สรุปคำบรรยาย เนติภาคค่ำ 1-62...

72
[ขขข 1 ขขขขขขขขข-ขขขขขข] ขขขขขขขขขขข ขขขขขขข ขขขขขขขขข ขขขขขข ขขขขขขขขขขขขข ขขขขขขขขขขข 1/62 ขขขขขข-ขขขขขข ขขขขขขขขขข 1 ข.27/5/52 ขขขขขขขข 1 ขขข ขขข kankokub หหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหห หหหหหหหหหหหหหหหหหหหห หหหหหหหห kankokub หหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหห หหหหหหห หหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหห หหหหหหหหหหห หหหหหหห หหหหหห หหหหหหหหห , หหหหหหหหหหหหหห flie หหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหห หหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหห , หหหหหหหหหหหหหหหหห หหหหหหหห 1 . (หหหหหห หหหหหหหหห หหหหหหหหหหหหหหห ) หหหหหหหหหหหหหหหหหห หหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหห หหหหหหห หหหหหหหหห หหหหหหหหหหหหหหหหหห หหหหหหหหหหหหหหห หหหหหหหหหห หหหหหห หหห หหหหหหหหหหหหหหหห หหหหหหหหหหหหหหห หหหหหหหหหหหหหหหหหหห หหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหห หหหหหหหหหหห หหห หหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหห หหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหห หหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหห 16 หหหหหหหหหหหห 50 หหหห หหหห หหหหหหหห หหหหหห 13 หหหหหหหหหหหหหหห หหหหหหหหหหหหหหห หหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหห หหหหหหหหหหหหหหห หหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหห หหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหห หหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหห หหหหหหหหห หหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหห หหหหหหหหหหหหหหหห หหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหห หหหหหหหหหหห หหหหหหหหห หหหหหหหหหหหหหหหหห หหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหห หหหหหหหหห หหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหห หหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหห หหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหห หหหหหหหหหหหห หหหหหหห 1336 หหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหห หหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหห หหหหห 1336 หหหหหหหหหหหหหหหหหหหหห หหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหห

description

เรียน กม.

Transcript of สรุปคำบรรยาย เนติภาคค่ำ 1-62...

[ข้�อ 1 ทรั�พย์สิ�น-ท��ดิ�น] ท�านอาจารัย์ สิมจ�ตรั ทองศรั�ผู้��บรัรัย์าย์

สิรั�ปคำ�าบรัรัย์าย์ เนต�ภาคำคำ��า 1/62 ทรั�พย์-ท��ดิ�น สิ�ปดิาห์ท�� 1 พ.27/5/52 คำรั�"งท�� 1

โดิย์ คำ�ณ kankokub

หากเอกสารสร�ปคำ�าบรรยายนี้�� มี�ข้�อผิ�ดพลาดประการใด ข้�าพเจ้�า kankokub ข้ออภั�ยและนี้�อมีร�บแต่!เพ�ยงผิ#�เด�ยว หากจ้ะมี�ประโยชนี้'อย#!บ�างข้อมีอบให�แก! ท่!านี้อาจ้ารย' สมีจ้�ต่ร' ท่องศร�ผิ#�บรรยาย , ผิ#�มี�นี้��าใจ้ส!ง flie เส�ยงท่�*ท่�าให�ข้�าพเจ้�าได�มี�โอกาสได�ฟั-งคำ�าบรรยาย , บ�ดามีารดาข้�าพเจ้�าคำร��งท่�* 1 . (ท่ร�พย' ท่ร�พย'ส�นี้ อส�งหาร�มีท่ร�พย' ) สว�สด�คำร�บนี้�กศ.กษา ช�*วโมีงนี้��ท่�*จ้ร�งแล�วเป0นี้ข้องท่!านี้อาจ้ารย' ร� !งโรจ้นี้' ท่!านี้มี�ภัารก�จ้ส�าคำ�ญ เลยมี�การเปล�*ยนี้ช�*วโมีงก�นี้ สองพ�ธ คำ3อ พ�ธนี้��ก�บพ�ธหนี้�า ส!วนี้ท่!านี้อาจ้ารย'ร� !งโรจ้นี้'จ้ะมีาบรรยาย สองช�*วโมีงในี้ช!วงว�นี้ศ�กร' แล�วหล�งจ้ากนี้�� ท่!านี้อาจ้ารย'ว�ช�ยก�บอาจ้ารย'สมีจ้�ต่ร'ก4จ้ะมี�การบรรยายสล�บก�นี้ไปคำร��งละสองช�*วโมีงหากไมี!มี�ภัารก�จ้ก�นี้เวลาเร�ยนี้ข้องว�ชานี้��นี้�อยมีากนี้ะคำร�บ 16 คำร��งคำร��งละ 50 กว!านี้าท่� คำ�ดง!ายๆ ประมีาณ 13

ช�*วโมีงเท่!านี้��นี้ เนี้3�อหาท่�*มี�มีาก ยากท่�*จ้ะบรรยายได�จ้บเพราะเป0นี้เวลาเพ�ยงคำร.*งเด�ยวข้องภัาคำปกต่�เท่!านี้��นี้เอง แต่!ต่�องพ#ดก!อนี้ว!าข้อบเข้ต่ท่�*ออกข้�อสอบได�ไมี!ใช!เฉพาะท่�*บรรยายในี้ภัาคำคำ�*าหร3อภัาคำปกต่�เท่!านี้��นี้ ก!อนี้ข้.�นี้ในี้ว�ชานี้��อยากจ้ะเร�ยนี้ให�นี้�กศ.กษาท่ราบว!า ท่ร�พย'ส�นี้เป0นี้เร3*องท่�*ย�*งใหญ!ข้องมีนี้�ษย'เลยนี้ะคำร�บ การแย!งท่ร�พย'ส�นี้ก4เป0นี้เหต่�หนี้.*งข้องการข้�ดแย�งข้องมีนี้�ษย' เร3*องแรกก4ท่ร�พย'ส�นี้ เร3*องสองก4อ�านี้าจ้ เร3*องส�ดท่�ายก4เร3*องก�เลสข้องมีนี้�ษย'จ้ะเห4นี้ได�ว!ารธนี้ท่�กฉบ�บ ก4เข้�ยนี้รองร�บเลยว!าส�ท่ธ�ในี้ท่ร�พย'ส�นี้ย!อมีได�ร�บการร�บรอง เราจ้ะเห4นี้ว!า ในี้มีาต่รา 1336 เจ้�าข้องท่ร�พย'ส�นี้มี�ส�ท่ธ�มีากเป0นี้ส�ท่ธ�หล�กท่�*กฎหมีายเข้�ยนี้ร�บรองไว� มีาต่รา 1336 ภัายในี้บ�งคำ�บแห!งกฎหมีาย เจ้�าข้องท่ร�พย'ส�นี้มี�ส�ท่ธ�ใช�สอยและจ้�าหนี้!ายท่ร�พย'ส�นี้ข้องต่นี้และได�ซึ่.*งดอกผิลแห!งท่ร�พย'ส�นี้นี้��นี้ ก�บท่��งมี�ส�ท่ธ�ต่�ดต่ามีและเอาคำ3นี้ซึ่.*งท่ร�พย'ส�นี้ข้องต่นี้จ้ากบ�คำคำลผิ#�ไมี!มี�ส�ท่ธ�จ้ะย.ดถื3อไว� และมี�ส�ท่ธ�ข้�ดข้วางมี�ให�ผิ#�อ3*นี้สอดเข้�าเก�*ยวข้�องก�บท่ร�พย'ส�นี้นี้��นี้โดยมี�ชอบด�วยกฎหมีายข้�อสอบก4ออกข้�อนี้.งแนี้!ๆและเป0นี้ข้�อแรกด�วย เนี้3�อหาท่�*เราจ้ะพ#ดก�นี้ ในี้ปพพ จ้ะอย#! 2 บรรพ 137-148 รวมี 12 มีาต่รา และบรรพ 4 1298 -1334 134 มีาต่รา และเก�*ยวก�บกฏ

หมีายท่�*ด�นี้ก�บกฎหมีายอ3*นี้บ�างในี้ส!วนี้ข้องบรรพ 1 นี้��นี้เป0นี้ บท่ข้องกฎหมีายท่�*ก�าหนี้ด ล�กษณะท่�*เป0นี้ท่ร�พย'ส�นี้ต่ามีกฎหมีาย กฎหมีายก4เข้�ยนี้ไว�เพ3*อท่�*จ้ะใช�บ�งคำ�บต่ามีกฎหมีาย จ้.งมี� 137 – 138 บ�ญญ�ต่�เร3*องคำวามีหมีายข้องท่ร�พย' มีาต่รา 137 ท่ร�พย' หมีายคำวามีว!า ว�ต่ถื�มี�ร#ปร!างมีาต่รา 138 ท่ร�พย'ส�นี้ หมีายคำวามีรวมีท่��งท่ร�พย'และว�ต่ถื�ไมี!มี�ร#ปร!างซึ่.*งอาจ้มี�ราคำาและอาจ้ถื3อเอาได�กฎหมีายก4แบ!งประเภัท่ไป 5 ประเภัท่ในี้ป-จ้จ้�บ�นี้นี้อกจ้ากนี้��นี้ย�งบ�ญญ�ต่�ในี้เร3*องข้องส!วนี้ข้องท่ร�พย'ท่�*กฎหมีายเร3*อง ส!วนี้คำวบ อ�ปกรณ'ถื�าเราต่�องการท่ราบว!าอ�กกาบาต่ท่�*ต่กเป0นี้ท่ร�พย'หร3อไมี! ก4ต่�องด#ในี้บรรพ 1

ต่�องการท่ราบว!าบ�านี้เป0นี้ ท่ร�พย'หร3อไมี! ต่�องการท่ราบว!าพายเป0นี้ส!วนี้คำวบข้องเร3อหร3อไมี! ด#ในี้บรรพ 1แต่!ในี้ส!วนี้เร3*อง บรรพ 4 เป0นี้เร3*องข้องต่�วส�ท่ธ�แล�ว เป0นี้ส�ท่ธ�ท่�*มี�ว�ต่ถื�แห!งส�ท่ธ�เป0นี้ท่ร�พย'ส�นี้ เหล!านี้��คำ3อกฎหมีายเร�ยกว!าท่ร�พยส�ท่ธ� จ้ะอย#!ในี้บรรพ 4 เป0นี้ส�ท่ธ�ท่�*ก�าหนี้ดในี้ต่�วท่ร�พย' ย�งก�าหนี้ดการได�มีาว!าได�มีาอย!างไร ได�มีาแล�วเจ้�าข้องมี�ส�ท่ธ�อย!างไรบ�าง คำวามีเป0นี้เจ้�าข้องกรรมีส�ท่ธ�<นี้� �นี้ส��นี้ส�ดอย!างไร ในี้บรรพ 4 นี้��ต่!างก�บบรรพ 1

ก4จ้ะมีาด#ถื.งคำวามีหมีายข้องคำ�าว!าท่ร�พย'และท่ร�พย'ส�นี้นี้��นี้หมีายคำวามีว!าอย!างไร มีาต่รา 137 ท่ร�พย' หมีายคำวามีว!า ว�ต่ถื�มี�ร#ปร!างคำ3อว�ต่ถื�ท่�*มี�ท่��งร#ป และ ร!างในี้ต่�วข้องมี�นี้เอง แว!นี้ต่า รถืยนี้ต่' ท่�กคำนี้คำงร# �แล�วเรามีาด#แนี้วคำ�ดในี้การแปลคำวามี ว!าอะไรเป0นี้ท่ร�พย'มี�อย#!สองแนี้วแนี้วแรก คำ�ดว!าว�ต่ถื�อะไรก4ต่ามีมี�ร#ปร!างก4เป0นี้ท่ร�พย'ท่��งนี้��นี้ เก�าอ�� โต่=ะ ท่�*ด�นี้ บ�านี้ รวมีไปถื.ง ก�อนี้เมีฆ อ�กาบาต่ก4ย�งคำ�ดว!าเป0นี้ท่ร�พย'ต่ามีกฎหมีาย ท่ฤษฏ�หร3อแนี้วคำ�ดนี้��ต่รงก�นี้ข้�ามีก�บแนี้วสอง ท่�*ว!าต่�องแปลรวมีก�บคำ�าว!าท่ร�พย'ส�นี้ ต่�องอย#!ในี้อ�านี้าจ้บ�งคำ�บบ�ญชาท่างกฎหมีายข้องมีนี้�ษย'ได� ถื�าไมี!ต่กอย#!ในี้บ�งคำ�บได� ก4ไมี!ใช!ท่ร�พย' เราก4ต่�องแปลว!าว�ต่ถื�ท่�*มี�ร#ปร!างนี้��นี้ต่�องไปด#นี้�ยามีท่ร�พย'ส�นี้ต่ามี 138 มีาว�เคำราะห'ด�วยมีาต่รา 138 ท่ร�พย'ส�นี้ หมีายคำวามีรวมีท่��งท่ร�พย'และว�ต่ถื�ไมี!มี�ร#ปร!างซึ่.*งอาจ้มี�ราคำาและอาจ้ถื3อเอาได�จ้.งต่�องนี้�าคำ�าว!าอาจ้มี�ราคำาและอาจ้ถื3อเอาได�มีารวมีอย#!ด�วย

ถื�าต่ามีแนี้วคำ�ดนี้�� อ�กกาบาต่ มีนี้�ษย'ไมี!อาจ้ไปคำรอบคำรองได� คำวามีหมีายนี้�� ก4บอกว!าอ�กกาบาต่มี�นี้ไมี!ใช!ท่ร�พย'เพราะมี�นี้ไมี!ได�อย#!ในี้การบ�งคำ�บบ�ญชาได� ก4ต่�องแปลว!าเป0นี้ท่ร�พย' ส!วนี้ท่ร�พย'อ�นี้นี้��นี้ถื3อเอาได�หร3อไมี!รวมีก�นี้ได�หร3อไมี! แนี้วคำ�ดนี้�� มี� 143 เร3*องท่ร�พย'นี้อกพาณ�ชย'ไว�จ้�ดการแล�ว มีาต่รา 143 ท่ร�พย'นี้อกพาณ�ชย' หมีายคำวามีว!า ท่ร�พย'ท่�*ไมี!สามีารถืถื3อเอาได� และท่ร�พย'ท่�*โอนี้แก!ก�นี้มี�ได�โดยชอบด�วยกฎหมีายเพราะฉะนี้��นี้อ�กกาบาต่รนี้��ก4เป0นี้ท่ร�พย'ต่ามีแนี้วคำ�ดท่�*สองเหมี3อนี้ก�นี้จ้ะเห4นี้ได�ว!าคำวามีเห4นี้ท่างว�ชาการเท่!านี้��นี้ท่�*ต่!างก�นี้ ในี้ท่างปฏ�บ�ต่�แท่บไมี!ได�ต่!างอาจ้สงส�ยว!าอ�กกาบาต่รท่�*ต่กมีานี้��นี้ เป0นี้ข้องใคำร คำ�ณเจ้�าข้องบ�านี้หร3อเปล!า หร3อท่างการ หร3อคำนี้ท่�*เก4บได�คำนี้แรก เราอาจ้ด#มีาต่รา 1318

มีาต่รา 1318 บ�คำคำลอาจ้ได�มีาซึ่.*งกรรมีส�ท่ธ�<แห!งท่ร�พย'ส�นี้อ�นี้ไมี!มี�เจ้�าข้องโดยเข้�าถื3อเอา เว�นี้แต่!การเข้�าถื3อเอานี้��นี้ต่�องห�ามีต่ามีกฎหมีายหร3อฝ่Aาฝ่Bนี้ส�ท่ธ�ข้องบ�คำคำลอ3*นี้ท่�*จ้ะเข้�าถื3อเอาส�งหาร�มีท่ร�พย'นี้��นี้ก4คำนี้ท่�*เข้�าท่�*เอาไปได�ส�ท่ธ�เพราะว!าอ�กกาบาต่รนี้��นี้เป0นี้ท่ร�พย'ไมี!มี�เจ้�าข้อง แมี�ว!าการว�เคำราะห'ว!าอะไรเป0นี้ท่ร�พย'หร3อไมี! ไมี!ใช�ในี้คำด�แพ!งแต่!เอาไปใช�ในี้คำด�อาญาได�ฎ.5161/2547

เอกสารข้�อมี#ลเก�*ยวก�บหนี้�งส3อร�บรองข้องบร�ษ�ท่ บ�ญช�รายช3*อผิ#�ถื3อห��นี้ งบบ�ญช�ก�าไร-

ข้าดท่�นี้ และ ส�าเนี้าหนี้�งส3อเด�นี้ท่าง เป0นี้เอกสารท่�*บ�คำคำลสามีารถืไปข้อต่รวจ้สอบและข้อคำ�ดส�าเนี้าได�จ้ากกรมีท่ะเบ�ยนี้การคำ�า กระท่รวงพาณ�ชย'จ้.งไมี!ถื3อเป0นี้คำวามีล�บข้องบร�ษ�ท่ล#กคำ�าโจ้ท่ก'ร!วมีอ�นี้ต่�องปกปCด การท่�*จ้�าเลยใช�เอกสารด�งกล!าวปฏ�บ�ต่�ในี้หนี้�าท่�*ให�แก!โจ้ท่ก'ร!วมีเสร4จ้แล�วไมี!นี้�ากล�บคำ3นี้แก!โจ้ท่ก'ร!วมี จ้.งไมี!นี้!าจ้ะเป0นี้เหต่�ให�โจ้ท่ก'ร!วมีหร3อล#กคำ�าข้องโจ้ท่ก'ร!วมีต่�องเส�ยหาย การกระท่�าข้องจ้�าเลยไมี!เป0นี้คำวามีผิ�ดฐานี้เอาไปเส�ยซึ่.*งเอกสารโดยประการท่�*นี้!าจ้ะเก�ดคำวามีเส�ยหาย แก!โจ้ท่ก'ร!วมีหร3อผิ#�อ3*นี้ ข้�อมี#ล ต่ามีพจ้นี้านี้�กรมีให�คำวามีหมีายว!า ข้�อเท่4จ้จ้ร�ง หร3อ ส�*งท่�*ถื3อหร3อยอมีร�บว!าเป0นี้ข้�อเท่4จ้จ้ร�ง ส�าหร�บใช�เป0นี้หล�กอนี้�มีานี้หาคำวามีจ้ร�งหร3อการคำ�านี้วณ ส!วนี้ข้�อเท่4จ้จ้ร�ง หมีายคำวามีว!า ข้�อคำวามีแห!งเหต่�การณ'ท่�*เป0นี้มีาหร3อท่�*เป0นี้อย#!จ้ร�ง ข้�อคำวามีหร3อเหต่�การณ'ท่�*จ้ะต่�องว�นี้�จ้ฉ�ยว!าเท่4จ้หร3อจ้ร�ง ด�งนี้��นี้ข้�อมี#ลจ้.งไมี!นี้�บเป0นี้ว�ต่ถื�มี�ร#ปร!าง ส�าหร�บต่�วอ�กษร ภัาพ แผินี้ผิ�ง และต่ราสารเป0นี้เพ�ยงส�ญล�กษณ'ท่�*ถื!ายท่อดคำวามีหมีายข้องข้�อมี#ลออกจ้าก

แผิ!นี้บ�นี้ท่.กข้�อมี#ล โดยอาศ�ยเคำร3*องคำอมีพ�วเต่อร' มี�ใช!ร#ปร!างข้องข้�อมี#ล เมี3*อ ป.พ.พ.

มีาต่รา 137 บ�ญญ�ต่�ว!า ท่ร�พย' หมีายคำวามีว!า ว�ต่ถื�มี�ร#ปร!าง ข้�อมี#ลในี้แผิ!นี้บ�นี้ท่.กข้�อมี#ลจ้.งไมี!ถื3อเป0นี้ท่ร�พย' การท่�*จ้�าเลยนี้�าแผิ!นี้บ�นี้ท่.กข้�อมี#ลเปล!าลอกข้�อมี#ลจ้ากแผิ!นี้บ�นี้ท่.กข้�อมี#ลข้องโจ้ท่ก'ร!วมี จ้.งไมี!เป0นี้คำวามีผิ�ดฐานี้ล�กท่ร�พย'

ศาลว�นี้�จ้ฉ�ยว!าข้�อมี#ลในี้แผิ!นี้ซึ่�ด� มีองว!าไมี!เป0นี้ท่ร�พย' ไมี!ได�ว�นี้�จ้ฉ�ยในี้คำด�แพ!งแต่!ว�นี้�จ้ฉ�ยในี้คำด�อาญา เคำ�าไปฟัEองเร3*องเอาไปซึ่.*งเอกสาร และ ล�กท่ร�พย'หร3อร�บข้องโจ้รศาลฏ�กาก4ว�นี้�จ้ฉ�ยว!าไมี!ผิ�ดเพราะข้�อมี#ลท่�*เอาไปคำ�ดลอกนี้��นี้แล�วคำ3นี้แผิ!นี้นี้��นี้ต่รงนี้��นี้ไมี!ใช!ท่ร�พย' เห4นี้ว!าข้�อมี#ลนี้��นี้ ข้�อมี#ลไมี!ถื3อเป0นี้ว�ต่ถื�มี�ร#ปร!าง ก4มี�นี้�กศ.กษาว!าล�กกระแสฎ.2286/2545

ส�ญญาณโท่รศ�พท่'เป0นี้กรรมีว�ธ�แปลงเส�ยงพ#ดให�เป0นี้กระแสไฟัฟัEาแล�วส!งกระแสไฟัฟัEานี้��นี้ไปในี้สายลวดไปเข้�าเคำร3*องท่�*ศ#นี้ย'ช�มีสายประจ้�าภั#มี�ภัาคำข้องการส3*อสารแห!งประเท่ศไท่ยผิ#�เส�ยหาย แล�วแปลงส�ญญาณไฟัฟัEาเป0นี้คำล3*นี้ว�ท่ย�ส!งไปย�งเคำร3*องร�บปลายท่างในี้ต่!างประเท่ศ เคำร3*องร�บปลายท่างจ้ะแปลงส�ญญาณกล�บเป0นี้เส�ยงพ#ดอ�กคำร��งหนี้.*ง ส�ญญาณโท่รศ�พท่'จ้.งเป0นี้กระแสไฟัฟัEาท่�*แปลงมีาจ้ากเส�ยงพ#ดเคำล3*อนี้ท่�*ไปต่ามีสายลวดท่�*จ้�าเลยต่!อพ!วงเป0นี้ต่�วนี้�าจ้ากท่�*หนี้.*งไปย�งอ�กท่�*หนี้.*ง การท่�*จ้�าเลยล�กเอาส�ญญาณโท่รศ�พท่'จ้ากสายโท่รศ�พท่'ซึ่.*งอย#!ในี้คำวามีคำรอบคำรองข้องผิ#�เส�ยหายไปใช�เพ3*อประโยชนี้'ข้องจ้�าเลยโดยท่�จ้ร�ต่ จ้.งเป0นี้คำวามีผิ�ดฐานี้ล�กท่ร�พย' จ้�าเลยกระท่�าผิ�ดฐานี้ล�กท่ร�พย'ต่!อผิ#�เส�ยหายรายเด�ยวก�นี้ล�กษณะการกระท่�าคำวามีผิ�ดอย!างเด�ยวก�นี้ สถืานี้ท่�*เก�ดเหต่�เด�ยวก�นี้และมี�เจ้ต่นี้าประสงคำ'ต่!อผิลอย!างเด�ยวก�นี้ แต่!จ้�าเลยกระท่�าคำวามีผิ�ดแต่!ละคำร��งต่!างว�นี้ต่!างเวลาก�นี้ มี�ได�กระท่�าต่!อเนี้3*องต่�ดต่!อก�นี้ และหล�งจ้ากกระท่�าแต่!ละคำร��งบรรล�ว�ต่ถื�ประสงคำ'สมีด�งเจ้ต่นี้าแล�ว จ้�าเลยก4เล�กกระท่�าโดยถือดเคำร3*องโท่รศ�พท่'ออกจ้ากสายส�ญญาณโท่รศ�พท่'ท่�*ต่!อพ!วงเช3*อมีต่�ดก�นี้ไว�อ�นี้เป0นี้การเล�กกระท่�าคำวามีผิ�ดในี้คำร��งนี้��นี้ ๆ โดยเด4ดข้าด การกระท่�าคำวามีผิ�ดคำร��งต่!อไปต่�องนี้�าเคำร3*องโท่รศ�พท่'ไปพ!วงก�บสายส�ญญาณโท่รศ�พท่'ข้องผิ#�เส�ยหายใหมี!ท่�กคำร��ง การกระท่�าคำวามีผิ�ดข้องจ้�าเลยแต่!ละคำร��งจ้.งแยกต่!างหากจ้ากก�นี้อ�นี้เป0นี้การกระท่�าคำวามีผิ�ดต่!างกรรมีต่!างวาระ คำวามีผิ�ดต่ามีพระราชบ�ญญ�ต่�คำนี้เข้�าเมี3อง พ.ศ. 2522 มีาต่รา 11,12(1),18 วรรคำสอง,48,62 วรรคำหนี้.*ง,81 และคำวามีผิ�ดต่ามีประมีวลกฎหมีายอาญามีาต่รา 335(1)

วรรคำแรก,336 ท่ว� มี�ได�เก�*ยวพ�นี้ก�นี้ ท่��งการท่�*จ้ะบ�งคำ�บใช�ประมีวลกฎหมีายอาญา มีาต่รา 91(2) จ้ะต่�องเป0นี้กรณ�ท่�*หล�งจ้ากลดโท่ษแต่!ละกระท่งคำวามีผิ�ดแล�ว โท่ษจ้�าคำ�กท่��งส��นี้ท่�*จ้ะลงแก!จ้�าเลยเก�นี้ 20 ปF มี�ใช!วางโท่ษท่�กกระท่งก!อนี้เมี3*อเก�นี้ 20 ปF จ้.งลงโท่ษจ้�าคำ�กได�เพ�ยง 20 ปF แล�วจ้.งลดโท่ษภัายหล�ง กรณ�จ้.งไมี!ต่�องด�วยมีาต่รา 91(2)

ฎ.1880/2542

คำ�าว!า "โท่รศ�พท่'" สารานี้�กรมีไท่ยส�าหร�บเยาวชนี้อธ�บายว!าโท่รศ�พท่'เป0นี้ว�ธ�แปลงเส�ยงพ#ดให�เป0นี้กระแสไฟัฟัEาแล�วส!งกระแสไฟัฟัEาให�กล�บเป0นี้เส�ยงพ#ดอ�กคำร��งหนี้.*ง ส�ญญาณโท่รศ�พท่'จ้.งเป0นี้กระแสไฟัฟัEาท่�*แปลงมีาจ้ากเส�ยงพ#ดเคำล3*อนี้ท่�*ไปต่ามีสายลวดต่�วนี้�าจ้ากท่�*หนี้.*งไปย�งอ�กท่�*หนี้.*ง การท่�*จ้�าเลย ล�กเอาส�ญญาณโท่รศ�พท่'จ้ากต่#�โท่รศ�พท่'แห!งประเท่ศไท่ยไปใช� เพ3*อประโยชนี้'ข้องจ้�าเลยโดยท่�จ้ร�ต่ จ้.งเป0นี้คำวามีผิ�ดฐานี้ล�กท่ร�พย'เช!นี้เด�ยวก�บการล�กกระแสไฟัฟัEา จ้�าเลยเป0นี้นี้�กศ.กษา อาย�ย�งนี้�อย ประกอบก�บได� บรรเท่าผิลร�ายโดยชดใช�เง�นี้ให�แก!ผิ#�เส�ยหายไปแล�วและเพ�*ง กระท่�าคำวามีผิ�ดคำร��งนี้��เป0นี้คำร��งแรกจ้.งเห4นี้คำวรให�รอการลงโท่ษ จ้�าเลยไว� แต่!เพ3*อให�จ้�าเลยหลาบจ้�าเห4นี้สมีคำวรลงโท่ษปร�บด�วย

ฎ.877/2501

การล�กกระแสไฟัฟัEา ย!อมีเป0นี้ผิ�ดต่ามีประมีวลกฎหมีายอาญา มีาต่รา 334 หร3อ 335 แล�วแต่!กรณ� (ประช�มีใหญ!คำร��งท่�*8/2501)

ว�นี้�จ้ฉ�ยแนี้วเด�ยวก�นี้หมีดว!า การต่!อส�ญญาณล�กโท่รศ�พท่'บ�านี้เป0นี้ล�กท่ร�พย'ฎ.8771/2543 –คำ�นี้ไมี!พบ จ้#นี้คำล3*นี้โท่รศ�พท่'มี3อถื3อไมี!เป0นี้คำวามีผิ�ดฐานี้ล�กท่ร�พย' ผิ�ดแต่!เพ�ยง พรบ ว�ท่ย�คำมีนี้าคำมีเท่!านี้��นี้ต่!อมีาเราด#คำวามีหมีายข้องคำ�าว!าท่ร�พย'ส�นี้มีาต่รา 138 ท่ร�พย'ส�นี้ หมีายคำวามีรวมีท่��งท่ร�พย'และว�ต่ถื�ไมี!มี�ร#ปร!างซึ่.*งอาจ้มี�ราคำาและอาจ้ถื3อเอาได�ถื�าเข้�ยนี้ไปได�สองประโยคำ ก4คำ3อ ว�ต่ต่ถื�มี�ร#ปร!างท่�*อาจ้มี�ราคำาและอาจ้ถื3อเอาได� และว�ต่ถื�ไมี!มี�ร�ปร!างท่�*อาจ้มี�ราคำาและอาจ้ถื3อเอาได�เช!นี้ส�ท่ธ�ท่��งหลายส!วนี้คำ�าว!า อาจ้มี�ราคำา คำ3อ คำ�ณคำ!า ท่างจ้�ต่ใต่อาจ้ถื3อเอาได�คำ3อ อย#�ในี้อ�านี้าจ้ข้องมีนี้�ญย'ท่�*จ้ะหวงก�นี้ได�

ถื�าเรา มีองว!าท่ร�พย' ต่ามีแนี้วคำ�ดท่�*สองนี้��นี้ ถื�าแปลว!าต่�องอาจ้มี�ราคำาและอาจ้ถื3อเอาได�ด�วยนี้��นี้หมีายคำวามีว!าส�*งใดเป0นี้ท่ร�พย'ส�*งนี้��นี้เป0นี้ท่ร�พย'ส�นี้ด�วยเสมีอ คำ�าถืามีคำ3อ ท่ร�พย' ก�บท่ร�พย'ส�นี้นี้��นี้เป0นี้ได�ด�วยท่�กกรณ�หร3อไมี! ไมี!ท่�กกรณ�มี�ส!วนี้ล��าในี้ส!วนี้ข้อง ว�ต่ถื�ไมี!มี�ร#ปร!างท่�*เปEนี้ท่ร�พย'ส�นี้เท่!านี้��นี้มี�นี้ง!ายเราผิ!านี้ไปเร4วๆก4คำงจ้ะได�นี้ะคำร�บเราก4เร�ยนี้มีาข้นี้าดนี้��แล�วว!าห��นี้เป0นี้ ส�ท่ธ�อย!างหนี้.*งก4เป0นี้ท่ร�พย'ส�นี้ ส�ท่ธ�ส�ญญาจ้ะซึ่3�อจ้ะข้ายนี้�� เป0นี้ท่ร�พย'ส�นี้หร3อไมี! ส�ท่ธ�ต่ามีใบอนี้�ญาต่เปCดบร�การแมี�ต่ามีพ.ร.บ. สถืานี้บร�การห�ามีโอนี้ก4ต่ามี ก4ถื3อเป0นี้ท่ร�พย'ส�นี้แล�วเพราะอาจ้มี�ราคำาและอาจ้ถื3อเอาได�ฎ.5466/2539

จ้�าเลยต่กลงข้ายส�ท่ธ�การเช!าซึ่3�อท่�*ด�นี้พร�อมีอาคำารท่�*จ้�าเลยท่�าส�ญญาเช!าซึ่3�อจ้ากการเคำหะแห!งชาต่�แก!โจ้ท่ก'โดยจ้�าเลยต่กลงให�โจ้ท่ก'ผิ!อนี้ส!งเง�นี้ในี้ก�าหนี้ดระยะเวลาหนี้.*งซึ่.*งโจ้ท่ก'ได�ผิ!อนี้ช�าระให�จ้�าเลยแล�วจ้�านี้วนี้ 62,000 บาท่ข้�อต่กลงด�งกล!าวไมี!ได�ท่�าเป0นี้หนี้�งส3อแมี�ข้�อต่กลงด�งกล!าวจ้ะเป0นี้การต่กลงเพ3*อให�โจ้ท่ก'เข้�าไปสวมีส�ท่ธ�ข้องจ้�าเลยท่�*มี�อย#!ต่!อการเคำหะแห!งชาต่�ในี้การท่�*จ้ะร�บโอนี้กรรมีส�ท่ธ�<ท่�*ด�นี้พร�อมีอาคำารต่!อไปก4ต่ามีแต่!โจ้ท่ก'ก4มี�ได�ฟัEองบ�งคำ�บให�การเคำหะแห!งชาต่�โอนี้ท่�*ด�นี้พร�อมีอาคำารให�แก!โจ้ท่ก'อ�นี้จ้ะต่�องอย#!ในี้บ�งคำ�บเร3*องการโอนี้ส�ท่ธ�โจ้ท่ก'ฟัEองบ�งคำ�บให�จ้�าเลยปฏ�บ�ต่�ต่ามีข้�อต่กลงระหว!างโจ้ท่ก'ก�บจ้�าเลยเก�*ยวก�บส�ท่ธ�เช!าซึ่3�อท่�*ด�นี้พร�อมีอาคำารข้องการเคำหะแห!งชาต่�ซึ่.*งส�ท่ธ�เช!าซึ่3�อด�งกล!าวเป0นี้ท่ร�พย'ส�นี้ชนี้�ดหนี้.*งท่�*สามีารถืซึ่3�อข้ายก�นี้ได�ข้�อต่กลงด�งกล!าวจ้.งเป0นี้การซึ่3�อข้ายส�ท่ธ�แมี�ไมี!ท่�าเป0นี้หนี้�งส3อแต่!ก4ได�มี�การช�าระหนี้��เนี้3*องในี้การซึ่3�อข้ายนี้��ก�นี้บ�างแล�วอ�นี้มี�ผิลผิ#กพ�นี้ระหว!างจ้�าเลยผิ#�ข้ายก�บโจ้ท่ก'ผิ#�ซึ่3�อโจ้ท่ก'จ้.งมี�อ�านี้าจ้ฟัEองต่ามีข้�อต่กลงด�งกล!าว (ว�นี้�จ้ฉ�ยโดยมีต่�ท่�*ประช�มีใหญ!คำร��งท่�*3/2539)

อ�นี้นี้��เป0นี้เร3*องท่�*ท่�กคำนี้ต่�องท่ราบแล�วมี�นี้ง!ายมีากเร3*องท่�*สอง ในี้บรรพ 1 คำ3อ ประเภัท่ท่ร�พย'ส�นี้ มี� 5 ประเภัท่1. อส�งฯ 2 ส�งหาฯ 3.ท่ร�พย'แบ!งได� 4.ท่ร�พย'แบ!งไมี!ได� 5.ท่ร�พย'นี้อกพาณ�ชย'อ�นี้แรกคำ3อ อส�งหาร�มีท่ร�พย'มีาต่รา 139 อส�งหาร�มีท่ร�พย' หมีายคำวามีว!า ท่�*ด�นี้และท่ร�พย'อ�นี้ต่�ดอย#!ก�บท่�*ด�นี้มี�ล�กษณะ

เป0นี้การถืาวรหร3อประกอบเป0นี้อ�นี้เด�ยวก�บท่�* ด�นี้นี้��นี้ และหมีายคำวามีรวมีถื.งท่ร�พย'ส�นี้อ�นี้เก�*ยวก�บท่�*ด�นี้ หร3อท่ร�พย'อ�นี้ต่�ดอย#!ก�บท่�*ด�นี้หร3อประกอบเป0นี้อ�นี้เด�ยวก�บท่�*ด�นี้นี้��นี้ด�วยเพราะฉะนี้��นี้ในี้ต่�าราก4แยกได�ง!ายๆว!าอส�งหาร�มีท่ร�พย'นี้��นี้แยกได�เป0นี้ส�*อย!างคำ3อ1.ท่�*ด�นี้2.ท่ร�พย'อ�นี้ต่�ดอย#!ก�บท่�*ด�นี้มี�ล�กษณะเป0นี้การถืาวร3.ท่ร�พย'ประกอบเป0นี้อ�นี้เด�ยวก�บท่�* ด�นี้4.ท่ร�พย'ส�นี้อ�นี้เก�*ยวก�บท่�*ด�นี้ หร3อท่ร�พย'อ�นี้ต่�ดอย#!ก�บท่�*ด�นี้หร3อประกอบเป0นี้อ�นี้เด�ยวก�บท่�*ด�นี้เพราะฉะนี้��นี้เวลาเราพ#ดถื.งอส�งหาร�มีท่ร�พย'ก4นี้.กถื.งจ้�Hกซึ่อส�*ช��นี้นี้��เป0นี้ผิ3นี้เด�ยวไป 1.ท่�*ด�นี้ ต่ามีประมีวลกฎหมีายแพ!งพาณ�ชย'นี้��นี้ ก4คำ3อท่�*ด�นี้ท่�*เราร# �จ้�กนี้�*นี้แหละ ซึ่.*งคำ�านี้�ยามีจ้ะต่!างก�บท่�*ด�นี้ต่ามีประมีวลกฎหมีายท่�*ด�นี้ เพราะท่�*ด�นี้ต่ามีประมีวลกฎหมีายท่�*ด�นี้นี้��นี้ให�หมีายคำวามีรวมีถื.ง ห�วยหนี้องคำลองบ.ง เกาะ ชายท่ะเลด�วย ท่�*ด�นี้ต่ามีกฎหมีายแพ!งจ้ะแคำบกว!า ท่�*ด�นี้ต่ามีกฎหมีายท่�*ด�นี้ต่!อไปอ�นี้ท่�* 2.ท่ร�พย'อ�นี้ต่�ดอย#!ก�บท่�*ด�นี้มี�ล�กษณะเป0นี้การถืาวร หมีายถื.งท่ร�พยท่�*ต่�ดมี�*นี้คำงคำงท่นี้ กรณ�อย!างนี้�� หมีายถื.ง ต่�ดโดยธรรมีชาต่�ถื�าต่�ดเป0นี้การมี�*นี้คำง ย�*งย3นี้คำงท่นี้ถื3อว!าท่ร�พย'อ�นี้นี้��นี้เป0นี้อส�งหาร�มีท่ร�พย' ฉะนี้��นี้ ไมี!ย3นี้ต่�นี้เป0นี้อส�งหาร�มีท่ร�พย' แล�วไมี�ล�มีล�กก4ไมี!ถื3อว!าถืาวร ในี้ท่างพฤกษศาสต่ร' ไมี�ท่�*มี�อาย� เก�นี้กว!า 3 ปF เป0นี้ไมี�ย3นี้ต่�นี้แล�ว ก4ต่�องท่ราบ เป0นี้เร3*องข้องท่�*ต่�ดโดยธรรมีชาต่�ด#ท่�*ประเภัท่ ถื�าเป0นี้ไมี�ย3นี้ต่�นี้ท่�*ไมี!ต่�ดก�บท่�*ด�นี้ ต่�นี้มีะมี!วงเป0นี้อย!างไรในี้กระถืางไมี!ต่�ดก�บท่�*ด�นี้ก4ไมี!เป0นี้อส�งหาร�มีท่ร�พย'ประเภัท่ท่�*สอง ต่�ดก�บท่�*ด�นี้โดยมี�ผิ#�นี้�ามีาต่�ด ท่�*เราใช�ก�นี้ต่ลอดก4พวกต่.ก อาคำารต่!างๆ ฉะนี้��นี้ มี�นี้ก4เป0นี้อส�งหาร�มีท่ร�พย'ถืามีว!าต่�วสะพานี้ หอนี้าร�กา ต่�ดก�บท่�*ด�นี้เป0นี้อส�งหาร�มี3ร�พย3หร3อไมี! แนี้วคำ�ดข้องอาจ้ารย' นี้��นี้คำ�ดว!า ท่ร�พย'ท่�*มี�ผิ#�นี้�ามีาต่�ดเป0นี้การถืาวรจ้ะเป0นี้อส�งฯ ถื�าร3�อถือนี้แล�วจ้ะเส�ยหาย จ้ะร3�อถือนี้แล�วบ�พสลาย เส�ยร#ปท่รง แล�ว ก4นี้!าจ้ะเป0นี้อส�งหาร�มีท่ร�พย3ได�แต่!มี�นี้ก4มี�ข้�อยกเว�นี้ ไมี!ได�เป0นี้อย!างนี้��นี้ เสมีอไป เช!นี้มี�การย�ายต่.กใช�คำวามีร# �ข้� �นี้ส#งย�ายไปจ้ากเมี3*อหนี้.*งได�โดยไมี!เส�ยหาย เอาหล!ะเราร� �ว!าเร3*องต่.กเร3*อง บ�านี้ได� แต่!ก4มี�กรณ�ท่�*หาฎ.499/2491

