บทท 2แนวคด ทฤษฎทเกยวของ และการทบทวนวรรณกรรม

การศกษาเรอง การจดการความรการฝกทกษะการสอสารแกเดก“ออทสตกดวย PECS (Picture Exchange Communication System) เพอเพมความสามารถของเจาหนาทในการใหการพยาบาล ” มวตถประสงคเพอจดเกบองคความรอยางเปนระบบ และเพมความสามารถของเจาหนาทในการฝกทกษะการสอสารแกเดกออทสตกดวยเทคนคของ PECS: Picture Exchange Communication System ภายใตแนวคดและทฤษฏดงตอไปน

1. แนวคดเกยวกบออทสตก2. แนวคดเกยวกบ PECS: Picture Exchange

Communication System3. แนวคดเกยวกบการจดการความร4. งานวจยทเกยวของ

1. แนวคดและทฤษฏทเกยวของกบออทสตก

โรคออทสตก (Autistic Disorder) หรอ ออทสซม (Autism) เปนความบกพรองของพฒนาการรปแบบหนงทมลกษณะเฉพาะ นบเปนเวลา 60 ปแลว ทนกวชาการรจกโรคน และพยายามศกษารายละเอยดตางๆของโรค แตยงไมสามารถหาสาเหตของโรคไดชดเจน(ทวศกด สรรตนเรขา, 2549 : ระบบออนไลน) ทำาใหตองหาทางชวยเหลอตงแตตอนอายยงนอยและตอเนองเพอใหมประสทธภาพในการดแล

ความหมายของออทสตก

นกวชาการหลายทานไดใหความหมายของ ออทสตกไววา

ทวศกด สรรตนเรขา ไดใหความหมายวาโรคออทสตก (Autistic Disorder) หรอ ออทสซม (Autism) เปนความบกพรองของพฒนาการรปแบบหนงทมลกษณะเฉพาะ คำาวา “Autism” มรากศพทมาจากภาษากรก วา “Auto” ซงแปลวา Self หมายถง แยกตวอยตามลำาพงในโลกของตวเอง เปรยบเสมอนมกำาแพงใสหรอกระจกเงากนบคคลเหลานออกจากสงคมรอบขาง (ทวศกด สรรตนเรขา, 2549: ระบบออนไลน)

เดกจงมพฒนาการแตกตางไปจากเดกปกตและสงผลกระทบตอการมปฏสมพนธทางสงคม ความสามารถในการสอสาร การใชจนตนาการ อารมณและพฤตกรรมทเกยวของกบการเรยนรของเดก

ดงนน เพญแข ลมศลา(อางใน ชศกด จนทยานนท, เขาถงเมอ 2554 : ระบบออนไลน) จตแพทยผเชยวชาญ จงนยามวา เดกออทสตก คอ เดกทมความผดปกตทางพฒนาการดานสงคม ภาษาและการสอความหมาย พฤตกรรมอารมณและจนตนาการ ซงมสาเหตเนองมาจากการทำางานในหนาทบางสวนของสมองผดปกตไปและความผดปกตนจะพบได กอนวย 30 เดอน ในทางการศกษาพเศษ เดกออทสตกจดเปนเดกทมความตองการพเศษกลมหนง กระบวนการในการชวยเหลอเดกกลมนกระบวนการหนง คอ การศกษา ซงหมายรวมถงตงแตการชวยเหลอระยะแรกเรม การเตรยมความพรอม การจดการศกษาพเศษ การเรยนรวม จนถงการเตรยมความพรอมดานอาชพ

โรคออทสตก (Autistic Disorder) หรอออทสซม (Autism) การเรยกชอโรคนวา Autistic กเพราะผปวยจะมอาการไมสนใจผคนรอบตวราวกบมโลกของตนเอง (อมาพร ตรงคสมบต, 2545 : 3)

สมองททำางานผดปกตจะแสดงอาการออกมาใน 3 ดานใหญๆ คอ

1. ความผดปกตทางสงคมและปฏสมพนธกบผอน2. ความผดปกตทางภาษาและการสอสาร

3. ความผดปกตทางอารมณและพฤตกรรม

ในขณะท ผดง อารยะวญญไดกลาวถง เดกออทสตก วาเปนเดกทมความตองการพเศษทางการศกษาประเภทหนง เดกกลมนตองการการศกษาพเศษในลกษณะทแตกตางไปจากการศกษาทใหกบเดกปกตเพราะเดกกลมนมความบกพรองในพฒนาการดานการสอความหมายไมวาจะเปนการใชสหนาทาทางหรอการใชภาษาถอยคำา มปญหาทางพฤตกรรม มปญหาทางสงคม มพฤตกรรมทแปลกๆซำาๆ (ผดง อารยะวญญ, 2546 : 1)

ออทสตกเปนโรคทเกดจากความผดปกตของสมอง สงผลตอพฒนาการดานตางๆโดยเฉพาะดานการสอสารสาร อารมณ พฤตกรรมและการมปฏสมพนธจงทำาใหเดกมความลาชาดานการสอสารหรอไมสามารถสอสารไดเลย เกดความผดปกตดานอารมณพฤตกรรม มพฤตกรรม กาวราว อารมณรนแรง หรอไมมทกษะดานสงคม บางรายอาจจะไมสามารถสรางปฏสมพนธกบคนรอบขางไดเลยกเปนได

สาเหตของโรค

สาเหตของโรคมความพยายามในการศกษาถงสาเหตของโรคออทสตกแตยงไมทราบสาเหตของความผดปกตทชดเจน ในปจจบนมหลกฐานสนบสนนวานาจะเกดจากการทำางานของสมองผดปกต มากกวาเปนผลมาจากสงแวดลอม ในอดตเคยเชอวาโรคออทสตก เกดจากการเลยงดในลกษณะทเยนชา (refrigerator) แตจากหลกฐานขอมลในปจจบนยนยนไดชดเจนวา รปแบบการเลยงดไมเกยวของกบการเกดโรคออทสตก (ทวศกด สรรตนเรขา, 2549 : ระบบออนไลน)

ปจจยทางชววทยา (biological factor) ทพบวาเกยวของกบการเกดโรคออทสตก จากการรวบรวมขอมลงานวจยตางๆ มดงน

1. ดานพนธกรรม (Genetic Factor)

ศกษาในฝาแฝด (twin study) พบวาถกควบคมโดยปจจยดานพนธกรรมสงมาก

ศกษาในครอบครว (family study) พบวาในญาตลำาดบท 1 (first degree relative) ของผทเปนโรคออทสตก เพมความเสยงตอโรคออทสตก และกลมโรคคลายออทสตก (autistic like)

ศกษาโครโมโซม และวเคราะหความเชอมโยง (chromosome study and linkage analysis) พบวาเกยวของกบ โครโมโซม 15q 11-13, โครโมโซม 7q และโครโมโซม 16p

2. ดานเภสชวทยาระบบประสาท (Neuropharmacological Study)

พบวามความเกยวของกบสารเคมสอประสาท ซโรโทนน (serotonin) โดยมระดบในเกลดเลอดสงขน แตยงไมสามารถอธบายเหตผลทชดเจนได วาเกดจากอะไร

3. คลนไฟฟาสมอง (Electroencephalography - EEG)

พบวามความผดปกตของคลนไฟฟาสมอง มากกวาประชากรปกต แตไมพบลกษณะจำาเพาะทอธบายความผดปกตของการทำางานของสมองได

4. ภาพฉายระบบประสาท (Neural Imaging)

พบความผดปกตหลากหลายรปแบบ แตยงคลมเครออย ไมสามารถอธบายไดชดเจน เชน cerebellar vermis hypoplasia or hyperplasia, third ventricle ใหญ , caudate เลก , right anterior cingulate gyrus เลก

5. พยาธวทยาระบบประสาท (Neuropathological Study)

ยงไมสามารถสรปไดชดเจน แตจากหลายการศกษาพบวาเกยวของกบจำานวน Purkinje cell ทลดลง

6. การศกษาปรมาตรของสมอง (Study of Brain Volume)

พบวามปรมาตรของสมองเพมขน ยกเวนสมองสวนหนา (frontal lobe) และพบวาเสนรอบวงของศรษะ (head circumference) ปกตในตอนแรกเกด แลวเรมมากผดปกตในชวงวยเดกตอนตนถงตอนกลาง(ทวศกด สรรตนเรขา, 2549 : ระบบออนไลน)

ดงนนสาเหตของโรคโรคออทสตกมสาเหตจากภาวะตางๆมากมาย สงใดกตามททำาใหภาวะสมองผดปกตไปอาจเกดตงแตเดกอยในครรภมารดา ระหวางการคลอดหรอภายหลงการคลอด เชน มารดาเปนโรคหดเยอรมนระหวางตงครรภ เดกขาดออกซเจนระหวางการคลอดหรอการเจบปวยของเดกหลงคลอด มหลกฐานแสดงวา เดกออทสตกมความผดปกตทางหนาทสมอง เดกออทสตกรอยละ 25-30 มอาการของโรคลมชกในระยะเรมตน การตรวจคลนสมองดวยไฟฟา พบวา มความผดปกตของคลนสมองแบบไมเฉพาะเจาะจงมากกวาเดกทวไป จากการศกษาวจยของแพทยทางระบบประสาทและทางพยาธวทยาพบวาสมองของเดกออทสตกมเซลลสมองผดปกตอย 2 แหง คอ บรเวณทควบคมดานความจำา อารมณและแรงจงใจและสวนทควบคมเกยวกบการเคลอนไหว ลกษณะของเซลลทพบคอเปนเซลลทไมพฒนาไปตามวยของเดก สำาหรบปจจยทางดานการเลยงดนนไมใชสาเหตโดยตรงแตเปนสาเหตสงเสรมททำาใหเดกทเปนออทสตกอยแลวมอาการมากขนหรอชวยใหอาการของเดกดขน (คมอฝกและดแลเดกออทสตก กลมงานจตเวชเดกและวยรน สถาบนสขภาพเดกแหงชาตมหาราชน, ม.ป.ป. : ระบบออนไลน)

ลกษณะอาการ

The Diagnosis and Statistical Manual, 4th Edition 1994 (DSM IV) ไดอธบายลกษณะอาการไวพอสรปสาระสำาคญได ดงน

1. ความบกพรองทางปฏสมพนธสงคมเดกมความบกพรองในการมปฏสมพนธระหวางบคคลกบสง

แวดลอม เชน ไมมองสบตา ไมมการแสดงออกทางสหนา กรยาทาทาง จงไมมความสามารถทจะผกสมพนธกบใคร เลนกบเพอนไมเปน ไมสนใจทจะทำางานรวมกบใคร มกจะอยในโลกของตวเอง

2. ความบกพรองทางการสอสารเปนความบกพรองทงดานการใชภาษา ความเขาใจภาษา การ

สอสารและสอความหมาย ดานการใชภาษา เดกจะมความลาชาทางภาษาและการพดในหลายระดบตงแตไมสามารถพดสอความหมายไดเลยหรอบางคนพดไดแตไมสามารถสนทนาโตตอบกบผอนไดอยางเขาใจและเหมาะสม บางคนจะมลกษณะการพดแบบเสยงสะทอน หรอการพดเลยนแบบ ทวนคำาพดหรอ บางคนพดซำาแตในเรองทตนเองสนใจ การใชภาษาพดมกจะสลบสรรพนาม ระดบเสยงทพด อาจจะมความผดปกต บางคนพดเสยงในระดบเดยว

