ภั�ยพิ�บั�ติ�ที่เกิ�ดขึ้��นติกิแกิ�ผู้��ใด
ผู้��ได�รั�บัความเสียหาย เม!อที่รั�พิย#สี�นน��นเสียหาย
177227 Faculty of Law
กิารัโอนกิรัรัมสี�ที่ธิ์�&
สี�ญญาซื้!�อขึ้ายเสีรั)จเด)ดในที่รั�พิย#เฉพิาะสี�งในขึ้ณะที่สี�ญญาเกิ�ดขึ้��น กิรัรัมสี�ที่ธิ์�&ในสี�ญญาซื้!�อขึ้ายเสีรั)จเด)ดขึ้าด โอน
ไปย�งผู้��ซื้!�อเม!อได�ที่0าสี�ญญาซื้!�อขึ้าย ติาม ม.458
“กิรัรัมสี�ที่ธิ์�&ในที่รั�พิย#สี�นที่ขึ้ายน��น ย�อมโอนไปย�งผู้��ซื้!�อติ��งแติ�ขึ้ณะเม!อได�ที่0าสี�ญญาซื้!�อขึ้ายกิ�น”
177227 Faculty of Law
สี�ญญาซื้!�อขึ้ายเสีรั)จเด)ดขึ้าด ถ้�าไม�ที่0าติามแบับัที่กิฎหมาย กิ0าหนดไว� กิรัรัมสี�ที่ธิ์�&ในที่รั�พิย#สี�นที่ซื้!�อขึ้ายย�อมไม�ที่างที่จะโอนไปย�งผู้��ซื้!�อได�เลย เพิรัาะสี�ญญาติกิเป4นโมฆะเสียแล�ว
177227 Faculty of Law
สี�ญญาซื้!�อขึ้ายเสีรั)จเด)ดขึ้าดในที่รั�พิย#เฉพิาะสี�ง แติ�จะติ�องน�บั ชั่�ง ติวง ว�ด เพิ!อที่รัาบัรัาคา ติาม ม.460 ว.2 กิรัรัมสี�ที่ธิ์�&ย�งไม�โอนไปย�งผู้��ซื้!�อจนกิว�าจะได�
น�บั ชั่�ง ติวง ว�ด เพิ!อที่จะที่รัาบัรัาคาแน�นอน
177227 Faculty of Law
มาติรัา 460 ว.2 “ในกิารัซื้!�อขึ้ายที่รั�พิย#เฉพิาะสี�ง ถ้�าผู้��ขึ้ายย�งจะติ�องน�บั ชั่�ง ติวง ว�ด หรั!อที่0ากิารัอย�างอ!น หรั!อที่0าสี�งหน�งสี�งใดอ�นเกิยวแกิ�ที่รั�พิย#สี�น
เพิ!อให�รั��กิ0าหนดรัาคาที่รั�พิย#สี�นน��นแน�นอน ที่�านว�ากิรัรัมสี�ที่ธิ์�&ย�งไม�โอนไป
ย�งผู้��ซื้!�อจนกิว�ากิารัหรั!อสี�งน��นได�ที่0าแล�ว”
สี�ญญาซื้!�อขึ้ายเสีรั)จเด)ดขึ้าดในที่รั�พิย#ที่ไม�ใชั่�ที่รั�พิย#เฉพิาะสี�งในขึ้ณะที่0าสี�ญญาซื้!�อขึ้ายติาม ม.460 ว.1 กิรัรัมสี�ที่ธิ์�&ย�งไม�โอนไปย�งผู้��ซื้!�อจนกิว�าจะได�ม
กิารัหมาย น�บั ชั่�ง ติวง ว�ด ค�ดเล!อกิ เพิ!อให�ที่รัาบัติ�วที่รั�พิย#อ�นเป4นที่แน�นอน
177227 Faculty of Law
มาติรัา 460 ว.1 “ในกิารัซื้!�อขึ้ายที่รั�พิย#สี�นซื้�งม�ได�กิ0าหนดลงไว�แน�นอน
น��น ที่�านว�ากิรัรัมสี�ที่ธิ์�&ย�งไม�โอนไปจนกิว�าจะได�หมาย หรั!อน�บั ชั่�ง ติวง ว�ด หรั!อค�ดเล!อกิ หรั!อที่0าโดยว�ธิ์อ!นเพิ!อให�บั�งติ�วที่รั�พิย#สี�นน��นออกิเป4นแน�นนอน
แล�ว”
สี�ญญาซื้!�อขึ้ายมเง!อนไขึ้ มเง!อนเวลา สี�ญญาซื้!�อขึ้ายมเง!อนไขึ้ เง!อนเวลาในกิารัโอน
กิรัรัมสี�ที่ธิ์�& กิรัรัมสี�ที่ธิ์�&ในที่รั�พิย#สี�นที่ซื้!�อขึ้าย ย�งไม�โอนไปย�งผู้��ซื้!�อจนกิว�าจะได�เป4นไปติามเง!อนไขึ้ หรั!อถ้�งกิ0าหนดเง!อนเวลาน��น ติาม ม.459
“ถ้�าสี�ญญาซื้!�อขึ้ายมเง!อนไขึ้ หรั!อเง!อนเวลาบั�งค�บัไว�ที่�านว�ากิรัรัมสี�ที่ธิ์�&ในที่รั�พิย#สี�นย�งไม�โอนไปจนกิว�ากิารัจะได�เป4นไปติามเง!อนไขึ้ หรั!อถ้�งกิ0าหนดเง!อนเวลาน��น”177227 Faculty of Law
