วารสารศิลปกรรมศาสตร์ ...Journal of Fine and Applied Arts...

วารสารศลปกรรมศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน

Journal of Fine and Applied Arts, Khon Kaen Universityฉบบอเลกทรอนกส http://fa.kku.ac.th/

ปท ๔ ฉบบท ๒ กรกฎาคม-ธนวาคม ๒๕๕๕ ISSN : ๑๙๐๖-๖๐๒๓

เจาของ คณะศลปกรรมศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน

วตถประสงค

เพอสงเสรม สนบสนน เผยแพรผลงาน

ดานวชาการและผลงานสรางสรรค

ทางศลปกรรม และเปนสอเชอมโยงบคลากร

ในวชาชพศลปกรรมและผทสนใจ

คณะทปรกษา

อธการบดมหาวทยาลยขอนแกน

ทปรกษาอธการบดดานศลปวฒนธรรม

ศาสตราจารย นายแพทยวนชย วฒนศพท

ศาสตราจารย เกยรตคณ ดร.สมนต สกลไชย

บรรณาธการ

รองศาสตราจารย ดร.เฉลมศกด พกลศร มหาวทยาลยขอนแกน

กองบรรณาธการ

Professor Dr.Krishna Carkarvati Banares University

Professor Dr.Tan Sooi Beng University Saint Malaysia

ศาสตราจารยสวทย ธรศาศวต มหาวทยาลยขอนแกน

รองศาสตราจารย ดร.บษกร สำาโรงทอง จฬาลงกรณมหาวทยาลย

รองศาสตราจารย ดร.ศภชย สงหยะบตย มหาวทยาลยมหาสารคาม

รองศาสตราจารย ดร.ประมาณ เทพสงเคราะห มหาวทยาลยทกษณ

รองศาสตราจารย ม.ล.สรสวสด สขสวสด มหาวทยาลยเชยงใหม

รองศาสตราจารยประทป นกป มหาวทยาลยนเรศวร

รองศาสตราจารยเทพศกด ทองนพคณ มหาวทยาลยบรพา

รองศาสตราจารยนพพร ดานสกล มหาวทยาลยรามคำาแหง

รองศาสตราจารยพงษศลป อรณรตน มหาวทยาลยศลปากร

รองศาสตราจารยฉนทนา เอยมสกล มหาวทยาลยธรรมศาสตร

ผจดพมพ คณะศลปกรรมศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน

๑๒๓ ถ.มตรภาพ อ.เมอง จ.ขอนแกน ๔๐๐๐๒

โทรศพท/โทรสาร ๐๔๓-๒๐๒๓๙๖

ผชวยกองบรรณาธการDr.James Mitchellผชวยศาสตราจารยรณภพ เตชะวงศอาจารยภาณ อดมเพทายกลอาจารยธรณส หนออนอาจารยกตตธนตถ ญาณพสษฐ

ออกแบบปก/รปเลม อาจารยกตตธนตถ ญาณพสษฐ

กำาหนดการเผยแพรปละ ๒ ฉบบ (มกราคม – มถนายน และ กรกฎาคม - ธนวาคม)

การเผยแพรมอบใหหองสมดหนวยงานของรฐ สถาบนการศกษา และจำาหนายทวไป

พมพท หจก.โรงพมพคลงนานาวทยา๒๓๒/๑๙๙ หม ๖ ถ.ศรจนทร ต.ในเมอง อ.เมอง จ.ขอนแกน ๔๐๐๐๐โทร. ๐๔๓-๓๒๘๕๘๙-๙๑ โทรสาร. ๐๔๓-๓๒๘๕๙๒E-mail : [email protected]

ผทรงคณวฒทพจารณาตรวจสอบความถกตองของบทความประจำาฉบบศาสตราจารยวโชค มกดามณ รองศาสตราจารย ดร.ณรทธ สทธจตตรองศาสตราจารย ดร.กาญจนา อนทรสนานนท รองศาสตราจารย ดร.เฉลมศกด พกลศรรองศาสตราจารย ดร.นยม วงศพงษคำา รองศาสตราจารย ดร.ณรงคชย ปฎกรชตรองศาสตราจารยวชย สทธรตน รองศาสตราจารยเทพศกด ทองนพคณผชวยศาสตราจารย ดร.ทรงยศ วระทวมาศ ผชวยศาสตราจารย ดร.ศาสตรา เหลาอรรคะผชวยศาสตราจารย ดร.พจนา ธปแกว ผชวยศาสตราจารยวฒนพนธ ครฑะเสน

ภาพปก “การคำาจน อมชพระพทธศาสนา” บววอน พมมะบด

ขอเขยนหรอบทความใดๆ ทไดพมพเผยแพรในวารสารคณะศลปกรรมศาสตร มหาวทยาลย

ขอนแกนฉบบน เปนความคดเหนเฉพาะตวของผเขยน และกองบรรณาธการไมจำาเปนตองเหนดวย และ

ไมมขอผกพนดวยประการใด ๆ อนงกองบรรณาธการวารสารยนดรบพจารณาบทความจากนกวชาการ

นกศกษา ตลอดจนผอาน และผสนใจทวไป เพอนำาลงตพมพ สำาหรบบทความวจยและบทความวชาการ

ตองผานการพจารณาจากผทรงคณวฒในสาขาวชาทเกยวของ

ฝายจดการ เอมอร รงวรวฒ

Journal of Fine and Applied Arts Khon Kaen University

Volume 4 Number 2 July - December 2012 ISSN : 1906-6023Publisher

Faculty of Fine and Applied Arts , Khon Kaen University

123 , Muang, Khon Kaen, 40002, Thailand

Tel./ Fax. 66 4320 2396

http://fa.kku.ac.th/

Objective

To distribute research contributions of academic and creative work in the area of Fine and

Applied Arts and remain informed of research progress. as well as to exchange their ideas in the

field of Find and Applied Arts.

Advisory Board

President

Advisor for Art, Culture and Alumni Affairs

Professor Dr. Wanchai Watthanasap, M.D.

Professor Dr. Sumon Sakolchai , Ph.D.

Editor in Chief

Assoc.Prof.Dr.Chalermsak Pikulsri

Editorial Board Professor Dr.Krishna Carkarvati Banares University Professor Dr.Tan Sooi Beng University Saint Malaysia Professor Suwit Theerasasawat Khon Kaen University Assoc.Prof.Dr.Bussakorn Sumrongthong Chulalongkorn University Assoc.Prof.Dr.Supachai Singyabuth Mahasarakham University Assoc.Prof.Dr.Pramarn Thepsongkhroh Thaksin University Assoc.Prof.ML. Surasawasdi Sooksawasdi Chiangmai University Assoc.Prof.Pratheep Nakpi Naresuan University Assoc.Prof.Thepsakdi Thangnopkoon Burapha University Assoc.Prof.Nopporn Dansakul Ramkhamhaeng University Assoc.Prof.Pongsin Aroonrat Silpakorn University Assoc.Prof.Chantana Ieamsakul Thammasat University

Assistant Editors Dr.James Mitchell Assist.Prof.Ronnapon Techawong Mr.Panu Udompethaikool Mr.Tharanat Hin-on Mr.Kittitanut YanpisitEditorial Manager Aim-Aon Rungworawut

Cover Design

Mr. Kittitanut Yanpisit

Publication Two Issues Per Year Issue No.1 (January – June)

Issue No.2 (July – December)

Distribution Free distribution to departments, faculties, and libraries in Khon Kaen University, libraries

of government sector and higher educational institution in Thailand

Contact Address Klung Nana Wittaya Printing 232/199 M.6, Srijan Road, Muang, Khon Kaen 40002 Thailand Tel. 66 4332 8589-91 Fax. 66 4332 8592

E-mail : [email protected]

Peer Reviewers Professor Dr.Vichoke Mukdamanee Assoc.Prof.Dr.Narutt Suttachitt Assoc.Prof.Dr.Kanchana Intarasunanont Assoc.Prof.Dr.Chalermsak Pikulsri Assoc.Prof.Dr.Niyom Wongpongkham Assoc.Prof.Dr.Narongchai Pidokrajt Assoc.Prof.Vichai Sithirath Assoc.Prof.Thepsakdi Thongnopkoon Assist.Prof.Dr.Songyot Weerataweemat Assist.Prof.Dr.Saatra Laoakka Assist.Prof.Dr.Potchana Toopkaew Assist.Prof.Wattanapan Krutasean

บทบรรณาธการ

วารสารศลปกรรมศาสตร มหาวทยาลยขอนแกนฉบบททานกำาลงอานอยน

มอายครบ 4 ป และนบเปนขาวดทวารสารไดรบการพจารณาคดเลอกเขาสฐานขอมล

ของศนยดชนการอางองวารสารไทย (TCI) สาขามนษยศาสตรและสงคมศาสตร

ซงทำาใหวารสารศลปกรรมศาสตรเปนวารสารทไดคณภาพตามเกณฑของ สำานกงาน

การอดมศกษา (สกอ.)

บทความทตพมพเผยแพรในฉบบน ไดรบการตอบรบเปนอยางด มบทความ

ทไดผานการพจารณาตพมพจำานวน ๘ เรอง ครอบคลมเนอหาทางศลปกรรม

ทงดานดนตร ทศนศลป และดานการออกแบบ บทความดานดนตรเรองหนงสอ

อเลกทรอนกสทเรยนรดวยตนเอง เรอง เครองดนตรไทยพนบานภาคใต สำาหรบ

นกเรยนชนประถมศกษาปท ๕ ของสนตา ยงเจรญสมสข เปนผลงานวจยจากการ

สรางหนงสออเลกทรอนกสทเนนการเรยนรดวยตนเอง โดยใชกรณเครองดนตรไทย

พนบานภาคใต สำาหรบนกเรยนชนประถมศกษา เพอเพมประสทธภาพในการเรยนร

ของนกเรยนไดเปนอยางด สำาหรบบทความวจยของ จรนทร เทพสงเคราะห เรองการ

วเคราะหเพลงปโนราของ นายควน ทวนยก นกปโนราทมชอเสยง ทำาใหเกดประโยชน

ดานองคความรและศลปนทสนใจรนใหมสามารถการนำาไปประยกตใช สวนบทความ

ของ ณฐ เชยงทอง เปนการวจยทใชดนตรชวยในการพฒนาประสทธภาพการพฒนา

ทกษะโดยการเลนกตารคลาสก เปนการนำาหลกการดานปฏบตเชอมโยงสภาคทฤษฎ

ไดอยางลงตว

สำาหรบบทความสรางสรรคดานทศนศลปมบทความเรอง ประตมากรรม :

เมอขาพเจาไดโคจรหมนรอบตนเองของ ภาณ อดมเพทายกล เปนผลงานทสะทอน

ใหมนษยไดตระหนก เตอนสตของตนเองไมให ใชชวตอยางประมาทใหหนมายดหลก

ตามคำาสอนแหงพระพทธศาสนา นอกจากนนยงมบทความรอยแยกของ อานนท

สงวรด เปนบทความจากงานสรางสรรคดานภาพพมพ ซงถายทอดจนตนาการ

สรรพสงทดำารงอยในสภาวะธรรม ทตองอาศยการพงพาซงกนและกน สำาหรบ

บทความเรอง สงพมพออนไลน : ถงเวลาสงตพมพตองสของ จารสทธ เครอจนทร

ไดเสนอแนวทางทสอสงพมพตองพฒนาทามกลางความกาวหนาอยางรวดเรวของสอ

สงพมพออนไลน บทความของ บววอน พมมะบด เรอง การสรางสรรคงานภาพพมพ

โดยไดแรงบนดาลใจจากรปทรงแขนนางทแขวงหลวงพระบาง สปป.ลาว บววอน พมมะบด

เปนชาวหลวงพระบางสำาเรจการศกษาระดบปรญญาโท ทคณะศลปกรรมศาสตร

มหาวทยาลยขอนแกน บทความเรองนเปนการใชภมปญญาดานศลปวฒนธรรม

ของชาวลาวมานำาเสนอเปนศลปะไดอยางนาสนใจ นอกจากนนในวารสารฉบบน

ยงมบทวจารณหนงสอเรอง มองฮปแตมอสานใน “เจดย พระพทธรป ฮปแตม สม

ศลปะลาวและอสาน” ททำาใหมองเหนภาพของความเชอมโยงดานศลปวฒนธรรม

ของลาวและอสานไดอยางด

ในนามของกองบรรณาธการ ใครขอขอบคณนกวชาการทกทาน ทใหเกยรต

สงบทความตพมพเผยแพร ตลอดทงผอาน ทกรณาตดตามความเคลอนไหวอยาง

ตอเนอง วารสารศลปกรรมศาสตรมความตงใจอยางแนวแนในการเปดโอกาสใหทกทาน

มสวนรวมบนเสนทางศลปกรรม พรอมกนนใครขอเชญชวนรวมสงบทความเผยแพร

ในวารสารฉบบตอไป

รองศาสตราจารย ดร.เฉลมศกด พกลศร

บรรณาธการ

สารบญการสรางสรรคงานภาพพมพโดยไดแรงบนดาลใจจากรปทรงแขนนางแขวงหลวงพระบาง สปป.ลาว 1 บววอน พมมะบด

ประตมากรรม : เมอขาพเจาไดโคจรหมนรอบตนเอง 30 ภาณ อดมเพทายกล

โครงการสรางสรรคผลงานภาพพมพ “ชดรอยแยก” 58 อานนท สงวรด

การวเคราะหเพลงป โนรา ของนายควน ทวนยก 77 จรนทร เทพสงเคราะห

หนงสออเลกทรอนกสทเรยนรดวยตนเอง เรอง เครองดนตรไทยพนบานภาคใตสำาหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 5 91 สนตา ยงเจรญสมสข

แบบฝกเสรมทกษะการอานโนตแรกเหนแบบมดนตรประกอบสำาหรบกตารคลาสสกในระดบชนตน 115 ณฐ เชยงทอง

สงพมพ ออนไลน : ถงเวลาสงตพมพตองส 137 จารสทธ เครอจนทร

มองฮปแตมอสานใน “เจดย พระพทธรป ฮปแตม สม ศลปะลาวและอสาน” 150 กตตธนตถ ญาณพสษฐ

๑

1 นกศกษาระดบบณฑตศกษา สาขาวจยศลปะและวฒนธรรม คณะศลปกรรมศาสตร มหาวทยาลย

ขอนแกน2 รองศาสตราจารย สาขาทศนศลป คณะศลปกรรมศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน

การสรางสรรคงานภาพพมพโดยไดแรงบนดาลใจจากรปทรงแขนนาง

แขวงหลวงพระบาง สปป.ลาวTHE CREATIVE GRAPHIC INSPIRED

BY FORM OF PROF PROP IN LUANGPRABANG LAO PDR.

บววอน พมมะบด1

Bouavone Phommabouth

เดชา ศรภาษณ2

Decha Siriphart

บทคดยอ การสรางสรรคงานภาพพมพโดยไดแรงบนดาลใจจากรปทรงแขนนาง แขวงหลวงพระบาง สปป.ลาว ในครงน เปนการวจยเชงคณภาพ โดยมวตถประสงค

ปท ๔ ฉบบท ๒ กรกฎาคม-ธนวาคม ๒๕๕๕

2 วารสารศลปกรรมศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน

เพอศกษาประวตความเปนมา คตความเชอ และรปทรงของแขนนาง แขวงหลวง

พระบาง สปป.ลาว จากนนนามาสรางสรรคผลงานภาพพมพจานวน 1 ชด โดยใชขอมลศกษาจากเอกสาร งานวจยตางๆ รวมทงเครองมอทใชในการลงพนทภาคสนาม

ประกอบดวย แบบการสารวจ แบบสงเกต และ แบบสมภาษณ ประชากรและกลม

ตวอยาง ไดแก กลมผร กลมผปฏบต และกลมผเกยวของ ผลการศกษาวจยพบวา การสรางแขนนางในเมองหลวงพระบางปรากฏ

หลกฐานชดเจนในราว ๆ ป พ.ศ. 2046 สมยพระเจาวชนราช เปนลกษณะของ

ไมคายนธรรมดา ตอมาในสมยของพระเจาไชยเชษฐาธราช ป พ.ศ. 2090 รปทรงแขนนางไดพฒนาจนเกดความวจตร บรรจง ออนชอย และ สวยงามมากยงขน คตการสรางแขนนางในเมองหลวงพระบางมคตมาจาก 3 ทางคอ 1) คตจากวรรณกรรมทางพทธศาสนา 2) คตทางวฒนธรรม สงคม การเมองการปกครอง และ 3) คตในเรองของความดงาม ของการคาชสะทอนสญลกษณบทบาทแมหญง

ในพทธประวตอยางมนยสาคญ

รปทรงแขนนางทปรากฏในวดทสรางและปฏสงขรณ โดยพระเจาไชยเชษฐา

ธราช พบวาม 2 ลกษณะ ไดแก 1) แขนนางรปทรงแผง และ 2) แขนนางรปทรงตวนาคโดยแตละรปทรงนนสอความหมายทสะทอนถงความรสกทางความงดงามอยาง

มเอกลกษณ นบเปนผลงานททรงคณคาทางดานสญลกษณ วรรณกรรมและ

ประวตศาสตรเปนอยางด การสรางสรรคงานภาพพมพ ในครงนผวจยไดวางแนวทางปฏบต รวมถงแนวคดการสรางสรรค โดยใชหลกสนทรยภาพในการสรางแขนนาง รวมถงการนารปแบบทไดจากการศกษารปทรงของแขนนาง ทสรางและปฏสงขรณขน ในสมยพระเจาไชยเชษฐาธราช แขวงหลวงพระบาง สปป.ลาว จานวน 5 วด คอ วดเชยงแมน วดเชยงทอง วดมหาธาตราชบวรวหาร วดหอเสยง และวดปากอ เปน

ขอมลสาคญสาหรบการสรางสรรคผลงานศลปภาพพมพ 4 เทคนค คอ 1) ลายเสนไมรองลก 2) ลายเสนแผนไฟเบอรใส และลายเสนรองลกแผนโลหะ 3) ภาพพมพ

สนามนและสนาบนวสดทหลากหลาย และ 4) ภาพพมพผสมผสานจตรกรรม โดยนาเอารปทรง ลวดลาย และเทคนคดงกลาวมาปฏบต ทาใหสามารถสรางสรรค


3วารสารศลปกรรมศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน

ผลงานศลปะไดจานวน 3 ชน ไดแก 1) ชอผลงาน : การคาจน อมช พระพทธศาสนา ขนาด: 90 X 80 ซม. เทคนคแกะไม (Wood Cut Pepperbox Hard Ground Water Color) 2) ชอผลงาน : ความดงามเกดเปนสญลกษณ ขนาด: 90 X 80 ซม. เทคนคแกะไม (Wood Cut and Pant) และ 3) ชอผลงาน: ความศรทธากเกดแรง

สรางสรรค ขนาด: 90 X 80 ซม. เทคนคแกะไม (Wood Cut Pepperbox Dipole) คาสาคญ: แขนนาง,หลวงพระบาง,ภาพพมพ

Abstract The Creative Graphic Inspired by Form of Prof Prop in Luang-prabang Lao PDR is a qualitative research aimed to study about the history, belief and the form of prof prop in Luangprabang Lao PDR. By doing document analysis, one set of creative graphic then was created. The interview, observation and survey were used in the fi eld study. The interview participants and samples are including wise men, skillful technicians, and people who were relevant to prof prop. According to the research result, the creation of prof prop in Luangprabang was explicitly appeared during the period of King Vichulraj around 1503 B.C. and was such ordinary prop type. Subsequently during the era of King Sai Setthathirath in 1547 B.C., prof prop was developed to become more exquisite and delicate. The principles in making prof prop in Luangprabang were 1) Buddhist Literature 2) Cultural, Social and Administrative Structure and 3) Virtue. The faith in Buddhism that Lao women had was compared as a symbolic refl ection of women in the history of Buddha. The appearances of prof prop created and renovated during King Sai Setthathirath period are 1) Phaeng Prof Prof Form and



2) Naga Prof Prop Form. Each form interpreted the unique aesthetic andconsiderably an invaluable symbolism in literary history. In this creative graphic, the researcher has laid out the practice and creative concepts, in making prof prop, by using the aesthetic principles and forms of prof prop created and renovated during the era of King Sai Setthathirath in Luangprabang, Lao PDR. The 5 key temples, such as Xiangman Temple, Xieng Thong Temple, Mahathat Rajaworavihar Temple, Ho Xiang Temple and Pak Ou Temple were signifi cant sources of information. There are 4 techniques used in this creative graphic as follows: 1) Wood Cut 2) Dry Point and Etching 3) Graphic Water on Gaulle, and 4) Graphic and Painted. By adopting these techniques, 3 art theses were created: 1) Name: The Buddhism Enrichment Size: 90 X 80 cm. Technique used: Wood Cut Pepperbox Hard Ground Water Color 2) Name: The Symbolized Virtue size: 90 X 80 cm Technique used: Wood Cut and Paint 3) Name: Faithfulness to Creativeness size: 60 X 90 cm. Technique used: Wood Cut Pepperbox Dipole Keywords: From of Prof Prop, Luangprabang ,Graphic

1. บทนา ความเจรญของพทธศาสนาไดสบทอดมาจากอนเดย แลวเคลอนยายเขามาเจรญทศรสงกา จากนนไดเชอมเขามาในสวรรณภม ไดแก ลาว มอญ ขะแมร ขอม และทวาราวด(อาณาจกศรโคตรบอง) โดยเฉพาะเจรญรงเรอง อยในแถบลมแมนาโขง แมนาโขงเปนสายทเชอมโยงบรรดาประเทศทมความเจรญทางดานพทธวฒนธรรม

ของศาสนาลมแมนาโขงในแถบน ซงไดแก จน เวยดนาม พมา กมพชา ไทย ขะแมร และลาว (สเนตร โพธสารและคณะ, 2543) ลาวไดรบอทธพลของศาสนาพทธ



ในชวงศตวรรษท 4 เมอชวงศตวรรษนน รปแบบการปกครองของกษตรย เปน

ลกษณะเจาปกครองนคร แควน และเมองตางๆ เชน แควนเชยงขวางบรเวณแควน

เชยงขวางอยทศเหนอของลาว ศาสนาพทธเขามาเผยแพรทางบรเวณแควนเชยง

ขวาง จากนนกกระจายลงไปจนถงภาคใตของลาว แลวกลบคนมาเขานครเวยงจนทน แตระยะนนความเจรญของศาสนาไมไดตอบรบเทาทควร จนกระทงมาถงสมย

พระเจาฟางมแหลงหลาธรณ พระองคเปนกษตรยองคแรกทรบเอาศาสนาพทธจาก

ขะแมร เขามาในลาวลานชางเปนครงแรกอยทเมองหลวงพระบาง ไมเพยงแตนาเอา

ศาสนาพทธจากประเทศขะแมร เขามาอยางเดยวเทานน พระองคยงรบเอาพระพทธรป

ทองคาและรปแบบของการปกครอง รวมทงบรรดา ธรรมบณฑต พทธวฒนธรรม นายชางงานหลายแขนง ไดแก งานจตรกรรม ประตมากรรม สถาปตยกรรมของ

ศาสนาสถาน และระบบโครงสรางการเมอง สงคม วฒนธรรม แมแตวธจดตงทก

รปแบบจากประเทศขะแมร มาเผยแผปฏบต เรมตงแตกลางศตวรรษท 16-17จนเจรญรงเรองทสดในลาว เมอปค.ศ.1353 -1393 จากหลกฐานทเปนศาสนา

คารในหลวงพระบางไดแกวดวาอารามตางๆ ทสาคญและโดดเดนคอ โบสถ และวดปาเลไลย ความเจรญรงเรองของศาสนาดงกลาวนน ยงเชอมโยงจนมาถงสมยของพระเจาไชยเชษฐาธรา (หมพน รดตะนะวง,2551) พระเจาไชยเชษฐาธราช เปนกษตรยททรงสบเชอสายกษตรยจากเมอง

เชยงใหม และเชยงทอง พระองคประสตปมะเมย เดอนอาย แรม 9 คา วนอาทตย เวลาเทยง ป พ.ศ. 2077 พระองคเปนกษตรยทมความเชยวชาญเปนนกปราชญ ในดานการปกครองทมคณธรรม และมงมนในพทธศาสนา เชน การสรางและปฏสงขรณงานศาสนาคารโดยเฉพาะการสราง วดวาอาราม ในแขวงหลวงพระบาง

(ดวงไช หลวงพะส, 2547) คตในการสรางวด ทหลวงพระบาง ในสมยพระเจา

ไชยเชษฐาธราช สวนมากเปนการสรางเพอจารกบญคณ และสรางเพอสะทอน

ใหเหน ความศรทธา ความเชอฮตคองประเพณของฮตสบสองเดอน ในเรอง

การระลก ถงคณธรรม จรยธรรม บาป บญ คณ โทษ นรก สวรรค จากความเชอดงกลาวเปนผลพวงใหเกดแนวความคดในการสรางงานสถาปตยกรรมประเภท



ศาสนาคาร ปรากฏขนอยางชดเจนในแขวงหลวงพระบาง (หมพน รดตะนะวง, 2551) แขนนางหลวงพระบางนนเปรยบเสมอนตวแทนทเปนสอลกษณบทบาทของความด

งามความเชอ และความศรทธาในการคาช ชวยเหลอพทธศาสนา ทสาคญแมหญง

มหนาทปฏบตตามฮตสบสองคองสบส ทงยงเปนความเชอทางจตใจทสามารถสราง

คณคาตอผสรางและผชม ในดานคณคาของสงคมความสาคญทางจรยธรรมแหง

ความดงามทปรากฏรปทรงทเกดเปนสญลกษณของเพศสรระ โดยเปนการอปมา

อปไมยของชางพนถน ทาใหเหนภาพรวมของรปทรงแขนนางทปรากฏการคายนงาน

สถาปตยกรรมทเปนพนทใชสอยของวดทแขวงหลวงพระบาง(ไพโรจน เพชรสงหาร, 2539) วดในหลวงพระบางประกอบดวยสงสาคญหลายอยางเชน วหาร ศาลา หอกลองหอไหว หอแจก หอไตร กฏ และสม สมประกอบดวยงานศลปกรรมหลายอยางเพอ

ประกอบในการ คายน เสรมสราง ตกแตง และประดบประดา เชน ชอฟา ใบระกา หางหงส ไมคายน และคนทวย ซงในภาษาลาวเรยกวา “แขนนาง” แขนนางมหนาท

คายนไมโครงสรางสวนบนของหลงคาไมใหทรดตก ทงยงสรางความแขงแรงใหแก

ผนง และโครงสราง แมแตอาคารตางๆ ในวดยงใชแขนนาง เปนสวนประกอบในการ

ประดบประดา ลดพนทวางของผนง ใหมความออนโคง และสมดลระหวางขางซาย

และขวา เชน ศาลา วหาร และสม เนองจากแขนนางมความสาคญในดานประโยชน

ของการใชสอย รวมทงดานคตความเชอ และความงามอยางสนทรยภาพ ดงนนชางจงออกแบบรปทรงแขนนางทแตกตางกน ตามความคดความเชอของแตละบคคล ดงปรากฏในรปทรงของแขนนางทเมองหลวงพระบาง ซงมความแตกตางทหลากหลาย

และมเอกลกษณอนโดดเดนแตกตางจากทอน (บนเฮง บวสแสงปะเสด, มปป) รปทรงแขนนางทหลวงพระบางเปนแขนนางมความสวยงามออนชอย

ทงทางดานความงาม ทางดานสนทรยภาพ และดานเนอหาโดยเฉพาะแขนนาง

ทวดเชยงแมน วดเชยงทอง วดพระมหาธาตราชบวรวหาร (วดธาตนอย) วดหอเสยง และวดปากอ ทมรปทรงทแตกตางกน คอ 1) รปทรงแผง และ 2) รปทรงตวนาค ทสาคญรปทรงแขนนางทาดวยไมทเปนมงคลจากธรรมชาตจานวน 3 วด ไดแก วดเชยงแมน วดเชยงทอง และวดปากอ 2) รปทรงตวนาค ทาจากวสดสอผสม ไดแก



วดพระมหาธาตราชบวรวหาร (วดธาตนอย) และ วดหอเสยง หากกลาวถงแขนนาง

ทสมบรณทงองคประกอบของเนอหามคณคาทางประวตศาสตร และ สนทรยภาพ ทเพยบพรอมในดานของรปทรงของความออนชอย มความงามตามธรรมชาต

ใน สปป.ลาวนน จงไมควนมองขามแขนนางในสมยของพระเจาไชยเชษฐาธราชท แขวงหลวงพระบาง หลวงพระบางไดรบการขนทะเบยนเปนนครแหงมรดกโลกใน ป พ.ศ. 2538 ดวยเหตผลทหลวงพระบางเปนดนแดนแหงประวตศาสตร และถอไดวาเปนแหลง

อารยธรรมทเกาแก เตมไปดวยจารตประเพณฮตสบสองคองสบสและวถความเชอ

ของชมชน มความเจรญรงเรองโดดเดนทางดานพทธศาสนา และศลปะวฒนธรรมทม

เอกลกษณเปนของตนเอง อาดกลาวไดวาแขวงหลวงพระบางคอแหลงขมทรพยทาง

ดานศลปะวฒนธรรม ทงงดงามดจไขมกแหงสปป.ลาว (บนเทยง สรปะพน, 2543) จากเหตผลและความสาคญของปญหาดงกลาวผวจยจงเกดแรงบนดาล

ใจ เพอตองการสรางสรรคผลงานศลปะภาพพมพ โดยนาขอมลจากพนทภาคสนาม

งานวจยทเกยวของมาออกแบบสรางภาพรางทสมบรณ จากนนนาวสด เชน ส และแผนโลหะตาง รวมทงรปทรงเดมแขนนางทปรากฏบนสม สมยพระเจาไชยเชษฐา

ธราชทหลวงพระบาง มาทดลองผสมผสานกบเทคนควธการของงานภาพพมพ ทสาคญเพราะยงไมมการศกษาวจยในเรองดงกลาว โดยเฉพาะการนาเอารปทรงแขน

นางเปนสวนประกอบสาคญ มาสรางเปนผลงานภาพพมพ เพอนาเสนอผลงานใน

รปแบบนทรรศการสสาธารณชนอยางเปนระบบตอไป

2. วตถประสงคของการวจย 1. ศกษาประวตความเปนมา และคตความเชอของแขนนาง แขวงหลวง

พระบาง สปป.ลาว 2. ศกษารปทรงของแขนนางในแขวงหลวงพระบาง สปป.ลาว 3. เพอสรางสรรคผลงานภาพพมพจากแรงบนดาลใจในรปทรงของ

แขนนาง แขวงหลวงพระบาง สปป.ลาว



3. ขอบเขตของการวจย กาหนดขอบเขตของการศกษาดงน 3.1 ขอบเขตเนอหา

1. ประวตของแขนนาง ในแขวงหลวงพระบาง สปป.ลาว 2. รปทรงของแขนนาง และคตความเชอทมตอพระพทธศาสนา

อนเกยวเนองกบแขนนาง

3. การสรางสรรคผลงานทางศลปะดวยเทคนคภาพพมพจากรปทรง

แขนนางแขวงหลวงพระบาง

3.2 ขอบเขตพนทวจย ขอบเขตดานพนทใชในการศกษาคอ วดใน

สมยพระเจาไชยเชษฐาธราช แขวงหลวงพระบาง สปป.ลาว ไดแก วดเชยงแมน วดเชยงทอง วดพระมหาธาตราชบวรวหาร วดหอเสยง และวดปากอ

4. ประโยชนทคาดวาจะไดรบ การศกษาครงน จะทาใหทราบถงประวตความเปนมาของรปทรงแขนนาง

รวมไปจนถงคตความเชอ ความศรทธาในพระพทธศาสนา โดยการโยงใยในความ

สมพนธของแขนนางและภาพสะทอนนนไดกอใหเกดแรงบนดาลใจในการสรางสรรค

ผลงานทางดานศลปะดวยเทคนคภาพพมพ ซงยงประโยชนในมตดานความรในงาน

ศลปกรรมในมตดานสงคมและวฒนธรรม ในแขวงหลวงพระบาง สปป. ลาวอกดวย

5. ผลการวจย 5.1 จากประวตความเปนมาในการสรางแขนนางแขวงหลวงพระบาง ทราบวาความเชอความศรทธาทมผลสะทอนมาจากสตร เมอครงอดตกาลทมความ

เกยวของในเรองทางโลกของสงคมมนษย ทางดานศาสนาพทธ พราหมณและผ จากความเชอแบบผสมผสาน ดงกลาวเปนผลพวงเกดการสรางงานศลปะของ

ศาสนาคาร เมอสมยพระเจาฟางมแหลงหลาธรน นาศาสนามาเผยแพร และปฏบตท

เมองหลวงพระบาง เรมตงแตกลางศตวรรษท 16 -17 ดงการสรางวดวาอารามตางๆ



ทประเทศลานชางจนเจรญรงเรองทสดในลาวเมอปค.ศ.(1353 -1393)ความเจรญใน

การสรางศาสนาคาร นนยงเจรญมาถงป พ.ศ.( 2057) การปรากฏรปทรงแขนนางบน

สมวดวชนนะราช นบวาเปนงานประตมากรรมชนแรก ทยงใหเหนมาถงปจจบน โดยพระเจาวชนนะราช ความเจรญของศลปะศาสนาคาร ไดสบเนองความเจรญรงเรองนน

ยงเชอมโยงจนมาถงสมยพระเจาไชยเชษฐาธราช เมอป พ.ศ.2090 ดงทรปทรง

แขนนางปรากฏบนสมวดตางๆในแขวงหลวงพระบาง สรางโดย พระเจาไชยเชษฐา

ธราช ในการสรางวดวาอารามของพระองคนน เนองจากมความเชอ ความศรทธา

ความราลกบญคณ และสรางเพอผลประโยชนแหงตนในภพหนา จากความเชอในเรองราวตางๆ ตงแตอดตจนถงปจจบนพบวา การสรางแขนนางของชมชนแขวงหลวงพระบาง มคตมาจาก 3 ดาน ไดแก 1. คตจากวรรณกรรมทางพทธศาสนาเปนผลของความเชอมาจาก

ผลงานการกระทาในสงดงามของแมหญง ในวรรณกรรมพทธประวต ทงเปนนยาย

ปรมปราและเปนประวตศาสตรของชมชนพนถน ทมความเชอตงแตอดต เชน เชอในคาสงสอนของพระพทธศาสนา จนเกดความรก ความเทดทนบชา จนเกดแรงศรทธา และยนดเปนผรวมคบารมทอมช ชวยเหลอพระโพธสตว ทงยงสามารถทาหนาทได

ทกอยางแมแตรวมสละชวตดวยกน เชน ตานานประวตพทธชาตของพระโพธสตว

ในชาตตางๆ ในชาตทเดนชด ไดแก พทธชาดพระเวสสนดรชาดก เมอครนพระนาง

มหาเทวทรงประสตเจาชายสทธตถะแลวสนพระชนม ตอมาพระนางประชาบดโคตม

ใหการเลยงดชวยเหลอดวยความรก และใหความศรทธาตอคาสงสอนของพระพทธ

องคเปนอยางยงจนสาเรจมรรคผล ทงยงสละทรพยสรางวดถวายแดพระโพธสตว สวนพระนางมทรใหความรกความซอสตย เอออาทรสละไดแมแตชวต ตอมา

นางสชาดา ประทานขาวมธปายาสเมอครงยงเปนพระโพธสตว 2. คตในดานของสงคมการเมองการปกครองทเกยวของกบแมหญงนน สงคมยนดใหแมหญงเปนผรกษาและผปฏบต ขนบธรรมเนยมจารตประเพณของ

ฮตสบสองคองสบส เปนผใหความอมคาช ชวยเหลอ และเปนสอสมพนธระหวาง

สายเครอญาตมาตงแตอดต เมอแมหญงเปนผถกแบกรบกจวตรประจาวน ในเรอง



ของการเสยสละมความอดทน ความสขสวนตว และใหความอบอนดแลครอบครว

ตลอดเวลาทเตมไปดวยความรก เมอครงกอนพทธกาลของพระพทธศาสนา เชนวรรณกรรมของพระลกษณพระราม เมอครนพระนางไกรยะเกสออกทาศกรวมกบ

พระลกษณพระราม จนกระทงลอเกวยนรบชารด พระนางเอาแขนรองรบเพอไมให เกวยนรบไหลลงเหว ความอดกลน ยอมเสยสละ เพอหนาทของแมทตองปกปกรกษา

ชวยเหลอคาช ผเปนทรก และศรทธาเทาชวต 3. คตความเชอในเรองของความดงามทแมหญงไดเกยวของกบพระพทธ

ศาสนาตงแตชาตกอนพทธประวตนนเปรยบเสมอนภาพสะทอนสญลกษณ ซงเกดจากความรก ความศรทธา ความปตยนดทไดเกดมาเปนคบารม ทมความอดทน และเสยสละทกอยางไดแมแตชวต เพอเปนพลงเสรมสรางใหแกพระโพธสตว ดงเมอครนวรรณกรรมทเปนประวตของเรองพระเวสสนดรทแมหญงในวรรณกรรมศาสนาพทธ เชน พะนางมทร พะนางปชาบดโคเตมเถระ และ นางสดสะดา ทมบทบาทเดนๆ

ในการคาชทานบารง ชวยเหลอใหความเอออาทรทงกาย ใจ และสงของอปโภค และบรโภคตางๆใหเปนทานแกพระโพธสตวจนพระโพธสตวสาเรจมรรคผล จากเรองราวความดงาม ความสาคญดงกลาวทาใหเหนรปลกษณ ทเปนรปทรงแขน

แมหญงทปรากฏเปนสญลกษณรปทรงแขนนางในรปลกษณะไมคายน ประกอบ

สวนคายนโครงสรางทางสถาปตยกรรม จากความดทมตอเนองดงกลาวนน จงเกดแนวคดในการสรางรปทรงแขนนางทเปนสญลกษณตวแทนความดงามของแมหญง ทใหการคาชชวยเหลอใหศาสนาเจรญรงเรอง จงทาเปนลกษณะรปทรงแขนนางไป

ปรากฏบนสม มาตลอดจนถงปจจบน

แขนนางมหนาทบทบาทใน 2 ทางไดแก 1) เปนสวนประกอบคายน

โครงสรางทางสถาปตยกรรม เปนการคาชและสรางความแขงแรงทนทานใหแกไม

เครองบนของสวนปลายเตาชายคาทยนออก และ 2) แขนนางในความเชอในงานศลปกรรม เปนการสราง ความชนชม ความสวยงาม ทงยงเปนการปรบตวของ

พนทวาง ของผนงใหมความออนชอย นาด มเสนห ทงยงลดความแขงกระดางของ

พนทวางผนงใหมสมดลระหวางขางซายและขวา



5.2 รปทรงของแขนนาง แขวงหลวงพระบาง จากการสารวจ สงเกต และ สมภาษณ ผร ผปฏบตในภาคสนามจาก

ภาครฐและภาคเอกชนพนถน รวมทงการคนควาวจยจากเอกสารตางๆ ทาใชผวจย

ไดทราบ ถงรปทรงแขนนางทปรากฏบนสมทง 5 วด ไดแก แขนนางวดเชยงแมนแขนนางวดเชยงทอง แขนนางวดพระมหาธาตราชบวรวหาร แขนนางวดหอเสยง และแขนนางวดปากอ มผลจากการสมภาษณผรผปฏบตในภาคสนามมทงผมชอเสยง

และชางชาวบาน พบวา ปจจยเกอหนนของชางตอการสรางสรรครปทรงแขนนางท

หลวงพระบาง ดงกลาวในดานความรในรปทรงสญลกษณ และความรในดานทกษะ รวมทงประสบการณในชวตของการทางานดานตางๆ ทมรปแบบการศกษาเลาเรยน

มทงในและนอกระบบ การศกษา เชน การคนควาดวยตวเอง การมพรสวรรคในตว มใจรก มความคดใฝฝน และการสงเกต ทงหมดน เปนความรทชวยเกอหนนใหรบร

ถงคณคาทางสนทรยภาพ ทาใหผสรางสรรคสามารถสรางสรรคผลงานศลปะใน

รปแบบศลปะภาพพมพไดอยางลกซง ดงทการสรางและปฏสงขรณงานประตมากรรม

ในรปทรงแขนนางประดบสมโดยสมยพระเจาไชยเชษฐาธราช ท หลวงพระบาง ม 2 รปทรง ดงน รปทรงท 1. แขนนางรปทรงแผง ม 2 รปทรง คอ1) แขนนางแผงทวดเชยงทองเปนการแกะสลกนนตาบนแผนไมหนาเรยบ เปนงานศลปทมลกษณะเรยบงายท

เปนอตลกษณของชมชน 2) แขนนางแผงวดปากอเปนแผนไมหนาเรยบ แกะสลกขอบดานนอกเพยงเลกนอย เปนงานศลปทมอตลกษณลกษณะเรยบงายในงานชาง

สมยนน แขนนางทงสองแหงทาดวยไมทมคาจากธรรมชาตสะดวกในการเคลอนยาย รปทรงท 2. แขนนางรปทรงตวนาคม 2 รปทรงและวสดของการนาใชสรางแขนนาง

