TONSİL VE ADENOİD HASTALIKLARI - jcam.com.tr · PDF fileTONSİL HASTALIKLARI AKUT...

SALİH BAKIR | KBB NOTLARI 327

TONSİL VE ADENOİDHASTALIKLARI


Kronik adenoidit ile mikroorganizmalar içinrezervuar etkisi ile sinüzite yol açabilir. Çocukhastalarda medikal tedaviye cevap vermeyenolgularda cerrahi düşünülüyorsa ilk yapılmasıgereken sinüs cerrahisi değil adenoidektomidir.

ADENOİD HASTALIKLARI

ADENOİDİT

Akut adenoiditte pürülan rinore, nazal obstrüksiyon, ateş ve sık otitis media görülebilir. ÜSYEsonrası sıklıkla enfekte olur. Akut enfeksiyon esnasında yüksek sesli horlama görülmesi,epizoddan sonra ise horlama kaybolması veya azalması akut enfeksiyon olma ihtimalini artıranbir bulgudur. Etken ajanlar akuttonsillit ile aynıdır.Kronik adenoidit, inatçı burunakıntısı, kötü kokulu nefes, postnazalakıntı, öksürük, uvula arkasında veüzerinde kurutlar ve kronikkonjesyon görülen adenoidenfeksiyonu durumudur. Bu saydığımız semptomlar kronik sinüzitte de bulunduğundan ayırıcıtanı yapılması oldukça güçtür. 6 ayda 4 veya daha fazla akut adenoidit geçirilmesi veya sinüzititakiben oluşur.ADENOİD HİPERTROFİSİ

Adenoid, çocuklarda normal olarak hipertrofiktir (fizyolojik büyüme). Bu büyümenin antijenikuyarılara yanıt olarak oluştuğu bilinmektedir. Adenoid, 3-7 yaşlarında maksimum büyüklüğeulaşır, sonra küçülmeye başlar. Enfeksiyöz nedenlerle de adenoid büyür. Adenoidler ancakburun solunumu engellendiği veya östaki obstrüksiyonu sonucu EOMveya AOM’a yol açtığı durumlarda önem kazanmaktadır. Obstrüktifadenoid hipertrofisinde; horlama, hem gündüz hem de gece zorunluağız solunumu ve hiponazal konuşma vardır. Burun kanatlarınınsolunuma katılmasında belirginlik görülmektedir. Adenoid hipertrofisi,östaki tüpünde tıkanıklığa neden olarak tekrarlayan EOM veya AOM’aneden olabilmektedirler. Rinore, postnazal akıntı ve kronik öksürük,yaygın görülmekte ama bu semptomlar nonspesifiktir. Çocuklardailerleyen zaman içerisinde maksilla gelişimi üzerine olan olumsuz etki sonucu "adenoid yüzü”denen karakteristik yüz görünümü (ağız açık-üst çene öne doğru çıkıntılı) oluşur. Ağır işitme vesolunum bozukluğu nedeniyle mental durgunluk - apatik görünüm vardır. Uyku bozuklukları,enürezis görülebilir.

Adenoidhipertrofisi


Adenoid dokusunun hastalıklarında tedavi medikal veya cerrahi olmak üzere iki şekilde yapılır.Adenoidin akut inflamatuar hastalıklarında medikal tedavi uygulanmaktadır. Medikal tedavide;antibiyoterapi, analjezik - antiinflamatuar ilaçlar uygulanır. Cerrahi tedavi (adenoidektomi) isegenellikle medikal tedaviye yanıt vermeyen bahsedilen semptomların olduğu olgularda tercihedilmektedir.TONSİL HASTALIKLARI