มป7ญหาว�าถ้�าที่รั�พิย#สี�นที่ซื้!�อขึ้าย ติกิเป4นกิารัสี�ญหาย หรั!อบั8บัสีลายที่��งหมดหรั!อแติ�บัางสี�วน จะที่0าให�ผู้��ซื้!�อผู้��ขึ้าย เป4นอ�นหล8ดพิ�นจากิกิารัชั่0ารัะหน�หรั!อไม� ผู้��ขึ้ายติ�องสี�งมอบั(หา)ที่รั�พิย#ชั่��นใหม� ให�แกิ�ผู้��
ซื้!�อหรั!อไม� ผู้��ซื้!�อติ�องชั่0ารัะรัาคา หรั!อไม�
177227 Faculty of Law
ผู้��ขึ้ายติ�องสี�งมอบั(หา)ที่รั�พิย#ชั่��นใหม� ให�แกิ�ผู้��ซื้!�อหรั!อไม� (ผู้��ซื้!�อจะเรัยกิรั�องให�สี�งมอบัที่รั�พิย#ชั่��นใหม� ได�หรั!อไม�) ในเรั!องน� มปรัะเด)นที่ติ�องพิ�จารัณาว�า
ที่รั�พิย#สี�นที่ซื้!�อขึ้ายอ�นได�สี�ญหาย หรั!อบั8บัสีลาย น��น เป4นที่รั�พิย#อ�นเป4นว�ติถ้8แห�งกิารัชั่0ารัะหน�แล�วหรั!อไม� ติาม ม. 458-460 ที่พิ�จารัณาได�แล�วขึ้�างติ�นถ้�าเป4น ผู้��ขึ้ายกิ)เป4นอ�นหล8ดพิ�นจากิกิารัชั่0ารัะหน�
เพิรัาะกิารัชั่0ารัะหน�ติกิเป4นพิ�นว�สี�ย (ไม�เกิยวกิ�บัความรั�บัผู้�ด)
ถ้�าไม�เป4น ผู้��ขึ้ายกิ)ย�งไม�หล8ดพิ�นจากิกิารัชั่0ารัะหน� เว�นแติ� จะไม�มที่รั�พิย#ปรัะเภัที่ ชั่น�ด น��นๆอกิแล�ว
177227 Faculty of Law
ผู้��ซื้!�อติ�องชั่0ารัะรัาคาหรั!อไม� ปรัะเด)นน� มหล�กิกิฎหมายที่ติ�องน0ามาพิ�จารัณา 2
เรั!อง ค!อ เรั!องกิรัรัมสี�ที่ธิ์�&ในที่รั�พิย# และสีาเหติ8แห�งความว�บั�ติ�ว�าเป4นขึ้องผู้��ใด ด�งน� ถ้�าเหติ8แห�งกิารัสี�ญหาย หรั!อบั8บัสีลาย เป4น
เหติ8ที่จะโที่ษผู้��ซื้!�อและผู้��ขึ้ายไม�ได� ให�พิ�จารัณาว�ากิรัรัมสี�ที่ธิ์�&เป4นขึ้องผู้��ซื้!�อ หรั!อผู้��
ขึ้าย ติามมาติรัา 370-371 (res perit domino) กิรัรัมสี�ที่ธิ์�&เป4นขึ้องผู้��ซื้!�อ ผู้��ซื้!�อติ�องชั่0ารัะรัาคา กิรัรัมสี�ที่ธิ์�&เป4นขึ้องผู้��ขึ้าย ผู้��ขึ้ายไม�มสี�ที่ธิ์�ได�
รัาคา 177227 Faculty of Law
ผู้��ซื้!�อติ�องชั่0ารัะรัาคาหรั!อไม� ถ้�าเหติ8แห�งกิารัสี�ญหาย หรั!อบั8บัสีลาย เป4น
เหติ8ที่จะโที่ษผู้��ซื้!�อและผู้��ขึ้ายได� ให�พิ�จารัณาว�ากิรัรัมสี�ที่ธิ์�&เป4นขึ้องผู้��ซื้!�อ หรั!อผู้��
ขึ้าย ติามมาติรัา 370-371 (res perit domino) ปรัะกิอบักิ�บัความผู้�ดขึ้องผู้��ซื้!�อหรั!อผู้��ขึ้าย กิรัรัมสี�ที่ธิ์�&เป4นขึ้องผู้��ซื้!�อแล�ว แติ�กิารัสี�ญหาย
หรั!อบั8บัสีลาย เป4นเหติ8อ�นโที่ษผู้��ขึ้ายได� ผู้��ซื้!�อไม�ติ�องชั่0ารัะรัาคา และย�งเรัยกิค�าเสียหายได�ด�วย
กิรัรัมสี�ที่ธิ์�&ย�งเป4นขึ้องผู้��ขึ้าย แติ�กิารัสี�ญหาย หรั!อบั8บัสีลาย เป4นเหติ8อ�นโที่ษผู้��ซื้!�อได� ผู้��ขึ้ายมสี�ที่ธิ์�ได�รัาคา
177227 Faculty of Law
สี�ที่ธิ์�หน�าที่และความรั�บัผู้�ดขึ้องผู้��ซื้!�อผู้��ขึ้าย
สี�ที่ธิ์�หน�าที่ความรั�บัผู้�ดขึ้องผู้��ขึ้าย มอย��อย�างไรั
สี�ที่ธิ์�หน�าที่ความรั�บัผู้�ดขึ้องผู้��ซื้!�อ มอย��อย�างไรั
177227 Faculty of Law