3. ลกษณะทางพฤตกรรมและอารมณทบกพรองเดกออทสตกจะมพฤตกรรมซำาๆผดปกต เชน เลนมอ

โบกมอไปมาหรอหมนตวไปรอบๆ ยดตดไมยอมรบการเปลยนแปลงในชวตประจำาวน มความสนใจแคบ มความหมกมนตดสงของบางอยาง เดกบางคนแสดงออกทางอารมณไมเหมาะสมกบวย บางครงรองไหหรอหวเราะโดยไมมเหตผล บางคนมปญหาดานการปรบตวเมอมการเปลยนแปลงสงแวดลอมตางๆโดยจะอาละวาด หรอแสดงพฤตกรรมกาวราว เชน รองไห ดน กรดรอง

4. ความบกพรองดานการเลยนแบบและจนตนาการบางคนมความบกพรองดานการเลยนแบบ เดกบางคนตองม

การกระตนอยาง มาก จงจะเลนเลยนแบบได เชน เลยนแบบการเคลอนไหว การพด บางคนไมสามารถเลยนแบบไดเลยแมแตการกระทำางายๆ จากการขาดทกษะการ เลยนแบบซงเปนพนฐานสำาคญของการเลนทำาใหเดกขาดทกษะการเลน ในดานจนตนาการไม

สามารถแยกเรองจรงและเรองสมมต ประยกตวธการจากเหตการณหนงไปอกเหตการณหนงไมได เขาใจสงทเปนนามธรรมไดยาก เลนสมมตไมเปน จดระบบความคด ลำาดบความสำาคญกอนหลง การวางแผน การคดจนตนาการจากภาษาไดยาก ซงสงผลตอการเรยน

5. ความบกพรองดานการเรยนรทางประสาทสมผสการใชประสาทสมผสทง 5 การรบรทางสายตา การตอบ

สนองตอการฟง การสมผส การรบกลนและรส มความแตกตางกนในแตละบคคล บางคนชอบมองวตถหรอแสงมากกวามองเพอน ไมมองจองตาคนอน บางคนเอาของมาสองดใกลๆตา บางคนตอบสนองตอเสยงผดปกต เชน ไมหนตามเสยงเรยกทงทไดยน บางคนรบเสยงบางเสยงไมไดจะปดห ดานการสมผสกลนและรสบางคนมการตอบสนองทไว หรอชากวาหรอแปลกกวาปกต เชน ดมของเลนหรอเลนแบบแปลกๆ

6. ความบกพรองดานการใชอวยวะตางๆ อยางประสานสมพนธ การใชสวนตางๆ ของรากายรวมถงการประสานสมพนธของ

กลไกกลามเนอมดใหญและมดเลกมความบกพรอง บางคนมการเคลอนไหวทงมงามผดปกต ไมคลองแคลว ทาทางการเดน หรอการวงดแปลก การใชกลามเนอมดเลก การหยบจบ เชน ชอนสอมไมประสานกน

7. ลกษณะอนๆ เดกออทสตกบางคนจะมลกษณะพฤตกรรมอยไมสขตลอด

เวลา ในขณะทบางคนมลกษณะเชองชา งมงาม บางคนแทบไมมความรสกตอบสนองตอความเจบปวด เชน ดงผมหรอหกเลบตนเองโดยไมแสดงอาการเจบปวด

อยางไรกตาม ลกษณะอาการขางตนเปนภาพรวมของเดกออทสตกแตไมไดหมายความวาเดก ออทสตกทกคนตองมลกษณะทงหมดน เดกบางคนอาจมเพยงบางลกษณะและระดบความมากนอยกแตกตางกนไปในแตละบคคล อกประการหนง ในเดกบางคนจะมลกษณะพเศษ กจกรรม

บางอยางทำาได ดมาก เชน สามารถบวกเลขในใจจำานวนมากๆไดอยางรวดเรว บางคนมทกษะทางเครองยนตกลไกหรอบางคนสามารถเปดปดเครองเลนวดโอเทปไดกอนทจะพดไดเสยอก ทงนถอเปนความแตกตางระหวางบคคล (ชศกด จนทยานนท, 2554 : ระบบออนไลน)

วธการสอน/ชวยเหลอ

ในวธการสอน/ชวยเหลอ จะกลาวถงวธทสำาคญ 10 วธ คอ (ผดง อารยะวญญ, 2546 : 30)

1. ทช (Teacch) ยอมาจาก Treatment and Education of Autistic and Related Communication Handicapped Children พฒนาขนโดยภาควชาจตเวชศาสตร มหาวทยาลยนอรทแคลฟอรเนย โดย Dr. Erick Schopler เปนแนวการสอนเดกออทสตกและเดกทมความบกพรองทางการสอสารประเภทอนโดยเนนการจดสภาพแวดลอมใหเหมาะสมกบเดกและการสอนอยางเปนขนตอนงายๆ

2. เพคส (Pecs) ยอมาจาก Picture Exchange Communication System พฒนาขนโดย ดร.มอนด แหงรฐเดลลาแวร ประเทศสหรฐอเมรกา เปนการสอนการสอสารกบเดกออทสตกโดยใชภาพ ในการสอสารจะเรมจากการแลกเปลยนภาพระหวางคสนทนา 2 คน โดยไมมการพดคย ถดจากนนครจะเรมพดคยกบเดกทละนอย ในตอนแรกเดกอาจยงไมโตตอบแตตอมาเดกจะเรมโตตอบโดยใชภาพ โดยใชภาษาทาทางและใชภาษาพดในทสด

3. การอานจตใจ (Mind Reading) เปนกระบวนการทนำามาใชในการสอนเดกออทสตกใหเขาใจอารมณของผอน รวมไปถงการคาดเดาวาผอนคดอะไรอยในใจโดยวธการทเปนขนตอนสอดคลองกบพฒนาการทางอารมณของเดก วธอานจตใจม 3 ขนตอนใหญๆ คอ

การสอนใหเขาใจอารมณ (ของผอน) การสอนใหเขาใจสภาวะขอมล

การสอนใหรจกการเลนสมมต

4. เรองเกยวกบสงคม (Social Story) เปนเครองมออยางหนงทใชในการสอนทกษะทางสงคมแกเดกออทสตกและเดกอนทขาดทกษะทางสงคม เรองเกยวกบสงคมอาจเปนเรองหรอขอความทอธบายเกยวกบสถานการณใดสถานการณหนงในสงคมซงจะชวยใหเดกออทสตกเขาใจสถานการณนนๆไดดยงขน เรองเกยวกบสงคมมจดเนนทสำาคญ คอ

ลกษณะทางสงคมทสำาคญ ปฏกรยาโตตอบทเราคาดเดาวาจะเกดขนจากคนทวไป ปฏกรยาโตตอบทเราคาดเดาวาจะเกดขนจากเดกออทสตก เหตผลทเดกแสดงปฏกรยาโตตอบเชนนน

5. กจกรรมบนพน (Floor Time) เปนวธการทใชในการชวยเหลอเดกออทสตก คดคนขนโดย Stanley Greenspan แพทยแหงศนยการแพทย มหาวทยาลยในวอชงตน สหรฐอเมรกา เปนวธสรางความสมพนธกบเดกและใหเดกสรางความสมพนธกบเราดวยวธการตางๆอาจดวยทาทางหรอดวยการเปลงเสยงหรอการพดทำาใหเราเขาใจวาเดกกำาลงคดอะไรอย

6. ฟาสทฟอรเวด (Fast For Word) เปนเทคนคหนงทใชในการฝกฟงแกเดกทมความตองการพเศษซงรวมถงเดกออทสตกดวย เปนโปรแกรมคอมพวเตอรทพฒนาขนโดย ดร.พอลลา ทาลลาล (Dr. Paula Tallal) แหงมหาวทยาลยรทเจอร (Rutgers University) และ ดร.ไมเคล เมอรเซนค (Dr. Michael Mergenich) แหงมหาวทยาลยแคลฟอรเนย ณ เมองซานฟรานซสโก ประเทศสหรฐอเมรกา โปรแกรมดงกลาวเปนผลมาจากการวจยเชงทดลองทไดพสจนแลววามผลดตอการสอนเดกใหมทกษะในการฟงซงจะเปนพนฐานนำาไปสการสอสารดวยภาษา

7. การวเคราะหพฤตกรรมประยกต (Applied Behavior Analysis : ABA) เปนการนำาวธการปรบพฤตกรรมมาใชในการสอนเดกและเหมาะอยางยงในการสอนหรอปรบพฤตกรรมของเดกออทสตก วธน

พฒนาขนโดย อแวน โลวาสล (Ivan Lovass) อาจมชอเรยกคลองกนหลายชอ ไดแก Discreet Trial (DT) , Discreet Trial Therapy / Teaching (DTT) , Intensive Behavior Intervention (IBI) , Applied Behavior Analysis (ABA) DTT เปนเทคนคทนำามาใชสอนทกษะตางๆใหเกดขนในตวเดก วธนจะแยกทกษะใหญออกเปนทกษะยอยๆหลายทกษะ ครจะเรมสอนทกษะยอยๆเหลานนอยางเขมขนทละทกษะตามลำาดบ เมอเดกเกดทกษะแรกแลวจงฝกทกษะตอไป ในขนสดทายจงนำาทกษะยอยๆเหลานนรวมกนเขาเปนทกษะใหญจงทำาใหเดกเกดทกษะสำาคญได

8. การใชประสาทการรบรรวมกน (Sensory Integration) หมายถง การใชประสาทการรบรหลายๆอยางรวมกนเพอใหการรบรมประสทธภาพยงขน นนคอ มการใชการรบรทงในดานการสมผส การเคลอนไหว การใชสวนตางๆของลำาตว การใชสายตา การฟง การลมรสและการดมกลน ในคนปกตทวไปการใชประสาทสมผสในการรบรดำาเนนไปอยางอตโนมตมประสทธภาพและไมตองใชความพยายามอยางมากมาย แตในบางคนทมความผดปกตทางระบบประสาท การรบรเปนสงทคอนขางลำาบาก เพอใหมประสทธภาพในการรบรจงจำาเปนตองฝกใหบคคลทมปญหาดงกลาวรวมทงเดกออทสตกและเดกทมความตองการพเศษประเภทอนๆไดฝกการรบรโดยใชประสาทสมผสหลายดาน

9. กจกรรมบำาบด (Occupational Therapy : OT) เปนวธการทนกกจกรรมบำาบดนำามาใชเพอชวยใหบคคลสามารถดำารงชวตอยไดอยางเปนอสระโดยไมตองพงพาอาศยความชวยเหลอจากบคคลอน รวมไปถงการทำางาน การนนทนาการและการใชเวลาวางใหเปนประโยชน เนองจากบคคลเหลานนอาจมความบกพรองอนเนองมาจากการเจบปวย การไดรบบาดเจบหรอสภาพความพการ