โรงเร3อนี้ท่�*โดยสภัาพเป0นี้อส�งหาร�มีท่ร�พย'นี้��นี้ถื�าเจ้�าข้องยกให�โดยให�ร3�อถือนี้ไปจ้ากท่�*ด�นี้

ผิ#�ร �บจ้.งร3�อถือนี้ไปนี้��นี้สภัาพข้องเร3อนี้ต่อนี้ท่�*ถื#กร3�อโดยคำ�าส�*งข้องผิ#�ให�นี้�� ไมี!อย#!ในี้ล�กษณะท่�*จ้ะเป0นี้อส�งหาร�มีท่ร�พย'ต่!อไป แต่!ได�กลายสภัาพเป0นี้ส�งหาร�มีท่ร�พย'แล�วแต่!บ�ดนี้��นี้ การยกให�แมี�จ้ะไมี!ได�ท่�าเป0นี้หนี้�งส3อและจ้ดท่ะเบ�ยนี้ก4ย!อมีสมีบ#รณ'

ฎ.799/2492

การซึ่3�อข้ายเร3อนี้ซึ่.*งไมี!ได�ท่�าเป0นี้หนี้�งส3อและจ้ดท่ะเบ�ยนี้ต่!อพนี้�กงานี้เจ้�าหนี้�าท่�*นี้� �นี้ ย!อมีไมี!เป0นี้โมีฆะเสมีอไป ย�งต่�องอาศ�ยข้�อเท่4จ้จ้ร�งในี้ท่างพ�จ้ารณาอย#!ว!าเป0นี้การซึ่3�อข้ายเร3อนี้เพ3*อร3�อเอาไป หร3อว!าเป0นี้การซึ่3�อข้ายเพ3*อให�เร3อนี้คำงอย#!ในี้สภัาพเด�มี ซึ่.*งข้�อบ�ญญ�ต่�ข้องกฎหมีายย!อมีมี�นี้�ยต่!างก�นี้

บอกว!าให�ด#ท่�*เจ้ต่นี้า บางคำร��งถื�าเป0นี้การข้ายเร3อนี้ให�ในี้ภัาคำเหนี้3อ เป0นี้การข้ายไมี�ส�กในี้ล�กษณะข้องอส�งหาร�มีท่ร�พย' แต่!ร3*องท่�*เนี้สส�บสนี้ท่�*ต่�องเนี้�นี้ให�มีากคำ3ออะไรเป0นี้อส�งหาร�มี3ร�พย' อะไรเป0นี้ส!วนี้คำวบคำ�าถืามีมี�ว!า โรงร�านี้ท่�*เจ้�าข้องร�านี้ไปก!ออ�ฐถื3อป#นี้เป0นี้อย!างด� พาย�ธรรมีดามีาไมี!พ�ง แต่!สร�างเพ3*อแสดงส�นี้คำ�า 20 ว�นี้ เป0นี้อส�งหาร�มีท่ร�พย'หร3อไมี! ด#มีาต่รา 139 มีาต่ราเด�ยว เพราะฉะนี้��นี้อย!าไปด#เจ้ต่นี้าด#ท่�*กายภัาพ เมี3*อต่�ดถืาวร ก4เป0นี้อส�งหาร�มีท่ร�พย'ถืามีต่!อว!าเป0นี้ส!วนี้คำวบหร3อไมี! ต่อบได�เลยว!าไมี!เป0นี้เพราะมี�นี้ต่�ดช�*วคำราวคำ�าถืามีใหมี!ว!า ต่�นี้มีะมี!วงท่�*ข้.�นี้อย�!บนี้ท่�*ด�นี้เป0นี้อส�งหาร�มีท่ร�พย'หร3อไมี! เป0นี้ก4เราพ�ดอย�!หยกๆ ว!าท่ร�พย'ท่�*ต่�ดท่�*ด�นี้ต่ามีธรรมีชาต่� ถืาวรก4เป0นี้อส�งหาร�มีท่3ร�พย'ถืามีว!ามีะมี!วงเป0นี้ส!วนี้คำวบหร3อไมี! ก4ไมี�ย3นี้ต่�นี้ก4เป0นี้ส!วนี้คำวบโดยอ�ต่โนี้มี�ต่�เลย ด�งนี้��นี้ต่�นี้มีะมี!วงท่�*ข้.�นี้มีามี�นี้ก4เป0นี้ส!วนี้คำวบ เรามีาด#ส�ดท่�ายใช�เวลา 5 นี้าท่� ประเภัท่ท่�* สามี 3.ท่ร�พย'ประกอบเป0นี้อ�นี้เด�ยวก�บท่�* ด�นี้มี�นี้เก�ดได�โดยธรรมีชาต่�พวกห�วยหนี้องคำลองบ.ง ฎ.5699/2546 – คำ�นี้ไมี!พบเก�ดข้.�นี้โดยมีนี้�ษย'ท่�า เป0นี้ไปได�ไหมี ถืนี้นี้ลาดยางมีะต่อย คำอนี้กร�ต่ มีนี้�ษย'ท่�าประกอบเป0นี้อ�นี้ท่�*ด�นี้ ถืนี้นี้ก�โมีเมีต่รหนี้.*งหลายล�านี้นี้ะคำร�บ ฎ.755/2527

จ้�าเลยเช!าท่�*ด�นี้ข้องโจ้ท่ก'ท่�าไร! แล�วจ้�าเลยข้�ดเอาด�นี้จ้ากท่�*ด�นี้นี้��นี้ไปข้ายโดยท่�จ้ร�ต่ จ้�าเลยมี�คำวามีผิ�ดฐานี้ล�กท่ร�พย'ไมี!ผิ�ดฐานี้ย�กยอก เพราะการเช!าท่�*ด�นี้นี้��นี้ ผิ#�ให�เช!าให�เช!าท่ร�พย'ส�นี้ในี้

สภัาพท่�*เป0นี้อส�งหาร�มีท่ร�พย' เมี3*อท่�*ด�นี้ถื#กข้�ดข้.�นี้มีาแล�วย!อมีเปล�*ยนี้สภัาพเป0นี้ส�งหาร�มีท่ร�พย' จ้.งถื3อไมี!ได�ว!าเป0นี้ท่ร�พย'ส�นี้ท่�*เช!า ด�นี้ท่�*ถื#กข้�ดข้.�นี้มีาจ้.งคำงอย#!ในี้คำวามีคำรอบคำรองข้องผิ#�ให�เช!า (ประช�มีใหญ! คำร��งท่�* 3/2527)

ก4มี�เร3*องท่�*พวกท่�*เช!าท่�*ด�นี้เข้าแล�วข้�ดท่�*ไปข้ายผิ�ดล�กท่ร�พย'หร3อคำรอบคำรองศาลต่�ดส�นี้ว!าเป0นี้ล�กท่ร�พย'เพราะเข้าให�คำรอบคำรองอย!างอส�งหาร�มีท่ร�พย3แต่!คำ�ณไปข้�ดอย!างส�งหาประการท่�* 4 ท่ร�พย'ส�นี้อ�นี้เก�*ยวก�บท่�*ด�นี้ หร3อท่ร�พย'อ�นี้ต่�ดอย#!ก�บท่�*ด�นี้หร3อประกอบเป0นี้อ�นี้เด�ยวก�บท่�*ด�นี้ อ�นี้นี้��เป0นี้นี้ามีธรรมีคำร�บ อาจ้มีองไมี!เห4นี้ได�ด�วยต่า ( แต่!ร�บร# �ได�ด�วยใจ้ ) ถืามีว!าต่�วกรรมีส�ท่ธ�<ในี้ท่�*ด�นี้เป0นี้อส�งหาร�มีท่ร�พย'หร3อไมี!คำร�บ ก4เป0นี้ ท่ร�พยส�ท่ธ�อ�นี้เก�*ยวก�บท่�*ด�นี้ ถืามีว!าสร�างบ�านี้ในี้ท่�*ด�นี้กรรมีส�ท่ธ�<ในี้ต่�วบ�านี้ เป0นี้อะไร ก4เป0นี้อส�งหาร�มีท่ร�พย'ต่�งอต่ามีให�ท่�นี้ส�ท่ธ�อาศ�ย ก4เป0นี้ส�ท่ธ�อ�นี้เก�*ยวก�บบ�านี้อ�นี้ต่�ดก�บท่�*ด�นี้ ในี้เช�งปฏ�บ�ต่�ไมี!คำ!อยมี�ป-ญหา กรรมีส�ท่ธ�<ในี้หนี้องในี้คำลองในี้บ.งข้องเราท่�*ไมี!ใช!ข้องสาธารณะ ก4เป0นี้อส�งหาร�มีท่ร�พย'ในี้ว�นี้นี้��เป0นี้เร3*องการวอร'มี อ�พ ก4แล�วก�นี้นี้ะคำร�บก4กล�บไปย�อนี้ด# ว�นี้ศ�กร'( 29/05/09)ท่!านี้อาจ้ารย'ร� !งโรจ้นี้'มีาเจ้อพวกเราแท่นี้ ส!วนี้เราเจ้อก�นี้อ�กท่�ในี้ว�นี้พ�ธหนี้�า(3/06/09 )นี้ะคำร�บ

สิรั�ปคำ�าบรัรัย์าย์ เนต�ภาคำคำ��า ทรั�พย์ สิ�ปดิาห์ท�� 2 พ 03/06/52

หากเอกสารสร�ปคำ�าบรรยายนี้�� มี�ข้�อผิ�ดพลาดประการใด ข้�าพเจ้�า kankokub ข้ออภั�ยและนี้�อมีร�บแต่!เพ�ยงผิ#�เด�ยว หากจ้ะมี�ประโยชนี้'อย#!บ�างข้อมีอบให�แก! ท่!านี้อาจ้ารย' สมีจ้�ต่ร' ท่องศร�ผิ#�บรรยาย , ผิ#�มี�นี้��าใจ้ส!ง flie เส�ยงท่�*ท่�าให�ข้�าพเจ้�าได�มี�โอกาสได�ฟั-งคำ�าบรรยาย , บ�ดามีารดาข้�าพเจ้�าคำร��งท่�* 2 . ( ส�งหาร�มีท่ร�พย' ส!วนี้คำวบ )สว�สด�คำร�บนี้�กศ.กษาท่�กท่!านี้คำร�บว�นี้นี้��พบก�นี้คำร��งท่�*สอง บรรยายอย#!ในี้ช!วงเวลาข้องท่!านี้อาจ้ารย'ร� !งโรจ้นี้'ซึ่.*งถื�ดจ้ากคำร��งนี้��ไป ผิมีก4จ้ะกล�บไปในี้ช!วงเวลาข้องผิมีต่ามีปกต่� ในี้ว�นี้พ�ธท่�*แล�วได�บรรยายไปถื.งประเภัท่ข้องท่ร�พย'ส�นี้ โดยได�พ#ดถื.งประเภัท่ข้องท่ร�พย'ประเภัท่แรกท่�*ส�าคำ�ญคำ3อ อส�งหาร�มีท่ร�พย'จ้บไปแล�ว ว�นี้นี้��ก4จ้ะพ�ด ประเภัท่ท่�*สองท่�*ส�าคำ�ญมีากและใช�ก�นี้มีาก เช!นี้ก�นี้ส�งหาร�มีท่ร�พย' มีาต่รา 140 ส�งหาร�มีท่ร�พย' หมีายคำวามีว!า ท่ร�พย'ส�นี้อ3*นี้นี้อกจ้ากอส�งหาร�มีท่ร�พย' และหมีายคำวามีรวมีถื.งส�ท่ธ�อ�นี้เก�*ยวก�บท่ร�พย'ส�นี้นี้��นี้ด�วย เราด#นี้ะคำร�บว!า

หมีายคำวามีว!าอะไร แยกได�เป0นี้สองพวก 1.ท่ร�พย'ส�นี้อ3*นี้นี้อกจ้ากอส�งหาร�มีท่ร�พย'2.ส�ท่ธ�อ�นี้เก�*ยวก�บท่ร�พย'ส�นี้นี้��นี้มีาต่รา 140 ท่�าให�เราแปลคำวามีหมีายได�ง!ายมีาก เปEนี้การก�าหนี้ดเป0นี้บท่ปฏ�เสธข้องอส�งหาร�มีท่ร�พย' ด�งนี้��นี้ส�*งใดไมี!เป0นี้อส�งหาร�มีท่ร�พย'ส�*งนี้��นี้ก4เป0นี้ส�งหาร�มีท่ร�พย'ถื�าเราด#ก4ท่ราบว!า เก�าอ�� แว!นี้ต่า ไมีคำโคำรโฟันี้ โนี้�ต่บ�=คำ ก4เป0นี้ส�งหาฯ ก4มี�ร#ปร!าง แต่!ถื�าท่ร�พย'ส�นี้อ3*นี้นี้อกจ้ากอส�งหาร�มีท่ร�พย' ด�งนี้��นี้ท่ร�พย'ส�นี้อ3*นี้ท่�*ไมี!มี�ร#ปร!างมี�นี้ก4เป0นี้ส�งหาร�มีท่ร�พย'ด�วย ท่�นี้��มีาด#บท่ท่�*บอกว!าให�หมีายคำวามีรวมีถื.งส�ท่ธ�ในี้ท่ร�พย'ส�นี้นี้��นี้คำงเห4นี้ว!าต่�วส�ท่ธ�ต่�วนี้��เป0นี้นี้ามีธรรมี ส�ท่ธ�เก�*ยวก�บท่ร�พย'ส�นี้นี้��นี้ เช!นี้กรรมีส�ท่ธ�<ในี้แหวนี้กรรมี�สท่ธ�ในี้นี้าฬิ�กา ส�ท่ธ�ในี้การเช!าท่�*รถืยนี้ต่' เป0นี้ส�ท่ธ�อ�นี้เก�*ยวก�บส�งหาร�มีท่ร�พย' ก4เป0นี้ส�งหาร�มี3ร�พย'ด�วยส�ท่ธ�เข้!ารถืยนี้ต่'เป0นี้ส�งหาร�มีท่ร�พย'หร3อไมี!คำร�บ ก4เป0นี้ ส�ท่ธ�ท่�*ได�ร�บคำ!าชดเชยต่ามีกฎหมีายแรงงานี้ก4ไมี!เป0นี้อส�งหาร�มีท่ร�พย' ก4ต่�องเป0นี้ส�งหาร�มีท่ร�พย3 ก4เป0นี้ส�งหาฯไมี!มี�ร#ปร!าง ส�ท่ธ�ต่ามีส�ญญาก#�เป0นี้ส�งหาฯหร3อไมี!คำร�บ ก4เป0นี้ต่ามี 140 ท่�นี้��เรามีาด#ส�คำร�บว!า ถื�าเรามีาด#ส�ท่ธ�อ�นี้เก�*ยวก�บอส�งหาร�มีท่ร�พย3 เราต่อบได�หร3อไมี!ว!าอ�นี้ไหนี้เป0นี้ อส�งฯ หร3อเป0นี้ ส�งหา ฯ ส�ท่ธ�ต่รงนี้��มี�คำวามีหมีายกว�าง อาจ้แยกได�ว!าเป0นี้ท่ร�พยส�ท่ธ�อย!างหนี้.*ง ก�บบ�คำคำลส�ท่ธ�อ�กอย!างหนี้.*งกรรมีส�ท่ธ�<ในี้ท่�*ด�นี้เป0นี้กรรมีส�ท่ธ�<ประเภัท่ใด ก4เป0นี้ท่ร�พยส�ท่ธ�เหนี้3อท่ร�พย'ส�นี้อ�นี้เป0นี้ว�ต่ถื�แห!งส�ท่ธ� ส�ท่ธ�เก4บก�นี้ในี้ท่�*ด�นี้ ส�ท่�เหนี้3อพ3�นี้ด�นี้ เหล!านี้��เป0นี้ส�ท่ธ�ท่�*เร�ยกว!าท่ร�พยส�ท่ธ�ในี้อส�งฯคำราวท่�*แล�วเราได�พ#ดไปแล�วว!า เป0นี้ประเภัท่ท่�*ส�* ท่!จ้ะเป0นี้อส�งฯ แล�วถื�าเป0นี้ส�ท่ธ�การเช!าอส�งฯหล!ะ ก4เป0นี้ส�ท่ธ�อ�นี้เก�*ยวก�บอส�งฯ เป0นี้ท่ร�พย'ส�นี้หร3อไมี! จ้�ดว!าเป0นี้อส�งฯ หร3อส�งหาฯ ส�ท่ธ�การเช!าอส�งหา เช!นี้การเช!า 10 ปF ก4มี�ราคำาถื3อเอาได�อาจ้โอนี้ก�นี้ ส�ท่ธ�การเช!าอส�งหาร�มีท่ร�พย3นี้��นี้ มี�นี้ใช�บ�งคำ�บก�นี้ได�ระหว!างคำ#!ส�ญญาเท่!านี้��นี้เอง ส�ท่ธ�ประเภัท่นี้��เป0นี้ประเภัท่ท่�*เราเร�ยกว!า บ�คำคำลส�ท่ธ� เพราะเหนี้3อบ�คำคำล ไปบ�งคำ�บคำนี้อ3*นี้ไมี!ได� เพราะฉะนี้��นี้ พอมีาถื.งต่รงนี้�� เป0นี้ส�งหาร�มีท่ร�พย'ไมี!ใช!อส�งหาร�มีท่ร�พย'

ถื�าอย!างนี้��นี้ส�ท่ธ�การเช!าซึ่3�ออส�งหา ก4เป0นี้ส�งหาร�มีท่ร�พย'ฎ.546/2539 – คำ�นี้ไมี!พบ กรรมีส�ท่ธ�<ในี้ท่�*ด�นี้เป0นี้อส�งหา กรรมีส�ท่ธ�<ในี้รถืยนี้ต่'เป0นี้ส�งหาฯ มี�นี้ต่!างก�นี้ อ�นี้นี้��คำ3อคำวามีหมีายท่�*ต่!างก�นี้ ส�*งท่�*พ#ดแล�วต่�องนี้�าไปใช� อย!าไปคำ�ดว!าเป0นี้ท่ร�พยส�ท่ธ�แล�วจ้ะเป0นี้อส�งหาร�มีท่ร�พย'เสมีอไปมี�คำ�าพ�พากษาฏ�กาในี้เร3*องหล�งๆมี�คำวามีหมีายคำรอบคำล�มีถื.ง ท่ร�พย'ส�นี้ท่างป-ญญาเหมี3อนี้ก�นี้ จ้ะเป0นี้ส�งหาร�มีท่ร�พย' หร3ออส�งฯก4ไล!คำ�ณสมีบ�ต่� ท่�*จ้ะเป0นี้ได�ในี้อส�งหาร�มีท่ร�พย3แล�ว มี�นี้ไมี!ใช!ก4จ้�ดว!าเป0นี้ส�งหาร�มีท่ร�พย'ต่ามีมีาต่รา 140 ท่�*เราพ�ดถื.ง ฎ.9544/2542 เคำร3*องหมีายการคำ�าเป0นี้ท่ร�พย'ส�นี้ท่างป-ญญาอย!างหนี้.*ง ไมี!ใช!อส�งหาร�มีท่ร�พย'หร3อส�งหาร�มีท่ร�พย' ไมี!มี�ร#ปร!าง ท่��งไมี!อาจ้ย.ดถื3อคำรอบคำรองได�อย!างท่ร�พย'ส�นี้ท่�*วไปด�งท่�*บ�ญญ�ต่�ไว�ในี้ประมีวลกฎหมีายแพ!งและพาณ�ชย' บรรพ 4 ว!าด�วยท่ร�พย'ส�นี้การท่�*จ้�าเลยนี้�าเคำร3*องหมีายการคำ�าอ�กษรโรมี�นี้คำ�าว!า PEAK และ PEAK ก�บร#ปประด�ษฐ'คำล�ายภั#เข้าข้องผิ#�อ3*นี้มีาใช�ก�บส�นี้คำ�าข้องต่นี้โดยไมี!ได�ร�บอนี้�ญาต่จ้ากเจ้�าข้องแมี�เป0นี้ระยะเวลานี้านี้เพ�ยงใด ก4ไมี!ท่�าให�จ้�าเลยมี�ส�ท่ธ�ในี้เคำร3*องหมีายการคำ�านี้��นี้ด�กว!าโจ้ท่ก'ได� บท่บ�ญญ�ต่�ว!าด�วยการได�กรรมีส�ท่ธ�<ในี้ท่ร�พย'ส�นี้โดยการคำรอบคำรองปรป-กษ'ต่ามีประมีวลกฎหมีายแพ!งและพาณ�ชย' มีาต่รา 1382 หาอาจ้นี้�ามีาใช�บ�งคำ�บแก!ส�ท่ธ�ในี้เคำร3*องหมีายการคำ�าอ�นี้เป0นี้ท่ร�พย'ส�นี้ท่างป-ญญาได�ไมี! โจ้ท่ก'มี�ได�บรรยายฟัEองว!าจ้�าเลยได�กระท่�าละเมี�ดโดยนี้�าเคำร3*องหมีายการคำ�าข้องโจ้ท่ก'ไปใช�ก�บส�นี้คำ�าข้องจ้�าเลยในี้ล�กษณะลวงข้ายว!าเป0นี้ส�นี้คำ�าข้องโจ้ท่ก'เพ�ยงแต่!คำาดคำะเนี้ว!าหากจ้�าเลยกระท่�าการด�งนี้��นี้ ผิลเส�ยหายจ้ะต่กแก!โจ้ท่ก'อย!างไร จ้.งไมี!มี�ประเด4นี้ท่�*จ้ะต่�องว�นี้�จ้ฉ�ยว!า จ้�าเลยได�นี้�าส�นี้คำ�าข้องต่นี้ไปลวงข้ายว!าเป0นี้ส�นี้คำ�าข้องโจ้ท่ก'หร3อไมี! การท่�*ศาลช��นี้ต่�นี้ว�นี้�จ้ฉ�ยว!า จ้�าเลยได�นี้�าเอาส�นี้คำ�าข้องต่นี้ไปลวงข้ายว!าเป0นี้ส�นี้คำ�าข้องโจ้ท่ก' เป0นี้การใช�ส�ท่ธ�ไมี!ส�จ้ร�ต่ เป0นี้การละเมี�ดต่!อโจ้ท่ก' จ้.งเป0นี้พ�พากษาเก�นี้ไปกว!าหร3อนี้อกจ้ากท่�*ปรากฏในี้ฟัEอง โจ้ท่ก'เป0นี้เจ้�าข้องเคำร3*องหมีายการคำ�าอ�กษรโรมี�นี้ คำ�าว!า PEAK และ PEAK ก�บร#ปประด�ษฐ'คำล�ายภั#เข้า แต่!โจ้ท่ก'ย�งมี�ได�จ้ดท่ะเบ�ยนี้เคำร3*องหมีายการคำ�าด�งกล!าวในี้ประเท่ศไท่ย โจ้ท่ก'จ้.งมี�อ�านี้าจ้ฟัEองเร�ยกคำ!าส�นี้ไหมีท่ดแท่นี้จ้ากจ้�าเลยได�เฉพาะในี้กรณ�ท่�*จ้�าเลยได�นี้�าส�นี้คำ�าข้องจ้�าเลยไปลวงข้ายว!าเป0นี้ส�นี้คำ�าข้องโจ้ท่ก'เพ�ยงกรณ�เด�ยวเท่!านี้��นี้ว�นี้�จ้ฉ�นี้ว!าเคำร3*องหมีายการคำ�าไมี!ใช! อส�งหาร�มีท่ร�พย' หร3อ ส�งหาร�มีท่ร�พย3 คำรอบคำรอง

ปรป-กษ'ไมี!ได� ผิมีย�งมีองด�วยคำวามีเคำารพนี้ะคำร�บว!ามี�นี้นี้!าจ้ะเป0นี้ต่�วส�งหาร�มีท่ร�พย' แต่!มี�นี้จ้ะคำรอบคำรองปรป-กษ'ไมี!ได� เช!นี้เด�ยวก�นี้ฎ.846/2544 - คำ�นี้ไมี!พบก4ต่��งข้�อส�งเกต่เอาไว�แต่!ในี้ท่างปฏ�บ�ต่�ไมี!มี�ป-ญหา เราจ้ะผิ!านี้ในี้ส!วนี้ข้องประเภัท่ท่ร�พย'ประเภัท่ท่�*สอง ผิมีว!าเรานี้!าจ้ะท่�าคำวามีเข้�าใจ้ได�ไมี!ได�พ#ดในี้เร3*องรายละเอ�ยดมีาก นี้�กต่!อไปท่ร�พย'แบ!งได� ก�บแบ!งไมี!ได� 141 – 142

มีาต่รา 141 ท่ร�พย'แบ!งได� หมีายคำวามีว!า ท่ร�พย'อ�นี้อาจ้แยกออกจ้ากก�นี้เป0นี้ส!วนี้ ๆ ได�จ้ร�งถืนี้�ดช�ดแจ้�ง แต่!ละส!วนี้ได�ร#ปบร�บ#รณ'ล�าพ�งต่�วมีาต่รา 142 ท่ร�พย'แบ!งไมี!ได� หมีายคำวามีว!า ท่ร�พย'อ�นี้จ้ะแยกออกจ้ากก�นี้ไมี!ได�นี้อกจ้ากเปล�*ยนี้แปลงภัาวะข้องท่ร�พย' และหมีายคำวามีรวมีถื.งท่ร�พย'ท่�*มี�กฎหมีายบ�ญญ�ต่�ว!าแบ!งไมี!ได�ด�วยคำ�ดว!านี้!าจ้ะท่�าคำวามีเข้�าใจ้คำวามีหมีายได� โดบต่นี้เองไมี!มี�ประเด4นี้อะไรท่�*นี้!าสนี้ใจ้มีากมีาย อยากต่��งข้�อส�งเกต่นี้�ดเด�ยวว!าท่ร�พย'แบ!งไมี!ได�โดยสภัาพนี้��นี้ ท่�*เข้มีรหร3อเว�ยดนี้ามี หย!าก�นี้ ก4ไปแบ!งบ�านี้ไปสองซึ่�กต่ามีสภัาพเลย มีาต่รา 1118 อ�นี้ห��นี้นี้��นี้ ท่!านี้ว!าจ้ะแบ!งแยกหาได�ไมี! ถื�าบ�คำคำลมี�จ้�านี้วนี้แต่!สองคำนี้ข้.�นี้ไปถื3อห��นี้ ๆ เด�ยวร!วมีก�นี้ ท่!านี้ว!าต่�องต่��งให�คำนี้ใดคำนี้หนี้.*งในี้จ้�านี้วนี้นี้��นี้แต่!คำนี้เด�ยวเป0นี้ผิ#�ใช�ส�ท่ธ�ในี้ฐานี้เป0นี้ผิ#�ถื3อห��นี้อนี้.*งบ�คำคำลท่��งหลายซึ่.*งถื3อห��นี้ ๆ เด�ยวร!วมีก�นี้ ต่�องร!วมีก�นี้ร�บผิ�ดต่!อบร�ษ�ท่ในี้การส!งใช�มี#ลคำ!าข้องห��นี้ อ�นี้ว!าห��นี้นี้��นี้หาแบ!งแยกได�ไมี! อ�กกรณ�หนี้.*งก4คำ3อเร3*องส!วนี้คำวบ แบ!งไมี!ได�เพราะใคำรเป0นี้เจ้�าข้องท่ร�พย'อ�นี้นี้��นี้ก4เป0นี้เจ้�าข้องส!วนี้คำวบ หร3อภัาระจ้�ายอมีก4เช!นี้ก�นี้ต่�องต่กต่�ดไปก�บท่ร�พย'เสมีอ เพราะฉะนี้��นี้ต่รงนี้��ก4เข้�ยนี้ไว�ช�ดว!า ส�ท่ธ�จ้�านี้องคำลอบไปท่�กส!วนี้ ต่!อไปท่ร�พย'นี้อกพาณ�ชย'ต่ามี มีาต่รา 143 ท่ร�พย'นี้อกพาณ�ชย' หมีายคำวามีว!า ท่ร�พย'ท่�*ไมี!สามีารถืถื3อเอาได� และท่ร�พย'ท่�*โอนี้แก!ก�นี้มี�ได�โดยชอบด�วยกฎหมีายก4ท่�*เคำยบอกไปคำราวท่�*แล�วพวกอ�กกาบาต่รา

ต่!อไปด#ในี้ประเด4นี้ท่�*ว!าโอนี้ไมี!ได�โดยชอบด�วยกฎหมีายคำ3อไมี!ได�อย#!ในี้อ�านี้าจ้คำนี้ท่�*วๆไป ยกต่�วอย!างเช!นี้ประมีวลกฎหมีายแพ!งพาณ�ชย' 1305 ท่ร�พย'ส�นี้ซึ่.*งเป0นี้สาธารณสมีบ�ต่�ข้องแผิ!นี้ด�นี้นี้��นี้จ้ะโอนี้แก!ก�นี้มี�ได� เว�นี้แต่!อาศ�ยอ�านี้าจ้แห!งบท่กฎหมีายเฉพาะหร3อพระราชกฤษฎ�กา สาธารณสมีบ�ต่�ข้องแผิ!นี้ด�นี้ โอนี้ให�แก!ก�นี้ไมี!ได� ถื�าจ้ะโอนี้ ต่�องออกเป0นี้พระราชบ�ญญ�ต่� หร3อ พระราชกฤษฎ�กา ,มีาต่รา 1598/41 คำ!าอ�ปการะเล��ยงด# ส�ท่ธ�นี้��นี้จ้ะสละหร3อโอนี้ไมี!ได� หร3อต่ามีกฎหมีายพ�เศษ พ.ร.บ.คำณะสงฆ' มีาต่รา 34 บอกท่�*ธรณ�สงฆ'โอนี้ไมี!ได� และใช�อาย�คำวามีย�นี้ไมี!ได� มี�นี้จ้ะมีาเก�*ยวข้�องกรณ�ท่�*มี�การจ้�าหนี้!ายจ้!ายโอนี้ท่ร�พย'แล�วส!วนี้หนี้.*งเป0นี้ท่ร�พย'นี้อกพาณ�ชย' ท่�*มี�ประเด4นี้มีากก4คำ3อเป0นี้การออกโฉนี้ดท่�บท่�*สาธาณะบางส!วนี้ ไมี!อาจ้ซึ่3�อข้ายก�นี้ได�เป0นี้โมีฆะ ข้�อส�งเกต่ ท่�*บอกว!าไมี!อาจ้โอนี้แก!ก�นี้ได�โดยชอบ ต่�องเป0นี้กรณ�ข้องท่ร�พย'ห�ามีโอนี้โดยเด4ดข้าดต่ามีมีาต่รา 1305 แต่!ถื�าเป0นี้กรณ�ท่�*กฎหมีายก�าหนี้ดเง3*อนี้เวลาห�ามีโอนี้เอาไว� เช!นี้ห�ามีโอนี้ 5 ปF 10 ปF ไมี!ได�ห�ามีเด4ดข้าด กรณ�นี้��นี้ก4ไมี!ใช!ท่ร�พย3นี้อกพาณ�ชย3ป.ท่�*ด�นี้มีาต่รา 31 กรณ�เหล!านี้��ท่�*เร�ยกว!าท่�*ด�นี้หล�งเข้�ยว หร3อหล�งแดงไมี!ใช!ท่ร�พย'นี้อกพาณ�ชย'ท่!านี้อาจ้เข้�าใจ้ว!าง!าย ต่!อไปเราด#ส!วนี้ท่�*สอง คำ3อเร3*องส!วนี้คำวบ อ�ปกรณ' ดอกผิล สามีเร3*องนี้�� มี�ประโยชนี้'มีากเอาไปใช�เป0นี้พ3�นี้ฐานี้กฎหมีายอ3*นี้ๆด�วยจ้ะพ�ดในี้เร3*องส!วนี้คำวบ ซึ่.*งมี�คำวามีส�าคำ�ญจ้ะพ�ดเฉพาะหล�ก ส!วนี้ต่�วอย!างหร3อล�กษณะข้องมี�นี้ก4ด#ในี้ต่�าระข้องท่!านี้อาจ้ารย'บ�ญญ�ต่� หร3อข้องอาจ้ารย'ท่!านี้อ3*นี้ก4ได�ในี้เร3*องส!วนี้คำวบมีาต่รา 144 บ�ญญ�ต่�ถื.งหล�กเกณฑ์'ท่�*ว!าท่ร�พย'ส�นี้ใดเป0นี้ส!วนี้คำวบต่�องมี�หล�กเกณฑ์'อย!างไรและก4มี� 145 ไมี�ย3นี้ต่�นี้เป0นี้ส!วนี้คำวบก�บท่�*ด�นี้ท่�*ไมี�นี้� �นี้ข้.�นี้อย#!ไมี�ล�มีล�กหร3อธ�ญชาต่�อ�นี้จ้ะเก4บเก�*ยวรวงผิลได�คำราวหนี้.*งหร3อหลายคำราวต่!อปFไมี!เป0นี้ส!วนี้คำวบก�บท่�*ด�นี้บอกไว�เลยว!าไมี�ย3นี้ต่�นี้เป0นี้ส!วนี้คำวบ และ 146 ท่ร�พย'ซึ่.*งต่�ดก�บท่�*ด�นี้หร3อต่�ดก�บโรงเร3อนี้เพ�ยงช�*วคำราวไมี!ถื3อว!าเป0นี้ส!วนี้คำวบก�บท่�*ด�นี้หร3อโรงเร3อนี้นี้��นี้ คำวามีข้�อนี้��ให�ใช�บ�งคำ�บแก!โรงเร3อนี้หร3อส�*งปล#กสร�างอย!างอ3*นี้ ซึ่.*งผิ#�มี�ส�ท่ธ�ในี้ท่�*ด�นี้ข้องผิ#�อ3*นี้ใช�ส�ท่ธ�นี้��นี้ปล#กสร�างไว�ในี้ท่�*ด�นี้นี้��นี้ด�วย

ก4บ�ญญ�ต่�ยกเว�นี้ในี้เร3*องส!วนี้คำวบไว� ผิมีอยากให�ท่!านี้จ้�าหล�กเกณฑ์'ข้องมีาต่รา 144 ให�ได� การท่�*เราจ้ะพ�จ้ารณาว!าเป0นี้ส!วนี้คำวบหร3อไมี! ต่�อง เป0นี้สาระส�าคำ�ญในี้คำวามีเป0นี้อย#!ข้องท่ร�พย' หมีายคำวามีว!าอย!างไรหมีายคำวามีว!าถื�าไมี!มี�ส!วนี้นี้��อย#!หร3อแยกส!วนี้นี้��ออกจ้ากท่ร�พย'ต่�วนี้��นี้จ้ะไมี!มี�คำวามีเป0นี้อย#!อย!างท่ร�พย'นี้��นี้ เช!นี้แว!นี้ต่า ถื�าเอาเลนี้ท่'ออกมี�นี้ย�งเป0นี้อย#!อย!างแว!นี้สายต่าหร3อไมี! ก4ไมี!มี�คำวามีเป0นี้อย#!อย!างแว!นี้สายต่าเพราะมี�นี้ใช�ไมี!ได� ถื�าแยกออกนี้�� แยกจ้ากก�นี้ได�หร3อไมี! ถื�าแยกท่�าให�เปล�*ยนี้แปลงร#ปท่รงโดยสภัาพหร3อไมี! ยกต่�วอย!างเช!นี้รถืยนี้ต่' เคำร3องยนี้ต่'เป0นี้สาระส�าคำ�ญในี้การคำงอย#!แล�ว ถื�าแยกเอาเคำร3*องยนี้ต่'ออก รถืมี�นี้จ้ะไมี!มี�สภัาพในี้การเป0นี้รถื ถืามีว!าหล�งคำาต่.กท่�*เราเร�ยนี้อย#!นี้��มี�นี้จ้ะเป0นี้ส!วนี้คำวบข้องต่.กหร3อไมี! สาระส�าคำ�ญโดยสภัาพข้องมี�นี้ใช!หร3อไมี! ก4เป0นี้ถื�าไมี!มี�ถื�าฝ่นี้ต่กแดดออกก4เร�ยนี้ไมี!ได� ไมี!ได� ถื�าแยกออกมี�นี้ก4ท่�าลาย บ�บสลาย ฝ่าฝ่นี้�งบ�านี้ ฝ่าบ�านี้มี�นี้เป0นี้ไหมี ก4ใช�ล�กษณะเช!นี้นี้��แหละ เอาใหมี!ถื�าเราไปบอก!ว!าบ�านี้เป0นี้ส!วนี้คำวบข้องท่�*ด�นี้หร3อไมี! มี�นี้ต่!างก�บแว!นี้ต่าเมี3*อส�กคำร# !หร3อไมี! ท่�*ด�นี้ท่�*ไมี!มี�บ�านี้เป0นี้ท่�*ด�นี้ไหมี มี�นี้ก4ย�งเป0นี้ท่�*ด�นี้อย#!ฉะนี้��นี้สาระส�าคำ�ญโดยสภัาพไมี!เก�*ยวเลยแต่!ว!ามี�นี้เป0นี้สาระส�าคำ�ญโดยจ้าร�ต่ประเพณ�หร3อไมี! กฎหมีายถื3อมีาต่ลอดว!า เป0นี้โดยจ้าร�ต่ประเพณ� ท่�ด�นี้ท่�*มี�บ�านี้อย�!จ้ะมี�มี#ลคำ!าเพ�*มีมีากมีายฎ.802/2544

