YABANCI DİL ÖĞRETİMİNDE ÖĞRENCİ BAŞARISINI ETKİLEYEN … Bayram OZER... · 2016. 9....

59

ÖzBu çalışmanın amacı, ülkemizdeki yabancı dil öğretiminde öğrenci başarısını olumlu

ve olumsuz etkileyen unsurları belirleyerek bu unsurların yabancı dil öğrenimine etki-lerinin nedenlerini, türlerini ve bunlarla baş etme yollarını araştırmaktır. Bu kapsamda Hatay ilinde görev yapan İngilizce öğretmenlerinin görüşleri alınarak yabancı dil öğre-timini etkileyen unsurlar belirlenmeye çalışılmıştır.

Bir olgu bilim çalışması olan bu araştırmada çalışmaya gönüllü katılan 2014 – 2015 akademik yılında 62 İngilizce öğretmeninin görüşleri yarı yapılandırılmış görüşme formu (YYGF) aracılığıyla elde edilmiştir. Araştırmada veriler içerik analizine tabi tutularak yorumlanmıştır. Alan taraması ile oluşturulan Yarı Yapılandırılmış Görüşme Formuna uygulama öncesi öğretmenlerin ve uzmanların görüşü alınarak son şekli verilmiştir.

Analiz sonucuna göre İngilizce öğrenimini olumlu şekilde etkileyen unsurlar öğretmen davranışları, öğrenci davranışları, dersin işlenişine ilişkin unsurlar ve çevresel unsurlar olarak belirlenmiştir. İngilizce öğrenimini olumsuz olarak etkileyen unsurlar ise öğret-men davranışları, öğrenci davranışları, dersin işlenişine ilişkin unsurlar, eğitim sistemine ilişkin unsurlar ve çevresel unsurlar olarak belirlenmiştir. Ayrıca İngilizce öğretmenleri yabancı dil öğretiminde başarıyı artırmaya yönelik olarak da dil öğretim yaklaşımına, eğitim sistemine, öğretmene, öğrenciye ve materyale yönelik önerilerde bulunmuşlardır.

Anahtar Kelimeler: Yabancı Dil, İngilizce, Başarıyı Etkileyen Unsurlar, Yabancı Dil Eğitimi, Yabancı Dil Öğretimi.

Factors Affecting Student Achievement in Foreign Language TeachingAbstract

The aim of this study is to research positive and negative factors influence the learning of foreign languages, types, and exploring ways to deal with them by identifying the causes of these elements in foreign language teaching in our country that affect student achievement. In this context, factors affecting foreign language teaching has been tried to be determined by consultation with the English teachers working in Hatay.

YABANCI DİL ÖĞRETİMİNDE ÖĞRENCİ BAŞARISINI ETKİLEYEN UNSURLAR

*) Doç.Dr.,OndokuzMayısÜniversitesiEğitimFakültesi,EğitimProgramlarıveÖğretimAnabilimDalı,(e-posta:[email protected]).

**)Öğr.Gör.,MustafaKemalÜniversitesiEğitimFakültesi,EğitimYönetimiTeftişi Planlaması veEkonomisiAnabilimDalı,(e-posta:[email protected])

Bayram ÖZER (*)Celalettin KORKMAZ (**)

EKEV AKADEMİ DERGİSİ Yıl: 20 Sayı: 67 (Yaz 2016)

60 / Doç. Dr. Bayram ÖZERCelalettin KORKMAZ EKEV AKADEMİ DERGİSİ

As a phenomenologic study the research data is obtained from volunteer 62 english teachers in 2015 – 2016 academic term with a semi-structured data collection tool form. With teachers and experts evaluation semi-structured data collection tool is made final form before application. In this research the data are interpreted with using content analysis. As a result of analysis, English teachers behaviors, students behaviors, factors in teaching of the lesson and environmental factors have been identified as positive ways to learn English. The factors affecting learning English have been identified as a negative way are teacher behaviors, student behaviors, elements of the course emphasizes, related to the education system and environmental factors. In addition, English teachers have made recommendations in order to increase the success of foreign language teaching directed to English language teaching approach, educational system, teachers, students and for the material.

According to this results in foreign language teaching, firstly the impact of the teachers and students positive and negative behaviors and attitudes towards English are emphasized. For the course, the motivation of students also with the necessity based application is expressed by teachers. In addition, it is indicated by the teachers that english can’t be only learned in class, but also students must find an environment that english can be used other than courses and the education system should be organized to ensure effective learning English.

Keywords: Foreign Language, English, Factors Affecting Success, Foreign Language Education, Foreign Language Teaching

GirişDilöğrenimigeçmiştengünümüzeenönemlikonularınbaşındagelmektedir. İnsan

varolmasıylaöncelikleçevresindekiinsanlarlailetişimkurmakiçinanadiliniöğrenmekzorundakalmışvesonrasındaisemilletifarklıolaninsanlarlatanışmakveiletişimkur-makiçinfarklıdilleriöğrenmeihtiyacıduymuştur.Toplumumuzdadilbilmeninönemi“BirLisanBirİnsan,İkiLisanİkiİnsan”sözüylevurgulanmaktadır.

Dil,düşünebilme,geçmişlegelecekarasındaköprükurabilme, toplum içindebireyolma,ulusolma,dünyadaulusüstüolmagibipekçokaçıdanvarlığınıortayakoyma,bendevarımdiyebilmenoktasındaenönemliölçütlerinbaşındagelmektedir(Kolaç,2008).Bireyyaşadığıtoplumunözelliklerini,geçmiştengetirmişolduğukültürelmirasıvebilgibirikiminiotoplumundiliyanikendianadiliylekazanırkendiğertoplulukveinsanlaradaonlarındilinibilerekulaşabilirveonlaraözgükültürelbirikimevebilgiyeerişebilir.Ancakbuşekildekültürünvebilginingeçmiştengünümüzetemel taşıyıcısıkonumun-daolandilvasıtasıylakültürlerarası iletişim,etkileşimvebilgipaylaşımı sözkonusuolur (Şahin, 2009). İnsanlar arası ve toplumlararası iletişim son yıllarda küreselleşmeveteknolojikgelişmelerleöneminidahaçokhissettirirdurumdadır.Buaçıdaninsanlarhemkendidillerinihemdediğerdilleribilmeveetkilibirşekildekullanmagereksinimiduymaktadırlar.

61YABANCI DİL ÖĞRETİMİNDE ÖĞRENCİ BAŞARISINI ETKİLEYEN UNSURLAR

Dünyadayabancıdilöğrenimineduyulangereksinimteknolojikiletişimaraçlarınıngelişimineparalelolaraktoplumlararasıilişkilerinartmasıyladahaönemlihalegelmekte-dir.Ayrıcayabancıdilbilmekgünümüzdeçağdaşlıkadınaönemlibirgöstergedurumunagelmiştir.Bunedenlerleülkemizdeinsanlaryabancıdilbilmeninöneminianlamışolupdilöğrenimiaçısındanbüyükbirçabaiçerisindedirler.Devlettehalkınbuçabaveilgisiiledünyadakibudeğişimeyönelikyabancıdilöğretiminigeliştirmekamacıylayabancıdilderslerineağırlıkverenokullarınsayısınıveokultürleriniçoğaltmayaçalışmaktadır.Öylekisonyıllardayabancıdilöğretimiilkokullardaokumayazmaöğrenimininhemendevamındaöğretilmeyebaşlamaktadır(Doğan,2008).Dolayısıylaülkemizdekiyabancıdilöğrenmenedeniolarakhemdünyadadilbilmegereksinimininartmasıhemdeokul-larımızdailkokulikincisınıftanlisesonsınıfakadarİngilizceninyabancıdildersiolarakzorunluokutulmasıdır.

Yaşadığımızçağda,İngilizceninekonomik,sosyal,politik,sanatsalvebilimselalan-lardaküreselolarakortakbirdilveuluslararasıiletişimdiliolmasınedenleriülkemizdedeİngilizceninyabancıdilolaraköğretilmesisonucunudoğurmuştur.İngilizceninyaban-cıdilolaraköğretilmesisürecindeİngilizceöğrenenlerindilbilgisiilekonuşma,yazma,okumavedinlemekabiliyetlerikazandırılmasıamaçlanmaktadır(Aydın,2006).Bireyinkendianadilidışındakidilleriöğrenebilmesiiçinyapılantümetkinliklerveuygulamalaryabancıdilöğretimi-öğrenimikapsamındadeğerlendirilir.İnsanlarınkendidilleridışındaikincibirdilöğrenmeleripekçokdeğişkenebağlıdır.

Günümüzde artık küresel bir iletişim dili özelliğini kazanmış olan İngilizce, hemdünyadahemdeülkemizdeyabancıdilolarakyaygınbirbiçimdeöğretilmekteveöğ-renilmektedir.İngilizceninyabancıbirdilolaraköğrenilmesürecininsonunda,belirlen-mişolankriterlerinfarklılaşmasınakarşın,öğrenenlerinhedefdildeiletişimveetkileşimbecerilerinikazanması,insanıntemelyetileriolandinleme,konuşma,okumaveyazmabecerilerindehedeflenenbirdüzeyeulaşmasıvehedefdilinyapı,telaffuzvesözcükbil-gileriniöğrenmişolmalarıbeklenmektedir (Doğan,2008).Ancakhatırlanmasıgerekennokta,yabancıdilöğreniminin,karmaşıkveproblemlibiralanolmasıdır.Littlewood’a(2001)göreyabancıdilöğrenmeyi,karmaşıkveproblemlibirdurumagetirensebeplerdenbirisi,öğrenenlerinbireyselfarklılıklarınındilöğrenimsürecineolanetkisidir.Birbaşkaifadeileyabancıdilöğrenimindebaşarı,öğrencilerinsahipolduklarıbireyselözelliklerleyakındanvedoğrudan ilgilidir.Öğrencilerinbireysel farklılıklarınınyanı sıra ailelerinfarklılığı,okullarınfarklılığıvebulunulançevreninfarklılığıöğrencilerinyabancıdildekibaşarılarınıetkilediğisöylenebilir.

YabancıdilöğretimindeöğrencilerinbaşarılarınıetkileyendeğişkenlerarasındaöneçıkanlariseÖğretmen,Öğrenci,Dersİşlenişi,ÇevreselveEğitimSistemiolmaküzerebeşayrıfaktördetoplandığıgörülmektedir.

