x quang hội chứng màng phổi

October 31, 2014 1

CHAÅN ÑOAÙN HÌNH AÛNH

HOÄI CHÖÙNG MAØNG PHOÅI

BS.NGUYEÃN QUYÙ KHOAÙNG

BS.NGUYEÃN QUANG TROÏNG

2October 31, 2014

DAØN BAØI

I.Ñònh nghóa.

II.Caùc hình aûnh X quang cuûa

Hoäi chöùng màng phổi.

III.Nguyeân nhaân.

VI.Keát luaän.

3October 31, 2014

DAØN BAØI

I.Ñònh nghóa.




VI.Keát luaän.

4October 31, 2014

ÑÒNH NGHÓA

Hoäi chöùng maøng phoåi bao goàm nhöõng

daáu hieäu X quang dieãn taû caùc toån

thöông naèm giöõa laù thaønh vaø laù taïng:

TDMP,TKMP,và các tổn thương của chính 2 lá này như dầy dính màng phổi,đóng voâi maøng phoåi,böôùu maøng

phoåi.

Luoân luoân phaûi ñi tìm toån thöông keát

hôïp ôû thaønh ngöïc cuõng nhö ôû nhu moâ

phoåi.

5October 31, 2014

DAØN BAØI

I.Ñònh nghóa.




VI.Keát luaän.

6October 31, 2014

CAÙC HÌNH AÛNH X QUANG CUÛA


I-TRÀN DỊCH MÀNG PHỔI

-1.Traøn dòch maøng phoåi töï do.

-2.Traøn dòch döôùi ñaùy phoåi.

-3.Traøn dòch maøng phoåi khu truù.

-4.Traøn dòch raõnh lieân thuøy.

-5.Traøn dòch maøng phoåi trung thaát.

II-TRÀN KHÍ MÀNG PHỔI

-1.Traøn khí maøng phoåi.

-2.Traøn khí keømTraøn dòch maøng phoåi.

III-CÁC BỆNH LÝ MÀNG PHỔI KHÁC

-1.Daøy dính maøng phoåi.

-2.Voâi hoùa maøng phoåi.

-3.Böôùu maøng phoåi.

7October 31, 2014



TRAØN DÒCH MAØNG PHOÅI TÖÏ DO

ĐƯỜNG CONG DAMOISEAU

(MENISCUS SIGN)

10October 31, 2014



TRAØN DÒCH MAØNG PHOÅI TÖÏ DO

VÔÙI ÑÖÔØNG CONG DAMOISEAU

ÑIEÅN HÌNH

13October 31, 2014



TRAØN DÒCH MAØNG PHOÅI (T)

(Chuïp beänh nhaân ôû tö thế naèm ngöûa)

14October 31, 2014



Dò vaät pheá quaûn?

Beänh nhaân ñöôïc chuïp ở

tö theá naèm ngửa)

15October 31, 2014



Traøn dòch maøng phoåi (T).

Thế nằm nghiêng phải

(Right lateral decubitus)

với Tia X ngang

Các dấu hiệu TDMP ở tư thế nằm ngửa

- Mờ, giống như “mạng che mặt” nửa lồng

ngực với bóng mạch maú vẫn còn.

- Mờ vùng đỉnh phổi.

- Mất bóng sắc nét của vòm hoành đồng bên.

- Tù góc sườn hoành

- Dầy rãnh liên thuỳ bé nếu ở bên phải.

18

a.Traøn dòch MP khu trú đỉnh phổi.

b.Traøn dòch MP khu trú sau lưng.

c.Traøn dòch MP khu truù thành

ngực bên.

d.Traøn dòch raõnh lieân thuøy beù.

e.Traøn dòch raõnh lieân thuøy lôùn.

f.Traøn dòch döôùi ñaùy phoåi

(f>1,5cm).



