KLESZCZ MAŁY CZY DUŻY- NIC DOBREGO NIE WRÓŻY

KLESZCZ MAŁY CZY DUŻY- NIC KLESZCZ MAŁY CZY DUŻY- NIC

DOBREGO NIE WRÓŻYDOBREGO NIE WRÓŻY

PSSE Płońsk PSSE Płońsk

KLESZCZ MAŁY CZY DUŻY- NIC KLESZCZ MAŁY CZY DUŻY- NIC DOBREGO NIE WRÓŻYDOBREGO NIE WRÓŻY

Cel programu :Cel programu :

Zmniejszenie liczby zachorowań na Zmniejszenie liczby zachorowań na choroby przenoszone przez kleszcze choroby przenoszone przez kleszcze na człowieka na człowieka


Cele szczegółowe Cele szczegółowe -Edukacja młodzieży szkół gimnazjalnych w -Edukacja młodzieży szkół gimnazjalnych w

zakresie profilaktyki chorób zakresie profilaktyki chorób odkleszczowych odkleszczowych

- Zaktywizowanie środowisk szkolnych do - Zaktywizowanie środowisk szkolnych do działań edukacyjnych dotyczących choróbdziałań edukacyjnych dotyczących chorób

- Promowanie skutecznych metod - Promowanie skutecznych metod profilaktyki kleszczowego zapalenia opon profilaktyki kleszczowego zapalenia opon mózgowych mózgowych i mózgu (szczepienia profilaktyczne i mózgu (szczepienia profilaktyczne , stosowanie repelentów), stosowanie repelentów)

- Stwarzanie optymalnych warunków do - Stwarzanie optymalnych warunków do wykonawstwa szczepień profilaktycznych wykonawstwa szczepień profilaktycznych


Grupa docelowa Grupa docelowa

Młodzież klas gimnazjalnych Młodzież klas gimnazjalnych

( I,II,III) ( I,II,III)

rodzice rodzice

nauczyciele nauczyciele


Wymagana ilość godzin na edukację – Wymagana ilość godzin na edukację – 2 jednostki lekcyjne obejmującą 2 jednostki lekcyjne obejmującą tematykę:tematykę:

sytuacji epidemiologicznej sytuacji epidemiologicznej kleszcze , zasady rozmnażania się , kleszcze , zasady rozmnażania się ,

bytowania i odżywianiabytowania i odżywiania Rodzaje chorób przenoszonych przez Rodzaje chorób przenoszonych przez

kleszcze na człowieka kleszcze na człowieka metody profilaktyki chorób metody profilaktyki chorób

przenoszonych przez kleszcze na przenoszonych przez kleszcze na człowieka człowieka


Materiały edukacyjne : Materiały edukacyjne : Płyta CD – 11 folioframów dla Płyta CD – 11 folioframów dla

edukatorów z filmem edukacyjnym i edukatorów z filmem edukacyjnym i prezentacją dla młodzieży prezentacją dla młodzieży

Plakaty dla szkółPlakaty dla szkół Ulotki nt kleszczowego zapalenia Ulotki nt kleszczowego zapalenia

mózgu mózgu


Materiały pomocnicze : Materiały pomocnicze : -list do rodziców-list do rodziców Strona tytułowa programu Strona tytułowa programu Test wiedzy o kleszczach dla Test wiedzy o kleszczach dla

uczniów’ wskazówki do materiałów- uczniów’ wskazówki do materiałów- jak korzystaćjak korzystać

Raport szkoły po realizacji programuRaport szkoły po realizacji programu

Materiały edukacyjne- Materiały edukacyjne- foliogramy foliogramy 1- 11 1- 11

Foliogramy - 1,2,3,4- Foliogramy - 1,2,3,4- tabele tabele epidemiologiczne w epidemiologiczne w zakresie zachorowań i zakresie zachorowań i zapadalności na zapadalności na kleszczowe zapalenie kleszczowe zapalenie mózgu i boreliozę w mózgu i boreliozę w Polsce i woj. Polsce i woj. mazowieckim w latach mazowieckim w latach 2005-2010 2005-2010

