หนวยการเรยนรท 2 ภมศาสตรกายภาพเบองตน และ ปรากฎการณทางภมศาสตร

หนวยการเรยนรท 2 เรองภมศาสตรกายภาพเบองตนเรองท  1  ความรเบองตนเกยวกบโลกโลก (The  Earth) เปนดาวเคราะหดวงหนงในระบบสรยะ  (The  Solar  System)    หรอหนงในดาวเคราะหทงแปดดวงทโคจรรอบดวงอาทตย  (ไมนบรวมดาวพลโต  ซงนกดาราศาสตรทวโลกประชมและลงความเหนวาดาวพลโตเปนดาวเคราะหแคระ ไมใชดาวเคราะหในป  พ.ศ.2549)    [1]ดวง อาทตยของเรากเปนดาวฤกษดวงหนงในจำานวนกวาสองแสนลานดวงในดาราจกรทาง ชางเผอก  (The  Milky  Way  Galaxy)  ดาราจกรทางชางเผอกของเรากเปนดาราจกรดวงหนงในจำานวนกวาสามสบดวงใน กระจกดาราจกรประจำาถน  (The  Local  Group)  ซงเปนสวนหนงของดาราจกรยวดยงเวอรโก  (The  Virgo  Supercluster)  และกระจกดาราจกรเวอรโก  รวมทงกระจกดาราจกรอนๆอกมากมาย จงประกอบเปนโครงสรางโดยรวมของจกรวาล  (The  Universe)  (นกดาราศาสตรคาดการณวา  ในจกรวาลของเรามดาราจกรประมาณแปดหมนลานดาราจกร  ซงมจำานวนดาวฤกษรวมกนกวาหนงหมนลานลานลานดวง) 

 1.1  รปทรงสณฐานของโลกลกษณะรปทรงสณฐานของโลกแทจรงนนไมกลมเสยทเดยว   โดยมเสนผานศนยกลางตามแนวเสนศนยสตรหรออเควเตอรยาว 12,756  กโลเมตร  และเสน

ผานศนยกลางตามแนวขวโลกเหนอและใตนนยาว  12,714  กโลเมตร  จากภาพรศม a จะยาวกวารศม b จะเหนไดวาโลกนนไมกลมอยางแทจรงแตจะมลกษณะแบนเลกนอย  รปทรงของโลกลกษณะนเราเรยกวา  ทรงสเฟยรอยด  (Spheroid)

ทมาภาพ : http://www.icsm.gov.au/mapping/datums2.html

ทมาภาพ : http://www.123rf.com/photo_12761136_earth-globe-cloud-map-side-of-the-asia-and-australia.htmlในอดตเชอกนวาโลกแบนแตปจจบนไดรบการพสจนทางวทยาศาสตรแลววาโลกมลกษณะรปทรงเปนทรงกลม  ซงดไดจาก1.  ภาพถายทางอากาศและภาพขอมลจากดาวเทยม  ซงถายในระยะสง  จะเหนวาโลกกลม2.  ขณะเกดจนทรปราคา  จะเหนเงาของโลกทไปบงดวงจนทรมลกษณะเปนวงกลม3.  สงเกตจากเรอทแลนอยชายฝงจะคอยๆเหนบางสวนของเรอจนเตมลำา

 4.  สงเกตจากตะวนขนและตะวนตก  โลกหมนรอบตวเองมผลทำาใหดนแดนทางตะวนออกเหนตะวนขนกอนดนแดนทาง ตะวนตก  แตถาหากโลกแบนดนแดนทกบรเวณจะเหนพระอาทตยทกบรเวณในเวลาเดยวกน        1.2  ขนาดของโลกดาวเคราะหจดเรยงกนตามขนาด(จากใหญไปเลก)  โลกจะมขนาดใหญเปนอนดบ  5  รองจาก     ดาวพฤหส  ดาวเสาร  ดาวยเรนส  และดาวเนปจน  โดยโลกมเสนผานศนยกลางยาว  12,756  กโลเมตร  และเสนรอบวงยาว  40,075  กโลเมตร  

  1.2  การเอยงของแกนโลก แกนสมมตของโลก (Earth ‘s Axis)  คอแกนโลกในแนวเหนอใตทหมนรอบตวเองตลอดเวลา  แกนโลกจะตงฉากกบเสนผานศนยกลางของโลกทเสนศนยสตร  แกนโลกเอยงทำามม  23.5 องศากบแนวดง

ทมาภาพ : http://sociopages.wikispaces.com/Earth+as+a+Planet

1.3  การหมนรอบตวเองของโลก                โลกหมนรอบตวเองครบ  1  รอบใชเวลา  23  ชวโมง  56 นาท  4.09  วนาท หรอประมาณ  1 วน  โดยหมนจากซายไปขวา  หากดจากขวโลกเหนอโลกจะหมนทวนเขมนาฬกา  การหมนรอบตวเองของโลกทำาใหเกดกลางวน  กลางคนบนโลก 

