kun habeen iyo habeen

339

description

sheekadii kun habeen iyo habeen @Mfaratoon ayaa idin soo qaaday

Transcript of kun habeen iyo habeen

Page 1: kun habeen iyo habeen
Page 2: kun habeen iyo habeen

Hordhaca sheekada Kun Habeen iyoHabeen

oo aad Filimside Maalin walbo kala socondoontidWaxaa Qoray: Cabdiraxmaan Anteeno 

Asc, aqristayaasha qiimaha badan eeShabakada magaceyga waa Cabdiraxmaan XasanAnteeno waxaan qoray ama aan turjumaysheekada caanka ah Kun Habeen iyoHabeen (1001) oo aad hada kadibshabakada Filimside maalin walbo kaaqrisan doontaan.

Hadaba inta aan sheekada bilaabinmacluumaad walbo oo ku saabsan Kun iyoHabeen iyo Habeen fadlan hoos kaga bogo:

WAA MAXAY SHEEKADA (1001):

Waa sheeko la isku khilaafay asal ahaanhalka ay kasoo jeedo, dadka qaar waxayqabaan in ay kasoo jeedo boqortooyadiisaasaan ee xukumi jirtay Hindiya iyo Sandi,halka dadka taariikhda wariya qaarkoodkalana ay leeyihiin waxay ka dhacday

Page 3: kun habeen iyo habeen

Ciraaq, sidoo kale waxaa la sheegaa iney kadhacday Masar xitaa Yahuuda waa lalaxiriiriyay.

Laakiin arinka xaqiiqda u dhaw ayaa waxaytahay boqorka ay sheekada ku socoto eeShahri-yaar inuu xukumi jiray meelo aasiyokamida ah, sheekada waxaa ku jiro qisooyinbadan oo aan caadi u naqaano sidii qisadiiCalaa-udiin iyo Feynuustiisii yaaabkalaheyd, waxaa kaloo kamid ah sheekadiiCali-baaba, iyo todobadii safar eeebadmaaxii weynaa ee Sindibaad.

YAA QORAY SHEEKADA:

Ilaa iyo hada lama yaqaano qofkii asalahaan sheekadaan qoray laakiin casrigiidahabiga ahaa khilaafadii cabaasiyiintaayaa sheekadaan lasoo turjumay markiiugu horeysay, sidoo kale waxaa ingiriis lootutrjumay sanadkii 1704tii.

IMISA LUUQAD AYAY SHEEKADAAN KUQORANTAHAY:

Majirto luuqad caalami ah oo aysansheekadan ku qorneen waana sheekadaloogu akhriska badanyahay aduunka

Page 4: kun habeen iyo habeen

waxayna ku turjumantahay luuqadaha sida:carabi ingiriis, Talyani, Faransiis, Giriiga,Spain, Portugal, Germany, Swedan,Denmark, Russian, Scotland, Poland, iyoHungry xitaa Soomaali ayay ku qorantahay,sidoo kale waxaa laga sameeyay filimaaniyo musal-salaad caan ah.

MA RUNBAA SHEEKADA KUN HABEEN IYOHABEEN:

Waxaa xaqiiqo ah inuu jiray boqor Shahri-yaar iyo xaaskiisa Shaharzaad, laakiinwaxaa la isku khilaafay in sheekooyinkameesha ku qoran oo ay ka sheekeyneysoShaharzaad iney run yihiin iyo inkale.

Waxayse u badan tahay in qaarkood yihiinsheekooyin khiyaali ah oo hab aad umacaan si farshaxan lehna loo qoray sidasheekada Cali-baabaa oo aan dib ka qoridoono iyo sheekadii Badmaaxii weynaa eeSindibaad sidoo kale sheekadii xamaaligiiiyo gabdhihii.

Waxaa kaloo kamid ah sheekadii boqorYoonaan iyo ninkii xakiimka ahaa eeRooyaan la dhihi jiray, waxaase ku jirosheekooyin xaqiiqo ah sida sheekooyinkii

Page 5: kun habeen iyo habeen

ay ka warineyso boqorkii caadilka ahaa eeHAARUUN AL-RASHIID.

XAGEEN KASOO XIGTAY SHEEKADAAN:

Aniga sheekadaan waxaan kasoo xigtaywabsetka ( ar.m.wikisource.org ). iyadoocarabi ku qoran ayaad halkaas ka heleysaa.

WAQTI INTEE LA EG AYAY SOCONEYSAA:

Sheekada waa mid aad iyo aad u dheerwaana mid ka mid ah sheekooyinka ugudhaadheer ee aduunkaan la qoray gabadhasheekada warineysana ee Shaharzaadwaxay ku qaadaneysaa kun habeen iyohabeen inkastoo buugaagta qaar lagu sookoobay ilaa iyo 200 oo habeen.

Sidaas darteed aniga xitaa ma aqaanomudada ay soconeyso, laakiin waxaanrajeynaa inaan gabi ahaanteedna iyadooturjuman idin soo gudbiyo.

Waxa ugu muhiimsan ee aan idiin huboayaa waxay tahay inaadan marnabasheekada ka caajiseynin, oo midba mida kadambeyso kasii macaan tahay, daqiiqadnakama caajiseysid taas anigaa kuu hubo,

Page 6: kun habeen iyo habeen

mana laga xiiso dhacaayo.

WAQTIGEE IYO QAABKEE SHEEKADAUSOO TABIN DOONAA:

Sheekada iyadoo qoraal ah ayaamaalinkasta Filimside lagu soo daabicidoonaa insha Allah ayadoo tifaaf tiraysidoo kalena xalqo xalqo ah micna habeenkasto hal xalqo ama hal sheko ayaan idinlawadaageynaa.

XUQUUDA TURJUMADA:

Qofkasta ayaa fasax u heysto inuusheekadaan sii gudbiyo laakiin waa inuuxusaa xuquuqda turjumada (xigasho)micnaha qofka turjumay fadlan xus markaaad adeegsaneysid.

GABO-GABADII:

Waxaan idinka rajeynayaa inaa igu dhiirigalin doontaan turjumista sheekadanxiisaha badan madaama aan jecleestayinaan afkeena hooyo ku qoro mid ka mid ahsheekooyinka dunida loogu jecel yahay

Page 7: kun habeen iyo habeen

SHEEKADII KUN HABEEN IYO HABEEN Q1AADWaxaa la sheegaa  ALLE  ayaase xaqiiqdaoge, inuu jiray waaa hore boqor oo kamidahaa boqoradii    Reer Saasaan  taasoodhacdo Galbeedka Hindiya iyo Sandi.

wuxuuna ahaa boqor leh awood ciidan iyomid dhaqaaleba wuxuuna dhalay labo wiil, oo kan weyn la dhihi jiray boqor shahri-yaar kan yarna  Boqor Shaah-Zamaan.

waxaa dhacday in boqorkii weynaa uuxanuunsaday xanuunkiisii geerida kadibnaisugu wacay labadiisii wiil ee Amiiradahaahaa wuxuuna usheegay in Boqortooyada ukala qeybiyay  ooo midba goonidiisa wax uxukmin doono  oo aysan isku xad gudbin.

Kadib markuu boqorkii weynaa dhintaylabadii wiil sidii ayay yeeleen midkastaboqortooyadiisa ayuu maamushay, mudomarkii ay kasoo wareegatay oo aysan isarkin ayaa waxaa dhacday in boqorkiiweynaa ee shahri-yaar u xiisay walaalkiisaka yar wuxuuna u qoray fariin uu ugusheegayo inuu uxiisay oo uu u imaado,boqorkii yaraa wuu ka yeelay hadalkawalaalkiisa wuxuuna go,aansaday inuuusafro,

Page 8: kun habeen iyo habeen

Maalintii dambe ayuuu soo safray boqorkiiyaraa markuu mudo jidka kusoo jiray ayuuwuxuu soo xusuustay  inuu iska soo iloobayhadiyad khaas aheyd oo uu ugu talo galaywalaalkiisa ka weyn, sidaas darteeda dibayuu usoo noqday wuxuuna qasrigiisiikusoo noqday waqti habeen ah,  markuuqolkiisii soo galay ayuu wuxuu arkay arinargagax leh aadna uga fajacisay, wuxuuarkay xaaskiisii oo adoon sariirta lasaranyahay.

Boqor shaah-zamaan markuu arkayarintaan ayuu aduunkii la madoobaadaywuxuuna is yiri “hadiiba naagtaan falkaanku kacday adigoo aana wali baladka toosuga bixin maxaa dhici lahaa hadii aadmaalmo sii maqnaan laheyd??”

markaas ayuu go,aansaday inuulabadoodaba ka taqaluso asigoo kurkakawada gooyay.

kadib boqorkii asigoo murugeysan ayuuiska soo baxay wuxuuna u yimid walaalkiisiiiyo boqortooyadii uu ka talinaayay, kadibboqor shahri-yaar aad ayuu ugu farxayimaatinka walaalkiisa kayar si fiican ayuuna

Page 9: kun habeen iyo habeen

usoo dhaweeyay lkn wuxuu dareemay inwalaalkiisa kayar faraxsaneen.

Markaas ayuu u qaatay inuu la murugeysanyahay maadaama uu kasoo fogaadaydhulkiisii iyo boqortooyadiisii.

kadib boqorkii weynaa wuxuu sameeyaywuxuu diyaariyay mowkib si ay ugaarsi iyotamashle u aadaan asigoo ugu dan lahaa inwalalkiisa kayar kaga farxiyo si uu murugtau iloobo.

maalintii la bixi rabay ayuu boqorkii yaraa kacudur daartay inuu baxo, kadib walaalkiisiiweynaa iyo kooxdiisii kaligood ayaaugaarsigii aadeen.

boqorkii yaraa asigoo qolkiisii isaga jiroaadna umurugeysan ayuu daaqada qolkiisaoo xigtay dhinaca beerta qasriga shanqarka dareemay,   markaas ayuu dhinacii sooaaday muxuu arkay?

Wuxuu arkay arin ka yaabisay tii heysataynaka daran,  waxaa beerta qasriga soo gashaydumaashidiisa uu qabay boqorkii weynaaoo adoon gacanta heysato iyo 20jaariyadooda oo mid kasta adoon gacanta

Page 10: kun habeen iyo habeen

ku heysato   halkii ayaana tumasho lagalay.

Markaas ayuu boqorkii yaraa ee shaah-zamaan is yiri wallee dhib ku heystay waxaaka daran kan walaalkaaga maanta heysto,   wuxuuna go,aansaday   inuu iska iloowomurugtii heysatay caadina iska noqday.

Markuu soo labtay boqor shahri-yaar wuxuudareemay isbadalka ka muuqdo walalkiisaboqor shaah-zamaan  wuxuunago,aansaday inuu weydiiyo.

Markii dambe ayuu weydiiyay wuxuuna kuyiri “walaalow halkaan markaadimaaneysay waxaa kaa muuqatay murugiyo tiiraanyo lkn hada caadi ayaad tahay,  ee waxaad ii sheegtaa waxa murugta kaakenay iyo waxa murugta kaa qaadayba?”

Wuxuu ku jawaabay boqorkii yara ” waankuu sheegayaa waxa murugta iga keenaylkn kuuma sheegayo waxa murugta igaqaaday”

Markaas ayuu boqorkii weynaa yiriwaayahaye bal iisheeg waxa murugta kuukeenay,     markaaas ayuu uga sheekeeyay arintii uu kala kulmay xaaskiisa iyo adoonkii

Page 11: kun habeen iyo habeen

ay sariirta la saarneedba,

Markaas ayuu boqor shahri-yaar yiri illaa waillaa waa inaad ii sheegtaa waxa kurbadaassaas uweyn kaa qaaday markuu kuadkeeyey ayuu usheegay wixii beertaqasriga ka dhacay.

Boqorkii weynaa wuu rumeysan waayay,   markaas ayaa walaalkiisa ka yaraa ku yirihadaad beenteyda umaleyneyso  dadkaisugu wac oo ku dheh dalxiis iyo ugaarsiayan aadeynaa markii labaxana inta soodhuumato qolkeyga soo gal.

Boqor shahri-yaar sidii ayuu sameeyaykadibna maxaa dhacay wuxuu arkayxaaskiisii  iyo adoonkii iyo wixii walaalkiisauga sheekeyay

Page 12: kun habeen iyo habeen

SHEEKADII KUN HABEEN IYO HABEEN Q2AAD

Sheekada waxay noo mareysay qeybtiikoowaad markii 2-dii Boqor arkeen waxabeerta qasriga ka dhacaayo iyo hab-dhaqanka foosha xun ee ay ku kaceenNaagihii Qasriga oo ay ugu horeyso NaagtiiBoqor Shahri-yaar,

boqor shahri-yaar markuu arkay waxanaagtiisa sameyneyso ayuu caqligii kaduulay wuxuuna walaalkiisa kayar ku yiri ”nawad walaalow aan meeshaan isagatagnee waxba ugama baahnin boqortooyoilaa aan kasoo aragno in adduunkaan kunool yihiin dad anaga nala mid ah ama nagaliitaan”

Markaas ayuu ka ogolaaday,   kadibnalabadoodii si wadajir ayay ubaxeen ayagooqasriga qaab qarsoodi ah uga baxay.

Waxay safar ku jiraan Maalintii dambe ayayGeed hoos fariisteen iyagoo daalan, Geedku wuxuu u dhawaa bad yaro meeshaku taalay iyagoo meeshii ku nasanaayo, ayay badii halmar kacday,     waxaana kasoobaxay wax aad moodo tiir weyn kaasoo

Page 13: kun habeen iyo habeen

cirka isku shareeray, markey arkeenwaxaaan ayay cabsi dareemeen,  iyagoogeedkii orod ku fuuleen waxayna siifiirinayeen waxaan bada kasoo baxayawuxuu yahay.

Mase waxa bada kasoo baxay Waa jinniaad u weyn aadna u dheer,  oo Feero weynwuxuuna madaxa ku xambaarsanyahaysanduuq weyn.

jinigii sidii uu usoo socday wuxuu imaadayGeedkii ay labadii Boqor saarnaayeen,   markaas ayuu Geedkii hoos fariistay wuxuuna furay sanduuqii weynaa  markaasayuu kasoo bixiyay sanduuq kale,   wuu siifuray markaas ayuu wuxuu kasoo bixiyaygabar  aad moodo xuurul-ceyntii janadaquruxdeeda aad yaabeyso  sidii dayaxana  uifeyso.

Markaas ayuu jinigii gabadhii ku yiri“boqorodii xorta aheydey  waa taan kusooafduubtay habeenkii aqal galkaadeewaxaan rabaa hada inaan xoogaa yarseexdo” markaas ayuu dhabteed intamadaxa saartay ku seexday.

Gabadhii iyadoo meelaha fiifiirineyso ayay

Page 14: kun habeen iyo habeen

waxay isheeda qabteen labadii boqor eeGeedka saarnaa,   markaas ayay madixiijiniga inta dhabteeda ka qaaday dhulkadhigtay,   kadibna usoo jeesatay dhankiilabadii boqor ayay u ishaartay iney soodagtaan.

Markaas ayay dhaheen jinigaan Cifriitka ahayaan ka baqeynaa,   markaas ayay ku tirisoo dagta hadeydnaan soo daganini Cifriitka ayaan soo kicinaa.

Markaas ayay cabsadeen weyna soodagteen,   markey soo dagteen  ayay ku tirilabadiina waxaan idinka rabaa inad ilatumataan  oo ila raaxeysataan,    balse weyka diideen hase  yeeshee waxay uguhanjabtay in jiniga soo kicin doonto oo uu sixun udili doono.

Markaas ayay waxay rabtay usameeyeen,  markey howshii dhameeyeen ayay waxayjeebkeeda kasoo bixisay  kolay yar waxaanku jiray in kabadan  570 Faraanti,  markaasayay ku tiri ” ma garaneysaan waxay yihiinfaraantiyaashaan??”

waxay dhaheen: “maya ma garaneyno”

Page 15: kun habeen iyo habeen

Markaas ayay ku tiri ” jinigaan aad ujeedaanwuxuu isoo afduubtay habeenkii aqal-galkeyga wuxuuna igu xiray sanduuqaanasigoo kusii xiray 7quful  wuxuuna igu ridayBadda moolkeeda si uu iiga ilaaliyo wax ninah,   sidaas oo ay tahayna waxaan la tuntaydhamaan nimankii faraantiyaashaan leh,  ee idiinkana isiiya faraantiyadiina”

labadii boqor markey hadalkaas maqleen aad ayay u yaabeen  waxayna isku dhaheen” hadiiba cifriitkaan saan u weyn oogabadhaan saan u ilaalinaayo ku dhaceenwixii anaga nagu dhacay wax kadaran  waaarin cajiib ah  iyo qaadan waa”

markaas ayay labadoodii oo yaaban dag-dag meeshii uga soo tageen waxaynakusoo  laabteen boqortooyadii.

Boqor shahri-yaar oo aad uxanaaqsan ayaayimid qasrigiisa wuxuuna amar ku  bixiyayin lasoo qabto naagtiisa jaariyadihii iyoadoomadii la tuntayba  waana lasoo qabtayiyadoo dhamaantooda kurka lagawadagooyay.

Intaas kuma ekaanine boqor shahri-yaarwuxuu amar ku biyay in habeen kasta gabar

Page 16: kun habeen iyo habeen

cusub loosoo guuriyo subaxiina kurka lagagooyo.

Wixii sidaas xaalku ahaadaba mudo sadaxsano kadib waxaa la waayay wax gabar,  oogabdhihii waxay isku badaleen wax la dilayiyo wax cararay.

Wasiirkii uqaabilsanaa Boqorka dhankaGuurka maalintaas markuu soo waayay waxgabar ah oo uu u dhiso  ayuu gurigiisayimaaday asigoo aad umurugeysan.

Wasiirkaas wuxuu dhalay labo gabdhood oo aad u qurux badan mida weyn waxaa ladhihi jiray  shaharzaad   mida yarnadunyaazaad,   mida weyna ee shaharzaadwaxay aheyd gabar mutacalimad ah oowaxbadan ka taqaano kutubta taariikhdaiyo sheekooyinkii boqoradii hore  iyowararkii umadihii hore.

Waxaana la sheegay in gabadhaasshaharzaad ah ay baratay in kabadan 1000kitaab oo ku saabsan taariikhdii iyosheekooyinkii hore.

Shaharzaad waxay aheyd gabar aad u caqlibadan waxayna aragtay aabaheeda oo

Page 17: kun habeen iyo habeen

wajigiisa murug ka muuqato,  waxayna kudhahday ” Aabow maxaa kugu dhacay ooaad sidaan dhan ugu murugeysantahay?”

Markaas ayuu wasiirkii gabadhii usheegaysidey wax ujiraan wuxuuna yiri waxaa la igarabaa inaan caawo boqorka gabar usoodhiso hadaaan usoo dhisi waayana kurkaayaa la iga gooynayaa”

Markaas ayay Shaharzaad aabaheeda kudhahday” Aabow aniga ii guuri labo midayay noqoneysaa in la idilo ama inaanmadax furasho u noqdo gabdho badan ooMuslimiin ah oo halaagsami lahaayeen”

markaas ayuu waziirkii yiri ” waan kuucabsanayaa ee naftaada halis ha galinin”

Markaas ayay tiri “waan ku qasbanahaymidaas oo waa laga maarmaan ee ii guuri”

Markaas ayuu wuxuu yiri “waxaan kaagacabsanayaa iney kugu dhacaan wixii kudhacay Dibigii iyo dameerkii  uu ninkiibeeraleyda lahaa”

markaas ayay tiri oo maxaa ku dhacayaabow??

Page 18: kun habeen iyo habeen

SHEEKADII KUN HABEEN IYO HABEEN Q3AAD

Wasiirkii wuxuu gabadhiisa ku yiri ogoowgabadheydiiyeey inuu jiray nin beeraleeyxoolo dhaqato ahaan jiray  wuxuuna lahaaxaas iyo caruur, ninkaas ALLE CW  wuxuuugu deeqay aqoonta LuuqadahaXayawaanaadka  iyo Shimbiraha,  laakiinhadduu ka xog-waramo uu dhimanaayo.

Ninkaas beeraleyda wuxuu lahaa Dameeriyo Dibi,  dameerka shaqadiisa waxay aheydin ninka raaco ee meeshuu doono ku aado , halka Dibigana shaqadiisan aheyd insubaxii ilaa galabtii beerta lagu falo.

Maalintii dambe Dibigii ayaa u yimidDameerkii asigoo iska fadhiyo ooCowskana iska cunaayo biyahana agyaalaan wuxuuna ku yiri ” wey kuu dhacatayadiga,  aniga waan daalay oo tacbaanayaan ahay sidii beer la iigu falaayay laakiinadiga halkaan ayaad cowska iskaruugeysaa shaqo badana ma qabatid”

Markaas ayuu dameerkii yiri “Talo anigaakuu haayo Barri markii laguu yimaado ooxariga iyo tiirka yaanbada beerta lagu

Page 19: kun habeen iyo habeen

falaayo lagugu xiro iska fariiso, hanaistaagin,  xitaa haddey ku garaacaan hadiiaad kacdana markale fariiso,    markey kaadareemaan tabar-dari waxay kuu keenayaanbal iyo cows si aad xoog uyeelato ee hacunin,  cuntada iyo cabistana jooji ilaa labomaalin,   siddas ayaad shaqada badan kaganasan kartaa”

Ninkii beeraleyda ahaa sheekadooda ayuumaqlay wuuna la yaabay.

subaxii ku xigay markii la gaaray ayuuDibigii diiday inuu kaco si kasta oo la isugudayay waa kici waayay,

markaas ayuu ninkii Beeraleyda ahaa yiridameerka hala wado oo beerta halagu falo,markaas ayaa dameerkii lawaday oomaalintii dhan beerta lagu falaayay, Galabkiimarkii uu dameerkii moorada kusoo laabtaywaxaa umahad celiyay dibigii abaalka uuusameeyay iyo talada uu siiyay, laakiinDameerkii uma uusan jawaabin asigoo sixun uga shalaayay in taladaas asiga siiyaydibiga.

Maalintii labaad ninkii Beeraleyda ahaaawuxuu u yimid dameerkii asigoo Dibiga

Page 20: kun habeen iyo habeen

faraha ka qaaday mar labaad ayaana beertiilagu soo falay, galabtii asigoo tacbaan ahmarkuu kusoo laabtay xeradii waxaamarkale umahad ceilyay dibigii, laakiindameerkii ayaan markaan ku yiri Dibigii“aniga waan kuu naseexeyn,  waayo waxaanMaanta maqlay ninka Beeraleyda uushaqaalihiisa ku leh hadii Barri Dibiga kiciwaayo  waxaad ugeysaan kawaanlaha si uuuqalo  wax faa,iido laguma qabee marbahaduusan beeerta fali karin”

Markuu dibigii hadalkaas maqlay ayuuhadana dameerkii umahad celiyay wuxuunadhahay Barri waa howl bilabi doonaa,

ninkii beeraleyda ahaa sheekadaasna wuumaqlayaa, subaxii markii lagaaray Dibigiiwuxuu bilaabay inuu wax badan cunoasigoo shaqo isku diyaarinayo,  subaxiimarkii lagaaray  ninkii beeraleyda ahaa uuarkay fag fagta dibiga ka muuqato iyo siduushaqo diyaar ugu yahay ayuu qosol ladhacay, naagtiisii oo meesha ka dhaweydayaa waxay tiri maxaad ku qosleysaa.

markaas ayuu wuxuu yiri hadaan kuusheego waan dhimanaa, waxay tiri iisheegxitaa hadaad dhimaneyso.

Page 21: kun habeen iyo habeen

Markey ku adkeysatay ayuu ninkii dadkiiisugu wacay si uu udar-daarmo, dadkii ayaaisku dayay in ay naagta lahadlaan ooceliyaan laakiin waa ka diiday waxayna tiriwaan ogahay aniiguu igu qoslayaa ee hasheego wuxuu ku qoslayo xitaa hadii uudhimanaayo.

Ninka beeraleyda ah naagtiisa aad ayuuujeclaa wuxuu go,aansaday inuu usheego, wuxuuna aaday gurigiisa si uu labo rakacosuno ah utukado, asigoo guriga ku dhex jiroayuu wuxuu maqlay eeygi guriga ujoogayioo diiqa lahadlaya wuxuuna ku yiri ” diiqowadiga halkaan ayaad konton dooro iskadhex fadhisaa saaxiibkeenaa wuu dhimanrabaa”

Markaas ayuu diiqii yiri “WallaahiSaaxiibkeen haddii uu caqli leeyahayNaagta  wuu iska edbin lahaa,   anigakontonkaas dooro ayaa ii joogto midaanhadey iga xanaaqdo inta edbiyo ayaankuwa kale dhexda ka galaa  waxaasefiicnaan laheyd in saaxiibkeena naagtiisaedbiyo ilaa ay ka toobad keeneyso”

ninkii beeraleyda ahaana hadalkii ayuu

Page 22: kun habeen iyo habeen

maqlayaa, kadib ayuu soo baxay wuxuuna uyeeray naagtiisa wuxuuna ku yiri qolka soogal gooni ayaan kuugu sheegaaye, markeyqolkii soo gashay ayuu si daran u garaacayilaa ay ka qeyliso waan towbad keenaa.

halkaas ayayna naagtii hadalkeedii uganoqotay dadkiina ku farxeen maadaama aynolosha ninkii bad baaday.

markaas ayuu waziirkii gabadhiisa ku yiriadigana sidii dameerkaas oo kale iney kugudhacdo ayaan ka baqaa intaad isleedahaydad kale bad-baadi naftaada halis galiso.

Markii shaharzaad maqashay sheekadaasayay waxay tiri wixii dhacaayo ha dhaceenboqorkaan iiguuri anigaa diyaar u ah.

sidii ayaa gabadhii boqorka loogu guuriyay,

waxayna gabadhii shaharzaad aheyd lasiidar-daarantay walaasheed ka yar eeDunyaazaad iyadoo ku tiri “markii boqorkala iigeeyo waxaan ka codsanaaHabeenkaas markii uu dantiisa iga bogtoinaad habeenkaas wehel ii noqoto, hadii uuogolaado  waxaad igu dhahdaa  abaayooymaad nooga sheekeysid   sheeko cajiib ah

Page 23: kun habeen iyo habeen

oo kamid ah sheekooyinkaadi halaasigaahaa maadaama aad bari naga tageysid(lagu dilaayo)  aniga insha aAllah sheekoaan boqorka kaga taqaluso ayaan bilaabaa”

kadibna gabadhii sidii ayaa lagu galbiyay,markii boqorkii loo geeyay,  ayay gabadhiiShaharzaad aheyd ooysay  markaas ayaaboqor shahri-yaar yiri maxaad u ooyneysa?

waxay tiri “waxaa jirto gabar walaasheydaah oo iga yar  waxaana raba inaansagootiyo ee  ii ogolow”

markaas ayuu u ogolaaday, kadib markiiDunyaazaad imaaday ayay hab siisay iyadoo sagootineysp,

markaas ayay Dunyaazaad tiri “abaayooymaad nooga sheekeysid  sheekooyinkaagiihalaasiga aha mid kamid ah”

Markaas ayay Shaharzaad tiri  waan kasheekeynayaa hadii boqorka noo ogolaado,markuu boqor shahri-yaar hadalkaasmaqlay ayuu yiri bal sheeg aan maqalneesheekooyinkaas mid kamid ah’

HABEENKII KOOWAAD

Page 24: kun habeen iyo habeen

HABEENKII 1-aad:

Shaharzaad waxay sheekadii ku bilaawday:

waxaa isoo gaaray Boqoroow inuu jiray nintaajir ahaa oo xoolo badan iyo caruurbalahaa wuxuuna ahaa nin aamin ah sidaasdarteed bay dadka xoolahooda ugu dhiibanjireen, maalintii dambe ayuu ninkii safargalay wuxuu socdaba markii dambe wuxuuharsaday geed si uu ugu nasto, cabaarmarkuu geedkii fadhiyay ayuu kolay uuwatay kala soo baxay xoogaa timir ahasigoo bilaabay inuu cuno,  wuxuuna timirtalafteeda ku tuurayay meel udhow,  waxyarkadib waxaa agtiisa ka kacay boor aaduweyn haduu sii fiiriyay waaba Cifriit aaduweyn oo gacanta ku sita Seef qaro weynaadna u af badan.

Cifriitkii siduu usoo socday wuxuu koryimaaday ninkii taajirka ahaa wuxuuna kuyiri “wan ku dilayaa sidaad wiilkeyga udishay”

markaas ayuu ninkii taajirka ahaa yiri“sideen wiilkaaga ku dilay maba arkine?”

Cifriitkii wuxuu yiri “Adiga markaad timirta

Page 25: kun habeen iyo habeen

cuneysay laftii aad tuureysay waxaywadnaha uga dhacday wiilkeyga oo islagoobtii ku dhintay, sidaas darteed qisaasahaan ayaan kuu dilayaa”

Markaas ayuu taajirkii yiri “Aniga kama warqabin inuu wiilkaaga meesha joogay ee iskakeey cafi”

Hase yeeshee jinigii waa diiday wuxuuna kuadkeystay inuu wiilkiisa uga qisaasi doono.

Markaas ayuu ninkii taajirka ahaa yiri“Cifriityhow aniga waxaan gacanta kuhaayaa xoolo badan oo ay dad leeyihiinkuwaas oo amaano ahaan iigu dhiibtaywaxaan leeyahay xaas iyo carruur ee ifasaxsi aan qofkata xaqiisa usoo siiyo, waxaanakuu ballan qaadayaa markaan qof kastaxaqiisa soo siiyo inaan kuusoo noqondoono si aad wiilkaaga iigu qisaastohadalkeygana Allaah ayaa wakiil iiga ah”

Markaas ayuu jinigii ka ogolaaday. sidiiayuu ninkii kusoo baxay wuxuuna yimidmagaaladii uu daganaa asigoo isugu wacaydhamaan dadkii iyo ehelkiisa si uu qofkastaxaqiisa usiiyo, markuu dhamaan dadkiixaqooda siiyay ayuu u sheegay sideey waxujiraan iyo xaalka halkuu maraayo .

Page 26: kun habeen iyo habeen

xaqooda siiyay ayuu u sheegay sideey waxujiraan iyo xaalka halkuu maraayo .

Markaas ayay dhaammaan qoyskiisii iyoehelkiisii wada ooyeen iyagoo sagootiyayadna uga xun sideey wax u dhaceen, ninkamaadaama uu balan qaaday si uu balantiisau oofiyo markuu qofkasta xaqiisa siiyayayuu soo baxay,   asigoo soo aaday halkiiuu jinga kula balansanaa.

Wuxuu soo socdaba asigoo karfantiisawato markuu imaaday geedkii hoostiisaayuu iska fariistay wuuna iska ooyay, xoogakadib asigoo ooynaya waxa meeshii soomaray oday wata deero, wuu salaamayninkii wuuna wareystay wuxuna ku yiri“Maxaa kaligaa halkaan oo ah bahologaleen jinyada ku noolyihiin ku fariisiyay ooaad ugu ooyneysaa??”

Ninkii taajirka ahaa ayaa uga sheekeeyaysideey wax udhaceen , markaas ayuuodaygii go’aansaday inuusan ka tagin ilaauu ka ogaado sheekadaan halka ay kudhamaan doonto, iyagoo meeshii sidiiufadhiya ayaa waxaa yimid oo wadadii soomaray nin labo eey wato is wareysi kadibayay usheegeen sidey wax ujiraan markaas

Page 27: kun habeen iyo habeen

ayuu asna go’aansaday inuusan meesha katagin oo qisada dhamaadkeeda ogaado,

Iyagoo sidii meeshiisii usii fadhiya ayaahadana waxaa jidkii soo maray nin baqalwato is wareysi kadib markey u xogwaramee ayuu isna go’aansaday insheekada dhamaadkeeda ogaado.

Afartoodii oo meesha sidii ufadhiya ayaawaxaa uyimid Cifriitkii oo seeftiisii qaradaweyneyd wata, wuxuu soo qabsaday ninkiitaajirka ahaa si uu wiilkiisa ugu qisaaso.

Markaas ayaa waxaa hadllay odaygiideerada watay wuxuuna yiri “JiniyahowTaajkii boqoradoow hadii aan kaagasheekeeyo sheekada na dhexmartay anigaiyo deeradaan oo aad ka hesho ninkaandhiigiisa sadax meelood meel ma iihibeyneysaa??”

markaas ayuu cifriitkii yiri “hadii ay icajabisohaa waan kuu hibeynayaa” markaas ayuuodaygii sheekada ku bilaabay sidaan:

Deeradaan aad ujeedo waa xaaskeyga ahnaina adeertey, iyadoo yar ayaan guursaday, mudo markaan isqabnay oo waxna ii dhali

Page 28: kun habeen iyo habeen

weysay ayaan waxan sameystay jaariyadwaxayna ii dhashay wiil aad uqurux badanwajigiisana u ifaayo sidii dayax 15-aad ah.

Waxba yaanan war kugu daalinine maalintiidambe ayaan safar aaday, markaan baxayayay naagteyda oo sixirka wax ka taqaanaysixirtay wiilkeygii iyo hooyadiisba iyadoo kadhigtay lo’ iyo dibi.

Kadibna waxay u dhiibtay ninkii xoolaha iiqaabilsanaa, markaan mudo kadib safarkiikasoo laabtay oo aan reerkii imid ayaynaagtii iisheegtay in jaariyadii dhimataywiilkeygiina la waayay meel uu jaan iyo ciribdhigay, aniga arintaas aad ayaan ugamurugooday.

Maalintii dambe ayaa waxaa dhacday inlagaaray ciidii udxiyada, ana si aan udxiyo uqalo ninkii xoolaha iiqabilsanaa ayaanwaxaan ku iri lo’ aad u buuran iisoo qabo,markaas ayuu iisoo qabtay lo’dii jaariyadaaheyd,  markii la ii keenay ayay rafatay ooooysay anigoo yaaban ayaan qalay laakiinwaxba wey kasoo bixi waayeen kaliyawaxay noqotay lafo iyo maqaar.

Aniga arintaas aad ayaan ula yaabay 

Page 29: kun habeen iyo habeen

markaas ayaan ninkii xoolaha ii qaabilsanaaku iri iikeen Dibi,  maadaama lo’dii hore hiliblaga waayay, balse hadan wuxuu iikeenaywiilkeygii dibiga ahaa, markii la iikeenayayuu asna ooyay oo raftay inta ka yaabayayaan ku dhahay war iga wad Dibigaan eemid kale iikeen.

Markaas ayaa mid kale la iikeenay oo qalay, laakiin waxaad ogaataa inta waxaas dhandhacayaan naagteyda wey na dawaneysaa.

Markii sheekada halkaas mareyso ayayShaharzaad ogaatay in subaxii lagaaraymarkaas ayay sheekadii iyo hadalkii ubanaanaa joojisay.

Markaas ayay walaasheeda ka yareyd eeDunyazaad tiri “Maxaa ka macaan badanabaayo sheekadaad waxaan jeclaan lahaainaaad noo dhameystirto”

Markaas ayay Shaharzaad tiri “Dadiiboqorka ii ogolaado inaan noolaadosheekada waan dhameystiri doonaahabeen dambe sidoo kalena waxaan idiinsii sheegi doonaa sheekadaan mid kasiifiican”

Page 30: kun habeen iyo habeen

markas ayuu boqor Shahri-yaar is yiri waasheeko xiiso leh ee hadilin ilaa ay sheekadaka dhameyso.

Sidii ayuuna ku go’aansaday inuusan dilinilaa ay sheekada ka dhameyso.

Subaxii markii la gaaray waxaa yimid waziirkii gabadhii dhalay oo karfanteediwada aadna u murugeysan, balse markuuogaaday in gabadhiisii nooshahay wuulayaabay aadna wuu ufarxay

Page 31: kun habeen iyo habeen

KUN HABEEN IYO HABEEN Q5AAD

HABEENKII 2-aad:

Waxaa wali noo socotay sheekadii ninkiitaajirka iyo iyo cifrriitkii.

Habeenkii labaad markii la gaaray ayayDunyaazaad ku tiri walaasheedaShaharzaad “abaayooy maad noodhameysid sheekadii ninkii  taajirk ahaa iyocifriitkii  iyo wixii kala qabsaday ninkiiodayga ahaa iyo deeradii?”

Markaas ayay Shaharzaad dhahday “jaceyliyo sharaf ayay ii tahay inaan idiindhameystiro hadii uu boqorka ii idmo”

Markaas ayuu boqorkii oo mar horabasheekada isku sii diyaariyay yiri “noo wadsheekada oo dhameey”

Markaas ayay shaharzaad tiri: Waxaa isoogaartay boqorow markii uu odaygii arkay inuu dibiga oo ooynaya ayuu ninkii xoolahauga masuulka ahaa ku yiri war dibigaan igawad oo mid kale bal iikeen.

Cifriitkiina wuxuu la yaabanyahay sheekada

Page 32: kun habeen iyo habeen

yaabkeeda iyo sideey wax usocdaan.

Ninkii odayga ahaa wuxuu yiri sayidkiijiniyadow waxaas oo dhan markeydhacayaan naagteyda wey na daawaneysaawaxayna leedahay Dibigaan qal wuubuuranyahay ee qal iwm,  laakiin anigaDibiga eegmadiisa markaan kanaxay ayaaniska sii daayay waxaana ku dhahay ninkiixoolaha ii qaabilsanaa Dibigaan iga wadwaan ka yaabanahee.

Subaxii markii la gaaray waxaa ii yimidninkii xoolaha ii qaabilsana wuxuuna igu yiribishaareyso, markaas ayaan waxaandhahay maxaa dhacay??

Wuxuu igu yiri: shalay markii aad Dibiga igawad itiri waan waday waxaana geeyaygurigeena, gurigana waxaa ii joogto gabaraan aniga dhalay oo iyadoo yar sixirkabaratay.

Markii aan Dibigii guriga geeyay oo ayaragtay ayay wajiga ka daboolataay kadibnaqososhay hadana ooysay, markaas ayayiigu tiri “Aaboow maxaad noogu soogalineysaa nimanka ajaanibta naga ahanagoon ogeyn??”

Page 33: kun habeen iyo habeen

Anigoo yaaban ayaan waxaan ku dhahay“Aaway nimanka aad sheegeyso?   midakale maxaa la qososhay oo hadana laooysay?

Waxay igu tiri “Dibigaan aad ujeedo waawiilkii Sayidkaaga wuuna sixranyahaywaxaana sixirtay naagtuu aabihiisa qabo,taas waa sababta aan u qoslay sababta aanu ooyayna waxay tahay lo’dii la qalay waxayaheyd hooyadiisa”

Aniga markii aan hadalkaas gabadhii kamaqlay waan aamini waayay adiga ayaanakuu imid.

Markaas ayuu odaygii yiri jiniyahow markiiaan maqlay hadalkii ninkii ii qaabilsanaaxoolaha ayaaan dag-dag gurigiisa ku aaday, waxaana utagay gabadhiisa waxaanaweydiiyay ma runbaa wuxuu aabahaagaiisheegay?

Markaas ayay igu tiri haa waa runteyda Dibigaan waa wiilkaaga,  waana beerkaagagabalkiisa.

Anigii waan iska ooyay waxaana gabadhii

Page 34: kun habeen iyo habeen

ku dhahay “hadaad wiilkeyga sixirka iigafurto waxaan ku siin doonaa maalkeyga oodhan,

Markaas ayay gabadhii igu tiri “Anigamaalkaaga dan kama lihi   labo shuruudayaan wataa, hadaad ii sameyneysowiilkaaga sixirka waan ka furayaa.

Shardiga koowaad wuxuu yahay   inaadwiilkaaga ii guuriso,

Kan labaadna wuxuu yahay in aannaagtaada sixro waayo kama aamin qabodhagarteeda”

Markaas ayaan gabadhii ku dhahay intaasaad sheegtay waan kuu sameynayaawaxaana kuusii dheer inaan kusiiyohantideyda oo dhan naagtaana sidaaddoontid ka yeel,

Markey hadalkeygii maqashay ayay waxaysoo qaadatay dheri yar oo meesha yaalaywaxayna ku shubtay xoogaa biyo ah iyadoowax ku akhrisay, kadibna biyihii ayay waxayku firdhisay dibigii waxayna dhahday“Dibiyahow hadii ALLAAH adoo dibi ah kuabuuray ha isbadalin oo dibigaaga iska

Page 35: kun habeen iyo habeen

ahoow, hadiise aad sixrantahay kusoolaabo abuurkaagii hore idinka Ilaahay”

Markaas ayuu Dibigii dhalaalay wuxuunaisku badalay insaan markaas ayaan iskuduubay markaan arkay inuu wiilkeygii yahaywaxaana ku dhahay “Allaan kugu dhaarsheeiiga sheekeey sidee waxa udhaceen”

Markaas ayuu sheekadii biloow ilaadhamaad iiga sheekeeyay iyo waxay kusameysay naagteydii ina adeerteey aheyd.

Markaas ayaan willkii gabadhii u guuriyay,iyadana waxay sixirtay naagteydii oodeeradaan isku badashay.

Anigana waan isaga soo tagay dhulkii oodhan si ay wiilkeyga iyo gabadhaas nabadgalyo ugu noolaadaan.

Anigoo jidkaan maraayo ayaana waxaanarkay ninkaan meesha cidlada ah kaligiifadhiya oo ooynaya,

Kadibna markaan wareystay ayuu qisadiiqabsatay iyo seey wax udhaceen iigasheekeey, ee jiniyahow hadey sheekadeydaku cajab galisay ninkaan dhiigiisa sadax

Page 36: kun habeen iyo habeen

meelood meel ii hibeey.

Markaas ayuu jinigii la yaabay sheekadaninka odayga ah iyo deeradii ka dhaxeysay,wuxuuna ku jeestay deeradii asigoo yiri “Marunbaa wuxuu sheegayo odaygaan?”

Markaas ayay madaxa uruxday “HAA”.

Markaas ayuu jingii yiri walaahi waa sheekocajiib ah weyna icajab galisay markaninkaan dhiigiisa sadax meelood meelwaan kuu hibeeyay.

Markuu jinigii hadalkaas  yiri ayaa waxaahadlay ninkii watay labadii eey, wuxuuna yiri“Jiniyahoow hadii aan ana kaaga sheekeeyosheekadeyda oo ay ku cajab galiso ninkaandhiigiisa sadax meelood meel ma iihibeyneysaa?”

Markaas ayuu jinigii yiri hadii ay icajabgaliso waan kuu hibeyn doonaa.

Markaas ayuu ninkii labada eey wataysheekadiisii ku bilaabay:

Sayidkii jiniyadow waxaad ogaataa inlabadaan eey ee ila socda ay yihiin

Page 37: kun habeen iyo habeen

walalaheyga aniga ayaana sadax ku ah,aabaheena wuu dhintay wuxuuna dhaxalahaan nooga tagay sadax kun oo diinaar, waxaana qeybiyay dhaxalkii oo mid kastawaxaa kusoo aaday kun diinaar.

Aniga qeybteydii waxaan ku furtay Tukaanwaxbaan soo iibsanayay waana sii iibinayay,walaalaheyga xoolahoodii wey la safreenanigoo uga digaayo safarka iyo dhibkiisa  siuu ganacsiga safareyda u galaan waxaynamaqnaayeen mudo sanad ah, laakiin waxaysoo laabteen iyagoo gacmo maran oowaxba heysan,  waxaan ku dhahay, waanidiin sheegay in safarka dhibaatooyinleeyahay ee maxad u safarteen,

Markaas ayay igu dhaheen waa Qadar Allemaantana waxba ma heysano hadalnawaxba ma noo taraayo, markaas ayaanwaday waxaana geeyay tukaankii anigoodhar iyo cuntaba siiyay, kadibna waxaankudhahay imaqla waan islashaqeysaneynaa oo ganacsigaan ayaan siiwadeynaa sanadkiina mar ayaa laxisaabinaa wixii faa’iido ee aan helno waankala qeybsaneynaa.

Markaas ayay iga ogolaadeen, mudo sanad

Page 38: kun habeen iyo habeen

kadib markaan shaqeysanaya oo faa’iidofiican helnay ayay waxay igu dhaheen aansafarno waxaa laga yaabaa inaan soofaa’iidno balse waan ka diiday.

Wixii saas la ahaadaba iyagana maalinkasta igu haayaan aan saffarno ayaamarkey mudo kasoo waregatay ogolaadayhadalkooda.

Waxaan xisaabiyay hantidii tukaanka taalaywaxayna noqotay lix kun oo diinaar.

Markaas ayaan waxaan ku dhahay lacagtawaan kala qeybineynaa sadax kun waanqaadaneynaa sadaxda soo hartay meelayaan ku duuganeynaa si hadii hadhowusoo qasaaarno aan tan kale ugu baxsano.

Wey iga ogolaadeen kadibna waan safarnay

Sheekadii waxay noo mareysay qeybtii hore,

Ninkii labada Eey watay asigoo hadalkiisiisii wato ayuu wuxuu dhahay kadibna waansafarnay aniga iyo labadii wiil ee iladhashay waxaana horay usii qaadanaylacagtii sadaxda kun aheyd, labadaan wiilee ila dhashay jiniyahow waxay ahaayeen

Page 39: kun habeen iyo habeen

kuwa aad xaasid u ah aadna wey iidhibijireen laakiin aniga waan isaga dulqaadanjiray maadaama ay walaalaheyga yihiin.

Kadibna waan safarnay anagoo mudo bil ahsafar kujirna ayaan markii dambe tagnaymagaalo aad ucamiran  markaas ayaanbadeecadii aan wadnay suuqa u iib geynaywaxaana halkii diinaar ka faa’iidnay 10diinaar, kadibna waxaan go,aansanay inaansafar kale galno,

Maalinkii aan safarka gali laheyn maalintiika horeysay anigoo kaligeey xeebta marayaayaan waxaan xeebta ku arkay gabarjaariyad ah oo aad uqurux badan, markaasayay igu tiri inta iisoo dhawaatay “walaalowwaxaan kaa codsanayaa inaad iguursato ooaad baladkaaga iiwado,   waxaan kuuhibeeyay nafteyda,   ee macruufkaan iisameey  waxaa laga yaabaa inaanabaalkaan maalin uun kuu gudo,”

Markaan hadalkeeda maqlay aad ayan ulayaabay qalbigeygana wuu jilcay anigoo kanaxay in gabar kaligeed meshaan cidladaah joogto iyo duruufta ay kujirto.

markaas ayaan waday waxaana usoo

Page 40: kun habeen iyo habeen

iibiyay dhar aad uqurux badan anigoo sidookalana markabkii safarka meel qurux badanuga habeeyay waana guursaday, kadibnasafarkii ayaan galnay  laakiin gabadhiiwaxay aheyd gabar aad u furfurandabeecad wanaagsan markaas ayaan aadusii jeclaaday oo qalbigeyga dhan iyadaa kabuuxsantay, heer waxaan gaaray aanhabeen iyo maalinba iyada agfadhiyo,

Waxaana ka mashquulay walalaheygamarkaas ayay  aad iiga maseereen iyagooxaasidnimo iiqaaday waxayna igaxaasidayeen hantidan Alle ii barakeeyay iyogabadhaan aadka uqurxda badan ee Alleisiiyay,

Markaas ayaa Sheydaan naclad hakudhacdee xumaato u qurxiyay iyagoogo’aansaday iney idilaan kadibnahantideyda oo dhana kaligood lawareegaan.

Markaas ayay habeenkii dambe ii imaadeenanigoo hurda  markaas ayay inta isooqaadeen bada igu tuureen, laakiin markeyxaaskeyga shanqartii kusoo kacday ayayaad u xanaaqday ayadoo isku badashayCirfiid aad uweyn waxayna isku soo tuurtay

Page 41: kun habeen iyo habeen

Biyihii Badda iyadoo iga soo bixisay.

kadibna waxay igeysay Jaziirad cidlo ahcabaar ayayna iga maqneyd,    markaasayay iisoo laabatay, markay ii imaaday ayanweydiiyay adiga yaad aheyd seeyna waxujiraan??

markaas ayay igu tiri aniga waxaan ahayxaaskaaga  halkaana anigaa ku keenay ooBadda kaasoo saaray waxaana kugu tuuraywalaalahaaga idin Alle ayaadna kubadbaaday, waxaadse ogaataa inaan anigaahay gabar jin ah, markii ugu horeysay eeaan ku arkay ayaana ku jeclaaday waxaanakugu jeclaaday iimaankaaga iyodaacadnimadaada, waxaana ahay gabarmu’minada ah oo Allaah iyo RasuulkiiisaSCW rumeysan, laakiin hada aad ayaan uxanaaqsanahay xanaaqeygana ma dagaayoanigoon ciqaabin oo dilin kuwii bada kugutuuray.

Markaan hadalkeeda maqlay markii horewaan uga mahad celiyay iney nafteyda iibadbaadisay, laakiin waxaan ka codsadayineysan walaalaheyga dilin waxaanausheegay inaan ka samri karin waxkasta ooay igu sameeyaana ay walalaheyga yihiin.

Page 42: kun habeen iyo habeen

laakiin way iga diiday waxayna igu tiri islacaawo ayaan iyaga iyo macalmaraakiibtooda isku soo duminaa.

Markaas ayaan ku dhahay qofka mu’minkahaddii la xumeeyo xumaan xumaan kalekuma gudo ee wanaaag ayuu ku badalaa, qofkii xumaanta sameeyayna koleeynaftiisa ayuu halaag uun usoo jiiday oo qofkale waxba kama qaadi karo,

Sidii aan udajinaayay ayay iga ogolaatayineysan dilin, laakiinse waxay igu tiraylaazim waan ciqaabi doonaa oo hadaanandilin xitaa ciqab la’aan ma ahaan doonaan.

Markii aan magaaladii u noqday oo aanTukaankeygii furay ayaan waxaan arkaylabadaan Eey oo meesha joogto waanaweydiiyay waxay igu tiri waa walaalahaagatana waa ciqaabtooda oo walaasheydaayaan sidaan ku sixirtay,waxayna saanahaan doonaan mudo 10sano.

Cifriityahow waxaa dhacday in ay soodhamaatay   mudadii 10ka sano aheyd,    anigoo usii socdo naagteydii walaasheedaee walaalaheyga sixirtay si ay sixirka uga

Page 43: kun habeen iyo habeen

soo furto maadaama ay mudadiiudhamaatay ayaan waxaaan arkay ninkaanmeesha fadhiyo iyo odaygaan deeradawato,

Markaas ayay ii sheegeen sideey waxudhaceen anna halkaan ayaan fariistay siaan u ogaado dhamaadka sheekadaan eejiniyahoow haddii ay ku cajab galisaysheekadii na dhexmartay aniga iyolabadaan Eey ee walaalaheyga ah Ninkaandhiigiisa sadax meelood meel ii hibeey,

markaas ayuu jinigii lahadlay labadii Eey ooku yiri ma runbaa ninkaan wuxuu sheegay??

markaas ayay madaxa uruxeen HAA.

