Strategic Road Map - ETF · 1,5%-dən 4%-ə qədər artım ... 2012-ci ildə keçirilən 3-cü...

2017-2020-ci illərdə Azərbaycan

Respublikasında Peşə Təhsili və Təlimi

uumlzrə Strateji Yol Xəritəsi

Vuumlsalə Cəfərova

Strateji təhlil və planlaşdırma meneceri

İqtisadi İslahatların Təhlili və Əlaqələndirmə Mərkəzi

Strateji Yol Xəritəsi Milli İqtisadi Perspektiv

- təfsilatlı bir illik yol xəritəsi

- 2016-2020-ci illər uumlzrə iqtisadi artım strategiyası və fəaliyyət planı

- 2025-ci il uumlzrə uzun muumlddətli baxış

- 2025-ci ildən sonrakı doumlvr uumlzrə goumlzlənilən baxış

Sektor perspektivi

- Sektorun inkişafı uumlzrə yol xəritəsi

- 6 prioritetli istehsal və xidmət sektoru

(neft və qaz kənd təsərruumlfatı KOS ağır sənaye turizm Logistika və ticarət)

- 2 prioritetli sosial sektor

(əlverişli mənzil təminatı peşə təlimi)

- 3 prioritetli iqtisadi infrastruktur sektoru

(Maliyyə xidmətləri telekommunikasiya kommunal xidmətlər (elektrik su və s)

Milli İqtisadi Perspektiv I

HƏDƏF GOumlSTƏRİCİLƏR

2025-ci ilə qədər qeyri-neft sektorunun XBİndashnin qeyri-neft UumlDM-də payının 15-dən 4-ə qədər artımı

2025-ci ilə qədər qeyri-neft sektorunda ixracın adambaşına 200 dollardan 450 dollara 2035-ci ilə qədər isə 1200 dollara qalxması

2025-ci ilə qədər istehsal və turizm sektorları kimi ticarət malları və xidmətlər sahəsində 150 min 2035-ci ilə qədər isə 400 min əlavə iş yerinin yaradılması

Doumlvlət buumldcəsinin neft fondunun koumlccediluumlrmələrindən asılılıq səviyyəsinin aşağı duumlşməsi Bu guumln doumlvlət sektorunda sərf olunan hər ikinci manat neft fondunun koumlccediluumlrmələri əsasında maliyyələşdirilir Bu goumlstərici 2025-ci ilə qədər 25 2035-ci ilə qədər 15 olmalıdır

MİLLİ İQTİSADİ PERSPEKTİV II

4 STRATEJİ HƏDƏF

MALİYYƏ DAYANIQLILIĞININ GUumlCLƏNDİRİLMƏSİ VƏ DAYANIQLI PUL

SİYASƏTİNİN QƏBUL OLUNMASI

DOumlVLƏT MUumlƏSSİSƏLƏRİ İLƏ ƏLAQƏDAR OumlZƏLLƏŞDİRMƏ VƏ İSLAHATLAR

İNSAN KAPİTALININ İNKİŞAFI

ƏLVERİŞLİ BİZNES MUumlHİTİNİN İNKİŞAFI

Monitorinq və Qiymətləndirmə

Əlaqələndirmə qurumu ortaya ccedilıxan problemlərin nəzərdən keccedilirilməsi və təşkilatlar arasında adekvat əlaqələndirmənin təmin olunmasına youmlnəlmiş PTT SYX-nin tətbiqi daxil olmaqla Strateji Yol Xəritəsinin nəzərdən keccedilirilməsi qiymətləndirilməsi və əlaqələndirilməsi məqsədilə Prezidentin 06 dekabr 2016-cı il tarixli fərmanı ilə yaradılmış İslahatlar Mərkəzidir (İİTƏM)

Maraqlı tərəflərin səfərbər edilməsi hədəf adaptasiya və zəruri əlaqələndirmənin təmin olunması məqsədilə İFS eləcə də oumlzəl sektor beynəlxalq institutlar ilə birgə fəaliyyətlərin həyata keccedilirilməsi uumlccediluumln məsləhət şuraları və işccedili komitələr yaradılacaqdır

PTT nə uumlccediluumln əhəmiyyətlidir

PTT aşağıdakılar uumlzrə əhəmiyyətlidir

- İnkişafa dəstək və onun suumlrətləndirilməsi

- İnkluziv artım və yoxsulluğun azaldılması

iqtisadi transformasiya və iş yerlərinin yaradılması əsasında

gt Bacarıqların təkmilləşdirilməsi nəticəsində insanlar aşağıdakıların təmin olunmasına imkan verən bacarıqlara malik olmalıdır

