Themabijeenkomst Basisonderwijs in kleine kernen en buurtschappen tot 1000 inwoners
Themabijeenkomst COPD - vandixhoornvereniging.nl · Hoover’s sign=het naar binnen bewegen van de...
Transcript of Themabijeenkomst COPD - vandixhoornvereniging.nl · Hoover’s sign=het naar binnen bewegen van de...
Themabijeenkomst COPD 24-06-2017
Imca Abma
Antonius ziekenhuis
1e lijnspraktijk fysiotherapie
Praesens Sneek/ Oudehaske
Proefbehandeling 2010,
2e studiejaar
De heer P.S. 52 jaar
Sociale status
Getrouwd
3 kinderen, 2 thuiswonend
Momenteel ziektewet, traject WIA
Klachten
Zeer kortademig bij inspanning
Onrustig
Moe
Pijn rechter flank
Slecht slapen
Gespannen over hele lijf
Vergeetachtig
Waas voor de ogen
Angst voor kortademigheid
Voorgeschiedenis
1983 verwaarloosde longontsteking. Abces, 1/3 deel linker long verwijderd
Diagnose COPD gold 4 (agv roken? 17 jaar geleden gestopt)
2009 ziekenhuisopname i.v.m. mexicaanse griep (hiervoor niet fit, vermoeden burnout (na verbouwing huis))
Mei-juli 2010 longrevalidatie ziekenhuis. Hierbij 3 lessen ontspanning. Kortdurend rust.
Vervolgtraject 1e lijn fysio
Gesprek longtransplantatie
Consult UMCG volgt
Algemene toestand
Fulltime productiemedewerker ploegendienst(traject
naar aangepast werk)
Momenteel gedeeltelijk ziektewet
Zorgen toekomst. (financieel en sociaal)
Activiteiten lastig vanwege dyspnoe en moeheid
Angst voor kortademigheid
Inspectie
Korte, zware ademhaling
Hoover’s sign
Hoogstand schouders
Prominerende inademingsmusculatuur
Onderzoek
O2 rust 92, Hf 85
MRC dyspnoe score 3
CCQ (Clinical COPD Questionnaire)
Spierkracht Quadriceps/ Hamstrings 4
6MWD 484m ( afstand 10m)
MRC (Medical Research Councel Dyspnoe schaal)
PSK :
1. Welk probleem zou u het allerliefst willen veranderen?
Lopen waarde 5 ( schaal 0 geen enkele moeite, 10
onmogelijk)
2. Welk probleem op 2e plaats?
Fietsen hometrainer waarde 5
3. Welk probleem 3e plaats?
Buiten fietsen elektrische fiets waarde 4
Medicatie
Vernevelaar
Ipromol, Floradil, Spiriva, Prednison, Arenolinezuur
Redenen om AOT naast
training voor te stellen:
Heftige benauwdheid bij inspanning
Angst voor benauwdheid
Spanning
NVL 19 (dyspnoe 4, centraal 3, perifeer 0, spanning 10)
ATL 36 (onrustig slapen, inspanning te kort kunnen
volhouden, moeite met ontspannen = zeer vaak)
MARM 150-170???
MARM
Kleine hoge adembew. Optrekken van de borstkas is
voelbaar. Onderste ribben trekken in (Hoover’s sign)
Hoe moet ik dit noteren?
Bevindingen collega’s?
Hoover’s sign=het naar binnen bewegen van de costale
rand van de onderste ribben tijdens inspiratie. Deze
beweging kan zowel aan het begin als aan het einde
van de inspiratie optreden.
Inspiratiestand van de thorax.
Pump-handle: overdreven heffen van de thorax en het
sternum in voorwaartse en craniale richting tijdens
inspiratie.
1e sessie
Gestart met HG, omdat elke activiteit kortademigheid
teweeg brengt
Daarna instructie
Formulier 6.3
Niet kunnen liggen. Vlg Gosselink (revalidatie bij chronisch
obstructieve longziekten): bij een diafragmaparalyse is het op de
rug liggen niet mogelijk of gaat gepaard met ernstige
dyspnoe. Diafragmaparalyse: in rust, tijdens ademen is
de beweging van de buikwand paradoxaal.
