hawlati780

داريرؤزبايىء ئاطا ثيونى يادى دةرضو ى قوربانء سالى جةذنةى هاتن بةبؤنرؤزبايى ثيوة، رؤذنامةكةمانة ذمارةىةكةمين يمانةران ن ى كوردستانء خويتييان لةسةرجةم هاوتى هاووىهاتورةى داوة ذماكةين، بةوهؤيةشة دةوة. تة ودةبي ب2011/11/10 مة نجشةم لة رؤذى ثيتى هاوتي هاوwww.hawlati.co ةريدةكاتي رةنج د ئةهليية ضاثخانةي طشتيي سياسيةكي رؤذنامةيا ئيبراهيم ئار مى كوردستان، ى لةهةريدياى ئةهلةرانى مي ن نويء طرفتةكانى رؤذنامةطةرى كوردىاثى رةوشى خر طةياند بةى ئةهلييانطةياندندنى راكرردةم كار بة تىء سةرؤك ةكي طشتى ي رى ةبانى سكرتي تالل جة راق. كؤمارى عي مانطة ئ�ةمى3 اب���ردوودا رمةى شةم نج ثي �ةط�ةل �ةب�ان�ى ل ري دوك���ان، ت�الوي�ن�ةه�ةوا ل�ةه�اء تي هاولرؤذنامةي( ئةهليايدي ميوسةراني سةرنووةوة. كؤبو) لظين نةو طؤظاري ئاوي طري ز جين باييةن ئةرسةية، لةوةونة كؤبو ئةوء ئةندامى مةكتةبىي كوردستان سةرؤكي ثةرلةمان ى توي تاو يدا تيو، كخرابو ريوة تيية ةكي ي سياسى ئةهلىدياى بةطشتىء مي بارودؤخى رؤذنامةطةرين، كراوة. مى كوردستا ةتايبةتى لةهةري بوسةرى سةرنو ميرة ئةحمةدوة،يةمبارة لةكة،وةونةانى كؤبووك لةبةشداربو ةكينء يارى لظي طؤظيوةندىية، ثةوةونة كؤبودات كة ئةووة دة بة ئاماذةى17 يبةت لةدواى كة بةتاوة هةبووة بةو رووداوانةدياى لةسةر ميوةست بووة درو ة شوباتى ئةمسالاى ئةهلي، كةديبةتيش لةسةر ميانء بةتاي كوردستونةتةتووسانى ئةهلي كةو كى زؤري رؤذنامةنو بةشي دان. شةو لي ة بةر هةرويستمان« وتىتى هاو كدا بؤ دواني ، لةلي ميرةلداام جة م ةطةل لةسةر ئةو بابةتة لوة لةنزيكة يةكةمة لةسنورىة ئةو كةسي، ضونك قسة بكةين باسمانوان��ةشش��ك��ا ب��ةرا زؤرنيداو ما سلي.«وسان كرديةكانى دذ بةرؤذنامةن لكاري شي لةثييانكردووة، وو كة داوا شى خستةروةها ئةروة هة ضيتر ء ت بكري بةجي جي رؤذنامةطةرىاساي ي د ئومي« بؤية ت، نةدريوسان رؤذنامةنوزارى ئ�ا طشتىيةكى وة بةشيمانيةكانكاري داواكةين دة.« ت بكري بةجي جيراى كرد كةارى لظين، ئاشكوسةرى طؤظ سةرنويةنة سةردانى طشتيازناى ئةهلي، بةنديةكو مي ووردستان بكةن. مى ك ى هةري سياسييةكانى تر ئةهلى؛دياى مييان طرفتةكاننطةيةن بانى دة ة بةتال دانة)10000( اذ ت دينار)1000( نرخ2011/11/5 مة شةم)780( ذمارةنيداكرد كار سا11 ماوةى لةتى هاووة...تووبةيةكى سةركةو تةجرتى هاوران: ثةرلةمانتا. 2 لبةستين دة ة... ثشتى ثيو راستطؤي ر ى هةية... بويورة بةشداريى طة ت ندا بكري ةكا تر لة هةوالوةى زيا ينة كؤل لي وةزيرةكان:. 2 ليةنطرى نةكات ويستة ثيت:سة دة. 3 لوة تة ني يدا بمي ةي ةسةرقافل ت ل دةبي ئؤثؤزسيؤن:. 3 ليانةكانرةخن بةتيان،نء هاوؤشنبيراوسانء ر رؤذنامةنو. 6،5،4 لكةن دة ةمةند دةولتى هاو

description

hawlati newspaper

Transcript of hawlati780

ثيرؤزبايىء ئاطاداري

بةبؤنةى هاتنى جةذنى قوربانء ساليادى دةرضوونى ثيرؤزبايى رؤذنامةكةمانةوة، ذمارةى يةكةمين خوينةرانمان كوردستانء هاوآلتييانى لةسةرجةم هاوآلتى داهاتووى ذمارةى بةوهؤيةشةوة دةكةين،

لة رؤذى ثينجشةممة 2011/11/10 بآلودةبيتةوة.

هاوآلتى

هاوآلتيwww.hawlati.co

رؤذنامةيةكي سياسيي طشتيي ئةهليية ضاثخانةي رةنج دةريدةكات

ئارا ئيبراهيم

كوردستان، لةهةريمى ئةهلى ميدياى نوينةرانى طرفتةكانى كوردىء رؤذنامةطةرى رةوشى خراثى بة طةياند ئةهلييان راطةياندنى كاركردنى بةردةم سةرؤك يةكيتىء طشتى سكرتيرى تالةبانى جةالل

كؤمارى عيراق.مانطة ئ��ةم 3ى راب���ردوودا شةممةى ثينج ل��ةه��اوي��ن��ةه��ةواري دوك���ان، ت��ال��ةب��ان��ى ل��ةط��ةل تيء سةرنووسةراني ميدياي ئةهلي )رؤذنامةي هاولا

ئاوينةو طؤظاري لظين( كؤبووةوة.ئةو كؤبوونةوةية، لةاليةن ئةرسةالن بايز جيطري مةكتةبى ئةندامى كوردستانء ثةرلةماني سةرؤكي تاوتويى تييدا ريكخرابوو، يةكيتييةوة سياسى ئةهلى ميدياى بةطشتىء رؤذنامةطةري بارودؤخى

بةتايبةتى لةهةريمى كوردستان، كراوة.سةرنووسةرى ميرة ئةحمةد لةمبارةيةوة، طؤظارى لظينء يةكيك لةبةشداربووانى كؤبوونةوةكة، ئاماذة بةوة دةدات كة ئةو كؤبوونةوةية، ثةيوةندى بةو رووداوانةوة هةبووة كة بةتايبةت لةدواى 17ى ميدياى لةسةر بووة دروست ئةمسالةوة شوباتى كة ئةهلي، ميدياى لةسةر بةتايبةتيش كوردستانء بةشيكى زؤري رؤذنامةنووسانى ئةهلي كةوتوونةتة

بةر هةرةشةو ليدان.»ويستمان وتى هاوآلتى بؤ لةليدوانيكدا ميرة، جةاللدا مام لةطةل بابةتة ئةو لةسةر لةنزيكةوة لةسنورى يةكةمة كةسي ئةو ضونكة بكةين، قسة باسمان ب��ةراش��ك��اوان��ةش زؤر سليمانيداو

لةثيشيلكارييةكانى دذ بةرؤذنامةنوسان كرد».هةروةها ئةوةشى خستةروو كة داوايانكردووة، ضيتر ء بكريت جيبةجي رؤذنامةطةرى ياساي »ئوميد بؤية نةدريت، رؤذنامةنووسان ئ��ازارى طشتى بةشيوةيةكى داواكارييةكانمان دةكةين

جيبةجي بكريت».كة كرد ئاشكراى لظين، طؤظارى سةرنووسةرى وةكو ميدياى ئةهلي، بةنيازن سةردانى طشت اليةنة

سياسييةكانى ترى هةريمى كوردستان بكةن.

ميدياى ئةهلى؛ طرفتةكانيان

بةتالةبانى دةطةيةنن

نرخ )1000( دينار ترياذ )10000( دانة ذمارة )780( شةممة 2011/11/5

هاوآلتى لةماوةى 11 ساأل كاركردنيدال2. ثةرلةمانتاران: هاوآلتى تةجروبةيةكى سةركةوتووة...

بةشداريى طةورةى هةية... بويرو راستطؤية... ثشتى ثيدةبةستينل2. وةزيرةكان: ليكؤلينةوةى زياتر لة هةوالةكاندا بكريت

ل3. دةسةآلت: ثيويستة اليةنطرى نةكات

ل3. ئؤثؤزسيؤن: دةبيت لةسةرقافلةييدا بمينيتةوة

ل6،5،4. رؤذنامةنووسانء رؤشنبيرانء هاوآلتيان، بةرةخنةكانيان

هاوآلتى دةولةمةند دةكةن

سعود هاشم

اليةنة ث���ارتء ب��ةرث��رس��ان��ى كوردستان، هةريمى سياسييةكانى رؤلء لةسةر جياوازيان بؤضوونى

كارةكانى رؤذنامةى هاوآلتى هةية.)يةكيتىء دةسةآلت اليةنةكانى رؤذنامةى لةبايةخى نكؤلى ثارتى( بةرز كاريطةرييةكانى ناكةنء ئةهلى دةنرخينن، لةطةل ئةوةشدا بةثيويستى بياليةنى ري��رةوى لةسةر دةزان��ن

برواتء اليةنطرى نةكات.ئؤثؤزسؤنيش ث��ارت��ى دوو ثييانواية ك���ؤم���ةل(، )ط�����ؤرانء بةرضاوى رؤلى هاوآلتى رؤذنامةى ناوضةكةدا لةطؤرانكارييةكانى هةبووةء داواكارن لةو سةرقافلةييةى

بةدةستي هيناوة، بمينيتةوة.11هةمين سياسييةكان، حيزبة ثيرؤز هاوآلتى رؤذنامةى ساليادى ثيشنيارةكانيان، بةرةخنةء دةكةنء بةردةم دةخةنة روون��ى بةرضاوى

رؤذنامةكة.

ثارتى: اليةنطرى نةكاتءببيتة جيطاى متمانة

ئةندامى ن��ةج��ار، كاكةمين رؤذنامةى ثارتى، سياسي مةكتةبي سةركةوتوو بةرؤذنامةيةكى هاوآلتى

دةزانيت.تيبينييةكانيدا، لةطةل ناوبراو، جيطاى توانيويةتى هاوآلتى ثييواية باشي خوينةريكى بكاتةوةء خؤي

هةبيت.بؤ هاوآلتى دةكات، داوا هةروةها كارى داهاتووى، هةولبدات كاركردنء بابةتييانة ئةكاديميء بابةتةكانى كاريطةري سةنطء ئةوةى بؤ بيت جيطاى ببيتة ضاكتربيتء رؤذنامةكة

متمانةى خوينةر.دةليت ثارتى، بةرثرسةى ئةو اليةنطريء لةبابةتةكاندا »هةولبدريت بةدينةكريت، تيدا طرتنيان سةنطةر

ئةطةر ضي ئيمة لةبةشيكى كارةكانتان اليةنطرى ث��ي��ك��ردووةء هةستمان ت��ي��داي��ة، ب��ةآلم ه��ةول��ب��دري��ت ئةو بةكاركردنى هةية كةموكورييانةى لةبابةتة هاوسةنطى ثرؤفيشناآلنةء ضارةسةر رؤذنامةوانييةكانتان،

بكريت».ئةندامى حوسين عةلى هاوكات، دووى لقي بةثرسي سةركردايةتىء ئةوة بؤ ئاماذة لةهةولير، ثارتى لةرووى هةريم ئةزمونى كة دةكات ئابورييةوة كؤمةآليةتىء سياسيء طيروطرفت زؤر رووب�����ةرووي رؤذن��ام��ةط��ةرى بؤية ب��ووةت��ةوة، لةثيشوةضوونى ب��ووة بةشيك

كةموكورييةكانى ئةو ئةزموونة.هةروةها دةليت »ضؤن ئةزموونى ه��ةري��م س��اوا ب��ووة ك��ةم��وك��ورى لةئؤثؤزسيؤنيش بووةء لةدةسةآلت رؤذنامةطةرى شيوة بةهةمان بووة، لةو هةبووة رؤليان لةكوردستان بةمةبةستى سلبين كة دي��اردان��ةى

ضارةسةركردنيان».رؤذن��ام��ةى ثييواية حوسين، هاوآلتى بةدةر نيية لةكةموكورييةكان، رؤذنامةكان رؤذنامةنووسء ضونكة بطوازنةوة راستةقينة وينةى دةبيت ن����ةوةك وي��ن��ة دروس����ت ب��ك��ةنء

لةخؤيانةوة ويناى شتةكان بكةن.بةرثرسى لقى دووى ثارتى، دةليت »هةنديك رؤذنامةى ديكةى ئازاد )كة دةكةين تيبينى لةوان يةكيكة هاوآلتى ناطوازنةوة راستةقينة وينةى نةوةك ئةوةش دروستدةكةن، وينة بةلكو بةرثرسياريتييةكة ئةوةنيية ماناى رةنطة رؤذن��ام��ةك��ة س��ةر بخةينة ئةوانةى وةك رؤذنامةنووسيش كارى بةرثرسياريتييةكةيان دةك��ةن تيدا

بكةويتة ئةستؤ».وتيشى »ئةوانةى لةناو دةسةالتى وةكو ئةوانيش رةنطة سياسيشن نةيدةن نةطوازنةوةء شتةكان خؤي

بةرؤذنامةنووسء رؤذنامةكان».

يةكيتى: رؤأل ببينيت لةيةكترنزيككردنةوةى اليةنة

ناكؤكةكانمةلبةندى بةرثرسي ئةلمانى ئاسؤ سيى يةكيتى لةهةولير، بوونى رؤذنامةى دةزان��ي��تء ب��اش بةشتيكى ئ���ازاد لةو يةكيكة هاوآلتى رؤذنامةى ثييواية رؤذنامانةى بةيةكةمين رؤذنامة ئةهلى

دادةنريت.لةوةدةكاتةوة جةخت ن��اوب��راو، باشى زؤر كارى بابةتء هاوآلتى، كة بآلوكردووةتةوة، بةآلم لةطةل ئةوةشدا بابةت زؤر كة هةية ئ��ةوةى طلةييى لةشارةوةكانى طومان دةوروذينيت،

دةكريت.بياليةنى »هيوادارين دةليت ئةو بةالى هاوآلتى بوونى ضونكة بثاريزن، ئيمةوة زؤر طرنطة بؤ هةموو كؤمةالنى

خةلك».جيطرى مةولود زيندين هاوكات، يةكيتى، سؤرانى مةلبةندى بةرثرسي رؤذن��ام��ةى دةزان��ي��ت بةثيويستى ضؤن ثيشتر كة هةولبدات ه��اوآلت��ى بةدةسةآلت خةلكى داخ��وازى دةنطء

طةياندووةء وةكو ثرديك بووة لةنيوان دةسةآلتء جةماوةر، بةردةوام بيت.

ببينيت »رؤل دةل��ي��ت م��ةول��ود اليةنة زياتري نزيكردنةوةى لةليكتر ناكؤكةكانء دةنطة جياوازةكان، من ئةم ضاوةروان هاوآلتى لةرؤذنامةى هةولة

دةكةم».

طؤران: هاوآلتى زؤر فةراغى ثركردووةتةوة

بةرثرسي جةعفةر سليمان د. ثةيوةندييةكانى طؤران لةهةولير، جةخت هاوآلتى رؤذنامةى كة دةكاتةوة لةوة بووة سةربةخؤكان رؤذنامة ثيشةنطى

لةهةريمى كوردستان.ئازادييةى ئةو ثييواية جةعفةر، لةكوردستان دةبينين، ل��ةوآلت��ان��ى هةنطاوى يةكةم بؤ ئةو ئازادييةى ئيستا ئةو ب��ووة ه��اوآلت��ى رؤذن��ام��ةى هةية،

هةنطاوةى ناوة.طؤران ثةيوةندييةكانى بةرثرسي لةهةولير، دةليت »هاوآلتى ئةو فةراغةى لةرووى نةبوونى ئؤثؤزسيؤنء ئاشكرا كةموكورييةكان ء طةندةلى كردنى

زؤرى بةشيكى بليم دةتوانم هةبووة، قؤناغي لةسةردةمء ثركردووةتةوة مينبةريكى سةربةخؤية ئيستاش خؤي،

بؤ بآلوكردنةوةى راستييةكان».

كؤمةل: توانى رؤلي ئؤثؤزسيؤنيش زيندوو بكاتةوة

مةكتةبي ئةندامى كةريم تؤفيق لةثال ئيسالمى، كؤمةلي سياسي دةرضوونى لةساليادى ثيرؤزباييكردنى رؤذنامةى هاوآلتى، جةخت لةوةدةكاتةوة كة رؤذنامةكة تايبةتمةندى خؤي هةيةء

هةرطيز لةبيرناكريت.كؤمةل، بةرثرسةكةى بةبرواى ئةو تايبةتمةنديييةى هاوآلتى، ئةوةية كة سةربةخؤية ئةهلى رؤذنامةى يةكةم ببينييت ط��ةورة رؤل��ي توانيوويةتى ل��ةوش��ي��ارك��ردن��ةوةى ج��ةم��اوةرء

ئاطاداركردنةوةى خوينةر.توانى »هاوآلتى دةليت هةروةها بكاتةوة، زيندوو ئؤثؤزسيؤنيش رؤلي سياسي، بةاليةنيكى سةر وةكو نةك نارةزاييةكان اليةنةى ئةو وةكو بةلكو

بطةيةنيت بةدةسةآلت».كةريم، باس لةوة دةكات كة لةطةل زؤريان ئةلكترؤنييةكان ثيطة ئةوةى بةشيك رؤذن��ام��ةك��انء بؤ هيناوة دادةخرينء طؤظارةكان لةرؤذنامةء ويستى خويندةوةيان لةاليةن خوينةرةوة كةمدةبيتةوة، بةآلم »شايةتى ئةوة دةدةم كة رؤذنامةى هاوآلتى هيشتا وةكو خؤي الى خويندنةوةى ويستى ماوةتةوةء خوينةر لةدةستنةداوةء كاريطةرى خؤي

ماوة، ئةوةش جيطةى دلخؤشيية».سياسي مةكتةبي ئةندامةكةى لةم ه��اوآلت��ى دةك��ات، ئوميد كؤمةل، بكاتء بةخؤداضوونةوة ساليادةيدا، لةدةستى هةيبووة، سةرقافلةييةى لةو نةدات، بتوانيت طؤرانكارى بةسةر خؤيدا بؤ بكات ورد ليكؤلينةوةيةكى بينيتء ئيستاء بارودؤخةى ئةو ديراسةكردنى بةدةستى قافلةييةى سةر ئةو لةثيناو

هيناوة.

رؤذنامةيةكي سياسيي طشتيي ئةهليية ضاثخانةي رةنج دةريدةكات

www.hawlati.infoهاوآلتي

رةحمان غةريب

بارودؤخي كة دةكةينةوة، لةكاتيكدا يادة ئةم قؤناغيكي بة كوردستان لة رؤذن��ام��ةط��ةري برينداركردن، تيثةردةبيت. مةترسيداردا ميدياكان، نووسينطةي تاآلنكردنى سووتاندن، دةستطيركردن، ليدان، ريطريكردن، شكاندني كاميرا رؤذنامةواني، كةلوثةلي دةسبةسةرداطرتني و

بةبي ليثرسينةوة تيدةثةريت. ثةيامنيريكي هةر لة ثرسيار ئةطةر ب��ةالم ب��ةردةم كؤسثةكاني بكةيت رؤذنامةية، ئةم طةورةكة طرفتة باسي سةرةتا ضين؟ كارةكانت بة طةيشتن لة رؤذانةم كاري كيشةكاني دةكات:

سةرضاوةي زانياري دةست ثيدةكات.بة طةيشتن ب��ؤ ن��ةب��وو ي��اس��اي��ةك ك��ة حكومي كارمةندي زانياريء سةرضاوةكاني هةموو زانياريةكان، ثيرؤزكردني بة طؤشكرابن بكةن، ثؤلين حكومةت نهينييةكاني بة زانياريةك دونيايةك رؤذنامةطةري ئ��ازادي لة قسةكردن ثيويستمان ئيمة دةبيتةوة. رووبةرو ثرسياري ئةويش هةية نهينيية فةرهةنطة ئةو طؤريني بة مافة ئةو ثةرلةمان لة ياسايةك دارشتني بة ئةبيتة كي بكات. دةستبةر رؤذنامةنوس بؤ

ئةندازياري دةركردني ئةم ياساية؟ ئازادي رؤذنامةطةري ئةوةي كة لة بةلطةنامة نيودةولتيةكاندا ئاماذةي ثيكراوة بة ماناي ئازادي زانياريء سةرضاوةي دةستهيناني بة طةيشتن مانةيةش بةم دةستيوردان. بةبي بالوكردنةوةي ئازادي رؤذنامةطةري يةكيكة لة مافةكاني مرؤظء ثيشيلكردني بةماناي مافة ئةم ثيشيلكردني بؤ مافةمان ئةم ئةمانةويت ئيمة مرؤظة. مافي

بطةريننةوة. هؤكاريكي زانياري بةدةستهيناني مافي رؤذن��ام��ةط��ةريء ئ��ازادي زامنكردني طرنطي مافي ضوارضيوةيةشدا كةلةم بيروراءية ئازادي سياسةتء لة هةريمة ئةم هاوالتياني بةشداري والتء طشتي ب��ارودؤخ��ي هةلسةنطاندني ئاشكراكردني طةندليء هةلسوكةوتي طةندةلكاران

دةستةبةر دةكريت.بةرنطاربونةوةي بؤ تاقيكراوة ري��ط��اي شةفافيةتء ئ��ازادء رؤذنامةطةري طةندةلي، فةزايةكي كراوةية بؤ بةدةستهيناني زانياري. ئيمة ئةم حكومةت هةريمء سةرؤكايةتي ئةمانةويت

ريطاية هةلبذيريت.لة ياساي كاري رؤذنامةنوسيدا» رؤذنامةنوس هةر جياوازةكانةوة لةسةرضاوة هةية ب��ؤي هةبيء هاوالتيان بؤ بايةخي كة زانياريةك وة بي طشتييةوة بةرذةوةندي بة ثةيوةنديان

دةست بيني بة ثيي ياسا» كوا ئةو ياساية؟نةيتواني كارةكةماندا ياساي لة برطةية ئةم فةرمانطةو نهيني فةرهةنطي سةر بة بيت زال

كارمةنداني ميري. هةريمي رؤذنامةنوسي كاري ياساي بةثيي كارةكةيةوة بةهؤي كةسيك »هةر كوردستان، سوكايةتي بة رؤذنامةنوس بكات، يان دةستدريذي دةيطريتةوة سزاية ئةو هةمان ئةوا بكاتةسةر، لة فةرمانبةريك سةر كردنة دةستدريذي بؤ كة كاتي يان بةهؤي بةجيهيناني ئةركةكاني دانراوة» زؤربةي ثيشيلكارييةكان لةاليةن هيزة ئةمنييةكان ئةنجامدراون، مةدةنييةوة و فةرمى ثؤشاكى بة لةطةل ليثيضينةوةي كةسيك تاكة ئيستا تا بةالم بةرامبةر ثيشيلكاري ئةنجامداني لةسةر نةكراوة

بة رؤذنامةنووسان. ئيمة دةمانةويت لةثاي ئةو سوكايةتيانةي بة رؤذنامةنوساني كوردستانء رؤذنامةنوساني ئةفسةرو لة يةكيك ئةنجامدراون، ه��اوالت��ي لة سجن ثلةدارو ثؤليسء كارمةندانةي ئاسايش دةمانةويت قورسة؟. كاريكي ئةمة ئايا ببينين. ثيشيلكاري كة دياريبكةن ئةوانة ناسنامةي ئةمة بؤ بكةنةوة. دادطايان دةكةن، رووبةرووي

ناكريت؟جياوازيكردن لة نيوان كةنالةكاني راطةياندندا ثيويستة ثيدةكةن، هةستي رؤذنامةنوسان بةربةست بي بدريت ميدياكان هةموو بة ريطة بايةخي جيي كة بكةن هةواالنة ئةو روومالي

خةلكن. بؤ جياوازيمان لةطةل ئةكةن؟دذ بابةتيك ض كة ئةوةي لةسةر حوكمدان بة ئاينة، يان ضونة ناو ذياني تايبةتي كةسةكان، كينةو رقء تؤوي ضاندني نادروست، زانياري جنيؤدانء كؤمةل، ثيكهاتةكاني ليكترازاندني ليكؤلينةوية بة ناوزراندن، زيان نارةواو توانجي دادطاكان، ئةمانة ئةرك و تايبةتمةندي دادطاكانةو لةو نابيت حوكمي ثيشوةخت بدات هيض كةسيك

بوارةدا. ئيمة ئةمانةويت هةركةس و اليةنيك كيشةي نوسين بة ثيويستة هةية بآلوكردنةوةدا لةطةل ياسايي ريطةي يان وةآلمبداتةوة، وديالؤط بطريتةبةر. نامانةويت بةثرسان شويني دادطاكان

بطرنةوة. ئةي دادطا بؤ هةية؟

دلشاد ئةنوةر

ب��ؤ ي��ةك��ةم��ج��ار ل���ةدواى ج���ي���اب���وون���ةوةى ك���ؤم���ةل دروستبوونى ء لةبزووتنةوة عةلى بنةمالةى لةنيوان طرذى باثيردا، عةلى عةبدولعةزيزء جةذنةوة بةبؤنةى باثير عةلى ئاراستةى ثيرؤزبايى نامةى عيرفانى عةبدولعةزيزء سديق

مةال عةلى دةكات.كة ئاطادار سةرضاوةيةكى بآلوبكريتةوة، ناوى نةيويست نامانة لةو »جطة وت بةهاوالتى س��ةرك��رداي��ةت��ى ب��زووت��ن��ةوة يةكطرتوويان كؤمةلء سةردانى مةسةلةكة ثيدةضيت ك��ردووةء

ثيكهينانى بؤ بيت زةمينةسازى ليستى ئيسالمى».

ل���ةم���ب���ارةي���ةوة، ش���وان بزووتنةوةى وتةبيذى قةالدزةيى هاوآلتى بؤ لةليدوانيكدا ئيسالمى، وتى »سةردانى بزووتنةوة بؤالى دانيشتنى يةكطرتوو كؤمةلء ودى بووة، ثيدةضيت سةردانةكان

شتى تريان بةدوادابيت».دةكات ئاشكراى ن��اوب��راو، هةية لةبار كةشوهةوايةكى كة اليةنة ريكخستنةوةى خؤ بؤ »بيطومان ئيسالمييةكان، ذم��ارةي��ةك��ى دةبينة ئ��ةوك��ات طؤرةثانةكةء لةسةر طةورةتر ج��ي��ى دل��خ��ؤش��ى ج��ةم��اوةرى

ئيسالميشة».

دلشاد ئةنوةر

لةئةنجومةنى سةرضاوةيةك دةكات ئاشكراي يةكيتى، ناوةندى كيشةء دروستبوونى دواى كة جيطرى سكرتيرء لةنيوان دةمةقالة يةكيتى سكرتيرى ئةنجومةنةكةدا،

برياريداوة هةردووكيان بطؤريت.نةيويست كة سةرضاوةية ئةو بةهاوالتى بآلوبكريتةوة، ن��اوى راطةياند »ثيدةضيت مام جةالل كةسيك ديارى بكات بؤ سةرؤكى ئةنجومةنء

دوات���ر ل��ةري��ط��ةى ه��ةل��ب��ذاردن��ةوة شةرعيةتى ثيبدريت«.

سةرضاوةكة، ئةوةشى خستةروو كة بؤ جيطرى سةرؤكى ئةنجومةنةكة، بؤ ئامادةكردووة خؤيان كةس ثينج

ئةوةى خؤيان كانديد بكةن.ل���ةم���ب���ارةي���ةوة، ه���اوالت���ى حاجى ب��ةب��ةك��ر ث��ةي��وةن��دي��ك��رد ئةنجومةنى سكرتيرى س��ةف��ةر بةبيانووى بةالم يةكيتى، ناوةندى ليدوان ئامادةنةبوو سةرقالبوونةوة،

بدات.

لة يادي دامةزراندنيدا

هاوآلتي ضي دةويت؟

كؤمةألء بزووتنةوةلةيةكترى نزيكدةبنةوة

تالةبانى، سكرتيرء جيطرى ئةنجومةنى ناوةند دةطؤأيت

حيزبةكان، ضاوةأوانى ضى لةهاوآلتى دةكةن؟دةسةآلت: اليةنطرى نةكات..

بمينيتةوة لةسةرقافلةييدا ئؤثؤزسيؤن:

فةرمان سادق

كوردستان، ثةرلةمانى ئةندامانى ثيطةى رؤلء طرنطى لةسةر ه��اوران لةرؤذنامةطةرى ه��اوآلت��ى رؤذنامةى هةر ل��ةث��ال ثييانواية ك���وردي���دا، كةموكورييةكدا كة هةيبووة، توانيوويةتى بكاتء داطير ب��ةرف��راوان ثانتاييةكى

ثيطةيةكى باشى هةبيت.مانطة، ئ��ةم 5ى شةممة ئ��ةم��رؤ هاوكاتة لةطةل تثيثةرينى 11 سال بةسةر دةرضوونى يةكةمين ذمارةى رؤذنامةى كوتلة فراكسيؤنء ئةندامانى هاوآلتى، كوردستانيش، ثةرلةمانى جياوازةكانى رةخنةكانيان، ء بؤضوون ء بةتيبينى

بةشدارى ساليادى رؤذنامةكة دةكةن.

دلشاد شةهاب:هاوآلتى بؤ ئيمةش شانازيية

جيطرى بارزانى شةهاب دلشاد ك��وردس��ت��ان��ى ليستى س���ةرؤك���ى لةطةل ك��وردس��ت��ان، لةثةرلةمانى كارمةندانى ثييواية كردنى، ثيرؤزبايي بينيووة بويرو جوانيان رؤليكى هاوآلتى زي��ادة دةستكةوتيكى لةزيادكردنى

لةرؤذنامةطةرى كوردستاندا.ب��ةب��رواى ن��اوب��راو، ه��اوآلت��ى وةك رؤذنامةطةرى ت��ازةى تةجروبةيةكى باش ثانتايةكى توانيوويةتى ئ��ازاد، كوردييدا رؤذنامةطةرى لةطؤرةثانى بةهينانةكايةى ئةويش بكاتةوة, ثر

رؤذنامةطةرى ئازاد.تاكيك، »وةك دةل��ي��ت شةهاب، لةسةر تيبينيم بةجار ج��ار رةنطة لةو بيت هةبوو لةكارةكانى هةنديك كاريطةرييةى بةشيوازيك لةشيوازةكان نيية, كامل كاريك هيض بةآلم هةيبووة, تةجروبةيةكى هاوآلتى ئةمةشدا لةطةل

سةركةوتوو بووة».ليستى س���ةرؤك���ى ج��ي��ط��رى لةوةدةكاتةوة جةخت كوردستانى،

لة رؤذنامةنوسانةى ئةو ئةطةر كة ب��ةوةوة شانازى ك��اردةك��ةن ه��اوآلت��ى سةربةخؤء رؤذنامةيةكى كة بكةن س��ةرك��ةوت��ووي��ان ه��ةي��ة, ئ���ةوا بؤ

ثةرلةمانتارانيش شانازييةكة.وتى »خؤيشم كة ئةندامى حيزبيكى لةسايةى دةكةم شانازى دةسةالتدارم, هةية، لةكوردستاندا حكومةى ئ��ةم رؤذنامةيةكى هةية ئ��ةوة دةرف��ةت��ى كةواتة دةربضيت, هاوآلتى وةك ئازادى ضةندة شانازييةكة بؤ رؤذنامةى هاوآلتى مايةى دلخؤشيية بؤ ئيمة لةكوردستانء ئيوة كاتيك هةر ئةوةى بؤ بةلطةيةكة خؤتان ك��ارى ئ��ازادى ك��ارى مةدحى

دةكةن, ئيمة ثيى دلخؤشين».ئ��ام��اذة ب��ؤ ئ���ةوةش دةك���ات كة يان بيانى رؤذنامةنووسيكى ئةطةر لةبارةى كوردستانء بيتة ضاوديريك دؤخى رؤذنامةطةرييةوة بثرسيت, ئةوا بةنموونة هاوآلتى وةك رؤذنامةيةكى بنةمايةى ئ��ةو لةسةر دةهينيتةوة،

سةربةخؤو ئازادة.هاوآلتى لةطرنطيدانى باس شةهاب، دةكات بةثرسي نةتةوةييء دةليت »ئةو دةولةتى بةبابةتى طرنطيدانةى ء رؤل سةربةخؤي كوردستان, ناكريت بةرضاو بةثةروةردة طرنطيدانة نةطيردريت, هةميشة نةتةوةيي طيانيكى كردنى

زيندوو الى تاكى كورد».

كاردؤ محةمةد:بةشدارىء رؤلة طةورةى هةبووة

كاردؤ محةمةد سةرؤكى فراكسيؤنى لةثال كوردستان, لةثةرلةمانى طؤران لةو بةيةكيك هاوآلتى ثيرؤزباييةكةيدا، رؤذنامانة ناودةبات كة توانيوويةتى سةر كؤنترؤلكراوةى سيستةمة ئةو دةقى ثةيوةندى بةميدياوة هةية لةكوردستاندا,

بشكينيت.وةك »هاوآلتى دةليت محةمةد، ناو ئازاكانى ئازادو لةرؤذنامة يةكيك بوارى هاتة ك��وردي رؤذنامةطةرى

طةورةى بةشدارييةكى راطةياندنةوةو طةياندنى بؤ هةم كردووة، راطةياندنى هةميش طشتىء راى بؤ راستييةكان بوونى ل��ةدروس��ت ب��ةش��داري��ك��ردن

بزوتنةوةيةك لةكوردستان».لةو ه��اوآلت��ى ثييواية ن��اوب��راو، هتووة لةكوردستان جوآلنةوةيةى رؤلى تةنانةت بينيووة, رؤلي ئاراوة، بينيووة لةدروست بوونى بزوتنةوةيةكى »هاوآلتى ثشكى شيرى بؤية سياسيش، بةر دةكةويت لةناو رؤذنامة ئازادةكانى

تردا».ط��ؤران، فراكسيؤنى س��ةرؤك��ى هةموو ك��ة ل��ةوةدةك��ات��ةوة جةخت طرفت بي كةموكورتىء بي كاريك ئيستاى لةسيستةمي بةتايبةتى نابيت, بةدةستهينانى ياساى كة كوردستان

زانيارى نيية.طةورةى طرفتيكى »ئةمة دةليت بةدةست بؤ ئةهليية ئ��ازادء ميدياى رةواى مافيكى وةك زانيارى هينانى بؤ بةتايبةتى هاوآلتيان سةرةتايي ميديا، بؤية هؤيةكة كة هةموو ميدياكان

دووضارى طرفت دةكات».

هاذة سليمان: بويرء راستطؤيانة بابةتةكان بآلودةكاتةوة

ليستى سةرؤكى سليمان ه��اذة كؤمةآليةتى ع��ةدال��ةت��ى ئ����ازادىء ثيرؤزبايي كوردستان، لةثةرلةمانى ئةو ثييواية دةكاتء هاوآلتى ساليادى كاردةكةن، لةرؤذنامةكة كارمةندانةى بابةتةكان راستطؤيانة بويرانةو زؤر

بآلودةكةنةوة.بابةتانةى »ئةو دةليت سليمان، بابةتانةن ئةو زياتر بآلودةكرينةوة،

لةطةل واقيعى ئيستاى كوردستانداية».ه��ةروةه��ا ئ���ةوة دةخ���ات���ةروو كةموكورييانةى ئ��ةو ه��اوآلت��ى، كة هةبووة، حكومةتدا لةدامودةزطاكانى خستوويةتيةروو بؤ ئةوةى خةلك زياتر دةطوزةريت ضي لةوةى بيت ئاطادار

»لةم بةتايبةتى دامودةزطاكاندا، لةنيو زؤر طةندةلييةكى دةبينين كة ماوةيةدا

هةية».ئازادىء ليستى سةرؤكى سليمان دةكات، ثيشنيار كؤمةآليةتى، عةدالةتى ئةوةى بؤ بةرؤذانة بكريت ه��اوآلت��ى طرنطي خيراتربنء بابةتةكانى هةوالء زياتريش لةاليةنى مافةكانى ذنان بداتء بابةتطةليك بورذينييت كة هةنطاو بيت بؤ ثيشوةضوونى مافةكانى ذنانء كؤمةلطا.

شيردل تةحسين:لةهةموو شتيك دةكؤليتةوة

س��ةرؤك��ى تةحسين ش��ي��ردل لةثةرلةمانى هةولير توركمانى ليستى ئاماذةز ثيرؤزبايي، ثاش كوردستان، بؤ ئةوة دةكات كة هاوآلتى رؤذنامةيةكى شتيك هةموو لةبارةى سةربةخؤيةو

دةكؤليتةوة.لةوةدةكاتةوة جةخت تةحسين، كة ئةوان وةكو نةتةوةى توركمان، ئةو لةرؤذنامةى دةتوانن هةيانة طرفتانةى

هاوآلتى بآلوي بكةنةوة.هاوكات كةسايةتييةكى كة ناوبراو هاوآلتى دةك��ات ثيشنيار وةرزشيية،

طرنطى زياتر بةاليةنى وةرزشي بدات.دةليت »ثيمباشة هاوآلتى تةنيا باسي باسي بةلكو نةكات, سياسي كيشةى لةكوردستاندا وةرزش��ي��ش كيشةى

بكات».

ناسك تؤفيق:يةكيكة لةسةرضاوةكانمان

فراكسيؤنى ئةندامى تؤفيق ناسك لةثةرلةمانى ئيسالمى يةكطرتووى بةخوينةريكى خ��ؤى ك��وردس��ت��ان، جةخت ناودةباتء هاوآلتى بةردةوامى وةكو رؤذنامةكة، كة لةوةدةكاتةوة ضاوى ئةندامانى ثةرلةمان واية كة رؤلى

ضاوديريكردن دةبينييت.رةخنة ئ��ةوةش��دا لةطةل تؤفيق، جارى ثييواية دةط��ري��تء ه��اوآلت��ى لة

بابةتةكان مانشيتى ريككةوتووة، وا ب��ةب��ةراورد ل��ةط��ةل ن��اوةرؤك��ةك��ةى،

طةورةتر كراوة.دةليت ثةرلةمان، ئةندامةى ئةو لةسةرضاوةكانى يةكيكة »ه��اوآلت��ى ثي ثشتى ثةرلةمانتارو وةك ئيمة زياتر هةستدةكةين ضونكة دةبةستين, بةدواى كيشةكانةوة دةضيتء زؤرترين

كةموكورتى دةطةيةنيت بةهاوآلتيان».يةكطرتوو، ثةرلةمانتارةكةى دةكاتء هاوآلتى لةستافى ثيرؤزباي ثرؤفيشنال كةسانى ئ��وم��ي��دةوارة لةرؤذنامةكةدابنء كةسي ثرؤفيشناليش لةو يةكيكة ببيتة بطةيةنيت، ث��ي بوير راستطؤو خةلكى دةزطايانةى

ثيدةطةيةنيت.

د.ئةحمةد وةرتى:ثانتايةكى فراوانى داطيركردووة

س��ةرؤك��ى وةرت���ى ئ��ةح��م��ةد د. ئيسالمى بزووتنةوةى فراكسيؤنى بؤ ئاماذة كوردستان, لةثةرلةمانى ئةوة دةكات كة رؤذنامةى هاوآلتى، جيى خوينةرانى لةناو كردووةتةوة خؤى

كوردستان.ثانتايةكى »هاوآلتى دةليت وةرتى، ف��راوان��ي داط��ي��رك��ردووة ل��ةف��ةزاى رؤذنامةطةرىء رؤشنبيرى، بةهؤى ئةو جياجياكاندا لةبوارة بةدواداضوونانةى

دةيكاتء بآلويدةكاتةوة».زانيارى هةنديك ناوبراو، بةبرواى لةشوينى رةن��ط��ة ك��ة ه��ةي��ة ط��رن��ط لةهاوآلتى ب��ةآلم دةستنةكةويت, تر ئةوانةش هةموو ب��آلودةك��ري��ن��ةوة, باش ثيطةيةكى رؤذنامةكة وايكردووة رؤذن��ام��ةط��ةرى لةناو بكات دي��اري

كورديدا.بزووتنةوة، فراكسيؤنى سةرؤكى هيما بؤ دؤسيةى ثرسى دةولةتى كوردي دةكات كة ئيستا رؤذنامةى هاوآلتى ئيشي لةسةر دةكاتء جةخت لةوةدةكاتةوة كة

ئةو بابةتانة طرنطى تايبةتى خؤي هةية.

فةرمان سادق

بريكارى ل��ةوةزي��رء ذم��ارةي��ةك هةريمى حكومةتى وةزارةت��ةك��ان��ى رةخنةكانيان بةتيبينىء كوردستان،

رؤذنامةى هاوآلتى هةلدةسةنطينن.سالةى 11هةمين لةطةل هاوكات هاوآلتى، ذمارةى يةكةمين دةرضوونى لةثال حكومةت ب��اآلى بةرثرسانى رؤذنامةكة بةرضاوى رؤلى باسكردنى كورديدا، رؤذنامةطةرى كايةى لةناو بؤ داواك����ارى ثيشنيارء ضةندين

بةرةوثيخستنى دةخةنةروو.

وةزيرى تةندروستى:تةحقيقى زياتر لةهةوالةكاندا بكةن

وةزي��رى هةورامي تاهير دكتؤر ه��ةري��م، حكومةتى ت��ةن��دروس��ت��ى هاوآلتى وةك رؤذنامةيةكى رؤذنامةى رؤليكى ثييواية ناودةباتء رةخنةطر

باشي بينيووة.»هةلسةنطاندنى دةليت ناوبراو، بؤ رةخنةطرانةية هاوآلتى رؤذنامةى دةكريت كؤمةلطادا لةناو كارانةى ئةو بةريت, ثيشةوةيان بةرةو ئةوةى بؤ بينيووة باشي رؤليكى لةمةش جطة مةدةنى كؤمةلطةى ثيشبردنى لةبةرةو

لةكوردستاندا».تيبينييةكانى تةندروستى، وةزيرى هاوآلتى كاركردنى شيوازى لةسةر دةخاتةروو، ثييواية ليكؤلينةوة لةهةنديك

بآلودةكريتةوة، ناكريتء ه��ةوال��دا ئةوةشى بةشتيكى خراث زانى.

دةزانيت، بةثيويستى هةورامى، هةواآلنة ل��ةو ليكؤلينةوة ه��اوآلت��ى لةوةى بةر دةطات بةدةستى كة بكات مةسةلةى ئ��ةوةى بؤ بآلويبكاتةوة,

تةشهيرى كةمتر تيدابيت.

وةزيرى ئةوقاف:هةوالة راستةكان بآلوبكةنةوة

وةزي��رى عةلى حاجي كاميلى حكومةتى ئايينى كاروبارى ئةوقافء هاوآلتى لةهةوالةكانى رةخنة هةريم، ثيش دةزانيت بةثيويستى دةطريتء ب��آلوك��ردن��ةوةي��ان، ب��ةدواداض��وون��ى

زياتريان بؤ بكريت.ل��ةط��ةل ع��ةل��ى، ح��اج��ي كاميلى رؤذنامةى لةستافى كردن ثيرؤزبايي هاوآلتى، ثيشنيار دةكات ئةو هةواآلنةى ل��ةرؤذن��ام��ةك��ةدا ب��آلودةك��ري��ن��ةوة، ئينجا ب��ك��ري��تء ت��ي��دا وردةك�����ارى

بآلوبكرينةوة.»زؤر دةليت ئةوقاف، وةزي��رى يان راستة يان ثيشةوة, ديتة ه��ةوال هاوآلتى لةرؤذنامةى ئيوة هةلةية, هةولبدةن هةوالة راستةكان بالوبكةنةوة, جطة لةمة هةوليش بدةن زياتر بياليةني ئةمانة ضونكة بيت, ديار لةكارةكانتاندا

دوو خالى زؤر طرنطن».ثيشنيارى عةلي, حاجي كاميلى ئ��ةوةش��ي دةك����ات ه����ةول ب��دري��ت رؤذنامةكة ضينء تويذيك بيخؤينيتةوة, وتى »هةول بدةن خةلك لةهةموو ضينء تويذةكانةوة سةيرى رؤذنامةكة بكاتء بيخوينيتةوة, نةك تةنيا ضينيك سةيرى بكاتء رؤذنامةكةش تةنيا بؤ ئةو ضينة

بنووسيت».

بريكارى وةزارةتى ثيشمةرطة: راستطؤيي لةبابةتةكانيدا هةية

ئةنوةرى حاجي عوسمان بريكارى حكومةتى ثيشمةرطةى وةزارةت���ى

هةريم، ثيرؤزبايى ساليادى دةرضوونى راستطؤيى دةكاتء هاوآلتى رؤذنامةى

لةبابةتةكانيدا دةبينيت.دةليت عوسمان، حاجي ئةنوةرى »راستطؤيي زؤر لةبابةتةكانى رؤذنامةى

هاوآلتىدا هةية«.ثيشمةرطة، وةزارةت��ى بريكارى ئةطةرضى كة لةوةدةكاتةوة جةخت هةبووة, تيدا كةموكوريشي هاوآلتى رؤذنامةكة، بؤ هةلسةنطاندنى ب��ةالم

ئيجابييةو دةستخؤشى دةكات.

وةزيرى ئاوةدانكردنةوة: هاوآلتى ببيتة بةشيك لةضاندنى تؤوى ئازادى

ك���ام���ةران ئ��ةح��م��ةد وةزي���رى نيشتةجيكردنى ئ��اوةدان��ك��ردن��ةوةء حكومةتى هةريم، ثييواية دةبيت هاوآلتى ئازادى، تؤوى لةضاندنى هةبيت رؤلى بةخيوكردنء تؤو »ضاندنى دةليت طولةكةى، ضنينةوةى ثيطةياندنىء باشترة لةوةى طوليك بثضرينينء بهينين

الى خؤمان دابنيين».ساليادى ئاوةدانكردنةوة، وةزيرى »كاتيك ثييواية ثيرؤز دةكاتء هاوآلتى بذين, كؤمةلطايةكدا لة بمانةويت بكةينء ثيادة ديموكراسي بنةماكانى ثيشكةوتنيكى بةرضاو بةخؤيةوة ببينيت ثيويستمان ضةمكةكاندا, لةهةموو ديموكراسي ئازادىء تؤوى هةية بةوة خؤمان بةدةستى روويةكةوة لةهةموو

بضينين».ئةوة بؤ ئاماذة ئةحمةد، كامةران لةو ضوارضيوةيةدا، بيطومان كة دةكات رؤذنامةطةرى ئؤثؤزسيؤنء بوونى بةاليةنيكى سةر كة ئةهلى سةربةخؤو زؤر طرنطييةكى نةبيت، دياريكراو زؤرى دةبيت بؤ ثيطةياندنى ئةو تؤوةو

بةخيوكردنء ضنينةوةى طولةكةى.ه��ةروةه��ا دةل��ي��ت »رؤذن��ام��ةى هاوآلتى يةكيكة لةو رؤذنامانةى بازارو من ئ��ةوةى هةية, باشي خوينةريكى خستنةرووى لةرؤذنامةكة دةيبنيم بةالم بةيةكةوة, راستييةكانن هةموو زةقكردنةوةى دةيبنيم جاريش هةنديك طةورة, زؤر بؤ بضووكة نوقسانييةكى تر هةن هةنديك رؤذنامةى وةك ضؤن كة ئيشيكى باش زؤر طةورة دةكةن كة

لةقةبارةى خؤى طةورةترة».كامةران ئةحمةد، لةثال رةخنةكانيدا، دةك��اتء ه��اوآلت��ى ل��ة دةستخؤشي ئةمدواييةى كردنى ئيش ريتمى ثييواية ساآلنى لةطةل جياوازة رؤذنامةكة،

ثيشوودا.

هاوآلتي ذمارة )780( شةممة 2011/11/5هةواألء سياسةت2

د. ئةرسةالن بايز *

هيشتا تةم و تماني زريان و تؤفة ناوادة هزري جةنجالي سالةو، ئةو ثايزييةكةي هيض لة هيشتا بوونةوة. نةرةوي ئاوارةييم شويني سوكنايي دلم دانة ئةهات و، رؤذانة بة وةالم بي ثرسياري يةك هةزارو شةو، سةراي ئاوةزمدا بةيةكا هةلئةشاخان. هيشتا ئايندةي و بةسةرهات كةشتي ئةزاني نةم كؤنترؤلي نيمضة ذير خاكةي، بستة ئةم بةرةو ض ضارةنووس سةركردة كوردةكان، برينةكان ضونكة ئ��ةروات. دا ئاقاريك و سةركردةي هيشتا ئةتكاو لي خوينيان حيزبةكان رق ئةستورو، بةدواي دةسةالتي هةولي لة زياترو، قةلةمرةوي تؤكمةترو

ضؤنيةتي تؤلةو تؤلة سةندنةوةدا بوون.ئةو رؤذانة هيشتا كةسيك نةبوو لة ذير انشيقاقي جيابوونةوةو لة باس ليويشةوة، بزوتنةوةيةكي كردني دروست و، حيزبي و، طةندةلي باسي يان بكات. نويي سياسي بكاتةوة. بةرز ضاكسازي و ريفؤرم ئاالي دةرةوةي لة دةنطيك رؤذان���ةدا لةو ئا دانيشتنة لة جارجارة و، حيزبةكان بازنةي ئازادو، رؤذنامةي باسي تايبةتيةكانةوة ثيكهيناني دامةزراوةي ميدياي ئةهلي دوور

لة حيزبايةتي ئةكرد.و دانيشتن دوو لةيةك ساالنة، ئةو ال بيرؤكةيةي ئةو تاريق كاك ديدةنيدا، بالندةيةكي وةك من ئةوسا بةالم دركاندم. النةويران و فكر ثةرتةوازة. وةك حيزبيةكي ئايدؤلؤذياي ماركسيزم و، بة ثابةند هيشتا ئةو ثيرؤز. حيزبايةتي و مولتزيم ميدياي نةدةسةلمينراو، بؤ بيركردنةوانةم جؤرة بة دوور لة واقيعم ئةزاني. بطرة بة جؤريك بة ئةكرد. بنةما سةيرم بي بالوو لة خةيال دارايي توانايةكي كة كةسيك بؤ تايبةتي هيندةي بؤية نةبوو. دةستدا لة ئةوتؤي و هةماهةنطي نةمتواني كؤشام و كردم

ئاشنايةتي لةطةلدا دروست بكةم.و رؤيشتن و هاتن س��االن و مانط واقيع. ئةمري بة بوو )هاوالتي( رؤذنامةي بووني بي رؤذنامةكة دةستةي يةكةمين ئةزمون و، لة ئان و ساتيكي دذواردا شةقلي تويشة بة شكاندو، حيزبييان رؤذنامةي ريطايةكي تولة بة ثيشمةرطانة، بةرةيكي يةكةمين و، هةلزنان سةخت باريكي كوردستاندا هةريمي لة ئةهلي رؤذنامةي ضاوي تروكاند. كة دواتر بوو بة شاريطايةكي طةورةي ئةوتؤ، كة نةك هةر ضةندين ريطاو بة تةنطي بةلكو كةوتةوة، لي ريطاي تولة

رؤذنامة حيزبيةكانيش هةلضني.لة ماوةي ئةو ضةند ساالنةي رابردوودا، س��ةوداو، بريارو دةي��ان رؤذنامةية ئةو ئاشكرايان و نهيني كاري و بةست طري نووكي كاميراو تيشكي وروذان����دوو، رووداو، دةيان قةلةمةكانيان خستؤتة سةر تةنانةت نووسةرو ثةيامنيرةكاني، دووضاري بةالم بوونةوة، هةرةشة و طرفت ضةندين مةترسيةك و ئاستةنط لةهيض سليان هةر رؤذنامةكةيان كارواني نةكردةوةو ئةو لةكاركردني ب��ةالم بوو. ريطاوة بة هةر وةك ئةوانيش بيطومان ساالنةياندا، اليةنيك، سةرباري هةولدانيان بؤ ثاراستني بي اليةني خؤيان جارجارة دووضاري داوي ناهةقيش و ناراست بالوكردنةوةي هةوالي بوون. )خواة ناخواة( بة ئاطا يان بي ئاطايي جارجارة )مصداقية(تي ئةهلي و بي اليةنيان

الي خوينةر ئةكةوتة بةر ثرسيارةوة.هاوالتي، رؤذنامةي بي ضؤنيك هةر ئةهلي، رؤذنامةواني قوتابخانةيةكي وةك بوو بةري خؤشكةري لة دايكبووني ضةندين كاديرو دةيان تر ئةهلي طؤظاري رؤذنامةو ثةيامنيري لة باوةشي خؤيدا ثةروةردة كرد. ثةيامنيرة نووسةرو راوكيي دلة و ترس لة ئةمرؤ شكاند. حيزبيةكاني لة دوور سةرنووسةرو كةم كوردستاندا هةريمي سةرثةرشتياري و، نووسةران دةستةي هةن، تةلةفزيؤنةكان ية ئةهلي كةنالة يان نةبن. هاوالتي قوتابخانةي ثةروةردةي نةثةريبن تي بةويدا راطوزةرانة كةم الني رؤذنامةية ئةو ئةزموني لة سووديان و،

وةرنةطرتبي.يادي ساالنةي لة ثيرؤزباييم سةرباري لةبواري رؤذن��ام��ةك��ةت��ان رضةشكيني ئةوةية وتةم دوا ئ��ازاددا، رؤذنامةواني ئيوةش، رؤذنامةكةي شيوةي سيماو كة نوي خؤ و طؤرانكاري بة ثيويستي ئةمرؤ كردنةوة هةية. بؤ ئةوةي ببي بة رؤذنامةي و اليةنة لة حيزب زؤرينةي كةساني دوور

سياسيةكان.* جيطرى سةرؤكى ثةرلةمان

س���ةرن���ج)ه��اوآلتي(

قوتابخانةي رؤذنامةي ئازاد لة كوردستاندا

ثةرلةمانتاران: هاوآلتى؛ تةجروبةيةكى سةركةوتووة..بةشدارى طةورةى هةية.. بويرء راستطؤية.. ثشتى ثيدةبةستين

وةزيرانى حكومةتى هةريم، هاوآلتى هةلدةسةنطيننداوا دةكةن بةدواداضوونء ليكؤلينةوةى زياتر لةهةوالةكاندا بكريتء تؤوى ئازادى بضينيت

عومةر فةتاح

لةرؤذنامةنوسان ذم��ارةي��ةك رؤذنامةى دةرضوونى لةساليادى هاوآلتيدا هةلسةنطاندن بؤ رؤذنامةكة دةكةنء رةخنةو تيبينيةكانيان دةخةنة

روو. 2000/11/5 شةممة رؤذى لة ميذووى نوي قؤناغيكى سةرةتاى دةستي ك��وردي��دا رؤذنامةطةريي ثيكرد، كاتيك رؤذنامةى هاوآلتى وةك ئازاد ئةهلىء رؤذنامةى يةكةمين

لةهةريمى كوردستان لةدايكبوو.سةر كة رؤذنامةيةك دةرضونى سياسي حيزبيكى ط��روثء هيض بة لةو كاتةدا وةك دةستبردن بؤ نةبيت ئاطر وابوو، ضونكة ضةند ساليكى كةم بوو شةرى ناوخؤى نيوان حيزبةكان كؤتايي يةكيتى ثارتىء بةتايبةتى كة رؤذنامةكيش دةرضوونى هاتبوو، حيزبانةو ئةو بةسةر بيت ضاودير

دةسةآلتدا كاريكى ثر مةترسي بوو.