10. หนงสอการตน (Comic Book) เปนการใชภาพวาดจากการตนเปนภาพลายเสนแสดงออกซงอารมณขำาขนของคสนทนาสองคนหรอมากกวา ตวละครจะสนทนากน คำาพดของตวละครจะไดรบการบรรจไวในกรอบซงอาจเปนรปวงกลม สเหลยมหรอรปฟองอากาศ แผนภมหรอ

ชดการสอนกได ลกษณะสำาคญของการตนทจะนำามาใชสนเดกออทสตกจะตองเปนภาพของการสนทนาทแสดงออกถงอารมณและความรสกของตวการตนในเรอง ภาพเปนเรองราวสนๆแสดงใหเหนวา ใคร ทำาอะไร ทไหน อยางไร มความรสกอยางไร

2. เอกสารทเกยวของกบระบบแลกเปลยนภาพเพอการสอสาร(Picture exchange communication system : PECS)

การสอสาร (communication)    หมายถงกระบวนการถายทอดขาวสาร  ขอมล ความร ประสบการณ  ความรสก ความคดเหน ความตองการจากผสงสารโดยผานสอตาง ๆ ทอาจเปนการพด การเขยน สญลกษณอนใด การแสดงหรอการจดกจกรรมตาง ๆ ไปยงผรบสาร ซงอาจจะใชกระบวนการสอสารทแตกตางกนไปตามความเหมาะสม หรอความจำาเปนของตนเองและคสอสาร  โดยมวตถประสงคใหเกดการรบรรวมกนและมปฏกรยาตอบสนองตอกน  บรบททางการสอสารทเหมาะสมเปน ปจจยสำาคญทจะชวยใหการสอสารสมฤทธผล(สปรด  สวรรณบรณ, 2554 : ระบบออนไลน )

ดงนนการสอสารเปนชองทางททำาใหเกดการรบรและสามารถตอบสนองอยางเหมาะสมหรอเรยกอกอยางคอการรบรและเขาใจภาษา เมอเปรยบเทยบพฒนาการทางภาษาและการพดของเดกปกตจะพฒนาไปตามลำาดบขนและเพมขนตามอาย เดกปกตจะตองพฒนาการรบรและเขาใจภาษากอนจงจะพดไดอยางมความหมาย โดยสามารถเขาใจความหมายของคำาพดไดในชวงอายประมาณ 7-8 เดอน แลวจงพดคำาทมความหมายได เมออายประมาณ 1 ป (เดอนฉาย แสงรตนายนต, 2545 : 7) ดงทไดกลาวไวแลววาเดกออทสตกมความบกพรองดานภาษาและการสอสารทไมเปนไปตามพฒนาการ จากการทเดกออทสตกมความบกพรองดานการ

สอความหมาย ไมสามารถสอความหมายดวยทาทางเหมอนเดกหหนวก ไมเขาใจทาทางและสหนาของผอนได(คณาจารยมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ประสานมตรและกลมงานจตเวชเดกและวยรน สถาบนสขภาพเดกแหงชาตมหาราชน, 2546 : 11) จงตองหาการสอสารเสรมและทางเลอกอนทดแทนดงนน Picture exchange communication system เปนอกทางเลอกหนงของการฝกเดกออทสตก

ดงท นชนาถ แกวมาตร ไดใหความหมายของคำาวา ระบบแลกเปลยนภาพเพอการสอสาร (Picture exchange communication system) คอ ระบบทใชภาพเปนเครองมอในการสอสาร โดยใชหลกการแลกเปลยนและแสดงภาพเพอสอสารกบบคคลอนสำาหรบบคคลทมความบกพรองดานการสอสาร ซงเปนวธหนงของการสอสารเสรมและทางเลอกอน(Augmentative Alternative Communication : AAC) (นชนาถ แกวมาตร, 2548 : 1)

และศนยอาชพออทสตกไทยเหนวา Picture exchange communication system เปนการสอนการสอสารกบเดกออทสตกโดยใชภาพ ในการสอสารจะเรมจากการแลกเปลยนภาพระหวางคสนทนา 2 คน โดยไมมการพดคย ถดจากนนครจะเรมพดคยกบเดกทละนอย ในตอนแรกเดกอาจจะยงไมโตตอบแตตอมาเดกจะเรมโตตอบโดยใชภาพ โดยใชภาษาทาทางและใชภาษาพดในทสด (ศนยฝกอาชพออทสตกไทย, 2554 : ระบบออนไลน)

ดงนน The Picture Exchange Communication System หรอ PECS มความสำาคญตอเดกออทสตกเปนอยางมาก โดยเฉพาะเดกออทสตกทยงไมมภาษาพด หรอมภาษาพดทนอยมากจะสามารถชวยใหเดก

ออทสตกมโอกาสทจะพดไดและ มชองทางในการสอสาร ไดเรยนรทงความเขาใจภาษาและการแสดงออกทางภาษาไดอยางเรวยงขน

ประโยชนของเพคส

วธเพคส แตกตางจากวธสอนทวไปอยางไร?วธสอนแบบนเปนการแลกเปลยนรปภาพซงกนและกนระหวางครผสอนและเดกออทสตก วธสอนนมจดเดนทสำาคญ คอ •  PECS สอนใหเดกสามารถแสดงปฏกรยาโตตอบทนททนใด•  PECS สอนใหเดกเปนผเรมตนการสนทนา ( หรอการสอสาร )•  PECS ใหสงของเปนรางวล ตามดวยคำาชม•  PECS เดกไมจำาเปนตองมทกษะเบองตนในการสอสาร •  PECS สอนการสอสารในขณะทเดกอยทามกลางคน 2-3 คน ซงเดกจะตองใชทกษะ ทางสงคมเพอใหเกดการสอสาร•  หากใช PECS แลวมกเหนผลในระยะเวลาสน •  วธนเปนวธงาย ๆ ทำาใหเดกเขาใจงาย

(ศนยฝกอาชพออทสตกไทย, 2554 : ระบบออนไลน)

แนวการสอน

ใหใชตามแนวการสอนแบบ pyramid approach ซงมประเดนสำาคญดงน

1. ตองมวตถประสงคทสามารถปฏบตไดจรง นนคอตองตงวตถประสงคทมความหมายกบเดกและเดกสามารถปฏบตไดจรง

2. ในการสอนตองใชแรงเสรมทมประสทธภาพ

3. ตองสอนทกษะการสอสารและทกษะทางสงคมโดยสอนใหเดกมทกษะการสอสารทเหมาะสมโดยเฉพาะทกษะการสอสารทวกฤตทง 9 ทกษะ

4. ในการสอน เนนการปองกนและลดพฤตกรรมทไมพงประสงคซงจะทำาการสอนควบคไปในกระบวนการสอน

5. สอนใหเดกสามารถนำาไปใชกบสถานการณอนได คอ ใหเดกสามารถเชอมโยงกบสถานการณในชวตประจำาวนได

6. ในการสอนผสอนจะตองออกแบบบทเรยนใหมประสทธภาพกบเดกแตละราย

7. ใชกลวธการสอนแบบเฉพาะเจาจง เชน ถาเดกทำาไมไดจะตองใชการกระตนเตอน โดยชวยเหลอเดกทนท และคอยๆลดความชวยเหลอลง

8. เมอมขอผดพลาดเกดขน จะตองรบแกไขทนท ซงวธแกไขขอผดพลาดในกระบวนการฝก pecs ม 2 แบบ คอ

1. การฝกแบบเลอก ถกผด (Discrete Trial) ใชวธแกไขขอผดพลาด คอ “ 4 Step Error Correction” 1.1 โดยผรวมสนทนาแสดงหรอแตะทภาพใหเดกด1.2กระตน (prompt) ผรวมสนทนาแบมอขอใกลภาพ

ทถกตอง กระตนใหเดกหยบภาพ เมอเดกหยบภาพสงให ใหคำาชมเชยแตไมใหของ

1.3เปลยนกจกรรม (switch) ทำาอยางอนหรอหยดพก เชน

ใหเดกทำาอยางอน เชน ตบมอ แตะผม ยนขน หมนตว เปนตน

เอาของชนอนทไมเกยวของกบกจกรรมททำาใหด

ทำาทาทางใหเดกเกบของบนพน เชน แกลงทำาของหลน

ปดสมด PECS ทำาทาใหเดกเลยนแบบ

1.4ทำาใหม (repeat) กระตนโดยใชภาพทงสอง เมอเดกหยบภาพไดตรงกบสงทตองการ ใหของและชมเชย ถาเดกหยบไมถกตองใหเขาสขนตอนแกไขขอผดพลาดอกครง

2. การฝกแบบลำาดบขนตอน (consequence Trial) วธแกไขขอผดพลาดแบบ “Back-step” คอการยอนกลบไป 1 ขนตอน

9. ในการสอนจะตองมกระบวนการรวบรวมและจดเกบขอมลอยางมประสทธภาพ

สงสำาคญในกระบวนการฝกตองเร มฝกอยางเปนระบบขนตอน ไมเนนการสอนฝกพดในขณะฝก และควรใหเดกใชระบบแลกเปลยนในสถานการณจรงอยางสมำาเสมอเพอใหเปนระบบสำาหรบการสอสารของเดก (นชนาถ แกวมาตร, 2548 : 3-4 )

โปรแกรมแลกเปลยนภาพเพอการสอสาร เปนการจดระบบการเรยนรในเรองการสอสาร โดยใหเดกหยบภาพใหผรวมสนทนา เพอสอสารถงสงทตองการ โดยมการฝกอยางเปนระบบ รวม 6 ขนตอน จนสามารถแสดงความคดเหนตอสงแวดลอมและสถานการณตางๆ ได (ทวศกด สรรตนเรขา, 2554 : ระบบออนไลน)

ขนตอนการฝกม 6 ขนตอน

ขนท 1 การแลกเปลยนภาพ (How to communicate)

ขนท2 การเพมระะยะหางในการแลกเปลยนภาพและการพยายามแลกเปลยนภาพใหได

(Distance and Persistence)

ขนท 3 ขนเรยนรการแยกแยะภาพ(Picture discrimination)

ขนท 4 การสรางประโยค (Sentence Structure)

ขนท 5 การฝกตอบสนองคำาถาม ตองการอะไร “ ”

(Responding to“what do you want?” (Responsive Requesting)ขนท 6 ขนฝกการแสดงความคดเหน (Commenting)

ขนท 1 การแลกเปลยนภาพ (How to communicate)

เปนขนฝกใหเดกเรยนรวธการสอสาร คอ การใชภาพในการแลกเปลยนกบสงทเดกตองการโดยเดกจะตองสามารถ หยบ ยน และวาง ภาพบนมอใหแกผรวมสนทนา(ผฝก) เดกจงจะไดสงของทตองการ โดยผรวมสนทนาจะตองเปนผเตรยมภาพทเดกจะใชในการสอสารเพยง 1 ภาพ ทตรงกบแรงเสรมนน

