TCTCİNKILAP TARİHİ VE İNKILAP TARİHİ VE

ATATÜRKÇÜLÜK ATATÜRKÇÜLÜK DERSİDERSİ

Mehmet Şakir DENİZMehmet Şakir DENİZ

Okul Müdürü Okul Müdürü

• 19. yy da devletler arasındaki 19. yy da devletler arasındaki ilişkileri etkileyen ilişkileri etkileyen iki olayiki olay vardır.Bunlar:vardır.Bunlar:

1-FRANSIZ İHTİLALİ 1-FRANSIZ İHTİLALİ

2-SANAYİ İNKILABI2-SANAYİ İNKILABI

I.DÜNYA SAVAŞI I.DÜNYA SAVAŞI ÖNCESİNDE GENEL ÖNCESİNDE GENEL

DURUMDURUM

a)Fransız ihtilalinin getirdiği a)Fransız ihtilalinin getirdiği sonuçlarsonuçlar• 19. yy da toplumlar arasındaki ilişkileri 19. yy da toplumlar arasındaki ilişkileri

Fransız ihtilali ile ortaya çıkan Fransız ihtilali ile ortaya çıkan özgürlük özgürlük düşüncesi ve milliyetçilik akımıdüşüncesi ve milliyetçilik akımı etkilemiştir. etkilemiştir.

• Özellikle Özellikle milliyetçilikmilliyetçilik düşüncesi, bağımsızlık düşüncesi, bağımsızlık duygularının güçlenmesine neden duygularının güçlenmesine neden olmuştur.Her millet kendi devletini kurmalıdır olmuştur.Her millet kendi devletini kurmalıdır düşüncesidüşüncesi imparatorlukların yıkılmasınaimparatorlukların yıkılmasına neden oldu.Milli devletler kuruldu.neden oldu.Milli devletler kuruldu.

• Fransız İhtilali’nin gerçekleşmesinde Fransız İhtilali’nin gerçekleşmesinde aydınlanma aydınlanma etkili oldu (Hürriyet, eşitlik, etkili oldu (Hürriyet, eşitlik, adalet ilkeleri ortaya çıktı).adalet ilkeleri ortaya çıktı).

• Fransız ihtilali ile yayılan Fransız ihtilali ile yayılan eşitlik,özgürlük,adalet bağımsızlıkeşitlik,özgürlük,adalet bağımsızlık gibi gibi kavramlar devlet ve toplum hayatına kavramlar devlet ve toplum hayatına girdi.insan hakları anayasalarla güvence girdi.insan hakları anayasalarla güvence altına alındı.Laiklik , devlet sistemi ve hukuk altına alındı.Laiklik , devlet sistemi ve hukuk anlayışında yerini almaya başladı.anlayışında yerini almaya başladı.

b)Sanayi inkılabıb)Sanayi inkılabı

• Bilim ve teknolojinin gelişmesiBilim ve teknolojinin gelişmesi ile ile sanayi inkılabının temelleri atıldısanayi inkılabının temelleri atıldı..

• İngiltereİngiltere’de başladı. ’de başladı. Fabrikalaşma ile ucuz ve seri üretim Fabrikalaşma ile ucuz ve seri üretim gelişti. gelişti. Ticaret canlandı. Ticaret canlandı. İnsan gücünün yerini makineler aldı. İnsan gücünün yerini makineler aldı. Sanayi inkılabı, Pazar ve hammadde Sanayi inkılabı, Pazar ve hammadde arayışını başlattı.arayışını başlattı.

• Bu nedenle Bu nedenle sömürgeciliksömürgecilik politikaları politikaları ortaya çıktı ortaya çıktı

SömürgecilikSömürgecilik • Bir milletin başka milletleri siyasi ve ekonomik olarak Bir milletin başka milletleri siyasi ve ekonomik olarak

egemenlik altına almasıdır.egemenlik altına almasıdır.• Sanayileşen devletler bu amaçla G.Amerika,Afrika,Asya’nın Sanayileşen devletler bu amaçla G.Amerika,Afrika,Asya’nın

belirli bölgelerinde sömürgeler elde ettilerbelirli bölgelerinde sömürgeler elde ettiler• Bu konuda Bu konuda İngiltereİngiltere başı çekerek sömürge imparatorluğu başı çekerek sömürge imparatorluğu

kurdu. Denizciliğe sömürgelerini elde tutabilmek için kurdu. Denizciliğe sömürgelerini elde tutabilmek için büyük önem verdi.İngiltere’yi büyük önem verdi.İngiltere’yi Hollanda,Belçika,ve FransaHollanda,Belçika,ve Fransa izledi.izledi.

• Almanya ve İtalyaAlmanya ve İtalya ise siyasi birliklerini 19 yy.lın ise siyasi birliklerini 19 yy.lın ikinci yarısında tamamlayarak kuvvetlendiler ve ikinci yarısında tamamlayarak kuvvetlendiler ve sömürgecilik faaliyetlerine girdiler.sömürgecilik faaliyetlerine girdiler.

• Rus ÇarlığıRus Çarlığı ekonomik gelişimini hızlandırması için ekonomik gelişimini hızlandırması için sıcak denizlere inmesi gerekiyordu.Ancak sıcak denizlere sıcak denizlere inmesi gerekiyordu.Ancak sıcak denizlere açılan yolların bir bölümü Osmanlının elinde idi.açılan yolların bir bölümü Osmanlının elinde idi.

• Balkan devletleriBalkan devletleri ise Osmanlıdan ayrılmış ancak ise Osmanlıdan ayrılmış ancak huzurlu değildilerhuzurlu değildiler

• İsveç ve Norveçİsveç ve Norveç birleşik krallık şeklinde birleşik krallık şeklinde yönetiliyordu.Ayrılık bağımsız oldularyönetiliyordu.Ayrılık bağımsız oldular

• JaponyaJaponya sanayileşmesini hızlandırarak Avrupa sanayileşmesini hızlandırarak Avrupa devletleri ile rekabete başladı.devletleri ile rekabete başladı.

• AmerikaAmerika ise İngiltere’ye karşı 18. yy.lın sonlarında ise İngiltere’ye karşı 18. yy.lın sonlarında General Washington önderliğinde bağımsızlık mücadelesini General Washington önderliğinde bağımsızlık mücadelesini kazandılar.Bütün gücünü sanayileşmeye harcadı.kazandılar.Bütün gücünü sanayileşmeye harcadı.

• Sanayi inkılabının etkileri günümüzde de devam Sanayi inkılabının etkileri günümüzde de devam etmektediretmektedir

I.DÜNYA SAVAŞINDANI.DÜNYA SAVAŞINDAN ÖNCE ÖNCE

OSMANLI DEVLETİNİN OSMANLI DEVLETİNİN DURUMUDURUMU

Osmanlının çöküşünün nedenleri

• Bilim teknikteki gelişmeleri izleyememesi

• Coğrafi keşifler ve yeni ticaret yollarının bulunması

• Fransız ihtilalinin yaydığı milliyetçilik düşüncesi ile çıkan ayaklanmalar

• Uzun süren savaşlar• Kapitülasyonlar• Alınan borç paraların geri ödenememesi• Duyun-u Umumiyenin kurulması ve

maliyeye el konulması

Çöküşü önleme çabalarıÇöküşü önleme çabaları

• Islahat hareketleriIslahat hareketleri

• II. Mahmut dönemindeki yeniliklerII. Mahmut dönemindeki yenilikler

• Tanzimat ve ıslahat fermanlarıTanzimat ve ıslahat fermanları

• I. MeşrutiyetI. Meşrutiyet

• II. MeşrutiyetII. Meşrutiyet

I.Meşrutiyet'in İlanıI.Meşrutiyet'in İlanı (23 Aralık1876)(23 Aralık1876)

• Namık KemalNamık Kemal ve ve Ziya PaşaZiya Paşa gibi aydınların oluşturduğu gibi aydınların oluşturduğu gruba gruba Genç OsmanlılarGenç Osmanlılar veya veya Jön TürklerJön Türkler denirdi.Bu denirdi.Bu grup yanlarına grup yanlarına Mithat Paşa’yıMithat Paşa’yı da alarak Meşrutiyeti da alarak Meşrutiyeti ilan etmesi koşuluyla ilan etmesi koşuluyla II.Abdülhamit'iII.Abdülhamit'i tahta çıkardılar. tahta çıkardılar.

• 23 Aralık 1976 'da 23 Aralık 1976 'da Kanuni EsasiKanuni Esasi hazırlanarak hazırlanarak I.Meşrutiyet ilan edildi. I.Meşrutiyet ilan edildi. Kanuni Esasi Osmanlı Kanuni Esasi Osmanlı Devletinin Avrupai tarzda ilk anayasasıdır.Devletinin Avrupai tarzda ilk anayasasıdır. Kanuni Kanuni Esasiye göre iki tane meclis kuruldu.Meclisi Esasiye göre iki tane meclis kuruldu.Meclisi Mebusan( Üyelerini halk seçecek),Meclisi Ayan Mebusan( Üyelerini halk seçecek),Meclisi Ayan (Üyelerini Padişah seçecek)(Üyelerini Padişah seçecek)

• Not:I.Meşrutiyetin ilanıyla Not:I.Meşrutiyetin ilanıyla Mutlakiyet dönemiMutlakiyet dönemi sona sona ermiş ermiş Meşrutiyet dönemiMeşrutiyet dönemi başlamıştır başlamıştır..

II.Meşrutiyet'in İlanıII.Meşrutiyet'in İlanı(24 TEMMUZ 1908)(24 TEMMUZ 1908)

• Jön TürklerJön Türkler 1889 yılında 1889 yılında İttihat ve Terakkiİttihat ve Terakki cemiyetini kurdular.Bu örgüt II.Meşrutiyetin ilan cemiyetini kurdular.Bu örgüt II.Meşrutiyetin ilan edilmesi için II.Abdülhamit'e baskı yaptılar.edilmesi için II.Abdülhamit'e baskı yaptılar.

• Baskılar sonunda Baskılar sonunda II.Abdülhamit II.Abdülhamit 24 Temmuz 1908 24 Temmuz 1908 'de II.Meşrutiyeti ilan etti.'de II.Meşrutiyeti ilan etti.

• 13 Nisan 1909'da Meşrutiyet yönetimine karşı 13 Nisan 1909'da Meşrutiyet yönetimine karşı olanlar büyük bir ayaklanma yaptılar olanlar büyük bir ayaklanma yaptılar (31 Mart (31 Mart Olayı).Olayı).

• Ayaklanmayı İttihatçıların oluşturduğu ve Ayaklanmayı İttihatçıların oluşturduğu ve M.Kemal'in Kurmay Başkanlığını yaptığı M.Kemal'in Kurmay Başkanlığını yaptığı Hareket Hareket OrdusuOrdusu bastırdı. bastırdı.

• İttihatçılar bu ayaklanmadan II.Abdülhamit'i İttihatçılar bu ayaklanmadan II.Abdülhamit'i sorumlu tutarak tahttan indirdiler.sorumlu tutarak tahttan indirdiler.

Uşi (Ouchy) Antlaşması Uşi (Ouchy) Antlaşması (1912)(1912)NEDENLERİNEDENLERİ1.1. İtalya’nın sömürge arayışı İtalya’nın sömürge arayışı 2.2. Osmanlının burayı savunacak güçte olmaması Osmanlının burayı savunacak güçte olmaması • İtalya ile Osmanlı Devleti arasında 1912'de İtalya ile Osmanlı Devleti arasında 1912'de

Trablusgarp savaşından sonra imzalanmıştır.Trablusgarp savaşından sonra imzalanmıştır.• Buna göre; Buna göre;

1.1. Trablusgarp ve Bingazi İtalya'ya verildi.Trablusgarp ve Bingazi İtalya'ya verildi.2.2. On iki ada geçici olarak Balkan savaşından sonra On iki ada geçici olarak Balkan savaşından sonra

alınmak üzere İtalya'ya bırakıldı.alınmak üzere İtalya'ya bırakıldı.

• NOT:NOT: Trablusgarp (Libya) Osmanlı Devletinden Trablusgarp (Libya) Osmanlı Devletinden ayrılan ayrılan son Kuzey Afrika toprağıson Kuzey Afrika toprağı olmuştur. olmuştur.

I.Balkan Savaşı ve I.Balkan Savaşı ve SonuçlarıSonuçları NEDENİNEDENİ

• Fransız ihtilalinin etkisiFransız ihtilalinin etkisi

• Rusya ve Avrupa ülkelerinin balkan milletlerini kışkırtmasıRusya ve Avrupa ülkelerinin balkan milletlerini kışkırtması

• Osmanlının Trablusgarp savaşındaki başarısızlığı ve Osmanlının Trablusgarp savaşındaki başarısızlığı ve hükümetin yanlış politikalarıhükümetin yanlış politikaları

• 1912'de 1912'de Bulgaristan,Yunanistan,Sırbistan ve KaradağBulgaristan,Yunanistan,Sırbistan ve Karadağ Türkleri Balkanlardan atmak (Amaçları) için anlaştılar ve Türkleri Balkanlardan atmak (Amaçları) için anlaştılar ve Osmanlı Devletine saldırdılarOsmanlı Devletine saldırdılar

BAŞARISIZLIK NEDENLERİBAŞARISIZLIK NEDENLERİ

• Osmanlı Devleti ordusundaki subaylarınOsmanlı Devleti ordusundaki subayların ittihatçı-itilafçı ittihatçı-itilafçı diye diye ayrılmaları ayrılmaları

• Savaşlara yeterli hazırlanamaması Savaşlara yeterli hazırlanamaması

• Cepheler arasındaki kopukluk Cepheler arasındaki kopukluk

SONUÇLARISONUÇLARI• Her cephede yenilen Osmanlı Her cephede yenilen Osmanlı Midye-Enez Midye-Enez

hattınahattına kadar çekilmek zorunda kaldı. kadar çekilmek zorunda kaldı.• Bulgarların Çatalca önlerine kadar Bulgarların Çatalca önlerine kadar

gelmeleri ile Osmanlı barış istedigelmeleri ile Osmanlı barış istedi• I.Balkan Savaşı'nın sonunda I.Balkan Savaşı'nın sonunda Londra Londra

AntlaşmasıAntlaşması (1913) (1913) imzalandı.Midye-Enez imzalandı.Midye-Enez hattına geriledik. hattına geriledik. Edirne ve Kırklareli'yiEdirne ve Kırklareli'yi kaybettik.kaybettik.

• Bu savaşın sonunda Osmanlı Devletiyle Bu savaşın sonunda Osmanlı Devletiyle bağlantısı kalmayan bağlantısı kalmayan Arnavutluk Arnavutluk bağımsızlığını kazandı.bağımsızlığını kazandı.

• Fatihten bu yana Fatihten bu yana Ege'deki Türk hakimiyeti Ege'deki Türk hakimiyeti sona erdi.sona erdi.

II.Balkan Savaşı ve II.Balkan Savaşı ve SonuçlarıSonuçları NEDENİNEDENİ• I.Balkan Savaşı'nda aldıkları I.Balkan Savaşı'nda aldıkları toprakları kendi toprakları kendi

aralarında paylaşamayanaralarında paylaşamayan Balkan ülkeleri kendi Balkan ülkeleri kendi aralarında savaşa tutuştular.aralarında savaşa tutuştular.

• Osmanlı Devleti bunu fırsat olarak gördü ve Osmanlı Devleti bunu fırsat olarak gördü ve saldırarak Edirne ve Kırklareli'yi geri aldısaldırarak Edirne ve Kırklareli'yi geri aldı

• II.Balkan Savaşının sonunda iki antlaşma imzalandı.II.Balkan Savaşının sonunda iki antlaşma imzalandı.İstanbul Antlaşması(1913):İstanbul Antlaşması(1913): Bulgaristan ile Osmanlı Bulgaristan ile Osmanlı

Devleti arasında imzalandı.Edirne ve Kırklareli bizde Devleti arasında imzalandı.Edirne ve Kırklareli bizde kaldı.Meriç nehri Bulgaristan'la sınır oldu.kaldı.Meriç nehri Bulgaristan'la sınır oldu.

Atina Antlaşması(1913):Atina Antlaşması(1913): Kavala şehri ve Girit adası Kavala şehri ve Girit adası kesin olarak Yunanistan'a verildi.kesin olarak Yunanistan'a verildi.

I.Dünya Savaşı'nın I.Dünya Savaşı'nın SebepleriSebepleri • 1-Sömürge rekabeti1-Sömürge rekabeti : :Birliğini geç tamamlayan Birliğini geç tamamlayan

İtalya(1870) ve Almanya'nın(1871) sömürge yarışında İtalya(1870) ve Almanya'nın(1871) sömürge yarışında İngiltere'ye ve Fransa'ya rakip olmaları bu devletler İngiltere'ye ve Fransa'ya rakip olmaları bu devletler arasında düşmanlığa neden olmuştur.arasında düşmanlığa neden olmuştur.

• 2-Almanya-Fransa Çekişmesi:2-Almanya-Fransa Çekişmesi: Kömür yataklarının Kömür yataklarının bulunduğu Alsas-Loren bölgesi iki ülkeyi düşman bulunduğu Alsas-Loren bölgesi iki ülkeyi düşman etmiştir.etmiştir.

• 3-Balkanlardaki Çekişme:3-Balkanlardaki Çekişme: Rusya ile Avusturya- Rusya ile Avusturya-Macaristan arasında Balkanlarda çekişme vardı.Rusya Macaristan arasında Balkanlarda çekişme vardı.Rusya Avusturya-Macaristan'ın içindeki Ortodoks ve Slav ırkları Avusturya-Macaristan'ın içindeki Ortodoks ve Slav ırkları kendi hakimiyetine almak istemesi düşmanlığı artırdı.kendi hakimiyetine almak istemesi düşmanlığı artırdı.(Slav-Germen )(Slav-Germen )

• 4-Blokların Kurulması:4-Blokların Kurulması: Yukarıda sayılan sayılan Yukarıda sayılan sayılan nedenlerle bazı devletler birbirlerine yaklaşmışlardır.nedenlerle bazı devletler birbirlerine yaklaşmışlardır.Üçlü ittifak devletleri:Üçlü ittifak devletleri: Almanya,Avusturya-Mac.,İtalya Almanya,Avusturya-Mac.,İtalya Üçlü itilaf devletleri:Üçlü itilaf devletleri: İngiltere,Fransa ve Rusya İngiltere,Fransa ve Rusya

• 5-Avusturya –Mac. Veliahdı Ferdinandın Sırplar 5-Avusturya –Mac. Veliahdı Ferdinandın Sırplar tarafından Saraybosna gezisi sırasında tarafından Saraybosna gezisi sırasında öldürülmesiöldürülmesi ( (Görünen neden)Görünen neden)

Osmanlı Devletinin I.Dünya Osmanlı Devletinin I.Dünya Savaşına Girmesinin NedenleriSavaşına Girmesinin Nedenleri

• Balkan ve Trablusgarp savaşlarında Balkan ve Trablusgarp savaşlarında kaybedilen kaybedilen toprakları geri almatoprakları geri alma düşüncesi düşüncesi

• Alman hayranlığıAlman hayranlığı ve Almanya'nın savaşı kesin ve Almanya'nın savaşı kesin kazanacağına inanılmasıkazanacağına inanılması

• İngiltere,Fransa ve Rusya'nın sömürgelerinde İngiltere,Fransa ve Rusya'nın sömürgelerinde yaşayan yaşayan Müslüman ülkeleri bağımsızlığınaMüslüman ülkeleri bağımsızlığına kavuşturma isteğikavuşturma isteği

• İngiltere,Fransa ve Rusya'nın Osmanlı Devletine İngiltere,Fransa ve Rusya'nın Osmanlı Devletine karşı karşı düşmanca tavırdüşmanca tavır takınmaları takınmaları

• Goben(Yavuz),Breslav(Midilli)Goben(Yavuz),Breslav(Midilli) zırhlı gemilerinin Rus zırhlı gemilerinin Rus limanlarını (Sivastopol ve Odessa)topa tutması.limanlarını (Sivastopol ve Odessa)topa tutması.

