ÇOCUKLARA EŞİT FIRSAT: ANNE ÇOCUK EĞİTİM PROGRAMI

AÇEP’in Özellikleri

Ev merkezli okul öncesi ve Aile Eğitimi programı

Kurumsal okul öncesi eğitime maliyet etkin

bir alternatif

Çocukların bütüncül gelişimini desteklemek için

aileleri güçlendiren bir program

Sadece çocuğu değil, çocuk yakın çevresini de

etkileyen bir program, baba diğer kardeşler ve aile

üyeleri

23 yıllık araştırma ve deneyimin ürünü bir program modeli

AÇEP’in Tarihsel Gelişimi

1982 AÇEP 4 yıllık bilimsel bir araştırma projesi - TEÇEP

çerçevesinde Boğaziçi Üniversitesi bünyesinde geliştirildi.

1992 AÇEP’in revizyonu ve küçük ölçekte MEB işbirliği

1993 AÇEV’in kurulması, AÇEP uygulamalarının 2009 yılına kadar

MEB Çıraklık ve Yaygın Eğitim Genel Müdürlüğü ile Sosyal

Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Genel Müdürlüğü ile

yaygınlaşması

2010 0-18 yaş Ulusal Aile Eğitim Programının oluşturulması

AÇEP’in Hedef ve Amaçları

Hedef Grup Sosyo-ekonomik yönden olumsuz koşullarda

yaşayan anneler ve 5-6 (60-72 ay) yaşındaki

anasınıfına gidemeyen, hizmetlerden

yararlanamayan çocukları

Amaç Kadınları annelik, eğitimcilik rollerinde güçlendirmek

Çocuklarının bilişsel, fiziksel, sosyo-duygusal

gelişimine evde destek vermelerini sağlayıcı öğrenme

ortamı hazırlamak

AÇEP’in Bölümleri

Anne Destek Programı Kadınları annelik ve eğitimcilik rollerinde

güçlendirmek,çocukların gelişim ihtiyaçlarına

duyarlılık kazandırmak,aile planlaması ve

koruyucu sağlık konularında bilgilendirmek

Zihinsel Eğitim Programı

Çocuğun okula hazırlanması ve okulda başarılı

olabilmesi için okulöncesi sayısal, sözel becerilerini

desteklemek

25 çalışma kitabı ve 8 hikaye kitabı

Zihinsel Eğitim Programı: El Göz Koordinasyonu (Yolu İzle); Aynı Farklı; Farklı Olanı Bul; Hikaye; Sayıları

Tanıma; Kavramlar (Farklı Yönler); Kavramlar (Geometrik Şekiller; Harf ve Ses Tanıma; Eş Bulma;Kavramlar (Büyük-Küçük); Aritmetik Öncesi (Sayıları Tanıma); Sınıflandırma;Kavramlar (Üstünde – Altında); Şekli Bul; Okuma Yazma Öncesi; Aritmetik Öncesi (Rakamları Tanıma); Kavramlar (Yukarı – Aşağı); Kavramlar (Uzun – Kısa / Yüksek – Alçak); Kavramlar (Ön – Arka); Sıralama; Kavramlar (Renkler); Harf Tanıma; Kavramlar (Yanında – Arkasında); El Göz

Koordinasyonu (Noktaları Birleştirme); Genel Yetenek; Aritmetik Öncesi (Çıkartma); Sosyal-duygusal gelişim

AÇEP’in İçeriği

1. Okul öncesi yaşların önemi ve annenin rolü

2. Çocuğun bedensel gelişimi

3. Çocuğun zihinsel gelişim

4. Çocuğun duygusal gelişimi

5. Çocuğun sosyal gelişimi

6. Oyunun önemi ve gelişime katkısı

7. Çocuk yetiştirmede olumsuz yöntemler

8. Davranışları kabul edip, etmememizi belirleyen etkenler

9. Etkin dinleme

10. Annenin kendini çocuğa duyurması

11. Çocuk yetiştirmede olumlu yöntemler (1)

12. Çocuk yetiştirmede olumlu yöntemler (2)

13. Çatışma ve çatışma çözme yöntemleri

14. Öğrenilen yöntemlerin farklı kişilere uygulanması

15. Tuvalet eğitimi

16. Cinsel eğitim

17. Sağlıklı / dengeli beslenme

18. Sağlık ve bakım

19. Kazalardan korunma

20. Sorun olan davranışlar

21. Ders çalışma alışkanlıkları

22. Çocuğun başarısı için okul-aile işbirliği

23. Kadın (1) Kadının zamanını etkin kullanabilmesi ve el

emeğini değerlendirmesi

24. Kadın (2) Aile içinde kadın

25. Kadın (3) Üreme sağlığı ve aile planlaması

4 alandaki konu başlıkları : Çocuk Gelişimi; İletişim, Disiplin Yöntemleri , Sağlık