บั�งค�บัชั่0ารัะหน�เฉพิาะเจาะจง ม.213บั�งค�บัชั่0ารัะหน�เฉพิาะเจาะจง และเรัยกิค�า
เสียหาย ม.213 ว. 1 และ ว.ที่�ายบัอกิเล�กิสี�ญญา ม.391 บัอกิเล�กิสี�ญญาและเรัยกิค�าเสียหาย
ม.391
177227 Faculty of Law
สี�ที่ธิ์�หน�าที่ความรั�บัผู้�ดขึ้องผู้��ขึ้าย
1. ผู้��ขึ้ายมหน�าที่สี�งมอบัที่รั�พิย#สี�นให�แกิ�ผู้��ซื้!�อ
2. ผู้��ขึ้ายติ�องรั�บัผู้�ดหากิที่รั�พิย#สี�นน��นชั่0ารั8ดบักิพิรั�อง
3. ผู้��ขึ้ายติ�องรั�บัผู้�ดหากิผู้��ซื้!�อถ้�กิรัอนสี�ที่ธิ์�
4. ขึ้�อสี�ญญาว�าจะไม�ติ�องรั�บัผู้�ด
177227 Faculty of Law
1. ผู้��ขึ้ายมหน�าที่สี�งมอบั ที่รั�พิย#สี�นซื้�งขึ้ายน��นให�แกิ�ผู้��ซื้!�อ ม.461 1.1 ว�ธิ์กิารัสี�งมอบั จะที่0าอย�างไรักิ)ได�
สี8ดแติ�ว�าเป4นผู้ลให�ที่รั�พิย#สี�นน��นไปอย��ในเง!�อมม!อขึ้องผู้��ซื้!�อ ม.462 “อย��ในเง!�อมม!อ” หมายถ้�ง อย��ในความครัอบั
ครัองขึ้องผู้��ซื้!�อกิารัสี�งมอบัจะเป4นกิารัสี�งมอบัโดยชั่�ดแจ�ง หรั!อ
โดยปรั�ยายกิ)ได�177227 Faculty of Law
177227 Faculty of Law
ฎกิาที่ 2331/2516 ซื้!�อขึ้ายที่ด�น ชั่0ารัะรัาคาเรัยบัรั�อย โอนที่ะเบัยนเรัยบัรั�อย แติ�ปรัากิฏว�า ผู้��ซื้!�อเขึ้�าไปในบั�านไม�ได� เพิรัาะมคนอย�� ผู้��ขึ้ายจ�งฟ้=องขึ้�บัไล� ผู้��ถ้�กิฟ้=องสี��ว�าผู้��ขึ้ายไม�ได�เป4นเจ�าขึ้องอกิแล�ว ไม�มอ0านาจฟ้=อง ศาลฎกิาว�น�จฉ�ยว�า มอ0านาจฟ้=อง เพิรัาะผู้��ขึ้ายย�งติ�องมหน�าที่สี�งมอบัที่รั�พิย#สี�นน��นให�แกิ�ผู้��ซื้!�อ
1.2 สีถ้านที่สี�งมอบั ม.324 ความสี0าค�ญขึ้องสีถ้านที่สี�งมอบั
ล�กิหน�ชั่0ารัะหน�ถ้�กิติ�องหรั!อไม� (ม.215)
ภั�ยพิ�บั�ติ�ที่เกิ�ดขึ้��นรัะหว�างกิารัสี�งมอบั จะติกิแกิ�ผู้��ใด (ม.463)
ความรั�บัผู้�ดชั่อบัในค�าขึ้นสี�ง (ม.464)
177227 Faculty of Law
แยกิได� 2 กิรัณกิ. ถ้�าสี�ญญารัะบั8เอาไว�ว�าได�แกิ� สีถ้านที่
ใด กิ)ได�แกิ�สีถ้านที่น��น ผู้��ขึ้ายมหน�าที่สี�งมอบัที่รั�พิย#สี�นไป ย�ง
สีถ้านที่อ�นสี�ญญาได�กิ0าหนดไว� จ�งถ้!อว�าได�ชั่0ารัะหน�แล�ว
ถ้�าภั�ยพิ�บั�ติ�เกิ�ดกิ�อนถ้�งสีถ้านที่ชั่0ารัะหน� ภั�ยพิ�บั�ติ�ติกิอย��แกิ� ผู้��ขึ้าย
177227 Faculty of Law
177227 Faculty of Law
กิ. ซื้!�อสีาลจากิ ขึ้. โดยติกิลงว�า ขึ้. จะสี�งสีาลให�แกิ� กิ. ที่ติลาดเม!องใหม� หากิ ขึ้. สี�งสีาลให�แกิ� กิ. โดยว�าจ�างผู้��รั�บัขึ้น หากิรัถ้ด�งกิล�าวปรัะสีบัอ8บั�ติ�เหติ8 สีาลได�รั�บัความเสีย
หายที่��งหมด เชั่�นน�
กิ. ไม�มหน�าที่ติ�องชั่0ารัะรัาคาให�แกิ� ขึ้.กิ. เรัยกิให�ผู้��รั�บัขึ้นรั�บัผู้�ดไม�ได�ขึ้. ติ�องเรัยกิค�าเสียหายจากิผู้��รับัขึ้นเอง
ถ้�าสี�ญญาไม�ได�กิ0าหนดสีถ้านที่สี�งมอบัเอาไว� ได�แกิ� (ม.324) ในขึ้ณะที่สี�ญญาเกิ�ดขึ้��น เป4นกิารัซื้!�อขึ้าย