سةرنوسةرى رووداو: زؤربةي جار هةوالةكاني هاوآلتي لةزماني

سةرضاوةي ناديارةوةنبةهؤى كوردستاندا لةهةريمى بةياسا رؤذنامةنوسان ئةوةى هيشتا نيية زانيارييان بةدةستهينانى مافى بؤ ثةنا رؤذن��ام��ةك��ان لة بةشيك سةرضاوةى ناديار دةبةن، رؤذنامةى

)هاوآلتي(ش بةدةر نةبووة لةو حالةتة.سةرنووسةري محةممةد، ئاكؤ س��ةب��ارةت رووداو رؤذن���ام���ةى رؤذنامةكة دةركردنى بةسةرةتاكانى وت��ى دةرض��وون��ي )ه���اوآلت���ى( وةك ئةهليء رؤذن���ام���ةي ي��ةك��ةم��ي��ن شةري برانةوةي ل��ةدواي ناحيزبي بوو طرنط هةنطاويكي ن��اوخ��ؤ، ك��راوةو رؤذنامةطةرييةكي ب��ةرةو كوردستاندا، باشووري لة بويرتر لة )هاوآلتي( بؤ تايبةتمةندييةش ئةو ميذووي رؤذنامةطةري كورديدا وةك

خاليكي زؤر بةرضاو تؤمار دةكريت. هاوآلتى ثييواية محةممةد ئاكؤ باشتر دةرضوونيدا لةسةرةتاكاني »ئيستا وتى ئيستا، لة وةك ب��ووة هاوآلتي هةوالةكاني جار زؤرب��ةي لةزماني سةرضاوةي ناديارةوةن، يان زؤربةي جار هةوالةكةي لةسةر دةنطؤ ليدةكةي ناونيشانء كة دةنيت بنيات بةلطةية ب��ي دةنطؤية ئ��ةو لةسةر كة سةرضاوةيةش ئةو دةنووسريت هةوالةكةدا لة قسة ديارةوة بةناوي بةبي رةتدةكاتةوة دةنطؤيةكة دةكات هةوالنووسةكة ثةيامنيرء ئ��ةوةي ورد زان��ي��اري ف��اك��تء ب��ة بتواني

هةوالةكة بسةلميني».

ثييواية رووداو سةرنوسةرى هةنديجار هةوالةكان وادةبينرين كة بؤ ليداني اليةكي بؤ بةرذةوةندي اليةك

ديكة يان كةسيكي ديكة نووسراون.بةشي راشيطةياند محةمةد ئاكؤ زؤر ه��اوآلت��ى بؤضوونةكةي وت��ارو ريثؤتاذةكانيشي راث��ؤرتء الوازة، زؤرجار كةموكورييةكاني هةوالةكاني

تيدا دووبارة دةبنةوة.»ماندووبووني وتى هةروةها رؤذنامةيةوةو بةو فاتيح تاريق كاك ئةوانةي يارمةتيداني ريزطرتنء ثييةوة ماندوو بوونة، شتيكة نابي لةبير بكريت، هةروةها سةرنووسةريكي ئةو رؤذنامةية ثييطوتم كة هاوكارمان هيوا طرنطي رؤليكي خؤي كاتي عوسمان هةميشة بةآلم طيرا، ثيشخستنيدا لة ماندووبوونةكاني هةولء باسكردني بة ليرةدا بؤية دةك��ري، لةبير ئةو

ثيويستم زاني ناوي ئةويش بينم».

بةريوةبةرى كةنالى ثةيام: هاوآلتى طوتاريكى جياوازى هيناية كايةوة

هاوآلتى لةدايكبونى سةردةمى سةربةخؤ رؤذنامةى يةكةم وةك كؤتاييان حيزبةكان كة بوو لةكاتيكدا نيوانيان دةستةويةخةى بةشةرى رؤذن��ام��ةو ل��ةري��ط��ةى هينابوو، ميدياكانيانةوة شةرى ساردى نيوانيان

بةريوة دةبرد.فاروق عةلى بةريوةبةرى طشتيى »هاوآلتى وتى ثةيام ئاسماني كةنالى وةكو ئةزمونيكى نويى بوارى ميدياي ئةو ب��ووة، طرنط كاريكى نوسراو لةدايك تيدا هاوآلتى كة هةلومةرجةى

سيبةرو ميدياى بة بوو ئاخنرا بوو جوان هةريةكةيان ئةركى كة حزبي

نيشاندانى وينةى حزب بوو».هاوآلتى طرنطى ثييواية عةلى جياوازى طوتاريكى ب��وو ل���ةوةدا كةسايةتيةكى وتارى كايةوةء هيناية لةالثةرةيةكدا خوازيك ضةث ئاينىء

بآلوكردوةتةوة.ثةيام كةنالى ب��ةري��وةب��ةرى ديكة يةكيكى كة خستةروو ئةوةشى دروستيكرد كةهاوآلتى مؤديلةى لةو طواستنةوةى ميدياية بؤ كةرتى تايبةت »هاوآلتى رضة شكينى ئةوةبوو، دةكرآ راطةياندنيش وةكو باقى شتةكانى ديكة تايبةتى كؤمثانياي بكريتء بةبازار

وةبةرهينانى بؤ دروست بكريت».لةداهاتوودا باشة ثيي ناوبراو تر ثيشةيى ت��رو بابةتى ه��اوآلت��ى خؤى بيتء تر بياليةن كاربكاتء كةتةنها مانشيتانةى لةو دوربخاتةوة »ناليين وتى دةك��ةن، زي��اد ف��رؤش لةسةربانى اليةنطرى ثةرضةمى طوتارى بةآلم هةلداوة، رؤذنامةكة ئةم دواييانةى جؤريك لةاليةندارى بؤ شوناسيكى تايبةت ثيوة ديارة، ئةطةر بؤ بةآلم هةية، ئةوةشى حةقى ضى ثاراستنى ثيطةى طشتىء طوتارة هةمة بةاليةنطريى ثيويستى ضةشنةكةى

بةوشيوةية رةنطة نةبيت». ئاراستةى رةخنةى عةلى فاروق تةوةريك كرد كة لةرؤذنامةى هاوآلتيدا )ئيسالم بةناونيشانى كرابوويةوة دؤسيةكة ثييواية جياوازةوة( لةديدى »بةداخةوة وتى نةبووة، بابةتيانة ئةوةى لةو الثةرانةدا خويندومانةتةوة

جؤريك لةدذايةتى ئاينى بوو، كةسانى شارةزاي تايبةتمةندى بوارةكة كةمتر طوتارى ك��ؤى دةرك��ةوت��ن، تيايدا باسى سلبى بةشيوةيةكى فايلةكة ئيسالم ئاينى لةكاتيكدا دةكرد، لةئاين لةسةر كاريطةريى فةرهةنطء بؤتة كؤمةلطةى قةناعةتى ء هةلسوكةوت

كوردى هةية».

شؤرش خاليد، رؤذنامةنوس: هاوآلتيش وةكو رؤذنامةكانى ديكة

لةقةيراندايةكة خاليد شؤرش رؤذنامةنوس ضةند مالثةرو سةرثةشتيارى ثيشتر ثييواية ب��ووة، ه��اوآلت��ى الثةرةيةكى هاوآلتي كاريطةرييةكي طةورةى لةسةر تاكةكان تةواوي هؤشياركردنةوةى بةردةوامي داكؤكيكةريكي هةبووةء ثانتاييةكي بووة، رادةربرين ئازادي ئةوانةى هةموو بؤ ب��ووة ف��راوان ويستوويانة شتيك بلين، رةخنة بطرن، قسة بكةن، ماليك بووة بؤ ثيطةياندني دةي���ان رؤذن��ام��ةن��ووس��ي ض��االكء بووةو خةلك رؤذنامةى ثرؤفيشنال، بووة، ه��ةذاران ضيني بةرطريكاري هةناسةدان دةالق��ةى تةنيا ساآلنيك

بووة. خاليد ش��ؤرش ئةوةشدا لةطةل رةخ��ن��ةى ئ��اراس��ت��ةى رؤذن��ام��ةى هاوشاني »هاوآلتي وتى كردو هاوآلتى قةيرانةى ئ��ةو ت��ر رؤذن��ام��ةك��ان��ي ضاثكراو راطةياندني رووب���ةرووي هةيةو كيشةى هةمان ب��ووةت��ةوة،

ضارةسةر نةكراوة».هاوآلتي »طوناحة وتى هةروةها

تةمةني سالةى 11 يادي لةكاتيكدا ضوار تةمةني بةدريذايي دةكاتةوة، لةيةكاتدا نةبووة باشي موحةريري ثيكةوة كاري تيدا بكةن، هةتا ئيستاش لةخويندنةوةى الثةرةكاني طرفتي كةم

بابةتي بةئاشكرا بةديدةكةيت».بةوتةى ئةو رؤذنامةنوسة هاوآلتي سياسةت ثيشووتريش لةئيستاو داطيركردووة، الثةرةكاني سةراثاي تةنانةت ئيشكردن لة الثةرةكاني تايبةت بةديوي ث��ةروةردةش بةكؤمةلطةو سياسةتدا ئيشي لةسةر كراوة، بواريك هةناسةى الثةرةكاندا لةنيو نةماوة بوتريت ئ��ةوةى وةك بدريت. تيدا بةراورد وتار هةروةها خنكينراوة. بةذانرةكاني تري رؤذنامة، ثانتاييةكي فراواني ثيدراوة، جطة لةوةش كواليتي

بةشيك لةوتارةكان الوازة.هاوآلتي واية ثيى خاليد شؤرش خوينةر حسابي لةسةر كات هةنديك خؤيةتي »مافي دةكات زياد ريكالم لةسةر ثيويستة بةآلم بكات، ريكالم هاوآلتي ئةطةر حسابي خوينةر نةبيت، يةك بيتء ريكالم الث���ةرةى ثينج )20( هةر بيت، ريكالم الث��ةرةش��ي

الثةرةية».لةسي كة خستةروو ئةوةشى س��ال��ى راب�����ردوودا، ل��ةث��ال ك��اري هاوآلتى جار هةنديك رؤذنامةوانيدا، دةوري ريكخراوةكاني كؤمةلي مةدةني ئيشي كة دةكات كار هةنديك بينيوة، ئةو نييةو كةمثين سازدةكاتء طروثي جؤراوجؤر بؤ داواكردني مافي ضينيك ئيشي ئةوة لةكاتيكدا ثيكدةهينيت،

ريكخراوةكاني كؤمةلي مةدةنيية.

هاوآلتى

خؤيان بؤضونى هاوآلتيان سالةى 10 ئةزمونى بة سةبارةت راب���ردووى ه��اوآلت��ى دةردةب���رنء ثيشنيازى تيبينىء رةخ��ن��ةو داهاتووى كارى بؤ جؤراوجؤر

هاوآلتى دةخةنة روو.يةكةمين هاوآلتى رؤذنامةى بة دا لة 5 – 11 – 2000 ذمارةى 8 الثةرةى رةشء سثى دةرضووةو ذم����ارةى 779 ت��ائ��ي��س��ت��اش ذمارةى لةئيستاشدا ليدةرضووةو ئؤفيسى الثةرةيةء 20 الثةرةكانى لةشارى رؤذنامةكة س��ةرةك��ى لةشارى نوسينطةى سليمانيةو

هةوليريش هةية.

بةريوةبةرى ريكخراوى طةشةثيدانى مةدةنيةت: هاوآلتى

ئوميدى خةلكى بةديهينابةريوةبةرى محةمةد عةتا ري���ك���خ���راوى ط��ةش��ةث��ي��دان��ى رايطةياند )CDO( م��ةدةن��ي��ةت دةركردنى لةسةرةتاكانى ه��ةر دواييانة ئ��ةم تا رؤذن��ام��ةك��ةوة ئةو زؤرى ئ��وم��ي��دى ج��ي��ط��ةى ئازادى ثييانوابوو كة خةلكانةبوو بةقؤناغ قؤناغ ثيويستة رادةبرين

بضيتة ثيشةوةو طةشةبكات.توانى ه��اوآلت��ى ثييواية عةتا بةديبهينيت كة ئةو هيوايةى خةلك ئةم كايةكانى جومطةو سةرجةم بخاتةسةرو رؤشنايي كؤمةلطاية

بةشاراوةيي لةسةربكاتء قسةيان نةيانهيليتةوة.

هةروةها وتى»هاوآلتى لةقؤناغة كاراى دةنطى توانى طرنطةكاندا رؤشنبيرانء دةنطى بيت خةلك ريكخراوةكانى كؤمةلطاى مةدةنىء هةروةها بيت، تاكةكان سةرجةم طرنط مةلةفى كؤمةليك توانى سةردةمانيكى تا كة بوروذينيت زؤريش جيطةى ترس بوو كةقسةى لةرؤذنامة نةك بكريت لةسةر شةنءكةو بكريتء لةسةر باسى

بكريت».ب��ةري��وةب��ةرى ب���ةوت���ةى مةدةنيةت طةشةثيدانى ريكخراوى لةم تر بةتايبةتى لةئيستاداو كةميك هاوآلتى دواييدا دووسالةى وتى ث��ي��وةدي��ارة، الي���ةن���دارى سالةى دوو ئ��ةم »ئ��اراس��ت��ةى جوآلوة بةشيوةيةك رابردوويدا ياخود ث��ي��وةدي��ارة، الي��ةن��دارى بةحةزةرةوة كةمترو بةشيوةيةكى شت كراو ديارى اليةنيكى لةسةر

دةنوسيتء بآلويدةكاتةوة».

خاوةنى كتيبخانةى سليمانى: هاوآلتى ثرفرؤشترين رؤذنامةية

لةشارى سليمانيداسليمانى كتيبخانةى خاوةنى ثيرؤزبايي دةرب��ري��ن��ى وي���راى رؤذنامةكةوة دةركردنى بةبؤنةى لةساآلنى دةخوازيت ئةوة هيواى طروتينء بةهةمان ئايندةشدا داهاتوو بؤ هةنطاو بويرانةترةوة

بنيت.لة كة عةبدورةحمان عومةر طؤظاريش رؤذنامةء كتيبخانةكةيدا بةوةكرد ئاماذةى دةفرؤشيت، ه��اوآلت��ى رؤذن��ام��ةى تائيستاش لةشارى رؤذنامةية ثرفرؤشترين

سليمانيدا.»هاوآلتى وتى عةبدورةحمان سةرجةم لةناو رؤذنامةيةكة يةكةمء ئةهليةكاندا ب��آلوك��راوة ث��رف��رؤش��ت��ري��ن��ة ث���اش ئ��ةوة دين، تر ئةوانى لظينء ئاوينةو بؤ بيطومان لةخؤرانيةو ئةمةش ستافةكةى خةمخؤرى دلسؤزىء ئةو لةسةر ثيوستة دةطةريتةوةو سارد ب��نء ب���ةردةوام ريضكةية

نةبنةوة».سليمانى كتيبخانةى خاوةنى لةهاوآلتيش دةطريت رةخنةى ئةوة هةوالء بؤ بةدواداضوون كةمتر لة ثيويستة دةك��اتء راثؤرتةكان سةرضاوةيةك زياتر بةكار بهينريت لةزانياريةكانء دلنيابون ب��ؤ ب��ةراس��ت��ط��ؤي��ان��ةوة ش��ت��ةك��ان جار »هةنديك ضونكة بآلوبكةنةوة، ئةساسى ئةسلء دةنوسن شت

نيية».ثيي عةبدولرةحمان عومةر اليةنى بة بايةخ ه��اوآلت��ى باشة ئيستا ضونكة ب���دات وةرزش خواستيكى زؤرى طةنجانى لةسةرة، بايةخ ثيويستة ئةوةشدا لةطةل بةاليةنى فكرى بدريت بةآلم بابةتى

وشكء دريذدادر بآلونةكريتةوة.

كتيبفرؤشيك:سياسةت كةمبكةنةوة

لةبةردةركى كة مةحمود كةمال كتيب سليمانى ش��ارى س���ةراى بةدةرضوونى ثييواية دةفرؤشيت راطةياندنى ه��اوآلت��ى رؤذن��ام��ةى ضونكة تةواوبوو كاملء ك��وردى رؤذنامةيةك لةضةشنى هاوآلتى لةناو كورديدا راطةياندنى رؤذنامةطةرىء

نةبوو.»بيطومان وتى مةحمود كةمال نوى شتيكى هةموو لةكوردستاندا بةربةستى ريطرىء كايةوة كةديتة ه��اوآلت��يش ري��ط��او دي��ت��ة زؤرى هةنديك رووةوة لةم بةدةرنةبووة ك���ةمءك���ورى ه��ةي��ة ل��ةه��اوآلت��يدا داهاتوودا لةساآلنى كةثيويستة

ئةوانة نةهيلرين».بةوةشكرد ئاماذةى مةحموود بةسةر زؤر سياسيةكة بةشة الثةرةكان سةرجةم زالةو هاوآلتيدا ت��ةواوي��ان سياسى م��ؤرك��ي��ك��ى كةم ئةمانة ثيويستة كة ثيوةديارةو لةطةل »ثيويستة وتى بكرينةوة، بةشة سياسيةكةشدا طرنطى بةاليةنى كؤمةآليةتىء كيشةى ذنانء مناآلنء

طةنجان بدريت».

خويندكاريكى زانكؤ: هاوآلتى لةطةل نارةزايةتيةكانى خويندكاراندابووة

سال 23 تةمةن حةسةن شكار خويندكارى زانكؤى سليمانى ئاماذة لةزؤر رؤذنامةكة ئةوةدةكات بؤ بةتايبةت ك��ردوة خزمةتى رووةو

بةاليةنى ثةروةردةو خويندن. ئ���ةو خ��وي��ن��دك��ارة وت��ى لةطةل هاوآلتى تةمةنى »بةدريذايي خويندكاراندا نارةزايةتيةكانى كةخويندكاران كاتانةى ئةو بووةو ب��ةش��ة ن��اوخ��ؤي��ي��ان ن��ةب��وو يان ياخود ن��ةب��وو، خزمةتطوزاريان ئةو دانةمةزران دةرضونيان ثاش كيشةكانيانةوة بةدةنط رؤذنامةية

دةهات».كاسبكار، ئيسماعيل هيمن رؤذنامةى بةردةوامى خوينةريكى هاوآلتى ية ثييواية هاوآلتى رضةشكين بردوة دةستى بوارداو لةزؤر بووة تاكةكانى ئ��ازارةك��ان��ى س��ةر ب��ؤ خزمةتى طةورةترين كؤمةلطاو واية هيوام ل��ةراب��ردووداو ك��ردوة

بةوشيوةية بةردةوام بيت.داوا ك���اس���ب���ك���ارة ئ����ةو حكومى حيزبىء لةبةرثرسانى ب��ةرووى دةرطاكانيان كة دةك��ات رؤذنامةنوساندا بكةنةوةو زانياريان

ثيببةخشن.سال 26 تةمةن مةجيد هةردى خاوةنى دووكانى ثةراوطة لةشةقامى رةخنةى سليمانى شار مةولةوى كةمتر كة هةية هاوآلتى لة ئ��ةوةى

طرنطى بةاليةنى تةرفيهى دةدات.زؤرى »بةشيكى وتى هةردى بةسياسةت ه��اوآلت��ى الثةرةكانى داطيركراوة طةر بكريت لةالثةرةكانى كؤتاييدا شتى سةرنجراكيشء بابةتى تةرفيهى شتى يةكتربرو وش��ةى

بآلوبكرينةوة».

[email protected]هاوآلتي

ذمارة )780( شةممة 2011/11/5

هاوآلتيان لةسةر هاوآلتى قسةى خؤيان هةية

هاوآلتيةك لةكاتى خويندنةوةى رؤذنامةى هاوآلتيدا لةبازاإيكى شارى سليمانى فؤتؤ: ضنور محةمةد

هاوآلتى لةنةشتةرى رؤذنامةنوساندا

لةيادى 11 سالةيدا قسةيةك لةسةر

بةرؤذانةكردنى )هاوآلتى(

تةواوى سةرنوسةرء ئيمتيازء خاوةنى ئةبيت هاوآلتى زؤر باش دةرك بةوة بكةن ستافى رؤذنامةى بةتةنها نييةء ئةوان مولكى بةتةنها ئةو رؤذنامةية كة رؤذنامةء وةك هاوآلتى بةلكو نين، خةمخؤرى ئةوان وةك ئةو طوتارةى كارى لةسةر دةكات مولى طشتيةء ئازادء دةنطى بةسةركةوتنى يةكسانة سةركةوتنى شكستيشى مةدةنيةت،، ديموكراسىء ك��ران��ةوةى ئازادء ميدياى طةورةى قةآليةكى بةشكستى يةكسانة ضةنديك هاوآلتى سةركةوتنى دواوة، بةرةو طةرانةوة كة دةطةريتةوة خةلكانة ئةو كؤى خاوةنةكةىء بؤ بؤ لةوة زياتر تيداكردوة، كاريان ذمارةوة لةيةكةمين بؤ طرتووة، لةئاميزى كة دةطةريتةوة كؤمةلطاية ئةو بؤيان بةرامبةريك بى هيض ئةو نوسةرانة دةطةريتةوة ثيشكةش بردنى ثيش بةرةو بؤ ثيشنيازيان نوسيوةء كردوة، بؤ ئةو خوينةرانة دةطةريتةوة كة تامةزرؤيانة ضاوةروانيان كردوةء بةكرينى نةيان هيشتوة موحتاجى

حيزبء دةسةآلت بيت. بةم طشتة، مولكى )هاوآلتى( كة روةش��ةوة لةو دةبيت ئيستاش بؤية طةيشتووة، ئيستاى قؤناغةى بةغرور هةست ء بزانيت طشتى بةمولكى خؤى هةر دةبيت مانايةى بةو نةكات بةغرور هةست نةكات، بيت، خةلكةوة خةمى بةدةم زياتر لةجارانى ئيستا تيبينييةكان رةخنةء ثيشنيارء بؤ طوى قوآلغتر طوى هةوالةكان ء بكات كار ثرؤفيشناآلنةتر دةبيت بطريت، دةولةمةندترين باشترينء بكاتء تةحرير وردت��ر ريثؤرتاذء بةهيزترين وتار لةخؤى بطريت )بؤ ئةمةش شتى نوسةرانةى ئةو بداتة موكافةئة دةكةم ثيشنيار ميدياى نةضيت بيرمان ضونكة دةنوسن(، بؤ جدى هاوآلتى بةتايبةتى ضةنديك كاريطةرى ئةهلى بةطشتىء دةبيت هاوكات زةروريية، بونيان هةبوةء ئيجابيان بيةويتء ئةهلى ميدياى كة بكةين ب��ةوةش ئاماذة كتيبدا، خوينةرء لةنيوان ريطرييةك بووةتة نةيةويت ئةهلى ميدياى لةجؤرةكان بةجؤريك رةنطة واتة ريطر بوبيتنة بيتء شكاند خوينةريان تينويةتى لةبةردةم خوينةرء خويندنةوةى جديدا، ليرةوة لةسةر ريطرييةى ئةم م��ادام ثيويستة هاوآلتى رؤذنامةى دابةزينيتء وتار بةثيزترين هةولبدات دروستكردوة

زؤرترين نوسةرى جدى لةخؤى كؤبكاتةوة.بةرؤذانة هاوآلتى هةية ئةوة هةوالى كة ئيستاش بكريت )خؤم لةطةل ئةم هةنطاوةدا نييم(، بةآلم ثيويستة لةسةر بريار اليةنة تاك ستافةكةى هاوآلتىء خاوةنى ئةم هةنطاوة نةدات )وةك وتمان هاوآلتى مولكى طشتية(، بةلكو لةسةرى ئةركة لةنيوان خوينةرانيدا راثرسييةك فراواندا لةكؤبونةوةيةكى نةبيت هيض هةر يان بكات، خةمخؤرانى رؤشنبيرانء رؤذنامةنوسانء لةطةل بريار ئةوجا بكات، تاوتوي مةسةلةية ئةو هاوآلتيدا زؤريك ضونكة نةكردنى, يان بةرؤذانةكردنى بدريت واية راي��ان ديكةش خةلكى لةرؤذنامةنوسانء لةبةر ضةند هةلناطريت، رؤذانة رؤذنامةى كوردستان

هؤيةك لةوانة:طةورة هيندة بازاريكى خاوةن كوردستان .1نيية تا بةئاسانى رؤذنامةى رؤذانةى تيدا ساغ ببيتةوة.

ئيستاش ت��ا داب��ةش��ك��ردن سيستمى .2بطةيةني�تة هاوآلتى نيية ميكانيزميك ثركةموكورييةء

كؤى شاروشارؤضكةكانى كوردستان.بضوكة، هةريميكى كوردستان بةوةى ئاماذة .3نيية، تيدا رؤذانةى رؤذنامةيةكى بةهيندةى روداوى بةتايبةت كة ئيستا ميدياى ئةلكترؤنى كؤنترؤلى مةيدانى نةهيشتوةتةوة بؤ ئةوتؤى شتيكى كردووةء ميديايى

بةتايبةت هةوالة سةرنجراكيشةكان.ميدياى كيرظى بةهةلكشانى ئاماذة هةر .4ماوةتةوة كاغةز ميدياى بؤ زياتر ئةوةى ئةلكترؤنى، روشنكردنةوةى ووردء بةدواداضوونى ء راث��ؤرت بةثةلةثةلى كارةش ئةم هةوالةكانة، تاريكةكانى طؤشة ساردء ئةعسابى بةلكو ناكريت، رؤذانة رؤذنامةيةكى

كاتى ثيويستى دةويت )هةفتانة( بؤ ئامادةكردنى.هاوكات دةبيت دان بةوةشدا بنيين خويندنةوةى .5رؤذنامة الى ئيمة نةبوةتة كلتورء لةوانةية لةمبارةيةوة

تيراذى رؤذنامةكان باشترين بةلطة بيت.لةبرى بةرؤذانةكردنى رؤذنامةى هاوآلتى من ثيشنيار زياتر هةولى رؤذنامةية ئةو ستافى خاوةنء دةكةم هاوآلتى)ئةليكترؤنى(، سايتى بةرةوثيشبردنى بؤ بدةن )هةر ئةليكترؤنيية ميدياى بؤ ئايندة لةاليةك ضونكة ضونكة حالةتةية ئةم شاهيدى هاوآلتى سايتى خودى ئةنةاليز طؤطل بةطويرةى رؤذانةء طشتى بةموعةدةلى دةكةنء سةردانى كةس هةزار حةفتا لة70000 زياتر حةوت نةودء 97000 بؤ رؤذ هةنديك ريذةيةش ئةم ميديايى دى لةاليةكى هاوكات بةرزبوةتةوة(ء هةزار ئةليكترؤنى خةرجييةكى زؤرى ناويتء كةمترين ئةركى

هةية بةبةراورد لةطةل ميدياى كاغةزى.

دانا رةزطةيى

رؤشنبيرانى رؤذنامةنووسانء بةرهةمى س��ؤران، رانيةء دةظ��ةرى هاوآلتي لةسةر ضاوديرييةكانيان بةرةخنةكانيان دةك���ةنء ئاشكرا ساليادى رؤذنامةكة دةولةمةند دةكةن.

،2011/11/5 شةممة ئ��ةم��رؤ ي��ان��زة س��ال��ى ب��ةس��ةر دةرض��وون��ى هاوآلتي رؤذنامةى ذمارةى يةكةمين ئةو هةنديك الى كة تيثةردةبيت، دا دةركةوتنى بةسةرةتاى ب���ةروارة، كوردستان، لةهةريمى ئةهلى ميدياى

ناوزةند دةكريت.هةريمى ترى ناوضةكانى لةثال ضاوديرانى خوينةرانء كوردستان، سؤران، لةرانيةء هاوآلتي رؤذنامةى نةكردنيان نكؤليى س��ةرب��ارى رؤذنامةكة، كاريطةرى ل���ةرؤلء داهاتووةكةى، بؤ لةخةمخؤرييانةوة

رةخنةء ثيشنيارةكانيان دةخةنةروو.

دةبيت جياوازى نةكاتئيظان جاني طوربيل سةرنوسةري طوظاري ديانا لةسؤران، ثييواية نكولي هاوآلتي روذنامةي كة ناكريت لةوة بةرثاركردووة طةورةي شؤرشيكي روذنامةنووسيدا كاري لةسيستمةمي

لةهةريمي كوردستان.ط��ورب��ي��ل، دةل���ي���ت »ك��ات��ي��ك بةثينووسي ك��ة ئ��ازادي��ي��ةي ب��ةو هيلة طشت روذن��ام��ةن��ووس��ان��ي��دا، قةيدي دةستي دابةزاندء سوورةكاني

روذنامةنووساني شكاند».ئ��ةوةش رؤذنامةنووسة، ئ��ةو لةدنياي ه��اوآلت��ي، كة دةخ��ات��ةروو نووسين بو تاكة كةسء تاكة بوضوون، بو نووسين بو طواستوويةتييةوة لةطةل نيشتيمان، كومةلطاء ئازاديء دةست نيشانكردني كةموكورتييةكانء ثةنجة دانان لةسةر خالي الواز ء ثال

ثشت كردني ضيني ضةوساوة.هاوآلتي، رؤلى نرخاندنى لةطةل سةرنوسةري طوظاري ديانا رةخنةكانى رؤذنامةكة داواكارة دةكاتء ئاراستة لةسةر ئةم ذمارةيةوة، كاري لةدواي

بكاتء زياتر بايةخي ثيبدات.دةكات ئةوة بؤ ئاماذة طوربيل، بةكةيسي ب��اي��ةخ��ى ه���اوآلت���ي، ك��ة لةكاتيكدا ن���ةداوة، مةسيحييةكان فشاري لةذير خانةوادةيان هةزارةها رويانكردة ثيشتر »تيرؤريستان» سي هةر نةينةواء دةشتي ناوضةي

ثاريزطاكاني هةريمي كوردستان.هةروةها باس لةوة دةكات ئةطةر هةواليكيش ياخود بابةتيك ضةند بآلوكرابيتنةوة، كةيسة ئةو لةسةر بةآلم كارةساتةكة كاري زياترء جددي تري ويستووة تاوةكو لةهاوآلتيدا بؤى ضةثةلة هةلمةتة »ئةم ضونكة بكريت، بو لةدةروونمانةء ئاسةواري تائيستا عيراق رةسةني طةليكي لةناوبردني ئةم لةسةر سالة هةزارةها كة بوو،

خاكة ذياوة».ديانا ط��وظ��اري س��ةرن��وس��ةري كةمتةرخةمي بؤ هيما ل��ةس��ؤران، ستافي هاوآلتي دةكات لةبآلوكردنةوةى هةوالء ضاالكي حيزبة نا كوردييةكان، طةلي سياسييةكاني حيزبة وةك��و )كلداني، سرياني، ئاشووري( كة ماوةي دامةزراندني بو دةكةن كار ساليكة بو نةينةوا، لةدةشتي ثاريزطايةك لةضواضيوةي ثيكهاتانةي ئةو طشت

ئةو شوينة جوطرافييةدا دةذين.ناهاوسةنطييةك ثييواية طوربيل، هةية لةرومالء طواستنةوةي هةوالء لةنيوان راث���ورت ب��آلوك��ردن��ةوةى ئةوةى تيبينى هةريم، ثاريزطاكاني لةدواي دهؤك ثاريزطاي كة كردووة ديت هةوليرةوة سليمانيء ثاريزطاي

لةو رووةوة.ثةيوةندي ئةمة ئايا »نازانين وتى ياخود رؤذنامة بةسياسةتي هةية ثةيامنيراني ضاالكي بؤ دةطةريتةوة

روذنامةكة لةو ثاريزطاية».لةرؤذنامةكةدا دةك���ات، داوا بايةخي زياتر بدريت بةو بابةتانة باس

لةمافةكاني ئافرةتء مندال دةكةن.

ثيويستى بةهاوسةنطىء بياليةنييةم��ح��ةم��ةد ح���اج���ى ك��ةري��م س��ةرن��وس��ةرى ط��ؤظ��ارى ك��ؤوار كة دةكات ئةوة بؤ ئاماذة لةسؤران،

لةطةل ئةوةى قؤناغى دواى راثةرينى طرنطى دةرفةتيكى ،1991 ئ��ادارى كوردى ميدياى نةشونماكردنى بؤ زؤرى كةنالطةليكى هيناءةء بةدى »لي بةآلم لةدايكبوون، رؤذنامةوانى هاوآلتي، رؤذنامةى دةرضوونى تا بةشاراوةيى طرنط رووداوى زؤر دةمانةوةو خةلكى كوردستان لييان بى

ئاطا بوو».بةبرواى ناوبراو، بةر لةو قؤناغةى ل��ةك��ةن��الء ه��ةري��ةك ك��رد، باسى لةروانطةى راطةياندان دامةزراوةكانى مامةلةيان حيزبةكانيان، بةرذةوةندى لةطةل رووداوء ئاريشةكان كردووةء ف��ةرام��ؤش طرنطيان ثرسى زؤر

كردووة.ه���ةروةه���ا دةل���ي���ت »ل���ى بة ئةويش دواى ء هاوآلتي لةدايكبوونى هاتن، ب���ةدوادا ديكةى كةنالى كة ثييناية ك���وردى رؤذن��ام��ةط��ةرى بزاظةش ئةم ئوميدبةخش، قؤناغيكى خاوةن بويرو تارادةيةك نةوةيةكى

ثرسيارى بةدواى خؤى هينا».ح���اج���ى ك���ةري���م، ه���اوآلت���ي كؤمةلطةى بؤ طرنط بةدةستكةوتيكى ثييواية دةب��ي��ن��ي��ت، ك��وردس��ت��ان الى زؤرى ترسيكى هاوآلتي ضاوى كاربةدةستانى كةمتةرخةمء طةندةلكار بةربةستيك هاوكات دروستكردووة، بووة لة بةردةم ياساشكينان، رؤليكى بةرضاويشى هةبووة لةثةردة هةلمالين

لةسةر زؤر شتى شاراوة.رةخنة رؤذن��ام��ةن��ووس��ة، ئ��ةو ل��ةه��اوآلت��ي دةط��ري��تء ب��اس ل��ةوة زمانى بةسةر وتار زمانى كة دةكات بةدواداضوونى راث��ؤرتء ه��ةوالء رؤذنامةوانيدا زالة، دةليت »هةنديكجار، هةست دةكريت هاوآلتي لةبيرى دةضيت شتةكانة خستنةرووى ئةو ئةركى وةك نةرينيةكانييةوة بةئةرينىء ثيشوةختة برياردانى نةك خ��ؤى،

لةسةر دذايةتيكردنى دةسةآلت».

س���ةرن���وس���ةرى ط���ؤظ���ارى ك����ؤوار، ج��ةخ��ت ل��ةوةدةك��ات��ةوة ب���ةوة خؤشة دل��ي��ان ئ���ةوان ك��ة وابةستةبوونيكى هيض ه��اوآلت��ي حيزبء لةطةل بةرذةوةنديخوازانةى بةو نيية، سياسييةكاندا الي��ةن��ة بةآلم بياليةنة، مانايةى رؤذنامةيةكى شيوازى هةنديكجار ئةوةش لةطةل ثرسى رووداوء لةطةل مامةلةكردنى بةرةيةكء خزمةتى دةيخاتة سياسى »ئةوة بؤية ديكة، بةرةيةكى شةرى مةبةستى دلنياشم نييةو ئةو ئيشى

نيية».محةمةد حاجى كةريم، بةثيويستى لةروومالكردنى ه��اوآلت��ي دةزان��ي��ت، ثتر بةدواداضوونةكانيدا رووداوء ببةستيت، ديكؤمينت بةبةلطةو ثشت خ��ؤى ل��ةب��آلوك��ردن��ةوةى ه���ةوالء لةسةر حوكمدان ناراستء زانيارى

شتةكان بةدوور بطريت.هاوآلتي دةك��ات داوا ه��ةروةه��ا دروست ئةوانة لةنيوان هاوسةنطى هةية، جيايان بؤضوونى كة بكات دةبيت هةية، بؤضوونيان دذة يان رؤذنامةوانى ئةركيكى نةضيت بيرى ل��ةئ��ةس��ت��ؤداي��ة، ن���ةك ك��ارك��ردن ئايديؤلؤذيايةك بةئاراستةى خزمةتى

يان ئةركيكى سياسى.

ناواقيعيية لةتةآلقدانىئةو واقيعةى تييكةوتووة

نووسةرو مةحمود ئةرسةالن »تةمومذاوي دةليت رؤذنامةنووس، ئايندةى ئةمرؤو دوي��ن��ىء بوونى بةبيباكى بةندة دامةزراوةيةك، هةر هاوآلتي رؤذنامةى بةواقيع، بةرانبةر ثيطةو خاوةن دامةزراوةيةكى وةك 11 ئةم لةماوةى بةداخةوة بةنةخش، واقيعي ئةم خودى بونييةوة، سالةى فةرامؤش خؤى ناوةكييةى بوونة لةهةولى هةميشةيش وةك كردووةء

شاردنةوةيداية».

نيية تيفكرينيك ئةوة ثييواية، ئةو هةلهينجرا بيسةخاوةتةوة لةرؤحيكى خودى ئ��اراوةى هاتنة بةلكو بيت، لةبنةمادا، »ه���اوآلت���ي» رؤذن��ام��ةى نكؤلى واقيعيكى دةرهاويشتةى

هةلنةطرة.ئةو نووسةرة، ئاماذة بةوة دةدات راب��ردوودا، سالي 20 لةماوةي كة سياسييةكان ملمالني ضةندجار طؤرانيان بةسةردا هاتبيت، ئةوةندةيش هةريمةدا لةم رؤذنامةطةري بواري

طؤراني بةسةردا هاتووة.»ض��ةن داه��ات��ي حيزب دةل��ي��ت ئةوةندةيش هةلكشابيت، سةر بةرةو رؤذنامةطةري ئالوو واآلترى تةخشء ئةوةيش دواي ك���ردووة، ثةخش لةملمالنيي سياسييةكان ملمالني كالبوونةوة ب��ةرةو خؤيناوييةوة دريذكردنةوةي بؤ ضوون، حيزبةكان بؤ ت��رداو، لةفؤرميكى بةآلم جةنط كؤنةكانيان، ملمالني بةالداخستني طؤري، جةنطينةكانيان شويني تةنيا ئةمجارة ملي ميدياو، رؤذنامةطةرييان

راكيشاية ناو ئةم بوارةوة».لةوةدةكاتةوة جةخت مةحمود، ب��ةن��اوي رؤذى، ئ�����ةوي ك���ة رؤذنامةطةري ئةهلييةوة بازاريكي تر بؤ ساغكردنةوةى ئةم ناواقيعييةتة بؤ ثيبةثيش خولقاندووة، بةواقيعيكردنى ضةندايةتييةوة ل���ةرووي ئةماني زيادكردووةء لةمانطانةيشةوة كردني لةويشةوة جاريك. هةفتة ب��ةدوو ك��ردن��ي ب��ةه��ةف��ت��ان��ةو، ل���ةرةشء

سثيشيةوة كردني بةرةنطدار.هةروةها دةليت »هةر بةوةيشةوة ضةنجار ديسانةوة ن��ةوةس��ت��اوة، طؤرانيان ملمالنيكان شيوةى قؤناغء بةسةردا هات بيت، ئةوةندةيش ستافي ميدياكارةكان، طؤظار، رؤذن��ام��ة، طؤرانيان بةسةردا هينراوة، هةر بؤية ئيستاكةيش وةك دةيبينين ضةند جؤر حيزبىء رةنطى زم��ان، ئةدةبيات،

ئةوةندةيش هةن، سياسى ملمالنيى رؤذنامة، طؤظارء ميدياطةليكىتر هةن، لةم نةيانتوانييووة لةجةوهةردا بةآلم بوونةيان ناواقيعى فؤرمة ن��ؤرمء

بثةرنةوة».ئةوة نووسةرة، ئةو بةبرواى هةبوونى ضؤن نيية، سةرسورهين بةتةنيا رؤذنامةطةليك ط��ؤظ��ارو ئازادىء ضةسثاوى بؤ واقيع نابنة ديممكراسى، ئاوايش خؤ خاوةنداريتي كردنى ماددى نابنة ئاماذة بؤ واقيعي

بوونيكى ثةتى.تةآلقدانةي ضةشنة ئةو ثييواية، رؤذنامةيةكى الى بةتايبةت واقيع خوينةردا لةديدى ه��اوآلت��ي، وةك بووة، سةرليشيوينةر زؤرج��اران شياوة، هةيةء ئ��ةوةى وةك يانى

زانيارييةكانى نةطواستووةتةوة.دةشليت »سةرليشيوينةر لةنيوان برةودان زانينء ثيشضووني بةرةو دةبيتة بيطومان كاردا، بةسياسةتي بيباكي حالةتي مايةي خولقاندي ثيشيلكارى يان بةواقيع بةرانبةر

لةدذي واقيع».لةرةخنةكانى مةحمود ئةرسةالن بةردةوام دةبيتء تيشك دةخاتة سةر ئةوةى، كة بةدةستهيناني ئامانجةطةلي ئةهلى رؤذنامةيةكى ئيشى سياسي، ذانى جاران زؤر هاوآلتي بةآلم نيية، لةدايكبوونيكى وةها رووثةرى نيوةى داثؤشيووةو الثةرةكانى يةكةمى جةننةتيكى دووةم��ي��ش��ى ن��ي��وةى لةهةبوونى تةذى جوانىء لةوثةرى خزمةتطوزارى بةريكالم بةيانكردووة.

ثييواية ناوبراو رووةشةوة، لةو فةرامؤشكردنى هةم كاتدا لةيةك ب��وون��ى خ��ؤي��ةت��ى وةك واق��ي��ع��ي ثيشيلكاريشة ئةهلىء رؤذنامةيةكى ل���ةدذى واق��ي��ع، ه����ةروةك ضؤن

سةرليشيوينةرى خوينةريشة.مةحمود، واى دةبينيت رؤذنامةى هاوآلتييش دواجار دةبيت لةو بيباكىء بثةريتةوةو واقيع فةرامؤشكردنةى ئةهليبوونى لةرةطةوة بةمانا بكاتةوة.

خؤى بثاريزيت لةئاراستةكردنه����اورى ك��اس��ت��رؤ ن��وس��ةرو ثيرؤزبايىء لةثال لةرانية، رؤشنبير سةركةوتنى بؤ هاوآلتي كة لةتةمةنيكى ثر قؤناغيكى ب��ري��ن��ى ك���ورتء

مةترسيدار تيثةربووة.ن��اوب��راو، ب��اس ل��ةوة دةك��ات بةقؤناغيكى ئةهلى ميدياى ك��ة مةترسيدارى بةريكردووة، لةدؤخيكدا سيمايةكى ملمالنيكان كة ذياوين

نادروستيان وةرطرتووة.نادروستدا »لةدؤخيكى دةليت ك��ات��ي��ك ك��ة رؤذن���ام���ةى ه��اوآلت��ي لةدؤخيكى ئاراوة، هاتة لةدايكبووةء ثيويست وةكو ناتوانيت ئاوائالؤزدا لةئاستى ثيداويستى قؤناغةكةدا بيت».

ثر قؤناغة لةو ثييواية كاسترؤ، مةترسىء مةينةتةدا، هاوآلتي كؤمةليك ناشكريت ن��اوةء طرنطى هةنطاوى

بوتريت هاوآلتي جيطةى سةرنج نيية.ئةو بةثيى ه��اوآلت��ي ثيشيواية لةرابردوودا، تييثةراندوةو قؤناغةى تيدابووةء لةكةموكورى كؤمةليك لةهةنديك وادةرك���ةوت���ووة وةك ثيوة سياسى اليةنطرى بابةتدا، هةوالء لةروومالكردنى دياربووة لةئاراستةكردنى جؤريك زانياريدا لةو دةكريت بةآلم دياربووة، ثيوة طرنطى رؤليكى جياوازانةدا قؤناغة ضةسثاندنى مرؤظء لةمافى طيراوة

بنةماكانى كارى رؤذنامةوانيدا.ئةوة بؤ ئاماذة نوسةرة، ئةو ب��ةردى ه��اوآلت��ي وةك ك��ة دةك���ات مامةلةى سةربةخؤ ميدياى بناغةى ئوميدةوارة بؤية دةكريت، لةطةل طرنطترو رؤليكى هاوآلتي لةداهاتوودا ميدياى لةبوارى بطيريت بايةختر ثر زانيارى هةوالء هةولبدات ئازادداء

طرنطء بابةتييانة بطةيةنيتة خةلك.ه����اورى ك��اس��ت��رؤ، داواك���ارة سياسىء لةئاراستةكردنى »هاوآلتي، ب��ةدوور خؤى ئايدؤلؤذى ئاينىء كة بكات مامةلة جؤريك بطريتء ضونكة ثيويستييةتى، ئةهلى ميدياى رؤذنامة لةهةر كؤمةلطةيةكدا جؤريك هةيةء خ��ؤى ك��اري��ط��ةرى رؤلء ثيويستة ئةومتمانةيةى هةيبووة، هةر

بمينيت».