Almanya'nın Osmanlı Devletini Kendi Almanya'nın Osmanlı Devletini Kendi Yanında Savaşa Sokmak İstemesinin Yanında Savaşa Sokmak İstemesinin

NedenleriNedenleri

• Savaşı daha Savaşı daha geniş alanlarageniş alanlara yaymak yaymak• Osmanlı Devletinin Osmanlı Devletinin Jeopolitik konumundanJeopolitik konumundan

(Dünya üzerindeki yeri) yararlanmak istemesi(Dünya üzerindeki yeri) yararlanmak istemesi• Osmanlı halifesinin dini gücünden Osmanlı halifesinin dini gücünden

faydalanmak ve İtilaf Devletlerinin faydalanmak ve İtilaf Devletlerinin sömürgeleri olan Müslüman ülkeleri sömürgeleri olan Müslüman ülkeleri ayaklandırarak, ayaklandırarak, sömürgeleri içten çökertmek sömürgeleri içten çökertmek

• Sömürgelere giden Sömürgelere giden yolları kontrol altında yolları kontrol altında tutmaktutmak istemesi istemesi

OSMANLININ SAVAŞTIĞI OSMANLININ SAVAŞTIĞI CEPHELERCEPHELER

• Kendi TopraklarındaKendi Topraklarında Savaştığı Cepheler Savaştığı Cepheler

• 1-Kafkas 1-Kafkas

• 2-Kanal 2-Kanal

• 3-Filistin 3-Filistin

• 4-Irak,4-Irak,

• 5-Çanakkale5-Çanakkale

• 6-Suriye 6-Suriye

• 7-Hicaz-Yemen Cepheleridir.7-Hicaz-Yemen Cepheleridir.

OSMANLININ SAVAŞTIĞI OSMANLININ SAVAŞTIĞI CEPHELERCEPHELER

• Kendi Kendi Toprakları DışındaToprakları Dışında Savaştığı Cepheler Savaştığı Cepheler

• 1-Makedonya 1-Makedonya (Almanya)(Almanya)

• 2-Romanya2-Romanya (Bulgar) (Bulgar)

• 3-Galiçya 3-Galiçya (Alm. Ve Avs.-Mac)(Alm. Ve Avs.-Mac)

• Cepheleridir.Cepheleridir.

1-Kafkasya Cephesi1-Kafkasya Cephesi -22 Aralık -22 Aralık 19141914

• 1 Kasım 1914 ‘ te Rusların Doğu'dan saldırıya geçmesiyle 1 Kasım 1914 ‘ te Rusların Doğu'dan saldırıya geçmesiyle bu cephe açılmıştır.Taarruz cephesidir.bu cephe açılmıştır.Taarruz cephesidir.NEDENİNEDENİ

1.1. Enver Paşa’nın Anadolu’daki Türkler ile Orta Asya’daki Enver Paşa’nın Anadolu’daki Türkler ile Orta Asya’daki Türkleri birleştirerekTürkleri birleştirerek büyük Türk devleti kurmak istemesi büyük Türk devleti kurmak istemesi

2.2. Bakü petrollerini ele geçirmekBakü petrollerini ele geçirmek isteyen Almanya’nın bu isteyen Almanya’nın bu cephenin açılması için Osmanlı’yı kışkırtması cephenin açılması için Osmanlı’yı kışkırtması

• 22 Aralık 1914’te 150 bin kişi ile başlatılan22 Aralık 1914’te 150 bin kişi ile başlatılan” Sarıkamış ” Sarıkamış Harekatı”Harekatı” hezimetle sonuçlanmış ve 90 bin askerimiz hezimetle sonuçlanmış ve 90 bin askerimiz donarak şehit olmuştur. Ruslar donarak şehit olmuştur. Ruslar Erzurum, Muş,Bitlis ve Erzurum, Muş,Bitlis ve Erzincan’ıErzincan’ı ele geçirmişlerdir.M. Kemal 1916’da ele geçirmişlerdir.M. Kemal 1916’da Muş ve Muş ve Bitlis’iBitlis’i geri almıştır. geri almıştır.

• Rusların 3 Mart 1918’de imzaladığı Rusların 3 Mart 1918’de imzaladığı Brest LitowskBrest Litowsk AntlaşmasıylaAntlaşmasıyla I.Dünya savaşından ayrılmış ve doğu I.Dünya savaşından ayrılmış ve doğu cephesi kapanmıştır.(Bu ant. İle Berlin ant. İle cephesi kapanmıştır.(Bu ant. İle Berlin ant. İle kaybettiğimiz Kars,Ardahan,Batum Rusya’dan Osmanlı kaybettiğimiz Kars,Ardahan,Batum Rusya’dan Osmanlı Devletine geçmiştir.)Devletine geçmiştir.)

2-Kanal Cephesi2-Kanal Cephesi -14 Ocak 1915-14 Ocak 1915

NedenleriNedenleri• Süveyş kanalının alınarak Süveyş kanalının alınarak İngiltere’nin İngiltere’nin

sömürgeleri ile bağlantısını kesmeksömürgeleri ile bağlantısını kesmek• Mısırı ele geçirmekMısırı ele geçirmekSonuçlarıSonuçları• Osmanlının iki Taarruz girişimi başarısızlıkla Osmanlının iki Taarruz girişimi başarısızlıkla

sonuçlanmıştır.sonuçlanmıştır.• Düşmana güçsüzlüğümüzü göstermiş Düşmana güçsüzlüğümüzü göstermiş • İngilizler karşı harekata girişerek İngilizler karşı harekata girişerek Filistin ve Suriye Filistin ve Suriye

CepheleriCepheleri açılmıştır. açılmıştır.• İngiliz ilerleyişi M. Kemal’in Halep önlerinde İngiliz ilerleyişi M. Kemal’in Halep önlerinde

İngilizleri durdurması ile sona ermiştir.İngilizleri durdurması ile sona ermiştir.

3-Irak Cephesi-3-Irak Cephesi-Kasım Kasım 19141914

• İngilizler tarafından açıldı. İngilizler tarafından açıldı. İngilizlerin amacıİngilizlerin amacı

1.1. Abadan petrollerini korumakAbadan petrollerini korumak2.2. Kuzeye çıkıp Ruslarla birleşmek,Türk kuvvetlerinin Kuzeye çıkıp Ruslarla birleşmek,Türk kuvvetlerinin

Irana girip Hindistan’ı tehdit etmesini engellemekIrana girip Hindistan’ı tehdit etmesini engellemek3.3. Bölgedeki Alman tehlikesini ortadan kaldırmakBölgedeki Alman tehlikesini ortadan kaldırmak4.4. Hindistan ile deniz bağlantısını sağlamakHindistan ile deniz bağlantısını sağlamak• Bu amaçlarla Basra’ya asker çıkarıp Kut-ül Bu amaçlarla Basra’ya asker çıkarıp Kut-ül

Amara’ya girdiler.Ancak yenildiler 18.000 İngiliz Amara’ya girdiler.Ancak yenildiler 18.000 İngiliz esir düştü.esir düştü.

• Ancak yeni kuvvetlerle saldırarak İngilizler Ancak yeni kuvvetlerle saldırarak İngilizler Bağdat’a kadar ilerlediler(11 Mart 1917)Bağdat’a kadar ilerlediler(11 Mart 1917)

4-Çanakkale Cephesi4-Çanakkale Cephesi

NedenleriNedenleri

• Boğazları ve İstanbul’u alarak Boğazları ve İstanbul’u alarak Osmanlıyı savaş dışı bırakmakOsmanlıyı savaş dışı bırakmak

• Ruslara askeri ve mali yardımda Ruslara askeri ve mali yardımda bulunmakbulunmak

• Balkanlar üzerinden Almanya’ya Balkanlar üzerinden Almanya’ya saldırmaksaldırmak

• Savaşı kısa sürede sonuçlandırmakSavaşı kısa sürede sonuçlandırmak

4-Çanakkale Cephesi4-Çanakkale CephesiGelişimi• İtilaf devletleri donanmalarının İtilaf devletleri donanmalarının Kumkale ve SeddülbahirKumkale ve Seddülbahir

tabyalarını topa tutması ile savaş başladı.18 Mart 1918 tabyalarını topa tutması ile savaş başladı.18 Mart 1918 • Nusret mayın gemisinin boğaz girişini mayınlaması ve Türk Nusret mayın gemisinin boğaz girişini mayınlaması ve Türk

topçusunun isabetli atışları sonucu başarısız oldular.topçusunun isabetli atışları sonucu başarısız oldular.• Boğazı geçemeyeceklerini anlayıp Boğazı geçemeyeceklerini anlayıp Gelibolu’yaGelibolu’ya asker asker

çıkardılar.8 ay süren kara savaşlarında başarı çıkardılar.8 ay süren kara savaşlarında başarı sağlayamadılar.sağlayamadılar.

• Churchill’in Churchill’in “ Kaderin Adamı”“ Kaderin Adamı” dediği M. Kemal, 19. Tümen dediği M. Kemal, 19. Tümen komutanı olarak 57. alayı ileri sürerek Anafartalar ve komutanı olarak 57. alayı ileri sürerek Anafartalar ve Conkbayırında düşman ilerleyişini durdurdu.Conkbayırında düşman ilerleyişini durdurdu.

• 8-9 Ocak 1916 da İngiliz ve Fransız güçleri Çanakkale’yi 8-9 Ocak 1916 da İngiliz ve Fransız güçleri Çanakkale’yi tamamen boşalttı.tamamen boşalttı.

• M. Kemal M. Kemal ““Ben size taarruzu değil ölmeyi Ben size taarruzu değil ölmeyi emrediyorum.Biz ölünceye kadar geçecek zaman emrediyorum.Biz ölünceye kadar geçecek zaman içinde yerimize başka kuvvetler ve komutanlar içinde yerimize başka kuvvetler ve komutanlar gelebilir.”gelebilir.” Sözünü bu cephede söylemiştir. Sözünü bu cephede söylemiştir.

• Osmanlı Devletinin galip geldiği tek cephedir.Osmanlı Devletinin galip geldiği tek cephedir.

4-Çanakkale Cephesi4-Çanakkale Cephesi

SonuçlarıSonuçları• 500 bin insan ölmüştür.500 bin insan ölmüştür.• I. Dünya savaşının I. Dünya savaşının en kanlıen kanlı cephesidir. cephesidir.• I. Dünya savaşı I. Dünya savaşı 2 yıl2 yıl uzamıştır uzamıştır• Savaş sırasında Savaş sırasında ilk gizli anlaşmalarilk gizli anlaşmalar ortaya ortaya

çıkmıştır.çıkmıştır.• BulgaristanBulgaristan savaşa girmiştir. savaşa girmiştir.• Rusya’da yardım alamadığı için Rusya’da yardım alamadığı için Bolşevik ihtilaliBolşevik ihtilali

çıkmış.Yeni hükümet çıkmış.Yeni hükümet Brest-Litowsk AntlaşmasıBrest-Litowsk Antlaşması ile ile savaştan çekilmiştir.(3 Mart 1918)savaştan çekilmiştir.(3 Mart 1918)

• M. Kemal’in M. Kemal’in Kurtuluş savaşında liderKurtuluş savaşında lider olarak kabul olarak kabul edilmesine neden olmuştur.edilmesine neden olmuştur.

• Müslüman sömürgelerindeMüslüman sömürgelerinde isyanlar isyanlar çıkmıştır.çıkmıştır.

Dünya Savaşı’nın Genel Dünya Savaşı’nın Genel SonuçlarıSonuçları

• Osmanlı İmp. ,Rus Çarlığı, Avusturya-Macaristan İmp ve Osmanlı İmp. ,Rus Çarlığı, Avusturya-Macaristan İmp ve Alman İmp. yıkılarak yerlerine Alman İmp. yıkılarak yerlerine milli devletlermilli devletler kuruldu. kuruldu.

• Litvanya, Çekoslovakya, Polonya, Yugoslavya, Litvanya, Çekoslovakya, Polonya, Yugoslavya, Macaristan ve AvusturyaMacaristan ve Avusturya bağımsız birer devlet olarak bağımsız birer devlet olarak ortaya çıktı.ortaya çıktı.

• Cemiyet-i Akvam Cemiyet-i Akvam (Milletler Cemiyeti)(Milletler Cemiyeti) kuruldu. kuruldu.• Yenilen devletlerde Yenilen devletlerde rejim değişikliklerirejim değişiklikleri meydana meydana

gelmiştir. (Almanya-Nazi vb.)gelmiştir. (Almanya-Nazi vb.)• I.Dünya Savaşından I.Dünya Savaşından en karlıen karlı İngiltere ve Fransa İngiltere ve Fransa çıkmıştır. çıkmıştır.• I.Dünya Savaşı’nın sonunda yenilen devletlere I.Dünya Savaşı’nın sonunda yenilen devletlere

imzalatılan ağır antlaşmalar , imzalatılan ağır antlaşmalar , II.Dünya Savaşı’nın II.Dünya Savaşı’nın çıkmasınaçıkmasına neden olmuştur. neden olmuştur.

• İtilaf devletleri ile yenilen devletler arasında şu İtilaf devletleri ile yenilen devletler arasında şu antlaşmalar olmuştur.antlaşmalar olmuştur.

Dünya Savaşı’nın Genel Dünya Savaşı’nın Genel SonuçlarıSonuçları

• VersayVersay -Almanya -Almanya • Sen JermenSen Jermen -Avusturya -Avusturya • TriyanonTriyanon -Macaristan -Macaristan • NöyyiNöyyi -Bulgaristan -Bulgaristan • SevrSevr -Osmanlı Devleti -Osmanlı Devleti

NOT:NOT:Mondros ateşkes antlaşması Osmanlı Mondros ateşkes antlaşması Osmanlı Devletini I.Dünya savaşından çıkaran Devletini I.Dünya savaşından çıkaran ateşkes antlaşmasıdır.Sevr antlaşması ateşkes antlaşmasıdır.Sevr antlaşması hazırlanana kadar bu antlaşma yürürlüğe hazırlanana kadar bu antlaşma yürürlüğe girmiştir.girmiştir.

Mondros Ateşkes Antlaşması’nın Mondros Ateşkes Antlaşması’nın

ÖnemiÖnemi (30 Ekim 1918) (30 Ekim 1918) • Osmanlı Devleti bu antlaşmayla fiilen sona Osmanlı Devleti bu antlaşmayla fiilen sona

ermiştir.ermiştir.• Antlaşmanın 7.Maddesi Antlaşmanın 7.Maddesi “İtilaf Devletleri kendi “İtilaf Devletleri kendi

güvenliklerini tehdit edecek bir durum güvenliklerini tehdit edecek bir durum ortaya çıkarsa ,istedikleri bölgeyi işgal ortaya çıkarsa ,istedikleri bölgeyi işgal edebileceklerdir “edebileceklerdir “ çok ağır bir madde olup çok ağır bir madde olup ülkenin her an işgalini mümkün haleülkenin her an işgalini mümkün hale getirmiştir. getirmiştir.

• Altı vilayette (Vilayeti Sitte) bir Altı vilayette (Vilayeti Sitte) bir Ermeni DevletiErmeni Devleti kurulması için zemin hazırlanmıştırkurulması için zemin hazırlanmıştır..(Sivas ,Erzurum,Van, Bitlis, Diyarbakır, Harput(Sivas ,Erzurum,Van, Bitlis, Diyarbakır, Harput))

• İşgallerin başlamasıyla İşgallerin başlamasıyla bölgesel direniş örgütleri bölgesel direniş örgütleri ve Kuvay -i Milliyeve Kuvay -i Milliye ortaya çıkmıştır. ortaya çıkmıştır.

• Azınlıklar işgalleri kolaylaştırmak için Azınlıklar işgalleri kolaylaştırmak için zararlı zararlı cemiyetlericemiyetleri kurmuşlardır. kurmuşlardır.

İLK İŞGAL EDİLEN YERLERİLK İŞGAL EDİLEN YERLER• MUSULMUSUL -3 Kasım 1918-3 Kasım 1918

• İstanbulİstanbul -13 Kasım 1918-13 Kasım 1918

• İzmirİzmir -15 Mayıs 1919-15 Mayıs 1919

Yunan işgalinde Yunan işgalinde Hukuk-u BeşerHukuk-u Beşer gazetesi başyazarı gazetesi başyazarı Hasan TAHSİNHasan TAHSİN ‘in ‘in Tabancasıyla Yunan askerine açtığı ateş Tabancasıyla Yunan askerine açtığı ateş kurtuluş savaşının başlangıcıkurtuluş savaşının başlangıcı olmuştur. olmuştur.

Paris Barış Konferansı Paris Barış Konferansı (18 Ocak 1919)(18 Ocak 1919)

• İtilaf Devletleri Osmanlı Devletini İtilaf Devletleri Osmanlı Devletini nasıl nasıl paylaşacaklarını kararlaştırmak içinpaylaşacaklarını kararlaştırmak için Paris’te Paris’te toplandılar.toplandılar.

• Daha önce İtalya’ya verilen Batı Anadolu Daha önce İtalya’ya verilen Batı Anadolu Yunanistan’a Yunanistan’a verildi.verildi.Nedeni;Nedeni;İngiltere’nin güçlü bir İngiltere’nin güçlü bir İtalya’yı burada istememesiİtalya’yı burada istememesi

• İtalya’ya:İtalya’ya: Güneybatı Akdeniz ,Güneybatı Akdeniz ,• Fransa’ya:Fransa’ya: Urfa , Maraş, Antep ,Suriye ve LübnanUrfa , Maraş, Antep ,Suriye ve Lübnan• İngiltere’ye :İngiltere’ye : Irak, Filistin ve BoğazlarIrak, Filistin ve Boğazlar bırakılmıştır. bırakılmıştır.• Yunanlılar Paris Barış Konferansının kendilerine Yunanlılar Paris Barış Konferansının kendilerine

verdiği yetkiyle 15 Mayıs 1919 ‘da İzmir’i işgal verdiği yetkiyle 15 Mayıs 1919 ‘da İzmir’i işgal etmiştir.etmiştir.

ZARARLI ZARARLI CEMİYETLERCEMİYETLER

A. Azınlıkların Kurdukları A. Azınlıkların Kurdukları CemiyetlerCemiyetler

1- Mavri Mira:1- Mavri Mira: Rumlar tarafından kuruldu. Rumlar tarafından kuruldu. İstanbul Patrikhanesi yönetir. İstanbul Patrikhanesi yönetir. İzmir ve Doğu İzmir ve Doğu Trakya’yıTrakya’yı Yunanistan'a katmak istemektedir. Yunanistan'a katmak istemektedir.

2-Etnik- Eterya Cemiyeti:2-Etnik- Eterya Cemiyeti: Rumlar tarafından Rumlar tarafından Yunanistan sınırlarını genişletmek için kuruldu.Yunanistan sınırlarını genişletmek için kuruldu.