- Yaxşı iş əldə etmək

- Qloballaşma qeyri-rəsmi iqtisadiyyat nəticəsində meydana gələn əsas problemlərlə uumlzləşmək və qısa muumlddətdə qlobal boumlhrandan ccedilıxış

PTT-nin makroiqtisadi faydaları

İşccedili quumlvvəsinin bacarıqlarının təkmilləşdirilməsi yuumlksək iqtisadi artımın əldə olunması və məhsul bazarlarında effektiv şəkildə rəqabət aparmaq uumlccediluumln zəruridir

Tədqiqatlar təhsil ilə məhsuldarlığın artması səviyyələri arasında muumlsbət əlaqənin olduğunu goumlstərir

Təhlillər goumlstərir ki uumlmumi və peşə bacarıqları bir-birini tamamlayır və təsdiq edilmiş bacarıqlar təlimlər əsasında təkmilləşdirildikdə soumlzuumlgedən bacarıqların məhsuldarlığa təsiri daha yuumlksək olur

Adekvat PTT sistemi

Peşə Təlimi və bacarıqlarının təkmilləşdirilməsi tələb olunan xuumlsusiyyətlər

- Tələb youmlnuumlmluuml

- Oumlyrənənə əsaslanan

- İnklusiv

- Əldə oluna bilən

- Uyğunlaşan

Duumlnya təcruumlbəsində PTT 2012-ci ildə keccedilirilən 3-cuuml YUNESKO TPTT konfransında qeyd olunmuşdur

ki inkişaf etməkdə olan TPTT yaşıl cəmiyyətin qurulması və qlobal işsizlik probleminin həll olunması uumlccediluumln əsas prioritet olmalıdır

Şanxay razılaşmasına əsasən PTT 2015-ci ildən sonrakı doumlvr uumlzrə beynəlxalq guumlndəlikdə nəzərə alınmalıdır

DEVCO konseptual qeydləri PTT islahatlarının və Avropa Komissiyası tərəfindən həyata keccedilirilən digər PTT layihələrinin hazırlanmasını nəzərdə tutulan əsas konsepsiyaları əks etdirir

Buraya əmək bazarının araşdırılması doumlvlət-oumlzəl sektorun əməkdaşlığı və daha yaxşı idarəetməyə əsaslanan yeni strategiyanın təqdim olunması uumlccediluumln əsas oumlhdəliklər və prinsiplər daxildir

Tuumlrkiyədə PTT

Tuumlrkiyədə tələbələr 8 illik icbari ibtidai və orta təhsildən sonra peşə liseylərinə getməyi seccedilirlər Peşə liseylərinin məzunları iki illik politexnik təhsili ala və ya uumlccediluumlncuuml dərəcəni əldə etmək uumlccediluumln təhsili davam etdirə bilərlər

OECD tərəfindən keccedilirilən sorğuya əsasən 15 yaşlı tələbələrin 38-i Anadolu peşə Anadolu texniki liseyləri və texniki liseylər tərəfindən təklif olunan peşə təhsili proqramlarına muumlraciət edirlər[15]

Tuumlrkiyədə bələdiyyələr də peşə təlimi təklif edirlər Tuumlrkiyədə ən ccedilox əhali sayına malik İstanbul Boumlyuumlkşəhər Bələdiyəsi bələdiyyə nəzdində ccedilətir təşkilat İSMEK vasitəsilə muumlxtəlif ixtisaslar uumlzrə oumldənişsiz peşə təhsili proqramları təklif edir

Almaniyada peşə təlimi ndash necə fəaliyyət

goumlstərir Almaniyada ticarəti oumlyrənməyin xuumlsusi metodu moumlvcuddur

İkili peşə təlimi sistemi

İkili sistemin tərkib hissəsi kimi siz peşə məktəbində dərslərdə iştirak edəcəksiniz və şirkətdə iş yerində təlimlərə qoşulacaqsınız

İkili peşə təlimi proqramları adətən iki və ya uumlccedil il yarım davam edir və nəzəri və praktiki elementləri əks etdirir

Peşə məktəbində (Berufsschule adlanır) gələcək ixtisas uumlzrə tələb olunan nəzəri bilikləri əldə etmək uumlccediluumln həftədə bir və ya iki guumln və ya bir neccedilə həftə təlimlərdə iştirak etmək lazımdır

Yerdə qalan vaxt şirkətdə - yeni əldə olunan biliklərin tətbiq olunmasına sərf olunur məsələn avadanlığın işlədilməsinin oumlyrənilməsi şirkətin fəaliyyətinə necə fəaliyyət goumlstərdiyinə və təlimi bitirdikdən sonra orada işləyib-işləməyəcəyinə dair məlumatın əldə olunması