هاوآلتي [email protected]

ذمارة )780( شةممة 2011/11/5

ناكةم، هاوآلتى رؤذنامةى سةرةتاكانى باسى قسةى من لةسةر ئةم دوايانةى ئةو رؤذنامةية، راستة لةو زؤريك ذيانى سةرةكى بةشيكى رؤذنامةية ئةو رؤذنامةنووسى، كايةى ناو هاتنة كة نويية نةوة تا ئيمة بؤ بوو باش مةكتةبيكى بليم ئةوةش ئةشى لةريطةى كآلسةكانى ئةو رؤذنامةيةوة شتيك لةبارةى حزبيةكة لةجيهانة دور و بزانين رؤذنامةوانيةوة ئةم بيربكةينةوة، سةرةبةخؤيانة ئازادانةو كةميك هيض بيرئةكةينةوة كاتيك راهينا ئيمةى رؤذنامةية تةليسم و هيليكى حزبى و ثيرؤزى بتةكانى دةسةآلت بنوسين لةفةزايةكدا و نةكات بيركردنةوةمان لة كار ببةين شتانة ئةو بؤ دةست بتوانين بيت ئازاد هيندة ديويكى ئةمة ثيدةبردن، ثةى بيركردنةوةمان كة هةرضؤن ئ��ةوةي��ة دى دي��وةك��ةى رؤذن��ام��ةك��ةي��ة جيهانى سةيرى رةخنةطرانةوة بةضاويكى راهاتين ئاواش بةضاويكى رةخنةطرانةوة دةوروبةرمان بكةين ئيمة كؤمةلطةى هةلبةتة بكةين، هاوآلتى تةماشاى لةناو نية ماناى لةرؤذنامةية، دوور كؤمةلطةيةكى رؤذنامةى باشترين تيراذى كةسدا مليؤن» »ضوار تيمان تيراذة ئةم دانةبيت، هةزار «10« سةربةخؤ لةذير رؤذنامة خويندنةوةى ئاستى كة دةطةيةنيت بضيتة كةلضةرو نةبوةتة رؤذنامة سفرداية، ثلةكانى ناو هةموو خيزانةكانةوة، خوينةرى كورديش ئةوةندة دةكات، تةسكةوة سةرى شتةكان ديديكى و بةطومان يان دةكات رؤذنامةنووس تةماشاى ثالةوان وةك يا وةك خائين و مةترسيدار، هةردوو ئةم ديدة خرابترين هاوآلتى بيزارة. لييان رؤذنامةنووس كة ديدانةن ئةو ديدةى ئةم توانيوة هيشتانةيان ديش رؤذنامةكانى و بكةنة رؤذنامة توانيوة نةشيان بطؤرن، خوينةر بطؤرن، خوينةر جيهانى توانيوة نةشيان كةلضةر، ئةو بةخؤشمةوة توانيوة نةشيان دةليم كة هةلبةتة ناو بضوكى خاليك وةك منيش ضونكة قسةيةدةكةم

رؤذنامةنووسى ثشكم لةو بى توانايية بةردةكةويت.»ه��ةوال, كؤلةكةية سى رؤذنامةيةك هةموو هاوآلتى لةهةوالةوة تةماشا بكةين، با ريثؤرتاذ. وتار» زؤرى بةشيكى دابةزيوة، زؤر هةوالدا لةئاستى خؤيةوة باوةرثيكراوةكانى لةسةرضاوة هةوالةكانى رؤذنامةنووسة مافى ئةمةش و دةكةويت دةستي رؤذنامةية ئةم دةبواية وةلى هةبيت، سةرضاوةى ليدوان بةبى هةوالى خؤى لةتةمةنى سال دة ثاش خؤى بةثرنسيبيكى بيكرداية بآلونةكردايةتةوة ليكةن، ضاوى ديش طؤظارةكانى رؤذنامةو بؤئةوةى هاوآلتى بيروخينيت كة ئيدى هةوال ئةو ديوارة دةبيت رؤذنامةنووس لةذيردةستى ليدوانيك ضةند بةبى كاريكى هاوآلتى بؤسةرةتاكانى ئةمة طوزةرنةكات، لةبةر نية، ئاسايى ئيدى ئيستا بؤ بةآلم بوو ئاسايى لةبةرئةوةى رؤذنامةوانى، ثيشةى لةبةر نا هيض بالةبرى بدةن، ليدوان بوون ناضار بةرثرسةكانيش هاوآلتى» زانياريةكانى »بةثيى وش��ةى سةرضاوة بآلوبكاتةوة لةطةليدا ليدوانةكانيش و بةكاربهينيت ناو ديتة نةوةيةى ئةو تا بكةنةوة، رةديشى طةرجى عادةتة بةو ثشت فيربيت رؤذنامةنووسى كايةى

ببةستيت نةك سةرضاوةى بيناو. لة قسةكردنة ري��ث��ؤرت��اذ لةسةر قسةكردن كورديدا رؤذنامةطةرى لةناو كة ضيرؤك جيهانيكى هاوآلتى هةبوة، كاريطةرى كةمترين بةهاوآلتيشةوة نةيتوانى ريثؤرتاذ بكاتة كؤلةكةيةكى بةهيز، زؤرترين كاريطةرى هاوآلتى بؤ جيهانةى دةرةوة بةتايبةت كاية بووة، وتارةكانيةوة و هةوال لةريطةى سياسيةكةى ناوةندةش كة ريثؤرتاذة بةو بؤئةوةى ئةو كؤلةكةى بير هاوآلتى ئةشى نةمينيتةوة خؤى الوازيةى شيوة دروست ريثؤرتاذةكانى لةناو هةوال لةوةبكاتةوة بتوانيت تا بكات دروس��ت بونيك تيكةل و بكات ئةطةر ببةخشيت، ناوةندةش بةو زياتر مانايةكى خوينةريك وةك ناضارين قؤناغةدا لةم نةكات ئةمة الوازن، ه��اوآلت��ى ريثؤرتاذةكانى بليين بتوانين وتار هاوآلتى ثيويستة ئيدى وتاريشةوة لةبارةى و بكات دروس��ت دى رؤذنامةنووسى دى، نوسى بيانكاتة دةموضاوى نويى و لةتةنيشت رؤذنامةنووس خاوةن طةنجى ديش بةناوبانطةكانى ونووسةرة بؤضوونى نوى دروست بكات بؤئةوةى ئةم كؤمةلطةية تةنها ثيى وانةبيت كؤمةليك كةس هةن و ئيدى تةواو، خؤيةوة الثةرةكانى لةريطةى هاوآلتية ئةركى ئةمة شوينى بيت دى نةوةيةكى تا بخولقينيت فةزاية ئةو خؤى كاتى هةرضؤن بطريتةوة، ثيشوو ئةوانةى ناساندنمان و دةركةوتنمان بؤ دا ئيمةى يارمةتى ئةوكارةى دةتوانيت ئيستاش خةلك، و بةخوينةر بكات، ترى طةنجى بؤ ئةمرؤ كرد ئيمةى بؤ ثيشوتر دةتوانيت كرد باسمان كؤلةكةيةى سى ئةم لةسياقى هى بكاتة رؤذنامةكة دةتوانيت بكات، ديش كارى هةموو جيلةكان، نةك لة بازنةى سياسةتدا بيخنكينيت، رؤذنامةوانيةكانى ثةيوةندية لةريى دةشتوانيت ذيان، سةرةكى بةشيكى بكاتة رؤذنامة خؤيةوة بةوةية هةوايةكى ثيويستى بةيانيان هةرضؤن مرؤظ بةوةية ثيويستى ثاكة هةوا ئةو ثاش هةلمذيت ثاك بزانيت بؤئةوةى بخوينيتةوة باشيش رؤذنامةيةكى لةجيهاندا ضى رودةدات، ئايا هاوآلتى دةتوانيت بةيانيان

جيهانمان ثيى بناسينيت؟

قسةيةكلةسةر هاوآلتى

لةتاريكيدانةبةز طؤران دةينووسيت

سؤرانء رانية؛ ضاويان لةسةر هاوآلتى يةرؤذنامةنووسانء رؤشنبيران، بةرةخنةكانيان رؤذنامةكة دةولةمةند دةكةن

هاوآلتيةك لةكاتى خويندنةوةى رؤذنامةى هاوآلتيدا فؤتؤ: ضنور محةمةد

ئةحمةد محيدين / قةالدزى

سنووري لة ذاراوة ثردى لةسةردةمى ثشدةر، دةظ��ةري ئينطليزةكان م��ةل��ةك��ي��ةت��دا دريذيةكةى كردووة دروستيان و ئةبى مةتريك 200 نزيكةى 11 لةسةروى بةرينيةكةشى ساالنيكى دواى مةترةوةية ماندوبونةى ئ��ةو دواى زؤر هاتووضؤى بةهؤى كةديويةتى ه���ةم���ةج���ؤرى س���ةي���ارةى لةسةيارةى هةر ج��ؤراوج��ؤر سةربازى ط��ةورةى و بضوك خؤى توانيويةتى ومةدةنيةوة باران ئةو بةهؤى بةالم بطرى دوايدا ساالنةى ئةم والفاوانةى بووة كرد رووى زياتر ئاوةكة هؤكارةى بةم دووكلى سةر ثايةكانى سةر بؤ طةياند زيانى لةبةر ب��ون ثضري لةيةكى و هؤى دةب��وة مةترسيةكة ئةم بةينى قةالدزةو دابرانى لةيةك

شارةكانى تر.ئ�����ةوة ب���و ث������رؤذةى دروس��ت��ك��ردن��ى ث��ردي��ك��ى لةاليةن دةرض���وو بؤ ت��ازةى ه���ةن���دةس���ةى س���ةرب���ازى 2مليؤن بةبرى ئةمةريكيةوة بةراثةراندنى دةستيان دؤالر ثسانةوة بةبى كرد كارةكانيان لةسةروى طةرما بةسةرماو بةشيوازيكى ك��ؤن��ةوة ث��ردة توانيان وسةردةميانة هونةرى تريان كارةكانى نمونةى وةك ماوةكةى كة ئيشةشيان ئةم بةهؤى ئ��ةوان بوو رؤذ 448دل��س��ؤزى و ض��اوةدي��ري��ان و بؤ توانيان كارةكانيان زةبتى لةوادةكةى كةمتر ماوةيةكى خ����ؤى ب��ةس��ةرك��ةوت��وي��ى

بة280 بدةن ئةنجام كارةكةيان ئةمةش ك��رد، ت��ةواوي��ان رؤذ بؤخةلكى بوو مذدةيةكى خؤش بةتايبةتى شارةكةو سنورى ئ���اوةدان���ك���ردن���ةوةى ب��ؤ و

بةرذةوةندى باالش بةطشتى.نوسينةدا لةم من مةبةستى ثرؤذةكانى هةموو بريا ئةليم ت���رى ك���وردس���ت���ان ئ���ةوان دةست نةك كردبا دروستيان جيرانةكانمان ت��ي��وةردان��ى تاوةكو وةك ئةم نمونةية باسى كة بكةين سةركةوتنةكانيان

راثةرينةكانى لةكاتى ض��ؤن هةر بةعسيةكان س��ةردةم��ى ثالثشتى ك��ة ب���ون ئ����ةوان باشورى و كوردستان خةلكى سةرخستنى بؤ كرد عيراقيان ئةوةى وةك هةر راثةرينةكان ئةبينين بةرهةمةكةى كةئيستا ئةوةتا ثرذةى ئاوى خاس ضةند دةرضوونةكةى دواى جاريك ج��ؤرةوة ج���ؤراو بةبيانوى لةوةرطرتنةكةى كةمتةرخةميان ئةوةى بةناوى جاريك ئةكرد بةم بطرى وةري نية ك��ةس

ئةوةى بةناوى نرخانةو جاريك بودجةكةى طرانةو ثةلى و كةل ضؤن بةناوى جاريك و كةمة بكةنةوة بضوك ث��رؤذةك��ةى بةناوى ج���ارةى ه��ةر ئيدى بؤ دةرض��وو ت��ادواى شتيكةوة كارةكةش ونى بةكارب دةست مانطى نزيةكةى ل��ةب��ةروارى 330رؤذ بةمودةى 2008 3ى ئيستا ب���ةالم ب��ك��رى ت���ةواو طواية نةبوةو تةواو ئيشةكةى لةتةسميمةكةيدا طؤران بةناوى ب����ةالم ل��ةط��ةل ئ����ةوةش دا

طواية ئةلين ناوضةكة بةخةلكى بةكاربونى وةدواكةوتنى دةست ئةم ثرؤذةية بةخير ئةطةريتةوة تر ثرؤذةيةكى ضةند ضونكة وةك ئةم ثرؤذةية لةشوينةكانى هةلةى ب��وون ت��ةواوي��ش ت��ر تيداية ئةوة لةم ثرؤذةية دوبارة نابيتةوة ئةم ثاساوة سةيرةكةى لةوةداية وةك ئيحتراف كردنيك روى تةرخةمى كةم لةسةر كة ئةطينا ث��رؤذةك��ان ب��ؤ داوة ط��ةر ئ��ةوان ئ��ةوا ش��ارةزاي��ان لةكارةكان بؤ جةماوةرى خؤيان

ئاوا بؤ زةق هةلةى دلسؤزبن كارةكانيش كة بدات روو دةبى ذيانى بةتةمةنى ثةيوةنديان بةر بةم ئةمان هةبى خةلكةوة ثرسيارةتية ئيش ناكةن و زياتر قازانجى مانةوةى مةبةستيان نةك ثرؤذةكان لةسةر باشة طةل خؤشى دةست وةرطرتنى و نيشتيمان بؤيان دةست و برد كارةكانيان لةراثةراندنى كردن ئةمةريكيةكان كة ئةوةى وةك بةدلنياييةوة ئ��ةوة ك��ردي��ان، خةلكةكة رزطاركردنى دةبيتة لةثيناوى زي��اد مةسرةفى لة وةرةق��ة ك��ة20 بيريك ليدانى كة ل��ةوةى جطة ئةطرى زياتر مالةكةن لةمولكى بةشيك مةجالى ب��ؤ ئ��ةب��ى خ��ةس��ار كردنى ثيس لةطةل و بيرةكة ئةو لةسةر لةذينطةش بةشيك زؤر خةلكانيكى ئوميديةدا بي بيريان زياتريش ثارةيةو بةم زةمينةى لةكاتيكدا كة ليداوة، ئاوييةش كةم ئةم ضارةسةرى كة خاس زيى بونى وةك هةية ئةبى رةت شارةكةدا بةنزيك ناحيةى رزطاركردنى ئةبيتة و هةلشؤش لةو كةم ئاوية ضونكة سةرضاوةكانى ئ��اوى ئيستا ه��ةل��ش��ؤ ئ���ةط���وازري���ت���ةوة ئةمانيش ك��ة ق����ةالدزة ب��ؤ ئةم بةرزةردى كشتوكالةكانيان سةرةراى ئةكةوى ئاوية كةم دل��راط��رت��ن��ي��ش��ي��ان ل��ةالي��ةن دةسةالتةوة طةر داواى خزمةت بةديلة ئةم بؤ ئةكةن طوزارى ثةلة طةر ناحيةكةيان ضونكة بؤ ئاوةش ئةم ليدى واى نةكرى هةم و ناكات ناوشار بةشى لةبةر وشكة سالى و هةم لةبةر ناحيةكةو نفوسى بونى زي��اد

سةد ئةليم بؤية ناوشاريش هةر ث��رؤذةي��ةش ئةم خؤزطة وةك ثرؤذةكةى دروست كردنى خؤرانى خةم ئةميش ثردةكة ثرؤذةكةيان زوتر والتةكةمان ئةمةريكيةكان دةس��ت داباية تاوةكو وةك مذدةى تةواوبونى دابا تريان مذدةيةكى ثردةكة و شارةكة سنورى بةخةلكى

والتةكةمانثرسيار كةبؤتة ئ���ةوةى دار ث��ةي��وةن��دى ل��ةالي��ةن��ى و وةك ل��ةس��ةرةت��ادا بؤضى ثارةكةى هةندةسى كاريكى دةب��ى بؤ نةخةمليينراوة بؤ بروا ثالنةدا بةم ئيستا تاكو وةك داب���ى ل��ةدواك��ةوت��ن و 9مليار ب���اى ل��ةس��ةرةت��ادا كرابى لةسةر حيسابى دينار بارى شكستى بةهؤى ب��ةالم لةثالنى تةرخةميةكان ك��ةم قؤناغانةدا بةم هةندةسيةكةيدا 9م��ل��ي��ارةوة ل��ة وةك ب���روات كردن زي��اد قؤناغى بةحةوت كاتةكانى زيادكردنى بةدوبارةو بطاتة 42مليار دينار كة لةكاتيكدا ت��ةواو ن��ةت��وان��راوة هيشتاش ئةم دةلين سالة ضةند وا بكرى ئةوةشدا لةطةل سال ئةم سالنا بةشى حكومى ئاوى كةئيستا شارةكة خةلكى دابةشكردنى و خةلكةكة ك��ةذم��ارةى ناكا ط����ةورةى ش���ارةك���ةش ه��ةر زانياريتان بؤ لةزيادبونداية هةر ئاوةكةش طةيشتنى بونى داية داب��ةش��ك��ردن ل��ةس��ةرةى كةضى وا ماوةيةكة نايةلن بيرى ئاوى خوراردنةوةش لي بدرى و قةدةغةكراوة ئةمةش بؤتة هؤى خةلكةكة دلى نارةحةتكردنى

طلةى لةاليةنى بةرثرسان

ئا: هاوآلتى

ب����ة ث����ي����ي راث����ؤرت����ة بةرزبوونةوةى نيودةولةتييةكان، بةرووبوومة نرخى بةردةوامي بازارةكانى لة خؤراكييةكان فشاريكى هؤى بووةتة جيهاندا كة جيهان، ئابووري لةسةر تر والتانةى لةو يةكيكة عيراقيش برةزبوونةوةى كيشةى زؤرترين

نرخى خؤراكي تيداية.طرووثي وةرزى راثؤرتى ناونيشانى بة نيودةولةتى بانكى خؤراك» نرخةكانى »ضاوديريي زؤري بةرزبوونةوةى بة ئاماذة خؤراكييةكان بةروبوومة نرخى دةك����ات ب��ةج��ؤري��ك زي��ان��ى طةورةترى بةو وآلتانة طةياندووة تيياندا ه���ةذاري ري���ذةى ك��ة بةرزترة، بة بةروارد بةو وآلتانى

تر.ل��ة م��ان��ط��ى ئ��ؤك��ت��ؤب��ةرى نرخي بةرزبوونةوي ئةمسالدا، )20( طروثي جيهاندا لة خؤراك

لة ثيكديت كة ك��ؤك��ردةوة، ن جيهان. ئ��اب��ووري 20والت����ى نيودةولةتيش دراوي سندوقي هيناني لةشكست ه��ؤش��داري دا لة وآلت��ان ئابوورييةكاني ثالنة بارةى ضارةسةركردنى ئاسايشي

خؤراكةوة.ج���ؤن ل��ي��س��ك��ان ج��ي��ط��ري دراوي سندوقي ب��ةري��وةب��ةري لةطةل لةديمانةيةكدا نيودةولةتي رايطةياند، سي ( بي )بي كةنالى لةئيستادا نيطةرانييةكي زؤر هةية سةبارةت بة نةبووني ريي ضارةي بوونةوةو رووبةروو بؤ طونجاو دي��اردةي نةكردني ض��ارةس��ةر هةلكشان و بةرزبوونةوةي نرخي

بةرهةمة خؤراكييةكان.نيودةولةتي بانكي ثيشتر ئةو تؤماري ك��رد، ئاشكراشي هةذارييةوة بةدةست كةسانةي

مليؤن 44 بؤ لةجيهاندا دةنالينن كةس بةرزبووةتةوة.

عيراق لة ضةقي قةيرانةكةدايةع���ةب���دول���رةح���ي���م د. زانكؤى مامؤستاى مةشهةدانى م��وس��ت��ةرن��س��ةري��ي��ة ل��ةب��ةغ��دا نرخى بةرزبوونةوةى هؤكاري دوو بؤ خؤراكييةكانى بةرهةمة يةكةميان كة طيرايةوة، فاكتةر قةتيس بةهؤى سورشتييةوة

بوونى طةرمييةوةية. ثسثؤرة ئةو وت��ةى ثيي بة تريان هؤكاريكى ئابووريية؛ طؤرانى بة ثةيوةيستة بازرطانيةو نرخى نةوتةوة كة ئيستا عيراق لة

ضةقي ئةو قةيرانةداية.م���ةش���ه���ةدان���ى ج��ةخ��ت��ى بةستنى ثشت كة ل��ةوةك��ردةوة ع��ي��راق ب��ةش��ي��وةي��ةك ف��راوان وايكردووة هاوردةكردن لةسةر روةوة لةم طورزى زؤرترين كة

بةربكةويت.وتةبيذى ئةلتةميمي، كريم عيراق، كشتوكالى وةزارةت���ى تري هؤكاريكى خ��ؤي��ةوة الي هؤى بووةتة كة ئاشككراكرد بةروومة نرخى بةرزبوونةوةى

خؤراكييةكان. كة بةوةكرد ئاماذةى تميمى وآلتة دراوسيكان رؤلى سلبيان لة دروست بوونى ئةو كيشة بينييةوة لة مةسةلةى بةتايبةتى عيراقدا لة طرتنةوةى ئاوى رووبارةكانة، كة

زيانى بة كشتوكالى عيراق.لةوةكردةوة جةختى تةميمي ثرؤذةيةكى عيراقي حكومةتى كة جيبةجي بؤ ثيكردووة دةس��ت باشتر وةب��ةره��ي��ن��ان ك��ردن��ى بةمةستى ئ���اودا ب���واري ل��ة بةكارهينانى لة بواري كشتوكالدا.

بؤضوونة ثيضةوانةى ب��ة رةشبينييةكانى مةشهةدانييةوة كة وتةبيذةكةى ئابووريية، ثسثؤري

عيراق كشتوكالى وةزارةت���ى دةداتء نيشان خؤي طةشبينى خؤراكييةكانى ثيداويستية دةليت بةرهةم ى %50 لة زياتر عيراق بةتايبةت محةليية، هينانى

دانةويلة. بةرهةمةكانى

تيكضوونى ذينطة زيان بة بةرهةمة خؤراكييةكان

دةطةيةنيتئةو طةشبينى س���ةرةراى بةرثرسة، بةالم تيكضوونى كةشء هةواو ذينطةى عيراقء خؤلبارين، نوييانة مةترسيية لةو يةكيك بة بؤسةر زيانيان كة دادةن��ري��ت

بةروومة كشتوكالييةكان هةبيت.جيهانيشدا ئاستى لة تةنانةت ئاماذة ه��ةوا و كةش زاناياني و كةش طؤراني كة دةدةن بةوة دةردان��ة بةهؤي جيهان ه��ةواي ذينطةوة ثووني ثيس طازيةكان و كاريطةري نةريني بةشيوةيةكي

هةية خؤراك دابينكردني لةسةر خولطةكاني لة ناوضة هةندي و قاتوقري دووض���اري زةوي���دا

بوونةتةوة.زانايان كة راثؤرتيك بةثيي هةوا و ك��ةش ط��ؤران��ي لةسةر ناوضةي هةندي نووسيويانة، شيوة ب��ةخ��راث��ت��ري��ن جيهان طؤرانكارييةكاني كاريطةريي ك��ةش و ه��ةواي��ان ل��ةس��ةرة، كة ئاسايشي ليذنةي لةوبارةيةوة كشتوكال هةوا، و كةش طؤراني لة ك��رد، ثيشبيني خ���ؤراك و فرةواني ناوضةيةكي داهاتوودا ئةفريقا و ئاسيا ب��اش��ووري كاريطةريي طؤراني كةشوهةوايان لةسةر دةبي و هةندي لةم ناوضانة هةذارييةكي زؤر دةيان طريتةوة.

ل��ة راث��ؤرت��ةك��ةدا ه��ات��ووة، سةدان مليؤن كةس لة باشووري ئاسيا و ئةفريقا ماوةيةكة هةذاري ب��ةرةو و ك���ردوون ت��ي رووي خراثتر دةرؤن. ثاتي كريستيانسن، و كشتوكالي ئابووريناسي ئاماذة ليكؤلينةوةكة لة ئةندام ئةوان لةئيستادا كة دةدات بةوة طؤراني كاريطةريي بةباشي كةش و هةوا لةسةر برسييةتي و

هةذاري دةبينين.بؤ نيودةولةتي فيدراسيؤني )ئؤكسفام( ه��ةذاري نةهيشتني كةثيك هاتووة لة )14( ريكخراوي وآلتي ل��ة)98( كة نيودةولةتي ه��ةذاري و نةهيشتني بؤ جيادا ذيانةوة لةرووي نادادثةروةري لةطةل راستةوخؤ بةشيوةيةكي وآلتاني و ريكخراو كؤمةلطة و بةوة ئاماذة دةكةن، كار جيهان دةكريت ض���اوةروان كة دةدات )2030( لةسالي دانةويلة نرخي دا بؤ دوو هيندة و بةريذةي سةدا

)180( بةرز ببيتةوة.ب����ارب����ارا س��ت��ؤك��ي��ن��ط، ب���ةري���وةب���ةري ك��ارط��ي��ري��ي

لة)ئؤكسفام( ئةوةي خستة روو كة نرخي تيكراي )2030(دا سالي لة بةريذةي سةرةكييةكان دانةويلة بؤ لةثاشانيشدا )120( و س��ةدا كة دةك��ات، زي��اد )180( س��ةدا ن��ي��وةي ئ��ةو ب��ةرزب��وون��ةوةي طؤراني بؤ دانةويلةية نرخي بؤية دةطةريتةوة، هةوا و كةش بيانةويت جيهان سةراني ئةطةر هةوا و و كةش طؤراني بةسةر خؤراك و نرخي بةرزبوونةوةي كةميي كشتوكالي و زةوي كةميي ثيويستة بكةون، سةر وزة ئاوو خؤراكدا سيستةمي لة ضاكسازي

بكةن.

عيراق طيرؤدةى خؤراكي هاوردةية

ل��ةط��ةل ئ����ةوةى ه��ؤك��ارة بةرهةمة ن��رخ��ى جياجياكان خ��ؤراك��ي��ي��ةك��ان��ي��ان ب���ةرز كرووةتةوةو عيراقيش كاريطةريي ط���ةروةى ب��ةس��ةرةوةي��ة؛ ب��ةالم لة كة خؤراكانةش ج��ؤرة ئ��ةو دةرةوة هاوردة دةكرين زؤر جار باشنين، هةر كواليتييةوة لةرووى عيراق بازرطانى وةزارةتى بؤية داهاتوودا لةسالى برياريداوة ضاو بة بةرهةمة هاوردةكراوةكان

بخشينيتةوة. خؤراكدا وةزيري حةسةن، خيروآل د. رؤذى ئاماذةى عيراق بازرطاني رايطةياند، راب��ردوو، شةممةى هةولداية لة وةزارةتةكةي ئيستا بؤ خ���ؤراك ج���ؤري باشترين بة بكات، دابين هاووالتييان )2012(وة لةسالي كة جؤريك بةثيي نوي و بةسيستميكي عيراق كةلوثةل و خ��ؤي ثيداويستي

خؤراك هاوردة بكات.لة كة خؤراكانةى لةو جطة دينة ئ��ازادةوة بازرطاني ريطةى وةزارةت��ي هةروةها عيراقةوة 100ي ياساي بةثيي بازرطانيي

خؤراكي بةشة 1989 س��ال��ي كة داب��ةش��دةك��ات، هاوالتييان ه��اوردة دةرةوة ل��ة بةشيكى

دةكات.ح���ةس���ةن، خ���ي���روآل د. عيراق كةساالنة رونيكردةوة دينار ترليؤن 8 بة ثيويستي خؤراكي بةشة ئ��ةوةي بؤ هةية مانطانةي 32 مليؤن هاوالتي دابين 4 ئيستا »كةضي وتى بةالم بكات، ترليؤن دينارمان بؤ دابين دةكري و ضةند جاريك داواي زيادكردني وةالم ك���ردووة، ب��رةم��ان ئ��ةو لة سوودمان لةبةرئةوة نةبووة، دابةزيني نرخي خؤراك لة دنيا لة

هةنديك كاتدا بينيوة».ل���ةب���ارةي وردةك���اري���ي بازرطاني وةزيري سيستمةكةوة كةلوثةل و هةر »لةئيستادا وتى خواستي ئاستي خ��ؤراك��ي��ك ب��ةرزب��ي��ت، ئ���ةوا ب��ازرط��ان و ئةو بياني ناوخؤ و كؤمثانياكاني ئةمة دةك��ةن، ه��اوردة كاآليانة خؤراك كاآل و هةندي لةكاتيكداية ثييةتي ثيويستي زؤري عيراق كة قازانجي كةمة لةبةرئةوةي كةضي بازرطانان و كؤمثانياكان هاوردةي

ناكةن».بةوةشدا ئاماذةي هةروةها لةسةرةتاي سالي داهاتووةوة هةر ه��اوردةي خؤراكيك كةلوثةل و ئاطاداري بة دةبيت بكريت وآلت

وةزارةتي بازرطاني بيت.وتيشي »ئةو جؤرة كةلوثةل و ثيويستي وآلت خ���ؤراك���ةي دةستنيشان وةزارةت ثييةتي؛ ريطة شيوةيةك بةهيض دةكات و بة كؤمثانياكان بازرطان و نادةين هاوردة كاآل خؤيان ئ��ارةزووي ئيستاي شيوازي ضونكة بكةن، خؤراك كةلوثةل و هاوردةكردني خراثترين ئ��ةوةي هؤي بووةتة جؤري كةلوثةل و خؤراك هاوردة

بكريت».

7ذمارة )780( شةممة 2011/11/5هاوآلتي [email protected]ئـــابــوورىبةدخؤراكي نوي لة عيراق

عيراق يةكيكة لةو وآلتانةى كة روبةرووى طةورةترين بةرزبوونةوةى نرخى بةرووبوومة خؤراكييةكان دةبيتةوة

ثردى ذاراوة ماوةى تةواو كردنى 448 رؤذ بوو ئةمةريكييةكان بة 280 رؤذ تةواويان كرد

ئامادةكردنى : دانا رةزطةيى

خدر دوملى – دهوك رؤذنامةنوس و بةريوةبةرى ثةيمانطاى راطةياندنى دهؤك

دةركةفتنا رؤذا رؤذا هةر ئيكةم ذمارة ذ رؤذناما هاوالتي هةبوونا دةرطةهين نهو، وتا دا هاتينة لى ثتر جياواز زانياريين تر هيز ب جياواز دةنطةين و

بوينة.هةبوونا وط��وم��ان ب��ى و سةربخو طوظارين و رؤذنامة ئ��ةظ��ان ج����ورة دةرف���ةت���ان دبيذن ودةمى ، دكةن دروست ستونين ذ ئازاد رؤذنامةظانيا ضةندة ئةو نة، ديموكراسيةتى رؤذناما كوردستانى هةريما ل هاوالتى و ئاوينة و باس و طوظارا لظين و شةقام باشور وضةندةين

دى تر ل بيرا مةدئينن.

و ث���روس���س���ةك وةك ئ��ةزم��ون��ةك��ا رؤذن��ام��ةظ��ان��ى سنورين هندةك شيا هاوالتى اليةنى وشيا بةزينيت، ب طرنط بؤ نياسين بدةتة يى راستيا دى بوية كو تا كوردستانى، خةلكى رايين بيرو و ئازديى منبةركا

جياواز.بورى سالين دةه دظ��ان ب��اوةري��ا ش��ي��ا ه���اوالت���ى دا كوردستانى هةريما خةلكى و بطشتى راطةهاندنى كارى ب لى ثتر بتايبةت رؤذنامةظانيى دةرطةهى ببيتة وشيا بكةت، كوردستانى ثارتين زانياريين ديار و دايلوكى كرنا ئالوطور و جودا نةهينيين ضةندين كرنا

جودا.ه���ةب���وون���ا ه����اوالت����ى و هةموو بؤ ئازاد رؤذنامةظانيا بوو، دكمةن تشتةكى هةريمى ظيرى ذبلى كو ضةند كةسةكا ل و وي��را ه��ة، ئ��ةظ ض��ةن��دة نة ئةطةر كو ذبةر بوو، وان بدلى جظاكةكى بدروستى بظيت مة بكةن، دروس��ت ديموكراسي ئةم تشتةكى هةر ب��ةرى دظيا بير ل دروست كرن و ثشتةظانيا

رؤذنامةظانيا ئازاد بكةن.كارى د هاوالتى ئةزموونا ضةندين د كو دا رؤذنامةظانيى جاران دةربازبوية دا قوناغا بوو سةركةفتى ي��ا ط��ةل��ةك وجاران طةلةك نةب دلى خةلكى ئةطةرين ضةندين بةر ذ بوية، نةبونا و ثيشةيى و تةكنيكى هةر لى ، ثيزانينا دانا دةرفةتا دروستكرنا دةرطةهةكى ماية بابةتين ضةندةين و ورايا، بير كرينة، بةالف طرنط و دكمةن جاران بدةهان كرية وةس��ا و خو بوضونين سياسى ثارتين بطهةيننى و رةد كرنا ثروثاكةندة و رةخةنةيا رون وبةالف بكةن، كو ئةظ دةرفةتة هةموو جاران سياسى ثارتين درؤذنامةظانيا

و حكومى دا دةست ناكةظيت.بهيت هاوالتى دسالين ثةياما جظاكى ئاظاكرنا ثةياما دظيا دا ثيشكيشكرنا رؤشةنبيريا و بيت سياسى و مةدةنى بيت، دظيا ثتر ببيتة و بيت ثيكةرى باوةر يا بؤ وةرطرتنا ثيكرى باوةر جهى زانياريا، داكو بةردةوام خةلةك سياسى ثارتين و ودةستهةالت بدةنة طرنطيى بريارى جهين و منبةركى بمينيت و وى، بابةتين جياواز دةن��ةط��ةك��ى و ئ��ازاد بؤ دة جياواز دسةردةمةكى

هةموو خةلكى كوردستانى.

ثاسةوان سوورضي –رةوشةنبير ئاكري

ب��وري��دا ساليت ض��ةن��د د وةك )ه���اوالت���ي( رؤذن��ام��ةي��ا رولةكي ئ��ازاد رؤذنامةيةكا طةشةثيدانا د طيراية م��ةزن بةرفرةهكرنا و جودا، ئازاديين و ديتن ضوارضؤظين و م��ةودا هاوالتي بيروبوضونين جياواز، و

لسةر دةستهةالتي خورتيا شيا و بكةت كيم خةلكي س��ةري وي داقوتيتة بهيز ليدانةكا خو بؤ دةستهةالتي ثيروزيا ضيكري، خةلكيدا دس���ةري وي كو وةليكرين وةالت��ي و خو هزرا هةبن ئاريشة ضةند كاسيين و كيم و شاشي د رةخني و نةكةت دةستهةالتيدا لي نةطريت.. نةخاسمة ل دةظةرا بهزرا وي دةستهةالتا ئةوا زةر بندةستكرنا و كونترولكرن خةلكي سةرةدةري دطةل وةالتي و بويةرين رؤذانةيين وان دكر.. خةلكي بو ويرةكي )هاوالتي( ل رةخنةطرتني ريكا ب ضيكر دةستهةالتي و دةزطةهين وي و ئاشكراكرنا كيم و كاسيين كار و ثرؤذة و خزمةتطوزاريين جودا، و نيشا دان كو دةستهةالت جهي يا رةخنةذي و رةخنةليطرتنيية

لي دهيتة طرتن و دةزطةهين وي يين تةنفيزي طةلةك كيم و كاسي لي رةخنة هندينة هةنة كو جهي ذيرا هةلويست و طرتن بهيتة سانسور و وةرط��رت��ن بهيتة دةستهةالتي، سةر بؤ بهيتةكرن م��ةزن ثشكةكا )ه���اوالت���ي( و رةوشةنبيريا ئاظاكرنا د هةبوو روذنامةظانيا و مةدةني خةباتا ل رةخ��ن��ةط��ر و س��ةرب��خ��و لي ه��ةري��م��ي، خةلكي ج��ةم ه��اوالت��ي طاظي ظ��ي هةتا ئ��ةوا نةبوية كو ئةوة بكةت نةشياي روذنامةيةكا سةرتاسةري وةك و رةنطظةدان، و بةرجةستةكرن تةمامي دةربريني ل نةشياية ب وةك هةم بكةت بادينان دةظةرا بويةر و قةبارة هةم وةك راستيا واقيع و ئاريشة و بابةتان، ئةظي ضةندي ذي كارتيكرن كرية سةر قةباري بةالظبوونا وي، و هندةك خةلكي هيظيبوونا بي ذي جارا ئةطةري من بديتنا )هاوالتي(، ل يةكي وي بؤ دزظريت ذي ظي

رؤذنامةظان ئةو بادينان ل كو ستايلي ب بويرن كو كيمن د )هاوالتي( كاري رؤذناظاني بكةن، دةظةري ل دةستهةالت ضونكو رةخنةطريت دطةل زظرة طةلةكا سنوري د نادةت ريكي و خو رةنطي ظي ل ك��ارةك��ي وي��دا هندةك هاوالتي ئو بهيتةكرن. دةظةرا جهين هندةك ل و جارا سةر روذنامةظانين بادينان بدةستهةالتيظة كرينة ثةيامنيريت خو و واقيع نةطاهاندية خاندةظانا و دةستهةالتي، لةوا نةبووية ئةو دةظةرا وةالتيين كو روذنامة بادينان بو ئاريشين خو هةواري

بو ببةن.ئ��ةط��ةر رؤذن��ام��ا ه��اوالت��ي رؤذن��ام��ةي��ةك��ا ببيتة دظ��ي��ت

ل بيت بةربةالظ و كاريطةر دظيت هةريمي سةرانسةري مةزنتر رةنطظةدانةكا بادينان و هةبيت، وي بةرثةرين لسةر ويرةك و ئازاد رؤذنامةظانين بكةت ثيكولي و ثةيامنير، بكةتة وةالتي ذي بادينان دةظ��ةرا ل بؤ ريك بكةنة هاوالتي رؤذناما لسةر سانسوري دروستكرنا دةزط��ةه��ي��ن و دةس��ت��ه��ةالت��ي ضارةسةركرنا بمةرةما وي كار باشتركرنا و وان ئاريشين ل و خزمةتطوزاريين جوربجور

دةظةري.

دكتؤر كامةران بةروارى مامؤستاى زانكؤى دهؤك

روذن��ام��ا م��ن نةرينا »ب كوردستانى باشورى ل هاوالتى د بطةهينيت، خو ثةيامى شياية ونةتةوةيى مروظايةتى روي��ى روذناما ذى وهوشياريكرنيدا راطةهاندنا ذ ئيكة ه��اوالت��ى شياية كو كوردستانى باشورى

ئازادانة وب هةبيت خو سةنطا بةرهةمين وبويرانة وئازايةنة خ��و ب��ةالظ��ب��ك��ةت وب��وي��ةران تشتةك وهةر بةرضاظ بيختة ديتر روذنامين طوظارو ل كو كارية وه��اوالت��ى بةالظنةبوية بةرضاظين وبيختة بةالظبكةت

خةلكى«.بةروارى كاميران دكتور »روذن���ام���ا ط���وت ذى ئ���ةو حزبى دةستى ل دوير هاوالتى وب بكةت باش كارين شياية ئةز ذى وى سالظةطةرا ببونا

ثيروزبايان دكم«.

ثيظة دئيرة كو دبةرسظا ريبازا كاركرنا هاوالتى ضاوابيت، هيلين دبيذيت«هندةك بةروارى

كوردستانى بو هةنة طشتى جظاكى ل مروظبوون ذى ذوان مينا خ��و ك��و ك��وردس��ت��ان��ى دظيت بكةت، ئيفادة مروظةكى ديموكراسيةتى دبياظى هاوالتى بةالظبكةت ليبورينيدا وذيانا وئةظةش بو كومةلطةهى كوردى

خالةكا هةرى طرنطة«كاركرنى يا دن خالةكا وئيمناهيى ئاشتى كةيسا ي��ة دن��اظ��ب��ةرا ك��ةس وط��روث دروذهةالتا نةخاسمة وثارتاندا ظى ب��و ب����ةروارى ناظيندار، روذانة ضاوا دبيذيت«مة يةكى هةية، ونانى ئاظ ب ثيويستى سةد جار هندة ذى مة ثيويستى ذى ئةظة كو هةية، ئاشتى ب هاوالتى روذناما طرنطة خالةكا رولى خو تيدا بطيريت ولظى ذى روذنامةطةرييا دبيت طرنكتر كةسايةتيا لسةر كار ك��وردى دةستى ذير ول بكةت كوردى

زالم هوشيار بكةت«ب��ةروارى كاميران دكتور

سةرةكى ه��ةرى هيال باسى هاوالتى روذناما دظى كو دكةت خو، كارى بو ئةولةويةت بكةتة نشتيمانى دكةت«كةيسا وخويا ون��ةت��ةوةي��ى دظ��ي��ت ه��اوالت��ى ضار ه��ةر ب��و بيت ثشتةظان ونةخاسمة كوردستانى ثارضين كوردستانى رزطاريخازا بزاظا وروذئاظا وروذهةالت باكور ل دظى رولةكى طرنكتر تيدا بطيريت بكةظيتة هاوالتى روذناما ونابيت داطيركةراندا كارتيكرنا دبن ل زور داخيية جهى ضونكى كوردى ومةديايين روذنامة دثةيظن كةران داطير زمانى ب ثارضين سةر بو تايبةت ودلظن براستى كو كوردستانى ديين

ئةظة مةترسيةكان مةزنة«

بةروارى كو خال دوماهيك ثيش دكةتة هاوالتى روذناما بو طشتى رايا دورستكرنا ضاظ، ية ودظى دةرباريدا دبيذيت«دظى ه����اوالت����ى رول���ةك���ى ه��ةرى رايا ددروستكرنا س��ةرةك��ى لهةمبةر بكةت دروست طشتيدا كوردي دةسهةالتا بنثيكرنين ، دا طةندةليى بوونا ورويبروى لى ب سكى ياسايى ودةستورى

ظى كارةى بكةت«روذن��ام��ا ب�����ةروارى دزانيت بسةركةفتى هاوالتى هندةك ك��و ظةناشيريت ل��ى ه��ةن��ة ذى وك�����ورى ك����ةم دوو ل ودب��ي��ذي��ت«ب��اش��ور ئةو هاتية ثيك ثاريزطةهان

وه��ةول��ي��رن سليمانى ذى مةزنى طوندةكى بوية ودهوك ك��وردس��ت��ان��ى، ل��ى روذن��ام��ا هاوالتى نةشياية وةكى ثيويست بكةت بةهدينان خةلكى خزمةتا زارى ب وى نةبوونا رويى ل س��ن��ورى ضونكى كرمانجى كرمانجى ب ئةوين جوطرافيى ول بةرفرةهة طةلةك دثةيظن ثةى وى يةكى كو هةر دسنورى بةهديناندا ذى ئاريشين سياسى طةندةليى وثرسا وكومةاليةتى هين دى هوين نها تيداية، زور كةنة مة وديدارين وداخويان مةزن ثشكةكا هوين سورانى ذ دكةن بيبةش ذكوردستانى خويندنا روذناما خوة، ئةظة ذى ل هةوة روذناما كو وةدك��ةت

بةهدينان نةهيتة ظةخاندن«

زيرةظان بةرواري مامؤستاى زانكؤو ريكخةرى ريكخراوى

ئايريكسى ئةمريكىدهؤك

ز ئيكى هاوالتى روذناما طرنطترين فاكتةر بو دروستبوونا كوردستانى ل كشتى راي��ا ب بووية زوذنامة تاكة جونكة كرية كار سةربةخو شيوةيكى راطةهاندنى ناما طةهاندنا بو ثارتين بةرناميت ذ دوي��ر كوردستانى ل جونكة سياسى اليى ز ثالظةدان دهاتة جةماهير هةمى و ظة سياسى ثارتين دروستكر يا كشتى رايا دةمان هةست ذ دةربرين و بوو ي كوردستانى خةلكى وبووضونا )هاوالتى( هةروةسان ، دكر نة كيمدا م��اوةي��ةك��ي د ك���ارى كورد تاكى سياسيا هوشياريا سةر ل تابيةتى ب كةت بلند وان كيشةيان ئةويت كريداى ب لةورا ظة. ناظخويي سياسةتين )هاوالتى( دظيت من بووضونا ب هوشياريا سياسى و دورستكرنا رايا كشتى يا تةندوروست بكةتة

ئارمانجا خو بو قوناغا داهاتى.

كارتيكرنا هاوةالتى ل سةر دةظةرا بادينان

خو رولى هاوالتى بيطومان بادينان دةظةرا سةر ل نةديتية وةطى بيتظى ذ بةر ظان فاكتةران

1. فاكتةرى سياسىب��ادي��ن��ان ذ الي��ى رةوش���ا يا جوداية ظة هةفكيشيا سياسى ذ دةظةرين سليمانى و هةظليرى كارتيكرنى ذمارين ئةو جونكة ل دكةن سياسى هةفكيشيا ل وان ذ جودانة بادينان دةظةرا ذماريت كارتيكرنى ل هةظكيشيا دى دةظةرين ل دكةن سياسى

ين كوردستانى.2. فاكتةرى زمان ونظيسينى

بادينان خةلكى نةها هةتا روذناما هاوالتى ب روذناما خو نزانن جونكة زاراظى بادينانى يى خةلك لةورا فراموشكرن هاتيى هاوالتى روذن��ا دط��ةل نكاريت ضينا بتنى بيت ب���ةردةوام دا خاندنى بادينان ل رةوشنبير بو هاوالتى دكةت وب ذيدةركى طرنك د زانيت بو دةنك وباسان.

قوناغا داهاتي دظيت م��ن ب��ووض��ون��ا ب كار ب فاكتةران دوو هاوالتى قوناغا ل دا خو كارين د بينيت

داهاتيدا ،خو : بابةتى فاكتةرى •سياسى ناكوكيين ذ كرن دوير سياسيين ثارتين دن��اظ��ب��ةرا نة تايبةتى ب دا، كوردستانى بةرةين ج بو حال زمان بيتة بيت هةالت دةست ج سياسي

يان ئوبوزسيون.ثروفيشنةليززم فاكتةرى •بسثوريا ذ ماف هاوالتى دظيت :بو بينيت ب روذن��ام��ةط��ةرى دئاستى و داه��ات��ى قوناغا كار دا دةولةتى روذنامةظانيا طةشةبيدانا ذ مفا و بكةت

بيزانينان بكةت.

هاوآلتي ذمارة )780( شةممة 62011/11/5 ت��اي�ب����ةت

هاوالتي دةنطةكى جياواز د سةردةمةكى جياواز دةمامؤستايةكى زاننيطةهى : روذناما هاوالتى نةشياية وةكى ثيويست خزمةتا خةلكى بةهدينان بكةت ل رويى نةبوونا وى ب زارى كرمانجى

لةورا

ب بووضونا من

دظيت )هاوالتى(

هوشياريا

سياسىء

دورستكرنا

رايا كشتى يا

تةندوروست

بكةتة ئارمانجا

خو بو قوناغا

داهاتى

)هاوالتي(

ويرةكي بو

خةلكي ضيكر ب

ريكا رةخنةطرتني

ل دةستهةالتي

و دةزطةهين

ويء ئاشكراكرنا

كيمء كاسيين

كارو ثرؤذةو

خزمةتطوزاريين

جودا

دينيي ي��ان شارستانيي ستةمكاري تاني تايةفةطةرياتي و ئاين و ئاينزايي لة ولاتي ناوةراستدا، عةرةبي و ولتاني رؤذهةلابة خؤي ويستي سةثاندني جياتي لة طويارةي دةستور و خؤ دوورخستنةوة لة

تياثةراندن بةسةر ياساكاندا.نابيات بيا ئاطابيين لةوةي كة ضةندين هؤي بووةتة كة هةية واقيعي هؤكاري و ب��وون ت��ي ه��اولا بيري لة ثاشةكشة لةطةلايشيدا بنةسازيي و طةشة و ثةرةسةند دادث���ةروةري���ي و ديموكراتييةت و يةتي، هةر لة جةنطي ئيسرائيلييةوة كؤمةلاتاني عةرةبي بةرثاي كردوة، كة دذ بة ولاو عةرةبييةكان سنوريية ملمالنيا وة � عةرةبي و ن��اوةراس��ت ت��ي رؤذه��ةلالة طةورة دةولاةتاني دةوري وة ئافريقي، ثةيوةست و خؤي هةذمووني سةثاندني تؤتاليتارييةكانةوة، بةرذيامة ب��وون تانة بؤ بازارياك لةثياناوي طؤريني ئةو ولاو ثياشةمييةكان كةرستة تيايدا كة هةروةها بكةويات، دةست لياوة وزةي بةكاربةري بازارياكي وةك بةكارهياناني «بابةتة و كةلوثةلةكاني بؤ ط��ةورة وةبةرهيانةرةكانيان«، جوانانة ووالا ئ��الالة كة كؤمةلاطايانةي لةو جؤرياكة ئةمة بنةرةتدا تووشي ستةماكريي و جياكاريي ئازاديي نةبووني و يةكساني نةبووني و وة ب��ووة، دادث��ةروةري��ي لة بةش بيا و ثارضةو ثارضة كة شتانةي ئةو هةموو ملمالنياي لةطةلا ليادةكةوياتةوة، لياكترازاني و تايةفةطةرياتي و ئاينزايي و ئاين كة ل��ةوةي لوازت��رة ئةمه خيالاطةرياتي، ئيتر بةديبهيانريات، تيا بووني تي هاولابنةماسازي بؤطةنةدا زةلكاوة لةم ضؤن هؤشداريي و هوشمةنديي بؤ دةكريات هاوثشكيي؟ و بة هاوبةشيي هةستكردن لة وان ي��ةك وةك هةموو كة ب��ةوةي دروست لة دةكةن هاوبةشي نيشتيماندا، لة جياوازييةكان لةطةلا ئايندةدا، بووني تايةبةتمةندياتي و رؤشنبيريي و ثياكهاتة يةك هةموو ثياشةمييةكاندا، لة فرةيي و شت كؤيان دةكاتةوة ئةويش«نيشتيمانة«؛ ئةطةر بوونياندا، جياوازيي مافي لةطةلا و يةكسان بوونياكي ت��ي ه��اولا بيري رةطةزة مافي وة نةضةسثي، دادثةروةر لةسةر ب��ري��اردان ل��ة نةتةوةييةكان تةواو، )سةربةخؤي ضارةنووسي خؤيان وة )... خؤيي فةرمانرةوايي فيدرالايةت، «ئةويتر« و دةكات «خوا«داطير ئةوةي و »عةقلا كة ئةوانيتر يان دةكات، كافر ئاستةي ئةو تا داطيردةكةن مياذوو« ئاليارةدا ... دةك��ةن! ثاكتاو ئةوانيتر كة ووتووياذ ئامرازةكاني كة وايدةبينم تةنيا بكات طةشة و ثيابطات ناتوانريات ئاشتيدا و تةندروست بارودؤخياكي لة نةبيات؛ لة ميانةي كةلاةكة و طةشةيةك ثلة بة تياطةيشتن يةك بناغةي لةسةر ثلة بة شتانةي ئةو هةموو وة واقيع، طويارةي هاتووة ثياك شوناسة رووي بةرةو كة كيابركياي وة ج��ؤراوج��ؤةرةك��ان��ةوةو ضوارضياوةي لة هةمووان بؤ ياسايي

جياوازييةكان و رياكةوتنةكاندا.باسي كة نويايةيي دةولا��ةت��ة ئ��ةو ل��يا��وةدةك��ةي��ن و ث��ةس��ةن��دي دةك��ةي��ن دةط���ةريا���ت���ةوة ب��ؤ س���ةدةي ن���ؤزدة،

رةطةزةكانيشي لة سةدةي بيستدا تةواو و كاملا بوون، واتة ئةو شياوازي دةولاةتةي ثياي ماوةية ئةو درياذايي بة عةرةب كة جؤرة ئةم دواك��ةوت، لياي نةكراو قبولا لؤذيكانةو ثراكتيزةكردنياكي دةولاةت لة ت��ي دةس��ةلا طةشةي طةلياكي ئةنجام يةتيةكان كؤمةلا ثةيونةديية كة نوياية بةشةرييةكاندا، لةكؤمةلاطا رياكدةخات طرنطترين و ثياناسة ل���ةرووي ئةمة ئاشكرا و دياريكردني و ناساندني دةتوانيات لةسةري دةولا��ةت كة كردني ثياناسةي بةثياي ئةمة بيات، ب��ةردةوام بؤ سياسيي رياكخستنياكي ماركسي: كاتياكدا لة ئ��اب��ووري��دا، لة زالا ضيني يةكطرتووييةكي «دةولاةت دةلايات: هيطلا نة كةس هيض ميتافيزيكيانةية«ضونكة لةطةلا بةيةكطةيشتنيشي نة و دةيبينيات دادةنيات واي فيبر ماكس م بةلا دةكات، روخسار سياسي ث��رؤذةي��ةك��ي : كة لة خؤطرتووة... يان دةستور دةستوريية، دةتوانيات كة مرؤييةية دةستطا «ئةو ياسا كارهياناني بة و ياسا بةثياي بة جوطرافي ناوضةيةكي ناوخؤي هيازي بطريت«، هةندياك دياريكراو دةستبةسردا كة دةيبينن شياوةية ب��ةو كةسىتر يةتي كؤمةلا رياكخستنياكي لة «جؤرياكة خؤي )رعية( سايةداراني ئاسايشي كة بكات« مسؤطةر خؤي سيابةري ذيار و لة «جؤرياك كة وايدةبينن تر هةندياكي ئاسايشي كة يةتيية كؤمةلا رياكخستني سيابةري ذيا��ر يان خؤي سايةداراني دةولاةتاني دذي دةكات مسؤطةر خؤي بة مةبةستةشي ئةم ناوةوة، يان دةرةوة زؤر دةستطاطةلياكي و ضةكدار هيازياكي تا و ئةمانة بةديدةهيانيات... دابينكار« و دياريكردني لة نويا ماناطةلياكي دةطاتة

رووخسار و ثياوةرةكانيدا.دواي لة ب��وون ت��ي ه��اولا ضةمكي 1987ةوة سالاي فةرانسي شؤرشي نياو هاتة و ثياطةيشت و سةريهةلادا كانت، كاتياك سياسيةوة، فةرهةنطي لةسةر كة قبولاكرد جؤرة بةو دةولاةتي بهيانريات... ثياك توخم و دين بنةماي ناوةراستي لة بوون تي هاولا ضةمكي بيري طةشةو لةطةلا حةظدةوة سةدةي ليبرالايةتدا و لةطةلا شؤرشي ثيشةسازييدا بوو، وة دواي جيابوونةوةي دين فراوان لياندارياتي ثياويستة دةولاةت دةولاةت، لة دةولا��ةت ضونكة دينياك هيض بؤ نةكات دنيايية، ثراكتيزةكردنياكي خؤيدا لة خؤي لة هاتووة هاوبةشيكردنيةوة لة ئةمةش جياطيري و سياسي جياطيريي و ئاشتي ثرنسيثياكي بة دةبيات كة خةلاكي ذياني و ديموكراتييدا دةولاةتي لة ضةسثاو دةولاةتدا سيابةري ذيا��ر لة كة ئ��ةوةي جؤرة لةم بوون تي هاولا دةطوزةةريات، سنور كة ئامرازةية ئةو دةولا��ةت��دا لة و ئايني و رةطةزيي ملمالنيا بؤ دادةنيات كياشةي بؤ وة تايةفةطةرياتي، و ئاينزايي بنةماي لةسةر جةندةريي، و يةتي كؤمةلالة ياسايانة يةكساني و جياكارينةكردن ماف و ئةركدا و وة لة ثاراستني سةرومالا كة كةسياك، هةموو بؤ ياسا طويارةي بة لة ياسا ناوخؤييةكاندا لة دةستورةكان و برياري لةسةر دةدريات و تؤماردةكريات و

ليارةوة دةولاةتدا، دةستطاكاني لة ديسان نةريتي و توخم بة كؤمةلاطاكان دةبينين رياخستنياكي ثياي بة ج��ؤراوج��ؤرةوة ياسايي دةبن بة يةك بةشياكي يةكطرتوو، يةتي و بةهايي كة وة ضةمكطةلياكي كؤمةلاجياكاريي نةماني بؤ مةرجطةلياك دةبنة دةتوانين ل��يا��رةدا ئ��ةرك��دا؛ و م��اف لة طؤرانكارييةكان كة بكةين ئةوة تيابيني ط��ؤران وة ثياضةوانةيية، ئةنجامياكي ضةمكةكاني و رؤشنبيريي خؤيدا لةطةلا بة ببيات ئةوةي ثياش هةلاطرتووة خؤي ضةمكةكاني كاتياك ... ت دةسةلا و ياسا شؤظياني و رةطةزيي و تايةفةطةرياتي دووركةوتنةوة و بيازاريي ... دةميانياتةوة و بوون تي هاولا دةميانياتةوة، تن هةلا و دروست بووني دةولاةتياك بؤ يةكساني و دادثةروةريي بة طويارةي ياسا و ريازطرتن بؤ ثشتيواني بة بووة مرؤظ مافي لة لة ه��ةولا��دان و خةبات بة دريا���ذةدان جياكارخوازةكان رياذمة لبردني ثياناوي بؤ ه��ةروةه��ا ، رةطةزثةرستةكان و شارستانييةتةكان« «مافة بةدةيهياناني يةكطرتووةكاني نةتةوة لة ضؤن وةك جياكاريي سياسةتياكي هةموو ئةمريكادا وةلنران رةنطاورةنطةكان و رةش دذي و سرانةوة ئةمة ئةو بزوونتةوةية بوو كة

مارتن لؤثر هةنطاوي بؤ هةلانا.يةكساني ماناي بة بوون تي هاولائازادي لة ئاستياك ماناي بة وة ديا��ت، ماف لة ديات يةكي وةك ماناي بة ديات،

بة ه��ةروةه��ا ه��ةم��ووان، بؤ ئةركدا و ديات ياساطةلياك مسؤطةركردني ماناي تي هاولا ، م��الا و س��ةر ثاراستني بؤ قةدةر بة نيية، رةطةزنامة تةنيان بوون هةستكردنة و ياسايي ثياطةيةكي ئةوةي كردن هاوبةشي و بوون ثةيوةست بة و دةيخوازين كة ئ��ةوةي ... كارلياك و بةرةو عةرةب كة ئةوةية دةكةين داواي هةنطاو بوونة تي هاولا مةسةلةي ئةم خؤيان بؤ تاكةكان ضونكة هةلايانيات، تيةكان هاولا «مياطةل«، نةك تيين« «هاولالة سةربةخؤي مافداريي قةوارةطةلياكي ساية ذيار لة نيين مياطةلياك بوون، ئارادا ئةمير يان شياخ و سولاتان سيابةري و ... سةرؤك و ثاشا يان والي و ئيمان و نويا ديموكراتيةتي دةشبينين هةروةك ئامرازة و تيؤرييةكةي و بيريي بناغة لة كؤمةلاطادا طةشةي ثرؤسياسكراوةكةي ئةنجامةكاني ثياي بة وات��ة ك���ردووة، كؤمةلاطا ل��ة ديموكراتيةت ط��ةش��ةي رياكخستنطةلياكة ديموكراتيةت خؤيدا، بةردةوامي طةشةكردني و دروستكردن لةسةر ديموكراتيةت ليادةكةوياتةوة، بةلاكو رانةطيراوة، ضةسثاو بناغةي يةك دةشيات بووة باش دويانيا بؤ كة ئةوةي ثياضةوانةكةشي و نةبيات، ئةمرؤ ضاك بؤ سةرفرازيي ط��ةوه��ةرةك��ةي راس��ت��ة... بة تةواوةتي، بة طةلة سةربةخؤيي و جؤرياك فةرمانرةوايةتيي دةكات كة مافي هةمان بة طةيشتن بؤ دةثاريازيات طشت مسؤطةركردني وة فةرمانرةوايةتي، لة يةكساني مرؤظ، بناغةييةكاني مافة بةردةم ياسادا، مافي هةلابذاردنياكي ثاك و ثياي بة حكومةت ضاودياريكردني بياطةرد، يةتي و دةستور، قبولاكردني فرةيي كؤمةلائابووريي و سياسيي، دةولاةتي شارستاني دةولاةتي ياسايةوة كة ناتوانريات بة كةسي تيايدا ت دةس��ةلا كة دةولاةتياك بكريات، لة ئاشتيانة شياوةيةكي بة دةطويازرياتةوة رياطةي هةلابذاردني سةربةخؤي طةلةوة و

له رياطةي سندوقي دةنطدانةوة.وة دياريكراوانة، و ثياوةر ئةم دواي راثةرينةكان لةسةر ثرسيار بؤ طةرانةوة و شؤرشةكاني عةرةبي، وة لة دةستثياكي ئةم ئالؤزيي لةسةر هؤشياري و واقيع تياروانينة وة سةرةتاوة؛ لة شؤرشانة بؤ ياساييةكاني و رؤشنبيرييةكاني و كؤمةلاطا و دةولا���ةت لة تياطةيشتن مافةكاني تايبةتي بة مافةكان، و ئازادي تايةفةطةريية � دينيية � رةطةزيية ثياكهاتة نياو بضينة ثياويستة يةتييةكان، كؤمةلادي��اري��ك��راوةك��ان و ث��يا��وةرةك��ان��ةوة و لة دةق بة بيانكةين و بكةين تؤماريان نياو دةستورةكاندا، سةرةراي دياريكردني كؤلؤنياليزم بة ثةيوةنديدار ضةمكةكاني ثةيوةندي ئ��ةوةي و داطيركاريي و لياكدانةوة بيا بة هةية، دةولا��ةت��ةوة بة دةم بة بوختانكردن و فةقيهيةكان ئامانجةكاني، طؤريني يان ضةمكةكانةوة، بزانين ماناكاني و ن��اوةرؤك ثياويستة يي قولا دؤزةرةوةي كة بيناسين، و لةبةر طشتيدا، واقيعي لة قةيرانةكانة تواناكاني ه��ةم��وو ثياويستة ئ���ةوةي بة بدؤزياتةوة بةخشةندةييدا لة خؤي )واتة كؤمةلاطا ثياويستييةكاني طويارةي تياروانينطةلياكي بةثياي هةمووان(؛ بؤ بيري ب��ؤ بيات ئ��ام��اذة ك��ة م��اف��داري��ي ، نويا دةلاةتي وة دادثةروةر، دةولاةتياكي و دامةزراوبيات شوناسةكةي و بةها وة نوسراوبيات، واتة هةموو تياروانينةكاني لة بةها لةطةلا كارلياك ميذوويي ميانةيةكي نوياطةراييةكان و بةها و كورتكراوةكاني لة ضةسثاندنياتي مياذوو، واتة مةبةستمان ب��ة ج��ؤريا��ك ك��ة دووب��ارةك��ردن��ةوةي ئاستةنطة قةيرانة و مياذوو بةرهةمي كؤنةكان و بة ميرات ماوةكان و ناوةدياتية جؤرياك بة بكات، قةدةغة طةوةرةكةيان هيازي سةرضاوةي بة ببيات دةولاةت كة را ئازادي وة ياسا؛ و رةوشت و ئاكار ئازاديية و بوون تي هاولا و دةربرين ذنان يةكساني س��ةرةراي طشتييةكان؛ ئاستي لة تايبةتي بة ن، مندالا مافي و سةرمايةداريية وةحشةتطةريية ئةم دةستكردن وة ئياستادا، جيهانطيرييةي بة مردن و فةوتاني تايبةتمةندياتييةكان و