ทปรากฏอยบนรอบๆสมวดเชยงแมน วดพระมหาธาตราชบวรวหารและวดหอเสยง มดงน 1) แขนนางนาค วดเชยงแมนทาดวยวสดไมทมคาจากธรรมชาตซงแกะสลก

เปนรปตวนาคในจนตนาการม อตลกษณเฉพาะตว 2) แขนนางนาค วดพระมหาธาต

ราชบวรวหาร (วดธาตนอย) เปนรปตวนาคในจนตนาการของชางพนถนในสมยนน การนาใชประเภททาดวยวสดสาเรจรปผสมกบวสดจากธรรมชาต 3)แขนนางนาค



วดหอเสยงเปนรปตวนาคในจตรนาการสมยใหมของชางพนถนในปจจบน การนาใชวสดทาดวยวสดสาเรจรปผสมกบวสดจากธรรมชาต ความเปนมาของการสรางและปฏสงขรณ วด และสมทประกอบดวย

รปทรงแขนนาง และการเขยนลายเสนรปทรงแขนนาง ทปรากฏบนสม ของวด

สมยพระเจาไชยเชษฐาธราช จานวน 5 วด เปนผลพวงทใหความรสกถงอารมณของ

ความงามทางสนทรยภาพในตววตถ ไดแก 1. วดเชยงแมน เมอกอนชอวา “วดสวรรณเมองแมน” สรางใน ป พ.ศ. 2133 โดย พระเจาไชยเชษฐาธราช วดนตงอยบนเชงเขาภทาวภนาง ของหมบานเชยงแมน เมองจอมเพชร พนทวดประกอบดวยงานศาสนาสถานตางๆ เชน สม ซงสม ประกอบดวยศลปกรรมทลาคาหลายอยาง เชน ชอฟา ใบระกา และแขนนาง ลกษณะรปทรงแขนนางวดเชยงแมนเปนรปตวนาคในจนตนาการ มความงามเปน

อตลกษณเฉพาะตว ทไมเหมอนแขนนางทวๆไป เปนรปแบบของการคายนโครงสราง

ทางสถาปตยกรรม อยในลกษณะหอยหวลง สวนหวและสวนหางโคงพบเขากน สวนทองแอนโคง มหงอนเรยวยาวตดกบลาตว มปกซายและขวา อยในทาอาปาก รองรบฐานเตาดวยรปปลา ประเภทวสดทาจากแกนไมสกทองสามารถยดปรบเขากบสภาพดนฟาอากาศไดด ทสาคญลงสนาทหางทงตว องคประกอบไดแก 1) ความยาว 1.80 เซนตเมตร รวมทงฐานรองรบ 2) ความหนา10 เซนตเมตร 3) ลายเสนทใหความ

ออนชอยในโครงรปทรงแขนนาง มเสนตรง เสนโคง เสนเอยง เสนทรงกลม ลายกลบบวลายกนกสามตว และลายดอกประจายาม เปนฝมอของชาง ชาวญวน เขยนแบบ โดยชางหลวงในราชสานก



ภาพท 1 ดานซาย เปนสมวดเชยงแมนรปทรงสรางขนในสมยพระเจาไชยเชษฐาธราช และดานขวาเปนการเขยนลายเสนรปแขนนาง ทเปนรปตวนาคขางลาง

มฐานเตารองรบดวยรปตวปลา ทาดวยไมสกทอง

2. วดเชยงทอง สรางระหวางป พ.ศ. 2102-2103 โดยพระเจาไชยเชษฐาธราช สรางเปนวดหวเมองของศรสตนาคราชธานศรมหานครของอาณาจกรลานชาง เปนวดทใชประกอบพธตามความเชอของฮตคองประเพณทางศาสนา พนทวดประกอบดวยงานศาสนาสถานตางๆ เชน สม พนทรอบผนงดานในและนอกสมปรากฏงานศลปะทลาคา เชน รปภาพจตรกรรมฝาผนง และงานประตมากรรมทมความงามอนโดดเดน เชน แขนนางรปทรงสามเหลยมผนผาคลาย หชาง หรอปกบาง แกะสลกขอบสนดานนอกเพยงเลกนอย เปนฝมอของชางหลวง อยลกษณะเปนแนวเฉยง รองรบฐานเตาดวยรปสามเหลยมทรงดอกบวคอมคอม มความออนไหวทสมดลกบสดสวนโครงสราง ทาดวยไมทเปนมงคล ทสาคญลงรกปดทองเขยนลายเคลอบทองคา เปนงานศลปทเชอมโยงระหวางเชยงทอง-เชยงใหม องคประกอบไดแก 1) ความยาว 1.60 เซนตเมตรรวมทงฐานรองรบ 2) ความหนา 0.5 เซนตเมตร3) วสดทนามาสรางแขนนางวดเชยงทองทาดวยแกนไมสกทองเนอไมไมแขงแกะสลกสะดวกและงายในการเคลอนยาย สามารถยดปรบเขากบสภาพดนฟาอากาศไดด 4) ลายเสนทใหความรสกของความออนชอยของรปทรงแขนนาง มลายเสนตรงเสนโคง เสนเอยง เสนทรงกลม และลายกลบบว ลายกระหนก ลายดอกประจายาม ดอกกระดงงา ลายเครอคา และลายเครอผกกด



ภาพท 2 ดานซาย เปนสมวดเชยงทองรปทรงสรางขนในสมยพระเจาไชยเชษฐา

ธราช และดานขวา การเขยนลายเสนรปแขนนางแผงขางลางมฐานเตา

เปนชนๆรองรบประกอบดวยรปดอกบวคอม ทาดวยไมเพาภาษาไทย

เรยกวา ไมรง และ (Shorea Siamensis Miq)

3. วดพระมหาธาตราชบวรวหาร โดย สมยพระเจาไชยเชษฐาธราช สรางเมอ ป พ.ศ. 2091 เปนพนทตดกบวดหอเสยงสรางเพอถวาย “ยาย” วดพระ

มหาธาตราชบวรวหารถกอคคภยถง 3 ครง ดงนนรปทรงสมรวมทงงานศลปกรรม ทปรากฏบรเวณสม เชน งานจตรกรรมฝาผนงประตมากรรมฝาผนงรปทรงแขนนาง

ปรากฏบนสมไดมการเปลยนแปลง ชมชนนยมเรยกชอวดนวา “วดธาตนอย” พนท

วดประกอบดวยงานศาสนาสถานตางๆ เชน สมรปทรงแขนนางทปรากฏบนสมวด

พระมหาธาตราช เปนรปตวนาคในจนตนาการ สรางเมอประมาณ 60 –70 ป สรางโดยชางหลวงในราชสานก เปนแขนนางนาคตวกลมเรยวเปนเอกลกษณเฉพาะตว

ไมเหมอนทอน ลกษณะหอยหวลง สวนหวและสวนหางโคงพบเขากน สวนทองแอนโคง

มหงอนลอยเรยวยาวเปนชอๆ ฐานเตารองรบดวยดอกบวคอม องคประกอบของแขนนาง 1) ความยาว 2.20 เซนตเมตร รวมทงฐานรองรบ 2) ความหนา 0.4 เซนตเมตร

3) นาใชวสดจาก ปนชเมนต เหลกเสน และทรายจากธรรมชาต ทนทานตอสภาพ

อากาศ 4) ลายเสนทใหรสกถงความสวยงาม ออนโคงของรปทรง และลายเสนโคง เสนเอยง เสนทรงกลม ลายกลบบว กระหนกสามตว และลายวนเเลน



ภาพท 3 ดานซาย เปนสมวดพระมหาธาตราชบวรวหาร รปทรงสรางขนในสมย

พระเจาไชยเชษฐาธราช และดานขวา เปนรปเขยนลายเสนแขนนาง

รปตวนาคมฐานเตารองรบเปนชนๆอย ในรปสามเหลยมผนผา ทาดวย

ปนซเมนต

4. วดหอเสยง สรางโดยพระเจาไชยเชษฐาธราชเมอป พศ. 2248 เมอกอนเปนพนททาพธเสยงทายสรางวดพระมหาธาตราชบวรวหาร พอสรางวดพระมหาธาตราชบวรวหารสาเรจประมาณ 2 ป จงสรางวดหอเสยง พนทวดประกอบดวยงานศาสนาสถานตางๆ เชน สม สมวดหอเสยง สรางโดยหมนชางและครอบครวประกอบดวยแขนนางรปทรงตวนาคสรางขนประมาณ 30-40 ป ผานมา รองรบฐานเตาดวยรปสามเหลยมผนผา ประดบดวยลายประยกต สรางโดยชางพนบานมรปแบบตามจนตนาการใหมของชาง ซงอยในลกษณะหอยหวลงลาตวเขยนเสนเอยงซายและขวา สวนหวสวนหางโคงพบเขากนสวนทองคดโคง มหงอนเรยวยาวลอยเปนชอๆ ทาจากวสดสาเรจรปผสมกบวสดจากธรรมชาต องคประกอบไดแก 1) ความยาว 1.50 เซนตเมตร รวมทงฐานรองรบ 2) ความหนา 15 เซนตเมตร3) ประเภพวสดใชปนซเมนต เหลก และทรายจากธรรมชาต ลงสทองคาทงตว ทนทานตอสภาพอากาศ 4) ลายเสนทใหความรสกถงความสวยงามความออนชอย มเสนตรง เสนโคง เสนเอยง เสนทรงกลม และลายกลบบว กนกสามตว ดอกประจา

ยาม และลายวนแลน



ภาพท 4 ดานซาย เปนวดสมยพระเจาไชยเชษฐาธราช สวนสมสรางโดยมนชาง และดานขวาเปนการเขยน ลายเสนรปแขนนาง ทเปนรปตวนาค ขางลางมฐานเตารองรบประดวยลายดอกผกกดเปนรปทรงสามเหลยมผนผา

ทาดวยปนซเมนต

5. วดปากอสรางเมอป พ.ศ. 2090 โดย สมยพระเจาไชยเชษฐาธราช เปนวดทเชอมโยงพธกรรมบญประเพณ ทสาคญกบถาตง และสบอ เชน งานบญ

ประเพณปใหมลาว ซงเปนพธกรรมเคยงคมาเปนเวลานาน พนทวดประกอบดวย

งานศาสนาสถานตางๆ เชน สม การสรางสมวดปากอประกอบดวยงานศลปะตางๆ

ไดแก แขนนางรปทรงแผง แขนนางสรางขนในเวลาเดยวกนสม รปทรงแขนนาง

บนสมวดปากอมลกษณะเรยวยาวตรง สวนบนกวางสวนลางเลกมลกษณะถาน

เตารองรบในตว ฝงตวลกเขาในฝาผนงสม ซงแตกตางกบแขนนางจากทอนๆ เปน

งานชางหลวงในราชสานก เปนไมทเปนมงคน และทสาคญไมไดลงรกปดทองหรอ

ลงสใดๆ องคประกอบไดแก 1) ความยาว 3.15 เซนตเมตร รวมทงฐานรองรบ 2) ความหนา 3 เซนตเมตร 3) ประเภทวสด ทาดวยไมสกทองจากธรรมชาตเนอไม

แขงหรอออนเปนไมประเภทกลาง สามารถเคลอนยายสะดวก ปรบตวเขากบสภาพ

แวดลอมไดด 4) ลายเสนทใหความรสกถงความสวยงาม ออนโยนของโครงสรางไดแกลายเสนตรง เสนเอยง ลายกลบบวควา และกลบบวหงาย



ภาพท 5 ดานซายเปนสมวดปากอรปทรงสรางขนในสมยพระเจาไชยเชษฐาธราช

และดานขวา เปนการเขยนลายเสน เปนรปแขนนางแผง ขางบนและลาง

มรปบวคอม บวหงาย ไมมฐานเตา ลกษณะเปนไมแผนเดยว

5.3 การสรางสรรคผลงาน ศลปะภาพพมพ โดยไดแรงบนดาลใจ จากรปทรงแขนนาง แขวงหลวงพระบาง สปป.ลาว ซงไดมาจากกระบวนการขนตอนของการ

สรางสรรคดงน 1) การศกษาสารวจ สงเกตขนตน สมภาษณขอมล จากพนทภาคสนาม

จากผร ผปฏบตของภาครฐเอกชน และพระสงฆภายในวด แขวงหลวงพระบาง 2) การศกษาประวตความเปนมาของรปทรงแขนนาง จากงานวจยท

เกยวของ จากหนงสอทเปนความเชอ ทางสงคม และวฒนธรรมลาว ระหวางผหญง

กบพทธศาสนา 3) การศกษาสภาพปจจบนของรปทรงแขนนาง ประกอบดวยลวดลายในตวงานทปรากฏบนสม วดเชยงแมน วดเชยงทอง วดพระมหาธาตราชบวรวหาร (วดธาตนอย) วดหอเสยง และวดปากอ สรางและปฏสงขรณ โดย พระเจาไชยเชษฐา

ธราช 4) การศกษาวสดนาใชเพอการทดลองเทคนคการพมพ เชน สนาสนามน (หมกพมพ) กระดาษพมพ กระดาษซบนา แผนไมอด แผนโลหะและ



เครองพมพกดถดวยมอ การทดลองเพอคนหาวธผสมเทคนค การพมพแบบใหมและ

แบบดงเดมเพอตองการความแตกตางหลากหลายจากวธการพมพ

5) การกาหนดขนตอนวธการพมพ และการบนทกขอมลทมแนวทาง

ชดเจน เพอเขาสระบบ ของการสรางภาพรางทสมบรณ 6) การสรางภาพรางประกอบกบภาพรปทรงหลกและองคประกอบ

ของรปทรงรอง ทงหมดเปนปจจยแหงการสรางสรรคผลงานศลปะนพนธใหแกการ

ศกษาในครงน

ภาพท 6 ตวอยางภาพรางลายเสนผลงานสรางสรรค ชนท 1, 2, และ 3 กอนลงมอปฏบตจรง

จากเหตผลและความสาคญดงกลาวผวจยจงตองนาขอมลความเปนมาของ

แขนนาง และเทคนควธการพมพประกอบรปทรงของแขนนางแบบดงเดม เพอเปน

แนวทางสรางแรงบนดาลใจใหแกการสรางภาพราง สาเหตทสาคญอกประการหนง คอยงไมมผสนใจและยงไมมการสรางสรรครปแบบผลงานในลษณะอยางน ยงทาให

ผวจยตองการนารปทรงแขนนางมาสรางสรรคผลงานศลปนพนธ ประเภพเทคนค

การพมพอยางจรงจง โดยการผสานใช 4 เทคนค (Technical) ดงน 1) ลายเสน ไมรองลก- ลายเสนไมเบาๆ (Wood Cut) 2) ลายเสนแผนไฟเบอรใส และลายเสนรองลกแผนโลหะ (Dry Point and Etching)



3) ภาพพมพจากหมกพมพ และสนาบนวสดทหลากหลาย (Graphic Water on Gaulle) 4) ภาพพมพผสมผสานจตรกรรม (Graphic and Painted) 5) ภาพผลงานสรางสรรคโดยผานการออกแบบภาพราง และใชการทดลองวาดสนาผสานกบสนามน บนแผนโลหะธาตตางๆของเทคนคการพมพ ไดแก

ผลงานสรางสรรคชนท 1

ภาพท 7 ชอผลงาน : การคาจน อมช พระพทธศาสนา ขนาด : 90 X 80 ซม. เทคนค : (Wood Cut Pepperbox Hard Ground Water Color)




ภาพท 8 ชอผลงาน : ความดงามเกดเปนสญลกษณ ขนาด : 90 X 80 ซม. เทคนค : (Wood Cut and Pant)


ภาพท 9 ชอผลงาน : ความศรทธากเกดแรงสรางสรรค ขนาด : 60 X 90 ซม.เทคนค : (Wood Cut Pepperbox Dipole)



6. สรปผลการวจย การศกษาในครงนเปนการผวจยตองศกษาความเปนมารปทรงของแขนนาง

และคตความเชอในการสราง แขนนาง แขวงหลวงพระบางในสมยพระเจาไชยเชษฐา

ธราช เปนแรงบนดารใจในการนามาสรางสรรคผลงานศลปนพนธโดยใชเทคนคสอ

ผสมภาพพมพและจตรกรรม (Tetchiness Mixed Media Graphic and Panting)รวมทงกระบวนการวเคราะหการปฏบตงานตวจรงแตระขนตอนแบบตอเนองตาม

ลาดบ โดยนาเอาขอมลจากเครองมอใชในพนทภาคสนาม มแบบสารวจขนตน

แบบสงเกตและแบบสาภาษณ และเอกสารงานวจยทเกยวของ สามารถอธปรายผล ขอคนพบใหมในการการสรางสรรคผลงานวทยานพนธ ดงน 1. ประวตความเปนมาของแขนนางแขวงหลวงพระบาง จากการศกษา

ในหนงสอตารา งานวจยทเกยวของ และขอมลภาคสนามจากพระสงฆเจาอาวาส จากผนาชมชน มคทายก ผร ผปฏบต ทางภาครฐ เอกชน ของชมชนแขวงหลวง

พระบาง วาแขนนางทแขวงหลวงพระบางทปรากฏในศาสนาคารนน มความเปนมา

ตงแตเมอไรไมเปนทเดนชดและทาใหทราบไมเปนทแนนอน แตเปนทเดนชดของรป

ทรงแขนนางในลกษณะไมคายนยาวตรงธรรมดาปรากฏบนสมวดวชนนะราช ทเมอง

หลวงพระบาง วดวชนนะราชสรางเมอ พ.ศ. 2046 การสรางแขนนางทปรากฏบน

สมวดวชนนะราช โดยพระเจาวชนนะราช สรางขนหลงจากสรางวดวชนนะราชสาเรจ 11 ป 2. คตความเชอในดานของวรรณกรรมสงคมการเมองการปกครองแขวง

หลวงพระบางเปนแขวงประวตศาสตรม กษตรยปกครองมาหลายศตวรรษ และเปน

อดมสมบรณไปดวยทรพยากร ทางธรรมชาต ทงเปนแขวงทมขมทรพยอนมหาสารทาง

ศลปะและวฒนธรรมทเกาแกอยางมากมาย เชน วรรณกรรมของพระเจาไชยเชษฐา

ธราชทแขวงหลวงพระบางทไดสราง และปฏสงขรณวด รวมทงประกอบดวยสงปลก

สรางตางๆ ไดแก สม และสงประกอบในงามศาสนาคาร ของพนท บรบทรอบๆ สม เปนสงประดบความสวยงามและสรางความแขงแรงใหแกโครงสรางอนไดแก แขนนาง ซงเปนความเชอมาจากแรงศรทธา ไดมาจากความรก ของความจารกบญคณ



ของความดงาม และความเออยอาทร รวมทงเปนเรองของบาปบญคณโทษ และเพอ

สรางฐานะบทบาทของตนใหสง 3. คตในเรองของความดงาม ในดานของการคาชชวยเหลอศาสนา นนเปนบทบาทภาพสะทอนถงกจวตประจาวนของแมหญง เชน ในพทธกาลของ

ประวตศาสตรพระพทธศาสนาทแมหญงไดเกยวของและผกพน ในสงทเปนความ

เชอ ของความศรทธาทงเปนผให และเปนผปฏบตตอคาสงสอนของพระพทธศาสนา และฮตคองประเพณอนดงาม โดยไมมคาถาม ซงแสดงออกในความรก ความเสยสละ ความอดทนอมชชวยเหลอทานบารงศาสนาจนเจรญรงเรอง ทงยงเปนผรกษา

ฮตสบสองคลองสบสไมใหเลอนหายสงดงกลาวเปรยบเสมอนเงาตามตวของแมหญง

มาตงแตเมอเกด ดงบทบาทของแมหญงในวรรณกรรมของพะลกพะลามและพระ

เวสสนดร ในความดงามดงกลาวนน สงคมมองเหนความสาคญจงสรางตวแทน

ของความดงามนนเปนสอสญลกษณ ในรปแบบลกษณะของไมคายน ทเรยกกนวา “แขนนาง” รปทรงแขนนางโดยแนวความคด ความเชอของชางผานการใชขอมลจากวรรณกรรมบทบาททดงามของแมหญงมาผสมผสานเขากบจนตนาการของรปทรง

สณฐานจากสรระ”แขนสตรเพศ” ซงมความบอบบางออนหวานมาอปมาอปไมย

สรางสรรคใหเหนรปลกษณ ทรงแขนนางในทาทางลกษณะทแตกตางของเทคนค

แตละบคคลแตละยคสมยมาสรางสรรคเปนสอของผสรางและผชม จากการศกษา

วจยวเคราะหแตละขนตอนของขอมลเครองมอใชในการวจย ทเกยวของพบวา

แขนนางมบทบาทในการใชสอยอย 2 ดาน ไดแก 1) ทางดานโครงสรางของงาน

สถาปตยกรรมรปทรงแขนนางเปนแขนงงานประตมากรรม ทมรปแบบลกษณะของ

การคายน และเสรมโครงสรางสวนบนใหแขงแรง รวมทงรบนาหนกของชายคาทยน

ออก ทงเปนตวเสรมกน และแตกปรมาตรของความแขงกระดาง ระหวางเสากบผนง

ใหมความสมดล และสรางคณคาดานสนทรยะทางศลปะ ในนนยงเปนตวเสรมเตม

แตง ใหกบรปทรงโครงสรางของอาคาร โดยรวมของศาสนาคาร ทางประเพณนยมท

เนนความสมบรณของขางซายและขวา 2) ทางดานงานศลปะ แขนนางเปนการสราง



อตลกษณในเชงชางทมชอเรยกตามพนถนไดหลายแบบ เชน แขนนาง คนทวยแผง แขนนางปกบาง เทาแขนหรอไมคายน รวมทงเปนการสรางในการประดบ สถานท

นนๆใหเกดความประทบใจ ความสวยงาม และออนชอย ในการสรางสรรคผลงานศลปะภาพพมพในครงนผวจยไดนาขอมล จากศกษาวเคราะหในการปฏบตงานตวจรงแตละขนตอนของการทดลองรวมทงการ

กาหนดเทคนคมาปฏบตรวมทงกลวธของงานวจยทเกยวของ ทหลากหลายเขามา

ผสมผสานในการภาพพมพโดยผานกระบวนการตางๆไดแก 1) กระบวนออกแบบ

ภาพราง โดยนาใชขอมลเนอหาจากภาคสนาม ประสานกบหลกการสรางสรรคทาง

สนทรยภาพ มาจดองคประกอบเพอเขยนภาพรางทสมบรณ จากนนนาภาพรางท

สมบรณ มาปฏบตตามขนตอนของการวธการแกะพมพทกาหนดไว 2) เปนกระบวน

การทดลองทนาวสดจาก สนาทองคา สนา สนามน(หมกพมพ) กระดาษ แมพมพ ไม แมพมพโลหะธาตตางๆ และอปกรณรบใชในการพมพ เพอเปนการกาหนดความ

ถกตองในคณคาของสทนามาสรางสรรคผลงานศลปะแบบผสมผสาน 3) เทคนคท

กาหนดไวในขางตนรวมกบวธการแกะพมพไมแบบพนฐาน ดวยลายเสนรองลกและลายเสนบางเบา แบบสมยกอนประวตศาสตรในราวศตวรรษท 6 เปนยคแรกเรมของ

การพมพแบบกดถดวยมอ เปนวธการแกะพมพลายเสนทใหความรสกถงระยะ

นาหนก ความลก หนา บางเบา ของลายเสน เปนการสรางคณคาทางสนทรยภาพ

ในตวงาน 4) กระบวนการศกษาวเคราะหแตละขนตอนของขอมลและจากอปกรณ

เครองมอรบในใชการปฏบตผลงานตวจรง โดยนาใช 4 เทคนคแบบผสมผสานของ

งานพมพ ในครงนสามารถสรางสรรคผลงานศลปนพนธไดจานวน 3 ชน เพอนาแสดง

ผลงานในสาธารนะชนไดดงน 1. ชอผลงาน : การคาจน อมช พระพทธศาสนา ขนาด : 90 X 80 ซม. เทคนคแกะไม : (Wood Cut Pepperbox Hard Ground Water Color) 2. ชอผลงาน : ความดงามเกดเปนสญลกษณ ขนาด : 90 X 80 ซม. เทคนค

แกะไม : (Wood Cut and Pant) 3. ชอผลงาน : ความศรทธากเกดแรงสรางสรรค ขนาด : 60 X 90 ซม. เทคนคแกะไม : (Wood Cut Pepperbox Dipole)



7. อภปรายผลการวจย การวจยในครงนทราบถงประวตความเปนมาของรปทรงแขนนาง รวมทง

คตความเชอทผสมผสานกบฮตคองประเพณ และความศรทธาในพระพทธศาสนา

โดยการโยงใยความเกยวพนธรปทรงแขนแมหญง เปนภาพสะทอนถงบทบาททด

งาม โดยทแมหญงเปนผคาชชวยเหลอและเปนผใหและผรบปฏบตตอคาสงสอน

ของจารตประเพณ ทงรบภาระของสงคมวฒนธรรมและศาสนาพทธไมมคาถามแต

อยางใด ดงเชน วรรณกรรมของพระลกษมณพระราม พระเจาสบชาต เชน พทธชาต

เตมย พระเวสสนดรชาดก ซงเปนภาพสะทอนถงสญลกษณความเปนมาของแขน

นางทเปนลกษณะของการคาชชวยเหลอศาสนา จากโลกของการจนตนาการเปน

สอสญลกษณในลกษณะตางๆและจากวสดพชพรรณธรรมชาต และความเชอในการสรางสญลกษณจากรปสรระของมนษย มาสรางสรรคเปนรปทรงตางๆ เชน ตวนาค พระพทธรป ผลไม ดอกไม และแขนนางทปรากฏในศาสนาคาร แขวงหลวงพระ

บาง สปป.ลาว โดยแนวความคดของพฤตกรรมชางพนถนทสรางสรรครปทรงใหเกด

ลกษณะทหลากหลายแตกตาง แตละบคคล แตละสมย ทสงอทธพลครอบคลมจตใจ

มนษย สามารถสะทอนถงความสมพนธระหวางวถชวตของประเพณฮตสบสองคอง

สบส ทงยงเปนคตความเชอ ในพธกรรมทางศาสนาพทธของทองถน สอดคลองกบ หมพน รดตะนะวง(2551) ไดกลาววา ประวตตานานโบราณเปนทมาของแขนงงาน ตาง ๆ เชน อกษรศาสตร วรรณคด ศลปกรรม วฒนธรรม ศาสนา สงคม วรรณคด

พนเมองหรอทเปนวรรณคดประวตศาสตรลวนแตมความเกยวของกบบทบาทอน

สาคญของผหญง ความหลากหลายของวรรณคดจนกลายเปนเรองกลาวขานมาเปน

เวลานาน ซงสะทอนถงสงคมและวฒนธรรม พทธศาสนา ในรปแบบ ประเพณสบสอง

เดอน แตในความยนยงคงตวของศาสนาพทธทไดรบการคาชชวยเหลอจากแมหญง

นน เปนทนาสนใจของสงคม และศาสนาพทธไมนอย แตสงแปลกประหลาดทสงคม และศาสนาพทธ ไมสามารถใหความสาคญแกหญงทงๆทคงตวไมได ทยงรอการคาช

จากแมหญง ในชวตประจาวนทมมาเปนเวลานาน ทแมหญงสามารถแบงเบาภาระ

ของครอบครว สอดคลองกบ มะยร เหงาสวด(2538) ไดกลาววาการปฏบตกจวตร



ประจาวนในยามรงเชาของแมหญงทมหนาทดแลครอบครว ศาสนา และสงคมนน สามารถเชอมโยงเปนกฎเกณฑของฮตคองประเพณของความเชอ ความศรทธาของ

มนษย ดงคาพงเพยโบราณไดกลาววา “หญงรปรายครองวดพางาม” คตแบบดงเดมจากความเชอ ความศรทธา ของความด งาม รวมทงการอมช

คาจนชวยเหลอ และรวมปฏบต ฮตสบสองคองสบสท ทเปนวรรณกรรมของบญ

ประเพณของศาสนาพทธ และสงคมสรางขนเปนกฎเกณฑ เปนขอมลในการสราง

งานศลปกรรมและพธกรรมในรปแบบตางๆ ทสงอทธพลตอมนษย ทาใหมนษยเชอ

และศรทธาในคาสงสอนศาสนาสามารถคดเกลาจตใจ สรางทาแตสงทดงามเพอ

ผลประโยชนความสขแหงตนในภพตางๆ ดงนนความเชอดงกลาวเปนแรงศรทธา สรางงานศลปกรรมของศาสนาคาร สอดคลองกบ สเนตร โพธสาร(2554) ไดกลาววา ในความเชอทเปนปรชญาของมนษยนนเปนความเชอในความหวงทเปนผลประโยชน

ใหแกตนเอง ในภพปจจบนและภพหนา ความเชอในแนวความคดของการสรางสรรคงานศลปะพนถน โดย

พฤตกรรมของงานชางจากการอปมาอปมยผสมผสานกบขอมลความเชอในเรอง

ของวรรณกรรมพนถน สามารถสะทอนใหเหนภาพรวมของความงามทบอบบาง นมนวล อยางสรระสตรเพศ ทเปนสญลกษณเหมอนลกษณะแขนแมหญง ซงเปนรป

ทรงแขนนางทปรากฏในสถานทตางๆของศาสนาคาร จากการเปรยบเทยบ ผวจยให

ความหมายรปทรงแขนนางเปนสอสญลกษณจากรปทรงลลาลกษณะของการ

เชอมโยงรปลกษณสณฐานเพศสรระของ “สตร” ทมลกษณะบอบบาง ออนแอน ออนหวานอยางทอนแขนแมหญง ดงคาวา “แขน” ไดมาจากสอตวแทนอวยวะสวนหนงของ

มนษย คาวา “นาง” เปนสอตวแทนของเพศทไดมาจากคาวา “แมหญงหรอสตร” ดงนนคาวา “แขนนาง” เปนชอตวแทนอวยวะสวนหนงของสรระผหญง ในลกษณะ

ของมานษยวทยาจดแขนเปนสวนประกอบในรปรางมนษย และแขนมตาแหนงดงน 1) ตนแขน 2) ทอนแขน และมอ ทงสามสวนทาหนาทรวมกนในเวลาเดยว สอดคลองกบ ตก แสนบญ(2554) ไดกลาววางานศลปทเปนแขนงงานประตมากรรมในลกษณะ

ของการคายนทมชอเรยกตามพนถนไดหลายแบบ เชน แขนนางเปนอตลกษณใน



เชงชางทไดจนตนาการและการอปมาอปไมย ในรปทรงทบอบบางออนโยนของ

สตรเพศ แนวความคดในการสรางสรรคผลงานศลปะในครงน ทสาคญเปนการผสม

ผสานระหวางเทคนคการพมพเครองและการพมพแบบกดถดวยมอ ผวจยไดนาวธการทาภาพพมพไมจากเทคนคพนฐาน โดยการแกะลายเสนแผนไมดวยเสนรองลก และเสนบางเบา ประกอบดวยการทดลองผสมผสานสนาและสนามนใหเปนเรอง

ของโทนสอบอนสแหงความศรทธา สของศาสนา เชน เหลองทองคา สนาตาลเขม สชมพ เพอสรางความรสกของความออนชอย นมนวล บางเบา และยงสามารถรบรถงอารมณทแตกตางขององคประกอบภาพตามการพฒนาการพมพแบบเกา

และใหม โดยผานการทดลองวสดทหลากหลาย เชน การผสมผสานทศนะธาตจาก

แผนไมอดแผนโลหะแผนพลาสตกใส จากเทคนคการพมพเครองผสมกบการพมพ

แบบกดถดวยมอ มาเปนแนวทางการสรางสรรคงานศลปะภาพพมพในยคพฒนา สอดคลองกบ กมล คงทอง(2541) ไดกลาววาภาพพมพหรอสงพมพ และศลปะภาพ

พมพมบทบาทแพรออกไปทวสงคมชมชนมนษยตงแตอดตจนถงปจจบน คอเรมตนมาจากการพฒนาผลงานภาพพมพพมพขนเปนลาดบ และสอดคลองกบ อศนย ชอรณ (2543) ยงไดใหคาแนะนาเกยวกบศลปะภาพพมพวา ในปจจบนผลงานศลปภาพ

พมพเปนทยอมรบกนอยางกวางขวางในวงการศลปะระดบชาตและระดบนานาชาต ดงนนรปแบบแขนนางทปรากฏในศาสนาคาร ทแขวงหลวงพระบาง ซงสรางและปฏสงขรณโดยพระเจาไชยเชษฐาธราช เปนรปแบบทมไดรบการพฒนาจากชางพนถน

ทมความงามแบบเรยบงายและมรปทรงทออนชอยมความงามทหลากหลายและ

แตกตาง รวมทงความสมบรณขององคประกอบจากแนวทางหลกมาพฒนาเชน รสนยมสภาพสงคมและศาสนา สภาวะจตใจ อารมณผสานกบ เทคนคภาพพมพ และทศนะ

ธาตของวสดใชในการพมพ ซงสามารถใหความรสกถงสนทรยะของความงามทาง

ผลงานสามารถสรางสรรคผลงานศลปะภาพพมพ สอดคลองกบ ศล รตนา (2542)ไดกลาววาการสรางสรรคเปนคณสมบตทดตดตวของมนษย การสรางสรรค เปน

คณสมบตอยางหนงทตดตวมาแตกาเนด การสรางสรรค กเหมอนกบประสบการณ



ของความร ความใฝฝน เปนเครองมอสาคญทตนม การสรางสรรคในครงนผวจยนาใชประสบการณความรความสามารถ ความรสกของอารมณความประทบใจในรป

ทรง ความใฝฝนถงคณคาของสนทรยศาสตรทางความงาม ความออนชอย ออนหวานทมเสนห และความอดมสมบรณของเนอหาของความเชอ ความศรทธา และอทธพล

ของรปธรรมและนามธรรม รวมทงขอมลกลวธของเทคนคการพมพทมความแตกตาง

หลายแงมมประกอบดวยแนวความคดมากระตนใหแกการสรางสรรคผลงานศลปะ สอดคลองกบ อาร สทธพนธ(2540) ไดกลาววาการสรางสรรคผลงาน ศลปะทมอทธพล คอการใชกลวธ โดยใชผลงานศลปะสรางสอ ทมความ

แตกตางหลายแงมม แสดงถงประสบการณ

ความรสกกระตนอารมณ ทสามารถสรางสรรคผลงานศลปะไดอยางลกซง

การสรางสรรคผลงานศลปะในรปแบบของงานศลปะภาพพมพในครงน ผวจยไดนาเนอหาจากการสมภาษณพนทภาคสนามมาเปนแนวความคดการ

ดดแปลงรปทรงเดม (Form) มากาหนดในการออกแบบสรางภาพราง ทมเนอหา

ขององคประกอบหลก และองคประกอบรอง เพอใหไดสอความหมาย จากรปทรง

โดยใชทศนะธาตของเสนโคงลายผกกดซงเปนลายเสนเอกลกษณลายหลวงพระบาง ประกอบดวยการทดลองส ทหลากหลายมาเปนตวกาหนดในรปทรง รวมถงการผสมผสานวสดของโลหะธาตตางๆ และแนวความคดการสรางสรรคศลปะ รวมทงทฤษฎ

หลก ทฤษฎเสรมในความงามทางสนทรยภาพ และ แบบภาพรางรปทรงแขนนางท

ไดจากรปแบบเดมมาสรางใหมความรสกถงความออนชอย ออนหวาน นมนวล และอบอน มาประกอบเปนองคความรหลกในการปฏบตแตละขนตอนของการทางาน ซงสงผลใหไดรบมรรคผลทดงาม สามารถนาไปสผลงานทสมบรณตามเจตนารมณ

ของผวจย และสามารถนาเสนอผลงานในรปแบบนทรรศการสสาธารณชนอยาง

เปนระบบ



8. ขอเสนอแนะ ในการสรางสรรคผลงานภาพพมพในครงนเปนการนาประเดนขอมลและ

องคความรทางภมปญญา มาจดใหเปนระบบทชดเจน เพอเปนขอมลททรงคณคา

ในเชงประวตศาสตร และประวตความเปนมาของวรรณกรรมทเปนแบบปรมปรา

ของชมชนใหมความสะดวกและมประสทธภาพยงขน เพอตองการใหมการตอยอดในการศกษาวจยรปทรงแขนนาง ในสถานท

อนๆของประเทศลาวไมใชแตอยแขวงหลวงพระบางเทานน โดยเฉพาะใหเหนความ

สาคญการใชวสดจากธรรมชาตมาประดษฐสราง และการอนรกษงานศลปกรรม

ทมประวตอนยาวนานเปนสงสาคญจากบรรพบรษเพอถายทอดไวใหแกลกหลาน

รนตอๆ ไป

9. เอกสารอางองกมล คงทอง. 2541. เทคนคการทาภาพพมพ. มหาวทยาลยสงขลานครนทร : ฝาย

เทคโนโลยทางการศกษา สานกวทยบรการ.ดวงไช หลวงพะส. 2547. สมเดจพระเจาไชยเชษฐาธราช.นครหลวงเวยงจนทน :

โรงพมพแหงรฐ.ตก แสนบญ. 2554. เสนสายลายสอ “คายน” ในศาสนาคาร. พนถนไทย-ลาว

สองฝงโขง ศลปะ ศาสนา วฒนธรรม นนทบร : โรงพมพมตชนปากเกรด. บนเฮง บวสแสงปะเสด. มปป.ประวตศลปะและสถาปตยกรรมลาว. เลม 2.

ลาว:หลวงพระบาง.บญเทยง สรปะพน. 2543. หลวงพระบางและศลปะ.สงคโปร : Ebetion Rod de

Lao Poi.ไพโรจน เพชรสงหาร.2539.เสมาทอสานปรชญาธรรมรปแบบความหมายการ

อนรกษเผยแพร. วทยานพนธ สาขาวฒนธรรมศาสตรดษฎบณฑต. มหาวทยาลยมหาสารคาม.



มะยร เหงาสวดทน. 2538. ผหญงในอดตและปจจบน. เวยงจนทน : กระทรวง

วฒนธรรม.ศล รตนา. 2542. สนทรยภาพทางศลปะ. กรงเทพฯ : โอ.เอส. พรนตง เฮาส.สเนตร โพธสาร. 2554. ความเชอ ปรชญาศาสนา และวฒนธรรม. Belief, Phi-

losophy, Religion and Culture, คณะศลปกรรมศาสตร มหาวทยาลย.สเนตร โพธสารและคณะ.2543. ประวตศาสตรลาวดกดาบรรพ และปจจบน.

โครงการคนควาของ กระทรวงแถลงขาวและวฒนธรรม นครหลวง

เวยงจนทน : โรงพมพแหงรฐ. หมพน รดตะนะวง. 2551. ชาตลาว วฒนธรรมลาว. เวยงจนทน : โรงพมพแหงรฐ. อศนย ชอรณ. 2543 ความรเกยวกบศลปะภาพพมพ. กรงเทพฯ : โอ.เอส.พรนตง

เฮาส.อาร สทธพนธ. 2540. ทศนศลปะและความงาม. กรงเทพฯ : บรษท ตนออ แกรมม

จากด.

