แผนกจกรรมการศกษา

ชดวชา 27702 การวจยเทคโนโลยและสอสารการศกษา Research in Educational Technology and Communication

ภาคตน ปการศกษา 2560

แขนงวชาเทคโนโลยและสอสารการศกษา สาขาวชาศกษาศาสตร

มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช

2

ค าน า แผนกจกรรมการศกษาชดวชาการวจยเทคโนโลยและสอสารการศกษาเปนเอกสารสวนหนงของสอหลก นอกเหนอจากการศกษาจากประมวลสาระและแนวการศกษาชดวชา ซงจะตองใชควบคและตอเนองกนทง 3 เลม สาระส าคญของแผนกจกรรมการศกษา คอ “ งานทก าหนดใหท า (Assignments) ” ซงเปนงานทนกศกษาจะตองศกษา คนควา สงงาน และน าเสนอผลงานใหดทสดเทาทจะท าได นกศกษาจะตองศกษา และปฏบตตามค าสง เงอนไข และลกษณะงานทกชนอยางเครงครด พรอมทจะน าสงและน าเสนอผลงานในการสมมนาเสรมและสมมนาเขมแตละครงทก าหนดไว แผนกจกรรมการศกษาจะเปลยนแปลงทกครงทจะเปดสอนใหม โปรดตรวจสอบใหมนใจวาเปนแผนกจกรรมการศกษาประจ าภาคการศกษาทนกศกษาลงทะเบยนเรยนหรอไม เพราะแตละภาคการศกษางานทก าหนดใหท าจะไมเหมอนกน

คณะกรรมการกลมผลตและบรหารชดวชา การวจยเทคโนโลยและสอสารการศกษา

3

สารบญ

หนา

ค าน า 1. รายละเอยดชดวชา 1

1.1 วตถประสงค 1 1.2 ค าอธบายชดวชา 1 1.3 รายชอหนวยการสอน 1 1.4 โครงสรางเนอหาสาระของชดวชา 2

2. วธการศกษา 3

2.1 การเตรยมตวของนกศกษา 3 2.2 การด าเนนการศกษา 3 2.3 งานทก าหนดใหท า 4 2.4 การประเมนการเรยน 7

3. ภาคผนวก

- ขอบขายการวจยทางเทคโนโลยและสอสารการศกษา 9 - กรอบกลางการเขยนงานวจย 14

4

ปฏทนการศกษา ภาคตน ปการศกษา 2560 ชดวชา 27702 การวจยเทคโนโลยและสอสารการศกษา

หมายเหต 1. อาจมการเปลยนแปลงวน และเวลา ในการสมมนาเสรมและเขมได ขอใหนกศกษาดท Website ของสาขาวชาศกษาศาสตร 2. โทรศพทสอบถามไดท 02 – 504 – 8505 ในวนเวลาราชการ

วนสมมนาเสรมและสมมนาเขม

สมมนาเสรมครงท 1 วนท 4 – 5 พฤศจกายน 2560 เวลา 09.00 – 16.00 น.

สมมนาเสรมครงท 2 วนท 2 – 3 พฤศจกายน 2560 เวลา 09.00 – 16.00 น.

สมมนาเขม วนท 12 – 14 มกราคม 2561

ทมหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช

5

แผนกจกรรมการศกษา ชดวชา 27702 การวจยเทคโนโลยและสอสารการศกษา

RESEARCH IN EDUCATIONAL TECHNOLOGY AND COMMUNICATION 1. รายละเอยดชดวชา

1.1 วตถประสงค 1. เพอใหสามารถวเคราะหและสงเคราะหแนวคดและทฤษฎดานเทคโนโลยและสอสาร

การศกษาทสนใจส าหรบการวจย 2. เพอใหก าหนดปญหาการวจยและรายละเอยดของปญหาทางการวจย 3. เพอใหนกศกษาสามรถออกแบบการวจย พฒนาเครองมอการวจยอยางมคณภาพ

และด าเนนการวจยดานเทคโนโลยและสอสารการศกษา 4. เพอใหสามารถใชสถตในการวเคราะหขอมลใหสอดคลองกบปญหาการวจย 5. เพอใหสามารถเผยแพรและประยกตงานวจยเทคโนโลยและสอสารการศกษา

1.2 ค าอธบายชดวชา แนวคดการวจยเทคโนโลยและสอสารการศกษา ปญหาการวจย วรรณกรรมการออกแบบ

การวจยซงครอบคลมประชากรและกลมตวอยาง การรวบรวมขอมล การพฒนาและตรวจสอบคณภาพเครองมอการวจย สถตเพอการวจย การวจยเชงพรรณนา การวจยเชงทดลอง และการวจยเชงคณภาพและการประเมนโครงการวจยทางเทคโนโลยและสอสารการศกษา การวจยดานการจดระบบและการออกแบบทางการศกษา การวจยดานพฤตกรรมและวธการทางการศกษา การวจยดานสอสารการศกษา การวจยดานสภาพแวดลอมและการจดการทางการศกษา และการวจยดานการประเมนทางการศกษา และการเผยแพรและการประยกตงานวจยเทคโนโลยและสอสารการศกษา