لقبةندييةكان. رؤشنبيريية بةم جؤرة ترس لةو دامةزراوة نةريتية سياسيانة ئةوةية كة بتوانن ئةم شؤرشانة

بدزن بؤ خؤيان، بة تايبةتي ئةوانةيان كة نيشان رزطاركةر هيازياكي وةك خؤي بؤ داخ��راو تياروانينياكي بةرةو دةدات، مةسةلةية ئةم فةرمانرةوايةتي، ضةمكي بةرةنطاربوونةوةي بة بووة مسردا لة لةطةلا ملمالياكانياندا لة شؤرشطياران،

هيازطةلي سياسي ديني نةريتي و لة نياوان نوياةرايةتي لوان كة نوياطةرا هيازطةلي ملمالنيايةكي بنةرةتدا لة ئةمة دةك��ةن، لة قةيرانة دةرب���ري كة رؤشنبيريية حيزبة ئةم ليةندارياتييدا، و هةلاويست واي و دةبينن واي دينيانة سياسيية طؤرانة رؤذي ئةمرؤ كة لياكدةدةنةوة سياسي ئيسالمي ياساييكردني بة بةرةو راسترةو، ئةمة شوناسي «ياسايي« ئةوانة شوناسةي ئةو لةطةلا جظاكةكان، بؤ كؤمةلاطايةكي زؤرينة بة كؤمةلاطة كة و نوياوة هيازي ثياضةوانةي بة موسلامانة، تياروانينةكاني ئةم هيازةوة كة سةركةوتني شؤرشي كردوة بة ئةرك بةسةر خؤيةوة و خستوويةتية سةر شاني خؤي، ئةم هيازة بيات ثياك كة دةكاتةوة دةولاةت لة بير وا لة: لة تياروانينيا وة بؤ ثياكهاتة دامةزراوة دةبيات دةولا��ةت جظاكيةكان دةولاةتيية دةولاةتياكي شارستاني ديموكراتي عالماني ثةيوةندييةكان دياريكردني وة بيات، ئاستي لةسةر كؤمةلاةكاندا نياوان لة بةو سياسيدا، و كارطياري و ئابووريي لة دةبيات مسؤطةر مافةكان كة مانايةي ئةمةش هةر وة دةولاةتييةكاندا، ثياكهاتة ثالنرياذييةكي ب��وون��ي ه��ؤي دةبياتة زانستي و بةشةري بنةسازيي بؤ روون بنةسازيانة ئ��ةم كة فياركارييةك و ئاماذانة و ناونيشان ئةم قولادةكاتةوة، دةولاةت كؤني ناوةندياتي بؤ طةرانةوة قةدةغة دةكات، يان دزيني شؤرش لةسةر تايةفةطةريي سياسية ئيسالمية دةستي دذاي��ةت��ي ك��ة مةزهةبطةرييةكاندا و نةبووني و بوون تي هاولا لة يةكساني و دين و رةط��ةز و توخم لة جياكاريي دذايةتي وة دةكةن، ئاينزاييدا و تايةفة برياردان لة نةتةوةكان و رةطةز مافي بة دةكةن خؤيان ضارةنووسي لةسةر ئةم تةواويشةوة... سةربةخؤيي مافي ئالؤزيانة زؤرترين بةرنطةربوونةوةي كة شارستاني دةولاةتي ضونكة وروذيانراوة، ناكؤكة لةطةلا ويانا و تياروانينة بةرتةسكة مةزهةبيةي سياسييةكاندا، وة بةرتةسةكة نةتةوةييدا، ضةمكي لة دياركراوةكان ياسا ثشتيواني دةكريات، بة شارستانيةت بةها و مافةكان و ئازادييكان بة وة ثشتيواني سةربةخؤكان يةتيية كؤمةلائةركياكدا لة دةكات بةشداري دةكريات،

نياوان ثةيوةندييةكاني رياكخستني كة تيين هاولا كة ثةسةندييةي بةو خةلاكة نةك «مياطةل ... ثاشكؤ« وة لة ديدطايةكي م��رؤي��ي م��اف��ث��ةروةري رةوش��ت��داري

طشتييةوة. و ب��ةرةن��ط��ارب��وون��ةوة ئ��ةم بةلاكو دةستكةوتةكان؛ ئةمانة هةموويان ميانةي و طشتييةكان مياذوويية طؤرانكاريية و ديموكراتي و ئ��ازادي دروشمةكاني مافثةروةريي و مافداريي و فرةييي دياريدةكةن و كؤن و نويا جيا دةكةنةوة لة يةكتري، واتة ماناي دةولاةتي ليةنداريي و تي دةولاةتي نا ليانداري يان دةولاةتي هاولايةكتري لة يةك وةك و طشتي بة بوون دةبيات جياكردنةوةية ئةم جيادةكةنةوة، نياوان كؤن و نويادا، لة بة خالاي جياوازي بوار و دةبيات خؤش زةوينة كة كاتياك طةلي زؤربةي كة ئةوةي بؤ دةرةخسيات تي ناوةراست، ناكؤك عةرةبي و رؤذهةلاو تووندرةو و زالا رؤشنبيريي لةطةلا وةكان لة رؤشنبيري و تةكفيركردنة بةربالافةرهةنطي طةلدا و ئاراستة تووندرةوةكان ئيسالمي ئامرازطةلياكي كة سياسةتدا لة بة ئياراني، توركي، عةرةبي، راسترةوي تايبةتي ئةو هيازطةلة بة طرفت و كياشةيةي بةرثاكردني لة دةكات زي��ادةرةوي كة ضةمكةكاني و مياذوو بةسةر جةنط لةم ديموكراتيدا، شارستانيي دةولاةتي ثياوانةيدا بة تةواويي ديدطاي راستةقينةي دةردةكةون، مياذووييةكان طؤرانكاريية عةرةب لي راستةقينةية ديدطا ئةم كة ئيامة ئياستا كة دواك��ةوت��ووة، دةمياكة ئاسؤيةكي ئةمة تياثةراندنيداين، لةبةردةم و نةتةوةيي ضةمكي بؤ ني عةقالا نوياي لة وةك دةخولاقيانيات نةتةوةي مافي شؤرش ئةم هاتووة، ثرسيارةكةتاندا كة دةبةخشن ثيادراوياك راثةرينانة و بة طةيشتن ب��ؤ دةك���ات ئاسانكاريي مافةكان دوور لة روخساري تووندوتيذي )دةتوانيت تاريكستاني و دةمارطيري و حةواتةمة: ثةرتوكةكةي بؤ بطةريايتةوة سةركةوتني ديدطاي عةرةبي.... ضةثي

طةورة(.بة بيا ئةوةي ئةوة ثشتطويابخةين كة كة سروشتيية مياذوويية، ملمالنيا بةم جةمسةري راسترةوي جيهاني و ئةوةي تردا جةمسةرةكاني لة هاوثةيمانياتي كة مةسةلةيةوة، ئ��ةم دةس��ت��وةردةدةن��ة نويا دةوريا��ك��ي بؤ لياكؤلاينةوةيان بة جظاكي هيازياكي و ب��ةرذةوةن��دي��ةك و رووي لة بةرزبكرياتةوة بتوانريات كة ئةو ط��ويا��رةي ب��ة وة سياسييةوة، هةية، راطةياندنةكان لي زانياريانةي ج��ةم��س��ةري ه��ةذم��وون��ك��ار ت���ةوةري دةورياكي قبولاكردني لة بزوتنةوةكةي سياسية ئيسالميية جفاتة ب��ؤ ن��ويا سةلةفييةكان دةبينياتةوة، كة لة طةوهةريدا «نوياكانياندا« راطةياندنة لة تةنيا نةك �ك��ة ب��ة ن��اراس��ت��ةوخ��ؤ راس��ت��رةويا��ك��ي رةنطاو بةثؤشاكياكي تايةفةطةريية شياوةيةكي هيض كة � ليبرالاي رةنطي نة و قبولاكردووة نة ضةمكةكاني و نويا بووندا، تي هاولا لة )يةكساني قبولاياتي ض��ارةن��وس(، لةسةر ب��ري��اردان مافي تياروانينةكاني ديدطاو ثياي بة ضونكة لة وة رةتدةكاتةوة، نوياطةرايةتيية ئةم ئازادييةكاني، و مرؤظ بؤ تياروانينيدا رؤشنبيري فرةيي بؤ تياروانينةكاني وة طشتياكي لة شوناسييةكان، ثياكهاتة و دووبارة بؤ دةكات كار دةستةبذياريدا ستةمكاريي و تدارياتي دةسةلا بوونةوةي نياوان لة هاتووضؤيةتي كة دةمارطيريي ديني و شارستانيةتيي ستةمكاريي تايةفةطةرياتي و ئاينزايي، لة جياتي هةلاناني مسؤطةركردني بؤ سةركةوتن ثةيذةي و جظاكيي و مافثةروةريي و سياسي ... ثياكهاتةكان هةموو بؤ روشنبيريي ئةمة دةلاياين: ئاشكرايي و روون��ي بة ئاراستةي بؤ مذوويية ثياضةوانةيةكي كة عةرةبييةكاني راثةرينة و ش��ؤرش هةنووكة دةطوزةريات، وة لةسةر ئاراستة و ضارةنووسي ئةم راثةرين و شؤرشانة لة طةلن مافي ضارةنووسي لة زؤرياك و دةولاةتداريي بة وةستاوة ناوضةكةدا و ديموكراتي شارستانيي دةستورداريي بريارداني لة نةتةوةكان و رةطةز مافي مافي دةطاتة تا خؤيان ضارةنووسي

سةربةخؤيي تةواو.

9 [email protected]هاوآلتي

ذمارة )780( شةممة 2011/11/5

ثرسى دةولةت لةباشوورى كوردستاندؤسية

نايف حةواتمة: بةهـــــــــارى عةرةبى كاريطةرى دةبيت لةسةر مافي بريارداني ضارةنووس بؤ طةلي كوردء نةتةوةكانى ديكةى دونياى عةربى

ضةمكي تي بوون لة دواي هاولاشؤرشي فةرانسي سالاي

1987ةوة سةريهةلادا و ثيطةيشت و هاتة نيو

فةرهةنطي سياسيةوة، كاتيك كانت، دةولاةتي بةو جؤرة قبولاكرد كة لةسةر بنةماي دين و توخم ثيك بهينريت...

تي بوون ضةمكي هاولالة ناوةراستي سةدةي

حةظدةوة لةطةلا طةشةو بريي ليربالايةتدا و لةطةلا

شؤرشي ثيشةسازييدا فراوان بوو

بيطومان ئةم قؤناغي كرانةوةية بة

رووي ديموكراتيةت لة داهاتوودا ئاسؤيةكي

نوي دينيتة ئاراوة كة تيايدا ضارةسةري

كيشة رةطةزيي و نةتةوةيةكان بكريت لةسةر بنةماي مايف

بريارداني ضارةنووس بؤ طةلي كورد و

رةطةز و نةتةوة نا تاني عةرةبييةكان لةولا

عةرةبيدا

سازدانى: حةميد كةشكوليجيهاد موحةمةد

لةعةرةبييةوة: جيهاد موحةمةد

بةشى سييةم

طؤرانكارييانةي ئةو ئايا هاوآلتى: ئيستا لة ناوضةكةدا هةية ـ راثةرينةكان و خؤثيشاندانةكاني ئةم دوايية ـ ئاسؤيةكي نةتةوة مافي تيايدا كة دةسازينيت نوي بكريت قبول نةتةوايةتيةكان كةمة و دروستبووني و جيابوونةوة ئاستي تا و كورد نموونة بة سةربةخؤ، دةولةتي

دةولةتي سةربةخؤى كوردستان؟ نايف حةواتمة. بيطومان ئةم قؤناغي ديموكراتيةت رووي بة كرانةوةية دينيتة نوي ئاسؤيةكي داهاتوودا لة كيشة ضــارةســةري تيايدا كة ــاراوة ئلةسةر بكريت نةتةوةيةكان و رةطةزيي ضارةنووس بريارداني مافي بنةماي نةتةوة و رةطـــةز و ــورد ك طةلي بؤ عةرةبيدا. لةولتاني عةرةبييةكان نا شؤرش سةرةكي داينةمؤي و دنةدان بؤ داواكاريية عةرةبييةكان راثةرينة و شارستانيي، دةولةتي بووني دروست لةولتاني بــوون« «هاولتي ضوونكة عةرةبىدا بة دريذايي ميذووييةكي دوور كؤلؤنياليكراويي دواي لة وة دريذ، و مافي نةيتوانييوة عةرةبييةوة ولتاني ــةشــداري خــؤي لة دةنــطــي خــؤي و ببهينيت؛ بةدةست فةرمانرةوايةتييدا شايستةي ثيطةي بة بطات نةيتوانيوة خؤي؛ نة لةسةر ئاستي تيؤريي ـ فكري، لةسةر يــان شةرعي، و ياسايي يــان ناو ضوونة و ثراكتيزةكردن ئاستي تيبيني ثرؤسة واقيعيةكةوة، بؤية ئةوةي دةكريت و دةيبنين ئةوةية كة ئةم فكرةية، بطؤريت ناشيت و ناكريت هةولة ئةم راستيدا لة راثةرينةكاندا، ئامانجي لة نيية، سازشكردن شايةني كة «مافيكة فراواني بنةمايةكي لةسةر بناغةكةشي ريزطرتن لة مافي مرؤظ ـ لة جارنامةي بنةرةتي بةهايةكي وةك ـ جيهانيدا ليبكريت ثاشةكشةي ناتوانريت كة بنةماسازي لةسةر هةروةها داريذراوة، لة بزووتنةوةيةكي كارادا هاولتي بوون ثرنسيثي ثالثشتيي بة بووة؛ دروست ئــازادي، ثرنسيثي و كردن هاوبةشي

ئازادي عةقل، يةكساني، دادثةروةريي«.لة ميذوويية دةرفةتة ئةو ئيستا شارستاني، دةولةتي ثيكهيناني بؤ بارة هاولتي بوون، هاولتي بةديهيناني وة لة كارا و ضالك و ضوست بوونيكي باو ثاشكؤيي يان «ميطةليتي« جيطةي زؤرينةدا، و طشت بةسةر سةثينراو و ئةركةكان و ــاف م ثيي بــة ئــةمــةش شارستانييدا و نوي دةولةتي لة وةك

«تاك«ي طؤراني بة واتة دةطوزةريت، طويرايةلةكاني و راسثيردارو و ثاشكؤ «فةرمانرةوا و سةرؤك« بؤ هاولتييةكي دةسةلتي كة ياسادا لةبةردةم يةكسان هةروةها ملكةضيتي، كردن جيبةجي ــةي ــط ــة ري ــة يــاســا ل ثــاراســتــنــيــان ببةديهيناني وة دامــةزراوةكــانــةوة، دادوةرييةكي ريطةي لة دادثةروةريي سةربةخؤوة، ئةمانة شايسته و ثشكيكي مرؤظةكاني داخوازييةكاني ــةورةي ط

دةولةتاني عةرةبيية.بةخيرايي راثةرينةكاندا لةطةل ضوارضيوةي لة بوون هاولتي مافي دةبيتةوة، روون «نــةتــةوةدا« و طةل بوون قايل بة دةبيت مسؤطةر ئةمةش نةك «ضاكةكاريي« بة بوون رازي و ئةويش رةقــي، دل و رقةبةرايةتي بة ئةوانةي و نوينةرايةتي هةلبذاردني بة ضةسثاندني وة بن، نوينةريان دةتوانن مافي طؤران و دةستاودةست بة تايبةتي لة غةوشكرا بة هةست كة كاتيكدا لة كردنةكاندا، دةستاودةست بةنديي مةرج ضوونكة هاولتي دةبيت دةربضيت لةوةي و بيت ميطةل« ـ ثيكهاتة ـ «كؤمةلة كة «خةلت بتوانيت سةرؤك و فةرمانرةوا سايةي لة بةلكو بدات؛ ثي دياري« و ديموكراتيةت و شارستانيةت دةولةتي ثةيوةنديية بة هاولتي ئازادييدا، و دةبيت دةولةتدا لةطةل ئؤرطانييةكاني و ئؤرطاني و يةكسان هاولتييةكي بة لةسةر ئةمةش دةنطدةر، و هاوبةش كؤنتراكتي لة بــوون هاوبةشي مافي لة مافانة و بةها ئةم كؤمةليةتييدا، طةليكي ثرنسيث نويدا دةولةتي بازنةي سازشكردن شاياني و نةطؤرة بنةرةتي

نيية لةسةري.ئاستي لةسةر عةرةبيية بيرة ئةم هةرضةندة ثراكتيزةكردن؛ و داواكاريي ــي خـــؤي بـــةلم ــة كــات ـــــراوة ل دواخيةكالكةرةوةية؛ ئاماذةية بؤ راثؤرتةكاني لةسةر و عةرةبي مرؤيي بنةسازيي كاملي ـــووةوةي ب دريــذ ثةيمانيكي عةرةبي، بةلكو ضارةنووسسازيشة بةثيي راثؤرتي بنةماسازيي سالي 2009 لة ذير ناونيشاني «بةرةو رووبوونةوةي مرؤظ بةرنامةكاني لة عةرةبييدا«؛ ولتاني لة يةكطرتووةكان، نةتةوة طةشةثيدانى ثرسياريكة هةلطري خؤيدا لةطةل كة ــارةي دةرب طرنطييداية لوتكةي لة كة ثانتايي وة بــوون«، «هاولتي لوازي وة ئازادييةكان، و مةعريفة دةرفةتي كةمة مافي ثيشيلكاريي و ذنان رةوشي كؤمةليةتييةكاني مانا بة نةتةوةييةكان، و مانا نيودةولةتييةكان و لةسةر هةموو و ــوون ض بــةرةوثــيــشــةوة ئاستةكان بوون« «هاولتي ضةمكي بةدةستهيناني وة نويدا، لةدةولةتي نويكةي مانا بة ضةمكي بناغةطةلي بة ثةيوةندي ئةوةي مةسةلةي وة و شوناس و دةولـــةت وة دةولةتةوة، و تاك نيوان ثةيوةندي مافي هةموو ثيكهاتةكان، سود وةرطرتن شيوةيةكي بة مافةكانةوة هةموو بة هةموو بؤ يةكساني و ــة دادثــةروةرانتاكةكان و كؤمةلةكان، وة مافي برياردان رةطةزةكان لة ليةن لةسةر ضارةنووس و نةتةوةكان خؤيانةوة ) كورد، باشوري ئافريقي، ــوري دارف ئافريقي، سوداني ئاسك، دةرياي كردفان، باشوري ئابيي، لة ئامازيغيةكان سودان، لة شين نيلي

ولتي مغربي عةرةبي ...(.عةرةبييةكاندا راثةرينة لةطةل بوون هــاولتــي رؤشنبيري هــةولــي هوشياريي ــة ب ـــوون ب ســةرقــال و لة ــة، ــاراداي ــةئ ل ثــيــوةي طرنطيدان و ئايدؤلؤذيية وةستانةوةي بةرامبةر وة )تؤتاليتراييةكاندا(، طشتطيرييةكاندا قؤناغةكاني لة عةرةبييةكان «فةلسةفة« نةريتة ئةو واتة كؤلؤنياليزمي، دواي حوكمةي كة حاكمةكان لة نيوةي سةدةي بيستةوة تا ئيستا هةيانة، بة طؤريني ئةو دينيةكان ناويشياندا لة و ئايدؤلؤذيانة بيانووطةليك بة بووة و باو بة بووة كة بةم ئيسرائيلي«، ـ «ملمالنيي عةرةبي بؤ سةروةري لة وازهينان بانطةشةكردنانة طواية ويستةكاني« سةثاندني «بة ياسا شةرعيي و شؤرشطيريتي ـ دينيية ... هتد سةرجةم نوينةري خؤي قسةي بة كة خؤيةوة ناوي بة وة تةواوةتي، بة طةلة رذيميكي ذير سيبةري لة دةدات ليدوان

ئةبوبةكر عةلى

بةلكو ، ية ني ئةفسانة ــةت دةولو سياسى دياريكراوى ضةمكيكى و دةستورى فقهى . ية دةستورى زؤر رادةيةكى تا نيودةولةتى ياساى يةكانيانى ثيداويستى و تايبةتمةندى كردووة دةستنيشان نوييان دةولةتى كؤمةلطايةكى بة ئاماذةية دةولةت ،لةسةرزةمينيكى سياسى ريكخراوةى كؤمةلة بة ياخود ، ــكــراودا ــاري ديخاكيكى لةسةر كة دةوتريت خةلكيك ملكةضى و ـــن دةذي ــراودا ــك ــاري دي ، هاوبةشن سياسى دةسةلتيكى ياساى بوارى ياساناسةكانى هةندى توخميكى نيودةولةتيش و دةستورى ئةويش كة ، ــةن دةك ــاد زي بؤ تــرى ترو دةولةتانى دانثيانانى لة ية بريتى بةئةندام بوونى نةتةوة يةكطرتووةكان. سةرةتاش بؤية ئاماذةم بة نائةفسانةيى دريذبوونةوةى ضونكة ، كرد دةولةت خةبات و بةرخؤدانى طةلى كوردستان و نةطةيشتنى بة مافة نةتةوةيىيةكانى دةولةتى ثرسى كردنى مةترةح و واى ، ــدةدا ــوةن ــي ن ــةو ل نــةتــةوةيــى ليكردووة ثرسى دةولةت لة خةيالدانى هةندى لةطةل كوردستانيدا مرؤظى روالةتى و خةيال و خةون و تةليسم جطة ئةمةش !! بكات تيكةل ئةفسانةدا مةرطةساتة دؤخة ئةو طيرانةوةى لة ميذوويى يةى كوردو طةلى كوردستانى نةبوونى بة ئاماذةية ، ــاوة ذي تيدا بيركردنةوةى دروستى ريبازيكى سياسى و كةمى و لوازى ليكؤلينةوةى لةم فكرى بةرهةمى و ئةكاديمى شيوازى هةندى ئةطةر بةلم ، روةوة لة دةولةت ويناكردنى بيركردنةوةو رابردووى ئيمةدا لة سؤنطةى دذوارى هةلو مةرجةكانةوة جؤريك لةثاساوى لةطةل و ئيستادا لة ئةوا ، بيت هةبوو و كوردستان هةريمى واقيعى بوونى يةكانى ياسايى و سياسى رةنطدانةوة جيهانطيرى و ئال و طؤرو روداوةكانى نــاوضــةكــةو ضــوونــى خــؤرهــةلتــى ــارة دووب خالى ــةرةو ب ــاوةراســت ن ، ثيناسةكردنةوة و خؤدارشتنةوة لة ئةطةر . نةماوة واى ثاساوى زؤر دةولةتةوة سةيرى ثيناسةى روانطةى كوردستان هةريمى ئةمرؤى واقيعى بكةين ، ئةوةى لة ئاراداية بة هةموو كةم دةولةتيك نيمضة بة كوريةكانةوة، و لةقةلةم دةدريت، لة ئيستادا كوردستان هةية ياسايى دانثيانراوى هةريميكى دةسةلتى هةريم حكومةتى تيايدا كة هةروةها . دةكــات ثيادة تيدا خؤى دياريكراويش دانيشتوانيكى و طةل هةريم دانيشتوانى ثيكهاتةى كة هةن ياساكانى ملكةضى و ثيكدةهينن هةريمةكة و دةسةلتة سياسيةكةيةتى بريارةكان ياساو لةضوارضيوةى و رؤذانةيان ذيانى ضوارضيوةكانيدا و سياسى دةسةلتيكى ، ريكدةخةن دياريكراويش هةية كة دةسةلتى خؤى بةسةر طؤى سةرزةمين و دانيشتوانى

هةريمدا ثيادةو طشتطير كردووة . دةولةتيش دةسةلتةكةى هةرسى كة لة دةسةلتى ) راثةراندن و ياسادانان دةبيننةوةو خؤيان ، (دا دادوةرى و وةك هةريم لة ، دةبــن بةرجةستة بة لةوةو بةدةر ، هةية بوونيان خؤى فيدراليةتةكانةو لة زؤرى ثيضةوانةى هةريم هيزى سةربازى تايبةت بةخؤى لة رةنطة هيزةشى ئةم بوونى ، هةية دةولةتدارى روالةتةكانى طرنطترين بةواتايةكى . هةريمدا ئةمرؤى لة بيت لة دةستورى ياساى بةزمانى ترو ســةروةرى خــاوةن هةريم ئةمرؤدا تايبةت بةخؤيةتى ، بةلم سةروةريةكى هيشتا كــة لةوسؤنطةوة ــةواو ــات ن . نية دانثيانراو سةربةخؤى ولتيكى سةروةرى روالةتى كؤمةلى ئةمةش تةواوى لى سةندؤتةوة . ئةطةر خودى بةدابةشكردنى بيت ئاماذة فيدراليزم سةربةخؤيى ناوخؤيى دةولةت لةنيوان وة هةريمةكاندا، و فيدرال دةولةتى سةربةخؤيى نــيــوان لة فيدراليزم بيت ئاماذة تةواودا ناوةنديتى تةواو ، كة ثاريزطارى بةضارةسةرى سيهةم

سةربةخؤيى روالــةتــى كؤمةلى لة و دةهينى لةهةنديكيشى واز و دةكات ئيمة ئةوا ، رةتدةكاتةوة ناوةنديتيش دةستورى بوونى فيدرالى بةحوكمى تاكو كة خؤى عيراق نةك ( عيراق فيدرالى سستميكى بةكردةوة ئيستا لةسةربةخؤيى بةشيك خاوةنى ) نية لةم ئيمة دؤخى بةلم ، سةروةرين و فيدراليش ئةزموونى لةهةندى روةوة

طةشةكردوترة .هــةروةك ـــةش رووان لــةو يةكى هيزى بوونى كــرد ثــي ئاماذةمان هةندى ، هةريمة سنورى ثاسةوانى تايبةتمةندييةش ئةم ترى رةهةندى هيزى كة دةبينيتةوة خؤى ــةوةدا لدام فةرمى ريثيدانى بي فيدرالى بينة ناتوانن هةريم دةزطاكانى و ــاو ســنــورةكــانــى هــةريــمــةكــةوةو نية ئاسايشى و هةوالطرى ــاى دةزطضالكييةكانيان كارو فيدرالييةكانيش تةنها نابيتةوةو دريذ هةريم ناو بؤ دةزطــا و دام لةطةل هةماهةنطيان بوارى لة هةية هةريم هاوشيوةكانى ياسا كارثيكراوةكانيشدا لةكاتى بوونى فيدرالى ياساي لةنيوان جياوازى لةدةستورى هــةروةك ، هةريميدا و بؤ ئةفزةلييةت ــووة هــات عــيــراقــدا

ياساكانى هةريمة .كة ئةمةش جؤريك لةسةربةخؤيى هةريم بــؤ ياسايى ـــةروةرى س و لة ــت ــي ــوان دةت و ـــات دةك دروســـت بكاتة ياسا بــةربــالوتــردا ئاستيكى

ئامرازيكى نوى بوونةوةو طةشةثيدانى و كؤمةليةتى و ئابورى و سياسى نيشاندانى روويكى طةش و شارستانى سامانة لةبوارى ،هةروةها هةريمةكة نةوت بةتايبةتيش و سروشتيةكان دارشتنى جـــؤرى وزةدا ــازو ط و

مافى بةجؤريكن دةستور دةقةكانى ئةم بةريوةبردنى و ثشكنين و طةران لةطةل طريبةست ئةنجامدانى سامانةو بوارةكة تايبةتةكانى بيانية كؤمثانيا ئةو ، دةدات هةريم بةدةسةلتدارانى دةقةكانى ليكدانةوى لةسةر ناكؤكيةى ئــارادا لة رووةوة لةم دةستوريش بوون ، ضةندين طريبةست و دةرهينانى بةرهةمهينان دؤخى طةيشتنة و نةوت و رةوانةكردن و مامةلةكردنى عيراق و كؤمثانياى ) سؤما ( لةطةل بةرةنجامى ئةم هةناردةكردنى و طريبةستةكان نةوتى بؤريةكانى لـــةرىى نةوتة دةقانةى ئةو ، فيدرالييةوة حكومةتى مافةى ئةم ضةسثاندنى بةقازانجى يةكيك بةندة كة . ليكداوةتةوة هةريم

بووم لةوانةى لةسالى ) 2007 (دا ، لة ئةم دةربــارةى وةزيــران ئةنجومةنى دابراوةكان ناوضة ثرسى دؤسيةو كورد كة راكيشا ئةوة بؤ سةرنجم كؤمةلى سةثاندنى رىى لة دةبيت راظةكردنى هةولى شوينةوة و رى بدات كردارى هةندى دةقى دةستورى جؤرة بةم مةسةلةكة طةر ضونكة ،دةستور دةقةكانى سةرةنجام نةبوو، بةهيزةكان عيراقدا وةكو ولتيكى لة لة ئيمة نية مةرجيش دةدةنةوة ليكى بةهيزةكةى ليةنة قؤناغةكاندا هةموو هاوكيشةى عيراقى ببن ،ضونكة طؤرانى سةرثيطةو دةكاتة كار هاوكيشةكان

بةهيزى و لوازى هيزةكان . ئيستامان هيزى دةبيت بؤية هةر دةرفةت بة بةرامبةرةكان لوازى ء بزانين بؤ ئةوةى رةطةزةكانى هيزمان ماددى واقعيكى سةر وةربطيرينة دةمانخاتة ئةمةش ، كراو بةرجةستة سةرمايةدارةى و بازرطان ئةو ريزى كاتى لة هةلناطريتء كاشي ثــارةى دابةزينى نرخى ثارةشدا زؤر مةترسي نابيت . هةندآ )استحقاق(ى تريش لةم بؤ كاريان دةبيت و ماون نيوةندةدا بكريت لةوانةش ثيكهينانى كؤميسيؤنى ء هةلبذاردنةكان بــاآلى ليةنى بآ بةكردارى كردنى فةرمانطةى ثاراستنى ــى ــةكــان ــدىي ــةرذةوةن ــة ب ــدآ ل هــةنجطة . عيراقدا باليؤزةكانى لة هةريم ثةيوةندى كرا ثي ئاماذةى لــةوةى هةندآ و هــةيــة دةســـتـــورةوة ــة بئيمةى هــيــزى لــةســةرضــاوةكــانــى رابردووى ساآلنى لة ، شاراوةتةوة دواى روخانى رذيمةوة بةهؤى شةرى تايةفةطةرى و توند و تيذىء تيرؤر و

طةندةلى لة رادةبةدةر و دةستيوةردانى هيز لة زؤرآ شكستى ء وآلتــان لة عيراقيةكان سياسةتمةدارة و و سياسي سةقامطيرى بنياتنانى ، ثيطةيشتوو ديموكراسي حوكميكى ئازادى نيمضة بة توانيويةتى هةريم هةلسوكةوت بكات ء بة كردةوة وةك نيمضة دةولةتيك مامةلة لةطةأل وآلتانى دراوسآ بكات ء ريكةوتننامةى ئةمنى ئيمزا طةلدا لة ئابوريان و بازرطانى و بكات ء ، جؤرآ لة تيكةآلوى لة نيوان هةريمةكةو ليةنى كؤمةلة و هةريم غيابي لة ، بكات دروســت دنياشدا ئاسايي فيدرالى دةسةآلتيكى بوونى قونسولطةرى وآلت ضةندةها بةغدا لة هةندآ و كــردةوة هةريم لة خؤيان ئاسايش بوونى سؤنطةى لة وآلتيش وينةى بة هــةريــم هةريمةكةدا لة مامةلة سةنتةرى و عيراق دةروازةى دةوروبـــةرى هةندى لةطةأل ــردن كبة طةرضى ، ــةن دةك سةير تريشدا هةريمةكة سةركردايةتى ــةوة داخدؤخةى ئةو لةوةى خوارد شكستى يةكالكردنةوةى قازانجى بة عيراق هةلثةسيردراوةكان كيشة لة هةندآ و لةوانةش كيشةى ناوضة دابراوةكان لي ســوودى ثيويستة ــةوةى ئ وةك وةربطيريت . روالةتيكى ترى دةولةت هةندآ لة هةريمدا ئةمرؤى لة دارى ديبلؤماسيدا و سياسي ديفاكتؤى هةريم بةرثرسانى ، دةبينيتةوة خؤى ثيشوازيان لة ضةندين طةورة بةرثرس و سياسةتمةدار و ديبلؤماسي جيهانى جاريش هةندآ ، كردووة ناوضةكة و بيانيةكان سياسية كاربةدةستة هةولير فرؤكةخانةى لة راستةوخؤ نةداوة، بةغدايان سةرى و دابةزيون بة بــةغــداى ــي ــارةزاي ن ئــةوةش كة حكومةتى سةرؤكى . بووة شوينةوة كؤنطرة ضةندين بةشدارى هةريميش و ناوضةيي طرنطى كؤبوونةوةى و ديارتر لةوةش كردووة. نيودةولةتى لة كوردستان هةريمى ســةرؤكــى دةولةتيك سةرؤك وةك كاتدا زؤر لةطةأل مامةلةى و كراوة لي ثيشوازى لةليةن ــم هــةري ســةرؤكــى كـــراوة وآلتى ضةندين و ئةمريكا سةرؤكى بة وة ناوضةكة و جيهان ــةورةى طثيشوازى ، ثادشايةتيةوة و كؤمارى هةندآ بوونى ، ــراوة ك لــي فةرمى لة شوينء ء كات هةندآ لة )استثناء( هيلة طشتى ئةم تةنطذةدا كاتى هةندآ هةر لةطةأل دةبيت ناسريتةوة. ية رةخنةيةكيش كة لة سةرؤكى هةريمان هةبيت ، لةم رووة ئةوةى بة ئيجابى و بؤ وجؤرى بيركردنةوة كة بكريت تؤمار كةسيتى لةو رووةوة كاريطةرى خؤى سةردانى هةندآ نمونة بؤ . هةبووة رةت سؤنطةوة لةو وآلت هةندآ بؤ نزمدا ئاستيكى لة كة ، كــردؤتــةوة ياخود بة سيفةتى سةرؤكى حزب ، يان لة ، بكريت لي ثيشوازى نافةرمى بة هةندآ كاتيشدا وةك سةرؤك دةولةت ئةوةى طويرةى بة كردووة مامةلةى كرد، ثآ ئاماذةمان ثيشةوةش لة هةريمى كوردستان لة ئيستادا بةشيك دةولةتى ثايةكانى ء توخم و بنةما لة تيداية و كيشةى سةرةكى لةم رووةوة ئةم ــارى دووض كيشانةى ئةو لة وا بوونةوة. توخمانة و بنةما ء روالةت ئةو وةآلمدانةوةى كاتى ئيستة بؤية ثرسيارةية كة ئةطةر دةستورى عيراق دؤخى نائارامى ئةم وآلتانة لة ساآلنى راثةرينى دواى ديفاكتؤى رابــردوو لة دةولةتيكى سةربةخؤ ئيمةى هةريم ئةوةندةى داخــؤ كردبيتةوة، نزيك ثةيوةندى بة خؤمان و عةقأل و سةليقةى بة ضةند تا هةية، خؤمانةوة سياسي بوون بةدةولةت خةمى و هؤشيارى ديموكراسي ئةزمونيكى بيناكردنى و لةم هاوضةرخةوة دادثةروةرانةى و ــةت روال ئةم و، روانيوة ثرسةمان و كـــردووة بةهيز توخمانةمان ء و فشةلؤكى دووضارى نةمانهيشتووة لوازى و بآ هيزى و ناكارايي بين؟ بة لة سةر داهاتوودا لة تواناش طويرةى و لوازى و روالةوتانة لةو يةك هةر

دةوةستين. كيشةكانيان

ب���ؤق���س���ةك���ردنء ثرسى لةسةر هةلويستةكردن دةولةتى كوردستانء دةولةتى لةضوارضيوةى فةلةستينء هاوبةشى ب��ةرن��ام��ةي��ةك��ى دةزطاى هاوآلتىء رؤذنامةى )مؤسسة مؤديرن ديالؤطى الحوار املتمدن( ضةند ضاالكيةك وتويذةى ئةم ئةنجامدةدريت، خوارةوة يةكيكة لةو ضاالكيانة.

هاوآلتيدؤسية8 [email protected]

ذمارة )780( شةممة 2011/11/5

ثرسى دةولةت لةباشوورى كوردستان

نايف حةواتمة: بةهـــــــــارى عةرةبى كاريطةرى دةبيت لةسةر مافي بريارداني ضارةنووس بؤ طةلي كوردء نةتةوةكانى ديكةى دونياى عةربى

لة نيمضة دةولةتةوة بؤ دةولةت روالةتةكانى دةولةتدارى لة واقيعى ئةمرؤى هةريمى كوردستاندا

ثيشةكى: لة بةشى سيهةمى ئةم وتوويذةدا

سياسةتمةدارء رؤشنبيرى فةلةستينى نايف حةواتمة

تيشك دةخاتة سةر كاريطةرى بةهارى عةرةبى

لةسةر رةوشء مافى كةمة نةتةوايةتييةكانى خؤرهةآلتى ناوةراستء ئاماذة بةوة دةكات ئةم

قؤناغي كرانةوةية بة رووي ديموكراتيةت لة داهاتوودا

ئاسؤيةكي نوي دينيتة ئاراوة كة تيايدا ضارةسةري

كيشة رةطةزيي و نةتةوةيةكان بكريت لةسةر

بنةماي مافي بريارداني ضارةنووس بؤ طةلي كورد .

ئةطةر لة

روانطةى ثيناسةى

دةولةتةوة سةيرى

واقيعى ئةمرؤى

هةريمى كوردستان

بكةين ، ئةوةى لة

ئاراداية بة هةموو

كةم و كوريةكانةوة،

بة نيمضة دةولةتيك

لةقةلةم دةدريت

دةبيت هيزى ئيستامان ء الوازى

بةرامبةرةكان بة دةرفةت بزانني بؤ ئةوةى

رةطةزةكانى هيزمان وةربطيرينة سةر واقعيكى

ماددى بةرجةستة كراو ، ئةمةش دةمانخاتة ريزى ئةو بازرطان و

سةرمايةدارةى ثارةى كاشي هةلناطريتء لة كاتى دابةزينى نرخى ثارةشدا زؤر مةترسي

نابيت

هاوآلتي

ئةمةريكي برؤكينطي ثةيمانطاي عيراقء جةنطي لةبارةي راثؤرتيكي لة2003ـةوة جةنطة ئةو ئامارةكاني سيثتةمبةري مانطي كؤتايي تا بةشي كة بآلوكردووةتةوة 2011ثةيمانطاية لةو عيراق ئاماذةدةري داتــاء بةئامادةكردني هةستاون ئةمةي ئةو جةنطة. ئامارة وردةكاني راثؤرتةية ئةو كورتةي ــوارةوة خ

بةدةستكارييةوة كراوة بةكوردي.

خةرجييةكاني ئةمةريكا لةعيراقدادؤالر تريليؤن يــةك نزيكةي ئةمةريكا بــاجــدةرانــي ــارةي ــةث لبؤ رةزامةنديي ياخود كراوة، خةرج

خةرجكردني دةرضووة.دؤالر مليار نــؤ لــةعــيــراقــدا، ئةمةريكا، شوين باجدةراني لةثارةي هةروةها نةماوة، ديار كراوةء بزر كةرةستةي دؤالر مليؤن 7549 بايي رةوانةي 2004دا لةسالي كة يةدةط لةناردني جطة ئةمة كــراوة. عيراق لةناوياندا ضةك، ثارضة 190هــةزار

.)AK47( 110 هةزار ضةكي جؤريبؤ ئةمةريكا تايبةتي ثشكنةري عيراق ئاوةدانكردنةوةي كاروباري لة14ي حوزةيراني 2011دا رايطةياند لةميذووي دزيــي طةورةترين كة ــداوة رووي ئةمةريكادا نيشتمانيي لةثارةي دؤالر مليار 6.6 بري كة ئاوةدانكردنةوةي بؤ تةرخانكراو

عيراق، ون بووةء دزراوة.دؤالر، مليار يــةك ــري ب بايي وةك ــةي ــت ــةرةس ك ــةلء ــوث ــةل كوةرطرتنةوةي مةقتورةء ئؤتؤمبيلء مووشةكء رةشاشء ضةكي تانكء ــي ــطــوزاري ــةء خــزمــةت ــت ــةرةس كئاسايشي بةهيزةكاني ثيشكةشكراو

عيراق.خراث بةريوةبردنء بةهةدةردان لةعيراقدا. بري دة مليار دؤالر بةثيي لةسةركردة طويطرتن دانيشتنةكاني ــراق، ــي ع نــاو ئةمةريكييةكاني

لةكؤنطريس، داني ثيدا نراوة.بري بيست مليؤن دؤالر دراوةتة ئةمةريكي، )KBR(ي كؤمثانياي ــؤراكء خ بابةتي دابينكردني بؤ بؤ بوون نيشتةجي سووتةمةنيء

سوثاي ئةمةريكي.مليار دؤالر، كة لةبيست بةشيك دراوةتة كؤمثانياي)KBR(، وردبيناني »طوماني ثييانواية ثةنتاطؤن

لةسةرة».جةنط ــضــووي ــي ت ــيء ــةرج خ20.2بليؤن ئةفغانستان، لةعيراقء

دؤالر.ئةمةريكا مانطانةي خةرجيي 7.3 2009ـةوة ئؤكتؤبةري لةمانطي 2008دا لةسالي بووة. دؤالر مليار خةرجيي مانطانةي ئةمةريكا لةعيراقدا

12 بليؤن دؤالر بووة.خــةرجــي 2008دا ــي ــةســال لثينج ضركةدا يةك لةهةر ئةمةريكا

هةزار دؤالر بووة.لةعيراقدا سةرباز يةك خةرجي يةك لةماوةي ــةوة 2009ـ لةسالي

سالدا، 390هةزار دؤالر بووة.

هيزةكاني ئةمةريكا لةعيراقداكؤي طشتيي سةربازاني ئةمةريكا سةربازة، ــةزار ه ضل لةعيراقدا، هيزةكاني ديكة وآلتاني سةرجةم

خؤيان لةعيراق كيشاوةتةوة.

زياني سةربازةكان:ـــازة كــــؤي طــشــتــيــي ســـةربســةربــازي 4481 كـــوذراوةكـــان، بوون. نيرينة ــان 98%ي ئةمةريكي. نةبووة. ئةفسةريان ثلةي 91%يــان بوون. كردارييدا لةخزمةتي 82%يان بوون. نيشتمانيي طــاردي ــان 11%يبوون. قةوقازيي بةرةطةز 74%يان بوون. ئةفةريقي بةرةطةز 9%يــان 11%يان التيني بوون. 19% بةهؤكاري 54%ي ــــوذراون. ك نــاســةربــازيــي 25 لةذير تةمةنيان قوربانييةكان سالييدا بوو. 72%يان لةناو ريزةكاني

سوثاي ئةمةريكادا بوون.زيانةكاني هيزة نائةمةريكييةكان: 179يــان كـــوذراون. سةرباز 316

سةربازي بةريتانيي بوون. 32195 بريندارةكان، سةربازة برينةكةيان 20%يان بوون، سةرباز بربرةي لةميشكء مةترسيدارة لةبريندارة جطة ئةمة ثشتداية.

دةروونييةكان.ــة ــي ــي ــؤش ــةخ ـــــــــةرووي ن لسةربازة %30 دةروونييةكانةوة، بؤ طةراونةتةوة كة ئةمةريكييةكان مانط، ضــوار بؤ سي تا ئةمةريكا، دةرونييةكانيان ذيرييء نةخؤشيية

زياد بووة.ذمــــارةي ئــةو كــؤثــتــةرانــةي 75 خوارةوة، خراونةتة كة ئةمةريكا بةطولـلـةي 36يان كة بوون كؤثتةر

دوذمن خراوةتة خوارةوة.

زياني هيزة عيراقييةكانء هاوآلتيياني مةدةنيي عيراقي

ــةي ــازان ــةو ســةرب ذمــــارةي ئبوونء لةعيراقدا بةطريبةست كة

ســوثــاي ثشتطيريي ــا ــك ــةري ــةم ئ

بوون، 180هةزار سةرباز بوون.ــة ــووس ــةن ــام ذمــــارةي رؤذنرؤذنامةنووس 150 كوذراوةكان، كوشتنء بةتاواني ــان 98ي ــوون، بكــوذراون. جةنطي بةكاري 52يــان بةدةستي رؤذنامةنووسيش 14

هيزةكاني ئةمةريكا كوذراون.ثؤليسة ــازء ــةرب س ـــارةي ذميؤنيؤي ــة31ي ل كة عيراقييةكان 2011ـةوة كوذراون، 10125 كةسن.

هاوآلتيية عيراقيية كوذراوةكان:ذمــارةي ئةمةريكا حكومةتي عيراقييةكان مةدةنيية هاوآلتيية بةنهيني كـــوذراون، لةعيراقدا كة ذمــارةكــة، ــت ــي دةل دةهيليتةوةء بةثيي بــةآلم كــةس. ــــةزار 100هويكيليكس سايتي كة زانيارييةكان 400هةزار بآلويكردووةتةوة دواتر

كةس كوذراون.ذمارةكة ــدة، ــةزةن م هةنديك

بة600هةزار كةس دةخةملينيت.عيراقيية ضــةكــدارة ذمـــارةي

كوذراوةكان، 55هةزار كةس بوون.ــبــةســتء ضـــةكـــدارانـــي طــري 572 ناعيراقيي، بيانيي كريكاراني

كةس بوون كة كوذراون.لةعيراقدا ئةو كةسانةي ذمارةي 57 بــوون، كةس 306 فريندراون، كةسيان كوذراون. 147 ئازاد كراون.

ــةوة، 2004ـ شوباتي لةمانطي هيرشيان 14 رؤذانة ياخيبووةكان

ئةنجام داوة.يؤليؤي لةمانطي

2005ــــــــــــةوة،

هيرشيان 70 رؤذانة ياخيبووةكان ئةنجام داوة.

2007ــــةوة، ئاياري لةمانطي هيرشيان 163 رؤذانة ياخيبووةكان

ئةنجام داوة.لةتشريني ياخيبووةكان هيزة ضةكدار 15هةزار 2003دا، دووةمي 2006دا، لــةئــؤكــتــؤبــةري ـــووة. ببؤ بــة20هــةزار بــووة ذمارةكةيان 30هةزار كةس. لةحوزةيراني 2007دا

بووة بة70هةزار كةس.

ئاوارةكان:عيراق، ناو عيراقييةكاني ئاوارة مليؤنء دوو ــةوة، 2007ـ لةئاياري

255هةزار كةس بووة.لةسورياء عيراقييةكان ثةنابةرة ئةردةن، دوو مليؤنء سةد هةزار بؤ دوو مليؤنء 250 هةزار كةس بوون.

%27 لةعيراقدا، بيكاريي تيكراي بؤ 60% بووة.

كةلوثةل نرخي هةلئاوساني لة2006دا، 50% بووة.

عيراق، منداآلني بةدخؤراكيي لةحوزةيراني 2007دا، 28% بووة.

ثيشةوةرانةي ــةو ئ ريــــذةي لة2003ـةوة عيراقيان بةجيهيشتووة،

40% بووة.عيراق ثزيشكاني ذمـــارةي

داطيركردني ــراق، ثــيــش ــي ع34هةزار لة2003دا،

ثزيشك بووة، لة2005ـةوة، 12هةزار دوو جيهيشتووة. عيراقيان ثزيشك هةزار ثزيشك لة2003ـةوة كوذراون.

لةشاري كارةبا بووني تيكراي بةغدا بؤ ماآلن، رؤذانة يةك بؤ دوو

كاتذميرة.تيكراي بووني لةئاياري 2007دا، دة بؤ نؤ رؤذانــة لةعيراقدا، كارةبا ثينج لةبةغدا، ذمارةية ئةم كاتذمير. بؤ شةش كاتذمير بووة رؤذانة. بةآلم رؤذانــة عيراق، داطيركردني ثيش رؤذانة كاتذمير 24 بؤ 16 لةبةغدا

كارةبا هةبووة.ـــةو مـــاآلنـــةي كة ـــــذةي ئ ريئاوةرؤيان هةية لةعيراقدا، 37% بووة. ئاويان ثيويست بري 70%يان بةآلم ويستطةكاني 22%ي ثينةطةيشتووة.

دابينكردني ئاو، ضاك كراونةتةوة.

عيراقييةكاندذي مانةوةي ئةمةريكان

كة عيراقييانةي ئــةو ريـــذةي هيزةكاني بووني دذي »بةتونديي ئــةو ــــة. 82%ـ هاوثةيمانانن»، هيزةكاني ثييانواية كة عيراقييانةي باشكردني بةرثرسي هاوثةيمانان كةمترة ئــاســايــشــيــيــن، ــــواري ب

ــا ــةروةه ي لـــــة1%.! ه %7 2ــراقــيــيــةكــان عــيــان ــةي ــان ــم ــت مني كا ة هيز بةفــرةنــةتــةوة

نيية.

ذمارة )780( شةممة 2011/11/5هاوآلتي

ئةنجامء راستيء ئامارةكاني جةنط لةعيراقداكوذراني 4481 سةربازي ئةمةريكيء برينداربووني 32195 سةرباز

تايبةت

سيروان غةريب

ــــات، يــةكــيــتــى ئـــةو كء كــوردســتــان نيشتيمانى كوردستان ديموكراتى ثارتى لة دريــذيــان ثشوويةكى نيوانياندا خويناوى شــةرى دوو دةرطاكانى بةآلم بوو، ئيدارةى بةناوى جةهةنميان هةولير ئيدارةى سليمانىء

بةمةش ثشت، سةر خستبوية كؤمةلطاية ئةم بؤ هةناوى حزبة دوو ئةو لةنيوان سارد شةريكى

خةلكى داخوراند بوو. راديكالةكانى ئيسالميية اتةشدا لةوك هةر ـــةوة ـــي ـــةروةري ـــان بـــةنـــاوى دادث ـــةورام هقؤناغيكى ثيينابوية لةئازادى هةرةشةكانيان ئةم ووآلتة ترسناكةوة. كؤمؤنيستة جياوازةكانى دةكوذران، هةلئةدرانء تييان دةستطيردةكران طرتووخانةكان لة لةئيسالمييةكانيش هةنديك ئةشكةنجة رووبـــةروى دادطــايــكــردن بةبى

دةبوونةوة تاحالةتى طيان لةدةستدان.دةرفةتيكى ياسايية، بى سياسيء هةرا ئةم باشى رةخساند بوو بؤ هةنديك بةرثرسى طةندةل تةلةفزيؤنةكانةوة لةشاشةى شةوانة تاوةكو بةرؤذيش بفرؤشنةوةو ثــي ســةروةريــمــان كارطةكانى ئةم ووآلتة تاآلن بكةنء دةستدريذى سامانى لةويشةوة طشتىء ئابورى سةر بكةنة

ووآلت بةفيرؤ بدةن.كةسييةوة تاكة لةئاستى طةندةلى ئةوكات بةرةو بوونء دةركــةوت سيماكانى بةتةواوى طةندةلى كاتيك دةنا خؤى هةنطاوى )ديــاردة( بةرثرسي هةنديك لةطيرفانى رووناك بةرؤذى باآلوة بةرضاو دةكةوت تاوةكو ئةو بةريوبةرانةى

تةماحيان دةكردة تةباشيرى قوتابخانةكانيان.هةريمى كؤمةلطاى ذيانى كة ساتانةدا ئالةم دةرؤيشتء ناديار ئايندةيةكى بةرةو كوردستان هيواى دوارؤذيكى ثرشنطدار ئةوسةرةكةى ديار نةبوو، رؤذنامةى )هاوآلتى( لةضاثخانةى رةنجةوة نةبيت هيض تاوةكو كردةوة ترى ثةنجةرةيةكى تروسكايى هيواى دوا رؤذيكى باشترى لةدوابيت. دةرضوونى لةطةل هةر هاوآلتى رؤذنامةى ثةيامى 2000/11/5 ــة ل ســفــريــدا ـــارة ذمبوو كةبريتى دةرخست خؤى دامةزراندنةكةى هةموو بؤ بوون هاوآلتى مافى ضةسثاندنى لة برةودان رادةربرين ئازادى دابينكردنى اليةكء طرنطتر لةهةمووشى دايلؤط، بةديموكراسىء كةبةهؤى ئةوانةى مينبةرى بــووة )هاوآلتى( هةلء مةرجى سياسييةوة دةنطيان كث كرا بوو. لةسةر بوون بــةردوام بؤ هةولدان لةراستيدا هينانةدى زياترى ئةو ثةيامانة لةو هةلء مةرجة ئةوكاتةدا كؤمةآليةتييةى ئابورىء سياسيء كةدةكةوتيتة ــةآلم ب ــوو، ب خــؤش هــةربــةدةم ماندووبونيكى مايةى كاركردنةوة ثراكتيكء لةرووى كةرةستةكانى ئيجطار زؤر بوو. ضونكة زؤر هاوآلتى رؤذنامةى رؤذنامةوة دةرضوونى

هةذار بوو.وةكو من لةذمارةكانى سةرةتادا كاتةى ئةو خؤبةخشيك بانط كرام بؤ كاركردن لةرؤذنامةكة، هةبوو كؤمثيوتةريكى تةنها هاوآلتى رؤذنامةى كةئةويش لةهةمان كاتدا كارى ضاثخانةى )رةنج(

ضاثخانةى نيويكى ذوورو لةنيو ثيدةكرا، يشى بةريوبةرى سةرنوسةرو بة هةمووان رةنجدا بةردةوة دارو ثةيامنيرو نوسةرانء نوسينء رؤذنامةو كؤمةليك ديجلةو عةالدينيكى بةديار بابةتى بةدةستء خةت نوسراوةوة كؤدةبوينةوة، هاوآلتيان لةسكاآلكانى بوو بريتى زؤربةيان كة بوو ئةمةش هةر دةظةرة ئةم بةرثرسانى دذى هاوآلتييةوة لةريطةى بةرثرسان كرد واى لةسةريانة، كة بن رةخنانة ئةو بيستى طوي بضوك بةرثرسيكى بةردةم بؤ طةيشتن ضونكة بؤية كرابوو، دروســت بؤ زؤرى بةربةستى لةئامادةكردنةوةى دةكرد بةشداريمان هةمووان تايثيستةكةمان بةردةم دةمانخستة بابةتانة ئةم

بؤ تايث كردن. لةكاتى دةرضوونى رؤذنامةكةدا لةبةر كةمى ضاثخانة فريانةكةوتنى رؤذنامةكةء ستافى نمونة بؤ هةبيت، كارى يةك تةنها نةبوو كةس ديزاينى كاتدا لةهةمان دةبواية سةرنوسةر ــةوالء ه بةرثرسى بكرداية، الثةرةكانيشى هةوالةكان وةرطرتنى ويــراى هةوالسازةكان ضاثخانةكة كريكارى لةكارى بةشدارييان رؤذنامةكةيان ضاثكراوى »ديويكى دةكــردو ئةوةى بةهؤكارى تر» ديوةكةى دةطؤريية سةر جطة ئةمة دةكرد، ضاث ديوى يةك ضاثخانةكة هةلةى ضاككردنةوةى لة بةشداريمان لةوةى

تايثء هةلةى سةر ماكيتمان دةكرد.هاوآلتى ثيى خؤى طرت ئةم ستافة تاوةكو تا ضاثخانةكةو لةكارى بةشداردةبوون بةرةبةيان ئةو هةرطيز لةراستيدا رؤذنامةكةش. كارى هاوآلتى كةرؤذنامةى ناضنةوة لةبير ــة رؤذانبةستافيكى كةم، بةآلم ضاالكء خاوةن خةونةوة، ئةهلى رؤذنامةطةرى شؤرشى مؤمى توانى لةوآلتيك داطيرسينيت كة ئوميد تيايدا تةنها وةكو

سةراب دةردةكةوت.

