Revista Nacionali Nr.64 (12 Nëntor 2012)
31
Viti II. Nr. 64, 12 nëntor 2012
-
Upload
muhamed-kurtishi -
Category
Documents
-
view
99 -
download
1
description
nacionali web http://knsh.org/ Kjo eshte Presheva Jone! Official Page https://www.facebook.com/Presheva.jone - LIKE
Transcript of Revista Nacionali Nr.64 (12 Nëntor 2012)
Viti II. Nr. 64, 12 nëntor 2012
Seminari i 1-rë në Gjuhën shqipe - Preshevë
Editorial
3
Shpallja e rezultateve të zgjedhjeve presidenciale në SHBA, disaminuta pasi përfundoi procesi zgjedhor, urimi i kundër kandidatit tëBarak Obamës pak minuta pasi u shpall se ai kishte humbur zgjedhjet,dëshmuan se Shtete e Bashkuara të Amerikës janë niveli më i lartë idemokracisë aktuale në botë.
Nuk thotë populli ynë kot “aty ku ka bashkim ka edhe mbarim, kabereqet e ka edhe lezet”, e kjo më së paku është prezent tek ne nëLuginën e (pa) sigurt.
Zgjedhjet e fundit tek ne ka kohë që mbaruan rezultatet e tyredëshmuan atë çfarë dëshmuan, nuk ishte pa urime, por nuk vonuanhakmarrjet dhe revanshimet, aq më keq distancimet dhe kërcënimet,madje edhe proceset e largimet,…
Në rrethana të tilla demokracisë si nocion tek ne nuk i duket asshkronja e parë, e mos të flasim për jetësimin e saj si ideologji.
Divergjencat, ndasitë, përçarjet janë bërë dukuri e zakonshme dhevështirë është të gjendet dikush që mund të jetë i përshtatshëm për tëgjithë, ky trend në rritje, sikur ka sponsor të cilët nuk lejojnë tëzvogëlohet assesi, por me stimulime e improvizime ia vazhdojnëjetëgjatësinë dukurive të tilla që nuk ka dyshim se i takojnë asaj qënjihet si energji negative.
Në këto rrethana kur veprohet ndaras, pa platformë, pa unitet dheashtu siç gjendja jonë është vërtet, nuk duhet fajësuar askënd, posvetes tonë.
Prandaj për ne nuk interesohet as Prishtina e as Tirana, kot ngritëtzëri për dukuri të pazakonta të cilat gjykohen përmes komunikatave tëatyre që nuk janë në pozitë, ndërkohë që pozita hesht dhe bëhet qorree shurdhmemece karshi veprimeve të xhandarmerisë që kategorizohensi jo kontribuese për paqen dhe stabilitetin.
Emërimet në krye të Trupit Koordinues qeveritar, përderisa për njëpjesë të spektrit politik shqiptarë ishin të papritura dhe jo qëllimmirë,pjesës tjetër e cila nuk pati reagim publik si duket i shfaq ndjenjat e“dashurisë” për një nuansë më shumë vetëm e vetëm për shkak tëkundërshtarëve tashmë publik... hapi i parë i emërimeve në TK ipritur jo mirë, nuk do mend se lë përshtypjen se rajoni ynë ështëvendi më i (pa)sigurt.
1 2 n ë n t o r 2 0 1 2
Revistë e pëjavshme
“Nacionali“
Themelues dhe botues:
Kryeredaktor:
Zv/kryeredaktor:
Redaktor teknik:
Lektore:
Bashkëpunëtorë:
Tel/fax:017/652-661
E-mail:
Këshilli Kombëtar i Shqiptarëve
Baki Rexhepi
Jeton Ismaili
Kastriot Sinani
Kadushe Nuhiu
Faruk Daliu, Ardita Saqipi,Bilall Maliqi, Esat Shahini,Feride Salihu, Avni Selimi,Dinela Vehbiu, Rijad Demiri,Llukman Rrustemi
E regjistruar në ARE-BeogradISSN: 2217-4990 - BibliotekaKombëtare Beograd
Tirazhi: 1000 copë
Shtypet në shtypshkronjënVELSON-DEVA15 Nëntori 113, Preshevë
Dorëshkrimet dhe fotografitënuk kthehen
Adresa:Nacionali - sheshi “Karagjorgje“,p.n. ndërtesa e shtëpisë sëkulturës - Bujanoc
NACIONALI
është organi Këshillit Kombëtarëtë Shqiptarëve që jetojnëNë Serbi
Lugina e (pa) sigurt…
1 2 n ë n t o r 2 0 1 24
Përmbajtja
Editorial
Përmbajtja
Aktualitet
Komunikata
Kombëtare
Politikë
Forum
Histori
Opinion
Ekonomi
Kulturë
Sport
Fjalëkryqi
.............................................................................................................................................................3
.........................................................................................................................................................4
Kryetari i KKSH-së priti përfaqësuesit e Ambasadës së SHBA-ve...................................................................5Zoran Stankoviq kryetar i ri i Trupit Koordinues...............................................................................................6Riza Halimi: Emërimi i Stankoviqit, i papritur dhe jo adekuat..........................................................................6Në Preshevë, u mbajt Seminari i I-rë në Gjuhën Shqipe....................................................................................7Presidenti Barack Obama rizgjidhet për një mandat të dytë, duke mundur republikanin Mitt Romney............8Kandidatët e mundshëm për policë nga Lugina qëndruan në Kamenicë të Sremit............................................9
Pajtohen për zbatimin e marrëveshjeve............................................................................................................10VATRA: Edhe shqiptarët e Luginës të përfshihen në delegacionin e Kosovës................................................11Po militarizohet komuna e bujanocit?!.............................................................................................................12KDNJ: Veprimet e xhandarmerisë serbe nuk janë në funksion të stabilitetit...................................................13
SHOQATA E TRASHËGIMISË PASQYRË E SUKSESEVE…...............................................................14-15Gjilan-Vlorë në këmbë për 100 Vjetorin..........................................................................................................16Berisha: Bashkimi kombëtar, ideali më i shtrenjtë...........................................................................................17Daci kritikon mosunitetin politik në Luginë.....................................................................................................17
Ndodh edhe kjo në këtë pushtet........................................................................................................................18Kush qeverisë vërtetë me Bujanocin?...............................................................................................................19
“Demokracia në gjykim: Mes Modeleve të Vjetra dhe Realiteteve të Reja”..............................................20-21
Histori e mbetur në kujtesë..........................................................................................................................22-23
S'ka BE për Serbinë, pa njohjen e Kosovës......................................................................................................24
Me cilat probleme po përballen bizneset e vogla në Bujanoc?...................................................................25-26
Profesioni i mësuesit është i dashur dhe fisnik….............................................................................................27Vargje dashurie me pika lotësh.........................................................................................................................28
Klubi i shahut “Presheva” në Preshevë me suksese të vargëzuara…...............................................................29
........................................................................................................................................................30
Në zyret e Këshillit Kombëtar
Shqiptar, kryetari Galip Beqiri
priti sot Patrick Harvey nga
Birou për Demokraci dhe Drejtat
e Njeriut nga departamenti i
shtetit amerikan dhe Judith K.
Lepuschitz, këshilltaren politike
të ambasadorit amerikan në
Beograd.
Beqiri i njoftoi me punën e
KKSH-së për këto dy vitet e
fundit, me kompetencat të cilat i
ka siguruar Ligji si dhe me
vështirësitë dhe sfidat me të cilat
po përballet në teren.
“ N e k e m i n e v o j ë p ë r
fuqizimin e institucioneve rajonale me inpakt në ruajtjen
dhe avancimin e identitetit
kombëtar të shqiptarëve në
B u j a n o c , P r e s h e v ë d h e
Medvegjë. Realizimin dhe
ushtrimin e kompetencave që
garanton ligji dhe konventat
ndërkombëtare. Sa i përket
fushës së të drejtave të njeriut si
ato kolektive ashtu edhe
individuale ka pasur disa
përparime, por ende shumë
mbetet për tu bërë qoftë në raport
me shtetin ashtu edhe me
institucionet tjera publike”
nënvizoi Beqiri.
Ashtu si Patrick Harvey edhe
Judith K. Lepuschitz theksuan se
do ta keni mbështetjen tonë edhe
në të ardhmen, duke pasur
parasysh nevojat imediate për
fushat e caktuara që janë me
rëndësi për komunitetin shqiptar
në Preshevë, Bujanoc dhe
Medvegjë.
51 2 n ë n t o r 2 0 1 2
Aktuale
Foto nga takimi me përfaqësuesit e ambasadës së SHBA-së
në Beograd
Foto: Amblema e KKSH-së
Kryetari i KKSH-së pritipërfaqësuesit e Ambasadës së SHBA-ve
Ish Minitri i Shëndetësisë ZoranStankoviq është emërua kryetar iTrupit Koordinues për komunatBujanoc, Preshevë dhe Medvegjë.
Përzgjedhja e tij u bë nga Qeveria eSerb i së , ndërsa zg jedh jen eStankoviqit në këtë e pozitë ekonfirmoi dje në Bujanoc edheMinistrja për Zhvillim Regjional dheVetëqever is je Lokale , Ver icaKallanoviq, raporton Titulli.
Zoran Stankoviq në qeverisjen ek a l u a r d r e j t o i M i n i s t r i n ë eShëndetësisë, ndërsa para kësaj detyregjatë vitit 2005 2007 mbajti postin eMinistrit të Mbrojtjes së Serbisë.
1 2 n ë n t o r 2 0 1 26
Aktuale
Foto: Zoran Stankoviq i sapoemëruar në krye të TK
Zoran Stankoviq kryetar i rii Trupit Koordinues
Pas emërimit të Zoran Stankoviqitpër kryetar të Trupit Koordinuae përKomunat Preshevë, Medvegjë dheBujanoc, Riza Halimi deputetpopullor, konsideron se Qeveria e re eS e r b i s ë m e k e t ë e m r i m k amarg j ina l i zua r edhe n jëhe rëproblemet e shqiptarëve të Luginës sëPreshevës.
I pyetur se si e komenton emërimine Zorat Stankoviqit për kryetar të TK-së nga Qeveria Serbe, Halimideklaroi: “Emërimi i Zoran Stankoviqpër kryetar të Trupit Koordinues ështëi papritur dhe nuk është në frymën ebisedave që i kam zhvilluar mekryetarin dhe nënkryetarin e parë tëqeverisë. Fakti se kryetari i ri i TrupitKoordinues nuk është nga rradha e
ministrave aktual, tregon qartë se asqeveria e re nuk do të jetë e interesuarpër të siguruar qasje serioze nëzgjidhjen e problemeve të rënda dheshumë të ndieshme në Luginë tëPreshevës, ashtu si fillimisht kishinparalajmëruar udhëheqësit e saj. Kyvendim i qeverisë serbe me siguri e kangushtuar hapsirën për riorganizim tëmirëfilltë të Trupit Koordinues, ndërsaqëndrimin definitiv lidhur mezhvillimet e fundit rreth këtij organiqeveritar PVD do ta merr nëmbledhjen vijuese të kryesisë së saj”.
Kryetari i PVD-së Riza Halimi,nuk precizoi se a do të jetë partia e tijpjesë e grupeve punuese të TrupitKoordinues. (Nacionali Press)
Foto: Deputeti Popullor
Riza Halimi
Riza Halimi: Emërimi i Stankoviqit,i papritur dhe jo adekuat
Në kuadër të 100 vjetorit të
pavarësisë së Shqipërisë, Këshilli
Kombëtar Shqiptar, në bashkëpunim
me Shtëpinë Botuese "Albas" nga
Tirana dhe qendra e saj në Preshevë,
organizoi Seminarin e I për tekstet e
Gjuhës shqipe.
Seminari ishte mjaft i begatshëm
dhe i rëndësishëm për mësuesit e
Gjuhës shqipe, që punojnë në
Luginën e Preshevës, pasi që këtë vit
të ri shkollor kanë filluar të punojnë
me tekstet nga Shqipëria , që dikur
ishte nje ëndërr e të gjithë shqiptarëve
nga Lugina të mësojnë me këto tekste,
por falë Këshillit Kombëtar dhe
sigurisht falë shtëpisë botuese
"ALBAS", që treguan një përkushtim
të jashtëzakonshëm në avancimin e
arsimit në Luginën e Preshevës, kjo
ëndërr u bë realitet, pikerisht po këtë
vit të shenjtë për gjithë shqiptarët
kudo që janë, ngase përkon me 100
vjetorin e pavarsisë së Shqipërisë.
Seminari filloi ne ora 9:00, ku të
pranishëm ishin mbi njëqind mësues
nga mbarë Lugina, gjithashtu hapjen
e Seminarit e bëri nënkryetari i
Këshillit Kombëtar, Mentor Nuhiu,
ku përshendeti të gjithë të pranishmit,
dhe sigurisht një fjalim përshëndetës
e mbajti drejtori i përgjithshëm i
Sh.B. "Albas", Latif Ajrullai, ku u
shpreh mjaft i kënaqur dhe
falënderues me pritjen që ia kishin
rezervuar organizatorët e Seminarit.
