารมณ

ซงไมเปนผลด มพอแมทานไหนทอดกลนอารมณโกรธและพยายาม

แกไขปญหาดวยเหตผลจนสำเรจ วธนใหผลดแตกตางกนอยางไร

• อยากใหทกทานสรปขอคดและวธการในการแกไขปญหาลกขโมยททานคดวา

เปนแนวทางทดและเหมาะสม

รวมวงคด คลองแขนคย

ราหมา บาลดวน แดนช. คณคอครคนแรกของลก. พมพครงท 5. แปลจาก You’re Your Child’s First Teacher โดย

สวรรณา โชคประจกษชด. กรงเทพฯ : สำนกพมพบานภายใน, 2551.

วรภทร ภเจรญ, ดร. Learn How To Learn : ใหความรกกอนใหความร. กรงเทพฯ : สามลดา, 2551.

วารยา พงตนเพยร. จากงานบานถงการเลน รหสลบพฒนาสมอง. โครงการตำราและพฒนาสอ โรงเรยนรงอรณ.

กรงเทพฯ : พมพด, 2546.

วนดดา ปยะศลป และ พนม เกตมาน (บรรณาธการ). ตำราจตเวชเดกและวยรน เลม 1 ชมรมจตแพทยเดกและวยรน

แหงประเทศไทย. กรงเทพฯ : บยอนด เอนเทอรไพรส, 2545.

วนดดา ปยะศลป และ พนม เกตมาน (บรรณาธการ). ตำราจตเวชเดกและวยรน เลม 2 ชมรมจตแพทยเดกและวยรน

แหงประเทศไทย. กรงเทพฯ : ธนาเพรส, 2550.

ศนสนย ฉตรคปต, พญ. รศ. และ อษา ชชาต. การเรยนรรปแบบใหม : ยทธศาสตรดานนโยบายและการใช

ทรพยากร. กรงเทพฯ : สำนกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต, 2545.

สเตฟาน โอเออรบค, ดร. พฒนาอารมณและสมองดวยของเลน. แปลจาก Dr. Toy’s Smart Play แปลโดย

นชนาฏ เนตรประเสรฐศร. กรงเทพฯ : พมพพนจการพมพ, 2547.

อดม เพชรสงหาร. เซลลกระจกเงากบการเรยนรแบบเลยนแบบ. [ออนไลน] เขาถงไดจาก : http://www.tuator.net

(วนทคนขอมล 28 กมภาพนธ 2552)

เฮม จนอตต, ดร. วธพดกบลก โดยไมทำรายจตใจของเขา และยอมใหเขารวมมอยอมทำตามคณ. แปลจาก

Between Parent and Child โดย ภรณ ภรสทธ. กรงเทพฯ : สำนกพมพ บ มเดย. ไมปรากฏปทพมพ.

คมชดลก. บทบาทพอทหายไปเกดอะไรขนกบเดกไทย. [ออนไลน] เขาถงไดจาก : www.komchadluek.net

(วนทคนขอมล 25 กมภาพนธ 2552)

โจน อ เดอรแรนท, ดร. การสรางวนยเชงบวก : ความเขาใจทถกตองและวธนำไปใช. กรงเทพฯ : องคกรชวยเหลอเดก

แหงสวเดน สำนกงานภาคพนเอเชยและแปซฟก, 2550.

ฉนทนา ภาคบงกช. สมเดจพระศรนครนทราบรมราชชนนกบการอบรมเลยงดพระโอรสและพระธดา: ทรงสรางสรรค

พากเพยรและใฝเรยนใฝร. พมพครงท 3. กรงเทพฯ : อมรนทรพรนตง แอนด พบลชชง, 2539.

ชมรมจตแพทยเดกและวยรนแหงประเทศไทย. คมอการเลยงลก ตอน วยแรกเกดถง 2 ป, 2548.

ชมรมจตแพทยเดกและวยรนแหงประเทศไทย. คมอการเลยงลก ตอน วย 3-6 ป, 2548.

ชมรมจตแพทยเดกและวยรนแหงประเทศไทย. คมอการเลยงลก ตอน 6-12 ป, 2548.