ئةو كاتانةى بيرناضنةوة

مةم بورهان قانع

بةشي دووةم

ض��وار ئ���ةو ب��ةك��ورت��ى: زؤر جياجيا(، )بةثلةى هيضيان رؤذنامةية، رؤذنامةنوسيى نوسينى هونةرةكانى لةاليان زانستيى، بةشيوةيةكى ئامادةيى نييةء بؤ نمونة هيضيان تائيستا بةثيى بنةماى زانستيى »ريثؤرتاض»يان نييةء »سةروتار»، كة لقيكة لة »وتار»ء هونةرةكانى لة يةكيكة وت��اري��ش لةهةنديكياندا تائيستا رؤذنامةنوسيى، )وةك بآلودةكريتةوة »زنجيرة» بة بينيويمانةء نوى»دا »كوردستانى لة يةكيكة لةنمونةكانى ئةم تويذينةوةية(، نةريتيى زانستىء لةروى لةكاتيكدا نيية، وةها شتى رؤذنامةنوسييةوة، رةض��اوى تيياندا ئ��ةوةى سةربارى »سةروتار» نوسينى زانستيى بنةماى تةآلقدانى سةربارى ئةمة نةكراوة، لةرادةبةدرى ئيتيكى رؤذنامةنوسيىء بةرانبةر كوشندة بةدحاليبونيكى بةثرةنسيثةكانى ئةو ئيتيكة لةالى هةر ضوار رؤذنامةكةء بةثلةى جياجيا )كة زياتريان ثشكى حزبييةكان ثيمواية رون بؤمانى ئينجا ب��ةردةك��ةوي��ت(. بةشيوةيةكى ضاثكردن ناكاتةوة »جوان»، ض ثةيوةنديى بةداب ء نةريتى سةربارى هةية، رؤذنامةنوسييةوة بياليةنيى» »رةضاوكردنى ئ��ةوةى كردوةتة يةكيكى ديكة لة»نةريتةكان!»ى بةئاشكرا لةكاتيكدا رؤذنامةنوسيى، بةتايبةتى رؤذن��ام��ان��ة، ئ��ةو دي��ارة »خةياتء حزبيى رؤذنامةى هةرد,و نينء بياليةن ن��وى»، كوردستانى ب��ةدري��ذي��ىء خؤيشى »ت��وي��ذةر» لةسةر ثيداطرى جيطايةكدا لةضةند لةو كام هيض تةنانةت دةك��ات، ئةوة نينء بياليةن بةتةواوةتى كةناآلنة، سياسةتى ميدياييةكانيان كاريطةرييان زان��ي��اري��ىء لةخستنةروى ه��ةي��ة باس ئةوةى سةربارى هةوالةكاندا. فرة ثةيامنيرانء ت��ؤرى لةفراوانيى هةوالةكان لةبةدةستهينانى كةناليى دةكات، رؤذنامةكة ضوار هةر لةالى كةضى بةدريذايىء لةضةند جيطايةكدا، بةسةرضاوةكانى دةسترانةطةيشتن فراوانى ت��ؤرى نةبونى زانياريىء ديكةيش، اليةنى ضةندين ثةيامنيرانء لةبةردةم بون ئاستةنط خ��ةوشء ضؤن وةك ي����ةك»دا، »الث����ةرةى لةسةر جةختى لةراسثاردةكانيشيدا

كردونةتةوة.دةنوسيت: الثةرةيةدا، لةم هةر ئةزمونيكى ن���وى، »كوردستانى دةول��ةم��ةن��دء ف��راوان��ى ه��ةي��ة....». دةطةيةنى ضى ماناى رستةية ئةم بى ريزبكريت، لةتويذنةوةيةكدا ئةو دةولةمةندى فراوانىء ئ��ةوةى ئايا رونبكاتةوة؟! بؤ ئةزمونةمان ئةزمونى لةروى فراوانة دةولةمةندةء بياليةنيى، راستطؤيى، بةرثرسياريتيى، اليةنى رةضاوكردنى ثيشةطةريى، ذان��رة لةبةكارهينانى زانستيى رةضاوكردنى رؤذنامةنوسييةكاندا، ئاشكراكردنى رؤذنامةنوسيى، ئيتيكى بآلوكردنةوةى ئابروبةرييةكان، زؤرترين بةلطةنامة، ريطريكردن لةوةى بونى لةثيشةيي بكريتء بةسياسيى دورنةخاتةوةء ضةندين ثرسيارى ديكة، دةولةمةندىء ئةو بزانين بيئةوةى »ت��وي��ذةر» لةضيدايةء فراوانيية ثيدةضى كة رونناكاتةوة؛ بؤمانى بؤ فراوانيى»يةكةى »دةولةمةنديىء دةرضونى سالةكانى زؤرى ذمارةى بطةرينيتةوة، لةكاتيكدا طةر وابيت، ئةوة نامةنهةجيىء زؤر خويندنةوةيةكى دةولةمةندبونء بؤ ساويلكانةية

فراوانبونى هةر كةناليكى ميديايى.لةهةمان دوات��رء لةثةرةطرافى بةرؤذنامةى س��ةب��ارةت الث���ةرةدا، »ئةزمونيكى دةنوسيت: »خةبات» ئةمةيش هةية». ديارى طةشةسةندء ديسان ثيمان ناليت لة ض رويةكةوةية، لةسةرةوة ئةوانةى نامةويت بؤية ريزمكردن ن��وى» »كوردستانى بؤ لةنيو بونيان زؤر تارادةيةكى )كة دوبارةيان غائيبة(، رؤذنامةكةدا، كة »تويذةر» دةبيت بةآلم بكةمةوة، بزانيت دةبيت دةنوسيت، رستةيةك قانيع خوينةران ضؤن دةليتء ضى ثالثشت ئةمةيش )هةلبةتة، دةك��ات دةبيت، زانستى بنةماى بةسةرضاوةء

نةك موجامةلةكردن(.ديسان ،)30( دواتردا لةالثةرةى

»القائم هةوال»، »ستافى بة بةرانبةر ئةو ئةطةر كة دان���اوة، باألتصال»ى »القائم بيت، راس��ت موراديفةيش باألتصال» نيية، بةلكو »القائم باإلتصال»ة، »ستافى ثيشتر رونمكردةوة لةكاتيكدا باإلتصال» »القائم ماناى ه���ةوال»، »باألتصال»ى ئ��ةو كة ناطةيةنيت، لةكويوة ئةمةى نازانم نوسيوةء جيطادا لةدةيان ل��ةوة بى هيناوة، هةلةى زمانةوانيىء هةلة شيوة بةو

موراديفييةوة، بةكاريهيناوة.لةبارةى »تويذينةوةكةوة»:

تويذنةوةكةيدا، لة»ثيشةكى»ى ثيدةكات، لةالثةرة )34(ةوة دةست كة ي��ةك»ى »الث���ةرةى وش��ةى يةكةم يةك الث��ةرةى دةنوسيت: نوسيوةء هتد. ..... كة جيادةكريتةوة ب��ةوة جيطايةكى لةضةند ل��ي��رةداء وات��ة »الث��ةرةى دةستةواذةى ديكةيشدا، لةناونيشانى كةضى نوسيوة، يةك»ى »يةكةم »تويذينةوة»كةيدا، سةرةكيى الثةرة»ى نوسيوة، كة ئةمةيش ماناى زمانةوانييةوة، لةروى »تويذةر» واية »يةكةم لةنيوان نةكردوة جياوازيى لةكاتيكدا يةك»دا، »الثةرةى الثةرة»ء ثسثؤرانةى مامؤستا ل��ةو يةكيك ب���ةش���دارى ل��ةه��ةل��س��ةن��ط��ان��دنء طفتوطؤكردنى ئةم نامةى ماجستيرةدا عةلى-ية، دل��ش��اد د. ك��ة ك���ردوة، »ثسثؤر»ة ياريدةدةرةء ثرؤفيسؤرى

لةزمانى كورديدا.ويذدانى رؤذنامة!

)1(ء ذم����ارة ل���ةث���ةراوي���زى لةالثةرةى )35(دا، جيطرى سةرنوسةر »ويذدانى كة: دةك��ات، ثيناسة وةها لةخؤيةوة قسةيةى ئةم رؤذنامةية»، يةك بتوانيت ه��ي��وادارم ك���ردوةء باوةرثيكراو زانستيى سةرضاوةى »جيطرى بليت ثيمانى كة بهينيتةوة؛ رؤذنامةية»ء ويذدانى سةرنوسةر »ويذدانى رونبكاتةوة بؤشمانى ئةطةر ئايا ضى؟! ماناى رؤذنامة»ية سةرنوسةرى »جيطرى رؤذنامةيةك نموونة بؤ ئيستا ضؤن وةك نةبو»، »تويذةر» كة ن��وى»، »كوردستانى خؤى ضةندين سال كاري تيدا كردوةء بوةء »جيطرى سةرنوسةر» ساآلنيك ئةو رؤذنامةية ئةم ساليكيشة ضةند واية ماناى ئايا نةماوة، تيدا ثؤستةى »وي��ذدان»ى رؤذنامةية ئةو ئيستا ويذدانى ئةوكاتة يان نةماوة؟! تيدا »جيطرى »تويذةر» خؤى تيدا بوو كة

سةرنوسةر» بوو؟!سةبارةت )36(داء ل��ةالث��ةرة ثشتى رؤذنامةدا، لة بةثيناسةيةك اإلعالم»ى و اليومية »الصحافة بةكتيبى )كة بةستوة زوبيان سامى دكتؤر لةدوتويى ك��وردىء كردومةتة من ك���ردوة(ء ض��اث��م الث�����ةرةدا 505عةرةبييةكة ل��ةس��ةرض��اوة س��ودى ثيناسةيةى خستوةتة وةرطرتوةء ئةم كارى تيكراى »كورتكراوةى رو: ئةو لةرؤذنامةدا، رؤذنامةنوسيية لقةكانى دةضيتةوة روبارةية كة هةمو بةشةكانى بةواتاى لقةكانيش سةر، ئاماذةى لةمبارةيةوة ء رؤذنامة».. دكتؤر عةرةبييةكةى بةسةرضاوة كردوة. )349( الثةرة زوبيان، سامى دي��رةدا ئةو لةوةرطيرانى تويذةر ديقةتى نةكردوةء وشةى »روافد»، كة كردويةتى ديت، »ضةمةكان» بةماناى ديتء »فروع» بةماناى كة »لقةكان»، نةك ناو، دةرذيتة ضةمةكانى روبار، ثرسيارى بؤ بؤ درةختء لق لقةكان، حزبي ب��ارةط��اى ت��اق��ي��ك��ردن��ةوةء بةكاردةهينريت، وةك ئةوةى دةوتريت: ثارتى ض��وارى لقى »ضةكداريكى لةخؤثيشاندةران تةقةى لةسليمانى،

كرد ... هتد».

لةالثةرة )38(دا، تويذةر لةبةرانبةر »وس���ائ���ل اإلع�������الم»دا، دةس��ت��ةواذةى نوسيوةء راطةياندن»ى »هؤيةكانى ضةندبارةى شوينيشدا، ل��ةدةي��ان كردوةتةوة، كة لةراستيدا »ناوةندةكانى ميديا» »ناوةندةكانى يان راطةياندن»، بةماناى »ه��ؤي��ةك��ان»، راس��ت��ت��رة. لة مةبةستيش دي���تء »أس��ب��اب» جياجياكانى ناوةندة اإلعالم»، »وسائل ميدياية، وةك ميدياى بينراو، بيستراو، ضاثكراوء ئةلكترؤنيى. دواى سى دير، »سينةما»مان وةك يةكيك لةجؤرةكانى لةكاتيكدا ثيدةناسينى، راطةياندن »سينةما» هونةرةء ئةمرؤيش سينةما بةهونةرء هاوضةرخدا، لةجيهانى ثيشةسازيى دادةنريت. ئةطةر »سينةما» ئةطةر بيت، راطةياندن جؤريكى لةسةردةمى كة »شانؤ»يش وابيت ئةكتةر يةكةم هةبوةء »طريك»ةوة ثينج سةد نزيكةى بوة؛ كة »تيسثس» راي موخاتةبةى لةزايين، بةر سال شانؤييةوة نمايشى لةريى طشتى »راطةياندن» بة ئةوةيش ك��ردوة، لةكاتيكدا لةهونةر! وةك دادةنريت هةروةها هونةرنء سينةما»، »شانؤء بةشيكيشن لةثرؤسةى كؤميونيكةيشن »ميديا»يش، هةروةكضؤن )اإلتصال(، كؤميونيكةيشن لةثرؤسةى بةشيكة طشتطيرترة »كؤميونيكةيشن»يش، ء

وةك لةميديا.»تويذةر» )39(يشدا، لةالثةرة قؤناغء دةرخستنى بؤ هيلكارييةكى ئ����ةركء ج��ؤرةك��ان��ى رؤذن��ام��ة خستوةتةرو، كة هيندة بضوكء نارونة،

مةطةر هةر خؤى ليى تيبطات.»تويذةر»ء راي طشتى

كاريطةريى بةثيطةء سةبارةت »رؤذنامة»يش، »تويذةر» لةالثةرة )40(

هؤكارانةى ئةو ضوارةمى لةخالى ء كاريطةريى ثيطةء واي��ان��ك��ردوة دةنوسيت: زؤرب��ي��ت، »رؤذن��ام��ة» دركاندنى وشةء كاريطةريى »بةهؤى بةشيوةيةكى دةتوانيت نهينييةكان، خؤيدا لةضواردةورى خةلكى بةرضاو دروس��ت طشتى راي كؤبكاتةوةء ئةم بؤ ثةراويزيكى دواتر ء بكات».. دي��رة ك��ردوةء ل��ةث��ةراوي��زدا، ضوار كة ري��زك��ردوة؛ ديكةيشى هؤكارى

راي دةتوانيت رؤذنامة بةهؤيانةوة طشتى دروست بكات.

»تويذةر» لةالى هؤكارانةى ئةو لةم دةك��ةنء دروس��ت طشتى راي

الثةرةيةدا ئاماذةى ثيكردون، يةكيكيان هةلويست نيشاندانة، لة كاتيكدا ميدياى ثرؤفيشنالء بياليةن، هةلويستى خؤى نةدانةى نيشان ئةم ن��اداتء نيشان هةلويستيش، واناكات ميدياى ضاثكراو

نةتوانيت راي طشتى دروست بكات.بؤمانى تويذةر ديكة، كة يةكيكى ئةو هةموو خستنةروى دةكات، ريز رووداو ء زانيارييانةية كة هةنديك جار لةطةل سياسةتى رؤذنامةدا ناطونجين. ئةمةيش وانيية، بةليشاو زانياريى هةن سياسةتى لةطةل بآلودةكرينةوةء رؤذنامةدا ناطونجينء »راي طشتي»ش بةليشاو هاوكات ناكةنء دروس��ت لةطةل بآلودةكرينةوةء هةن زانيارى دةطونجينء رؤذن��ام��ةدا سياسةتى دروس��ت طشتي»ش »راي دواج��ار

دةكةن.كردونء ريزى تويذةر ئةمانةى راي كردنى دروست هؤيةكانى وةك تينةطةيشتنة دةل��ى، ثيماني طشتى

لةضةمكى »راي طشتى».ء س��ادة زؤر بةثيناسةيةكى »دروس��ت طشتى»: »راي س��اك��ار، ضونيةكة بؤضونى دي��دء ك��ردن��ى يان دياردةيةك؛ بةرانبةر بةروداويك، كة دي��اري��ك��راودا، شوينى لةكاتء واتة فشار». هيزى ببيتة دواج��ار بةروداويك بةرانبةر ئةمرؤ دةشى ضونيةك بؤضونى ديدء بةجؤرى دروست بكةينء ببيتة هيزى فشار، يان ديكة، بةشيوةيةكى سبةينى ديكة كاتذميريكى ضةند ث��اش تةلةفزيؤنةوة(، راديؤء )بةنيسبةت بةشيوةيةكى ديكة ئةو رايطشتيية دروست بكريتء ئاراستة بكريت، تاكو ببيتة هيزى فشار. ئةم هيزى فشارة، كةمتر رؤذنامة دةتوانيت ئةمةيش ب��ك��ات، دروس��ت��ى بةبةراورد بةميدياى ئةلكترؤنيى تؤرى راديؤء تةلةفزيؤنء )كة

–ئينتةرنيت-( جيهانى ب��ةرب��آلوى لةو سؤنطةيةوة، ئةوةيش دةطريتةوة. ب��ةب��ةراورد ضاثكراو، ميدياى كة )وةك تةقليديى ئةلكترؤنيى بةميدياى تةلةفزيؤنء راديؤ(، ميدياى نوخبةيةء دةبيت ميدياية، ئةو )متلقى( وةرطر هةبيت، خويندنةوةى تواناى النيكةم بةوجؤرة ميدياية، ئةم بؤية، هةر ضوارةمى لةخالى تويذةر كة نيية كة ثيكردوة، ئاماذةى س���ةرةوةدا دركاندنى وشةء كاريطةريى »بةهؤى دةتوانيت »رؤذنامة» نهينييةكانةوة، خةلكى ب��ةرض��او ب��ةش��ي��وةي��ةك��ى كؤبكاتةوةء خؤيدا ل��ةض��واردةورى راي طشتيى دروست بكات». لةكاتيكدا، دةشى تةنها بآلوكردنةوةى وينةيةكى ماوةكةى كة لةتةلةفزيؤندا، جوآلو هؤى ببيتة بيت، ضركةيةك ضةند كة طشتى، راي ردن��ى »دروس��ت��ك ئةويش بةماناى دروست كردنى ديدء شوينى لةكاتء ضونيةكة؛ بؤضونى دياريكراودا؛ بةرانبةر بةروداويك، يان هيزى ببيتة دواجار كة دياردةيةك، فشار»، وةك ضؤن ثةنديكى ضينى هةية هةزار دة هيندةى »وينةيةك دةليت:

وشة طوزارشت دةكات».»تويذةر» الثةرةيةدا، لةم هةر ح��ةوت دي��رء نيوى ري��زك��ردوة، كة هةم رؤذن��ام��ة دةل���ى: ثيمان تييدا لةو ء، بازرطانيى هةم ثيشةسازييةء الواز زؤر ثاساوى بارةيةيشةوة وةستان ثيمواية كة دةهينيتةوة، نيوة، دي���رء ئ��ةو ح��ةوت ل��ةس��ةر منيش نييةء وت��ارةدا ئةم لةتواناى لةسةر نوسينةكةم نةفةسى نامةويت بكةمةوة، دري��ذ »تويذنةوة»ةكةى دةل��ي��م: تةنها ل��ةوب��ارةي��ةوة ب��ةآلم بيماناية ثيتوابيت رؤذنامة بازرطانيىء ثيشةسازييةء ثاساوةكةيشى بؤ ئةوة مةرةكةبةوة بةهؤى كة بطةرينيتةوة؛ مةرةكةبيش هينانى دةكريتء ضاث مةرةكةب لةكاتيكدا كردنة، بازرطاني بةكاردةهينرى. ديكة شتى دةيان بؤ ثيشةسازييةكى ثيتوابيت ي��ان بؤ طةورةية طةورةيةء سةرمايةيةكى لةريطاى طواستنةوة؛ كؤمثانياكانى شةمةندؤفيرةوة! ئؤتؤمبيلء فرؤكةء ئةمة ضؤن تيطةيشتنيكة لة بةبازرطاني ميدياى بونى بةثيشةسازيي بونء بؤ ئينجا )رؤذن��ام��ة(؟ ك��راو ض��اث دةليت؛ ضى ئةلكترؤنيى رؤذنامةى بةكاغةزء ثيويستى ضاثكردنى كة بةفرؤكةء ثيويستى نييةء مةرةكةب بؤ نيية شةمةندؤفيريش كةشتىء

طواستنةوة؟دةلى: ثيمان دواتردا، لةالثةرةى

هةية رؤل����ى »رؤذن���ام���ة، ديموكراتىء ئازاديىء لةرةخساندنى ئازادكردنى دةستوريىء سيستمى كوشندةكانى لةنةخؤشيية مرؤظايةتى نةخؤشى(». هةذاريى، )دواكةوتن، دةليت كؤمةلطةيانة بةو ضى ئةى هةيةء رؤذنامةيان سالة سةدان كة هةبيت رؤلى نةيتوانيوة رؤذنامةيش لةهيض كام لةو اليةنانةدا. بؤ نمونة ضى )كة ميسر وةك طةورةى وآلتيكى بة مليؤنةء 82 نزيكةى دانيشتوانةكةى نزيكةى يةك لةسةر سيى دانيشتوانى نيشتمانيى عةرةبى ثيكدينى( دةليت: كة رؤذنامةى يةكةمين 1826وة لةسالى بةناوى »الوقائع املصرية» تيدا دةرضوة، لةكةوتنى بةر ساتةوةختى تا كةضى مانطى لةضةند موبارةك«، »حوسنى نةيتوانيوة رؤذن��ام��ة راب����ردودا، بةسةر هةبيت رؤل��ى وآلت��ةدا ل��ةو نةخؤشيى، هةذاريى، دواكةوتويى، ديموكراتيىء ئازاديى، رةخساندنى نمونةى دةيان دةستوريىء سيستمى

ديكةى هاوشيوة.باسى ت��وي��ذةر ث��ي��دةض��ى وا كؤمةلطةى ليبرالء ديموكراسيى بكات، يةكةكان لةدواى يةك بةشؤرشة كة زةمينةى سةرةنجام دىء هاتونةتة )وةك بؤ رؤذنامة تةندروست لةبارء ناوةنديكى ميديا( دروستبوةء رؤذنامة

توانيويةتى ئةو رؤآلنة ببينيت.كة زةمينةكةية؛ ئةوة بةكورتى: وا دةكات رؤذنامة ئةو رؤآلنة ببينيت، نةك رؤذنامة تاكة ثالنةرء كاريطةربيت بؤ ريشةكيش كردنى ئةو نةخؤشييانةء ئةمة بنةمايانة، ئ��ةو ضةسثاندنى لةكاتيكداية كة هةر رؤذنامةية، هةندى دةبينيتء ثيضةوانةكةى رؤل��ة جار كؤتوبةندكردنى بؤ ثالنةر دةبيتة لةئازاديىء بةرطرتن مرؤظةكانء دةستوريىء سيستمى ديموكراتيىء نةخؤشيية ك��ردن��ى ري��ش��ةك��ي��ش ضؤن وةك كؤمةلطة، كوشندةكانى لةئةلمانياء نازيزمدا لةسةردةمى ثرو »طؤبلز» وةزيرى لةسةر دةستى

ثاطةندةى هيتلةردا بينيمان.لةالثةرة )42(دا، تويذةر دوو جار كة بةكارهيناوة، »مةوهيبة»ى وشةى دةليت »رؤذنامة مةوهيبةية»، لةجياتى بةكاربهينيت، »بةهرة» ئةوةية وشةى رةوان���ةء ك��وردي��ى وشةيةكى ك��ة

ثراوثرى ماناكةيةتى.هةر لةو الثةرةيةداء لةثةراويزدا، دلشاد د. بةموحازةرةيةكى ثشتى كة خويندنى يةكةمى لةكؤرسى عةلى، بةستوة، )2006-2005( ماجستير

لةثيناسةى »زمانى »دةربرينيكى دةنوسيت: رؤذنامة»دا دياردةيةكى طشتطيرة، كؤمةآليةتيى دياردةء هةموو ثابةندى ليكدراوء زانستىء رؤشنبيرىء ضاالكييةكى ه��ون��ةرىء رام��ي��ارىء ئ��اب��ورىء بوارانة ئ��ةو هةموو بازرطانيية، لةخؤدةطريت، هةربؤية زمانى رؤذنامة هةموو كة دادةريذريت بةشيوةيةك تييبطةن، كؤمةل ضينةكانى تويذء بةرةضاوكردنء ئ��ةوةش بيطومان دةستةواذةى وش��ةء بةكارهينانى سادةء باوء روونء ئاشكرا و كورت».

بيويستاية ئةطةر »ت��وي��ذةر»؛ ثيناسةى وردت��ر زانستييانةترء ضاكتر بكات، بؤ رؤذنامةمان زمانى زمانةوانيكى بؤ بطةرايةتةوة وابو طةورةى وةك »فردينان دى سؤسير»؛ كؤى كة العام» اللغة »علم لةكتيبى سؤسيرة»؛ »دى موحازةرةكانى سةبارةت بة»سيستمى زمان»ء سالى خؤيةوة قوتابى دوو لةاليةن 1915بيرمةندء الى بؤ ي��ان ضاثكراون. »رؤآلن وةك طةورةى زمانةوانيكى بارت»، ياخود كتيبى »اللغة اإلعالمية«ى د. عبدالستار جواد، كة زؤر بةسادةيى دةيان كردوةء ميديا لةزمانى باسى نمونةى سادةى هيناوةتةوة، سةربارى زانستيى. ديكةى سةرضاوةى دةيان كة »تويذةر»، روانينةى ئةم بؤية، لةموحازةرةيةكدا عةلى دلشاد د. بةقوتابييةكانى خويندنى »ماجستير»ى طشتينء زؤر ن��وس��ي��وةت��ةوة،

ثيناسةيةكى وةك رؤذنامة، زمانى بؤ نيية ورد لةميديايةكى رؤذنامة زمانى ضؤن رؤذنامة لةزمانى جياية سياسيدا، ه��ةروةك طةنجاندا. لةميديايةكى لةميدياى رؤذن��ام��ة زم��ان��ى ض��ؤن رؤذنامة لةزمانى جياية طشتيدا، ه��ةروةك تايبةتمةنددا، لةميدياى »ميدياى لةنيو رؤذنامة زمانى ضؤن بؤ جياوازة. خؤيشيدا، تايبةتمةند» »تايبةتمةند»ة، هةية ميديا نمونة: هةموان ئاراستةى طوتارةكانى بةآلم تايبةتمةندى ميدياى وةك دةكريت، ميديايش )عام(. هةموان بؤ ثزيشكيى لةجؤرى بةآلم »تايبةتمةند»، هةية تايبةتمةند»ة، تايبةتمةندى »ميدياى ئاراستةى نوخبةيةكى كة طوتارةكانى دةكريت، خوينةران تايبةتمةندى ثزيشكيى رؤذنامةيةكى بونى وةك كة ثزيشكيى، بةزانستى تايبةت ثزيشكيى اليةنى زانستييةوة لةروى زياتر خوينةرانى كة روندةكاتةوة، ثزيشك ي���اري���دةدةرى ثزيشكء تيدةطةنء لييى ئةوان زياتر دةبنء بؤية، زمان نوخبةية. بؤ زمانةكةيشى بةثيى ميديايانةدا، لةو لةهةريةكة دةطؤردريتء خوينةرانيان ئاستى عةلى دلشاد دكتؤر ثيناسةيةى ئةو بةسةر كردوة، رؤذنامةى زمانى بؤ ث��ةي��رةو رؤذن��ام��ةدا طشتى ك��ؤى وةك »ت��وي��ذةر» لةكاتيكدا نابيت،

سةرضاوةيةك بةكاريهيناوة.

هاوآلتي ذمارة )780( شةممة 2011/11/5

لةهاوآلتى-يةوة رونكردنةوةيةك

دووةمدا، لةستونى وتارةء ئةم يةكةمى لةبةشى نوسيوةء الث��ةرة«ى »يةكةم دةستةواذةى نوسةر لةبةرانبةريدا بةعةرةبى »أول صفحة«ى دانابو، وةك ضؤن دواتر دةستةواذةى »الثةرةى يةكةم«ى نوسيوة بةآلم نوسيبوو، األوىل«ى »الصفحة لةبةرانبةريدا و بةهؤى هةلةى زمانةوانء هةلةضنى رؤذنامةكةمانةوة، »الصفحة كرابوة صفحة«، »أول واتة الثةرة، يةكةم لةوتارة قانع، بورهان مةم نوسةر لةكاتيكدا األوىل«، ماناى لةروى كردبو جياكاريى رةخنةييةكةيدا، هةريةكة لةو دوو دةستةواذةيةوة، بةآلم بةوشيوةيةى كة نةهيلرابو، جياكارييةكة بآلوكرابوةوة، كة هةلةضنى زمانةوانء بةسةر هةلةيةكةء ئةوةيش

تيثةريبو. رؤذنامةكةماندا بؤية، ئةم رونكردنةوةيةمان بةثيويست زانى.

هاوآلتى

تايبةت

لةبارةى ماستارنامةكةى د. شيركؤ مةنطوأى-يةوة

راي طشتى: دروست كردنى ديدء بؤضونى

ضونيةكة بةرانبةر

بةروداويك، يان دياردةيةك؛

لةكاتء شوينى دياريكراودا، كة دواجار ببيتة هيزى

فشار

نورى بيخالى

دةكات ثيويست ئةوةى س��ةرةراى و بذييت طومانةوة بة هةميشة مرؤظ دةوروب��ةرى، شتةكانى كؤى بروانيتة بيت ه��ان��دةر دواج���ار ك��ة طومانيك زؤرت��رى ريذةيةكى بة طةيشتن بؤ لة زياتر نزيكبوونةوةى و حةقيقةت ئةو كؤى دةرب��ارةى ريذةيى يةقينيكى بى ئةوةى واية ثيم بةالم دةوروب��ةرة، ئازاد، )ئةهلى، لة طومان ضوون و ضةند بكرى، رؤذنامةيةك سةربةخؤبوون(ى طوتاريكى بةرهةمى زيدةتر طومانة ئةو ثيشوةختةية، حوكميكى و ئايديؤلؤذى دووب��ارة ثرسيارة خ��ودى لة ئةمةش لةسةر ك��اوي��ذك��ردن��ةوة و ب��ووةك��ان دةردةك��ةوى، ئةرطؤمينتانة ئةو هةمان دةكاتةوة. ثةخشى طومانكار طوتارى كة ئةو ثرسيارانةى سةرضاوةيان خةيالدانى خةيالدانيك تةسكبينة، و كورت سياسى و بةرذةوةندى كالورؤذنةى لة تةنها دونيابينى سياسى و ئايديؤلؤذى خؤيةوة خويندنةوة بؤ كؤى شت و دةركةوتةكان هةوليك وةك لةاليةك ئةمةش دةكات، لةاليةكى وةرطر، ثيهينانى قةناعةت بؤ تريش وةك دةمامكيك بؤ رووثؤشكردنى كة خ��ؤى، ميديايى طوتارى شةرمنى هيندةى تةشريفاتى و بارطاويية بة تةلقين، ئةوةندة ثابةندى ئيتيك و ثرؤفيشنالييةت

نيية.مةبةستى سةرةكى ئيمة لة هةموو ئةو دةرطايةكن كردنةوةى سةرةوة قسانةى بةرووى طفتوطؤييةكى لؤذيكى و عةقالنى ميدياى رةوش��ى ئيستاى دةرب���ارةى كوردى و دوورخستنةوةى نيوةندةكة لة طوتارى تؤمةتباركردن و ناشيرين كردنى دةطوترى ثيى ئةوةى تايبةتى بة يةكتر، ئةهلى و حزبى رؤذنامةطةرى دوانةى )يان ئازاد(، نةك ثاكانة و بيانوو هينانةوة بؤ رؤذنامةى )هاوالتى( و هاوشيوةكانى، رؤذنامانةش ئةو خ��ودى ثييةى بةو زؤرجاريش و كةموكورى لة نين خالى سةرضيخ ضوون لة روومالكردنى هةوال ثيشهاتةكان. و رووداو شرؤظةكردنى و لة زؤر تا كةم ئةوانيش تر مانايةكى بة بارى ثرؤفيشنال بوون و ثابةندبوون بة ئيتيكى كارى رؤذنامةطةرى ثيويستيان بة فؤرمات سةرلةنوى و بةخؤداضوونةوة كردنةوة هةية، بة تايبةتى لة ئاستى طوتار و ئةدا و زمانى دةربرينةوة، بةالم ئةوةى رؤذنامانة ئةو ئةزموونى كؤى بيين كة ئيمة جارانى سفر بكةين و ضونكة وةكو بيرناكةنةوة و نانووسن، ئيدى بة دةستى

بكةين، تؤمةتباريان ئةو سيبةرى و ئةم و جياوازى رةتكردنةوةى لة جطة ئةمة ئازادى بةرتةسكردنةوةى بؤ هةولدان

مانايةكى تر ناطةيةنى.بةراى من يةكيك لةو دةسكةوتانةى دواى لة ك��وردى رؤذن��ام��ةط��ةرى كة راث��ةري��ن ش��ان��ازى ث��ي��وة ب��ك��ات، لة دةرةوةى لة رؤذنامةطةليكة دايكبوونى كة حزبى، باوةى رؤذنامةطةريية ئةو ساالنيكى زؤربوو كايةكةى قؤرخ كردبوو و جطة لة ديويكى شتةكان نةيتوانى، يان رووى نةيويستووة بليين راشكاوانةتر روونتر بدات. وةرطر نيشانى دووةميان دواتريش و )هاوالتى( دايكبوونى لة بليم كة دةسكةوتةن، دوو ئةو ئةوة )ئاوينة(، كايةيةك، و كةس هةر لة بةر ثيويستة دانى خيريان دةسةالتى كوردى و حزب ثيدا بنين، كة لة زؤر قؤناغ و هاوكيشةدا

هاوكارى بوونة.لة هةر كة دا )هاوالتى( ساليادى لة ضركة ساتةكانى لة دايكبوونى و تا ئيستا و لةطةل طؤرانى ستافةكانيشى خوينةريكى نووسين بة زؤرجاريش و ب��ةردةوام هاوكارى بوومة، ويراى ثيرؤزبايى كردن خؤمى مافى بة رؤذنامةكة، ستافى لة و ثياهةلدان و ثةسن برى لة دةزان��م ستايشكردن، هةندى سةرنج و ثيشنيار بة مةبةستى سةرخستن و بةرةوثيشبردنى

رؤذنامةكة بخةمة بةردةستى هاوكارانم.كايةيةكى هةر وةك رؤذنامةطةرى كةرتيكى خ��زم��ةت��ط��وزارى، دي��ك��ةى ئةويش كة خزمةتطوزاريية، ديكةى ئةو زانياريية، خزمةتطوزارى طةياندنى ثيشكةش لة بريتيية خزمةتطوزارييةش كردنى نوى و طةرمترين هةوال، طةياندنى ئةو زانيارييانةش ثيويستيان بة ئةوثةرى هةية، بياليةنى و راستطؤيى ئاستى ئةويش لة ثيناو مسؤطةركردنى متمانةى وةرطر. كاتيكيش رؤذنامة لة طةياندنى ئةو نةيتوانى يان دواكةوت، خزمةتطوزاريية

ديوة طواستنةوةى لة خؤى بياليةنى زانيارييانةدا ئةو شاراوةكانى و ئاشكرا بثاريزى، كاريطةرى نةرينى بةسةر ئاستى خوينةرةكانى و خؤى نيوان متمانةى دةبى، كة بة داخةوة هةندى جار )هاوالتى( ئةو هةلةيةى بةسةردا رةت بووة، بةمةش بةرامبةرةكانى دةستى داوةتة بيانووى بؤية بكةن! لةسةر خؤيانى دلى قسةى لة كة رؤذنامةيةية ئةو ستافى ئةركى لةسةر وردتر كاركردنيدا نويى سالى ئةو ثرسة بوةستى و بة بيانوى نةبوون، خؤى زانيارى سةرضاوةى كةمى يان كة ب��ارةى، ئةو قورسايى ذير نةخاتة

خوينةرةكانى برةنجينى.ديويكى تر ئةوةية كة ناشى رؤذنامة مانايةى بةو بطيرى، ئؤثؤزسيؤن رؤلى رؤذنامةى و رؤذنامةنووس كارى ئةوة ئةهلى نيية وةك كادير و ئؤرطانى هيزيكى و رووداو لةطةل مامةلة ئؤثؤزسيؤن بةداخةوة ديسان كة بكات. ثيشهاتةكاندا )هاوالتى( هةندى جار، ئةطةر كةميش بيت و بة دةستى ئةنقةستيش نةبى كةوتؤتة ئةو بليين شيواز و ياخود روونتر هةلةيةوة، زمانى مامةلةكردنى لةطةل روومالكردنى هةوال و رووداويكدا، بة تايبةتى لة كاتى سياسييةكانى قةيرانة ثيشةوةى هاتنة كة خويندراوةتةوة، لى واى كوردستاندا ئاسايية بيت. هاوكيشةكاندا لةبةرةيةكى لة رةوشيكى وةكو كوردستاندا لة ئاستى و ئابوورى و كؤمةاليةتى و سياسى رؤذنامةيةكى كولتوريشدا تةنانةت حزب، و سياسى دةسةالتى دةرةوةى ركابةرى و ئؤثؤزسيؤن هيزيكى لةطةل بن، خ��ةم هةمان هةلطرى دةس���ةالت بة رؤذنامة نيية ئاسايى هةرطيز بةالم ئؤثؤزسيؤن سياسى دونيابينى هةمان خويندنةوةى بؤ هاوكيشةكان هةبيت و بة ئةم خةون ئةو، زمانى و نةفةس هةمان رؤذنامةدا الث��ةرةى لةسةر خةمانة و زمان كة تايبةتى بة بكاتةوة، تةوزيف ئةوةداية ئةطةرى لةبةردةم هةميشة ئايديؤلؤذى و سياسى ئاماذةطةلى بة بليين جؤرى باشتر يان بكرى، بارطاوى بة ضةشنيك نووسين زمانى و دةربرين كة بكةويتةوة، خوينةردا زاكيرةى لة طوتارة و زم��ان ئةو هةمان دةرب��رى طةمةى سياسى لة ئؤثؤزسيؤن كة بيت، مانايةكى بة دةكاتةوة. ثةخشى خؤيدا تر ئةطةر هيزيكى ئؤثؤزسيؤن لة ئاستى بدات خؤى بة مافةش ئةو دةسةالتدا لةطةل مامةلة ثراطماتييانة و ميكانيكى بؤ ئةوا بكات، ئةرطؤمينتةكانى و دراو رؤذنامة ئاسايى نيية بةو لؤذيكة مامةلة

هيزة و ثيشهاتةكان و رووداو لةطةل ركابةرةكاندا بكات، بؤ ئةوةيش )هاوالتى( خؤى وا ئةطةرى لة ئاييندةدا لة بتوانى دوور بخاتةوة، ثيويست دةكات هةميشة جياوازةكان را بؤ زياتر ثانتايى و بوار لةسةر ئةو ثرس و بابةتانة برةخسينى، كة وةك هةوال، يان راثؤرت دةيانخاتة روو..

لة بنةرةتدا ئةركى سةرةكى رؤذنامة طةياندنى زانياريية لة ريطةى روومالكردنى لةسةر رووداوان��ةى و هةوال ئةو كؤى تةواوى ئاست و كايةكاندا لةطةل كؤمةلطة )بة كؤى ضين و تويذةكان( دةرطيرن، بؤية كةمتر بوار بؤ را هةية، كةضى نةخؤشييةك تا ئيستا رؤذنامةطةرى كوردى بة حزبى و ناحزبييةوة بة دةستييةوة دةنالينن، ئةوةية كة لة برى رؤذنامةى هةوال، رؤذنامةى تا كةم طرفتيكة. بؤ خؤى ئةمةش )را(ن، تا نيية، بةدةر لةوة )هاوالتى(يش زؤر ئةوةى نةك هةر لةو طؤشة بةردةوامانةى لة دةستةبذير و رووناكبير ذمارةيةك ثانتاييةى بؤ لةو يان رؤذنامةكة هةيانة، هةندى بةلكو كراوة، تةرخان وتارةكان سيبةرى ديو لةو ريككةوتووة وا جار وشة و رستة و دةستةواذةى نيو راثؤرت و بةدواداضوون و شرؤظةكردنى هةوال و رووداويك هةست بة بوونى )را( كرابيت، مةبةستم رايةك جيا لة اليةنة سةرةكى و رووداوةكة. و هةوال ثةيوةنديدارةكانى ئةطةر بشى بليين جؤريك لة راى سييةم هةية، كة زيدةتر رايةكة لة سيبةرى وشةدا و خةيالدان بةرهةمى نزيك و دوور و ريثؤرتةرى يان ثةيامنير، بيركردنةوةى هةستكردن لة جطة ئةمةو ئامادةكارة. و ضييةتى لةسةر حوكمدان ئاماذةى بة ماهييةت و هةنديك جار رةوت و ئاراستة ئايندةييةكانى رووداوةكة و ليكةوتةكانى. ئةطةر طريمان بوونى ئةم طؤشة تايبةتى و ثانتاييةش بؤ راكانى دةرةوةى رؤذنامةكة هةبن، بةالم بؤ خودى رؤذنامة و ستافةكة روومالكردندا لة )را(ية ئةو نيية ئاسايى رووةش��ةوة لةم بؤية ب��دات��ةوة. رةن��ط باشترة )هاوالتى( بة ديقةتةوة لة ناوةرؤك و زمانى نووسين و بةالغةتى دةربرينى شيوازى و ريثؤرتةرةكانى و ثةيامنير راثؤرتةكانى و ه��ةوال دارشتنةوةى رووداو ئاست لة ئةطةر خؤ وردبيتةوة. ويستى رؤذن��ام��ةك��ة ثيشهاتيكدا و تايبةتى خويندنةوةى و راوبؤضوون وةك حالةتة لةو ئاسايية هةبيت، خؤى وتار، يان طؤشةيةك لة الثةرةى يةكةمى هةر يان بكاتةوة، تةوزيفى رؤذنامةكة بةو مةبةستييةتى، خؤى كة شوينيك مةرجةى مؤرى بؤضوونى رؤذنامةكةى

بةسةرةوة بيت.طرفتةكانى و ذيان ناكرى دواجار سياسييةكةى ئاستة لة تةنها كؤمةلطا كورت بكرينةوة، ئةوة ئةركى رؤذنامةية و سياسى ثرسى بة بايةخدان لةطةل والت، سياييةكانى ملمالنى و هاوكيشة كيشة بؤ ثانتايى زؤرترين هةميشةش و ئ��اب��وورى و كؤمةاليةتى طرفتة و خؤى كؤمةلطةكةى كولتورييةكانى كاريطةرى ئةطةر ضونكة بكات. تةرخان دواكةوتنى و كؤمةاليةتى ناهوشيارى كولتورى و باالدةستى طوتارى نةريتطةرا كؤمةاليةتى ثةيوةندى و باوةرساالر و لةسةر ت��ةوت��ةم و تابو و كالسيكى هةلومةرجة لة كؤمةلطة ضةقبةستنى نيية. كةمتر نةبيت، زياتر سياسييةكان وردى بة ئةوةى طشتى شيوةيةكى بة كوردى ميديايى طوتارى لة سةرنج دةكات بةوة هةست ئاسانى بة ب��دات، ثايةكانى دةيةوى تةنها كايةية ئةو كة داب��ري��ذى، بنةماية ئةو لةسةر خؤى سياسى كايةى لةسةر ئيشكردنى واتة ئةمةش ستراتيذ. و ئامانج كردؤتة دووبارةبوونةوةى ويراى خؤيدا لةطةل جؤريك الساييكردنةوة، و طوتارةكان لة لةناو وروذاندنى ثيناو لة وروذاندن ديارة هيناوة. بةرهةم كوردى ميدياى كاريطةريية بيبةهاكردنى ماناى بة ئةوة نةرينييةكانى كايةى سياسى نيية لةسةر ضةقبةستنى و رووداوةك��ان ئاراستةى تريشدا ديوةكةى بة ب��ةالم كؤمةلطة، ئامادةيى نا و كؤمةاليةتى هةلومةرجى ئةو دةربازكردنى بؤ كؤمةلطة خودى نةريت و كالسيكى ثةيوةنديية شيوة خؤيدا، ه��ةن��اوى لة ثيرؤزطةراية و دةبينى و بينيووة ترسناكى رؤليكى بة و كرانةوة ثرؤسةى دواخستنى لة شارستانى بوون و ضةشةى ديموكراسى لةبةر ليبوردةيى. و ذيان بةيةكةوة و ئةوة ثيويست دةكات )هاوالتى( وةك ضؤن لة بوو ليبرال ميديايةكى ريضكةشكينى دواى كوردى رؤذنامةطةرى ميذووى تؤزى و تةث لة خؤى ئاواش راثةرين، لة بيت سةرقافلة و دامالى طوتارة ئةو كؤمةاليةتى برينة سةر خستنة دةست زؤرترين و كؤمةلطة كولتورييةكانى و و شرؤظة و روومالكردن بؤ ثانتايى رؤذنامةوانييةكانى ب��ةدواداض��وون��ة بة ئةوةى بؤ بكات، تةرخان بوارة ئةو جيددى لة مينبةرى دةستةبذيرةوة ببيتة دةب��رى و كؤمةلطة ت��ةواوى سةكؤى خواستو خةونة كؤمةاليةتى و كولتورى و

ديموكراسييةكانى.

ئةنوةر حسين )بازطر(

سيستميكى ه��ةر لةناو ثيمواية هةبيت خ��ال ضةند ئةطةر سياسيدا بة سياسية سيستمة ئ��ةو ب��ؤئ��ةوةى سيستميكى ديموكراسى ناوببريت بةدةر سيستمى سياسى، ئةحزابى بوونى لة كؤمةلطةى ريكخراوةكانى ثةرلةمانى،

مةدةنى، هةلبذاردنى ئازاد.....فؤرمة ه��ةرة ل��ة يةكيك ب���ةالم و ئازاد ميدياى بوونى تر، طرنطةكانى

ئةهلى و سةربةخؤية.زؤر لة بؤضوونةكان ثييانوابوو، ئةوة بةتةنها ملمالني سياسيةكان و شكستى بلؤكى خؤرهةالتى سؤسياليستى نةبووة، بةرامبةر لة دواجار سياسيدا بوارى لة شكستى ليبراليزم و خؤرئاوايى بلؤكى خوارد، بةلكو فاكتةريكى ئةساس و طرنط و ئازاد ميدياى غيابى ملمالنييةدا لةو ئازادى راطةياندن بوو كة هيض رؤذنامةو طؤظارو كةنالى تةلةفزيؤنى لةو والتانةدا ثسثؤرانى هةربؤية نةبوو، وج��ودى بوارى ميدياو راطةياندن لة سةرئةنجامدا سؤسياليست بلؤكى ميدياى رةوش��ى هةنديك كة دارش��ت تيؤريان ضةندين دةزانريت ط��ةورة مةترسى بة لةوانة سؤسياليستي تيؤرى كة ئةمرؤش تا واقيعيةتى زادةى و دةسةالتن وتيؤرى ديموكراتيةكانن نا شمولى سيستمة لة كة راستة ثيضةوانةكةشى بؤية ئةنجامى طةشةى ديموكراسى و ئازادى تيؤرى ئ��ازادن. ميدياى و راطةياندن بةرثرسياريتى و كؤمةاليةتى هاتةكايةوة راطةياندنى ئازادى ريوشوينةكانى وة

بردوةتة حالةتيكى باش و ئةكتيظ. مةبةستةكةم ئةوةية، ميدياى ئةهلى سيستمى لةنيوان دواليزميكة ئازاد، و سيستمى يان ديموكراسى و سياسى لةطةل ليبرال و ديموكراسى و سياسى

لةيةك دواليزميكن ئازاد، ئةهلى ميدياى سيستمى هيندةى جياكردنةوةيان و قورس ئازادى نةبوونى و تؤتاليتار

طرانة.نمونةيةك هةرطيز تر واتايةكى بة ريطة بة نابينى كة سيستميكى تؤتاليتار ترى ضةمكةكانى و راطةياندن ئازادى و سياسى حيزبى لةبارى بدات ئازادى

.NGO سيستمى ثةرلةمانىبؤية ئةوة ديفاكتؤية لةكوي ئازادى هةبيت ميديايى ك��ارى راطةياندنى و كردووتر طةشة سياسى سيستمى كاملترو سةركةوتووتر دةبيت و لةكويش ميدياية جؤرة ئةم هةبيت ديموكراسي دةتوانيت طةشة كردووترو ثرؤفيشنالترو

واقيعيتر بيت.ميدياى من بؤضوونى بة كةواتة، و حيزبى ميدياى لةثال ئازاد و ئةهلى طةورة ئيجطار رؤليكى ئؤثؤزسيؤنيش سيستمى طةشةكردنى لة دةبينيت

سياسى هةريمى كوردستان.سياسى سيستمى تر واتايةكى بة ناتوانيت كوردستاندا هةريمى لة ديموكراسى و كامل سيستميكى ببيتة

)جا ئةهلى ميدياى بةبي سةركةوتوو ميديايةى ئ��ةو بيت قبولمان ئةطةر رةنطة يان ئةهلى بةناوى هةية ئيستا كةس زؤر ضونكة هةبي داهاتوودا لة ميديايانة لةم هةنديك ثييانواية اليةن و ميدياى ئةهلى نين. بةالم ئةمة بؤضوونة( مادام كوردستاندا كؤمةلطةى لة بةالم سيستمى ثةرلةمانى و هةلبذاردن هةية، هةية، NGO ريكخراوةكانى ضونكة ئؤثؤزسيؤن سيستمى هةلبذاردن هةية، هةية، خؤثيشاندان و ضاالكى جؤراوجؤر و ئةهلى ميديايةكى ك��ةوات��ة هةية سةربةخؤ لةثال ئةوانة طرنط و زةرورية.