Tema e Seminarit të I në Gjuhën
shqipe ishte: Letërsia dhe Gjuha
shqipe në tekstet shkol lore ,
g j e g j ë s i s h t i n t e r p r e t i m i i
përmbajtjeve mësimore në tekstet e
Gjuhës shqipe. Kjo temë u ligjërua
nga autorët e teksteve: Rita Petro,
Natasha Pepivani, Adelina Çerpja,
Idriz Metani, ku shpjeguan më
gjërësisht përdorimin e teksteve të
ardhura nga Shqipëria, dhe pranuan
sugjerime nga mësuesit e Luginës,
Seminari ishte mjaft efektiv, duke
diskutuar për tekstet dhe shpalosur
programin se si duhet kuptuar
synimet e teksteve, gjithashtu nga
autorët u rekomanduan disa metoda të
ndryshme që duhen zbatuar
mësimdhënësit për një mësimdhënie
sa më cilësore dhe efektive.Qëllimi i
Seminarit është rritja e cilësisë dhe
efektivitetit të mësimdhënies të Planit
dhe programit të mësimit shqip në
shkollat e Luginës
Ndrësa krejt në fund të Seminarit
u diskutua në mes autorëve dhe
mësimdhënësve rreth teksteve.
strukturës së tekstit, e që nuk
m u n g u a n v ë r e j t j e t n g a
mësimdhënësit dhe sugjerime për
atuorët, se çka duhet ndryshuar në
tekste, ku edhe në këtë rast
mirëkuptimi nga autorët ishte në
nivelin më të lartë. Shërbimi për
informim pranë Këshillit Kombëtar
Shqiptar.
71 2 n ë n t o r 2 0 1 2
Aktuale
Foto: Organizatorët e seminarit
Në Preshevë, u mbajt Seminari i I-rënë Gjuhën Shqipe
Me rezultate në shumicën eshteteve, presidenti i i rizgjedhur iAmerikës ka siguruar 270 vota nëKolegjin Zgjedhor të nevojshme për tëfituar garën.
Z. Obama fi toi përkundërpakënaqësisë së vazhdueshme nëekonomi kundrejt një sfide të mirëfinancuar nga zoti Romney.
Ai fitoi me një diferencë tërehatshme, edhe kur shteti i Floridësmbetet shumë afër për të telefonuar.
Në Florida zoti Obama fitoi 303vota elektorale dhe zoti Romney 206.
Në Çikago, Obama përshëndetmbështetësit që brohorisnin dhe epë rgëzo i zo t in Romney dhekandidatin republikan zëvendëspresidencial Paul Ryan në fushatën etyre të ashpër.
“Ne kemi zgjedhur veten lart, nekemi luftuar në rrugën tonë dhe ne edimë që në zemrat amerikane ditëakoma më të mira do të vijnë.” tha ai.
Ai u zotua të punojë meudhëheqësit republikanë në Kongrespër të reduktuar deficitin e buxhetit tëqeverisë, të fiksojë kodin e taksavedhe reformimin e sistemit tëemigracionit.
“Ne jemi një familje amerikane,rritemi së bashku si një komb. ” tha ai.
Në Boston, zoti Romney uroipresidentin dhe tha: “Këto zgjedhjeishin të gjata, por parimet tonadurojnë”, tha ai. “Unë uroj që unë kamqenë në gjendje për të përmbushurshpresat tuaja për të udhëhequr vendinnë një drejtim tjetër.”
Sipas kushtetutës amerikane, çdoshtet ka dhënë një numër të votaveelektorale në proporcion të përafërt të
popullsisë së saj. Kandidati i cili fiton270 vota elektorale mbizotërues nëshumë shtete fituese bëhet president.
Votimi popullor, i cili ështësimbolikisht dhe politikisht irëndësishëm, por jo vendimtar nëgarë, mbetet shumë afër për tëtelefonuar.
Të martën, presidenti mbajti nëbisedë telefonike në Shtëpinë eBardhë duke i mbajtur shtetetdemokratike solide dhe një numër tështeteve ritëm të rëndësishme të tilla siKolo rado , Pens i lvan i , Iowa ,Michigan, Minnesota,Virxhinia dheWisconsin. Fitorja e tij e ngushtë nëOhajo, vulosi fitoren.
Senati fitohet nga demokratëtndërsa Dhoma e Përfaqësuesve ngarepublikanët.
Ndërkohë, Presidenti i ardhshëm iShteteve të Bashkuara do të duhet tëp u n o j n ë m e n j ë D h o m ë t ë
Përfaqësuesve të kontrolluar ngarepublikanët.
Kjo do të thotë që ligjvënësirepublikan John Boehner nga shteti iOhajos ka të ngjarë të mbajë postin et i j s i k r y e t a r i D h o m ë s s ëPërfaqësuesve, ndërsa ligjvënësi EricCantor nga shteti i Virxhinias pritet tëmbetet udhëheqësi i shumicës.
Nga 435 vendet e Dhomës sëPërfaqësuesve demokratëve do t'uduhej të fitonin 25 vende për të marrëkontrollin.
Disa gara kyçe për në Senatin eSHBA ende janë pa rezultat, edhe psedemokratët korrën disa fitore kyçe nëMassachusetts, Ohajo dhe Indiana.
Zgjedhësit votuan për 33 vende nëSenatin prej 100 vendesh tëkontrolluar aktualisht nga PartiaDemokratike. Republikanëve do t'uduhej të fitonin 4 vende për të marrëkontrollin e Senatit.
1 2 n ë n t o r 2 0 1 28
Aktuale
Foto: Familja OBAMA
Presidenti Barack Obama rizgjidhet
për një mandat të dytë, duke mundur
republikanin Mitt Romney
Kandidatët potencialë për policënë stacionet policore në Bujanoc,Preshevë dhe Medvegjë, përfunduanqëndrimin tre ditorë në qendrënstudimore për trajnime policore nëKamenicë të Sremit afër Novi Sadit.
Gjatë qëndrimit të tyre kandidatët ekëtyre komunave shqiptare në Serbipër herë të parë iu nënshtruan testit nëgjuhën shqipe falë realizimit tëprojektit “Mbështetja e inkuadrimit tëpakicave nacionale në shërbiminpolicor”.
Ky projekt mundësoi që nëkompjuterët e kësaj qendre tëinstalohen softuer të cilët përveçgjuhëve tjera të pakicave tani përmbanedhe gjuhën shqipe.
Shefja e Misionit të OSBE në SerbiPola Tidi, ndihmës ministri i punëve tëbrendshme Zhelko Kojiq dhe ndihmësambasadori Gjermanisë MihaelHasenau kanë nënshkruar në SremskaKamenica këtë donacion të cilin e kandarë OSBE dhe ambasada Gjermane.
Kandidatët e rinjë shqiptarë ngaBujanoci dhe Presheva kanë thënë seme hyrjen në test në gjuhën amëtare,shanset për tu pranuar janë shumë tëmëdha.
Gjatë qëndrimit në Kamenicë tëSremit, përveç testit kandidatët janënjohur edhe me kushtet si dhemënyrën e funksionimit të kësajqendre.
Pas testit “policët e ardhshëm” do tinënshtrohen edhe një provimipranues, para se të vazhdohet mendjekjen e shkollës së policisë.
Numri i policëve shqiptarë nëkuadër të stacionit policor në Bujanocviteve të fundit është zvogëluar nëraport me ata të nacionalitet serb.
Disa janë larguar nga puna mepretekst të keqpërdorimit të pozitës
zyrtare, ndërsa një numër i vogël kanëlënë punën e policit për tu marrë mendonjë profesion tjetër, apo për tëmigruar në shtetet e BE-së.
91 2 n ë n t o r 2 0 1 2
Foto: Kandidatët e mundshëm për pjesëtar të policisë
Kandidatët e mundshëm për policënga Lugina qëndruannë Kamenicë të Sremit
Foto: Vend trajnimi i policisë serbe
Aktuale
Në takimin e mbrëmshëm nëBruksel ndërmjet Kryeministrit tëKosovës, Hashim Thaçi, dhe atij tëSerbisë, Ivica Daçcic, janë bërë hapate parë konkretë në normalizimin emarrëdhënieve. Zyra e shefes së lartëtë BE-së, CatherineAshton, ka lëshuarnjë komunikatë për media ku thuhet sedy palët janë pajtuar që të zbatojnëmarrëveshjet e arritura gjatë raunditparaprak të negociatave.
”Sot jam takuar me kryeministrinHashim Thaçi dhe kryeministrin,Ivica Dacic në kuadër të kornizës sëdialogut”, ka deklaruar Përfaqësuesjae Lartë për Politika të Jashtme dhe tëSigurisë e bashkimit Evropian,Catherine Ashton pak pas darkës sëpërbashkët me kryeministrin eKosovës, Hashim Thaçin dhe me atëserb Ivica Dacic në Bruksel.
Ashton ka thënë se ky takim ishtevazhdim i diskutimeve që i kishte ajonë Bruksel më 19 tetor. Sipas sajbisedimet miqësore janë sjellur rretha s p e k t e v e t ë n d r y s h m e p ë rnormalizimin e marrëdhënieve mesKosovës e Serbisë.
”Të dy kryeministrat janë pajtuarqë të vazhdojnë bisedimet. Jemip a j t u a r q ë t ë p u n o j m ë n ëi m p l e m e n t i m i n e p l o t ë t ëmarrëveshjeve dhe kemi mirëpriturrezultatet e grupit të përbashkëtpunues për Menaxhimin e Integruar tëkufijve të datës 5 e 6 nëntor”, katheksuarAshton.
”Kemi diskutuar për transparencëne fondeve që Serbia ia dedikonkomunitetit serb në Kosovë, ndërkohëqë jemi ndalur edhe në çështjen se si tëp ë r m i r ë s o j m ë m b r o j t j e n etrashëgimisë kulturore e religjiozeserbe në Kosovë, ka theksuar ajo.
Sipas saj, të dy palët janë marr veshpër një grup të përbashkët punues tëpërgatis një Studim të fizibilitetit përautostradën Nish -Prishtinë.
”Jemi marr vesh të takohemi sërishsë shpejti”, ka përfunduarAshton.”
Në takim është diskutuar përzbatimin e marrëveshjeve të arrituraderi më tash ndërmjet Prishtinës dheBeogradit dhe se theks i veçantë iështë kushtuar Marrëveshjes përMenaxhimin e Integruar të Kufirit(IBM)”, ka thënë kryeministri Thaçipër Rtk.
Për këtë, Thaçi ka thënë se ështëarritur pajtim që të flitet sërish nëmuajin dhjetor, kur edhe ka shfaqurshpresën se do të nisë të zbatohet.
Kryeministri ka thënë se ështëngritur edhe domosdoshmëria ezgjidhjes së fatit të personave tëpagjetur të luftës.
Thaçi ka theksuar se është biseduaredhe për strukturat e Serbisë nëKosovë. Ai ka thënë se ka kërkuar qëtë bëhen transparente të gjitha mjetet
materiale që Serbia jep për strukturatnë veri, ashtu si edhe shuarjen e tyre.
“Ka struktura kriminale që mbajnëpeng dhe të frikësuar qytetarët. I gjithëangazhimi ynë për veriun do të jetë nëpërputhje me Deklaratën e Pavarësisë,Kushtetutën dhe ligjet e Kosovës”, kathënë Thaçi.
Kryeministri e ka vlerësuartakimin si tejet konstruktiv dhe kathënë se ka qenë më substancial setakimi i parë.
Edhe Kryeministri i Serbisë, IvicaDacic ka pranuar se në dhjetor do tëflitet për IBM-në, por ka shtuar se përkëtë çështje Serbia do të parashtrojëdisa pyetje.
Takimi i parë në mes të Thaçit dheDacicit është zhvilluar më 19 tetor, poashtu nën praninë e baroneshësAshton.
1 2 n ë n t o r 2 0 1 21 0
Komunikata
Pajtohen për zbatimine marrëveshjeve
Foto: Catherine Ashton dhe Hashim Thaçi
Derisa serbët përfaqësohen në dyshtete në ekipin negociues nekërkojmë të përfaqësohemi medoemos në shtetin e Kosovës.