Yabancıdilöğretimindeöğrenciningüdülenmesi,öğretmeninalanayönelikhâkimiye-ti,öğretimilkeveyöntemleridoğrultusundasınıftagerçekleştirdiğietkinliklerilekullan-dığıuygulamaçeşitliliğibaşarıyıolumluveolumsuzolaraketkileyenönemlideğişkenle-


rinbaşındagelmektedir(Engin,2006).Öğretmenlerinalanınayönelikyetkinliğiyanındaöğretim yöntemi olarak öğretmenler genellikle anlatım yöntemini kullanmaktadırlar.Oysadilöğretimisadecebuyöntemlegerçekleştirilemez.Fakatsınıflarınkalabalıkolma-sı,zamanyetersizliği,konularıyetiştirmekaygısı,öğrencilerinhazırbulunuşlukdüzeyle-rinindüşüklüğüvefarklıolması,teorikbilgivermeihtiyacıgibietmenleröğretmenlerinanlatımyönteminikullanmalarındaetkiliolmaktadır.Dönütalmak,öğrencininkendisiniifadeetmesinivedersekatılısağlamakamacıylasorucevapyöntemideöğretmenlerinençokbaşvurduğuyöntemlerinbaşındagelmektedir.Bilgininkalıcılığınısağlayan,konuyusomutlaştırangösteripyaptırmayöntemidahaazöğretmentarafındankullanılmaktadır.Yinetartışmayöntemiöğretmenlerceazbaşvurulanyöntemlerarasındadır.Beyinfırtınasıtekniği,işbirlikliöğrenmeyöntemi,projeyöntemivekavramharitasıyöntemienazbaş-vurulanveçoğunluklaöğretmenlercetercihedilmeyenyöntemlerolarakgörülmektedir(Yeşilyurt,2013c).Oysayabancıdilöğretimindeyöntemveteknikçeşitliliğiönemlidir.Budaöğretmenlerinmeslekiyeterlikleriyle ilişkilidirdenilebilir.Nitekimöğretmenlermesleğeyönelikgerekenyeterliklerininbüyükbirkısmınıhizmetöncesieğitimsürecin-dekazanmaktadırlar.Hizmetöncesiöğretmenyetiştirmesürecindeöğretmenlerkişiselvemeslekideğerler,meslekigelişim,öğrenciyitanıma,öğretmeveöğrenmesüreci,öğ-renmeyi,gelişimiizlemevedeğerlendirme,okul-ailevetoplumilişkileriileprogramveiçerikbilgisigibianayeterlikvebunlarabağlıaltyeterlikleresahipolmasıgerekmektedir(Yeşilyurt,2011).Buyeterliklereyüksekdüzeydesahipöğretmenlerindahaetkiliolacağısöylenebilir.

Öğrenci açısından baktığımızda duyuşsal hazırbulunuşluğun önemli olduğu yaniöğrencilerinpsikolojikdurumlarınındilöğrenmedebüyüketkiyesahipolduğubelirtil-mektedir.Chastain,(1988)veMacDonough(1986)’danaktarıldığınagörezihinselhazırolmanınönkoşuluduygusalhazırlıkolarakifadeedilmekteolupmotivasyonundilöğ-renmedeenetkiliunsurlardanolduğuortayakonmaktadır(Doğan,2008).Nitekimmoti-vasyonamacıgerçekleştirmekiçininsanınkapasitesiniaçığaçıkarandoğrudanbirenerjiolaraktanımlanabilir(Yeşilyurt,2013).

Bireyinkendianadilidışındakidiğerdilleriöğrenebilmesivehâkimolabilmesiiçingerçekleşensüreçyabancıdilöğretimi-öğrenimikapsamındadeğerlendirilir.Busüreçtekietkinliklerin etkililiği ise öğrencilerin gösterdiği başarıyla ortaya konmaktadır.Öğren-cilerin İngilizceöğrenmedebaşarılı olması İngilizceyikullanabilmebecerilerikazanıpkazanamamaları ile açıklanabilir.Öğrencilerin eğitim-öğretim sürecindebaşarılı yadabaşarısızolmalarınayolaçanpekçoknedenvardır.Bunedenlersürecietkiledikleriiçinsüreçsonundaulaşılmasıplanlananamacıdaetkilervebudabaşarıylailişkilidir.Başa-rı,genelanlamdabelirlenenhedefeulaşmak;başarısızlıkisehedefeulaşamamakolarakdeğerlendirilebilir.Tabikibaşarıyaulaşabilmekiçinyüzeyselöğrenmeyerinederinleme-sineöğrenmeolmalıdır.Çünküyüzeyselöğrenmedüşüköğrenmeçıktılarıortayakoyarfakatderinlemesineöğrenmeyaklaşımıileöğrenciokuduğunudahaiyianlayarakbilgiyiaktifyaniyapılandırmavebilgiyidüzenleme,bilgiyisunmakabiliyetikazanırkibutümyönleriyleöğrenmedurumudur(Yeşilyurt,2013a).


Buşekildeöğrenmeningerçekleşmesiiçinöğretmeneönemligörevlerdüşerkender-sinişlenişinedeönemverilmelidir.Dersinişlenişindeyeralanöğrenmestratejileriöğret-mentarafındanetkinbirşekildeuygulandığındaöğrenmesürecineetkinkatılımı,bilinçlidavranışveişlemlerilefarkındalıkkazanarakbağımsızolarakisteklibirşekildeokuldavesonrasındaöğrenmeyeyardımcıolur(Yeşilyurt,2013b).Öğretimyöntem,teknikvestra-tejileriaçısındanöğretmeninderssürecindebilişsel,duyuşsalvepsikomotoryaklaşımla-rınhepsinetamamenhitapetmesizordur.Bunedenleöğrenmeyipekiştirmeaçısındanasılolanokuldışındaöğrenmedekarşılaşılansorundur.Öğretmenlergerçekyaşamladersiniçeriğinieşleştirememektedirler.Budadilöğrenmedeçevreselfaktörüönemlikılmakta-dır.Nitekimöğrencilerinailelerieğitimevedilöğrenmeyeönemvermeyebilirvebunayönelikyeterliimkânlarıbulunmayabilir.ÖğrencilerinaileleriTV,gazete,bilgisayarvb.teknolojikimkânlardanyoksunolabilir.Hemokuldahemdedışarıdaöğrenmesorunları-nınyanındaöğrenciöğrendiğiniuygulamaveyapmaşansıbulabilmesiokulunveaileninimkânlarıylailgilidir.Öğrendiğiniuygulamaaçısındannitekimgünümüzdeteknolojivemateryalkullanımıdilöğrenmedeönemlibiryertutmaktadır(Yeşilyurt,2012).

Ülkemizdeyabancıdilöğrenimikonusundabir takımsorunlarlakarşılaşılmaktadır.Çocuklarakaçyaşındaveyanezamanyabancıdilöğretilmeyebaşlanmalıdır,yabancıdilöğretimindeMEBkitaplarının yeterlilik seviyesi ne düzeydedir, evde ailelerinTürkçekonuşmalarıçocuklarınyabancıdilöğrenimininedüzeydeetkilemektedirgibisorunlarönplanaçıkmaktadır.Busorunlarlabirlikteyabancıbirdilinöğreniminiveöğretilmesinietkileyenbirtakımunsurlarbulunmaktadır.Buunsurlarınbirkısmıolumluykenbirkısmıolumsuzolarakkarşımızaçıkmaktadır.Ülkemizdekiyabancıdilöğrenimikonusundakisorunlarınaşılması,doğalolarak,yabancıdilöğrenmeyietkileyenunsurlarınbelirlenme-siveolumluunsurlarınetkinliğiniartırmaileolumsuzunsurlarayönelikçözümyollarınınaranmasıilesağlanabilir.Buunsurlaröğrencidenkaynaklananetmenler,okulveeğitimortamındankaynaklananetmenler,eğitimsistemindenkaynaklanansorunlar,aileveevortamındankaynaklananetmenlerolaraksıralanabilir.Alanyazınabakıldığındabukonu-yayönelikçalışmalarınoldukçaazolduğugörülmektedir.BaşarveMurat(2016)çalışma-larındailkokuldaİngilizceöğretimineyönelikaraştırmaeksikliğinibelirtmişler,yapılançalışmalarındailgiliaraştırmalarındahaçokprogramdeğerlendirmeyeyönelikolduğunuvurgulamışlardır.Buaçıdançalışmanınalanakatkısağlayacağıdüşünülmektedir.

Buçalışmaöğretmengörüşleridoğrultusundayabancıdilöğretiminietkileyenhemolumlu hem de olumsuz unsurları belirlemeye yönelik olması açısından önem arz et-mektedir.Öğretmen görüşleri doğrultusunda yabancı dil öğretiminde atılması gerekenadımlarayönelikkararalıcılarayöngöstermesineyardımcıolacağınıdüşündüğümüzbuçalışmadilöğretimindeöğretmenlerinyaşadığısorunlarıçözmenoktasındayolgöstericiolacağıöngörülerekgerçeksorunlarıaçığakavuşturmaktadır.

Araştırmanın AmacıBuaraştırmanıngenelamacı,ülkemizdekiyabancıdilöğretimindeöğrencibaşarısını

olumluveolumsuzetkileyenunsurlarıaraştırmakvebuunsurlarınyabancıdilöğrenilme-


sineolanetkilerininnedenlerini,türlerinivebunlarlabaşetmeyollarınıaraştırmaktır.Buaraştırmanıngenelamacınabağlıaltamaçlarşöyledir:

1.Yabancıdilöğreniminiolumluetkileyenöğretmene,öğrenciye,veliyevedışçev-reyeilişkinetmenlernelerdir?

2.Yabancıdilöğreniminiolumsuzetkileyenöğretmene,öğrenciye,veliyevedışçev-reyeilişkinetmenlernelerdir?

YöntemAraştırma DeseniÇalışma,nitelaraştırmayaklaşımıçerçevesindetasarlanmışve“durumçalışması”de-

senikullanılarakyürütülmüştür.YıldırımveŞimşek’e(2011)göredurumçalışmasındaamaç belirli bir duruma ilişkin sonuçları ortaya koymak olduğundan sonuçların farklıdurumlaragenellemesisözkonusudeğildir.

Çalışma Grubu“Kolayulaşılabilirdurumörneklemesi”yöntemikullanılarakçalışmagrubuseçilmiş-

tir.Kolayulaşılabilirdurumörneklemesindearaştırmacıyakınveerişilmesikolayolanbirdurumuseçmektedir(Yıldırım&Şimşek,2011).

BuaraştırmadaverilerHatayMerkezilçeleriolanAntakyaveDefneilçelerinebağ-lı farklı ilköğretim ve ortaöğretim okullarında görev yapan 62 İngilizce öğretmenininaraştırmayakatılmasıylaeldeedilmiştir.Çalışmayakatılanöğretmenlerden27’sierkek35’ikadındır.Yabancıdilöğretmenlerinden15’iilkokulda,17’siortaokuldave30’uiselisedegörevyapmaktadır.Öğretmenlerinyaklaşıküçteikisibir ileonyılarasıkıdemesahipolduklarınıbelirtmişlerdir.Araştırmayakatılan62yabancıdilöğretmeninden40’ıEğitim,17’siFen-Edebiyat,5’iisefarklıfakültemezunudur.Çalışmagrubunuoluşturanöğretmenlerden55’imezuniyetbranşınıİngilizceolarakbelirtirken7’sifarklıbranşme-zunuolduklarınıifadeetmişlerdir.

