Paulina Obrębska 16 lat kl. IIIcGimnazjum w Zespole Szkół im. Jana Pawła II

ul. Zambrowska 18 16-001 KleosinPrezentacja skierowana do młodzieży uczącej się.

KleszczeKleszcze – są pajęczakami z rzędu roztoczy. Wyróżniamy kleszcze twarde, których ciało częściowo pokryte jest pancerzem oraz miękkie pozbawione tego

pancerza. Kleszcze są pasożytami zewnętrznymi głównie kręgowców.

Długość ciała jednego osobnika wynosi od jednego do kilku milimetrów (po nassaniu staje się ono kilkakrotnie większe). Kleszcz ma ryjkowaty narząd gębowy

przystosowany do ssania krwi i płynów tkankowych, zbrojny w liczne ząbki pomocne w utrzymywaniu się w skórze żywiciela.

Niektóre gatunki kleszczy ssą krew trzy razy w życiu: w stadium larwalnym, w stadium nimfy i jako postać dorosła, atakując zwierzęta na łąkach i w lasach (bez jedzenia

mogą żyć do dwóch lat). Zamieszkują głównie tropiki i subtropiki. W Polsce najpopularniejszy jest kleszcz pospolity (kleszcz pastwiskowy).

Kleszcze są nosicielami wielu poważnych chorób m.in. boreliozy czy kleszczowego zapalenia mózgowego. W Polsce badania nad kleszczami prowadzi się w ośrodku

lubelskim.

Lepiej zapobiegać niż leczyć.

Należy unikać ugryzień, ponieważ mogą być przyczyną wielu groźnych chorób. Kleszcze przenoszą wirusowe zapalenie opon mózgowych i boreliozę.

Insekty najbardziej przyciągają jasne ubrania.Nic bardziej mylnego! Dla krwiożerczych insektów przyciągające są właśnie ciemne ubrania (oprócz zielonego), a także wydychany dwutlenek węgla, kwas mlekowy, pot oraz intensywne zapachy.

Czosnek odstrasza insekty.Spożycie czosnku jest nie tylko nieskuteczne ale również przykre dla otoczenia!

Ilość kleszczy z roku na rok globalnie się zwiększa. Przyczyną

są łagodne zimy wynikające ze zmian klimatycznych. Z każdym rokiem

przybywa także kleszczy na coraz wyższych terenach w górach,

które jeszcze niedawno były tym osobnikom niedostępne. Rejonami

największego zagrożenia w Polsce są tereny dawnych

województw olsztyńskiego, białostockiego, suwalskiego i

opolskiego, ale cała Polska jest rejonem endemicznym. Występują one nie tylko

w lasach, także na domowych trawnikach. Przenoszą je tu zwierzęta

gł. psy i koty.

Chcąc uchronić się przed ukąszeniem kleszcza podczas spaceru w lesie, należy nosić nakrycie głowy oraz odzież ściśle osłaniającą jak największą powierzchnię

ciała, długie rękawy, długie nogawki, pełne, kryjące buty oraz starać się poruszać środkiem ścieżki i omijać krzewy i wysokie trawy. Dla większej ochrony można spryskać się także specjalnymi preparatami. Należy unikać siadania na zwalonych pniach drzew i zbierania chrustu, ponieważ mogą tam przebywać

młode i bardzo małe formy kleszczy tzw. nimfy. Warto dodać, że gorąca suszarka zabija kleszcze zaplątane w ubraniu, ale bez problemu przeżywają one

pranie. Jak najszybciej po powrocie należy dokładnie obejrzeć całe ciało, zwłaszcza fałdy skórne, pachwiny i pępek, choć kleszcze

mogą się wkłuć wszędzie. Im szybciej kleszcz zostanie usunięty, tym mniejsze jest

prawdopodobieństwo zakażenia.

Najlepszym sposobem pozbycia się kleszcza jest użycie pęsety. Należy złapać kleszcza jak najbliżej skóry (nie ma wtedy obawy, że szczypce rozgniotą kleszcza lub spowodują, że osobnik zwymiotuje) i delikatnie, ale zdecydowanym ruchem pociągnąć przeciwnie do kierunku wkłucia. Kleszcze "wkręcają" się w ciało prawie zawsze w prawo, zatem wyciągając skręcamy lekko w lewo. Dostępne są w aptekach specjalne urządzenia do wyjmowania kleszczy. Niestety, tylko część tych urządzeń jest efektywna, dlatego warto mieć ze sobą także pęsetę do usuwania dorosłych kleszczy.

Wbrew obiegowym opiniom nie należy kleszcza wykręcać, zgniatać, przypalać, smarować tłuszczami, benzyną, środkami dezynfekującymi ani

innymi substancjami. Czynności te mogą powodować zwracanie treści pokarmowych przez kleszcze, co może podnieść ryzyko infekcji

przenoszonymi przez nie drobnoustrojami.

Kleszcze przenoszą wiele chorób. Do najważniejszych należą:

kleszczowe zapalenie mózgu - wirusowa choroba ośrodkowego układu nerwowego,

borelioza - choroba zakaźna, wielonarządowa,

tularemia - choroba objawia się wysoką gorączka, potami, bólami mięśni i stawów.

bebezjoza - rzadka, przypominająca malarię choroba.

Również nasze zwierzęta są narażone na spotkanie z kleszczami. Dlatego ważne jest, by po każdym spacerze dokładnie je obejrzeć.

Powinniśmy to robić nie tylko ze względuna nie, ale również na nas. Kleszcze u zwierząt najczęściej przyczepiają się na grzbiecie, głowie, szyi, pod pachami oraz w pachwinach. Preferują miejsca, gdzie skóra jest delikatna lub w pobliżu naczyń krwionośnych.

Kleszcze to pasożytnicze pajęczaki przenoszące groźne dla człowieka i zwierząt choroby zakaźne: kleszczowe zapalenie mózgu i boreliozę.

Są aktywne od wczesnej wiosny do późnej jesieni.

Kleszczowe zapalenie mózgu to choroba, przeciw której brak jest leczenia przyczynowego, ale można jej skutecznie zapobiec stosując szczepienia

ochronne.

Borelioza to przeciwnie: choroba bakteryjna, którą można skutecznie leczyć antybiotykami, ale nie ma przeciw niej szczepionki. W ochronie przed nią może

pomóc szybkie usuniecie kleszcza.

Miejsce po usunięciu kleszcza należy obserwować przez kilka tygodni - powiększające się zaczerwienianie może być objawem boreliozy.