Web faqja www.telegrafi.comduke u bazuar në burimet e “KohësDitore” bënë të ditur se: Serbët eKosovës do të jenë pjesë e dydelegacioneve përballëse në procesine dialogut politik të nisur muajin eshkuar në Bruksel. Ata të veriut do tëjenë në ekipet e Serbisë, kurse serbët epjesëve të tjera do të jenë në përbërje tëekipeve të Kosovës………………
Nenad Rasic dhe Oliver Ivanovickanë treguar se këta serbë do të jenë tëndarë - ata të veriut do të shkojnë nëekipet e Beogradit zyrtar, kurse serbëte jugut në ekipet e Kosovës”……….,
Ky lajm u prit me shqetësim tëmadh nga qytetarët e Kosvës Lindorekudo që janë duke jetuar, ngase sipaskësaj në këto bisedime nuk janë ftuarpërfaqësues legjitim apo së pakupërfaqësues nga shoqëria civile tëshqiptarëve nga Kosova Lindore.P ë r k u n d ë r k e ë r k e s a v e t ëvazhdueshme të institucioneve tëP r e s h e v ë s , B u j a n o c i t , t ëp ë r f a q ë s u e s v e s h q i p t a r ë t ëMedvegjës, kërkesave të shumta tëshoqatës “Vatra” e shoqatave eindividëve tjerë nga Kosova Lindore eKosova, edhe kësaj radhe shqiptarët ekëtij rajoni si duket përsëri do tëanashkalohen dhe injorohen ngaBashkësia Ndërkombëtare e ndoshtaedhe nga institucionet e Kosovës.
Vatra “ mendon se më parë sepërfaqësuesit e serbëve të Veriut tëKosovës, do të duhej të jshin pjesë eekipi t negociator të Kosvës,
përfaqësuesit e shqiptarëve tëKosovës Lindore. pasi ata janë treguarshumë më modern dhe demokratik,ngase asnjëherë, që nga pas lufta nëmes të UÇPMB-së dhe forcaveushtarake serbe, nuk kanë krijuarprobleme sikur serbët e veriut.
Shqiptaët e e komunave: Preshevë,Bujanoc e Medvegjë kanë zgjedhurrrugën e demokracisë, rrugën einstitucioneve demokratike për tëzgjidhur problemet e shqiptarëve tëkësaj ane, dhe shih për këtë duhetpatjetër që përfaqësuesit e shqiptarëvëtë Kosvës Lindore të jenë pjesë e
ekipeve negociatore në mës të Serbisëdhe Kosovës.
Ashtu siç i kemi pranuargjithëmonë këshillat e miqëve tanëamerikanë e evropianë, kërkojmë ngaata, gjithësesi që në këto momente ,në këto bisedime me rëndësi tëmadhe, të jenë pjesë e bisedimevëKosvë Serbi, përfaqësuesit eshqiptarëve të Kosvës Lindore, sepseduke zgjidhur çështjen e pazgjidhur tëshqiptarëve të Kosvës Lindorendihmojnë stabilitetin e rajonit.
1 11 2 n ë n t o r 2 0 1 2
Komunikata
VATRA: Edhe shqiptarët e Luginëstë përfshihen në delegacionin e Kosovës
Foto: Logo e SHSHLP “VATRA”
Bujanoc, Lëvizja e Progresit
Demokratik, me shqetësim është
duke e përcjellë gjendjen politike
dhe të sigurisë në Komunën e
Bujanocit, e cila sa vjen e bëhet më e
brishtë, me përmasa të keqësimit të
mëtejmë.
K j o g j e n d j e b ë h e t m ë
shqetësuese kur forcat serbe të
sigurisë, përkatësisht ato të
xhandarmërisë dhe ushtrisë, këto
ditë, po punojnë duke u grumbulluar,
mbi fshatin Nesalcë e Lluçan të
Komunës së Bujanocit, përskaj
rrugës e cila të shpie në drejtim të
Dobrosinit, zonës kufitare Serbi-
Kosovë.
Koncetrimi i forcave serbe te
sigurisë mbi vendbanimet shqiptare,
përgjatë vijës kufitare me Kosovë,
karshi bazës ushtarake te Cepotinin e
cila nga Bujanoci, vëzhgon
Korridorin 10, paraqet një nga
provokimet më të rënda, që nga
periudha e proceseve luftarake ne
këtë rajon. Ky veprim i forcave serbe
shton pasigurinë te shqiptarët e kësaj
komune e cila është shndërruar në
një karantinë e poligon forcash të
armatosura serbe.
L P D k ë t o v e p r i m e t ë
militarizimit të vazhdueshëm të
Komunës së Bujanocit, i konsideron
t ë dëmshme , imi tue se dhe
provokuese, të cilat pikërisht vijnë
në momentet e bisedimeve Thaçi-
Daç iq , për normal iz imin e
marrëdhënieve Kosovë-Serbi dhe
manifestimeve mbarëkombëtare me
rastin e 100 vjetorit të pavarësisë së
Shqipërisë.
Lëvizja e Progresit Demokratik,
reagon ndaj këtyre dukurive, të cilat
b i e n n ë k u n d ë r s h t i m m e
marrëveshjet e arr i tura për
çmilitarizimin e rajonit, ashtu siç ka
kundërshtuar iniciativën e pushtetit
mult ie tnik në Bujanoc, për
ndërtimin e një kompleksi banesor
për refugjatët serbë nga Kosova, e
cila ka për qëllim ndryshimin e
hartës demografike, në dëm të
shqiptarëve etnik.
Lëvizja e Progresit Demokratik,
apelon te faktorët relevantë
shqiptarë dhe ndërkombëtarë të
ngrejnë një shqetësim të tillë të
shqiptarëve të Luginës së Preshevës,
në shkallë rajoni, pikërisht në kohën
e fillimit të bisedimeve politike dhe
teknike mes Prisht inës dhe
Beogradit, në të cilat bisedime serbët
e Kosovës do të përfaqësohen me dy
delegacione, kurse një gjë e tillë u
mohohet shqiptarëve të këtij rajoni,
deri dje të përfshirë në flakët e luftës.
1 2 n ë n t o r 2 0 1 21 2
Komunikata
Foto: Jonuz Musliu Kryetar i LPD-së
Po militarizohetkomuna e Bujanocit?!
Këshilli për të Drejtat e Njeriut
dënon veprimet e fundit të
xhandarmerisë serbe në dy
vendbanimet shqiptare Tërnoc i
Madh dhe Llucan të Bujanocit.
Kontrollimi i automjeteve i para
pak ditëve nga ana e forcave të
xhandarmerisë serbe në hyrje të
fshatit Tërnoc dhe punimet e sotme
në afërsi të Lluçanit, punime këto që
po vazhdojnë edhe gjatë orëve të
natës nga ana e tyre, kane krijuar
pasiguri tek qytetarët shqiptarë të
atyre trevave.
Veprimet e xhandarmërisë
cenojnë jo vetëm lirinë e qarkullimit,
por edhe janë në kundërshtim me
normat dhe rregulloret vendore për
kontrollimin e trafikut, si dhe me
a n g a z h i m e t e a u t o r i t e t e v e
shtetërore, për garantimin e lirisë së
qarkullimit dhe kontrollimin e
trafikut nga ana e policisë lokale dhe
republikane.
Këshilli për të Drejtat e Njeriut
k o n s i d e r o n s e v e p r i m e t e
xhandarmerisë serbe nuk janë në
funksion të krijimit të një mjedisi të
qetë dhe të sigurt në komunat e
P r e s h e v ë s , B u j a n o c i t d h e
Medvegjës, të proklamuara si synim,
nga ana e qeverisë republikane.
1 31 2 n ë n t o r 2 0 1 2
Komunikata
SIGURIA
KDNJ: Veprimet e xhandarmerisë serbenuk janë në funksion të stabilitetit
Foto Arkiv: Xhandarmeria serbe
Foto arkiv: Patrullimet e xhandarmerisë
Bilall MALIQI
Shoqata e Trashëgimisë dhe
Krijimtarisë Kulturore në
Preshevë gjatë këtij viti ka
pasur mjaft aktivitete të cilat
janë përcjellur edhe me suksese
të shumta e që kanë qenë evid
ente jo vetëm në terren, por
edhe në evidentimin e listës së
trashëgimisë në Preshevë dhe
në të gj i tha fshatrat që
gravitojnë në komunën tonë.
Në këtë njëqind vjetor të
Pavarësisë së shtetit shqiptar
kjo Shoqatë ka në plan ti
organizojë edhe disa aktivitete
me të cilat do të përcillet kjo
festë e madhe gjithëkombëtare.
Kohë më parë kjo Shoqatë në
b a s h k ë p u n i m m e O V L -
UÇPMB-në organizoi një
A k a d e m i p ë r k u j t i m o r e
kushtuar heroit të kombit
Bardhyl Osmanit- Komandant
Delta, me rastin e 40 vjetorit të
lindjes së tij dhe për nderë të 100
vjetorit të Pavarësisë së
Shqipërisë. Akademia u mbajt
të mërkurën , në sallën e
kuvendit komunal të Preshevës
në prani të një numri të madh të
qytetarëve të cilët kishin ardhur
ta nderojnë veprën e Bardhylit.
Po në këtë ditë u bënë edhe
homazh te varri i Bardhyl
Osmanit dhe në vednin ku ra
h e r o i k i s h t b a s h k ë m e
dëshmorët e tjerë të kombit te
penda në Rahovicë.
Këtë akademi e përshëndeti
k r y e t a r i i S h o q a t ë s z .
Xhameledin Salihu dhe kryetari
i OVL-UÇPMB-së z. Ramadan
Ismai l i , Xhemai l Fazl iu ,
kryetari i OVL UÇPMB-së dega
në Bujasnoc z. Edmond Isufi,
n d ë r s a p ë r j e t ë n d h e
veprimtarinë patriotike të
Bardhyl Osmanit foli krijuesi
Halim Hasani.
Lista e trashëgimisë në
Preshevë dhe në fshatra të cilën
kjo shoqatë e ka bërë me grupin
punues gjatë këtij viti është si
vijon në shifra :
1 2 n ë n t o r 2 0 1 21 4
Kombëtare
Reportazh
Shoqata e Trashëgimisëpasqyrë e sukseseve…
Në Preshevë 150/ në
Rahovicë 41/, /Shoshajë e
Poshtme 2/, / Corroticë 7/,
/Raincë 14/, /Zhunicë 12/,
/Bukurocë 13/, /Bushtran
15/, /Leran 6/, /Golemidoll
5/, /Gerajt 6/, /Strezoc 5/,
/Lanik 3/ ,/ Svinjishta 6/ ,
/Cakanoci 1/ , /Çukarka 9/ ,
/Miratoc 47/ , /Tërrnavë 32/ ,
/Norçë 21/ , /Karadaku
98/Gjithësej : 446.
Përveç kësaj në vazhdën e
aktiviteteve të kësaj Shoqate
edhe sivjet sikurse edhe dy vitet
e mëparshme do të organizohet
Simpozium me temën:
N ë s i m p o z i u m d o t ë
trajtohen aspekte dhe çështje
politike, historike, kulturore,
ekonomike, gjuhësore, letrare,
e t n i k e , h u m a n i t a r e ,
trashegimie, antropologjike,
fetare, arti, muzikë, sociale-
humanitare, e tjerë.
Kontributi i Luginës së
P r e s h e v ë s n ë L ë v i z j e n
shqiptare gjatë kohërave:
-Koha e Vjetër
-Koha e Mesjetës
-Koha e Turqisë
-Koha e Jugosllavisë së
Vjetër
- K o h a e J u g o s l l a v i s ë
socialiste dhe
- K o h a e p l u r a l i z m i t
demokratik
N ë S i m p o z i u m d o t ë
trajtohen aspekte dhe çështje të
kontributit të Preshevës,
Bujanocit, Medvegjës me
r r e t h i n ë n ë L ë v i z j e n
G j i t h ë k o m b ë t a r e g j a t ë
historisë.
Pas çdo Simpoziumi të gjitha
punimet e lexuara në këtë
Tribunë do të botohen në botim
të veçantë dhe special.
Së shpejti do të del nga
shtypi libri me kumtesa të
mbajtura në vitin e kaluar.
Pra edhe këtë vit së bashku
me festën e madhe 100 vjetorin
e shtetit shqiptar kjo shoqatë po
e përmbyll me shumë suksese
dhe me punë të palodhshme
e k i p o r e n ë l i d h j e m e
evidentimin e trashëgimisë së
komunës sonë dhe me fshatrat
përreth…
“LUGINA E PRESHEVËSNË LËVIZJEN SHQIPTAREGJATË HISTORISË”
Ky Simpozium organizohetnë shënim të 100 vjet shtetshqiptar.
Punimi /përmbledhja ,rezymea e punimit/ duhet tëjetë deri në 3 faqe /për lexim 8-10 minuta / , ndërsa përpjesëmarrje në Simpoziumdhe për botim 5-12 faqe, nërradhorin 12.
Simpoziumi do të mbahetmë 23 nëntor të vitit 2012.
A f a t i p a r a q i t j e s s ëpunimeve është deri më 16nëntor 2012.
1 51 2 n ë n t o r 2 0 1 2
Kombëtare
A s h t u s i ç i s h t e
paralajmëruar edhe më parë,
një grup prej katër qytetarëve,
do të udhëtojnë në këmbë nga
Gjilani deri në Vlorë
Për të shënuar kështu një nga
format e festimit të 100 vjetorit
të Pavarësisë së Shqipërisë që
do ta bëjë ky regjion i lindjes.