Veri Toplama AracıBuçalışmadaveritoplamaaracıolarakyarıyapılandırılmışgörüşmeformu(YYGF)

kullanılmıştır.Araştırmacılar tarafından oluşturulanYabancıDil ÖğretimindeÖğrenciBaşarısınıEtkileyenUnsurlarbaşlıklıbirgörüşmeformurastgeleseçilenöğretmenlerdekullanılmıştır.Hazırlananformdaaçıkuçlu3görüşmemaddesibulunmaktadır.Bumad-delerinoluşturulması için literatür taraması ileuzmangörüşlerialınmıştır.Uzmanlarındeğerlendirmelerinegöretaslakformdakisorularlailgiliyapılanönerilerdoğrultusundagereklidüzeltmeleryapılmıştır.

Verilerin ToplanmasıYYGF,araştırmacılartarafındanHatayMerkez’ebağlıokullardagörevyapanyabancı

dilöğretmenleriyleyüzyüzegörüşmetekniğikullanılarakuygulanmıştır.Heröğretmen


içingörüşmeyaklaşıkolarakortalama20dakikasürmüştürvegörüşmesüresinceverileraraştırmacıtarafındannotalınaraktoplanmıştır.Araştırmacılartarafındangörüşmesıra-sındaalınannotlartekrargözdengeçirilerekanalizedilmedenöncetemalaragöredüzen-lenmişveeldeedilenverilersistematikbiryapıhalinegetirilmiştir.

Verilerin AnaliziYYGFsorularınanalizindeiçerikanaliziyöntemikullanılmıştır.Buyöntemde,elde

edilenverilerözetlenerekveyorumlanarakbetimselbiryaklaşımlafarkedilmeyenkav-ramvetemalarkeşfedilir.İçerikanalizi,birbirinebenzeyenverileribelirlikavramlarvetemalar çerçevesindebir arayagetirmekvebunları okuyucununanlayabileceğibir bi-çimdedüzenleyerekyorumlamaktır (YıldırımveŞimşek, 2011, 224).Verilerin analiziiki araştırmacı tarafındangerçekleştirilmiştir.Analiz esnasındaortakbirpaydaoluştu-rabilmek içinanalizaşamalarıönceden tartışılmıştır.Önceliklesorularaverilencevap-lar kodlara ayrılmıştır.Bukodlar temalaragöredüzenlendikten sonragerekli yerlerdedoğrudanalıntılarayerverilmiştir.Temalaraltındakikodlarınöğretmenlertarafındannekadarsıklıklaifadeedildiği“x”işaretiilebelirlenmeyeçalışılmıştır.Bukodlarbirarayagetirilerektablolaştırılmıştırvesıklıklarıverilerekyorumlanmıştır.

Kodlayıcılararasındagörüşbirliğininortayakonması içinyapılangüvenirlikçalış-masındaise;

Kodlayıcılararasıgörüşbirliği/ayrılığıMilesveHuberman(1994)’ın, GörüşbirliğiGüvenirlik=........................................................x100 GörüşBirliği+GörüşAyrılığıformülündenyararlanarakhesaplanmıştır.%60görüşbirliğinisağlayanmaddeleray-

nenkabuledilmiş,görüşayrılığıbulunanmaddeleryada%60’ınaltındakalanmaddelerüzerindearaştırmacılartarafındanayrıntılıbirçalışmayapılarakgereklidüzeltmelerya-pılmışveikincikezuzmanlaragöndermeküzerehazırlanmıştır.İkinciuzmangörüşündeise%80görüşbirliğihedeflenmiştir.TurnerveCarslon(2003)değişenbirölçütolmaklaberaber0,75vedahabüyükortalamanınuzmanlararasıgörüşbirliğinigösterebileceğinibelirtmişlerdir.Nitelverilerinanalizindeisekodlayıcılararasıgörüşbirliği%80olarakhesaplanmıştır.

BulgularYabancı Dil Öğretiminde Öğrenci Başarısını Olumlu Etkileyen Unsurlar Yabancıdilöğretimindeöğrencibaşarısınıolumluetkileyenöğretmenunsurunailiş-

kinİngilizceöğretmenleriningörüşleriTablo1’deverilmiştir.


Tablo 1.YabancıDilÖğretimindeÖğrenciBaşarısınıOlumluEtkileyenÖğretmen Davranışları

Sıra ÖğretmenGörüşleri ÖğretmenNo N

1 Öğretmeninolumlututumvedavranışları(pekiştireçvermesi,sürprizaktiviteleriveoyunlaroynamasıgibi)

4,5,7,17,22,23,27,30,34,38,41,55,58,

6214

2 Öğretmeninyetkinliği,dersişlememetoduvekullandığıkaynaklarınkalitesi

8,11,15,22,23,32,47,52,

619

3 Öğretmeninöğrencilerikonuşmayateşviketmesivepratiğefırsatvermesi

6,10,33,35,47,49,53,59 8

4 Öğretmeninherdersöncesitekraryaparakgeçmişdersihatırlatmasıvekonularınbütünlüğünüsağlayabilmesi

6,7,9,10,44,46 6

5 Öğretmeninöğrenciyiönemsediğinihissettirmesi,herbireyesözhakkıvermesi 51 1

6 Öğretmeninetkinliköncesivesonrasıöğrenciyeolumlumodelolabilmesi 6 1

7 Öğretmeninderstakibiyapmasıvedisiplinliçalışması 47 1Toplam 40 40

Tablo 1’de yabancı dil öğretiminde öğrenci başarısını olumlu etkileyen öğretmeneilişkinunsurların;öğretmeninolumlututumvedavranışları,dersişlememetodu,dersteyaptığıpratikçalışmaları,tekrarvehatırlatmaileilgiliçalışmaları,öğrenciyiönemseme-si,olumlumodelolmasıgibimaddelerdenoluştuğugörülmektedir.Bunların içerisindeöğrencilerinİngilizcedersindebaşarılarınıartıranöğretmeneilişkinensıkvurguladıklarıkonuöğretmenindersle ilgiliolumlu tutumvedavranışlarıdır (pekiştireçvermesi,sür-prizaktivitelerveoyunlarladersi ilgiçekicihalegetirmesigibi).Bu ifade ile İngilizceöğretmenlerincesınıftaöğretmenlerinderseveöğrencilerekarşıolumlubiryaklaşımser-gileyerekeğlencelibirsınıfortamısağlamalarıgerekliliğibelirtilmektedir.“Öğretmeninyetkinliği,dersişlememetoduvekullandığıkaynaklarınkalitesi”ensıktekrarlanandiğerunsurdur.Buifadeyleöğretmenindilöğretimindeuzmanlığıvetecrübesi,kullandığıöğ-retimyöntemvetekniklerilesınıftakullanılanhertürlüdersaraçgerecininniteliğininönemivurgulanmaktadır.Yapılanyüzyüzegörüşmelerde araştırmayakatılan İngilizceöğretmenleri“sınıftaöğretmenlerinsadecekitababağlıkalarakdersidüzbiranlatımlasunupkitaptakiazbiruygulamayıdaödevolaraköğrencilerevererekdilöğreniminola-mayacağını,dilöğretimininöğretmeninpekçokfarklıuygulamasıylaveolumlututumvedavranışıylaiçiçesağlanabileceğini”belirtmektedirler.Yabancıdilöğretimindeöğrencidavranışlarınıolumluetkileyenöğretmendavranışlarıylailgiliİngilizceöğretmenlerinin


bazıifadeleriaşağıdaverilmiştir:Öğretmen4:Öğretmenin tutum ve davranışlarıÖğretmen6:Ders içerisinde eski konulara sık sık atıfta bulunarak öğrencilerin eski

bilgilerini tekrar hatırlatmak, her etkinlik öncesi mutlaka model olmak.Öğretmen 30:Bence en önemlisi, öğrencinin olumlu davranışlarını pekiştirmektir.

Öğrenci her olumlu davranışı için ödül aldığında, hem davranışın devamı sağlanıyor hem de diğer öğrencilere örnek teşkil ediyor.

Öğretmen32:Öğretmenin sürekli İngilizce alt yazılı filmler izletmesi, ders esnasında işlediği konularla ilgili alıştırmalar vermesi, dersten sıkılan öğrenciler için ders sonu veya başında İngilizce parçalar dinletmesi ve her ders esnasında farklı iki öğrenciye di-yaloglar yaptırması dersin daha iyi algılanmasının ve öğrenci başarısını olumlu etkileyen unsurlardandır.

Tablo 2.YabancıDilÖğretimindeBaşarıyıEtkileyenOlumluÖğrenciDavranışları

Sıra ÖğretmenGörüşleri Katılımcılar N

1 Öğrencininyabancıdilekarşıolumlututum,ilgi,isteklilikvekatılımı

1,2,3,7,10,11,18,19,22,23,24,28,31,36,37,

48,58,59,60,6120

2 Öğrencininİngilizceninevrenselbirdilolduğunuvedilöğrenmeninöneminikavraması

4,14,16,22,29,31,36,37,44 9

3 Öğrencininöğretmeniyleduygusalaçıdansağlıklıiletişimi,dersiveöğretmenisevmesi 11,15,23,47,49 5

4 Öğrencininsınıftahatayapmaktankorkmamasıvekendinirahathissetmesi 18,27,45 3

5 Öğrencinindersehazırlıklıgelmesi 18,44,46 36 Öğrencininönceliklekendianadiliniiyibilmesi 12,48 27 Öğrencininİngilizcekonuşmapratiğiyapması 16,21 2

8Öğrencinindilöğrenimindebiramacınınolmasıvedilöğrenmeyeküçükyaştanitibarenhevesliolması

28,43 2

9 Öğrencinindışadönüklüğüveözgüveni 60 110 Öğrencinindoğruçalışmatekniklerinibilmesi 19 1

11 Öğrencininkelimebilgisi,derstekrarıvealıştırmayapması 39 1

Toplam 49 49


Tablo 2’de yabancı dil öğretiminde öğrenci başarısını olumlu etkileyen öğrenciyeilişkinunsurların;öğrencininyabancıdilekarşıolumlututumu,yabancıdilöğrenmeninöneminikavraması,öğretmeniylesağlıklı iletişimi,dersiveöğretmenisevmesi,sınıftahatayapmaktankorkmamasıvedersehazırlıklıgelmesiolduğuöğretmenlertarafındanifadeedilmiştir.Kendianadiliniiyibilmesi,konuşmapratiğiyapabilmesi,dilöğrenmeyeküçükyaştanitibarenbaşlaması,dışadönüklüğüveözgüveni,doğruçalışmatekniklerinibilmesivekelimebilgisininyeterliolmasıdaortayaçıkandiğergörüşlerdir.

