11

SIĞIR TÜBERKÜLOZU

BRUSELLOZİS

Cihangir Gültekin GÜMÜŞTEPEHAYVAN SAĞLIĞI HİZMETLERİ DAİRE BAŞKANLIĞI

Hayvan Hastalıklarıyla Mücadele Şube Müdürü2010 /ANTALYA

2

SIĞIR TÜBERKÜLOZU

2

MEVZUAT

3285 sayılı HSZK ve HSZY

Sığır (Bovine) Tüberkülozu Yönetmeliği (2/4/2009 tarih/27188 sayı RG)

MEVZUAT

Sığır (Bovine) Tüberkülozu Yönetmeliği

6 haftalığın üzeri hayvanlarda test Testler

Tek intradermal test Karşılaştırmalı intradermal test

Teamül Cetveli (il müdürlüğü) Kesim en kısa zamanda ve 30 günü geçmemek üzere

4

MEVZUAT

Test sonuçlarının değerlendirilmesi

Tek intradermal test

Klinik belirtiler; Uygulama yerinde, enjeksiyondan yetmişiki saat (± 4 saat) sonra diffüz ya da yaygın ödem, eksüdasyon, nekroz, ağrı ya da lenf kanalları ya da lenf yumrularının yangısı

Pozitif reaksiyon : Klinik belirti veya 4 mm veya daha fazla kalınlaşma Şüpheli reaksiyon: Klinik belirti yok, 2 mm’den çok 4 mm’den az kalınlaşma Negatif reaksiyon : Klinik belirti yok, 2 mm’den fazla olmayan kalınlaşma

5

MEVZUAT

Test sonuçlarının değerlendirilmesi

Tek intradermal test

Şüpheli reaksiyon veren hayvanlar en az 42 gün sonra tekrar test edilir. İkinci testte negatif sonuç vermeyen hayvanlar, teste pozitif reaksiyon vermiş kabul edilir.

Tek intradermal testte pozitif bulunan hayvanlar, yanıltıcı pozitif reaksiyondan ya da etkileşim reaksiyonundan şüphe ediliyorsa, karşılaştırmalı intradermal teste tabi tutulabilir.

6

MEVZUAT

Test sonuçlarının değerlendirilmesi İntradermal karşılaştırmalı test

Klinik belirtiler; Uygulama yerinde, enjeksiyondan yetmişiki saat (± 4 saat) sonra diffüz ya da yaygın ödem, eksüdasyon, nekroz, ağrı ya da lenf kanalları ya da lenf yumrularının yangısı

Pozitif reaksiyon : Klinik belirti veya bovine tüberkülin 4 mm ve üzeri kalınlaşma ve avian tüberkülin’den 4 mm’den daha fazla kalınlaşma

Şüpheli reaksiyon: Klinik belirti yok ya da bovine tüberkülin 2 mm’den fazla ve avian tüberkülin’den 1-4 mm daha fazla kalınlaşma

Negatif reaksiyon : Klinik belirti yok ya da bovine tüberkülin 2 mm’den fazla değilse veya pozitif ya da şüpheli tavuk reaksiyonuna eşit ya da daha az kalınlaşma ya da daha az kalınlaşma oluşturan pozitif ya da şüpheli sığır reaksiyonu

7

MEVZUAT

Test sonuçlarının değerlendirilmesi

İntradermal karşılaştırmalı test

Şüpheli reaksiyon veren hayvanlar en az 42 gün sonra tekrar test edilir. İkinci testte negatif sonuç vermeyen hayvanlar, teste pozitif reaksiyon vermiş kabul edilir.

8

MEVZUAT

Test ve karantina

İki tüberkülin testi İlki pozitif hayvanın sürüden ayrılmasından en az 60 gün sonra, ikincisi en

az 4 ay sonra ve en geç 12 ay sonra yapılmalı, iki test arasında en az 60 gün

Karantina son iki testte 6 haftalığın üzerindeki tüm sığırlar tüberkülin testine negatif yanıt verene kadar

9

MİHRAKLAR

10

150227

318

481405

1160

100

200

300

400

500

600

2005 2006 2007 2008 2009 2010

MİH

RA

K S

AY

ISI

YILLAR

Sığır Tüberkülozu 2005 – 27 Kasım 2010

11

BRUSELLOZİS

2

MEVZUAT

3285 sayılı HSZK ve HSZY

Bruselloz ile Mücadele Yönetmeliği (3/4/2009 tarih/27189 sayı RG)

MEVZUATBruselloz ile Mücadele Yönetmeliği,

Enfekte sürüden karantinanın kaldırılması için,1.test sürüden enfekte hayvanlar ayrıldıktan en az otuz gün sonra2.test birinci testten otuz–altmış gün sonra

Son iki testte tüm sürü negatif sonuç verdiğinde3.test ikinci testten altı ay sonra

Bu son testte de sürünün tamamı negatif sonuç verdiğinde karantina kaldırılır.