ทมา : http://www.youtube.com/watch?v=ah_gXnjjdk4&feature=player_embedded

1.4  การโคจรของโลกรอบดวงอาทตย             โลกโคจรรอบดวงอาทตยเชนเดยวกบดาวเคราะหดวงอนๆในระบบสรยะจกรวาล  โดยโคจร  1  รอบใชเวลา  365.2422  วน  หรอ  365  วน  5  ชวโมง  48  นาท  45.68  วนาท  หรอประมาณ  1  ป  สำาหรบเศษนน  จะสะสมไวเพมเปนวนท  29  กมภาพนธ  ของทกๆ  4  ป  โลกโคจรรอบดวงอาทตยเปนรปวงร  ดวยความเรวเฉลยประมาณ  105,600  กโลเมตร ตอ ชวโมง และอยหางจากดวงอาทตยเปนระยะทางมากนอยตามตำาแหนงตางๆดงรป  โดยในวนท  21 ธนวาคมโลกจะอยในตำาแหนงทใกลดวงอาทตยมากทสด  เปนระยะทาง  91.5  ลานไมล  และในท  21 มถนายน โลกจะอยในตำาแหนงทไกลดวงอาทตยมากทสด  เปนระยะทาง  94.5  ลาน  โลกอยหางจากดวงอาทตยคดเปนระยะทางโดยเฉลย  93  ลานไมล     การโคจรรอบดวงอาทตยของโลกทำาใหเกดฤดกาลตางๆบนโลก

เรองท  2  ภมศาสตรกายภาพเบองตน   2.1  โครงสรางและสวนประกอบของโลก

                                                                                                                                              โครงสรางของโลก  ประกอบดวย  3  สวนใหญ  ดงน      1)  ชนเปลอกโลก  (Crust)  สวนทเปนของแขงชนนอกสดของโลก  มความหนาประมาณ  16 – 40 กโลเมตร  ประกอบดวยเปลอกโลกทเปนทวปและเปลอกโลกสวนทเปนมหาสมทร ชนเปลอกโลกยงแบงออกยอยไดอก  2  ชน  คอเปลอกโลกชนบน  เรยกวาไซแอล  (SIAL)   และเปลอกโลกชนลาง  เรยกวาไซมา  (SIMA)       2)  ชนเนอโลก  (Mantle)  หรอ โลกชนกลาง  หรอชนแมนเทล  ยงสามารถแบงออกไดเปน  2  ชนคอ  แมนเทลชนบน  และแมนเทลชนลาง  ชนเนอโลกเปนชนทอยใตเปลอกโลกลงไป  มความหนาประมาณ  2,895  กโลเมตร  มลกษณะเปนของแขง  ทมชอเรยกวา  หนหนด  (Magma)  หดหนดเปนสารประกอบเคมทอยในสภาพของหนดได  เพราะถกแวดลอมดวยความรอนสง  มการเคลอนไหวตลอดเวลา  เมอเกดรอยราวขนบรเวณเปลอกโลกจะเปนทางใหหนหนดแทรกขนสผวพภพ ได      3)  ชนแกนโลก  (Core)   คอ  สวนของโลกชนในสด แกนโลกแบงยอยออกเปน  2  ชน   คอ แกนโลกสวนนอก  (outer  core)  ประกอบดวยหนเหลวจำาพวกเหลกมความหนาแนนสง  และแกนโลกสวนใน (inner  core)    ประกอบดวยเหลกและนกเกล ในสภาพทรอนจดอาจมอณหภมสงถง  4,000  องศาเซลเซยส  แกนโลกอาจมธาตอนประกอบดวยแตเปนปรมาณทนอย  ไดแก  ซลคอน  กำามะถน  และ

ออกซเจน  ปจจบนเชอวาความรอนจากบรเวณแกนโลกมสวนสำาคญททำาใหเกดการ เคลอนตวของแผนทวปบรเวณชนเปลอกโลกสวนของเปลอกโลกทประกอบดวยของแขงไดแก  หน  และแรธาตชนดตางๆ  ธาตนบวาเปนสวนประกอบพนฐานทรวมกนเปนมวลของโลก  แรประกอบดวยธาตชนดตางๆรวมตวกน  หนประกอบดวยแรหนงชนดขนไปรวมตวกน    สวนของเปลอกโลกถอวาเปนสงแวดลอมทางกายภาพทสำาคญอยางหนงของ มนษย  นอกจากจะเปนถนทอยทสำาคญของมนษยและสงมชวทงมวลแลว  ยงเปนบอเกดแหงทรพยากรธรรมชาตนานาชนด  ซงมคณประโยชนตอมนษยอยางมหาศาล   พนทบรเวณเปลอกโลกสามารถแบงออกเปน 2 สวน  ไดแก  สวนทเปนภาคพนทวปและสวนทเปนภาคพนสมทร          ธาต    ธาตทประกอบเปนโลกมมากกวา  100  ธาต  แตละธาตมปรมาณและสถานะแตกตางกนโดยมสถานะเปนทงของแขง  ของเหลวและกาซ  สวนประกอบของเปลอกโลกสวนใหญ(รอยละ  99)  ประกอบดวยธาต  8  ชนด   คอ  ออกซเจน  ซลกอน  อะลมนม  เหลก  แคลเซยม  โปแทสเซยม  และแมกนเซยม     ดงตาราง

ธาต สญลกษณ

ปรมาณ  (รอยละ)นำาหนก ปรมาตร อะตอม

1.  ออกซเจน (Oxygen)2.  ซลกอน (Silicon)3.  อะลมนม (Aluminum)4.  เหลก (Iron)5.  แคลเซยม (Calcium)6.  โซเดยม(Sodium)7. โปแทสเซยม(Potassium)8. แมกนเซยม(magnesium

