KAYNAK GÖSTERME YÖNTEMLERİ Ioys.hku.edu.tr/Dersicerikleri/eisl533/pdf/5.pdfÖzel Dipnotu...

1

YRD. DOÇ. DR. İBRAHİM ÇÜTCÜ

KAYNAK GÖSTERME YÖNTEMLERİ I

SUNUM PLANI

1. Giriş

2. Kaynak Göstermede Amaç

3. Kaynak Göstermeyi Gerektiren Bilgiler

4. Kaynak Gösterme Yöntemi

4.1. Geleneksel Dipnotu Yöntemi

4.2. Paragrafiçi Başvuru Yöntemi

2

GİRİŞ Başkalarına ait olan ve özgünlüğe sahip olan fikirler, ister aynen

alınsın ister araştırmacının kendi üslup ve fikirleriyle aktarılmışolsunlar, alındıkları kaynakların gösterilmesi gerekir.

Bilimsel araştırmalarda kaynak gösterme, BİLİM AHLAKININ birgereği olduğu kadar, çalışmanın doğruluğunun ve güvenilirliğininde bir kanıtıdır.

KAYNAK GÖSTERMEDE AMAÇ

Araştırmacının savunduğu görüşlerin doğruluğunudesteklemek,

Bilgilerin kaynağını göstererek, araştırıcının kendidoğrusunun ne olduğunu belirtmek ve bu bilgilerinasıl sahiplerine hak ettikleri itibarı vermek,

Sunulan bilgilerin, doğruluk, güvenilirlik vetarafsızlığıyla ilgili olarak okuyucuya denetimimkanı sağlamak,

İlgili konularda yeni araştırma yapmak isteyenlerekaynaklar hakkında hazır bilgi sağlamak

KAYNAK GÖSTERMEYİ GEREKTİREN BİLGİLER

Sıradan bilgi dışında kalan her türlü özgün bilgi, fikir,görüş veya eleştiriler,

Başka kaynaklardan aynen veya değiştirilerekyapılan alıntılar,

Başka yazarların kendilerine ait özgün düşünce,hüküm ve önerileri,

Bir tablo yada istatistiğin düzenlenmesindekullanılan verilerin alındığı kaynak,

KAYNAK GÖSTERMEYİ GEREKTİRMEYEN BİLGİLER

Herkesçe bilinen ve bir özgünlüğü olmayan genel bilgiler,

Herkesçe çok iyi tanınan temel kitaplar, klasikler ve kutsal kitapların öğüt ve öğretileri

GELENEKSEL DİPNOTU YÖNTEMİBu sistem geleneksel bir yöntem olup kitap gibi çok

hacimli çalışmalarda daha çok kullanılır.

Dipnotu sisteminde araştırma metninin her sayfasındabaşvurulan kaynaklar numara sırasına göre o sayfanınaltında tanıtılır.

Dipnotu konulan tüm çalışmalar ayrıca çalışmanınsonuna «bibliyografya» başlığı altında da uygunsistemde tanıtılır.

Dipnotu Sistemine İlişkin Temel Uyarılar

Dipnotları gereksiz derecede uzun olmamalıdır.

Bir sayfada gereğinden fazla dipnotu koymak okuyucuaçısından sıkıntılıdır,

Aynı dipnotu numarası ile birden fazla kaynak gösterilebilir,

Başlık satırına dipnotu konmaz, gerekiyorsa dipnotu metiniçinde uygun yere konulabilir,

Tüm konuyu ilgilendiren dipnotları, bölümün ilk sayfasındadiğer dipnotlarından önce gösterilir.

Dipnotların Yeri ve Numaralandırılması

Bu sistemde başvurulan kaynaklar, metin içerisindenumaralarla belirtilir ve son sayfanın altına bir çizgiçizilerek sırayla bu çizginin altına yazılır.

Dipnotları ya her bölümde yeniden ya da bütün araştırmaboyunca baştan sona sürecek biçimde numaralandırılır.

Dipnotları normalde rakamlarla numaralandırılır fakatbazen rakam yerine özel işaretler de kullanılmaktadır.

Dipnotu Yazım Kuralları

İlk başvuruda kaynakla ilgili tüm bilgileri vermek gerekir.Aynı kaynağa ikinci kez ve sonraki başvurularda a.g.e. (adıgeçen eser) yazılması yeterli gelecektir.