ที่รั�พิย#เฉพิาะสี�ง สีถ้านที่สี�งมอบัได�แกิ� สีถ้านที่ที่รั�พิย#น��นได�ติ��งอย��ในขึ้ณะที่สี�ญญาได�เกิ�ดขึ้��น
ในขึ้ณะที่สี�ญญาได�เกิ�ดขึ้��น เป4นกิารัซื้!�อขึ้ายที่รั�พิย#ซื้�งไม�ใชั่�ที่รั�พิย#เฉพิาะสี�ง สีถ้านที่สี�งมอบัได�แกิ� ภั�ม�ล0าเนาขึ้องเจ�าหน�(ผู้��ซื้!�อ)
177227 Faculty of Law
ในกิรัณที่สี�ญญามกิารัติกิลงให�สี�งมอบัที่รั�พิย#สี�นจากิที่แห�งหน�ง (สีถ้านที่อ!นอ�นพิ�งติ�องชั่0ารัะหน�) ไปย�งอกิแห�งหน�ง
กิฎหมายถ้!อว�า ผู้��ขึ้ายได�สี�งมอบัที่รั�พิย#สี�นที่ซื้!�อขึ้ายเม!อได� สี�งมอบัที่รั�พิย#สี�นให�แกิ�ผู้��ขึ้นสี�ง (ผู้��ขึ้ายได�ชั่0ารัะหน�แล�ว) ผู้��ซื้!�อติ�องเป4นผู้��รั�บัผู้�ดชั่อบัในค�าขึ้นสี�ง
ม.464 ภั�ยพิ�บั�ติ�เกิ�ดขึ้��นรัะหว�างกิารัขึ้นสี�ง ภั�ย
พิ�บั�ติ�ติกิอย��แกิ� ผู้��ซื้!�อ177227 Faculty of Law
177227 Faculty of Law
กิ. ซื้!�อสีาลจากิ ขึ้. โดยติกิลงว�า กิ. จะเป4นผู้��มารั�บัสีาลเอง ภัายหล�ง กิ. ให� ขึ้. สี�งสีาลให�
ที่างผู้��รั�บัขึ้นขึ้อง หากิรัถ้ด�งกิล�าวปรัะสีบัอ8บั�ติ�เหติ8 สีาลได�รั�บัความเสียหายที่��งหมด
เชั่�นน�
กิ. มหน�าที่ติ�องชั่0ารัะรัาคาให�แกิ� ขึ้. อย��กิ. เรัยกิให�ผู้��รั�บัขึ้นรั�บัผู้�ดได�กิ. ติ�องเรัยกิค�าเสียหายจากิผู้��รับัขึ้นเอง
1.3 ปรั�มาณ หรั!อจ0านวน ที่รั�พิย#สี�นที่สี�งมอบั
177227 Faculty of Law
ล�กิษณะกิารัสี�งมอบัสี�งมอบัน�อยไป (1)
รั�บัเอาไว� และใชั่�รัาคาติามสี�วน
ป7ดเสียที่��งหมด
สี�งมอบัมากิไป (2)
รั�บัเอาไว�ที่��งหมด และใชั่�รัาคาติาม
สี�วน
ป7ดเสียที่��งหมด
สี�งมอบัรัะคนกิ�บัที่รั�พิย#สี�นอย�างอ!น (3)
รั�บัเอาไว�เฉพิาะติามสี�ญญา และใชั่�
รัาคาติามสี�วน
ป7ดเสียที่��งหมด
สี�งหารั�มที่รั�พิย# ม.465
อสี�งหารั�มที่รั�พิย# ม.466 กิารัซื้!�อขึ้ายอสี�งหารั�มที่รั�พิย# ซื้�งไม�ให�ความ
สี0าค�ญกิ�บั เน!�อที่(ปรั�มาณ)ขึ้องที่รั�พิย#สี�นที่ซื้!�อขึ้าย จะใชั่�บัที่บั�ญญ�ติ�ใน ม.466 ไม�ได� เชั่�น กิารัซื้!�อขึ้ายที่ด�นเหมาที่��งแปลงผู้��ซื้!�อติ�องชั่0ารัะรัาคาสีถ้านเดยว
177227 Faculty of Law
ฎกิาที่ 2233/2533 ซื้!�อที่ด�นที่�ศติะว�นออกิที่��งหมดปรัะมาณ 4 ไรั� ติารัางว�าละ 7,500 บัาที่ ไปเด�นด�ที่และที่0าแผู้นที่
เรัยบัรั�อย ว�าซื้!�อสี�วนไหน รั�งว�ดปรัากิฏว�า 5 ไรั�กิว�า เม!อฟ้=งว�าเจตินาซื้!�อขึ้ายกิ�นที่��ง
แปลง ผู้��จะซื้!�อไม�รั�บัซื้!�อไม�ได�
กิารัซื้!�อขึ้ายอสี�งหารั�มที่รั�พิย# ซื้�งให�ความสี0าค�ญกิ�บั เน!�อที่(ปรั�มาณ)ขึ้องที่รั�พิย#สี�นที่ซื้!�อขึ้ายหล�กิ ถ้�าผู้��ขึ้ายสี�งมอบั มากิกิว�า หรั!อน�อย
กิว�า รั�อยละ 5 ขึ้องเน!�อที่ ที่ได�ติกิลงไว� ผู้��ซื้!�อมสี�ที่ธิ์� ป7ดเสีย หรั!อ รั�บัเอาไว�และใชั่�รัาคาติามสี�วนกิ)ได�
177227 Faculty of Law