บ�านี้ท่�*ปล#กอย#!บนี้ท่�*ด�นี้ในี้ล�กษณะต่ร.งต่ราถืาวรนี้�บได�ว!าเป0นี้ส!วนี้ซึ่.*งโดยสภัาพเป0นี้สาระส�าคำ�ญในี้คำวามีเป0นี้อย#!ข้องท่ร�พย'นี้��นี้และไมี!อาจ้แยกจ้ากก�นี้ได� นี้อกจ้ากจ้ะท่�าลาย ท่�าให�บ�บสลาย หร3อท่�าให�ท่ร�พย'นี้��นี้เปล�*ยนี้แปลงร#ปท่รงหร3อสภัาพไป บ�านี้จ้.งเป0นี้ส!วนี้คำวบข้องท่�*ด�นี้ ผิ#�ซึ่3�อท่�*ด�นี้ย!อมีมี�กรรมีส�ท่ธ�<ในี้บ�านี้ซึ่.*งเป0นี้ส!วนี้คำวบนี้��นี้ด�วยต่ามีประมีวลกฎหมีายแพ!งและพาณ�ชย' มีาต่รา 144

คำร�วก4เหมี3อนี้ก�นี้เป0นี้ส!วนี้คำวบข้องเร3อนี้หล�กเด�มีก�นี้ฎ.1251/2549

ปEายพ�พาท่เป0นี้ปEายท่�*จ้�าเลยได�ร�บส�ท่ธ�ต่�ดต่��งโฆษณาในี้ศาลาท่�*พ�กผิ#�โดยสารรถืประจ้�าท่างต่ามีส�ญญา เพ3*อประโยชนี้'ในี้ท่างการคำ�าข้องจ้�าเลย จ้.งเป0นี้ท่ร�พย'ส�นี้ข้องจ้�าเลยโดยต่รง ซึ่.*งจ้�าเลยย3*นี้แบบแสดงรายการภัาษ�ปEายพ�พาท่ต่!อโจ้ท่ก'ต่ลอดมีา แมี�มี�ข้�อต่กลงต่ามี

ส�ญญาข้�อ 3 ว!า ให�ศาลาท่�*พ�กผิ#�โดยสารรถืประจ้�าท่างต่ลอดจ้นี้ส!วนี้คำวบต่กเป0นี้กรรมีส�ท่ธ�<แก!โจ้ท่ก'ท่�นี้ท่�ท่�*ก!อสร�างเสร4จ้ แต่!ปEายพ�พาท่ท่�*จ้�าเลยต่�ดต่��งไว�นี้� �นี้ไมี!มี�สภัาพเป0นี้ส!วนี้คำวบ และแมี�จ้ะมี�ข้�อส�ญญาระบ�ว!า ถื�าโจ้ท่ก'บอกเล�กส�ญญาแล�วให�บรรดาว�สด�ก!อสร�างและส�*งก!อสร�างท่�*ด�าเนี้�นี้การแล�วต่กเป0นี้กรรมีส�ท่ธ�<ข้องโจ้ท่ก'ท่�นี้ท่�นี้��นี้ ส�*งก!อสร�างคำ3อ ศาลาท่�*พ�กผิ#�โดยสารรถืประจ้�าท่างส!วนี้ว�สด�ก!อสร�างคำ3อ ว�สด�ท่�*ใช�ก!อสร�างศาลาท่�*พ�กผิ#�โดยสารรถืประจ้�าท่าง แต่!ปEายโฆษณาเป0นี้ส�*งท่�*จ้�าเลยนี้�ามีาต่�ดต่��งเพ3*อโฆษณา หาใช!ว�สด�ก!อสร�างไมี! จ้�าเลยจ้.งย�งคำงเป0นี้เจ้�าข้องปEายด�งกล!าว หาได�ต่กเป0นี้ข้องโจ้ท่ก'ไมี! เมี3*อโจ้ท่ก'บอกเล�กส�ญญาแล�ว จ้�าเลยในี้ฐานี้ะเจ้�าข้องปEายพ�พาท่ย!อมีมี�หนี้�าท่�*ต่�องร3�อถือนี้ปEายพ�พาท่ออกไป แต่!จ้�าเลยละเว�นี้เส�ยย�งคำงต่�ดต่��งปEายโฆษณาข้องต่นี้จ้นี้ล!วงเข้�าปF 2544 จ้�าเลยจ้.งมี�หนี้�าท่�*ต่�องเส�ยภัาษ�ปEายประจ้�าปF 2544 ต่ามี พ.ร.บ.ภัาษ�ปEายฯ มีาต่รา 7 เมี3*อโจ้ท่ก'แจ้�งการประเมี�นี้ภัาษ�ปEายให�จ้�าเลยท่ราบแล�ว จ้�าเลยไมี!อ�ท่ธรณ'การประเมี�นี้ต่!อผิ#�ว!าราชการกร�งเท่พมีหานี้คำรต่ามีท่�*บ�ญญ�ต่�ไว�ในี้ พ.ร.บ.ภัาษ�ปEายฯ มีาต่รา 30 วรรคำหนี้.*ง การประเมี�นี้ข้องพนี้�กงานี้เจ้�าหนี้�าท่�*จ้.งเป0นี้อ�นี้ย�ต่� จ้�าเลยจ้.งต่�องเส�ยภัาษ�ปEายต่ามีท่�*โจ้ท่ก'ประเมี�นี้พร�อมีเง�นี้เพ�*มีต่ามีมีาต่รา 25 (3)

บอกว!าปEายโฆษณาท่�*ต่�ดศาลาท่�*พ�กก4ไมี!ใช!ส!วนี้คำวบ ก4ไมี!ใช!สาระส�าคำ�ญท่��งโดยสภัาพและโดยประเพณ�

สิรั�ปคำ�าบรัรัย์าย์ เนต�ภาคำคำ��า ทรั�พย์ สิ�ปดิาห์ท�� 3 ชั่��วโมงท��3-4 ศ 12/06/52

หากเอกสารสร�ปคำ�าบรรยายนี้�� มี�ข้�อผิ�ดพลาดประการใด ข้�าพเจ้�า kankokub ข้ออภั�ยและนี้�อมีร�บแต่!เพ�ยงผิ#�เด�ยว หากจ้ะมี�ประโยชนี้'อย#!บ�างข้อมีอบให�แก! ท่!านี้อาจ้ารย' สมีจ้�ต่ร' ท่องศร�ผิ#�บรรยาย , ผิ#�มี�นี้��าใจ้ส!ง flie เส�ยงท่�*ท่�าให�ข้�าพเจ้�าได�มี�โอกาสได�ฟั-งคำ�าบรรยาย , บ�ดามีารดาข้�าพเจ้�าคำร��งท่�* 3 . ()

ในี้ช!วงแรกก4ถื3อว!าเป0นี้คำร��งท่�*สามีท่�*พบก�นี้ ว�นี้ท่�* 12 มี�ถื�นี้ายนี้ 52 นี้�� คำราวท่�*แล�วพ#ดเร3*องส!วนี้คำวบแล�วจ้บท่�*หล�กเกณฑ์'การเป0นี้ส!วนี้คำวบ

คำราวนี้��จ้ะพ#ดถื.งหล�กยกเว�นี้ ท่�*ไมี!ประสงคำ'ให�เป0นี้ส!วนี้คำวบ

ซึ่.*งก4แบ!งได�เป0นี้สามีกรณ� กรณ�แรกก4คำ3อ มีาต่รา 145 ไมี�ย3นี้ต่�นี้เป0นี้ส!วนี้คำวบก�บท่�*ด�นี้ท่�*ไมี�

นี้��นี้ข้.�นี้อย#!ไมี�ล�มีล�กหร3อธ�ญชาต่�อ�นี้จ้ะเก4บเก�*ยวรวงผิลได�คำราวหนี้.*งหร3อหลายคำราวต่!อปFไมี!เป0นี้ส!วนี้คำวบก�บท่�*ด�นี้

กรณ�สองคำ3อ ท่ร�พย'ต่�ดช�*วคำราว มีาต่รา 146 ท่ร�พย'ซึ่.*งต่�ดก�บท่�*ด�นี้หร3อต่�ดก�บโรงเร3อนี้เพ�ยงช�*วคำราว ไมี!ถื3อว!าเป0นี้ส!วนี้คำวบก�บท่�*ด�นี้หร3อโรงเร3อนี้นี้��นี้ คำวามีข้�อนี้��ให�ใช�บ�งคำ�บแก!โรงเร3อนี้หร3อส�*งปล#กสร�างอย!างอ3*นี้ ซึ่.*งผิ#�มี�ส�ท่ธ�ในี้ท่�*ด�นี้ข้องผิ#�อ3*นี้ใช�ส�ท่ธ�นี้��นี้ปล#กสร�างไว�ในี้ท่�*ด�นี้นี้��นี้ด�วย

หร3อกรณ�ส�*งปล#กสร�างโดยมี�ส�ท่ธ� กฎหมีายก�าหนี้ดว!าไมี!เป0นี้ส!วนี้คำวบ เป0นี้กรณ�ท่�*สามี

กรณ�แรกนี้��นี้ เป0นี้บท่บ�ญญ�ต่�ท่�*เข้�ยนี้ไว�โดยเฉพาะ อะไรเป0นี้ไมี�ล�มีล�ก หร3อ ธ�ญชาต่� ก4เห4นี้ได�ง!าย

ส�งเกต่ 4089/2532

ส�บปะรด เป0นี้พ3ชถืาวรจ้�าพวกใบเล��ยงเด�*ยว ท่�*มี�อาย�หลายปF ล�าต่�นี้ส�บปะรด ไมี!มี�เนี้3�อไมี�ให�เห4นี้เด!นี้ช�ด ส�บปะรด จ้.งไมี!ใช!ไมี�ย3นี้ต่�นี้ นี้ายกร�ฐมีนี้ต่ร�ในี้ฐานี้ะผิ#�บ�งคำ�บบ�ญชาส#งส�ดข้องจ้�าเลยท่�* 1 ได�แต่!งต่��งคำณะกรรมีการเวนี้คำ3นี้อส�งหาร�มีท่ร�พย'ต่ามีมีต่�คำณะร�ฐมีนี้ต่ร�เพ3*อสร�างท่!าเร3อนี้��าล.กต่ามีพระราชบ�ญญ�ต่�เวนี้คำ3นี้อส�งหาร�มีท่ร�พย'ในี้ท่�องท่�*ต่�าบลท่�!งส�ข้ลาอ�าเภัอศร�ราชาและต่�าบลบางละมี�ง อ�าเภัอบางละมี�งจ้�งหว�ด ชลบ�ร� พ.ศ. 2521 คำณะกรรมีการเวนี้คำ3นี้ด�งกล!าวย!อมีมี�อ�านี้าจ้แต่!งต่��งคำณะอนี้�กรรมีการให�ท่�าหนี้�าท่�*ไกล!เกล�*ยเจ้�าข้องท่�*ด�นี้ท่�*ถื#กเวนี้คำ3นี้ให�ต่กลงก�นี้ในี้เร3*องจ้�านี้วนี้คำ!าท่ดแท่นี้ต่ามีมีาต่รา 18222526 แห!งพระราชบ�ญญ�ต่�ว!าด�วยการเวนี้คำ3นี้อส�งหาร�มีท่ร�พย' พ.ศ. 2497 ซึ่.*งเป0นี้กฎหมีายท่�*ใช�บ�งคำ�บอย#!ในี้ข้ณะพ�พาท่ เมี3*อคำณะกรรมีการเวนี้คำ3นี้ได�ร�บการแต่!งต่��งโดยชอบด�วยกฎหมีายแล�ว คำณะอนี้�กรรมีการท่�*คำณะกรรมีการเวนี้คำ3นี้แต่!งต่��งย!อมีเป0นี้ต่�วแท่นี้ข้องคำณะกรรมีการเวนี้คำ3นี้ด�งนี้��นี้การกระท่�าข้องคำณะอนี้�กรรมีการด�งกล!าวจ้.งชอบด�วยกฎหมีายและข้�อต่กลงท่�*คำณะอนี้�กรรมีการได�กระท่�าไว�ก�บโจ้ท่ก'จ้.งเป0นี้การกระท่�าแท่นี้คำณะกรรมีการเวนี้คำ3นี้และเมี3*อคำณะกรรมีการเวนี้คำ3นี้ก4ได�เห4นี้ชอบต่ามีข้�อต่กลงด�งกล!าว จ้.งย!อมีมี�ผิลใช�บ�งคำ�บ.

คำวามีส�าคำ�ญข้องการว�นี้�จ้ฉ�ยว!าส�*งใดเป0นี้ไมี�ย3นี้ต่�นี้ หร3อ ล�มีล�ก หร3อเป0นี้ส!วนี้คำวบหร3อไมี! เป0นี้ส�*งส�าคำ�ญ ในี้กรณ�ข้องการพ�ส#จ้นี้'การเป0นี้เจ้�ากรรมีส�ท่ธ�< ส�ท่ธ�ในี้การได�คำ!าท่ดแท่นี้การเวนี้คำ3นี้ท่�*ด�นี้

ประเด4นี้อย#!ท่�*ว!าส�ปปะรดจ้ะได�ท่ดแท่นี้กรณ�นี้��หร3อไมี! เนี้3*องจ้าก ต่ามี พรบการเวนี้คำ3นี้นี้��นี้ให�เจ้�าข้องได�คำ!าท่ดแท่นี้เฉพาะไมี�ย3นี้ต่�นี้ เพราะฉะนี้��นี้ประเด4นี้แห!งคำด� คำด�นี้��คำ3อไมี�ย3นี้ต่�นี้เป0นี้ไมี�ย3นี้ต่�นี้หร3อไมี!ล�มีล�ก ก4ได�จ้ากการเบ�กคำวามีข้องผิ#�เช�*ยวชาญว!า ไมี!ใช!ไมี�ย3นี้ต่�นี้ จ้.งได�ว!าไมี!ใช!ส!วนี้คำวบ

3181/2533 ต่�นี้อ�อยเป0นี้ไมี�ล�มีล�ก ไมี!เป0นี้ส!วนี้คำวบข้องท่�*ด�นี้ เมี3*อจ้�าเลยเป0นี้ผิ#�ปล#กกรรมีส�ท่ธ�<ในี้ต่�นี้อ�อยจ้.งเป0นี้ข้องจ้�าเลย ส�ญญาซึ่3�อข้ายท่�*ด�นี้ไมี!มี�ข้�อคำวามีระบ�ว!าได�ข้ายต่�นี้อ�อยในี้ท่�*ด�นี้นี้��นี้แก!ผิ#�เส�ยหายข้�อต่กลงซึ่.*งท่�าไว�ก�บพนี้�กงานี้สอบสวนี้ว!า จ้ะไปแบ!งแยกท่�*ด�นี้ก�นี้หล�งฤด#ห�บอ�อยก4ด�และยอมีให�ต่อ อ�อยต่กเป0นี้ข้องผิ#�เส�ยหายก4ด� แสดงให�เห4นี้ว!าการซึ่3�อข้ายท่�*ด�นี้นี้!าจ้ะไมี!รวมีถื.งการข้ายต่�นี้อ�อยในี้ท่�*ด�นี้ด�งกล!าวด�วย การข้ายท่�*ด�นี้ย!อมีไมี!มี�ผิลให�กรรมีส�ท่ธ�<ในี้ต่�นี้อ�อยโอนี้ไปเป0นี้ข้องผิ#�เส�ยหายแต่!อย!างใด เมี3*อจ้�าเลยต่�ดต่�นี้อ�อยด�งกล!าวไปจ้.งไมี!เป0นี้คำวามีผิ�ดฐานี้ล�กท่ร�พย'.

ต่�นี้อ�อยก4ไมี!ใช!ไมี�ย3นี้ต่�นี้ จ้.งไมี!เป0นี้ส!วนี้คำวบก�บท่�*ด�นี้ ในี้เร3*องนี้��ก4เป0นี้คำด�อาญาก4เป0นี้เร3*องท่�*มี�การท่�าส�ญญาข้ายท่�*ด�นี้ ซึ่.*งปล#กอ�อยอย#!ด�วย ให�ผิ#�เส�ยหาย ฝ่Aายผิ#�เส�ยหายซึ่3�อท่�*ด�นี้ไปแล�ว

ผิ#�เส�ยหายก4ไปร�องท่�กข้'ให�ด�าเนี้�นี้คำด�ก�บจ้�าเลยว!าเข้าซึ่3�อท่�*ด�นี้มีาแล�ว

ประเด4นี้แห!งคำด�ก4คำ3อเป0นี้ส!วนี้คำวบหร3อไมี! เมี3*อได�ข้�อเท่4จ้จ้ร�งว!าไมี!ใช!ไมี�ย3นี้ต่�นี้ก4ไมี!ใช!ส!วนี้คำวบ

44/2534 – คำ�นี้ไมี!พบ

ป-ญหาก4คำ3อจ้�าเลยเข้�าไปไถืท่�*ด�นี้ในี้ส!วนี้นี้��นี้แล�วท่�าให�ต่�นี้กล�วยเส�ยหาย ต่�นี้กล�วยไมี!ใช!ไมี�ย3นี้ต่�นี้ก4เป0นี้ข้องโจ้ท่ก'

1450/2510

โจ้ท่ก'เช!าท่�*ด�นี้ซึ่.*งมี�บ!อเล��ยงปลา แต่!โจ้ท่ก'ได�ปCดก��นี้บ!อ ปล#กต่�นี้ไมี�ล�มีล�กและล�อมีร��วลวดหนี้ามีไว� ต่!อมีาจ้�าเลยซึ่3�อท่�*ด�นี้แปลงนี้��นี้ แต่!โจ้ท่ก'ย�งคำงคำรอบคำรองในี้ฐานี้ะเป0นี้ผิ#�เช!า แล�วจ้�าเลยไปว�ดปลาในี้บ!อ ต่�ดต่�นี้ไมี�ล�มีล�กและร3�อลวดหนี้ามีเหล!านี้��นี้ จ้�าเลยย!อมีมี�คำวามีผิ�ดฐานี้ล�กท่ร�พย'และท่�าให�เส�ยท่ร�พย'

ผิ#�เช!าท่�*ด�นี้ได�ปล#กต่�นี้ไมี�ล�มีล�กไว� เมี3*อออกจ้ากท่�*ด�นี้ไป ผิ#�เช!าท่�*ด�นี้มี�ส�ท่ธ�เอาไมี�ล�มีล�กไปได�

เหมี3อนี้ก�นี้ต่รงโจ้ท่ก'เช!าท่�*ด�นี้ และมี�ไมี�ล�มีล�ก แล�ว ก4ข้ายท่�*ด�นี้ไป ก4มี�คำวามีผิ#กพ�นี้ต่�องให�เช!าต่!อไป แล�วไปท่�าคำวามีเส�ยหาย จ้�บปลาและฟั-นี้ไมี�ล�มีล�ก ก4เป0นี้เร3*องส�าคำ�ญ ท่�*นี้�าไปว�นี้�จ้ฉ�ยเร3*องอ3*นี้ๆได�ด�วย

อ�นี้นี้��คำ3อประเด4นี้แรก ซึ่.*งไมี!ยาก

กรณ�ท่�*สอง กฎหมีายใช�คำ�าว!าท่ร�พย'ซึ่.*งต่�ดก�บท่�*ด�นี้หร3อโรงเร3อนี้ช�*วคำราวไมี!เป0นี้ส!วนี้คำวบ

ท่�นี้��ต่� �งข้�อส�งเกต่ว!า ท่ร�พย'ท่�*ต่�ดก�บท่�*ด�นี้หร3อโรงเร3อนี้ เพ�ยงช�*วคำราว การแปล กรณ�นี้�� ต่�องเป0นี้การต่�ดก�บท่�*ด�นี้หร3อโรงเร3อนี้เท่!านี้��นี้ ถื�าต่�ดก�บส�*งอ3*นี้นี้��นี้ต่กเป0นี้ส!วนี้คำวบได� เพราะฉะนี้��นี้ใคำรเห4นี้ ราวสะพานี้ ห�ก แล�วใคำรไปเช3*อมีต่�ดอ�นี้นี้��นี้ก4เป0นี้ส!วนี้คำวบเพราะเป0นี้การต่�ดก�บราวสะพานี้

อ�กประการคำ3อการท่�*จ้ะด#ว!าท่ร�พย3นี้��นี้ต่�ดก�บ ท่�*ด�นี้หร3อโรงเร3อนี้เพ�ยงช�*วคำราวเป0นี้ป-ญหาข้�อเท่4จ้จ้ร�ง

ยกต่�วอย!างว!ามี�คำนี้ไปปล#กโรงร�านี้เพ3*อแสดงส�นี้คำ�า โรงร�านี้นี้��นี้มี�การข้�ดหล�มีฝ่-งเสา

เป0นี้ส!วนี้คำวบหร3อไมี! ก4จ้ะคำ�ดเร3*องอส�งหาร�มีท่ร�พย' ว!าการท่�*ว�นี้�จ้ฉ�ยว!าส�*งใดเป0นี้อส�งฯนี้��นี้ก4พ�จ้ารณาด#แคำ! 139 ถื�ามี�*นี้คำงถืาวรต่ามีต่�วบท่ท่ร�พย'นี้��นี้ก4เป0นี้อส�งฯ

แต่!กรณ�นี้��แมี�เป0นี้อส�งฯ แต่!สร�างมีาเพ3*อใช�งานี้แคำ! 20 ว�นี้แล�วร3�อไปท่ร�พย'นี้��ก4ไมี!เป0นี้ส!วนี้คำวบเพราะว!าต่�ดเพ�ยงช�*วคำราว

108/2516 (ญ) ให�หล�กอย!างท่�*บอกไปว!าการด#ว!าส�*งใดเป0นี้อส�งฯ ด# สภัาพ ส!วนี้เร3*องส!วนี้คำวบนี้��นี้ด#ท่�*เจ้ต่นี้า ด#ท่�*ข้�อเท่4จ้จ้ร�ง มีาถื.งต่อนี้นี้��คำงเข้�าใจ้ในี้ข้�อส�งเกต่การณ'พ�จ้ารณา

ข้�อส�งเกต่ 1380/2532 ( ญ )ไมี�ย3นี้ต่�นี้เป0นี้ส!วนี้คำวบก�บท่�*ด�นี้ท่�*ปล#กไมี�นี้��นี้ ต่ามีประมีวลกฎหมีายแพ!งและพาณ�ชย' มีาต่รา 108 วรรคำแรก แต่! ถื�า ไมี�ย3นี้ต่�นี้นี้��นี้ ผิ#�ปล#กมี�เจ้ต่นี้าจ้ะปล#กลงในี้ท่�*ด�นี้ช�*วระยะเวลาอ�นี้มี�จ้�าก�ดเพ�ยงช�*วคำราว ย!อมีถื3อได�ว!าเป0นี้ท่ร�พย'ท่�*ต่�ด ก�บท่�*ด�นี้เพ�ยงช�*วคำราวไมี!กลายเป0นี้ส!วนี้คำวบข้องท่�*ด�นี้ต่ามี ประมีวลกฎหมีายแพ!งและพาณ�ชย'มีาต่รา 109 จ้�าเลยต่กลง ให�ผิ#�ร �องปล#กต่�นี้สนี้ ลงในี้ท่�*ด�นี้ข้องจ้�าเลย เมี3*อต่�นี้สนี้โต่ เต่4มีท่�*จ้ะต่�ด ข้ายเอาเง�นี้มีาแบ!งก�นี้ ต่�นี้สนี้ ไมี!ต่กเป0นี้ส!วนี้คำวบข้องท่�*ด�นี้แต่! เป0นี้กรรมีส�ท่ธ�<รวมีระหว!างจ้�าเลยก�บผิ#�ร �อง จ้�าเลยนี้�าท่�*ด�นี้ไปจ้�านี้องไว�ก�บโจ้ท่ก' โจ้ท่ก'ไมี!มี�ส�ท่ธ�บ�งคำ�บคำด�เอาจ้ากต่�นี้สนี้ส!วนี้ข้องผิ#�ร �องซึ่.*ง เป0นี้บ�คำคำลภัายนี้อก ผิ#�ร �องมี�ส�ท่ธ�ข้อก�นี้ส!วนี้ได� (วรรคำแรก ว�นี้�จ้ฉ�ยโดย มีต่�ท่�*ประช�มีใหญ! คำร��งท่�* 1/2532)

คำ3อต่กลงให�ปล#กต่�นี้สนี้แล�วส�ญญาว!าเมี3*อปล#กโต่แล�ว อย!างช�า 8 ปF อย!างเร4ว 6 ปF ก4ต่�ดท่�าประโยชนี้'ได� ผิ#�ร �องเป0นี้ผิ#�ซึ่3�อมีาด�าเนี้�นี้การเอง แล�วจ้ะแบ!งประโยชนี้'ให�

ต่�วจ้�าเลย ก4 มี�หนี้��ก�บบ�คำคำลภัายนี้อก ถื#กฟัEอง แพ�คำด�แล�วถื#กบ�งคำ�บคำด�นี้�าท่�*ด�นี้แปลงพ�พาท่ไปข้ายท่อดต่ลาดแล�วมีาย3*นี้คำ�าร�อง เอาต่�นี้สนี้ส!วนี้ท่�*เป0นี้ต่นี้เองไมี!ได� เพราะฉะนี้��นี้ป-ญหาท่�*ว�นี้�จ้ฉ�ยช��นี้บ�งคำ�บคำด� ก4เข้�าประช�มีใหญ!ว!า ต่�นี้สนี้เป0นี้ข้องผิ#�ร �องหร3อไมี!

กรณ�นี้��ก4คำ3อท่ร�พย'ต่�ดก�บท่�*ด�นี้ช�*วคำราวต่รงไหนี้ 8 ปF ช�*วคำราวกรณ�นี้��ก4คำ3อต่�ดส�นี้ว!าไมี!ได�ต่�ดต่ลอดไป ก4คำ3อได�ข้�อส�งเกต่ว!า

ท่ร�พย'ท่�*ต่�ดท่�*ด�นี้หร3อโรงเร3อนี้ช�*วคำราว ก4 802/2544 บ�านี้ท่�*ปล#กอย#!บนี้ท่�*ด�นี้ในี้ล�กษณะต่ร.งต่ราถืาวรนี้�บได�ว!าเป0นี้ส!วนี้ซึ่.*งโดยสภัาพเป0นี้สาระส�าคำ�ญในี้คำวามีเป0นี้อย#!ข้องท่ร�พย'นี้��นี้และไมี!อาจ้แยกจ้ากก�นี้ได� นี้อกจ้ากจ้ะท่�าลาย ท่�าให�บ�บสลาย หร3อท่�าให�ท่ร�พย'นี้��นี้เปล�*ยนี้แปลงร#ปท่รงหร3อสภัาพไป บ�านี้จ้.งเป0นี้ส!วนี้คำวบข้องท่�*ด�นี้ ผิ#�ซึ่3�อท่�*ด�นี้ย!อมีมี�กรรมีส�ท่ธ�<ในี้บ�านี้ซึ่.*งเป0นี้ส!วนี้คำวบนี้��นี้ด�วยต่ามีประมีวลกฎหมีายแพ!งและพาณ�ชย' มีาต่รา 144 คำราวท่�*แล�วเร�ยนี้ว!า บ�านี้คำ3อส!วนี้คำวบ

แต่!อยากให�ใช�ว!า เพราะเป0นี้สาระส�าคำ�ญ โดยจ้าร�ต่ประเพณ� สองไมี!อาจ้แยกจ้ากท่�*ด�นี้ได�โดยไมี!เส�ยร#ปท่รง

กรณ�ท่�*สองนี้��ก4ใช�เยอะในี้ท่างปฏ�บ�ต่�

กรณ�ท่�*สามีคำ3อโรงเร3อนี้หร3อส�*งปล#กสร�างอย!างอ3*นี้ ท่�* ปล#กโดยมี�ส�ท่ธ�เพราะได�ร�บอนี้�ญาต่

ต่รงนี้��ต่�องท่�าคำวามีเข้�าใจ้ก!อนี้ ว!า ถื�าเจ้�าข้องท่�*ด�นี้ปล#กสร�างเอง กรณ�นี้��คำ3อ การท่�*ท่�าให�โรงเร3อนี้หร3อส�*งปล#กสร�างนี้��นี้ ไมี!เป0นี้ส!วนี้คำวบ ต่�องเป0นี้กรณ� ผิ#�มี�ส�ท่ธ�ในี้ท่�*ด�นี้คำนี้อ3*นี้เป0นี้ผิ#�ปล#กหร3อผิ#�สร�าง

คำ�าว!าผิ#�มี�ส�ท่ธ�ในี้ท่�*ด�นี้ข้องผิ#�อ3*นี้มี�คำวามีหมีายกว�าง เช!นี้มี�ส�ท่ธ�เหนี้3อพ3�นี้ด�นี้ และการมี�ส�ท่ธ�เหนี้3อนี้��นี้ไปท่�าต่ามีแบบ 1299

แล�วมี�การจ้ดท่ะเบ�ยนี้ก!อต่��งส�ท่ธ�เหนี้3อพ3�นี้ด�นี้ต่ามี 1410 ไปจ้ดท่ะเบ�ยนี้ด�งนี้��นี้เมี3*อสร�างบ�านี้ บ�านี้หล�งนี้��จ้.งไมี!เป0นี้ส!วนี้คำวบ เมี3*อข้ายไปบ�านี้ก4เป0นี้ข้องอาจ้ารย'อย#!คำ3อมี�ส�ท่ธ�กรณ� ท่ร�พยส�ท่ธ� คำ3อไปท่�าต่ามีแบบ 1299 วรรคำ 1 แล�ว

ส!วนี้กรณ�ท่�*เป0นี้บ�คำคำลส�ท่ธ�คำ3อ ใช�ได�เฉพาะคำ#!กรณ� เช!นี้ มี�ส�ญญาให�เช!าท่�*ด�นี้ปล#กบ�านี้ ส�บปF เป0นี้บ�คำคำลส�ท่ธ� ส�ท่ธ�พวกนี้��ใช�บ�งคำ�บได�บ�านี้ เป0นี้ส!วนี้คำวบ

7193/2547 พ.ร.บ.แร! พ.ศ. 2510 มีาต่รา 73 ให�ส�ท่ธ�แก!ผิ#�ถื3อประท่านี้บ�ต่รใช�ท่�*ด�นี้ในี้เข้ต่เหมี3องแร!ท่�*มี�แร!ไมี!สมีบ#รณ'พอท่�*จ้ะเปCดท่�าเหมี3องเพ3*อเกษต่รกรรมีในี้ระหว!างอาย�ประท่านี้บ�ต่รได� การท่�*โจ้ท่ก'ปล#กต่�นี้ยางพาราลงในี้ท่�*ด�นี้พ�พาท่ซึ่.*งอย#!ในี้เข้ต่เหมี3องแร! เป0นี้การใช�ส�ท่ธ�ในี้ฐานี้ะผิ#�ถื3อประท่านี้บ�ต่ร ไมี!ท่�าให�ต่�นี้ยางพาราท่�*ปล#กสร�างไว�เป0นี้ส!วนี้คำวบข้องท่�*ด�นี้ ต่ามี ป.พ.พ. มีาต่รา 146 และย�งคำงเป0นี้ท่ร�พย'ส�นี้ข้องโจ้ท่ก' การท่�*จ้�าเลยกร�ดเอานี้��ายางพาราจ้ากต่�นี้ยางพาราข้องโจ้ท่ก'ไป จ้.งเป0นี้คำวามีผิ�ดฐานี้ล�กท่ร�พย'

ท่�*ด�นี้พ�พาท่อย#!ในี้เข้ต่ปAาสงวนี้แห!งชาต่�และจ้�าเลยเข้�าไปกร�ดเอานี้��ายางพาราภัายหล�งประท่านี้บ�ต่รข้องโจ้ท่ก'หมีดอาย�แล�วเพ3*อการย�งช�พมี�ได�มี�เถืยจ้�ต่เป0นี้โจ้รผิ#�ร �ายแต่!อย!างใด ก�บท่��งภัายหล�งเก�ดเหต่�จ้�าเลยได�ร�บอนี้�ญาต่จ้ากร�ฐให�มี�ส�ท่ธ�ท่�าก�นี้ในี้ท่�*ด�นี้พ�พาท่ กรณ�มี�

เหต่�อ�นี้สมีคำวรให�คำวามีปรานี้�แก!จ้�าเลยโดยรอการลงโท่ษไว�มี�ก�าหนี้ด 2 ปF ต่ามี ป.อ.

มีาต่รา 56

ซึ่.*งจ้ร�งๆแล�วก4ว�นี้�จ้ฉ�ยข้ยายต่!อไปว!าส�ท่ธ�เหล!านี้��ต่�องเป0นี้ส�ท่ธ�ท่�*กฏหมีายบ�ญญ�ต่�ไว�ด�วยฏ�กานี้��ก4ใช�รวมีถื.งกรณ�ท่�*กฎหมีายให�ด�วย เป0นี้ต่�วอย!างท่�*นี้!าสนี้ใจ้ ท่�* ฝ่Aายผิ#�เส�ยหาย ฝ่Aายโจ้ท่ก' เป0นี้ผิ#�ถื3อประท่านี้บ�ต่รเหมี3องแร! ในี้เข้ต่ปAาสงวนี้ ส!วนี้ท่�*ไมี!ได�ท่�าเหมี3องแร!ก4ปล#กต่�นี้ยางพาราต่!อมีาประธานี้บ�ต่รหมีดอาย� ก4เข้�าไปสร�างบ�านี้เร3อนี้แล�วไปกร�ดยางพารา โจ้ท่ก'ก4มีาฟัEอง ในี้กรณ�ล�กท่ร�พย'คำ3อนี้��ายางพารา ศาลต่�นี้ไต่!สวนี้แล�วมี�มี#ลพ�พากษาผิ�ดล�กท่ร�พย' ก4มีาจ้ากฐานี้ท่�*ว!าต่�นี้ยางพาราเป0นี้ข้องโจ้ท่ก' ไมี!ได�เป0นี้ส!วนี้คำวบท่�*ด�นี้ เพราะปล#กโดยมี�ส�ท่ธ� ศาลอ�ท่ธรณ'ยกฟัEอง โจ้ท่ก'ฏ�กา ประเด4นี้คำ3อ ต่�นี้ยางพาราท่�*ประท่านี้บ�ต่รหมีดอาย� เป0นี้ข้องร�ฐหร3อไมี!