DẤU NGOÀI PHỔI

GOÙC BERNOU

21October 31, 2014



22October 31, 2014



TRAØN DÒCH MAØNG PHOÅI

KHU TRUÙ VÙNG LƯNG

23October 31, 2014



24October 31, 2014



TRAØN DÒCH MAØNG PHOÅI KHU TRUÙ

25October 31, 2014

TRÖÔÙC VAØ SAU KHI CHOÏC HUÙT DÒCH

HÌNH ẢNH GIẢ BƯỚU

Tràn dịch rãnh liên thuỳ có thể cho ra những hình ảnh giả

bướu hoặc Bướu ma (Ghost tumor). Cần nghĩ đến chẩn đoán

này khi thấy bóng mờ nằm theo vị trí của rãnh liên thuỳ và nhất

là có hình mỏ chim ở bóng mờ.

27October 31, 2014



BƯỚU MA (Ghost Tumor)TRAØN DÒCH RAÕNH LIEÂN THUØY BEÙ

28October 31, 2014



TRAØN DÒCH RAÕNH LIEÂN

THUØY LÔÙN (P)

29October 31, 2014



TRAØN DÒCH RAÕNH LIEÂN THUØY BEÙ VAØ

PHAÀN DÖÔÙI RAÕNH LIEÂN THUØY LÔÙN (P)

30October 31, 2014



TRAØN DÒCH RAÕNH LIEÂN THUØY LÔÙN

Tràn dịch phần dưới

rãnh liên thuỳ lớn.

32October 31, 2014



TRAØN DÒCH DÖÔÙI ÑAÙY PHOÅI PHẢI

Ta nghĩ đến tràn dịch dưới đáy phổi (tràn dịch dưới đáy

phổi =subpulmonic pleural effusion) bên phải khi thấy:

- 1/ “Vòm hoành” phải cao bất thường.

- 2/ Đỉnh “vòm hoành” nằm lệch ra phía ngoài đường trung

đòn phải và gần với rãnh liên thuỳ bé.

- 3/ Tù nhẹ góc sườn hoành phải

- 4/ Không có bóng mạch máu phổi ỏ dưới “vòm hoành”

34October 31, 2014



TRAØN DÒCH MÀNG PHỔI

DÖÔÙI ÑAÙY PHOÅI PHẢI

35October 31, 2014



TRAØN DÒCH DÖÔÙI ÑAÙY PHOÅI PHẢI

38October 31, 2014



TRÀN DỊCH MÀNG PHỔI

DƯỚI ĐÁY PHỔI TRÁI

39October 31, 2014



TRAØN DÒCH MÀNG PHỔI

DÖÔÙI ÑAÙY PHOÅI TRÁI

40October 31, 2014



41October 31, 2014

TRAØN DÒCH MAØNG PHOÅI (T) VAØ ÑAÙY PHOÅI (T):

TRÖÔÙC VAØ SAU CHOÏC HUÙT DÒCH



DẤU HIỆU CHIA TÁCH MÀNG PHỔI(SPLIT-PLEURA SIGN)

Màng phổi bắt thuốc, bao bọc quanh khối tụ dịch, chứng tỏ đó

là tổn thương ở khoang màng phổi.

Empyema, split pleura sign

Mủ màng phổi: đẩy phế quản

và mạch máu ra trước

Abscess phổi: không xô đẩy

phế quản và mạch máu

Split-pleura sign, mạch máu bị xô đẩy ra trước: tràn mủ màng phổi – Empyema.

Split-pleura sign Tràn mủ màng phổi

49October 31, 2014



TRAØN KHÍ MAØNG PHOÅI

50October 31, 2014




Chụp phổi thì thở ra hết sức

(trường hợp tràn khí màng phổi ít)

TRÀN

KHÍ

MÀNG

PHỔI

TRÀN KHÍ

MÀNG PHỔI

(kèm theo dầy

màng phổi)

54October 31, 2014




(Tomography quy öôùc)

55October 31, 2014



TRAØN KHÍ MAØNG PHOÅI ÔÛ BEÄNH NHAÂN CHAÁN THÖÔNG NGÖÏC

(Chuù yù:coù gaõy moät soá cung söôøn beân (P)).