OSiAlFeCaNaK

Mg

46.627.78.15.03.62.82.62.11.5

93.80.90.90.51.01.21.50.3-

60.520.56.21.91.92.51.81.43.3

)9.  อนๆ

รวม 100 100 100(ดดแปลงจากกองเศรษฐกจเผยแพร,2526 และ ครองชย  หตถา  ,2533)                แร  คอ  สารประกอบทเกดจากการรวมตวของธาตตงแตหนงชนดขนไปโดยมสดสวนคง ทเชน  แรควอตซประกอบดวยธาตซลกอน  1  อะตอมและออกซเจน  2  อะตอมแตอาจมแรประกอบดวยธาตชนดเดยวได (กลมธาตธรรมชาต) เชน แรทองแดง  ตะกว  ดบก  เปนตน        หน   คอ  ของแขงทประกอบขนดวยแรตงแตหนงชนดขนไป  หนอาจประกอบดวยแรชนดเดยวจนถงหลายชนดรวมตวกนกได  เชน  หนปน  ประกอบแรแคลไซดอยางเดยว  หนแกรนต  ประกอบดวยแรควอตซ  เฟลดสปารและไมกา  เปนตน        หนเปลอกโลกสามารถแบงออกไดเปน  3  กลมใหญตามลกษณะการเกด  ไดแก  หนอคน  หนชน  และหนแปร                1)  หนอคน  (Igneous  Rocks)  เปนหนทเกดจากการเยนตวของหนหนดหรอวตถหลอมละลายภายในโลกจนกลาย เปนหนแขง  หนอคนทเยนตวใตผวโลกระดบลกเรยกวา หนอคนภายใน  หรอหนอคนแทรกซอน  (Intrusive  rocks)  บางทเรยกวาหนแลบการเกดหนอคนภายในจะคอยๆเยนลงทละนอยจงมระยะ เวลานานพอทจะเกดผลก  ตวอยางเชน  หนแกรนตเกดจากการเยนตวของหนหนดในระดบลก  โดยอณหภมคอยๆลดลงทละนอย  จงมระยะเวลานานพอทแรตางๆในหนหนดจะเกดเปนผลกได  หนแกรนตจงมเนอหยาบสามารถมองเหนเนอหรอผลกของแรอยางชดเจน  สวนหนอคนทเยนตวบรเวณผวโลกเรยกวา  หนอคนภายนอก  หรอหนอคนพ (Extrusive  rock)  บางทเรยกวาหนไหล  หนอคนทเยนตวภายนอทผวโลกอณหภมจะลดลงอยางรวดเรว  เชน  กรณลาวาภเขาไฟซงมอณหภมไมตำากวา  1,000  องศาเซลเซยส  เยนตวลงอยางทนททนใดเมอสมผสกบอากาศทผวโลก  แรประกอบหนในลาวาไมสามารถเกดเปนผลกไดทน  จงมกปรากฏเปนหนทมเนอแบบแกว  ทเรยกวาแกวธรรมชาต  ผลของการเยนตวอยางรวดเรวจงทำาใหเกดหนแบบไมมผลก  หรอผลกเลกมาก

ภาพแสดงลกษณะการเกดหนทมา : http://www.dmr.go.th/main.php?filename=rocks

หนแกรนตทมาภาพ : http://www.dmr.go.th/ewtadmin/ewt/dmr_web/main.php?filename=rocks                2)  หนชนหรอหนตะกอน    (Sedimentary  Rock) เกดจากการรวมตวถบถมของชนสงหนเดม  โดยกระบวนการทางกลศาสตรหรออาจเกดโดยการกตะกอนทางเคม  รวมถงการสะสมรวมตวของซากสงมชวตทงพช  สตวและสงมชวตขนาดเลก  โดยมการเชอมยด  ซงอาจจะเกดการอดตว  การเชอมยดโดยสารเชอม  เชน  ซลกาคารบอเนต    แรดนเหนยว  เหลกและอะลมนมออกไซด  และอนทรยสารบางประเภท  หนชนทสำาคญไดแก                        - หนปน  (Limestone) เกดจากการถบถมของตะกอนแคลเซยมคารบอเนต ( CaCO3 ) ถาแรแคลไซตจดตวยงไมแนนจะเรยกวาหนชอลก (Chalk)  หรอดนสอพอง  แคลไซตทมดนเหนยวปนมากเรยกวา ดนมารล  (Marl) 

หนปน

ทมาภาพ : http://www.dmr.go.th/ewtadmin/ewt/dmr_web/main.php?filename=rocks                        - หนทราย  (Sandstone)  เกดจากการทบถมของเมดทรายและมสารอนเชอมประสาน  เชน  ซลกา  หนทรายจะมสตางกนตามแรทปนอยและสารเชอมประสาน

หนทรายทมาภาพ : http://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B9%84%E0%B8%9F%E0%B8%A5%E0%B9%8C:Permian-Triassic_boundary.jpg                        - หนดนดาน  (Shale)  เกดจากการตกตะกอนแลวอดตวของดนเหนยวและโคลน  มการอดตวเปนชนบางๆขนานกนไป  หนดนดานเปนหนแนนทบนำาซมผานไดยากและเปนหนชนทมมากทสดใน บรรดาหนชนทงหมด