วธการฝก

-ผรวมสนทนานงตรงขามกบเดก สวนผกระตนเตอนทางกายนงขางหลงของเดก

-วางภาพไวตรงกลาง

-ผรวมสนทนาชสงของใหเดกเหน

-การฝกจะเรมขนเมอเดกเหนสงทตองการและเออมมอจะควาของในมอผรวมสนทนา

-ในครงแรกผกระตนเตอนทางกายจบมอเดกหยบภาพ ยนออกมา เมอเดกยนภาพออกมา ใหผรวมสนทนาแบมอเพอรบภาพ เมอเดกวางภาพบนมอใหผรวมสนทนารบยนสงของใหเดกทนทภายในครงวนาทพรอมกบเรยกชอแรงเสรมซงรปแบบของวลทพดขนอยกบความเขาใจของเดกบางคนอาจเรยกชอแรงเสรมสนๆ คำาเดยว เชน เลย แตเดกบางคนท“ ”อาจเขาใจคำาพดมาบาง ผรวมสนทนาอาจพดวา ผมขอเลย หรอในเดกท“ ”เร มเปลงเสยงเปนคำาผรวมสนทนาอาจพดวา ผมขอ“ ...” หยดเพอกระตนใหเดกออกเสยงแรงเสรมเอง ถาเดกออกเสยงไดใหแรงเสรมทมากขนแตถาไมพด ไมบงคบ จำาไววาไมสอนพดขณะฝก PECS

-ในการฝกครงตอไปทดลองใหเดกหยบเองถาเดกยงไมหยบภาพจบมอเดกทำาเชนเดม

-ฝกซำาหลาย ๆ ครง เมอเดกทำาไดผกระตนเตอนทางกายคอยๆลดความชวยเหลอลงโดยใชกลยทธสอนแบบหลงมาหนา (Backward Chaining) คอ

ในการเรมฝกครงแรกผกระตนเตอนทางกายชวยจบมอเดก หยบ ยน และวางภาพ บนมอผรวมสนทนาและคอยใหเดกทำาขนตอนสดทายเองถาเดกไมทำาจงชวยเหลอ และคอยๆ ลดความชวยเหลอลงดงน

ผกระตนเตอนทางกาย

1. ชวยจบมอเดกหยบและยนภาพ จากนนใหเดกวางภาพบนมอผรวมสนทนาเอง

2. จบมอเดกหยบภาพ จากนนใหเดกยน และวางภาพบนมอผรวมสนทนาเอง

3. ใหเดกหยบ ยน และวางภาพบนมอผรวมสนทนาเอง

-สวนผรวมสนทนาลดการแบมอลง ดงน

1.ฝกครงแรกแบมอขอภาพเมอผกระตนเตอนจบมอยนภาพบนมอผรวมสนทนา

2.แบมอเมอเดกจะวางภาพบนมอผรวมสนทนา

3. คอยๆลดการแบมอลง

4.ไมแบมอและพยายามใหเดกนำาภาพมาใสมอผรวมสนทนา

ขนท2 การเพมระะยะหางในการแลกเปลยนภาพและการพยายามแลกเปลยนภาพใหได (Distance and Persistence)

เปนขนตอนการเพมระยะหางในการหยบภาพโดยภาพกบเดก เดกกบผรวมสนทนาอยหางกน เปนการสรางทกษะหรอสรางพฤตกรรมในการเดนทางเพอไปสอสารกบผรวมสนทนาและการรจกไปนำาภาพมาสอสารซงในขนนจะเร มฝกใหเดกเดนไปหยบภาพทหางจากตวเองไปแลกเปลยนสงของกบผฝกทอยหางจากเดกและเพมระยะหางของเดกกบภาพทละนอยๆจนระยะหางเพมขนเร อยๆ เชน จากหองหนงไปหองหนง บรเวณหนงไปบรเวณหนง ขางในหองกบนอกหอง ชนบนกบชนลาง เปนตน ใน

ขนตอนนยงใชภาพ 1 ภาพ และเร มฝกใหเดกหยบภาพออกจากสมดภาพ จากนนใหเพมระยะหางระหวางเดกกบผรวมสนทนาและเดกกบสมดภาพตามลำาดบ

วธการฝก

1.การหยบภาพออกจากสมดภาพ-เมอเรมฝก ใหฝกเหมอนขนตอนท 1 ผรวมสนทนาและเดกนงตรง

ขามกน ขณะทเดกแลกเปลยนภาพแลวไดของเลนหรอกนขนมอยนนใหผรวมสนทนารบนำาภาพไปตดไวบนสมดภาพ รอใหเดกดงภาพออกจากสมดภาพเพอนำามาแลกเปลยน ผรวมสนทนาอาจหลอกลอแรงเสรมเพอใหเดกดงภาพ ถาเดกไมดงใหผกระตนเตอนทางกายชวยกระตนเตอนทางกายใหเดกดงจนเดกสามารถทำาไดเอง ในกรณทเดกไมหยบภาพบนสมดภาพเลย วธแกไขคอ ใหนำาตนตกแกดานขนตดบนโตะและใหนำาภาพทเดกจะแลกเปลยนทตดหนามดานหลงไปตดตนตกแกบน เมอเดกสามารถดงออกไดชำานาญแลวคอยยายภาพไปไวในสมดภาพ

2.การเพมระยะหางระหวางเดกกบผรวมสนทนา-ครงแรกฝกเหมอนขนตอนท 1 คอใหผรวมสนทนานงตรงขามใน

ระยะ 1 ฟต ผกระตนเตอนทางกายอยดานหลง (ไมควรใชโตะทกวางเกนไป)

-ผรวมสนทนาเรมถอยหางจากเดกเลกนอย ถาฝกบนโตะใหออกมาดานขาง

-เมอเดกหยบภาพยนใหผรวมสนทนาตองใหของทนท -คอยๆเพมระยะทางขนเรอยๆ ผกระตนเตอนทางกายกระตนใหเดก

ใหลกเดนไปยงผรวมสนทนาเพอแลกเปลยนสงของ

-ผรวมสนทนาไมมการกระตนเตอนเดก เชน มาน หรอ แสดงทาทางตลอดจนไมเดนเขามาใกลเดกเมอเดกหยดหรอไมยอมเดนตรงมาหา

-ทำาซำาๆหลายครง จนเดกกบผรวมสนทนาอยหางกน 5-10 ฟต จากนนใหเพมระยะทางระหวางเดกกบสมดภาพโดยผรวมสนทนาอาจไมตองกลบมานงทเดมกได

3.การเพมระยะหางระหวางเดกกบสมดภาพ-เรมเมอเดกสามารถแลกเปลยนสงของกบผรวมสนทนาในระยะ 5-8

ฟต ไดชำานาญแลวผฝกยนอยทเดม -ผกระตนเตอนทางกายเลอนสมดภาพใหหางจากเดกทละนดจนเดก

ไมรสกถงความแตกตาง ในการเลอนสมดภาพออกหางจากเดก ผกระตนเตอนทางกายตองชวยเหลอเดกโดยกระตนใหเดนไปยงสมดภาพแลวคอยๆลดความชวยเหลอลง

-เมอเดกสามารถหยบภาพบนกระดานสอสารไดในระยะ 5-8 ฟตและสามารถนำาไปแลกเปลยนสงของกบผรวมสนทนาในระยะ 5-8 ฟต ไดชำานาญแลว เพมระยะหางขนเรอยๆ ทละนดๆ ในลกษณะรปสามเหลยมจนเดก สมดภาพ ผรวมสนทนาหางกนคนละหอง

4.การประเมนและการลดการกระตนเตอนในระหวางฝกขนตอนท 2 เพอใหเดกสามารถเปนผสอสารไดดวยตนเอง จำาเปนตองตดการกระตนเตอนหรอการชแนะทงหมดออกไป ไดแก4.1 การคาดหมายจากการมอง เชน การยกคว ยกไหล ยกมอ

เปนตน ในการฝกไมควรแสดงทาทางดงกลาวเพอไมใหเดกรอสญญาณจากผรวมสนทนา

4.2 การคาดหวงจากลกษณะทางกายภาพ เชน ในการเรมฝกเรามกจะใหเดกนงบนเกาอจนเดกเขาใจวาทกครงทจะเรมขอตองกลบมา

นงบนเกาอ ดงนนเพอลดพฤตกรรมดงกลาวควรฝกใหเดกรวธสอสารโดยไมตองนงเกาอ เชน ฝกบนพนหรอยน เปนตน

4.3 การหลอกลอทเกนจรง ในขนท 1 ผรวมสนทนาจะนำาสงของมาหลอกลอและแสดงสหนาเกนความจรงเพอลอใหเดกหยบภาพมาแลกเปลยนสงทตองการ ดงนนในขนท 2 เพอไมใหเดกรอการหลอกลอสงของตองฝกใหเดกรจกการขอโดยฝกใหขอสงทมองไมเหน เชน ขณะฝกใหเดกขอขนม ลองเอาขนมออกไปและใหเดกขอโดยทมองไมเหน

4.4 การแนะนำาทางกาย เชน เมอเดกเดนมาหาผรวมสนทนาและผรวมสนทนาหนมาหาเดก ทำาใหเดกเรยนรวาจะตองรอใหผรวมสนทนาหนมาหาจงคอยเรมการขอ ดงนนผรวมสนทนาอาจจะเดนไปรอบๆ ยนดานหนาหรอดานหลงเดกเพอใหเดกเรยนรวาไมวาผรวมสนทนาจะมอรยาบถอยางไรกสามารถทจะทำาการขอได

4.5 การสบตาเพอปองกนไมใหเดกรอสญญาณจากการสบตาของผรวมสนทนา ใหผรวมสนทนามองไปทางอนๆ

4.6 ฝกในหลายสถานการณ/หลายสถานท/หลายหอง เพอใหเดกสามารถสอสารไดกบทกทจงควรวางแผนการฝกในสถานททหลากหลาย

ขนท 3 ขนเรยนรการแยกแยะภาพ(Picture discrimination)

เปนขนการฝกใหเดกขอสงของทตองการโดยการหยบภาพทตรงกบสงของนนๆ ในขนนแบงเปน 2 ขนตอนโดยเรมจากแยกแยะภาพทชอบมากกบภาพทไมเกยวของ แยกแยะภาพทตองการทงคและแยกแยะภาพหลายภาพ

วธการฝก

-ม 3 ขนตอน

-3A. การแยกแยะภาพทตองการมากกบภาพทไมเกยวของ

-3B. การแยกแยะภาพทเปนแรงเสรมทงค

-3C. การแยกแยะภาพหลายภาพ

3A.การแยกแยะภาพทตองการมากกบภาพทไมเกยวของ

-ผรวมสนทนากบเดกนงตรงขามกน สมดภาพวางอยตรงกลาง (ยงไมตองเพมระยะหางในชวงแรก)

-ใหผรวมสนทนาวางภาพ 2 ภาพ ภาพทเดกตองการมากกบไมตองการ / ไมเกยวของบนหนาปกสมดภาพหรอกระดานสอสารและนำาสงของทเดกตองการวางไวดานหนาผรวมสนทนา