คำ3อท่�าเกษต่รกรรมีในี้อาย�ประท่านี้บ�ต่รได� ก4มี�การต่�คำวามีว!าต่�นี้ยางพาราท่�*ท่�าไว� ศาลฏ�กาว�นี้�จ้ฉ�ยว!าผิ#�ถื3อประท่านี้บ�ต่ร มี�ส�ท่ธ�ท่�าเกษต่รกรรมีในี้เข้ต่เหมี3องแร!ท่�*ได�ร�บประท่านี้บ�ต่ร ต่�นี้ยางพาราจ้.งไมี!เป0นี้ส!วนี้คำวบ ไมี�ยางพารา ก4เป0นี้ข้องโจ้ท่ก' นี้��ายางพาราจ้.งเป0นี้ดอกผิล การไปกร�ดก4เป0นี้การล�กท่ร�พย'

ในี้กรณ�ท่�*มี�ส�ท่ธ�ท่�*ปล#กสร�างท่�*ด�นี้คำนี้อ3*นี้นี้��นี้ ต่�องแปลว!า ผิ#�สร�าง มี�ส�ท่ธ�โดยต่รง เช!นี้ เช!าท่�*ด�นี้ ปล#กสร�างบ�านี้ส�ท่ธ�ข้องผิ#�เช!าคำ3อปล#กสร�างบ�านี้ๆเลยไมี!เป0นี้ส!วนี้คำวบ แต่!ถื�าเช!าบ�านี้แล�วผิ��เช!าไปท่�าถืนี้นี้ซึ่�เมีนี้ต่'เข้�าบ�านี้พอหมีดอาย�หร3อส�ญญาเช!าบ�านี้ ผิ#�เช!าจ้ะร3�อถืนี้นี้ออกไปได�หร3อไมี! กรณ�นี้��ผิ#�เช!ามี�ส�ท่ธ�ใช�สอยบ�านี้ ส�ท่ธ�ท่�*จ้ะใช�บ�านี้ไมี!ใช!ท่�*ด�นี้โดยต่รง เมี3*อไมี!เป0นี้ส�ท่ธ�โดยต่รง

723/2490 ผิ#�เช!าได�ก!อสร�างส�*งใดๆ ลงในี้ท่�*ท่�*เช!า ซึ่.*งถื3อได�ว!าเป0นี้อ�นี้หนี้.*งอ�นี้เด�ยวก�บท่�*ด�นี้ กฎหมีายถื3อว!าเป0นี้ส!วนี้คำวบข้องท่�*ด�นี้ ผิ#�เป0นี้เจ้�าข้องท่�*ย!อมีได�กรรมีส�ท่ธ�<ต่ามีประมีวลแพ!งและพาณ�ชย' มีาต่รา 107 ถื�าผิ#�เช!าร3�อถือนี้ก4ต่�องร�บผิ�ดฐานี้ละเมี�ด

ถื.งจ้�ดต่รงนี้��ก4คำงเข้�าใจ้ ส!วนี้ กรณ� ท่�* เป0นี้บ�คำคำลส�ท่ธ�ต่��งข้�อส�งเกต่นี้�ดหนี้.*ง ส�ท่ธ�ต่รงนี้��จ้ร�งๆแล�ว มี�หล�กฐานี้ก4ได� ไมี!มี�ก4ได�

เร3*องการท่�าส�ญญาเป0นี้หนี้�งส3อ แต่!ไมี!ได�ไปจ้ดท่ะเบ�ยนี้ ยอมีให�ปล#กสร�างบ�านี้ เป0นี้บ�คำคำล

ส�ท่ธ� เมี3*อสร�างไปแล�ว บ�านี้ไมี!ต่กเป0นี้ส!วนี้คำวบ ต่กลงด�วยวาจ้าไมี!มี�หล�กฐานี้เป0นี้หนี้�งส3อให�ปล#กสร�างโกด�งส�นี้คำ�า เอาไว� โดย ไมี!ได�ก�าหนี้ดระยะเวลา ถืามีว!า พอ เก�ดข้�ดแย�งก�นี้ ก4จ้ะร3�อออกไป ก4เก�ดข้�ดแย�งก�นี้

คำ�าต่อบคำ3อ ในี้เมี3*อมี�ส�ท่ธ�ในี้การก!อสร�างโกด�ง ก4ไมี!เป0นี้ส!วนี้คำวบ โกด�งนี้�� ก4ร3�อเอาได�

เปล�*ยนี้ใหมี!ถื�าสร�างข้�อเท่4จ้จ้ร�งอย!างนี้�� ว!ามี�กรณ�เศรษฐก�จ้แย! ก4ท่��งร�างก4บอกไมี!ได�แล�วมี�นี้เกะกะ บ�งคำ�บไมี!ให�อย#!ต่!อให�ร3�อไป กรณ�นี้��ต่�องร3�อในี้กรณ�เป0นี้เจ้�าข้องกรรมีส�ท่ธ�<ต่กลงไมี!มี�ระยะเวลา ถื�าอย#!ต่!อไปเป0นี้ละเมี�ด นี้�*นี้คำ3อต่�วอย!างเหมี3อนี้ก�นี้ กรณ�นี้��มีาแท่รกออกข้�อสอบก4ท่�าได�

ด�กร�ท่�*ต่�*าส�ดเลยคำ3อมี�ส�ท่ธ�โดยปร�ยายย�งได�เลย สมีมี�ต่�ว!าไปแต่!งงานี้แล�วไปอย#!บ�านี้พ!อต่า อย�!หล�งเด�ยวก�นี้อ.ดอ�ด ก4พ!อต่าก4ให�ไปปล#กเร3อนี้อ�กหล�งหนี้.*ง พ!อต่าก4เฉยไมี!ได�ว!าอะไร เห4นี้มี�การก!อสร�างก4มีาช!วยคำ�มีงานี้ก!อสร�าง อ�นี้นี้��ก4คำ3อการอนี้�ญาต่ให�สร�างบ�านี้โดยปร�ยาย บ�านี้หร3อโรงเร3อนี้นี้��เป0นี้ส!วนี้คำวบเจ้�าหนี้��ย.ดไมี!ได� ล#กเข้ยร�องให�ปล!อยท่ร�พย'ท่�*ย.ดได�

329/2516 – คำ�นี้ไมี!พบ ญ ช อย#!ก�นี้โดยไมี!จ้ดท่ะเบ�ยนี้สมีรส ร!วมีก�นี้ปล#กเร3อนี้บนี้ท่�*ด�นี้ข้องชาย ปรากฏว!า อย#!ก�นี้ก�นี้ไปเร3*อยๆ ชายคำนี้หนี้��เป0นี้หนี้��เข้า แพ�คำด�แพ!ง ถื�า ญ มีาปร.กษา ว!าจ้ะท่�าอย!างไร สมีมี�ต่�ว!าบ�านี้ ราคำา ไมี!ร!วมีท่�*ด�นี้ 2 ล�านี้ แล�วสองคำนี้นี้��ร !วมีก�นี้สร�างจ้ากเง�นี้ท่�*ท่�ามีาหาได� ถืามีว!ามี�การเย�ยวยาได�หร3อไมี! หร3อเอาหล�กกฎหมีายใดไปจ้�บ

ต่อบหล�กส!วนี้คำวบใช!ไหมีคำร�บ ถื3อว!าเป0นี้เจ้�าข้องรวมี บ�านี้หล�งนี้��ปล#ก ก4ถื3อเป0นี้การย�นี้ยอมี โดยปร�ยาย ภัร�ยาก4จ้.งเป0นี้เจ้�าข้องรวมี ต่�องข้อก�นี้ส!วนี้ต่ามีว�แพ!ง 287

610/2514 ผิ#�ร �องซึ่3�อท่�*ด�นี้จ้ากจ้�าเลยและได�ใช�ส�ท่ธ�คำรอบคำรองท่�*ด�นี้ต่ลอดมีาต่��งแต่!ซึ่3�อและปล#กเร3อนี้ลงในี้ท่�*ด�นี้นี้��นี้ แต่!จ้�าเลยย�งไมี!ได�จ้ดท่ะเบ�ยนี้โอนี้กรรมีส�ท่ธ�ท่�*ด�นี้ให�ผิ#�ร �อง ต่!อมีาจ้�าเลยถื#กพ�พากษาให�เป0นี้บ�คำคำลล�มีละลาย เมี3*อเจ้�าพนี้�กงานี้พ�ท่�กษ'ท่ร�พย'ย.ดท่�*ด�นี้แปลงนี้�� ก4จ้ะย.ดเร3อนี้ข้องผิ#�ร �องด�วยไมี!ได� เพราะกรณ�เข้�าข้�อยกเว�นี้ต่ามีประมีวลกฎหมีายแพ!งและพาณ�ชย' มีาต่รา 109 ซึ่.*งไมี!ถื3อว!าเร3อนี้ข้องผิ#�ร �องเป0นี้ส!วนี้คำวบข้องท่�*ด�นี้จ้�าเลย

ซึ่3�อท่�*ด�นี้มี�โฉนี้ด แล�วปล#กบ�านี้ เข้�าคำรอบคำรองย�งไมีได�จ้ดท่ะเบ�ยนี้โอนี้ แล�ว ถื#กเจ้�าหนี้��ต่ามี

คำ�าพ�พากษาย.ดท่ร�พย' ผิ#�ร �องมี�ส�ท่ธ�ให�ร�องข้อปล!อยท่ร�พย'อ�นี้นี้��หร3อไมี! อ�นี้นี้��เอาหล�กเร3*องส!วนี้คำวบไปจ้�บได� นี้�*นี้เป0นี้ต่�วอย!างข้องฏ�กา

1856/2512 จ้�าเลยได�บ�ต่รสาวผิ#�ร �องเป0นี้ภัร�ยา และได�ปล#กเร3อนี้พ�พาท่บนี้ท่�*ด�นี้ข้องผิ#�ร �องใช�เป0นี้ท่�*อย#!อาศ�ยข้องจ้�าเลยและภัร�ยา แมี�เร3อนี้จ้ะมี�ล�กษณะถืาวรต่�ดท่�*ด�นี้ แต่!เมี3*อต่ามีพฤต่�การณ'เห4นี้ได�ว!าผิ#�ร �องก�บสามี�ย�นี้ยอมีให�ปล#กเพ3*อใช�เป0นี้ท่�*อย#!อาศ�ย กรณ�จ้.งเข้�าข้�อยกเว�นี้ต่ามีประมีวลกฎหมีายแพ!งและพาณ�ชย' มีาต่รา 109 ไมี!ถื3อว!าเร3อนี้พ�พาท่เป0นี้ส!วนี้คำวบก�บท่�*ด�นี้ข้องผิ#�ร �องและสามี� ผิ#�ร �องจ้.งไมี!อาจ้ร�องข้�ดท่ร�พย'เร3อนี้พ�พาท่ข้องจ้�าเลยท่�*เจ้�าหนี้��ต่ามีคำ�าพ�พากษานี้�าย.ดบ�งคำ�บคำด�ได�

ช�*วโมีงท่�* 4

ในี้ช!วงนี้��เราพบก�นี้ถื3อเป0นี้คำร��งท่�*ส�* เมี3*อก��พ#ดถื.งข้�อยกเว�นี้ส!วนี้คำวบ จ้บแล�ว คำาดว!าหลายคำนี้ส�บสนี้อย#!ยกต่�วอย!าฏ�กาท่�*ผิ#�ร �องไปซึ่3�อท่�*ด�นี้จ้�าเลยเป0นี้ท่�*ด�นี้มี�โฉนี้ด ผิ#�ร �องสร�างบ�านี้อย�!มีาระยะหนี้.*งจ้�าเลยถื#กเจ้�าหนี้��ต่ามีคำ�าพ�พากษามีาย.ดท่�*ด�นี้และอ�างรวมีถื.งบ�านี้ด�วยเพราะอ�างว!าเป0นี้ส!วนี้คำวบด�วย

อาจ้สงส�ยว!า บ�านี้มี�นี้อย#!บนี้ท่�*ด�นี้แล�วถื�าศาลส�*งอนี้�ญาต่ แล�วท่�าอย!างไร เวลาใช�บ�านี้แล�วเป0นี้อย!างไร เป0นี้ได� ในี้กรณ�ท่�*เป0นี้บ�คำคำลส�ท่ธ� อย!างนี้�� ผิ#�ท่�*ซึ่3�อท่ร�พย'ไปถื�าซึ่3�อไปศาลส�*งปล!อยก4จ้ร�ง เข้ามี�ส�ท่ธ�ให�ผิ#�ร �องซึ่3�อบ�านี้ไปได�นี้ะคำร�บ

ถืามีใหมี!ว!าถื�า เจ้�าข้องบ�านี้ คำ3อ ผิ#�ร �อง มี�อ�ธยาศ�ยด� จ้ดท่ะเบ�ยนี้ก!อต่��งส�ท่ธ�เหนี้3อพ3�นี้ด�นี้ ก!อต่��งท่ร�พยส�ท่ธ� คำ3อ ส�ท่ธ�เหนี้3อพ3�นี้ด�นี้ ต่ามี มีาต่รา 1310 ท่�าได�หร3อไมี! ก4ได� ถื�าคำนี้ท่�*ซึ่3�อท่ร�พย'ต่ามีคำ�าพ�พากษาย�นี้ยอมี

นี้�*นี้หมีายคำวามีว!าเราเป0นี้เจ้�าข้องท่�*ด�นี้ บ�านี้ท่�*ปล#กนี้��นี้ก4เป0นี้เจ้�าข้องกรรมีส�ท่ธ�<นี้� �นี้ด�วยต่ามี 144 วรรคำสอง ท่�นี้��

ข้�อส�งเกต่ต่!อไปว!าถื�ากรณ�ท่�*โอนี้ท่ร�พย' โดยไมี!ได�พ#ดถื.งส!วนี้คำวบด�วย หร3อจ้�านี้องท่�*ด�นี้โดย

ไมี!ได�พ#ดถื.งส�*งปล#กสร�างท่�*มี�อย#!ด�วย ส�*งปล#กสร�าง ก4ได�กรรมีส�ท่ธ�<โดยหล�กส!วนี้คำวบด�วย เช!นี้ ข้ายท่�*ด�นี้ 200 ต่ารางวา แต่!ไมี!ได�เข้�ยนี้ถื.งบ�านี้เลย ก4ถื3อว!าบ�านี้เป0นี้ส!วนี้คำวบ

แล�วราคำาบ�านี้ อ�ก 1 ล�านี้ห�า ท่างกฎหมีายก4ไมี!ต่�องช�าระเพราะถื3อว!าการได�ส!วนี้คำวบมีาเป0นี้การได�มีาโดยผิลกฎหมีาย ผิ#�ได�มีาไมี!ต่�องช�าระราคำาท่ร�พย'ส!วนี้คำวบ

ข้�อส�งเกต่ 144 วรรคำสองท่�*บอกว!าเจ้�ากรรมีส�ท่ธ�<มี�ส�ท่ธ�นี้��นี้ไมี!ใช!บท่บ�ญญ�ต่�เด4ดข้าดคำ#!กรณ�อาจ้ต่กลงก�นี้ก4ได�คำร�บ

กรณ�ต่!อไปคำ3อโอนี้เฉพาะส!วนี้คำวบให�คำนี้อ3*นี้ แล�วต่!อมีาโอนี้ท่��งท่ร�พย'และส!วนี้คำวบให�แก!อ�กคำนี้หนี้.*ง ผิลจ้ะเป0นี้อย!างไร เช!นี้ เป0นี้เจ้�าข้องท่�*ด�นี้มี�บ�านี้เร3อนี้ไท่ยไมี�ส�กท่องหล�งหนี้.*ง ได�ข้ายเฉพาะบ�านี้เร3อนี้ไท่ยส�กท่อง ข้ายให�นี้ายก ร3อ�ไปอย!างส�งหา ภัายในี้ 30 ว�นี้ ว�นี้ต่!อมีา ก4ได� ข้ายให�นี้าย ข้ อ�ก คำ3อข้ายท่��งบ�านี้และโฉนี้ด ถืามีว!าใคำรมี�ส�ท่ธ�ในี้บ�านี้เร3อนี้ไท่ยส�กท่องด�กว!าก�นี้

ก4เมี3*อย�งเป0นี้อส�งหาร�มีท่ร�พย'อย#! ข้ณะท่�*ร �บโอนี้มีา ผิ#�ซึ่3�อก4ต่�องได�บ�านี้ในี้ฐานี้ะท่�*เป0นี้ส!วนี้คำวบต่ามีมีาต่รา 144 คำนี้ซึ่3�อภัายหล�งย!อมีมี�ส�ท่ธ�ด�กว!า หล�กก4โอเคำ อย#!ต่รงนี้�� มี�ฏ�กาท่�*เก�*ยวข้�องกได�พ�ดบ�างแล�ว 144 วรรคำสอง เจ้�าข้องท่ร�พย'มี�กรรมีส�ท่ธ�ในี้ส!วนี้คำวบนี้��นี้

975/2519 จ้�าเลยข้ายฝ่ากท่�*ด�นี้ นี้.ส.3 พร�อมีบ�านี้พ�พาท่ซึ่.*งปล#กอย#!ในี้ท่�*ด�นี้ด�งกล!าวไว�ก�บ ส. ข้ายท่�*ด�นี้และบ�านี้ด�งกล!าวให�แก!ผิ#�ร �องโดยท่�าส�ญญาซึ่3�อข้ายก�นี้เองด�งนี้�� แมี�ส�ญญาซึ่3�อข้ายบ�านี้พ�พาท่ระหว!าง ส. ก�บผิ#�ร �องโมีฆะเพราะไมี!ได�จ้ดท่ะเบ�ยนี้ต่!อพนี้�กงานี้เจ้�าหนี้�าท่�*ก4ด� แต่!บ�านี้พ�พาท่ปล#กอย#!บนี้ท่�*ด�นี้ นี้.ส.3 ซึ่.*งมี�ได�แต่!ส�ท่ธ�คำรอบคำรอง บ�านี้พ�พาท่อ�นี้เป0นี้ส!วนี้คำวบข้องท่�*ด�นี้ด�งกล!าวจ้.งได�แต่!เพ�ยงส�ท่ธ�คำรอบคำรองเช!นี้เด�ยวก�นี้ เมี3*อ ส. ได�สละเจ้ต่นี้าคำรอบคำรองบ�านี้พ�พาท่ให�ผิ#�ร �อง การคำรอบคำรองข้อง ส. ก4ส��นี้ลงต่ามีประมีวลกฎหมีายแพ!งและพาณ�ชย' มีาต่รา 1377 และผิ#�ร �องซึ่.*งเป0นี้ผิ#�ร �บโอนี้ก4ได�ไปซึ่.*งการคำรอบคำรองต่ามีมีาต่รา 1378 จ้�าเลยไมี!มี�ส�ท่ธ�ใด ๆ ในี้บ�านี้พ�พาท่ โจ้ท่ก'จ้.งไมี!มี�ส�ท่ธ�ย.ดบ�านี้พ�พาท่เพ3*อข้ายท่อดต่ลาด

ไมี!ได�บอกว!ามี�กรรมีส�ท่ธ�< เป0นี้ส�ท่ธ�คำรอบคำรอง บ�านี้ก4เป0นี้ส�ท่ธ�คำรอบคำรองด�วย

เพราะฉะนี้��นี้กรรมีส�ท่ธ�<ต่ามี 144 วรรคำสอง คำงต่�องแปลคำวามีรวมีถื.งส�ท่ธ�คำรอบคำรองด�วย

การสร�างโรงเร3อนี้ โดยมี�ข้�อต่กลงก�นี้ว!าให�โรงเร3อนี้ต่กเป0นี้ข้องเจ้�าข้องท่�*ด�นี้ท่�*ปล�กโรงเร3อนี้

คำ3อถื�าท่�าส�ญญาว!า สร�างบ�านี้บนี้ท่�*ด�นี้แล�วต่กลงให� ปล#กหร3อสร�างบ�านี้ได� 15 ปF ไมี!ต่กเป0นี้ข้องเจ้�าข้องท่�*ด�นี้ ระหว!างย�งไมี!คำรบ 15 ปF บ�านี้ก4ย�งไมี!เป0นี้ส!วนี้คำวบ

561/2488 เช!าท่�*ด�นี้ข้องผิ#�อ3*นี้ปล#กต่.กโดยต่กลงว!าจ้ะให�ต่.กเป0นี้ส�ท่ธ�แก!เจ้�าข้องท่�*ด�นี้จ้ะเป0นี้ในี้ท่�นี้ท่�หร3อในี้ภัายหนี้�าก4ต่ามี เมี3*อถื.งก�าหนี้ดนี้��นี้ ๆ แล�วต่.กย!อมีต่กเป0นี้กรรมีส�ท่ธ�แก!เจ้�าข้องท่�*ด�นี้โดยไมี!ต่�องมี�การโอนี้ท่ะเบ�ยนี้ ในี้กรณ�เช!นี้นี้��ถื�าโจ้ท่ก'ฟัEองข้อให�จ้�าเลยท่�าการโอนี้ก4ต่�องต่�ดส�นี้ยกฟัEอง

เป0นี้ฏ�กาท่�*แก!มีาก สร�างบ�านี้แล�ว เช!าต่.กโดยก�าหนี้ดให�ต่.กต่กเป0นี้เจ้�าข้องท่�*ด�นี้ท่�นี้ท่� หร3อภัายหนี้�า

882/2544 โจ้ท่ก'ท่�าส�ญญาเช!าอส�งหาร�มีท่ร�พย'ต่ามีโคำรงการจ้�ดสรรประโยชนี้'ก�บการรถืไฟัแห!งประเท่ศไท่ย โดยโจ้ท่ก'ในี้ฐานี้ะผิ#�เช!าจ้ะปล#กสร�างอาคำาร ส�*งปล#กสร�างและส!วนี้คำวบต่!าง ๆ และให�บรรดาอาคำาร ส�*งปล#กสร�างท่��งหมีดในี้พ3�นี้ท่�*เช!าท่�*ปล#กสร�างต่!อเต่�มี ด�ดแปลง หร3อต่�ดต่��งข้.�นี้นี้��นี้ต่กเป0นี้กรรมีส�ท่ธ�<ข้องการรถืไฟัแห!งประเท่ศไท่ยท่�นี้ท่�ท่�*ลงมี3อปล#กสร�างหร3อต่�ดต่��งแล�วโจ้ท่ก'มี�ส�ท่ธ�นี้�าอาคำารด�งกล!าวไปประกอบก�จ้การให�เช!าอส�งหาร�มีท่ร�พย'ได�จ้นี้กว!าจ้ะคำรบอาย�ส�ญญาเช!า 23 ปF พฤต่�การณ'ด�งกล!าวถื3อได�ว!าเป0นี้กรณ�ท่�*โจ้ท่ก'ซึ่.*งเป0นี้ผิ#�มี�ส�ท่ธ�ในี้ท่�*ด�นี้ข้องการรถืไฟัแห!งประเท่ศไท่ยต่ามีส�ญญาเช!าอส�งหาร�มีท่ร�พย'ใช�ส�ท่ธ�นี้��นี้ปล#กสร�างโรงเร3อนี้หร3อส�*งปล#กสร�างอย!างอ3*นี้ไว�ในี้ท่�*ด�นี้ท่�*เช!า บรรดาอาคำาร ส�*งปล#กสร�างรวมีท่��งว�สด�อ�ปกรณ'ต่!าง ๆท่�*เป0นี้ส!วนี้ต่ร.งอาคำารส�*งปล#กสร�างท่��งหมีดหาได�ต่กเป0นี้ส!วนี้คำวบข้องท่�*ด�นี้ท่�*โจ้ท่ก'เช!าจ้ากการรถืไฟัแห!งประเท่ศไท่ยต่ามีประมีวลกฎหมีายแพ!งและพาณ�ชย' มีาต่รา 146 ไมี! การรถืไฟัแห!งประเท่ศไท่ยย!อมีไมี!มี�กรรมีส�ท่ธ�<ในี้บรรดาอาคำาร ส�*งปล#กสร�างรวมีท่��งว�สด�อ�ปกรณ'ต่!าง ๆ ท่�*เป0นี้ส!วนี้ต่ร.งอาคำาร

ส�*งปล#กสร�างต่ามีประมีวลกฎหมีายแพ!งและพาณ�ชย' มีาต่รา 144 วรรคำสอง แต่!การรถืไฟัแห!งประเท่ศไท่ยได�กรรมีส�ท่ธ�<ในี้บรรดาอาคำาร ส�*งปล#กสร�างรวมีท่��งว�สด�อ�ปกรณ'ต่!าง ๆ ท่�*เป0นี้ส!วนี้ต่ร.งอาคำารส�*งปล#กสร�างท่��งหมีดเนี้3*องมีาจ้ากข้�อส�ญญาเช!าฯ ท่�*โจ้ท่ก'ต่กลงให�ต่กเป0นี้กรรมีส�ท่ธ�<ข้องการรถืไฟัแห!งประเท่ศไท่ยอ�นี้เป0นี้การแสดงให�เห4นี้อย#!ในี้ต่�วว!าโจ้ท่ก'มี�กรรมีส�ท่ธ�<ในี้อาคำาร ส�*งปล#กสร�างและว�สด�อ�ปกรณ'ต่!าง ๆด�งกล!าว เพราะหากโจ้ท่ก'ไมี!มี�กรรมีส�ท่ธ�<แล�วโจ้ท่ก'ย!อมีไมี!อาจ้จ้ะต่กลงให�อาคำาร ส�*งปล#กสร�าง รวมีท่��งว�สด�อ�ปกรณ'ต่!าง ๆด�งกล!าวต่กเป0นี้กรรมีส�ท่ธ�<แก!เจ้�าข้องท่�*ด�นี้ในี้ท่�นี้ท่�ได� กรณ�ด�งกล!าวถื3อได�ว!าโจ้ท่ก'ได�จ้�าหนี้!ายจ้!ายโอนี้อาคำาร ส�*งปล#กสร�าง รวมีท่��งว�สด�อ�ปกรณ'ต่!าง ๆ ด�งกล!าวอ�นี้เข้�าบท่นี้�ยามีคำ�าว!า "ข้าย" ต่ามีประมีวลร�ษฎากรฯ มีาต่รา 91/1(4) แล�ว จ้.งเป0นี้การข้ายอส�งหาร�มีท่ร�พย'ท่�*ผิ#�ข้ายมี�ไว�ในี้การประกอบก�จ้การ อ�นี้เป0นี้การข้ายอส�งหาร�มีท่ร�พย'เป0นี้การคำ�าหร3อหาก�าไรต่ามีมีาต่รา 91/2(6) ประกอบด�วยพระราชกฤษฎ�กาออกต่ามีคำวามีในี้ ประมีวลร�ษฎากรว!าด�วยการข้ายอส�งหาร�มีท่ร�พย'ท่�*เป0นี้ท่างคำ�าหร3อหาก�าไร(ฉบ�บท่�* 244)ฯ มีาต่รา 3(5) ท่�*ใช�บ�งคำ�บอย#!ในี้ข้ณะนี้��นี้

คำ�าพ�พากษาส!วนี้นี้��นี้เป0นี้เร3*องภัาษ� กรณ�นี้��ต่�องมี�คำวามีหมีายว!าต่�วส�*งปล#กสร�างเป0นี้ข้องเจ้�าข้องท่�*ด�นี้

เรามีาด#ต่!อไปในี้ส!วนี้นี้�� 1711-12/2546- คำ�นี้ไมี!พบ ก�เป0นี้เร3*องข้องการสร�างส�*งปล#กสร�างส�*งท่�*แปลกคำ3อเนี้�นี้ไปท่�*ส�ญญา ปล#กสร�างอาคำารแล�วโดยส�ญญา โจ้ท่ก'ไปเข้�ยนี้ว!าผิ#�เช!าสละส�ท่ธ�ข้องต่นี้

การท่�าส�ญญานี้�กกฎหมีายต่�องพ�นี้�จ้พ�เคำราะห'ในี้การท่�าส�ญยาให�มีาก

ในี้เร3*องส!วนี้คำวบ 144 วรรคำสองนี้��มี�นี้คำ3อหล�กท่�*วไปและกฎหมีายมี�ข้�อยกเว�นี้ เยอะ ถื�ากรณ�ต่�องด�วยข้�อยกเว�นี้ เราก4พ�ดในี้รายละเอ�ยดท่�หนี้.*ง ในี้กรณ� สร�างโรงเร3อนี้ในี้ส�*งปล#กสร�างคำนี้อ3*นี้โดยส�จ้ร�ต่หร3อไมี!ส�จ้ร�ต่ ก4ต่�องไปว!าก�นี้ในี้ข้�อยกเว�นี้ อ�นี้นี้��ก4เกร�*นี้เก�นี้ไป แล�วคำ!อยไปศ.กษาก�นี้ อย!างจ้ร�งจ้�งในี้เร3*องนี้��นี้ๆ

คำ�ดว!ามีาต่รา 144 – 146 เป0นี้มีาต่ราคำ!อนี้ข้�างส�าคำ�ญในี้ท่างปฏ�บ�ต่�

ต่!อไปในี้เร3*องข้องท่ร�พย' มี� เร3*องอ�ปกรณ'ก�บเร3*องดอกผิล คำ�ดว!านี้�กศ.กษาหลายท่!านี้คำงเห4นี้ว!าไมี!ยากสามีารถืด#ได�ต่ามีต่�วบท่ ป-ญหาท่�*มี�กเก�ดก4ไมี!ส�บซึ่�อนี้ จ้ะข้�ามีส!วนี้นี้��ไป เพราะปFนี้��ต่� �งใจ้จ้ะพ#ดในี้ส!วนี้ท่ร�พยส�ท่ธ� ให�จ้บ แต่!อย!างท่�*ท่�าคำวามีเข้�าใจ้คำ3อ สอนี้ข้�ามีได�แต่!มี�ส�ท่ธ�ออกข้�อสอบ

เกร�*นี้บรรพ 4

เป0นี้อ�นี้ว!าสร�ปด3�อๆเลยแล�วก�นี้ว!าเราจ้บบรรพ 1 แล�ว ท่�นี้��เรามีาข้.�นี้บรรพ 4 ใช�คำ�าว!า ท่ร�พยส�ท่ธ�ก4แล�วก�นี้ เป0นี้บท่ท่�*บ�ญญ�ต่�เร3*องข้องท่ร�พยส�ท่ธ�

การมี�กรรมีส�ท่ธ�<ในี้ท่�*ด�นี้ มี�ท่�*ด�นี้เป0นี้ว�ต่ถื�แห!งส�ท่ธ�หร3อจ้ะมีองอ�กมี�มีคำ3อกรรมีส�ท่ธ�<นี้� �นี้อย#!เหนี้3อท่�*ด�นี้ท่�*เป0นี้ท่ร�พย'ส�นี้

เพราะฉะนี้��นี้ต่�วท่ร�พยส�ท่ธ�พวกนี้��มี�ว�ต่ถื�แห!งส�ท่ธ�เป0นี้ท่ร�พยส�นี้ ท่�*เป0นี้ว�ต่ถื�ท่�*มี�ร#ปร!าง แล�วท่ร�พยส�ท่ธ�ท่�*มี�เหนี้3อท่ร�ย'ส�นี้ ส�ท่ธ�คำรอบคำรองท่�*ด�นี้มี3อเปล!า ส�ท่ธ�เหล!านี้�� มี�สถืานี้ะท่�*ด�นี้ท่�*มี�ส�ท่ธ�คำรอบคำรอง อาศ�ย ส�ท่ธ�อาศ�ยท่�*อย#!ในี้โรงเร3อนี้ข้องคำนี้อ3*นี้ เป0นี้ท่ร�พยส�ท่ธ�หร3อไมี! อ�นี้นี้��เป0นี้นี้ามีธรรมี คำ3อมี�อย�!เหนี้3อบ�านี้ เอาจ้ากบ�านี้นี้��นี้โดยต่รง มี�โดยไมี!ต่�องเส�ยคำ!าเช!า ส�ท่ธ�ต่�วนี้�� เหมี3อนี้ก�บภัร�ยาท่�*จ้ดท่ะเบ�ยนี้สมีรส คำ3อถื�าจ้ะให�บ�งคำ�บได�เต่4มีท่�*ก4ต่�องไปจ้ดท่ะเบ�ยนี้

หร3อต่�วอย!างอ3*นี้เร3*องข้องภัาระจ้�ายอมี ผิมีต่กลงท่�*จ้ะเด�นี้จ้ากท่�*ด�นี้ข้องท่!านี้ไปออกท่�*ด�นี้สาธารณะ โดยท่!านี้ก�บผิมีต่กลงก�นี้ไปจ้ดท่ะเบ�ยนี้ก!อต่��งภัาระจ้�ายอมี เท่!าก�บ เป0นี้เจ้�าข้องท่�*ด�นี้ ยอมีให�ผิ!านี้ เป0นี้การก!อต่��ง ต่�วภัาระจ้�ายอมีต่�วนี้��เป0นี้ท่ร�พยส�ท่ธ�หร3อต่�วอย!างเมี3*อส�กคำร# !คำ3อให�สร�างบ�านี้ แล�วไปจ้ดท่ะเบ�ยนี้ก!อต่��ง ส�ท่ธ�อ�นี้หนี้.*งท่�*เร�ยกว!าส�ท่ธ�เหนี้3อพ3�นี้ด�นี้

ก4มี�ป-ญหาว!าเป0นี้ท่ร�พยส�ท่ธ� ท่�*เข้�ยนี้อย#!ในี้บรรพ 4 ส!วนี้บ�คำคำลส�ท่ธ� เป0นี้ส�ท่ธ�ท่�*กระท่�าหร3องดเว�นี้กระท่�า หร3อส�ท่ธ�ท่�*เหนี้3อต่�วบ�คำคำล

ข้�อแต่กต่!างประการแรกคำ3อท่ร�พยส�ท่ธ�มี�ว�ต่ถื�แห!งส�ท่ธ�เป0นี้ท่ร�พย' โดยต่รง ส�ท่ธ�อ�นี้นี้��นี้จ้ะมี�ไมี!ได�ถื�าไมี!มี�ว�ต่ถื�แห!งส�ท่ธ�

ก4ต่�องท่ราบในี้เร3*องการต่!างก�บ ท่ร�พย'ส�ท่ธ�ก�บบ�คำคำลส�ท่ธ� คำราวหนี้�าก4จ้ะพ�ดอย!างรวดเร4วข้อจ้บเพ�ยงเท่!านี้��พบก�นี้คำราวหนี้�าคำร�บ

สิรั�ปคำ�าบรัรัย์าย์ เนต�ภาคำคำ��า ทรั�พย์ สิ�ปดิาห์ท�� 5 ชั่��วโมงท��5-6 ศ 26/06/52

หากเอกสารสร�ปคำ�าบรรยายนี้�� มี�ข้�อผิ�ดพลาดประการใด ข้�าพเจ้�า kankokub ข้ออภั�ยและนี้�อมีร�บแต่!เพ�ยงผิ#�เด�ยว หากจ้ะมี�ประโยชนี้'อย#!บ�างข้อมีอบให�แก! ท่!านี้อาจ้ารย' สมีจ้�ต่ร' ท่องศร�ผิ#�บรรยาย , ผิ#�มี�นี้��าใจ้ส!ง flie เส�ยงท่�*ท่�าให�ข้�าพเจ้�าได�มี�โอกาสได�ฟั-งคำ�าบรรยาย , บ�ดามีารดาข้�าพเจ้�า

ช�*วโมีงท่�* 5 – 6 . ()

ถื3อเป0นี้ช�*วโมีงท่�* 5 ก�บ ช�*วโมีงท่�* 6 คำราวท่�*แล�วได�พ#ดถื.งเร3*องท่ร�พย'ส�ท่ธ�ก�บบ�คำคำลส�ท่ธ�มี�นี้ต่!างก�นี้อย!างไร ก!อนี้ เราเข้�าใจ้มีาต่รา 1299 ท่�าคำวามีเข้�าใจ้เบ3�องต่�นี้ก!อนี้ว!าการได�ท่ร�พยส�ท่ธ� มี�ท่างได�มีาก�*ประการ โดยหล�กการได�มีาซึ่.*งท่ร�พย'ส�ท่ธ� ได� แบ!งได�เป0นี้ สองกรณ�

คำ3อการได�มีาท่างนี้�ต่�กรรมี ก�บ ได�มีาโดยท่างอ3*นี้ หร3อได�มีาโดยท่างผิลข้องกฎหมีาย

คำงจ้ะเข้�าใจ้แล�วว!าการได�มีาท่างท่ร�พย'ส�ท่ธ� หร3อท่�*เข้�าใจ้ง!ายเช!นี้ กรรมีส�ท่ธ�<

ในี้เร3*องข้องซึ่3�อข้าย เราซึ่3�อรถืยนี้ต่'มีา ซึ่3�อท่�*ด�นี้มีาก4ได�มีาซึ่.*ง ท่ร�พยส�ท่ธ� หร3อเราได�มี�การแลกเปล�*ยนี้ หร3อเราได�มี�การยกท่�*ด�นี้ให�แก!คำนี้ท่�*เราต่�องการให�

และส!วนี้หนี้.*งท่�*เราถื3อว!าเป0นี้การได�มีาซึ่.*งท่ร�พยส�ท่ธ�นี้��นี้ก4คำ3อการท่�าส�ญญาก!อต่��งท่ร�พยส�ท่ธ�เป0นี้ท่ร�พยส�ท่ธ�ท่�*กฎหมีายร�บรองแล�ว

เช!นี้ ภัาระจ้�ายอมี การท่�*เราได�ภัาระจ้�ายอมีนี้��นี้ ท่างหนี้.*งเราได�มีาท่างนี้�ต่�กรรมี เช!นี้มี�ท่�*ด�นี้ต่�ดต่!อก�นี้ ก4เจ้รจ้า ข้อผิ!านี้ท่�*ด�นี้ ออกถืนี้นี้สาธารณะเป0นี้ท่�*ด�นี้กว�างส�*เมีต่รยาวต่ลอดเข้ต่ ประมีาณ ย�*ส�บเมีต่ร ก4ท่�านี้�ต่�กรรมีก�นี้ โดยท่�าเป0นี้หนี้�งส3อและจ้ดท่ะเบ�ยนี้ ต่!อพนี้�กงานี้เจ้�าหนี้�าท่�*ต่ามีหล�กมีาต่รา 1299 อย!างนี้��ถื3อว!าได�ภัาระจ้�ายอมีมีาโดยนี้�ต่�กรรมี

หร3อกรณ�ส�ท่ธ�อาศ�ย ไปจ้ดท่ะเบ�ยนี้ก!อต่��งส�ท่ธ�อาศ�ยว!านี้�องสาวผิมีให�ผิมีอาศ�ยอย#!ในี้บ�านี้ข้องเข้าต่ลอดช�ว�ต่ ถื3อว!า เป0นี้การได�มีาโดยนี้�ต่�กรรมี

หร3อว!าส�ท่ธ�เหนี้3อพ3�นี้ด�นี้ ต่ามีมีาต่รา 1410 ว!าเจ้�าข้องท่�*ด�นี้อาจ้ก!อต่��ง ให�เป0นี้เจ้�าข้องโรงเร3อนี้หร3อส�*งปล#กสร�างบนี้ท่�*ด�นี้ข้องเข้าก4ได�

ท่�านี้องเด�ยวก�นี้ในี้ส!วนี้ข้องส�ท่ธ�เก4บก�นี้ก4เช!นี้เด�ยวก�นี้ ซึ่.*งมีาต่รา 1417 บอกว!า

สมีมี�ต่�ว!ามี�ท่�*ด�นี้และต่.ก ส�กส�บคำ#หา จ้ะยกท่�*ด�นี้ให�แก!ล#กแต่!ก�ล�วว!าล#กจ้ะไมี!เล��ยงด# ก4เลยยกให�แต่!ท่�าส�ญญาส�ท่ธ�เก4บก�นี้ ในี้ต่.กนี้��ต่ลอดช�ว�ต่ ส�ท่ธ�เก4บก�นี้นี้��เปEนี้ท่ร�พยส�ท่ธ�

หร3อกรณ�1429 ภัาระต่�ดพ�นี้ในี้อส�งหาร�มีท่ร�พย' อาจ้เป0นี้ได�ว!ายายยกท่�*ด�นี้ท่�*สวนี้ให�หลานี้ไปและท่�าส�ญญาภัาระต่�ดพ�นี้ว!า หลานี้ต่�องจ้!ายเง�นี้ให�ยายปFละหนี้.*งแสนี้บาท่ กรณ�นี้��ก4เป0นี้ภัาระต่�ดพ�นี้ในี้อส�งฯ โดยท่างนี้�ต่�กรรมี

ส!วนี้การได�มีาซึ่.*ท่ร�พยส�ท่ธ�โดยท่างอ3*นี้ มีาต่รา 144 วรรคำสอง บ�านี้ก4เป0นี้ส!วนี้คำวบก4ได�มีาโดยหล�กข้องส!วนี้คำวบ ก4เป0นี้บท่บ�ญญ�ต่�ข้องกฎหมีายท่�*เข้�ยนี้ไว� คำ3อหากใคำรไปปล#กสร�างโรงเร3อนี้ในี้ท่�*ด�นี้ข้องคำนี้อ3*นี้โดยส�จ้ร�ต่ ท่�*นี้� �นี้ก4ได� ไป ได�ส�ท่ธ�คำรอบคำรองต่ามีมีาต่รา 1367