๒

1 อาจารยประจาสายวชาทศนศลป คณะศลปกรรมศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน โดยทนสนบสนน

การวจย จากเงนกองทนวจยคณะศลปกรรมศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน

ประตมากรรม : เมอขาพเจาไดโคจรหมนรอบตนเอง When I Have Revolved Around Myself

ภาณ อดมเพทายกล1

Panu Udompethaikool

1. บทคดยอ โครงการเมอขาพเจาไดโคจรหมนรอบตนเองน เปนโครงการสรางสรรคผล

งานประตมากรรม เพอตองการสรางสรรคประตมากรรมทสอแสดงถงการพจารณา

สารวจตนเอง การคอยเตอนสตของตนเอง และการเกดความสงบสขภายในจตใจ

ของตน ทไดจากการศกษาเนอหาสาระในคมอปฏบตอานาปานสตภาวนา โดยทาน

พทธทาสภกข อนเปนการโนมนาเนอหาสาระในหลกธรรมสการปรบใชในชวตประจา

วนของตนเอง โดยผานกระบวนการในการ สรางสรรคประตมากรรมตามทศนคต และความเขาใจของตนเองทมอยในขณะน

โครงสรางโดยภาพรวมเปนรปทรงของมนษย เนองดวยการปฏบตอานาปานสตภาวนาเปนการกาหนดลมหายใจเขาออก ซงทกอยางทจาเปนสาหรบการปฏบต

นนไดมอยในมนษยทกคนอยแลว ไมจาเปนทจะตองใชสงใดประกอบ โดยรปทรง

ทมลกษณะอาการหมนวนนนไดอางองมาจาก “โมหะ” คอความไมร สวนทศนธาต

สาหรบใชในการสรางสรรค อาท เสน ปรมาตร และพนทวางนน เมอดแลวกอใหเกด



ความรสกทนมนวล อนเปนการสอแสดงถงความเตมอมของรปทรงมนษยทเปนผล

มาจากการกาหนดลมหายใจเขาออก

คาสาคญ: ประตมากรรมรวมสมย, อานาปานสตภาวนา,โคจรรอบตนเอง

2. Abstract When I Have Revolved Around Myself is a project of creative sculpture aimed to display about self-exploration, self-esteem, and inner peace, the content studied from A Handbook for the Practice of ANAPANASATIBHAVANA by Buddhadasa Bhikkhu. Through the process of creating the sculpture followed the attitudes and understanding that one may have at the moment, it is how one incorporates Buddhist principles into their daily lives as well. The overall structure of the sculpture is a human fi gure. Due to the practice of ANAPANASATIBHAVANA is about concentratingon the breath going through one’ nose, all the necessary for the practice is what already exists in all human being. Therefore, there shall not be anything else one may need. The twirl shape is referred from “Delusion,” illusion loss of consciousness. The visual elements used in this creation are lines, volume and empty space. When looking at the sculpture, one may feel such a gentle feeling, the expression of satiated human shape achieving the mindful of breathing.Keywords: Contemporary Sculpture , Anapanasati Bhavana, Revolved Around Myself



3. บทนา ผเขยนไดผานการดาเนนชวตตามแตใจปรารถนาของตนเองมาพอสมควร ถกบาง ไมถกบาง ดบาง ไมดบาง รบาง ไมรบาง โดยแทบไมเคยไดใกลชดหรอ

ไมไดมการโนมนาหลกคาสอนของศาสนามาใชในการดาเนนชวตเทาทควร อาจเปน

เพราะไมไดตงใจศกษาเรยนรอยางเอาจรงเอาจงอะไร หรออาจเพราะเหนวายงไม

สาคญ หรอวายงไมถงเวลากตาม จนกระทงไดมโอกาสพบเจอกบอปสรรคทตนเอง

คดวามความยากหากตองเผชญ หรอยากตอการทจะรบมอ จงไดเรมตนทาการศกษา

จากการอานหนงสอธรรมะดวยตนเอง และจนกระทงไดมโอกาสอานหนงสอคมอ

ปฏบตอานาปานสตภาวนา โดยทานพทธทาสภกข สงผลใหผเขยนไดนาอปสรรค

ตางๆ เหลานนมาทาการพจารณาใหม แลวพบวาทกสงทกอยางนนตางไดเรมตน

ทตวของเรา ภายในจตใจของเราเอง และทสดนนเรากสามารถทจะจบสงตางๆ เหลานนไดดวยตนเอง ภายในจตใจของตนเองไดเชนเดยวกน แตจะตองมแนวทาง

หรอกระบวนการทถกทควร สาหรบการทจะจบหรอระงบสงตางๆ ทกอใหเกดเปน

ความทกขใหไดอยางสมบรณและถกตองทสด

4. วตถประสงค 4.1 เพอสรางสรรคประตมากรรมจากการศกษาเนอหาสาระจากคมอ

ปฏบตอานาปานสตภาวนา

4.2 เพอสรางสรรคประตมากรรมทสอแสดงถงการพจารณาสารวจตนเอง การคอยเตอนสตของตนเอง และการเกดความสงบสขภายในจตใจของตน

5. วธการดาเนนงานและกระบวนการในการสรางสรรคผลงาน 5.1 การกาหนด วเคราะหขอมล จากประสบการณตรง แรงบนดาลใจ หรอทมาตางๆ ในการสรางสรรค



5.1.1 คมอปฏบตอานาปานสตภาวนา พทธทาสภกข สานกพมพ

ธรรมสภา ผเขยนไดศกษาทบทวนจากการอาน และทดลองปฏบตเทาทจะสามารถ

ปฏบตไดตามคมอฯ ซงในเบองแรกทไดเรมศกษา ผเขยนเกดความไมมนใจทจะรเรม

กระบวนการสรางสรรค เนองจากเปนเรองทยาก และไมเขาใจเนอหาในบางตอนท

ลกซงหรอไมเคยปฏบตมากอน แตเมอไดอานเนอความตอนหนงททานพทธทาสได

กลาวไววา “เปนคมอจาเปนทจะตองรไว สาหรบการปฏบตอานาปานสต หรอแมแตเพยงจะศกษาเฉยๆ ยงไมปฏบต กตองใหมความรความเขาใจถกตองอยางน จงเรยกวาตองมคมอทถกตอง” (พทธทาสภกข. ม.ป.ป.: 176) จงสงผลใหผเขยนเกดเปนแรง

บนดาลใจทแฝงไวดวยกาลงใจ และตองการทจะสรางสรรคผลงานประตมากรรมท

สอถงหลกธรรม เพอใหเกดมความสงบสขขนภายในจตใจของตนจากการเฝามอง

สารวจตนเอง จนกระทงสามารถคอยเตอนสตของตนเองไดตามวตถประสงคของ

การสรางสรรคผลงานในชดโครงการน ซงจะไดกลาวตอไปในการวเคราะหผลงาน

5.1.2 ผลงานประตมากรรมของนนทวรรธน จนทนะผะลน ทเกยวของ

ในหลกธรรม เชน พอพระของลก ปางสมาธ และสมาธ (นนทวรรธน จนทนะผะลน. 2544: ไมปรากฏเลขหนา) ซงผเขยนมความสนใจในการกาหนดเสนและปรมาตรของประตมากรทานนทดแลวมความรสกทอมเอบ ดสบายตา และเกดความสงบ 5.1.3 ผลงานประตมากรรมของวชย สทธรตน ทเกยวของในหลก

ธรรม เชน ระฆง หยด และขางขนขางแรม (วชย สทธรตน. 2550: 32-34) โดยผเขยนมความสนใจในการนาสอสญลกษณตางๆ ทประตมากรทานนไดนามาใช เชน ระฆง รปทรงเรขาคณต และขางขนขางแรม เปนตน

5.1.4 ผลงานประตมากรรมของเขมรตน กองสข ทเกยวของในหลก

ธรรม เชน กาหนดจต กลมประตมากรรมชดจงกลม และพทโธ (เขมรตน กองสข. 2549: 20-27) ซงผเขยนมความสนใจในการสรางรปทรงดวยกลวธตางๆ เชน การลดทอน การเพมเตม และการเจาะควาน เปนตน

5.1.5 ผลงานประตมากรรมของสมมต พลชย ท เ กยวของใน

หลกธรรม เชน ราคะแหงตวตน (มหาวทยาลยศลปากร. 2550: 43) และกามสขล



ลกานโยค (มหาวทยาลยศลปากร. 2551: 42) ซงผเขยนมความสนใจในการเลอกนาเนอหาเรองราวหลกธรรมทางพระพทธศาสนาในแงของกเลสตณหามาใชในการ

สรางสรรคประตมากรรม

5.2 การวเคราะหทศนธาต การจดองคประกอบ หรอ ฯลฯ ทนามาใช

สรางสรรค

5.2.1 การวเคราะหทศนธาตทใชสรางสรรค

เสน : ใชเสนจากรปทรงของมนษยทลดทอนรายละเอยดใน

บางสวนลง ใหเกดเปนเสนทดแลวมความตอเนองและลนไหล เนองจากจะสมพนธ

กบการกาหนดลกษณะการใชปรมาตรในการสรางสรรค รวมกบการใชเสนทหมน

วนโดยรอบ ซงหากมองจากดานตรงในบรเวณทเปนขอบของปลายทางดานซายกบ

ทางดานขวาของชนงาน จะเหนเสนทเปนรปรางของมนษย โดยเสนทหมนวนเหลาน

สมพนธกนกบความหมายของโมหะ ซงจะกลาวถงตอไป และเสนตรงทเกดจากการ

ตดแบงสวนของรปทรงในแนวตง เพอตองการสอใหเหนถงการละวางกระทงหายไป

ของตวตนอนเกดจากการศกษาคมอปฏบตอานาปานสตภาวนา

ระนาบ : ในผลงานชนท 3 “พอใจในสข” ระนาบจะอยทดาน

บนซงมลกษณะคลายผวนาอยภายในภาชนะ กบผลงานชนท 4 “มจงม” ใชระนาบแสดงเปนสวนของพนทวางทอยระหวางเสนรปรางของมนษยทอยตรงปลายทางดาน

ขวาและดานซาย กบอกรปแบบคอ ระนาบทเกดจากการตดแบงสวนของรปทรงใน

แนวตง ใหเหนเสนรปรางภายนอกกบภายในทเกดจากการตดแบงสวนของรปทรง ในผลงานชนท 6 ถงผลงานชนท 16 โดยทระนาบจะมลกษณะของพนผวทเรยบเนยน

กวาในสวนทเปนปรมาตรของรปทรง เพอใหเกดความแตกตางกบลกษณะพนผวของ

ปรมาตรทอยภายนอกกบระนาบทอยภายในรปทรง ซงเปนการสอแสดงถงความสงบ

ทอยภายในของผทฝกปฏบตอานาปานสตภาวนา

ปรมาตร : การกาหนดลมหายใจเขาออกของการปฏบตอานา

ปานสตภาวนา สงผลใหผเขยนไดกาหนดใหปรมาตรของชนงานดแลวรสกถงความ

เตมอมนมนวลจากการกาหนดลมหายใจเขาออก และเลอกใชการหลอผลงานดวย



ปนปลาสเตอร เพอใหเกดความนมนวลจากผวเนอทขาวเนยนของวสดและจากการ

สรางรปทรงทไดนาลกษณะของการกลงมาใชในโครงการน อาจจะสงผลใหรปทรงท

เกดขนคอนขางทจะมความสมมาตร แตผเขยนไดเลอกใชการปนขนรปทรงดวยการ

ทาระนาบเปนเสนรอบนอกของรปทรงในแนวตง ใหออกมาจากศนยกลาง 8 ทศทาง เพอใหสามารถตรวจสอบทงเสนและปรมาตรได จากนนคอยเตมเนอดนเขาไปและ

ปนตกแตงใหเกดความสมพนธตอเนองกนทงเสนและปรมาตร ซงทผเขยนเลอกใช

กลวธนในการขนรปผลงาน เนองดวยไมตองการใหชนงานเกดความสมมาตร หรอด

แลวเกดความรสกทคอนขางแขงจากการกลง (ดทภาคผนวก : การขนรปดวยระนาบเสนรอบนอก 8 ทศทาง) พนทวาง : เปนพนทวางทเกดขนจากรปทรงของมนษย และในผลงานเกอบทกชนจะมลกษณะรปทรงทคลายกบการสรางชนงานดวยการกลง จงเกดลกษณะของเสนและปรมาตรทหมนวนไปโดยรอบรปทรง อกรปแบบหนงเกดจากรปทรงของมนษยทกลบกลายเปลยนเปนพนทวาง สวนพนทวาง กลบกลายเปลยน

เปนรปทรงแทน เพอแสดงถงการละวาง การวางจากอตตา หรอการแสดงใหเหนถง

อนจจง คอความไมเทยงและพนทวางทเกดขนระหวางรปทรงทงจากเสนรปรางและ

ระนาบทเกดขน โดยสงผลใหเกดความเชอมโยงใหเหนถงการแบงตวออกของรปทรง

มนษย เพอใหรสกถงการหายไปจากการละวางตวตนไดเปนสวนๆ หรอทละสวนไป

5.2.2 โครงสรางของรปทรงทมลกษณะการหมนวนโดยรอบ

การทผเขยนไดเลอกใชลกษณะของการหมนไปโดยรอบหรอ

การวนไปโดยรอบนน ในเบองตนเพราะเสมอนเปนอาการในการมองสารวจตนเอง

หรอการพจารณาตนเองในทกๆ ดาน และเมอไดอานคมอปฏบตอานาปานสตภาวนา จงพบวาอากปกรยาทคดเหนอยในเบองแรกนเปนลกษณะทใกลเคยงกบความหมาย

ของ “โมหะ” คอจตทมอาการไมรจะทาอยางไร ไดแตวงวนอยรอบๆ ดวยความสงสย (พทธทาสภกข. ม.ป.ป.: 208) หรอตามความหมายคอ “ความหลง ความไมรตามเปน

จรง (พระพรหมคณาภรณ. 2551: 326) ซงจากความหมายดงกลาวสามารถนามาใช

ในการสรางรปทรงของผลงานประตมากรรมโครงการสรางสรรคน



5.2.3 การปฏบตอานาปานสตภาวนาเปนการกาหนดลมหายใจเขา

ออก ดงนนผเขยนจงกาหนดใหเสนรปรางทงของรปทรงและพนทวางของชนงานเกด

ความรสกทดแลวนมนวลมความลนไหลทางสายตา เพอสอแสดงถงความเตมอมของ

รปทรงมนษยจากการกาหนดลมหายใจเขาออก

5.3 กระบวนการในการสรางสรรคผลงาน

5.3.1 การกาหนด และวเคราะหขอมลเกยวกบการสรางสรรคทงจาก

ประสบการณตรง แรงบนดาลใจ หรอทมาตางๆ เพอการสรางรปทรง

5.3.2 การวเคราะหทศนธาต การจดองคประกอบ หรอ ฯลฯ ทนามา

ใชสรางสรรค

5.3.3 การดาเนนการสรางสรรคผลงานประตมากรรม (ดทภาคผนวก) 5.3.4 การสรปผล

6. ผลการศกษา 6.1 ความรความเขาใจของผเขยนจากการศกษาคมอปฏบตอานาปานสต

ภาวนาจากการทผเขยนไดศกษาคมอปฏบตอานาปานสตภาวนาโดยทานพทธ

ทาสภกขน เปนการเปดมมมองและทศนคตในหลกคาสอนทางพระพทธศาสนา ซงสามารถทจะปรบประยกตเพอใชสาหรบประพฤตปฏบตในการดาเนนชวตใหสามารถ

ดารงอยไดอยางเปนปกตสข เปนการฝกฝนตนใหสามารถรจกหรอเขาใจในตนเอง

อยางถงทสด โดยเรมจากสงทใกลตวทสดและนบเปนสงทอยตดตวมนษยเราตงแต

ถอกาเนดมานนคอ “ลมหายใจ” ทหลอเลยงรางกายใหมนษยสามารถดารงชวตอย

ได อนเปนสงสาคญซงอยคขนานกบปจจยส กลาวคอปจจยสทครบถวนนนสงผลเปน

คณภาพของชวตทด แตลมหายใจทดนนสงผลใหจตใจและรางกายสงบ สบาย และเปนสข อนเปนสาระสาคญอนประเสรฐของทกๆ ชวต ลมหายใจทดเกดจากการฝกกาหนด การทดลอง นบเปนขนตอนเรมตน

การฝกปฏบตของการปฏบตอานาปานสตภาวนา คอการฝกกาหนดลมหายใจ

เขาออก แลวบงคบจตใหอยทลมหายใจ กระทงเกดสมาธ และกาหนดนมตขน การฝก



ใหเหนสงททาใหเกดทกขหรอทาใหเปนทกข แมวาสงนนๆ ในเบองตนจะเสมอนวา

เปนความปตหรอความสขกตาม การฝกจตใหละวางความทกข กระทงเกดเปนความ

สขทแทจรง แลวปลอยวางอารมณตางๆ สดทายคอการเหนอนจจง เหนความคลาย หรอกคอการเหนความดบ สการคนทกสงแกธรรมชาต ถอเปนการเสรจสนการปฏบต

ซงการปฏบตอานาปานสตภาวนามลาดบและขนตอนโดยสงเขปดงน

หมวดท 1 กายานปสนาสตปฏฐาน(เกยวกบกาย) เปนการจดการลมหายใจ

อนกอใหเกดสมาธ

ขนท 1 ศกษาเรองธรรมชาตของลม การกาหนดลมหายใจยาว ขนท 2 การกาหนดลมหายใจสน ขนท 3 ลมหายใจทปรงแตงรางกาย โดยสามารถบงคบกายลมใหกาย

ลมบงคบกายเนอ ขนท 4 การทากายสงขารใหระงบ ใหเกดสมาธ

หมวดท 2 เวทนานปสนาสตปฏฐาน(เกยวกบเวทนา) โดยพจารณาการ

ปรงแตงจต

ขนท 5 การรจกปต ความสขทยงหยาบ ความสขทยงหวนไหว ขนท 6 การรจกความสขขนท 7 การรจกจตตสงขารใหชดเจน ขนท 8 การระงบจตตสงขารใหได

หมวดท 3 จตตานปสนาสตปฏฐาน(เกยวกบจต)ขนท 9 การรทวถงในสงทเรยกวาจต รจกจตทกชนด ขนท 10 การบงคบจตใหบนเทงปราโมทยไดตามทตองการ ขนท 11 การบงคบจตใหตงมน ขนท 12 การบงคบจตใหปลอยอารมณราย เมอมอยในจตเมอใด ปลอยไดเมอนน



หมวดท 4 ธมมานปสนาสตปฏฐาน(เกยวกบธรรมะ หรอธรรมชาต)ขนท 13 อนจจานปสส การพจารณาโดยความเปนของไมเทยง ขนท 14 วราคานปสส การเหนวราคะ ความจางคลายแหงความยดมน ขนท 15 นโรธานปสส การตามเหนความดบอย ขนท 16 ปฏนสสคคานปสส การเหนซงความสลดคน, สลดคนไป

6.2 การวเคราะหผลงานประตมากรรมโครงการเมอขาพเจาไดโคจรหมน

รอบตนเอง

6.2.1 ผลงานชนท 1 “นมตเสมอน”

ภาพท 1 : “นมตเสมอน” เทคนค : ปนปลาสเตอร ขนาด : 30 x 30 x 45 และ 32 x45 x 32 ซม.

ผเขยนกาหนดใหมรปทรง 2 รปทรงทมขนาดทเทาๆ กน โดยรปทรงมนษยเตมตวอยในอาการของการเดนวนเปนวงกลมไปรอบๆ กบรปทรงศรษะ

ของมนษยทอยในแนวเฉยงมจดสมผสอยบรเวณปลายจมกตรงทลมหายใจเขาออก

ตองผาน เปนการสอแสดงใหเหนวาไมวาจตจะกาหนดใหเกดนมตอยางไรขนมาและ

มความแตกตางในสงใดๆ ไมวาจะเปนเรองของรปทรงลกษณะ สสน แมกระทงขนาด หรอสงใดๆ นนไมสาคญ เนอแทแหงสาระสาคญจะอยทการกาหนดลมหายใจเขาออก จนเกดเปนสมาธและสามารถทจะบงคบใหได



6.2.2 ผลงานชนท 2 “ดมดาในปต”

ภาพท 2 : “ดมดาในปต” เทคนค : ปนปลาสเตอร ขนาด : 40 x 40 x 47 ซม.

ผเขยนไดใชรปทรงของผทกาลงนงสมาธอยในอาการสงบ

แตเนองจากหลงตดยดอยในความปต ซงไดสงผลใหความสงบทเปนอยยงไมใช

ความสงบหรอความสขทแทจรง ผเขยนจงไดทาการเอยงเสนแกนโครงสรางของ

รปทรง โดยใหมลกษณะภายนอกทเฉยงและหมนวนอยกบท เพอสอใหเหนถงความ

สงบทดยงไมนง เปนอาการของความปตทยงฟงซาน สงผลใหเกดความโคลงเคลง

ในความสงบขน



6.2.3 ผลงานชนท 3 “พอใจในสข”

ภาพท 3 : “พอใจในสข” เทคนค : ปนปลาสเตอร ขนาด : 54 x 54 x 45 ซม.

ผเขยนไดนารปทรงของคนอยในอรยาบถนงทสบาย มอารมณ

ของความสข โดยทผเขยนไดนารปทรงของภาชนะคอแกวนาทมนาอยเตมแกว มาซอนผสานเขากบรปทรงคนนงทกาหนดขนน ใหเปนเสมอนภาชนะทมรปทรงเปน

มนษย อนเปนการสอแสดงใหเหนถงการไมสนใจในสงใด และกาลงจอมจมอยในสภาวะทมความสขนนๆ อยางทวมทน เปรยบไดกบการหลงอยในสงทตนเองได

สรางขน แลวเกดความพอใจ และเฝาวนเวยนมองดอยแตสงนนๆ จนไมไปไหน สงผลใหทกสงทกอยางหยดชะงกลง และไมเกดสงใดๆ ตอไป



6.2.4 ผลงานชนท 4 “มจงม”

ภาพท 4 : “มจงม” เทคนค : ปนปลาสเตอร ขนาด : 36 x 85 x 43 ซม.

ผเขยนกาหนดใหผลงาน “มจงม” มรปทรง 2 รปทรงทมความ

เปนระนาบอยขนานกน โดยใหรปทรงของมนษยกลบกลายเปนพนทวาง สวนพนท

วางทอยรอบตวมนษยใหเปนระนาบ รปทรงแรกจะเปนรปทรงทมเสนรปรางเฉพาะ

ทางดานหนาของมนษยหนหนาเขาหากน สวนอกรปทรงจะเปนรปทรงทมเสนรปราง

เฉพาะทางดานหลงของมนษยหนหลงใหกน เพอตองการใหมนษยพงสารวจพจารณา

ตนเองใหเหนสาระสาคญจากความวางของสงตางๆ แมวาสงนนจะเปนตนเองกตาม



6.2.5 ผลงานชนท 5 “มากจงมาก นอยจงนอย”

ภาพท 5 : “มากจงมาก นอยจงนอย” เทคนค : ปนปลาสเตอร ขนาด : 34 x 72 x 50 ซม.

ถาหากพจารณาคดหาเหตผลหรอความจาเปนในการทมนษย

จะตองแบกยดสงตางๆ ไวมาก กจะกอใหเกดความรสกไมสบายในจตใจขน ผเขยนจงกาหนดใหพนทวางโดยรอบของมนษยใหกลายเปนรปทรง ซงมอย 2 รปทรง ในอาการทวนเวยนเปนวงกลมอยโดยรอบ รปทรงหนงมรศมของการวนทเลกกวา สวนอกรปทรงหนงมรศมของการวนทใหญกวา โดยกาหนดใหมลกษณะของรปทรงท

คลายเสา และมขนาดรศมความกวางทใหญเลกตางกน เพอสอแสดงถงการมหรอ

การแบกยดสงหนาหนกทวางเปลาเอาไวอยของมนษย



6.2.6 ผลงานชนท 6 “พจารณาปต”

ภาพท 6 : “พจารณาปต” เทคนค : ปนปลาสเตอร ขนาด : 28 x 32 x 34 ซม.

ผเขยนไดนารปทรงของคนทกาลงนงสมาธมาตดแบงครงใน

แนวตง และเกดระนาบขนตรงรอยทถกตดแบงออก ซงจะมลกษณะของพนผวทเรยบ

เนยน อนสอแสดงถงความสงบทเกดขนจากการทาสมาธทอยภายในของผปฏบต โดยรปทรงทงสองทถกตดแบงออกจะอยในลกษณะหนดานในทเปนระนาบเขาหา

กน ระนาบและเสนเฉยงออกทเกดขนจะสงผลใหเหมอนอาการของคนทผละตวออก

จากกน หรอจากอาการตกใจ เพอพจารณาตนใหสามารถเหนความรสกทเกดขนและ

ไดรบจากปตของตนไดดวยตนเอง



6.2.7 ผลงานชนท 7 “คลายปต”

ภาพท 7 : “คลายปต” เทคนค : ปนปลาสเตอร ขนาด : 28 x 32 x 34 ซม.

ผเขยนไดนารปทรงของคนทกาลงนงสมาธมาตดแบงครงใน

แนวตง โดยรปทรงทงสองทถกตดแบงออกจะอยในลกษณะหนดานภายนอกเขาหา

กน ซงเปนการยายแกนของรปทรงออกจากกน เพอสอแสดงถงการเปลยนแปลงจาก

จดทเคยอย,การเปลยนแปลงรปทรงจากการแบงแยกกน การกลบดานในสดานนอกเผยใหเหนระนาบภายในทมความเรยบเนยนจากอารมณของสมาธปรากฏอยทาง

ดานนอก อนเปนผลจากการทรสกเบอหนายในปต



6.2.8 ผลงานชนท 8 “เหนอนจจงในปต”

ภาพท 8 : “เหนอนจจงในปต” เทคนค : ปนปลาสเตอร ขนาด : 32 x 50 x 34 ซม.

โดยผลงาน “เหนอนจจงในปต” เปนรปทรงครงหนงของคน

นงสมาธกาลงพจารณาเหนถงความไมเทยงเปลยนแปลงของความรสกในปตของตน ซงผเขยนไดแบงรปทรงคนนงสมาธออกเปนสองสวน สวนหนงอยในลกษณะอาการ

ทผละออก อกสวนหนงเปนแผนระนาบทมเสนรปรางคนนงสมาธวางนอนอยบรเวณ

พนคลายเปนเงาทเกดขนของรปทรงแรก อนเปนการไดเหนอนจจง คอความไมเทยง

ความเปลยนแปลงไปของปตจากการทไดพจารณาของตน



6.2.9 ผลงานชนท 9 “สลายปต”

ภาพท 9 : “สลายปต” เทคนค : ปนปลาสเตอร ขนาด : 32 x 32 x 34 ซม.

เมอไดเหนอนจจง คอความไมเทยงความเปลยนแปลงไปของ

ปตจากการทไดพจารณาแลว ผเขยนจงไดนารปทรงคนนงสมาธมาตดแบงออกเปน

สสวนในแนวตง วางอยในลกษณะทคลายกบกาลงแยกออกจากกน, ผละออกจากกนในทกทศทาง ซงเปนการแตกออกของรปทรงทมความเปนระเบยบ และดแลวมความสมมาตร เพอสอใหเหนถงการปฏบตฯ ทมกระบวนการระเบยบแบบแผนท

เปนขนเปนตอน โดยการแบงออกเปนสสวนนมาจากการปฏบตอานาปานสตภาวนา

มทงสน 4 หมวด และแตละหมวดมทงสน 4 ขนตอน ผเขยนจงไดนามาเปนจานวน

ในการแบงตวออกของรปทรง



6.2.10 ผลงานชนท 10 “กาหนดลม”

ภาพท 10 : “กาหนดลม” เทคนค : ปนปลาสเตอร ขนาด : 21 x 31 x 43 ซม.

ผเขยนไดใชรปทรงจากใบหนาบคคลทหมนวนโดยรอบ ซงไดตดแยกในแนวตงออกจากกนเปน 2 สวน แลวหนเขาหากน โดยทบรเวณทเปนจมกจะ

อยใกลกนทสดระหวาง 2 รปทรงทแยกออกจากกน อนเปนการสอแสดงถงการมอง

สะทอนตนจากการพจารณากาหนดลมหายใจของตน จนกระทงเกดความสงบนงขน

จากภายในผานระนาบของรอยตดทใหความรสกทเรยบเนยนดวยอารมณของสมาธ



6.2.11 ผลงานชนท 11 “มองตน”

ภาพท 11 : “มองตน” เทคนค : ปนปลาสเตอร ขนาด : 24 x 24 x 43 ซม.

โดยผเขยนไดนารปทรงจากใบหนาบคคลทหมนวนโดยรอบ มาตดแยกในแนวตงออกจากกนเปน 4 สวน แลวหนเขาหากนใหเสนรอบนอกของรป

ทรงคลายรปทรงสเหลยม อนเปนการสงเสรมใหลกษณะพนผวระนาบรอยตดภายใน

ทเผยออกสภายนอกดเรยบเนยน และสามารถแสดงถงความเปนระบบระเบยบ

จากการทไดฝกปฏบต อกทงรปทรงใบหนาหมนวนทถกตดแยกออกเปน 4 สวนนน สามารถมองเหนกนและกนในทกแงมมทงดานตรงขาม, ดานซาย และดานขวา เพอ

สอแสดงใหเหนถงความละเอยดประณตในการพจารณาตนในทกแงมม และทกขณะ

ของการกาหนดลมหายใจ



6.2.12 ผลงานชนท 12 “เหนตน”

ภาพท 12 : “เหนตน” เทคนค : ปนปลาสเตอร ขนาด : 21 x 31 x 45 ซม.

ในผลงาน “เหนตน” มรปทรง 2 รปทรง คอรปทรงครงหนงของศรษะมนษย กบรปทรงครงหนงของมนษยทหมนวนเชนเดยวกน โดยมขนาดเทาๆ กน หนเขาหากน ทดานหลงเปนระนาบ เพอสอแสดงใหเหนวาไมวาจตจะกาหนด

ใหเกดนมตอยางไรขนมากตาม และไมวาจะมความแตกตางในสงใดๆ ไมวาจะเปน

เรองของรปทรงลกษณะ หรอสงใดๆ กตามทจตไดกาหนดขนนน เนอแทแหงสาระ

สาคญควรจะอยทการกาหนดลมหายใจเขาออกของตนจนเกดเปนสมาธ สาหรบใช

ในการพจารณาสงตางๆ ทจาเปนโดยเฉพาะตอการพจารณาตนเอง



6.2.13 ผลงานชนท 13 “เหนตน คลายตน”

ภาพท 13 : “เหนตน คลายตน” เทคนค : ปนปลาสเตอร ขนาด : 24 x 24 x 45 ซม.

ผเขยนใชรปทรง 2 รปทรง คอรปทรงครงหนงของศรษะมนษย กบรปทรงครงหนงของมนษยทหมนวนเชนเดยวกน นามาตดแยกในแนวตงออกจากกนอกครงหนงเปน 2 สวน ซงจะมทงสน 4 รปทรงยอยจากรปทรงหลก 2 รปทรง แลวหนเขาหากนใหเสนรอบนอกของรปทรงเปนรปทรงสเหลยม อนสามารถแสดงถงความเปนระบบระเบยบจากการทไดฝกปฏบต โดยรปทรงทง 4 รปทรง สามารถมองเหนกนในทกแงมม เพอสอแสดงใหเหนถงความประณตในการพจารณาตน

ทกแงมม และทกขณะของการกาหนดลมหายใจจากการกาหนดสรางนมตขน



6.2.14 ผลงานชนท 14 “ตนเตอนตน”

ภาพท 14 : “ตนเตอนตน” เทคนค : ปนปลาสเตอร ขนาด : 24 x 24 x 45 ซม.

โดยผเขยนไดนารปทรงจากมนษยทหมนวนโดยรอบ มาตดแยกในแนวตงออกจากกนเปน 4 สวน แลวหนเขาหากนใหเสนรอบนอกของรปทรงเปน

รปทรงสเหลยม เปนการเผยลกษณะพนผวระนาบรอยตดทเรยบเนยนภายในออกส

ภายนอก ซงสามารถสอแสดงถงความสงบระงบภายในจากการทไดฝกปฏบต อกทง

รปทรงมนษยทหมนวนทถกตดแยกออกเปน 4 สวนนน สามารถสะทอนเหนซงกน

และกนในทกแงมมทงดานตรงขาม, ดานซาย และดานขวา เพอสอแสดงใหเหนถง

ความละเอยดประณตในการพจารณาตนในทกแงมม



6.2.15 ผลงานชนท 15 “สะทอนตน”

ภาพท 15 : “สะทอนตน” เทคนค : ปนปลาสเตอร ขนาด : 12 x 40 x 45 ซม.

โดยผเขยนไดนารปทรงจากมนษยทหมนวนโดยรอบ มาตดแยกในแนวตงออกจากกนเปน 2 สวน แลวแยกออกจากกนในลกษณะทปกต หรอ

แคใหหางกน คอดานภายในทเปนระนาบจะหนเขาหากน อยในอาการทสงบนงจาก

ลกษณะของระนาบทขนานกนของทง 2 รปทรงทแยกมาจากรปทรงเดยวกน เปนการ

สอแสดงถงความรสกของการเหนความวางทเกดขนภายในตน หรอไดแทรกซมอย

กบรางกายทมองเหนอยของตน ซงเปนความธรรมดาทอยในกฎความเปนไปของ

ธรรมชาตอยแลว



6.2.16 ผลงานชนท 16 “บางสวนทหายไป”

ภาพท 16 : “บางสวนทหายไป” เทคนค : ปนปลาสเตอร ขนาด : 12 x 40 x 45 ซม.

ผเขยนไดพฒนาผลงาน “บางสวนทหายไป” ตอเนองมาจากผลงาน “สะทอนตน” โดยไดนารปทรงจากมนษยทหมนวนโดยรอบ มาตดแยกในแนวตงออกจากกนเปน 2 สวน แตในรปทรงดานหนงจะตดออกใหหายไปครงหนง แลวแยกออกจากกนในลกษณะทปกต หรอแคใหหางกน คอดานภายในทเปนระนาบ

จะหนเขาหากน อยในอาการทสงบนงจากลกษณะของระนาบทขนานกน เปนการ

สอแสดงถงความรสกของการเหนความวางทเกดขนภายในตน อกทงยงสามารถท

จะเรมละวาง หรอคนสงทยดถอวาเปนตวตนใหกบธรรมชาตไดในบางสวนแลว นบเปนความสงบทเกดขนจากการทม (กเลส) บางสวนไดหายไป

7. สรปผล และขอเสนอแนะ ผเขยนไดสรางสรรคผลงานประตมากรรมโครงการ เมอขาพเจาไดโคจร

หมนรอบตนเองขน เพอเปนการพจารณาสารวจตนเอง คอยเตอนสตของตนเอง และการเกดมความสงบสขภายในจตใจของตน ซงจากการสรางสรรคนผเขยนจงไดพบวา



ความแตกตางในสงใดๆ กตามทจตไดกาหนดใหแตกตางกนนนไมสาคญ เทากบเนอ

แทแหงสาระสาคญของการกาหนดลมหายใจเขาออกจนเกดเปนสมาธและสามารถท

จะบงคบได (ผลงานชนท 1 “นมตเสมอน”) อกทงในเรองของความปตและความสข

ทไดรบในเบองตน หากยงไมสามารถควบคมได จะสงผลใหการปฏบตในขนตอๆ ไปตองหยดชะงกลง และไมมการพฒนาตอไป (ผลงานชนท 2 “ดมดาในปต” และผลงานชนท 3 “พอใจในสข”) ซงมนษยพงควรทจะสารวจพจารณาตนเองใหเหนสาระ

สาคญจากความวางของสงตางๆ แมวาสงนนๆ จะเปนตนเองกตาม (ผลงานชนท 4 “มจงม”) และเมอพจารณาถงสงตางๆ ทอยรอบๆ ตวแลว หรอแมกระทงในความ

รสกกตาม หากมหรอแบกยดสงตางๆ เอาไวมาก ยอมไมกอใหเกดผลดอยางใด เพราะ

กวาทจะพจารณา จะคด และจะระลกถงสงตางๆ ทตนเองมอย อนเปนภาระหนก

สาหรบการดาเนนชวต หากสามารถลดสงตางๆ ลงไปไดบางกจะมความสงบสขมาก

ขน (ผลงานชนท 5 “มากจงมาก นอยจงนอย”) เมอไดศกษาคมอการปฏบตอานาปานสตภาวนา และไดสรางสรรคเปน

ผลงานประตมากรรม 5 ชนแรกนน โดยจะเปนการบรรลวตถประสงคของโครงการ

สรางสรรคขอท 1 คอเพอสรางสรรคประตมากรรมจากการศกษาเนอหาสาระจาก

คมอปฏบตอานาปานสตภาวนา และในการสรางสรรคผลงานตงแตชนท 6 เปนตน

ไป ผเขยนไดสรางสรรคจากองคความรทไดจากการศกษาคมอปฏบตอานาปานสต

ภาวนา โดยจะเปนการนารปทรงศรษะของมนษย รปทรงมนษยเตมตว และรปทรง

ของมนษยทกาลงเกดปตอนไดรบจากการนงสมาธมาใชในการสรางสรรค อนสอแสดงถงการพจารณาตนเองในแงมมทแตกตางกน ซงไดนารปทรงเหลานมาตด

แบงออกเปนสวนๆ ในแนวตง ออกเปนครงหนงและเศษหนงสวนสของรปทรง เพอ

สอแสดงใหเหนถงการพจารณาสงตางๆ โดยสามารถละวางไดมากนอยตามลาดบของการปฏบต กบการพจารณาสารวจตนเองอยางทวถงในโครงสรางรปทรงจาก

สเหลยม ซงการแบงออกเปนสสวนนมาจากการปฏบตอานาปานสตภาวนาทม

ทงสน 4 หมวด และแตละหมวดมทงสน 4 ขนตอน ผเขยนจงไดนามาเปนจานวนใน

การแบงตวออกของรปทรง และจากองคความรทไดจากการศกษาคมอฯ น เปนการ



บรรลวตถประสงคของโครงการสรางสรรคขอท 2 คอเพอสรางสรรคประตมากรรม

ทสอแสดงถงการพจารณาสารวจตนเอง การคอยเตอนสตของตนเอง และการเกดความสงบสขภายในจตใจของตน

หลงจากทไดสรางสรรคผลงานโครงการเมอขาพเจาไดโคจรหมนรอบตนเอง

แลว ผเขยนยงมความปตทฟงซาน ยงคงจอมจมอยกบความสขทไมใชความสขทจรง

แท ยงคงหลงลมปจจยของเหตและผลตางๆ ยงคงสะสมขาวของเครองใช และความรสกตางๆ อย และไดแตเพยงกาหนดลมหายใจเขาออกใหสามารถควบคมจตใจและ

รางกายใหเปนปกตสขอยได ซงกยงคงทาไดเพยงเทาน หากแตดทไดเรมตนทจะได

ลวงรวาสงทคดเหนอยนนควรจะเปนไปเชนใด หรออยางไร โดยจะไดฝกฝน พจารณา และสารวจ เพอพฒนาตนเองตอไป

8. เอกสารอางองเขมรตน กองสข. 2549. ประตมากรรมแหงชวต. กรงเทพฯ: อมรนทรพรนตงแอนด

พบลชชง.นนทวรรธน จนทนะผะลน. 2544. เงาสะทอนแหงความปรารถนา. กรงเทพฯ:

Amarin Printing and Publishing.พระพรหมคณาภรณ (ป. อ. ปยตโต). 2551. พจนานกรมพทธศาสน ฉบบประมวล

ศพท. พมพครงท 12. กรงเทพฯ: โรงพมพมหาจฬาลงกรณราชวทยาลย.พทธทาสภกข. ม.ป.ป. คมอปฏบตอานาปานสตภาวนา. กรงเทพฯ: ธรรมสภา.มหาวทยาลยศลปากร. 2550. การแสดงศลปกรรมแหงชาตครงท 53. ม.ป.ท.:

Plan Printing.______. 2551. การแสดงศลปกรรมแหงชาตครงท 54. ม.ป.ท.: Plan Printing.วชย สทธรตน. 2550. ประตมากรรม : บชาคร. กรงเทพฯ: Amarin Printing and

Publishing.