Araştırmayakatılanöğretmenlerin,ensıktekrarladıklarıdüşünceöğrencininyabancıdilekarşıolumlu tutumuveyabancıdilevederseyönelikolumlualgılarıdır.Bualgı-nınoluşmasıiçinöğrencinindersinöneminikavramasıvegünlükhayattakullanabiliyorolmasından da bahsetmektedirler. Bu açıdan öğrenilen dil belli noktalarda öğrencininhayatınasokulabilirseöğrencilerindilöğreniminedahafazlailgiduyacağısöylenebilir.Ayrıcaİngilizceninuluslararasıiletişimdiliniteliğitaşımasıveyurtdışındaveyaülke-mizdeenazyabancıbirisiileiletişimkurabilecekdüzeydebudilinönemininkavratılma-sıgerekmektedir.Buyönüyleöğrencilerindiliöğrenememekorkusuyaşamamalarıiçinöğretmenleriileolumlubiretkileşimiçindeolmalarıönemlidir.Öğrencietkenineilişkinİngilizceöğretmenlerininbazıifadeleriaşağıdaverilmiştir.

Öğretmen31:En önemli unsur öğrencilerin derse olan ilgisidir. Dünyanın ortak dili haline gelen İngilizceyi öğrenmenin gerekliliğini kavramalılar. Dilin sadece gramerden oluşmadığı, konuşulduğunda öneminin arttığı, konuşurken cesur ve hata yapmaktan korkmamaları gerektiği, kendi dilimizde de konuşurken hata yapabildiğimiz hatırlatıla-rak öğrencileri cesaretlendirmelidir.

Öğretmen23:Kendi dilini, terimleri iyi kullanabilmelidir. Kullanacağı örnekler gün-lük hayattan olmalıdır. Öğrendiklerini sürekli tekrarlamalı, bunun için film seyretme, mü-zik dinleme veya yabancı arkadaşlar edinip onlarla yazışması ve konuşması faydalı olur.

Öğretmen48:Öğrenci öğretmeni sever ve benimserse derse karşı ilgisi artar Öğretmen27:Öğrencinin hata yaparım korkusu yaşamaması gerekir.Öğretmen18:Öğrencilerin sınıf içinde kendilerini rahat hissetmeleri ve dolayısıyla

hata yapmaktan korkmamaları. Bunların dışında derse hazır gelmeleri; kitap ve ödevle-rin yapılmış olarak getirilmesi önemlidir.


Tablo 3.YabancıDilÖğretimindeBaşarıyıEtkileyenDersinİşlenişineİlişkin Unsurlar


1 Konularıngörselleştirilerekvebütünduyularahitapedecekşekildeverilmesi

4,7,9,12,17,18,22,23,24,25,29,31,32,34,35,36,38,46,47,

52,53,55,6223

2 Dersekarşıilgivemotivasyonuarttırabilme5,9,14,17,19,22,23,24,30,31,34,

36,4013

3 Öğrenciyebaşarızevkinitattırabilme 4,16,40,45 4

4Konusonualıştırmaların,yazılı-sözlüsınavlarınveödevlerinardındanöğrenciyebireyselveyatopluolarakdönütverebilme

6,41,55 3

5 Öğrenciseviyesineuygunzorluktasorularınsorulması 6,40,53 3

6 Açıkveanlaşılırbirdilkullanılması 11,33,49 37 Eğitiminöğrencimerkezliolması 12,14,46 38 Derslerinsorucevapşeklindeanlatılması 35,52,53 39 Yabancıkaynaklarınbololması 20 1

10 Kullanılanmateryallerinmüfredatlabirlikteöğrenciseviyesineuygunolması 36 1

11 Dersinanlamayıkolaylaştıracakeğlencelibirortamdaişlenmesi 7 1

Toplam 58 58

Tablo3incelendiğindeyabancıdilöğretimindeöğrencibaşarısınıolumluetkileyendersinişlenişineilişkinunsurlargörülmektedir.Öğretmenlerinifadeettiklerinegöreder-sinbütünduyularahitapedecekşekildeverilmesibunlarıniçerisindeenönemlisidir.Öğ-rencilerindersekarşıilgivemotivasyonunuarttırma,öğrenciyebaşarızevkinitattırma,konusonualıştırmaların,yazılı-sözlüsınavlarınveödevlerinardındandönütvermeveöğrenciseviyesineuygunzorluktasorularınsorulmasıdiğerönemligörülenunsurlarara-sındadır.Ayrıcaaçıkveanlaşılırbirdilkullanma,derslerinsorucevapşeklindeanlatılma-sı,yabancıkaynakbolluğu,kullanılanmateryallerinöğrenciseviyesineuygunolmasıvedersineğlencelibirortamdaişlenmesiöğretmenlerindiğergörüşleridir.

Yabancıdilöğretimindebütünduyularayönelikolarakderslerinişlenmesigerekliliğiİngilizceöğretmenlerincevurgulanmaktadır. İngilizceyiöğrenilenbirdil olarak sınıftaveokuldaöğrencilerinetkinkullanımınsağlanmasıvedilikullanabildiklerininfarkına


varmalarınınsağlanmasıdilöğretimindeasılodaklanılmasıgerekennoktaolduğusöyle-nebilir.Dersinişlenişiyleilgiliİngilizceöğretmenlerininbazıifadeleriaşağıdadoğrudanverilmiştir.

Öğretmen52:Bu konuda öğretmenlere büyük görevler düşüyor. Görsel olarak dersi anlatmak, soru-cevap yapmak, derse ve konuya hâkim olmak gibi unsurlar öğrencinin başarısını olumlu yönde etkiler.

Öğretmen41:Öğrencilerle konu sonu egzersizleri beraber çözmek. Ödevleri kontrol edip, eksik veya yanlışlarını düzeltmek. Öğrencilere konuyu eğlenceli, akıcı ve olabildi-ğince sade anlatmak.

Öğretmen16:Öğrenci konuşabildiğini görünce mutlu olur.Öğretmen53:Öğrenciyle soru cevap şeklinde sürekli diyalog kurmak.

Tablo 4.YabancıDilÖğretimindeBaşarıyıEtkileyenÇevreselUnsurlar


1 Öğrencinindilihayattasüreklikullanmayacesaretlendirilmesi

1,7,26,31,45,48,49,51,54 9

2Sosyalhayattayabancıdilleilgilikarşılaşılangüncelnesnelerinartışı(şarkı,film,günlüktutma,gazete,dergi,video,resimligörseller)

1,16,26,37,48,49,50,56 8

3 Öğrenmemotivasyonunuarttıransınıf,ev,arkadaşortamıgibiyaşantılar 7,14,20,21 4

4 Öğrenmedesürekliliğinoluşturulması 12 1Toplam 22 22

Tablo4’teöğretmenleregöreyabancıdilöğretimindeöğrencibaşarısınıolumluetki-leyençevreselfaktörlergörülmektedir.Öğretmenleregöreöğrencininyabancıdilisüreklikullanmayacesaretlendirilmesi,sosyalhayattayabancıdilleilgilikarşılaşılangüncelnes-nelerinartışı,öğrenmemotivasyonunuarttıransınıf,ev,arkadaşortamıgibiyaşantılarveöğrenmedesürekliliğinoluşturulmasıyabancıdilöğrenmeyikolaylaştırmaktadır.

Yabancıdilinsadecesınıftaöğrenilenbirdersolmadığıvegünlükhayattakullanıldığıölçüdeöğrenileceğiİngilizceöğretmenlerincevurgulanmaktadır.Ailenindilöğrenmeyeverdiğiönemileöğrencininokuldışındakihayatındadilikullanmasıklığıdilöğrenmebaşarısınıartıracakveyaazaltacaktır.Okuldışındaöğrenciyiyabancıdilemaruzbıraka-cakfakatöğrencininödevolarakalgılamayacağıetkinliklerileöğrencilerinyabancıdilöğrenmedekibaşarılarıartırılabilir.Çevreseluyarıcılarailişkinİngilizceöğretmenlerininbazıifadeleriaşağıdaverilmiştir.

Öğretmen26:Yabancı dilde günlük tutmak, müzik dinlemek, her iki dilde de sözlük kullanmak, internetten sohbet etmesi için bir net arkadaşı bulmak ve gazete dergi okumak


yabancı dil öğrenmeyi kolaylaştıran çevresel faktörlerdir.Öğretmen12:Yabancı dil öğrenmeyi etkileyen en önemli faktör sürekliliktir. Öğretmen7:Sınıf, ev ve arkadaş ortamında motivasyonu olumlu etkileyen yaşantılar.Öğretmen49:İngilizce dilinin günlük hayatta sürekli kullanılması.Öğretmen47:Kullandığı örnekler günlük hayattan olmalı. Öğrendiklerini sürekli tek-

rarlamalı, bunun için; film seyretme, müzik dinleme veya yabancı arkadaşlar edinip on-larla yazışma ve konuşma işe yarayabilir.

Yabancı Dil Öğretiminde Öğrenci Başarısını Olumsuz Etkileyen Unsurlar Tablo 5.YabancıDilÖğretimindeBaşarıyıOlumsuzEtkileyenÖğretmeneİlişkin

Unsurlar


1 Öğretmeninöğrenciyeolumsuzyaklaşımı,aşırızorlamasıvebaşarılamayacaketkinliklervermesi

5,6,24,26,30,33,38,55 8

2 Öğretiminsadeceöğretmenmerkezliolması 7,32,34,35,51 5

3 Öğretmeninsınıfyönetimindekibaşarısızlığı,yetersizkalmasıvekendinigeliştirmemesi 8,24,36,51 4

4 Öğretmeninsürekliödevveripdönütlereönemvermemesi 7,38,55 3

5 Öğretmenindersimonotonbirşekildeişlemesi,sesinivemimiklerinikullanamaması 7 1

Toplam 21 21

Tablo5’teyabancıdilöğretimindeöğrencibaşarısınıolumsuzetkileyenöğretmeneilişkin faktörlerhakkındaöğretmenleringörüşleribulunmaktadır.Öğretmeninöğrenci-yeolumsuzyaklaşımıileisteksizkenderseaşırızorlaması,başarılamayacaketkinliklervermesi, öğretimin sadece öğretmenmerkezli olması, öğretmenin sınıf yönetimindekibaşarısızlığı,öğretmeninyetersizkalmasıvekendinigeliştirmemesi,sürekliödevveripdönütlereönemvermemesivedersimonotonbirşekildeişlemesiilesesinivemimiklerinietkilibirşekildekullanamamasıortayaçıkangörüşlerdir.