ئةهةميةتى ئةم ميدياية ضيية؟ئ��ةوةي��ة، ج��ةوه��ةرى ثرسيارى ئةوةية، ئةم ميديايانة ماهيةت و طرنطى حيزب هةر كة سنورةكانة تيثةرينى دةي��ةوي��ت دةس��ةالت��ي��ك و الي��ةن و

دروستيبكات. دةتوانيت كة خةلكة دل��ى قسةى بةشيوةيةك ئاراستة بكريت كة لةقازانجى

بةدةستهينانى مافةكانى خةلك بيت.كة ئةوةية ئةسليةكةشى طرنطية ضةمكةكانى لةثال ئةساسية روكنيكى

ترى كؤمةلطةو سيستمى ديموكراسى.سيستمى ك��ة طرنطة روكنيكى بةتايبةتى ثيدةناسريتةوة ديموكراسى دةسةالتى بوةتة لةوةدةكريت باس كة نةيتوانيوة كوردستان لة )كة ضوارةم

ئةوة بكات و ببيتة دةسةالتى ضوارةم(.ميدياى ئةهلى ضةندة زةرورو طرنطة هةية مةترسى ئةوةندةش كؤمةلطة بؤ

طةر ثؤزةتيظانة ئاراستة نةكريت.كؤمةلطةى ل��ةس��ةر قسة ط��ةر ئةهلى ميدياى طةر بكةين كوردستان خاوةنى و نةبيت خؤى تايبةتمةندى ستراتيذى و ثةيام و تايبةت طوتارى خؤ ضيية؟ طرنطى نةبيت تايبةت

ثةيام كة هةية حيزبى رؤذن��ام��ةى هةية خ��ؤى تايبةتى ستراتيذيكى و ديارةو هةيةو ئؤثؤزسيؤنيش ميدياى ميديايةكى كة هةية سيبةريش ميدياى مةترسيدارة. بةالم ميدياى ئةهلى دةبيت خةتى دةبيت لةوانة بيت جياوازتر سييةم بيت تاوةكو وةكو ميدياى يةكةم

دةربكةويت.و دةس��ةالت لةنيوان دةبيت واتة سيستمى طشتى ك��ؤى ئؤثؤزسيؤن سياسى بياليةن بيت دةبيت تةنهاو تةنها بيت كؤمةلطةدا و خةلك قازانجى لة

دةبيت قسةى دلى خةلك بكات.ئةم نةكات، هةست خوينةر دةبيت فكرو اليةنطرى ناراستةوخؤ ميدياية دياريكراو ئايدؤلؤذيايةكى و سياسةت ميزاج بة بكات هةست نابيت دةك��ات فكرى و سياسى ئايديايةكى و حةز و

دةجوليتةوة.مةبةستم ئةوةية هةنديك جار طلةيى كوردستان لة ئةهلى ميدياى لة ئةوة دةكريت كة بياليةن نيية من ثيموانيية كة

ئةوة راست بيت.ذير دةكةويتة زؤرجاريش بةالم لة من قةناعةتى بة كة ثرسيارةوة ئةو هاوالتى رؤذنامةى دةرضوونى يادى دةبيت كةنالةكانى ميدياى ئةهلى خؤيان خةتى ضؤن بكةن ساز كؤنفرانسيك سييةم بدؤزنةوة و كارى لةسةر بكةن و لة طلةيى هةموو كةس و بتوانن خؤيان

اليةنيك بةدووربطرن.لة دةبيت كةنالةكانى ميدياى ئةهلى كوردستان ئةوة بزانن كة ئيستا نة ساالنى نةوةدةكان و نة دووهةزارةكانيشة بةلكو كؤى سيستمى سياسى جيهان و ناوضةكة كوردستانيشةوة هةريمى بةخودى بةسةردا طةورةى ئيجطار ئالوطؤريكى

هاتووة.مةبةستمة بليم، نابيت ميدياى ئةهلى

ثيشوو دةي��ةى تيروانينى هةمان بة كاربكات و دةبيت فؤرم و مؤديلى ترى

كاركردن بدؤزيتةوة.و حيزبى ميدياى بؤ قسةية ئةم و حيزب خ��ودى بؤ و ئؤثؤزسيؤن

ريكخراوةكانيش راستة.هةريمى سياسى سيستمى طةر سةركةوتووتر دةيةويت كوردستانيش دةبيت بيت تر ديموكراسي و كراوةترو لة دوودل��ى بيطومان دوو و سي بي ثةيوةنديةكانى لةطةل ميدياى ئةهلى ريك

بخات.سياسى دةس��ةالت��ى نابيت وات��ة ئةهلى ميدياى ئةوةبكات ض��اوةري��ى ضاوةريى نابيت لينةطريت. رةخنةى

ئةوةش بكات كة ستايشى بكات.راس��ت زان��ي��ارى دةب��ي��ت بةلكو و دروس���ت ب��دات��ة م��ي��دي��اك��اران و خالة ئ��ةو دةبيت رؤذنامةنووسان. نيطةتيظانة ضارةسةربكات كة ميدياكان و

ميدياى ئةهلى دةيجولينيت.ناعةدالةتى، )ط��ةن��دةل��ى، وةك��و ناياسايى، كيشةكانى خةلك و حكومةت، و ديموكراسى و ئازادى مةسةلةكانى

ئازادية شةخسيةكان...(سياسى سيستمى حكومةت دةبيت هةريمى كوردستان و واقيعةتيك بزانيت ميدياى و ميديا لة ثشتيوانى ضةندة كة ئةهلى بكات دةتوانيت سةركةوتووتر بيت وة ضةندةش طوي بة ثةيام و هةوالةكانيان جيدةهيليت. نيطةتيظ كاريطةرى نةدات بؤية ميدياى ئةهلى و ئازاد لة كؤمةلطةى سياسى، ثيويستيةكى كوردستاندا بةقةدةر طرنطة فةرهةنطى كؤمةاليةتى، هةر ضةمكيكى ترى كؤمةلطةى سياسى. بؤية لة يادى يةكةمين رؤذنامةى ئةهلى لة ميدياية ئةم كة هيواخوازم هاوالتيدا و بيت ميذوويدا بةرثرسياريتى ئاست

طةشةى باشتر و بةرفراوانتر بكات.

بـــيـــــروإاهاوآلتي [email protected]

ذمارة )780( شةممة 2011/11/5

هيوا جةمال

ل��ةب��ةرئ��ةوةى ئ��ةم وت����ارة ب��ؤ س��ال��ي��ادى رؤذنامةى دةرض��وون��ى هاوآلتى دةنوسم، نامةويت رؤذن��ام��ةك��ان��ى وةك يادى كاتيك بكةم، ديكة دةرض����وون����ى ي��ةك��ةم

باليان شانء بة تةنها دةكريتةوة، ذمارةيان لة شيوازة ئةم لةراستيدا كة هةلدةدريت، حيزبة شمولييةكانةوة داهاتووة، ضونكة ثييان سةركةوتوونء كؤبوونةوةكان هةموو واية هةموو كارةكان باشنء هةمو هةنطاوةكان بة رؤذنامة هةموو بؤية بةريوةدةضن، راستى الوازء بي خوينةرةكانيشيان باشنء بي كةم

و كوريين.دةمةويت بةشداريى بكةم لة ثيش خستنى ئةم ثرؤذةيةدا كة لةدواى راثةرينةوة يةكيكة لة ثرؤذة ديارةكان كة كاريطةريى هةبووة لة كؤمةآليةتييةكان، سياسىء رووداوة سةر هةمن كة رةخنانةية بةو بةشدارييةكةشم زياتر بةمةبةستى رؤذن��ام��ةك��ة لةسةر

ثيشخستنى.موتابةعةم ض��اودي��ريء ئ��ةوةن��دةى راب��ردووي��ةوة سالى ل��ةم��اوةى ك���ردووة، ناوةرؤكةوة ل��ةرووى هاوآلتي رؤذنامةى دةوتريت وةك رؤشتووة، الوازيى بةرةو ثيشووى ناوبانطى ناوء لةسةر ئةوةندةى بةهؤى ئةوةندة ثيوةكراوة، دةستاودةستى

نةبووة. بابةتةكانييةوة ل��ةرووى ئيستادا لة رؤذنامةية ئةم بابةتةوة كةموكورييةكةى ئةوةية كة بؤ نمونة هةنديك جار وتارةكانى زؤر دوورو دريذنء جارى يان دةب��ن، ت��ةواو بةشيك ضةند بة كة بآلوكردووةتةوة نوسةريكى وتارى واية يان رؤذنامة لة هاوآلتى ثيش رؤذ ضةندين

سايتى ديكة بآلوكراونةتةوة.بؤم كة تيبينيانةى لةو ديكة يةكيكى دروست بووة ئةوةية كة ناسنامةى الثةرةكان روونء ئاشكرا نينء هةنديك جار الثةرةكان نمونة بؤ دةدةن، لةدةست خؤيان كةسيتى خؤيان بة تايبةت خوينةرى الث��ةرةك��ان ئةوة هؤكارى لةوانةية نةكردووة، دروست هيض بةرووى دةست هاوآلتى كة ستافى بيت هؤكارةكةى )جا نةنين، بابةتيكةوة وتارء بآلويدةكةنةوةء بؤية دةي��زان��ن( خؤيان ناوى دةط��ؤرنء بؤ الثةرةكةى ناونيشانى

دةنين »تايبةت».ئةوةية رؤذنامةية لةم ديكة رةخنةيةكى بؤ تيداية، زؤرى بؤضوونى بيروراو كة )779ى هاوآلتيدا ذمارةى لةدوايين نمونة الثةرةى ضوار )2011/11/2 ضوارشةممة ضةند كة لةوةى جطة ئةوة تيداية بيروراى طؤشةيةكى تيداية كة ئةوانيش هةر بيروران.

يةكيكى ديكة لةو رةخانةنةى كة زؤرجار دارشتنةوةى لة بريتيية بووة، دروست بؤم هاوآلتيدا، هةوالء راثؤرتةكان لة رؤذنامةى كة ئ��ةوةم��ك��ردووة طومانى هةبووة ج��ار هاتووة ثةيامنيرةكةوة لة ضؤن راثؤرتةكة ئاواش بآلوكراوةتةوة، ضونكة بة دارشتنيكى

زؤر الواز بآلوبووةتةوة.ئيستادا لة هاوآلتى رؤذنامةى كاتيك دةخ��وي��ن��ي��ت��ةوة ه��ةس��ت دةك��ةي��ت ئ��ةم ستافى رووى لة ه��ةذارة زؤر رؤذنامةية ضةندين هةفتانة ضونكة رؤذنامةوانييةوة، بؤ شيكارييان دةتوانريت كة هةن رووداو ئامادة لةبارةوة باشيان راثؤرتى بكريتء ئةو بآلودةبيتةوة رؤذنامةكة بةآلم بكريت،

رووداوانةى رومال نةكردوون.ه��ةرض��ةن��دة ق��ةب��ارةى رؤذن��ام��ةك��ة يةكةمى الثةرةى بةآلم طةورةية، تارادةيةك هةر نمونة بؤ نةكراوة، ئيستغالل باشى بة )كة هةوال يةك تةنها ذمارةييدا لةدوايين هةية، يةكةمدا الثةرةى لة مانشيتةكةيةتى( ئةوة لةكاتيكدا خوينةرى ئيمة زؤر جار تةنها فرؤشةكاندا رؤذنامة بةالى ريبواريى بة بكريت يةكةم الثةرةى ثيويستة دةرواتء بابةتةكانى نمايشكردنى بؤ جامخانةيةك

الثةرةكانى ناوةوة.هةلةى لةبارةى سةرنجيشم دوايين لةو ه��ةل��ةض��ن ن��ازان��م ئ��ي��م��الي��ي��ةوةي��ة، كاردةكات، سيستميك ض بة رؤذنامةيةدا هةنديك جار هةلةى زؤر دةبينريت، بيطومان بةآلم هةية تيبينم زمانةوانيشةوة رووى لة لةبةرئةوةى لةو بوارةدا ثسثؤريم نيية، جيى

دةهيلم بؤ شارةزايان.هيوادارم رؤذنامةكة ببيتة تةمةندريذترين بةرنامةشداية لة وةك كورديىء رؤذنامةى رؤذان��ة، رؤذنامةيةكى ببيتة نزيكانة بةم لة ضؤن راثةرين لةدواى كورد ئةوةى بؤ يةكةم رؤذنامةى بووة خاوةنى هاوآلتييةوة ئةهلى، ئاواش ببيتة خاوةنى يةكةم رؤذنامةى

رؤذانةى ئةهلى.

ضةند رةخنةيةك لة رؤذنامةى هاوآلتى

)هاوآلتى( ، لة دةستةبذيرةوة بؤ هاووالتى

ميدياى ئةهلى ثيويستيةكى طرنطى كؤمةلطةى كوردى

زاهير باهير -لةندةن

بزوتنةةوةى كة كاتيكدا لة ب���ارء ئ���ةو دذى خ��ةل��ك��ى بانقة ك��ة ناهةموارةى دوخ��ة دةسطة و جيهان سةرةكيةكانى دراوي��ةك��ان��ى ج��ي��ه��ان، وةك��و بانقى جيهاني، دراوى سندءقى نيوةندى بانقى ، دةءلةتى نيو كومثانية طةورةكانى ئةوروثى و جيهان، بةهاوثشتى و يارمةتيدانى و دةسةالت كة ثاريزةرةكانيان خولقاندويانة، ، حكومةتةكانن هيناوةتة كاثيتاليزمى دنياى بو لةرزى و ترس و خروشان ث��اري��زةران��ى سيستةمةو ئ��ةم

بريوةتةوة.لة زي��ات��ر ك��ة كاتيكدا ل��ة لة بزوتنةوةية ئةم هةفتةية 4ثيكردووةو دةستى ئةمةريكادا طةورةى شارى 130 لة زياتر بةدةيان و طرتوتةوة ئةمةريكى ، جيا تةمةن خةلكانى ه��ةزار رةنط جيا، جيندةر جيا، نةتةوةى جيا بة فيعل بةشدارى تيدا دةكةن »دةستى دروشمةكةشيان و بطرة دةست يا ، بطرة بةسةردا »دةست ثيشتر كة ية بةسةريدا» بطرة» ستريتدا وول بةسةر ه��ةزارى سةدةها بة كة ، بوو بو خويانيان ثشتطيرى تريش زياتريش لةاليةن بريوةو دةر كومةكيان كومونيتيةوة 600 لة

ثيدةكريت . 80 لة لةزياتر كة لةكاتيكدا بو يابان بو لةئةو روثاوة والت بو دوور روذه��ةالت��ى والتانى ئوستراليا، بو هيند بو كةنةدا سةرجةمى ب��و نويزلةندة ب��و روذئ��اوا، ئ��ةوروث��اى والتانى تا سكةندناظيا والت��ان��ى ب��و ، التينى ئةمةريكاى والتانى وزةو بةهرةيان لةخوثيشادةرانى ئةمةريكاوة وةرطرتوة ، ئةوة بوو ، رابوردوودا شةمةى روذى لة 8000 لة زياتر ،2011-10-15خوثيشاندان و دةستبةسةراطرتن لة زياتر لة 80 والتدا بةردةوام بوو ئيستاش دةست بةسةراطرتنةكان م���ةدري���دو و ل���ةن���دةن ل���ة توكيوو سانتياطوو بةرشةلونةو طةليك شوينى تر هةر بةردةوامة. شايانى باسة طةر ئةوةش بةيادى سةرةتاى كة بهينمةوة خوينةر خوثيشاندانةكان دةسثيكردنى طرتنةكان بةسةرا دةس��ت و لة ئةمسالةوة سةرةتاى لة هةر نيسانيشةوة مانطى لة و يونان لة ضيلى و دواتريش لة ئيسرائيل دةستى ثيكردوةو تا ئيستاش هةر

بةردةوامة ئةم درن��دةي��ى كاتيكدا لة

طةليك جةماوةريكى سيتةمة هةموو رةغ��م��ى ب��ة ط���ةورةى خوى دذى لة ، جياوازيةكانيان جآ كردوتةوة و ئةم خةلكانةش بة دةكةن نةمان و مان شةرى ضيتر خ��وي��ان، ثةناى و ثشت ريطا بة خويان نادةن كة بروا بة سياسيةكان و حيزبة سياسيةكان

بكةن.ئا لةم كاتة طرنطةدا روذنامة ليبرالةكانى وةكو ئاوينةو هاوالتى نالى كة و سبةى مالثةرى و لة اليان ، ميشيك ئين ئين كةى ديوةخانةكانيان لة ، نية ميوان و كوردايةتى باسى باس هةر و باس و طةندةلى و حيزبايةتى خواسى طةمةى سياسى و طضكة كومةلطةى نةهامةتى كردنةوةى بضووك رووداوى بو كوردى طرتنى دوور بة ، بةها كةم و سروشتى لة كيشةكان هةموو نةبةستنةوةيان سيستةمةكةو بة سةردةمةوة، سيستةمى بة كورد مروظى كردنى ضةواشة كة طواية كيشةكانيان بةطورينى دةم��وض��اوةك��ان، ل��ة ري��ط��اى ضارة هةلبذاردنى ثروسيسى

رةشةوة ، البةال دةبيتةوة. ئاية بيدةنطى ئةم روذنامانةو ئةوةية ليبراالنة روشنبيرة ئةم

كة لة طويى طادا نووستوون؟بيطومان نةخير ، من ثيمواية و ورد ئيمة لة طةليك وةك��و داوةو رووى كة ئةوةى درشتى دةزان��ن . باشى بة ب��ةردةوام��ة دةيبينين ئ��ةم��رو ك��ة ئ���ةوةى و ب��ةردةوام��ة رووداوي��ك��ى وا نيية. بيبةها يا بضووك، قةبارة بو بايةخى توزيك كة ئ��ةوةى شتيكى كة ئةوةى هةبيت، ذيان سةبارةى كةميش و كورت زور جيهان ئابووريةى قةيرانى بةم دةستى وة 2008 سالى لة كة ئيستاش ب��زان��ي��ت، ث��ي��ك��ردوة، ئاطادارة لة بزوتنةوةى ئةم خةلكة بزووتنةوةكةو ه��وى ل��ةط��ةل ثيكهاتةى داخوازى بزوتنةوةكةو ه��ةروةه��ا وة ب��زووت��ن��ةوةك��ة

ئةم ب��و كة مةترسيةشى ئ��ةو سيستةمةى دروست كردوة.

بةالم ئةى بو ئةمان بيدةنطن؟ طةليك ثرسيارة ئ��ةم وةالم��ى ئةم ئ��ةوةي��ة ئ��ةوي��ش ئاسانة ئةهلى بة خويان كة روذنامانة لة بةالم ، دادةنين سةربةخو و ئةمان نين، سةربةخو راستيدا بزووتنةوةيةكى لة باس ناتوانن ئاوا بكةن كة نة ثارتيكى سياسى، سةركردةيةكى و س��ةروك نة ناودار لة ثشتيةوةيةتى ، لةوةش مةترسيدارتر بو ئةمان ئةوةية ، ئةم بزووتنةوةية داواى هةلبذادن و طورينى دةم و ضاوةكان ناكات، داوى ناكةويتة ء نةكةوتوتة سياسيةكانةوة، ئةم بزووتنةوةية نة بكريت دةستةمو ناتوانريت كردن م��ف��اوةزة و س��ازش بة ثلةو ثايةو بةدانى نة لةطةليداو ثارة بة تاكةكانى ناو بزوتنةوةكة. ئ���ةم���ان، روذن���ام���ان���ةو ناتوانن ليبرالةكانيش روشنبيرة كةسة ثاشكويةتى لة خويان دةركةن، سياسيةكان، ناودارة و ثارتايةتى بازنةى ناتوانن نةك ببةزينن، كردن سياسةت دةستثيشكةريش ناتوانن هةر ثشتطيرى ناشتوانن بةلكو بكةن دةستثيشكةرى كة بكةن ئةوةش

كراوة.بيت حاليان ئةمة كة ئةى قةرةى لة خويان نةتوانن و م��روظ ئ��اوا بزووتنةوةيةكى بدةن، دوس��ت ذينطة ، دوس��ت بلين خويان بة دةتوانن ضون سةربةخو؟ ئةهلى روذنامةى ئةمان ليبرال؟ روذنامةيةكى يا ليبراليان روذن��ام��ةى ناوي كة ناطةن هةرطيز ناوة خويان لة روذنامةيةكى ثيى ثاذنةى بة لةو كة بةريتانى طارديانى وةكو خوثيشاندانةكان كة كاتةوةى لة بةسةراطرتنةكان دةس��ت و ثيكردوة، دةس��ت��ى ئةمةريكا روذانة لة 2 وتارةوة تا 4 وتارى زانيارى، لة ثآ و خول خةستو واذوى و ليست بالودةكاتةوة، نووسةرو ن���اودارى كةسانى و زانكوكان ئةكاديمى ئةكتةرو روذنامةنوسة و روماننووس ن��اودارةك��ان ب��الو دةك��ات��ةوة ، ثشتطيرى و ك��ردن كومةك لة كردنى ئةو بزوتنةوةيةدا. بةالم ئاوينة وةك��و روذان��ام��ةي��ةك��ى ت��ةن��ان��ةت ل��ة ب��الوك��ردن��ةوةى طارديان وتاريكى وةرطيرانى ب���و زم��ان��ى ك����وردى ك��ة لة دةست سةرةتايى روذةك��ان��ى ستريتدا وو ل بةسةراطرتنةكة لة نةكو دةترسيت بوو، نوسرا سياسيةكانةوة سةركردة اليةن

بو وةالميشيان بكريت، لومة دةستى وةرط��ي��رةك��ة ب���رادةرة نيوانى لة بوو ثيكردن دةستى ئيمتيازى خاوةن سةرنوسةرو روذن��ام��ةك��ةدا لة ب��رى ئ��ةوةى وتارانة جورة »ئةم بلين بويرانة كوردى بة يا بيت وةرطيران ض نووسرا بيت ، سنوورى سياسى بالوكردنةوةى ، دةبةزينيت ئيمة فةرهةنطى لة وتارانة جورة ئةو خةبات و تيكوشانى ئيمةدا نيية».

ه��ةرض��ي��ش س��ةب��ارةت بة مالثةرى سبةى و كةنالى كةى ئين ئينيش هةية ، بة هةند وةرنةطرتنى ثيويست، وةكو بارودوخة ئةو سةرسورمان جيى ديسان هةر نيية . مالثةرى سبةى تةنها ئةمرو 18-10-11 بة وينة بةشيكى زور بالو خوثيشاندانةكانى كةمى كردوتةوة زور بة كورتيش ضةند رووداوة ئةو لةسةر ديريكى وةكو تةنها نووسيوة، مةزنة وةرطرتنى ياخود طلةيى دةفعى ه��ةل��وي��س��ت��ى س��ي��اس��ي، ن��ةك

سةثورت كردني. ئةوان نايانةويت بن بزووتنةوةيةك هاندةرى كة رابةرى لة كوردستاندا كة ئةوان بةرهةمةكةى خ��وي��ان ، نةبن كةسانى ضونكة نةضننةوة، سياسى لة ناو ثارتدا ئةسبةقيةت لة زي��ات��ر دةدةن خ��وي��ان ب��ة كومةلطاشدا ناو لة ، ثارتةكانيان تا مةبةستة ال زياتر ثارتةكةيان كومةلطةكةيان، واتة بةرذةوندى تاك و ثارت لةسةرو بةرذةوندى

تاكى ناو كومةلطةوةية.هةلويستةى ئةم بيطومان مالثةرى سبةى و كةنالى كةى ئين ئين، الى من جيى سةر سورمان مت كوتو واي��ة ثيشم من نية هةلويستيان و سياسةت لةطةل ئةمان هةميشة ، ضونكة دةروات كومةك كة ئ��ةوةدان هةولى لة حكومةتةكانى ثشتطيرى و ئ��ةوروث��او و دةرودراوس����ي ئةمةريكاو كةنةدا ...هتد بةدةست ناو ئاسايى خةلكانى تاكو بهينن كومةلطاكانيان. هةر بوية هةموو بزوتنةوةى برادةرانى ضاالكى شةرة يا هةندةران لة طورانيش دةنووكى نيوان خويان و يةكيتى سوزو راكيشانى يا ثارتية و ثةرلةمانتاريك، ضةند عةتفى ث��ةرل��ةم��ان��ى ئ��ةو والت��ان��ة يا داثلوسينةرةكانيان. دةسطة ئةو ث��ةرل��ةم��ان��ت��اران��ةي ، ئ��ةو دةسطة ئةو يا ثةرلةمانانةي، ثاريزةرى كة داثلوسينةرانةى كومثانيانةو ئةو راستةقينةى ئةو بانق و دام و دةسطة دارايية ئيستا جيهانى و ئةوروثيانةن كة وا ب��زووت��ن��ةوةي��ةك��ى خةلكى طةورةى دروست كردووة دذيان.

جا كة ئةمة وابيت ئيدى ئيمة بةطلةيى هيواو بي دةبيت بو مالثةرو و روذن��ام��ة لة بين ئيمة بةالم ليبرالةكان. كةنالة كة بين ئةوةدا خةمى لة دةبيت روذنامةيةك كةمةوة بةاليةنى بهينينة ئيستادا لة طوظاريك و كايةوة تاكو لة قوناغى داهاتوودا ثاش كوردستان كومةلطةى كة ئوثوزيشن سةرجةمى تيشكانى تيدةنيت ، ثيى ميدياكةى، و طوظارةش و روذن��ام��ة ئةم كة كيشة رةن��ط��دان��ةوةى رةض��اوو ئاسايى مروظى روذان��ة ك��ان��ى و بكات ك���وردى، كومةلطةى بزووتنةوةكةيان بباتة ثيشةوة تا ئةو رادةيةى تةجاوزى دةسةالت بكات ضةشنةكانييةوة هةموو بة هةموو بتوانيت سةرئةنجام و بريارةكان بطة رينيتةوة بو خودى ئةو هةموو تاكو كومونيتيةكة و سةرئةنجامةكانيشيان بريارانة بة هةرةوةزى بدةن و بضننةوة.

سةرتيث قةشقةيى

»هاوالتى»، ناوى ئةو رؤذنامةية هةناوى لة لةمةوبةر سال 11 كة كة ك��اي��ةوة، هاتة كؤمةلطايةك هيشتا ئازادية كةسىء سياسيةكان تةسكدابوون، زؤر لةسنوريكى بؤ هةريمة ئةم هاونيشتيمانيانى زانياريةكان بة طةيشتن دةس��ت ثشتيان بة ميديا حزبيةكان دةبةست. ثانتايى بةرفراوانبوونى لةطةل كوردستانء باشوورى لة ئازادى ثةيدابوونى يةكةم ميدياى ئةهلى بة جطة ميدياية ئةم »هاوالتى»، ناوى لةوةى كة هؤكار طةليكى سةرةكى دروست كردنى ئةو فةزاية ئازادية كة دةسةالتى كوردى بة بيانووى بي بنةما زةوتيكرد بوو، لةطةل بضووكى سنوورداريشى ء قةبارةكةيى لة زؤريشى هاوبةشيةكى ئينجا بةخؤداضوونةوةى ئاطاهينانء لة دةسةالتدار حزبى حكومةتء توانيويةتى كردووة، كوردستاندا هةموو لةسةر بكات قسة بويرانة لة خؤى كة ناعةدالةتيانةى ئةو بةفيرؤدانى قؤرغكردن، طةندةلىء

ثيشيلكارى والتء س��ام��ان��ى بكات. دةبينيتةوة م��رؤظ مافى هةموو بة »هاوالتى» خؤشبةخاتة ك��ةن��ال��ةك��ان��ي��ةوة ب��ة ب��ي ترس توانيويةتى لة ؤتةرى زؤر حةساس ئازاديةى لةم ثةنجةرةيةك بداتء هةية بكاتةوة، سةرةراى ئةو هةموو كؤسثء تؤمةتانةى كة دةزطاكة لة

رابردووء ئيستا دراويتة ثال.كاتي »هاوالتى» يةكةم ذمارةى دةرك����رد ب��ةش��ى ه����ةرةزؤرى دةزطاكانى راطةياندنء بالوكردنةوة لة هةريم مولكى دةسةالتى سياسي دوو لة هةريةك تايبةتيش بة بوو ئةطةر ئيستاش دةسةالتدار، حزبى

ئةنجام طؤشةوة ل��ةو ئاماريك يةكيتى ثارتىء دةبينين بدةين ثشكى شيريان بةردةكةوي، ئةويش كردنى ثالثشتى ب��ةك��ردن��ةوةء ناوى بة سيبةر ميدياى كؤمةليك بةهؤيةوة ساالنة كة ئازاد، ميدياى ثارةيةكى زؤرى ئةم والتة بةهةدةر دةدريت، لةاليةن سةركردةكانى ئةو بةشيكى زؤرى دوو حزبة، ضونكة ئةو يةكيتى ثارتىء بةرثرسانى لة

دةزطايانة بةريوةدةبةن.بة 2011 سالى هةرضةندة رؤذنامةء هةلورةينى وةرزى حزبيةكان س��ي��ب��ةرء ط��ؤظ��ارة دةزطاء ئةو هيشتا بةالم دادةنري، كة زؤرن راطةياندنانة دام��ةزراوة ضةواشةدةكةن، كوردى خوينةرى خؤشيان كة ليهاتووة بةجؤريكى ئةو خؤيانة، هى كامةيان نازانن بة ئةوةية بؤ دةسةالتيش هةولةى بةرةء كوردى ميدياى كة جؤريك ئةوةى بؤ ببةن، ضةواشةبوون زانياريةك هيض بة باوةرى خةلك لةراطةياندنةكان ك��ة نةميني بالودةكرينةوة، تارادةيةكى زؤريش بة فيعلى توانيويانة سةركةتووبنء

راستةقينةش ئةهلى ميدياى بةر بكةن. طةمةية ئةو ثةلكيشى ميدياى ء ثةيدابوونى»هاوالتى» لة راطةياندنةكانى هةرطيز ئةهلى، بةذداريان كوردستان لة حزبى نةكردووة لة ثرؤسةى ديموكراسى زياتر ثيضةوانةوة بة والت��ةدا لةم سستكردنى ل��ة ه��ةب��ووة رؤل��ى يةك بةرثاكردنى ث��رؤس��ةك��ةء

بةرتةسكردنةوةى ء ئاراستةيى مانةوةى ء سياسى ب���ةذدارى دةسةالت. ب������ةردةوام »ه�����اوالت�����ى»ء هةريمةى لةم سياسى، دةسةالتى سةرنشينى ئ��ةوةي��ة وةك ئيمة

بة ك��ة ب��ن ش��ةم��ةن��دةظ��ةر دوو ثيضةوانةوةى ئاراستةى دوو حالةتيك هيض لة ب��رؤنء يةكتر ب��ةردةوام بؤيةش بةيةكناطةن، رؤذنامةية ئةو سةرنووسةرةكانى لةماوةى ئةم يازدة سالةى رابردوو كوردستانةوة دادطاكانى ريطاى لة

بوون.لة بةرطرى نامةوي ليرةوة

كة بكةم »ه��اوالت��ى» رؤذن��ام��ةى بالوكردنةوةى لة وردبينن زؤر هةلةيان زانياريةكانء ه��ةوال ميدياء هةموو ضونكة نةكردووة، هةلةدةكاتء رؤذنامةنووسيك ك��ردووة، هةلةمان هةمووشمان

رؤذن��ام��ةن��ووس طرينطة ب���ةالم راستى بنيتء بةهةلةكةيدا دان ب��ك��ات��ةوة. ب����ةدةر ل����ةوةى كة »ه����اوالت����ى»ه���ةل���ةى ك���ردووة لةهةموو داوة، باجةكةى ثاشان تؤمةتانةى ئ��ةو تر حالةتاكانى سياسىء هؤكارى بة ثال دراويتة كة مادانةية ئةو بالوكردنةوةى »هاوالتى» بالويكردؤتةوة دةسةالتى بؤية نةكردووة، هةزمى سياسى دادوةرةك��ان ياساء بوو ثيويست رؤذنامةنووسانى بةرذةوةندى لة بةرثرسيار بريار بدةن نةك بكةونة

بةر فشارى بةرثرسانةوة.دةم����ةوي ئ��ام��اذةش ب��ةوة ب��ك��ةم ئ��ةم��ة م��ان��اى ئ��ةوةن��ي��ة مافى »هاوالتى» رؤذنامةنووسانى ببنة بكةنء ثيشةل هاوالتيان ثيطةياندنى زيان ناورزاندنء هؤى )هاوالتى كرد هةرشتيكيان نارةوا، حكومى بةرثرسى ياخود، بي�ت ئاسايى كارةكةيان حزبى( يان لةسةر زةبةالحيان داواى بيتء قةيد بكريت، لةطةل ئةمةشدا دةبيت هةريمةدا لةم سياسى دةسةالتى رؤذنامةنووسىء ئ��ازادى فةزاى

ميدياى ئةهلى فراوان بكاتء دةست داواى قةيدء دانانى لة هةلطريت دةزطايانةوة، ئةم بةسةر طةورة ضونكة هةركاتيك زانيمان ئةندازةى خةلكى دةس��ت��ى راط��ةي��ان��دن��ى دةرةوةى دةسةالت طةورةترة، يان دةستى ئةندازةى بةقةد النيكةم خةلكى ناو دةسةالتة، دةتوانين بليين كوردستان لة راطةياندن ئ��ازادى هةيةء رؤليكى طةورةش دةطيري لة

ثرؤسةى ئاميرى ديموكراسى .ساليادةيدا لةم ئ��ةوةى بؤية رؤذنامةى ئةوةية بوتريت طرينطة بة خ��ؤى ثيويستة »ه���اوالت���ى» ياريانةء جؤرة لةم دووربطريت لةسةر سةربةخؤيانة ثيشةيىء ب��ن��ةم��اي��ى ئ��ةخ��الق��ىء ك��ارى نةبيت كاربكاتء رؤذنامةوانى اليةنيكى حزبء هيض بةثالثشتى لةم طرينطة بةلكو دي��اري��ك��راو، قؤناغةدا ببيتة مينبةريك بؤ هةموو ببيتة جياوازةكان، رةنطة دةنطء ئاشتكردنةوةى بؤ هةوليكيش ماوةيةكة كة ك��وردى خوينةرى دةسةالتى سياسى خةريكة متمانةى خةلك لة ميدياى ئةهلى دةسةنيتةوة.

هاوآلتي [email protected]ب���ي�����روإا12

ذمارة )780( شةممة 2011/11/5

با ثةردة لة رووى راستى روذنامةو روشنبيرى ليبرالى كوردى هةلمالين

رؤذنامةى هاوآلتى... تةمةنيك لة ريطاى دادطاء نةفةسيكى دريذ بؤ مانةوة

طؤشةيةكى هةفتانةيةسليمان عةبدوآل يونس دةينووسيت

ميدياى ئةهلى لةبةردةم دةيةى دووةمداميدياى ئةهلي، كةيةكةمين ئةزموونى بةروذنامةى هاوالتى دةست ثيدةكات، ئيمرو دةيةى يةكةمى تةواو كردو ثيى ناية دةيةى دووةمى تةمةنى ئةزمونطةرايى خويدا. ليرةدا قسةكردن لةسةر يةكةمين دةيةى تةمةنى ئةو ميدياية لةروانطةيةكى ميذوويى و لةروانطةيةكى مةعريفى و لةروانطةيةكى ثروفيشناالنةوة لةوادةيةى خويدايةتي، ، بتوانريت ميديايةدا ئةو دووةمى دةيةى لةبةراييةكانى طرنطة لةراستيدا ضونكة ئاوردانةوةيةكى رةخنةطرانةى دور لةشكاندن و ستايش، ئاوردانةوةويةكى ئةكاديمى و مةنهةجيانةى طشتطير، بو دةيةى طوزةراوى ئةو ميديا طرنطة بكريت . بيطومان ليرةدا مةبةستمان، ئاوريكى رةخنةيى بةديقةت و جدية. ئاوريك كةلةديسكورسيكى رةخنةيى باالدا بتوانيت ثيوةرة كالسيكى و ثيوةرة تراديشنةل و ثيوةرة موراليةكانى زانستيدا و قوتدرةتمةند هةلسةنطاندنيكى لةكردةى دوذمنايةتى و دوستايةتى

بةئاقارى تيطةيشتن لةحةقيقةتى ئةو ميدياية تيثةرينيت.دةيةى رابردوو كةدةيةى يةكةمى تةمةنى ئةو ميديا طرنطةى كومةلطاى كوردى دواى راثةرينة، دةيةيةكى نورمال و تةقليدى و دةيةيةكى بي تيثةراندن نية. ضونكة بةدةرضوونى ذمارة سفرى رونامةى هاوالتي، ئيدى ئةو دةيةية، بو ثانتايية مةعريفى وةرضةرخانيكى دةيةى دةبيتة كوردي، كومةلطاى روشنبيريةكةى و ميديايى و طرنط و دةبيتة دةيةى طورانيكى ئةرينى و روشنبيرى و ميديايى نوي. لةراستيدا ئةطةر لةروانطة روشنبيرى و مةعريفى و ميذووييةكةشةوة تةماشاى ئةو دةيةية بكةين )ويراى كيماسية درشتةكان(يشى بةالم هيشتاش ئةو دةيةية، وةكو دةيةى سةردةميكى جياواز و وةكو دةيةى دةسثيك بو رووداويكى ميذووى و رووداويكى لةدواى جار يةكةمين بو كةتيايدا رووداوي��ك، دةناسريتةوة. طرنطة ميديايى ميذوويةك لةثرسى بةحزباندن و بةزمانحال كردنى ميديادا، ثرسى ميديايةكى راقى ميديايى و ثانتايية لةريطةى روشنبيرية ثانتايية ئةو و ثرسى بةسةربةخوكردنى راثةرين دواى كوردى كومةلطاى بو كة ثانتاييةك ئاراوة، ديتة مةعريفيةكانيةوة رينسانسيكى كوردى لةبواريكى طرنطى ناو كومةلطادا خوى نمايش دةكات وةكو

كةئةويش بوارى ميدياى سةربةخو و سةربةخوكردنى ميدياية. راستة ميدياى ئةهلى ميديايةكة زادةى بيرى سةربةخوخوزانة و زادةى توانايةكى ناكريت ويراش بةالم ميدياكارة ضونايةتى نوخبةيةكى ثروفيشناالنةى شيوة سةرهةلدانى ئةو ميدياية لةزةمان و زةمينة فكرى و كومةاليةتى و سوسيوحزبى و جوطرافى كاريطةرية لةو و خوى سةردةمةكةى سياسيةكانى سوسيو و ثةيوةنديان شوين وةكو كة بكةين، دابآ موراليانة و فكرى و سياسى و حزبى بةسليمانى و وةكو ئاراستةى سياسى ثةيوةنديان بةيةكيتى و وةكو بزاوتى فكريش ثةيوةنديان بةفكرى فيطةريكى ميذوويى وةكو مام جةاللةوة هةية. لةوانةية ليرةدا خويندنةوةيةكى رةخنةطرانة، خويندنةوةيةك كةبتوانيت بةشيوةيةكى مةنهةجى باس لةكاريطةرية جوطرافيةكانى سليمانى و باس لةكاريطةرية سياسى و مةبدةئيةكانى يةكيتى و باس لةطاريطةرية فكرى و موراليةكانى مام جةالل و كومةلطاى سياسى كةلةم بةتايبةت بيت ثيويست كاريكى بكات ئةهليدا ميدياى بةسةر جةالل مام ثرس و نيوةندةدا هةنديك جار جوريك لةناكوكى و جوريك لةدذوارى و جوريك لةنيوان ئاراوة هاتوتة بةريةكةوتن و لةهةماهةنطى و جوريك نشيو و لةهةوراز سليمانى و يةكيتى و فكرى روشنى مام جةالل لةاليةك و لةنيوان ديسكورسى راقى

و ديسكورسى بويرانةى ميدياى ئةهليدا لةاليةكى ديكةوة.ليرةدا رةنطة دواى تيثةراندنى دةيةى يةكةم كةدةيةى ئةزموونطةرايى ميديايةكى هةناوى لةناو و سليمانى وةكو زيندووى شاريكى هةناوى لةناو بويرة و راقى وةستانةوة جةاللة، مام سياسى كةكومةلطاى سياسيدا موديرنى كومةلطايةكى لةسةر هةنديك ثرسى ثةيوةنديدار بةسليمانى و بةيةكيتى و بةو ميدياية كاريكى هةنوكةيى ثيويست بيت، هةروةكو ضون ساغكردنةوةى ئةو ثرسانةش ديسان رةنطة قيمةتيكى سياسى و بةهايةكى ئةخالقى و مةعريفيشيان هةبيت، بةتايبةت كةدةزانين وينة نيشاندانى لةبرى ثرسةطةالنة ئةم راب��ردوودا، سالةى 10 ئةم لةماوةكانى ثوزةتيظةكةى ئةو ئازادية بةرينةى لةسليمانى دةستةبةر كراوة و لةبرى ئةو ئامانجة رةقيبى و ثيشةطةرية بااليةى كةميدياى ئةهلى ويستويةتى بيكاتة وةزيفةى ثيشةيى و مانيفيستيكى ميديايى تةندروست، بةداخةوة هةنديك جار بةهةردوو ئاقارةكةدا و لةكيماسيةكى جوت بةرثرسياريتى نيوان ميديا و ئةهلى و يةكيتيدا، ديوةطةليكى نيطةتيظى ئةوتويان ثيشان داوين، ديوةطةليك، كةلةيةك كاتدا، وةك ضون دروست ثيضةوانةى وينة راستةقينةكةى ميدياى ئةهلى و شوناسى سةربةخوخوازانةكةى ئةو ميدياية بوون، ئاوةهاش دروست ئةو ديوةطةالنة ثيضةوانةى شوناسى كراوةى كومةلطا و ئازاديخوازانةى حزب ديسكورسى و ثيضةوانةى شوناس و سليمانى ميذوويى و كومةلطاى ليبراليخوازانةكةى مام جةالليش بوون! ديوةطةليك كةدةبيت لةدةيةى دووةمى تةمةنى ئةو ميديايةدا لةاليةن يةكيتى و كاراكتةرة طرنطةكانى ناو ميدياى كورديةوة بةسود وةرطرتن لةفكر و لةثيطةى ميذوويى مام جةالل هةولى

طورينيان بدريت.

لة كاتيكدا درندةيى ئةم سيتةمة

جةماوةريكى طةليك طةورةى بة رةغمى

هةموو جياوازيةكانيان ، لة دذى خوى خآ

كردوتةوة و ئةم خةلكانةش شةرى

مان و نةمان دةكةن بة ثشت و ثةناى

خويان، ئا لةم كاتة طرنطةدا روذنامة

ليربالةكانى وةكو ئاوينةو هاوالتى و

مالثةرى سبةى و كة نالى كةى ئين ئين ، ميشيك لة اليان

ميوان نية

ئةهلى، ميدياى »هاوالتى«ء ثةيدابوونى لة ر بة

بةذداريان كوردستان لة حزبى راطةياندنةكانى هةرطيز

نةكردووة لة ثرؤسةى ديموكراسى لةم والتةدا بة ثيضةوانةوة زياتر

رؤىل هةبووة لة سستكردنى ثرؤسةكة

نوسينى د. تاليب مرادصابر برهان :د. وةرطيرانى

محمد

ئيستا ثيش س��ال دوو طةيشتنم دواي كةم ماوةيةكى المثيكى ويستم سليمانى، بة خويندنةوة بؤ بكرم ميز سةر بخوينمةوة. بةشةو ئةوةى بؤ

ضوومة بازاري فرؤشتنى كاالي المثيكى ثرسياري و كارةبايي تةنها ك��رد، ش��ي��وةي��ةم ل��ةو شيوة ئةو كة طووت دةي��ان و نابيت سةرف ليرة المثانة بة نية. ثيويست و نافرؤشريت ئةى ثرسيم سةرسورمانةوة ضؤن شةوان ئيوة وابوو، كة ئامادة وةآلمى دةخويننةوة؟ تةنها ناخوينينةوة، «ئيمة بوو ث��ارة دةذم��ي��ري��ن!«. زؤرج��ار دةك��ردةوةو قسةية لةم بيرم ل��ةخ��ؤم دةث��رس��ى ض��ةن��دة ط��ؤراوة! خويندنةوة عادةتى كتيبيك، ئيمة سةروختيك رؤذنامةيةكمان يا طؤظاريك دةخويندةوة كةوتاية دةست زانياريةكانمان زيادكردنى بؤ رووداوةكان، لة بةئاطابوون و نرخى رؤذانة ئةم ديارة بةآلم وشةى نوسراو كةم بووةتةوة.

كتيبيكى كةسيك ئةطةر وة لةسةر خؤي ناوى هةبوواية كردنى دي��اري بؤ دةنووسى خاوةنداريتى ئةو كتيبة لة كاتى كراو «ئيستعارة وونبوونى برادةريكم نةطةرينرايةوة«. لةثيشى هةميشة كة هةبوو

ئةم دةينووسى: ناوةكةيةوة كتيبة لة ..........دزراوة.

زؤربةى رؤذانة ئةم بةالم هةية تايبةتيان رةف��ي م��اآلن ضةرم بةرطى بة كتيب لة ثر جار كةم كتيبانة ئةم ب��ةالم ناخوينرينةوة هةرطيز وةي��ا ت��ةن��ه��ا وةك���و ب��ةش��ي��ك��ن لة بينةرانى ذوورةك��ة. ديكؤري تةلةفزيؤنى بةرنامةكانى لة زي��ات��رة ج��ةم��اوةرى زؤر نةوةى وة كتيب خوينةراني ميوزيك دةربارةى زياتر نوي زانياري تا دةزانن فوتبال يا حةزو ئيمة وادي��ارة طشتي. كردن رووناكبير ئ��ارةزووى زانياريةكاني كردنى باشتر و

خؤمان مان نية م���ان���ط���ي راب�������ردوو ماركةيةكى بة كؤمثيوتةريكي لة لةيةكيك ك��ري ن��اس��راوم هةولير. ط��ةورةك��ان��ى مؤلة خزمةتطوزاري طةنج كوريكى فرؤشتن بوو كة ثيى راطةياندم بةالم زانكؤية دةرض��ووى كة ف��اك��ت��ؤري نوسينى ك��ات��ي نةيتوانى جار ضةندين فرؤش عيراقي ديناري بة نرخةكةى دةكرد، هةلةى بداتةوةو ليك ب��ةس��ادةي��ي ن��ةي��دةت��وت��ان��ى ج��ي��اوازى ب��ك��ات ل��ة ن��ي��وان س���ةدان، ه���ةزاران و دةي��ان هةزاران و سي جار محاوةلةى نرخةكة راستي توانى تا كرد كة شتةى ئ��ةو بنوسيتةوة، لة ناوةندى قؤناغى لة ئةبواية

بيزانيبا!! قوتابخانة

زياتر لةكوردستان ئيمة و رؤذنامة طؤظارو 800 لة هةفتةنامةمان هةية بةالم هيشتا زؤربةى خةلكةكة ئةو ووتارانة بؤ ئ��ام��اذة كة دةخويننةوة «طةندةلي يا ريسوايي« دةكةن.

كة طةورةيةى مانشيتة ئةو ئاماذة بة طةندةلى يا ريسوايي سةرنج زياتر دةكات دزي يا كيشةكانى تا رادةكيشيت يةكان. جيهانى كيشة يا ذينطة نية وا رةغبةتي كة وادي��ارة تيطةيشتني باشتركردنى بؤ راستةو كة بابةتانةى ئ��ةو ذيانى بة نية ثةيوةنديان خؤ

رؤذانةى خوينةرةوة.ب��ؤم دةرك���ةوت ك��ة ئةو بة ثةيوةستن كة وت��اران��ةى كوردستانء عيراقةوة لة ثيطةى .»Kurdistanfoodsecurity»لةاليةن ب��اوم��ك��ردوةت��ةوة والت��ان��ةوة هةموو خةلكانى زؤر ب��ةالم دةخوينريتةوة خةلكي ل��ةالي��ةن ك��ةم��ي��ان ك��وردس��ت��ان ي��ا ع��ي��راق��ةوة دةخ��وي��ن��ري��ت��ةوة، وادي���ارة سحري ووش���ةى ثيويستة طةندةلى...هتد« يا «ريسوايي لةطةل ناونيشاني هةر ووتاريك بةكاربهينم بؤ ئةطةر دةربارةى لة مريشك ي��ا بيت تةماتة ئةوةى ئةليكترؤنيةكةدا، ثيطة بؤ رابكيشيت زياتر خوينةر لةوانةية طرنطةكان: بابةتة سةرنجراكيش ئةنجامةكانى

بن[email protected]

15ذمارة )780( شةممة 2011/11/5هاوآلتي

ئا: دلشاد ئةنوةر

لةكاتيكدا دامةزراندنى ئةندامى بةثيشنويذو ئيساميةكان حيزبة ئاسان مزطةوتةكان وتارخوينى نية، بةالم سةلةفيةكان بةئاسانترين ريطة دةتوانن مينبةرى مزطةوتةكان بةدةست بهينن، ئةمةش طومانى الى حيزبة ئيساميةكان دروستكردووة لةطةل دةستيان سةلةفييةكان كة

دةسةالتدا تيكةل بيت.حيزبة و س��ةل��ةف��ي��ةك��ان لةرووى هةرضةندة ئيساميةكان شةروالى لةبةركردنى و روالةت تا دري��ذ ريشى دانانى و ك��ورت رادةيةك هاوشيوةى يةكترن، بةالم بةشيوازى بروايان هةردوواليان يةكترى و نيية يةكترى ئيشكردنى

رةتدةكةنةوة.دووجؤر سةلةفيةت لة وآلتانى ئةوانةن يةكيكيان هةية، ناوضةكة بوونيان لةكوردستاندا ئيستا كة و بةحيزبايةتى بروايان و و هةية ضةكدارى نية و بة ئةنتى )ئيسامى زؤر ضونكة دادةنرين، سياسى( و دةك��ةن ئيساميةكان دذايةتى لةئيسامدا حيزبايةتى ثييانواية

حةرامة.جؤرى دووهةميان بة سةلةفية بروايان كة ناسراون، جيهاديةكان هةية ك��ردن جيهاد و ب��ةش��ةر جؤرةيان ئةم خ��وادا، لةثيناوى هةية سياسى بةكارى بروايان لةريطةى ئيسام ثييانواية و

جيهادةوة دةطةيةنريت.ئيساميةكان حيزبة لةئيستادا «بةكريطيراوى« بة سةلةفيةكان ثييانواية دةزانن، ضونكة دةسةالت دةسةالت بؤ دذايةتي كردنى ئةوان بةكاريان دةهينيت، لة بةرانبةريشدا ئيساميةكان سةلةفيةكانيش ثييانواية و ناودةبةن بة«طومرا« حيزبايةتى ئةو كارةى ئةوان لةذير

ناوى ئيسامدا دةيكةن حةرامة.ب���ةب���رواى ب��ةرث��رس��ان��ى دةس��ةالت ئيساميةكان، حيزبة بؤضوونى رةض��اوك��ردن��ى ب��ى

س��ةل��ةف��ي��ةك��ان ك���ة خ��اوةن��ى بةكؤمةلطة، نامؤن بؤضوونيكى دذايةتيكردنى لةثيناوى تةنها حيزبايةتى حةرامكردنى و ئةوان تةسليم مزطةوتةكانيان دةسةالت

دةكات.ئةنداميكى ئةحمةد، بورهان يةكطرتووى س��ةرك��رداي��ةت��ى سةلةفيةكان ثييواية ئيسامى، بةويستى خؤيان هةر مزطةوتيكيان بى دةدات، ثييان دةسةالت بويت بتوانيت ئةوقاف وةزارةتى ئةوةى

ريطريان لي بكات.هاوكات كة ئةحمةد بورهان طةرميانى مةلبةندى بةرثرسي «سةلةفيةكان وتى يةكطرتووة ثييان بويت مزطةوتيكيان ضى بؤ تةلةفؤنيان بؤنموونة دةدريت، ئةندامى ئيمة كردووة و ثييانوتووة تييدا ب��وي��ت مزطةوتيكى ض��ى

دايدةمةزرينن«.بةرثرسةى ئ��ةو ب��ةب��رواى بةيةك سةلةفيةكان يةكطرتوو، بةتايبةت ناكةنةوة بير شيواز دذاي��ةت��ى ب��ةت��ون��دى تييانداية تيشيانداية دةك��ات، ئيساميةكان

بةو شيوةية بير ناكاتةوة.بورهان ئةحمةد وتى«ئاطادارين سةلةفيةكان مينبةرةوة لةهةنديك لةوتارى رؤذى هةينيدا دذى حيزبة

ئيساميةكان قسة دةكةن«.س���ةل���ةف���ي���ةك���ان ج��ط��ة حيزبايةتى، كارى لةحةرامكردنى بةو «سوكايةتى« بةشيكيان حيزبة ك��ة دةك���ةن زان��اي��ان��ةش ئ��ي��س��ام��ي��ةك��ان ف��ةت��واك��ان��ي��ان نموونة بؤ وةردةط���رن، بةهةند )سةيد سةلةفيةكان بةبؤضوونى و زةندانى( و)عةبدولمةجيد قوتب(

)قةرزاوى( طومران.ح��ي��زب��ة ئ��ي��س��ام��ي��ةك��ان و نيطةرانن ئاينيش زانايانى تةنانةت مزطةوتةكان مينبةرى لةثيدانى ثييانواية ضونكة سةلةفيةكان، بة بؤضوونة طةياندنى بؤ مينبةرةكان

نامؤكانيان بةكاردةهينن.طةرمياندا لةسنورى لةئيستادا

بةدةست م��زط��ةوت ذم��ارةي��ةك ئةو كةديارتين سةلةفيةكانةوةية، مزطةوتانة، مزطةوتى شيخ ئيبراهيم شيخ مزطةوتى بنطرد، لةطةرةكى عةبدولقادر لةطةرةكى فةرمانبةران لةطةرةكى ت��ر مزطةوتيكى و

سةركةوتنى كةالر.و لةشار مزطةوتانة لةو جطة كوردستان ترى شارؤضكةكانى بةدةست تر مزطةوتى ضةندين كةئةمة س��ةل��ةف��ي��ةك��ان��ةوةي��ة، نةك بةسةلةفيةكان طرنطيثيدانة حيزبة ئيساميةكان بةلكو زانايانى

ئاينيشى نيطةران كردووة.س��ع��ودي��ة ب��ةس��ةرض��اوةى سةلةفيةت فيكرى باوبوونةوةى ئةو كردنى ثشتطيرى و دةزانريت «سةلةفيةت« بؤضوونى بؤ والتة تةشةنةكردنى زياتر هؤى بووة فيكرةكة، ضونكة سعودية طيرؤدةى

دةستى ئيسامى سياسى بوو، بؤية سياسى ئيسامى لةدذى سعودية

ثشتطيرى سةلةفيةكانى كرد.سةلةفيةكان طرفتى بةهؤى ئاينيدا، ماوةى لةطةل مامؤستايانى طةورة طرفتيكى رؤذي��ك ضةند عةالف عوسمانى مزطةوتى لة هةروةها بوو، دروست لةسليمانى ترسيان ئاينيش لةزانايانى بةشيك دةس���ةالت ب���ةوةى لينيشتووة لةمينبةرى مزطةوتةكان اليانببات و

سةلةفيةكان لةجيطةكانيان دابنيت.بةريوةبةرى ئةوقافى طةرميان، رةت��ي��دةك��ات��ةوة ل��ةم��ةس��ةل��ةى وتارخويندا و ثيشنويذ دانانى ب��ؤ م��زط��ةوت��ةك��ان ئ��ةول��ةوي��ةت

بةسةلةفيةكان بدريت.مستةفا م����ةال ري����ب����وار طةرميانى ئةوقافى بةريوةبةرى و ثيشنويذ لةدانانى «ئيمة وتى

ناكةين، ج��ي��اوازى وتارخويندا هةركةسيك شياو بيت دايدةنيين«.

كةسايةتيةكى خؤشيةوة الى بوونى نيوسةلةفيةكان، دي��ارى ئاينى ه��ؤش��ي��ارى ب��روان��ام��ةو بةهؤكارى طرنطيدان بةسةلةفيةكان مزطةوتةكان مينبةرى ثيدانى و

ثييان دةزانيت.خ��ةل��ي��ل ئ���ةح���م���ةد، وت��ى بروانامة خاوةنى «سةلةفيةكان بؤية ئيسامين ه��ؤش��ي��ارى و مينبةرى مزطةوتةكانيان ثيدةدريت، هاوثةيمانيتى لةبةرئةوةى نةك حيزبيكدا هيض لةطةل سياسيان

هةبيت«.كةسايةتية ئ��ةو ب��ةوت��ةى بةشيك سةلةفيةكان، نيو ديارةى طلةييان ئاينى لةمامؤستايانى كةمة، ئاينيان هؤشيارى لةسةرةو بةطونجاوتر سةلةفيةكان بؤية

مينبةرى ئ��ةوةى بؤ دةزان��ري��ت مزطةوتةكانيان ثيبدريت.