Bir kitabı dipnotunda ilk kez tanıtmak gerekirse şu üçbilgiyi vermek gerekir: yazar adı – kitap başlığı – yayımbilgileri

Yazar Adı-Soyadı, Kitap Başlığı, Baskı sayısı, Basıldığı kent:Yayınevi, Yayın yılı, sayfa numarası

İbrahim Kanyılmaz, Makro İktisat, 5.baskı, Bursa: Ekin

Yayınevi, 2004, s.124.

Dipnotu Yazım Kuralları

Periyodik Dergi ve Makalelerin Dipnotu

Yazar Adı ve Soyadı, «Makalenin Adı», DergininAdı, Cilt No, Sayı No, (Ay, Yıl), Sayfa no

** Makale adı tırnak içinde yazılır, yayın yeri veyayımlayan bilgilerine gerek duyulmaz.

Özel Dipnotu Örnekleri

Faydalanılan Eserin

Özelliği

Dipnotunda Yer Alışı

1. Tek yazarlı kitap

Mustafa Altıntaş, Toplum Ekonomisi, Ankara:

Verso Yayıncılık, 1992, s.15

2. İki yazarlı kitap

Muzaffer Sencer ve Yakut Sencer, Toplumsal

Araştırmalarda Yöntembilim, Ankara: TODAİE

yayını, 1978, s.12.

3. Üçten çok yazarlı kitap

Mehmet Gönlübol vd, Türk Dış Politikası,

Ankara: SBF Yayınları, 1974, s.45-50.

4. Yazarı kurum olan kitap

DPT, Yeni Stratejiyle Üçüncü Be Yıllık Kalkınma

Planı, Ankara, 1973, s.43-56.



Özelliği


5. Yazar Adı Yok

Avrupa’da Dil Öğrenimi, Avrupa Dergisi, Aralık

1978, s.15.

6. Dergi Makaleleri

Halil Seyidoğlu, «Avrupa Ekonomi Topluluğu»,

A.Ü. İşletme Fakültesi Dergisi, Cilt II, No.3

(Mayıs 1975), ss.152-159.

7. Çeviren

J.M. Albertini, Ekonomik Sistemler, çev. Cafer

Unay, Bursa: Uludağ Üniversitesi yayını, s.7.

8. Derleyen

Metin Berk, Fikret Görün ve Selim İlkin (der.),

İktisadi Kalkınma Seçme Yazılar, Ankara: ODTÜ

yayını, 1988, s.54.



Özelliği


9. Dolaylı Başvuru

H.Üren Arsan, Kamu Maliyesi Araştırması,

Ankara: SBF Yayını, 1973, s.126’dan Mehmet

Palamut, «Türk Devlet Borçları», Bursa İktisadi

İlimler Dergisi, Cilt VI, no.1-2 (Mart 1978), s.174.

10. Seri Yayınlar

Halil Seyidoğlu, Türkiye’de Sanayileşme ve Dış Ticaret Politikaları, Ankara: Turhan Kitapevi, Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Serisi, 1982, ss.15-25.

11. Kongre Bildirileri

Cevat Gerni, «Türkiye’de 1980-1990 Döneminde Uygulanan İstikrar Politikaları», 3. İzmir İktisat Kongresi Tebliğleri, cilt 1, Ankara, 1992, s.75.

12. Aylık Bültenler

Maliye Bakanlığı, Aylık Ekonomik Göstergeler, Eylül-Ekim 1997, s.23



Özelliği


13. Yıllıklar

TUIK, Türkiye İstatistik Yıllığı 2005, Ankara,

2006.

14. Gazeteler

Başmakale, Milliyet, 26 Haziran 2004.

15. SözlüklerEkonomi Sözlüğü, İstanbul: Dünya yayınları, 1995.

16. Kutsal Kitapler

Kur’an. Yasin Suresi, ayet 5.



Özelliği


17. Mahkeme Kararları

Anayasa Mahkemesi’nin 13.04.21995 tarih ve E.1995/65 sayılı kararı (Anayasa Mahkemesi Kararlar Dergisi, Sayı 9, s.551.)