3- Pontus Rum Cemiyeti:3- Pontus Rum Cemiyeti: Doğu Karadeniz’deDoğu Karadeniz’de eski Rum Pontus Devletini tekrar canlandırmak eski Rum Pontus Devletini tekrar canlandırmak için Rumlar tarafından kuruldu.için Rumlar tarafından kuruldu.

4-Ermeni Taşnak –Hınçak Cemiyeti:4-Ermeni Taşnak –Hınçak Cemiyeti: Ermeniler tarafından Ermeniler tarafından Doğu Anadolu’daDoğu Anadolu’da bir Ermeni bir Ermeni Devleti kurmak amacıyla faaliyet göstermiştir. Devleti kurmak amacıyla faaliyet göstermiştir.

B. Milli Varlığa Düşman B. Milli Varlığa Düşman CemiyetlerCemiyetler1-Kürt Teali Cemiyeti:1-Kürt Teali Cemiyeti: Doğu illerinde bir Kürt Doğu illerinde bir Kürt

Devleti kurmak için faaliyette bulundu.Devleti kurmak için faaliyette bulundu.(İstanbul’da kuruldu.)(İstanbul’da kuruldu.)

2-Teali İslam Cemiyeti:2-Teali İslam Cemiyeti: Saltanat ve Hilafeti Saltanat ve Hilafeti desteklemiş ve İstanbul’da kurulmuştur.desteklemiş ve İstanbul’da kurulmuştur.

3-İngiliz Muhipleri Cemiyeti:3-İngiliz Muhipleri Cemiyeti: İngiliz himayesinde İngiliz himayesinde yaşamayı isteyenler kurmuştur.Padişah ve yaşamayı isteyenler kurmuştur.Padişah ve sadrazam da üyesidir.sadrazam da üyesidir.

4-Sulh ve Selamet-i Osmani Fırkası:4-Sulh ve Selamet-i Osmani Fırkası: Saltanat ve Saltanat ve Hilafeti desteklemiştir.Hilafeti desteklemiştir.

5-Wilson Prensipleri Cemiyeti:5-Wilson Prensipleri Cemiyeti: Amerika Amerika egemenliğini (Mandasını) istemiştir.egemenliğini (Mandasını) istemiştir.

Yararlı CemiyetlerYararlı Cemiyetler ( Milli Cemiyetler) ( Milli Cemiyetler)

1-Doğu Anadolu Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti:1-Doğu Anadolu Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti: Doğu Doğu Anadolu’nun Anadolu’nun Ermenilere Ermenilere verilmesini önlemek için verilmesini önlemek için kuruldu.kuruldu.

2-Trakya Paşaeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti:2-Trakya Paşaeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti: Trakya’nın Trakya’nın Yunan işgalineYunan işgaline uğramasını engellemek için uğramasını engellemek için Edirne’de kuruldu.Edirne’de kuruldu.

3-Trabzon Muhafaza-i Hukuk-u Milliye Cemiyeti:3-Trabzon Muhafaza-i Hukuk-u Milliye Cemiyeti: Doğu Doğu Karadeniz ve çevresinin Karadeniz ve çevresinin RumlaraRumlara verilmesini ve Rum verilmesini ve Rum Pontus Devletinin kurulmasına engel olmak için kuruldu.Pontus Devletinin kurulmasına engel olmak için kuruldu.

4- Kilikyalılar Cemiyeti:4- Kilikyalılar Cemiyeti: Adana ve çevresinin Adana ve çevresinin Ermenilere Ermenilere verilmesini önlemek için kurulmuştur.verilmesini önlemek için kurulmuştur.

5-İzmir Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti:5-İzmir Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti: İzmir ve çevresinin İzmir ve çevresinin Yunanlılara Yunanlılara verilmesini önlemek için kurulmuştur.verilmesini önlemek için kurulmuştur.

6-Milli Kongre Cemiyeti:6-Milli Kongre Cemiyeti: İstanbul’da kurulan bu cemiyet İstanbul’da kurulan bu cemiyet Türklere karşı yapılan haksızlıkları Türklere karşı yapılan haksızlıkları basın vebasın ve yayım yoluyayım yolu ileile dünyaya duyurmaya çalışmışlardır. dünyaya duyurmaya çalışmışlardır.

7-Reddi -i İlhak Cemiyeti:7-Reddi -i İlhak Cemiyeti: İzmir’in işgalini önlemek için İzmir’in işgalini önlemek için kuruldu.kuruldu.

Yararlı Cemiyetlerin Yararlı Cemiyetlerin ÖzellikleriÖzellikleri

• Milliyetçi düşünceninMilliyetçi düşüncenin etkisiyle etkisiyle kurulmuşlardır.kurulmuşlardır.

• Bölgesel faaliyetBölgesel faaliyet göstermişlerdir. göstermişlerdir.• Sivas kongresindeSivas kongresinde “Anadolu Ve Rumeli “Anadolu Ve Rumeli

Müdafaa-İ Hukuk Cemiyeti”Müdafaa-İ Hukuk Cemiyeti” adı altında adı altında birleşmişlerdir.birleşmişlerdir.

• Genellikle Genellikle basın yayın yoluylabasın yayın yoluyla mücadele mücadele etmişlerdir.etmişlerdir.

İşgaller Karşısında Osmanlının İşgaller Karşısında Osmanlının TutumuTutumu

• Osmanlıya göre işgaller karşısında Osmanlıya göre işgaller karşısında direnmek imkansızdıdirenmek imkansızdı..• İtilaf devletlerinin İtilaf devletlerinin isteklerine boyun eğmek, en doğru hareketisteklerine boyun eğmek, en doğru hareket

olacaktı.olacaktı.• Böylece Böylece Osmanlı hanedanı korunacak , saltanat ve hilafetin Osmanlı hanedanı korunacak , saltanat ve hilafetin

devamıdevamı sağlanacaktı sağlanacaktı• Mondros ateşkes ant. sırasında Mondros ateşkes ant. sırasında Ahmet izzet paşa hükümetiAhmet izzet paşa hükümeti

başta bulunuyordu.İşgaller sırasında haksızlıkları başta bulunuyordu.İşgaller sırasında haksızlıkları önleyemeyeceğini anlayınca istifa etti.Yerine önleyemeyeceğini anlayınca istifa etti.Yerine Tevfik paşaTevfik paşa hükümeti kuruldu.hükümeti kuruldu.

• Padişah Kanuni esasinin kendine verdiği yetkiye dayanarak Padişah Kanuni esasinin kendine verdiği yetkiye dayanarak Meclis-i Mebusanı dağıttıMeclis-i Mebusanı dağıttı. Böylece . Böylece Padişah ve hükümetin Padişah ve hükümetin kararlarını denetleyecek güç ortadan kalktı.kararlarını denetleyecek güç ortadan kalktı.

• İşgaller karşısında padişah ve çevresindekilerin kayıtsızlığını İşgaller karşısında padişah ve çevresindekilerin kayıtsızlığını kabullenemeyen Tevfik Paşa hükümeti kabullenemeyen Tevfik Paşa hükümeti görevinden alındı.görevinden alındı.

• Yerine Yerine İngiliz hayranı olan Damat Ferit Paşa hükümetiİngiliz hayranı olan Damat Ferit Paşa hükümeti kuruldu.İngiliz çıkarlarına uygun politika izledi.İzmir’in işgaline kuruldu.İngiliz çıkarlarına uygun politika izledi.İzmir’in işgaline bile ses çıkarmadı.bile ses çıkarmadı.

• Sonuç olarak Sonuç olarak Osmanlı görevini yapmadıOsmanlı görevini yapmadı. . Teslimiyetçi politikaTeslimiyetçi politika izledi.izledi.

• Bu sorumsuzluk Türk milletine mücadeleye karar verme azmi Bu sorumsuzluk Türk milletine mücadeleye karar verme azmi yarattı.yarattı.

M. Kemal’in duruma bakışıM. Kemal’in duruma bakışı

• Mondros ant. sırasında Suriye cephesinden Mondros ant. sırasında Suriye cephesinden İstanbul’a gelen (13 Kasım 1918) M. Kemal İtilaf İstanbul’a gelen (13 Kasım 1918) M. Kemal İtilaf gemilerine bakarakgemilerine bakarak ““Geldikleri gibi giderlerGeldikleri gibi giderler “ “ sözünü söyledi.sözünü söyledi.

• Padişah ve siyasilerle görüştü.Endişelerini Padişah ve siyasilerle görüştü.Endişelerini bildirdi.Çözüm yolu gösteren bazı düşüncelerini bildirdi.Çözüm yolu gösteren bazı düşüncelerini açıkladı.Fakat sonuç alamadı.açıkladı.Fakat sonuç alamadı.

• Çeşitli kurtuluş çareleri ortaya atılıyordu.BunlarÇeşitli kurtuluş çareleri ortaya atılıyordu.Bunlar ; ;A-İngiliz himayesi A-İngiliz himayesi B-Amerikan Himayesi B-Amerikan Himayesi C-Bölgesel kurtuluştu.C-Bölgesel kurtuluştu.

• Bu çareleri yerinde bulmadı. Bu çareleri yerinde bulmadı. Sağlam ve gerçek bir Sağlam ve gerçek bir kararkarar vermek gerekiyordu.O vermek gerekiyordu.O da da Millet Millet egemenliğine dayanan kayıtsız şartsız egemenliğine dayanan kayıtsız şartsız bağımsız yeni Türk Devleti kurmaktı.bağımsız yeni Türk Devleti kurmaktı.

M. KEMAL ATATÜRK’ÜN M. KEMAL ATATÜRK’ÜN HAYATIHAYATI

• 1881 de Selanik te doğdu.1881 de Selanik te doğdu.

• Babası Ali Rıza Efendi, annesi Zübeyde Babası Ali Rıza Efendi, annesi Zübeyde Hanımdır.Hanımdır.

• Babası gümrük memuruyken kereste Babası gümrük memuruyken kereste ticaretine girdi; annesi ev hanımıydı.ticaretine girdi; annesi ev hanımıydı.

• Ayaklanmaların olayların yoğun olduğu bir Ayaklanmaların olayların yoğun olduğu bir yerde büyüdü yerde büyüdü

• Eşi latife hanımdır evliliği ile Türk Eşi latife hanımdır evliliği ile Türk toplumuna örnek olmak istemiştir toplumuna örnek olmak istemiştir

Okuduğu OkullarOkuduğu Okullar

• Fatma Hatun Mahalle MektebiFatma Hatun Mahalle Mektebi

• Şemsi Efendi MektebiŞemsi Efendi Mektebi

• Selanik Mülkiye Rüştiyesi (Sivil Ortaokul)Selanik Mülkiye Rüştiyesi (Sivil Ortaokul)

• Selanik Askeri RüştiyesiSelanik Askeri Rüştiyesi

• Manastır Askeri İdadisiManastır Askeri İdadisi

• Harp Okulu Harp Okulu

• Harp Akademisi 1905’te Kurmay Yüzbaşı Harp Akademisi 1905’te Kurmay Yüzbaşı olarak mezun oldu.olarak mezun oldu.

ATATÜRK’ÜN ATATÜRK’ÜN KİŞİLİĞİ KİŞİLİĞİ

VE VE ÖZELLİKLERİÖZELLİKLERİ

1-Vatanseverliği1-Vatanseverliği

• ““Vatanın her karış toprağı kanlarımızla Vatanın her karış toprağı kanlarımızla sulanmadıkça,hiçbir düşman ayağını sulanmadıkça,hiçbir düşman ayağını bastırmayacağız”bastırmayacağız” diyen Atatürk vatan diyen Atatürk vatan savunmasını her şeyin üstünde tutmuştur. savunmasını her şeyin üstünde tutmuştur. Kurtuluş savaşını kazandıran vatan sevgisi Kurtuluş savaşını kazandıran vatan sevgisi ve milletine olan güveni olmuştur.ve milletine olan güveni olmuştur.

• ““Yurt toprağı sana her şey feda Yurt toprağı sana her şey feda olsun .Kutlu olan sensin.Hepimiz senin olsun .Kutlu olan sensin.Hepimiz senin için fedaiyiz.Fakat sen Türk milletini için fedaiyiz.Fakat sen Türk milletini sonsuza kadar yaşatmak için feyizli sonsuza kadar yaşatmak için feyizli kalacaksın”kalacaksın” Vatan toprağının kutsallığını Vatan toprağının kutsallığını açıklamıştır. açıklamıştır.

2- Millet Sevgisi2- Millet Sevgisi

• ““Hiçbir sevgi bunun üzerinde Hiçbir sevgi bunun üzerinde olamaz.Hiçbir sevgi uğruna olamaz.Hiçbir sevgi uğruna millet sevgisi feda edilemez”millet sevgisi feda edilemez” Türk olmaktan gurur duyardı.Türk olmaktan gurur duyardı.

• Millet sevgisi tutku derecesinde Millet sevgisi tutku derecesinde idi.Kendi büyüklüğü ile değil idi.Kendi büyüklüğü ile değil milletinin büyüklüğü ile övünürdü.milletinin büyüklüğü ile övünürdü.

3-İdealistliği3-İdealistliği

• En büyük idealiEn büyük ideali Türk ulusunu en Türk ulusunu en medeni ve refah seviyesi yüksek bir medeni ve refah seviyesi yüksek bir millet olarak varlığını sürdürmektir.millet olarak varlığını sürdürmektir.

• ““Memleket mutlaka Memleket mutlaka çağdaş ,uygar, yepyeni çağdaş ,uygar, yepyeni olacaktır.Bizim için bu hayat olacaktır.Bizim için bu hayat davasıdır.”davasıdır.” Sözleri ile hedefi Sözleri ile hedefi göstermiştir.göstermiştir.

4- Gerçeği arama gücü4- Gerçeği arama gücü

• Bilimin ve aklın rehberliğine Bilimin ve aklın rehberliğine inanmıştır.inanmıştır.

• Olayların nedenlerini Olayların nedenlerini araştırır.,düşünür ve mantık araştırır.,düşünür ve mantık süzgecinden geçirirdi.süzgecinden geçirirdi.

• Sorunlar karşısında önlem alırdı.Sorunlar karşısında önlem alırdı.

6-İleri Görüşlülüğü6-İleri Görüşlülüğü

• İleri örüşlülük M. Kemal’in Büyük bir devlet İleri örüşlülük M. Kemal’in Büyük bir devlet adamı olma yönünü gösterir.Tarih bilimine adamı olma yönünü gösterir.Tarih bilimine çok değer verir, çok okur ve gerekli dersleri çok değer verir, çok okur ve gerekli dersleri çıkarır.Böylece geleceğe güvenle bakar ve çıkarır.Böylece geleceğe güvenle bakar ve isabetli kararlar verir.isabetli kararlar verir.

• Yolunda yürüyen yolcunun ufku Yolunda yürüyen yolcunun ufku görmesi kafi değildir.Muhakkak ufkun görmesi kafi değildir.Muhakkak ufkun ötesini de görmesi lazımdır.ötesini de görmesi lazımdır.

• 1933 yılında Almanya ve İtalya’nın takip 1933 yılında Almanya ve İtalya’nın takip ettikleri siyasete bakarak 2. Dünya ettikleri siyasete bakarak 2. Dünya savaşının çıkacağını söylemiş ve önlemler savaşının çıkacağını söylemiş ve önlemler almıştır.almıştır.

8-Mantıklılığı8-Mantıklılığı

• ““Akıl ve mantığın Akıl ve mantığın halledemeyeceği sorun yoktur”halledemeyeceği sorun yoktur” bu iki kavrama büyük önem bu iki kavrama büyük önem vermiştir.vermiştir.

9-İdareciliği9-İdareciliği

• Bir işi zamansız yapmak,o işi bozmak, Bir işi zamansız yapmak,o işi bozmak, başarısızlığa uğratmak olur.Her şey sırasında ve başarısızlığa uğratmak olur.Her şey sırasında ve zamanında yapılmalıdır.zamanında yapılmalıdır.

• Büyük kararlar vermek kafî değildir.Bu kararları Büyük kararlar vermek kafî değildir.Bu kararları almak ve kesinlikle tatbik etmek lazımdır.almak ve kesinlikle tatbik etmek lazımdır.

• M. Kemal’in idareciliğinde bazı temel ilkeler M. Kemal’in idareciliğinde bazı temel ilkeler vardır. Bunlar;vardır. Bunlar;

1.1. Gerçekçilik Gerçekçilik 2.2. Akılcılık Akılcılık 3.3. Dürüstlük ve Dürüstlük ve 4.4. Ülke çıkarlarını ön plana çıkarmaktır.Ülke çıkarlarını ön plana çıkarmaktır.

KUVA-İ MİLLİYE VE KUVA-İ MİLLİYE VE ÖZELLİKLERİÖZELLİKLERİ

• İlk olarak Yunan işgaline karşı İlk olarak Yunan işgaline karşı Batı Anadolu’daBatı Anadolu’da kuruldukuruldu

• Kuvay -i Milliye birlikleri vatanını seven ,esir yaşamayı Kuvay -i Milliye birlikleri vatanını seven ,esir yaşamayı hazmedemeyen Türk halkı tarafından kurulmuştur.hazmedemeyen Türk halkı tarafından kurulmuştur.

• Ulusal bilinciUlusal bilinci uyandırmışlardır. uyandırmışlardır.• Yaptıkları çete savaşları ile düzenli ordu kuruluncaya Yaptıkları çete savaşları ile düzenli ordu kuruluncaya

kadar kadar düşmanı oyalamayıdüşmanı oyalamayı başarmışlardır. başarmışlardır.• TBMM ye karşı çıkan TBMM ye karşı çıkan ayaklanmaları bastırmadaayaklanmaları bastırmada büyük büyük

yararlılıklar gösterdiler.yararlılıklar gösterdiler.• Önceleri bölgeselÖnceleri bölgesel olarak kurulan bu birlikler Sivas olarak kurulan bu birlikler Sivas

Kongresinden Kongresinden sonra bütün vatanısonra bütün vatanı kurtarmak için kurtarmak için mücadele ettiler.mücadele ettiler.

• Kuvay -i Milliye birlikleri Kuvay -i Milliye birlikleri 8 Ekim 19208 Ekim 1920 de kaldırılarak de kaldırılarak yerine düzenli orduyerine düzenli ordu kurulmuştur. kurulmuştur.

Kuvay -i Milliye Birliklerinin Kuvay -i Milliye Birliklerinin kaldırılma nedenlerikaldırılma nedenleri

• Belli Belli bir merkezdenbir merkezden yönetilmemeleri yönetilmemeleri

• Askerlik tekniğiniAskerlik tekniğini yeterince bilmemeleri yeterince bilmemeleri

• Düzenli düşman birliklerini Düzenli düşman birliklerini durduracakdurduracak güçten yoksun olmalarıgüçten yoksun olmaları

• Halktan Halktan zorla para ve malzorla para ve mal toplamaları toplamaları

• Suçlu gördükleri kişileri kendilerine Suçlu gördükleri kişileri kendilerine göre yargılayarak göre yargılayarak cezalandırmalarıcezalandırmaları etkili olmuştur.etkili olmuştur.

M. KEMAL’İN SAMSUNA M. KEMAL’İN SAMSUNA ÇIKIŞIÇIKIŞI• Mondros ateşkes antlaşmasından sonra Suriye Mondros ateşkes antlaşmasından sonra Suriye

cephesinden İstanbul’a çağrılıp harbiye nezareti cephesinden İstanbul’a çağrılıp harbiye nezareti emrine girdi.emrine girdi.