56October 31, 2014



TRAØN KHÍ MAØNG PHOÅI VAØ TRAØN KHÍ DÖÔÙI DA

(Thaáy ñöôïc boùng cô ngöïc lôùn)

57October 31, 2014



TRAØN KHÍ MAØNG PHOÅI / KHÍ PHEÁ THUÕNG TOAØN TIEÅU THUØY

58October 31, 2014




59October 31, 2014



60October 31, 2014



TRAØN KHÍ MAØNG PHOÅI ÑAÅY TRUNG THAÁT QUA (T)

DẤU HIỆU VÒM HOÀNH ĐÔI (DOUBLE-DIAPHRAGM SIGN)

Đôi khi Tràn khí màng phổi không tụ tập ở nơi cao mà lại khu

trú dưới đáy phổi (subpulmonic pneumothorax) tạo nên dấu

hiệu vòm hoành đôi.

62October 31, 2014



TRAØN KHÍ ÑAÙY PHOÅI (P) TRAØN KHÍ ÑAÙY PHOÅI (T)

DAÁU HIEÄU VOØM HOAØNH ÑOÂI

(DOUBLE-DIAPHRAGM SIGN)

63October 31, 2014



TRAØN KHÍ KEØM TRAØN DÒCH MAØNG PHOÅI (T)

DẤU HIỆU GÓC SƯỜN HOÀNH SÂU (DEEP SULCUS SIGN)

Dấu hiệu này thấy được trên các phim chụp bệnh nhân ở tư thế nằm trong các phòng chăm sóc đặc biệt (ICU).

Khi có tràn khí màng phổi, khí sẽ tụ tập ở góc sườn hoành trước, tạo ra dấu hiệu góc sườn hoành sâu.Việc nhận biết dấu hiệu này rất quan trọng vì ta rất dễ bỏ sót hình ảnh tràn khí màng phổi trên phim ngực nằm.

65October 31, 2014



DAÁU HIEÄU GOÙC SÖÔØN HOAØNH SAÂU

(DEEP SULCUS SIGN)

Beänh nhaân ñöôïc chuïp ôû tö theá naèm ngöûa

Deep sulcus sign bên phải, Double-diaphragm sign bên trái

Không phải lúc nào ta ta cũng tìm được dấu hiệu góc sườn

hoành sâu trên phim ngực nằm. CT là phương tiện khảo sát tốt

nhất TKMP.

68October 31, 2014



TRAØN KHÍ MAØNG PHOÅI (Chuïp tö theá

naèm ngöûa vaø naêm nghieâng(P))

Fallen Lung sign: Phổi bị xẹp nhưng

co về phía dưới và ra ngoài (thay vì co

về phía rốn phổi) do gãy phế quản

Phổi xẹp do tràn khí màng phổi sẽ

co kéo về phía rốn phổi

DẤU HIỆU PHỔI RƠI

(FALLEN LUNG SIGN)

Khi phế quản bị đứt gây tràn khí màng phổi thì ngoài hình ảnh tràn khí ấy ta còn

thấy phổi bị xẹp nằm ở vị trí thấp theo trọng lực chứ không co rút về rốn phổi như

tràn khí màng phổi đơn thuần.

Tràn khí màng phổi với “fallen lung sign” đứt PQ gốc P

Tràn khí màng phổi với “fallen lung sign”, ống nội khí

quản nằm ngoài lòng khí quản đứt PQ gốc P.

73October 31, 2014

CÁC CHẨN ĐOÁN PHÂN BiỆT CỦA


TRAØN KHÍ MAØNG PHOÅI (P)?

74October 31, 2014



NEÁP GAÁP DA THAØNH NGÖÏC

75October 31, 2014



Daáu hieäu naøy ñöôïc phoå bieán

ôû Phaùp bôûi JOSÉ RÉMY.

Nó giuùp phaân bieät hình aûnh

möïc thuûy-khí ôû trong nhu moâ

phoåi hay ôû maøng phoåi.

Neáu A = A’ ÔÛ trong nhu

moâ phoåi.

Neáu P # P’ ÔÛ trong maøng

phoåi.