Kesim resmi gözetim altında, en kısa zamanda ve 30 günü geçmemek üzere13

MİHRAKLAR

14

170 251

568770

865

378

0100200300400500600700800900

1000

2005 2006 2007 2008 2009 2010

MİH

RA

K S

AY

ISI

YILLAR

Sığır Brusellozu 2005 – 24 Kasım 2010

MİHRAKLAR

15

221152

120 131 154

304

0

100

200

300

400

2005 2006 2007 2008 2009 2010

YILLAR

MİH

RA

K S

AY

ISI

Koyun-Keçi Brusellozu 2005 – 24 Kasım 2010

AŞILAMA

Hastalığın eradikasyonunun temelidir.

Mücadelede en önemli etkendir.

En ucuz mücadele yöntemidir.

16

AŞILAMA

S-19 Genç Program 1.184.731 başGerçekleşme 583.788 baş (% 49.27)

Hakkari Program 2.187 baş Gerçekleşme % 0Van Program 9.123 baş Gerçekleşme % 0Şırnak Program 2.282 baş Gerçekleşme % 0Kilis Program 378 baş Gerçekleşme % 0

17

AŞILAMA

Rev-1 Genç Program 4.974.693 başGerçekleşme 1.702.860 baş (%34.23)

Ağrı Program 155.831 Gerçekleşme % 0Elazığ Program 44.556 Gerçekleşme % 0Hatay Program 28.060 Gerçekleşme % 0Van Program 450.753 Gerçekleşme % 0Bartın Program 940 Gerçekleşme % 0Iğdır Program 99.020 Gerçekleşme % 0Kilis Program 16.560 Gerçekleşme % 018

BRUSELLOZUN HAYVANLARDAKİ VARLIĞI

1998-1999 yıllarında tesadüfi örnekleme (79 İl / Şırnak, Düzce)34.958 adet sığır kan serumu30.433 adet koyun kan serumu

Prevalans, Sığırlarda %1.43, koyunlarda % 1.97

Her köy bir sürü kabul edildiğindeSığırlarda sürü prevalansı % 11.5Koyunlarda sürü prevalansı % 15

Orta ve Doğu Karadeniz sahil şeridi hariç, ülke genelinde hastalık yaygın

19

BRUSELLOZUN OLASI ZARARLARI

% 20 süt kaybı

% 5 et kaybı

% 20 abort

% 5 buzağı ölümü

Enfekte inekte 60 gün gebelik gecikmesi

% 20 abort yapan inekte sterilite

% 1 ölüm20

BRUSELLOZ VE SÜT KAYIPLARI

% 2 enfekte hayvan, her hayvanda % 20 süt kaybı

6.000.000 dişi büyükbaş, 4.100.000 sağmal (TÜİK), 82.000 baş (% 2)2.766 litre/baş/yıl/ortalama/2008 (TÜİK) sağlıklı hayvan2.212 litre/baş/yıl/ortalama/ enfekte hayvan/ süt kaybı 553.2 litre/baş/yıl553.2 litre*0.75 Krş = 414.90 TL/baş/yıl82.000 baş*414.90 TL= 34.021.800 TL

15.000.000 dişi küçükbaş, 11.650.000 sağmal (TÜİK),233.000 baş(% 2)80 litre/baş/yıl/ortalama/2008 (TÜİK) sağlıklı hayvan64 litre/baş/yıl/ortalama/ enfekte hayvan/ süt kaybı 16 litre/baş/yıl16 litre *1.50 TL = 24.00 TL/baş/yıl233.000 baş*24.00 TL= 5.592.000 TL

21

BRUSELLOZUN OLASI ZARARLARI

22

2323

DİKKATİNİZ VE DİNLEDİĞİNİZ İÇİN TEŞEKKÜR EDERİM.