Download - การสร้างสรรค์ชีวิตให้กับการออกแบบ และพัฒนาผลิตภัณฑ์ · 2 The Fine & Applied Arts

Transcript
Page 1: การสร้างสรรค์ชีวิตให้กับการออกแบบ และพัฒนาผลิตภัณฑ์ · 2 The Fine & Applied Arts

ศลปกรรมสาร 1

การสรางสรรคชวตใหกบการออกแบบ

และพฒนาผลตภณฑThe life creation for product design development

บทคดยอ

บทความนไดกลาวถงการออกแบบผลตภณฑมชวตโดยค�านงถงปฏสมพนธ

ดานการสอสารบนตวผลตภณฑกบผใชซงผานสงบงชวธใชสอย“Affordance”ท

เปนตวกลางการรบรระหวางมนษยกบผลตภณฑชวยในการรบรและท�าความเขาใจ

วาจะตองมปฏกรยาอยางไรในการกระท�ากบวตถโดยสงบงชวธใชสอยเปนตวก�าหนด

ของพฤตกรรมหรอการกระท�าของมนษยทมตอการใชงานผลตภณฑนนๆ หาก

ผลตภณฑจะมชวตไดผลตภณฑเองตองสามารถสอสารและบงชถงหนาทการใชงาน

การรบรดานการมองเหนจงเปนสวนส�าคญในการสอสารและสงผลถงปฏกรยาการ

กระท�าทเกดขนหลงจากการตความหมาย สงบงชวธใชสอยทดจงเปนสวนส�าคญ

ในการลดความผดพลาดในการใชงานผลตภณฑได

ค�าส�าคญ:ออกแบบผลตภณฑ,ผลตภณฑมชวต,สงบงชวธใชสอย

Abstract

Thisarticleexplainedabouttheproductdesignasalifeproduct

byconsideringtheinteractionofcommunicationsbetweentheproduct

andtheuserthroughtheaffordanceastheintermediateofrecognition

betweenhumanandproductsandsupporthumanrecognitionand

กมพล แสงเอยม1

1อาจารยประจ�า สาขาออกแบบหตถอตสาหกรรม คณะศลปกรรมศาสตร มหาวทยาลยธรรมศาสตร

ศนยล�าปาง

Page 2: การสร้างสรรค์ชีวิตให้กับการออกแบบ และพัฒนาผลิตภัณฑ์ · 2 The Fine & Applied Arts

The Fine & Applied Arts Journal2

supporthumanrecognitionandperceptiontoproducts.Theaffordance

isadeterminantofhumanbehaviorsoractionsofusinglifeproducts.

Productsmustbeabletocommunicateandindicatethefunctionality.

Thus,recognitionofthevisionistheimportancefactortocommunicate

andaffectthereactionsthatoccurafterthe interpretation.Agood

affordancewillbe theconsequenceof reducing theproductused

incorrectly.