ภาคผนวก

แบบรางผลงาน

การรางแบบสาหรบทาแมแบบขนรปผลงาน

แมแบบสาหรบขนรปผลงาน



การขนรปดวยระนาบเสนรอบนอก 8 ทศทาง

การทาแมพมพ

การหลอผลงาน

โครงการสรางสรรคผลงานภาพพมพ “ชดรอยแยก”

The Project Art Printmaking “BROKEN”

อานนท สงวรด1

Arnon Sungvondee

บทคดยอ กระบวนการเรยนรเกดจากการรบรทางรปธรรมนนหมายถงการรบสมผสได เชน รป รส กลน เสยง สกระบวนการเรยนรทางความคด มโนคต มโนภาพ สสาระทเปน

นามธรรมไดแก เรองราว เนอหาสาระ เมอสสภาพการรบรทางนามธรรมนน มโนทศนหรอภาพทปรากฏกจะถกถายทอดออกมาตามจนตนาการและการแสดงออกผาน

สงขาร นนหมายความวาสองสงนอยในสภาพทตองอาศยพงพาซงกนและกน ถงแมวาในภาวะทสภาพอยางใดอยางหนงมกาลงมากพอบดบงอกฝายหนง เชน ภาวะของนามธรรมมมากกวาการรบรทางรปธรรม หรอรปธรรมมมากกวานามธรรม กมไดหมายความวาจะบดบงไดหมดซกทเดยว ยงคงมสภาพเหลอมลากนใหเราไดเหนไม

มากกนอยไมวาจะสภาวะใดกตาม สงเหลานเปนสาระทสงเกตไดไมยากในธรรมชาต

คาสาคญ: มโนคต, มโนภาพ, รปธรรม, นามธรรม

1 อาจารยประจาสายวชาทศนศลป คณะศลปกรรมศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน

๓



Abstract Learning process occurs through our perception of fi ve senses ; sight, hearing, smell, taste, and touch, to the cognitive process in forms of ideas, thinking, vision and knowledge. Perceiving that internal ideas and knowledge can be transformed according to imagination and individual understanding through the expression in and of body. The internal and external perception are dependant. Despite that two, there are always a trace of one another. There is knowledge where nature provides Keywords: Imagination, Conception, Abstract, Concrete

บทนา การสรางสรรคผลงานศลปะรวมไปถงผลงานศลปะปจจบนมความหลาก

หลายและมความสาคญในระดบกวางเพราะสามารถบงบอกถงความคด วธการ ตลอดจนเนอหาสาระของผลงาน เปนสวนหนงของการแสดงออกถงการคนหาองค

ความรทไดจากกระบวนการสรางสรรค ปจจยและสภาพแวดลอมหลายๆดานถก

นามาใชเปนเครองมอในการแสดงออกของศลปน เพอมงไปสจนตนาการ เกดคณคา อยางมงมนและแนวแน จนบางครงมสามารถประเมนคาของมนได นกปรชญา

หลายๆทานในอดตตางใหนยามของคาวา “ศลปะ” ไปตางๆนานา พอจะสรปได

วา...“ศลปะเปนสงทกลนกรองมาจากอารมณและความรสกอนลกซง เปนผลสบเนอง

มาจากความปรารถนาของมนษยทมมาตงแตกาเนด เพอตองการปรบปรงชวตและ

สงแวดลอมใหมความงดงาม ดวยการสรางสรรคหรอปรงแตงสงตางๆทมอาจหาไดในโลกธรรมชาต” (สงวน รอดบญ,2533) ทกนยามทเกดขนไมมนยามไหนเลยทบอกวา

ศลปะทารายมนษย เพราะเหตนศลปะจงมแตเรองทดๆ ถงแมบางครงผลงานชนนน

อาจจะยากทจะเขาใจถงการแสดงออกของผสรางสรรค แตกมไดหมายความวาจะ

ทาใหเกดโทษประการใด มเพยงความรสกของผเสพเทานนทรบรโดยจนตนาการท



แตกยอยไปตามแตบคคล บางครงศลปะกสามารถพาเราเขาไปสหวงแหงความฝน

ในโลกแหงจนตนาการ ตามหาผทจากไปแลว หรอแมแตพาเราไปสสงทไมมตวตน

แตมคณคาและความหมายททรงคณคาอยในตวมนเอง

ความมงหมายในการศกษา การสรางสรรคผลงานภาพพมพ ชด “Broken” เปนสวนหนงในโครงการ

สรางสรรคทมเปาหมายเพอเปนสวนหนงในการเรยนรทางดานศลปะภาพพมพ เปนชดโครงการในการศกษาเพอตอบเปาหมายการศกษาผลงานภาพพมพใน

คณะศลปกรรมศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน ซงทผานมาฐานความรทางดานภาพ

พมพของคณะศลปกรรมศาสตรนนมไดมเกบไวเพอใหนกศกษาไดทาการเรยนร คณลกษณะของผลงานภาพพมพมความเฉพาะทแตกตางออกไปจากงาน จตรกรรมและประตมากรรม มความเกยวของกบขบวนการพมพ การผลตและเทคนคทมความเฉพาะดาน การสรางสรรคครงนผสรางสรรคเองเหนวานาจะเปนประโยชนตอวงการ

ศลปะและสถาบนการศกษา อกทงสาธารณชนผทสนใจและนาไปใชประโยชนเพอ

เกดคณคาตอสงคมตอไป

วตถประสงค 1. เพอแสดงออกถงแนวคดและรปแบบทางศลปกรรมทมลกษณะ

เฉพาะตน

2. เพอศกษาลกษณะของเสน พนผว รองรอยในธรรมชาตมาสรางสรรคผลงานภาพพมพ

3. เพอสรางรปแบบทางศลปกรรม กระตน ขบเคลอน และสงเสรมกจกรรมทางศลปะในสงคม



ขอบเขตของการสรางสรรค 1. ศกษาเฉพาะเทคนคศลปะภาพพมพลองลก (Intaglio) และภาพพมพ

วสดปะตด (Collograph) 2. ศกษาเฉพาะรปแบบผลงานมลกษณะนามธรรม (Abstract) และกงนามธรรม (Semi -Abstract)

ประโยชนทคาดวาจะไดรบ 1. เกดผลงานสรางสรรคในวงการศลปกรรม

2. ไดเผยแพรความรความเขาใจในกระบวนการสรางสรรคผลงานศลปะ

ภาพพมพรวมสมย

3. เกดกจกรรมสรางสรรคทางศลปวฒนธรรมรวมสมยในระดบภมภาค

และระดบประเทศ

สาระเรองราวทคนควา ผสรางสรรคศกษาพนผว รองรอย ในธรรมชาต เนอหาสาระทางรปธรรม

สเนอหาทางนามธรรม อนเปนผลจากการเกดของเวลา สถานท และจนตนาการ จากสภาวะไรการควบคม ประสานกอเกดตามกระบวนการทางทศนะธาต ไมวาจะเปนเสน จด ส นาหนก รปทรง พนผว โดยใชรอยแตกแยกทไดมาจากรองรอยของ

ดนแตก, เปลอกไม,รปทรงการกอตวของ “จอมปลวก” ประสานกลมกลนโดยมการ

ควบคมทางเทคนคศลปะภาพพมพเปนตวกาหนดเงอนไขในการสรางสรรค เพอ

เกดคณลกษณะเฉพาะของเทคนค และยงไดศกษาถงคณลกษณะเทคนคทางดาน

จตรกรรมเพอนามาสรางสรรคผลงานภาพพมพอนจะเปนผลดตอการศกษาทาง

ศลปะทางดานทศนศลป



ภาพประกอบท 1 พนผวทนามาใชในผลงาน

วธดาเนนการสรางสรรค

ภาพประกอบท 2 แผนผงแสดงการทางานกระบวนการคดและสรางสรรค



ภาพประกอบท 3 ภาพแสดงวธการดาเนนงาน

รปแบบของผลงาน โครงการสรางสรรคชดนผสรางสรรคมงเนนผลงานใหมลกษณะของการ

แสดงออกทมรปแบบกงนามธรรม (Semi-Abstract) และ รปแบบนามธรรม (Abstract) รปแบบกงนามธรรมและรปแบบนามธรรม ทเปนแบบกงนามธรรมนน

ผสรางสรรคเองใชรปแบบทมอยจรงในธรรมชาตมาเปนแรงบนดาลใจ แลวจงถายทอดรปแบบนนออกมา แตมไดเลยนแบบใหเหมอนจรงทกประการโดยมการ

ลดตดทอนเพมและเตมแตงตามจนตนาการ นาเอาอารมณความรสกภายในตนเอง

ทมตอธรรมชาตและสภาพแวดลอมเขามารวมดวยในขณะนน เปนการแสดงออก

จากใจมากกวาทจะสรางเพอจะเลยนแบบตามตาเหนเพยงอยางเดยว ลกษณะเชนน

รปแบบทสรางสรรคกจะเรมเปลยนแปลงคลคลายออกไปมากขน จนบางสวน

ของความจรงถกสลายไปในทสด ซงสอดคลองกบรปแบบทเรยกวา กงนามธรรม ในสวนรปแบบนามธรรมไดนาเอาธาตตางๆทางศลปะมาใชรวมกนเพอให

สอดคลองกบการแสดงออก เชน การใชจด เสน ส รปราง รปทรง พนผว และบรเวณ

ทวางมาจดวางและประกอบกนขนใหมตามความคดและจนตนาการ ซงผลงานท

แสดงออกลกษณะเชนนจะกระตนเรา ใหผชนชมเกดความรสกและจนตนาการท

กวางไกลตามประสบการณของแตละคนอยางนอยกใหผลทางความรสกดานมต

ลวงตา ใกล ไกล หยาบ ละเอยด เศรา เหงา หนกแนน ทบตน เบกบานหรอดหดห กขนอยกบประสบการณของผชมเปนสาคญ



เทคนค ขนตอน และกระบวนการ ผลงานจากโครงการสรางสรรคชดนไดใชเทคนคทางศลปะภาพพมพจาก

เทคนคดวยกนสองเทคนคคอเทคนค ภาพพมพวสดปะตด(Collograph) และภาพ

พมพลองลก (Intaglio) โดยมวธการทางดานวาดเสนและจตรกรรมมาผสมผสานใน

การสรางรปทรงและพนผว

การทาแมพมพ เตรยมกระดาษทาแมพมพใหไดขนาดตามตองการในชนงานทมขนาดใหญ ทาเครองหมายกากบเพราะเวลาเขาแทนพมพตองแยกออกจากกนและงายตอการ

เขาแทนพมพ รวมไปถงความเทากนของนาหนกในเนอผลงาน

ภาพประกอบท 4 ภาพแสดงการตอกระดาษเพอสรางแมพมพ

เตรยมกระดาษเพอใชในการเปนแมพมพโดยใหเกดพนผวทเรยบมนใชสเชอ

นามนทาหรอกลงลงไปบนกระดาษเพอใหเกดผวทมนวาวหรอจะใชสพนทมคณสมบต

เปนเชอนามนเคลอบลงไปบนดานหนาแมพมพ



ภาพประกอบท 5 ภาพการใชลกกลงเคลอสลงบนแมพมพ

ทากาวลาเทกซลงบนแมพมพทเตรยมไวบรเวณทตองการรปทรงและ

รองรอยของพนผว รอจนเนอกาวลาเทกซแหง จะเหนพนผวบรเวณททากาวหรอ

ไมทากาวจะมความแตกตาง บรเวณททากาวจะมพนผวใสขนเคลอบไปตามรปทรง

ทไดกาหนดขน

ภาพประกอบท 6 ภาพการใชกาวลาเทกซทาลงบนแมพมพ

ผสมกาวลาเทกซ,สนาพลาสตก,นา เขาดวยกนทาสนาพลาสตกลงบน

แมพมพทเตรยมไวจากการทากาวลาเทกซ ความมากหรอนอยของสพลาสตกจะมผล

ตอรองรอยของการแตกราวททาปฏกรยากบพนทไดทากาวไวบนแมพมพ



ภาพประกอบท 7 ภาพแสดงการผสมสพลาสตกและกาวลาเทกซ

เมอสพลาสตกแหงจะเหนรองรอยพนผวของรอยแตกตามบรเวณท

ผสรางสรรคเองไดกาหนดไว อนเกดจากการหดตวของนาทมอยในกาวลาเทกซ

และสนาพลาสตก สวนจะมรอยแตกมากหรอนอยนนขนอยกบปรมาณกาวและเนอ

สพลาสตก

ภาพประกอบท 8 ภาพแสดงพนผวเมอสพลาสตกและกาวลาเทกซแหง

นาแมพมพทแหงสนทแลวเขาแทนพมพเพอบดใหระนาบของพนผวไดรบ

การกดทบ และเสมอกน ดวยแรงอดของแทนพมพ หลงจากเขาแทนเรยบรอยแลว

ใหใชแลคเกอรหรอยรเทรนเคลอบผวดานหนาไว โดยทาดวยกนสองครงเพอใหพน

ผวเกดความมนวาวและไมดดซบหมกพมพในระหวางการเชดหมกพมพใชผาสาร

ทาการเชดหมกและถอนหมกออกจากแมพมพ โดยมวนวนเปนวงกลม



ภาพประกอบท 9 ภาพแสดงการเชดหมกพมพ

ใชกระดาษลอกลายหรอกระดาษสมดหนาเหลองทไมใชแลวซบหมกพมพ

อกครงบรเวณพนผวหนาแมพมพเพอความเสมอของนาหนกหมกพมพและในสวน

หมกพมพทไมตองการออกไป

ภาพประกอบท 10 ภาพแสดงการเชดหมกพมพ



ขนตอนการพมพผลงาน

ภาพประกอบท 11 ภาพแสดงการทางานของแทนพมพ

องคประกอบของผลงาน

ภาพประกอบท 12 แผนผงแสดงองคประกอบคณคาผลงาน

แทนพมพ



ผลงานศลปะทดตองมเนอหาและรปทรงรวมไปถงทศนะธาตตางๆไปใน

ทศทางเดยวกนอยางมเอกภาพ(Unity) การเขาถงความงามได ตองเขาใจในสวน

ประกอบทรวมกนอยางเหมาะสม การพจารณากตองพจารณาสวนรวมททาใหเกด “สภาพหรอสภาวะ” ทงหมด จนเหนผลของสภาพความงามมากนอยเพยงไร แลวจงตดตามพจารณาเปนในสวนอนๆ ทไดรวมกนเปนสวนๆ ไป กจะคนพบปจจยสาคญ

ททาใหเกดความงามได สวนไหนทเดนดมคณคาหรอกระทบตอจตใจผชมเองกจะ

บงเกดขนตามกระบวนการรบรและการสงเกตพจารณา

ในการทางานครงนผสรางสรรคเองไดใชทศนะธาตหรอหลกททาใหเกด

ความงามขนพนฐานไปจนถงขนสงมาใชในการสรางสรรคโดยสามารถแยกแยะออก

เปนสวนๆ ใหเหนถงคณสมบตและคณลกษณะในการใชหลกทางศลปะมาเปนสวน

ประกอบในการสรางสรรคดงน

เสน เสนทใชมลกษณะของเสนทเปนรอยแตกของพนดน เปลอกไม หนง

ปากะเบน เสนเลอด ปะการง ลกษณะรองรอยในธรรมชาต ดอสระไรซงการควบคม ประสานกอเกดรปทรง

ส สทใชในผลงานเปนสทเกดขนกบสภาพความรสกนกคดจากสภาพ

แวดลอมและสภาวะในระหวางการสรางสรรค ยกตวอยางเชน ความรสกตอปญหา

บานเมองการแบงพรรคแบงเหลา สของดนจอมปลวก ดนแดงในอสาน เปนตน โดยมการใชในลกษณะทกาหนดขอบเขตของสและคลอบคลมทงภาพเพอใหอยในมต

เดยวกน

นาหนก นาหนกในงานเกดจากการประสานและทบซอนกนของเสนรอย

แตกจนเกดระยะและระนาบชนของมตนาไปสการเกดปรมาตร นาหนกของผลงาน

จะถกสรางเพมขนเรอยๆจากจานวนแมพมพทใชพมพเชนนาหนกท 1 เกดจากการพมพครงท 1 นาหนกท 2 เกดจากการพมพของแมพมพท 2 และนาหนกท 3 เกดจากการพมพงานของแมพมพท 3 พนผว พนผวในผลงานจะมลกษณะเปนรอยแตกกระจดกระจายไป

ทวทงภาพ คลายพนผวของดนแตก เปลอกไม ผวหนงของสตวบางประเภท เชน



ปลากะเบน จระเข อนเปนรองรอยทบอกถงกาลเวลา การแยกจากกน การประสานกนการเสอมสลาย อนเปนสาระและสจธรรมทมอยจรงซงคนพบไดในธรรมชาต

รปทรง รปทรงในผลงานเกดจากการประสานเหลอมลากนของเสนโดยแบง

ไดเปน 2 ลกษณะ คอ 1. รปทรงทอสระอนเกดจากสภาวะไรการควบคมของกระบวนการใน

เทคนคทเกดจากการยดหดของสและสภาพอากาศทมในสภาพแวดลอม ซงเปน

สวนหนงในแนวคดทางการทางานทางดานนามธรรม

2. รปทรงของธรรมชาตและสภาพแวดลอม เชน อวกาศ สายนา คน นก ใบไม จอมปลวก แผนททางอากาศ มาเปนแรงบนดาลใจ

ภาพประกอบท 13 ภาพแสดงรปทรงทใชในผลงาน

พนทวาง จากการสรางสรรคพนทวางทเกดขนในผลงานมดวยกน 2 ลกษณะคอ พนทวางทเกดขนภายในรปทรง โดยมรปทรงเปนตวกาหนดขอบเขต

ของพนทวางในการรบร และพนทวางทเกดขนภายนอกรปทรงทางานควบคมรปทรง สรางมต อากาศ และพนผวของภาพ



พนทวางของรปทรง พนทวางภายนอกรปทรง การทางานของพนทวาง

ภาพประกอบท 14 ภาพแสดงการทางานพนทวางและรปทรง

ภาพประกอบท 15 ภาพผลงานบางสวนระยะท 1



ภาพประกอบท 16 ภาพบางสวนผลงานระยะท 2



บทสรปการสรางสรรค การสรางสรรคผลงานศลปะนนจาเปนอยางยงทจะตองทาและพฒนาอย

ตลอดเวลา เสมอนนกกฬาทตองฝกซอมอยางสมาเสมอ โจทยและคาถามตองเกดขน

ตลอดเพอการพฒนาอยางตอเนอง หมนปฏบต ฝกฝนและสงเกต อนเปนคณลกษณะ

สาคญของผทางานและศกษาศลปะ ความคด ความรก ความหลงใหล ความศรทธาในการเลนแรแปรธาตเปนแรงบนดาลใจในการสรางสรรค พนทสรางงานนนเปนเสมอน

หองทดลองทกระบวนการธรรมดาๆ ตางๆ นนถกแปรเปลยนสภาพใหเปนผลงาน

ศลปะอนมคณคา การคนหาความสมดลระหวางความเปนตะวนตกและความเปน

ตะวนออก ระหวางการมสตและการขาดสต ระหวางการใชสมองซกขวา และสมองซกซาย ระหวางความมแบบแผน และความสบสนวนวาย ผลงานนนอาจเรยกไดวาเปนวตถทางการสอสาร

ในโครงการชดนมผลงานทงสน 35 ชน โดยไดแบงออกดวยกนเปน 4 ระยะ แตละระยะการสรางสรรคนนผลงานมไดถกกาหนดหรอสรางแบบรางผลงานไวกอน มเพยงการปลอยใหผลของสภาพความคด สภาวะการรบรของการเปลยนแปลง

ภายนอกมาเปนขอมลในการสรางงาน ยกตวอยางเชน การใชสในทางการเมอง ดนแดงในจงหวดขอนแกน มาสรางสรรค เปนตน ประสบการณการรบรจะเปนตว

ถายทอดไมมากกนอย โดยใชลกษณะรองรอยของเสนแตกเปนโครงสรางใหญ ผลทไดรบจงเปนเรองของอารมณความรสกในทศนะธาตอนประกอบไปดวยพนผว ส เสน และรปทรง โดยพอสรปคราวๆไดประมาณน

ระยะท 1 ผลงานในระยะแรกมดวยกนทงสนจานวน 6 ชน พอสรปไดวา

เปนชวงของการหาพนผวรอยแตกในลกษณะตางๆ ทดลอง ปรบปรง พจารณา แกไข ในเรองเทคนคในการสรางแมพมพและกระบวนการในการพมพงาน

ระยะท 2 มผลงานดวยกนทงสนจานวน 10 ชน ในระยะทสองนสงทเหน

ชดเจนขนกวาในระยะแรกคอเรองของสทใชในงานอนไดแกสเหลอง แดง นาเงน ท

มพนทกระจดกระจายมากขนในงาน นาหนกของเสนรอยแตกมความอสระมากกวา

ในระยะแรก อนเปนผลมาจากการทดลองพนผวในลกษณะทแตกตางกน



ระยะท 3 มผลงานทงหมด 11 ชน ในชวงการทางานระยะนสของงานได

เปลยนไปเปนสโทนนาตาล และดา อนเปนผลจากขอมลสของดนแดง และเปลอก

ไมในธรรมชาตในสภาพแวดลอมรอบๆตว อกประการทสงเกตไดคอมรปทรงในงาน

มากขนทงรปธรรมและนามธรรม ระยะท 4 มผลงานจานวน 8 ชน สงทเหนชดเจนในระยะนคอมการควบคม

ทศทางการทางานของรองรอยแตกราวใหมขอบเขตทชดเจน โดยรปแบบผลงานทไดมทงลกษณะนามธรรมและกงนามธรรม

จากการสรางสรรคทาใหไดพบวานามธรรมและรปธรรม ลกษณะของขวทง

สองนแมวาจะอยตรงกนขามโดยสนเชงในวธคดแบบรปและนาม แตปฏเสธไมไดวา

ยงตองอาศยการพงพากนเพอนาไปสความสอดคลองทเปนอนหนงอนเดยวกนอยาง

เอกภาพ ตามหลกแนวคด หยนและหยาง ของพทธศาสนาในลทธเตา ทวาคตรงขาม

ใดๆกตาม ตางเชอมสมพนธกนอยางเคลอนไหว ทกๆอยางดาเนนและเปลยนแปลง

เลอนไหลไปตลอดเวลา อนเปนกฎทยงใหญในธรรมชาต หลกคดนทาใหเหนวา เมอลกษณะทงสองอยางไมวาจะอะไรกตามนนเกดการเชอมหรอสมพนธกนยอมทจะ

เกดสภาวะใหมทเปนผลผลตจากคณลกษณะทงสอง และเกดสาระใหมขนมาจาก

กระบวนการเชอมสมพนธ ทไมตางอะไรไปจากการกาเนดบตรจากมนษยชายและ

หญง

เอกสารอางองกาจร สนพงษศร. 2528. ศลปะสมยใหม. กรงเทพฯ : สานกพมพไทยวฒนาพาณชย.ชลด นมเสมอ. 2542. องคประกอบของศลปะ. กรงเทพฯ : สานกพมพไทยวฒนา

พานช.ทองหลอ วงษธรรมา. 2549. เตา:ทางแหงธรรมชาต. กรงเทพฯ : โอเดยนสโตร.น. ณ ปากนา(นามแฝง). 2531. ความเขาใจศลปะ. กรงเทพฯ : สานกพมพ

เมองโบราณ.



ฟรตจอฟ คาปรา.(วเนช, ผแปล). 2530. เตาแหงฟสกส. พมพครงท 2. กรงเทพฯ : สานกพมพดอกหญา.

วรรณสงห ประเสรฐกล. 2553. อกษรตวหนา. พมพครงท 3. กรงเทพฯ : อะบก.สงวน รอดบญ. 2533. ศลปะกบมนษย. กรงเทพฯ : สานกพมพ โอ.เอส.พรนตงเฮาส.อศนย ชอรณ. 2532. ความรเกยวกบศลปะภาพพมพ. กรงเทพฯ : สานกพมพโอ

เดยนสโตร.Maxell, William C. 1977. Printmaking. New Jersey : Prentice-Hall.Rochfort, Desmond. 1993. Maxican Muralists. Singapore : Laurence

Publishing.Ross, John. 1972. The Complete Printmaker. New York : Free Press.Wilson, Simon. 1976. Surrealist Painting. London : Phaidon Press

Limited.

๔

1 ผชวยศาสตราจารยประจาคณะศลปกรรมศาสตร มหาวทยาลยทกษณ

การวเคราะหเพลงปโนราของนายควน ทวนยกAnalysis of Pii-Nora Music of

Mr. Khuan Thuanyok

จรนทร เทพสงเคราะห1

Jarin Tepsongkho

บทคดยอ การวเคราะหเพลงปโนราของ นายควน ทวนยก มความมงหมายเพอศกษา

ชวประวตและทานองเพลงปโนรา เฉพาะเพลงโหมโรง โดยการเกบขอมลจากเอกสารและดานภาคสนาม ดวยการสมภาษณ บนทกเทป มผลการศกษาพบวา นายควน ทวนยก เกดเมอวนท 18 ตลาคม 2482 ณ บานหนองหอยออก ตาบลวดควนขนน อาเภอสงหนคร จงหวดสงขลา สมรสกบนางเจยม ทวนยก มบตรดวยกน 3 คน มเชอสายศลปนจากบรรพบรษ เนองจากตระกลของนายควน ทวนยก เปนนกดนตร

ทงดนตรไทยและดนตรพนบาน ดวยเหตน นายควน ทวนยก จงไดเรยนรดนตร จนมความเชยวชาญทงจากบรรพบรษ ครพกลกจา และจากตวนายควน ทวนยกเอง แตผทจดเปนบคคลสาคญในการฝกปโนราใหเขากบทาราโนราแก นายควน ทวนยก คอ ขนอปถมภนรากร การมชอเสยงมากทสด เมอเปาปโนราใหกบคณะโนรา



วทยาลยครสงขลา (เดม) หรอปจจบนไดเปลยนชอมาเปนมหาวทยาลยราชภฏ

สงขลา ประกอบกบผราโนราขณะนนคอ ผชวยศาสตราจารยสาโรช นาคะวโรจน และอาจารยธรรมนตย นคมรตน ผซงมฝมอการรายราทสวยงาม ยงมผลงานทงดานวชาการและการแสดงมากมาย ทงในประเทศและตางประเทศ จนในป พ.ศ. 2553 ไดรบการยกยองใหเปนศลปนแหงชาต สาขาศลปะการแสดง (ดนตรพนบาน) และจากการวเคราะหเพลงปโนราของนายควน ทวนยก เฉพาะเพลงโหมโรงมการ

บรรเลงเรยงตามลาดบดงน คอ 1) เพลงขนป เปนเพลงแรกทเปาเพอทดสอบคณภาพ

เสยงปหรอเกรนนา และเปนเพลงทมสาเนยงเฉพาะของภาคใต 2) เพลงพดชา

มทงหมด 4 ทอน บรรเลงตดตอกน เพลงพดชาถอเปนเพลงคร 3) เพลงจวย 4) เพลง

ชกใบ 5) เพลงธรณกรรแสง (ชะนรองไห) โดยทง 4 เพลง ถอเปนเพลงทมลกษณะ

เปนสาเนยงเพลงของภาคกลาง เพลงทง 5 น มชวงทานองเสยงทแตกตางกนไป

และมการดาเนนทานอง การลดทอนเสยง การเพมเตมเสยง แตละเพลงมการดนสด เพลงบางเพลงขนดวยประโยคเพลงหรอเนอเพลง แตบางเพลงขนดวยเพลงขนป

แลวตามดวยเนอเพลง

คาสาคญ: เพลงปโนรา

Abstract The objectives of this research are to study the biography of Mr. Khuan Thuanyok and the melody of his Pii-Nora Music with concentration on the prelude music. The data were collected from documentary sources and fi eld study through interviews and tape recordings. The fi ndings of the study reveal three aspects of Pii-Nora Music played by Mr. Khuan Thuanyok. As for his biography, Mr. Khuan Thuanyok was born on 18 October 1939 at Ban Nonghoy Ok, Tambon Wat Khuankhanoon, Amphoe Singha Nakhon, Changwat Songkhla. He is married to Mrs. Jiam thuanyok. They have 3 children. He is a descendant of artist ancestors.



Mr. Khuan Thuanyok’s family lineage and that of his wife were Thai classical and folk musicians. He inherited the music skills from his ancestors, Khru Phak Lak Cham (To learn something through the back door) and from his own self-taught technique. The person who was instrumental in providing training in pipe music for Nora dancing styles was Khoon Uppathamnarakorn. He was well-known for his music when he played it for the Nora troupe of Songkhla Teachers College, presently Rajabhat Songkhla University. The dancers for the Nora troupe were Ajarn Sarote Nakhvirote and Ajarn Thammanit Nikhonrat, who danced gracefully. He has contributed his works for his performance andacademic records. He has performed both in Thailand and abroad. In 2010, he was awarded the cultural artists(Thai music) of Songkhla. An analysis of his pipe music reveals that his prelude music consists of the following: 1) Khuen Pi music is performed to test the sound quality of the pipe or as a prelude and the music is particularly related to the Southern Thailand’s tune. 2) 4 sections of Padcha music are played continuously. Pacha is considered the essence of the music. 3) Jiwyi music. 4) Chakbai music. 5) Thoraneekansaeng (Chanee Ronghai) music. The last 4 pieces of music are considered to be the musical tunes of the Central Thailand. All 5 pieces of music have different tempos and musical sounds are increased or decreased. Each piece of music has an extemporaneous rhyme. Some music starts with a musical phrase or lyric. Some music begins with pipe playing and is followed by lyrics. Keywords: Pii-Nora Music



บทนา โนรา เปนการแสดงพนบานภาคใต ซงเปนทนยมกนมาตงแตอดตจนถง

ปจจบน โนราแตละคณะจะมนกแสดงอยางนอย 10 คน แบงได 2 ประเภท คอผราโนรา และนกดนตร นกแสดงหรอผราโนรานน ไดแก นายโรง หรอหวหนา

คณะ 1 คน นางรา 3 - 4 คน และพรานหรอตวตลก 1 คน นกดนตร ไดแก นายทบ

นายกลอง นายป นายฉงและโหมง ซงจานวนอาจจะมากกวาหรอนอยกวานขนอยกบความมชอเสยงของโนราแตละคณะ ผแสดงโนราโดยทวไปจะเปนชาวบานทไดรบการ

สบทอดเชอสายโนราตามสายตระกลตาง ๆ มการฝกหด สบทอดกนภายในครอบครวหรอหมบานทอยใกลชดกน เมอสามารถรวมตวกนแสดงโนราอยางเชยวชาญและ

มความชานาญกจะตระเวนแสดงทตาง ๆ โนราจงเปนศลปะการแสดงทไดรบการ

ปลกฝงและถายทอดใหรจกกน โดยทวไปของชมชนภาคใต โดยเฉพาะจงหวดพทลง สงขลา นครศรธรรมราช และตรง จะเปนจงหวดทมคณะโนราทมชอเสยงซงไดรบ

การสบทอดจากอดต จดตงเปนคณะเปดทาการแสดงในปจจบน เชน โนราเพญศร ยอดระบา จงหวดนครศรธรรมราช โนราถวลสายพณ จาปาทอง จงหวดพทลง โนราจก รกราว จงหวดตรง โนราสาโรช นาคะวโรจน จงหวดสงขลา คณะโนราดงกลาวเปน

โนราทรกษาการแสดงตามรปแบบโบราณทงกระบวนการราและการบรรเลงดนตร โดยสามารถทจะศกษาระเบยบแบบแผน ขนบนยมการแสดงโนราโบราณไดอยาง

ชดเจน โดยเฉพาะ โนราสาโรช นาคะวโรจน หรอนายโรงของคณะโนรา วทยาลยคร

สงขลา เปนโนราทมชอเสยงมากในรอบ 30 ปทผานมาเนองจากเปนโนราทไดรบการ

ถายทอดทาราจากทานขนอปถมภนรากร หรอโนราพมเทวา จงหวดพทลง เปนบรม

ครโนรา ทยอมรบกนโดยทวไป และไดมาจดการเรยนการสอนโนราใหเปนแบบอยาง

ในสถาบนการศกษา คอ วทยาลยครสงขลา เมอป พ.ศ. 2507 ทาใหโนราเผยแพรส

สถาบนการศกษา และชมชนตาง ๆ พรอมทงไดเผยแพรไปยงภมภาคตาง ๆ ทาให

โนราเปนทรจกกนอยางแพรหลายมากยงขนสงสาคญททาใหโนราสาโรชมชอเสยง

และเปนทรจกกนอยางแพรหลายนนเพราะนอกจากกระบวนทาราของโนราทมความ

ครบถวนจากการทไดรบการถายทอดจากบรมครโนราแลว ความพรอมของนกดนตร



ทมารวมเปนลกคบรรเลงประสมวงกเปนสงสาคญ ททาใหการราโนรานนนาชมมาก

ยงขน นกดนตรทบรรเลงประสมวงของวงโนราสาโรช มจานวน 5 คน นกดนตร ทง 5 คน ลวนแลวแตเปนนกดนตรทมความสามารถในการบรรเลงและรองรบบท

โนราไดจงหวะทพอเหมาะและมความไพเราะ ดวยเหตนจงทาใหเปนการชวยเสรม

ใหการราโนราดสวยงามยงขน การบรรเลงทไพเราะของนกดนตรโนราสาโรช ทาให

ประชาชนในจงหวดสงขลา พทลง และจงหวดใกลเคยงรจกนกดนตรเหลานเปนอยางด ซงนบวาเปนภมปญญาพนบานดานดนตรทสาคญ แตปจจบนนกดนตรอาวโสดงกลาว

เสยชวตหรอชราภาพไปหลายทานททาใหนาเปนหวงวาความร ความสามารถของทานกจะหายไปดวย อกทงเหนวาการศกษาภมความรดานดนตรประกอบการแสดง

โนรานนเทาทไดทาการศกษาคนควากยงไมปรากฏวาใครไดศกษาอยางลกซงจาก

นกดนตรเหลาน โดยเฉพาะนายควน ทวนยก หรอนายปซงเปนผทมความสามารถ

ในการเปาปประกอบการแสดงโนราไดอยางไพเราะ สามารถบรรเลงและสรางสรรค

ผลงานเพลงไดมากมาย จนไดรบการยกยองจากทางราชการ ตลอดถงจากบคคล

ทวไป โดยเฉพาะในวงการหนงตะลงและโนราวาเปน “นายปหนงตะลงนายปโนรา ความสามารถดงกลาวจะปรากฏเดนชดโดยเฉพาะในการบรรเลงโหมโรงหรอลงโรง

ทเปนการบรรเลงครงแรก ซงการโหมโรงหรอลงโรงนเปนการบรรเลงครงแรกกอน

ทมการบรรเลงเพลงอน ๆ จงนบวาสาคญมาก เพราะชวงเวลาดงกลาวจะมความ

สาคญตอคณะโนราเปนอยางยงเพราะเปนเสมอนการเตรยมความพรอม ทดสอบ

ความสามารถในการบรรเลงของนกดนตร และเปนการประกาศหรอสญญาณเรยก

ใหประชาชนมาดโนรา เพราะโนราไดเรมทาการแสดงแลว ถาหากการโหมโรงเลน

ประสมวงไมมความไพเราะ การดงดดความสนใจคนจะมนอย ดงนน ผศกษาจงเลงเหนถงความสาคญของกระบวนการใชเพลงบรรเลง

ประกอบการโหมโรง ซงถอเปนเทคนคการแสดงอยางหนงทสาคญททาใหโนราแตละ

คณะมชอเสยง ซงงานวจยเรองการวเคราะหเพลงปโนราของนายควน ทวนยก โดย นายควน ทวนยก ถอเปนนายปคนสาคญของโนรา จงเปนภมปญญาดนตรพนบาน

ทมคายง อนจะนามาซงความร เทคนคตาง ๆ มาเผยแพรและสบทอดใหผทสนใจได

ศกษาคนควาและนาไปเปนแบบอยางตอไป



วตถประสงคของการวจย 1. เพอศกษาประวตและผลงานของนายควน ทวนยก

2. เพอศกษาเพลงปโนราของนายควน ทวนยก

วธดาเนนการวจย การวจยครงนมวตถประสงคเพอวเคราะหเพลงปโนราของนายควน ทวนยกผวจยไดดาเนนการวจย ตามหวขอดงตอไปน

1. การเกบรวบรวมขอมล 1.1 การเกบรวบรวมขอมลจากนกดนตรและผทรงคณวฒในทองถน เพอใหไดมาซงบทเพลงปโนราของนายควน ทวนยก ดงน

1.1.1 สารวจเอกสารทมผทรงคณวฒไดเขยนเปนบทความ

เอกสารตาง ๆ1.1.2 สมภาษณผทรงคณวฒ เพอคนหาและประสานงานกบ

นกดนตรในการนดวงเพอบรรเลง

1.1.3 เดนทางไปบนทกบทเพลงปโนราของนายควน ทวนยก เฉพาะเพลงโหมโรง

1.2 การเกบรวบรวมขอมลเพอศกษาชวประวตของนายควน ทวนยก

1.2.1 คนควาจากเอกสารทผทรงคณวฒไดเขยนเปนบทความ

จากเอกสารตาง ๆ1.2.2 เดนทางไปสมภาษณและจดขอมลในพนท

1.2.3 บนทกภาพเกยวกบชวประวตของนายควน ทวนยก

2. การจาแนกขอมล 2.1 ขอมลจากเอกสารตาราตาง ๆ และจากการสมภาษณ นามาจดหมวดหมเพอวเคราะหดานชวประวตของนายควน ทวนยก 2.2 ขอมลจากภาพถาย นามารวบรวมภาพถายนกดนตรและวถ

ชวตความเปนอย



2.3 ขอมลจากบทเพลงปโนรา

2.3.1 จาแนกบทเพลงประกอบดวยชอเพลง

2.3.2 ถอดเพลงออกเปนโนตไทย, สากล เพอใชในการ

วเคราะห

3. การศกษาและวเคราะหขอมล 3.1 ขอมลดานเอกสารภาคสนามในดานชวประวต มดงน

3.1.1 ชาตภมครอบครว

3.1.2 การศกษา

3.1.3 อาชพและการทางาน

3.1.4 เกยรตคณทไดรบจากการแสดงโนรา

3.2 รายละเอยดบทเพลงปโนรา ตามหวขอตอไปน

3.2.1 ชวงเสยง (พสย) ของบทเพลง

3.2.2 โครงสรางและวรรคตอนของบทเพลง

3.2.3 ลกตกของบทเพลง

3.2.4 บนไดเสยงและกลมเสยงของบทเพลง

3.2.5 การดาเนนทานองทปรากฏในบทเพลง

การวเคราะหขอมล 1. ขอมลดานเอกสารและขอมลการสมภาษณ

1.1 ชาตภมและครอบครว

1.2 การศกษา

1.3 อาชพและการทางาน

1.4 เกยรตคณทไดรบจากการแสดงโนรา

2. วเคราะหเพลงปโนราของนายควน ทวนยก ดงตอไปน

2.1 เพลงขนป

2.2 เพลงพดชา



2.3 เพลงจวย

2.4 เพลงชกใบ

2.5 เพลงชะนรองไห (เพลงธรณกรรแสง) รายละเอยดบทเพลงปโนรา ตามหวขอตอไปน

1) ชวงเสยง (พสย) ของบทเพลง

2) โครงสรางและวรรคตอนของบทเพลง

3) ลกตกของบทเพลง

4) บนไดเสยงและกลมเสยงของบทเพลง

5) การดาเนนทานองทปรากฏในบทเพลง

สรปผลการศกษา จากการศกษาการวเคราะหเพลงปโนราของนายควน ทวนยก ไดทาการ

ศกษา 2 ประเดน สรปประเดน ดงน 1. ชวประวตของนายควน ทวนยก 2. วเคราะห

เพลงปเฉพาะเพลงโหมโรง ดงน เพลงขนป เพลงพดชา เพลงจวย เพลงชกใบ เพลงชะนรองไห ซงไดสรปตามประเดนดงตอไปน

1. ชวประวตของนายควน ทวนยก

นายควน ทวนยก ถอกาเนด ณ บานหนองหอยออก ตาบลวดควนขนน อาเภอสงหนคร จงหวดสงขลา เมอวนพธท 18 ตลาคม 2482 บดาชอนายคลอย ทวนยก มารดาชอ นางตง ทวนยก มภรรยาชอนางเจยม มบตร 3 คน คอ 1.1 นายเจตน ทวนยก สาเรจการศกษาปรญญาตร

1.2 นายอภชย ทวนยก สาเรจการศกษาปรญญาเอก

1.3 นายสาโรจน ทวนยก สาเรจการศกษามธยมศกษาปท 6 โดยเฉพาะนายสาโรจน เปนความหวงในการสบทอดวชาการดนตร

จากบดา นายควน ทวนยก ถอวาเปนผสบเชอสายทางศลปนพนบานอยางแทจรง เพราะบรรพบรษทงสายบดาและมารดาเปนศลปนทงดนตรไทยและดนตรพนบาน



นายควน ทวนยก สบเชอสายศลปนดนตรทงทางบดาและมารดา

ซงบรรพบรษทง 2 ฝายกสามารถเลนและสอนดนตรไทย โดยเฉพาะปพาทยไทย

มากอน โดยเรมฝกหดเปาป (ปใน) ครงแรกกบป (นายตด ทวนยก) และไดครอบครป (ปหนงตะลง) กบนายเคยง ออนแสง ซงเปนสายสกลทางมารดา ซงเปนศลปนหนงตะลง และเปนคนเปาปหนงตะลงให “หนงเกลยง” และปโนรากบนายจอน เพญจารส นอกจากนไดฝกหดและเปาปมาตลอดโดยวธครพกลกจาแตบคคลทมสวนสาคญ

ในการชแนะทางปในการราโนราใหกบนายควน ทวนยก มากทสด คอ ขนอปถมภ

นรากร (โนราพมเทวา) และไดใหหลกการชแนะทสาคญ 2 ประการคอ

1. เพลงประกอบพธกรรม 2. หลกการใชอารมณในการเปาป

สวนดานอน ๆ กเปนการฝกจากตวตนของนายควน ทวนยก ทงสน แตดวยความมประสบการณการเลนดนตรไทยมากอน โดยเฉพาะปภาคกลางทาให

นายควน ทวนยก สามารถเปาปโนราไดไพเราะ นมนวลกวานายปโนราทวไป

ความไพเราะของการเปาปของนายควน ทวนยก เปนททรงโปรดของ

พระองคเจาเฉลมพล ทฆมพร และทกครงเมอทานทรงดการแสดงโนรา คนเปาป

จะตองเปนนายควน ทวนยก เทานน

นายควน ทวนยก สามารถเปาปไดทงปโนราและหนงตะลง และเปน

นายปทมชอเสยงมากทสด เมอมาเปนคนปในวงโนรา วทยาลยครสงขลา ประกอบ

กบผราโนราในขณะนนคอผชวยศาสตราจารยสาโรช นาคะวโรจน และอาจารยธรรมนตย นคมรตน ถอวาเปนผราโนราทมทาราสวยงาม เปนทกลาวขานจงทาให

ชอเสยงของโนรา วทยาลยครสงขลา เปนทรจกและกลาวขานกนทงในประเทศ

และตางประเทศ จนไดรบเชญไปแสดงกบประเทศตาง ๆ มากมาย และจากผลงานอนมากมาย อกทง นายควน ทวนยก เปนผมคณธรรมและจรยธรรมอนดงาม จนใน พ.ศ. 2542 จงไดรบเกยรตเปนผดเดนทางวฒนธรรมของจงหวดสงขลา และในป พ.ศ. 2553 ไดรบการคดเลอกใหเปนศลปนแหงชาต สาขาศลปะการแสดง (ดนตรพนบาน) จากสานกงานคณะกรรมการวฒนธรรมแหงชาต (สวช.)