AKUT TONSİLLİTAkut tonsillit (AT), tonsilla palatinaların enfeksiyonudur. Her ikisi ya da biri tutulabilir. Kendikendini sınırlar. Şiddeti, etken patojenin virülansına ve konağın rezistansına bağlı olarakdeğişiklik gösterebilmektedir.Mikrobiyoloji: Etken %70 viral (influenza, parainfluenza, rhinovirus sıktır, okul öncesi dönemçocuklarda viral nedenler daha sıktır) %30 bakteriyeldir. Bakteriyel nedenli AT’lerin %90’ındanA grubu ß hemolitik streptokoklar (GAS) sorumludur. Diğer izole edilen mikroorganizmalarstafilokoklar, pnömokoklar ve hemofilus ve anaerob türleridir. İleri yaşlarda (adolesan ve gençyetişkinlik döneminde) virüslere göre bakteryel nedenlere daha sık rastlanır. Damlacık yolu ilebulaşırlar. Kışın daha sıktır.Klinik: Başlangıcı genelde çok anidir veyüksek ateş, üşüme titreme ile birliktedir.Bunu boğaz ağrısı, yutma güçlüğü izler.Ayrıca kırgınlık, baş ağrısı ve eklem ağrısıgibi sistemik yakınmalar da görülebilir.Akut dönemdeki fizik muayenede;tonsillerde büyüme vardır ve üzerleribeyaz eksuda lekeleri ile kaplıdır. Bueksudalar genellikle tonsiller fossada sınırlıdır. Özellikle kript ağızlarında bulunur ve kolaycakaldırılabilirler. Ayrıca parankimal ülserasyonlar da görülebilir. 3 tipi tanımlanmıştır: Akut parankimatöz tonsillit: Tonsilde sadece ödem ve hiperemi vardır. Akut folliküler tonsillit: Kriptlerdeki pürülan mayi nedeniyle multipl küçük lekelenmeler(folikül) tarzında görülür (pratikte sıklıkla kriptik tonsillit diye adlandırılır). Akut membranöz tonsillit: Foliküller birleşme gösterir, yani pürülan mayi tüm tonsilyüzeyini kaplar. Tonsillerdeki enflamasyon ya da enfeksiyona ilave olarak, hemen daimafarenjit ve boyun lenfatiklerinde de tutulum vardır. Dil üzeri kaplanmıştır ve oral kaviteiçinde koyu kıvamlı mukoid sekresyon bulunur. Sıklıkla hassas servikal LAP vardır.