Keywords:ProductDesign,LifeProduct,Affordance

บทน�า

ปจจบนการออกแบบผลตภณฑ(ProductDesign)หมายถงการออกแบบ

สงของเครองใชเพอน�ามาใชสอยในชวตประจ�าวนเพอสงผานไปยงผใชหรอผบรโภค

(Consumer)การสรางสรรคองคประกอบตางๆทงหมดของรปรางรปทรงผลตภณฑ

ใหปรากฏ และสรางความรสกพงพอใจใหแกผบรโภคโดยมการวเคราะหหาขอมล

ตางๆเกยวกบหนาทใชสอยของผลตภณฑ(Function)ขอมลเกยวกบผใชผลตภณฑ

(ConsumerUser)ขอมลเกยวกบการตลาด(Market)แลวน�ามาออกแบบปรบปรง

ผลตภณฑ เพอผลตเปนจ�านวนมาก (Mass Production) การออกแบบโดยเนน

มนษยเปนศนยกลาง(HumanCenteredDesign)คอกระบวนการในการออกแบบ

โดยเนนในดานการหาปญหาทแทจรงทมผลตอมนษยโดยใชกระบวนการวจยและ

ทดสอบเพอใหไดมาซงขอมลทางดานตางๆ1)ทางดานกายภาพ (Physiological

Human Factor) เปนปจจยทว าดวยขนาดสดสวนมาตรฐานและขอจ�ากด

ทางกายภาพของมนษยทมผลตอการใชงานผลตภณฑ ใหเกดประสทธภาพสงสด

ในผลตภณฑแตละตวจะมบคคลกลมตางๆ มากกวาหนงคนเขาไปมสวนเกยวของ

ในชวงระยะเวลาแตละชวงเวลาทแตกตางกน ซงอาจกลาวไดวากลมคนเหลาน

อาจเปนไดทงผใชโดยตรง(DirectUser)และ/หรอผใชโดยออม(IndirectUser)

ในคนเดยวกน2)ทางดานจตวทยาการตอบสนอง(PsychologicalHumanfactor)

เปนปจจยทท�าการศกษาถงการตอบสนองของมนษยตอสงตางๆ อนจะมผลตอ

Page 3: การสร้างสรรค์ชีวิตให้กับการออกแบบ และพัฒนาผลิตภัณฑ์ · 2 The Fine & Applied Arts

ศลปกรรมสาร 3

การตดสนใจ ทงในสวนของการตดสนใจวาจะซอ-ไมซอ ใช-ไมใช ชอบ-ไมชอบ

สวย-ไมสวยหรอการตดสนใจวาจะใชผลตภณฑนนๆตอไปอยางไร3)ทางดานสงคม

และวฒนธรรมความเปนอย (Social Trend & Culture Human Factor)

เปนปจจยทท�าการศกษาถงความตองการของมนษยทแตกตางกนอนมผลจาก

การใชชวตประจ�าวนทแตกตางกน การตความเชอมโยงตอสญลกษณทพบเหน

ในสงคม เพอคนหาวากลมผบรโภคเปาหมาย มลกษณะการด�าเนนชวตอยางไร

มความตองการทแตกตางกนอยางไร

ปฏสมพนธระหวางคนกบผลตภณฑ

สกลธระวรญญ(2554)ไดใหความเหนในเรองปฏสมพนธระหวางคนกบ

ผลตภณฑไววาทกวนนผลตภณฑตางๆเรมจะมความยงยากสลบซบซอนเนองจาก

คอมพวเตอรและขอมลสารสนเทศตางๆ ไดเขามาเปนสวนหนงของผลตภณฑ

ยกตวอยางเชนโถสวมในประเทศญปนทมระบบชะลางกนอตโนมตทสามารถปรบ

ระดบแรงดนและอณหภมได

ภาพท 1 โถสวมในประเทศญปน

ทมา : https://www.dek-d.com/studyabroad/35729/ สบคนวนท 1 กนยายน พ.ศ. 2559

Page 4: การสร้างสรรค์ชีวิตให้กับการออกแบบ และพัฒนาผลิตภัณฑ์ · 2 The Fine & Applied Arts