การคำรอบคำรองแมี�จ้ะย.ดถื3อเพ3*อต่นี้ การคำรอบคำรองปรป-กษ'มีาต่รา 1382 เช!นี้การได�ร�บภัาระจ้�ายอมีโดยผิลข้องกฎหมีายต่�ดต่!อก�นี้ ส�บปF ก4ได�ท่างภัาระจ้�ายอมีโดยผิลข้องกฎหมีายโดยอาย�คำวามี มีาถื.งต่รงนี้��ก4จ้ะส�งเกต่เห4นี้ว!าท่างภัาระจ้�ายอมีมี�นี้มี�ท่างได�มีาโดยสองท่างเลยคำ3อได�มีาท่��งท่างนี้�ต่�กรรมีและโดยผิลข้องกฎหมีาย จ้ะไมี!มี�ช!องว!าง 1306 ส�*งเหล!านี้��เป0นี้การได�มีาโดยผิลกฎหมีายท่��งส��นี้

เมี3*อเห4นี้ภัาพรวมีแล�วจ้ะเข้�ารายละเอ�ยดต่ามีมีาต่รา 1299 วรรคำหนี้.*ง

มีาต่รา 1299 ภัายในี้บ�งคำ�บแห!งบท่บ�ญญ�ต่�ในี้ประมีวลกฎหมีายนี้��หร3อกฎหมีายอ3*นี้ ท่!านี้ว!าการได�มีาโดยนี้�ต่�กรรมีซึ่.*งอส�งหาร�มีท่ร�พย'หร3อท่ร�พยส�ท่ธ�อ�นี้เก�*ยวก�บอส�งหาร�มีท่ร�พย'นี้��นี้ไมี!บร�บ#รณ' เว�นี้แต่!นี้�ต่�กรรมีจ้ะได�ท่�าเป0นี้หนี้�งส3อและได�จ้ดท่ะเบ�ยนี้การได�มีาก�บพนี้�กงานี้เจ้�าหนี้�าท่�*

ถื�ามี�ผิ#�ได�มีาซึ่.*งอส�งหาร�มีท่ร�พย'หร3อท่ร�พยส�ท่ธ�อ�นี้เก�*ยวก�บอส�งหาร�มีท่ร�พย'โดยท่างอ3*นี้นี้อกจ้ากนี้�ต่�กรรมี ส�ท่ธ�ข้องผิ#�ได�มีานี้��นี้ ถื�าย�งมี�ได�จ้ะท่ะเบ�ยนี้ไซึ่ร� ท่!านี้ว!าจ้ะมี�การเปล�*ยนี้แปลงท่างท่ะเบ�ยนี้ไมี!ได�และส�ท่ธ�อ�นี้ย�งมี�ได�จ้ดท่ะเบ�ยนี้นี้��นี้ มี�ให�ยกข้.�นี้เป0นี้ข้�อต่!อส#�

บ�คำคำลภัายนี้อกผิ#�ได�ส�ท่ธ�มีาโดยเส�ยคำ!าต่อบแท่นี้และโดยส�จ้ร�ต่ และได�จ้ดท่ะเบ�ยนี้ส�ท่ธ�โดยส�จ้ร�ต่แล�ว

ท่�*เราจ้ะศ.กษาต่!อไปเจ้าะเฉพาะท่�*เก�*ยวก�บอส�งหาร�มีท่ร�พย' และท่ร�พยส�ท่ธ�เก�*ยวก�บอส�งฯ

พอเราด#โคำรงสร�างข้องมีาต่รา 1299 แล�วจ้ะเห4นี้ได�ว!า วรรคำหนี้.*งเป0นี้การได�มีาโดย นี้�ต่�กรรมี

ส!วนี้วรรคำสองเป0นี้ท่างอ3*นี้

ก!อนี้เข้�าเนี้3�อหาเรามีาเจ้าะว!ามี�การได�มีาโดยท่างใดบ�าง ต่ามีฏ�กา แบ!งย!อยได�สามีกล�!มีหร3อสามีกรณ�

หนี้.*ง ได�มีาโดยมี�กฎหมีายบ�ญญ�ต่�ไว� เช!นี้ ส!วนี้คำวบ หร3อได�มีาโดยการคำรอบคำรองปรป-กษ' หร3อได�มีาโดยอาย�คำวามี อ�นี้นี้��เห4นี้ช�ดได�มีาโดยมี�กฎหมีายบ�ญญ�ต่�ไว�โดยช�ดแจ้�ง

หร3อได�มีาหล�กส!วนี้คำวบคำ3อท่�*งอก

อ�กกรณ�คำ3อท่างอ3*นี้ คำ3อการได�มีาโดยคำ�าพ�พากษาข้องศาลในี้คำด�ส!วนี้แพ!ง ถื�าศาลมี�คำ�าพ�พากษา ถื3อว!าเป0นี้การได�มีาโดยคำ�าพ�พากษา เป0นี้การได�มีาโดยท่างอ3*นี้ แต่!ข้�อส�งเกต่คำ3อ ถื�าจ้�าได� แยกเป0นี้กล�!มีใหญ!ๆก4แยกได�สองกล�!มี คำ3อกรณ�มี�ข้�อพ�พากแล�วศาลได�ว�นี้�จ้ฉ�ยข้�อพ�พาท่

อย!างนี้��ได� มีาต่ามีคำ�าพ�พากษาได�มีาโดยท่างอ3*นี้นี้อกจ้ากนี้�ต่�กรรมี แต่!ต่!างก�นี้หากระหว!างพ�จ้ารณาคำ#!คำวามีต่กลงก�นี้ได� ศาลพ�พากษาต่ามียอมีได�ถื�าข้�อต่กลงนี้��นี้ไมี!ข้�ดต่!อกฎหมีาย กรณ�อย!างนี้��ถื3อว!าได�มีาโดยนี้�ต่�กรรมี ไมี!ถื3อว!าเป0นี้การได�มีาโดยท่างอ3*นี้นี้อกจ้ากนี้�ต่�กรรมี และผิ#�ท่�*ได�มีาโดยศาลพ�พากษาต่ามียอมีนี้��นี้ถื3อว!าเป0นี้ผิ#�จ้ดท่ะเบ�ยนี้ได�ก!อนี้ต่ามีมีาต่รา 1300

เรามีาด#คำ�าพ�พากษาฏ�กาเหล!านี้��แยกเป0นี้สองกล�!มี

352/2488

ผิ#�อาศ�ยซึ่.*งชนี้ะคำด�ผิ#�ให�อาศ�ยย!อมีได�ร�บส�ท่ธ�ต่ามีคำ�าพ�พากษาโดยไมี!จ้�าเป0นี้ต่�องข้อให�ศาลบ�งคำ�บเสมีอไปและใช�ย�นี้คำ#!กรณ�ได� โดยไมี!ต่�องจ้ดท่ะเบ�ยนี้ส�ท่ธ�นี้��นี้

จ้�าเลยมี�ส�ท่ธ�อาศ�ยใช�ลานี้นี้วดข้�าวในี้ท่�*ด�นี้ข้องโจ้ท่ก' เพ�ยงแต่!จ้�าเลยข้�ดหล�มี ปCดประต่#และร3�อร� �วด�งนี้�� เป0นี้การใช�ส�ท่ธ�อาศ�ยเก�นี้ข้อบเข้ต่ไปบ�างเล4กนี้�อยย�งไมี!เป0นี้ปฏ�ป-กษ'แก!กรรมีส�ท่ธ�<ในี้ท่�*ด�นี้ข้องโจ้ท่ก'อ�นี้เป0นี้เหต่�ให�ระง�บต่�ดส�ท่ธ�อาศ�ยข้องจ้�าเลยได� โจ้ท่ก'ร�บต่ามีรายงานี้พ�จ้ารณาว!าจ้ะเป0นี้ผิ#�นี้�าส3บก!อนี้แล�วจ้ะมีาโต่�แย�งหนี้�าท่�*นี้�าส3บในี้ภัายหล�งไมี!ได�

โจ้ท่ก'ฟัEองว!าจ้�าเลยผิ#�อาศ�ยใช�ส�ท่ธ�เก�นี้ข้อบเข้ต่ จ้�าเลยให�การปฏ�เสธด�งนี้�� เป0นี้หนี้�าท่�*โจ้ท่ก'ต่�องนี้�าส3บก!อนี้

ก4คำ3อหล�กคำ�าพ�พากษาว�นี้�จ้ฉ�ยคำด� ก4ถื3อเป0นี้การได�มีาโดยท่างอ3*นี้นี้อกจ้ากนี้�ต่�กรรมี

949/2496

ผิ#�มี�ช3*อในี้โฉนี้ดได�เป0นี้คำวามีฟัEองข้อแบ!งแยกโฉนี้ดจ้ากก�นี้และก�นี้โดยฝ่Aายโจ้ท่ก'อ�างว!าต่นี้มี�ส�ท่ธ�ในี้ท่�*ด�นี้ 2 ในี้ 3 ฝ่Aายจ้�าเลยต่!อส#�ว!า มี�ส�ท่ธ�คำนี้ละคำร.*ง ศาลพ�พากษาว!าต่!างปกคำรองเป0นี้ส!วนี้ส�ดก�นี้มีาฝ่Aายละคำร.*ง 30 ปFเศษแล�ว จ้.งข้อให�แบ!งโฉนี้ดต่ามีท่�*ปกคำรองมีา คำด�ถื.งท่�*ส�ด ด�งนี้��

คำร��นี้ท่�*ด�นี้ต่ามีโฉนี้ดด�งกล!าวต่กได�แก!ผิ#�อ3*นี้ต่!อมีาท่��งสองฝ่Aายแมี�ผิ#�อ3*นี้นี้��นี้จ้ะไมี!ได�เป0นี้คำ#!คำวามีในี้คำด�ก!อนี้ก4เป0นี้ผิ#�ส3บส�ท่ธ� มีาจ้ากคำ#!คำวามีในี้คำด�ก!อนี้ คำ�าพ�พากษาคำด�ก!อนี้จ้.งผิ#กมี�ดผิ#�นี้� �นี้ด�วย ฉะนี้��นี้ ผิ#�ได�ร�บท่�*ด�นี้ต่ามีโฉนี้ดด�งกล!าวจ้ะมีาฟัEองร�องต่��งข้�อพ�พาท่ว!ามี�ส!วนี้ในี้ท่�*ด�นี้ต่ามีโฉนี้ดนี้��นี้ผิ�ดไปจ้ากคำ�าพ�พากษาในี้คำด�เด�มีย!อมีไมี!ได�

739/2511

เมี3*อท่�*พ�พาท่มี� ส.คำ.1 แล�ว ก4แสดงว!าเป0นี้ท่�*ด�นี้ท่�*มี�ผิ#�คำรอบคำรองและท่�าประโยชนี้'อย#!แล�ว

ต่ามีพระราชบ�ญญ�ต่�ให�ใช�ประมีวลกฎหมีายท่�*ด�นี้ พ.ศ.2497 มีาต่รา 5 และในี้เมี3*อเป0นี้ท่�*ท่�*ท่�าประโยชนี้'อย#!แล�วเช!นี้นี้�� เพ�ยงแต่!มี�คำ�าร�บรองจ้ากนี้ายอ�าเภัอก4โอนี้ก�นี้ได�ต่ามีมีาต่รา 9

โดยมี�หนี้�งส3อส�าคำ�ญแสดงส�ท่ธ�ในี้ท่�*ด�นี้มีาจ้ดท่ะเบ�ยนี้ต่ามีประมีวลกฎหมีายท่�*ด�นี้มีาต่รา 72

ด�งนี้��นี้ผิ#�ร �องจ้.งอย#!ในี้ฐานี้ะท่�*จ้ะจ้ดท่ะเบ�ยนี้ส�ท่ธ�ข้องต่นี้ต่ามีคำ�าพ�พากษาต่ามียอมีได� ต่ามีประมีวลกฎหมีายแพ!งและพาณ�ชย' มีาต่รา 1300 ด�วยเหต่�นี้�� แมี�ท่�*ด�นี้จ้ะย�งเป0นี้ข้องจ้�าเลยอย#!ก4ต่ามี แต่!โจ้ท่ก'ก4จ้ะบ�งคำ�บคำด�แก!ท่ร�พย'ส�นี้นี้��นี้ให�กระท่บกระท่�*งถื.งส�ท่ธ�ข้องผิ#�ร �องด�งกล!าวแล�วหาได�ไมี! ต่ามีประมีวลกฎหมีายว�ธ�พ�จ้ารณาคำวามีแพ!ง มีาต่รา 287(ประช�มีใหญ! คำร��งท่�* 13/2511)

7143/2546 (ญ) เป0นี้คำ�าพ�พากษาท่�*คำวรจ้ะจ้�าท่�*ส�ด

กรรมีส�ท่ธ�<ในี้ท่�*ด�นี้พ�พาท่ต่กเป0นี้ข้อง ส. ผิ#�ซึ่3�อฝ่ากนี้�บแต่!โจ้ท่ก'ก�บ ส. ได�ท่�าส�ญญาข้ายฝ่าก การท่�* ส. จ้ดท่ะเบ�ยนี้โอนี้ท่�*ด�นี้พ�พาท่ให�แก!จ้�าเลยร!วมี จ้�าเลยร!วมีจ้.งเป0นี้เจ้�าข้องกรรมีส�ท่ธ�<โดยชอบ แต่!การท่�*จ้�าเลยร!วมีฟัEองข้�บไล!โจ้ท่ก'และได�มี�การท่�าส�ญญาประนี้�ประนี้อมียอมีคำวามีก�นี้โดยศาลช��นี้ต่�นี้พ�พากษาต่ามียอมี คำ�าพ�พากษาด�งกล!าวย!อมีผิ#กพ�นี้คำ#!คำวามีต่ามีประมีวลกฎหมีายว�ธ�พ�จ้ารณาคำวามีแพ!ง มีาต่รา 145 วรรคำหนี้.*ง ด�งนี้�� เมี3*อโจ้ท่ก'ปฏ�บ�ต่�ต่ามีส�ญญาประนี้�ประนี้อมียอมีคำวามีโดยช�าระเง�นี้คำ!าเช!าซึ่3�อให�แก!จ้�าเลยร!วมีคำรบถื�วนี้แล�ว ท่�*ด�นี้พ�พาท่ย!อมีต่กเป0นี้ข้องโจ้ท่ก'และเป0นี้การได�มีาโดยท่างนี้�ต่�กรรมีต่ามีประมีวลกฎหมีายแพ!งและพาณ�ชย' มีาต่รา 1299 วรรคำหนี้.*งแมี�จ้ะย�งมี�ได�มี�การจ้ดท่ะเบ�ยนี้ ก4ไมี!มี�ผิลให�นี้�ต่�กรรมีต่กเป0นี้โมีฆะหร3อไมี!สมีบ#รณ' เพ�ยงแต่!ท่�าให�ไมี!บร�บ#รณ'ถื.งข้��นี้เป0นี้ท่ร�พยส�ท่ธ� แต่!ระหว!างคำ#!กรณ�ย!อมีมี�ผิลผิ#กพ�นี้ต่!อก�นี้ในี้ฐานี้ะเป0นี้บ�คำคำลส�ท่ธ� ท่�าให�โจ้ท่ก'มี�ส�ท่ธ�เข้�าย.ดถื3อคำรอบคำรองใช�ย�นี้จ้�าเลยร!วมีได� และมี�ส�ท่ธ�เร�ยกร�องให�จ้�าเลยร!วมีจ้ดท่ะเบ�ยนี้โอนี้กรรมีส�ท่ธ�<ให�แก!โจ้ท่ก'ได�ด�วย เมี3*อโจ้ท่ก'ได�เข้�าท่�าการปร�บปร�งบร�เวณท่�*ด�นี้พ�พาท่ต่ลอดมีา เพ3*อจ้ะสร�างอาคำารโรงเร�ยนี้ข้.�นี้ใหมี!ในี้ล�กษณะแสดงส�ท่ธ�คำวามีเป0นี้เจ้�าข้อง การท่�*จ้�าเลยเข้�าไปปล#กเพ�งอย#!ในี้ท่�*ด�นี้พ�พาท่โดยอ�างว!าอาศ�ยส�ท่ธ�ข้องจ้�าเลยร!วมีจ้.งเป0นี้การโต่�แย�งส�ท่ธ�ข้องโจ้ท่ก' โจ้ท่ก'จ้.งมี�อ�านี้าจ้ฟัEองจ้�าเลยร!วมี

คำด�ก!อนี้มี�ประเด4นี้ข้�อพ�พาท่เพ�ยงว!าจ้�าเลยร!วมีจ้ะต่�องจ้ดท่ะเบ�ยนี้โอนี้กรรมีส�ท่ธ�<ท่�*ด�นี้พ�พาท่

ให�แก!โจ้ท่ก'หร3อไมี! ต่!างก�บคำด�นี้��ท่�*โจ้ท่ก'ต่��งประเด4นี้ในี้ฐานี้ะเจ้�าข้องท่�*ด�นี้พ�พาท่ท่�*โจ้ท่ก'ได�มีาโดยส�ญญาเช!าซึ่3�อต่ามีส�ญญาประนี้�ประนี้อมียอมีคำวามีระหว!างโจ้ท่ก'ก�บจ้�าเลยร!วมี ข้อให�ข้�บไล!จ้�าเลยซึ่.*งอ�างว!าอาศ�ยส�ท่ธ�ข้องจ้�าเลยร!วมีเข้�าไปปล#กสร�างโรงเร3อนี้ในี้ท่�*ด�นี้พ�พาท่ จ้.งไมี!เป0นี้ฟัEองซึ่��า

ท่�*ด�นี้พ�พาท่แมี�จ้�าเลยร!วมีมี�ช3*อเป0นี้ผิ#�ถื3อกรรมีส�ท่ธ�<ต่ามีโฉนี้ดท่�*ด�นี้อย#! แต่!ส�ท่ธ�และหนี้�าท่�*ระหว!างโจ้ท่ก'ก�บจ้�าเลยร!วมีย�งคำงมี�ผิลผิ#กพ�นี้ต่!อก�นี้ต่ามีส�ญญาประนี้�ประนี้อมียอมีคำวามีในี้ฐานี้ะเป0นี้บ�คำคำลส�ท่ธ� การท่�*โจ้ท่ก'ได�ใช�ส�ท่ธ�ด�งกล!าวเข้�าท่�าการปร�บปร�งท่�*ด�นี้โดยถืางหญ�าก�บท่�าคำวามีสะอาดภัายในี้บร�เวณท่�*ด�นี้พ�พาท่อ�กคำร��งหนี้.*งเพ3*อเต่ร�ยมีก!อสร�างอาคำารโรงเร�ยนี้ข้.�นี้ใหมี!เป0นี้การย3นี้ย�นี้ว!าโจ้ท่ก'เป0นี้ฝ่Aายคำรอบคำรองท่�*ด�นี้พ�พาท่ต่ลอดมีาจ้นี้กระท่�*งถื#กจ้�าเลยซึ่.*งเป0นี้บร�วารข้องจ้�าเลยร!วมีบ�กร�กเข้�าไปสร�างโรงเร3อนี้ล�กษณะเป0นี้เพ�งช��นี้เด�ยวฟัEองโจ้ท่ก'ในี้ส!วนี้ท่�*เก�*ยวก�บจ้�าเลยร!วมีจ้.งไมี!ข้าดอาย�คำวามี

เป0นี้คำ�าพ�พากษาท่�*ว�นี้�จ้ฉ�ยว!าการได�มีาซึ่.*งอส�งฯ ต่ามีคำ�าพ�พากษาหร3อต่ามีส�ญญาประนี้�ประนี้อมียอมีคำวามีนี้��นี้เป0นี้การได�มีาโดยท่างนี้�ต่�กรรมี

นี้อกจ้ากโจ้ท่ก'จ้ะเป0นี้ผิ#�อย#!ในี้ฐานี้ะท่�*จ้ะจ้ดท่ะเบ�ยนี้ส�ท่ธ�<ได�ก!อนี้แล�ว ย�งว�นี้�จ้ฉ�ยไปอ�กว!าเป0นี้การได�มีาโดยท่างนี้�ต่�กรรมี

2828/2529 - คำ�นี้ไมี!พบ

คำ�าพ�พากษาเหล!านี้��เพ�ยงบอกว!าผิ#�ได�มีาโดยอส�งฯนี้��นี้ เป0นี้ผิ#�อย#!ในี้ฐานี้ะเป0นี้ผิ#�จ้ดท่ะเบ�ยนี้ส�ท่ธ�ได�ก!อนี้ต่ามีมีาต่รา 1300

แต่!ส!วนี้ท่�*ต่�องจ้�าในี้ข้�อสองคำ3อ การได�มีาโดยคำ�าพ�พากษานี้��นี้ เป0นี้การได�มีาโดยอย!างไร

สองกรณ�ผิ!านี้ไปแล�ว

กรณ�ท่�*สามีได�มีาโดย ท่างมีรดก ก4เป0นี้การได�มีาโดยท่างอ3*นี้ แต่!ได�ศ.กษาแล�ว ว!าอาจ้ได�มีาโดยท่ายาท่โดยธรรมี หร3อเป0นี้ผิ#�ร �บพ�นี้�ยกรรมี ท่��งสองกรณ�นี้��ต่ามีคำ�าพ�พากษา ว�นี้�จ้ฉ�ยว!า

เป0นี้การได�มีาโดยท่างอ3*นี้

อาจ้มี�ผิ#�ส!งส�ยว!าการได�มีาโดยท่างพ�นี้�ยกรรมีก4เป0นี้พ�นี้�ยกรรมีฝ่Aายเด�ยวมี�ใช!หร3อ ท่�*เปEนี้อย!างนี้��เพราะ ว!าส�ท่ธ�เร�ยกร�องเหล!านี้��มี�ผิลเมี3*อผิ#�ท่�าพ�นี้�ยกรรมีได�ต่ายไป มี�นี้ก4เก�ดข้.�นี้ต่!อเมี3*อ ผิ#�ท่�าพ�นี้�ยกรรมีได�ต่ายไป

1619/2506 เป0นี้การได�มีาโดยท่�*ด�นี้

สถืานี้ท่�*เช!าเป0นี้เคำหะสถืานี้อ�นี้ได�ร�บคำวามีคำ��มีคำรองจ้ากพระราชบ�ญญ�ต่�คำวบคำ�มีคำ!าเช!าหร3อไมี!นี้��นี้ จ้�าเลยต่�องนี้�าส3บก!อนี้

ข้�อพ�พาท่ด�วยกรรมีส�ท่ธ�<ต่ามีประมีวลกฎหมีายว�ธ�พ�จ้ารณาคำวามีแพ!งมีาต่รา 224 นี้��นี้ เป0นี้เร3*องท่�*คำ#!คำวามีโต่�เถื�ยงก�นี้ว!าฝ่Aายใดมี�กรรมีส�ท่ธ�<ในี้อส�งหาร�มีท่ร�พย'เป0นี้ประการส�าคำ�ญ การท่�*อ�างว!าผิ#�ใดไมี!มี�อ�านี้าจ้ฟัEองเพราะไมี!มี�กรรมีส�ท่ธ�<ในี้ท่ร�พย'พ�พาท่ ไมี!ใช!ข้�อพ�พาท่ด�วยกรรมีส�ท่ธ�<ในี้อส�งหาร�มีท่ร�พย'

จ้�าเลยอ�ท่ธรณ'ในี้ป-ญหาข้�อเท่4จ้จ้ร�ง ศาลช��นี้ต่�นี้ส�*งว!า"ร�บเป0นี้อ�ท่ธรณ'ข้องจ้�าเลยให�นี้�าส!งส�าเนี้าให�โจ้ท่ก'ภัายในี้ 15 ว�นี้" ศาลฎ�กาเห4นี้ว!า ศาลช��นี้ต่�นี้ส�*งร�บอ�ท่ธรณ'ต่ามีธรรมีดา ไมี!ได�ส� *งในี้ร#ปร�บรองให�อ�ท่ธรณ'ในี้ป-ญหาข้�อเท่4จ้จ้ร�งต่ามีประมีวลกฎหมีายว�ธ�พ�จ้ารณาคำวามีแพ!งมีาต่รา 230 วรรคำสอง เมี3*อศาลอ�ท่ธรณ'เห4นี้ว!าประเด4นี้ใดเป0นี้ประเด4นี้ข้�อเท่4จ้จ้ร�งต่�องห�ามีไมี!ให�อ�ท่ธรณ' ก4ไมี!หย�บยกประเด4นี้นี้��นี้ๆ ข้.�นี้ว�นี้�จ้ฉ�ยเป0นี้การถื#กต่�องแล�ว

ต่ามีประมีวลกฎหมีายแพ!งและพาณ�ชย'มีาต่รา 1599 ท่ายาท่ย!อมีได�กรรมีส�ท่ธ�<ในี้ท่ร�พย'มีรดกต่��งแต่!เจ้�ามีรดกต่าย แมี�จ้ะย�งไมี!ได�จ้ดท่ะเบ�ยนี้ส�ท่ธ�นี้��นี้ต่ามีประมีวลกฎหมีายแพ!งและพาณ�ชย' มีาต่รา 1299 ก4ต่ามี

1812/2506

(1) เมี3*อผิ#�ท่�าพ�นี้�ยกรรมีต่าย ท่�*ด�นี้ซึ่.*งระบ�ไว�ในี้พ�นี้�ยกรรมีย!อมีต่กได�แก!ผิ#�ร �บพ�นี้�ยกรรมีท่�นี้ท่�ต่ามีประมีวลกฎหมีายแพ!งและพาณ�ชย' มีาต่รา 1673 โดยมี�พ�กต่�องท่�าพ�ธ�ร�บมีรดก

และหร3อเข้�าคำรอบคำรองท่�*ด�นี้นี้��นี้ โดยเหต่�นี้�� เจ้�าข้องท่�*ด�นี้เช!นี้ว!านี้��ย!อมีมี�อ�านี้าจ้ฟัEองให�ศาลส�*งแสดงกรรมีส�ท่ธ�<และข้�บไล!ผิ#�อาศ�ย (2) ใบนี้�าเพ3*อจ้ะไปเส�ยเง�นี้บ�าร�งท่�องท่�*นี้� �นี้ ไมี!ใช!เอกสารแสดงกรรมีส�ท่ธ�<ท่�*ด�นี้ (3) เนี้3*องจ้ากคำ�าให�การต่!อส#�ข้องจ้�าเลยจ้.งเป0นี้เหต่�ให�โจ้ท่ก'ข้อให�ศาลเร�ยกจ้�าเลยร!วมีเข้�ามีาในี้คำด� อ�นี้เป0นี้อ�านี้าจ้ท่�*โจ้ท่ก'และศาลจ้ะกระท่�าได�ต่ามีประมีวลกฎหมีายว�ธ�พ�จ้ารณาคำวามีแพ!ง มีาต่รา 57 ด�งนี้��นี้ฎ�กาจ้�าเลยท่�*ว!าก!อนี้ฟัEองโจ้ท่ก'มี�ได�บอกกล!าวจ้�าเลยร!วมีและโจ้ท่ก'มี�ได�โต่�แย�งส�ท่ธ�ข้องจ้�าเลย จ้.งฟั-งไมี!ข้.�นี้

ประเด4นี้คำ3อโจ้ท่ก'มี�อ�านี้าจ้ฟัEองหร3อไมี! เร3*องนี้��เป0นี้เร3*องท่�*เจ้�ามีรดกท่�าพ�นี้�ยกรรมียกท่�*ด�นี้พร�อมีส�*งปล#กสร�างให�โจ้ท่ก'โดยท่างอ3*นี้ พอเจ้�ามีรดกถื.งแก!กรรมี โจ้ท่ก'ย�งไมี!ได�ไปจ้ดท่ะเบ�ยนี้ ต่ามีมีาต่รา 1299 วรรคำสองคำ3อย�งไมี!ได�ไปเปล�*ยนี้ช3*อท่�*ด�นี้แปลงนี้��มีาเป0นี้ช3*อโจ้ท่ก'แต่!โจ้ท่ก'ฟัEองข้�บไล!ผิ#�เช!า ผิ#�เช!าซึ่.*งเป0นี้จ้�าเลยต่!อส#�ว!าไมี!มี�อ�านี้าจ้ฟัEองข้�บไล! ศาลฏ�กาก4 ว�นี้�จ้ฉ�ยว!าผิ#�มี�ช3*อในี้โฉนี้ด ผิ#�ได�ร�บมีรดกโดยพ�นี้�ยกรรมีแมี�ย�งไมี!จ้ดท่ะเบ�ยนี้ก4ได�กรรมีส�ท่ธ�<ในี้ท่�*ด�นี้นี้��นี้มี�อ�านี้าจ้ฟัEอง นี้��เป0นี้ส!วนี้ข้องท่�*ด�นี้ ได�กรรมีส�ท่ธ�<ในี้ท่�*ด�นี้ แต่!ว!ามี�ข้�อส�งเกต่ 1840/2544 มีาฉายซึ่��า ท่�*พ#ดถื.งเร3*องนี้��ก4คำ3อ คำ�าพ�พากษาฏ�กาท่�* 1840/2514 นี้��นี้มี�การว�นี้�จ้ฉ�ยว!าการได�มีาซึ่.*งส�ท่ธ�อาศ�ยอ�นี้เป0นี้ท่ร�พยส�ท่ธ�เก�*ยวก�บอส�งฯโดยพ�นี้�ยกรรมี เปEนี้การได�มีาโดยนี้�ต่�กรรมี อ!าววววววววว

ก4เร�*มีสงส�ยส�าหร�บคำนี้ท่�*ไมี!เคำยอ!านี้ หร3ออ!านี้แล�วย�งไมี!เข้�าใจ้ ก4ในี้เมี3*อ ส�กคำร# !ได�อธ�บายว!าเป0นี้ท่างอ3*นี้ ต่ามีวรรคำสองอย#!เลย แล�วท่�าไมีการได�มีาโดยส�ท่ธ�อาศ�ยต่รงนี้��จ้.งเป0นี้การได�มีาโดยท่างนี้�ต่�กรรมี ด#รายละเอ�ยดในี้คำ�าพ�พากษาฏ�กาสองอ�นี้นี้�� สร�ปส��นี้ๆคำ3อ ท่�*ด�นี้มี�โฉนี้ด เป0นี้กรรมีส�ท่ธ�<ร !วมี และอนี้�ญาต่ให�อย#!อาศ�ย ต่!อมีา มีาฟัEองแย�งกรรมีส�ท่ธ3 จ้.งห�ามีไมี!ให�อย#! แต่!ได�นี้�าจ้�าเลยมีาอย#!อาศ�ย โจ้ท่ก'ให�ท่�าส�ญญาเช!าก4ไมี!ยอมีท่�า ข้อให�ข้�บไล! หล�กก4เป0นี้การฟัEองข้�บไล!

ศาลช��นี้ต่�นี้หมีายเร�ยกให�มีาเป0นี้จ้�าเลยร!วมีก4เป0นี้จ้�าเลยร!วมี

ข้อให�ส�งเกต่ ว!าเป0นี้การมีาซึ่.*งต่�วท่�*ด�นี้และได�มีาซึ่.*งกรรมีส�ท่ธ�< เวลาเราได�มีาถื�าเราท่�าต่ามีแบบ ต่�วกรรมีส�ท่ธ�<ต่�วนี้��ไมี!ต่�องไปสถืาปนี้าไมี!ต่�องไปท่�าอะไรอ�กแล�ว แต่!ต่�ว ส�ท่ธ� ซึ่.*งเป0นี้นี้ามีธรรมีคำ3อส�ท่ธ�ท่�*เร�ยกว!าท่ร�พยส�ท่ธ�อ�นี้เก�*ยวก�บอส�งฯท่�*บ�ญญ�ต่�ในี้ประมีวลกฎหมีายแพ!ง

พาณ�ชย' เหล!านี้��จ้ะก!อต่��งก�นี้ได�ก4แต่!ต่�องท่�าเป0นี้หนี้�งส3อและจ้ดท่ะเบ�ยนี้ต่!อพนี้�กงานี้เจ้�าหนี้�าท่�*มี�นี้จ้.งจ้ะบร�บ#รณ'ในี้ท่ร�พย'ส�ท่ธ�มี�นี้ต่!างก�นี้ต่รงนี้�� ถื�าแปลว!าคำนี้หนี้.*งให�นี้�องสาวมี�ส�ท่ธ�อาศ�ยในี้บ�านี้หล�งนี้��ต่ลอดช�วต่�เป0นี้การได�มีาโดยท่างอ3*นี้ถืามีว!าจ้ะเป0นี้เร3*องข้องการเช�าท่างหล�งบ�านี้แสดงว!าถื�าคำ�ณเข้�ยนี้แล�วเจ้�ามีรดกต่าย การก!อต่��งต่รงนี้��ไมี!ต่�องท่�าแบบหร3อ

ถื�าเจ้�ามีรดกไมี!ต่าย ไมี!ท่�าพ�นี้�ยกรรมีมี�นี้จ้ะสมีบ#รณ'เป0นี้ท่ร�พย'ส�ท่ธ�<ก4ต่!อเมี3*อได�ท่�าเป0นี้หนี้�งส3อและจ้ดท่ะเบ�ยนี้ต่!อพนี้�กงานี้เจ้�าหนี้�าท่�* ใคำรซึ่3�อไปก4ต่�องยอมีให�อย#!

ช�*วโมีงท่�*หก

เรามีาด#มีาต่รา 1299 วรรคำ 1

มีาต่รา 1299 ภัายในี้บ�งคำ�บแห!งบท่บ�ญญ�ต่�ในี้ประมีวลกฎหมีายนี้��หร3อกฎหมีายอ3*นี้ ท่!านี้ว!าการได�มีาโดยนี้�ต่�กรรมีซึ่.*งอส�งหาร�มีท่ร�พย'หร3อท่ร�พยส�ท่ธ�อ�นี้เก�*ยวก�บอส�งหาร�มีท่ร�พย'นี้��นี้ไมี!บร�บ#รณ' เว�นี้แต่!นี้�ต่�กรรมีจ้ะได�ท่�าเป0นี้หนี้�งส3อและได�จ้ดท่ะเบ�ยนี้การได�มีาก�บพนี้�กงานี้เจ้�าหนี้�าท่�*

เพราะฉะนี้��นี้สร�ปได� ว!าการได�มีาโดยนี้�ต่�กรรมี ในี้อส�งฯ หร3อท่ร�พย'ส�ท่ธ� ในี้อส�งฯ

ข้�อส�งเกต่คำ3อคำ�าว!า ว!า ภัายใต่�บ�งคำ�บในี้กฎหมีายนี้��หร3อกฎหมีายอ3*นี้ ถื�ามี�บท่บ�ญญ�ต่�ในี้กฏหมีายนี้��บ�ญญ�ต่�ไว�ว!าอย!างไรก4ต่�องเป0นี้ไปต่ามีบท่บ�ญญ�ต่�ท่�*เก�*ยวก�นี้ไว�

ก4ต่�องปฏ�บ�ต่�ต่ามีกฎหมีายเฉพาะนี้��นี้ ถื�าไมี!มี�กฎหมีายเฉพาะในี้เร3*องนี้��เอาไว� การได�มีา ซึ่.*งอส�งฯ หร3อท่ร�พยส�ท่ธ�ในี้อส�งฯนี้��นี้จ้ะบร�บ#รณ'ก4ต่!อเมี3*อได�ท่�าต่ามีแบบ อ�นี้นี้��คำ3อคำวามีหมีายอ�นี้แรกท่�*ต่� �งข้�อส�งเกต่ ว!าต่�องท่�าคำวามีเข้�าใจ้

ต่อนี้นี้��เร3*องกฎหมีายอ3*นี้ย�งไมี!พบ แต่!ในี้กฎหมีายแพ!งมี�หลายเร3*องเช!นี้การซึ่3�อข้ายต่ามีมีาต่รา 456 วรรคำ 1 เป0นี้โมีฆะ ไมี!ได�เป0นี้เพ�ยงไมี!บร�บ#รณ'

ผิลข้องโมีฆะก�บไมี!บร�บ#ณณ'นี้��นี้ต่!างก�นี้ต่ามีกฏหมีายอ�กต่�วอย!างคำ3อเร3*องข้องการแลกเปล�*ยนี้ท่�*ให�นี้�าเร3*องซึ่3�อข้ายมีาใช�ในี้เร3*องซึ่3�อข้ายด�วย ก4เช!นี้เด�ยวก�นี้ การให�ต่ามีมีาต่รา 525

หร3อจ้�านี้องต่�องเป0นี้หนี้�งส3อและจ้ดท่ะเบ�ยนี้ต่!อพนี้�กงานี้เจ้�าหนี้�าท่�*หร3อข้ายฝ่ากก4ต่�องท่�าต่ามีแบบ

นี้�*นี้คำ3อคำวามีหมีาย ในี้ข้�อคำวามีส!วนี้แรกในี้ส!วนี้ท่�*บอกว!าภัายใต่�

ถืามีว!าการได�มีาโดยท่างนี้�ต่�กรรมีเก�*ยวก�บอส�งฯ ก4แท่บไมี!มี�เหล3อแล�วส� ก4การได�มีาโดยนี้�ต่�กรรมีก4ใหญ! ๆ ซึ่3�อข้ายแลกเปล�*ยนี้ให�แท่บจ้ะคำรบแล�วนี้� แล�วมี�ท่�*ใช�หร3อไมี!