• M. Kemal pek çok askeri ve sivil devlet adamı ile M. Kemal pek çok askeri ve sivil devlet adamı ile memleketin durumunu görüşmüştür. memleketin durumunu görüşmüştür.

• Ülkenin kurtuluşunun ancak Ülkenin kurtuluşunun ancak Anadolu’da örgütlenmeAnadolu’da örgütlenme ile olabileceğine inanmıştır.ile olabileceğine inanmıştır.

• M. Kemal 15 Mayıs 1919’da İzmir’in Yunanlılar M. Kemal 15 Mayıs 1919’da İzmir’in Yunanlılar tarafından işgal edilmesinden sonra 16 Mayıs tarafından işgal edilmesinden sonra 16 Mayıs 1919’da Bandırma vapuruyla Samsun’a doğru yola 1919’da Bandırma vapuruyla Samsun’a doğru yola çıkmış ve 19 Mayıs 1919’da Samsun’a gelmiştir.M. çıkmış ve 19 Mayıs 1919’da Samsun’a gelmiştir.M. Kemal Samsun’a gelirken Kemal Samsun’a gelirken 9.Ordu Müfettişliği9.Ordu Müfettişliği sıfatıyla sıfatıyla resmi görevli olarak, resmi görevli olarak, Samsun ve çevresindeki Samsun ve çevresindeki Rumlarla Türkler arasındaki çatışmalara son vermek Rumlarla Türkler arasındaki çatışmalara son vermek amacıyla Samsun’a gelmiştir. amacıyla Samsun’a gelmiştir.

GENELGE GENELGE veve

KONGRELERKONGRELER

1-Havza Genelgesi1-Havza Genelgesi(29 Mayıs 1919)(29 Mayıs 1919)

• M. Kemal Havza’ya gelince askeri ve M. Kemal Havza’ya gelince askeri ve sivil mülki amirlere gönderdiği sivil mülki amirlere gönderdiği bildirilerle, bildirilerle,

1.1. İşgallerin protesto edilmesini,İşgallerin protesto edilmesini,2.2. Mitingler düzenlenmesini ,Mitingler düzenlenmesini ,3.3. Ülkemizin içinde bulunduğu durumun Ülkemizin içinde bulunduğu durumun

millete anlatılmasını ,millete anlatılmasını ,4.4. İstanbul hükümetine protesto İstanbul hükümetine protesto

telgraflarının çekilmesini istemiştirtelgraflarının çekilmesini istemiştir

2-Amasya Genelgesi 2-Amasya Genelgesi (22Haziran 1919)(22Haziran 1919)

M. Kemal M. Kemal

Rauf Orbay Rauf Orbay

Refet BeleRefet Bele

Ali Fuat Cebesoy Ali Fuat Cebesoy

Kazım KarabekirKazım Karabekir

toplantı yaparak , aldıkları kararları toplantı yaparak , aldıkları kararları genelge olarak yayınlamışlardır.genelge olarak yayınlamışlardır.

Alınan KararlarAlınan Kararlar• Vatanın ve milletin bağımsızlığının tehlikede olduğu Vatanın ve milletin bağımsızlığının tehlikede olduğu

belirtilmiştir. belirtilmiştir. (Gerekçe ve Amaç)(Gerekçe ve Amaç)• Milletin geleceğini ,milletin azim ve kararı Milletin geleceğini ,milletin azim ve kararı

kurtaracaktır denildi. kurtaracaktır denildi. (Yöntem)(Yöntem)• Osmanlı hükümetininOsmanlı hükümetinin görevini yapmadığı ve bu görevini yapmadığı ve bu

durumun milletimizi yok saydığı belirtilmiştir. durumun milletimizi yok saydığı belirtilmiştir. ((İstanbul hükümetinin görevini yerine İstanbul hükümetinin görevini yerine getiremediği) getiremediği)

• Milletimizin sesini dünyaya duyuracak her türlü etki ve Milletimizin sesini dünyaya duyuracak her türlü etki ve denetimden uzak denetimden uzak milli bir kurulunmilli bir kurulun kurulması kurulması gerektiği belirtilmiştir.gerektiği belirtilmiştir.

• Bu nedenle seçimlerin yapıldığı yerlerde seçilen kişiler, Bu nedenle seçimlerin yapıldığı yerlerde seçilen kişiler, seçimlerin yapılamadığı yerlerde ise halkın güvenini seçimlerin yapılamadığı yerlerde ise halkın güvenini kazanmış kazanmış 3 delege Sivas’a3 delege Sivas’a gelerek toplanılması gelerek toplanılması gerektiği belirtilmiştir.gerektiği belirtilmiştir.

• Doğu illeri adına Erzurum’da bir kongre toplanacakDoğu illeri adına Erzurum’da bir kongre toplanacak

Amasya Genelgesinin Amasya Genelgesinin ÖnemiÖnemi• İlk defa kurtuluş savaşının İlk defa kurtuluş savaşının mücadele safhasımücadele safhası

başlamıştır.başlamıştır.• İlk defa kurtuluş savaşının İlk defa kurtuluş savaşının gerekçesi , yöntemi ve gerekçesi , yöntemi ve

amacıamacı belirtilmiştir.(1ve 2 Maddeler) belirtilmiştir.(1ve 2 Maddeler)• İlk defa İlk defa millet egemenliğine dayananmillet egemenliğine dayanan yönetimden yönetimden

bahsedilmiştir.bahsedilmiştir.• İlk defa İlk defa milli bir kurulunmilli bir kurulun oluşturulmasından oluşturulmasından

bahsedilmiştir.bahsedilmiştir.• İlk defa İlk defa İstanbul hükümetinin görevini yerine İstanbul hükümetinin görevini yerine

getiremediğindengetiremediğinden bahsedilmiştir. (3 Madde) bahsedilmiştir. (3 Madde)• İlk defa Erzurum ve Sivas Kongrelerinin toplanmasına İlk defa Erzurum ve Sivas Kongrelerinin toplanmasına

karar verilmiştir.karar verilmiştir.

• NOT:NOT:M. Kemal Amasya Genelgesi’nden sonra 8 Temmuz 1919’da M. Kemal Amasya Genelgesi’nden sonra 8 Temmuz 1919’da padişaha yolladığı bir telgrafla padişaha yolladığı bir telgrafla resmi göreviyle birlikte askerlik resmi göreviyle birlikte askerlik görevinden de istifa ettiğinigörevinden de istifa ettiğini açıklamıştır. açıklamıştır.””İstanbul Anadolu’ya hakim değil, tabî olmak zorundadır”İstanbul Anadolu’ya hakim değil, tabî olmak zorundadır” demiştir. demiştir.

33--Erzurum Kongresi Erzurum Kongresi (23 Temmuz 1919)(23 Temmuz 1919)• Doğu Anadolu Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti’nin Doğu Anadolu Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti’nin

girişimleriyle bölgedeki girişimleriyle bölgedeki Ermeni tehlikesine karşı Ermeni tehlikesine karşı toplanmıştır.toplanmıştır.

• Milli sınırlar içinde vatan bir bütündür asla parçalamaz Milli sınırlar içinde vatan bir bütündür asla parçalamaz olduğu belirtildiolduğu belirtildi.(Misak -ı Milli’de aynen yer aldı.).(Misak -ı Milli’de aynen yer aldı.)

• İlk defa İlk defa hükümet kurulmasındanhükümet kurulmasından bahsedilmiş ve ilk bahsedilmiş ve ilk defa 9 kişilik Temsil Heyeti seçilmiştir.defa 9 kişilik Temsil Heyeti seçilmiştir.

• İlk defa İlk defa manda ve himayemanda ve himaye reddedilmiştir. reddedilmiştir.• Milli Meclisin derhal toplanması ve hükümetin meclisin Milli Meclisin derhal toplanması ve hükümetin meclisin

denetimine girmesi kararlaştırıldıdenetimine girmesi kararlaştırıldı.( Mebusan Meclisi).( Mebusan Meclisi)• Kuva -yi Milliyeyi etken ve milli iradeyi hakim kılmak Kuva -yi Milliyeyi etken ve milli iradeyi hakim kılmak

esastır.esastır.• Erzurum kongresi bölgesel olarak toplanmış fakat Erzurum kongresi bölgesel olarak toplanmış fakat

aldığı kararlar tüm yurdu ilgilendirdiği için aldığı kararlar tüm yurdu ilgilendirdiği için milli bir milli bir kongredir.kongredir.

4-Balıkesir ve Alaşehir 4-Balıkesir ve Alaşehir KongreleriKongreleri

(25 Temmuz-16 Ağustos 1919)(25 Temmuz-16 Ağustos 1919)

• Batı Anadolu’daBatı Anadolu’da yunan işgalinden yunan işgalinden kurtarmak ve Batı cephesini oluşturmak kurtarmak ve Batı cephesini oluşturmak için bölgesel kurtuluşu hedefleyen için bölgesel kurtuluşu hedefleyen kongrelerdirkongrelerdir..

• Bu kongrelerde Bu kongrelerde Padişah ve İstanbul Padişah ve İstanbul hükümetine karşı bir tutumhükümetine karşı bir tutum alınmamıştır. alınmamıştır.

5-Sivas Kongresi’nin Önemi 5-Sivas Kongresi’nin Önemi ( 4-11 Eylül 1919)( 4-11 Eylül 1919) • Ülke genelindeki milli cemiyetler Ülke genelindeki milli cemiyetler “ Anadolu ve “ Anadolu ve

Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti”Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti” adıyla adıyla birleştirildibirleştirildi.(ulusal güçler tek elde toplandı.).(ulusal güçler tek elde toplandı.)

• Manda ve himaye fikri kesin olarak reddedildi. Manda ve himaye fikri kesin olarak reddedildi. (Amerikan Mandası)(Amerikan Mandası)

• İrade-i Milliyeİrade-i Milliye adıyla bir gazete çıkarıldı. adıyla bir gazete çıkarıldı.• Temsil heyeti 15 kişiye çıkarılmıştır.Temsil heyeti 15 kişiye çıkarılmıştır.• Her yönüyle Her yönüyle ulusalulusal bir kongredir. bir kongredir.• Ali Fuat Cebesoy Batı Anadolu Kuva-i Milliye Ali Fuat Cebesoy Batı Anadolu Kuva-i Milliye

Komutanlığına atanmıştırKomutanlığına atanmıştır.(Temsil heyeti ilk kez .(Temsil heyeti ilk kez yürütme yetkisini kullanmıştır.)yürütme yetkisini kullanmıştır.)

NOTNOT ::Damat Ferit paşa hükümeti istifa ederek yerine Ali Damat Ferit paşa hükümeti istifa ederek yerine Ali Rıza Paşa hükümeti kurulmuştur Rıza Paşa hükümeti kurulmuştur

Amasya Görüşmelerinin Amasya Görüşmelerinin Önemi Önemi (20-22Ekim 1919)(20-22Ekim 1919)

• Osmanlı Hükümetinden Osmanlı Hükümetinden Bahriye Nazırı Salih Paşa Bahriye Nazırı Salih Paşa ile M. Kemalile M. Kemal arasında görüşmeler olmuştur. arasında görüşmeler olmuştur.

• Anadolu ile ilişkilerin devam etmesi amacıyla Anadolu ile ilişkilerin devam etmesi amacıyla yapıldı. yapıldı.

• Görüşmelerde alınan kararlardan sadece Osmanlı Görüşmelerde alınan kararlardan sadece Osmanlı Mebusan Meclisi’nin açılmasıyla ilgili madde Mebusan Meclisi’nin açılmasıyla ilgili madde Osmanlı hükümeti tarafından kabul edilmiştir.Osmanlı hükümeti tarafından kabul edilmiştir.

• ÖnemiÖnemi ::İstanbul Hükümetiİstanbul Hükümeti , Temsil Heyetiyle , Temsil Heyetiyle

görüşmek üzere bir temsilcisini Amasya’ya görüşmek üzere bir temsilcisini Amasya’ya göndermekle göndermekle Temsil Heyetini hukuki olarak Temsil Heyetini hukuki olarak (Resmen ) tanımıştır.(Resmen ) tanımıştır.

Misak-ı Milli’nin İlanı Misak-ı Milli’nin İlanı (28 Ocak 1920)(28 Ocak 1920)

• Amasya Görüşmeleri’nde alınan kararla yurdun Amasya Görüşmeleri’nde alınan kararla yurdun her tarafında seçimler yapılarak Mebuslar her tarafında seçimler yapılarak Mebuslar Meclisinin açılmasına zemin hazırlanmıştır.M. Meclisinin açılmasına zemin hazırlanmıştır.M. Kemal Kemal Erzurum milletvekiliErzurum milletvekili seçildi. seçildi.

• Meclisin İstanbul’da açılmasına karar verilince Meclisin İstanbul’da açılmasına karar verilince M. Kemal İstanbul’a gitmemiştirM. Kemal İstanbul’a gitmemiştir.(Güvenlik .(Güvenlik nedeniyle)nedeniyle)

• Fakat onun düşüncelerini temsil eden Fakat onun düşüncelerini temsil eden Felah-ı Felah-ı vatanvatan adıyla bir grup kurulmuştur.Bu grup adıyla bir grup kurulmuştur.Bu grup hazırladığı hazırladığı Misak-ı Milli’yiMisak-ı Milli’yi son Osmanlı son Osmanlı Mebusan Meclisine kabul ettirmiştir. (28 Ocak Mebusan Meclisine kabul ettirmiştir. (28 Ocak 1920)1920)

Misak-ı Millide Alınan Misak-ı Millide Alınan Kararlar:Kararlar: • Mondros Ateşkes Antlaşması imzalandığında Türk Mondros Ateşkes Antlaşması imzalandığında Türk

askerlerinin elinde bulunan askerlerinin elinde bulunan topraklar bir bütündür, topraklar bir bütündür, parçalanamazparçalanamaz

• Arap topraklarının, Batı Trakya’nın ve Kars,Ardahan Arap topraklarının, Batı Trakya’nın ve Kars,Ardahan ve Batum’un geleceği ve Batum’un geleceği halk oylamasıylahalk oylamasıyla belirlenecek. belirlenecek.

• Osmanlı’nın merkezi ve Marmara Denizi’nin Osmanlı’nın merkezi ve Marmara Denizi’nin güvenliği sağlanırsa güvenliği sağlanırsa boğazlar dünya ticaretineboğazlar dünya ticaretine açılacak.açılacak.

• İçimizdeki İçimizdeki azınlıklaraazınlıklara komşu ülkelerdeki Müslüman komşu ülkelerdeki Müslüman halka tanınan haklardan fazlası tanınamaz.halka tanınan haklardan fazlası tanınamaz.

• Tam bağımsızlığımızı ve ekonomik gelişmemizi Tam bağımsızlığımızı ve ekonomik gelişmemizi engelleyen engelleyen sınırlamalar ve kapitülasyonlarsınırlamalar ve kapitülasyonlar kesinlikle kesinlikle kabul edilemez.kabul edilemez.

MİSAK-I MİLLİNİN ÖNEMİMİSAK-I MİLLİNİN ÖNEMİ

• Misak-ı Milli ile Misak-ı Milli ile Türk vatanının sınırları Türk vatanının sınırları çizilmiştir.çizilmiştir.

• Misak-ı Milli’nin ilanı Misak-ı Milli’nin ilanı İstanbul’un işgalineİstanbul’un işgaline neden olmuştur.neden olmuştur.

• İstanbul 16 Mart 1920’de itilaf devletleri İstanbul 16 Mart 1920’de itilaf devletleri tarafından resmen işgal edilmiştir.tarafından resmen işgal edilmiştir.

• Mebusan Meclisi dağıtılmıştır.Mebusan Meclisi dağıtılmıştır. Bazı Bazı milletvekilleri Malta adasına sürgüne milletvekilleri Malta adasına sürgüne gönderilmiştir.Bazıları Ankara’ya kaçmıştır. gönderilmiştir.Bazıları Ankara’ya kaçmıştır.

• İstanbul’un işgali İstanbul’un işgali TBMM’nin Ankara’da TBMM’nin Ankara’da açılmasına zeminaçılmasına zemin hazırlanmıştır hazırlanmıştır

T.B.M.M’NİN AÇILMASIT.B.M.M’NİN AÇILMASI (23 NİSAN 1920)(23 NİSAN 1920)

• M. Kemal 19 Mart 1920’de bir genelge M. Kemal 19 Mart 1920’de bir genelge yayınlayarak Ankara’da olağanüstü yetkilere yayınlayarak Ankara’da olağanüstü yetkilere sahip bir meclisin açılması gerektiğini sahip bir meclisin açılması gerektiğini

• Bunun için hemen seçimlerin yapılmasını, Bunun için hemen seçimlerin yapılmasını, her her sancaktan 5 kişinin seçilmesinisancaktan 5 kişinin seçilmesini ve bu seçilenlerin ve bu seçilenlerin 15 gün içinde Ankara’ya gelmelerini istedi.15 gün içinde Ankara’ya gelmelerini istedi.

• Ayrıca İtilaf Devletleri tarafından dağıtılan Ayrıca İtilaf Devletleri tarafından dağıtılan Osmanlı Mebuslar Meclisi üyeleriniOsmanlı Mebuslar Meclisi üyelerini de de kaçabilirlerse gelmelerini istedi.kaçabilirlerse gelmelerini istedi.

• Nihayet bütün hazırlıklar tamamlandıktan sonra Nihayet bütün hazırlıklar tamamlandıktan sonra 23 Nisan 1920’de T.B.M.M açıldı.23 Nisan 1920’de T.B.M.M açıldı.

İlk T.B.M.M’ nin İlk T.B.M.M’ nin ÖzellikleriÖzellikleri • Güçler birliğiGüçler birliği ilkesi benimsenmiştir. ilkesi benimsenmiştir.

(yasama ,yürütme ,yargı güçlerinin mecliste (yasama ,yürütme ,yargı güçlerinin mecliste toplanması)toplanması) AmaçAmaç ::Böylece çabuk Böylece çabuk ve uygulanabilir kararların alınması sağlanmıştır.ve uygulanabilir kararların alınması sağlanmıştır.

NedeniNedeni ::Ülkemiz işgal altında olmasıdırÜlkemiz işgal altında olmasıdır• Egemenliğin kayıtsız şartsız milletin olduğu ve Egemenliğin kayıtsız şartsız milletin olduğu ve

meclisin üstünde bir gücün olmadığımeclisin üstünde bir gücün olmadığı belirtilmiştir. belirtilmiştir.• Meclisin başkanı aynı zamanda hükümetinde Meclisin başkanı aynı zamanda hükümetinde

başkanıdır.başkanıdır.• Padişah ve halifenin yeri meclisin alacağı kararla Padişah ve halifenin yeri meclisin alacağı kararla

belli olacaktır. belli olacaktır. (Halkın tepkisini çekmek (Halkın tepkisini çekmek istememiştir.)istememiştir.)