The Fine & Applied Arts Journal4

ในอนาคตผลตภณฑเกอบทกอยางจะเรมมความฉลาดขนถาเราลองคดถง

เครองเกบเงนอตโนมตส�าหรบทจอดรถสาธารณะทมความสามารถเตอนเจาของรถ

ใหมาเตมเงนทกครงเมอเวลาหมดเปนสวนหนงทชวยท�าใหชวตความเปนอยของคน

สบายขนเราอาจจะเรมตงค�าถามวาคนกบผลตภณฑอจฉรยะจะอยรวมกนไดหรอ

ทงนเพราะคนเปนตวแปรทมความซบซอนมากกวาเครองจกร เนองจากปจจย

ดานการเรยนรภาษาวฒนธรรมและการสอสารความแตกตางระหวางการเรยนร

ของคนเปนองคประกอบหนงทส�าคญผใชบางคนอาจจะใชเวลาทงวนในการเรยนร

วาผลตภณฑนนท�างานอยางไรหรอทอถอยทจะใชงานดงนนการศกษาดานปฏสมพนธ

จงเปนศาสตรหนง ทชวยท�าใหนกออกแบบเหนถงความสมพนธระหวางคนกบ

ผลตภณฑเพอใหเกดความสอดคลองในดานการใชงานและวฒนธรรมของผใช

ค�าวาปฏสมพนธจะรวมไปถงการกระท�า(Action)ในแงตางๆระหวางคนกบ

ผลตภณฑถาลองคดถงปฏสมพนธระหวางคนกบเกาอพบวามค�ากรยาทเกยวของ

กบผลตภณฑนมากมายดงเชนนงยนนอนหรอแตะกรยาเหลานบงชถงหนาท

การใชงาน (Function) ทเกดขนหลงจากการตความหมายของเกาอโดยผใช

นอกจากนปจจยทมสวนส�าคญคอ“สงบงชวธใชสอย(Affordance)”นกจตวทยา

ชอNorman(1988)ไดกลาววาตวบงบอกนเกยวของกบการมองและคณสมบต

ของวตถปฏสมพนธระหวางคนกบผลตภณฑจะมผเกยวของกบศาสตรนหลายฝาย

ดวยกนเชนนกออกแบบผลตภณฑนกจตวทยาการเรยนรผเชยวชาญดานปจจย

ของมนษยนกภาษาศาสตรนกสงคมศาสตรนกเทคโนโลยสารสนเทศนกวทยาการ

คอมพวเตอรผเชยวชาญดานการยศาสตร(Ergonomics)ดงนนการศกษาทางดานน

จงไมใชการศกษาของศาสตรเฉพาะดานตงแตปค.ศ.1967ไดมความพยายามทจะ

สรางองคความรใหมจากกลมดานเทคโนโลยคอมพวเตอรและเรยกการศกษาดานน

วาปฏสมพนธระหวางคนกบคอมพวเตอร (Human-Computer Interaction)

องคกรและสถานศกษาทเกยวของกบทางดานคอACMไดใหค�าจดความในรปแบบ

ของ“การออกแบบการตรวจสอบการสรางระบบของคอมพวเตอรส�าหรบผใชงาน

และปรากฏการณทอยรอบๆตวผลตภณฑนน”เปาหมายหลกของการศกษาปฏสมพนธ

ระหวางคนกบผลตภณฑสามารถมองไดเปนสองแนว(RogersและSharp.2002)

Page 5: การสร้างสรรค์ชีวิตให้กับการออกแบบ และพัฒนาผลิตภัณฑ์ · 2 The Fine & Applied Arts

ศลปกรรมสาร 5

เปาหมายแรก คอ เปาหมายดานความสามารถในการใชงาน (Usability Goals)

ดวยความเชอทวาผลตภณฑควรมประสทธภาพปลอดภย งายตอการใชงานงาย

งายตอการเรยนรงายตอการจดจ�าเปาหมายลกษณะนคอนขางจะวดไดในเชงปรมาณ

ดวยการจบเวลาการใชหรอศกษาไดจากจ�านวนของงานทท�าไป เปาหมายทสอง

คอเปาหมายดานประสบการณของผใชงานโดยค�านงถงความพงพอใจความสนก

อารมณ แรงจงใจ เปาหมายในลกษณะนคอนขางจะเกยวของกบความรสกซง

สามารถทจะวดในเชงคณภาพ เปาหมายทสองอาจจะขดแยงกบเปาหมายแรก

ยกตวอยางเชน เกมทสนกอาจจะใชงานยากและซบซอนแตจะใหความพงพอใจ

ในดานอารมณความสนก เปาหมายทงสองดานมความส�าคญถาสามารถบรรลได

ทงหมดกจะเปนประโยชนตอผใชงานสงสด

ความสมพนธระหวางคนกบสงแวดลอม

การศกษาเกยวกบ จตวทยาของความสมพนธระหวางคนกบสงแวดลอม

ถกน�าเสนอโดยJ.J.Gibson(1986)เปนสงทมอทธพลอยางยงในการวางรากฐาน

ของความเปนจรงเสมอน จตวทยาของความสมพนธระหวางคนกบสงแวดลอม

(EcologicalPsychology)เปนจตวทยาทเกยวของกบความตระหนก(Awareness)

