МЕКТЕПТИК БИЛИМ БЕРYY ЧOЙРOСYНYН ......МЕКТЕПТИК БИЛИМ БЕРYY...

400
МЕКТЕПТИК БИЛИМ БЕРYY ЧOЙРOСYНYН КООПСУЗДУГУНУН СТАНДАРТТАРЫНЫН ТОПТОМУ КЫРГЫЗ РЕСПУБЛИКАСЫНЫН УКУКТУК ЧЕНЕМДИК АКТЫЛАРЫНЫН ЖЫЙНАГЫ 01.08.2018-жылга карата КЫРГЫЗ РЕСПУБЛИКАСЫ

Transcript of МЕКТЕПТИК БИЛИМ БЕРYY ЧOЙРOСYНYН ......МЕКТЕПТИК БИЛИМ БЕРYY...

  • МЕКТЕПТИК БИЛИМ БЕРYY ЧOЙРOСYНYН КООПСУЗДУГУНУН

    СТАНДАРТТАРЫНЫН ТОПТОМУ

    КЫРГЫЗ РЕСПУБЛИКАСЫНЫН УКУКТУК ЧЕНЕМДИК АКТЫЛАРЫНЫН ЖЫЙНАГЫ

    01.08.2018-жылга карата

    КЫРГЫЗ РЕСПУБЛИКАСЫ

  • УДК 37.0ББК 74.04 (2Ки) К 63

    Рецензенттер: ю.и.д. Ниязова А.Н., – КР(С) У жарандык укук жана процесс кафедрасынын

    башчысы; Марченко Л.Ю., - Кыргыз Республикасынын Билим берүү жана илим министринин кеңешчиси;

    Грекова Е.Н., – Саламаттык сактоо министрлигинин Ооруларды алдын алуу жана мамлекеттик санитардык эпидемиологиялык көзөмөлдөө департаментинин техникалык жөнгө салуу жана ЕАЭБ менен иштөө бөлүмүнүн санитардык врачы;

    Кушубакова М.Ы., – Саламаттык сактоо министрлигинин Ооруларды алдын алуу жана мамлекеттик санитардык эпидемиологиялык көзөмөлдөө департаментинин мамлекеттик санитардык көзөмөлдөө бөлүмүнүн врачы.

    Түзүүчүлөр: Кириленко А.В., Исланбекова Б.И., Орозалиева Г.М.

    К 63 Мектептик билим берүү чөйрөсүнүн коопсуздугунун стандарттарынын топтому. Кыргыз Республикасынын укуктук ченемдик актыларынын жыйнагы. / Түз. Кириленко А.В., Исланбекова Б.И., Орозалиева Г.М.– Б.: 2018. – 480 б.

    ISBN 978-9967-04-856-0

    Мектептик билим берүү чөйрөсүнүн коопсуздугу маселелери боюнча Кыргыз Республикасынын укуктук ченемдик актыларынын жыйнагы жалпы билим берүүчү уюмдарынын адистерине, жетекчилерине, кызматкерлерине, камкорчулук кеңештердин мүчөлөрүнө жана жергиликтүү өз алдынча башкаруу органдарынын кызматкерлерине арналат. Жыйнактын максаты болуп билим берүү процессинин катышуучуларына билим берүү чөйрөсүнүн коопсуздугу маселелери боюнча КыргызРеспубликасынын мыйзамдарынын талаптары жөнүндө кеңири маалымдоо жана жыйынтыгында жарандардын саламаттыкка, жайлуу айлана- чөйрөгө, билим алууга ж.б. болгон конституциялык укуктарын ишке ашырууга көмөк көрсөтүү саналат. Жыйнак К. Аденауэр атындагы Фонд жана “БИОМ” экологиялык кыймылы тарабынан ишке ашырылуучу, Европа Бирлигинин финансылык колдоосу менен “Кыргыз Республикасындагы мектептик билим берүү чөйрөсүнүн коопсуздугун каржылоо механизмин өнүктүрүү” долбоорунун алкагында басып чыгарылган.

    К 4304000000–19ISBN 978-9967-04-856-0 УДК 37.0 ББК 74.01 (2Ки)

    © BIOM, 2018

  • Мектептик билим берүү чөйрөсүнүн коопсуздугунун стандарттарынын топтомуКыргыз Республикасынын укуктук ченемдик актыларынын жыйнагы

    3

    КИРИШҮҮАталган укуктук ченемдик актылардын жыйнагы билим берүү чөйрөсүнүн

    коопсуздугунун Стандарттарын аныктоочу документтердин топтомун түшүндүрөт. Жыйнак билим берүү чөйрөсүнүн коопсуздугуна карата негизги талаптарды, ченемдерди жана мамлекеттик, муниципалдык деңгээлдерде аталган маселелерди башкарууну камтыйт.

    Жыйнакты түзүүдө мектептердин директорлорунун, билим берүү тутумунун кызматкерлеринин, камкорчулук кеңештеринин өкүлдөрүнүн, жергиликтүү өз алдынча башкаруу органдарынын кызматкерлеринин, коомдук уюмдардын жана ата-энелер коомчулугунун суроо-талаптары эске алынды.

    Мектептик билим берүү чөйрөсүнүн коопсуздугу маселелери боюнча Кыргыз Республикасынын укуктук ченемдик актыларынын жыйнагы жалпы билим берүүчү уюмдарынын адистерине, жетекчилерине, кызматкерлерине, камкорчулук кеңештердин мүчөлөрүнө жана жергиликтүү өз алдынча башкаруу органдарынын кызматкерлерине арналат. Жыйнактын максаты болуп билим берүү процессинин катышуучуларына билим берүү чөйрөсүнүн коопсуздугу маселелери боюнча Кыргыз Республикасынын мыйзамдарынын талаптары жөнүндө кеңири маалымдоо жана жыйынтыгында жарандардын саламаттыкка, жайлуу айлана- чөйрөгө, билим алууга ж.б. болгон конституциялык укуктарын ишке ашырууга көмөк көрсөтүү саналат. Жыйнак К. Аденауэр атындагы Фонд жана “БИОМ” экологиялык кыймылы тарабынан ишке ашырылуучу, Европа Бирлигинин финансылык колдоосу менен “Кыргыз Республикасындагы мектептик билим берүү чөйрөсүнүн коопсуздугун каржылоо механизмин өнүктүрүү” долбоорунун алкагында басып чыгарылган.

    “Кыргыз Республикасындагы мектептик билим берүү чөйрөсүнүн коопсуздугун каржылоо механизмин өнүктүрүү” долбоорунун максаты КР Билим берүү жана илим министрлиги менен жергиликтүү бийлик органдарынын, социалдык өнөктөш уюмдарынын, жарандык коомдук уюмдардын жана мектептердин ортосундагы коопсуз билим берүү чөйрөсүн түзүү механизмин калыптандыруу боюнча секторлор аралык өнөктөштүк мамилени андан ары өнүктүрүүнү колдоо.

    Жалпы максатка жетүү үчүн долбоор боюнча өнөктөштөр көптөгөн иш-чаралардан турган, 3 кластерге топтолгон жана Кыргызстандын бардык аймактарын, анын ичинде Бишкек шаарын да камтыган стратегияны иштеп чыгышты. Бул иш-чаралар Кыргызстандын билим берүү тутумундагы: билим берүү чөйрөсүнүн коопсуздугу, билим берүүнүн сапаты жана окутуунун натыйжасы менен канааттанбагандык, адамдык ресурстардын жетишсиздиги жана билим берүү чөйрөсүндөгү реформаларды жүргүзүү үчүн мүмкүнчүлүктөр боюнча негизги маселелерди чечүүгө багытталган.

    Жогоруда аталган көйгөйлөрдү натыйжалуу чечүү үчүн долбоордун өнөктөштөрү конкреттүү маселелерди чечүүгө багытталган, атап айтканда:

    1. Кыргызстандын мектептериндеги билим берүү чөйрөсүнүн коопсуздугу боюнча улуттук стандарттарды иштеп чыгуу жана илгерилетүү:

    • Мектептердеги коопсуз жана саламат билим берүү чөйрө үчүн комплекстүү стандарттарды колдонуу боюнча колдонмолорду / усулдук сунуштарды иштеп чыгуу жана илгерилетүү;

    • Бул иштеп чыгуу процессине аткаруучу бийлик органдарын, атап айтканда КР Билим берүү жана илим министрлигин, Финансы министрлигин ж.б. жана Кыргыз Республикасынын Жогорку Кеңешин тартуу;

    • Укуктук ченемдик акты деңгээлинде мамлекеттик орган тарабынан кабыл алуу үчүн өлкөнүн бардык аймагында аткаруу милдеттүү болгон Стандартты илгерилетүү.