Grupi i përbërë nga Ekrem
Avdiu Gjilan, Dilaver Musliu
P r e s h e v ë , G a n i S h a q i r i
B u j a n o c , N a z i m A j d i n i
Medvegjë, do t'ia mësyjnë në
këmbë Vlorës, të shtunën më 10
nëntor duke u nisur në ora
08:45h, nga selia e kryetarit të
Komunës së Gjilanit . Të
pranishëm në këtë akt janë të
ftuar të marrin pjesë edhe
k ë s h i l l t a r ë t e K u v e n d i t
Komunal, Drejtorët e drejtorive
K o m u n a l e , D e p u t e t ë t e
Kuvendit të Kosovës nga
Komuna e Gjilanit, kryetarët e
Komunave të lartshënuara,
shumë qytetarë të Komunës së
G j i l a n i t d h e t ë t j e r ë .
Përndryshe, Kushtrim Kadriu
nga Shoqata e të Shpërngulurve
nga Kosova Lindore SHSHKL
“Vatra”, ka vlerësuar se me këtë
udhëtim këta katër qytetarë
d ë s h i r o j n ë t ë s h p r e h i n
dashurinë për Shqipërinë, të
paraqesin kërkesë Kosovës e
Shqipërisë që të kujdesen më
s h u m ë p ë r P r e s h e v ë n ,
Medveg jen e Bujanoc in .
Gjithashtu ky udhëtim paraqet
homazh për të gjithë dëshmorët
e rënë për krijimin e shtetit
shqiptar dhe gjithë dëshmorët
tjerë dhe falënderim Shqipërisë
për ndihmën e madhe qe i ka
dhënë Kosovës në çdo periudhë
historike, posaçërisht në luftën
e fundit për liri. Sipas tij, vete
fakti se ata vijnë edhe nga tri
qytete të ndryshme: Presheva,
Bujanoci e Medvegja, ka
simbolikën e vet, simbolikën e
bashkimit, simbolikën se
Kosovës Lindore i mungon
liria, simbolikën se Kosova
Lindore i takon Shqipërisë.
1 2 n ë n t o r 2 0 1 21 6
Kombëtare
Gjilan-Vlorë në këmbëpër 100 Vjetorin
Foto: Rruga Gjilan - Vlorë
Gjatë një takimi në Kamëz, ku uinaugurua disa ambiente dhel a b o r a t o r ë t ë F a k u l t e t i t t ëBioteknologjisë dhe Ushqimit tëUniversitetit Bujqësor, kryeministriSali Berisha ka folur për Shqipërinëetnike. Kryeministri i vetëdijshëm përndikimin e partive nacionaliste nëzgjedhjet e ardhshme është përpjekurtë tregohet i kujdesshëm.
“Ju rikujtoj se 100 vjet më parë, atatë cilët luftuan për Shqipërinë etnike,për Shqipërinë në trojet ku shqiptarëtishin shumicë etnike dhe vazhdimësigjeografike, ata të cilët u flijuan për
idealin e kësaj Shqipërie, nuk kishinshtet, nuk kishin institucione. Ekundërta ishte e vërtet.Ata u përballënme armiqësitë më të egra të fqinjëveqë mendonin se shqiptarët nuk duhettë ekzistonin më në trojet e tyre. Porata ia dolën, me një përpjekjembinjerëzore, të udhëhequr nga IsmailQemali të shpallnin në Vlorëpavarësinë”, u shpreh Berisha.
Kryeministri gjatë fjalës së tij,“trojet etnike të shqiptarëve duhet tëjenë dhe janë territore të ndërgjegjes”,së çdo shqiptari dhe ideali i bashkimitkombëtar duhet ruajtur si ideali më i
shenjtë i shqiptarëve por ai kanënvizuar se bashkimi duhet tëndodhë në BE.
“Ky është një kusht vendimtar, qëenergjitë e kombit të shkojnë përndërtimin e të ardhmes së tij në liri.Ndaj dhe në këtë 100 vjetor nderimimë i madh që u bëjmë ne qindra emijëra të rënëve tanë, nga fillimi ishekullit të shkuar deri në vitet '99 dhe2001, në Kosovë e Maqedoni, është tëbëjmë çdo gjë për tu bashkuar me njëri- tjetrin, është të bëjmë çdo gjë për t'ubashkuar me Evropën”, tha Berisha.
Kombëtare
Berisha: Bashkimi kombëtar,ideali më i shtrenjtë
Nexhat Daci, kryetari i LDD-së, kakërkuar ekuivalencë të plotë të tëdrejtave të shqiptarëve të Preshevës,Bujanocit dhe Medvegjës, me tëdrejtat që do tu jipen serbëve në veri tëKosovës.
Shoqata “Vatra”filloj takimet mefigurat e shquara të Kosovës Lindore,ku me këtë rast kryetari i LDD-së,akademik Nexhat Daci, ka pritur nënjë takim përfaqësues të kësajshoqate”, me seli në Gjilan, tëkryesuar nga nënkryetari GaniShaqiri.
Mysafirët e kanë njoftuar kryetarinDaci, me qëllimet e shoqatës“VATRA”, me angazhimet e tyre nëdrejtim të realizimit të tyre, si dhe mevështirësitë në të cilat kanë hasur.
Ata kanë kërkuar që edhe çështja eLuginës të jetë pjesë e bisedimeve tëcilat do të zhvillohen mes Prishtinësdhe Beogradit.
Po ashtu është kërkuar edhe njëm i r ë k u p t i m m ë i m a d h iInstitucioneve të Kosovës, qofshin ato
qëndrore apo lokale për realizimin e tëdrejtave themelore të shqiptarëve tëLuginës që tashmë jetojnë nëRepublikën e Kosovës.
Kryetari i LDD-së, Nexhat Daci kakërkuar ekuivalencë të plotë të tëdrejtave të shqiptarëve të Preshevës,Bujanocit dhe Medvegjës, me tëdrejtat që do tu jipen serbëve në veri të
Kosovës.Kryetari Daci ka kritikuar edhe
mosunitetin e subjekteve politikeshqiptare të Luginës dhe se LDD-ja poashtu mbështet kërkesat e drejta përUniversitet, në shërbimet civile që ijipen popullatës dhe të gjitha të drejtatqë ga ran tohen nga e dre j t andërkombëtare.
Daci kritikon mosunitetin politik në Luginë
Foto: Takimi mes përfaqësuesve të Vatrës dhe atyre të LDD-së
1 71 2 n ë n t o r 2 0 1 2
P ë r k u n d ë r b l l o k a d ë s
financiare 22 milionëshe,
drejtori i Komunalisë rinovon
zyrën e vet dhe blen mobile të
reja.
Ditë më parë është bërë e
ditur se NP “Komunalia”, është
futur në bllokadë financiare për
borxhin e rrymës elektrike në
vlerë prej 22 milion dinarësh.
Bllokada është realizuar me
k ë r k e s ë n e “ E l e k t r o -
distribucionit” të Vranjës.
Ditë më pas, drejtori i NP
“Komunalia”, në një deklarim
për web faqen titulli.com ka
konfirmuar këtë lajm, duke
tentuar shfajësimin e vetvetes
për gjendjen në të cilën ndodhet
NP “Komunalia” dhe duke
tentuar që gjendjen aktuale ta
prezanto jë s i g jendje të
trashëguar. Në këtë intervistë,
drejtori i Komunalisë, Ragmi
Ramizi , deklaron “Nëse
harxhohen këto rezerva do të
jemi të detyruar që të shkyçim
pompat e sistemit të ujësjellësit
dhe ti parkojmë të gjitha
automjetet dhe pas kësaj do të
ketë një çrregullim total në tërë
qytetin”, u shpreh Ramizi.
Në rregull edhe po të jetë
kështu, atëherë shtrohet pyetja
se për çfarë arsye dhe me cilin
buxhet i njëjti drejtor pranon në
marrëdhënie pune njerëz të ri,
militant që kanë qenë më të
zëshmit në brohorit jet e
fushatës zgjedhore, në një
ndërmarrje edhe ashtu të
stërmbushur.
Njëkohësisht, shih ironinë,
drejtori Ragmi Ramizi, në
mbledhjen e të Këshill it
Drejtues të NP “Komunalia” të
të premtes më 9 nëntor kërkon
n d a r j e n e m j e t e v e p ë r
“rinovimin e zyrës së tij”,
blerjes së “mobileve për zyrën e
vet”, edhe atë nga “Qosja
Kompani”, që është kompania e
të afërmve të kryetarit të
komunës. Formulimi i rendit të
ditës për Këshillin Drejtues
është mashtrues, për shkak se
njoftimi i tyre me bllokadën
milionëshe parashihet si pikë e
pestë, që do të thotë dy pika pas
blerjes së mobileve. Kjo sjellje e
drejtorit të “Komunalisë”, ta
vërteton atë populloren “Fjalët
s i D e m u s h i , p u n ë t s i
kurrkushi”.
(Nacionali Press)
1 2 n ë n t o r 2 0 1 21 8
Polit ikë
Ndodh edhe kjo në këtë pushtet
Foto: Komuna e Bujanocit
Janë të shumta indikacionet që
flasin se Stojança Arsiqi është njeriu
më i fuqishëm politikisht në strukturat
e pushtetit komunal të Bujanocit.Ndoshta shumëkush një pyetje të
këtillë do ta konsiderojë naive, por, në
esencë, pavarësisht piramidës së
krijuar duke u bazuar në ligjin për
vetëadministrimin lokal dhe bartësve
nominal të funksioneve komunale, kjo
është çështja themelore e qeverisjes
me komunën tonë.Statistikisht, koalicionin qeverisës
e përbëjnë 12 këshilltarë të partisë së
kryetarit të komunës dhe 9 të tjerë që
vijnë nga tabori multietnik i një
konglomerati të tërë të partive serbe
(DS, URS, SPS, GQ Stojança Arsiq
dhe GQ Sveti Apostujt Petar dhe
Pavle). Por shtrohet pyetja se cili nga
këta faktorë përbërës të koalicionit
aktual janë ata që tërheqin penjtë
prapa perdes?Ligjërisht, në krye të piramidës
është kryetari i komunës ai qe
menaxhon me çështjen më të
rëndësishme të komunës-buxhetin.
Por duke pasur parasysh rrjedhat e
aprovimit të vendimeve strategjike të
komunës duket se dikush tjetër ia
imponon atij miratimin e vendimeve
të këtilla që shpesh bien ndesh me
interesat jetësore të shqiptarëve të
kësaj komune.Një vrojtim i thjeshtë i skemës
piramidale të nivelit lokal të bën të
kuptosh se është Stojança Arsiqi,
zv/kryetari i komunës, njeriu që po ia
imponon disa vendime përfaqësuesve
shqiptarë në pushtet.Ai homogjenizoi gati në mënyrë
absolute taborin politik serb, për të
nxjerrë maksimumin nga pazari
politik paszgjedhor.Ai arriti që, falë pazareve politike,
të rikthejë spektrin politik serb në
skenën politike të Bujanocit si faktorë
vendimtarë.
Ai arriti që, nga ky pazar, të
sigurojë menaxhimin me Shtëpinë e
shëndetit (duke qenë drejtori nën hije),
institucion ky ndër më të rëndësishmit
në Bujanoc, me qëllimin e vetëm për të
penguar përfshirjen e mëtejshme të
shqiptarëve në këtë institucion.Ai arriti që nën ombrellën e BE-së
të rinisë iniciativën për ndërtesat
kolektive në Bujanoc.Ai ishte promotori i pengimit të
realizimit të Vendimit të Kuvendit për
ndryshimin e emërtimit të rrugëve dhe
Sheshit të qytetit.Ai arriti që për vete, nga buxheti i
komunës, të sigurojë rrogë prej 50
mijë din (bruto) në muaj, për vetëm
disa minuta “punë” në komunë. Pasi
që ai zyrtarisht prej orës 07,00 14,30
punon në Shtëpinë e shëndetit.Dhe përfundimisht, Ai është
nxitësi i parimit të “barazisë” në
procesin e punësimit në Bujanoc, me
pasojë të largimit nga puna të
shqiptarëve që po i konsideron tepricë.Kjo e fundit për faktin se as nuk
dëshirojmë të besojmë në faktin se
kryetari i komunës dhe Programi i
partisë së tij kanë prioritet largimin e
shqiptarëve nga puna, pavarësisht
urrejtjes patologjike që ai shpeshherë
e ka shprehur haptas ndaj aktivistëve
të PVD-së, apo partive tjera rivale.
Por, besojmë se gjithë kjo është pasojë
e bërjes së politikës me djallin.Të përkujtojmë se Programi i
partisë së kryetarit të komunës
parasheh edhe këtë dispozitë: “Partia
Demokratike, sipas bindjes dhe
veprimit është parti politike
nacionale, e cila i shërben barazisë së
plotë dhe të vërtetë të shqiptarëve të
komunës së Bujanocit, Preshevës dhe
Medvegjës”. Kujt duhet ti besojmë,
deklar imeve programore apo
veprave!?Të gjithë e dimë se bashkëpunimi i
kryetarit të komunës me Stojança
Arsiqin daton që nga viti 1998.
