ĐÁNH GIÁ TÌNH TRẠNG SỨC KHỎE CỦA THAI NHI THAI...
Transcript of ĐÁNH GIÁ TÌNH TRẠNG SỨC KHỎE CỦA THAI NHI THAI...
MỞ ĐẦUĐối với thai kỳ có nguy cơ cao (mẹ cao huyết áp
mãn tính, tiền sản giật, tiểu đường, nhau bong
non…) thai nhi có thể ở trong tình trạng sức khỏe
suy giảm hoặc chết lưu. Vì vậy cần theo dõi sát để
phát hiện sớm những dấu hiệu của suy thai và có
những can thiệp kịp thời
Khảo sát những trắc hiệu sinh học (biophysical
profile) cung cấp những thông tin về sức khỏe thai
nhi . Từ đó có hướng xử trí thích hợp
CÁC DẤU HIỆU KHẢO SÁT
• Khảo sát các trắc hiệu sinh học thai nhi song
song với khảo sát hình thái học
CÁC DẤU HIỆU KHẢO SÁT
Khảo sát trắc hiệu sinh học: thời gian 30 phút với 5 yếu tố (kết hợp với non-tress test)
1. Cử động thai
2. Trương lực cơ
3. Cử động hô hấp
4. Nước ối
5. Non-stress test
CÁC DẤU HIỆU KHẢO SÁT
1. Tim thai – Non Stress Test
Tim thai có thể thấy từ 6 tuần (đầu dò âm đạo)
hoặc 6,5 tuần (đầu dò bụng)
Chiều dài đầu mông (CRL) < 3mm chưa thấy
được tim thai
Có thể ghi nhận được tim thai qua M mode
Sau khi quan sát 2 – 3 phút không thấy được tim
thai hoạt động thai chết
CÁC DẤU HIỆU KHẢO SÁT
Nhịp tim thai bình thường # 140 lần/ phút (120 ~
180). Thỉnh thoảng có những đợt nhịp chậm nhưng
sau đó trở lại bình thường: nhịp chậm sinh lý
Nếu nhịp chậm kéo dài > 30 giây: bất thường (dị
tật tim, rối loạn dẫn truyền …)
Nếu nhịp > 160 lần/ phút: nhịp nhanh (lo lắng,
thuốc dùng cho mẹ, suy thai, loạn nhịp tim thai
nhi)
CÁC DẤU HIỆU KHẢO SÁT
Non-stress test: bổ sung siêu âm
Máy đo tim thai cơn gò (CTg)
Khảo sát sự thay đổi tim thai với cử động thai.
Nếu tim thai tăng ít nhất 2 lần >15 nhịp / # 15
giây: test có đáp ứng
Ưu điểm: có thể theo dõi liên tục nhằm phát
hiện kịp thời suy thai
Nhược điểm: triệu chứng thay đổi trễ
CÁC DẤU HIỆU KHẢO SÁT
2. Hô hấp:
Sự di chuyển của cơ hoành có thể bắt đầu quan
sát thấy từ tuần lễ thứ 26
Mỗi đợt thở thường kéo dài khoảng 20 giây: bé
thở liên tục với sự di chuyển rõ rệt của cơ
hoành và lồng ngực
CÁC DẤU HIỆU KHẢO SÁT
3. Cử động thai
Chuyển động toàn thân
Có khi bé chuyển động liên tục không nghỉ trong
thời gian ngắn: được tính là 1 cử động thai
Khó quan sát ở tam cá nguyệt III vì nước ối ít,
thai nhi chỉ cử động tay chân
Có thể kích thích bằng cách lắc nhẹ bụng mẹ,
dùng tiếng động …
CÁC DẤU HIỆU KHẢO SÁT
4. Trương lực cơ
Cử động gập – duỗi tay chân
Cử động nắm – xòe bàn tay, uốn cột sống …
Động tác phát ra mạnh và thu hồi nhanh
trương lực cơ tốt
Ít nhất 1 lần / 30 phút
CÁC DẤU HIỆU KHẢO SÁT
5. Lượng nước ối:Rất quan trọng
2 cách đo: xoang ối lớn nhất hoặc đo chỉ số ối.