Herstel: hoe kan dat? Overspanning???
Ingang
INSTR ruglig voeten op
INSTR zit benen wrijven
Effect op probleem
Zeer kortademig sterk verbeterd
Onrust licht verbeterd
Moeheid verbeterd
Pijn rechter flank verbeterd
Slecht slapen sterk verbeterd
Gespannen over hele lijf verbeterd
Waas voor de ogen verbeterd
Processen
Spanningsvermindering
Functioneler ademen
Lichaamsbewustwording
Aandachtsverschuiving
Herstelprocessen
Functioneel bewegen
Cognitieve herstructurering
Spanningsvermindering
Voelt zich meer ontspannen, zwaar-slomer
Schouders hangen
Minder spanning, meer ruimte in de borstkas
Functioneel ademen
Rustiger
Kost minder moeite
Piepend geluid afgenomen
Meer ruimte, buik/flanken doen mee
Lichaamsbewustwording
Signalen uit het lichaam vallen hem op wat betreft
spanning, ademen, houding
Aandachtverschuiving
Rustiger in hoofd, minder piekeren
Meer in hier en nu
Relativeert meer
Functioneel bewegen
Minder moe bij/ na inspanning
Herstelprocessen
Slaapt beter
Minder moe
Rust om te zitten
Spannende gebeurtenissen minder snel opgejaagd
gevoel
Cognitieve
herstructurering
Beseft dat het longprobleem groot is, maar dat hij er
(gedeeltelijk) ook zelf invloed op kan hebben
Angst voor benauwdheid afgenomen
Beperkende voorwaarden
Ernstige longproblematiek
Werksituatie
Financiele situatie
Onrust in familie
Vragenlijsten
NVL 19 ------- 17
ATL 36 ------- 38
MARM 150-170 -------------- 140-161
Conclusie
Overspanning is één van de redenen van de klachten:
Duidelijk effect op klachten
Verschillende processen opgetreden
MARM iets lager
Vragenlijsten onveranderd
Vraagstelling
Voortzetten behandeling?
Als behandeling voortgezet wordt, is er dan meer effect
te verwachten?
Oefeningen/ handgrepen?
Frequentie?
Hoe lang?
Na 7 behandelingen gestopt.
Voelde zich goed. Had handvatten om zelf verder te
gaan.
MARM redelijk gecentreerd, hoog en ruim (vgl MARM
protocol COPD-groep)
Longtransplantatie op dit moment geen optie. Voelt
zich vrij goed.
2012 (april, mei)
3 behandelingen
MARM 142-164
Zeer kortademig bij kleine inspanning
Stijfheid tussen schouderbladen
Borstkas voelt heel stijf
D.m.v. oefeningen geen verandering
vooraf aan 3e sessie MARM 104-135
Na sessie MARM 96-150
2013 (februari- juni)
Binnen gezin spanningen. Druk is er nu wat af.
Klachten: onrust-slecht slapen-geen energie/zin om
dingen te doen-zeer kortademig bij inspanning/ borstkas
heel stijf
MARM 156-165
NVL 27 (dyspnoe 12, spanning 11)
ATL 56 ( moe/onrust 19)
Kan zich niet meer tot oefeningen zetten
na 1 behandeling rustiger/ slaapt beter/ ruimte in
bortskas/ kan weer even rustig zitten
MARM 146-164
4 weken, wekelijks behandeling
Sterk verbeterd
Pakt oefeningen weer op
In april vertelt hij dat hij gaat scheiden. Veel stress. Alle
waarden weer terug naar niveau van start sessies
Totaal 8 behandeling, spanning in borstkas blijft
(beperkende voorwaarde gezinssituatie)
Juli opname ziekenhuis
2013 (November-December)
2 behandelingen
Doet oef nog wel. Maar… bij stress en wil beweging in
lichaam brengen
MARM hoog
INSTR aandacht- stop- bewegen gemakkelijk/sloom
AB-prednison
na 2e behandeling MARM 76-114
2014 (maart-april)
MARM 133-150
Emotionele tijd, druk werk-huishouden , teveel
Rugpijn- borst “op slot”
Na 2e behandeling MARM 65-122
Klachten sterk verbeterd
2014 september
1 sessie
Merkt dat druk in borstkas en onrust weer oploopt.