ขึ้�อยกิเว�น ถ้�าผู้��ขึ้ายสี�งมอบั ไม�เกิ�นกิว�ารั�อยละ 5 ขึ้องเน!�อที่ที่ได�ติกิลงกิ�นไว� ผู้��ซื้!�อ ติ�องรั�บัเอาไว� และใชั่�รัาคาติามสี�วน
สีถ้านเดยว ยกิเว�นแติ� เม!อขึ้าดติกิบักิพิรั�อง หรั!อล0�า
จ0านวนถ้�งขึ้นาด ซื้�งหากิผู้��ซื้!�อที่รัาบักิ�อนแล�ว จะไม�เขึ้�าที่0าสี�ญญาน��น เชั่�นน� ผู้��ซื้!�อบัอกิป7ดได�
177227 Faculty of Law
สี�ที่ธิ์�ขึ้องผู้��ซื้!�อเม!อผู้��ขึ้ายสี�งมอบัจ0านวนไม�เป4นไปติามที่ติกิลง(เพิ�มจากิ ม.465)
1. เรัยกิค�าเสียหาย ในกิรัณที่ได�รั�บัความเสียหาย มอาย8ความ 1 ป? น�บัแติ�เวลาที่สี�งมอบั (ม.467)
2. เรัยกิให�ชั่0ารัะหน�เฉพิาะเจาะจง (สี�งมอบัติามสี�ญญา) (มอาย8ความ 10 ป? ติาม ม.193/30)
3. เรัยกิรัาคาที่ได�ชั่0ารัะค!น ติามสี�วน (มอาย8ความ 10 ป? ติาม ม.193/30)
177227 Faculty of Law
1.4 กิ0าหนดเวลาในกิารัสี�งมอบั ม.203 ม.204 ม.369 ม.468
1.5 ว�ติถ้8ที่สี�งมอบัติ�องเป4นไปติาม ชั่น�ด ปรั�มาณ ปรัะเภัที่ ที่
ติกิลงไว�ในสี�ญญา ถ้�าไม�ได�ติกิลงกิ�นไว� ผู้��ขึ้ายพิ�งสี�งมอบัที่รั�พิย#ชั่น�ดปานกิลาง
177227 Faculty of Law
2. ผู้��ขึ้ายติ�องรั�บัผู้�ดหากิที่รั�พิย#ซื้�งขึ้ายน��นชั่0ารั8ดบักิพิรั�อง (ม.472-473) ที่รั�พิย#ที่สี�งมอบัถ้�กิติ�องแล�ว แติ�มความชั่0ารั8ด
บักิพิรั�อง ความชั่0ารั8ดบักิพิรั�องอ�นผู้��ขึ้ายติ�องรั�บัผู้�ด ติ�อง
เป4นความชั่0ารั8ดบักิพิรั�องที่เกิ�ดกิ�อน หรั!อขึ้ณะที่0าสี�ญญาซื้!�อขึ้าย
177227 Faculty of Law
ผู้��ขึ้ายติ�องรั�บัผู้�ดในกิรัณที่ที่รั�พิย#สี�นซื้�งขึ้ายน��นชั่0ารั8ดบักิพิรั�องในกิรัณด�งติ�อไปน�1. กิารัชั่0ารั8ดบักิพิรั�องเป4นเหติ8ให�เสี!อมรัาคา2. กิารัชั่0ารั8ดบักิพิรั�องเป4นเหติ8เสี!อมความ
เหมาะสีมแกิ�ปรัะโยชั่น#อ�นม8�งจะใชั่�เป4นปกิติ�3. กิารัชั่0ารั8ดบักิพิรั�องเป4นเหติ8ให�เสี!อม
ปรัะโยชั่น#ม8�งหมายโดยสี�ญญา
177227 Faculty of Law
ผู้��ขึ้ายไม�ติ�องรั�บัผู้�ดเพิ!อความชั่0ารั8ดบักิพิรั�องในกิรัณด�งติ�อไปน� (ม.473)1. ผู้��ซื้!�อได�รั�� หรั!อควรัจะได�รั��เชั่�นน��น ว�า
ที่รั�พิย#สี�นมความชั่0ารั8ดบักิพิรั�อง (ผู้��ซื้!�อติ�องรัะว�ง)
177227 Faculty of Law
2. ความชั่0ารั8ดบักิพิรั�องเห)นเป4นปรัะจ�กิษ#ในเวลาที่สี�งมอบั แติ�ผู้��ซื้!�อรั�บัเอาไว�โดยม�ได�อ�ดเอ!�อน (หล�กิกิฎหมายป@ดปากิ)
3. เป4นกิารัซื้!�อที่รั�พิย#จากิกิารัขึ้ายที่อดติลาด
177227 Faculty of Law
สี�ที่ธิ์�ขึ้องผู้��ซื้!�อเม!อที่รั�พิย#สี�นน��นชั่0ารั8ดบักิพิรั�อง1. ย�ดหน�วงรัาคาที่��งหมด หรั!อแติ�บัาง
สี�วน 2. บัอกิ(ป7ด)เล�กิสี�ญญา และเรัยกิค�า
เสียหาย3. บั�งค�บัชั่0ารัะหน�เฉพิาะเจาะจง และ
เรัยกิค�าเสียหาย - แกิ�ไขึ้ความชั่0ารั8ดบักิพิรั�อง
4. เรัยกิค�าเสียหาย177227 Faculty of Law