มีาต่รานี้��มี�ท่�*ใช�หร3อไมี! โดยสร�ปแล�วมีาต่รานี้��มี�ท่�*ใช�หล�กๆสองกรณ� กรณ�ท่�*ใหญ!ท่�*ส�ดคำ3อกรณ�แรกใช�บ�งคำ�บในี้เร3*องก!อต่��งท่ร�พยส�ท่ธ�ในี้อส�งฯ ท่�*บ�ญญ�ต่�ไว�ในี้ประมีวลแพ!ง บรรพ 4

ไมี!ว!าจ้ะเป0นี้เร3*องข้องภัาระจ้�ายอมี ส�ท่ธ�อาศ�ย ส�ท่ธ�เก4บก�นี้ต่�วพวกนี้�� เปEนี้พวกท่�*เร�ยกว!า ถื�าสถืาปนี้า จ้ะเป0นี้ท่ร�พยส�ท่ธ�ใช!หร3อไมี! ส�ท่ธ�พวกนี้�� กฎหมีายจ้�ดเป0นี้ท่ร�พยประเภัท่อส�งฯ ใช!หร3อไมี! ถื�าจ้ะเข้�าใจ้ต่รงนี้��

กรณ�ท่�*ใช�นี้�อยแท่บจ้ะไมี!มี�เลย ก4คำ3อ กรณ�ข้องการยกอส�งฯ ต่�ใช�หนี้�� กรณ�ท่�*ล#กหนี้��ยกอส�งฯต่�ใช�หนี้��ให�แก!เจ้�าหนี้�� ไมี!ใช!เร3*องซึ่3�อข้ายไมี!ใช!แลกเปล�*ยนี้ไมี!ใช!เร3*องให� เพราะฉะนี้��นี้เจ้�าหนี้��ซึ่.*งได�ร�บอส�งฯนี้��นี้

พอได�มีาแล�วก4เป0นี้การยกให�ต่ามีเจ้ต่นี้าก4เป0นี้ไปต่ามีนี้�ต่�กรรมีเป0นี้การได�มีาโดยนี้�ต่�กรรมีอย!างหนี้.*งเมี3*อไมี!มี�กฎหมีายเฉพาะบ�ญญ�ต่�ไว�ก4ใช�กฎหมีายท่�*วไปต่ามีมีาต่รา 1299 วรรคำ 1

435/2509 – คำ�นี้ไมี!พบ

เรามีาด#ต่�วอย!าง

4892/2542

บ. มีารดาโจ้ท่ก'ได�ยกท่�*ด�นี้พ�พาท่ต่�ใช�หนี้��เง�นี้ก#�ให�แก!จ้�าเลย โดยโจ้ท่ก'และบ�ต่รอ3*นี้ข้อง บ. ร# �เห4นี้ย�นี้ยอมีด�วย แมี�การยกท่�*ด�นี้พ�พาท่ต่�ใช�หนี้��เง�นี้ก#�จ้ะไมี!ได�จ้ดท่ะเบ�ยนี้ต่!อพนี้�กงานี้เจ้�าหนี้�าท่�*ต่ามีประมีวลกฎหมีายแพ!งและพาณ�ชย' มีาต่รา 1299 วรรคำหนี้.*งท่�าให�การได�มีาซึ่.*งท่�*ด�นี้พ�พาท่ไมี!บร�บ#รณ'ก4ต่ามี แต่!หาเป0นี้โมีฆะเส�ยเปล!าไมี! การยกท่�*ด�นี้พ�พาท่ต่�ใช�หนี้��ย�งคำงใช�

บ�งคำ�บก�นี้ได�ระหว!างคำ#!ส�ญญา รวมีท่��งท่ายาท่หร3อผิ#�ส3บส�ท่ธ�ข้องคำ#!ส�ญญาในี้ฐานี้ะเป0นี้บ�คำคำลส�ท่ธ� ด�งนี้�� โจ้ท่ก'ซึ่.*งร# �เห4นี้ย�นี้ยอมีด�วยในี้การยกท่�*ด�นี้พ�พาท่ต่�ใช�หนี้��ให�แก!จ้�าเลยและเป0นี้ผิ#�ส3บส�ท่ธ�มีาจ้าก บ. จ้.งไมี!มี�ส�ท่ธ�ฟัEองข้�บไล!จ้�าเลยออกจ้ากท่�*ด�นี้พ�พาท่

พอสร�ปได�ว!า 1299 ใช�ได�สองกรณ� อธ�บายต่!อ ก4คำ3อ คำ�าว!าไมี!บร�บ#รณ'ในี้ 1299 นี้��นี้เข้�าใจ้ว!าไมี!บร�บ#ณณ'ในี้ฐานี้ะเป0นี้ท่ร�พยส�ท่ธ�< แต่!คำ#!ส�ญญาร# �ได� ด�วยคำ#!กรณ� หมีายคำวามีว!าถื�าไมี!จ้ดท่ะเบ�ยนี้ จ้ะไปใช�ย�นี้ใคำรไมี!ได�เลย ยกเว�นี้แคำ!คำ#!ส�ญญาเท่!านี้��นี้ ถืามีใหมี!เร3*องเมี3*อส�กคำร# ! ถื�าโจ้ท่ก'จ้ดท่ะเบ�ยนี้ข้ายให�แก!บ�คำคำลภัายนี้อกไป ถืามีว!าบ�คำคำลภัายนี้อกต่�องผิ#กพ�นี้ข้�อต่กลงต่�ใช�หนี้��หร3อไมี!

ถื�ายกต่�วอย!างในี้เร3*องข้องภัาระจ้�ายอมี ในี้ล�กษณะเด�ยวก�นี้ก4คำ3อถื�าเราก!อต่��งภัาระจ้�ายอมีระหว!าง ท่างเด�นี้ ระหว!างเจ้�าข้องสามียท่ร�พย' ก�บเจ้�าข้องภัาระท่ร�พย' ระหว!างก�นี้เองบ�งคำ�ยได�ใช!หร3อไมี! ใช! แต่!ว!าถื�าข้ายไป คำนี้ท่�*ซึ่3�อห�ามีได�หร3อไมี! ได� ไมี!ว!าเข้�าจ้ะส�จ้ร�ต่หร3อไมี! อ�นี้นี้��ไมี!ไปมีองเลย เพราะมี�นี้เข้�าวรรคำแรก เปEนี้โดยท่างนี้�ต่�กรรมี มี�นี้ไมี!บร�บ#รณ'เมี3*อไมี!ได�จ้ดท่ะเบ�ยนี้ ไมี!ได�ท่�าเป0นี้หนี้�งส3อ มี�นี้ไมี!บร�บ#ณณ3 ไมี!บร�บ#รณ'คำ3อใช�ได�เฉพาะก�บ คำ#!กรณ�ท่�*ต่กลงเท่!านี้��นี้

คำ#!ส�ญญานี้��นี้หมีายถื.งใคำร ก4หมีายรวมีส�ท่ธ�ข้องคำ#!ส�ญญาด�วย เช!นี้ด�าให�แดงอาศ�ยห�าปF ไมี!ได�ไปจ้ดท่ะเบ�ยนี้ พอแดงอย#!ได�สองปF ด�าต่าย มี�ล#กคำ3อ เอ เอจ้ะไมี!ให�อย#!โดยอ�าง 1299

วรรคำ 1 ไมี!ได� เพราะเอเป0นี้ผิ#�ส3บส�ท่ธ�ข้องด�า

ข้�อส�งเกต่ต่!อมีาคำ3อ บ�คำคำลส�ท่ธ�ท่�*พ#ดถื.งนี้��นี้ เป0นี้กรณ�ท่�*ไมี!บร�บ#รณ'ในี้ฐานี้ะเป0นี้ท่ร�พยส�ท่ธ�

จ้ะส�จ้ร�ต่หร3อไมี!ส�จ้ร�ต่หร3อเส�ยคำ!าต่อบแท่นี้หร3อไมี!

560/2537 – คำ�นี้ไมี!พบ ออกข้�อสอบเมี3*อสองหร3อสามีปFท่�*แล�ว

เร3*องเป0นี้เร3*องท่�* ท่�*ด�นี้ แปลงหนี้.*ง ข้องจ้�าเลย ซึ่.*งมี�ฮวงซึ่��ยฝ่-งศพอย#!ด�วย ถื#กเจ้�าหนี้��บ�งคำ�บคำด�ข้ายท่อดต่ลาด ซึ่3�อได� ไปต่กลงก�บจ้�าเลยด�วยวาจ้า

เสร4จ้แล�วต่!อมีา ก4 ข้าย ท่�*ด�นี้ ให�โจ้ท่ก' พอข้ายไปแล�ว โจ้ท่ก'ก4ฟัEองข้�บไล!ให�ร3�อฮวงซึ่��ยออกไป ประเด4นี้หนี้.*งคำ3อโจ้ท่ก'ซึ่3�อไปท่��งๆท่�*ร# �ว!าเข้าต่กลงก�นี้ถืามีว!าโจ้ท่ก'ต่�องผิ#กพ�นี้หร3อไมี! ก4เป0นี้

ประเด4นี้ส�าคำ�ญคำ3อร# �หร3อไมี!ไมี!ส�าคำ�ญ

6872/2539

2229/2542 นี้!าสนี้ใจ้จ้ะพ#ดต่อนี้วรรคำสอง

แมี� ท่. เจ้�าข้องท่�*ด�นี้เด�มีย�นี้ยอมีให�ท่างพ�พาท่เป0นี้ท่างภัารจ้�ายอมีแก!ท่�*ด�นี้ข้องโจ้ท่ก' อ�นี้เป0นี้กรณ� ท่�*โจ้ท่ก'ได�ภัารจ้�ายอมีโดยท่างนี้�ต่�กรรมีก4ต่ามี แต่!เมี3*อ ย�งมี�ได�จ้ดท่ะเบ�ยนี้ต่!อพนี้�กงานี้เจ้�าหนี้�าท่�* การได�มีาย!อมี ไมี!บร�บ#รณ'ต่ามี ประมีวลกฎหมีายแพ!งและพาณ�ชย' มีาต่รา 1299

วรรคำหนี้.*งและคำงใช�บ�งคำ�บได�ในี้ฐานี้ะบ�คำคำลส�ท่ธ�เฉพาะโจ้ท่ก'ก�บท่.ซึ่.*งเป0นี้คำ#!ส�ญญาเท่!านี้��นี้ แต่!ไมี!มี�ผิลผิ#กพ�นี้บ�คำคำลภัายนี้อกด�วยเมี3*อ ท่. ยกท่�*ด�นี้แปลงด�งกล!าวให�จ้�าเลยถื3อว!าจ้�าเลยเป0นี้บ�คำคำลภัายนี้อก ท่��งในี้เร3*องให� หาได�มี�บท่บ�ญญ�ต่�ให�ผิ#�ร �บต่�องร�บหนี้�าท่�*และคำวามีร�บผิ�ดต่!าง ๆ ข้องผิ#�ให�ไปด�วยอย!างกรณ�ท่ายาท่ร�บมีรดกไมี! คำวามีย�นี้ยอมีด�งกล!าวจ้.งไมี!มี� ผิลผิ#กพ�นี้ให�จ้�าเลยต่�องจ้ดท่ะเบ�ยนี้ภัารจ้�ายอมีหร3อเปCดท่างพ�พาท่ แก!โจ้ท่ก' การท่�*กรมีชลประท่านี้ให�ราษฎรร3�อสะพานี้ข้�ามีคำลองสาธารณะ เมี3*อมี�การข้�ดลอกคำลองเนี้3*องจ้ากสะพานี้ด�งกล!าว ก�ดข้วางการข้�ดลอกคำลอง หาใช!กรมีชลประท่านี้ห�ามีราษฎร ใช�เป0นี้ท่างส�ญจ้รท่างนี้��าไมี! คำลองนี้��นี้จ้.งย�งเป0นี้ท่างสาธารณะ ต่ามีประมีวลกฎหมีายแพ!งและพาณ�ชย' มีาต่รา 1349,1350 และการท่�*ราษฎรมี�ได�ใช�คำลองนี้��นี้เป0นี้ท่างส�ญจ้รท่างนี้��า เนี้3*องจ้ากไมี!สะดวกเท่!าการส�ญจ้รท่างบก ก4หาได�ท่�าให� คำลองนี้��นี้ส��นี้สภัาพการเป0นี้ท่างสาธารณะไปไมี! ท่�*ด�นี้ข้องโจ้ท่ก'อย#!ต่�ดคำลองซึ่.*งเป0นี้ท่างสาธารณะ อย#!แล�ว โจ้ท่ก'ย!อมีไมี!มี�ส�ท่ธ�เร�ยกให�จ้�าเลยเปCดท่างพ�พาท่เป0นี้ท่างจ้�าเป0นี้ได�อ�ก

ส!วนี้เร3*องจ้ดท่ะเบ�ยนี้ ต่!อพนี้�กงานี้เจ้�าหนี้�าท่�*หร3อท่�าเป0นี้หนี้�งส3อ คำาดว!าท่ราบก�นี้อย#!แล�วจ้ะข้อผิ!านี้ไปนี้ะคำร�บสิรั�ปคำ�าบรัรัย์าย์ ทรั�พย์ ชั่��วโมงท�� 8 (ข้าดิชั่��วโมงท�� 7 ) . ( 10-07-09 ) ภาคำคำ��า หากเอกสารสร�ปคำ�าบรรยายนี้�� มี�ข้�อผิ�ดพลาดประการใด ข้�าพเจ้�า kankokub ข้ออภั�ยและนี้�อมีร�บแต่!เพ�ยงผิ#�เด�ยว หากจ้ะมี�ประโยชนี้'อย#!บ�างข้อมีอบให�แก! ท่!านี้อาจ้ารย' สมีจ้�ต่ร' ท่องศร�ผิ#�บรรยาย , ผิ#�มี�นี้��าใจ้ส!ง flie เส�ยงท่�*ท่�าให�ข้�าพเจ้�าได�มี�โอกาสได�ฟั-งคำ�าบรรยาย , บ�ดามีารดาข้�าพเจ้�าช�*วโมีงท่�* 8 (ข้าดช�*วโมีงท่�* 7 ) . ( 10-07-09 )

ย�อนี้ไปด#สมี�ยก!อนี้ๆท่�*ผิ!านี้มีาก4ออกข้�อสอบเนี้ฯไปแล�วเป0นี้เร3*องท่�*บ�ดาข้องจ้�าเลยไปออกโฉนี้ดท่�*ด�นี้แปลงหนี้.*งไปท่�บท่�*ด�นี้ข้องโจ้ท่ก' สองไร! เป0นี้ข้องต่�วเอง แปดไร! พอออกโฉนี้ดมีา แล�วบ�ดาจ้�าเลยก4จ้ดท่ะเบ�ยนี้โอนี้ท่�*ด�นี้ต่ามีโฉนี้ดท่��งส�บไร!ให�แก!จ้�าเลย จ้�าเลยร�บท่�*ด�นี้มีาก4คำรอบคำรองท่�าประโยชนี้'ต่ลอดมีาสมีมี�ต่�ว!าส�บเอ4ดปF ฝ่Aายโจ้ท่ก'ไปต่รวจ้สอบท่�*ด�นี้ต่นี้เองก4ท่ราบเร3*อง ก4ไปฟัEองเพ�กถือนี้การออกโฉนี้ด ศาลพ�พากษาท่�*ส�ดให�เพ�กถือนี้ ก4เหล3อเนี้3�อท่�*ต่ามีโฉนี้ด แปดไร! ป-ญหาว!าเนี้3�อท่�*ด�นี้สองไร! ระหว!างโจ้ท่ก'ก�บจ้�าเลยใคำรมี�ส�ท่ธ�ด�กว!าก�นี้ โจ้ท่ก'เจ้�าข้องท่�*ด�นี้เด�มีสองไร! หร3อว!าจ้�าเลย การท่�*ยกต่�วอย!างนี้�� เอามีาจ้�บก4ด#เหมี3อนี้ยาก ถื�าเราเอาข้�อเท่4จ้จ้ร�งต่!างๆต่ามีฏ�กานี้��มีาก4จ้ะส�บสนี้ จ้ะเห4นี้ได�ว!าไอ�สองไร!นี้��เป0นี้ท่�*ด�นี้ท่�*จ้�าเลยคำรอบคำรองปรป-กษ'แล�ว การท่�*เข้าคำรอบคำรองปรป-กษ'จ้นี้ได�กรรมีส�ท่ธ�<โดยอาย�การคำรอบคำรองปรป-กษ'แล�ว การท่�*ศาลเพ�กถือนี้การออกโฉนี้ดนี้��นี้ เป0นี้การเพ�กถือนี้ท่างเอกสารเท่!านี้��นี้ การมีองต่ามีส�ท่ธ� แล�ว ระหว!างจ้�าเลย ก�บโจ้ท่ก' คำ�าพ�พากษาท่�*ให�เพ�กถือนี้ไมี!ได�ไปแต่ะถื.งต่�วส�ท่ธ�ในี้ท่�*ด�นี้เลย จ้�าเลยได�ส�ท่ธ�ต่ามีมีาต่รา 1299 วรรคำสองแล�ว คำ3อ ย�งไมี!ได�จ้ดท่ะเบ�ยนี้ ก4 แคำ!เพ�ยงเปล�*ยนี้แปลงท่างท่ะเบ�ยนี้ไมี!ได� และยกต่!อส#�บ�คำคำลภัายนี้อกผิ#�ส�จ้ร�ต่ไมี!ได�เพ�ยงเท่!านี้��นี้ ยกไมี!ได�แคำ!สองประเด4นี้ คำด�นี้��โจ้ท่ก'จ้ะมีาอ�างว!าต่นี้เป0นี้บ�คำคำลภัายนี้อกไมี!ได� มี�นี้ไมี!เข้�าหล�กกฎหมีายท่�*ว!าจ้�าเลยเป0นี้ผิ#�ได�มีาท่างอ3*นี้นี้อกจ้ากนี้�ต่�กรรมีนี้��นี้จ้ะยกข้.�นี้ต่!อส#�บ�คำคำลภัายนี้อกไมี!ได� นี้�*เป0นี้ต่�วอย!างให�เห4นี้ว!าโจ้ท่ก'ไมี!ใช!บ�คำคำลภัายนี้อก ต่�วท่�*ด�นี้จ้ร�งๆย�งถื#กคำรอบคำรองอย#!ข้�อเท่4จ้จ้ร�งไมี!ต่!างว!า จ้�าเลยย�งไมี!ได�ไปจ้ดท่ะเบ�ยนี้ ถืามีว!าโจ้ท่ก'ก�บจ้�าเลยใคำรมี�ส�ท่ธ�ด�กว!า อาจ้ารย'ชอบฏ�กานี้�� เผิอ�ญออกสอบไปแล�วในี้สองสมี�ยท่�*ผิ!านี้มีา ป-ญหาว!าใคำรเป0นี้บ�คำคำลภัายนี้อกศาลว�นี้�จ้ฉ�ยว!า บ�คำคำลภัายนี้อกไมี!รวมีถื.งผิ#�ส3บส�ท่ธ�หร3อท่ายาท่ข้องเจ้�าข้องเด�มี ถืามีว!าแดงคำรอบคำรองปรป-กษ'ท่�*ด�นี้ข้องด�า ด�าต่าย ล#กข้าวจ้ะมีาเร�ยกร�องให�ออกจ้ากท่�*ด�นี้ มีรดกไมี!ได� เพราะ ข้าวก4ไมี!ใช!บ�คำคำลภัายนี้อก 1069/2522โจ้ท่ก'ได�กรรมีส�ท่ธ�<ท่�*ด�นี้มีาโดยการร�บมีรดกต่�องร�บไปท่��งส�ท่ธ�หนี้�าท่�*และคำวามีร�บผิ�ดต่!าง ๆ โจ้ท่ก'จ้.งไมี!ใช!บ�คำคำลภัายนี้อกผิ#�ได�กรรมีส�ท่ธ�<มีาโดยเส�ยคำ!าต่อบแท่นี้ต่ามีท่�*บ�ญญ�ต่�ไว�ในี้ประมีวลกฎหมีายแพ!งและพาณ�ชย' มีาต่รา 1299 จ้�าเลยจ้.งยกกรรมีส�ท่ธ�<ในี้ท่�*พ�พาท่อ�นี้ได�มีาโดยการคำรอบคำรองปรป-กษ'ข้.�นี้ต่!อส#�โจ้ท่ก'ได� แมี�จ้�าเลยจ้ะย�งมี�ได�จ้ดท่ะเบ�ยนี้การได�มีาก4ต่ามี

คำ3อมี�การคำรอบคำรองปรป-กษ'ท่�*พ�พาท่ แมี�ไถื!ถือนี้แล�วก4ต่ามี จ้�าเลยจ้.งยกกรรมีส�ท่ธ�<ในี้ท่�*พ�พาท่ ข้องโจ้ท่ก'ได� ฏ�กานี้��ก4คำลาสส�คำ คำ3ออย!างไร คำ3อท่�*ด�นี้พ�พาท่ในี้คำด�นี้��จ้�าเลยไปคำรอบคำรองปรป-กษ' แต่!ว!าย�งไมี!ได�จ้ดท่ะเบ�ยนี้ เผิอ�ญว!าเจ้�ามีรดกต่ายท่�*ด�นี้นี้��นี้ต่กท่อดแก!โจ้ท่ก'ผิ#�เป0นี้ท่ายาท่ เจ้�ามีรดกไปจ้ดท่ะเบ�ยนี้จ้�านี้องท่�*ด�นี้แปลงนี้��ไว�ก�บธนี้าคำาร โจ้ท่ก'ก4จ้!ายไป ห�าแสนี้ จ้!ายไปเร�ยบร�อยก4ฟัEองข้�บไล!จ้�าเลย โจ้ท่ก'ต่!อส#�ถืามีว!าโจ้ท่ก'ก�บจ้�าเลยใคำรมี�ส�ท่ธ�ในี้ท่�*ด�นี้แปลงนี้��ด�กว!าก�นี้ คำ�าต่อบก4คำ3อจ้�าเลย เพราะจ้�าเลยได�มีาโดยท่างอ3*นี้นี้อกจ้ากนี้�ต่�กรรมี ต่�วโจ้ท่ก'ก4ได�มีาโดยท่างอ3*นี้ โจ้ท่ก'ได�มีาโดยร�บมีรดก จ้�าเลยได�มีาโดยท่างคำรอบคำรองปรป-กษ' ถื3อว!าโจ้ท่ก'เส�ยคำ!าต่อบแท่นี้หร3อไมี! กรณ�นี้��ก4ไมี!เข้�า 1299 วรรคำสองท่�*บอกว!าเป0นี้บ�คำคำลภัายนี้อก เพราะโดยหล�กแมี�ได�มีาโดยการไถื!ถือนี้จ้�านี้องก4ต่ามีแต่!ท่�*ส�าคำ�ญคำ3อโจ้ท่ก'เป0นี้ ท่ายาท่ โจ้ท่ก'จ้.งไมี!ใช!บ�คำคำลภัายนี้อกระหว!างโจ้ท่ก'จ้�าเลยคำด�นี้�� โจ้ท่ก'ก4สามีารถืยกเป0นี้ข้�อต่!อส#�ได� 456/2491เจ้�าหนี้��สามี�ญ มี�ได�มี�บ�ร�มีส�ท่ธ�เหนี้3อท่ร�พย'ส�นี้เฉพาะส�*งข้องล#กหนี้��ย!อมีมี�ส�ท่ธ�ท่�*จ้ะได�ร�บช�าระหนี้��จ้ากท่ร�พย'ส�นี้ข้องล#กหนี้�� เจ้�าหนี้��ย.ดท่�*ด�นี้โฉนี้ดมี�ช3*อจ้�าเลยซึ่.*งเป0นี้ล#กหนี้��เป0นี้เจ้�าข้องร!วมีก�บบ�คำคำลอ3*นี้เพ3*อข้ายท่อดต่ลาดเอาเง�นี้ช�าระหนี้��ผิ#�ท่�*มี�ได�มี�ช3*อในี้โฉนี้ดแต่!ได�ปกคำรองท่�*แปลงนี้��นี้บางส!วนี้มีาเก�นี้ 10 ปFโดยท่างปรป-กษ'แล�ว มี�ส�ท่ธ�ร�องข้�ดท่ร�พย'ได� เพราะเจ้�าหนี้��สามี�ญหาได�อย#!ในี้ฐานี้ะบ�คำคำลภัายนี้อกด�งท่�*บ�ญญ�ต่�ไว�ในี้ ประมีวลกฎหมีายแพ!งและพาณ�ชย' มีาต่รา 1299 วรรคำสอง นี้��นี้ไมี! ท่ะเบ�ยนี้ในี้โฉนี้ดท่�*ด�นี้เป0นี้เพ�ยงหล�กฐานี้ในี้เบ3�องต่�นี้ให�ส�นี้นี้�ษฐานี้ว!าผิ#�มี�ช3*อถื3อกรรมีส�ท่ธ�<ต่ามีโฉนี้ดท่�*ด�นี้เป0นี้เจ้�าข้องกรรมีส�ท่ธ�<เท่!านี้��นี้ แต่!ข้�อเท่4จ้จ้ร�งท่�*แท่�จ้ร�งเป0นี้ประการใดอาจ้นี้�าส3บห�กล�างได�

1212/2510 ศาลช��นี้ต่�นี้ส�*งให�ข้ายท่�*ด�นี้เฉพาะส!วนี้ข้องจ้�าเลย โดยย�งไมี!ร# �ว!าท่�*ด�นี้ส!วนี้ข้องจ้�าเลยเป0นี้ด�งผิ#�ร �องอ�างหร3อเป0นี้ด�งโจ้ท่ก'และจ้�าเลยอ�างจ้.งย�งไมี!ถื#กต่�อง ศาลอ�ท่ธรณ'พ�พากษาให�ข้ายท่�*ด�นี้ท่��งแปลงโดยไมี!ว�นี้�จ้ฉ�ยว!าท่�*ด�นี้แปลงนี้��เจ้�าข้องรวมีได�แบ!งท่ร�พย'ส�นี้ก�นี้แล�วหร3อย�ง จ้.งไมี!ถื#กต่�องเพราะถื�าได�แบ!งท่�*ด�นี้ส!วนี้ใดเป0นี้กรรมีส�ท่ธ�<ข้องผิ#�ร �องเด4ดข้าดไปแล�วจ้ะข้ายท่�*ด�นี้รวมีถื.งส!วนี้ข้องผิ#�ร �องไมี!ได�

ว�นี้�จ้ฉ�ยว!าเจ้�าหนี้��สามี�ญข้องท่ร�พย'เด�มีไมี!ใช!บ�คำคำลภัายนี้อก กรณ�พวกนี้��เป0นี้เร3*องท่�*ส!วนี้

ใหญ!เก�ดในี้ช��นี้บ�งคำ�บคำด�เป0นี้เร3*องท่�านี้องท่�*ว!า ท่�*ด�นี้แปลงหนี้.*งสมีมี�ต่�ว!าเป0นี้ข้องจ้�าเลย จ้�าเลยเป0นี้หนี้�� บ�คำคำลภัายนี้อก บ�คำคำลภัายนี้อกฟัEองจ้�าเลยให�แพ�คำด� บ�คำคำลภัายนี้อกจ้ะบ�งคำ�บท่�*ด�นี้แปลงนี้��ออกข้ายท่อดต่ลาดเพ3*อช�าระหนี้�� แต่!ท่�*ด�นี้แปลงนี้��ผิ#�ร �องคำรอบคำรองปรป-กษ' ต่ามีมีาต่รา 1382 แต่!ย�งไมี!ได�จ้ดท่ะเบ�ยนี้ กรณ�เช!นี้นี้��ถื�าผิ#�ร �องร�องให�ปล!อยท่ร�พย'ถืามีว!า ต่�องปล!อยท่ร�พย'หร3อไมี! และเจ้�าหนี้��เส�ยคำ!าต่อบแท่นี้และส�จ้ร�ต่ได�หร3อไมี! ศาลฏ�กาก4บอกว!าเจ้�าหนี้��สามี�ญมี�นี้ไมี!ใช!บ�คำคำลภัายนี้อกมี�นี้จ้.งจ้ะอ�างเอามีาต่รา 1299 วรรคำสองมีาอ�างไมี!ได� ก4ไปด#ในี้ส!วนี้นี้��ป-จ้จ้�บ�นี้มี�ฏ�กาปF 50 ถื�าจ้�าไมี!ผิ�ดแต่!เจ้�าหนี้��จ้�านี้องเจ้�าหนี้��บ�ร�มีส�ท่ธ�นี้��นี้ถื3อว!าเป0นี้บ�คำคำลภัายนี้อก 1064/2507จ้�าเลยท่�* 1,2 จ้�านี้องท่�*ด�นี้แปลงหนี้.*งแก!โจ้ท่ก' เมี3*อจ้�านี้องแล�ว จ้�าเลยท่�* 3 ได�กรรมีส�ท่ธ�<ส!วนี้หนี้.*งข้องท่�*ด�นี้แปลงนี้��นี้ไปด�วยการคำรอบคำรองปรป-กษ' แต่!ย�งไมี!ได�จ้ดท่ะเบ�ยนี้ ด�งนี้��โจ้ท่ก'มี�ส�ท่ธ�บ�งคำ�บจ้�านี้องท่�*ด�นี้แปลงนี้��นี้ได� แมี�ส!วนี้หนี้.*งข้องท่�*ด�นี้แปลงนี้��นี้ต่กเป0นี้ข้องจ้�าเลยท่�* 3 แล�วและจ้�าเลยท่�* 3 ไมี!ได�เป0นี้ล#กหนี้��โจ้ท่ก'ก4ต่ามี ท่��งนี้��เพราะส�ท่ธ�จ้�านี้องเป0นี้ส�ท่ธ�คำรอบเหนี้3อท่ร�พย'ท่��งหมีด เมี3*อจ้�าเลยท่�* 3 ได�กรรมีส�ท่ธ�<ท่�*ด�นี้โดยการคำรอบคำรองแต่!ย�งไมี!ได�จ้ดท่ะเบ�ยนี้จ้ะยกข้.�นี้ต่!อส#�ผิ#�ร �บจ้�านี้องซึ่.*งได�ส�ท่ธ�โดยเส�ยคำ!าต่อบแท่นี้โดยส�จ้ร�ต่และได�จ้ดท่ะเบ�ยนี้ส�ท่ธ�โดยส�จ้ร�ต่ไมี!ได�

1189/2545 เมี3*อบท่บ�ญญ�ต่�ต่ามีประมีวลกฎหมีายว�ธ�พ�จ้ารณาคำวามีแพ!งมีาต่รา 288 อย#!ภัายใต่�บ�งคำ�บแห!งบท่บ�ญญ�ต่�มีาต่รา 55 การท่�*ผิ#�ร �องจ้ะอ�างการได�มีาในี้ท่�*ด�นี้พ�พาท่โดยการคำรอบคำรองปรป-กษ'ต่ามีประมีวลกฎหมีายแพ!งและพาณ�ชย' มีาต่รา 1382 มีาเป0นี้ข้�อต่!อส#�โจ้ท่ก'ในี้คำด�ร�องข้�ดท่ร�พย'ได�นี้� �นี้ ผิ#�ร �องต่�องบรรยายมีาในี้คำ�าร�องข้อโดยช�ดแจ้�งให�เห4นี้ว!ามี�ข้�อโต่�แย�งเก�*ยวก�บส�ท่ธ�และหนี้�าท่�*ระหว!างผิ#�ร �องก�บโจ้ท่ก' อ�นี้เป0นี้ข้�ออ�างท่�*อาศ�ยเป0นี้หล�กแห!งข้�อหาเช!นี้ว!านี้��นี้ผิ#�ร �องจ้.งจ้ะมี�ส�ท่ธ�นี้�าพยานี้หล�กฐานี้เข้�ามีาส3บต่ามีข้�ออ�างได� การท่�*ผิ#�ร �องมี�ได�บรรยายในี้คำ�าร�องข้อว!าโจ้ท่ก'ร�บจ้�านี้องโดยไมี!ส�จ้ร�ต่จ้.งไมี!มี�ประเด4นี้ท่�*ผิ#�ร �องจ้ะนี้�าพยานี้เข้�ามีาส3บเป0นี้ข้�อต่!อส#�โจ้ท่ก'ในี้ประเด4นี้ด�งกล!าวและกรณ�มี�ใช!เร3*องท่�*คำ#!คำวามีสามีารถืนี้�าพยานี้เข้�ามีาส3บประกอบได�เองโดยไมี!จ้�าต่�องกล!าวบรรยายมีาในี้คำ�าร�องด�งนี้��นี้ ท่�*ศาลล!างท่��งสองยกคำ�าร�องข้อข้องผิ#�ร �องโดยไมี!ท่�าการไต่!สวนี้จ้.งชอบแล�ว การท่�*ผิ#�ร �องอ�ท่ธรณ'และฎ�กาข้อให�ย�อนี้ส�านี้วนี้ให�ศาลช��นี้ต่�นี้ร�บคำ�าร�องข้อไว�ไต่!สวนี้ต่!อไปนี้��นี้ เป0นี้คำด�มี�คำ�าข้อให�ปลดเปล3�องท่�กข้'อ�นี้ไมี!อาจ้คำ�านี้วณเป0นี้ราคำาเง�นี้ได�ต่�องเส�ยคำ!าข้.�นี้ศาล

เพ�ยงช��นี้ศาลละ 200 บาท่ ต่ามีบ�ญช�ท่�ายประมีวลกฎหมีายว�ธ�พ�จ้ารณาคำวามีแพ!งต่าราง 1

ข้�อ 2(ก)

เรามีาด#นี้ะคำร�บ 1064 บอกว!าจ้�าเลยท่�*หนี้.*งท่�*สองจ้�านี้องท่�*ด�นี้แก!โจ้ท่ก'ไว� แต่!จ้�าเลยท่�*สามีได�ร�บจ้�านี้องโดยคำรอบคำรองปรป-กษ'เพราะคำรอบเหนี้3อท่ร�พย'ท่��งหมีด และได�ส�ท่ธ�โดยส�จ้ร�ต่แล�วไมี!ได� หล�กพวกนี้��จ้ะเก�ดข้.�นี้บ!อย คำ3อท่�*ด�นี้ท่�*เจ้�าข้องเอาไปจ้�านี้องไว�แต่!มี�คำนี้มีาคำรอบคำรองปรป-กษ'จ้นี้ได�กรรมีส�ท่ธ�<แล�ว ผิ#�ร �บจ้�านี้องศาลฏ�กาว�นี้�จ้ฉ�ยว!าธนี้าคำารมี�ส�ท่ธ�ด�กว!าเพราะถื3อว!าธนี้าคำารเป0นี้บ�คำคำลภัายนี้อก ต่รงนี้��มี�คำด�ท่�านี้องนี้��มีากแต่!ว!าเจ้�าข้องรวมีไมี!ถื3อว!าเป0นี้บ�คำคำลภัายนี้อก 3487/2537 ท่�*ด�นี้ท่�*มี�บ�คำคำลหลายคำนี้เป0นี้เจ้�าข้องร!วมีก�นี้ มี�ผิ#�คำรอบคำรองปรป-กษ' ท่�*ด�นี้บางส!วนี้จ้นี้ได�กรรมีส�ท่ธ�<แล�ว แต่!ย�งมี�ได�จ้ดท่ะเบ�ยนี้การได�มีา การท่�*เจ้�าข้องรวมีคำนี้อ3*นี้โอนี้กรรมีส�ท่ธ�<ท่�*ด�นี้มีาเป0นี้ข้องเจ้�าข้องรวมีคำนี้หนี้.*งเพ�ยงคำนี้เด�ยว ไมี!ถื3อว!าเจ้�าข้องรวมีผิ#�ร �บโอนี้นี้��นี้เป0นี้บ�คำคำลภัายนี้อกต่ามีประมีวลกฎหมีายแพ!งและพาณ�ชย' มีาต่รา 1299 วรรคำสองผิ#�คำรอบคำรองปรป-กษ'ยกเอาการได�มีาข้.�นี้ต่!อส#�ได�

ข้�อเท่4จ้จ้ร�งคำ3อท่�*ด�นี้แปลงหนี้.*งมี� ก ข้ คำ เป0นี้เจ้�าข้องรวมีแล�วจ้�าเลยคำรอบคำรองปรป-กษ'ท่�*ด�นี้นี้��นี้ส!วนี้หนี้.*งจ้นี้ได�กรรมีส�ท่ธ�<แล�ว แต่!ย�งไมี!จ้ดท่ะเบ�ยนี้หล�งจ้ากคำรอบคำรองปรป-กษ'คำรบเง3*อนี้ไข้ แล�ว โอนี้ท่�*ด�นี้ให�เหล3อเป0นี้ข้อง ก คำนี้เด�ยว แล�วให� ก ข้�บไล!จ้�าเลย ถืามีว!าจ้�าเลยก�บ ก ในี้ท่�*ด�นี้หนี้.*งไร!นี้��ใคำรมี�ส�ท่ธ�ด�กว!าก�นี้ นี้!าจ้ะร# �แล�วนี้ะคำร�บ ก4บอกแล�วว!าไมี!ถื3อเป0นี้บ�คำคำลภัายนี้อก จ้�าเลยก4ย!อมีจ้ะมี�ส�ท่ธ�ด�กว!าใช!ไหมีคำร�บ ฏ�กาพวกนี้��ไปด#มีาบ�างเพราะเป0นี้การอธ�บายคำ�าในี้ต่�วบท่ ท่�*แต่กออกมีาข้�อส�งเกต่ประการท่�*สอง การได�ท่ร�พย'ส�ท่ธ�<ท่างอ3*นี้นี้อกจ้ากนี้�ต่�กรรมีนี้��นี้ บ�คำคำลภัายนี้อกนี้��นี้ต่�องคำรบสามีอย!าง จ้.งจ้ะมี�ส�ท่ธ�ด�กว!าผิ#�ได�มีาโดยท่างอ3*นี้นี้��นี้ ข้�อส�งเกต่ประการแรกในี้เร3*องนี้�� ศาลฏ�กา ว�นี้�จ้ฉ�ยวางหล�กไว�ว!า มีาต่รา 1299 วรรคำสอง กรณ�ท่�*จ้ะเข้�ามีาต่รา 1299 วรรคำสองนี้��นี้ ส�ท่ธ�ท่�*ผิ#�ได�มีาโดยท่างอ3*นี้นี้อกจ้ากนี้�ต่�กรรมีนี้��นี้ ต่�องเป0นี้ส�ท่ธ�ประเภัท่เด�ยวก�บท่�*บ�คำคำลภัายนี้อกได�ไปจ้.งจ้ะเข้�าเง3*อนี้ไข้มีาต่รา 1299 วรรคำสองท่�*จ้ะท่�าให�บ�คำคำลภัายนี้อกได�ส�ท่ธ�ไป ถื�าเป0นี้ส�ท่ธ�คำนี้ละประเภัท่ ไมี!ต่�องด�วยมีาต่รา 1299 มีาด#ฏ�กาหล�ก ซึ่3�อท่�*ด�นี้มีาโดยส�จ้ร�ต่ไมี!ร# �ว!าท่�ด�นี้ต่กอย#!ในี้ภัาระจ้�ายอมีไมี!อาจ้ยกได� ว!า ท่�*ด�นี้