    2. Улуттук, жергиликтүү жана институционалдык деңгээлдерде башкаруу жана коопсуз билим берүү чөйрөсүн финансылык камсыздоо жаатындагы кызыкдар тараптардын дараметин жогорулатуу:

  • Мектептик билим берүү чөйрөсүнүн коопсуздугунун стандарттарынын топтомуКыргыз Республикасынын укуктук ченемдик актыларынын жыйнагы

    4

    • Коопсуз билим берүү чөйрөсүн камсыздоо үчүн 350 мектептин администрацияларынын жана райондук жана шаардык билим берүү бөлүмдөрүнүн кызматкерлеринин уюштуруучулук түзүмдү жана адамдык потенциалды башкарууну жакшыртуу жаатындагы дараметин жогорулатуу;

    • Бардык областтагы жергиликтүү өз алдынча башкаруу органдарынын, мектептик камкорчулук кеңештердин мүчөлөрүнүн, билим берүү жаатындагы өкмөттүк эмес уюмдардын дараметин жогорулатуу;

    • Мектептердеги коопсуз/саламат билим берүү чөйрөсүнүн менеджменти жана финансылык камсыздоо механизмдери боюнча райондук/шаардык билим берүү бөлүмдөрүнүн адистери, усулчулары үчүн окутуучу модулдарды иштеп чыгуу;

    • Коопсуз мектептик билим берүү чөйрөсүн башкаруу жана финансылык камсыздоо боюнча окуу-усулдук топтомду педагогдорду жана билим берүүдөгү башкаруучу кадрларды даярдоо системасына ишке киргизүү;

    • Туруктуу өнүгүү, энергиянын натыйжалуулугу жана коопсуздук принциптерин эске алуу менен тиешелүү билим берүү областтары боюнча окуу-усулдук материалдардын топтомун иштеп чыгууну уюштуруу;

    • Коопсуз/саламат билим берүү чөйрөсүн жана мектептердеги зордук-зомбулуксуз тажрыйбаны калыптандыруу маселелери боюнча педагогикалык жана башкаруучулук профилдеринин студенттери үчүн окутуучу материалдарды иштеп чыгуу;

    • Келечектеги педагогдор менен практикалык сабактарды өткөрүү үчүн коопсуз/саламат билим берүү чөйрөсүн түзүүнүн технологияларын жана мектептердеги зордук-зомбулуксуз жүрүм-турум практикасын колдонуу менен өлкөнүн жождорунда 3 ресурстук маалыматтык-усулдук “Билим берүү чөйрөсүнүн толеранттуулугун жана коопсуздугун өнүктүрүү боюнча борборлорду” түзүү;

    • Билим берүүнү каржылоону башкаруу, билим берүүнү каржылоону мониторингдөө, анын ичинде коопсуз билим берүү чөйрөсүн камсыздоо маселелери боюнча Финансы министрлигинин жана Билим берүү министрлиги-нин Коомдук кеңештеринин мүчөлөрүнүн дараметин жогорулатуу.

    3. Мамлекеттик органдардын секторлор аралык өз ара аракеттенүүсү аркылуу да, ошондой эле жергиликтүү өз алдынча башкаруу органдары, камкорчулук кеңештер жана мектептердин өз ара аракеттенүүсү аркылуу мектептердеги билим берүү чөйрөсүнүн коопсуздугун жогорулатуу боюнча механизмдерди иштеп чыгуу жана алдыңкы тажрыйбаларды жайылтуу:

    • Өлкөнүн 12 пилоттук мектебинин коопсуз/саламат билим берүү чөйрөсүн уюштуруу боюнча тажрыйбасын пилоттоштуруу жана трансляциялоо. Аталган мектептерде билим берүү чөйрөсүнүн коопсуздугун жогорулатуу боюнча иш-чаралар жүргүзүлүүдө жана туруктуулукту камсыздоо максатында “Коопсуздук боюнча кеңешчи” пилоттук топтор түзүлүүдө жана билим берүү чөйрөсүнүн коопсуздук менеджментинин механизми иштелип чыгууда;

    • Администрацияны жана окутуучулук курамды окутуу аркылуу мектептерге экологиялык коопсуздуктун практикалык ыкмаларын киргизүү;

    • Коопсуз/саламат билим берүү чөйрөсүн камсыздоо мүмкүнчүлүктөрү жөнүндө билим берүү уюмдарына, ЖӨБО жана коомчулукка маалымдоо;

    • Коопсуз/саламат билим берүү чөйрөсүн камсыздоо жана зордук-зомбулуксуз жүрүм-турумду калыптандыруу тажрыйбасы маселелери боюнча долбоордун www.safe.edu.kg веб-платформасын маалыматтык ресурс катары түзүү жана колдоо.

    Кошумча маалымат жана долбоордунматериалдары: www.safe.edu.kg сайтында, Фейсбуктагы баракчада: https://www.facebook.com/safeschoolsKG/?fref=ts жеткиликтүү.

  • Мектептик билим берүү чөйрөсүнүн коопсуздугунун стандарттарынын топтомуКыргыз Республикасынын укуктук ченемдик актыларынын жыйнагы

    5

    МАЗМУНУ

    Киришүү .......................................................................................................................................... 3

    Бөлүм I. Билим берүү чөйрөсүнүн коопсуздугу маселелери жөнүндө стратегиялык документтерде ............................................................................. 8

    2018-2040-жылдарга Кыргыз Республикасын өнүктүрүүнүн улуттук стратегиясы ............................................ 8

    2012-2020-жылдарга Кыргыз Республикасында билим берүүнү өнүктүрүү стратегиясын ишке ашыруунун үч жылдык планы катары 2018-2020-жылдарга Кыргыз Республикасында билим берүүнү өнүктүрүү стратегиясын ишке ашыруу боюнча иш-аракеттер планы .................................................................................................... 10

    Кыргыз Республикасынын Өкмөтүнүн «2015-2024-жылдарга Кыргыз Республикасында коопсуз мектептер жана мектепке чейинки билим берүү уюмдары» программасы .................................... 20

    Бөлүм II. Билим берүү чөйрөсүнүн коопсуздугуна карата талаптар билим берүү жана балдар жөнүндө мыйзамдарда ................................... 25

    Кыргыз Республикасынын балдар жөнүндө кодекси, 2012-жылдын 10-июлу № 100 .... 25

    Билим берүү жөнүндө Кыргыз Республикасынын мыйзамы, 2003-жылдын 30-апрели № 92 ....................................................................................................... 29

    Мугалимдин статусу жөнүндө Кыргыз Республикасынын мыйзамы, 2001-жылдын 14-январы № 9 ........................................................................................................ 64

    Көзөмөлчүлүк кеңеши жөнүндө Кыргыз Республикасынын мыйзамы, 2014-жылдын 30-майы № 81 ......................................................................................................... 71

    Кыргыз Республикасынын Өкмөтүнүн 2011-жылдын 12-сентябрындагы № 541 токтому менен бекитилген Жалпы билим берүү уюму жөнүндө типтүү жобо .................................................................................................................................. 80

    Кыргыз Республикасынын Өкмөтүнүн 2012-жылдын 20-февралындагы N 119 токтому менен бекитилген Кыргыз Республикасынын Билим берүү жана илим министрлиги жөнүндө жобо .................................................................................................... 93

    Негизги жана/же жалпы орто, баштапкы жана орто кесиптик билим берүү программаларын ишке ашыруучу билим берүү уюмдарын аккредитациялоонун тартибин жана Негизги жана/же орто жалпы билим берүү программаларын ишке ашыруучу, аккредитациялануучу билим берүү уюмдарына коюлуучу минималдуу талаптарды бекитүү жөнүндө Кыргыз Республикасынын өкмөтүнүн токтому, 2017-жылдын 16-июну № 381 .......................................................... 102

    Мамлекеттик органдары, алардын түзүмдүк бөлүнүштөрү жана ведомстволук мекемелери тарабынан жеке жана юридикалык жактарга берилүүчү мамлекеттик кызмат көрсөтүүлөрдүн , Кыргыз Республикасынын Өкмөтүнүн 2014-жылдын 3-июнундагы № 303 токтому менен бекитилгенстандарттары ............... 114

    Кыргыз Республикасынын Өкмөтүнүн 2011-жылдын 20-сентябрындагы N 563 токтому менен бекитилген Жалпы билим берүүчү уюмдарда кошумча билим берүү кызматтары жөнүндө жобо ..................................................................................................... 125

  • Мектептик билим берүү чөйрөсүнүн коопсуздугунун стандарттарынын топтомуКыргыз Республикасынын укуктук ченемдик актыларынын жыйнагы

    6

    Бөлүм III. Билим берүү чөйрөсүнүн коопсуздугуна карата талаптар саламаттык сактоо жөнүндө мыйзамдарда ................................................................... 133

    Коомдук саламаттык сактоо жөнүндө Кыргыз Республикасынын мыйзамы, 2009-жылдын 24-июлу № 248 ..................................................................................................... 133

    Кыргыз Республикасында жарандардын саламаттыгын сактоо жөнүндө Кыргыз Республикасынын мыйзамы, 2005-жылдын 9-январы № 6 .................................. 144