1.3 รายชอหนวยการสอน หนวยท 1 สามญทศนการวจยทางเทคโนโลยและสอสารการศกษา หนวยท 2 ปญหาการวจยและการเขยนโครงการวจยทางเทคโนโลยและสอสารการศกษา หนวยท 3 วรรณกรรมเพอการวจยและการรวบรวมขอมล หนวยท 4 เครองมอการวจยทางเทคโนโลยและสอสารการศกษา หนวยท 5 สถตเพอการวจยทางเทคโนโลยและสอสารการศกษา หนวยท 6 การวจยเอกสารทางเทคโนโลยและสอสารการศกษา หนวยท 7 การวจยเชงพรรณาทางเทคโนโลยและสอสารการศกษา

6

หนวยท 8 การวจยเชงทดลองทางเทคโนโลยและสอสารการศกษา หนวยท 9 การวจยและพฒนาทางเทคโนโลยและสอสารการศกษา

หนวยท 10 การวจยเชงคณภาพทางเทคโนโลยและสอสารการศกษา หนวยท 11 การวจยการจดระบบและออกแบบระบบการศกษา หนวยท 12 การวจยพฤตกรรมและวธการทางการศกษา หนวยท 13 การวจยสอสารการศกษา หนวยท 14 การวจยสภาพแวดลอม การจดการ และการประเมนทางการศกษา หนวยท 15 การเผยแพรและการประยกตงานวจยทางเทคโนโลยและสอสารการศกษา

7

1.4 โครงสรางเนอหาสาระชดวชา

หนวยท 1 สามญทศนการวจยทางเทคโนโลยและสอสารการศกษา หนวยท 2 ปญหาการวจยและการเขยนโครงการวจยทางเทคโนโลยและสอสารการศกษา หนวยท 3 วรรณกรรมเพอการวจยและการรวบรวมขอมลและเอกสารการวจยทางเทค โนโลยการศกษา หนวยท 4 เครองมอการวจยทางเทคโนโลยและสอสารการศกษา หนวยท 5 สถตเพอการวจยทางเทคโนโลยและ สอสารการศกษา

กลมท 1 ความรพนฐานการวจย

หนวยท 6 การวจยเอกสารทางเทคโนโลยและสอสารการศกษา หนวยท 7 การวจยเชงพรรณาทางเทคโนโลยและสอสารการศกษา หนวยท 8 การวจยเชงทดลองทางเทคโนโลยและสอสารการศกษา หนวยท 9 การวจยและพฒนาทางเทคโนโลยและสอสารการศกษา หนวยท 10 การวจยเชงคณภาพทางเทคโนโลยและสอสารการศกษา

หนวยท 11 การวจยการจดระบบและออกแบบระบบการศกษา หนวยท 12 การวจยพฤตกรรมและวธการทางการศกษา หนวยท 13 การวจยสอสารการศกษา หนวยท 14 การวจยสภาพแวดลอม การจดการและการประเมนทางการศกษา

กลมท 3 ขอบขายการวจยทาง

เทคโนโลยและสอสารการศกษา

หนวยท 15 การเผยแพรและการประยกตงานวจยเทคโนโลยและสอสารการศกษา

กลมท 4 การเผยแพรและการประยกต

งานวจยทางเทคโนโลยและสอสารการศกษา

กลมท 2 ประเภทของงานวจย การวจยเทคโนโลยและ

สอสารการศกษา

8

2. วธการศกษา 2.1 การเตรยมตวของนกศกษา

1) วางแผนการศกษาชดวชาวจยเทคโนโลยและสอสารการศกษา - นกศกษามเวลาในการเรยนชดวชาการวจยเทคโนโลยและสอสารการศกษา

ภาคการศกษาท 1 ประมาณ 18 สปดาห - นกศกษาควรวางแผนในการประกอบกจกรรมใหครอบคลมการวางแผนดานเวลา

การศกษาประมวลสาระชดวชา แนวการศกษา และการศกษาคนควาจากศนยวทยบรการ 2) วางแผนดานเวลาส าหรบการศกษาจากสอหลก คอ ประมวลสาระชดวชา และ แนว

การศกษา 3) วางแผนศกษาคนควาเพอท างานทก าหนดให 4) การจดสภาพแวดลอม เปนการเตรยมกาย เตรยมใจ เตรยมสถานท และสงอ านวย

ความสะดวกตามสมควร - การเตรยมกาย เปนการท าใหรางกายแขงแรงพรอมทจะศกษาชดวชา - การเตรยมใจ เปนการท าใจใหพรอมทจะศกษา ตงสตใหแนนอน ไมวอกแวก หรอคด

ในเรองอน มสมาธในการทจะศกษา - การเตรยมสถานท โดยจดสถานทใหเหมาะสมเปนสดสวน มหองศกษา หรอมม

การเรยนของตนเอง - การเตรยมสงอ านวยความสะดวก ควรเตรยมวสดอปกรณทตองใชในการศกษาใหพรอม

2.2 การด าเนนการศกษา

นกศกษาควรด าเนนการตามขนตอนตอไปน 1) ศกษาคนควาและปฏบตงานตามทก าหนดในแผนกจกรรมการศกษา 2) ศกษาคนควาและท ากจกรรมตามแผนการศกษา 3) ศกษาประมวลสาระชดวชา 4) ศกษาจากสออน ๆ ทก าหนดไวใน (2) (3) และ (4) 5) ท างานทก าหนดใหท าตามทคณะกรรมการผลตและบรหารชดวชาทก าหนดให (โปรดดทขอ 2.3) 6) เขารวมสมมนาเสรมและสมมนาเขมตามวน เวลา และสถานททมหาวทยาลยก าหนดให 7) เขาสอบตามวน เวลา และสถานททมหาวทยาลยก าหนดให