2. วเคราะหเพลงปโนราโดยวเคราะหทานองเพลงตาง ๆ ทปรากฏใน

เพลงโหมโรงโนรา ดงน คอ เพลงขนป เพลงพดชา เพลงจวย เพลงชกใบ เพลงธรณ

กรรแสง (เพลงชะนรองไห) ซงเปนขอมลภาคสนามจากการบรรเลงของนายควน ทวนยก สรปผลการวเคราะหไดดงน

จากการวเคราะหเพลงปโนราของนายควน ทวนยก โดยวเคราะห

ทานองเพลง สามารถสรปผลไดดงน

บทเพลงทงหมดเปนบทเพลงโหมโรง ซงประกอบดวยเพลงตาง ๆ ทบรรเลงตดตอกน มดงน 2.1 เพลงขนป

2.2 เพลงพดชา ซงประกอบดวย

2.2.1 เพลงพดชาทอน 1 2.2.2 เพลงพดชาทอน 2 2.2.3 เพลงพดชาทอน 3 2.2.4 เพลงพดชาทอน 4 2.3 เพลงจวย

2.4 เพลงชกใบ

2.5 เพลงชะนรองไห

2.1 เพลงขนป เปนเพลงทมลกษณะสาเนยงเปนทานองพนบานภาคใต

ทมทานองสน และเปนเพลงบรรเลงกอนเขาเพลงจรง โดยผเปาตองการเกรนนา

หรอเปนการตรวจสอบเสยงปวามสภาพพรอมดหรอไม การบรรเลงจะบรรเลงโดย

การดนสด ไมยดถอทานองอยางเครงครด เพลงขนปมชวงเสยงระหวาง ท - ท แบงเปน 3 ชวงทานอง มลกตกหลกคอเสยง ซ อยในกลมเสยง ซ ล ท ร ม มการดาเนนทานอง

โดยเพมเตมและลดทอนทานองเพลง และมการเปลยนแปลงทานองเพลง

2.2 เพลงพดชา เปนเพลงทมลกษณะสาเนยงทานองทางภาคกลาง และถอเปนเพลงคร



2.2.1 เพลงพดชาทอน 1 อยในชวงเสยง ร - ท ทานองเพลงม 7 ประโยค และสอดคลองอก 4 ประโยค และ ท อยในบนไดเสยง ซ ล ท ร ม มการดาเนนทานองดวยการเออน 2.2.2 เพลงพดชาทอน 2 อยในชวงเสยง ร - ล ทานองเพลงม 4 ตอน 3 ตอนแรกม 4 ประโยคเพลง ตอนท 4 ม 2 ประโยคเพลง ลกตกหลกคอเสยง ซ อยในกลมเสยง ฟ ซ ล ด ร ด ร ม ซ ล และ ซ ล ท ร ม มการดาเนนทานองดวยการบรรเลงระดบเสยงทสงขน 1 ชวงคแปด 2.2.3 เพลงพดชาทอน 3 อยในชวงเสยง ด - ล ทานองเพลงม 12 ประโยค ลกตกหลกคอเสยง ล กลมเสยงหลกคอ ด ม ซ ล มการดาเนนทานองโดยการเพมหรอลดระดบใหสงขนหรอตาลง 1 ชวงคแปด 2.2.4 เพลงพดชาทอน 4 อยในชวงเสยง ด - ล มโครงสรางของเพลงเปนเนอเพลง 7 ประโยค บรรเลงซารวม 5 ครง และสอดสรอย ลกตกหลกคอเสยงด และ ล อยในกลมเสยง ด ร ม (ฟ) ซ ล มการดาเนนทานองดวยการเพมเตมทานองเพลง การลดทอนทานองเพลง การเปลยนแปลงตวโนตในแนวทานองการเพมหรอลดระดบเสยงทานอง 1 ชวงคแปด และการดนสด 2.3 เพลงจวย เปนเพลงทวไปทม ลกษณะสาเนยงทานองทางภาคกลาง อยในชวงเสยง ร - ด โครงสรางของเพลงประกอบดวยเพลงขนปและเนอเพลง 4 ประโยค ลกตกหลกเสยง ด อยในกลมเสยง ฟ ซ ล ด ร มการดาเนนทานองดวยการลดทอนพยางคของทานอง การเพมหรอลดระดบเสยง 1 ชวงคแปด และการดนสด 2.4 เพลงชกใบ เปนเพลงทวไป ลกษณะสาเนยงทางภาคใต อยในชวงเสยง ด - ด โครงสรางของเพลงประกอบดวยเพลงขนปและเนอเพลง 4 ประโยคและสอดสรอย ลกตกหลกคอเสยง ซ อยในกลมเสยง ด ร ม ซ ล มการดาเนนทานองดวยการเพมพยางคของทานอง การเพมหรอลดระดบเสยง 1 ชวงคแปด และการดนสด 2.5 เพลงชะนรองไห เปนเพลงทวไป ลกษณะสาเนยงทางภาคกลางอยในชวงเสยง ด-ด โครงสรางของเพลงม 7 ประโยค ลกตกหลกเสยง ล อยในกลมเสยง ฟ ซ ล ด ร (ม) มการดาเนนทานองดวยการเพมหรอลดระดบเสยง 1 ชวงคแปด



อภปรายผลการศกษา ผวจยกาหนดหวขอการอภปรายผลออกเปน 2 ประเดนหลก ไดแก ชวประวต นายควน ทวนยก และการวเคราะหเพลงปโนราของนายควน ทวนยก ตามรายละเอยดดงน

1. ชวประวตนายควน ทวนยก

นายควน ทวนยก ถอวาเปนบคคลทมความสามารถในการเปาปโนรา

ทมความไพเราะมากทสดคนหนงของคนปโนราในภาคใต ความสามารถในการเปาป

โนราจากชวประวตจะเหนไดวาทานสบเชอสายศลปนจากบรรพบรษประกอบกบม

ความชอบและมงมนในการเปาและจากการทมลลาทเปาไดไพเราะ ซงอาจจะมาจากการเปาปพนบานและประกอบกบททานไดเลนดนตรไทยดานปพาทยมากอน อกทง

ทานขนอปถมภนรากร ซงเปนบรมครโนราทมชอเสยงคอยชแนะแนวทาง ตลอดจนการฝกจากตวตนของทานเอง ทาใหสามารถเปาปโนราไดไพเราะ ดวยเหตดงกลาว

จงทาใหทานมผลงานทดเดนมากมายทงดานวชาการและผลงานการแสดงทงในและ

ตางประเทศ และในป พ.ศ. 2553 ไดรบการคดเลอกใหเปนศลปนแหงชาต สาขาศลปะการแสดง (ดนตรพนบาน) จากสานกงานคณะกรรมการวฒนธรรมแหงชาต (สวช.) 2. วเคราะหเพลงปโนราของนายควน ทวนยก วเคราะหเฉพาะเพลงโหมโรง ท นายควน ทวนยก ใชเปาบรรเลงกอน

การแสดงโนราซงมอย 5 เพลงบรรเลงตดตอกนตามลาดบดงนคอ 1) เพลงขนป ซงเปนเพลงทใชเปาเพอเปนการลองเสยงหรอทดสอบวาเสยงมคณภาพพรอมทจะ

เปาเพลงตอไปหรอไม หรอเปนการขนหวเพลงแตละเพลง หรอเชอมเพลงหนงไป

ยงอกเพลงหนงโดยเฉพาะเพลงขนปของแตละจงหวดจะไมเหมอนกน และเพลง

ปทสาคญคอ เปนเพลงทมสาเนยงทานองเปนเพลงพนบานภาคใต โดยแทจรง สวนเพลงอน ๆ มสาเนยงทานองภาคกลาง เชน 2) เพลงพดชา ถอวาเปนเพลงคร

ถาเปรยบในดนตรไทยกคอเพลงสาธการนนเอง และคนทเลนไดจะตองตอจากคร

เทานน และเพลงพดชามทงหมด 4 ทอน ในเพลงเดยวกน 3) เพลงจวย 4) เพลงชก



ใบ 5) ชะนรองไห ซงเพลงทง 5 กมชวงเสยงแตกตางกนไป การดาเนนทานองมการ

ลดทอนและเพมเตมเสยง แตละเพลงมการดนสด โครงสรางของเพลงบางเพลงกขนดวย

ประโยคเพลงหรอเนอเพลง แตบางเพลงขนดวยเพลงขนปกอนแลวตามดวยเนอเพลง

เพลงโหมโรงโนรา นายควน ทวนยก ไดบอกกลาวกบผวจยไววา เมอกอนมถง 12 เพลง แตปจจบนลดทอนลงเหลอแค 5 เพลงดงทกลาวมาน

จากการทไดกลาวถงชวประวตของ นายควน ทวนยก ศลปนแหงชาต สาขาศลปะการแสดงทาใหทราบวาทานเปนบคคลทมความรความสามารถเปนท

ประจกษ ทาใหผวจยตองการศกษาบทเพลงของทาน และไดทาการวจยขนผลการ

วจยนกไดรวบรวมเกบบนทกอกทงเปนการอนรกษไวสาหรบใหอนชนรนหลงไดศกษา

และใชในการสบสานใหเปนมรดกของชาตสบตอไป

ขอเสนอแนะ 1. ควรมการศกษาชวประวตและวเคราะหเพลงกบผทมความสามารถ

ดานปทานอนบาง

2. ควรมการศกษาวเคราะหเปรยบเทยบบทเพลงโหมโรงโนรากบโนรา

คณะอน ๆ บาง

3. ควรมการศกษาวเคราะหบทเพลงพรอมจงหวะไปพรอม ๆ กน

เอกสารอางองดวงแกว. 2543. วารสารวชาการ สถาบนราชภฏสงขลา. ปท 5 ฉบบท 2.

กรกฎาคม - ธนวาคม. ธรรมนตย นคมรตน. 2539. โนราตวออน. วทยานพนธ การศกษาตามหลกสตร

ศลปศาสตรมหาบณฑต สาขานาฏศลปไทย ภาควชานาฏศลปไทย บณฑต

วทยาลย. กรงเทพฯ : จฬาลงกรณมหาวทยาลย.



ปป คงลายทอง. 2538. เพลงปฉยฉาย : การวเคราะหทางดนตรวทยา และภาพสะทอนแหงความงาม. วทยานพนธ การศกษาศลปศาสตรมหาบณฑต. กรงเทพฯ : มหาวทยาลยมหดล.

พทยา บษรารตน. 2528. “โนราโรงคร,” โนรากบการผลตบณฑต. แขนงวชาการแสดงพนบาน วทยาลยครนครศรธรรมราช. 47 - 48. ปรญญาศลปศาสตร

มหาบณฑต วชาเอกไทยคดศกษา. มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.มานพ วสทธแพทย. 2533. ดนตรไทยวเคราะห. กรงเทพฯ : โรงพมพชวนพมพ.สนท บญฤทธ. 2543. “นายควน ทวนยก ศลปนปพนบาน,” วารสารดวงแกว. 5(2)

กรกฎาคม-ธนวาคม.สาโรช นาคะวโรจน. 2538. “โนรา,” สจบตรงานมหกรรมวฒนธรรมแหงชาต

ครงท 10 สบสานวฒนธรรมไทย (3 - 9 สงหาคม 2538) ณ สถาบนราชภฏสงขลา 2538. 114 - 115. กรงเทพฯ : โรงพมพครสภาลาดพราว.

สธวงศ พงศไพบลย. 2529. “โนรา,” สารานกรมวฒนธรรมภาคใต. กรงเทพฯ : บรษทสยามเพรสแมเนจเมนท จากด.

อดม หนทอง. 2536. โนรา. สงขลา : มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

สมภาษณ ควน ทวนยก (ผใหสมภาษณ), จรนทร เทพสงเคราะห (ผสมภาษณ) ณ ศนยศลป

วฒนธรรม สถาบนราชภฏสงขลา อาเภอเมอง จงหวดสงขลา เมอวนท 10 กนยายน พ.ศ. 2545.และ วนท 2 สงหาคม พ.ศ. 2553.

๕หนงสออเลกทรอนกสทเรยนรดวยตนเอง

เรอง เครองดนตรไทยพนบานภาคใตสาหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 5

SELF-STUDY ELECTRONIC BOOK “SOUTHERN THAI MUSICAL INSTRUMENTS”

FOR STUDENTS IN GRADE 5

สนตา ยงเจรญสมสข SUNITA YINGCHAROENSOMSUK

บทคดยอ การวจยครงน มวตถประสงคเพอสรางและศกษาประสทธภาพของสอ

หนงสออเลกทรอนกสทเรยนรดวยตนเอง เรอง เครองดนตรไทยพนบานภาคใต สาหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 5 กลมตวอยางทใชในการวจยครงน คอ นกเรยนระดบชนประถมศกษาปท 5 โรงเรยนอนบาลยะลา อาเภอเมอง จงหวดยะลา ภาค

เรยนท 2 ปการศกษา 2554 จานวน 42 คน โดยการเลอกกลมตวอยาง ใชวธการสม

ตวอยางแบบงาย ระยะเวลาทใชในการทดลอง 6 ครง ครงละ 50 นาท เครองมอท

ใชในการวจยครงน ไดแก หนงสออเลกทรอนกส เรอง เครองดนตรไทยพนบานภาค

ใต แบบทดสอบ เรอง เครองดนตรไทยพนบานภาคใต และแบบสอบถามความคด



เหนทมตอการเรยนรดวยตนเองโดยใชหนงสออเลกทรอนกส เรอง เครองดนตรไทย

พนบานภาคใต

สมมตฐานการวจยครงน ไดแก สอหนงสออเลกทรอนกส เรอง เครองดนตรไทยพนบานภาคใตทผวจยสรางขน มคาประสทธภาพ 80/80 ผลการทดสอบกอน

เรยนและหลงเรยนแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตโดยผลการทดสอบหลงเรยน

สงกวาผลการทดสอบกอนเรยน และนกเรยนมความคดเหนทดตอการเรยนรดวย

ตนเองโดยใชสอหนงสออเลกทรอนกส เรอง เครองดนตรไทยพนบานภาคใต

ผลการวจยพบวา หนงสออเลกทรอนกสทเรยนรดวยตนเอง เรอง เครองดนตรไทยพนบานภาคใต ทผวจยสรางขน มประสทธภาพ 80.40/92.85 ผลการเปรยบเทยบคะแนนกอนเรยนและหลงเรยน พบวาผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยน

สงกวากอนเรยน โดยคาคะแนนระหวางกอนเรยนและหลงเรยนแตกตางกนโดยเฉลย 11.903 คะแนน รวมถงระดบความคดเหนของนกเรยนโดยรวมอยในระดบมาก ซงสอดคลองกบสมมตฐานทตงไวทงหมด

คาสาคญ: หนงสออเลกทรอนกส/ การเรยนรดวยตนเอง/ เครองดนตรไทยพนบาน

ภาคใต

Abstract The intent of this research was to construct and evaluate a self-study electronic book, “Southern Thai Musical Instruments” for students in grade 5. The sample used for the research consisted of 42 students in grade 5, second semester of the academic year 2011, in Anubal Yala School, Yala province. The timeline covered 6 periods of 50 minutes each. The tools used in the research consisted of 1) the self-study electronic book, “Southern Thai Musical Instruments” for students in grade 5, 2) a learning evaluation form for before and after attending the class using the self-study electronic book, “Southern



Thai Musical Instruments”, and 3) a survey form of students’ opinions concerning the use of this self-study electronic book. The research hypotheses are 1) the self-study electronic book, “Southern Thai Musical Instruments” should be effective at 80/80,2) the evaluation after learning should show a score higher than before learning, and 3) students have good review. According to the results, it was found that the self-study electronic book, “Southern Thai Musical Instruments” for students in grade 5 was effective at 80.40/92.85. The evaluation after learning shows students scored higher than before learning, and that the difference of before and after average scores is 11.903. The student survey results concerning the self-study electronic book, “Southern Thai Musical Instruments”, showed that students had good reviews. Therefore, the hypotheses set initially can be accepted.Keywords: Electronic Book, Self-Study, Southern Thai Musical Instru-ments

บทนา มรดกทางสงคมทถอวามความสาคญมากอยางหนง คอ วฒนธรรม วฒนธรรมเปนสงทไดรบมาจากบรรพบรษและถายทอดจากรนสรน จนกลายเปน

สวนหนงของโครงสรางทางสงคม ดงนนสงคมทมการอยรวมกนและคงอยเปน

สงคมได ยอมตองมวฒนธรรมเปนสวนหนงเสมอ สงคมไทยเปนอกสงคมหนงทม

วฒนธรรมเปนเอกลกษณอนทรงคณคา ทงวฒนธรรมแบบแผนและวฒนธรรมทองถน ซงวฒนธรรมเหลานเปนปจจยสาคญในการถายทอด แลกเปลยนความรและ

ประสบการณ เปนสอในการสรางความสมพนธและความเขาใจอนดตอกน สรางการยอมรบนบถอซงกนและกน กอใหเกดความภาคภมใจและเขาใจวถวฒนธรรมของตน



นอกจากวฒนธรรมดนตรไทยทแสดงความเปนชาตไดดยงแลว วฒนธรรม

ดนตรทองถน เปนอกวฒนธรรมสาคญทแสดงใหเหนถงความคดสรางสรรค จนตนาการและเอกลกษณเฉพาะของแตละสงคม ซงวฒนธรรมทยงคงอยในวถสงคม

ปจจบนนน ไดผานการเปลยนถายโดยบรบททางสงคมของแตละยคสมย ดงนนวถวฒนธรรมจงสามารถบอกเลาเรองราวทางประวตศาสตรไดเปนอยางด เพราะดนตร

ไทยและดนตรพนบาน มความเกยวของกบชวตคนในสงคมตลอดตงแตเกดจนดบ

ในทกกจกรรม เชน พธกรรม ประเพณ การบนเทง เปนตน ภาคใต เปนภมภาคหนงของประเทศไทยทมการสะสมคณคาทางวฒนธรรม

มาอยางยาวนาน มสภาพทางภมศาสตรทเอออานวยใหกลมชนหลายชาตพนธ

เขามาตดตอสมพนธและตงถนฐาน จงทาใหเกดการเปลยนแปลงและผสมผสาน

ทางวฒนธรรมจนกลายเปนวฒนธรรมภาคใตทมลกษณะเฉพาะเดนชด รวมไปถง

วฒนธรรมดนตร เนองจากภาคใตเปนศนยกลางการคาเอเชยอาคเนยมาตงแตสมย

โบราณ เปนแหลงตดตอคาขายระหวางชาตตางๆ เชน อนเดย ชวา มลาย จน เปนตน (วระยทธ เรนมาศ, 2542: 4-5) ชนชาตตางๆ เหลานไดนาวฒนธรรมเครองดนตร

และการละเลนเขามาเผยแพร และชาวภาคใตของไทยนามาปรบใช โดยการผสมผสานกบเครองดนตรพนบานดงเดม จนทาใหเกดลกษณะเฉพาะของทงดนตรและ

การละเลนทสอดรบกบลกษณะทางสงคมและสภาพทองถนทนาสนใจ

ปจจบนวฒนธรรมดนตรทองถน กาลงถกกลนหายไปดวยกระแสความ

ทนสมยของสงคมยคโลกาภวตน เปนสาเหตหนงททาใหวฒนธรรมดนตรทองถน

กาลงกลายเปนเพยงเรองราวในประวตศาสตร สงททาใหวฒนธรรมดนตรทองถน ไมเปนทสนใจมากนก เนองจากขาดการใหความรความเขาใจทนาสนใจและถกตอง ทาใหการสบทอดวฒนธรรมมเพยงกลมเลกๆ ในสงคม เยาวชนมไดใหความสนใจ

ในวฒนธรรมดงกลาวเทาทควร จงจาเปนตองหนมาปลกจตสานกในการอนรกษ

ศลปวฒนธรรมดานดนตรพนบานใหกบเยาวชน ซงหนวยงานททาหนาทนไดดทสด

คอสถานศกษา เพราะเยาวชนเปนทรพยากรบคคลทเปนกาลงสาคญตอการพฒนา

ประเทศในทกดาน ดงคากลาวทวา ความรงเรองของศลปะและวฒนธรรมของชาต



ขนอยกบบคลกภาพ พฤตกรรมและคานยมทางศลปะและวฒนธรรมของเยาวชนไทย (มลนธหลวงประดษฐไพเราะ, 2533: 82) ดงนนการสงเสรมใหเยาวชนไดมโอกาส

เรยนรวฒนธรรมดนตรทองถน นอกจากเปนการสบทอดเอกลกษณทางสงคมแลว ยงเปนการชวยบรรเทาปญหาสงคมไดอกทางหนง เนองจากเปนการสงเสรมใหเยาวชน

ใชเวลาวางอยกบกจกรรมสรางสรรคและเปนประโยชนตอการพฒนาตนเอง

หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 กาหนดจด

มงหมายทตองการใหเกดกบผเรยนเมอจบการศกษาขนพนฐาน โดยตองการให

ผเรยนมคณธรรม จรยธรรม มความสามารถในการสอสาร การคด การแกปญหา การใชเทคโนโลย มทกษะชวต รวมถงมสขภาพกายและสขภาพจตด มจตสานกในความเปนพลเมองไทยและพลโลก และทสาคญคอ มจตสานกในการอนรกษ

วฒนธรรมและภมปญญาไทย (กระทรวงศกษาธการ, 2551: 5) การจดการเรยนการสอนเพอใหผเรยนเกดการเรยนร และมความสามารถตามมาตรฐานการเรยนร ตวชวด สมรรถนะสาคญ รวมถงคณลกษณะอนพงประสงค ตามทกาหนดไวในหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 ยดหลกวา ผเรยนมความสาคญทสด และเชอวา ทกคนมความสามารถเรยนรและพฒนา

ตนเองไดดวยตนเอง คานงถงประโยชนทเกดกบผเรยนเปนสาคญ กระบวนการ

จดการเรยนการสอนจงจาเปนตองสงเสรมใหผเรยนสามารถพฒนาตนเองไปตาม

ธรรมชาตและเตมตามศกยภาพ คานงถงความแตกตางระหวางบคคล เนนความรคคณธรรม โดยผสอนตองพยายามคดสรรกระบวนการเรยนร ออกแบบการเรยนรให

สอดคลองกบศกยภาพและบรบทของผเรยน โดยใชสอการเรยนรทหลากหลายและ

นาสนใจ (กระทรวงศกษาธการ, 2551: 4) หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 กาหนด

คณภาพผเรยนกลมสาระการเรยนรศลปะ (ดานดนตร) ไววา เมอจบชนประถมศกษา

ปท 6 ผเรยนจะมความรและเขาใจความสมพนธระหวางดนตรกบวถชวต ประเพณ วฒนธรรมไทยและวฒนธรรมตางๆ เรองราวดนตรในประวตศาสตร อทธพลของ

วฒนธรรมตอดนตร รคณคาดนตรทมาจากวฒนธรรมทตางกนเหนความสาคญใน

การอนรกษ (กระทรวงศกษาธการ, 2551: 186)



สวนประกอบททาใหกระบวนการเรยนการสอนสมฤทธผล นอกจาก

ประสทธภาพของคร ความพรอมของนกเรยนและสงแวดลอมทเออตอการเรยนรแลว สอการเรยนการสอนถอเปนสงสาคญทมสวนชวยกระตนความสนใจในการเรยนรได

ดอกทางหนง

สอการสอนทนามาใชดาเนนการเรยนการสอนในวชาดนตร ควรเปนสอการ

สอนทสามารถดงดดความสนใจของผเรยน ทาใหผเรยนไดเรยนรเนอหาในบทเรยน

ดวยความสนกสนาน ใกลเคยงกบวฒภาวะและความตองการของผเรยนใหมากทสด (อรวรรณ บรรจงศลป, 2551: 19-20) การนาคอมพวเตอรเขามามสวนรวมในกระบวนการเรยนการสอน สามารถเพมประสทธภาพการเรยนร (สรางค โควตระกล, 2553: 386-391) กระตนใหเกด

การเรยนรและทบทวนความรไดดวยตนเอง ทาใหเปนการประหยดเวลาพรอมกบเพม

ประสทธภาพการเรยนรเปนประโยชนตอทงตวครและนกเรยน อกทงยงตอบโจทย

ความแตกตางของบคคลไดดอกดวยทาใหระบบการเรยนการสอนบรรลเปาหมายท

ตงไวไดอยางมประสทธภาพ

หนงสออเลกทรอนกส เปนเทคโนโลยสมยใหมทสามารถนามาใชเปนสอ

การเรยน การสอนได โดยมการนาเสนอเนอหาในระบบคอมพวเตอร สามารถสอดแทรกเสยงและภาพเคลอนไหวไวในหนงสอได เปนการเปดโอกาสใหผเรยนสามารถ

อานและเรยนรเนอหาสาระ ในเลมไดตามความสนใจ และความแตกตางของแตละบคคล เปดโอกาสใหผเรยนเกดการเรยนรและทาความเขาใจดวยตนเอง ปจจบน นกวชาการศกษามงเนนใหผเรยนรจกและสามารถเรยนรไดดวย

ตนเองมความสามารถในการแสวงหาความรและเรยนรอยางตอเนอง เนองจากความรตางๆ มใชเพยงความรทเกดขนในระบบโรงเรยนเทานน ความรสามารถเกดจากแหลงตางๆ รอบตว อกทงปจจบน มแหลงวทยาการตางๆ เกดขนตลอดเวลา ดงนน การเรยนรยคใหมตองเปนการเรยนรทกระตนใหผเรยนไดพยายามศกษาหาความร

ดวยตนเอง เพอพฒนาไปสการเรยนรตอเนองตลอดชวตและเพอใหผเรยนสามารถ

ใชประโยชนจากการเรยนรไดยาวนาน พฒนาตนเองและสามารถดารงชวตอยใน

สงคมทมการเปลยนแปลงตลอดเวลาไดอยางมศกยภาพ



การสอนดวยหนงสออเลกทรอนกส นอกจากใชเปนสอในการเสรมสราง

ความรและสงเสรมความสามารถในการใชเทคโนโลยใหกบผเรยนแลว ยงเปนการ

สงเสรมใหผเรยนมประสบการณในการเรยนรดวยตนเอง ซงการเรยนรดวยตนเอง เปนรปแบบการเรยนรทยดผเรยนเปนศนยกลาง ผเรยนเปนผสรางองคความร เลอกเรยนรในสงทตนเองสนใจ ถอเปนการเรยนตามอธยาศย เปนลกษณะการเรยนรท

ผเรยนสามารถจดการศกษาดวยตนเองอยางมอสระเสร สงเสรมใหผเรยนนาเอาความ

เปนตวของตวเองออกมาใชในกระบวนการเรยนร อยางไรกตาม หากเปนการเรยนร

ตามหลกสตรแลว ครยงคงตองมบทบาทในการวางแผนจดการเกยวกบการเรยนรให

กบผเรยน และจาเปนตองทาความเขาใจหลกสตร วตถประสงคในการเรยน ความคาดหวงตอสมฤทธผลของผเรยน และการประเมนผลการเรยนรของผเรยน ดงนน การจดการเรยนการสอนดวยกระบวนการเรยนรดวยตนเองในทน คอ ผเรยนเปน

ผดาเนนการเรยนรดวยตนเอง โดยใชสอหรอเทคโนโลยตางๆ ซงครเปนผวางแผน

การเรยนตดตามการเรยนรของผเรยน เกบรวบรวมขอมล และประเมนผลการเรยนรของผเรยน ดงนเปนตน หนงสออเลกทรอนกสทผวจยสรางขน มสาระการเรยนรเกยวกบเครอง

ดนตรทอยในวฒนธรรมภาคใตของประเทศไทย ประกอบดวยรปภาพ เสยงและภาพเคลอนไหว จดทาในรปแบบหนงสออเลกทรอนกสทนาสนใจ โดยนาเสนอ

เนอหาผานรปภาพ และผเรยนสามารถมปฏสมพนธกบหนงสอไดตลอดการเรยนร ซงเปนรปแบบการเรยนรทเนนใหผเรยนเปนผควบคมการนาเสนอ เนองจากการไดมปฏสมพนธกบสอ จะสงผลดตอการเรยนรดวยตนเอง และสอดคลองกบวสยทศน

ของหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 ทมงเนนผเรยนเปน

สาคญ บนพนฐานความเชอวา ทกคนสามารถเรยนรและพฒนาตนเองไดเตมตาม

ศกยภาพ(กระทรวงศกษาธการ, 2551: 4) จากขอมลทงหมดขางตน ประเดนสาคญคอ การสอนความรและปลกฝง

เจตคตทดเกยวกบวฒนธรรมดนตรทองถนใหแกเยาวชนผานสถานศกษาโดยใช

หนงสออเลกทรอนกสทผวจยสรางขนเปนสอการเรยนการสอน ซงเปนการเรยน



การสอนทผเรยนสามารถเรยนรไดดวยตนเองผานระบบคอมพวเตอร ดงนน เพอ

เปนการสรางความเขาใจทถกตองและปลกฝงเจตคตทดตอวฒนธรรมดนตรทองถนให

กบเยาวชนรนใหม การวจยครงน จงเปนการวจยเพอสราง และศกษาประสทธภาพ

ของหนงสออเลกทรอนกส เรอง เครองดนตรไทยพนบานภาคใต

สมมตฐานการวจย 1. สอหนงสออเลกทรอนกส เรอง เครองดนตรไทยพนบานภาคใต ทผวจย

สรางขนมคาประสทธภาพ 80/80 2. ผลการทดสอบกอนเรยนและหลงเรยนแตกตางกนอยางมนยสาคญ

ทางสถตโดยผลการทดสอบหลงเรยนสงกวาผลการทดสอบกอนเรยน

3. นกเรยนมความคดเหนทดตอการเรยนรดวยตนเองโดยใชสอหนงสอ

อเลกทรอนกส เรอง เครองดนตรไทยพนบานภาคใต

ขอบเขตงานวจย 1. ประชากร หมายถง นกเรยนชนประถมศกษาปท 5 2. กลมตวอยาง หมายถง นกเรยนชนประถมศกษาปท 5 หอง 4 โรงเรยนอนบาลยะลา ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2554 จานวน 42 คน 3. ระยะเวลาในการทดลอง ใชเวลาทดลอง 6 ครง ครงละ 50 นาท

4. สาระการเรยนรทใชในการวจยครงน คอ เครองดนตรไทยพนบานภาคใต

5. เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมลสาหรบการวจยครงน ประกอบดวย 5.1 หนงสออเลกทรอนกส เรอง เครองดนตรไทยพนบานภาคใต

5.2 แบบทดสอบ เรอง เครองดนตรไทยพนบานภาคใต

5.3 แบบสอบถามความคดเหนทมตอการเรยนรดวยตนเองโดยใช

หนงสออเลกทรอนกส เรอง เครองดนตรไทยพนบานภาคใต



ขนตอนการสรางและพฒนาประสทธภาพเครองมอทใชในการวจยหนงสอ

อเลกทรอนกส

1. การสรางหนงสออเลกทรอนกส เรอง เครองดนตรไทยพนบานภาคใต สาหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 5 ดาเนนการตามขนตอน ดงน 1.1 ขนศกษาขอมล โดยศกษาหลกสตรกแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 สาระการเรยนรศลปะ สาระท 2 ดนตร มาตรฐาน ศ 2.2 ตวชวดระดบชนประถมศกษาปท 5 และศกษาขอมลทางดานดนตรไทยพนบานภาคใต

1.2 ขนการวเคราะห - วเคราะหหลกสตร การวเคราะหหลกสตรแกนกลางการศกษาขน

พนฐาน พทธศกราช 2551 โดยวเคราะหจากวสยทศนหลกสตร สมรรถนะสาคญของ

ผเรยน คณลกษณะอนพงประสงค ตลอดจนสาระมาตรฐานการเรยนร และผลการเรยนรทคาดหวง จากนนจงนาผลการวเคราะหมาสรางและกาหนดเนอหาของหนงสอ

อเลกทรอนกสเพอใชเปนสวนเสรมการเรยนการสอนตามหลกสตร และจากการวเคราะหดงกลาว ผวจยไดกาหนดเนอหาสาระการเรยนรของหนงสออเลกทรอนกส คอ เรองเครองดนตรไทยพนบานภาคใต

- วเคราะหผเรยน ผวจยไดทาการวเคราะหผเรยนจงทราบวา ผเรยนมทกษะการใชคอมพวเตอร เนองจากมรายวชาเกยวกบการเรยนการสอนคอมพวเตอร

ในหลกสตร จงสามารถใชคอมพวเตอรเพอเรยนรจากหนงสออเลกทรอนกสทสราง

ขน อนเปนการเสรมบทเรยนทเรยนตามปกต

- วเคราะหสวนประกอบในหนงสออเลกทรอนกส การวเคราะหสวน

ประกอบในหนงสออเลกทรอนกส ผวจยวเคราะหจากเอกสารและงานวจยทเกยวของ พบวา หนงสออเลกทรอนกส ควรประกอบดวยสวนประกอบตางๆ ดงน หนาปก คาแนะนาการใชหนงสอ คานา สารบญ เนอหา บรรณานกรมและแหลงคนควาเพมเตม

- วเคราะหองคประกอบภายในหนงสออเลกทรอนกส

- ศกษาวเคราะหเกยวกบการเชอมโยงขอมลในหนงสออเลกทรอนกส

- ศกษาวเคราะหเกยวกบการสรางภาพเคลอนไหว ภาพนง ทเหมาะสม

กบหนงสออเลกทรอนกส



- วเคราะหทรพยากรและความเปนไปไดรวมถงขนตอนการพฒนา

หนงสออเลกทรอนกส จากเอกสาร เวบไซต และโปรแกรมคอมพวเตอรตางๆ 1.3 ขนการสราง นาเนอหาสาระการเรยนร มาสรางเปนหนงสอ

อเลกทรอนกสทประกอบไปดวย สาระการเรยนร รปภาพ เสยงและภาพเคลอนไหว ดวยโปรแกรม Desktop Author 5.6.1 1.4 ขนการตรวจสอบและประเมนคณภาพ

1.4.1 นาหนงสออเลกทรอนกสทสรางขนเสนอตอคณะกรรมการท

ปรกษาวทยานพนธตรวจ แกไข และใหขอเสนอแนะ

1.4.2 หลงจากแกไข และปรบปรงแลว นาไปเสนอตอผเชยวชาญ เพอ

พจารณาตรวจความเทยงตรงของเนอหา และนาผลทไดมาปรบปรงแกไข

1.4.3 นาหนงสออเลกทรอนกสทไดรบการปรบปรงแกไข เสนอตอ

ผเชยวชาญเพอตรวจสอบประเมนคณภาพสอและหาคาดชนความสอดคลอง จากนนนาผลทไดมาปรบปรงแกไข

1.4.4 นาหนงสออเลกทรอนกสทไดปรบปรงแกไขแลว ไปทดลองใช

กบนกเรยนทไมใชกลมตวอยาง จานวน 3 คน เพอนาผลการทดลองมาปรบปรงแกไข

1.4.5 นาหนงสออเลกทรอนกสทไดปรบปรงแกไขแลว ไปทดลองใช

กบนกเรยนทไมใชกลมตวอยาง จานวน 6 คน เพอนาผลการทดลองมาปรบปรงแกไข

นาหนงสออเลกทรอนกสทไดรบการปรบปรงแกไขแลวไปใชกบกลมตวอยางตอไป

2. แบบทดสอบ

2.1 ศกษาวเคราะหเนอหา และกาหนดผลการเรยนรทคาดหวง

2.2 สรางแบบทดสอบจานวน 30 ขอ ใหสอดคลองกบผลการเรยนร

ทคาดหวง คอ ฟง ด รคด กลาวคอ ขอสอบดานการฟง เพอประเมนวาเมอนกเรยน

ไดฟงเสยงเครองดนตรแลว สามารถบอกไดวาเปนเครองดนตรชนดใด ขอสอบดาน

การด เพอประเมนวาเมอนกเรยนเหนภาพเครองดนตรแลว สามารถบอกไดวาเปน

เครองดนตรชนดใด และขอสอบดานรคด เพอประเมนวานกเรยนมความรและความ

เขาใจเรองเครองดนตรไทยพนบานภาคใตมากขน



2.3 นาแบบทดสอบเสนอตอผเชยวชาญ 4 ทาน เพอพจารณาความ

เทยงตรงของเนอหา และนาผลทไดมาปรบปรงแกไข 2.4 นาไปใชกบกลมทดลอง

2.5 นาแบบทดสอบทไดรบการปรบปรงแกไขแลวไปใชกบกลม

ตวอยาง 3. แบบสอบถามความคดเหนทมตอการเรยนรดวยตนเองโดยใชหนงสอ


3.1 ศกษาหลกเกณฑ วธการ ในการสรางแบบสอบถามความคดเหนในการใชหนงสออเลกทรอนกส และกาหนดหวขอทตองการประเมน

3.2 กาหนดขอมลทตองการทราบจากการใชสอและสงทเปนตวบงช 3.4 วางโครงสรางของแบบสอบถาม

3.5 รางคาถามและจดเรยงรปแบบ

3.6 ตรวจสอบและแกไขเบองตน

3.7 สรางแบบสอบถามความคดเหนในการใชหนงสออเลกทรอนกส เรอง เครองดนตรไทยพนบานภาคใต โดยแบงมาตรวดประมาณคาเปน 5 ลาดบแบบมาตราลเครท (Likert’ Scaling) นาแบบสอบถามทสรางขนเสนอตอ

คณะกรรมการทปรกษาวทยานพนธตรวจแกไขและใหขอเสนอแนะนาไปใชกบกลมทดลอง

นาแบบสอบถามความคดเหนทไดรบการปรบปรงแกไขแลวไปใชกบกลมตวอยาง 4. รายนามผเชยวชาญ

นายนครนทร ชาทอง ศลปนแหงชาต สาขาศลปะการแสดง ดานการแสดงพนบาน ป พ.ศ. 2550 นายควน ทวนยก ศลปนแหงชาต สาขาศลปะการแสดง ดานดนตร (เพลงและดนตรพนบาน) ป พ.ศ. 2553 อาจารยธรรมนตย นคมรตน อาจารยประจาสาขาวชาศลปะการแสดง คณะศลปกรรมศาสตร มหาวทยาลยทกษณ



ผชวยศาสตราจารยประภาส ขวญประดบ อาจารยประจาโปรแกรม

วชาดนตรสากล คณะศลปกรรมศาสตร มหาวทยาลยราชภฏสงขลา

นายอภภ สทธภมมงคล หวหนางานเทคโนโลยการศกษา หอสมดและคลงความร มหาวทยาลยมหดล

การเกบรวบรวมขอมล ผวจยดาเนนการทดลองกบกลมตวอยาง ซงเปนนกเรยนชนประถมศกษา

ปท 5 หอง 4 โรงเรยนอนบาลยะลา อาเภอเมอง จงหวดยะลา จานวน 42 คน ระยะเวลาในการทดลอง 6 ครง ครงละ 50 นาท โดยมขนตอนดงน 1. ครงท 1 ชแจงการดาเนนการวจย และนาแบบทดสอบทสรางขน ทาการวดผลกอนเรยนกบนกเรยนทเปนกลมตวอยาง 2. ครงท 2 – 5 จดกจกรรมการเรยนรดวยตนเองโดยใชหนงสอ

อเลกทรอนกส เรอง เครองดนตรไทยพนบานภาคใต หนงสออเลกทรอนกส เรอง เครองดนตรไทยพนบานภาคใตทผวจยสรางขน ตองการใหนกเรยนไดทาการศกษา

หาความรดวยตนเองอยางอสระ เนองจากแนวคดของการวจยครงน มงเนนให

ผเรยนรจกและสามารถเรยนรไดดวยตนเอง ดวยเหตน การทดลองใชครงท 2-5 จงไมสามารถระบเนอหาทนกเรยนจะทาการศกษาได 3. ครงท 6 นาแบบทดสอบทสรางขน ทาการวดผลหลงเรยนกบนกเรยน

ทเปนกลมตวอยาง และสารวจความคดเหนของนกเรยนทมตอการเรยนรดวยตนเอง

โดยใชหนงสออเลกทรอนกส เรอง เครองดนตรไทยพนบานภาคใต หลงจากเสรจสน

กจกรรมการเรยนร

ผลการทดสอบสมมตฐานการวจยทตงไว ดงน สมมตฐานขอท 1 สอหนงสออเลกทรอนกส เรอง เครองดนตรไทยพนบานภาคใต ทผวจยสรางขนมคาประสทธภาพ 80/80 โดย 80 ตวแรก คอ คาเฉลย



คดเปนรอยละของคะแนนรวมทนกเรยนไดจากการทาแบบทดสอบวดผลสมฤทธ

ทางการเรยน หลงจากการเรยนรดวยตนเองโดยใชหนงสออเลกทรอนกส เรอง เครองดนตรไทยพนบานภาคใต ทผวจยสรางขน และ 80 ตวหลง คอ คาเฉลยคดเปนรอย

ละของจานวนนกเรยนทสามารถผานทกจดประสงคจากการทาแบบทดสอบวดผล

สมฤทธทางการเรยน หลงจากการเรยนรดวยตนเองโดยใชหนงสออเลกทรอนกส เรอง เครองดนตรไทยพนบานภาคใต ทผวจยสรางขน

ผลการทดสอบสมมตฐานขอท 1 ไดคาประสทธภาพตามตารางท 1 ดงนตาราง 1 ผลการวเคราะหประสทธภาพของสอหนงสออเลกทรอนกส เรอง

เครองดนตรไทยพนบานภาคใต สาหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 5 จากกลมตวอยาง จานวน 42 คน

คะแนน

เฉลย

หลง

เรยน

(30

คะแนน)

คดเปน

รอยละ

จานวนนกเรยนทผานจด

ประสงค

จานวน

นกเรยน

ทผาน

ทกจด

ประสงค

เฉลย

(คน)

คดเปน

รอยละ

คาประสทธภาพ

ฟง ด รคด

24.12 80.40 40 40 37 39 92.85 80.40/92.85

จากตาราง 1 พจารณาแลวพบวา สอหนงสออเลกทรอนกส เรอง เครองดนตรไทยพนบานภาคใตทผวจยสรางขน มประสทธภาพ 80.40/92.85 ซงสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว คอ คาประสทธภาพ 80/80 สมมตฐานขอท 2 ผลการทดสอบกอนเรยนและหลงเรยนแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตโดยผลการทดสอบหลงเรยนสงกวาผลการทดสอบกอนเรยน สมมตฐานขอท 2 ปรากฏผลตามตาราง 2 ดงน



ตาราง 2 ผลการเปรยบเทยบคะแนนกอนเรยนและหลงเรยนจากสอหนงสอ

อเลกทรอนกส เรอง เครองดนตรไทยพนบานภาคใต สาหรบนกเรยน

ชนประถมศกษาปท 5 จากกลมตวอยาง

จานวน

นกเรยนกลม

ตวอยาง

คะแนนผลสมฤทธ

ทางการเรยนX S.D. t

42 คน กอนเรยน 16.17 3.106 11.903

หลงเรยน 24.12 3.046

t คอ คาความแตกตางระหวางคะแนนกอนเรยนและหลงเรยนโดยเฉลย จากตาราง 2 แสดงผลการเปรยบเทยบคะแนนกอนเรยนและหลงเรยน

จากหนงสออเลกทรอนกส เรอง เครองดนตรไทยพนบานภาคใต จากกลมตวอยาง จานวน 42 คน พบวาผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยนสงกวากอนเรยนอยางมนย

สาคญทางสถตทระดบ .05 สมมตฐานขอท 3 นกเรยนมความคดเหนทดตอการเรยนรดวยตนเองโดยใชสอหนงสออเลกทรอนกส เรอง เครองดนตรไทยพนบานภาคใต การสารวจความคดเหนของนกเรยนทมตอการเรยนรดวยตนเองโดยใชสอ

หนงสออเลกทรอนกส เรอง เครองดนตรไทยพนบานภาคใต ปรากฏผลตามตาราง 3 ดงน



ตาราง 3 แสดงคาเฉลย ( X ) คาสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และระดบความคดเหนของนกเรยนทมตอการเรยนรดวยตนเองโดยใชสอหนงสอ


ขอท รายการ N = 42 ระดบ

ความคด

เหนX S.D.