18. Meclis Görüşmeleri

TBMM Tutanak Dergisi, Dönem 15, Toplantı 2, C.18. (Mayıs 1978), s.214.

19. Basılmamış Tezler

Osman Küçükahmetoğlu, «Ürün Devreleri Analizi (Basılmamış Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 1995), s.75.

Dipnotu Kaynak Gösterme Sisteminde Bibliyografyanın Yazılması

Bibliyografya, araştırmanın sonunda yararlanılan kaynaklarınsoyadı sırasına göre topluca gösterildiği bir bölümdür.Yararlanılan Kaynaklar yada Kaynakça olarak da ifade edilebilir.

Bibliyografyadaki bilgiler, o kaynağın dipnotunda gösterilişisırasında verilen bilgilerin aynısıdır. Temel farkları şu şekildedir; Dipnotunda bir bilginin sahibi belirtilir ve o bilgiyi nerede bulacağımız

gösterilir. Bibliyografyada ise tüm kaynaklar alfabetik sıraya göre toplucaverilir.

Bibliyografyada kaynak sadece bir kez verilir. Oysa dipnotunda aynıkaynağa birkaç kez başvuru yapılabilir.

Dipnotu Kaynak Gösterme Sisteminde Bibliyografyanın Yazılması

Kitaplar için kaynakça örneği

Çütcü, İbrahim. İnovasyon ve Dış Ticaret. 2baskı.İstanbul: Can Yayınları, 2016.

Süreli yayınlar için kaynakça örneği

Kanyılmaz, İbrahim. «Faiz-İstihdam İlişkisi.»Sosyoekonomi.5,2.(Kasım 2017), 25-38.

19

YRD. DOÇ. DR. İBRAHİM ÇÜTCÜ

KAYNAK GÖSTERME YÖNTEMLERİ II

PARAGRAFİÇİ BAŞVURU YÖNTEMİ

Kısa araştırma, bilimsel makale ve yazılarda daha çok bu sistemkullanılmaktadır.

Bu sistemde kaynaklar tam olarak sadece çalışmanın sonundakiBİBLİYOGRAFYA kısmında tanıtılır.

Parantez içine yazılan kısa bilgilerin niteliğine göre yazar-tarihyöntemi veya yazar-sayfa numarası şeklinde ikiye ayrılır.

Yazar - tarih sistemi Amerika Psikoloji Derneği’nin (APA)benimsediği bir yöntemdir. Sosyal bilimlerde daha çok bu sistemkullanılmaktadır.


Kaynak başvurusu, yazının metninde ilgili kelimedensonra açılan parantezin içine yazar soyadı ile yayıntarihinin yazılması biçiminde olur. Uygulamada isegenellikle sayfa numarası da yazılabilmektedir.

Tek Yazar: Yazar (Seyidoğlu, 2008), çalışmasında günümüzde bilgisayar

desteği olmadan bilimsel….

İki Yazar: Seyidoğlu ve Bilgin (1999) farklı sonuçlara varmışlardır...

İkiden Fazla Yazar: Bilgin vd. (2008) karşı görüşü savunan yazarlar

arasında yer alır..


Aynı yazarın birden çok çalışması: Yazarın yaptığı öteki çalışmalarda aynı

sonucu göstermektedir (Bilgin, 1999,2001, 2004)…

Yazarsız çalışma: Bütçedeki yüksek faiz giderleri Türkiye’de yatırımları

engellemektedir (Türkiye’de Bütçe Harcamaları, 2005)

İki veya daha fazla farklı çalışmanın yazarlarına birlikte başvuru: Aynı

görüş birçok yazar tarafından da paylaşılmaktadır (Güçlü, 1997 ; Özgür, 1992)

Kişisel haberleşme: Türkiye İktisatçılar Derneği Başkanı Dr. Ahmet Eralp,

Türkiye’de vergi gelirlerini arttırmak için vergi oranlarının yükselesini doğrubulmadığını belirtmektedir (Kişisel Görüşme, 2 Şubat 2007)

Paragrafiçi Kaynak Gösterme Sisteminde Bibliyografyanın Yazılması


Özelliği

Kaynakçada Yer Alışı

1. Tek Yazar

Seyidoğlu, H. (2003). Bilimsel Araştırma ve Yazma El Kitabı. 9.b. İstanbul: Güzem yayınları

2. İki Yazar

Aydın, A. Ve F. Güçlü. (1998). Türkiye’nin Toplumsal Yapısı. 2.b. Ankara: Bilim yayınevi.