Markaaas ayuu Jinigii yiri Wallaahi waasheeko yaab leh aadna wey ii cajabisayninkaan dhiigiisana sadax meelood meelayaan kuu hibeeyay.

Markaas ayaa waxaa hadlay odaygiisadaxaad ee Baqasha watay wuxuuna yiri“Jiniyahow haddii aan anna kuu sheekeeyosheekadii na dhexmartay aniga iyoBaqashaan oo ay ku cajab galiso ma iihibeyneysaa inta ka dhiman ninkaan

Page 44: kun habeen iyo habeen

dhiigiisa??

Markaas ayuu jinigii yiri haa.

markaas ayuu Odaygii Baqasha watay yiri:Jiniyoow boqorkii Jiniyadoow  Baqashaanaad ujeedo waa naagteyda, aniga waxaanahaa nin ganacsade ah oo safar badan,  waxaana lahaa Hanti badan, Maalintiidambe ayaan baxay oo safar aaday  waxaana maqnaa mudo sanad ah, kadibnawaan soo laabtay markaan gurigeygiiimaaday waxaan u imaaday naagteydii oosariirta la saaran nin Adoon ii ahaa, Markayi aragtay ayay inta hadal aanan fahmin kuhadashay biyo meesha yaalayna way igusoo firdhisay waxayna igu tiri ” ka baxmuuqaan oo Eey noqo, islamarkiiba waxaanisku badalay oo yeeshay,    muuqaal Eey.

Ka dib gurigii ayay iga sooceyrisay( burisay)  Gurigeygii waan iska soobaxay aniga oo isku maleeyo in aanqarwaayo .

Sidii aan u soo socday waxaan u imid ninkawaanle ah markii uu i arkay ninkii kawaan  ahaa wuxuu i siiyay xoogaa Hilibah iyo lafo waxa uuna ii waday Gurigiisa.

Page 45: kun habeen iyo habeen

markii aan Guriga galay ayaa waxaa iaragtay Gabar uu kawanlaha dhalay waxayahayd gabar sixirka wax ka taqaano.

Waxayna dareentay in aan sixranahay iyadaoo ku tiri aabaheeda” aabow waxaan i hortaagan ma ahan Eey waa nin maskiin ah ooay naagtiisa sixirtay waxaana awoodaa inaan sidiisii caadiga ahayd ku soo celiyo ooaan sixirka ka furo”.

Markaas ayuu Kawanlihi ku yiri gabadhiisa ”Gabadhaydii waan kuu ducayn ninkaan kafur sixirka”.

markaas ayay weel yar biyo ku shubtay oowax ku aqrisay ka dibna igu firdhisay.

Waxaan ku soo noqday suuradii uu Alle iguabuuray aniga oo isla markiiba gabadhii kacodsaday in ay iga caawiso sida aan ugaaarsan lahaa naagtaydii i sixirtay.

Waxa ayna isiisay weel biyo ay ku jiraan ooay wax kuso aqriday iyada oo igu tiri” markaugu horaysa oo aad naagtada aragtobiyahaan ku firdhi waxaadna ku orataa intaaad niyaysato adiga oo wax magac

Page 46: kun habeen iyo habeen

dhawaya waxaas iyo waxaa isku badal.

Anigana waan soo baxay oo sidii ayaansameeyay waxaana ku iri ” Baqal iskubadal” sidaas  ayayna Baqal ku noqotay waana midan ku soo fiirinaysa.

Markaas ayuu Cirfiitkii Baqashii fiiriyaywaxa uuna ku yiri “ma sax baa waxa uuninkaada sheegayo”.

markaas ayay madaxa ugu ishaartay HAA.

Markaas ayuu inta jinigii gil-gilay seeftiisiiyiri waan kuu hibeeyay ninkaa dhiigiisa intaka dhiman,

Markii sheeko halkaas mareyso ayayShaharzaad dareentay in subaxii lagaaraywayna aamustay iyadoo joojisay hadalkiiubanaanaa.

Markaas ayay walaasheedii ka yareyd eeDunyazaad tiri “maxaa ka macaansheekadaada kana fiican”

markaas ayay Shaharzaad tiri “Tan waxbama ahan hadii lala bar-bardhigo sheekadaaan habeen dambe idiin sheegi doono waa

Page 47: kun habeen iyo habeen

hadii uu boqorka ii ogolaado inaannoolaado”

Markaas ayuu boqor Shahri-yaar yiri “wlhibaan ku dhaartee inaanan dili doonin ilaa aysheekada ka dhameyso,   waayo waasheeko aad ucajiib ah.

sidaas ayayna maalintaas  gabadhii dilkauga bad-baaday.

HABEENKII 3aad.

Markii habeenkii lagaaray ayay Dunyaazaadtiri “abaayooy noo dhameystiri sheekadiiXalay iyo sidey wax ku dhamaadeen”

Markaas ayay Shaharzaad tiri :Boqoroowtaajirkii markii naftiisa bad-baaday ayuuwuxuu umahad celiyay odayaashii, iyadoomeeshiina lagu kala dareeray,   waxaase tanka yaab badan sheekadii ninkiikaluumaysatada ahaa.

Markaas ayuu boqorkii yiri oo muxuu ahaaninkaan kaluumeysatada???

SHEEKADII NINKII KALUUMEYSATADAAHAA.

Page 48: kun habeen iyo habeen

Shaharzad waxay sheekada ku biloowday :Boqorkeygiiyoow waxaa jiray ninkalluumeysato ahaa aadna u da’ Weynaa ,wuxuuna lahaa Xaas iyo Sadax Caruur ah, qof ka faqiirsanaa Magaalka kuma nooleyn.

Ninkaan Kalluumeysata ah waxaa caado uaheyd  inuu Shabaqa Maalin kasta afar marBadda ku tuuro,   kabadan waligiis kumatuurin.

Maalintii dambe ayuu soo baxay wuxuunaimaaday Baddii  iyadoo xilli duhur tahay,  markaas ayuu Shabaqii Badda ku tuurayillaa Shabaqii Moolka Badda ka gaaromarkaas ayuu isdhahay fiiri wax makuu sooqabtay markuu soo jiiday ayuu dareemayinuu culeys yahay markaas ayuu soo qaboisdhahay laakiin aad ayuu ucuslaa wuunaawoodi waayay inuu soo qabto maadaamaoday waayeel iska ahaa sidaas darteedayuu Huurigii uu saarnaa xeebta geeyayasigoona shabaqii jiiday.

Siduu usoo jiidayay markuu soo bixiyayayuu wuxuu arkay in waxa culus eeShabaqiisa qabtay Maanta dhanna kurafaadayay jiididiisa inuu yahay dameer

Page 49: kun habeen iyo habeen

bakhtiyay,

Markuu odaygii arkay aad ayuuumurugooday asigoo yiri “{laa xowla walaaquwata illaa billaah,    helista Rizqiga waamid cajiib ah”

Kadibna markale ayuu badii ku noqday oouu shabaqii tuuray markii labaad asigoo yiriBismillaah.

Cabaar markuu joogay ayuu hadanadareemay in shabaqii wax kusoo dhaceenwuuna soo qabtay laakiin waxay noqdeenJawaan ay ka buuxaan dhoobo iyoDhagxaan, Markii uu odaygii arkay ayuumarkale aad u murugooday wuxuunameeshii ka tiriyay Gabay uu micnihiisuyahay.

Hurkii waayahoow bas,

hadaadan bas iga dhihina iga cafi,

nasiib uma lahee sii,

mana sameyn karee bas,

waxaan usoo baxay Rizqigeyga,

Page 50: kun habeen iyo habeen

waxaanse helay asoo meyd ah,

Alla muxuu jaahil badan muuqdaa,

Caalim badana qarsoonyahay.

Markaas ayuu mar sadaxaad badii kulaabtay oo uu shabaqii badda ku tuuray,marku daremay inuu culus yahay ayuu sooqabtay balse nasiib xumo wuxuu sooqabtay qashin iyo dhalooyin, Odaygiimiskiinka ahaa aad ayuu usii murugoodaymar afaraad ayuuna bada ku laabtay laakiinmarkaan gacmaha ayuu kor utaagay asigooAlle baryay wuxuuna yiri ” Ilaahayoow  waadogtahay inaana afar ,mar ka badanshabaqaan bada ku tuurin, sadax mar waantuuray waxaana ii hartay halmar oo kaliyaee Ilaahow wax kheyr qaba iigu soo rid”

Wuxuuna yiri bismillaah asigoo shabaqiibada ku tuuray

Page 51: kun habeen iyo habeen

QEYBTII 7aad

Waxay noo mareysay sheekadiinee markiiNinkii Kalluumeysata ahaa uu Shabaqiisiibada ku tuurtay markii afaraad asigoomarkaan Alle baryay bisinkana uqabtay,kadib markii uu cabaar sugay ayaa waxaadhacday in Shabaqii cuslaaday walibaculeys aad udaran ilaa uu kusigay huurigiiyaraah ee Odayga saarnaa inuu lagadoomo, kadibna odaygii wixii tabarIlaahay siiyay iyo juhdi markuu bixiyay ayuusoo bixiyay wixii culeyska badnaa.

Balse wuxuu noqday Sanduuq Maar kasameysan afkana ka xiran iyadoo uuna kuasteysan yahay Faraantigii Nabi Suleymaan.

Wuxuu is dhahay Maanta calafkaaga ayaansaan noqday ee sanduuqaan qaad ooSuuqa Maarta iyo macdanta lagu iibiyo geewaa intaasoo quudkii maanta kusooheshaaye,   balse markuu qaad is dhahayayuu qaadi waayay culeys dartiis markaasayuu go’aansaday inuu furo si uu u ogaadowaxaan culeyska badan ee sanduuqa kujiro,

Page 52: kun habeen iyo habeen

 

kadib mindi uu watay inta soo baxsadayayuu sanduuqii furay balse wuxuu noqdaysanduuq Eber ah, Ninkii asigoo yaaban ayaawaxaa Sanduuqii kasoo baxay Xoogaa Qiiqah kaasoo marba marka kasii dambeysa siixoogeysanayay ilaa uu qiiqii daruurahasabeeyay,odaygii miskiinka ahaa aad ayuuula yaabay kadIbna qiiqii ayaa is qabsadaywuxuuna isku badalay cifriit aad uweyn,madaxiisa Daruuraha maraayo halkaCagihiisana Dhulka yaalaan weyninkiisadarteed,

Wuxuu lahaa madax sidii qubadauwareegsan,   iyo Gacmo aad uqaro weyn, Lugo aad moodid iney yihiin darbiyadadhufeyska ah,   Af  aad udheer aadnaudhuuban sida kan cantalyaaga,  Ilko aaddhagaxaan waaweyn moodid,  waxaa kamuuqdo Boor iyo Basaas waliba asigooBadda kasoo baxay ayay hadana waxaasoo boor ah ka muuqdaan.

Markuu odaygii Kalluumeysatada ahaaarkay Cifriitkaan weyn ayuu jareeyay iyadooilkiiha xitaa is garaaceen Candhuuftana laqiwaayay meel laga jirana garan waayay cabsi

Page 53: kun habeen iyo habeen

darteed.

Cifriitkii markuu arkay odaygiiKalluumeysatadii ayuu yiri  laa ilaaha illaa-llaahu Sulueymaana waa nabigii Alle.

Kadibna wuxuu sii raaciyay “Nabi alloow haidilin markale hadalkaaga ma khilaafidoono,  mana kugu caasin doono”

Markaas ayuu odaygii yiri ” ma Suleymaanbaad haddea Nabigii allow leedahay iyadooNabi Suleymaan geeriyooday kun iyo sideedboqol oo sano kahor??  anagoo joognoaakhiro Zamaan,    maxay tahay qisadaadamaxaana halkaan ku galiyay”

Cifriitkii markii  uu maqlay hadalkii odaygiiayuu ku yiri “hadey saas tahay bishaareysooday-yahow”

odaygii “maxaan ku bishaareystaa ood iigubishaareyneysaa?”

Cifriitkii ayaa markaas  yiri ”dhimashadaada ku bishaareyso islasaacadaan inaan ku dili doono dilistii uguxumeyd”

Page 54: kun habeen iyo habeen

Markaas ayuu odaygii yiri ” oo maxaan kumuteystay in sidaas dhan la ii dilo Wallaahiadigaa muteysatay in sidaas laguu dilo, warmaxaad igu dileysaa anigoo halkaan oo aadku dhibaateysneyd kaasoo bixiyayabaalkeyga miyaad sidaan ka dhigeysaa?”

Markaas ayuu Cifriitkii yiri “warkaas ka baxee dhimasho noocee doooneysaa?”

markaas ayuu odaygii yiri ” waxaankuweydiinaa muxuu yahay dambigeyga oomaxaan kaa galabsaday oo sidaan iiguabaal marineysaa?”

Markaas ayuu Cifriitkii yiri hadaba anigaakuu sheegayee dhageyso, odaygii oocabsanaya ayaa markaas yiri ” soo gaabihadalka nafteydii lugaheey soomareysaaye”

 

Cifriitkii ayaa markaas hadalkii ku bilaabay ”waxaad ogaataa oday-yahow inaan anigaka mid ahaa jinigii maariqiinta ahaa,  waxaana ku caasiyay hadalkii Nabigii Allaahee Suleymaan Binu Daa’uud,   Maalintiidambe ayuu wuxuu iisoo diray wasiirkiisa

Page 55: kun habeen iyo habeen

Aasif bin Barkhiyaa si qasab ah ayuuna iguwaday  wuxuuna ii geeyay nabi suleymaan, waxaana la ihor istaajiyay Nabi Suleymaanhortiisa, markuu i arkay Nabi Suleymaanwuu iga cuudu bileystay  wuxuuna iisoobandhigay iimaanka Alle iyo inaanhadalkiisa adeeco,  waana diiday.

Markaas ayuu dalbaday sanduuqaan, wuuna igu xiray asigoona igu khatimayfaraantigiisii,  magaca Alle ee weyn eehadaad Alle ku bariso ku ajiibayo ayuuna kuqoray wuxuuna amar ku siiyay jinigiiadeecsanaa iney igu tuuraan moolka bada, wayna igu tuureen, markaan Badda ku dhexxirnaa mudo boqol sano ayaan waxan kuqeyliyay qofkasta oo iga soo bixiyomeeshaan inaan hodan ka dhigi doono intanoloshiisa ka hartay, boqolkii sano ayaakasoo wareegatay meeshana qofna igamauusan soo bixinin.

Markaas ayaan hadana ku qeyliyayqofkasta oo iga furo inaan ana ufuri doonokeydka dhulka oo dhan, boqolaal sano ayaakasoo wareegatay hadana qof iga furtay maarkin kadib markey kasoo wareegatay afarboqol oo sano waxaan ku qeyliyayqofkastoo iga furi waxaan usameyn doonaa

Page 56: kun habeen iyo habeen

waxkasta oo uu iga codsado, markalehadana qof iga furto waan waayay.

Markaas ayan xanaaqay xanaaq aad udaranwaxaana dhahay qofkasta oo iga furo islasaacaduu iga furo ayaan dilaa anigoodooransiinayo sidaan udili lahaa,markaasna adigaa iga furay ee niyeysosidaan kuu dili lahaa.

Markuu odaygii kalluumeysatada ahaamaqlay hadalkii Cifriitkii ayuu yiri “waa cajiibwlhi hada qofkad sugeysay inaad disho eemeesha kaa furi doono ma aniguunoqday??

markaas ayuu odaygiii hadana yiri iska keycafi Allaha haku cafiyee,   markaas ayuuJinigii yiri waa qasab inaan ku dilo si aanballanteyda u oofiyo, ee waxaad rabtidintaadan dhiman kahor iisheeg si aankuugu xaqiijiyo waana ballan inaanan kudilin anoon kuu xaqiijinin.

Markaas ayuu odaygii xoogaa fikiraykadibna ayuu yiri magaca  Allaah ee weynayaan kugu dhaariyee adigoo intaan la egsidee ku gashay sanduuqan aadka uyar?

Page 57: kun habeen iyo habeen

Cifriitkii markuu maqlay Magaca Alle eeweyn ayuu gariiray markaas ayuu yiri mawaxaad rumeysan la’dahay inaansanduuqaan gali karo?

Markaas ayuu odaygii yiri macquul mabaahan waxaaba shaki iiga jiraa inaad sidaadsheegeyso sanduuqaan kasoo  baxday.

markaas ayuu jinigii yiri hadaba anigaa kutusaayee arag.

kadibna Shaharzaad waxay ogaatay insubaxii soo dhawaaday sheekadiina weyjoojisay.

HABEENKII 4aad.

Markaas ayuu Jinigii inta qIic iska dhigaySanduuqii ku aruuray markuu Wada galayayuu odaygiina kor uga xiray,  asigoonashaabadii ku qabtay, markaas ayuu odaygiijinigii ku yiri toogtiisii niyeyso dhimashonoocee ayaad dooneysaa si aan badaanmarkale kuugu tuuro?

Cifriitkii markuu hadalkaas maqlayogaadayna in sanduuqii markale lagu xirayayuu yiri walalow waan ku baryaa bada ha

Page 58: kun habeen iyo habeen

iicelinin, markaas ayuu odaygii yiri immisaayaan anba ku tuugayay ood iga diidaywaliba anoo meeshaan aad kujirtokumanaan sano kaasoo saaray ayaadabaalkeyga ka dhigtay inaad idisho,

markaas  ayuu cifriitkii yiri iga fur wllowwaan ku wanaajin doonaa waxaad rabtanawaan kuu sameyne, markaas ayuu odaygiiyiri been ayaad iisheegeysaa waxaadnatahay Jinni Naclad ku dhacday mana lagayaabo inaan halkaan kaa furo, waxaadnaogaataa inaan aniga iyo adiga lamid nahaysidii  boqorkii la dhihi jiray YOONAAN   iyoninkii xakiimka ahaa ee la oran jiray ROOYAAN.

Markaas ayuu Cifriitkii yiri oo maxayahaayeen boqor Yoonaan iyo xakiimRooyaan? maxayna aheyd qisadooda?

Markaas ayuu odaygii yiri ma waxaadrabtaa inaad ogaato sheekadii BoqorYoonaan iyo Xakiim Rooyaan??

markaas ayuu Cifriitkii yiri haa ee baliisheeg muxuu ahaa xaalkooda?

QISADII BOQOR YOONAAN IYO XAKIIM

Page 59: kun habeen iyo habeen

ROOYAAN.

Odaygii kalluumeysatada ahaa wuxuu hadalku bilaabay

waxaad ogaataa Cifriityahow in waa horeoo mudo aad ufog laga joogo inuu jirayboqor utalin jiray magaalooyinka kamid ahdhulka Furus (Beershiya) iyo dhulkaroomaanka waxaana la dhihi jiray boqoryoonaan, wuxuuna ahaa boqor hanti badaniyo ciidan aad u xoog badan, waxaanajirkiisa ku yaalay oo uu lahaa baras,

Baraskaasoo ay daaweyn waayeendhamaan dhakhaatiirtii isku dayay ineydaaweeyaan, waxaana wax utari waayaydaawooyinkii iyo dhamaan wax walbo oo lasiiyay. boqorkana wuxuu dhibsaday ooqaati ka taagnaa cudurkaan baraska ah eeku dhacay.

iyadoo xaalka sidaas yahay ayaa waxaaMagaaladii soo galay nin Xakiim ahaaaadna u da,weynaa waxaan la dhihi jirayxakiim rooyaan,   wuxuuna aqoon ulahaanjiray  kutubtii greega ,  Faarisiga,  Roomaanka,  Carabiga, iyo Saryaaniyada(waa luuqadii uu ku hadli jiray Nabi

Page 60: kun habeen iyo habeen

Ibraahim Caleyhi Salaam)

sidoo kale xakiim Rooyaan wuxuu yaqaanayCilmiga Caafimaadka,  kan Xiddigaha,  iyosida looga faa,ideysto.

Wuxuu kaloo yaqaanay sida dadka loogudaaweeyo daaweynta dabiiciga ee dhirta, asigoo sidoo kalana ahaa feylasuuf, sidaasdarteed ayaa loo dhihi jiray xakiim rooyaan.

markuu mudo magaalada uu joogay ayuuwuxuu maqlay  arinta boqorka  iyo inuubaras qabo wax daawana loo waayay.

QEYBTII 8aad

Waxay qeybtii hore noo mareysay markuuXakiim Rooyaan uu soo galay Magaaladii uuBoqor Yoonaan ka talinayay isla markaasnauu ogaaday in boqorka baras uu qabo waxdaawo ahna loo waayay.

Markaas ayuu xakiim Rooyaan utagayboqorkii wuxuuna ku yiri Boqoroow waxaanawoodaa inaan ku Daaweeyo anigoon waxdaawo ah ku siinin wax dufan ahna kuumarinin,

Page 61: kun habeen iyo habeen

Boqorkii arintaas aad ayuu ula yaabaywuxuuna yiri haddii aad sidaad sheegeysosameyso waxaan ku siin doonaa intiinoloshaada ka dhiman wixii aad ku noolaanlaheyd waana ku sharfi doonaa waxaadnamarkasta ii ahaan doontaaa mid aad iigudhaw, markaas ayuu xakiim rooyaan yiriwaxaan rabaa in teendho la ii dhiso adiganabari adoo diyaarsan waxaad imaaneysaabarxada beertaada.

Xakiimkii wuxuu sameeyay markiiTeendhadii la sameeyay ayuu wuxuumeesha keenay kubad aad uyar iyo ulasigoo daawooyin kala nooc ah mariyay,subaxii markii lagaaray ayaa waxaa yimidboqorkii oo ay la socdaan madaxdiiDowladiisa sida waziiradii saraakiishaciidanka abaan-duulayaashii iwm, markaasayuu xakiim Rooyaan usheegay boqorka inusha qabsado oo kubadana uu ku garaacointii awoodiisa ah,

Maanta dhana uu sidaas sameeeyowuxuuna ku dhahay markaad dareento indhidid kaa yimid dhiigaagana kacay waadordeysaa waxaadna tageysaa Musqusha sidag-dag ah ayaadna u qubeysaneysaa

Page 62: kun habeen iyo habeen

kadibna waad seexaneysaa.

Boqorkii sidii ayuu sameeyay siduu kubadiimarba intii awoodiisa ah utuurayay ayuudhididi badan ka imaaday wuxuunaxakiimkii boqorka u ishaaray inuumusqusha aado, sidii ayuuna ku aadaywuuna soo qubeystay asigoona seexdayilaa waabarigii.

Subaxii markuu soo kacay ayuu boqorkiimuraayada isku fiiriyay balse tan cajiibkaleh waxay aheyd inuu noqday qof Saliim ahoo aan haba yaraatee wax Baras ah laheen.

Boqorkii arintaas aad ayuu ugu farxaywuxuuna uwacay Xakiimkii asigoo soodhaweystay wuxuuna siiyay hadiyado aadubadan lacag iyo wax yaabo kale, wixiiMaalintaas ka dambeeyay markasta ooxakiimka boqorka utago wuxuu siin jiraywaxyaabo muhiim ah oo uu xitaa siini jirinkuwa dowlada ugu sareeyo, Nimco kastaoo banii aadam lasiiyo waxay leedahayxaasid waxaana midaas aad uga xumaadaymidkamid ah wasiiradii boqorka  kaasoo dareemay in boqorka dhanka xakiimkaujanjeero asigoo aad uga maseeray, sidaasdarteed wuxuu go,aansaday inuu xakiimka

Page 63: kun habeen iyo habeen

ka takhaluso.

Wuxuu utagay Boqorkii wuxuuna ku yiri“boqkeygiiyoow adiga waxaad tahay qofdadka wanaajiya inaan kuu naseexeeyana waa igu waajib,   sidaas darteed arin ayaanrabaa inaan kaala hadlo.   hadii aad fasaxiisiiso waan kuu sheegayaa,

Markaas ayuu boqorkii hadalkaas intadhibsaday yiri ” waa maxaynaseexadaada?”

Wasiirkii wuxuu yiri ” Boqorow Dadkii horewaxay dhaheen qofkaan waxa soo socdoogeyn waxa joogo magaran karo,  waxaanadareemay in boqorka uu cadowgiisawanaajinayo halkii uu ka takhalusi lahaaanigana waan kuu cabsanayaa”

Markaas ayuu boqorkii yiri asigoo aaduxanaaqay waa kuma qofka cadowga iguah ee aan wanaajiyay??

wuxuu wasiirkii yiri “Boqorkeygiiyoowhurdada ka kac aniga xakiim rooyaan ayaankahadalayaa”

Markaas ayuu boqorkii yiri ” miyaad

Page 64: kun habeen iyo habeen

waalatay xakiimkaan waa ninkii idaaweeyaywuxuuna ii sameeyay waxa ay dadka dhanka caajiseen,   waana kuu jeedaa oo waadka maseersantahay  ee iimaankaaga sugooo odaygaas miskiinka ah faraha ka qaad,mise waxaad rabtaa inaan dilo xakiimkakadibna aan ka shalaayo siduu ushalaayayboqor sindiyad markuu iska dilayshimbirtiisii??”

Markaas ayuu  wasiirkii dhahay oo sideekudhacday midaas??

Markaas ayay Shaharzaad dareentay insubaxii lagaaray weyna joojisay sheekadii.

HABEENKII 5aad.

Markuu wasiirkii weydiiyay sheekadii boqorsindiyaad iyo shimbirtiisii ayuu boqorkiihadalka ku bilaabay:

Waxaa jiray boqor kamid ah Boqoradii reerFaaris,  kaasoo aad ujeclaa safarka iyougaarsiga wuxuu kaloo jeclaa tamashlayntaiyo dalxiiska,    Boqorkaas wuxuu lahaashimbir uu aad ujeclaaa meelkastanauraaci jirtay.

Page 65: kun habeen iyo habeen

Maalintii dambe ayaa waxaa dhacday inboqorkii ugaarsi ubaxay kadibna waxayarkeen Deero, markaas ayuu boqorkiiAskartiisii ku yiri afarta dhinac halaga soomaro qofkii ay dhinaciisa ka fakatana haogaado inaan kurka ka goyn doono.

Markaas ayaa deeradii la hareereyaykadibna waxaa dhacday in deeradii dhinacaboqorka aaday oo ayna ka baxsatay,markaas ayay askartii is fiifiiriyeen oohoosta war ka sheegeen, kadib ayuuboqorkii wasiirkiisii uwacay kuna yiri maxayleeyihiin?

markaas ayuu wasiirkii yiri waxay leeyihiininaad adiga dhahday qofkii ay dhinaciisaDeerada ka baxsato in kurka laga goynaayo.

Markaas ayuu boqorkii yiri waxaa igu ballanah inaan keeno kadibna asiga  iyo faraskiisiiiyo Shimbirtii ayaa baxeen wuxuu socdobawuxuu arkay Deeradii wuxuuna sii daayayShimbirtii taasoo iyadana indhaha kagadhagtay deeradii si uu boqorka uqabto.

kadib ayuu boqorkii deeradii qabtaymarkaas ayuu qalay oo maqaar siibaywuxuuna soo qaatay maqaarkeedii iyo

Page 66: kun habeen iyo habeen

madaxeedii.

Waqtigana wuxuu ahaa mid aad ukululcabaar markey socdeen ayay oondareemeen markaas ayuu boqorkahareeraha fiiriyay wuxuuna arkay geed aybiyo kasoo burqanayaan.

Markaaas ayuu boqorkii ubadiisii lasoobaxay oo biyihii ku shubay wuxuunadamcay inuu cabo hasa yeeshee waxaakusoo booday shimbirkii oo ka daadiyay,markas ayuu boqorkii isdhahay asigaa aadu oomanee bal sii, biyihii ayuu markale sooshubay oo uu shimbirkii hoos dhigay balseshimbirkii biyihii ayuu daadiyay, kadibnaayuu boqorkii oo yaaban mar sadaxaad sooshubay oo faraskii siiyay, balse waxaamarkale daadiyay shimbirkii.

Markaas ayuu boqorkii aad uxanaaqayasigoo shimbirka ku qeyliyay wuxuunadhahay wlhi hadaad markaale daadisoseeftaan ayaan kula dhacayaa,  wuxuunasoo shubtay biyihii asigoo cab isleh ayaahadana waxaa daadiyay shimbirkii.

Markaas ayuu Boqorkii xanaaqay ooshimbirkii seeftii ku dhufty dhulkana

Page 67: kun habeen iyo habeen

kudhacay, balse wuxuu arkay boqorkiishimbirkii oo madaxa wax ugu ishaarayoasigoo nafta kasii baxayso sida inuuleeyahay geedka korkiisa fiiri, markaas ayuuboqorkii geedka korkiisa fiiriyay misewaxaaba saaran abeeso aad uqaro weynwaxaan shubmayana waa sunteedii.

Markaas ayuu boqorkii aad uga shalaayayiskana ooyay shimbirkiina halkii ku dhintay.

Marka Wasiirow ma waxaad rabtaa inaannoqdo sidii Boqorkaas oo aan dilo ninkiiDaaweeyay kadibna hadhow ka shalaayo??

markaas ayuu wasiirkii yiri Boqorkeygoowaniga hadal kasta oo aan kudhaho inuu saxyahay gadaal ayaad ka ogaan doontaa hadii aad hadalkeyga iga yeesho waxaalaga yaabaa inaad bad-baado, balse hadaadtaladeeyda iga diido oo aadan ka takhalusinxakiim rooyaan waxaad u halaagsamidoontaa sidii uu uhalaagsami rabay amiirkiiugaarsiga jeclaa.

markaas ayuu boqor yoonaan yiri oo maxayaheyd sheekadii amiirkaas .

Markaas ayuu wasiirkii hadalkiisa ku

Page 68: kun habeen iyo habeen

bilabay : boqoroow waxaa jiray boqortooyowaa hore jiri jirtay,

boqorka ka taliyana wuxuu dhalay wiilkaasoo aad ujeclaa ugaarsiga.

Maalintii dambe ayuu ugarsi ubaxay kadibayuu wadadii ka dhumay asigoo jidkakaligiisa socda ayuu wuxuu arkay  gabarjaariyad ah oo jidka kaligeeda fadhisomarkas ayuu wareystay waxayna usheegtayiney la socotay safar qoyskeeda ahaa ooayna ka dhuntay una baahantahay inuucaawiyo .

Markuu hadalkeeda maqlay ayuu naxariis dareemay wuxuuna go,aansaday inuucaawiyo wuuna sii waday ilaa ay kasoogaareen meel xeeb ah oo bada udhow,markaas ayay ku tiri inta wax yar igu sugxaajo ayaan soo gudanaa.

kadib ayay ka tagtay lkn iyadoon ogeynayuu soo daba kacay balse yaabka waxayaheyd markuu arkay iyadoo caruur la joogtokuna dhaheyso ” waan idiin imid waxaanaidiin keenay wiil aad ucayilan”

markii amiirkii hadalkii maqlay ayuu aad

Page 69: kun habeen iyo habeen

unaxay naftiisana ubaqay,  asigoo islamarkiiba faraskiisii kusoo dhacaymeeshiina kasoo cararay oo uu sidaas kubad-baaday.

marka boqorow waxaan ka baqaa in sidiiwiilkaas amiirka ahaa ee gabadha jaariyadadad cunka aheyd uu caawi isdhahay u haligigaartay inuu adna xakiim rooyaan maantasaasoo kale kuu haligo, waxaadna ogaataain ninkaan maanta shey aad qabatay haduukugu daaweeyo uu barina shey aad urisaykugu dili karo   waxaana laga yaabaa inuuyahay jaajuus ay cadowgaaga kuusoodireen si uu kuu dago ee aniga waan kuunaseexeyne ka takhalus.

Markaas ayuu boqor yoonaan yiri walleewaa runtaa oo hadii maanta shey aantaabtay igu daaweeyay waa macquul inbarina shey aan uriyay uu igu dilo,  waxaanalaga yaabaa sidaad sheegtay inuu jaajuusyahay

QEYBTII 9aad.

Sheekadii waxay noo mareysay qeybtii horemarkuu wasiirkii ku yiri Boqor Yoonaanninkaan Xakiim rooyaan ah hadii uu maanta

Page 70: kun habeen iyo habeen

kugu daaweeyay shey aad qabatay maxaadiidayo inuu barina kugu dilo sheey aadurisay???

Markaas ayuu boqor yoonaan yiri wlhi waaruntaa waana arin macquul ah, waxaanalaga yaabaa inuuba jaasuus yahay sidaadsheegtay.

Markaas ayuu boqor yoonaan ku yiriwaziirkiisa oo hada maxaa talo ah oon kayeelnaa ninkaan?

Markaas ayuu wasiirkii ugu jawaabay: islawaqtigaan la joogo qof udir una sheeg inuukuu yimaado,   oo haduu yimaado kurka kagooy shartiisana iska xir ileen biyo inteysankusoo gaarin baa la iska moosaaye,markaas ayuu boqor yoonaan sidiisameeyay, wuxuuna udiray qaar askartiisakamid ah weyna keeneen, asigoo faraxsanoo khabaar moog iska ah.

Markii lakeenay,  ayuu Boqor Yoonaan yirima ogtahay sababta halkaaan aan hadakuu keenay??

markaas ayuu xakiim Rooyaan yiri cilmul-qeybka  Alle unbaa og, markaas ayuu

Page 71: kun habeen iyo habeen

boqorkii yiri waxaan kuu keenay inaan kudilo,   kuna daldalo.

Markaas ayuu xakiim Rooyaan yaabay aadayuuna uyaabay markuu hadalkaasmaqlay,   wuxuuna yiri ” maxaan galabsadayoo igu dileysaa??

Markaas ayuu boqor yoonaan yiri “waxaaisoo gaartay inaad jaasuus tahay,   halkaana aad utimid inaad idisho,     waanaigu qasab inaan ku dilo intaadan idilin”, markaas ayuu boqorkii amar ku siiiyayaskartiisii iney qoorta ka gooyaan.

Markaas ayuu odaygii xakiimka ahaa ku yiriboqorkii “boqorow iska key daa alle ayaa kudeyn doonee wuuna baryay sidaan anigakuu baryay cifriityahow (odaygiikalluumeysatada ahaa sheekada wadayayaa wuxuu lahadlayaa cifriitkii sanduuqaku xirnaa)

Markaas ayuu boqor yoonaan yiri “anigakuguma aamin qabo waayo waxaad shalayigu daaweysay wax aan qabtay waxaanamacquul ah inaad barina igu disho waxaancarfiyay marka waa inaan kaa takhalusaa”

Page 72: kun habeen iyo habeen

Markaas ayuu xakiim rooyaan yiri ” masidaan ayaad igu abaal marineysaawanaagiina xumaan iigu badaleysaa?

Hase yeeshee boqorkii go,aankiisii ayuu kuadkeystay markaas ayuu xakiim rooyaanmarkuu yaqiinsaday in la dilaayo yiriwaxaan kaa codsanayaa intaadan idilin kahor inad ii ogolaato inaan gurigeyga kulaabto oo ehelkeyga soo macsalaameeyouna soo dardaarmo,  sidoo kalana aan soohibeeyo kutubteyda cilmiga ka buuxaanwaxaana ku jiro kutaab aad ufiican khaasnaii ah kaasoo aan adiga si khaas kuugu siihadiyeyn doono maadaama uu kitaabmuhiim ah yahay.

Markaas ayuu boqorkii yiri waa maxaykitaabkaan muhiimka ah?

Markaas ayuu xakiimkii yiri waxaa ku jiraanood ka heleysaa waxyaabo aan halkaankusoo koobi karin iyo siro aad ubadan,

Markii aad aniga madaxa iga goysana ooaad akhriso sadax baal oo kamid ahbaalasha kitaabkaas  midkasta sadax sadaroo kamid ah,   madaxeyga wuu kula hadlidoonaa asigoona kaaga jawaabi doono

Page 73: kun habeen iyo habeen

su,aal kasta oo aad weydiiso”

Markaas ayuu boqor yoonaan  aad uyaabaywuuna rumeysan waayay hadalka xakiimrooyaan asigoona ku yiri oo hadaanmadaxa kaa gooyo miyuu awood usiiyeelanaa inuu ila sii hadlo?

Markaas ayuu xakiimkii yiri haa waana arincajiib ah soo ma ahan. kadib aya Xakiimkiiloo waday si uu reerkiisa usoo sagootiyo,maalintii ku xigtay oo aheyd maalintii la dililahaa xakiimka ayaa asigoo la wadolakeenay waxaana yimid boqor yoonaan ooay la socdaan dhamaan madaxdiidowladiisa oo inta badan ka xumaayeen inninkaas boqorka abaalka ugalay la dilo.

Kadib ayuu xakiimkii boqorkii soo hordhigaykitaabkii wuxuuna dalbaday baaquli amasaxan weyn waana loo keenay markaasayuu boqorkii udhiibay kitaabkii wuxuuna kuyiri markii aad madaxa iga goyso kuridweelkaan su,aashaa doontana wuu kaagajawaabayaa.

Markaas ayuu boqor yoonaan soo qabtaykitaabkii wuuna kala furay lkn warqadihiisiiaad ayay isugu dhaganaayeen sidaas

Page 74: kun habeen iyo habeen

darteed ayuu gacantiiisa candhuuftiisamariyay asigoo ku kala bixinaaya warqadihiiisku dhaganaa, markuu sii maraayay ilaa lixbaal oo uu waxna buugii ka arki waayayayuu boqorkii dareemay inuu tabar dhigayistaagana ka dhacay sababta ma taqaanaacifriityahow?    sababtu waxay tahaykitaabka uu xakiim rooyaan meesha keenaywuxuu ahaa kitaab sumeysan boqorkanamarkuu gacantiisa afka galinaayay oo uucandhuufta marinaayay ayay sunta jirkiisiigashay isla goobtii ayuuna ku dhintay.

Marka cifriityahow boqorkaas haduuxakiimka faraha ka qaadi lahaa wuu bad-baadi lahaa lkn wuu diiday inuu faraha kaqaado asiga ayaana dhintay wuxuunaXakiim Rooyaan meeshaas ka tiriyay tixigabay oo micnaheedu yahay.

way xukmiyeen wuuna la dheeraaday,iyagoon ogeyn ineyba yartahay waqtigaxukunkooda, hadey cadaalad fali lahaayeenwaa loo cadaalad fali lahaa, lkn wey xad-gudbeen iyagana waa lagu xad-gudbay,waqtigana wuxuu udiyaariyay aafooyinbadan iyo mixnad, waxayna noqdeen iyagoocarabkoodana ku heesa  tan anagaa iskukeeney shalaayse wax ma tarto. waxayna

Page 75: kun habeen iyo habeen

ogaatay shaharzaad in subaxii lagaarayhadalkiina wey joojisay.

HABEENKII  6aad.

Habeenkii xigay shahrzaad waxay sheekadiiku bilowday boqoroow waxaad ogaataamarkii odaygii kalluumeysatada ahaaCifriitkii uga sheekeeyay sheekadii boqoryoonaan iyo xakiim rooyaan ayuu wuxuuodaygii kalluumeysatada yiri cirfiityahaowhadii aad iska key siii deyn laheyd waadbad-baadi laheyd lkn waxaad go,aansatayinaad idisho allana dhagartaada waa igaqabtay waxaadna noqotay sidii boqoryoonaan oo kale anigana hada meeshaankaama bixinaayo waxaana kugu tuuridoonaa moolka bada ilaa aad ka dhimatanameeshaas ayaad ku jireysaa.

Markaas ayuu cifriitkii yiri ninyahow ixsaanii fal oo xumaanteydii wanaag iigu badalhana sameynin siduu  umaama kusameeyay caatikah..

Markaas ayuu odaygii kalluumeysatadaahaa yiri oo muxuu sameeyay??

markaas ayuu Cifriitkii yiri anigoo halkaan

Page 76: kun habeen iyo habeen

maxbuus ku ah kaagama sheekeyn karo eeiga fur oo iga bixi halkaan anigana waankaaga sheekeyne waxaana igu ballan ahinaan waxba ku yeelin balse taasbadalkeeda faa,iido kuu noqdo”

Laakiin odaygii uu ka diiday wuxuuna yirihadaad markii hore idhaafi laheyd dhibkaandhan ma imaadeen marka anigana aaminkuguma qabo.

Cifriitkii ayaa markaas ubalan qaadayinuusan waxba yeeli doonin asigoo ugudhaartay inuu faraha ka qaadi doono.

Markii ballantaas qaaday ayuu odaygiigo,aansaday inuu ka furo meeshuu kuxirnaa asigoo ballantaas isku haleynayawuuna ka furay, laakiin markuu jinkiimeeshii kasoo baxay ayuu inta sanduuqiiqabtay bada moolkeeda ku tuuray.

Odaygii kalluumeysatada ahaa ayaa iskunaxay wuxuuna isdhahay tan calaamadkheyr leh ma ahan in la dilaayana wuuyaqiinsaday markaas ayuu cifriitkii ku yiri ”cifriityahow allaah wuxuu yiri ballanta halaoofiyo anigana waxaad iga ballan qaadayinaadan waxba iyeeli doonin ee iska key sii

Page 77: kun habeen iyo habeen

daa”

Markaaas ayuu cifriitkii qoslay wuxuuna kuyiri kalluumeysatadii isoo raac wuunawaday siduu uwaday ayuu wuxuu geeyaymeel magaaladii ka baxsan oo ay ku taalobarkad biyo ku jiraan wuxuuna jinigii odaygiiku dhahay shabaqaaga barkadaan ku tuurwuuna ku tuuray mise waxaaba kasoobaxday afar kalluun oo kala midab ahkalluunkastana midab gooni ah ayuu wataanoocooda oo kalana horay uma uusanarkin, odaygii kalluumeysatada ahaa aadayuu ula yaabay arintaas markaas ayuucifriitkii yiri ” maalinkasta halmarshabaqaaga ku tuur wixii kuusoo baxanaqaado kadibna boqorka magaaladakalluunkaas ugey wuxuu kaa siisan doonaqiimo aad ufiicane qofna ha usheegin wixiina dhexmareay iyo meeshaan aad kaluunkaka dabataba”

Kadibna cifriitkii lugtiisa ayuu dhulka kugaraacay weyna kala dilaacday asigoonadhex galay.

Ninkii odayga ahaa sidii ayuu yeelay ookaluunkii ayuu qaaday wuxuuna ugeeyayboqorkii magaalada kadibna boqorkii aad

Page 78: kun habeen iyo habeen

ayuu ula yaabay kalluunkaan cajiibka ah eeaan noociisa horay loo arkin wuxuunaamray in odaygii lacag fiican la siiyo sidiiayaana lagu siiyay, kadib boqorkii wuxuukalluunkii udhiibay waziirkii dhanka cuntadaqasriga uqaabilsan asigana wuxuu usiidhiibay jaariyad boqortooyada ku cusbeydoo markaas uu boqorka roomaanka usoohadiyeeyay.

Markaas ayay jaariyadii kalluunkii qaadayoo jigadii geysay markii ay dabkii saartayayaa waxaa daaqada jikada soo istaagtaygabar jini ah oo aad ulabisan waxaynadhahday ” kalluunyahow wali ma ballantiiayaad kujirtaa??” markaas ayuu kalluunkiiinta madaxa soo qaaday yiri HAA.

gabadhii jaariyada markey aragtay arintaasayay suuxday

QEYBTII 10aad

Waxay sheekada noo mareysay qeybtii horemarkey Gabadhii Jaariyada aheyd Kalluunkiijikada soo galisay,    oo markay dabkasaartay  gabar jin ah daaqada soo istaagatykadibna gabdhii jaariyada aheyd suuxday.

Page 79: kun habeen iyo habeen

Markaas ayay gabadhii markey soonaaxday aragtay kaluunkii oo gubtay iyadoonaxsan ayaa waxaa uyimid waziirkiiwuxuuna ku yiri aaway kaluunkii?? markaasayay jaariyadii uga warantay waxay aragtayoo dhan.

Wasirkii ayaa yaabay wuxuuna uwacayninkii kalluumeysatada ahaa wuxuuna kadalbaday in afartii kalluun kuwa lamid ahmarkale keeno,  markaas ayuu ninkiikalluumeysata ahaa baxay  oo barkadiitagay wuxuuna soo dabay kalluunkii asigoona ukeenay wasiirkii.

markaas ayuu waziirkii kalluunkii udhiibayjaariyadii asigoona ku yiri bal toogtaananigoo ku arkaayo kari.

Markaas ayay jaariyadii kalluunkii qabatayoo dabkii saartay balse markey dabkiisaartay ayaa waxaa sidii hore oo kaledaaqada jikda soo istaagtay gabadhii jinkaaheyd iyadoo kalluunkii ku  tiri“kalluunyahow wali ma ballantii horaadkujirtaa?”

markaas ayuu kalluunkii inta madaxa kor

Page 80: kun habeen iyo habeen

usoo qaaday yiri HAA HAA.

HABEENKII 7aad.

Markuu waziirkii arinkii arkay ayuu wuxuuyiri arintaan waa arin aanan laga aamusikarin waana inaan boqorka usheegaa.

markaas ayuu boqorkii usheegay boqorkiimarkii loo sheegay wuu aamini waayaywuuna rumeysan waayay wuxuuna dhahayindhaheyga inaan ku arkaan rabaa, markaasayaa waxaa loo wacay odaygiikalluumeysatada ahaa kalluunkii ayuunakeenay kadibna boqorkii wuxuu waziirkii kudhahay toogtaan adiga kari kalluunkaWasiirkii ayaana kalluunkii dabka saaray lknsidii markii hore dhacday oo kale ayaanadhacday , boqorkii markuu arkay ayuuwuxuu yiri kalluunkaan xaalkiisa uma boginee hala ii keeno ninkii laga soo gadaymarkaas ayaa waxaa loo geeyay odaygiikalluumeysatada ahaa, markiilaweydiiyayna wuxuu tilmaamay inuu kasoodabay barkad udhow buurrta heblaayo,

Markaas ayuu boqorkii yiri imisa maalmoodayaa barkadaas loo soconaa,  lkn odaygiiwuxuu ku jawaabay boqorow nus-saac

Page 81: kun habeen iyo habeen

kama badna.

Boqorkii hadalkaas aad ayuu ula yaabaywuxuuna amar kusiiyay in ciidankiisa oodhan soo baxaan asigoo soo aaday meeshiiloo tilmaamay waxaana soo raacay ninkiikalluumeysatada ahaa  oo jinigii habaaraya,sidii loo socday markii barkadii latagay ooay wada arkeen ayaa dadkii yaabeenwaxayna la yaabeen barkadaan meesha kuooli jirin iyo kalluunkeeda kala nuuca ahba.

Markaas ayaa boqorkii inta dadka ka dhexkacay yiri “war maijraa qof barkadaan horayu arkay?”

markaas ayay waxay dhaheen mayaboqorow.

Markaas ayuu boqorkii yiri “waxaa iguballan ah inaan boqortooyadeyda unoqonkuna fariisan carshigeyga anigoon sooogaanin xaqiiqda ka damabeysa barkadaaniyo kalluunkeedaba”

Markaas ayuu boqorkii amar ku siiyayciidanka iney meesha dagaan,   kadibnawuxuu uwacay waziirkiisii kaasoo ahaa midaad ucaqli badan wuxuuna ku yiri ” waxan

Page 82: kun habeen iyo habeen

go,aansaday inaan kaligeey baxo oon qofnairaacin soona ogaado xaalka barkadaan iyoxaqiiqdeedaba,   marka adiga waxaadsameyneysaa waxaad hor istaageysaateendhadeyda qofna uma ogolaaneysidinuu soo galo una sheeg qofkii ubaahaninuu i arko inaan mashquulsanahay ilaa aankasoo laabanayo”

Markaas ayuu waziirkii sidii yeelay, markaasayuu boqorkii habeenkii saqdhexeguureeyay wuxuu socdaba markuu mudomaalmo ah safarka ku jiray ayaa maalintiidambe wuxuu kusoo baxay qasri aadumadow lagana sameeyay dhagaxaan aadumadow wuxuuna leeyahay labo albaab oomidkood furnaa kan kalana xirnaa, markuuboqorkii arkay ayuu aad ufarxay wuxuunaisdhahay waxaa laga yaabaa qof kuuwarama inaad ka hesho, markaas ayuuqasrigii hor istaagay albaabkiina garaacayidin ahaaan lkn wax u idmo ayuu waayaycabaar markuu garaacayay qof ka furana uuwaaya ayuu markii dambe qasrigii galay.

Markaaas ayuu layaabay quruxda iyo bilicdaqasriga wuuna ku dhex wareegay xoogaalkn qofna wuu ka waayay waxaana qasrigaka buuxay alaab iyo maacuun ka sameysan

Page 83: kun habeen iyo habeen

dahab wax joogana malahan meesha.

Cabaar markuu qasrigii ku wareegayayqofna ka waayay ayuu markii dambe meeliska fariisatay asigoo yaaban, lkn wax yarkadib ayuu shanqar sidii qof xanuun haayomaqlay markaas ayuu boqorkii soo aadaydhankii uu shanqarta ka maqlay mise waawiil sariir kor saaran go,na huwan murugnaka muuqato, markaas ayuu boqorkii wiilkiisalaamay,   markaas ayuu wiilkii  salaantiika qaday markuu xaal wareystay ayuuwuxuu boqorkii yiri waxaan rabaa inaansu,aal kuweydiiyo, markaas ayuu wiilkii yiriiweydii,

Kadib boqorkii ayaa wiilkii uwaramaywuxuuna ka wareystay barkadii iyo inuu ugaxaal waramo. wiilkii markuu hadalkiiboqorka maqlay ayay ilin kasoo daadatay, asigoo aadna u ooyay, markaas ayuuboqorkii yiri maxaa kaa ooysiinayawiilkeygiyoow? wiilkii ayaana ku jawaabayoo maxaanan u ooyn waayay iyadooxaalkeygana sidaan yahay markaas ayuuwiilkii go,ii uu huwanaa iska qaaday.

mise wilka qaarka dambe wixii xudunta kahooseeyo dhagax ayuu kayahay inta kalana

Page 84: kun habeen iyo habeen

dad, markaas ayuu boqorkii yaabay kunayiri wiilkii maxaa kugu dhacay ooxaalkaagan muxuu yahay.

Wiilkii ayaa markaas yiri boqorow waxaadogaataa in buurahaan aad ujeedo ee afartaah inta udhaxeyso ay magaalo ahaan jirtaywaxaana ka talin jiray aabaheyga mudo70sano ah kadibna markuu dhintay anigaaxilka la wareegay waxaana guursaday inaadeertay oo aheyd gabar aad uqurux badanwaxayna ii jecleyd si aad udaran waligeynama arkin qof sideeda oo kale ii jeclaadayheer waxay gaartay xitaa hadii aan kamaqanay waxba aysan cunin waxna cabin.