ดานเนอหา

นกเรยนมความเขาใจลกษณะของเครองดนตรไทย

พนบานภาคใต4.26 0.734 มาก

เมอไดฟงเสยง นกเรยนสามารถบอกชอของเครอง

ดนตรไทยพนบานภาคใตไดถกตอง 3.83 0.961 มาก

นกเรยนสามารถบอกหนาทของเครองดนตรไทย

พนบานภาคใตแตละชนดทใชบรรเลงประกอบ

การแสดงพนบานไดถกตอง

3.86 0.889 มาก

นกเรยนมความรและความเขาใจเรองเครองดนตร

ไทยพนบานภาคใตมากขน4.48 0.707 มาก

เนอหากบแบบทดสอบมความสอดคลองกน 4.57 0.688 มากทสด

จานวนขอสอบในแบบทดสอบมความเหมาะสม 4.33 0.816 มาก

ดานรปแบบ

รปแบบตวอกษรทใชในหนงสออเลกทรอนกสมความ

เหมาะสม4.76 0.532 มากทสด

สของตวอกษรทใชในหนงสออเลกทรอนกสมความ


ขนาดของตวอกษรทใชในหนงสออเลกทรอนกส

มความเหมาะสม4.55 0.739 มากทสด

พนหลง ท ใช ในหนงสออ เลกทรอนกสมความ




ขอท รายการ N = 42 ระดบ

ความคด

เหนX S.D.

วดโอและขนาดของวดโอทใชในหนงสออเลกทรอนกส

มความเหมาะสม4.48 0.740 มาก

ความชดเจนของภาพ และเสยงมความเหมาะสม 4.31 0.715 มาก

ดานกระบวนการ

ระยะเวลาในการเรยนแตละครงมความเหมาะสม 4.10 0.726 มาก

สถานทและอปกรณคอมพวเตอรมความเหมาะสม 4.17 0.908 มาก

นกเรยนสามารถเรยนรเนอหาในหนงสออเลกทรอนกส

ไดดวยตนเองอยางอสระ4.48 0.594 มาก

การเรยนรดวยหนงสออเลกทรอนกส สนกและ

นาสนใจ4.57 0.590 มากทสด

การใชงานและการควบคมบทเรยนมความสะดวก

ไมยงยาก4.29 0.774 มาก

รสกชอบและประทบใจการใชหนงสออเลกทรอนกส

ในการเรยนการสอน4.60 0.665 มากทสด

นกเรยนตองการใหผลตหนงสออเลกทรอนกสใน

เรองอนๆ อก4.79 0.470 มากทสด

คารวม 88.38 13.95 มาก

คาเฉลยรวม 4.42 0.697

จากตาราง 3 ผลการวเคราะหขอมลระดบความคดเหนของนกเรยนทมตอ

การเรยนรดวยตนเองโดยใชสอหนงสออเลกทรอนกส เรอง เครองดนตรไทยพนบาน

ภาคใต พบวา ความคดเหนของนกเรยนโดยรวมอยในระดบมาก ( X = 4.42)



สรปผล จากการดาเนนการวจยและพฒนาหนงสออเลกทรอนกสทเรยนรดวยตนเอง เรอง เครองดนตรไทยพนบานภาคใต สาหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 5 ผวจยสามารถสรปผลการวจยไดดงน

หนงสออเลกทรอนกสทเรยนรดวยตนเอง เรอง เครองดนตรไทยพนบาน

ภาคใตทผวจยสรางขน มคาประสทธภาพ 80.40/92.85 ซงสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว คอ คาประสทธภาพ 80/80 ทงน ผลการวเคราะหประสทธภาพของสอหนงสอ

อเลกทรอนกส เรอง เครองดนตรไทยพนบานภาคใต สาหรบนกเรยนชนประถมศกษา

ปท 5 จากกลมตวอยาง พบวา คาเฉลยคดเปนรอยละของคะแนนรวมทนกเรยนได

จากการทาแบบทดสอบวดผลสมฤทธทาง การเรยนหลงจากการเรยนดวยหนงสอ

อเลกทรอนกส คอ 80.40 และคาเฉลยคดเปนรอยละของจานวนนกเรยนทสามารถ

ผานทกจดประสงคจากการทาแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน หลงจากการ

เรยนดวยหนงสออเลกทรอนกส คอ 92.85 เมอพจารณาแลวพบวา นกเรยนสามารถทาคะแนนในสวนรายจดประสงคดานรคดไดนอย คดเปนรอยละ 88.09 เมอเปรยบ

เทยบกบดานการฟง และการด คดเปนรอยละ 95.24 จงทาใหคาประสทธภาพจาก

คะแนนรวมทนกเรยนไดจากการทาแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน หลงจากการเรยนดวยหนงสออเลกทรอนกสนนสงกวาเกณฑเพยงเลกนอย

ผลการเปรยบเทยบคะแนนจากการทาแบบทดสอบกอนเรยนและหลงเรยน

จากหนงสออเลกทรอนกสทเรยนรดวยตนเอง เรอง เครองดนตรไทยพนบานภาคใต จากกลมตวอยาง พบวาผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยนสงกวากอนเรยน โดยคาคะแนนระหวางกอนเรยนและหลงเรยนแตกตางกนโดยเฉลย 11.903 คะแนน ผลการวเคราะหขอมลระดบความคดเหนของนกเรยนทมตอการเรยนรดวย

ตนเอง โดยใชสอหนงสออเลกทรอนกส เรอง เครองดนตรไทยพนบานภาคใต พบวา ความคดเหนของนกเรยนโดยรวมอยในระดบมาก ( X = 4.42) เมอพจารณาเปนราย

ขอพบวา ขอทมความคดเหนอยในระดบมากทสด คอ ในดานเนอหา ไดแก เนอหา

กบแบบทดสอบมความสอดคลองกน ในดานรปแบบ ไดแก รปแบบตวอกษรทใชใน



หนงสออเลกทรอนกสมความเหมาะสม สของตวอกษรทใชในหนงสออเลกทรอนกส

มความเหมาะสม ขนาดของตวอกษรทใชในหนงสออเลกทรอนกสมความเหมาะสม

พนหลงทใชในหนงสออเลกทรอนกสมความเหมาะสม และรปภาพและขนาด

ของรปภาพทใชในหนงสออเลกทรอนกสมความเหมาะสม สวนในดานกระบวนการ ไดแก การเรยนรดวยหนงสออเลกทรอนกสสนกและนาสนใจ รสกชอบและประทบใจการใชหนงสออเลกทรอนกสในการเรยนการสอน และนกเรยนตองการใหผลต

หนงสออเลกทรอนกสในเรองอนๆ อก นอกจากนนระดบความคดเหนอยในระดบ

มากทงหมด

อภปรายผล จากการดาเนนการวจยและพฒนาหนงสออเลกทรอนกสทเรยนรดวยตนเอง เรอง เครองดนตรไทยพนบานภาคใต สาหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 5 ผวจยนาประเดนทพบมาอภปรายผล ดงน การพฒนาสอหนงสออเลกทรอนกส จากการตรวจสอบประเมนคณภาพและหาคาดชนความสอดคลองของสอจากผเชยวชาญ ดานเนอหา เรอง เครองดนตรไทยพนบานภาคใต เนองจากเปนเนอหาท

เกยวกบความเปนพนบาน ดงนน การเรยกชอเครองดนตร จงจาเปนตองเรยกตามทผคน

ในทองถนเรยกกนโดยทวไป เพอใหยงคงความเปนเอกลกษณเฉพาะของทองถนไว เชน กรบ ในภาคกลางเรยก กรบ แตทางภาคใต เรยก แกระ หรอ แตระ เปนตน การพฒนาหนงสออเลกทรอนกสทผวจยสรางขนในครงน มผเชยวชาญตรวจดานเนอหา 4 ทาน ซงประกอบดวยศลปนแหงชาต 2 ทานและอาจารยผเชยวชาญดานดนตร

พนบาน 2 ทาน ดงนน เมอไดรบการปรบแกดานการเรยกชอเครองดนตรและภาษาทใช ผวจยไดนามาปรบปรงแกไขตามคาแนะนาทงหมดกอนนาไปทดลองใช

ดานรปแบบ โดยทวไปถอวาเหมาะสมในการนาเสนอและใชเปนสอการ

เรยนการสอนได แตขอปรบปรงทไดรบการเสนอแนะจากผเชยวชาญดานสอหนงสอ

อเลกทรอนกส คอ เรองการจดวางรปภาพ และองคประกอบของรปภาพกบขอความ



ซงสามารถใชโปรแกรมดานกราฟกเขามาชวยเปนการเพมความนาสนใจใหกบสอ

มากยงขน ซงผวจยไดนามาปรบปรงแกไขตามคาแนะนากอนนาไปทดลองใช

การหาประสทธภาพหนงสออเลกทรอนกส เรอง เครองดนตรไทยพนบานภาคใตจากกลมตวอยาง การหาประสทธภาพของหนงสออเลกทรอนกส เรอง เครองดนตรไทย

พนบานภาคใตทผวจยสรางขน พบวา คาประสทธภาพของสอ คอ 80.40/92.85 ซงสงกวาคาทกาหนดไว คอ 80/80 รวมถงผลการทดสอบกอนเรยนและหลงเรยน

แตกตางกน โดยผลการทดสอบหลงเรยนสงกวากอนเรยน มคาคะแนนระหวางกอนเรยนและหลงเรยนแตกตางกนโดยเฉลย 11.903 คะแนนเหนไดวา หนงสออเลกทรอนกส

มประสทธภาพเปนไปตามเกณฑทกาหนดและสอดคลองกบสมมตฐานทผวจยตงไว เนองจากผวจยไดศกษาคนควาขอมลทเกยวของกบการสรางหนงสออเลกทรอนกส นามาสรางและพฒนาหนงสออเลกทรอนกสอยางเปนระบบ และมองคประกอบ

ของหนงสอ ตามทครรชต มาลยวงศ (2540: 175) กลาวถงหนงสออเลกทรอนกส

ทดวาควรประกอบดวยตวอกษรหรอเนอหาทสอความหมายชดเจน รวมไปถงการ

เลอกใชรปแบบและขนาดของตวอกษรทเหมาะสม อกทงในแตละหนาควรมเนอหา

ไมยาวนก และควรมภาพวดทศนเพอสรางความนาสนใจและแสดงถงความเปน

หนงสออเลกทรอนกสไดดอกดวย รวมถงควรมการเชอมโยงขอมลแบบปฏสมพนธท

ผใชสามารถมปฏสมพนธกบหนงสอได และการจดเกบขอมลหนงสออเลกทรอนกส ผวจยไดทาการจดเกบในซดรอม ซงทาใหนกเรยนสามารถทบทวนบทเรยนและเรยนร

ไดดวยตนเองในทกเวลาทตองการและทกททสะดวก อกทงหนงสออเลกทรอนกสท

ผวจยสรางขนไดผานการตรวจสอบและประเมนคณภาพจากผเชยวชาญ ซงผลการประเมนโดยรวมอยในระดบด พรอมกบการใหขอเสนอแนะททาใหองคประกอบ

ของหนงสออเลกทรอนกส รวมถงการออกแบบและพฒนาโดยภาพรวมอยในเกณฑ

ทมประสทธภาพ ประกอบกบขนตอนการสรางทมระบบ มการประยกตใชแนวคด

และทฤษฎทเกยวของและเหมาะสม อาท ทฤษฎการเรยนร ทฤษฎความแตกตาง

ระหวางบคคลและทฤษฎพฒนาการ เปนตน รวมถงการใชภาษาทถกตอง เขาใจ



งาย สอความหมายชดเจน เหมาะสมกบระดบของผเรยน อกทงรปภาพและวดทศน

ตวอยางมความชดเจน สอดคลองกบเนอหา โปรแกรมใชงานงาย สะดวก และแบบ

ทดสอบทสอดคลองกบเนอหาในบทเรยน ทาใหหนงสออเลกทรอนกส เรอง เครองดนตรไทยพนบานภาคใตทผวจยสรางขน เหมาะสมสาหรบการนาไปใชเปนสอใน

การเรยนการสอนตอไปได

การสารวจความคดเหนของนกเรยนทมตอการเรยนรดวยตนเองโดยใชสอหนงสออเลกทรอนกส เรอง เครองดนตรไทยพนบานภาคใต ความคดเหนของนกเรยนโดยรวมอยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายขอ

พบวา ม 9 ขอทมความคดเหนอยในระดบมากทสด คอ ในดานเนอหา ไดแก เนอหา

กบแบบทดสอบมความสอดคลองกน ในดานรปแบบ ไดแก รปแบบตวอกษรทใชใน

หนงสออเลกทรอนกสมความเหมาะสม สของตวอกษรทใชในหนงสออเลกทรอนกส

มความเหมาะสม ขนาดของตวอกษรทใชในหนงสออเลกทรอนกสมความเหมาะสม

พนหลงทใชในหนงสออเลกทรอนกสมความเหมาะสม และรปภาพและขนาด

ของรปภาพทใชในหนงสออเลกทรอนกสมความเหมาะสม สวนในดานกระบวนการ ไดแก การเรยนรดวยหนงสออเลกทรอนกสสนกและนาสนใจ รสกชอบและประทบใจการใชหนงสออเลกทรอนกสในการเรยนการสอน และนกเรยนตองการใหผลต

หนงสออเลกทรอนกสในเรองอนๆ อก นอกจากนนระดบความคดเหนอยในระดบ

มากทงหมด เนองจากหนงสออเลกทรอนกสเปนสอทใชเทคโนโลย สามารถนาเสนอสาระการเรยนรไปพรอมกบความนาสนใจอนๆ ไดแก ภาพ เสยง ภาพเคลอนไหว และวดทศน อกทงการเรยนรทเกดขนนนมาจากการเรยนรดวยตนเองทงสน ทาใหเกด

ความสนกสนาน และชวยกระตนใหเกดการเรยนรมากขนได ซงสอดคลองกบผลการศกษาของ สมชาย สตตะนนท (2552) ทกลาววา หนงสออเลกทรอนกสสามารถเพม

สงเราเขาไปใหนกเรยนเกดความกระตอรอรน อยากรอยากเหน เกดความสนกสนานในขณะเรยน และตอบสนองตอหนงสออเลกทรอนกสไดด นอกจากนนผวจยไดมการสรางแรงจงใจและการใหผลสะทอนกลบ ในการเรยนการสอนแตละคาบเรยน เนองจากผวจยเหนวาแรงจงใจเปนองคประกอบ



สาคญในการเรยนร ตามทสรางค โควตระกล (2553: 179) กลาววา สมฤทธผลใน

การเรยนของนกเรยน นอกจากความสามารถของนกเรยนแลวยงขนกบแรงจงใจอก

ดวย นกเรยนทมความสามารถสงแตขาดแรงจงใจมสวนเปนผลใหสมฤทธผลทางการ

เรยนตากวาทควรจะเปนซงแรงจงใจ สามารถสรางไดหลายวธ อาท การจดสภาพ

หองเรยนใหมบรรยากาศทนาสนใจ การใหโอกาสนกเรยนทกคนไดมประสบการณ

ในความสาเรจจากการเรยนร การใหผลสะทอนกลบตอพฤตกรรมการเรยนรของ

นกเรยนสรางบรรยากาศแหงความสบายใจและไมกดดน นกเรยนสามารถไววางใจไดวาครจะเปนผคอยเอออานวย ดแล สรางกาลงใจและสงเสรมการเรยนรของนกเรยนทกคน ซงการเรยนรดวยตนเองในการวจยครงน มใชการเรยนรทตางคนตางเรยน แตเปนการเรยนรทนกเรยนคนควาหาความรดวยตนเอง แตยงคงมปฏสมพนธซงกน

และกน ทาใหบรรยากาศของหองเรยนเปนบรรยากาศแหงการเรยนรทสนกสนาน และมความสขทกครง อกทงผวจยคานงถงการควบคมหองเรยนเพอใหเปนไปตาม

กรอบทวางไว โดยตองทราบความเคลอนไหวของนกเรยนในหองเรยนตลอดเวลา และสามารถควบคมดแลชนเรยนไดอยางทวถง หลกเลยงการทาโทษนกเรยนบางคน

หรอบางกลมซงอาจสงผลตอความรสกและบรรยากาศการเรยนของนกเรยนทงชน เปนตวอยางทดและใหเหตผลตอพฤตกรรมอนไมพงประสงคของนกเรยน และในการเรยนการสอนแตละครง ผวจยปลอยใหนกเรยนไดมบทบาทในการเรยนรเตมท โดยนกเรยนจะเปนผนาตนเองและควบคมตนเองในการเรยนร เชน นกเรยนเลอกสงทตองการเรยนดวยตนเอง สรางระเบยบวนยในตนเอง และสามารถแกปญหาเฉพาะ

หนาทเกดขนไดดวยตนเอง ซงสอดคลองกบแนวคดของ ทศนา แขมมณ (2545: 106) ทกลาวถงการนาทฤษฎการสรางความรไปใชในการเรยนการสอนซงมพนฐาน

มาจากทฤษฎพฒนาการทางเชาวปญญาของเพยเจตทอธบายวา กระบวนการเรยนรเปนประสบการณเฉพาะตน และเปนประสบการณทผเรยนรจะตองเปนผจดกระทา

กบขอมลทไดรบมา มใชเปนเพยงผรบขอมลเทานน

สาหรบหองเรยนแหงการเรยนรดวยตนเองในการวจยครงน เปนการเรยน

การสอนทครผสอนมบทบาทตางจากเดม กลาวคอ จากการเปนผถายทอดความร



และควบคมการเรยนร เปลยนไปเปนการใหความรวมมอ อานวยความสะดวก และชวยเหลอผเรยนในการเรยนร ครมหนาทชวยสรางแรงจงใจใหนกเรยน ใหคาปรกษา ใหความชวยเหลอเมอเกดปญหา และประเมนการเรยนรเทานน สวนการสรางความร และกระบวนการเรยนร เปนบทบาทของนกเรยนทงหมด ซงการเรยนการสอน

รปแบบนสามารถสงเสรมจรยธรรมดานความซอสตยไปพรอมกนไดอยางดอกดวย

การวดและประเมนผลในการวจยครงน ผวจยเลอกใชการทดสอบ 2 แบบ คอ แบบเปนทางการและไมเปนทางการ กลาวคอ ในทกคาบเรยน ผวจยจะทาการ

ทดสอบแบบไมเปนทางการ โดยจดกลมนกเรยนทเรยนรในเรองเดยวกนของคาบ

นน และตงคาถามจากเรองนนๆ ใหนกเรยนไดรวมกนตอบคาถามและแสดงความ

คดเหนตอความรทไดในแตละครง ซงถอเปนการปดคาบเรยนดวยกจกรรมการตง

คาถามและประเมนการเรยนรไปพรอมกน สวนการทดสอบแบบเปนทางการใช

ทดสอบความรกอนและหลงเรยน ซงผวจยเลอกใชการทดสอบแบบปรนย วดความร ความจา รวมถงการนาไปใช ประกอบไปดวย 3 วตถประสงค 3 สวน คอ ฟง ด และรคด กลาวคอ การทดสอบการฟง เปนแบบทดสอบถกผด การทดสอบการด เปนแบบทดสอบจบค และการทดสอบ รคด เปนแบบทดสอบเลอกตอบ ซงการวดและประเมนผลในการวจยครงน สอดคลองกบ สรางค โควตระกล (2553: 448) ทกลาววา แบบทดสอบหรอขอทดสอบทผสมระหวางปรนยและอตนยเปนวธทด

ทสด เนองจากขอสอบแบบปรนยสามารถตงคาถามทวดความร ความจาไดด สวนขอสอบแบบอตนยใชวดความสามารถของนกเรยนในการสงเคราะหความรและ

การนาไปใชไดด

ขอเสนอแนะ ขอเสนอแนะในการนาไปใช 1. สาหรบการเรยนการสอนทมงหวงผลการเรยนรในระยะเวลาทกาหนด ครผสอนควรควบคมชนเรยนและกจกรรมในหองเรยนใหเปนไปตามแผนการสอนทวางไว เนองจากนกเรยนยงอยในวยแหงการเรยนร การปลอยใหนกเรยนไดมการ



เรยนรดวยตนเองโดยมไดควบคมใหอยในกรอบทวางไวนน อาจทาใหนกเรยนหนไปทากจกรรมอนทมใชกจกรรมในบทเรยนได 2. ควรจดเตรยมและตรวจสอบความพรอมของอปกรณคอมพวเตอร รวมถงอปกรณเสรม เชน หฟง เปนตน ใหมประสทธภาพในการใชงานไดดตลอดการเรยนรของนกเรยน 3. การผลตและการใชสอหนงสออเลกทรอนกสเพอการเรยนการสอน เปนการนาเทคโนโลยเขามาใชเปนเครองมอในการถายทอดความรสนกเรยน จาเปนตองอาศยความสามารถในหลายดาน อาท ดานโปรแกรมคอมพวเตอร ดานการออกแบบภาพกราฟก ดานเนอหา เปนตน ดงนน ผทตองการผลตและใชสอหนงสออเลกทรอนกสเพอการเรยนการสอนทมประสทธภาพ จงจาเปนตองพจารณาถงความพรอม รวมถงความรวมมอจากบคลากรทมความสามารถในทกดาน เพอการพฒนาทใหประสทธภาพสงสดและเหมาะสมสาหรบการนาไปใช ขอเสนอแนะเพอการวจยครงตอไป 1. ในการวจยครงน เปนการพฒนาและศกษาประสทธภาพของสอหนงสออเลกทรอนกสทเรยนรดวยตนเอง เรอง เครองดนตรไทยพนบานภาคใต มเนอหาทเปนเพยงสวนหนงของสาระการเรยนรศลปะ (ดานดนตร) เทานน จงควรมการพฒนาตอยอดในเนอหาอนๆ และระดบชนอนๆ เพอเปนทางเลอกสาหรบครผสอนตอการนาไปใชใหเกดประสทธภาพในการเรยนการสอนมากขน 2. ควรมการศกษาวจยเพอเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนดวยหนงสออเลกทรอนกสกบผลสมฤทธทางการเรยนดวยสอประเภทอนๆ 3. ควรมการศกษาวจยเพอเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนจากการเรยนรดวยตนเองและผลสมฤทธทางการเรยนจากการเรยนรดวยครผสอน



เอกสารอางองกระทรวงศกษาธการ. (2551). หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน

พทธศกราช 2551. กรงเทพฯ: กระทรวงศกษาธการ.กตตชย รตนพนธ. (2549). ดนตร-นาฏศลปพนบานภาคใต. กรงเทพฯ : โอเดยน

สโตร.ครรชต มาลยวงศ. (2540). นวตกรรมทางเทคโนโลยทศวรรษ 2000. กรงเทพฯ

: ซเอดยเคชน.ทศนา แขมมณ.(2545). ศาสตรการสอน. กรงเทพฯ: สานกพมพแหงจฬาลงกรณ

มหาวทยาลย.มลนธหลวงประดษฐไพเราะ.(2533). ทระลกพธแจกรางวลศรทอง. กรงเทพฯ : พฆเณศพรนตง.

ธรรมนตย นคมรตน. (2545). โนราแขก: การปรบเปลยนการแสดงเพอวฒนธรรมชมชน. สงขลา : สานกศลปะและวฒนธรรม สถาบนราชภฏสงขลา.

เปรอง กมท.(2519). เทคนคการเขยนบทเรยนโปรแกรม. คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒประสานมตร.

มลนธสารานกรมวฒนธรรมไทย ธนาคารไทยพาณชย. (2542). สารานกรมวฒนธรรมไทย ภาคใต. กรงเทพฯ: บรษท สยามเพลส แมเนจเมนท จากด.

วระยทธ เรนมาศ. (2542). การศกษาการประชนเครองดนตรพนบานภาคใต. วทยานพนธปรญญาศลปศาสตรมหาบณฑต วชาเอกไทยคดศกษา มหาวทยาลยทกษณ.

สมชาย สตตะนนท.(2552). ผลการใชหนงสออเลกทรอนกสวชาภาษาไทย ทมตอผลสมฤทธและเจตคตทางการเรยนของนกเรยนชนประถมศกษาปท 5 โรงเรยนบานทงสวาง จงหวดบรรมย. วทยานพนธศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาหลกสตรและการสอน, มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช.

สรางค โควตระกล.(2553). จตวทยาการศกษา. กรงเทพฯ : จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

อรวรรณ บรรจงศลป. (2551). การสอนดนตรในระดบประถมศกษา: ทฤษฎและปฏบต. สมาคมครดนตร วทยาลยดรยางคศลป มหาวทยาลยมหดล.

๖แบบฝกเสรมทกษะการอานโนตแรกเหนแบบม

ดนตรประกอบสาหรบกตารคลาสสกในระดบชนตนSIGHT-READING EXERCISES WITH

ACCOMPANIMENT FOR THE CLASSICAL

GUITAR AT THE BEGINNER LEVEL

ณฐ เชยงทองNut Cheangtong

บทคดยอ การวจยเรองแบบฝกเสรมทกษะการอานโนตแรกเหนแบบมดนตรประกอบ

สาหรบกตารคลาสสกในระดบชนตน มวตถประสงคดงน (1) เพอสรางแบบฝกเสรม

ทกษะการอานโนตแรกเหนแบบมดนตรประกอบสาหรบกตารคลาสสกในระดบ

ชนตน ใหมประสทธภาพตามเกณฑทตงไว คอ 70/70 (2) เพอเปรยบเทยบผลสมฤทธ

กอนเรยนและหลงเรยนของผเรยนตอแบบฝกเสรมทกษะการอานโนตแรกเหนแบบม

ดนตรประกอบสาหรบกตารคลาสสกในระดบชนตน และ (3) ศกษาความพงพอใจ

ของนกเรยนตอแบบฝกเสรมทกษะการอานโนตแรกเหนแบบมดนตรประกอบสาหรบ

กตารคลาสสกในระดบชนตน ซงกลมตวอยางในครงนไดแก นกเรยนกตารคลาสสก



ในระดบชนตนทเรยนมาแลวอยางนอย 3 เดอน แตไมเกน 5 เดอน ของโรงเรยนดนตรเออมอารยจานวน 12 คน เครองมอทใชในการวจยในครงน ประกอบดวย (1) แบบฝกเสรมทกษะการ

อานโนตแรกเหนแบบมดนตรประกอบสาหรบกตารคลาสสกในระดบชนตน มทงหมด 3 บทเรยน และในแบบฝกแตละขอจะมดนตรประกอบใหทกขอ (2) แบบประเมน

ผลสมฤทธทางการเรยนกอนเรยน ระหวางเรยนและหลงเรยน และ (3) แบบสารวจ

ความพงพอใจของนกเรยนตอแบบฝกเสรมทกษะการอานโนตแรกเหนแบบมดนตร

ประกอบสาหรบกตารคลาสสกในระดบชนตน

ผลการวจยพบวา (1) แบบฝกเสรมทกษะการอานโนตแรกเหนแบบมดนตร

ประกอบสาหรบกตารคลาสสกในระดบชนตน มประสทธภาพ 76.66/74.44 สงกวาเกณฑทกาหนด 70/70 แสดงวาบทเรยนคอมพวเตอร มประสทธภาพเปนไปตาม

สมมตฐาน (2) นกเรยนมผลสมฤทธในการอานโนตแรกเหนมากขนหลงจากใชแบบ

ฝก คดเปนคะแนนเฉลยกอนเรยนได 6.92 และหลงเรยนได 11.16 ซงแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตท 0.05 และ (3) พบวานก เรยนมความพงพอใจตอแบบฝก

เฉลย 4.11 ซงอยในระดบมาก

คาสาคญ: แบบฝกเสรมทกษะ, การอานโนตตวแรกเปนกตารคลาสสก

Abstract The objectives of this research were (1) to create sight-reading exercise with accompaniment for the classical guitar at the beginner level, (2) to compare the student achievement of sight-reading exercises with accompaniment for the classical guitar at the beginner level and (3) to study the satisfaction of students with sight-reading exercises with accompaniment for the classical guitar at the beginner level. The sample group was 12 beginner classical guitar students from Dr.sax music school and the duration of this study was 6 weeks.



Research instruments were (1) sight-reading exercises with accompaniment for the classical guitar at the beginner level. The exercises consist of three lessons and each practice has a music accompaniment for all, (2) an evaluation of the student achievement in sight-reading skills and (3) an evaluation of the student satisfaction. The results of this research were (1) the effi ciency of thesight-reading exercises with accompaniment for the classical guitar at the beginner level was 76.66/74.44 higher than standard effi ciency 70/70, (2) The students’ achievement in sight-reading after using the exercises was higher than that before (pre test = 6.92, post test = 11.16) implied statistics in level 0.05 and (3) The students’ satisfaction with sight-reading exercises with accompaniment for the classical guitar at the beginner level was 4.11 equaled high level.Keywords : Sight-Reading, Exercises, Classical Guitar

บทนา ในการเรยนดนตรผเรยนจะตองใชทกษะหลากหลายเพอใหเกดการเรยนร ไมวาจะเปนการฟง(Audiate) การทาดรยปฏภาณ (Improvisation) และการอานออกเขยนไดทางดนตร(Music literacy) ซงในทางดนตรการอานนนเปนกระบวน

การในการแปลความหมายจากโนต ออกมาเปนเสยงดนตร (Gordon,E :2004) ดงนนนกเรยนดนตรทกคนตองฝกฝนการอานโนตเปนขนแรก เนองจากการขนบทเรยน หรอบทเพลงใหมของนกเรยนลวนแลวมาจากการอานโนตกอนเปนลาดบ

แรก และการทนกเรยนดนตรจะประสบความสาเรจในแตละบทเพลงไดอยางรวดเรว ตองอาศยทกษะการอานโนตแรกเหน (Sight reading) อยางชานาญ และคลองแคลวดวยเหตนการอานโนตแรกเหนจงเปนทกษะทมความสาคญตอนกเรยนดนตร

ทกคนเปนอยางมาก ซงนกเรยนกตารคลาสสกกเชนเดยวกน ควรทจะมการฝกฝน



เรมมาจากการอานโนตดนตรกอน ดงนนทกษะการอานโนตแรกเหนจงเปนทกษะท

ตองฝกฝน เนองจากทกษะนจะมสวนในการพฒนาทกษะในดานอนๆของนกเรยน

ไดอกดวย (Passalacqua:2002) กตารเปนเครองดนตรประเภทเครองดด มสายจานวน 6 สาย (E ม, B ท, G ซอล, D เร, A ลา, E ม) สามารถปฏบตออกมาไดอยางหลากหลายสไตล เชน รอค, แจส, บล, โฟลค, คนทร, คลาสสกซงในการเรมฝกกตารนนไมจาเปนตองเลอกฝก

อยางใดอยางหนงกอน เพราะพนฐานในการปฏบตแตละแบบจะมลกษณะคลายกน แตสงทนกกตารควรทราบคอ การอานโนตและสามารถปฏบตตามได (สภางค วงษขนธ:2553) ซงการอานโนตในกตารสามารถตความของโนตทมองเหนไดหลากหลาย

ตาแหนง โนตตวเดยวกนอาจอยในตาแหนงของสายทตางกนได ดวยเหตนจงทาให

เกดปญหากบนกกตารทไมคนเคยกบการอานโนตแรกเหนวาควรจะเลอกเลนบน

ตาแหนงใดบนแผงนวของกตาร จงเปนผลทาใหเกดความยากลาบาก และลาชาเมอนกกตารตองทาการปฏบตโดยการอานโนตแรกเหนในสถานการณตางๆ ไมวาจะเปน การปฏบตแบบรวมวง การสอบ หรอแมกระทงการขนบทเพลงใหมในแตละ

ครง (Steve Marsh, 2001; Robert Benedict, 1985) ในปจจบนผวจยพบวานกเรยนกตารคลาสสกปฏบตโดยการอานโนตแรก

เหนไดไมถกตอง ทงในเรองของตาแหนงของโนต กระสวนจงหวะ (Rhythmic pattern) และไมสามารถปฏบตโดยการอานโนตแรกเหนไปขางหนาอยางราบรน เมอนกเรยนปฏบตผด มกจะหยดและเรมตนใหม หรอในขณะทนกเรยนพบจดท

ปฏบตไดไมคลองกมกจะปฏบตชาลงในจดนนๆ เนองจากนกเรยนมกจะปฏบตออก

มาจากความจา จงเปนสาเหตททาใหนกเรยนไมสามารถปฏบตโดยการอานโนต

แรกเหนไดอยางราบรนและตอเนอง ซมอน โปวส (Simon Powis:2011) กลาววา นกกตารคลาสสก โดยสวนมากแลวจะมวฒนธรรมในการปฏบตโดยการปฏบต

เพลงเดยว ซงจะเปนลกษณะของการปฏบตโดยความจา ดวยเหตนจงทาใหนกกตาร

คลาสสกไมมการพฒนาทกษะและความสามารถในการอานโนตแรกเหน



ทกษะการอานโนตแรกเหนสามารถพฒนาไดโดยการฝกใหนกเรยนไดอยใน

สถานการณทจาเปนตองปฏบตโดยการอานโนตแรกเหนไดอยางตอเนอง อยางเชนการปฏบตรวมวง (Ensemble) การปฏบตกบเมโทรนอม (Metronome) หรอ

การปฏบตรวมกบดนตรประกอบจากคอมพวเตอร (MIDI, Music instrument digital interface)เนองจากวธเหลานสามารถชวยพฒนาการอานโนตใหมความ

ตอเนองและราบรนได(Parncutt& McPherson:2002) และสงหนงทสามารถชวย

ใหนกเรยนพฒนาทกษะการอานโนตแรกเหนไดดขนกคอการใชแบบฝกเสรมทกษะ

การอานโนตแรกเหน เนองจากแบบฝกเสรมทกษะนนเปนสงสาคญของการสอน

วชาทกษะ เปนสงทใชควบคกบบทเรยน เพอฝกฝน และทาความเขาใจ ทกษะตางๆ

ทนกเรยนไดเรยนรมาแลว ซงนกเรยนเกดการเรยนรจากการกระทาจรง เปนการสราง

ประสบการณทตรงกบจดประสงคการเรยนร และเมอฝกฝนอยางถกวธแลวจะทาให

เกดความชานาญ คลองแคลววองไวและทาไดอยางอตโนมต กระบวนการเหลาน

ทาใหนกเรยนไดเกดการเรยนรและเขาใจอยางแทจรง(ชยยงค พรหมวงศ:2537) ดวยเหตทไดกลาวมาขางตน ผวจยจงไดจดทาแบบฝกทกษะการอานโนต

แรกเหนแบบมดนตรประกอบสาหรบนกเรยนกตารคลาสสกในระดบชนตน เพอชวย

ในการพฒนาทกษะในการอานโนตแรกเหนของนกเรยนกตารคลาสสกในระดบชนตน

ใหมการวางแผนในการปฏบต และมความชานาญในการอานโนตแรกเหนไดอยาง

ถกตองและแมนยา

วตถประสงคของการวจย 1. เพอสรางแบบฝกเสรมทกษะการอานโนตแรกเหนแบบมดนตร

ประกอบสาหรบกตารคลาสสกในระดบชนตนใหมประสทธภาพตามเกณฑทตงไว คอ 70/70 2. เพอเปรยบเทยบผลสมฤทธกอนเรยนและหลงเรยนของผเรยนตอแบบ

ฝกเสรมทกษะการอานโนตแรกเหนแบบมดนตรประกอบสาหรบกตารคลาสสกใน

ระดบชนตน



3. เพอศกษาความพงพอใจของนกเรยนตอแบบฝกเสรมทกษะการอาน

โนตแรกเหนแบบมดนตรประกอบสาหรบกตารคลาสสกในระดบชนตน

ประโยชนทคาดวาจะไดรบ 1. ไดแบบฝกเสรมทกษะการอานโนตแรกเหนแบบมดนตรประกอบ

สาหรบกตารคลาสสกในระดบชนตนทมประสทธภาพ

2. ไดแนวทางการพฒนาทกษะการอานโนตแรกเหนสาหรบกตารคลาสสก

ในระดบชนตน 3. ไดแนวคดการสรางแบบฝกเสรมทกษะการอานโนตแรกเหนแบบม

ดนตรประกอบสาหรบกตารคลาสสกในระดบชนตน เปนแนวทางในการสรางแบบ

ฝกเสรมทกษะการอานโนตแรกเหนสาหรบกตารคลาสสกในระดบชนทสงขน

ขอบเขตการวจย 1. ประชากร (Population) ทใชในการวจยในครงนไดแก นกเรยนกตารคลาสสกระดบชนตนทเรยนมาแลวอยางนอย 3 เดอน แตไมเกน 5 เดอน ของโรงเรยนดนตรเออมอารย (Dr.sax Music School) จานวน 30 คน พ.ศ. 2555 จานวน 12 คน 2. กลมทดลอง (Sample) ทใชในการวจยในครงนไดแก นกเรยนกตารคลาสสกในระดบชนตนทเรยนมาแลวอยางนอย 3 เดอน แตไมเกน 5 เดอน ของโรงเรยนดนตรเออมอารย (Dr.sax Music School) จานวน 30 คน พ.ศ. 2555 จานวน 12 คน 3. ระยะเวลาในการทดลอง ใชเวลาทดลอง 6 สปดาห 4. เนอหาทใชในการทดลองครงนคอ

- การปฏบตสายเปดในกตาร (Open strings) - การปฏบตสายท 1-3 ในตาแหนงท 1(Treble strings in the fi rst position)



- การปฏบตเบสสายเปด และสาย 1-3 ในตาแหนงท 1(Open bass and treble strings in the fi rst position)

สมมตฐานของการวจย 1. แบบฝกเสรมทกษะการอานโนตแรกเหนแบบมดนตรประกอบสาหรบ

กตารคลาสสกในระดบชนตนมประสทธภาพตามเกณฑทตงไว คอ 70/70 2. นกเรยนทใชแบบฝกเสรมทกษะการอานโนตแรกเหนแบบมดนตร

ประกอบสาหรบกตารคลาสสกในระดบชนตนมผลสมฤทธในการอานโนตแรกเหน

มากขน

3. นกเรยนมความพงพอใจตอแบบฝกเสรมทกษะการอานโนตแรกเหน

แบบมดนตรประกอบสาหรบกตารคลาสสกในระดบชนตนในระดบมาก

การสรางเครองมอในการวจย การสรางเครองมอในการวจยครงนประกอบดวยขนตอนดงน

ขนเตรยม 1. ศกษาความหมาย หลกการ และทฤษฎในการอานโนตแรกเหน จากเอกสาร ตารา รวมถงวทยานพนธและงานวจยทเกยวของ