AÇEP’in Uygulanış Metodolojisi

Haftalık Grup Toplantıları : Haftada bir gün 2 saat 45 dak; 25 hafta

Anne Destek Programı – yaklaşık 2 saatlik tartışma

Zihinsel Eğitim Programı – yaklaşık 45 dak. annelerin çalışma kitapçıklarını grupta öğrenmeleri için

Toplam 2 saat 45 dak.lık grup toplantıları şeklinde ; baba toplantıları ( 2 kez)

Evdeki uygulamalar

Zihinsel Eğitim Programı – Anneler evde her gün çocuklarıyla yarım saat çalışma kitaplarını uyguluyorlar. (toplam 30 dak. * 5 gün * 25 hafta)

Ev ziyaretleri: 25 haftada 3-4 defa

Grup lideri tarafından uygulama kalitesini sağlamak amacıyla, annenin birebir evde desteklenmesi

UygulamaYöntemleri

Grup lideri kolaylaştırıcılığında grup tartışmaları

Örnek olayların tartışılması

Deneyimlerin paylaşımı

Rol alma

Ev ziyareti

Aracılı öğrenme yaklaşımı

AÇEP -Grup Toplantıları

AÇEP - Grup Toplantıları

AÇEP – Ev ziyaretleri

AÇEP- Ev ziyaretleri

AÇEP –Uygulama ve İşbirliği Detayları

İşbirliği yapılan kurumlar

MEB Çıraklık ve Yaygın Eğitim Genel Müdürlüğü ( başlangıç 1991)

Sosyal Hizmetler Çocuk Esirgeme Kurumu 1994

Yaygınlaşma 1995’de Dünya Bankası’nın MEB’e verdiği finansal kaynaklarla gerçekleşmiştir.

Programın uygulandığı yerler?

Halk Eğitim Merkezleri; İlköğretim okulları, Toplum merkezleri

Ulaşılan Sayılar

292.076 anne ve çocuk

78 il

6657 kurs

Yılda 25.000 anne ve çocuk

Uluslararası Açep Uygulamaları

Türk göçmen grupları- Almanya, Belçika,İsviçre, Suudi Arabistan

Arapça konuşulan ülkelerdeki yerel topluluklar- Bahreyn, Suudi Arabistan, Lübnan, Meksika’da İspanyolca konuşan topluluklar

Açep programı çeşitli kuruluşlar aracılığıyla Türkçe, Arapça, İspanyolca

konuşan nüfüs ile uygulanmaktadır.

AÇEP Araştırmaları

Türkiye Erken Çocukluk Eğitimi Projesi – TEÇEP Boğaziçi Üniversitesi (Kağıtçıbaşı, Ç., Sunar, D., ve Bekman, S.) (1982-1986)

Türkiye Erken Çocukluk Eğitimi Projesi- TEÇEP 1. Takip, Boğaziçi Üniversitesi (Kağıtçıbaşı, Ç.,

Sunar, D., ve Bekman, S.) (1991-1992) Anne Çocuk Eğitim Programı Değerlendirme Araştırması (Ulusal ölçekli program) (Bekman,

S.) (1995-1997) Anneler Konuşuyor: Anne Çocuk Eğitim Programı Deneyimi Üzerine Bir Çalışma (Koçak, A. &

Bekman, S.) (1998-2000) Türkiye Erken Çocukluk Eğitimi Projesi – TEÇEP 2. Takip ve Ulusal Ölçekli Değerlendirme

(Kağıtçıbaşı, Ç., Sunar, D., Bekman, S, & Cemalcılar, Z.) (2004)

5 ülkeden Anneler Anlatıyor. (Bekman, S. Kocak, A) ( 2009-2010)

ÇOCUKLAR AÇISINDAN KAZANIMLAR

AİLELER AÇISINDAN KAZANIMLAR

Çocuğun Davranışlarında ve Sosyal İlişkilerinde Değişim…

“Bana karşı gelmesi azaldı.... Kendi kendine oyun kurabiliyor, kendine güveni arttı, birşey söylediği zaman ya da yaptığı zaman doğru birşey yaptığından emin”

Annenin Çocuk Yetiştirme Tutumlarında Değişim…

Kuralcı bir aile olarak çocuğuma her dediğimi yaptırmaya çalışan, disiplin uygulayan ona hiç söz hakkı tanımayan ve dayakla da olsa terbiye etmeye çalışan ben, bu kursun sonunda çocuğuyla daha yakın, daha sevecen yaklaşan ve en önemlisi konuşabilen bir anne-çocuk olduk.”