Gabadhaas waxaann qabay mudo 5sanoah, maalintii dambe ayaa waxaa dhacdaycunto kariyihii ayaan  ku amray inuu cashofiican noo diyaariyo kadibna waxaanuwacay labo jaariyadood si ay iiguriiriixaan , anigoo sariirta saaran iyagana iiriiriixayaan ayaan lulmooday oo hurdo igaimaaday lkn hurdo weyn ma aheyn oo magam,in    markaas ayaan waxaan maqlaylabadii jaariyadood oo sheekeysanaya.

Mid ayaa waxay tiri boqorkeena waa ninmiskiin ah oo kama war haayo dhagarta ay

Page 85: kun habeen iyo habeen

naagtiisa habeen kasta umaleegta waxaysameysaa  habeenkii markuu casheynaayoayay cabitaanka binji ugu dartaa kadibnamarkuu sariirta tago ayuu seexdaa hurdouusan kasoo kici kiarin iyada wey baxdaawaxayna imaadaa subaxii hore iyadookadibna wax ku qiijisa si uu usoo kaco,markaan hadalkaas maqlay ayaan naxayhadana murugooday mana ujawaabingabdhihii,   kadibna habeenkii markiilagaaray oo aan casheynay ayaa sharaabkiila iikeenay lkn ma aanan cabin waxaanaiska dhigay qof cabay waana seexday,   cabaar kadib ayay naagteydii iisoo gashayiyadoo leh ” naga seexo  oo waligaa hasookicin waanba ku nacee adiga iyomuuqaagaba”

kadib ayay labisatay labis kii ugu bilicdasamaa weyna is carfisay iyadoona seefteediina sii qaadatay waxayna kabaxday.

Markaas ayaan kacay oo kadaba baxayiydoonan idareemin  weyna socotay ilaa ayka tagto  magaalada albaabkeeda, markaasayay waxay ku hadashay hadal aananfahmin

Page 86: kun habeen iyo habeen

QEYBTII 11aad

Waxay sheekada inoo mareysay markiiwiilkii boqorka ahaa ee uu daba kacaynaagtiisii taasoo markey albaabkiimagaalada looga baxayay gaartay kuhadashay hadalo aanan la fahmin, kadibnawaxaa furmay albaabkii weyna baxday,asigooo hadalka sii wado ayuu wuxuu yiriwaan ka daba baxay iyadoon idareeminwaxaan daba socdaba waxaay markiidambe gashay guri qasri u eg aadnausharaxan.

waxaa qasrigaas ku jiray wiil mado oobishintiisa hoose digsi u egtahay halka tankorena digsiga daboolkiisa la moodo,wuxuuna afkiisa ku gurbinanayaydhagaxaanta yaryar ee quruurxa kuwaasoodhulka daadsanaayeen, markuu arkaynaagteydii oo usoo gashay ayuu wuxuu kuyiri ” naa hoogto maxaa kugu dhacay ooaad usoo daahday? saaxiibadey mar horeayay inta baashaaleen kala tageen anasaacaan ayaan kaligey halkaan fadhiyaa”

Markaas ayay ku tiri “waad ogtahaysayidkeygoo inuu iqabo ina adeerkey

Page 87: kun habeen iyo habeen

wajigiisa ha gubtee,  hadaanan adiga kuubaqi laheyna magaalada mar horaan kadhigi lahaa mid qariban waana baabi,inlahaa si ay isugu badasho meel dugaaga kunoolyihiin oo dadka ka caagan”

Markaas ayuu ku yiri ” naayaa beenleyyahay aniga beentaas ha ii sheeginwaxadna ogaataa hadii maanta kadib adooxiligaan oo kale socotid aan ku arko inaanamardanbe ku taaban doonin khaa,inadyahay”

Markaan hadalkaas iyo bahdilaada loogeysanayo maqlay ayuu aduunkii oodhan ilamadoobaaday ciil aad udarana wuu iqabtaynaagteydiina waxay jilbaha ku dhagantahayninkaas oo ay tuugeysaa iyadoo leh ”qalbigeygoow xabiibkii aan jeclaayownuurkii indhaheygoow iwm”

ilaa uu ka raali noqday markaas ayayfaraxday oo dharkii iska siibtay iyadooweydiisatay waxay cunto markaas ayuuwuxuu utilmaamay weel ay wax kujiraanmise waaba lafo la dubay kadib inta cuntayayay ninkii madoobaana hoosta ka gashay.

markaan arkay waxay sameysay naagteyda

Page 88: kun habeen iyo habeen

ayaa wixii xanaaq aduunka ahaa intadareemay go,aansaday inaan labadoodabaisku dilo waxaana la soo baxay seeefteydiiwaxaana qoorta uga dhuftay ninkii anooumaleeyay inuu dhintay, markii shaharzaadsheekadii halkaas marineyso ayay waxayogaatay in subaxii la gaaray markaas ayaysheekadii joojisay.

HABEENKII 8aad

Wiilkii boqorka ahaa oo sheekadii sii wadoayaa wuxuu yiri markii aan adoonkiimadoobaa seeftii ku dhuftay waxay ugadhacday dhuunta iyadoo goysay maqaarkiiiyo hunguriga waxaana umaleeyay inandilay meeshana waxay aheyd mugdi daranoo si fiican la iskuma arkeynin,  markaasayuu adoonkii khuuriyay kadibna naagteydiiayaa soo booday oo qaaday inta wxa aananfahmin akhrisay, anigana anoo aad uyaabankana shakisan iney i aragtay iyo inkaleayaan soo baxay waxaana imid qasrigiiwaxaana iska dhigay qoaan waxba ogeyn,markaas ayay subaxii ii imaaday iyadooxiran dhar madowna xiran waxayna igudhahday waxaa isoo gaartay in qofqaraabadeena ka mid ah uu dhintay oodhanka hooyo iga soo galo marka tacsi

Page 89: kun habeen iyo habeen

ayaa iitaaalo ee waxaan rabaa qubo yarinaad iidhisto.

markaas ayaan ka ogolaaday anigoo ka xuninaanan dilin iyada waxaana ku gaadayayjaanis, balse markii dambe waxaanogaaday iney qubada ay dhistay ku heysoadoonkii madoobaa oo dhaawaciisa aadudarnaa.

Markaas ayaan soo qaatay seefteydii si aanlabadoodaba kurka uga gooyo,  balsemarkaan ugalay ayay hadal aanan fahmininta tiri ayay wax igu soo firjisay kadibnasidaan aad ujeedo ayaan noqday oo qaarkahoose ayaan dhagax ka noqday.

Naagteydii intaas kuma ekaanine waxaysixirtay magaaladeydii oo dhan oo iskubadashay qaraabka aad hada ujeedo,waxaana magaalada ku noolaa afar nuucoo dad ah kuwaasoo kala ahaa muslimiin, yahuud,  nasaaro,  iyo majuus,dhamaantoodna wey sixirtay iyagoo iskubadaleen afarta nooc ee kalluunka aadsheegtay.  ee barkada kujiray.

Intaas kuma aysan harine maalin kasta weyii imaan jirtay weyna igaraaci jirtay

Page 90: kun habeen iyo habeen

galabtiina wey idaaweyn jirtay.

Markaas ayuu boqorkii wiilkii ku yiri“murugtii iheysay waxaad iigu sii dartaymurug kale ee aaway naagta aaadsheegeyso hada xagee joogtaa?”

Markaas ayuu wiilkii yiri waxay kujirtaaqubadii oo maalinkasta u imaado ninkiimadoobaa ee dhaawaca ahaa kaasooaanan hadli karin wax dhaqaaq ahnasameyn karin markasta oo ay kasootagtana aniga ayay iciqaabtaa.

Markaas ayuu boqorkii yiri wlhi baanansidaan iyo xaalkaan kaaga tagi dooni waxkasta oo aan awoodana waan kuu sameyndoonaaa sidii aad naagtaan uga xoroobilaheyd ugana aarsan laheyd, kadubna wiilkiiayuu la fariistay ilaa waabarigii, markuuwaagii barayay ayuu boqorkii dharkiidhuuqsaday seeftiisiina labaxay wuxuunagalay qubadii balse ninkii dhaawaca ahaaunbuu ugu tagay markaas ayuu kurka kagooyay kadibna inta soo jiiday kudhex ridayceel meesha ku yaalay.

kadib ayuu boqorkii dharkii adoonkiimadoobaa inta gashtay  go,iisiina huwaday

Page 91: kun habeen iyo habeen

seeftiina hoosta gashtay ayuu sariirtiisiiseexday, waxyar kadib waxaa imaadaynaagtii markii hore waxay ugashay wiilkiiboqorka ahaa ee lugaha dhagaxa ka ahaamarkaas ayay garaacday  waliba si xunugaraacday kadibna waxay ugashayboqorkii oo kujira qubadii asigoo isagadhigaya adoonkii madoobaa inta go,iinahuwan.

markay ugashay ayay waxay ku tiri ”sayidkeygoow ila hadal maalintii dhibkaankusoo gaaray ilaa iyo hada waanmurugeysanahay farxaeyda adiga ayaykugu xirantahay e halmar oo kaliya ilahadal” markaas ayuu boqorkii hadal daciifah kula hadlay oo ay fahmi weysay markiiay maqashay ayay aad ufaraxday weynarumeysan weysay kadib ayuu cod daciif ahku yiri “aniga waxaan la caafimaadi la ahaywaaa cuqabada ninkaaga ee hadaad rabtidinaan caafimaado sixirka aad ku xirtay kafuru farahana ka qaad”

markaas ayay naagtii oo aad ufaraxsan tiriwaayahay isla hada ayaa ka qaadaamarkaas ayay inta sixirkeedii akhrisay wiilkiiboqorka ahaa sixirkii ka furtay.

Page 92: kun habeen iyo habeen

markaas ayuu wiilkii sidiisii hore kusoonoqday kadib inta lahadashay ayay ku tiriisaga tag meeshaan yaanan ku arkinmarkale. markaas ayuu wiilkii meeshii katagay.

kadibna inta qubadii soo gashay ayay tiri“sayidkeygow go,a iska qaad aan ku arkee”

markaas ayuu boqorkii yiri “adiga maxaadsuubisay faracii bas ayaad iga daaweysayiyadoo asalkiina ka tagtay?

ma sidaan ayaad igu jeceshahay?

markaas ayay ku tiri “waa maxay asalka aanka tagay bal iisheeg”

markaas ayuu boqorkii yiri ” adiga markiiaad dadkii magaalada daganaa wadasixirtay oo aad kalluun ku sixirtaymaalintaas ilaa iyo hada habeen kasta weyihabaaraan ee hadaad rabtid inaancaafimaado iyagana sixirka ka fur”

markaas ayay inta soo baxday oo sixirkeediiakhrisay magaaladii sideedii kusoo celisayoo dadkii halkii ay nolosha umereysay kasiiwateen.

Page 93: kun habeen iyo habeen

kadib ayay iyadoo faraxsan boqorkii usoogashay markaas ayay ku tiri sayidkeygow iiogoloow inaan kuusoo dhawaado oogacantaadana dhunkado

markii ay sheekadii halkaas mareysay ayayshaharzaad ogaatay in subaxii lagaaray.

HABEENKII 9aad.

kadib ayuu boqorkii markay ka codsatayiney usoo dhawaato si ay gacanta ugadhunkato ayuu  dhahay soo dhawoowmarkey udhawaatayna seeftii hoosta ugujirtay inta lasoo baxay wadnaha kaga surayasigoo dhabarka kasii bixiyay kadibna laboqaar ukala jaray.

markuu dilay naagtii ayuu qubadii boqorkiikasoo baxay waxaana ka hor yimid wiilkiiboqorka ahaa oo aad ufaraxsan. halkii ayuuboqorkii ugu mahad celiyay wuxuunaweydiiyay “ma boqortooyadaadii ayaad kunoqoneysaa mise halkaan ayaadjoogeysaa?”

markaas ayuu boqorkii yiri waxaan kasootagay ciidankeygii oo meel cidla ah joogaan

Page 94: kun habeen iyo habeen

marka waa inaan dag-dag ugu laabtaa.

markaas ayuu wiilkii boqorkii weydiiyayimisa ayaad umaleysaa ineyboqortooyadaada kuu jirto?

wuxuu boqorkii ku jawaabay labo ilaa sadaxmaalin kama badna.

markaas ayaa waxaa dhoola cadeeyaywillkii boqorka ahaa asigoo ku yiri boqorkiiweynaa “magaalada aad iisheegtay waxayinoo jirtaa oon usoconeynaa mudo bilooyinah sababta aan sidaan isugu soodhawaanayna waa sixirka uun ee halkaannala joog in mudo ah waxaana kuu ballanqaadayaa inaaan magaaladaada si nabadgalyo ah kugu geeyo

QEYBTII 12aad.

Waxay sheekada inoo maraysay markiiboqorkii loo sheeegay inuu magaaladiisaloo socon doono mudo bilooyin ah.

kadib boqorkii in mudo ah ayuu wiilkiiboqorka ahaa lasii joogay.

Page 95: kun habeen iyo habeen

Mudo markey kasoo wareegatay waxaa lago,aansaday in boqorka la galbiyo ooboqortooyadiisa la geeyo,

sidii ayayna isku soo raaceen labadii boqoriyo askartoodii waxay jidka kusoo jiraanmudo bilooyin kadib waxay imaadeen  halkiiay joogeen ciidankii boqorkii weynaa oo seyboqorka usugayeen qaati billaah taagnaa,halkaas ayaa labadii boqor lagu soodhaweeyay waziirkiina waxaa loogawaramay sheekadii ka dambeysay afartiikalluun aheyd ee kala nooc ahaa iyobarkadii biya aheyd, kadibna waxaa loowacay odaygii kalluumeysatada ahaa eesabab unoqday in magaalo dhan sixirka laqaado  .waxaan la wediiyay xaalkiisa iyohadii caruur iwm ujoogaan wuxuunasheegay inuu xaaskiisa iyo labo gabdhooduu dhalay la noolyahay, markaas ayaagabdhihii mid kamid ah loo guuriyay wiilkiiboqorka ahaa halkii gabadhii kalana uuguursaday boqorkii weynaa sidaas ayuunaodaygii kalluumeysatada ah ku noqdaysodoga labo boqor oo kamid ahaaboqoradii ugu waaaweynaa aduunkawaqtigaas.

Markaas ayay markii ay sheekadii

Page 96: kun habeen iyo habeen

dhameysay shaharzaad tiri waxaase kayaab badan sheekadaan tii xamaaligii iyogabdhihii.

markaas ayuu booqrkii yiri oo maxay aheydsheekadaasna

SHEEKADII XAMAALIGII IYO GABDHIHII

wuxuu ahaa wiil dhalin yar muuqaal dabiicileh aadna ubilicsan. lkn wuxuu ahaa wiiliska danyar oo aan waxba heysan wuxuunaku noolaa magaalada baqdaad  sidaasdarteeda nolol maalmeedkiisa wuxuu kudhacsan jiray xoogiisa oo wuxuu ahaaxamaali dadka suuqa usoo adeeg doontaalaabtooda uqaada.

maalintii dambe ayaa waxaa dhacdayasigoo aana wax shaqo heysnin suuqa iskadhex joogo kuna sintaacsan gaarigii uualaabta ku qaadi jiray ayaa waxaa soo koristaagtay gabar taasoo ku labisneyd dharxariir ka sameysan aadna u asturan waynawaji dadneed.

Markas ayay inta xijaabkii wajiga usaarnaaiska qaaday (indho shareerkii) ku tiri ” sooqaado gaarigaaga oo isoo raac”

Page 97: kun habeen iyo habeen

Markaas ayuu wiilkii kor madax usooqaaday balse wuxuu arkay gabar aaduqurux badan oo indho madow lehkorkeeda uu liisho yahay tilmaan kasta ooquruxdan leh,  markaas ayuu xamaaligii sooqaaday gaarigiisii wuuna soo daba kacayilaa ay ka imaaday  albaab tukaanwaxaayna tukaan lihii siisay labo diinaariyadoo kasoo qaaday qiyaas xoogaazeytuun ah waxayna udhiibtay xamaaligii,kadibna waxay utagtay nin mirahafaakihada iibiyo waxayna kasoo iibsataynooc kasta oo miro ah waxayna udhiibtayxamaaligii, kadibna waxay utagtaykawaanlihii waxayna ka iibsatay 10 rodol oohilib ah iyadoona udhiibtay xamaaligii,kadibna waxay utagtay nin iibiyawaxyaabaha carfa sida catarada miskigigacuudka iwm waxayna kasoo iibsatayashumac iyo nooc kasta oo kamid ahwaxyaabaha carfa.

markaas ayuu xamaaligii yiri wlhi hadaanogaan lahaa inaad suuqa dhan wixii yaalaysoo iibsaneysid waxaan soo kaxeysanlahaa baqasheyda . markaas ayay dhoolocadeysay oo tiri isoo raac kadibna waxayutagtay ninka iibiya raashiinka iyo

Page 98: kun habeen iyo habeen

cuntooyinka iyadoo dhowr nooc oo raashiinkasoo iibsatay.

Kadib siday usoo waday waxay keentay guriaad uqurux badan aadna loo sharxay muuqaalkiisa kore kusoo jiidanaayo,albaabkii ayay ugaraacday si tartiib ahasigoo isla markiiba furmay sidii inuualbaabka qof sii taagnaa oo la sugaayay .

.Markaas ayuu fiiriyay qofkii albaabka furaymise wuxuu arkay gabar aad uda,yar  shafyar oo taagana leh,    waxayna laheyd indhou eg kuwa indhaha deerada,  dhabanoshuban,    suniyo sidii bil hada dhalatay aadmoodo, san dhuuban,  af yar oo aad uquruxbadan,   waji u ifaayo sidii dayaxa oo kale,   calool yar iyo dhex aad udhuuban,    markuuwiilkii xamaaligii ahaa arkay gabadhaaswixii qurux aduunka ahaa kulansatay ayuuku sigtay in alaabtii uu waday ka daadatomarkaas ayuu yiri ” cimrigeyga intaannoolaa ma aan arkin maalin maanta kabarako badan”

markaas ayay gabadhii labaad ee albaabkafurtay tiri ” soo dhawaada”.

Markaas ayuu gurigii sii dhex galay asigoo

Page 99: kun habeen iyo habeen

alaabtii wado kadibna waxaa loo siigudbiyay qeyb sidii hoolka usameysanwaxaana dhex taalay sariir lagu xardhay go,ka sameysan xariir aad uqurux badanwaxaana sariirta ku fadhiso gabar iyadanaad uqurux badan oo leh indho buluug ah iyojoog aan caadi aheyn una qurux badan sidiimeerayaaasha ifa iyo xidigaha habeenkii .

Markaas ayay soo istaagtay xoogaana soosocotay ilaa ay ka timid hoolka dhexdiisawaxayna tiri “maxaad u istaagsantihiinxamaaliga alaabta ka dajiya ” markaa ayaalabadii gabar ee kale alaabtii ka dajiyeen.

Markii xamaaligii alaabtii laga dajiyay ayaysiiyeen 2diinaar, waxayna dhaheen waadfasaxantahay.

Markaas ayuu wiilkii fiiriyay gabdhihiihantida ay heystaan sidey uqurux badanyihiin iyo guriga quruxda badan ee ay kunool yihiin, lkn waa kaligood oo wax nimanah lama joogaan, asigoo yaaban walinaaanan bixin kana caga jiidaayo inuu baxoayay gabdhihii ku dhaheehn maxaa kugudhacay oo aad ubixi la,dahay.

Asigoo yaaban walina aanan bixin kana

Page 100: kun habeen iyo habeen

caga jiidaayo inuu baxo ayay gabdhihii kudhaheehn maxaa kugu dhacay oo aad ubixila,dahay mise lacagtaa kula yaraatay??

Markaas ayay ugusoo dareen 2diinaar ookale.

Markaas ayuu wiilkii ku jawaabay ” wlhilacagta aad isiiseen ilama yaraaninin weynabadantahay, lkn qalibigeyga ayaa idinkaidinku mashquulay iyo xaalkiina waxaanalayaab igu ah inaad idinkoo saan ah uusanwax nin ah idinla nooleyn,  waadna ogtihiinguri kasta wuxuu ku tiirsanyahay tiir kaasooah ninka, gurigii aan  tiiir laheyna wuxuuqarka usaaranyahay inuu daqiiqad kastadumo,  naagaha nasiibkoodana wuxuunoqdaa mid dhameystiran markey ninheystaan oo naagtaan nin heysan nasiibmalahan, idinka waxaad tihiin sadaxwaxaadna ubaahantihiin nin idin afareeyo,kaasoo  ah caaqil geesi idin ilaaliyo idinnadifaaco,”

Markaas ayay waxay dhaheen ” anagagabdho ayaan nahay waana kacabsaneynaa in siraheena qofkale ogaadowaana dhibaato in sirtaada la ogaado sidiihoray loo yiri qofkii sirtiisa dayaca

Page 101: kun habeen iyo habeen

naftiisana wuu dayacay”.

Markaas ayuu wiilkii yiri “aniga xamaali ookaliya ha ii maleunina waxaan ahay ninaqoon leh waxbadana og halkaana duruuftaayaa idhigtay waxaanse ahay qof wixiifiican muujiya wixii xuna qariya oo dadkasirahooda uxifdiya” wuxuuna utiriyay tixgabay ah oo micnaheedu yahay:

sirta ma qariyo qofaan lagu kalsooneyn

waxayse taalaa dadka akhyaarta agtooda,

iyadoo lagu qariyay guri qufulan,

furihiisiina waa hore dhumay.

Markey gabdhihii maqleen hadalkii wiilkaiyo tixda gabayba ayay waxay dhaheen.

Page 102: kun habeen iyo habeen

FIIRO GAAR AH:

Sheekada qeybtaan xoogaa waxaa ku jirodareen badan marka hadii aad dareendhawdahay waxaan kuugu naseexeynayaainaadan akhrisan, waana sababta keentayinay xalay baaqato xalqadaan, kadib markiiaan la tashanay akhristayaal badan waxaanoo soo baxday inaan sideeda ku daabacnomaadaama ay tahay sheeko socoto oohaddii qeyb laga tago aysan micnoyeelaneyn.

QEYBTII 13aad.

Waxay sheekada noo mareysay qeeybtiihore markii xamaaligii gabdhihii ku yiri aanidinla joogo waxaan ahay nin diin ceebqarin doono idina difaaci doono sidookalana waxaad ubaahantihiin ayaan idiinqaban doonaa asigoona halkaas ka tiriyaytix yaroo gabay ah oo uu kaga hadlaayosiduu ugu fiicanyahay sirta heynteeda.

Markey gabdhii maqleen hadalkii xamaaligiiyo tixdii gabayga aheyd iyo qaabka uuuqanciyay wiilka ayay ka ogolaadeen inuu lajoogo laakiin hal shardi ayay ku xireen

Page 103: kun habeen iyo habeen

taasoo aheyd:

Hana weydiinin waxaanan ku quseyninwaayo waxaad la kulmi doontaa waxaan kuraali galin.

Wiilkii wuu ogolaaday hadalkooda.

Markaas ayay gabadhii koowaad istaagtaywiilkiina gacanta soo qabatay weyna wadayiyadoo geysay musqusha kadibna waxay kuamartay inuu qubeysto oo uu is nadiifiyowaxayna siisay wax kasta oo uu ubaahnaa.

Kadib markii uu soo qubeystay ayuugabdhihii uyimid iyagoo qadadii diyaariyaymarkaas ayay si wada jir ah u qadeeyeenmarkii la qadeeyay ayay midii 3aad sooqabatay dhalo khamri ah oo meesha taalaywaxayna gabdhihii kale midkasta u shubtaykoob sidoo kalana wiilkii ayay u shubtay.

Markey cabeen oo khamrigii caqligoodagaaray ayay sarqaameen ayay gabdhihiiwiilkii usoo dhawaadeen asigana wuxuuisku maleeyaa inuu riyoonayo wuuna aaminila’yahay inuu gurigaan qasriga ahsadaxdaan gabdhood ee sidaaan u quruxdabadan kaligiis la joogo.

Page 104: kun habeen iyo habeen

Markaas ayay halkii dhunkasho qaniinyo kabilaabatay waxyar kadib waxaa istaagtaygabadhii weyneyd waxayna iska wadasiibtay dharkii ay gashneyd iyadoo barkadlagu dabaasho oo meesha ku taaalaygashay oo isku tuurtay.

Markaas ayay xoogaa inta dabaalatay biyihiibarkada ku jireena afka kusoo qaadaykusoo shubtay wiilkii oo meesha fadhiyalana ciyaarayo gabdhihii kale,  kadibnawaxay ku laaabatay biyihii iyadoo si fiicanisku dhaqday min madaxa dhabarkacaloosha cajarada ilaa lugaha .

Markaas ayay iyadoo sidii uqaawan biyihiikasoo baxday waxayna ku fariisatay dhabtiiwiilkii xamaaliga ahaa,

kadibna inta cajarada kala qaaday ayaywiilkii ku tiri iyadoo gacanteeda uguushaareyso farjigeeda “xabibiibi kanmagaciisa iisheeg”

Markaas ayuu ku dhahay “Waa farjigaagamarkaas ayay dhunkatay dhagtana kaqaniintay si qaniinyo tartiib ah kadibna intaqoorta ka qabatay ayay ku tiri “ma

Page 105: kun habeen iyo habeen

xishooneysaa? hadaadan xishooneyninmagaciisa iisheeg”

Markaas ayuu kudhahay waa rixinkaaga

Markaas ayay inta sidii hore yeeshayhadana ku tiri maya ee magac kale sheeg,

Markaas ayuu hadana yiri s……kaaga kadibayay hadana tiri maya ee ii sheeg magaciisasiduu marba magac ugu sheegayay ayuumarkii dambe yiri adiga iisheeg magaciisa.

Markaas ayay tiri waa mirihii beerta.

Kadib ayaaa tii labaad inta dharkii iskasiibtay biyihii gashay kadibna markey kuqabeysatay ayay waxay kasoo baxdayiyadoo qaawan, kadibna waxay kufariisatay  dhabtii wiilkii xamaaliga ahaa, markaas ayay inta luga kala qaadaywiilkiina farjigeeda gacanta usaartay kudhahday magaciisa iisheeg.

Markaas ayaa waxaa dhexmaray hadallamid ah sidii tii hore oo kale ugudambeyntii iyada ayuu ku dhahaymagaciisa iisheeg, markaas ayay ku tiri waabiyihii Samsuum.

Page 106: kun habeen iyo habeen

Kadibna tii sadaxaad ayaa kacday ooiyadana isla sidii yeeshay markaas ayayweydiisay isla magacii markaas ayuu ku yiribal adiga iisheeg, waxayna ku tiri waaxeradii Abii Mansuur.

Kadibna wiilkii xamaaliga ahaa ayaa intatoogtiisa dharka iska bixiyay barkadii kusoodabaashay.

HABEENKII 10aad.

markuu barkadii kusoo dabaashay ayuuasigoo qaawan kasoo baxay gabdhihiiayuuna uyimid inta soo kor istaagay ayuuku yiri inta geedkiisii gacanta ku qabtay kanmagaciisa??

markaas ayay qosleen waxayna dhaheenwaa  g….kaaga,

markaas ayuu dhahay maya eee iisheegamagaciisa markasta oo ay magacsheegaanba midood inta soo qabto oo uushumiyo ayuu dhahayay maya.

markii dambe waxay dhaheen adiga noosheeg,

Page 107: kun habeen iyo habeen

markaas ayuu dhahay “waa baqashii jazuuree daaqday mirihii buundada cabtaynabiyihii samsuum, kadiban ku hoyataymooradii abii mansuur”

markaas ayay wada qosleen halkii ayaanala camirtay,

sidii maalintii oo dhan ubaashalayay wiilkiioo uu marba mid ufuulayay iyagana hoostauga jireen dhidikiina meesha  sidii biyahauga da,ayay ayaa waxaa la gaarayhabeenkii.

iyagoo faraxsan oo meeshii fadhiya ayaaalbaabkii lasoo garaacay,

markaas ayay gaabdhihii isfiiriyeen qofkasaacaan albaabka gurigooda soo garaacay,

kadibna midood ayaa kacday si ay ufiirisoqofka albaabka soo garaacay

Page 108: kun habeen iyo habeen

QEYBTII 14aad:

Waxay sheekadii noo mareysay markiiwillkii xamaaliga ahaa uu la raaxeystaygabdhihii sadaxda ahaa,   kadibna habeenkiilagaaray oo iyagoo meeshii ku baashaalayoalbaabka lasoo garaacay.

Markaas ayaa midoo kacday oo kadibnasoo noqotay waxayna gabdhihii kale ku tiri ”waxaa irida taagan sadax nin oo cajamsacluug  ah (sacluug waa eray carabI ahwuxuuna micnihiisu yahay in qofkafaqiirnimo dhaafay qofkaasoo aanan laheynmaal ehel iyo meel uu uhoydaba) oonamadaxyo xiiran isha bidixna la’san (ilbuun)waana dad qariib ah oo wadanka ku cusubwaxayna ka yimaadeen dhulkii roomaanka,midkasta oo iyaga kamid ahnamuuqaalkiisa hadaad aragto waad kuqosleysaa,   waxayna rabaan caawo inaanmarti soorno ee ma marti soornaa?”

Markaas ayay labadii kale dhaheen soo daahasoo galaaneee una sheeg shuruudaineysan na weydiinin waxaan quseyn hadiikale ay maqli doonaan waxaysan jecleysan.

Page 109: kun habeen iyo habeen

Sidii ayaana nimankii faqiiriinta ahaa kusoogaleen,

Markey soo galeen ayay waxay arkeenxamaaligii oo meesha fadhiya sidoo kalanasarqaansan markii hore waxay moodeenmasuulka meesha lkn gadal ayay kaogaadeen waxayna dhaheen ileen waafaqiir anagoo kale ah.

Markaas ayuu xamaaligii inta madaxa korusoo qaaday nimankii ku yiri warjecli la,aanfariista mise waad ilowdeen shuruudahaaad halkaan ku joogtaan  haka hadlinwaxaanan ku quseynin  waxaad maqlidoontaa waxaadan raali ka aheyn,  markaas ayay gabdhihii qosleen.

Kadibna cabaar ayaa la joogay oo lawadasheekeystayayaa xamaaligii ninmankiifaqiiriintii ku yiri hadaad heesaha wax kataqaanaan caawo wax noogu dhufta.

Markaas ayay bilaabeen iney heesaan halkagabdhihiina ciyaarayeen.

Habeenkaas waxaa sidii caadada aheydmagaalada wareegayay amiirkiimu���miniinta HAARUUN AL-RASHIIDiyo waziirkiisii

Page 110: kun habeen iyo habeen

Jacfar iyo Masruur oo gacanyare u ahaa.

Waxaana Haaruun Al-Rashiid caado uaheyd inuu dad shacab ah inta iska soodhigo magaalooyinka ku wareego is uu ulasocdo waxa magalada ka socdo iyodhaqdhaqaaqeedaba.

Kadibna waxay soo agmareen gurigii aygabdhihii daganaayeen waxayna maqleenshanqartii heesta iyo ciyaarta ee gurigakasoo baxaysay.

markaas ayuu amiirkii mu’miniinta ubaaqayJacfar si ay gurigaan caawo ugalaan unaogaadaan waxa ka socdo.

Waxyar kadib albaabkii ayay soo garaaceeniyagoo iska dhigayay iney yihiin nimantujaar ah oo gabalka meesha ugu dhacay.

Markaas ayaa albaabkii laga furay kadibnawaa lasoo galiyay iyadoo sharad loogadhigay ineysan ka hadlin waxaananquseynin hadii kale ay maqli doonaanwaxaysan raali ka aheyn.

Sidii ayayna gurigii ku galeen.

Page 111: kun habeen iyo habeen

Kadibna gabdhihii ayaa u adeegeenwaxayna siiyeen waxay ubaahan yihiin,markuu haaruun al-rashiid arkay muuqaalkiinimankii faqiiriinta ahaa iyo quruxda uugabdhaha alle siiyay ayuu la yaabay,kadibna waxaa loo keenay koob khamri ahbalse wuu ka cudur daartay oo ma uusancabin, markaas ayay gabadhii yareyd usoohagaajisay cabitaan si khaas ah ayusmaeysay maadama uusan khamrigacabin wuuna uga mahad celiyay.

Cabaar markii la joogay ayay gabadhiiweyneyd ee 1aad istaagtay waxaynaxamaaligii ku tiri kaalay i caawi, markaasayuu dhahay maxaan kuu qabtaa markaasayay qol meesha ku yaalay oo maanta dhanxirnaa furtay, markaas ayuu xamaaligiiarkay labo eey oo aad uwaaweyn oo qolkakujireen doofaarna aad umaleyso sideyuweyn yihiin owgeeed markaas ayay ku tiriii qabo,   kadibna wuu uqabtay una sooqaaday asigoona keenay hoolkii guriga.

Markaas ayay gabadhii 2aad istaagtay ooeygii madaxa ka qabatay halka tiisadaxaadna inta ul soo qaadatay aygiigaraacday waliba si daran ayay ugaraacdayiyadoo eeygiina uu qeylinaayo markaas

Page 112: kun habeen iyo habeen

ayay hadana inta qabatay laabta galisayilintiina ka tirtay madaxiina ka dhunkataykadibna xamaaligii ku tiri orod oo eygaanqaad meeshiisii ku celi oo tan kalana iikeen.

Markaas ayuu imaamkii haaruun al-rashiidarintaas aad uga xumaaday  wuxuunaubaaqay jacfar aan ka qabano oo aanweydiino waxay sidaan kawadaan?

Markaas ayu Jacfar dhahay amiiralmu,mininow yaanan iloowin in ay shuruudnagu xireen marka aan sugno xoogaa.

Kadib ayay gabadhii 3aad istaagtay intasariirtii qurxaneyd ku fariisatay ayay labadiikale ku tiri waxaad heysaan soo daaya, tiikoowaad sariirtii ayay la fuushay oomadaxiina qabatay halka tii labaadnatixdaan gabay utirisay:

Usoo celiya madaxeyga hurdadii lagaqaaday,

una sheega caqligeyga halkuu aaday,

waxaan ogaaday markaan raali kunoqdayjaceylka gurigiisa,

Page 113: kun habeen iyo habeen

in hurdo uu seexdo madaxeyga laga saaray,

waxay dhaheen waxan kaa ballan qaadnayinaad reer rashaad noqotid, ee maxaa kuxad gudbiyay?

waxaan dhahay dhiigeyga la daadiyaymarmarsiiyo malahan.

waxaan idin leeyahay si kas ayaa loodaadiyay,

qofkuuse Alle siiyo biyaha nolosha,

inta noloshiisa ka dhiman wuxuu ku qaataahoostiisa,

maxaadse ka aragtaa jaceylka waxaan kuusheegay,

markii laga reebo cabasho murug iyobaroor,

waxaan sarqaamay waqti mase joogteynin,

hurdadiina wey iga janjeeratay janjeersi,

markaas ayay dharkii iska jeexday dhulkanaku dhacday iyadoo suux

Page 114: kun habeen iyo habeen

markaas ayay dharkii iska jeexday dhulkanaku dhacday iyadoo suuxday,

Markaas ayuu khaliifkii arkay jirkeeda uu kamuuqdo garaac iyo raad ul markaas ayuuaad ula yaabay.

Kadibna waxaa kacday midii labaad oo biyoku shubtay gabadhii suuxsaneyd  kadibnadhar ukeentay una galisay.

Kadibna gabadhii xigtay aya kacday ooiyadana sidii  tii hore tix gabay tirisaywaxayna tiri.

Hadaan waxwalboo rabno ka dacwoonomaxaad kaleedahay?

ama udhimano jaceyl maxaa noo wado ah?

ama nala soo diro is aanwaxwalba usooogaano,

maxay dacwadaas jaceyl ka tari?

ama aan sabarnoo inkastoo joogis jirin.

kadib markaan weynay dadkaan jecleyn

Page 115: kun habeen iyo habeen

inyar mooyee,

waxaan murug iyo walbahaar ka aheyna maahane,

iyo ilin ku hoobata dhabanadeena,

dadkaan ka maqanoow araga isheyda,

kana maqan dareenka qalbigeyga,

agteyda waqti iyo saacad midna kamasocdee,

mise waxaad ilwdeen kalafogaanshaheena,

hadiise qiyaamo nala soo saaro waxaanrajeyni,

in xisaabteena aysan dheeraanin.

Markaas ayay iyadana sidii hore oo kaledharkii iska jeexday dhulkana ku dhacdaymise iyadana waxa jirkeeda ka muuqdoraad ul sidii tii hore.  markaas ayaa inta biyolagu shubay dhar loo galiyay

kadibna waxaa istaagtay midii sadaxaad

Page 116: kun habeen iyo habeen

waxayna tiri:

ilaa goormee ayuu xanuunkaan iyojafaalintaan soconi,

xaqiiqdee qalbigeyga wuxuu ooyay kumasefilnaanin,

maxaad maqnaanshiyahaaga si kas ah iigudheereysay?

hadiisa dantaada tahay xaasidnimo waxbakama qabo,

hadduu u gar sheegaayo waayahaancaashaqeyga,

maba jiri doonto maalin la isku cadaaladfalay,

waligeyna kuu sheegan maaayodhaawaceygee

kii ka balan baxay ballantii iyo cahdigow,

xanuunkii ihaayay walbahaar kale iigu siidaray,

alla maxaad balan qaaday iigana baxday?

Page 117: kun habeen iyo habeen

muslimiinow digniintiina ka qaata waakhaa,ine,

kun dhaar iyo kun been isdaba dhigee,

ma sharciga jaceylkaa ubaneeyay inuuiduleeeyo,

wuxuuse igu kalifay nolol dhan.

Markaas ayay iyadiina dharkii iska jeexdayoo dhulkiina ku dhacday kadibna raadkiiusha jirkeeda kasoo muuqdeen.

Intey waxaas oodhan dhacayaan khaliifkiihaaruun alrashiid iyo dhamaan ninmankiikale wey daawanayaan mana weydiinkaraan sidey wax ujiraan iwm.

Markaas ayaa faqiiriintii dhaheen maxaanasoo galiyay gurigaan walaahi qaab aanhada u seexano manaqaano waxaanaindhaha lagama laaban karo.

Markaas ayuu khaliifkii ku yiri “oo idinkagurigaan ma daganidiin miyaaa?”

Markaas ayay dhaheen maya gurigaan

Page 118: kun habeen iyo habeen

caawo ayaa noogu horeeyo waxaana ugunimid ninkaan xamaaliga ah”

Markaas ayuu xamaaligii yiri aniga xitaacaawo aya iigu horeyso.

Markaas ayay is dhaheen aan weydiinowaxaan anga nahay 7nin iyagana waasadax gabdhood oo kaliya hadii ay noojawaabi waayaana qasab ayaan ugasheegsiineynaa.

Arinkaas ayayna isku raaceen si ay uogaadaan waxa gurigaan ka socdo.

Markaas ayuu jacfar markale yiri “Anigara’yigaan ilama haboona gabdhahaanashuruud ayay nagu xireen weyna nasoodhaweysteen marka inaan shuruuda ugabaxno ma ahan waagana wax saacadkabadan kama harin ee aan ka joogno”markuu saas leeyahay wuxuu u baaqayaakhaliifkii muslimiinta wuxuuna hoos ugusheegay “ha iska waalin subaxii waxyarayaa ka dhiman dadkaana bari ayayhortaada wada imaan doonaa ee aansugno”

Markaas ayuu khaliifkii diiday wuxuuna

Page 119: kun habeen iyo habeen

dhahay iima harin wax dulqaad ahdaqiiqadna ma sugaayo oo waanweydiineynaa,

Markaas ayaa hadana la isyiri yaaweydiinaayo markaas ayay dhaheenxamaaliga ileen asigaa guriga ugu soohoreeyee iyagoo meshii ku shiraya ayaawaxaa uyimaadeen gabdhihii waxayna kudhahee maxaad ka hadleysaan?

Markaas ayuu xamaaligii yiri “Allaan idinkudhaariyee waa maxay xaalka eeyahaan aadgaraaceysaan kadibna dhunkaneysaan iyo garaaca jirkiina ka muuqdo iyo waxagurigaan ka socda?

Markaas ayay gabdhihii dhaheeh idinkanamaxaad leedihiin xamaaliga waaba naweydiiyee?

Markaas bey dhaheen dhamaantoodamarkiii laga reebo jacfar waan la qabnaara,yiga ee noo sheega.

Markey gabdhihii hadalkoodii maqleen ayaywaxay dhaheen” Wallahi waad na dhibteenshuruud ayaan idinki xirnay, ee ma waxaaidinkaga dartay marti soorka aan idiin

Page 120: kun habeen iyo habeen

sameynay iyo inaan gurigeena idin soogalinay cuntadeenana idin siinay, danbigaidinka ma ahan ee waa qofkii idin soodhaweystay”

Markaas ayay inta xanaaqeen lugahadhulka ku garaaceen sadax mar,

Mise waxaa furmay albaab dhulka hoostiisaku yaalay  waxaana kasoo baxday 7nin ooadoomo ah aadna uxoog badan, waxaynawateen seefo af leh.

Sheekada waxay noo mareysay qeybtii horemarkey Gabdhihii xanaaqeen oo sadax marlugaha dhulka ku garaaceen ayaa waxaakala furmay albaab dhulka hoostiisa kuyaalaya waxaana kasoo baxay todoboadoon oo  aad uxoog badan sidoo kalanaku hubeysan seefo. markaas ayay gabdhihiiku amreen adoomadii in nimankaan xiraankadibna kurka ka gooyaan.

HABEENKII 11aad.

Markaas ayay gabdhihii dhaheen ukaadiyaoo siiya mudo hal saac  midkastanasababta halkaan keentay iyo qisadiisa hala

Page 121: kun habeen iyo habeen

weyddiyo kadibna kurka halaga gooyo.

Markaas ayuu wiilkii xamaaliga ahaa yiri“waan idin baryaa aniga hala iga cafiyodilkaan wlhi nolol macaan oon dhib laheenayaan kujirnay kahor inteysan fuqaradaaniyo tujaartaan baas noo imaan oo aduunkiidaba gadin balaayo haku dhacdee ee iskakey cafiya aniga wuxuuna tiriyay tix gabayoo micnaheedu yahay, maxaa ka fiican inqaadirka ku cafiyo, gaar ahaan markaadanwax gargaare heysan, ee ha xariminakalgaceylkii dhexdeena yaalay, hana udilanakan hore dhibkey keeneen kuwa dambe.

markaas ayay gabdhihii ku qosleenmaadaama uu si qosol badan hadalkaisugu duway iskuna difaacay, kadib waxaydhaheen midkasta qisadiisa hanoo sheegokadibna irida haka baxo halkaan dambanayuusan kusoo laaban.

Waxaa istaagay xamaaligii wuxuuna yirianiga qisadeyda waa lawada yaqaanaawaxaana iska ahay xamaali basiid ah, ilaaaad idinka iiga imaadeen waxkake oo aanwariyana ma jiraan.

Markaas bay ku dhaheen waad

Page 122: kun habeen iyo habeen

fasaxantahay ee halkaan isaga tagmarkalana yaanan lagu arkin. markaas ayuuyiri maya wllhi baanan baxeynin anoonmaqlin sheekada nimankaan kale halkiiayuuna fariistay.

Markaas ayaa waxaa lasoo qabtayfaqiiriintii midkii koowaad waxaana laweydiiyay maxay tahay sheekadaaadaishaada saan ahna maku dhalataymaxaana sabab u ah in madaxaagaxiirnaado iyo faqrigaan aad ku jirtid??

Markaas ayuu yiri aniga ilbuun kuma dhalansidaana ma aheyn waxaana iqabsataysheeko qariib ah oo hadaan ku qoro xitaairbad ay cibro unoqoneyso qofkastoo cibroqaato

SHEEKADII FAQIIRKII KOOWAAD.

wuxuu hadalkiisii ku bilaabay:

Aniga waxaan ahaan jiray wiil uu boqordhalay waxaana jiray nin adeerkey ahaa ooisna boqor kale ka ahaa magaalo kale,

aniga adeerkey inaan utago oon soobooqdo wiilkiisana oo ahaa ina adeerkeey

Page 123: kun habeen iyo habeen

lasoo ciyaaro aad ayaan ujeclaa,

inta badana waan booqan jiray waana utagijiray.

Maalintii dambe ayaan adeerkey booqdaywuuna isoo dhaweeyay asigoona isharfaykadibna waxaa dhacday waxaa ii yimid inaadeerkeey wuxuuna igu dhahay inaadeerow hal arin ayaan kaa codsanayaa eema iisameyneysaa markaas ayaan dhahayhaa waana ka ballan qaaday inaanusameeyo wixii aan awoodo, markaas ayuu iwaday wuxuuna igeeyay meel qubuuro ahagteeda wuxuuna idhahay halkaan igu siisug waan soo noqone, markuu in cabaarmaqnaa ayuu soo noqday asigoo ay lasocoto gabar xijaaban oo aanan la arkeyninkadibna god meesha ku yaalay ayuu qoday cabaar markuu qodayay ayaa waxaa sobaxay albaab wuxuuna galiyay gabadhiikadibna wuxuu igu dhahay ” walalow hadiian ina adeerkaa ahay waxaan kaacodsanayaa inaad godkaan markii aanalbaabka xirto igu daboosho oo kor kaduugto  qofna usheegin waa codsi”

markaas ayaan ka ogolaaday oo sidiiusameeyay, kadibna waxaan kusoo laabtay

Page 124: kun habeen iyo habeen

qasrigii,   subaxii markuu waagii baryayayaan soo kacay anigoo naxsan waana kamurugooday inaan ina adeerkii godkii kuxiray kadibna waxaa dhacday waan soobaxay waxaana imid goobtii lkn meeshiiwaan garan waayay saan uraadinayay ayuugabalkii iigu dhacay kadibna waxaanulaabtay qasrigii anigoon adeerkey waxbausheegin ayaan subaxii dambe ku noqdayboqortooyadii aabaheyga anoo shalaaydaran dareemayo maxayse shalaay ii tari.

Kadib waxaa dhacday markii aan kusoolaabtay magaaladii uu aabaheyga katalinaanayay ayaan waxaan magaalada uguimid jawi kale iyo iyadoo wax walba iskuqasan yihiin kadib ayaan dadkii wareystaywaxaana la iisheegay in aabaheyga la dilay boqortooyadiina uu la wareegay waziirkiiiyadoo hadalkii la ii wado anigananaxsanahay kana xumahay dilkii aabaheygaloo geystay ayaa waxaa meesha yimidciidankii waziirka wayna iwadeen iyadoo laiigeeyay waziirkii oo ay xurguf hore noodhaxaysay.

Waxayna aheyd anoo yar  ayaa maalinqasriga waxaa kusoo dagatay shimbiranigana waxaa gacanta iigu jiray fargan

Page 125: kun habeen iyo habeen

markaas ayaa shimbirtii dhagax ku tuurayanigoo fargankii adeegsanayo nasiib xumowaziirkii oo meesha marayay ayuu isha ugadhacay dhagixii halkaas ayuuna ishiisa kuwaayay.

Ciilkaas hore ayuu ii qabay sidaas darteedmaadaama aan markaas ahaa wiil boqorigama uusan aarsan karin lkn hadagacantiisa ayaana kujiraa, markii la iigeeyayayuu wuxuu amar kusiiyay askartiisii hortain isha la iga rido sidaas ayaa ishii la iigariday.

Kadibna mid kamid ahaa askartiisii ayuu iigacan galiyay wuxuuna dhahay ninkaanwad oo meel hebla geey kadib in ta dishomeydkiisa bada ku tuur.

Sidii ayuuna iisoo waday askarigii oo aanaqoon ulahaa markaas ayuu markuumeeshii ikeenay ayaan waxaan ka tuugayinuusan idilin anigoo soo xusuusinaay.

Markaas ayaan waxaan kudhahay anigagabadhaada waxba kama ogi lkn wiilkaadawaxaa dhacday sidaas iyo sidaas waanauwaramay sidey wax udhaceen, markaasayuu farxay igana codsaday inaan geeyo

Page 126: kun habeen iyo habeen

goobtii,  kadibna markaan geeyayoo aangod god ufaagnay meeshii ilaa aan markiidambe albaabkii ka aragnay kadibnagudaha ayaan horay ugu galnay axaanagodkii ku aragnay raashiin cuno iyocabitaan badan ilaa markii dambe aanutagnay wiilkii iyo gabadhii oo sariir islasaaran lkn isku badaleen dhuxul .

Markaas ayuu odaygii adeerkey ahaadhahay naclad haku dhacdee imisaan ugadigayay walaashiisa wuxuuna iisheegay inwiilkiisa uu ku fidnoobay walaashiisa islamarkaasna laga kari waayay lkn markiidambe waan kala qariyay ayuu dhahaybalse si ay isku helaan ayay waxaanusameeyeen cadaabkii alle ayaana sidaasugu yimid.

markaas ayuu igu dhahay waan duugeynaawixii dhacayna qofna ma ogaaneysowaayahay ayaana dhahay si ceebtabanaanka aysan u imaanin.

kadibna markaan magaaladii kusoolaabanay ayaan waxaan ka warhelnay inwaziirkii magaaladii adeerkeyna uu kusoo duulay xoogna kula wareegay markuu kaitaal roonaaday ciidankii ilaalalda ahaa

Page 127: kun habeen iyo habeen

sidaas darteeda aniga si aan dhibaato ugusoo jiidin miskiinkii ibadbaadiyay ayaantimihii isaga xiiray magaaladiina kasoosafray

HABEENKII 12aad

Markii aan ogaaday in waziirkii uu lawareegay magaladii adeerkey ayaan si aanla ii aqoonsan timihii isaga soo xiiraydharkiina isaga badalay kadibna waxaanimid magaalada baqdaad si aan amiiralmu,minii haaruun al-rashiid ugu waramoanigoo jidka socda ayaan waxaan la kulmayninkaan kale ee faqiirka ah markaan iswareysanay kadibna waxaan nagahoryimid  faqiirkaan kale sidii ayaana iskusoo weheshanay sadaxdeenii aqiir ilaa aanhalkaan ka imaanay.

aniga waa taasaa sheekeydii waxaanahalkaan u imaaday inuu wax ii qabtokhaliifka.

markuu amiirkii mu,miniinta hadalkaasmaqlay ayuu aad ula yaabay aadna ugamurugooday.

markaas ayay gabdhihii ku dhaheen faqiirkii

Page 128: kun habeen iyo habeen

koowaad waad fasaxantahay waadna bixikartaa.

markaas ayuu dhahay maya wlhi baananbaxeynin ilaa aan ka maqlo sheekadanimankaan kale,   halkii ayuuna fariistay.

waxaa soo kacay faqiirkii labaad

SHEEKADII FAQIIRKII LABAAD

QEYBTII 16aad:

Waxay qeybtii hore ee sheekada inoomareysay markii uu sheekadiisii bilaabayfaqiirkii labaad.