2. ศกษารายละเอยดเกยวกบแบบฝกทกษะในการอานโนตแรกเหน

สาหรบกตารคลาสสกในระดบชนตน วเคราะหการอธบายหลกการในการอานโนต

แรกเหนในกตารคลาสสก ลาดบการสอน การเรยงลาดบความยากงาย รวมถงการเลอกใชกระสวนจงหวะ(Rhythmic pattern) ตางๆ 3. วเคราะหหนงสอประกอบการเรยนกตารคลาสสกในระดบชนตนของ

โรงเรยนดนตรเออมอารยเพอกาหนดขอบเขต และลาดบของเนอหาในการเรยน

การสอน



ขนสราง 1. จดทาแบบฝกเสรมทกษะการอานโนตแรกเหนสาหรบกตารคลาสสก

ในระดบชนตนขนใหม ทง 3 บทเรยน ดงน 1.1 การปฏบตสายเปดในกตาร (Open strings) 1.2 การปฏบตสายท 1-3 ในตาแหนงท 1(Treble strings in the fi rst position) 1.3 การปฏบตเบสสายเปด และสาย 1-3 ในตาแหนงท 1(Open bass and treble strings in the fi rst position) 2. จดทาดนตรประกอบแบบฝกเสรมทกษะการอานโนตแรกเหนสาหรบ

กตารคลาสสกในระดบชนตน โดยการเขยนเพลงดวย มด (MIDI) ทงหมด 73 เพลง 3. จดทาคมอคร เพอชแจงรายละเอยดและวธการใชแบบฝกเสรมทกษะ

การอานโนตแรกเหนสาหรบกตารคลาสสกในระดบชนตน ประกอบดวย

3.1 หวเรอง

3.2 จดประสงคการเรยนร

3.3 ลาดบการสอนในแตละสปดาห

3.4 ขอบเขตของเนอหาในแตละบท

3.5 การวดและประเมนผล

3.6 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ

4. สรางแบบทดสอบกอนเรยน ระหวางเรยน และหลงเรยนซงเปนขอสอบ

แบบปฏบตโดยการอานโนตแรกเหน โดยมเนอหาตามขอบเขต ของแบบฝกทกษะ

การอานโนตแรกเหนในแตละบทเรยน

5. สรางแบบประเมนการเรยนร ทงกอนเรยน ระหวางเรยน และหลงเรยน โดยเกณฑการประเมนประกอบดวยหวขอ ดงตอไปน

5.1 ความถกตองและแมนยาของโนตเมอนกเรยนปฏบตโดยการ

อานโนตแรกเหน



5.2 ความถกตองของกระสวนจงหวะ (Rhythmic pattern) เมอนกเรยนปฏบต โดยการอานโนตแรกเหน

5.3 การปฏบตไดอยางราบรน และตอเนอง ขนตอนการหาคณภาพของเครองมอ ผวจยไดดาเนนการหาคณภาพของเครองมอทใชในการวจย ดงตอไปน

1. นาแบบฝกทกษะทผวจยสรางขนไปใหอาจารยทปรกษาวทยาพนธ

ตรวจสอบ ปรบปรง และหาขอบกพรอง เพอนามาพฒนาและแกไข

2. นาเครองมอทไดแกไขและปรบปรงแลว เสนอตอผเชยวชาญทางดาน

กตารคลาสสก 5 ทาน ตรวจสอบ และปรบปรง โดยผเชยวชาญทง 5 ทาน ไดแก 1. อาจารยสวทย กลนสมธ (อาจารยประจาวชากตารทวทยาลยดรยางคศลป มหาวทยาลยมหดล) 2. อาจารยนลนโก เมนตระการ (อาจารยประจาวชากตารทวทยาลยดรยางคศลป มหาวทยาลยมหดล) 3. อาจารยประสงค ผลอนทร

(อาจารยประจาวชากตารทวทยาลยดรยางคศลป มหาวทยาลยมหดล) 4. อาจารยบวร มาฆะวงศ (อดตอาจารยพเศษวชากตารวทยาลยดรยางคศลป มหาวทยาลย

มหดล) 5. อาจารยวรเทพ รตนาอมพวลย

(อาจารยประจาวชากตารวทยาลยดนตร มหาวทยาลยรงสต) โดยแตละหวขอประเมนจะตองมคาดรรชนความสอดคลอง (Index of item objective congruence : IOC) มากกวาหรอเทากบ 0.5

การดาเนนการเกบขอมล ผวจยไดขอหนงสอขออนญาตเกบรวบรวมขอมล จากบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยมหดล เพอสงไปขออนญาตเกบขอมลจากโรงเรยนดนตรเออมอารย



และนาแบบฝกเสรมทกษะการอานโนตแรกเหนแบบมดนตรประกอบสาหรบกตาร

คลาสสกในระดบชนตน ไปทาการทดลองโดยใชนกเรยนกตารคลาสสกในระดบ

ชนตนของโรงเรยนดนตรเออมอารย จานวน 12 คน ทเปนกลมทดลอง โดยขอเวลาทายคาบเรยนของนกเรยนในแตละครง เปนเวลา 15 นาทเปนระยะเวลาทงหมด 6 สปดาหโดยจะมการประเมนผลการเรยนรกอนเรยน ระหวางเรยน และหลงเรยน ซงครผสอนจะเปนผประเมน โดยมขนตอนดงตอไปน

1. นกเรยนทาแบบทดสอบกอนเรยน เพอทาการประเมนความสามารถ

ของนกเรยนกอนใชแบบฝกเสรมทกษะการอานโนตแรกเหนแบบมดนตรประกอบ

สาหรบกตารคลาสสกในระดบชนตน โดยหลงจากทาการประเมนกอนเรยนแลว ครจะเปนผใหคาแนะนาแกนกเรยน

2. ครมอบแบบฝกเสรมทกษะการอานโนตแรกเหนแบบมดนตรประกอบ

สาหรบกตารคลาสสกในระดบชนตนใหแกนกเรยน โดยในแตละชวโมงเรยนครจะ

เปนผแนะนาการอานโนตแรกเหนใหแกนกเรยน และแบบฝกขอทนอกเหนอจาก

การใชในหองเรยนใหนกเรยนนากลบไปฝกซอมทบาน

3. เมอจบแตละบทเรยนใหนกเรยนทาแบบทดสอบระหวางเรยน โดยครผสอนจะเปนผประเมนในชนเรยน

4. เมอครบทกบทเรยน ใหนกเรยนทาแบบทดสอบหลงเรยน โดยครผสอนจะเปนผประเมนในชนเรยน

5. หลงสนสดการทดลอง ใหนกเรยนทาแบบประเมนความพงพอใจตอ

แบบฝกเสรมทกษะการอานโนตแรกเหนแบบมดนตรประกอบสาหรบกตารคลาสสก

ในระดบชนตน



การวเคราะหขอมล การเสนอผลการวเคราะหขอมล มลาดบขนตอนการนาเสนอดงน

1. ผลการหาประสทธภาพของแบบฝก 70/70 การวจยในครงนผวจยไดหาคา 70 แรก (E1) จากการประเมนผล

การเรยนรระหวางเรยนของนกเรยน ซงในการประเมนผลการเรยนรระหวางเรยน

นนจะแบงออกเปน 2 ครง และหาคา 70 หลง (E2) จากการประเมนผลการเรยนร

หลงเรยนของนกเรยนดงน

ตารางท 1 ผลคะแนนจากการประเมนผลการเรยนรกอนเรยน (n=12)

นกเรยนคนท ประเมนกอนเรยน

(คะแนนเตม 15 คะแนน)

คาเฉลยรอยละ

1 7 46.66

2 10 66.66

3 4 26.66

4 7 46.66

5 11 73.33

6 5 33.33

7 6 40.00

8 6 40.00

9 7 46.66

10 8 53.33

11 6 40.00

12 6 40.00

รวม 6.92 46.13



จากตารางท 1 สรปไดวานกเรยนทมคะแนนในการประเมนกอนเรยนมาก

ทสดไดแกนกเรยนคนท 5 ประเมนได 11 คะแนน จากคะแนนเตม 15 และคดเปน

รอยละไดเทากบ 73.33 สวนนกเรยนทไดคะแนนนอยทสดไดแกนกเรยนคนท 3 ประเมนได 4 คะแนน และคดเปนรอยละไดเทากบ 26.66 ซงเมอนาผลการประเมน

กอนเรยนทไดจากนกเรยนทงหมด 12 คน มาคดผลเฉลยไดเทากบ 6.92 จากคะแนนเตม 15 และคดเปนรอยละไดเทากบ 46.13

ตารางท 2 ผลคะแนนจากการประเมนผลการเรยนรระหวางเรยน (E1) (n=12)

นกเรยนคนท ประเมนระหวาง

เรยนครงท 1

(คะแนนเตม

15)

ประเมนระหวาง

เรยนครงท 2


15)

คะแนนรวม


15)


1 12 14 13 86.66

2 15 9 12 80.00

3 13 13 13 86.66

4 14 10 12 80.00

5 13 15 14 93.33

6 8 10 9 60.00

7 5 8 6.5 43.33

8 11 12 11.5 76.66

9 13 9 11 73.33

10 10 13 11.5 76.66

11 12 8 10 66.66

12 15 14 14.5 96.66

รวม 11.75 11.25 11.5 76.66



จากตารางท 2 สรปไดวานกเรยนทมคะแนนในการประเมนระหวางเรยน

มากทสดไดแกนกเรยนคนท 12 ประเมนได 14.5 คะแนน จากคะแนนเตม 15 และคดเปนรอยละไดเทากบ 96.66 สวนนกเรยนทไดคะแนนนอยทสดไดแกนกเรยน

คนท 7 ประเมนได 6.5 คะแนน และคดเปนรอยละไดเทากบ 43.33 ซงเมอนาผลการประเมนระหวางเรยนทไดจากนกเรยนทงหมด 12 คน มาคดผลเฉลยไดเทากบ 11.5 จากคะแนนเตม 15 และคดเปนรอยละไดเทากบ 76.66

ตารางท 3 ผลคะแนนจากการประเมนผลการเรยนรหลงเรยน(E2)(n=12)

นกเรยนคนท ประเมนหลงเรยน

(คะแนนเตม 15)


1 13 86.66

2 10 66.66

3 11 73.33

4 13 86.66

5 12 80.00

6 9 60.00

7 8 53.33

8 10 66.66

9 9 60.00

10 15 100

11 11 73.33

12 13 86.66

รวม 11.16 74.44



จากตารางท 3 สรปไดวานกเรยนทมคะแนนในการประเมนหลงเรยนมาก

ทสดไดแกนกเรยนคนท 10 ประเมนได 15 คะแนน จากคะแนนเตม 15 และคดเปนรอยละไดเทากบ 100 สวนนกเรยนทไดคะแนนนอยทสดไดแกนกเรยนคนท 7 ประเมนได 8 คะแนน และคดเปนรอยละไดเทากบ 53.33 ซงเมอนาผลการประเมน

หลงเรยนทไดจากนกเรยนทงหมด 12 คน มาคดผลเฉลยไดเทากบ 11.16 จากคะแนนเตม 15 และคดเปนรอยละไดเทากบ 74.44

ตารางท 4 เปรยบเทยบผลการประเมนระหวางเรยนและหลงเรยน E1/E2

ผลประเมน คาเฉลยรอยละ

ผลการประเมนระหวางเรยน (E1) 76.66

ผลการประเมนหลงเรยน (E2) 74.44

จากตางรางท 4 สรปไดวาแบบฝกเสรมทกษะการอานโนตแรกเหน

แบบมดนตรประกอบสาหรบกตารคลาสสกในระดบชนตนทผวจยสรางขนม

คาประสทธภาพเทากบ 76.66/74.44 ซงสงกวาเกณฑทกาหนดไวคอ 70/70

2. ผลการเปรยบเทยบผลสมฤทธกอนเรยนและหลงเรยนของผเรยน ผวจยไดทาการเปรยบเทยบผลสมฤทธในการเรยนรของนกเรยนโดย

การเปรยบเทยบผลการประเมนกอนเรยน และหลงเรยนของนกเรยน ซงผลวจยมดงน



ตารางท 5 เปรยบเทยบผลสมฤทธกอนเรยนและหลงเรยนของผเรยน

คะแนนกอนเรยน คะแนนหลงเรยน คา t-test คา p

(probability)คะแนน

เฉลยกอน

เรยน X

คาเบยงเบน

มาตรฐาน

(S D)

คะแนนเฉลย

หลงเรยน

X


มาตรฐาน

(SD)

6.92 1.97 11.16 2.08 5.911 .00

(p < .05)

จากตารางท 5 พบวาผลสมฤทธหลงเรยน ( X = 11.16, SD = 2.08) สงกวาผลสมฤทธกอนเรยน ( X = 6.92, SD = 1.97) อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05 3. ผลการศกษาความพงพอใจของนกเรยนตอแบบฝกเสรมทกษะ หลงจากทนกเรยนไดใชแบบฝกเสรมทกษะการอานโนตแรกเหนแบบ

มดนตรประกอบสาหรบกตารคลาสสกในระดบชนตนเรยบรอยแลว ผวจยไดแจกแบบสอบถามความพงพอใจใหแกนกเรยน ซงผลการศกษามดงน

ตารางท 6 ตารางแสดงความพงพอใจของนกเรยนตอแบบฝกเสรมทกษะการ

อานโนตแรกเหนแบบมดนตรประกอบสาหรบกตารคลาสสกในระดบ

ชนตน (N=12)

ความพงพอใจตอแบบฝก ระดบความ

พงพอใจ M


มาตรฐาน SD

1. แบบฝกมเนอหาครอบคลมในระดบชนตน 4.42 0.51

2. การเรยงลาดบความยากงายของแบบฝก 4.42 0.67

3. ภาษาทใชในแบบฝกมความเขาใจงาย 4.33 0.49

4. ตวอกษรทใชในแบบฝกมความชดเจนและอานไดงาย 4.08 0.79



ความพงพอใจตอแบบฝก ระดบความ

พงพอใจ M


มาตรฐาน SD

5. ตวโนตทใชในแบบฝกมความชดเจนและอานไดงาย 3.75 0.86

6. สไตลของดนตรประกอบแบบฝกมความหลากหลาย 4.16 0.71

7. ดนตรประกอบแบบฝกมความไพเราะ 3.91 0.90

8. ดนตรประกอบแบบฝกมความสนกสนาน 3.91 0.67

9. ความนาสนใจของแบบฝก 3.58 0.67

10.ประโยชนทไดรบจากแบบฝกในการเสรมทกษะการ

อานโนตแรกเหน

4.5 0.52

รวม 4.11 0.44

จากตารางท 6 พบวาความพงพอใจของนกเรยนตอแบบฝกเสรมทกษะ

การอานโนตแรกเหนแบบมดนตรประกอบสาหรบกตารคลาสสกในระดบชนตนโดย

รวมอยในระดบมาก ( X = 4.11, SD = 0.44) โดยอนดบความพงพอใจของนกเรยน

อนดบแรก ไดแกประโยชนทไดรบจากแบบฝกในการเสรมทกษะการอานโนตแรกเหน ( X = 4.5, SD = 0.52) และความพงพอใจของนกเรยนอนดบสดทาย ไดแกความนาสนใจของแบบฝก ( X = 3.58, SD = 0.67)

สรปผลการวจย 1. ผลการหาประสทธภาพของแบบฝกเสรมทกษะการอานโนตแรกเหน

แบบมดนตรประกอบสาหรบกตารคลาสสกในระดบชนตนไดเทากบ 76.66/74.44 ซงสงกวาเกณฑทตงไวคอ 70/70 สรปไดวาแบบฝกเสรมทกษะการอานโนตแรกเหน

แบบมดนตรประกอบสาหรบกตารคลาสสกในระดบชนตนมประสทธภาพตามเกณฑ

ทตงไว

2. ผลการเปรยบเทยบผลสมฤทธกอนเรยนและหลงเรยนของผเรยน

หลงใชแบบฝกเสรมทกษะการอานโนตแรกเหนแบบมดนตรประกอบสาหรบกตาร



คลาสสกในระดบชนตน มดงน นกเรยนมผลสมฤทธหลงเรยน ( X = 11.16, SD = 2.08) สงกวาผลสมฤทธกอนเรยน ( X = 6.92, SD = 1.97) อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05 สรปไดวานกเรยนมผลสมฤทธในการอานโนตแรกเหนสงขน 3. ผลการศกษาความพงพอใจของนกเรยนตอแบบฝกเสรมทกษะการอาน

โนตแรกเหนแบบมดนตรประกอบสาหรบกตารคลาสสกในระดบชนตนสรปไดวา

นกเรยนมความความพงพอใจของนกเรยนตอแบบฝกเสรมทกษะการอานโนตแรก

เหนแบบมดนตรประกอบสาหรบกตารคลาสสกในระดบชนตนโดยรวมอยในระดบ

มาก ( X = 4.11, SD = 0.44) โดยอนดบความพงพอใจของนกเรยนอนดบแรก ไดแกประโยชนทไดรบจากแบบฝกในการเสรมทกษะการอานโนตแรกเหน ( X = 4.50, SD = 0.52) และความพงพอใจของนกเรยนอนดบสดทาย ไดแกความนาสนใจของแบบ

ฝก ( X = 3.58, SD = 0.67)

อภปรายผล 1. แบบฝกเสรมทกษะการอานโนตแรกเหนแบบมดนตรประกอบสาหรบ

กตารคลาสสกในระดบชนตนมประสทธภาพตามเกณฑทตงไวคอ 70/70 เปนผลมา

จากแบบฝกเสรมทกษะทผวจยสรางขน มการกาหนดขอบเขตของความรไวอยาง

เหมาะสมกบผเรยนวชากตารคลาสสกในระดบชนตน มการกาหนดจดประสงคและ

ใหคาอธบายอยางชดเจน ทาใหผเรยนสามารถเรยนรอยางเปนขนตอน และทาความ

เขาใจไดงาย สอดคลองกบทฤษฎในการสรางแบบฝกเสรมทกษะของ สนนท พลบเทยง

(2551) และ เกสร รองเดช (2522) 2. การเปรยบเทยบผลสมฤทธกอนเรยนและหลงเรยนของผเรยน พบวา

นกเรยนกตารคลาสสกในระดบชนตนนนมพฒนาการทางดานทกษะการอานโนต

แรกเหนไดดขน ซงตรงกบสมมตฐานทตงไว คอ นกเรยนทใชแบบฝกเสรมทกษะ

การอานโนตแรกเหนแบบมดนตรประกอบสาหรบกตารคลาสสกในระดบชนตน

สามารถพฒนาทกษะในการอานโนตแรกเหนไดสาเหตททาใหนกเรยนมพฒนาการ

ทดขนหลงจากทไดใชแบบฝกนนมาจาก ผวจยไดมการอธบายรายละเอยด และ



วธการใชแบบฝกแกครเปนอยางด นอกจากนแบบฝกเสรมทกษะทผวจยสรางขน

นนมการกาหนดจดประสงค เรยงลาดบขนตอนจากงายไปยากไดอยางเหมาะสม การใชภาษาทสามารถเขาใจไดงาย และในการเรยนแตละครงนกเรยนจะไดการบาน เพอกลบไปฝกซอม เนองจากการฝกทกษะปฏบตนนตองอาศยการฝกฝนเปน

ประจาจงจะทาใหเกดความชานาญ เมอนกเรยนไดรถงเปาหมายและวธการอาน

โนตแรกเหนแลว จงทาใหนกเรยนเกดกระบวนการในเรยนรไดอยางมประสทธภาพ สอดคลองกบแนวคดในการเรยนรทกษะปฏบตของ ปรยาพร วงศอนตรโรจน (2553)และนอกจากนดนตรประกอบทผวจยสรางขนนนยงชวยในการควบคมจงหวะของ

นกเรยนใหสมาเสมอ และยงเปนการจาลองสถานการณการอานโนตแรกเหนได ไมวาจะเปนสถานการณในการสอบ หรอแมกระทงการปฏบตรวมวง ซงสอดคลองกบแนวคดของ Parncutt& McPherson (2002) วาทกษะการอานโนตแรกเหนสามารถ

พฒนาไดโดยการฝกใหนกเรยนไดอยในสถานการณทจาเปนตองปฏบตโดยการอาน

โนตแรกเหนไดอยางตอเนอง อยางเชน การปฏบตรวมวง (Ensemble) การปฏบต

กบเมโทรนอม (Metronome) หรอการปฏบตรวมกบดนตรประกอบแบบมด (MIDI) 3. ความพงพอใจของนกเรยนตอแบบฝกเสรมทกษะการอานโนตแรก

เหนแบบมดนตรประกอบสาหรบกตารคลาสสกในระดบชนตนโดยรวมอยในระดบ

มาก เนองจากหลงทนกเรยนไดใชแบบฝกเสรมทกษะทผวจยสรางขนแลว นกเรยนมความเหนวาแบบฝกเสรมทกษะทผวจยสรางขน มประโยชน และสามารถชวยใหนกเรยนมพฒนาการทางดานทกษะการอานโนตแรกเหนไดดขนนอกจากนยงม

เนอหาทครอบคลมในวชากตารคลาสสกในระดบชนตน การเรยงลาดบขนตอนจาก

งายไปยากไดอยางเหมาะสม ทาใหนกเรยนสามารถเขาใจวธในการฝกฝนไดงายขน และการใชดนตรประกอบทมความหลากหลาย กอใหเกดความสนกสนานในการ

ฝกฝน ซงสอดคลองกบแนวคดของ Quirk (1987), Hornby (2000) และ คณต

ดวงหสด (2537) วาความพงพอใจของบคคลนนมสาเหตมาจากความรสกประสบ

ความสาเรจ การทบคคลไดรบสงทตรงตอความตองการ รวมถงผลประโยชนตางๆ ทไดรบจากการทางาน



ขอเสนอแนะ 1. ขอเสนอแนะทไดจากการวจย 1. ควรสรางแบบฝกเสรมทกษะทมรปแบบหลากหลาย เชน การนาภาพมาประกอบ

2. ควรใชตวโนตทมขนาดใหญขน เพอใหสามารถอานไดงาย 2. ขอเสนอแนะทวไป 1. ควรนาแบบฝกเสรมทกษะการอานโนตแรกเหนแบบมดนตร

ประกอบสาหรบกตารคลาสสกในระดบตน ไปใชกบกลมทดลองอนๆ

2. ควรสนบสนนใหมการสรางแบบฝกเสรมทกษะการอานโนตแรก

เหนแบบมดนตรประกอบสาหรบกตารคลาสสกในระดบทสงขน

เอกสารอางองคณต ดวงห สด. 2537. สขภาพจตกบความพงพอใจในงานของขาราชการตารวจ

ชนประทวนในเขตเมองและเขตชนบท ของจงหวดขอนแกน. วทยานพนธ

ศกษาศาสตรมหาบณฑต, มหาวทยาลยขอนแกน.ชยยงค พรหมวงศ. 2528. ชดการสอนระดบประถมศกษา. กรงเทพมหานคร

มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช.ชยยงค พรหมวงศ. 2537. เอกสารการสอนชดวชา 213211 สอการสอนระดบ

ประถมศกษา สาขาศกษาศาสตร. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยสโขทย

ธรรมมาธราช.ปรยาพร ว งคอนตรโรจน. 2553. จตวทยาการศกษา. กรงเทพมหานคร: ศนยสอ

เสรมกรงเทพ.ณรทธ ส ทธจตต. 2541. จตวทยาการสอนดนตร. กรงเทพมหานคร: จฬาลงกรณ

มหาวทยาลย.



ณฐวฒน โฆษตดษยนนท. 2552. การเรยบเรยงทบเพลงไทยสมยนยมสาหรบกตารคลาสสกระดบชนกลาง. วทยานพนธปรญญาศลปศาสตรมหาบณฑต, สาขาวชาดนตร บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยมหดล.

นอร เตร ตนชย. 2552. การสอนการอานโนตแรกเหนของนกเรยนเปยโนในระดบชนกลาง. วทยานพนธปรญญาศลปศาสตรมหาบณฑต, สาขาวชาดนตร บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยมหดล.

ปฤณ รกช พ. 2549. ชดการสอนกตารสาหรบวทยาลยสารพดชางธนบร. วทยานพนธปรญญาศลปศาสตรมหาบณฑต, สาขาวชาดนตร บณฑต

วทยาลย มหาวทยาลยมหดล.สนนท พ ลบเทยง. 2551. การสรางแบบฝกเสรมทกษะ.http://www.gotoknow.

org/blogs/posts/203236สภางค ว งษขนธ. 2553. กตารเบองตน. กรงเทพมหานคร: บางกอกบลอค-ออฟเซท

การพมพ.สมาล เม ธโยดม. 2542. ความพงพอใจในการเรยนวชาศลปะกบชวตของนกเรยน

โรงเรยนอดมศกษานอมเกลา สงกดกรมสามาญศกษา ประเทศไทย. วทยานพนธ ปรญญาศลปศาสตรมหาบณฑต, สาขาวชาดนตร มหาวทยาลยมหดล.

Benedict, R. 1985. Sight Reading for the Classical Guitar Level 1 to 3. Florida: Deshon Music Inc.

Bluestine , E. 1995. The Ways Children Learn Music. Chicago: GIA Publications, Inc.

Darling, E. 2005. A PIANO TEACHER’S LEGACY. New Jersey: The Frances Clark Center for Keyboard Pedagogy, Inc.

Deutsch, D. 1999. The Psychology of Music (2 ed.). California:Academic Press.



Dneya Bun nag Udtaisuk. 2005. A THEORETICAL MODEL OF PIANO SIGHT PLAYING COMPONENT. A dissertation for the degree Doctor of Philosophy, University of Missouri-Columbia.

Duncan, C . 1996. Guitar at Sight. California: GUITAR SOLO PUBLICATION.Gordon, E. 2004. The Aural Visual Experience of Music Literacy.

Chicago: GIA Plublications Inc.Hart, C. 2004. ROUTES TO SIGHT READING FOR GUITARISTS (Vol. 1).

Sussex: Registry Publicationa LTD.Hornby, A . F. 2000. Advance learner’s dictionary (6 ed.). London:

Oxford University.Kember, J ., & Beech, M. 2007. Guitar Sight-Reading (Vol. 1). London:

Schott Music Ltd.Mainwarin g, J. (1951). Psychological factors in the teaching of music:

Part 2: Applied musicianship. British Journal of Education Psychology, 21, 105-121.

Marsh, S. 2001. SIGHT READING FOR GUITERISTS. USA: Mel Bay Publication.

McPherson , G. E. 2006. THE CHILD AS MUSICIAN A HAND BOOK OF MUSICAL DEVELOPMENT. New York: Oxford University Press, Inc.

Parncutt, R., & McPherson, G. E. 2002. THE SCIENCE & PSYCHOLOGY OF MUSIC PERFORMANCE. New York: Oxford University Press, Inc.

Passalacq ua, J. L. 2002. PATTERN PERCEPTION AS A BASIS FOR THE DEVELOPMENT OF READING EXERCISES FOR THE CLASSICAL GUITAR. A doctoral essay for the degree of Doctor of Musical Arts, University of Miami.



Phillips, M. 2002. SIGHT-READING ANY RHYTHM INSTANTLY: Cherry Lane Music Company.

Powis, S. 2011. Sight Reading on the Classical Guitar. from http://www.classicalguitarreview.com/sight-reading-on-the-classical-guitar-part-2/1316/

Provost, R. 1992. THe Art & Technique of PRACTICE. San Francisco: GUITAR SOLO PUBLICATION.

Quirk, R. 1987. Longman dictionary of contemporary English (2 ed.). London, England: Richard Clay Ltd.

Space, A. B. 2003. A REVIEW OF SIGHT-READING RESEARCH AND METHODOLOGIES WITH IMPLICATIONS FOR SAXOSHONE PEDAGOGY. A doctoral essay for the degree of Doctor ofMusical Arts, University of Miami.

Wristen, B. 2007. “Cognition and Execution in Piano Sight-Reading” Applications of Research in Music Education, 24, 44.

๗

1 ผชวยศาสตราจารย สาขาออกแบบนเทศศลป คณะศลปกรรมศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน

สงพมพ ออนไลน : ถงเวลาสงตพมพตองสOnline publication: It’s time publication

to fi ght

จารสทธ เครอจนทร1

Charusit krouchan

บทคดยอ การศกษาเรองสงพมพออนไลน : ถงเวลาสงตพมพตองส เปนการศกษา

ถงทางเลอกของผบรโภคและการแขงขนในการนาเสนอขาวสารผานสงตพมพและ

สงพมพออนไลน ในระบบธรกจการสอสารทมอยในปจจบน โดยอาศยการศกษา

จากขอมลแหลงตางๆ นามาเปรยบเทยบถงจดเดนและจดดอยของสงพมพทงสอง

ประเภท รวมทงความเปลยนแปลงทจะเกดขนในอนาคต จากการศกษาพอสรปไดวา แนวโนมของการสอสารในยคปจจบนและ

อนาคต ตางพงเปาไปทการการพฒนาเทคโนโลยดานการสอสารระบบดจทล เนองเพราะธรกจการสอสารระบบดจทลไดมการพฒนาอยางตอเนองและขยาย

โครงขายไปยงพนทตางๆ และเขาถงกลมเปาหมายไดอยางรวดเรว เปนการสราง



คานยมและเปนทางเลอกทสาคญสาหรบผบรโภคยคใหม ขณะทสงตพมพบางสวน

หายไปจากทองตลาด แตกยงมการพฒนารปแบบสงตพมพตางๆ ใหมความทนสมย

รวมทงการผสมผสานการนาเสนอขาวสารทงสองรปแบบไดอยางลงตวเพอความ

อยรอด และตอบสนองตอผบรโภคทยงตองการขาวสารผานสงตพมพใหคงอย

ตลอดไป คาสาคญ: สงพมพออนไลน, สงตพมพตองส

Abstract The study of online publication: It’s time publication to fi ght. A study of consumer choice and competition in the news throughpublications and online publications. In business communication systems available today. By dint of the information from various sources. To compare the strengths and weaknesses of both types of publica-tions. As well as the changes that will occur in the future. The conclusion of the study. Trends in the present and the future of communication. Are aimed at the development of digital communications. Because digital communications business is constantly evolving and expanding networks to the target quickly. Create value and a great choice for the modern consumer. While some publica-tions disappear from the market. It has also developed a variety of publications, reconstruction. Including a combination of these two models presenting information seamlessly to survive. And responsive to consumer also needed through. publications to remain forever.Keywords: online publication, publications to fi ght



บทนา สงพมพออนไลน เปนนวตกรรมทางดานการสอสารดวยเทคโนโลย ทาให

เขาถงวถชวตผคนไดมากขน เปนสงอานวยความสะดวก และเพมทางเลอกใหกบ

ผบรโภคขอมลขาวสาร ดวยเครอขายอนเตอรเนต ทครอบคลมทกพนท นอกเหนอ

ไปจากการรบรขาวสารจากสงตพมพ ทว วทย แลว สงพมพออนไลน ซงเปนหนง

ในสอทอาศยระบบเครอขายอนเตอรเนต ทมผเขาชมผานเวปไซตจานวนเพมมาก

ขนเรอยๆ ในขณะทสอสงตพมพพนฐานทวๆ ไป ไมวาจะเปนหนงสอ นตยสาร วารสาร หรอหนงสอพมพ มจานวนลดลง การทผบรโภคหนมาอาศยทางเลอก

สงพมพออนไลน อาจเปนเพราะความกาวทางเทคโนโลย ทผคนในยคใหมเสาะ

แสวงหาความเปลยนแปลง และความเสมอภาคในการรบรขาวสาร ดวยตนทนการ

ผลตตา ไมทาลายสภาพแวดลอมจากการทจะตองใชวตถดบจากธรรมชาตเปนจานวน

มาก ทาใหเปนขอไดเปรยบของสงพมพออนไลน มตอสอสงตพมพพนฐาน แตกระนนกตามแมมขอไดเปรยบ แตกมขอดอย ทาใหสงพมพออนไลน ยงไมสามารถชนะใจผบรโภคไดอยางเดดขาด หรออาจจะเปน 2 ทางเลอกใหกบผบรโภค ทจะบรโภค

ขาวสารทางใดทางหนงหรอทง 2 ทางไปพรอมกน

ขาวสารกบการรบร ทางเลอกทถกกาหนด ความกาวหนาของเทคโนโลย ทาใหมนษยมการตดตอสอสารกนดวย

ระบบเครอขายมากขน สามารถสงขาวสารถงกนไดทงภาพและเสยง ดวยการคดคนเทคโนโลยใหมๆ จงทาใหรปแบบการสอสารระบบเครอขายอนเตอรเนตแพรหลายไป

ยงพนทตางๆ และกวางขวางมากยงขน สงพมพออนไลน เปนสอชนดหนงทพงพา

ระบบเครอขายอนเตอรเนต สงผานขอมลขาวสารไปยงผบรโภค อกทงยงสามารถ

สรางปฏสมพนธกบผบรโภค ดวยประสทธภาพของเทคโนโลยในยคดจทล ทาให

การสอสารเปนรปธรรมมากขน ในขณะทสงตพมพดวยกระดาษเรมถดถอย แมวาปจจบนจะยงคงหลงเหลออย แตกเปนทวตกกงวลตอความอยรอดในอนาคตขาง



หนา ถงเวลาทสงตพมพกระดาษจะตองตระหนกและหนมาสารวจสงตางๆ เพอหา

แนวทางในการทจะดารงอย ในขณะทสงพมพออนไลน ไดกาวลาไปไกลเกนกวาค

แขงจะกาวตามทน แตอยางไรกตามสงตพมพกระดาษยงมขอไดเปรยบและยงคงอย

ในใจของผบรโภคบางกลม ดวยเนอหาและรายละเอยดทเขาถงกลมเปาหมาย และการผสมผสานรปแบบของสงพมพออนไลน ควบคกบสงตพมพกระดาษ เพอความ

สะดวกในการบรโภคขาวสาร สาหรบผบรโภคทหนมาหาทางเลอกใหม

ในขณะทคนทงโลกหนไปตนตวกบความกาวหนาทางเทคโนโลยการสอสาร ดวยระบบอเลกทรอนคส ขอมลขาวสารตางๆ ผานเครอขายสงตรงถงแหลงรบ

ขาวสาร ไมวาจะอย ณ ทใดกตาม เครอขายเหลานโยงใยครอบคลมไปถง จนกลาวไดวาโลกทเราทเคยคดวากวางใหญไพศาลกบดเลกลงอยางไมนาเชอ ทงนเพราะไม

วาจะเกดเหตการณใดๆ ในทหนง ผคนในอกฟากหนงจะสามารถรบร เขาใจ และทราบขาวคราวความเคลอนไหวไดอยางตอเนอง นอกจากรบทราบแลว ยงสามารถทจะโตตอบ พดคย ใหความเหน เสนอแนะตอเหตการณนนๆ ดวยภาพและเสยง ทงนเพราะขาวคราวเหลานนถกสงผานระบบเครอขายอนเตอรเนตเขาถงทกแหลง ทมอปกรณแปลงสญญาณออกมาเปนภาพนง ภาพเคลอนไหว ตวอกษร หรอเสยง

ประกอบ สงพมพออนไลน คอหนงในเทคโนโลยการสอสารททาใหผบรโภคจานวน

มาก สามารถอานไดขาวสารจากสงพมพเลมเดยวกน จากกระแสความตองการบรโภคขาวสารทเพมขนตามลาดบ ทาใหมการนาเสนอขาวสารผานระบบเครอขาย

มากขน พรอมทงโตตอบกบผบรโภคในแงมมตางๆ ทาใหผบรโภคหนมาใหความสนใจ

กบเทคโนโลยดานน สวนการสอสารดวยสงตพมพหรอสงพมพพนฐาน ทผานกรรม

วธการพมพดวยกระดาษมาเปนระยะเวลาอนยาวนาน จวบจนกระทงการกาวยางเขามา

ของการสอสารผานระบบอนเตอรเนต ทเรยกกนวา “สงพมพออนไลน” ในรปของ e-book, e-magazine, e-news, e-journal, e-publishing ซงเขามามบทบาทใน

การนาเสนอขาวสารอยางไรขดจากด ผบรโภคสามารถทาการพมพสาเนาเอกสาร

จานวนเทาไหรกไดตามความตองการ นอกจากการอานและสบคนขาวสารแลว



ยงมการสรางเครอขายสาหรบการแลกเปลยนขาวสารเปนการเฉพาะ เพอพดคย แลกเปลยนขาวสารกนเฉพาะกลม ความเปลยนแปลงสงผลใหสงตพมพพนฐานหลายประเภทตองหนมาให

ความสาคญ ดวยการนาขอมลบางสวนของหนงสอ นตยสาร วารสาร หนงสอพมพ หรอสงตพมพตางๆ มาผลตเปนสงพมพออนไลน ในระบบคขนานเพอใหเขาถง

กลมผบรโภคมากขน จากกระแสความนยมดงกลาวถงกบมผวตกกงวลวาสงตพมพ

พนฐานตางๆ ทเคยเปนทนยมคงอาจจะสญหายไปในไมชา นนเพราะสงตพมพพนฐาน

มความลาชา ทงในระบบการผลต การขนสง กวาจะถงมอผบรโภค ขาวคราวตางๆ เหลานนแทบจะหายไปจากความทรงจา ปรญ เฟองวฒ.(มปป.) ไดใหความเหนไววา เทคโนโลยในปจจบน เออประโยชนใหเกดความสะดวกสบายในการเลอกซอหนงสอ

มาอาน โดยไมจาเปนจะตองไปรานหนงสอเหมอนเมอกอน และหนงสอกไมไดอยใน

รปแบบของกระดาษอกตอไป แนนอนมนอาจดแลวชวยลดการตดไมทาลายปาของ

โลกลง แตนนกหมายความถงการรกรานธรกจอกดานโดยหลกเลยงไมได

วรวสทธ ภญโญยาง.(2554) กลาววา สอสงพมพทวโลก กมไดเพกเฉยตอ

การเปลยนแปลงดงกลาว และไดมการปรบตวอยางตอเนองเพอความอยรอดของ

ธรกจ สอสงพมพยกษใหญของอเมรกน ตางพากนปรบเนอหาและรปแบบ นาเสนอผอานในรปแบบของ “แอพ” บนไอแพด และสมารทโฟนแพลตฟอรมตางๆ รวมไปถงสอสงพมพในไทย ทงหนงสอพมพและนตยสารจากคายใหญๆ อยาง อมรนทร จเอม และเนชน กตางมคอนเทนทของตนในรปแบบของ “แอพ” เชนเดยวกบสอ

สงพมพของอเมรกน จากขอมลนตยสาร Business Week กลาววา หนงสอพมพรายวนทวสหรฐกวา 635 หว มยอดขายลดลง 8.7% เมอเทยบกบปกอน ทลดลงไป 5% สอดรบกบสถต จากนลสนออนไลน (Nielsen Online) ทบอกวา จานวนผทเยยมชมเวบไซตของสานกขาวตางๆ ในสหรฐมประมาณเกอบๆ 90 ลานคนในแตละเดอน คดเปน 1 ใน 3 ของผใชอนเทอรเนตทงประเทศ เพมขน 15% เมอเทยบ

กบป 2009 และทกคนใชเวลาอานเวบไซตเหลานรวมกนกวา 3 พนลานนาท



ปฏกรยาเชงรก: ขอเสนอชวนหลงใหล นบแตวนถอกาเนดสงพมพออนไลน มาจวบจนปจจบน ความกาวหนา

ทางเทคโนโลยกาวไกลจนสดทจะหยงคาด มผลตภณฑรบ-สงรนใหมๆ ออกสทอง

ตลาด สามารถรบ-สงขาวสารไดอยางรวดเรว กะทดรด เหมาะมอ มความคมชด ใหสสนทเหมอนจรง ออกแบบสวยงาม ตอบสนองตอสงคมยคปจจบน ผลตภณฑ

เหลานพยายามทจะสรรหาความแปลกใหมมาเตมเตมใหกบผบรโภค ทตองการไขว

ควาหาความสะดวก ดวยวธการคนคดเทคโนโลยใหมๆ เพยบพรอมพรอมประโยชน

ใชสอย และกรรมวธทางการตลาดตางๆ ทเตมไปดวยขอเสนอชกชวนใหผบรโภค

มนใจ และยนดทจะจายสาหรบการไดเปนผครอบครอง

นอกเหนอจากสงพมพออนไลน ทดาเนนการโดยบรษทสงพมพยกษใหญ

ตางๆ แลว ยงมผผลตสงพมพออนไลนอสระไมมตนสงกดอกเปนจานวนมาก นาเสนอขาวสารกระจดกระจายในเครอขายอนเตอรเนต ดวยตนทนตา สงพมพออนไลนไม

จาเปนจะตองลงทนอยางมากมายมหาศาล เพยงแคมอปกรณเพยงเลกนอย เชนคอมพวเตอรตงโตะ คอมพวเตอรแบบพกพา หรอแมแตโทรศพทมอถอ และเครอขายทรบสมครเปนสมาชก ผนวกกบความคดสรางสรรค พรอมกบ Download โปรแกรมแจกฟรจากอนเตอรเนต กทาการผลตสงพมพออนไลนได ขาวสารทเผยแพรออกไป สามารถแกไขปรบปรงขอมลใหทนสมยไดตลอดเวลา และสงถงกลมผบรโภคไดอยางไมจากด

สทธชย หยน.(2554) กลาววา Washington Post ไดเปดเวปไซท

ยอย ๆ ใหม เรยกมนอยางงาย ๆ ตรง ๆ วา “Ask the Post” ซงเทากบเปนการ

เปดชองทางการสอสารอยางเปนระบบ เพอรบฟงความเหนจากคนอานอยางเปน

กจลกษณะ ไมใชเพยงรออานอเมลจากคนอานทเกดอารมณไมพอใจกบบาง

เรองบางขาวหรอบางรปเทานน การเปดเวปไซทเพอใหเปนเวทเปด และใหคนอาน

สามารถเขามามปฏสมพนธทงกบคนทาสอกบคนอานกนเอง จงเปนการเปดกวางท

มนยสาคญสาหรบการสรางฐานคนอาน และผเสพขาวอยางตอเนองทามกลางการ

ทาทายของขาวสารทหลงไหลมาทกวนาท



ภาพประกอบท 1 : ผลตภณฑรบ-สงขาวสาร ทมา http://www.google.co.th/search?