-ผรวมสนทนาใชมอขางทถนดถอแรงเสรมทง 2 อยาง และลอแรงเสรม มออกขางปลอยอสระเพอรอรบภาพ เมอเดกเหนสงของทตองการและยนมอไปยงภาพทตรงกบสงทเดกตองการ ในชวงเรมฝกผรวมสนทนาใหขอมลยอนกลบ (Feedback) ดวยการพดวา ใช “ / ถกแลว เพอใหเดกเกดความมนใจและเปนการใหแรงเสรมทางสงคมอกดวย ”เมอเดกหยบภาพบนสมดภาพยนให ผรวมสนทนารบภาพและยนสงของทตรงกบภาพใหเดกพรอมกบ เรยกชอ สงของนนๆ ถาเปนสงของทเดก“ ”ตองการเดกจะรบเอามา

-หยดพกระยะหนงเพอใหเดกไดรบประทานหรอเลนกบของทขอมา

-ถาเดกเลอกถก เกน 5 ครง ใหเปลยนคภาพ และฝกใหม

ใหเปลยนตำาแหนงภาพในตำาแหนงทขนานกน ตรงกนและเฉยง

-แตถาเดกยนมอไปยงภาพทไมตรงกบสงทอยากได ผรวมสนทนาไมตองใหขอมลยอนกลบหรอบอกวาไมถก แตใหยนสงของทตรงกบภาพให ซงเดกมกจะปฏเสธ จากนนใหแกไขขอผดพลาดโดยเขาสขนตอน 4-Step Error Correction

1.ทำาเปนตวอยาง (model)

โดยผรวมสนทนาแสดงหรอแตะทภาพใหเดกด (หนอยากได....และแตะไปทภาพ)

2.กระตน (prompt) โดยผรวมสนทนาแบมอขอใกลภาพทถกตอง กระตนใหเดกหยบภาพ เมอเดกหยบสงใหใหคำาชมเชยแตไมใหของ

3.เปลยนกจกรรม (switch) Ffp.sh ทำาอยางอนหรอหยดพก เชน

•ใหเดกทำาอยางอน เชน ตบมอ แตะผม ยนขน หมนตว เปนตน

•เอาของชนอนทไมเกยวของกบกจกรรมททำาใหด

•ทำาทาทางใหเดกเกบของบนพน เชน แกลงทำาของหลน

•ปดสมด PECS

•ทำาทาทางใหเดกเลยนแบบ

4.ทำาใหม (repeat) กระตนโดยใชภาพทงสอง เมอเดกหยบภาพไดตรงกบสงทตองการ

ใหของและชมเชย ถาเดกหยบไมถกตองใหเขาสขนตอนแกไขขอผดพลาดอกครง

ในกรณทเดกเรมทจะแยกแยะภาพทตองการกบภาพทไมตองการไดแลวใหฝกเดกเดนไปหยบภาพบนสมดภาพมาขอสงทตองการเชนเดยวกบการฝกขนตอนท 2

3B. ขนแยกแยะภาพทเปนแรงเสรมทงค

-

ผฝกเอาถาดทใสสงของทเดกชอบทงคใหเดกด

-นำาภาพทเดกตองการ 2 ภาพไปตดบนหนาปกสมดภาพ

-เมอเดกเลอกภาพและยนให ผรวมสนทนาจะยนถาดใหเดกเลอก พรอมพดวา หยบเลยคะ หรอ เลอกเอาเลย“ ” “ ”

-เมอเดกเออมมอไปหยบของทตรงกบภาพ ผรวมสนทนาพดวา “ใชคะนอง..ขอ…(ชอสงของ)” ทนท และใหเดกหยบเอาไป

กรณเดกทำาทาเออมไปหยบของทไมตรงกบภาพ ใหยบยงเดกไวไมใหหยบของในถาดได และใช วธการแกไขขอผดพลาด 4-Step Error Correction เพอสอนใหหยบของใหถก (Teach the Reach)

-เมอเดกทำาไดใหเปลยนตำาแหนงภาพ

-เพมภาพเปน 3 4 5 ภาพ โดยวางภาพตามทศทางตางๆ

-วธการเพมภาพเปน 3 ภาพ คอ เพมตวเลอกเปน 3 ภาพ โดยใชภาพทเดกตองการ 2 ภาพ ภาพทไมเกยวของ 1 ภาพ เมอเดกสามารถหยบภาพทตองการ 2 ภาพนนไดถกตองใหเปลยนภาพทไมเกยวของเปนภาพทเดกตองการ ฯลฯ

-สอนใหเลอกจากภาพในสมดภาพ

-เมอเดกแยกแยะภาพได 5 ภาพแลว สอนใหเดกเรยนรการหยบภาพออกจากสมดภาพ โดยยายภาพจากหนาปกสมดเขาไปไวในสมด และสอนใหเดกเปดสมดเพอคนหาภาพทตองการและนำามาแลกเปลยนกบสงของทตองการ โดยจดภาพใหเปนหมวดหมเพองายตอการคนหา นอกจากนสามารถนำาภาพไปตดตามสถานทตางๆ ทเดกจำาเปนตองใชเพอการสอสาร เชน ในหองอาหาร หองเรยน เปนตน

3C. การแยกแยะภาพหลายภาพ

-ผฝกคอยๆ หางจากเดกขณะทเดกอยใกลกบสมดภาพ เมอเดกตองการสงของเดกจะนำาภาพออกจากแฟมและแลกเปลยนภาพกบผฝกผฝกคอยๆเพมระยะทางกบเดกทละนดๆ จนเดกสามารถเดนไปหยบภาพในแฟมและนำาภาพมาแลกเปลยนกบสงทเดกตองการได

วธอนทชวยฝกการเลอกภาพทถกตอง

1.การใชภาพทวางเปลาและภาพทชอบ จากนนคอยๆวาดภาพเพมขนเปนลายเสนหรอทำาภาพใหชด

2. การใชภาพ ส เลเบล โลโก ของสงของทเดกชอบ ทตดมาจากของจรง

3. ขยายขนาด และ ขยายระยะทาง แลวคอยๆลดขนาดและระยะทางโดยวางภาพทถกตองใหอยในสายตาแลวคอยเลอนภาพทไมถกตองเขามา

4. ถาเดกมแนวโนมทจะเลอกภาพสหรอภาพทใหญกวาใหใชคทแตกตางกน เชน ภาพเลก-ใหญ ภาพสขาว-ดำา นำาเสนอจากนนคอยลดขนาดใหเทากนหรอทำาสเพมจนเปนรปสทงค

5. วางสงของไวใกลกบภาพ

6. เอาสงของไวในกลองใส ทตดภาพ และคอยๆ ใชวสดปดกลองเพอไมใหเหนสงของในกลอง

7. ใชภาพสามมต (ของจรงหรอของเลน) ปดบนกระดาษ และตดภาพสญลกษณขางๆ และคอยๆขยายภาพสญลกษณใหขนาดเทาภาพสามมต

ขนท 4 การสรางประโยค (Sentence Structure)

เปนขนของการฝกใหเดกเรยนรการหยบภาพจากสมดสอสารมาสรางประโยค ดงนนในขนตอนนจงตองเพมแผนประโยคสำาหรบใหเดกตดภาพทเปนโครงสรางของประโยคทถกตอง

วธการฝก

- แบงเปน 3 ขนตอน

1.การเพมภาพแรงเสรมในแผนประโยค (ผรวมสนทนานำาภาพ ผม“ /หนขอ วางบนแผนประโยคไวใหแลว” )

2.การหยบภาพ ผม“ /หนขอ ไดมาตดเปนภาพแรกและตาม”ดวยภาพสงของทตองการ (เดกสรางภาพเองทง 2 ภาพ คอ ภาพ ผม/หนขอ+ภาพแรงเสรม)

3.ใหเดกอานประโยคจากแผนภาพประโยค

1.การเพมภาพแรงเสรมในแผนประโยค

-เรมตนผรวมสนทนาวางภาพ ผม“ /หนขอ บนแผนประโยค”

-คอยใหเดกเรมทจะหยบภาพทตองการออกจากสมดภาพ

-เมอเดกหยบภาพออกจากสมดภาพผรวมสนทนากระตนทางกายใหเดกหยบภาพแรงเสรมทตองการมาวางบนแผนประโยค

-กระตนใหนำาแผนประโยคมาแลกเปลยนกบผรวมสนทนา เมอเดกยน ใหผรวมสนทนาหนแผนประโยคไปทางเดกพรอมใชนวชทรปและอานประโยคใหเดกฟงอยางรวดเรวพรอมกบใหสงของทเดกตองการทนทหลงจากอานจบ

-ลดการกระตนเตอนลง จนเดกสามารถหยบภาพมาวางบนแผนประโยคไดเอง

2.การหยบภาพผม/หนขอ ไดมาตดเปนภาพแรกและตามดวยภาพสงของทตองการ

-นำาภาพ ผม“ /หนขอ ไปวางบนสมดภาพ”

-กระตนใหเดกหยบภาพ ผม“ /หนขอขอ จากสมดภาพมาวางบน”แผนประโยค

-ใหเดกหยบภาพทตองการมาวางตอทายภาพ ผม“ /หนขอ เอง”

-ใหเดกนำาแผนประโยคมาแลกเปลยนกบผรวมสนทนา

3.ใหเดกอานประโยคจากแผนประโยค

-เรมกระตนใหเดกอานประโยค โดยเรมจากกระตนทางกายใหเดกใชนวมอชไปทภาพทละภาพพรอมกบอานตามทเดกช

-เมอเดกเรมมแนวโนมในการเปลงเสยงพด ผรวมสนทนาเรมเปดโอกาสใหเดกเปนผเรมในการอานเอง โดยเรมแรกผรวมสนทนาอานประโยค ผม“ /หนขอ เมอเดกใชนวมอชไปทภาพ และเวนชวงการอาน”ประมาณ 3 ถง 5 วนาท รอใหเดกอานเอง ถาเดกไมอานผรวมสนทนากอานตอใหจบประโยค แตถาเดกอานเอง ใหรางวลพเศษเพมเตมนอกจากสงของทเดกอยากได

-

เมอเดกเรมอานคำาขางหลงไดแลว ผรวมสนทนาเรมกระตนใหเดกเปนผเรมอานคำาตงแต ผม“ /หนขอ เอง โดยกระตนใหเดกเอามอชทภาพแรกเอง ”และเวนชวงการอาน 3– 5 วนาท เพอรอใหเดกอานเอง ถาเดกไมอานผรวมสนทนาอานใหเดกฟง ถาเดกอานไดจนจบกใหรางวลพเศษเพมเตมอก

ขนท 5 การฝกตอบสนองคำาถาม ตองการอะไร “ ” (Responding to“what do you want?” (Responsive Requesting)

เปนขนฝกใหเดกไดเขาใจและตอบสนองตอคำาถามทถามถงความตองการของเดกทใชบอย เชน จะขออะไร“ ?” หรอ อยากไดอะไร“ ?” เพอเปนพนฐานในการแสดงความคดเหนในขนตอนท 6