อาย8ความในกิารัเรัยกิให�ผู้��ขึ้ายรั�บัผู้�ดในเรั!องชั่0ารั8ดบักิพิรั�อง ม.474อาย8ความในกิารัฟ้=องให�ผู้��ขึ้ายรั�บัผู้�ด
เน!องจากิความชั่0ารั8ดบักิพิรั�อง มอาย8ความ 1 ป? น�บัแติ�ได�พิบัเห)นความชั่0ารั8ดบักิพิรั�อง
177227 Faculty of Law
สี�ที่ธิ์�ขึ้องผู้��ขึ้ายที่จะ ปฎ�เสีธิ์ไม�สี�งมอบัที่รั�พิย#ให�แกิ� ผู้��ซื้!�อ (ไม�ถ้!อว�าผู้��ขึ้ายผู้�ดหน�าที่เรั!องสี�งมอบั) 1. ถ้�าสี�ญญาซื้!�อขึ้ายไม�มเง!อนเวลาให�ใชั่�รัาคา
ผู้��ขึ้ายมสี�ที่ธิ์�ย�ดหน�วยที่รั�พิย#สี�นไว�จนกิว�าผู้��ซื้!�อจะใชั่�รัาคา (ม.369 ,ม.468)
177227 Faculty of Law
2. มพิฤติ�กิารัณ#เกิ�ดขึ้��นกิ�นผู้��ซื้!�อ ติามที่บั�ญญ�ติ�ไว�ในมาติรัา 4692.1 ผู้��ซื้!�อติกิเป4นคนล�มละลายกิ�อนสี�ง
มอบั2.2 ผู้��ซื้!�อติกิเป4นคนล�มละลายในขึ้ณะที่0า
สี�ญญาซื้!�อขึ้าย โดยผู้��ขึ้ายไม�รั��2.3 ผู้��ซื้!�อที่0าให�หล�กิที่รั�พิย#(ม�ดจ0า หรั!อ
หล�กิปรัะกิ�นอ!นๆ) เสี!อมเสีย หรั!อน�อยลง
177227 Faculty of Law
3. ผู้��ขึ้ายมหน�าที่ปรัะกิ�นสี�ที่ธิ์�ในความเป4นเจ�าขึ้องในที่รั�พิย#สี�นซื้�งขึ้าย สี�ญญาซื้!�อขึ้ายมว�ติถ้8ปรัะสีงค#ในกิารัโอน
กิรัรัมสี�ที่ธิ์�&จากิผู้��ขึ้ายไปย�งผู้��ซื้!�อ(โอนความเป4นเจ�าขึ้อง) ด�งน��นผู้��ขึ้ายจ�งมหน�าที่ที่จะให�ผู้��ซื้!�อได�ไปซื้�งสี�ที่ธิ์�ในที่รั�พิย#สี�นที่ซื้!�อขึ้าย โดยบัรั�บั�รัณ#
ถ้�าผู้��ซื้!�อได�สี�ที่ธิ์�ในที่รั�พิย#สี�น ไปโดยไม�บัรั�บั�รัณ# ผู้��ขึ้ายติ�องรั�บัผู้�ดติ�อผู้��ซื้!�อ ซื้�งเรัยกิว�า กิารั“รัอนสี�ที่ธิ์�”
177227 Faculty of Law
กิารัรัอนสี�ที่ธิ์�แบั�งเป4น 2 ปรัะเภัที่1. กิารัรัอนสี�ที่ธิ์�ที่��งหมด
ม.475
2. กิารัรัอนสี�ที่ธิ์�บัางสี�วน ม.479
177227 Faculty of Law
กิารัรัอนสี�ที่ธิ์�ที่��งหมด ม.475หล�กิเกิณฑ์#
1. มบั8คคลภัายนอกิรับักิวนสี�ที่ธิ์�ขึ้องผู้��ซื้!�อ
2. เพิรัาะบั8คคลภัายนอกิมสี�ที่ธิ์�เหน!อที่รั�พิย#สี�นในขึ้ณะที่0าสี�ญญาซื้!�อขึ้าย หรั!อ เพิรัาะความผู้�ดขึ้องผู้��ขึ้าย(บั8คคลภัายนอกิมสี�ที่ธิ์�เหน!อที่รั�พิย#สี�นภัายหล�งกิารัซื้!�อขึ้าย)
177227 Faculty of Law
177227 Faculty of Law
กิ. ย!มกิล�องถ้�ายรั�ปขึ้อง ขึ้. ไปถ้�ายรั�ปงานพิ!ชั่สีวนโลกิ ติ�อมา กิ. น0ากิล�องถ้�ายรั�ปไปขึ้ายให�แกิ� ค. เชั่�นน� ขึ้. จ�งเรัยกิกิล�องถ้�ายรั�ปค!นจากิ ค. ด�งน�ถ้!อว�า ค. ถ้�กิ ขึ้.
รัอนสี�ที่ธิ์� เพิรัาะ ขึ้. มสี�ที่ธิ์�เหน!อที่รั�พิย#สี�นที่ซื้!�อขึ้าย
177227 Faculty of Law
กิ. ขึ้ายกิล�องถ้�ายรั�ปขึ้องตินให� ค. รัะหว�างที่ย�งไม�ที่�นได�สี�งมอบั กิ. น0ากิล�องด�งกิล�าวขึ้ายให�แกิ� ขึ้. อกิ เน!องจากิได�รัาคาสี�งกิว�า ด�งน�
ถ้!อว�า ค. ถ้�กิ ขึ้. รัอนสี�ที่ธิ์� เพิรัาะความผู้�ดขึ้อง กิ.