    Кыргыз Республикасынын жарандарынын ден соолугун тамекинин жана аны керектөөнүн зыяндуу таасиринен коргоо жөнүндө Кыргыз Республикасынын мыйзамы, 2006-жылдын 21-августу № 175 .......................... 146

    Ичүүчү суу жөнүндө Кыргыз Республикасынын мыйзамы, 1999-жылдын 25-марты № 33 .................................................................................................... 154

    Кыргыз Республикасында жарандардын саламаттыгын сактоо жөнүндө Кыргыз Республикасынын Өкмөтүнүн 2016-жылдын 11-апрелиндеги № 201 токтому менен бекитилген «Жалпы билим берүү уюмдарындагы окутуу шарттарына жана аны уюштурууга карата санитардык-эпидемиологиялык талаптар........................................................................................................................................ 160

    «Калктын эс алуу жана ден соолугун чыңдоо уюмдарына карата санитардык-эпидемиологиялык талаптар» санитардык-эпидемиологиялык эрежелери жана ченемдери ...................................... 194

    «Калктын эс алуу жана ден соолугун чыңдоо уюмдарына карата санитардык-эпидемиологиялык талаптар» ........................................................................ 219

    Бөлүм IV. Билим берүү чөйрөсүнүн коопсуздугуна карата талаптар укук бузууларды алдын алуу жөнүндө мыйзамдарда ............................................... 233

    Кыргыз Республикасында балдардын ден соолугуна, дене бой, интеллектуалдык, психикалык, руханий жана адептик өнүгүүсүнө зыян келтирүүнүн алдын алуу боюнча чаралар жөнүндө Кыргыз Республикасынын мыйзамы 2015-жылдын 21-июлу № 185 ................................ 233

    Кыргыз Республикасынын Саламаттык сактоо министрлигинин, Кыргыз Республикасынын Ички иштер министрлигинин, Кыргыз Республикасынын Билим берүү жана илим министрлигинин, Кыргыз Республикасынын Маданият, маалымат жана туризм министрлигинин, Кыргыз Республикасынын Эмгек жана социалдык өнүгүү министрлигинин, Кыргыз Республикасынын Коргонуу иштери боюнча мамлекеттик комитетинин, Кыргыз Республикасынын Өкмөтүнө караштуу Жергиликтүү өз алдынча башкаруу иштери жана этностор аралык мамилелер боюнча мамлекеттик агенттигинин жана Кыргыз Республикасынын Өкмөтүнө караштуу Жаштар иштери, дене тарбия жана спорт мамлекеттик агенттигинин буйругу ......................................................................................................................................... 238

    2016-2017-окуу жылдарында Кыргыз Республикасынын жаш өспүрүмдөр жана жаштар арасындагы укук бузууларды, кылмыштуулукту алдын алуу боюнча ведомстволор арасындагы иш мерчеми. 2016-жылдын 30-августунда биргелешип кабыл алынган буйрук менен бекитилген ................................................... 240

  • Мектептик билим берүү чөйрөсүнүн коопсуздугунун стандарттарынын топтомуКыргыз Республикасынын укуктук ченемдик актыларынын жыйнагы

    7

    Бөлүм V. Өрт коопсуздугуна, эмгек коопсуздугуна жана жарандык коргоо боюнча ишмердикти уюштурууга талаптар ................................................................................. 248

    Жарандык коргонуу жөнүндө Кыргыз Республикасынын мыйзамы, 2018-жылдын 24-майы № 54 ....................................................................................................... 248

    Эмгекти коргоо жөнүндө Кыргыз Республикасынын мыйзамы, 2003-жылдын 1-августу № 167 ................................................................................................... 266

    Өрт коопсуздугун камсыз кылуу жөнүндө Кыргыз Республикасынын мыйзамы, 2016-жылдын 7-июну № 78 ...................................................................................................... 281

    Бөлүм VI. Билим берүү чөйрөсүнүн коопсуздугуна карата талаптар экономикалык ишмердикти жана курулушту жөнгө салуу жөнүндө мыйзамдарда .................. 346

    Жергиликтүү өз алдынча башкаруу жөнүндө Кыргыз Республикасынын мыйзамы, 2011-жылдын 15-июлу № 101 ............................... 346

    Керектөөчүлөрдүн укуктарын коргоо жөнүндө Кыргыз Республикасынын мыйзамы, 1997-жылдын 10-декабры № 90 ........................... 350

    Бөлүм VII. Кыргыз Республикасынын өкмөтүнүн токтомунун долбоору ............................. 381

    Жалпы билим берүү уюмдарында билим берүү чөйрөсүнүн коопсуздугун жогорулатуу максатында кыргыз республикасынын ө кмөтүнүн айрым чечимдерине өзгөртүүлөрдү киргизүү жөнүндө ............................ 381

    Кыскартуулардын тизмеси .................................................................................................. 398

    Маалыматтардын кошумча булактары: ......................................................................... 400

  • Мектептик билим берүү чөйрөсүнүн коопсуздугунун стандарттарынын топтомуКыргыз Республикасынын укуктук ченемдик актыларынын жыйнагы

    Бөлүм I. Билим берүү чөйрөсүнүн коопсуздугу маселелери жөнүндө стратегиялык документтерде

    8

    Бөлүм I. Билим берүү чөйрөсүнүн коопсуздугу маселелери жөнүндө стратегиялык документтерде

    “2018-2040-жылдары Кыргыз Республикасын өнүктүрүүнүн улуттук стратегиясы жөнүндө”

    Кыргыз Республикасынын Президентинин жарлыгы Бишкек шаары, 2018-жылдын 31-октябры ПЖ № 221

    2018-2040-жылдарга КЫРГЫЗ РЕСПУБЛИКАСЫН ӨНҮКТҮРҮҮНҮН УЛУТТУК СТРАТЕГИЯСЫ

    (Үзүндү)

    Сапаттуу билим берүү жана илим системасыКелечекке көз караш: Ар бир жаран дүйнөдө атаандаштыкка жөндөмдүү жана

    суроо-талапка ээ болууга, дүйнөдөгү өзгөрүүлөргө ыңгайлашууга мүмкүндүк бере турган, иш жүзүндө колдонулуучу билимди жана көндүмдү пайда кылган, адамдын дараметин ачкан, инсанды ар тараптан тарбиялоого багытталган сапаттуу билим ала алат. Илим жана технологиялар өлкөнүн социалдык жана экономикалык өнүгүүсүн, жаңы технологияларды өркүндөтүүнү жана киргизүүнү, табигый кыйроолорду болтурбоону жана экосистеманы сактоону, элдин тарыхын, социалдык жана саясий тенденцияларды изилдөөнү камсыз кылат.

    Кыргыз Республикасында билим берүүнүн жаңы натыйжаларына жана сапатына багытталган модернизацияланган билим берүү саясатты ырааттуу жүзөгө ашырылат. Албетте, билим берүүнүн жеткиликтүүлүгү жана сапатысыяктуу билим берүүнүн системасын уюштуруунун принциптери жарандардын бардык категориясы үчүн сакталат.

    Билим берүүнүн системасынын ийкемдүүлүгү мамлекеттин, жалпысынан коомдун жана конкреттүү адамдын сурамдарына адекваттуу жооп беришине мүмкүн дүк берет. Билим берүү системасы мамлекеттик инвестициялардын контекстинде приоритеттердин бири болуп калышы керек. Бирок жакынкы жылдары ага бөлүнгөн каражаттарды пайдалануунун натыйжалуулугуна өзгөчө көңүл буруу зарыл.

    Билим берүү секторунун эффективдүүлүгү окуучулардын билим берүүдөгү жетишкендиктерин көз карандысыз улуттук жана эл аралык түзүмдөр тарабынан жүргүзүлгөн баалоонун негизинде бааланат. Кыргызстан билим берүү деңгээли боюнча алдыңкы 50 өлкөнүн катарына кирет. Мамлекеттин ролу учурдагы билим берүү кызмат көрсөтүүлөрүнүн үстөмдүк кылуучу провайдеринен эффективдүү жөнгө салуучуга кайра каралат.

    Мамлекеттик орган саясатты, ченемдерди иштеп чыгат, кесипкөй кадрларды даярдоону камсыз кылат жана кызмат көрсөтүүлөрдү керектөөчүнүн укуктарын кор гойт, билим берүүнүн коомдогу баалуулуктарын сактоону камсыздайт, үй-бүлө сү жана ата энеси менен бирге жарандардын жооптуу жана билимдүү муунун тарбиялоого салым кошот. Билим берүүдө баштапкы мектепти системалуу колдоого басым коюлат.

    Заманбап талаптарга ылайык балдарды жаштайынан өстүрүүнүн шарттарын түзүүгө өзгөчө көңүл бурулушу керек. Биздин жаш жарандарды багуунун сапатын камсыз кылууга, мектепке чейинки билим берүүнүн заманбап методдорун киргизүүгө

  • Мектептик билим берүү чөйрөсүнүн коопсуздугунун стандарттарынын топтомуКыргыз Республикасынын укуктук ченемдик актыларынын жыйнагы

    Бөлүм I. Билим берүү чөйрөсүнүн коопсуздугу маселелери жөнүндө стратегиялык документтерде

    9

    жана жеткиликтүү кылууга тийишпиз. Балдарды жаштайынан өстүрүүгө инвестиция салуу системасы түзүлөт.