Akut parankimatöz ve follikülertonsillit


Tanı: AT tanısı klinikle konur ancak klinikle viral-bakteryel ayrımı yapılamaz. Ayrım için kültürgerekir. Ancak her hastada kültür yapmak pratikte masraflı ve gereksizdir. Çünkü herhangi birkomplikasyon oluşmadığı taktirde hastalık kendi kendini sınırlar ve semptomlar 4-5 gün içindeazalma gösterir. Üstelik merkezdeki patojen flora ile yüzeysel flora farklılığı nedeniyle kültürdeyanlış sonuçlarda çıkabilir. Ancak olası komplikasyon nedeniyle antibiyotik tedavisi gerektirenGAS düşünülen olgularda yada ampirik tedaviye cevap vermeyen olgularda mikrobiyolojikdoğrulama için hızlı antijen testleri (HAT) ve boğaz kültürü kullanılmaktadır. HAT çok hızlı (10-15 dk) sonuç verir ve + sonuç alınırsa etken GAS demektir. Olumsuz ise GAS ekarte edilemez,kültür gerekir, gram boyama ile değerlendirlebilir. Viral antijenleri saptamak için yapılanspesifik aglutinasyon çalışmaları ise pahalı ve kesin sonuç vermeyen yöntemlerdir. Laboratuvartetkiklerinde enfeksiyon yönünde bulgular vardır. Değişik derecelerde lökositoz saptanır.Komplikasyonlar: Genellikle kendi kendini sınırlayan bir enfeksiyon olmakla birlikte, AT’ninpersistan enfeksiyonu, bazı komplikasyonlara yol açabilmektedir. Bunlar; süpüratif ve non-süpüratif komplikasyonlar olarak ikiye ayrılır. Non-süpüratif komplikasyonlar; akut romatizmalateş (ARA) ve glomerülonefrittir (GN). ARA, tonsillit başlangıcından sonraki ilk 10 günantibiyotik kullanılarak önlenebilir, ancak GN önlenemez. Süpüratif komplikasyonlar kroniktonsillite dönüşüm, otit, peritonsiller abse (takiben retrofarengeal veya parafarengeal abselereve müteakip başka derin boyun enfeksiyonlarına hatta mediastenite ilerleyebilir) ve septisemişeklinde olabilmektedir.Peritonsiller abse: AT komplikasyonları arasında en sık rastlanılanıdır. Tonsil kapsülü vefarinks lateral duvarı (süperior faringeal konstriktör adale) arasındaki potansiyel boşluklarda(peritonsiller alan) püy toplanmıştır. Genelde bir selülit dönemini takip eder. Enfeksiyonun(tonsillit) direk uzanımıyla tonsil kapsülünü aşarak peritonsiller boşluk enfeksiyonu oluşur. Bupotansiyel boşluğun yumuşak damak yanındaki kısmı, buradaki en zayıf yerdir ve bu nedenle buapseler genellikle tonsil üst kutbuna yerleşir. Çoğunlukla tek taraflıdır.Tedaviye yanıtsız tonsillit öyküsü genellikle vardır. Genel durum AT’e göre daha kötüdür.Hastada ateş, boğaz ağrısı, ağzını açmada güçlük (trismus, pterigoid kasların tutulumuna bağlı),ağızdan salya akması (drooling), yutma zorluğu ve konuşma bozukluğu (ağızda sıcak patates vargibi konuşma) vardır. Muayenede tonsil üst kutbunda yumuşak damak ve uvulaya uzanan vetonsili alta ve orta hatta iten kabarıklık görülür. Ağız tam olarak açılamaz ve pterigoid kasspazmına ve refleks irritasyonuna baglı olarak trismus bulunur. Yumuşak damak ve anteriortonsil plikasında şişlik saptanır. Tonsil öne aşağıya doğru, uvula da karşıya doğru itilmiştir. Ateş,boyunda ağrılı LAP, lökositoz vardır.Ayırıcı tanıda peritonsiller selülit, parafarengeal apse ve tümör akılda tutulmalıdır. Abse tanısıponksiyon ile pü saptanmasıyla konur.