ทมาภาพ : http://elearning.stkc.go.th/lms/html/earth_science/LOcanada2/206/3_th.htm          3)  หนแปร  (Metamorphic  Rock)  เปนหนทเกดจากการ แปรสภาพของหนชนดตางๆเนองจากหนเดมไดรบความกดดน  ความรอน  และปฏกรยาทางเคม  เชน  การบบอดของเปลอกโลก  หรอการแทรกซอนของหนหลอมละลาย  เปนตน 

ตวอยางหนแปรทสำาคญไดแกหนเดม หนแปร

1.  หนดนดาน2.  หนปน3.  หนแกรนต4.  หนทราย

หนชนวนหนออนหนไนส

หนควอรตไซด 

 ทมาภาพ : http://th.m.wikipedia.org/wiki/%E0%B9%84%E0%B8%9F%E0%B8%A5%E0%B9%8C:%E0%B8%AB%E0%B8%B4%E0%B8%99%E0%B8%8A%E0%B8%99%E0%B8%A7%E0%B8%99.jpg2.2  ลกษณะภมประเทศและปจจยตอการเกดลกษณะภมประเทศทสำาคญของโลก      ผวโลกปกคลมดวยทะเลและมหาสมทรประมาณรอยละ  70  และสวนทเปนภาคพนทวปประมาณรอยละ  30  ลกษณะภมประเทศสวนทเปนภาคพนทวปประกอบดวยพนผวตางๆ  แบงตามลกษณะใหญๆ  ไดแก  ทราบ  ทราบสง  เนนเขา  และภเขา

           ทราบหรอพนทราบ  ไดแกภมประเทศทราบเรยบหรอมลกษณะเปนลกคลนเพยงเลกนอย  โดยปกตความสงตำาของพนทในบรเวณนนจะแตกตางกนไมเกน  150  เมตร  ปจจยททำาใหเกดทราบไดแก                1)  การทบถมของตะกอน  ซงอาจเกดจากกระแสนำาพดพา  คลนในทะเลหรอเมอนำาทวม  เชน  ทราบลมบรเวณภาคกลางของประเทศไทย  ทราบลมแมนำามสซสซปป  เปนตน                2)  ทราบเกดจากการทบถมของลาวา  เชน  ทราบในเกาะชวา  ประเทศสาธารณรฐอนโดนเซย  ทราบในเกาะลซอน  ประเทศฟลปปนส                3)  ทราบทเกดจากการสกกรอนโดยตวกระทำา    การสกกรอนโดยตวกระทำา เชน กระแสลม  หรอนำาทำาใหภมประเทศทเคยสงชนคอยๆตำาลง  จงกลายเปนทราบหรอเนนเตยๆในทสด  หรอกระแสลมอาจจะพดพาดนทรายอนภาคขนาดเลกมาทบถมจนเปนพนทราบได  เชน  ทราบลมแมนำาฮวงโหในสาธารณรฐประชาชนจน  ทราบปามปสในประเทศอารเจนตนา  ทราบในรฐแคนซส  เนแบรสกา อลลนนอยส ประเทศสหรฐอเมรกา เปนตน                4)  ทราบทเกดจากการยกตวหรอยบตวของเปลอกโลกเปนบรเวณกวาง  เชน  ทราบภาคกลางของทวปยโรป  ทราบยเครนในประเทศสหพนธรฐรสเซย                5)  ทราบทเกดจากธารนำาแขงกดเซาะหรอทบถม 

        ทราบสง  คอ  พนททสงกวาระดบของผวโลกหรอทองถนโดยรอบเปนบรเวณกวางตงแต  300  เมตรขนไป  โดยปกตจะมของผาชนอยางนอยหนงดานจากพนทรอบๆ  ทราบสงอาจแบงออกไดเปน  3  ชนด  ไดแก                1)  ทราบสงเชงเขา  เปนทราบราบทอยระหวางภเขากบทราบ  เชน  ทราบสงปตาโกเนย  ในประเทศอาเจนตนา                2)  ทราบสงระหวางเขา  เปนทราบสงทมภเขาลอมรอบหรอเกอบลอมรอบ  สวนมากจะเกดขนพรอมๆกบการเกดภเขานนเปนทราบสงทมความสงมาก ทสด  เชน  ทราบสงทเบต  ทราบสงอนาโตเลย  ในประเทศตรก  ทราบสงเมกซโก  ทราบสงมองโกเลย  เปนตน                  3)  ทราบสงทวป  หรอทราบสงรปโตะ  เปนทราบสงทอยระหวางพนทราบ  เชน             ทราบสงเดคคาน  ในประเทศอนเดย  ทราบสงบารเลยในประเทศออสเตรเลย  เปนตน

ทราบลมแมนำาคองโก

ทราบลมแมนำาไนลทมาภาพ : http://antonya1.blogspot.com/2010/08/part-2.html        เนนเขา  หมายถง  พนททสงมากกวาบรเวณโดยรอบตงแต  150  เมตร  แตไมเกน  600  เมตร  มกเปนลกคลน  เกดจากการโกงตวของเปลอกโลกหรอเกดจากการกรอนตวของภเขา