วธการฝก

ม 3 ขนตอน

-ในชวงแรกของการเรมฝกตอบคำาถามเมอผรวมสนทนาถามเดกวา จะเอาอะไร“ ?” “อยากไดอะไร?” หรอ ขออะไร“ ?” ใหจบมอเดกไปทภาพ ผม“ /หนขอ ทนทเพอใหเดกเรยนรวาเมอไดยนคำาถามวาจะเอาอะไร เดก”

จะตองตอบคำาถามวา ผม“ /หนขอ”

-เมอเดกเรมเรยนรตอการตอบสนองเมอถามวา จะเอาอะไร“ ?” หรอ อยากไดอะไร“ ?” แลวตอไปใหเพมระยะเวลาทในการใหเดกตอบคำาถามเอง

โดยคอยๆเพมเวลา เชน จาก 1 เปน 2 เปน 3 นาท เพอรอจงหวะใหเดกตอบคำาถามกอนทจะชวยเดก ในชวงทรอใหเดกตอบคำาถามตามระยะเวลาทกำาหนด หากเดกสามารถตอบคำาถามไดกอนเวลารบใหคำาชมหรอใหแรงเสรมทมากกวาเดม

-ผรวมสนทนาสลบระหวางการถามพรอมกบการชและการถามพรอมกบการรอคอยเพอฝกใหเดกตอบคำาถามดวยตนเอง ในขนนผรวมสนทนาอาจสรางสถานการณทเหมาะสม เชน ฝกใหเดกขอสงทเดกตองการมาก เมอหลงจากถามเดกและชไปทถามทนทและเพมระยะเวลาในการชออกไปแลว ขณะทเดกยงมความสนใจแรงเสรมทชอบหรอยงตองการแรงเสรมอยางตอเนองใหผรวมสนทนาหยดชวครทำาเปนไมสนใจเดก ถาเดกยงตองการสงของอยเดกจะเรมขบวนการสอสารโดยทไมตองถามคำาถามเดก

ขนท 6 ขนฝกการแสดงความคดเหน (Commenting)

เปนขนของการฝกใหเดกรจกการแสดงความคดเหนตางๆในชวตประจำาวนนอกจากตอบคำาถามเพอบอกความตองการ เปนตน ซงขนนจะแตกตางจากขนของการฝกบอกความตองการ คอ เปนขนทเดกไดแสดงความคดเหนซงแรงเสรมทไดไมใชสงทเปนรปธรรม

วธการฝก

ขนท 1 ตอบคำาถามทแสดงความคดเหนคำาถามครงแรก

-เพอใหเดกตอบคำาถามในสถานการณทจงใจใหเดกแสงความคดเหน เชน

-นำาสงของไปไวในกลองดำาแลวหยบออกมาทละชน

-ใหเดกแสดงความคดเหนเมอเปดอลบมรปทรปตางๆอยในนน

-ใหดวดโอหรอซด

-ใหดหนงสอทมภาพโผลขนมา (Pop up book)

- ฟงเสยงทชอบ

-นำาภาพ ผมเหน และ ภาพทตรงกบสงทเหนมาไวดานหนาของ“ ”สมดภาพโดยภาพ ผมเหน อยดานซายมอและภาพทตรงกบสงทเหนอย“ ”ดานขวามอ

-ผรวมสนทนาหยบสงของออกจากกลอง/ถงดำา และถามเดกวา เหนอะไร และชไปทภาพคำาวา ผมเหน ทนท “ ” “ ” (0 วนาท) โดยปกตเดกจะ

หยบภาพ ผมเหน มาวางทแผนประโยค แลวนำาภาพทเดกเหนมาสราง“ ”ประโยค เมอเดกนำามาใหผรวมสนทนา ผรวมสนทนาบอกเดกวา ใชน“คอ...” แตไมใหสงของแกเดก ถาเดกไมสามารถหยบภาพ ผมเหน มาส“ ”รางประโยคไดผรวมสนทนากระตนเตอนทางกายได

-ผรวมสนทนาหยบภาพสงทตองการใหเดกตอบออกมา (ออกจากลอง/ถงดำา) ถามเดกวาเหนอะไรและเวนระยะเวลา 1 2 3 ...5 วนาท จงจะชไปทภาพ ผมเหน“ ”

-ฝกเดกแสดงความคดเหนเองโดยไมถามโดยนำาสงทเดกสนใจใหเดกดและใหผรวมสนทนารอเดกแสดงความคดเหน

ขนท 2 ฝกแยกแยะตวเรมตน

-ใชวธการฝกแบบ Discrete Trial คอ ถาทำาไมถกใหทำาใหม (เหมอน 4 Step Error)

-เรมจากนำาภาพ ผมขอ และ ผมเหน วางไวบนดานหนาปกของ“ ” “ ”สมดภาพทางดานซายและนำาภาพทตองการใหเดกแสดงความคดเหนวางไวดานขวาซงภาพเปนภาพเดยวกนกบขนท 1

-ผรวมสนทนาถามเดกวาเหนอะไร เมอเดกสรางประโยควา ผม“เหน ไดแลวนำาภาพกลบไปไวทเดม”

-ผรวมสนทนาลอของชนเดมและถามเดกวา จะเอาอะไร“ /อยากไดไหม เดกควรจะสามารถนำาภาพ ผมขอ มาสรางประโยคได ถาเดกทำาไม” “ ”ไดคอ เมอถามเดกวา จะเอาอะไร“ ?” แตเดกสรางประโยค ผมเหน ผ“ ”รวมสนทนาจะไมใหของแตใหแกไขขอผดพลาดโดยเขาส 4 Step Error

Model : ผฝกชไปยงตวเรมตน คอ ผมขอ“ ”

Prompt : ถามเดกอกครงวา จะเอาอะไร“ ?” และกระตนใหเดกหยบภาพตงตนประโยค คอ ภาพ ผมขอ เมอเดกหยบถกใหคำาชมเชยแต“ ”ไมใหสงของ

Switch : หยดการฝกโดยการปดสมดภาพหรอใหเดกทำาอะไรกไดสกคร เชน หยบของ ปรบมอ เปนตน

Repeat : ใหเดกทำาซำาโดยถามคำาถามเดกวา ตองการอะไร“ ?” เมอเดกสามารถสรางประโยคไดจงใหของ

-ฝกซำาๆสมถามระหวาง ผมขอ ผมเหน“ ” “ ”

ขนท 3 ขนคงการขอดวยตนเอง (Maintaining spontaneous requesting)

-เพอใหเดกสามารถทจะมทกษะการขอดวยตนเอง ในการฝกสมถาม ระหวางผมเหนกบผมขอ ใหผฝกหยดและอนญาตใหเดกไดขอบางอยางดวยตนเอง เชน ใหเดกขอสงทเดกอยากได

ขนท 4 ขนคงการแสดงความคดเหนดวยตนเอง

-เพอใหเดกสามารถทจะแสดงความคดเหนไดเอง ใหผรวมสนทนาสรางสถานการณใหเดกแสดงความคดเหนดวยตนเองโดยลดคำาถามลง เชน

สถานการณ คำาพดของผฝก

ประโยค

นำาสงของไวในกลองทปดไมใหเดกเหนและหยบรปป นหมาออกมา

วาว! เหนอะไร?

ผมเหน + หมา

นำาสงของไวในกลองทปดไมใหเดกเหนและหยบรปป นหนออกมา

วาว! อะไร? ผมเหน + หน

นำาสงของไวในกลองทปดไมใหเดกเหนและหยบรปป นนกออกมา

วาว! ผมเหน + นก

นำาสงของไวในกลองทปดไมใหเดกเหนและหยบรปป นลงออกมา

ผมเหน + ลง

3.แนวคดเกยวกบการจดการความร

จากการทไดศกษาเกยวกบวธการฝกดวยการใชภาพเพอการสอสาร The Picture Exchange Communication System หรอ PECS เปนวธการทมรายละเอยดทจะตองนำามาศกษาพรอมกบปฏบตใหถกตองนนอาจจะตองใชเวลาลองผดลองถก และนำาสงทอานจากตำารามาประยกตใชใหไดผลจรงดงนนการจดการความรเปนวธการหนงทจะทำาใหผทจะนำาวธการของ PECS ลงสการปฏบตทำาไดงายขน

ไดมนกวชาการหลายทานกลาวถงการจดการความรไวดงตอไปน

วจารณ พานช ไดกลาวถงการจดการความร หรอทเรยกยอๆ วา KM คอ เครองมอ เพอใชในการบรรลเปาหมายอยางนอย 3 ประการไปพรอมๆ กน ไดแก บรรลเปาหมายของงาน บรรลเปาหมายการพฒนาคน และบรรลเปาหมายการพฒนาองคกรไปสการเปนองคกรแหงการเรยนร (วจารณ พาน, 2554 : ระบบออนไลน)

ในมมมองของ ณพศษฏ จกรพทกษ ไดใหนยามคำาวา การจดการความร(Knowledge Management) หมายถง การบรหารจดการองคกรโดยเนนการใชความรและประสบการณของคนทำางาน รวมทงสาร สนเทศทจำาเปนตองใชในการทำางานเพอเพมผลผลตแกองคกรใหสามารถแขงขนไดในอตสาหกรรมนนๆเพอการดำารงอยขององคกรและชวตและครอบครวของพนกงานรวมกน (ณพศษฎ จกรพทกษ, 2552: 3)

ในขณะเดยวกน สประภาดา โชตมณ ไดนยามไววา การจดการความร (Knowledge Management : KM) คอ การบรหารจดการความรทตองการใชใหแกคนทตองการ ในเวลาทตองใชเพอใหคนทำางานไดอยางมประสทธผลและสงผลใหองคกรประสบความสำาเรจตามเปาหมายทตงไว ดงนยาม “Right Knowledge Right People Right Time” (สประภาดา โชตมณ, 2551 : 11)

จากนยามการจดการความรนนจะเหนวา จดทำาการจดการความรเพอพฒนาคนใหทำาสงใดสงหนงไดอยางมประสทธภาพและเกดประสทธผลสงสด และบรรลตามเปาหมายทตงไวได

ดงนน การจดการความรหมายถง เครองมอทใชในการจดเกบความรทมอยกระจดกระจาย นำามาจดใหเปนระบบเพอใหเกดประสทธผลสงสดในการทำางาน เพมประสทธภาพของคน และบรรลเปาหมายขององคกร

การจดการความรจงจำาเปนทจะตองศกษาวา ความรนนม 2 ประเภท คอ ความรทฝงอยในคน (Tacit Knowledge) เปนความรทไดจากประสบการณ พรสวรรคหรอสญชาตญาณของแตละบคคลในการทำาความเขาใจในสงตางๆ เปนความรทไมสามารถถายทอดออกมาเปนคำาพดหรอลายลกษณอกษรไดโดยงาย เชน ทกษะในการทำางาน งานฝมอหรอการ