    Окуу чөйрөсүнөн эмгек чөйрөсүнө өтүүнү камсыз кылган көндүмдөрдү калыптандыруу максатында бардык деңгээлдеги билим берүү системасынын мүмкүндүгүн камсыз кылуу керек. ЕАЭБге интеграциялоонун шарттарын кошуу менен эмгек рыногунун сурамдарына ылайык кесиптик даярдыктын сапатын көтөрүү милдети турат. Калктын кирешелерин туруктуу өстүрүү үчүн адистерди, анын ичинде биздин эмгек мигранттарын сапаттуу даярдоону камсыз кылуу керек.

    Медициналык жана социалдык инклюзиянын милдеттерин эске алуу менен үзгүлтүксүз билим берүүнүн системасы түзүлөт.

    Билим берүү санариптик технологияларды кеңири жана ар тараптуу колдонууга негизделет жана турмуштук реалдуу проблемаларды жана чакырыктарды чечүүгө багытталат.

    Адам ресурстарын өнүктүрүү жаатында мамлекеттик саясат улуттук квалификациялык системаны киргизүүгө жана өркүндөтүүгө негизделет. Баштапкы, орто жана жогорку кесиптик билим берүү системасында натыйжалуу механизмдер болот, алар билим берүүчү кызмат көрсөтүүлөрүн керектегендердин сурооталамдарына жана жумуш берүүчүлөрдүн квалификациялуу кадрларга болгон муктаждыктарына адекваттуу чара көрүүгө мүмкүндүк берет.

    Билим берүү уюмдарын түзүү, окуучулар жана студенттер үчүн стажиров-каларды жана практикаларды уюштуруу чөйрөсүндө билим берүүнүн бардык дең-гээл деринде, ошондой эле окутуучулук (анын ичинде чеберлер) жана профессордук-окутуучулук курам үчүн социалдык өнөктөштүктү калыптандыруу зарыл.

    Билим берүүнүн бардык деңгээлинде, анын ичинде ченемдик бюджеттик (жан башына) каржылоонун механизмин колдонуу менен натыйжага багытталган башкаруу жана каржылоо камсыз кылынат.

    Мамлекет билим берүүнүн стандарттарын гана белгилебестен, жогорку кесиптик билим берүүнүн сапатын мамлекеттик үлгүдөгү дипломдорду берүү менен кепилдик кылат. ЖОЖдор эл аралык билим берүү кызмат көрсөтүүлөрүнүн рыногунда атаандашууга жөндөмдүү болот. Билим берүү чөйрөсүндөгү саясат ЖОЖдордогу башкарууну борбордон ажыратууга, окутуунун түрлөрүн жана методдорун тандоодогу эркин ишке, инновациялык жана илимий мамилени пайдаланууга багытталат. ЖОЖдор инновациялардын жана жогорку технологиялардын башаты болуп калат. Билимдин жана технологиялардын трансферинин системасы түзүлөт. Жогорку билим берүү секторун каржылоону өзгөртүү, эл аралык жана региондук рейтингдерге катышууну эске алганда, ЖОЖдорду баалоонун рейтингдик системасын киргизүү милдети турат.

    Илимий иштин артыкчылыгы өлкөнүн стратегиялык артыкчылыктарына жана инновацияларга болгон муктаждыктарга жараша аныкталат. Изилдөө иши каражаттарды пайдалануунун натыйжалуулугун, алынган натыйжаларды колдонууну баалоо менен илимий-практикалык натыйжаларды алууга багытталат. Жогорку квалификациядагы илимий жана илимий-педагогикалык кадрларды даярдоо системасынын сапаты жакшыртылат, ага социалдык селекция, академиялык жана кесиптик даярдык кирет.

  • Мектептик билим берүү чөйрөсүнүн коопсуздугунун стандарттарынын топтомуКыргыз Республикасынын укуктук ченемдик актыларынын жыйнагы

    Бөлүм I. Билим берүү чөйрөсүнүн коопсуздугу маселелери жөнүндө стратегиялык документтерде

    10

    Кы

    ргы

    з Р

    есп

    уб

    ли

    кас

    ын

    ын

    Өк

    мө

    түн

    үн

    201

    8-ж

    ыл

    ды

    н

    4-и

    юн

    ун

    даг

    ы №

    270

    то

    кто

    му

    мен

    ен б

    еки

    тил

    ген

    2012

    -202

    0-Ж

    ЫЛ

    ДА

    РГ

    А К

    ЫР

    ГЫ

    З Р

    ЕС

    ПУ

    БЛ

    ИК

    АС

    ЫН

    ДА

    БИ

    ЛИ

    М Б

    ЕР

    ҮҮ

    НҮ

    ӨН

    ҮК

    ТҮ

    РҮ

    Ү С

    ТР

    АТ

    ЕГ

    ИЯ

    СЫ

    Н И

    ШК

    Е

    АШ

    ЫР

    УУ

    НУ

    Н Ү

    Ч Ж

    ЫЛ

    ДЫ

    К П

    ЛА

    НЫ

    КА

    ТА

    РЫ

    201

    8-20

    20-Ж

    ЫЛ

    ДА

    РГ

    А К

    ЫР

    ГЫ

    З Р

    ЕС

    ПУ

    БЛ

    ИК

    АС

    ЫН

    ДА

    БИ

    ЛИ

    М

    БЕ

    РҮ

    ҮН

    Ү Ө

    НҮ

    КТ

    ҮР

    ҮҮ

    СТ

    РА

    ТЕ

    ГИ

    ЯС

    ЫН

    ИШ

    КЕ

    АШ

    ЫР

    УУ

    БО

    ЮН

    ЧА

    ИШ

    -АР

    АК

    ЕТ

    ТЕ

    Р П

    ЛА

    НЫ

    (Үзү

    ндү

    )

    Ма

    кса

    ты

    : на

    ты

    йж

    ага

    ба

    гыт

    та

    лга

    н б

    ил

    им

    бе

    рү

    үн

    үн

    ба

    зал

    ык

    не

    гизд

    ер

    ин

    тү

    зүү

    жа

    на

    ту

    ру

    кт

    уу

    өн

    үк

    тү

    рү

    ү ү

    чү

    н б

    ил

    им

    бе

    рү

    үгө

    ак

    ыр

    ын

    ды

    к м

    ен

    ен

    өт

    үү

    .

    Ми

    лд

    ет

    те

    р/и

    шк

    е

    аш

    ыр

    уу

    фо

    рм

    асы

    к

    ат

    ар

    ы ч

    ар

    ал

    ар

    Ин

    ди

    ка

    то

    рд

    ун

    ат

    а-

    лы

    шы

    И

    нд

    ик

    ат

    ор

    ло

    р

    Жо

    оп

    ту

    у

    ат

    ка

    уу

    чу

    ла

    р

    Ка

    рж

    ыл

    оо

    б

    ул

    ак

    та

    ры

    Б

    аза

    лы

    к

    2017

    -жы

    л

    2018

    -жы

    л

    2019

    -жы

    л

    2020

    -жы

    л

    2.

    Ме

    кт

    еп

    ти

    к б

    ил

    им

    бе

    рү

    ү

    1-

    ми

    лд

    ет

    . Жа

    лп

    ы б

    ил

    им

    бе

    рү

    ү у

    юм

    да

    ры

    нд

    а б

    ил

    им

    бе

    рү

    үн

    үн

    же

    тк

    ил

    ик

    тү

    үл

    үгү

    н ж

    ан

    а с

    ап

    ат

    ын

    жо

    гор

    ул

    ат

    уу

    10

    О

    ку

    туу

    га к

    арат

    а к

    ом

    -п

    етен

    ттү

    ү м

    ами

    лен

    и

    эск

    е ал

    уу

    мен

    ен

    жал

    пы

    би

    ли

    м б

    ерү

    ү

    ую

    мд

    ары

    нд

    а б

    ил

    им

    б

    ерү

    үн

    үн

    маз

    му

    ну

    н

    мо

    дер

    ни

    зац

    ия

    ло

    о

    Пр

    едм

    етти

    к с

    тан

    дар

    т-та

    рд

    ы б

    еки

    түү

    (10

    -11-

    кл

    асст

    ар)

    Ста

    нд

    арт-

    тар

    ды

    н

    до

    лб

    оо

    ру

    Ап

    ро

    бац

    ия

    оо

    ну

    н ж

    ы-

    йы

    нты

    гы

    бо

    юн

    ча

    стан

    артт

    ард

    ын

    д

    ол

    бо

    ор

    ун

    то

    лу

    кта

    п

    иш

    теп

    чы

    гуу

    Ста

    нд

    арт-

    тар

    ды

    бе-

    ки

    түү

    Иш

    ке

    ки

    р-

    гизү

    ү

    БИ

    М,

    ЭА

    У (

    ма-

    ку

    лд

    ашу

    у

    бо

    юн

    ча)