DAÁU HIEÄU MÖÏC THUÛY-KHÍ

(SIGNE DES NIVEAUX)

76October 31, 2014

P # P’A = A’

Dựa vào dấu mực

ngang trên phim

thẳng và nghiêng gợi

ý abscess phổi

(A=Á).

AB

TRÀN DỊCH-TRÀN KHÍ MÀNG PHỔI

TRÀN DỊCH-TRÀN KHÍ MÀNG PHỔI

80October 31, 2014



Vuøng phoåi xeïp baét thuoác caûn quang (caùc ñaàu muõi teân).

Traøn dòch maøng phoåi hai beân löôïng ít.

Joseph K.T.Lee. Lee computed body tomography with MRI correlation. 1998

DẤU HIỆU MẶT NGĂN CÁCH(THE INTERFACE SIGN)

Tràn dịch màng phổi có mặt phân cách mờ nhoè với gan (L) (do có cơ hoành chen vào giữa), trong khi tràn dịch màng bụng có mặt phân cách sắc nét với gan (A) (do tiếp xúc trực tiếp).

82October 31, 2014



THE DISPLACED CRUS SIGN: Traøn dòch maøng phoåi

ñaåy chaân voøm hoaønh ra xa thaân ñoát soáng.Ngöôïc laïi,

TDMB ñaåy chaân voøm hoaønh saùt vaøo thaân ñoát soáng.

Grainger & Allison’s Diagnostic Radiology. 1994

DẤU HIỆU VÙNG TRẦN CỦA GAN(THE BARE AREA SIGN)

Mặt sau gan có 1 vùng trần không được phúc mạc bao phủ, do vậy tràn dịch màng bụng sẽ không bao quanh mặt sau gan. Nếu thấy dịch bao quanh mặt sau gan thì đó là tràn dịch màng phổi.

Tràn dịch màng phổi

84October 31, 2014



THE BARE AREA SIGN: Neáu dòch bao quanh maët sau

gan thì ñoù laø Traøn dòch maøng phoåi.Coøn TDMB seõ

khoâng bao quanh maët sau gan do coù vuøng gan khoâng

ñöôïc maøng buïng bao phuû (bare area).


Tràn dịch màng phổi bao quanh mặt sau gan (L), trong khi

tràn dịch màng bụng không bao quanh mặt sau gan (A).

86October 31, 2014



DAØY DÍNH MAØNG PHOÅI (T)

87October 31, 2014


MAØNG PHOÅI

VOÂI HOÙA MAØNG PHOÅI:HÌNH AÛNH MAI MÖÏC

88October 31, 2014


MAØNG PHOÅI

VOÂI HOÙA MAØNG PHOÅI

89October 31, 2014


MAØNG PHOÅI

VOÂI HOÙA MAØNG PHOÅI SAU TDMP DO LAO

(Nhieàu haïch voâi hoùa ôû trung thaát)


90October 31, 2014


MAØNG PHOÅI

VOÂI HOÙA MAØNG PHOÅI / ASBESTOSIS

(Ñoái xöùng,taäp trung nhieàu ôû vuøng ñaùy phoåi.Daøy lôùp

môõ ngoaøi maøng phoåi(f)Beänh maøng phoåi maïn tính )


91October 31, 2014


MAØNG PHOÅI

VOÂI HOÙA MAØNG PHOÅI /

ASBESTOSIS

CÁC KHỐI CHOÁN CHỖ Ở MÀNG PHỔI

U MÀNG PHỔI LÀNH TÍNH:

-U mỡ (pleural lipoma)

-U sợi (pleural fibroma)

-U trung biểu mô lành tính (benign mesothelioma)

U MÀNG PHỔI ÁC TÍNH

-U trung biểu mô ác tính (benign mesothelioma)

-Di căn màng phổi.

U TRUNG MÔ LÀNH TÍNH

(Benign mesothelioma)

-40-60 tuổi, Nam=Nữ

-Khối u đơn độc, không liên quan đến chất amiante.

-Bờ đều. Thường ở ½ ngực dưới.