SHEEKADII FAQIIRKII LABAAD:

wuxuu hadalkiisa ku bilaabay

anigana wlhi kuma aanan dhalanin ishaanbuqsan ee waxaa isoo martay sheeko qariib ah oo hadii irbad xitaa lagu qoro aycibro unoqoneyso dadka cibro qaato, waxayna tahay:

aniga waxaan kasooo jeedaa qoysboqortooyo waxaana akhriyay todobada

Page 129: kun habeen iyo habeen

ruwaayad ee uu quraanka ku yimid,  waxaan kaloo akhriyay kutubta diinigaanigoo la fariistay mashaa,ikh caan ah, intaas waxaa iisii dheer culuumta kala ah,

cilmiga xidigaha,     gabayada,      ilaa aykhabarkeyga meel kasta iyo boqortooyokasta uu ku faafay.

kadibna waxaa arinteyda maqlay boqorkahindiya,

markaas ayuu aabaheyga ergo usoo diraykuwaaso wadeen hadiyado qaali ah iyofariin uu aniga igu codsanaayo inaanbooqdo boqortooyadiisa asigoo marti qaadii fidiyay.

markaas ayuu aabaheyga diyaariyay6markab waanna baxnay anagoo bada kusiijirnay mudo bil ah,

ilaa aan barigii ka tagnay waana soo baxnayanagoo horay usoo raacnay 10rati geel ahoo maraakiibta horay noogu saarnaayeen siay alaabta iyo anagaba horay noogu siiqaadaan.

markaan cabaar soconay ayaa waxaa na

Page 130: kun habeen iyo habeen

heleen koox burcad carab ah ah,

markaas ayaan ku dhahnay anaga waxaannahay ergo boqorka india loo soo diray,

waxayse noogu jawaabeen boqorkaadsheegeysaan halkaan kama taliyo iyagoonaga furteen wixii xoolo aan wadanayintaas kuma ekaanine waxay go,aansadeeninay na laayaan.

markaas ayaan kala cararnay,

anigana anoo dhaawac ah ayaan soobaxsaday,

sidaan usoo cararayay anigoo naf ah gaajoiyo oona tacbaan la,ahay ayan markiidambe magaalo aanan aqoonin soo galayqofkii ugu horeeyay aan arkana wuxuu ahaanin harqaanle ah (dhar tole)

markaas ayaan salaamay oona xaalkeygauga waramay,

wuxuu igu yiri ‘ hadalkaan iyo qofkaadtahayba cidna ha usheegin waayo boqorkamagaaladaan ka taliyo wuxuu kamid yahaycadowga ugu weyn ee uu aabahaaga

Page 131: kun habeen iyo habeen

leeyahay hadii uu ogaado qofkaad tahaynashaki la,aan wuu ku dilayaa”

markaas ayuu gurigiisa igeeyay oo waxaanxirto iyo waxaan cunaba isiiyay, waxaana lajoogay mudo sadax maalin,

subaxii dambe ayuu ii yimid wuxuuna iguyiri” wax aqoon ama shaqo aad taqaanidkuna shaqeysan kartid majirto miyaa?”

markaas ayaan kudhahay waxaan ahayfaqiih caalim ah isla markaasna arday ah.

markaas ayuu igu dhahay dadkamagaaladaan ku nool waa wada caamo ahaqoon iyo wixii lamid ahna shaqo kumalahan ee wax kale ma taqaanaa??

markaas ayaan kudhahay maya.

wuxuu igu yiri hadey saas tahay dhexdadhuuqso oo faaskaas qaado duurkanaqoryo kasoo gur cidna hala sheekeysanhana usheegin qofkaad tahay ilaa aankaaga heleyno halkaad ku wajahantahay.

markaas ayaan baxay oo xaabadii sooguray kadibna suuqa u iib geeyay waana

Page 132: kun habeen iyo habeen

wada gaday lacagtii ayaana soo qaatayqeybna waxbaan ku gatay qeybtii kalanameel ayaan dhigtay.

wixii aaan sidaas ahaadaba oo ku noolaadoxaabadaas lacagteeda ayaa maalintiidambe duurka imaaday waxaana arkaygeed weyn , markaas ayaan go,aansadayinaan maanta geedkaas googooyo.

waxaan soo qaatay faaskeygii waxaana kugaraacay geedkii markaan cabaargaraacayay ayaa markii dambe faaskiiwuxuu ku dhacay wax sidii maartiiusameysan oona geedka dhexdiisa kuyaalo geedkana wuxuu ahaa mid xoogaaweyn,

markaas ayaan sii fiiriyay mise waa albaabwaan furay waxaana iisoo baxday jaranjarogeedka hoostiisa ku aadan jaranjartiiayaana hoos ugu dagay.

layaabka wuxuu ahaa in meesha uuba kadhisanyahay guri weyn oo qasri ah ah waangalay markaas ayaan waxaan arkay gabaraad uqurux badan quruxdeeda darteednaadoo murug kasta ku heyso markaadaragto iyada waad ilooweysaa murugtii,  

Page 133: kun habeen iyo habeen

markaan arkay ayaan sujuud la dhacayanigoo umahad celinaayo allihii abuuraygabadhaan sidaan uqurux badan indhahanauroon.

markay i aragtay gabadhii ayay igu tiri adigama jini ayaad tahay mise insi??

waxaan ku dhahay waxaan ahay insi.

markaas ayay igu tiri yaa ku keenaymeeshaaan  oo aan aniga kaliya daganahaymudo dheer wax insina aanan horay uguarag?

markaan hadalkeeda maqlay ayaan xoogaamacaan dareemay waxaana kudhahay ”halkaan alle ayaa ikeenay waxaana lagayaabaa murugta iyo rafaaadka aan ku jiro inalle iga qaado” waxaana uga waramayqisadii isoo qabsatay.

markaas ayay aad iila murugootay waxaynaii sheegtay in iyadana xaalkeeda uusanfiicneyn,   waxayna idhahday:

aniga waxaan ahay gabar ina boqorad ahwuxuuna aabaheyga igu daray ina adeerkeybalse intaana la iguri geynin waxaa isoo

Page 134: kun habeen iyo habeen

afduubtay cifriit la yiraahdo jarjariis binurajuuz binu ibliis,

wuxuuna ikeenay halkaan aad ujeedoasigoo sidoo kalana iikeenay wax kasta ooaan ubaahanay 10kii habeena hal habeenayuu ii yimaadaa asigoo isku soo ekeysiiyomuuqaal nin cajam ah.

wuxuuna iisheegay in hadii aan waxubaahdo aan qubadaas yar ee halkaas taalataabto,

markastoo aan taabtana anigoon xitaagacanta ka qaadin ayuu ii imaadaa,

hada asiga wuxuu iga sii maqanyahay4maalin wuxuuna ii imaan doonaa 6maalinkadib ee kawaran hadii aad ila joogto mudo

Cabdiraxmaan Xasan Anteeno

wuxuuna iisheegay in hadii aan waxubaahdo aan qubadaas yar ee halkaas taalataabto,

markastoo aan taabtana anigoon xitaagacanta ka qaadin ayuu ii imaadaa,

Page 135: kun habeen iyo habeen

hada asiga wuxuu iga sii maqanyahay4maalin wuxuuna ii imaan doonaa 6maalinkadib ee kawaran hadii aad ila joogto mudo5maalmood ah maalintuu imaan rabomaalinta ka horeysana aad iga tagto, wlhiqof insi ah oo aan la sheekeysto waanuxiisaye?

markaas ayaan ka ogolaaday.

kadibna wey iwaday waxayna iikeentay dharqurux badan waxayna ii ishaartay inaaansoo qubeysto kadibna dharka aan soo xirto,

markaan sidii yeelay ayay ii keentay cuntoiyo cabitaan macaan, halkii ayaana kucasheynay kadib ayayna igu dhahday xoogaa yar naso oo seexo waaddaalantahay,

Cabdiraxmaan Xasan Anteeno

markaas ayaan umahad celiyay oo aanseexday anigoo iskaba iloobay dhibkiiiheystay,

mudo kadib waan soo kacay waxaanaarkay iyadoo ikor fadhiso oo lugahana iiriiriixeyso markaas ayay igu tiri “waxaa

Page 136: kun habeen iyo habeen

mahad iska leh allihii halkaan ku keenaywlhi baan ku dhaartee nolosheydii ciil ayayisku badashay tan iyo markii halkaanmaxbuuska la iiga dhigay, markaas ayaynatirisay tixdaan gabay:

hadaan ogaan lahaa imaatinkaaga,

waxaan firaashi lahaa sariirtaada,

iyo bartamaha qalbigeyga,

iyo madowga isheydaba,

waxaan firaashi lahaa guduudkadhabandeyda,

waxaana ukulmi laheyn si heer sare,

balse waa qadaroo ma ogaan kartid,

maxayse waayaha aduunka wax kusiiqarsanyihiin.

markaan gabaygeeda maqlay ayaangabadhii jeclaaday jaceyl dhab ah halkiiayaana kula sheekeystay waxaana laqaatay habeen aanan waligey ilaabi doonin.

Page 137: kun habeen iyo habeen

markaas ayaan waxaan ku dhahay “soo baxoo nakeen aan halkaan kaa kaxeyee

QEYBTII 17aad:

waxay sheekada inoo mareysay qeybtii horemarkuu faqiirkii labaad oo sheekada wadayuu gabadha ku dhaho soo baxa oo nawadaan halkaan kaa kaxeeyee.

gabadhii markey hadalkayga maqashayayay igu qososhay waxayna idhahday“iimaan yeelo cifriitkaan 10kii habeenba halhabeen ayuu ii yimaadaa inta kale adigaalehe isdaji”

markaas ayaan kudhahay uma dulqaadankaro sidaan waana garaacaa qubadaasgambaleeelka ah markii uu imaadana kurkaayaan ka goynaa,

markey hadalkeyga maqashay ayay tirisaygabaygaan

midkaan kala taga ucararyoow sug,

xiiso wuu dhimanyahee sug,

Page 138: kun habeen iyo habeen

sabar ileen zamanka wuu dhagarbadanyahee,

kulanka dambana dib noogu dhig.

balse anigii ma aanan maqlin oo waxaangaraacay gambaleelkii

HABEENKII 14aad

markii aan gambaleelkii garaacay ayaygabadhii inta isku naxday igu tiri “maxaadsameysay soo kuma dhihin ha garaacinhada cifriitkii wuu soo socdaaye dhuumointuusan ku dilin dhib culus ayaa nookeentee”

markaas ayaa dhulkii kala dilaacay inta iskunaxay ayaan dhankii albaabka u cararaycabsi darteedna waxaan kasooo cararayfaaskeygii iyo kab aan lahaa,

markaas ayuu cifriitkii yimid oo gabadhii kuyiri maxaa darnaa ood iigu wacday waxaynadhahday wax kale majiraan xoogaa caajisayaan dareemay iyo oon daran waxaanarabay biyo qabow caajiskana iga qaado,

markaas ayuu jinigii arkay kabtii iyo faaskii

Page 139: kun habeen iyo habeen

ayuu gabadhii weydiiyay agabkaan waa midinsi ukhaas ahee maxaa halkaan keenaymise gadaasheyda ayaad si qarsoodi ahdad insi ula kulantaa,

markaas ayay gabadhii tiri maanta ka hormaba arkin waxaase laga yaabaa markaadsoo galeysay oo dhulka kala jeexmayayinuu adiga kula socday,

balse jinigii midaas kuma qancin wuxuunaku xoiray tiir meesha ku yaalay asigoonagaraacay lkn iyada waxba ma aysansheegin,

aniga anoo naxsan aadna ushaleynaayoayaan waxaan imid gurigii waxana is cabaarmarkaan joogay ayaa waxaa iisoo galayharqaanlihii oo igu leh waxaa banaankajoogo nin cajam ah oo faaskaagii iyokabtaadiiba wado,

markaas ayaan soo baxay mise waacifriitkii oo ku dhaartay inuu keeni  doonoqofkii lahaa faaskaas iyo kabtaas.

Markuu i arkay ayuu inta cifriit isku badaldhulka ila galay ilaa uu iigeeyo gabadhiii ootiirkii ku xirneyd,

Page 140: kun habeen iyo habeen

markaas ayuu gabadhii ku yiri  ninkaan mataqaanid miyaa?

waxay tiri waligey maanta ka hor ma arkin.

markaas ayuu inta seef udhiibay yiri hadeysaas tahay qabso seeftaan oo kurka kagooy,

markaas ayay tiri qof insaan ah oo aananwax dambi ah iga sameynin sidee qoortauga gooynaa?

kadib ayuu aniga iisoo jeestay wuxuuna iguyiri ma taqaanaa gabadhaan?

waxaan ku iri maya.

markaas ayuu toogteydii seefta iidhiibay oouu igu yiri hadii aadan aqoonin seeftaanqabso oo kurka ka gooy mana ku dili doono,

markaas ayaaan kudhahay “hadii iyadoogabar ah ay garatay qiimaha insaankaleeyahay  maxaa iidiiday inaan garto anigoonin rag ah?

markaas ayuu seeftii qaatay oo gabadhii

Page 141: kun habeen iyo habeen

gacanta midig ka gooyay, kadibna gacantabidix, kadibna lugta midig, kadibna lugtabidix. wuxuuna igu yiri sidaas ayaan kuabaal mariyaa naagtii ikhiyaanto,  adiga sooma ahan waxaannkugu sameyn doonaawax dilka kaaga daran.

markaas ayuu igu sixray inaan nododaanyeer kadibna dhul howd ah igu tuuray,

anigii waxaan howdkii ku jiraba anigoo kaxun wixii gabadhii ku dhacay dhibkaan soomaray iyo siduu xaalkeyga hada yahaybaayaan waxaan maalintii dambe kusoodhacay meel xeeb ah.

mise waa markab safar ah markaas ayaansi qarsoodi ah markabkii kusoo fuulay,

mudo kadib waxa i arkeen nimankiimarkabka lahaa waxayna is weydiiyeenmarkaas ayaa midi yiri bada aan isagatuurno xayawaankaan inttusan dhib nookeenin  markaan hadalkooda maqlay ayaankoodii aan islahaa wuu ugu sareeyaahoosta ka galay kuna kor ooyay markuu iarkay ayuu ii beer jilcay wuxuuna ku yirifaraha halaga qaado daanyeerkaan aniguuimagan galaye.

Page 142: kun habeen iyo habeen

wixii markaas ka dambeeyay ninkaas kamaaanan ag fogaanin jirin waxkasta oo uuubaahanyahayna waan ukeeni jiray aadayuuna ii jeclaaday,

wixii aan soo soconayba oo safar aheynayaa markii dambe waxaaa kacday duufaanaad uxoog badan waxaana ujiheysanaydhankii xeebta si aan isku badbaadino.

markaan xeebtii tagnay ayaa waxaa nooyimid ciidan ka socdo boqorkiimagaaladaas utalin jiray waxayna aheydmagaalo cilmiga aad looga jeclaadadkeedana waxay ubadnaayeen dadculimo ah,

markaas ayay noo keeneen waraaqo iyagoodhahay boqorka wuu idin soo salaamayaawuxuuna idiin soo dhiibay waraaqahaanqofkastana fartiisa iyo wuxuu yaqaanohaku soo qoro qofkii ugu far qurxoonaada boqorka ayaa abaal marin doono.

markaas ayaan warqadihii la qeybinaayaydhinac ka galay lkn waa la iidiiday balse halwarqad ayaan dafay markaas ayay askartiidamceen iney idilaan iyagoo mooday inaan

Page 143: kun habeen iyo habeen

warqada jeexjeexi rabo,

markaas ayuu ninkii markabkeenamasuulka ka ahaa ku yiri iska sii daayaa ooha dilina aan fiirinee wuxuu warqada kusameeyo wlhi baanan arkin daanyeer kafahan badane.

markaas ayaan warqadii soo qaataywaxaana ku qoray tixdaan gabay,

waayaha ayaa qoray fadliga ay leeyihiindadka fiican,

adigana abaalkaada hada lama gudi karo,

alle kaama qaado fadliga aqoonta,

ileen cilmiga wuxuu leeyahay fadli weyne.

markaas ayay waraaqihii aruuriyeenwaxayna ugeeyeen boqorokoodii kadibmarkuu fiifiiriyay ayuu warqadeydii aad ugudheeraaday fiirinteed kadibna wuxuu ku yiri“ninka warqadaan qoray haloo tago oodharkaan haloosoo labiso faraskaanahalagu soo qaado hana la ii keeno”

markaas ayay akartii is fiifiiriyeen kadibna

Page 144: kun habeen iyo habeen

qosleen,

balse waxaa xanaaqay boqorkii oo ku yirima waxaan idin amrayaa hadal oo aad iguqosleysaan?

markaasey dhaheen boqoroow adigakuguma qosleyno ee waxaan ku qosleynaadaanyeerkii warqadaan soo qoray.

Cabdiraxmaan Xasan Anteeno

markaas ayuu boqorkii yaabay wuxuubadhahay orda oo qaada dharka una taga oodaanyeerkaan iiga soo iibiya dharkaan iyofaraskana halagu soo galbiyo,

kadibna waxaa la iigeeyay boqorkii markaasayu idhahay fariiso markaasan horay kafariistay iyadoo dadkii oo dhan ilayaabanyihiin sidaan ufahmayo darteedwaxaana ugu darnaa boqorka.

markaas ayaa waxaa la gaaray waqtigiiqadada qeyb ayaa la iga galiyay waanaqadeeyay,

kadibna boqorkii ayaa waxaa loo keenayciyaarta shadranjiga (iskaako ama chess

Page 145: kun habeen iyo habeen

midkaad utaqaanaba)

markaas ayuu isoo fiiriyay wuxuuna igu yirima ciyaari kartaa markaasaan madaxa uguishaaray haaa.

markaas ayaan isla ciyaarnay labociyaarood waana ka badiayay labadiiba.

markaas ayuu boqorkii aad uyaabaywuxuuna yiri “wlhi daanyeerkaan waa midcajiib ah midaana ma ahan mid dhici kartoin daayeer ka maskax badiyo insaan”

Cabdiraxmaan Xasan Anteeno

kadibna wuxuu uwacay khaadimkiisiiwuxuuna ku yiri iigu wac sayidadaadiinaagtii hebla aheyd,        waxayna aheydnaag sixirka waxbadan ka taqaano iyadooka baratay 77baab oo sixirka ka mid ah kanugu yarna ay buuraha magaalada ku rujinkarto,

markii la keenay ayay ku tiri boqorkiiwaxaan aaad ujeedo ma ahan daanyeer eewaa wiil caalim ah ah oo ina boqor iimaarah  waxaana sixray jarjariis cifriit layiraahdo”

Page 146: kun habeen iyo habeen

markaas ayuu boqorkii ku yiri saaxiradii“ilaahaan kugu dhaarsheee waxaan kaacodsanayaa inaad ninkaan sixirkaan kafurto”

markaas ayay tiri hadii aan dhaho waan kafuraa sixirkaan waxaan halis galinayaaboqortooyada oo dhan  wiilkaana waxaasixray waa  cifriit uu ibliis owoowo uyahay siaan uga furo sixirkaana waa inaancifriitkaas awooda badan dilaa.

markaas ayuu boqorkii yiri wax walbo hanagu qaadatee xitaa hadaanboqortooyadaan ku weynaayo ee wiilkaannoo daawee oo sixirka ka fur”.

Wey socotaa…

QEYBTII 18aad:

Sheekada qeybtii hore waxay noo mareysaymarkay dhahday naagtii saaxirada aheyd inhadii la rabo inaan sixirka ka furo ninkaanay qasab noqoneyso inaan dilo cifriitkawaxaana laga yaabaa in boqortooyada halisgasho dad badanan ku baaba,aan.

Page 147: kun habeen iyo habeen

markaas ayuu boqorkii dhahay wixii dhacaahaka dhacaane ninkaan sixirka ka fur.

HABEENKII 15aad:

markaas ayay naagtii saaxirada aheyd sooqaaddatay buug ay ku qorantahaya luuqadacibraaniga iyo weel biyo kujiraaan,

markaas ayay wax akhrisay kadibnaiyadoona goobo weyn sameysay, markaasayuu qasrigii oo dhan mugdi noqdayanagoo umaleynay in aduunkii oodhandaba gadoomay,

mise waaba cifriitkii  oo kusoo baxaymuuqaal kii ugu fool xumaa asigoona holacka kacaayo,

markaas ayay saaxiradii ku dhahday ” soodhaweyn iyo salaan midna ma lihid”

markaas ayuu cifriitkii inta isku yeelaymuuqaal libaax yiri “khaa,inad yahay  sideedhaartii uga bixi kartaa?   soo kumaheshiinin inaanan midkeen kan kale horistaagin?

markaas ayay kudhahday ma adoo ina ibliis

Page 148: kun habeen iyo habeen

ah ayaad aniga dhaar igala hadleysaa?

markaas ayuu cifriitkii yiri hadaba dhibkiiaad uyeeratay waa kane qabso.

markaas ayuu inta afka kala taagay naagtiiku booday,  markaas ayay dagdag inta tinkamid ah timaheeda uqabsatay ayaygilgishay,   markaas ayay tintii seef inta iskubadashay cifriitkii labo ukala gooysay,     markaas ayuu madaxii cifriitkii isla markiibaisku badalay dib qalooc (hangarale)saaxiradiina abeeso weyn, iyadoo halkiidagaal culus ku dhexmaray.

marba labadooda midkii laga adkaan rabowuxuu isku yeelayay muuqaal kale ilaa uumarkii dambe cifriitkii isku badalay dhimbildab ah oo uu damcay inuu gubo qasrigii oodhan neef kasta oo afkiisa kasoo baxdanawaxay aheyd holac taasoo galaafatay dadbadan oo uu boqorkeenii kamid ahaaanigana qeybo kamid ah jirkeyga ayaagubtay ishana dhaawac culus ayaamarkaas iga soo gaaray anoo wali daanyeerah.

markaas ayaan wada yaqiinsanay inaanhalaagsanay oona dhimanay, balse naagtii

Page 149: kun habeen iyo habeen

saaxirad aheyd ayaa dagdagtay oonabarkad meesha ku taalay biyana kabuuxaan inta waxa ku akhrisa jinigiinaqabatay barkidii ku tuurtay kadibna ka dabogashay.

wuxuu dagaalkii socdoba saaxiradii ayaabiyihii kasoo baxday iyadoo gacanta kuheysa madaxii cifriitkii oo isku badalay burbur.

markaas ayaan takbiirsanay oona faraxnaylkn nasiib xumo saaxiradiina iyadoodhaawac daran qabto ayay soo baxdaymarkaas ayay wax igu akhrisay oo aanqaabkeygii hore markii laga reebo ishadhaawaca iga soo gaaray caadi kusoonoqday.

mudo yyar kadibna saaxiradii dhaawaciiayay udhimtay markaas ayaa dadkiimagaaladii joogay tacsi weyn dhigeyniyagoo ubaroor diiqayo dhimashadii kutimid boqorkoodii oo ay aaad ujeclayeen.

subaxii dambe aya waxaa ii yimidmaamulkii ugu sareeyay boqortooyadawaxayna igu dhaheen “nin yahow anagamudo dheer ayaan halkaan daganahay wax

Page 150: kun habeen iyo habeen

musiibo ahna ma aana  arki jirin ilaa aadadiga nooga imaaday oo musiibadaan nagudhacday,    marka ma rabno in musiibo kalenagu sii dhacdo ee isaga tag magaaladaan”

sidii ayaana magaalada uga soo baxayanoo aad umurugeysan kana xun wixiigabadhii ku dhacay iyo sida naxariis daradaaheyd ee loo dilay iyo boqorkii dhibkii anigadarteey usoo gaaray.

markaas ayaan madaxa iska soo xiirayhalkiina kasoo safray ilaa aan ka imidmagaalada baqdaad waxaana halkaan kulakulmay labadaan nin oo meeshii ayaanaiska soo raacnay  ilaa aan gurigaan kaimaanay.

markaas ayuu khaliifkii HAARUUN AL-RASHIID ku yiri waziirkiisii jacfar ahaa wlhisheekadaan mid lamid ah waligey maaanan maqlin.

markaas ayay gabdhihii faqiirkii labaadkudhaheen waad fasaxantahay ee orod ooiska bax,

markaas ayuu dhahay maya wlhi baananbaxeyn ilaa aan ka maqlo sheekada

Page 151: kun habeen iyo habeen

labadaan nin.

kadibna waxaa soo kacay faqiirkii sadaxaadoo sheekadii bilaabay.

SHEEKADII FAQIIRKII SADAXAAD.

Wuxuu sheekadiisa ku bilaabay.

aniga waxaan ahaa boqor waxaana ka talin jiray xeeb udhow jaziirado badana kuyaalaan,   waxaana aad ujeclaa safarka.

maalintii dambe ayaaan safar 10markab kakooban diyaariyay markaan mudo jidkakusii jirnay ayaa waxaa na qabsatayduufaan aad uculus,

markaas ayaan meel xeeb ah dagnay intaduufaanta ka dageyso anagoo joognaymudo labo maalmood,

markey duufaantii dagtay ayaan soo baxnaymudo markaan jidka kusoo jirnay ayaawaxaa dhacday waxaan dareenay inaanjihadii ka dhunay,

markaas ayuu kabtankii markabka wadayku yiri ninkii naaduurka ahaa (naaduur waa

Page 152: kun habeen iyo habeen

qofka markabka dushiisa saaran ee fiiriyawaxa markabka ka horeeyo kabtankana lasocodsiiyo si uusan markabka shil ugalin ama buur iwm ugu dhicin) maxaadaragtaa ??

markaas ayuu naaduurkii yiri wlhi waa waxiga yaabiyay ayaan arkaa waana waxmadow oo wareegsanaya markastana noosoo dhawaanaya.

markaas ayuu kabtankii yiri inaa lillaahi wainaa ileyhi raajicuun waan halaagsanay,

markaas ayaan ku dhahay maxaa dhacayoo sidaas uleedahay?

wuxuu igu yiri boqorkeygoow waxa madowee naga horeeya waa buur weyn oo birlabka sameysan waxaana ku maqlaysheekooyin badan.

Wey Socotaa…

Intii Ka Harsaneyd Qaybta 18-aad:

wuxuu igu yiri boqorkeygoow waxa madowee naga horeeya waa buur weyn oo birlabka sameysan waxaana ku maqlay

Page 153: kun habeen iyo habeen

sheekooyin badan oo ay iisheegeenkabtanadii hore ee aan lasoo shaqeeyaybuurtaas markabkasta oo agteeda marawey jiidataa waxaana hoosteeda ku yaalobohol aad uweyn oo biyaheedawareegsanayaan markabka markuubohoshaas ku dhaco ayuu burburaawaxaana meesha ku bur buray maraakiibbadan waxaase jirta buurta horteeda waxaaku yaalo buur yar oo ay saarantahay faraslaga sameeyay maar uuna saaran yahay ninisna maar ka sameysan  sida kaliya ee lagubadbaadi karana ay tahay in faraskaas iyomacal ninka saaran meesha laga tuurohadii kale inteena badan waan halaagsamidoonaa,    anagana hada aad ayaan ugudhawnahay marka  aan iscafino”

markaas ayaan wada naxnay qofba qofkakale cafiyay waxaana yaqiinsanay inaanhalaagsanay,

kadibna markabkii ayaa qalibmay intabadan dadkii ila socdeena halkuu ayay kudhinteen waxaana ka badbaadaya tirio yaroo fara ku tiris ah meelna aanan iskusheegin oo aan aniga kamid ahaa.

aniga waxaan ku badbaaday alwaax yar oo

Page 154: kun habeen iyo habeen

kamid ahaa burburkii markabka ayaankudhagay oo siduu ii waday igeeyay buuryar oo meesha ku taalay markaas ayaanbuurtii fuulay sidii aan ufuulayay ayan xaantagay qeybta ugu sareyso mise qol ayaameesha ka dhisan qolkii ayaana galaywaxaana yaalay agab guri markaas ayaanlabo rakacadood tugaday aadna waanudaalana,

halkii ayaana eexday anigoo meeshii hurdaayaan waxaan maqlay dhawaaq ii yeerayaoo ileh hebeloow meesha aad hurudohoosteeda qod waxaana kujira fallaar iyogamuun ee qaado oona ku rid faraska iyoninka kor saaran ee buurta hor qotomakadibna si musiibadaaan dadka ugabdabaadaan.

markaas ayaan soo hambaabiray oomeeeshii qoday kadibna waxaan kasoobixiyay fallaartii waxaana ku tuuray faraskiiiyo ninkii saarnaa,     markey ku dhacdayayay badii halmar kacday ilaa ay buurtiilasoo ekaatay anigana waxaa iqaadayhirarkii weynaa ilaa ay igu tuureen meeljasiirad ah aadna uyar cidlana ah.

markaas ayaan isdhahay markastood

Page 155: kun habeen iyo habeen

musiibo ka badbaado midkale ayaadmadaxa lasii galeysaa, anoo meeshii joogoayaan waxaan arkay markab jaziiradii kusoosocda waxaana kasoo dagatay 10 nin ooadoomo ahaa waxayna yimadeen jaziiradiiiyagoo dhulkii banaana qoday kadibnawaxay ku noqdeen markabkii markaas ayaywaxay kasoo qaadeen raashiin cuno iyocabitaan badan iyagoona godkii ku guraykadibna afka ka xiray markabkii ayayna kunoqdeen.

anigoo yaaban ayaan soo baxay meeshiiayaana imid kadibna wan qoday waxaanaiisoo baxay albaab markaas ayaan galaywaxaana ku arkay beero badan ooo meeshaku yaalo markaas ayaan hadana waxaanarkay faras meesha daaqayo markaasayaan fuulay faraskii cabaar markii aansaaraan ayuu inta seyntiisii igu garaacayiska key riday halkaas ayaana isheydii kuwaayay.

markaas ayaan godkii isaga soo baxaywaxaan meeshii joogaba markii dambewaxaan la kulmay dad safareey ah oomeesha maraayay waxayna ikeeneenmagaalada baqdaad maadama ay meeshakusooo wajahnaayeen

Page 156: kun habeen iyo habeen

markii aan imid magaalada baqdaad oo aancidna ka aqooni ayaan waxaan la kulmaylabadaan nin  waan salaamay halkii ayaanaiska soo raacnay ilaa aan ka imaanaygabdhahaan gurigooda waana taassheekadeyda.

markaas ayay gabdhihii dhaheen waadfasaxantahay waadna bixi kartaa.

markaas ayuu yiri maya ma baxaayo ilaaaan ka maqlo nimankan kale sheekadooda.

markaas ayay gabdhihii khaliifkii iyo labadiinin ee la socotay ku dhaheen idinkanamaxay tahay sheekadiina?

markaas ayuu jacfar dhahay anaga nimansafareey ayaan nahay wax kalana majiraan.

markaas ayay gabdhihii dhaheen waadfasaxantihiin waadna bixi kartaan.

markaas ayay soo wada baxeen cabaarmarkey socdeen ayuu khaliifkii ku yiirifaqiiriintii xagee hada aadeysaanmarkaasey dhaheen ma naqaano,    markaas ayuu khaliifkii jacfar ku yiri orod oo

Page 157: kun habeen iyo habeen

wad meeley seexdaan sii bari subaxnaiikeen si aan arintooda uxalino.

sidii ayuuna jacfar ku waday.

habeenkaas oo dhan khaliifkii caadilkaahaa ee HAARUUN wuu fikirayay,

markii subaxii la gaaray ayuu wuxuuuwacay jacfar wuxuuna ku yiri iikeensadaxdii faqiir iyo sadaxdii gabdhood iyolabadii ayba,

markaas ayuu jacfar baxay oodhamaantooda wadda keenay markiigabdhihii ay arkeen ogaadeena in nin kaanyahay khaliifkii mu,miniinta ee haaruun al-rashiid ayay yaabeeen markaas ayuu jacfarku dhahay “imaqla khaliifka wuxuudoonayaa inuu ogaado waxkasta oogurigaas ka socdo xaalkiina iyo xaalkiilabadii ayba anaga xalay maadaama aanshuruud kujoognay gurigiina idinkuma xadgudbin, lkn saakay waxaad hor taagantihiin khaliifkii shanaad eee dowladacabaasiyiinta ahna amiirkii mu,miniintawaxaan run aheyna kuma badbaadeysaan”

markey gabdhihii hadalkaas maqleen ayay

Page 158: kun habeen iyo habeen

dhahday gabadhii  ugu weyneyd.

WEY SOCOTAA…….

QEYBTII 19aad.

HABEENKII 19aad:

Gabadhii koowaad waxay sheekadeeda kubilowday.

waxaad ogaataa amiirkii mu,miniintoow inay isoo martay qiso cajiib ah oo hadiiiyadana lagu qoro xitaa irbad ay cibrounoqoneyso kuwa cibro qaato.

waxaad ogaataa in gabdhahaanwalaalaheyga yihiin yihiin waxaana nahayisku aabo wuxuuna aabaheena lahaa hantibadan,

kadibna wuu geeriyooday markaas ayaandhaxalkii si siman uqeybsanay.

kadib labadii gabdhood ee walaalaheygaahaa wey guursadeen iyagoo nimankoodasafar la galeen mudo markey maqnaayeenayay ii yimaadeen iyagoo aad umurugeysanaadna uwalwalsan,

Page 159: kun habeen iyo habeen

waan wareystay waxayna iisheegeen innimankooda ay khiyaameen wixii xooloahaana ka furten.

markaas ayaan aad uga murugooday waansoo dhaweeyay waana sharfay waxaanausheegay in nimanka xiligaan jira aan laisku haleyn karin nin fiicana uu dhif yahay,

kadib markii aan mudo isla joognay ayaanwaxaan go,aansaday inaan safar ganacsiku aado magaalada basra,  waxaanadiyaariyay markab weyn anigoolacagteydiina ukala qeybiyay labo qeyboodmid aan ku safray iyo mid aan kyd kadhigtay.

kadiban waxaan uwacay gabdhihiiwalaalaheyga ahaa waxaana ku dhahayhadaad rabtaan waad iraaci kartaanhadaad rabtaana waad iska joogi kartaanikhtiyaarka idinkaa leh,

markaas ayay dhaheen marnaba kaamahareyno oo waan ku raaceynaa.

halkii ayaan kasoo safarnay markaan mudomaalmo jidka kusoo njirnay ayaa waxaa ii

Page 160: kun habeen iyo habeen

yimid naaquudihii markabka wadaywuxuuna iisheegay iney dabeylo daranwadadii naga wareejiyeen oo aan badii aannaqaanay ka dhunay isla markaasna aanbad la aqoon dhex galnay,

kadib wixii ay dabeyshii nawado ayay waxaynakeentay meel jaziiradd ah oo aad uquruxbadan aadna cajiib u ah,

waan soo dagnay waxaana soo galnayjaziiradii oo ay dadkii ku noolaayen wadamasakhmeen qof dhaqaaqayana uusanjirin.

aad ayaan ula yaabnay waxana ku kalafirxanay jaziiradii si aan arinta yaabka leh uaragno,

aniga cabaar saan meeshii ugu wareegayayayaan waxaan markii dambe arkay qasrigiilooga talinayay jaziirada oo dahab kawadasameysan waan soo baxay albaabkiiayaana furay mise waa cajab cajabkiiseewaxaan arkay qasri quruxdiisa aadlayaabeyso darbiyadiisa waxaa laguxardhay dahab iyo qalin,

gudihiisa waxaad ka heleysaa noockasta

Page 161: kun habeen iyo habeen

oo dhagaxaanta ifa sida luulka dheemankayaaquutka iwm.

waxaa meesha ku yaalo hool aad uweynwaxaana dhexyaalo carshi laga sameeyayluul iyo dheyman xariirna lagu xardhaywaxaana ku fadhiya nin wata taaj aaduqurux badan waxaana qiyaaseysaaa inuuyahay boqorkii qasriga agtiisana waxaafadhiso naag aad ulabisan iyadan uuuxiranyahay taaj qurux badan ineyboqorada tahayna waad ka dareemeysaa.

hareerahoodana waxaa ku waregysanciidan ku hubeysan seefo dahab kasameysan,

anigoo qasrigii ku wareegeysanaayo ayaanmarkii dambe arkay ifttin meel kasoobaxaayo dhankii iftiinkii ayaan kor imidwuxuuna ahaa shumac shidan.

waxaan isdhahay shumacaan qofkii shidaymeelahaan kama foga waxaana ugalayraadintiisa,  balse intaan raadinayay ayaanqasrigii ku dhex dhumay maadaama uu aaduweynaa.

habeenkii markii lagaaray albaabkiina garan

Page 162: kun habeen iyo habeen

la,ahay ayaaan meel iska fariistay,  waxaanisku dayay inaan seexdo balse hurdo weyiga imaan weysay kadibna anoo meeshiisidii ufadhiyo ayaan waxaan maqlay codqof quraan akhrinaayo,

waan la tacajubay qofkaan xiligaanquraanka akhrinaayo qofkuu yahaywaxaana soo raacay codkii macaanaa.

kadibna waxaan soo galay qolkii uu codkakasoo baxayay mise waxaa dhex fadhiyowiil aad uqurux badan wajigiisana uu uifaayo sidii dayaxa,

markaan arkay ayaan salaamay salaantiiayuu iga qaaday, kadibna waxaan kudhahayilaah baan kugu dhaariyee waxaadiisheegtaa siday wax ujiraan iyo dadkamagaaladaan waxa ku dhacay.

markaas ayuu wuxuu igu yiri adiga waxaadiisheegtaa sidaad halkaan ku timid?

markaas ayaan uga sheekeeyay qisadeydiiiyo sidey wax udhaceen, kadiban waxaan kudhahay waxaad iisheegtaa adiganaqisadaada iyo qisada magaaladaan.

Page 163: kun habeen iyo habeen

wuxuu igu yiri magaaladaan aad ujeedidwaxaa xukumi jiray aabaheyga waxaynaahaayeen dadka ku nool dad majuus ah oodabka caabudaan,

kadib markii aan aniga dhashtay ayuuwuxuu aabaheyga ii geeyay islaan waayeelah oo dadka wax barta si ay wax iibarto.

islaanta waxay aheyd naag muslimad ahlkn wey qarsan jirtay oo aabaheyga mauusan ogeyn,

markii la iigeeyay ayay waxay ibartay diintailaahay quraanka iyo sunada waxayna igutiri aabahaaga ka qari,

sidii ayaan ana kaga qariyay.

mudo kadib islaantii wey geeriyootay.

kadib waxaa dhacday maalin iyadoo lawadajoogo yay magaaladii halmar gariirtaywaxaana dhawaaqy dhawaaqe dadka ugadigaya caabudista asnaamta iyo dabka.

kadibna dadkii waxay uyimaadeenaabaheyga balse wuxuu ku dhahay diintiinawaxaas ha uga tagina iyagana hadalkiisii

Page 164: kun habeen iyo habeen

ayay yeeleen.

WEY SOCOTAA……

Raali Ahaada Qoraaga SheekadaAbdirahman Wuu Naga MashquulayHabeenadan:

QEYBTII 20aad:

waxay inoo joogtay sheekada qeybtii horemarkuu boqorkii kudhahay dadkiisa yaanandhag jalaq loo siinin waxaad maqasheen eediintiina ku dhaganaada.

mudo markey kasoo wareegatay dadkiimagaalada ku noolaana fasahaadkoodabatay ayaa maalintii dambe cadaabkii alleku yimid waxayna dhamaantooda iskubadaleen sidaad argtid,

aniga oo kaliya ayaana ka bad-baaday.

wixii maalintaas  ka dambeeyay waxaansoon iyo salaad iyo quraan akhris aheyn mawadin,

waxaana halkaan ku dareemay cidlo daran

Page 165: kun habeen iyo habeen

qof aan weheshado xitaa mijirin sidaasdarrteeda quraanka iyo salaada ayaa wehelii ahaa.

markaas ayaan waxaan ku dhahay “ma iiraaceysaa magaalada baqdaad si fuqahadahalkaas jooogto aan arintaan ugubandhigno,

anigana aan kuu noqdo jaariyadaada,inkastoo an ahay sayidada qowmkeyga islamarkaasna i hoos imaadaan shaqaalebadan iyo adoomo,   waxaana xeebtajazirada iigu diyarsan markab ganacsiwado, halkaan qadarta ayaa nagu sootuurtay”

sidaan ugu qancinaayay inuu nasoo raacoayuu markii dambe ogolaaday inuu nasooraaco.

HABEENKII 18aad.

markuu wiilkii iga ogolaaday hadalkygaayaan aad ufarxay waana isi soo raacnayilaa aan uga imaano kooxdeydii oo sidy iiradinayeen daaleen.

markey iwareysteen ayan uga sheekeyay

Page 166: kun habeen iyo habeen

qisada dhacday iyo xaalka magaaladaanaad ayayna ula yaabeen.

lkn dhibka dhacay wuxuu yahay gabdhihiiwalaalaheyga ahaa markey arkeen wiilka ilasocdo quruxdiisa iyo inuu yahay wiil aadufiican ayay ixasdeen iyagoo aad ugaxumaa,

aniga dhankeyga wiilkii ayaan aadujeclaaday,

waxaan sugnay inta dabeylaha iskabadalayaan kadib markii dabeylihiiisbadaleen oo la bixi rabay waxaa iiimaaday gabdhihii walaalaheyga ahaawaxayna igu dhaheen wiilkaan maxaadrabtaa inaad ku sameyso??

waxaan ugu jawaabay waxaan rabaa inuuninkeyga noqdo oo guursado noloshanaasigaa igu filan idinkana waxaan idinkuwareejinayaaa wixii hanti aan leeyahay.

markaas ayay iga ogolaadeen balse waxaywali ka xumaayeen in aan wiilkaas quruxdabadan helay.

kadibna sheydaan ayaa uqurxiyay naftooda

Page 167: kun habeen iyo habeen

waxyaabo xun waxeyna ku tashteen inayiga takhalusaan aniga iyo wiilkaba.

kadib habeenkii dambe ayaa waxaadhacday anagoo bada dhexdeeda kujrinobaqdaadna kabiga ku heyno ayay anigoohurda iyo wiilkii inta noo imaadeen badanagu tuureen,  nasiib xumo wiilka dabaalma uusan aqoonin oo isla meeshii ayuu kugeeriyooday lkn aniga nasiib ayaan waxaanuhelay inaan qabsado jab alwaax ah oosidey hirarka hadba meel ugu wadeenmarkii dambe meel xeeb ah igu sootuureen.

anigoo naxsan aadna uyaaban kana xunfalkey walalaheyga ku kaceen ayaa waxaadhacday waxaan arkay abeeso dhaawacdaran ku yaalo soona ordeyso oo uu daalbadan ka muuqdo waxaana bursanayaymas aad uweyn.

aniga abeesadee ayaan unaxay waxaanago,aansaday inaan caawiyo kadibna dhagaxweyn inta qaatay ayaa maskii madaxa ugadhuftay halkii ayuuna ku dhintay.

kadib markaan abeesadii bad-baadiyayayaan meel isku tuuray oo iska seexday

Page 168: kun habeen iyo habeen

maadaama aan aad udaalanaa,

cabaar markaan hurday ayaan soo kacaybalse waxaan arkay gabar aad uquruxbadan oo agteyda fadhiso.

markaan arkay ayaan xishood yar dareemaywaana weydiiyay qofkey tahay,   balsewaxay igu tiri ilowsho dhawidaa anigawaxaan ahay abeesadii aad bad-baadisaywaxaana ahay jini,    maskii ibursanayaynawuxuu ahaa jini cadowgeyga ah hadaadanadiga ibad-baadiseena wuu idili lahaa,

lkn waxaad ogaataa in aan soo ogaadaywaxay walaalahaaga kugu sameeyeensidaas darteeda waxaan go,aansaday inaanciqaabo anigoo ka dhigay labo eey waxaanakuusoo celiyay markabkaagii iyo hantidaadiiallaah ayaana waxaan ugu dhaaranayaa inhadaadan maalinkasta garaacin aan intaadigana kuu imaado sidooda oo kale kaadhigi doono waayo falkey ku kaceen maahan mid loo dulqaadan karo.

markaan fiiriyay xeebtii mise waamarkabkeygii halkii ayaana kasoo baxaywixii maalinkaas ka dambeeyaymaalinkasta waan garaacaa waa taas

Page 169: kun habeen iyo habeen

sheekadeyda.

khaliifkii muslimiinta markuu maqlayhadalkii gabadhii koowaad ayuu latacajubay,

markaas ayuu gabadhii labaad ku yiriadigana muxuu yahay xaalkaaga iyo ushaankorkaaga ku taalo??

waxay tiri gabadhii labaad ” khaliifkiimu,miniintow aniga waxaan aabaheyga kadhaxlay lacaag aad ubadan kadibna waanguursaday mudo markaan qabay ayuuninkeygii iga geeriyooday balse asnawaxaan ka dhaxlay lacag aad iyo aadubadan.

maalintii dambe ayaan anigoo gurigeygaiska dhex joogo waxa iitimid islaan waayeelah duruuf iyo diifna ka muuqato,   hadaadxaaladeeda aragtidna aad ubeer jilceysidwaxayna igu tiri ” gabadheydiiyey waxaaiijoogto gabar aan agoonimo kusoo koriyaymaantana waa arooskeeda halkaana qofiqiimeyso oo arooskeeda igala sooqeybgasho kama helin ee waan  kuuduceynaa gabadheydiiyey arooska imoow”

Page 170: kun habeen iyo habeen

markey haddalkaas idhahday xaalkeedanaaan arkay ayaan ubeer jilcay waana kaogolaaday waxaana dhahay caawo fiidkiiayaan kuu imaan.

habeenkii markii lagaaray ayaan dhowrjaariyadood sii watay inta labisanay ayanhalkii ka baxnay,

markaan gurigii tagnay ayaan la yaabnayqaabka uu udhisan yahay

Cabdiraxmaan Xasan Anteeno

habeenkii markii lagaaray ayaan dhowrjaariyadood sii watay inta labisanay ayanhalkii ka baxnay,

markaan gurigii tagnay ayaan la yaabnayqaabka uu udhisan yahay waa guri asigadhan lagu sharaxay xariir iyo wax kastooqurux badan,   runtaa gurigaan filaayay iyokaan utagay isma lahan.

anigoo yaaban ayaan gurigii galay kadibnagudaha naloo sii gudbiyay,  mudo yar kadibwaxaa iisoo gashay gabar aad uquruxbadan waxayna igu dhahday kusoodhawoow gurigeena.

Page 171: kun habeen iyo habeen

markaas ayaan gabadhii wareystaywaxayna igu dhahday hadaan runta kuusheego islaantii halkaan kaa wacdaywalaalkeyga ayaa kuu soo diray,   runtiimarkii ugu horeysay ee uu ku arkay ayuukujeclaaday wuxuuna doonayaa inuu kuguursado sidaas darteed ayuuna islaantiiduqda aheyd kuugu soo dirsaday,   markamaadaama aad isguursan kartaan makaaqbaleysaa codsigiisa ah inuu kuguursado???

WEY SOCOTAA…

QEYBTII 21aad.

waxay inoo mareysay qeybtii hore markiigabadhii labaad ay tiri markaan gurigii galaywaxaa iitimid gabar aad uqurux badanwaxayna iisheegtay in naagtii duqda aheyduu walalkeeda soo dirsaday aadnaijecelyahay uuna doonayo inuu iguursado.

aniga markey hadalkaas igu tiri oona aandareemay inaan qasrigaan ku dhexxanibanahay ayaan kudhahay waayahay eeaaway wiilka?

Page 172: kun habeen iyo habeen

markaas ayaa waxaa albaabka kasoo galaywiil quruxdiisa aad yaabeyso wuunaisalamay kadibna wuxuu igu dhahay anigama rabo inaan ku qasbo jaceyl ayaana kuuqabaa waxaana rabaa adoo raali ah inaanku guursado ee raali maka tahay??

markaas ayaan ku dhahay raali ayaan kaahay.

kadibna wuxuu idhahay intaan is mehersanwaxaan rabaa inaad balan iga qaado halshey wuxuuna yahay inaadan qofkale igadoor bidin ee ma iga ballan qaadeysaa??

waxaan dhahay haa,

kadibna waxaa noosoo galay wadaad iyoafar marqaati isla meeshii ayuuna arooskiika dhacay.

wiilkii mudo bil ah ayaan isqabnay waxaanaku nooleen nolol aad umacaan aadnaufarxad badan,

maalintii dambe ayaa waxaa dhacday inaan ka codsaday in suuqa adeeg ka doontowuuna ii fasaxay,

Page 173: kun habeen iyo habeen

kadib waxaan isi soo raacnay islaantiiduqda aheyd waxayna iigeysay tukaan uuleeyahay wiil dhalinyaro ah kaasoo haayoalaabta ugu fiican ee suuqa taalo.

adeegii aan ubaahneen ayaan dalbaday intiiuuu ii adeegayay islaantii duqda aheydwaxay ii amaaneysay wiilka waxaan kudhahay maxaad iigu amaaneysaa wiilkaanwaadba ogtahay inaan xaas ahaye??

aniga halkaan inaan ka adeegto ayan u imidadeegeena ayaan qaadaneynaa waana katageynaa.

kadibna markii uu adeegii noo dhameeyayayaan lacagtii utaagay balse wuu diidayinuu qaato,

waxaan dhahay maxaa dhacay oo aadlacagta uqaadan la,dahay??

wuxuu dhahay wax lacag ah kaama raboalaabtaan hadiyad ahaan uqaado hadaadhalmar ishumiso.

waxaan kudhahay aniga waxaan ahay xaaslaqabo mana iga suurtoobeyso inaansidaas yeelo,

Page 174: kun habeen iyo habeen

kadib wuxuu dhahay ama alaabtayda ayaanceshanaa ama saan kudhahay iiyeelikhtiyaarka adigaa leh.

markaas ayay naagtii duqda aheyd igu tirialaabtaan oo dhan qaado waana alaabfiican suuqa qashin ayaa ka buuxo halmaroo aad dhunkatana waxba kaama dhibeyso,

sidey iigu qal-qaalineysay inaan dhunkadoayaan markii dambe ka ogolaaday,

markaas ayaan inta xijaabkii iska rogaydhabankeyga aadiyay si uu iidhunkado lknmeeshii aan dhunkasho ka sugaayayqaniinsho ayaan lakulmay waliba mid aadudaran ilaa aan ka suuxay.

cabaar kadib markaan soo naaxay ayaanwaxaan arkay anoo tukaankii ku dhex jirowali kaasoo kor ka xiran dhaawac daranadhabanka iiga yaalo,    waxaana ikor joogtayislaantii duqda aheyd.

aniga waxaan dareemay walbahaar iyomurug aad ubadan markas ayay duqdii igudhahday  soo bax aan baxnee meeshaanaanigaa kaa daweynayee.