3. Derleyen

Bilgin, A. (der.) (1999). Türkiye Ekonomisi Hakkında Seçme Yazılar. İstanbul: Akademik yayınlar.

4. Kurum olarak yazar

DPT (2005). Türkiye’de Gelir Dağılımı Araştırması. Ankara: DPT

Paragrafiçi Kaynak Gösterme Sisteminde Bibliyografyanın Yazılması


Özelliği

Kaynakçada Yer Alışı

5. Dergi makaleleri

Gören, H. (2000). Avrupa Birliği’nde Son Gelişmeler. Avrupa Birliği Dergisi, 48(3), 10-25

6. Basılmamış Tez

Turan, S. (2006). Orta Asya Türk Cumhuriyetlerinde Piyasa Ekonomisi. Basılmamış Doktora Tezi. Bursa: Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü

7. Derleme Kitap içinde yazı

Sayman, H. (1999). Türkiye’nin AB İlişkileri. A.Cihan ve H.Mutlu (der.). Türkiye Ekonomisinde Gelişmeler (ss.235-257). İstanbul: Ramiz Kitapevi

8. İstatistik Bülten

TCMB. (2007 Mart). Aylık İstatistik Bülten.

Metin İçi Kaynak Göstermede Numaralı Sistem

Kimya, bilgisayar, matematik gibi uygulamalı bilimlerdebu sistem kullanılmaktadır.

Sistemde, metinde başvuru yapılan kaynaklara sıraylanumara verilir ve kaynaklar bu numara sırasına göreReferanslar bölümünde tanıtılır.

Kaynak başvuru numaraları, metinde ilgili kelimedensonra bir parantez veya köşeli ayraç içine yada kelimeninüzerine üstyazı olarak yazılır.

Metin İçi Kaynak Göstermede Numaralı Sistem

Kaplan’ın (1,5) fareler üzerinde yaptığı deneyler,nikotinin kansere yol açtığını açık biçimde ortayakoymaktadır.

Bazı bilim adamları [2,3,4] güneş tutulması ile zelzeleninoluşması arasında ilişki olabileceğini savunmaktadır.

Lagrange Çarpanı’nın dayanmış olduğu doğrusallıkvarsayımı, uygulamada bu yöntemin kullanım alanlarınısınırlamaktadır.4

İnternet Belgeleri ve Elektronik Kaynaklara Başvuru Yöntemleri

İnternet bilgilerine yapılacak başvurularda metin-içi yöntemlerveya dipnotu sistemi uygulanabilir.

Elektronik araçlarda da kaynak göstermenin amacı, çalışmanınsahibine hakettiği itibarı vermek ve okuyucunun o kaynağaulaşmasını sağlamaktır.

Yazar Soyadı, Yazar Adının İlk Harfi. (Belge tarihi). Belgenin başlığı. Versiyon veya dosya numarası (ilgili ise). Protokol, adres ve erişim

yolu (ziyaret tarihi).

Elektronik Belgelerin Kaynak Gösterilmesinde Bazı Yaygın Hatalar

Metinde parantez içine www ile başlayan internetadresinin yazılması.

Bibliyografyada internet kaynakları hakkında yalnızcaprotokol ve adresin gösterilmesi, ondan önce verilmesigereken yazar soyadı, belge tarihi, belge başlığı gibibilgilerin yazılmaması.

Araştırmada Elektronik Belgelerden Faydalanma Yöntemleri

Aranacan «kelime-kelime gurubu-cümle» kriteri,

Makale arama kriteri,

Makale kaynakçasından gerçek kaynağa ulaşma yöntemleri,

Scholar – veri tabanları-tez merkezi gibi basit arama motorları,

TEŞEKKÜRLER!..

30

KAYNAK GÖSTERME YÖNTEMLERİ Ioys.hku.edu.tr/Dersicerikleri/eisl533/pdf/5.pdfÖzel Dipnotu...

Documents

Transcript of KAYNAK GÖSTERME YÖNTEMLERİ Ioys.hku.edu.tr/Dersicerikleri/eisl533/pdf/5.pdfÖzel Dipnotu...