Peritonsiller abse tedavisi drenaj ve antibiyotiktir. Selülit (flegmon) döneminde ise parenteralantibiyotik verilir. Drenaj ise genel veya lokal anestezi altında yapılabilir. Lokal anestezi hiskaybı yaparak aspirasyona yol açabilir diye bunun bile yapılmasını önermeyenlerde vardır.Tedavi üç şekilde yapılır: iğne aspirasyonu, insizyon-drenaj ve sıcak tonsillektomi. İğneaspirasyonu ile %90 oranında iyileşme sağlanır ancak birden fazla aspirasyon gerekebilir.Kanama diyatezi olanlarda, genel anesteziyi kaldıramayanlarda yapılabilir. İnsizyon ve drenajuygulamasında tonsil ön plikasının en belirgin yerinden insizyon yapılır ve klemp ile girilerekdrene edilir. İnsizyon uvula kökünden geçen horizontal hayali çizginin, tonsil ön plikasındangeçen hayali vertikal çizgiyle kesiştiği yerden yapılmalı, abse poşuna girilince ucu künt birklemple abse açılmalıdır. Çevre majör vasküler yapılar nedeniyle insizyon yaparken dikkatliolunmalıdır. Azınlıkta olmak üzere abse drenajı ile beraber hot tonsillektomi yapanlarda vardır.Sıcak tonsillektomi, lateral farengeal alana ulaşan yada aspirasyon veya drenaj uygulamasıylaiyileşmeyen hastalarda gerekebilir. Fakat kanama riskini artıracağı için pek önerilmez. Ancakrekürren tonsillit öyküsüde varsa hastaya daha sonra elektif tonsillektomi planlanmalıdır. Eğeröyküde daha önceden tonsil problemi yoksa elektif tonsillektomi tartışmalıdır.Akut tonsillitin tedavisi: AT tedavisi, enfeksiyonun eradikasyonu (sistemik antibiyotik) vedestek tedavisinden ibarettir. Olguların çoğunun viral olması nedeniyle antibiyotik vermeyipsadece destek tedavisi uygulayanlarda vardır. Ancak ağır, ateşli olgularda mutlaka başlanmalıdır.Ağrının giderilmesi için analjezikler kullanılabilir. Ayrıca yeterli sıvı alımı ve oral hijyeninsağlanması önemlidir.Enfeksiyonun eradikasyonu için antibiyotik seçimi önemlidir. Sistemik antibiyotik tedavisindegenellikle ampirik antibiyotik kullanılır. Ülkemizde GAS’a karşı penisilin etkinliği hala %100olduğu için penisilin yeterlidir. Tedaviye dirençli hastalarda kültür alınarak sonuca göreantibiyotik verilir. Tedavi 10 gün sürmelidir (ARA komplikasyon riskini bertaraf edebilmek veyetersiz tedaviyle gelişebilecek direnç riskini önlemek için).Penisilin olarak amoksisilin, artan direnç nedeniyle tek başına genelde verilmemektedir.Amoksisilin-klavunat seçilmelidir. Oral alamıyorsa tek doz benzatin penisilin G, IM olarakyapılabilir (600.000 U; 27 kg altı, 1.200.000 U; 27 kg üstü). Penisiline alerji varsa eritromisin(azitromisin, klindamisin) veya sefalosporin verilir.AT’de sadece akut dönem (ilk birkaç gün) bulaşıcıdır. Antibiyotik başlanmasıyla 24 saat içindebulaşıcılık kalmaz. Toplumun %20’si GAS taşıyıcısıdır. Eğer kişi asemptomatikse ve aile içindebulaş yoluyla sık enfeksiyon olmuyorsa tedavi gerekmez. Aksi halde tedavi uygundur.Akut tonsillitlerde ayırıcı tanı: Enfeksiyoz mononükleozis, kızıl, Vincent anjini ve difteri aklagelmelidir.Enfeksiyoz Mononükleozis (EMN): Membranöz tonsillite benzer tarzda düzensiz beyazmembranlar görülebilir. Tanı genelde eşlik eden diğer klinik bulgularla konur. Bunlar arasında


en sık görülenler; generalize LAP, posterior servikal LAP, splenomegali sayılabilmektedir.Periferik yaymada karakteristik olarak ve büyük immatür mononükleer hücrelerin oluşturduğuatipik lenfositoz (%10’dan fazla olması gerekir) görülür. Aglütinasyon testleri (Paul-Bunnel testi,EBV’ye karşı oluşan antikorları gösterir) pozitiftir. Genç erişkinlerde antibiyotiğe dirençlienfeksiyonda akla gelmelidir. Tedavi semptomatiktir.Kızıl (Scarlet fever): Kalın-sert kıvamlı membranöz tonsillit ve orofarinkste belirgin eritemlekendini göstermektedir. Dil papillalarında belirginleşme (irileşme ve canlı kırmızı renk)karakteristik çilek dili görünümünü oluşturur. İlaveten eritematöz papüler deri döküntülerivardır. Bu klinik tipiktir, kızıl tanısını koydurur ancak Beta hemolitik streptokokun boğazkültüründe gösterilmesi ve immün testlerle (Dick testi) kesinleştirilir. Tedavi penisilindir.Vincent anjini: Farenjitle birlikte ülseratif gingivostomatit vardır. Spiroketler ve bakteroideslertarafından oluşturulur. Kötü dental ve oral hijyen ortamında görülmektedir. Tonsil ya dafaringeal mukoza üzerinde gri nekrotik pseudomembranlar oluşur. Tanı klinik olarak(karakteristik ülserler) ve sorumlu patojenlerin uygun kültürlerde üretilmesiyle konur.Difteri: Daha tedrici olarak başlar ve sistemik bulgular o kadar belirgin değildir. Sıklıkla stridorve krup tarzında öksürük vardır. Difterik membranlar kirli beyaz görünümde ve tonsile sıkı birşekilde yapışık olup bu görünüm difteri için patognomoniktir. Membranlar kaldırıldığında alttakidokuya sıkıca yapıştığı için kanar. Nörotoksik ve kardiyotoksik etkileri olan exotoxin üretirler.Enfeksiyonun tanısı Löfler besiyerinde basilin (C. Dyphteria) gösterilmesiyle konur. Tedavidepenisilin verilir.Fungal enfeksiyonlar, sifiliz ve tüberkülozda tonsiller lezyonlar görülebilir ancak, bunlar kronikenfeksiyon olarak kabul edilirler.KRONİK TONSİLLİT