Page 175: kun habeen iyo habeen

markaan gurigii imaaday ayuu ninkeygiiarkay dhaawaca igu yaalay ayaa waxaadhacday inuu aad uxanaaqay wuunaiweydiiyay dhaawacaan yaa kusoogaarsiiyay??

waxaan kudhahay maadaama suuqa ciriiriahaa awr xaabo wado ayaa midkamid ahxaabadiisa daanka iga gashay siddas ayuudhaawaca iisoo gaaray.

markaas ayuu wuxuu dhahay waxaanudacwoonayaa qaadiga magaalada si uusuuqaan ciriiriga ah ooo maalinkastashilalka sababayo wax uga qabto.

waxaan kudhahay khaladka anigaa lahaa eeiska daa lkn wuu iga diiday markaan arkayinay ka go,antahay inuu utago qaadigamagaalada ayaan runta usheegay,

markaas ayuu aad uxanaaqay wuxuunaamar kusiiyay qaar kamid ah adoomadiisainay ixiraan halkii ayana la igu xiray,  kadibna wuxuu soo qaatay seef aad udheerasigoo rabay inuu kurka iga gooyo ayaawaxaa soo gashay islaantii cajuusadaaheyd waxayna ku dhahday “gabadhaan

Page 176: kun habeen iyo habeen

wax dambi ah ma aysan sameynin intiiaysan isheeda kaasoo bixin iska cafikorimadii aan kusoo koriyay darteed”

sidey utuugeysay ayuu markii dambe kaogolaaday lkn wuxuu kuyiri waan cafinayaabalse ciqaab daran ayay mari doontaa,

markaas ayuu wuxuu amar kusiiyay midadoomadiisa kamid ahaa inuu igaraacogaraacis daran,

sidii la iigaraacayay ayaan miir daboolmaykadibna  inta isoo qaadeen ayaan waxaa laiiga tagay meel cidlo ah.

aniga anoo aad uxanuunsan ayaanmagaaladeydii kusoo  laabtay kadibnawaxaan lakulmay gabadhaan labada eeywadato waxayna iiga sheekeysayqisadeeda waxaana isla kireysanaygurigaan iyadoo gabadhaan sadaxaadnanagu soo biirtay waxkasta oo aanubaahanana wey noo soo iibisaa ilaa aymarkii dambe lakulantay ninkii xamaaligaahaa kadibna wixii dhacay ayaa dhacay oointa ka dambeyso waad ogtihiin.

markii uu khaliifkii mu,miniinta haaruun al-

Page 177: kun habeen iyo habeen

rashiid hadalkaas maqlay ayuu aaduyaabay,

markaas ayay shaharzaad ogaatay inlagaaray subaxii waxayna ka aamustayhadalkii ubanaanaa.

HABEENKII 19aad

Habeenkii 19aad.

Kadib wuxuu amray khaliifkii muslimiinta inqisadaan lagu qoro diiwaanka lagunakeydiyo maktabka boqortooyada,

Kadib khaliifkii wuxuu weydiiyay gabadhii“maka war heysaa cifriitkii sixirtaywalaalahaaga??Markaas ayay ugu jawaabtay ha amiiralmu,miniinow waxay isiisay tin kamid ahtimaheeda waxayna igu tiri hadii aad iibaahato qeyb yar oo tintaan kamid ah gubwaan kuu imaanaa xitaa hadii aan joogobuurta qaaf.

Markaas ayuu khaliifkii mu,miniinta yiri baluyeer aan aragnee.Gabadhii tintii qeyb kamid ah ayay gubtay

Page 178: kun habeen iyo habeen

kadibna qasrigii boqortooyada ayaa gariirayjug culusna wey dhacday mise waa cifriitkiijinka aheyd waxayna aheyd mid muslimadah markaas ayay salaantay amiirkiimuslimiinta salaanta ayuuna ka qaaday.

Kadib jintii waxay tiri khaliifow gabadhaanabaal weyn ayay ii sameeyay geeri ayay igabadbaadisay waxayna dishay cadowgeygamarkii aan ogaaday waxay walaalaheeda kusameeyen aad ayaan uga xumaadaywaxaana go,aansaday inaan uga aaroanigoon dilin sidaas darted ayaana usixray,hadii aad rabto khaliifkii mu,miniintowsixirka waan ka furi karaa.

Markaas ayuu khaliifkii yiri bal kafur aanaragne cida gardaran iyo cida lagagardaranyahay, qofkasta xaqiisa ayaa lasiinayaa cidna halkaan laguma dulmiyo.Markaas ayay jinidii ka furtay gabdhihiisixirkii oo ay sidoodii hore kusoo laabteen,kadibna khaliifkii wuxuu jinidii weydiiyaycida gabadhaan sidaan ugaraacdaywaxayna ugu jawaabtay waa wiilkaagaamiin,Markaas ayuu khaliifkii uwacay wiilkiisawuxuuna weydiiyay sidey wax ujiraanwiilkiina sidii runta aheyd ayuu ugu

Page 179: kun habeen iyo habeen

jawaabay.Markaas ayuu khaliifkii isugu wacayqaadiyaashii magaalada xukaamtiimarqaatiyaashii iyo sadaxdii nin eefuqarada aheydba, sidoo kale wuxuu uwacay gabadhii koowaad iyo labadiigabdhood ee walaalaheeda ahaa, wuxuunasadaxdoodii ku kala daray sadaxdii faqiirasigoo siiyay waxkasta oo ayubaahnaayeen, maadaama sadaxda fuqaroay sheegeen iney boqoro ahaayeen wuusoo dhaweeyay wuuna karaameeyay.

Gabadhii labaadna wuxuu uguuriyaywiilkiisa amiin kuna amray inuu siwanaagsan ula dhaqmo.Kadibna khaliifkii wuxuu guursadaygabadhii sadaxaad isagoo udhigay aroosweyn dajiyayna qasrigiisa magaaladabaqdaad.Kadib ayuu khaliifkii habeen kale uwacaywaziirkiisii jacfar iyo masruur wuxuunadhahay nakeena caawo aan magaaladagalnee waa intaasooo aan lasooo kulanaadad dhibaateysan oo kaalmo ubaahan.Sidii ayayna kusoo baxeen waxaysocdaanba waxay lakulmeen oday waayeelah oo diif iyo daal aad udaran ka muuqdaanmarkaas ayuu khaliifkii odaygii joojiyay

Page 180: kun habeen iyo habeen

wuxuuna weydiiyay xaalkiisa iyoaxwaashiisa.

Odaygii wuxuu ugu jawaabay aniga waxaanahay kalluumeysato qoyskeyga aniga basayaa ukhidmeeyo saakay ayaan so baxaymanta dhana in shabaqa wax iisoo galaanayaan sugayay lkn waxba waa iisoo galiwaayeen ilmaheygiina waa iga baahanyihiinwax aan siiyana malahan.

Markaas ayuu khaliifkii dhahay kawaranhadii aan hada wabiga ku laabano ooshabaqa bada ku tuurto waxkasta ookuusoo baxana aan kaa siiyo 100diinaar??Odaygii aad ayuu u farxay horay ayuuna kaogolaaday.Waxay kulaabteen wabigii kadibna waxaytureen shabaqii cabaar markii ay sugeenayaa wax soo galeen kadibna wey soobixiyeen wuxuuna noqday sanduuq aaduweyn, markaas ayuu khaliifkii sanduuqiisoo qaatay odaygiina wuxuu siiyay boqolkiidiinaar.Khaliifkii markuu qasrigii tagay ayuu amrayin sanduuqa la furo si uu ufiiriyo waxakujiro, kadib sanduuqii ayaa lafuray maxaakasoo baxay??Sanduuqa waxaa ku jiray gabar inta la dilay

Page 181: kun habeen iyo habeen

hilibkeedana la jarjaray oo inta sanduuqaanlagu xiray biyaha wabiga lagu riday.Markuu khaliifkii arkay ayay ilin kasoohoobatay wuxuuna eegay dhanka jacfarasigoo ku yiri “waryaa waziir iskusheegyahow ma maatadii ayaa la leynyaaanigoo amiiral mu,miniin ah kadibnahilbahoodii oo cadcad ugo,an badaha lagutuurayaa??kadibna aniga aakhiro laiiqabsan maadaama aan masuul ka ahay??Maya wlhi inaan u aar gudi doonogabadhaan oo dadkii saan yeelay aanciqaabi doono, ilaah baan ku dhaartay hadiiaadan ii keenin qofkii waxaan falay inaanidinku daldali doono qasrigeyga hortiisaadiga iyo 40tan ilmo adeeradaa ah ( aalajacfar ayaa magaalada masuul ka ahaa).Markaas ayuu jacfar khaliifkii ka codsadayin uu u sugo mudo sadax maalmoo ah,khaliifkiina wuu ka ogolaaday.Markaas ayuu jacfar kasoo baxay khaliifkiiasigoo aad umurugeysan isna weydiinaayxageen ka keenaa mudo sadax maalmoodah qofkii waxaan falay???Markaas ayuu jacfar asigoo aad unaxsangurigiisa tagay oo iska dhex fadhiistay,markii la gaaray maalintii afaraad ayuukhaliifkii u wacay jacfar asigoo weydiiyayaaway dilaagii gabadha??

Page 182: kun habeen iyo habeen

Wuxuu ku jawaabay khaliifow aniga ma ogiclimiga qeybka mana aqaano qofkiigabadhaan dilay.Markaas ayuu khaliifkii sii xanaaqaywuxuuna maray in jacfar lagu xiro tiirkuyaalo qasriga hortiisa, sidoo kale wuxuuamray in magaalada qof loo diro si uudadka usoo ogeysiiyo in qofkasta oodoonayo inuu daawado dilka jacfaralbarmaki waziirkii qaliifka ha yimaado.Markaas ayaa magaaladii oo dhami iskusoo baxday oo madashii lawada yimid si ayu daawadaan qaabka loo daldalaayo jacfariyo ilmo adeeradiisa.

Waxay qeybtii hore noo mareysay markii uukhaliifkii aad uga xanaaqay in waziirkauusan u keenin qofkii dilay gabadhii.Markaas ayuu khaliifkii sii xanaaqaywuxuuna maray in jacfar lagu xiro tiirkuyaalo qasriga hortiisa, sidoo kale wuxuuamray in magaalada qof loo diro si uudadka usoo ogeysiiyo in qofkasta oodoonayo inuu daawado dilka jacfaralbarmaki waziirkii qaliifka ha yimaado.Markaas ayaa magaaladii oo dhami iskusoo baxday oo madashii lawada yimid si ayu daawadaan qaabka loo daldalaayo jacfariyo ilmo adeeradiisa.

Page 183: kun habeen iyo habeen

Markii dadkii isku yimaadeen oo isku soobaxeen ayaa waxaa dhacday in uu madashiiyimid wiil dhalin yaro ah wuxuuna soo koristaagay jacfar asigoo kudhahay waziirowwaxaan rabaaa inaad khaliifka iigeysowaxaan ahay qofkii gabadha dilay.Lkn waxyar kadib waxaa meesha yimidoday aad u da,weyn wuxuu asna soo koristaagay jacfar wuxuuna kudhahay wiilkaanhadalkiisa ha aaminin gabadhana anigaadilay ee aniga iigeey khaliifka.Markaas ayuu wiilkii dhahay odaygaa waaoday aad uweyn wuxuu sheegaayana kamawar haayo gabadhana anigaa dilay ee halaiigeeyo aniga khaliifka.Jacfar arinta ayuu aad ula yaabay wuxuunalabadoodii ugeeyay khaliifkii si lookalasaaro qofka gabadha dilay, markii dambewaxaa cadaaadatay inuu wiilka dilaygabdha,Kadib khaliifkii ayaa weydiiyay sababta??Wuxuu wiilkii ku jawaabay “khaliifowgabadhaan waxay aheyd xaaskeygawaxaana dhalay odaygaan ila socdo ooadeer ii ah, waxay iidhashay sadax cunug,Mudo kadib gabadhii wey igaxanuunsanatay waxayna iga codsatayinaan ukeeno xabad tufaax ah aniganawaan soo baxay oo waxaan imid suuqii

Page 184: kun habeen iyo habeen

anigoo maalintaas dhan hal xabo tufaaxraadinyay ayaan markii dambe lakulmayoday tufaaxa iibin jiray. Wuxuu iisheegay intufaax la waayay oo aan magaaladan hadaka heleynin lkn hadii aan magaalada basraaado kasoo heli doono.Khaliifow waxaan usoo safray magaaladabasra waxaana kasoo iibsaday sadaxtufaax, balse markii aan xaaskeyga ukeenaywey diiday iney cunto.Maalintii xigtay shaqadeyda ayaan iska imidanigoo tukaankeyga agfadhiyo ayaa waxaaisoo agmaray mid adoon ahaa oo tufaaxgacanta ku haayo.Waxaan weydiiyay xagee tufaaxaan kasooiibsatay ileen magalaada dhan aniga tufaaxwaan ka waayee?Wuxuu iigu jawaabay tufaaxaan waxaankasoo qaatay xabiibteyda waxaynaiisheegtay in ninkeeda uu tufaaxaan dartiisauga safray magaalada basra.Markii uu hadalkaas idhahay ayaan aad umurogooday dunidiina ila madoobaatay,dhaqso ayaan tukaankii kusoo xirtaywaxaana soo aaday gurigii markii aan imidayaan weydiiyay naagteydii aawaytufaaxyadii??Waxay iisoo bixisay labo tufaax markaasayaan kudhahay aaway kii sadaxaad?

Page 185: kun habeen iyo habeen

Waxayna iigu jawaabtay ma aqaano.Markaas ayaan ogaaday in warkii uu ninkaadoonka ahaa iisheegay uu run ahaa ciilinta iscelin waayay ayaan naagteydii intaxabadka uga fariistay midi lasoo baxay oongowracay. Waxaana hilbaheedii ugoogooyay cad cad anigoo ku tuuraywabiga dijla dhexdiisa.

Marka khaliifkii mu,miniintow waxaan kaacodsanayaa inaan ciqaabta ii soo dadadjisosababtoo ah aniga markii aan gabadhii dilayayaan waxaan lakulmay wiilkeyga oooynaya asigoon ka warheynin waxaanhooyadiisa ku sameeyay waan weydiiyaywaxa ku dhacay wuxuuna iigu jawaabay insaakay uu hooyadiisa kasoo qaatay halxabotufaax asigoo jidka lataagan uu adoonmadow ka dafay kana xoogay.Wuxuuna igu dhahay anoo jidka taaganayuu ii yimid wuxuuna iweydiiyay meeshaaan tufaaxa ka keenay waxaana ku dhahayaabahyega ayaa u safray magaalada basrasi uu ugu keeno hooyadey oo xanuunsanwuxuuna u keenay sadax xabo.Anigii markaan warkii wiilkeyga maqlayayaan shalaayay mareysan shalaay waxba iitareynin waxaana ii yimid adeerkeygaxaaskeyga aabaheed wixii dhacay ayaana

Page 186: kun habeen iyo habeen

usheegay ee amiiral mu,miniinow waxaanrabaa ciqaabteyda inaad iisoo dadajiso sidiiaan ugu dagdagay xaaskeyga ooo aanwaxba uhubsan waayay. (HUBSIIMO HALBAAA LASIISTAA AYAY SOOMAALI TIRI).Markaas ayay shahra-zaad ogaatay insubaxii la gaaray waxayna ka aamustayhadalkii u banaanaa.

Habeenkii xigay markii lagaaray shahra-zaad waxay hadalka ku bilowday:

Boqorow khaliifkii hadalkaas markuumaqlay wuxuu ku dhaartay inuusan dilidooni waxaan adoonkaas xun aheyn.

Markaas ayuu soo eegay dhankii Jacfarwuxuuna ku dhahay “ii keen adoonkaas xunhadii aadan ii keenin allaah ayaan kudhaartee inaan adiga qoorta kaa jaridoono”.

Markaas ayuu Jacfar inta gurigiisa iskatagay markale oohin iska bilaabay asigooleh “xageen ka keenaa adoonkaas aan xitaaaqoonin cid taqaanana aysan jirin?

Wallahi inaanan far dhaqaajineyninwaxaana wakiishtay allihii toogtii hore ibad-

Page 187: kun habeen iyo habeen

baadiyay inuu hadana ibad-baadin doono”Jacfar wuxuu iska fariistay gurigiisa markiiay kasoo wareegatay sadax maalmood oowaqtigii loo qabtayna dhamaaday ayaawaxaa u yimid ciidankii Amiirka waxaynadhaheen amiirka Mu,miniinta ayaa kuuyeerayo asigoo aad u xanaaqsan.Jacfar hadalkii ciidanka markuu maqlayayuu iska sii ooyay wuxuuna u jeestaydhankii qoyskiisa si uu u sagootiyo,waxaana qoyskiisa ku jirtay gabadhiisayaraanta aheyd oo uu aad u jeclaa hab ayuusiiyay wuuna isku duubay.Lkn wuxuu dareemay wax kuusan oojeebkeeda ku jiro markaas ayuu weydiiyay“Gabadheydiiyey waa maxay waxaan jeebkakuugu jira?”

Waxay ugu jawaabtay “Aabo waa tufaax uukeenay adoonkeena Reexaan waxaana ugaiibsaday labo diinaar si aan ugu ciyaaro”Jacfar markuu hadalkaas maqlay ayuu aadu farxay asigoo alle u mahad celiyayfarxadna la ooyay, kadibna wuxuu u wacayadoonkii wuxuuna weydiiyay xagee kakeentay tufaaxaan (waxaa laga yaabaa inuusan aheyn adoonkii ay raadinayeenjacfarna ma uusan rabin inuu u dag-dagosiduu willkii naagtiisa qalay u dagdagay”

Page 188: kun habeen iyo habeen

Adoonkii ayaa markaas ku jawaabay“sayidkeygow mudo laga joogo 5maalmood kahor anoo jid maraayo ayaanwaxaan ka qaaday wiil yar oo jidka kuciyaarayo markaan weydiiyay halkuu kakeenayna wuxuu iigu jawaabay “hooyadeyoo xanuunsan ayaa aabaheyga uga keenaymagaalada basra 3xabo tufaax ah aniganamidaan ayaan sooo qaatay” markaas ayaanwiilkii garaacay tufaaxiina ka xoogay.Markuu jacfar hadalkaas maqlay ayuu amarku bixiyay in adoonka la xiro loona geeyoHaaruun Al-rashiid amiirka mu,miniinta, sidiiayaana loogu geeyay adoonkii kunabadbaaday Waziir JacfarMarkaas ayuu haaruun al-rashiid la yaabayqisada meesha ka dhacday wuxuuna amrayin la diiwaan galiyo qisadaan cajiibka sijiilka dambe ugu cibro qaataan.Markaas ayuu jacfar dhahay amiirkeenowhadii aad maqli laheyd qisadii Nimankiiweershaha, kabo tolihii, yahuudigii,kirishtaankii iyo muslimkii ka dhexdhacdaysheekadaan lama yaabteen.Markaas ayuu dhahay Haaruun Al-rashiidbal inoo sheeg sheekada ka yaab badanmidaan naga yaabisay.Markaas ayuu Wazir Jacfar dhahay wlhi

Page 189: kun habeen iyo habeen

inaanan kaaga sheekeynin ilaa aad kacafiso adoonkeyga oo aad dhiigiisa iigahibeyneyso.Markaas ayuu khaliifkii dhahay hadiibaqisada aad soo wado mida aan hadaujeedo ka yaab badantahay waan kuuhibeeyay dhiigiisa ee bal sheeg qisada.Waziir Jacfar wuxuu hadalkiisa ku bilaabay

Sheekada waxay qeybtii hore inoo mareysamarkuu waziir jacfar khaliifka ku dhahayhadii aan dhacdo tan ka yaab badan kaagasheekeeyo adoonkaan madow naftiisa ma iihibeyneysaa ?Narkaas ayuu khaliifkii ku jawaabay haa.

Kadib waziir jacfar ayaa hadalkiisa sidaanku bilaabay. “ waxaad ogaataa khaliifkiiMu’miniintow in waa hore uu magaaloshiinaha ku taalo ku noolaa nin dhar tole ahwuxuuna iska ahaa nin iska shaqeystaiskana furfuran, mararka qaarna asiga iyoxaaskiisa tamashle ayay isku raaci jireen.Maalin maalmaha kamid ah iyagootamashle ka imaaday ayay waxay jidka kuarkeen nin weershe ah oo khamri cabsankaasoo hadaad aragtid qaabka uu u yaaloaad la qosleysid xitaa qofka xanaaqsanayaaba wajigiisa haduu arko qosol la

Page 190: kun habeen iyo habeen

dhacaay.Kadib ayay salaameen xoogaana lasheekeysteen waxayna jeclaadeen inhabeenkaas gurigooda ku casuumaan ooiyaga la joogo lana seexdo sidii ayuunaweershihii kaga ogolaaday.Way isi soo raacen intii ay jidka kusoojireena waxay horay u soo gateen kalluun siay habeenkii u cunaan.Markii ay xaafada tageen ayay kalluunkiicunis ku bilaabeen, iyagoo cunaya ayaanaagtii uu qabay ninkii dhar tolaha ahaainta soo qabatay cad kalluun weyn ah oo isheysta afka u galisay weershihii iyadoo lehhalmar afka wada gasho oo cunmaadaama diif badan iyo gaajo kamuuqatay weyna ku dirqisay iyadoon xitaala sugin intuu ka calaanjinaayo.Ninkii weershaha ahaa nin wadkiis galayayuu ahaaye lafihii kalluunka ayaa dhuuntau istaagay kadibna wuu dhintay.Shahra-zaad markaas waxay ogaatay in lagaaray subaxii weyna joojisay hadalkii ubanaanaa.Habeenkii xigay ayaa waxay tiri: boqorowwaxaa isoo gaaray in markii weershaha uudhintay uu yaabay harqaanlihii asigoo leh“laa xowla walaa quwata ilaa billaahmiskiinkaan in gacmaheen uu ku dhinto

Page 191: kun habeen iyo habeen

ayaa u qorneyd hada ninkii miskiinka ahaawaaba dilnee maxaan sameynaa?Markaas ayay naagtii tiri soo qabo go’aasoo ninka kusoo duub soona xambaarsowaan qaadeynaa hadii dadka naweydiiyaana waxaan dhaheynaa wiilkaanxanuunsan ayaan dhakhtar u wadnaa si aannaloo dareemin.Kadibna sidii ayay yeeleen iyagoo gurigiidhakhtarka imaaday albaabkii ayaygaraaceen waxaana ka furtay jaariyaddhakhtarka la joogtay, waxayna ku dhaheen“dhakhtarka hadaad noogu wacdodiinaarkaan ayaan ku siineynaa” waayahayayay tiri markaas ayay kor fuushay ninkii iyonaagtiina meydkii inta meesha dhigeenayay kasoo carareen.Jaariyadii markii ay dhakhtarkii u tagtaykaasoo yahuud ahaa ayaa waxay ku tiri niniyo naag oo bukaan wado ayaa banaankataagan waxayna rabaan inaad usoo baxdoayagoo isiiyeen diinaarkaan.Markaas ayuu dhakhtarkii soo dagtay haseyeeshee meesha oo mugdi aheyd xiliganahabeen ahaa ayuu wuxuu ku dul dhacaymeydkii kuna kor kufay asoo walibasambabka uga istaagay.Dhakhtarkii ayaa aad iskugu naxaywuxuuna u qaatay in bukaankii uu ku

Page 192: kun habeen iyo habeen

istaagay isla markaasna uu dhintayasigooleh “yaa caziiz, yaa haaruun wa yuushacbinu nuun ninkii miskiinka ahaa waan dilayee maxaaa talo ah?”Markaas ayuu go,aansaday in uu ku tuuroguri nin muslim ah oo ay daris ahaayeen,ninkaas muslimka ah ee yahuudka dariskaahaayeen waxaa asna nafta u keenay oo uuqaati ka taagnaa tuug habeenkasta xado,markii uu maqlay jugtii iyo in wax soodhaceen ayuu wuxuu mooday tuug darbigakasoo booday wuu soo baxay meeshiiayuuna yimid mise waaba weershihiimeydka ahaa oo meesha qotomo asigoonogeyn inuu meyd yahay oo tuug u maleeyoayuu budkii uu watay madaxa uga dhuftaykadibna wuxuu arkay ninkii oo meyd ahwuxuuna u maleeyay asna inuu asiga dilay.Markaas ayuu isna yiri “laa xowla walaaquwata ilaa billaah, ilaahay ha lacnadoalaabtaan yare e aan ninkaan dartiisau dilaymarkaas ayuu wajigi ninkii sii fiiriyay misewaaba weershe wuxuuna niyada iskadhahay inaad weershe kaliya tahay makugufilnaan weysay markaasaa tuugnimo kusiidarsatay Allow na astur.Kadib asna meydkii ayuu soo qaadaywuxuuna ag keenay nin kirishtaan ah ootukaanle ah kaasoo tukaankiisa suuqa ku

Page 193: kun habeen iyo habeen

agyaalay meeshii ayuuna qotomiyay sidiiqof taagan camal.Ninkii kirishtaanka ahaa oo khamri iska soodharjiyay ayaa tukaankii kasoo baxaywuxuuna arkay ninkaan meesha taaganasigoo u qaatay inuu doonayo inuu dhacowaayo horay ayaa dhowr mar loo dhacaywuxuuna ahaa mid ciil daran hayo.Kadibna inta weershihii kor yimid ayuu feeriyo laad la dhacay waxaase kusoo baxayqaar kamid ah waardiyayaashii suuqakuwaasoo kirishtaankii ninkii weershahaahaa ka qabteen hadiiba ay sii fiiriyeenninka waaba meyd markaas ayaykirishtaankii xireen una geeyeen gurigiiwaaliga magaalada iyadoo kirishtaankii uuyaabanyahay side feer yar qof dhan ugudhiman karaa?Markii waaligii loo keenay ayuu amray inkirishtaankii qoorta laga gooyo, markii laisku soo baxay oo kirirshtaankiina meeshadadka qoorta looga gooyo la saaray islamarkaasna kii qoor gooyaha ahaa isdiyaariyay qarkana u saaranyahay in qoortakirushtaankii gooyay ayaa waxaa meeshayimid ninkii muslimka ahaa oo ordaayokaasoo leh “ha dilin ninkaan waxba madilinie ee aniga idil anaa ninkaan dilee”Markaas ayuu waaligii yaabay oo yiri side

Page 194: kun habeen iyo habeen

ku dhacday? Wuxuu ugu jawaabay inninkaan uu xalay u soo dhacay islamarkaasna uu budkaan madaxa ugadhuftay sidaasna ku dhintay asoo meydahna uu kirishtaanka tukaankiisa soo agistaajiyay marka anigaa ninkaan dilay eeaniga hala I dilo.Markaas ayuu waaligii amray in Muslimkala dilo, asna markii tiirkii lagu xiray ooqoorta laga goyn rabay ayaa waxaa yimidyahuudkii oo ordaayo misna leh war yaan ladilineey anigaa ninkaan dilay.Markaas ayaa isna la weydiiyay side kudhacday?Wuxuu ku jawaabay aniga ayuu asoobukaan ah xalay ii yimid hase yeesheemaadaama mugdi meesha aheyd anoonarkeynin ayaan sambabka uga istaagaysidaas ayuuna ku dhintay kadibnamiskiinkaan ayaan gurigiisa kusoo tuurayasoo meyd ah marka ninkaan anigaa dilayee aniga hala I dilo.Waaligii ayaa markaas amray in muslimkaxariga laga furo oo yahuudka lagu xiro lanadilo.Ayadoo yahuudkii la dili rabo ayaa hadanawaxaa yimid harqaanlihii oo ordaayowuxuuna dhahay anigaa ninkaan dilaywuxuuna ka sheekeeyay sidey wax u

Page 195: kun habeen iyo habeen

dhaceen.Markaas ayaa hadana harqaanlihii lagubadalay yahuudkii taasoo aad ugacareysiisay qoor gooyihii oo sugi la’sanqofkii uu qoorta ka goyn lahaa.Dhanka kale ninka weershaha ah eemeydka ah wuxuu kamid ahaa dadkiisuldaanka u shactireyn jiray lkn maalintii uudhimanaayay ayuu khamri inta cabayqasrigii kazoo tagay habeenkiina wuu soodhaxay ileen meyd uu ahaayee taasookaliftay in suldaanka is weydiiyo waxaanaloo sheegay inuu dhintay iyo sidey wax udhaceen in dilkiisa loo heysto afar nin.Markaas ayuu suldaankii dhahay waaligahaloo tago hana la ii keeno dhamaan dadkadilkiisa loo heysto.Kadibna iyadoo ninkii harqaanlaha ahaatiirka lagu xiray misna qoorta laga goynrabo ayaa waxaa yimid ninkii suldaanka soodiray oo ordaayo isla markaasna lehsuldaanka ayaa dhamaantiina idiinyeeraayo taasoo markale kasii careysiisayqoor gooyihii oo tiirkiisa lagu xiray afar ninwalina hal qoor goynin.

Markii ay suldaankii u imaadeen oo sidawax u dhacay uga wada sheekeeyeen ayuusuldaankii la yaabay arkinta iyo sidey

Page 196: kun habeen iyo habeen

macquul ku noqotay in 4 nin hal nin iskadaba dilaan iyagoo aanan fahmin.Markaas ayaa waxaa hadlay hadlaykirishtaankii oo yiri qiso aan hada kahorarkay hadaan kaaga sheekeeyo tan wax lalayaabo ma noqoneyso.Markaas ayuu suldaankii dhahay oo maxayaheyd qisadaas?Kirishtaankii ayaana hadalkiisii sidaan kubilaabay; waxaad ogaataa boqorow anigainaan kazoo jeedo qibdiyiinta masar ku nooloo aabahey waa reer masar wuxuunaahaan jiray dalaal hase yeeshee wuugeeriyooday ana markuu dhintay ayaanhowshii badalkiisa galay oo meesheediikasii waday waxaana noqday dalaal kale.Maalin maalmaha kamid ah anoo suuqajoogo ayaa waxaa suuqa iigu yimid wiil aadu qurux badan wuxuuna watay badeecotaasoo uu igula heshiiyay inaan gadoislamarkaasna lacago gunooyin badan igusiin doono.Badeecadii ayaan maalintii oo dhangadaayay waxaana soo xareeyney qiimoaad u badan lkn qaar kamid ah badeecadiiayaa soo hartay asigana waxaa la gaaraywaqtigii uu laaban lahaa, wuxuu markaasigula balamay in badeecada aan gadoasigana uu kun dirham qaato inta soo

Page 197: kun habeen iyo habeen

hartayna aan aniga qaato.Sidii ayaan yeelay mudo ayuuna maqnaailaa markii dambe uu yimid wuxuuna Iweydiiyay lacagtii markaas ayaan dhahaywaan haayaa, markaas ayuu igu dhahay iihaay waan u soo laabanaa,Markii ay bil kasoo wareegatay ayuuhadana soo laabtay wuxuuna I weydiiyaykunkii dirham inaan haayo ayaan u sheegaymarkaas ayuu markale igu yiri waan u soolaabanaa.Wixii sidaas xaalka ahaadaba dhowr bilmarkii ay kazoo wareegatay aniganawaxaan sameeyay lacagtii ayaan maalgashiku sameeyay waxaana ka faa’iiday lacagbadan markaas ayaan waxaan go’aansadayinaan toogtaan wiilka marti qaadomaadaama uu qof fiican yahay sidookalana aan lacagtiisa waxbadan ku faa’iiday

Sheekada waxay qeybtii hore inoomareysay dhowr bil markii ay kazoowareegatay anigana waxaan sameeyaylacagtii ayaan maalgashi ku sameeyaywaxaana ka faa’iiday lacag badan markaasayaan waxaan go’aansaday inaan toogtaanwiilka marti qaado maadaama uu qof fiicanyahay sidoo kalana aan lacagtiisawaxbadan ku faa’iiday.

Page 198: kun habeen iyo habeen

Markii dambe ayuu ii imaaday waxaanadhahay manta aniga ayaad iicasuumantahay lkn wuxuu dhahay halshardi ayaan wataa waana in lacagtamartiqaadka aad ka bixisaa lacagta aad iiheyso,  markaas ayaan ka ogolaaday.

Kadib qadadii ayaan diyaariyay waanafariisanay si aan u cuno lkn waxaan arkayasigoo bidixdiisa wax ku cunaayo taasoolayaab igu noqotay,  kadib markii uu waxcunistii dhameeyay ayuu farxashay kadibayaan ku dhahay “sayidii gacanta midigmaxaa kaaga dhacay oo aadan raashiinkaugu cunin dhib miyaa jira?” waxaana idinkailoobay in wiilka uu markasta gacantiisa midig jeebka ugu jiri jirtay mana uusanadeegsan jirin.

Wiilkii hadalkeyga markuu maqlay ayuugacantiisii jeebka kasoo bixiyay mise weybago’antahay taasoo aad iiga yaabisay.

Markaas ayuu igu dhahay waxba halayaabin waayo gacantaan qaabka ay iigago’day ayaa  ka yaab badan.

Waxaan ku dhahay maxaa kaaga dhacay

Page 199: kun habeen iyo habeen

bal ii sheeg.

Wuxuu hadalkiisa ku bilaabay :waxaadogaataa aniga inaan kasoo jeedomagaalada baqdaad waalidkeyna uuhalkaas daganaa waxaana aheynganacsato.

Aniga markasta waxaa warar iga soo gaarijireen in dhulka masar uu yahay dhul aadugu fiican ganacsiga waxaana ku taamijiray markasta inaan maalin uun tago si aanbadeecadeyda u geeyo.

Maalintii dambe ayaan jisciinka udhuuqsaday waxaana u baxay safar dheeranigoo waday badeeco badan oo ay uguhoreeyeen dharka noocyadiisa kala duwanwaxaana gaaray dhulkii Masar.

Waxaan halkii ku iibiyay badeecadiiwaxaana meesha ku bartay ganacsatobadan oo uu kamid ahaa nin la dhihi jirayBadru-Diin wuxuuna ahaa mid dharka kaganacsada.

Maalin maalmaha kamid ah anigoo asiga lafadhiyo sheekana noo socoto ayaa waxaatukaankiisii timid gabar aad quruxdeeda

Page 200: kun habeen iyo habeen

hadaad aragto aad yaabeyso.

Waxay aheyd gabar u labisan sidaamiiradaha bilicdeeda iyo quruxdawajigeedana ma aysan aheyn mid la iskadifaaci karo qalbi kasta oo arkaa wajigeedasi fudud ayuu ku jeclaanayay waxaanakasoo baxaysay caraf iyo udug ruuxda kaaqaadeyso waxaana niyada iska dhahayxuurul-ceyntaan tolow xagey ka timid misewaan riyoonayaa?

Waxay la hadashay badru diin waxaynafiirisay dharkii meesha yaalay ilaa ay kabaxsatay wixii ka cajabiyay mudadaasnaaniga waxaan ahay maqane jooge oo iyadaayaan ku maqnahay.

Kadib ayay badru-diin ku tiri “kawaranhadaan dharkaan qaato oo aan lacagtiisagadaal kaaga soo dhiibo?”

Markaas ayuu badru-diin ugu jawaabay“suurto gal ma ahan maanta waayo lacagtaayaan muxtaaj u ahay?

Markaas ayay ku dhahday “war hooge anigawaxaa caado ii ah inaan tukaankaan wax kagato badeecada qaato kadibna gadaal

Page 201: kun habeen iyo habeen

kaaga soo dhiibo lacagta ee badeecada isii”

Markaas ayuu ka diiday kadibna inta kuxanaaqday ayay maryihii wajiga uga tuurtayiskana baxday.

Markey dhaqaaqday ayaanba isu maleeyayin ruuxdeyda raacday markaas ayaan intakacay ku dhahay “abaayo halmareegmadaada igu sadaqeyso talaabadanadib u soo celi”

Markaas ayay isoo fiirisay iyadoo dhoolocadeyneyso markaas ayay igu tiri “dartaaayaan usoo laabtay”

Markaas ayaan badru diin ku dhahay“badeecadaan lacagteeda waa imisa ?

Markaas ayuu igu dhahay “waa kun iyoboqol dirham”

Waxaan ku dhahay “waa diyaar waxaanakuu raacinaa boqol dirham kale oo dheeriah ee keen”

Markaas ayuu warqadii faatuurada ii qorayoo aan gacanteyda ku saxiixay waxaanausoo taagay gabadhii anoo ku leh “hoo

Page 202: kun habeen iyo habeen

qaado hadii aad rabto lacagta inoo soo celihadii kalana martiqaad ahaan u qaado”

Markaas ayay ii mahad celisay waynabaxday.

Kadib ayaan inta is celin waayay badrudiinka wareystay haduu yaqaano qoftey tahaywuxuuna I dhahay “gabadhaan waa gabarhanti leh waana amiirad aabaheeda dhintaywuxuuna uga tagay hanti aad u fara badan”

Markaas ayaan halkii aan ku hoyan jiraykusoo laabtay anoo qalbigeyga oo dhan uugabadhii ka fikiraayo mana aheyn mid uumaankiisa joogay.

Habeenkaas waxba ma aanan cuninhurdana wey iga soo dhici weysay waxakaliya ee aan ka fikirayayna wuxuu ahaagabadhii quruxda badneyd ee aan mantaarkay.

Waagii markuu baryay ayaan quraacday intalabistay horay ka aaday tukaankii sxbkeybadru diin anoo niyada iska leh waaintaasoo aad markale aragtaaye.

Kadib xoogaa markaan tukaankii joogay

Page 203: kun habeen iyo habeen

ayay timaaday iyadoo labiskii shalay mid kaqurux badan wadato sidii dayaxana uhilaaceyso,  waxaana lasocotay jaariyad, wey fariisatay weyna I salaantay iyadooaanan badru-diin salaamin waxayna codfasiix ah igu tiri “igu soo daba dir qof aankuugu soo dhiibo kun iyo boqol dirham”

Waxaan isku dayay inaan dhaho iska dhaaflkn wey iga diiday kadibna cabaar ayay iisheekeysay markey bixi rabtay ayaan ubaaqay maku sii dhaweeyaa? Iyadana horayayay iga fahamtay kadibna wey kacday.

Markaas ayaan dhaweeyay intaan jidkakusii jirnay ayay igu tiri “xabiibi anigawaxaan rabaa inaan kuu sheego inaad isoojiidatay qalbigeygana uu dhankaaga ujanjeero markii aan ku arkay ilaawaqtigaana hurdo igama soo dhicincuntana maku haminin waxaanagarowsaday inaan kuu sheego ee sidaas uogoow”

Markaas ayay inta neef iga soo fuqday kudhahay “laban lab waxaad xageyga kadareemeysid ayaan dhankaaga kadareemayaa  dareenkana anigaa kaa daran”

Page 204: kun habeen iyo habeen

Markaaas ayay igu dhahday  “xabiibiimakuu imaadaa makula joogaa?”

Markaas ayaan ku dhahay “ aniga halkaanqariib musaafir ayaan ku ahay gurina kumalihi lkn hadii aad garowsatid inaan anigaadiga kuu imaado waa heer saremaadaama dhulkaaga aad joogtid”

Markaas ayay igu dhahday “caawo waajimco ee bari ii imoow” waxayna iitilmaantay qasrigeeda meesha uu kuyaalay.

Markaas ayaan aad u farxay waxaanahabeenkaas seexday anoo faraxsan qofaaniyada aheyna aanan ka fikireynin.

Subaxii markii la gaaray ayaan qubeystaywaxaana soo xirtay dharkeyga kuwii ugufiicnaa si heer sare ayaana usoo labistayiskuna soo carfiyay waxaana jeebka kusooritay lacag dhan konton diinaar (waxay udhigmataa 5kun oo dirham) waana soobaxay ilaa aan ka imaaday qasrigii waxaanaalbaabka iga fureyn labo gabdhood ooyaryar iyo labo xoogaa kaweyn oo aaddayaxa moodo waxayna I dhaheyn soo galsayidadeena wey ku sugeysaaye xalay oo

Page 205: kun habeen iyo habeen

dhana ma aysan seexanin adigeyna kuguwalacday.

Markaas ayaan qasrigii galay wuxuunaahaa hool leh todobo albaab wareegshabaq ka sameysana wuxuu kuhareereysnaa beerta qasriga,  waxaanabeerta ka baxayay nooc kasta oo miroiyadoo uu dhex marayay wabiga,   dhankakale qasriga saqafkiisa wuxuu kasameysnaa  dahab dhulkana waxaa lagufiraashay rook aad quruxdiisa la yaabeysiddarbiyadana waxaa ku xardhanaayeendaahyo xariir laga sameeyay markii aandhex galay ayaan fariistay.

Markaas ayay shahar-zaad ogaatay insubaxii la gaaray waxayna ka aamustayhadalkii banaanaa.

Habeenkii 27aad.

Habeenkii xigay waxay sheekada kubilowday waxaa isoo gaartay boqorow inwiilkii uu yiri markii aan qasrigii galay waanfariistay waxaana ii imaaday gabadhii oo kulabisan taaj lagu xardhay lu’lu’ iyo yaaquutwaxayna ku labisneyd dhar hadii aadaragtid aad quruxdiisa la yaabeysid intaan

Page 206: kun habeen iyo habeen

iyadana quruxdeeda la gaarin.

Markii ay I aragtay ayay ii qososhaywaxayna igu tiri “xaqiiqo miyaa waxaanarko oo ma ila joogtaa mise waaindhaheyga?

Habeenkii 27aad.

Habeenkii xigay waxay sheekada kubilowday waxaa isoo gaartay boqorow inwiilkii uu yiri markii aan qasrigii galay waanfariistay waxaana ii imaaday gabadhii oo kulabisan taaj lagu xardhay lu’lu’ iyo yaaquutwaxayna ku labisneyd dhar hadii aadaragtid aad quruxdiisa la yaabeysid intaaniyadana quruxdeeda la gaarin.

Markii ay I aragtay ayay ii qososhaywaxayna igu tiri “xaqiiqo miyaa waxaanarko oo ma ila joogtaa mise waaindhaheyga?”

Markaas ayaan ku dhahay waa xaqiiqo oowaan ku hor fadhiyaa.

Markaas ayay I dhahday “bal soo dhawowhurdo iyo cunto waadba ii diidee”

Page 207: kun habeen iyo habeen

Waxaan ugu jawaabay “aniguba kula midayaan ahay oo waxaan cunto iigudambeysay maalintaan adiga ku arkay”

Markaas ayaan cabaar fariisanay oosheekeysanay kadib waxaa la ii keenayraashiin  kala noocyo ah oo qofkasta kuriyoodo inuu maalin uun cuno wuxuunaahaa mi si heer sare loo kariyay aadna umacaanaa markaas ayaan cunay ilaa aanka dhargay kadibna waxaa la ii keenayfarxal iyo catar caraf badan.

Kadib ayaan waxaan u gudubnay qol aad uqurux badan si heer sarana loo goglaymarkaas ayay tixdaan yar igu tiri “hadii aanogaan laheyn imaatinkaada waxaan kuugogli lahaa qalbigeyga dhabankeenanadhulka ayaan kuu dhigi laheyn”

Markaas ayay iiga warantay jaceylka ay iiqabto heerka uu ka joogo ana midka aan uqabo ayaan uga waramay.

Kadibna inaan kaftano oo aan ciyaarnoayaan bilowno waxaana noogu xigtay inaansi tartiib tartiib isugu dhawaanay ilaa aanhab isi siinay midkeenana uu kan kale iskuduubay waxaana noogu xigtay dhunkasho

Page 208: kun habeen iyo habeen

aan xad laheyn sidii ayaana aheyn ilaa aymid kamid ah jaariyadihii noo keentay casiiraad u macaan markaas ayaan cabnay.

Kadib ayaan anigii iyo gabdhii quruxdabadneyd si wadajir ah habeenkaas useexanay mana isoo marin cimrigey intaannoolaa habeen ka macaan badan.

Markii subaxii la garaay ayaan soo bixiyaylacagtii jeebka iigu jirtay ee 50ka diinaaraheyd gabadhii ayaana siiyay markaas ayayigu dhahday “xabiibi goormee markale isaragnaa?” waxaana ugu jawaabay “caawocishaha kadib ayaan kuu imaan” waanakasoo tagay.

Kadib waxaan soo aaday suuqii anigooganacsigii guda galay waxaana duhurkiimarkii la gaarayu dhiibay hilib ido oo dubankadibna habeenkii markii la gaaray ayaylacag la eg intii shalay soo qaatay waxaanasoo aaday qasrigeedaa markii aan u imidayaa la isoo dhaweeyay waxaana la iikeenay casho heer sare waana casheynaykadibna qolkii ayaan hadana wadaseexanay subaxii markii la gaaray ayaan lacagtii siiyay waana soo baxay.

Page 209: kun habeen iyo habeen

Waxaan sidaas ahaa mudo dheer anoohabeen kasta u geynaayay 50 diinaar ilaa aygabi ahaanba lacagtii iga dhamaataywaxaana noqday mid aan waxba heysanmarkaas ayaan shalaayay anoo niyada iskaleh sheydaan ayaa ku duufsaday.

Waan shiiday jeebkeygana wax lacag ahkuma jirto anigoo xaaladaas ku suganmisna suuqa meel ciriiri ah dhex maraayoayaan arkay askari jeebkiisa ka muuqatomandiil lacag ah (boors yar oo lacagta lagurito) markaas ayay lacagtii damac igagashay.

Gacanteydii ayaan taagtay waxaana galiyayjeebkii askarigii mandiilkii lacagta ahaaayaana kasoo bixiyay markaas ayuuaskarigii dhankeyga soo fiiriyay shakiayaana galay asigoo jeebkiisa gacanta laaaday wuxuuna dareemay in lacagtii aymaqantahay.

Markaas ayuu bahal dharbaaxo aan lawareeray igu sii daayay wuxuuna ahaaaskari xoog badan waxaana igu sooshamuumay dadkii meesha maraayayayagoo bilaabay in askariga iga celiyaanwaxayna lahaayeen “naxariis darnidaa

Page 210: kun habeen iyo habeen

maxaad wiilka sidaas ugu galeysaa?”asigana wuxuu ugu jawaabay “kan waaxaaraami waana tuug oo lacag iga xaday”

Aniga waqtigaas waxaan ahaa midwareersan hadalada dadka si fiican umamaqleynin oo jugtii ayaa xoogaa miirka igaqaaday waxaana maqlaayay dadkii oo leh“wiilkaan waa miskiin waxna ma xadin”dadkana qaar waxay ahaayeen kuwa aniga Idifaaco qaarna askarigii ayay rumeysteenilaa uu waaligii magaalada iyo qaar kamidah xukaamta meesha ka imaadeen.

Weyn nagu soo leexdeen iyagoo dadkaweydiiyay “maxaa halkaan ka dhacay?”

Markaas ayaa waxaa hadlay askarigiiasigoo dhahay “amiirkii mu’miniintow kaniwaa xaaraami tuug ah waxaana ahaa midjeebka ku sita mandiil buluug ah waxaanaiigu jirtay 20 diinaar wuuna iga xaday anoomeel ciriiri ah maraayo.

Markaas ayuu waaligii askarigii weydiiyay“qof miyaa kula socday?”

Markaas ayuu askarigii dhahay “mayawaxaan ahaa mid kaligiis socdo”

Page 211: kun habeen iyo habeen

Markaas ayuu waaligii amar ku bixiyay in laibaaro, kadibna waa la I baaray ilaa laga soobixiyo mandiilkii lacagta ku jirtay,   markaasayuu waaligii lacagta tiriyay wuxuunaogaaday in 20 diinaar tahay warkii askarigasheegaayayna uu xaqiiqo yahay.

Markaas ayuu waaligii xanaaqay wuxuunadhahay horteyda hala soo istaajiyo markiihortiisa la I geeyayna wuxuu dhahay waryaawiilow adiga miyaa lacagtaan xaday?

Markaas ayaan xoogaa ka labo labeeyaybalse waxaan go’aansaday inaan runtasheego waxaana ku dhahay haa anigaaxaday.

Markaas ayuu waaligii ila yaabay sidanrunta ugu dhiiraday wuxuuna u wacaymarqaatiyaashii kadibna markii hadalkeygala diiwaan galiyay ayaa gacantii la igagooyay waaligiina wuu iska tagay.

Markii gacanta la iga gooyay ayay dadkii igusoo xoomeen igana naxeen iyagoo biyo iyobaad I siiyay xitaa waxaa iga naxay askarigiiwuxuuna isiiyay mandiilkii lacagta ku jirtayasigoo ileh “adiga waxaad tahay wiil

Page 212: kun habeen iyo habeen

wanaagsan macquulna ma ahan inaad tuugtahay hadii uu xukunka waaliga gaarilaheyna waan iska kaa cafin lahaa” (xukunama xad alle marba hadii garsoorka la horgeeyo cafis wax la dhaho ma jiraan).

Markaas ayaan anigoo aad u xanuunsanayomeeshii kasoo tagay gacanteydii lagooyayna waxaan ku qariyay jeebkeyga ilaaaan gabadhii uga imid.

Markii aan u imid ayay wajigeyga is badalka dareentay mana aysan arkin gacanteydamaadaama aan aniga ka qariyay waxaynaigu tiri “xabiibii maxaa kugu dhacay oo lamurugeysantahay wajigaaga maantaisbadal ayaa ka muuqdee?”

Lkn waxba uma sheegin waxaana iskagalay qolka kadibna way iga soo dabagashay iyadoo iga sugeyso in sidey wax ujiraan u sheego balse uma jawaabin ilaahabeenkii laga gaaray.

Habeenkii markii la gaaray waxay ii keentaycasho lkn waan ka cudur daartay inaan waxcuno anoo ka baqayo iney I aragto anoobidixda wax ku cunaayo.

Page 213: kun habeen iyo habeen

Kadib ayaan seexday markii aan jiiftay ayayaragtay gacanteydii oo go’an iyo labaatankiidiinaar ee aan watay markaas ayay aad ugamurugootay.

Subaxii markii la gaaray oo aan huradadiikasoo kacay ayaan damcay inaan baxomarkaas ayay I dhahday xagee rabtaa inaadtagto?  Waxaana ugu jawaabay meel aanmurugta isaga soo baabi’iyo.

Markaas ayay igu dhahday ha tagine ekaalay inta soo fariiso markii aan agteedasoo fariistay ayayna igu dhahday “jaceylaad ii qabto ma waxaad gaartay heer aadhantidaada oo dhan igu bixisay ilaa aywaxba kuusoo hari waayeen oogacantaadiina ku weysay? Allaah ayaa iigamarqaati ah inaan waligey kaa hari dooninhadalkeyga saxnaanshihiisana waan ku tusidoonaa.