และการปฏบตกจกรรมดวยตนเองกบสงแวดลอม(Gibson.1986;Mace.1977)

นคอทฤษฎทเกยวกบระบบการรบรทตงอยบนพนฐานทเกยวกบการรบร(Perception)

โดยตรงกบสงแวดลอมทฤษฎของGibsonคอ“Affordance”เปนตวทมลกษณะ

เดนเปนพเศษของสง (thing) อนทจะมาชวยเหลอเพอแยกใหเหนความแตกตาง

(Distinguish)จากสงตางๆทไมเหมอนกน“Affordance”จะชวยในการรบรและ

ท�าความเขาใจวาจะตองมปฏกรยาอยางไรในการกระท�ากบวตถ ยกตวอยาง คอ

การควบคมทจะชวยสรางความเขาใจเชนการปนรปถวยมคมอบอกเราในการท�า

และลกบดประตจะเปนตวบอกเราวาจะท�าการเปดประตอยางไร“Affordance”

จะจดเตรยม สงทนาเชอถอและบอกเปนนย เกยวกบวธทจะท�ากบสงนน

“Affordance”จะยนยอมใหผเรยนพสจน(Identify)สารสนเทศทงหมดตงแต

ตนจนจบการรจกความสมพนธระหวางวตถตางๆ รวมทงสภาวะและบรบทของ

Page 6: การสร้างสรรค์ชีวิตให้กับการออกแบบ และพัฒนาผลิตภัณฑ์ · 2 The Fine & Applied Arts

The Fine & Applied Arts Journal6

Affordanceไดจ�าแนกถงการสรางความเขาใจทจะตองมการตดสนใจทจะกระท�า

ในแตละบรบท อะไรทจะกระท�า (เปนไปไดเหมาะสมทสด) เอาใจใส ตลอดจน

การรบรและการเขาใจ

Gibson (1986) ไดอธบายถง ความสามารถในการรบร (Recognize)