-80% từ màng phổi tạng, 20% từ màng phổi thành.

-Đóng vôi < 5%, hoại tử nếu u lớn.

-Thường kết hợp với bệnh lý phì đại xương-khớp.

U SỢI MÀNG PHỔI

U TRUNG MÔ MÀNG PHỔI

MESOTHELIOMA

U TRUNG MÔ ÁC TÍNH

(Malignant mesothelioma)

- Chiếm < 5% bệnh lý ác tính màng phổi.

- Có liên quan với nhiễm chất amiante.

- Lan khắp màng phổi dầy màng phổi >1cm,

không đều, có nốt.

- Tràn dịch màng phổi < 80%.

- Đóng vôi màng phổi # 5%.

- Xâm lấn thành ngực, trung thất, hạch…

97October 31, 2014

U TRUNG MÔ ÁC TÍNH

98October 31, 2014

MALIGNANT MESOTHELIOMA

99October 31, 2014

MALIGNANT MESOTHELIOMA

MALIGNANT

MESOTHELIOMA

101October 31, 2014


MAØNG PHOÅI

MESOTHELIOMA

Elizabeth K Dee, MD et al..Mesothelioma, Malignant.Last Updated: December 27, 2001.

102October 31, 2014


MAØNG PHOÅI

Traøn dòch maøng phoåi (P) vaø

Traøn muû maøng phoåi (T) (coù khí

sau choïc huùt).Maøng phoåi baét

thuoác ñeàu (smooth)Laønh tính.

Traøn dòch maøng phoåi (P).Maøng phoåi

daøy,khoâng ñeàu (irregular) Diffuse

malignant pleural mesothelioma.

103October 31, 2014


MAØNG PHOÅI

104October 31, 2014


MAØNG PHOÅI

MESOTHELIOMA THEÅ KHOÂ

(TOBIAS-ESCUDERO)

105October 31, 2014

DAØN BAØI

I.Ñònh nghóa.




VI.Keát luaän.

106October 31, 2014

NGUYEÂN NHAÂN

A.Traøn dòch,traøn khí maøng phoåi,dầy màng phổi:1.Chaán thöông.

2.Nhieãm truøng: caáp (Tuï caàu),maïn (Lao).

3.Böôùu:Mesothelioma,di caên.

4.Caùc nguyeân nhaân khaùc:

a/Traøn dòch maøng phoåi:

-Suy tim,suy gan,suy thaän.

-Vieâm tuïy caáp.

-Beänh moâ lieân keát (Lupus ban ñoû…).

-Nhoài maùu phoåi.

b/Traøn khí maøng phoåi:

-Töï phaùt.

-Hen pheá quaûn.

-Khí pheá thuõng.

B.Voâi hoùa maøng phoåi:

1.Traøn maùu cuõ ôû maøng phoåi.

2.Traøn dòch maøng phoåi cuõ do lao.

3.Traøn muû maøng phoåi cuõ.

4.Beänh Abestosis (nhieãm ñoäc chaát Amiante).

HC “MÓNG TAY VÀNG”

-TAM CHỨNG:

-Móng tay vàng (90%),

-Phù bạch mạch (phù chân voi) (80%),

-TDMP tái phát nhiều lần (60%)

CĐ: 2 trong 3 dấu hiệu trên.

-Có thể kèm: TD màng tim, viêm mũi xoang mạn, dãn phế quản (40%).

-Nguyên nhân:tắc nghẽn dẫn lưu bạch mạch.

CĐPB “MỜ MỘT BÊN NGỰC”

1-Xẹp phổi (do dị vật,do K )

2-Tràn dịch màng phổi nhiều

3-Viêm phổi

4-Sau cắt phổi.

Xẹp phổi (do dị vật,do K )

Tràn dịch màng phổi nhiều

Phoåi (T) môø

Khoâng di lệch

trung thaát

Air

bronchogram

Viêm phổi

Xöông söôøn 5 bò caét

Sau cắt phổi

114October 31, 2014

DAØN BAØI

I.Ñònh nghóa.