Atëbotë, ata të dy me forca të
përbashkëta patën shpallur Mira
Markoviqin qytetare nderi të
Bujanocit. Por, ama të gjithë e dimë që
nga ky bashkëpunim i krijuar me vite,
fitues gjithmonë del Stojança Arsiqi.
(Nacionali Press)
1 91 2 n ë n t o r 2 0 1 2
Polit ikë
Kush qeverisë vërtetë me Bujanocin?
Foto: Kuvendi Komunal në Bujanoc
ArbnoraAhmedi
Në tetor të këtij viti qyteti i
Strasburgut në Francë kishte
mundësinë të shkëlqente në qendër të
d i s k u t i m i t i n t e l e k t u a l p ë r
demokracinë. Forumi i pare Botëror
për Demokraci i organizuar nga
Këshilli i Evropës dhe Komuniteti
Urban i Strasburgut u quajt
“Demokracia në gjykim: Mes
Modeleve të Vjetra dhe Realiteteve të
Reja”.
Ai u përurua në prani të Sekretarit
të Përgjithshëm të Kombeve të
Bashkuara Ban Ki Moon, i cili tha se
është kënaqësi të jetë pjesë e Forumit
Botëror për Demokraci dhe se do të
jetë gjithmonë prezent aty ku
promovohet demokracia.Në këtë ditë
urojmë të ketë progress për të gjithë
botën dhe Këshilli I Evropës të jetë
kampion për demokraci. Laureatja e
Çmimit Nobel për Paqe në vitin 2011
Tawakkol Karman, në fjalimin e saj
bëri thirrje për paqe,të mos ketë
diskriminim, por tolerancë mes
njerëzve,barazi në mes të meshkujve
dhe femrave. Sot jemi këtu të gjithë
bashkë , nga Strasburgu vend i paqes ,
lirisë kërkojmë reforma politike,
ekonomike për të gjitha vendet, që e
ardhmja të jetë ndryshe.
Kryeministri i Shqipërisë, Sali
Berisha, vendi i të cilit ka kryesimin e
radhës së Këshillit të Ministrave të
Këshillit të Evropës mbajti fjalim
para pjesëmarrësve të këtij Forumi.
Kreu i Ekzekutivit u ndal te kriza
ekonomike në Evropë dhe solli në
vëmendje të pranishmëve atë që
përjetoi Shqipëria në vitin 1997.
Sipas tij, shoqëritë huamarrëse në
vend u krijuan për shkak të mungesës
së kuadrit ligjor. “Në këtë udhëtim,
vendi im u përball me një nga krizat
më të vështira, që ishte kriza e
skemave piramidale. Nga mesi i
viteve '90 shqiptarët humbën
kursimet e tyre në skemat Ponzi dhe
fonde investimi. Në atë kohë
Shqipëria kishte një vakum të plotë të
ligjeve që i ndalonin ato, të bordeve
që duhej të kontrollonin tregjet
financiare jobankare. Që tregjet të
zhvillohen shëndetshëm, shteti ligjor
është jetësor dhe vendimtar.
Ky forum mblodhi së bashku
reformatorë dhe lider evropianë për
të debatuar mbi sfidat e reja të
ekonomisë, politikës, demokracisë
në kohën e globalizmit. Jozefina
Topalli, si përfaqësuese e Shqipërisë,
e cila mban presidencën e radhës së
KE-së, ishte në panelin drejtues në
sesionin me temë Demokracia dhe
Globalizmi, sesion që u kryesua nga
Presidenti i Komisionit të Venecias,
Gianni Buquicchio. Në këtë sesion u
ngritën pyetje e u diskutua mbi
modelin e demokracisë, bazuar në
zgjedhjen e lirë të përfaqësimit të
popullit, model i cili po përballet
1 2 n ë n t o r 2 0 1 22 0
Forum
“Demokracia në gjykim: mes modelevetë vjetra dhe realiteteve të reja”
Foto: Arbnora Ahmedi dhe Kryeministri i Shqipërisë Sali Berisha
gjithnjë e më shumë me realitete të
reja. Gjithashtu u diskutua mbi një
pjesëmarrje sa më të gjerë në jetën
publike si një faktor pozitiv për t'u
inkurajuar dhe mbështetur, si dhe mbi
përshtatjen e institucioneve të
përfaqësimit të demokracisë në një
kohë sfidash të reja të globalizmit.
Pjesëmarrëse e këtij Forumi ishte
edhe sekretarja e Këshillit Kombëtar
Shqiptar Arbnora Ahmedi e cila tha
se ishte kënaqësi të jesh pjesë e
Forumit të parë Botëror për
Demokraci, në mesin e 16 shkollave
politike si nga Kosova, Shqipëria,
Maqedonia, Turqia, Rusia, Armenia
etj. mundësi shumë e mirë për
shkëmbimin e përvojave dhe
praktikave të mira. Kishim mundësi
të mësonim gjëra interesante nga një
numër i madh i ligjëruesve nga vende
të ndryshme të botës si: Suedia,
Maroko, Gjermania, Arabia Saudite,
Franca,Ukraina, Tunisia et j .
Gjithashtu, gjatë qëndrimit tonë atje
ishim për vizitë edhe në Gjykatën
Evropiane në Strasburg. Kishim
mundësi të mësonim nga afër se si
f u n k s i o n o n k j o G j y k a t ë , a
respektohen gjithmonë të drejtat dhe
ga ranc i t ë e pë rcak tua ra në
Konventën për Mbrojtjen e të
Drejtave dhe Lirive Themelore të
Njeriut.
Për tri ditë e gjysmë Pallati i
Evropës mirëpriti mijëra pjesëmarrës
nga gjithë bota, për një bollëk
diskutimesh në të gjitha format, për
temat e demokracisë.
2 11 2 n ë n t o r 2 0 1 2
Forum
Foto: Këshilli i Evropës
Foto: Arbnora Ahmedi dhe Kryeparlamentarja
e Shqipërisë Jozefina Topalli
Për ngjarjet që nuk janë
shkruar, por që kanë mbetur në
kujtesë të atyre të cilët i perjetuan
ato.
Një lojë e futbollit
Shkruan: Mr.Agim Hasani
Brestovc 1988
Disa fëmijë shqiptarë iknin, dhe
tërhiqeshin në luginën e lumit të
Moravës Jugore, nëpër të ftoftit të
madh, pranë rrugës nëpër grykën e
Gërdelicës deri te Vranja edhe
Kumanova, shiheshin fëmijë të
hedhur dhe të vdekur e pleq të
ngrirë, tërheqja ka qenë tragjike,
kuajt dhe qentë tërhiqeshin ngadalë
nëpër borë, sepse qerre kishim pak.
Disa fëmijë të hedhur, të humbur apo
gjysmë të vdekur nga lodhja dhe uria
kanë qenë të enjtur dhe të fryrë, disa
i linte shpirti atëherë kur tanët i
ushqenin ose pas ngrënies. (të
dhënat nga Stefan L. Popoviç
“Putovanje po novoj Srbiji”)
(Udhëtimi nëpër Sërbinë e re)
Beograd, 1950 fq. 345.
“shiptar”.Tërrnoci apo më mirë Klubi
Futbollistik “Tërnoci” në atë vit
bënte gara në nivel rajonal. Loja e
rradhës zhvillohej në terren të huaj
pikërisht me një ekip nga fshati
Brestovc, i cili shtrihej në anën e
djathtë të autostradës, disa kilometra
para qytetit të Nishit. Në atë kohë
ende luante në mënyrë aktive edhe
RexhepAdili, tani i ndjerë me të cilin
ishim cimerë, banonim bashkë në
Prishtinë, edhe pse ai studionte
Edukatën Fizike e unë Shkencat
Natryrore. Ai jetonte me sportin,
ishte i mishëruar në lojën e futbollit,
zatën edhe kur nuk luante Rexha
ishte me Tërnocin dhe me futbollin.
Ai më vonë ishte themelues i
shkollës së futbollit, dhe përveç
lojtar i shkëlqyeshëm më vone ishte
treguar edhe si trajner i mirë. Por
mjerisht, ai jetoi shkurt, vdiq në
moshë të re, vdiq mu atëherë kur iu
përkushtua me tërë qenien, me
kapacitetin intelektual e profesional
për të ndihmuar fshatin, sportin,
futbollin, KF Tërnocin.
Ndeshja që zhvillohej në terren të
huaj ishte shumë e vështirë. Edhe më
e vështirë bëhej kur në terren ishte
nje ekip shqiptar dhe një serb, ajo
atëhere merrte ngjyrë tjetër përcillej
me sharje, me nënçmime e
poshtërime, duke mos i përmendur
edhe animet e referëve dhe delegatit
të ndeshjes. Rexhepit kjo lojë në
Brestovc i kishte lënë disa mbresa
tjera për ta mbajtur në mend
përgjithmonë. Ai më shpjegonte se
gjatë lojës për çudi një futbollisti të
ekipit kundërshtar edhe publiku, por
edhe bashkëlojtarët e thërrisnin
Pastaj tregonte se si ai
nga kurreshtja është ndalur për të
biseduar me disa pleq të cilët nuk e
kishin fshehur të vërtetën se dikur ky
fshat ka qene i tëri i banuar me
shqiptarë. Dëbimi i shqiptarëve me
dhunë nga trojet e tyre, edhe nga
Brestovci ishte bërë më 1877-1878,
por shenjat tregonin se të gjithë në
atë kohë nuk janë shpërngulur, por
që pastaj janë asimiluar.
Pasi mbaroi loja Rexha vendosi të
ndërrojë rrugën e kthimit, ai udhëtoi
për në Prishtinë, por i ra më shkurt
përmes Merdares, sepse atë ditë
kishte provim në fakultetin e
Edukatës Fizike. Ai duke udhëtuar
më ndërprerje, me autobus e me
taksi, arriti vonë në Prishtinë, dhe më
pas shkoi drejt në fakultet, ku për fat
e gjeti ende profesorin duke pyetur
studentët tjerë. Me të hyrë në salle ku
mbahej provimi profesori i lëndës
Behlul Brestovci... e pyeti se përse
ishte vonuar. Rexhepi i rrëfen se sot
ai vjen nga një vend afër Nishit, ku
me ekipin e Tërnocit kishin zhvilluar
një ndeshje kampionati me ekipin e
fshatit Brestovc. Profesori kur e
dëgjoi Nishin, Brestovcin, ndryshoi
pamjen e fytyrës dhe për një çast u
shtang, dhe e ndërpreu provimin. Ai
iu drejtua studentëve se provimin do
ta vazhdojnë nesër, ndërka Rexhës iu
drejtua “ Ti Rexhep do të vish në
kabinet”. Të nesërmen në kabinetin e
tij profesori me vëmendje e dëgjoi
rrëfimin për ndeshjen, për pleqtë që i
kishin rrëfyer Rexhës se Brestovci
ishte i shqiptarëve, për lojtarin që e
therrisnin “shiptar”, etj etj. Profesori
i emocionuar pastaj tregoi për
historinë e familjes së tij, që ishin
dëbuar nga Sanxhaku i Nishit,
respektivisht nga fshati Brestovc,
për peripecitë, vuajtjet që i kishte
degjuar nga të parët e tij, dhe si
shenjë e kishin marrë mbiemrin prej
nga ishin shprëngulur, pra Brestovci.
1 2 n ë n t o r 2 0 1 22 2
Histori
Histori e mbetur në kujtesë
Minhen 2011
Takimi në Gjermani
Çështja e shpërnguljes së
shqiptarëve nuk është zbardhur deri
sot, ndërsa regjimi serb i ka detyruar
të shpërngulen edhe ata shqiptarë të
cilët nuk kan mundur të ikin gjate
luftës së vitit 1877/78, por edhe ata
të cilët jane kthyer në tokat e tyre pas
mbar imi t t ë lu f t ë s . ( Jovan
Haxhivasileviq)
“Shtekaj”.
Viti 2010 në Minhen të
Gjermanisë mbahet simpozium
shkencor për mjekësi, respektivisht
p ë r s t o m a t o l o g j i . N ë k ë t ë
s i m p o z i u m m a r r i n p j e s ë
stomatologë gati nga gjithë Evropa
dhe disa vende të botës jashtë
kontinentit evropian.
Nga Maqedonia merr pjesë një
stamatologe shqiptare nga Shkupi, e
quajtur Ferihaje Salihu, e bija e
Salihut, mbesë e Tërnocit. Gjatë
kohës së ligjëratave i ra të njoftohet
me një stomatologe nga Turqia, e
cila ishte pak më në moshë. Me
stomatologen turke Ferihaja e pati
lehtë të komunikojë, sepse ajo e
dinte mirë turqishten. Në bisedën
pak ma të gjatë që e zhvilluan në
darkë erdhi radha edhe të njihen më
detajisht, se kush çka ishte me
origjinë, ku jetonte, si jetonte etj.