ของAffordanceซงจะเลอกเฟนกระบวนการทมความเชอมโยงกบการใหความสนใจ

ความสามารถของแตบคคลในแตละบรบท สงทมความจ�าเปนอยางยงของโมเดล

Gibson คอ ความตระหนกเปนสงส�าคญ ทเกยวกบความสมพนธระหวางคนกบ

สงแวดลอม(EcologicalPerceptive)นนกคอกระบวนการปฏบตกจกรรมไมได

มองเพยงความรสกทแตกตางไมใชเพยงแคการผลตการมองเหนการไดยนการรบร

จากการสมผส(Tactile)หรอการรบรอนๆแทนทเขาจะมความสนใจเหมอนกบ

เปนการเคลอนไหวของเครองกลแตเปนการใชเพอการคนหาการฟงการสมผส

หรออนๆทยงกวานนนอกจากนGibsonยงใหความสนใจเกยวกบความส�าคญ

ของระบบการรบรทมความแตกตาง ระหวางสงทเกยวของกน การปฏบตการกบ

สงทเรยงกนมา(Tandem)เขาใหเหตผลวาการรบรทเกยวกบการมองเหนจะคอยๆ

พฒนาขน ตามบรบทของแวดลอมทเกยวกบการรบร และระบบเครองยนตกลไก

สงทเกดขนอยางตอเนองจะท�างานพรอมๆกนเพอรกษาสภาพต�าแหนงของเรา

ในSpaceจะท�าใหเราหาเสนทางและจดการในโลกนนไดดงนนการรบรเกยวกบ

การมอง จงเกยวพนกบสมอง และการเคลอนไหวของสายตา เปนความถทเปน

ความคนเคยในการคนหาขอมลสารสนเทศโดยเปนการรวมกนท�างานระหวางมอ

กบการเคลอนไหวทางกายและด�าเนนตอไปอยางสมดลท�านองเดยวกนในการปฏบต

กจกรรมไดเกดการปรบปรงเกยวกบการฟงเพอใหรวมตวเปนอนเดยวคอหกบ

ระบบของสมองการสรางสมมตฐานของJ.J.Gibson(1986)เกดจากการสงเกต

ในสงทเปนความสามารถในการมองเหนของเรา มการปรบใหเหมาะสม และ

เกดปฏสมพนธในขณะทเคลอนท กบสงแวดลอม และวตถนน หนงในการรบร

นนเปนสงทมความหมาย และเปนสงทกอประโยชนตอสงแวดลอม และวตถนน

Affordance เหลาน McGreevy (1993) กไดใหความส�าคญกบความคดของ

Gibsonสงทเปนจดเดนคอความสามารถในการท�าความเขาใจเกยวกบชนดของ

Page 7: การสร้างสรรค์ชีวิตให้กับการออกแบบ และพัฒนาผลิตภัณฑ์ · 2 The Fine & Applied Arts

ศลปกรรมสาร 7

ปฏสมพนธทถกน�าเสนอโดยสงแวดลอมและวตถทแทจรงในสภาพแวดลอมนน

บางสภาวะในสงแวดลอมเปนจรง

สงบงชวธใชสอย

สกล ธระวรญญ (2554) ไดใหความเหนของค�าวา Affordance หรอ

ตวบงบอกการใชงานโดยมนกจตวทยาชาวอเมรกนชอGibsonไดใหค�าจ�ากดความ

เมอปค.ศ.1979ไวในทฤษฎของเขาวาคอการรบรทางสายตาของสงตางๆ เชน

ทก�าบง วตถ ทอยในสงแวดลอม ขอมลทไดจากการมองเหนจะถกตความหมาย

และรบรซงจะมผลตอพฤตกรรมตอบสนองในขนตอมา

ภาพท 2 ตวบงบอกการใชงานหรอ Affordance

ทมา : http://digital.lib.kmutt.ac.th/magazine/issue3/article3.html สบคนวนท 1 กนยายน พ.ศ. 2559

ทฤษฎของเขาไดถกนกจตวทยาอกทานหนงน�ามาประยกตใหเขากบ

ตวบงบอกในผลตภณฑ Norman ไดใหความหมายไววา ตวทบงบอกการใชของ

อปกรณทสามารถแยกไดเปนสองสวนคอสวนทรบร(Perception)และสวนทกระท�า

(Action)ยกตวอยางเชนเมอผใชงานเหนมอจบประตเขากจะเหนคณสมบตตางๆ

ของตวมอจบ (Attributes) เชน วสด ส ขนาดและรปราง ในสวนนผใชเรมทจะ

เกบขอมลเขาไปในสมองในสวนทกระท�าผใชกจะเรมตงค�าถามแลววาหนาทของ

ตวมอจบคออะไรถาหนาท(Function)ของมอจบคอการดงดงนนผใชกจะเรมกระท�า

โดยการใชมอดง ดงนนจะเหนไดวาสวนรบรจะมผลกระทบกบสวนทกระท�าเสมอ

Page 8: การสร้างสรรค์ชีวิตให้กับการออกแบบ และพัฒนาผลิตภัณฑ์ · 2 The Fine & Applied Arts