İlk Anayasa 1921 Anayasasıİlk Anayasa 1921 Anayasası( Teşkilat-ı Esasiye)( Teşkilat-ı Esasiye)

(20 Ocak 1921)(20 Ocak 1921)• Kurtuluş savaşının devam ettiği günlerde kabul Kurtuluş savaşının devam ettiği günlerde kabul

edilmiştir.edilmiştir.• Bu anayasa ile Türk tarihinde Bu anayasa ile Türk tarihinde ilk kez egemenlik ulusa ilk kez egemenlik ulusa

verilmiştir.verilmiştir.• Güçler birliğiGüçler birliği prensibi benimsenmiştir prensibi benimsenmiştir.(Yasama, yargı, .(Yasama, yargı,

yürütme meclis tarafından yapılıyor.)yürütme meclis tarafından yapılıyor.)• Yeni Türk Devletinin Yeni Türk Devletinin hukuki ve siyasal belgesihukuki ve siyasal belgesi olmuştur. olmuştur.• Anayasaya göre meclis başkanı hükümetin de başkanı Anayasaya göre meclis başkanı hükümetin de başkanı

olmakla olmakla “Meclis Hükümeti Sistemi”“Meclis Hükümeti Sistemi” benimsenmiştir. benimsenmiştir. NOT: NOT: Cumhuriyetin ilanıylaCumhuriyetin ilanıyla “Meclis Hükümeti Sistemi”“Meclis Hükümeti Sistemi”

terk edilerek terk edilerek “Kabine Sistemi”“Kabine Sistemi” ne geçilmiştir. ne geçilmiştir.

İlk T.B.M.M’ ne Karşı Çıkan İlk T.B.M.M’ ne Karşı Çıkan AyaklanmalarAyaklanmalar

• Ayaklanmaların çıkmasında; Ayaklanmaların çıkmasında; 1.1. Bazı çıkar sahiplerininBazı çıkar sahiplerinin halkı kışkırtması, halkı kışkırtması, 2.2. AzınlıklarınAzınlıkların devlet kurmak istemesi, devlet kurmak istemesi, 3.3. İstanbul hükümetininİstanbul hükümetinin M. Kemal aleyhinde M. Kemal aleyhinde

bildiriyi Anadolu’da halka dağıtması,bildiriyi Anadolu’da halka dağıtması,4.4. Düzenli ordu kurulması sırasında bazı Düzenli ordu kurulması sırasında bazı Kuva-Kuva-

yi Milliyecilerinyi Milliyecilerin orduya katılmak istememesi, orduya katılmak istememesi,5.5. M. Kemal’in M. Kemal’in idam cezasınaidam cezasına çarptırılmış çarptırılmış

olmasıolması• T.B.M.M’ ne karşı ayaklanmaların T.B.M.M’ ne karşı ayaklanmaların

çıkmasında etkili olmuştur.çıkmasında etkili olmuştur.

İstanbul Hükümeti ve İngilizler Tarafından Desteklenen

Ayaklanmalar

•Aznavur ,

•Kuva-yi İnzibatiye,

•Bolu-Düzce-Hendek ve Adapazarı

•Yozgat (Çapanoğlu)

•Konya ,

•Afyon ,

•Milli Aşireti ayaklanmaları.

Azınlıkları Çıkardığı Ayaklanmalar:

•Rum Pontus

•Ermeni ayaklanmaları

Kuva-yi Milliye Taraftarlarının Çıkardığı Ayaklanmalar

•Demirci Mehmet Efe

•Çerkez Ethem ayaklanmaları

Ayaklanmaların sonuçlarıAyaklanmaların sonuçları

• Ulusal mücadelenin sonucuna Ulusal mücadelenin sonucuna ulaşılması gecikti.ulaşılması gecikti.

• Düzenli ordunun kurulması gecikti.Düzenli ordunun kurulması gecikti.• Yurtta maddi ve manevi kayıplara Yurtta maddi ve manevi kayıplara

neden olduneden oldu• TBMM nin ayaklanmaları bastırması ile TBMM nin ayaklanmaları bastırması ile

otoritesi arttı.otoritesi arttı.• Kardeş katline neden oldu.Kardeş katline neden oldu.

T.B.M.M’ nin Ayaklanmalara Karşı T.B.M.M’ nin Ayaklanmalara Karşı Aldığı TedbirlerAldığı Tedbirler

• 29 Nisan 1920’de 29 Nisan 1920’de Hıyanet-i Vataniye KanunuHıyanet-i Vataniye Kanunu çıkarıldı.çıkarıldı.

• 11 Eylül 1920’de 11 Eylül 1920’de İstiklal Mahkemeleriİstiklal Mahkemeleri kurularak isyancılar sert bir şekilde cezalandırıldı.kurularak isyancılar sert bir şekilde cezalandırıldı.

• İstanbul hükümetinin olumsuz propagandalarına İstanbul hükümetinin olumsuz propagandalarına karşı halkı doğru bilgilendirmek için karşı halkı doğru bilgilendirmek için Anadolu Anadolu AjansıAjansı kuruldu. kuruldu.

• Damat Ferit hükümetinin Anadolu hareketi Damat Ferit hükümetinin Anadolu hareketi aleyhine yaptırdığı fetvalara karşı aleyhine yaptırdığı fetvalara karşı Ankara Ankara müftüsü Rıfat Börekçimüftüsü Rıfat Börekçi fetva fetva yayınlayarak yayınlayarak Anadolu’daki mücadelenin haklılığı tüm yurda ilan Anadolu’daki mücadelenin haklılığı tüm yurda ilan edilmiştir.edilmiştir.

• Düzenli ordunun kurulması ile Kuvay-i milliye Düzenli ordunun kurulması ile Kuvay-i milliye birlikleri kaldırıldı. birlikleri kaldırıldı.

KURTULUŞ KURTULUŞ SAVAŞININ SAVAŞININ BAŞLAMASIBAŞLAMASI

Sevr AntlaşmasıSevr Antlaşması (10 Ağustos 1920)(10 Ağustos 1920)

• I.Dünya savaşı bittiğinde itilaf devletleri I.Dünya savaşı bittiğinde itilaf devletleri diğer devletlerle barış antlaşmalarını diğer devletlerle barış antlaşmalarını hemen imzalamalarına rağmen Osmanlı hemen imzalamalarına rağmen Osmanlı Devleti’ni Devleti’ni nasıl paylaşacaklarına karar nasıl paylaşacaklarına karar veremedikleri içinveremedikleri için kesin barışı kesin barışı geciktirdiler.geciktirdiler.

• 10 Ağustos 1920’de Osmanlı Devleti adına 10 Ağustos 1920’de Osmanlı Devleti adına Dar-ı Şura-yı SaltanatDar-ı Şura-yı Saltanat (Mebuslar Meclisi (Mebuslar Meclisi dağıtıldığı için) Sevr Antlaşması’nı dağıtıldığı için) Sevr Antlaşması’nı imzalamıştır.imzalamıştır.

Bu antlaşmaya göre;Bu antlaşmaya göre;– İstanbul Osmanlıyaİstanbul Osmanlıya verilecek ancak şartlara uyulmazsa verilecek ancak şartlara uyulmazsa

işgal edilecek.işgal edilecek.– Boğazlar savaş ve barışta açık olacak ve Boğazlar savaş ve barışta açık olacak ve Boğazlar Boğazlar

KomisyonuKomisyonu tarafından yönetilecek. tarafından yönetilecek.– Doğu Anadolu’da bir Doğu Anadolu’da bir Ermeni DevletiErmeni Devleti , Suriye ile Irak , Suriye ile Irak

arasında bir arasında bir Kürt DevletiKürt Devleti kurulacak. kurulacak.Trakya ve Batı AnadoluTrakya ve Batı Anadolu YUNANİSTAN’AYUNANİSTAN’A , , Irak ve ArabistanIrak ve Arabistan İNGİLTEREYEİNGİLTEREYE, , Konya, Antalya ve Muğla taraflarıKonya, Antalya ve Muğla tarafları (GB. Anadolu) (GB. Anadolu) İTALYA’YAİTALYA’YA , ,Adana-Malatya-Sivas ve Suriye arası (Güney illeri)Adana-Malatya-Sivas ve Suriye arası (Güney illeri) FRANSA’YAFRANSA’YA verilecek. verilecek.

– Azınlıklara sınırsız haklarAzınlıklara sınırsız haklar verilecek. verilecek. – KapitülasyonlarınKapitülasyonların her türlüsü devam edilecek ve bütün her türlüsü devam edilecek ve bütün

ülkeler faydalanacak.ülkeler faydalanacak.

Anlaşmanın Önemi;Anlaşmanın Önemi;• Bu antlaşma ile Bu antlaşma ile Osmanlı Devleti yok sayılmıştır.Osmanlı Devleti yok sayılmıştır.• İtilaf Devletleri İtilaf Devletleri Osmanlı Devletini aralarında Osmanlı Devletini aralarında

paylaşmışlardır.paylaşmışlardır.• İtilaf Devletleri Son Osmanlı Mebuslar Meclisini İtilaf Devletleri Son Osmanlı Mebuslar Meclisini

dağıttıkları için bu antlaşma dağıttıkları için bu antlaşma meclis tarafından meclis tarafından onaylanmadığından hiçbir hukuki geçerliliği onaylanmadığından hiçbir hukuki geçerliliği yoktur.yoktur. Ölü doğmuş bir anlaşmadırÖlü doğmuş bir anlaşmadır..

• Uygulanamayan bir antlaşma olması yönüyleUygulanamayan bir antlaşma olması yönüyle 1878 Ayestefanos Antlaşmasına1878 Ayestefanos Antlaşmasına benzerlik benzerlik gösterir.gösterir.

• Türk halkının Türk halkının ulusal mücadele azminiulusal mücadele azmini artırmıştır.TBMM aldığı kararla anlaşmayı artırmıştır.TBMM aldığı kararla anlaşmayı imzalayan,onaylayan ve kabul eden herkesi vatan imzalayan,onaylayan ve kabul eden herkesi vatan haini ilan etmiştir.haini ilan etmiştir.

• Osmanlıcılık,Ümmetçilik,ve TurancılıkOsmanlıcılık,Ümmetçilik,ve Turancılık ideolojileri ideolojileri resmen iflas etmiştir.resmen iflas etmiştir.

Düzenli Ordu Ne Zaman Düzenli Ordu Ne Zaman KurulmuşturKurulmuştur

• M. Kemal’in önerileri doğrultusunda M. Kemal’in önerileri doğrultusunda T.B.M.M Hükümeti düzenli ordu kurma T.B.M.M Hükümeti düzenli ordu kurma kararına vardı.kararına vardı.

• Kuva-yi Milliye birliklerinin Kuva-yi Milliye birliklerinin tek çatı altındatek çatı altında toplanması kararlaştırılmıştır.toplanması kararlaştırılmıştır.

• Çerkez Ethem ve Demirci Mehmet Efe Çerkez Ethem ve Demirci Mehmet Efe etkilerinin azalmasından çekindikleri içinetkilerinin azalmasından çekindikleri için düzenli orduya katılmayarak isyan ettiler.düzenli orduya katılmayarak isyan ettiler.

• 8 Ekim 1920’de8 Ekim 1920’de ülkenin her tarafından ülkenin her tarafından gelen Kuva-yi Milliye birliklerinin gelen Kuva-yi Milliye birliklerinin katılımıyla düzenli ordu kurulmuştur.katılımıyla düzenli ordu kurulmuştur.

• Batı cephesi komutanlığına Batı cephesi komutanlığına İsmet Paşa İsmet Paşa (İnönü)(İnönü) getirildi. getirildi.

KURTULUŞ SAVAŞINDA CEPHELER

1-Doğu Cephesi1-Doğu Cephesi

• Doğu cephesinde Doğu cephesinde ErmenilerleErmenilerle savaşılmıştır.savaşılmıştır.

• Ermeniler Sevr antlaşmasına dayanarak Ermeniler Sevr antlaşmasına dayanarak Doğu Anadolu’da bir Ermeni Devleti kurmak Doğu Anadolu’da bir Ermeni Devleti kurmak istiyorlardı ve Türklere saldırıyorlardı . istiyorlardı ve Türklere saldırıyorlardı .

• T.B.M.M 15.Kolordu komutanı T.B.M.M 15.Kolordu komutanı Kazım Kazım Karabekir Paşa’yı Doğu cephesi Karabekir Paşa’yı Doğu cephesi komutanlığınakomutanlığına atadı. atadı.

• Yapılan savaşlarla Doğu Anadolu Yapılan savaşlarla Doğu Anadolu Ermenilerden kurtuldu. Ermenilerden kurtuldu.

• Ermenilerle Ermenilerle Gümrü Antlaşması (3Aralık Gümrü Antlaşması (3Aralık 1920)1920) imzalandı. imzalandı.

GümrüGümrü Antlaşması’nın Antlaşması’nın ÖnemiÖnemi (3 Aralık1920) (3 Aralık1920)

• T.B.M.M ’ nin uluslar arası alanda T.B.M.M ’ nin uluslar arası alanda kazandığı kazandığı ilk siyasiilk siyasi ve ve askeriaskeri başarıdır. başarıdır.

• İlk kez Gümrü antlaşmasıyla belirlenen İlk kez Gümrü antlaşmasıyla belirlenen doğu sınırımızdoğu sınırımız , Moskova ve Kars , Moskova ve Kars antlaşmalarıyla son şeklini almıştır.antlaşmalarıyla son şeklini almıştır.

• Ermeniler barış imzalamakla Ermeniler barış imzalamakla ilk kez Sevr ilk kez Sevr antlaşmasının geçersizliğiantlaşmasının geçersizliği onaylamış onaylamış oldular.oldular.

• Ermeni sorunuErmeni sorunu çözüme kavuşturuldu. çözüme kavuşturuldu.

2-Güney Cephesi’nin Önemi2-Güney Cephesi’nin Önemi • Mondros antlaşmasından sonra Mondros antlaşmasından sonra Adana,Maraş, Antep Adana,Maraş, Antep

ve Urfave Urfa İlk defa İlk defa İngilizlerİngilizler tarafından işgal edildi. tarafından işgal edildi.• Çukurova’nın verimli toprakları buranın ilgi alanı Çukurova’nın verimli toprakları buranın ilgi alanı

olmasına neden oldu.İngilizler olmasına neden oldu.İngilizler işgallerin geçici işgallerin geçici olduğunu söylemesineolduğunu söylemesine rağmen direniş cemiyetleri rağmen direniş cemiyetleri kuruldu.kuruldu.

• İngilizler Fransızlarla yaptıkları anlaşma ile buraları İngilizler Fransızlarla yaptıkları anlaşma ile buraları Fransızlara bıraktı.Fransızlara bıraktı.

• Fransızlar hem kendileri yerleşiyor hem de Fransızlar hem kendileri yerleşiyor hem de Ermenileri teşkilatlandırıyordu.Ermenileri teşkilatlandırıyordu.

• Halk üstün bir cesaret ile savaşmaya başladı. Sivas Halk üstün bir cesaret ile savaşmaya başladı. Sivas kongresinde bu bölgede kongresinde bu bölgede kuva-i milliye kurulmasınakuva-i milliye kurulmasına karar verildi.Halk bütün gücüyle kuva-i milliyenin karar verildi.Halk bütün gücüyle kuva-i milliyenin yanında yer aldı.yanında yer aldı.

• Güney Cephesi’nde düşmana karşı Kuva-yi MilliyeGüney Cephesi’nde düşmana karşı Kuva-yi Milliye birlikleriyle karşı konulmuştur. birlikleriyle karşı konulmuştur. Düzenli ordu Düzenli ordu savaşmamıştır.savaşmamıştır.

• Güney Cephesi’ndeki savaşlar Sakarya Savaşı’ndan Güney Cephesi’ndeki savaşlar Sakarya Savaşı’ndan sonra sonra Fransa ileFransa ile imzalanan imzalanan Ankara Antlaşması (20 Ankara Antlaşması (20 Ekim 1921)Ekim 1921) ile sona erdi. ile sona erdi.

• Böylece Böylece Hatay hariç Suriye sınırıHatay hariç Suriye sınırı belirlenmiştir. belirlenmiştir.

• GüneybatıdaGüneybatıda yer alan yer alan İtalyanlaraİtalyanlara karşı direniş olmamıştır. karşı direniş olmamıştır.

• Nedeni;Nedeni; İtalyanların İtalyanların Ege Ege bölgesinibölgesini Yunanlılara Yunanlılara kaptırmalarıdır.kaptırmalarıdır.

• Aramızda Aramızda çatışma olmadançatışma olmadan sorun sorun çözüme kavuşturulmuştur.çözüme kavuşturulmuştur.

3-BATI CEPHESİ3-BATI CEPHESİ

A- I. İnönü Savaşı’nın Önemi (6-10 Ocak 1921)(6-10 Ocak 1921)

• Düzenli ordunun Düzenli ordunun Batı Cephesi’ndeBatı Cephesi’nde Yunanlılara karşı kazandığı Yunanlılara karşı kazandığı ilk zaferdirilk zaferdir..

• İsmet Paşa Albaylıktan İsmet Paşa Albaylıktan GeneralliğeGeneralliğe terfi etti. terfi etti.• Çerkez Ethem isyanı bu zaferden sonra Çerkez Ethem isyanı bu zaferden sonra

bastırıldı.bastırıldı.• 20 Ocak 1921’de 20 Ocak 1921’de ilk anayasailk anayasa ( Teşkilat-ı ( Teşkilat-ı

EsasiyeEsasiye)) ilan edildi. ilan edildi.• 12 Mart 1921’de 12 Mart 1921’de İstiklal Marşımızİstiklal Marşımız kabul kabul

edildi.edildi.• Londra KonferansıLondra Konferansı yapıldı.(21 Şubat 1921) yapıldı.(21 Şubat 1921)• Sovyet RusyaSovyet Rusya ile ile Moskova AntlaşmasıMoskova Antlaşması

imzalandı.(16 Mart 1921)imzalandı.(16 Mart 1921)

a-)Londra Konferansı’nın a-)Londra Konferansı’nın ÖnemiÖnemi

(21 Şubat-12 Mart 1921)(21 Şubat-12 Mart 1921)• İtilaf Devletleri İtilaf Devletleri Sevr Antlaşmasını yumuşatarakSevr Antlaşmasını yumuşatarak

T.B.M.M kabul ettirmek içinT.B.M.M kabul ettirmek için konferansı konferansı toplamışlardır.toplamışlardır.

• İstanbul hükümetiİstanbul hükümeti adına adına Tevfik PaşaTevfik Paşa,, T.B.M.MT.B.M.M adına adına Bekir Sami BeyBekir Sami Bey konferansa konferansa katılmıştır.katılmıştır.

• İtilaf devletleri her iki hükümeti de çağırıp İtilaf devletleri her iki hükümeti de çağırıp aralarında ikilik (anlaşmazlık) çıkarıp amaçlarına aralarında ikilik (anlaşmazlık) çıkarıp amaçlarına ulaşmak istemişlerdir.ulaşmak istemişlerdir.

• İtilaf Devletleriİtilaf Devletleri T.B.M.M’ni konferansa T.B.M.M’ni konferansa çağırmakla , çağırmakla , T.B.M.M ’nin varlığını ilk kez T.B.M.M ’nin varlığını ilk kez hukuki olarak tanımıştır.hukuki olarak tanımıştır.

b-)Moskova Antlaşması’nın b-)Moskova Antlaşması’nın Önemi Önemi

( 16 Mart 1921)( 16 Mart 1921) • Rusya,Rusya, Misak-ı MilliyiMisak-ı Milliyi veve Türk Türk

DevletiniDevletini tanıyan ilk Avrupa ülkesitanıyan ilk Avrupa ülkesi olmuştur.olmuştur.

• Kars, ArdahanKars, Ardahan Türkiye’de kaldı. Türkiye’de kaldı.BatumBatum ise Gürcistan’a verilmiştir.ise Gürcistan’a verilmiştir.

• Batum ’unBatum ’un elimizden çıkmasıyla elimizden çıkmasıyla Misak-ı Milli’den ilk taviz Misak-ı Milli’den ilk taviz verilmiştir.verilmiştir.