PTT-nin uğurunun sistematik elementləri(Woessmann 2008 CEDEFOP 2008a 2008b Carrero 2006)

1 kurrikulumun uyğunluğunun təmin olunması uumlccediluumln buumltuumln maraqlı tərəflər (houmlkumət işccedililər sosial tərəfdaşlar təhsil muumləssisələri) oumlhdəliklərin dəqiq muumləyyənləşdirilməsi əsasında onun hazırlanması prosesinə cəlb olunurlar

2 əmək bazarı ilə sıx əlaqələrin saxlanılması uumlccediluumln işccedililərdən və oumlzəl sektorda fəaliyyət goumlstərən muumləssisələrdən davamlı olaraq rəylərin əldə olunması tələb olunur bunu tətbiq etmək isə işccedililər aşağı təşkilati səviyyələrə malik olduqda ccedilətinləşir

3 yuumlksək keyfiyyətli tədrisin təmin olunması məqsədilə muumlvafiq tədris materiallarının alınması və ixtisaslaşmış muumləllimlərin cəlb olunması uumlccediluumln kifayət qədər maliyyə vəsaiti təmin olunmalıdır

4 Təlim təminatccedilılarının təşviq edilməsi təlim təminatccedilıları arasında rəqabətin yaradılması uumlccediluumln tədris və heyətin təmin olunmasına dair qərarların qəbul olunması zamanı muumlstəqilliyin təmin olunmasından əlavə doumlvlət və oumlzəl sektor tərəfindən maliyyə vəsaitlərinin təmin olunması tələb olunur

5 Təlimin keyfiyyətinin yuumlksək olması uumlccediluumln sərbəst akkreditasiya sisteminin və keyfiyyətin təmin olunması eləcə də təlim mərkəzləri arasında rəqabətin olması (nəticələrə əsaslanan maliyyələşdirmə) xuumlsusi əhəmiyyət daşıyır

6 Gələcəyi olmayan peşə təhsili metodunun yaradılması riskinin azaldılması uumlccediluumln əldə olunan bilik və bacarıqlar bazarın tələbi ilə muumlqayisə oluna bilən səviyyədə olmalıdır

Yol xəritəsinin hazırlanmasını zəruri edən əsas ehtiyaclar 4 əsas qlobal istiqamət iqtisadi məhsuldarlıq faktoru

kimi PTT-nin əhəmiyyətini artırır

- qloballaşma

- qlobal iqtisadi muumlhit

- məhsuldarlıq imperativləri

- məşğulluğun təmin olunması uumlccediluumln təhsilə diqqətin artırılması

Qeyd 15-24 yaşında işləmək imkanına malik və iş axtaran 75 milyon gənc hələ də işsizdir

Peşə Təhsili və təlimi 2020-ci ilə qədər STRATEJİ BAXIŞ

Aşağıdakılardan ibarət PTT sisteminin yaradılması

- Əmək bazarının tələblərinə cavab verən muumlhəndis-pedaqoji kadr heyətinə malik optimallaşdırılmış muumləssisələr

- Yenilənmiş təhsil proqramları (kurrikulum) və peşə standartları

2025-ci ilə qədər STRATEJİ BAXIŞ

- Əmək bazarının tələblərinə cavab verən peşə standartları (kurrikulum) və təhsil proqramlarına əsasən ixtisaslaşmış işccedili quumlvvəsinin təlimlərə cəlb olunması

- hər bir sektorda işəgoumltuumlrənlərlə sıx əməkdaşlığın qurulması

-funksional PTT muumləssisələrinin yaradılması

2025-ci ildən sonrakı HƏDƏF BAXIŞ

- Beynəlxalq səviyyədə tanınan rəqabətə davamlı sistemin qurulması

- Potensial istedadlı gənclərin cəlb olunması

- Prioritet sektorların yuumlksək əmək məhsuldarlığına malik innovativ işccedili quumlvvəsi ilə təmin olunması


- PTT sektor prioritetlərinin UumlDM-ə təsiri təqribən 7 milyon manat olacaqdır

- Digər sektorların təşəbbuumlsləri əsasında 1230 milyon manat dolayı təsir (2015-ci il uumlzrə UumlDM-in təqribən 2-i)

2020-ci ilə qədər PTT sistemi malik olacaqdır

- işəgoumltuumlrənlərlə əməkdaşlıq quran muumlxtəlif istiqamətlərə malik 10 pilot peşə təhsili muumləssisəsi