Rekürren akut tonsillit ya da subklinik enfeksiyonlara bağlı olarak oluşan persistaninflamasyondur. Tonsillerde büyümede olabilir, ancak kronik olay atrofiye de neden olabilir.Kronik tonsillit sıklıkla erişkinlerin hastalığıdır. Neden olan organizmalar AT ile aynıdır. Hastalarsıklıkla epizodik (tekrarlayan) boğaz ağrısından şikayet ederler. Ancak ağrı kadar ateş, halsizlik,eklem ağrısı gibi sistemik şikayetler, halitozis (ağız kokusu, tonsiller kriptlerin pürülan materyalya da kazeöz debrislerle tıkanmış olması nedeniyle) öksürük ön plandadır. Servikal adenopatinadir değildir ancak akut ataklar sırasında daha belirgindir. Orofarinks muayenesinde tonsillerdeğişik büyüklüklerde görülebilir. Tonsiller plikalarda hiperemi, skarlaşmalar görülebilir.Semptomatik destek tedavisinde AT’de olduğu gibi istirahat, bol sıvı, analjezik kullanarakkısmen rahatlama sağlanabilmektedir ancak kronik tonsillitte kesin tedavi tonsillektomidir;çünkü tonsil kronik enfeksiyon odağı haline gelmiştir ya da tonsilin kan akımı medikal tedavinin(antibiyotikler) etkinliğini azaltacak şekilde bozulmuştur.


LİNGUAL TONSİLLİT

Lingual tonsilde palatin ve faringeal tonsil gibi enfeksiyona maruz kalabilir veya hipertrofiyeuğrayabilir. Enfeksiyonunda ateş, boğaz ağrısı ve yutma güçlüğüne yol açar. Dil kökündehiperemi ve eksuda görülür. Tedavi; antibiyotik ve destek tedavisidir. Hipertrofi, tekrarlayanenfeksiyonlar veya palatin tonsillektomi sonrası kompansatuvar olabilir. Obstrüksiyona yolaçmazsa tedavi semptomatiktir (genelde analjezik). Aksi halde koter, RF, ablator, lazer gibitekniklerle lingual tonsillektomi gerekir. Ayırıcı tanıda lingual tiroid veya tiroglossal kistdüşünülmelidir.ADENOİDEKTOMİ VE TONSİLLEKTOMİ

ADENOİDEKTOMİ ENDİKASYONLARI

Obstrüksiyon yapacak hipertrofik olması: Adenoid hipertrofisine bağlı horlama ve kronikağız solunumu veya OSAS olması, konuşma anomalileri ve anormal dentofasyal/orofasyalgelişime neden olmasıMedikal tedaviye cevap vermeyen EOM: Adenoid hipertrofiye bağlı tuba östaki mekanikobstrüksiyonuna bağlı olabilir yada hipertrofik olmasa bile kronik adenoidit ilemikroorganizmalar için rezervuar olabilirMedikal tedaviye cevap vermeyen sinüzit: Kronik adenoidit ile mikroorganizmalar içinrezervuar etkisi ile sinüzite yol açabilir. Çocuk hastalarda medikal tedaviye cevap vermeyenolgularda cerrahi düşünülüyorsa ilk yapılması gereken sinüs cerrahisi değil adenoidektomidir.Kronik adenoidit veya sık rekürren adenoidit: Pürülan geniz akıntısı, nazofarenjitADENOİDEKTOMİ KONTRENDİKASYONLARI