Markaas ayay sheikh iyo marqaati u wacdaymarkii ay isku imaadeeana waxay kudhahday “marqaati ka ahaada in wiilkaanaan meher ahaan uga qaatay 20kaasdiinaar guurkiisana aan rabo  waxaana kamarag kacayaa in maalkeyga oo dhan iyodhamaan adoomadeyda iyo jaariyadaheyga 

Page 214: kun habeen iyo habeen

aan wiilkaan ku wareejiyay midaas marqaatiiiga ahaada”

Markaas ayaa gabadhii la igu mehriyaykadibna inta isoo waday ayay isoo horistaajisay sanduuq weyn weyna furtaywaxaana kasoo baxay mandiilyaal badanoo ahaa kuwii aan lacagta ugu keeni jiraykaawaasoo sidoodii ah lacagtiina ku jirto

Waxaan ka cudur daaranayaa hakadkiisheekada xalay ku yimid maadaama xaaladmashquul badan aan galay.

Sheekada waxay qeybtii hore noo mareysaymarkii ay gabdhii marqaatiyaashii u wacday.

Markaas ayay sheikh iyo marqaati u wacdaymarkii ay isku imaadeeana waxay kudhahday “marqaati ka ahaada in wiilkaanaan meher ahaan uga qaatay 20kaasdiinaar guurkiisana aan rabo  waxaana kamarag kacayaa in maalkeyga oo dhan iyodhamaan adoomadeyda iyo jaariyadaheyga aan wiilkaan ku wareejiyay midaas marqaatiiiga ahaada”

Markaas ayaa gabadhii la igu mehriyaykadibna inta isoo waday ayay isoo hor

Page 215: kun habeen iyo habeen

istaajisay sanduuq weyn weyna furtaywaxaana kasoo baxay mandiilyaal badanoo ahaa kuwii aan lacagta ugu keeni jiraykaawaasoo sidoodii ah lacagtiina ku jirto.

Markaas ayaa waxay igu tiri “kani waamaalkaagii aan kaa qaadan jiray waxaanamaalinkasta ku ridi jiray sanduuqaan eewado qaado alle dib ayuu kuugu soo celiyeewixii kugu dhacayna waxay ahaayeenqadarta rabi anigana ma owoodo inaanabaalkaaga gudo xitaa hadii aan naftaydakuu hibeeyo”.

Markaas ayay hantideedi oo dhan igu soowareejisay anigana waan ka aqbalaywaxayna ahayd mid aad iiga murugaysanwaxaana sii wada noolaanay muddo bil ahhaseyeeshee murugtii ayaa kusiixoogaysatay weyna jiratay ayadoo aad uxanuunsatay mana kasoo wareegan kontoberi illaa ay ka geeriyootay.

Waxaan dareemay murug iyo  walbahaardaran meydkeedii ayaan soo duugay anigoohanti fara badan u sadaqeeyay.

Kadib markii xaaskaygii ay dhimataywaxaan ogaaday inay hanti faro badan iiga

Page 216: kun habeen iyo habeen

tagtay oo ay qayb ka yihiin badeecadi aanhalkaan u iib keenay tanina waa sababtiiaan gacantayda bidix wax ugu cunaayomarkaas ayuu wuxuu iga codsaday inaanmasar u raaco anigana waan ka ogolaadaywaxaana isku raacnay dhulka masar ilaaaan halkaan uga soo wareegtay oo aanninkaan weershaha maydka aan kalakulmay.

Markaas ayuu suldaankii yiri “dhamaantiinawaan la idin daldalayaa”.

Markaas ayay shaharzaad ogaatay insubixii lagaaray waxayna joojisay hadalkii ubanaanaa.

HABEENKII 28-aad

Habeenkii xigay waxay tiri waxaa isoogaartay boqoroow in suldaankii shiinahamarkuu yiri waan idin wada daldalayaa ayaawaxaa hadlay muslimkii wuxuuna yiri hadiiaad ii fasaxdo waxaan kuu sheegi karaasheeko I qabsatay intaan weershahaan lakulmin kahor hadii sheekadaas ka fiicnaatomida hada taagan ma ogoshahay inaadruuxdeena noo hibayaso markaas ayuusuldaankii ku jawaabay “soodaa waxaad

Page 217: kun habeen iyo habeen

hayso”.

Muslimkii wuxuu hadal ku bilowday waxaadogaataa suldaanoow in habeen hore aan lajoogay koox wax khatimaysay waxaynaisugu yeereen culimo markii wixii laakhrinaayay la akhriyay ayay noo keeneencunto waxaana cuntadaas ka mid ahaaycuntada loo yaqaano zurbaaja markaasaanwaxaan gudo galnay inaan cunno.

Hase yeeshee mid naga mida ayaa diidayinuu cuntada zurbaaja cuno waxaanawaydiinay sababta wuxuuna noogujawaabay anoon afartan jeer gacantaydadhaqin ma cunaayi markaas ayaanfarodhaqii u keennay.

Markii uu farxashay oo uu cuntadii gacantausoo taagay waxaan ogaannay inuu afarfarood bes leeyahay wax suul ahna uusanku oollin markaas ayaan waydiinay maxaasuulka kaaga dhacay wuxuu noogujawaabay suulka gacanta midig kaliya mali’i ee dhamaan suulasha ayaan la’ahay xitaakuwa lugaha.

Markaas ayaan la yaabnay hadalkiisawaxaana weydiinay “war ninyahow maxay

Page 218: kun habeen iyo habeen

tahay qisadaada iyo suul la’aanta aadtahay?”

Wuxuu noogu jawaabay; aniga aabaheygawuxuu kamid ahaa tujaarta ugu hantidabadan magaalada lkn wuxuu lahaa caadoxun taasoo ah inuu khamri cab ahaa,maalintii dambe ayuu aabaheygageeriyooday waan soo duugay lkn markiidambe waxaan ogaaday inuusan wax hantiah nooga tagin.

Aad ayaan uga murugooday dhimashadiisawaxaana tacsidiisa u fadhinay maalmo ilaamaalintii dambe aan furay tukaankii uulahaa,  wuxuuna ahaa mid haawanayamisna deymo badan lagu leeyahay.

Markaas ayaan tukaankii boorka ka jafayganacsi yarna meesha ka bilaabay si aandeymaha aabahey lagu leeyahay u bixiyo,wixii aan shaqeeyaba habeen iyo maalinsoo taagnaadaba ugu dambeyn waxaan kuguuleystay inaan deymihii bixiyo nafteydanauga ganacsado.

Maalintii dambe anigoo tukaankii iska dhexjoogo oo ganacsigeygii iska wato ayaanwaxaan arkay gabar aad u qurux badan

Page 219: kun habeen iyo habeen

taasoo aan mid lamid ah horay u arkin,waxay wadatay waxkasta oo la isku qurxiyoayadoo baqal saarneyd.

Gabadha waxaa hor socday adoon sidookalana gadaasheeda waxaa socday adoonkale, baqashii ayaa waxay istaajisay suuqabartankiisa weyna soo dagatay.

Markaas ayay tukaamadii suuqa ishalawada raacday waxayna ogaatay intukaankeyga ugu fiicanyahay badeecadataalo owgeed, markaas ayay dhankeyga usoo jiheysatay oo tukaankeyga soo aaday.

Markii ay tukaanka soo gashay ayay Isalaamtay markaas ayaan dareemayquruxda codkeeda, waxayna iska furtayxijaabkii ay wadatay yaa Allaah alla maxayqurux badantahay waxaadba moodaaxuurulceyntii janada oo I hor taagan.

Markaas ayay badeecadii ay rabtay Iweydiisay ana waxaan u sheegay inbadeecadaas hada ii oolin balse ay xoogaayar sugto inta bakhaarada laga furaayo.

Markaas ayay fariisatay anaga oo halkiisheeko qabsanay inta bakhaarada laga

Page 220: kun habeen iyo habeen

furaayo, waxaana markii dambe la furaybakhaaradii waana u keenay badeecadii ayrabtay taasoo dhameyd qiimo ahaan 5,000oo dirham.

Markii aan badeecadii u keenay ayaykacday iyadoon wax lacag ah dhiibinwaxayna fuushay baqasheedii anigana juuqma aanan dhihi waayo markaas waxa kaliyaee aan ka fakaraayay ayaa waxay aheydquruxda eebe uu ku maneystay.

Gabadhii wey baxday ma weydiinin halka aydagantahay ma weydiinin lacagtii manaaqaano meel ay ka timid intaas dhan waxaaiiga sii daran qalbigeyga qofaan ayadaaheynba kama fakaraayo.

Isbuuc ayaa kasoo wareegatay gabadhiinama hayo waxaana ii yimid ganacsatadii oolacagtoodii raadinaayo waxaanse usheegayiney ilaa isbuuc kale I sugaan.

Isbuucii xigay nasiib wanaag wey imaadayiyadoo oo lacagtii sida markii aan lacagtiika qaatay ayay su’aal lama filaan ah oo aanmarkaas sinaba u fileynin I weydiisayiyadoo I dhahday

Page 221: kun habeen iyo habeen

Isbuuc ayaa kasoo wareegatay gabadhiinama hayo waxaana ii yimid ganacsatadii oolacagtoodii raadinaayo waxaanse usheegayiney ilaa isbuuc kale I sugaan.

Isbuucii xigay nasiib wanaag wey imaadayiyadoo oo lacagtii sida markii aan lacagtiika qaatay ayay su’aal lama filaan ah oo aanmarkaas sinaba u fileynin I weydiisayiyadoo I dhahday “adiga xaas miyaadleedahay?”

Markaas ayaan ku dhahay “maya xitaa naagdhan ma aqaano” ilin ayaana markaas igasoo daadatay, waxay igu dhahday maxaakugu dhacay oo aad la oyneysaa??

Markas ayaan ugu jawaabay “dhacdo igusoo dhacday owgeed ayaan la ooyay” lknxaqiiqda waxay aheyd jaceylka aan u qabayayaan la ilmeeyay.

Markaas ayaan mid khaadimkeeda ahayaan xoogaa lacag ah siiyay waxaana kacodsaday in uu nakala dhex galo oo uu iskukeen keeno,  markaas ayuu khaadimkii iguqoslay wuxuuna I dhahay “wali waxba mafahmin miyaa? Jaceylka aad u qabto waxaa

Page 222: kun habeen iyo habeen

ka daran midka ay kuu qabtobadeecadaadana dan kama lahan ee si aykuu aragto iyo jaceyl ay kuu qabto ayaykuugu imaaday ee caadi dantaada ugalahadal”

Markaas ayaan tukaankii kusoo laabtayiyadana wey arkeysay markaankhaadimkeeda lacagta siinaayay.

Markaas ayaan u ku dhahay“khaadimkaada ayaan fariin kuugu reebay”

Markaas ayay igu dhahday “ khaadimkaanfariintaada wuu isoo gaarsiin ee adiga uunsameey wuxuu ku dhahay” kadibna wey igatagtay.

Kadibna ganacsatadii ayaan lacagtoodiisiiyay lkn waxaan markasta ahaa mid iyadaka fikira waxaana ka shaleynaayay inaanwaxba u sheegin.

Wixii aan sugaba oo tukaankeygii iskuboojeeyaba maalintii dambe ayaa waxaa iiyimid khaadimkeedii, markaas ayaansharfay oona soo dhaweeyay waxaana kawareystay xaalkeeda, balse wuxuu iisheegay iney xanuunsantahay, markaas

Page 223: kun habeen iyo habeen

ayaan waxaan ku dhahay maxaa ku dhacayii sheeg?

Wuxuu iigu jawaabay “gabadhaan waxaasoo korisay xaaska boqorka magaaladawaxayna kamid tahay jaariyadaheedanadiifka ah lkn baryahaan waxay jeclaatayiney banaanka xoogaa u soo baxdo markiihorena waxay aheyd maqbiyo guri kuxareysan oo banaanka looma ogoleyn,waxayna fasax ka qaadatay sayidadeedawaana loo idmay kadibna markii ay soobaxday adiga ayay kula kulantay kunajeclaatay waxayna arinkaaga u warantayxaaskii boqorka kana codsatay in laguuguuriyo waxayna xaaskii boqorka ugujawaabtay hala ii keeno hadii uu yahay midkuu qalmo waan kuu guurin balse hadii uunoqdo midaan kuu qalmin laguumaguurinayp,  hada aniga waxaan waqtigaankuugu imaaday inaan qasriga qaabqarsoodi kugu galiyo si aad xaaska boqorkaula kulantid,   lkn mid ogoow hadii arinteenaogaadaan ilaalada boqorka oo lagu qabtowey kuu dhamaatay oo isla goobta ayaalagugu daldalayaa hadiise aad ka gudubtoxaaska boqorka ayaad la kulmeysaagabadha ayaadna guursaneysaa,   markamaxaad ka leedahay???”

Page 224: kun habeen iyo habeen

Markaas ayaan ugu jawaabat “waan kuraacayaa wixii igu dhacaayo ha igudhacaane nafteydana waan kukhamaarayaa”

Markaas ayuu igu dhahay “caawo markii lagaaro masjid hebel tag oo seexo anagaameesha kuugu imaaneynee”

Markaas ayaan masjidkii tagay cishanameeshii ku tugtay kadibna seexday,  markiixiliga saxuurta la gaaray ayaa waxaa iiyimid labadii khaadim oo wadaan sanduuqweyn iyo alaab kale oo badan.

Kadib waxay igu qaadeen sanduuqiiwaxaana is arkay anoo gurigii boqorka dhexjoogo, kadib waxaan meeshii ku arkaygabadhii markii ay I aragtay ayay hab isiisayoo I dhunkatay cabaarna ila sheekeysataywaxaana l iisii gudbiyay beerta qasrigahalklaas oo aan kula kulmay jaariyadihiiqasriga.

Waxyar kadib waxaa noosoo gashay xaaskiiboqorka oo aad moodid wixii dahabaduunka yaalay iney ku labisantahaymarkaas ayay jaariyadihii kala tageen anaga

Page 225: kun habeen iyo habeen

boqoradii salaamay.

Kadib waxay igu tiri fariiso markaanfariistay ayay igu bilowday su’aalo iyadooqofkaan ahay xaalkeyga iwm igawareysatay.

In mudo ah markii aan sheekeysanay kadibayay igu tiri nala jog mudo 10 maalmood ahintaan arinkiina ka xalinaayo waanaaqbalay.

Kadib boqoradii waxay la hadashay boqorkiioo arinkeena ka dhameysay waxaana lagubalamay in naloo dhigo aroos aan caadiaheyn.

Aniga waxaan noqday mid aad u faraxsanwaxaana sugi la’sanaa inta uu arooska kadhacaayo ilaa laga gaaray maalintii dambeoo uu arooskii dhacay.

Markuu arooskii dhacay oo habeenkii lagaaray ayaa waxaa la ii keenay miis aysaaranyihiin nooc kasta oo cunto ahwaxaana cuntadaas kamid ah cuntada layiraahdo Zurbaajah (sheekada cuntadamagaceeda sidaas ayaa ku qoran waanagaran waayay macnahay laga wado

Page 226: kun habeen iyo habeen

cuntadaas sidaas darted anoon waxba kabadalin ayaan magaceede kusoo oo carabiah meesha kusoo qoray).

Cuntadii zurbaajada ahey ayaan gudo galayinaan cuno kadibna meeshii ayaan kasookacay waxaanse ilooway inaan cuntada kafalxasho anigoo qolkeyga soo galay.

Waxyar kadib waxaa  la ii keenay gabadhiioo la galbinaayo qolka ayaana la iigu sooxareeyay, markii ay firaashka kusoofariisatay ayaan waxaan ku bilaabay dhunkasho iyo taabasho, lkn waxay si kadisah u urisay faraheyga waxaana uga sooshiiray cuntadii zurbaajada aheyd ee aan kucunay.

Markaas ayay halmar qeylisay waxaanameeshii soo galay jaariyadihii iyokhaadimyaashii, ana waan isku naxayanoonba ogeyn waxa dhacay.

Markaas ayay gabdhihii ku dhaheen maxaakugu dhacay? Waxayna ugu jawaabtaymidkaan waalan iga bixiya waxaan moodayinuu yahay mid caaqil ah.

Markaas ayaan ku dhahay “side ku ogaatay

Page 227: kun habeen iyo habeen

inaan waalnahay? Waxay iigu jawaabtayayadoo aad u careysan “yaa cun ku dhahayzurbaajo? Kaaga sii daran adoon falxalanayaad ii imaaneysaa wlhi baanan kudhaafeynin anoon ku ciqaabin.

Sheekada halkaas markey mareyso ayayshaharzaad ogaatay in subaxii la gaaraywaxayna joojisay hadalkii u banaanaa.

HABEENKII 29aad.

Habeenkii xigay markii la gaaray ayayshahar zaad tiri: boqorow markii gabadhiitiri wlhi baan ku dhaafeynin anoon kuciqaabin  ayay waxay soo qaadatay sunweyn waxayna bilowday iney I garaacdo ilaajirkeyga wada guduuto.

Markaas ayay khaadimyadii inta ii dhiibtaydhahday “doqonkaan iga hor wareejiyahana laga gooyo gacmihii uu geedkaas xunku cunay”

Markaa ayaan dhahay ‘laa xowla walaaquwata ilaa billaah, ma waxaad gacmahaiiga goyneysaa geedkaas aan cunay iyofarxal la’aanta?”

Page 228: kun habeen iyo habeen

Markaas ayay jaariyadihii kale ee meeshajoogay dhaheen “toogtaan iska dhaaf oo hau qaban gacmahana haka jarin”

Waxay ugu jawaabtay “waan dhaartaywaana qasab inaan wax uun ka gooyaa”

Markaas ayay qolka ka baxday balseayadoo xanaaq la kareyso ayay iisoolaabatay waxayna khaadimyadii amar kusiisay in afarta suul iga gooyaan ana waxayigu tiri ballan iga qaad inaadan markalezurbaajah cunin adoon 40 jeer gacmahaagaiska dhaqin,  markaas ayaan ballankii kaqaaday waana sababta aan markaadcuntada zurbaajada isoo hordhigteen unaxay 40jeerna u farxashay.

Kadib gabadhii waxay ii dhiibtay lacag aad ufara badan waxayna I dhahday guri weyn oowaasac ah inoo soo iibi qasriga waan kaguureynaaye sidii ayaana qasrigii uga sooguurnay.

Markaas ayuu muslimkii boqorkii ku dhahaysheekadaan haday ka yaab badantahaysheekadii weershaha fadlan nasii daa.

Boqorkii ayaa markaas ku jawaabay wax

Page 229: kun habeen iyo habeen

sheeko la yiraahdo oo aad sheegtaymajiraan waana cantarbaqash iyo sheekoaan nuxur laheyn marka waa qasab inaanidiin daldalaa dhamaantiina.

Markii halkaas sheekada mareysay ayayshaharzaad sheekadii joojisay waxaynaogaatay in subaxii lagaaray.

HABEENKII 30aad.

Waxay tiri waxaa isoo gaartay boqorow inmarkii boqorkii uu dhahay waa qasab inaanidiin daldalaa ayaa waxaa kacay yahuudigiiasigoona boqorkii ku yiri “boqorow anigaakuu sheegayo sheeko ka yaab badanmidaan weershaha ee naheysata”

Markaas ayuu boqorkii dhahay “soo daawaxaad heyso’

Yahuudigii hadalka wuxuu ku bilaabay;waxaan ahaa mid farsamo yaqaan ah,maalintii dambe ayaa waxaa la iiga yeerayguri si aan howl uga soo qabto.

Qalabkeygii ayaan soo qaatay waxaana sooaaday gurigii balse waxaan u imid wiil aad uqurux badan oo saran sariir aad moodid

Page 230: kun habeen iyo habeen

iney dahab tahay wuxuuna iila muuqdaymid naafo ah ama buka.

Markaas ayaan howsheydii gudo galaymarkii aan soo dhameystay ayaana soobaxay waxaana u imid wiilkii anigoo usheegayo inaan howshii u dhameeyay

Waxay qeybtii hore sheekada inoomareysay markii yahuudkii uu yiri;Qalabkeygii ayaan soo qaatay waxaana sooaaday gurigii balse waxaan u imid wiil aad uqurux badan oo saran sariir aad moodidiney dahab tahay wuxuuna iila muuqdaymid naafo ah ama buka.

Markaas ayaan howsheydii gudo galaymarkii aan soo dhameystay ayaana soobaxay waxaana u imid wiilkii anigoo usheegayo inaan howshii u dhameeyay…

Markaas ayuu I dhahay xoogaa nala jogmaanta anaga ayaad noo casuumantahaywaana ka aqbalay.

Wiilka wuxuu ahaa mid gacanta midig kago’san markaas ayaan weydiiyay maxaakaaga dhacay gacanta midig oo ay kaaga

Page 231: kun habeen iyo habeen

go’santahay.

Wuxuu iigu jawaabay; aniga hada kahoranigoo magaalada dimishiq joogo ayaawaxaa dhacday inaan meeshii ku bartaygabar aad u qurux badan waxayna aheydgabar furfuran bashaash ah sheeko badan.

Gabadhii ayaan xiriir la yeeshay waxaananoqonay labo qof oo isku xiran, maalintiidambe ayay idhahday waxaan rabaa inaanku baro gabar kale oo sxbteyda ah aadnakuu daneyneyso ana waan ka ogolaaday.

Maalintii xigtay ayay gabadhii ii imaadayiyadoo gabadhii kale la socoto waxaynaaheyd mid aad u qurux badan,  kaftan iyosheeko dheer kadib gabadhii aan sxbtaaheyn waxay I dhahday waan idiin soolaabanaa weyna naga tagtay waxaana iskusoo harnay aniga iyo gabadhii cusbeyd.

Cabaar markaan isla joognay ayaandareemay in gabadhaan cusub iisoodhawaaneyso hoostana iga soo galeysotaasoo dareenkeyga kicisay waxaanabilaabay inaan ana u dhawaado.

Sidii hoosta isaga galeynay waxay arin

Page 232: kun habeen iyo habeen

kusoo dhamaatay inaan is shuminodharkana iska siibno kadibna isla seexano.

Habeenkii anagoo jiifno ayaa waxaa nooimaaday gabadhii hore ee saaxiibtey aheyd markey na aragtayna aad ayay u carootaywaxayna dareentay maseyr daran taasookaliftay in mindi meesha taalay sooqaadato gabadhii ila jiiftayna qoorta kagoyso.

Subaxii markii waaga baryay oo aan sookacay ayaan waxaan arkay gabadhii oo intaqoorta laga gooyay madaxeedii feeraha loosaaray taasoo aniga aad iiga nixisay.

Maxaan sameeyaa tolow hadii saan laguguarko waxaa loo maleyn inaad adiga dishaywaana lagu dili marka si aan loo ogaaninayaan god weyn qoday gabdhiina kuduugay.

Lkn waxaan soo qaatay katiinad gabadhadhimatay wadatay aadna u qaali aheydwaxaana lasoo aaday suuqa intaa doqonahay ayaan isku dayay inaan katiinadaiibiyo.

Balse katiinadii markii aan suuqa soo

Page 233: kun habeen iyo habeen

dhigay waxayba noqotay mid horay looxaday oo la baadi goobayay taasoo kaliftayin suldaanka la ii geeyo waxaana la Iweydiiyay hadii aan katiinada xaday iyohadii kale?

Hadii aan runta sheego in katiinadaangabadhii laheyd la dilay aniga ayaa la iiqabsan waxaana macquul ah in qoorta laiga gooyo marka in gacanta la iga gooyoayaan qaatay anigoo sheegtay inaankatiinada aniga xaday sidaas ayaanagacantii la iiga gooyay.

Hadaba suldaanow miyaysan sheekadaanka yaab badneyn midii ninkii weershahaahaa?

Markaas ayuu suldaankii dhahay“yahuudyahow wajiga xun wax aadsheegtay ma naqaanee dhamaantiin qoortaayaan idinka jarayaa gaar ahaan dhartolahaan musiibada ka taliyay”

Markaas ayuu hadana boqorkii shiinahadhahay hal mid ayaan idinku cafin karaawaxayna tahay hadii dhar tolahaan iigasheekeeyo mid sheekada weershaha kayaab badan markaas dhamaan arwaaxdiina

Page 234: kun habeen iyo habeen

waan idiin hibeynaa.

 

SHEEKADII TIMO JARIHII BAQDAAD.

 

Boqorkii shiinaha markuu saas dhahay ayaawaxaa hadlay harqaanlihii wuxuuna hadalkaku bilaabay: waxaan kuu sheegi doonaaboqorow sheeko cajiib ah waxbadana kayaab badan sheekadii weershahaan,wuxuuna sheekadii ku bilaabay;

Aniga shalay galab intaan weershahaanlakulmin kahor waxaa la iiga wacay shirlooga hadlaayay arimaha dhar tolidafarsamada iwm wuxuuna u dhaxeeyayganacsatada dharka ka ganacsata iyo dhartolayaasha oo aan aniga kamid ahaa.

Sidoo kale waxaa shirka joogay qaar badanoo kamid ahaa dadka farsamo yaqaanadagacantooda ku xamaasho, markiiraashiinka la keenay ayaan wada fariisanaywaxaana noo yimid guriga shirka kadhacayay ninkii lahaa wuu noo soo galayasigoo uu la socdo wiil aad u bilicsan lkn

Page 235: kun habeen iyo habeen

jiis ah.

Markii ay soo galeen oo ay damceen ineyfariistaan ayaa wiilkii jiiska ahaa diiday inuunala fariisto wuxuuna isku dayay inuu iskalaabto oo uu naga tago.

Balse waan ka dabo tagnay oo waan lahadalnay lkn wuu ku adkeystay inuusansinaba ku fariisaneynin.

Markuu sidaas ku adkeystay ayaanweydiinay sababta uu u diiday wuxuunanoogu jawaabay timo jarahaas reerbaqdaad ee meesha fadhiyo dartiis ayaanidiinkaga tagayaa mana idiin la fariisankaro.

Markaas ayaan dhahnay maxaa dhacay oouu timo jarahaan kugu sameeyay bal noogajawaab, wuxuuna noogu jawaabay; anigaiyo timo jarahaan sheeko cajiib ah ayaanaga dhex dhacday inaan maanta jiisahaadana asiga ayaa masuul ka ah oo lugtaiga jabiyay, wixii markaas ka dambeeyaynawaxaan ku dhaartay inaan meel uu joogotagin magaalo uu daganyahayna la daginwaana sababta igu kaliftay inaanmagaaladii baqdaad uga soo guuro,

Page 236: kun habeen iyo habeen

caawana magaaladaan ma seexan doonooo dartiis ayaan uga guurayaa.

Markaas ayaan ku dhahnay bal waayaheeinoo sheeg waxa adiga iyo timo jarahaanidiin kala qabsaday oo idiin dhex maray.

Wuxuu ku jawaabay; waxaad ogaataan inaniga aabaheyga uu ahaan jiray ganacsadeweyn wax ilmo ahna aniga oo kaliya ayuuka dhalay,  markii aan koray oo weynaadaywaxaa geerriyooday aabaheyga allaha unaxariistee asigoo iiga tagay hanti aad iyoaad u fara badan, waxaana gudo galayinaan hantidii isaga raaxeysto.

Maalin maalmaha ka mid ah anigoomagaalada baqdaad dhex socdo ayaa kooxburcad ah isku dayeen iney I dhacaanmarkaas ayaan soo cararay waxaana silama filaaan ah u soo galay guri aroos kadhacayo oo meesha ku yaalay.

Markii aan in mudo ah arooskii dhex joogayayaa waxaan arooskii ku dhex arkay gabaraad u qurux badan oo aad moodo dayaxtoban iyo shanaad sidey u ifeyso dartiis

Halkii ayaan iska joogay waxaana guda

Page 237: kun habeen iyo habeen

galay inaan quruxda gabadhaas daawadoillaa laga gaaray habeenkii fiidkii markii aytahay waxaa goobtii arooskii yimid waaligiimagaalada wuxuuna kaxeeyay gabadhiimarkaas ayaan ogaaday inuu aabaheedayahay

Gabadhii markii lawaday ayaan ana iskasoo baxay waxaana soo aaday guriga lknwaxaan dareemay qandho aad u kulul iyoxiiso iyo hilow aan u qabo gabadhii quruxdabadneyd.

Maalmo ayaa kasoo wareegatay ana sidiiayaan ahay ilaa aan ka jiraday dadkanagudo galaan iney isoo booqdaan xaqiiqdasewaxay aheyd in jaceyl gabadhii aan uqaaday sariirta la jiifo.

Maalintii dambe ayaa waxaa ii timid islaanwaayeel ah oo isoo booqaneysay waxaynadareentay waxa ihaayo in jiro kaweyntahaymarkaas ayay idhahday ii sheeg sidey wax ujiraan, ana kama gaabinine sheekadii jirtaybilow ilaa dhamaad ayaan u sheegay.

Markii aan sheekadii u sheegay ayay Idhahday gabadhaas qaadiga magaaladaayaa dhalay waxaana jirto mar mar aan

Page 238: kun habeen iyo habeen

gurigooda tago marka bari ayaan u tagayaaxaalkaagana uga waramayaa waa intaasooay wax kula qabataayee.

Markaas ayaan aniga farxad iyo nashaaddareemay sidoo kalana jiifkii ka kacaytaasoo ehelkeygii ka farxisay.

Maalintii xigta markii la gaaray ayay duqdii iitimid ayadoo wajigeeda nooc kale yahaywaxayna igu dhahday “wiiloow waxba ha Iwarsan waayo aniga markaan gabadhii utagay hadalkaagiina u sheegay way iguxanaaqday waxayna igu dhahday aamuscajuusayahay xadkaaga haka soo gudbinhadii kale ciqaab daran ayaad la kulmidoontaa”

Markii ay sidaas I dhahday ayaan xanuundaran dareemay xanuunkaas oo ka darnaakii hore ii haayay waxaana dareemaywalbahaar daran.

Duqdii markkii ay I aragtay ayay igudhahday gabadha sidaas ugama harayobarina waan u laaban wixii ka dhacaayohaka dhacaane.

Maalintii xigtay ayay duqdii baxday waxayn

Page 239: kun habeen iyo habeen

ii timid galabkii markaas ayay igu dhahday

 

Maalintii xigta markii la gaaray ayay duqdii iitimid ayadoo wajigeeda nooc kale yahaywaxayna igu dhahday “wiiloow waxba ha Iwarsan waayo aniga markaan gabadhii utagay hadalkaagiina u sheegay way iguxanaaqday waxayna igu dhahday aamuscajuusayahay xadkaaga haka soo gudbinhadii kale ciqaab daran ayaad la kulmidoontaa”

Markii ay sidaas I dhahday ayaan xanuundaran dareemay xanuunkaas oo ka darnaakii hore ii haayay waxaana dareemaywalbahaar daran.

Duqdii markkii ay I aragtay ayay igudhahday gabadha sidaas ugama harayobarina waan u laaban wixii ka dhacaayohaka dhacaane.

Maalintii xigtay ayay duqdii baxday waxaynii timid galabkii markaas ayay igu dhahdaybishaareyso waxaan kuu wadaaakhbaarfarxad leh.

Page 240: kun habeen iyo habeen

Markii aan hadalkaas maqlay ayaandareemay in ruuxdeyda jirkeyga kusoolaabaneyso waxaan ku dhahay duqdii“maxaa khabar ah oo ii heysaa?”

Waxay igu dhahday aniga shalay markaankaa tagay waxaan ahaa mid aad umurugeysan una tiiraanyeesan waxaana kabaqayay gabadha markaan u laabto in aymarrkale isoo deyriso kadibna xaalkaagakasii daro.

Markii aan u tagay anigoo aad umurugeysan wajigeygana walbahaar wey kamuuqdo ayay gabadhii igu dhahday maxaakugu dhacay oo sidaan dhan ugumurugeysantahay?

Waxaan ku dhahay aniga shalay ayaan kuuimid waxaana fariin kaaga waday wiil aadkuu jecel jaceyl uu kuu qabayna sariirta lasaarnaa, markii aan fariintiisa kuu sheegaywaad I deyrisay ana markaan deyradaada usheegay ayuu kasii daray wuxuuna hada kusuganyahay nolol iyo geeri dhexdooda.

Markaas ayay igu dhahday; wiilkaanxaalkiisa muxuu yahay bal iiga warbixi.

Page 241: kun habeen iyo habeen

Waxaan ku dhahay waa wiil aad uwanaagsan qalbi jilcan maalmo kahor ayuuwuxuu kugu arkay arooskii heblaayo wuunaku jeclaaday jaceyl waali ah ilaa uu kalajiraday sariirtana ka koray hadana wuxuuqarka u saaranyahay xaalad halis ah taasooah inuu jaceylkaaga u geeriyoodo hadii aandagdag looga gaarin.

Markaas ayay igu dhahday iyadoo xoogaamurug dareentay; waxaan oo dhan madartey ayuu u murayaa? Markaas ayaan kudhahay haa wlhi hadaad rabto waan kuukeeni karaa.

Waxay igu dhahday u tag iguna salaam unasheeg inuu ii yimaado maalinta jimcahasalaada kahor inta aabo uu masjidka kumaqanyahay kadibna intuusan soo laabanayaan soo dirayaa.

Markii aan maqlay hadalkii habartii duqdaaheyd waxaa igu tagay dhamaan wixiixanuunahaa ee I haayay qalbiga ayaana iidagay waxaana dareemay farxad aad uweyn markaas ayaan duqdii lacag badansiiyay una duceeyay maadaama ay howladag ii qabatay.

Page 242: kun habeen iyo habeen

Maalintii jimcaha markii la gaaray ayayduqdii ii imaaday oo xaalkeyga igawareysatay waxaana u sheegay inaanfiicnahay kadibna waan is diyaariyay anigooku labistay labis heer sare si fiicana iskucarfiyay waxaana damcay inaan baxo.

Hase yeeshee duqdii ayaa igu dhahdaywaqti kugu filan ayaad heysataa walinalama gaarin waqtigii balanta ee kawaranhadaad timaha iska jarto waqtiga kuu harayoo aad is qurxiso?

Markaas ayaan ku dhahay waa runtaawaxaana wiil yar u diray inuu ii keeno timojare sare misna caaqil ah si heer saranawax u jari yaqaano asluubtiisana sareeso.

Kadibna wuxuu ii keenay odaygaan timajaraha ah markuu ii yimid ayuu I salaamayoo xaalkeyga iga wareystay waxaana usheegay inaan roonay markaas ayuu ii gudogalay timo jarista iyo sida ay uwanaagsantahay inuu iiga sheekeeyomarkaas ayaan daldalankiisa dhibsadaywaxaana ku dhahay; warkaan badan igajooji waxaan aheyn inaad madaxa ii jartokuuguma wicine.

Page 243: kun habeen iyo habeen

Markaas ayuu igu dhahay hadii aad ogaanlaheyd arinka xaqiiqdiisa waxaad iga dalbanlaheyd inaan warka kuu sii bayaaniyowaxaana maanta kuugu baaqayaa inaadsameyso waxaan ku dhaho, anagoomeerayaasha ka tusaale qaadaneyno hanacabsanin waayo aniga waan kula talinayaawaana kuu naxariisanayaa, anigoo sidookalana mudo sanad kaamil ah kuukhidmeyn doono wax ajar ahna kaamarabo.

Markii aan hadalkiisa maqlay ayaan waxaanku dhahay; inaad maanta war igu dishoayaad rabtaa soo ma ahan balaayo warbadane.

Markaas ayuu I dhahay sayidii waa aniga kiiay dadka ugu yeerayeen inuu yahay kiaamusnaa  hadalyarideyda owgeedwaxaana gooni ka ahay walaalaheyga oowarbadni looga haray, midka koowaadwaxaa la yiraahdaa Baqbuuq, midkalabaadna waxaa la yiraahdaa hadaar, midkasadaxaadna waxaa la yiraahdaa baqiiq,midka afaraadna waxaa la yiraahdaa kuuz,midka shanaadna waxaa la yiraahdaacushaar, midka lixaadna waxaa la yiraahdaashaqaaliq, midka todobaadna waxaa la

Page 244: kun habeen iyo habeen

yiraahdaa saamit waana aniga saamitkaasaamuska badan .

Markuu timo jarihii saas I dhahay ayaandareemay in madaxa I qarxi rabo warbadnidiisa owgeed markaas ayaan wiilkii iikeenay ku dhahay war ninkaan hal dirhamsii oo iga wad inaan sii arko ma rabee xitaain timaha la ii jaro ayaananba rabin waabaiska dhaafay wlhi.

Timo jarihii markuu hadalkeyga maqlayayuu wuxuu I dhahay; waxaan u maleynaainaadan garaneynin darajada aan leeyahay,aniga gacanteyda waxay qabataamadaxyada boqorada, waaliyadagarsoorayaasha iyo raga ugu sareeyodowlada mark aka fiirso.

Markaas ayaan ku dhahay; war warkaagama rabo madaxa ayaadba I xanuujisay eeiga tag.

Wuxuu iigu jawaabay…..Markuu timo jarihii saas I dhahay ayaandareemay in madaxa I qarxi rabo warbadnidiisa owgeed markaas ayaan wiilkii iikeenay ku dhahay war ninkaan hal dirhamsii oo iga wad inaan sii arko ma rabee xitaa

Page 245: kun habeen iyo habeen

in timaha la ii jaro ayaananba rabin waabaiska dhaafay wlhi.

Timo jarihii markuu hadalkeyga maqlayayuu wuxuu I dhahay; waxaan u maleynaainaadan garaneynin darajada aan leeyahay,aniga gacanteyda waxay qabataamadaxyada boqorada, waaliyadagarsoorayaasha iyo raga ugu sareeyodowlada marka ka fiirso.

Markaas ayaan ku dhahay; war warkaagama rabo madaxa ayaadba I xanuujisay eeiga tag.

Wuxuu iigu jawaabay; waxay ila tahay inaaddagdagsantahay ee u kaadi dagdagtasheydaan bey ka ahaatee iyadoo sunadaxitaa ay na fareyso inaanan dag-dagin lknwaxaan la yaabanahay sheyga aad udagdag santahay oo dartiis iikarkarbeyneyso wuxuu yahay waxaanajeclaan lahaa inaan ogaado.

Markaas ayaan ku dhahay anigaa kuusheegayee horta madaxa ii jar.

Markaas ayuu bilaabay iinuu madaxa ii jarohal dhinac markuu ka jaray ayuu igu dhahay

Page 246: kun habeen iyo habeen

makuu wada jaraayo ilaa aad iga sheegtohalka aad u socoto.

Markii aan arkay habdhaqankiisa iyo in uuwaqti igu socdo ayaan waxaan ku dhahaykoox aan saaxiibo nahay ayaan labalansanahay ee dhaqso madaxa ii habeey.

Markaas ayuu wuxuu igu dhahay; koox aansaaxiibo nahay markaad dhahday waxaansoo xusuusto marti aan rabay inaan mantamarti sooro waaba iska iloobay haddanawaxaa lagaaray waqtigii ay ii imaanlahaayeen waa inaan wixii ay cunilahaayeen u sii diyaariyaa ee waan kaatagay.

Markaas ayaan inta yaabay ku dhahay oomadaxeygana ma sidaan ayaad ugatgaeysaa?

Wuxuu ku jawaabay xal kale malahanwaxjasta martida ayaa ka muhiimsan.

Markaas ayaan dhahay hadey saas tahaymartida qadadooda anigaa dhhibayo oocunto karsan u hayo ee howsha bilow.

Markaas ayuu I dhahay; nin fiican ayaad

Page 247: kun habeen iyo habeen

tahay waadna mahadsantahay lkn aawaycabitaan side laga yeelaa?

Waxaan dhahay cabitaanka asna anaa kuudiyaarinaayo.

Markaas ayuu I dhahay hadana; bilaahcaleyk wixii la isku carfin lahaa iyohadiyadihii aaway?

Waxaan hadana ku dhahay dhamaantoodaanigaa dhiibaayo ee marklee madaxaanhoolan iga haggaaji.

Markaas ayuu madaxi hagaajin ku bilaabaywuxuuna I weydiiystay inuu I raaco meeshaaan u socdo oo uu asxaabteyda lasookulmo?

Waxaan ku dhahay lama ogola inaanmeesha tago anoo qof ila socdo waamuhiim inaan kaligey ahaado.

Markaas ayuu hadana igu dhahay; maxaanugu maleeyaa in gabar kuu balansantahay?

Markaas ayaan ku dhahay waayahay waanis raaceynaa anoo rabay inuu markuumadaxa ii jaro aan ka diido asna wuxuu

Page 248: kun habeen iyo habeen

ahaa mid dareen badan oo wuxuu igudhahay inaad I khiyaanto ayaad rabtaa ooiga dhuumato.

Markaas ayaan ku dhahay ballan waayekaama dhuumanaayo ee iisoo laabo ooraashiinkaan martida u geey.

Kadibna tin jaristii ayuu ii dhameeyaymarkaas ayaan timo jarihii lacagatiisii siiyayiyo raashiinkii waxana u saaray xamaaliwuuna baxay, ana iinta labistay misna iscarfiyay ayaan soo baxay ilaa aan kasoogaaray gurigii waxaana ahaa mid aad iyoaad u daahay, intaan jidkii kusoo jiray ayaanwaxaan arkay timo jarihii oo isoo dabosocdo markaas ayaan socodkii boobsiiyayilaa aan gurigii dalakh kasoo dhahay.

Nasiib xumo markii aan gurigii galay ayaawaxaa soo galay qaaligii markaas ayuu lakulmay mid kamid ah jaariyadihiisa oodambi sameysay markaas ayuu ul meeshataalay bilaabay inuu ku garaaco.

Waxaa qeyladeeda kusoo baxay mid kamidah adoomadiisii wuxuuna bilaabay inuujaariyada waaliga ka celiyo hase yeesheeasna waa lagu daray oo waa la garaacay.

Page 249: kun habeen iyo habeen

Timo jarihii wuxuu taaganyahay bananakaguriga markii uu maqlay qeyladii adoonkaayuu wuxuu mooday in aniga la igaraacayomarkaas ayuu cabaaday oo inta qeyliyayasoo dharka iska jeexayo reerkeenii orodugu tagay wuxuuna ku dhahay wiilkiiniiwaaa la dilay oo kaw ayaa laga siiyaywaxaana dilay waaliga magaalada ee soocarara.

Markaas ayaa dhamaan reer tolkey ooordayo magaaladii soo galeen iyagooqeylinaayo misna leh alla wuu dilaayee warisku soo baxaay timo jarihiina uu horbooday.

Sey usoo ordayeen ayaa waxay uyimaadeen waaligii gurigiisa albaabkiiayayna soo garaaceen markaas ayaa waxaaka furay waaligii wuxuuna weydiiyay maxaaidinku dhacay?

Markaas ayay dhaheen sayidkeena iyowiilkeena ayaad dishay.

Wuxuu ugu jawaabay; oo muxuu falay oonku dilay? Muxuuna timo jarahaan idinkadhex qabanayaa?

Page 250: kun habeen iyo habeen

Markaas ayaa waxaa hadlay timo jarihiiwuxuuna dhahay; adiga ayaa hada dhowgaraacday ana waan maqlayay qeyladiisa.

Markaas ayuu waaligii dhahay; oo muxuufalay oon ku dilay yaana soo galiyaygurigeyga xaguuna ka yimid muxuunahalkaan kasoo doonay?

Markaas  ayuu timo jarihii dhahay; waaliyowisyeel yeelka iska daa aniga waxwalbawaan ogahay iyo sababta uu gurigaadausoo galay iyo xaqiiqda oo dhan taasoo ahin gabadhaada ay asiga jeceshahay asna uuayada jecelyahay, waana ogahay inuugurigaaga soo galay oo aad adoomahaagaka adeejisay iney garaacaan, wlhi baanankala hareynin ilaa aan arinkeena khaliifka ugudbino ama aad sayidkeena noosoobixiso, adiga soo baxsana ha idhihin eewaxaan rabaa inaad adiga noosoo bixiso.

Markaas ayuu waaligii yaabay misnahadalka timo jaraha la tacajubay markaasayuu timo jarihii ku dhahay; hadaad runsheegee oo waxaad sheegtay run yihiinadiga guriga gal oo soo bixi.

Page 251: kun habeen iyo habeen

Markaas ayuu timo jarihii guriga soo galaymarkii aan arkay asoo soo socdo ayaanisdhahay baxso oo carar lkn meel aan ucararo ayaan waayay waqtigana wuu iguyaraa markaas ayaan galay sanduuq weynoo meesha yaalay.

Kadib timo jarihii ayaa soo baxay oomeeshii aan aniga joogay ayuu yimidmeelahana baarbaaray markuu wax kawaayayna wuu laabtay ana anoo aad unaxsan ayaan sanduuqii kasoo baxaymarkaas ayaan darbi meesha ku yaalay intafuulay kasoo booday wuxuuna ahaa darbiaad u dheer taasoo igu kaliftay inaan lugtaka jabo,

Markii aan darbigii kasoo dhacay ayaanwaxaan arkay dad badan oo meeshadhooban markaas ayay halmar isoo wadafiiriyeen ana inta isku naxay ayaan jeebkagacanta galiyay xoogaa dahab iigu jiray intasoo bixiyay ayaan u wada firdhiyay si aanisaga mashquuliyo.

Markii dadkii dahabkii kuwadamashquuleen ayaan soo cararay si aannafteyda ula badbaado mise waaba timojarihii oo igu soo raad joogo, meelkasta oo

Page 252: kun habeen iyo habeen

aan ku dhuuntana iga soo dabo galaayo ilaauu toogtii dambe iga qabtay asigoo ileh sookuma dhihi aniga dagdaga ma fiicna waacamal sheydaan ee ha dagdagin bal fiirihada mashaqada aad dhexda ka gashay iyowaxaad fashay hadii aanan manta kaasoogaari laheyn kow ay kaa siin lahaayeen alxdheh manta anigaa nool oo kaasoo gaaraywixii aad fashayna kuu qaban waayowaxaad adiga tahay mid caqli yar misnadagdag badan.

Markaas ayaan anoo aad u xanaaqsanxanuun iyo ciilna ihaayaan ku dhahay “ wixiiaad fashay makugu filnaan waayeen ilaaaad meelkasta iga soo dabo gasho heeraan gaaray inaan dhimasho ku duceystomusiibada aad I galisay manta owgeed.

Markaas ayaa inta ciilka iga sii bataytukaanle meesha joogay magangalyoweydiistay maadaama aan aniga lug kajabanahay magaaladana ku ceebeysnahay.

Tukaanlihii ayaa I magan galiyay oo igaceliyay timo jarihii, aniga markaas kadib siaan magaaladaas uga soo baxdsadowaxaan qoray warqad aan ehelkeyga ugusheegayo inaan magaalada ka guurayo.

Page 253: kun habeen iyo habeen

Waxaan gaday gurigeyga kadibna meeshiiayaan kasoo guuray ilaa aan ka imidmagaaladaan markii aad ii wacdeenaguumeyskaan wajiga xun leh oo sababay inlugta jiis kanoqdo oo idin dhex fadhiyoayaan arkay.

Markaas ayuu wiilkii diiday inuu fariistomarkii aan sheekadiisa maqalnay ayaanwaxaan lahadalnay timo jarihii waxaana kudhahnay run miyaa wuxuu ninkaansheegaayo?

Wuxuu timo jarihii ku jawaabay; haa walibakas ayaan u sameeyay arinkaas hadii aanansameyn laheyna manta wuu dhiman lahaa,hada asiga lugta oo kaliya ayaa wax kasoogaareen lkn aniga hadaan ahaan laheynnaftiisa ayuu weyn lahaa, asiga wuxuu iimaleeyaa nin warbadan oo dhibka soogaaray kamasuul ah lkn xaqiiqda midas weyka duwantahay sidey wax jiraana anigaayaa idiin sheegaayo.

Wuxuuna hadalkiisa ku bilaabay…

Waxay sheekada qeybtii hore inoomareysay markii timo jarihii baqdaad uu

Page 254: kun habeen iyo habeen

dhahay hadii aan aniga ahaan laheynwiilkaan wuu dhiman lahaa wuxuuna kahadlay in uu ku tilmaamay inuu ahaa midwar badan balse timo jarihii ayaa arintaas beeniyay asigoo sheegay inuusan aheynmid war badan wuxuuna ka sheekeeyay ilaadhowr sheeko oo kala qabsatay asiga iyo6da wiil ee la dhashatay.

Isku soo wada duuboo sheekadii uu ninkiiharqaanlihii ka sheekeeyay ayaaa aad ucajabisay boqorkii shiinaha kaasoonaftooda u hibeeyay.

Markii ay Shahar-zaad sheekadaaasdhameysay ayay tiri tan waxba ma ahanmarkii loo fiiriyo sheekada aan habeeendambe idiin sheegi doono.

Boqor shahri-yaar oo ahaa mid ay kusocdaan sheekooyinka xaaskiisa ayago’aansaday inuusan subaxaas dilin balsehabeenka xiga ka dhageysto sheekadacusub.

 

SHEEKADII BADMAAXII SINDIBAAD IYOTODOBADII SAFAR.

Page 255: kun habeen iyo habeen

 

Habeenkii xigay shaharzaad waxayhadalkeeda ku bilowday;

Waxaa isoo gaartay boqorow in waagiikhilaafadii amiirkii mu’miniinta ee HaaruunAl-rashiid uu jiray kuna noolaa magalaadanin layiraahdo Sindibaad al-xamaal ooxamaali ahaa.

Wuxuu ahaa mid faqiir ah noloshiisa oodhana ay ku tiirsantahay madaxiisa iyo wixiiuu ku qaado wuxuuna ahaa mid sidaasnolol maalmeedkiisa ku dhacsada.

Maalin maalmaha kamid ah ayaa waxaadhacday inuu soo qaaday alaab aad u culuswaxayna aheyd maalin kuleyl daran uu jiray,in cabaar ah markuu culeyskii waday ayuudaalay xamaaligii kuleylkii iyo dhididkiina kabatay markaas ayuu wuxuu soo agmarayguri uu lahaa ni ganacsade ah wuxuunaahaa albaabka guriga mid har qabow lehneecowna kasoo baxeysay markaas ayuuxamaaligii bartii alaabtii dhigtay si uuxoogaa ugu nasto uguna qabowsado.

Page 256: kun habeen iyo habeen

Hal cabaar ah markuu meesha fadhiyayayaa wuxuu dareemay neecow aad umacaan iyo cod shimbiro meel asiga udhow ka qeylinayaan, hadii uu sii fiiriyaynawaxay noqotay beerta guriga ganacsadahaku taalo.