 ทมาภาพ :  https://www.l3nr.org/posts/370693  

        ภเขา  หมายถง  พนททมความสงมากกวาบรเวณโดยรอบตงแต  600  เมตรขนไป  หากภเขาสงมแนวยาวตอเนองกนเรยกวา  เทอกเขา  (Sierra)  ปจจยททำาใหเกดภเขาไดแก                1)  ภเขาทเกดจากการคดโคงของชนหนเปลอกโลก  ปรากฏในบรเวณเปลอกโลกทเคยไดรบแรงอดภายในโลกกระทำาอยางรนแรงในอดต  จนเกดโครงสรางคดโคงขนาดใหญและเปนแนวยาวอยในภมภาคตางๆของโลก  ภเขาเหลานเดมอาจเปนพนทตำาหรอทะเลตน  ตอมาไดรบแรงอดในแนวขนาน  ทำาใหมการเปลยนแปลงเปนแนวเขาสง    บางครงจะพบสรางดกดำาบรรพของสตวทเคยอยในเขตนำาตนตามภเขาสงๆ  เชน  เทอกเขาหมาลยในทวปเอเชย  เทอกเขาแอลปในทางใตของทวปยโรป  เทอกเขารอกกในทวปอเมรกาเหนอ  เทอกเขาแอนดสในทวปอเมรกาใต  เทอกเขาเกรตดไวดงในทวปออสเตรเลย  เปนตน

  ภาพตดขวางของเทอกเขา  แสดงการบบอดของชนหนเปลอกโลก ทมาภาพ : http://board.palungjit.com/f178/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A8%E0%B8%82%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%A7%E0%B9%81%E0%B8%9C%E0%B9%88%E0%B8%99%E0%B8%94%E0%B8%B4%E0%B8%99%E0%B9%84%E0%B8%AB%E0%B8%A7-and-%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%84%E0%B8%B2%E0%B8%94%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%93%E0%B9%8C%E0%B8%8A%E0%B9%88%E0%B8%A7%E0%B8%87%E0%B8%99%E0%B8%B5%E0%B9%89%E0%B8%88%E0%B8%B1%E0%B8%9A%E0%B8%95%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B851734-488.html 

                 2)  ภเขาทเกดจากแรงดนภายใตเปลอกโลก  เรยกวาภเขารปโดมมลกษณะโคงนนแบบหลงเตา  ไมเปนสน  ยอดไมแหลม  เชน  แบลกฮลใน

สหรฐอเมรกา  ภเขารชเมอรทมการแกะสลกอดตประธานาธบดแหงสหรฐอเมรกา  ไว 4 คน คอ  ยอรจ วอชงตน  โทมส เจฟเฟอรสน  อบราฮม ลนคอลน  และธโอดอร รสเวลต

  ทมาภาพ : http://topicstock.pantip.com/blueplanet/topicstock/2009/10/E8468561/E8468561.html                3)  ภเขาทเกดจากการเลอนตวของเปลอกโลก    เรยกวาภเขาบลอก  ภเขาทเกดจากการเลอนตวของเปลอกโลก    ทำาใหพนทหนงยบตวและพนทหนงยกตวสงขนทำาใหเกดภเขาทดาน ขางมความชนและยอดราบ  เชน  เทอกเขาเซยรราเนวาดา  เทอกเขาวอชทซ  ในประเทศสหรฐอเมรกา  สำาหรบในประเทศไทยไดแก  ภกระดง  ภหลวง  ภเรอ  เปนตน                 บางแหงรอยเลอนทำาใหเกดหบเขาทรด  ซงมพนลางราบและบางแหงกวางมาก  เชน  หบเขาไรน  ในประเทศสหพนธสาธารณรฐเยอรมน  อยระหวางภเขาบลอก 2 แหง คอ ภเขาวอสกและภเขาแบลกฟอเรสต  

ภาพจำาลองภเขาทเกดจากการเลอนตวของเปลอกโลกภาพจำาลองหบเขาทรด  ทมาภาพ : http://quizlet.com/5257566/print/

หบเขาไรนทมาภาพ : http://bbznet.pukpik.com/scripts/view.php?user=thaimirumo_fans&board=3&id=45&c=1&order=numview                4)  ภเขาทเกดจากการปะทของลาวา  เรยกวาภเขาไฟ  เกดขนเมอหนหนดดนตวจนทำาใหเปลอกโลกโกงตวสงขนและโผลพนผวโลก หรอภเขาไฟระเบด  ภเขามลกษณะรปกรวย

 ทมา : http://www.rmutphysics.com/charud/naturemystery/volcano/index.htm

 ทมาภาพ : http://www.pixpros.net/forums/showthread.php?t=51296        ใตพนมหาสมทรไมใชพนทราบเรยบแตมลกษณะ ภมประเทศหลายแบบ  เชน  มเทอกเขา  ทราบ     รองลก   สวนทตนทสดของมหาสมทรคอบรเวณพนทองทะเลรอบขอบทวปตาง ๆ  ซงเรยกกนวาไหลทวป