Öğretmeninöğrenciyevederseyönelikyapıcıolmayanyaklaşımınınöğrencibaşarı-sınıvedilöğrenmeyeeğiliminiolumsuzetkileyeceğiifadeedilmektedir.Öğretmenlerinçeşitliliktenuzakklasikbirdersişlemeyaklaşımıiçindevedilöğrenmeyibirzorunlulukalgısıyarataraksınıftaoluşansoğukiklimdoğrultusundaöğrencileredayatmasınınya-bancıdileyöneliköğrencilerdeolumsuzbiralgıoluşturduğusöylenebilir.Ayrıcagünü-müzöğrenciprofilindekideğişimgözönünealındığındaöğretmenlerinsınıfyönetiminde


yeniyaklaşımlardoğrultusundaklasikanlayıştanuzakbirbakışasahipolmalarıdadilöğretimiaçısındandahaolumlubirsınıfortamısağlayacaktır.Öğretmenetkenineilişkinİngilizceöğretmenlerininbazıifadeleriaşağıdaverilmiştir.

Öğretmen33:Öğretmenin öğrenciye karşı soğuk ve asık suratlı olmaması gerekir. Öğ-renci istemediği halde derse katılıma zorlaması da yanlıştır.

Öğretmen34:Derste öğretmenin sadece aktif olması dersin akıcılığını bozan bir du-rumdur.

Öğretmen7:Monoton bir işleyiş, monoton bir ses tonu. Sürekli çalışma sayfası verilip cevaplandırılmaması ya da sürekli okuma çalışmaları yapılması.

Öğretmen8:Öğretenlerin yetersiz olması.Öğretmen55:Öğrenciye fazla ödev vermek.

Tablo 6.YabancıDilÖğretimindeBaşarıyıOlumsuzEtkileyenÖğrenciyeİlişkin Unsurlar


1 Yabancıdilekarşıilgisizlikvedilinönemininanlaşılamaması

2,3,4,9,10,11,12,14,20,21,25,36,38,

41,5915

2 İngilizceyekarşıönyargınınolmasıvebunukıramamak

3,6,10,19,22,24,25,40,57,58,60,61 12

3 Yabancıdiliöğrenememekorkusu 1,10,25,27,45,57,58 7

4 Öğrencininyeterincetekraryapmamasıileİngilizceninpratiğedökülmemesi

9,10,11,25,28,37,47 7

5 Öğrencinindildersinisadecenotolarakgörmesivebununkaygısınıyaşamak 20,29,36,40,57 5

6 Öğrenci-öğretmenilişkilerininiyiolmaması 14,24,27,33 47 Telaffuzhatalarındankorkma 1,23,26,27, 4

8 Öğrencininbireyselfarkı,dilöğrenmeyeyatkınolmaması 22,24,27 3

9 Öğrencininnasılçalışmasıgerektiğinibilmemesi 4,19 210 Dersehazırlıksızgelinmesi 17,18 2

11Öğrencinindeğişikliğeaçıkolmaması,eskidenöğrenilmişyanlıştutumlarileanadildençıkamamavediliöğrenmeyibirzorunlulukolarakhissetmesi

60 1

12 Öğrencinindersedevamsızlığındandolayıdersineksikkalması 62 1

13 Kelimebilgisieksikliği 39 1Toplam 64 64


Tablo6incelendiğindeyabancıdilöğretimindebaşarıyıolumsuzetkileyenöğrenciyeilişkinfaktörlerleilgiliöğretmenlerindüşüncelerigörülecektir.Buunsurlarınyabancıdilekarşıilgisizlik,İngilizceyekarşıönyargıvekorku,pratikeksikliği,öğrencinindildersi-ni sınavıgeçmek içinöğrenmesi,öğrenci-öğretmen ilişkilerinin iyiolmaması, telaffuzhatalarındankorkma,öğrencininbireysel farkıvesorunları,nasılçalışmasıgerektiğinibilmemesi,kelimeeksikliği,eskidenöğrenilmişyanlıştutumlarilehazırbulunuşluğununyetersizolmasıolduğugörülmektedir.

Öğrencilerinİngilizcezor,öğrenemem,dersigeçeyimyetervb.şeklindekialgılarınınöğretmenlertarafındanbaşarıyıolumsuzetkilediğivurgulanmaktadır.Okullardaöğrenci-lerinsınavlaraodaklanmasıileokulderslerininsadecedersiveyasınavıgeçmeanlamınagelmesisonucundayabancıdilöğrenmenindesadecebirdersolarakgörülmeyebaşlan-dığısöylenebilir.Öğrencietkenineilişkinİngilizceöğretmenlerininbazıifadeleriaşağıdaverilmiştir.

Öğretmen9:Dil sınıfları haricinde diğer sınıfların üniversite sınavlarında İngilizce dersinden sorumlu tutulmamaları onların bu derse karşı ilgilerini azaltmaktadır. Bu yüz-den öğrenciler derste öğrendiklerini tekrar etme gereği hissetmiyorlar. Tekrar edilmeyen bilgi de unutulmaya mahkûmdur.

Öğretmen10:Öğrencinin ilgisiz olması, yapamayacağım diye takip etmemesi, konula-rı ve öğretmeni dinlememesi. Yabancı dil sürekli tekrar ve öğrencinin öğrendiğini pratiğe dökmesini gerektirir.

Öğretmen20:Öğrencilerin yabancı dil eğitimini sadece not olarak düşünmesi.Öğretmen24:Aile yapısı bozukluğundan kaynaklanan davranış bozukluğu ve dersle-

rin zor olduğuna dair ön yargılar. Öğretmen62:Derse devamlılığın sağlanmamasıyla eksik konular nedeniyle kaçırdık-

ları gramer konularını tamamlayamaması.Yabancıdilöğretimindeöğrencibaşarısınıolumsuzetkileyendersişlenişiunsuruna

ilişkinİngilizceöğretmenleriningörüşleriTablo7’deverilmiştir.


Tablo 7.YabancıDilÖğretimindeBaşarıyıOlumsuzEtkileyenDersİşlenişine İlişkinUnsurlar


1 Derskitaplarınınveyadersinseviyeyeuygunolmaması4,9,13,18,20,23,29,30,46,47,49,

55,5613

2 Konuşmayayönelikaktivitelereçokfazlayerverilmemesi

4,13,16,20,21,26,36,37,48,51 9

3 Yetersiztekrarvepratik 3,10,12,13,17,39 64 Sıkıcıvemerakuyandırmayangramerdersleri 1,14,15,16,23,30 65 Yeterliteknolojikaltyapınınolmaması 9,24,31,37 46 Birderssüresindebirdenfazlakonuanlatılması 5,16,18,29 4

7 Dersinanlaşılmadığıhaldesadeceİngilizceileişlenmesi 34,35 2

8 CümleyapısınıTürkçeileörtüştürmek 12,26 2

9 YazılıvesözlülerdeTürkçekarşılıklıterimlerinhiçkullanılmaması 35 1

Toplam 47 47

Araştırmayakatılanöğretmenlerinyabancıdil öğretimindeöğrencileri olumsuz et-kileyen ders işlenişiyle ilgili faktörler hakkındaki görüşleriTablo 7’de görülmektedir.Tabloyagörederskitaplarınınveyadersinseviyeyeuygunolmaması,konuşmayayönelikaktivitelereçokfazlayerverilmemesi,yetersiztekrarvepratik,derstevesınavlardasıkıcıvemerakuyandırmayangramereodaklanılması,teknolojikaltyapınıneksikliği,birderssüresinde birden fazla konu işlenmesi, dersin anlaşılmadığı halde sadece İngilizce ileişlenmesi,cümleyapısınıTürkçeileörtüştürmekveyazılıvesözlülerdeTürkçekarşılıklıterimlerinhiçkullanılmamasıöğretmenlerinkonuylailgiligörüşleridir.

Buradadersmateryallerininvepratiğeyönelikuygulamaeksikliğinindilöğreniminiolumsuzetkilediğigörüşüortayakonmaktadır.Okullarımızdageneldederskitabıodaklıvesınavayönelikolarakderslerinişlenmesinindahaçokkelimevedilbilgisineyoğunlaş-mayanedenolduğusöylenebilir.Ayrıcakaynakyetersizliğiiledilöğrenmeninbirsüreçolduğugözönündebulundurulmadanmüfredatıyetiştirmevesınıftatümkonularıişlemeçabasınınöğrenciseviyesiningözönünealınmamasınanedenolduğuvarsayılabilir.Dik-katçekenbirdiğernoktaisebazıöğretmenlerdersinsadeceİngilizceolarakişlenmesinin,Türkçeyehiçbirşekildedersteyerverilmemesininolumsuzolduğunuvurgularkenbazıöğretmenler ise İngilizceyiTürkçe ile örtüştürmenin olumsuz bir uygulama olduğunubelirtmişlerdir.İngilizceyidilyapısıaçısındanTürkçeileörtüştürmeköğrencilerdeolum-suzbiralgıoluşturduğugözönünealınırsabuuygulamanınülkemizdekidilöğretiminin


gramerodaklı anlayışınıngöstergesiolduğu söylenebilir. İngilizceöğretimindekelimebilgisiaçısındanTürkçeyeyerverilmesifaydalıolabilirkendahaileridüzeylerdebuuy-gulamadanvazgeçilmesininfaydalıolacağısöylenebilir.Dersinişlenişiileilgiliİngilizceöğretmenlerininbazıifadeleriaşağıdaverilmiştir.

Öğretmen 4:Öğrencilerdeki isteksizlik, ders kitaplarının öğrenci seviyesine uygun olmaması, öğrencinin nasıl çalışması gerektiğini bilmemesi, dil öğrenmenin öneminin kavranmaması, konuşmaya yönelik aktivitelere çok fazla yer verilmemesi.

Öğretmen26:Konuşma aktivitelerinde öğrencinin sürekli sözünün kesilmesi, dinler-ken ya da okurken her şeyi anlamaya çalışması, yazarken ya da konuşurken kendi dilinde düşünmesi, sınıfta hata yaparım korkusuyla pasif kalması, okurken metin içinde bilme-diği kelimeyi konu bütünlüğü içinde anlamak yerine sözlüğe bakması, yeni kelimeleri öğretmene sorması, konuşurken hemen strese girmesi olumsuz etkileyen unsurlardır.

Öğretmen14:Sıkıcı ve ağır gramer konularının öğretilmesi.Öğretmen12:Tekraryapmamak.CümlekurarkenTürkçedüşünmek.Öğretmen34:Anlaşılmadığı halde İngilizce şekilde ders işlenmesi anlamamaya yol

açabiliyor.