Markaas ayuu xamaaligii meeshii soo galaywuxuuna arkay beer aad u weyn waxaanadhex joogaan wiilal iyo adoomo badanwaxkasta oo beer looga baahanyahaynabeertaas wey laheyd wuxuuna isdhahaybeerta nuucaan ah koleey qofaan boqoraheyn malahan.

Kadib waxaa xamaaligii soo gashay caraftaraashiin la diyaariyay taasoo carafdaraadeed beerka kaala baxeyso.

Xamaaligii wuxuu fiiriyay meesha ay katimid carafta cuntadaan wuxuuna arka miisweyn oo lagu diyaariyay nooc kasta oocunto iyo cabitanba ah markaas ayuu inta layaabay dhahay “Allaah ayaa ceeb ka hufanallihii wax abuuray waxna arzaaqay, qofkuudoono xisaab la’aan ayuu irzaaqaa, ilaahowwaxaan kuweydiisanayaa dambi dhaaf iyoinaad ceebteena asturtid adigaa qaadir ahoo xakiimna ah waxaad doontidna waad

Page 257: kun habeen iyo habeen

fashaa majirto cid kaa awwod badan kaanamaamulid og, waad u nimceysay qofkaaddoonto oo adoomadaada ah, qofkii halkaanlehna waa qof nimco oo dhan loodhameystiray waxaad siisay nooc kasta oonimco ah ha ahaato cunto cabitaan udugiyo labisba, allow adigaa fal suuban ooadoomadaada xukmisay qaar weyfaraxsanyihiin qaarna nimceysanyihiinqaarna aniga ayay ila mid yihiin oo waakuwa daalan aadna u liita”

Kadibna halkii ayuu gabaygan ka tiriyay

–midkasta oo xun misna raaxo heysan.

waxaa kheyr iyo raaxo u eh hoos.

 

-waxaana noqday mid daal dareemay,

Arinkeygana waa cajiib daalkana igu batay.

 

-qeyrkeyga wey faraxsanyihiin dhib la’aan,

Dhibkaan ku jirana qof ku jiro aduunka

Page 258: kun habeen iyo habeen

sooma marin.

 

-dhamaanteen waxaa nalaga abuuraycandhuuf,

lkn waxaan nahay kuwa kala duwan.

 

markuu dhameeyay ayuu soo baxay.

In cabaar ah markuu sii socday ayaa waxaagacanta qabtay wiil aad u yar wuxuuna kudhahay “kaalay oo guriga soo gal lana hadalsayidkeyga wuu kuu yeerayaaye”

Markaas ayuu sindibaad xamaaligii damcayinuu iska tago hadana wuu iska dhaafay oowuu soo laabtay asigoo alaabtii cusleydwato ayuuna gurigii soo galay .

Markuu gurigii soo galay ayaa wuxuu arkayguri aad u qurux badan si heer sarana looxardhay isla markaasna aanan wax buuqlaheyn asiga dhan jawi dagan oo xasiloonyahay sheykasta oo qurux badan gurigawaa lagu sharxay waxkasta oo macaana

Page 259: kun habeen iyo habeen

waa la dhigay nooc kasya oo cabitaanawaad ka heleysaa intaas waxaa usii dheergabdho jaariyado ah misna aad u wadaquruxbadan ayaa guriga joogaan kuwaasoo aad quruxdooda la yaabeyso.

Wuxuu u tagay ninkii guriga lahaa oo ahaanin xoogaa da’ ah dhinacyadana ciro kulehmuuqaal ahaan aad u wanaagsan waxaanaka muuqato heybad iyo xasilooni markaasayuu xamaaligii is dhahay “ wlhi meeshaanwaa meel boqrtooyo adigana guriboqortooyo ayaad dhex joogtaa” kadibnawuxuu salaamay ninkii si ixtiraam lehwaxaana lagu dhahay fariiso.

Xamaaligii wuu fariistay waxaana lookeenay cunto uu cuno kadibna wuu cunayilaa uu ka dhargay kadibna inta farxashayayuu yir “alxamdulillaah calaa kulli xaal”

Markaas ayaa waxaa la hadlay ninkii gurigalahaa wuxuuna ku yiri “soo dhawoowmaalinkana hakuu wacnaado eemagacaaga inoo sheeg waxaa kale oo aadii sheegtaa waxa aad ka cabaneyso”

Wuxuu xamaaligii ku jawaabay “sayidiimagaceyga waa Sindibaad al-xamaal

Page 260: kun habeen iyo habeen

waxaan alaabta ku qaadaa madaxeyga siaan xoogaa yar oo lacago ah oon kunoolaado uga helo”

Markaas ayaa waxaa dhoola cadeeyayninkii guriga lahaa wuxuuna xamaaligii kuyiri “waxaad ogaataa inaan labadeena iskumagac nahay aniga waxaan ahaybadmaaxii sindibaad ahaa balsexamaaliyow ujeedka aan halkaan kuuguwacay ayaa waxay tahay inaad Imaqashiiso tixddii gabayga aheyd ee aadtirisay markaad albaabka gurigeyga hortiisataagneyd.

Markaas ayuu xamaaligii xishood dareemaywuxuuna dhahay “ilaahaan kugu dhaariyeeha ii qaban waayo daalkii iyo rafaadkii igamuuqday iyo kista yare e aan heystay ayaaiga keentay waayo waxyarida insaankawaxay bartaa aadaab yari”

Markaas ayuu badmaaxii sindibaad ahaayiri “waxba ha xishoonin waayo waxaadtahay walaalkey oo kale ee tixdaas iigu sooceli waayo albaabka gurigeyga markaadtaagneyd oo aad tixdaas tirineysay anigaaad ayaan uga helay ee markale iigu sooceli”

Page 261: kun habeen iyo habeen

Markaas ayuu xamaaligii tixdii gabaygaaheyd markale ugu soo celiyay, waxaanaaad tixdaas gabay ula tacajabay Sindibaadwuxuuna xamaaligii ku dhahay “waxaadogaataa iney isoo martay qiso cajiib ahwaana kaaga warami doonaa waxkasta ooaan lasoo kulmay kahor intaan farxadaanku noolaanin iyo noloshaan macaanogoowna noloshaan macaan waxaa kahoreysay nolol rafaad iyo dhib badankuwaasoo aadan xitaa qaarkood  waligaaku fikirin inaad la kulmi doonto waxaanawaayaha aduunyada kala kulmay waxkastaoo rafaad ah anigoo intaan noolaa galay 7safar, midkasta oo kamid ah todobadaassafarna wuxuu leeyahay sheeko xitaafikirkaaga ka yaabineyso lkn dhamaantoodawaxay ahaayeen qadarta iyo doonista alle meel looga cararana ma aysan jirin mid midayaana kaaga warami doonaa.

 

SAFARKII KOOWAAD;  JAZIIRADIIDHAQAAQDAY IYO FARDIHII BADDA.

Wuxuu hadalkiisii ku bilaabay; waxaadogaataa xamaaliyow aniga aabaheyga

Page 262: kun habeen iyo habeen

wuxuu ahaa nin taajir ah oo ganacsade ahwuxuuna kamid ahaa dadka kuwooda ugumaalka badan lkn wuxuu geeriyoodayanigoo aad u yar wuxuuna iiga tagay hantifara badan.

Markii aan weynaaday ayaan dhamaanhantidii ganacteyda ku dhigay waxaanaahaa mid si layaqaano ugu raaxeystayhantidaas waxaana u maleeyay inaanwaligey sidaas iska ahaanayo oo hantidaassii lahaanayo

Waxaan sidaas ahaadaba waxaan markiidambe kusoo baraarugay anoo kusii socdomeel maran iyo xoolo la’aan maadaama aanhantidiii sidaan doono ugu takri falay.

Markaas ayaan isku dayay inaan isku caqliceliyo oo noloshaas khayaaliga ah ka baxointaanan faqri fara maran noqonin waxaanaahaa mid maqla xikmad laga wariyayNabiyullaahi  Suleymaan bin Daa’uudtaasoo aheyd “sadax ayaa ka kheyr badansadax kale maalinta dhimashada ayaa kakheyr badan maalinta dhalashada, ayganoolna wuu ka kheyr badanyahay todoboeey oo dhimatay, qabrigana wuu ka kheyrbadanyahay qasriga”

Page 263: kun habeen iyo habeen

Markaas ayaan meeshii ka kacay waxaanaisku soo uruuriyay kistii yareyd ee hantaahaan iiga soo hartay kadib ayaango’aansaday inaan safar galo misnaganacsade noqdo.

Waxaan tagay suuqa waxaana soo iibsadaybadeeco iyo alaab badan waxaanago’aansaday inaan bada ku dhex safro islamarkaasna badeecada aan meelo kale u iibgeeyo si aan faa’iido uga dhaliyo.

Waan soo baxnay markab ayaana soofuulnay anagoo koox ah waxaana aheyn kujasiirad kastaa iyo magaalo kastaa kuleexda anagoo badeecada aan wadanodadka ka iibineynay.

Wixii aan sidaas ahaanaba waxaa maalintiidambe kusoo dhacnay jaziirad aad u quruxbadan misna aadba moodo beer kamid ahbeerihii janada markaas ayaan markabkiijoojinay xeebtana ku xirnay dhamaanteenawaxaan u daadagnay dhankii iyo jaziiradii.

Waxaan ku kala yaacnay jaziiradii xilliqaarkeen ay bilaabeen iney gudaha ugalaan qaarna nasiino halka qaarkalana ay

Page 264: kun habeen iyo habeen

dab shideen si loo kulaalo waxna loogukariyo.

Aniga waxaan kamid ahaa kooxda jaziiradadaawashada u aaday si aan quruxdeeda uarko waxaana aheyn kuwa wax cuna waxnacaba iskana baashaalaa kuna raaxeystojasiiradaas.

Anagoo sidaas iska ah ayaan waxaan kawar helnay kabtankii markabka ooqeylinaayo misna war rakaaboow war soocararaay war markabka usoo cararaay waxalla waxaad heysaan faraha ka qaada oonaftiina lasoo cararaay…

Aniga waxaan kamid ahaa kooxda jaziiradadaawashada u aaday si aan quruxdeeda uarko waxaana aheyn kuwa wax cuna waxnacaba iskana baashaalaa kuna raaxeystojasiiradaas.

Anagoo sidaas iska ah ayaan waxaan kawar helnay kabtankii markabka ooqeylinaayo misna war rakaaboow war soocararaay war markabka usoo cararaay waxalla waxaad heysaan faraha ka qaada oonaftiina lasoo cararaay waayo jaziiradaanee aan kor saaranahay waa kalluun weyn oo

Page 265: kun habeen iyo habeen

bada dul heebaabayo geedahana waa horeayay jirkiisa kazoo baxeen markii aad dabkashideena waxay dareentay kuleyl taasookaliftay iney dhaqaaqdo waxaadna qarka usaarantihiin inuu biyaha dhex quuso oo aaddhamaantiina halkaasi ku maanshowdaanee meesha isaga soo carar naftiinanabadbaadiya.

Markii ay rakaabkii maqleen hadalkiikabtanka ayay dagdageen iyagoo uwadacararay dhanka markabka waxayna kacarareen dhamaan waxkasta oo ay gacantaku haayeen waxayna u kala baxeen kuwamarkab gaaray iyo kuwa gaari waayay oo uukalluunkii ku dhaqaaqay.

Kalluunkii aan jaziirada moodnay markuudhaqaaqay dhamaan wixii korkiisasaarnaana bada ayuu la galay halkiina aanjaziirada moodnayna waxay nagu noqotaybada moolkeeda,.

Aniga waxaan kamid ahaa kooxdiimarkabka ka gaari weysay waxaana kuhafanay biyihii bada hase yeeshee nasiibwanaag ilaahay wuxuu ii sahlay gobol weynoo alwaax ka sameysan kaasoo kamidahaa alaabtii ay rakaabka meesha uga

Page 266: kun habeen iyo habeen

carareen, markaas ayaan alwaaxii kudhagay anigoo korka ka fuulay sidii doonyar oo kalana wey ila dhaqaaqday anigoohoray u socodsiinaayay xili hirarka bada aybidix iyo midig iga garaacayeen.

Markabkiina wuu naga cararay ayadoo ayku ambo baxeen kooxdii badbaadaygadaalna uma aysan soo fiirin dadkiimaanshoobay waxaana ahaa mid siidhowra markabkii una qeyliya ilaa uu igaqarsoomay.

Markaas ayaan yaqiinsaday inaanhalaagsamay oo ii dhamaatay.

Kadib waxaa soo galay habeenkii aniganawali xaaladii ayaan ku sugnahay waxaanasidaas sii ahaa maalin kale iyo habeen kaledabeylaha iyo hirarkana waxay ahaayeenkuwa hadba jiho ii wado ilaa ay markiidambe igu soo tureen meel jaziirad ahwaxaana jaziiradaas ku yaalay geedodhaadheer oo bada ku dhereran.

Waxaan kusoo dagtay jaziiradii anigoo daaliyo diif iga muuqato gaajana ii dheertahaywaxaana isku tuuray xeebtii sidii qof miirdaboolmay oo kale, markii aan soo kacayna

Page 267: kun habeen iyo habeen

waxaan arkay lugihii oo I bararay waana kasocon waayay markaas ayaan siimurugooday.

Nasiib wanaag jaziirada waxaa ka baxaygeedo mirahooda la cuni karo sidoo kalanawaxay laheyd ilo biyo macaan ka socdaanwaxaana bilaabay inaan mirihii cunobiyihiina cabo waxaana sidaas ahaa mudomaalmo iyo habeenadooda ilaa ay xoogaatamar iga soo gashay sidii in ruuxda dib iigusoo laabatay oo kale waxaana bilaabaydhaqaaq iyo socod lugahiina bararkii wayka yaraadeen anoo awood u yeeshay inaanku socdo.

Waxaan iska fariistay jaziiradii anoobilaabay inaan ka fikiro abuurka allewaxaana gacanta ku heysta ul aan geedmeesha ku yaalay ka goostay anoobakoorad ahaan u adeegsanayay waxaansidaas ahaadaba ugu dambeyn waancaafimaaday.

Maalin maalmaha kamid ah anoo xeebtasocdo ayaan waxaan arkay qof aan moodayinuu reer aakhiraad yahay oo meel fog iigagacan haatinayo markaas ayaan waxaanhadana is iri waa bahal kamid ah bahalada

Page 268: kun habeen iyo habeen

bada waan u dhawaaday anoo fiirinayo siaan u hubsado wuxuu yahay mise waabafaras weyn wuxuuna ku xiranyahay jaziiradadhinaceeda kale.

Waan usii dhawaaday markaas ayuubilaabay inuu qeyliyo qeylo aad u xoogantaasoo iga argagaxisay waxaana damcayinaan dib u laabto,  hase yeeshee waxaanarkay nin dhulka kazoo baxay wuuna iguqeyliyay asigoo isoo raacay wuxuuna ahaamid ileh “yaad tahay? Xageena ka timid?Sideena halkaan ku timaaday? “

Markaas ayaan ku dhahay “sayidii waanogahay inaan ahay nin qariib ah waxaanasaran aa markab kaasoo bada kumaanshoobay waxaana kamid ahaa dakiimarkabkaas saarnaa balse Alle ayaa igusoo badbaadiyay alwaax yar ilaa uualwaaxaas jaziiradaan iga keenay.

Markuu hadalkeyga maqlay ayuu gacantaiga qabtay wuxuuna I dhahay soo bax,markaas ayaan raacay asigoo I galiyaygodweyn oo dhulka ku yaalay wuxuuna iikeenay xoogaa cunto ah ana waxaan ahaamid aad u gaajeysane waxaan bilaabayinaan cuntadii cuno ilaa aan ka dhargay.

Page 269: kun habeen iyo habeen

Kadib wuxuu I weydiiyay xaalkeyga iyosidey wax u dhaceen, markaas ayaandhamaan wixii aan lasoo kulmay ugasheekeeyay aad ayuuna ula yaabay.

Markii aan qisadeyda u dhameeyay ayaanku dhahay “allaan kugu dhaariyee sayidiiadigoonan ii qaban aniga waan kuusheegay dhamaan wixi aan lasoo kulmaywaxaana jeclaan lahaa misna kaa sugayaainaad adna ii sheegto waxa ku qabsaday iyosababta aad halkaan u joogtid maxaynatahay sababta uu faraska ugu xiranyahayxeebta?”

Markaas ayuu I dhahay anigaa kuusheegaayo ee I dhageyso, wuxuunahadalkiisii ku bilaabay;

Anaga waxaan nahay koox jaziiradaan kuhareereysan waxaana nahay dadka boqorkau qaabilsan bandhigyada iyo arimo kale,waxaana gacanteena ku jiro dhamaanfardihiisa, bilkastana markuu dayaxa soobaxo ayaan waxaan soo qabanaa faraswaxaana ku xirnaa jazxiiradaan kadibnawaan dhuumanaa si aanan naloo arkinkadib waxaa yimaado faras badeed

Page 270: kun habeen iyo habeen

wuxuuna u yimaadaa naagta farasta ah eexeebta ku xiran wuuna ka xaajo bogtaa,markii uu xaajo bogto ayuu wuxuu iskudayaa in uu naagta farasta ah kaxeystohasa yeeshee awood uma yeelanaayowaayo xarig ayaa ku xiran markaas ayuubilaabaa inuu qeyliyo anagana qeyladiisamarkaan maqalno waxaan ogaanaa inuufaras badeedkii xaajo bogtay waana soobaxnaa, markii uu anaga na arko ayuubaqaa kadibna bada ku laabtaa haseyeeshee farastii uu ka xaajo bogtay waxayqaadaa uur ayadoo faras yar dhashokaasoo aysan jirin lacag lasiistaa waanamid aad u qaaali ah hadana waxaa lagaaray waqtigii uu faraska soo bixi lahaawaxaana rajeynaa in sidaan rabno wax udhacaan adigana aan boqorkeena kuugeyno, waxaadna ogaataa inaad tahay midnasiib badan waayo hadii aadan anagahalkaan nagula kulmi laheyn meeshaanayaad ku dhiman laheyd waayo jaziiradaanwaa lama dagaan oo cid ku nool majirto.

Markaas ayaa u mahad celiyay unaduceeyay anagoo halkii joogno mise waabafaraskii oo bada kazoo muuqday wuunaqeyliyay qeylo xoog badan kadibna farastiiayuu korka ka fuulay, kadib markii uu dan

Page 271: kun habeen iyo habeen

bogtay sidii ninka ii sheegay ayuu wuxuubilaabay inuu isku dayo in farasta watobalse wuu awoodi waayay markaas ayuuninkii qaatay seef uu watay wuxuuna kucararay faraskii asigoo qeylinaayo wuxuunaahaa seeftiisa mid gaashaankiisa kugaraaco waxaana sidoo kale godadkiikazoo baxeen koox waramo wataanayagana qeylinayaan markaas ayuu faraskiiaragagaxay badana ku cararay.

Markaas ayay nimankii kale soo wadabaxeen iyadoo midkastaa uu wato faras ugooni ah, markay I arkeen ayay ninkii ilasocday xaalka ka wareysteen asnaxaalkeyga ayuu uga waramay.

Markaas ayaan fariisanay waxaanabilownay inaan wax cuno kadibna waankacnay anagoo fardihii kornay waxayna iiwadeen magaaladii boqorka.

Kadib markii aan magaaladii tagnay ayayboqorkii u galeen arinkeygana ugawarameen, markaas ayuu ii wacay waana utagay anoo hortiisa istaagay.\

Markaas ayaan salaamay salaantii ayuunaiga qaaday wuuna isoo dhaweeyay asigoo

Page 272: kun habeen iyo habeen

xaalkeyga iga warsaday ana waan ugawaramay xaalkeyga iyo waxkasta oo aanlasoo kulmay.

Markaas ayuu igu dhahay “ waa arin layaableh hase yeeshee cimrigaaga halkaas kumaekeyn” kadibna wuu isoo dhaweeyay asigooI karaameeyay wuxuuna isiiyay shaqoanigoo bilaabay inaan ka howl galo dakadmarkaas la dhisayay.

Waxaan ahaa markab kasta oo baxay midwarqad u qoro waxaana ahaa mid boqorkawaxkasta oo uu u baahdo u sameeyo asnawuxuu ahaa mid ii roon oo wuu I wanaajinjiray,

Markii dambe dowladiisa ayuu jago igasiiyay asigoo ahaa mid  aad iisoodhaweysta hase yeeshee mudo dheerislama sii joogin.

Mudadii aan halkaas joogay waxaan ahaamid ganacsato kasta oo meesha timaadoka wareysto magaalada baqdaad hadeygaranayaan iyo jahada ay iga jirto waaintaasoo uu jiraa qof ii sheegaayee, haseyeeshee waan waayay qof ii sheego.

Page 273: kun habeen iyo habeen

Waxaan noqday mid arinkaas layaabay sideku dhacday in dhamaan tukaarta aqoonwaayaan magaalada baqdaad qof yaqaanosugistiisana waan ku daalay.

Maalintii dambe ayaan soo baxay waxaanausoo galay boqorkii waxaana agtiisafadhiyay koox hindi ah waan salaamaysalaantii ayayna iga qaadeen is dhaweynkadib waan is wareysanay waxay iisheegeen iney yihiin koox hindi ah balsedhowr jinsi kala yihiin waxaana ku jiray qaarshaarkiyo ah kuwaasoo ahaa kuwajinsigooda ugu sharafta badan islamarkaasna aanan agtooda qofna lagudulminin.

Waxaa kale oo ku jiray koox loo yaqaanobaraahimo waana qolo aanan khamrigamarnaba cabin, waxayna ahaayeen dadnasiibka u saaxiib ah waana dad xoolodhaqato waxayna ii sheegeen in hindida ukala baxaan 72 firqo anigoo midaasna layaabay.

Waxaan kale oo aan boqortooyadaas kusooarkay koox aljeeriyaan ah oo la dhihi jirayreer kaabil waxayna ahaayeen kuwa habeenkastaa gurbaan garaaca waxaan kale oon

Page 274: kun habeen iyo habeen

soo arkay kaluun weyn ii dhirirkiisa laegyahay 200 oo dhudhun tii ugu darneydwaxay aheyd markaan arkay kaluun wajigabolo bolo uga eg.

Waxaan soo arkay waxyaabo cajaa’ib leh oohadaan ku dhaho waan kaaga shekeynaawaqtiga kugu dhamaanayo.

Wixii aan jaziiradaas iska joogayba maalintiidambe ayaa waxaa dhacday inaan arkaymarkab ganacsi saran oo dakada kusooshiraacday.

Waan soo baxay waxaana imid dakadii sidiicaadada ii aheydna waxaan bilaabay inaandiiwaan galiyo rakaabka markabka saarnaamgaalada boqorka galaya iyo badeecada aywadaanba,

Markii ay soo wada dagteen dhamaandadkii markabka saarnaa oo aan ana udiiwaan galinayay ayaga iyo badeecada aywadaanba markii dambey ayaa waxaaweydiiyay majiraa qof martkabka ku harayama badeeco kale oo aad wadaan?

Markaas ayuu naaquudihii markabka igu yirihaa waxaa markabka saran badeeco uu ka

Page 275: kun habeen iyo habeen

dhintay wiil miskiin ahaa waxaynamarkabkaan saarantahay in mudo ahanigana waxaan ahay mid ehelkiisabaqdaad ku nool raadinaya waa intaasoo aybadeecadiisa dhaxal ahaan u qaateene.

Markaas ayaan ku dhahay magaciiswiilkaas dhintay ee badeecada leh?

Wuxuu iigu jawaabay waa badmaaxSindibaad…

Sheekada qeybtii hore waxay noo mareysaymarkii uu naaquudihii markabka igu yiri;“markabka waxaa saran oo ku haraybadeeco uu ka dhintay wiil miskiin ahmarkabkana waxay saarantahay in mudoah waxaana raadinayaa qoyskiisa si aanugu wareejiyo”

Markii aan maqlay hadalkiisa ayaan ninkiiwajigiisa si fiican u fiiriyay mise waabakabtankii markabkii badeecada ii saarneydee markii jaziirada nala dhaqaaqday nooqeylinanay ee noo yeerayay.

Inta qeyliyay farxad darted ayaan ku dhahay“war ima xusuusatid miyaa waa anigaBadmaaxii Sindibaad ee markabka kula

Page 276: kun habeen iyo habeen

saarnaa oo alle wuu ibadbaadiyay oo waannoolahay”

Markaas ayuu inta isoo fiiriyay dhahay “laaxowla walaa quwata ilaa billaah amaanodadow miyaad saan u jeceshahay?Markabkaas ragii nala saarnaa bada ayaykuwada maanshoobeen midna kama harinadna markaan kuu sheegay in badeeco lagadhintay wado ayaa hunguri ku galaymiyaa?”

Markaas ayaan ku dhahay anoo yaaban; “Imaqal aniga munaafaq been badne ma ihihadii aad si wanaagsan ii dhageysatanawaad I fahmeysaa, markaas ayaan bilaabayinaan uga sheekeeyo sidey wax u dhaceenoo dhan laga soo bilaabo safarkeeniibaqdaad ilaa dhamaadkii,  ninka markabkakabtanka ka ah wuu I fahmi lahaayee mudosanado ayaa kazoo wareegteen intaaswaxaa iisii dheeraa inaan muuqaal ahaan isbadalay iyo asigoo gabi ahaanba igutirinaayay qof dhintay.

Markii aan wixii dhacay oo dhan ugasheekeeyay laga soo bilaabo kasoobixitaankeenii magaalada baqdaad ilaadhamaadkii ayuu I gartay markaas ayuu

Page 277: kun habeen iyo habeen

isoo dhaweeyay iina hambalyeeyaymaadaama aan dhimasho ka badbaaday.

Kadib wuxuu isiiyay dhamaanbadeecadeydii waxaana ugu tagay iyadoosidii ay aheyd u xiran oo aan marnaba lafurin waxaana kuwada qornaa magaceyga.

Markaas ayaan badeecadii furay waxaanakasoo bixiyay qaar kamid ah alaabtii uguqaalisaneyd ee aan waday si aan boqorkii Isharfay ina karaameeyay hadiyad ahaanuga dhigo.

Waan baxay waxaan u tagay boqorkii anooalaabtii hadiyad ahaan uga dhigay, sidookalana waxaan u sheegay in markabkaandekeda taagan uu yahay markabkii aansaarnaa badeecadeydiina saarneyd.

Markaas ayuu boqorkii arinta la yaabaywaxaana usoo baxday in dhamaanwaxkasta oo aan u sheegay ay runahaayeen markaas ayuu hadiyadii igagudoomay sidoo kalana hadiyado qaali ahisiiyay.

Kadib magaaladii ayaan badeecadii qaarkamid ah ka iibiyay anigoo sidoo kalana

Page 278: kun habeen iyo habeen

badeeco dhankooda kasoo iibsaday anigoodhamaan markabkii kasoo buuxsaday siaan dhulkeygii dib ugu laabto.

Markii aan markabkii diyaarinayay ayaanboqorkii u tagay waana u mahad celiyayanoo ka dalbaday inuu ii fasaxo inaandhulkeyga dib ugu laabto wuuna ii fasaxayaasigoo isoo sagootiyay.

Kadibna waan soo baxay waxaana usoosafray magaaladeydii aan jeclaa eeBaqdaad ilaa aan ugu dambeyntii kaimaaday.

Markii aan magaaladii soo galay ayayehelkeygii isoo dhaweeyeen iyagoo aad ugufaraxsanaa inaan nabad qabo kadib markiiay iga quusteen.

Markii aan magaaladii imaaday ayaanwaxaan iibiyay badeecadii aan watay iyoqaar kamid ah hadiyadihii qaaliga ahaa eeboqorka isiiyay waxaana iibsaday guri weyniyo adeegayaal ii shaqeeyo waxaanabilaabay inaan nolosha magaaladeyda kuraaxeysto anoo iska iloobay wixii safar dhibahaa aan soo maray.

Page 279: kun habeen iyo habeen

Waxaana sidaas iska ahaa in mudo ah ilaaaan ka go’aansaday safarkeygii labaad.

Kaasi wuxuu ahaa safarkeygii koowaad iyowaxaan kala kulmay insha’allah bari ii imowwaxaan kaaga sheekeyn doonaasafarkeygii labaad iyo layaabkii aan kalakulmay.

Kadib badmaaxii Sindibaad wuxuuhabeenkaas la casheeyay XamaaligiiSindibaad markuu bixi rabayna wuxuu siiyay100 mithqaal oo dahab ah ayadooSindibaadkii xamaaliga ahaa u mahadceliyay Badmaaxii Sindibaad iyo siduu usharfay wixii la siiyay ayuuna qaatay asigoogurigiisa aaday isla markaasna ka fikiraayaysida layaabka leh ee aduunkaan meerto uyahay.

Markii maalintii xigtay la gaaray oo waagiibaryay ayuu Sindibaadkii xamaaliga ahaauu yimid gurigii badmaaxii Sindibaadmarkaas ayaa la sharfay lana soodhaweeyay.

Kadib markii la isku wada imaaday ayaaraashiinkii la keenay weyna cuneen alx,markii raashiinkii la dhameeyay ayuu

Page 280: kun habeen iyo habeen

Badmaaxii  Sindibaad ahaa bilaabaysheekadii iyo safarkiisii labaad.

SAFARKII LABAAD EE BADMAAXIISINDIBAAD IYO TOGII DHEYMANKA AHAA.

Badmaaxii Sindibaad ayaa wuxuuhadalkiisii ku bilaabay;

Markii aan in mudo ah raaxeystay islamarkaasna iska iloobay dhibaatadii iyorafaadkii aan maray safarkii kowaad ayaanmaalinkii dambe igu soo dhacday inaanmarkale safro.

Waxaan u xiisay ganacsigii iyo howlihiisafarka ahaa sidaas owgeed si aanhantideyda u horamriyo ayaan go’aansadayinaan mar labaad safro.

Markaas ayaan waxaan bilaabay inaan iskusoo uruuriyo hantideydii oo dhameyd markiiaan uruuriyay ayaan markab fiican misnailaalo adag leh alaabtii soo saartay badiiayaana kusoo dhacnay.

Wixii aan safar aheynba oo jasiiradba midaka dambeyso ugu dageynay badeecadana ukala wareejineynay anagoo faa’iido fiican ka

Page 281: kun habeen iyo habeen

helnay ayaan maalintii dambe kusoodhacnay jaziirad geedo badan ka buuxaan.

Waxay aheyd jaziirad nadiif ah geedo badanoo miro macaan leh ka buuxaan sidoo kalewabiyaal ayaa ku yaaleen lkn layaabkawuxuu ahaa iney aheyd jaziirad cidlo ahmaadaama aanan wax guri ah iyoo raaddad ku arkin.

Markaas ayaan markabkii joojinay oojaziiradii usoo daadagnay waxaana aheynkuwa la tacajubsan qaabka bilicda san eejaziiradaan u egtahay anagoo la yaabaneenqudrada alle iyo awoodiisaba.

Aniga waxaan watay xoogaa cunto ah waansoo dagtay waxaana soo ag fariistay midkamid ah wabiyadii meesha ku yaalayagtiisa waxaana bilaabay inaan cuntadii iyomirihii cuno biyihii macaanaana ee wabigacabo.

Markii aan wax cunay ayaa waxaa I qabataylulmo iyo hurdo meeshii ayaana ku gam’ayanigoo seexday hurdo aad u macaan badanbalse markii aan soo kacay oo aanhareeraha fiiriyay wax qof ah ama asxaabtiiaan safarka isla aheyn kamid ah ma arkin.

Page 282: kun habeen iyo habeen

Waan soo kacay oon soo fariistay anoonaxsan waxaana imaaday xeebtii iyomeeshii uu markabka yaalay laakiin waxjoogo meesha maba jiraan waa kaligey oojaziirad cidlo ah looga tagay…

La soco qeybta 35aad oo xiiso leh

Waxay qeybtii hore noo mareysay sheekadamarkii aan xoogaa yara seexday balsi markiiaan soo kacay aan is arkay anoo jaziiradcidlo ah dhex taagan kooxdii safarka wadaaheyna iga tageen.

Waan argagaxay waana isku naxay anigoodareemay cabsi aad u xoog badan waxaannoqday mid dhex joogo jaziirad cidlo ahaanan garaneynin bahalo iyo dugaagwaxaan kala kulmi doono nolol iyo geerimidkaan noqon doonana marnaba maqiyaasi Karin waayo ma aanan heysan waxsahay ah iyo wax raashiin oo aan cuno.

Waxaan noqday mid daalan sidoo kalanaquus joogo hase yeeshee dhexda ayaanxirtay waxaana bilaabay inaan jaziiradii ku

Page 283: kun habeen iyo habeen

dhex socdo sidii aan u wareegaayay ayaanmarkii dambe geed guudka ugu baxay(koray) waxaana bilaabay inaan geesahafiiriyo  balse ma aanan arkin waxaan aheyngeedo biyo cir iyo dhul.

Intaas kuma quusane waxaan bilaabayinaan sifiican usii fiiriyo waxaana bilaabaygeedaha kan ugu dheer inaan koro,markaas ayaan arkay wax weyn oo cad oomeel ka bidhaamayo.

Geedkii ayaan kasoo dagtay waxaana sooaaday wixii cadaa ee weynaa meeshuuyaalay, sidii aan usoo socday ugu dambeynwaan soo gaaray wuxuuna iila ekaaday sidiiqubo cad misna wareegsan waxayna aheydmid aad u dheer.

Waan usoo dhawaaday qubadii anigoobilaabay inaan ku wareegsado balse maaysan laheyn wax albaab ah waana awoodiwaayay inaan fuulo waayo waxay aheydmid sibiq wax oo meel la qabsanaayomalahan.

Markaas ayaan bilaabay inaan qubadiicabiro waana kusoo wareegsaday ayadoonoqotay wareeg ahaan 50 talaabo, waxaana

Page 284: kun habeen iyo habeen

bilaabay inaan ku fikiro qaabkii aan ku galilahaa xiligana wuxuu ahaa casar gaabkii.

Anigoo wali meeshii taagan isla markaasnasidaan qubadaan ku gali lahaa ka fikiraayoayuu aduunkii halmar ila  madoobaaday,qoraxdiina iga qarsoontay, waxaana umaleeyay in daruur weyn qoraxdii qarisay,waliba xiliga asigoo uu jiilaal ahaa oolayaab ayay igu noqotay, markaas ayaanmadaxeyga kor usoo qaaday waxaana soofiiriyay dhankii qoraxdii si aan u hubiyowaxa qoraxda naga qariyay.

Markii aan fiiriyay ayaan waxaan arkay waxaanan waligey xitaa maanka gashanin,waaba shimbir weyn oo qaro weynidiisaaad la yaabeysid, wuxuu lahaa jir aad uweyn iyo baalal xoog badan misnadhaadheer, asigoo ahaa mid hawada sareduulaya markaas ayaan yaab afka la taagaymacquul matahay sidaan?

Waxaan soo xusuustay sheeko yaraanteydiila iiga sheekeyn jiray oo aan ka maqli jirayqaar kamid ah badmaaxyaashiimagaaladeena daganaayeen taasoo aheydin mid kamid ah jaziiradaha aduunkaanguudkiisa ku yaalo ay joogto shimbir aad u

Page 285: kun habeen iyo habeen

weyn magaceedana la yiraahdo arr-rikh islamarkaasna caruurteeda ku quudisomaroodiyaasha.

Markaas ayaan durba is iri tolow maiyadaa? Waxaan wareegsan ee meeshayaalana amey ukunteedii tahay??

Anigoo sidii u yaaban walina meesheydii kadhaqaaqin ayuu shimbirkii soo dagtaywuxuuna ku fariistay ukuntiisii asigoobaalashiisa ku daboolay wuxuuna bilaabayinuu seexdo mana uusan I arkin.

Markaas ayaan cimaamadii madaxa iiguxirneyd furay kadibna inta isku toosiyay kadhigay xarig dheer,  markaas ayaan xarigaafkiisa hore isaga xiray dhexdeyda afkiisadambana waxaan ku xiray mid kamid ahlugaha shimbirka farahiisa ku yaalo anigoois leh waa intaasoo uu shimbirkaan kugeeyaa ama tagaa meel banii aadam joogo.

Waxaan go’aansaday intaan jaziiradaancidlada ah ku dhiman lahaa inaanisbiimeeyo oo aan shimbirkii isku xiro,waxaana ahaa habeenkaas oo dhan midsoo jeedo anoo ka cabsanayay in shimbirkaila duulo anoo iska war qabin.

Page 286: kun habeen iyo habeen

Markii waagii baryay ayuu shimbirkii kacaywuxuuna bilaabay inuu qeyliyo kadibnahawada sare ayuu ila galay oo wuu iladuulay asigoon wali I dareemin, wuxuuduulaba ilaa aan is iri khalaas samadaayaad joogtaa, markaas ayuu bilaabay inuusoo dagto oo dhulka usoo dhawaado,wuxuuna ku dagtay meel jog sare oo dhulkaaad uga dheer waxayna iila ekaatay buurdheer.

Markaas ayaan xarigii iska furay waxaanabilaabay inaan buurtii ku socdo, shimbirkiiasigana markale ayuu dib u duulay asigoolugaha wax weyn ku qaatay, markii aan siifiiriyayna mise waa abeeso weyn oo aan layaabay weyninkeeda shimbirkii intaabeesadii qaatay ayuu la duulay.

Anigoo arintaas hadana la yaaban ayaaniska soo baxay waxaana bilaabay inaanbuurtii ku wareegsado mise waaba buurdhirirkii ka badatay meel laga dagtanaaysan laheyn, dhirir daraadeed xitaa maarkeysid waxa dhulka yaalo, markaas ayaanshalaay bilaabay iyo maxaa uga dagatayshimbirkii?

Page 287: kun habeen iyo habeen

Waxaa ii fiicnaan laheyd inaan jaziiradeydiiiska joogo waayo iyadaa ka fiicneydmeeshaan dhirirka badan oo meel lagadagto iyo baadna aysan oolin waayojaziiradii waxayba laheyd geedo mirahoodala cuni karo oo nafta kugu heynayaan iyowabi biyo macaan leh oo aad cabi karto, lknmeeshaan geed walaa biyo walaa miromidna malahan, laa xowla walaa quwatailaa billaah.

Waxaan noqday markastoo masiiibo kabadbaado mid ku dhaca masiibo kale oo tiihore kaweyn.

Markaas ayaan socodkii iska sii wataywaxaana bilaabay inaan toga buurta kusocdo, markaas ayaan waxaan arkay dhuldhan oo dhagaxmaantiisa wada yihiindheyman hade waa dheymanka la iskuqurxiyo misna lacaga qaaliga lakala siisto.

Hase yeeshee waxaa dhagaxaantaas kuhareereysan noocyada masaska eeaduunkaan ugu halista badan qaarkood oohadey ku qaniinaan aadan xitaa daqiiqadlasii noolaaneynin tan ugu daran waxaytahay qaarkood ayaa inta weyninka kabateen aad hadaad aragto isleedahay hal

Page 288: kun habeen iyo habeen

xabo maroodi ah wey laqi kartaa qaroweynideeda darted.

Waxaanse ogaaday in masaskaas waaweynmaalinkii aysan soo bixin balse xilligahabeenkii ay soo baxaan waayo iyagabawaxay ka cabsanayaan hadii maalinkii soobaxaan in haadka weyn uu cuno sidaasowgeed maalinkii oo dhan sooma baxaan.

Togii ayaan isaga sii socday iyadoogabalkiina uu sii dhacayo isla markaasnaaanan heysan meeshii aan habeenkaasseexan lahaa masaskaana uga dhuumanlahaa……………

Sheekada waxay qeybtii hore noo mareysaymarkii aan ogaaday in masaska maalinkiiaysan soo bixin oo ka cabsadaan haadkabalse ay habeenkii soo baxaan.

Xiliga waa gabal dhicii meel cidlo an oo dadiyo duunyo midna lagu sheegin baan dhexmarayaa mana heysto meel aan ku hoydomasaskina waxay qarka u saaranyihiin ineysoo baxaan talo ayaana igu cadaatay.

Sidii aan u socday ayaan waxaan la kulmayalbaab ciriiri ah markaas ayaan dhex galay

Page 289: kun habeen iyo habeen

wuxuuna iila ekaa qol yar oo ciriiri ahmarkaas ayaan waxaan soo qaatay dhagaxweyn anigoo albaabkii yaraa iska saaray siuusan dugaag iigu soo galin waxaana isdhahay alx meel aamin ah oo aad caawoseexato ayaad heshay caawo inta iska hoyooo hadii waagu baryo isaga tag.

Cabaar markii aan qolkii yaraa ku dhex jirayayaan hareeraha fiiriyay mise waaba masweyn oo qolka iigu dhex jiro misnahurdeyso markaas ayuu jirkeyga gariiraycabsi darted waxaana yaqiinsaday inaanhalaagsamay oo ii dhamaatay islamarkaasna maska caawo casho u noqondoono.

Waxaan isku nabay daribigii anigoo meeshiifadhiya waxaana habeenkii oo dhan ahaamid soo jeeda cabsina la gariiraya,banaanaka ma aadi kartid oo waa halistiiaduunka gudahana waa tanoo mas ii dhexjiifo wixii aan darbigii ku nabdaado ugudambeyn waagii ayaa baryay markiisewaagii uu baryay ayaan albaabkii dhagaxaka leexiyay godkiina orod uga soo baxayiyadoon uu maskii weynaa I dareemin.

Waxaan u ekaa sidii qof sakhraansan

Page 290: kun habeen iyo habeen

waayo waxaa isugu key darsamay daalgaajo iyo hurdo la’aan waxaana sii wataysocodkeygii anigoo togii kusii socday.

Anigoo sidaas ah ayaan waxaan halmarmaqlay jug hadii aan fiiriyay mise waaba laxdhimatay oo buurta kazoo dhacday qofnama aanan arkin waana la yaabay arkinkaaswaxaana igu soo dhacday sheeko aanmaqli jiray waagii aan yaraa taasoo aheyd intoga dheymanka ah ee masaska kabuuxaan uusan jirin qof dhex mari kartodadkana ay naftooda u cabsanayaan haseyeeshee waxay sameyn jireen xeelad ah inneef ari ah qalaan kadibna maqaar siibaankadibna ay buurta kazoo tuuraan si ay ugusoo dhacdo toga dheymanka ah.

Markii ay dhulka jaw kusoo dhahdo ayaydhagaxaanta dheymanka ah jirkeedagalgalayaan kuna dhagayaan kadibnawaxaa imaanayaan shimbara haadka ahsida Galleyrka iwm iyagoo dhilibkiidheymanka ku dhaganaa lugahooda kusooqaata oo buurta la kora  markaas ayaydadka imaanayaan oo ka bursanayaanshimbarta iyagoo hilibka kala baxayodheymanka.

Page 291: kun habeen iyo habeen

Kadibna dhagaxaanta dheymanka ah ayaawaxay u qaadanayaan dhulkooda iyagoolaga siisto qiimo aad u qaali ah.

Markii aan laxdii dhimatay misna maqaarkasiibneyd arkay ayaan waxaan sooxusuustay sheekadaas markaas ayaanwaxaan kor imid laxdii dhimatay anigoobilaabay inaan dhagaxaantii dheymankaaheyd jeebabka iyo meelkasta ka buuxsadomarkaas ayaan laxdii dhimatay ag fariistay.

Waxyar kadib waxaa meesha yimid haadaad u weyn markaas ayuu laxdii kusoo kordagtay anigana markuu soo dagtay ayaan isbiimeeyay si aan togaan halista ah ugabaxo waxaana ku dhagay lugtii haadkaasigoo bilaabay inuu nala duulo aniga iyolaxdii dhimatayba ilaa uu naga geeyo buurtaxigtay korkeeda.

Markii uu meeshii nagu dajiyay ayaanmaqlay qeylo aad u xoogan iyo qof wataood aad u weyn kaasoo dhinaca haadkausoo cararay balse haadkii ayaa duulay oocabsi gashay, markii haadkii duulay ayuuninkii haadka buriyay I arkay.

Ilama uusan hadlin lkn wuxuu dareemay

Page 292: kun habeen iyo habeen

asigana argagax iyo cabsi wuxuuna aadaydhankii laxdii la maqaar siibay wuxuunabilaabay inuu laxdii gad gadiyo asigoodheymankii ka raadinaayay balse wuu kawaayay wax dheyman ah.

Markii uu laxdii dheymanka ka waayay ayuubilaabay inuu qeyliyo asigoo leh; allahoogay oo ba’ay waan khasaaray wuxuunabilaabay inuu cabaado.

Markaas ayaan u dhawaaday inta isoofiiriyay ayuu igu dhahay kumaad aheyd?Halkana maxaad kazoo doontay?

Waxaan ugu jawaabay; waxba ha cabsananiga banii aadam adigoo kale ayaan ahaywaxaana halkaan ikeenay duruuf iyo waayowaxaana ahaa nin badmaax ganacsade ahsababta aan halkaan u imidna sheekodheer ayaa ka dambeyso  ee adiga hacabsan dheymankana haka walwalin waayoaniga ayaa wado dheyman badan waxaanakaa siini in kugu filan.

Markii aan sidaas dhahay ayay ninkiicabsidii ka tagtay asigoo farxay wuxuunabilaabay inuu ii mahadceliyo wuxuuna iigeeyay koox kale oo ganacsato iyagana

Page 293: kun habeen iyo habeen

meesha u yimid iney dheymanka wax kadabtaan waana is baranay anigoo qisadii Iqabsatay uga sheekeeyay iyo sababta aanhalkaan ku imid.

Nimakii ganacsatada waxay ii sheegeen inuusan jirin banii aadam gaaray togasdheymanka ah oo misna badbaaday anigakahor markaas ayay ii hambalyeeyeenanigana waxaan iyagii qeyb ka siiyaydheymankii aan watay iyagoo ii mahadceliyay.

Kadibna waxaan bilownay socod ilaa aanka imaanay dhul beereed aad u quruxbadan kaasoo ku dhex yaalay jasiirad weynhalkii ayaana bilownay inaan ku nasano oomaalmo joognay kadibna waxaan uga soogudbay magaaladii ay ganacsatada joogtaywaxaana qaar kamid ah dheymankii aanwatay uga badashay badeeco aad u farabadan anigoo usoo safray dhulkeygii iyomagaaladeydii baqdaad ilaa aan anoonabad qabo ka imid.

Markii aan kusoo laabtay magaaladeydiiayay dadkii ii yimaadeen ayagoo raxanraxan ah waxaana ahaa mid uga sheekeeyowixii aan lasoo kulmay waliba anoo tusay

Page 294: kun habeen iyo habeen

dheymankii aan soo helay aad ayayna utacajubeen iyagoo dadka qaar bilaabeen inmagaalooyinka fog fog iiga soo safraan siay qisadeyda u maqlaan iyo layaabka ayleedahay.

Kadib Sindibaadkii badmaaxa ahaa ayaa kiixamaaligii ku yiri safarkii labaad ilaahayayaa sidaas igu badbaadiyay insha’allahbari hadii la gaaro waxaan kaaga sheekeyndoonaa safarkeygii sadaxaad iyosheydaankii madoobaa.

 

SAFARKII SADAXAAD EE SINDIBAAD IYOSHEYDAANKII MADOOBAA

Sindibaad oo waramaya kana sheekeynayosafarkiisii sadaxaad ayaa hadal ku bilaabay;

Markii aan kazoo laabtay safarkeygii labaadanigoo waliba aad u faraxsan kunafaraxsan inaan dib ugu soo laabtaymagaaladeydii aan jeclaa ee Baqdaadwaliba si nabad galyo ah ku imaaday ayaangudo galay inaan nasto oo magaaladadhexdeeda ka ganacsado waxaanamagaalada joogay in mudo ah.

Page 295: kun habeen iyo habeen

Hase yeeshee waxaa la yiri wixii aad baratowaa baaskaa nafteydii ayaa u xiistaysafaradii aan gali jiray markii aan in mudoahna ku fikirayay ayaan markii dambego’aansaday inaan safarkii galo waxaanasoo uruuriyay badeeco aad u fara badananigoo si fiican usoo xirxiray waxaanakazoo ambo baxay magaalada Baqdaadanigoo u gudbay magaalada Basra islamrkaasna tagay dakada magaaladaaswaxaana halkaas kula heshiiyay oo kulakulmay markab aad u weyn.

Markabka waxaa saarnaa tujaar iyo dadaad u fara badan waxayn intooda badan iilamaqdeen dad ahlu kheyr ah markaas ayaanmarkabkii ku dagtay dadkiina dhinac kagalay waxaana galnay safarkeenii.

Wixii aan socono oo magaalaba magaalokale uga gudubno ayaan markii dambewaxaan arkay madaxii dadka markabkasaarnaa kaasoo hareeraha eegaayay islamarkaasna wajiga iska dharbaaxayo kadibwuxuu bilaabay inuu qeyliyo asigoo dharkaiska jeexayo garkana iska jiidayo asigoo leh;waa halaagsanay waa noo dhamaataywaayo dabeyshii ayaa naga xoog badisay

Page 296: kun habeen iyo habeen

waana nagu qasab inaan raacno jahada aydabeesha noo wado lakiin waxaadogaataan iney jihadaasi tahay jahadii aynaga hirtay byyrtii daanyeerada mana jiroqof meeshaas nasiibkiisa ku riday oo kazoobadbaaday.

Intii uusanba hadalka dhameynin ayaanwaxaan ka warhelnay daanyeeradii oo naguhareereysan dhinac kastana naga jirtowaxayna ahaayeen kuwa aad u badan ooaan tiro lagu gaarin.

Cabsi ayaan dareenay sidoo kale waxaan kacabsanay hadii aan mid iyaga kamid ahdilno in xaalada xumaato oo ay nabaabi’iyaan maadaama ay aad nooga tirobadnaayeen waxaana noqonay kuwa aad ucabsada lkn aanan wax dagaal ah galin.

Daanyeeradaas waxay ahaayeen muuqaalahaan kuwa aad u fool xun mana jirin cidluuqadooda fahmeyso  waxayna bilaabeenin xarkihii markabka ilkahooda ku jarjaraan ilaa uu markabkii ka gaaray dhulkoodawaxayna boobeen alaab kasta oo markabkasaarneyd.

Anaga markii aan dhulkii gaarnay ayaan

Page 297: kun habeen iyo habeen

markabkii isaga soo daganay maadaama aydaanyeerada la wareegeen sabab aan u siisaarnaano aysan jirin waxaana waqtigaastaagneen marba adeysan idin soo weerarinwaa alx.

Jaziiradii markii aan galnay ayaan waxaanaragnay geedo miro ah oo jaziirada kabaxayay mirihii ayaan gurany misna cunaykadibna waxaan bilownay inaan jaziirada kuwareegno waa intaasoo ay leedahay amajoogaan dad anagoo kale.