Chú ý đo theo chiều dọc (vertical depth) của
phần buồng ối lớn nhất và không chứa bất kỳ
phần thai nào, kể cả cuống rốn)
Bình thường: ít nhất có 1 xoang ối ≥ 2 cm
CÁC DẤU HIỆU KHẢO SÁT
Xoang ối có thể giảm từ từ hoặc đột ngột
Xoang ối < 2 cm: thiểu ối. Nếu < 1 cm: nặng
Lời khuyên: nếu chỉ số xoang ối giảm thiểu sau
35 tuần: nên xem xét khả năng chấm dứt thai kỳ
Đặc điểm Điểm = 2 Điểm = 0
Cử độnghô hấp
≥ 1 lần thở kéo dài ≥ 20s trong 30 phút
Không có
Cử độngtoàn thân
≥ 2 cử động toàn thân / chi trong 30 phút
< 2 cử động toàn thân / chi
Trương lựccơ
Động tác gập – duỗi / nắm xòe bàntay để trở về vị trí ban đầu: ít nhất có1 lần trong 30 phút
Động tác gập duỗi/ nắm xòe bàn tay khônghoàn toàn
Phản ứngcủa tim thai
Trong khoảng thời gian 20 phút có ≥ 2 lần tăng > 15 nhịp mỗi phút – kéodài 15 giây (tương ứng cử động thai)
Chỉ có 1 lần tăng < 15 nhịp trong khoảng thờigian 20 phút
Lượngnước ối
≥ khoang ối > 2 cm đo theo trục dọc Không có xoang ối nàolớn đến 2 cm đo theotrục dọc
Bảng điểm Manning
CÁC DẤU HIỆU KHẢO SÁT
Tính điểm trắc hiệu sinh học:Có hiện diện: 2 điểm
Không hiện diện: 0 điểm
Điểm trắc hiệu sinh học rất hữu ích
Nếu điểm ≤ 6: thai nhi có nguy cơ đi đến kết cục
thai kỳ xấu
Nếu điểm ≤ 4: thai nhi đã bị tổn thương
THAI LƯU
Triệu chứng cơ năng: không thấy thai máy
Chẩn đoán:Không thấy tim thai hoạt động
Thai trong tam cá nguyệt đầu: khi siêu âm không
thấy tim thai hoạt động cần tập trung quan sát
kỹ trong vòng 2 phút trước khi kết luận
THAI LƯU
Siêu âm chẩn đoán thai ngưng tiến triển:
1. Không thấy tim thai nhi khi chiều dài đầu mông ≥ 5,3
mm
2. Đường kính trung bình của túi thai 21 mm -không có
phôi
3. Nếu thấy 1 túi thai trống vào lần siêu âm 1, lần siêu âm
kế tiếp ≥ 7 ngày sau vẫn không thấy yolk sac và phôi
4. Trong trường hợp thai quý: có thể hẹn siêu âm lại sau 7
– 10 ngày để chẩn đoán xác định
THAI LƯU
Các dấu hiệu trễ: Phù dưới da (có vùng phản âm kém giữa lớp da và mô
dưới da) Tư thế nằm bất thường của thai nhi: cuộn gập người
hoặc duỗi tối đa Xương sống mất độ cong bình thường Chồng xương đầu (spalding): hình dạng méo mó Không phân biệt rõ cấu trúc cơ thể học nội tạng của
thai nhi Xuất hiện các bóng hơi trong bụng thai nhi
THAI LƯU
Lưu ý:Có thể đánh giá sai khi thai nhi đang ngủ
Khó đánh giá chính xác ở tam cá nguyệt III vì lượng nước ối giảm
Cử động thai nhi có thể gây ra do nhịp đập của mạch máu mẹ
Thành bụng mẹ quá dầy hoặc có sẹo khó thấy tim thai ở TCN I dùng đầu dò âm đạo.