Mikesha nga Turqia i rrëfen
Ferihajes se edhe ajo kishte
prejardhje nga një vend i ish
Jugosllavisë, se për këtë i kishte
treguar i ati. Ajo thotë se babai i
kishte vdekur me nostalgjinë e
vendlindjes, që sipas tregimit ai
kishte lindur në një fshat i quajtur
Tërnoc, tani komuna e Bujanocit.
Kjo ishte një befasi që shtoi habi te
Ferihaja sepse edhe ajo e kishte
nënën nga i njëti fshat, gjë që i tregoi
mikeshës së re se nëna e saj ishte po
nga i njëjti fshat. Stomatologia nga
Turqia vazhdon rrëfimin se para se të
vdiste babai e la amanet që në gurin
në formë epitafi të shkruanim emrin,
mbiemrin, fshatin e lindjes dhe
lagjen
Kjo ishte habia e radhës për
Ferihajen, sepse edhe nëna e saj ishte
nga e njëjta lagje, vajza e një ish të
burgosuri politik, Hajrulla Limanit,
anë tar i Lëviz jes Nacional
Demokrate Shqiptare. Shikoni i tha
çfarë koinçidencë “takohemi teze e
mbesë njëra nga Shkupi e tjetra nga
periferia e Stambollit në Gjermani,
por nga vendlindja e njejtë nga
rrënjët e njëjta”.
Babai, vazhdon stomatologja nga
Turqia, vazhdimisht na ka treguar
për vendlindjen, ai në detaje e
përshkruante fëmijërinë para se të
iknin për Turqi, duke na treguar se
shtëpia jonë ka qenë rrëzë malit, në
dalje të fshati për në malësinë e
Bujanocit, ana e majtë e rrugës. Ata
ishin shpërngulur nga represaljet,
shtypja e padurueshme që ishte
ushtruar sikur tek shumica e
shqiptarëve tjerë, bile në Tërnoc për
Lagjen e Shtekajve më të vjetrit kaë
treguar se shqiptarët u detyruan trë
herë të lëshojnë vatrat e tyre. Ata
thonë se gjate këtyre shpërnguljeve
më tepër shkuan se që mbetën. Te
dëbuarit gjatë viteve: 1878; 1912;
1937; 1948; 1954; e deri më së voni
deri në vitin 1974 më tepër shkuan
për në Turqi. Tani janë të njohur
qytetet e vendbanimet më të vogla
ku jetojnë shumë shqiptarë nga
Tërnoci.
Në kujtim të babait që kurrë nuk
mundi të harrojë Tërnocin, Shteket,
ku u lind, ku i la përgjithmonë rrënjët
por i ruajti kujtimet, vajza e tij me
lot në sy e pati një kërkesë. Nëse
mundesh i tha Ferihajes, “shko e
vizitoje atë lagje, po të jap një
kamerë të më inçizosh atë vend që
unë e kam ruajtur në mendje sipas
përshkrimit të babait, i cili
gjithmonë me lotë e me dhembje na
ka përshkruar pejsazhin, malin,
lumin, njerëzit, baltën, pluhurin e
vendlindjes së tij, të vendlindjes
sonë të përbashkët”.
Pasi kthehet nga Gjermania në
Shkup pas disa ditëve Ferihaja i
tregon së ëmës dhe me të vijnë në
Tërnoc te “shtekët”, dhe në bisedë
me më të vjetrit i gjejnë ato dy shtëpi
të cilat pas shpërnguljes së
shqiptarëve ishin të banuara me
serbë deri në vitin 1967, e pastaj ato
u blenë nga shqiptarët, tani shtëpia e
Balës dhe djalit të tij Nehatit, dhe e
Ruzhdisë, tani shtëpia e birit të tij
Selajdinit..
Ferihaja... i bëri inçizimet dhe në
takimin e radhës së stomotologëve
në simpozioumin shkencor në
Prishtinë u takuan dhe ia dorëzoi
inçizimin që e kishte bërë sipas
porosisë. Përkundër kërkesës sonë
që të dy stomatologet bashkë të vijnë
në Tërnoc tek “shtekajt” nuk u
realizua, por shpresojmë se një ditë
ato do të vizitojnë lagjen, rrugët,
oborret ku prindërit e tyre e kaluan
fëmijërinë.
2 31 2 n ë n t o r 2 0 1 2
Histori
Nga dialogu mes Kosovës dheSerbisë pritet normalizimi i raporteve,ndërsa Serbia nuk do të mund tëanëtarësohet në BE, pa njohjen eKosovës. Kështu ka thënë UlrikeLunacek, raportuese për Kosovën nëParlamentin Evropian.
Duke komentuar takimin e fundittë kryeministrit të Kosovës HashimThaçi me kryeministrin serb IvicaDacic, eurodeputetja Lunacek, kathënë se bashkëbiseduesit nuk duhet tëndalen vetëm tek realizimi imarrëveshjeve të arritura më parë.
“Ata duhet të arrijnë edhemarrëveshje të tjera. Një prej temaveqë duhet të trajtohet është edhe heqja estrukturave paralele në veri tëKosovës, që është një temë shumë erëndësishme. Dacici do ta ketë shumëtë vështirë, por këto masa janë tëdomosdoshme për të arritur deri tekzgjidhjet e duhura. Kjo është edhe nëinteresin e serbëve në Kosovë”, kat h ë n ë L u n a c e k p ë r r a d i oDeutscheWelle.
Ajo ka thënë se është e lumtur qëdialogu po ndodh nën drejtimin ebaroneshës Catherine Ashton, kurse eka vlerësuar të rëndësishme që në këtotakime po marrin pjesë të dykryeministrat, gjë të cilën ajo nuk ekishte pritur.
“Në veçanti kontestuese ka qenëpjesëmarrja e kryeministri të Serbisë,Dacic. Ai, personalisht angazhohetpër ndarjen e Kosovës, ndonëse nëtakimin e fundit nuk e ka përmendurkëtë mundësi. Pjesëmarrja e tij nuk kaqenë e sigurt edhe për faktin se nëSerbi ende flitet për përzierjen emundshme të kryeministrit tëKosovës në tregti me organe njerëzish.Ndaj është shumë me rëndësi qëDacici ka pranuar të ulet në njëtavolinë me Thaçin. Kam përshtypjense qeveria e re serbe, e cila vjen nga
krahu nacionalist, do ta ketë më lehtëtë vendosë sesa ish-presidenti Tadic icili nuk ka mundur apo edhe nuk kadashur të marrë vendime. Nga ai kemipritur shumë më shumë, por për fat tëkeq ai nuk i ka realizuar këto pritje”.
Pavarësisht angazhimit të Dacicitpër ndarjen e Kosovës, Lunacek thotëse Bashkimi Evropian nuk do tapranojë ndarjen.
“Nuk mund ta besoj se Thaçi dheDacici mund të bien dakord përndarjen e Kosovës. Asnjë njeri nëParlament apo në BashkiminEvropian, që e njeh pak më mirërajonin, nuk është për ndarjen eKosovës, apo për kufij të rinj nëBallkan”.
Ndërsa, lidhur me veriun eKosovës, ajo thotë se atje duhet tëzbatohet ajo që parashikon Plani iAhtisaarit dhe Kushtetuta e Kosovës.
Duke iu referuar mundësisë sëanëtarësimit të Serbisë në BE,Lunacek thotë se në BE nuk do tëanëtarësohet asnjë vend pa definimin esaktë të kufirit.
“ Unë e kam thënë disa herë shumëqartë edhe për mediat serbe se nuk dotë lejohet një Qipro e re në BashkiminEvropian. Pra në BE nuk do tëanëtarësohet asnjë vend pa definimin esaktë të kufirit. Ndaj Serbia nuk do tëanëtarësohet në BE pa njohjen eKosovës. Unë do të doja që Serbia dhepesë vendet e tjera të BE-së të njohinKosovën menjëherë, por përmomen t in ësh t ë me rëndës inormalizimi i raporteve mes Kosovësdhe Serbisë. Unë kërkoj që edhe pesëvendet e tjera të BE-së të njohinKosovën. Kjo me siguri që do tëlehtësonte edhe pozitën e Serbisë”, thaajo.
1 2 n ë n t o r 2 0 1 22 4
Opinion
S'ka BE për Serbinë,pa njohjen e Kosovës
Foto: Ulrike Lunacek - raportuese për Kosovën
në Parlamentin Evropian
Agon Islami - ekonomistë
Ndërmarrësit e një biznesi të
vogël, apo mikrobiznesi në
Bujanoc, pa dyshimë se përballen
me një luftë të egër që nuk din si ta
emërtojnë. Mungesa e ndihmës
financiare, shtrirja në tregje tejet të
ngushta, konkurrenca jolojale si
dhe problemet e natyrës politike
në rrethinë, janë një grup
problemesh që pronarët e
bizneseve të vogla, sot përballen
në rutinë nëpër ndërmarrjet e veta
në Bujanoc.
Problemet bazë me të cilat sot
përballen bizneset e vogla që
veprojnë në Bujanoc, janë:
Mungesa e kapitali,
Pjesëmarrja në një treg të
ngushtë veprimi
Mungesë e personelit adekuatë
për punë,
Konkurrenca jolojale,
Mungesë e lëndës së parë
inputit
Mospërkrahja institucionale
Problemet politike në rrethinë
Të jesh pronar i biznesit, nuk do
të thotë se keni ambicie të arrini
ndonjë të ardhur të majme, por
tentoni të punësoni vetën dhe
anëtarët e familjes, në këtë gjendje
të rëndë ekonomike. Nga i gjithë ai
risk që bartin ndërmarrësit mbi
supet veta, pa asnjë garancion në
fajlë, atyre ju mbetet që të kënaqen
me autoritetin në biznesin, ku janë
“pronarë vetëm të vetvetës”.
N g a p r o b l e m e t e
lartëshënuara, shohim se biznesit
të vogël në komunën tonë, vetëm
sa iu ngushtohet veprimi, duke
patur problemet, si:
Mungesa e kapitalit është
problemi kyç i një biznesi të vogël
që ballafaqohet në përditshmëri.
Dihet se, për biznesin e vogël në
Bujanoc, nuk ka ndonjë ndihmë
financiare, përveç disa grandeve
të vogla të cilat ndahen nga një
organizat e huaj në partneritet me
komunën. Pronarët e ndryshëm
për nga natyra shprehin vullnetin
për të marrë ndihmë, nga
institucionet e tjera. Bankat
komerciale në Bujanoc në një
numër të madhë shprehin
gatishmërin të jenë në ndihmën e
pronarëve të biznesit të vogël, por
gjithnjë duke përcjellur politikën e
vetë fiskale, me kredit e interesit të
lartë, respektivishtë kreditë
bankare me interes mbi interes.
Pjesëmarrja në një treg të
ngushtë veprimi bizneset e vogla
2 51 2 n ë n t o r 2 0 1 2
Ekonomi
Me cilat probleme po përballenbizneset e vogla në Bujanoc?
Foto: Tregu
në Bujanoc, kanë vetëm ty tregje
të sigurta ku ofrojnë produktet
dhe shërbimet e veta; në Preshevë
d h e B u j a n o c , d u k e
mospër jashtuar edhe disa
ndërmarrje që gradualishtë po
shtrihen nëpër qytete të tjera. Nëse
një biznes mbijetonë duke u
shtrirë vetëm në ketë spektër të
ngushtë të tregut (Preshevë dhe
Bujanoc), mesiguri se, ai biznes
nuk mund të ekzagjërohet më
shumë, por ekzagjërimi vjen duke
u shtrirë edhe në tregjet jashtë
këtyre dy komunave, siç po bëjnë
disa nga bizneset e vogla si p.sh.
bizneset e zdruktharisë vite me
rradhë po eksportojnë prodhimit e
tyre edhe nëpër qytete të
ndryshme të Serbisë, gjithashtu
edhe bizneset e dyerve dhe
dritarëve nga alumini dhe PVC
materiali, po mbulojnë një pjesë të
konsiderueshëm të tregut rajonal.
Por, bizneset e tipit shërbyes për
nga natyra e vetë, nuk mund të
shtrihen jashtë vendit ku veprojë;
p.sh. Si do të kish vepruar një
restoran jashtë Bujanocit?, apo Si
do të kish mund vepruar një
biznes i vogël zanati jashtë lokalit
të vetë?, duke konsideruar se
ë s h t ë t e p ë r v ë s h t i t ë t ë
funksionojnë jashtë objektit. Këtij
lloj biznesi duhet ndihmuar ngase
tregu është i vogël vetëm në
Bujanoc.