 ทมาภาพ : http://ytt7yr259gmailcom.blogspot.com/2010_06_01_archive.html 

 ทมาภาพ : http://www.munjeed.com/news_detail.php?id=45845 2.3  ชนบรรยากาศโลกบรรยากาศ เปนสวนทหอหมพนผวของดวงดาว มนษยเรานนนบวาอาศยอย ณ กนบงของหวงมหาสมทรแหงอากาศ อนเปนสงทเราหายใจเขาไปอยตลอดเวลาเพอยงชวต เชนเดยวกบสงมชวตอนๆทงหลายบนโลกเราน บรรยากาศเปนปจจยสำาคญอนยงยวดตอการดำารงชวต ดจดงปลาทจะไมรอดหากพนนำา มนษยเรากจะขาดใจตายในเวลาเพยงไมกนาททไมไดรบอากาศหายใจ บรรยากาศทบนผวนอกของพนดาว เปนสงทชบอกไดวา ชวตจะดำารงอยไดหรอไมบนพนผวของดาวเคราะหดวงนน เพราะนอกจากเปนปจจยยงชพทสำาคญทสดของสงมชวตบนพนผวแลว บรรยากาศ ยงชวยกรองซบรงสจากดวงอาทตย ในสวนทเปนอนตรายอยางยงยวดตอการดำารงชวตใหเราดวย

      ถาโลกไรบรรยากาศ เรากจะไมม ทะเลสาบ หรอมหาสมทร และกคงไรสรรพเสยงสำาเนยงใดๆ ทงไรเมฆ ไรสสนอนตระการยามตะวนตกดน พนโลกจะรอนรนจนไมมใครทนไหว ยามคำาคนอณหภมกจะลดลงใหหนาวเยนยะเยอกจนเราทนไมเมอมองดจากอวกาศ จะเหนวาโลกของเรามบรรยากาศชนบางๆ หอหมอย  บรรยากาศสวนใหญมลกษณะโปรงแสง มองเหนเปนฝาบางๆ ทขอบของโลก  นอกจากนนยงมกลมเมฆสขาวซงเกดจากนำาในบรรยากาศ  เมอเปรยบเทยบความหนาของบรรยากาศเพยงไมกรอยกโลเมตร กบรศมของโลกซงยาวถง 6,400 กโลเมตร จะเหนวาบรรยากาศของโลกนนบางมาก   ดงนนบรรยากาศของจงออนไหวตอการเปลยนแปลงมาก  ยกตวอยาง เชน เมอเกดภเขาไฟระเบดขน ณ ทแหงหนง  กระแสลมกสามารถหอบหวเถาภเขาไฟ ไปยงอกซกหนงของโลก  ซงยงผลใหภมอากาศของโลกเปลยนแปลงไปดวย

  ทมาภาพ : http://webboard.herorangers.com/webboard/Topic.aspx?id=86531

นก วทยาศาสตรแบงโครงสรางของบรรยากาศของเปนชนๆ โดยใชเกณฑตางๆ กน อาท แบงตามสดสวนของกาซ  แบงตามคณสมบตทางไฟฟา  แตในการศกษาดานอตนยมวทยาแลว เราแบงชนบรรยากาศตามการเปลยนแปลงของอณหภม ดงน 1) โทรโพสเฟยร (Troposphere)เปนบรรยากาศชนลางสดทเราอาศย มความหนาประมาณ 10 - 15 กโลเมตร  รอยละ 80 ของมวลอากาศทงหมดอยในบรรยากาศชนน  แหลงกำาเนดความรอนของโทรโพสเฟยรคอ พนผวโลกซงดดกลนรงสคลนสนจากดวงอาทตย และแผรงสอนฟราเรดออกมา  ดงนนยงสงขนไปอณหภมจะลดตำาลงในอตรา 6.5°C ตอ 1 กโลเมตร  จนกระทงระยะสงประมาณ 12 กโลเมตร อณหภมจะคงทประมาณ -60°C ทรอยตอชนบนซงเรยกวา โทรโพพอส (Tropopause) โทรโพสเฟยรมไอนำาอยจำานวนมาก จงทำาใหเกดปรากฏการณนำาฟาตางๆ เชน เมฆ พาย ฝน เปนตน  บรรยากาศชนนมกปรากฏสภาพอากาศรนแรง เนองจากมมวลอากาศอยหนาแนน และการดดคายความรอนแฝง อนเนองมาจากการเปลยนสถานะของนำาในอากาศ รวมทงอทธพลทางภมศาสตรของพนผวโลก2)  สเตรโตสเฟยร  (Stratosphere) เปนชนบรรยากาศทอยเหนอชนโทรโพสเฟยรขนไปและอยสงจากระดบ ผวโลกประมาณ  50  กโลเมตร  อณหภมเพมขนตามความสงจากขอบบนของโทรโพสเฟยรซงมอณหภม  -  57  องศาเซลเซยส จนถงระดบสง  50 กโลเมตร  มอณหภมประมาณ  0  องศาเซลเซยส  แนวสงสดของบรรยากาศชนนเรยกวาสเตรโตพอส  (Stratopos)   ลกษณะทวไปของบรรยากาศชนนจะมกระแสอากาศเคลอนทในแนวนอนและสภาพของ อากาศสงบ  เนองจากบรรยากาศไมมไอนำา  เมฆ  ในชนนจะพบโอโซน  (Ozone Layer) สวนลางของบรรยากาศชนสเตรโตสเฟยรทตดอยกบแนวโทรโพพอสจะมอากาศท สงบไมแปรปรวนเนองจากมฝนละออง  ไอนำา  นอยมาก  ทองฟาแจมใส  ปราศจากเมฆ  ดวยเหตนเองนกบนจงนยมใชระดบเพดานบนของเครองบนอยในบรรยากาศ ชนสเตรโตสเฟยร3) เมโซสเฟยร  (Mesosphere) เปนชนบรรยากาศทอยถดจากชนสเตรโตสเฟยรขนไปอยสงจากพนดน ขนไปไมเกน  80  กโลเมตร  อณหภมของชนบรรยากาศชนนจะลดลงอยางรวดเรว จนถงขอบสดเรยกวาเมโซพอส  (Mesopause)  มอณหภม  -  90  องศาเซลเซยส4)  เทอรโมสเฟยร (Thermosphere)เปนชนบรรยากาศทอยนอกสด  อยถดจากชนบรรยากาศชนเมโซสเฟยร   สงตงแตประมาณ  80  กโลเมตรขนไป  มวลอากาศในชนเทอรโมสเฟยรมไดอยในสถานะของ