MARM 124-140
Na 1 keer redt hij zich weer
2015 (januari- mei)
December 2014 toename van klachten
spanningen op het werk
Voelt zich erg alleen
Huis vrouw ingericht
Doet wel oefeningen maar kan de aandacht er niet bij
houden
MARM weer hoog
Reageert goed op sessies. Rustiger.
Na 3 keer redt hij het weer.
Griep april. Klachten weer terug.
Opnieuw 3 behandelingen
2016 (februari- mei)
Exacerbatie dec 2015
AB-prednison
Longarts onderzoek
Werk therapeutisch
Oefeningen rek,strek, tijdens vernevelen armen wijd
Gaat vrij snel weer beter
Maakt zich zorgen over uitslagen longarts, blijkt goed
Gesprekken transplantatie weer opgestart
6 behandelingen
weer aardig opgeknapt.
2017
Maart 2017 gestopt met werk
Stijve borstkas, wennen thuis, verveling, kan geen rust
vinden
2 behandelingen
Conclusie
Spanningen spelen belangrijke rol bij
terugval/exacerbaties
MARM hoog 150-160 gaat het niet meer
Prettig bij MARM 95-140 (of lager)
Oefeningen, stopt als het goed gaat of gebruikt het
meer voor mobiliteitsverbetering. Ontspanning?
Met behandelsessie vaak na 1 behandeling al prettiger
voelen.
Welke INSTRUCTIES?
Ruglig: hoofd rollen/voeten op/ voeten schommelen/
armen wijd
Zit: benen wrijven/ voor-achter/ zijwaarts/ armen wijd
Hoorbaar uit
Stand: gewicht verschuiven
Alle?!
Hoorbaar uit
Voelen wannneer inademing zich aandient
“Dat moet je maar durven!”
Welke HANDGREPEN?
Ruglig: voorvoet losmaken, voeten trekken-duwen/
schouders schommelen/ arm driehoek
Buiklig: ribben-bekken dwars
Zit lende-adem / meedrukken
Zit zelf meedrukken met expiratie
Alle!?
DEPRESSIE
Komt veel voor bij longpatienten.
O.a gevolg van verhoogde spanning?
ANGST VOOR
KORTADEMIGHEID
Mede ook a.g.v. verhoogde spanning?
Spanning in de borstkas
hoog ademen
inademingsstand
Tegen beperking ademen
Spanning borstkas
>
benauwdheid
Kan hier zelf met oefeningen niet uitkomen
AOT (handgrepen)na 1e behandeling, rust en ruimte
Paar behandelingen redt zich wel weer
AOT vergoeding?
Basisverzekering?
Herhalen uitleg oefenen op momenten van relatieve
rust
Dagelijks?
Evt combi met vernevelen
Aandacht
mogelijkheden AOT?
Ondersteuning bij mensen met veel klachten
Overspanning bij een hele grote groep (allemaal?)
Zelf mogelijkheden om iets te doen
Medicatie altijd nodig?
Wat ervaar ik als effectief
Bewustwording
Uitleg
Instructies
Handgrepen!
Oefenen thuis
Langdurig/kortdurend traject?
Kosten meestal sturend
Moet landen
Herhaling
Eigen maken, kost tijd
Hoe is onze eigen ervaring gedurende de 3 jaar
opleiding
Groepsbehandeling (zo mogelijk)
Welke vragenlijsten
gebruiken? MRC ?
CCQ ?
PSK ?