นี้��นี้ต่กอย#!ในี้ภัาระจ้�ายอมี ยกต่�วอย!างจ้�าเลย เด�นี้ผิ!านี้ท่�*ด�นี้แปลงนี้��ออกส#!ท่างสาธารณะ จ้�าเลยได� ภัาระจ้�ายอมีโดยอาย�คำวามี ต่ามีประมีวลกฎหมีายแพ!งและพาณ�ชย' ประกอบมีาต่รา 1382 ได�ภัาระจ้�ายอมีโดยอาย�คำวามี ถืามีว!าภัาระจ้�ายอมีต่�วนี้��เป0นี้ท่ร�พยส�ท่ธ�อ�นี้เก�*ยวก�บอส�งฯ จ้�าเลยในี้กรณ�นี้��เป0นี้ผิ#�ได�มีาโดยอส�งหาร�มีท่ร�พย'ท่างอ3*นี้ นี้อกจ้ากนี้�ต่�กรรมี ต่ามีมีาต่รา 1299 วรรคำสอง ปรากฏว!าท่�*ด�นี้แปลงนี้�� แดงเป0นี้เจ้�าข้อง แดงได�ข้ายให�โจ้ท่ก' โจ้ท่ก'ซึ่3�อไป โดยส�จ้ร�ต่คำ3อไมี!ร# �ว!าเข้าเด�นี้ได�ภัาระจ้�ายอมีแล�ว เส�ยคำ!าต่อบแท่นี้คำ3อคำ!าท่�*ด�นี้แล�ว และโจ้ท่ก'จ้ดท่ะเบ�ยนี้การซึ่3�อข้ายท่�*ด�นี้แปลงนี้��มีาแล�ว ถืามีว!ากรณ�อย!างนี้�� โจ้ท่ก'จ้ะไปห�ามีไมี!ใช!จ้�าเลยเด�นี้ต่!อไปไมี!ได�เพราะส�*งท่�*โจ้ท่ก'ได�มีาคำ3อกรรมีส�ท่ธ�<ในี้ท่�*ด�นี้ท่��งแปลงส!วนี้ ส�ท่ธ�ข้องจ้�าเลยคำ3อ ส�ท่ธ�ท่างภัาระจ้�ายอมี เป0นี้ส�ท่ธ�คำนี้ละประเภัท่ก�นี้ เพราะภัาระจ้�ายอมีเป0นี้ส�ท่ธ�ท่�*บ� *นี้ท่อนี้กรรมีส�ท่ธ�< สร�ปได�ว!าโจ้ท่ก'ซึ่3�อไปแล�ว ถื�าปCดท่างไมี!ใช!จ้�าเลยเด�นี้นี้��นี้ท่�าไมี!ได� เหมี3อนี้จ้ะแปลก แต่!ศาลฏ�กา5808/2537 ธรรมีเนี้�ยมีปฏ�บ�ต่�ข้องชาวบ�านี้ในี้ท่�องถื�*นี้ท่�*เอ3�อเฟัB� อก�นี้กรณ�ผิ#�ท่�*อย#!ในี้สวนี้ท่�*ล.กจ้ะต่�องอาศ�ยเด�นี้ผิ!านี้สวนี้ข้องผิ#�อ3*นี้ออกไปส#!ภัายนี้อกได� การอนี้�ญาต่ด�งกล!าวเป0นี้การแสดงออกช�ดโดยท่างปฏ�บ�ต่�ข้องเจ้�าข้องท่�*ด�นี้เป0นี้การท่�*วไปท่�*ไมี!หวงห�ามีหร3อสงวนี้ส�ท่ธ�ในี้อส�งหาร�มีท่ร�พย'ข้องต่นี้ ยอมีร�บกรรมีบางอย!างซึ่.*งกระท่บถื.งท่ร�พย'ส�นี้ข้องต่นี้เป0นี้ภัารจ้�ายอมีท่�*เก�ดข้.�นี้โดยสมี�คำรใจ้ จ้.งมี�ใช!การอนี้�ญาต่ด�วยคำวามีคำ��นี้เคำยหร3อว�สาสะเป0นี้การเฉพาะต่�ว ด�งนี้��นี้การใช�ท่างพ�พาท่ข้องโจ้ท่ก'ในี้ล�กษณะด�งกล!าวจ้.งได�ส�ท่ธ�ภัารจ้�ายอมีโดยอาย�คำวามี ส�ท่ธ�ภัารจ้�ายอมีข้องโจ้ท่ก'ได�มี�ข้.�นี้โดยผิลแห!งกฎหมีายร�บรองและจ้ะส��นี้ส�ดไปก4โดยเหต่�ต่!าง ๆ ท่�*กฎหมีายก�าหนี้ด ส!วนี้ข้องจ้�าเลยท่��งหมีดท่�*ได�กรรมีส�ท่ธ�<ในี้ท่�*ด�นี้ภัารยท่ร�พย'นี้��เป0นี้ส�ท่ธ�คำนี้ละอ�นี้ก�บส�ท่ธ�ภัารจ้�ายอมีข้องโจ้ท่ก' การได�มีาซึ่.*งกรรมีส�ท่ธ�<ในี้ท่�*ด�นี้ภัารยท่ร�พย'โดยท่างท่ะเบ�ยนี้ไมี!เป0นี้เหต่�ให�ส�ท่ธ�ภัารจ้�ายอมีข้องโจ้ท่ก'ส��นี้ส�ดลงได�

ก4ว�นี้�จ้ฉ�ยในี้ท่างเด�ยวก�นี้ คำ3อส�ท่ธ�ภัาระจ้�ายอมีมี�ได�โดยผิลกฎหมีาย จ้ะร�บรองหร3อส��นี้ไปก4โดยผิลแห!งกฎหมีาย การได�มีาซึ่.*งกรรมีส�ท่ธ�<ท่างภัาระท่ร�พย'ท่างท่ะเบ�ยนี้ไมี!ท่�าให�ส�ท่ธ�ข้องโจ้ท่ก'ส��นี้ส�ดลง ฏ�กาเร3*องนี้��ก4เป0นี้เร3*องปCดท่างแล�วโจ้ท่ก'ได�ท่างอ3*นี้ นี้อกจ้ากนี้�ต่�กรรมี แล�ว ก4นี้.กออกแล�วใช!ไหมีคำร�บว!าภัาระจ้�ายอมีอาจ้ได�มีาท่��งท่างนี้�ต่�กรรมีและท่างอ3*นี้นี้อกจ้ากนี้�ต่�กรรมี ต่�วท่างอ3*นี้มี�ส�ท่ธ�ได�มีาท่างอ3*นี้นี้อกจ้ากนี้�ต่�กรรมีนี้��นี้นี้ะคำร�บ ถืามีว!า ในี้กรณ�นี้�� นี้�กศ.กษาต่�องจ้�าในี้กล�!มีสามีฏ�กานี้��

ข้�อคำวรระว�งคำ3อเร3*องการภัาระจ้�ายอมีโดยอาย�คำวามีจ้ะเข้�ากรณ�มีาต่รา 1299 วรรคำสองได�หร3อไมี! มี�นี้อาจ้เก�ดข้.�นี้ได�นี้ะ ยกต่�วอย!างใหมี! ท่�*ด�นี้ข้องแดงต่�ดก�บท่�*ด�นี้ข้องด�า และต่�ดก�บท่�*ด�นี้ข้องข้าว ก4ต่�องนี้.กภัาพท่�*ด�นี้ให�ออกนี้ะคำร�บ แดงเด�นี้ผิ!านี้ท่�*ด�นี้ข้องด�าท่างด�านี้ท่�ศใต่� ออกส#!ท่างสาธารณะจ้นี้ได�ภัาระจ้�ายอมีโดยอาย�คำวามีแดงย�งไมี!จ้ดท่ะเบ�ยนี้ พอกล�บมีา ข้าวไมี!มี�ท่างออก ก4ไปเจ้รจ้าก�บด�าซึ่3�อท่าง คำ3อข้าวไปต่กลงก!อต่��งท่างภัารจ้�ายอมีก�บด�าท่�บซึ่�อนี้ท่างส!วนี้หนี้.*งท่�*แดงออกส#!ท่างสาธารณะ ซึ่�อนี้ก�นี้ ข้าวไปก!อต่��งภัาระจ้�ายอมีโดยนี้�ต่�กรรมีคำ3อท่�าเป0นี้หนี้�งส3อและจ้ดท่ะเบ�ยนี้โดยเจ้�าหนี้�าท่�* ข้าวไมี!ร# � พอข้าวจ้ดท่ะเบ�ยนี้มีาแล�วจ้.งร# � ถื�าข้างปCดท่างไมี!ให�แดงเด�นี้ผิ!านี้ ข้าวมี�ส�ท่ธ�ปCดท่างหร3อไมี! ท่�*ด�นี้ข้องด�าเป0นี้ท่�*ภัารยท่ร�พย' ถืามีว!าข้าวก�บแดงใคำรมี�ส�ท่ธ�ด�กว!าก�นี้ ข้าวมี�ส�ท่ธ�ด�กว!า เพราะข้าวเป0นี้บ�คำคำลภัายนี้อก ท่�*ส�าคำ�ญคำ3อ ข้าวได�ท่ร�พย'ส�ท่ธ�มีา ซึ่.*งเป0นี้ประเภัท่เด�ยวก�บท่�* แดงมี� สามีารถืเข้�าวรรคำสองต่ามีมีาต่รา 1299 ได�ด�วย ท่�นี้��เรามีาด#ในี้เร3*องข้องเส�ยคำ!าต่อบแท่นี้ ผิมีคำ�ดว!าเส�ยคำ!าต่อบแท่นี้จ้ะเป0นี้ต่�วเง�นี้หร3อเป0นี้ประโยชนี้'อย!างอ3*นี้ก4ได� 712/2535 จ้�าเลยคำรอบคำรองปล#กบ�านี้และท่�าประโยชนี้'ในี้ท่�*พ�พาท่ซึ่.*งเป0นี้ท่�*ด�นี้มี�โฉนี้ดด�วยคำวามีสงบและเปCดเผิยด�วยเจ้ต่นี้าเป0นี้เจ้�าข้องต่�ดต่!อก�นี้เร3*อยมีาเป0นี้เวลานี้านี้หลายส�บปF ท่�*พ�พาท่จ้.งต่กเป0นี้กรรมีส�ท่ธ�<ข้องจ้�าเลยโดยการคำรอบคำรองต่ามีกฎหมีาย แมี�โจ้ท่ก'จ้ะจ้ดท่ะเบ�ยนี้การได�มีาซึ่.*งท่�*พ�พาท่โดยการคำรอบคำรองต่ามีคำ�าส�*งศาลไปก!อนี้แล�ว โจ้ท่ก'ก4หามี�ส�ท่ธ�ด�กว!าอ�นี้จ้ะเป0นี้เหต่�ให�มี�อ�านี้าจ้ฟัEองข้�บไล!จ้�าเลยไมี! เพราะโจ้ท่ก'มี�ใช!ผิ#�ได�ส�ท่ธ�มีาโดยเส�ยคำ!าต่อบแท่นี้ต่ามีประมีวลกฎหมีายแพ!งและพาณ�ชย' มีาต่รา 1299 วรรคำสอง

ส!วนี้ฏ�กา 3641/2535

จ้.ข้ายฝ่ากท่�*ด�นี้พ�พาท่ให�แก!โจ้ท่ก' โจ้ท่ก'ร�บซึ่3�อไว�โดยเส�ยคำ!าต่อบแท่นี้และโดยส�จ้ร�ต่และได�จ้ดท่ะเบ�ยนี้โดยส�จ้ร�ต่ กรรมีส�ท่ธ�<ในี้ท่�*ด�นี้พ�พาท่ย!อมีต่กเป0นี้ข้องโจ้ท่ก'ต่��งแต่!ว�นี้ข้ายฝ่ากต่ามี ป.พ.พ.มีาต่รา 491 ด�งนี้��นี้ แมี�จ้�าเลยได�คำรอบคำรองท่�*ด�นี้พ�พาท่โดยคำวามีสงบและโดยเปCดเผิยด�วยเจ้ต่นี้าเป0นี้เจ้�าข้องต่�ดต่!อก�นี้เป0นี้เวลา 10 ปFจ้นี้ได�กรรมีส�ท่ธ�<และศาลพ�พากษาให�จ้�าเลยมี�กรรมีส�ท่ธ�<ในี้ท่�*ด�นี้พ�พาท่ก4ต่ามี เมี3*อจ้�าเลยมี�ได�จ้ดท่ะเบ�ยนี้การได�มีาในี้ท่�*ด�นี้พ�พาท่จ้�าเลยก4ไมี!อาจ้ยกข้.�นี้ต่!อส#�โจ้ท่ก'ซึ่.*งเป0นี้บ�คำคำลภัายนี้อก ผิ#�ได�ส�ท่ธ�มีาโดยเส�ยคำ!าต่อบแท่นี้และโดยส�จ้ร�ต่และได�จ้ดท่ะเบ�ยนี้ส�ท่ธ�โดยส�จ้ร�ต่ได�ต่ามี ป.พ.พ. มีาต่รา 1299

วรรคำสอง คำ�าพ�พากษาข้องศาลด�งกล!าวไมี!ผิ#กพ�นี้โจ้ท่ก' และใช�ย�นี้โจ้ท่ก'ไมี!ได�.

เป0นี้เร3*องข้องซึ่3�อข้ายฝ่าก คำรอบคำรองปรป-กษ'แล�วได�กรรมีส�ท่ธ�<แล�ว เจ้�าข้องท่�*ด�นี้เด�มีไป ฏ�กานี้��ต่�องท่�าคำวามีเข้�าใจ้เพราะมี�ข้�อเท่4จ้จ้ร�งอ3*นี้มีาแท่รก ข้�อส�งเกต่ คำ3อการได�ส�ท่ธ�มีาต่�องได�มีาโดยส�จ้ร�ต่ หร3อไมี! เป0นี้ป-ญหาข้�อเท่4จ้จ้ร�ง หล�กก4คำ3อว!าถื�าบ�คำคำลภัายนี้อกไมี!ร# �ว!าผิ#�อ3*นี้ได�ส�ท่ธ�ในี้อส�งหาร�มีท่ร�พย'โดยท่างอ3*นี้นี้อกจ้ากนี้�ต่�กรรมีมีาก!อนี้ก4เป0นี้การส�จ้ร�ต่ อย!างนี้��ถื3อว!าบ�คำคำลภัายนี้อกนี้��นี้ส�จ้ร�ต่ ถืามีว!าหากข้�อเท่4จ้จ้ร�งท่�*ยกต่�วอย!างเปล�*ยนี้ไปผิ#�ได�อส�งหาร�มีท่ร�พย'มีาโดยท่างอ3*นี้ต่!อส#�บ�คำคำลภัายนี้อกได�นี้ะคำร�บ 2491/2535จ้�าเลยท่�* 1 ให�การไว�ว!าโจ้ท่ก'ซึ่3�อท่�*ด�นี้จ้าก จ้. โดยไมี!ส�จ้ร�ต่ศาลช��นี้ต่�นี้ก�าหนี้ดประเด4นี้ข้�อพ�พาท่ว!าโจ้ท่ก'หร3อจ้�าเลยท่�* 1 ใคำรมี�ส�ท่ธ�ในี้ท่�*ด�นี้พ�พาท่ด�กว!าก�นี้ ถื3อว!าเป0นี้การก�าหนี้ดคำรอบคำล�มีถื.งประเด4นี้ท่�*ว!าโจ้ท่ก'ซึ่3�อท่�*ด�นี้พ�พาท่มีาโดยส�จ้ร�ต่หร3อไมี!ด�วย โจ้ท่ก'ซึ่3�อท่�*ด�นี้มี�โฉนี้ดจ้าก จ้. โดยจ้ดท่ะเบ�ยนี้ถื#กต่�อง ก!อนี้ซึ่3�อจ้. บอกว!าได�ให�จ้�าเลยท่�* 1 ปล#กบ�านี้อย#!ในี้ท่�*พ�พาท่ และโจ้ท่ก'ก4เห4นี้จ้�าเลยท่�* 1 ปล#กบ�านี้อย#!ในี้ท่�*พ�พาท่มีากว!า 10 ปF แต่!โจ้ท่ก'ไมี!ได�สอบถืามีจ้�าเลยท่�* 1 ว!าอาศ�ย จ้. อย#!ในี้ท่�*พ�พาท่จ้ร�งหร3อไมี!ถื3อว!าโจ้ท่ก'ซึ่3�อท่�*พ�พาท่มีาจ้าก จ้.

โดยไมี!ส�จ้ร�ต่ จ้�าเลยท่�* 1 ย!อมียกการคำรอบคำรองปรป-กษ'ท่�*พ�พาท่ข้.�นี้เป0นี้ข้�อต่!อส#�โจ้ท่ก'ได�.

เป0นี้ต่�วอย!างท่�*ว�นี้�จ้ฉ�ยว!าส�จ้ร�ต่หร3อไมี! ไปด#ข้�อเท่4จ้จ้ร�งในี้ส!วนี้นี้��นี้ ก4ข้อให�จ้บ และต่�ดอย#!นี้�ดเด�ยวจ้ะพ#ดส!วนี้ท่�*เหล3อในี้คำราวหนี้�า เจ้อก�นี้อ�กคำร��งหนี้.*งจ้ากศ�กร'ถื�ดจ้ากศ�กร' หนี้�าไป

สิรั�ปคำ�าบรัรัย์าย์ เนต�ภาคำคำ��า ทรั�พย์ สิ�ปดิาห์ท�� 9 ชั่��วโมงท��9-10 ศ 24/07/52

หากเอกสารสร�ปคำ�าบรรยายนี้�� มี�ข้�อผิ�ดพลาดประการใด ข้�าพเจ้�า kankokub ข้ออภั�ยและนี้�อมีร�บแต่!เพ�ยงผิ#�เด�ยว หากจ้ะมี�ประโยชนี้'อย#!บ�างข้อมีอบให�แก! ท่!านี้อาจ้ารย' สมีจ้�ต่ร' ท่องศร�ผิ#�บรรยาย , ผิ#�มี�นี้��าใจ้ส!ง flie เส�ยงท่�*ท่�าให�ข้�าพเจ้�าได�มี�โอกาสได�ฟั-งคำ�าบรรยาย , บ�ดามีารดาข้�าพเจ้�าข้อบคำ�ณ. http://www.muansuen.com และคำ�ณ admin ท่�*นี้�า flie

เส�ยงมีาลงแบ!งป-นี้ให�โดยไมี!คำ�ดคำ!าใช�จ้!ายช�*วโมีงท่�* 9 - 10 . ( 24-07-09 )

ว�นี้นี้��ก4พบก�นี้สองช�*วโมีง พ#ดคำราวท่�*แล�วถื.ง 1299 วรรคำสอง ถื.งประเด4นี้ส�ดท่�ายข้องมีาต่รานี้�� เร3*องนี้��ท่�*จ้ร�งแล�วประเด4นี้ท่�*ว!าท่�*ด�นี้มี3อเปล!าท่�*มี�เอกสารส�ท่ธ�นี้��นี้ ใช� มีาต่รา 1299

วรรคำสอง เช!นี้เด�ยวก�บท่�*ด�นี้มี�โฉนี้ดหร3อไมี!นี้��นี้

เด�มี ฎ.326/2495

การซึ่3�อข้ายท่�*ด�นี้มี3อเปล!าก�นี้โดยท่�าหนี้�งส3อซึ่3�อข้ายและจ้ดท่ะเบ�ยนี้ท่�*อ�าเภัอนี้��นี้ถื�าผิ#�ซึ่3�อซึ่3�อโดยส�จ้ร�ต่แล�วผิ#�ซึ่3�อก4ย!อมีได�ท่ร�พย'ส�ท่ธ�ในี้ท่�*ด�นี้นี้��นี้ไปผิ#�ท่�*มี�ท่ร�พย'ส�ท่ธ�ในี้ท่�*ด�นี้นี้��นี้มีาก!อนี้แต่!มี�ได�จ้ดท่ะเบ�ยนี้ไว�จ้ะยกข้.�นี้เป0นี้ข้�อต่!อส#�ผิ#�ซึ่3�อโดยส�จ้ร�ต่ ไมี!ได�

ก4คำ3อว!าใช�ได� แต่!ก4กล�บโดยฏ�กาปF 33

แต่!พอถื.งปF 2538 ก4มี�คำ�าพ�พากษาฏ�กา ฎ.427/2538

ท่�*ด�นี้พ�พาท่เป0นี้ท่�*ด�นี้ท่�*มี�หนี้�งส3อร�บรองการท่�าประโยชนี้'(นี้.ส.3)แมี�โจ้ท่ก'จ้ะได�ส�ท่ธ�คำรอบคำรองในี้ท่�*ด�นี้พ�พาท่มีาจ้ร�งด�งโจ้ท่ก'กล!าวอ�างการได�มีาข้องโจ้ท่ก'ก4เป0นี้การได�มีาซึ่.*งท่ร�พยส�ท่ธ�อ�นี้เก�*ยวก�บอส�งหาร�มีท่ร�พย'ซึ่.*งถื�าย�งมี�ได�จ้ดท่ะเบ�ยนี้ไซึ่ร�โจ้ท่ก'ก4จ้ะยกข้.�นี้เป0นี้ข้�อต่!อส#�จ้�าเลยท่�*2 ซึ่.*งเป0นี้บ�คำคำลภัายนี้อกผิ#�ได�ส�ท่ธ�ในี้ท่�*ด�นี้พ�พาท่มีาจ้ากจ้�าเลยท่�*1 โดยเส�ยคำ!าต่อบแท่นี้และโดยส�จ้ร�ต่และได�จ้ดท่ะเบ�ยนี้โดยส�จ้ร�ต่แล�วหาได�ไมี!ต่ามีประมีวลกฎหมีายแพ!งและพาณ�ชย'มีาต่รา 1299 วรรคำสอง

ก4ว�นี้�จ้ฉ�ยว!าใช� 1299 วรรคำสองก�บท่�*ด�นี้ท่�*มี�เอกสารส�ท่ธ�เป0นี้ นี้ส.3 ได� เพราะฉะนี้��นี้ฏ�กา นี้�� ก4ข้อให�เข้�าใจ้ว!าท่�*นี้�า 1299 วรรคำสองมีาใช�เพราะมี�นี้จ้ดท่ะเบ�ยนี้ได� ส!วนี้ท่�*ด�นี้มี3อเปล!าอย!างอ3*นี้มี�นี้จ้ดท่ะเบ�ยนี้ไมี!ได�

ศาลฏ�กาก4ว�นี้�จ้ฉ�ยว!าเข้�า 1299 วรรคำสอง ว!าเมี3*อไปแย!งการคำรอบคำรองก4ได�มีาท่างอ3*นี้นี้อกเหนี้3อจ้ากนี้�ต่�กรรมี และส�ท่ธ�ท่�*ย�งไมี!เปล�*ยนี้แปลงท่างท่ะเบ�ยนี้ก4จ้ะยกต่!อส#� ก4เป0นี้ปLญหาในี้ท่างปฏ�บ�ต่�เพราะท่�*ด�นี้มี3อเปล!ามี�นี้ไมี!มี�กฎกระท่รวงเหมี3อนี้อยากอ3*นี้

ป-ญหาต่!อไปว!าผิ��ท่�*ไปแย!งการคำรอบคำรองท่�*ด�นี้ท่�*มี�เอกสารส�ท่ธ�เป0นี้ นี้ส 3 ก นี้��นี้

ฎ.7149/2538

จ้�าเลยข้ายท่�*พ�พาท่ซึ่.*งเป0นี้ท่�*ด�นี้ท่�*มี�หนี้�งส3อร�บรองการท่�าประโยชนี้'ให�แก!ผิ#�ร �องโดยไมี!ได�ท่�าเป0นี้หนี้�งส3อและจ้ดท่ะเบ�ยนี้โอนี้ส�ท่ธ�ก�นี้ต่ามีประมีวลกฎหมีายท่�*ด�นี้มีาต่รา 4 ท่ว�แต่!การท่�*ผิ#�ร �องได�ร�บการคำรอบคำรองแล�วผิ#�ร �องย!อมีได�ส�ท่ธ�คำรอบคำรองไปต่ามีประมีวลกฎหมีายแพ!งและพาณ�ชย'มีาต่รา 1377 และ 1378 เมี3*อจ้�าเลยผิ#�จ้�านี้องมี�ใช!เจ้�าข้องท่�*ด�นี้นี้�าท่�*ด�นี้ไปจ้�านี้องเป0นี้การต่�องห�ามีต่ามีประมีวลกฎหมีายแพ!งและพาณ�ชย'มีาต่รา 705 การจ้�านี้องจ้.งไมี!มี�ผิลโดยไมี!ต่�องคำ�านี้.งว!าผิ#�ร �บจ้�านี้องส�จ้ร�ต่หร3อไมี! การได�ท่�*ด�นี้มีาโดยการซึ่3�อข้ายและด�วยว�ธ�ส!งมีอบการคำรอบคำรองเป0นี้การได�มีาโดยท่างนี้�ต่�กรรมีไมี!อย#!ในี้บ�งคำ�บข้องมีาต่รา 1299 วรรคำสอง

บอกว!ามี�การข้ายท่�*ด�นี้ ข้ายโดยการส!งมีอบให�ผิ#�ร �อง ผิ#�ร �องเข้�าคำรอบคำรองแล�ว ต่!อมีาจ้�าเลยนี้�า นี้ส 3 ก ท่�*มี�ช3*อจ้�าเลยไปจ้ดท่ะเบ�ยนี้จ้�านี้องไว�ก�บโจ้ท่ก' ศาลฏ�กาว�นี้�จ้ฉ�ยว!าผิ#�ร �องได�มีาโดยการซึ่3�อข้ายและส!งมีอบการคำรอบคำรองแปลว!าได�มีาโดยท่าง นี้�ต่�กรรมี จ้.งไมี!อย#!ในี้บ�งคำ�บ 1299 วรรคำ 2

เราก4ได�หล�กว!าถื�าแย!งการคำรอบคำรอง ได�มีาท่างอ3*นี้นี้อกจ้ากนี้�ต่�กรรมี ถื�ามี�การซึ่3�อข้ายท่�*ด�นี้ นี้ส 3 ก ซึ่.*งกระท่�าการโดยการส!งมีอบ ไมี!ได�จ้ดท่ะเบ�ยนี้ต่ามีมีาต่รา 4 ท่ว� ถื3อว!าได�มีาโดยท่างนี้�ต่�กรรมี

ป-ญหาคำ3อหากเราถื3อว!าฏ�กานี้�� ก4คำ3อไมี!ได�นี้�า 1299 วรรคำสองมีาใช�แล�ว ไปใช�วรรคำหนี้.*งแท่นี้แล�ว

เจ้ต่นี้าข้องคำ#!กรณ� คำ3อจ้ะซึ่3�อข้ายเพ�ยงแต่!การกระท่�ามี�นี้ผิ�ดแบบเท่!านี้��นี้เอง แต่!มี�นี้สมีบ#รณ'ก�นี้ได�โดยการส!งมีอบก4ต่�องถื3อว!า ได�ไปโดยท่างนี้�ต่�กรรมี

ฎ. 944/2546

การนี้�าส3บเพ3*อพ�ส#จ้นี้'ว!าท่�*ด�นี้พ�พาท่เป0นี้ข้องผิ#�ใด การออกเอกสารส�ท่ธ�ท่�*พ�พาท่ชอบหร3อไมี! ไมี!มี�กฎหมีายบ�งคำ�บให�ต่�องมี�เอกสารมีาแสดง อ�กท่��งมี�ใช!การนี้�าส3บเพ�*มีเต่�มี ต่�ดท่อนี้หร3อเปล�*ยนี้แปลงแก�ไข้ข้�อคำวามีในี้เอกสาร จ้.งสามีารถืนี้�าส3บพยานี้บ�คำคำลได�ไมี!ต่�องห�ามีต่ามี

ประมีวลกฎหมีายว�ธ�พ�จ้ารณาคำวามีแพ!ง มีาต่รา 94

ท่�*ด�นี้พ�พาท่เป0นี้ข้องโจ้ท่ก' ว. นี้�าท่�*ด�นี้พ�พาท่ข้องโจ้ท่ก'ไปข้อออกหนี้�งส3อร�บรองการท่�าประโยชนี้'โดยไมี!ชอบ และ ว. ไมี!ได�คำรอบคำรองท่�าประโยชนี้'ในี้ท่�*ด�นี้พ�พาท่ การท่�*ว. นี้�าไปข้ายให�จ้�าเลยท่��งสอง แมี�จ้�าเลยท่��งสองจ้ะซึ่3�อและจ้ดท่ะเบ�ยนี้การซึ่3�อข้ายโดยส�จ้ร�ต่ก4หามี�ส�ท่ธ�ในี้ท่�*ด�นี้พ�พาท่ไมี! เพราะผิ#�ซึ่3�อต่�องร�บไปเพ�ยงส�ท่ธ�ข้องผิ#�ข้ายเท่!านี้��นี้เมี3*อ ว. ผิ#�ข้ายไมี!มี�ส�ท่ธ� จ้�าเลยท่��งสองย!อมีไมี!มี�ส�ท่ธ�ในี้ท่�*ด�นี้พ�พาท่ด�วย

ประมีวลกฎหมีายแพ!งและพาณ�ชย' มีาต่รา 1373 เพ�ยงให�เป0นี้ข้�อส�นี้นี้�ษฐานี้ไว�เท่!านี้��นี้ อส�งหาร�มีท่ร�พย'ท่�*ได�จ้ดท่ะเบ�ยนี้ไว�ในี้ท่ะเบ�ยนี้ท่�*ด�นี้ ผิ#�มี�ช3*อในี้ท่ะเบ�ยนี้เป0นี้ผิ#�มี�ส�ท่ธ�คำรอบคำรอง ด�งนี้��นี้จ้.งสามีารถืนี้�าส3บข้�อเท่4จ้จ้ร�งห�กล�างข้�อส�นี้นี้�ษฐานี้ด�งกล!าวได�

คำ�าข้อท่�ายฟัEองโจ้ท่ก'ข้อให�จ้�าเลยท่�* 2 จ้ดท่ะเบ�ยนี้โอนี้โฉนี้ดท่�*ด�นี้พ�พาท่เป0นี้ช3*อข้องโจ้ท่ก' แต่!มี�ข้�อคำวามีต่!อไปว!า ถื�าจ้�าเลยท่�* 1 ไมี!ไปให�ถื3อเอาคำ�าพ�พากษาข้องศาลแท่นี้การแสดงเจ้ต่นี้าข้องจ้�าเลยท่�* 1 ด�วย ข้�อคำวามีด�งกล!าวย!อมีช�ดแจ้�งว!า เป0นี้เพ�ยงการพ�มีพ'ผิ�ดเท่!านี้��นี้ ท่�*ถื#กโจ้ท่ก'ต่�องการให�จ้�าเลยท่�* 1 โอนี้ท่�*ด�นี้พ�พาท่ให�โจ้ท่ก' แต่!พ�มีพ'ผิ�ดเป0นี้จ้�าเลยท่�* 2 โจ้ท่ก'หาได�ประสงคำ'ให�จ้�าเลยท่�* 2 โอนี้ท่�*ด�นี้พ�พาท่ให�โจ้ท่ก'ไมี! คำ�าพ�พากษาศาลอ�ท่ธรณ'ท่�*พ�พากษาให�จ้�าเลยท่�* 1 เป0นี้ผิ#�ด�าเนี้�นี้การจ้.งไมี!เก�นี้คำ�าข้อ

โฉนี้ดท่�*ด�นี้ออกโดยไมี!ชอบด�วยกฎหมีาย แมี�โจ้ท่ก'จ้ะมี�ได�ข้อให�ศาลเพ�กถือนี้ ศาลก4ชอบท่�*จ้ะพ�พากษาให�เพ�กถือนี้ได� คำ�าพ�พากษาศาลช��นี้ต่�นี้ท่�*ให�เพ�กถือนี้โฉนี้ดท่�*ด�นี้มี�ได�บ�งคำ�บแก!ผิ#�ท่�*มี�อ�านี้าจ้ส�*งเพ�กถือนี้โฉนี้ดท่�*ด�นี้ซึ่.*งเป0นี้บ�คำคำลภัายนี้อก แต่!เป0นี้การบ�งคำ�บเฉพาะคำ#!คำวามีในี้คำด�เท่!านี้��นี้ ศาลช��นี้ต่�นี้จ้.งพ�พากษาให�เพ�กถือนี้โฉนี้ดท่�*ด�นี้ได�

ฎ.4001-2/2548

การนี้�าส3บเพ3*อพ�ส#จ้นี้'ว!าท่�*ด�นี้พ�พาท่เป0นี้ข้องผิ#�ใด การออกเอกสารส�ท่ธ�ท่�*พ�พาท่ชอบหร3อไมี! ไมี!มี�กฎหมีายบ�งคำ�บให�ต่�องมี�เอกสารมีาแสดง อ�กท่��งมี�ใช!การนี้�าส3บเพ�*มีเต่�มี ต่�ดท่อนี้หร3อเปล�*ยนี้แปลงแก�ไข้ข้�อคำวามีในี้เอกสาร จ้.งสามีารถืนี้�าส3บพยานี้บ�คำคำลได�ไมี!ต่�องห�ามีต่ามี

ประมีวลกฎหมีายว�ธ�พ�จ้ารณาคำวามีแพ!ง มีาต่รา 94

ท่�*ด�นี้พ�พาท่เป0นี้ข้องโจ้ท่ก' ว. นี้�าท่�*ด�นี้พ�พาท่ข้องโจ้ท่ก'ไปข้อออกหนี้�งส3อร�บรองการท่�าประโยชนี้'โดยไมี!ชอบ และ ว. ไมี!ได�คำรอบคำรองท่�าประโยชนี้'ในี้ท่�*ด�นี้พ�พาท่ การท่�*ว. นี้�าไปข้ายให�จ้�าเลยท่��งสอง แมี�จ้�าเลยท่��งสองจ้ะซึ่3�อและจ้ดท่ะเบ�ยนี้การซึ่3�อข้ายโดยส�จ้ร�ต่ก4หามี�ส�ท่ธ�ในี้ท่�*ด�นี้พ�พาท่ไมี! เพราะผิ#�ซึ่3�อต่�องร�บไปเพ�ยงส�ท่ธ�ข้องผิ#�ข้ายเท่!านี้��นี้เมี3*อ ว. ผิ#�ข้ายไมี!มี�ส�ท่ธ� จ้�าเลยท่��งสองย!อมีไมี!มี�ส�ท่ธ�ในี้ท่�*ด�นี้พ�พาท่ด�วย

ประมีวลกฎหมีายแพ!งและพาณ�ชย' มีาต่รา 1373 เพ�ยงให�เป0นี้ข้�อส�นี้นี้�ษฐานี้ไว�เท่!านี้��นี้ อส�งหาร�มีท่ร�พย'ท่�*ได�จ้ดท่ะเบ�ยนี้ไว�ในี้ท่ะเบ�ยนี้ท่�*ด�นี้ ผิ#�มี�ช3*อในี้ท่ะเบ�ยนี้เป0นี้ผิ#�มี�ส�ท่ธ�คำรอบคำรอง ด�งนี้��นี้จ้.งสามีารถืนี้�าส3บข้�อเท่4จ้จ้ร�งห�กล�างข้�อส�นี้นี้�ษฐานี้ด�งกล!าวได�

คำ�าข้อท่�ายฟัEองโจ้ท่ก'ข้อให�จ้�าเลยท่�* 2 จ้ดท่ะเบ�ยนี้โอนี้โฉนี้ดท่�*ด�นี้พ�พาท่เป0นี้ช3*อข้องโจ้ท่ก' แต่!มี�ข้�อคำวามีต่!อไปว!า ถื�าจ้�าเลยท่�* 1 ไมี!ไปให�ถื3อเอาคำ�าพ�พากษาข้องศาลแท่นี้การแสดงเจ้ต่นี้าข้องจ้�าเลยท่�* 1 ด�วย ข้�อคำวามีด�งกล!าวย!อมีช�ดแจ้�งว!า เป0นี้เพ�ยงการพ�มีพ'ผิ�ดเท่!านี้��นี้ ท่�*ถื#กโจ้ท่ก'ต่�องการให�จ้�าเลยท่�* 1 โอนี้ท่�*ด�นี้พ�พาท่ให�โจ้ท่ก' แต่!พ�มีพ'ผิ�ดเป0นี้จ้�าเลยท่�* 2 โจ้ท่ก'หาได�ประสงคำ'ให�จ้�าเลยท่�* 2 โอนี้ท่�*ด�นี้พ�พาท่ให�โจ้ท่ก'ไมี! คำ�าพ�พากษาศาลอ�ท่ธรณ'ท่�*พ�พากษาให�จ้�าเลยท่�* 1 เป0นี้ผิ#�ด�าเนี้�นี้การจ้.งไมี!เก�นี้คำ�าข้อ

โฉนี้ดท่�*ด�นี้ออกโดยไมี!ชอบด�วยกฎหมีาย แมี�โจ้ท่ก'จ้ะมี�ได�ข้อให�ศาลเพ�กถือนี้ ศาลก4ชอบท่�*จ้ะพ�พากษาให�เพ�กถือนี้ได� คำ�าพ�พากษาศาลช��นี้ต่�นี้ท่�*ให�เพ�กถือนี้โฉนี้ดท่�*ด�นี้มี�ได�บ�งคำ�บแก!ผิ#�ท่�*มี�อ�านี้าจ้ส�*งเพ�กถือนี้โฉนี้ดท่�*ด�นี้ซึ่.*งเป0นี้บ�คำคำลภัายนี้อก แต่!เป0นี้การบ�งคำ�บเฉพาะคำ#!คำวามีในี้คำด�เท่!านี้��นี้ ศาลช��นี้ต่�นี้จ้.งพ�พากษาให�เพ�กถือนี้โฉนี้ดท่�*ด�นี้ได�

ว�นี้�จ้ฉ�ยท่�านี้องเด�ยวก�นี้คำ3อข้ายท่�*พ�พาท่ให�แต่!ย�งไมี!ได�จ้ดท่ะเบ�ยนี้ต่!อพนี้�กงานี้เจ้�าหนี้�าท่�* นี้�บเป0นี้การสละเจ้ต่นี้าคำรอบคำรอง