The Fine & Applied Arts Journal8

สวนส�าคญทชวยในการประมวลผลหนาทเพมเตมคอ ขอจ�ากดบนตวบรบท

(Constraint)เชนมอจบนเปนมอจบประตหรอมอจบหนาตางเพอทผใชประเมน

สถานการณไดถกตอง เราจะเหนไดวาสงบงชวธใชสอยปรากฏอยบนวตถตางๆ

รอบตวเรา โดยเฉพาะอยางยงสวนปฏบตการควบคมการท�างานของเครองจกร

เชน มอจบ สวทช อปกรณเหลานสามารถมองไดในรปแบบของการกระท�าท

แตกตางกนออกไปเชนมอจบส�าหรบรถยนตสามารถทใชงานดวยการดงการบด

การผลกมองดเผนๆอาจจะเปนเรองธรรมดาแตถาลองคดถงวาถาเราขาดสงบงช

วธใชสอยจะเกดอะไรขน

ตวอยางของการขาดสงบงชวธใชสอยคออปกรณตเฟอรนเจอรเกบของ

ทยากตอการเปดและไมสามารถหาสวนทบงบอกวาสวนไหนเปนทเปดผใชอาจจะ

ตองเดาดานทเปดเองในทางตรงกนขามถาเรามตวบงบอกมากเกนไปจะท�าใหเกด

ความสบสนตอการใชงาน เชน กลอนประตทมมากเกนความจ�าเปนบางครงแลว

เราอาจจะเหนการแกปญหาของกลอนประตในทตางๆ โดยการตดปายทประตวา

ประตนจะตองดงหรอผลก ซงอาจจะเปนการแกปญหาทปลายเหตเนองจาก

การสรางมอจบประตทดจะสามารถบงบอกไดวาผลตภณฑนนควรจะถกใชงาน

อยางไรดวยความหมายของตวมนเอง(SemanticProduct)โดยไมจ�าเปนทจะตอง

สอความหมายดวยค�าพดหรอประโยค(Syntax)

ภาพท 3 กรอบแนวคดของตวบงบอกการใชงาน (Affordances)

ทมา : กมพล แสงเอยม, 2556

Product - CenteredApproaches

User - CenteredApproaches

Product UserAffordances

Page 9: การสร้างสรรค์ชีวิตให้กับการออกแบบ และพัฒนาผลิตภัณฑ์ · 2 The Fine & Applied Arts

ศลปกรรมสาร 9

ภาพท 4 Poor Perceived Affordance

ทมา : https://twitter.com/laghari_ux/status/679046554959802368 สบคนวนท 1 กนยายน พ.ศ. 2559

สงบงชวธใชสอยในความหมายของซอฟแวรอนเตอรเฟสจะเปนในลกษณะ

เชงการรบรและเรยนรทเกดในสมองมากกวาการกระท�าจรง(PerceivedAffordance)

คณสมบตทส�าคญของการสรางอนเตอรเฟสจะเปนตวทชน�าผใชแตละขนตอนของ

การใชงานเพอทจะบรรลเปาหมายถาเปนภาษาทวไปทางจตวทยาคอความเขากน

ของตวกระตนและพฤตกรรมการตอบสนองStimulus-responsecompatibility

(ค�านยามโดย Usability First) ยกตวอยางเชน ปมส�าหรบกดจะมลกษณะนน

เพอใหผใชรสกถงการกดในขณะทปมสไลดจะมสวนน�าสายตาเชนสเกลใหผใช

เลอนขนลงหรอหมนโดยรอบรปแบบของปมกดมความหลากหลายขนกบวตถประสงค

ของการใชงานปมทมลกษณะเปนสเหลยมจะเหมาะสมกบการใชงานดานการพมพ

ซงจะพบมากในแปนคยบอรดปมนจะมความถในการกดและแชนวนานกวาปมทม

ลกษณะเปนทรงลกวงกลมทไมไดสนบสนนใหวางนวตลอดเวลาบนตวปมตวบงบอก

เหลานจะมการเลยนแบบคลายกบตววตถจรงบนเครองใชไฟฟา เครองเสยง

Page 10: การสร้างสรรค์ชีวิตให้กับการออกแบบ และพัฒนาผลิตภัณฑ์ · 2 The Fine & Applied Arts