B- II. İnönü Savaşı’nın ÖnemiB- II. İnönü Savaşı’nın Önemi (23 Mart-1 Nisan 1921)(23 Mart-1 Nisan 1921)

• Batı Cephesi’nde Yunanlılara karşı Batı Cephesi’nde Yunanlılara karşı kazanılan ikinci zaferdir.kazanılan ikinci zaferdir.

• İtalya,İtalya, bu zaferden sonra Antalya ve bu zaferden sonra Antalya ve Muğla’dan Muğla’dan çekilmeye başladılar.çekilmeye başladılar.

• Fransızlar,Fransızlar, anlaşmak için Ankara’ya anlaşmak için Ankara’ya temsilci gönderdiler.temsilci gönderdiler.

C- C- Kütahya-Eskişehir Savaşlarının Kütahya-Eskişehir Savaşlarının Önemi Önemi

( 10-24 Temmuz 1921)( 10-24 Temmuz 1921)• Ordumuz İtilaf Devletleri’nden yardım alan Ordumuz İtilaf Devletleri’nden yardım alan

Yunanlılar karşısında başarısız olarak Sakarya Yunanlılar karşısında başarısız olarak Sakarya Irmağı’nın doğusuna kadar gerilemiştir.Irmağı’nın doğusuna kadar gerilemiştir.

• Böylece Böylece 1683 II.Viyana kuşatmasından itibaren 1683 II.Viyana kuşatmasından itibaren devam eden geri çekilme Sakarya Irmağı’nın devam eden geri çekilme Sakarya Irmağı’nın doğusuna kadar devam etmiştir.doğusuna kadar devam etmiştir.

• Bu yenilgiden sonra Bu yenilgiden sonra 5 Ağustos 1921’de 5 Ağustos 1921’de M. M. Kemal’e başkomutanlık verildiKemal’e başkomutanlık verildi.. Ayrıca Ayrıca meclisin 3 aylığına tüm yetkileri M. Kemal’e meclisin 3 aylığına tüm yetkileri M. Kemal’e verildi.verildi.

• M. Kemal ilk olarak M. Kemal ilk olarak Tekalif-i Milliye EmirleriniTekalif-i Milliye Emirlerini 8 Ağustos 1921’de ilan ederek Sakarya Savaşı 8 Ağustos 1921’de ilan ederek Sakarya Savaşı için halktan yardım toplamıştır. için halktan yardım toplamıştır.

• Yenilgi sayılabilecek tek savaşımızdır.Yenilgi sayılabilecek tek savaşımızdır.

D-Sakarya Meydan Savaşı’nın D-Sakarya Meydan Savaşı’nın ÖnemiÖnemi

(23 Ağustos-13 Eylül 1921)(23 Ağustos-13 Eylül 1921)• 1683 Viyana bozgunundan1683 Viyana bozgunundan itibaren devam eden itibaren devam eden

geri çekilme sona erdi.geri çekilme sona erdi. Karşı taarruza geçildi. Karşı taarruza geçildi.• T.B.M.M büyük bir zafer kazandı.Yunan ordusunun T.B.M.M büyük bir zafer kazandı.Yunan ordusunun

taarruz gücü kırıldı.taarruz gücü kırıldı.• Yunanlılar savunmaya geçti.Yunanlılar savunmaya geçti.• T.B.M.M T.B.M.M M. Kemal ’eM. Kemal ’e MareşallikMareşallik ve ve Gazilik Gazilik unvanı unvanı

verdi. (19 Eylül 1921)verdi. (19 Eylül 1921)• Kafkas CumhuriyetleriKafkas Cumhuriyetleri ile ile Kars Antlaşması Kars Antlaşması

imzalandıimzalandı.. (13 Ekim 1921)(13 Ekim 1921)• Fransızlarla Fransızlarla Ankara AntlaşmasıAnkara Antlaşması imzalandı.(20 imzalandı.(20

Ekim 1921)Ekim 1921)• İtilaf Devletleri İtilaf Devletleri barış teklifindebarış teklifinde bulundular. bulundular.

a-)Kars Antlaşması’nın Önemi a-)Kars Antlaşması’nın Önemi ( 13 Ekim 1921)( 13 Ekim 1921)

• Ermenistan, Azerbaycan ve GürcistanErmenistan, Azerbaycan ve Gürcistan ile yapılmıştır.ile yapılmıştır.

• Kars Antlaşması ile Kars Antlaşması ile doğu doğu sınırlarımız kesinlik kazanmıştırsınırlarımız kesinlik kazanmıştır..

b-).Ankara Antlaşması’nın Önemi b-).Ankara Antlaşması’nın Önemi (20 Ekim 1921)(20 Ekim 1921)

• Hatay dışında Hatay dışında Suriye sınırıSuriye sınırı çizildi. çizildi.

• Fransa,Fransa, Yeni Türk Devleti’ni resmen Yeni Türk Devleti’ni resmen tanıdı.tanıdı.

• Fransızlar,Fransızlar, Misak-ı Milliyi tanıyan ilk Misak-ı Milliyi tanıyan ilk İtilaf Devletiİtilaf Devleti oldular. oldular.

E-Büyük Taarruz ve Başkomutanlık E-Büyük Taarruz ve Başkomutanlık Meydan MuharebesiMeydan Muharebesi

26Ağus-18 Eylül 1922)26Ağus-18 Eylül 1922)

• Milli mücadelenin Milli mücadelenin silahlı mücadelesi başarıyasilahlı mücadelesi başarıya ulaştı.ulaştı.

• Yunan işgali sona erdi.Yunan işgali sona erdi. Yunanlılar Ege Denizi’ne Yunanlılar Ege Denizi’ne döküldü.döküldü.

• Afyon,Uşak,Kütahya, Manisa, Afyon,Uşak,Kütahya, Manisa, Balıkesir,Aydın,İzmir ve BursaBalıkesir,Aydın,İzmir ve Bursa Yunan işgalinden Yunan işgalinden kurtuldu.kurtuldu.

• Malazgirt SavaşıMalazgirt Savaşı Anadolu’nun kapılarını Anadolu’nun kapılarını Türklere açmış,Türklere açmış, MiryakefalonMiryakefalon Türk yurdu Türk yurdu olduğunu belgelemiş,olduğunu belgelemiş, Başkomutanlık Meydan Başkomutanlık Meydan MuharebesiMuharebesi ise ise Anadolu’nun sonsuza kadar Anadolu’nun sonsuza kadar Türk yurdu olarak kalacağını ispatlamıştır Türk yurdu olarak kalacağını ispatlamıştır

F-Mudanya Ateşkes Antlaşması’nın F-Mudanya Ateşkes Antlaşması’nın ÖnemiÖnemi

(11 Ekim 1922) (11 Ekim 1922)

• Toplantıya Toplantıya İngiltere,Fransa ve İtalyaİngiltere,Fransa ve İtalya katılmış, katılmış, YunanlılarYunanlılar bir gemide sonucu beklediler.bir gemide sonucu beklediler. Türkiye Türkiye adına adına İsmet paşaİsmet paşa katıldı. katıldı.

• Türkiye ile Yunanistan arasındaki Türkiye ile Yunanistan arasındaki silahlı mücadele silahlı mücadele sonasona erdi. erdi.

• Yunanlılar 15 gün içerisinde Yunanlılar 15 gün içerisinde Doğu Trakya’yı Meriç Doğu Trakya’yı Meriç Irmağı’nın sol kıyısınaIrmağı’nın sol kıyısına kadar ,terk edecek. kadar ,terk edecek.

• İstanbul ve Boğazlar T.B.M.M ‘ne bırakıldı. İstanbul ve Boğazlar T.B.M.M ‘ne bırakıldı. Böylece Böylece savaşmadan İstanbul , Boğazlar ve Doğu savaşmadan İstanbul , Boğazlar ve Doğu Trakya’yı kurtarmış oldukTrakya’yı kurtarmış olduk..

• Kurtuluş Savaşı’nın Kurtuluş Savaşı’nın silahlı safhası bitmiş,silahlı safhası bitmiş, diplomatik safhasıdiplomatik safhası başlamıştır. başlamıştır.

• Osmanlı Devleti’nin merkezi Osmanlı Devleti’nin merkezi İstanbul T.B.M.M ’ne İstanbul T.B.M.M ’ne bırakılmakla, Osmanlı Devleti hukuken sona bırakılmakla, Osmanlı Devleti hukuken sona erdi.erdi.

LOZAN BARIŞ LOZAN BARIŞ ANTLAŞMASI ANTLAŞMASI

( 24 TEMMUZ 1924)( 24 TEMMUZ 1924)

A-KATILAN DEVLETLERA-KATILAN DEVLETLER

• Konferansa, Konferansa, İngiltere, Fransa, İngiltere, Fransa, İtalya, Japonya, Yunanistan, İtalya, Japonya, Yunanistan, Romanya, YugoslavyaRomanya, Yugoslavya katılmıştır. katılmıştır.

• ****Boğazlarla ilgiliBoğazlarla ilgili madde madde görüşülürken görüşülürken BulgaristanBulgaristan ve ve Rusya’daRusya’da katılmıştır katılmıştır. . A.B.D ise A.B.D ise gözlemcigözlemci olarak katılmıştır. olarak katılmıştır.

• **T.B.M.M ’yi **T.B.M.M ’yi İsmet Paşaİsmet Paşa temsil temsil etmiştir.etmiştir.

B-KARARLARB-KARARLAR• Yunanistan’la olan sınırımızYunanistan’la olan sınırımız Mudanya Ateşkes’te Mudanya Ateşkes’te

belirtildiği gibi olacak.Meriç nehri sınır olacak.belirtildiği gibi olacak.Meriç nehri sınır olacak.• Ege adalarındanEge adalarından, on iki ada İtalya’ya , , on iki ada İtalya’ya , Gökçeada ve Gökçeada ve

BozcaadaBozcaada ( Çanakkale Boğazının korunması için) Türkiye’ye , ( Çanakkale Boğazının korunması için) Türkiye’ye , diğer adalar Yunanistan’a verildi.diğer adalar Yunanistan’a verildi.

• Savaş tazminatı olarakSavaş tazminatı olarak, Yunanistan , Yunanistan Karaağaç’ı Karaağaç’ı Türkiye’ye Türkiye’ye bıraktı.bıraktı.

• Kapitülasyonlar Kapitülasyonlar kaldırıldı. kaldırıldı.• Boğazlardan Boğazlardan barış zamanı askeri olmayan gemiler barış zamanı askeri olmayan gemiler

geçebilecek. Savaş zamanı Türkiye savaşta yer alırsa , geçebilecek. Savaş zamanı Türkiye savaşta yer alırsa , boğazlar üzerinde istediğini yapma hakkına sahiptir.Ancak boğazlar üzerinde istediğini yapma hakkına sahiptir.Ancak Türkiye’nin başkanlığını yaptığı bir Türkiye’nin başkanlığını yaptığı bir “Boğazlar Komisyonu”“Boğazlar Komisyonu” boğazlardan geçişi kontrol edecek.boğazlardan geçişi kontrol edecek.

• Suriye sınırıSuriye sınırı,, 16 Mart 1921’ Fransa ile imzalanan Ankara 16 Mart 1921’ Fransa ile imzalanan Ankara Antlaşmasıyla belirtildiği gibi olacak.Antlaşmasıyla belirtildiği gibi olacak.

• Irak sınırı ve Musul sorunuIrak sınırı ve Musul sorunu , ,İngiltere ve Türkiye arasında İngiltere ve Türkiye arasında görüşüldükten sonra halledilecek.görüşüldükten sonra halledilecek.

• Osmanlı dış borçlarınınOsmanlı dış borçlarının,, Osmanlı’dan ayrılan devletlere Osmanlı’dan ayrılan devletlere paylaştırılarak ödenmesine karar verildi.paylaştırılarak ödenmesine karar verildi.

• Yabancı okullarınYabancı okulların, , Türkiye’nin koyacağı kurallar Türkiye’nin koyacağı kurallar çerçevesinde faaliyete devam etmesi kararlaştırıldı.çerçevesinde faaliyete devam etmesi kararlaştırıldı.

• Ortodoks PatrikhanesiOrtodoks Patrikhanesi, İstanbul’da kalacak ancak siyasi , İstanbul’da kalacak ancak siyasi faaliyette bulunmayacak. faaliyette bulunmayacak.

Lozan’dan Kalan Problemler ve Lozan’dan Kalan Problemler ve Lozan Antlaşması’nın Türk Tarihi Lozan Antlaşması’nın Türk Tarihi

Açısından ÖnemiAçısından Önemi

• İtilaf Devletleriİtilaf Devletleri bu antlaşmayla bu antlaşmayla Misak-ı MilliyiMisak-ı Milliyi ve ve YeniYeni Türk Türk DevletininDevletinin bağımsızlığını tanımıştır bağımsızlığını tanımıştır..

• Boğazlar Komisyonu’nun kalması milli Boğazlar Komisyonu’nun kalması milli egemenliğimizi sınırlamıştıregemenliğimizi sınırlamıştır. . Boğazlar Boğazlar sorunu kalmıştırsorunu kalmıştır..

• Musul alınamamış ve Irak sınırı kesinlik Musul alınamamış ve Irak sınırı kesinlik kazanmamıştır kazanmamıştır ..Musul sorunu Musul sorunu kalmıştır.kalmıştır.

INKILAPLARINKILAPLAR

A-Siyasal Alanda Yapılan A-Siyasal Alanda Yapılan İnkılaplarİnkılaplar

• Saltanatın kaldırılması ( 1 Kasım Saltanatın kaldırılması ( 1 Kasım 1922)1922)

• Ankara’nın başkent olması (13 Ekim)Ankara’nın başkent olması (13 Ekim)

• Cumhuriyetin ilanı (29 Ekim 1923)Cumhuriyetin ilanı (29 Ekim 1923)

• Halifeliğin kaldırılması (3 Mart 1924)Halifeliğin kaldırılması (3 Mart 1924)

• Siyasi Partiler kuruldu.Siyasi Partiler kuruldu.

1-Saltanatın kaldırılması 1-Saltanatın kaldırılması (1 Kasım 1922)(1 Kasım 1922)

– Osmanlı saltanatı Osmanlı saltanatı sonasona erdi erdi– TBMM ülkenin TBMM ülkenin tek temsilcisitek temsilcisi haline geldi haline geldi– Laikliğe geçişin ilk aşamasıLaikliğe geçişin ilk aşaması gerçekleşti gerçekleşti– İtilaf devletlerinin İtilaf devletlerinin ikilik çıkarma planlarıikilik çıkarma planları

sona erdisona erdi– Cumhuriyetin ilanıCumhuriyetin ilanı için zemin hazırlandı için zemin hazırlandı– DemokratikleşmeDemokratikleşme yolunda önemli bir yolunda önemli bir

adım atıldı.adım atıldı.

2-Cumhuriyetin ilanı2-Cumhuriyetin ilanı(29 Ekim 1923)(29 Ekim 1923)

• DevletinDevletin ve ve rejiminrejimin adı belirlendi adı belirlendi• M. KemalM. Kemal ilk cumhurbaşkanıilk cumhurbaşkanı seçildi.İlk seçildi.İlk

başbakanbaşbakan İsmet İnönüİsmet İnönü, TBMM başkanı , TBMM başkanı Fethi BeyFethi Bey seçildi. seçildi.

• Cumhurbaşkanının belirlenmesiyle Cumhurbaşkanının belirlenmesiyle devlet başkanı sorunudevlet başkanı sorunu çözüldü çözüldü

• Meclis hükümeti yerine kabine Meclis hükümeti yerine kabine sistemine geçilerek sistemine geçilerek hükümet krizihükümet krizi çözüldü.çözüldü.

3-Halifeliğin kaldırılması 3-Halifeliğin kaldırılması (3 Mart 1924)(3 Mart 1924)

• Laikliğe geçişinLaikliğe geçişin önemli bir aşaması önemli bir aşaması gerçekleştigerçekleşti

• İnkılaplarınİnkılapların önü açıldı önü açıldı

• Ümmetçilik anlayışıÜmmetçilik anlayışı sona erdi, sona erdi, ulusal ulusal egemenlikegemenlik pekişti. pekişti.

4-Türkiye’nin Yeniden 4-Türkiye’nin Yeniden Teşkilatlandırılması Ve Ankara’nın Teşkilatlandırılması Ve Ankara’nın

Başkent Olması:Başkent Olması:Ankara’nın Başkent olma nedenleri • Türkiye’nin orta kesiminde bulunan Türkiye’nin orta kesiminde bulunan

Ankara’nın Ankara’nın askeri ve siyasi yönden güvenliaskeri ve siyasi yönden güvenli bir konumda bulunmasıbir konumda bulunması

• Ankara’nın ülkenin her tarafıyla Ankara’nın ülkenin her tarafıyla ulaşım ve ulaşım ve haberleşme imkanlarınahaberleşme imkanlarına sahip olması sahip olması

• Ülkenin her köşesine Ülkenin her köşesine hizmet götürmeye hizmet götürmeye elverişlielverişli bir konumda bulunması bir konumda bulunması

• TBMM’nin Ankara’da açılmasıTBMM’nin Ankara’da açılması ve ve kurtuluş kurtuluş savaşının idari merkezisavaşının idari merkezi olması etkili olan olması etkili olan nedenlerdir.nedenlerdir.

1924 anayasasında 89. ve 105 maddelerine göre ülke 1924 anayasasında 89. ve 105 maddelerine göre ülke büyükten küçüğe doğru şu şekilde teşkilatlandırılmıştır.büyükten küçüğe doğru şu şekilde teşkilatlandırılmıştır.

BİRİMBİRİM YÖNETİCİYÖNETİCİ

• İLİL VALİVALİ

• İLÇE İLÇE KAYMAKAMKAYMAKAM

• BUCAKBUCAK BUCAK MÜDÜRÜBUCAK MÜDÜRÜ

• KÖYKÖY KÖY MUHTARIKÖY MUHTARI

Çok Partili Rejim Çok Partili Rejim DenemeleriDenemeleri

a-Cumhuriyet Halk a-Cumhuriyet Halk FırkasıFırkası• Meclis içinde farklı düşünenler Meclis içinde farklı düşünenler çeşitli gruplarçeşitli gruplar

kurdularkurdular.(Halk Zümresi ve Islahat .(Halk Zümresi ve Islahat grubu,tesanüt (Dayanışma) grubu,İstiklal grubu,tesanüt (Dayanışma) grubu,İstiklal grubu)grubu)

• M. Kemal M. Kemal Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk GrubunuGrubunu kurdu. kurdu.

• Bu grup 9 Eylül 1923’te Bu grup 9 Eylül 1923’te Halk FırkasıHalk Fırkası adını aldı. adını aldı.• Cumhuriyetin ilanından sonra Cumhuriyetin ilanından sonra Cumhuriyet Halk Cumhuriyet Halk

FırkasıFırkası adını aldı. adını aldı.• Böylece Böylece Cumhuriyet tarihininCumhuriyet tarihinin ilk siyasi partisiilk siyasi partisi

kuruldu.kuruldu.• Ekonomide Ekonomide DevletçiliğiDevletçiliği savunmuştur. savunmuştur.

b-Terakkiperver Cumhuriyet b-Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası:Fırkası:• Cafer Tayyar Paşa ve Kazım Karabekir Cafer Tayyar Paşa ve Kazım Karabekir

PaşaPaşa tarafından kuruldu. tarafından kuruldu.• LiberalizmiLiberalizmi (Serbest Piyasa Ekonomisi) (Serbest Piyasa Ekonomisi)

savunuyordu.savunuyordu.• İnkılaplara karşı olanlar partide İnkılaplara karşı olanlar partide

toplanmaya başladı.toplanmaya başladı.• Doğu illerinde Doğu illerinde Şeyh Sait isyanıŞeyh Sait isyanı çıktı. çıktı.• Bazı partililerinde ayaklanmada rolü Bazı partililerinde ayaklanmada rolü

olduğu anlaşılınca olduğu anlaşılınca parti 3 Haziran 1925’te parti 3 Haziran 1925’te hükümet tarafından kapatıldı.hükümet tarafından kapatıldı.