ZACHOROWANIA I ZAPADALNOŚĆ NA K LESZCZOWE ZAPALENIE MÓZGU w Polsce w latach 2005 - 2010

Dane krajowe

Rok Liczba zachorowań Współczynnik zapadalności

2005 177 0,46

2006 317 0,83

2007 233 0,61

2008 202 0,53

2009 351 0,92

2010 292 0,77

Materiał zaktualizowany na potrzeby realizacji na terenie woj. mazowieckiego Foliogram nr 1 - Oddział Oświaty Zdrowotnej i Promocji Zdrowia WSSE Warszawa

Foliogram 5 Foliogram 5

Foliogram 6Foliogram 6


Jest to przewlekła cho-roba bakteryjna prze-noszona przez klesz-cze, która przebiega z różnymi objawami na-rządowymi w kolejnych okresach choroby. Ob-jawem charaktery-stycznym choroby są zmiany skórne pod po-stacią rumienia wędru-jącego. Chorobę wy-wołują krętki z grupy Borrelia wśród których jest znanych kilka pod-gatunków.

Objawy kliniczne są róż-ne w zależności od cza-su trwania choroby. Cha-rakterystycznym obja-wem I okresu są zmiany skórne, które występują w ciągu miesiąca w miej-

scu ukłucia przez zaka-żonego kleszcza i obja-wiają się rumieniem wę-drującym.

W drugim okresie choro-by występują objawy na-rządowe do których do-chodzi w kilka tygodni lub miesięcy, wskutek rozprzestrzeniania się krętków drogą krwiono-śną. Objawom ogólnego złego samopoczucia to-warzyszą napadowe bó-le stawowo-mięśniowe, porażenia nerwów rdze-niowych, czaszkowych (często nerwu twarzo-wego), objawy opono-wo-mózgowe. Mogą wy-stępować także objawy zaburzeń rytmu serca oraz bóle stawowe. W II

okresie, który występuje w kilkanaście miesięcy lub później, objawy cho-roby przybierają formę zmian przewlekłych.

Choroba występuje w USA, Kanadzie, Chi-nach, Japonii a także w wielu krajach europej-skich.

PTOZ Oddział w Białymstoku

Choroba z L yme

J edynym środkiem zapobiegania zakażeniom jest stosowanie ochrony osobistej, tj .:

Do zakażenia do-chodzi :

Poprzez ssanie krwi człowieka przez zakażonego krętkami kleszcza

Zachorowania występują zwykle w miesiącach letnich — od kwiet-nia do października. Na zachoro-wanie narażeni są mieszkańcy, turyści, pracownicy leśni, na tere-nach gdzie stwierdzono zakażone kleszcze.

Noszenie odpowiedniego ubrania w lesie, Wczesne i ostrożne usuwanie kleszczy ze skóry oraz dezynfekcja

miejsc ukłucia, Stosowanie środków odstraszających kleszcze (repelenty), Unikanie pobytu w rejonach zakażonych. Dotychczas nie uzyskano szczepionki dla ludzi mimo intensywnych prac prowadzonych w wielu krajach. Uwaga :

Każdy chory z rumieniem powinien zasięgnąć porady lekarza.

PTOZ Oddział w Białymstoku Foliogram nr 7


Objawy kliniczne boreliozy

Uwaga ! U każdego choroba może przebiegać inaczej. U niektórych chorych występować może tylko część z niżej wymienionych objawów.

1. OBJAWY WCZESNE

rumień wędrujący — rozszerzająca się wysypka wokół miej-sca ukąszenia, zaczerwieniona, z przejaśnieniem w środku, rumień pojawia się od 3 do 32 dnia od ukąszenia, nie wystę-puje u około 15% pacjentów.

Objawy niespecyficzne (grypopodobne) : ogólne złe samopo-czucie, gorączka i dreszcze, bóle głowy, powiększenie węzłów chłonnych.