ฎ.2512/2549

จ้�าเลยท่�* 1 เป0นี้เจ้�าข้องท่�*ด�นี้พ�พาท่ต่ามีหนี้�งส3อร�บรองการท่�าประโยชนี้' (นี้.ส.3 ก.) จ้�าเลยท่�* 1 ข้ายและส!งมีอบการคำรอบคำรองท่�*ด�นี้พ�พาท่ให�แก! ส. โดยมี�ได�ท่�าเป0นี้หนี้�งส3อและจ้ดท่ะเบ�ยนี้ต่!อพนี้�กงานี้เจ้�าหนี้�าท่�* ส. ข้ายและส!งมีอบการคำรอบคำรองท่�*ด�นี้พ�พาท่ให�แก!โจ้ท่ก' ต่!อมีาจ้�าเลยท่�* 1 จ้ดท่ะเบ�ยนี้ข้ายฝ่ากท่�*ด�นี้พ�พาท่ให�แก!จ้�าเลยท่�* 2 โดยเส�ยคำ!าต่อบแท่นี้และโดยส�จ้ร�ต่ คำร��นี้คำรบก�าหนี้ดจ้�าเลยท่�*1 ไมี!ใช�ส�ท่ธ�ไถื!คำ3นี้ แต่!หนี้�งส3อร�บรองการท่�าประโยชนี้' (นี้.ส.3 ก.) มี�ใช!หนี้�งส3อส�าคำ�ญแสดงกรรมีส�ท่ธ�<บ�คำคำลจ้ะพ.งมี�ส�ท่ธ�เหนี้3อท่�*ด�นี้พ�พาท่คำงมี�แต่!ส�ท่ธ�คำรอบคำรอง แมี�โจ้ท่ก'จ้ะได�ส�ท่ธ�คำรอบคำรองในี้ท่�*ด�นี้พ�พาท่ แต่!การได�มีาข้องโจ้ท่ก'ก4เป0นี้การได�มีาซึ่.*งท่ร�พยส�ท่ธ�อ�นี้เก�*ยวก�บอส�งหาร�มีท่ร�พย'โดยท่างอ3*นี้นี้อกจ้ากท่างนี้�ต่�กรรมีซึ่.*งถื�าย�งมี�ได�จ้ดท่ะเบ�ยนี้ โจ้ท่ก'จ้ะยกข้.�นี้เป0นี้ข้�อต่!อส#�จ้�าเลยท่�* 2 ซึ่.*งเป0นี้บ�คำคำลภัายนี้อกผิ#�ได�ส�ท่ธ�มีาโดยเส�ยคำ!าต่อบแท่นี้และโดยส�จ้ร�ต่และได�จ้ดท่ะเบ�ยนี้ส�ท่ธ�โดยส�จ้ร�ต่แล�วหาได�ไมี!ต่ามีประมีวลกฎหมีายแพ!งและพาณ�ชย' มีาต่รา 1299 วรรคำสอง จ้�าเลยท่�* 2 จ้.งเป0นี้ผิ#�มี�ส�ท่ธ�ในี้ท่�*ด�นี้พ�พาท่

การได�มีาซึ่.*ง ท่�*ด�นี้แปลงนี้��ข้องโจ้ท่ก'เป0นี้การได�มีาซึ่.*งท่ร�พยส�ท่ธ�โดยท่างอ3*นี้นี้อกจ้ากนี้�ต่�กรรมี

ฎ.6229/2549

อ. ข้ายท่�*ด�นี้พ�พาท่ซึ่.*งเป0นี้ท่�*ด�นี้ท่�มี�หนี้�งส3อร�บรองการท่�าประโยชนี้'ให�แก!โจ้ท่ก'โดยท่�าเป0นี้หนี้�งส3อแต่!ไมี!ได�จ้ดท่ะเบ�ยนี้โอนี้ส�ท่ธ�ก�นี้ต่!อพนี้�กงานี้เจ้�าหนี้�าท่�* แต่! อ. ได�สละเจ้ต่นี้าคำรอบคำรองท่�*ด�นี้พ�พาท่และโอนี้การคำรอบคำรองโดยส!งมีอบท่�*ด�นี้พ�พาท่แก!โจ้ท่ก' และโจ้ท่ก'เข้�าคำรอบคำรองโดยเจ้ต่นี้าย.ดถื3อเพ3*อต่นี้ในี้ว�นี้ท่�*ซึ่3�อข้ายแล�ว ด�งนี้��นี้ การคำรอบคำรองท่�*ด�นี้พ�พาท่ข้อง อ. จ้.งส��นี้ส�ดลง และโจ้ท่ก'ย!อมีได�ส�ท่ธ�คำรอบคำรองไปต่ามี ป.พ.พ. มีาต่รา 1367,

1377 และ 1378 อ. ไมี!ใช!เจ้�าข้อง อ. และไมี!มี�ส�ท่ธ�นี้�าท่�*ด�นี้พ�พาท่ไปจ้�านี้องแก!จ้�าเลยท่�* 2

เพราะต่�องห�ามีต่ามี ป.พ.พ. มีาต่รา 705 การจ้�านี้องจ้.งไมี!มี�ผิล โดยไมี!ต่�องคำ�านี้.งว!าจ้�าเลยท่�* 2 ซึ่.*งเป0นี้ผิ#�ร �บจ้�านี้องส�จ้ร�ต่หร3อไมี!เพราะส�ท่ธ�ข้องผิ#�ได�มีาซึ่.*งอส�งหาร�มีท่ร�พย'ท่�*ห�ามีมี�ให�ยกเป0นี้ข้�อต่!อส#�บ�คำคำลภัายนี้อกผิ#�ได�ส�ท่ธ�มีาโดยเส�ยคำ!าต่อบแท่นี้ โดยส�จ้ร�ต่ และได�จ้ดท่ะเบ�ยนี้ส�ท่ธ�โดยส�จ้ร�ต่แล�วต่ามี ป.พ.พ. มีาต่รา 1299 วรรคำสอง นี้��นี้ ต่�องเป0นี้การได�ส�ท่ธ�ในี้ท่�*ด�นี้ท่�*ได�จ้ดท่ะเบ�ยนี้แล�ว และส�ท่ธ�ท่�*ได�นี้� �นี้ต่�องเก�ดจ้ากเอกสารส�ท่ธ�ข้องท่�*ด�นี้ท่�*ออกโดยชอบ เมี3*อการออกโฉนี้ดท่�*ด�นี้พ�พาท่ไมี!ชอบ จ้�าเลยท่�* 2 จ้ะอ�างส�ท่ธ�ท่�*เก�ดจ้ากท่�*ด�นี้ส!วนี้ท่�*

ออกโดยไมี!ชอบด�งกล!าวหาได�ไมี! กรณ�ไมี!อย#!ในี้บ�งคำ�บข้องมีาต่รา 1299 วรรคำสอง โจ้ท่ก'จ้.งมี�อ�านี้าจ้ฟัEองข้อให�เพ�กถือนี้นี้�ต่�กรรมีการจ้�านี้องท่�*ด�นี้พ�พาท่ระหว!าง อ. ก�บจ้�าเลยท่�* 2

ได�

ฏ�กานี้��กล�บฏ�กาเก!าแล�วหร3อย�ง ปรากฏว!า อ. ข้ายท่�*ด�นี้ นี้ส 3 ก บางส!วนี้ ต่!อมีา ก ก4กล�บนี้�า นี้ส 3 ก ท่��งแปลงไปออกโฉนี้ด ต่!อมีาเอาท่�*ด�นี้ท่��งแปลงไปจ้�านี้องไมี!อย#!ในี้ 1299 วรรคำ 2

แต่!จ้ะกล�บหล�กหร3อไมี! ในี้คำวามีเห4นี้ข้องอาจ้ารย' นี้��นี้เห4นี้ว!าเป0นี้การได�มีาโดยท่างนี้�ต่�กรรมี ก4อาจ้จ้ะไมี!เก�*ยวก�บเร3*องนี้��โดยต่รง

..........................................................................................................

เราผิ!านี้ ไป มีาต่รา 1300 มีาด#เร3*องการเพ�กถือนี้การได�ท่ร�พยส�ท่ธ�ท่างท่ะเบ�ยนี้ เป0นี้บท่ต่!อเนี้3*องจ้าก 1299

เจ้ต่นี้ารมีณ'หล�กๆก4นี้!าจ้ะเพ3*อ วรรคำสองเป0นี้พ�เศษ แต่!ก4ใช�ก�บท่��งสองวรรคำแหละคำร�บ คำ3อใคำรก4ต่ามีมี�ส�ท่ธ�ก!อนี้ คำ3อ อย#!ในี้ฐานี้ะท่�*จ้ะจ้ดท่ะเบ�ยนี้ส�ท่ธ�ได� ก!อนี้ คำล�ายๆ

สมีมี�ต่�ว!า ก ยกท่�*ด�นี้ท่�*มี�โฉนี้ดต่�ใช�หนี้��ให� ข้ โดยไมี!จ้ดท่ะเบ�ยนี้ ต่!อมีา ก ข้ายให� คำ ถืามีว!า ข้ จ้ะฟัEองเพ�กถือนี้ได�หร3อไมี! ถื�าได�ก4เร�ยกว!าอย#!ในี้ฐานี้ะจ้ดท่ะเบ�ยนี้ส�ท่ธ�ได�ก!อนี้

หร3อกรณ�ท่�*ศาลพ�พากษาต่ามียอมี ให�ใคำรคำนี้ใดคำนี้หนี้.*งมี�กรรมีส�ท่ธ�<ในี้ท่�*ด�นี้ถื3อว!าบ�คำคำลนี้��นี้ อย#!ในี้ฐานี้ะได�จ้ดท่ะเบ�ยนี้ส�ท่ธ�ได�ก!อนี้

มีาต่รา 1300 เป0นี้เคำร3*องมี3อข้องผิ#�ได�มีาซึ่.*งท่ร�พย'ส�ท่ธ� หร3ออส�งฯ ในี้ท่างนี้�ต่�กรรมีท่�*ไปฟัEองเคำ�าเพ�กถือนี้การโอนี้ส�ท่ธ�ต่�วนี้��นี้

ฎ.1007/2529

จ้�าเลยท่�*1 ได�ท่�าส�ญญาข้ายท่�*ด�นี้พ�พาท่ให�โจ้ท่ก'ท่��งห�าก�บพวกแล�วจ้�าเลยท่�*1 ได�มีอบท่�*ด�นี้พ�พาท่ให�โจ้ท่ก'ท่��งห�าก�บพวกเข้�าคำรอบคำรองท่�านี้าในี้ท่�*ด�นี้พ�พาท่ต่ลอดมีาโดยส�ญญาว!าจ้ะโอนี้ส�ท่ธ�ท่างท่ะเบ�ยนี้ให�ในี้ภัายหล�งซึ่.*งข้ณะนี้��นี้ท่�*ด�นี้พ�พาท่มี�หนี้�งส3อร�บรองการท่�า

ประโยชนี้'(นี้.ส.3)แล�วและต่!อมีาจ้�าเลยท่�*1 ได�จ้ดท่ะเบ�ยนี้ข้ายฝ่ากท่�*ด�นี้พ�พาท่ไว�ก�บจ้�าเลยท่�*2 จ้�าเลยท่�*1 ไมี!ไถื!คำ3นี้ภัายในี้ก�าหนี้ดโดยจ้�าเลยท่�*2 ไมี!เคำยเก�*ยวข้�องก�บท่�*ด�นี้พ�พาท่เลยท่��งซึ่3�อฝ่ากท่�*ด�นี้พ�พาท่โดยไมี!มี�คำ!าต่อบแท่นี้และไมี!ส�จ้ร�ต่เป0นี้ท่างให�โจ้ท่ก'ท่��งห�าซึ่.*งอย#!ในี้ฐานี้ะท่�*จ้ะบ�งคำ�บให�จ้�าเลยท่�*1 จ้ดท่ะเบ�ยนี้โอนี้ส�ท่ธ�คำรอบคำรองท่�*ด�นี้พ�พาท่ให�ต่นี้ได�อย#!ก!อนี้แล�วเส�ยเปร�ยบโจ้ท่ก'ท่��งห�ามี�ส�ท่ธ�ฟัEองข้อให�เพ�กถือนี้นี้�ต่�กรรมีข้ายฝ่ากท่�*ด�นี้พ�พาท่ระหว!างจ้�าเลยท่��งสองได�ต่ามีประมีวลกฎหมีายแพ!งและพาณ�ชย'มีาต่รา 1300 และบ�งคำ�บให�จ้�าเลยท่�*1 จ้ดท่ะเบ�ยนี้ข้ายท่�*ด�นี้พ�พาท่ให�ต่นี้จ้�าเลยท่�*2 ไมี!มี�ส�ท่ธ�ฟัEองแย�งเอาคำ3นี้ท่�*ด�นี้พ�พาท่ท่�*ต่นี้ได�มีาโดยไมี!มี�คำ!าต่อบแท่นี้และไมี!ส�จ้ร�ต่.

ก4ว�นี้�จ้ฉ�ยหล�กเด�ยวก�นี้

ช�*วโมีงท่�* 10

กล�!มีท่�*สามี คำ3อ ผิ#�ได�โดยท่างอ3*นี้แต่!ย�งไมี!ได�จ้ดท่ะเบ�ยนี้การได� มีา 1299 วรรคำ 2 นี้�*คำ3อจ้�ดประสงคำ'ท่�*ต่รงไปต่รงมีาท่�*ส�ดคำ3อต่�องการให�ส�ท่ธ�ผิ��ท่�*ได�มีาท่างอ3*นี้นี้อกจ้ากนี้�ต่�กรรมี นี้�*นี้แหละ

ผิ#�ได�อย#!ในี้ฐานี้ะท่�*จ้ดท่ะเบ�ยนี้ส�ท่ธ�ข้องต่นี้ได�ก!อนี้ คำ3อได�ส�ท่ธ�โดยศาลพ�พากษาต่ามียอมี

ฎ.6655/2542

เด�มีจ้�าเลยเป0นี้เจ้�าข้องกรรมีส�ท่ธ�<บ�านี้พ�พาท่ ต่!อมีาได�ข้ายให�แก! คำ. และ คำ.ฟัEองข้�บไล!จ้�าเลยออกจ้ากบ�านี้พ�พาท่ระหว!างพ�จ้ารณาคำด�คำ. และจ้�าเลยท่�าส�ญญาประนี้�ประนี้อมียอมีคำวามีว!า จ้�าเลยจ้ะซึ่3�อท่�*ด�นี้พร�อมีบ�านี้พ�พาท่คำ3นี้และจ้ะช�าระเง�นี้ให�ภัายในี้ 6 เด3อนี้ ซึ่.*งศาลได�พ�พากษาไปต่ามีส�ญญาประนี้�ประนี้อมียอมีคำวามีด�งกล!าว แต่!หล�งจ้ากท่�*จ้�าเลยช�าระราคำาบ�านี้และท่�*ด�นี้ให�แก! คำ.คำรบถื�วนี้แล�วคำ. ได�ข้ายบ�านี้พ�พาท่ให�แก!โจ้ท่ก' โดยท่�าหนี้�งส3อส�ญญาและจ้ดท่ะเบ�ยนี้ต่!อพนี้�กงานี้เจ้�าหนี้�าท่�* ปรากฏว!าหล�งจ้ากจ้�าเลยช�าระราคำาบ�านี้และท่�*ด�นี้ให� คำ. แล�วก4ย�งไมี!มี�การจ้ดท่ะเบ�ยนี้โอนี้กรรมีส�ท่ธ�<แต่!อย!างใด ท่�าให�บ�านี้พ�พาท่ด�งกล!าวย�งไมี!ต่กเป0นี้กรรมีส�ท่ธ�<ข้องจ้�าเลย จ้�าเลยจ้.งเป0นี้เพ�ยงบ�คำคำลผิ#�อย#!ในี้ฐานี้ะอ�นี้จ้ะให�จ้ดท่ะเบ�ยนี้ส�ท่ธ�ข้องต่นี้ได�อย#!ก!อนี้ต่ามีประมีวลกฎหมีายแพ!งและพาณ�ชย' มีาต่รา 1300 เท่!านี้��นี้ ซึ่.*งจ้�าเลยอาจ้ยกเป0นี้ข้�อต่!อส#�โจ้ท่ก'ได� หากการโอนี้กรรมีส�ท่ธ�<ระหว!างโจ้ท่ก'และ คำ. ไมี!เส�ยคำ!า

ต่อบแท่นี้หร3อกระท่�าการโดยไมี!ส�จ้ร�ต่ แต่!เมี3*อคำ�าให�การข้องจ้�าเลยมี�ได�ให�การต่!อส#�ว!าโจ้ท่ก'ร�บโอนี้บ�านี้พ�พาท่โดยไมี!มี�คำ!าต่อบแท่นี้หร3อโดยไมี!ส�จ้ร�ต่อย!างไรคำด�จ้.งไมี!มี�ประเด4นี้ท่�*จ้�าเลยจ้ะนี้�าส3บเพ3*อยกเป0นี้ข้�อต่!อส#�โจ้ท่ก'ต่ามีประมีวลกฎหมีายแพ!งและพาณ�ชย' มีาต่รา 1300 ได�แมี�ก!อนี้หนี้�านี้��จ้�าเลยจ้ะเคำยแถืลงต่!อศาลท่�านี้องว!า โจ้ท่ก'ร�บโอนี้บ�านี้พ�พาท่มีาโดยไมี!ส�จ้ร�ต่ แต่!การต่��งประเด4นี้ในี้คำด�ต่�องต่��งด�วยคำ�าคำ#!คำวามี จ้ะต่��งด�วยคำ�าแถืลงข้องคำ#!คำวามีเพ�ยงฝ่Aายหนี้.*งฝ่Aายใดหาได�ไมี! ด�งนี้��นี้ เมี3*อโจ้ท่ก'ได�ร�บโอนี้บ�านี้พ�พาท่มีาจ้าก คำ. ต่ามีส�ญญาซึ่3�อข้ายท่�*สมีบ#รณ'และมี�ผิลบ�งคำ�บโดยชอบด�วยกฎหมีายแล�ว โจ้ท่ก'จ้.งเป0นี้เจ้�าข้องบ�านี้พ�พาท่มี�ส�ท่ธ�ฟัEองข้�บไล!จ้�าเลยได�

ฎ. 7205/2543

ศาลช��นี้ต่�นี้พ�พากษาต่ามีส�ญญาประนี้�ประนี้อมียอมีคำวามีให�จ้�าเลยไปจ้ดท่ะเบ�ยนี้โอนี้ท่�*ด�นี้พร�อมีส�*งปล#กสร�างให�แก!ผิ#�ร �อง โดยผิ#�ร �องต่กลงช�าระเง�นี้ท่�*เหล3อจ้�านี้วนี้หนี้.*งให�แก!จ้�าเลย ด�งนี้��ส�ท่ธ�ข้องผิ#�ร �องต่ามีคำ�าพ�พากษาท่�*จ้ะเร�ยกร�องให�จ้�าเลยปฏ�บ�ต่�ต่ามีคำ�าพ�พากษาโดยไปจ้ดท่ะเบ�ยนี้โอนี้ท่�*ด�นี้พร�อมีส�*งปล#กสร�างให�แก!ต่นี้ได�เก�ดข้.�นี้แล�วท่�นี้ท่�เพ�ยงแต่!ผิ#�ร �องต่�องช�าระเง�นี้ท่�*เหล3อต่อบแท่นี้ให�คำรบถื�วนี้ต่ามีคำ�าพ�พากษาด�วยเท่!านี้��นี้การท่�*ผิ#�ร �องย�งไมี!ช�าระเง�นี้ด�งกล!าวให�แก!จ้�าเลยมี�ผิลเพ�ยงท่�าให�ผิ#�ร �องย�งไมี!อาจ้จ้ะเร�ยกร�องให�จ้�าเลยช�าระหนี้��ต่อบแท่นี้ หามี�ผิลท่�าให�ส�ท่ธ�ข้องผิ#�ร �องท่�*จ้ะเร�ยกร�องให�จ้�าเลยปฏ�บ�ต่�ต่ามีคำ�าพ�พากษาหมีดไปไมี! การท่�*ผิ#�ร �องย�งคำงมี�ส�ท่ธ�เช!นี้นี้��เมี3*อผิ#�ร �องได�ช�าระเง�นี้ท่�*เหล3อต่อบแท่นี้นี้��นี้ถื3อว!าผิ#�ร �องอย#!ในี้ฐานี้ะอ�นี้จ้ะให�จ้ดท่ะเบ�ยนี้ส�ท่ธ�ข้องต่นี้เหนี้3อท่�*ด�นี้พร�อมีส�*งปล#กสร�างพ�พาท่ได�อย#!ก!อนี้ต่ามีประมีวลกฎหมีายแพ!งและพาณ�ชย'มีาต่รา 1300 โจ้ท่ก'จ้.งหามี�ส�ท่ธ�ข้อให�บ�งคำ�บคำด�ย.ดท่�*ด�นี้พร�อมีส�*งปล#กสร�างด�งกล!าวอ�นี้เป0นี้การกระท่บถื.งส�ท่ธ�ข้องผิ#�ร �องต่ามีประมีวลกฎหมีายว�ธ�พ�จ้ารณาคำวามีแพ!ง มีาต่รา 287 ไมี!

ไปด#เองจ้ะได�ไมี!เส�ยเวลา มี�แง!มี�มีเล4กนี้�อย

237 เป0นี้หนี้��ท่�*มี�เจ้�าหนี้�� ต่�องเก�ด เร3*องบ�คำคำลส�ท่ธ�ก!อนี้ เป0นี้เร3*องท่�*มี�เจ้�าหนี้�� แต่! 1300 ไมี!

จ้�าเป0นี้ต่�องมี�เจ้�าหนี้��

จ้ร�งๆก4ส3บเนี้3*องจ้ากข้�อสองแหละคำ3อเร�*มีจ้ากไมี!มี�เจ้�าหนี้��ล#กหนี้��ก�นี้ก4ช�งต่�ดหนี้�าโอนี้ไปก!อนี้

237 เป0นี้เร3*องข้องหนี้�� หร3อ บ�คำคำลส�ท่ธ� แต่!มีาต่รา 1300 เป0นี้เร3*องข้องท่ร�พย'ส�ท่ธ� เป0นี้เร3*องข้องการคำรอบคำรอง ไว� โดยได� หร3อศาล ให�พ�พากษาต่ามียอมีว!าได� ให�มี�ส�ท่ธ�โดย เข้าช�าระหนี้��เท่!านี้��นี้เท่!านี้��แล�ว

237 เก�*ยวก�บอส�งฯ

เวลาเราไปท่�างานี้ถื�าเป0นี้การเพ�กถือนี้ ส�งหาฯ ก4ต่�องเข้�า 237 ก4เป0นี้การเต่3อนี้ใจ้ท่!านี้ว!า 237 ก�บ 1300 ก4ใกล�เคำ�ยงก�นี้มีาก

เราผิ!านี้ 1300 ไป ก4ข้�ามี 1301 – 3 ก4แล�วก�นี้

..........................................................................................................

............................

ท่ร�พย'ส�นี้ข้องแผิ!นี้ด�นี้ สาธารณสมีบ�ต่�ข้องแผิ!นี้ด�นี้ –

มีาด#หล�กข้องมี�นี้ก!อนี้แล�วก�นี้ เราศ.กษาเร3*องท่ร�พย'ส�นี้ข้องแผิ!นี้ด�นี้นี้��นี้มี�สองประเภัท่

คำ3อ ท่ร�พย'ส�นี้ข้องแผิ!นี้ด�นี้ธรรมีดา อ�นี้นี้�� ไมี!มี�ป-ญหาอะไรมีากก4เป0นี้ข้องร�ฐ เป0นี้ข้องราชการ นี้อกจ้ากนี้��ย�งแปลคำวามีรวมีถื.งส�*งท่�*ศาลส�*งร�บในี้คำด�อาญา ไมี!ว!าจ้ะเป0นี้อาว�ธปBนี้ หร3อ ส�*งอ3*นี้ใด

ส!วนี้สาธารณประโยชนี้' ก4เป0นี้ ส�*มีาต่รา 1304 – 1308

เรามีาด# 1304 ( 1 ) ท่�*รกร�างว!างเปล!า ต่รงนี้�� หมีายถื.งท่�*ด�นี้ท่�*ไมี!เคำย มี�เอกชนี้เข้�ามีาคำรอบคำรองมีาก!อนี้เลย

การเวนี้คำ3นี้ก4เพ3*อสาธารณประโยชนี้'เท่!านี้��นี้อ�นี้นี้��ไมี!คำ!อยมี�ป-ญหา

( 2 ) ท่�*ชายต่ล�*ง หมีายถื.งท่�*ท่�*อย�!ต่�ดก�บแมี!นี้��าล�าคำลองและในี้ฤด�นี้��า นี้��าจ้ะท่!วมีถื.งท่�กปF เป0นี้ท่�*ชายต่ล�*งคำนี้ล!ะอย!างก�บท่�*งอกร�มีต่ล�*ง

ท่�*ชายต่ล�*งเป0นี้สาธารณสมีบ�ต่�ข้องแผิ!นี้ด�นี้

ฎ.149/2543

เด�มีท่�*พ�พาท่เป0นี้ท่�*ชายต่ล�*งท่�*นี้��าท่!วมีถื.งจ้.งเป0นี้สาธารณสมีบ�ต่�ข้องแผิ!นี้ด�นี้ส�าหร�บพลเมี3องใช�ร!วมีก�นี้ต่ามีประมีวลกฎหมีายแพ!งและพาณ�ชย' มีาต่รา 1304(2)ท่�*พ�พาท่เพ�*งกลายเป0นี้ท่�*งอกหล�งจ้ากมี�การสร�างถืนี้นี้เมี3*อ 4 ถื.ง 5 ปF มีานี้�� ด�งนี้��นี้ก!อนี้หนี้�าท่�*พ�พาท่เป0นี้ท่�*งอกแมี�โจ้ท่ก'จ้ะคำรอบคำรองมีานี้านี้เท่!าใดก4ไมี!ได�กรรมีส�ท่ธ�< หล�งจ้ากท่�*พ�พาท่กลายเป0นี้ท่�*งอกท่�*เช3*อมีต่�ดก�บท่�*ด�นี้ข้องจ้�าเลยท่�* 1 ท่�*งอกพ�พาท่จ้.งเป0นี้กรรมีส�ท่ธ�<ข้องจ้�าเลยท่�* 1 ด�วย เมี3*อโจ้ท่ก'คำรอบคำรองย�งไมี!ถื.ง 10 ปF โจ้ท่ก'จ้.งไมี!ได�กรรมีส�ท่ธ�<ต่ามีมีาต่รา 1382

ท่ร�พย'ส�นี้ใดมี�นี้จ้ะเป0นี้สาธารณสมีบ�ต่�ข้องแผิ!นี้ด�นี้ได�จ้ะต่�องอย#!ในี้สภัาพท่�*ท่ร�พย'ส�นี้นี้��นี้ราษฏร'ใช�ร!วมีก�นี้ ไมี!ใช!อย#!เฉพาะกายภัาพ ยกต่�วอย!างเช!นี้

ฎ.244/2545

ท่ร�พย'ส�นี้ข้องแผิ!นี้ด�นี้จ้ะเป0นี้สาธารณสมีบ�ต่�ข้องแผิ!นี้ด�นี้หร3อไมี!ข้.�นี้อย#!ก�บสภัาพข้องต่�วท่ร�พย'นี้��นี้ว!าราษฎรได�ใช�เพ3*อสาธารณประโยชนี้'หร3อสงวนี้ไว�เพ3*อประโยชนี้'ร!วมีก�นี้ เมี3*อท่�*ด�นี้พ�พาท่เป0นี้ส!วนี้หนี้.*งข้องท่�*ด�นี้สาธารณประโยชนี้'ท่�*ราษฎรใช�ประโยชนี้'ร!วมีก�นี้ ท่�*ด�นี้พ�พาท่จ้.งเป0นี้ท่ร�พย'ส�นี้ข้องแผิ!นี้ด�นี้ส�าหร�บพลเมี3องใช�ร!วมีก�นี้ แมี�ท่างราชการจ้ะไมี!ได�ท่�าหล�กฐานี้หร3อข้.�นี้ท่ะเบ�ยนี้ไว� ท่�*ด�นี้พ�พาท่ก4ย�งคำงเป0นี้สาธารณสมีบ�ต่�ข้องแผิ!นี้ด�นี้ต่ามีกฎหมีายท่�*ไมี!อาจ้ยกอาย�คำวามีข้.�นี้ต่!อส#�ก�บแผิ!นี้ด�นี้และไมี!อาจ้โอนี้ให�แก!ก�นี้ได� เว�นี้แต่!จ้ะอาศ�ยอ�านี้าจ้แห!งบท่กฎหมีายเฉพาะหร3อพระราชกฤษฎ�กา

ต่�องมี�สภัาพท่�*ชาวบ�านี้ใช�ร!วมีก�นี้ ฏ�กานี้��ย�งไมี!ช�ดเท่!า

ฎ.3093/2523

เมี3*อข้�อคำวามีในี้บ�นี้ท่.กต่ามีรายงานี้ประจ้�าว�นี้แสดงถื.งเจ้ต่นี้าข้องโจ้ท่ก'ก�บพวกจ้ะว!ากล!าวเอาผิ�ดฐานี้บ�กร�กแก!จ้�าเลยแล�ว ก4ถื3อได�ว!าโจ้ท่ก'ซึ่.*งเป0นี้เจ้�าข้องร!วมีได�ร�องท่�กข้'ต่ามีกฎหมีายแล�ว แมี�จ้ะมี�ข้�อคำวามีว!าโจ้ท่ก'ก�บพวกผิ!อนี้ผิ�นี้ให�จ้�าเลยร3�อส�*งปล#กสร�างออกไปภัายในี้ก�าหนี้ด 2 เด3อนี้ก4ต่ามี ก4เป0นี้เพ�ยงรอการด�าเนี้�นี้คำด�ไว�เท่!านี้��นี้ หาใช!โจ้ท่ก'ย�นี้ยอมีไมี!เอาคำวามีก�บจ้�าเลยต่!อไปแต่!ประการใดไมี!

เมี3*อข้�อเท่4จ้จ้ร�งฟั-งได�ว!าท่�*พ�พาท่ย�งเป0นี้ข้องโจ้ท่ก'ก�บพวกอย#! แมี�นี้��าจ้ะเซึ่าะท่�*ด�นี้โจ้ท่ก'ก�บพวกต่รงท่�*พ�พาท่จ้นี้กลายสภัาพเป0นี้ท่�*ชายต่ล�*งไปแล�วก4ต่ามี แต่!โจ้ท่ก'ก�บพวกก4ย�งใช�ส�ท่ธ�เป0นี้เจ้�าข้องโดยใช�เป0นี้ท่างเข้�าออกอย#! มี�ได�ท่อดท่��งให�เป0นี้ท่�*ส�าหร�บพลเมี3องใช�ร!วมีก�นี้ ท่�*พ�พาท่จ้.งไมี!เป0นี้ท่�*สาธารณสมีบ�ต่�ข้องแผิ!นี้ด�นี้

ด#ฏ�กานี้��ท่�*ว!า แมี�เป0นี้ท่�*นี้��าท่!วมีถื.งแต่!เจ้�าข้องย�งไมี!ได�สละส�ท่ธ�< ให�ประชาชนี้เข้�ามีาใช� อย!างท่�*สาธารณะ

ฎ.2744/2546

จ้�าเลยปล#กบ�านี้ในี้ท่�*ด�นี้พ�พาท่ท่�*เช!าจ้ากโจ้ท่ก' ต่!อมีาท่�*ด�นี้พ�พาท่ใต่�อาคำารบ�านี้ท่�*จ้�าเลยปล#กสร�างถื#กนี้��าก�ดเซึ่าะเป0นี้เหต่�ให�ต่ล�*งพ�งท่ลายลงส#!แมี!นี้��า ท่�*ด�นี้พ�พาท่กลายสภัาพเป0นี้ท่�*ชายต่ล�*งโดยท่�*จ้�าเลยย�งคำงท่�าส�ญญาเช!าท่�*ด�นี้พ�พาท่ก�บโจ้ท่ก'ต่ลอดมีาซึ่.*งโจ้ท่ก'ก4ย�งคำงสงวนี้ส�ท่ธ�แห!งคำวามีเป0นี้เจ้�าข้องท่�*ด�นี้พ�พาท่โดยเก4บเก�*ยวผิลประโยชนี้'เป0นี้คำ!าเช!าท่�*ด�นี้พ�พาท่อย#! มี�ได�ปล!อยท่��งให�เป0นี้ท่�*ชายต่ล�*งท่�*ประชาชนี้ท่�*วไปจ้ะเข้�ามีาใช�ประโยชนี้'ร!วมีก�นี้ได� ด�งนี้��นี้ ท่�*ด�นี้พ�พาท่จ้.งมี�ใช!ท่�*ชายต่ล�*งอ�นี้เป0นี้สาธารณสมีบ�ต่�ข้องแผิ!นี้ด�นี้ต่ามีประมีวลกฎหมีายแพ!งและพาณ�ชย' มีาต่รา 1304(2) เมี3*อส�ญญาเช!าท่�*ด�นี้พ�พาท่ส��นี้ส�ดลงและล!วงเลยเวลาท่�*โจ้ท่ก'ผิ!อนี้ผิ�นี้ให�จ้�าเลยอย#!ในี้ท่�*ด�นี้พ�พาท่ได� จ้�าเลยจ้.งไมี!มี�ส�ท่ธ�ท่�*จ้ะอย#!ในี้ท่�*ด�นี้พ�พาท่ข้องโจ้ท่ก'อ�กต่!อไป โจ้ท่ก'มี�ส�ท่ธ�ฟัEองข้�บไล!จ้�าเลยได�

ฎ.1206/2530

ฟัEองโจ้ท่ก'บรรยายข้�อเท่4จ้จ้ร�งแห!งข้�อหาว!าจ้�าเลยบ�กร�กท่�*ด�นี้ข้องโจ้ท่ก'ท่างด�านี้ท่�ศเหนี้3อซึ่.*งอย#!ต่�ดก�บแมี!นี้��าโข้ง เนี้3�อท่�*150 ต่ารางวา ท่�าให�โจ้ท่ก'เส�ยหาย โดยมี�แผินี้ท่�*ส�งเข้ปแสดงแนี้วเข้ต่ท่�*ด�นี้ข้องโจ้ท่ก'ส!วนี้ท่�*จ้�าเลยบ�กร�กแนี้บมีาท่�ายฟัEอง ซึ่.*งถื3อเป0นี้ส!วนี้หนี้.*งข้องคำ�าฟัEองด�วยและมี�คำ�าข้อบ�งคำ�บข้อให�ข้�บไล!และให�ใช�คำ!าเส�ยหาย ฟัEองโจ้ท่ก'จ้.งเป0นี้ฟัEองท่�*ได�บรรยายสภัาพแห!งข้�อหาและคำ�าข้อบ�งคำ�บท่��งข้�ออ�างท่�*อาศ�ยเป0นี้หล�กข้�อหาช�ดเจ้นี้ชอบด�วย ป.ว.พ. มีาต่รา 172 แล�ว จ้.งไมี!เคำล3อบคำล�มี

โจ้ท่ก'เป0นี้ว�ดท่�*ต่� �งข้.�นี้โดยชอบด�วยกฎหมีาย แมี�บางคำร��งจ้ะไมี!มี�พระภั�กษ�จ้�าพรรษาอย#!ในี้ว�ดโดยมี�ล�กษณะเป0นี้ว�ดร�าง แต่!เมี3*อไมี!มี�การย�บเล�กว�ด จ้.งต่�องถื3อว!าย�งคำงมี�ฐานี้ะเป0นี้ว�ดอย#!

ท่�*ด�นี้ข้องโจ้ท่ก'ส!วนี้ท่�*เป0นี้ท่�*ลาดลงไปส#!แมี!นี้��าถื#กนี้��าท่!วมีถื.งเป0นี้บางฤด#กาล เพราะท่�*ด�นี้ส!วนี้นี้��ถื#กนี้��าเซึ่าะพ�งเป0นี้ท่�*ลาดต่�*าลงไป เมี3*อไมี!ปรากฏว!ามี�ประชาชนี้เข้�าใช�ท่�*ส!วนี้นี้��เพ3*อประโยชนี้'ร!วมีก�นี้ ท่�*ส!วนี้นี้��ก4ย�งเป0นี้ท่�*ด�นี้ข้องโจ้ท่ก' หากลายเป0นี้ท่างนี้��าหร3อท่�*ชายต่ล�*งอ�นี้เป0นี้สาธารณสมีบ�ต่�ข้องแผิ!นี้ด�นี้ไมี!.(ท่�*มีา-ส!งเสร�มีฯ)

ก4เด�นี้ต่ามี ก4ด#ด�และคำ!อนี้ข้�างเป0นี้ธรรมี

อ�นี้ท่�*สอง การท่�*ท่�*ด�นี้ได�เปEนี้สาธารณสมีบ�ต่�ข้องแผิ!นี้ด�นี้นี้��นี้ ท่�าได�โดยปร�ยายเช!นี้ก�นี้

ฎ.127/2536

ท่�*สาธารณสมีบ�ต่�ย�งไมี!มี�การถือนี้สภัาพไปแล�วก4ย�งเป0นี้สาธารณสมีบ�ต่�ข้องแผิ!นี้ด�นี้อย#! การถือนี้สภัาพก4ต่ามีประมีวลกฎหมีายท่�*ด�นี้ มีาต่รา 8 ออกเป0นี้พระราชบ�ญญ�ต่� แต่!ถื�าสาธารณสมีบ�ต่�นี้��พลเมี3องเล�กใช�ประโยชนี้'แล�ว ร�ฐเพ�กถือนี้ได�เป0นี้พระราชกฤฎ�กา

ฎ.428/2511

ล�าคำลองอ�นี้เป0นี้ท่างนี้��าท่�*ประชาชนี้ใช�ส�ญจ้รไปมีาร!วมีก�นี้เป0นี้สาธารณสมีบ�ต่�ข้องแผิ!นี้ด�นี้ต่ามีประมีวลกฎหมีายแพ!งและพาณ�ชย' มีาต่รา 1304 แมี�ล�าคำลองนี้��นี้ได�ต่3�นี้เข้�นี้ข้.�นี้โดยธรรมีชาต่� ไมี!มี�สภัาพเป0นี้ล�าคำลองมีาประมีาณ 30 ปFเศษ และไมี!มี�ราษฎรได�ใช�ประโยชนี้'ก4ต่ามีแต่!ย�งไมี!มี�พระราชกฤษฎ�กาถือนี้สภัาพล�าคำลองนี้��นี้จ้ากการเป0นี้สาธารณสมีบ�ต่�ข้องแผิ!นี้ด�นี้ต่ามีประมีวลกฎหมีายท่�*ด�นี้ มีาต่รา 8 วรรคำสอง และท่างราชการย�งถื3อเป0นี้ท่�*หลวงหวงห�ามีล�าคำลองนี้��นี้จ้.งย�งคำงเป0นี้สาธารณสมีบ�ต่�ข้องแผิ!นี้ด�นี้ จ้ะโอนี้แก!ก�นี้มี�ได� และจ้ะยกอาย�คำวามีข้.�นี้ต่!อส#�แผิ!นี้ด�นี้ก4ไมี!ได� ต่�องห�ามีต่ามีประมีวลกฎหมีายแพ!งและพาณ�ชย' มีาต่รา 1305,1306

คำราวหนี้�าจ้ะข้.�นี้มีาต่รา 1305 และท่�*งอกไป อาท่�ต่ย'หนี้�าก4เป0นี้อาจ้ารย'สอนี้ สองช�*วโมีงในี้ศ�กร'หนี้�าคำร�บ