The Fine & Applied Arts Journal10

เพอทจะท�าใหผใชเกดการเรยนรและลดเวลาของการศกษาจากการเปรยบเทยบกบ

ประสบการณการทไดเคยกระท�ามาแตอาจจะไมไดสงเสรมในเรองของการกระท�า

เนองจากขอจ�ากดทางดานอปกรณ เราจะใชเมาสในการกดปมแทนทจะใชนวมอ

ดงนนการกดปมตางๆ บนหนาจออาจจะไมเหมอนกบการกดปมตางๆ ทอยบน

เครองจกรโดยสรปแลวตวบงบอกมความส�าคญกบการใชงานอปกรณตางๆในปจจบน

ทงในดานการใชงานและจตวทยาสงบงชวธใชสอยเปนเรองทนาสนใจและสามารถ

น�ามาประยกตใหเขากบชวตประจ�าวนได อยาลมนกถงชนดของกลอนประตทจะ

น�ามาใชทกครงส�าหรบการตดตงครงตอไป

ภาพท 5 แนวคดของตวบงบอกการใชงาน (Affordances) บนผลตภณฑถงขยะในโรงเรยน

ทมา : https://twitter.com/laghari_ux/status/679046554959802368 สบคนวนท 1 กนยายน พ.ศ. 2559

การออกแบบทมผลตอการรบรตามแนวคดสงบงชวธใชสอย(Affordances)

ของ Norman (1988) ไดกลาวไววาการเรยนรวาสงใดสงหนงนนท�างานอยางไร

บางครงผใชอาจจะทอถอยทจะใชงานเสยเวลากบการเรยนรดงนนจงไดสรปสงบงช

วธใชสอยทตองมในระบบคดแยกประเภทขยะมลฝอย คอ ส สดสวน สญลกษณ

รปรางรปทรงต�าแหนงและทศทางทจะมความสมพนธกนระหวางผใชตวบงบอก

การใชงานผลตภณฑ

Page 11: การสร้างสรรค์ชีวิตให้กับการออกแบบ และพัฒนาผลิตภัณฑ์ · 2 The Fine & Applied Arts

ศลปกรรมสาร 11

ประเภทถงขยะ ชนดขยะ รปแบบชองทงขยะ สถงขยะ

ขยะอนทรยใบไม เศษผก ผลไม เขยว

เศษอาหาร เขยว

ขยะขายไดกระดาษ เทา

ขวดน�า แกวน�าพลาสตก เหลอง

ขยะคดทง เศษขยะ ซองขนม ถง น�าเงน

ขยะอนตราย หลอดไฟ ยาหมดอาย สม

ภาพท 6 แนวคด สงบงชวธใชสอย (Affordances) บนผลตภณฑถงขยะในโรงเรยน

ทมา :กมพล แสงเอยม (2556) การออกแบบระบบคดแยกประเภทขยะมลฝอยในโรงเรยนประถมศกษา.

วารสารครศาสตรอตสาหกรรม สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง, 12(2), 95-102.

ภาพท 7 การออกแบบถงขยะทใชแนวคด สงบงชวธใชสอย (Affordances)

ทมา :กมพล แสงเอยม (2556) การออกแบบระบบคดแยกประเภทขยะมลฝอยในโรงเรยนประถมศกษา.

วารสารครศาสตรอตสาหกรรม สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง, 12(2), 95-102.

Page 12: การสร้างสรรค์ชีวิตให้กับการออกแบบ และพัฒนาผลิตภัณฑ์ · 2 The Fine & Applied Arts

The Fine & Applied Arts Journal12

ภาพท 8 การออกแบบถงขยะทใชแนวคด สงบงชวธใชสอย (Affordances)ทมา :กมพล แสงเอยม (2556) การออกแบบระบบคดแยกประเภทขยะมลฝอยในโรงเรยนประถมศกษา. วารสารครศาสตรอตสาหกรรม สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง, 12(2), 95-102.

ภาพท 9 การทดลองระบบคดแยกประเภทขยะมลฝอยภายนอกอาคารทมา :กมพล แสงเอยม (2556) การออกแบบระบบคดแยกประเภทขยะมลฝอยในโรงเรยนประถมศกษา. วารสารครศาสตรอตสาหกรรม สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง, 12(2), 95-102.