9

2.3 งานทก าหนดใหท า งานชนท 1 ประมวลความรในประมวลสาระ (งานเดยว 7 คะแนน)

1. ใหนกศกษาอานประมวลสาระในแตละหนวย 2. ใหสรปสาระส าคญในแตละหนวยโดยมความยาวหนวยละ 2 – 3 หนากระดาษ จดพมพดวย

กระดาษ A4 หรองานดวยลายมอบรรจงไมควรน าแนวคดในแผนการสอน หรอสรปทายแตละหนวยพมพมาสง

3. งานชนนใหนกศกษาแตละคนสรปสาระส าคญไมควรเหมอนกน

งานชนท 1 มวตถประสงคเพอใหนกศกษาไดอานประมวลสาระเพอเตรยมตวสมมนาเสรมและสมมนาเขม และเตรยมตวสอบ งานชนท 1 สงวนแรกของการสมมนาเสรมครงท 1 ใหอาจารยสมมนาเสรม 1 ฉบบ ไมตองน าเสนอ

งานชนท 2 ท ากจกรรมในแนวการศกษา (งานเดยว 5 คะแนน) 1. ใหนกศกษาท าแบบประเมนตนเองกอนเรยนและหลงเรยนและรวมคะแนนกอนเรยนและ

หลงเรยนระบผลตางของของคะแนนดวยทกหนวย 2. ใหนกศกษาท ากจกรรมทกกจกรรมในแนวการศกษาทกหวเรองทง 15 หนวย 3. ใหเขยนดวยลายมอตวบรรจงไมตองพมพลงในแนวการศกษา

งานชนท 2 มวตถประสงคเหมอนงานชนท 1 งานชนท 2 ใหสงอาจารยสมมนา เสรมในครงท 1

งานชนท 3 ส ารวจงานวจย (งานเดยว 7 คะแนน)

1. งานวจยทนกศกษาจะส ารวจเปนงานวจยทนกศกษาตองการศกษาเพอท าวทยานพนธหรอการศกษาคนควาอสระทางเทคโนโลยและสอสารการศกษาโดยศกษาจากขอบขายงานวจยทางเทคโนโลยและสอสารการศกษาในภาคผนวก

2. ใหนกศกษาอานงานวจยในขอ (1) มา 1 เลมในชวงป พ.ศ. 2550 ขนไป จากนนใหเขยนรายงานเชงวพากษแสดงความคดเหนโดยน าแนวทางทเขยนใหไวในขอ (6) ถงขอ (11) ตรวจสอบในหวขอตอไปน

(1) ชอหวเรองงานวจย (2) ปทท าการวจย (3) ขอบขายการวจยทางเทคโนโลยและสอสารการศกษาดานใด (4) สถาบนการศกษา/แขนงวชาและภาควชา

10

(5) รปแบบการวจย (6) สภาพการเขยนความเปนมาและความส าคญของปญหา (มสภาพทพงประสงค /สภาพท

เปนอยปจจบน/สภาพทเปนปญหา/ความพยายามในการแกปญหา/แนวทางการแกปญหา) (7) วตถประสงคการวจย สอดคลองกบชอเรองและรปแบบของการวจย และเครองมอทใช

และสถตทใช (8) การตงสมมตฐานการวจย มหรอไม การหาสมมตฐานการวจยตองใชสถตอะไร และ

สมมตฐานการวจยสอดคลองกบวตถประสงคอยางไร (9) การเขยนขอบเขตการวจย มการระบประชากร มการระบขอบขายเนอหาสาระทใชใน

การวจย มการระบเครองมอทใช และมการระบตวแปรตนและตวแปรตามมระบวาอยางไร (10) นยามศพทเฉพาะ มการนยามศพทเฉพาะทชอเรองงานวจย เครองมอทใชในการวจย

ตวแปรตนและตวแปรตาม หรอนยามศพทเฉพาะจากอะไรอกบาง (11) ประโยชนทคาดวาจะไดรบ สอดคลองกบวตถประสงคอยางไร และมความเปนไปได

ในการน าไปใช 3. นกศกษาเขยนรายงานโดยยกหวขอของงานวจยทศกษามาประกอบดวย เชน ในงานวจย

กลาวถงวตถประสงคการวจยอยางไร และนกศกษาเหนวาสอดคลองกบชอเรองและรปแบบการวจยและเครองมอทใชในการวจย และสถตทใชและทควรเปนอยางไร

4. จดท ารายงานวจยชนนโดยจดพมพดวยกระดาษ A4 ความยาวไมเกน 10 – 15 แผน

งานชนท 3 มวตถประสงคเพอใหนกศกษาวเคราะหและไดทราบถงวธการเขยนรายงานการวจยได งานชนท 3 ใหสงอาจารยสมมนาเสรมจ านวน 1 เลม ไมมการน าเสนองานสงครงท 1 ในวนแรก

งานชนท 4 การวจย (บทท 1) (งานเดยว 5 คะแนน) 1. ใหนกศกษาท าการวจยขนาดเลก (Baby Research) ทางเทคโนโลยและสอสารการศกษา ตาม

ขอบขายทางเทคโนโลยและสอสารการศกษาเทานน (ภาคผนวกทายเลม) เพอน าไปสวทยานพนธหรอการศกษาคนควาอสระตอไป

2. งานวจยขนาดเลกทนกศกษาจะท าได (1) การวจยเชงส ารวจ (1) การวจยทดลอง และ (3) การวจยและพฒนา