Tablo 8.YabancıDilÖğretimindeBaşarıyıOlumsuzEtkileyenEğitimSistemine İlişkinUnsurlar


1Okulsınavlarıharicindeİngilizcedersindenöğrencininsorumlututulmaması,üniversiteyegirişsınavlarındasoruçıkmaması

9,11,21,25,28,36,37,47,48 9

2 Derssaatlerininyetersizliği 18,29,31,48,49 5

3 Öğretimprogramınınhedeflenenamacaulaşmadakiyetersizliği 29,37,59,61 4

4 Sınıflarınkalabalıkolması 9,37,47,49 45 Yabancıdileğitimipolitikasınınistikrarsızlığı 8,59,61 36 Dilöğretimindeezberesistemuygulaması 46,50,54 37 Dilöğretiminingeçkalması 43,52 28 Yıllıkplanlarınyoğunluğu 18 19 Derskitaplarınınyetersizliği 13 1

10 Hazırlıksınıflarınınkaldırılmasıvedillaboratuvarlarınınolmaması 31 1

11 İngilizcederssaatlerininsonsaatleregetirilmesi 42 1Toplam 34 34


Tablo8incelendiğindeyabancıdilöğretimindeöğrencibaşarısınıolumsuzetkileyensistemeilişkinunsurlarınokulsınavlarıharicindeİngilizcedersindenöğrencininsorumlututulmamasınınveüniversiteyegirişsınavlarındasoruçıkmamasınınensıktekraredildi-ğianlaşılmaktadır.Derssaatlerininvemüfredatınyetersizliği,sınıflarınkalabalıkolması,yabancıdileğitimipolitikasınınistikrarsızlığı,dilöğretimindeezberesistemuygulama-sı,dilöğretiminingeçkalınmasıdadiğerfaktörlerarasındadır.Bunlarınharicindeyıllıkplanlarınyoğunluğu,derskitaplarınınyetersizliği,hazırlık sınıflarınınkaldırılması,dillaboratuvarlarınınolmamasıveİngilizcederssaatlerininsonsaatleregetirilmesiöğrencibaşarısınıolumsuzetkileyensistemleilgiliunsurlararasındadır.

Dileğitimanlayışı,müfredatvederssaatleri,sınıflardakiöğrencisayılarıvb.konu-lardaöğretmenlersistemeyönelikolarakdilöğretimindeoluşanolumsuzluklaradeğin-mişlerdir.Dilöğrenmeerkenyaşlardadahaçabukolmaklabirlikteasılönemlinoktanındilöğretimindekişiyiöğrenilenyabancıdilemaruzbırakmakolduğukabuledildiğindesadecebir,ikisaatlikyabancıdildersininİngilizceöğretmenoktasındayetersizkaldığıvesadecesınıfta,derseodaklı,dilbilgisi,yazmaveokumaağırlıklıbirdilöğretimininetkisiz veyetersiz bir yabancı dil öğretimiyaklaşımıolduğu söylenebilir. İngilizceninliseyegeçişsınavındayeralmasınakarşınyükseköğretimegeçişsınavındabulunmamasıliselerde dil derslerine ilgiyi olumsuz olarak etkilemektedir. İngilizce öğretmenlerininkonuylailgilidiğergörüşlerindenbazıalıntılaraşağıdaverilmiştir.

Öğretmen25:Öğrencinindersekarşı ilgisizliği“yapamam,anlamam”önyargısı,sı-navlardaİngilizcedenfazlasoruçıkmıyordeyipgerekliilgiyigöstermemeleri.

Öğretmen31:Enönemlietkenderssayısınınazlığıdır.Hazırlıksınıflarınınkaldırıl-masıvedilöğretimindeolmazsaolmazdillaboratuvarlarınınolmamasıçokbüyükek-sikliktir.

Öğretmen37:Sınıflarınkalabalıkveyetersizolması.Müfredatınyetersizolması.

Tablo 9.YabancıDilÖğretimindeBaşarıyıOlumsuzEtkileyenÇevreyeİlişkin Unsurlar

Sıra ÖğretmenGörüşleri ÖğretmenNo N1 Öğrencilerinaileyapısıveailelerinilgisizolması 18,24,52,53 42 Çocuğunçevresininİngilizceninönemineinanmaması 27,44,58 33 Bilgisayaroyunları,TVveyanlışarkadaşseçimi, 24 1

Toplam 8 8

Tablo9incelendiğindeyabancıdilöğretimindeöğrencibaşarısınıolumsuzetkileyençevreyeilişkinunsurlarıarasındaenönemlisininaileolduğuanlaşılmaktadır.Çocuğunçevresininİngilizceninönemineinanmaması,bilgisayaroyunlarıveTVileyanlışarkadaşseçimidiğerçevreselfaktörlerarasındasayılmaktadır.


Öğrencininsosyalveteknolojikçevresinindilöğrenmedeolumsuzetkidebulunabi-leceğiİngilizceöğretmenlerincevurgulanmıştır.Ailelerinakademikbaşarıolaraksınav-laraodaklandığıgözönündebulunduğundavelilerdeİngilizceninilerideöğrenilebileceğialgısıoluştuğusöylenebilir.Ayrıcaokuldışındaöğrencileretkinliklerdeya İngilizceyeyervermemektedirlerveyabilgisayaroyunlarındakullanılanbasitveyaargodiyeceğimizİngilizceylekarşılaşmaktadırlar.Çevreetkenineilişkinİngilizceöğretmenlerininbazıifa-deleriaşağıdaverilmiştir.

Öğretmen24:Aile yapısı bozukluğundan kaynaklanan davranış bozukluğu, dersin zor olduğuna dair ön yargılar, bilgisayar oyunları, uzun süre seyredilen TV, yanlış arkadaş seçimi, ergenlik sürecine geçiş, öğretmenin olumsuz tavrı, öğrenciyi sürekli eleştirmesi, mevsimsel değişim (sıcaklığın artışı), okulun yetersiz fiziki koşulları.

Öğretmen27:Çevre faktörü, geldikleri aile yapısı, ilköğretim ve İngilizcenin önemini kavrayıp kavramamış olmaları olumsuz etkiler yaratabilmektedir.

Öğretmen53:Bu konuda velilerin daha sağduyulu ve sorumlu olmamaları.

Yabancı Dil Öğretiminde Öğrenci Başarısını Etkileyen Unsurlara İlişkin Öğretmen ÖnerileriTablo 10.YabancıDilÖğretimindeBaşarıyıEtkileyenDilÖğretimYaklaşımınave

EğitimSistemineİlişkinÖğretmenlerinÖnerileri

Sıra ÖğretmenGörüşleri ÖğretmenNo N1 Üniversitesınavlarındaİngilizcedensorusorulmalı. 11,21,48,49 4

2 MilliEğitimBakanlığınıngönderdiğikitaplarabağlıkalınmamalı. 47,26,9 3

3 İngilizceromanyadahikâyeokutulmalı,yazdırılmalıveanlattırılmalı 35,54 2

4 İngilizcefilm,çizgifilmizletilmelivemüzikdinletilmeli 41,43 25 Dersinönemvefarkındalığıarttırılmalı 14,25 2

6Yabancıbirdilöğrenilmekisteniyorsaonunkültürüveyaşayışşeklideöğrenilmeli,1yada2aylığınadaolsaİngilteregörülmeli

12,17 2

7 Hazırlıksınıflarıyenidenkonulmalıveyabancıdilegerekenönemverilmeli 21,29 2

8 İngilizceyedahafazlamaruzkalınmalı,konuşma,yazmavedinlemeaynıorandaişlenmeli 1 1

9 Derssayısıarttırılmalı 2 1

10Öğretmeninçözümiçinilerisürdüğüfikirlerdikkatealınaraktoplantılardaüstmercileröğretmenlerindüşünceveönerilerineönemvermeli

7 1


11 Derslerdahaeğlencelihalegetirilmelivebununyollarıöğretmenlereöğretilmeli 34 1

12 İngilizcederslerininsabahilksaatlerdeolmasıöğrencininalgısınıyüksektutacaktır 42 1

13 Dahaçokkonuşmaya,kendiniifadeetmeyeyerverilmeli 50 1

14Ebeveynlerdilöğrenimininönemikonusundabilgilendirilmeli,öğretmenleveokullaortakbirçalışmaiçinegirilmeli

55 1

15 Eğitimsisteminindeğişmesigerekmektedir 24 1Toplam 25 25

Tablo10’daaraştırmayakatılanöğretmenlerinyabancıdilöğretimindeöğrencibaşa-rısınıetkileyenfaktörlerleilgiliönerileriverilmiştir.Tablodabulunanyabancıdilöğreti-minindahabaşarılıolmasıiçineğitimsistemihakkındakiönerilerşuşekildedir.İngilizceüniversite sınavlarında sorulmalıdır, ders kitapları geliştirilmelidir, öğrencilere İngiliz-cemateryaller okutulmalıdır, gündelik hayatta İngilizce ile etkileşimleri artırılmalıdır.Bunlarensıktekrarlanangörüşlerdir.Ayrıcaİngilizcederslerininsaatlerininartırılması,gününsonsaatinekonulmaması,dahaetkiliyöntemlerleişlenmesininyanındaailelerinbilgilendirilmesi,derssaatlerininartırılmasıveöğrencilereİngilizcekonuşmapratikleri-ninyaptırılmasıdiğergörüşlerdir.

Sınavlarayöneliköğrencilerinderslereönemvermeleriiledilöğrenimindetümdu-yularahitap edecekbir yaklaşım sergilenmesi öğretmenlercedil öğretimindeüzerindedurulmasıgerektiğidüşünülennoktadır.Asılvurgulanmakisteneniseokullardadilöğre-timininheryönüylesağlanmasınıngerekliliğidir.Türkiye’dekiişleyişidikkatealaraköğ-rencilerebirşeyiöğretmeninenetkiliyollarındanbirisinin,sınavlardaodersleilgilisorusorulmasıolduğu söylenebilir.Fakat asıl dil öğrenimiodili öğrencininyaşamasıyaniyaşamındaodileyervermesiileolacağıvurgulanmaktadır.Konuyailişkinöğretmenlerinbazıifadeleriaşağıdaverilmiştir.

Öğretmen47:Öğrencinin daha etkili kazanımlar elde etmesi için kullanılan mater-yallerin mutlaka okuma, dinleme, konuşma ve yazma becerilerini geliştirmeye yönelik hazırlanması gerektiğini düşünüyorum.

Öğretmen41,53,54:Öğrenciler boş zamanlarında İngilizce şarkı ve müzik dinlemeli, film ve çizgi film izlemeli. Daha çok okumalı ve günlük hayatta İngilizce kullanmalıdır.

Öğretmen17:Öğrencilerin öğrendikleri İngilizceyi pratik edebilecekleri bir ortamın olmaması.

Öğretmen29:Dil eğitimi bütünlük ister. Eskiden olduğu gibi hazırlık sınıfları tekrar gelirse; o zaman dil öğretimindeki başarı da artacaktır.

Öğretmen11:Öğrenmenin olmazsa olmazlarından birisi hedeftir. İngilizceden YGS-LYS sınavlarında soru çıkmamaktadır ve bu da öğrencileri öğrenme hedeflerinden uzak-laştırmaktadır.