คดเชงวเคราะห บางครงจงเรยกวาเปนความรแบบนามธรรมและความรทชดแจง (Explicit Knowledge) เปนความรทสามารถรวบรวม ถายทอดไดโดยผานวธตางๆ เชน การบนทกเปนลายลกษณอกษร ทฤษฎ คมอตางๆและบางครงเรยกวาเปนความรแบบรปธรรม(สำานกงาน ก.พ.ร.และ สถาบนเพมผลผลตแหงชาต,2548 : 4) และทฤษฏการสรางความรของ Nonaka องคกรตองสรางกระบวนการในการเปลยน(conversion) ความรในตวบคคลและความรชดแจงภายในองคกรเพอสรางนวตกรรม บางครงเรยกการสรางความรวาเกลยวความร “Knowledge Spiral” (ณพศษฎ จกรพทกษ, 2552 : 96)

(Nonaka.The Knowledge Creating Company,1995 อางใน ณพศษฎ จกรพทกษ 2552 : 97)

วงจรความร (Knowledge Spiral หรอ SECI Model)

สวชรา จนพจารณ กลาวถงทฤษฎวงจรความร (Knowledge Spiral : SECI Model) ของ Nonaka & Takeuchi วาเปนทฤษฎหนงของการบรหารจดการความร เปนการถายทอดความรจากคนสคน และสามารถอธบายจากมมมองของความร Explicit Knowledge และ Tacit Knowledge สลบไปมาได จนเกดองคความรใหม ๆ ไมหยดนง เปนวงจรหมนเวยนตลอดเวลา SECI Model แบงการแลกเปลยนความรออกเปน 4 วธ คอ

1. Socialization เปนการแบงปน แลกเปลยนความรจาก Tacit Knowledge ส Tacit Knowledge คอ จากคนไปสคน โดยแลกเปลยนประสบการณตรงของผสอสารระหวางกน อาจอยในรปการพดคยระหวางกนอยางไมเปนทางการ รปแบบการประชมพดคย แลกเปลยนประสบการณ วธแกปญหาในงาน การสอนงานระหวางหวหนาและลกนอง

2. Externalization เปนการดงความร จาก Tacit Knowledge ออกมาเปน Explicit Knowledge คอดงความรจากภายในตวคนถายทอดออกมาเปนลายลกษณอกษร เชน ตำารา คมอ ปฏบตงาน

3. Combination เปน การรวบรวมความรทไดจาก Explicit Knowledge ออกมาเปน Explicit Knowledge คอ รวบรวมความรจากหนงสอ ตำารา Explicit Knowledge มาสรางเปนความรประเภท Explicit Knowledge ใหม ๆ

4. Internalization เปนการนำาความรจาก Explicit Knowledge กลบเขาไปเปนความร Tacit Knowledge คอการนำาความรทเรยนรมาไปปฏบตจรง เชน หวหนางานเขยนคมอการ ปฏบตงาน (เปน Explicit) เมอลกนองอานแลวสามารถทำางานได จะเกดเปนความร ประสบการณอยในตวลกนอง (สวชรา จนพจารณ, 2554 : ระบบออนไลน )

กระบวนการจดการความร

กระบวนการจดการความรตามแนวทางของ กพร. (อางถงใน Thaiall,2554:ระบบออนไลน) กระบวนการจดการความรม 7 กจกรรม ดงน

1) การบงชความร คอ การระบประเดนความร รปแบบ และผรทสอดรบกบนโยบาย ขอบเขตและเปาหมายขององคกร

2) การสรางและแสวงหาความร คอ การรวบรวมความรใหม รกษาความรเดม และกรองความรทไมใชออกจากแหลงรวบรวม

3) การจดความรใหเปนระบบ คอ การวเคราะหและคดแยกความรเปนกลมประเดนใหงายตอการเขาถงอยางมขนตอน

4) การประมวลและกลนกรองความร คอ การปรบปรงใหความรมรปแบบมาตรฐาน ไมซำาซอน มความสมบรณ มความถกตองและนาเชอถอ

5) การเขาถงความร คอ การสรางแหลงเผยแพรทสามารถเขาถงไดทกททกเวลา

6) การแบงปนแลกเปลยนความร คอ การนำาความรเขาสเวทแลกเปลยนทมฐานความรหรอฐานขอมลรองรบใหงายตอการเขาถงและสบคน

7) การเรยนร คอ การใชความรเปนสวนหนงของงาน เปนวงจรความรทมการเรยนรและพฒนาใหเกดประสบการณใหมอยเสมอ

ส ว น แ น ว ท า ง ข อ ง ว จ า ร ณ พ า น ช (อ า ง ถ งใน Thaiall,2554:ระบบออนไลน) กระบวนการจดการความรม 6 กจกรรม ดงน

1) การกำาหนดความรหลกทจำาเปนตองานหรอกจกรรมขององคกร 2) การเสาะหาความรทตองการ 3) การปรบปรง ดดแปลง หรอสรางความรบางสวน ใหเหมาะตอ

การใชงาน 4) การประยกตใชความรในกจการงานของตน 5) การนำาประสบการณจากการใชความรมาแลกเปลยนเรยนรมา

บนทกไว 6) การจดบนทก ขมความร แกนความร สำาหรบไวใชงาน

แ ล ะ แ น ว ท า ง ข อ ง ณ พ ศ ษ ฐ จ ก ร พ ท ก ษ (อ า ง ถ งใน Thaiall,2554:ระบบออนไลน)

กระบวนการจดการความรม 6 กจกรรม ดงน 1) การตรวจสอบและระบหวขอความร

2) การสรางกรอบแนวคดในการบรหาร 3) การวเคราะหและสงเคราะหความร 4) การสรางระบบสารสนเทศในการจดการความร 5) การจดกจกรรมในการจดการความร 6) การวดประเมนผลการจดการความร

ดงนนประโยชนของการจดการความรคอ1. ทำาใหองคกรไดทบทวนองคความรขององคกร

(organization’s Knowledge) วาจรงๆแลวองคความร(ความเกง) เรองไหน และความรนนสามารถแขงกบคนอนไดหรอไม

2. สามารถกำาหนดจดขายของตนเองไดชดเจนขน เชน เมอรวาองคกรมองคความรดานใด กนำามาเปนผลตภณฑ/บรการหลกขององคกร

3. เพมศกยภาพในการตดสนใจ เพราะมขอมล สารสนเทศ และความรขององคกรทถกตอง

4. เพมประสทธภาพ และประสทธผลในการทำางาน เพราะมคลงความรทสามารถดงความรนนมาชวยแกปญหา และทำาใหงานประสบผลสำาเรจไดรวดเรว และงายขน

5. ทำาใหเกดนวตกรรม ทงในดานผลตภณฑ /บรการ และกระบวนการทำางาน(สประภาดา โชตมณ, 2551 : 11)

การจดการความรทำาใหลดเวลาในการเรยนร ทำางาน แกไขปญหา หรอตดสนใจโดยเปนแหลงรวบรวมความรและประสบการณทำาใหชมชนนกปฏบตชวยเหลอกนทำางานโดยใชสารสนเทศและความรรวมกน(ณพศษฐ จกรพทกษ,2552:20)

4. งานวจยทเกยวของ

การใชรปภาพเพอการสอสารหรอ PECS :Picture Exchange Communication System นนเปนวธการหนงทชวยในการพฒนาทกษะดานการสอสารของเดกออทสตกไดเปนอยางด ดงเชนงานวจยของหลายทานทไดศกษา

วนทนย เรยงไรสวสด (2552:ระบบออนไลน) ไดทำาการศกษาเรอง ผลการใชระบบการแลกเปลยนภาพเพอการสอสารในการพฒนาทกษะการสอสารสำาหรบนกเรยนออทสตกระดบปฐมวย โรงเรยนกาวละอนกล จ.เชยงใหม ไดมวตถประสงคเพอศกษาผลการพฒนาทกษะการสอสารของนกเรยนออทสตกทมความบกพรองดานการสอสาร โดยใชระบบการแลกเปลยนภาพเพอการสอสาร โดยใชกลมตวอยางเปนนกเรยนออทสตกในระดบอนบาล 2 จำานวน 2 คน เปนการเลอกแบบเจาะจง ผศกษาไดเกบขอมลทงทบานและทโรงเรยน เปนเวลา 20 สปดาห เครองมอทใชคอคมอฝกทกษะการสอสาร สมดภาพสอสาร แผนการจดการศกษาเฉพาะบคคล แผนการสอนเฉพาะบคคล ผลการศกษาทไดคอนกเรยนคนท 1 สามารถฝกจนถงขนตอนท 6 ซงเปนขนทนกเรยนสามารถแสดงความคดเหนและตอบสนองตอคำาถามได และยงสามารถเปลงเสยงพดทกครงทฝกตงแตขนตอนท 4 โดยสามารถเขาใจคำาพดทเปนประโยคคำาถามและตอบสนองไดอยางเหมาะสม นกเรยนคนท2 สามารถฝกไดถงขนท 2 คอการเพมระยะหางในการแลกเปลยนภาพ มคำาพดทเกดขนจากการฝกจำานวน 11 คำา และมการพดเลยนเสยงคำาพดทคนเคยในสถานการณ ดงนนระบบระบบการแลกเปลยนภาพเพอการสอสารสามารถชวยใหกรณศกษาทงสองสามารถมทกษะในการสอสารเพมขนแตทงนเนองจากความสามารถเดกทแตกตางกนจงทำาใหผลการศกษาแตกตางกนนนเอง

สวน ทพวรรณ ปโยปกรณ (2549) ไดศกษาเรอง การใชระบบแลกเปลยนภาพเพอการสอสารในการพฒนาการสอสารของเดกออทสตก ศนยการศกษาพเศษประจำา จงหวดจนทบร มวตถประสงคเพอศกษาทดลองใชระบบการแลกเปลยนภาพเพอการสอสาร (PECS) เพอพฒนาการสอสารของเดกออทสตก โดยเฉพาะการบอกความตองการและลดพฤตกรรมไมพงประสงคอนเนองมาจากการสอสาร และผศกษายงไดสรางสอภาพเพอนำามาพฒนาความสามารถดานการสอสารทำาการประเมน 3 ชวง คอกอนการฝก ระหวางกระบวนการ และหลงการฝก เปนเวลา 27 วน และการประเมนผลหลงการฝกใหสอภาพ 60 วนผลการศกษาพบวากรณศกษามทกษะในการสอสารแสดงความตองการโดยพดขอขนม สงของทตองการจากผอนได ทำาใหพฤตกรรมไมพงประสงคลดลง

วลาสน แกววรา(2550) ไดศกษาเรองการใชเพคสเพอสงเสรมความรดานคำาศพทภาษาองกฤษและความสามารถดานการพดภาษาองกฤษของเดกออทสตกวตถประสงคเพอเปรยบเทยบความรดานคำาศพทภาษาองกฤษและความสามารถดานการพดภาษาองกฤษโดยใชเพคส(PECS: ) และไดสรางสอภาพตามแนวทางของระบบเพคส และแผนการสอนจำานวน 10 แผน ซงสอดแทรกการใชการยทธการสอนโดยเนนการมองเหน(Visual Strategies) และทำาการประเมน 2 ชวง คอประเมนกอนการ จากนนเขาสกระบวนการสงเสรมดานคำาศพทและความสามารถดานการพดภาษาองกฤษ แลวประเมนผลหลงการสอน วเคราะหผลโดยใชคารอยละ ผลการวจยทไดคอ กรณศกษามความรดานคำาศพทภาษาองกฤษเพมสงขน อยในระดบดมาก มความสามารถดานการพดภาษาองกฤษแบบคำาสงขน อยในระดบดมาก และมความสามารถดานการพดภาษาองกฤษแบบประโยคสงขน อยในระดบดมากเชนกน