3. ใหนกศกษาเขยนบทท 1 ประกอบดวย ชอเรองทวจย ความเปนมาและความส าคญของปญหา วตถประสงค สมมตฐาน (ถาม) ขอบเขตการวจย นยามศพทเฉพาะ และประโยชนทคาดวาจะไดรบ

งานชนท 4 มวตถประสงคเพอใหนกศกษาสามารถท าวจยไดน าสการท าวทยานพนธหรอคนควาอสระ งานชนท 4 ตองสงอาจารยสมมนาเสรมจ านวน 1 เลม ในวนแรกของครงท 1 และน าเสนอโดยท าสไลดคอมพวเตอร

11

งานชนท 5 การวจย (บทท 2 – บทท 3 และสรางเครองมอในการวจย) (งานเดยว 7 คะแนน) 1) ใหนกศกษาท าการวจย (บทท 2 – บทท 3) ตอจากบทท 1 โดยมรายละเอยดตอไปน คอ

(1) บทท 2 วรรณกรรมทเกยวของ (2) บทท 3 การด าเนนการวจย ประกอบดวย (1) การก าหนดประชากรและกลมตวอยาง

(2) การสรางเครองมอทใชในการวจย (3) การเกบรวมรวมขอมล และ (4) การวเคราะหขอมล (3) สรางเครองมอในการวจย (แบบสอบถาม/แบบทดสอบ/ชดการสอนหรอบทเรยน)

งานชนท 6 สมมนาแลกเปลยนความคดเหน (งานกลม 6 คะนน) ในประเดนทก าหนดให (งานกลมครงละ 3 คะแนน 2 ครง 6 คะแนน) 1. สมมนาแลกเปลยนความคดเหนในครงแรกวนท 2 ใหนกศกษาสมมนาเสรมเกยวกบขอ

ค านงถงการเขยนวจย ในแตละองคประกอบ ของบทท 1 บทท 2 บทท 3 บทท 4 บทท 5 และเขยนรายงานสรปโดยใหแบงนกศกษาท างานชนนเปนกลม ๆ ละ 3 – 4 คน เสนอผลการสมมนา (3 คะแนน)

2. สมมนาแลกเปลยนความคดเหนในครงทสองวนท 2 ใหนกศกษาสมมนเสรมเกยวกบการศกษาประเภทการวจยทอยในประมวลสาระดงน คอ การวจยพรรณา การวจยเอกสาร การวจยทดลอง การวจยคณภาพ การวจยและพฒนา ใหครอบคลมประเดน ความหมาย ขอดและขอเสยของการวจย เครองมอทใชในการวจย และการวเคราะหขอมลเกยวกบสถตวจยทใช และเขยนรายงานสรปโดยใหแบงนกศกษาท างานชนนเปนกลม ๆ ละ 3 – 4 คน และเสนอผลการสมมนา (3 คะแนน)

งานชนท 7 การวจยบทท 1 บทท 2 และ บรรณานกรม บทท 3 และ เครองมอในการวจยท

สมบรณ (งานเดยวในการสมมนาเขม 25 คะแนน) นกศกษาตองสงงานชนท 7 ไดแกไขเรยบรอยและน ามาเสนอในการสมมนาเขมฉบบ

สมบรณ ประกอบดวย 1) ชองานวจย (ปก/ผวจย) 2) บทท 1 บทน า 3) บทท 2 วรรณกรรมทเกยวของและบรรณานกรรม 4) บทท 3 การด าเนนการวจย 5) เครองมอในการวจย

12

ตารางการสมมนาเสรม

วนเวลา 8.30 – 10.30 11.00 - 12.00 13.00 – 14.30 15.00 – 16.00 ครงท 1 วนแรก ปฐมนเทศ/ เสนองานชนท 4 เสนองานชนท 4

ครงท 1 วนทสอง

สมมนาเสรมครงท 1 น าเสนอ/ท ารายงาน “ขอควรค านงในการเขยนรายงานวจย”

ปรบแกไขงานชนท 4

แนะน างาน ชนท 5

สมมนาแลกเปลยน (1) ครงท 2 วนแรก เสนองานชนท 5 กบอาจารยสมมนาเสรม ปรบแกงาน

ชนท 5 ครงท 2 วนทสอง

สมมนเสรมครงท 2 น าเสนอรายงาน

“เปรยบเทยบประเภทของการวจย”

ปรบแกงาน ชนท 5

แนะน าการเขาสมมนาเขม

สมมนาแลกเปลยน (2)

ตารางการสมมนาเขม วนเวลา 8.30 – 10.30 11.00 – 12.00 13.00 – 14.30 15.00 – 17.00 18.00 – 20.00 วนแรก

- ปฐมนเทศ - เสนอผลงาน

ฝกโปรแกรม SPSS

วนท 2 เสนอผลงาน บรรยายพเศษทางการวจย เทคโนโลยและสอสารการศกษา

เสนอผลงาน

วนท 3 เสนอผลงาน สรป

13

2.4 การประเมนการเรยน

การประเมนการเรยนชดวชาการวจยเทคโนโลยและสอสารการศกษาประเมน ดงน 1. การประเมนสมมนาเสรม 35 คะแนน

1) งานชนท 1 (ประมวลความร) 7 คะแนน 2) งานชนท 2 (แนวการศกษา) 5 คะแนน 3) งานชนท 3 (ส ารวจงานวจย) 7 คะแนน 4) งานชนท 4 (โครงการวจยบทท 1) 5 คะแนน 5) งานชนท 5 (บทท 2 บทท 3 และเครองมอการวจย) 5 คะแนน 6) งานชนท 6 (อภปรายสมมนาเสรม) 6 คะแนน

2. การประเมนการสมมนาเขม 25 คะแนน 1) การน าเสนอผลงาน (งานชนท 7) 5 คะแนน 2) ผลงาน 20 คะแนน

3. การประเมนจากการสอบไลประจ าภาคการศกษา 40 คะแนน

การสมมนาเขม 1. นกศกษาตองท างานชนท 7 มาสงในวนสมมนาเขมจ านวน 2 ชด และเตรยมน าเสนอ ดวย

สไลดคอมพวเตอร 2. สมมนาเขมจดทมหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช (มสธ.)