Yarık damak: Yarık damaklı hastalarda velofarengeal yetmezlik (VFY) ihtimali olması nedeniyleadenoidektomi yapılmamalıdır. Tonsillektomide VFY riski düşüktür ancak dikkatli olunmalıdır,relatif kontrendikedir.Kanama diatezleri

Akut adenoidit: Aktif enfeksiyon varlığında ertelenmelidirRegüle edilemeyen sistemik hastalıklar: DM, KVS, pulmoner rahatsızlıklar


TONSİL HİPERTROFİSİ DERECELENDİRMESİ

Grade 1: Fossa tonsillarise sınırlıGrade 2: Fossa tonsillaris dışına çıkmış, iki tonsilarası açıklık 0,5 cm den fazlaGrade 3: Fossa tonsillaris dışına çıkmış, iki tonsilarası açıklık 0,5 cm den azGrade 4: Tonsiller orta hatta birbirine değecekkadar büyüktür, temas ederler (kissing=öpüşentonsiller)

ADENOİDEKTOMİ KOMPLİKASYONLARI

Hemoraji: Nadir görülür, spontan veya müdahale ile genellikle durur, nadiren posterior tampongerekebilir.Nazofarengeal skatrisyel stenoz: Akut enfeksiyon sırasında cerrahi yapmak veya aşırı mukozadestrüksiyonu neticesinde görülebilir. Çok nadirdir ancak tedavisi sıkıntılıdır.Hipernazal konuşma: Yarık damağı olanlarda (ki adenoidektomi kesinlikle kontrendikedir)veya yarık damağı olmasa bile yumuşak damak kaslarında zayıflık veya kısalık olanlardagörülebilir. O yüzden preoperatif iyi değerlendirilmelidir. Normalde bu olgularda adenoiddokusu hipernazal konuşmayı engellemektedir. Adenoid çok büyükse parsiyel adenoidektomiyapılabilir. Adenoidektomi sonrası ağrı nedeniyle de hipernazal konuşma görülebilmektedir. Budurum ağrının geçmesi ile düzelir.TONSİLLEKTOMİ ENDİKASYONLARI

Kesin tonsillektomi endikasyonları

Hava yolu obstrüksiyonu yapacak kadar büyük tonsiller: Tonsillektomi endikasyonlarıhala net değildir. Bir kısmının kesin veya relatif olması halen tartışmalıdır. Ancak solunumyolunu tıkayacak kadar büyümüştonsiller, tonsillektomi için gerçektek endikasyondur. Genelde gradeIV tonsillerde olur. Obstruktif tonsilhipertrofisi uyku ile ilgili solunumbozuklukları ve OSAS’a sebebolabilir, bu problemlerde günlükyaşamda olumsuz etkilere vekomplikasyonlara açıktır, OSASvarsa grade kaç olursa olsunalınmalıdır. Malignite şüphesi: Özellikle tektaraflı progresif büyümelerde (genelde lenfoma) veya ülserasyonlarda (genelde epidermoidca) maligniteyi ekarte etmek için yapılmalıdır. Akut enfeksiyon dışındaki bilateralbüyümelerde de dikkatli olunmalıdır. Ancak tonsillerin birinin diğerinden büyük olması sıkolmasa da rastlanılan bir durumdur, eğer progresif değilse tamamen normal olabilir,tonsillektomiye gerek yoktur. Durdurulamayan tonsiller kanama


Relatif tonsillektomi endikasyonları:

Rekürren akut tonsillit: Bir yılda en az 5, takip eden iki yılda en az 4, takip eden üç yılda enaz 3 defa AT öyküsü olması Yutma zorluğu yapacak kadar büyük tonsiller: Kesin kabul edende vardır.