กาซ หากแตอยในสถานะของประจไฟฟา เนองจากอะตอมของกาซไนโตรเจนและออกซเจนในบรรยากาศชนบน ไดรบรงสคลนสนจากดวงอาทตย เชน รงสเอกซ  และแตกตวเปนประจ  อยางไรกตามแมวาบรรยากาศชนนจะมอณหภมสงมาก  มอณหภมสงขนเรอยๆตามระดบความสงคอจาก – 90  องศาเซลเซยส  ไปจนขอบบนสดของชนนหรอทเรยกวาไอโอโนพอส  (Ionopause)  อาจมอณหภมสงถง  1,500  องศาสเซลเซยส แตกมไดมความรอนมาก เนองจากมอะตอมของกาซอยเบาบางมาก (อณหภมเปนเพยงคาเฉลยของพลงงานในแตละอะตอม ปรมาณความรอนขนอยกบมวลทงหมดของสสาร)เหนอชนเทอรโมสเฟยรขนไป ทระยะสงประมาณ 500 กโลเมตร โมเลกลของอากาศอยหางไกลกนมาก จนอาจมสามารถวงชนกบโมเลกลอนได   ในบางครงโมเลกลซงเคลอนทเปนเสนตรงเหลาน อาจหลดพนอทธพลของแรงโนมถวงโลก   เราเรยกบรรยากาศในชนทอะตอมหรอโมเลกลของอากาศมแนวโนมจะหลดหนไปส อวกาศนวา

เอกโซสเฟยร “ ” (Exosphere)  บางครงเราเรยกบรรยากาศทระดบความสง 80-400 กโลเมตร วา “ไอโอโนสเฟยร ” (Ionosphere)  เนองจากกาซในบรรยากาศชนนมสถานะเปนประจไฟฟา ซง มประโยชนในการสะทอนคลนวทยสำาหรบการสอสารโทรคมนาคมกลไกคมครองสงมชวตโลกรบพลงงานสวนใหญมาจากดวงอาทตยในรปของคลนแมเหลกไฟฟา ซงมทงรงสทมคณประโยชนและเปนโทษแกสงมชวต   บรรยากาศของโลกแมจะมความเบาบางมาก แตกมความหนาแนนพอทจะปกปองรงสคลนสน เชน รงสเอกซ และรงสอลตราไวโอเลต ไมใหลงมาทำาอนตรายตอสงมชวตบนพนโลกได 

  ทระดบความสงประมาณ 80-400 กโลเมตร โมเลกลของกาซไนโตรเจนและ

ออกซเจนในบรรยากาศชนบนสด ดดกลนรงสแกมมา และรงสเอกซ จนทำาใหอะตอมของกาซมอณหภมสงจนแตกตวเปนประจ (Ion) และสญเสยอเลกตรอน บางครงเราเรยกชนบรรยากาศทเตมไปดวยประจนวา “ไอโอโนสเฟยร ” (Ionosphere)  มประโยชนในการสะทอนคลนวทยสำาหรบการสอสารโทรคมนาคม   

รงสอลตราไวโอเลตสามารถสองผานบรรยากาศชนบนสดลงมาได แตถกดดกลนโดยกาซโอโซนในชนสตราโตสเฟยร ทระยะสงประมาณ 48 กโลเมตร 

แสงทตามองเหน หรอ แสงแดด สามารถสองลงมาถงพนโลกได

รงสอนฟราเรดถกดดกลนโดยกาซเรอนกระจก เชน ไอนำา กาซคารบอนไดออกไซด และกาซมเทน ในชนโทรโพสเฟยร  ทำาใหอณหภมพนผวมความอบอน