Sidii aan u wareegeynay ayaan waxaanaragnay guri qeyn oo sida qasri camal udhisan wuxuuna lahaa albaab alwaax kasameysan, gurigii ayaan galnay waana kuwareegeysanay anagoo aragnay lafo baniiaadam waqtigana wuxuu ahaa gabal dhiciimarkaas ayaan go’aansanay inaanhabeenkii halkaas barino.

Cabaar markii aan halkii joognay ayaanwaxaan dareenay gariir aad u weynwaxaana maqalnay jug culus iyo wax aad uweyn oo soo socdo ilaa wixii weynaa eeqasirigii soo galay wuxuuna ahaa mid aad uqaro weyn muuqaal ahaana wuxuushabahay insaanka.

Page 298: kun habeen iyo habeen

Wuxuu lahaa muuqaal aad u madow iyoindho aad moodo in ay holcayaan oo dabka sameysanyihiin  wuxuu kaloo lahaamiciyo waaweyn aadna u shhabaha kuwadoofaarka iyo cijiyo aad u dhaadheer.

Markii aan aragnay ayaan qaracanay aadnau naxnay, markaas ayuu agteena soofariistay wuuna nasoo fiiriyay asigoobilaabay inuu mid mid noo fiiriyo,  marbamid ayuu qabanayay misna dhinacyada ugadinayay ilaa uu markii dambe soo qabtaykabtnakii markabka oo ahaa mid aad ubuurnaa.

Markii uu kabtankii soo qabtay ayuudabshiday isla markaasna bir dheer oomudac ka sameysan kabtankii afka kagaliyay kadibna dabada ka bixiyay, wuxuuna bilaabay in asigoo nool oocabaadayo uu dabkii ku dubto.

Alla xanuun badanaa adigoo nool sidaashalagu yeelo markaas ayaan cabsi tii aheydla kulanay asigana wuxuu bilaabay in markiihilbihii bislaadeen uu cuno asigoo lafihiisasidii kuwa malaayga ee aan cuno oo kaleisaga bixinayay.

Page 299: kun habeen iyo habeen

Markii uu hilibkii dhameystay ayuu seexdaywuxuuna bilaabay inuu khuuriyo khuuro aadu weyn oo qasriga nala gariiray, ilaa lagagaaray subaxii oo waagii baryay, markaasayuu inta kacay iska baxay.

Mar alle iyo markuu naga tagay ayaanbilownay inaan dhexdeena wada tashanooo wada hadalno sidii laga yeeli lahaaarintaan waxaana go’aan ku gaarnay in aanraadsano jaziiradaan tabtii aan uga bixilaheyn.

Waan soo baxnay anagoo bilownay inaanjaziiradii ku wareegeysano kunameereysano waxaana tagnay dhinac kastalakiin ha sheein markabkeeniina daayeeradiiayaa cad cad u googooyeen.

Markaas ayay talo nagu cadaatay waxaansameynana waan garan weynay ilaa lagagaaray habeenkii.

Markii habeenkii la gaaray ayuu hadanawixii madoobaa markale soo laabtaywuxuuna bilaabay inuu na qabqabto oo nagadgadiyo ilaa markii dambe uu nagalabaxay kii noogu buurnaa wuxuuna

Page 300: kun habeen iyo habeen

sameeyay sidii uu xalay sameeyay oo kaleasigoo inta dubtay cunay kadibna iskaseexday.

Subaxii markii la gaaray ayuu gacay wuunaiska baxay,  markaas ayaan hadana talokale isugu imaanay iyadoo marba uu qoftalo soo jeedinayay ilaa aan makii dambeaniga ka dhex kacay.

Waxaan dhahay hadii xaalka sidaan ahaadokhalaas waa noo dhamaatay oo waahalaagsameynaa lkn waxaan haayaa talotaasoo macquul ay tahay inaan kubadbaadno……

Waxaan marka hore ka cudur daaranayaahakadkii sheekada ku yimid mudo sadaxmaalmood ah maadaama aan arimo qoysku mashquulsanaa.

 

Sheekada qeybtii hore waxay inoomareysay markii uu sheydaankii madoobaaiska tagay anagana aan isugu imaanay shirsi aan uga wada hadalno sidii aan nafteenaku badbaadsan laheyn.

Page 301: kun habeen iyo habeen

Dadkii qaarkood ayaa talo ahaan u soojeediyay inaan nafteena ku tuurno bada islamarkaasna aan biyaha ku dhimano halkiianaga oo nool inta nala dubto oo bir af lehjirkeena la dhex mariyo nala cuni lahaaqaarkalana ay talo nooc kale ah soojeediyeen.

Markaas ayaan dadkii ka dhex kacaywaxaana u sheegay inaan hayo talomacquul ah oo aan ku badbaadi karnowaxaana ku dhahay;

Waxay u badantahay inaan dhamaanteenajaziiradaan ku dhiman doono marka marbahadii aan dhimaneyno anagoon dagaalamininaan dhimano ma fiicna sidaas owgeedwaxaan haayaa talo ah inaan geedahaanalwaaxyada ah ee meeshaan yaalo kasameysano doon yar oo aan jaziiradaankaga safarno,  markii uu sheydaanka caawoyimaado oo mid naga mid ah cuno islamarkaasna uu seexdo aan birtaan weyninta dabka ku kululeyno aan indhaha kagalino si  uusan markale noo arkin oo aannafteena u badbaadsano.

Hadii ay taladaan guuleysato waxaamacquul ah inaan badbaadno hadii ay

Page 302: kun habeen iyo habeen

suurto gali weysana awalba dhimasho waau soconay waana dadaalnay.

Taladii aan keenay ayaa loo guuxaywaxaana la isku raacay inaan sidaassameyno anagoo halkii ka bilownay howshiiaan doonta ku dhiseyna waxaan aheynkuwa aad u tiro badan sidaas owgeed islamaalinkii ayaa doontii dhisnay waxaana kudiyaarsanay xeebta agteeda lkn anagoonbixin ayuu sheydaankii madoobaa nagu soogaaray wuxuuna naga baxsaday nin nagamid ah asigoo nool ayuuna inta dubtaycunay.

Markii uu  seexday ayaan soo baxnay oobirtii afka laheyd inta kululeynay markii aydhimbil noqotay sheydaankii isha ka gilinay,taasoo kaliftay in sheydaankii qeyliyo oocabaado qeylo uu dhulka nala gariiraywuxuuna bilaabay inuu na raadiyo asigoogacmahiisa adeegsanayay anaganawaxaan aheyn kuwa dhinac uu soo aadabama ahee dhinaca kale u carara.

Markuu mid naga mid ah qabtaba wuxuuahaa mid kala gooyo ilaa markii dambe uuqeyliyay qeylo aad u xoogan waxaana usoogurmaday oo goobtii yimaaday 12

Page 303: kun habeen iyo habeen

sheydaan kale oo asiga lamid ahaa oosidiisa oo kale u weynaa.

Markii aan aragnay gurmadkii u yimid ayaankala cararnay ayadoo inteena badan usoocarareen dhankii iyo doontii aan xeebta kudiyaarsanay waxaana bilownay inaancararno hase yeeshee waa nalagu soogaaray.

Sheydamadii ayaana markaas six un noolaayay waxayna gudo galay in aydhagaxmaan waaweyn oo meesha yaalaynagu garaacaan ilaa ay asxaabteydii oodhami dhamaadeem waxaana kabadbaaday kaliya aniga iyo mid safareydiikamid ahaa inteenii kale wey laayeen.

Markii aan badbaadnay ayaan soo baxnaysidii aan u soconay oo bada ugu gudo jirnayayaan markii dambe imaanay jaziirad meelku taalay waxaana ku daganay jaziiradiiwaa intaasoo ay dad ku nool yihiin sidookalana waxaan cuno ka halnaaye.

Hase yeeshee waxay noqotay jaziirad cidloah oo qofna uusan ku nooleyn, waxaango’aansanay inaan habeenkaas halkaasseexano oo subaxii safarkeenii sii wadano.

Page 304: kun habeen iyo habeen

Habeenkii markii saqdhex la gaaray ayaawaxaa noo yimid mas aad u weyn aadna uxoog badan oo hadaad weyninkiisa aragtola yaabeyso, wuxuuna maskii bilaabay inuucuno saaxiibkey ila socday asigoo sidiisaah ayuuna laqay.

Waxaan noqday mid cabsidii heysay kusiijibaarantay waayo maska marka uusaaxiibkey laqay waxaan maqlay qababaciyo qajajac ka yeererysay maskacalooshiisa maadaama uu ahaa midcaloosha dhexdeeda ku jijibinayay maskasidii inuu ukun laqay oo kale ayuuna lafihiiusoo tuuray.

Anigii waxaan dhex galay god dhagax kasameysnaa oo meesha ku yaalay si aan aannafteyda ugu badbaadsado waxaanahabeenkii ku baryay godkii anigoo cabsida Iheysaa ilaahay ogyahay.

Subaxii markii la gaaray ayaan doontiiyareyd kusoo laabatay bada ayaana iskusoo shubay waxaana go.aansaday intoogtaan hadiiba aan dhimanaayo bada kudhex dhinto.

Page 305: kun habeen iyo habeen

Wixii aan socdo oo doontii ila socotabawaxaan markii dambe la kulmay markabaad u weyn oo bada dhex socdo markaasayaan inta farxay bilaabay inaan markabkiiu gacan haatiyo waa intaasoo aanbadbaado ka helaaye.

Sidii aan markabkii ugu dhawaanayayuguna gacan haatinayay ayay markii dambeI arkeen waxayna bilaabeen iney iisoodhawaadaan si ay ii badbaadiyaan.

Alle ayaa mahad iska leh markabkii ayaa Ibadbaadiyay markii aan koray oo aan dadkiisaarnaa la kulmay sidoo kalana markabkiisii fiiriyay ayay waxkasta waxay ila noqdeensidii waxaan aqaano.

Waxaan u tagay markabkii kabtankii wadayyaab badanaa mise waaba markabkiijaziirada iiga soo tagay ee badeecada iisaarneyd kaasoo aan soo fuulay safarkeygiilabaad.

Haa waa xaqiiqo waa markabkii jaziiradiidheymanka iiga tagay anigoo hurda nasiibwanaag kabtankii ayaan is aqoonsanaywaana is wareysanay markaas ayaan ugawaramay sidey wax u dhaceen iyo wixii aan

Page 306: kun habeen iyo habeen

kala kulmay safarkeygii labaad iyo kiisadaxaadba.

Markii aan u waramay ayuu isna ii sheegayinuu in mudo ah i raadinayay oobadeecadiina wali markabkii saarantahayoo aan la taaban.

Waqtigaas aniga waxaan ahaa mid aanwaxba heysan waayo hantidii iyobadeecadii aan watay ee markabka iisaarneyd waxay ku maanshowday bada oowaatii daayeerada naga dhaceen sidaasowgeed ayaan alaabteydii hore dib usooceshtay.

Kabtankii markabka ayaa markaas iisheegay in ay u socdaan jaziirad la yiraahdojaziiradii nabada isla markaasna badeecobadan wataan wuxuuna ii sheegay in hadiiaan rabo badeecadeyda halkaas ku iibsankaro.

Aniga sidii ayaan yeelay waana soo baxnayilaa aan jaziiradii ka imid waxaana halkii kuiibiyay badeecadii aan watay markii aangalay safarkeygii 2aad anigoo lacag badankasoo macaashay.

Page 307: kun habeen iyo habeen

Markii aan faa’iido badan soo helay ayaango’aansaday inaan magaaladeydii dib ugulaabto waxaana kusoo laabtay magaaladiiaan jeclaa ee Baqdaad anigoo halkii saldhigtay.

 

Safarkii 4aad ee badmaaxii Sindibaad iyomarkii Sindibaad nolosha lagu duugay…

Sheekada qeybtii hore waxay noo mareysaymarkii Sindibaad uu kasoo laabtaysafarkiisii sadaxaad isla markaasna uumagaalada baqdaad kusoo laabtay.

Sindibaad ayaa hadalkiisii ku bilaabay;

Kadib waxaan go’aansaday sida caadada iiaheydba inaan safro waxaana diyaarsadaybadeecadii aan ku safri lahaa anigoo walibatoogtaan diyaarsaday badeeco ka badankuwii aan horay ula safri jiray waxaana iskusoo shubnay magaalada Basra oo aan ugasii gudubnay Dekeda magaaladaas.

Waxaan kusoo safarnay badii waxaanaaheyn kuwa aad u fara badan, sidii aan

Page 308: kun habeen iyo habeen

jidka ugu soo jirnay ayaa habeenkii dambewaxaa na qabsatay dabeel iyo duufaan aadu xoogan taasoo gabi ahaanba qalibtaymarkabkii aan saarneyn.

Markii uu qalibmay markabkii xooga iyoxawliga dabeesha ku socotay owgeedtaasoo caawin xoogan ka heleysay hirarkiixooganaa ee bada ayaan waxaan noqonayqaar badbaaday iyo qaar badii kumaanshoobay.

Waxaan aheyn aniga iyo qaar kamid ahrakaabkii ila socday kuwa ku badbaadayhuuri yar oo markabka aasrnaa kaasoobada kusoo dhacay xiligii uu markabkagadoomayay.

Huurigii yaraa ayaan isku gurney waxaaanabilownay inaan u jiheysano dhankii aydabeesha inaga jirtay, waxaana jidka kusiijirnay maalin iyo habeen kale anagoo ugudambeyn imaanay meel jaziirad ah.

Jaziiradii ayaana ku daganay waxa uguhoreeyay ee aan baadigoob ugalnaynawuxuu ahaa rizqi aan cuno maadaamagaajo bas la aheen anagoo bilownaygeedihii jzaiirada ka baxayay inaan

Page 309: kun habeen iyo habeen

mirahoodii sida xoolaha oo kale u daaqnoilaa aan caloosha ka buuxino.

Habeenkaas waxaan barinay oo seexanayjaziiiradii, markii subaxii lagaaray ayaanbilownay inaan ku socono jaziiradiidhexdeeda sidii aan ugu wareegeyneyayaan markii dambe aragnay dhisme meelku yaalo waxaana soo beegsanay halkiidhismaha ku yaalay.

Sidii aan u soo soconay oo ugu soodhawaaneynay ilaa aan markii dambekazoo gaarnay,  mar alle markaan saas uimaanay ayaa waxaa noo soo baxay ooalbaabkii dhismmahaas nagu qabtayaskara wada qaawan oo hal dharnawadanin waxayna u ekaayeen kuwameesha nagu sugayay.

Meeshii ayay nagu qabqabteen ayagoo noogudbiyay boqorkooda hal erayna ma aysannagula hadlin waxayna bilaabeen in raashiiniyo cunto kala nooc ah noo keenaan oohorteena ayay soo dhigeen.

Asxaabta intooda badan diif iyo gaajo ayaaka muuqatay waxay bilaabeen iney cuntadiicunaan lkn aniga ma aanan cunin waayo

Page 310: kun habeen iyo habeen

waxaan maqli jiray in mid kamid ahjaziiradaha ay ku noolyihiin qolo majuus ahoo hilbaha dadka quuta waxaynasameeyaan markii ay dadka qabtaan ayaydharjiyaan oo siiyaan cunto nooc kasta ilaauu qofka ka cayilo kadibna waxay quudahaan ugu geeyaan inta qalaanboqorkooda.

Waxaan kale oo maqli jiray in askartaboqorka ay hilibka dadka oo ceyriin cunaanhalka boqorka hilbaha loo Karin jiray sidaasowgeed raashiinkii meesha la keenay maaanan cunin.

Askartii waxay sameeyeen in ay goonigooni midkasta meel ku xiraan aniga meelgooni ah ayaa la igu xiray maalinkastanawaxay ii keeni jireen cunto kala nooc ahlaakiin ma aanan cuni jirin maadaama aanka cabsanayay iney iqashaan oo ay Icunaan.

Waxaan ahaa mid raashiinka wax yar oo naflaheyn ka cuna kaasoo aan nafta kuceshanaayo si aan gaajo ugu dhimaniyagana waxay ahaayeen maalinkastamidkii noogu roon oo noogu cayilan qalaiyagoo qeyb kamid ah hilibkiisa boqorka u

Page 311: kun habeen iyo habeen

dubi jiray halka qeybta soo hartayna ayiyaga ceyriinka ku cuni jireen.

Waxaan galay kurbo iyo murugo dhexdoodawaxaana iisii dheereyd cabsi iyo gaajowaxaana noqday mid tabar daran oo aannaf laheyn iyagana maalinkasta waxayahaayeen kuwa  raashiin ii keena.

Ma aysan ila hadli jirin lkn sidoo kale waxayaad ula yaabi jireen qaab muuqaalkeyga iyosiduu jirkeyga isku badalay ilaa ay maalintiidambe asxaabtii ila socotay oo dhandhamaadeen oo aan aniga kaliya kazooharay.

Markii aan kaligey soo haray ayay maalinkiidambe ii yimaadeen lkn nasiib wanaag imaaysan qalin ee wey iska key sii daayeeniyagoo cunto isoo hordhigay kadibna igatagay.

Markii ay iga tageen ayaan meeshii kasookacay waxaana bilaabay inaan soo cararo siaan nafteyda ula baxsado waxaana ahaamid daalka iyo baahida ka badataymaadaama aanan mudo baryo ah waxbacunin.

Page 312: kun habeen iyo habeen

Sidii aan usoo socday oo marba meel ugudhacaayay ayaan markii dambe waxaa iibidhaamay dad meel fadhiyaan waxaynaahaayeen dad asturan oo sida baniiaadamka camal u labisan.

Markii aan dadkii meel fog ka arkay ayayfarxad isoo gashay waxaan usoodhaqaaqay dhinacoodii ilaa aan ugudambeyn agtooda kazoo gaaray.

Waxay ahaayeen dad dagan jaziirada aanjoogo mida ku dhagan ayagoo ahaa dadkadhaqan ahaan iyo xadaaro ahaanba kaduwan dadka jaziiradaan ku nool,   aniganasidii aan usoo socday ayaan dhexda kazoogalay.

Markii ay I arkeen ayay ila yaabeen sida aanu ekahay una baaba’sanahay iyagoo inta iganaxeen isiiyeen baad iyo biyo waxaanabilaabay inaan cuno si gaajadaan iguraagtay mar uun ii deyso.

Markii aan cuntadii iyo biyihii iskudhameeyay ayay I wareysteen xaalkeyga iyowaxa aan ka qabanaayo jaziiradaan dadqalka ay ku noolyihiin.

Page 313: kun habeen iyo habeen

Markaas ayaan bilaabay inaan uga waramoxaalkeygii anoo uga soo bilaabay safarkiiaan kazoo galay magaalada baqdaad  wixiibada nagu qabsaday iyo dhibkii aan kalakulmay dadka jaziiradaan ku nool.

Markii aan hadalka u dhameeyay ayay igudhaheen anaga waxaan daganahayjaziiradaan mida dariska la ah hadanahalkaas ayaan u soconaa hadaad naraaceysid soo bax

Sheekada waxay noo mareysay markii uusindibaad dhahay markii aan u imid dadkiijaziirada xeebteeda joogay ayaa waxay Idhaheen anaga waxaan daganahayjaziiradaan mida ku dhagan ee soo baxhadaad rabtid inaad na raacdo sidii ayaanaku raacay.

Markii aan jaziiradii imaaday ayay meel aandago isiiyeen si fiicana wey ii sharfeenkadibna waxay ii geeyeen boqorkooda siaan qisadeyda uga sheekeeyo, waxaanabilaabay inaan boqorkii uga waramo qisadiiisoo qabsatay anigoo kasoo bilaabaymaalintaan baqdaad kasoo baxay ilaa iyomaalintaan dadka jaziiradaan dagan kalakulmay.

Page 314: kun habeen iyo habeen

Boqorkii markii uu qisadeyda maqlay aadayuu ula yaabay wuxuuna ii sheegay injaziiradiisa sidaan doono ugu noolaan karoisla markaasna aan u ahay asiga martisharaf si fiican ayuuna iisoo dhaweeyay.

Kadib waxaan bilaabay inaan jaziiradii kahowl galo waxaana garab siinayay dadkiijaziirada ku noolaa anigoo waxkasta oo aanaqaanay ka caawinaayay maadaama aanaqoon badan lahaa sidoo kalana dal aqoonahaa wax badan ayay iga faaideysteen.

Boqorkii jaziirada waxaan ka caawin jiraysiduu u maareyn lahaa arimaha dowladiisau gaarka ah oo markii xaajo culus soowajahdo wuu ii yeeri jiray waxaana ahaamid ka talo bixiyo ilaa uu boqorkii markiidambe iga jeclaaday isla markaasna uubilaabay inuu iila dhaqmo sidii wasiirdowladiisa ka tirsan.

Waxyaabaha aan ka caawiyay boqorka iyodowladiisaba waxaa kamid ahaa sidafaraska loogu sameeyo heeryo lagu fuulowaayo waxay fardaha kori jireen iyagoonwaxba la iska xijinin oo bilaa koore ah sidookalana aanan wax xariga iyo liijaan midna

Page 315: kun habeen iyo habeen

laheyn.

Qofkasta oo faras isticmaalo jaziiradaasnaku noolaa waxaan ka caawiyay sidii uufaraska u fuuli lahaa una hogi lahaa ilaamaalintii dambe uu boqorkii ii wacaywuxuuna igu yiri; waxaad ogaataa inaadagteena ka tahay qof cizzi iyo sharaf lehisla markaasna anaga naga mid ah sidaasowgeed mna doonaayo inaad naga tagto waxaana doonayaa inaan arin ku faro ooaad igu adeecdo iguna caasinin.

Markaas ayaan ku dhahay; maxaad igadooneysaa boqorow inaan kugu adeecowaayo aniga qowl kuguma soo celin karo maadaama aad abaal weyn ii sameysay.

Markaas ayuu igu dhahay; waxaan rabaainaan kuu guuriyo gabar anaga naga mid ahgabar qurux iyo hantiba leh waxaanse kaarabaa inaad anaga nala joogto oo aad tooshalkaan usoo dagto isla markaasna aadqasrigaan qeyb ka dagtid waxkale kaamarabo intaas ayaan kaa rabaa ee ha igukhilaafin.

Markii aan hadalka boqorka maqlay ayaanxishood dareemay waana ka xishooday

Page 316: kun habeen iyo habeen

inaan u jawaabo anigoo aamusay, markaasayuu boqorkii igu yiri; maxaad iigu jawaabila’dahay wiilkeygiyow?

Markaas ayaan ku dhahay’ boqorkeygaamarka adigaa iska leh waxaad doontosamee.

Markaas ayuu isla waqtigiiba dalbay in lakeeno qaadigii iyo marqaatiyaashii asigooisla waqtigiiba ii guuriyay gabar sharaf iyomaamuus leh nasab sarana ka dhalataywaxayna aheyd gabar aad u qurux badansidoo kalana hanti fara badan leh.

Markii gabadhii la igu daray ayuu boqorkiiisiiyay guri weyn oo waasac ah sidookalana wuxuu isiiyay jaariyado iyokhadaamiin ii adeego waxaana bilaabayinaan ku noolaado nolol midii ugumacaaneyd anigoo gabadhii la ii guuriyayee xaaskeyga aheyd jeclaaday waliba aad ujeclaaday waxaana bilaabay inaan riyo iyomala awaal dhisto anigoo niyada iska lahaa hadii aan u laabanayo magaaladeydiiaan jeclaa ee baqdaad xaaskeyga macaanhoray ayaan usii kaxeysan doonaa.

Gabadhii la ii guuriyay waxay ii jeclaatay si

Page 317: kun habeen iyo habeen

aan caadi aheyn oo xad dhaaf ah aniganasidoo kale ayaan u jeclaaday waxaananoqonay labo qofood oo aanan wax shaqokale qabanin markii laga reebo inaan anagashaqo iska qabano.

Anigoo noloshaas macaan ee quruxdabadan isaga jiro ayaa maalintii dambewaxaa dhimatay nin aan daris aheynnaagtiisa waxaana ugu tagay si aan ugutacsiyeeyo.

Waxaan u tagay ninkii oo murugta intey kabadatay aadba moodo in geeri loogubishaareeyay waxaana ku dhahay si aanqalbiga ugu dajiyo; waxba ha murugooninilaahay ayaa badal kheyr qabo kuugubadalaayo waxaana rajeynaa in xaaskaagalabaad aad cimri fiican oo barakeysan wadaqaadataan.

Markaas ayuu bilaabay ninkii inuu sii ooyowuxuuna I dhahay; side ayaan gadaasheedau guursan karaa ama badalkeeda u helikaraa ayadoo nolosheyda oo dhan waxmaalin kayar ay iiga dhimantahay?

Markaas ayaan ku dhahay; walaalkey is dajioo sabar naftaadana dhimasho ha u

Page 318: kun habeen iyo habeen

saadinin waayo waad caafimaad qabtaamarka alx dheh.

Markaas ayuu I dhahay; adiga waxba maogide orod iska bax waayo aniga baribawaa la idili doonaa.

Markaas ayaan anoo yaaban ku dhahay;sidee ku dhici kartaa sideese adiga kuogaatay?

Wuxuu iigu jawaabay; manta ayayxaaskeyga duugi doonaan anigana markeyduugayaan ayay qabriga ila galin doonaanoo ila duugi doonaan waayo caadooyinkaiyo dhaqankeena ayaa waxay tahay in hadiinaagta dhimato ninka qabana laga dabaduugo hadii ninka dhintana naagta uu qaboayaa laga daba duugaa waxaanalabadoodaba lagu duugaa hal qabriujeedkana wuxuu yahay si hadii midkood uudhinto midka kale uusan nolosha ugu siiraaxeysan.

Markaas ayaan yaabay waxaana sooxusuustay inaan qabo oo guursaday naagiyaga kamid ah markaas ayaan isku naxayyaa ilaahii oo hada hadii xaaskeygadhimato mala iga daba dilaa oo nolosha

Page 319: kun habeen iyo habeen

miyaa la igu duugi doonaa wlhi caadadaanwaa mid xun ayaan ku dhahay ninkiidariskeyga ahaa anoo yaaban.

Intii aan hadalka dhameynin ayaa waxaagoobtii yimid dadkii magaalada daganaawaxayna bilaabeen iney ninkii utacsiyeeyaan maadaama naagtiisadhimatay sidoo kalana naftiisana ugatacsiyeeyaan maadaama uu asna kadabadhiman doono anigana yaab ayaan meeshiila taagnahay waxaana bilaabay inaan kacabsado in naagteyda iga hor dhimato…

Sheekada qeybtii hore waxay noo mareysaymarkii uu ninkii naagtiisa ka dhimatay uu iisheegay in dadka jaziiradaan ku nool aydhaqan iyo caado u leeyihiin in hadii ninkaama naagta uu midkood dhinto kan kalanalaga daba geeyo oo labadoodaba hal qabrilagu duugo.

Aniga waxaan ku fikirayay in aan dhimashoka badbaaday laakiin waxaan ogaaday indhimashada noocaan oo ah in noloshalagugu duugo ay ka dhib badantahay waxbadan midi hore.

Page 320: kun habeen iyo habeen

Ninkii miskiinka ahaa ee xaaskiisa kadhimatay sidii ayaa lagu duugay oo asigaiyo xaaskiisa hal qabri ayaa lawada galiyay.

Anigoo kurbeysan ayaan soo baxaywaxaana u imid boqorkii markaas ayaanbilaabay inaan arinta kala hadlo una sheegoin ay dhaqan aan fiicneyn tahay,  boqorkiiayaase ii sheegay in caadadaan ay kasoogaareen awoowayaashoodii hore islamarkaasna aysan waxba ka badali Karin.

Markaas ayaan ku dhahay hadii uu qofqariib ah oo aan kamid aheyn dadkajaziiradaan ku nool uu xaas ka guursadosideyda oo kale kadibna xaaskiisa dhimatoasigana Malaga daba duugaa oodhaqankaan miyuu maraa?

Boqorkii oo fahmay ujeedada hadalkeygaayaa inta dhoosha ka qoslay igu dhahay;haa xeerka iyo dhaqanka ayaa asiganaqabanaayo oo waa laga daba duugaa.

Markaas ayaan bilaabay inaan dareemowalwal iyo kurbo hor leh waxaana kuduceystay in xaaskeyga aysan dhimanhorteyda oo aan aniga kahor dhinto intiinolosha la igu duugi lahaa hase yeeshee

Page 321: kun habeen iyo habeen

qadarta rabi cid hor istaagi karto malahanwaxaa dhacday in xaaskeygii ayxanuunsato maalmo kadibna geeriyooto.

Markaas ayay dadkii bilaabeen iney iiyimaadaan iina tacsiyeeyaan sidoo kalana utacsiyeeyaan ehelkii ay xaaskeyga kadhimatay waxaa sidoo kale ii yimid si uuiigu tacsiyeeyo boqorkii jaziirada.

Kadib waxay bilaabeen iney meyraanmeydkii xaaskeyga anigana shook iyo yaabdaraadiis aan lahadli la’ahay,    markii ay umeyreen ayay u labiseen dhar noocii uguquruxda badnaa iyagoo sidoo kalana kuqurxiyayuna xiray dahab dheyman iyowaxkasta oo la isku qurxiyo sidoo kalanaaad u carfiyay waxaana la galiyay qabrigii.

Markii ay xaaskeyga qabriga galiyeen ayayaniga dhankeyga soo aadeen si ay iisagootiyaan markaas ayaan qeylo af labadiiyeeray anigoo leh; aniga waxaan ahay qofqariib ah mana kamid ihi dadka jaziiradaanku nool ee nolosha ha igu duuginadhaqankiina adinkuu idiinku gaaryahayaniga iska key daaya.

Laakiin aniga lee cabaadayay waayo majiro

Page 322: kun habeen iyo habeen

qof inuu hadalkeyga dhag jalaq u siiyo iskadaayee qof isoo fiirisay xitaa ma arkin.

Kadib ayay bilaabeen in ay xarig dhexda iigaxiraan waxay sidoo kale jeebabka iigabuuxiyeen muufo iyagoo caagad biyana iidhiibay markaas ayay i kor geeyeen qabrigiixaaskeyga ay ku jirtay.

Yaa ilaahii dhirir badanaa waxaad moodaainuu yahay ceel dheer siduu u dheeraaowgeed markaas ayay si xoog ah qabrigii iigaliyeen markii aan qabriga salkiisa tagayayay I dhaheen xariga soo fur hase yeesheema aanan sameyn, markaas ayay xarigii oodhan igu soo daayeen kadibna qabrigii korka owdeen meeshii godka aheyd misnamugdiga badneyd ee meydka yaalayna iguduugeen.

Qabriga dhexdiisa wuxuu ahaa mid aad uwaasac ah sidoo kalana waxaa meeshadaadsanaa meydad fara badan waxaanaogaaday in uu yahay qabri wadareed ooqofkasta oo dhinto halkaan lagu soo tuuro .

Godka aan ku jiro mugdigiisa waxaa kadaran urkiisa waayo waxaa dhex daadsanoo dhex buuxo wixii meyd ahaa oo dhami

Page 323: kun habeen iyo habeen

ma aheyn urkood wax loo adkeysan karay.

Qabrigii ayaan iska dhex fariistay anigooyaqiinsaday toogtaan shaki la’aan inaandhimanaayo hadii aan gaajo u dhimanaurkaan dartiis iyo hawadaan xun owgeed udhimanaayo.

Waxaan bilaabay inaan muufadii cunobiyihii aan watayna qeyb yar ka daba cabosi intii awoodeyda ah usii noolaado.

Waxaan halkii ku jiray maalmo maalintiidambe ayaan anigoo aad u tabar daranmisna oon daran ihaayo ayaan waxaanmaqlay shanqar waxyar kadibna waxaabala furay albaabkii qabrigana waxaana markiiugu horeysay arkay iftiinkii aduunyadawaxaana isoo gashay neecow qabowwaxaanse ka cabsaday hadii ay I arkaaniney I dilaan markaas ayaan is qariyay ooaan dhuuntay.

Hase yeeshee waxay godkii qabriga ahaakusoo rideen nin iyo naagtiisa iyadoonaagta ay meyd aheyd ninkana uu sideydaoo kale uu xariga ku xirnaa wax yar kadibnagodkii ayay markale afka ka owdeenhalkiina nagu duugeen.

Page 324: kun habeen iyo habeen

Ninkii markii uu godka soo dhex galay islamarkaasna qabirgii nalagu daboolay ayuubilaabay inuu darbiyada garaaco asigoogodka darbiga ku wareegsan midkasta jugjug sinayay ilaa uu markii dambe uu midkamid ah darbiyada qodis ku bilaabay.

Aniga tabar dari iyo baahi ayaa isugu keeydarsantay waxaana go’aansaday inaanninka la hadlo waa intaasoo uu biyo iyomuufo isiiyaaye.

Ninkii oo darbiga qodis ku wado ayaashanqarteyda dareemay markaas ayuudhankii shanqarta soo milicsaday markaasayuu yiri waa kuma?

Waxaan dhahay waa sindibaad oo wali noolninkii qariibka ahaa ee jaziiradaan kusoodhumay.

Markaas ayuu xageyga soo aaday kadibnawuxuu igu yiri imaqal hadii aad rabto inaadnoolaato,  aniga maalmo kahor markiixaaskeyga xanuunsatay isla markaasnaaan yaqiinsaday ineey dhimaneyso ayaangodkaan agtiisa god kale ka qoday anigoomudo habeen dhan qodaayay si hadii ay

Page 325: kun habeen iyo habeen

dhacdo in ay dhimato xaaskeyga oo la Iduugo aan nafteyda ula baxsado nasiibxumo sidii aan ka cabsanaayay ayaadhacday oo xaaskeyga wey dhimataymarka hadii aad rabto inaad bad baado oonoolaato darbigaan ila qod si aan u gaarnogodkii aan kaga baxsan laheyn halkaan.

Markaas ayaan ku dhahay waayahay lknaniga wax tabar mahaayo mudana waxfiican ma cunin, kadib ayuu xoogaa muufoiyo biyo isiiyay markaas ayaan bilownayinaan godkii qodno anagoo walibagacmaheena adeegsaneynay.

Wixii aan godkii qodnaba nasiib wanaagwaxaan soo gaarnay oo aan aragnay godkiikale kaasoo ahaa godkii uu diyaariyay ninkiiqabriga igula jiray markaas ayaan aad ufaraxnay waxaana damacnay inaan baxno.

Markas ayaan saaxiibkey ku dhahay imaqalanaga hada godkaan waan ka badbaadnaylkn wax xoolo ah maheysano marka maanqaadano oo uruursano dahabka iyodheymanka meydadka lagu soo xardhay siaan ugu badbaadno?

Waxay noqotay fikrad aad u fiican markaas

Page 326: kun habeen iyo habeen

ayaan bilownay inaan meydadkii oo dhanwixii dahab iyo dheyman u xirnaa aruursanoanagoo ka buuxsanay maryihii aymeydadka wateen kadibna godkii ayaankasoo baxnay anagoo imaanay xeebtajaziiradii aan joognay waxaana halkii kasooraacnay doon yar oo ninkii sxbkey ahaa uumeesha ku diyaariyay bada ayaana isku siideynay.

Wixii aan in mudo ah socono nasiib wanaagwaxaan markii dambe aragnay oo lakulanay markab aad u weyn waxaanabilownay inaan markabkii u gacmo haatinoilaa aan ugu dambeyn kasoo gaarnay.

Aniga iyo saaxiibkey wixii dahab ee aanhelnay waan kala qeybsanay wuxuuna ahaadahab aad u tiro badan anagoo markabkii inmudo ah ku nasanay kadibna nin walbojidkiisa ayuu ku dhacay intii aan jidka kusoojirnayna sxbkey waxaan uga sheekeeyaysafaradii aan horay u galay iyo wixiidhibaato ee an kala soo kulmay asigoo aadula tacajabay.

Kadib aniga waxaan usoo jiheystaymagaaladeydii aan jeclaa ee  baqdaadwaxaana soo maray oo in mudo ah ku

Page 327: kun habeen iyo habeen

nastay magaalada basra anigoo isuguhanjabay inaan safar dambe gali doonin.

Markii aan imid baqdaad ayaan dahabkiiqeyb kamid ah iibiyay waxaana dib ugulaabtay ehelkeygii kuwaasoo aad ugu farxayaragtideydii

Waxaan ka cudur daaranayaa hadii aad kalakulantaan  sheekada error typing inaad iicudur daartaan waayo boobsiis ayaan kuqoray waqtiga oo igu yaraa dartiis.

Sheekada waxay noo mareysay markii aankazoo sheekeynay siduu layaabka laheyd eeuu sindibaad uga badbaaday safarkii 4aadee dhibka badnaa waxaan kale oo aan soosheegnay in magaaladiisii dib ugu soolaabtay asigoo wato hanta aad u farabadan.

Sindibad ayaa wuxuu yiri markii aanbaqdaad imaaday oon in mudo ah joogayayaa waxaa isoo galay damac ah inaanmarkale safro waliba toogtaan waxaanniyeystay markab aan aniga leeyahay inaanku safro.

Wixii aan is diyaariba ugu dambeyn markab

Page 328: kun habeen iyo habeen

ayaan iibsaday waxaana ka buuxiyaybadeeco aad u fara badan anigoo qeybtiisoo hartayna ganacsato kale ka kireeyaywaxaana isku soo deynay badii.

Waxaan bilownay inaan safarkii gudo galnoaan maalinba jaziirad ku istaagnobadeecadana ka iibino ilaa aan maalintiidambe jaziirad ka imaanay,  waqtigaasaniga aad ayaan u daalanaa sidaas owgeedwaxaan ganacsatadii u sheegay inaanxoogaa yara seexanaayo ee hadii ay iyagarabaan ay baxaan.

Ganacsatadii ila socotay markii aymarkabka ka dagteen oo jaziiradii gaareenayaaa waxay arkeen wax weyn oo cadmisna sidii qubada u wareegsan markaasayay bilaabeen iney hubiyaan wuxuu yahaywaxayna ku garaaceen dhagaxmaan ilaa uuwixii weynaa ee cadaa ka dilaacay waxaynaaheyd haad weyn ukuntiisa.

Markii ay ukuntii dilaaciyeen ayaa waxaakazoo baxay ilmihii haadka oo markaasnoolaa sidoo kalana maalin ama labomaalmood inuu ukunta kazoo baxo ugadhineed,   markaas ayay haadkii ilmihiisiiqasheen misna bilaabeen iney hilbihiisii

Page 329: kun habeen iyo habeen

karsadaan.

Aniga mudada intaas la eg oo dhan waaniska hurdayaa markii aan soo kacay ayaawaxay ii keen hilibkii ilmihii haadka  markiiaan weydiiyayna sidey wax u dhaceen ayayii sheegeen.

Anigii madaxa ayaan qabsaday waayowaxaan ogahay waxa ay sidaas yeeleeninuu yahay haad weyn ukuntiisii hadii uunagu  imaado misna arko sida ukuntii lagadhihgayna ay noo dhamaatay markaasayaan bilaabay inaan af labadii qeyliyoanigoo leh war soo cararaaay hadii aadnaftiina ka naxeysaan soo cararaay.

Intii aanba hadalka dhameynin ayay halmarqoraxdii qarsoontay mise waaba haadkii oosoo socdo markaas ayaan bilaabay inaanmarkabkii jiheeyo badana kusii daayorakaabkiina iyagoo ordaya ayay markabkiiisku soo shubeen.

Shimbirkii haadka ahaa markii uu arkay sidaukuntiisii laga yeelay ayuu aad u caroodaywuxuuna bilaabay inuu sidii gugaca uqeyliyo waxaana isla markiiba meeshayimaaday shimbir kale oo asiga la eg

Page 330: kun habeen iyo habeen

waxayna bilaabeen iney nasoo eryadaanhase yeeshee bada ayaan isku sii deynay.

Shimbirihii markii ay na arkeen ayay nagalaabteen aniga waxaan niyada iska dhahayalx marba hadii ay idinka laabteen waxaanabilaawnay inaan safarkeenii sii wadano.

Wixii aan soconaba markii aan cabaarsoconay ayaan waxaan arkay labadiishimbir oo nasoo daba socda lkn markaankaligood ma aysan aheyn ee dhagaxmaanayay lugaha ku wateen dhagaxmaantaasooaad u waaweynaa.

Sidii ay marba marka kasii dambeysanoogu soo dhawaanayeen ayay markiidambe dhagaxmaantii oo aad uwaaweynaa nagu soo daayeen iyagoowaliba si daran markabkii ugu garaaceenwuxuuna markabka noqday mid biyaha unugu oo sii quusay ilaa uu moolka bada kagaaro anagana aan dhamaanteena kamaanshowno.

Aniga waxaan gudo galay sidii aan naftediiku badbaadsan lahaa waxaana gacanta lahelay alwaax weyn anigoo soo qabsadayilaa uu iga keeno xeebta jaziirad aad u

Page 331: kun habeen iyo habeen

qurux badan oo ay ka baxaan nooc kastaoo miro ah sidoo kalana waxay laheyd ilobiyo macaan leh, markaas ayaan murugtiiiyo kurbadii I heysay iska ilooway waxaanabilaabay inaan mirihii iska cuno ilaa aan kadhargay.

Galabkii markii la gaaray ayaan is dhahaymaad jaziirada soo fiirisid waa intaasoo aydad ku nool yihiine,   halii ayaana kazookicitamay sidii aan jaziirada uguwareegaayay ayaan markii dambe waxaanarkay oday da’ ah kaasoo hagoog kadhigtay caleemiha geedaha misna meelqorax ah fadhiyo kaligiis.

Waxaan is dhahay odaygaan amuu kamidyahay rakaabkii markabka isla markaasnauu badbaaday waxaana bilaabay inaan usoo dhawaadi ilaa aan markii dambe korimaado hase yeeshee ma uusan aheynoday aan aqaano rakaabkii markabkanakama mid aheyn.

Waamn usoo dhawaaday anigoo bilaabayinaan weydiiyo su’aal ah sheekhow maxaakugu dhacay maxayna tahay sababta aadkaligaa cidladaan u fadhiso?

Page 332: kun habeen iyo habeen

Odaygii wuu isoo fiiriyay hase yeesheeilama uusan hadlin wuxuuna ii tilmaamayinaan jidka ka qaado oo aan geedkahoostiisa dhigo.

Markaas ayaan bilaabay inaan garab siiyoanigoo niyada iska leh odaygaan miskiinkaah garab sii waxaana kusoo qaadaygarbaheyga anigoo lasoo aaday dhankii uugeedka naga jiray.

Markii aan geedkii hoos keenay ayaan isdhahay odayga daji hase yeeshee ma ahanmid daganaya waxaana isku dayay dhowrmar inaan dajiyo lkn ha sheegin waxaanlahadlay odaygii si uu iiga dagto anigoo kuleh geedkii hoostiisa waan ku keenay eedago lkn ma aheyn mid ila hado.

Markii dambe ayaan gadaal dhabarkeygadhanka garbaha ka dareemay dhaqdhaqaaq waan fiiriyay waxaanse arkay arin layaableh,  waxaan arkay lugihii odayga oo iskubadalay kuwa aad u madow sidoo kalanadhabarkeyga sidii gacmaha oo kale uheysto  markaas ayaan isku naxay.

Waxaan is dhahay odayga iska tuur lkn hasheegin ma ahan mid dhacayo ilaa aan

Page 333: kun habeen iyo habeen

markii dambe ka war helay odaygii oomadaxa iga garaacayo waliba garaacis aadu xanuun badan ilaa aan ka wareeroistaagana ka dhaco.

Cabaar markii aan wareersanaa ayaan soonaaxay waxaana arkay odaygii oo walidhabarka ii saran iguna dhagan

Sheekada waxay noo mareysay markii aanodaygii caawiyay misna geedkii hoostiisageeyay oo uu igu dhagay sidoo kalana uunabilaabay I nuu I garaaco.

Odayga sidaan moodayay ma ahan wuxuunoqday mid aad u xoogan waxaana layaabigu noqotay siduu dhabarkeyga usaaranyahay oo ugu dhaganyahay uganadhaceynin, sidoo kalana wuxuu rabo ayuuiga sameysan karay waayo wuxuu ahaa midaad u xoog badan anigana ma laheyn tamariyo awood aan ku khilaadi karo waxaananoqday sidii neef uu liijaanta u hayodhankuu doonanan u hagi karo.

Odayga wuxuu ahaa mid sidaasdhabarkeyga u saran sidoo kalana hadii aanhadalkiisa khilaafo wuu I garaacayay xitaahadii kaadi iyo saxaro qabato igama uusan

Page 334: kun habeen iyo habeen

dageynin oo korkeyga ayuu ku sameyn jiray.

Wuxuu igu amray inaan geeyo beer uu iitilmaamay taasoo ay ka baxayeen noocyobadan oo miro ah wuxuuna ahaa midmirahaas cunakuna nool,  miraha beertawaxaa kamid ahaa canabka waxaanaaqaanay sida miraha canabka lookhamiiriyo isla markaasna khamri loogasameeyo,  markaas ayaan bilaabay inaanmitrihii khamri ka sameeyo.

Markii aan khamrigii sameeyay ayaanbilaabay inaan cabo si aan isku ilowsiiyokurbadaan iyo hamigaan aduun ee aan kujiro odaygana wuxuu ahaa mid  I arkowaxaan sameynayo wuuna I weydiiyaywaxay yihiin, markaas ayaan u sheegaykadibna keen ayuu dhahay waana u dhiibayasigoo dhamaan wada cabay.

Markii uu odaygii khamrigii cabay ayuuwuxuu bilaabay inuu qoslo kadibna fooriyowuxuna ahaa mid aad u skhraamay taasnawaxay ii noqotay fursad aan uga takhalusomarkaas ayaan si tartiib ah isaga dajiyaymana uusan I dareemin maadaama uu aadu sakhraansanaa.

Page 335: kun habeen iyo habeen

Markii aan ku guuleystay inaan odaygii iskadajiyo ayaan dhulka seexiyay waxaana sooqaatay dhagax weyn anigoo ka cabsanayayinuu igu soo kaco markaas ayaan dhagaxiiweynaa madaxa uga garaacay ilaa aydhiigiisa iyo hilibihiisa isku darsameen oomadaxii aan ka baduujiyo waxaana u dilaysi naxariis daro ah.

Muadadii aan odaygaas dhabarka ku sidaywaxaan dareemay ciriiri aan waligey horay udareemin wuxuu ahaa mid korkeyga kukaadiya kuna saxarooda si xuna ii garaacaalxamdulillaah ugu dambeyn waan kataqalusay.

Markii aan odaygii dilay kana takahlusayayaan ku fikiray sidii aan Jaziiradaan ugabaxsan lalahaa, waxaana bilaabay inaanuruuriyo jirida qaar kamid ah geedahajaziirada ku yaalay anigoo isku xirxirayo siaan uga sameeyo waxyar oo doon u egtaasoo aan jaziiradaan uga baxsado.

Markii aan howshii dhameeyay ayaan badiiisku soo daayay ilaa aan maalinkii dambeydoon ay dad saaranyihiin la kulmay dadkiiayaana sidii ku raacay.

Page 336: kun habeen iyo habeen

Dadka waxay ahaayeen kuwa u socdodeegaankooda kaasoo ahaa jaziirad badakorkeeda ku taalo waxayna jaziiradaas kadhaxeysay daanyeero iyo dad iyadoodaanyeerada ay habeenkii jaziirada soo galijireen xilli dadkana ay maalinkii oo dhanjoogayaan habeenkiina gurayahooda kuhoyan jireen mana jiro dad habeensoconaya ama daanyeer maalinkiisoconayo.

Nadaamkaas wuxuu ahaa mid u dagsan ooheshiis horay uga dhaxeeyay ayuu ahaawaxayna dadka ii sheegeen in iyaga iyodaanyeerada oo ah kuwa aad u waaweynsidoo kalana aad u xoogan ay jaziiradaaswaxbadan ku dagaalameen sidoo kalanadad badan ku waayeen hase yeeshee ayugu dambeyn heshiiskaas gaareen.

Sababta ugu weyn ee dadka iyodaanyeerada jaziirada isugu heysteen ayaawaxay aheyd jaziirada oo aheyd midbarwaaqo ah sidoo kalana nooc kasta oomiro ah ay ka baxaan waxayna laheyd biyoaan go’in aadna u macaanaa.

Markii aanjaziiradii in mudo ah joogay ayaamaalintii dambe waxaa jaziiradaas yimid

Page 337: kun habeen iyo habeen

markab ay wateen koox safarleey aheyd waxaana u sheegay inaan dhulkaan qariibku ahay iina ogolaadaan inaan raaco si aandhulkeygii dib ugu laabto weyna igaaqbaleen.

In mudo ah markaan jidka kusoo jiray ayaanugu dambeyn imaaday magaalada Basrawaxaana uga sii gudbay magaaladaBaqdaad lkn toogtaan waxaan ahaa midaanwax hanta ah wadanin oo misna fara maranwaxaana ku faraxsanaa anigoo bad qaboinaan magaaladeydii nabad ugu soolaabtay.

SAFARKII LIXAAD EE SINDIBAAD

Habeenkii xigay Shahar-Zaad waxay tiriwaxaa isoo gaartay boqorow in Sindibaadkiibadmaaxa ahaa uu ku yiri Sindibaadkiixamaaliga;

Markii aan kazoo laabtay safarkeygii 5aadayaan aad ugu farxay inaan magaaladii aanjeclaa dib ugu soo laabtay waxaanabilaabay in keydkii hantideyda eemagaalada ii yaalay ku ganacsado waxaanamagaalada joogay in mudo ah ilaa aanmaalinkii dambo la kulmay koox safarleey

Page 338: kun habeen iyo habeen

ah oo safar ka timid aadna ugu faraxsan inmagaaladoodii dib ugu soo laabteen.

Markii aan kooxdaas safarreyda aheyd lakulmay ayaan soo xusuustay waayaheygiisafarka waxaana la yiri Rag caadadii mabaajiyo sidaas owgeed safarka caado ayuuii noqday waxaana ka fursan waayay inaanmarkale safro.

Waxaan uruuriyay hantideydii waxaanakulmiyay ehelkeygii anigoo u sheegay inaansafri doono waxaana isku diyaariyay si aanu safro anigoo ugu dambeyn imaadaymagaaladii Basra.

Waxaan magalaada ka kireystay aniga iyokoox ganacsato kale ah ah markab aad uweyn anagoo isku shubnay baddii.

Markii aan in mudo ah soconay ayaa waxaanoo yimid naaquudihii markabka asagoonaleh; waxaan ku suganahay xaalada halisah waayo markabkeena wuxuu ka baxaybadii uu ku safraayay asigoo dhex galaybad aanan garaneynin dabeylahana waxaynoo jiidayaan Jiho aanan ogeyn marka aanAlle barino si uu nooga badbaadiyo…….

Page 339: kun habeen iyo habeen