Peritonsiller abse: Tartışmalıdır, rekürren tonsillit öyküsü olmayan birinde bir kezgeçirilmesini relatif kabul edenler vardır, bazıları ikinci kez abse geçirirse, bazıları ise absegeçiren kişi eğer sık rekürren tonsillit öyküsü olan biri ise kesin yapılmalı demektedir. Kronik tonsillit: Klinik olarak tarif edilmesi daha zordur, kriterleri net değildir ancakgenelde kabul edilen kriterler: Persiste jugulodigastrik LAP, halitozis, tonsil ön plikahiperemisi, tonsil dokusuna basınç uygulamakla magma gelmesidir. Boğaz ağrısı, akuttonsillit kadar şiddetli değildir, boğaz ağnsı veya yutkunmayla olur ve haftalarca sürer, ilaçtedavilerinden fayda görmez. Rekürren AT’lerin neden olduğu düşünülmektedir. Halitozis: Tonsiller debrise bağlı ağız kokusu, medikal yöntemlerden fayda görmüyorsaveya hasta başedemiyorsa cerrahi gerekir. Yutma sorunu, horlama, konuşma bozukluğuna neden olan non-obstrüktif tonsil

hipertrofisi: Bunu kesin kriter olarak kabul edenlerde vardır. Tonsillite bağlı komplikasyonların (romatizmal ateş, akut glomerülonefrit, febril

konvülziyonlar) ataklarına neden olan tonsillit: Kesin kriter kabul edenlerde vardır. Difteri/ A grubu B hemolitik streptokok taşıyıcılığı

Tonsillolitiazis (tonsil taşları): Tonsil üzerindeki bakteriyel veya epitelyal debris üzerindekalsiyum fosfat ve kalsiyum karbonat birikmesiyle kript ağzında taşlar oluşur. Erişkinlerdesıktır. Kronik bir boğaz ağrısı, yabancı cisim hissi ve ağız kokusuna yol açar. İnspeksiyondagörülür. Tedavi taşın alınmasıdır. Bazen tonsillektomi gerekebilir. Eagle sendromu: Stiloid proçesin fazla uzun olması nedeniyle komşu damar ve sinirleremekanik bası yapar, tek taraflı nevralji ve kulağa vuran ağrı şikayetlerine yol açar. Elongekısmın rezeksiyonu için tonsillektomi yapılması gerekir Tonsil tüberkülozu

Diğer nadir nedenler


TONSİLLEKTOMİ KONTRENDİKASYONLARI

Kanama diatezi: En kesin kontrendikasyondur. Lösemi, hemofili.. gibi hastalıklarda preoperatifkontrol altına alınmadan cerrahi yapılmamalıdır.Akut tonsillit: Enfeksiyon kanama riskini artırır, enfeksiyon sonrası yapılmalıdır, tonsillit dışıbaşka bir enfeksiyonda da ertelenmelidir.İlaç kullanımı: Aspirin, antikoagülanlar preoperatif 1 hafta önce kesilmelidir.Kontrol edilemeyen sistemik hastalıklar: Şiddetli kardiovasküler, pulmoner hastalıklar,kontrol edilemeyen DM gibi.Yaş: 3 yaşından sonra yapılması önerilmekte ancak uygun endikasyonda öncesinde deyapılabilir.Polio epidemileri: Epidemiler sırasında tonsillektomi yapılırsa aşısız çocuklarda polioyayakalanma riski artar. Günümüzde pek görülmemekle birlikte eskiden sık görülmekteydi (yazaylarında tonsillektomi yapılmayışı burdan gelir, çünkü polio epidemileri yazın olmaktadır).TONSİLLEKTOMİ KOMPLİKASYONLARI