لة «بةشيك وتيشى ناوبراو بى و خؤبةخشانة سةلةفيةكان بوونى موضة مينبةرى مزطةوتةكان

وةردةطرن«. فيكرى سةلةفى لةدواى شةرى و ئيسامى بزووتنةوةى نيوان كوردستانةوة هينراية يةكيتى س��االن��ى لةكؤتايى بةتايبةت لةكوردستان زياتر نةوةدةكاندا اليةنة ب��ؤي��ة ك���رد، ت��ةش��ةن��ةى سةلةفيةت ثييانواية ئيساميةكان

ئيستيرادى دةرةوةية.تةنفيزى مةكتةبى ئةنداميكى خؤى نيطةرانى زانايان، يةكيتى دةردةب��ري��ت ب��ةران��ب��ةر ب��ةوةى لةدانانى ئةوقاف ك��ةوةزارةت��ى راويذيان دا وتارخوين ثيشنويذو

ثيناكات.

عةبدولقادر، حةمةئةمين مةال لةدانانى ئةوقاف «دةبوواية وتى راويذيان وتارخويندا و ثيشنويذ ثي بكرديناية، ضونكة ئيمة دةزانين كام مامؤستا سلوكى باشة و كامة

شةر و كيشة دةنيتةوة«.زانايان، يةكيتى بةرثرسى ئةوقاف كة دةنيت ب��ةوةدا دان لة ثشتطيرى لةثيويست زي��اد ثيشيواية دةك��ات، سةلةفيةكان خةلكى لةسةلةفيةكان بةشيك لةبةرضاو دؤخةكة و طويرايةلن

دةطرن.مينبةرى ثيدانى دةرب���ارةى بؤ بةسةلةفيةكان مزطةوتةكان دذايةتيكردنى حيزبة ئيساميةكان، «عةيبة وت��ى حةمةئةمين م��ةال بةاليةنيك جوين ئاينى مامؤستاى بدات تةنها لةبةرئةوةى بةو جوينة

خؤيى ثي بةرز ببيتةوة«.

سةلةفييةكان مزطةوتةكانى طةرميان كؤنترؤأل دةكةن

حيزبة ئيسالميةكان ثييانواية دةسةآلت لةريطةى مينبةرى مزطةوتةكانةوة سةلةفيةكان بؤ دذايةتيكردنى ئةوان بةكاردةهينن

ئايا ئيمة ئةخوينينةوة؟

كــؤمـةلـطا

عومةر كةريم

راطةياندنكاريكى حةميد، دلنيا سالى 25 تةمةن ذنانى ب��وارى مامناوةندة ب��اال و سثي رةن��ط شانازى ئ��ةو ك��ةالر، ق��ةزاى لة لةبوارى خؤيدةكات بةكارةكةى قسةو ك��ة وت��ى راط��ةي��ان��دن��دا، كوردى كؤمةلطةى ناو قسةلؤكى سةرثيشةكةيي، ناكاتة كاريطةريى كارة ئةو برياريداوة ضونكة خؤي خانةوادةكةشي ء هةلبذيريت لة ئ��ةوةى بؤ دةك��ةن ثشتيواني

بوارةكةى بةردةوام بيت.لةناو »كاركردن وتى دلنيا ذنان بؤ راطةياندن دةزطاكانى شةرمةو ك��وردى كؤمةلطةى لة نامؤية، ئةمةش دةبيتة هؤى ئةوةى نةتوانن زياتر دةربكةون و خزمةت

بكةن».ه���ةرض���ةن���دة ك���ارك���ردن هةموو بؤ راطةياندا لةدةزطاكانى هيشتا ب��ةالم نيية، ئاسان ذنيك بوارةوة ئةم دينة كة كضانةى ئةو ئةوةش دةكات، زيادبوون لة روو بةهؤى كرانةوةى زياتري كؤمةلطا.

ئةوة ماناي ئةمةش ب��ةآلم ناطةيةنى كة كضان لةاليةن كةسء كاريانةوة ريطرييان ليناكري كاتيك

دةيانةويت ئةو بوارة هةلبذيرن.كاريشيان كةسء ئةطةر خؤ نةبنة ريطر لةبةردةمياندا، زؤرجار كؤمةلطة قسةلؤكى قسةو تووشى زؤرج��ار هةرضةندة دةب��ن��ةوة، ذنانيش هاوشانى ثياوان لة مةيدان و بوارة جياوازةكانى ذياندا هةول

و خةباتيان كردووة.ئةندازياريكى نةجيب، سةميرة باال سثي رةنط سالى 33 تةمةن قسةلؤك »قسةو وتى مامناوةندة، نةريتةكانى و داب و ئاين و كارى زؤر ك��وردى كؤمةلطةى دلى جاريش هةنديك و تيكردووم سارد كردوومةتةوة، بةالم من هةر ئةو تةحةداى و بوون ب��ةردةوام

شتانةى كؤمةلطةم كردووة».دةرنةكةوتنى بة سةبارةت ذياندا سةميرة بوارةكانى لة ذنان وتى »ثيويستة ذنان و كضان خؤيان مةيدانةكةوةو بينة و بدةن بريار و خةلكى قسةكانى نةدةنة طوى بخةنة كؤمةلطة خراثى كولتورى كولتورو ئةم هةر ضونكة الوة، لةبةردةم ريطرن باسانة قسةو ذنان بوونى ضاالك دةرنةكةوتن نةتوانن ذن��ان ئ��ةك��ات واش و

بةرطريكارى خؤيان بن».كولتورو كة ئةمانةدا، لةطةل ئةم لةنيو قسةلؤكةكان قسةو زالة، خؤماندا كوردييةى كؤمةلطة خؤيان تواناى ثيى بة ذنان بةالم ثيشانبدةن خؤيان هةوليانداوة هةنديجار ثياوانيش بةشانى شان لة بوارةكانى سياسةت و بوارةكانى

تردا كارو خزمةت بكةن.كاديريكى ي���اوةر، سةحةر )30( تةمةن سياسيةو حيزبيكى

ذن كاديرى كة واية برواى سالة، تووشى زياتر حيزبةكاندا لةناو خةلكء قسةلؤكى قسةو كيشةو ئةمةش وتى دةبنةوة. كؤمةلطة بةهؤى ئةوةوةية كة كة خةلكى وا ثياوانةو هى تةنها حيزب دةزانن ذن نابيت دةستوةر بداتة سياسةت.

وتي حيزبية ك��ادي��رة ئ��ةو ضةندين ئيستا ت��اك��و »خ���ؤم قسة جؤرة لةو هةبووةو كيشةم وامليهاتووة كراوةو بؤ ناجؤرانةم

ضونكة بهينم، لةكارةكةم واز كؤمةلطةكةم بي هيوايان كردم».

دةرنةكةوتنى بة سةبارةت ذن���ان س��ةح��ةر ئ��ةوةش��ى وت كارةكانى كات هيض »كؤمةلطة ثياوانى و ناطريت لةبةرضاو ذنان كؤمةلطةش وادةزانن ذنان ناتوانن و بكةن خ��زم��ةت ئ���ةوان وةك بؤ خراثيان قسةي بةردةواميش

دروستدةكةن».لةذنان هةنديك ب��رواى بة

تةنها بة دةيطيرنةوة، خؤيان كة كة نين خيزانةكان كؤمةلطةو ل��ةب��ةردةم بةربةست بوونةتة لةناو جار هةنديك بةلكو ذناندا، خؤياندا تووشي ملمالنييء شةري ئةمةش دةب��ن��ةوة سايكؤلؤذي ئيشكطردنيان لةسةر كاريطةري

بةجيديلي.»ذنانيش خؤيان وتى سةحةر نيوانياندا لة ناشةريفانة كيبةركيى

هةية، كة ئةمةش كيشةيةكى ترة».

ه���ةروةه���ا وت��ي��ش��ى »م��ن و خ��ي��زان��ةك��ةم ثشتيوانى ب��ة هاوكارانم و ه��اوري لة هةنديك ماومةتةوةو حيزبةكةمدا لةنيو دةك��ةم، خزمةت ب��ةردةوام��ي��ش دةس��ت ب��ةي��ةك ضةثلة ضونكة ذن بةبي ثياويش و نادريت لى

سةركةوتوو نابيت».ن��ةرم��ي��ن ح��ةم��ة ئ��ةم��ي��ن، حكوميية، دةزطايةكى كارمةندى كوردى كؤمةلطةى »هةميشة وتى سووكةوة بة ساالرييةو ثياو روانيويةتيية كارو ثيشةكانى ذنان لة و وايداناوة، كة دةبيت ذن هةر و بةخيوكات مندال و بيت مالةوة

خةريكى ضيشت لينان بيت».ئةو كارمةندة زياتر دواو وتي »خةلكى والتى ئيمة لةو باوةرةداية لة ثياواندا لةطةل ذنيك ئةطةر ئةو ذنة ئةوا بكات كار دةزطايةك رةوشتةكانى و نةريت و داب لة كؤمةلطة اليداوة و هةزاران قسةو تا ئةكةن دروس��ت بؤ قسةلؤكى طؤشةنشين ذنة ئةو وايليديت

دةبيت».ثييانواية ك��ؤم��ةل��ن��اس��ان س�����ةرةراى ئ����ةوةى ه��ؤك��ارة لةسةر كاريطةرييان كلتورييةكان ذنان جار هةنديك هةية، ذن��ان نيية بةخؤيان متمانةيان خؤيان ئةمةش بووةتة هؤى زياتر ثةراويز

كةوتنيان.ك����ارزان ف���واد ت��وي��ذةرى وتى بارةيةوة لةو كؤمةاليةتى كؤمةلطة كولتورى ئيستا »تاكو شيوةية ب��ةو تاكةكانى عةقلى ثةروةردة كردووة، كة تةنها كاريك كاروبارى بيكةن دةبيت ذن��ان سنورة ئ��ةو نابيت م��ال��ةوةي��ةو

ببةزينن».ذنان متمانةيى »بي وتيشى نيية، بةوة باوةريان و خؤيان بة سةركةوتووبن بوارانة لةو كة و ئ��ةم��ةش ب��اري��ك��ى دةروون���ى

ناجيطيريان بؤ دروست بكات»

ئوميد مةال تاهير كليسةيى

باس ب��م��ان��ةوي��ت ئ��ةط��ةر ث��رؤس��ةى ل���ة خ����واس و لة ئةوا بكةين هاوسةرطيرى دةتوانين ثيناسةدا كورترين بريتية هاوسةرطيرى: بليين:- دوالي��ةن��ةى ثرؤسةيةكى لة رةطةزى دوو نيوان خؤويستى

جياوازى )نيرو مي(ثيكهينان بةمةبةستى ك���ةذاوةى ه��ةل��ب��ذاردن��ى و دةسثيكى و ن��وي ذيانيكى بنةماكانى ترين سةرةتايى ئاشكراية ديارو خيزان. ذيانى ذيانيكى ل��ةث��ي��ن��او م���رؤظ بةختةوةرى و ئاسودةييدا و بؤ لةفةوتان نةوةكانى ثاراستنى بونى دروس��ت ناوضون لة و ث��ةي��وةن��دى ك��ؤم��ةالي��ةت��ى و داب م��ان��ةوةى و خزمايةتى و رةس��ةن��اي��ةت��ى نةريتى و و بةها لة ك��ردن ثاريزطارى و كؤمةاليةتيةكان رةوشتة لةطةل ئةوةشدا كة )دين و ياسا(

كة دةكةنةوة لةوة تةئكيد ش جي بةجي كردنى هاوسةرطيرى بؤ و شارستانىية كاريكى خزمةتى مرؤظايةتى و دروست ب��ون��ى ث��ةي��وةن��دى ف��راوان��ى بونى تيكةالو خزمايةتىو و نةتةوةكانة بنةمالةو هؤزو راطرتنى طرنطى وةبةكاريكى دادةنريت كؤمةلطا ثايةكانى مانةوةى بةتةندروست ب��ؤ, لةوةى كة , جطة ذيانى مرؤظ زؤربةى و دينىية سونةتيكى دلنيايى ئاسمانيةكان كتوبة ل��ةو ث��رؤس��ةي��ة دةك��ةن��ةوةو كؤمةاليةتى ثيرؤزى بةكاريكى يةكتر بؤ دةك��ةن ثيناسةى نيوان خزمايةتى و ناسين نزيك و بنةمالةكان ه��ؤزو مرؤظةكان نيوان ب��ون��ةوةى جياوازةكان نةتةوة و بةطشتى

جياوازى هةرضةندة بةتايبةتى نةريتى و داب لةنيوان هةية كؤمةلطايةكى تا كؤمةلطايةك ذيانى بونى دروس��ت لة تر بةهؤى ئةويش هاوسةريدا, جياوازى و ئاينى كاريطةرى لة ي��اس��اى ه��اوس��ةرط��ي��رى لةطةل تر والتيكى بؤ والتيك هاوسةرطيرى كة ئ��ةوةش��دا زؤربون ئةساسى كؤلةكةى كؤمةلطايةو طةشةكردنى و بونى زياد طرنطى هؤكاريكى هةر ل��ة مرؤيية س��ةروةت��ى بؤية بيت، والتيكدا ناوضةو ه��اوس��ةرط��ي��رى ط��رن��ط��ى و تايبةتمةندى خؤى هةية لةذيانى كؤمةلطايةكدا هةر كؤمةاليةتى زؤرى خةسلةتى و بايةخ و هيزى بةطةرخستنى لة هةية كارو ثيشكةوتنى ذيانى مرؤظ تةكنةلؤجيا دؤزي��ن��ةوةى و ثيشةسازى ب��وارةك��ان��ى و ترى بوارى زؤر و وكشتوكال ذيانى مرؤظايةتى كة ناتوانريت بةم ك��ورت��ى نوسينيكى ل��ة ئةم طرنطى و بايةخ شيوةية و ضاو بةر بخةينة ثرؤسةية نيطةتيظةكانى و ثؤزةتيف خالة بخةينة هاوسةرطيرى ذيانى تويذينةوةى ليكؤلينةوةو روو ل��ةو ت��ةس��ةل ت��ي��رو وردو ب���ارةي���ةوة ب��ك��ةي��ن. ب���ةالم

نوسةر س��ةرةن��ج��ى ئ���ةوةى نوسينيكى بؤ دةكات راكيش ل���ةم ش��ي��وةي��ةو ش��ي��وازى و ه��اوس��ةرط��ي��رى شكستى سةرةكى فاكتةرة ه��ؤك��ارو ه��ةرةس ناسةرةكيةكانى و ئةو ل��ةن��اوض��ون��ى و هينان و ق��ؤن��اغ بةثيى ث��رؤس��ةي��ة س��ةردةم��ة ج��ي��اوازةك��ان و ئاليتى و مرؤظةكان تيروانينى ل��ةس��ةر , ه��اوس��ةرط��ي��رى و بهينة( ذن )شوبكةو بنةماى خةلك وةك تؤش طويمةدةية دةبي هةر خؤ بى با دةبي ض بكةيت, شيوةية لةم كاريكى زوو؟ ي��ان بيت درةن���ط ج��ا هةية ك��ةس ك��ةم هةرضةندة لة بير رةطةزةكة ه��ةردوو لة ئةم ئاكامةكانى ث��اش��ةرؤذو ثرؤسةية و ئةو بةرثرسياريتية كةسة هةر بكاتةوة, خيزانية بةرذةوةنديةكى و بؤمةهام ئ��ةوةش ئةطةر ي��ان تايبةت

سونةتيةو كاريكى نةبيت جيبةجي ثرؤسةية ئةم دةبيت بيت , خؤ ئةطةر كض بيت يا كور كارة ئةم دانى لةئةنجام بير و خزم لةاليةن ئةوة نةكاتةوة بةضاويكى كؤمةلطاوة و كةس رؤذان��ة و دةكريت سةير تر عةيب و دةكريت سةرزةنشت و عارى ليدة دؤزريتةوة بؤية دةزانين بةثيويستى ليرةدا ض��ةن��د ه��ؤك��ارو ف��اك��ت��ةرى سةرةكى و ناسةرةكى شكستى و خال لةضةند هاوسةرطيرى بةم بكةينةوة رون قؤناغيكدا

شيوةيةى خوارةوةدير و كؤن قؤناغى لة ا- شكستةكان كيشةو زةماندا، زياتر لةمانةدا خؤى دةبينيةوة:

1-طةورة بة بضوك 2-بةزؤر بةشودان

3- ذن بةذن 4-ثياو ساالرى

5-ج����ي����اوازى ن��ي��وان تةمةنةكان

وةك طرفتى 6-ه��ةن��دي – رةزي���ل���ى – )دل��ث��ي��س��ى –ناوهؤشيارى بوون بةدحالى

كؤمةاليةتى و….هتد(عةشايةرى: كيشةى -7لةجياتى بةشودان كض وةك و رشتن خوين نةهيشتنى

كوشتن و برين و …هتد ب-ل���ة ق��ؤن��اغ��ى ن���وي و كيشةو رووبةرى هاوضةرخدا: فراوانتر ب��وارى طرفتةكان هةرضةندة دةبينيت بةخؤيةوة طؤرانكارى لةضاو قؤناغى كؤندا كيشةكان هؤكارو بةالم هةية

زياتر دةبيت بةم شيوةية:1-ب��ةرذةوةن��دى م��ادى : وةك ئةنجامدانى هاوسةرطيرى لةثيناوى سةروةت و سامان و ثارةو مولك و كؤشك و تةالرو لةاليةن ….ه��ت��د. س��ةي��ارةو بةثيى رةطةزةكةوة ه��ةردوو

بةرذةوةندى خؤيان. و روكةش 2-بةرذةوةندى جوان ثةرستى : ئةميش لةاليةن بكريت رةضاو كاميانةوة هةر بةناهؤشيارى كاريكى هةلةيةو بةشكستى و دةكريت مةزةندة ديت, كؤتايى هاوسةرطيرى لة مةعريفةيةكى هيض ضونكة

ثشتةوة نية.ثلةو 3-ب����ةرذةوةن����دى ث��اي��ة )م��ن��ص��ب(زؤر ك��ةس ثاية ثلةو ب��ؤب��ةرذةوةن��دى ناشايستة هاوسةرطيرى كارى دةتونيت طواية دةدات ئةنجام

ئارةزووةكانى بةدى بينيت .لة هةندةران: بؤ 4-ضون نةوةتةكانى سةدةى رابردوودا دةدا بةشوو كضى زؤرك��ةس بة طةيشتن لةثيناوى تةنها هينانى بةدةست و هةندةران بيركردنةوة بةبي ثارة بريك ذيان و تةمةن لةجياوازى ئةو ئايندةى و ط���وزةران و هاوسةر طيرية بةبى ليكدانةوةو

ليك تيك طةيشتن لة يةكتر. اليةنى كردنى 5-بةشدارى كردنى ل��ةدروس��ت سييةم: كردن دروس��ت قسة كيشةو هاوسةرطيريةدا, ئةو لةنيوان بنةمالةكةوة هةردوو لةاليةن لةبنةمالةكانةوة يةكيك يان

رودةدات.تةكنةلؤجيا: 6-كايطةرى – ئينتةرنيت – )مؤبايل وةك

ترى ريطةى زؤر سةتةاليت( ط��واس��ت��ن��ةوةو ط��ةي��ان��دن كة سلبى ك��اردان��ةوةى زؤرج��ار شيرازةى تيكضونى بؤ هةبوة خيزان و بؤتة مايةى ثةيوةندى و رةطةزةكان نيوان فراوانى خيزانى كيشةى سةرةنجام

ليكةو تؤتةوة .يان خ���راث 7-ئ���اب���ورى جار ك��ةزؤر : دةرامةتى كةم طرفتى خيزانى جيابونةوةى لي

دروست بوة .هاوسةرطيرى: 8-خيانةتى )نير رةطةزيكى هةر لةاليةن بةبى بكريت م���ي(وة ي��ان ه��ؤ ب��ةري��ط��ةى ن��اش��ةرع��ى ت��ي��رك��ردن��ى ب��ؤ ت��ةن��ي��ا و سيكسيةكان ئ�����ارةزووة شكستى سةرةكى هؤكاريكى

هاوسةرطيرية .هؤشبةرةكان: 9-م���ادة بةكارهينانى مادة هؤشبةرةكان كةببيتة بةرضاو بةشيوةيةكى مرؤظ الدان��ى ل��ةري مايةى و ئابورى طةياندنى زي��ان و دروست بونى كيشةى خيزانى .

لةضةند سييةم/ قؤناغى نيوان هاوبةشى هؤكاريكى خؤي قؤناغةكةدا ه���ةردوو

دةبينيتةوة وةك:1-ك��ي��ش��ةى )ن��ةزؤك��ى ( ئةميش : مندال نةبونى يان بةزؤرى دوضاري ذنان دةبيت

هؤرمؤنى توانايى كةم بةهؤى و هيلكةدان الوازى ميينةو ثياوساالرى ثياوو باالدةستى كة زؤرجار طرفتةكة روبةروى سةرةنجام دةبيتةوةو ذنان كؤتايى كة ثرؤسة بةشكستى

ثيديت.جار زؤر ك��ردن: 2-درؤ الوة ه���ةردوو ل��ةالي��ةن درؤ طةيشتن بؤ تةنيا دةك��ري��ت كة ثرؤسةكة, بةئةنجامدانى

دواتر بةشكست كؤتايى ديت. لةهةردوو كة 3-دلثيسى: دةكةويت بةرضاو قؤناغةكةدا لةنيوان هاوبةشة اليةنى و ميدا( )نيرو رةطةزى هةردوو

ئةنجام دةدريت. رؤشنبيرى: 4-ئ��اس��ت��ى وئاستى هؤشيارى نةبونى تاكى الي ثيويست رؤشنبيرى ك��وردى كؤمةلطاى ك��وردو

بةطشتى .ض��روك��ى رةزي���ل���ى: -5ثارة ثيوةطرتنى دةس��ت يان و ثياوةوة لةاليةن بةتايبةتى بةكار نةهينانى بؤ خزمةتى مال و مندال و خؤشبةختى و خؤش

طوزةرانى .هةرضةندة كؤتاييدا *لة ئ����ةوةى ل���ةدوت���وي���ى ئ��ةم )مشتيكة نوسراوة روث��ةرةدا لة دلؤثيكة و خةرواريك لة طرفت طيرو ضونكة دةريايةك( هاوسةرة نيوان لة كيشة و كة زي��ات��رة ل��ةوة زؤر كاندا قةلةميكى بةسةرة بتوانري لةم شيوةية ئاماذةى بؤبكريت, بةالم هةرضؤنيك بيت هةوليكم بوريذينم بابةتيك داوة ك��ةرؤذان��ة دةي��ان و س��ةدان لي هاوسةرطيرى كيشةى بةشيك بةهؤى كةوتؤتةوة, لةو طرفتانةى كة لةم نوسينةدا هاتؤتة كراوةو لةسةر قسةى

بةر باس و ليكؤلينةوة.

هاوآلتي [email protected]

ذمارة )780( شةممة 2011/11/5

خؤ ئةطةر كض

بيت يا كور بير

لةئةنجام دانى ئةم

كارة نةكاتةوة ئةوة

لةاليةن خزم و

كةس و كؤمةلطاوة

بةضاويكى تر سةير

دةكريت

هاوسةرطيرى

كؤلةكةى

ئةساسى زؤربون

و طةشةكردنى

كؤمةلطايةو

هؤكاريكى

طرنطى زياد بونى

سةروةتى مرؤيية

كؤمةآليةتىء الوان

لة كاتى دةركةوتندا ذنان رووبةأووى طرفت دةبنةوة

شكستى هاوسةرطيرى لة كوردستان

خويندكارانى وةك ئيمة س��ك��ول��ى )ك��ؤل��ي��ج!( زم���ان و ئةو زان��س��ت��ةم��رؤف��اي��ةت��ي��ةك��ان، بةشانةى كةخويندنى وانة بةزمانى ئينطليزى نيية، ئيستا تاقيكردنةوةى ك��ردووة ماستةرمان توانستى ب��ةآلم ئةنجامين، ج��اوةروان��ى وةك، طرفتى ه��ةن��دى ب��ةه��ؤى نةبوونى ثشتطيرى سةرؤكى بةش، لة بةشداربوو خويندكارى بؤ تاقيكردنةوةكةدا ، لة كاتيكدا لةاليةن بةشةكانةوة لةسةرؤك هةنديك ثيداويستى وةك ثشتطيرية ئةو بةآلم نةنراوة، ثيدا دانى زانستى ئيستا ئةم ثشتطيرية كراوة بةمةرج باآل، خويندنى لة وةرطرتن بؤ يةكيكى تر لةطرفتةكان دابةشكردنى لة ئيمة لةكاتيكدا كورسيةكانة،

ثيشدا بةلينامةمان ثر كردووةتةوة، ثيوستيان شوينيك لةهةر كة شوينةية ئ��ةو لة بيت ئيمة بة ثيويست ئيتر ئايا بكةين. دةوام خويندن كورسى بةدابةشكردنى ب��ةس��ةر زان��ك��ؤك��ان��دا دةك���ات!؟ تاقيكردنةوةى طرفتمان سيهةم )ثاسؤرد(ة، ئينطليزى توانستى نمرة )6( لة )5-4.5( ثيوستة كة خويندكارى وةك بهينين، بةدةست زانستةكان واتة: ئةوانةى خويندنى وان����ةى زان��ك��ؤي��ان ب��ة زم��ان��ى بةبرواى نةك ئةمةش ، ئينطليزيية ب��ةب��رواى بةلكو خ��وي��ن��دك��اران، و زم��ان سكولى مامؤستاكانى ئةندامانى مرؤفايةتيةكان، زانستة خويندنى ليذينةى لة ثارلةمانيش دادةنين، داتثةروةرانةى نا بة باآل،

ك��ردووة دةورةم��ان داواى ئيمة ثةرلةمانةكانةوة ئةندام لةريطةى برياريك بةثى رازينةبوون. بةآلم وابوو بريار سليمانى، زانكؤى لة ئةنجام دواي���ن 2011/10/21بةآلم بطةيةنن، راي و دةربضيت رؤذى)10/21( ئيمة لةبةختى -ئيمةش ب��وو هةينى رؤذى كرد هةلويستةيةكمان ئاليرةوة ليذنةى ب��ةراس��ت��ى وت��م��ان، و باآلى خويندنى سةرثةشتيارى بكةينةوة ئاطادار ثيويستة زانكؤ، ضونكة راطةياندنةوة، ريطةى لة كةمتر طوى لةخؤمان ئةطرن، دواى ثةرلةمانيش ئاطاداركردنةوةى سةرؤكى لةطةل طرفت هةمان بؤ زانكؤ سةرؤكى جيطرى زانكؤ وةك طرفتةكة ب��ةآلم كؤبونةوة خ��ؤى ب��ي��ض��ارةس��ةر ئيستاش تا ماوةتةوة، ك�����ةس ن���ازان���ي���ت ضى ب���ةرئ���ةن���ج���ام بةسةرديت، ئايا لةبةر

رووكةشى طؤرانكارى بةثةلةى ن��اوى طؤرينى )وةك زان��ك��ؤدا بةشيكى بةسكول( كؤليجةكان لة دةب��ن ب��ةش ب��ى خويندكاران كورسيةكاننى ب��اآلو خويندنى دةمينيتةوة! بةبةتالى خويندنيش بةثيى كورسيانة ئةو كاتيكدا لة دان���راوة، زانكؤكان ثيداوستى ئيدارى و بريارى هيوادارين كارى بخريتة كةدةردةضن ياسايةكان زانستيةوة رةخنةي ثرسيارى ذير بؤ بةرزاييةوة لة برياردان ضونكة بؤ ناوةندى زانكؤ، بي رةضاوكردنى زمانى و خويندن وانة شيوازى زؤر كةمووكورتى وتنةوة، وانة ل��ة ي��اس��اك��ةدا دروس���ت دةك��ات بكريت. جيبةجي ناتوانريت و خويندكاران بؤ زانكؤ ناوةندى يةكةم كارى بريتية ، لة دؤزينةوةى ئةمةش بةآلم خويندكاران تواناى ثيوست وةك زانكؤدا ناوةندى لة طؤران ن��ةك��راوةو لةسةر ك��ارى دةبينريت،-ئةو كةمتر بوارةدا لةم

هةنديك )ثاسؤرد( تاقيكردنةوةية )15( لة زياتر ئيستا تا خويندكار ج��ار ت��اق��ي��ك��ردن��ةوةى ك���ردووة 150000(ه����ةزار ( ه��ةرج��اري��ك بةشداريكردن بؤ داوة دينارى نمرةى ئ��ةو تاقيكردةوةدا، ل��ةو خويندكارانى باخةلى نةهيناوة، بةجارى هةلتةكاندووة، لة ناوةندى ئةو ب��ازارى بيت تا زانكؤشةوة دةكريت- ط��ةرم تاقيكردنةوةية

بةشى زانكؤدا )لةناو كاتيكدا لة دةورة ثيشتر و تيداية ئينطليزى لةثر بةآلم دةكرايةوة زانكؤ لةناو وتيان دادةخ��ري��ت، دةورةي��ة ئةم تاقيكردنةوة ئةو نيية( زانستى لة كوردستان هةريمى لة جطة تةنها ثيناكريت، كارى والتيك هيض بؤ؟ نازانين نةبيت هةريمة لةم باالو خويندنى وةزي��رى لة داوا ضاويك دةكةين زانكؤ سةرؤكى

بةو بريارانةدا بخشننةوة

خويندكاريك

17 خةمـي هاوآلتييـانذمارة )780( شةممة 2011/11/5 هاوآلتي

دواي ئةوةي كة ناوم لة هةولير بةشة وةرطرتني بو هاتم هاتةوة. ناوخويي كاتيك ضووم روذي يةكةم سةيردةكةم دواتر روذي و هيض بيناي ناوخوييةكان هةمووي بةشة طرتووة. بةكريي ئةهلييية حكومةت ئةهليش بةشةناوخويي كة ديارة طوزاريية. خزمةت ب��ي بليي تا بةشة حكومةت ضونكة بو؟ ئةزاني بيريشي هةر بةلكو نييةو ناوخويي لينةكردوتةوة . تةنها بةشة ناوخويي ش��ةوك��ةت ن��ةب��ي��ت ك��ة دةي��ةك��ي جينابيتةوة، تيدا قوتابيانيشي سةرةراي ئةوةي بةزوري واستةية. و ئةزيةت و ماندووبوون ث��اش بةشةناوخويي زور ئازاريكي جةرطةي لةناو وةرطرت ذينطةمان بةشة ئ��ةم و )شيخاهلل( ب���ازاري باران دلوثةي زستانان ناوخويية و تاريكي ذوورةكان و كوذانةوةي كارةبا وئاوبران و سوثاي بيكةلك و هات و هاواري بازارو بوني ناخوش و طرةي ماتورو موليدةكان و تانكي ئاوي نةماني و ذةنطاوي ئ��اوي فرةي هاوينانيش و....هتد. طةرم

زوري كوذانةوةي و موبةريدةكان كارةباو وةستاني ئاو لة ريرةوةكان تيكةل و دةرط��اك��ان ب���ةردةم و سةالجة لةناو خواردنةكان بووني و نهومة هةر ضونكة بضووكةكان بضووكمان سةالجةي دوو تا يةك بةشة حالي ئةمة ه��ةي��ة....ه��ت��د. زوربةي بيطومان كة ناوخوييةكانة بةشة ناوخوييةكاني هةولير خراث و بيكةلكن . و زياتر لة زيندان دةضن ئةطةر قوتابي بةشةناوخويي، نةك مالةوة، بو بيت نيطةران جاريك ئةوا: لةو بةشةناوخوييانةي هةولير زياتر نيطرانييةكةي دةيانجار دةبيت. ئةمة جطة لة دةيان كيشةي كاميراكان زووم��ي تةنها كة تر دةتوانن راستييةكان دةرخةن . بوية هيوادارم ضيتر ناوي بيناوةروكمان ثيشان نةدةن و ثايتةختي كيشةكاني نةكةنة لي كوردستانمان هةريمي ضونكة و جيهان هةموو ثايتةختي ثايتةخت ب��ي ئةترسم ئ��ةوك��ات

بمينينةوة.

عةباس نادر

فرمان عةزيز

ماوة هةر ئيدارى دوو نيشانةى ماوة هةر نية ياسا سةروةر هيشتا! مافى بةندةكانى ثيشيلكردنى هيشتا! مرؤظ هةر ماوة هيشتا! بؤ بةرثرسيكى م��رؤظ��ك��وذ س��ول��ح��ى ع��ةش��اي��رى هةر دادطا بدريتة لةجياتى بؤدةكريت ماوة هيشتا! دوو دةوامى لةقوتابخانة هيشتا! ماوة هةر خويندنطةكان و ئةشكةنجةو زيندانى رؤذنامةنووسان هةر ماوة هيشتا! ئةشكةنجةو زيندانى كؤمةلطاى ريكخراوى ئةندامانى هةرةشة هيشتا! هةرماوة مةدةنى و لةنووسةران بةتةلةفؤن بةنامةو هيشتا! هةرماوة رؤذنامةنووسان ماوة هةر تةآلق ريذةى زؤربوونى

بؤ خ��ان��ووب��ةرة كيشةى هيشتا! هاوآلتايانى نةدار و هةذار ماوة هيشتا! ماستاوضيةتى بؤ وةرطرتنى ثؤست و ثلة هةر ماوة هيشتا! زؤربةى بنكةى تايبةتة بيناى بآ ق��ةآلدزى ثؤليسى ئاسايشى بيناى هيشتا! م��اوة هةر ية ب��ازارى قةآلدزآ لةناو ق��ةآلدزى سةرؤكى طؤرينى ! هيشتا ماوة هةر هةرماوة هةلبذاردن بةبآ شارةوانى ئةوةيان طلةى هاوآلتيان هيشتا! نانةوخانةو ضاوديرى حكومةت هةية هيشتا! ماوة هةر ناكات سةمونخانة قةآلدزى ياريطايةكى نيودةولةتى تؤثى ثآى نية هةر ماوة هيشتا! جادةى دوو سايدى قةالدزى دةربةند تةواو نةبوة هةرماوة هيشتا! ثرؤذةى ئاوى خاصى قةرا بوو 2011 تةواو بيت. تةواو نةبوة

تايبةتى هؤليكى هيشتا! ماوة هةر شانؤى نية لةقةآلدزى هةر ماوة هيشتا! ناحيةى هةلشؤ بي كتيبخانةى كشتيية هةرماوة هيشتا! ئةو ثؤليسانةى لةدوو نةخؤشخانةى دلسؤزى كارمةندى ن��ةدراون حوكم داب��وو قةلآلدزييان ليثرسراوى هيشتا! ه��ةرم��اوة ئيجازةى هةية حكومى فةرمانطةى كارى بؤ كاتآ ناكريت بؤ رسمى ناضيت رؤذيك ضةند خؤى تايبةتى بؤ دةوام. هةر ماوة هيشتا! كارمةندى دةبيت. ئاشكرا لي تةزويرى حكومى نادريتة و نادريت سزا بةبةلطةوة ضاوديرى هيشتا! هةرماوة دادط��ا ب��ازار شتومةكى نرخى نةكردنى كةواليتى نةبوونى هيشتا! هةرماوة هينانةناوةى نةهيشتنى بؤ كؤنترؤأل

هيشتا! ماوة هةر خراث شتومةكى شةريكةكانى نةكردنى ض��اودي��رى ئينتةرنيت خةتى الوازى و ئينتةرنيت هةر ماوة هيشتا! كؤضكردنى طةنجان هةر قاضاخ بةريطاى هاندةران بؤ نةشياو كةسى دانانى هيشتا! ماوة هيشتا! ماوة هةر حكومى لةثؤستي لةزيندان قوتابخانةكان بيناى ديزانى دةضن هةر ماوة هيشتا! نةبوونى ثالنى بيناى كةمى نةهيشتنى بؤ حكومةت قوتابخانة هةرماوة هيشتا! جى بةجآ و ليثرسراو بةسةر ياسا نةكردنى بةريوةبةرى طةندةلدا هةر ماوة هيشتا! هؤليكى داخراوى وةرزشى نية تايبةت بةخانمان لةقةآلدزآ هةرماوة هيشتا!

ل��ةري��ذةى دادط���ةرى نةبوونى فةرمانطة نةسريةى سةرفكردنى

ثيدانى حكوميةكاندا هةر ماوة هيشتا! كةسانيك بة حكومى ليثرسراوى بروانامةكةيان جؤريك بةهيض كة هةر نية بةثؤستةكانيانةوة ثةيوةندى لةخويندكاريكى ريطرتن هيشتا! ماوة يان لةزانكؤيان ئةوةى بؤ بةرز نمرة تةمةن بةهؤى بخوينيت لةثةيمانطا كةمى هيشتا! م��اوة هةر زؤري��ةوة فةرمانبةرانةى ئةو موضةى ريذةى نين بروانامة خ��اوةن و خيزاندارن لةفةرمانطة زؤريك هيشتا! ماوة هةر لة هةية وكورتيان كةم حكومييةكان رؤذانةيان ثيداويستى و ثةل كةلو بؤيان ئةساسياتن. ئةوةى بةبيانووى كةمى هيشتا! هةرماوة ناكريت دابين ساوايان بةباخضةى تايبةت بيناى

هةرماوة هيشتا!

بابةت / داواكارى و ن��وي دنياى لة ئاشكراية كةرتى هيندةى ثيشكةوتوودا هؤكارى سةربةخؤ و تايبةت ثيشكةوتن و داهينان و تازةطةرين ريشةى طؤرانكارى توانيويانة و حكومى ب��وارى لة كةمتر بكةن ئ���ةو ه����ةول و ت��ي��ك��ؤش��ان و نمونةى و دةبينريت نويطةرية طةشة و ثيشكةوتوو ووالتانى ئةم راستى بةردةوامةكانيان قسةية دةسةلمينن . بؤية طرنطى دان بةكةرتى تايبةت و ثيشخستنى ب��ةرةو ووالت تايبةت كةرتى ئاقارى سةركةتن و طةشةى زياتر

دةبات .جوانةكانى لةكارة يةكيك هةريمى حكومةتى نويى كابينةى تواناسازي ثرؤذةى كوردستان ئوميدى ثرؤذةية ئةم و الوانةية . دةبنريت تيا ئايندةى ط��ةورةى بيدةنط و كورتى و كةم ب��ةالم بوون لة ئاستيدا ئوميد بةم ثرؤذة

كةمتر دةكات . بؤية ضةندين كيشة و ناتةندروستى بوون لة كارةكانيدا دةبينريت كة ثيويستى قسة لةسةر و ورد ثيداضوونةوةى و كردن

طشتطير هةية .ئيمة بةناوى ذمارةيةكى زؤر كةهةلطرى زانكؤ لةدةرضوانى بةرزين ب��روان��ام��ةى ضةندين و ماستةر و بةكالوريوس لة بة تايبةت بوارى لةزؤر دكتؤرا ثيشخستنى ووالت لةوانة )ئابورى – ئابورى مرؤيى – تةندروستى-– تةنكؤلؤجى – ئ��ةن��دازي��ارى

ئيكؤنؤميك - بازارو بانكين و ..... خويندنى وةزارةتى لة داوا ) هتد دةكةين ثالندان وةزارةتى و باال دةكةين ضةندين كورسى خويندن بكةن ضونكة دابين كةرتة ئةم بؤ لة ثرؤذةى تواناسازيدا ئةم كةرتة دةتوانن ئةوانة تةنها و بيبةشة بةشدار بن كة خزمةتى حكوميان ثيوةرى هةية و خزمةتى حكومى سودمةند بوونة بةو بوارة كةرتى

حكومى لةثيشةوةن بؤ وةرطرتنى دانةنانى هةروةها ثرؤذةية ئةم بؤ كورسى طونجاو ذمارةيةكى ثشتطويخستنى و تايبةت كةرتى يةكةم زةرةرم��ةن��دى ب��وارة ئةم دةزطاكانى و دام و حكومةت لةاليةكةوة ئةمة ضونكة . دةبيت كةسة ئةو بؤ ئاورنةدانةوةية بةتوانا و سةركةوتوانةى لة كةرتى لةاليةكى دةك���ةن. ك��ار تايبةت لؤد و ديكةشةوة دروست كردنى قةرةبالغ تر كردنى كةرتى حكومية دةبينريت..!! ئيستا ه���ةروةك بة زياتر خزمةتى بوونى لةبةر ثةيمانطاكان و زانكؤ دةرضوانى بؤ لةبارتر هةلى دةستكةوتنى و خويندن لةدةرةوة بؤيان . طؤرينى شةهادة و خويندن ئاراستةى نةبوونى و ثسثؤرى ب��وارى و طةورةترين حكومى خزمةتى كيشةى كةرتى تايبةتة بؤ نةبوونى ئةم بةدةستهينانى شانسى سةدان ئةمةش لةبةر و ثرؤذةية

سةركةوتوو و ثرؤفيشنال الوى لةم ثرؤذةية سودمةند نابن . بؤية هةردوو وةزارةتى خويندنى باال و ليثرسراون ثالندانان وةزارةتى كورسى دانانى و ريكخستن لة ئةم رؤذى لةدوا ئاطاداربوون و

تويذة زيندووةى كؤمةلطا ...عارف كريم

دكتؤرا لة بوارى ئابورىئاكام كمال غفور

ماستةر لة بةريوةبردنىسةرضاوةى مرؤيى كازيوة قادر صالح

ماستةر لة ستراتيذى بةريوةبردن صباح شريف

ماستةر لة قانون نسرين صالح

ماستةر لة ئةندازيارى تةالرسازىئاالن نادر

ماستةر لة تةكنؤلؤجياضيوار سةردار

ماستةر لة تةكنؤلؤجياى زانيارى سوارة سةالم

ماستةر لة بانقناصح عبدالرحمن محمد

ماستةر لة تةكنؤلؤجى – ديزاين ئاكؤ شريف

ماستةر لة راطةياندن ئاراس حيدةر ثشدةرى

ماستةر لة زانيارى ثةيوةندى شوان فتاح

ماستةر لة ئابورى و ثةيوةنديةكان نةشوان كانةبى

ماستةر لة كؤميونيكةشينى زانيارى بلند باهير

ماستةر لة ئةندازيارى بيناسازى عادل قانع أحمد

ماستةر لة بةريوةبردنى بازارريباز صالح

ماستةر لة ئةندازيارى ئاوديرى توانا عبدالرزاق

ماستةر لة بايؤلؤجى هةلمةت مستةفا محمد

ماستةر لة كاردلبةند هيرش رةحيم

ماستةر لة ئةندازيارى ثةيوةنديةكان

جةالل هؤرينى

هةميشة ثياوة ئاينيةكان ويستويانة دةسةالتى خؤيان بةسةر ياسادانان و بنةماكانى حكومرانى دةولةت هةبيت . بؤية هةميشة ئاين بووةتة سةرضاوةى دانانى ياسا و دةستوور . ئاين بةشيكى طرنطى رةوشت و هيمنى وخودا ثةروةرية هيض كات ئاين ثيويستى بة قيرةقيرو دةنط بةرزكردنةوةى و ثةنجة راوةشان نية تاوةكو بةلكو بكةون ئاين شوين ئةوةى بؤ بترسينى ثيو مرؤظةكانى ئةمرؤ مةالكان لة كوردستان ئاين دةبةستنةوة بةهيز و ثركردنى و ضةك بةكارهينانى و سياسةت لةطةل تيكةلكردن و طيرفان تيرؤر كردنى مرؤظةكان و دامةزراندنى بنةماكانى توندوتيذى كة دةكات زةوت تاك مافى كة مةعنةوية توندوتيذية ئةو جار زؤر شةرانطيرى خيزى و ديموكراسى بنةماكانى نيو دةخاتة دةست ثةرةدةسينيت. ئةوةى ئةمرؤ مةالكان لة مزطةوتةكان دةيكةن نة لةدةقةكانى قورئان و نة لةفةرموودةكانى ثةيامبةرى ئيسالم نية . بةلكو سةرضاوةكةى لةسةر حزبي بوون و دةسةالت و هيزية و لة ميسر نةيتوانى بوونى ميذووى دروست لة ئيخوان ئةوةى لة دةيانةويت ئةمرؤ ئيسالميةكان هيزة بيكات عةرةبى والتانى كوردستان بكةن شوينى ملمالنيى دةسةالت و تاقيكردنةوةى هيزى هةميشة كوردستان بؤ ئيسالم ئاينى هاتنى ميذووى لة خؤيان. تةكيى وخانةقاكان بوونتة سةرضاوةى ثيطةياندنى نةوةيةكى نوى و رؤشنبيركردنى كؤمةلطا بةالم لة هةشتاكانى سةدةى رابردوو و كؤمةلطا لةيةكترازانى بووة ئيسالميةكان هيزة دةركةوتنى مةالكان ئةمرؤ ئةوةى بةداخةوة . دةسةالت و ئاين و رؤشنبير نيو بؤ راستةوخؤية دةستيوةردانى دةيكةن لةمزطةوتةكان كايةكانى دةسةالت و ياسادانان خؤ هةلقورتانة لة نيو ثةروةردة و ئةكاديميا و زانستى نوى قسةكردنى مةال لة نويذى هةينى لةسةر دةليت ثيمان نوى سةرةتايةكى وكضان كوران جياكردنةوةى هيزة ئيسالميةكان دةيانةويت طؤرانكارى نوى لةكؤمةلطا. ئةوةى ئةمرؤ مةالكان ئاين وةك باوةريكى توندوتيذ و ئازار ضيذ ويناى ناردوويةتى خودا كة نية ئاينة ئةوة وةك مرؤظةكان بؤ دةكةن نوى زانستى بة ئاينيان مةالكان دةبواية كة ثةيامبةرةكةى بؤ وطةشةسةندنى تةكنةلؤذياى سةردةم و داهينةرانى زانستى بكةن. ئةطةر تيكةلكردنى كور وكض لة قوتابخانةكان ببيتة بنةمايةك بؤ بى رةوشتى و فسادى وةك ئةوةى مةالكان دةيلين ئةوا ديموكراتيتى ثيكةوة ذيان ثوضةل دةكاتةوة كة ئاين داواى دةكات. بؤية دةكريت ئةوةى ئةمرؤ لةدةربةنديخان مةالكان لةسةر تيكةل بوون دةيكةن و قسةكردن دةبواية ئةوا كردووة تةرخان بؤ ووتارةكانيان و شارة ئةو خواردنةوةى ئاوى نةبوونى لةسةر مةالكان ووتارى يان ديوانة و سيروان وةك دةرياضةية دوو لةنيوان كة بواية طةندةلى هةموو ئةو بوونى شار. بؤ خزمةتطوزارى نةبوونى بةرثرسةكان دةيكةن و نةعةدالةتى نا دادثةروةرية كة هةبة بةالم ثيدانى لةسةر خؤيان بةرذوةندى لةثيناو مةالكانيش بةداخةوة دةعوات يان زياتر كةميك مووضةيةكى يان زةوي��ةك ثارضة كردنيك باسى هيض لةو كيشانة ناكةن و خؤيان ناكةن بة خاوةنى

ئةو شارة .

هةرجارةو كةسيك دةينووسيت

مةال لةنيوانمزطةوتء قوتابخانةدا

خةمي هةفتة رةوشي بةشة ناوخوييةكاني هةولير

خويندنى باآلو ضةند سةرنجيك

هةر ماوة هيشتا !

بؤ / ليذنةى بةأيوةبردنى ثأؤذةى تواناسازى الوان

هةريمى كوردستانى عيراقئةنجومةنى دادوةرى

وةزارةتى شارةوانىء طةشتء طوزارسةرؤكايةتى شارةوانى سليمانى

ثالندانانبانطةوازى ذمارة )10(

سةرؤكايةتى شارةوانى سليمانى بؤ جارى سييةم ئاطادارى طشت كؤمثانياو بةليندةران دةكات كة ناسنامةى ثؤلينكردنى وةزارةتى ثالندانانيان هةية كةمكردنةوةيةكى نهينى هةية بؤ كارى / دروستكردنى سيستةمى

.msp.0010 طةرمكردنى هايدرؤليكى بؤ ضالى قيرى نوى ى كارطةى قيرى شارةوانى لة تانجةرؤبكات سةرؤكايةتيمان بيناى سةردانى )2011/10/31( لةرؤذى هةية بةشداريكردنى ئارةزووى هةركةس لةبيناى تازةى شارةوانى سليمانى رؤذهةآلت لةطةرةكى كازيوة بةشى ثالندانان بةمةبةستى وةرطرتنى تةندةر بةرانبةر بة )15.000( ثانزة هةزار دينار كة ناطةريتةوة بؤ خاوةنةكةى، كريى بآلوكردنةوةى ئةم

ئاطاداريية دةكةويتة ئةستؤى ئةوكةسةى كةمكردنةوةكةى بؤ دةردةضيت.1- وةرطرتنى تةندةر لةرؤذى 2011/10/31 دةست ثيدةكات تا رؤذى 2011/11/17 هةتا )11(ى ثيش نيوةرؤ جطة

لةرؤذانى ثينج شةممة كاتذمير )10(ى ثيش نيوةرؤ.2- دوا مؤلةت بؤ طةرانةوةى تةندةر رؤذى دوو شةممة 2011/11/21 كاذمير 10ى سةر لةبةيانىء دواى ئةو

كاتة هيض تةندةريك وةرناطيريتةوة.3- رؤذى كردنةوةو ئاشكراكردنى تةندةر رؤذى دوو شةممة 2011/11/21 كاتذمير )11(ى ثيش نيوةرؤ.

مةرجةكانى بةشداريكردن:1- سةرجةم كؤمثانياكان كة ناسنامةى ثؤلينكردنى وةزارةتى ثالندانانيانء يةكيتى بةليندةرانيان هةية

دةتوانن بةشداري بكةن.2- سةرجةم ئةو بةليندةرانةى كة ناسنامةى ثؤلينكردنى وةزارةتى ثالندانانء يةكيتى بةليندةرانيان

هةية دةتوانن بةشدارى بكةن.3- ليذنةى كردنةوةو سثاردنى ثرؤذةكان ثابةند نيية بةكةمترين نرخةوة.

4- هيض تةندةريك لةدواى كاتى دياريكراو وةرناطيريتةوة.5- ئةطةر رؤذى كردنةوةى تةندةر بةر ثشووى فةرمى كةوت ئةوا دواى ثشووى فةرمى لةكاتى دةوامى

ئاسايى دا تةندةرةكة دةكريتةوة لةهةمان كاتء شويندا.6- بارمتةى ياساى لةكاتى طةرانةوةى تةندةردا كؤمثانيا يان بةليندةر ثيويستة لةبانقيكى حكومى برى )3.000.000( سى مليؤن دينار ثيشكةش بكات بةضةكى ثةسةندكراو يان خطاب ضمان ئةطةر نا تةندةرةكةى فةرامؤش دةكريت، ثاشان ئةوةى كارةكةى ثي دةسثيردريت بارمتةى ياسايى بةبرى 5%ى برى تيضووى

ثرؤذةكة ثيش واذووكردنى طري بةست.7- ثيويستة بةليندةر ناونيشانء وينةيةك لةثيناسى ئةندازيارى بةليندةر هاوثيض بكات.

بهينيت العمل( لةكاتى طةرانةوةى تةندةردا )جدول تقدم بةليندةر يان لةسةر كؤمثانيا ثيوسيتة -8بةثرؤطرامى العمل( تقدم )جدول ثيدةسيردريت كارةكةى كة بةليندةر يان كؤمثانيا ثيويستة وة

)primavera( ثرؤذةكة ثيشكةش بكات.9- لةطةل طةرانةوةى نوسخةى اصلى ئةو تةندةرةى بةليندةر يان كؤمثانيا ثيشكةشى دةكات ثيويستة

نوسخةى كؤثيش بطةرينيتةوة.10- ثيويستة هةر كؤمثانيايةك كة داواى تةندةر دةكات ثشتطيرى ئةستؤ ثاكى باجى دةرامةت ثيشكةش

بكات ثيش وةرطرتنى تةندةر بؤ سالى 2011.11- ثابةند بوون بةرينمايى بؤ هةموو بةليندةرةكانى ثرؤذةكان كة هاوثيضة لةطةل تةندةرةكةدا.

12- ثيويستة كؤمثانيا نوينةرى خؤى دةست نيشان بكات بةنوسراوى فةرمى وة بةثشتطيرى كليشةى كؤمثانيا وةتةنيا ئةو نوينةرة بؤى هةية سةردانى شارةوانى بكات بؤ كاروبارى ثرؤذةكة، وة ئامادة بيت

لةرؤذى كردنةوةى تةندةردا.13- ثيويستة نوينةرى ناوبراو ناونيشانى بةريدى تةواوى خؤى ثيشكةش بكات بةثشتطيرىء مؤركردنى )بةشى سةرؤكايةتيمان لةاليةن ئامادةكراو زانيارى فؤرمى بةطويرةى )موختار( ثةيوةنديدار اليةنى

ثالندانان( شارةوانى.14- ثيويستة لةسةر نوينةرى ناوبراو لةكاتى طؤرينى ناونيشانيدا دةست بةجى ئاطادارى بكات سةبارةت

بةناونيشانة تازةكةى بةثيضةوانةوة بةرثرسيار دةبيت بةرانبةر ياسا.15- مةرجة لةسةر بةليندةر هةتا برى سثيردراوى تةندةر كة ئامادةبيت بةجيبةجى كردنى برطةكانى ناو دةرخستةكة وة هةر برطةيةكى نوى كة ثيويست بيت وة بةثيدانى هيض نرخيكى ناو تةندةرةكة بيجطة

لةنرخى نوى بؤ برطة نويكان.16- مةرجة لةسةر بةليندةر هةتا برى لة 20% سثيردراوى تةندةر كة ئامادةبيت بةجيبةجى كردنى برطةكانى ناو دةرخستةكة بةهةمان نرخء ناو دةرخستة كة بيجطة لةبرطة نوي كان وة ثيدانى ماوةى

ثيويست بؤ تةواوكردنى ئةو ريذة زيادة.ثيويستة دةكات، ثرؤذةكة كردنى لةجيبةجى ليوردن داواى كة بةليندةريك كؤمثانياو هةر -17بةنوسراويك داواى ليبوردنةكةى ثيشكةشى ليذنةى كردنةوةى تةندةرى سةرؤكايةتى شارةوانى سليمانى

بكات.