• Cumhuriyet tarihinin Cumhuriyet tarihinin ilk muhalefetilk muhalefet partisidir.partisidir.

c-Serbest Cumhuriyet c-Serbest Cumhuriyet Fırkası:Fırkası:

• Fethi BeyFethi Bey tarafından kuruldu. tarafından kuruldu.• Laiklik ve Cumhuriyet karşıtlarınınLaiklik ve Cumhuriyet karşıtlarının

partiye dolmasıyla Refet bey partiye dolmasıyla Refet bey tarafından kapatıldı.tarafından kapatıldı.

• Böylece Atatürk döneminde Böylece Atatürk döneminde çok partili çok partili rejim denemelerirejim denemeleri sona erdi. sona erdi.

• Menemen olayının çıkmasıMenemen olayının çıkması partinin partinin kapatılmasının yerinde olduğunu kapatılmasının yerinde olduğunu göstermiştir.göstermiştir.

Şeyh Sait İsyanı (Doğu Şeyh Sait İsyanı (Doğu İsyanı):İsyanı):Nedenleri1.1. İngiltere’nin İngiltere’nin Musul meselesi nedeniyle halkı Musul meselesi nedeniyle halkı

kışkırtmasıkışkırtması 2.2. İnkılapların, İnkılapların, dine karşı olduğunu savunanlar dine karşı olduğunu savunanlar

tarafından halkın tarafından halkın kışkırtılmasıkışkırtılması3.3. Saltanat ve hilafet yanlılarının Saltanat ve hilafet yanlılarının yeni rejime karşı yeni rejime karşı

tepkitepki duymaları duymaları4.4. Terakkiperver partisinin Terakkiperver partisinin sert muhalefetinin rejim sert muhalefetinin rejim

karşıtlarını cesaretlendirmesikarşıtlarını cesaretlendirmesi nedeniyle çıktı. nedeniyle çıktı.• Erzurum,Elazığ,Muş,Bitlis,gibi illerde yayıldı.Erzurum,Elazığ,Muş,Bitlis,gibi illerde yayıldı.• Takrir-ı Sükun yasasıTakrir-ı Sükun yasası çıkarılıp ve çıkarılıp ve İstiklal İstiklal

mahkemelerininmahkemelerinin kuruldu.İsyan bastırıldı. kuruldu.İsyan bastırıldı.• İsyan nedeniyle Musul Meselesi İngiltere’nin İsyan nedeniyle Musul Meselesi İngiltere’nin

istediği gibi sonuçlanmıştır.istediği gibi sonuçlanmıştır.MusulMusul, Irak’a , Irak’a bırakılmıştırbırakılmıştır

M. Kemal’e Suikast GirişimiM. Kemal’e Suikast Girişimi• Terakkiperver Cumhuriyet fırkasının kapatılıp Şeyh Terakkiperver Cumhuriyet fırkasının kapatılıp Şeyh

Sait isyanının bastırılmasından sonra Cumhuriyete Sait isyanının bastırılmasından sonra Cumhuriyete karşı olanlar karşı olanlar M. Kemal’e İzmir gezisindeM. Kemal’e İzmir gezisinde suikast suikast yapmayıyapmayı düşündüler. düşündüler.

• M. Kemal’in İzmir’e M. Kemal’in İzmir’e bir gün gecikmeli gelmesibir gün gecikmeli gelmesi olayın ortaya çıkmasına neden oldu.(14 Haziran olayın ortaya çıkmasına neden oldu.(14 Haziran 1926)1926)

• Cinayet şebekesini yunan adalarına kaçıracak olan Cinayet şebekesini yunan adalarına kaçıracak olan kişi durumu kişi durumu İzmir valisine haber verdi.İzmir valisine haber verdi.

• Suikast yapacak olanlar silahlarıyla birlikte ele Suikast yapacak olanlar silahlarıyla birlikte ele geçirildi.geçirildi.

• İstiklal mahkemelerinde yargılanarak gerekli İstiklal mahkemelerinde yargılanarak gerekli cezaya çarptırıldılar.cezaya çarptırıldılar.

• M. Kemal yayınladığı bir bildirideM. Kemal yayınladığı bir bildiride ‘Benim naçiz ‘Benim naçiz vücudum bir gün toprak olacaktır.Fakat vücudum bir gün toprak olacaktır.Fakat Türkiye Cumhuriyeti ilelebet payidar Türkiye Cumhuriyeti ilelebet payidar kalacaktır’kalacaktır’ diyerek diyerek cumhuriyet rejiminin cumhuriyet rejiminin ölümsüzlüğünüölümsüzlüğünü dile getirmiştir. dile getirmiştir.

Menemen Olayı:Menemen Olayı:

• Derviş MehmetDerviş Mehmet adında tarikat adında tarikat mensubu çıkardımensubu çıkardı

• Asteğmen Kubilay’ınAsteğmen Kubilay’ın başının başının kesilmesiyle devam eden olaylar kesilmesiyle devam eden olaylar askerler tarafından bastırılıp askerler tarafından bastırılıp isyancılar idamisyancılar idam edildi. edildi.

B-HUKUK ALANINDA YAPILAN B-HUKUK ALANINDA YAPILAN İNKILAPLARİNKILAPLAR• 20 Ocak 1921’de20 Ocak 1921’de ilk anayasailk anayasa Teşkilat-ı EsasiyeTeşkilat-ı Esasiye

ilan edildi.ilan edildi.• Cumhuriyetin ilanından sonra Cumhuriyetin ilanından sonra 1924 anayasası1924 anayasası

ilan edildi.ilan edildi.• 17 Şubat 1926’da 17 Şubat 1926’da Medeni KanunMedeni Kanun ilan edildi. ilan edildi.

İsviçre’den alındı.İsviçre’den alındı. a)a) Birden fazla kadınla evlenme yasaklandı. Birden fazla kadınla evlenme yasaklandı.

b)b) Mirasta ve boşanmada kadın erkek eşitliği Mirasta ve boşanmada kadın erkek eşitliği geldi.geldi.

• 8 Mayıs 1928’de 8 Mayıs 1928’de Borçlar KanunuBorçlar Kanunu – –İsviçreİsviçre’den’den• 10 Mayıs 1928’de 10 Mayıs 1928’de Ticaret KanunuTicaret Kanunu-- -- AlmanyaAlmanya’dan’dan• 1Temmuz 1928’de 1Temmuz 1928’de Ceza KanunuCeza Kanunu – – İtalyaİtalya’dan’dan

alınarak ilan edildi. alınarak ilan edildi.

C-EĞİTİM VE KÜLTÜR ALANINDA C-EĞİTİM VE KÜLTÜR ALANINDA YAPILAN İNKILAPLARYAPILAN İNKILAPLAR

• 3 Mart 1924’te 3 Mart 1924’te Tevhid-i Tedrisat KanunuTevhid-i Tedrisat Kanunu ilan edildi. ilan edildi. Eğitim öğretim laikleştirildi.Eğitim öğretim laikleştirildi. Bütün okullar Milli Eğitim Bütün okullar Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlandı. Bakanlığı’na bağlandı. Medrese ve okul ikiliğine son Medrese ve okul ikiliğine son verildiverildi

• 1Kasım 1928’de 1Kasım 1928’de Latin alfabesiLatin alfabesi kabul edildi. kabul edildi.• 15 Nisan 1931’de 15 Nisan 1931’de Türk Tarih KurumuTürk Tarih Kurumu kuruldu. kuruldu.• 12 Temmuz 1932’de 12 Temmuz 1932’de Türk Dil KurumuTürk Dil Kurumu kuruldu. kuruldu.• 1924’te 1924’te Topkapı SarayıTopkapı Sarayı müze haline getirildimüze haline getirildi. Aynı . Aynı

yıl yıl Etnoğrafya MüzesiEtnoğrafya Müzesi ve ve Güzel Sanatlar Güzel Sanatlar AkademisiAkademisi açıldı. açıldı.

• 1933’te 1933’te İstanbul Üniversitesi ve Ankara Dil Tarih İstanbul Üniversitesi ve Ankara Dil Tarih Coğrafya FakültesiCoğrafya Fakültesi açıldı.açıldı.

NOTNOT:: Türk Dil KurumuTürk Dil Kurumu ve ve Türk Tarih Kurumu’nunTürk Tarih Kurumu’nun kurulması Atatürk’ün kurulması Atatürk’ün MilliyetçilikMilliyetçilik ilkesiyleilkesiyle doğrudan doğrudan ilgilidir.ilgilidir.

D-TOPLUMSAL ALANDA YAPILAN İNKILAPLARD-TOPLUMSAL ALANDA YAPILAN İNKILAPLAR

• 25 Kasım 1925’de 25 Kasım 1925’de “Şapka Kanunu ““Şapka Kanunu “ çıkarıldı. çıkarıldı.• 30 Kasım 1925’de 30 Kasım 1925’de tekke , zaviye ve türbelertekke , zaviye ve türbeler

çıkarılan bir kanunla kapatıldı.çıkarılan bir kanunla kapatıldı.• 1925 Yılında Hicri ve Rumi takvimler kaldırılarak 1925 Yılında Hicri ve Rumi takvimler kaldırılarak

Miladi takvimMiladi takvim kabul edildi. kabul edildi. 1 Ocak 1926’dan itibaren 1 Ocak 1926’dan itibaren uygulamayauygulamaya geçildi. geçildi.

• İlk İlk nüfus sayımınüfus sayımı yapıldı.(28 ekim 1928) yapıldı.(28 ekim 1928)• Uluslar arası Uluslar arası rakamlarrakamlar kabul edildi. (20 Mayıs 1928) kabul edildi. (20 Mayıs 1928)• 1931 Yılında bir kanunla Okka ,arşın vb. yöresel ölçü 1931 Yılında bir kanunla Okka ,arşın vb. yöresel ölçü

birimleri yerine birimleri yerine Kilo, metre ve litre gibi ölçü birimleriKilo, metre ve litre gibi ölçü birimleri kabul edildi.kabul edildi.

• 24 Haziran 1934’te 24 Haziran 1934’te Soyadı KanunuSoyadı Kanunu kabul edildi. kabul edildi. • 1934 çıkarılan bir kanunla 1934 çıkarılan bir kanunla din görevlilerinin dini din görevlilerinin dini

elbiselerle ibadet yerleri dışında dolaşmaları elbiselerle ibadet yerleri dışında dolaşmaları yasaklandı.yasaklandı. En yetkili kişi hariç (Diyanet En yetkili kişi hariç (Diyanet İşleri Başkanı gibi)İşleri Başkanı gibi)

• 1935 Yılında 1935 Yılında hafta sonu tatili Cuma’dan Pazar hafta sonu tatili Cuma’dan Pazar gününegününe alındı. alındı.

•Türk Kadınına Türk Kadınına Siyasi HaklarSiyasi Haklar Verildi. Verildi. a) 30 Nisan 1930’da a) 30 Nisan 1930’da belediye seçimlerinde seçmenbelediye seçimlerinde seçmen olma hakkı, olma hakkı,

b) 26 Ekim 1933’te b) 26 Ekim 1933’te muhtar seçme ve köy ihtiyar muhtar seçme ve köy ihtiyar heyetine seçilme hakkı,heyetine seçilme hakkı,

c) 5 Aralık 1934’te c) 5 Aralık 1934’te milletvekili seçilme ve seçmemilletvekili seçilme ve seçme hakkı verildi.hakkı verildi.

NOT:NOT: Bir çok Avrupa ülkesinde Türk kadınından Bir çok Avrupa ülkesinde Türk kadınından yıllar sonra milletvekili seçilme hakkı yıllar sonra milletvekili seçilme hakkı verilmiştir. Türkiye’de 1935 Yılındaki yapılan verilmiştir. Türkiye’de 1935 Yılındaki yapılan seçimlerde meclise seçimlerde meclise 18 kadın milletvekili18 kadın milletvekili girmeyi girmeyi başarmıştır.başarmıştır.

E-EKONOMİ ALANINDA E-EKONOMİ ALANINDA YAPILAN İNKILAPLARYAPILAN İNKILAPLAR

Milli Ekonomi Alanında Milli Ekonomi Alanında YeniliklerYenilikler• 17 Şubat 1923 ‘17 Şubat 1923 ‘de de “İzmir İktisat Kongresi”“İzmir İktisat Kongresi”

toplandı toplandı Milli ekonominin hedefleriMilli ekonominin hedefleri belirlendi. belirlendi. a- Yatırım yapacak a- Yatırım yapacak şirketlere kolaylıkşirketlere kolaylık sağlanacağı, sağlanacağı,b- b- Milli bankanınMilli bankanın kurulacağı, kurulacağı, c- c- Demiryolu yapımınaDemiryolu yapımına önem verileceği, önem verileceği,d- d- Yerli malı kullanımıYerli malı kullanımı teşvik edileceği belirtilmiştir. teşvik edileceği belirtilmiştir.

• Ayrıca kongrede Ayrıca kongrede “Misak-ı İktisadi”“Misak-ı İktisadi” (Ekonomi (Ekonomi Andı)Andı) ilan edildi.ilan edildi. Buna göre; ekonomik kararlar Buna göre; ekonomik kararlar uygulanırkenuygulanırken ekonomik bağımsızlığınekonomik bağımsızlığın titizlikle titizlikle korunması kararlaştırıldıkorunması kararlaştırıldı..

• Özel teşebbüsün yetersiz olmasından dolayı Özel teşebbüsün yetersiz olmasından dolayı 1930’dan itibaren1930’dan itibaren “Devletçi”“Devletçi” bir ekonomi bir ekonomi politikası uygulanmaya başlanmıştır.politikası uygulanmaya başlanmıştır.

• 19331933 yılında yılında “İlk Beş Yıllık Kalkınma Planı“İlk Beş Yıllık Kalkınma Planı”” hazırlandı ve başarıyla uygulandı.hazırlandı ve başarıyla uygulandı.

1-Tarım Alanında Gelişmeler1-Tarım Alanında Gelişmeler

• Köylünün durumunu düzeltmek için Köylünün durumunu düzeltmek için Aşar (Öşür) vergisi 1925’te Aşar (Öşür) vergisi 1925’te kaldırıldı.kaldırıldı.

• Ziraat BankasınınZiraat Bankasının verdiği kredi artırıldı. verdiği kredi artırıldı.• Çiftçinin tarımda Çiftçinin tarımda makine , iyi tohum , makine , iyi tohum ,

gübre ve ilaç kullanımı teşvikgübre ve ilaç kullanımı teşvik edildi. edildi.• Çiftçiye Çiftçiye damızlık hayvan, tohum, damızlık hayvan, tohum,

fidan , borç parafidan , borç para verildi. verildi.• 1929’da 1929’da ““Tarım Kredi Tarım Kredi

KooperatifleriKooperatifleri”” kuruldu. kuruldu.

2-Sanayi Alanında 2-Sanayi Alanında GelişmelerGelişmeler• 1925’te 1925’te ““Sanayi ve Maadin Bankası”Sanayi ve Maadin Bankası” kuruldu kuruldu. .

(Yıpranmış Osmanlı tesislerini tamir etmek için.)(Yıpranmış Osmanlı tesislerini tamir etmek için.)• 1927’de 1927’de ““Teşvik-i Sanayi Kanunu”Teşvik-i Sanayi Kanunu” çıkarıldı. çıkarıldı.

(Halk sanayiye teşvik edildi, ancak halkın gücü (Halk sanayiye teşvik edildi, ancak halkın gücü olmadığından olmadığından “Devletçilik”“Devletçilik” politikası izlendi.) politikası izlendi.)

• 1933’te 1933’te “İlk Beş Yıllık Sanayi Planı“İlk Beş Yıllık Sanayi Planı”” hazırlandı.hazırlandı.

• 1933’te 1933’te SümerbankSümerbank kuruldu. kuruldu.• 1938 ‘de 1938 ‘de “İkinci Beş Yıllık Kalkınma Planı”“İkinci Beş Yıllık Kalkınma Planı”

hazırlandı Ancak 1939’da hazırlandı Ancak 1939’da II.Dünya Savaşı’nın II.Dünya Savaşı’nın çıkması bu planın uygulanmasına engelçıkması bu planın uygulanmasına engel olmuştur. olmuştur.

• Ülkedeki Ülkedeki madenleri aramak içinmadenleri aramak için 1935’te 1935’te Maden Maden Tetkik Arama Enstitüsü (M.T.A)Tetkik Arama Enstitüsü (M.T.A) kuruldu. kuruldu. Madenleri işlemekMadenleri işlemek içinde içinde Etibank Etibank kuruldu. kuruldu.

• 1939’da Türkiye’nin 1939’da Türkiye’nin ilk demir çelik fabrikasıilk demir çelik fabrikası olan olan Karabük Demir-Çelik FabrikasıKarabük Demir-Çelik Fabrikası kuruldu.kuruldu.

3-Ticaret Alanında 3-Ticaret Alanında GelişmelerGelişmeler• 1924’te 1924’te İş Bankasıİş Bankası kuruldu. kuruldu.

( ( İş sahiplerine krediİş sahiplerine kredi vermek amacıyla vermek amacıyla kuruldu)kuruldu)

• 1 Temmuz 1926 ‘da 1 Temmuz 1926 ‘da ““Kabotaj Kabotaj Kanunu”Kanunu” çıkarıldı. Böylece; çıkarıldı. Böylece; Türk Türk karasularında yolcu ve yük taşıma karasularında yolcu ve yük taşıma hakkı yalnızca Türk gemilerinehakkı yalnızca Türk gemilerine verildi. verildi.

• Ayrıca Ayrıca Denizbank’ınDenizbank’ın kurulmasıyla kurulmasıyla denizcilik faaliyetleridenizcilik faaliyetleri artmıştır artmıştır

4-Bayındırlık Alanında Gelişmeler4-Bayındırlık Alanında Gelişmeler

• DemiryollarıDemiryolları yabancı şirketlerin elinden yabancı şirketlerin elinden alınarak alınarak devletleştirildi.devletleştirildi. Yeni demiryolları Yeni demiryolları yapıldı. Cumhuriyetin ilanından 1938 yılına yapıldı. Cumhuriyetin ilanından 1938 yılına kadar 3360 km demiryolu yapılmıştır.kadar 3360 km demiryolu yapılmıştır.

• Osmanlı Devleti’nden 18335 km kalan Osmanlı Devleti’nden 18335 km kalan karayolukarayolu 1948 yılında 45000 km’ ye 1948 yılında 45000 km’ ye çıkmıştır.çıkmıştır.

• Denizcilik alanında Denizcilik alanında Kabotaj KanunuKabotaj Kanunu çıkarılmış ve çıkarılmış ve yeni liman ve iskeleleryeni liman ve iskeleler yapılmıştır.yapılmıştır.