VI.Keát luaän.

115October 31, 2014

KEÁT LUAÄN

1.Caàn bieát phaân bieät giöõa traøn dòch maøng phoåi löôïng

nhieàu vôùi xeïp phoåi hoaøn toaøn.

2.Caàn chuïp theâm theá naèm nghieâng hoaëc sieâu aâm ngöïc

khi nghi ngôø traøn dòch ñaùy phoåi.

3.Caàn chuïp hình nghieâng khi muoán xaùc ñònh traøn dòch

maøng phoåi khu truù hoaëc traøn dòch raõnh lieân thuøy.

4.Khi thaáy moät möïc nöôùc ngang ôû phoåi,phaûi nhôù laø vöøa

coù khí vöøa coù dòch vaø caàn phaân bieät toån thöông naøy

ôû trong phoåi (aùp-xe) hay trong khoang maøng phoåi

(traøn khí keøm traøn dòch maøng phoåi) (chuïp theâm hình

nghieâng).

5.Caàn chuïp phim ôû thì thôû ra saâu khi nghi ngôø traøn khí

maøng phoåi ít.

10/31/2014116

XIN CẢM ƠN QUÝ ANH CHỊ ĐÃ THEO DÕI

ĐỐ VUI ĐỂ HỌC

Bệnh nhân nam,45

tuổi,ở Phú Quốc,nhập

viện tại một bệnh viện

Thành phố HCM vì=

-Khó thở

-Tức ngực

-Khạc máu (50-100ml)

Khám lâm sàng:

Ran nổ ở đáy phổi phải.

DẤU HiỆU SINH TỒN

Temperature 37 Celcius degrees

Blood pressure 110/65 mmHg

RR 30/mn

Pulse 120 /mn

SpO2 78 %

XÉT NGHIỆM và ĐiỆN TÂM ĐỒSputum smear Neg.

Sputum Gram &

culture

Neg.

WBC 9600

Hb 11.6 g/dL

Neutrophil 70%

Lymphocyte 19%

CÁC XÉT NGHIỆM KHÁCTests Results Normal range

Glucose 5.5 3.6-6.3 mmol/L

Urea 7.6 3-8.3 mmol/L

Creatinine 94 55-110 mmol/L

Sodium 140 135-145 mmol/L

Potassium 3.9 3.5-5.1 mmol/L

Calcium 2.2 2.2-2.5 mmol/L

CT NGỰC LẦN 1

BÀN LUẬN

Bạn nghĩ đến những

chẩn đoán nào?

Bạn cần làm gì thêm?

CÁC CHẨN ĐOÁN PHÂN BIỆT

1. Community-acquired pneumonia

2. Viral pneumonia

3. Pulmonary tuberculosis

4. Cardiogenic pulmonary edema

5. Pulmonary embolism

CÁC KHÁM NGHIỆM THÊM

Echocardiography

Vascular ultrasound(Bệnh nhân khai tức ngực

sau khi đi máy bay từ Hoà Lan qua Việt Nam

và có đau và sưng vung khoe chân phải)

Sputum Gram stain and sputum cultures for

bacteria

Sputum smears and cultures for TB.

MSCT (MDCT) ngực,chú ý thì động mạch

phổi

ECHOCARDIOGRAPHY

VASCULAR ULTRASOUND

CT NGỰC LẦN 2 (3 ngày sau)

PULMONARY EMBOLISM

CT NGỰC LẦN 3

(sau khi dùng anticoagulant )

February 10, 2004 132

PULMONARY EMBOLISM

133

PULMONARY EMBOLISM

Pulmonary embolism

134

PULMONARY EMBOLISM

135

PULMONARY EMBOLISM

So sánh CT ngực lần 1 với lần 3:

CT LẦN 1

So sánh CT ngực lần 1 với lần 3:

CT LẦN 3

CÁC BÁC,CÁC CHÚ ,CÁC CÔ

CÓ THÍCH KHÔNG ?

x quang hội chứng màng phổi

Health & Medicine

Transcript of x quang hội chứng màng phổi