Mungesë e personelit adekuatë
për punë në bizneset e vogla ka
nevojë për një personel sado pak të
kualifikuar. Bizneseve të vogla në
Bujanoc, iu mungon stafi i
profesionalizuar për punë edhe
pse në të shumtën e rasteve
bizneseve të vogla nuk iu nevojitet
personel i profesionalizuar. Nëse
një restorantë i cilësisë së lartë
ushqimi, nuk ka në staf një
kuzhinier të specializuar, ajo
përbënë një problem, duke
humbur klientët dhe të ardhurat
financiare në atë biznes.
Konkurrenca jolojale përballja
me situatën e brishtë socialo-
politike, bënë që ndërmarrësit e
bizneseve të vogla të përballen me
tregun e zi, të krijuar posacërsihtë
nga pasluftat në Kosovë dhe
rajonë. Nëse një shitore tregtare në
Bujanoc, ofron një produktë të
rregulltë me cmim të tregut,
atëherë po i njëjti produktë
ofrohet me një cmim tepër të ulët
nga rrugët e errëta duke iu
shmangur taksave shtetërore. Nga
kjo, pronarrët e bizneseve të
llojeve të ndryshme përballen me
një konkurrencë jo të ndershme
dhe të egër.
Mungesë e inputit Pronarët e
bizneseve të vogla në Bujanoc,
kanë mungesën e njësis hyrëse -
inputit në ndërmarrjet e veta
prodhuese dhe shërbyese. Nëse
një biznes i tipit prodhues dyer
dhe dritare nga druri, alumini dhe
PVC materiali, inputi i tyre vie nga
vendet jashtë Bujanocit. Të njëjtin
fat e kanë edhe bizneset e tipit
auto-mekanik; elektro-teknik;
teknikë e bardhë e me rendë, duke
u ballafaqur me mungesën e
njësisë hyrëse inputit, bizneset e
tipit të lartëpërmendur.
Mospërkrahja institucionale
bizneset e vogla në Bujanoc, nuk
g j e j n ë p ë r k r a h j e n n g a
institucionet e thirrura për këtë
veprimtari. Nëse institucionet që
janë gjegjëse nuk ndihmojnë
b i z n e s i n p ë r l e h t ë s i m n ë
procedura dhe taksa, atëherë
bizneseve i vësht i rësohen
proceset. Mosshtrirja e bizneseve
në tregje të tjera, si në Kosovë dhe
rajonë, është problem kyc i
institucioneve që duhet të
z g j i d h i n u r g j e n t i s h t ë n ë
lehtësimin e punës së tyrë. Po
ashtu, institucionet duhet t'iu
s i g u r o j n ë s u b v e n c i o n e t ë
ndryshme ndërmarrësve, që
ndërmarrësit të jenë në trend me
bizneset rajonale.
Problemet politike kufizimi i
lëvizjes së lirë me Kosovë,
mosekzistimi i një tregu rajonal,
v ë s h t ë r s i t e n d r y s h m e t ë
eksportimit, përbëjnë problemet
p o l i t i k e q ë v ë s h t ë r s o j n ë
funksionimin e biznesit të vogël
në Bujanoc. Relievante është për
bizneset e vogla të komunë së
Bujanocit të shtrihen nëpër tregjet
e Kosovës, por taksta e rënda,
tashmë politike ua pamundësojnë
bizneseve nga Bujanoci, të
shtrihen në ato tregje. Po ashtu,
nga praktikat e kaluara, bizneset e
vogla për arsye politike nuk mund
të shtrihen as në qytetin më të afërt
serb, Vranjë.
1 2 n ë n t o r 2 0 1 22 6
Ekonomi
Bilall MALIQI
Karadaku i Preshevës ka dhënëshumë emra intelektualësh të profileve tëndryshme të cilët zanafillën e kishinpikërisht nga mësuesit e tyre që morënbazat e para dhe të shëndosha sa i përketprocesi t edukativo-arsimor dhekombëtar.
Në mesin e shumë veteranëve tëarsimit të cilët e dhanë maksimumin etyre në procesin mësimor është mësuesidhe veterani i arsimit z. Demush Ahmeti,i cili dha një përkushtim serioz sa ishtemësues nëpër shumë fshatra të komunëssë Preshevës.
Demush Ahmeti lindi më 11.01.1938në fshatin Peçenë, komuna e Preshevës.Shkollën fillore e vijoi në fshatinCaravajkë më 1946-1947, në lokalet exhamisë, ku dhe e kreu aty shkollënfillore. Tetë vjeçaren e vazhdoi nëPreshevë me kushte të vështira dhe embaroi me sukses. Normalen dheAkademinë Pedagogjike , grupin klasorpa shkëputje nga puna e mbaroi në Gjilan.Demush Ahmeti rrjedh nga një familjeme tradita të shëndosha kombëtare.
E gjithë familja e tij e deshtën dhe eduan arsimin, kulturën, kjo u dëshmuaedhe me Demushin dhe familjen e tij tëngushtë dhe të gjerë për potencialinedukativ dhe intelektual.
Procesin edukativo arsimor mësuesDemushi e filloi pikërisht nga fshatiSefer dhe ate gjatë vitit shkollor 1955.Atëbotë kjo shkollë i kishte 66nxënës.Fillimin e punës si mësues tek aie karakterizoi elani dhe vendosmëria e tijpër të dhënë kualitet gjatë punës së tij menxënës.
Nga viti 1963 u transferua në fshatin etij të lindjes në Peçenë . Ndërsa siarsimtar lëndor punoi pas kthimit të tijnga shërbimi ushtarak dhe ate në fshatinCaravajkë në shkollën fillore “Migjeni”
në vitin shkollor 1964-1965, punoi derinë vitin 1972.
Po në këtë vit mësues Demushi mefamiljen e tij u shpërngul nga fshatiPeçenë në Preshevë dhe që atë vit upranua mësues në shkollën fillore“Abdullah Krashnica” në Miratoc kupunoi deri në vitin shkollor 1976/77.Gjatë kësaj periudhe e kreu AkademinëPedagogjike duke filluar në Vrajë nëgjuhën serbe dhe e përfundoi në gjuhënshqipe në Gjilan.
Si punëtor i arsimit gjatë këtyrenjëzetë e dy viteve ka pasur suksese nëarsimimin e brazave të rinjë me dashuridhe vullnet të madh.
Përveç kësaj emërohet drejtor ishkollës fillore “Migjeni” në Caravajkënë vitin shkollor 1976-1977. Sa ishtedrejtor shkolle sukseset e tij në drejtimine shkollës ishin evidente :
-Bëri regjistrimin e të gjithë atyre qëkishin mundësi dhe vullnet për ta kryershkollimin e sidomos gjinisë femrore,organizoi provime private për kryerjen etetë vjeçares.
-Organizoi kursin e rrobaqepësisë kuu përfshinë tridhjetë e pesë vajza ngaMalësia të cilat me sukses e mbaruankursin dhe u pajisëm edhe me diploma tërrobaqepësisë;
-E hapi internatin e shkollës dhe
kuzhinën për të gjithë nxënësit eshkollës e veçanërisht për ata qëudhëtonin nga 4 kilometra në ditë. Pra tëgjitha këto suksese i kishte gjatë dymandateve sa ishte drejtor i kësajshkolle.
Në saje të sukseseve si drejtor shkolleshokët e propozuan në nivel komunal qët'a merr përsipër dhe ta formojë njëkooperative bujqësore për këtë trevë.
Për një kohë relativisht të shkurtër ipunësoi disa punëtorë, bashkoi 200 bujqme punë dhe me mjetet me koperativënbujqësore, i rregulloi disa rrugë, e mëvonë numri i të punësuarve arrinë deri në30 punëtorë.
Siguroi edhe kredi për bujqit,meremetoi ndërtesën e shkollës së vjetërtë cilën e shndërroi në stacion tëgrumbullimit të prodhimeve bujqësore ,përpunimin e qumshtit e sidomos tëdjathit.
Edhe në koperativën “Ostrovica”Demush Ahmeti ishte drejtor dymandate.
U pensionua në vitin 1994 metridhjetë e tetë vjet përvojë pune.
Duke e pasur parasysh që trungufamiljar po zgjerohet, mësues Demushit ilindi ideja që ta shkruaj një gjenealogji tëfamiljes Deliu (1700-2000), pra tëfamiljes së tij. Kjo gejnealogji do t'ushërbejë në masë të madhe kësaj familjesidomos kur është fjala për t'u njohur nëmes veti brezat e kësaj familje e që mekëtë edhe pas shumë vjetëve, decenieve eshekujve do të dinë kjo familje për tëparët e tyre sepse do të zgjerohet e rritetkjo familje,andaj kjo punë e mësuesDemushit është për t'u lavdëruar.
Demush Ahmeti edhe përkundërmoshës së shtyer është aktiv dhe lexues irregullt i shtypit, lexon edhe libra tëkaraktereve të ndryshme si shkencoredhe ato letrare...
Pak biografi
Procesi arsimor…
Drejtor i koperativës
Krijues i një gjenealogjie
2 71 2 n ë n t o r 2 0 1 2
Kulturë
PORTRET: DEMUSH AHMETI VETERAN I ARSIMIT
Profesioni i mësuesitështë i dashur dhe fisnik …
Halil Haxhosaj
Dashuria intimë, ndjenjë dhe simbiozë
Dashuria me pika lotësh
Bilall Maliqi: “Në thellësi të ëndrrës”,poezi, botoi Shtëpia botuese “Beqir Musliu”,Gjilan, 2012, faqe 72.
Dashurisë së parë aq fort iu betove
Ajo perëndoi mbeti si në mot të ikurMandej u fut në legjendë përrallore
Kujtesa fort më mbështetiPër murin e Kalasë së PreshevësAty peizazhi puthitet me dashurinëE tonat përqafime zbrazin lotmall
Nuk je më ajo që njihja dikurU panë ditët në pasqyrë fytyreMa kthe dashurinë e vjedhurTa fus në brendi të shpirtit tim.
Nëpër shumë faqe skalis kujtesënE hapat më kthejnë në gjeografinë time
Nga lartësitë e Kodrës së LuleveNë Kala të Preshevës lexoje emrin tim.
Vargëzimet poetik, por edhe shkrimet e tjeraletrare të krijuesit, shkrimtarit e poetit, BilallMaliqi, përkojnë me tisin e mirë të mbështjellëme aromën e modernes në krijimtarinë e tij. Kjomë së miri shihet në tematikën, figuracionin, poredhe në motivin dhe imazhin e poezive tëpërfshira në vëllimin poetik “Në thellësi tëëndrrës”, që sapo u botua. Madje jo vetëmvargëzimi, por edhe pikëtakimet e tjera,shtruarja si dhe ndërtimi i vargëzimeve, lënë përtë hetuar avancimet, por edhe trajtimet që në njëmënyrë ose tjetër mëtojnë të depërtojnë nëpërportën e dashurisë e të zemrës, që e veshin tërëvëllimin me petkun e një poetike të dashurisë,pra të poezisë erotike, të poetit Bilall Maliqi.
Poezia e dashurisë në letërsinë tonë ka njështrirje kohore të thellë dhe buron që në shkrimetpoetike të shkrimtarëve tanë rilindës, por madjeedhe me herët. Edhe në periudhat e mëvonshme,madje edhe në ato kur poezia mori “këmbët eveta”, siç i thonë fjalës, kjo formë e poezisë ukultivua me sukses dhe u bë lirika më ndjeshme,më e zjarrtë dhe më intime. Dashuria për femrën,por edhe për nënën, motrën, gruan e të tjera,përkon me dashurinë për të dashurën. Dhe kjosimbiozë, disi, shfleton pamjet, imazhet dhendërtimet e ndjeshme dhe të bukura të krijuesit.
Kësaj rruge ecën edhe poeti Bilall Maliqi mepoezitë e veta në strukturuara në këtë vëllim metitull që përkon me tematikën, lirikën dhendjeshmërinë, duke u kurorëzuar me dashurinë.Dhe kjo dashuri në vargjet poetike nuk është enjëtrajtshme, por ajo shtrihet nëpër disa nivele tëkuptueshmërisë dhe domethënies së vet.