กิารัรัอนสี�ที่ธิ์�บัางสี�วน ม.479หล�กิเกิณฑ์#
1. ที่รั�พิย#สี�นติกิอย��ในบั�งค�บัสี�ที่ธิ์�อย�างหน�งอย�างใด ที่��งหมดหรั!อแติ�บัางสี�วน
2. เป4นเหติ8ให�ที่รั�พิย#สี�นน��น -เสี!อมรัาคา -เสี!อมปรัะโยชั่น# -เสี!อมความเหมาะสีมแกิ�กิารัใชั่�
177227 Faculty of Law
177227 Faculty of Law
กิ. ขึ้ายที่ด�นซื้�งตินมชั่!อในโฉนดแติ�เพิยงผู้��เดยวให�แกิ� ค. ซื้�งในความเป4นจรั�ง ขึ้. เป4นเจ�าขึ้องรั�วมอย��ด�วยกิ�งหน�ง เชั่�นน� ค. ย�อมได�สี�ที่ธิ์�ใน
ที่ด�นเที่�าที่ กิ. มสี�ที่ธิ์� (ค.ถ้�กิรัอนสี�ที่ธิ์�บัางสี�วน)
177227 Faculty of Law
กิ. ขึ้ายที่ด�นซื้�งตินให�แกิ� ค. ซื้�งที่ด�นแปลงด�งกิล�าว ขึ้. ได�ที่0าสี�ญญาเชั่�าอย��กิ�อนซื้�งย�งไม�ครับักิ0าหนด เชั่�นน� ค. ติ�องถ้�กิผู้�กิพิ�นให� ขึ้. เชั่�าติ�อไปจนครับัสี�ญญา ด�งน� ถ้!อว�า ค. ถ้�กิรัอนสี�ที่ธิ์�
บัางสี�วน
ผู้��ขึ้ายไม�ติ�องรั�บัผู้�ด ในกิรัณที่ผู้��ซื้!�อถ้�กิรัอนสี�ที่ธิ์�ในกิรัณด�งติ�อไปน�1. กิารัรัอนสี�ที่ธิ์�เกิ�ดขึ้��นภัายหล�งจากิ
กิารัซื้!�อขึ้าย
177227 Faculty of Law
ติ�วอย�าง ภัายหล�งที่ กิ. ได�ขึ้ายที่ด�นให�แกิ�
ขึ้. ได� 1 ป? รั�ฐบัาลได�ปรัะกิาศเวนค!นที่ด�นที่ ขึ้. ซื้!�อเพิ!อสีรั�างถ้นน
เชั่�นน� ถ้!อว�า ขึ้. ถ้�กิรัอนสี�ที่ธิ์�แติ� กิ. ไม�ติ�องรั�บัผู้�ดติ�อ ขึ้. เพิรัาะ กิารัรัอนสี�ที่ธิ์�เกิ�ดขึ้��นภัายหล�งเม!อสี�ญญาได�เกิ�ดขึ้��นแล�ว
2. กิารัรัอนสี�ที่ธิ์�จากิภัารัะจ0ายอมซื้�งเกิ�ดโดยผู้ลขึ้องกิฎหมาย ม.480
177227 Faculty of Law
ติ�วอย�างค. ได�ครัอบัครัองที่ด�นขึ้อง กิ. จน
ได�กิรัรัมสี�ที่ธิ์�&ติ�อมา กิ. ขึ้ายที่ด�นให�ด�งกิล�าวให�แกิ� ขึ้. ซื้�งขึ้ณะที่0าสี�ญญา ขึ้. ม�ได�รั��ถ้�งขึ้�อเที่)จจรั�งด�งกิล�าว เชั่�นน� ถ้�าติ�อมา ขึ้. แพิ�คดติ�อ ค.
ย�อมถ้!อว�า ขึ้. ถ้�กิรัอนสี�ที่ธิ์� แติ� กิ. ไม�ติ�องรั�บัผู้�ดติ�อ ขึ้.
3. กิารัรัอนสี�ที่ธิ์�เกิ�ดจากิความผู้�ดขึ้องผู้��ซื้!�อเอง ติาม ม.482
177227 Faculty of Law
มาติรัา 482 ผู้��ขึ้ายไม�ติ�องรั�บัผู้�ดในกิารัรัอนสี�ที่ธิ์�เม!อกิรัณเป4นด�งกิล�าว ติ�อไปน� ค!อ (1) ถ้�าไม�มกิารัฟ้=องคด และผู้��ขึ้ายพิ�สี�จน#ได�ว�าสี�ที่ธิ์�ขึ้องผู้��ซื้!�อได�สี�ญ ไปโดยความผู้�ดขึ้องผู้��ซื้!�อเอง หรั!อ (2) ถ้�าผู้��ซื้!�อไม�ได�เรัยกิผู้��ขึ้ายเขึ้�ามาในคด และผู้��ขึ้ายพิ�สี�จน#ได�ว�า ถ้�าได�เรัยกิเขึ้�ามา คดฝ่Eายผู้��ซื้!�อจะชั่นะ หรั!อ (3) ถ้�าผู้��ขึ้ายได�เขึ้�ามาในคด แติ�ศาลได�ยกิค0าเรัยกิรั�องขึ้องผู้��ซื้!�อเสีย เพิรัาะความผู้�ดขึ้องผู้��ซื้!�อเอง
177227 Faculty of Law
ติ�วอย�างค. ครัอบัครัองปรัป7กิษ#ที่ด�นขึ้อง กิ.