14

ภาคผนวก

15

ขอบขายการวจยทางเทคโนโลยและสอสารการศกษา ขอบขายการวจยทางเทคโนโลยและสอสารการศกษาประมวลออกเปนขอบขายตามแนวตง แนวนอน และแนวลก เกดเปนมตขอบขายเทคโนโลยและสอสารการศกษาขน ดงแสดงในภาพท 1

การศกษาทางไกล

การฝกอบรม

การศกษานอกระบบ

การศกษาในระบบ การจดระบบ พฤตกรรม วธการ สอสาร สภาพแวดลอม การจดการ การประเมน

ดานบรหาร ดานวชาการ ดานบรการ

ภาพท 1 ขอบขายตามแนวตง แนวนอน และแนวลก ของเทคโนโลยและสอสารการศกษา

1. ขอบขายตามแนวตงของการวจยทางเทคโนโลยและสอสารการศกษา การจ าแนกขอบขายทางเทคโนโลยและสอสารการศกษากระท าไดหลายแนวทเกยวขอกบการวจย

ทางเทคโนโลยและสอสารการศกษา ขอบขายตามแนวตงครอบคลม การวจยดานการจดระบบทางการศกษา การวจยดานพฤตกรรม

การเรยนการสอน วธการสอนสอสารการศกษา สภาพแวดลอมทางการศกษา การจดการดาน การเรยนการสอนและการประเมนการศกษา

1.1 การจดระบบ เปนแขนงวชาในสาขาวชาเทคโนโลยและสอสารการศกษาทอาจถอเปนเครองมอส าคญของแขนงวชาอน เพราะการด าเนนงานและการแกปญหาจ าเปนตองใชการจดระบบการพฒนาระบบ และการออกแบบระบบมาใช ขอบขายการวจยในดานนจงมงทการจดระบบ การพฒนาระบบ และการออกแบบระบบขนใหม

16

การจดระบบ (Systems Approach) เปนการวางแผนการพฒนาระบบใหมหรอปรบปรงระบบทมอยแลวใหดขน ดวยการก าหนดปรชญา ปณธาน จดมงหมาย องคประกอบ ภาระหนาท ความสมพนธ/ปฏสมพนธ ขนตอน ปจจยเกอหนนและแนวทางการประเมนและควบคม เพอเพมประสทธภาพการท างานหรอแกปญหาการด าเนนงาน การจดระบบมความส าคญในการก าหนดแนวทางการด าเนนงาน ทมคณภาพ การจดระบบมขอบขาย ระดบ และองคประกอบระบบทเดนชดและครอบคลมการด าเนนงานทกแงมม โดยมขนตอนหลกทครอบคลม การวเคราะหระบบ การสงเคราะหระบบ การสรางแบบจ าลองระบบ และการทดสอบระบบในสถานการณจ าลอง

การพฒนาระบบ (Systems Development) เปนการสรางระบบขนมาใหมหรอเปนการปรบปรงระบบทมอยแลวใหท างานไดดขน การพฒนาระบบมวธการหลายวธ แตหากตองการระบบทมคณภาพ จ าเปนตองใชวธการจดระบบเปนเครองมอ

การออกแบบระบบ (Systems Design) เปนขนตอนหนงของการสงเคราะหระบบและการสรางแบบจ าลองระบบทเกยวของกบการน าองคประกอบมาจดเรยงล าดบใหอยในขนตอนทเหมาะสม เพอจะใหระบบท างานไดอยางมประสทธภาพ

1.2 พฤตกรรมการเรยนการสอน การเรยนร เปนการเปลยนพฤตกรรมไปในทางทเปนประโยชน การวางแผนและจดสภาพการณใหมการเปลยนแปลงพฤตกรรมถงเปนเทคโนโลยททาทาย จงเปนจด เรมตนทท าใหนกจตวทยาเรมใช “ เทคโนโลยแหงการศกษา ” (Technology of Education) ขน การวจยในขอบเขตน มงไปทการศกษาคาควารปแบบพฤตกรรมการเรยน (Learning Behavior) ทเกยวกบผเรยนและพฤตกรรมการสอน (Teaching Behavior) ทเกยวกบครบาอาจารย และ การประยกตรปแบบการเปลยนแปลงพฤตกรรมแตละประเภทกตองใชรปแบบการสอนทแตกตางกน เชน คร

1.3 วธการ ครอบคลม วธการศกษาโดยทวไปและวธการเรยนการสอน วธการเรยนการสอน (Instructional Methods/Techniques) ประยกตแนวคดและหลกการ