ภาพท 10 การทดลองระบบคดแยกประเภทขยะมลฝอยภายในอาคารทมา :กมพล แสงเอยม (2556) การออกแบบระบบคดแยกประเภทขยะมลฝอยในโรงเรยนประถมศกษา. วารสารครศาสตรอตสาหกรรม สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง, 12(2), 95-102.

Page 13: การสร้างสรรค์ชีวิตให้กับการออกแบบ และพัฒนาผลิตภัณฑ์ · 2 The Fine & Applied Arts

ศลปกรรมสาร 13

สรป

การออกแบบผลตภณฑใหมชวตจงขาดแนวคดAffordanceตวทบงบอก

การใชของอปกรณทสามารถแยกไดเปนสองสวนคอ สวนทรบร (Perception)

และสวนทกระท�า(Action)ยกตวอยางเชนเมอผใชงานเหนตวถงขยะเขากจะเหน

คณสมบตตางๆของการแยกประเภทขยะในแตละถง(Attributes)เชนสญลกษณ

ชองทงสภาษาต�าแหนงและทศทางในสวนนผใชเรมทจะเกบขอมลเขาไปในสมอง

ในสวนทกระท�า ผใชกจะเรมตงค�าถามแลววาหนาทของถงแตละใบคออะไร ถา

หนาท (Function)ของถงขยะแตละใบทบงชในการทงดงนนผใชกจะเรมกระท�า

โดยการดขยะในมอวาเปนประเภทอะไรดงนนจะเหนไดวาสวนรบรจะมผลกระทบ

กบสวนทกระท�าเสมอสวนส�าคญทชวยในการประมวลผลหนาทเพมเตมคอขอจ�ากด

บนตวบรบท(Constraint)เชนรปแบบชองทงขยะแตละประเภทกสอดคลองกบ

รปรางของตวขยะดวย เพอทผใชประเมนสถานการณไดถกตอง เราจะเหนไดวา

สงบงชวธใชสอยปรากฏอยบนวตถตางๆรอบตวเราการออกแบบผลตภณฑใหมชวต

ทสามารถตอบโตและบงชการใชงานตางๆแกผใชงานจงเปนสงส�าคญในโลกอนาคต

Page 14: การสร้างสรรค์ชีวิตให้กับการออกแบบ และพัฒนาผลิตภัณฑ์ · 2 The Fine & Applied Arts

The Fine & Applied Arts Journal14

บรรณานกรม

กมพล แสงเอยม. 2556. การออกแบบระบบคดแยกประเภทขยะมลฝอยใน

โรงเรยนประถมศกษา.วารสารครศาสตรอตสาหกรรมสถาบนเทคโนโลย

พระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง,12(2),95-102.

สกลธระวรญญ.2554.ตวบงบอกการใชงาน Affordance.[online].เขาถงไดจาก:

http://digital.lib.kmutt.ac.th/magazine/issue5/articles/article1.html.

สบคนวนท1กนยายนพ.ศ.2559

สกลธระวรญญ.2554.ปฏสมพนธระหวางคนกบผลตภณฑ คออะไร.[online].

เขาถงไดจาก:http://digital.lib.kmutt.ac.th/magazine/issue2/

articles/art4.html.สบคนวนท1กนยายนพ.ศ.2559

Gibson,J.J.1987.The Ecological Approach to Visual Perception.

LawrenceErlbaumAssoc.

Norman,A.D.1988.The Design of Everyday Things.NewYork,Currency

andDoubleday,p.9.

Rogers,Y.,andSharp,H.2002.Interaction Design.JohnWiley&Sons,

Inc.,pp.18–19

https://twitter.com/laghari_ux/status/679046554959802368

สบคนวนท1กนยายนพ.ศ.2559

https://www.dek-d.com/studyabroad/35729/สบคนวนท1กนยายนพ.ศ.2559