    БИ

    Мд

    ин

    бек

    и-

    тил

    ген

    бю

    дж

    е-ти

    ни

    н ч

    еги

    нд

    е ж

    ана

    до

    но

    рд

    ук

    к

    араж

    атта

    рд

    ын

    э

    себ

    ин

    ен

    13

    lib

    .kg

    ач

    ык

    би

    ли

    м б

    е-р

    үү

    рес

    ур

    стар

    ын

    ын

    р

    епо

    зита

    ри

    йи

    ни

    н к

    ө-

    лө

    мү

    н ж

    ого

    ру

    лат

    уу

    lib

    .kg

    пл

    атф

    ор

    мас

    ын

    да

    эл

    ектр

    он

    ду

    к ф

    ор

    мат

    та

    жай

    гаш

    тыр

    ыл

    ган

    ок

    уу

    к

    ите

    пте

    ри

    ни

    н, м

    аал

    ы-

    мат

    тык

    , мет

    од

    ик

    алы

    к

    жан

    а б

    ашк

    а б

    ил

    им

    бе-

    рү

    ү м

    атер

    иал

    дар

    ын

    ын

    са

    ны

    453

    ок

    уу

    к

    ите

    би

    , 621

    д

    исс

    ерта

    ия

    лы

    к м

    а-те

    ри

    ал, 7

    94

    сей

    рек

    ки

    -те

    пте

    р

    Фак

    т б

    ою

    нч

    а Ф

    акт

    бо

    юн

    ча

    Фак

    т б

    ою

    нч

    а Б

    ИМ

    , С

    КФ

    КФ

    аку

    лд

    а-ш

    уу

    б

    ою

    нч

    а)

    БИ

    Мд

    ин

    бек

    и-

    тил

    ген

    бю

    дж

    е-ти

    ни

    н ч

    еги

    нд

    е ж

    ана

    до

    но

    рд

    ук

    к

    араж

    атта

    рд

    ын

    э

    себ

    ин

    ен

  • Мектептик билим берүү чөйрөсүнүн коопсуздугунун стандарттарынын топтомуКыргыз Республикасынын укуктук ченемдик актыларынын жыйнагы

    Бөлүм I. Билим берүү чөйрөсүнүн коопсуздугу маселелери жөнүндө стратегиялык документтерде

    11

    15

    Жал

    пы

    би

    ли

    м б

    ерү

    ү

    ую

    мд

    ары

    ны

    н м

    уга

    им

    дер

    ин

    ин

    ква

    ли

    ик

    аци

    ясы

    н ж

    ого

    ул

    ату

    у с

    ист

    емас

    ын

    р

    ефо

    рм

    ало

    о

    Жал

    пы

    би

    ли

    м б

    ерү

    ү

    ую

    мд

    ары

    ны

    н м

    уга

    ли

    м-

    дер

    ин

    ин

    жан

    а ж

    етек

    -тө

    өч

    ү к

    ызм

    атк

    ерл

    ери

    ин

    ква

    ли

    фи

    кац

    ия

    сын

    ж

    ого

    ру

    лат

    уу

    пр

    ог-

    рам

    мал

    ары

    ны

    н ж

    ана

    мо

    ду

    лд

    ары

    ны

    н э

    лек

    т-р

    он

    ду

    к д

    епо

    зита

    ри

    йи

    ин

    бо

    лу

    шу

    - К

    вал

    иф

    ик

    а-ц

    ия

    ны

    жо

    го-

    ру

    лат

    уу

    п

    ро

    грам

    ма-

    лар

    ын

    ын

    ж

    ана

    мо

    ду

    л-

    дар

    ын

    ын

    де-

    по

    зита

    ри

    ин

    иш

    теп

    ч

    ыгу

    у

    Ква

    ли

    фи

    а-ц

    ия

    ны

    жо

    -го

    ру

    лат

    уу

    га

    өтү

    нм

    ө-

    лө

    рд

    ү

    иш

    ке

    ашы

    уу

    мех

    а-н

    изм

    ин

    ап

    об

    аци

    я-

    ло

    о, и

    ште

    -тү

    ү

    Иш

    ке

    ки

    рги

    зүү

    Б

    ИМ

    , Р

    ПК

    КЖ

    жК

    ДИ

    , Э

    АУ

    а-к

    ул

    да-

    шу

    у

    бо

    юн

    ча)

    БИ

    Мд

    ин

    бек

    и-

    тил

    ген

    бю

    дж

    е-ти

    ни

    н ч

    еги

    нд

    е ж

    ана

    до

    но

    р-

    ду

    к к

    араж

    ат-

    тар

    ды

    н э

    себ

    и-

    нен

    Му

    гал

    им

    дер

    ди

    н к

    вал

    и-

    фи

    кац

    ия

    сын

    жо

    гор

    ул

    а-ту

    у ү

    чү

    н н

    уск

    ама

    жан

    а м

    ето

    ди

    кал

    ык

    мат

    е-р

    иал

    дар

    ды

    н б

    ол

    уш

    у

    - Н

    уск

    ама

    жан

    а м

    ето

    ик

    алы

    к

    мат

    ери

    ал-

    дар

    ды

    иш

    -те

    п ч

    ыгу

    у

    Иш

    ке

    ашы

    ру

    у

    мех

    ани

    з-м

    ин

    ап

    ро

    аци

    ял

    оо

    , и

    ште

    түү

    Ок

    уу

    чу

    лар

    ын

    би

    ли

    м

    алу

    у ж

    е-ти

    шк

    ен-

    ди

    кте

    ри

    ин

    сап

    а-ты

    н б

    аа-

    ло

    он

    ун

    на-

    тый

    жал

    а-р

    ын

    а н

    еги

    з-д

    енге

    н

    жал

    пы

    би

    им

    бер

    үү

    у

    юм

    ун

    ке-

    сип

    тик

    ө

    нү

    ктү

    үү

    нү

    н

    жек

    е п

    ро

    г-р

    амм

    алар

    ы

    иш

    ке

    ки

    р-

    гизи

    лд

    и

    БИ

    М,

    РП

    КК

    Жж

    КД

    И,

    ЭА

    У (

    ма-

    ку

    лд

    а-ш

    уу

    б

    ою

    нч

    а)

    БИ

    Мд

    ин

    бек

    и-

    тил

    ген

    бю

    дж

    е-ти

    ни

    н ч

    еги

    нд

    е ж

    ана

    до

    но

    р-

    ду

    к к

    араж

    ат-

    тар

    ды

    н э

    себ

    и-

    нен

  • Мектептик билим берүү чөйрөсүнүн коопсуздугунун стандарттарынын топтомуКыргыз Республикасынын укуктук ченемдик актыларынын жыйнагы

    Бөлүм I. Билим берүү чөйрөсүнүн коопсуздугу маселелери жөнүндө стратегиялык документтерде

    12

    Жал

    пы

    би

    ли

    м б

    ерү

    ү

    ую

    мд

    ары

    ны

    н м

    уга

    ли

    м-

    дер

    ин

    е к

    вал

    иф

    ик

    аци

    я-

    сын

    жо

    гор

    ул

    ату

    у к

    ыз-

    мат

    тар

    ын

    кө

    рсө

    түү

    ү

    чү

    н в

    ауч

    ерд

    ик

    мех

    а-н

    изм

    ди

    н м

    од

    ели

    н и

    ш-

    теп

    чы

    гуу

    ЧУ

    А т

    ал-

    до

    о

    ЧУ

    Ан

    ы т

    ал-

    до

    о ж

    ана

    ква

    ли

    фи

    ка-

    ци

    ясы

    н ж

    о-

    гор

    ул

    ату

    у

    кы

    змат

    та-

    ры

    н к

    өр

    сө-

    түү

    нү

    н в

    ау-

    чер

    ди

    к м

    еха-

    ни

    зми

    н п

    и-

    ло

    тту

    к т

    үр

    дө

    и

    шк

    е к

    ир

    ги-

    зүү

    жө

    нү

    нд

    ө

    ЧУ

    Ан

    ы и

    ш-

    теп

    чы

    гуу

    Иш

    ке

    ашы

    уу

    мех

    а-н

    изм

    ин

    и

    ште

    түү

    Иш

    ке

    ашы

    уу

    мех

    а-н

    изм

    ин

    и

    ште

    түү

    БИ

    М, Ф

    М,

    АӨ

    Б (

    ма-

    ку

    лд

    ашу

    у

    бо

    юн

    ча)