ชมรมจตแพทยเดกและวยรนแหงประเทศไทย. คมอการเลยงลก ตอน วยรน, 2548.

ชยวฒน คประตกล, ดร. มหศจรรยแหงชวต. พมพครงท 2. กรงเทพฯ : เอ.ท. พรนทตง, 2548.

ประเสรฐ ผลตผลการพมพ. กวาจะถงวยรนกสายเสยแลว. กรงเทพฯ : พมพด, 2551.

พนม เกตมาน, นพ. ผศ. สขใจกบเดกสมาธสน. กรงเทพฯ : คลเลอรฮารโมน, 2548.

พระอาจารยมตซโอะ คเวสโก. โชคด. กรงเทพฯ : วบลยกจการพมพ.

พระไพศาล วสาโล. “รบอรณ : มองมมใหม” สารคด. 22(254): 113-115; เมษายน 2549.

พงคเบรน. Transfer Effect มหศจรรยกลไกสมอง. [ออนไลน] เขาถงไดจาก : www.elib - online.com

(วนทคนขอมล 1 มนาคม 2552)

มาซาร เอะโมโตะ. สาสนจากวาร. พมพครงท 1. แปลจาก Message from Water โดย ศศธร - ศศวมล รชน. กรงเทพฯ :

สำนกพมพสวนเงนมมา, 2548.

บรรณานกรม

ภารกจ

• สรางความเขมแขงทางใจและความสามารถในการดำเนนชวต

ใหกบเยาวชน

• เตมศกยภาพและความมนใจใหกบพอแมเพอการเลยงลก

อยางถกทางและเทาทน

• รวมสรางสงคม สงแวดลอม และบรรยากาศทดในบาน

รจกแผนงานสรางเสรมสขภาพจต เพอสขภาวะสงคมไทย

ตดตอไดท 70/7 อาคารเอ.ไอ.นนท (หอง 303) ถนนตวานนท ตำบลตลาดขวญ อำเภอเมอง จงหวดนนทบร 11000

โทรศพท 0-2580-0918 โทรสาร 0-2580-0919 ตอ 16

www.jitdee.com

สารบญสอเสยง

ตอนท 1 สมานฉนท

ตอนท 2 รกษาสญญา

ตอนท 3 การจดการความโกรธ

ตอนท 4 สสารไมมวนหายไปจากโลก

ตอนท 5 เดยวกอน

ตอนท 6 งานทนาภมใจ

ตอนท 7 ดไมเทาลกขางบาน

ตอนท 8 เลยงลกไมใหเบยงเบนทางเพศ

ตอนท 9 ตบจบ

ตอนท 10 ผดเปนคร

ตอนท 11 หงขาว ความรจากพอ

ตอนท 12 พลกวกฤตใหเปนโอกาส

ตอนท 13 ฝกลกใหเกงดวยงานบาน

ตอนท 14 เรยนพเศษ

ตอนท 15 ไมอยากลำบากเหมอนแม

ตอนท 16 เสยสละ

ตอนท 17 ขามสะพานลอย

ตอนท 18 อานไมออก

ตอนท 19 แมวาอนนดกวา

ตอนท 20 วนพอ

ตอนท 21 เดยวแมทำเอง

ตอนท 22 ซอของเลน

ตอนท 23 ทโหล

ตอนท 24 รอหนยนต

ตอนท 25 เพอนรงแก

ตอนท 26 สปรต

ตอนท 27 อานหนงสอใหคนตาบอด

ตอนท 28 ผลจากมะมวง

ตอนท 29 ฟนแท

ตอนท 30 ของมคม

ตอนท 31 ลกลงตวหนา

ตอนท 32 สอนคนละทาง

ตอนท 33 ตนแบบจากยาย

ตอนท 34 เมอลกโกหก

ตอนท 35 เมอลกโกรธ

ตอนท 36 เปดกระโปรงเพอน

ตอนท 37 เลนกบลก

ตอนท 38 ผกำกบความคด

ตอนท 39 ผมมาจากไหน

ตอนท 40 เมอลกขโมย