2. OBJAWY WTÓRNE (DRUGA FAZA BORELIOZY)

- pojawiają się w 2 - 3 tygodniu, a nawet 2 - 3 miesiącu od ukąszenia kleszcza

objawy neurologiczne

- zapalenie opon mózgowo - rdzeniowych

- zapalenie mózgu

- zapalenie nerwów (np. twarzowego czy przeponowego)

- pląsawica

- zapalenie włókien nerwowych, np. okolicy

krzyżowo - lędźwiowej

objawy kardiologiczne, np. zapalenie mięśnia sercowego.

3. OBJAWY PÓŹNE (TRZECIA FAZA BORELIOZY)

- po kilku miesiącach od zakażenia

objawy ogólne : zmęczenie

zapalenie stawów - u około 66% pacjentów

zanikowe zapalenie skóry - zajmuje stopę, piętę, czasami ło-kieć lub dłoń.

Borelioza - choroba przenoszona przez kleszcze

PTOZ Oddział w Białymstoku Foliogram nr 8

Foliogram 10Foliogram 10Metody zapobiegania chorobom przenoszonym

przez kleszcze

Na infestacje kleszczem pospolitym są najczęściej narażeni pracownicy leśni, zbieracze runa leśnego oraz wszyscy przebywający w lasach lub na ich obrzeżach, szczególnie w miejscach silnie zakrzaczonych i wilgotnych albo na łąkach porośniętych wysokimi trawami. Aby zabezpieczyć się przed ugryzieniem przez kleszcza należy stosować repelenty (w skład których najczęściej wchodzi benzoesan benzylu albo ftalandimetylu). Ludzie udający się na wymienione wyżej tereny powinni odpowiednio się ubierać – muszą nakładać ubrania szczelne z możliwością przewiązania rękawów w okolicy nadgarstków. Buty chroniące nogi muszą mieć wysokie cholewy wpuszczone w spodnie, a te powinny być przewiązane w okolicy kostek. Głowę powinno chronić okrycie ściśle okrywające włosy. W przypadku infestacji kleszcza jak najszybciej należy go usunąć. A po powrocie do domu należy obejrzeć powierzchnię całego ciała i usunąć ewentualnie kleszcze. PTOZ Oddział w Białymstoku Foliogram nr 10


Szczepienia przeciw K ZM Są najlepszym zabezpieczeniem przed kleszczowym zapaleniem mózgu. Szczepienie jest zalecane osobom przebywającym na terenach o nasilonym występowaniu KZM, a szczególnie: leśnikom, służbom mundurowym, rolnikom, młodzieży odbywającej praktyki, turystom, uczestnikom obozów i kolonii. Schemat szczepienia.

Szczepienie podstawowe składa się z trzech kolejnych dawek.

Już po przyjęciu dwóch dawek szczepionki w odstępie 1-3 miesięcy większość zaszczepionych osób uzyskuje ochronę na 1 rok.

Dawka trzecia oraz dawki przypominające są niezbędne dla uzyskania i podtrzymania długotrwałej odporności.

1-3 mies*. 5-12 miesięcy 3 lata i dalej co 3 -5 lat

1 dawka 2 dawka 3 dawka szczepienia przypominające

Kiedy rozpocząć szczepienia?

Szczepienia można rozpocząć w dowolnej porze roku.

Najlepiej rozpocząć je zimą lub wiosną by po przyjęciu dwóch dawek szczepionki uzyskać odporność jeszcze przed sezonem aktywności kleszczy.

* Jeśli szczepienie rozpoczynamy latem, lekarz może zalecić przyjęcie drugiej dawki szczepionki już po 14 dniach, by jak najszybciej osiągnąć odporność.

KLESZCZ MAŁY CZY DUŻY- NIC DOBREGO NIE WRÓŻY

Documents

Transcript of KLESZCZ MAŁY CZY DUŻY- NIC DOBREGO NIE WRÓŻY