แติ�ย�งไม�ได�กิรัรัมสี�ที่ธิ์�&ติ�อมา กิ. ขึ้ายที่ด�นให�ด�งกิล�าวให�แกิ� ขึ้. ติ�อมา ค. ครัอบัครัองปรัป7กิษ#จนได�กิรัรัมสี�ที่ธิ์�& เชั่�นน�
ย�อมถ้!อว�า ขึ้. ถ้�กิรัอนสี�ที่ธิ์� แติ� กิ. ไม�ติ�องรั�บัผู้�ดติ�อ ขึ้. เพิรัาะเป4นความผู้�ดขึ้อง ขึ้. เองที่ไม�รับัฟ้=อง ค. ในรัะหว�างที่ย�งไม�ได�กิรัรัมสี�ที่ธิ์�&
อาย8ความ ในกิารัฟ้=องให�ผู้��ขึ้ายรั�บัผู้�ดเพิรัาะกิารัรัอนสี�ที่ธิ์� ม.481
มาติรัา 481 “ถ้�าผู้��ขึ้ายไม�ได�เป4นค��ความในคดเด�ม หรั!อถ้�าผู้��ซื้!�อ ได�ปรัะนปรัะนอมยอมความกิ�บับั8คคลภัายนอกิ หรั!อยอมติามที่บั8คคล ภัายนอกิเรัยกิรั�องไซื้รั� ที่�านห�ามม�ให�ฟ้=องคดในขึ้�อรั�บัผู้�ดเพิ!อกิารั รัอนสี�ที่ธิ์�เม!อพิ�นกิ0าหนดสีามเด!อนน�บัแติ�ว�นค0าพิ�พิากิษาในคดเด�ม ถ้�งที่สี8ด หรั!อน�บัแติ�ว�นปรัะนปรัะนอมยอมความ หรั!อว�นที่ยอมติาม บั8คคลภัายนอกิเรัยกิรั�องน��น”
177227 Faculty of Law
1. ถ้�าผู้��ขึ้ายไม�ได�เขึ้�ามาเป4นค��ความในคดที่ผู้��ซื้!�อกิ�บับั8คคลภัายนอกิพิ�พิาที่กิ�น อาย8ความมกิ0าหนด 3 เด!อน น�บัแติ�ว�นที่คดรัะหว�างผู้��ซื้!�อกิ�บับั8คคลภัายนอกิถ้�งที่สี8ด
2. ถ้�าผู้��ซื้!�อ ได�ปรัะนปรัะนอมยอมความกิ�บับั8คคลภัายนอกิ อาย8ความมกิ0าหนด 3 เด!อน น�บัแติ�ว�นปรัะนปรัะนอมยอมความ ติาม บั8คคลภัายนอกิเรัยกิรั�องน��น
3. ถ้�าผู้��ซื้!�อยอมติามที่บั8คคล ภัายนอกิเรัยกิรั�อง อาย8ความมกิ0าหนด 3 เด!อน น�บัแติ�ว�นที่ยอมติามบั8คคลภัายนอกิเรัยกิรั�อง177227 Faculty of Law
4. ขึ้�อสี�ญญาว�าจะไม�ติ�องรั�บัผู้�ด สี�ญญาซื้!�อขึ้าย ผู้��ซื้!�อผู้��ขึ้ายจะที่0าความติกิลง
ยกิเว�นความรั�บัผู้�ดขึ้องผู้��ขึ้ายในเรั!องชั่0ารั8ดบักิพิรั�อง หรั!อรัอนสี�ที่ธิ์�กิ)ได�
แติ� ขึ้�อสี�ญญาด�งกิล�าวไม�ค8�มผู้��ขึ้ายให�พิ�นไปจากิหน�าที่ติ�องสี�งเง�นค!นติามรัาคา (ม.484)ผู้ลขึ้องกิารัชั่0ารั8ดบักิพิรั�อง หรั!อรัอนสี�ที่ธิ์�อ�น
เกิ�ดจากิความผู้�ดขึ้องผู้��ขึ้ายเอง หรั!อที่ผู้��ขึ้ายได�รั��อย��แล�วแติ�ปกิป@ดเสีย (ม.485)
177227 Faculty of Law
สี�ที่ธิ์�หน�าที่ความรั�บัผู้�ดขึ้องผู้��ซื้!�อ1. ผู้��ซื้!�อมหน�าที่ติ�องรั�บัมอบัที่รั�พิย#สี�นที่
ตินรั�บัซื้!�อ เน!องจากิสี�ญญาซื้!�อขึ้ายผู้��ซื้!�อได�ติกิลงซื้!�อแล�ว
ด�งน��นผู้��ซื้!�อจ�งมหน�าที่ติ�องรั�บัมอบัที่รั�พิย#สี�นที่ตินซื้!�อ ติ�องรั�บัโอนที่รั�พิย#สี�น (ผู้��ขึ้ายฟ้=องให�ผู้��ซื้!�อรั�บัโอน
ได�)ผู้��ซื้!�อติ�องเป4นผู้��ออกิค�าใชั่�จ�ายในรัะหว�างที่ผู้��ซื้!�อ
ผู้�ดน�ดถ้�าภั�ยพิ�บั�ติ�เกิ�ดขึ้��นในรัะหว�างที่ผู้��ซื้!�อผู้�ดน�ด ภั�ย
พิ�บั�ติ�น��นติกิเป4นพิ�กิแกิ�ผู้��ซื้!�อ177227 Faculty of Law
2. ผู้��ซื้!�อมหน�าที่ชั่0ารัะรัาคา ผู้��ซื้!�อมหน�าที่ชั่0ารัะรัาคาเม!อใด
ถ้�าในสี�ญญากิ0าหนดไว�ผู้��ซื้!�อติ�องชั่0ารัะเม!อน��นถ้�าในสี�ญญาไม�ได�กิ0าหนด ได�แกิ� เม!อผู้��ขึ้ายสี�ง
มอบัที่รั�พิย#สี�นให�แกิ�ผู้��ซื้!�อ ถ้�าผู้��ซื้!�อ(ผู้�ดน�ด) ผู้��ขึ้ายมสี�ที่ธิ์�ด�งน�
บั�งค�บัชั่0ารัะหน�เฉพิาะเจาะจงย�ดหน�วงที่รั�พิย#สี�นไว� ย�ดหน�วงที่รั�พิย#สี�นน��นไว� และน0าออกิขึ้าย
ที่อดติลาด (ม.470-471)บัอกิเล�กิสี�ญญา
177227 Faculty of Law
3. ผู้��ซื้!�อมสี�ที่ธิ์�ย�ดหน�วงรัาคา ในกิรัณด�งติ�อไปน� ผู้��ซื้!�อพิบัเห)นความชั่0ารั8ดบักิพิรั�องในที่รั�พิย#สี�น
ที่ตินได�ซื้!�อ (ม.488) ถ้�าผู้��ซื้!�อถ้�กิผู้��รั�บัจ0านองหรั!อบั8คคลผู้��เรัยกิรั�อง
เอา ที่รั�พิย#สี�นที่ขึ้ายน��นขึ้��ว�าจะฟ้=องเป4นคดขึ้��นกิ)ด หรั!อมเหติ8อ�นควรัเชั่!อว�า จะถ้�กิขึ้��เชั่�นน��นกิ)ด (ม.489)
177227 Faculty of Law
177227 Faculty of Law