    БИ

    Мд

    ин

    бек

    и-

    тил

    ген

    бю

    дж

    е-ти

    ни

    н ч

    еги

    нд

    е ж

    ана

    до

    но

    рд

    ук

    к

    араж

    атта

    рд

    ын

    э

    себ

    ин

    ен

    17

    Жал

    пы

    би

    ли

    м б

    ерү

    ү

    ую

    мд

    ары

    ны

    н т

    арм

    ак-

    тар

    ын

    ын

    чен

    емд

    ик

    к

    арж

    ыл

    оо

    ста

    нд

    арт-

    тар

    ын

    а ы

    лай

    ык

    иш

    те-

    ши

    н к

    ол

    до

    о

    Чен

    емд

    ик

    кар

    жы

    ло

    ого

    ы

    лай

    ык

    ар

    би

    р о

    ку

    уч

    уга

    к

    етк

    ен ч

    ыгы

    мд

    ард

    ы ж

    а-б

    уу

    пай

    ызы

    87,6

    %

    90,5

    %

    93%

    95

    %

    БИ

    М, Ф

    М

    БИ

    Мд

    ин

    бек

    и-

    тил

    ген

    бю

    дж

    е-ти

    ни

    н ч

    еги

    нд

    е

    2-

    ми

    лд

    ет

    . Би

    ли

    м б

    ер

    үү

    чө

    йр

    өсү

    н с

    ан

    ар

    ип

    ти

    к т

    ра

    нсф

    ор

    ма

    ци

    ял

    оо

    18

    Ж

    алп

    ы б

    ил

    им

    бер

    үү

    у

    юм

    дар

    ын

    ко

    мп

    ью-

    тер

    ди

    к т

    ехн

    ик

    а м

    енен

    к

    амсы

    здо

    о

    Ок

    уту

    уд

    а к

    ол

    до

    ну

    у ү

    чү

    н

    ко

    мп

    ьюте

    рд

    ик

    тех

    ни

    ка

    мен

    ен к

    амсы

    з б

    ол

    гон

    ж

    алп

    ы б

    ил

    им

    бер

    үү

    у

    юм

    дар

    ын

    ын

    үл

    үш

    ү

    74,8

    %

    85%

    90

    %

    100%

    Б

    ИМ

    , Ф

    М

    БИ

    Мд

    ин

    бек

    и-

    тил

    ген

    бю

    дж

    е-ти

    ни

    н ч

    еги

    нд

    е

    19

    Жал

    пы

    би

    ли

    м б

    ерү

    ү

    ую

    мд

    ары

    н "

    SM

    AR

    T-

    мек

    теп

    тер

    " д

    ең-

    гээ

    ли

    не

    чей

    ин

    ко

    ум

    ча

    жаб

    ду

    ул

    ар м

    е-н

    ен ж

    абд

    уу

    "SM

    AR

    T-м

    екте

    пте

    рд

    ин

    " са

    ны

    -

    - 20

    10

    Б

    ИМ

    , А

    ӨБ

    а-к

    ул

    даш

    уу

    б

    ою

    нч

    а)

    До

    но

    рд

    ук

    кар

    а-ж

    атта

    рд

    ын

    эсе

    ин

    ен

  • Мектептик билим берүү чөйрөсүнүн коопсуздугунун стандарттарынын топтомуКыргыз Республикасынын укуктук ченемдик актыларынын жыйнагы

    Бөлүм I. Билим берүү чөйрөсүнүн коопсуздугу маселелери жөнүндө стратегиялык документтерде

    13

    20

    Жал

    пы

    би

    ли

    м б

    ерү

    ү

    ую

    мд

    ары

    нд

    а э

    лек

    т-р

    он

    ду

    к о

    ку

    туу

    ну

    ө

    нү

    ктү

    рү

    ү ж

    ана

    шар

    ттар

    ды

    тү

    зүү

    Ин

    тегр

    аци

    ял

    анга

    н

    пр

    едм

    етте

    р б

    ою

    нч

    а п

    и-

    ло

    тту

    к э

    лек

    тро

    нд

    ук

    к

    ур

    стар

    иш

    тел

    ип

    чы

    кты

    - 1

    2 3

    БИ

    М,

    жо

    жд

    ор

    Б

    ИМ

    ди

    н б

    еки

    -ти

    лге

    н б

    юд

    же-

    тин

    ин

    чег

    ин

    де

    жан

    а д

    он

    ор

    ду

    к

    кар

    ажат

    тар

    ды

    н

    эсе

    би

    нен

    Т

    аби

    гый

    -ил

    им

    ий

    би

    ли

    м

    бер

    үү

    жаа

    тын

    да

    жаң

    ы

    ин

    тегр

    аци

    ял

    анга

    н к

    ур

    с-та

    рд

    ы к

    ол

    до

    о ү

    чү

    н

    эл

    ектр

    он

    ду

    к л

    або

    рат

    о-

    ри

    ял

    ард

    ын

    бо

    лу

    усу

    Э

    лек

    тро

    нд

    ук

    л

    або

    рат

    ор

    ия

    ард

    ы и

    ште

    п

    чы

    гуу

    /ад

    апта

    ия

    ло

    о

    Эл

    ектр

    он

    ук

    лаб

    ор

    а-то

    ри

    ял

    ард

    ы

    иш

    теп

    чы

    -гу

    у/а

    дап

    та-

    ци

    ял

    оо

    Эл

    ектр

    он

    ук

    лаб

    ор

    а-то

    ри

    ял

    ард

    ы

    иш

    теп

    чы

    -гу

    у/а

    дап

    та-

    ци

    ял

    оо

    БИ

    М, Э

    АУ

    аку

    лд

    а-ш

    уу

    б

    ою

    нч

    а)

    БИ

    Мд

    ин

    бек

    и-

    тил

    ген

    бю

    дж

    е-ти

    ни

    н ч

    еги

    нд

    е ж

    ана

    до

    но

    рд

    ук

    к

    араж

    атта

    рд

    ын

    э

    себ

    ин

    ен

    21

    Жал

    пы

    би

    ли

    м б

    ерү

    ү

    ую

    мд

    ары

    ны

    н м

    уга

    им

    дер

    ин

    ин

    маа

    лы

    атты

    к-к

    ом

    му

    ни

    ка-

    ци

    ял

    ык

    тех

    но

    ло

    гия

    ар ж

    ааты

    нд

    агы

    ква

    иф

    ик

    аци

    ясы

    н ж

    ого

    ул

    ату

    у п

    ро

    цес

    син

    к

    амсы

    здо

    о

    Ква

    ли

    фи

    кац

    ия

    ны

    жо

    го-

    ру

    лат

    уу

    ку

    рст

    ары

    нан

    өт-

    кө

    н "

    Ин

    фо

    рм

    ати

    ка"

    п

    ред

    мет

    ин

    ок

    уту

    уч

    у м

    у-

    гал

    им

    дер

    ди

    н ү

    лү

    шү

    3%

    +6%

    +6

    %

    +20%

    Б

    ИМ

    , Р

    ПК

    КЖ

    жК

    ДИ

    БИ

    Мд

    ин

    бек

    и-

    тил

    ген

    бю

    дж

    е-ти

    ни

    н ч

    еги

    нд

    е

    Му

    гал

    им

    дер

    ди

    н м

    аал

    ы-

    мат

    тык

    -ко

    мм

    ун

    ик

    аци

    я-

    лы

    к к

    ом

    пет

    ентт

    үү

    лү

    гүн

    б

    аал

    оо

    бо

    юн

    ча

    ко

    лд

    он

    он

    у а

    дап

    тац

    ия

    ло

    о

    (ЮН

    ЕС

    КО

    )

    - М

    ТК

    -ко

    мп

    е-те

    нц

    ия

    лар

    ы

    бо

    юн

    ча

    ко

    л-

    до

    нм

    о а

    дап

    -та

    ци

    ял

    анд

    ы

    Ко

    лд

    он

    мо

    ун н

    еги

    -зи

    нд

    е М

    ТК

    ку

    рст

    ары

    ын

    /мо

    дул

    ары

    ны

    н

    пр

    огр

    амм

    а-сы

    иш

    тел

    ип

    ч

    ыкк

    ан ж

    ана

    иш

    ке к

    ир

    ги-

    зил

    ген

    Иш

    ке

    ки

    р-

    гизү

    ү

    БИ

    М,

    РП

    КК

    Жж

    КД

    И,

    ЮН

    ЕС

    КО

    и

    ште

    ри

    б

    ою

    нч

    а у

    лу

    тту

    к

    ко

    ми

    сси

    я

    (мак

    ул

    да-

    шу

    у

    бо

    юн

    ча)

    БИ

    Мд

    ин

    бек

    и-

    тил

    ген

    бю

    дж

    е-ти

    ни

    н ч

    еги

    нд

    е,

    до

    но

    рд

    ук

    кар

    а-ж

    атта

    рд

    ын

    эсе

    ин

    ен

    Өзү

    нү

    н м

    аал

    ым

    атты

    к-

    ко

    мм

    ун

    ик

    аци

    ял

    ык

    ко

    м-

    пет

    ентт

    үү

    лү

    гүн

    жо

    гор

    у-

    лат

    уу

    үч

    үн

    ква

    ли

    фи

    ка-

    ци

    ясы

    н ж

    ого

    ру

    лат

    уу

    м

    од

    ул

    ду

    к к

    ур

    стар

    ын

    ан

    өтк

    өн

    пр

    едм

    етти

    к м

    уга

    им

    дер

    ди

    н ү

    лү

    шү

    - -

    Рес

    пу

    бл

    и-

    кан

    ын

    му

    -га

    ли

    мд

    ери

    ин

    сан

    ы-

    ны

    н +

    3%ы

    +5%

    Б

    ИМ

    , Э

    АУ

    а-к

    ул

    даш

    уу

    б

    ою

    нч

    а)