- Pilot peşə təhsili muumləssisələrinin məzunlarının 70-i işlə təmin olunur

- Peşə təhsilinə cəlb olunan 264 muumltəxəssis və əsas işccedili heyətə daxil olmayan 176 muumləllim

- Yetkin şəxslər uumlccediluumln təlim kurslarının iştirakccedilılarının illik artım suumlrəti 17 artır

STRATEJİ HƏDƏFLƏR

- İŞƏGOumlTUumlRƏNLƏRİN PEŞƏ TƏHSİLİ VƏ TƏLİMİ SİSTEMİNƏ İNTEQRASİYASI

- NƏTİCƏYƏ ƏSASLANAN GUumlCLUuml MALİYYƏLƏŞDİRMƏ SİSTEMİNİN QURULMASI

- MƏQSƏDYOumlNLUuml PEŞƏKAR İNKİŞAF PROQRAMLARININ HAZIRLANMASI

- SEKTOR ƏSASLI XUumlSUSİ PROQRAMLARIN HAZIRLANMASI

- PTT UumlZRƏ HƏDƏFLƏRƏ NAİL OLMAQ UumlCcedilUumlNI VASİTƏLƏRİN TƏTBİQİ

1 işccedililərin peşə təhsili və təlimi

sisteminə inteqrasiyasi

2 Guumlcluuml maliyyələşdirmə sisteminin qurulması

HƏDƏFLƏR

3 Məqsədyoumlnluuml peşəkar inkişaf

proqramlarının hazırlanması

5 peşə təhsili və təlimi uumlzrə

hədəflərə nail olmaq uumlccediluumln

vasitələrin tətbiqi

Azərbaycan Respublikasında PTT-nin inkişafı uumlccediluumln Strateji Yol Xəritəsinin tətbiqi

lt50 50ndash90 gt90

4 Sektor uumlccediluumln xuumlsusi

proqramların hazırlanması

28

50 1

16

UumlMUMİ NƏTİCƏLƏR

Icra olunur Başlanmayıb

Əsas muumləssisələrin fəaliyyəti

(100 ballıq şkalaya əsasən)

Əmək və Əhalinin Sosial Muumldafiəsi

Nazirliyi

Təhsil Nazirliyi

Başa ccedilatıb

Oumlhdəliklərin sayı

PTT sistemində doumlvlət-oumlzəl sektor tərəfdaşlığı PTT SYX-nin tətbiqi metodu

Real UumlDM-ə 6 milyon AZN birbaşa təsirə malikdir

Bu prioritetlər digər sektorların prioritetləri ccedilərccedilivəsində 1 milyard AZN dolayı təsirə imkan verəcəkdir

Bu sektorların potensialının həyata keccedilirilməsində əsas rol oynayacaqdır

Bu sektora qoyulan investisiyalar uumlmumi iqtisadiyyata ikiqat təsirin yaraması ilə nəticələnəcəkdir

10 milyon manatdan dan ccedilox investisiya tələb edən və 100-dən ccedilox iş yerinin yaradılmasına yol accedilan prioritetlər

Təşəkkuumlr edirik


İşəgoumltuumlrənlərlə əməkdaşlıq ccedilərccedilivəsində ixtisaslaşmış 10 pilot peşə təhsili məktəbinin yaradılması

Peşə təhsili muumləssisələrində qənaətbəxş məktəb tələbələrinin qəbul səviyyəsində 25-ə qədər artım

6 ay ərzində pilot peşə təhsili məktəblərinin məzunları arasında məşğulluq səviyyəsində 50-ə qədər artım

Peşə təhsili məktəblərinin tələbələrinin sayında 50-ə qədər artım

Peşə təhsili tələbələrinin uumlmumi sayında həssas əhali qruplarından olan tələbələrin payının 5-dən ccedilox artımı

264 muumltəxəssis və 176 əlavə muumləllimin peşə təhsilinə cəlb olunması ilə uumlmumilikdə 195 yeni və peşə təhsili sektorunda 176 iş yerinin yaradılması

Pilot peşə təhsili məktəblərində muumləllim heyətinin əmək haqqının ikiqat artımı

Yetkin şəxslər uumlzrə yeni bacarıqların əldə edilməsi kurslarına muumlraciət edənlərin sayında illik 17 artım

Tələb olunan investisiya

Prioritetin adı

UumlDM-nin real

vəziyyətə təsiri

(AZN milyon

2020)

Məşğulluq

(tam ştatlı işccedililər

2020)

investisiya

(AZN milyon)