Hemoraji: Sık olmayan ancak endişe verici komplikasyonudur. Primer hemoraji (erkenkanamalar); ilk 48 saat içinde görülür, çabuk ve yeterli tedavi edilmezse tehlikeli olabilir,operasyon sırasındaki yetersiz hemostaza yada kement bağlamaların, sütürlerin açılmasınabağlıdır. Acilen müdahale edilmeli, kanama odağı bulunarak hemostaz sağlanmalıdır. Durmayanolgularda nadiren eksternal karotis arter bağlanması gerekebilir. Çok nadir bir kanama sebebideinternal karotis arter (İKA) kanamasıdır. Normalde İKA 2-2,5 cm posterolateraldedir, ancak biranomali varsa daha yüzeyelde olabilir. Ameliyatın başında palpasyon yapmak ve belirginpulsasyon hissetmek daha dikkatli olmayı sağlayabilir. Sekonder hemoraji (geç kanamalar); 5-10gün sonra görülür, tonsil yatağında kalan parçaların ayrılması veya iyileşme döneminde oluşantabakanın oral gıdalara geçişte travmatize olması veya enfeksiyonuyla gelişir. Genelde spontanveya basit müdahalelerle durur. Aksi halde müdahale edilmeli ve kanama odağı bulunarakhemostaz sağlanmalıdır. Aktif enfeksiyon sırasında cerrahi yapmakta kanama riskini artırır.Ağrı: Hemen her vakada boğaz ağrısı ve yansıyan otalji şeklinde olur. Bol sıvı alımı önerilir.Cerrahiye bağlı travmalar: Diş, plikalar, uvula, yumuşak damak travmatize olabilir. Uvulaödemi sıktır.Subakut bakteriyel endokardit: Kalb kapakçık problemi olanlarda geçici bakteriyemi neticesiolabilir.


Pulmoner komplikasyonlar: Nadir görülür. Kan, tonsil parçası gibi materyallerin aspirasyonuneden olabilir.Ses değişiklikleri: Tonsillektomi sonrası belirgin ses ve konuşma bozuklukları görülmez. Ancakrezonatör bölge olduğu için ve ayrıca yumuşak damakta cerrahi sırasında travmatize olabileceğiiçin ses perdesinin hafif değişmesi ile etkilenebilecek meslek grublarında dikkatli olunmalı,preoperatif uyarı yapılmalıdır.

KAYNAKLAR1. Koç C. Kulak Burun Boğaz Hastalıkları ve Baş Boyun Cerrahisi. Güneş Kitabevleri, 2. Baskı,2013.2. Çelik O. Kulak Burun Boğaz Hastalıkları ve Baş Boyun Cerrahisi. Asya tıp Kitabevi, 2. Baskı,2007.3. Lee KJ. Essential otolaryngology Head Neck Surgery. Güneş Kitabevleri, 8. Baskı, 2004.4. Silver CE, Rubin JS. Baş ve boyun cerrahisi atlası. Nobel tıp Kitabevleri, İstanbul, 2000.5. Özşahinoğlu C, Soylu L, Seçinti E. Pratik pediatrik otolaringoloji, Çukurova ÜniversitesiBasımevi, Adana,1993.6. Lore MJ, Medina JE. An atlas of head neck surgery, fourth edition, Elsevier Inc., 2005.7. Bailey BJ, Calhoun KH. Kulak Burun Boğaz ve baş boyun cerrahisi atlası. Çeviri editörü: GülCaner, Tayfun Kirazlı. Asya tıp Kitabevi, 1. Baskı, İzmir 2006.

TONSİL VE ADENOİD HASTALIKLARI - jcam.com.tr · PDF fileTONSİL HASTALIKLARI AKUT...

Documents

Transcript of TONSİL VE ADENOİD HASTALIKLARI - jcam.com.tr · PDF fileTONSİL HASTALIKLARI AKUT...