Anne - Çocuk İlişkisi…

“Çocuğumu dinlemeyi öğrendim. Kendimi de dinletmeyi.”

Annenin Kendi Kişiliğinde Değişim…

Bazı yanlışlarımın farkındaydım ama bunları nasıl bir yolla düzelteceğimi bilemiyordum. Kendi yanlışlarımı anne-çocuk ilişkileri dersimizde, çocuklarımınkini de olumlu disiplin yöntemleriyle düzelttim ve şimdi herşey daha güzel yürüyor.”

Anneler Konuşuyor.....

Koçak, A. ; Bekman, S. (2000) Anneler Konuşuyor: Açep Deneyimi Üzerine bir Çalışma

Anne Çocuk Eğitim Programı’nın Etkileri

Çocuklar üzerinde...

Okula daha hazır

Üniversiteye daha çok devam

İlköğretime devam yüzdesi daha yüksek

İş statüsü yüksek

Bilgisayar kullanımı yüksek

Anneler üzerinde...

Aile ve çocuklarıyla daha iyi ilişki

Kendilerine güvenlerinde artış

Evde karar alımına daha çok katılım

Topluluk/kamu hizmetlerinden daha çok yararlanma

AÇEP’in Eğitim Politikaları Açısından Önemi

– Okul öncesi eğitim alan çocuklar, okula hazır başlamakta ve başarılı olmaktadırlar. Bu da ilköğretimin niteliğini arttırır.

– Kaliteli Ev merkezli bir okulöncesi eğitim programı da uygulamada etkin ve sonuçlarda etkili olabilmektedir.

– Okul öncesi eğitim sadece kurum merkezli programlarla değil ev merkezli programlarla da yaygınlaşabilir.

– Okul öncesi eğitim programları ile yetersiz ortamlarda yaşayan çocukların potansiyel gelişimi desteklenerek herkese eşit fırsat sağlamak mümkündür.

– Devlet, üniversite ve sivil toplum kuruluşu işbirliği ile daha çeşitli ve etkin hizmetler verilebilir.

– 0-18 yaşa yönelik Ulusal Aile Eğitim Programının da yaygın eğitim çerçevesinde geliştirilmesi de hizmetlerin çeşitlendirilmesi adına önemli bir adım olmuştur.

www.acev.org

İşlevsel Yetişkin Okuryazarlığı Programı Uygulama ve Değerlendirmesi (1997) - (2003)

Anne Çocuk Eğitim Programı Değerlendirme Araştırması - Eşit Fırsat (1998)

Yetişkin Okuryazarlığı: Kişisel ve Toplumsal Gelişim (2000)

İşlevsel Yetişkin Okuryazarlık ve Kadının Güçlendirilmesi (2000)

"Okul Öncesi Veli Çocuk Eğitim Programı İstanbul ve Anadolu Pilot Projesi" Değerlendirme Araştırmaları (2000-2001)

Türkiye'de Okul Öncesi Eğitimi: Hizmete Duyulan İhtiyaçların Saptanması ve Çocuğun Dil Yetisi Düzeyinin Değerlendirilmesi

(2002)

"Benimle Oynar mısın?": Çocuk ve Anneler Üzerine Etkileri (2003)

Güneydoğu Anadolu Bölgesinde Bir Erken Müdahale Modeli: “Yaz Anaokulu” Pilot Uygulaması (2004)

Erken Çocukluk Eğitim Projesi 2. Takip Araştırması (2004)

Okul Öncesi Eğitimin Fayda Maliyet Analizi (2004)

Ekonomik ve Toplumsal Kalkınma için Erken Çocukluk Eğitimi - Önemi, Yararları ve Yaygınlaşma Önerileri (2007)

Güneydoğu Anadolu Anne Destek Programı Değerlendirme Araştırma Raporu (2008)

Türkiye'de Erken Çocukluk Eğitimi: Erişim, Eşitlik ve Kalite (2009)

Beş Ülkeden Anneler Anlatıyor: Anne Çocuk Eğitim Programı (2009)

Engelli Bireyler için Kamusal Hizmetlerden Yararlanma Rehberi (2010)

Gönüllü Kelimeler (2010)

Araştırmalarımız

Teşekkürler

www.acev.org

www.acevokuloncesi.org