นชนาถ แกวมาตร(2547) ไดศกษา เรองการใชภาพเพอพฒนาความสามารถดานการสอสารของเดกออทสตก โดยศกษาแบบรายกรณ ซงเปนเดกออทสตกระดบปานกลาง อาย 10 ป มวตถประสงคในการศกษาเพอใชสอภาพตอความสามารถดานการสอสารและเพอสรางเครองมอพฒนาความสามารถดานการสอสารของเดกออทสตก นชนาถ แกวมาตรไดทำาการสรางสอภาพเพอนำามาใชพฒนาและทำาการประเมนเปน 3 ชวง คอ ประเมนผลกอนการฝกใชสอภาพ จากนนเขาสขยวนการพฒนาความสามารถดานการสอสารเปนเวลา 10 สปดาหแลวประเมนผลหลงการฝกใชสอภาพภายหลงจากการฝก 2 สปดาห ผลการวจยพบวา กรณศกษามความสามารถดานการสอสารดขนทกดาน ทงดานการเขาใจความหมายในการสอสาร การใชคำาพดในการสอสาร และสามารถเปนผรเรมการสอสารได หลงจากการฝก 2 สปดาหยงพบวากรณศกษายงคงความสามารถนน

แตในขณะท จงจต ไชยวงค (2550)ไดนำาระบบการแลกเปลยนรปภาพเพอการสอสารมาใชศกษากบนกเรยนทมความบกพรองทางสตปญญา โดยศกษาเรอง การพฒนาทกษะการสอสารของนกเรยนทมความบกพรองทางสตปญญาโดยระบบแลกเปลยนรปภาพเพอการสอสาร มวตถประสงคเพอสรางชดภาพในการพฒนาทกษะการสอสารของเดกทมความบกพรองทางสตปญญา และเพอศกษาการพฒนาทกษะการสอสารของเดกทมความบกพรองทางสตปญญาระดบรนแรง กรณศกษาเปนเดกนกเรยนชายอาย9 ปจำานวน 1 คน ทเขามารบการฟ นฟทศนยการศกษาพเศษเขตการศกษา 8 เครองมอทใชในการศกษาม ชดภาพจำานวน 7 ภาพ แบบแผนการจดการเรยนร แบบประเมนและบนทกการฝกใชสอภาพขนตอนท 1-2 การสงเกตพฤตกรรมการฝก บนทกหลงการฝก บนทกภาพวดทศน ใชเวลาฝก 28 วน วนละ 30 ครง นำาขอมลมาวเคราะหหาคาความถ

คาเฉลย และคารอยละ ผลการศกษาพบวา ไดชดภาพทสรางขนจากการประเมนแรงเสรมของกรณศกษา และกรณศกษามทกษะการสอสารโดยระบบแลกเปลยนภาพเพอการสอสารในภาพรวมอยในระดบดมาก

และ คนงนจ ไชยลงการณ(2547)ไดศกษาเรอง การใชระบบแลกเปลยนภาพเพอการสอสารตอความสามารถทางภาษาบคคลออทสตกทสามารถสอสารเปนคำาหรอวล มวตถประสงคเพอเปรยบเทยบความสามารถทางภาษาของบคคลออทสตกทสามารถสอสารไดเปนคำาหรอวลกอนและหลงการใชระบบแลกเปลยนภาพเพอการสอสารโดยใชกรณศกษาเปนบคคลออทสตกอาย 17 ป ใชเวลาฝก 2 เดอน ผลการศกษาพบวากรณศกษาสามารถเรยนรการใชระบบแลกเปลยนภาพเพอการสอสารไดอยางรวดเรว โดยสามารถ โดยงานวจยครงนไมไดเรมตนฝกในขนตอนท 1 ทำาใหการรเรมหยบแผนสรางประโยคเองเปนไปไดชา ตองใชการแนะมากกวาขนตอนอน ดงนนการใชระบบแลกเปลยนภาพเพอการสอสารตองเรมตนทขนตอนท 1 เพอใหสามารถรเรมสอสารไดเองกอน จงจะฝกในขนตอนทสงขนตอไปได

การฝกดวยเทคนคของระบบแลกเปลยนภาพเพอการสอสารนนเปนวธการทมประสทธภาพเหมาะกบเดกออทสตก ซงเดกออทสตกสามารถเรยนรไดดดวยภาพ จงจำาเปนทจะตองศกษาทำาความเขาใจวธการฝก และเขาใจความหมายของการฝกในแตละขนตอนดวย ดงนนเมอผดแลจะสามารถฝกเดกไดนนสามารถทจะศกษาจากคมอไดสวนหนงอกสวนหนงยงจำาเปนทจะตองทำาการจดการความรจากผทมประสบการณมาถายทอดเพอใหผดแลเดกสามารถฝกเดกในแตละขนตอนไดถกตองทำาใหเดกมพฒนาการเปนไปตามลำาดบขนไดอยางรวดเรวตามความสามารถของเดกแตละบคคล ผศกษาจงสนใจทจะศกษาในเรองการจดการความรการใช

เทคนคของระบบแลกเปลยนภาพเพอการสอสาร เพอพฒนาศกยภาพของผดแลใหสามารถฝกเดกออทสตกไดอยางถกตอง เพอตอยอดงานวจยของคณนชนาถ แกวมาตรทไดเสนอแนะไววาควรทจะขยายใหเดกไดเรยนรในสถานการณอนๆดวย เชน ทบาน ทโรงเรยน ดงนนในสถานการณอนๆจงจำาเปนทจะตองมผดแลทจะสามารถมาตอยอดความรใหกบเดกออทสตกได เดกออทสตกจงจะสามารถใชภาพเพอการสอสารไดจรงในชวตประจำาวน

บรรณานกรม

คนงนจ ไชยลงการณ.รายงานการวจยเรอง การใชระบบแลกเปลยนภาพเพอการสอสารตอความสามารถทางภาษาบคคลออทสตกทสามารถสอสารเปนคำาหรอวล. โรงพยาบาลมหาราชนครเชยงใหม,2547.

จงจต ไชยวงค.การพฒนาทกษะการสอสารของนกเรยนทมความบกพรองทางสตปญญาโดยระบบแลกเปลยนรปภาพเพอการ

สอสาร.วทยานพนธ ศกษาศาสตรมหาบณฑต มหาวทยาลยเชยงใหม,2550.

ชศกด จนทยานนท. (ม.ป.ป.). เดกออทสตกคอใคร. [ระบบออนไลน]. แหลงทมา http://www.thaiparents.com/ tot_autism.html#label1. (2 ธนวาคม 2554).

ณพศษฎ จกรพทกษ. ทฤษฎการจดการความร. กรงเทพฯ : ธนาเพลส, 2552.

เดอนฉาย แสงรตนายนต. ความรเบองตนเกยวกบการฝกพด. กรงเทพฯ: โรงพมพครสภา, 2545

ทวศกด สรรตนเรขา. 2549. ออทสตก Autistic Disorder. [ระบบออนไลน]. แหลงทมา http://www.happyhomeclinic.com/au02-autism.htm. (2 ธนวาคม 2554).

ทพวรรณ ปโยปกรณ.การใชระบบแลกเปลยนภาพเพอการสอสารในการพฒนาการสอสารของเดกออทสตก ศนยการศกษาพเศษประจำา จงหวดจนทบร.วทยานพนธ ศกษาศาสตรมหาบณฑต มหาวทยาลยเชยงใหม,2549.

นชนาถ แกวมาตร. คมอเบองตนการใชระบบแลกเปลยนภาพเพอการสอสาร(The Picture Exchange Communication System : PECS) เชยงใหม : หอผปวยจตเวชเดก โรงพยาบาลมหาราชนครเชยงใหม, 2548.

นชนาถ แกวมาตร.การใชภาพเพอพฒนาความสามารถดานการสอสารของเดกออทสตก.วทยานพนธ ศกษาศาสตรมหาบณฑต มหาวทยาลยเชยงใหม,2547.

ผดง อารยะวญญ. วธสอนเดกออทสตก. กรงเทพฯ : รำาไทย เพลส, 2546.

ภทราภรณ ทงปนคำา และคะนงนจ ไชยลงการณ. รายงานการวจยเรอง อปสรรค และ ความตองการการชวยเหลอในการดแลเดกออทสตก. มหาวทยาลยเชยงใหม,2546

วจารณ พานช. 2554. การจดการความร. [ระบบออนไลน]. แหลงทมา http://www.kmi.or.th/kmi-articles/prof-vicharn-panich/28-0001-intro-to-km.html. (2 ธนวาคม 2554).

วลาสน แกววรา. การใชเพคสเพอสงเสรมความรคำาศพทภาษาองกฤษและความสามารถดานการพดภาษาองกฤษของเดกออทสตก.วทยานพนธ ศกษาศาสตรมหาบณฑต มหาวทยาลยเชยงใหม,2550.

วนทนย เรยงไรสวสด. 2552. ผลการใชระบบการแลกเปลยนภาพเพอการสอสารในการพฒนาทกษะการสอสารสำาหรบนกเรยนออทสตกระดบปฐมวย โรงเรยนกาวละอนกล จ.เชยงใหม.(ระบบออนไลน).แหลงทมา www.kroobannok.com/board_view.php?b_id=29490 (24 พฤศจกายน 2554)

ศนยฝกอาชพออทสตกไทย. การอบรมเรอง ทางเลอกการพฒนาทกษะทางภาษาโดยการแลกเปลยนรปภาพ Picture Exchange Communication System. (ม.ป.ป.). [ระบบออนไลน]. แหลงทมา http://www.autisticthai.org/newaus/training%20pecs.htm. (1 ธนวาคม 2554).

สถาบนสขภาพเดกแหงชาตมหาราชน. (ม.ป.ป.). คมอฝกและดแลเดกออทสตก กลมงานจตเวชเดกและวยรน สถาบนสขภาพเดกแหงชาตมหาราชน. [ระบบออนไลน]. แหลงทมา http://www.goodhealth.in.th/web/node/431. (2 ธนวาคม 2554).

สประภาดา โชตมณ. Modern KM applications in business management จดการความรอยางไรใหไดผลกบทกระบบ. กรงเทพฯ : สถาบนเพมผลผลตแหงชาต, 2551

สวชรา จนพจารณ. (ม.ป.ป.). การบรหารจดการความร (Knowledge Management). [ระบบออนไลน]. แหลงทมา http://www.pharmacy.cmu.ac.th/admin/files_team/knowledge.pdf. (2 ธนวาคม 2554).

อมาพร ตรงคสมบต. ชวยลกออทสตก. กรงเทพฯ : ซนตาการพมพ, 2545.

Thaiall.2554.การจดการความร (Knowledge Management). ). [ระบบออนไลน]. แหลงทมา http://www.thaiall.com/km/indexo.html (2 มกราคม 2554)