บทเรยนทตองทบทวน ในขณะเดยวกน สงตพมพพนฐานหรอสงพมพกระดาษ ทหลายคนอาจ

คาดการณไวลางหนาวาคงจะหายไปตามกาลเวลา เพราะปญหาอปสรรคตางๆ แตมาจนถงปจจบนนสงตพมพพนฐานยงคงมใหเหน แมความนยมจะลดนอยลงไปบาง เพราะเหตใด เปนสงทหลายคนตงขอสงสย Nopparat.นามแฝง.(2555). www.bangkokbiznews.com. กลาววา ขณะทผประกอบการธรกจสงพมพและราน

หนงสอในไทย ตางเรงฝเทาพฒนาธรกจเขาสแพลตฟอรมดจทล เพอ “ความอยรอด” แมปจจบนแพลตฟอรมใหมนจะไมสามารถวดผลไดเปนกอบเปนกากตาม

แมวาสงพมพออนไลน จะมขอไดเปรยบบางประการ แตกยงมขอจากดทางเทคนคบางอยาง เชน การรบขาวสาร จะตองลงทนซออปกรณรบสญญาณทม

คณภาพเพยงพอตอการรบสญญาณภาพและเสยง ในบางพนทสญญาณคลนความถ

ระบบอนเตอรเนต หรอระบบสญญาณโทรศพทอาจจะไมสมาเสมอ หรอแมแตการ

มอปกรณรบสญญาณทแตกตางกน กไมสามารถรบขาวสารได เพราะระบบการ

สงขาวสารจะมผผลตถอลขสทธและระบบเครอขายเฉพาะไมสามารถเชอมโยงกนได

โดยตรง จะตองเสยคาใชจายเชอมโยงสญญาณระหวางกน จงจะสามารถรบขาวสาร

นนได หรอแมแตขาวสารบางประเภทจะตองสมครเปนสมาชกเสยคาใชจายตามแต



ผใหบรการเปนผกาหนด จงจะเขาถงขอมลเบองลกเบองหลงของขาวสารนนๆ และทสาคญคอการอานขาวจากสงพมพออนไลน ผอานอาจไมมสมาธในการสบคนเพยง

พอ เพราะการสบคนอาจจะมสงอนมารบกวน สงพบเหนบนหนาจอคอมพวเตอรหรอ

โทรศพทมอถอหรออปกรณแบบพกพาตางๆ อาจจะพบกบโฆษณา ถอยคาเพอการ

เสนอขายสนคาแฝงมากบขาวสาร หรอมสงยวเยาทางอารมณเขามารบกวน ทาให

หนเหไปตามทศทางของสงเราตางๆ เหลานน เมอเปดหาขอมลสงพมพออนไลน คลายๆ กบวาเปนการเปดหนงสอหลายๆ เลม ในเวลาเดยวกน ดแลวสบสนวนวาย ทาใหสญเสยสมาธในบางชวงเพอรอใหเนอหาขาวสารปรากฏตามตองการ ดวยความฉบพลนรวดเรวในการนาเสนอในฐานะสอสาธารณะ ขาวสารจากแหลงอสระทงหลายทนามาเสนอสวนใหญจงไมผานการกลนกรองหรอพจารณา ความเหมาะสมจากแหลงผลตตนทาง ทาใหขอมลนนๆ ขาดความนาเชอถอ อกทง

กลมผบรโภคทรบขาวสารอาจมผทยงไมบรรลนตภาวะเพยงพอตอการพจารณาถง

มลเหตของทมาขาวสาร นาไปสการบดเบอนของสงคมขาวสารไดเชนกน และในบางขณะอาจพบกบขอมลเดมๆ ไมวาจะเปลยนทศทางการเชอมโยง เหตเพราะมผนาเอา

ขอมลเหลานนมาเผยแพรตอ จงพบเหนขอมลเดมปรากฏในแหลงตางๆ ทาใหเกด

ความเบอหนาย และดวยเนอหาของขอมลทแนนขนดแตพนทสาหรบการนาเสนอ

มจากด จงตองตดทอนเนอหารายละเอยดบางสวนออกไป หรอมขอจากดในดาน

ลขสทธการนาออกมาเผยแพร ทาใหเนอหาขาวสารบางสวนขาดหายไป ผบรโภค

จงจาเปนจะตองแสวงหาแหลงขอมลขาวสารเพมเตมจากสงตพมพอนๆ

ถงเวลาตองลกขนส สงตพมพหรอสงพมพพนฐานทเคยเฟองฟและไดรบความนยมมายาวนาน อาจจะตองถงเวลาลมหายตายจากไปกเปนได ดงมผกลาวไวในตอนตน นอกจาก

จะเจอกบคแขงอยางสงพมพออนไลน ทมอยหลากหลายรปแบบทงอนเตอรเนต

สมารทโฟน, และ แทบเลต ยงตองแขงขนกบสงตพมพดวยกนเอง มนเปนการทาทาย

สาหรบสงตพมพพนฐานทจะตองหาวธการเอาตวรอดดวยวธการตางๆ เพอดงดด



ใจผบรโภคใหหนมาสนใจในสงทตวเองมใหมากขน แมวาจะมผบรโภคบางสวนหนเหไปยงสงพมพออนไลน เพราะตองการความสะดวกจากขอมลในชวงระยะเวลาสนๆ และไมตองการรายละเอยดมากนก แตกยงมกลมผบรโภคอกกลมยงยดแนนอยกบสงตพมพ เนองเพราะความหลากหลายทผบรโภคสามารถสมผสไดดวยตนเอง มความตองการอยากเปนเจาของ ยนดทจะซอในสงทตวเองชอบและโปรดปราน เนอหาการบอกเลาทอธบายถงรายละเอยด อรรถรสจากการอาน ความประทบใจในขาวสารท

สงตพมพทนาเสนอ และบคลกของหนงสอแตละเลมมความแตกตาง การออกแบบ

รปเลมทสวยงาม กระบวนการผลตทเจาะจงตอกลมเปาหมาย หรอการสรางสงตพมพ

ในมตทหลากหลาย และทสาคญคอความตองการของผบรโภค ทผผลตสงตพมพจะ

ตองเปดใจรบฟง และยอมรบในขอเสนอเพอนามาสการพจารณาปรบปรง และอาจจะตองปรบกลยทธใหสอดคลองกบความเปลยนแปลงทางธรกจในโลกยคไอท Pussaraporn Dechtupthai. (2555) กลาววา อาจจะขนอยกบการนา

เสนอของหนวยงานผจดทากได ซงกเปนสทธของแตละฝายกไดวาจะนาเสนอออก

มาในรปแบบใด สงคมตองการอะไร แบบไหน ซงกตองทาตามทสงคมตองการเพอ

ความอยรอดของธรกจ สทธชย หยน.(2011) คนทาขาวกาลงเผชญกบความเปลยนแปลงครง

ประวตศาสตรในยคดจตล คนขาวมออาชพ จะปรบตวเพอรกษามาตรฐานวชาชพ

ในอนทจะเปนปากเสยงอนแทจรงของสาธารณชนไดอยางไร? ปรญ เฟองวฒ.(มปป.) การคบเขามาของเทคโนโลยดานการสอสารใหมๆ เปดโอกาสใหชองทางสาหรบธรกจสอสงพมพตองปรบตวตาม ดวยการวเคราะหจาก

ปจจยดานเทคโนโลย การเพมขนของการใชงานมอถอแบบสมารทโฟน การเปดตว

อปกรณทสามารถอานอบค การมรปแบบของอบคทเปนมาตรฐาน และการใชโครงขายการสอสารแบบ 3G ทาใหความเปนไปไดในการสญพนธของสอสงพมพ

แบบเดมๆ มสงมาก วงศทนงค ชยณรงคสงห. (2555) กรงเทพธรกจออนไลน. กรรมการผจดการ บรษท เดย โพเอทส จากด หรอ โหนง อะเดย บอกวา ธรกจสอไมใชคนทา



หนงสออยางเดยวแลว สงเกตไดจาก 4-5 ปหลง เกดการกระจายตวของสอมากขนรวมถงการแผอทธพลของ “นวมเดย” ตอนนจะสงเกตไดวา “แอพพลเคชน” มาแรงมากขน เพราะอปกรณแทบเลตและสมารทโฟนหาซองายขน ราคาถกลง รวมถงนวตกรรมทางการเงนใหมๆ ทเปดโอกาสใหคนไดเปนเจาของอปกรณเหลาน

วชย พยคฆโส.(2542) ไดเปรยบเทยบหนงสอพมพ กบสอมวลชนประเภท

อเลกทรอนกสในดานการเสนอขาวหรอเรองราวตางๆ แลวพบวาหนงสอพมพยงม

ขอไดเปรยบดงน คอ ดานความเชอถอได (Reliability) คนเรามกจะมนใจในสงทไดอานมากกวาสงทไดยน และแมวาโทรทศนจะ

ทาใหเราเหนภาพกจรง แตเปนการเหนภาพเพยงแวบเดยว สอสงพมพจงใหความ

มนใจตอผรบขาวสารในประการนมากกวาสอมวลชนประเภทอน

ดานความสมบรณ (Completeness) สงพมพประเภทหนงสอพมพยอมใหรายละเอยดของขาวสารไดมากกวา

วทยหรอโทรทศน

ดานการอางอง (Deferability)) ผอานสอสงพมพสามารถกลบมาอานเรองราวทไดอานแลวอกครงหรอ

หลายครงกไดและอาน ในเวลาใดกได สวนวทยและโทรทศนนนผฟง และผชมจะตองไมพลาดเวลาออกอากาศ

ดานการยา (Repetition) สอสงพมพประเภทหนงสอพมพอาจลงขาวเดยวกนตดตอกนหลายวน และทกครงมรายละเอยดเพมเตม ซงอาจจะนาเบอสาหรบผรแตเปนการกระตนมวลชน

ใหเกดความตนเตน เกดอารมณรวม มการเรยนรไดเปนอยางด และชวยเผยแพร

ตอๆกนไป วทยอาจรายงานขาวซากนไดกจรง แตมโอกาสนอยทจะเตมรายละเอยด สวนโทรทศนมโอกาสเสนอขาว ซงนอยกวาวทย และมโอกาสขยายความไดนอยกวาหนงสอพมพ



ขาวสารธรกจ ผจดการออนไลน (http://www.manager.co.th/Business/ViewNews.) ไดนาเสนอผลการสารวจตลาดโฆษณาไทย ผานสอตางๆ10 เดอนแรก ของป พ.ศ.2555 ซงผลการโฆษณาของไทยเตบโต 97,613 ลานบาท เตบโต 8% เผยทกสอเพมขนหมด แตสอหลกเตบโตตากวาสอรองทงสน มสอนตยสารเทานนทตกลงสอเดยวถง 12% บรษท นลเสน ประเทศไทย จากด รายงานถงตวเลขมลคางบโฆษณาเดอน

ตลาคม 2555 เพยงเดอนเดยวมมลคาประมาณ 10,064 ลานบาท เตบโต 14.47% จากเดมชวงเดยวกนทมมลคา 8,792 ลานบาท โดยสอทวมมลคา 5,953 ลานบาท เตบโต15% จากเดม 5,167 ลานบาท สอวทยมลคา 563 ลานบาท เตบโต 4% จากเดมมลคา 541 ลานบาท สอหนงสอพมพ มลคา 1,218 ลานบาท ลดลง 1% จากเดม 1,234 ลานบาท สอนตยสารมลคา 393 ลานบาท ลดลง 24% มากทสด จากเดม 522 ลานบาท

ขณะทชวง 10 เดอนแรกของป 2555 เทยบป 2554 พบวา มลคาตลาดรวม 97,631 ลานบาท เตบโต 8% จากเดม 89,708 ลานบาท สอหลกเตบโตหมดคอ ทว 56,692 ลานบาท โต 4% จากเดม 54,128 ลานบาท สอวทยมลคา 5,228 ลานบาท เตบโต 4% จากเดม 5,005 ลานบาท สอหนงสอพมพมลคา 12,368 ลานบาท เตบโต 1% จากเดม 12,150 ลานบาท สอนตยสารมลคา 4,292 ลานบาท ลดลง 12% จากเดม 4,918 ลานบาท

เชนเดยวกบสอรองเตบโตทงหมดคอ สอโรงหนงมลคา 10,006 ลานบาท เตบโต 66% จากเดม 6,018 ลานบาท สอกลางแจงมลคา 3,807 ลานบาท เตบโต 7% จากเดม 3,553 ลานบาท สอเคลอนทมลคา 2,405 ลานบาท เตบโต 9% จากเดม 2,191 ลานบาท สออนสโตรมลคา 2,357 ลานบาท เตบโต 74% มากทสด จากเดม 1,349 ลานบาท สออนเทอรเนตมลคา 474 ลานบาท เตบโต 19% จากเดม 397 ลานบาท

จากผลสารวจการโฆษณาผานสอตางๆ ของไทย พบวา ในขณะทสออนๆ

มการเจรญเตบโตอยางรวดเรวแตจานวนสอสงตพมพกลบมจานวนลดลงถง 12% ซง



คลองจองกบคากลาวของผททาธรกจดานน ไดแสดงถงความวตกกงวลตอสงตพมพ ทอยคกบสงคมขาวสารมายาวนาน สงตพมพอาจจะตองมอนเปนไปในวนใดวนหนง เมอสงพมพออนไลนไดกาวเขามามบทบาทและอทธพลสงสด

สรป จากทกลาวมาขางตน จะเหนไดวาแมความเปลยนแปลงทางเทคโนโลย

ทางการสอสารจะพฒนาไปอยางรวดเรวเพยงใด แตสงตพมพยงคงเกาะตดความ

รสกของผบรโภคอยเสมอมา แมวารสนยมของผบรโภคในโลกขาวสารสมยใหมจะ

แปรเปลยนไปตามกระแสนยม ผทดาเนนธรกจดานสงตพมพ อาจจะตองถงเวลาลกขนส เพอรกษาสถานภาพใหอยรอดในสงคมธรกจขาวสาร แตจะเปนเชนนน

จรงหรอไม ผบรโภคจะเปนผใหคาตอบไดดทสด

เอกสารอางองปรญ เฟองวฒ.(มปป). ยคถดถอยของสอสงพมพ. บทความออนไลน http://www.

fl exiogic.com/?p=3016.สบคนวนท 12 กรกฎาคม 2555. ผจดการออนไลน. (2555) ขาวสารธรกจ (http://www.manager.co.th/Business/

ViewNews.) สบคนวนท 13 พฤศจกายน 2555.วชย พยคฆโส.(2542). อตสาหกรรมการพมพ.เอกสารประกอบการฝกอบรม

เรองการจดเตรยมและวาง

แผนการผลตสงพมพ.กรงเทพฯ:สานกสงเสรมและฝกอบรม มหาวทยาลย

เกษตรศาสตร.วรวสทธ ภญโญยาง.(2554). ธรกจสงพมพแหงอนาคต. กรงเทพธรกจออนไลน.

สบคนวนท 12 กรกฎาคม 2555. สทธชย หยน. (2554). อนาคตของขาว. http://newsjunkiessuthichaiyoon.

blogspot.com/2011/09/blog-post_17.html. สบคนวนท 12 กรกฎาคม 2555.



Nopparat.นามแฝง.(2555).จบตา ‘ธรกจสงพมพ’... ‘รอด-รวง’ในยคเปลยนผาน. มลนธสอมวลชนศกษา.กรงเทพธรกจออนไลน.2555. (www.bangkokbiznews.com) สบคนวนท 10 กนยายน 2555.

Pussaraporn Dechtupthai.(2555). อทธพลของสอสงพมพทมตอสงคม“นตยสาร กลสตร”.

http://pussaraporn.blogspot.com/2012/01/blog-post.html.สบคนวนท 20 กรกฎาคม 2555.

๘มองฮปแตมอสานใน “เจดย พระพทธรป ฮปแตม

สม ศลปะลาวและอสาน”

กตตธนตถ ญาณพสษฐ1

ในแวดวงลาวศกษาการตพมพเอกสารแตละเลมนนเปนลวนถกจบตามอง

เปนพเศษ เพราะอาณาบรเวณทเราหมายถงนนยงยากในการเขาถงของนกวชาการ

และนกวจยสวนใหญ ดงนนการทหนงสอเกยวกบลาวศกษาตพมพแตละเลมนนจง

มกถกอางองกนมาก แมแตสงพมพภาษาไทยซงเปนประเทศเพอนบานทสามารถ

อานและเขยนภาษาลาวไดมากทสดกยงปรากฏงานนพนธดานลาวศกษานอยเตมทน

หนงสอชอ “เจดย พระพทธรป ฮปแตม สม ศลปะลาวและอสาน” นบเปนหนงสอ

ลาวศกษาดานศลปวฒนธรรมเลมลาสดของไทยซงผเขยนเปนศาสตราจารยประจา

ภาควชาประวตศาสตรศลป มหาวทยาลยศลปากร สถาบนการศกษาทมการจดการ

เรยนดานประวตศาสตรศลปชนนาของไทย หนงสอเลมนประกอบดวยเนอหาจานวน 5 บท ประกอบดวย

บทท 1 รจก “ลาว” ผเขยนไดกลาวถงอารยธรรมทเกดขนบนแผนดน

ทเรยกวาลาวในปจจบน ตงแตพฒนาการการอาศยอยของมนษยสมยกอนประวตศาสตร

ทใชเครองมอหนกะเทาะหนาเดยวทพบในถาผาฮอม เมองวงเวยง แขวงเวยงจนทน การขดคนโครงกระดกในแหลงโบราณคดหนตง แขวงหวพนและแหลงโบราณคด

1 นกศกษาปรญญาเอก สาขาวจยศลปะและวฒนธรรม คณะศลปกรรมศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน



ทงไหหนทคลายคลงกบแหลงโบราณคดบานเชยง จงหวดอดรธานของประเทศไทย ภาพเขยนสทพบหลายแหงเชนผาแตมหนองเขยว วฒนธรรมหนตงและวฒนธรรม

ไหหนทแสดงหลกฐานการฝงศพครงท 2 วฒนธรรมไหดนเผาซงหลกฐานทผเขยน

คนควาแสดงรองรอยของผคนทมวฒนธรรมบางอยางรวมกบคนลาวในปจจบน นอกจากนนในบทนผเขยนยงอธบายความเปนของความหมายของคาวา “ลาว”และประวตศาสตรลาวในสมยประวตศาสตรตงแตพทธศตวรรษท 19 เปนตนมา

บทท 2 “ประวตศาสตรศลปะลาว กอนการสถาปนาอาณาจกรลานชาง” ผเขยนไดอธบายแนวลกลงไปยงประวตศาสตรศลปของลาวกอนการสถาปนา

อาณาจกรลานชาง ทรปแบบศลปะยงไมไดแสดงเอกลกษณชดเจน พบแตรปแบบ

ทคลายคลงกบรปแบบศลปะในประเทศเพอนบาน เชน ไทยและกมพชา โดยแบง

ออกเปน 2 ชวงคอในชวงพทธศตวรรษท 13-17 ศลปะลาวมลกษณะรวมกบศลปะ

แบบทวาราวดในภาคกลางและภาคอสานประเทศไทยเชนพระพทธรปและใบสมา

สวนในชวงพทธศตวรรษท 15-18 ศลปะโดยเฉพาะในเขตลาวใตแขวงจาปาสก

พบวามวฒนธรรมรวมกบศลปะแบบเขมรตงแตยคกอนเมองพระนคร โดยเฉพาะ

ปราสาทวดพทเปนหลกฐานทางศลปะทสาคญ นอกจากนนผเขยนยงไดนาเสนอ

ชวงหวเลยวหวตอในราวปลายพทธศตวรรษท 18-ตนพทธศตวรรษท 19 เมออาณาจกรกมพชาเสอมลง ระยะนอาณาจกรตาง ๆ เรมเจรญรงเรองขนและเรม

สรางศลปะอนเปนลกษณะเฉพาะตนมากขนทงอาณาจกรสโขทย อาณาจกรลานนา อาณาจกรอยธยารวมทงอาณาจกรลานชาง(เชยงดงเชยงทอง)ดวย โดยเฉพาะ

รปแบบศลปะทรบใชพระพทธศาสนาซงเปนศาสนาใหมทเขามาในลานชางผานทาง

สโขทยและละโว บทท 3 “สถาปตยกรรมประเภทเจดย(ธาต)” ในบทนผเขยนชใหเหนวา

ศลปะลาวประเภทเจดยนนมพฒนาการทางดานรปแบบอนเกยวของกบความ

สมพนธทางประวตศาสตรและแรงบนดาลใจจากแหลงศลปะอน ๆ เชน สโขทย ลานนา อยธยาเรอยมาจนถงรตนโกสนทร ดงนนในบทนผเขยนจงแยกอธบายเจดย

ตามอทธพลจากแหลงศลปะ เชน เจดยลานชางจากอทธพลลานนาซงแสดงความ



ศกดชย สายสงห.2555.เจดย พระพทธรป ฮปแตม สม ศลปะลาวและอสาน.กรงเทพฯ: สานกพมพ มวเซยมเพรส.328 หนา.”



สมพนธในรปแบบอาณาจกรเครอญาต เชน “พระธาตหมากโม” เจดยลานชางจากอทธพลเพมมมแบบอยธยา เชน พระธาตศรสองรก เปนตน เจดยทเปนเอกลกษณ

ของลาว เจดยทเปนเอกลกษณของหลวงพระบางและเจดยทไดรบอทธพลจากมอญ

และพมา บทท 4 “สถาปตยกรรมประเภทสม (อโบสถ)” ในบทนผเขยนอธบายถง

ความสาคญของสมในศลปะลาวลานชาง ซงมพฒนาการคลายคลงกบอโบสถทพบใน

ประเทศไทย สมในศลปะลาวจงเปนอาคารทมฐานนดรสงและถอเปนสญลกษณของ

ศนยกลางจกรวาลหรอสวรรคโดยเฉพาะการประดบสถาปตยกรรมประเภทนดวย

ชอฟาหรอ “สตตะบรพน” โดยทาเปนรปเขาพระสเมรและเขาสตบรภณฑ นอกจากนนผเขยนยงไดอธบายถงสวนประกอบของสถาปตยกรรมสมทสาคญของลาวเปรยบ

เทยบกบไทย เชน สหนาหรอหนาบน,แปนลมหรอรวยระกา,โหงหรอชอฟา เปนตน และแยกรปแบบของสมลาวออกเปน 5 ประเภทคอสมแบบหลวงพระบางเดม สมแบบเชยงขวาง สมแบบเวยงจนทน สมแบบไทลอและสมแบบผสมผสาน ซงสมแตละประเภทนนผเขยนยงแยกรายละเอยดในแนวลกลงไปอกเกยวกบอทธพล

ทางศลปะทงจากรปแบบของโบสถของรตนโกสนทรและลานนา นอกจากสมในลาวแลวผเขยนยงกลาวถงสมลาวในภาคอสานของไทยดวยโดยแบงรปแบบทสาคญ

4 กลมคอสมอสานทไดรบอทธพลศลปะรตนโกสนทร สมอสานทไดรบอทธพลศลปะลาว

สมอสานแบพนบาน และสมอสานทไดรบอทธพลจากชางญวน ในตอนทายของบทน

ผเขยนไดสรปจดเปลยนสาคญของสมในอสานทสรางขนตามแบบเดยวกบหมดตาม

ทรฐบาล (จอมพล ป. พบลสงคราม)ออกแบบไวให สงผลใหสมอสานตองหยดชะงก

บทท 5 “จตรกรรมฝาผนง(ฮปแตม)และงานประณตศลป” ผเขยนกลาวถงจตรกรรมฝาผนงของลาวทแบงออกเปน 3 รปแบบ คอจตรกรรมฝาผนงทไดรบอทธพลจากแบบอยางศลปะรตนโกสนทร เชน จตรกรรมฝาผนงวดสสะเกดฯ จตรกรรมฝาผนงวดศรพทธบาทฯ จตรกรรมฝาผนงวดปารวก จตรกรรมฝาผนงวดลองคน,จตรกรรมฝาผนงแบบพนบานทสรางขนในราวปลายพทธศตวรรษท 24 - ตนพทธศตวรรษท 25 และรปแบบของศลปะแบบปจจบน นอกจากจตรกรรมฝาผนง



ในลาวแลวผเขยนยงไดอธบายถงจตกรรมฝาผนงในภาคอสานของไทยทมรปแบบ

สาคญ 3 กลม คอกลมทไดรบอทธพลของชางหลวงแบบกรงเทพฯ เชน สมวดหนา

พระธาต วหารพระพทธบาทวดทงศรเมอง ,กลมทไดรบอทธพลของศลปะกรงเทพฯ

กบลานชาง เชน สมวดโพธคา สมวดพทธสมาและกลมศลปะพนบานซงพบมากในเขต

อสานกลาง ในทายบทผเขยนอธบายถงจตรกรรมฝาผนงในปจจบนทไดรบอทธพล

จากสมดภาพของ ส.ธรรมภกดผเขยนคอ พระเทวาภนมมตร(ฉาย เทยมศลปชย) นอกจากนนผเขยนยงอธบายถงงานประณตศลปลาวอน ๆ ทสาคญ เชน ลายฟอกคา

งานประทายเพชร งานแกะสลกไม เปนตน สาหรบผเขยนทานนแมไมใชนกวชาการในแวงวงศลปะลาวและศลปะอสาน หากแตความจรง แลวผลงานวชาการกอนตพมพหนงสอเลมนนบวาผเขยนเกยวพน

อยกบสนามในภาคอสานของไทยและในลาว เชน บทความเรองฐานบวงอนกบความ

สมพนธดานศลปกรรมระหวางลานนากบลานชาง,บทความเรองพระพทธรปสลก

ทผนงถาวงชาง เมองโพนโฮง แขวงนครเวยงจนทน การผสมผสานทางวฒนธรรม

ระหวางทวารวดทองถนอสานและเขมรในศลปะลาว เปนตน ดงนนเรองราวทผเขยน

อธบายในหนงสอเลมนจงเปนเสมอนบทสรปจากประสบการณสนามทผานมาของ

นกวชาการทานน

จดเดนสาคญของหนงสอเลมนแมสวนใหญจะประมวลจากบทความ เอกสาร วทยานพนธทเกยวของกบเนอหาสาคญทง 5 บท แตผวจารณเหนวา

ผเขยนมไดทาหนาทเฉพาะรวบรวม หากแตผเขยนยงไดวเคราะหและสรปพรอม

แสดงความคดเหนเฉพาะตนของผเขยนลงไปในเนอหาดวย ซงทาใหผอานไดเขาใจ

แนวคดทแตกตางจากเอกสารและงานวชาการทศกษามากอนหนาน เชน กรณพบ

ประตมากรรมคลายรปเหมอนพระเจาชยวรมนท 7 ทเอกสารและงานวชาการหนา

ของนกวชาการไมไดชชดลงไปวาเปนประตมากรรมเหมอนพระเจาชยวรมนท 7 หรอพระพทธรปในบทท 2 (หนา 31) ผเขยนกไดแสดงความเหนของตนเองวา

“สวนในความเหนของผเขยนเชอวาประตมากรรมชนนเปนพระพทธรปอยางไมตองสงสย เนองจากประการแรกมขมวดพระเกศาอยางพระพทธรป



ประการท 2 แสดงปางสมาธตางจากประตมากรรมรปเหมอนพระเจาชยวรมนท 7 ซงสวนใหญพระกรทหกหายไปมกมรองรอยททาใหสนนษฐานไดวานาจะอยในทาพนมมอ” หรอในกรณพระบางพระพทธรปสาคญของลาว ทยงมขอถกเถยงทาง

วชาการวาไดรบรปแบบจากอทธพลของศลปะจากทใดระหวางขอสรปเดมทวาได

รบอทธพลจากเขมรโดยเฉพาะเคาพระพกตรทเปนแบบศลปะบายนของเขมร แตยงมขอเสนอใหมทกลาวถงอทธพลของพระบางมาจากอทธพลของศนยกลางพระพทธ

ศาสนาในไทยโดยเฉพาะทเมองละโว และสงผานอทธพลไปสเมองนานและหลวง

พระบาง(หนา 37) ผเขยนกไดแสดงความเหนเฉพาะตอขอถกเถยงดงกลาวดวยวา

“สาหรบความเหนของผเขยนแลว เหนดวยกบขอเสนอน โดยมความเหนเพมเตมวาการสงผานดานรปแบบศลปะน อาจมเมองสโขทยเปนจดกงกลางเชอมตอกอนสงอทธพลไปยงหลวงพระบาง เนองจากในสมยพระเจาฟางมคอชวงปลายศตวรรษท 19 ถงตนศตวรรษท 20 นน นอกจากพระพทธสาสนาเจรญรงเรองทละโวแลวยงตงมนอยทเมองสโขทยอกแหงดวย ดงนนการตดตอรบพระพทธศาสนาของลาวจงมความเปนไปไดมากทจะรบเอาจากสโขทยและละโว....” จดเดนอกประการหนงทผวจารณพบในหนงสอเลมนคอ การนาเสนอท

มระบบตงแตบทแรกทชใหเหนพนฐานทางประวตศาสตรของลาวเรอยมาจนถง

พฒนาการทางประวตศาสตรศลป ซงผเขยนนาเสนออยางเปนระบบผานเนอหา

แนวกวางและอธบายละเอยดในเนอหาเชงลกพรอมภาพประกอบททาใหผอานเขาใจ

เนอความไดกระจางขน ซงมภาพประกอบรวมทงสน 352 ภาพ พรอมกนนผเขยน

ยงไดจดทาบทสรป(หนา307)เพออธบายเอกลกษณของศลปะลาวในตอนทายเรอง

เพอขมวด

ในขณะเดยวกนตอนทายสดของหนงสอผเขยนยงชชวนใหเหนแนวทางหรอ

ประเดนใหม ๆ ในการศกษาทยงขาดความชดเจนรอคอยนกวชาการทสนใจเขาไป

ศกษาเพอหาขอถกเถยงทางวชาการและขอสรปตอไป (หนา 311)



ในสวนเนอหาเกยวกบจตรกรรมฝาผนงอสาน ซงเปนเนอหาสวนหนง

ในหนงสอน (หนา 266-279) หากพจารณาจากจานวนหนาผวจารณเหนวา

ผเขยนนาเสนอนอยไปจากปรมาณงานวจยและผลการศกษาดานจตรกรรม

ฝาผนงอสานทผานมา2 นอกจากนนจากพจารณาจากเชงอรรถและบรรณานกรม

พบวาผเขยนใชขอมลและงานวชาการเกาและขาดความหลากหลายทาใหภาพ

จตรกรรมฝาผนงในอสานในหนงสอเลมนไมชดเจน อาท จตรกรรมฝาผนงใน

ปจจบนแมจะไดรบอทธพลจากหนงสอภาพของ ส.ธรรมภกด แตผวจารณเหน

วายงมองคความรใหมเกดขนอกหลายกรณทนาจะกลาวถงในเนอหาหมวดน

เชน อทธพลของจตรกรรมไทยแบบประเพณทปรากฏในกลมชางทรบการศกษา

ดานศลปะจากสถาบนการศกษาศลปะในกรงเทพฯ หรอ กรณจตรกรรมฝาผนง

อสานในรปแบบศลปะรวมสมย3 หรอกรณจตรกรรมอสานตอความสมพนธกบ

จตรกรรมฝาผนงลาว ผเขยนกไมไดแสดงใหเหนถงความสมพนธ ผวจารณเหน

วากรณจตรกรรมฝาผนงอสาน(ฮปแตมอสาน)หากผเขยนไดเตมเตมกรณดงท

ผวจารณเสนอ นาจะทาใหเนอหาสวนนมความสมบรณมากขน ซงขอเสนอเลกนอยของผวจารณเปนเสมอนคาถามในหองเรยนจาลอง ทยกมอขนถามครบาอาจารย

เทานนเอง เพราะหนงสอเลมนถอวาเปนตาราดานลาวศกษา กรณศลปวฒนธรรม

ทมคณคามากในหวงเวลาทเรากาลงเขาสประชาคมเอเชยตะวนออกเฉยงใต

2 ศกษาเพมเตมจากหนงสอ ฮกฮปแตม บรรณาธการโดย ผศ.ดร.คเณศ ศลสตย ตพมพป พ.ศ. 2555.โรงพมพลงนานาวทยา:ขอนแกน

3 ศกษาเพมเตมใน บรนทร เปลงดสกล.พฒนการจตรกรรมฝาผนงอสาน กรณศกษาจงหวดขอนแกน

จงหวดมหาสารคามและจงหวดรอยเอด.วารสารศลปกรรมศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน.ปท 3 เลมท 1 มกราคม-มถนายน 2554.หนา 84-113.



หลกเกณฑการเสนอบทความวชาการหรอบทความจากงานวจย

เพอตพมพใน

“วารสารศลปกรรมศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน”

1. เปนบทความดานศลปกรรม สาขาทศนศลป คตศลปและนาฏยศลป

2. เปนบทความภาษาไทยหรอภาษาองกฤษ ในกรณเปนภาษาองกฤษตองผาน

การตรวจสอบความถกตองจากผเชยวชาญดานภาษา กอนสงบทความมายง

กองบรรณาธการ

3. ตองระบชอบทความ ชอ - นามสกลจรงของผเขยนบทความ พรอมวฒการศกษา ตาแหนงและสถานททางานอยางชดเจน เปนภาษาไทยและภาษาองกฤษ

4. ตนฉบบบทความตองมความยาวไมเกน 15 หนากระดาษ A4 ขนาดอกษร TH SarabunPSK 16 พรอมทงแฟมขอมลอเลกทรอนกส โดยจดสงทางไปรษณย ถงคณบดคณะศลปกรรมศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน ถนนมตรภาพ อ.เมอง จ.ขอนแกน 40002 หรอสงอเมลท [email protected] หรอ [email protected] โดย นางเอมอร รงวรวฒ เปนผประสานงาน โทรศพท/โทรสาร 043-202396

5. ตองเปนบทความทไมเคยตพมพเผยแพรทใดมากอน 6. หากเปนงานแปลหรอเรยบเรยงจากภาษาตางประเทศ ตองมหลกฐานการ

อนญาตใหตพมพเปนลายลกษณอกษรจากเจาของลขสทธ

7. บทความตองมบทคดยอทงภาษาไทยและภาษาองกฤษ มความยาวรวมกนไมเกน 1 หนา กระดาษ A4

8. บทความทสงมาเพอตพมพ จะไดรบการกลนกรองจากผทรงคณวฒอยางนอย

สองทานในสาขาทเกยวของกบบทความ

9. บทความทไมผานการพจารณาใหตพมพทางกองบรรณาธการจะแจงใหผเขยน

ทราบ แตจะไมสงตนฉบบคนผเขยน



10. การอางอง ใหใชการอางองตามระบบสากล ทงผแตงชาวไทยและชาวตางประเทศ โดยผเขยนจะตองอางองอยางเครงครดตามวธการอางองในหลกเกณฑน โดยการอางองจะแบงเปน 2 สวน10.1 การอางองในเนอเรอง ใหอางองชอสกลไวในเนอเรองตามดวยปทพมพท

อางถงตอทายขอความทตองการอาง เชน (สภางค จนทวานช:2535) แตถาชอผแตงทอางถงเปนสวนหนงของบทความใหวงเลบเฉพาะปทพมพตอจากชอผเขยนไดเลย เชน สภางค จนทวานช (2535)

10.2 การอางองทายเรอง ใหเรยงตามอกษรของชอผเขยนโดยเรยงลาดบดงน หนงสอ บทความ วทยานพนธ แหลงขอมลอนเตอรเนต และการสมภาษณ10.2.1 รปแบบการอางองทายเรองผแตง. ปพมพ. ชอหนงสอ/เอกสาร. สถานทพมพ : โรงพมพ. ผแตง. ปพมพ. “ชอบทความในหนงสอ” ใน ผแตงหนงสอ/บรรณาธการ.

ชอหนงสอ.สถานทพมพ : โรงพมพ.เลขหนา.ผแตง. ปพมพ. “ชอบทความในวารสาร” ชอวารสาร ปท, ฉบบท (เดอน)

: หนาทพมพ. ผแตง.ปพมพ.ชอวทยานพนธ.วทยานพนธระดบ สาขา มหาวทยาลย. ผแตง.ปพมพ.ชอบทความ.สบคนเมอ,จากเวบไซต. ชอผใหสมภาษณ

(ผใหสมภาษณ) ชอผสมภาษณ(ผสมภาษณ), วนทสมภาษณ.10.2.2 ตวอยางการอางองทายเรองแบบตาง ๆ อางองในหนงสอและงานวจยสงด ภเขาทอง. 2532. การดนตรไทยและทางเขาสดนตรไทย. กรงเทพฯ :

โรงพมพเรอนแกวการพมพ.สภางค จนทวานช และคณะ.2535.การยายถนของหญงไทยไปเยอรมน:

สาเหต ชวตความเปนอยและผลกระทบในประเทศไทยและเยอรมน.กรงเทพฯ:คณะรฐศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย.



Assen, C. 1998.Architecture of Siam: A Cultural History Inter-pretation. Kuala Lampur : Oxford University.

อางองบทความในหนงสอทรงยศ วระทวมาศ.2553. “คณคาและคตสญลกษณของศาลา(หอแจก)

วดโพนหนโงน บานแสนวงนอย เมองสาละวน แขวงสาละวน สปป.ลาว” ใน นยม วงศพงษคา/บรรณาธการ.มรกดลานชาง2.ขอนแกน: โรงพมพคลงนานาวทยา.หนา 41-55.

Fainstein, Susan. 2002. “The Changing World Economy and Urban Restructuring” in Fainstein, S. and S. Campbell, eds. Reading in Urban Theory. 2nd.ed. Cambridge: Blackwell. pp. 110-123.

อางองบทความในวารสารจระนนท พตรปรชา. 2532. “อยเมองลาวกบผย ชนะนกอน นายกรฐมนตร

สสมย” ศลปวฒนธรรม.10, 9 (กรกฎาคม) : หนา110-123.อางองจากวทยานพนธฉตราภรณ พรณรตน. 2535. พฒนาการของบางกอกฝงตะวนตก พ.ศ.

2459-2520.วทยานพนธอกษรศาสตรมหาบณฑต สาขาประวตศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

อางองบทความจากแหลงขอมลอนเตอรเนตวจารณ พานช.2555. เสนทางอาชพนกวจยไมเปนเสนตรง.สบคน

เมอ 10 ตลาคม 2555,จาก http://www.gotoknow.org/blogs/posts/504168

Wikipedia. 2007. Social control. Retrieved March 19, 2007, from http://en.wikipedia.org/wiki/Social_control

อางองจากการสมภาษณทว รชนกร(ผใหสมภาษณ) กตตธนตถ ญาณพสษฐ(ผสมภาษณ), 14

ธนวาคม 2555.

ใบบอกรบเปนสมาชก วารสารศลปกรรมศาสตร

ขาพเจา ....................................................................................................................ขอสมครเปนสมาชกวารสารศลปกรรมศาสตร กาหนด ............ ป ตงแตปท ...............ฉบบท .................................. ถงปท ...................................... ฉบบท ....................โดยจดสงไปท ..............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................พรอมน ขาพเจาไดจดสงธนาณต/ตวแลกเงน มลคา ....................... บาท มาดวยแลว

ลงชอ ............................................... ผสมคร (...............................................)

อตราคาสมาชก 1 ป ( 2 ฉบบ) สงเปนธนาณตหรอตวแลกเงน มลคา 180 บาท

สงจาย ปณ.มหาวทยาลยขอนแกน ในนาม นางอนวรรณ นาคเสนย คณะศลปกรรมศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน

อาเภอเมอง จงหวดขอนแกน 40002

สงมาท นางอนวรรณ นาคเสนย คณะศลปกรรมศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน

เลขท 123 อาเภอเมอง จงหวดขอนแกน 40002

พมพท : หจก.โรงพมพคลงนานาวทยา 232/199 ถ.ศรจนทร ต.ในเมอง อ.เมอง จ.ขอนแกน 40000Tel. 0-4332-8589-91 Fax. 0-4332-8592 E-mail : [email protected] 2555 รหส 08

วารสารศิลปกรรมศาสตร์ ...Journal of Fine and Applied Arts...

Documents

Transcript of วารสารศิลปกรรมศาสตร์ ...Journal of Fine and Applied Arts...