ทางการเปลยนแปลงพฤตกรรมมาใชเปนเครองมอ สอหรอชองทางในการถายทอดเนอหาสาระและประสบการณ

การวจยของนกเทคโนโลยการศกษาในแขนงนจงมงไปทการคนหาวธการสอนแบบใหม ทงทเปนระบบการสอนแบบครบวงจรและทเปนเพยงเทคนค และวธการสอนเฉพาะเรอง ส าหรบน าไปใชในระบบการสอนทมผคดขนมาแลว เชน วธการสอนแบบกลม วธการสอนแบบโครงการ วธการสอนแบบเบญจขนธ การจ าลองสถานการณ รายกรณศกษา เกม การพฒนาโครงการจากกรณงาน (PCW-Project Casework Approach) เปนตน

1.4 การสอสาร ครอบคลม การสอสารการศกษาและการสอสารการสอน แตนยมใชค าวา “ การสอสารการศกษา ” เพอแทนทงสองกลม

17

สอสารการศกษา (Educational Media) เปนขอบขายของเทคโนโลยการศกษาทรจกกนมาก โดยเฉพาะค าวา อปกรณการสอน โสตทศนปกรณ ฯลฯ สอการศกษา และสอการเรยนการสอนทถอเปนเครองมอและเปนองคประกอบส าคญของระบบการสอน และวธการสอนทกรปแบบทไดพฒนาขนแลว หรอทจะตองพฒนาขน สอมหลายประเภท แตสอทครและนกเรยนรจกกนด คอ กระดานแบบเรยน/ต ารา และตวครเอง

การวจยในขอบขายน จงมงไปทการพฒนาประเภทและรปแบบสอการสอนใหมและเปรยบเทยบผลกระทบของสอการสอนประเภทตาง ๆ ทมตอผลสมฤทธทางการเรยนตอพฤตกรรมการบรหาร นกวชาการและนกบรหาร

1.5 สภาพแวดลอมทางการศกษา ครอบคลมประเภทและการจดการ โดยประเภทอาจจ าแนกเปนสภาพแวดลอมทางกายภาพ สภาพแวดลอมทางจตภาพ และสภาพแวดลอมทางสงคม

สภาพแวดลอมทางกายภาพ ไดแก แหลงการเรยนรในชมชนบรเวณโรงเรยน สนาม อาคารเรยน หองสมด ศนยวทยบรการ หองปฏบตการ และหองเรยน

สภาพแวดลอมทางจตภาพ ไดแก บรรยากาศ ความอบอนทางใจ ความไววางใจ ความกระตอรอรน การใหเกยรตซงกนและกน ฯลฯ

สภาพแวดลอมทางสงคม หมายถง ขนบธรรมเนยมประเพณ กฎ ระเบยบ ความสมพนธทกระทบสมาชกในสงคม

โดยการจดการ เปนการจดสภาพแวดลอมทางการศกษา ซงเปนการจดภาวะทอยรอบตวผเรยนและผสอนทอาจเปนหรอไมเปนองคประกอบของการเรยนการสอนโดยตรง แตเกอหนนใหเกดการเรยนรหรอเปนแหลงการเรยนร

การวจยในขอบขายน จงเกยวกบการศกษาวจยหารปแบบการจดหองเรยน หองฝกอบรม การจดแหลงวทยบรการ หองสมดหรอศนยวทยบรการ หองปฏบตการ พพธภณฑและอทยาการศกษาทจะเออตอการเรยนรมากทสด หากไมสามารถจดสภาพแวดลอมจรง กตองจ าลองสถานการณสภาพแวดลอมจ าลองขน เชน การจดบรษทจ าลองส าหรบนกศกษาทเรยนดานธรกจและการจดการ การจดหองฝกบนจ าลอง (Simulator) เปนตน

1.6 การจดการ “ การจดการ ” (Management) ครอบคลม การจดการศกษา และการจดการเรยนการสอน โดยมงทการจดหาและใชทรพยากรใหเกดประโยชนสงสด

โดยทการจดการศกษา เปนหนาทของผบรหาร ภารกจของนกเทคโนโลยการศกษาจงเนนการเรยน การสอน (Learning Management) เกยวของกบการจดทรพยากรคน คอ ครกบนกเรยน และทรพยากรในรปอนคอ เวลา อาคาร สถานท และสงอ านวยความสะดวกเพอใหนกเรยนเกดการเรยนรไดด และมากทสดในเวลาทนอยทสด

18

การวจยดานการจดการดานการเรยนรจงมงทการจดการน าหลกสตรมาใชใหผเรยนเกดการเรยนรตามวตถประสงคทก าหนดไว หลกสตรทไดพฒนามาอยางด และระบบการสอนทมคณภาพ หากขาด การจดการทดกอาจดอยประสทธภาพอยางนาเสยดาย

1.7 การประเมน การประเมนการศกษาครอบคลม การประเมนทครบวงจร คอ การประเมนปจจยน าเขา การประเมนกระบวนการ และการประเมนผล ทงทเปนการประเมนในวงกวาง คอ การประเมนการศกษา และในวงแคบ คอ การประเมนการเรยนการสอน

การวจยในขอบขายน จงมงทจะไดรปแบบการวดและการประเมน การวเคราะหและแปลผล การสรป และการน าผลมาพยากรณกจกรรมทเกยวกบการศกษาและการเรยนการสอน งานวจย สวนใหญด าเนนการโดยนกวดและประเมนผล 2. ขอบขายในแนวนอนของการวจยทางเทคโนโลยและสอสารการศกษา

ขอบขายในแนวนอนจ าแนกเปนดานบรหาร ดานวชาการ และดานบรการ ขอบขายทางดานบรหาร เทคโนโลยและสอสารการศกษาเปนเครองมอในการจดระบบการบรหาร