11 İşəgoumltuumlrənlərlə əməkdaşlığın qurulması 1 ndash 165

12Yeni peşəkar muumltəxəssislərin peşə təhsili

sisteminə cəlb olunması2 195 ndash

21

Peşə təhsili sisteminin gələcək inkişafını təmin

etmək uumlccediluumln əlavə doumlvlət oumlzəl və beynəlxalq

maliyyə mənbələrinin muumləyyənləşdirilməsi

2 ndash 23

31Yetkin şəxslərin peşə və bacarıqlarının

təkmilləşdirilməsi kurslarının təmin olunması1 177 ndash

Strateji Yol Xəritəsi Milli İqtisadi Perspektiv

- təfsilatlı bir illik yol xəritəsi

- 2016-2020-ci illər uumlzrə iqtisadi artım strategiyası və fəaliyyət planı

- 2025-ci il uumlzrə uzun muumlddətli baxış

- 2025-ci ildən sonrakı doumlvr uumlzrə goumlzlənilən baxış

Sektor perspektivi

- Sektorun inkişafı uumlzrə yol xəritəsi

- 6 prioritetli istehsal və xidmət sektoru

(neft və qaz kənd təsərruumlfatı KOS ağır sənaye turizm Logistika və ticarət)

- 2 prioritetli sosial sektor

(əlverişli mənzil təminatı peşə təlimi)

- 3 prioritetli iqtisadi infrastruktur sektoru

(Maliyyə xidmətləri telekommunikasiya kommunal xidmətlər (elektrik su və s)








4 STRATEJİ HƏDƏF





















Adekvat PTT sistemi




- İnklusiv


- Uyğunlaşan






Tuumlrkiyədə PTT




















- qloballaşma


































HƏDƏFLƏR







lt50 50ndash90 gt90



28

50 1

16






Nazirliyi

Təhsil Nazirliyi

Başa ccedilatıb



















Prioritetin adı

UumlDM-nin real


(AZN milyon

2020)

Məşğulluq


2020)

investisiya

(AZN milyon)




21




2 ndash 23










4 STRATEJİ HƏDƏF





















Adekvat PTT sistemi




- İnklusiv


- Uyğunlaşan






Tuumlrkiyədə PTT




















- qloballaşma


































HƏDƏFLƏR







lt50 50ndash90 gt90



28

50 1

16






Nazirliyi

Təhsil Nazirliyi

Başa ccedilatıb



















Prioritetin adı

UumlDM-nin real


(AZN milyon

2020)

Məşğulluq


2020)

investisiya

(AZN milyon)




21




2 ndash 23


















Adekvat PTT sistemi




- İnklusiv


- Uyğunlaşan






Tuumlrkiyədə PTT




















- qloballaşma


































HƏDƏFLƏR







lt50 50ndash90 gt90



28

50 1

16






Nazirliyi

Təhsil Nazirliyi

Başa ccedilatıb



















Prioritetin adı

UumlDM-nin real


(AZN milyon

2020)

Məşğulluq


2020)

investisiya

(AZN milyon)




21




2 ndash 23








Tuumlrkiyədə PTT




















- qloballaşma


































HƏDƏFLƏR







lt50 50ndash90 gt90



28

50 1

16






Nazirliyi

Təhsil Nazirliyi

Başa ccedilatıb



















Prioritetin adı

UumlDM-nin real


(AZN milyon

2020)

Məşğulluq


2020)

investisiya

(AZN milyon)




21




2 ndash 23



















- qloballaşma


































HƏDƏFLƏR







lt50 50ndash90 gt90



28

50 1

16






Nazirliyi

Təhsil Nazirliyi

Başa ccedilatıb



















Prioritetin adı

UumlDM-nin real


(AZN milyon

2020)

Məşğulluq


2020)

investisiya

(AZN milyon)




21




2 ndash 23
































HƏDƏFLƏR







lt50 50ndash90 gt90



28

50 1

16






Nazirliyi

Təhsil Nazirliyi

Başa ccedilatıb



















Prioritetin adı

UumlDM-nin real


(AZN milyon

2020)

Məşğulluq


2020)

investisiya

(AZN milyon)




21




2 ndash 23




















Prioritetin adı

UumlDM-nin real


(AZN milyon

2020)

Məşğulluq


2020)

investisiya

(AZN milyon)




21




2 ndash 23



Strategic Road Map - ETF · 1,5%-dən 4%-ə qədər artım ... 2012-ci ildə keçirilən 3-cü...

Documents

Transcript of Strategic Road Map - ETF · 1,5%-dən 4%-ə qədər artım ... 2012-ci ildə keçirilən 3-cü...