    БИ

    Мд

    ин

    бек

    и-

    тил

    ген

    бю

    дж

    е-ти

    ни

    н ч

    еги

    нд

    е,

    до

    но

    рд

    ук

    кар

    а-ж

    атта

    рд

    ын

    эсе

    ин

    ен

  • Мектептик билим берүү чөйрөсүнүн коопсуздугунун стандарттарынын топтомуКыргыз Республикасынын укуктук ченемдик актыларынын жыйнагы

    Бөлүм I. Билим берүү чөйрөсүнүн коопсуздугу маселелери жөнүндө стратегиялык документтерде

    14

    3-

    ми

    лд

    ет

    . Ин

    кл

    юзи

    вд

    ик

    би

    ли

    м б

    ер

    үү

    22

    Б

    ил

    им

    бер

    үү

    об

    ъек

    т-те

    ри

    ни

    н и

    мар

    атта

    ры

    н

    до

    лб

    оо

    рл

    оо

    до

    ал

    ард

    ы

    ден

    со

    ол

    угу

    нун

    мү

    м-

    күн

    чү

    лү

    гү ч

    екте

    лге

    н

    адам

    дар

    ды

    н, а

    ны

    н

    ич

    ин

    де

    крес

    ло

    -ко

    ля

    с-ка

    ны

    н ж

    ард

    амы

    мен

    ен

    же

    баш

    ка

    көм

    өкч

    ү к

    а-р

    ажат

    тар

    ды

    н ж

    ар-

    дам

    ы м

    енен

    кы

    йм

    ыл

    оо

    чу

    адам

    дар

    ды

    н

    кол

    до

    нуу

    сун

    эск

    е ал

    уу

    ДМ

    ЧА

    кер

    ектө

    өл

    өр

    үн

    э

    ске

    алу

    у м

    енен

    жаң

    ы

    би

    ли

    м б

    ерү

    ү о

    бъ

    ектт

    е-р

    ин

    ин

    им

    арат

    тар

    ы к

    у-

    ру

    лга

    н ж

    ана

    жаб

    ды

    лга

    н

    70

    Фак

    т б

    ою

    нч

    а Ф

    акт

    бо

    юн

    ча

    Фак

    т б

    ою

    нч

    а К

    ур

    ул

    уш

    аг

    ентт

    иги

    , Б

    ИМ

    , ФМ

    , Ж

    ӨБ

    О

    (мак

    ул

    да-

    шу

    у

    бо

    юн

    ча)

    Рес

    пу

    бл

    ик

    алы

    к

    бю

    дж

    етти

    н к

    а-р

    ажат

    тар

    ын

    ын

    э

    себ

    ин

    ен

    23

    Ин

    клю

    зивд

    ик

    би

    ли

    м

    бер

    үү

    бо

    юн

    ча

    би

    ли

    м

    бер

    үү

    ую

    мд

    ары

    ны

    н

    жет

    екч

    ил

    ери

    ни

    н, м

    у-га

    ли

    мд

    ери

    ни

    н, т

    ар-

    би

    яч

    ыл

    ары

    ны

    н к

    вал

    и-

    фи

    кац

    ия

    лар

    ын

    жо

    го-

    рул

    атуу

    жан

    а ж

    ого

    рку

    о

    куу

    жай

    лар

    ды

    н, о

    рто

    ке

    сип

    тик

    оку

    у ж

    ай-

    лар

    ды

    н (

    пед

    аго

    гика

    ык

    баг

    ытт

    агы

    ) ст

    у-д

    ентт

    ери

    н о

    куту

    у ку

    рст

    ары

    н ө

    ткө

    рү

    ү

    Жы

    л с

    айы

    н с

    еми

    нар

    ард

    ы ө

    ткө

    рү

    ү

    1 Ф

    акт

    бо

    юн

    ча

    Фак

    т б

    ою

    нч

    а Ф

    акт

    бо

    юн

    ча

    БИ

    М,

    СК

    Ф К

    Ф

    (мак

    ул

    да-

    шу

    у

    бо

    юн

    ча)

    БИ

    Мд

    ин

    бек

    и-

    тил

    ген

    бю

    дж

    е-ти

    ни

    н ч

    еги

    нд

    е,

    до

    но

    рд

    ук

    кар

    а-ж

    атта

    рд

    ын

    эсе

    ин

    ен

    Бар

    ды

    к а

    ди

    сти

    кте

    ги м

    у-

    гал

    им

    дер

    ди

    н к

    вал

    иф

    и-

    кац

    ия

    сын

    жо

    гор

    ул

    ату

    у

    пр

    огр

    амм

    алар

    ын

    да

    ДМ

    ЧА

    ок

    уту

    у м

    асел

    еле-

    ри

    ни

    н б

    ол

    уу

    су

    Мо

    ду

    л-

    дар

    ды

    иш

    -те

    п ч

    ыгу

    у

    Ап

    ро

    бац

    ия

    оо

    И

    шк

    е к

    ир

    -ги

    зүү

    И

    шк

    е к

    ир

    -ги

    зүү

    Б

    ИМ

    , Р

    ПК

    КЖ

    жК

    ДИ

    БИ

    Мд

    ин

    бек

    и-

    тил

    ген

    бю

    дж

    е-ти

    ни

    н ч

    еги

    нд

    е

    24

    Ин

    кл

    юзи

    вди

    к ы

    км

    а ш

    арты

    нд

    а Д

    МЧ

    бал

    ар ү

    чү

    н о

    ку

    туу

    ста

    н-

    дар

    ттар

    ын

    ап

    ро

    ба-

    ци

    ял

    оо

    ДМ

    Ч б

    алд

    ар ү

    чү

    н с

    тан

    артт

    ар и

    ште

    ли

    п ч

    ык

    ан ж

    ана

    апр

    об

    аци

    я-

    лан

    ган

    ДМ

    Ч б

    ал-

    дар

    үч

    үн

    б

    ил

    им

    бе-

    рү

    ү с

    тан

    арты

    ны

    н

    до

    лб

    оо

    рун

    и

    ште

    п ч

    ы-

    гуу

    Ап

    ро

    бац

    ия

    оо

    А

    пр

    об

    а-ц

    ия

    ло

    о

    Ап

    ро

    ба-

    ци

    ян

    ын

    ж

    ый

    ын

    -ты

    гы

    бо

    юн

    ча

    стан

    дар

    тты

    к

    айр

    а к

    а-р

    оо

    БИ

    М,

    СК

    Ф К

    Ф

    (мак

    ул

    да-

    шу

    у

    бо

    юн

    ча)

    БИ

    Мд

    ин

    бек

    и-

    тил

    ген

    бю

    дж

    е-ти

    ни

    н ч

    еги

    нд

    е,

    до

    но

    рд

    ук

    кар

    а-ж

    атта

    рд

    ын

    эсе

    ин

    ен

  • Мектептик билим берүү чөйрөсүнүн коопсуздугунун стандарттарынын топтомуКыргыз Республикасынын укуктук ченемдик актыларынын жыйнагы

    Бөлүм I. Билим берүү чөйрөсүнүн коопсуздугу маселелери жөнүндө стратегиялык документтерде

    15

    25

    ДМ

    Ч б

    алд

    ар ү

    чү

    н

    мек

    теп

    тик

    би

    ли

    м б

    е-р

    үү

    нү

    н ж

    етк

    ил

    ик

    -тү

    үл

    үгү

    н ж

    акш

    ыр

    туу

    Чен

    емд

    ик

    бю

    дж

    етти

    к

    кар

    жы

    ло

    од

    о Д

    МЧ

    ко

    эф

    иц

    иен

    тин

    пай

    дал

    ану

    у

    Фак

    т б

    ою

    нч

    а И

    нк

    лю

    зив-

    ди

    к ж

    алп

    ы

    би

    ли

    м б

    ерү

    ү

    ую

    мд

    ары

    ын

    80%

    ын

    п

    айд

    алан

    уу

    Ин

    кл

    юзи

    в-д

    ик

    жал

    пы

    б

    ил

    им

    бе-

    рү

    ү у

    юм

    да-

    ры

    ны

    н

    90%

    ын

    пай

    алан

    уу

    Ин

    кл

    юзи

    в-д

    ик

    жал

    пы

    б

    ил

    им

    бе-

    рү

    ү у

    юм

    да-

    ры

    ны

    н

    100%

    ын

    п

    айд

    алан

    уу

    БИ

    М

    БИ

    Мд

    ин

    бек

    и-

    тил

    ген

    бю

    д-

    жет

    ин

    ин

    че-

    гин

    де

    4-

    ми

    лд

    ет

    . Ба

    лд

    ар

    га к

    ар

    ат

    а ж

    ак

    шы

    ша

    рт

    ты

    тү

    згө

    н а

    чы

    к б

    ил

    им

    бе

    рү

    ү ч

    өй

    рө

    сүн

    өн

    үк

    тү

    рү

    ү

    26

    Жал

    пы

    би

    ли

    м б

    ерү

    ү

    ую

    мд

    ары

    нд

    а к

    оо

    псу

    з б

    ил

    им

    бер

    үү

    чө

    йр

    ө-

    сүн

    кам

    сызд

    оо

    б

    ою

    нч

    а м

    ехан

    изм

    ерд

    и а

    пр

    об

    аци

    ял

    оо

    Пи

    ло

    тту

    к ж

    алп

    ы б

    ил

    им

    б

    ерү

    ү у

    юм

    дар

    ын

    ын

    са

    ны

    1 +2

    +7

    10

    Б

    ИМ

    , ма-

    кул

    даш

    уу

    бо

    юн

    ча:

    ИО

    М"

    ЭК

    К

    Б, К

    .Ад

    е-н

    ауэр

    аты

    н-

    даг

    ы ф

    он

    д,

    ЕБ

    До

    но

    рд

    ук

    ка-

    раж

    атта

    рд

    ын

    э

    себ

    ин

    ен

    27

    Жо

    жд

    ор

    до

    Ко

    оп

    суз

    би

    ли

    м б

    ерү

    ү ч

    өй

    рө

    -

    сүн

    үн

    мо

    дел

    ди

    к

    бо

    рб

    ор

    ло

    ру

    н т

    үзү

    ү

    Жал

    пы

    би

    ли

    м б

    ерү

    ү

    ую

    мд

    ары

    ны

    н м

    уга

    ли

    м-

    дер

    ин

    дая

    рд

    оо

    чу

    жо

    ж-

    до

    рд

    огу

    мо

    дел

    ди

    к б

    ор

    -

    бо

    рл

    ор

    ду

    н с

    аны

    - -

    3 3

    БИ

    М, м

    а-ку

    лд

    ашу

    у б

    ою

    нч

    а:

    "БИ

    ОМ

    " Э

    К

    КБ

    , К.А

    де-

    нау

    эр а

    тын

    агы

    фо

    нд

    , Е

    Б

    До

    но

    рд

    ук

    ка-

    раж

    атта

    рд

    ын

    эсе

    би

    нен

    28

    Ко

    оп

    суз

    мек

    теп

    чө

    й-

    рө

    сүн

    тү

    зүү

    үч

    үн

    ж

    алп

    ы б

    ил

    им

    бер

    үү

    ую

    мд

    ары

    ны

    н а

    дм

    и-

    ни

    стр

    аци

    ясы

    ны

    н ж

    ана

    рай

    он

    дук

    /шаа

    рд

    ык

    би

    ли

    м б

    ерү

    ү б

    өл

    үм

    өр

    үн

    үн

    /баш

    кар

    ма-

    лы

    ктар

    ын

    ын

    кы

    змат

    -ке

    рл

    ери

    ни

    н п

    оте

    нц

    иа-

    лы

    н ж

    ого

    рул

    атуу

    Ква

    ли

    фи

    кац

    ия

    ны

    жо

    го-

    рул

    атуу

    га т

    арты

    лга

    н

    жал

    пы

    би

    ли

    м б

    ерү

    ү

    уюм

    дар

    ын

    ын

    сан

    ы

    - -

    300

    - Б

    ИМ

    , ма-

    кул

    даш

    уу

    бо

    юн

    ча:

    ИО

    М"

    ЭК

    К

    Б, К

    .Ад

    е-н

    ауэр

    аты

    н-

    даг

    ы ф

    он

    д,

    ЕБ

    До

    но

    рд

    ук к

    а-р

    ажат

    тар

    ды

    н

    эсеб

    ин

    ен

  • Мектептик билим берүү чөйрөсүнүн коопсуздугунун стандарттарынын топтомуКыргыз Республикасынын укуктук ченемдик актыларынын жыйнагы

    Бөлүм I. Билим берүү чөйрөсүнүн коопсуздугу маселелери жөнүндө стратегиялык документтерде

    16

    29

    Жал

    пы

    би

    ли

    м б

    ерү

    ү

    уюм

    дар

    ы ү

    чү

    н к

    адр

    ард

    ы д

    аяр

    до

    о с

    ист

    е-м

    асы

    на

    коо

    псу

    з б

    ил

    им

    б

    ерү

    ү ч

    өй

    рө

    сүн

    баш

    -ка

    руу

    жан

    а ф

    ин

    ансы

    ык

    кам

    сызд

    оо

    мас

    е-л

    елер

    ин

    ки

    рги

    зүү

    Жал

    пы

    би

    ли

    м б

    ерү

    ү

    уюм

    дар

    ын

    да

    коо

    псу

    з б

    и-

    ли

    м б

    ерү

    ү ч

    өй

    рө

    сүн

    тү

    -зү

    ү ж

    ана

    кар

    жы

    ло

    о м

    а-се

    лел

    ери

    бо

    юн

    ча

    жо

    ж-

    до

    рд

    ун с

    туд

    ентт

    ери

    үч

    үн

    ку

    рст

    ард

    ын

    сан

    ы

    - -

    - С

    туд

    ентт

    ер

    үч

    үн

    2 п

    и-

    ло

    ттук

    кур

    с и

    ште

    ли

    п

    чы

    кты

    БИ

    М, м

    а-ку

    лд

    ашу

    у б

    ою

    нч

    а:

    "БИ

    ОМ

    " Э

    К

    КБ

    , К.А

    де-

    нау

    эр а

    тын

    агы

    фо

    нд

    , Е

    Б

    До

    но

    рд

    ук к

    а-р

    ажат

    тар

    ды

    н

    эсеб

    ин

    ен

    З

    ад

    ач

    а 5

    . Ра

    зви

    ти

    е г

    ра

    жд

    ан

    ско

    го, п

    ол

    ик

    ул

    ьт

    ур

    но

    го и

    мн

    ого

    язы

    чн

    ого

    об

    ра

    зов

    ан

    ия

    30

    М

    амл

    екет

    тик,

    рас

    ми

    й

    жан

    а ч

    ет т

    ил

    дер

    ин

    де

    оку

    туу

    нун

    дең

    гээ

    лд

    е-р

    ин

    сал

    ыш

    тыр

    уун

    ун

    нег

    изи

    нд

    е п

    ред

    мет

    тик

    стан

    дар

    ттар

    ды

    жаң

    ы-

    ло

    о

    Так

    тал

    ган

    ста

    нд

    артт

    ар-

    ды

    н б

    ол

    уш

    у

    - Т

    ил

    ди

    к б

    ил

    им

    б

    ерү

    ү ж

    ааты

    н-

    даг

    ы б

    ард

    ык

    пр

    едм

    етти

    к ст

    анд

    артт

    ар

    бо

    юн

    ча

    би

    ли

    м

    бер

    үү

    жет

    иш

    -ке

    нд

    икт

    ери

    дең

    -гэ

    элд

    ик

    мам

    и-

    лег

    е н

    еги

    здел

    ген

    Пл

    анга

    ы

    лай

    ык

    иш

    ке к

    ир

    -ги

    зүү

    Пл

    анга

    ыл

    а-й

    ык

    иш

    ке

    кир

    гизү

    ү

    БИ

    М, К

    БА

    , Р

    ПК

    КЖ

    жК

    ДИ

    , "К

    ыр

    -гы

    зтес

    т"

    ММ

    , мак

    ул-

    даш

    уу

    бо

    юн

    ча:

    С

    ИБ

    КБ

    , Ю

    НИ

    СЕ

    Ф,

    ЕК

    КУ

    БИ

    Мд

    ин

    бек

    и-

    тил

    ген

    бю

    дж

    е-ти

    ни

    н ч

    еги

    нд

    е ж

    ана

    до

    но

    рд

    ук

    кар

    ажат

    тар

    ын

    эсе

    би

    нен

    Ти

    лд

    ик

    стан

    дар

    ттар

    ды

    н

    нег

    изи

    нд

    е м

    амл

    екет

    тик,

    р

    асм

    ий

    жан

    а ан

    гли

    с ти

    л-

    дер

    и б

    ою

    нч

    а Т

    ип

    түү

    оку

    -ту

    у п

    ро

    грам

    мал

    ары

    ны

    н

    бо

    лу

    шу

    - П

    ро

    грам

    ма-

    лар

    ды

    иш

    теп

    ч

    ыгу

    у

    Пр

    ог-

    рам

    ма-

    лар

    ды

    и

    шке

    ки

    р-

    гизү

    ү

    Пр

    огр

    амм

    а-л

    ард

    ы и

    шке

    ки

    рги

    зүү

    БИ

    М, К

    БА

    , м