การก าหนดพฤตกรรมการบรหาร วธการบรหาร การสอสารในองคกร การจดสภาพแวดลอม ดานการบรหาร การจดการ และการประเมนการบรหาร

การวจยในขอบขายน จงมงทจะหารปแบบการบรหารทเหมาะสมดวยการหาระบบใหม รปแบบพฤตกรรมการบรหาร วธการบรหารและจดการ ฯลฯ เพอชวยผบรหารใหสามารถน าผลการวจยไปใชประโยชน

ขอบขายทางดานวชาการ เทคโนโลยและสอสารการศกษาเปนเครองมอในการจดระบบงานทางวชาการ อาท การพฒนาหลกสตร การผลตงานทางวชาการ ฯลฯ ในการก าหนดพฤตกรรมครและ นกเรยน ในการก าหนดวธการเรยนการสอนในการสอสารการเรยนการสอน การจดสภาพแวดลอมดานการเรยนการสอน การจดการดานการเรยนการสอน และการประเมนการเรยนการสอน

การวจยในดานน จงมงในการจดระบบหารปแบบงานวชาการ เชน รปแบบหลกสตรและ การสอน การก าหนดวธสอน การใชสอการสอน การจดสภาพแวดลอม และการประเมนการเรยนการสอน เปนตน

ขอบขายทางดานบรการ เทคโนโลยและสอสารการศกษาเปนเครองมอในการจดระบบงานบรการ การก าหนดพฤตกรรมการบรการ วธการบรการ การสอสารในการใหบรการ การจดสภาพแวดบอมดานการบรการ การจดการดานการใหบรการ และการประเมนการบรการ

การวจยเกยวกบการบรการ จงมงไปทการหาขอมลทจะน ามาเพมประสทธภาพการบรการ เชน การจดระบบและรปแบบ วธการ การจดสภาพแวดลอม และการประเมนการใหบรการครและ นกเรยน ในดานเทคโนโลยและสอสารการศกษา เปนตน

19

ลก แนว ตาม ขอบขาย

ขอบขาย ตามแนวตง

ดานบรหาร ดานวชาการ ดานบรการ

ภาพท 2 ขอบขายตามแนวนอนของการวจยทางเทคโนโลยและสอสารการศกษา

3. ขอบขายในแนวลกของการวจยทางเทคโนโลยและสอสารการศกษา

ขอบขายในแนวลกของการวจยทางเทคโนโลยและสอสารการศกษา ไดแก การใชเทคโนโลยและสอสารการศกษาใน (1) การศกษาในะบบโรงเรยนซงจ าแนกออกตามระดบเปนการใชเทคโนโลยและสอสารการศกษาในระดบปฐมวยศกษา ประถมศกษา มธยมศกษาและระดบอดมศกษา (2) การศกษานอกระบบโรงเรยน (3) การฝกอบรม และ (4) การศกษาทางไกล

การศกษาทางไกล การฝกอบรม

การศกษานอกระบบ การศกษาในระบบ ขอบขายตามแนวลก

ขอบขาย ตามแนวตง

ขอบขายตามแนวนอน

ภาพท 3 ขอบขายตามแนวลกของการวจยทางเทคโนโลยและสอสารการศกษา

การใชเทคโนโลยและสอสารการศกษาส าหรบการศกษาในระบบโรงเรยน เปนการใชเทคโนโลยและสอสารการศกษาตามระดบชน ไดแก การจดระบบการสอนและการใชสอการสอนในระดบปฐมวยศกษา พฤตกรรมครและนกเรยนประถมศกษา วธการสอนวชาเฉพาะในระดบมธยมศกษาและการจดสภาพแวดลอมการเรยนการสอนในระดบอดมศกษา เปนตน นอกจากนยงรวมถงการน าเทคโนโลยและสอสารการศกษามาใชในการศกษาเฉพาะดาน เชน อาชวศกษา เกษตรศกษา เทคนคศกษา ฯลฯ ดวย

การศกษานอกระบบโรงเรยน มงใหการศกษาตอเนองตลอดชวตแกผทอยนอกระบบโรงเรยน เพราะออกจากโรงเรยนมาแลวและมความตองการเพมพนความรของตนใหสงขนเทคโนโลยและสอสารการศกษาจงเปนเครองมอส าคญทจะชวยในการจดระบบ และถายทอดเนอหาสาระใหประชาชนท เปนกลมเปาหมายทมจ านวนมากกวาสามในสของประชาชนทงประเทศ ทงนยงรวมถงการน าเทคโนโลยและสอสารการศกษามความรส าคญในการสงเสรม (Extension) และการเผยแพร (Dissemination) ดวยอกขอบขายหน ง คอ การใชเทคโนโลยและสอสารการศกษามาใชในการศกษาทางไกล (Distance Education) ในนยเดยวกนกบการศกษาในและนอกระบบโรงเรยน

การวจยเทคโนโลยและสอสารการศกษาเกยวกบขอบขายตามแนวลก จงเปนการวจยทหวงผล การวจยมาใชในสถานการณทจ าเพาะเจาะจงมากกวาการวจยทองขอบขายตามแนวตงและแนวนอน

กรอบกลางการเขยนงานวจย

ในการเขยนโครงการวจยและบทน า มกรอบกลางทเกยวของกบหวขอตาง ๆ ทเปนแนวทาง ส าหรบด าเนนการเขยน ดงน