คลนไมโครเวฟ และคลนวทยในบางความถ สามารถสองทะลบรรยากาศได2.4  ปจจยตอการเกดลกษณะภมอากาศตางๆ        1.  ลกษณะภมประเทศ  ไดแก  ความสงตำาของพนท  การวางตวของแนวเทอกเขา  เปนตน        2.  ความใกลไกลทะเล        3.  ตำาแหนงละตจด        4.  กระแสนำาในมหาสมทร        5.  ลมประจำาทพดผาน        6.  พายหมน ภมอากาศทสำาคญของโลก        เขตภมอากาศทสำาคญของโลกแบงออกเปน  3  เขตใหญตามลกษณะของอณหภมไดแก  ภมอากาศเขตรอน  ภมอากาศเขตอบอน  และภมอากาศเขตหนาว  ในแตละเขตภมอากาศยงแบงยอยๆออกไดอกตามเกณฑทตางกน  เชน  เกณฑแบงเขตภมอากาศของเคปเปน เปนตน เรองท  3  ปรากฏการณทางภมศาสตรในภมภาคโลก3.1  การเกดกลางวนกลางคนปรากฏการณกลางวน  กลางคน  เปนปรากฏการณทเกดขนเนองจากการทโลกหมนรอบตวเอง  ซกโลกในดานทเบนเขาหาดวงอาทตยไดรบแสงสวาง  ซกโลกดานนนจะเปนเวลากลางวน  สวนในซกทตรงขามคอดานเงาของโลกไดรบความมดเปนเวลากลางคน     โลกหมนรอบตวเองครบ  1  รอบใชเวลา  23  ชวโมง  56 นาท  4.09  วนาท หรอประมาณ  1 วน ทมา : http://www.youtube.com/watch?v=n6YOCer-zAQ3.2  การเกดฤดกาลฤดกาล (Season)  เกดจากการทโลกโคจรรอบดวงอาทตยโดยทแกนของโลกเอยง 23.5°   ในฤดรอนโลกเอยงขวเหนอเขาหาดวงอาทตย ทำาใหซกโลกเหนอกลายเปนฤดรอน และซกโลกใตกลายเปนฤดหนาว      หกเดอนตอมา โลกโคจรไปอยอกดานหนงของวงโคจร โลกเอยงขวใตเขาหาดวงอาทตย (แกนของโลกเอยง 23.5° คงทตลอดป)   ทำาใหซกโลกใตกลายเปนฤดรอน และซกโลกเหนอกลายเปนฤดหนาว   

โลกม 4 ฤด อนไดแก ฤดรอน: เมอโลกหนซกโลกนน เขาหาดวงอาทตย (กลางวนนานกวากลาง

คน)โลกเอยงขวโลกเหนอเขาหาดวงอาทตย  แสงอาทตยจงตงฉากทแนวทรอปกออฟแคนเซอร  ประมาณวนท  21  มถนายน  ตำาแหนงนเรยกวาวนเรมฤดรอน  ซกโลกเหนอขนไปมระยะเวลากลางวนยาวกวากลางคน  และจะนานขนเรอยๆเมอใกลไปทางขวโลกเหนอ  และเหนอแนวอารกตกเซอรเคลขนไปจะมเวลากลางวนตลอด  24  ชวโมง  เชน  ทางบรเวณภาคเหนอของประเทศนอรเวย  ซงมฉายาวาดนแดนแหงพระอาทตยเทยงคน

ฤดใบไมรวง: เมอแตละซกโลกหนเขาหาดวงอาทตยเทากน (กลางวนนานเทาๆ กลางคน)แสงอาทตยตงฉากทแนวเสนศนยสตร  ประมาณวนท  21  กนยายน  เรยกวาวนเรมฤดใบไมรวง  กลางวนและกลางคนเทากนทกสวนของโลก

ฤดหนาว: เมอโลกหนซกโลกนน ออกจากดวงอาทตย (กลางคนนานกวากลางวน)โลกเอยงขวโลกใตเขาหาดวงอาทตย  แสงอาทตยตงฉากทแนวทรอปกออฟแคปรคอรอน  ประมาณวนท  21 ธนวาคม  เปนวนเรมฤดหนาว  ซกโลกเหนอขนไปมระยะเวลากลางคนยาวกวากลางวน  และจะนานขนเรอยๆเมอใกลไปทางขวโลกเหนอ  และแนวอารกตกเซอรเคลขนไปจะมเวลากลางคนตลอด  24  ชวโมง

ฤดใบไมผล: เมอแตละซกโลกหนเขาหาดวงอาทตยเทากน (กลางวนนานเทาๆ กลางคน)ประมาณ  21  มนาคม  เปนวนเรมฤดใบไมผล  แสงอาทตยจะเลอนมาตงฉากทแนวเสนศนยสตรอกครงหนง  กลางวนและกลางคนจงเทากนทกสวนของโลก

แตเนองจากพนผวโลกมสภาพแตกตางกนไป เชน ภเขา ทราบ ทะเล มหาสมทร ซงสงอทธพลตอสภาพลมฟาอากาศ  ประเทศไทยตงอยบนคาบสมทรอนโดจน ระหวางมหาสมทรอนเดยกบทะเลจนใต จงตกอยในอทธพลของลมมรสม (Monsoon) ทำาใหประเทศไทยม 3 ฤด ประกอบดวย

ฤดรอน: เดอนมนาคม – เดอนพฤษภาคม ฤดฝน: เดอนมถนายน – เดอนตลาคม ฤดหนาว: เดอนพฤศจกายน - เดอนกมภาพนธ

3.3  พระอาทตยเทยงคนจากการทแกนโลกเอยงทำามมกบแนวดง 23.5 องศา  และโลกโคจรรอบดวงอาทตย

http://sagehouse.igetweb.com/index.php?mo=3&art=41950823