ئةندازيارعبدالكريم فاتح عوسمان

جيطرى سةرؤكى شارةوانى سليمانى

REKLAM

ئا: هاوآلتى

سكرتارييةتى ئةنداميكى جةخت مامؤستايان يةكيتى لةوةدةكاتةوة كة لةماوةى ضةند سالى رابردوودا ثارتى و يةكيتى بةسةدان مامؤستا و فةرمانبةرى لةناوضة توركمانيان و عةرةب ل��ةس��ةر و ج��ي��ن��اك��ؤك��ةك��ان ثةروةردةى وةزارةتى ميالكى حكومةتى هةريم دامةزراندووة.

مامؤستاو دام��ةزران��دن��ى ف��ةرم��ان��ب��ةرى ع�����ةرةب و ميالكى هةريم، لةسةر توركمان لةئيستادا بةهةزاران لةكاتيكداية دةرضووى زانكؤ و ثةيمانطاكانى ه���ةري���م ل���ةض���اوةروان���ى دامةزراندن و دامةزراندندان

بووةتة كاريكى قورس.ل��ةالي��ةك��ى ت����رةوة ئ��ةو كة توركمانانةى ع���ةرةبء ل��ةس��ةر ح��ك��وم��ةت��ى ه��ةري��م دام�������ةزراون؛ ه��ةن��دي��ك��ي��ان هةرةشةى ب��ةر كةوتوونةتة بة تيرؤريستييةكانء طروثة ناويان ك��ورد بةكريطيراوى

بردوون.س���ةدان ك��ةس��ى ع��ةرةب ن���اوض���ة ت���ورك���م���ان���ى و لةاليةن ديالة كوردستانيةكانى وةزارةت��ى لةسةر ثارتييةوة لة هةريم حكومةتى ثةروةدةى رابردوودا سالى ضةند ماوةى لةبةرانبةريشدا دامةزرينراوة، زؤر ذم��ارةي��ةك��ى يةكيتى فةرمانبةرى لةمةخمور و ناوضة جيناكؤكةكانى تر دامةزراندووة.

سابير، ئةحمةد مامؤستا مامؤستايانى سةرثةرشتيارى بةوةدا دان لةطةرميان، ثارتى دووس��ةد نزيكةى كة دةنيت ف��ةرم��ان��ب��ةرى و م��ام��ؤس��ت��ا لةناوضة توركمانيان و عةرةب لةسةر ديالة كوردستانيةكانى هةولير ث���ةروةردةى ميالكى

دامةزراندووة.ئ����ةح����م����ةد س���اب���ي���ر، لةسةردةمى روون��ي��ك��ردةوة ثارتى و يةكيتى ئيدارةييدا دوو هةريةكة و الى خؤيةوة لةناوضة مامؤستاو ج��ي��ن��اك��ؤك��ةك��ان ف��ةرم��ان��ب��ةرى دادةم���ةزران���د ذمارةيةك ثارتى ك��ات »ئ��ةو لةديالة فةرمانبةرى مامؤستاو دووسةد كةنزيكةى دامةزراند،

كةسيان عةرةب و توركمانن».بةوتةى سةرثةرشتيارةكةى

لةطةرميان ثارتى مامؤستايانى سكرتاريةتى ئةندامى ئيستا كة يةكيتيش مامؤستايانة، يةكيتى و لةمةخمور شيوة بةهةمان ناوضةكانى تر خةلكى عةرةب و

توركمانى دامةزراندووة.كة شوينةى ئةو دةربارةى مامؤستا عةرةب و توركمانةكانى ديالة كوردستانيةكانى ناوضة مامؤستا ليوةردةطرن، موضةى ئةو »ئيستا وتى سابير ئةحمةد ميالكن فةرمانبةرانة و مامؤستا و خانةقين ثةروةردةى لةسةر موضةكانيان لةسةر ثةروةردةى ثارتى ئةوكات ضونكة هةوليرة

دايمةزراندوون».بةرثرسانى ه��ةرض��ةن��دة بةرثرسة و مامؤستايان يةكيتى ئيداريةكانى ناوضة جيناكؤكةكان دامةزراندنى لةسةر جةخت

توركمان و عةرةب مامؤستاى لةسةر ميالكى هةريم دةكةنةوة، حكومةت بةرثرسانى ب��ةالم مةسةلة لةو خؤيان ئاطايى بى

دةردةبرن.محةمةد قةرةداغى سكرتيرى »تا وتى وةزي��ران، ئةنجومةنى و ع��ةرةب وةستابيت ك��ورد وتيشى دانةمةزرينن». توركمان دةيلين ئيوة ئةوانةى »رةنطة عيراق حكومةتى ميالكى لةسةر حكومةتى ضونكة دامةزرابيتن، عيراقى خةلكيكى زؤرى لةناوضة

دامةزراندووة». جيناكؤكةكان ئةو ناوضانةى كة مامؤستاى لةسةر توركمانيان و ع��ةرةب ثةروةردةى وةزارةت��ى ميالكى بريتين دام���ةزراوة، بؤ هةريم ل��ةن��اوض��ةك��ان��ى، ق��ةرةت��ةث��ة، و مةندةلى و سةعدية جةلةوال،

ضةندين ناوضةى ترى دةرةوةى سنورى هةريمى كوردستان.

سيروان شكور، بةريوةبةرى ناحيةى قةرةتةثة، جةخت لةسةر زؤر ذمارةيةكى دامةزراندنى عةرةب فةرمانبةرى و مامؤستا دةكات ناحيةكةى توركمانى و

لةسةر ميالكى هةريم.س���ي���روان ش��ك��ور، وت��ى زؤر ذم��ارةي��ةك��ى »راس��ت��ة قةرةتةثة توركمانى و عةرةب ميالكى لةسةر دامةزريندراون دامةزراندنانة ئةو بةالم هةريم، بؤية نةكراوة، ئيدارة لةريطةى

ئيمةش نازانين ضؤن بووة».فةرمانبةرة و مامؤستا ئةو جيناكؤكةكان ناوضة عةرةبانةى ه��ةري��م ميالكى ل��ةس��ةر ك��ة طروثة ل��ةالي��ةن دام����ةزراون بة»بةكريطيراو» ضةكدارةكانةوة

هةنديكجار بؤية دةكرين سةير دةكةونة بةر هةرةشة.

م��ام��ؤس��ت��اي��ةك��ى ع���ةرةب ك��ةل��ةس��ةر م��ي��الك��ى ه��ةري��م ئاماذةى دامةزراوة، لةقةرةتةثة ضةكدارةكان طروثة ب���ةوةدا موبايلةوة نامةى لةريطةى ليكردووة، كوشتنيان هةرةشةى بةكريطيراوى كة ثييانوتووة

كوردة.كة عةرةبة مامؤستا ئ��ةو بوو كرد تؤمار سكاالى لةدادطا نوسراوى طةياندنى بةمةبةستى كةالرى نوسينطةى بؤ دادط��ا كةالرى سةردانى ئاسياسيل لةريطةى »دةمةويت وتى كرد، خاوةنى ئاسياسيل دادط���اوة بكات ئاشكرا بؤ مؤبايلةم ئةو ئاميزم ه��ةرةش��ة ن��ام��ةى ك��ة

ثيطةيشتووة». لةمؤبايلةكةيةوة

سةمةد ئةحمةد*

ض���ةن���د ه��ةف��ت��ةي��ةك��ى ت��ر م��ةل��ب��ةن��دى وةرط��رت��ن��ى خويندكاران ناوى خويندكارانى بؤ ثةيمانطةكانى و زان��ك��ؤ ئةمسالى خويندن 2012-2011 ئيستاوة لة دةك��ات. ئاشكرا ثايزاندا لة ضاومة، ضؤن لةبةر هةر دةكريت، تؤو جؤ طةنمء هةموو ث��اي��زى ل��ة ئ��اوه��اش خويندنى وةزارةت��ى ساليكدا، زانستى تويذينةوةى ب��اآلو لةذير كوردستان، هةريمى قبوأل سيستمى س��اي��ةى م��ةرك��ةزي��دا، خ��وي��ن��دك��اران ثةيمانطةكاندا كؤليذو بةسةر

تؤو دةكات..!!ضةند وةك��و ئةمساليش زؤرى بنةماى لةسةر سالة، لةبةرضاوطرتنى بةبى و نمرة ت��وان��اك��ان��ى و ئ������ارةزوو لةبةر ب��ةب��ى خ��وي��ن��دك��اران، ثيوةريكى هيض ضاوطرتنى زانستى ء ث���ةروةردةي���ى ه���اوض���ةرخ، خ��وي��ن��دك��اران ثةيمانطةكاندا و كؤليذ بةسةر

دابةشكرين.تيبينى سالة دةمى ئيمة و رةخنةمان لة سيستمى قبول

زؤريشمان هةية، مةركةزى )ئةمة ن��ووس��ي��وة، ل��ةس��ةر بيستةمين وتارة لةسةر خراثى مةركةزى قبوأل سيستةمى بةداخةوة بةآلم دةينووسم( ثةيوةنديدارةكانى الي��ةن��ة ث�������ةروةردةو خ��وي��ن��دن��ى بؤ ن��ةن��اوة هةنطاويان ب��اآل

جارةسةرةى ئةم كيشةية .لة س��ةي��رة، راستى بة زؤرى هةرة زؤربةى كاتيكدا ث��ةروةردة بوارى ثسثؤرانى ئيمةدا وآلتى لة فيركردن و قبول سيستمى كة دةزان���ن كورتى كةمو لة ثر مةركةزى ئامان بة كةضى ناتةواويية، و

و زةمان دةستيان ثيوةطرتووة هيض بليى وةك النادةن، ليى و دى ميكانيزميكى و ريطةضارة ثيشخستنى بؤ نةبيت ئارادا لة زان����ي����ارىء و زان���س���ت ئ���ارةزوو لةبةرضاوطرتنى بةهرةكانى و ت��وان��اك��ان و خويندكاران و الوان. برواناكةم هيض كةسيك لة طةلماندا ناكؤك بيت كاتيك دةليين: لة ثرؤسةى مةرجة فيركردندا و خويندن لةبةر خويندكار ئ��ارةزووى سةمةرة بةآلم ضاوبطيريت، دةسترؤيشتوانى كة لةوةداية فيركردن و ثةروةردة بوارى لة باآل خويندنى لةناويشياندا بايةخيك هيض ئيمةدا وآلت��ى دةليي هةر نادةن. مةرجة بةم )ثيشكةوتن بةوةية كة بروايان ئةوا خوا تؤ نةشيكةيت، ئةطةر

هةر دةيكات!(.طشتطير ي��اس��اي��ةك��ى ثرؤسةى ب��ةس��ةر ك��ة هةية ف��ي��رك��ردن و ث����ةروةردة و خويندن و زانست و زانياريشدا ئةوةية ئةويش دةضةسثيت، ثةيوةندييةكى )دةرئةنجام كة ئؤرطانى و حةياتى و حةتميى ثيض بي هةية(. هؤكارةوة بة قسةية لةم مةبةستمان ثةنا و

و خويندن كة ئيستا ئةوةية وآلتى لة زانيارى و زانست و ئاستيداية نزمترين لة ئيمةدا سال بة ساليش خراثتر و نزمتر دةبيتةوة، هؤكارةكةى بؤ ئةوة لة تةواوكردنى دةطةريتةوة كة خويندكار ئارةزووى خويندندا

لةبةرضاو نةطيراوة. ك��ةواب��ي��ت ك��ةى رةواي��ة خويندكاران لة طللةيى ئيمة كة بكةين وآلت الوان���ى و بوارةكانى لة داهينانيان بؤضى بةشيكى ئاخر نيية، خؤياندا بةسةد لةخويندكاران زؤر كة دةسةلمينن ب��ؤت بةلطة تيايدا ئ���ةوان ب���وارةى ئ��ةو دةخوينن، بة زؤر و بة ناضارى ثةيوةست كراون ثيوةى، ئيدى دةبيت بؤ و دةك��ري��ت ض��ؤن مةطةر تيايدا؟ بكةن داهينان بةبى و ئاسانة هةروا داهينان و ئ��ارةزوو لةبةرضاوطرتنى بيطومان ديتةطؤرى؟ هةولدان وا نة و ساناية نة نةخير، داهينان بةلكو دي��ت��ةط��ؤرى، زةم��ي��ن��ةس��ازى زان��س��ت��ى و كؤمةآليةتى و ياسايى دةويت... بةرئةنجامى بايةخدانة بةاليةنى سايكؤلؤذى و عةقلى و فيكرى و توانا جياجياكانى ترى مرؤظ،

بةآلم لة سايةى سيستمى قبول تواناكانى ن��ةك مةركةزيدا طةشةى الوان و خويندكاران هةموو بة بةلكو ثينادريت، دةب��ري��ت... لةبار شيوةيةك خويندكارانةى ئةو نيين كةم توانايةكى و ئ���ارةزوو ك��ة زانستى و وةرزشىو هونةرى ب��ةآلم ئ��ةدةب��ي��ي��ان ه��ةي��ة، و قبول سيستمى ئةوةى لةبةر كة ثينةداوة ريطةى مةركةزى ئةوا بخوينيت، بوارانةدا لةو ئةو توانايانة لة جيطةى خؤيان ثووكاونةتةوة و لة ناوضوونة. ئةطةر ك��ةس��ي��ك ئ��اخ��ر خويندنى بوارى لة ئارةزووى هةبيت، فيزيادا يان جوطرافيا، كة بكريت ناضار رةواية كةى كاردا، و كارطيرى بوارى لة عةرةبى، زمانى بوارى لة يان يان بخوينيت، فةلسةفةدا يان هونةرى بةهرةيةكى كةسيك بيانووى بة رةواية كةى هةية، بكريت ناضار نمرةوة نزمى بخوينيت؟ ثةرستارى بةشى كؤليذ هةموو بؤ ناريكيية ئةم تريش بةشيكى و ثةيمانطة و

هةر راستة.لةمانةى كة طووتمان، جطة و زانست بايةخى كةي ئاخر

زانيارى بة بةرزى و نزمى نمرة دةثيوريت؟ ئاخر كةى زانستيك يان باشتر، تر، زانستيكى لة و مرؤظ ئةرى بووة؟ خراثتر بةهةموو ثيويستى كؤمةلطة بواريك و زانيارى و زانست و ناز دةبيت ضؤن ئيدى نيية؟ بطيريت زانست هةندى فةزلى و بايةخ بي تريش هةنديكى و

ترؤهات بكريت؟بايةخى ئةوةى بةداخةوة، زياد كؤليذيك لة كؤليذيكى دامةزراندن كردووة مةسةلةى ماديية، زياترى دةستكةوتى و زانستةكة، ن��اوةرؤك��ى ن��ةك ئايندةى ئةطةر دلنيام من كشتوكال، بةشيكى ه��ةر هونةر، دةروون��ن��اس��ى، ي��ان لة وآلتدا وةكو وةرزش....هتد ثزيشكى كؤليذى بةشةكانى دةستكةوتى ئةندازياريى، و وةكو ئ��ةوا هةبواية، م��ادى نةدةبوون، بازار بي ئيستايان ب��ةآلم ئ��ةم ح��ال��ة ن��ةك هةر خؤشخالى و ثةسةند مايةى رةخنة شايانى بةلكو نيية، هةرة ثشكى سةرزةنشتة، و سةرزةنشتةش، ئ��ةم زؤرى بةر سيستمى قبول مةركةزىء ثةروةردةو بةدةستانى بريار

خويندنى باآل دةكةويت.ضةند ئةم لةثةراويزى * ئةطةر دةكةم: ثيشنيار ديرةدا باآل خ��وي��ن��دن��ى وةزارةت����ى ناتوانيت بنجبر بةشيوةيةكى قبوأل سيستمى دةستبةردارى دةتوانيت ئةوا بيت، مةركةزى قبوأل نيمضة بةسيستمى كار

مةركةزى بكات. لة ب��ا ب��ل��ي��م: روون��ت��ر كار كؤليجةكاندا دياريكردنى مةركةزى قبوأل بةسيستمى دياريكردنى لة بةآلم بكريت، بةشةكاندا با تواناو ئارةزووى بطيريت لةبةرضاو خويندكار نةك شتيكى تر. واتا خويندكار لةهةلبذاردنى بيت ئ���ازاد ئةركةش ئ��ةم ب��ةش��ةك��ةي��دا. ليذنةيةكى بة بسثيردريت كة كؤليجيك هةر لة ثسثؤر

جيبةجيى بكةن.. ه��ي��وادارم وةزارةت���ى خويندنى باآل ئةم قسانة بةهةند وةربطريت ، منيش ئةمة دوايين خراثى لةسةر بيت نووسينم مةركةزىء قبوأل سيستمى يةكى بيستء ذم��ارة وت��ارى

بةدوادا نةيات..

* مامؤستا لةزانكؤى سليمانى.

هاوآلتيذمارة )780( شةممة 2011/11/5 ثةروةردةو خويندنحزبة كوردييةكان عةرةبء توركمانيان لة ناوضة دابأينراوةكان دامةزراندووة

ئةو عةرةبء توركمانانةى كة لةسةر وةزارةتى ثةروةردةى حكومةتى هةريم دامةزراون، هةنديكيان كةوتوونةتة بةر هةرةشةى طروثة تيرؤريستيةكان

قبوأل مةركةزى، سيستميك بؤ بيبةهرةكردنى خويندكارانء الوان

بــــؤردي ســثــيبا ئيتر ريكخراوة حزبييةكان حةرةمي

ثيرؤزى قوتابخانةكانمان نةشكينن

مامؤستايةك لة سليمانييةوة

كوردستان، هةريمي ثةروةردةي وةزيري بةريزان ثاريزطاكان، ث����ةروةردةي طشتي ب��ةري��وةب��ةري ئيوةي شارةكان... مةلبةندي ثةروةردةي بةريوةبةري بةرثرساني باآل و ئيمةي مامؤستا و فيركار لةو بوارةدا، مةبةستيك كؤماندةكاتةوة كة بةرثرسياريتيية بةرامبةر باش ثيم بؤية داهاتومان، و ئيستا نةوةي ثةروةردةي

بوو بة ريطةيةك دةنطم بطاتة بةريزتان.و خويندنطا كةموكورتي باسي نة ئةمجارةم تكاي ئةوةندة كة ناليم مامؤستاية، كةمي و نةبون باسي نة خويندنطاكانىتر مامؤستاي لة رؤذانة مامؤستاين بي ئةثاريينةوة تا وةك وانةبيذ )محاضر( بينة خويندنطاكةمان. خؤ ئةوانيش وةك ئيمةن و رةنطة بة دوو سي خويندنطا ميالكي يةك خويندنطامان هةبيت، ضةند مامؤستايةكن ئةكةن تةواو وانة بةشة لةويتر و ميالكن مةكتةبيك لة تةكليف يان )بة خير لةخويندطايةكيتريش و )تةكميلةن( وانةكان )محاضرة( وانةبيذي بة مادي( ثيويستي يان وةرزش ئةطينا بنةرةتييةكان، وانة بؤ ئةمة ئةلينةوة. نكولي بيدةنطين! ئيمةش نيية كة ئةوة ناليم، هونةر و ماندوو بةم طرفتةوة ناكةيين سةرثةرشتييارانيش لةوة

بوون.زؤري و بينا كةموكورتي باسي وت��م وةك خويندكاريش ناكةم، ئةوة دةرديكة نةك لة خؤي بةلكو لة باسكردنيشي بيزارين. بةآلم ئاخؤ سيستمي نوي بة

ثينةو ثةرؤ سةركةوتوو ئةبيت؟!!قوربان ئيمة بوين بةو خيزانةي سةرسفرةمان ناني و طةرم كةبابي بؤ ديعاية تةلةفزيؤنةكةشمان و رةقة

برنجي دةنك دريذ ئةكات.و خةمخؤر و ماندووين كة ئ��ةوةش س��ةرةراي دلسؤزين، هةست ئةكةين رؤذ بة رؤذ هةيبةتي مامؤستا بةرةو الوازي ئةبريت، بؤ؟ ئةوةش ديراسةيةكي قولي

ئةويت.مةبةست و تكاي ئيستام بؤ ئةوةية كة با رينةدريت بةلي بكريت. ثةروةردة تيكةآلوي سياسي كاروباري ئينتيمايةكي سياسي لةم وآلتة ئةزانين كة هةر كةسيك با بةآلم بيدةسةآلت.. و دةسةآلتدار و بضوك هةية،

دوور بيت لة ثةروةردة.خويندكاران هةلبذاردنةكاني لة بوينةوة نزيك وا هاتني طةر زانستخوازان.. و فيرخوازان و قوتابيان و مؤلةتي با ثيدراوة ريطا مةبةستة ئةو بؤ اليةنيك هةر بة با شيوة هةمان بة نا ئةطةر بدريت، ثي رةسمييان رةسمي رييان لي بطيريت )بة رةسمي و بة فيعلي( و بؤ

هةمووش طشتطير بيت.و ياسا لة دوور خويندكاري ريكخراويكي كاتي ريساكان حةرةمي خويندنطاكان ئةشكيني، ئةمة وةآلمي بطرم لي ريي نيية بؤم مامؤستا مني كاتيك ئةويت. ناثرسيتةوة لييان كةس كاتيك ئةويت، هةلويستي ئةمة

ئةوةش نيشانةي ثرسياري ئةويت..ناو ضونة كة ئ��ةوةي��ة نةطبةتيتر ه��ةم��ووي لة خويندنطاكان بة ياسايي لةقةلةم بدةن و بلين »ثةرلةماني

سالي 1992 ريطاي ثيداوين»!!!بؤ كة هةلئةطيريت ثي خةميكمان هةر ئيمة تكاية با بكةن هاوكاريمان بةريزتان فيركردنة، و ثةروةردة وانةكانمان نةكوذن و كاتمان نةطرن و خوينكارةكانمان لةناو خويندنطاكاندا بةكاري سياسييةوة سةرقال نةكةن.

ضاوةريي هةلويستي بةريزتانين.

دةتةويت رؤذنامةو

طؤظارت ثيبطات؟

دارا محيدين ئامادةية بؤ طةياندنى رؤذنامةو شوينة بؤ طؤظارةكان طشتييةكانى ناو شارى

سليمانى.ذ.م: 07701584764

07501546464

19هاوآلتي ريكالم ذمارة )779( ضوارشةممة 2011/11/2

خاوةني ئيمتيازتاريق فاتيح

[email protected]

سةرنووسةركةمال رةئوف

[email protected]

جيطري سةرنووسةر كاذاو جةمال

[email protected]

ناونيشان: سليماني شةقامي سالم نزيك باخي طشتي

تةلةفؤن: 3207607 - 3209647

هةولير: دووإيانى سةيداواتةلةفؤن: 07504703919

هاوآلتي

كؤمثيوتةري سؤز

بؤ فؤإمات و دابةزاندني ضاككردني ث��رؤط��رام- فرؤشتني كؤمثيوتةر كؤمثيوتةرو ث��ارض��ةي

بةرنامةي كؤمثيوتةرسليماني- ناونيشان:

ش��ةق��ام��ي م��ةول��ةوي- سي نهؤمي سؤز- بازاإي

ذ.م: 07701490024

ثيشانطاى راكؤ

بؤ هةموو كاريكى هونةرى، ئامادةين بؤ كؤثيكردنى سيدى بؤ سيدىء كاسيت بؤ سيدىء بةثيضةوانةشةوة

ناونيشان: سليمانى كؤآلنى يةكةمى دارةسووتاوةكةذ. م ئاسيا: 07702246795ذ.م كؤإةك: 07501596723

ثيشانطاى ئاشتى)سفر ن��وآ ك��ؤرى ئؤتؤمبيلى بؤ جؤرةكانييةوةء بةهةموو كيلؤمةتر(

بةنرخيكى زؤر طونجاوتر لة بازاإ،جؤرةكانى )كيا ئؤثتيما، كيا سثؤرتاج،

كيا سؤرينتؤ، كيا سيراتؤ، هؤنداى ئيلنترا، هؤنداى ئيكسنت، شؤفرليتى ئؤثترا ئيل ئيس( بؤ شارى سليمانىء دةوروبةرى

بؤ زانيارى زياتر: 07480117147

ثيشانطاى ثاكبؤ دابينكردنى كةرةستةى تةندروستى مةغسةلء اكسسوارات ماركةى ئةوروثىء توركى، ذمارة سوثةرماركيتى بةرانبةر مةحمود مةليك شةقامى ناونيشان: .07704304444 يان 07704301111 تةلةفؤن:

ئةمجةد رةباتى.

بةرطدرووى باهير

جؤرة هةموو دوورينى بؤ )جلى ثياوان جلوبةرطيكى يان كراس( ثانتؤألء كوردىء لةسةر تر مؤديليكى ه��ةر

ئارةزووى خؤتان.بازاإى - سليمانى ناونيشان:

مورادوةس���ت���ا ذ.م: 07701929744

باهير

ئةنجومةنى دادوةرىسةرؤكايةتى دادطاى تيهةلضونةوةى ناوضةى سليمانى

ذمارة/304/ب/2011دادطاى بةرايى شارباذير بةروار/2011/10/26

ئاطادارىداواكار )عبداهلل عبدالكريم عبداهلل(

داوالةسةركراو: رازطرى بارى شارستانى ويراى كارةكةىسةرةوةى ذمارةى داواى عبداهلل( عبدالكريم )عبداهلل داواكار )عبداهلل( لة خؤى ناوى طؤرينى بؤ دادطاية لةم تؤماركردووة

ءة بؤ)داريان( بةثيى مادةى )21( لةياساى بارى شارستانى دادطا لةرؤذنامة لةيةكيك ئاطاداريية ئةم بةبآلوكردنةوةى برياريدا لةم هةية ريطرى اليةنيك هةركةسء ناوخؤييةكاندا رؤذانة ئاطادارييةوة ئةم لةبآلوكردنةوةى رؤذدا )10( لةماوةى داواية ثةيوةندى بكات بةم دادطايةوة بةثيضةوانةوة داواكة دةبينريت

بةثيى ياسا.دادوةر

جمال صدرالدين على

ونبوون

ذوورى ه��ةوي��ةك��ى *بةناوى سليمانى بازرطانى رحيم( غفوور )ب���ةرزان ونبووة، هةركةس دؤزييةوة ث��ةي��وةن��دى ب��ك��ات ب��ةم

ذمارةيةوة: 07707683444* هةويةكى ذوورى بازرطانى سليمانى بةناوى )على حسن هةركةس ونبووة، احمد( بكات ثةيوةندى دؤزييةوة بةم ذمارةيةوة:07701513497

دةرفةتي كاري بةردةستكارةكاني نةوت لة كوردستان

كؤمثانيايةكي نيودةولةتي نةوت ، دةطةإيت بةدواي كارمةند بؤ ثروطراميكي ثشكنيني نةوت لة باكووري رؤذهةآلتي هةولير.

ثيكردني وئيش دامةزراندن كردني ثالثشتي مةبةستي بة ئةم بؤ هةية كارمةند بة ثيويستمان ئيمة نويية ثرؤذة ئةم

ثؤستانة: راويذكاري كارووباري حكومي

وةرطيري كة كارووباري حكومي، ثشتكيري رةخساندني بؤ دةبي هةولير، لة تيمةكةي وآلتء لة بةإيوةبةر بؤ رةسمي خاوةن ثلة يان هاوتاي ئامادةكراوي نيشتماني يان نيودةولةتي لة شارةزايي قسةكردنء ثةيوةنديكردنء تواناكاني بيتء

بةإيوةبردني ناوبانط هةبيت.سةرضاوةكاني مرؤييء بةإيوةبةري سةرثةرشت

مرؤييء سةرضاوةكاني س��ةرك��ردةي ئامادةكردني بؤ تيمةكةي، وآلتء ب��ةإي��وةب��ةري ثالثشتيكردني ئؤفيسي بؤ كاريطةر بةإيوةبردنيكي وةسةرثةرشتيكردني لة نيودةولةتي يان نيشتماني هاوتاي ياخود )ثلةي هةولير. تواناكاني بةإيوةبردني سةرضاوةكاني مرؤيي ثيويستة بؤ ئةم

ثؤستة ياريدةدةري كةسي )P.A.( بؤ بةإيوةبةري وآلت

بةإيوةبردني طشتي، كارطيإي ثالثشتي دابينكردني بؤ ياداشتةكانء خزمةتطوزاري وةرطيإان بؤ بةإيوةبةري وآلت لة هةولير. )ثيويستة ثلة ياخود هاوتا لة تواناكاني نيشتماني يان

نيودةولةتي لة بةإيوةبردني سةرضاوةكاني مرؤيي هةبيت(

شارةزاييء تايبةمةندةكاني ثيويست كارزانييةكي سةركةوتو سةلمينراو لة رؤلي بةإيوةبردنيكي خيرا بؤ كاري دةولةتيء نيودةولةتي يان لة فةرمانطاي حكومي

طونجاو شارةزاييةكي تةواو لة زمانء دياليكتةكاني خؤمالي )زماني

خؤمالي ثاراو( بيت.

)نووسينء كار زماني وةكو ئينطليزي زماني لة شارةزاي قسةكردن(

هةلويستي ضاكء تواناي بةجيطةياندني »باشترين بو كار«و ضارةسةر بةشيوةي نةرمء بنيادنةر.

نامة زةرفي لةطةأل بةيةكةوة لةكار شارةزاييت c.vو تكاية [email protected] :بنيرة بؤ

كانديتي طونجاو ثةيوةندي ثيدةكريت. جيبةجي بؤ ثزيشكي ثشكنيني دةبيت دةرضوو كانديتي

بكريت ثيش دةست بةئيش كردنء دامةزراندن.

Positions AvailableOil Venture In Kurdistan

An international oil company is seekingapplicants for an energy explorationprogramme northeast of Erbil.

To support the establishment and operation of this newventure, we are seeking candidates for the following posts:

Government Affairs Advisor. To provide Government Affairs support, including official translator for the Country Manager and his team in Erbil. (A degree or equivalent national or international qualification/accreditation in communications or reputation management is required.)

HR & Admin Manager. To provide human resource leadership and support to the Country Manager and his team, and supervise the effective administration of the Erbil office. (A degree or equivalent national or international qualification/ accreditation in human resources management is required.)

Personal Assistant (P.A.) to the Country Manager.To provide comprehensive administrative support, diarymanagement and translation services to the Country Manger in Erbil. (A degree or equivalent national or international qualification/accreditation in human resources management is required.)

EXPERIENCE & ATTRIBUTES REQUIRED Demonstrable, successful track record in a similar role in a fast moving international or national business or an appropriate government department

Fluent in local language and dialect, and in English as a business language (both written and spoken)

Team player, pleasant and positive, and able to seek “best for business” solutions in a flexible and constructive manner

Please forward a resume of your work history together with a cover letter to: [email protected] Candidates short-listed for interview will be contacted.Successful candidates will be subject to reference checks and a pre-employment medical screening.

هاوآلتي ذمارة )779( ضوارشةممة 182011/11/2هـةمـةإةنـط

هاوسةرطيرى لة ريطةى ئينتةرنيتةوة لةزيادبووندايةراثرسييةك: لة سى سالى رابردوودا ثينض يةكى ثرؤسةكانى هاوسةرطيرى لةريطةى ئينتةرنيتةوة يةكيان ناسيوة

ذنيكى بى قاض زياتر لة 130 هةتيو بةخيو دةكات ثةيوةندى لةنيوان قةلةوىء شيرثةنجةى قؤلؤندا هةية

طومان لة نووسينةكانى شكسثير دةكريت

ئايفؤن.. نويترين شيواز بؤ ئاشكراكردنى خيانةتى هاوسةرى

تؤرة لة بةئةندام بوون ئةمرؤ بؤتة ئينتةرنيتدا كؤمةآليةتييةكانى يةكيك ئةطةر بةربآلو، دياردةيةكى ت��ؤرة ئ��ةو لةتايبةتمةندييةكانى ب��آلوك��ردن��ةوةى كؤمةآليةتييانة ئاطاداربوون بؤ زانيارىء هةواألء بةشيكى ئةوا يةكتر، لةهةوالى بيت ئةو تؤرة كؤمةآليةتييانة بؤمةبةستى رؤمانسى هاوبةشيكى دؤزينةوةى

بةكاردةهينرين. ئاشكراى مةيدانى راثرسييةكى سالى سى لةماوةى كة ك��ردووة رابردوودا لة كؤى هةر ثينض حالةتيكى لةريطةى حالةتيكيان هاوسةرطيرى تايبةتييةكانةوة كؤمةآليةتيية ثيطة

يةكتريان ناسيوة. لةو سةرنجة جيطةى ئ��ةوةى ئةو ري��ذةى كة ئةوةية راثرسييةدا يةكترناسينيان دواى كةسانةى زةواجيان ئينتةرنيتةوة لةريطةى ريذةية ئةو بةرانبةرى كردووة دوو طشتىء شوينة لة كة دةوةستيتةوة يةكتريان كؤمةآليةتييةكاندا بؤنة

ناسيوة. هؤكار زيادبوونى ئةم ريذةيةش ئةويش سادةية زؤر هؤكاريكى تؤرة لةريطةى ناسين يةكتر ئةوةية ئينتةرنيتةوة كؤمةآليةتييةكانى كاريكى زؤر عةمةلييةء لةسةردةمى لةريطةى يةكترناسين ئةمرؤشدا طةنجانء ل��ةالي��ةن ئينتةرنيتةوة زؤر ئينتةرنيتةوة بةكارهينةرانى

ثيشوازى ليدةكريت. ي��ةك��ت��رن��اس��ي��ن ل��ةري��ط��ةى نيية ريطةيةك تةنها ئينتةرنيتةوة بؤئةوانةى بةدواى كات بةسةربردن ئةو لةاليةن تةنها يان دةط��ةري��ن لةذيانى كة بةكاربهينرين كةسانةوة بةلكو شةرمنن، كةسانيكى واقعيدا كةسانيكى زؤرى ثيشةيىء زطورتى دؤزينةوةى ب��ةدواى تؤرانةدا لةم هاوبةشيكدا دةطةرين كة بيانطةيةنيتة حالةتى جيطير بوونء دروستكردنى

ماألء خيزان. لةريطةى يةكترناسين بؤضى

ئينتةرنيتةوة باشة؟ لةريطةى يةكترناسين -1دةكات ئ��اوةآل ريطة ئينتةرنيتةوة بدةيت برياريك هةر ئةوةى ثيش كةسيتى سةرةكييةكانى بنةما

بةرامبةرةكةت بناسيت. ت���وي���ذي���ن���ةوةك���ان -2ثةيوةنديكردن كة سةلماندوويانة ئةوةى ثيش ئينتةرنيتةوة لةريطةى

ئةو ل��ةب��رى دابنيشيت، لةطةليدا كةمدةكاتةوة قةلةقيية هيالكىء دانيشتندا لةيةكةمين لةوانةية كة

رووبةرووى هةر كةسيك ببيتةوة.لةريطةى يةكترناسين -3ثيش دةدات ريطة ئينتةرنيتةوة ناسينى بة بكةيت دةس��ت ئ��ةوةى ئةو هةموو كةسةكة رووبةروانةى كة بناسيت مةترسيدارانة ئاماذة لةكةسيتى هةية ئ��ةوةى ئةطةرى

بةرامبةرةكةتدا هةبيت.

بؤضوونى بةثيضةوانةى -4تويذينةوةكان خةلكييةوة، زؤرينةى ئ��اش��ك��راي��ان ك����ردووة ك��ة ئ��ةو جيطيركردنء خؤ بةدواى كةسانةى خيزانةوةن، م��األء دروستكردنى ئةوةيان مةيلى زياتر لةئينتةرنيتدا دةربارةى قسة بةراستطؤيى هةية

خؤيان بكةن. 5- زؤرينةى خةلك ئةو راستيية بيت كاتيكدا لةهةر كة دةزانن باش راستةقينةى كةسيتى ثيويستة ئةو هةربؤية بكةن، ئاشكرا خؤيان راستطؤيانة كة هةلدةبذيرن ريطاية

زانيارييةكانيان بخةنةروو. ئ��ةو ب���ةش���دارب���وون���ى -6تايبةت كؤمةآليةتييانةى ت��ؤرة ب��ةي��ةك��ت��رن��اس��ي��ن، ئ��ام��ؤذط��ارى بةشداربووان دةكةن بةوةى راستطؤ خستنةرووى ل��ةط��ي��ران��ةوةء بن وةك بنةرةتييةكانيان زانياريية كؤمةآليةتى، بارى ثيشة، تةمةن، سةرةكييانة زانياريية ئةو ضونكة ئةو ئ��ةوةى بؤ ئةبيت يارمةتيدةر كةسانةى بؤ تؤ طونجاون ثةيوةنديت

ثيوة بكةنء طرنطى بةتؤ بدةن. ئامؤذطاريت ه��اوك��ات -7يان وينةيةك بةبةكارهينانى دةكةن دووان كة طوزارشت بكات لةكةسيتى تؤ وينةيةى ئةو ووريابة بةآلم تؤ ووردةكارى زؤر دةربارةى شوينء نيشتةجآ شوينى ذيانء شيوازى

بوونء كاركردنةكةت نةخاتةروو.

سالى 55 ت��ةم��ةن ذن��ي��ك��ى دواى ض��ي��ن��ى ب���ةرةض���ةل���ةك ساليدا 12 لةتةمةنى ئ���ةوةى دةدات، لةدةست قاضى ه��ةردوو بى مناآلنى يارمةتيدانى روودةكاتة سةرثةرشتء تائيستاش توانيويةتى زياتر لة 130 منالى هةتيو ثةروةردة

بكات. »زو ن��اوى ضينيية ذن��ة ئ��ةو سةرةتاكانى لة هةر بيوهوا»يةء تةمةنى منداليدا دايكء باوكى خؤى

لةدةست دةداتء دواتريش لةتةمةنى رووداوى ب��ةه��ؤى س��ال��ي��دا 12هةردوو شةمةندةفةرةوة ثيكدادانى 17 تةمةنى هةتا دةثةريتء قاضى

سالى لة هةتيوخانةدا دةمينيتةوة. فيرى لةهةتيوخانة بيوهوا بةبةكارهينانى كةضؤن دةبيت ئةوة رؤشيشتن رى بتوانيت دارش��ةق ئاسايى ذيانى مومارةسةى بكاتء دواى ه��ةرب��ؤي��ة ب��ك��ات، خ���ؤى دةرةوة ديتة لةهةتيوخانة ئةوةى

بى مناآلنى يارمةتيدانى لةبوارى دةستبةكار هةتيودا سةرثةرشتء دةبيتء لةسةرةتاشدا كارى طؤرينى دةكات منالةكان دايةبى جلوبةرطء تا ئةو رادةيةى بةدةستى خؤى ثيآلو

بؤ ئةو مناآلنة دروست دةكات. رابردوودا سالى 37 لةماوةى 130 لة زياتر توانيويةتى بيوهوا بكاتء ث���ةروةردة هةتيو منالى سةرجةمى ئةو مناآلنةش بةنازناوى

»داية طةورة» بانطى دةكةن.

هةرضةندة بيوهوا لةسالى 1987 ثياويكى لةطةأل هاوسةرى ذيانى جوتيار ثيكهيناوةء كوريكى لى بووة، ريطر تايبةتييةى ذيانة ئةم بةآلم بووة ب��ةردةوام بيوهوا نةبووةء لةسةرثةرشتيكردنى مناآلنى هةتيو.

من »لةوانةية دةليت بيوهوا من بةآلم نةبم، ط��ةورة مرؤظيكى ئ��ةدةم خ��ؤم هةوليكى ه��ةم��وو بؤئةوةى سؤزى دايكايةتى ببةخشم

بةو مناآلنة».

ئةوروثى تويذينةوةيةكى ن��وآ ئ��اش��ك��راى دةك���ات كة زياتر قةلةوةكان بةساآلضووة بوونيان ت���ووش م��ةت��رس��ى قؤلؤنء شيرثةنجةى بة هةية ئةنجامدانى كة رايدةطةيةنيت وةرزش��ي راهينانى مةشقء لةمةترسى ذناندا لة بةتايبةت نةخؤشيية بةو ب��وون ت��ووش

كةمدةكاتةوة. لة كة تويذينةوةية ئ��ةو American« طؤظارى وةرزة «Journal of Epidemiologoثشكنينى ب���آلوك���راوةت���ةوة 120ه���ةزار لةسةر ك���ردووة لةنيوان بةساآلضوو كةسى ساليداو 69 55ء تةمةنةكانى بؤى سالدا 16 نيوان لةماوةى ئةو 2%ى لة كة دةركةوتووة شيرثةنجةى تووشى كةسانة قؤلؤن يان طريى ريخؤلة باريكة

يان هةردووكيان بوون.ب��ةث��ي��ى ت��وي��ذي��ن��ةوةك��ة م��ةت��رس��ى ت���ووش ب���وون بة بةريذةى قؤلؤن شيرثةنجةى 25% لةو ثياوانةدا زياديكردووة قةلةوييان زي��ادةو كيشى كة بةو بةبةراورد ئةمةش هةية ئاساييان كيشى كة ثياوانةى

هةية.

تويذةرةية ئةو هيوز لورا ئةنجامدانى سةرثةرشتى كة ت��وي��ذي��ن��ةوةك��ةى ك���ردووة ماستريختى ل���ةزان���ك���ؤى ت��وي��ذةرة ذن��ة ئ��ةو هؤلةندا، ئةليكترؤنيدا لةثةياميكى تويذينةوةية »ئةو ووتويةتى

سةر دةخاتة نوآ بةلطةيةكى ديكة بةلطانةى ئةو ت��ةواوى زيادة ضةورى دةيسةلمينن كة ل��ةل��ةش��دا ب��ةش��دارى دةك��ات مةترسى ل��ةب��ةرزك��ردن��ةوةى شيرثةنجةى بة بوون تووش

قؤلؤنء ريخؤلة باريكة».

نوآ ئةمريكى فيلميكى «Anonymous« ب��ةن��اوى بةريتانيا هاوآلتيانى توورةيى بةثيى كة بةوةى دةوروذينيت نوسةرى شاعيرو فيلمةكة زؤر شيكسثير ويليام بةريتانى بنوسيت توانيويةتى بةكةمى

يان بخوينيتةوة. بةريتانى BBC رادي���ؤى ب��آلوي��ك��ردةوة ك��ة ن��اوض��ةى بةريتانيا واري��ك��ش��اي��رى ك��ة ش��وي��ن��ى ل��ةداي��ك��ب��وونء هةلمةتيكى شكسثيرة مردنى لةدذى ئيمزاى كؤكردنةوةى ثيكردووة، دةس��ت فيلمة ئةو شكء فيلمة ئ��ةو كة ب��ةوةى طومان دةربارةى ئةوة دروست شكسثير لةوانةية كة دةك��ات خؤى هؤنراوةو تيكستة شانؤيية

نةنووسيبيت. بةناوبانطةكانى ل����ةدواى ك��ؤك��ردن��ةوةى فيلمة، ئ��ةو ل��ةدذى ئيمزاش »نيشتيمانى شكسثير» كؤمةلةى

طةورة الفيتةى نؤ لةسةر هةستان بةثيداهينانى زةرب

فيلمةكةداء ن��اوى بةسةر ن���ارةزاي���ي���ان ث��ي��ش��ان��دا فيلمة ئ��ةو لةنمايشكردنى

ظيستيظالى لة ل���ةن���دةن���ى

سينةماييدا. نى ما ا ند ئة

كؤمةلةية ئ��ةو ث���ي���ي���ان���واي���ة

هةرضى فيلمةكة زي��ات��ر روون��اك��ى

»تيؤرى س��ةر دةخاتة دذاي��ةت��ي��ك��ردن��ى

اليةنطرانى كة ويليام شكسثير» شكسثير ثييانواية تيؤريية ئةو

زانيويةتى بةكةمى زؤر ب��ن��وس��ي��ت

تةنها ب��خ��وي��ن��ي��ت��ةوةء ي��ان بووة رووكةش كةسايةتييةكى ئيدوارد يارمةتيدانى بؤ كة ظ���ي���رى دى

ئؤكسفؤرد ئؤف ئايرل بةناوى راستةقينةى ن��ووس��ةرى ء ناوبانطى شانؤييةكان تيكستة

دةركرد. ئةو ديمةنةكانى باسة جيى فيلمة لةبةريتانيا وينة نةطيراوةء بةرلين لة ديمةنةكانى تةواوى ئةمرتيشى رؤالند وينةطيراوة، كة فيلمةكةش دةرهينةرى ئةمريكيية دةرهينةريكى تةكنؤلؤجياو بةرزترين كؤمثيوتةرى بةرنامةى تابتوانيت بةكارهيناوة ستؤديؤكاندا لةنيو روخ����س����ارى لة ل���ةن���دةن س���������ةدةى ش������ان������زةدا

بخاتةروو.

لة ئايفؤن تةلةفؤنى ئاميرى ئةمريكا يةكطرتووةكانى وياليةتة وةك يةكيك لةنويترين شيوازةكان ئاشكراكردنى بؤ بةكاردةهينريت

خيانةتى هاوسةرى. ئةمريكى ه��اوآلت��ي��ي��ةك��ى

ئةكتيظكردنى لةريطةى توانى ئيس» بى »جى سيستةمى

فؤنى ئ���اى ئ��ام��ي��رى ل��ة شوين ذنةكةيدا خ��ؤىء

ث��ي��ى ه��ةن��ط��اوةك��ان��ى هةلبطريتء ذنةكةى

داواكارى دؤسييةى ب��ؤ ج��ي��اب��وون��ةوة بداتة ذنةكةى لة بةتؤمةتى دادط��ا خ��ي��ان��ةت��ك��ردن ب����ةو ث��ي��ي��ةش لةكاتى ثياوةكة

ج��ي��اب��وون��ةوةي��دا سامانةكةى نيوةى دةستبةردارى

نابيت بؤ ذنةكةى. ط���ؤظ���ارى »ل���ؤب���ؤوان»ى كة ب��آلوي��ك��ردؤت��ةوة فةرةنسى توانيويةتى ئةمريكى هاوآلتييةكى دادطا بؤ ذنةكةى خيانةتكردنى ئةكتيظكردنى لةريطةى بسةلمينيت شوينى »دؤزينةوةى تايبةتمةندى هاورييان» لة مؤبايلى ئافؤنةكةيدا. ئةو بآلويكردؤتةوة طؤظارةكة دادطاى بؤ ئةمريكيية هاوآلتيية سةلماندووة كة ذنةكةى لةئيس ئيم لةشارى نووسيوة بؤى ئيسيكدا

ئ��ةي��ت��اون��ة، ب����ةآلم ئ���ةو ل���ةري���ط���ةى ئ��ةو شوينى توانيويةتى سيستةمةوة بدؤزيتةوة ذنةكةى راستةقينةى لةشارى دؤستةكةيدا لةطةأل كة

ئيست فيلدج بووة.ئايفؤندا تةلةفونيى لةئاميرى بةدؤزينةوةى تايبةت سيستةمى كة ه��ةي��ة ه��اوري��ي��ان شوينى ئيس» بى »ج��ى سيستةمى بة مانطة ل��ةري��ط��ةى ن���اس���راوةء دةستكردةكانةوة دةطةريت بةدواى شوينى راستةقينةى ئةو كةسانةى

كة هةمان ئاميرى ئايفؤنيان ثيية.

هاوآلتي ذمارة )780( شةممة 202011/11/5

هـةنـاسـةهةرجارةو كةسيك دةينووسيت

كةمال رةئوف

ميدياى بةنيوةشةر، يان بيت بةخؤشى دةركةوتةيةكى بووة سةربةخؤ و ئةهلى لة جيانةكراوة بةشيكى و كاريطةر و ديار كوردستان، نويى رؤذنامةطةرى ئةزمونى ثيبرا شةرةفةى ئةو لةويدا ميدياية ئةم لةبوارى داهينان و طؤرانكارى كةتوانى و ئ��اراوة بهينيتة كورديدا رؤذنامةطةرى بةستةلةكة ل��ةو ك��وردى رؤذن��ام��ةط��ةرى ئاراستةكراو بةميدياى كة بكات، رزط��ار لةطةل بةآلم دةناسريتةوة. ئايدلؤذيطةرايى هةنديك تائيستاش رةنطة راستيةشدا ئةو بةضاوى كة هةبن ميدياية ئةم لةنةيارانى اليان ثرؤذةيةو ئةم دةرواننة طومانةوة بووةتة دةسيسةيةو ئةهلى ميدياى واية، ثشيوى دروستكردنى بؤ طةورة هؤكاريكى ئةم هةرضةندة كؤمةل، ناو ئالؤزيةكانى و تيروانة لةسةر ميدياى ئةهلى، هيض ثةيوةست لةسةر كة سةرنجانةى رةخنةو بةو نيية دةكريت، باس ئةهلى ميدياى كورتى كةمو طونجاوة ئةوةشدا لةطةل ديسان ب��ةآلم كةمو خ��اوةن ئةطةر ميدياية ئ��ةم بلين دؤست ضاويلكةى لة هيشتا بيت، كورتيش دةستكةوتيكى وةك نةيارةكانيشةوة، و طرنطى دةركةوتةيةكى وةك و نةتةوةيى بوارى رؤشنبيرى و رؤذنامةوانى ئةزموونى ديارة دةكريت، هةذمار كوردستان تازةى لةو طسك ئةوةنيية وتةيةش لةم مةبةست ميدياى لةسةر كة بدةين رةخنةو سةرنجانة بةآلم وةرنةطرين، بةهةنديان و هةية ئةهلى ضيتر واي��ة ه��ةق راستيةشدا ئ��ةو لةطةل ناشرينكردن طةمةى لة دةست نةيارةكان وةك دةستكردان طومانة ئةو و هةلطرن بةكار ميدياية ئةم لةدذى ئاوادة ضةكيكى

نةهينن.لةبةرامبةر كة طومانيك و رةشبيني هةية، ئةهلييةدا رؤشنبيريةدا ثرؤذة ئةم كردنى دذاي��ةت��ى خانةى دةضيتة ل��ةوي��دا دةيانةويت هةنديك كة رادةربينةوة، ئازادى سةربةخؤ و ئةهلى ميدياى طرنطى و رؤل ئةو كورتيةكانى كةمو هةلةو بة ببةستنةوة كاردةكةن، ب��وارةدا لةو كة كارةكتةرانةى و بيت ئةنقةست رؤيية زي��ادة ئةم رةنطة مةبةست ليى ضةواشةكردن و سةرليشيواندن ثةستؤيةيى ثالة ئةو لةراستيدا ضونكة بيت، ثرؤذةية ئةو ناو كارئةكتةريكى دةكات وا ئةوة بكات، هةلةيةك يان بروات بةالريدا خودى بةرهةمى كة نيية ثالةثةستؤيةك بيت، ثرؤذةكة جؤرى خراثى و ثرؤذةكة بةلكة ئةوة بةرئةنجامى ئةو رةوشة طشتيية، كة هةموو تاكيكى ئةم كؤمةلطةية كةمو زؤر

ثيى بارطاوى بووة. هةريمى سياسى رةوش���ى ئيستا رووداوةكانى ذيركاريطةرى لة كوردستان روو ناوضةكة طؤرانكارةيكانى و ناوخؤ ئؤزيسؤن لةاليةك طةورةية، لةطؤنكاريةكى تةقليدة ئةو ضيتر و هةية بةهيزى بوونيكى بذيوييدا لةبةرامبةر برابضووكى كة نةما تريشةوة لةاليةكى بكةن، قبول لةدةسةآلت خةريكة خؤيان دةسةآلتيش ناو اليةنةكانى بةو برواية دةطةن، كة ئةستةمة ضيتر بتوانن ئيدارةى كوردستان و حوكمرانى و سياسةت لةمةوبةر س��ال ضةند مةنتقى و ئةقل بة طؤرانكاريانةش لةم كة ئةوةى بةرنبةريوة. بةدى دةخ��وازري��ت و دةكريت ضاوةريى نويى قؤناغيكى كة دةسثيكى ئةوةية، بكريت ثيبكات، دةست ثياضوونةوة و لةثةيوةندى ئةنجامة بةو هةمووان كة ثياضوونةوةيةك ئةم ئايندةى لةسةر كؤدةنطيةك بطةيةنيت، ثرسة و نةتةوةيى ثرسة لةسةر و وآلتة بكريت، دروست نيشتمانيةكان ستراتيذيية لةم اليةكةيشة هةموو ئةخالقى ئةركى ضركة ساتة هةستيارو ضارةنووسسازةدا بة لةسةر سةالمةتى ئةوةية جياوازيةكانمانةوة هةموومانى كة بين هاودةنط كةشتية ئةو

هةلطرتووة.بةطونجاوى هاوآلتى رؤذنامةى لة ئيمة دةزانين لةسالرؤذى رؤذنامةكةدا، ئةو بةلينة بةردةوام كة بكةينةوة تازة خؤينةران بؤ رؤذنامةوانييةكانمان، ئةركة لةسةر دةبين رةنطالةتر الثةرةكانمان و تيذتر ضاومان كةموكورتييةكان، دةرخستنى بؤ دةبيت ئةوةندةى ئةركةشدا ئةو لةطةل هاوكات ئ��ةرك��ى ب��ك��ةوي��ت ئ��ي��م��ة ب��ةر ثشكيش كردنى لةدروست بةجيدةهينين سةرشانمان

ئةو طؤرانكارى و كؤدةنطية لةسةر ئايندة.

ميدياى ئةهلىء سةرةتاى

قؤناغيكى نوآ

ذنة لةاليةن لةتكراودا( لةت وآلتيكي لة )ئةوين ساسؤن جين ئةمريكي بةناوبانطي رؤماننوسي كضة راستةقينةي بةسةرهاتي كة ن��ووس��راوة،

ثيشمةرطةيةكة بةناوي )جوانة عةسكةر(.سليمانييةو شاري كورديكي ذنة جوانة دايكي

عةرةبي ثياويكي باوكيشي بووة، بةغداد خةلكي

بةناوبانطي بةهؤي ئةم رؤمانة كة باسي ني كا تيية مة ها نةخ����ةل����ك����ي ك��وردس��ت��ان تائيستا دةكات، زماني 18 ب��ؤ زي����ن����دووي ج����ي����ه����ان وةرط��ي��إدراوة، وةرطيإانة بةم

ك��وردي��ةش��ةوة دةبيتة 19 زمان.

بآلوكراوةى نوآ