1. การตงชอเรอง/หวขอวจย ใหมองคประกอบ 4 ประการตามแนว SOSE คอ - เรองทจะวจย (Subject) เชน ชดการสอน แบบจ าลอง ระบบการสอน และเนอหา

สาระ - สงทหรอผทถกวจย หรอกลมตวอยาง (Object) เชน นกเรยน เครองมอทเปนตนแบบชน

งานวจย - สถานการณ บรบท หรอสภาพแวดลอมทจะวจย (Setting) เชน หองเรยน โรงเรยน

เขตการศกษา กลมโรงเรยน - ผลทเกดขนจากการวจย (Effects) เชน ประสทธภาพ ความกาวหนาในการเรยนผลสมฤทธ

2. การเขยนความเปนมาและความส าคญของปญหา ใหมองคประกอบ 5 สวนหรอ IPESA คอ - สวนท 1 สภาพทพงประสงคเกยวกบเรองทจะวจย (Ideal Situation-I) - สวนท 2 สภาพทเปนอยปจจบน (Present Conditions-P) - สวนท 3 สภาพปญหาทเกดขน (Existing Problems-E) - สวนท 4 ความพยายามในการแกปญหา โดยยกงานวจยทมผท าวจยไวแลว (Solutions-S) - สวนท 5 แนวทางทผวจยคดจะด าเนนการวจยเพอชวยแกปญหา หรอคดคนเทคนค

วธการใหมทจะท าใหการด าเนนงานดขน (Aims of Research-A) 3. การเขยนวตถประสงคการวจย ใหจ าแนกเปน 2 สวนคอ วตถประสงคทวไปและวตถประสงคเฉพาะ

1) วตถประสงคทวไป ใหขนตนดวย “ เพอ………..” แลวตามดวยค ากรยาบอกสงทจะด าเนนการ และตามตดดวยชอหวขอการวจย เชน เพอพฒนาชดฝกอบรมทางไกล เรอง ………………….. ส าหรบ ………………… โดยยดระบบการฝกอบรมทางไกลแผน มสธ.

2) วตถประสงคเฉพาะ ใหจ าแนกเปนขอ ๆ ตามประเดนปญหา ตามองคความรของเรองทจะวจย และรายละเอยดของตวแปร ฯลฯ แตไมไดจ าแนกวตถประสงคตามขนตอนการวจย

4. การตงสมมตฐานการวจย ตองมลกษณะดงน 1) สอดคลองกบประเดนปญหาในการวจย 2) สามารถทดสอบไดดวยเครองมอทมความเทยงตรงและเชอถอได 3) ตองเขยนขอความเปนปรนยบนกรอบทฤษฎ หรอผลงานวจยทผานมาแลว ท าให

สมมตฐานมความนาจะเปนไปได

22

5. การเขยนขอบเขตการวจย ใหระบรายละเอยดของขอบเขตทจะด าเนนการวจยในประเดนตอไปน 1) รปแบบการวจย 2) ประชากรและกลมตวอยาง การก าหนดประชากรและกลมตวอยาง ใหก าหนดวา

ประชากรคอใคร อยทไหน จะใชในการสมตวอยางเมอไร จ านวนเทาใด ใชวธสมตวอยางแบบใดจงจะเปนตวแทนของประชากร

3) ขอบขายเนอหาสาระของเรองทจะท าวทยานพนธ 4) ระยะเวลา/ชวงเวลาทจะด าเนนการวจย ใหก าหนดระยะเวลาทคาดวาจะเรมและยตการวจย

5) เครองมอวจย ใหก าหนดเครองมอวจยจ าแนกเปน 5 ประเภท ตามแนว PACIS คอ - เครองมอทเปนตนแบบชนงาน (Prototype) - เครองมอวดคณลกษณะกลมตวอยาง (Attributes of Samples) - เครองมอประเมนสถานการณและบรบท (Content) - เครองมอประเมนผลกระทบ (Impacts) - เครองมอทางสถต (Statistic)

6. ขอตกลงเบองตน (ถาม) เปนการก าหนดขอความทจะท าใหผอานงานวจยเขาใจเงอนไขของ การวจย เพอใหสามารถน าผลการวจยไปใชไดอยางถกตอง

7. นยามศพทเฉพาะ มจดมงหมายทจะสรางความเขาใจใหตรงกนระหวางผวจยและผอานงานวจย การเขยนนยามศพทเฉพาะตองเขยนในรปนยามเชงปฏบตการค าทจะตองน ามาก าหนดนยามศพทเฉพาะ ไดแก - ค าหลกทไดจากหวของานวจยตามแนว SOSE (Subject, Object, Setting, Effects) - ค าทเกยวของกบค าหลก เชน หวขอยอยของค าหลก - ค าทเกยวของกบขอบเขตการวจย เชน ค าทแสดงเครองมอวจย วธการวจย ซงอาจม

ความหมายแตกตางทใชอยทวไป 8. ประโยชนทคาดวาจะไดรบ ไดระบใน 4 ประเดนตามแนว APAI คอ (1) สรางความกาวหนาหรอขยายองคความรและวชาการใหพฒนาเพมพนยงขน (Academic Advancement-A) (2) แกปญหาทางการศกษาและไดเทคนควธใหม ๆ (Problem Solving-P) (3) ประยกตวชาการตาง ๆ มาใชประโยชนทางการศกษา (Application-A) และ (4) ผลตงานตนแบบนวกรรมทางการศกษา (Innovations-I)