Tablo 11.YabancıDilÖğretimindeBaşarıyıEtkileyenÖğretmene,Öğrenciyeve MateryaleYönelikÖğretmenÖnerileri


1 İyibiröğrenmeiçin,kaliteliaraçgereçlersağlanmalıvedileğitimiöğrencininodağıhalinegetirilmeli 9,16,58 3

2 Öğrenciyeyabancıdilöğrenmeningerekliliğianlatılmalı 25,44 23 Öğretmenlerdoğruseçilmeli 8,32 2

4Okullardakikitaplardeğiştirilipöğrencilerindahaçokilgivemeraklarınayöneliközellikleeğlencelikitaplarhazırlanmalı

9,23 2

5 Heröğrencininseviyesineinilmeli 56 1Toplam 10 10

Tablo11incelendiğindeyabancıdilöğretimindeöğrencibaşarısınıetkileyenöğretme-ne,öğrenciyevemateryaleyöneliköğretmenönerilerigörülmektedir.Bugörüşler;kalite-liaraçgereçkullanma,yabancıdilöğrenmeningerekliliğininanlatılması,öğretmenlerindoğruseçilmesi,derskitaplarınıniyileştirilmesişeklindedir.

Kullanılanmateryalinniteliğikadardilöğrenmeöğrencininasılamacıolmalıdır.Asılamacı İngilizcedersivermekdeğil İngilizceöğretmekolanöğretmen,asılamacıdersigeçmekdeğil İngilizceöğrenmekolanöğrenciveher türlüdil öğretim imkânveola-naklarınasahipbirortambileşenlerininbirarayagetirilmesininyabancıdilöğretimindeetkiliolacağısöylenebilir.Budüşünceyidestekleyenbazıöğretmengörüşleriaşağıdakigibidir;

Öğretmen9:Okutulan kitapların yetersizliği ve konuların, öğrencinin ilgisini çekme-mesi, araç-gereçlerin eksikliği, sınıfların dil öğretimi için kalabalık olması(30kişi) ve bu yüzden her öğrenci ile teker teker ilgilenme fırsatının olmaması.

Öğretmen58:En önemlisi dil öğrenme odak haline gelmeli bu amaçla öğrencilerin öğrenmeleri için gerekli her şey ve iyi bir ortam sağlanmalı.

Öğretmen23:Özellikle okullardaki kitapların değiştirilip daha çok öğrencilerin ilgi ve meraklarına yönelik, eğlenceli kitapların hazırlanması, konuların daha aza indirgen-mesi gerekli.

Sonuç ve TartışmaYabancıdilöğretimiuzunyıllardırülkemizdecevaplanamayanpekçoksoruışığında

kronikleşmişdiyebileceğimizeğitimsorunlarıarasındayeralmaktadır.Busorunayöneliköğretmenlerinbakışaçılarıönemkazanmaktadır.Yabancıdilöğretmenlerinceyabancıdilöğretimindeöğrencibaşarısınaolumluveolumsuzetkiedenöğretmene,öğrenciye,der-


sinişlenişine,çevreyeveeğitimsistemineyönelikgörüşveönerilerortayakonmuştur.Araştırmanınsonucuolarakyabancıdilöğretimindeöğrencilerinbaşarılarınıetkile-

yenfaktörlerinİngilizceöğretmenlerinegörebeşayrıfaktördetoplandığıgörülmektedir.Yabancıdilöğretmenlerinceöğretmenlerinolumlututumvedavranışları,öğrenciyiaşırızorlamamaları, dersi öğrencilerin farklılıkları doğrultusunda onların seviyesine uygunbirşekildeişlemeleriöğretmenlerinöğrencibaşarılarınıartırdığınıdüşündükleriolumluuygulamalarıdır.Öğretmenlerinolumsuzuygulamalarıolarakiseyabancıdilöğretiminisadeceklasikbirdersolarakgörmelerisonucundatekdüzebirsınıfortamısağlamalarıveöğrencilereyönelikolumsuzdavranışlarıolarakgörmektedirler.

İngilizceöğretmenleri,yabancıdilöğretmenlerininöğrencibaşarısıüzerindesınıftakiderseveöğrenciyeyaklaşımıileuygulamalarınınolumluveyaolumsuzetkisiolduğugö-rüşündedirler.Öğretmeninöğrenciyeolumluveyaolumsuzyaklaşımı,dersişlemeşekli,sınıfyönetimi,sınıftakiuygulamalarıgibipekçoketmeninöğrencilerinyabancıdilbaşa-rılarınıetkilediğisöylenebilir.

Öğrencilerindilöğrenmeyeistekli,ilgilivemeraklıolmalarısonucundadilöğrenmeçabasıiçinegirmelerivebununiçinçabagöstermeleriöğrencilerinİngilizceöğrenmele-rineyönelikolumlubiryaklaşımolaraköğretmenlercebelirtilmektedir.Ayrıcaöğrencininöğretmenineyönelikolumlubakışaçısınasahipolmasıileİngilizceninönemininfarkınavarmalarıveözgüvenleriyüksekolarakdersekatılımlarıdilöğrenimiaçısındanönemliolduğuöğretmenlerceifadeedilmektedir.Öğrencilerinİngilizceye,öğretmeneolumsuzbakışaçıları,derseyönelikolumsuzalgıilekorkugibiönyargılarıyabancıdilöğretimin-deöğrencibaşarısınıolumsuzetkileyenenönemlietkenlerdenolduğusöylenebilir.Öğ-rencilerinİngilizceyidiğerderslergibiçalışılacakbirdersolarakgörmeleri,sadecesınavodaklıolarakdilöğrenmeyeçalışmalarıöğrencileriolumsuzetkileyenunsurlararasındagösterilebilir.

Yabancıdil dersleri sınıfortamındaçokçeşitli uygulamalarıbarındıracakve farklıduyuveyetilerietkinkılacakşekildepekçokfarklıkaynakyardımıylaöğrencibaşarısınaolumlu fayda sağlayacağı öğretmenlerce vurgulanmaktadır. Bireymerkezli olarak öğ-rencilerindilikullanarakgüdülenmeleriileuygunbirdersortamıdilöğretimindeönemverilenunsurlardandır.Oysaderslerintekdüzetekyönlüolarakveyalınuygulamalarlaöğrencilerindikkatiniçekmektenötesadecedersyapmayaodaklanıldığıbirsınıforta-mındayapılmasıöğrencibaşarısınıolumluetkilemedençokuzakolacağısöylenebilir.

Öğrencilerinçevreleridilöğrenimineyönelikolumlubiryaşamladonatılabilirsebuöğrencilerinyabancıdiliöğrenmelerineolumlukatkısağlayacağıöğretmenlertarafındanaçıkçaotayakonmaktadır.Bununiçindilöğrenmeyeyönelikolumsuzolanaileninilgi-sizliğiveyabilgisizliği ile teknolojikdeğişimvegelişmelerolumluyadönüştürülebilir.Buşekildeöğrencilerinyabancıdilemaruzkalmalarısağlanabilir.

Eğitim sistemindedil öğretimi içinuygunortamlarınoluşturulması gerekmektedir.Sınıflarınkalabalıkoluşundanmüfredatıntekdüzeliğine,gramerodaklıeğitimdenkaynakvemateryaleksikliğinepekçokunsuröğrencileriyabancıdilöğretimindeolumsuzolarak


etkilemekte olduğu öğretmenlerce belirtilmektedir.Eğitim sistemimiz, dil öğrenmeveöğretiminimatematik, fenveyasosyalderslergibiyasadeceformüllerleyadasadeceezberleyerekolabilecekbirdersolarakgörmekteolduğusöylenebilir.Oysayabancıdilöğrenimibirhayatanlayışıdır.Buaçıdandilöğrenimisadecesınıftahaftadabirkaçsaatteolabilecekbirdersdeğildir.

Yabancıldilöğretimininnekadarküçükyaştabaşlarsaokadarkolayveiyiöğrenil-diğiniiddiaedenAnşin(2006:10)’inCohen’den(1997)aktardığınagöreçocuklarküçükyaşlardazihinselesnekliğindenveduyuşsaluygunluklarındandolayıyabancıbirdilidahadoğalvedahakolayöğrenmektedirler.Benzerbirşekildebuaraştırmadadaİngilizceöğ-retmenleriyabancıdilöğretiminindahaerkenbaşlamasıgerektiğinidüşünmektedirler.ErkenyaştayabancıdilöğretiminiaraştıranİlterveEr(2007:28)öğretmenvevelileringörüşlerini aldığı araştırmasındaher iki grubundayabancı dil öğretiminin erkenyaştabaşlamasıgerektiğinidüşündüğünüsöylemektedir.Sevinç(2006)’inaraştırmasındaİn-gilizceöğretmenlerininyarıdanfazlasıİngilizceöğrenmeyebaşlamayaşıolarak5-7yaşaralığınıuygunyaşdilimiolarakbelirtirken,beştebirikadarı8-10yaşaralığınınuygunolduğunubelirtmişlerdir.

İngilizce öğretmenleri dil öğrenmede öğrenci başarısını olumlu etkileyen faktörlerarasında“Önceliklekendianadilini iyibilmesi” ifadesineyervermektedirler.Öğrencikendianadiliniiyiöğrenmemişseyabancıdilitamkavrayamamaktaveikidilibirbiriiçi-nesokaraknetamanadilininetamyabancıdiliöğrenmektedir.Çelebi(2006:297)çalış-masındaTürkiye’desiyasilerden,TVsunucularından,öğretmenlerdenvegünlükhayattakullanılanyabancıkelimelerdenörneklervererekyabancıdilöğretimiiçinöncelikleanadiliiyibilmekgerektiğinivurgulamaktadır.Anadiliiyiöğrenmedenyabancıdilöğretimi-ninkişileriveanadiliyozlaştırdığınıçalışmasındaortayakoymaktadır(Çelebi2006).

Öğrencilerininsanlararasıiletişimdeveyazılıkaynaklarınanlaşılmasındadilinöne-mininfarkınavarması,dilöğrenmedeöğrencilerinmotivasyonkaynaklarınailişkinöğret-mengörüşleriarasındayeralmaktadır.Sınıfiçimotivasyonkaynağıolarak“öğretmeninçalışmakonusundayardımvedesteği”ifadesiençokbelirtilengörüştür.Ayrıcaöğretmen-lertarafından,ailevearkadaşçevresininmotivasyonuetkilediğidevurgulanmaktadır.DilöğrenmedemotivasyonunöneminiAcatveDemirel(2002:315)yabancıdilöğrenmedeiçsel, araçsal ve bütünleştirici nedenlerin öğrencilerinmotivasyonunu etkilediğini ifa-deetmektedirler.Buçalışmadadaöğretmenlerin“Öğrencininyabancıdilekarşıolumlututum,ilgi,isteklilikvekatılımı”ifadesiiçselmotivasyona,“Üniversitesınavlarındaİn-gilizcedensorusorulmalı”ifadesiaraçsalmotivasyona,“Yabancıbirdilöğrenilmekiste-niyorsaonunkültürüveyaşayışşeklideöğrenilmeli,1yada2aylığınadaolsaİngilteregörülmeli”ifadesiisebütünleştiricimotivasyonaörnekverilebilir.