• Pek çok Pek çok yeni şehir ve kasabayeni şehir ve kasaba inşa inşa edilerek modern bir görünüm almıştır. edilerek modern bir görünüm almıştır.

ATATÜRK DÖNEMİNDE DIŞ ATATÜRK DÖNEMİNDE DIŞ POLİTİKAPOLİTİKA

Dış politikada; milli gücümüze dayanma ve tam bağımsızlığımızı zedelemeyecek şahsiyetli bir politika amaçlanmıştır. Dış politikada ilke; Yurtta sulh cihanda sulh olmuştur.Milli egemenliğimize saygılı devletlerle dostane ilişkiler kurulmuştur.

NedenleriNedenleri• Musulun Musulun misakı millimisakı milli sınırlarında yer alması sınırlarında yer alması• Bu sorunun Lozanda Bu sorunun Lozanda halledilememesihalledilememesi• İngilterenin İngilterenin petrol yataklarını kaybetmek istememesipetrol yataklarını kaybetmek istememesi

sorunun ortaya çıkmasına neden oldu.sorunun ortaya çıkmasına neden oldu.SonuçlarıSonuçları

• Şeyh Sait isyanı nedeniyle Musul sorunu Şeyh Sait isyanı nedeniyle Musul sorunu İngilizlerin İngilizlerin istediği gibiistediği gibi sonuçlandı. sonuçlandı.

• İki ülke arasında İki ülke arasında Ankara anlaşmasıAnkara anlaşması yapıldı.(5 haziran yapıldı.(5 haziran 1924) Bu anlaşmaya göre;1924) Bu anlaşmaya göre;– Musul, Kerkük Süleymaniye İngiliz mandası olan Irak’a Musul, Kerkük Süleymaniye İngiliz mandası olan Irak’a

verildi.verildi.– Buna karşılık Musul petrollerinin %10 unun geliri 25 yıl Buna karşılık Musul petrollerinin %10 unun geliri 25 yıl

süreyle Türkiye’ye verilmesi kararlaştırıldı.Ancak süreyle Türkiye’ye verilmesi kararlaştırıldı.Ancak Osmanlının kalan borçlarını ödemek için topluca para Osmanlının kalan borçlarını ödemek için topluca para alan Türkiye bu hakkından vazgeçti.alan Türkiye bu hakkından vazgeçti.

• ÖnemiÖnemi• Böylece bugünkü Türk –Irak sınırı çizildi.Böylece bugünkü Türk –Irak sınırı çizildi.

1-Musul meselesi:1-Musul meselesi:

Montrö boğazlar sözleşmesi (20 Temmuz Montrö boğazlar sözleşmesi (20 Temmuz 1936)1936)

Nedeni:Nedeni:• 1-Almanya ve İtalya’nın saldırgan tavrı1-Almanya ve İtalya’nın saldırgan tavrı• 2-Lozan anlaşmasında boğazlar, boğazlar 2-Lozan anlaşmasında boğazlar, boğazlar

komisyonuna verilerek egemenlik komisyonuna verilerek egemenlik hakkımızın kısıtlanmasıhakkımızın kısıtlanması

• 3- Dünya barışının tehlikeye düşmesi3- Dünya barışının tehlikeye düşmesiSonuçSonuç

• 1-İsviçre’nin Montrö şehrinde imzalanan 1-İsviçre’nin Montrö şehrinde imzalanan anlaşma ile anlaşma ile Boğazlar komisyonu kaldırıldıBoğazlar komisyonu kaldırıldı. . Boğazların yönetimi Türkiye’ye verildi.Boğazların yönetimi Türkiye’ye verildi.

• 2-Boğazlar meselesi 2-Boğazlar meselesi kesin olarakkesin olarak halledildi. halledildi.

Balkan Antantı (9 Şubat 1934)Balkan Antantı (9 Şubat 1934)

• NedeniNedeni ::İtalya ve Almanya’nın İtalya ve Almanya’nın tehdidi.tehdidi.

• Katılan devletlerKatılan devletler;; Türkiye, Türkiye, Yunanistan, Yugoslavya, Romanya Yunanistan, Yugoslavya, Romanya

• ÖnemiÖnemi;; Böylece batı sınırımız Böylece batı sınırımız güvence altına alındı.güvence altına alındı.

• NotNot ::Bulgaristan II. Balkan savaşında Bulgaristan II. Balkan savaşında kaybettiği yerleri geri alma kaybettiği yerleri geri alma düşüncesiyle katılmamıştır.düşüncesiyle katılmamıştır.

Sadabat Paktı (8 Temmuz 1937)Sadabat Paktı (8 Temmuz 1937)

• Nedeni:Nedeni:İtalya’nın Akdeniz’de İtalya’nın Akdeniz’de saldırgan tavrısaldırgan tavrı

• Katılan devletlerKatılan devletler;; Türkiye, İran , Türkiye, İran , Irak, AfganistanIrak, Afganistan

• ÖnemiÖnemi:: Ortak savunma kararı Ortak savunma kararı alınarak doğu sınırımız güvence alınarak doğu sınırımız güvence altına alındı.altına alındı.

Hatay SorunuHatay Sorunu• 20 ekim 1921 İskenderun – Antakya özerk oldu.20 ekim 1921 İskenderun – Antakya özerk oldu.• 9 eylül 1935 Fransa mandası Suriye üzerinden 9 eylül 1935 Fransa mandası Suriye üzerinden

kalktı.Suriye bağımsız oldu.Hatay Suriye’ye kalktı.Suriye bağımsız oldu.Hatay Suriye’ye bırakıldı.bırakıldı.

• Türkiye milletler cemiyetine başvurarak durumun Türkiye milletler cemiyetine başvurarak durumun düzeltilmesini istedi.Hatay halkının geleceğine düzeltilmesini istedi.Hatay halkının geleceğine kendisinin karar vermesi gerektiğini ileri sürdü.kendisinin karar vermesi gerektiğini ileri sürdü.

• Milletler cemiyeti gözetiminde yapılan halk Milletler cemiyeti gözetiminde yapılan halk oylaması ile Hatay bağımsız oldu. (2 eylül 1938)oylaması ile Hatay bağımsız oldu. (2 eylül 1938)

• Devlet başkanı Devlet başkanı Tayfur SökmenTayfur Sökmen , hükümet başkanı , hükümet başkanı Abdurrahman Melek’tir.Abdurrahman Melek’tir.

• 30 Haziran 1939 da Hatay meclisinin aldığı karar 30 Haziran 1939 da Hatay meclisinin aldığı karar sonucu Hatay, Türkiye’ye katıldısonucu Hatay, Türkiye’ye katıldı

Türkiye’nin jeopolitik önemiTürkiye’nin jeopolitik önemi• Jeopolitik;Jeopolitik; Coğrafi, ekonomik, sosyal, siyasal Coğrafi, ekonomik, sosyal, siyasal

ve stratejik faktörlerin ve stratejik faktörlerin bir devletin dış bir devletin dış politikasına etkisininpolitikasına etkisinin incelenmesidir. incelenmesidir.

• Ülkenin bulunduğu Ülkenin bulunduğu yerin önemiyerin önemi demektir. demektir.• Ülkemiz dünyanın kritik bir bölgesinde olmasıÜlkemiz dünyanın kritik bir bölgesinde olmasıAsya Avrupa arasında bir Asya Avrupa arasında bir köprü olmasıköprü olmasıKaradeniz ve Akdeniz arasındaki su yollarına Karadeniz ve Akdeniz arasındaki su yollarına

egemen olması egemen olması (Marmara ve boğazlar)(Marmara ve boğazlar)Petrol açısında zengin Petrol açısında zengin Ortadoğu ülkeleriOrtadoğu ülkeleri ile ile

Sanayileşmiş Sanayileşmiş Avrupa ülkeleri arasındaAvrupa ülkeleri arasında yer yer almasıalması

Yerüstü ve yeraltı zenginlikleriYerüstü ve yeraltı zenginlikleri önemimiz önemimiz artırmaktadırartırmaktadır

Atatürk’ün düşünce sistemini Atatürk’ün düşünce sistemini oluşturmasına neden olan etkenleroluşturmasına neden olan etkenler

• Osmanlının içinde bulunduğu durumOsmanlının içinde bulunduğu durum

• Fransız ihtilali ve yaydığı düşüncelerFransız ihtilali ve yaydığı düşünceler

• Çağdaş ilkelere dayanan yeni bir Çağdaş ilkelere dayanan yeni bir devlet kurma fikridevlet kurma fikri

Atatürkçü düşünce Atatürkçü düşünce sistemisistemio Esasları Atatürk tarafından belirlenen ; Esasları Atatürk tarafından belirlenen ; o devlet hayatına, fikir hayatına , ekonomik hayata , devlet hayatına, fikir hayatına , ekonomik hayata ,

toplumun temel kurumlarına , devletin rejimi ve toplumun temel kurumlarına , devletin rejimi ve işleyişine ilişkin işleyişine ilişkin

o gerçekçi fikirlere ve ilkelere gerçekçi fikirlere ve ilkelere ATATÜRKÇÜLÜK ATATÜRKÇÜLÜK denir.denir. Türk milletinin , Türk milletinin , Bugün ve gelecekte Bugün ve gelecekte tam bağımsızlığatam bağımsızlığa , , Huzur ve refahaHuzur ve refaha sahip olması , sahip olması , Devletin Devletin millet egemenliğimillet egemenliği esasına dayandırılması , esasına dayandırılması , Aklın ve ilminAklın ve ilmin rehberliğinde , rehberliğinde , Türk kültürünün Türk kültürünün çağdaş uygarlık seviyesinin çağdaş uygarlık seviyesinin

üzerineüzerine çıkarılması çıkarılması amacını amacını hedef alırhedef alır..

NitelikleriNitelikleri • Atatürkçülüğü oluşturan Atatürkçülüğü oluşturan ilkeler bir ilkeler bir

bütündürbütündür. Birbirinin devamı ve . Birbirinin devamı ve tamamlatıcısıdır.tamamlatıcısıdır.

• Kişi hak ve hürriyetlerine önem verir.Kişi hak ve hürriyetlerine önem verir.

• Yurtta ve dünyada Yurtta ve dünyada barışın barışın korunmasındankorunmasından yanadır. yanadır.

• Durağan değildir.Durağan değildir.

• Evrenseldir.Evrenseldir.

A-Atatürk ilkelerinin ortak A-Atatürk ilkelerinin ortak özellikleri özellikleri

• Dış Dış baskı ve zorlamabaskı ve zorlama yoktur yoktur

• Akla mantığaAkla mantığa uygundur. uygundur.

• Atatürk tarafından Atatürk tarafından hem söz hem de hem söz hem de uygulamauygulama ile belirlenmiştir. ile belirlenmiştir.

• Birbirinden ayrılamaz bir Birbirinden ayrılamaz bir bütündür.bütündür.

B-Atatürk ilkelerinin dayandığı temel B-Atatürk ilkelerinin dayandığı temel esaslaresaslar

• Milli tarih bilinciMilli tarih bilinci• Vatan ve millet sevgisiVatan ve millet sevgisi• Milli dilMilli dil• Bağımsızlık ve özgürlükBağımsızlık ve özgürlük• Egemenliğin millete ait olmasıEgemenliğin millete ait olması• Çağdaş uygarlık düzeyinin üzerine yükselmeÇağdaş uygarlık düzeyinin üzerine yükselme• Milli kültürün geliştirilmesiMilli kültürün geliştirilmesi• Türk milletine inanmak ve güvenmekTürk milletine inanmak ve güvenmek• Mailli birlik ve beraberlik, ülke bütünlüğüMailli birlik ve beraberlik, ülke bütünlüğü• Barışçılık Barışçılık • AkılcılıkAkılcılık

MİLLİ GÜÇ MİLLİ GÜÇ UNSURLARIUNSURLARI

1-Siyasi güç1-Siyasi güç• Türk devletinin genel siyaseti Atatürkçü Türk devletinin genel siyaseti Atatürkçü

düşünce sistemindeki hedefleri düşünce sistemindeki hedefleri gerçekleştirmektir. Türk milletinin çizeceği gerçekleştirmektir. Türk milletinin çizeceği siyaset bu sistemle gelişecektir.siyaset bu sistemle gelişecektir.

• Bu yolu izlerken gösterdiği bu dinamizm Bu yolu izlerken gösterdiği bu dinamizm “siyasi güç”tür.“siyasi güç”tür.

• Dayandığı ilkeler;Dayandığı ilkeler;Milli egemenlik, Milli egemenlik, Egemenliği, demokrasinin gelişmesi Egemenliği, demokrasinin gelişmesi

yolunda kullanmakyolunda kullanmak

Ekonomik güçEkonomik güç

• Güçlü ve bağımsız bir devlet ancak Güçlü ve bağımsız bir devlet ancak güçlü bir ekonomigüçlü bir ekonomi ile sağlanır. ile sağlanır.

• Bu nedenle Bu nedenle siyasi gücün en büyük siyasi gücün en büyük yardımcısıdır.yardımcısıdır.

Askeri güçAskeri güç

• Türk ordusu Atatürkçü düşünce Türk ordusu Atatürkçü düşünce sisteminin temel unsurlarındandır.sisteminin temel unsurlarındandır.

• Ülkemizin Ülkemizin gelişip kalkınması ancak gelişip kalkınması ancak askeri gücün kuvvetli olmasıaskeri gücün kuvvetli olması ölçüsünde geçerlidir.ölçüsünde geçerlidir.

Sosyo -kültürel güçSosyo -kültürel güç• Milleti oluşturan Milleti oluşturan insan gücünün insan gücünün

özellikleri ve kültürünün oluşturduğuözellikleri ve kültürünün oluşturduğu bir güçtür.bir güçtür.

• EğitimEğitim, güçlenip kalkınma açısından , güçlenip kalkınma açısından yaşamsal öneme sahiptir.Atatürk’e yaşamsal öneme sahiptir.Atatürk’e göre göre en önemli noktaen önemli nokta eğitimdir. eğitimdir.

• Cumhuriyeti ve inkılapları koruyacak Cumhuriyeti ve inkılapları koruyacak kuşakları yetiştirmenin en iyi yolu kuşakları yetiştirmenin en iyi yolu eğitimdir.eğitimdir.

ATATÜRK ATATÜRK İLKELERİİLKELERİ

CUMHURİYETÇİLİKCUMHURİYETÇİLİK

• Özünde Özünde bağımsızlık ve demokrasibağımsızlık ve demokrasi bulunur. Halkın kendi kendisini bulunur. Halkın kendi kendisini yönetmesi olarak tanımlanır.yönetmesi olarak tanımlanır.

• Atatürk’e göre Atatürk’e göre içeriğinden ödün içeriğinden ödün verilmemesi, siyasi parti tartışmaları verilmemesi, siyasi parti tartışmaları dışında tutulmasıdışında tutulması gereken bir ilkedir. gereken bir ilkedir.

• Cumhuriyetçiliği, Cumhuriyetçiliği, milliyetçilik ve milliyetçilik ve halkçılıkhalkçılık tamamlar tamamlar

MİLLİYETÇİLİKMİLLİYETÇİLİK

• Ulusal sınırlar içinde, Ulusal sınırlar içinde, • Ulusun varlığını ve birliğini sürdürmesi veUlusun varlığını ve birliğini sürdürmesi ve• Bunu yücelterek yeni kuşaklara aktarılması Bunu yücelterek yeni kuşaklara aktarılması

anlayışıdır.anlayışıdır.Bütünleyici ilkeleri;Bütünleyici ilkeleri;1-Ulusal bağımsızlık1-Ulusal bağımsızlık2-Ulusal birlik ve beraberlik2-Ulusal birlik ve beraberlik3-Yurt ve ülke bütünlüğüdür.3-Yurt ve ülke bütünlüğüdür.Türk Dil KurumuTürk Dil Kurumu ve ve Türk Tarih KurumununTürk Tarih Kurumunun

kurulmasıkurulması

HALKÇILIKHALKÇILIK

• Milletin çıkar ve yararının eşit olarak Milletin çıkar ve yararının eşit olarak gözetilmesidir.gözetilmesidir.

• Sosyal alanda yapılan devrimler Sosyal alanda yapılan devrimler halkçılıkla ilgilidir.Aşar vergisinin halkçılıkla ilgilidir.Aşar vergisinin kaldırılması vb.kaldırılması vb.

• Milliyetçilik ve Cumhuriyetçiliğin Milliyetçilik ve Cumhuriyetçiliğin doğal sonucudur.doğal sonucudur.

LAİKLİKLAİKLİK

• Devlet ve hukuk kurallarının akla Devlet ve hukuk kurallarının akla dayandırılmasıdır.dayandırılmasıdır.

• Din ve inanç özgürlüğüne Din ve inanç özgürlüğüne karışılmamasıdır.karışılmamasıdır.

• Bütünleyici ilke Bütünleyici ilke Akılcılık ve Akılcılık ve Bilimselliktir.Bilimselliktir.

İNKILAPÇILIKİNKILAPÇILIK

• Çağın gereklerine uygun Çağın gereklerine uygun gelişme, gelişme, ilerleme yenilikleri gerçekleştirmeilerleme yenilikleri gerçekleştirme anlayışıdır.anlayışıdır.

• Yapılan yenilikler bu ilkeyi destekler.Yapılan yenilikler bu ilkeyi destekler.• Atatürk ilke ve inkılaplarının Atatürk ilke ve inkılaplarının temel temel

amacıamacı çağdaş uygarlık seviyesine çağdaş uygarlık seviyesine ulaşmak ve daha ileri gitmektir.ulaşmak ve daha ileri gitmektir.

• Bütünleyici ilkeleriBütünleyici ilkeleri ;;Çağdaşlaşma Çağdaşlaşma ve batılılaşmadır.ve batılılaşmadır.

DEVLETÇİLİKDEVLETÇİLİK

• Halkın içinde özel girişimin yeterli Halkın içinde özel girişimin yeterli olmaması nedeniyle olmaması nedeniyle devletin devletin ekonomik hayata girmesidir.ekonomik hayata girmesidir.

• I. 5 yıllık kalkınma planıI. 5 yıllık kalkınma planı, , KİTKİT lerin lerin kurulmasıkurulması

BÜTÜNLEYİCİ İLKELERBÜTÜNLEYİCİ İLKELER• Ulusal EgemenlikUlusal Egemenlik• Yurtta Barış Dünyada BarışYurtta Barış Dünyada Barış

Toplumun barışını sağladığı için ülke içinde Toplumun barışını sağladığı için ülke içinde HALKÇILIĞIHALKÇILIĞI Dünyada uluslar arası barışı amaçladığı için Dünyada uluslar arası barışı amaçladığı için MİLLİYETÇİLİĞİ MİLLİYETÇİLİĞİ

bütünlerbütünler

• Özgürlük ve bağımsızlıkÖzgürlük ve bağımsızlık :: Tüm ilkelerin temelini oluşturur.Tüm ilkelerin temelini oluşturur. Çünkü;Devleti var eden anlayıştır.Çünkü;Devleti var eden anlayıştır.

• Akılcılık ve bilimsellikAkılcılık ve bilimsellik ::Laikliği bütünler• Çağdaşlaşma ve BatılılaşmaÇağdaşlaşma ve Batılılaşma ::İnkılapçılığı

bütünler• İnsanlık ve insan sevgisi :• Ülkedeki insanları yüceltmek ve refahını artırmak

için anlayışı nedeniyle Halkçılık• Savaşçı bir anlayışı benimsememek özelliği ile

milliyetçiliği bütünler

•TEŞEKKÜRLERTEŞEKKÜRLER