Në strukturimin e poezisë me motivdashurie në vëllimin poetik “Në thellësi tëëndrrës” të Bilall Maliqit shpërfaqet idili i thellë.Ky idil sendërtohet nëpër qelizat e zemrës meqëllim që të depërtojë sa më ndjeshëm tekshijuesi, por edhe tek shtresimet e tjera. Dukedepërtuar deri në thellësi të zemrës, deri nëembrionin e ndjenjës, dashuria bën trokitjet esaja, të cilat dëgjohen deri në pambarim, qështratin e përjetimit e kanë në thellësi të ëndrrës.Trokitjet kanë tiktaket e tyre që lëshojnë zë, porshpesh edhe klithma, të cilat janë akorde tëgjëmimeve të lehta, porse jo edhe të thella tëofshamave, të epsheve, përjetimeve, bukurivedhe mahnitëseve jetësore. Por kjo nuk teprohet,madje as nuk banalizohet me qëllim të dhënies seaspektit të bashkëkohësisë. Kështu dashuriambetet e skalitur në këto vargje me të gjithavirtytet e saj. Dhe si e tillë del e shenjtë, e ngrohtëe madje edhe krenare dhe tepër e këndshme,sepse:
( Faqe 7)Dashuria këtu bëhet betim sepse si e tillë nuk
do të perëndojë nëpër motin e ikur. Kështu për tëmbijetuar, për të ruajtur besën dhe betimin futetnë përrallë dhe bëhet legjendë. Ajo shpeshmungon nëpër stinë, sepse emri i saj fshihet dhevështirë është të gjendet. Digjet në etje, por lagetnë buzët e djegura, sepse është lindur e tillë, nëkohë të tilla dhe patjetër duhet e tillë të shijohetdhe të ruhet si e tillë. Të gjitha këto dhe tipare tëtjera depërtojnë nëpër poret, qelizat dhe ndjenjate poetikës idilike të vargëzimit erotik të poetitBilall Maliqi. Këto shtresimi nuk janë tipare paqëllim dhe pa karakterizime. Ato mëtojnë tëlëshojnë sa më shumë ndjesi dhe të ndikojnë samë tepër në përjetime. Të gjitha rregullohen, poredhe depërtojnë nëpër normat e caktuara tëetikës dhe të moralit të individit, në këtë rast tësubjektit lirik, që është i dashuruari, e pse jo edhee dashuruara.
Ky binom që është shtylla e dashurisë pa tëcilin nuk mund të rritet, zhvillohet e as tëpërjetësohet ajo, mëton të jetë sa më fisnike, samë e përjetësuar dhe sa më e ndjeshme. Për t'urealizuar këto, poeti Bilall Maliqi, këtë e bënduke përdorur sa më shumë forma dhe figurapoetike. Vetëm kështu tashmë përjetimi, shijimidhe ndijimi i saj arrin në stadin e caktuar, poredhe të duhur, ngase:
(Faqe 11)
Ambientimi i dashurisë, gjegjësishtlokalizimi i saj, ka për qëllimi që ajo të jetë sa mëdinjitoze, sa më e përjetuar dhe sa më e ngrohtë.Të gjitha këto arrihen vetëm kur për të derdhënlot, shkrihet malli dhe harresës i hiqen prangat:
(Faqe 26)Do të shprehet poeti Bilall Maliqi në këto
vargje poetike, të cilat e kanë strumbullarin etyre në ëndrrën, që gjithmonë rri zgjuar për tashpërfaqur atë ashtu çfarë është dhe çfarë kaqenë.
Në nëntekstin poetik të vargjeve tëpërmbledhjes “Në thellësi të ëndrrës” të BilallMaliqit, frymon dashuria e mbarsur dhe epërjetësuar me pika lotësh. Dashuria me pikalotësh si sintagmë poetike është në qendër tëkëtij vëllimi poetik dhe shpesh qëndron e shtrirënë vertikalen dhe horizontalen e veprës. Kështu,synimi i autorit është që dashuria me pika lotështë merr konotacion tjetër, i cili ambientohet në
dashurinë ndaj vendlindjes së poetit, KosovësLindore, gjegjësisht Preshevës, Medvegjës dheBujanocit. Kjo dashuri tash lahet me pika loti qëjanë përmallime, përjetime, por edhe “ofe” të njërealiteti të kësaj kohe dhe hapësire, e cila nukështë e re. Dhe dashuria e këtillë, duke uambientuar dhe duke u shtrirë në lokacionin,vendin, hapësirën dhe kohën e caktuar, përveçpetkut artistik merr kuptim real. Nëpër poret ekësaj gjendjeje pasqyrohet subjekti që mëton tëduket sa më sublim, sa më i përmallshëm dhe samë i përjetuar. Dashuria për këtë subjekt, apo psejo, dashuria e këtij subjekti, duke u ambientuarmerr përmasat e veta dhe sistemohet nëpërgamën e figuracionit të atdhedashurisë.Atdhedashuria nuk është element i ri në poezinëtonë, por i ka rrënjët e thella në kohëra dhehapësira të historisë sonë. Andaj poeti di t'iskalitë vargjet për këtë dashuria dhe ato do t'ishkruaj me fjalë përrallore, sepse vargu i tij do t'igodet mu në palcë, sepse:
(Faqe 39)
shkruan poeti në këto vargje.Në këto 21 poezi të këtij vëllimi poeti bëhet
pasqyrimi i dashurisë në simbiozë të binomit:dashuri dhe atdhedashuri. Gërshetimi i këtillë uashton vlerën këtyre vargjeve, artistiken si edhefiguracionin. Të gjitha këto të bashkëdyzuarashpalosin këtë idil të kësaj poezie dhe të këtijvargëzimi, i cili shtrihet nga fillimi e deri nëfundin e vet. Por duhet dalluar se formë epoezive është paksa karakteristike sepsepothuajse secila është e ndërtuat me strofa menga katër vargje (katrena) dhe me dy vargje(distik), por që nuk kanë përputhshmëri në rimë,por janë të strukturuara me vargje të lira. Kjoformë e shkrimit apo e vargëzimit poetik ia shtonvlerën poezisë së veprës “Në thellësi të ëndrrës”të poetit Bilall Maliqi. Poashtu vërehet se disanga poezitë përbëhen prej disa pjesësh që autori ishënon me numra, që ka për synim paraqitjen epoezisë në formën më të shtrirë e pse jo edhe tëpoemës në kuptimin me bashkëkohor të saj. Përkëtë arsye mund të konstatohet se kjopërmbledhje poetike, edhe pse ka më se 21 titujtë poezive, ka edhe formën e një poemebashkëkohore poetike. Gjuha poetike qëndronnë nivel dhe përkon me figuracionin, ndërtimindhe domethënien artistike të vargjeve.
Poeti, Bilall Maliqi, me këtë vepër e ngritinivelin e shprehjes së tij poetike në strukturë,formë, tematikë e përmbajtje, duke shprehurkështu një arritje tjetër të krijimtarisë së tij.
Përveç këtyre që u thanë ka edhe elemente tëtjera që hasen në këtë vëllim poetik, i cili epasuroi poezinë bashkëkohore shqiptare meshpërfaqjet e veta.
1 2 n ë n t o r 2 0 1 22 8
Kulturë
Vargje dashurie me pika lotësh
Bilall MALIQI
Në komunën e Presehvës në niveltë sportit ekziston edhe Klubi i Shahut“Presheva” në Preshevë e cilaveprimtaritë e saj i zhvillon në kuadërtë OKF-së së Preshevës.
Ky Klub është themeluar nga njëgrup sportëdashësish të shahut dhe atenë vitin 1985, veproi një kohë dhe undërpre aktiviteti i Klubit për shkaqemë të njohura si mungesa e mjetevemateriale dhe përkrahja në çdo aspekte cila ishte e mangët, kështuqë në vitin2007 në saje të dashurisë së madhe përkëtë lloj të sportit përsëri u riaktivizuadhe deri më tani ka pasur aktivitete tëshumta të cilat janë përcjellur edhe mesuksese të vargëzuara.
Sipas kryetarit të Klubit të shahut“Presheva” në Preshevë z. GazmendMehmeti ky klub numëron dikutridhjetë e tetë anëtarë të cilët janëprofesionista sa i përket lojës së shahutdhe ka grupmosha të ndryshme të cilëtme lojën e tyre efikase në shahpremtojnë shumë. Deri më tani kemiorganizuar më shumë se dhjetë turniretë shahut në nivel komunal të cilatkanë qenë të mbyllura për shkak tëmungesës së mjeteve financiare tëcilat na kanë munguar, andaj jemidetyruar që këto të janë të mbylluraedhe pse kemi pasur mundësi të ftojmëedhe shahista të njohur nga Kosova,Shqipëria e Maqedonia, por për shkaktë mungesës së mjeteve materiale jemidetyruar t'i mbajmë ashtu në nivel tëkomunës.
Çdo turnir i mbyllur kushtonminimum 200 euro,andaj ne këtoaktivitete i shenojmë në mënyrëmodeste.
Sipas kryetarit Klubi i shahut“Presheva” në vitin 2008 në Regjionine Pçinjës morëm vendin e dytë. Pra
kushtet e diktojnë veten që ne nuk pomundemi të marrim pjesë në rang mëtë lart, edhe pse kemi lojtarë cilësor.
Shoqata jonë vepron në kuadër tëOKF-së dhe unë si kryetar i saj punojnë baza vul lnetare pa asnjëkompenzim material.
Në fillim kushtet kanë qenë tëvështira për punë, nuk kemi pasurlokal, ndërsa në saje të punësvullnetare të anëtarëve e bëmë tëmundur që të jetë funksionale ky lokalnë të cilin tani i zhvillojmë aktivitetet etona. Të gjitha Klubet e tjera nuk kanëlokal ndërsa ne falë punës sonë e kemivendin ku do të mblidhemi e t'ikryejmë aktivitetet tona sportive tëshahut.
Këtu sipas kryetarit mund tëmarrin pjesë kush të doj, kush e doshahun, pra është e hapur përb a s h k ë p u n i m m e t ë g j i t h ësportdashësit.
Ndërsa sa i përket ndihmave
materiale, kryetari shprehet se nukkemi pasur ndihmë nga Ministria eSportit të Republikës së Serbisë edhepse kami konkuruar me projekte,ndërsa nga komuna kemi një ndihmëshumë simbolike e cila bartet përmesOKF-së.
Për ardhmërinë e klubit, kryetariështë shumë optimist se do të krijohenkushte të favorshme që edhe shahistëttanë që janë cilësorë të marin pjesë nëturnire kombëtare dhe ndërkombëtare,por për këtë duhet investuar në këtësport. Përveç kësaj ne kemi kërkuar qënë kuadër të planprogramit shkollor nëedukatën fizike të hyj një orë përsportin e shahut, por deri më tani nukna kanë përkrahur, shprehet me bindjekryetari i klubit të Shahut “Presheva”në Preshevë z. Gazmend Mehmeti.
Shpresojmë se në të ardhmen edheshahistat tanë do t'i tregojnë të gjithamjeshtëritë e tyre në lojën e shahut nëturnire të ndryshme …
2 91 2 n ë n t o r 2 0 1 2
Spor t
Klubi i shahut “Presheva” në Preshevëme suksese të vargëzuara…
Fjalëkryqi
1 2 n ë n t o r 2 0 1 23 0
FILM I NJOHUR MEAKTORIN AMERIKAN
NGA FOTO (shq.)
LEGJENDAE FILMAVEUESTERN,AMERIKANNGA FOTO
BOKSIERIAMERIKAN,HOLIFILD
AKTORIAMERIKAN,
ALEN
PËREMËRVETOR
LLOJMASHTRIMI
NXEHTËSI(greq.)
SAHATI
HYJNI ELUFTËS TE
GREKËTE VJETËR
ITALIA
SPIUNJA,HARI
FRUTTROPIKAL
TETOVA
ELMENTKIMIK (Ti)
SHKENCË-TARI YNË,
GJOTA
SHKRIM-TARI RUS,ERENBURG HOV,
VRULL
LUMË NËZVICËR
EPOKA
ZËVENDËSI DIKUJT
QYTET NËBABILONI
SARAJEVAPARAFJALËE GJERMA-
NISHTES
YLL MEBISHT(shq)
ROMANGAZETOR
(sh.)
MINDER
ROBERTREDFORD
NGJYRËFYTYRE
NJOHËS IESTETIKËS
TË HEDHU-RIT FALLME BIMË
SEKT IVEÇANT
MUSLIMAN
GAZETAREE NJOHURITALIANE
ODI MARFI
PAJISJAME ARMË
SPANJA
KRYEQY-TETI I
MADAGA-SKARIT
AKTORIAMERIKAN,ROBERT DE
HOTELBUZË
RRUGE
RRALLË(lat)
SHPEND(lat.)
PJATA
OKSIGJEN,INTERES,
BOR
AZOTI
NJËSIAIMAGJINARE
LUMË NËITALI
NDEZJE(lat.)
MAL NËSHQIPËRI
GJILANI
INTERESI
QYTETFESTIVA-LESH NËFRANCË
ARGONORGAN IP.K. TË
FRANCËS
TRAJNERI IFUDBOLLIT,
UDOSËMUNDJEESHTRASH
POETI INJOHUR
FRANCEZ,FRANS
MALNË AZI
ENIS
SHABANI
XHANDARITALIAN
(shq.)
ARMËLANSUESE
QË ITAKON
ANATOMISË
SHTET IPAPËS
PA DOBI
O. L.
RUMANIA
STOLIGISHTI
METIL-ALKOOL
DOLLAPI, SERGJENI
KALIUMI
FISINDIANËSH
NGAAMERIKAJUGORE
VEZË,EMBRIONI VEZËS
SHEGËBASHKIM,LIDHJE ENGUSHTË
ENXHIDIKINSON
SOLISTI INJOHURFRANCEZ
SHTËPI PËRJETIMËT