Dil öğretiminde öğrenci başarısını olumsuz etkileyen faktörler arasında sınıflarınkalabalıkolması,yeterliteknolojikaltyapınınolmaması,derskitaplarınınyeterliolma-ması,öğrencininyabancıdilekarşıolumlututum,ilgi,isteklilikvekatılımıolmasıge-reği,öğrencilerinİngilizkültürünüdeöğrenmesigerektiğiveyakısasüreliğinedeolsa


İngiltere’yigörmelerigerektiği,sıkıcıvemerakuyandırmayangramerderslerininöğren-cilerindilöğreniminiolumsuzetkilediğigörüşleriİngilizceöğretmenlerincevurgulananönemligörüşlerdir.Sevinç(2006)’inçalışmasındaortayakoyduğubulgularileburadakibulgularparalellikgöstermekteayrıcapekçokbenzerlikdikkatçekmektedir.

BuçalışmadaÖSS’deİngilizcedensorusorulmasıgerektiği, teknolojikeksikliklerolduğu,çevreninetkisi ileders işlenişininetkisi,derskitaplarınınyetersizliğiüzerindedurularakMilliEğitiminkitaplarınabağlıkalınmamasıgerektiğivurgulanmaktadır.Ben-zerşekildeKarakoyun(2008)’unçalışmasındaİngilizceöğretmenlerinceSBSsınavındaİngilizcesorusorulmasınınöğrencilerinderseilgisiniartırdığınıfakatİngilizcekitapter-cihiolaraköğrencilerintestkitaplarınayöneldikleriveöğretmenlerinkonuşmaveoyunetkinliklerininsuresiniazaltaraktesteyöneldikleriifadeedilmiştir.ÖSS’deİngilizcedensorusorulmasıliselerdeöğrencilerindilöğrenmeyeyönelikilgisiniartırıcıetkiyigöste-receğibusonucagöreöngörülebilir fakatbuuygulamaİngilizceyisadecedilbilgisivekelimeezberlemektenöteyegötürmekonusundanekadarfaydalıolacağıtartışılmalıdır.Ayrıca(Karakoyun,2008)sınıföğrencisayısının,materyalveteknolojikaraçgereçek-sikliğinin,dersişlenişindedilbecerilerinineksikkaldığının,sosyoekonomikçevrenindilöğrenmedeetkiliolduğunun,öğretmenin tutumveözelliklerininöğretimietkilediğininüzerindedurulmuştur.Öğretimprogramınınunsurlarıilederskitaplarınınbirbiriylepara-lelolmadığıbunedenleihtiyaçlaracevapverecekderskitaplarınınyenidenhazırlanmasıgerektiğiöğretmenlerintamamıtarafındanbelirtilmiştir.Tümokullardadilöğretimiaçı-sındanimkânlarıeşitlemekveöğretmenlerinveöğrencilerindilöğrenmedefaydalana-caklarıalternatifleriartırmakgerektiğisöylenebilir.

Öner(2008)’inaraştırmasındaeldeedilenbulgularagöreöğrencilerinyabancıdilal-gıları, derslerdeuygulananöğretim teknikleri, ebeveynlerin eğitimdüzeyi ve öğrenimgörülen okul ile öğrencilerin başarıları arasında, anlamlı bir ilişki olduğu ortaya kon-maktadır.Öner’inyapmışolduğuçalışmabulguları ile bu çalışmadaüzerindedurulanİngilizceöğrenmeyietkileyenunsurlarolandersişlenişiileçevreninetkisiveöğrencininalgısıyaklaşımlarınınparalellikgösterdiğigörülmektedir.

DilöğretimindebaşarıyıetkileyenetmenlerolarakTürkoğlu(2004)yabancıkültürelvesosyaletmenler,anadilinetkisivekullanılanyöntemlerolarakdilöğretimineetkileriüçgruptadeğerlendirmiştir.Buçalışmadadaöğretmengörüşleriİngilizceöğrenilenül-keninkültürününbilinmesi,öğrencilerinanadilleriniiyibilmelerigereğiiledilöğretimyaklaşımlarınınönemiİngilizceöğretmenlerincevurgulanangörüşlerarasındadır.

Yukarıdaki bulgular doğrultusunda bazı çıkarımlarda bulunulabilir. Her öğrenciyeyabancı dili sadece günlük hayatta yabancılarla anlaşabileceği ve yurt dışında günlükhayatınıdevamettirebileceğikadaröğretmeanlayışıiletümokullardabasitbirdileğiti-mianlayışıgeliştirilmelidir.İsteyenöğrencilereiseetkilibiryabancıdileğitimivermekeğitimsisteminintemelodağıolmalıdır.Fakatgünümüzdilöğretimiuygulamasıhazırlıksınıflarınıkaldırarakeşitlikçibiryaklaşımlaherkeseetkilibirİngilizceöğretmeidealiyleyolaçıkarkendiligünlükhayattadahikullanamayanbireyleryetiştirmektedir.Oysaor-


taokullardaveliselerdegönüllülükesasınagöreisteyenöğrencileriçinhazırlıksınıflarıaçılmalıdiğeröğrencilereiseyabancıdildersibedeneğitimi,müzik,resimderslerigibisosyalbiretkinlikanlayışı içindedahaçokuygulamayadayalıolarakverilmelidir.Dilöğretimindeöğretmenleröğrencilerineİngilizceyinasıldahaetkilibirşekildeöğretirizanlayışındaolduklarındanyabancıdileğitimindedahaözgürbırakılmalıdırlar.Dilöğren-mekdilemaruzkalmaktır.Buancakdilöğretmeyiamaçlayanöğretmenlerveokullarlasağlanabilir.

KaynakçaAcat,M.B.veDemiral,S.(2002). Türkiye'deyabancıdilöğreniminde motivasyonkay-

naklarıvesorunları.Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 8(3), 312-329.Anşin,S.(2006).Çocuklardayabancıdilöğretimi.D.Ü. Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi

Dergisi.6,9-20.Aydın,S.(2006).İkincidilolarakİngilizceöğrenimindekibaşarıdüzeyininbazıdeğiş-

kenleregöreincelenmesi.Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergi-si,8(2),273-285.

Başar,M.veTosuncuk,Ö.(2016).İlkokuldaİngilizceöğretimininöğretmengörüşlerinegöreincelenmesi.Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi,9(2),100-125.

Büyüköztürk,Ş.,Çakmak,E.K.,Akgün,Ö.E.,Karadeniz,Ş.veDemirel,F.(2010).Bi-limselaraştırmayöntemleri.5.Baskı.Ankara:PegemAkademiYay.

Çelebi,M.D.(2006).Türkiye’deanadilieğitimiveyabancıdilöğretimi.Erciyes Üniver-sitesi Eğitim Fakültesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21(2),285-307.

Doğan,A.(2008).Liseöğrencilerininİngilizceöğrenimlerinietkileyenyabancıdilkay-gısı.Dil Dergisi, 139, 48-67.

Engin,A. O. (2006).Yabancı dil (İngilizce) öğretiminde öğrenci başarısını etkileyendeğişkenler.Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,8(2),287-310

İlter,B.veEr,S.(2007).Erkenyaştayabancıdilöğretimiüzerineveliveöğretmengö-rüşleri,Kastamonu Eğitim Dergisi,Cilt15,No1,21-30.

Karakoyun,S.(2008).İlköğretimII.kademeyabancıdildersiöğretimprogramınınde-ğerlendirilmesineilişkinöğretmengörüşleri(AdapazarıÖrneği).YüksekLisansTezi.SakaryaÜniversitesiSosyalBilimlerEnstitüsü.

Kolaç,E.(2008).Yabancıdillervetürkdiliveedebiyatıbölümüsonsınıföğrencilerinin“yabancıdilöğretimi”ve“yabancıdilleöğretim”konusundakiyönelimvegö-rüşleri.Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi,1,4,397-412.

Littlewood,W. (2001).Foreign and second language learning; language acquisation research and its ımplications for the classroom. (15thEd).CambridgeUnivesityPress.


Erişim: Aralık, 2015. http://www.amazon.com/Foreign-Second-Language-Learning-Implications/dp/0521274869

Miles,M.B.&Huberman,A.M.(1994).Qualitativedataanalysis. (2ndEd).NewburyPark,CA:Sage.

Öner,G.(2008).Ortaöğretimöğrencilerininyabancıdilöğrenimlerinietkileyenetmen-ler.DoktoraTezi.GaziantepÜniversitesiSosyalBilimlerEnstitüsüEğitimBi-limleriAnaBilimDalıGaziantepOcak2008.

Sevinç,K.Ü.(2006).İlköğretimokullarındaingilizceöğretimindekarşılaşılangüçlükle-reilişkinöğretmengörüşlerinindeğerlendirilmesi(DiyarbakırÖrneği).YüksekLisansTezi.DicleÜniversitesiSosyalBilimlerEnstitüsüEğitimBilimleriEğiti-miAnaBilimDalıEğitimProgramlarıveÖğretimBilimDalı

Şahin,Y. (2009).Yabancı dil öğretimindeöğrenci başarısını olumsuzyönde etkileyenunsurlar.TSA Dergisi,13(1),149-158.

Türkoğlu,S.(2004).Dilöğretimindebaşarıyıetkileyenetmenler.Kazım Karabekir Eği-tim Fakültesi Dergisi,Sayı:9

Turner, R. C. ve Carslon, L. (2003). Indexes of item-objective congruence formultidimensionalitems.[Elektronikversiyon]International Journal Of Testing, 3(2),163-171.

Yeşilyurt,E.(2011).Öğretmenadaylarınınöğretmenlikmesleğiningenelyeterliklerineyönelikyeterlikalgıları.Türk Eğitim Bilimleri Dergisi,9(1),71-100.

Yeşilyurt,E.(2012).Teachers’applicationlevelsofcommonteachingprinciplesandtheproblemstheyencounter.International J. Soc. Sci. & Education,2(2),207-223

Yeşilyurt,E.(2013a).Metacognitiveawarenessandachievementfocusedmotivationasthepredictorofthestudyprocess.International J. Soc. Sci. & Education,3(4),1013-1026.

Yeşilyurt,E.(2013b).Öğretmenlerinöğrenmestratejilerineilişkinalgıladıklarıfarkında-lıkdüzeyi.Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi,171,113-135.

Yeşilyurt,E.(2013c).Öğretmenlerinöğretimyöntemlerinikullanmaamaçlarıvekarşı-laştıklarısorunlar.Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17(1),163-188.

Yıldırım,A.veŞimşek,H.(2011).Sosyalbilimlerdenitelaraştırmayöntemleri.Ankara:SeçkinYay.

YABANCI DİL ÖĞRETİMİNDE ÖĞRENCİ BAŞARISINI ETKİLEYEN … Bayram OZER... · 2016. 9....

Documents

Transcript of YABANCI DİL ÖĞRETİMİNDE ÖĞRENCİ BAŞARISINI ETKİLEYEN … Bayram OZER... · 2016. 9....